واﺋﯿﻞ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻠﻪﺗﯿﻒ :ﯾـــﻪك ﻣﻠﯿـــﯚن ﺳــﻪدداﻣﻤــﺎن ھﻪﯾـــﻪ Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﮔﯚﭬﺎرﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﮐﺎت
www.dengubas.net
ﻛﻪرﻛﻮك و ﺋﻪﻧﺪۆرا
ﺑﺎﯾﺪن ﭼﯽ ﭘﯿﻪ ﺑﯚ "ﻋﯿﺮاﻗﻪ ﺑﭽﻮﻛﻪﻛﻪ"؟
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن ،ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ
ﺳﺎﯽ ﺣﻪﺷﺮی ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ
ﮐﺎرﯾﮑﺎﺗﺮ
ﻟﻪﺑﻪر ھﯚﮐﺎری ﺋﻪﻣﻨﯿﯽ
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
3
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
5
ﻣﯿﻮاﻧﯽ ھﻪﻓﺘﻪ
ﺳﮑﭻ :ﻋﻪﻟﯽ ﻣﻪﻧﺪهﻻوی
ﺟﻪﻧﻪڕاﯽ دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯽ »ھﻪﻣﻮو ﺷﻮازﻚ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ وﺗﻪﻛﻪﻣﺎن ﭘﻪﯾهو دهﻛﻪﯾﻦ«. ﺗﯿﺴﭙﯽ ﻟﯿﭭﻨﯽ وهزﯾﺮی دهرهوهی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ
4
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺳﻪدهی ﺑﯿﺴﺘﻮﯾﻪك ﺳﻪدهی ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎن ﯾﻪﺧﻪ دادڕن ﻟﻪﻣﻼ راﯾﺲ و ﻟﻪﻣﻼ ھﯿﻼری ﻟﻪو ﻻش ﻟﯿﭭﻨﯽ ﻟﻪ ﻣﻪﯾﺪاﻧﻪ. ****** ھﻪﺗﺎ ژﻧﺎن ﺳﻪروهرﺗﺮ ﺑﻦ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﺟﻮاﻧﺘﺮو ﭘﻪﻧﮫﺎن. ﻟـ ﭘﻪﯾهوی ﺟﻪﻧﻪڕاﻪﻛﺎن دهﺳﺖ ﻧﺎدات ﺑﯚ رﯽ ﺧﺎﻧﻤﺎن چ ﺟﺎی ﭼﺎوی ﻟﺒﻜﺮﺖ. ﺑﺎ ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﻪو ﺧﺎﻧﻤﻪش ﺋﻪﻓﺴﻪری ﭘﺸﻮوی ﺳﻮﭘﺎو ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﯽ ﻣﯚﺳﺎد ﺑﺖ. ****** دهﻣاﺳﺘﯽ دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺗﯿﺴﭙﯽ ﻟﯿﭭﻨﯽ. ﭘﻪﯾﻜﻪرﻚ ﻟﻪ ﺟﻮاﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﯚ ﻋﻪرهب ﻟﻪ رهﻧﮓ و ﻛﺎژی ﺣﻪرﺑﺎ ﺳﻮﭘﻪرﻣﺎن ﻟﻪ ﺧﺎرﺟﯿﯿﻪو ﺳﻪرۆك ﺣﺰﺑﻚ ﻟﻪﺑﻪرﮔﯽ »وهزﯾﺮی ﺣﻪرب«ـﺎ ﭘﻪﻧﺠﻪ ﺗﻮﺗﻪی ھﻪڕهﺷﻪی ﺳﻪد ﺳﺎروﺧﯽ ﺣﻪﻣﺎﺳﻪ ﮔﻪر ﻟﻪﭘﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪه دهﺧﻮﻨﯽ. »ﮔﻮﺪا ﻣﺎﺋﯿﺮ«ی دواڕۆژ ﻟﻪم ﺧﺎﻧﻤﻪدا ﺑﻨﺎﺳﻪ. ****** ﻟﯿﭭﻨﯽ ﺧﺎﺗﻮون ﺑﯚ ﺣﻪﻣﺎس ھﻪر وهﻛﻮ ﺑﻪی ﺧﻮاﯾﻪ ﺑﯚﯾﻪ دوﻋﺎ ﻟﻜﺮدﻧﯽ »ھﻪم ﺧﺮو ھﻪم ﻏﻪزاﯾﻪ« ﻏﻪزه ﻣﻪﯾﺪاﻧﯽ ﺟﻪﻧﮕﻪ ﺧﺎرﺟﯿﻪش ﺧﻪﺗﯽ ﺗﻪﻣﺎس ﻟﻪ ﺋﻪﺳﯿﺸﺪا ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﺑﯚ ﺷﻮﻨﯽ ﯾﻪھﻮود ﺋﯚﻤﻪرت و ﺋﯿﺤﺘﯿﻮای ﻣﻪﺣﻤﻮد ﻋﻪﺑﺎس.
ژﯾﻦ ﺳﺎﺢ
ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﮐﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ
46
ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ھﻪر وﺗﻚ ﺑﻪﻧﺪه ﺑﻪ رﮋهی ﺧﻮﻨﺪهواری و ﺷﺎرهزاﯾﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ ﻟﻪﺑﻮاری ﻧﻮوﺳﯿﻦ و رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪرﯾﺪا ،ﺋﻪﮔﻪر وﺗﻚ رۆژﻧﺎﻣﻪ و ﮔﯚﭬﺎری ﺗﺪا ﻧﻪﺑﺖ ،ﺑﻪ دﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺗﺪا دهﺑﺖ.
28
ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻧﻪوهی ﻧﻮێ
دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﻟﻪ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﻧﻮﺪا ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ٢٦ﺳﺎﻪ، ﻣﮋووی ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﺶ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺋﻪدهﺑﯿﺎﺗﯽ ﺗﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﺎﻛﻢ و ﻣﻪﺣﻜﻮم رﻜﺪهﺧﺎت، ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪوهﺷﺪا ﻟﻪﻣﺎوهی راﺑﺮدوودا ﯾﯚﻧﺎن ﻛﻪوﺗﻪ ﻧﻮان ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﻪوه ﻛﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ وﺗﯽ ھﻪژاﻧﺪ.
ﮐﻮڕی ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﮐﺎن
ھﺎوﺑﯿﺮ ﻋﻪﺑﺪو ﭘﺎﻪواﻧﯽ ﻛﯿﻚ ﺑﯚﻛﺴﻦ، ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪ دﯾﺎر و ﻧﺎﺳﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق و ﺋﺎﺳﯿﺎ و ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق و ﯾﺎﻧﻪی وهزﺷﯽ ﻧﻪورۆزهو ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺧﻮﻟﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮوه.
50
32
ﭼﯚن ﮔﻪﺷﻪ دهﮐﺎت؟
ﺧﻮﻟﯽ ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﯽ وهﺑﻪرھﻨﺎن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ،ھﻪﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش و ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ روون داﻧﻪﻣﻪزراوه ،ﺋﺎﯾﺎ ھﯚﻛﺎری راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﻟﻪﺑﻪردهم ھﻪﺴﺎﻧﻪوهی وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق و ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﭼﯿﯿﻪ؟
70
ﺑﻨﻼدن ﻟﻪﮐﻮﯿﻪ؟
)ﺋﻮﺳﺎﻣﻪ ﺑﻦ ﻻدن ﻟﻪﻛﻮﯽ ﺋﻪم ﺟﯿﮫﺎﻧﻪداﯾﻪ(؟ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﻓﻠﯿﻤﻜﯽ دۆﻛﯚﻣﻨﺘﻜﺎری ﻧﻮﯿﻪ ﻟﻪ دهرھﻨﺎﻧﯽ دهرھﻨﻪری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﻣﯚرﮔﺎن ﺳﺒﺎرﻟﻮك ،ﻟﻪ وهﻣﯽ ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎرهﺷﺪا ﻛﻪ دهرھﻨﻪر ﻟﻪ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﻓﻠﯿﻤﻪﻛﻪﯾﺪا وروژاﻧﺪوﯾﻪﺗﯽ دهﺳﺖ دهﻛﺎت ﺑﻪ ﮔﻪﺷﺘﻚ ﺑﯚ زۆرﻚ ﻟﻪ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﻪﻛﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهب.
دﯾﺰاﯾﻨﮑﯽ ﻧﻮێ
74
ﺑﻪﻧﯿﺴﺒﻪت ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )رﯾﻨﯚ(هوه، )رﯾﻨﯚ ﻣﯿﮕﺎن( وهﻛﻮ )ﻓﯚرد ﻓﯚﻛﺲ( واﯾﻪ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﻓﯚرد( .ﻣﺎﻧﮕﯽ ﭘﺸﻮو رﯾﻨﯚ ﻧﻪوهی ﺳﯿﻪﻣﯽ )ﻣﯿﮕﺎن(ی ﻟﻪ ﭘﺎرﯾﺲ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻛﺮد.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
7
www.dengubas.net ﮔــﯚﭬـﺎرﮑﯽ ﺳﯿـﺎﺳﯿــﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿـــﻪ ﺧﻪﻧـــﺪان ﺑﯚ ﭘـــﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧـــﺪن دهرﯾﺪهﮐـــﺎت
Volume (1) issue - 31 / 18 Jan-24 Jan 2009
ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑﺮدن ﺳﻪرﻧﻮوﺳﻪر
ﺳﺘﺮان ﻋﻪﺑﺪو ﻟﻪ ﻧﭭﯿﺴﻜﺎرهوه ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﺘﺮﯾﻦ ﺟﯚرهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎوه. ﺑﺮادهرﻜﻢ ھﻪﯾﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺧﯚش دهﮔﺘﻪوه ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه. ده ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪﻚ ﻗﻪد ﺑ دﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪﻛﻪی ﻧﺎﻛﺎت. ھﻪرﭼﯽ ﺑﻪرﭘﺮس ﭘﯽ ﺑ ده ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎو .ﺋﻪﮔﻪر ﭘﯽ ﺑ دهوﻪﺗﻜﯽ ﻛﻮردﯾﻢ ﺑﯚ داﺑﻤﻪزرﻨﻪ ﺑ رهﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﻪ ﺋﯿﻘﻠﯿﻤﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺑ ﻟﻜﺪاﻧﻪوهی زهﺣﻤﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دهوﻪت ،ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎوﻜﯽ ﺑﯚ دهﻓﻪرﻣ ،ﺑﺎﺷﻪ ﺋﻪم ﺑﺎوهڕﺑﻪﺧﯚﺑﻮون و ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎوه ﻟﻪ ﻛﻮﻮه دﺖ؟ ﻟﻪ ھﯿﭻ! ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟﻪوهداﻧﻪﺑﺖ ﻛﻪ ﺑﻪرﭘﺮس ﻣﮋۆﻪ و ﻟﻪوه دهﺷ ﭘﺎش ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﻪ )ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎوﻜﯽ ﺗﺮ( ﺑﻪڕﺒﻜﺮﺖ. ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﯽ ﭼﻪوت و ﺳﻮاوه .ھﻪم ﭼﺎو ﻛﺰدهﻛﺎ و ھﻪﻣﯿﺶ ﮔﻠﻨﻪ ﻛﺎﺪهﻛﺎﺗﻪوه .رﻚ ﺑﺮای ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ دهﺳﺘﯽ دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮدن و ﻓﺮﯾﻮداﻧﻪ. ﺋﻪﻣﯿﺎن دهﺳﺘﯽ دهﺳﺘﯽ ﻛﺮدﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻪﻚ و ﺋﻪوﯾﺸﯿﺎن دهﺳﺘﯽ دهﺳﺘﯽ ﻛﺮدﻧﻪ ﺑﻪ ھﺎوڕێ و دۆﺳﺘﻪﻛﺎن. ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎو دهﺳﺘﭙﺸﺨﻪری و ﻛﺎرﻛﺮدن ﭘﻪﻛﺪهﺧﺎت ،ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ وهﺑﻪرھﻨﺎن و ﺗﻜﯚﺷﺎن دهﺧﻮات و ﻛﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺋﯿﺴﺘﺤﻘﺎﻗﯽ ﻟﭙﺮﺳﯿﻨﻪوه دﺖ ،ﺧﺎوهﻧﯽ ﭼﺎوهﻛﻪ ﺷﻮﻨﻜﯽ دهﺳﺖ ﻧﺎﻛﻪوﺖ ﺳﻪری ﻟ ﺑﺸﺎرﺘﻪوه و ﭼﺎوی ﺗﯿﺎداﺧﺎت! ﭼﻮﻧﻜﻪ رێ ﻟﻪ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﻛﻪﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿﻪﻛﺎن دهﮔﺮﺖ. ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎو ھﯽ زﻣﺎﻧﻠﻮوﺳﻪﻛﺎﻧﻪ ،ﻛﻪواﯾﺎن ھﻨﺎوه دﯽ ﻛﻪس ﻟﻪﺧﯚﯾﺎن زﯾﺰ ﻧﻪﻛﻪن و ﻟﻪﺳﻪر ھﯿﭻ ﺷﺘﻚ ﻧﻪﭼﻨﻪ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و ﭘﺴﻪﻟﻤﺎﻧﺪﻧﻪوه. ھﯽ ﺋﻪواﻧﻪﯾﻪ ﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﺎردا ﺋﻪﺟﻨﺪا و ﻟﻪ ﻛﺮداردا ﺧﻪﻟﻪو ﺧﻪرﻣﺎﻧﯿﺎن دﯾﺎره .ﺷﺘﻜﻪ وهك ﭘ ﺳﭙﺎردﻧﯽ ﺋﻪﻣۆ ﺑﻪ ﺳﺒﻪی و ﺳﺒﻪی ﺑﻪ ﺋﺎﯾﻨﺪهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎدﯾﺎر. ﻟﻪﺟﯽ ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎو ﻣﺮۆڤ ﺗﺎووﺗﻮﯽ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺖ و ﺋﺎﺳﺘﻪﻧﮕﻪﻛﺎن ﺑﻜﺎت ﺑﺎﺷﺘﺮه، راﺳﺘﮕﯚﺑﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚی و ﺧﻮای ﺧﯚی و ﺧﻪﻜﺪا. ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘه ﻟﻪو ﻛﺎرهﻛﺘﻪراﻧﻪی ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ رازﯾﻜﺮدﻧﯽ دﯽ ﺧﻪﻚ دهدوﻦ و دهﺟﻮﻨﻪوه ،ﻟﻪﺟﯽ ﺋﻪوهی ﺧﯚﯾﺎن ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﯽ ﻣﻪﺣﻜﻪﻣﯿﺎن ھﻪﺑﺖ ،ﭘﺸهوﯾﺎﺗﯽ ﺳﻪردهم ﺑﻜﻪن ،ﻟﻪﺳﻪر و ﻟﻪ ﺧﻮارهوه ﺑﻪ ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎو ﺧﯚﯾﺎن دهﭘﻪڕﻨﻨﻪوه. ھﻪﻣﻮوﻣﺎن ،ﺑﻪرﭘﺮس ﺑﯿﻦ ﯾﺎن ھﺎووﺗﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﯾﺎن رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس ،ھﻪﻗﻤﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎوی ﺋﻪواﻧﻪ ﺑﺘﺮﺳﯿﻦ. ﭼﺎوی وا ﻓﺮﯾﻮدهره ،ﺳﻪری وا ﺳﻪرﻣﺎن ﺑﻪ ﻓﻪﺗﺎرهت دهدات و ﻧﺎھ ھﯿﭻ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﻚ ﻟﻪﻛﺎر و ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪا ﺑﻘﻪوﻣﺖ. ﺧــﻪﻧــﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﻛﺎت ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن post@heftane.com www.dengubas.net Iraq - Tel: +964 07708678460
6
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
20
ﮐﻮرد ﻟﻪ ﺗﻮرﮐﯿﺎ
رهﺟﻪب دﺪار ﻧﻮوﺳﻪر و رۆﺷﻨﺒﯿﺮﻜﯽ ﺷﺎری ﺋﺎﻣﻪدی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮوره ،ﻟﻪ ﻛﻮدهﺗﺎی ١٩٨٠دا ﻟﻪﻻﯾﻪن دهﺳﻪﺗﯽ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪوه دهﺳﺘﮕﯿﺮ دهﻛﺮﺖ و ﺑﻪ ﺷﻪش ﺳﺎڵ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺣﻮﻛﻢ دهدرﺖ ،ﻟﻪ دﯾﺪارﻜﯽ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا رهﺟﻪب ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﻮردو ﻣﮋوو و داھﺎﺗﻮوهﻛﻪﯾﻪوه دهدوﺖ.
24
ﺋﻪرﮐﯽ ﻧﻮێ
ﭘﺎش ﺷﻪش ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺮو ﻟﻪدوای ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪﺳﻪرﺟﻪم ﺷﺎرو ﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻪﭘﯽ »رﻜﮑﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪی ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎن« ،ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاق دهﻛﻪوﺘﻪ ﺑﻪردهم ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهو راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪوه ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ وت.
ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻪﻛﺎن ﺷﺎڕﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﺗﻪﻧﯿﺸﺖ ﭘﺮدی ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﺳﺮهوﺧﺎڵ07480134488 - 07708678460 . ﺋﯿﺴﻜﺎن ـ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺎرهﮔﺎی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك07702382319 .
ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ: ﻛﻪرﻛﻮك: ھﻪوﻟـﺮ :ﺷﻪﻗﺎﻣﯽ ﺷﻪﺳﺖ ﻣﻪﺗﺮی ـ ﺗﻪﻧﯿﺸﺖ وهزارهﺗﯽ ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی07504537324 . ﮔﻪرﻣﯿﺎن :ﻛﻪﻻر ـ ﺑﺎزاڕی ﺣﻪﻣﻪدهﻣﯿﻦ ﻛﻪﻻری2221612 .
داﺑﻪﺷﮑﺮدن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق
ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی » ﺣﻀﺎﺭﺓ ﺃﻛﺪ« ﺑﯚ ﺑوﮐﺮدﻧﻪوه و داﺑﻪش و رﯾﮑﻼم Mobile: +9647901999188
dir_akad@akadintl.net %FTJHO CZ
ﻧﺮخ 1000ﺩﯾﻨﺎﺭ
xandancenter@yahoo.com +964 (0) 7705 450 660
ژﻣﺎرهﮐﺎن
) (٤ﻟﯿﺴﺖ ﻟﻪ ﻟﻮاردا ﻟﻪ ﻛﯚی ) (٤٢٧ﻗﻪواره و ) (٣٦ﺋﯿﺌﺘﯿﻼف ﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪاری ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق دهﻛﻪن ،ﺑﯚ ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ) (٤٤٠ﻛﻮرﺳﯽ ﻟﻪ ) (١٤ﭘﺎرﺰﮔﺎدا، ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧ ﮐﻪرﮐﻮﮐﯽ ﻟﺪهرﺑﭽﺖ و ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪای ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﺪا ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭼﻮار ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﻪﯾﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوهﻛﺎﻧﯽ: ـ ) (١٧٣ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ،ﺑﺮاﯾﻪﺗﯽ و ﺋﺎوهداﻧﯽ ﻟﻪ دﯾﺎﻟﻪ. ـ ) (٢٣٦ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺮاﯾﻪﺗﯽ ﻧﻪﯾﻨﻪوا ﻟﻪ ﻣﻮﺳ. ـ ) (٣٣٣ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺮاﯾﻪﺗﯽ و ﭘﻜﻪوهژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺳﻪﺣﻪدﯾﻦ. ـ ) (٤٣٩ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا. ھﯿﭻ ﻣﻪزهﻧﺪهﯾﻪك ﺑﯚ ﺑﺮدﻧﻪوه ﯾﺎن ﯾﻪﻛﺴﺎن ﯾﺎن دۆڕاﻧﯽ ﻛﻮرد ﺧﯚی ﺳﺎغ ﻧﻪﻛﺮدۆﺗﻪوه ،ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﻧﻮﻨﻪراﻧﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪو ﻟﯿﺴﺘﺎﻧﻪ ﺗﻪﺋﮑﯿﺪ ﻟﻪﺳﻪر زۆری ﻟﯿﺴﺘﻪ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮوهﮐﺎن دهﮐﻪﻧﻪوه.
١٢٨٨٨
ژﻣﺎرهی ﺋﻪو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻼﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٨دا ﻟﻪ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮاون ،ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا ٢٤٢١ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ ﻟﻪ ﺗﯚﻣﺎر ﺳاوﻧﻪﺗﻪوه.
١١٠
ھﺎوﺑﻪﺷﻜﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﻤﺎن دهﺳﺘﻜﻪوت ﺳﺘﯿﭭﻦ ھﺎدﻟﯽ راوﮋﻛﺎری ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻪرﮔﺮی ﻛﺮد ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯚرج ﺑﻮﺷﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻪوھﯚﯾﻪوه ھﺎوﺑﻪﺷﻜﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی رۆژھﻪﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا دهﺳﻜﻪوت«. ﺋﻪو وﺗﺎﻧﻪی ﺳﺘﯿﭭﻦ ھﺎدﻟﯽ ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﻣﻮﺣﺎزهرهﯾﻪﻛﺪا ھﺎت ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺳﻪﻧﺘﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوه ﻟﻪ واﺷﻨﺘﯚﻧﯽ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ. ﺋﻪو وﺗﯿﺸﯽ »ﺋﻪﻣۆ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش ﺟﮕﯿﺮهو ﺷﯿﻌﻪو ﺳﻮﻧﻨﻪو ﻛﻮرد ﻛﺎردهﻛﻪن ﻟﻪﭘﻨﺎو ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧﻪوهی وﺗﻪﻛﻪﯾﺎن ،ﺋﻪو رﻜﻜﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪی ﻧﻮان ﻋﯿﺮاق و ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ھﻪﻟﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫﻨﺎن ﺑﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوﯾﯽ ﺑﯚ ﺋﯿﺪارهی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ دهڕهﺧﺴﻨﺖ«. ﺟﯽ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚ ﮐﺮدﻧﻪ ﺋﯿﺪارهی ﻧﻮﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﮑﺎ وادهﯾﻪﮐﯽ دﯾﺎرﯾﮑﺮاوی داﻧﺎوه ﺑﯚ ﮐﺸﺎﻧﻪوه ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﮐﯽ ﭘﻠﻪﺑﻪﻧﺪی ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﭼﻪﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ داھﺎﺗﻮودا ﮐﻪ ﺋﻪوهش ﮔﻮﻧﺠﺎوه ﻟﻪﮔﻪڵ وادهی دﯾﺎرﯾﮑﺮدﻧﯽ ﮐﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﮐﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪﭘﯽ ڕﮑﮑﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪﮐﻪ.
ﻣﻠﯿﺎر رﯾﺎڵ ﺑی ﺗﭽﻮوی ﺋﻪو ھﯽ ﺋﺎﺳﻨﯿﯿﻨﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﯾﺎره ﻟﻪ دوو ﻣﺎﻧﮕﯽ داھﺎﺗﻮودا ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺑﮫﻨﺖ و ھﻪ ﺋﺎﺳﻨﯿﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﻋﯿﺮاق-ﺋﺮان ﭘﻜﻪوه ﺑﺒﻪﺳﺘﺖ.
٣٠٠ ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﺑی ﺋﻪو ﭘﺎرهﯾﻪﯾﻪ ﻛﻪ وا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﺍﺗﺼﺎﻻﺕ(ی ﺋﯿﻤﺎراﺗﯽ دهﯾﺪات ﺑﻪ ﺋﺮان ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر رﮕﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪ ﺑﻪﻛﺎرﻛﺮدن ﻟﻪ ﺋﺮاﻧﺪا.
ﻗﺎﺳﻢ ﻋﻪﺗﺎ
ﺋﻪردۆﮔﺎن
ﺗﯚﻧﯽ ﺑﻠﺮ
ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺗﻮهﮔﻼون ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﺮوﭘﻪ ﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﺗﻪﮔﻪرهﺧﺴﺘﻨﻪ ﺑﻪردهم ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺗﻜﺪاﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ وت.
ھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن ﺗﻪﻣﺎﺷﺎی ﺋﻪو ﺗﺎواﻧﺎﻧﻪ دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻟﻪ ﻏﻪزه روودهدهن ،ھﻪروهﻛﻮ ﺋﻪوهی ﺗﻪﻣﺎﺷﺎی ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﯾﯽ ﺑﻜﻪن.
ھﯿﻮای ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫﻨﺎن ﺑﻪ ﺟﻪﻧﮓ و رﻜﻜﻪوﺗﻦ دهﻛﻪم ﻟﻪﻧﻮان ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن و ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﺪا ھﻪﻣﻮوﺷﻤﺎن ﺑﯚ ﺋﻪوه ھﻪوڵ دهدهﯾﻦ.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
9
٧ڕۆژ
ﻣﺎﻟﻜﯽ دﺖ، ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻧﺎﯾﻪت! دوو ھﻪﻓﺘﻪی راﺑﺮدوو ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رووداوﻜﯽ رووﻣﺎﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﺑﻪدﯾﻨﻪھﺎﺗﻮو ﺑﻮون ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ ﺳﻪرداﻧﯽ ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮی ﻋﯿﺮاﻗﻪ ﺑﯚ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. رۆژﻧﺎﻣﻪ و ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎن راﭘﯚرت و رﯾﭙﯚرﺗﺎژﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﻛﺮد ﻟﻪﺳﻪر ﻣﺎﻟﻜﯽ، ھﺎﺗﻨﻪﻛﻪی ﺋﻪﺟﻨﺪای ﺑﯚﭼﯽ دﺖ و ﻛﻮرد ﭼﯽ ﻟﺪهوﺖ؟ ﺗﻪوهرهﻛﺎن ،ﺑﺎﺳﻪﻛﺎن ﺋﻪوه ﺑﻮو ﭼﯽ ﻟﻪﻧﻮان ھﻪرﻢ و ﺑﻪﻏﺪا ھﻪﻮاﺳﺮاوه و ﭼﯚن ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺮﺖ؟ ﺋﻪﻧﺪﺸﻪی ﻣﯿﺪﯾﺎ زۆری ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ ﻛﺮدو زۆری ﻟﻜﺪاﯾﻪوه ،ﺑﻪم ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻧﻪھﺎﺗﻮوه. ﭘﻪرۆش ﺑﯚ رووﻣﺎﻜﺮدﻧﯽ رووداوﻜﯽ ﻧﻪﻗﻪوﻣﺎو ﻟﻪﮔﻪڵ رهﺧﻨﻪ زۆرو ﻣﺎﻧﮕﻜﯽ ﭼﻪﻧﺪ زهﻣﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ،ﻟﻪ دهﻣﯽ ﺗﻪﻧﮕﮋهی ﺧﺎﻧﻪﻗﯿﻨﺪا، وﻜﻨﺎﯾﻪﺗﻪوه ،ﺋﻪوهی ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﻪ، ﺋﻪوهﯾﻪ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﻣﻪﻛﺘﻪﺑﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﻪ رهﺳﻤﯽ رای ﻧﻪﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮه ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺳﻪرﻗﺎﯽ ھﻪﻤﻪﺗﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮور ﻛﻪی دهﭘﺮژﺘﻪ ﺳﻪر ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳﻪرداﻧﻪ »رووﻣﺎﻜﺮاوهﻛﻪی« ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدات؟ ﻣﺎﻟﻜﯽ دﺖ ،ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻧﺎﯾﻪت ،ﺋﻪوه ﮔﺮﻓﺘﻪﻛﻪﯾﻪ. ﻻی ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ﻧﻪك ﻻی ﺷﻜﺴﭙﯿﺮ!
ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺧﯚی ﻓﻪرﻣﻮوی ﺷﺦ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻌﻪزﯾﺰ ﺋﺎل ﺷﺦ ﻣﻮﻓﺘﯽ ﮔﻪورهی ﺳﻌﻮدﯾﻪ ﺋﻪو ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧﻪی ﻛﻪ زۆر ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ وﺗﻪ ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻪوه ﺑﯚ ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﺎن ﻟﻪ ﻛﻪرﺗﯽ ﻏﻪزه »ﺑﻪ ﻗﺎﻪﻗﺎﻚ وهﺳﻔﻜﺮد ﻛﻪ ﺧﺮی ﺗﺪا ﻧﯿﯿﻪ«. ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺳﻌﻮدﯾﻪ وﺗﯿﺸﯽ ھﻪوﺪان ﺑﯚ ﺧﺰﻣﻪﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻏﻪزه ﺑﻪ ﻧﺎردﻧﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻪ ﻧﻪك ﻧﺎﻧﻪوهی ﺋﺎژاوه .ﺋﻪﻣﻪ دووهﻣﯿﻦ ﻟﺪواﻧﯽ ﭘﯿﺎوﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺳﻌﻮدﯾﯿﻪ ﻛﻪ داوای راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﻪﻛﺎن دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺧﻪﻜﯽ ﻏﻪزه دهﻛﺮﺖ ،ﻟﻪدوای ﻟﺪواﻧﻪﻛﻪی ﺷﺦ ﺳﺎﺢ ﺋﻪﻟﺤﺪان ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ دادوهری ﺑﺎ ﻛﻪ ﺋﻪو ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧﻪی ﻟﻪﺑﺎﺑﯽ ﻓﻪﺳﺎد وهﺳﻒ ﻛﺮدﺑﻮو. ﺷﺦ ﺋﻪﻟﺤﺪان ﻟﻪﺑﺎرهی ﺋﻪو وﺗﺒﻮوی ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧﻪوه »ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧﻪ ﻛﺎری ﺗﻜﺪاراﻧﻪش ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﻧﻪﺑﯿﻨﺖ، ﺋﻪوا ﺧﻪﻜﯽ ﻟﻪزﯾﻜﺮی ﺧﻮا دووردهﺧﺎﺗﻪوه «.ﺋﻪو ﺗﻪﻧﮫﺎ داوای ﺋﻪوهﺑﻮو »دوﻋﺎﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﻪن«.
8
ﻧﻪرﻣﯿﻦ ﻋﻮﺳﻤﺎن:
ﺣﻪﺳﻪن ﺗﻮراﺑﯽ
ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﻪژاد
ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ٢٠٠ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎری ﻟﻪ ﺑﻮدﺟﻪی ٢٠٠٩ﺑﯚ ﻣﺎدهی ١٤٠ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜﺮدوه، ﺑﻪم ﺋﻪو ﻣﺎدهﯾﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ٨٠٠ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎره.
ﺑﻪﺷﯿﺮ ﺗﺎواﻧﺒﺎره ﻟﻪو ﺗﺎواﻧﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ دارﻓﯚردا ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪراون و دهﺑﺖ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎری ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﺗﺎواﻧﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚ ﺑﮕﺮﺖ.
دهﺑﺖ ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﺮﺖ دروﺳﺖ ﺧﯚ رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی زاﻧﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﮔﻪورهﯾﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ.
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺑﻪردهم ﻧﭭﯿﺴﻜﺎرهﻛﺎﻧﯽ دهزﮔﺎی ﺧﻪﻧﺪاﻧﻪوه .ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﺎﻧﺪا وﺗﯽ ﻟﻪ ﭼﺎرهﺳﻪری ﻛﻪرﻛﻮﻛﺪا ﻧﺎﺑ ﺗﻪﻧﯿﺎ دﯾﻠﯽ ﻣﮋوو ﺑﯿﻦو ﻟﻪھﯽ دووهﻣﯿﺎﻧﺪا وﺗﯽ :ھﻪﻧﺪﻚ ﺗﻪﻧﮕﮋهی ﻋﯿﺮاق ،ﻟﻪواﻧﻪ ﺗﻪﻧﮕﮋهی ﻛﻪرﻛﻮك، ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﺗﻪﻧﮕﮋه ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ وردهورده دۆﺧﯽ وت ﺑﺎش دهﺑ و ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ دهﺳﺖ ﺑﯚ دۆﺳ ﮔﻪرﻣﻪ ھﻪﭙﻪﺳﺮدراوهﻛﺎن ﺑﺒﻪﯾﻦ .ﻋﻪﺑﺪوﻟﻤﻪھﺪی ﭘﯿﻮاﯾﻪ ھﻪرﭼﺎرهﺳﻪرﻚ ﺑﯚ ﻛﻪرﻛﻮك ﻣﺎﻓﯽ ﻻﯾﻪﻧﻚ ﻓﻪراﻣﯚش ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪو ﭼﺎرهﺳﻪره درﮋه ﻧﺎﻛﺸ .ﻟﻪدوو دﯾﺪاری ﺋﻪم دواﯾﯿﻪﺷﺪا ﭘﺸﻨﯿﺎزی ﻧﻤﻮوﻧﻪی )ﺋﻪﻧﺪۆرا(ی ﻛﺮد .ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻜﯽ ھﺎوﺑﻪﺷﻪ ﻟﻪﻧﻮان ﻓﻪرهﻧﺴﺎ و ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ،ﻟﻪﻧﺎو ﺧﺎﻛﯽ ﻓﻪرهﻧﺴﺎﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻓﻪرهﻧﺴﺎ و ﺣﺎﻛﻤﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ھﻪرﻤﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪ ﺳﻪرووی ﺣﺎﻛﻤﯽ ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻪﻛﻪوه ﺑﻪرﭘﺮﺳﻦ. ﻟﻪم ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪدا ﻋﻪﺑﺪوﻟﻤﻪھﺪی وهك ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮد ﻛﻪ داوای دوورﻛﻪوﺗﻨﻪوه ﻟﻪ ﻣﮋوو دهﻛﺎت، ﺑﻪم زۆری ﭘﻨﺎﭼ ﺧﯚﺷﯽ ھﻪر ﻣﮋوو ﺗﻪوزﯾﻒ دهﻛﺎﺗﻪوه .ﺋﻪﻣﻪﺷﯿﺎن ﺧﯚی ﻟﻪﺧﯚﯾﺪا ﻛﺎرﻜﯽ ﺳﻪﻟﺒﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﻣﺎدام ﺧﺎوهﻧﻪﻛﻪی ھﺎﻧﺪهدات ﺑﯿﺮﺑﻜﺎﺗﻪوه.
رهﻧﮕﻪ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻤﻪھﺪی ﺗﺎﻗﻪ ﻋﻪرهﺑﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺑﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ رووی ﻓﯿﻜﺮﯾﯿﻪوه ﺧﯚی ﺑﯚ ﻛﻪرﻛﻮك ﻣﺎﻧﺪوو دهﻛﺎت و دهﯾﻪوﺖ ﺑﯿﺮوڕاﯾﻪﻛﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﺎﻧﻪ ﺑﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺟﯿﺎواز ﻟﻪ ﻛﻮرد ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ زۆر ﺧﻪﻣﯿﺎن ﻧﻪﺑﻮوه ﺑﯿﺮ ﻟﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻪرﻛﻮك ﺑﻜﻪﻧﻪوه .وهك ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪﻛﯽ ﺷﯿﻌﻪ د.ﻋﺎدل ﻋﻪﺑﺪوﻟﻤﻪھﺪی زۆر ﻛﺎرهﻛﺘﻪری دﯾﻜﻪی ﺷﯿﻌﻪی ﺗﭙﻪڕاﻧﺪووه ،ﻟﻪواﻧﻪش د.ﺟﻪﻋﻔﻪری و ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ دوو ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرﯾﻪك ﻛﻪ ﺑﯿﺮوڕای زۆر ﻛﺮﭼﻮﻛﺎﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻛﻪرﻛﻮك ھﻪﯾﻪ و ﺑﻪﻻی ﻋﺮوﺑﻪﯾﯿﻪﻛﯽ ﺳﺎدهو ﺳﺎﻛﺎردا دای دهﺷﻜﻨﻦ. ﺑﻪم ﻛﻪرﻛﻮك ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻧﯿﯿﻪ؟ د.ﻋﻪﺑﺪوﻟﻤﻪھﺪی ﻟﻪ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﻪرﻛﻮﻛﺪا ﺑﻪ دوو ﺋﺎراﺳﺘﻪ دهڕوات :ﺋﺎراﺳﺘﻪﯾﻪﻛﯽ ھﻪﺳﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ دهﺑﺰوﻨﺖ ﻛﺎﺗﻚ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ داوای ﻣﮋووﯾﯽ ﻟﻪ ﻛﻪرﻛﻮﻛﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺪا رهﭼﺎو دهﻛﺎت و ﻟﻪھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺧﻪﻣﻪ ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪﻛﺎن و ﺧﻮﻟﯿﺎی دهوﻪﺗﺪارﯾﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ رهﭼﺎو دهﻛﺎت. ﺑﯚﯾﻪ دهـ) دهﻛﺮێ ﺑﻪﺷﻚ ﺑﺖ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن،
ﺑﻪم ﻗﻪوارهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ھﻪﺑ و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﺶ ﺑﻪﺷﺪارﺑﺖ ﻟﻪ ﺋﯿﺪارهداﻧﯽ( ،ﻟﺮهوهﯾﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﺋﻪﻧﺪۆرا دهﮔﺘﻪوه .ﻋﻪﺑﺪوﻟﻤﻪھﺪی ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻟﻪ ﻓﻪرهﻧﺴﺎ ژﯾﺎوه و ﺧﺮاپ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ دﯾﺘﻦ و ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی وهك ﺑﯿﺮﻣﻪﻧﺪﻚو ﻛﺎرهﻛﺘﻪرﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟﻪ ﻣﻪﻧﻔﺎی ﻓﻪرهﻧﺴﺎ ژﯾﺎو ﻟﻪ ﭘﺮﺳﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪ ﺋﺎﯚزهﻛﺎﻧﺪا ﺑﺨﺎﺗﻪﻛﺎر .ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻛﻪ ﻣﺎﺷﻪی ﻟﺒﺖ ﺋﻪدهﺑﯿﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهی رهھﻪﻧﺪه ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﻧﮕﻪژه ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا زۆر ھﻪژارو ﺑﻪﻟﻪﻧﮕﺎزه .ھﻨﺎﻧﻪوهی ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﺧﻪواﺟﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪر ﻋﻪﯾﺒﯽ ﻧﯿﯿﻪ .ﭘﺶ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻤﻪھﺪی ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دهﯾﻪ، ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدوودا ،ﺋﻪﺳﯿﺮی ﺷﺎﻋﯿﺮی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﻛﺸﻪی ﺋﻪﻟﺰاسو ﻟﯚرﯾﻨﯽ ھﻨﺎوهﺗﻪوه ﻛﻪ ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﻛﻪرﻛﻮك و ﺧﺎﻧﻪﻗﯿﻨﯽ ﻧﻮان ﻓﻪرهﻧﺴﺎﯾﯽ و ﺋﻪﻤﺎﻧﻪﻛﺎن ﺑﻮون. زۆرﯾﺶ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﺒﺖ ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﭼﺎرهﺳﻪرهﻛﻪی ﺑﺒﺘﻪ ﻗﯿﺒﻠﻪﻧﻮﻣﺎ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧ ﻟﻪ زۆر ﺷﻮﻨﯽ دوﻧﯿﺎدا وهك ﭼﯚن ﺑﯚﺳﻨﯿﺎ ،ﻛﯚﺳﯚﭬﯚو ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺋﻪﻓﻪرﯾﻘﺎ ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺑﯚ ﭘﻪﻧﺪوهرﮔﺮﺗﻦ ،ﺑﻪم ﻧﺎﺳﺎﻧﺪن و ﭼﺎرهﺳﻪرﯾﯿﻪﻛﺎن ھﻪرﭼﯚﻧﻚ ﺑﺖ ﻧﺎﺑ ﻟﻪ ﺑﯿﺮﻣﺎن ﺑﭽﺖ ﻛﻪرﻛﻮك ھﻪر ﺑﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﻛﻪرﻛﻮك دهﻣﻨﺘﻪوه و ﭼﺎرهﺳﻪرهﻛﻪﺷﯽ دهﺑ ﭼﺎرهﺳﻪرﻜﯽ ﻛﻪرﻛﻮﻛﯿﯿﺎﻧﻪ ﺑﺖ. ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻣﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ زۆر ﻟﻪ ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ﺋﻪو ﺋﺎرهزووهﻣﺎن ﺑﯿﻨﯽ ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻛﻮرد ﺑﻪرواﻧﯿﻦ و ھﻪﺳﺘﻜﯽ ﻛﺮاوهوه ﭘﺸﻮازی ﻟﻪھﻪر ﺗﺰﻚ ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ﺑﻪ راﺳﺘﮕﯚﯾﯽ دهﺧﻮازﺖ ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺒﺘﻪوه ﺟﺎ ﺋﯿﺘﺮ ﺗﺰهﻛﻪ ﺑﺎﯾﺪﻧﯽ ﺑﺖ ﯾﺎن ﻋﺎدﻟﯽ ،ﺋﻪﻟﺰاﺳﯽ و ﻟﯚرﯾﻦ ﺑﺖ ﯾﺎن ھﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا )ﻛﻪ ﻟﻪم ژﻣﺎرهﯾﻪدا ﺋﻪم ﺷﻮﻨﻪ ﺑﻨﺎﺳﻪﻣﺎن ﺑﯚ ﺗﻪرﺧﺎن ﻛﺮدووه( .ﮔﺮﻧﮓ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوه ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﭼﺎرهﺳﻪر ،ﺷﺘﻚ ﻛﻪﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎﻪ ﻛﻮرد داوای دهﻛﺎت .ﺷﻪرﯾﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و ﻟﻪ ﻛﻪرﻛﻮﻛﺪا دهﺗﻮاﻧﻦ ﺑﯿﺮۆﻛﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻨﻨﻪ ﺳﻪرﻣﺰی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮرد ،ﺋﻤﻪش ﺧﯚﻣﺎن ﻟﻪﺑﯿﺮﻣﺎن ﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دهﯾﻪ ﺑﯿﺮ ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻪرﻛﻮك دهﻛﻪﯾﻨﻪوه و ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺑﯚ دهﻛﻪﯾﻦ، ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺗﺰی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ ﺗﺰﻜﯽ دهوﻪﻣﻪﻧﺪه. ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﺗﺰﻜﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻣﮋووی ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوه و ﺑﯚ ﺋﺴﺘﺎش دهوﻪﻣﻪﻧﺪﺗﺮی دهﻛﺎت ﺗﺎ ﻟﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪهﯾﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺒﺘﻪوه. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
11
ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ڕۆژ
ﻋﯿﺮاق ﺑﯚ ﺳ ھﻪرﻢ ،ﺋﻪدی "ﻋﯿﺮاﻗﻪ ﺑﭽﻮﻛﻪﻛﻪ"؟
ﻛﻪرﻛـﻮك ﻟﻪﻧـﻮان ﺑﺎﯾــﺪن و ﺋـﻪﻧـــﺪۆرادا ﺑﻪﮔﻮﺮهی ﭼﻪﻧﺪ دهرﻛﻪوﺗﻚ ﻛﻪرﻛﻮك ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚﺗﻪوه ﭼﻪﻗﯽ وﺴﺘﮕﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق .ﺑﯚﯾﻪ ﺟﯚزﯾﻒ ﺑﺎﯾﺪن ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﻪی ﺳﻪرداﻧﻪﻛﻪی ﺑﯚ ﻋﯿﺮاق ﻛﻪرﻛﻮﻛﯽ ﻛﺮده وﺴﺘﮕﻪی ﺧﯚی و ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺷﺎرهدا ﺑﯿﺮوڕای ﺋﺎﻮﮔﯚڕ ﻛﺮد .ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﭘﻪﯾﺎﻣﻜﯽ ﭘﺸﺖ ھﺎﺗﻨﻪﻛﻪی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧﻪﻛﺮاوه ،ﺑﻪم ھﺎﺗﻨﯽ ﺑﺎﯾﺪن ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﺸﻪ ﺋﻪﺗﻨﯿﻜﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺷﺎرهزاﯾﻪ دهروازهی ﭘﻪﯾهو ﻧﻪﻛﺮاو ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻪرﻛﻮك دهﻛﻪﻧﻪوه. ﺑﺎﯾﻪﺧﺪاﻧﯽ ﺋﯿﺪارهی ﺑﻮش ﺑﻪ ﻛﻪرﻛﻮك ﺷﺘﻜﯽ ﻧﺎﻣﯚ ﻧﻪﺑﻮو ،ﺋﺴﺘﺎش ﺋﯿﺪارهی ﻧﻮێ دهوراﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ ﺳﻪرداﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك دهﺳﺖ ﭘﺒﻜﺎت ،دﯾﺴﺎﻧﻪوه ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ﺋﻪو ﺷﺎره ﻟﻪ رۆژهﻗﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ دهردهﺧﺎت. ﺑﺎﯾﺪن ﭼﯽ ﺑﯚ ﻛﻪرﻛﻮك ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ دهﻛﺎت؟ ﺟﯚزﯾﻒ ﺑﺎﯾﺪن ﻟﻪ ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺳﻪرۆك ﺑﻮﺷﺪا ،ﺗﺰی ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺳ ھﻪرﻤﯽ ﺧﺎوهن ﻓﯿﺪڕاﯿﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﯽ ﺧﺴﺘﻪڕوو ،راﺳﺘﻪ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯿﯿﻪ ﺟﯿﺎوازه ﻟﻪ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪوی ﻟﻪ دهرهوهی ﭘﯚﺳﺘﻪ. ﺑﻪم راﺳﺘﺘﺮ ﻟﻪوهش ،ﺋﻪوهﯾﻪ ﺑﺎﯾﺪن ﺣﺎﺷﺎی ﻟﻪ راﺑﺮدووه »داﺑﻪﺷﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﻪی« ﺧﯚی ﻧﻪﻛﺮدووه. ﺋﻪوﺳﺎﻪ ﺳﯿﻨﺎﺗﯚر ﺑﺎﯾﺪن ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ دهرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهزﮔﺎی ﺗﻪﺷﺮﯾﻌﯽ وﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﻮو، ﺋﺴﺘﺎش ﺟﮕﺮی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎﯾﻪ .ﺑﯚ ﻛﻪﺳﻚ ﻟﻪ ﺳﻪﻧﮕﯽ ﺳﯿﻨﺎﺗﯚری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯽ ﺑﮕﺎت رووﻧﻪ ﻛﻪ ﺋﻪوﺳﺎش ﺑﺪهﺳﻪت ﻧﻪﺑﻮو ،ﺑﻪم ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻮارﻜﯽ ﻓﺮاواﻧﺘﺮی ﻟﻪﭘﺸﻪ ﺑﯚ ﭘﯿﺎدهﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻛﻪ دهﮔﻮﺗﺮێ ﺳﻪرۆك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ دهرهوهدا ،ھﯿﭻ ﻧﻪﺑ ﻟﻪوی ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻋﯿﺮاق ﭘﻪﯾهو دهﻛﺮﺖ ،ﻛﺎﻏﻪزﻜﯽ ﺳﭙﯿﯿﻪو ﭼﺎوهڕﯽ ﻧﻪﺧﺸﯽ ﺟﮕﺮهﻛﻪﯾﻪﺗﯽ. ﺧﺎﻧﻢ راﯾﺲ وهزﯾﺮی دهرهوهی ﺑﻮش داوای ﻟﻪ 10
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﻛﻪرﻛﻮﻛﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﺮد ﭘﺸﺖ ﻟﻪ ﻣﮋوو ﺑﻜﻪن. ﻛﻪرﻛﻮﻛﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﻗﺴﻪﯾﺎن ﻛﺮد و ھﻪﻧﺪﻚ »راﺳﺘﯽ ﺗﺎڵ«ی ﺋﻪﻣۆﯾﺎن ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ ﻛﺮدووه .ﺋﺴﺘﺎ ﻣﺎﻗﻮوڵ ﻧﯿﯿﻪ ﺋﻪم ﺧﻪﯾﺎڵ دهوﻪﻣﻪﻧﺪهی ﺗﺰی ﺑﯚ ﮔﺸﺖ ﻋﯿﺮاق ﭘﯿﻪ ﺷﺘﻜﯽ ﭘ ﻧﻪﺑﺖ ﺑﯚ )ﻋﯿﺮاﻗﻪ ﺑﭽﻜﯚﻪ(؟ ﻟﻪ دوو دهﯾﻪی راﺑﺮدوودا وا ﻛﻪوﺗﻪوه ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ رادﯾﻜﺎﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺑﮕﺮﻧﻪﺑﻪرو دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﻪﻛﺎن ﺟﮕﯿﺮی ﭘ ﺑﺪهن )ﺑﻮﺷﯽ ﺑﺎوك ﻧﺎوﭼﻪی ﺋﺎراﻣﯽ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻛﺮد ،ﻛﻠﻨﺘﯚن ) (٨ﺳﺎڵ ﺋﻪو ﻧﺎوﭼﻪ ﺋﺎراﻣﻪی داﺑﯿﻦ ﻛﺮد( ،ﺋﺴﺘﺎش ﻛﺎﺗﺘﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﻪﻛﺎن ﺟﮕﯿﺮی ﺑﻪ وهرﭼﻪرﺧﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺑﻮﺷﯽ ﻛﻮڕ ﺑﺪهن ﻛﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻟﻪ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری دهرﺑﺎز ﻛﺮد. راﺳﺘﻪ ﻧﺎﺑ ﻛﻪرﻛﻮﻛﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﺒﻨﻪ دﯾﻠﯽ ﻣﮋوو ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯿﻪﻛﺎن د.ﻓﻮﺋﺎد ﻋﻪﺟﻤﯽ وﺗﻪﻧﯽ :ﺧﯚﺷﯿﺎن ﺧﻮﻟﯿﺎی ﻣﮋووﯾﺎن ھﻪﯾﻪ و ﺋﻪدهﺑﯿﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎن ﮔﻪﻟﻜﺠﺎر ﻣﮋووی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ دوﻧﯿﺎ و ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﺎ ﮔﻪورهﻛﺎن ﺑﯚ ﻟﻜﺪاﻧﻪوهی ﻧﻮێ ﺗﻪوزﯾﻒ دهﻛﻪن. ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪ رۆژهﭬﯽ ھﺎﺗﻨﯽ ﺑﺎﯾﺪن ﺑﯚ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻦ ﻟﻪ ﺗﻪﻧﮕﮋهی »ﻋﯿﺮاﻗﻪ ﺑﭽﻮﻛﻪﻛﻪ« ،ﻣﮋوو ﺑﻪﺗﻪوژﻣﻜﯽ زۆرهوه ﻟﻪﺑﻪردهرﮔﺎی ﺋﺴﺘﺎی ﻛﻪرﻛﻮك وهﺳﺘﺎوه و داوادهﻛﺎت ﻟﻪ دواڕۆژی ﺷﺎرهﻛﻪدا ﺳﻪﻧﮕﯽ ﺋﻪوﯾﺶ رهﭼﺎو ﺑﻜﺮﺖ .ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻛﻪ ﻣﮋووی راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾﻪدا دهﺳﺘﭙﺸﺨﻪری زۆری ﻛﺮد ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜﻜﻪوﺗﻨﻪوه ﻟﻪ واﻗﯿﻌﯽ ﻓﺮهڕهﻧﮕﯽ ﻛﻪرﻛﻮك،
ﺳﻪرداﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎر ﺑﯚ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧ ﻛﻪﺷﻜﯽ ﻟﻪﺑﺎری ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﯽ ﻧﻮێ ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪﻣۆی ﺷﺎرهﻛﻪﯾﺎن ،ﻟﻪﺑﻮاری ﭘﻜﻪوهژﯾﺎن ،ﻛﯚك ﺑﻦ ﺑﺎ ﻟﻪﺳﻪر راﺑﺮدوو ﺋﺎﯾﻨﺪهﺷﯽ ،ﻧﺎﻛﯚك ﺑﻦ. ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ دۆﺧﻜﯽ وادا ﺑﺎﯾﺪن ﺑﯿﺮی ﺗﯿﮋ ﺑﻜﺎﺗﻪوه و راﭘﯚرﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪﺒﮋﺮدراو ﺑﻪدﯾﺘﻨﯽ ﺋﻪو راﺳﺘﯿﯿﺎﻧﻪ و ﭘﺸﻨﯿﺎزﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺰی ﺟﮕﯿﺮی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﻪﻛﺎن دهوﻪﻣﻪﻧﺪ ﺑﻜﺎت ﺑﻪ دووری ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﺑﺎﺳﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ﮔوﺗﯿﻨﻜﯽ ﺗﺎزه ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﺑﺒﯿﻨ. ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﯿﺮ دهﻛﺎﺗﻪوه ھﺎوﺗﺎی ﺋﻪم ﺑﺰاوﺗﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪ ،ﺑﺰاوﺗﻪ ﻣﺎم ﺟﻪﻻﻟﯿﯿﻪی ﻣﺎوهی راﺑﺮدوو ،ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﯿﺮی ﺧﯚی ﺗﯿﮋﻛﺮدۆﺗﻪوه و ھﻪوﺪهدا ﻟﻪ ﻛﻪرﻛﻮك ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺘﻪوه .ﺋﻪو ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪ د.ﻋﺎدل ﻋﻪﺑﺪوﻟﻤﻪھﺪی ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری وﺗﻪ .ﻋﻪﺑﺪوﻟﻤﻪھﺪی ﻟﻪ دوو دﯾﺪاری ﻣﺎوه ﺟﯿﺎوازی ﺋﺎﺳﯚو ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا ﺑﯿﺮوڕای ﺟﯿﺎواز ،ﺑﻪم ﺟﯽ ﻣﺸﺘﻮﻣی ﺧﺴﺘﻪ
ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﺳﯿﻪم .ﯾﺎﻧﯽ ھﻪﻣﺎن رۆژی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن .ﺑﻪم ﻟﻪوه ﻧﺎﭼ ﺑﻪرواری ھﻪﻣﺎن رۆژ ﻣﺎﻧﺎی ھﻪﻣﺎن ﺗﯿﻨﻮﺗﺎوی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ رۆژی ) (٦/٤ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮار ﺳﺎﻪی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﺗﻪواو دهﺑﺖ و ھﺸﺘﺎ ھﯿﭻ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪك ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﻧﻪﻛﺮاوه. ﺑﻪ واﺗﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ھﺸﺘﺎ ﺧﺎوهﻧﺪارﺘﯽ ﻟﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻜﯽ ﻧﻮﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ ﺑﺰره .ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺣﺰﺑﻪ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﻪﻛﺎن ﯾﺎن ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ دهرهوهی دوو ﺣﺰﺑﻪ ﮔﻪورهﻛﻪش ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﺟﺎر ﺟﺎره ﺑﺎﺳﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮو دهﻛﻪن ،ﺑﻪم ﺋﻪواﻧﯿﺶ وادهﯾﻪﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوﯾﺎن ﻟﻪزهﯾﻦ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺗﺎ ﺑﯿﻜﻪﻧﻪ ﮔﻮﺷﺎرﻚ ﺑﯚ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎﺗﯽ ھﻪﺒﮋاردن ﯾﺎن ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺑﯿﻜﻪﻧﻪ ﻛﺎرﺗﻚ ﺑﯚ رهﺧﻨﻪﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﺣﺰﺑﻪ ﮔﻪورهﻛﺎن. ﺋﻪوهش ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ﺟﯚرهﻛﺎن ﺋﻪوه دهردهﺧﺎت وﯾﺴﺘﯽ ھﻪﺒﮋاردن و ﭘﺎﺑﻪﻧﺪﺑﻮون ﺑﻪوادهﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه، ھﺸﺘﺎ ﻧﻪﺑﯚﺗﻪ ﻧﻪرﯾﺘﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ھﻪروهك ﺑﻪ دﯾﻮﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸﺪا ﺋﻪو دهرﻛﻪوﺗﻪ ﺗﺎﻪ
دهﺳﻪﻟﻤﻨﺘﻪوه ﻛﻪ ﺣﺰﺑﻪ »ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﻪﻛﺎن« ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ رۆژاﻧﻪﯾﯽ دهﺑﻪﺳﺘﻦ ﻟﻪﻛﺎری ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯿﺪا و دوای ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ رهﺧﻨﻪﯾﯿﻪ ﺑﺎوهﻛﺎن ﻛﻪوﺗﻮون ،ﺋﻪوی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﯾﺎن ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﻛﺎن وهﻛﻮ رهﺧﻨﻪ ﻟﻪ دهﺳﻪت دهﯾﻮروژﻨﻦ. ﺟﺎ ﻟﻪ وهﺧﺘﻜﺪا ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﺑﻪﺣﺴﺎﺑﯽ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دهﺑ ﻟﻪ ﻣﻪﺷﻘﯽ ﺑﻪردهواﻣﺪا ﺑﻦ ﺑﯚ ﻻﺑﺮدﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﺎﻧﻪی ﺣﺰﺑﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧهوا ،ﯾﺎن ﺣﺰﺑﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧهواﻛﺎن ،ﻧﺎﺑﻨﻪ ﻣﻮدهﻋﯽ ﺑﻪﺳﻪر ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺳﺎزﻛﺮدﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪوه، ﺋﯿﺘﺮ ﭼﯚن ﭼﺎوهڕێ دهﻛﺮﺖ ،ﺋﻪوی دهﺳﻪﺗﻪﻛﻪی ﺑﻪدهﺳﺘﻪ داوای ﺑﻜﺎت و ﺳﻪﺘﻪﻧﻪت ﻟﻪﺧﯚی ﺑﺸﻮﻨ؟ ھﻪﺒﮋاردن ﺑﺒﺘﻪ ﻧﻪرﯾﺖ ﺑﻪم ﺋﻤﻪ ﻟﺮه ﻗﺴﻪﻣﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﭘﺮاﮔﻤﺎﺗﯿﺰﻣﻜﯽ ﺗﻪﺳﻜﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﻮو ،دهﻧﺎ وهﻛﺘﺮی ﺑﯚ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ،ﭘﺮهﻧﺴﯿﭙﯽ وادهی ھﻪﺒﮋاردن و ﺟﻮﻪﯾﻪﻛﯽ رﻜﺨﺮاوی ھﻪﺒﮋاردن
ﻟﻪ واﻗﯿﻌﺪا ﭘﺮاﻛﺘﯿﺰه ﺑﻜﻪﯾﻦ .ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﺮهﻧﺴﯿﭙﯽ ھﻪﺒﮋاردن ﭼﻪﻧﺪ ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎو دهﺳﺘﻮورهﻛﺎﻧﺪا ھﺎﺗﺒﻦ، ﻧﺎﺑﻨﻪ واﻗﯿﻌﻜﯽ ﭼﻪﺳﭙﯿﻮو ،ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﻧﻪرﯾﺘﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻪردهواﻣﺪا ﺧﯚی رﻚ ﻧﻪﺧﺎت. ﻧﻪﺑﺘﻪ ﺋﺎﺗﺎﺟﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ دهﺳﺘﻠﮫﻪﻨﻪﮔﯿﺮاو، ﻧﻪﺑﺘﻪ ﻓﻪرھﻪﻧﮕﻜﯽ ﻛﯚﻣﻪﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻪ ﺑ وی ﺟﻮﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھﻪم ﻧﺎﺷﻪرﻋﯽ و ھﻪﻣﯿﺶ ﺳﺴﺖ و ﺧﺎو و ﺑ ﻣﺎﻧﺎ دهﺑﺖ .ﻧﻤﻮوﻧﻪی زۆر وت ھﻪن ﻛﻪ دهرﯾﺪهﺧﻪن ،ﺋﻪﮔﻪر ھﻪﺒﮋاردن و ﭘﺎﺷﻜﯚﻛﺎﻧﯽ وهك :وادهﻛﻪی ،ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ و دﯾﺎرﯾﻨﻪﻛﺮدﻧﯽ رﯾﺘﻤﻜﯽ ﺟﮕﯿﺮ ﺑﯚ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺧﻮﻟﻪﻛﯽ ،ﻧﻪﺑﺘﻪ ﻧﻪرﯾﺖ ﻟﻪ ﺑﺎرﯾﺪاﯾﻪ ﺋﻪو ﮔﻮزارﺷﺘﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﻪی دهﺳﺘﺎودهﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دهﺳﻪت رﻜﺪهﺧﺎت ﺑﺨﺮﺘﻪ ژﺮﭘﯽ رووداوه ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮهوه. ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﺳﺴﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺗﻪداروﻛﺎﺗﯽ وادهی ھﻪﺒﮋاردن و ﻟﻪ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻓﻪزای ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺸﺘﺎ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪهری ﻧﻪرﯾﺘﻜﯽ ﭼﻪﺳﭙﺎوی ﭘﺮۆﺳﻪی ھﻪﺒﮋاردن ﻧﯿﯿﻪ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﺑﺎﺳﻮﺧﻮاﺳﺎﻧﻪﺷﻤﺎن ﻟﻪﺑﻪر ﭼﺎو ﺑﺖ ﻛﻪ ھﻪﺴﻮڕاواﻧﯽ ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎی ھﻪﺒﮋاردن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وهﻛﻮ ﻧﻪرﯾﺖ ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯽ ﭘﺸﻮهﺧﺖ و ﺟﺎڕداﻧﯽ وادهو ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯿﺎن ﮔﻪرهﻛﻪ و ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش ﻣﻪﺷﻖ و ﺋﺎﻣﺎدهﮔﯽ ﻟﻪم ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﻟﻪ ﺋﺎرادا ﻧﯿﯿﻪ ،ﻛﻪواﺑ ﺗﺮس ﻟﻪ ﺧﺎوهﺧﺎو و ﻣﻪﯾﻞ ﺑﯚ دواﺧﺴﺘﻨﻜﯽ ھﺎوﺷﻮهی دواﺧﺴﺘﻨﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺗﺮﺳﻜﯽ ﺑﺠ ﻧﯿﯿﻪ .وهﮔﻪر ﻧﺎ ﻛﻮا ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوه و دهﺳﺘﺒﻪﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣﺴﯿﯚن؟ ﻛﻮا دهرﺧﺴﺘﻨﯽ رﻮﺷﻮﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎزﻛﺮدﻧﯽ و ھﻪﻤﻪﺗﯽ داوای ﻧﺎو ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ھﻪﻣﻮوی ﺑﻪﺷﻜﯽ دﯾﻤﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردن ﭘﻜﺪﻨﻦ و ڕاﯾﯿﻜﺮدﻧﯿﺸﯿﺎن ﻛﺎﺗﻜﯽ زۆری دهوﺖ ،ﻛﺎﺗﻜﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪوهی ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪﺑﻪردهﺳﺘﻪ ،ﺟﺎ ﭼﯽ ﺋﻪوهی ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﭘﯽ ﺧﯚﺷﻪ ﻟﻪ ١٩ی ﻣﺎﯾﺲ ﺑﺖ و چ ﺋﻪو وادهﯾﻪی ﻛﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﺧﯚی ﺑﻪ رهﺳﻤﯽ ﺋﻪم دهوره ﺋﯿﻨﺘﺨﺎﺑﯿﯿﻪی ﺗﻪواو دهﺑﺖ ﻟﻪ ٤ی ﺣﻮزهﯾﺮاﻧﯽ داھﺎﺗﻮودا. ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ھﻪﺒﮋاردن ﺟﯿﺎواز ﻟﻪ ﺋﯿﺴﺘﺤﻘﺎﻗﻪ دهﺳﺘﻮوری و ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻪﻛﺎن، ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﯚﺷﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻜﯽ ﻧﻮێ ھﻪﯾﻪ .ھﯿﭻ ﻧﻪﺑ ﻟﻪﺑﻪر ھﻪﻣﺎن ﺋﻪو ھﯚﻛﺎراﻧﻪی ﺑﺎﻋﯿﺴﯽ ﺧﺎوه ﺧﺎوی ﺳﺎزﻛﺮدﻧﻪوهی ھﻪﺒﮋاردﻧﻦ :ﺑﯚ ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗﺮﺳﯽ ھﻪﺒﮋاردن ﻟﻪ ﻓﻪزای ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻤﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﺋﻪﻣﻪ دهﺑ ڕاﺷﻜﺎوﺗﺮ ﻗﺴﻪ ﺑﻜﻪﯾﻦ. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
13
رواﻧﯿـــﻦ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﻧﻮێ دهﻛﺎﺗﻪوه؟
ﺑﺮدﻧـﻪوه ﯾﻪﻛﺴﺎﻧـﻪ ﺑﻪ ھـﻪﺒـﮋاردﻧﻜـﯽ ﭘﺎﻛـﮋ ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺋﻪﻣﺴﻪر و ﺋﻪوﺳﻪری ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ دوو ھﻪﺒﮋاردن دهوره دراوه ،ﺑﻪم ﺑﯚ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ھﻪﺒﮋاردﻧﻚ ﻟﻪﻧﻮان ﺋﻪو دوو ھﻪﺒﮋاردﻧﻪدا ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ .دهﮐﺮﺖ؟ ﺳﺘﺮان ﻋﻪﺑﺪو ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋﻪم ﻣﺎﻧﮕﻪ ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق دهﭼﻨﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﭘﺮۆﭬﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﻪوه ﻛﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﻪ .ﺗﻪﻧﮫﺎ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﭘﺎرﺰﮔﺎ ھﺎوﭼﺎرهﻧﻮوﺳﻪﻛﻪی ﻛﻪرﻛﻮك، ﻧﻪﺑﺖ ﻛﻪ ﯾﻪﻛﯿﺎن ﺑﻪ ﺋﯿﺮادهی ﻛﻮرد و ﺋﻪوﯾﺘﺮﯾﺎن ﺑﻪ ڕﻜﻜﻪوﺗﻨﯽ ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﻛﻮرد و ﻋﻪرهب و ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﻓﻪزای ﺋﯿﻘﻠﯿﻤﯽ و ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺎن دوا دهﺧﺮﺖ. ﺑﻪﻣﺸﻮهﯾﻪ ھﻪﻣﻮو ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ ﻣﻪﻧﮕﻪﻧﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﺑﺮدﻧﻪوه و دۆڕاﻧﺪن دهدهن. ڕاﺳﺘﻪ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﭼﻮار ﭘﺎرﺰﮔﺎدا ﺑﻪﺷﺪاره ،ﺑﻪم ﻟﻪ ھﻪﻣﻮوﯾﺎﻧﺪا ﻧﻪﻓﻪﺳﯽ ھﻪﻤﻪﺗﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪ و ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهی ھﻪﻟﻮﻣﻪرﺟﻪﻛﻪ ﭘﻤﺎن دهﻦ ﻛﻮرد ﺑﯚ ﺗﻪﻋﺎدول ﯾﺎرﯾﺪهﻛﺎت و ﮔﻪﺷﺘﺮﯾﻦ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﺎﻧﻪدا)ﺧﺎﻧﻪﻗﯿﻦ، ﻟﻪ دﯾﺎﻟﻪ ،ﻣﻪﺧﻤﻮور و ﺷﻪﻧﮕﺎل ﻟﻪ ﻣﻮﺳ و ڕهﻧﮕﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻧﺎوﭼﻪی ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﺳﻪﻻﺣﻪدﯾﻨﯿﺶ ،ﺑﻪﻏﺪا ﺣﺎﻪﺗﮑﯽ ﺟﯿﺎوازه( ﭘﮕﻪی ﻛﻮرد ﺑﭙﺎرﺰرﺖ .ﻛﻪواﺗﺎ ﺋﻤﻪ دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﻣﻪﺷﻘﯽ ھﺰه ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﻣﻪﺷﻘﻜﯽ ﺟﺪدی دهﺑﺖ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ﻛﻪ ھﻪم ﯾﺎری ﺑﺎش ﺑﻜﻪن و ھﻪﻣﯿﺶ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﻮێ ﺗﺒﮕﻪن .ﺑﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﺑﻪردی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن ﺋﻪﮔﻪر ﺣﻜﻮﻣﻪت و ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﺸﯿﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ﻧﻪﺑﺖ) ،ﻛﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎڵ دهﮔﯚڕﻦ( ،ﺑﻪم ﺑﻪ ورهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرزهوه دوای ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯿﺎن ﻟﻪھﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ڕوو ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﻋﯿﺮاق دهﻛﻪن .ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻛﻮرده ،ﺋﻪﻣﺠﺎره ﺑﻪ دهﺳﺖ ﺧﯚی ،ﻟﻪ ﻛﺎرواﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن 12
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
دوا دهﻛﻪوﺖ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺋﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﻟﯚﻛﺎﯿﯿﻪ ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﻋﯿﺮاق ﺗﺎﻗﯿﺒﻜﺎﺗﻪوه. ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﻗﻮﺗﻮدان ھﻪﺗﺎ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﯾﺎﺳﺎی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن دهردهﭼﺖ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﻛﺮـﺖ و ﺋﻪم ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﯾﻪی ﺋﺴﺘﺎی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪن ﺑ ﺧﻪم دهﺑﻦ و دهﻣﻨﻨﻪوه. ﺑﻪﻣﻪش ﺋﺎرهزووی ﻻﻣﻪرﻛﻪزی ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪﺑﻪردهم ﺋﺎرهزووی ﺑﻪ ﻧﺎوهﻧﺪﺘﯽ ﻛﺮدﻧﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ﭘﺎﺷﻪﻛﺸ دهﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﯾﺎﺳﺎﯾﻪك ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ ﻧﻪﻛﺮاوه ﻛﻪ وهﻛﻮ ﯾﺎﺳﺎی ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻻﻣﻪرﻛﻪزی ﺗﺪاﺑﺖ و وهﻛﻮ واﻗﯿﻌﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪﺑﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪوه ﯾﻪﻛﭙﺎرﭼﻪﯾﯽ ھﻪرﻢ ﺑﭙﺎرﺰﺖ ﻛﻪ دهوراﻧﻜﯽ زۆر ﺑﻪھﯚی ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪوه ﺑﻪدهﺳﺖ ﭘﻪرﺗﻪوازهﯾﯿﻪوه ﮔﯿﺮی ﺧﻮاردﺑﻮو و ﺋﺴﺘﺎش ﺳﻪرهڕای ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻨﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﯽ ،ﺋﺎﺳﻪواری دوو ھﻪرﻤﯽ ﭘﻮه ﻣﺎوه. ﻣﻪﻧﺘﯿﻘﯽ ﭘﻪﻟﻪﻧﻪﻛﺮدن ﻟﻪ ﻻﻣﻪرﻛﻪزی ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن ﻟﻪ ﺗﺮﺳﯽ ﻛﻪرﺗﺒﻮوﻧﻪوهی ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮی ھﻪرﻢ و ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﺘﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ﺧﺎوهﺧﺎوﺘﯽ ﻟﻪ داڕﺷﺘﻨﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﻪﻛﯽ دﻨﯿﺎﻛﻪرهوه ﻛﻪ دﯾﻮه ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯿﯿﻪﻛﻪی ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪرﯾﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎ و ﻟﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﻻﻣﻪرﻛﻪزی و ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﻜﯽ دهﺳﺘﻮای ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن ﺑﻪھﺮهﻣﻪﻧﺪﺑﺖ، ﺑﻪم ﺑﻪھﺎﻧﻪ ﺑﯚ ﺋﻪﻣﻪ ھﻪر ھﯚﯾﻪك ﺑﺖ ،ﭘﺎﺳﺎوی ﺋﻪوهی ﭘ ﻧﺎﻛﺮﺘﻪوه ﻛﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋﻪوی ﻻﻧﻜﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﺗﻪﺟﺮهﺑﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق، ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻣﺎﯾﺴﯽ ١٩٩٢دا ،ﻟﻪ ڕﺮهوی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری وت
دواﺑﻜﻪوﺖ و ﺑﻪﺳﺮه و ﻧﻪﺟﻪف و ﺋﻪﻧﺒﺎر ﭘﺸﯽ ﺑﺪهﻧﻪوه. ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪرﺑوﺗﺮﯾﻦ دهﺳﻪت وهردهﮔﺮن، ﺑﻪ ﮔﻮﺮهی ﻗﺎﻧﻮوﻧﯽ ﺗﺎزهﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮاوی ﭘﻜﮫﺎﺗﻨﯽ ھﻪرﻤﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﻟﻪوهﺗﺎی ﺋﻪم دهوﻪﺗﻪ دروﺳﺘﺒﻮوه، ﺋﻪﻣﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺟﺎره ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻪك ﺗﯿﻔﺘﯿﻔﻪی وای ﺑﻪ ﻧﺴﯿﺐ دهﺑﺖ .ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪم ﺑﺎﯾﻪﺧﻪ ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻟﻪ ﺑﻨﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮارهوه ﺑﯚ ﺳﻪرهوه ،ﻛﻪ ھﺎوﺷﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻨﻪ ﻣﻪﯾﺪاﻧﯽ ھﺰه ﻟﯚﻛﺎﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪ، ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪﺣﻮهﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺋﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﻟﻪ ﭼﺎو ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪرﯾﯿﻪﻛﻪی ﻋﯿﺮاق ھﻪر ﺑﻪ ﭘﺮۆﭬﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎﺳﯿﻨﯽ ھﺰهﻛﺎن و ﻣﻪﺷﻘﻜﯽ ﺳﭙﺸﺎڵ ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن دهﻣﻨﺘﻪوه. ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ وادهی ﻧﻮێ ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺗﻪﻧﮫﺎ دﯾﺎﻟﯚﮔﮑﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ .ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﭘﺸﻨﯿﺎزی ﻛﺮدووه رۆژی ) (٥/١٩ﺑﺒﺘﻪ رۆژی
ﺟﮕﯿﺮی ھﻪﺒﮋاردن ﺑﭽﻪﺳﭙﺖ. داﻣﻮدهزﮔﺎ ﺗﻪﻧﻔﯿﺰﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وت ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻪردووﺣﺰﺑﯽ دهﺳﻪﺗﺪارهوهن ،ﺑﻪ دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪروهرده ﻛﻪ زۆری ﭼﺎودﺮ و ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎراﻧﯽ ﺑﻨﻜﻪﻛﺎﻧﯽ دهﻧﮕﺪان ﻟﻪوان دهﺑﻦ. ﻟﻪوهش وردﺗﺮ ﺋﻪم دهزﮔﺎﯾﺎﻧﻪ ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ دوو ﺋﯿﺪارهی ﭘﺸﻮودا ،ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش ﻟﻪژﺮ ھﻪژﻣﻮوﻧﯽ ﯾﻪك ﺣﺰﺑﺪان ﻛﻪ ﺣﺰﺑﯽ دهﺳﻪﺗﺪاری ﭘﺸﻮوی ھﻪر ﺋﯿﺪارهﯾﻪﻛﻪ. ﺑﻪرﭘﻪرﭼﺪاﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﻋﯿﺮاﻗﯽ ،ھﻪرﻤﯽ وﺗﺎڕادهﯾﻪﻛﯿﺶ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﻟﻪ دژی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﯿﺎﻧﻮوﻣﺎن ﭘﺪهﮔﺮﺖ. ﺋﻪم ھﯚﻛﺎراﻧﻪ ﭘﻜﻪوه ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮو دهﺧﻪﻧﻪ ژﺮ ﻧﻪﺷﺘﻪری ﭼﺎودﺮﯾﯿﻪوه ﻛﻪ دهﺑ ﺑﻪ وردی ﺋﺎﻣﺎدهﺳﺎزی ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺑﻜﺮﺖ و ﻟﻪ ﺗﺎﻧﻪو ﺗﻪﺷﻪری ﻧﻪﯾﺎران دوور ﺑﺨﺮﺘﻪوه. ﺑﮕﻮﻣﺎن زهﺣﻤﻪﺗﻪ ﺑﻪزووﯾﯽ ﭼﺎرهی )ﺑ ﻻﯾﻪﻧﯽ( و )ﻻﯾﻪﻧﺪارﯾﯽ( داﻣﻮدهزﮔﺎ ﺗﻪﻧﻔﯿﺰﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻜﺮﺖ
ﺳﻪرۆﮐﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺸﻨﯿﺎزی ﮐﺮدووه رۆژی ) (٥/١٩ﺑﺒﺘﻪ رۆژی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺗﺎزه ﮐﻪ رۆژی ﺑﯿﺮهوهری ﯾﻪﮐﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﻟﻪ ١٩٩٢/٥/١٩ )ﺋﻪﻣﻪ ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪﻛﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزی دوور ﻣﻪوداﯾﻪ ﺑﯚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧﻪوهی ﺣﺰب ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت( ﺑﯚ ﺋﻪوهی دهﺳﺘﻪﺑﻪری ھﻪﺒﮋاردﻧﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﺑﻜﻪﯾﻦ، ﺑﻪم دهﻛﺮێ ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎزﻧﻪی ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ،ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ،ﺑﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﻟﯚﺟﺴﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن و دهرﻓﻪﺗﺪان ﺑﻪ ڕووﻣﺎﻜﺮدﻧﻜﯽ
ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و دهرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺑﻪڕﻨﻮﻨﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن و زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪوهش ﺑﻪ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻨﺎﻣﻪی ﺷﻪرهﻓﯽ ﻧﻮان ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ و ﭘﺎرﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻮﻛﻤان ،ﺑﻪﻨﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻜﯽ ﭘﺎﻛﮋ ﺑﺪرێ و ڕﻮﺷﻮﻨﯽ ﭘﺎﺑﻪﻧﺪﺑﻮون ﭘﻮهی ﻣﺴﯚﮔﻪر ﺑﻜﺮﺖ .ھﻪﺒﻪﺗﻪ ﺋﻤﻪ ﺧﻪﯾﺎﭙو ﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﭘﻤﺎن واﺑ ﺳﻪد دهرﺳﻪد ﻧﻪﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ﺗﺎﻧﻪ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪ ﻧﺎدهن ،ﺑﻪم زاﻣﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺗﻪداروﻛﺎﺗﺎﻧﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺑﯿﺮوڕای ﺣﺰﺑﻪ ﻧﻪﯾﺎرهﻛﺎن و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ،ﺑﯿﺮوڕای ﭼﺎودﺮاﻧﯽ دهرهوه ﻣﺴﯚﮔﻪر دهﻛﻪن. ﺳﻪرهﻧﺠﺎم ھﻪﻗﻪ ھﺰه ﺑﯾﺎردهرهﻛﺎن و ﻟﯿﺴﺘﻪ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺎن دوای ﺋﻪوﻟﻪوﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ زۆرﺗﺮﯾﻦ ڕﮋهی ﻛﻮرﺳﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو، ﺑﺎﯾﻪخ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﮋی ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪ ﺑﺪهن .ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﭘﺎﻛﮋ و ﺑﮕﻪرد ﺑﺒﻪﻧﻪوه و ﻟﻪﺑﻪردهم ﻧﻪﯾﺎره ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﺷﻪرﻋﯿﻪﺗﻜﯽ ﺟﻪﻣﺎوهرﯾﯽ ﭘﺎﯾﻪدار ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪهن.
) (٢٠٠٥/١٢/١٥ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﻪﺷﺮی ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺳﺎﯽ ) (٢٠٠٥ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﯿﺎﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﺑﻮو ،ﺳ ھﻪﺒﮋاردن ﻟﻪﯾﻪك ﻛﺎﺗﺪا ﺑﻪڕﻮهﭼﻮو ،رۆژی )(٢٠٠٥/١٢/١٥ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن ،ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪرﭘﺎﻛﺮا. ) (١٧٥٣٩١٩دهﻧﮕﺪهر ﻛﻪ ھﻪزاراﻧﯿﺎن ﻛﭻ و ﻛﻮڕی ﮔﻪﻧﺞ ﺑﻮون و ﺗﺎزه ﻣﺎﻓﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯿﺎن ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﺑﻮو ،دهﻧﮕﯿﺎن ﺑﯚ ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ) (١١١ﻛﻮرﺳﯽ دا .ﻟﻪ ﻛﯚی ) (١٣ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﻪﺷﺪاری ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺑﺮدﯾﺎﻧﻪوه: ـ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن: )ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو و ﺷﯿﻮﻋﯽ و ﻻﯾﻪﻧﮕﺮهﻛﺎﻧﯿﺎن( ) (١٠٤ﻛﻮرﺳﯽ. ـ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻛﯚﻣﻪﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ) (٦ﻛﻮرﺳﯽ. ـ ﻟﯿﺴﺘﯽ زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎن و ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﻛﺎن )(١ ﻛﻮرﺳﯽ. ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﻟﻪ ﺳﻪروﺑﻪﻧﺪی ﺋﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪدا ﺧﻪﻜﯽ ﮔﻠﻪﯾﯽ زۆری ﻟﻪ ﺋﻪداﺋﯽ ﺋﯿﺪاری و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻪﺑﻮو ،ﺑﻪم ﻟﻪﺑﻪر ﺑﻪرهﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﻪﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ
ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺗﺎزهدا ﺗﯿﻨﻮﺗﺎوی ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟﻪ دهﻧﮕﺪان ﺑﻪرﮔﻜﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻟﻪﺧﯚﮔﺮت ،ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﻪﮔﻪر ﭼﯽ ﻟﻪ ﯾﻪك ڕۆژ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوی ﻋﯿﺮاق ﻛﺮا ،ﺑﻪم دهرﻓﻪﺗﻜﯽ ﭼﺎﻛﯿﺶ ﺑﻮو ﺑﯚ ﻧﻮﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺳﻨﻮورداری ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دوای زهﻣﻪﻧﻜﯽ زۆر ﻟﻪ داﺑاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ،ﻟﻪ دوو ﺋﯿﺪارهﯾﯽ و ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯚﻧﻪی ھﻪﺒﮋاردن.
ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ ﻟﻪ ﭼﺎو ﺋﻪوی ﯾﻪﻛﻪم ﺑﺰﻮﺗﺮ و ھﻪﻣﻪڕهﻧﮕﺘﺮﺑﻮو ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﯾﻪﻛﯿﮕﺮﺗﻪوه. ﺋﺎﯾﺎ چ وادهﯾﻪک ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮو دادهﻧﺮﺖ و ڕﻮڕهﺳﻤﯽ ﺳﺎزﮐﺮدﻧﯽ ﭼﯚن دهﺑﺖ؟ ﺋﺎﯾﺎ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﭼﯚن دهﺑ و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ داھﺎﺗﻮو دهﺗﻮاﻧﺖ ﺋﺎﺳﻪواری دوو ﺋﯿﺪارهﯾﯽ ﭼﺎره ﺑﻜﺎت؟
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
15
رواﻧﯿـــﻦ
١٩٩٢/٥/١٩ﯾﻪﻛﻪم ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ھﻪﺒﮋاردن ﺳﺎﯽ ١٩٩٢ﺳﺎﯽ دهﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ و ھﻪﺒﮋاردن ﺑﻮو ،ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ڕزﮔﺎردا ،ﭼﻪﻧﺪ ﻛﯿﻠﯚﻣﻪﺗﺮﻚ ﻟﻪوﻻی ﻟﻮﻟﻪی دهﺑﺎﺑﻪﯾﻪﻛﯽ ڕژﻤﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری ﺑﻪﻋﺴﻪوه ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻚ ﺑﯾﺎری داﺑﻮو ﺋﯿﺮادهی ﺧﯚی ﺑﺨﺎﺗﻪ ﻛﺎر .ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳﻪوز و ﻟﯿﺴﺘﯽ زهرد ﺑﻪﺟﯿﺎ ،ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن، ﻟﯿﺴﺘﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻦ ،ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺷﯿﻮﻋﯽ و ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋﺎﺷﻮورﯾﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺎن ھﻪﺑﻮو .ﺷﻪڕی دروﺷﻢ و ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهﺳﺘﭙﻜﺮد. ﺑﯾﺎرﺑﻮو ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﻣﺎﯾﺴﺪا ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪ ﺑﻜﺮﺖ ،ﺑﻪم ﻛﺸﻪی ﻣﻪرهﻛﻪﺑﯽ دهﻧﮕﺪان ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو ﻟﻪ ﻛﺎرﮔﻪﯾﻪﻛﯽ دهرهوهی وﺗﻪوه داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮﺖ ﺳﻪری ھﻪﺪا .ھﻪﻣﻮو ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺮﺳﯽ ﺋﻪوهﯾﺎن ﻟ ﻧﯿﺸﺖ دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﭘﯿﻼﻧﻜﯿﺎن ﮔﯿاﺑﺖ ﻟﻪدژی ھﻪﺒﮋاردن .ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺑﻪرﭼﺎوی دوﻧﯿﺎ ﺑﺨﻪن .ﺳﻪرهﻧﺠﺎم ڕۆژی ١٩٩٢/٥/١٩ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪ ﻛﺮا .ﺳﻪرهڕای ﮔﻠﻪﯾﯽ ﻟﻪ ﺗﻪزوﯾﺮ و ﮔﺰی ﻛﺮدن ،ﺑﻪم ﺟﯚﺷﻮﺧﺮۆﺷﯽ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﺋﻪزﻣﻮوﻧﺪا ﺗﺎﻣﯽ ﺳﻪروهرﯾﯿﻪﻛﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﮔﻪورهی دهدا. ﻟﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪدا ) (٩٦٧٢٢٩دهﻧﮕﺪهر ﺑﯚ ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ) (١٠٥ﻛﻮرﺳﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن دهﻧﮕﯿﺎﻧﺪا .ﻟﻪ ﺣﻪوت ﻟﯿﺴﺘﺪا ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺳ ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺮدﯾﺎﻧﻪوه: ﻟﯿﺴﺘﯽ زهرد )ﭘﺎرﺗﯽ( ٥٠ﻛﻮرﺳﯽ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳﻪوز )ﯾﻪﻛﺘﯽ و زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎن( ٥٠ﻛﻮرﺳﯽ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﻣﻪﺳﯿﺤﯿﯿﻪﻛﺎن ٥ﻛﻮرﺳﯽ ﭼﻮار ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺗﺮ ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ڕﮋهی )(٪٧ﯾﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ﻧﻪھﻨﺎ ﻟﻪ ﻛﺎﯾﻪﻛﻪ ﻛﺮاﻧﻪ دهرهوه. ﺋﻤﻪ ﺑﻤﺎﻧﻪوﺖ و ﻧﻪﻣﺎﻧﻪوﺖ ﺋﻪﻣۆ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ دهﺳﺘﻜﺎری ﯾﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﻜﺮدن ﻟﻪ دهزﮔﺎ دهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺪا. ﻛﻪس ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ دهﺳﻪﺗﺪار و ھﻪﺴﻮڕاوی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪوه ﻧﻜﯚﯽ ﻟﻪوه ﻧﺎﻛﺎت وﺗﻪﻛﻪﻣﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ دهﺳﺘﻜﺎری ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪی ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ و ڕۆﮕاﻧﯽ ﺣﺰب و ھﻪﺴﻮڕاوه ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا .ﺟﯿﺎوازی ﻟﻪﻧﻮاﻧﺪا ﻟﻪﺳﻪر ﻗﻪﺑﺎرهی دهﺳﺘﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﻪﻛﻪ و ڕﻮﺷﻮﻨﺘﯽ .ھﻪﯾﻪ ﺷﻪو 14
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
و رۆژ دروﺷﻤﯽ ﻣﯿﻠﻠﯿﮕﻪراﯾﯽ و ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺟﻪرﮔﺒی ﯾﻪﻛﺠﺎرهﻛﯽ ﺑﻪرزدهﻛﺎﺗﻪوه و ﺑﯚ ﺋﻪﻣﻪ ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﺎﻣﺮازی دهرهوهی ﮔﻪﻣﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ دهﻛﺎ و ﻟﻪ ﺷﻮهی ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﺎو ﻣﯿﻨﺒﻪر و ﺑوﻛﺮاوهﻛﺎﻧﺪا دهﯾﺨﺎﺗﻪڕوو .ھﻪﺷﻪ ﺋﻮﻣﺪی ﺑﻪ ﻛﻪﻧﺎﻪ ڕهﺳﻤﯽ و ڕاﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕان ھﻪﯾﻪ وهﻛﻮ ھﻪﺒﮋاردن و ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻗﺎﻧﻮوﻧﻤﻪﻧﺪﻛﺮاو ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﺗﻪﮔﺒﯿﺮﯾﯽ ژﯾﺮ و ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا دهﻛﺮێ )ھﻪﺒﮋاردن( ﻛﺮدن دهرﻓﻪﺗﻜﯿﺶ ﺑﺖ ﺑﯚ
ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ زﯾﺎﺗﺮ و دهﺳﺘﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﻜﯽ ھﻤﻨﺎﻧﻪی ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺋﺎﺳﺘﻜﺪا: ـ ﻧﻮﻨﻪره ﭼﺎﻻك و ھﻪﺴﻮڕاوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﺣﺰﺑﻪ دهﺳﻪﺗﺪارهﻛﺎن ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ و ﺷﻪرﻋﯿﻪﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﺎن ﺗﯚخ ﺑﻜﻪﻧﻪوه. ـ ﮔﯚڕان ﻟﻪ ﭘﺎﻮراوهﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﻪ دهﺳﻪﺗﺪارهﻛﺎن ڕهﭼﺎوﺑﻜﺮﺖ. ـ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﻧﻮێ ﻟﻪ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن و ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚ ﺑﻨﻪ ﭘﺸﻪوه . ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﭘﻜﻪوه ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﻪن و ﺋﻪوه ﺑﯚ ﻧﺎڕازﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﺴﻪﻟﻤﻨﺮﺘﻪوه ﻛﻪ ھﻪر ﻛﻪﻧﺎﻪ دهﺳﺘﻮورﯾﯿﻪﻛﺎن دهﺗﻮاﻧﻦ ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻜﻪن و ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﻜﺮدن ﺑﻪرﻓﺮه ﺑﻜﻪن. ھﺰه ﺑﯾﺎردهرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﻪﻣۆ ﻟﻪﺑﻪردهم ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﻮﺪان .ﻟﺮهش ﻗﺴﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﯾﺎن ﻧﻮﻜﺮدﻧﻪوهی ﻧﻪﻓﻪﺳﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺪازهی ﺋﻪوهی ﻗﺴﻪ ﻟﻪﺳﻪر ژﯾﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺗﻪﮔﺒﯿﺮی ﻋﻪﻗﻼﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﺋﯿﺪارهداﻧﯽ وت و ﺑﻪڕﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ڕاﮔﺮﺗﻨﯽ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﻧﻮان ﻛﺎﯾﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت و ﻧﻪﯾﺎره ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ .ﻟﺮهوهﯾﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪوهﻧﺪهی ﺑﯚ ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ھﺰه ﺑﯾﺎردهرهﻛﺎن و ﺑﯚ دهﺳﺘﻪﺑﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﺟﮕﯿﺮﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﭘﺪاﻧﯽ وزهی درﮋﺧﺎﯾﻪﻧﻪ ﺑﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋﻪوهﻧﺪه ﺑﯚ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻣﯚراﯽ ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﺳﻪرهڕای ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ھﻪره ﮔﻪورهی ﺋﻪم ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻣﯚراﯿﯿﻪ .ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻤﺎﻧﻪ ﺑﯿﻦ ﭘﺪاﭼﻮوﻧﻪوه ﺑﻪ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑﺮدن، ﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ و ﺷﻪراﻛﻪت و ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ڕاﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﺟﺪدی ﻣﺎﻧﻪوهی ھﻪﻣﻮو دهﺳﻪت و ﻗﻮدرهﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﻪ. ھﻪﺒﮋاردﻧﯿﮑﯽ ﭘﺎﻛﮋ ﻟﻪ ھﻪﻟﻮﻣﻪرﺟﻜﯽ وادا دﯾﺴﺎن ﺑﺎﺑﻪﺗﻜﯽ دﯾﻜﻪش ﻣﻪودای ﻣﯚراﯽ ﺗﺪهﭘﻪڕﻨ و دﯾﻮﻜﯽ واﻗﯿﻌﯽ و ﻋﻪﻗﻧﯽ وهردهﮔﺮﺖ ،ﺋﻪوﯾﺶ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻜﯽ ﭘﺎﻛﮋ و ﺗﺎﻧﻪﻟﻨﻪدراوه. ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋﻪم ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ھﻪﺒﮋاردﻧﻚ ﮔﺮﻧﮕﻪ ،ﺑﻪم ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﮔﻪﻟﻚ ﮔﻪﻟﻚ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮه ﻟﻪ ھﯽ زهﻣﺎﻧﻪ و زهﻣﯿﻨﯽ ﺗﺮ .ﻟﻪﺑﻪر: دۆﺧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ،ﺳﻪرهڕای دهﺳﻜﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ،ﺑﻪھﯚی ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و زاﺒﻮوﻧﯽ ﻛﻪﻟﺘﻮوری ﺣﺰﺑﯿﯿﻪوه ڕﮕﺮﺑﻮو ﻟﻪوهی ﻟﻪ دوو دهﯾﻪی ڕاﺑﻮردوودا زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ دوو ھﻪﺒﮋاردن ﺑﻜﺮﺖ ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﻧﻪرﯾﺘﻜﯽ
ﺳﻪﻋﺪون ﻓﻪﯾﻠﯽ
ﺧﻪﺳﺮهو ﮔﯚران
دهﻧﮕﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪﻣﺎن ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻪﻛﯽ وهﻛﻮ دﯾﺎﻟﻪدا ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆری ھﻪﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎی ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺗﺎﻛﻪ رﮕﻪ ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪ رهواﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﻪﻣﺎن ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪرﮕﻪی دهﻧﮕﺪان و ﺋﺎﻣازه دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ھﻪوڵ ﺑﺪهﯾﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﺧﯚﻣﺎن ھﻪﺑﺖ ﺗﺎ ﻟﻪڕﯽ ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻤﺎﻧﻪوه ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎ ﺋﻪو دهﺳﺘﻜﻪوت و ﻣﺎﻓﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪدی ھﻨﺮاون ﺑﭙﺎرﺰﯾﻦ و ﺋﻪواﻧﻪﺷﯽ ﻛﻪ ﺑﻪدی ﻧﻪھﻨﺮاون ﻟﻪم ڕﮕﻪﯾﻪوه ھﻪوﯽ ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻨﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪهﯾﻦ«. ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﭼﯽ دهﻦ؟ ﺋﻪﮔﻪر ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺶ ھﻪﺒﮋاردن ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ روون ﻧﻪﻛﺎﺗﻪوه ،ﺋﻪوا ﺑﻪدﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه ﺑﻪرﭼﺎو رووﻧﯿﯿﻪﻛﯽ
ﭘﺸﻮهﺧﺘﻤﺎن ﻟﻪﺳﻪر ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن دهداﺗ، ﺋﻪوهی ﻟﺮهدا ﮔﺮﻧﮕﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﭼﯿﯿﻪ؟ ﺧﻪﺳﺮهو ﮔﯚران ﭘﯽ واﺑﻮو ﻛﻪ »ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻣﻮﺳ ﻟﻪ دۆﺧﻜﺪان ﻛﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮﺖ ھﯿﭻ ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪك ﺑﻜﺮﺖ ،ﺑﻪم ﺋﻤﻪ ﮔﻪﺷﺒﯿﻨﯿﻦ و دﻨﯿﺎﯾﻦ ﻟﻪوهی ﺑﻪﭘﯽ ﻗﻪﺑﺎرهو ھﺰی ﺧﯚﻣﺎن دهﻧﮓ دهھﻨﯿﻦ«. ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺑﻪﻛﺮ ﺳﻮور ﻟﭙﺮﺳﺮاوی ﻣﻪﺒﻪﻧﺪی ﯾﻪﻛﺘﯽ ﻟﻪ ﻣﻪﺧﻤﻮر ﭘﯿﻮاﺑﻮو ﻛﻪ ﻛﻮرد ھﻪﻣﺎن دهﻧﮕﯽ ﭘﺸﻮو ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪدهﺳﺖ ﻧﺎھﻨﺘﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ »ﻟﯿﺴﺘﻪ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮوهﻛﺎن زۆرن و ﺧﻪﻜﯿﺶ ھﯚﺷﯿﺎری ﺗﻪواوهﺗﯽ ﺑﯚ دهﻧﮕﺪان ﻧﯿﯿﻪ«. ﺳﻪﺑﺎرهت ﻓﻪﯾﻠﯽ ﺳﻪﻋﺪون
ﺳﺎﻻر ﻣﻪﺣﻤﻮد ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
17
ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﺟﻪﻧﮕﯽ ﺳﭙﯽ، ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧﺪا دهﻧﮕﺪان ھﻪرﻢ و ﺷﺎری ﻛﻪرﻛﻮك ﻧﺎﮔﺮﺘﻪوه ،ﺑﻪم ھﻪﺒﮋاردن ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﮔﺮﺘﻪوه ،ﺋﻪو ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪش ھﺸﺘﺎ ﺟﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧﻦ و ﻛﻮرد ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﮕﻪو ھﺰ ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻮوﻧﯿﺎن ،ﻟﻪ ھﻪﻧﺪێ ﻧﺎوﭼﻪی ﺗﺮﯾﺶ وهﻛﻮ ﺑﻪﻏﺪا دهﻧﮕﺪان ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛﻪ ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﭼﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮون ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردن؟ ﭘﮕﻪی ﻛﻮرد ﭼﯚن دهﺑﺖ؟ ﻛﻮرد ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ﭼﯽ ﻟﻪﭘﺸﻪ؟ ﺋﻪﻣﺠﺎرهش ﻛﻮرد ﺑﻪ ﻟﯿﺴﺘﻜﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑﻪﺷﺪاری ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن دهﻛﺎت ،ﺑﻪدﻨﯿﺎﯾﺸﻪوه ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﻮرد ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪ ھﻪرﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ )دﯾﺎﻟﻪ ،ﻣﻮﺳ ،ﺳﻪﺣﻪدﯾﻦ، ﺑﻪﻏﺪاد( ﺑﻪو ﭘﯿﻪی ﺑﻪڕﮋهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﻛﻮردی ﺗﺪاﯾﻪ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆری ھﻪﯾﻪ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻟﻪو ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪدا ﻛﻪ ھﻪﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻣﻠﻤﻼﻧﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪره، ﺑﻪﭘﯽ راﭘﯚرﺗﯽ ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎی ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ ﻟﻪم ﭘﺮۆﺳﻪی ھﻪﺒﮋاردﻧﻪدا ١٤ﻣﻠﯿﯚن و ٧٨٠دهﻧﮕﺪهری ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻣﺎﻓﯽ دهﻧﮕﺪاﻧﯿﺎن ھﻪﯾﻪ، ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻧﺰﯾﻜﻪی ١٦٦٠٠ﭘﺎﻮراو ﻛﺒﻛ دهﻛﻪن ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ٤٤٠ﻛﻮرﺳﯽ ﻟﻪ ١٤ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻋﯿﺮاﻗﯿﺪا ﻟﻪﻛﯚی ١٨ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﻪی ﻋﯿﺮاق و ﺋﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﻟﻪ ھﻪر ﭼﻮار ﭘﺎرﺰﮔﺎی )ھﻪوﻟﺮ ،ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،دھﯚك ،ﻛﻪرﻛﻮك( ﺋﻪﻧﺠﺎم ﻧﺎدرﺖ. ﻟﻪﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻣﻮﺳ ﻛﻮرد ﺑﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺮاﯾﻪﺗﯽ ژﻣﺎره ٢٣٦ﺑﻪﺷﺪاری ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن دهﻛﺎت. ﺋﻪم ﻟﯿﺴﺘﻪ ﺑﻪﮔﮋاﭼﻮوﻧﻪوهی ﺗﯿﺮۆری ﻛﺮدۆﺗﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺧﯚی ،ﺧﻪﺳﺮهو ﮔﯚران ﺟﮕﺮی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻣﻮﺳ و ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﻮرد ﻟﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪدا وﺗﯽ» :ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﺗﺎﻛﻜﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻟﻪھﻪﺒﮋاردﻧﺪا ﻣﺎﻓﻜﯽ دهﺳﺘﻮورﯾﯿﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻛﻮردﯾﺶ ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ ﻛﻪ 16
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﺪا ﺑﻜﺎت ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻣﻮﺳﺪا ﻛﻪ ﯾﻪك ﻟﻪﺳﻪر دهی ﺧﻪﻜﯽ ﺋﻪو ﺷﺎره ﻛﻮرده و ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ دهﻧﮓ و ڕهﻧﮕﯽ ﺧﯚی ھﻪﺑﺖ ﺗﺎ ھﯿﭻ ﻻﯾﻪك دهﺳﻪﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﻪﺳﻪر ﻛﻮرددا ﻧﻪﺳﻪﭘﻨﺖ«. ﻟﻪ ﺷﺎری ﺑﻪﻏﺪاش ﺷﻪش ﻣﻠﯿﯚن و ﭼﻮارﺳﻪد ھﻪزار دهﻧﮕﺪهر ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ دهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن دهدهن ﺑﻪ ﭼﻮارده ھﻪزار و ﺷﻪش ﺳﻪد ﭘﺎﻮراو ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ٥٧ﻛﻮرﺳﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﺋﻪو ﺷﺎرهدا ،ﻛﻮرد ﻟﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪدا ﺑﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ ژﻣﺎره ٤٣٩ﺑﻪﺷﺪاری ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن دهﻛﺎت. ﺳﻪﻋﺪون ﻓﻪﯾﻠﯽ ﻟﭙﺮﺳﺮاوی ﻣﻪﺒﻪﻧﺪی ﯾﻪﻛﺘﯽ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﻮرد ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﺑﻪﻏﺪاد وﺗﯽ» :ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻛﻮرد ﻟﻪﺷﺎری ﺑﻪﻏﺪا ھﻪﯾﻪ ،ﻛﻪ ﻛﻮردی ڕهﺳﻪﻧﯽ ﺋﻪو ﺷﺎرهن ،ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻛﻪس ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﭘﺸﮕﯿﺮﯾﺎن ﻟﺒﻜﺎت و ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﺎن ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪو ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪدا ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆری ھﻪﯾﻪ ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻟﻪم ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪی ﻋﯿﺮاق ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﺎﻏﻪی ﻣﻪزھﻪﺑﯽ داﻣﻪزراون، ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻧﺎﯾﺎﻧﻪوﺖ دهﻧﮓ ﺑﻪ ﻟﯿﺴﺘﻪ ﻣﻪزھﻪﺑﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﺪهن و دهﯾﺎﻧﻪوﺖ ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺧﺎوهن ﭘﺮۆژه ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﻜﻪن ،دﻨﻪ ﻧﺎو ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯿﯿﻪوه ،ﺑﯚﯾﻪ ﺑﯚ ﺋﻤﻪ وهﻛﻮ ﻛﻮرد زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ﻛﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت
ﺑﻪ ﺧﯚﻣﺎن ھﻪﺑﺖ ﺗﺎ ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪاو ﺳﻪرﺟﻪم ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﻛﯚﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه و ﻟﻪﺷﺎری ﺑﻪﻏﺪا و ﻛﻮرﺳﯽ ﺧﯚﻣﺎن ھﻪﺑﺖ«. ﻟﻪﭘﺎرﺰﮔﺎی دﯾﺎﻟﻪ ﻛﻮرد ﺑﻪﻧﺎوی ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ژﻣﺎره ١٧٣و ﻟﻪژﺮ دروﺷﻤﯽ )ﺋﺎﺷﺘﯽ، ﺑﺮاﯾﻪﺗﯽ ،ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎن( ﺑﻪﺷﺪاری ھﻪﺒﮋاردﻧﯿﺎن ﻛﺮدووه ،ﻛﻪ ﺋﻪم ﻟﯿﺴﺘﻪ ھﻪوﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ زۆرﺗﺮﯾﻦ ژﻣﺎرهی ﺋﻪو ٢٩ﻛﻮﺳﯿﯿﻪی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی دﯾﺎﻟﻪ دهدات ﻛﻪ ھﻪﺷﺖ ﺳﻪد ھﻪزار دهﻧﮕﺪهر ﺑﻪﺷﺪاری دهﻧﮕﺪاﻧﻪﻛﻪ دهﻛﻪن و دهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ٤٥ﻟﯿﺴﺘﻪ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮوهﻛﻪ دهدهن. ﺳﺎﻻر ﻣﻪﺣﻤﻮد وﺗﻪﺑﮋی ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪ دﯾﺎﻟﻪ ﻟﻪ ﺑﺎرهی ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﻮردهوه ﻟﻪم ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻪدا وﺗﯽ» :ﺑﻪﺷﺪاری ﺋﻤﻪ و ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ
ﭼـﻮارهﮐـﻪ ﭼـﯿـﺎن دهوـﺖ؟ ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪ )ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو ،ﻛﯚﻣﻪڵ ،ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﺴﺖ ،زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎن( ھﻪروهك ﭘﺸﺘﺮ ﺑﻪﻨﯿﺎﻧﺪاﺑﻮو ،ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯿﺪا ﺋﻪو راﭘﯚرﺗﻪﯾﺎن ﺑوﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﺗﯿﺪا داوای ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿﺎن ﻟﻪﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽو ﺋﺎﺑﻮوریو دادوهری ،ھﻪروهھﺎ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻪﻏﺪادا ﻛﺮدووه.
ﻓﻪرﯾﺪ ﺋﻪﺳﻪﺳﻪرد ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ )ی.ن.ک( ھﯚﻛﺎری ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪی ﺑﯚ ﺑ ﺋﻮﻣﺪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪوﺣﺰاﺑﻪﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽراﭘﯚرﺗﻪﻛﻪیﭘﺸﻮوﯾﺎنﮔﻪڕاﻧﺪهوه، ﻛﻪ ﭘﺸﻜﻪﺷﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﺎن ﻛﺮدﺑﻮو .ﺋﻪﺳﻪﺳﻪرد ﺑﻪ »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ«ی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ »راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪ ﺧﺎﯽ ﺋﯿﺠﺎﺑﯽ زۆری ﺗﺪاﯾﻪو ﻣﺎﻓﯽ ھﻪﻣﻮو ھﺎووﺗﯿﯿﻪﻛﯿﺸﻪ داوای ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻜﺎت ،ﺑﻪم ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻧﻮ ھﻪر ﺣﺰﺑﻚ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ ﺧﻮدی ﺣﺰﺑﻪﻛﺎﻧﻪوه ھﻪﯾﻪ «.ﭘﺎش ﺑوﺑﻮوﻧﻪوهی راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪ دهﻧﮕﯚی ﺋﻪوه ھﻪﺑﻮو ﻛﻪ ﮔﻮاﯾﻪ ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت دهﻛﺸﻨﻪوهو ﺑﻪﻧﯿﺎزن ﺑﻪﯾﻪك ﻟﯿﺴﺘﯿﺶ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪی داھﺎﺗﻮودا ﺑﻜﻪن .ﻟﻪو ﺑﺎرهﯾﻪوه ﺳﻪﺣﻪدﯾﻦ ﺑﺎﺑﻪﻛﺮ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﻣﻪﻛﺘﻪﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟﻪﻟﺪواﻧﻜﯿﺪا ﺑﯚ »دهﻧﮕﻮﺑﺎس« )ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪﭘﺮۆژهﻛﺎﻧﯽ دهزﮔﺎی ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن( راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﻧﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪ و ﻧﻪدواﺗﺮﯾﺶ ،ﺋﻤﻪ ﺑﯾﺎری ﻟﻪو ﺷﻮهﯾﻪﻣﺎن ﻧﻪداوه«. زاﻧﺎ رۆﺳﺘﺎﯾﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﻪﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋﻪوهی ﺑﯚ »دهﻧﮕﻮﺑﺎس« دووﭘﺎت ﻛﺮدهوه »ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪﻛﻪ ﺑﯾﺎری ﻟﻪم ﺟﯚرهﯾﺎن ﻧﻪداوه«و ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﺶ
ﻧﺎﻛﺸﻨﻪوه .وﺗﯿﺸﯽ» :ھﻪﺒﮋاردن ﻧﺰﯾﻜﺒﯚﺗﻪوه ،ﺋﻪو ﻛﺎت دهﻛﺮﺖ ﺋﻤﻪ ﻣﻪرﺟﻤﺎن ھﻪﺑﺖ ﺑﯚ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﺪا«. ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺑﮔﻪﻛﺎﻧﯽ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪ ﻟﻪ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪدا »ﺧﻪﻣﺴﺎردیو ﺑـﺒﺎﻛﯽ ﺟﻪﻣﺎوهر« ﺑﻪ »زهﻧﮕﻜﯽ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪار« ﺑﯚ ﺳﻪر ھﻪردوو ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ھﻪرﻢو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ھﻪرﻢ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻓﯿﺪڕاﺪا وهﺳﻒ دهﻛﺎتو ﺋﺎﺳﻪواری ﺧﺮاﭘﯿﺶ ﺑﯚ ﻧﺎوﺧﯚو دهرهوهی ھﻪرﻢ دهﺑﺖ. ﻟﻪو راﭘﯚرﺗﻪدا ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﯾﺎﺳﺎداﻧﺎن ،ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدن ،دادوهری( »ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﺰﺑﻪوه ﺑﻪڕﻮهدهﺑﺮﻦ «.ﺑﯚﯾﻪ ﺧﺎﯽ ھﻪره ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ »ﻟﻪ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧﻪوهی ﺣﺰب ﻟﻪ داﻣﻪزراوه دهﺳﺘﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ«. * داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ھﻪرﻤﺪا. * ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻢ ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا دهﺳﺖ ﻟﻪ ﺋﻪرك و ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯿﯿﻪ ﺣﺰﺑﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮕﺮﺖو ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯿﺶ ﺑﻪ داﻣﻪزراوه ﺑﻜﺮﺖ. * ﭼﺎﻻك ﻛﺮدﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻟﯿﮋﻧﻪﻛﺎﻧﯽ
ﺑـﻪﺗـﺎﯾـﺒـﻪت ﻟـﻪ ﺑـﻮاری ﭼـﺎودـﺮیو ﻟــﭙــﭽـﯿـﻨـﻪوه. * ﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﻮوری ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎ ﮔﺮﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽو ﺑﻨﻪﻣﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ،ﺑﻪڕهﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﻮوری ھﻪﻣﯿﺸﻪﯾﯽ ﻋﯿﺮاقو ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی ھﻪرﻢ. * ڕﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪاو ڕهﺧﺴﺎﻧﺪﻧﯽ ھﻪﻟﯽ ﯾﻪﻛﺴﺎن ﺑﯚ ھﻪﻣﻮوﻻﯾﻪك. * ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻨﻪوهی ﺋﻪو وهزارهتو دهزﮔﺎﯾﺎﻧﻪی ھﺸﺘﺎ ﯾﻪﻛﯿﺎن ﻧﻪﮔﺮﺗﯚﺗﻪوه. * زﯾﺎﺗﺮ ﭼﺎودﺮی ﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ. * دورﺧﺴـﺘﻨﻪوهی دهﺳﻪﺗﯽ ﺣﺰب ﻟﻪ داﻣﻮدهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت. * دهزﮔﺎ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﺒﻨﻪ ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺋﯿﺪاری ﺣﻜﻮﻣﻪت. * ﯾﻪﻛﺨﺴﺘﻨﯽ ھﺰی ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎنو وهﻻﺋﯿﺎن ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺑﺖ. * داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎی ﻗﻪزاﯾﯽو ﺋﻪﻛﺘﯿﭭﻜﺮدﻧﯽ دهزﮔﺎی داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯽ. * ﭼﺎﻻك ﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﺑﺎزاڕی ﺋﺎزادو ڕزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻟﻪ ﻗﯚرﻏﻜﺮدنو داﻧﺎﻧﯽ ﭘﺮۆژهﯾﻪﻛﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﺑﯚ ﭘﺸـﺨﺴـﺘﻨﯽ ﻛﻪرﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ. * ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪوت و ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺧﻪﻚو ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪه. * ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ دهﺳﭙﺎﻛﯽ ﻟﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚو ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ. * ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﺸﻪ ھﻪﭙﻪﺳﺮدراوهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ھﻪرﻢ و ﺑﻪﻏﺪا ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪﻛﻪ ﭘﯿﺎن واﯾﻪ: * ﻣﺎدهی ) (١٤٠ﭘﮕﻪﯾﻪﻛﯽ دهﺳﺘﻮوری ﺑﻪھﺰهو ﻧﺎﺑﺖ ﻛﻮرد ﺑﻪھﯿﭻ ﭼﺎرهﺳﻪرﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾﺎ ﺗﻪواﻓﻮﻗﯽ ڕازی ﺑﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ دهرهوهی دهﺳﺘﻮور ﺑﺖو ﺋﻪﮔﻪر زاﻣﻨﯽ ﮔﻪڕاﻧﺪﻧﻪوه ﺗﻪواوی ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﻛﺎت. * ﭘﺪاﭼﻮوﻧﻪوه ﺑﻪ ﺋﻪوﻟﻪوﯾﺎﺗﻪﻛﺎنو داڕﺷﺘﻨﻪوهی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎو ﺋﺎﯾﻨﺪه. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻧﻮان ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻓﯿﺪراﺪا ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻛﺮاوه ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻪوهی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻧﻮان ھﻪوﻟﺮو ﺑﻪﻏﺪا ﺑﻪﻧﺎﺟﮕﯿﺮی و ﻟﻪرزۆﻛﯽ ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ڕوداو و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن و ھﻪﻮﺴﺖ و ﺑﯾﺎرهﻛﺎن ﺑﺒﻪﺳﺘﺮﻨﻪوه ﺑﻪڕای ﻛﻪﺳﺘﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪﻛﺎﻧﻪوه .ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎژهﯾﺎن ﺑﻪوه ﻛﺮدووه ﻛﻪ ﺋﻪم راﭘﯚرﺗﻪﯾﺎن ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ »ﯾﻪﻛﺨﺴﺘﻨﯽ ﺗﻮاﻧﺎ دﺴﯚزهﻛﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺋﺎراﺳﺘﻪی ھﻪﻧﮕﺎوی ﻋﻪﻣﻪﻟﯽ ﺑﯚ ﭼﺎﻛﺴﺎزیو ﭘﯿﺎدهﻛﺮدﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا«. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ھﺮش ﻧﺎﻣﯿﻖ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
19
ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻪدهﺳﺖ دهھﻨﯿﻦ ،ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ زۆرﯾﻨﻪﯾﺎن ﺑﻪﺟﯿﺎ ﺟﯿﺎو ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﺎﻏﻪی ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﻣﻪزھﻪﺑﯽ و ﻋﻪﺷﺎﯾﻪری داﻣﻪزراون و ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﺗﻪﺧﺸﺎن و ﭘﻪﺧﺸﺎن ﺑﻮون ،ﺋﻤﻪ ﺟﺎری ﭘﺸﻮو ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﻤﺎن ﻟﻪﮔﻪﺪا ﻧﻪﺑﻮو ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣﺠﺎره ﺋﻪواﻧﯿﺶ ھﺎﺗﻨﻪ ﻧﺎو ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪوهو ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪﻣﺎن ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﺗﺮو ﺑﻪھﺰﺗﺮ ﺑﻮو«.
ﮐﻮرد ھﻪﻣﺎن دهﻧﮕﯽ ﭘﺸﻮو ﺑﻪدهﺳﺖ ﻧﺎھﻨﻨﻪوه ﭼﻮﻧﮑﻪ ﮐﺸﻪﮐﺎن زۆرن ﮔـﻮﺗــﺎری ﺋــﻤــﻪ ڕووی ﻟــﻪ دهﻧـﮕــﺪهری ﻋـــﻪرهﺑــﯽ ڕهﺳـــﻪﻧـــﻪ ﺑﻪﭘﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪ ﭘﺸﻮهﺧﺘﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا وﺗﯽ: »ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﻛﻪس ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ھﯿﭻ ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪك ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ زۆرﺑﻪی ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﮔﻪورهﯾﺎن ﺑﻪﺳﻪردا ھﺎﺗﻮوه ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳﻪدری ﺑﯾﺎری داوه ﺑﻪﺷﺪاری ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﻧﻪﻛﺎت ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی زۆرﻚ ﻟﻪھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯿﯿﻪﺗﻪﻛﺎن ھﻪﻮهﺷﺎوﻧﻪﺗﻪوه ،ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻛﻪ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﻪ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺧﯚی ﺑﻪ ﻟﯿﺴﺘﻚ ﺑﻪﺷﺪاری دهﻛﺎت ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی رﮋهی ﺗﻪزوﯾﺮ و ﺗﻪزوﯾﺮﻛﺎری ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ دهﺑﺖ ﯾﺎﺧﻮد ﻧﺎﺑﺖ ﻛﻪ ﺋﻪوهش ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎن دهﺑﺖ، ﺑﻪم ﺋﻤﻪ ﺑﻪو ﭘﯿﻪی ﻛﻪ ﺟﻪﻣﺎوهرﻣﺎن ھﻪﯾﻪ ﺑواﻣﺎن ﺑﻪﺧﯚﻣﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪﻧﺪه ﺑﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻪو ﺟﻪﻣﺎوهره ﭼﯿﻤﺎن ﺑﯚ دهﻛﺎت«. ﺳﺎﻻر ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻟﻪ ﺑﺎرهی ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻪوه ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎی دﯾﺎﻟﻪ وﺗﯽ» :دهﻧﮕﺪان ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪﻛﯽ 18
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪو ﺋﻤﻪ ﺑﻪﮔﻪﺷﺒﯿﻨﯿﯿﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪم ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪ ﻣﺎﻣﻪﻪ دهﻛﻪﯾﻦ و ھﻪﻣﻮو ھﻪوﯽ ﺧﯚﻣﺎن دهﺧﻪﯾﻨﻪﮔﻪڕ ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ دهﺳﻜﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردن ،ﺋﻤﻪ ﺑﻪو ﻧﻪﻓﻪﺳﻪوه ﻛﺎردهﻛﻪﯾﻦ ﻛﻪ دهﻧﮕﯽ ﺗﻪواوهﺗﯽ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻨﯿﻦ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻛﻪ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪﻣﺎن ﻟﯿﺴﺘﻜﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوه و ﻟﻪ ﺷﻪش ﺣﺰﺑﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه و ﻟﻪﻧﺎو ﻛﺎﻧﺪﯾﺪهﻛﺎﻧﺪا ﻋﻪرهب و ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﻛﻮرد ھﻪﯾﻪ و رهﻧﮕﺪاﻧﻪوهی واﻗﻌﯽ ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی دﯾﺎﻟﻪﯾﻪ و ﺑﻪﺟﯿﺎوازﺗﺮ ﻟﻪو ﭼﻞ و ﭼﻮار ﻟﯿﺴﺘﻪی ﺗﺮ ﻛﻪ ﻟﻪﭘﺎرﺰﮔﺎی دﯾﺎﻟﻪ ھﻪﯾﻪ ﺑﻪ ﺑﻪھﺰﺗﺮ داﺑﻪزﯾﻮﯾﻨﻪﺗﻪ ﻧﺎو ﻣﻠﻤﻼﻧﻜﻪوه و ﻟﻪ ڕاﺑﺮدووﺷﺪا ﻛﺎری ﺑﺎﺷﻤﺎن ﻛﺮدووه و ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧﻪ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ﺟﻪﻣﺎوهری ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻪدهﺳﺘﺒﻨﯿﻦ ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺑﻪدﻨﯿﺎﯾﺸﻪوه ﺗﻮوﺷﯽ ﺗﻪﻧﮕﻮﭼﻪﻪﻣﻪ دهﺑﯿﻦ، ﺑﻪم دﻨﯿﺎﺷﯿﻦ ﻟﻪوهی ﻛﻪ دهﻧﮕﯽ ﺧﯚﻣﺎن
ﺑﻪﻨﻪﻛﺎن ﭼﯿﻦ؟ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﯿﺴﺘﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪدا زﯾﺎﺗﺮی ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ و ﻛﻮردﺑﻮون ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ دهﻧﮕﮫﻨﺎن ﺑﻪﻛﺎردهھﻨﻦ ،ﺑﻪم ﺳﻪﻋﺪون ﻓﻪﯾﻠﯽ ﻟﻪم ﺑﺎرهﯾﻪوه وﺗﯽ» :ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﺑﻪو ﺷﻮهﯾﻪ ﺑﺖ ،ﺋﻪوه ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا ﺑﻪو ﺷﻮهﯾﻪ ﻧﯿﯿﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی ﺋﻤﻪ ﻋﻪرهب و ﺋﺎﺷﻮری و ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯽ ﺗﺪاﯾﻪ، ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻤﻪ ﺑوﻣﺎن ﻛﺮدۆﺗﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪﺑﻮاری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﭘﻪروهرده و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﺪا ﭼﯽ دهﻛﻪﯾﻦ ،ﻛﺎﻧﺪﯾﺪهﻛﺎﻧﻤﺎن ﺧﻪﻜﯽ ڕهﺳﻪﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪاﯾﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻤﻪ ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪو ﭘﺮۆژهی ﺧﯚﻣﺎﻧﻪوه ﺑﻪﺷﺪارﯾﻤﺎن ﻛﺮدووه ،ﺋﻤﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻛﻮرد و ﻋﻪرهب ﺑﻪﻛﺎرﺑﮫﻨﯿﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ رﮋهی ﻛﻮرد ﻟﻪو ﺷﺎرهدا زۆرﻛﻪﻣﻪ«. ﺳﺎﻻر ﻣﻮﺣﻪﻣﻪد ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮد ﻛﻪ ﺋﻪوان ﺳﻮودﯾﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ و ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﺶ وهرﮔﺮﺗﻮوه ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ دهﻧﮓ .ﺋﻪو وﺗﯽ» :ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺋﻤﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻮردﺑﻮون و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻮوﻧﻤﺎن ﺑﯚ ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوهی دهﻧﮓ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎوه ،ﻛﻪ ﺋﻪوهش ﺟﮕﻪی ﺷﺎﻧﺎزﯾﯿﻪ، ﺑﻪم ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻤﺎن ﺑﻪﻛﺎرﻧﻪھﻨﺎوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ دهﻧﮕﺪهران ﻟﻪﭘﺎرﺰﮔﺎی دﯾﺎﻟﻪ زۆرﯾﻨﻪی ﻋﻪرهﺑﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ ﮔﻮﺗﺎری ﺋﻤﻪ ﺑﯚ دهﻧﮕﺪهری ڕهﺳﻪﻧﯽ ﻋﻪرهب ﺑﻮوه ،ﺑﻪﮕﻪش ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻟﻪﻧﺎو ﻛﺎﻧﺪﯾﺪهﻛﺎﻧﻤﺎﻧﺪا ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﻋﻪرهﺑﻪو ھﻪﻤﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﯿﺸﻤﺎن ﺑﻪﺷﯽ زۆری ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪو ﺑﯚ دهﻧﮕﺪهری ﻋﻪرهﺑﻪ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﻤﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوان ھﻪﺑﺖ ،ﭘوﭘﺎﮔﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯿﺸﻤﺎن ﭘوﭘﺎﮔﻪﻧﺪهﯾﻪﻛﯽ ھﻪﻣﻪڕهﻧﮕﻪ و ﺑﻪﻨﯽ ﺑﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎری ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و روﺑﻪڕوﺑﻮوﻧﻪوهی ﮔﻪﻧﺪهﯽ و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاری و روﺑﻪڕوﺑﻮوﻧﻪوهی ﺑﻜﺎری و ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎن و ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﻧﻮان ژن و ﭘﯿﺎو و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﻤﺎن داوه«. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ راوﮋ ﻛﺎﻣﻪران
رهﺟﻪب دﺪار
ﭘﺘﻮاﯾﻪ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ و وﺗﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻪﻛﻪ ﺑﻜﻪن ﻟﻪ دژی ﺗﻮرﻛﯿﺎو وهﻛﻮ ﻛﺎرﺗﯽ ﻓﺸﺎر ﺑﻪﻛﺎری ﺑﮫﻨﻦ؟ ـ ﺋﻪوروﭘﺎ و وﺗﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﺑﻪ ﮔﻮﺮهی ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺎردهﻛﻪن ،ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ ﭼﯽ دهﭬﻪرﻜﺪا ھﻪﺑﺖ، ﻟﻪوێ ﻛﺎردهﻛﻪن. ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﺋﻪﻣۆ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ زۆر ﺑﻪھﺰه ،ﺋﻪﻣﻪش ھﯚﻛﺎرﻜﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ دژی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﯿﭻ ﺑﯾﺎرﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪ واژۆ ﻧﻪﻛﻪن. ﺋﻪﮔﻪر ﺗﻪﻣﺎﺷﺎی ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ دۆﻜﺪا ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ،١٩٣٠ﻟﻪ دۆﯽ زﯾﻼن ھﻪزاران ﻛﻪس ﻛﻮژراوه ﻟﻪ ژن و ﻣﻨﺪاﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﻪم ﺗـﻮرﻛـﯿـﺎ ﺋـﻪو راﺳـﺘـﯿـﯿـﺎﻧـﻪ دهﺷـﺎرﺘﻪوه. ﺑﯚﭼﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﺎس ﻟﻪو ﻣﮋووه ﺧﻮﻨﺎوﯾﻪی ﮔﻪﻟﻪﻛﻪﯾﺎن ﻧﺎﻛﻪن و راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧﺎﻛﻪن وهﻛﻮ ﭘﻮﯾﺴﺖ؟ ـ ﻧﻮوﺳﻪر دهﯾﻨﻮوﺳﺖ ،ﺑﻪم دهﺑﺖ ﺑﻪ رﻜﺨﺴﺘﻦ ﺑﻜﺮﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪم ﻛﺸﻪﯾﻪ زۆر ﻧﺎﺳﻜﻪ ،دهوﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﺎوی ﻗﻪﺗﻮﻋﺎم زۆرﺧﺮاپ دهﻧﺮﺧﻨ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻛﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺷﺎرهواﻧﯽ دهرﺳﯿﻢ وﺗﯽ :ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﯽ دهرﺳﯿﻢ ﻛﺮاوه ،ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻓﺸﺎرﻜﯽ زۆرﯾﯽ ﺧﺴﺘﻪﺳﻪری، ھﻪروهھﺎ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی
دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻚ ) (DTPﺋﻪﺣﻤﻪد ﺗﻮرك ﻟﻪ ﺋﺎﻣﻪد راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﻜﯽ ﻣﻪزن ﻟﻪ دژی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻛﺮاوه «.ﺑﻪم ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻓﺸﺎرﻜﯽ ﺑ وﻨﻪی ﺧﺴﺘﻪﺳﻪری، ﺑﯚﯾﻪ دواﺗﺮ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺗﻮرك وﺗﯽ »ﺋﻪو ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﻪ ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﻜﯽ ﻛﻠﺘﻮوری ﺑﻮوه«. ھﯚﻛﺎری ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﯽ دۆﯽ زﯾﻼن ﭼﯽ ﺑﻮوه؟ ـ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﯿﺤﺴﺎن ﭘﺎﺷﺎ ﻟﻪ دهﭬﻪری ﺳﻪرﺣﻪد )ﺋﺎﮔﺮﯾﺪاغ( زۆر ﺑﻪھﺰ و ﻓﺮاوان ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾﻪ وﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﺎﻧﺎی ﺑﯚ ﺋﺮان و روﺳﯿﺎ ﺑﺮد ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﺳﻘﯚﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪﻧﺎوﺑﻪرن ،ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﯿﺤﺴﺎن ﻧﻮرهدﯾﻦ ﭘﺎﺷﺎ ﺷﯚڕﺷﻪﻛﻪﯾﺎن ﺳﻪرﻛﻮت ﻛﺮد، ﺳﻪرﺑﺎزاﻧﯽ ﺗﻮرك ﻧﺰﯾﻜﻪی ) (٨٠ھﻪزار ژن و ﻣﻨﺪاڵ ﻛﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ دۆﯽ زﯾﻼﻧﺪا ﺷﺎردﺑﻮهوه، ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﻛﻮﺷﺘﻦ و دۆﯽ زﯾﻼن ﺑﻪ ﺧﻮﻨﯽ ژن و ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﻛﻮرد رهﻧﮕﯽ ﺳﻮورﻛﺮا. ﭼﺎرهﺳﻪری ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ﻛﺸﻪی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﯚن دهﺑﯿﻨﯿﺖ؟ ـ ﺑﻪڕای ﻣﻦ ﺋﻪﮔﻪر ﺷﻪڕ ﺑﻪو ﺷﻮهﯾﻪ ﺑﻪردهوام ﺑﺖ زۆر ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪاره ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﺳﺘﺎﻧﺒﻮڵ و ﻣﻪرﺳﯿﻦ و ﺋﻪزﻣﯿﺮو ﺋﻪدهﻧﻪ ﻛﻪ ژﻣﺎرهی زۆری ﻛﻮرد ﺗﺪاﯾﻪ ،ﺷﻪڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ دروﺳﺖ دهﺑﺖ، ﻛﻪواﺗﻪ ﺷﻪڕی ھﻪردوو ﻣﯿﻠﻠﻪت دهﺳﺘﭙﺪهﻛﺎت و ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﯽ ﻣﻪزن دروﺳﺖ دهﺑﺖ .ﺑﯚﯾﻪ ﺋﺎﺷﺘﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ رﮕﻪﭼﺎرهﯾﻪ، دوور ﻟﻪ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی. ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﭼﯚن دهﺑﯿﻨﯿﺖ؟ ﻟﻪو ھﻪﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪدا ﺷﺎری دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ دهﻧﮓ ﺑﻪ ﻧﻮﻨﻪراﻧﯽ دهﺗﻪﭘﻪ دهدات ،ﯾﺎﺧﻮد ﺋﺎﻛﭙﺎرﺗﯽ؟ ـ ﻧﻪﺧﺮ ﺋﯿﺪی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ﺑﻪ ﺣﺰﺑﻪﻛﻪی ﺋﻪردۆﮔﺎن ﻧﻪﻣﺎوه وهﻛﻮ ﺟﺎران، ﺟﺎری راﺑﺮدوو ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد دهﻧﮕﯽ ﺧﯚی داوه ﺑﻪ ﺋﻪردۆﮔﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪی ﻛﻮرد ﺑﻮوه ،ﺑﻪم دواﺗﺮ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﻪردۆﮔﺎن ﺗﻪﺳﻠﯿﻢ ﺑﻪ ﺳﻮﭘﺎ ﺑﻮو ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻮﭘﺎدا ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪ دژی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻛﺮد ،ﭘﻤﻮاﯾﻪ وهﻛﻮ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺷﺎرهواﻧﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺑﺎﯾﺪهﻣﯿﺮ وﺗﯽ »دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ ﻗﻪﯾﻪ ھﯿﭻ ﺟﺎرێ ﻟﻪ دهﺳﺘﯽ ﻛﻮرد دهرﻧﺎﭼ و ﻧﺎﻛﻪوﺘﻪ دهﺳﺘﯽ ﻻﯾﻪﻧﻜﯽ دﯾﻜﻪ«. ﻛﻮرد ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮاز و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﺨﻮازن و ﻟﻪﭘﻨﺎوی ﻣﺎﻓﯽ رهوای ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺗﻜﯚﺷﺎن دهﻛﻪن. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ھﯚزان ﻋﻔﺮﯾﻨﯽ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
21
ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
رهﺟﻪب دﺪار :ﮐﻮرد ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻮرﮐﯿﺎ رهﺟﻪب دﺪار ﻧﻮوﺳﻪر و رۆﺷﻨﺒﯿﺮﻜﯽ ﺷﺎری ﺋﺎﻣﻪدی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮوره، ﻟﻪ ﻛﻮدهﺗﺎی ١٩٨٠دا ﻟﻪﻻﯾﻪن دهﺳﻪﺗﯽ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪوه دهﺳﺘﮕﯿﺮ دهﻛﺮﺖ و ﺑﻪ ﺷﻪش ﺳﺎڵ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺣﻮﻛﻢ دهدرﺖ ،ﻟﻪ دﯾﺪارﻜﯽ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا رهﺟﻪب ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﻮردو ﻣﮋوو و داھﺎﺗﻮوهﻛﻪﯾﻪوه دهدوﺖ. ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻧﻪﯾﺎراﻧﯽ ﻛﻮرد ھﻪردهم ﺷﺎری دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮﯾﺎن وهﻛﻮ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ ﺑﯚ ﻗﻪﺗﻮﻋﺎم و ﺳﻪرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮدووه، ﺑﻪم دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ ھﻪر ﺑﻪردهواﻣﻪ ﺑﻪﺷﻮازﻚ ﻛﻪ ﺋﻪﻣۆ ﻣﻠﯿﯚﻧﻚ ﺗﺎ ﻣﻠﯿﯚﻧﻚ و ﺳ ﺳﻪد ھﻪزار ﻛﻮرد ﻟﻪ ﯾﻪك ﺷﻮﻨﺪا ﻟﻪو ﺷﺎره ﺟﻪژﻧﯽ ﻧﻪورۆز ﭘﯿﺮۆز دهﻛﻪن ،ﺋﺎﯾﺎ ﺑﻪ ﺑوای ﺋﻮه ﺋﻪو ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻛﯚﻨﻪداﻧﻪ ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﭼﯿﯿﻪ؟ ـ ﻟﻪدوای ﺋﻪوهی ﺣﺰﺑﯽ )ﺋﯿﺘﺤﺎد ﺗﻪرهﻗﯽ( ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دروﺳﺘﺒﻮو ،وﯾﺴﺘﯿﺎن ﮔﻪﻻﻧﯽ ﻧﺎ ﺗﻮرك ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﻧﻪھﻦ و ﻟﻪﻧﺎوﯾﺒﻪرن، وهﻛﻮ ﭼﯚن ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﯽ ﺋﻪرﻣﻪﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮد ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا. ﺋﻪرﻣﻪﻧﯽ ،رۆم ،ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺰدی ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﻧﻪﻣﺎن ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﻮرد ﻣﺎوه ،ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﻛﻪ ژﻣﺎرهی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد زۆره ،ﻛﻮرد ﺧﯚی ﭘﺎراﺳﺘﻮوهو ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﻪﺧﯚی ﻛﺮدووه ،ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﯽ ﻣﻪزﻧﯽ ﻟﻪ دژی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻛﺮدووه ،ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٢٥ﻟﻪ دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮو ﭘﺎﻟﻮ و ﮔﻨﺞ و ﻟﻪ ١٩٣٠دا ﻟﻪ زﯾﻼن و ﺋﺎﮔﺮﯾﺪاغ ،ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٣٨دا ﻟﻪ دهرﺳﯿﻢ ،ﺑﻪم ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﻧﻪﺑﻮون ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدن ،ﺑﻪﻜﻮ ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد 20
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﭼﻮوﻧﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎو رۆﺷﻨﺒﯿﺮو ﺧﻮﻨﺪهوار ﺑﻮون ،ﭘﺎﺷﺎن دهﺳﺘﯿﺎن ﺑﻪ ﺷﯚڕش و ﺳﻪرھﻪﺪان و ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮد و ﺗﺎ ﺋﻪﻣۆش ﺑﻪردهواﻣﻦ ﻟﻪﭘﻨﺎوی ﺑﻪدﯾﮫﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪ رهواﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهی ﻛﻮرد .ھﻪروهھﺎ ﻟﻪﻧﺎو ﺧﻮدی ﺗﻮرﻛﯿﺎدا دوو ﺑﯿﺮوڕا ھﻪﯾﻪ ،ﯾﻪﻛﻜﯿﺎن دهﺖ ﺑﺎ ﭼﺎرهﺳﻪری ﻛﺸﻪی ﻛﻮرد ﺑﻜﻪﯾﻦ و ﺋﻪوی ﺗﺮﯾﺸﯿﺎن ﺑﻪردهوام ﺑﻮون ﻟﻪ ﺟﻪﻧﮓ و ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﭘ ﺑﺎﺷﻪ ،ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﻻواﻧﯽ ﻛﻮرد ﺧﻪﺑﺎت و ﺗﻜﯚﺷﺎن دهﻛﻪن ﺑﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو زﻣﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﻪوهﻧﺪه ﺳﺎﻪ ﻗﻪدهﻏﻪ ﻛﺮاوه ﻛﻪ زۆرﺑﻪی ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﯽ دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ ﻧﺎزاﻧﻦ ﺑﻪ ﻛﻮردی ﻗﺴﻪ ﺑﻜﻪن ﺗﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺑﯚ دهﻛﻪن ﻛﻪ ﺑﺒﺘﻪ زﻣﺎﻧﻜﯽ ﻓﻪرﻣﯽ ﻟﻪ وﺗﺪا، ﺑﻪم ﻟﻪ دهرﺳﯿﻢ ﺑﺎرودۆﺧﻪﻛﻪ ﺟﯿﺎوازه ﺧﻪﻜﯽ دهرﺳﯿﻢ ﻣﻪزھﻪب ﻋﻪﻟﻪوﯾﻦ و ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﻜﯽ ﺑﻮﻨﻪ ﻟﻪ دژﯾﺎن ﻛﺮاوه ،ﺑﻪم ﻟﻪم دواﯾﯿﻪدا ﻟﻪ ﺑﺮۆﻛﺴﯿﻞ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ ﺑﻪﻟﺠﯿﻜﺎ ،ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﻪﻛﻪی ١٩٣٨ﺳﺎزﻛﺮاوه ﻛﻪ زۆر ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺮس و ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﻛﺎرﺑﻪدهﺳﺘﯽ ﺧﻪﻜﯽ دهرﺳﯿﻢ ﺑﻪﺷﺪارﯾﺎن ﻟﻪو ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻪدا ﻛﺮدووه ،ﺋﻪوهش ھﻪﻧﮕﺎوﻜﯽ زۆر ﻣﻪزﻧﻪ ﺑﯚ ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪو ﻗﻪﺗﻮﻋﺎﻣﻪ ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﺧﻪﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎن.
ﺳﻪرهﺗﺎی ھﻪﻓﺘﻪ
ﭘﺮۆژهی ٤ﺣﺰﺑﻪﻛﻪ ،ﭘﺮۆژهی ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ! ﺋﺎﺳــﯚ ﮐـــﻪرﯾــــﻢ*
١٠ی ﺋﻪم ﻣﺎﻧﮕﻪ ،ﻟﻪ ﭘﺮﺲ ﻛﯚﻧﻔﺮهﻧﺴﻜﺪا )ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ، ﻛﯚﻣﻪڵ ،ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺖ و زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎن( ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻪوه ﭘﺮۆژهی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ )ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﻟﻪ داﻣﻪزراوهﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن و ﺣﻜﻮﻣﻪت و ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﻛﺎرﮔی و ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯽ و ﻛﺸﻪ ھﻪﭙﻪﺳﺮدراوهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ھﻪرﻢ و ﺑﻪﻏﺪا( ﺧﺴﺘﻪڕوو .ﻣﻦ ﻟﺮهدا ﺑﺎس ﻟﻪ ﺑﮔﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﺮۆژهﯾﻪو ﭼﺎﻛﯽ و ﺧﺮاﭘﯽ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪ ﻧﺎﻛﻪم ﻛﻪ دهﺑﺖ ﺑﻪﺷﻨﻪﯾﯽ وﺗﻮوﮋﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻜﺮێ. ﺋﻪم ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪ ،ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك ﻟﻪ ﺷﻮهﻛﺎن ھﻪرﯾﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪﮔﻮﺮهی ﻗﻪﺑﺎرهو ﺳﻪﻧﮕﯽ ﺧﯚی ،ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﻪﻛﯽ ﻟﻪ ﺣﻮﻛﻤاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ وﺗﺪا ھﻪﯾﻪ .ﺑﻪھﯿﭽﻜﺎم ﻟﻪو ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪ ﻧﺎﮔﻮﺗﺮێ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚﻧﯽ ﺋﯿﺠﺎﺑﯿﺶ وهﻛﻮ ﻟﻪ دهوﻪﺗﮕﻪﻟﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا ھﻪﯾﻪ. واﺗﻪ ﺣﻮﻛﻤاﻧﯽ ﻟﻪﻧﻮان دوو دهورهی ھﻪﺒﮋاردﻧﺪا ،ﺑﻪدهﺳﺖ ﺣﺰﺑﯽ زۆرﯾﻨﻪی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ،ﯾﺎن ﺋﯿﺌﺘﻼﻓﯽ زۆرﯾﻨﻪوه ﺑﺖ و ﻛﻪﻣﺎﯾﻪﺗﯿﺶ دهوری ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن ﺑﮕێ وهﻛﻮ ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎی دراوﺳﺪا واﯾﻪ ،ﻛﻪ ﺋﺎق ﭘﺎرﺗﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺣﻮﻛﻤاﻧﻪو ﺟﻪھﻪﭘﻪو ﻣﻪھﻪﭘﻪ و دهﺗﻪپ-ﯾﺶ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن. ﻛﻪواﺗﻪ ،ﺋﻪم ﭘﺮۆژهﯾﻪ ﺑﯚ؟ ﻟﻪدوای -٢٠٠٥هوه ،ھﻪم ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻮارهﻛﺎﻧﺪا ﺑﻮوهو ھﻪم دهرھﺎوﺸﺘﻪی ﺳﻠﺒﯿﺶ .ﺗﯚ ﺑﯽ ﺋﻪو ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪ ،ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﺷﻪرﯾﻜﯽ دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻪﻛﺎن ﺑﺰاﻧﻦ و ﻟﻪ دهرھﺎوﯾﺸﺘﻪ ﺳﻠﺒﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪرێ و ﺗﻪﻧﯿﺎ و ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﻣﻠﯽ )ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﺘﯽ(ﯾﺎن داﺑﺒن .ﺋﻪوه چ »دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﻪواﻓﻮوﻗﯽ«ﯾﻪ؟ ﺋﻪی ﻧﺎﺑ ﺧﺮﻣﺎن ﺧﺮ ﺑ و ﺷﻪڕﻣﺎن ﺷﻪڕ! وﺪهﭼ ،ﺋﻪو ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٩ﺑﻪ ﺳﺎﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑﻪﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺰاﻧﻦ .ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪوهی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن و ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪڕﻮهﯾﻪ ..ﻛﻪواﺗﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪ دهﺳﭙﻜﺪا و ھﻪر ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎوه ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن دهرﺑﺒن و ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﻣﺎده ﺑﻜﻪن و »ﺳﻮاری ﺷﻪﭘﯚﻟﯽ ﻧﺎڕهزاﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﺒﻦ« .ﺑﯚ ﺋﻪﻣﻪش دوور ﻧﯿﯿﻪ، ﺑﻪﯾﻪك ﻟﯿﺴﺖ داﺑﺒﻪزن. ﻟﻪ ﺳﯚﻧﮕﻪی ﺋﻪﻣﻪﺷﻪوه ،ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪ ﭼﺎودﺮان ،ﺋﻪو ھﻪﻧﮕﺎوه ﺑﻪ دهﺳﭙﻜﯽ ﻟﻜﺘﺮازاﻧﯽ رﯾﺰهﻛﺎﻧﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ دهزاﻧﻦ ﻟﻪدوای -٢٠٠٩/١/٣١هوه ،وهﻛﻮ ﭼﯚن ﭘﺸﺘﺮ ﺑﻪرهی ﺗﻪواﻓﻮق )٣
ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪ ﺑﻮون( و ﺋﯿﺌﺘﻼﻓﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی ﻋﯿﺮاﻗﯽ )١٦ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺷﯿﻌﻪ ﺑﻮون( ﺑﻪر ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﻟﻪ ٣١ی ﺋﻪم ﻣﺎﻧﮕﻪدا دهﻛﺮێ ،ھﻪﻮهﺷﺎﻧﻪوهو ھﻪر ﻻﯾﻪﻧﻪﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﯚی ﻛﺎر دهﻛﺎت. ﺑﻪﺑوای ﻣﻦ ﺋﻪو ﭘﺮۆژهﯾﻪ ،ھﻪﻧﺪهی ﭘﺮۆژهﯾﻪﻛﯽ ﭘﺸﻮهﺧﺘﻪی ﺋﻪو ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪﯾﻪ ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردن ،ﺑﯚ ﮔﺮدﻛﺮدﻧﻪوهی ﺧﻪﻚ ﻟﻪ دهوری ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ،ﯾﺎن ﺑﯚ ﻣﺎﻣﻪﻪﻛﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ و ﭘﭽﯾﻨﻪوهی ﺑﻪﺷﯽ زۆرﺗﺮ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﺪا ،ھﻪﻧﺪه ﭘﺮۆژهﯾﻪك ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﭼﺎﻛﺴﺎزی. ﺑﻪم ﭘﺮهﻧﺴﯿﭗ و ﻛﯚﻪﮔﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ-ﯾﺶ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ دهﻧﮕﺪهران زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪﯾﻪك )اﺧﺘﯿﺎر(ﯾﺎن ﻟﻪ ﺑﻪردهﻣﺪا ھﻪﺑ .ﻟﺮهﺷﻪوه ﻣﺎﻓﯽ ھﻪر ﺣﺰﺑﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ،ﺑﻪو ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪﺷﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪو ﺋﻪﺟﻨﺪای ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھﻪﺑ ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن و ﻗﻪﻧﺎﻋﻪﺗﮫﻨﺎن ﺑﻪ ﺧﻪﻚ .ﻟﻪﺳﻪرﯾﻨﯽ ﺋﻪﻣﻪوه ،ﭘﻤﻮاﻧﯿﯿﻪ ،ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﺘﯽ ﻟﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺘﺮﺳﻦ .ﻣﻪﯾﺪان ،ﻣﻪﯾﺪاﻧﯽ ھﻪﻣﻮواﻧﻪ. ﻧﻜﻮﯽ ﻟﻪوه ﻧﺎﻛﺮێ ،ﺧﻪﻚ ﺑﻪﮔﺸﺘﯽ ،ﮔﻪﻧﺠﺎن و ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻪﻣﺪهراﻣﻪت ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ،وای ﺋﻪو ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﻪ زۆراﻧﻪی ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﺎﺗﻮوﻧﻪﺗﻪدی ،داﺧﻮازی و ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﭘﺘﺮﯾﺎن ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ھﻪﺑﻮوهو ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ و ﺑﺎرو ﺑﮋﻮﯾﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻜﺮێ و رادهو ﺳﻨﻮورﻚ ﺑﯚ ﮔﻪﻧﺪهﯽ و ﻧﺎ ﻋﻪداﻟﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ داﺑﻨﺮێ .ﺑﯚ ﺋﻪﻣﻪش دهﺧﻮازن ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﺎﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﺪا رﯾﻔﯚرم ﺑﻜﺮێ ،ﻟﻪﻧﺎو ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﺘﯿﺸﺪا ،ﺑﺎس ﻟﻪ رﯾﻔﯚرم و ﭼﺎﻛﺴﺎزی دهﻛﺮێ .ﺑﻪﻛﻮرﺗﯽ ﺧﻪﻚ ،وهﻛﻮ ﺗﺒﯿﻨﯽ دهﻛﺮێ ،ﭼﺎوی ﻟﻪ ﮔﯚڕاﻧﻪ ﺑﻪ ﺋﺎﻗﺎری ژﯾﺎﻧﻜﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮو ﺋﺎﺳﻮودهﺗﺮدا .ﺋﺎ ﻟﻪم ﻛﺎوداﻧﻪدا ،ﺋﻪم ﭼﻮار ﺣﺰﺑﻪ ،وهﻛﻮ ﺣﺰﺑﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری و ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﺧﯚﯾﺎن دهﺧﻪﻧﻪڕوو، ﺑﻪﻜﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆرﺗﺮ ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﭙﭽﻧﻪوه .واﺗﻪ ،ﻗﯚﺳﺘﻨﻪوهی داﺧﻮازﯾﯽ ﺧﻪﻚ ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ .ﻟ ﺧﻪﻚ ﺑﺎﯾﯽ ﺋﻪوهﻧﺪه وﺷﯿﺎره ،ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ ﺧﯚی ﻧﻪدهداﺗﻪ دهﺳﺖ ﻗﻪدهرو ﻧﺎ )ﻣﻪﻋﻠﻮم( ، ﯾﺎن ﺗﻪﺟﺮهﺑﻪی ﻟﻪﻣﺒﺎﺑﻪﺗﻪی ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎو ﻧﻪﮔﺮێ! aso2karim@yahoo.com
*ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری دهزﮔﺎی ﻟﺘﻮﮋﯾﻨﻪوه و ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧﯽ
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
23
ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
"ھـﯿــﻮا" ﮐــﻮردﺳــﺘـﺎﻧــﯽ ﺗــﻪﻧـﯿـﯿـﻪوه ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﺑﯚ ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری زﯾﺮهكو ﺑﻪھﺮهﻣﻪﻧﺪ ﭘﺮۆژهو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺳﺎﯽ ﻧﻮﯽ ﺧﻮﻨﺪن درﮋه ﭘﺪهداتو ﺧﻪﺗﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﻪ دهﺑﻪﺧﺸﺘﻪ ﻧﺰﯾﻜﻪی ٢٠٠٠ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری زﯾﺮهكو ﺑﻪھﺮهﻣﻪﻧﺪ ﻟﻪﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﻪی راﺑﺮدوودا ﺧﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﯿﻮا ﻟﻪ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﯾﻪو ﭘﺎرﺰﮔﺎی ھﻪوﻟﺮ ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﭘﺰﯾﺸﻜﯽو ﭘﺎرﺰﮔﺎی دھﯚك ﺑﻪﺳﻪر ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﺪا داﺑﻪﺷﻜﺮاو ﻟﻪ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﯽ داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا دهﭼﺘﻪ ﻛﻪرﻛﻮكو ﺧﻪﺗﯽ ﺧﯚی ﭘﺸﻜﻪش دهﻛﺎت. ﻟﻪ ﻣﻪراﺳﯿﻤﯽ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻪﺗﯽ زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪ، ﻧﻪرﻣﯿﻦ ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺑﯚردی ھﯿﻮا ،ﭘﻪﯾﺎﻣﯽ ﺑﻪرھﻪم ﺳﺎﺢ ،ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺑﯚردی ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮای ﭘﺸﻜﻪش ﻛﺮدو ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺗﻪﺋﻜﯿﺪی ﻛﺮدهوه ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﭘﺮۆژهﯾﻪﻛﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاریو زاﻧﺴﺘﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﺧﺰﻣﻪتو دهﺳﺘﮕﺮﺗﻨﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری زﯾﺮهكو ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎﺗﯚﺗﻪ ﻛﺎﯾﻪوه ،ﺋﻪو ﭘﺮۆژهﯾﻪ ﻛﻪ ھﺎوﺷﻮهﻛﻪﺷﯽ ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﻪﯾﻪ و ﭘﻜﻪوه ﺑﯿﺮۆﻛﻪو دهﺳﺘﭙﺸﺨﻪری ﻛﺎك د .ﺑﻪرھﻪم-ه ،دهﯾﻪوﺖ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎره زﯾﺮهﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﺸﺖ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ وت ﻟﻪ ﺧﻪﻣﯽ ﮔﻮزهران دوورﺑﺨﺎﺗﻪوهو ھﻪﻣﻮو ﻛﺎﺗﻚ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎی زاﻧﺴﺘﯽ و ﺧﻮﻨﺪهوارﯾﯿﺎن ﺑﺨﻪﻧﻪﮔﻪڕو ﺑﻪ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺎری و ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﻣﺎددیو ﻣﻪﻋﻨﻪوی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران، دهرﻓﻪﺗﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﭙﻪرژﻨﻪﺳﻪر ﺧﻮﻨﺪنو ﺑﺮدﻧﻪوهی ﮔﺮهوی زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﻛﻪ ﺋﻪﻣۆ ﭼﻪﻛﯽ ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﺎﻧﻪ ﻟﻪﭘﺸﺒﻛﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﺪا. ﻧﻪرﻣﯿﻦ ﻋﻮﺳﻤﺎن وﺗﯽ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺋﻤﻪ ﻟﻪ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺎری ﻣﺎددی ﻧﯿﯿﻪ، 22
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺑﻪﻜﻮ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻤﺎن ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻪ ﺑﯚ ﺑﻮارﻚ ﻛﻪ ﺳﺒﻪی دهﺑﺘﻪ ﻧﺎوهﻧﺪی ﻓﻪرھﻪﻧﮓ و ﺧﻮﻨﺪن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻨﺪه وزهو ﺗﻮاﻧﺎی ﺋﺎوهداﻧﻜﺮدﻧﻪوهو ﭘﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ. ھﻪروا وﺗﯽ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﺑﯚ ھﯿﭻ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾﺎن ﻻﯾﻪﻧﺪاری داﻧﻪﻣﻪزراوه ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﯚ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ،ﺑﯚ ﻻﯾﻪﻧﺪاری ﻟﻪ زﯾﺮهك و ژﯾﺮهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪوهی ﺋﻪﻣۆ داﻣﻪزراوه ،ﺗﺎوهﻛﻮ ﭼﺎﻧﺴﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ ﻣﻪﯾﺪاﻧﯽ ژﯾﺎﻧﺪا وهرﺑﮕﺮن. ﭘﺎﺷﺎن وﺗﯽ وهك ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﯚرد ﺳﻮﭘﺎﺳﯽ ﺳﻪرۆك ﻣﺎم ﺟﻪﻻل و ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ دهﻛﻪﯾﻦ ﻛﻪ درﻐﯿﯿﺎن ﻧﻪﻛﺮد ﻟﻪ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ و ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋﻪم ﭘﺮۆژه ﺧﺮﺧﻮازﯾﯿﻪ .ﻟﻪ ﻣﻪراﺳﯿﻤﻪﻛﻪی زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪدا ﭼﻪﻧﺪ وﺗﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮان ،ﻟﻪواﻧﻪ وﺗﺎری د.ﺧﺪر ﻣﻪﻋﺴﻮم ﺳﻪرۆﻛﯽ زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪ ﻛﻪ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺗﻪﺋﻜﯿﺪی ﻛﺮدهوه ﻟﻪﺳﻪر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪش ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران و داواﯾﻜﺮد ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﯽو ﺣﺰﺑﯽ ،ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽو ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪداراﻧﯿﺶ ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻜﻪن ﻟﻪ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮاو ﭘﺮۆژهی ھﺎوﺷﻮهدا ﺑﯚ ھﺎوﻛﺎری و دهﺳﮕﯿﺮۆﯾﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران .ﭘﺎﺷﺎن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺟﻪﻣﺎل ﻋﻪﺑﺪول ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﻟﻪ وﺗﺎرﻜﯿﺪا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﭘﻪرۆﺷﯽو ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﯿﻪوه ﻟﻪم ﺳﻪردهﻣﯽ ﺑﺒﺎوهڕیو ﺋﺎﺧﯚرانو
ﺑﺨﯚراﻧﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﻛﻪس ﺳﻪرﻛﻪﺳﯽ ﻧﺎﭘﺮژﺖ، ﻟﻪﭘﻨﺎوی دهوروﺑﻪرﻜﯽ ﺋﺎرامو ھﯿﭻ ﻧﻪﺑﺖ ﻛﻪﻣﻜﺸﻪ ﻟﻪم ﻛﺎﺗﻪ ﭘﻛﺸﻪﯾﻪدا ،ﭘﺮۆژهی ﻛﯚﻣﻪﻛﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ زﯾﺮهكو ﺑﻪھﺮهداری ھﯿﻮا ھﺎﺗﻪﻛﺎﯾﻪوهو ﺗﻪﺋﻜﯿﺪی ﻛﺮدهوه ﺋﻪو ﭘﺮۆژهﯾﻪ ﭘﺮۆژهی ھﻪﻣﻮو ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرﻜﯽ زﯾﺮهكو ﺑﻪھﺮهﻣﻪﻧﺪه ﺑﻪﺑ ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهو ھﻪﺴﻮﻛﻪوتو ﺑﯿﺮوڕای ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ. ھﻪﻜﻪوت ﻋﻪﺑﺪو ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا وﺗﺎرﻜﯽ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدو وردهﻛﺎری ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮای ﺧﺴﺘﻪڕوو و ھﻪروهك رووﻧﻜﺮدﻧﻪوهی ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ دا ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﺎرو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎو ﺋﺎﯾﻨﺪهی ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﺑﯚ ﺧﺰﻣﻪﺗﻜﺮدنو ﺳﻮودﮔﻪﯾﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرانو ﻧﻪوهی ﻧﻮێ. ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ھﯿﻮا وﺗﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﺑﯚ ﺳﻮودوهرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺋﻪوﻓﯚرﻣﺎﻧﻪ ﺑﻮوه ﻛﻪ ھﯿﻮا ﻟﻪ ﻣﺎوهی راﺑﺮدوودا ﺑﻪﺳﻪر ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرانو ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﺪا داﺑﻪﺷﯽ ﻛﺮدووه. ھﻪر ﻛﻪﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿﻪﻛﯿﺶ ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪو ﺑﻮارهدا ھﻪﺑﺖ، ﺋﻪوا ﺑﻪ ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪم دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻓﯚرﻣﻪﻛﺎن ﺑﻪ زاﻧﯿﺎری ھﻪﻪ ﭘﻛﺮاوﻧﻪﺗﻪوه ،ﻟﻪو ﺑﺎرهﯾﻪﺷﻪوه ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﭘﺸﻮازی دهﻛﺎت ﻟﻪ ھﻪر ﺳﻜﺎﯾﻪك ﻛﻪ ﭘﺸﻜﻪش دهﻛﺮﺖو ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهی وردی ﻟﻪﺑﺎرهوه دهﻛﺮﺖو ﭘﺎﺷﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎن ﻣﺎﻣﻪﻪ دهﻛﻪﯾﻦ.
ﮔﻪڕاوهﺗﻪوه ﺑﯚ ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاق دهﺖ »ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﻢ ﺑﯚ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺑﻮه ﭘﺎﻨﻪری ﮔﻪڕاﻧﻪوهم ﺑﯚ ﺳﻮﭘﺎ، ﺟﺎرێ ﭘﻪﯾﺎﻣﻪﻛﻪم ﺗﻪواو ﻧﻪﺑﻮهو ﺷﺎرهزاﯾﯽ ١٨ﺳﺎﻢ ھﻪﯾﻪو ﻣﺎﻗﻮڵ ﻧﯿﯿﻪ ﺋﻪو ﺳﺎﻧﻪ ﺑﻪﻓﯿۆ ﺑوات«. ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﺟﺎرێ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﺋﻪوهﯾﺎن ﺑﯿﺮﻧﻪﭼﯚﺗﻪوه ﻛﻪ ﺋﻪوه ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاق ﺑﻮو ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻮدهﺗﺎی ﺳﻪرﺑﺎزی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا و داﻣﻪزراوه ﻣﻪدهﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ ﺗﻜﺸﻜﺎﻧﺪ ،ھﻪروهھﺎ ﺑﻮوه داردهﺳﺘﯽ ﺋﻪو دﺳﻪﺗﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻛﻮدهﺗﺎﻛﻪ ھﻨﺎﻧﯿﻪ ﺳﻪرﺣﻮﻛﻢو ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻗﯚﻧﺎﻏﺪا ﺑﯿﺮوﺑﺎوهڕی ﺑﻪرﮔﺮی ﻛﺮدن ﻟﻪ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﮔﯚڕا ﺑﯚ ﺑﻪرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ﻛﻪﺳﻚ ﻛﻪ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﻜﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﺑﻮو .ھﻪر ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺋﻪو ﺳﻮﭘﺎﯾﻪوه ﺑﻮو ﻛﻪ ھﻪزاران ھﺎووﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺎن ﻟﻪ ھﻪﻪﺑﺠﻪو »ﺋﻪﻧﻔﺎل«و ﮔﯚڕهﺑﻪﻛﯚﻣﻪﻪﻛﺎﻧﺪا ﻛﺮده ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ،ﺋﻪم ﺗﺮﺳﺎﻧﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻧﻮﯽ ﻋﯿﺮاق ﻧﺎﮔﻪﯾﻪﻧﺖ ،ﺑﻪﻜﻮ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺗﺮﺳﻜﯽ
ﻣﻪﺷﺮوﻋﻪو زۆرﺑﻪی ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﻪداره ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﯽ دهﺗﺮﺳﻦ .ھﻪر ﻟﻪم ﭼﻮارﭼﻮهﯾﻪدا ﺑﻮو ﻛﻪ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻪو ﮔﺮوﭘﻪ ﭼﻪﻛﺪارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهرهوهی ھﺰه ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﺧﯚﮔﺮتوـ ﺗﯿﺪا ﻧﻮﻨﻪری زۆرﺑﻪی ﻗﻪواره ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎنو ﺗﯿﻤﻜﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎرانو ﺋﻪﻛﺎدﯾﻤﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﺷﺪار ﺑﻮون .ﻟﻪو ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪدا ﻛﯚﻣﻪﻚ راﺳﭙﺎرده ﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮا ﻛﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻨﯿﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ ﺟﻪﺧﺘﻜﺮدﻧﻪوه ﻟﻪوهی ﺑﯿﺮوﺑﺎوهڕی ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎ ﺑﯚ ﻋﯿﺮاق ﺑﻨﯿﺎد ﺑﻨﺮﺖو ﻛﺎرﯾﺸﯿﺎن ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﺑﺖ ﻟﻪ ﺧﺎكو ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ وت ،ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪر دهﺳﺘﺪرﮋﯾﯿﻪﻛﺪا .ھﻪروهھﺎ ﻟﻪ راﺳﭙﺎردهﻛﺎﻧﺪا ھﺎﺗﺒﻮو ﻛﻪ ﻧﺎﺑﺖ ﺳﻮﭘﺎ دهﺳﺖ ﻟﻪ ﻛﺎروﺑﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ وﺗﺪا وهرﺑﺪات. ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯽ ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪ ﺳﻮﭘﺎی ﻧﻮﯽ ﻋﯿﺮاق ﭘﺎرﺰراو
ﻧﻪﺑﻮوه ﻟﻪ ﮔﻪﻧﺪهﯿﻜﺮدن ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯽ ﻛﯾﻨﯽ ﭼﻪكو ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪاو ﺑﻪرﭘﺮﺳﻜﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﻧﻪزاھﻪ دهﺖ »ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯽ ﻛﯾﻨﯽ ﻛﻪﻟﻮﭘﻪﻟﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﺑﻪﺑ ﻛﺒﻛ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪراوه«. ﺗﺎﻧﻜﯽ »ﺑﺮاﻣﺰ« ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽو ﻓۆﻛﻪی ﺋﻒ١٦-و ﻛﯚﭘﺘﻪری ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو ﺗﯚپو ھﺎوهﻧﯽ ﺳﺑﯽو ﭼﻪﻛﯽ ﺳﻮﻛﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو ،ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﭘﭼﻪﻛﻜﺮدﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻋﯿﺮاﻗﻪ. ﺑﻪﭘﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯽ ﻛﯾﻨﯽ ﺗﺎﻧﻜﻪﻛﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎﺗﻮوهو ﭼﻪﻧﺪ ﭘﺎرﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﯚپو ھﺎوهﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﺳﺑﯿﺎوه ﮔﻪﯾﺸﺘﻮوﻧﻪﺗﻪ ﻋﯿﺮاقو ﺟﻪﻻل ﺗﺎﻪﺑﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿﺶ رۆﻜﯽ دﯾﺎری ھﻪﺑﻮوه ﻟﻪوهی ﻓﻪرهﻧﺴﺎ ﺷﻪش ﻛﯚﭘﺘﻪری ﺟﯚری ﮔﺎزﯾﻞ ﺑﻪ دﯾﺎری ﺑﺪاﺗﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق، ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﻓﻪرهﻧﺴﯿﺪا ﻛﺮدوه ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻓۆﻛﻪی ﺟﻪﻧﮕﯽو ﻛﯚﭘﺘﻪری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوی ﺟﯚری ﺋﯚ-ﺋﭻ. ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻋﻪﺳﻜﻪری وﺗﻪﺑﮋی وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﻪﻟﺪواﻧﻜﯿﺪا ﺑﯚ »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« وﺗﯽ »ﭘﻼﻧﯽ ﭼﻪﻛﺪارﻛﺮدﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﯚ ١٠ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑﻪ ﺳ ﻗﯚﻧﺎﻏﺪا ﺗﭙﻪڕ دهﺑﺖ ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﺎن ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠١١ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دﺖو ﺗﻪرﻛﯿﺰ دهﺧﺎﺗﻪ ﺳﻪر دهﺳﺘﺨﺴﺘﻨﯽ ﭼﻪﻛﯽ ﺑﻪﮔﮋاﭼﻮوﻧﻪوهی ﺗﯿﺮۆرو ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دووهﻣﯿﺶ ﻟﻪ ٢٠١٦-٢٠١١دهﺧﺎﯾﻪﻧﺖو ﺗﯿﺪا ﻛﺎر دهﻛﻪﯾﻦ ﺑﯚ دهﺳﺘﺨﺴﺘﻨﯽ ﭼﻪﻛﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی وهك ﻓۆﻛﻪی ﺟﯚری ﺋﻒ١٦-و ﺳﺴﺘﻤﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ«. ﺑﻪ وﺗﻪی ﻋﻪﺳﻜﻪری ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺳﯿﻪﻣﯿﺶ ﺑﺮﯾﺘﯽ دهﺑﺖ ﻟﻪ »ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﻪواو ﻛﻪ ﺷﺎن ﺑﺪات ﻟﻪ ﺳﻮﭘﺎﻛﺎﻧﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮوری ﺋﻪﺗﻪﺳﯽ )ﻧﺎﺗﯚ(و ﺑﻪھﺰﺗﺮﯾﻦ ﺳﻮﭘﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚرھﻪﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖو ﻟﻪﺗﻮاﻧﺎﯾﺪا ﺑﺖ ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﻪ ﺳﻨﻮوری ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﺎت«. دﻛﺘﯚر ﯾﺎﺳﯿﻦ ﺋﻪﻟﺒﻪﻛﺮی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﺴﺘﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﺑﻪﻏﺪا ﭘﯿﻮاﯾﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﺎﻨﻪر ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ وا ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق دهﻛﺎت ھﺰﻜﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﺑﻪرﮔﺮﯾﻜﺎرﯾﯽ ﺑﻨﯿﺎد ﺑﻨﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﺪا ﺑﺖ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهرهوه رهﺗﺒﻜﺎﺗﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻋﯿﺮاق »دهﻛﻪوﺘﻪ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی زۆر ﺋﺎﯚزهوهو ﻋﯿﺮاﻗﻜﯽ ﺑﻪھﺰی دوور ﻟﻪ دهﺳﺘﺪرﮋی ﻛﺮدﻧﻪ ﺳﻪر وﺗﺎن دهﺑﺘﻪ ﻓﺎﻛﺘﻪری ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ھﻪرﻤﯽو ﻧﻮدهوﻪﺗﯽو ھﺰهﻛﻪﺷﯽ دهﺑﺘﻪ ﻓﺎﻛﺘﻪرﻜﯽ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪهر ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺒﺘﻪ ﺟﻪﻣﺴﻪرﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ«. ﺑﻪﻏﺪا ـ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
25
ﻋﯿﺮاﻗﯽ
ﺳﻮﭘﺎ ،ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوه ﺳﻪﺧﺘﻪﻛﻪ
ﭘﺎش ﺷﻪش ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺮو ﻟﻪدوای ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪﺳﻪرﺟﻪم ﺷﺎرو ﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻪﭘﯽ »رﻜﮑﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪی ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎن« ،ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاق دهﻛﻪوﺘﻪ ﺑﻪردهم ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهو راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪوه ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ وت .ﺋﻪم ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوه ﻧﻮﯿﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ٨٨ﺳﺎڵ ﺑﻪﺳﻪر دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺗﭙﻪڕ دهﺑﺖ .ﺋﻪو ﺋﻪﮔﻪراﻧﻪ ﭼﯿﻦ ﻛﻪ ﺋﺎﺳﯚی ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ داھﺎﺗﻮو وﻨﺎدهﻛﻪن؟ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاق ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ١٣ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻟﻪﻛﯚی ١٨ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﻪی ﻋﯿﺮاق وهرﮔﺮﺗﯚﺗﻪوه ،ھﻪﻧﺪﻚ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪﻛﯽ رووﻧﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﺪاﯾﻪ ﺑﻪﺑ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺋﻪو ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯿﯿﻪ ﺑﮕﺮﺘﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚ ،ژهﻧﻪراڵ ﻓﺮاﻧﻚ ھﯿﻠﻤﯿﻚ ﻛﻪ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ راھﻨﺎﻧﯽ ھﺰه ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽو ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮوری ﺋﻪﺗﻪﺳﯿﯿﻪوه ،ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪﻣﻪ ﻛﺮدهوه. ﺑﻪم رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهﻛﺎﻧﯿﺶ ﻛﻪم ﻧﯿﻦ .ﺋﻪﻧﺘﯚﻧﯽ ﻛﻮردﻣﺎن ﻛﻪ ﭘﺴﭙﯚڕﻜﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﻪی ﻟﺘﻮﮋﯾﻨﻪوهی ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوهﯾﻪﻛﯿﺪا ﻛﻪ ﻟﻪ ﭘﮕﻪ ﺋﻪﻟﻜﺘﺮۆﻧﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا ﺑوﻛﺮاوهﺗﻪوه ﺗﯚﻛﻤﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎو ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ﺧﻮازراوهﻛﻪی ﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧﯽ داﻣﻪزراوه ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن دوور ﻟﻪ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﺗﺎﯾﻔﯽو ﺣﺰﺑﯽ ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه ﮔﺮێ دهدات .ﻟﻪھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﻟﯿﻮا ﻣﻮﺣﺴﯿﻦ ﺗﻮﻋﻤﻪ )ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺸﻮوو( ﭘﯿﻮاﯾﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﺗﺮ ﻟﻪﺑﻪردهم ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﺪا دهوهﺳﺘﺘﻪوهو دهﺖ »ﺑﻪﺗﻪواوی درك ﺑﻪوه دهﻛﻪﯾﻦ ﻛﻪ وﺷﻪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﻋﯿﺮاقو ﺋﻪوهش وﺷﻪﯾﻪﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪﻟﻜﺪاﻧﻪوهﯾﻪك ھﻪﺪهﮔﺮﺖ ،ﺳﻮﭘﺎﻛﻪی ﺋﺴﺘﺎ دوای ﺋﻪوهی ﻟﻪﻣﺎوهی ﭘﻨﺞ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪدوای ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎوه ﻛﺎری دهﻛﺮد ،ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺋﻪﻣﻪ ﺳﻪرهڕای ﻣﺎﻧﻪوهی ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻋﯿﺮاقو ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎ ﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎن، ھﻪروهھﺎ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﻛﺸﻪی ﺳﻪﺣﻮهﻛﺎن ھﺸﺘﺎ ھﻪر 24
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﻣﺎوهو دهﺑﺘﻪ ﻛﺸﻪﯾﻪﻛﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﻟﻪﺑﻪردهم ﺑﯿﻨﺎﻛﺮدﻧﯽ داﻣﻪزراوهﯾﻪﻛﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻛﻪ ﺑﻮﯾﺴﺘﺮﺖ ﻧﻪﺑﺘﻪ ﺋﺎﻣﺮﻜﯽ ﺳﻪرﻛﻮﺗﻜﺮدن ﻟﻪ دهﺳﺖ دهﺳﻪﺗﺪا«. ﺑﯾﺎری ھﻪﻮهﺷﺎﻧﺪﻧﻪوهی ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺸﻮووی ﻋﯿﺮاقو ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێ ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ﻧﺎﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯽ ﻟﻪﻧﻮان ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎو راﺑﺮدووی ﺳﻮﭘﺎدا دروﺳﺖ ﻛﺮدوه ،ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎ ﻣﻮوﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش وهردهﮔﺮن ،ﺋﻪواﻧﻪی ﺳﻮﭘﺎی ھﻪﻮهﺷﺎوهش ﻣﻮوﭼﻪﯾﻪﻛﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ زۆر ﺑﻪ ﻧﺎڕهﺣﻪت ﺑﮋﻮی رۆژاﻧﻪﯾﺎن داﺑﯿﻦ دهﻛﺎت. ﻧﻪﺟﯿﺐ ﺳﺎﺤﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﺋﻪﻓﺴﻪره ﺋﺎزادهﻛﺎن دهﺖ »ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاق ﯾﻪك ﻣﻠﯿﯚن ﺳﻪرﺑﺎزی ھﻪﺑﻮو ،راﺳﺘﻪ ﺳﻮﭘﺎی ﺋﺴﺘﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪواﻧﻪ ﺑﮕﺮﺘﻪﺧﯚی ،ﺑﻪم ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻣﻮوﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﯿﻨﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮﺖ« ﺋﻪو ﭘﺸﻨﯿﺎزﯾﺸﯽ ﻛﺮد ﻟﯿﮋﻧﻪﯾﻪك ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ )ﻛﻪ ﺳﻪرﻛﺮدهی ﮔﺸﺘﯽ ھﺰه ﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﻪ( ﭘﻜﺒﮫﻨﺮﺖو ﻟﻪ ﭼﯚﻧﺘﯽ ﭼﺎودﺮی ﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻪرﺑﺎزهﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮووی ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﯚﺘﻪوه. ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﺣﻜﻮﻣﻪتو ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪراﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎری زۆرﯾﺎن ﺑﯚ ﺋﻪﻓﺴﻪراﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺸﻮووی ﻋﯿﺮاق ﻛﺮدووهو ﺳﻪدان ﻛﻪﺳﯽ ﻟ ﮔاوﻧﻪﺗﻪوه ﺑﯚ ﺧﺰﻣﻪتو ھﻪﻧﺪﻜﯿﺸﯿﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﯿﻦ ﻛﺮدوه ،ﺑﻪم زۆرﺑﻪﯾﺎن ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻪﺷﺨﻮران دهﻛﻪن .ﻣﻮﻗﻪدهﻣﻜﯽ ﻓۆﻛﻪواﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺸﻮووی ﻋﯿﺮاق ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺗﻪﻛﺴﯽ ﭘﯿﻪ ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻜﯿﺪا ﺑﯚ »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« دهﺖ »ﺋﻪو ﺗواﻧﯿﻨﻪی ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﻪداره ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎنو ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧﻤﺎن
ﺑﻪوهی ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎﻣﺎن ﺑﯚ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮوو ھﻪﯾﻪ ،ھﻪر ﺑﻪدواﻣﺎﻧﻪوهﯾﻪ ،ﺋﻪوهش ﺗواﻧﯿﻨﻜﯽ ھﻪﻪﯾﻪو ﺋﻤﻪ رۆژاﻧﻪ ﺑﺎﺟﻪﻛﻪی دهدهﯾﻦ «.ھﻪروهھﺎ دهﺖ »ھﻪﻮهﺷﺎﻧﻪوهی ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺸﻮوی ﻋﯿﺮاق ﯾﻪﻛﻚ ﺑﻮو ﻟﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺋﻪو ھﻪﻧﻪی وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯿﺪا ،ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ دهﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺳﻮود ﻟﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﺋﻤﻪ وهرﺑﮕﺮﺖ ﺑﯚ ﺳﻪﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪﻣﻦو ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی «.ﺋﻪو ﭘﯽ واﺑﻮو ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﻛﻮﺷﺘﺎرو راﮔﻮاﺳﺘﻦو ﭘﺎﻛﺘﺎوه رهﮔﻪزﯾﯿﻪی وت ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﺑﯿﻨﯽ »ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو ﺑﯾﺎرهوه ﺑﻮو «.ﺋﻪوهﺷﯽ وت ﻛﻪ »ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎن ﺋﻤﻪﯾﺎن دهﻛﺮده ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺧﯚﯾﺎنو ﺳﻪدان ﻛﻪﺳﯿﺸﻤﺎن ﻟ ﻛﻮژرا ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﺋﻪواﻧﻪﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻤﺎن ﻟﻪ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻋﯿﺮاق-ﺋﺮاﻧﺪا ﻛﺮدﺑﻮو ،ﻓۆﻛﻪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺸﻮوی ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺗﺮ ﻛﺮاﺑﻮوﻧﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮﺷﺘﻦ«. ﻋﻪﻗﯿﺪ ﻓﺎرس ﺷﻤﻤﻪری ﮔﻮزهراﻧﯽ ﺋﻪﻓﺴﻪراﻧﯽ ﭘﺸﻮو ﺑﻪ »دژوارو ﺳﻮك« وهﺳﻒ دهﻛﺎت. ﻋﻪﻗﯿﺪی ﻓۆﻛﻪوان ﻣﻪﺣﻤﻮد ﺳﺎﻣﻪڕاﺋﯽ ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ
دهﺳﺘﻮوردا ﻛﺮدوه ﻧﺎﯾﺎﻧﻪوﺖ ﻓﯿﺪڕاﯽ ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪی ﺋﺴﺘﺎی ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﺮﺖ ،ﭘﺪهﭼﺖ ﺑﯿﺎﻧﻪوﺖ ﺑﻪ ﺷﻮازﻜﯽ ﺗﺮ ﺟﺒﻪﺟﯽ ﺑﻜﻪن... ﻟﺪواﻧﯽ ھﻪﻧﺪﻚ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﻪدارﯾﺶ ﻟﻪﺑﺎرهی ﻓﯿﺪڕاﯿﯿﻪوه ﻟﻪ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دهﭼﺖ. ﻛﻪواﺗﻪ ﺗﯚ ﭼﯚن ﻟﻪ ﻓﯿﺪڕاﯽ ﺗ دهﮔﻪﯾﺖ؟ ـ ﺑﻪو ﺟﯚره ﻟﻪ ﻓﯿﺪڕاﯽ ﺗﺪهﮔﻪم ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﺖ ﻟﻪ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاری زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﺎن، ﭘﺎﺷﺎن ﺋﻪو ﻓﯿﺪڕاﯿﯿﻪی ﺋﻤﻪ داوای دهﻛﻪﯾﻦ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﻓﯿﺪڕاﯿﯽ »ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاری« ،ﻧﻪك ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻜﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوهوه ﯾﺎﺧﻮد ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻜﯽ ﺧﺎوهن ﺳﻪروهری، ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪی ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺳﻪروهرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وهكﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﯿﻪ دﭘﻠﯚﻣﺎﺗﯿﯿﻪﻛﺎنوھﺰهﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎنو ﺑﻪڕﻮهﺑﺮدﻧﯽ داﻣﻪزراوه ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪﻛﺎن و داراﯾﯽو ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻧﻪوﺗﯿﯿﻪﻛﺎنو دهراﻣﻪﺗﻪ ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﻛﻪ ﻟﻪ دهﺳﺘﻮوردا ھﺎﺗﻮون ،ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﯿﻪوه. ﺋﺎﯾﺎ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺧﯚی داوای ﺋﻪوهی ﻧﻪدهﻛﺮد؟ ـ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺧﯚی ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی دهﺳﺘﻮورﯾﺎن داﻧﺎوهو رهﺧﻨﻪﮔﺮﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎﯾﺸﯿﻢ ﺑﻪﻻوه ﺳﻪﯾﺮه، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﺸﺘﺮو ﻛﺎﺗﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﻪوهی دهﺳﺘﻮور، ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪی ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋﻪﻟﻌﯿﺮاﻗﯿﻪ ﺑﻮوم ،ﺋﻪم رهﺧﻨﺎﻧﻪﻣﺎن ﭼﻪﺳﭙﺎﻧﺪ ﺑﻮو ،وﺗﯿﺸﻢ ﺋﻪﻣﻪ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاﯿﯿﻪ ﻧﻪك ﻓﯿﺪڕاﯽ ،ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪﺷﻮهی ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاﯽ ھﻪﺴﻮﻛﻪوت دهﻛﺎت ﻧﻪك ﻓﯿﺪڕاﯽ ،راﺳﺘﻪ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﻜﯽ ھﻪﻪﯾﺎن ﺑﯚ ﻓﯿﺪڕاﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاوه ،ﺑﻪم ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺮۆﻛﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﻛﻪ ﻧﯿﯿﻪ ،واﺗﻪ ﺋﻪو ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪی ﻛﻪوا ﻋﯿﺮاق دهوﻪﺗﻜﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﯿﻪ. ﺟﯿﺎوازی ﻧﻮان ﻓﯿﺪڕاﯽو ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاﯽ ﭼﯿﯿﻪ؟ ـ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاﯽ وهك ﺋﻪوهی ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ ﻛﻪ وهك دهوﻪﺗﻚ ﻟﻪﮔﻪڵ دهوﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻣﺎﻣﻪﻪ دهﻛﺎت .ھﻪر ﺋﻪوهﻧﺪه ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ »ﻣﻪرﻛﻪز«هوه ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ﺑﻮدﺟﻪی ﮔﺸﺘﯽ ﺑﺒﺎتو »ﻣﻪرﻛﻪز« ﻣﺎﻓﯽ ﺋﻪوهی ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ دهﺳﺖ ﻟﻪ ﺑﯾﺎره ﯾﺎﺳﺎﯾﯽو ﻗﻪزاﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺪا وهرﺑﺪاتو ﭼﺎودﺮی ﭼﯚﻧﺘﯽ ﺧﻪرﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﺑﻮدﺟﻪﯾﻪ ﺑﻜﺎت ،ﭘﺎﺷﺎن دهﺳﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﺶ ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿﻪ .ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا دهﺳﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﻮ دهﺳﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﺸﺪا ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪوهی ﺑﻪﺳﻪردا دهﭼﻪﺳﭙﺖ ﻛﻪ دهﺖ »ﺋﻪوهی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﻣﺎنو ﺋﻪوهی ﺋﻮهش ﺑﯚ ھﻪردووﻛﻤﺎن« .ﺋﻪوان ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ھﻪروهھﺎ دهوﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ ﺑﻪڕﻮهدهﺑﻪن .دۆﺳﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻟﻪدهﺳﺖ دﻛﺘﯚر ﺑﻪرھﻪم ﺳﺎﺤﺪاﯾﻪ ،ھﻪروهھﺎ وهزارهﺗﯽ دهرهوهو دهراﻣﻪﺗﻪ ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ )ھﻪر
ﻓﯿﺪڕاﯽ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاری زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﺎن ،ﻧﻪک ﺣﮑﻮﻣﻪﺗﮑﯽ ﺟﯿﺎﺑﯚوه ﺑﻪ دهﺳﺖ ﻛﻮردهوهﯾﻪ( ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎر .ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯿﺶ ﻛﻪﺳﻜﯽ ﺷﯿﻌﻪﯾﻪو دهﺳﻪﺗﯽ ﺑﻪﺳﻪر وهزﯾﺮه ﻛﻮردهﻛﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿﻪ ،ﺋﻪﻣﻪش ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﻜﯽ ھﻪﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﭘۆژهی ﻓﯿﺪڕاﯽ. ﺑﻪم ﺋﺎﯾﺎ ﻣﺎﻟﻜﯽ ھﻪوڵ ﻧﺎدات ﺋﻪم ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ﺷﻮﻨﺪراوهی ﻓﯿﺪڕاﯽ راﺳﺖ ﺑﻜﺎﺗﻪوه؟ ـ ﺋﻪﮔﻪر ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺗﺒﯿﻨﯽ ھﻪﻧﺪﻚ ﺟﯿﺎوازی ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮردهﻛﺎﻧﺪا دهﻛﺎت ،ﺑﯚﭼﯽ ﻧﺎﯾﻪت ﺑﯿﺎﻧﻨﻮﺳﺖو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎن ﺑﻜﺎت ﺗﺎوهﻛﻮ ﻣﻨﯿﺶ وهﻛﻮ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎرﻚ ھﻪﻮﺴﺘﯽ ﺧﯚم ﻟﻪو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪدا دﯾﺎری ﺑﻜﻪمو ﺟﻪﻣﺎوهرﯾﺶ ﺋﺎﮔﺎداری ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﻪ ﺑﻦ و ﺋﻤﻪش دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺪا ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺑﻜﻪﯾﻦ .ﺑﻪم ﺋﻪو ٪١٧ی ﺑﻮدﺟﻪی ﮔﺸﺘﯽ ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮو دهداﺗﻪ ﻛﻮردهﻛﺎن ،ﺋﻪوهش ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﻪ ﺋﻤﻪ رهﺗﯽ دهﻛﻪﯾﻨﻪوه. ﭘﺎﺷﺎن دﺖ ﻟﻪ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻜﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪوهو ﺑﺎس ﻟﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهﺳﻪﺗﻪ دهﺳﺘﻮورﯾﯿﻪﻛﺎن دهﻛﺎت. ﭘﺘﻮاﯾﻪ ﺋﻪم ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ھﻪﻣﻮارﻛﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﻮوردا ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺮﻦ؟ ـ دهﺳﺘﻮور ھﻪﻣﻮار ﻧﺎﻛﺮﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼف و ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪی ﻟﻪ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﺪا ﺑﻮون دهﺳﺘﻮورﯾﺎن ﺑﻪﺳﻪر ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺑﯚ دهوﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق داﺑﻪﺷﻜﺮدوه ،ﺋﻪوان ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯽ ﺋﻪم ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎﻧﻪ ھﻪﺪهﮔﺮن ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ دهردهﻛﻪون. ﻣﻦ ﭘﺸﺘﺮ ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوهﯾﻪﻛﻢ ﺑﻪ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ »دهﺳﺘﻮوری ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﻧﻮان ﺋﺎﺳﯚو رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهﻛﺎﻧﺪا« ﻧﻮوﺳﯽو ﺗﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎژهم ﺑﻪ ١٥ﺧﺎﯽ ﻻوازی دهﺳﺘﻮور ﻛﺮد ،ﺧﺎﯽ وای ﺗﺪاﯾﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻮه دهﻛﺎتو ﺋﻪو ﻛﺎت وهﻣﯽ ھﯿﭻ ﻛﻪﺳﯿﺎن ﻧﻪدهداﯾﻪوه. ﻟﯿﮋﻧﻪﯾﻪﻛﯽ دهﺳﺘﻮورﯾﯿﺎن ﻟﻪ ٢٨ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼفو ١٥ی ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺘﻜﺮدو ﺋﻤﻪش ﻟﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋﻪﻟﻌﯿﺮاﻗﯿﯿﻪ ٨ﻛﻪس ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺑﻪم ﺋﻪوان
ﮔﻮﯿﺎن ﻟﻪ ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤﻪ ﻧﻪدهﮔﺮت. ﺑﻪم رازی ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ٣ﭘﺎرﺰﮔﺎ دهﺗﻮاﻧﺖ ھﻪر ھﻪﻣﻮارﻛﺮدﻧﻜﯽ دهﺳﺘﻮور ھﻪﺒﻮهﺷﻨﺘﻪوه ،ﺗﯚ ﺑﻪﻻﺗﻪوه ﭼﯚﻧﻪ؟ ـ ﺋﻪوه وﯾﺴﺘﯽ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼفو ﻛﻮردهﻛﺎﻧﻪ .ﻣﺎدهی ١٢٦رێ ﻧﺎدات ھﯿﭻ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺟﻪوھﻪری ﻟﻪ دهﺳﺘﻮوردا ﺑﻜﺮﺖ ،ﺑﻪ راﺳﺘﯽ ﻛﻮردهﻛﺎن زﯾﺮهك ﺑﻮون ،ﻛﺎﺗﻚ ﺋﻪو ﻣﺎدهﯾﻪﯾﺎن داﻧﺎ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪوان ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯿﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﺪا ﻛﺮد ﻛﻪ رێ ﺑﻪ ھﯿﭻ ﻛﻪس ﻧﻪدرﺖو ﮔﻮێ ﺑﯚ ھﯿﭻ راﯾﻪﻛﯽ ﺟﯿﺎواز ﻟﻪوهی ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪری رﻜﻜﻪوﺗﻦ ﻧﻪﮔﯿﺮﺖ. ﺋﻪﻣۆ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﺎن ﺷﻜﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن وهرﮔﺮﺗﻮه ،ﺋﺴﺘﺎ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﻪ ﺋﺎڕاﺳﺘﻪی ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪتو دهھﯚڵ ﻛﻮﺗﺎن ﺑﯚ ﺳﻪرﻛﺮدهی رهﻣﺰو ﺳﻪرﻛﺮدهی زهرورهت دهﺑﯿﻨﯿﻦ .ﺳﻪداﻣﻤﺎن ﺑﻪﺟ ھﺸﺖو ﺋﺴﺘﺎ ﯾﻪك ﻣﻠﯿﯚن ﺳﻪداﻣﻤﺎن ھﻪﯾﻪ. ﺋﺎﯾﺎ ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺗﯚ ﺳﻪداﻣﻜﯽ ﻧﻮﯿﺖ؟ ـ ﺑﯚﭼﯽ؟ ﺳﻪداﻣﻪ ﺗﺎزهﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ وهﺳﻔﻜﯽ رووﻧﯽ ھﻪﯾﻪ .ھﻪﯾﺎﻧﻪ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻪوهی ھﻪﯾﻪ ھﻪﻣﻮو ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﺎﺗﻪ ﻣﻮﻜﯽ ﺧﯚی ،ﻣﻦ ﺑﺎس ﻟﻪ دﯾﺎردهی ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪت دهﻛﻪم ﻛﻪ ﻟﻪ دهھﯚڵ ﻛﻮﺗﺎنو ﺑﻪ رهﻣﺰﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻪرﻛﺮدهدا ﭘﺸﻜﻪش دهﻛﺮﺖ ،ﻣﻦ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻜﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪراﻧﻢو دهﻧﮓ دهدهم ،ﺟﺎری وا ھﻪﯾﻪ وهردهﮔﯿﺮﺖ ﺟﺎری واش ھﻪﯾﻪ وهرﻧﺎﮔﯿﺮﺖ ،ﺑﻪم ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺑﯾﺎر دهﺳﻪت و داراﯾﯽ ھﻪﯾﻪو دهھﯚﯽ ﺑﯚ دهﻛﻮﺗﺮﺖ ،ﻣﻦ ﭘﺸﺘﺮ ﭘﻤﻮﺗﺮا ﻛﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪران ھﻪﻣﺎن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯽ وهزﯾﺮی ھﻪﯾﻪ ،ﺋﺴﺘﺎ ﻣﻦ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﻪك ﻛﺎرﺗﯽ ﺷﯿﻨﻢ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺧﯚم ﺑﻪﻛﺎری دهھﻨﻢ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا وهزﯾﺮﻚ زﯾﺎد ﻟﻪ ﻛﺎرﺗﻜﯽ ﺑﯚ ﺧﯚیو ﻣﻨﺪاڵو ﺧﺰاﻧﻪﻛﻪی ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪران ﺋﻪو ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﺎﻧﻪﯾﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،ﺋﻪوه ﺗﻮﻧﯿﺒﻮوﻧﯽ ھﻪﻧﺪﻚ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﻪداره ﺑﯚ دهﺳﻪت ،ﻣﻦ ﻟﻪ ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﺪا ﺑﯚ ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎن ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ﻻدان دهﺑﯿﻨﻢ ﻟﻪ رهوی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪﺗﺪا ﻛﻪ وا دهﻛﺎت ھﻪرﯾﻪﻛﻪﯾﺎن ھﻪﺳﺖ ﺑﻜﻪن ﺑﻪوهی ﺳﻪداﻣﻜﯽ ﺗﺎزه ﺑﻦ. رات ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ »اﻻﺳﺒﻮﻋﯿﻪ« ﭼﯚﻧﻪ ﻛﻪ ﺳﺎﻜﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺗﭙﻪڕاﻧﺪووه؟ ـ ﭘﻤﻮاﯾﻪ »اﻻﺳﺒﻮﻋﯿﻪ« ﻟﻪ رووی ﺷﻜو ﻧﺎوهڕۆﻛﻪوه ﺑﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﻪﻛﯽ زۆرﺑﺎش دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮد ،ﭼﺎﭘﻪﻛﻪی ﻛﻪﺷﺨﻪﯾﻪو ﻻﭘﻪڕهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪرﻣﻦو ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ دهروازهﯾﻪﻛﯽ ﺟﯚراوﺟﯚرهوه ﭼﺎرهﺳﻪر دهﻛﺎتو ﻧﻮوﺳﻪرهﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﻪﻛﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﺎﺳﺮاوﯾﺎن ھﻪﯾﻪ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ﻣﺎزن ﺷﻤﻤﻪری ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
27
ﻋﯿﺮاﻗــﯽ
ﯾﻪک ﻣﻠﯿﯚن ﺳﻪداﻣﻤﺎن ھﻪﯾﻪ ﻣﻪﻟﻪﻓﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ ﺑﻪﺳﺮه ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش دهﺑﺖ ﺑﯚ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﺗﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻓﯿﺪڕاﯽ ﻟﻪ دهوﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪاو ھﺎوﻛﺎرﯾﺶ دهﺑﺖ ﻟﻪ ﺟﮕﯿﺮﻛﺮدن و ﺑﻪھﺰﻛﺮدﻧﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﻪﻛﺎﻧﺪا .ﻟﻪم دﯾﺪارهی ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا دادوهر واﺋﯿﻞ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻠﻪﺗﯿﻒ داﻛﯚﻛﯿﻜﺎری ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﻣﻪﻟﻪﻓﻪﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻓﯿﺪڕاﯽ و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﻪﻟﻪﻓﻪﻛﻪ دهﻛﺎت. 26
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺑﯚﭼﯽ داوای ھﻪرﻤﯽ ﺑﻪﺳﺮه دهﻛﻪن؟ ﺑﯚﭼﯿﺶ ﻟﻪم ﻛﺎﺗﻪدا؟ ـ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋﻪو ﻧﺎﺳﯚراﻧﻪی ﻟﻪدهﺳﺖ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮو ﭼﻪﺷﺘﻤﺎن ،ﮔﻪﯾﺸﺘﻤﻪ ﺋﻪو ﺑواﯾﻪی ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺣﻮﻛﻢ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻓﯿﺪڕاﯽ .ﺋﻪم ﺑواﯾﻪش ﻟﻪ ﻧﻮ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا رهﮔﺪاﻛﻮﺗﺎو ﺑﻮو .ﭘﺎش ﺳﺎﯽ ٢٠٠٣ﺋﻪم ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪ ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎی راﮔﻮزهری دهوﻪﺗﺪا ﭼﻪﺳﭙﺎ ﻛﻪ رﯿﺪا ﺑﻪوهی ﺳ ﭘﺎرﺰﮔﺎ ﯾﺎن ﻛﻪﻣﺘﺮ دهﺗﻮاﻧﻦ ھﻪرﻤﻚ ﭘﻜﺒﮫﻨﻦ، ﭘۆﺳﻪی ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ھﻪرﻤﻪﻛﺎﻧﯿﺶ زۆر ﺋﺎﺳﺎﻧﻪ ،ﺑﻪم ﺑﺎرودۆﺧﯽ وت وای ﻟﻜﺮدﯾﻦ ﺑﻪ ھﻤﻨﺎﻧﻪ »ﺗﺎﺷﻪ ﺑﻪردهﻛﻪ ھﻪﺒﻜﯚﯿﻦ« .دواﺗﺮ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥دا دهﺳﺘﻮوری ﻋﯿﺮاق داﻧﺮاو ﻧﺰﯾﻜﻪی ھﻪﻣﻮو ﻣﺎدهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪ دهﭼﻪﺳﭙﻨﻦ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻣﺎدهی ﯾﻪﻛﻪم ﺑﺎس ﻟﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﻜﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدی دهﻛﺎت و ﻣﺎدهی ١٨ دهﺖ ھﻪر ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻪك ﻣﺎﻓﯽ ﺋﻪوهی ھﻪﯾﻪ ھﻪرﻤﻚ ﺑﯚ ﺧﯚی ﭘﻚ ﺑﮫﻨﺖ .دوای ﺋﻪوﯾﺶ ﯾﺎﺳﺎی رﻮﺷﻮﻨﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ھﻪرﻤﻪﻛﺎن ﺑﻪ ژﻣﺎره ١٣ی ﺳﺎﯽ ٢٠٠٨ی دهرﭼﻮو ،ﺋﻪم ﯾﺎﺳﺎﯾﻪش ﭼﯿﺮۆﻛﻜﯽ درﮋی ھﻪﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪرهی ﺗﻪواﻓﻮق وﯾﺴﺘﯽ ﻟﻪ رﯽ داﻧﺎﻧﯽ دوو ﻣﻪرﺟﻪوه ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ ﻟﻪﻛﺎر ﺑﺨﺎت :ﯾﻪﻛﻪم، دوای ﺳﺎڵو ﻧﯿﻮﻚ ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﺮﺖ ،دووهﻣﯿﺶ، ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ھﻪر ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻪك ﺑﯚ ﻧﻮ ھﻪرﻤﻚ دهﺑﺖ رﮋهی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﻜﻪرهﻛﺎن ﻟﻪ رﮋهی ١+٪٥٠ی ﻛﯚی دهﻧﮕﺪهران زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺖ ،ﺟﺒﻪﺟ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪم دوو ﻣﻪرﺟﻪش ﻗﻮرﺳﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪﻣﻮو دهﻧﮕﺪهرهﻛﺎن ﺑﻪﺷﺪاری ھﻪﺒﮋاردن ﻧﺎﻛﻪن .ﺋﻪو ﻛﺎت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻪرهی ﺗﻪواﻓﻮﻗﺪا ،ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه رﻜﻜﻪوﺗﯿﻦ ﻛﻪ ﺑﭽﯿﻨﻪ ﻧﻮ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻪوهو دهﻧﮓ ﺑﻪ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ ﺑﺪهﯾﻦ ،ﺑﻪم ﺋﻪوان ﻟﻪ دوا ﺳﺎﺗﻪﻛﺎﻧﺪا ﻛﺸﺎﻧﻪوهو ﭘﺎﺑﻪﻧﺪی ﺑﻪﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻧﻪﺑﻮون .ﯾﺎﺳﺎﻛﻪش ﻟﻪ ﺑﻪرواری ٤/١١ی ﭘﺎرهوه ﭼﻮوه ﺑﻮاری ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﻪوهو ﭼﺎوهڕﯽ ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎ دهﻛﻪﯾﻦ ،ﺗﺎوهﻛﻮ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ دهرﺑﻜﺎت. ﭘﺪهﭼﺖ ﻛﺎﺗﻪﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﭘﺸﻨﯿﺎزه دژاﻧﻪ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﻪﺑﺖ ﻛﻪ داوای ﺑﻪھﺰﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯽ دهوﻪت دهﻛﺎت ،ھﻪروهك ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان دهﺖ؟ ـ ﺑﻪ راﺳﺘﯽ ﺋﻤﻪ داواﻛﻪﻣﺎن ﻧﻮﻜﺮدهوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ ﭼﯚﺗﻪ ﺑﻮاری ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﻪوهو ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ھﯿﭻ ﻟﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﻪ ﻧﺎﮔﯚڕﺖ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎ ھﻪر ﺑﻪ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﯽ ﺑﻪ »ﻣﻪرﻛﻪزهوه« دهﻣﻨﺘﻪوه ،ﺑﯚﯾﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﭘ ﺑﻨﯿﻨﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ھﻪرﻤﻪﻛﺎﻧﻪوه .ﺋﻪوهی ﺟﯽ ﺳﻪرﺳﻮڕﻣﺎﻧﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ ﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪارﯾﺎن ﻟﻪ داﻧﺎﻧﯽ
ﻓﺎﺷﯿﺴﺘﻜﯽ ﻧﻮێ ﻛﻪ ﻣﺎﺳﻜﯽ راﺳﺘهوﻜﯽ ﭘﺎرﺰهری ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺮدووه ،ھﺎﺗﯚﺗﻪوه ﺳﻪر ﺣﻮﻛﻢ و دهﯾﻪوﺖ ﺗﯚﻪی ﺷﻜﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎﺗﻪوه ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ﺣﻪﻓﺘﺎﻛﺎﻧﺪا ،ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺷﻪﻗﺎم و ﺷﯚﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﺎن ﮔﺮﺗﺒﻮو ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺷﻜﺎﺗﯿﺎن ﻟﻪو ﭘﯚﻟﯿﺴﻪ ﻧﻪدهﻛﺮد ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ھﺎوڕﻜﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮﺷﺘﻮوه ،ﺑﻪﻜﻮو ﻧﺎڕهزاﯾﯿﺎن ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪش دهردهﺑی ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﮔﻪﻧﺪهﯽ و ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ دﯽ ﺟﻪﻣﺎوهرهﻛﻪﯾﺪا ﻟﻪدهﺳﺖ داﺑﻮو، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﺋﺎﺑﻮوری وت ﺑﻪرهو ﻻوازی رۆﯾﺸﺘﻮوه و زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﻧﯿﻮهی دهرﭼﻮاﻧﯽ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ ﻛﻪ ژﻣﺎرهﯾﺎن دهﮔﺎﺗﻪ ٨٠ ھﻪزار ﻛﻪس ﻟﻪ ﺳﺎﻜﺪا ﺑﻮاری ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺎن دهﺳﺖ ﻧﺎﻛﻪوﺖ. زهﻧﮕﯽ ﺋﺎﮔﺎدارﻛﺮدﻧﻪوه ﺑوﺑﻮوﻧﻪوه و ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎﮔﺮی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻟﻪ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﻧﻮﺪا ،ﺑﻪوﺷﻮه ﺧﺮاﯾﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺗﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺎن ﻧﻪدهدا ،ﺑﻪﻜﻮو ﺷﺘﻜﯽ ﻟﻪوه ﮔﺮﻧﮕﺘﺮی رووﻧﻜﺮدهوه ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﻪو ﻛﺸﻪﯾﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ﻟﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻪﺗﯽ ﺋﻪوروﭘﺎدا ھﻪﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛﺸﻪ ﻟﻪﻧﻮان ﺣﻜﻮﻣﻪت و ﺑﻪرھﻪﺴﺘﻜﺎرهﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺋﻪوروﭘﺎداو ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻟﻪ وﺗﻜﯽ وهﻛﻮو ﯾﯚﻧﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﭘﮕﻪی دروﺳﺖ ﺑﻮوﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪﺗﻪ ،ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋﻪوهی ﺑﻪﺷﻮازی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﺎﻧﻪ ھﻪوﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪهن و داواﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪدی ﺑﻦ ،ﭘﻪﻧﺎ ﺑﯚ ﻛﺎری ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی و دوور ﻟﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ دهﺑﻪن ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪاﯾﻪ زۆرﺑﻪی ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮهی زۆرﻚ ﻟﻪ ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪﻛﺎن ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﻛﻪ ﭼﻮوﻧﻪ ﻧﺎو ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎوه دهﺑﺘﻪ ﮔﺮﻧﺘﯿﯿﻪك ﺑﯚ ﻣﺎﻧﻪوهی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﻟﻪو وﺗﻪدا ،ﺑﻪم ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﭘﭽﻪواﻧﻪی ﺋﻪم ﻗﺴﺎﻧﻪی ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪ، ﯾﺎﺧﻮد ﺑﻪﺷﻮازﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﺑﯿﻦ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی ھﻪر وﺗﻚ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﮔﻪورهی دهﺑﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯽ ﺑﻪڕﻮهﭼﻮون و ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺣﻜﻮﻣاﻧﯽ ﻟﻪ وﺗﻪدا. ﺋﻪﮔﻪر ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭼﺎرهﺳﻪری ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﺑﯚ وﺗﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﭘ ﺑﻮوﺑﺖ، ﺋﻪوا ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺸﻪی ھﺎوﺑﻪﺷﯿﺸﯽ ﺑﯚ ﺋﻪو وﺗﺎﻧﻪ ﭘﺒﻮوه ،ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎﺗﮋﻣﺮﻚ ﺑﻪﺳﻪر ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﺪا ﺗﭙﻪڕ ﻧﻪﺑﻮوﺑﻮو ﺗﺎ دهﻧﮕﯚی ﺋﻪو ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ
دﯾﻜﻪی وﺗﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎدا دهﻧﮕﯽ داﯾﻪوه و وهﻛﻮ دهرﺑﯾﻨﯽ ھﺎوﺳﯚزی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎن، ﻟﻪ زۆرﺑﻪی ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎدا ﮔﻪﻧﺠﺎن ھﺎﺗﻨﻪ ﺳﻪرﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎن و ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن ﺳﺎزﻛﺮد ،ﺋﻪم ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﻪش وهﻛﻮ ﺋﺎﮔﺎدارﻛﺮدﻧﻪوهﯾﻪك واﺑﻮو ﺑﯚ دهﺳﻪﺗﺪاراﻧﯽ ﻛﯿﺸﻮهری ﺋﻪوروﭘﺎ ،ﺗﺎ ﭘﯿﺎن ﺑﻦ ﺋﺎﮔﺎداری ﺗﻮڕهﯾﯽ و ھﺰی ﮔﻪﻧﺠﺎن ﺑﻦ ﻟﻪو ﻛﯿﺸﻮهرهدا ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪوه ﺗﻮوﺷﯽ ﺑﻜﺎری ﺑﻮون. زۆرﻚ ﻟﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳﺎن ﺋﺎﻣﺎژهﯾﺎن ﺑﻪوه داوه ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﺗﻮڕهﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﮔﻪﻧﺠﺎن ﺋﺎﻣﺎدهﻛﻪن، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ زۆرﺑﻪﯾﺎن واھﻪﺳﺖ دهﻛﻪن ﭘﯿﺸﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪاﯾﻪو رهﻧﮕﻪ ﻟﻪ ھﻪرﻛﺎﺗﻜﺪا ﺗﻮوﺷﯽ دهرﻛﺮدن و ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯽ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺒﻨﻪوه. ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻟﻪ وﺗﻜﯽ وهﻛﻮو ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎدا ﻛﻪ رﮋهی ﺑﻜﺎری ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ،٪٢٠ﺋﻪو رﮋهﯾﻪش رﮋهﯾﻪﻛﯽ ﭘﻮاﻧﻪﯾﯿﻪ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎدا ،ﻟﻪﮔﻪڵ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ رﮋهی ﺑﻜﺎری ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﺪا ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ ھﺮﺷﯿﺎن ﻛﺮده ﺳﻪر ﺑﺎﻧﻚ و ﺑﻨﻜﻪﯾﻪﻛﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ ﻟﻪ ﻣﻪدرﯾﺪ و ﺑﻪرﺷﻠﯚﻧﻪ ،ﭘﺎش ھﻪﮕﯿﺮﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﯾﯚﻧﺎن. ﻟﻪ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ و داﻧﯿﻤﺎرك ﮔﻪﻧﺠﻪ ﭼﻪﭘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ دهﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮد ﺑﻪ ﺑﻪرد ﺑﺎراﻧﻜﺮدﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ و زﯾﺎﻧﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﻟﻪ ﺷﺘﻮﻣﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ دهوﻪﺗﺪا ،ﻟﻪ ﻓﻪڕهﻧﺴﺎش ﻛﻪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺑﻪھﯚی ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪوه زۆر ﻟﻪﺑﺎره ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﮔﯚﭘﯽ ﺳﻪوز ھﻪﺑﻮو ﻟﻪ ﯾﯚﻧﺎﻧﻪوه ﺗﺎ دووﺑﺎره ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﻧﻮان ﮔﻪﻧﺠﺎن و ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺋﻪو وﺗﻪدا دهﺳﺖ ﭘ ﺑﻜﺎﺗﻪوه. ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ھﯚﺷﺪارﯾﯿﺎن داوه ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﭼﺎرهﺳﻪری ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪو وﺗﻪدا ﻧﻪﻛﻪن ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﺸﻪی زۆر ﮔﻪوره دهﺑﻨﻪوه ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪم ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﺎﻧﻪ دهﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻪرﭘﻪرﭼﯽ ﺋﻪم )ﺗﺴﯚﻧﺎﻣﯿﻪ( ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪ ﺑﺪهﻧﻪوه ،ﯾﺎﺧﻮد ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﺋﻪوروﭘﺎ ﺑﻪﺧﯚﯾﺎن و داروﺑﻪردهﻛﺎﻧﯽ دهﺳﺘﯿﺎﻧﻪوه دﻨﻪوه ﺳﻪر ﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎن و ﺷﯚڕﺷﯽ ﻧﻮێ ھﻪﺪهﮔﯿﺮﺳﻨﻦ؟ ﯾﺎﺧﻮد ﺋﺎﯾﺎ ﻟﻪدوای ﺷﻜﺴﺘﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﻟﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎدا دووﺑﺎره ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻓﺎﺷﯿﻪت دﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوروﭘﺎ؟ ﺋﻪﻣﯿﻦ ﻗﻪﻣﻮرﯾﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
29
ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ
ﯾﯚﻧﺎن زهﻧﮕﯽ ﮔﯚڕاﻧﯽ ﻧﻪوهﻛﺎن ﻟﺪهدات دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﻟﻪ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﻧﻮﺪا ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ٢٦ﺳﺎﻪ ،ﻣﮋووی ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﺶ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺋﻪدهﺑﯿﺎﺗﯽ ﺗﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﺎﻛﻢ و ﻣﻪﺣﻜﻮم رﻜﺪهﺧﺎت ،ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪوهﺷﺪا ﻟﻪﻣﺎوهی راﺑﺮدوودا ﯾﯚﻧﺎن ﻛﻪوﺗﻪ ﻧﻮان ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﻪوه ﻛﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ وﺗﯽ ھﻪژاﻧﺪ ،ﺑﺎﺷﻪ ھﯚﻛﺎری ﺋﻪم ھﻪﻣﻮو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪ ﭼﯿﯿﻪ؟ وهﻛﻮ ھﻪوره ﺑﺮوﺳﮑﻪ ﻣﻠﻤﻼﻧ و رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﮔﻪﻧﺠﻪ ﺗﻮڕهﻛﺎن ﻟﻪﻧﻮان ﺷﻪﻗﺎم و ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﺪا ﭘﻪرهی ﺳﻪﻧﺪ ،ﭘﺎش ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﮔﻪﻧﺠﻜﯽ ١٥ﺳﺎن ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﺳﯿﻨﺎ ،ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺧﺮاش ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎن ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﺎن ﺗﭙﻪڕاﻧﺪوو ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ زۆرﺑﻪی ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﻟﻪ ﻣﯚﺳﻜﯚوه ﺗﺎ ﻣﻪدرﯾﺪ و ﻟﻪوﺸﻪوه ﺑﻪ رۆﻣﺎو ﭘﺎرﯾﺲ و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺷﺎری دﯾﻜﻪدا ﺗﭙﻪڕ ﺑﻮو. ﺷﻪڕی ﻧﻪوهﻛﺎن ﺋﻪو رووداوو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﺎﻧﻪی ﺑﻪﺳﻪر ﯾﯚﻧﺎﻧﺪا ھﺎت ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﺋﻪﻏﺮﯾﻘﯽ ﻧﻮﺪا روودهدات ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮهش ﻟﻪ ﺷﻪﺳﺘﻪﻛﺎن و ﺣﻪﻓﺘﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدووﺷﺪا رووﯾﺎﻧﺪا ،ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻛﯚﻟﯚﻧﻼﺗﻪ ھﻪﺒﮋﺮدراوهﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎن ﻟﻪ وﺗﻪﻛﻪدا ﻧﻪھﺸﺖ و رﻜﺨﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻣﻪدهﻧﯿﺸﯿﺎن ﻟﻪژﺮ ﺑﯿﺎﻧﻮی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﯾﯚﻧﺎن ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ، ﯾﺎﺧﻮد ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ )ﻗﻪی ﺋﻪرﺳﻪدۆﻛﺴﯽ دووهم( ﻟﻪو ﺷﻮﻋﯿﻪﺗﻪی )ﻗﻪی ﺋﻪرﺳﻪدۆﻛﺴﯽ ﮔﻪورهی( روﺳﯿﺎ ﺑﺪهﻧﮓ ﻛﺮد و ﻟﻪ ﭼﺎﻻﻛﯿﺎن ﺧﺴﺘﻦ. ﻟﻪوﻛﺎﺗﻪﺷﺪا ﭼﯿﻨﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎن ﺑﻪﻧﺎﭼﺎری و ﻟﻪﺗﺮﺳﯽ راوهدووﻧﺎن و ﺳﺘﻪم ﻟﻪ وﺗﻪﻛﻪ راﯾﺎن ﻛﺮد ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ و ﻣﯚﺳﯿﻘﺎر و 28
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﻧﻮوﺳﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎن ﻟﻪ رﮕﻪی وﻨﻪ و ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ و ﻧﻮوﺳﯿﻨﻪوه ھﻪﺳﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﺎزار و ﺳﯚز و ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ و ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﺒﻮوﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪﺗﻪوه ﻧﯿﺸﺎن دهدا. ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﺑﻮون ﺑﻪ ﻛﯚﭼﻜﺮدن و ھﻪﮫﺎﺗﻨﯽ ﺋﻪو ﭼﯿﻨﻪ ﺑﻪرزهی ﻛﯚﻣﻪﮕﺎ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران و ﭼﯿﻨﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮه ﭼﻪﭘﻪﻛﺎن ﺑﻮون ،ﺋﻪوان ﻟﻪﻣۆدا و ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪﺳﺎﻧﻜﯽ ﺗﻜﺪهردا ھﺰی ﺳﻪرهﻛﯽ ﺋﺎڕاﺳﺘﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻪﻗﺎﻣﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﭘﻜﺪهھﻨﻦ و ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران و ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪهران ﺑﯚ دهرﺑﯾﻨﯽ ﻧﺎڕهزاﯾﯽ دژ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ راﺳﺘهوی ﯾﯚﻧﺎن ھﺎﻧﺪهدهن ،ﭼﻪﭘﻪﻛﺎن ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا دۆڕاﻧﺪﯾﺎن ھﻪوﯽ ﺋﻪوه دهدهن ﻟﻪ رﯽ ﺋﻪم ﺋﺎﺳﺘﻪﻧﮕﻪوه ﻛﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﯾﯚﻧﺎن ھﺎﺗﻮوه رﯾﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن رﻜﺒﺨﻪﻧﻪوهو ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪھﺰ ﺑﻜﻪﻧﻪوه. ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺠﻪ ﺗﻪﻣﻪن ﭘﺎﻧﺰه ﺳﺎﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭘﯚﻟﯿﺴﻪوه ،ﺑﻮوه ھﯚی ﺋﻪوهی ھﻪزاران ﮔﻪﻧﺞ ﺑﻨﻪ ﺳﻪرﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﯿﺎن واﺑﻮو ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﺋﻪم ھﻪرزهﻛﺎره ،دووﺑﺎره ﻛﺮدﻧﻪوهی دﯾﻤﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ )(zه ﻛﻪ ﺋﻪم ﻓﯿﻠﻤﻪ ﻟﻪ دهرھﻨﺎﻧﯽ دهرھﻨﻪری ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ ﻛﯚﺳﺘﺎ ﮔﺎﻓﺮاﺳﻪ و ﺑﺎﺳﯽ ﻛﺎرهﺳﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی دهﻛﺎت ﻟﻪو وﺗﻪدا ،ﮔﻪﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎن ﻟﻪ رﮕﻪی ﺋﻪم ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧﻪﯾﺎﻧﻪوه دهﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ ﺑﻦ ﻛﻪ
ﺋﻪو ﻛﻪرﺗﻪ ﻟﻪ رووی ژﻣﺎرهی ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻟﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧﻪدا ﻛﺎردهﻛﻪن ،ﺑﺒﺘﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﻛﻪرت ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا .ﺋﻪم ژﻣﺎرهﯾﻪش دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﭘﺶ ھﺮﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﯚﻣﺒﺎی .ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری دﯾﺪهواﻧﯽ ﺑﻪﻟﺸﺎو ڕوو ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎن دهﻛﻪن، ﺷﻪش ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟﻪ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎو ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﻪوه ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ڕاھﻨﺎن ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺑﻪرهﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧﻪوهی ﺗﯿﺮۆردا ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻪردهم ﻛﯚﻣﻪﻪی ﭘﯿﺸﻪی ﺋﻪﻣﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت.
ﺳﯿﻨﮓ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی راوﮋﻛﺎری ﻟﻪ ﺑﻮاره ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪارهﻛﺎﻧﺪا وهﺳﻒ دهﻛﺮﺖ. ﺑﺎزاڕ ﮔﻪرﻣﯽ ﺋﺴﺘﺎ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﻪس ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ھﻪوﯽ ﺋﻪوهدان ﺑﭽﻨﻪ ﻧﻮ ﮔﻪرﻣﺘﺮﯾﻦ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﻪوه ﻛﻪ ﻗﺎزاﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﻧﻮان ٣-٢ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرداﯾﻪو ٥ ﻣﻠﯿﯚنو ٥٠٠ھﻪزار ﻛﻪس ﻛﺎری ﺗﺪا دهﻛﻪن. ﭘﯿﺸﻪی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ھﯿﻨﺪی ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﭘﺶ ھﺮﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﺷﺎری ﻣﯚﻣﺒﺎی-ش ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺶ ﭘﻪرهی ﺳﻪﻧﺪو ٪٣٥زﯾﺎدی ﻛﺮد. ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪم ﺳﺎﺪا ٢٠٠ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻧﻮێ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا داﻣﻪزراوه ﻛﻪ ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮﺖ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٩دا ﯾﻪك ﻣﻠﯿﯚن ﻛﻪﺳﯽ ﺗﺮ ﻛﺎری ﺗﺪا ﺑﻜﻪن و
ﺑ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﺎﺟﺎی ﺳﺎھﻨﯽ ﻛﻪ ﭘﺴﭙﯚڕﻜﯽ ﺑﻮاری ﺗﯿﺮۆره ھﯚﻛﺎری ﺋﻪو زﯾﺎدﻛﺮدﻧﻪ ﺷﺘﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﻧﻪ ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺋﻪوهﯾﻪ ژﻣﺎرهی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﻛﺎدری ﻛﻪﻣﻪ .ﻟﻪ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﯚ ھﻪر ١٠٠٠ ھﺎووﺗﯽ ١,٤٥ﭘﯚﻟﯿﺲ ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪﭘﯽ ﭘﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋﻪم رﮋهﯾﻪ ﻧﯿﻮهی رﮋهی دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪ .ﻟﻪم ﺳﻪروﺑﻪﻧﺪهﺷﺪا دهوﻪﻣﻪﻧﺪ و ھﻪژارهﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﺘﺮ دووردهﻛﻪوﻧﻪوه و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪ ﺗﺎﯾﻔﯿﯿﻪﻛﺎنو ھﻪڕهﺷﻪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهرهوهی وﺗﯿﺶ ڕوو ﻟﻪزﯾﺎد ﺑﻮون دهﻛﻪن ،ﺋﻪﻣﻪش وادهﻛﺎت ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺖ و ﺑﺎزاڕی ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧﻪ ﮔﻪرﻣﺘﺮ ﺑﻜﺎت. رﮋهی ﺗﺎواﻧﯿﺶ ﻟﻪ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎﻧﺪا زﯾﺎد دهﻛﺎت، دهﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﻗﺰهوﻧﺎﻧﻪی ﺋﻪم دواﯾﯿﻪی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺟﺒﻪﺟﻜﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﻓﺮهڕهﮔﻪز ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪﻛﯽ زۆری ﻟﻪ ﻧﻮ ﺧﻪﻜﯿﺪا ﺑوﻛﺮدهوه. ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ﻧﻮان ٢٠٠٤-١٩٧٠دا ڕووﺑﻪڕووی زﯾﺎد ﻟﻪ ٤٠٠٠ھﺮﺷﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﺑﯚﺗﻪوهو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﺶ دهﺳﻪوهﺳﺘﺎن ﺑﻮه ﻟﻪ وهﻣﺪاﻧﻪوهی ﺋﻪم ھﻪڕهﺷﺎﻧﻪدا و ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﻪﻛﻪی ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪﻛﺎن ﭼﯚﻜﺮدوه .ﺋﻪﻣﻪش ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی وروژاﻧﺪﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺸﻪ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪم ﻛﻪرﺗﻪوه ھﻪﯾﻪ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺟﯚری ﺋﻪو ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﺎﻧﻪی ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﭘﺸﻜﻪﺷﯽ دهﻛﻪن ﺟﯽ ﮔﻮﻣﺎﻧﻪ .ﻟﻪ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎﻧﺪا ﺗﻪﻧﮫﺎ ٢٠٠ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ )ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻛﻪم ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺎﻏﻪز( ﻟﻪ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻮاﻧﻪ ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﺰﯾﻚ دهﺑﻨﻪوه ،ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ١٥ ھﻪزار ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﺮ ﻟﻪ دهرهوهی ﺋﻪو ﭼﻮارﭼﻮهﯾﻪدا ﻛﺎردهﻛﻪن و راھﻨﺎﻧﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﻪ ﻛﺎدرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﺎﻛﻪن ﯾﺎﺧﻮد ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوه ﻟﻪ ﺑﺎﻛﮕﺮاوهﻧﺪی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﺎﻛﻪن .ﻻوازی ﻟﻪ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ڕﻨﻤﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺋﻪوه دهﮔﻪﯾﻪﻧﺖ ﭘﺎﺳﻪواﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪو ﻛﺮﯿﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮ وهردهﮔﺮن ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﯿﺎﻧﺪرﺘ .ﺳﺎھﻨﯽ دهﺖ »ﺑﻪﮔﺸﺘﯽ ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزﯾﯿﻪﻛﻪ ھﻪﻟﭙﻪرﺳﺘﯽ ﺗﺪاﯾﻪ،
دهﺑﯿﻨﯿﻦ ،ﺋﻪو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﻪی ﻟﻪ رووی ﺗﻮاﻧﺎو راھﻨﺎﻧﻪوه ﻻوازن ﻟﻪﻻﯾﻪن وهﻛﺎﻟﻪﺗﻪ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺧﺮاپ ﺋﯿﺴﺘﻐﻼل دهﻛﺮﻦ «.ﺑﻪﭘﯽ ﯾﺎﺳﺎش ﭘﯚﻟﯿﺴﻪ ﺑﻪﻛﺮﮕﯿﺮاوهﻛﺎن ﻧﺎﺑﺖ ﭼﻪك ھﻪﺒﮕﺮن ،ﺋﻪﻣﻪش واﯾﺎن ﻟﺪهﻛﺎت ﺑﺒﻨﻪ ﺟﮕﺮهوهﯾﻪﻛﯽ ﻻوازی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ. ﻛﻪﻣﯽ ﭘﺎره زۆر ﻛﻪس دوای ھﺮﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﯚﻣﺒﺎی داوا ﻟﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ ھﯿﻨﺪﯾﯿﻪﻛﺎن دهﻛﻪن ﭘﺎرﺰﮔﺎری زۆرﺗﺮﯾﺎن ﺑﻜﻪن و ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭘﺎﺳﻪواﻧﯿﺸﯿﺎن ﻟﻪ رووی ﺗﻮاﻧﺎو ڕاھﻨﺎﻧﻪوه ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﻪنو روو ﻟﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧﻪش دهﻛﻪن ﻛﻪ ﻣﺎرﻛﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪوه دان ﭘﺪاﻧﺮاوه. ﺋﺎرﮔﯚن واﻟﯿﺎ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی »واﻟﺴﯚﻧﺰ ﺳﯿﻜﯿﻮرﯾﺘﺎس« دهﺖ »ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻟﻪ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎنو ﺋﻪوروﭘﺎ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺋﻪﻣﻨﯿﺪا ﻛﺎردهﻛﻪن ﺳﺎﻧﻪ ﻟﻪﻧﻮان ٦٠-٢٠ھﻪزار دۆﻻردا وهردهﮔﺮن ،ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻟﺮه ﻣﺎﻧﮕﯽ ١٠٠دۆﻻرت ﭘﺪهدرﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻛﺎﺗﻚ ﭘﺎرهی ﻛﻪم دهدهﯾﺖ ﺑﻪرھﻪﻣﯿﺸﺖ ﻛﻪم دهﺑﺖ «.دواﺗﺮو ﭘﺎش ١٠ﺳﺎڵ ﻟﻪ ﻓﺸﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪی ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻣﻪرﻛﻪزی ﯾﺎﺳﺎﯾﻪﻛﯽ دهرﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﯿﺪا ﭼﻪﻧﺪ ڕﻮﺷﻮﻨﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ راھﻨﺎنو ﻛﺮﯽ ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪهﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧﻪ ﭘﻮﯾﺴﺖ دهﻛﺎت ﻛﻪ دهﯾﺎﻧﻪوﺖ ﻣﯚﻪﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن وهرﺑﮕﺮن. ﻟﻪﻧﻮ ﺋﻪو ڕﻮﺷﻮﻨﺎﻧﻪی ﯾﺎﺳﺎﻛﻪدا ھﺎﺗﻮه »دهﺑﺖ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻛﻪم ١٦٠ﺳﻪﻋﺎت ﻣﻪﺷﻖ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﻪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎت«. ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ﻧﯿﻮدهﻟﮫﯽ دﯾﺮاﺳﻪی ﺋﻪوه دهﻛﺎت ﭘﺎراﺳﺘﻦو ﻛﯚﻧﺘۆﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻧﻮﻠﺲ- ی ﺳﺎﯽ ٢٠١٠ﻛﻪ ﺑﯾﺎره ﻟﻪ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن ﺑﻪڕﻮه ﺑﭽﺖ ،ﺑﺪاﺗﻪ دهﺳﺖ ﻛﯚﻣﻪﻪی ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ، ﮔﻪوره ﺋﻪﻓﺴﻪراﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴﯿﺶ ﺳﻮرن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوهی ﻻﯾﻪﻧﻜﯽ ﺗﺮ ﻛﺎری ﺳﻪرهﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑﮕﺮﺘﻪ دهﺳﺖ. ﺑﻪﭘﯽ وﺗﻪی ﺳﯿﻨﻎ ،ﺳﻪرۆﻛﯽ دهﺳﺘﻪی ﺋﻪرﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎ ﻣﻪزهﻧﺪهی ﻛﺮدوه ﺋﺴﺘﺎ ٨٠ھﻪزار ﺳﻪرﺑﺎز وهك ﭘﺎﺳﻪواﻧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻛﺎر دهﻛﻪن ،دﯾﺮاﺳﻪی ﺋﻪوهش دهﻛﺎت ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻛﺎری »ﻧﺎھﻪﺳﺘﯿﺎر«دا ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهی دهرهﻛﯽ ﺑﺒﻪﺳﺘﺖ .ﺋﻪﮔﻪر ھﺎﺗﻮو ﺋﻪم ﭘﻼﻧﻪش ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﺖ ،ﺋﻪوا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪﻛﺎن دهﺑﻨﻪ ھﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﻛﺮدن ﻟﻪ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن ،ﺣﺎﯽ ﺣﺎزرﯾﺶ ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ڕووهوه ﺑﻪ راﺳﺘﯽ ھﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﻛﺮدﻧﻦ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
31
ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ
ھﯿﻨﺪ ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟﻪ ﺳﺎﯾﻪی ﺳﻪری ﺑﻪردهواﻣﯽ ﺗﯿﺮۆرو ﻻوازی ﺗﻮاﻧﺎی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﻪوه ،ﺑﻪم ﺳﺎﻧﻪی دواﯾﯽ ﭘﯿﺸﻪی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟﻪ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻛﻪرﺗﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪﻛﺎﻧﻪوه ،ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﻜﯽ ﮔﻪورهی ﺑﻪﺧﯚوه ﺑﯿﻨﯿﻮوه .ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮﺖ ﻟﻪﭘﺎش ﻛﻮﺷﺘﺎرهﻛﻪی ﺋﻪم دواﯾﯿﻪی ﺷﺎری ﻣﯚﻣﺒﺎﯾﻪوه ﺋﻪم ﻛﻪرﺗﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻪﺷﻪ ﺑﻜﺎت. ﺋﻪوهی ﻟﻪﺳﻪر ﺗﯚ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪوهﯾﻪ داوای ﺋﻪو ﻛﺎره ﻟﻪ ﻓﯿﻜﺮام ﺳﯿﻨﮕﯽ ﺗﻪﻣﻪن ) ٦٠ﺳﺎڵ( ﺑﻜﻪﯾﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻟﻜﯚﻪری ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎﻧﻪ و ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯽ »ﻛﯚﻣﻪﻪی ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯽ ﭘﯿﺸﻪی ﺋﻪﻣﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ« دهﻛﺎت ،ﭘﺸﺘﺮ ﺋﻪﻓﺴﻪری ھﻪواﮕﺮی ﺑﻮوه ،ﺣﻪز ﺑﻪوه دهﻛﺎت 30
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺑﻪردهوام ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ ﻣﯚدهی ﺟﻠﻮﺑﻪرگ ﺑﭙﯚﺷﺖ. ٣٠ﺳﺎڵ ﭘﺶ ﺋﺴﺘﺎ ﺳﯿﻨﮓ ﮔﺮهوی ﻟﻪﺳﻪر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻛﻪرﺗﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ دهﻛﺮد ،ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪی ھﯿﭻ ﻛﺎرهﻛﺘﻪرﻜﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸﻪی ﺋﻪﻣﻨﯽ ھﯿﻨﺪﯾﯿﺪا ﺑﻮوﻧﯿﺎن ﻧﻪﺑﻮو .ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٩٥دا ﻟﻪﮔﻪڵ ﺟﯚرج واﻛﻨﮫﺎﺗﺪا )داﻣﻪزرﻨﻪری ﮔﺮوﭘﯽ واﻛﻨﮫﺎت،
ﻛﻪ ﺑﺎرهﮔﺎﻛﻪی ﻟﻪ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﻪ( ﻟﻪﺳﻪر دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆژهﯾﻪﻛﯽ ھﺎوﺑﻪش ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻛﺮد، دوای ﺷﻪش ﺳﺎڵ ﭘﺸﻜﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﻪ ﻓﺮۆﺷﺖ و ھﻪﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋﻪو وهﻛﺎﻟﻪﺗﻪ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوه ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪی ﺑﻪ ﻧﺎوی »ﻻﻧﺴﻪرز«هوه دروﺳﺘﯽ ﻛﺮد ﺗﻪرﺧﺎن ﻛﺮد .ﺋﺴﺘﺎ وهﻛﺎﻟﻪﺗﻪﻛﻪی
ﻟﻮﺑﻨﺎن و ﻣﯿﺴﺮ ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪ ﻛﺮدۆﺗﻪوه ﻛﻪ ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﺎرﮔی ﺋﻪم ﭘﺮۆژهﯾﻪ ﺑﻪدهﺳﺘﻪوه دهﮔﺮن ،ﺗﺎ ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﺑﻪﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮه ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﯽ ﻛﺎری ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﻪن و ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﺪا ﺑﻪﮔﻪڕ ﺑﺨﻪن و ﻓﺮی ﻛﺎری ﺋﺎزاد و ﻛﺎری ﺣﻜﻮﻣﯽ ﺑﺒﻦ .ﻛﺮﻜﺎر ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﺗﺎﻗﻪت و ﺗﻮاﻧﺎو ﺷﺎرهزاﯾﯽ و زاﻧﯿﺎری زﯾﺎﺗﺮ ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن، ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﻪﻛﯽ زۆرﯾﺸﯽ ﺑﻪ ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﺑﻪھﺰی ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺟﻪﺳﺘﻪﯾﯽ و روﺣﯽ ھﻪﯾﻪ ،ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪﺳﻪرﺟﻪم ﻛﺮﻜﺎرﻜﺪا ھﻪﺑﺖ ﭘﺶ ﺋﻪوهی ﺑﯾﺎری ﺋﻪوه ﺑﺪهﯾﻦ ﻛﻪ ﺋﻪم ﻛﺮﻜﺎره ﻟﮫﺎﺗﻮوه ﯾﺎﺧﻮد ﻟﮫﺎﺗﻮو ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻟﺮهﺷﻪوه ﭘﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑﻪ راھﻨﺎﻧﯽ
ﮐﺮﮑﺎراﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﮐﻪﻣﺘﻮاﻧﺎ و ﺋﺎﻣﺎدهﮐﺮاو ﻧﯿﻦ ﺑﯚ ﮐﺎری وهﺑﻪرھﻨﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﮐﯽ زۆرﻣﺎن ﺑﻪ ﭼﺎﮐﺴﺎزی ﮔﻪوره ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﺪا ﭘﯿﺸﻪﯾﯽ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮﻛﺮدن ھﻪﯾﻪ ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻨﺎﻏﻪی دروﺳﺘﺒﻮﻧﯽ ﻛﺮﻜﺎری ﻟﮫﺎﺗﻮوه ،ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا دهﺑﺖ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯿﻪﻛﯽ ﻣﺎدی ﺑﺎش ﺑﻜﺮﻦ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ژﯾﺎﻧﻜﯽ ﺋﺎﺳﻮده و ﺧﯚﺷﮕﻮزهراﻧﯿﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮﺖ. ﭘﻪﭘﯽ
ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺑﻪردهوام راﭘﯚڕﺗﯽ رﻜﺨﺮاوه ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪ
ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪهﻛﺎن و راﭘﯚرﺗﯽ وهزارهﺗﯽ دادی ﻋﯿﺮاﻗﯽ ،وا ﻣﻪزهﻧﺪه دهﻛﺮﺖ ژﻣﺎرهی ﻛﺮﻜﺎر ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﮕﺎﺗﻪ ٪٢٣ی داﻧﯿﺸﺘﻮان ،ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ٪٨٠ی ﺋﻪم رﮋهﯾﻪش ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﭘﻪرﺷﻮﺑو ﻛﺎردهﻛﻪن ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﺮﻜﺎرﻜﯽ ﻛﻪم ﺗﻮاﻧﺎن و ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮاو ﻧﯿﻦ ﺑﯚ ﻛﺎری وهﺑﻪرھﻨﺎن و دورﯾﺸﻦ ﻟﻪو ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪو ﭘۆژاﻧﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﯚ ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﯽ ﻛﺎر ﻟﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
33
ﺋﺎﺑﻮوری
ﭼــﯚن ﮔﻪﺷـﻪ دهﻛـﺎت؟ ﺧﻮﻟﯽ ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﯽ وهﺑﻪرھﻨﺎن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ،ھﻪﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش و ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ روون داﻧﻪﻣﻪزراوه ،ﺑﻪﺷﻜﯽ ھﯚﻛﺎرهﻛﻪﺷﯽ دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻣﮋووﯾﯽ ،ﺑﻪو ﭘﯿﻪی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﻧﺎو ﺷﻪڕهﻛﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮوی ﻋﯿﺮاق و ﺋﻪو ﺋﺎﺑﻮﻗﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ھﺎﺗﻮون ﺑﻪﺳﻪرﯾﺪا ،زﯾﺎﻧﯽ زۆری ﻟﻪم ﺑﻮارهدا ﭘﮕﻪﯾﺸﺘﻮوه ،ﺑﻪﺷﻜﻪی دﯾﻜﻪش دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪم ﭘﺸﮫﺎﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧﻪی ﺋﺴﺘﺎی ﻋﯿﺮاق و ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ وﺗﻪﻛﻪ ﻛﻪ رﮕﺮﺑﻮوه ﻟﻪﺑﻪردهم ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯿﺪا ،ﺋﺎﯾﺎ ھﯚﻛﺎری راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﻟﻪﺑﻪردهم ھﻪﺴﺎﻧﻪوهی وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق و ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﭼﯿﯿﻪ؟ ﺑﻪﭘﯽ وﺗﻪی ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺋﻪم وﺗﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺳ ھﯚﻛﺎری ﺳﻪرهﻛﯽ ھﻪﺴﺎﻧﻪوهو ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪ، ﺋﻪواﻧﯿﺶ )وزه و ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪ و دهﺳﺘﯽ ﻛﺎر(ه، ﺑﻪم ﺑﻪدهﺳﺖ ﻛﻪﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ زاﻧﯿﺎری و ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﻪوه دهﻧﺎﻨﺖ ﺑﯚ ﺋﻪم ھﻪﺳﺘﺎﻧﻪوه ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪ. دوو ھﯚﻛﺎری ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﺎن واﺗﻪ )وزه و ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪ( ﺑﻪﺷﻮازﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ دهھﻨﺮﻦ و ﻟﻪﺑﻪردهﺳﺘﺪان ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا وزهی ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﺟﯚره ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزﯾﯿﻪك ﻟﻪﺑﻪردهﺳﺘﺪاﯾﻪ و ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪش ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﻪ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ وﺗﻪ ھﻪژارهﻛﺎن ﻧﯿﯿﻪ و ﯾﻪدهﮔﯽ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪ ﻟﻪم وﺗﻪدا ٢٠ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻره ١٠ ،ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرﯾﺸﯽ ﻟﻪ ﺳﻨﺪوﻗﯽ ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﺪاﯾﻪ. دهﺳﺘﯽ ﻛﺎرﯾﺶ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا زۆر زۆره و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﻟﻪم ﺑﺎرهﯾﻪوه ﻛﻪﻣﻮوﻛﻮرﺗﯿﻤﺎن ھﻪﯾﻪ. ﺑﻪم ﻛﺸﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺷﺎرهزاﯾﯽ و ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﺪاﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ دهﺳﺘﯽ ﻛﺎری ﻋﯿﺮاﻗﯽ ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺑﻪھﺰ و زﯾﺮهﻛﻪ ،ﺑﻪم ﺷﺎرهزا و ﻟﮫﺎﺗﻮو ﭘﺴﭙﯚڕﯾﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪوﺗﯚی ﻧﯿﯿﻪ. 32
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﭼﯚن دهرﺑﺎز دهﺑﯿﻦ؟ دﻛﺘﯚر ﺑﻪھﺎ ﻣﻮﻧﻌﯿﻢ رهﻛﺎﺑﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﺎﺑﻮوری ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی زﯾﻘﺎر و ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان و ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ دهﺳﺘﯽ ﻛﺎر ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮوری ﻋﯿﺮاق ﻛﻪ ھﻪوﻜﯽ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا و ﺑﻪ ھﺎوﻛﺎری رﻜﺨﺮاوی ﻛﺎری ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ و ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ھﻪرﻤﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎده دهﻛﺮﺖ ،ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوهدهدات ﻛﻪ وهﺑﻪرھﻨﺎن ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻣﺮۆﯾﯿﺪا ﻛﺎرﻜﯽ ﭘ ﻗﺎزاﻧﺠﻪو ﻟﻪ ﻗﺎزاﻧﺠﻪﻛﻪی ﻟﻪ وهﺑﻪرھﻨﺎن ﻟﻪﺑﻮاری ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪو ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪدا ﻛﻪﻣﺘﺮ ﻧﯿﯿﻪ. ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﭼﯿﻦ ﺗﻮاﻧﯿﯽ ھﺎوﻛﺸﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﭘﭽﻪواﻧﻪ ﺑﻜﺎﺗﻪوه ﺑﻪ وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﻮاری دهﺳﺘﯽ ﻛﺎردا ،ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﻪ وهﺑﻪرھﻨﺎن ﻟﻪم ﺑﻮارهدا ﺋﻪو ﻛﻪﻣﻮوﻛﻮڕﯾﺎﻧﻪی ﻟﻪﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﻣﺮی ﮔﻪوره و ﺑﻪھﺰدا ھﻪﯾﺒﻮن ﭘﺑﻜﺎﺗﻪوه. ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ھﻪﻣﻮو ﻛﺮﻜﺎرﻜﯽ ﭼﯿﻨﯽ دووزﻣﺎن دهزاﻧﺖ و ﺑﻪﺑﺎﺷﯿﺶ ﻟﻪ ﺷﻮازهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪازه و ﺋﻪﻟﻪﻛﺘﺮۆن و ﻧﻪﺧﺸﻪﺳﺎزی ﺷﺎرهزاﯾﻪ ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻟﻪﺑﻮارهﻛﻪی ﺧﯚﯾﺪا ﺧﺎوهﻧﯽ ﺑواﻧﺎﻣﻪﯾﻪ
و ﻟﻪﻧﺎو ﻛﺎرﮔﻪ ﮔﻪورهﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑﯚ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ و ﺳﻮودوهرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﺮی ﺋﺎﻮﮔﯚڕی ﻛﺮﻜﺎرهﻛﺎن ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻛﺎرﮔﻪ ﭼﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻛﺎﺗﯽ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﻛﺮﻜﺎرهﻛﺎﻧﯽ دهﻧﺮﺖ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟﻪ ﻛﺎرﮔﻪﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪدا و ﻛﺎرﮔﻪﻛﻪی دﯾﻜﻪش ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪﻜﯽ دهﻧﺮﺖ، ﺗﺎ ﺳﻮود ﻟﻪو ﺋﻪزﻣﻮون و دهﺳﻜﻪوﺗﺎﻧﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮی وهرﺑﮕﺮن ﻛﻪ ﭘﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﻮن ،ﻟﻪم رﮕﻪﯾﻪوه ﻛﺮﻜﺎرهﻛﺎﻧﯽ ھﻪردووﻻ ﻓﺮی ﺷﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮ دهﺑﻦ و ﺳﻮود ﻟﻪﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﺮی وهردهﮔﺮن ،ﻟﻪ زﯾﻘﺎر و دﯾﻮاﻧﯿﻪ و ﺑﺎﺑﻠﯿﺶ ﭘﺮۆژهی ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدن و ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﻛﺮﻜﺎرهﻛﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎم دراوه، ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺧﻮﻟﯽ ﺑﻪھﺰﻛﺮدﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﺋﻮردون و
داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﺑﻪرهو ﻛﻮێ؟ ھﻪﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻛﺎرداﻧﻪوه ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﺑﻪڕﮋهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﺑﻪردهواﻣﻪ ،ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ دهﯾﻮﯾﺴﺖ ﻟﻪو ﻗﯚرﺗﻪی ﺗﯿﻜﻪوﺗﻮه رزﮔﺎری ﺑﺖ ،وﺗﺎﻧﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﯿﺶ داﺑﻪزﯾﻨﻪﻛﻪ ﺑﻮدﺟﻪﻛﻪی ﺷﻮاﻧﺪن ،ﻟﺮهدا ﭘﺮﺳﯿﺎرﻚ دﺘﻪ ﭘﺸﻪوه :داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﻧﺮخ ﺑﻪرهو ﻛﻮێ؟
ﻟﻪ راﭘﯚرﺗﻜﯽ ﮔﯚﭬﺎری )ﺗﺎﯾﻢ(دا ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ﺑﻪرزو ﻧﺰﻣﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا، ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻛﺮدۆﺗﻪﺳﻪر ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧﻪی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن، ﻟﻪ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪدا ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﺑﻪرزﺑﻮوهوه رﻜﺨﺮاوی ﺋﯚﭘﯿﻚ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ رۆژاﻧﻪی ﺧﯚی ﻛﻪﻣﻜﺮدهوه ﺑﯚ ١,٥ﻣﻠﯿﯚن ﺑﻪرﻣﯿﻞ ﻧﻪوت ﻟﻪ رۆژﻜﺪا، ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش وای ﻟﻪ وهﺑﻪرھﻦ و ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪداران ﻛﺮدووه ﻟﻪ ﺗﺮﺳﯽ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﻪوهی ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪﮔﻪڕ ﻧﻪﺧﻪن. ﻟﻪﻣﺎوهی ﺋﻪم ﭼﻪﻧﺪ ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪی راﺑﺮدووﺷﺪا داواﻛﺎری ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪوت ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎدا ﺑﻪڕﮋهی ٪١٠ﻛﻪم ﺑﻮوﯾﻪوه، ﺑﻪﭘﯽ راﭘﯚرﺗﻜﯽ وهزارهﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﺶ ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﻟﻪﻣﺎوهی راﺑﺮدوودا ﻟﺨﻮڕﯾﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ رﮋهی ٪٥,٦ﻛﻪﻣﻜﺮدۆﺗﻪوه، ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪردهواﻣﯿﺶ
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪھﯚی ﮔﺮاﻧﺒﻮوﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوﺗﻪوه ﻛﻪﻣﺪهﻛﻪﻧﻪوه و ﺑﻪﭘﯽ ﻗﺴﻪی ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪردهوام ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪم ﺑﺎروودۆﺧﻪ دهﺑﺘﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی دﯾﺎردهی )ﺗﻜﺸﻜﺎﻧﯽ داواﻛﺎری ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪوت( دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ھﻪر ﺑﻪھﯚی ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوﺗﻪوه داواﻛﺎری ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺋﺎﻣﺮاﻧﻪی ﺑﻪ ﻏﺎز ﻛﺎردهﻛﻪن ﻟﻪﻧﺎو ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎدا ﺑﻪڕﮋهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﻛﻪﻣﺒﯚﺗﻪوه. ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهش ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﻛﺎرﯾﮕﻪری دﯾﺎری ﻟﻪﺳﻪر وﺗﺎن ھﻪﺑﻮو و ﺑﻮوهﺗﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی داواﻛﺎری ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪوت ﻛﻪم ﺑﺒﺘﻪوه ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش رﻜﺨﺮاوی ﺋﯚﭘﯿﻜﯽ ﻧﺎﭼﺎر ﻛﺮد ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪم ﺑﻜﺎﺗﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻧﺮﺧﯽ ﯾﻪك ﺑﻪرﻣﯿﻞ ﻧﻪوت ﺑﻪڕﮋهی ٠,٦٤دۆﻻری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ داﺑﻪزی ،وﺗﺎﻧﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﯽ ﻧﻪوﺗﯿﺶ ﺑﻪ راڕاﯾﯿﻪوه ﭼﺎودﺮی داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ
ﻧﻪوﺗﯿﺎن دهﻛﺮد ﻛﻪ رﮋهی ﺋﻪو داﺑﻪزﯾﻨﻪ ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ،٪٥٠ ﺋﻪﻣﻪ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻧﺮﺧﯽ ﺑﻪرﻣﯿﻠﻚ ﻧﻪوت ﻟﻪ ﻣﺎوهی راﺑﺮدوودا ﺑﯚ ١٤٧دۆﻻر ﺑﻪرز ﺑﻮوﺑﻮهوه .ﺋﻪم داﺑﻪزﯾﻨﻪ ﺑﻪرﭼﺎوهی ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوﺗﯿﺶ وﺗﺎﻧﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﯽ ﻧﻪوت ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﺋﺮان و ﻓﻪﻧﺰوﯾﻼی ﻧﺎﭼﺎرﻛﺮد ﺑﻪ ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧﻪوت. ﺋﻪﮔﻪر داواﻛﺎری ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪوت ﺑﻪڕﮋهی ٪١٠داﺑﻪزﯾﺒﺖ، ﺑﯚﭼﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﺑﻪڕﮋهی ٪٥٠دادهﺑﻪزﺖ ،رهﻧﮕﻪ ھﯚﻛﺎری ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪوهﺑﺖ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻧﻮان ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت و داواﻛﺎری ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪوت ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻪﻛﯽ ھﺎوﺳﻪﻧﮓ ﻧﯿﯿﻪو ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﯾﻪك ﺑﻪﯾﻪك داﻧﻪﻣﻪزراوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪر ﻛﻪﻣﺒﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺳﺎدهی داواﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪوت رهﻧﮕﻪ ﺑﺒﺘﻪ ھﯚی داﺑﻪزﯾﻨﻜﯽ ﮔﻪوره ﻟﻪ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوﺗﺪا ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪﺷﺪا ﺋﻪو ﺑﺎﻧﻚ و ﺧﺎوهن ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪ و وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﭘﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﺑﻮاری وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﭘﺘﺮۆﺪا داﻧﺎﺑﻮو زۆرﺑﻪﯾﺎن ﭘﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺸﺎﯾﻪوه، ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻮوﺑﻪ ھﯚﻛﺎرﻜﯽ راﺳﺘﻪوﺧﯚی داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ،ﺋﻪﻣﻪش ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﺧﺮاﺗﺮ داﺑﺒﻪزﺖ ﻟﻪ ﭼﺎو رﮋهی داواﻛﺎری ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪوت. ھﻪرﭼﻪﻧﺪه داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﺑﻪڕﮋهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪوره زۆری ﻧﻪﺧﺎﯾﺎﻧﺪ و ﺑﻪره ﺑﻪره ﺑﻪرهو ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوه رۆﯾﺸﺖ ،ﺑﻪم ﺋﻪم داڕوﺧﺎﻧﯽ ﻧﺮﺧﻪ ،زﯾﺎﻧﻜﯽ ﮔﻪورهﯾﺪا ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪام ﻟﻪ رﻜﺨﺮاوی ﺋﯚﭘﯿﻚ ،ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺋﻪوان ﺑﺎوهڕﯾﺎن واﺑﻮو ﻛﻪ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺑﻪ ﺑﻪردهواﻣﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﻧﺮﺧﻪ ﮔﺮاﻧﻪی ﺧﯚی ﺑﻤﻨﺘﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪرﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﺋﺮان و ﻧﺎﯾﺠﯿﺮﯾﺎ ﺑﻮدﺟﻪی ﻧﺎوﺧﯚی ﺧﯚﯾﺎن وا ﺣﺴﺎب ﻛﺮدﺑﻮو ﻛﻪ رﮋهی ﺑﻪرﻣﯿﻠﻚ ﻧﻪوت ﻟﻪ ٨٠دۆﻻری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﺪا ﺑﻤﻨﺘﻪوه ،ﻗﻪﺗﻪرﯾﺶ وا ﭼﺎوهڕواﻧﯽ دهﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﺮﺧﯽ ﺑﻪرﻣﯿﻠﻚ ﻧﻪوت ﻟﻪ ٩٠دۆﻻردا ﺟﮕﯿﺮ ﺑﺒﺖ ،وﺗﺎﻧﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﯽ ﻧﻪوت وا ﭼﺎوهڕواﻧﯿﺎن دهﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﻟﻪ ١٠٠دۆﻻری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﺪا ﺟﮕﯿﺮ ﺑﺒﺖ ،ﺑﻪم رهﻧﮕﻪ ﻧﻪﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻪ ﺗواﻧﯿﻨﻜﯽ دوورهوه ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ رووداوهﻛﺎن ﺑﻜﻪن. زۆرﻚ ﻟﻪ ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺑﻮاری ﻧﻪوت ﻛﻪ ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوﺗﯿﺎن ﻛﺮدﺑﻮو ،ﺋﺎﻣﺎژهﯾﺎن ﺑﻪوهداﺑﻮو ﻛﻪ رهﻧﮕﻪ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺑﻪڕﮋهی ٪٥٠داﺑﺒﻪزﺖ ،ﻛﻪ ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ﻟﻪﺟﮕﻪی ﺧﯚﯾﺪاﺑﻮو ،ﺑﻪم ﺋﻪو ﺷﺘﻪی ﻛﻪ داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ھﺎوﻛﺎری ﺗﺪا ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪوه ﺑﻮو ﻛﻪ وﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪو ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪی ﻛﻪ ﺗﯽ ﻛﻪوﺗﻮوه رزﮔﺎر ﺑﻜﺎت. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
35
ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪوهی ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ھﻪﯾﻪ ﺋﻪوه دهﺳﻪﻟﻤﻨﺖ ﻛﻪ ﻛﻪﻣﺘﻪرﺧﻪﻣﯿﻪك ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرهو ﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﯽ ﻛﺎر ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﻟﻪم دۆﺧﻪﺷﺪا ﻣﻮﺳﻠﻢ ﺑﺎﻧﯽ ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕﻪی رﻜﺨﺮاوی ﻛﺮﻜﺎران ﻟﻪ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ و ﺑﺎﺷﻮوری ﻋﯿﺮاق دهﺖ ﻛﻪ دهﺑﺖ زۆر ﺑﻪ ﻗﻮﯽ و ﺑﻪ وردی ﻟﻪم ﻛﺸﻪﯾﻪ ﺑﻜﯚﺪرﺘﻪوه و ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﭼوﭘﯾﺶ ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺮﻜﺎران ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻜﺮﺖ ،ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﻟﻪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﮔﺸﺘﯿﺎن ﺷﺎرهزا ﺑﺒﯿﻦ، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯽ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﮔﻪورهی ﻟﻪﺳـﻪر ھﻪﻣــﻮو ﻛﺎرﻜــﯽ وهﺑﻪرھﻨـﺎن ھﻪﯾــﻪ. ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﺑﻪزوﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﭼﺎرهﺳﻪری ﺋﻪو ﺑﺎرودۆﺧﻪ ﺧﺮاﭘﻪی ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﺮﺖ و ﭼﺎرهﺳﻪری ﺑﺎش و ﺗﻪواوهﺗﯽ ﺑﯚ داﺑﻨﺪرﺖ.
دهﺳﺘﯽ ﮐﺎری ﻓﺮاوان ھﺎوﮐﺎره ﺑﯚ ﭘﺸﮑﻪوﺗﻦ؟
ﺋﺎﯾﺎ ﭼﺎرهﺳﻪرﯾﺎن ﭘﯿﻪ
34
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﯚﯾﻪ ھﻪر دهﺑﺖ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿﻪﻛﯽ رﯾﺸﻪﯾﯽ ﻟﻪ دهﺳﺘﯽ ﻛﺎری ﻋﯿﺮاﻗﯿﺪا ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪرﺖ و ﻛﻪﺷﻜﯽ دﻨﯿﺎی ﺑﯚ وهﺑﻪرھﻨﺎن ﺳﺎز ﺑﻜﺮﺖ، ﺗﺎ دوورﺑﺨﺮﻨﻪوه ﻟﻪو ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﺎری وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﺪا ﺗﻮوﺷﯿﺎن دهﺑﺖ ،ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺸﻪ ﻟﻪ ﺗﺮواﻧﯿﻨﻜﯽ ﻧﻮﻮه و ﺑﻪﭘﯿﻼﻧﯽ ﺗﺎزه و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻛﺎرهﻛﺎن داﺑﮋرﺖ و ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن ﺑﮕﺮﺘﻪوه ،ھﻪر ﻟﻪ ﭘﻪروهرده و ﻓﺮﻛﺮدﻧﻪوه ﺗﺎ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ و دادﮔﺎ و ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ وت و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﻮاری دﯾﻜﻪش. ﺑﻪ واﺗﺎﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪ ﺋﻤﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﯽ زۆرﻣﺎن ﺑﻪ ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﮔﻪورهی ﺋﺎﺑﻮوری ھﻪﯾﻪ ،ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﺑﻪردهواﻣﯽ ﻟﻪ ھﻪوﯽ ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯽ دهﺳﺘﯽ ﻛﺎرداﺑﯿﻦ و داﺑان ﻟﻪ ﭘﯿﻼﻧﯽ ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﺪا دروﺳﺖ ﻧﻪﺑﺖ. ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهش دهﺑﺖ ﮔﺮﻧﮕﯿﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﻛﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺑﺪهﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو وﺗﻜﺪا ﺳ ﻟﻪﺳﻪر ﭼﻮاری ﻛﺮﻜﺎر ﻟﻪﻛﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺪا ﻛﺎردهﻛﺎت ،ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺸﻪ زﯾﺎﺗﺮ ھﺎﻧﺒﺪرﻦ ﺑﯚ ﻛﺎری وهﺑﻪرھﻨﺎن ،ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك ﻛﻪ ﭘﺮۆژهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜﯿﯿﻪوه ﺑﻪﺳﺘﺮاﺑﺘﻪوه ،ھﻪروهھﺎ ﻛﻪﻣﺘﻪرﺧﻪﻣﯽ ﻟﻪ ﺑﻪردهم ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯽ ﻛﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﺪا دهﺑﺘﻪھﯚی ﭘﻪﻛﺨﺴﺘﻨﯽ ﺳﻪرﺟﻪم ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎن، ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﺑﻜﺎرﯾﺶ ﺑﻪڕﮋهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﻟﻪ وﺗﺪا ﺑو دهﻛﺎﺗﻪوه.
ﺋــﺎﺑــﻮوری
ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻜﺎرن!
ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻛﮕﻪ ھﺎوﺑﻪﺷﻪﻛﺎن دهﻛﯚﺘﻪوه ﻋﺎﺳﻢ ﺟﯿﮫﺎد وﺗﻪﺑﮋی وهزارهﺗﯽ ﻧﻪوﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺗﻪﺋﻜﯿﺪی ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﮕﻪ ﻧﻪوﺗﯿﯿﻪ ھﺎوﺑﻪﺷﻪﻛﺎن ،ﻋﯿﺮاق ﺑﻪردهواﻣﻪ ﻟﻪ وﺗﻮوﮋﻛﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮهﯾﺖ و ﺋﺮان. ﺑﻪﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺸﯿﺰاﻧﯽ رﻜﻪوﺗﻨﻚ ﻟﻪﻧﻮان ﻋﯿﺮاق و ﺋﻪو دوو وﺗﻪدا ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺋﻪو ﻛﮕﻪ ھﺎوﺑﻪﺷﺎﻧﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪهوه رﻜﺒﺨﺮﻦ و ﭘﺸﻜﯽ ھﻪر وﺗﻚ دﯾﺎری ﺑﻜﺮﺖ. ھﺎوﻛﺎت ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﻛﻪﻣﺎل ﺷﺎرهزا ﻟﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﻧﻪوﺗﯽ
ﺑﺎﺷﻮور( ﺟﻪﺧﺘﯿﻜﺮدهوه ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻮودوهرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﻛﮕﻪ ﻏﺎزه ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪﻛﺎن و ﺑﻪﻓﯿۆ ﻧﻪﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﻏﺎزه ﺑﻪھﯚی ﺳﻮوﺗﺎﻧﯿﯿﻪوه ڕاﺷﯿﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﺑﻪھﯚی ﺳﻮود وهرﻧﻪﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪو ﻏﺎزهی ﻟﻪﮔﻪڵ دهرھﻨﺎﻧﯽ ﻧﻪوﺗﺪا دهﺳﻮوﺗﻨﺮﺖ ،ﻋﯿﺮاق ﺳﺎﻧﻪ ﺑﺎﯾﯽ ١٥ﺑﻠﯿﯚن دۆﻻر زهرهری ﻟﺪهﻛﻪوﺖ« .راﺷﯿﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻋﯿﺮاق ﺳﻮود ﻟﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و وﺗﻪ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوهﻛﺎن وهرﺑﮕﺮﺖ ﻛﻪ ﻟﻪو ﺑﻮارهدا ﺷﺎرهزاﯾﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻏﺎز ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﮔﺮاﻧﻪﻛﺎن«.
ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪﺒﮋﺮدراوی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ڕاﯾﺪهﮔﻪﯾﻪﻧﺖ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑـﻜﺎری ﺗﺎ دﺖ ﻟﻪ وﺗﺪا زﯾﺎد دهﺑﺖ و ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﺶ ﻟﻪﺳﻪر داھﺎﺗﯽ ﺧﺎﻧﻪوادهﻛﺎن دادهﻧﺖ ،ﻟﻪم ڕووهوه و ﺑﯚ ﺑﻪرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ڕووداﻧﯽ ھﻪر ﻧﺎﺟﯚرﯾﯿﻪﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪم ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪی ﺋﺴﺘﺎ ،وت و ﺟﯿﮫﺎن ﭘﻮهی دهﻧﺎﻨﺖ ھﻪﻧﮕﺎوی ﺑﻪھﺰ ﺑﯚ ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﻪوهی ﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮوری وت ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ. ﻟﻪ راﭘـﯚرﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﻧﺎوهﻧﺪی ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوه ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑوﯾﻜﺮدۆﺗﻪوه، ﻧﯿﺸـﺎﻧﯽ دهدات ،ژﻣﺎرهی ﺋﻪو ﻛﻪﺳـﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻛﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﺑـﻜﺎری وهردهﮔﺮن ﻟﻪ ﻣﺎوهی ٢٦ﺳـﺎﺪا ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﯽ ﯾﻪﻛﺠﺎر زۆری ھﻪﺑﻮوه، ﺑﻪﭘﯽ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪ ژﻣﺎرهی ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺑﻜﺎرن و ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ وهردهﮔﺮن ٤ﻣﻠﯿﯚن و ٦٠٠ھﻪزار ﻛﻪﺳﻦ.
رـﻜــﻜــﻪوﺗــﻨــــــﻚ ﺑـــﯚ ﻏـــــﺎز وﺗﯽ روﺳﯿﺎ و ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﭘﺮۆﺗﯚﻛﻮﻜﯿﺎن ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮد ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﻏﺎزی روﺳﯿﺎ ﻟﻪڕﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎوه. ﺷﻪﻣﻤﻪی راﺑﺮدوو ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚﻚ ﻟﻪﻻﯾﻪن روﺳﯿﺎ و ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎوه ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮا ﻛﻪ ﻣﻪرﺟﻪﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ھﻪﻧﺎردهﻛﺮدﻧﯽ ﻏﺎزی روﺳﯽ ﻟﻪ ﺧﺎﻛﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎوه ﺑﻪرهو ﺋﻪوروﭘﺎ رﻜﺪهﺧﺎت و ﺋﯿﮕﯚر ﺳﺘﯿﺸﯿﻦ ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ روﺳﯿﺎ و ﺋﻪﻟﻜﺴﯽ ﻣﯿﻠﻪر ﺳﻪرۆﻛﯽ ﮔﺮوﭘﯽ ﻏﺎزﺑﺮۆم وهك ﻻﯾﻪﻧﯽ روﺳﯽ و ﻣﺎرﺗﻦ رﯾﻤﺎن وهزﯾﺮی ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﭼﯿﻜﯿﺶ وهك ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚﻪﻛﻪﯾﺎن ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮد. ﺟﯽ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚﻛﺮدﻧﻪ ﺋﻪم رﻜﻜﻪوﺗﻨﺎﻣﻪﯾﻪ ﮔﺮهﻧﺘﯽ ﺑﻪ دهﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﻪوهی ھﻪﻧﺎردهی ﻏﺎزی روﺳﯿﺎ ﺑﯚ ﺋﻪوروﭘﺎ دهداﺗﻪوه ﻛﻪ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﻪ راﮔﯿﺮاوه ﺑﻪھﯚی ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻧﻮان ﻣﯚﺳﻜﯚ و ﻛﯿﯿﭭﻪوه ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻧﺮﺧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻏﺎز. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
37
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
36
ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺋﻪو ﻣﻨﺪاﻧﻪی ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻧﻮان ٥ﺗﺎ ٦ﺳﺎﺪاﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ زۆرﺑﻪی ﻛﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﺑﻪردهم ﺷﺎﺷﻪی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﺪا ﺑﻪﺳﻪر دهﺑﻪن« .ﺑﻪﻣﺸﻮهﯾﻪ ﻣﻨﺪاڵ دهﻛﻪوﺘﻪ ژﺮ ﺋﻪو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪی ﻛﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﻟﻪﺳﻪری ﺑﻪ ﺟﯿﺪهھﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ رﮕﻪی ﺧﺰان و ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪوه وهری دهﮔﺮﺖ .دﯾﺎردهی ﻻﺳﺎﯾﯽ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻣﻨﺪاﻪوه ﺧﯚی ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻪواﻧﯽ ﻧﺎو ﻛﺎرﺗﯚﻧﻪﻛﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﻪ دهﺷﻮﺑﮫﻨﺖ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی ﭘﺎﻪوان و ﺋﺎزاﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪی ﺳﻪرﻧﺠﯽ رادهﻛﺸﺖ، ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﺋﻪم ﺟﯚره ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﺎﻧﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺟﻮﻪی ﺧﺮا دهﺑﻪﺳﺘﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ
ﺑﻪ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ﻗﻮڵ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﻛﻪ ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ دهﺗﻮاﻧﺖ ﻟﯽ ﺗﺒﮕﺎت .ﺋﻪو دﯾﻤﻪﻧﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﻛﻪ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺗﺪاﯾﻪ دهﺑﺘﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻣﻨﺪاڵ ﺋﻪو دﯾﻤﻪﻧﺎﻧﻪ دووﺑﺎره ﺑﻜﺎﺗﻪوه ﻟﻪ رﮕﻪی ﻻﺳﺎﯾﯽ ﻛﺮدﻧﻪوهﯾﻪوه. زاﻧﯿﻦ و ھﻪﺳﺖ و ﺳﯚزی ﻣﻨﺪاڵ و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ داواﻣﺎن ﻟﺪهﻛﺎت ﻛﻪ ھﻪوﺒﺪهﯾﻦ ﺷﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮ
ﻟﻪ ﺳﻪ ر ﺋﻪو ﻣﻨﺪاﻪ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻟﻪ ﮔﺸﺖ ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﺷﻪ ﻛﺮدﻧﯿﺪا ﺑﺪهﯾﻦ ھﻪوڵ ﻛﺎرﺗﯚﻧﻜﯽ ﻓﯿﻠﻢ
ﺑﯚ ﺑﺪۆزﯾﻨﻪوه ﻛﻪ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪرﺟﻪم ﻻﯾﻪﻧﻪ دهرووﻧﯽ و ﻓﯿﻜﺮی و ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ھﻪﭽﻮوﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺪا«. ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﻮ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻣﻨﺪاﻧﻪوه وﺗﯽ» :ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ رﮕﻪی ﭘﺮۆﺳﻪی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻛﺮدن و ﺗاﻣﺎن ﻟﻪ ﻛﻪﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﺷﺖ وهردهﮔﺮﺖ ،ﺑﻪم ﺟﯚره ﺑﻪردهوام ﺷﺘﻜﯽ ﻧﻮﯽ ﺑﯚ دهﺧﺎﺗﻪ ﺳﻪرﺧﻪزﻨﻪی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆری ﻟﻪ رﮕﻪی ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ و واﻗﯿﻌﯽ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺧﺰان و ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪوه وهردهﮔﺮﺖ ،ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻛﺎردهﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﭘﺮۆﺳﻪی ﮔﻪﺷﻪی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺧﺮاﭘﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﯿﻪوه ،ﻣﻨﺪان ﺋﻪو ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﺎﻧﻪﯾﺎن ﺑﻪﻻوه ﭘﻪﺳﻪﻧﺪه ﻛﻪ ﭘﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺟﻮﻪ و ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻛﺮدﻧﯽ دوﻧﯿﺎی ﺧﻪﯾﺎڵ. ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﻟﻪﺳﻪر ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻪﺟﯿﺪهھﺖ ﻟﻪ رووی ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ و ﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﭼﻮارﭼﻮهی زاﻧﯿﺎری و ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ، ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن دهﺗﻮاﻧﺖ رهﻓﺘﺎری ﺟﻮان و ﭼﺎك ﻻی ﻣﻨﺪاڵ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ﺟﺎ ﻟﻪ ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺑﺖ ﯾﺎن ﻟﻪ ﻣﺎﻪوه«. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ھﻪﻤﻪت ﺋﻪﺣﻤﻪد ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
39
ﺋﺎراﺳــﺘﻪ
ﻓـﯿـﻠـﻢ ﻛـﺎرﺗـﯚن و ﻣــﻨـﺪاــﯽ ﻛـــﻮرد ھﻪر ﻛﻪ دهوﺗﺮﺖ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن واﺗﻪ ﺋﻪو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﯚ ﻣﻨﺪاﻪو ﺋﻪوان ﺣﻪز ﺑﻪ ﺑﯿﻨﯿﻦ و ﻟﻪﺑﻪرداﻧﯿﺸﺘﻨﯽ دهﻛﻪن ،ﺑﯚﯾﻪ زۆرﺑﻪی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪﭘﻨﺎو ﻣﺎﻓﺪاﻧﻪ ﻣﻨﺪان ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﯽ دﯾﺎری ﻛﺮاو ﺑﯚ ﻣﻨﺪن ﺗﻪرﺧﺎن دهﻛﻪن و ﻟﻪﻧﺎو ﺋﻪو ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﺷﺪا ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﻧﯿﺸﺎﻧﺪهدرێ. ﺋﻪﺣﻤﻪد ﻋﻪﺑﺪو ﺗﻪﻣﻪن ) (٣٩ﺳﺎڵ دهﺖ» :ﺑﻪو ﺗﻪﻣﻪﻧﻪﻣﻪوه ﺳﻪﯾﺮی ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن دهﻛﻪم و ﺣﻪزم ﻟﯿﻪﺗﯽ و ھﻪر ﻛﺎﺗﻚ ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﻢ ﻛﻪﻧﺎﻚ دهﻛﻪﻧﻪوه ﻛﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﯽ ﻟﻪﺳﻪرﺑ ﺋﻪوا ﻣﻨﯿﺶ وهك ﺋﻪوان ﻛوﻛﭗ دادهﻧﯿﺸﻢ و ﺳﻪﯾﺮی دهﻛﻪم« ،دهرﺑﺎرهی ھﯚﻛﺎری ﺳﻪﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﻟﻪﻻﯾﻪن ﮔﻪورهﻛﺎﻧﻪوه ،ﺋﻪﺣﻤﻪد وﺗﯽ: »ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی دهﮔﻪڕﻨﻤﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚی ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﺑﻪو ﺷﻮه ﻧﻪﺑﻮوه ،ﯾﺎن ﺑﺎﺑﯿﯿﻦ وهك ﺋﺴﺘﺎ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو ﻧﻪﺑﻮوه ،ھﻪروهھﺎ ﻛﺎرهﺑﺎو ﭘﻪﺧﺶ و ژﻣﺎرهی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ وهك ﺋﺴﺘﺎ ﻧﻪﺑﻮون و ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺠﻪی دهﺳﺖ ﺗﭙﻪڕﯾﺎن ﻧﻪدهﻛﺮد، ﺋﺴﺘﺎش ﻛﻪ ﺷﺎﻧﺒﻪﺷﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﺎﻧﻪی ﻛﻪ ھﺎﺗﻮوﻧﻪﺗﻪ ﺋﺎراوه ﺋﻪو ﺑﻮارهش ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪ ﺧﯚﯾﻪوه ﺑﯿﻨﯿﻮه ،ﺑﯚﯾﻪ ﮔﻪورهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ ﺣﻪزی ﺋﻪوﻛﺎﺗﯿﺎن و زۆر ﺟﺎرﯾﺶ ﺑﯚ ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ وهڕزی ،ﺳﻪﯾﺮی ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن دهﻛﻪن«.
وﺗﯽ »ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﻪی ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪ ﺧﯚﯾﺎﻧﻪوه ﺑﯿﻨﯿﻮه ،ﺑﻪم ﺋﻪواﻧﯿﺶ داﻧﻪﻣﺎﺮاون ﻟﻪھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ھﯚﻛﺎراﻧﻪی ﻛﻪ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻟﻪﺳﻪر دهرووﻧﯽ ﻣﻨﺪان دروﺳﺖ دهﻛﻪن ،ﺋﻪوهﺗﺎ ﻟﻪ زۆرﺑﻪی ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﻪﻛﺎﻧﺪا )ﭼﻪك و ﺗﯽ ﺋﻦ ﺗﯽ( ﻟﻪ ﯾﻪﻛﺘﺮی ﺗﺎﻗﯿﺪهﻛﺮﻨﻪوه و ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش وا ﻟﻪ ﻣﻨﺪان دهﻛﺎت ﺳﻪﯾﺮﯾﺎن ﺑﻜﺎت و ھﻪوﯽ ﻻﺳﺎﯾﯿﻜﺮدﻧﻪوه ﯾﺎن ﻧﻮاﻧﺪﻧﯿﺎن ﺑﺪات ﻛﻪ ﺑﻪداﺧﻪوه ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎردا ﺋﻪو راﺳﺘﯿﯿﺎﻧﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﯿﺎن ﺑﯿﻨﺮاوه و رووداوی ﻧﺎﺧﯚﺷﯿﺸﯿﺎن ﻟ ﻛﻪوﺗﻮهﺗﻪوه« ،دهرﺑﺎرهی ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺖ ﺷﻮﻛﺮﯾﻪ وﺗﯽ» :ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻣﻨﺪاڵ ھﯚﮔﺮی ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﻪﻛﺎن ھﻪوڵ ﺑﺪهن ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﻪﻛﺎن ﺷﺘﯽ ﭘﻪروهردهﯾﯽ و دهرووﻧﯽ و دﺨﯚﺷﻜﻪر ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﺑﺪهن ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ھﻪم ﻣﻨﺪاڵ ﭼﮋی ﻟ وهرﺑﮕﺮﺖ ،ھﻪﻣﯿﺶ ﻟﻪ رهﻓﺘﺎرو ھﻪﺴﻮﻛﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺪا رهﻧﮓ ﺑﺪاﺗﻪوه«.
ﻣﻨﺪان ﺑ دهﻧﮓ دهﻛﺎت ﺑﻪﯾﺎن ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﻛﻪ داﯾﻜﯽ ﭼﻮار ﻣﻨﺪاﻪ دهﺖ: »ﻣﻦ ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﺳﻮودو ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺋﯿﺠﺎﺑﯽ زﯾﺎﺗﺮه وهك ﻟﻪ زﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﺗﻪواوی ﻣﻨﺪاﻧﯽ ھﯚﮔﺮی ﺧﯚی ﻛﺮدووه ﺋﻪوهﺗﺎ ﻣﻦ ﺳﻮﭘﺎس ﺑﯚ ﺧﻮدا ﺧﺎوهﻧﯽ ﭼﻮار ﻣﻨﺪاﻢ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﺑﭽﻮﻛﻦ ،ھﻪر ﻛﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﻚ دﺘﻪ ﺳﻪر ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﺑﺪهﻧﮓ ﻟﻪﺑﻪری دادهﻧﯿﺸﻦ و دهﭼﻨﻪ ﻧﺎﺧﯿﯿﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﺟﻮﻪﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﻪﻛﻪ ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻪوه ﺑﺪهﻧﮓ دهﺑﻦ ،ﻣﻨﯿﺶ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚم دهﻛﻪم«. ﺑﻪم ﺷﻮﻛﺮﯾﻪ ﻣﻪﺟﯿﺪ رهﺧﻨﻪی ھﻪﺑﻮو ﻟﻪو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧﻪو
ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪ ﺳﻪرﻛﻪوت ﺳﺎﺢ دهﺖ» :ﺑﯚ ﮔﻪورهﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ﻓﯿﻠﻢ و دراﻣﺎی زۆر ﻟﻪﺳﻪر ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﻪﻛﺎن ﻧﯿﺸﺎن دهدرێ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺣﻪﻗﻮاﯾﻪ ﺑﯚ ﻣﻨﺪاﻧﯿﺶ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن و ﺷﯿﻌﺮو ﮔﯚراﻧﯽ ﻧﯿﺸﺎن ﻧﻪدرﺖ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﻓﺮاوان ﺑﻜﺮﺖ و ﻟﻪ رﮕﻪی ﻛﻮرﺗﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﺎﻧﻪوه ﯾﺎن ﺑﺎﺑﯿﻦ زﻧﺠﯿﺮه دراﻣﺎﯾﻪك ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﺑﻪھﺮهﻣﻪﻧﺪهوه ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮاﺑﺖ ﭘﺸﻜﻪﺷﯽ ﻣﻨﺪان ﺑﻜﺮﺖ ،ﺑﯚ ﺋﻪﻣﻪش چ وهزارهﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی چ ﺋﻪو ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﻪی ﻛﻪ دراﻣﺎو ﺋﻪﻘﻪﻛﺎن ﻧﯿﺸﺎن دهدا ،ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﺑﺪرﻦ و راھﻨﺎﻧﯿﺎن ﭘﺒﻜﺮﺖ و دهﻗﯽ ﺋﻪﻘﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ داﺑﮋرﺖ ﺑﻪ ﻣﻪرﺟﻚ
38
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺗﺎﻣﻮﭼﮋی ﺑﯚ ﻣﻨﺪان ھﻪﺑﺖ و ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺋﯿﺠﺎﺑﯽ ﻟﻪﺳﻪر دهرووﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﺟﺒﮫﺖ«. دهرووﻧﻨﺎﺳﺎن ﭼﯽ دهﻦ؟ د.زﯾﻨﺎت ﻓﺎزڵ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﻪوه ﻟﻪﺳﻪر ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ: »ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن ﮔﻪﺷﻪ ﺑﻪ ﺳﻪرﺟﻪم ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ دهدات زﯾﺎد ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﮔﻪﺷﻪ ﺑﻪﻻﯾﻪﻧﯽ زﯾﺮهﻛﯿﺸﯽ دهدات ،ﺋﻪﻣﻪ ﭘﺎﻨﻪرﻜﯽ ﺋﯿﺠﺎﺑﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﺋﻪو ﻣﻨﺪاﻧﻪی ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺋﻪم ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﻪن، دهﻛﺮﺖ ﺑﯿﻦ ﺷﺎﺷﻪی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن وهك ﺧﻪون واﯾﻪ ﺑﯚ ﻣﻨﺪاڵ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﻜﻪﻪﯾﻪك ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺧﻪﯾﺎڵ و واﻗﯿﻊ ﭘﺸﻜﻪش ﺑﻪ ﻣﻨﺪاڵ دهﻛﺎت ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪھﺰی ﺑﻪ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪ دهروﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ واﻗﯿﻊ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺑﯚی دهﺳﺘﻪﺑﻪر ﺑﻜﺎت .ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪﻣﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪﺳﻪر دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن ﺋﻪو ﺟﯚره ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚﻧﺎﻧﻪ ﭘﺸﻜﻪش ﺑﻜﻪن ﻛﻪ ﻟﻪ رووی ﺷﻮهو ﺑﺎﺑﻪﺗﻪوه ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﺑﻪرھﻪم ھﻨﺮاﺑﻦ ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﻪون و ﺣﻪزهﻛﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاﺪا ﺑﮕﻮﻧﺠﺖ و ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪﺑﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺳﺘﯽ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺗﻪﻣﺎﺷﺎی دهﻛﺎت ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ دوورﺑﯿﻨﺎﻧﻪ ﻟﯽ ﺗﺒﮕﺎت «.د.زﯾﻨﺎت ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻟﻪزاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ »ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ و ﻓﯿﻠﻢ ﻛﺎرﺗﯚن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ رۆﻜﯽ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪارو ﻛﺎرﯾﮕﻪری
ﺗــﺔﻧـــﻬـﺎ ﺗــﺆ ِﺭﻯ ﺋــﺎﺳـــﻴـﺎﺳـــ َﻴ َﻠـﺔ ﻛـﺔ ﺳﺔﺭﺍﻧﺴﺔﺭﻯ ﻋ َﻴﺮﺍﻕ ﺩﺍﺩﺓﺛﺆﺷ َﻴﺖ
ﺩﺍﺛﺆﺷﻴﻦ ﺷﺎﺩﻳﻴﺔ www.asiacell.com
ﺧﺰﻣﺔﺗﻄﻮﺯﺍﺭﻳﻲ ﺑﺔﺷﺪﺍﺭﺑﻮﻭﺍﻥ ١١١
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
43
ﺋﻪم ﺷﻮﻨﻪ ﺑﻨﺎﺳﻪ
ﺋﻪﻧﺪۆرا، ﭼﯿﺎی ﭘﻜﻪوهژﯾﺎن ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻜﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻨﻮور ،دهوﻪﺗﻜﻪ ﺑﻪﺑ ﺳﻮﭘﺎ ،ﺣﻪوت ﺳﻪدهﯾﻪ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻧﻪدﯾﻮه دروﺷﻤﯽ دﯾﺎر ﭘﻜﻪوهژﯾﺎﻧﯽ ﮔﻪﻟﻪ ﺟﯿﺎوازهﻛﺎﻧﻪ، دهﺳﻪﺗﯽ ﻣﯿﺮی وت ﺗﻪﻧﮫﺎ رووﻛﻪﺷﻪو ﺋﻪﻧﺪۆرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺧﯚﯾﺎن دهﻛﻪن .ﺋﻪوێ دهوﻪﺗﻪ ﺷﺎرﻜﻪ ﺟﯿﺎواز ﻟﻪﺳﯿﺴﺘﻤﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻧﺰﯾﻚ ﻟﻪﺧﻪوﻧﻪﻛﻪی ﺋﻪﻓﻼﺗﯚن. ھﻪﻧﺪﻚ وادهزاﻧﻦ ھﻪﻣﻮو وﺗﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ دهﻧﺎﺳﻦ ،ﺑﻪم ﺋﻪوروﭘﺎ ھﻪﻧﺪﻚ وت و ﺋﻪﻣﺎرهﺗﯽ ﻟﯿﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﻧﻪﺑﯿﺴﺘﺮاوه ھﯿﭻ ﻧﻪﺑﺖ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دهوروﺑﻪرهﻛﻪی ﺑﻪھﯚی ﺑ ﻛﺸﻪﯾﯽ ﺋﻪو ھﻪرﻤﺎﻧﻪوه ﮔﻮﯿﺎن ﻟﯽ ﻧﻪﺑﻮوه ،ﻟﻪو وﺗﺎﻧﻪش ﺋﻪﻧﺪۆراﯾﻪ .ﺋﻪﻧﺪۆرا ﯾﺎن ﺋﻪﻣﺎرهﺗﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا دهوﻪﺗﯚﭼﻜﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﭽﻮﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮان ﻓﻪرهﻧﺴﺎ و ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎدا ﻟﻪ رۆژھﻪﺗﯽ ﭼﯿﺎی ﺋﻪﻟﺒﯿﺮﯾﻨﯽ ،ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻧﻪ ﻧﻪوﺗﯽ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺷﻪڕی ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻜﺮﺖ ﻧﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺑﻪﻧﺪهری ﮔﻪورهﺷﻪ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟﻮه ﺑﻜﺮﺖ ﺗﺎﻛﻪ ﺧﺎﻜﯽ ﭘﺸﺖ ﺑﻪﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋﻪﻧﺪۆرا ﮔﻪﺷﺘﻮﮔﻮزاره ﻛﻪ ﺑﺎج ﻟﻪ ﺳﻪر داھﺎت داﻧﺎﻧﺮﺖ و ﺋﻪوهش ﻓﺎﻛﺘﻪرﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ راﻛﺸﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜﻪ ﺑﯚ ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻪﻛﻪ. ﭘﮕﻪو رﮋه ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻪﻛﻪ دهﻛﻪوﺘﻪ ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﺷﺎﺧﺎوﯾﯿﻪوه ﻟﻪ رۆژھﻪﺗﯽ زﻧﺠﯿﺮه ﭼﯿﺎی ﺑﺮاﻧﺲ رﮋهی ﺑﻪرزﯾﯿﻪﻛﻪی دهﮔﺎﺗﻪ ١٩٩٦ﻣﻪﺗﺮ ،ﺑﻪرزﺗﺮﯾﻦ ﻟﻮﺗﻜﻪﺷﯽ ٢٩٤٦ﻣﻪﺗﺮه. رووﺑﺎری ﻓﺎﻟﯿﺮا ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺪۆرادا ﺗﭙﻪڕ دهﺑﺖ. ﻛﻪﺷﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪ، ﺑﻪم ﺑﻪرزﯾﯿﻪﻛﻪی وادهﻛﺎت ﺑﻪﻓﺮﺑﺎرﯾﻦ ﺑﺒﺘﻪ ﺷﺘﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ،ﺑﻪﻧﯿﺴﺒﻪت وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳﯿﻪوه 42
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﻛﻪﺷﻪﻛﻪی ﺳﺎردﺗﺮهو ﺑﻪﻓﺮﺑﺎرﯾﻨﯿﺶ زﯾﺎﺗﺮه. ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺋﻪﻧﺪۆرﯾﯿﻪﻛﺎن زۆرﯾﻨﻪ ﻧﯿﻦ ﺑﻪﻜﻮ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن زۆرﯾﻨﻪ ﭘﻚ دهھﻨﻦ ﺑﻪرﮋهی ) ،(٪٤٣ﺋﻪﻧﺪۆرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ )،(٪٣٣ ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯿﯿﻪﻛﺎن ) ،(٪١١ﻓﻪرهﻧﺴﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ) (٪٧زﻣﺎﻧﯽ رهﺳﻤﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻛﺎﺗﺎﻻﻧﯿﻪو ﺋﺎﯾﻨﯽ زۆرﯾﻨﻪش ﻣﻪﺳﯿﺤﯿﻪﺗﯽ ﻛﺎﺳﯚﻟﯿﻜﯿﯿﻪ .ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺷﺎری وﺗﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻻﻓﯿﻼﯾﻪ ﻛﻪ رﮋهی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﻪﻛﻪی ) (٢٠٤٣٧ﻛﻪﺳﻪ. ﮔﻪﺷﺘﻮﮔﻮزار ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺋﺎﺑﻮوری وت و ٪٨٠ﺋﺎﺑﻮوری وﺗﯽ ﻟﻪﺳﻪره و ﺳﺎﻧﻪ ٩ ﻣﻠﯿﺎر ﮔﻪﺷﺘﯿﺎر رووی ﺗﺪهﻛﻪن .ﻛﻪرﺗﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ وﺗﯿﺶ ھﯚﻛﺎرﻜﻪ ﺑﯚ راﻛﺸﺎﻧﯽ ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪان ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮهوه ﺑﻪھﯚی ﻛﻪﻣﯽ ﺑﺎﺟﻪوه. زۆرﺑﻪی ﺑﻪروﺑﻮوﻣﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ دهرهوه دهھﻨﺮﻦ ،ﺑﻪھﯚی ﺳﻪﺧﺘﯽ ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪوه ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﻟﻨﺎﻛﺮﺖ ،ھﻪﻧﺪﻚ ﻛﺸﺘﯿﺎری ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻧﻪﺑﺖ .ﺋﺎژهﺪارﯾﯽ و ﭼﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗﻮﺗﻦ ﻛﺎری ﺳﻪرهﻛﯽ ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪۆرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪو ﭘﺎرهی ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺮاوﯾﺶ ﯾﯚرۆﯾﻪ. ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻧﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﻓﺮۆﻛﻪﺧﺎﻧﻪی ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪو ﻧﻪ ھﯽ ﺷﻪﻣﻪﻧﺪۆﻓﺮﯾﺸﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺑﻪﭼﻪﻧﺪ رﮕﺎﯾﻪك دهﺑﻪﺳﺘﺮﺘﻪوه ﺑﻪ ﻓﻪرهﻧﺴﺎو ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎوه.
ﺋﻪوهی ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﻪ ﻟﻪو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪدا ﺑﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺷﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻪ ﻛﻪ زۆرﺑﻪﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪرووی ٥٠ﺳﺎﯿﻪوهن .ﺑﻪﭘﯽ راﭘﯚرﺗﻜﯽ رﻜﺨﺮاوی ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻧﺎوهﻧﺪی ﺗﻪﻣﻪن ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪۆرا ) (٨٣,٥ﺳﺎﻪ ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش رﮋهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺑﻪرزه ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪراورد ﺑﻜﺮﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪر وﺗﻜﯽ ﺗﺮی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا .ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﺟﮕﻪرهو ﻛﺤﻮﻟﯿﺎت ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪۆرا زۆر ھﻪرزاﻧﺘﺮه ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﺑﻪ وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺟﯿﮫﺎن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺟﮕﻪرهو ﻛﺤﻮﻟﯿﺎت ﮔﻮﻣﺮﮔﯿﺎن ﻧﺎﭼﺘﻪ ﺳﻪر ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟﻪﻛﺎﻓﯿﺘﺮﯾﺎی ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎﻧﺪا ﺷﻪراﺑﯽ ﺳﻮور ﭘﺸﻜﻪش دهﻛﺮﺖ. ﺑﻪم ﺋﻪﻧﺪۆرﯾﯿﻪﻛﺎن زۆر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ رهوﺷﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﺎن دهدهن و وهرزﺷﯿﺶ زۆر دهﻛﻪن ،ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻛﻪ ژﻣﺎرهی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﻪﻛﻪی ٨٣ھﻪزار ﻛﻪﺳﻪ ٧ﺳﻪﻧﺘﻪری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻟﻪ ﺧﯚدهﮔﺮﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﻪﻧﺘﻪری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﺪا .زﯾﺎد ﻟﻪﻣﺎﻧﻪش ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﻪﻧﺘﻪری ﺋﯿﺮۆﺑﯿﻜﺴﯽ ﺋﺎوی ﺑﻪ ﺧﯚراﯾﯽ ﺑﯚ ژﻧﻪ ﺑﻪﺗﻪﻣﻪﻧﻪﻛﺎن ھﻪﯾﻪ. ھﻪروهك ﯾﻪﻛﻜﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ھﯚﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﻣﻪن
درﮋﯾﯿﺎن ﺑﮕﻪردی ﻛﻪﺷﻮھﻪواﯾﻪ ﺑﻪھﯚی ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﺎرﮔﺎﻧﻪی ژﯾﻨﮕﻪ ﭘﯿﺲ دهﻛﻪن .ﺟﻮدا ﻟﻪوهش ﮔﺮﻧﮕﯽ داﻧﯿﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﯚراك ﻛﻪ ژهﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮاردن ﻟﻪ ﭼﺸﺘﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﺳﺎدهو ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﻦ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﮔﯚﺷﺘﯽ ﺳﻮر ﺑﻪﺑ ﭼﻪوری و ﻣﯿﻮهو ﺳﻪوزهﻣﻪﻧﯽ و زهﯾﺘﯽ زهﯾﺘﻮن و ﺷﺘﯽ ﻟﻪو ﺟﯚره دهﺑﻪﺳﺘﻦ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﺑﺎﺷﻦ ﺑﯚ دڵ. رﻜﺨﺮاوی ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻟﻪ رﯾﺰﺑﻪﻧﺪی ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﺪا ﺋﻪﻧﺪۆرای ﺑﻪﺳﯿﻪم ﺋﻪژﻣﺎرﻛﺮدووه ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا .ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺑﻪﺧﯚڕاﯾﯿﻦ ،ﺑﻪم ﻛﻪﺷﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺗﺪا ﺑﻪدی دهﻛﺮﺖ ﻟﻪ ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ دا. ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻟﻪﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻪ ﺷﺎﺧﺎوﯾﯿﻪی ﻧﻮان ﻓﻪرهﻧﺴﺎ و ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺋﺎو ﻧﻮﻨﻪری دهرهﻛﯽ و ھﻪﺒﮋاردهی ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯿﻪ ﻛﻪ ﺷﺎﻧﺒﻪﺷﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ھﻪﺒﮋاردهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﻛﺒﻛﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﺑﯚ ﺟﺎﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دهﻛﺎت. ﺟﻮاﻧﯽ ﺳﺮوﺷﺖ و ﻛﻪﺷﻮ ھﻪواﻛﻪﯾﺸﯽ ،واﯾﻜﺮدووه
ﺑﺒﺘﻪ ھﯚی راﻛﺸﺎﻧﯽ ﮔﻪﺷﺘﯿﺎران ﻛﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ داھﺎﺗﯽ ﮔﺸﺘﯽ دهدات .ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪواﻧﻪﺷﺪا ﺟﻮاﻧﯽ ژﯾﺎن و ﭘﻜﻪوه ﺑﻮون ﻟﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺳﯿﻤﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﮔﻪﻻﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺑﻪﺟﯿﺎوازی ﺋﯿﻨﺘﻤﺎ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻪوه ﭘﻜﻪوه دهژﯾﻦ و ﺋﻪﻧﺪۆرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪﺳﯽ ﺑﻪﮔﯿﺎﻧﯽ ﭘﻜﻪوه ژﯾﺎﻧﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﻓﻪرهﻧﺴﯿﯿﻪك ﯾﺎن ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺪا ﻛﺎردهﻛﺎت و ﺑﯚ داھﺎﺗﻮو دهڕواﻧﺖ. ژﯾﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺑﻪﺳﺎدهﯾﯽ دهڕوات و ﺧﯚﺷﮕﻮزهراﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺗﺎواﻧﯿﺸﯽ ﻧﻪھﺸﺘﻮه رﮋهی ﺗﺎوان ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪۆرا)(٪٠ه ،وﺗﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﻪك زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺗﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ ﺟﮕﻪی ﺗﻪﻧﮫﺎ ) (٥٠ﻛﻪﺳﯽ ﺗﺪا دهﺑﺘﻪوه. ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺳﻮﭘﺎی ﻧﯿﯿﻪو ﺣﻪوت ﺳﻪدهﯾﺸﻪ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﻧﻪدﯾﻮه ،ﺑﯚﯾﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻮرﺗﺎﺣﯽ دهﻛﻪن و ﺋﻪوهش ﻓﺎﻛﺘﻪرﻜﯽ ﯾﺎرﯾﺪهدهره ﺑﯚ ﺟﻮاﻧﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ژﯾﺎن. ژﯾﺎن ﻟﻪوێ ﺳﺎدهﯾﻪ ،ﺟﻮاﻧﻪ ،ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﯿﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ دهوﺗﺮﺖ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺧﻪوﻧﻪﻛﻪی ﺋﻪﻓﻼﺗﯚﻧﻪ ﺑﯚ دهوﻪﺗﻪ ﺷﺎر. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ﻋﻪدﻧﺎن ﺳﻪﯾﺪﺣﺴﻦ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
45
ﺋﻪم ﺷﻮﻨﻪ ﺑﻨﺎﺳﻪ
ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺣﻮﻛﻢ ﺋﻪﻧﺪورا دواھﻪﻣﯿﻦ ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻪ ﻟﻪو ﺋﻪﻣﺎرهﺗﺎﻧﻪی ﻓﻪرهﻧﺴﺎ)(٨١٤-٧٤٧ ﭘﺎدﺷﺎی ﺷﺎرﻤﺎن داﯾﻤﻪزراﻧﺪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺒﺘﻪ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﻚ ﻟﻪﻧﻮان ﻓﻪرهﻧﺴﺎو ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﺋﻪوﻛﺎت ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋﻪﻧﺪهﻟﻮﺳﯿﺎن دهﻛﺮد)ھﻪرﻤﻜﻪ ﻟﻪ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ(. ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٢٧٨هوه ﺗﺎوهﻛﻮ ١٩٩٣ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻪﻛﻪ ﺑﻪھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﻟﻪﻧﻮان ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﻓﻪرهﻧﺴﯽ ﺑﻮو ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﺳﻘﻪﻓﯽ ﻛﺴﺎﻛﻪدا ﻛﻪ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ﺑﻮوه ﺑﻪڕﻮهدهﺑﺮا. ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٩٣هوه ﺋﻪم ﻓﻪرﻣﺎﻧهواﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﻓﯿﻮداﯿﯿﻪ ﮔﯚڕدرا ﺑﯚ دهوﻪﺗﻜﯽ ﭘﺎدﺷﺎﯾﻪﺗﯽ، ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ .ﺋﻪﻣﺎرهﺗﻪﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن دوو ﺋﻪﻣﯿﺮهوه ﺑﻪڕﻮهدهﺑﺮﺖ ﻛﻪ دهﺳﻪﺗﯽ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،دهﺳﻪﺗﻪﻛﺎن ﻟﻪﻻی ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﻪ ﻛﻪ دهﺳﻪﺗﯽ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﻪ .ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻟﻪ ٢٨ﻛﻪس ﭘﻚ دﺖ ﻛﻪ ﻧﯿﻮهﯾﺎن ﻟﻪ دهﻧﮕﺪاﻧﯽ ﮔﺸﺘﯿﺪا ھﻪﺪهﺑﮋﺮدرﻦ ،ﺋﻪواﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟﻪ ھﻪر ﺣﻪوت ﺷﺎرهواﻧﯿﯿﻪﻛﻪی وﺗﻪوه دﻦ. ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪﭘﺎش ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ 44
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻛﻪﺷﻮھﻪواﯾﻪﻛﯽ ﭼﻮون ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ﭼﯿﺎی ﺑﻪرز و ﺳﻪوزاﯾﯽ و ھﻪوای ﻓﻨﻚ و ﺑﻪﻓﺮی زﺳﺘﺎن دهﺳﺘﻮرهوه ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٩٣ﭘﻨﺎﺳﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێ و داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﻜﯽ ﺗﺎزهی ﺑﻪﺧﺸﯽ ﺑﻪ ﭘﯚﺳﺘﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن .ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪ ﻣﯿﺮی وت ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دهﻛﺎت،
ﺑﻪم ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻛﺎرهﻛﺎن دهﺑﺎت ﺑﻪڕﻮه .دوو ﻛﻪس ﭘﻠﻪی ﻣﯿﺮﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﯾﻪﻛﻪم :ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﻓﻪرهﻧﺴﺎ. دووهﻣﯿﺶ ﻣﻪﺗاﻧﯽ ﻛﺴﺎی ﻛﺎﺳﯚﻟﯿﻜﯽ ﺷﺎرﻜﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ﺑﻪوﺷﻮهﯾﻪش ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺣﻮﻛﻢ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺑ وﻨﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا .ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺳﻮﭘﺎی ﻧﯿﯿﻪو ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺸﯽ ﻧﯿﯿﻪ ھﻪرﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﻓﻪرهﻧﺴﺎو ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪۆرا دهﻛﻪن. ﺋﻪﻧﺪۆرا ﺑﻪﺳﻪر ﺣﻪوت ﺷﺎرهواﻧﯿﺪا داﺑﻪش ﻛﺮاوه ﻛﻪ ﺑﻪ parroquiesﻧﺎﺳﺮاون. ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎن درﮋه ﺋﻪﻧﺪۆرا ﻛﻪﺷﻮھﻪواﯾﻪﻛﯽ ﭼﻮون ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ﭼﯿﺎی ﺑﻪرز و ﺳﻪوزاﯾﯽ و ھﻪوای ﻓﻨﻚ و ﺑﻪﻓﺮی زﺳﺘﺎن ،ﺟﻮدا ﻟﻪواﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪردوو ﻛﻪرﺗﯽ ﮔﻪﺷﺘﯿﺎری و ﺑﺎﻧﻜﯿﺪا ﻛﺎردهﻛﻪن ،وهﻛﻮ ﺋﺎﻣﺎژهﻣﺎن ﺑﯚ ﻛﺮد ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺋﻪﻧﺪۆرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺋﺎژهﺪارﯾﯿﻪوه ﺧﻪرﯾﻜﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪﯾﺎﻧﯿﺎن ﮔﻮﺖ ﻟﻪ زهﻧﮕﯚﻪی ﻣﻠﯽ ﺋﺎژهن و ھﺎواری ﺷﻮاﻧﻪﻛﺎن دهﺑﺖ ﻛﻪ ﺑﻪرهو دۆڵ و ﺷﯿﻮهﻛﺎن دهﯾﺎﻧﺒﻪن.
دهﻛﺎﺗﻪوه و ھﯿﭽﯽ ﺗﺮ ،ﺑ ﺋﻪوهی ھﯿﭻ ھﺎوﻛﺎرﯾﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎت«.
ﺋﺎﻣﺮاﻧﻪی ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﻪن ،ﺑﯚ ﮔﺮاﻧﯽ ﺋﺎﻣﺮهﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎپ و ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو دهﮔﻧﻪوه، ﻓﺎروق رهﺷﯿﺪ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی رهﻧﺞ ﻛﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪھﻠﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،وﺗﯽ» :ﻟﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﻪﻣﺎﻧﺪا ﺋﺎﻣﺮهﻛﺎن ﺗﺎ رادهﯾﻪك ﺟﯚرهﻛﻪی ﺑﺎﺷﻪ و ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا ھﻪر ﺋﻪو ﺟﯚراﻧﻪ ھﻪن، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻻی ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺋﻪھﻠﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻤﻪ ﺋﺎﻣﺮی ﭼﺎﭘﯽ ﯾﻪﻛﺮهﻧﮓ ﯾﺎﺧﻮد دوو رهﻧﮓ ﻣﺎن ھﻪﯾﻪ، ﺑﻪم ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﺣﺰﺑﯿﺪا ،ﺋﺎﻣﺮی ﭼﺎﭘﯽ ﭼﻮار رهﻧﮕﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪﻣﻪﯾﺎن ﻧﺮﺧﻪﻛﻪی ﮔﺮاﻧﻪو ﺑﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﺋﻪھﻠﯽ ﻧﺎﻛدرﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎر ﻟﻪ ﻛﻮاﻟﺘﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﺪا ﻛﺸﻪﻣﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ دهﺑﺖ«. زۆرﻚ ﻟﻪ ﺧﺎوهن ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺋﻪھﻠﯿﯿﻪﻛﺎن ﮔﻠﻪﯾﯽ ﺋﻪوه دهﻛﻪن ﻛﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪوه ﺋﯿﮫﻤﺎل ﻛﺮاون و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺳﻪﻧﺪﯾﻜﺎﯾﻪﻛﯿﺸﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪ. ﯾﺎﺳﯿﻦ ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﺧﺎوهﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی دﻟﺮ ﻟﻪ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ وﺗﯽ» :ھﻪﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﯿﺮی ﻟﻪوه
ﻧﻪﻛﺮدۆﺗﻪوه ﻛﻪ ﺳﻪﻧﺪﯾﻜﺎﯾﻪك ﺑﯚ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎن داﺑﻨﺖ، ﺑﻪھﯿﭻ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯿﺶ ﺑﭽﻮﻛﺘﺮﯾﻦ ھﺎوﻛﺎری ﺑﻪ ﺧﺎوهن ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ﻧﺎﻛﺎت ،ﺋﻪوان ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ دژاﯾﻪﺗﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﻧﻮان ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺧﺴﺘﯚﺗﻪ ﻧﺎوﻣﺎﻧﻪوه ،ﺗﺎ ﺋﻪم ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﯾﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﯾﻪدا دژاﯾﻪﺗﯽ ﺑﻜﺎت و ﺋﻪم ﺑﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮ ﺋﻪو ﺑﻪﻛﻪﻣﺘﺮ ،ﺋﻤﻪش ﻧﺎﭼﺎرﯾﻦ ﻟﻪﭘﻨﺎو ﻗﻮﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ھﻪرﭼﯚﻧﻚ ﺑﺖ ﺋﯿﺶ ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﺑﻪم ﺑﻪھﯿﭻ ﺷﻮهﯾﻪك ﻧﻪ ﺣﺰب و ﻧﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻟﻪ رووی ﺋﺎزادﯾﯿﻪوه ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﻤﺎن ﻧﺎﺧﻪﻧﻪ ﺑﻪردهم و ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﻧﻪھﺎﺗﻮوﻧﻪﺗﻪ ﺋﺮه و ﺑﻦ ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻜﻪن و ﺋﻪوه ﻣﻪﻛﻪن و ﺋﺎزادﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﻪواوﻣﺎن ھﻪﯾﻪ«. ھﻪر ﻟﻪﻣوهوه ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺧﺎوهﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﺑﺮﯾﭭﺎن ﻟﻪ ھﻪوﻟﺮ دهﺖ» :وهﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻛﺎرهﺑﺎی ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﻧﻪﻛﺮدووﯾﻦ ھﻪر ﻛﺎرهﺑﺎی ﻣﯚﻟﯿﺪهی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻪﻛﺎر دهھﻨﯿﻦ ،ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﯾﺎﺳﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺧﯚﻣﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﻛﺎروﺑﺎرهﻛﺎﻧﻤﺎن رﻜﺒﺨﺎت، وهزارهﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺳﺎﻧﻪ ﻣﯚﻪﺗﻤﺎن ﺑﯚ ﻧﻮێ
ﻛ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻨﻪ؟ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی رهﻧﺞ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺟﯚر و ﭼﯚﻧﺘﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﻪﯾﺎن وﺗﯽ» :ﺋﻤﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ رووﺑﻪری ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻣﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،ﺋﺎﻣﺮی ﭼﺎﭘﯿﺶ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺴﺘﯽ ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﻦ و ﺑﻪدهﮔﻤﻪن ﻟﻪ ﺷﻮﻨﯽ دﯾﻜﻪوه دهھﻨﺮﺖ«. ﺧﺎوهﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی دﻟﺮش ﭘﯽ واﺑﻮو ﻛﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﻪی ﺋﻪو ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ و دهوﻪﻣﻪﻧﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﺷﺎرهﻛﻪﯾﻪ و وﺗﯽ» :ﺋﻤﻪ ﻟﻪ رووی ﺋﺎﻣﺮو و ﻛﻪرهﺳﺘﻪوه ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﯾﻦ ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا، ﺋﻪو ﺋﺎﻣﺮاﻧﻪش ﻛﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻪ ھﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ھﺎﯾﺪﻟﺒﺮﮔﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﺟﯚرهﻛﻪﯾﺎن ﺑﺎﺷﻪ«. ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا ﺋﻪو ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺳﻪر ﺑﻪ دهزﮔﺎ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧﻦ ﻟﻪ رووی ﺟﯚرو ﻛﻮاﻟﺘﯿﯿﻪوه ﺑﺎﺷﺘﺮن و ﺋﻪرﻛﻜﯽ ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﺸﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪره ،زرﯾﺎن ﻋﻪﺑﺪو ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪی ﺑﻮاری ﭼﺎﭘﻜﺮدن ،ﺋﻪو ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪو ﺋﺎﻣﺮاﻧﻪی ﻟﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﻪﯾﺎﻧﺪا ﺑﻪﻛﺎردﺖ وﺗﯽ: »ﺋﻤﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻧﻮﺪا ،ﺋﺎﻣﺮﻜﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎن ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻣﯚدﻠﯽ ٢٠٠٦ه ،ھﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ھﺎﯾﺪﻟﺒﺮﮔﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﭼﻮار رهﻧﮕﻪو ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﺋﺎﻣﺮاﻧﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮه ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا ھﻪﯾﻪ و ﻟﻪم ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﯾﻪدا ﺗﻪﻧﮫﺎ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻧﻮێ ﭼﺎﭘﺪهﻛﻪﯾﻦ و ﻛﺎری ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻧﺎﻛﻪﯾﻦ ،ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ رۆژﻜﯽ ﺗﻪواودا واﺗﻪ ٢٤ﻛﺎﺗﮋﻣﺮ ﻛﺎرﺑﻜﻪﯾﻦ ،دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ١٢٠ھﻪزار ﻧﻮﺳﺨﻪ راﺑﻜﺸﯿﻦ«. ﺣﺎﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎن زرﯾﺎن ﻋﻪﺑﺪو ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺣﺎﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا وﺗﯽ» :ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺋﻪو ﻣﻪواداﻧﻪی ﺋﻤﻪ ﻟﻪﺑﻮاری ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧﺪا ﺑﻪﻛﺎری دهھﻨﯿﻦ ﭼﯿﻨﯿﻦ و ﺷﺘﯽ ﭼﯿﻨﯿﺶ زۆر ﺑﺎش ﻧﯿﯿﻪ، ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺋﻪو رهﻧﮕﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪﻛﺎری دهھﻨﯿﻦ ﻛﻪ ﺗﻜﻪڵ دهﺑﺖ ﺟﻮان دهرﻧﺎﭼﺖ و ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﺸﻪت دهﻛﺎت ،زۆرﺟﺎر ﻟﻪ وﺗﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎوه ﻣﺎدهﯾﺎن ﺑﯚ ھﻨﺎوﯾﻦ زۆر زۆر ﺟﯿﺎوازه ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﺋﻤﻪ ﻟﺮه ﺑﻪﻛﺎری دهھﻨﯿﻦ ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی وهرهﻗﻪش ﻟﻪ وﺗﯽ ﺋﻤﻪدا ﻟﻪ وﺗﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﻪوه دهﮔﺎﺗﻪ ﺋﺮان و ﻟﻪ ﺋﺮاﻧﻪوه دهﮔﺎت ﺑﻪ ﺋﻤﻪ ،ﺋﻪو ﻣﺎوه زۆرهش ﻛﻪ وهرهﻗﻪﻛﻪی ﺗﺪا دهﻣﻨﺘﻪوه دهﺑﺘﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ )ﺷ(ی ﻟﺒﺪات و ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهﺷﻪوه ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﻪ ﺟﻮان دهرﻧﺎﭼﺖ ،ﺋﺎﻣﺮهﻛﻪش ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﺸﻪ دهﻛﺎت«. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
47
ڕوﻧﺎﮐﺒﯿﺮی
ﭼـﺎﭘـﺨـﺎﻧـﻪﻛــﺎﻧـﯽ ھــﻪرـﻢ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ھﻪر وﺗﻚ ﺑﻪﻧﺪه ﺑﻪ رﮋهی ﺧﻮﻨﺪهواری و ﺷﺎرهزاﯾﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ ﻟﻪﺑﻮاری ﻧﻮوﺳﯿﻦ و رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪرﯾﺪا، ﺋﻪﮔﻪر وﺗﻚ رۆژﻧﺎﻣﻪ و ﮔﯚﭬﺎری ﺗﺪا ﻧﻪﺑﺖ ،ﺑﻪ دﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺗﺪا دهﺑﺖ، دروﺳﺘﺒﻮون و ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯽ ﺑﻮاری رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪرﯾﺶ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻟﻪو وﺗﻪدا ،ﻛﻪواﺗﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ ﻟﻪ چ ﺣﺎﻜﺪان؟ ﻟﻪ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ١٦٠ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﺑﭽﻮك و ﮔﻪوره ھﻪن ،ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ ﻛﻪﻣﯿﺎن دهﺗﻮاﻧﺮﺖ ﻧﺎوی ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﺗﻪواوهﺗﯽ ﻟ ﺑﻨﺪرﺖ ،ﭘﻨﺞ ﻟﻪو ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺎﻧﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟﻪ دهزﮔﺎ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوهﻧﺪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ )رۆژﻧﺎﻣﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻧﻮێ( و دهزﮔﺎی ﺳﻪردهم و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﺎوﻨﻪ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی وﺷﻪ )ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی زهرﮔﻪﺗﻪ( و ﻧﺎوهﻧﺪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎن )ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﺋﺎزادی( ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆر ﻟﻪ 46
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﻛﺘﺐ و ﮔﯚﭬﺎرو رۆژﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﭼﺎپ دهﻛﻪن ،ھﻪروهھﺎ ﺑﻪﺷﻜﯿﺶ ﻟﻪ دهزﮔﺎ ﺋﻪھﻠﯿﯿﻪﻛﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﮔﻪورهو ﺗﻪواوهﺗﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜﻪن ﻛﻪ ﻟﻪ دﯾﺎرﺗﺮﯾﻦ ﺋﻪو ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺎﻧﻪش ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ )رهﻧﺞ و دﻟﺮ و ﺷﭭﺎن و ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﺎﺑﺎن و ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪ(ن ،ﺋﻪو ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺎﻧﻪی دﯾﻜﻪش ﻛﻪ دهﻣﻨﻨﻪوه ،دهﻛﺮﺖ ﺑﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﭘﻠﻪ دوو ﻧﺎو ﺑﺒﺮﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﺎﻣﺮ و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ھﻨﺪه ﮔﻪورهﯾﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺗﻪواوی ﺋﻪرﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﯾﻪك ﺑﻪڕﻮه ﺑﻪرن
و زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪ ﺳﺎدهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﭼﺎﭘﻜﺮدن ﻟﻪ ﺷﺎردا ﺑﻪڕﻮه دهﺑﻪن ،ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮهش ﻟﻪ ﺷﺎری ھﻪوﻟﺮدا زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ١٢٠ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهش ﺑﻪﺷﯽ ھﻪره زۆری ﺋﺎﻣﺮی ﭼﺎﭘﻪﻛﺎن ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﻦ و ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧۆن و ھﺎﯾﺪﻟﺒﺮﮔﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﻦ. دژاﯾﻪﺗﯽ ﻧﻮان ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎن زۆرﻚ ﻟﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺋﻪھﻠﯿﯿﻪﻛﺎن ھﯚﻛﺎری ﺧﺮاﭘﯽ ﺋﻪو
ﺋﺎراﻓﯿﻨﺪ ﺋﻪدﯾﮕﺎ
ﺟﺎن ﻣﺎری ﮔﯚﺳﺘﺎف
ﻋﻪﺗﯿﻖ ڕهﺣﯿﻤﯽ
ﺧﻪﺗﻪ ﺋﻪدهﺑﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ٢٠٠٨ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﻪﺗﯽ ﻧﯚﺑ ﺑﯚ ﺋﻪدهﺑﯿﺎت ،ﺧﻪﺗﯽ ﻧﯚﺑﯽ ٢٠٠٨ﺟﺎن ﻣﺎری ﮔﯚﺳﺘﺎف ﻟﻮﻛﻠﯿﺰوی ﻓﻪرهﻧﺴﯽ ﺑﺮدی ،ﺋﻪم ﻧﻮوﺳﻪره ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺳﺮاون ﺑﻪو ھﻪﺳﺘﻪ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺘﯿﯿﻪ ﺷﻪﻓﺎﻓﻪی ﻛﻪ ﺑﻪھﯚﯾﺎﻧﻪوه دهﻧﮕﯚﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی ﻟﻪ ﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻧﺎﯾﻪوه ،وهك ﺷﺎﻛﺎری )ﳒﻤﺔ ﺗﺎﺋﻬﺔ(ی ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٩٢ﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ﻛﯚﭼﯽ ﯾﻪھﻮدﯾﯿﻪﻛﺎن دهﻛﺎت ﺑﯚ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻦ ﻟﻪ رووﯾﻪﻛﯽ رهﺧﻨﻪ ﺋﺎﻣﺰاﻧﻪوه.
ﻟﻮﻛﻠﯿﺰوی ﻓﻪرهﻧﺴﯽ ﺑﻪ ھﻪﻣﻪڕهﻧﮕﺒﻮوﻧﯽ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺳﺮاوه ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺋﻪو ﻛﺎره ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﺎﯾﻪخ ﺑﻪ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻪم و ﻣﻪﯾﻨﻪﺗﯽ ﻣﺮۆڤ دهدات ،ﺋﻪم ﻧﻮوﺳﻪره ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك ﻧﺰﯾﻜﺒﯚﺗﻪوه ﻟﻪ رووداوه ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﻟﻪ رﮕﻪی ﺋﻪم ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧﻪوهﯾﻪوه ﻛﺎرهﻛﺘﻪرﻜﯽ ﻛﺎرﯾﺰﻣﯽ ﺑﯚ ﺧﻮﻘﺎﻧﺪووه ..ﻟﯿﮋﻧﻪی داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻧﯚﺑ ﺳﺘﺎﯾﺸﯽ ﺋﻪم ﻧﻮوﺳﻪرهﯾﺎن ﻛﺮد ،ﺑﻪوهی داھﻨﻪر ﺑﻮو ﻟﻪ ﭼﯿﺮۆﻛﻪﻛﺎﻧﯽ و ﺳﻪرﻛﺸﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ،ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺑﯚ ﻣﻨﺪاﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻮهو ﻟﻪو وﺗﺎراﻧﻪی ﻛﻪ ﻧﻮوﺳﯿﻮﻧﯽ ﻟﻪ دووا وﺗﻪو ﺑﻪﻻﻏﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪﻛﻪ وﺗﺮا» :ﻧﻮوﺳﻪری ﺑﯿﺮۆﻛﻪﺗﺎزهﻛﺎن و ﺳﻪرﻛﺸﯿﯿﻪ ﺷﯿﻌﺮﯾﯿﻪﻛﺎنو ﭘﺪاﻧﯽ ﭼﮋهھﻪﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎنو
دۆزهرهوهی ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻣﺮۆﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﭘﺸﺖ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪﺗﯿﯿﻪ ﺑﺎوهﻛﺎﻧﻪوه «.ھﻪرﭼﯽ ﺧﻪﺗﯽ ﭘﯚﻛﻪری ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪ ﻧﻮوﺳﻪری ھﯿﻨﺪی )ﺋﺎراﻓﯿﻨﺪ ﺋﻪدﯾﮕﺎ( درا ،ﻟﻪ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ )ﺍﻟﻨﻤﺮ ﺍﻻﺑﯿﺾ( ﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ژﯾﺎنو ﺳﻪرﺑﻮردهی ﭘﯿﺎوﻚ دهﻛﺎت ﻟﻪ ﮔﻮﻧﺪﻜﯽ ھﯿﻨﺪﯾﺪا و ﻟﻪ رووی ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻛـﺎروﺑـﺎرو ﺋـﯿـﺸـﻪﻛـﺎﻧـﯽ ﺋﻪو ﭘﯿـﺎوه ﻟـﻪ ﻧـﯿﻮدهﻟﮫﯿﺪا. ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی دادوهران ﻣﺎﯾﻜﻞ ﺑﻮرﺗﯿﻮ وﺗﯽ: »ﺋﻪم ﭼﯿﺮۆﻛﻪ )ﺍﻟﻨﻤﺮ ﺍﻻﺑﯿﺾ( ﻻﯾﻪﻧﻜﯽ رهﺷﭙﺴﺘﻪ ھﯿﻨﺪﯾﯿﻪﻛﺎن دهردهﺧﺎت ﻛﻪ ﺋﻪرﻛﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓو ﻗﻮرﺳﯽ ﺧﺴﺘﯚﺗﻪﺳﻪر ﺋﻪدای ﻧﻮوﺳﯿﻨﻪﻛﻪی ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ وا ﻟﻪ ﺧﻮﻨﻪر ﺑﻜﺎت ﺳﯚزﯾﺎن ﺑﯚی ﺑﺠﻮﺖ« .ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ
ﺧﻪﺗﯽ ﭘﯚﻛﻪر ﺑﯚ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻋﻪرﺑﯽ ،ﺧﻪﺗﻪﻛﻪ ﺑﯚ ﻣﯿﺴﺮ ﭼﻮو ،ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪ رﮕﺎی ﺑﻪھﺎ ﺗﺎھﯿﺮی ﭼﯿﺮۆﻛﻨﻮوﺳﻪوه ﻟﻪ ﻛﺘﺒﻪﻛﻪﯾﺪا ﺑﻪ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ )واﺣﺔ اﻟﻐﺮوب( .ﺑﻪم ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺧﻪﺗﯽ ﮔﯚﻧﻜﻮر ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺧﻪﺗﯽ ﺋﻪدهﺑﯽ دادهﻧﺮﺖ ﺑﯚ ﭼﯿﺮۆك ﻟﻪ ﻓﻪرهﻧﺴﺎدا ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺧﻪﺗﻪﻛﻪ ﺑﯚ )ﻋﻪﺗﯿﻖ رهﺣﯿﻤﯽ( ﺑﻪ ﺑﻨﻪﭼﻪ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﯽ ﺑﻮو، ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ )ﺣﺠﺮ ﺍﻟﺼﺒﺮ(دا ،ﻟﻪم ﭼﯿﺮۆﻛﻪدا ﻧﻮوﺳﻪر داﻧﭙﺪاﻧﺎﻧﯽ ژﻧﻪ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻤﺎن ﺑﯚ دهﮔﺘﻪوه ﻛﻪ رزﮔﺎری ﺑﻮوه ﻟﻪ ﺳﺘﻪﻣﯽ ﺧﺰاﻧﯽ و ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯽ ،ﻟﻪﺑﻪردهم ﻣﺮدهﻛﻪﯾﺪا ،ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺗﻮاﻧﺎی وﻧﺒﻮوه ﻟﻪ ﺟﻮﻪو ھﻪﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ.
ﺧـــﻪﺗــــــﯽ دهزﮔﺎی ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶو وهﺷﺎﻧﺪن ﺑﯾﺎرﯾﺪاوه ﻟﻪﻣﺴﺎﻪوه ﺧﻪﺗﯽ ﺳﺎﻧﻪی ﺧﯚی ﻟﻪ ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯿﯽو روﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾﯽو ﻛﯚﻣﻪﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ ﺑﺒﺨﻪﺷﺘﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﻟﮫﺎﺗﻮو و ﺑﻪھﺮهﻣﻪﻧﺪ ﻟﻪو ﺑﻮاراﻧﻪدا. وا ﺑﯾﺎره ﺧﻪﺗﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﯾﺎدی داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ دهزﮔﺎی
ﺧﻪﻧﺪاﻧﺪا ﺑﺒﻪﺧﺸﺮﺖ ،ﻛﻪ ﻣﺎوهﻛﻪی دهﻛﻪوﺘﻪ ﻧﻮان ﯾﺎدی ﻧﻪورۆزو ﯾﺎدی رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﯿﯽ ﻛﻮردی. ﺧﻪﺗﻪﻛﻪش ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﻣﯿﺪاﻟﯿﺎﯾﯽ ﺧﻪﻧﺪانو ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﻣﺎددﯾﯽ ﺳﻪﻧﮕﯿﻦ ﻛﻪ ﻛﻪﺳﯽ رﺰﻟﻨﺮاو ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺳﻮودی ﻟ وهرﺑﮕﺮﺖ
ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﯚ ﺑﺮهودان ﺑﻪ ﻛﺎرو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎنو ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚی. ﺋﻪوهی ﺟﮕﻪی ﺳﻪرﻧﺠﻪ ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺴﺎڵ وهك دهﺳﭙﻜﻚ ﺑﯚ ﺧﻪﺗﯽ ﺧﻪﻧﺪان دهدرﺘﻪ دوو رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪﯾﯽ)ﻧﺮو ﻣ(ﯾﻪك ﻟﻪﮔﻪڵ رﻜﺨﺮاوﻜﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻣﻪدهﻧﯽ. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
49
ڕوﻧﺎﮐﺒﯿﺮی
ﮐﯚﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﮐﺎن ﮐﺸﻪﯾﻪ
ﮐﺸﻪی ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﺸﯽ ھﻪﯾﻪ
48
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﻛﺸﻪﻛﺎن ﻛﺎﻣﺎﻧﻪن؟ ﺧﺎوهﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی رهﻧﺞ وﺗﯽ» :زۆرﺑﻪی ﺋﺎﻣﺮهﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎپ ،ﺧﺮاپ و ﻛﯚﻧﻪن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﺎﻣﺮی ﭼﺎﭘﯽ ﺗﺎزه زۆر زۆر ﮔﺮاﻧﻪو ﻧﺎﻛدرﺖ ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﭘﺎرﭼﻪﺷﯿﺎن دهﺳﺖ ﻧﺎﻛﻪوﺖ ،ﺋﻪﮔﻪر ﭘﺎرﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﻣﺮهﻛﻪ ﺗﻜﭽﻮو، ﺋﻪﮔﻪر ﻟﺮهﭼﺎرهﺳﻪری ھﻪﺑﻮو ،ﺋﻪوا ﭼﺎﻛﺪهﻛﺮﺘﻪوه ﭼﺎﻛﯽ دهﻛﻪﻧﻪوه ،ﺟﯚری ﺋﻪو وهرهﻗﻪﯾﻪی ﻛﻪ ﺑﻪﻛﺎری دهھﻨﯿﺖ دهﮔﯚڕﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺎﻏﻪز ھﻪﯾﻪ ﺗﯚزی ھﻪﯾﻪو رهﻧﮕﻪﻛﺎن ﺗﻚ دهدات ،ﻛﺎﻏﻪز ھﻪﯾﻪ ﺗﻪﻧﻜﻪ ﯾﺎﺧﻮد ﺋﻪﺳﺘﻮوره ،ﻟﻪ ﺑﺎزاڕﯾﺸﺪا ھﻪﻣﻮو ﺟﯚره ﻛﺎﻏﻪزﻚ ھﻪﯾﻪ ،زۆرﺧﺮاپ ھﻪﯾﻪ و ﺑﻪﻧﺎﭼﺎرﯾﺶ ﺑﻪﻛﺎری دهھﻨﯿﻦ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهی ھﯿﭻ ﭼﺎودﺮﯾﯿﻪك ﺑﯚ ﻛﺎﻏﻪز ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻨﻮورهﻛﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﺟﯚری ﻛﺎﻏﻪز ﻟﻪ ﺋﺮاﻧﻪوه دهھﻨﻨﻪ ﺋﺮه و ﺳﺎﻏﯽ دهﻛﻪﻧﻪوه«. ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺣﻪﺳﻪﻧﯽ ﺧﺎوهن ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﻧﺎزه ﻟﻪ ﺷﺎری ھﻪوﻟﺮ ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻪوه وﺗﯽ» :ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﻟﻪ ﭼﺎﭘﺪاﻧﯽ ﻛﺘﺐ ھﯿﭻ ﻧﺎدات ﺑﻪ ﺋﻤﻪ، ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺳﻮدی ﻟﻮهرﺑﮕﺮﯾﻦ ،ﺋﻪو ﭘﺎره زۆرهی ﻛﻪ دهﯾﺪات ﺑﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﻟﻪ دهرهوه ﺑﯚﯾﺎن ﻟﻪ ﭼﺎپ دهدهن ،ﺳﺎﻧﻪ ﻧﺰﯾﻜﻪی ٣ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر دهﭼﺘﻪ دهرهوه ،ﺑﻪ ﺑﯿﺎﻧﻮی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻤﻪ ﺑﻪ ﻛﺎری ﺣﻜﻮﻣﻪت راﻧﺎﮔﻪﯾﻦ ،ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﻪك ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺑﻤﻨﺖ ﺑﯚ ﻛﺎﺗﯽ دهﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ وادهی ﺧﻮﻨﺪن ﭘﻤﺎن دهﺖ«. ﺧﺎﻟﯿﺪ داوای دهرﭼﻮوﻧﯽ ﺑﯾﺎرﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎن دهﻛﺎت و وﺗﯽ» :دوای ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻪﭘﯽ ﺑﯾﺎرﻚ ﻛﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٦دهرﭼﻮوه ﺗﯿﺪا رﮕﻪ ﻟﻪ ھﻪر ﻻﯾﻪﻧﻚ دهﮔﺮﺖ ﻛﻪ ﻛﺘﺐ ﻟﻪ دهرهوهی ﻋﯿﺮاق ﭼﺎپ ﺑﻜﺎت، ﺋﻪﻣﻪش ﺳﻮدی زۆری ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ،ﺑﻪم ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ﻧﻪك ﺑﯾﺎری وای دهرﻧﻪﻛﺮدوه ،ﺑﻪﻜﻮ ﺧﯚﺷﯽ ھﺎﻧﯽ ﻛﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت دهدات ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﺘﺐ ﻟﻪ ﭼﯿﻦ و ﺋﻮردون ﭼﺎپ ﺑﻜﺎت«. ھﻪرﭼﯽ ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪهﻛﻪی ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻧﻮێ ﺑﻮو ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﭼﺎپ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وﺗﯽ» :ﺑﻪداﺧﻪوه ﻟﻪﻧﺎو ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا ھﯿﭻ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻧﯿﯿﻪ ،زۆرﺟﺎر ﺷﺘﻤﺎن ﺑﺮدووه ﺑﯚﻻی ﺗﯚڕﻧﻪﭼﯽ ﺑﯚی ﺳﻪﻗﻪﺗﻜﺮدوﯾﻦ ﻟﻪ ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋﻪوهی ﺑﯚﻣﺎن ﭼﺎك ﺑﻜﺎت ،ﺋﺴﺘﺎ ﺋﻤﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺑﻪﻏﺪاو ﺋﺮان دهﺑﻪﺳﺘﯿﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ھﺎﯾﺪﻟﺒﺮگ ﻟﻪ ﺋﺮان ھﻪﯾﻪ ،ﻟﻪ ھﻪوﻟﺮﯾﺶ ﻟﻘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻣﺎن رۆﻻﻧﺪ ﻛﺮاوهﺗﻪوه ،ﺑﻪم ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺗﻪواوی ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑﯿﻦ ﻧﺎﻛﻪن«. ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ــ راوﮋ ﻛﺎﻣﻪران ،ھﻪوﻟﺮ ــ رﺪار ﺑﻪﻛﺮ
ﻻدن( و ھﻪوﯽ دۆزﯾﻨﻪوهی ﺷﻮﻨﻪﻛﻪی دهدات، ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻛﻪ دهزﮔﺎی ھﻪواﮕﺮی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﻪرﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ھﻪﻣﻮو ﭘﺎرهو ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪدا
ﻟﻪﭘﺎش ﺋﻪم ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوهی ﻣﯚرﮔﺎن ﺟﺎرﻜﯽ دﯾﻜﻪ دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﻧﺎو ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﻪﮕﻪﻧﺎﻣﻪﯾﯽ و ھﻪﻣﺎن ﺷﻮازی ﭘﺸﻮوش ﺑﻪﻛﺎر دهھﻨﺖ ،ﺋﻪم دهرھﻨﻪره دهﮔﻪڕﺖ ﺑﯚ ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرو دهرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪی ﻛﻪ ﺋﯿﺪارهی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﺑﯚ ﺑﻪرهﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧﻪوهی ﺗﯿﺮۆر ﮔﺮﺗﻮﯾﻪﺗﯿﯿﻪﺑﻪر ،ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﺑﯚﺧﯚی دهﺳﺖ دهﻛﺎت ﺑﻪ ﮔﻪڕان ﺑﻪدوای ﭘﯿﻼﻧﺪاڕﮋهر و ﺑﯿﺮﯾﺎری رﻜﺨﺮاوی ﻗﺎﻋﯿﺪهی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ )ﺋﻮﺳﺎﻣﻪ ﺑﻦ
ﺷﻮﻨﻪﻛﻪی ﺑﺪۆزﺘﻪوه. ﺑﻪم ﻣﯚرﮔﺎن ﺑﯚﭼﯽ دهﯾﻪوﺖ ﺷﻮﻨﯽ ﺑﻦ ﻻدن ﺑﺪۆزﺘﻪوه؟ ﺑﻪﻛﻮرﺗﯽ و وهﻛﻮ ﺋﻪوهی ﺑﯚﺧﯚﺷﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪدا ﭘﻤﺎن دهﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ دهﯾﻪوﺖ ﻣﻨﺪاﻪ ﻧﯚﺑﻪرهﻛﻪی ﻛﻪ ﺑﯾﺎره ﻟﻪداﯾﻚ ﺑﺒﺖ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﻜﯽ ﺑﻪدوور ﻟﻪ ﺗﯿﺮۆردا ﺑﮋی، ﻣﯚرﮔﺎن وهﻛﻮو ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪدا دهردهﻛﻪوﺖ و ﻟﻪﮔﻪڵ ژﻧﻪ دووﮔﯿﺎﻧﻪﻛﻪﯾﺪا ﻗﺴﻪ دهﻛﺎت ،وهﻛﻮو ھﻪر ﺑﺎوﻛﻜﯽ ﺑﻪﺳﯚز ﻟﻪﺧﯚی رادهﺑﯿﻨﺖ ﻛﻪ رﮕﺮی ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﺎﻧﻪ ﺑﻜﺎت ﻛﻪ
رهﻧﮕﻪ ﺑﻨﻪ رﯽ ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﺎ ﻟﻪﻧﺎو ﻣﺎﺪا ﺑﺖ ﯾﺎﺧﻮد ﻟﻪ دهرهوهی ﻣﺎڵ ،ﺑﻪم ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎره ﮔﻪورهﯾﻪی ﻛﻪ رووﺑﻪڕووی دهﺑﺘﻪوه ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﺎﯾﺎ ﭼﯚن رﮕﺮی ﺑﻜﺎت ﻟﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ﺗﯿﺮۆر ،ﻛﻪ ﺋﻪم ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪ ﻟﻪ دهرهوه رووﺑﻪڕووﯾﺎن دهﺑﺘﻪوهو ﺋﻮﺳﺎﻣﻪ ﺑﻦ ﻻدﻧﯿﺶ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دهﻛﺎت ،ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرهﺷﻪوه ﺋﻪوهی ﺑﻪﺑﯿﺮدا دﺖ ﻛﻪ ﺑﯚﺧﯚی ﺑﮕﻪڕﺖ ﺑﻪ دوای ﺋﻪوﺷﻮﻨﻪدا ﻛﻪ رهﻧﮕﻪ ﺋﻮﺳﺎﻣﻪ ﺑﻦ ﻻدﻧﯽ ﺗﺪاﺑﺖ. ﺑﻪم ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎره ﮔﺮاﻧﻪی ﻛﻪ روﺑﻪڕوی دهﺑﺘﻪوه ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﺎﯾﺎ )ﺋﻮﺳﺎﻣﻪ ﺑﻦ ﻻدن ﻟﻪﻛﻮﯽ ﺋﻪم ﺟﯿﮫﺎﻧﻪداﯾﻪ(؟ ھﻪر ﺋﻪم ﭘﺮﺳﯿﺎرهﺷﻪ ﻛﻪ ﺑﯚﺗﻪ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ و ﻻﻧﯽ ﻛﻪم ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﺪا ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺎﺘﻪ ﺟﺎڕﯾﺎﻧﻪ ھﻪوﯽ دۆزﯾﻨﻪوهی وهﻣﻪﻛﻪی دهدات ،ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪی ﻓﯿﻠﻤﻪ ﻛﻪ ش ﻧﺎودهﻧﺖ ،ﺑﻪﺷﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﻟﻪ ﮔﻪﺷﺘﯽ ﻛﻪ ﮔﻪڕان، ﻟﻪم ﮔﻪﺷﺘﻪدا د ه ﭼﺘﻪ ﻧﺎ و ﭼﻪ ی ﺧﯚڕھﻪﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ. دهﺳﺖ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﮔﻪڕان ﮔﻪﺷﺘﯽ ﮔﻪڕاﻧﻪﻛﻪی ﺑﻪ ﻓﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺟﯚرهﻛﺎﻧﯽ ﭼﻪك و ﺗﻪﻗﻪﻣﻪﻧﯽ و ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯽ دهرﺑﺎزﺑﻮون ﻟﻪ ﻛﻪﻣﯿﻨﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﻪﻛﺎن و ﻓﺮﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻪﻣﻚ ﻟﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ دهﺳﺖ ﭘﺪهﻛﺎت ،ﭘﺎﺷﺎن ﻣﯿﺴﺮ دهﺑﺘﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﺑﺎزﮔﻪ ،ﺑﯚ دۆزﯾﻨﻪوهی ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ھﺎوڕێ ﻧﺰﯾﻜﻪﻛﺎﻧﯽ زهواھﯿﺮی ،ﻛﻪ رهﻧﮕﻪ ﺷﻮﻨﻪﻛﻪی ﭘ ﺑﺖ. ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪم دواﻧﻪ ،ﺑﻦ ﻻدن و زهواھﯿﺮی ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﭘﻜﻪوهن و ﭘﻜﯿﺸﻪوه ﻛﺎردهﻛﻪن ،ﻟﻪ ﻣﯿﺴﺮ ﻣﯚرﮔﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ﺧﻪﻜﻪﻛﻪدا رووﺑﻪڕوو دهﺑﺘﻪوه ،ﺋﻪو ھﯚﻛﺎری ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪڕهوی ﺑﯚ ﺧﻮدی وﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﯽ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
51
ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ
ﮔﻪڕان ﺑﻪدوای راﺳﺘﯿﺪا ﻟﻪ ﺧﯚڕھﻪﺗﯽ دوور
ﺑﻦ ﻻدن ﻟﻪﻛﻮﯿﻪ؟
دهرھﻨﻪری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﻣﯚرﮔﺎن ﺳﺒﺎرﻟﻮك ﺷﻮازﻜﯽ زۆر ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎ ﻟﻪ ﻓﻠﯿﻤﯽ ﺑﻪﮕﻪﻧﺎﻣﻪی »Super Size «Meﻛﻪ ﺗﻪوهرهی ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر زﻧﺠﯿﺮهﯾﻪك ﻟﻪ ﭼﺸﺘﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﮐﺪۆﻧﺎﺪ ﺑﻮو ،ﻛﺎﺗﻚ ﻣﯚرﮔﺎن ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ رۆﯽ دهرھﻨﻪرﻜﺪا ﻧﻪﻣﺎﯾﻪوه ﻛﻪ ﺋﻪﻛﺘﻪرهﻛﺎن دروﺳﺖ دهﻛﺎت ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﯚﺧﯚی ﺑﻮوه ﺗﻪوهرهﯾﻪك ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ ﻛﺎﺗﻚ ﺑﯾﺎرﯾﺪا ﺧﯚی ﺑﺒﺘﻪ ﻣﺎدهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوه ﺑﯚ دهرﺧﺴﺘﻨﯽ 50
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
زﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮاردهﻣﻪﻧﯿﯿﻪ ﺧﺮاﻛﺎن. ﺋﻪم دهرھﻨﻪره ﺧﯚی ﺧﺴﺘﻪژﺮ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪﻛﻪوه ﻛﻪ ﺗﺎ ﻣﺎﻧﮕﻚ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺧﻮاردهﻣﻪﻧﯽ ﻣﺎﮐﺪۆﻧﺎﺪی دهﺧﻮارد ،ﭘﺎﺷﺎن ﺑﻪراوردﻜﯽ ﻟﻪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﻛﺮد ﻟﻪﭘﺶ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﻛﻪو ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﻪش ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﻛﻪ، ﻟﻪدوای ﺑﻪﻣﺸﻮهﯾﻪ ﺑﻮو :ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑﻪرهو ﻧﺎﺟﮕﯿﺮی ﭼﻮوهو ﺗﻮوﺷﯽ ھﻪﻧﺪﻚ ﺑﺎرودۆخ ھﺎت ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﺑﻪﺳﻪرﯾﺪا ﻧﻪھﺎﺗﺒﻮو ،ﻗﻪﻪوی
)ﺋﻮﺳﺎﻣﻪ ﺑﻦ ﻻدن ﻟﻪﻛﻮﯽ ﺋﻪم ﺟﯿﮫﺎﻧﻪداﯾﻪ(؟ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﻓﻠﯿﻤﻜﯽ دۆﻛﯚﻣﻨﺘﻜﺎری ﻧﻮﯿﻪ ﻟﻪ دهرھﻨﺎﻧﯽ دهرھﻨﻪری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﻣﯚرﮔﺎن ﺳﺒﺎرﻟﻮك ،ﻟﻪ وهﻣﯽ ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎرهﺷﺪا ﻛﻪ دهرھﻨﻪر ﻟﻪ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﻓﻠﯿﻤﻪﻛﻪﯾﺪا وروژاﻧﺪوﯾﻪﺗﯽ دهﺳﺖ دهﻛﺎت ﺑﻪ ﮔﻪﺷﺘﻚ ﺑﯚ زۆرﻚ ﻟﻪ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﻪﻛﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ و ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ و ﺗﺎ دهﮔﺎﺗﻪ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ،ھﻪوﯿﺶ دهدات ﻟﻪﻧﻮان ﺧﻪﯾﺎڵ و راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪ وهﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪی ﺑﮕﺎت.
و ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﭘﻪﺳﺘﺎﻧﯽ ﺧﻮﻦ ،زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ رﮋهی ﻛﯚﻟﺴﺘۆڵ ﻟﻪ ﻟﻪﺷﯿﺪا ،ﻓﯿﻠﻤﯽ »Super «Size Meدهﻧﮕﺪاﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی ھﻪﺑﻮو ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٤دا ﺑﻮوه ،ﺋﺎﮔﺎدارﻛﻪرهوهﯾﻪك ﺑﯚ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﺧﺮاﭘﯽ ﺋﻪو ﺧﻮاردﻧﻪی ﻛﻪ دهﯾﺨﻮات ،ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ﺧﻮاردهﻣﻪﻧﯽ ﻣﺎﮐﺪۆﻧﺎﺪی ﺑﯚﺗﻪ ﺧﻮاردﻧﻜﯽ رۆژاﻧﻪی ﺧﻪﻜﯽ ﻟﻪ وﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟﻪ زۆر ﺷﻮﻨﯽ دﯾﻜﻪی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺸﺪا.
ﭘﻪﻧﺠﻪره
رووﺧﺎﻧﯽ ﺗﯿﯚرﯾﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ﭘﯿﺮۆزهﻛﺎن ﻓﻪرﯾﺪ ﺋﻪﺳﻪﺳﻪرد
ﺳﻪردهﻣﺎﻧﻚ ﺑﻮو ﻋﻪرهﺑﻪﻛﺎن ﺧﻪوﯾﺎن ﺑﻪ دهوﻪﺗﻜﯽ ﭘﺎﻧﻮﭘﯚڕهوه دهﺑﯿﻨﯽ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺪاوی ﻓﺎرﺳﻪوه ﺗﺎ ﺳﻪرﻟﻮاری ﺋﻪﺗﻼﻧﺘﯿﻚو ﻟﻪ ﻛﻮهﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚرۆسو دهرﯾﺎی ﻧﺎوهڕاﺳﺘﻪوه ﺗﺎ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﯿﺎ درﮋ دهﺑﺘﻪوه .ﻟﻪم دهوﻪﺗﻪﺷﺪا ھﯿﭻ ﺟﯿﻪﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺟﻮﻟﻪﻛﻪ ﻧﻪھﺸﺘﺒﯚوهو ﺗﺎ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﺷﻪﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑوای ﺗﻪواوﯾﺎن ﺑﻪوه ھﻪﺑﻮو ﻛﻪ ﺟﻮﻟﻪﻛﻪ ﻓێ دهدهﻧﻪ ﻧﺎو دهرﯾﺎوه. ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪرﯾﺸﺪا ،ﺟﻮﻟﻪﻛﻪ زاﯾﯚﻧﯿﺴﺘﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪدهی ﻧﯚزدهھﻪﻣﻪوه ﻟﻪ رهوﺗﯽ ھﻪوﺪاﻧﯿﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻜﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ، ﺑﺎوهڕی ﺗﻪواوﯾﺎن ﺑﻪوه ھﻪﺑﻮو ﻛﻪ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺳﻪرهﺗﺎی دهﺳﺘﭙﻜﯽ ھﺎﺗﻨﻪدﯾﯽ ﺑﻪﻨﯽ ﺧﻮاﯾﻪ ﺑﯚ ﺟﻮﻟﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪردهﻣﻜﯽ ﻧﺎدﯾﺎردا ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ دا ﺑﻪﺳﺘﺒﻮو ﻛﻪ ﺳﻪرزهﻣﯿﻨﻜﯽ ﭘﺎﻧﻮﭘﯚڕی ﻟﻪروﺑﺎری ﻓﻮراﺗﻪوه ﺗﺎ روﺑﺎری ﻧﯿﻞ ﺑﺪاﺗﻪ ﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ. ﺑﻪم ﺋﻪم دوو ﺋﺎواﺗﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﮔﺮژیو ﻛﻮﺷﺘﺎرو ﺑﻪﻓﯿۆداﻧﯽ داھﺎت ،ھﯿﭻ ﺷﺘﻜﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ﻟ ﻧﻪڕﺳﻜﺎ .ﭘﺎش زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪﻧﯿﻮ ﺳﻪده ﺗﻜﯚﺷﺎن ،ﻧﻪ ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻋﻪرهب ھﺎﺗﻪ دیو ﻧﻪ ﻟﻪ ﻓﻮراﺗﻪوه ﺗﺎ ﻧﯿﻞ ﻛﻪوﺗﻪ ژﺮ دهﺳﺘﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ .ژﯾﺎن ﺳﺎﻏﯽ ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺷﺘﻜﻪو ﺑﻪدی ھﻨﺎﻧﯽ ﺷﺘﻜﯽ ﺗﺮه .ﺑﻪﻛﺮدهوهش ھﯿﭻ ﺷﺘﻚ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮ ﻧﯿﯿﻪو ھﯿﭻ ﺷﺘﻜﯿﺶ ﻟﻪﺑﻪدی ھﻨﺎﻧﯽ دژوارﺗﺮ ﻧﯿﯿﻪ. وهك ﻟﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﻋﻪرهب-ﺟﻮﻟﻪﻛﻪدا دهردهﻛﻪوێ ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ﭘﯿﺮۆزهﻛﺎن ﻟﻪ ﻧﻪوهﯾﻪﻛﻪوه ﺑﯚ ﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﻪﻣﯿﺮات ﺑﻪﺟ دهھﺪرﻦو ھﻪر ﻧﻪوهﯾﻪﻛﯿﺶ ﺑﻪ ﺋﻪرﻛﯽ ﺧﯚی دهزاﻧ ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﺑﻪدﯾﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﻪ ﺑو ﺋﻪﮔﻪر ﭘﺸﯽ ﻧﻪھﺎﺗﻪ دی ،ﺑﯚ ﻧﻪوهی ﭘﺎش ﺧﯚی ﺑﻪﺟ د .ﺑﻪم ﺧﯚ ﻧﺎﺷﻜﺮێ ﻧﻪوهﻛﺎن ﻟﻪ ھﺎوﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺪا ﺑﯚ ھﻪﺗﺎھﻪﺗﺎﯾﻪ درﮋهﭘﺪاﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﺮی ﺑﻦو ھﻪرﯾﻪﻛﻜﯿﺎن وای داﺑﻨ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﺎﻣﻪ ﻣﮋووﯾﯿﻪﻛﻪی ،ﺑﻪدﯾﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻧﻪوهی ﭘﺸﻮوه. ﺋﻪﮔﻪر ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم رﯾﺘﻤﻪ ﺑﻪردهوام ﺑ ،دهﺑ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ
درﮋﺑﻮوﻧﻪوهی ﻣﻠﻤﻼﻧو ﮔﺮژیو ﻧﺎﺧﯚﺷﯽ ،ﻣﮋووی ﻧﻪوهﻛﺎن ھﯿﭽﯽ ﺗﺮی ﺗﺪا ﻧﻪﺑ. ﺟﯿﮫﺎن ﭼﯿﺘﺮ ﺑﻪرﮔﻪی ﺋﻪم ﻣﻠﻤﻼﻧ دژواراﻧﻪ ﻧﺎﮔﺮێو ﻧﺎﺷﻜﺮێ ﺑﯚ ھﻪﺗﺎھﻪﺗﺎﯾﻪ رقو ﻛﯿﻨﻪ ﻟﻪ ﻧﻪوهﯾﻪﻛﻪوه ﺑﯚ ﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﻪﻣﯿﺮات ﺑﻪﺟ ﺑﻤﻨ. ﻟﻪ ھﻪﺷﺘﺎﻛﺎﻧﺪا ﻋﻪرهﺑﻪﻛﺎن ﺑﻪﻛﺮدهوه وازﯾﺎن ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻦ ھﻨﺎو ﺑﻪدی ھﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﻪﺷﯿﺎن ﺑﯚ رۆژﮔﺎر ﺑﻪﺟﮫﺸﺖ .ﯾﻪﻛﻪم ﺋﺎﻣﺎژهش ﺑﯚ وازھﻨﺎن ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳﯾﻨﻪوهی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ،ﻟﻪ ﭘﺮۆژهﻛﻪی ﻣﯿﺮ ﻓﻪھﺪدا دهردهﻛﻪوێ ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪﺷﺘﺎﻛﺎﻧﺪا ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪﻛﯽ وای ﺗﺨﺴﺘﺒﻮو ﺷﺘﻜﯽ وای ﻟ ھﻪﺪهﻛﻨﺮا ﻛﻪ ﻋﻪرهب ﺋﺎﻣﺎدهﯾﻪ دان ﺑﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﺪا ﺑﻨ. ﻟﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﺶ ﺋﻪم ﻧﻪوهﯾﻪی ﺋﺴﺘﺎی ﺟﻮﻟﻪﻛﻪ ﭘﯿﻮاﯾﻪ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯽ ﮔﻪوره ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻜﯽ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪﯾﯿﻪو ﺑﯚ ﺑﻪدﯾﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ، ﺟﮕﻪ ﻟﻪرازﯾﺒﻮون ﺑﻪ دهوﻪﺗﻜﯽ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯽ ،ھﯿﭻ ﺋﻪﻟﺘﻪرﻧﺎﺗﯿﭭﻜﯽ ﺗﺮ ﻧﯿﯿﻪ. ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ دوو ﺋﺎﻣﺎژهش ﻛﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯽو ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﮔﻮزارﺷﺘﯿﺎن ﻟ ﻛﺮدوه ،ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﯿﺸﺎﻧﯿﺎن داوه ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎدهن ٪٩٥ی ﺧﺎﻛﯽ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻜﺸﻨﻪوه، ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺋﻪوهﯾﺎن دهرﺑﯾﻮه ﻛﻪ ﭘ ﻟﻪﺳﻪر ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ﺋﺎوارهﻛﺎن ﺑﯚ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ داﻧﺎﮔﺮن .ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ دێ ﻛﻪ ﻧﻪوهی ﺋﻪم ﺳﻪردهﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﯿﺘﯚدﻜﯽ ﺟﯿﺎواز ﺑﯿﺮدهﻛﺎﺗﻪوهو ﮔﻮرجو ﮔﯚﺘﺮ ﺧﯚی ﻟﻪ ﻓﺎﻛﺘﻪره ﻣﮋووﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺸﻪﻛﻪ راﭘﺴﻜﺎﻧﺪووه. ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﮋوو وهك رﻮﺷﻮﻨﻚ ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪﻛﺎن ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺋﺎﯚزﯾﯽ ﻟ دهﻛﻪوﺘﻪوه .ﻧﻪوهﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻪﭼﺎوﻚ ﺳﻪﯾﺮی راﺑﺮدوو ﺑﻜﻪنو ﺑﻪﭼﺎوﻜﯽ ﺗﺮ ﺳﻪﯾﺮی ﺋﺎﯾﻨﺪه ﺑﻜﻪن .ﺋﻪﮔﻪر ﺋﺎﯾﻨﺪهﯾﺎن ﮔﻪرهﻛﻪ ،دهﺑ ﺑﻪھﻪردوو ﭼﺎو ﺳﻪﯾﺮی ﺑﻜﻪن.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
53
ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ
ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ دهﮔﺘﻪوه ،ﻛﻪ ھﻪﻮﺴﺘﻜﯽ ﻧﻪرم و ﻧﯿﺎﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو وﺗﺎﻧﻪدا ﻛﻪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺎن ﺗﺪا ﺑو ﺑﯚﺗﻪوهوه ،ﺋﻪوهﺗﺎ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﯚﺧﯚی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪرۆك ﻣﻮﺑﺎرهﻛﺪا ھﺎوﻛﺎری دهﻛﺎت و ﺑﻪ ﭘﺎره و ﺑﻪ ﭼﻪك ھﺎوﻛﺎری دهﻛﺎت ،ھﻪروهك و ﭼﯚن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪدام ﺣﺴﻨﯿﺸﺪا ﻛﺮدی ،ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ﺋﻪم ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻪی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن و ﻣﺎﻧﻪوهﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻛﻮرﺳﯽ دهﺳﻪت ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎوه ﻟﻪﺳﻪر ﺣﺴﺎﺑﯽ ﮔﻪﻟﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ﯾﺎﺧﻮد راﺳﺘﺘﺮ ﺑﯿﻦ ،وﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﻪداری ﺧﺮاپ دهدات و ﭘﻪﯾهوی ﻟﻪو ﻗﺴﻪﯾﻪ دهﻛﺎت ﻛﻪ دهﺖ :ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪﻛﯽ ﺧﺮاپ ﻛﻪ دهﯾﻨﺎﺳﻢ ﺑﺎﺷﺘﺮه ﻟﻪو ﺳﻪرﻛﺮده ﺧﺮاﭘﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻧﺎﯾﻨﺎﺳﻢ. ﺑﻪھﯚی ﺋﻪم ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪﺷﻪوه رﻗﯽ ﺧﻪﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوه ،ﺑﻪم ﺋﻪم ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﮔﻪﺷﺘﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ﮔﻮﯽ ﻟﻪ ﻗﺴﻪی ﺧﻪﻚ دهﮔﺮﺖ و ﺋﻪوهی ﺑﯚ دهردهﻛﻪوﺖ ﻛﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﺮه ﺟﯿﺎوازی دهﻛﺎت ﻟﻪﻧﻮان ﺋﯿﺪارهی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ھﺎووﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺳﺎدهی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﺪاو وهﻛﻮو ﯾﻪك ﻧﺎﯾﺎن ﭼﻮﻨﺖ، رﻗﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﻪم ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪش ﺑﯚ ﺗﯿﺮۆر ﻛﻪﻣﺘﺮ ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪ رﻗﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﺟﯿﮫﺎن، ﺋﻪوهی ﻛﻪ واﺷﯽ ﻛﺮدووه ﺗﯿﺮۆر ﺳﻪرﺑﻜﻪوﺖ ﺋﻪو ﺑﺮﺳﺘﯽ و ھﻪژاری و ﻧﺎدادﭘﻪروهرﯾﯿﻪ ﻛﻪ 52
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﻟﻪم ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪدا ﺑﻪرﺑوهو ﺑﻦ ﻻدن و ﺗﻮﻧﺪڕهوه ھﺎوﺷﻮهﻛﺎﻧﯽ ﻗﯚﺳﺘﻮﯾﺎﻧﻪﺗﻪوه ،ﻣﯚرﮔﺎن ﺋﻪم ﻗﺴﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﻣﻪﻏﺮﯾﺐ و ﺋﻮردون و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻦ و ﻣﻪﻏﺮﯾﺒﯿﺶ ﮔﻮﯽ ﻟﺪهﺑﺖ. ﻟﻪ ﺷﺎﻧﺸﯿﻨﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺳﻌﻮدﯾﯿﻪ و ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻣﯚرﮔﺎن دهﮔﺎﺗﻪ ﻟﻮﺗﻜﻪی ﺟﯿﺎوازی ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوه و ﺗواﻧﯿﻨﯽ ﺋﻪم دوو وﺗﻪ ﺑﯚ رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﻛﺸﻪﻛﺎن ،ﻛﻪ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﯽ زۆرﯾﺸﯽ ھﻪﺑﻮو ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻗﺴﺎﻧﻪدا ﻛﻪ ﻟﻪ ﺷﻮﻨﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﮔﻮﯽ ﻟ ﺑﺒﻮو ،ﺋﻪو ﻟﻪ ﺳﻪرداﻧﻪﻛﻪﯾﺪا ﺑﯚ ﺳﻌﻮدﯾﻪ ،ﺋﻪوهی ﺑﯚ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮو ﻛﻪ وﺗﺎره ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮه زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮای و ﺗﻮﻧﺪڕهوﯾﺎﻧﻪ ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪی رﻗﻠﺒﻮون ﻟﻪ ﻧﺎ ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻪﻛﺎن دهﻛﻪن ،ﺑﻪ ھﻪﻣﺎن ﺷﻮهش ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﺪا ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺟﯿﮫﺎد و ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﭘﺪهﻦ )ﺷﺦ( ﺋﻮﺳﺎﻣﻪ ﺑﻦ ﻻدن، ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎوادا ﺗﯿﺮۆر زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﮔﻪﺷﻪدهﻛﺎت و دهﺑﺘﻪ ﻣﯚﮕﻪ و ﭘﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪھﺰ ﺑﯚی ،ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮه ﻟﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﺪا. ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋﻪم ﮔﻪﺷﺘﻪ دوورودرﮋهدا ،ﻣﯚرﮔﺎن دهﮔﺎﺗﻪ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ،ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺧﻮارد ﻟﻪ وهﻣﯽ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺷﻮﻨﯽ ﺑﻦ ﻻدﻧﯽ ﻟﺪهﻛﺮدن ،وهﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوان ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ :ﻧﺎزاﻧﻢ ،رهﻧﮕﻪ ﻟﺮهﺑﺖ،
ﯾﺎﺧﻮد رهﻧﮕﻪ ﻟﻪوێ ﺑﺖ .ﺑﻪم ﻟﻪ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وهﻣﻜﯽ دﯾﻜﻪی دهﺳﻜﻪوت ﻛﻪ ﺟﯿﺎواز ﺑﻮو ﻟﻪ وهﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮو ،ﻟﻪم وهﻣﻪدا ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻦ ﻻدن ﻛﻪﻣﺒﺒﻮوﯾﻪوه و ﺗﯿﺸﻜﯽ دهﺧﺴﺘﻪﺳﻪر ﻻﯾﻪﻧﻜﯽ دﯾﻜﻪ :ﮔﻪڕان ﺑﻪدوای ﯾﻪك ﻛﻪﺳﺪا ﭼﯽ دهﮔﻪﯾﻪﻧﺖ ،چ رۆﻜﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪو ﻛﺸﻪﯾﻪی ﻛﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﯿﯿﻪوه دهﻧﺎﻨﺖ، ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎش ﺑﯚﺗﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ ﻟﻪو ﻛﺸﻪﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﺎووﺗﯽ ﺳﺎده ﻟﻪ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وهﻛﻮو ﭼﯚن ﺑﻪدهﺳﺖ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯿﺒﺎﻧﻪوه دهﻧﺎﻨﺖ ﺋﺎواش ﺑﻪدهﺳﺖ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎوه دهﻧﺎﻨﺖ ،ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻪﻨﯽ ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎن و ﺧﯚﺷﮕﻮزهراﻧﯿﯿﻪوه ھﺎﺗﻨﻪ ﺋﻪم وﺗﻪوه ،ﺑﻪم دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﻪی ﭼﯽ ﺑﻮو؟ ھﻪژاری و ﻧﺎﺋﻮﻣﺪی. ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﻣﯚرﮔﺎن ﭼﻮو ﺑﯚ ﺋﻪﺷﻜﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮراﺑﻮرا ،ﺑﯾﺎرﯾﺪا ﺑﭽﺘﻪ ﭘﯿﺸﺎوهر و ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن – ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻪوه ،ﻛﻪ زۆرﺑﻪی ﺧﻪﻚ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﻟﻪو ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪداﯾﻪ ،ﭘﺎش ﺑﯾﻨﯽ ﯾﻪك ھﻪﻧﮕﺎو ﻟﻪ ﺳﻨﻮور ،ﻣﯚرﮔﺎن ﺑﯾﺎر دهدات ﻟﻪ ﭘۆژهﻛﻪی ﭘﺎﺷﮕﻪز ﺑﺘﻪوه ،ﻗﻪﻧﺎﻋﻪﺗﯽ ﺑﻪوه ھﻨﺎ ﻛﻪ ﮔﻪڕان ﺑﻪدوای ﺗﺎﻛﻪ ﻛﻪﺳﻜﺪا ھﯿﭻ واﺗﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮو دهﺑﺖ ﺑﻪدوای ﺋﻪو ھﯚﻛﺎرهدا ﺑﮕﻪڕﺖ ،ﻛﻪوا دهﻛﺎت ﺧﻪﻜﯽ ﺑﭽﻦ ﺑﯚ ﻻی و ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺑﻜﻪن.
ﺋﺎﻛﯚ ﻋﻪزﯾﺰ و ﭼﻪﻧﺪﯾﻨﯽ ﺗﺮ.. ﻛﺎﺗﻜﯿﺶ ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﺋﻪوروﭘﺎش ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪوهﺳﺘﺎ ،ﺑﻪﻜﻮ ﻟﻪ ﮔﻪﺷﻪو ﺑﻪردهواﻣﯿﺪا ﺑﻮو، ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ زۆرﻚ ﻟﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﻛﻮردﻧﺸﯿﯿﻨﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﻛﺎری ﻛﺮد ،دﯾﺴﺎن ھﺎوﻛﺎری زۆرﻚ ﻟﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ ﻧﺎو ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑﻮو. ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﻣﯿﻮزﯾﺴﯿﺎن ﮔﯚران ﻛﺎﻣﯿﻞ ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوی ﺳﺎﯽ ١٩٧١ی ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﯿﻪ ،ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻛﺎری ھﻮﻧﻪرﯾﯽ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٨٩ﺑﻮو ،ﺋﻪوﯾﺶ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﻧﻪﻣﺮ ﺣﻪﺳﻪن زﯾﺮهك ﺑﻮو ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﺋﻪی وهی ﻟﻪ ﮔﻮڵ(. ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ )ﻏﻪﻣﮕﯿﻦ ﻓﻪرهج( وهﻛﻮ ﻓﯚرﻣﻚ دروﺳﺘﯽ ﻛﺮد ﺑﯚ ﻣﯿﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮرد. ﮔﯚران ﻟﻪ وهﻣﯽ ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎرهی ﻛﻪ ھﯿﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪك ﺑﻪدی دهﻛﺎت ﻟﻪ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ھﻮﻧﻪرﯾﯽ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎو ﭘﺸﺘﺮدا؟ وﺗﯽ» :ﺟﯿﺎوازی زۆر زۆره ،وهﻛﻮ ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ وهﻛﻮ ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯽ ﻣﯿﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردی ،ھﻪروهھﺎ وهﻛﻮ ﺗﻜﻪﺒﻮوﻧﯽ ﺳﺘﺎﯾﻠﻪ ﺟﯚراوﺟﯚرهﻛﺎن و ﺗﻜﻪو ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪﻣﻮو وﺗﺎن و ھﻪﻣﻮو دﻧﯿﺎ ،ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ھﻪﻣﻮوی
ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪﯾﻪ .ﺋﻪوهﻧﺪهی ﺑﯿﺮم ﺑﺖ ،ﭘﺸﺘﺮ ﺋﻤﻪ ھﻪﻣﻮو ﻣﯚﺳﯿﻘﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺳﺘﯚدﯾﯚﯾﻪﻛﺪا ﺑﻮوﯾﻦ ﺑﯚ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪك ﯾﺎن ﭘﺎرﭼﻪ ﻣﯿﻮزﯾﻜﻚ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪ ٢٠ﻛﻪس ﺑﻮوﯾﻨﺎﯾﻪ ﯾﺎن ٣٠ﻛﻪس ،ھﻪر ﻣﯚﺳﯿﻘﺎژهﻧﻚ ھﻪﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﻜﺮداﯾﻪ ،دهﺑﻮاﯾﻪ ﺋﻪو ﭼﻪﻧﺪ ﺟﺎره ﺑﮕﻪڕاﯾﺘﺎﯾﻪﺗﻪوه ﺑﯚ ﺳﻪرهﺗﺎ ﻟﺪاﻧﻪوهی ﻛﺎرهﻛﻪ ،ﺟﺎری وا ھﻪﺑﻮو ﺑﻪ ٣ھﻪﻓﺘﻪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪك ﺗﯚﻣﺎر ﻧﻪدهﻛﺮا .ﺑﻪم ﺋﺴﺘﺎ زۆر زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻣﺎوهی رۆژﻜﺪا ﯾﺎن دوو رۆژدا ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪك ﺗﯚﻣﺎر دهﻛﺮﺖ ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ زۆر ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوهو ﺷﻮهی ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن و ﺳﺘﯚدﯾﯚﻛﺎن زۆر ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮون، دهﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻢ ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺧﺮاﺗﺮ دهﺗﻮاﻧﺮﺖ ﻛﺎری ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن ﺑﻜﺮﺖ« .ﻟﻪ ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎری ھﻮﻧﻪری ﺋﻪم ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪه ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻜﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ٦ﮔﯚراﻧﯽو ٢ﭘﺎرﭼﻪ ﻣﯿﻮزﯾﻚ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه. ﺋﻪوﯾﺶ وهك ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚی ،ﻧﻪك ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﮔﯚراﻧﯽ وﺗﻦ ،ﺑﻪﻜﻮ وهك ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﮔﯚراﻧﯿﺶ ﺗﻜﻪوه ﺑﻪ ﻣﯿﻮزﯾﻚ .دﯾﺎره ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﭘﻪﺷﯿﻤﺎﻧﻢ(هوه ﺑﻪﻧﯿﺎزه ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ
١ی ﺳﺎﯽ ٢٠٠٩ﺑﻪرھﻪﻣﻜﯽ ﻟ ﻛﻠﯿﭗ ﺑﻜﺎت، ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪﯾﺸﻪوه وﺗﯽ »ﮔﻪر دهرﻓﻪت ﺑﻮو ،ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ دهرھﻨﻪر ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻛﻪﻣﺎل ﺑﻪرھﻪﻣﻜﯽ ﻟ ﻛﻠﯿﭗ دهﻛﻪم ،دﯾﺎره ﺑﻪرﻟﻪوهی ﺋﻪو ﻛﺎره ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪهم .دوو ﮔﯚراﻧﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ )ﺑﻪھﺠﻪت ﯾﻪﺣﯿﺎ(م ﺑﻪدهﺳﺘﻪوهﯾﻪ ﻛﺎری ﺗﺪا دهﻛﻪم. ﻟﻪ دووا وﺗﻪﯾﺪا وﺗﯽ» :ﺋﻪﻣﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺟﺎرﻣﻪ ﻛﻪ ﮔﯚراﻧﯽ دهﻢ ھﯿﻮادارم ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻢ«. ﺋﻪوهی ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻮﺗﺮﺖ ﻛﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﮔﯚران ﻛﺎﻣﯿﻞ دهرﭼﻮوی ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎی ھﻮﻧﻪرهﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﯿﻪو ﺑﯚ ﻣﺎوهﯾﻪك ﻟﻪ ھﻪﻣﺎن ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎدا ﺑﻮوه ﺑﻪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎو زۆرﻚ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ﻟﻪﺳﻪر دهﺳﺘﯽ ﺋﻪم ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪه ﻓﺮی ﻣﯿﻮزﯾﻚ ﺑﻮون، ھﻪر ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪﺷﺪا ﺧﺎوهﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺟﻮان و ﻧﺎوازهﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﯚ ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋاﻧﯽ ﻛﻮردی ﺋﺎﻣﺎده ﻛﺮدووه ،ﻟﻪواﻧﻪ :ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪان ﻋﻪدﻧﺎن ﻛﻪرﯾﻢ، ﻧﺎﺳﺮی رهزازی ،دﯾﺎری ﻗﻪرهداﻏﯽ ،ﺑﻪھﺠﻪت ﯾﻪﺣﯿﺎ ،ﺋﻪﯾﻮب ﻋﻪﻟﯽ ،ژاﻪ ،ﭼﯚﭘﯽ و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﺗﺮ. دﯾﻤﺎﻧﻪ :ﺳﺎﻣﺎن ﻋﺎرف ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
55
ھـــﻮﻧــــﻪر
ﮔﯚران ﻛﺎﻣﯿﻞ:
ﭘـﻪﺷﯿﻤـﺎﻧـﻢ ﺑـﯚ ﯾﻪﻛـﻪﻣﺠـﺎر ﺑﻪم دواﯾﯿﻪ زۆرﻚ ﻟﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ ﻣﯿﻮزﯾﺴﯿﺎن ﻛﻪوﺗﻨﻪ ﻧﺎو دﻧﯿﺎی ﮔﯚراﻧﯽ وﺗﻨﻪوه زۆرﻜﯿﺸﯿﺎن ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻮون و ﺑﺎﻛﮕﺮاوﻧﺪی ﻣﯿﻮزﯾﻚ ﺑﻮﻧﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺟﻮاﻧﻜﺮدﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺑﻪم ﺗﯚ ﺑﯽ ھﻪﻣﻮو ﻛﺎت ﺋﻪم ھﺎوﻛﺸﻪﯾﻪ وهھﺎ ﺑﺖ؟ ﮔﯚران ﻛﺎﻣﯿﻞ ھﻪﻣﺎن ﺋﻪو راﯾﻪی ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ دهﺖ» :ﺋﻪﻣﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺟﺎرﻣﻪ ﻛﻪ ﮔﯚراﻧﯽ دهﻢ ھﯿﻮادارم ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮﺑﻢ«. ﺋﻪو ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎوه وﻨﻪی ﻛﻪﺳﻜﯽ داھﻨﻪر ﺑﻮو ،ھﻪر ﻟﻪ ﻣﻨﺪاﯿﯿﻪوه ﺑﻪ ﺳﯿﻤﺎی ﻛﻪﺳﻜﯽ ﭼﻮﺳﺖ و ﭼﺎﻻك ﻟﻪ ﺑﻮاری ھﻮﻧﻪری ﻣﯿﻮزﯾﻜﻪوه دهرﻛﻪوت ،ﺋﻪو دهﻣﺎﻧﻪی ﻓﺮﺧﻮازﻚ ﺑﻮو ﻟﻪ ﻻی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺋﺎزاد ﻣﻪﻋﺮوف و زۆرﺟﺎراﻧﯿﺶ ﺧﻮدی ﮔﯚران ﻟﻪ ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪ رۆﻟﯽ ﺋﻪم ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﻪ داوه ،ھﻪر زوو ﺧﯚی ﺑﯿﻨﯿﯿﻪوه ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ھﻮﻧﻪرﯾﯽ ،ﺑﯚﯾﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﺑﻮو ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎره دﯾﺎرو درهوﺷﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎی ھﻮﻧﻪرهﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و ﻟﻪوﺸﻪوه وادهی ھﺎﺗﻨﻪ ﻧﺎوهوهی ﺑﻮو ﺑﯚ ﮔﺮوپ و ﺗﯿﭙﻪ ﻣﯿﻮزﯾﻜﯿﯿﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ رۆﯽ ﺗﻪواوی ﺧﯚی ﺑﯿﻨﯽ ﻟﻪ ﺗﯿﭙﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪی ھﻮﻧﻪرهﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،ﺋﻪو دهﻣﻪی ﻛﻪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪان ﻋﻪدﻧﺎن ﻛﻪرﯾﻢ و ﺑﻪھﺠﻪت ﯾﻪﺣﯿﺎی ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺎوﻛﺎراﻧﯽ دهژاﻧﺪ و داﺑﻪش دهﻛﺮد ،ﺋﻪو و ھﺎوڕێ ﻣﯿﻮزﯾﻜﻜﺎرهﻛﺎﻧﯽ وهك ﻏﻪﻣﮕﯿﻦ ﻓﻪرهج و ﻻوك ﻟﻪﺗﯿﻒ و ﺑﻪﺧﺘﯿﺎر ﺣﻪﻣﻪﻛﻪرﯾﻢ و ﻧﯿﺎز ﻧﻮری و ھﺮش ﻋﻮﻣﻪر رهزا و 54
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﻟﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪﻛﻪوه ھﻪواﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهی ﺟﻨﯿﻔﻪر ﻟﯚﭘﯿﺰ، ﺋﻪﺳﺘﺮهی ھﯚﻟﯿﻮودی ﺑﻪ ﺑﻨﻪﭼﻪ ﻻﺗﯿﻨﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮا ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋ ﻣﺎرك ﺋﻪﻧﺘﯚﻧﯽ ﻣﺮدی و ﺑﯾﺎری ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهﻛﻪش ﭘﺎش رۆژی ﭬﺎﻻﻧﺘﺎﯾﻦ دهﺑﺖ. ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﻪ وﺗﯽ» :ھﺎوﺳﻪرﮔﯿﺮی دوو ﺋﻪﺳﺘﺮهی ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﻚ ﻛﺸﻪو ﮔﺮﻓﺖ رهﺗﺪهﺑﺖ ،ﮔﻪرﭼﯽ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺷﻮوﻛﺮدﻧﯽ ،ھﺸﺘﺎ ٣ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺑﻪﺳﻪردا ﺗﻨﻪﭘﻪڕﯾﻮه«. ھﻪر ﻟﻪ ﻧﯿﻮﯾﯚركو ﻟﻪ رۆژی ﭬﺎﻻﻧﺘﺎﯾﻦ ﺋﻪﻧﺘﯚﻧﯽ ﺋﺎھﻪﻧﮕﻚ دهﮔﺖو ﻟﻪم ﺋﺎھﻪﻧﻪﮔﺸﺪا ﺟﻨﯿﻔﻪر ﻟﯚﭘﯿﺰ ﺑﻪﺷﺪاری ﮔﯚراﻧﯽ وﺗﻨﯽ ﻟﻪﮔﻪﺪا دهﻛﺎت. ھﻪرﭼﯽ وﺗﻪﺑﮋی ﻓﻪرﻣﯽ ﺋﻪﻧﺘﯚﻧﯿﯿﻪ ﺋﻪم راﭘﯚرت و ھﻪواﻧﻪ ﺑﻪ ﭘوﭘﺎﮔﻪﻧﺪه ﻟﻪ ﻗﻪﻪم دهدات و دهﺖ دوورن ﻟﻪ راﺳﺘﯿﯿﻪوه، ﺑﻪم وﺗﻪﺑﮋی ﺟﻨﯿﻔﻪر ﻟﯚﭘﯿﺰ ھﯿﭻ ﻟﺪواﻧﻜﯽ ﻧﻪداوه ﻟﻪﻣﺒﺎرهﯾﻪوه.
ﻣﻦ ﯾﻪﻛﻚ ﻧﯿﻢ ﻟـﻪ ﺋــﻮه )ﻣﻦ ﯾﻪﻛﻚ ﻧﯿﻢ ﻟﻪ ﺋﻮه( ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺷﺎﻧﯚﮔﻪرﯾﯿﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ﺗﯿﭙﯽ ﺷﺎﻧﯚی ﺳﺎﻻر ﻧﻤﺎﯾﺸﯿﺎن ﻛﺮد ،دهﻗﯽ ﺷﺎﻧﯚﮔﻪرﯾﯿﻪﻛﻪ ﻟﻪ رۆﻣﺎﻧﯽ )دواھﻪﻣﯿﻦ ھﻪﻧﺎری دوﻧﯿﺎ(ی ﺑﻪﺧﺘﯿﺎر ﻋﻪﻟﯿﯿﻪوه وهرﮔﯿﺮاوه و ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﻪﻛﻪﺷﯽ ﻟﻪﻻﯾﻪن )دﺸﺎد ﺣﺴﻦ( ﺑﻮو ،ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﺋﻪرﺳﻪﻻن دهروﺶ دهرھﻨﻪری ﺷﺎﻧﯚﮔﻪرﯾﯿﻪﻛﻪو ﺳﺘﺎﻓﯽ ﻧﻮاﻧﺪﻧﯿﺶ ﭘﻜﮫﺎﺗﺒﻮو ﻟﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪان )ﺑﻪدﯾﻌﻪ دارﺗﺎش، ﯾﺎﺳﯿﻦ ﻗﺎدر ﺑﻪرزﻧﺠﯽ ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ،ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎن داﻧﺶ ،ﭼﻨﻪر ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺳﺎﻻر ،ﺷﯿﻼن ﻋﻪﺑﺪو ،ﺳﺮوه ﻋﻪﺑﺪوﻟهﺣﻤﺎن ،داﻧﺎ ﺳﻪح، ﺗﺎرﯾﻖ ﯾﺎﺳﯿﻦ(. ﻣﺎﻣﻪﻪﯾﻪﻛﯽ ﻣﮋووﯾﺎﻧﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ دهﻗﻪﻛﻪدا ﻛﺮاﺑﻮو، ﺋﻪﻛﺘﻪرهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﻮاﻧﯿﺒﻮوﯾﺎن ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮاﻧﻪ ﻛﺎر ﻟﻪﺳﻪر ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜﻪن ،ھﺎوﻛﺎت ﻣﯿﻮزﯾﻜﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮاو ﻟﻪﮔﻪڵ دﯾﺎﻟﯚﮔﻪﻛﺎﻧﺪا زۆر ﺑﺎش ھﺎرﻣﯚﻧﯽ ﺑﻮون ،ﺷﺎﻧﯚﯾﯿﻪﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﻪﺳﺘﻮوه ﺑﻪ ﻣﮋووﯾﻪك ﻛﻪ ﺑﻪﺧﺘﯿﺎر ﻋﻪﻟﯽ رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ﺧﻮﻘﻨﻪرﺘﯽ ،دهرھﻨﻪرﯾﺶ ﻟﻪو دﻧﯿﺎﯾﻪوه ھﺎﺗﻮوهو دﯾﻜﯚرﻜﯽ ﺳﺎدهی ﺑﯚ داﻣﻪزراﻧﺪووه، ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺎن ﺋﻪﻛﺘﻪرهﻛﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻣﺎﻣﻪﻪی ﻟﻪﮔﻪﺪا ﺑﻜﻪن. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
57
ھـــﻮﻧــــﻪر
ﻏﻪزهو ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪری ﺳﺎڵ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﺑﻪﮔﮋاﭼﻮوﻧﻪوهﯾﻪو ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﻪی ﻟﻪ رﮕﻪی ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺘﻪوه داواﻛﺮا ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﺋﻪﺑﻮ زهﺑﯽ ،ﺑﯚ رﮕﺮﺗﻦ ﻟﻪو ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪی ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋی ﻛﯚﯚﻣﺒﯽ ﺷﺎﻛﯿﺮا ،ﺑﻪﺑﯚﻧﻪی ﺳﻪری ﺳﺎﯽ ﺗﺎزهوه ،ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪدا ھﺎت ﻛﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ دهرﺑﯾﻨﯽ وﯾﺴﺖ ھﺎوﺳﯚزی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪو ھﺮﺷﺎﻧﻪی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﯚ ﺳﻪر ﻏﻪزه ﺑﻮو. ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪﻛﻪ ﻟﻪ ھﯚﺗﻠﯽ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺋﯿﻤﺎرات ﻟﻪ ﺋﻪﺑﻮ زهﺑﯽ ﻛﺮا ،و ﺗﺎ ﺑﻪرهﺑﻪﯾﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪم رۆژی ﺳﺎﯽ ٢٠٠٩درﮋهی ﻛﺸﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ھﻪزاران ﻛﻪس ﺋﺎﻣﺎدهی ﺑﺒﻮون و ﻧﺮﺧﯽ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻠﯿﺘﻜﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﺒﻮوه ﻧﻮان $١٠٠ﺑﯚ $٣٠٠ ﺋﻪم ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﺋﯚرﮔﺎﻧﯿﺰهی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﺑﮕﺎﻧﻪی ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺋﺎھﻪﻧﮓ ﺳﺎزﻛﺮا ﻛﻪ ﻧﺎوی )ﻓﻼش(ه ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻣﺎﻧﯿﺸﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﺮی ﺳﻪر ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﻪﺑﻮ زهﺑﯽ ﺳﭙﯚﻧﺴﻪری ﻛﺮدووه ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﺎوﺑﺮاودا ..ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪدا دﺘﻪوه ﻛﻪ زۆرﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺘﺮهﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ وهك ﻛﺎزم ﺳﺎھﯿﺮو ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻋﻪﺑﺪهی ﺳﻌﻮدی و ﻧﺎﻧﺴﯽ ﻋﻪﺟﺮهم و ﺳﺎﺑﺮ روﺑﺎﻋﯽ ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ دوﺑﻪی و ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋﯿﻤﺎرات راﮔﺮت ﺑﯚ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﺑﺮﯾﻨﺪاری ﻏﻪزه ..ھﻪرﭼﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋی ﻣﯿﺴﺮه )ﻋﻪﻣﺮو دﯾﺎب( ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪﻛﻪی ﺑﻪردهوام ﺑﻮو ﻟﻪ ھﯚﺗﻞ ﺋﻪﻟﺒﺴﺘﺎن ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه وا ﺑﯾﺎرﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪﻛﻪ رهﺗﺒﻜﺎﺗﻪوه ،ﺑﻪم ﻟﻪ ﭘﺎﺷﺪا ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪﻛﻪ ﻛﺮاو ﺳﻪرﺟﻪﻣﯽ داھﺎﺗﻪﻛﻪی درا ﺑﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳﻮور و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ﻏﻪزه ﻛﻪ داھﺎﺗﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﻣﻪزهﻧﺪه دهﻛﺮﺖ.
56
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺟﯿﺎ دهﺑﺘـﻪوه؟ ﺗﯚپ ﺳﺘﺮان ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٩ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﻟﻪ رادﯾﯚی زاﮔﺮۆز ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﺗﯚپ ﺳﺘﺮان ﺑﻪ ﺑﻪردهواﻣﯽ ﭘﻪﺧﺸﻜﺮا، ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋی ﻛﻮرد ﺗﯿﺪا ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮون ،ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن رﻜﺨﻪراﻧﯽ ﺋﻪم ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪوه ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﺋﻪو ﺳﺎﻪدا ﺳﻪﯾﺮی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮو ﻛﺮا ﻛﻪ دهرﻛﻪوت ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋ )دﯾﺎر دهرﺳﯿﻢ( ﻟﻪو ﻣﺎوهی ﺳﺎﻪدا زۆرﺗﺮﯾﻦ ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ ﺑﻮو ،ﭘﺎﺷﺎن ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪ ھﻪردی ﺳﻪح و ﻋﻪﺑﺪوﻟﻘﻪھﺎر زاﺧﯚﯾﯽ ﺑﻪ ﭘﻠﻪﻛﺎﻧﯽ دووهم و ﺳﯿﻪم دﻦ. ﺋﻪم ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪ ﺑﻪردهوام ١١ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋ ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﻪﻛﻪدا ﺗﯿﺪا ﺑﻪﺷﺪار دهﺑﻮو ﻛﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ دهﻧﮓ دهﻛﺮاﯾﻪ دهرهوهی ﭘﺸﺒﻛﻜﻪ ،زۆرﺗﺮﯾﻦ
دهﻧﮕﯽ ھﺎﺗﻮوش ﻟﻪ رﮕﺎی )(SMSوه دهﭼﻮه ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﻪوه. ﺋﻪﻣﺴﺎﯿﺶ ﺋﻪم ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪ ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋ و ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰم ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ ،واﺗﻪ ﻟﻪ رﮕﺎی دهﻧﮕﭙﺪاﻧﯽ ﺧﻪﻜﻪوه ،ﺑﯚ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﺧﯚی. ﺋﻪو ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪاﻧﻪی ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺑﻪﺷﺪارن ،ھﻪرﺋﻪواﻧﻪن ﻛﻪ ﭘﺎرﺳﺎڵ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﭘﻠﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﺗﺎ دهﯾﻪم ﺑﻤﻨﻨﻪوهو ﻟﻪﻧﻮﯾﺸﯿﺎﻧﺪا ھﻪﺑﻮوه ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻨﺠﺎر ﭼﻮوهﺗﻪ ﭘﻠﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﻪوه.. ﺋﻪو ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪاﻧﻪی ﺑﻪﺷﺪارن ﺋﻪﻣﺎﻧﻪن) :دﯾﺎر دهرﺳﯿﻢ ،ھﻪردی ﺳﻪح ،ﻋﻪﺑﺪوﻟﻘﻪھﺎر زاﺧﯚﯾﯽ، زهﻛﻪرﯾﺎ ،ﺋﻪﯾﻮب ﻋﻪﻟﯽ ،ﻋﻪدﻧﺎن ﻛﻪرﯾﻢ ،داﻧﺎ ﻋﻪﺑﺪوﻟﺠﻪﺑﺎر ،ﻧﺎزدار ،ﺑﻪھﺠﻪت ﯾﻪﺣﯿﺎ ،ھﻪﭬﺎڵ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ،ﻛﺎوه(.
ﻣﻮﻧﺎ ﺋﻪﻟﺤﻪﺳﻪﻧﯽ: ﮔﻪﻧـﻤهﻧﮕﻪﻛـﺎن ﺷــﺎژﻧـﻦ ﺑﻪﮔﻮﺮهی ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮﻧﺎ ﺋﻪﻟﺤﻪﺳﻪﻧﯽ ،ﭘﺴﭙﯚڕی ﺧﯚﺟﻮاﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮﺘﯽ، رووﺧﺴﺎری ﮔﻪﻧﻤﺮهﻧﮓ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ زهوﻗﻜﯽ ﺋﺎﺳﺘﺒﻪرزو دﯾﺎر دهﺑ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﻣﺎﻛﯿﺎژﻛﺮدﻧﺪا .ﺋﻪو ﻗﺴﻪﻛﻪی رووﻧﺘﺮ دهﻛﺎﺗﻪوهو ده :ﺋﻪم ﺟﯚره رووﺧﺴﺎره ﺑﻪ ﻗﻮﻣﺎﺷﯽ )ﻗﻪدﯾﻔﻪ( دهﺷﻮوﺑﮫﻨﻢ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﻣﺎﻛﯿﺎژﻛﺮدﻧﯽ ﭼﺎوو ﻟﻮهﻛﺎنو ﺳﻮوراوی ﮔﻮپ وردﺗﺮ دهﺑﻢو ﺑﻪ ﺋﺎﮔﺎﺑﻮوﻧﻜﯽ زۆرهوه رهﻧﮕﻪﻛﺎن ھﻪﺪهﺑﮋﺮم، ﺗﺎﻛﻮ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺋﻪم رووﺧﺴﺎره ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺶو دﻓﻨﻪ ﺑﮕﻮﻧﺠ. ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﭼﯿﺖ ﭘﺸﻜﻪش ﻛﺮدووه؟ ـ ﺗﯿﺸﻜﻢ ﺧﺴﺘﯚﺗﻪ ﺳﻪر ڕهﻧﮕﻪ ﺧﯚﻪﻣﺸﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ڕهﻧﮕﯽ ﻗﮋو رووﺧﺴﺎردا دهﮔﻮﻧﺠﻦ ،ﺗﺎ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻜﯽ ﺑﺎش و زۆرﺟﻮان ﻟﻪﺳﻪر رووﺧﺴﺎری ﮔﻪﻧﻤهﻧﮓ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﻦ .ﺋﻪﻣﺠﯚره رووﺧﺴﺎرهش رووﺧﺴﺎرﻜﯽ ﺑﻪرﺑوه ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺪاوو ڕۆژھﻪﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا .ﻣﻦ زۆر ﺷﺎﻧﺎزی دهﻛﻪم ﺑﻪ دۆزﯾﻨﻪوهی ﺷﺘﯽ ﻧﻮێ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم ﺟﯚره رووﺧﺴﺎره ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺒﺪرﺖ. ﺋﻪی ﺋﻪو ﺑﻮوﻛﺎﻧﻪی ھﻪﻣﺎن ڕهﻧﮕﻦ ،ﻟﻪ ﺷﻪوی ﺑﻮوﻛﻨﯿﺎﻧﺪا ﭼﯿﺎن ﭘﺸﻜﻪش دهﻛﻪﯾﺖ؟ ـ ﺑﻮوك ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﺟﯿﺎوازی ھﻪﯾﻪو ﻟﻪھﻪﻣﻮو ﻛﻪﺳﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﺟﯿﺎوازﺗﺮه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﯚ دهﺑﺖ ﺑﯿﻜﻪﯾﺘﻪ ﺋﻪﺳﺘﺮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪﺷﺎوه ﻟﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ﺷﻪوی ﺑﻮوﻛﻨﯽ ﺧﯚﯾﺪا .ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ رووﺧﺴﺎرﻜﯽ ﮔﻪﻧﻤهﻧﮕﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ،ھﻪوﺪهدهم ڕهﻧﮕﻜﯽ ﻣﯚرﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻪﻛﺎرﺑﮫﻨﻢ .ھﻪروهھﺎ ڕهﻧﮕﯽ ﺑﺎﯾﻨﺠﺎﻧﯿﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪرم ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺮﻤﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺑﺮﯾﻘﻪدارﻛﺮدن ،ﺗﺎ رووﺧﺴﺎری ﺑﻮك ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻛﻪوه ڕۆﺷﻦ و ﺑﺮﯾﻘﻪدار ﺑﺖ. ﻣﻦ ھﻪﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚم ﺑﯚ ﺟﻮاﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻮوك دهﺧﻪﻣﻪ ﻛﺎرو ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆری ﭘﺪهدهم، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو ﺷﺎژﻧﯽ ﺷﻪوی ﺑﻮوﻛﻨﯽ ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ، ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪو ﻟﻪﻻی ﻣﻦ ﻣﺎﻛﯿﺎژﻜﯽ زۆر ﺟﻮان و ﺗﻪﺳﺮﯾﺤﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺑﯚ دهﻛﺮﺖ ،ﺗﺎ ﺟﻮاﻧﺘﺮ و ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺖ ﺗﺮ ﺑﺖ. ھﯿﭻ ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﺖ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﻪ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ رووﺧﺴﺎرﻜﯽ ﮔﻪﻧﻤهﻧﮕﯿﺎن ھﻪﯾﻪ؟ ـ ﺋﻪﺑﺖ ﺧﺎوهﻧﯽ ھﻪﻣﻮو رووﺧﺴﺎرﻜﯽ ﮔﻪﻧﻤهﻧﮓ
ﺋﻪوه ﺑﺰاﻧﺖ ﻛﻪ ﺋﻪو ﺷﺎژﻧﻜﯽ ﺑﻪﻧﺎزه ﻟﻪﻻی ﺳﻪرﺟﻪم ڕهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪوه ،ھﯚﻛﺎرهﻛﻪﺷﯽ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ڕهﻧﮕﯽ رووﺧﺴﺎری ﺋﻪو ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻣﻮو ڕهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪدا دهﮔﻮﻧﺠﺖ، ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪی ﺋﻪو ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﻪی ﻛﻪ ڕهﻧﮕﯽ رووﺧﺴﺎرﯾﺎن ﺳﭙﯿﯿﻪ ﯾﺎﺧﻮد ڕهﺷﻜﯽ ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﯿﯿﻪ. ﺑﯚﯾﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ڕوزﺧﺴﺎری ﮔﻪﻧﻤهﻧﮓ دهﺗﻮاﻧﺖ ھﻪﻣﻮو ڕهﻧﮕﻚ ﺑﻪﭘﯽ دﯽ ﺧﯚی ﺑﻪﻛﺎرﺑﮫﻨﺖ، ﺑﻪم ﺑﻪ ﻣﻪرﺟﻚ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺟﻠﻮﺑﻪرگ و ڕهﻧﮕﯽ ﻗﮋﯾﺪا ﺑﮕﻮﻧﺠﺖ .ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺋﻪم ﺟﯚره رووﺧﺴﺎره ڕهﻧﮕﯽ ﻣﺎﻛﯿﺎژهﻛﻪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﻪﻛﻪﯾﺪا ھﻪﺒﮋﺮﺖ ﺗﺎ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪﺷﺎز دهرﻧﻪﻛﻪوﺖ. ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪم ﺑﯚ ﺧﺎوهﻧﯽ رووﺧﺴﺎری ﮔﻪﻧﻤهﻧﮓ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﺎﮔﺎداری ڕهﻧﮕﯽ ﺋﻪو ﻛﺮﻤﻪ ﺑﻦ ﻛﻪ ﺑﯚ ﺋﻪﺳﺎس ﺑﻪﻛﺎرﯾﺪهھﻨﻦ ،ﺑﺎ ﻟﻪڕهﻧﮕﯽ رووﺧﺴﺎرﯾﺎن ﺑﺖ ،ﺗﺎ وا دهرﻧﻪﻛﻪوﺖ ﻛﻪ دهﻣﺎﻣﻜﻜﻪو ﺟﯿﺎوازه ﻟﻪڕهﻧﮕﯽ ڕاﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪی رووﺧﺴﺎر .ﻟﻪﭘﺶ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪﺷﻪوه ،دهﺑﺖ ﮔﻪﻧﻤهﻧﮕﻪﻛﺎن ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﺪهن ﺑﻪ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﭘﺎﻛﯽ رووﺧﺴﺎری ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪڕﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﺮﻤﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺗﯿﺸﻜﯽ ﺧﯚر دهﯾﺎﻧﭙﺎرﺰﺖ. ﻟﻪ ﺑﻪﯾﺎﻧﯿﺎن و ﺋﻮاراﻧﺪا ﺋﻪو ﻛﺮﻤﺎﻧﻪ ﺑﻪﻛﺎرﺑﻨﻦ ﻛﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﭘﺴﺖ و رووﺧﺴﺎرﯾﺎن دهدات، ﺑﻪ ﮔﻮﺸﯿﺎﻧﺪا دهﭼﺮﭘﻨﻢ و ﭘﯿﺎن دهﻢ ﻛﻪ ﭘﺎش ﺋﻪوهی دهﮔﻪڕﻨﻪوه ﺑﯚ ﻣﺎﻪوه دهﺑﺖ ﺋﻪو ﻣﺎﻛﯿﺎژهی ﺑﻪﻛﺎرﯾﺎﻧﮫﻨﺎوه ،ﭘﺎﻛﯽ ﺑﻜﻪﻧﻪوه، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪوه زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ و ڕهوﻧﻪﻗﺪاری رووﺧﺴﺎرﯾﺎن. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
59
ﺧﺎﻧﻤﺎن
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
58
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
61
ﻣـﯚدــﻞ
دهرﻛﻪوﺗﻨﻜﯽ ﺋﺎﺳﺘﺒﻪرز ﺑﯚ وهرزی زﺳﺘﺎن ،ﻓﻮﺳﺘﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دهرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺷﯿﻚو ﺋﺎﺳﺘﺒﻪرزهوه ﻟﻪﺳﻪر ﺟﻪﺳﺘﻪی ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﺪا ﺧﯚﯾﺎن دهردهﺧﻪن ،ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﻛﻪﺷﻜﻪﺷﻪو ﺗﯿﻔﺘﯿﻔﻪو درووﻣﺎنو ﺋﻜﺴﺴﻮارو ﮔﺮﯿﻪ ﻗﻪﺑﺎرهو رهﻧﮕﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻪوه. ﻓﻮﺳﺘﺎﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻣﯚدﻞو ﻗﻮﻣﺎشو رهﻧﮕﺪا 60 54
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺎن ھﻪﯾﻪ .ھﻪﯾﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﻗﻮﻣﺎﺷﯽ ﻛﺮﯾﭗو ﺋﺎورﯾﺸﻤﻦو ﺋﻪواﻧﯽ دی ﻟﻪ ﺳﻪﺗﻪنو ﻗﻪدﯾﻔﻪ. ﺋﺎﺳﺘﺒﻪرزﯾﯿﻪﻛﻪﺷﯽ ﻟﻪوهداﯾﻪ ﻛﻪ دهﺳﺘﻜﺮدی ﺧﺎﻧﻪی ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪ ،وهك :ﺋﯿﭫ ﺳﺎن ﻟﯚرانو ﺋﺎزارۆو ﺟﯿﺎﻣﺒﺎﺗﯿﺴﺘﺎ ﭬﺎﻟﯽو ﺋﻪﻧﺘﯚﻧﯿﯚ ﺑﯿﺮاردیو ﺋﻪﻣﯿﻠﯿﯚ ﭘﻮﭼﯽو ﺋﻪواﻧﯽ دی. ﺋﺎ :ﭬﯿﻨﯿﺎر رواﻧﺪزی
ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﺎﻧﻪ دادهﻧﺮﺖ ﻛﻪ ﺗﻮڕهﯾﯿﻪﻛﯽ زۆری ﻟﻪﮔﻪﺪا دهﺑﺖ ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎی ﺳﻮڕی ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪدا واﺗﻪ ﭘﺶ ﺋﻪوهی ﻧﯿﺸﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﻟﻪش دهرﻛﻪوﺖ. ﺑﻪﺗﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎت ﺷﻮهی ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ ژهھﺮاوی ﺑﻮوﻧﯽ ﻟﯿﻜﻪڕژﻨﻪﻛﺎن دهردهﻛﻪوﺖ ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ و رووﻧﯽ ﺗﻮڕهﯾﯿﻪﻛﻪش دهردهﻛﻪوﺖ ﺑﻪھﯚی ﺗﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪش ﺑﻪھﯚی ﺋﻪم ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪوه ،ﻛﻪﺳﯽ ﻧﻪﺧﯚش ﻛﺸﯽ دادهﺑﻪزﺖ ﺑﻪڕﮋهﯾﻪﻛﯽ دﯾﺎر، ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺧﻮاردﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﺟﺎران زﯾﺎﺗﺮ دهﺧﻮات، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪﭘﺶ ﺋﻪوهی ﺗﻮڕهﺑﺖ .ھﻪروهھﺎ ﺧﻪوی ﻛﻪﻣﺪهﺑﺘﻪوه و ﺑﻪدهﻧﮕﻚ ﺧﻪﺑﻪری دهﺑﺘﻪوه ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﺧﻪﺑﻪری ﻧﻪدهﻛﺮدهوه .ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﺮا دهﺑﺖ و ﺑﻪﺧﺮاﯾﯽ ﺋﯿﺸﻪﻛﺎﻧﯽ دهﻛﺎت ،ﺑﻪم زوو ھﯿﻼك دهﺑﺖ و ﻟﺪاﻧﯽ دﯽ زﯾﺎد دهﺑﺖ ،ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺣﻪت و ﺧﻪوﺗﻨﯿﺸﺪا. ھﻪروهھﺎ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ھﻪﺳﺖ دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻗﮋی زوو دهوهرﺖ و ﭘﺴﺘﯽ زوو ﺋﻪرهق دهردهدات ،ﺋﻪﮔﻪر ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﯽ ﻛﻪﻣﯿﺶ ﺑﻜﺎت. ﺋﻪﮔﻪر ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﻛﭻ ﺑﻮو ﯾﺎن ژن ﺑﻮو ،ﺋﻪوا ﺳﻮڕی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﻪی ﻣﺎوهﻛﻪی ﻛﻪم دهﺑﺘﻪوه و ﺑﻪ ﺋﺎزار دهﺑﺖ. دۆزﯾﻨﻪوهی ﺗﻮڕهﯾﯽ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎزه ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﯽ ﺗﻮڕهﯾﺪا دهﺑﺘﻪ ﻛﺎرﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﻪﺳﯽ ﻧﻪﺧﯚش، ﭼﻮﻧﻚ ﭼﺎرهﺳﻪرهﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎن دهﺑﺖ. ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ دهرووﻧﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪﺗﻮڕهﯾﯿﻪوه ھﻪﯾﻪ ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ دهرووﻧﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ دهﺑﺘﻪھﯚی ﺗﻮڕهﯾﯽ وهﻛﻮ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ دﻪڕاوﻛ و دﺘﻪﻧﮕﯽ و وهﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟﻪﻧﺎﻛﺎو ﻟﻪ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎدده ﺑﮫﯚﺷﻜﻪرهﻛﺎن. ﺋﻪو ﺟﯚره ﺗﻮڕهﯾﯿﻪ ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﺋﻪم ﺟﯚره ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ دهرووﻧﯿﺎﻧﻪوه دهﺑﺖ ،ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﻪ ﻟﻪژﺮ ﭼﺎودﺮی ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ دهرووﻧﯽدا. ﺗﻮڕهﯾﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ھﻪﻧﺪﻚ ﺣﺎﻪﺗﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ دهﺑﺘﻪھﯚی ﺗﻮڕهﯾﯽ ﻟﻪﻻی ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯿﺎن ﺗﺪاﯾﻪ ﺑﯚ ھﻪﭽﻮون ،ﺑﻪم ﺋﻪم ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯿﻪ دهرﻧﺎﻛﻪوﺖ ﻟﻪﻛﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ،ﺋﻪم ﻛﻪﺳﺎﻧﻪ ﺗﻮڕه دهﺑﻦ ﻟﻪﭼﻪﻧﺪ ﺣﺎﻪﺗﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺪا ﻟﻪواﻧﻪ: ھﯿﻼﻛﯽ ،ﺑﺮﺳﺘﯽ ،ﺋﺎزار ،ﺳﻪرﻧﻪﻛﻪوﺗﻦ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺳﻜﺲ ﻛﺮدن. ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ھﯚرﻣﯚﻧﯽ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ ﺳﻮڕی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﻪوه ھﻪﯾﻪ. ﮔﻪﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﺎﯽ ﺳﻜﭙ ﻧﻪﺑﻮون ﻟﻪ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎﻧﺪا. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
63
ژﯾـﺎﻧـﺪۆﺳـﺘـﯽ
ﻛﻪی ﺳﻪرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﻜﻪﯾﻦ؟ زۆرﻚ ﻟﻪواﻧﻪی ﻛﻪ زوو ﺗﻮڕه دهﺑﻦ ﺑﻪدوای ﻛﺎﺗﻜﺪا دهﮔﻪڕﻦ ﻛﻪ ﺳﻪرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﻜﻪن و دوو دﻦ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺋﺎﯾﺎ ﺳﻪرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﻜﻪن؟ ﭘﻮﯾﺴﺖ دهﻛﺎت ﯾﺎﺧﻮد ﻧﺎ؟ ﺗﻮڕهﯾﯽ ،ھﻪﭽﻮون ...ﻣﺎﻧﺎی ﻧﺰﯾﻜﯽ ﯾﻪﻛﻦ ﻟﻪو ﻛﺮدهوه ﺳﯚزدارﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﺎره ﻧﺎژﯾﺮهﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه دهﺑﺖ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ رووداﻧﯽ رووداوﻚ. ھﻪﭽﻮون ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺑﻪھﯚی ﭘﺎﺳﺎوﻜﯽ دﯾﺎر و رووﻧﻪوه ﺑﺖ وهﻛﻮ ﺗﻮڕهﯾﯽ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻪراﻣﻪت ﯾﺎن ﺋﻪو ﺷﺘﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪﺷﺘﻪ ﭘﯿﺮۆزهﻛﺎﻧﻪوهﯾﻪ، ﯾﺎن ﻛﺎﺗﻚ ﺗﻮوﺷﯽ ﺳﺘﻪﻣﻠﻜﺮدﻧﻚ دهﺑﯿﺖ ﯾﺎن ﻛﺎﺗﻚ دهﺑﯿﻨﯿﺖ ﻛﻪ ﻛﻪﺳﻜﯽ ﺑﻪھﺰ ﺳﺘﻪم ﻟﻪ ﻛﻪﺳﻜﯽ ﺑ ھﺰ دهﻛﺎت ،ﻟﺮهدا ﺗﻮوڕهﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﭘﯚزهﺗﯿﭫ دادهﻧﺮﺖ ﺑﯚ ﺳﻪرﺑﻪرزی و ھﻪﺳﺖ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻟﭙﺮﺳﺮاوﺘﯽ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ ﺑ ھﺰن و ﺳﺘﻪﻣﯿﺎن ﻟ دهﻛﺮﺖ. ﺑﻪم زۆرﺑﻪی ﺣﺎﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮوڕهﯾﯽ و ھﻪﭽﻮون ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ دادهﻧﺮﺖ ﺑﻪ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪﮔﻪﺗﯿﭫ و ﺑﻪھﯚی ﻻوازی ﻛﻪﺳﺘﯽ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪوه دهﺑﺖ ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﻪ ،ﺋﺎﯾﺎ ﻛ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺗﻮڕهﯾﯽ دهﻛﺎت؟ ﭘﺰﯾﺸﻚ؟ ﯾﺎن ﭘﺴﭙﯚڕی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ؟ ﯾﺎن ﭘﺴﭙﯚڕی ﭘﻪروهردهﯾﯽ؟ ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺗﻮوڕهﯾﯽ ﻟﻪ ﺷﻮهی ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﺪا ﺑﺖ ﻛﺎﺗﻚ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪش ﺗﻮوﺷﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪك دهﺑﺖ ،ﺋﻪم ﺟﯚره ﺗﻮوڕهﯾﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ دهرﻣﺎن ﻧﯿﯿﻪ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪی ﻛﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪ ﺋﻪوا ﺋﻪو ﺗﻮوڕهﯾﯿﻪ ﻧﺎﻣﻨﺖ. ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺗﻮوڕهﯾﯽ دهرﻛﻪوﺖ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺷﻮهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ دهرووﻧﯿﺪا. ﻟﻪ ھﻪردوو ﺣﺎﻪﺗﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ و ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ دهرووﻧﯿﺪا ،ﭘﺰﯾﺸﻚ رۆﻜﯽ ﯾﻪﻛﻼﯾﯿﻜﻪرهوهﯾﯽ دهﺑﺖ، ﺟﮕﻪ ﻟﻪو دوو ﺣﺎﻪﺗﻪ ﺗﻮوڕهﯾﯽ ﺑﻪھﯚی ھﯚﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚﻣﺎوهﯾﯽ و ﭘﻪروهردهﻛﺮدن و ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﯿﺸﻜﺮدن و ﻛﯚﻣﻪڵ و راﻣﯿﺎری و ﺋﺎﺑﻮوری و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻛﻪﺷﻮھﻪواش. ﻛﻪی ﺗﻮڕهﯾﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﺰﯾﺸﻚ دهﺑﺖ؟ ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﻪﺳﻜﯽ ﺗﻮڕه دهﺑﯿﻦ ﯾﺎن ﺗﺒﯿﻨﯽ 62
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺋﻪوه دهﻛﻪﯾﻦ ﻛﻪ ﺋﻤﻪ ﺗﻮڕهﯾﻦ ﺋﺎﯾﺎ ھﻪﺳﺖ ﺑﻪوهدهﻛﻪﯾﻦ ﻛﻪ ﺳﻪرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﯾﺎن ﺳﻪرداﻧﯽ راﺑﻪرﻜﯽ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﯾﺎن ﭘﻪروهردهﯾﯽ ﺑﻜﻪﯾﻦ؟ وهم داﻧﻪوهی ﺋﻪم ﭘﺮﺳﯿﺎره ﮔﺮﻧﮕﻪ ،ﺋﻪﮔﻪر رووﻣﺎن ﻛﺮده ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ ﻛﻪ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﻧﻪﺑﻮون ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﺗﻮڕهﯾﯿﻪ ،ﺋﻪوا دهﺑﺘﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻧﻪﺗﻮاﻧﺖ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺋﻪو ﺗﻮڕهﯾﯿﻪ ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﯾﺎن ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ دهرووﻧﯿﯿﻪوه ﺑﻮوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪم ﺣﺎﻪﺗﻪدا ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺑﻜﺎت و ﺑﻪم ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﻪش ورده ورده ﺗﻮڕهﯾﯿﻪﻛﻪ ﻧﺎﻣﻨﺖ. ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﮔﻮﻣﺎن ﺑﻜﺮﺖ ﻟﻪ ﺗﻮڕهﯾﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ﺗﻮڕهﯾﯿﻪﻛﻪ ﺗﺎزه ﻟﻪ ﻛﻪﺳﻪﮐﻪدا رووﯾﺪاﺑﻮو ،ﯾﺎن ﺋﻪم ﺗﻮڕهﯾﯿﻪ ﻧﻪﺑﻮو ﭘﺶ ﺳﺎﻚ ﯾﺎن دووﺳﺎڵ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﻮڕهﯾﯽ ﻟﻪ زووهوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪدا دهﺑﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﻛﻪﺳﻚ واﺑﻮو ﻟﻪ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﻛﻪﻣﺪا ﺗﻮوﺷﯽ ﺗﻮڕهﯾﯽ ﺑﺒﻮو ،ﺋﻪوا دهﺑﺖ ﺳﻪرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﻜﺎت، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﻮڕهﯾﯿﻪﻛﻪی ﻟﻪﺟﯚری ﺗﻮڕهﯾﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ. ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ھﯚﻛﺎره ﺑﯚ ﺗﻮڕهﯾﯽ دۆزﯾﻨﻪوهی ﺗﻮوﺷﺒﻮون ﺑﻪ ھﻪر ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﯽ درﮋﺧﺎﯾﻪن ،دهﺑﺘﻪھﯚی ﺗﻜﭽﻮوﻧﯽ دهرووﻧﯽ ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ھﯚﻛﺎرﻜﻪ ﺑﯚ ﺗﻮڕهﯾﯽ ﻟﻪﻻی ھﻪﻧﺪﻚ ﻛﻪس، ﺑﻪم ﺋﻪم ﺗﻮڕهﯾﯿﻪ ﺗﻮڕهﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﻪ و زﯾﺎﻧﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪ ﻛﻪﻣﯽ ﺑﻜﺎﺗﻪوه. ﺗﻮڕهﯾﯽ دادهﻧﺮﺖ ﺑﻪﺗﻮﺧﻤﻜﯽ زۆر دﯾﺎر ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺷﻪﻛﺮه و ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﮐﻪم ﺧﻮﻨﯽ و ﻟﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﺎزارﻜﯽ زۆر ﺑﻪ ﻛﻪﺳﻪﻛﻪ دهﮔﻪﯾﻪﻧﺖ ،وهﻛﻮ ﺷﻜﺎوی و ﺑﻪردی ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ و ﺳﻪﺧﺘﯽ و ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ژﺮﭘﻪﻧﺠﻪ .ھﻪروهھﺎ ﺗﻮڕهﯾﯽ دهردهﻛﻪوﺖ ﻟﻪواﻧﻪی ﻛﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﻪﻣﯽ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎن ﺑﻮون ﯾﺎن ﻟﻪ ﻛﺎرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻚ وهﻛﻮ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ. ﺑﻪم ژهھﺮاوی ﺑﻮوﻧﯽ ﻟﯿﻜﻪڕژﻨﻪﻛﺎن ﺑﻪﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو
ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ﭘﺴﺖ ھﯚﻛﺎرﻜﻪ ﺑﯚ ﺷﺮ ﭘﻪﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﺑﻪرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪﭘﺎش ﭼﺎودﺮی ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎردۆﺧﯽ ﺗﻮوﺷﺒﻮوان ﺑﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ﭘﺴﺖ و ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪك ،ﺑﯚﯾﺎن دهرﻛﻪوﺗﻮوه ﻛﻪ ﺋﻪواﻧﻪی ﺗﻮوﺷﺒﻮون ﺑﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ﭘﺴﺖ ،زۆر ﺋﺎﺳﺎﻧﻪ ﺑﯚﯾﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﺟﯚرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪ ﺑﻦ و زۆرﺑﻪﺷﯿﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﺟﯚری ﺗﺮی ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪ ﺑﻮون. ﺋﻪواﻧﻪی ﺑﻪ ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوهﻛﻪ ھﻪﺳﺘﺎون ﻛﺎرهﻛﻪﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ٢٠٨٠٠ﺗﻮﺷﺒﻮوی ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم داوه و ١٨٠٠ﻛﻪﺳﯿﺎن ﻟﻪ ﺟﯚری ﻣﯿﻼﻧﯚﻣﺎ ﺑﻮوه ﻛﻪ ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﺘﺮﯾﻦ ﺟﯚری ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪﯾﻪ. ﭘﺮۆﻓﯿﺴﯚر وﻟﯿﺎم ﻣﺎری ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻦ ﻟﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻛﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪو ﻟﯿﮋﻧﻪ ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺳﻪرﭘﻪﺷﺘﯽ ﻟﯿﻜﯚﯿﻨﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووه ڕاﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺋﻪواﻧﻪی ﺗﻮوﺷﯽ ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ﭘﺴﺖ ﺑﻮون ﺋﺎﮔﺎداری ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻦ ﺑﻪ ﺗﻮﺷﺒﻮون ﺑﻪ ﺟﯚرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪ.
ﺑﯚ ژﻧﺎﻧﯽ دووﮔﯿﺎن ﺑﻪﺳﻮوده دهرﻣـﺎﻧﯽ ھﻪوﻛﺮدن ﺑﯚ رهﺑــﻮو ﻟﻪﻣﻪودوا ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ھﻪﮕﺮی ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ درﮋﺧﺎﯾﻪﻧﯽ ڕهﺑﻮون ،دهﺗﻮاﻧﻦ ﺳﻮود ﻟﻪ ھﻪﻧﺪێ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺗﺮ وهرﺑﮕﺮن ﺗﺎوهﻛﻮ دووور ﺑﻦ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ھﻪﺳﺘﻪوهری )ﺣﺴﺎﺳﯿﻪت( ﺑﻪ ھﻪﻧﺪێ ﻛﻪش و ﺑﺎرودۆخ .ﺋﻪم ﭘﺰﯾﺸﻜﻪ ﺑﺮﺗﺎﻧﯿﺎﻧﻪ ﺑﯚﯾﺎن دهرﻛﻪوﺗﻮوه ﻛﻪ دهرﻣﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دژه ھﻪوﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ و ھﻪﻧﺪێ ﺟﯚری ﺗﺎﯾﺒﻪت ،ﺋﻪم ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﻣﺎﭼﺴﺘﻪر ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯿﺎن داوه ،ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری ﺋﻪو ﺟﯚره ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ دهﻛﻪن ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧﻦ ﺳﻮود ﻟﻪ دهرﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﺘﺮاﻛﯚﻧﺎزۆل وهرﺑﮕﺮن و ڕۆژاﻧﻪ دووﺟﺎر ﺑﻪﻛﺎرﯾﺒﮫﻨﻦ ،ﺗﺎوهﻛﻮ ﻛﻪﻣﺘﺮ ھﻪﺳﺘﻪوهر ﺑﻦ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ھﻪﻧﺪێ ﻛﻪﺷﻮھﻪوای ﭘﯿﺲ و ﻧﺎﺧﯚش ،ھﻪروهھﺎ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪهرﻜﯽ ﺑﺎﺷﯿﺸﻪ ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺮداری ھﻪﻧﺎﺳﻪدان.
ﻛﺎﻟﯿﺴﯚم ﺋﻪو ﻣﺎددهﯾﻪ ﻛﻪ ژﻧﺎﻧﯽ دوو ﮔﯿﺎن ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻛﻪس زﯾﺎﺗﺮ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﭘﯿﻪﺗﯽ و ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ڕۆژاﻧﻪ و ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ڕﻜﻮﭘﻚ ھﻪﻣﻮو ژﻧﻜﯽ دووﮔﯿﺎن ﺋﻪو ﺧﻮاردﻧﺎﻧﻪ ﺑﺨﻮات ﻛﻪ ﻛﺎﻟﯿﺴﯚﻣﯽ ﺗﺪاﯾﻪ ،ﺋﻪم ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﻛﻪﺳﻚ ﻣﺎددهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪﺳﻮوده ﺑﯚ دداﻧﻪﻛﺎن .ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ژﻧﺎﻧﻪ دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻟﻪ ﺣﺎﻪﺗﯽ ﺳﻜﭙﯾﺪان ﯾﺎﺧﻮد ﺗﺎزه دهﺳﺖ دهﻛﻪن ﺑﻪ ﮔﻪﺷﻪی ھﻠﻜﻪدان و ﺳﻮوڕی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﻪ ٪٥٠ی ڕﮋهی ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎﻟﯿﺴﯚم زﯾﺎد ﺑﻜﻪن و ﺋﻪو ﺧﻮاردﻧﺎﻧﻪ ﺑﺨﯚن ﻛﻪ ﺋﻪو ﻣﺎددهﯾﻪ ﻟﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﻪﯾﺎﻧﺪا ھﻪﯾﻪ. ﭘﺰﯾﺸﻜﻪﻛﺎن ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪوه دهﻛﻪﻧﻪوه ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺳﻜﭙﯾﺪا ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ڕﮋهﻛﻪ زﯾﺎد ﺑﻜﻪن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺎﻟﯿﺴﯚم زۆر ﺑﻪ زووی دهﮔﺎت ﻣﻨﺪاﺪان و ﻛﺎﺗﻜﯿﺶ ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ داﯾﻚ دهﺑﺖ و ڕﮋهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش ﻟﻪ ﻛﺎﻟﯿﺴﯚم ﻟﻪ ﻟﻪﺷﯿﺪا ھﻪﺑﺖ ،ﺋﻪوا ﺑﻪزووی ﮔﻪﺷﻪ دهﻛﺎت و ﻟﻪﺷﻜﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺖ و ﭘ ﺑﻪ ﻣﻨﺪاﻪﻛﻪ دهﺑﻪﺧﺸﺖ. ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺋﻪو ڕﮋهﯾﻪش ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺪا ١٢٠٠ﮔﺮام ﺑﺖ ،ﺋﻪم ﺑه زۆرهش ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﺧﻮادﻧﯽ ﺷﯿﺮ و ﻣﺎﺳﯽ و ﻛﺎھﻮو و ﻓﺴﺘﻘﻪوه دهﺳﺘﺪهﻛﻪوﺖ. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
65
ھﻪواﯽ زاﻧﺴﺖ
ﭘﯿﺎزی ﺳﻮور ﺑﯚ ﺳﻮڕی ﺧﻮﻦ زۆرﻛﺎت و ﻟﻪ زۆر ﺷﻮﻨﯽ ﺟﯿﺎوازدا ﺑﺎس ﻟﻪ ﺑﻪﺳﻮودی ڕووهﻛﻪﻛﺎن ﻛﺮاوهﺗﻪوه ،ﭘﯿﺎزﯾﺶ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪو ڕووهﻛﻪی ﻛﻪ ﻟﻪژﺮ زهوﯾﺪاﯾﻪ و ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﭘﺎرﺰهرهﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪش ﻧﺎﺳﺮاوه ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣﺠﺎرهﯾﺎن ﭘﯿﺎزی ﺳﻮور ﭼﺎرهﺳﻪری ﻧﻮﯽ ﻟ دهدۆزرﺘﻪوه. ﻟﻪﭘﺎش ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪك دهرﻛﻪوﺗﻮوه ﻛﻪ ﭘﯿﺎزی ﺳﻮور ﻟﻪش ﭼﺎﻻﻛﺘﺮ و ﺑﻪھﺰ ﺗﺮ دهﻛﺎت ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪھﯚی ﭼﺎﻻك ﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻮڕی ﺧﻮﻦ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪردهوام، ﺑﯚﯾﻪ ﺑﺠﮕﻪ ﻟﻪﻣﻪش ﺧﻮﻦ ﭘﺎك دهﻛﺎﺗﻪوه و ڕﮋهی ﺧۆﻛﻪﺳﻮورهﻛﺎن ڕﻚ دهﺧﺎﺗﻪوه ﻟﻪ ﻧﺎو ﻟﻪﺷﺪا. ھﻪروهھﺎ ﺗﻮﮋهرهوهﻛﺎن ﺑﺎس ﻟﻪوه دهﻛﻪن ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎی ڕاﮔﺮﺗﻨﯽ ﺗﻮش ﻧﻪﺑﻮون ﺑﻪ ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ھﻪﯾﻪ ،واﺗﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ڕاﺳﺘﻪوﺧﯚی ﻟﻪﺳﻪر ﺷﯿﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ﺧﻮﻦ ھﻪﯾﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ. ﺑﯚ ﺋﻪواﻧﻪﺷﯽ ﻛﻪ ڕﮋهی ﻛﯚﻟﺴﺘۆڵ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﯿﺎﻧﺪا زۆره ،دهﺗﻮاﻧﻦ ﺳﻮود ﻟﻪ ﭘﯿﺎزی ﺳﻮور وهرﺑﮕﺮن ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ دژی زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﭼﻪورﯾﯿﻪ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪا ،ﺑﯚﯾﻪ ﭘﻮﯾﺴﺖ دهﻛﺎت ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻣﻮو ﺧﻮاردﻧﻜﯽ ﭼﻪوردا ﭘﯿﺎز ﺑﺨﻮرﺖ.
64 54
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺑﯿﺒــﻪر ھـﻪرﺳﻜــﺮدن ﺋﺎﺳـﺎن دهﻛـﺎت ﭼﻪﻧﺪ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێ دهرﯾﺨﺴﺘﻮوه ﻛﻪ ﺑﯿﺒﻪری ﺗﻮون ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪهرﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﮔﻪدهﯾﻪ ،ﻛﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻮاردن دهدات و ﭘۆﺳﻪی ھﻪرﺳﻜﺮدن ﺧﺮا دهﻛﺎت ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺋﻪو ﺧﻮاردﻧﺎﻧﻪی ﭘۆﺗﯿﻨﯿﺎن ﺗﺪاﯾﻪ ﺑﯿﺒﻪری ﺗﻮن ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﺳﻜﺮدﻧﯿﺎن دهدات ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺧﺮا و وهھﺎی ﻟﺪهﻛﺎت ﻛﻪ ڕﯾﺨﯚﻪﻛﺎن ﺳﻮودی ﻟ ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ. ھﻪروهھﺎ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﻛﻪ ﺋﻪوهﺷﯽ دهرﺧﺴﺘﻮوه ﺑﺠﮕﻪ ﻟﻪ ﺧﺮاﻛﺮدن و ﺑﺎﺷﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ھﻪرس ﺑﯿﺒﻪر ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﻧﻪھﺸﺘﻨﯽ ھﻪوای ﻧﺎو ﺳﻚ و ﻏﺎزات ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﻛﻪ ﺧﻮاردﻧﻪﻛﻪ ھﻪرس دهﻛﺎت ﺗﺮﺷﻪﯚك ﻟﻪﻧﺎو ﮔﻪدهدا دروﺳﺖ ﻧﺎﻛﺎت. ﺑﯿﺒﻪر ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﯽ زۆرﯾﺸﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﭘﺎراﺳﺘﻦ و ﺟﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﭘﻠﻪی ﮔﻪرﻣﯽ ﻧﺎو ﻟﻪش ھﻪﯾﻪ و ﻋﻪرهق ﻛﺮدﻧﻪوهی ﻟﻪش ڕﻜﺪهﺧﺎت ﻟﻪ وهرزی ھﺎوﯾﻨﺪا ،ﺋﻪم ﺑﻪﺳﻮودﯾﯿﻪی ﺑﯿﺒﻪرﯾﺶ دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﻪی ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭬﯿﺘﺎﻣﯿﻨﺎت و ﻣﺎددهی ﻣﻪﻧﮕﻪﻧﯿﺲ و ﺋﺎﺳﻨﯽ ﺗﺪاﯾﻪ.
و ﺧﻪﻜﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ دهزاﻧﻦ ﻛﺎرﯾﺎن ﭼﯿﯿﻪ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ زاﻧﺴﺘﯽ ﺑﺎﯾﯚﻟﯚژی ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﯽ زووهوه دهرﭼﻮوی ھﻪﺑﻮوه و ھﻪﻣﻮو ﻛﻪس دهزاﻧﺖ ﭼﻪﻧﺪ ڕﮕﺎی ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟﻪﺑﻪر دهﻣﯿﺎﻧﺪا ھﻪﯾﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ھﻪرﮔﯿﺰ داوای ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺑﻪﺷﻪﻛﻪﯾﺎن ﻧﺎﻛﺮﺖ ،ﺑﻪم ﻟﻪ ھﻪر ﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و ﻛﯚﯾﻪ ﺋﻪم ﻛﺸﻪﯾﻪ ھﻪﺑﻮو. ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺋﻪم ﻧﻪوهﯾﻪی ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚ ﺋﺎی ﺗﯽ دهﺧﻮﻨﺖ و ﺋﻪوهی ﭘﺸﺘﺮﯾﺶ ﺧﻮﻨﺪوﺘﯽ دهﺑﻨﻪ ھﻪوﻨﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ﻟﻪ ﻣﮋووی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﺋﺴﺘﺎ ﺧﺎﯽ دهﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﺑﻮارهﻛﻪﯾﻪ و ھﻪﻟﯽ زﯾﻨﺘﯽ، ھﻪر ﻛﻪﺳﻚ ﺑﯿﻪوﺖ دهﺗﻮاﻧﺖ ﺑﺒﺘﻪ ﻛﺎدرﻜﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو و دﯾﺎر ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا و ﭘﯚﺳﺘﻜﯽ ﮔﻪوره ﺑﯚ ﺧﯚی دهﺳﺘﻪﺑﻪر ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﯿﭻ ﺷﺘﻚ ﻟﻪ ﺋﺎی ﺗﯽ-دا دهﺳﺘﯽ ﭘ ﻧﻪﻛﺮدووه ﺑﻪو ﺷﻮهﯾﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ١٠ﺳﺎﯽ ﺗﺮدا دهﺑﯿﻨﺮﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش و ﺑﻪ ﭘﻼﻧﻜﯽ ﺗﯚﻛﻤﻪ ﻛﺎدری ﺋﺎی ﺗﯽ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﺪا ﭘ ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺮﺖ ،ﺋﺴﺘﺎ ﺋﺎﺳﺘﻪ زاﻧﺴﺘﯿﯿﻪﻛﻪی ﺷﺘﻜﯽ ﻧﺎدﯾﺎره ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﻪﺳﻚ ﻧﯿﯿﻪ ھﻪﯿﺴﻪﻧﮕﻨﺖ ،ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﺳﻮود ﻟﻪ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ وهرﺑﮕﯿﺮﺖ ،ﻧﻪك ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯿﺶ ﺑﺖ ﻛﻪ ڕاﺳﺘﻪوﺧﯚ ﻛﯚﭘﯽ ﺑﻜﺮﺖ و ﻟﺮه داﺑﻨﺮﺖ ،دهﻛﺮﺖ ﻟﻪو ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪی ﺋﻪواﻧﻪوه ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش ﺑﻪرھﻪم ﺑﮫﻨﺮﺖ. ﮔﻪﺷﻪ دهﻛﺎت ﺋﻪوهی ﻟﻪم ﺑﻪﺷﻪ ﺟﯿﺎوازاﻧﻪی ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪردا ﺑﻪدی دهﻛﺮﺖ ،ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﺳﺎڵ ﺑﻪ ﺳﺎﺘﯽ ،ﺗﺎ ڕادهﯾﻪك ﻟﻪ ﻗﺎﺒﻜﯽ ﺟﮕﯿﺮدا ﻧﻪﻣﺎوه ،ﺑﻪم ﻛﺸﻪی ھﻪره ﺳﻪرهﻛﯽ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﻪ، ﺋﻪو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﻪی ﺋﺴﺘﺎش ھﻪن ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺎش دهزاﻧﻦ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﺎره ﻧﯿﻦ ،ڕهﻧﮕﻪ زۆرﺑﻪﯾﺎن ﻟﻪ ﺗﻪﻛﻨﯿﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ﺑﺰاﻧﻦ ،ﺑﻪم ﻛﻪﻣﻦ ﺋﻪو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﻪی ﺑﺰاﻧﻦ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ﺑﯚﭼﯽ ﺑﻪﻛﺎردﺖ و ﻟﻪﻛﻮﺪا ﺑﻪﻛﺎردﺖ ،ﺑﻪم ﻧﺎردﻧﻪ دهرهوه ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﻟﻪم ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻪی داھﺎﺗﻮودا ﻧﻪك ھﻪر زاﻧﺴﺖ ،ﺑﻪﻜﻮ ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿﻪﻛﯿﺸﯿﺎن ﻓﺮدهﻛﻪن ﺑﯚ ﭘﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎدری ﺋﺎی ﺗﯽ و ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻦ ﻟﻪ زاﻧﺴﺘﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر، ﺟﮕﻪی ﺧﯚﺷﺤﺎﯿﯿﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ زۆرﺑﻪی زاﻧﻜﯚﻛﺎن ﭘﺸﺖ ﺑﻪ زهﻣﺎﻟﻪﺗﯽ دهرهوه دهﺑﻪﺳﺘﺮﺖ ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺋﺎی ﺗﯽ. ﺷﭭﺎن ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﻣﯿﺴﺮی
ﭼﻪﻧﺪهھﺎ ﻣﺎﭙﻪڕی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯽ ھﺎﻛﮑﺮاوه ﻟﻪ دوای ﺋﻪو ﮔﺮژ و ﺋﺎﯚزﯾﯿﯿﻪی ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﭘﺸﻮودا ﻛﻪوﺗﯚﺗﻪ ﻧﻮان ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻦ و ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﻪوه و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪوهی ﺑﯚردوﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﯚ ﺳﻪر ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻦ دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮدووه ،ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻣﺎﭙﻪڕی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯽ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﻋﻪرهﺑﻪﻛﺎﻧﻪوه ھﺎﻛﻜﺮاوه. وهك ﺑﻪرﭘﻪرﭼﺪاﻧﻪوهﯾﻪك ﺑﯚ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﻪﻛﺎن و ﺑﻪﺣﺴﺎﺑﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﺧﺴﺘﻨﻪ ﺳﻪرﯾﺎن ھﺎﻛﻜﻪری ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﯽ و ﺋﺮاﻧﯽ و ﺳﻌﻮدی و ﺗﻮرﻛﯽ ﻣﺎﭙﻪڕه ﺋﯿﺴﺮ ا ﺋﯿﻠﯿﯿﻪ ﻛﺎ ﻧﯿﺎ ن ھﺎﻛﻜﺮدوه و ﺑﻪﭘﯽ وﺗﻪی ھﺎﻛﻜﻪره ﻋﻪرهﺑﻪﻛﺎن ١٠ھﻪزار وﺐ ﺳﺎﯾﺘﯽ ﺋﺴﯿﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﺎن ھﺎﻛﻜﺮدوه. ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ھﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ وﺐ ﺳﺎﯾﺘﻪﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺋﻪم ھﺎﻛﻜﻪراﻧﻪ دهﭼﻦ وﻨﻪی زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺋﻪﺑﻮﻏﺮﺐ و ﻋﯿﺮاﻗﯽ دهﺧﻪﻧﻪ ﺳﻪر و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺮدهوهی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭬﯿﺪۆ ﻟﻪﺳﻪر ﭘﻪﺧﺶ دهﻛﻪن ﻛﻪ ﻟﻪ ﻏﻪزه و ﻋﯿﺮاق ﺋﻪﻧﺠﺎم دراوه ،ﯾﺎن ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ وﻨﻪی ﺳﻪﯾﺮ و ﺳﻪﻣﻪرهی دهﺧﻪﻧﻪ ﺳﻪر ﻛﻪ ﮔﻮزارﺷﺖ ﻟﻪ وهﺳﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪو ﺗﯚﭘﺒﺎراﻧﺎﻧﻪ دهﻛﺎت.
ﻣﺎﯾﻜﺮۆﺳﯚﻓﺖ وﯾﻨﺪۆزﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﻪرھﻪم دﻨﺖ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﻣﺎﯾﻜﺮۆﺳﻔﺖ(ی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﻛﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ ﻟﻪﺑﻮاری ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﭘۆﮔﺮاﻣﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪرﯾﺪا ،ﺑﯚﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎر ﻧﻮﺳﺨﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻟﻪ ﺗﺎزهﺗﺮﯾﻦ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ﺑﻮاری »وﯾﻨﺪۆز«دا ﺧﺴﺘﻪ ﺑﺎزاڕهوه. ﺳﺘﯿﻒ ﺑﺎﻤﺮی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺟﺒﻪﺟﻜﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﻪ ﺋﻪوهی ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮد ﻛﻪ ﺳﻪرﺟﻪم ﺋﺎرهزوﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ ﺋﻪم وﯾﻨﺪۆزه ﺗﺎزهﯾﻪ ﻛﻪ ﻧﺎوی )وﯾﻨﺪۆز(٧ه دهﺗﻮاﻧﻦ ﻟﻪ رﮕﻪی ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺘﻪوه ﺑﺒﻨﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﻧﻮﺳﺨﻪﯾﻪك ﻟﻪ وﯾﻨﺪۆزهﻛﻪ و ﺳﻮود ﻟﻪ ﺗﺎزهﺗﺮﯾﻦ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺑﻮاره وهرﺑﮕﺮن. وﯾﻨﺪۆزهﻛﻪ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ زﻣﺎﻧﯽ وهﻛﻮو ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی و ﻋﻪرهﺑﯽ و ﺋﻪﻤﺎﻧﯽ و ﯾﺎﺑﺎﻧﯽ و ھﯿﻨﺪی ﭘﺸﻜﻪش دهﻛﺎت. ﻣﺎﯾﻚ ﻧﺸﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﮔﺸﺘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﻣﺎﯾﻜﺮۆﺳﯚﻓﺖ( ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهداوه ﻛﻪ ﺋﻪوان ﺑﯚ ﻧﺎوﻧﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﯾﻨﺪۆزاﻧﻪی ﻛﻪ ھﻪﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻪرھﻪﻣﯿﺎن ھﻨﺎوه ،ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺷﻮازی ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﯾﺎن ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎوه ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻛﺎﺗﯽ دهرﭼﻮوﻧﻪﻛﻪی) ،وﯾﻨﺪۆز (٩٨ﯾﺎﺧﻮد ﻧﺎوی دﯾﻜﻪی وهﻛﻮو )وﯾﻨﺪۆز ﺋﻜﺲ ﭘﯽ و ﭬﺴﺘﺎ( ،ﻧﺎوی ﺋﻪم وﯾﻨﺪۆزهش ﻟﻪوهوه ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ﺣﻪوﺗﻪﻣﯿﻦ وﯾﻨﺪۆزه ھﻪﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ھﻨﺎوه. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
67
ﺋﺎیﺗﯽ
ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺋﺎی ﺗﯽ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚﻛﺎن ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﺋﺎی ﺗﯽ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دووﭼﺎری ﭘﺮﺳﯿﺎری ھﻪﻣﻪ ﺟﯚر دهﺑﻨﻪوه ،ﭼﯽ ﺑﻜﻪن دوای ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯿﺎن ،ﻧﺎزاﻧﻦ ھﻨﺪهی دهﯾﺰاﻧﻦ زاﻧﺴﺘﻜﯽ ﻣﯚدﺮﻧﺎﯾﻪ؟ ﻟﻪدوای ﺳﺎﯽ ٢٠٠٠هوه ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎوهﺷﯿﺎن ﺑﯚ زاﻧﺴﺘﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ﮔﺮﺗﻪوه و ﺑﻮوﻧﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪك ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺋﺎی ﺗﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﻟﻪ ھﻪر ﭼﻮار زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و ﻛﯚﯾﻪ و ﺳﻪﺣﻪدﯾﻦ و دھﯚك ﭼﻪﻧﺪ ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺟﯿﺎوازی ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺋﺎی ﺗﯽ ھﻪﯾﻪ. ﻛﺎرﻧﺎﻣﻪی ﺑﻪﺷﻪﻛﺎن دﯾﺎری ﻧﻪﻛﺮاوه و ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ﻟﻪم ﺑﻪﺷﺎﻧﻪدا ﺑﻪدوای ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ڕﮕﺎی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﺪا دهﮔﻪڕﻦ ،ﻛﺎﺗﯽ ﺋﻪوهش ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ﺋﻪم ﺑﻪﺷﺎﻧﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك ﺋﻪﻛﺘﯿﭫ ﺑﻜﺮﻦ ﻛﻪ ﺑﺒﺘﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺑﻮارهﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪرﻤﻪﻛﻪدا، ھﻪر وهك ھﻪﻣﻮو ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺗﺎزهﻧﻪﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺋﺎی ﺗﯽ ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﭘۆﻓﯿﺸﻨﺎڵ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪﺷﻪﻛﺎن ،ﺑﻪم ﻛﺎرﯾﮕﻪری 66
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺗﺎزهﻧﻪﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﺧﻮﻨﺪن زۆر ﺑﻪم زاﻧﺴﺘﻪ ﻣﯚدرﻨﻪوه دﯾﺎره ،ھﯚﻛﺎری ﺋﻪم دﯾﺎرﺑﻮوﻧﻪش دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ﻛﺎر ﻟﻪﺳﻪر دواھﻪﻣﯿﻦ ﭬﺮژن دهﻛﺎت ،ﻛﻪ دهﻦ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻤﺎن ﻟﻪ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪﺷﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪردا دهﺧﻮﻨﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻛﺎر ﻧﻪﻛﺮدن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎزه ،ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺟﮕﯿﺮدا دهھﺘﻪوه. ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺑﻪﺷﻪﻛﺎن وهك ﻟﻪ ﭘﺸﻪوه ﺋﺎﻣﺎژهﻣﺎن ﭘﻜﺮد ،دﯾﺎری ﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرﻧﺎﻣﻪی ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ھﯚﻛﺎرﻜﻪ ﺑﯚ ڕاڕاﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ،ﺑﮕﺮه ﺑﯚ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯿﺶ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻦ و داواﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ
ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻜﻪوﺗﯚﺗﻪوه ،ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر دهﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ ﺑﺒﻨﻪ ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎر ،ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ زاﻧﻜﯚ ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ﺧﯚ ﺳﻪرﻗﺎﻜﺮدن ﺑﻪ ﺑﻪرﭘﻪرﭼﺪاﻧﻪوهی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ھﻪوﯽ ﺗﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎری ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪی ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﺑﻪﺷﻪﻛﻪی ڕوون ﺑﻜﺮداﯾﻪﺗﻪوه ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪر ﻛﻪﺳﻚ ﻟﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی ﺑﻪﺷﻪﻛﻪی ﺗﺒﮕﺎت ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ داوای ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺑﻜﺎت ،ﯾﺎﺧﻮد ﻟﻪو ڕﺒﻪرهی ﻛﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ﻛﯚﻟﮋهﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﺳﻪر ھﻪﺪهﺑﮋﺮن ھﻪر ﺑﻪ ھﻪﻣﺎن ﺷﻮه ﻛﺎرﻧﺎﻣﻪی ھﻪﻣﻮو ﺑﻪﺷﻪﻛﺎن دﯾﺎری ﺑﻜﺮﺖ ،ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر دهزاﻧﺖ ﺑﯚﭼﯽ دهﺧﻮﻨﺖ، دﯾﺎره ﺋﻪم ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪ ﺑﯚﯾﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪ ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ،ﭼﻮﻧﻜﻪ زۆرﺑﻪی ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﻣﮋهوه و ﻟﻪ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋﯿﺮاﻗﺪا دهرﭼﻮوﯾﺎن ھﻪﺑﻮوه
ﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮدﻧﯽ دﯾﺰاﯾﻨﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﯚ ﭘوی ﻣﻨﺪان ﻟﻪ ھﯚﻧﮓ ﻛﯚﻧﮓ.
ی ﯽ ی ﺪ.
ﻣﯿﮕﺎن ﻓﯚﻛﺲ ﺋﻪﻛﺘﻪری ﻧﺎﺳﺮاو ﻟﻪﺑﻪردهم ﻓﻼﺷﯽ ﻓﯚﺗﯚﮔﺮاﻓﻪرهﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪ ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﺎﯽ ٦٦ـهﻣﯿﻨﯽ ﮔﯚﺪن ﮔﻠﯚپ ﻟﻪ ﻛﺎﻟﯿﻔﯚرﻧﯿﺎ.
ﻣﯚدﻠﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﺑﯿﺠﯚ ﻛﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺠﯚ ﺑﯚ ھﻪﻤﻪﺗﯽ ﭘوﭘﺎﮔﻪﻧﺪهی ﺋﻪﻣﺴﺎﯽ ٢٠٠٩دروﺳﯿﺘﻜﺮدووه.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
69
ﭼﻪﻧﺪ ﺧﺎﻧﻤﻜﯽ ژاﭘﯚﻧﯽ ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﯽ ﻛﻼﺳﯿﻜﯽ ژاﭘﯚﻧﯿﺎن ﻟﻪﺑﻪرﻛﺮدوه ﻟﻪ ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﺎﯽ ﺳﺎﻧﻪی ﺋﻪو ﻛﭽﺎﻧﻪی ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎن دهﮔﺎﺗﻪ ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎڵ.
ﻓــﯚﺗـــﯚ ﺳﺘــﯚری
ﻟﻪ ﺷﺎری ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺋﺎﺑﺎدی ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﺎﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﺑﯚ ﻛﯚﻻره ﺳﺎزﻛﺮا ﻛﻪ ﭘﻨﺞ رۆژی ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ.
زاھﯽ ﺣﻪواس ﺷﻮﻨﻪوارﻧﺎﺳﯽ ﻣﯿﺴﺮی ،ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪﻟﻮﭘﻪﻟﻜﯽ ﺷﻮﻨﻪوارﯾﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﺲ دروﺳﺘﻜﺮاوه و ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺷﻮﻨﻪواردزﻜﻪوه ﮔﻪﯾﻪﻧﺪراﺑﻮوه دهﺷﺘﯽ ﺳﯿﻨﺎ ﻟﻪ ﻣﯿﺴﺮ.
68
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
زۆرﺷﺖ ﭘﺪهﭼﺖ ﺋﻪم ﯾﺎرﯾﻪﯾﺎن ﻟﻪ ﻻ ﮔﺮﻧﮓ ﻧﻪﺑﺖ، ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﺋﻪو ﻣﻪداﻟﯿﺎﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﻛﯿﻚ ﺑﯚﻛﺴﻦ ھﻨﺎوﯾﺎﻧﻪ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯿﭻ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺋﻪوهﻧﺪه ﻣﻪداﻟﯿﺎی ﻧﻪھﻨﺎوه ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺑﯚ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ. ﺋﻪو ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪارﯾﺖ ﻛﺮدووه ﺋﺎﺳﺘﯿﺎن ﭼﯚن ﺑﻮوه؟ ﻧﺎﺧﯚﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺖ چ ﯾﺎرﯾﯿﻪك ﺑﻮوه؟ ـ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ زۆر ﺑﻪرزﺑﻮوه ،ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪﺷﻮهﻛﯽ ﺑﺎش ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﻣﺎده دهﻛﻪن و ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆر راھﻨﺎن دهﻛﻪن و ﻛﻪﻣﭙﯽ وهرزﺷﯽ دهﻛﻪﻧﻪوه ،ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺋﻤﻪ زۆر ﺑﻪ ﻛﻪﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺋﺎﻣﺎده دهﻛﺮد ﺑﯚ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﻛﺎن، ﭼﻮﻧﻜﻪ درهﻧﮓ ﺋﺎﮔﺎدار دهﻛﺮاﯾﻨﻪوه ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﯾﻪﻛﺘﯿﯿﻪﻛﻪﻣﺎن رﻜﺨﺴﺘﻨﻜﯽ زۆر ﺑﺎﺷﯽ ﻧﯿﯿﻪ و ﻟﻪ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚﯚﻣﭙﯿﺶ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﻤﺎن دوادهﻛﻪوﺖ و ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش وهزﻋﯽ ﺑﻪﻏﺪا زۆر ﺧﺮاﭘﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻧﻪﻣﺎن دهﺗﻮاﻧﯽ ﻛﻪﻣﭙﯽ وهرزﺷﯽ ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻛﺎردهﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ،ﺑﻪم ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﻛﺎن زۆرﺑﺎش ﺑﻮو. ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﻛﺎن زۆرﺑﺎﺷﻪ، ﺑﻪم درهﻧﮓ درهﻧﮓ دهﻛﺮﺘﻪوه ،ھﯚﻛﺎرهﻛﻪش ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﻪﻣﯽ ﺑﺎری ﻣﺎددی ﯾﻪﻛﺘﯽ ﻛﯿﻚ ﺑﯚﻛﺴﻨﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ. ﻧﺎﺧﯚﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺸﻢ ﻟﻪ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺑﻮو ﺳﺎﯽ ٢٠٠٤ﻟﻪ ﺟﻪزاﺋﯿﺮ ﻛﻪ ﻧﺎﺣﻪﻗﯿﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪورهﯾﺎن ﻟﻜﺮدم ،ﺋﻪﮔﯿﻨﺎ ﺧﯚم ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﻢ ﺑﻪدهﺳﺘﺪهھﻨﺎ و ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪم زۆرﻧﺎﺧﯚﺷﺒﻮو ﻗﻪد ﺑﯿﺮم ﻧﺎﭼﺖ. ﻟﻪﺳﻪرﺟﻪم ﺋﻪو ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪارﯾﺖ ﻛﺮدووه ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﻪﻛﺎن ﭼﯚن ھﻪﺪهﺳﻪﻧﮕﻨﯿﺖ؟ ـ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﻪﻛﺎن ﺗﺎ رادهﯾﻪك ﺑﺎﺷﻪ زاﻧﯿﺎری ﺗﻪواوﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو رﻨﻤﺎﯾﯿﻪ ﺗﺎزاﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪﺳﻪر ﯾﺎری ﻛﯿﻚ ﺑﯚﻛﺴﻨﺪا دﺖ ،ﺑﻪم ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﺋﻪم ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﺗﺎزهﯾﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﻪﻛﺎن زۆر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧﺎدهن ﺑﻪ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق .ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ وﺗﯽ ﻣﻪﻏﺮﯾﺐ ﺑﻮوم ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥ﻟﻪ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﭘﯚﻪﻧﺪی ﯾﺎرﯾﻤﻜﺮد ﺧﯚم ﺑﻪ ﺑﺮاوه دهزاﻧﯽ ﻟﻪ دوو ﮔﻤﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪ ﺑﺮاوهﺑﻮوم ﻟﻪ ﮔﻤﯽ ﺳﯿﻪم دۆڕام ﻛﻪﭼﯽ ﺋﻪوﯾﺎن ﺑﻪ ﺑﺮاوه داﻧﺎ و ﻣﻨﯿﺎن ﺑﻪ دۆڕاو داﻧﺎ ﻛﻪ ﯾﺎری ﭘﺶ ﻛﯚﺗﺎﯾﺶ ﺑﻮو. ﻟﻪﭼﺎو ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﮔﺮﻧﮕﯽ دهدرﺖ ﺑﻪ ﯾﺎری ﻛﯿﻚ ﺑﯚﻛﺴﻦ؟ ـ دهﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻢ ﻟﻪ ﭼﺎو ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ھﯿﭻ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪك ﻧﺎدرﺖ ﺑﻪم ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﻪﻛﺎن .ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧﺎدرﺖ ﺑﻪم ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﯾﺎﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪ ،ﺑﻪم ﯾﺎﻧﻪی
ﻧﻪورۆز ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆرﺑﺎﺷﯽ ﭘ دهدات ھﻪر ﻟﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﯾﺎﻧﻪوه ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎﻧﯽ زۆر ﺳﻮﭘﺎﺳﯿﺎن دهﻛﻪم. ھﯚﻛﺎری ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘﻨﻪداﻧﯽ دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚﯚﻣﭙﯽ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﯿﺎﻧﻪ ﺑﺨﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﯾﺎﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺋﯿﺠﺒﺎری ،ﺋﻪوا ﺋﻪوﻛﺎت ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪﻧﺎﭼﺎری ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘﺪهدهن ،ھﯿﻮام واﯾﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘ ﺑﺪرﺖ ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﮔﻪﺷﺒﯿﻨﯿﺶ ﻧﯿﻢ ﻛﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘ ﺑﺪرﺖ ،ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚﯚﻣﭙﯽ ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻛﯚن وهرزﺷﻜﺎرﺑﻮون ،ﺑﻪم ﺋﺴﺘﺎ ﮔﻮێ ﻧﺎدهن ﺑﻪ ھﻪﺳﺘﯽ وهرزﺷﻜﺎری ﮔﻪﻧﺞ ﺑﯿﺮ ﻟﻪ ﮔﯚڕان ﻧﺎﻛﻪﻧﻪوه، ﺋﻪﻣﻪش وا دهﻛﺎت زهرهرﻜﯽ ﮔﻪوره ﺑﻜﻪوﺖ ﻟﻪ وهرزﺷﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﯿﺮت ﻟﻪوه ﻧﻪﻛﺮدۆﺗﻪوه ﯾﺎﻧﻪﻛﻪت ﺟﺒﮫﯿﺖ؟ ـ ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺷﻮهﯾﻪك دهﺳﺘﺒﻪرداری ﯾﺎﻧﻪﻛﻪم ﻧﺎﺑﻢ و ﺋﻪﮔﻪر ﺑ ﺑﻪراﻣﺒﻪرﯾﺶ ﺑﺖ ﯾﺎری ﺑﯚ ﯾﺎﻧﻪی وهرزﺷﯽ ﻧﻪورۆز دهﻛﻪم ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه زۆر ﯾﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دهرهوهی ﻛﻮردﺳﺘﺎن داواﯾﺎن ﻛﺮدووه ﻛﻪ ﯾﺎرﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﻪم ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﯾﺎﻧﻪی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و ﯾﺎﻧﻪی ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪ و ﯾﺎﻧﻪی ﺋﺎرارات( ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﭘﻮهﻛﺮدوم و ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دهرهوهش ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﯿﻤﺎراﺗﯽ و ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﭘﻮهﻛﺮدم ﯾﺎﻧﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﻪ ﺑﯚﯾﻪك وهرز ﺑی ) (١٠٠,٠٠٠ھﻪزار دۆﻻر و ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﻪ ﺑی ) (١٢٠٠٠ھﻪزار دۆﻻرﯾﺎن ﭘﺪهدام ،ﺑﻪم ﺑﻪھﯚی ﺑﺎری ﺧﺰاﻧﯿﯿﻪوه ﻧﻪﻣﺘﻮاﻧﯽ ﺑﭽﻢ و دﻢ ﻧﻪھﺎت ﻣﺎﻪوه ﺟﺒﮫﻢ.
ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﯾﺎرﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪی وهرزﺷﯽ ﻧﻪورۆز ﺋﻪﻣﻨﻤﻪوه و ﺋﻪﮔﻪر واز ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﺶ ﺑﮫﻨﻢ ھﻪر ﻟﻪوێ دهﺑﻢ ﺑﻪ راھﻨﻪر ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو رووﯾﻪﻛﻪوه ھﺎوﻛﺎرﯾﻢ دهﻛﻪن. ﻛﻮڕی ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ھﺎوﺑﯿﺮ ﻟﻪﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﺪا ﻟﻪ دهرهوهی ﻋﯿﺮاق ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدووه ﻟﻪواﻧﻪش: ١ـ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهب ﺳﺎﯽ ٢٠٠٣ﻛﻪ ﻟﻪ وﺗﯽ ﺗﻮﻧﺲ ﻛﺮا ﺗﯿﺪا ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. ٢ـ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٣ﻟﻪ ﺟﻪزاﺋﯿﺮ، ﭘﻠﻪی ﺳﯿﻪﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. ٣ـ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥ﻟﻪ ﻣﻪﻏﺮﯾﺐ ﻛﻪ ) (٥٣وت ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮو ،ﭘﻠﻪی ﺳﯿﻪﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. ٤ـ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﻋﻪرهب ﺳﺎﯽ ٢٠٠٦ﻟﻪ ﺋﻮردون ،ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. ٥ـ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺳﺎﯽ ٢٠٠٦ﺑﯚ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸﻪﮔﻪر ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﭘﻠﻪی دووهﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. ٦ـ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهب ﺳﺎﯽ ٢٠٠٧ﺑﯚ ﯾﺎری ﻛﯚﻧﮓ ﻓﯚ ،ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. ٧ـ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺧﯚرﺋﺎوای ﺋﺎﺳﯿﺎ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٧ﻟﻪ ﺋﻮردون ﻛﻪ ﺑﯚ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎن ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. ٨ـ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺳﺎﯽ ٢٠٠٧ﻟﻪ ﺳﺑﯿﺎ. واش ﺑﯾﺎره ﻟﻪ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ھﻪﺒﮋاردهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺳﺎﯽ ٢٠٠٩ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻜﺎت ﺑﻪو ھﯿﻮاﯾﻪی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﻪدهﺳﺘﺒﮫﻨﺖ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺳﺎﻣﺎن ﻋﺎرف ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
71
وهرزش
"ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚﯚﻣﭙﯽ ﺑﯿﺮ ﻟﻪ ﮔﯚڕان ﻧﺎﻛﻪﻧﻪوه؟" ھﺎوﺑﯿﺮ ﻋﻪﺑﺪو ﭘﺎﻪواﻧﯽ ﻛﯿﻚ ﺑﯚﻛﺴﻦ ،ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪ دﯾﺎر و ﻧﺎﺳﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق و ﺋﺎﺳﯿﺎ و ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق و ﯾﺎﻧﻪی وهزﺷﯽ ﻧﻪورۆزهو ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺧﻮﻟﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮوه ،ھﺎوﺑﯿﺮ ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﺳﺎزﯾﯿﺪاﯾﻪ ﺑﯚ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ .٢٠٠٩ھﺎوﺑﯿﺮ ﻋﻪﺑﺪو ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوی ﺷﺎرهﻛﻪی ﺑﺎﺑﻪﮔﻮڕﮔﻮڕه ،ﻣﺎوهی ) (٢٠ﺳﺎﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﺑﻪردهواﻣﯽ و ﺑ داﺑان وهرزش دهﻛﺎت .ھﺎوﺑﯿﺮ ﺋﺴﺘﺎ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﻣﺎﺳﺘﻪره ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻛﯚﻟﮋی ﭘﻪروهردهی وهزرش. 70
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺳﻪرهﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎری ﻛﺮدﻧﺖ ﻛﻪی ﺑﻮوه؟ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺋﻪو ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺎﻧﻪ ﭼﯿﻦ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻪدهﺳﺘﺖ ھﻨﺎون؟ ـ دﯾﺎره ﻣﻦ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٨٨ﯾﺎری ﺟﻮﻣﻨﺎﺳﺘﯿﻜﻢ دهﻛﺮد ﺋﻪوﻛﺎت ﺋﻤﻪ ﻟﻪ ﺷﺎری ھﻪوﻟﺮ دادهﻧﯿﺸﺘﯿﻦ و ﻟﻪ ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻻواﻧﯽ ھﻪوﻟﺮ ﯾﺎرﯾﻢ دهﻛﺮد ﻟﻪﺳﻪر دهﺳﺘﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺧﺎﻟﺪ راھﻨﺎﻧﻢ ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدا. ﻟﻪو ﻣﺎوهﯾﻪدا ﺑﻪﺷﺪاری ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﻋﯿﺮاﻗﻢ ﻛﺮد ﺑﯚ ﺑﭽﻮهﺷﺮان ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻻواﻧﻪوه ﺑﻪﺷﺪارﯾﻢ ﻛﺮد و ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﭘﻠﻪی دووهم ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﻢ دواﺗﺮ ﺳﺎﯽ ١٩٩٢دهﺳﺘﻤﻜﺮد ﺑﻪ ﯾﺎری ﻛﯚﻧﮓ ﻓﯚ ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ﯾﺎری ﺟﻮﻣﻨﺎﺳﺘﯿﻜﻢ دهﻛﺮد دهﻣﺒﯿﻨﯽ ﯾﺎری ﻛﯚﻧﮓ ﻓﯚ ھﻪﯾﻪ، ﺋﯿﺘﺮ ﺣﻪزم ﻟﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﻛﺮد و دهﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﯾﺎری ﻛﯚﻧﮓ ﻓﯚ ﻛﺮد ،ﺗﺎ ﺳﺎﯽ ١٩٩٤ﻟﻪوێ راھﻨﺎﻧﻢ ﻛﺮد و ﺑﻪﺷﺪاری ﭘﻨﺞ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﻢ ﻛﺮد ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺷﺎری ھﻪوﻟﺮ، ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﭘﻠﻪی دووهﻣﻢ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ ﻟﻪ ھﻪر ﭼﻮار ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﺮدا ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﻢ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. دوای ﺋﻪوه ﺑﻪﺧﺰاﻧﻪوه ھﺎﺗﯿﻨﻪ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻣﻦ ﭼﻮوﻣﻪ ﯾﺎﻧﻪی وهرزﺷﯽ ﺧﻪﺑﺎت ،ﺋﻪوﻛﺎت ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺧﺎﻟﺪ رهﺋﻮف راھﻨﻪرم ﺑﻮو ،ﺗﺎ ﺳﺎﯽ ١٩٩٨ﺑﻪﺷﺪاری ھﻪﺷﺖ ﭘﺎﻪواﻧﺘﻢ ﻛﺮد ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﻟﻪھﻪر ھﻪﺷﺖ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﻛﻪدا ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪم ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﻢ .دوای ﺋﻪوه ﺳﺎﯽ ١٩٩٩ ﯾﺎری ﻛﯿﻚ ﺑﯚﻛﺴﻨﻢ ھﻪﺒﮋارد ،ﭼﻮﻧﻜﻪ زۆر ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮓ ﻓﯚ ﻧﺰﯾﻜﻪ ،ﺋﯿﺘﺮ ﭼﻮوﻣﻪ ﯾﺎﻧﻪی وهرزﺷﯽ ﺋﻪزﻣﻪڕ ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﯾﺎﻧﻪی وهرزﺷﯽ ﻧﻪورۆزه .ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٩٩وه ھﻪﻣﻮو ﺳﺎﻚ ﺑﻪﺷﺪاری دوو ﭘﺎﻪواﻧﺘﻢ دهﻛﺮد ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪرﺟﻪﻣﯿﺎﻧﺪا ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﻢ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎوه. ﺳﺎﯽ ٢٠٠٣ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﻪﺷﺪاری ﭘﺎوﺗﻨﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﻪم ،دواﺗﺮ ﺑﻮوم ﺑﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ،ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎش ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاﻗﻢ. ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪو ﺋﺎﺳﺘﻪی ﺗﯚ ﭘﺸﻜﻪﺷﺖ ﻛﺮدووه، ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚﯚﻣﭙﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎوﻛﺎری ﻛﺮدووﯾﺖ؟ ـ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٣ﻛﻪ ھﺎﺗﻤﻪوه ﻟﻪ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهب ﻟﻪ ﺗﻮﻧﺲ ﻛﻪ ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﻢ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ، ﺑﻪڕﺰ ﻣﻪﻻ ﺑﻪﺧﺘﯿﺎر رﺰی ﻟﻨﺎم ﻛﻪ ) (٢٥٠دۆﻻری ﭘ ﺑﻪﺧﺸﯿﻢ ،دوای ﺋﻪوه ھﯿﭻ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻪك ﻧﻪﻛﺮاوم، ﺋﯿﺘﺮ ﻧﺎزاﻧﻢ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﺧﺎوهﻧﻢ ﻧﺎزاﻧﻦ ﯾﺎﺧﻮد ﻧﺎ ﻟﻪ دوای ھﺎﺗﻨﻪوهم ﻟﻪ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﯾﺎﻧﻪﻛﻪﺷﻢ داوا دهﻛﺎت ﻛﻪ ھﺎوﻛﺎرﯾﻢ ﺑﻜﻪن ،ﺑﻪم ﺑﻪ ﭘﭽﻪواﻧﻪوه ھﺎوﻛﺎرﯾﻢ ﻧﺎﻛﻪن ،ﺋﯿﺘﺮ ﻧﺎزاﻧﻢ دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻣﺎددﯾﯿﺎن ﻛﺰه ﯾﺎن ﺑﯚﭼﯽ ،ﺑﻪم ﭘﺎرهﯾﺎن زۆره ﺑﯚ
دهﺳﺘﺒﻪردارﯾﺎن ﻧﺎﺑﻢ
ﻟﻪﻣﻪرگ رزﮔﺎری ﺑﻮو ھﻪﻓﺘﻪی ﭘﺸﻮو ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺑﻪرهو ﯾﺎﻧﻪی ﺷﻪﯾﺘﺎﻧﻪ ﺳﻮورهﻛﺎن دهڕۆﯾﺸﺖ ،ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎﺪۆی ﺋﻪﺳﺘﺮهی ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎل ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﺎرهﺳﺎﺗﻜﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﯽ ﺳﻪﺧﺖ ﺑﻮو ،ﺑﻪم رۆﻧﺎﺪۆ ﺑﻪ ﺳﻪﻻﻣﻪﺗﯽ ﻟﻪو ﻛﺎرهﺳﺎﺗﻪ رزﮔﺎری ﺑﻮو ،ﺑﻪﺑ ﺋﻪوهی ﺗﻮوﺷﯽ ھﯿﭻ ﭘﻜﺎﻧﻚ ﺑﺒﺖ. ﯾﺎﻧﻪی ﺷﻪﯾﺘﺎﻧﻪ ﺳﻮورهﻛﺎن ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ رۆﻧﺎﺪۆ ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ راھﻨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﻪﺗﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ .وﺗﻪﺑﮋی رهﺳﻤﯽ ﯾﺎﻧﻪی ﻣﺎﻧﺠﺴﺘﻪر راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »رۆﻧﺎﺪۆ ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﺎرهﺳﺎﺗﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻞ ﺑﻮوه ،ﺑﻪم ﺧﯚی ﻧﻪﻛﺸﺎوه ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻜﯽ دﯾﻜﻪدا ،ﺑﺎری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﺸﯽ ﺑﺎﺷﻪ و ﺋﺴﺘﺎ ﺧﻪرﯾﻜﯽ راھﻨﺎﻧﻪ«.
ﺋﺎرﺳﯿﻦ ﻓﯿﻨﮕﻪری ﻓﻪرهﻧﺴﯽ راھﻨﻪری ﯾﺎﻧﻪی ﺋﻪرﺳﯿﻨﺎﯽ ﭘﻨﺠﻪﻣﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑﯚ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ ،ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎده ﻧﯿﯿﻪ دهﺳﺘﺒﻪرداری ھﯿﭻ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﺑﺖ ﻟﻪﻣﯿﺎﻧﻪی ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی زﺳﺘﺎﻧﻪی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن .ﻓﯿﻨﮕﻪر ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻜﯿﺪا ﺑﯚ ﻣﺎﭙﻪڕی رهﺳﻤﯽ ﯾﺎﻧﻪی ﻟﻪﻧﺪهﻧﯽ ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎی ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺎﻧﺪرێ ﺋﺎرﺷﺎﻓﯿﻦ ﺋﻪﺳﺘﺮهی ﯾﺎﻧﻪی زﯾﻨﯿﺖ ﺳﺎن ﭘﺘﺮۆس ﺑﯚرﮔﺪا ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎده ﻧﯿﯿﻪ ھﯿﭻ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﺧﯚی ﺑﻔﺮۆﺷﺖ .ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهش دا ﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪری رۆﯾﺸﺘﻨﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ھﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﻛﯚﻟﯚﺗﯚری ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﮫﺎﺗﻮوهو ﺋﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ داﺧﺮاوه.
٣٥ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﻟﻪ ٣٦ﯾﺎری ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺑﯚﻛﺴﻦ ﻟﻪﺳﻪر ﺗﯚڕی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚی راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﻛﻪ ﭬﯿﺘﺎﻟﯽ ﻛﻠﯿﺘﺸﻜﯚی ﺋﯚﻛﺮاﻧﯽ ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﭘﺸﺘﻨﯽ ﺑﯚﻛﺴﻨﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪ ،ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻟﻪ ﻧﺎزﻧﺎوی ﺧﯚی دهﻛﺎت دژی رﻛﺎﺑﻪره رهﺳﻤﯿﯿﻪﻛﻪی ﮔﻮﻣﯿﺰی ﻛﺎرﻟﯚس ﻛﻮﺑﯽ ،ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪی ﺋﻪو ھﻪواﻧﻪی ﻛﻪ وا ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟﻪوه دهﻛﺮد ﭬﯿﺘﺎﻟﯽ ﻛﻠﯿﺘﺸﻜﯚ ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﻛﺴﻨﯽ ﺑﯚ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯽ دﯾﭭﺪھﺎی ﺑﻪﯾﻪك دهﮔﻪن ﻟﻪ ﻟﻪﻧﺪهن. ﯾﺎری ﻧﻮ ا ن
ﭬﯿﺘﺎﻟﯽ و ﮔﻮﻣﯿﺰ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎزاری داھﺎﺗﻮودا ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدرﺖ .ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﭬﯿﺘﺎﻟﯽ ﻛﻠﯿﺘﺸﻜﯚ ﺗﻪﻣﻪن ٣٧ﺳﺎڵ ﭘﺸﺘﺮ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﻧﺎزﻧﺎوی ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﯚﻛﺘﯚﺑﻪری ﭘﺸﻮو ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻨﺖ ﺑﻪھﯚی ﻟﺪاﻧﻜﯽ ھﻮﻧﻪرﯾﯿﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪﺗﻮﻧﺪی دای ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑﯿﺘﻪر ﺳﺎﻣﻮﻞ ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻪ ﺗﻮاﻧﯽ ٣٥ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت ﻟﻪ ٣٦ﯾﺎرﯾﺪا .ھﺎوﻛﺎت ﮔﯚﻣﯿﺰ ﺗﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪردهوام ﺑﺖ ،ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﺗﻮاﻧﯽ ژﻣﺎرهی ﺑﺮدﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺘﻪ ،٤٤ھﺎوﻛﺎت ﮔﻮﻣﯿﺰ ﺧﺎوهﻧﯽ ﻓﺎﯾﻠﻜﯽ ﭘه ﻟﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﻛﻪ ژﻣﺎرهی ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ٤٤ﻛﻪ ٣٥ﯾﺎن ﺑﻪ ﻟﺪاﻧﯽ ﻗﻮرس ﺑﻮوه ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﯾﻪك دۆڕاﻧﺪا. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ
73
وهرزش
ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ﺋﯿﺪاره دوو دۆڕان و ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﺒﻮوﻧﻚ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﭘﺎﻪواﻧﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ ﺑﻮو ﻟﻪ ١٩ﯾﻪﻣﯿﻦ ﺟﺎﻣﯽ ﻛﻪﻧﺪاوی ﻋﻪرهﺑﯿﺪا ،ﭼﺎرهﺳﻪر ﭼﯿﯿﻪ؟ ﭘﺎش ﺋﻪو ﺋﺎﺳﺘﻪ ﺧﺮاپ و ﻧﺰﻣﻪی ﻛﻪ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ دا ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪم ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪ ﺧﺮاﭘﻪی ﮔﻪڕاﻧﻪوه ﻧﻪﺑﻮو ﺑﯚ ﺳﻔﺮ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻋﯿﺮاق ﺑﻪھﯿﻮای ﭘﺸﻜﻪوﺗﻦ ﺑﻮو؟ ﺋﻪو ﺋﺎﺳﺘﻪ ﺧﺮاﭘﻪی ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق و ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﻪﻛﺎن ،ﺑﻮو ﺑﻪھﯚی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ رهﺷﺒﯿﻨﯽ ﻻی ﺟﻪﻣﺎوهرو ﻛﻪﻧﺎﻪﻛﺎﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪن و راھﻨﻪران ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوه ﻧﻪﺑﻮو ﻛﻪ ﻋﯿﺮاق ﺧﺎوهﻧﯽ ﻧﺎزﻧﺎوی ﺟﺎﻣﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎﯾﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎﻧﻪ ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﯾﺎری دهﻛﻪن ،ﻧﻪﺷﺌﻪت ﺋﻪﻛﺮهم ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻗﻪﺗﻪری ،ﯾﻮﻧﺲ ﻣﻪﺣﻤﻮدی ھﺮﺷﺒﻪر ﻛﻪ ﯾﺎﻧﻪ ﻓﻪرهﻧﺴﯿﯿﻪﻛﺎن ﺋﺎرهزووی راوﻛﺮدﻧﯽ دهﻛﻪن ،ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﻛﻪرﯾﻢ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﻣﯿﺴﺮﯾﺪا ﯾﺎری دهﻛﺎت و ﻋﯿﻤﺎد ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﺋﺮاﻧﯽ و ﺟﯿﺎواز ﻟﻪواﻧﯿﺶ ھﺎواری ﻣﻪﻻ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﻪوروﭘﺎ ھﻮﻧﻪرﻧﻤﺎﯾﯽ دهﻛﺎت. ﻋﻪدﻧﺎن ﺣﻪﻣﻪد ﻟﻪﺑﺎرهی دۆڕاﻧﻪ ﺳﻪﺧﺘﻪﻛﻪوه وﺗﯽ »ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑﺮدﻧﻪ«. ﺑﻪدﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه ﻋﻪدﻧﺎن ﺣﻪﻣﻪد ﻛﻪ راھﻨﻪرﻜﯽ دﺮﯾﻨﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻛﻪس زﯾﺎﺗﺮ ﻣﺎﻓﯽ ﺋﻪوهی ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻗﺴﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﺴﺘﺎی ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﺎت .ﺑﻪو ﺣﻮﻛﻤﻪی ﻛﻪ ﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﻚ ﻟﻪﻣﻪو ﭘﺶ راھﻨﻪری ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﺑﻮوه .ﺣﻪﻣﻪد ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﺴﺘﺎی ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق دهﺖ »ﺷﻮاز و ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪم ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪدا ﺋﺎزاری ھﻪﻣﻮو ﺟﻪﻣﺎوهری ﻋﯿﺮاﻗﯽ دا ،ﺋﻪو وﻨﻪ ﺧﺮاﭘﻪی ﻛﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﭘﻮه 72
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
دهرﻛﻪوﺗﻦ ،ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋﻪو ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ﭘﻜﺪاداﻧﺎﻧﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮان ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚﯚﻣﭙﯽ ﻋﯿﺮاق و وهزارهﺗﯽ وهرزش و ﻻواﻧﺪا ھﻪﺑﻮو ،ﻛﻪ ﺋﻪم ﻛﺒﻛﯿﻪ ﺑﯚ ﻣﺎوهی زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺳﺎﻜﻪ ﺑﻪردهواﻣﻪ ،ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﺑﻮوه ھﯚی داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﻪﻣﻮو ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎن ﻛﻪ زۆرﻚ ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﺑ ﺗﻪرﻛﯿﺰی و ﺑ ﺧﻪﻣﯽ ﺑﻮون ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﯾﺎری ﻛﺮدﻧﺪا ،ﺋﻪﻣﻪ ﻛﺎرداﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺧﺮاﭘﯿﺸﯽ ھﻪﺑﻮو ﻟﻪ ﺳﻪر ﺟﻪﻣﺎوهرو ﺗﻮوﺷﯽ ﺑ ھﯿﻮاﯾﯽ و ﺧﻪﻓﻪﺗﯽ ﻛﺮدن .ﺣﻪﻣﻪد ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهدا ﻛﻪ ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ﭬﺮا ھﯚﻛﺎری ﺳﻪرهﻛﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪ ﺋﯿﺪارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاﻗﻪ ،ﺋﺎﻣﺎدهﺑﻮوﻧﯽ ﻟﻪ راھﻨﺎﻧﺪا ﺑﻪڕهزاﻣﻪﻧﺪی ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ﻋﯿﺮاق ﻧﻪﺑﻮوه ،راھﻨﻪری ﺑﻪڕازﯾﻠﯽ ﺧﯚی ﻓﻪرزﻛﺮدووه ﺑﻪﺳﻪر ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻮوه ھﯚی دروﺳﺖ ﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟﻪﻧﻮان ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﺪا. ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ﺋﻪﺣﻤﻪد رازی ﺋﻪﺳﺘﺮهی ﭘﺸﻮوی ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق و ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ،ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﻪی ﻟﺪواﻧﻜﯿﺪا ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﺧﻪﻟﯿﺠﯽ ﺋﯿﻤﺎراﺗﯽ ﺑﻪ ﺗﻮﻧﺪی رهﺧﻨﻪی ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﮔﺮت وﺗﯽ »ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪﺧﯚ ﺑﻮوردن و ھﺎوﻛﺎری و ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﺎن ﻟﻪدهﺳﺘﺪاوه ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑﻪ ھﻪﺳﺘﻜﺮدن ﺑﻪ
ﺟﻪﻣﺎوهر ھﻪﯾﻪ «.ﺋﻪو وﺗﯿﺸﯽ »ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﺸﯿﺎﻧﺪا ﺧﯚم ،ھﻪﻪی زۆرﻣﺎن ﻛﺮدووه ﻟﻪ ﺑﻪڕﻮهﺑﺮدﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردهﻛﻪدا «.رازی ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻠﯽ ﭬﺮا دهﺖ »ﭬﺮا ﻛﻪﺳﻜﻪ ﭘ ﻟﻪ ﻧﮫﻨﯽ و ﻣﻮﻓﺎﺟﻪﺋﻪ ،ﭘﺎش ﺟﺎﻣﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ ﭬﺮا ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺑﻪﺟﮫﺸﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪدوای ﺑﺎﺷﺘﺮدا دهﮔﻪڕا ،ﺑﻪم دوای ﺋﻪوه ﺟﺎرﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﮔﻪڕاﯾﻪوه ﺑﯚ ﺗﻪﻣﺎﺷﺎﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق، ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪﻣﻪ ﭬﺮا ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺟﻪﻣﺎوهرهوه داواﻛﺮاو ﺟﻪﻣﺎوهرﻜﯽ زۆری ﺑﯚ ﺧﯚی دروﺳﺖ ﻛﺮد، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﭘﺎش ﭼﻮوﻧﻪ دهرهوهی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﭘﺎوﺗﻨﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا .ﺋﯿﺘﺮ ﻟﻪم ﻛﺎﺗﻪدا ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺑﯾﺎرﯾﺪا ﻛﻪ ﺑﯚﻧﺪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭬﺮادا ﺑﺒﻪﺳﺘﺖ و ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺧﯚی ﻧﯿﺸﺎﻧﺪا ﻟﻪ رووی ﻣﺎدﯾﯿﻪوه«. ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم وهﻣﺪاﻧﻪوهی رهﺳﻤﯿﺪا ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪو ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪی ﻛﻪ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ھﻨﺎ، ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻟﻪ زاری ﺟﺎﺳﻢ ﺟﻪﻋﻔﻪر وهزﯾﺮی وهرزش و ﻻواﻧﻪوه راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﻛﻪ وهزارهت ﺑﯾﺎری داوه ﻟﯿﮋﻧﻪﯾﻪك ﭘﻚ ﺑﮫﻨﺖ ﺑﯚ ﺑﻪدواداﭼﻮوﻧﯽ ھﯚﻛﺎری ﺋﻪو دۆڕاﻧﺪﻧﻪ ﻗﻮرﺳﻪی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻪر ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﺎت «.ﺟﻪﻋﻔﻪر ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهﺷﺪا ﻛﻪ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدن ﻟﻪ ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﻛﯿﺸﻮهرهﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﭘﺸﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎده ﺑﻜﺎت.
ﭘﺸﺘﻮﻨﯽ ﺳﻪﻻﻣﻪﺗﯽ ﺗﺪاﯾﻪ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﯚ ﺷﯚﻓﺮو ﺳﻪرﻧﺸﯿﻨﯽ ﭘﺸﻪوهو ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺳﻪﻻﻣﻪﺗﯿﺎن ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ رووداوه ﺑﻪھﺰهﻛﺎﻧﺪا .ھﻪروهھﺎ ﻟﻪ رﯾﻨﯚدا ﺋﺎﻣﺮﻜﯽ ﺋﻪﻟﻜﺘﺮۆﻧﯽ ﺑﻪھﺰ ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧﻪوهی ﺟﻪﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ﻛﻪ رﮕﻪ ﻟﻪوهدهﮔﺮﺖ ﻣﻞ و ﺳﻨﮓ و ﺳﻚ زﯾﺎﻧﯽ ﭘ ﺑﮕﺎت ﻟﻪ رﮕﻪی ﺑﺸﺘﻮﻨﯽ ﺳﻪﻻﻣﻪﺗﯿﯿﻪوه .ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﻧﺎوهوهی ﻣﯿﮕﺎن ﻛﻮﭘﺪا ﺳﺎدهﯾﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺮاوه ﻟﻪ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺮهﻛﺎﻧﺪا ﻛﻪ زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻟﻪ رﮕﻪی دهﺳﺘﻨﺎن ﺑﻪ دوﮔﻤﻪﯾﻪﻛﺪا ﺋﺎﻣﺮﻛﺎن ﻛﺎردهﻛﻪن ،ھﻪروهھﺎ ﺑﻮوﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ دوﮔﻤﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪﻟﻜﺘﺮۆﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﺧﺮاﯾﯽ و رووﻧﺎﻛﯽ ﻻﯾﺘﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ زﯾﻨﯚن xenonﻧﺎﺳﺮاوه ،ھﻪروهھﺎ ﺑﻪوه ﺟﯿﺎدهﻛﺮﺘﻪوه ھﻪﺪهﺳﺘﺖ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮدی ﺑﯚ ﺑﻪرزﻛﺮدﻧﻪوهی رووﻧﺎﻛﯽ ﺑﻪﭘﯽ ھﻪﯾﻜﻪﻟﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻪﻛﻪ. ﻣﯿﮕﺎن ﻛﻮﭘ ﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎر ﺑﻪﺷﻮهی ﺳ دهرﮔﺎ ﯾﺎن ﭘﻨﺞ
دهرﮔﺎ دهﻛﻪوﺘﻪ ﺑﺎزاڕهوه ،ﺑﻪر ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﯿﮕﻤﻨﯽ، ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻮاﻧﺎی ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﺣﻪوت ﻛﻮرﺳﯽ ،ﻛﻮﺑﯽ ﻛﺎﺑﺮ ﯾﻮﻟﯿﻪ ﺑﻪ ﺳﻪﻗﻔﻜﯽ ﻣﻪﻋﺪهﻧﯽ ﻛﺮاوهوه، ﻣﯿﮕﺎﻧﯽ ﻧﻮێ ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻜﻪﯾﻪﻛﯽ ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو دهﻛﺎت ﻟﻪﮔﻪڵ )ﻧﯿﺴﺎن(، )رﯾﻨﯚ( دهﺧﻮازﺖ ﺑﻪھﯚﯾﻪوه ﭘﺸﻜﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﺪا زﯾﺎد ﺑﻜﺎت.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
75
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻞ
ﻣﯿﮕـﺎن ﻛﻮﭘـ٢٠٠٩ ﺑﻪﻧﯿﺴﺒﻪت ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )رﯾﻨﯚ(هوه) ،رﯾﻨﯚ ﻣﯿﮕﺎن( وهﻛﻮ )ﻓﯚرد ﻓﯚﻛﺲ( واﯾﻪ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﻓﯚرد( .ﻣﺎﻧﮕﯽ ﭘﺸﻮو رﯾﻨﯚ ﻧﻪوهی ﺳﯿﻪﻣﯽ )ﻣﯿﮕﺎن(ی ﻟﻪ ﭘﺎرﯾﺲ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﺪا ﻛﺮاوه ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﻪوهی دووهﻣﯽ ﻟﻪ رووی ﺟﯚراﯾﻪﺗﯽ و ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪ ﺋﻪﻟﻜﺘﺮۆﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه. ﺗﺎﺑﻠﯚﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮﯽ ژﻣﺎرهﯾﯽ ھﻪﯾﻪ ھﺎوﺷﻮهﯾﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺟﮕﯿﺮی ﺧﺮاﯾﯽ ،ﺳﻪرهڕای ﺑﻮوﻧﯽ DVDو ﺑﻠﻮﺗﻮس .ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﺰوﻨﻪرهﻛﻪی ﺑﯚ ﺋﻪو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻼﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻪﻧﺰﯾﻦ ﻛﺎردهﻛﻪن ﺑﻪھﺰی ١٠٠ﺗﺎ ١٨٠ﺋﻪﺳﭗ ﻛﺎردهﻛﺎت ،ﺑﻪراﻣﺒﻪر ١٥٠-٨٠ ﺋﻪﺳﭗ ﻟﻪو ﺑﺰوﻨﻪراﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪ دﯾﺰڵ ﻛﺎر دهﻛﻪن، دﯾﺰاﯾﻨﻪرهﻛﺎﻧﯽ )رﯾﻨﯚ( دهﻦ ﻣﯚدﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻪش ﺗﺮازی ﺟﯿﺎوازهوه دهﺧﺮﺘﻪ ﺑﺎزاڕهوه ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮان )ﺋﻪﻟﺴﯿﺪان ،ھﺎﺗﺸﺒﺎك ،ﻛﻮﭘ ﻛﺮاوهو ﻛﻮﭘ ﻛﺮاوهی ﭘﻨﺞ دهرﮔﺎ ،ﺑﯾﺎره ﺋﻪم ﻣﯚدﻼﻧﻪ ھﻪﻣﻮوی ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠١٠دا ﺑﻜﻪوﻧﻪ ﺑﺎزاڕهوه ﻛﻪ ھﻪرﯾﻪﻛﻪﯾﺎن ﺧﺎوهﻧﯽ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﯿﻪ و ﺟﯿﺎوازه ﻟﻪوی دﯾﻜﻪ. ﻣﯿﮕﺎن ﻛﻮﭘﯽ ﻧﻮێ ﻛﻪ ﺷﻮازﻜﯽ ھﺮﺷﺒﻪراﻧﻪی ھﻪﯾﻪ
74
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺑﻪوهﺟﯿﺎ دهﻛﺮﺘﻪوه ﻛﻪ دﯾﺰاﯾﻨﻜﯽ ﻛﻪﺷﺨﻪی ھﻪﯾﻪ، ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚژی ﺑﺎﺷﯽ ھﻪﯾﻪ .ﺋﻪو زﯾﺎداﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮﺖ ھﻪﺳﺘﯽ ﭘ ﺑﻜﺮﺖ و ﻟﻪ رووﺑﻪری ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ھﯿﭻ ﮔﯚڕاﻧﻜﯽ ﺗﺪاﻧﻪﻛﺮاوه و دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﮔﺮوﭘﯽ ﻣﯿﮕﺎﻧﯽ ﻧﻮێ ﻛﻪ ﺋﻪم ﮔﺮوﭘﻪ ﺑﻪوه ﺟﯿﺎدهﻛﺮﺘﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ رووی دﯾﺰاﯾﻨﻪوه زۆر ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوهو ﺋﺎﻣﺮه ﺑﻨﻪڕهﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرﺟﻪم ﮔﺮوﭘﻪ ﺟﯿﺎوازهﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرهﺑﺎﯾﯿﻪ ﺑﯚ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺋﺎراﺳﺘﻪ ﻛﺮاوی epsﺑﯚ ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﺗﭽﻮون و ﻛﺶ و ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺑﻪﻧﺰﯾﻦ ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺋﻪﻟﻜﺘﺮۆﻧﯽ و ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ھﻤﺎی ebﻛﻪ ﺧﺮاﯾﯿﻪﻛﻪی دهﮔﯚڕﺖ ﺑﻪﭘﯽ ﺑﺎری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻪﻛﻪو ﺳﺮوﺷﺘﯽ رﮕﺎﻛﻪ .ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﺮدﻧﻜﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺎﺗﯿﻜﯽ ﺑﯚ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎی
ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ رووداوی ﻛﺘﻮﭘدا ،ﻛﻪ رﮕﻪ ﻟﻪ ھﻪﺨﺰان دهﮔﺮﺖ ﻟﻪ رﮕﻪی دهﺳﺘﻨﺎن ﺑﻪ دوﮔﻤﻪی asrدا، ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﺮدن و ﺟﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ-espوه ،ﻟﻪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﯽ ﻣﯿﮕﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﺋﯿﺸﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﺮی ﺳﻮﯾﭽﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻛﺎرﺗﻜﯽ ﺋﻪﻟﻜﺘﺮۆﻧﯽ ﺑﻪﻛﺎردﺖ ﻛﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪ ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧﻪوهی ﻟﻪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻪﻛﻪ ﻛﺎردهﻛﺎت. ﺋﻪو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﯿﮕﺎﻧﺪا ﺟﯽ ﺳﻪرﻧﺠﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎری srp3ﺧﯚی ﻟﻪ دوو ﭘﻪردهی ھﻪواﯾﯿﺪا دهﺑﯿﻨﺘﻪوه ﻛﻪ ﻛﻪوﺗﯚﺗﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﺳﻪرهوهی ﺳﻪرﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎن.
وﺷــﻪی ﺷــﺎراوه
ﺑـﻮرﺟــﻪﮐـــﺎن ﮐﺎوڕ :ڕوﺑﻪڕوﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪﺧﺖ ﻟﻪﻧﻮان ﺋﻮه و ھﺎوڕﻜﺎﻧﺘﺎن ڕوو دهدات ھﻪوﯽ ﺧﯚڕاﮔﯿﺮی ﺑﺪهن ،ﻟﻪ ﮐﯚﺗﺎدا ﺑﻪ ﻗﺎزاﻧﺠﺖ دهﺷﮑﺘﻪوه. ﮔﺎ :ﺋﻪﻣۆﺗﺎن ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ھﯿﭻ داواﻛﺎرﯾﯿﻪك ھﻪوڵ ﺑﺪهن ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﯚﺗﺎﻧﺪا ﺑﻤﻨﻨﻪوه ،ﭘﻪﻟﻪ ﮐﺮدن ﺗﻮوﺷﯽ زﯾﺎﻧﺘﺎن دهﮐﺎت. دوواﻧﻪ :ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺘﺎن ﺑﯚ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﺘﺎن دهﺑﺘﻪ ﻣﺎﯾﻪی ﭘﺘﻪوﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻪﻛﺎﻧﺘﺎن ،ﭼﻮﻧﮑﻪ ﯾﻪﮐﮏ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﺰاﻧﺖ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﭘﺘﺎﻧﻪ.
ﭘﯿﺘﯽ وﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ھﯚﻧﺮاوهﯾﻪ ﺑﻜﻮژﻨﻪوه ﺗﺎ ﻧﺎوی ژﻧﻪ ﺷﺎﻋﯿﺮﻜﯽ ﻛﻮردت ﺑﯚ دهردهﭼﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ ﯾﺎﻧﺰه ﭘﯿﺖ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه ﺧﺎوهﻧﯽ ھﯚﻧﺮاوهﻛﻪﯾﻪ: ﻧﻮری دﯾﺪهم ..ﺗﯚ ﺧﯚت ﺑ .. ﻣﻦ ﺑﮕﻪرد ﺗﺮم ﯾﺎن ﻣﺮﯾﻪم ؟! ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻘﺘﺮم ﯾﺎ ﻣﺮﯾﻪم ؟! ..زاﻣﯽ دﯽ ﻣﻦ ﮔﻪورهﯾﻪ ..ﯾﺎن ﺧﻪﻣﯽ ﺋﻪو؟! ﻣﻦ ھﯿﭻ ﻧﺎﻢ ،ﺗﯚ ﺧﯚت ﺑ .. ﻧﻮری دﯾﺪهم ..ﺧﻮﻧﯿﺎ ﮔﻪره ﻋﻪﺷﻘﻪﻛﻪ....
ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ژﻣﺎرهی ﭘﺸﻮو وﺷﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ: ١ـ ﺑﻪرده ﻗﺎرهﻣﺎن٢ .ـ وﯾﻼﯾﻪﺗﯽ ﻣﻮﺳﻞ٣ .ـ ﻟﻪ٤ .ـ ﺗﻒ ـ ﻧﺎـ دهرد٥ .ـ ھﯚـ ﯾﺎـ ﭼﺰو٦ .ـ ن ن ـ ﺷـ ﻣﻪﯾﻞ٧ .ـ ه گ ـ ﮔ٨ .ـ ﺗﻪـ رهﻧﺞ٩ .ـ ی ژـ ﭘﻮ ـ ورﺗﻪ١٠ .ـ ﻛﻪـ ا ا ـ ﮔﻮﮔ. ١١ـ ﭘﻦ١٢ .ـ ﺋﻪﺳﻔﻪھﺎﻧـ ﻧﺎن. ﺳﺘﻮﻧﯽ: ١ـ ﺑﻮرھﺎن ﻣﻪﺟﯿﺪ +ئ٢ .ـ ه ی٣ .ـ رل ـ ﻓﯚﻧﻪﺗﯿﻚ٤ .ـ داـ ﺗﻪﻧﮕﻪژه٥ .ـ ه ی ٦ .ـ ﻗﻪی ﺷﺮواﻧﻪ ٧ .ـ ﮔﺮاﻧﻪ ﺗﺎـ ﭘﺎﭘﺎ٨ .ـ ڕێ٩ .ـ ﻣﻪـ دۆڵ ـ ﮔﻮڕ١٠ .ـ ﻣﻮـ ڕزیـ وره١١ .ـ ا ﺳـ ه چ هـ ن ت گ١٢ .ـ دﺑﻠﻦ ـ ﻣﺎﺟﻪﻻن.
ﺳــﻮدۆﻛـــﻮ
ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺣﺴﺎﺑﯿﯿﻪﻛﺎن
ﻗﺮژاڵ :ﻟﻪو زﯾﺎدهڕهوﯾﯿﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ داراﯾﺘﺎن دهﯾﻜﻪن ﻛﻪﻣﻚ دهﺳﭙﻮهﮔﺮﺑﻦ ،ﻛﺎرﻜﯽ ﻧﻮێ دﺘﻪ رﺘﺎن. ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﮑﯽ زۆرﺗﺎن ﺑﻪ ﭘﺎره ھﻪﺑﺖ. ﺷــﺮ :ھﺎوﺑﻪﺷﯿﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪڵ دروﺳﺖ دهﻛﻪن ﻛﻪ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﻟﻪﺑﻮاری داراﯾﺪا ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪ دهﺑﻦ .ﺋﻪم ﻣﺎوهﯾﻪ ﺑﯚ ﭘﺮۆژهی ھﺎوﺳﻪرﮔﯿﺮی ﮔﻮﻧﺠﺎوه. ﻓـﻪرﯾﮏ :دژوارﯾﯿﻪﻛﯽ دهرووﻧﯽ دﺘﻪ رﺘﺎن ھﻪوڵ ﺑﺪهن ﺧﯚﺗﺎن ﻟﻪ ﺗﻜﻪوی دهوروﺑﻪر دورﺑﮕﺮن .ﭘﻮﯾﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﮔﻪﺷﺘﮑﯽ دهرهوهی وت ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺣﻪواﻧﻪوه. ﺗﻪرازوو :ﺋﺎرهزووهﻛﺎﻧﺘﺎن ﺑﻪو ﺟﯚره دﺘﻪوه ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﯿﺘﺎن دهﻛﺮد ،ھﻪوﯽ داﺑﯿﻦ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرﻚ دهدهن. دووﭘﺸﮏ :ﺧﯚﺗﺎن ﻟﻪ ھﻪر ﺑﯾﺎرﻜﯽ ﺑﻪﭘﻪﻟﻪ ﺑﻪ دوورﺑﮕﺮن ،ﻟﻪ ﺧﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﺘﺎﻧﺪا ھﻪوﯽ ڕاوﮋی زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺪهن. ﮐﻪوان :ﺳﻪرداﻧﻜﯽ ﻛﻮرت ﯾﺎن ﺳﻪﻓﻪرﻚ ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدهن ﻛﻪ ﺗﯿﺎﯾﺪا زۆر ﺷﺖ درك ﭘ دهﻛﻪن ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ھﻪﺳﺘﺎن ﭘ ﻧﻪﻛﺮدووه. ﮔﯿﺴﮏ :ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ زﯾﺎد ﻟﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ داراﯾﯿﺘﺎن ﺋﻪو ﭘۆژاﻧﻪﺗﺎن ﻟ ﺑ ﺳﻮود دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﯾﺎره ﺑﯚ داھﺎﺗﻮوﺗﺎن ﺑﻨﯿﺎﺗﯽ ﺑﻨﻦ. ﺳﻪﺗـ :ﻟﻪ ڕوﺑﻪڕوﺑﻮوﻧﻪوهﻛﺎﻧﺘﺎﻧﺪا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو دهﺑﻦ ،ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﻛﺎرﻚ دهﺑﻦ ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ھﯿﭻ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪڕﮋﯾﯿﻪﻛﺘﺎن ﺑﯚ ﻧﻪﻛﺮدووه.
ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ وﺷﻪی ﺷﺎراوه :ﺋﻪﻟﻔﺮﺪ ﻧﯚﺑ.
ﺋﺎ :ﯾﺎدﮔﺎر ﺟﻪﺑﺎر
ﻧﻪھﻪﻧﮓ :ﻟﮫﺎﺗﻮون ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪو ﮔﺮﻓﺘﺎﻧﻪی دﻨﻪ رﺘﺎن ،ڕاوﮋ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﺘﺎن دهﻛﻪن ﺑﯚ ﻛﯾﻨﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﻣﺎڵ.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٨ / ٣١ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٢٤ک .ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٩
77
زاﺧﺎوی ﻣﺸﮏ وﺷﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ: ١ـ ﻧﻮﺳﻪرﻜﯽ ﻛﻮردی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮره+ڤ٢ .ـ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ ی ﻛﻮرده+ی٣ .ـ ﺳﯿﺎن ﻟﻪ ﺗﻪﻻﻟـ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﻪ)پ(٤ .ـ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧـ ﺑﯿﺪۆزهرهوه ﻟﻪ ﭘﻪﯾﺎﻣﯽ ﻣﻨـ ﻧﺎڕوون)پ(٥ .ـ ﺳﯿﺎن ﻟﻪ ﻋﻪﯾﻨﻪﻛـ ﺟﯚره دراوﻜﻪ٦ .ـ ﺟﯿﻮهی ﺑ دواـ ﻧﺎدﯾﺎر)پ(٧ .ـ ﺳﻪری ﺑ ﺳﻪرـ ﻧﺎڕﻚ)پ(. ٨ـ دهﻣـ واو)ت(ـ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ٩ .ـ ﺳﯿﺎن ﻟﻪ وﯾﻘﺎرـ ﮔﮋ و وﮋـ ﭘﻮاﻧﻪﯾﻪﻛﻪ)پ(١٠ .ـ ﯾﻪك ﻟﻪ دوای ﯾﻪﻛـ ژور)ت(ـ ﻗﻞ)پ(١١ .ـ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎزاروو ﺗﺮﺳﺪا دهوﺗﺮێ١٢ .ـ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻟﯿﺒﯿﺎ ﺑﻮو+ز.
ﺳﺘﻮوﻧﯽ: ١ـ ﺷﺎﻋﯿﺮﻜﯽ ﻛﻮﭼﻜﺮدووی ﻛﻮرده +ﭘﯿﺘﻚ٢ .ـ ﻛﻮڕه ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋﻜﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﯾﻪ٣ .ـ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ھﻪوﻟﺮ ﺑﮕﺮﺘـ ﮔﯚڕ٤ .ـ ﻧﯿﻮهی ﻣﺎﻧﺎ٥ .ـ ﮔﯿﺎﻧﺪارﻜﻪ)پ(ـ ﺳﻪردهم٦ .ـ ﻗﻪﯾﻪﻛﯽ ﻛﻮردی ﯾﻪـ ﺷﺎرﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ)پ(٧ .ـ دوان ﻟﻪ ﺋﻪﺣﻪـ ڕۆﻣﺎن ﻧﻮﺳﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﯾﻪ٨ .ـ ھﯚﻛﺎر٩ .ـ ﻧﯿﻮهی زﻣﺎﻧـ ﻟﻢ)پ(ـ زﯾﻨﺪهوهرﻜﻪ١٠ .ـ ﻧﯿﻮهی وهرهـ ﺷﻮﻨﯽ ﺑﯚﻧﻪﻛﺎن)پ(ـ ﺗﻪن)پ(١١ .ـ ﺳﻪرو ﺑﻨﯽ ﻧﻪوهدـ ﺳﯿﺎن ﻟﻪ ﺑﻪرھﻪم ـ ﺧﻪت)پ(١٢ .ـ ﮔﯚﭽﯿﯿﻪﻛﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪ. ﺗﺒﯿﻨﯽ : )پ( :ﭘﭽﻪواﻧﻪ. )ت( :ﺗﻜﻪو. ﺣﻪوﺗﯽ ﺳﻪرو ﺑﻨﯽ ﭘﯿﺘﻪﻛﺎن ﻛﺸﻪ ﻧﯿﯿﻪ
ﺳــﻮدۆﻛـــﻮ
ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺣﺴﺎﺑﯿﯿﻪﻛﺎن
ﺋﻪم ﭼﻮار ﮔﯚﺷﻪﯾﻪ ﻟﻪ ٩ﭼﻮار ﮔﯚﺷﻪی ﮔﻪوره ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه ) ،(٣×٣ھﻪر ﭼﻮار ﮔﯚﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﯚ ٩ﺧﺎﻧﻪی ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮ داﺑﻪش ﻛﺮاوه .ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪدا ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪ ﺑﭽﻮوﻛﻪﻛﺎﻧﻪ ﺑﻪ ژﻣﺎره ﭘﻮﯾﺴﺘﻪﻛﺎن ﻟﻪ ١ﺗﺎ ٩ﺑﻪ ﻣﻪرﺟﻚ ھﻪر ژﻣﺎرهﯾﻪك ،ﯾﻪﻛﺠﺎرﻟﻪ ھﻪر ﭼﻮار ﮔﯚﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهو ﻟﻪ ھﻪر ھﻜﯽ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ وﺳﺘﻮﻧﯿﺪا ﺑﻨﻮﺳﺮﺘﻪوه.
ﭼﻮار ﮔﯚﺷﻪ ﺑﻪﺗﺎﻪﻛﺎن ﺑﻪ ژﻣﺎره ﺗﻪواو ﻧﻪﻛﺮاوهﻛﺎن ﺑﻪ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ و ﺳﺘﻮﻧﯽ ﭘ ﺑﻜﻪرهوه ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪو ژﻣﺎراﻧﻪ ﺑﻪﻛﺎر ﺑﮫﻨﻪ ﻛﻪﻟﻪﺳﻪروی وﻨﻪﻛﻪوه دراون .ھﻪر ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪو ژﻣﺎراﻧﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺠﺎر ﺑﻪﻛﺎردهھﻨﺮﺖ ﺷﯿﻜﺎرﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺸﻪی ﺣﺴﺎﺑﯽ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪ ڕاﺳﺘﻪوه ﺑﯚ ﭼﻪپ و ﻟﻪ ﺳﻪرهوه ﺑﯚ ﺧﻮارهوه دهﺑﺖ.
١ـ٢ـ٣ـ٤ـ٥ـ٧ـ٨ـ٩
76
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
دواوـﺴــﺘـﮕـﻪ
ﭼﻪﭘﻪﻛﺎنو راﺳﺘﻪﻛﺎن...
دژی ﺟﻪﻧﮓ و ...ﻟﻪﮔﻪﯿﺸﯿﺪا! ﻋﻪواد ﻧﺎﺳﺮ ﺑﯿﻨﯿﻢ ﻣﺎتو ﻣﻪﻟﻮول ﺑﻮو. ﺟﮕﻪرهی دهﻛﺸﺎ ،ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺧﻪرﯾﻚ ﺑﻮو ھﻪوی ﻗﺎوهﻛﻪی دهﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﭼﺎوهﻛﺎﻧﯽ ،ﺋﻪوه ﻋﻪﺑﺪوی ھﺎوڕﻢ ﺑﻮو .ﭘﺮﺳﯿﻢ ﺋﻪوه ﭼﯽ ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﻛﺮدووی وﺗﯽ :ﮔﺮوﭘﻪﻛﻪی ﭘﺶ ﺗﯚ. ﭘﺮﺳﯿﻢ :ﻛﻦ؟ وﺗﯽ :ﭼﻪﭘﻪﻛﺎن ،ﺑﻪدواﯾﺪا وﺗﯽ :ﭼﻪﭘﻪﻛﺎﻧﯽ دوای ﺳﻪردهﻣﯽ ﻧﻮﮕﻪری. ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ رووﻧﻜﺮدﻧﻪوه ﭘﺮﺳﯿﺎرم ﻛﺮد :ﭼﯚن ﺋﻪو دوو ﺷﺘﻪ دژهت ﻛﯚﻛﺮدهوه؟ ﻟﻪ وهﻣﺪا وﺗﯽ :ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﻪ ﺑﻪو ﺷﻮهﯾﻪ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺗﯚ ﮔﻮﻣﺎن دهﺑﻪی .ﻟﻪ راﺑﺮدوودا ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن دهﻛﺮد ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﮔﮋ ﻛﺮدﺑﻮو ،ﺋﯿﺪاﻧﻪی ﺋﻪو ﺟﻪﻧﮕﻪﯾﺎن دهﻛﺮد ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ رووﺧﺎﻧﯽ ﺳﻪدام ﺣﺴﻦ ﭘﻼﻧﯽ ﺑﯚ دادهﻧﻦ ،وهك ﺋﻪوهی ﺗﺎزه ﻟﻪ ﺧﻪو ھﻪﺳﺘﺎﺑﺘﻦو ﺑﯚﯾﺎن دهرﻛﻪوﺗﻮه ﻛﻪ ﺟﯚرج ﺑﻮش دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﻜﻪو رﺒﻪراﯾﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﻪﻚ ﻟﻪ ﻣﻮﺣﺎﻓﯿﺰﻛﺎره ﻧﻮﯿﻪﻛﺎن دهﻛﺎت ،ﺗﺎوهﻛﻮ وﺗﻪﻛﺎن ﻟﻪ دوﻛﻪڵو ﻣﺮدنو ﻛﺎوﻟﻜﺎرﯾﺪا ﻧﻐﺮۆ ﺑﻜﺎت و دهﺳﺖ ﺑﻪﺳﻪر ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺑﮕﺮﺖ. ﭘﺮﺳﯿﺎرم ﻟﻜﺮد ﺗﺎوهﻛﻮ زﯾﺎﺗﺮ رووﻧﯽ ﺑﻜﺎﺗﻪوهو وﺗﻢ :ﺋﺎﯾﺎ ﺗﯚ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﺟﻪﻧﮕﻪداﯾﺖ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻛﻪ وﺗﻪﻛﻪت ﻛﺎول دهﻛﺎتو ﺳﻪروهری ﻟﺪهﺳﻪﻧﺖو دهﺳﺖ دهﮔﺮﺖ ﺑﻪﺳﻪر ﺳﺎﻣﺎنو رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿﻪﻛﻪﯾﺪا؟ ﻋﻪﺑﺪوش ﺑﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرﻚ وهﻣﯽ داﯾﻪوه :وا دهزاﻧﯿﺖ ﺋﻪوهﻧﺪه ﺳﺎوﯾﻠﻜﻪم داوای ﺋﻪوه دهﻛﻪم؟ وﺗﻢ :ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﻪﺳﯽ ﺳﺎوﯾﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺳﺎوﯾﻠﻜﻪت دهزاﻧﺖ. ﻋﻪﺑﺪو ﺑﻪﻛﻮرﺗﯽ وﺗﯽ :ﯾﻪك ھﻪﻮﺴﺖ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﺟﻪﻧﮓو دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﻪت ھﻪﯾﻪو ﻧﺎﺑﺖ ﺑﻪدوو .ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺷﻪﻋﺒﻪوﯾﯿﻪﻛﺎن ﺋﻪو ھﻪﻮﺴﺘﻪ داﺑﻪش دهﻛﻪن، ﺋﯿﻨﺘﯿﮫﺎزﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪت ،ﺋﻪواﻧﻪی ﺑﻪﭘﯽ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﮋارده دهﻛﻪن. ﻗﺎوهﻛﻪت ﺳﺎرد ﺑﯚوه ﺑﯿﺨﯚرهوه. ﻋﻪﺑﺪو وﺗﯽ :ﻛﺎﺗﻚ ﺟﻪﻧﮓ ﻟﻪ ﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاقو ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻨﻮوره ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﯿﺮاﻧﺪا ھﻪﮕﯿﺮﺳﺎﺑﻮو ،ھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪدام ﺣﺴﻨﺪا ﺑﻮون ،ھﻪر ﻟﻪ ﻣﯚﺳﻜﯚوه ھﻪﺗﺎ واﺷﻨﺘﯚنو ﻟﻪ ﻧﻪواﻛﺸﯚﺗﻪوه ﺗﺎ ﺋﻪھﻮاز. ھﯿﭽﯿﺎن دهﻣﯿﺎن ﻧﻪﻛﺮدهوه ،ﻛﻪس ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻧﻪﻛﺮد .ﻛﻪس ﻧﻪﯾﻮت وﺗﻚ ھﻪﯾﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﻋﯿﺮاﻗﻪوهو ﻟﻪ دوﻛﻪڵو ﻣﺮدنو ﻛﺎوﻟﻜﺎرﯾﺪا ﻧﻮﻗﻢ ﺑﻮوه. ﺋﻪو ﭼﻪﭘﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪو ﺟﻪﻧﮕﻪدا ﺑﺪهﻧﮓ ﺑﻮون ،ﻣﺎﻓﯽ ﺋﻪوهﯾﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪان ﻟﻪ دژی ﺋﻪم ﺟﻪﻧﮕﻪ ﺑﻜﻪن ،ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﺘﺪا ﺑﯿﺴﺘﻮﺗﻪ ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ﭼﻪﭘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺗﻜﻪﻪ ﺳﻪﻣﻪرهﯾﻪ ﻟﻪ ﻟﯿﺒﺮاﯽو ﭼﻪپو ﭘﯿﺎواﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ ﻣﻪﺳﯿﺤﯽو ﻣﻮﺳﻤﺎن ﻟﻪﺧﯚ ﺑﮕﺮﺖ ،ﻟﻪدژی ﺟﻪﻧﮕﯽ ﺟﯚرج
78
Haftana-issue 31/ 18 Jan - 24 Jan 2009
ﺑﻮش ﺑﻘﯿﻨﺖو ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺖ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﺳﻪدام ﺣﺴﻦ ﻟﻪ دژی ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪك ﻟﻪ دهرهوهو ﻧﺎوهوهی ﻋﯿﺮاق ،ﺑﺪهﻧﮓ ﺑﺖ؟! ﻋﻪﺑﺪوی ھﺎوڕﻢ ﺑﻪردهوام ﺑﻮو و وﺗﯽ :ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﻪره ھﻪﺑﻮون ﻛﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮونو ﻛﻪوﺗﻮون ،ﺑﻪرهی ﺗﺮ ھﻪﯾﻪ ﭘﻜﺪهھﻨﺮﺖو ﯾﻪﻛﻜﯽ ﺗﺮ ﺧﻪرﯾﻜﻪ ﭘﻚ دﺖ ،ﺑﻪم ﻟﻪ ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﻧﺎﻣﯚﺗﺮو ﺳﻪﻣﻪرهﺗﺮ ،ﺋﻪو ﺑﻪرهﯾﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﭼﻪﭘﻪﻛﺎنو راﺳﺘﻪﻛﺎن ﻟﻪﺧﯚﺑﮕﺮﺖ، ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎنو ﻛﯚﺳﻤﯚﺑﯚﻟﯿﺘﯿﻪﻛﺎن ،ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺗﻮﻧﺪڕهوو ﻣﯿﺎﻧهوهﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﻟﻪ ﺋﻮﺳﺎﻣﻪ ﺑﻦ ﻻدﻧﻪوه ﺗﺎ ﻣﻮﻓﺘﯽ ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﻟﻪ ﻣﻠﯿﯚﻧﺮهﻛﺎﻧﻪوه ﺗﺎ ﭘ ﭘﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﻣﻪﻗﺎدﯾﺸﯚ ...ﺑﻪرهﯾﻪﻛﻪ دژی داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ھﺎوار دهﻛﻪن. ﺋﺎﯾﺎ ﺗﯚ دژی ﺋﻪو ﮔﺮدﺑﻮوﻧﻪوه ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﻪی ﻛﻪ دژی ﺷﻪڕی ﻋﯿﺮاقو داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﺘﯽ؟ ﻋﻪﺑﺪو ﻗﺎوهﻛﻪی ﮔﻪرم ﻛﺮدهوهو وﺗﯽ :ﺑﺮاﻛﻪم ،ﺋﻪوه ﺗﻜﻪڵ ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎنو ﺳﯚزه ...ﺋﺎﯾﺎ ﺳﺘﻮوﻧﯽ »ﺑﯿﺮﻣﻪﻧﺪﻚ«ی ﻋﻪرهب ﺑﺘﺎﻗﻪﺗﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﻛﻪ دژی ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻨﻮوﺳﺖ؟ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ھﻪر ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪ ﺳﺘﻮوﻧﻚ ،ﺑﮕﺮه ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﺘﻮوﻧﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻮهو ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻋﯿﺮاق-ﺋﺮان ﯾﺎﺧﻮد داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮهﯾﺖ دهﻛﺎت و ﺷﺘﯽ واﺷﯽ وﺗﻮه ﻛﻪ ﻛﻪس ﻧﻪﯾﻮﺗﻮه. ﻋﻪﺑﺪو دهﺖ ﺟﻪﻧﮓ ھﻪر ﺟﻪﻧﮕﻪ ﻛﺮۆكو ﺳﻪرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﻪی ھﻪر ﯾﻪﻛﻪ ،ﭘﻪﻧﺪه ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﻪش دهﺖ :ﻛﺎﺗﻚ دﺖ ﺑﻪ ﺧﺮاپ ﺋﺎرام دهﺑﺖ ﻛﻪ ﺧﺮاﭘﺘﺮت ﺑﻪﺳﻪر دﺖ. ﻟﻢ ﭘﺮﺳﯽ :ﺋﻪی ﺟﻪﻧﮕﻪ ﺑﻪﺷﯿﯿﻪﻛﺎن؟ وﺗﯽ :ﺗﻨﻪﮔﻪﯾﺸﺘﻢ؟ وﺗﻢ :ﺋﻪو ﺟﻪﻧﮕﻪی »ﺣﺰﺑﻮ «دژی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻪرﭘﺎی ﻛﺮدوه ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺷﯿﻌﻪ ﻟﻪ ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﺪا ﺑﺒﻨﻪ ﭘﺎﻪوانو ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺸﺪا ﺑﻪﻛﺮﮕﯿﺮاو؟ دوای دوو دﯿﯿﻪك وﺗﯽ :ﺋﻪوه ﻟﻪ ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﭙﺮﺳﻪ ،ﺋﻪوان وهﻣﺖ دهدهﻧﻪوه... ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺧﯚ ﻣﻦ ﻧﻌﯚم ﭼﯚﻣﺴﻜﯽ ﻧﯿﻢ ،ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﯾﺎر ﺑﺪهم ﻛﻪ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﺳﺎرد ﺗﺎك ﻻﯾﻪﻧﺎﻧﻪو ﻟﻪﻻﯾﻪن وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﻪوه ﺋﻪﻧﺠﺎم دراوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو ﻛﺎت ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺳﯚﭬﯿﻪت زۆر ﻟﻪوه ﻻوازﺗﺮ ﺑﻮوه ﻛﻪ ھﻪڕهﺷﻪ ﺑﯚ ﺳﻪر وﺗﻜﯽ وهك ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت! وﺗﻢ :ﺋﻪﻣﺠﺎره ﻣﻦ ﺗﻨﻪﮔﻪﯾﺸﺘﻢ؟ ﺑﺘﺎﻗﻪﺗﺒﻮون ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻟﻪﭼﺎوﯾﺪا دﯾﺎر ﺑﻮو ،وﺗﯽ :ﺋﺎﯾﻦو ﺗﺎﺋﯿﻔﻪو ﻧﻪﺗﻪوه زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺷﻮهی ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯿﯿﻪ »ﺋﯿﺮادهوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪ« ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪوهت ﻟﻪﺳﻪره ﻛﻪ ﺑﻪدوای ﺋﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪدا ﺑﮕﻪڕﯿﺖ ﻛﻪ وا ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﺘﯿﯿﻪ ﻧﺎﻣﻮﻗﻪدهﺳﻪﻛﺎن ﻧﻮﻗﻢ دهﻛﺎتو ﭘﺶ دۆزهﺧﯽ دواڕۆژ ،ﺑﻪرهو دۆزهﺧﯽ دﻧﯿﺎی دهﺑﺎت .ﺑﻪ ﺧﻮاﺣﺎﻓﯿﺰی ﻛﺮدﻧﻪوه ﺑﻪ ھﺎوڕﻜﻪم وت :ﺟﻪﻧﮓ ﻗﺰهوﻧﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮهی ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪو ﺋﻪوﯾﺶ ﺷﻮهﻛﻪی ﺗﺮی وهرﮔﺮﺗﻮه. ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪ ﺧﻮاﺣﺎﻓﯿﺰی ﻛﺮدﻧﻪوه وﺗﯽ :ﺋﻪی ﺑﯚ ﻧﺎﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻗﺰهوﻧﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮهی ﺟﻪﻧﮕﻪ؟