heftane issue 37

‫ﭼـﯚن ھــﺎوﺳــﻪری ژﯾـﺎﻧـﺖ ھــﻪ‪‬ـﺪهﺑـﮋ‪‬ـﺮﯾـﺖ؟‬ ‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﮔﯚﭬﺎر‪‬ﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﮐﺎت‬

‫‪www.dengubas.net‬‬

‫ﮔﯚڕان ﻟﻪ ﯾﻪﮐ‪‬ﺘﯽ‬ ‫دهﺳﺘﯿﭙ‪‬ﮑﺮد‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫ﻣﻮراد ﻗﻪرهﯾ‪‬ن‪ :‬دهﺑ‪ ‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼﻪك داﺑﻨ‪‬ﺖ‬

‫ﮐﺎرﯾﮑﺎﺗ‪‬ﺮ‬

‫ﻣﺎﻣ‪‬‬ ‫ﻪ‬ ‫ی‬ ‫ﺧﻪ‪‬‬

‫ﻚ‬

‫ﺑ‬ ‫ﻪرﺗﯿﻞ‬

‫ﻣﺎﻣﻪ‪‬ﻪ‬

‫ﻣ‬

‫ﺎﻣﻪ‪‬ﻪ‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪3‬‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪5‬‬

‫ﻣﯿﻮاﻧﯽ ھﻪﻓﺘﻪ‬

‫ﺳﮑ‪‬ﭻ‪ :‬ﻋﻪﻟﯽ ﻣﻪﻧﺪهﻻوی‬

‫ﺑﻨﯿﺎﻣﯿﻦ ﻧﺎﺗﺎﻧﯿﺎھﯚ‬ ‫ﻗﻮدس ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪ و‬ ‫ﻧﺎھ‪‬ﯿﻦ ﯾﻪك ﺋﺎوارهی ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﮕﻪڕ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬

‫ﺑﻨﯿﺎﻣﯿﻦ ﻧﺎﺗﺎﻧﯿﺎھﯚ دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه‬ ‫ﺋﻪو ﺳﻪرۆﻛﻪی ﻟﯿﻜﯚد‬ ‫ﺑﻨﻪﻣﺎی دوو دهو‪‬ﻪت رهﺗﺪهﻛﺎﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ﺑﻨﯿﺎﻣﯿﻦ ﻧﺎﺗﺎﻧﯿﺎھﯚ‪،‬‬ ‫ﯾﻪﻛﻪم دهورهی دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ‪،‬‬ ‫ﮔﻪﻧﺠﺘﺮﯾﻦ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮی‬ ‫ﮔﻪﻟﻪ ﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮاوهﻛﻪی ﺧﻮداﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺋﻪو راﺳﺘ‪‬هوهی ﺷﻪڕی ﻟﻪﺧﯚﮔﺮﺗﻨﯽ ﭼﻪپ دهﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺗﻪﺟﺮوﺑﻪی دوو ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﺷﻜﺴﺘﺨﻮاردووی ﺧﯚی ﻟﻪﺑﯿﺮه‪.‬‬ ‫* * * * * *‬ ‫ﻋﻪرهﺑﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻣﻠﮫﻮڕﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهﺗﺮﺳﻦ‪،‬‬ ‫ﺋ‪‬ﺮان و ﺳﻮرﯾﺎش ﻧﻪﺑﺎدای‬ ‫ﻟ‪‬ﺪاﻧ‪‬ﻜﯽ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﺎﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ و ﻣ‪‬ﺒﺎزﯾﯿﻪﻛﻪی‪،‬‬ ‫وهزﯾﺮهﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﻟﻪ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ﺳﺎرای ژﻧﯽ و‬ ‫ﻟﯿﻜﯚدﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪوهی ﻧﻪﺑﺎدا ﺋﯿﻨﺸﯿﻘﺎﻗ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﭘ‪ ‬ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫* * * * * *‬ ‫رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧ‪‬ﻜﯽ ﺷﺎرهزا‪،‬‬ ‫ﻟ‪‬ﺰاﻧﯿﻨﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت‪،‬‬ ‫ﯾﻪھﻮدﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﻮﻧﺪڕهو‬ ‫ﺳﻪو‪‬ﯽ ﺑﻪﻟﻪﻣﻪﻛﻪ ﻻی ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣﺠﺎره ﻟﻪﮔﻪڵ »ﺑﺎ«دا رۆژھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﯚﻛﻮێ دهﺑﺎ؟‬ ‫ﺑﺎﻛﯚ ﺋﺎزاد‬

‫‪4‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﺗﻮوڕه ﻧﺎﺑﻢ‬

‫‪54‬‬

‫ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪﺳﺎ‪‬ﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪو ﻟ‪‬ﮫﺎﺗﻮوه ﺳﻮرﯾﯿﻪ‬ ‫رهﺳﻪﻧﻪ‪ .‬ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻮو ﻛﻪ دهﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪﻛﺎری ھﻮﻧﻪرﯾﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﺪا‪‬ﯽ‬ ‫ﮔﯚراﻧﯽ ﭼ‪‬ی‪ ..‬ﮔﯚراﻧﯽ ﻣﻨﺪا‪‬ن ﻟﻪﻧﺎو‬ ‫ﻣﻨﺪا‪‬ﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﻪی‪ ،‬ﻛﻪ ﮔﻪوره‬ ‫ﺑﻮو ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﯿﺸﯿﺪا ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﮔﻪوره ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣ‪‬ۆش رووﻧﺎﻛﯿﯽ و ﺑﻼﺟﻜﺘﯚری ﻟﻪ‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻛﻪوه ﻟﻪﺳﻪره‪ ،‬ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬ ‫دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪﮐﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﺎزﻛﺮد‪.‬‬

‫‪28‬‬

‫‪ ١٠٠‬ﺳﻪﻋﺎﺗﯽ ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬اﻧﻪ‬

‫ﺋﻪو ﺳﻪد ﺳﻪﻋﺎﺗﻪی ﯾﻪﻛﻪم‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟﻪ‬ ‫ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯿﺪا ﺑﻪﺳﻪری ﺑﺮد‪ ،‬ﺷﯚڕﮔ‪‬اﻧﻪﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت‬ ‫ﺑﻮو ﻟﻪ ﻣ‪‬ﮋووی وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﺪا‪ .‬ﺋﻪوه ھﻪر‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﺋﻮﻣ‪‬ﺪ‪‬ﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﺑﻪ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن ﮔﺮهو ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﭼﻮار‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻪ دهﻛﻪن‪.‬‬

‫ﯾﺎﻧﻪﯾﻪک ﺑﯚ ﺧﺎﻧﻤﺎن‬

‫ﻟﻪ ھﻪﺷﺘﺎﻛﺎﻧﻪوه دهﺳﺘﯿﻜﺮدووه ﺑﻪ وهرزش‪.‬‬ ‫ﺳﻪرۆﻛﯽ ﯾﺎﻧﻪی )ﺋﻪﻓﺮۆد‪‬ﺖ(ه ﻛﻪ ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ژﻧﺎﻧﻪ‪ .‬ﻛﻪژا‪‬ﯽ ﻛﺎﻛﻪﺣﻪﻣﻪ ﺳﻪﺑﺎرهت‬ ‫ﺑﻪ وهزرﺷﯽ ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ و‬ ‫راﺑﻮردووﯾﺪا ﺑﯚ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ دهدو‪‬ﺖ‪.‬‬

‫‪60‬‬

‫‪32‬‬

‫ﺋﺎﺑﻮوری ﺗﻮرﮐﯿﺎ ‪ -‬ھﻪر‪‬ﻢ‬

‫ﺳﻪرۆﮐﯽ ژووری ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ دﯾﺎرﺑﻪﮐﺮ ﺳﯿﺎﺳﻪت و‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوری ﭘ‪‬ﻜﻪوه ھﻪ‪‬ﺪهﺳﻪﻧﮕ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬وهک ﺧﯚی‬ ‫ده‪‬ﺖ ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﺪا ﺋﻪوه ھﻪر‬ ‫واﺑﻮوه‪ .‬ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫و ﻋﯿﺮاق‪ ،‬ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﺪا‪.‬‬

‫‪70‬‬

‫رووداوه ﮔﻪورهﮐﻪ‬

‫ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪو دﯾﺰاﯾﻨﻪری ﺑﻮاری‬ ‫ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﯽ ﺧﺎﻧﻤﺎن ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا‪ ،‬وهك ﻛﺎﻟﭭﻦ ﻛﻼﯾﻦو‬ ‫ﭼﺎرﻟﯚت رۆﻧﺴﻦو ﻛﺎرﻟﯚس ﻣﯿﯿﻞو ﺑﺎدﮔﻠﯽ ﻣﯿﭽﻜﺎو‬ ‫ﻣﺎﻧﯿﻮ وﻟﯿﻪﻣﺴﻦو ﻧﺎﻧ‪‬ﺖ ﻟﯿﭙﯚرو ﭘﺎﻣ‪‬ﻼ رۆﻻﻧﺪو ﺗﯚﻣﯽ‬ ‫ھﯿﻠﻔﯿﮕﻪرو ﺋﻪواﻧﯽ دی ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﮐﺮد ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﻪ‬ ‫ﮔﻪورهﮐﻪی ﻧﯿﻮﯾﯚرﮐﺪا‪.‬‬

‫ﭘﯚرش ‪٩١١‬‬

‫‪74‬‬

‫ﺋﻪﮔﻪر )ﭘﯚرش‪ (٩١١‬ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻠ‪‬ﻜﯽ ﺷ‪‬ﺖ‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوه ﭘﯚرﺷﯽ ﻧﻮ‪‬ﯽ )‪ ٩١١‬ﺟﯽ‬ ‫ﺗﯽ‪ (٣‬ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺷ‪‬ﺘﺎﻧﻪﯾﻪ‪ .‬ﺋﻪو‬ ‫ﺷ‪‬ﺘﯿﯿﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﺷ‪‬ﻮهدا ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﻟﻪ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪ ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺪا ھﻪﯾﻪ‪.‬‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪7‬‬

‫‪www.dengubas.net‬‬ ‫ﮔــﯚﭬـﺎر‪‬ﮑﯽ ﺳﯿـﺎﺳﯿــﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿـــﻪ ﺧﻪﻧـــﺪان ﺑﯚ ﭘـــﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧـــﺪن دهرﯾﺪهﮐـــﺎت‬

‫‪Volume (1) issue - 37 / 1 Mar -7 Mar 2009‬‬

‫ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺮدن‬ ‫ﺳﻪرﻧﻮوﺳﻪر‬

‫ﺳﺘﺮان ﻋﻪﺑﺪو‪‬‬ ‫ﻟﻪ ﻧﭭﯿﺴﻜﺎرهوه‬ ‫ﺳﺎڵ‪٢٠٠٩ :‬ﯾﻪ‪ .‬ﻣﺎﻧﮓ‪٢٢ :‬ی ﺷﻮﺑﺎﺗﻪ‪ :‬رۆژ ھﻪﯾﻨﯿﯿﻪ‪ .‬ﺷﻮ‪‬ﻦ‪ :‬ﺗﻪﻻری ھﻮﻧﻪر ﻟﻪ ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﺋﻪو رۆژه رۆژ‪‬ﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﻪﺑﻮو‪ ،‬ﺳﻪدان ﻛﻪس ﻟﻪﺑﻪردهم ﺋﻪو ھﯚ‪‬ﻪدا ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوه ﺗﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺎوی ﺧﯚﯾﺎن ﺋﻪو ﻛﯚﻧﺴ‪‬ﺮﺗﻪ ﺑﺒﯿﻨﻦ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻮرﺗﺘﺮﯾﻦ د‪‬دا دهﺗﻮاﻧﯿﯿﻦ ﺑ‪‬ﯿﻦ؛ ﻛﯚﻧﺴ‪‬ﺮﺗﯽ‬ ‫ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪﺗﻪﻛﺎن ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﻟﻪو ﺋ‪‬ﻮارهﯾﻪدا ﺣﯿﻮاری ژێ و ﺋﯿﻘﺎﻋﯽ ﻣﯚزﯾﻜﺴ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮرد‪ ،‬ﺋ‪‬ﺮان‪ ،‬ﺋﻪﻓﻐﺎن‪ ،‬ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ و‬ ‫ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺋﻪوهﯾﺎن ﺑﻪ ﮔﻮ‪‬ﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا دا‪ ،‬ﻛﻪ ﺋﻪوان دهﺗﻮاﻧﻦ ھﻪﻣﻮو ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﻪﻛﺎن ﺑﺸﻜ‪‬ﻨﻦ و‬ ‫ﺋﻪو دﯾﻮارهی ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﻛﻪﻟﺘﻮورهﻛﺎﻧﺪا دروﺳﺘﯽ ﻛﺮدووه‪ ،‬ﺑﻪ دهﻧﮕﯽ ﺋﺎﻣ‪‬ﺮهﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﺗ‪‬ﻜﻮﭘ‪‬ﻚ ﺑﺪهن‪.‬‬ ‫ﺋﻪوهی ﻟﻪو ﺋ‪‬ﻮاره ﺋﻪﻓﺴﻮﻧﺎوﯾﯿﻪدا ﺑﻪ ﮔﻮ‪‬ﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا درا‪ ،‬ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪی؛ ﻛﻠﺘﻮورهﻛﺎن ﺑﺎ‬ ‫ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻟﻪ رهﻧﮓ و زﻣﺎﻧﺪا ﺟﯿﺎوازﺑﻦ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﻣﻮ‪‬ﻜﯽ ھﻪﻣﻮو ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻦ‪.‬‬ ‫دهﻧﮕﯽ دهﻓﻪﻛﻪی ھﻪژار و ﺟﯚزهﻛﻪی ﺳﻮھﺮاب و ﻻﯾﺮﯾﻜﻪﻛﻪی ﻣﺎﺗﯿﯚس و دراﻣﺴﻪﻛﻪی‬ ‫ﺗﺎرﯾﻖ و ﺋﯿﻘﺎﻋﻪﻛﻪی ﯾﻮﺳﻒ‪ ،‬ھﺎرﻣﯚﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ھ‪‬ﻨﺪه ﺑﻪرزﯾﺎن دروﺳﺘﻜﺮد ﻛﻪﺳ‪‬ﻚ ﻧﻪﺑﻮو‬ ‫ﺧﯚی ﻟﻪﺑﻪردهم ﮔﻪورهﯾﻪﻛﻪﯾﺪا ﺑﮕﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪ ﺗﻪﻻری ھﻮﻧﻪرهوه ﺳﻪراﭘﺎ ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺎن ﺑ‪‬ی و ﺑﻪ دﻧﯿﺎی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ﺑﺎ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﺎران ﭼﻪﻧﺪ ھﻪو‪‬ﯽ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧﻪوهی‬ ‫ﻣﺮۆﭬﻪﻛﺎن ﺑﺪهن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋ‪‬ﻤﻪ ﻟﻪم ﻗﻮﺷﺒﻨﻪی دﻧﯿﺎوه ﭘ‪‬ﺘﺎن ده‪‬ﯿﻦ؛ ﻣﺮۆڤ ھﻪر ﻣﺮۆﭬﻪ و‬ ‫ھﻪﻣﻮوﻣﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم ﮔﯚﯾﻪ ﯾﻪك ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﻤﺎن ھﻪﯾﻪ‪.‬‬ ‫راﺳﺘﻪ ﺋﻪو ﺧﻪ‪‬ﻜﻪی ﻛﻪ ﻟﻪوێ داﻧﯿﺸﺘﺒﻮون‪ ،‬زۆرﺑﻪی ﺑﻪ زﻣﺎن رهﻧﮕﻪ ﻟﻪ ھﻪژار زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ‬ ‫ھﯿﭽ‪‬ﻚ ﻟﻪ ژهﻧﯿﺎرهﻛﺎن ﺗ‪‬ﻨﻪﮔﻪﯾﺸﺘﺒ‪‬ﺘﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م زﻣﺎﻧﯽ ﻣﯚزﯾﻜﻪﻛﻪﯾﺎن ھﻪﻣﻮوﻣﺎن ﺑﻪ رهواﻧﯽ‬ ‫ﻟ‪‬ﯽ ﺗ‪‬ﺪهﮔﻪﯾﺸﺘﯿﻦ‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ ﻣﯚزﯾﻜﯽ ﺋﻪوان و ﭼﻪﭘ‪‬ﻪی ﺋﺎﻣﺎدهﺑﻮوان‪ ،‬ﺋﻪو ﺣﯿﻮاره ﮔﻪرﻣﻪی‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮد ﻛﻪ دوای ﻛﯚﻧﺴ‪‬ﺮﺗﻪﻛﻪ ﻣﺎﺗﯿﯚی ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ وﺗﺒﻮوی؛ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ھﻪﺳﺖ و ﺳﯚزی‬ ‫ﺋﻪو ﺧﻪ‪‬ﻜﻪ ﺗ‪‬ﮕﻪﯾﺸﺘﯿﻦ‪ .‬ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻣﯚزﯾﻜﻪﻛﻪﯾﺎن ﻟﻪ ﻛﻮرﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎوهدا ھﻪﻣﻮو ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑ‪‬ی و ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﻧﺎﭼﺎرﻛﺮد ﻛﻪ ﺳﻪروﺗﺎرهﻛﻪی ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﻛﯚﻧﺴ‪‬ﺮﺗﯽ‬ ‫ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﻪ ﺑﻨﻮوﺳ‪‬ﺖ‪ .‬ﻛﯚﻧﺴ‪‬ﺮﺗ‪‬ﻚ ﻟﻪو دوو ﺳﻪﻋﺎﺗﻪدا ھ‪‬ﻨﺪه ﺋﻪم ﻧﻪﺗﻪواﻧﻪی ﻟ‪‬ﻜﺘﺮ‬ ‫ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدهوه‪ ،‬رهﻧﮕﻪ ﻧﻪﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ ﺑﻪ ده ﺳﺎ‪‬ﯽ ﻛﺎری دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯽ ﻟ‪‬ﻜﻨﺰﯾﻜﺒﻮوﻧﻪوهی ﺋﺎوا‬ ‫دروﺳﺘﺒﻜﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ‪‬ﺌﺎوا ﺑﯿﺖ‪ ،‬ھﻪژار ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛﺎرهی ﻛﺮدت‪ ،‬دوای دهﯾﺎن ﺳﺎ‪‬ﯽ ﺗﺮ رهﻧﮕﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻪواوی ﮔﻪورهﯾﯽ ﺋﻪو ﻛﺎرهی ﺑﯚ دهرﻛﻪو‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺗﯚ و ھﻪﭬﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﺖ ﭼﻮوﻧﻪﺗﻪ ژ‪‬ﺮﺑﺎری و ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎزن ﺑﯿﮕﻪﯾﻪﻧﻨﻪ دوا ﻣﻪﻧﺰڵ‪.‬‬ ‫دهﺳﺘﺨﯚش ﻛﻮردﺳﺎﺗﯽ ﺑﻪڕ‪‬ﺰ‪ ،‬ﺋ‪‬ﻮهش ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪرﻛ‪‬ﻜﯽ ﻛﻠﺘﻮوری‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺋﻪرﻛ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻣﺮۆﯾﯽ ﮔﻪورهﺗﺎن ﺑﯚ ﺳﻪرﺟﻪم ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا‪.‬‬ ‫ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری ﻧﻮوﺳﯿﻦ‬ ‫ﺧــﻪﻧــﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﻛﺎت‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫‪post@heftane.com‬‬ ‫‪www.dengubas.net‬‬ ‫‪Iraq - Tel: +964 07708678460‬‬

‫‪6‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫‪20‬‬

‫ﮐﻮرد و ﻣﺎﻟﮑﯽ‬

‫ﭼﻪﻧﺪ راﭘﯚرﺗ‪‬ﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯽ ھﯚﺷﯿﺎرﯾﺎﻧﺪا ﺑﻮو ﻟﻪوهی‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎن ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ھﯚﻛﺎری‬ ‫دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ »دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر‪‬ﻜﯽ ﻧﻮێ« ﺋﺎﯾﺎ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ‬ ‫ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی ﻣﺎﻟﻜﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ »ﮔﺮژهﻛﺎﻧﯽ« ﻧ‪‬ﻮان ھﻪوﻟ‪‬ﺮو‬ ‫ﺑﻪﻏﺪا ﺑﻪرهو ﻛﻮێ دهﺑﺎت؟‬

‫‪24‬‬

‫ﮔﯚڕان ﻟﻪ ﺣﻮﮐﻤﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪدا‬

‫ﺗﻮ‪‬ﮋﯾﻨﻪوه ﻟﻪ رهوﺷﯽ دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮی ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎن ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﺖ‬ ‫دهداﺗ‪ ‬ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﻪﻧﮕﯽ ﺗﻮ‪‬ﮋﯾﻨﻪوه ﻟﻪﺑﺎرهی ﺳﻮﻧﻨﻪ و‬ ‫ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﺳﻮﻧﻨﯽ‪ .‬ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯿﺶ ﻟ‪‬ﺮه ﺋﻪو دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮﯾﯿﻪ‬ ‫ﺳﻮﻧﻨﻪﯾﻪ ﻛﻪ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯿﺎن ﻟﻪ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ‪ ١٩٢١‬ﺗﺎوهﻛﻮ ‪ ،٢٠٠٣‬ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻮو‪.‬‬

‫ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻪﻛﺎن‬ ‫ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯽ‪:‬‬ ‫ﻛﻪرﻛﻮك‪:‬‬ ‫ھﻪوﻟ‪‬ـﺮ‪ :‬ﺷﻪﻗﺎﻣﯽ ﺷﻪﺳﺖ ﻣﻪﺗﺮی ـ ﺗﻪﻧﯿﺸﺖ وهزارهﺗﯽ ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی‪07504537324 .‬‬ ‫ﮔﻪرﻣﯿﺎن‪ :‬ﻛﻪﻻر ـ ﺑﺎزاڕی ﺣﻪﻣﻪدهﻣﯿﻦ ﻛﻪﻻری‪2221612 .‬‬

‫ﺷﺎڕ‪‬ﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﺗﻪﻧﯿﺸﺖ ﭘﺮدی ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﺳﺮهوﺧﺎڵ‪07480134488 - 07708678460 .‬‬ ‫ﺋﯿﺴﻜﺎن ـ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺎرهﮔﺎی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك‪07702382319 .‬‬

‫داﺑﻪﺷﮑﺮدن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق‬

‫ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی » ﺣﻀﺎﺭﺓ ﺃﻛﺪ« ﺑﯚ ﺑ‪‬وﮐﺮدﻧﻪوه و داﺑﻪش و رﯾﮑﻼم‬ ‫‪Mobile: +9647901999188‬‬

‫‪dir_akad@akadintl.net‬‬ ‫‪%FTJHO CZ‬‬

‫ﻧﺮخ ‪ 1000‬ﺩﯾﻨﺎﺭ‬

‫‪xandancenter@yahoo.com‬‬ ‫‪+964 (0) 7705 450 660‬‬

‫ﻟﻪ ﺗﺎرﯾﻜﯽ ﺑﻪﻏﺪاوه ﺑﯚ رۆژی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬

‫ژﻣﺎرهﮐﺎن‬

‫ﻓﺮاﻧﻚ ﻓﺎﻟﺘﻦ ﺷﺘﺎﻧﻤﺎﯾﻪر‬ ‫دهرهوهی‬ ‫وهزﯾﺮی‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ‬ ‫ﺷﻮﺑﺎﺗﺪا ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﺑﻪﻏﺪا‪،‬‬ ‫ﻧﻪﺧﺸﻪﯾﻪﻛﯽ ﻛﺎری ﭼ‪‬ی‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚﯾﺪا ھﻪ‪‬ﮕﺮﺗﺒﻮو‬ ‫ﺗﺎ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻟ‪‬ﭙﺮﺳﺮاواﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪﻏﺪادا ﺗﺎووﺗﻮ‪‬ﯽ ﺑﻜﺎت‬ ‫و ﮔﻪرﻣﻮﮔﻮڕی ﺑﮕ‪‬ﺘﻪوه‬ ‫ﺑﯚ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان‬ ‫ھﻪردوو و‪‬ت ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی‬ ‫ﺳﻪداﻣﻪوه‬ ‫رووﺧﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﺎردی ﺗ‪‬ﻜﻪوﺗﺒﻮو‪.‬‬ ‫ﺷﺘﺎﻧﻤﺎﯾﻪر ﺋﻪوهی ﻛﻪ‬ ‫ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﻧﻪدهﻛﺮد ﻟﻪو ﺳﻪرداﻧﻪﯾﺪا ﺗﻮوﺷﯽ ﺑ‪‬ﺖ ﺗﻮوﺷﯽ ﺑﻮو‪ ،‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﻟﻪ ھﯚﺗ‪‬ﻠﯽ رهﺷﯿﺪ ﻛﻪ دهﻛﻪو‪‬ﺘﻪ ﻧﺎوﭼﻪی‬ ‫ﺳﻪوزهوه داﻧﯿﺸﺘﺒﻮو ﺗﺎ ﻧﺎﻧﯽ ﺋ‪‬ﻮاره ﺑﺨﻮات‪ ،‬ﻟﻪ ﭘ‪ ‬ﻛﺎرهﺑﺎ ﺑ‪‬ا‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺷﺘ‪‬ﻚ ﻛﻪ ﺗﯚز‪‬ﻚ ﺳﻪر ﻣ‪‬ﺰهﻛﻪی وهزﯾﺮی رووﻧﺎك‬ ‫دهﻛﺮدهوه ﺟﮕﻪره داﮔﯿﺮﺳﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﻣ‪‬ﺰهﻛﻪﯾﺎن ﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪوهش ﺋﻪوهی وهﺑﯿﺮی ﺟﻪﻧﺎﺑﯽ وهزﯾﺮ ھ‪‬ﻨﺎﯾﻪوه ﻛﻪ ﺳﻪرداﻧﯽ‬ ‫ﺷﺎر‪‬ﻜﯽ ﻧﺎ ﺋﻪﻣﯿﻨﯽ ﻛﺮدووه‪.‬‬ ‫وهزﯾﺮ ﺑﯚ رۆژی دواﺗﺮ ﻛﻪ ﺳﻮاری ﻓ‪‬ۆﻛﻪ ﺑﻮو ﺑﻪرهو ھﻪوﻟ‪‬ﺮ ﻓ‪‬ی‪ ،‬ﻟﻪو‪‬ﻨﺪهر ﻟﻪ ﺟﯿﺎﺗﯽ دﯾﻮاره ﻛﯚﻧﻜﺮ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﺎن‪ ،‬ﭼﺎوی‬ ‫ﺑﻪ ﭼﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪوت‪ ،‬ﺳﻪﯾﺮی ھﻪر ﻻﯾﻪﻛﯽ دهﻛﺮد ﺋﺎ‪‬ی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺧﯚی و رۆژهﻛﻪﯾﻪوه دهﺷﻪﻛﺎﯾﻪوه‪ ،‬ﺗﯚ‬ ‫ﺑ‪‬ﯽ ﺋﻪو دﯾﻤﻪﻧﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪوﻟ‪‬ﺮ ﺑﯿﻨﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﭼﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎر‪‬ﻜﯽ ﻟﻪ ﻣ‪‬ﺸﻜﯽ وهزﯾﺮدا دروﺳﺘﻜﺮد ﺑ‪‬ﺖ؟‬ ‫ﺋﻪو ﺳﻪرداﻧﻪ رهﻧﮕﻪ ﺑﯚ ﻛﻮردی ﻋﯿﺮاق ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆری ھﻪﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی وهزﯾﺮ‪‬ﻜﯽ ﺋﻪوروﭘﯽ ﺧﺎوهن‬ ‫ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﯽ زۆر ﺑﻪھ‪‬ﺰ ﺳﻪرداﻧﯽ ﻛﺮدوون‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﺧﻮدی ﺷﺘﺎﻧﻤﺎﯾﻪر ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯚﺷﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎﯾﻪ ﺑﯚ ﭘﯚﺳﺘﯽ راو‪‬ﮋﻛﺎری ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﯾﺰی داھﺎﺗﻮودا‪ .‬ﺋﻪوهش ﺑﯚ ﻛﻮرد زۆر‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﻪ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺷﺘﺎﻧﻤﺎﯾﻪر ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﺑﻪدهﺳﺘﺒﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوا رهﻧﮕﻪ ﺑﻪ دهرزهن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ‬ ‫ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن رهواﻧﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫وهزﯾﺮی دهرهوهی ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪ ھﻪوﻟ‪‬ﺮ‪ ،‬ﺑﺎرهﮔﺎی ﻛﯚﻧﺴﯚ‪‬ﮕﻪری ﮔﺸﺘﯿﯽ و‪‬ﺗﻪﻛﻪی ﻛﺮدهوه ﻛﻪ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﺟ‪‬ﮕﺎﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺳﻪرهﻛﯽ ﺑﯚ ﺋﻪو ﻣﻮﺳﺎﻓﯿﺮاﻧﻪی ﻛﻪ دهﯾﺎﻧﻪو‪‬ﺖ ﺳﻪرداﻧﯽ ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ ﺑﻜﻪن ﺗﺎ ﻟﻪو‪‬ﻨﺪهرهوه ﭬﯿﺰای ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ وهرﺑﮕﺮن‪.‬‬ ‫راﺳﺘﻪ ﺑﺎرهﮔﺎی ﺳﻪﻓﺎرهﺗﯽ ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻛﻪس ﻧﺎو‪‬ﺮ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ رووی ﺗ‪‬ﺒﻜﺎت‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت‬ ‫ﺧﻮدی دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪﻓﺎرهﺗﻪﻛﻪش ﻟﻪ دﯾﻮاره ﭼﯿﻤﻪﻧﺘﯚﻛﺎﻧﯽ دهوروﺑﻪرﯾﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻧﺎﺑﯿﻨﻦ‪ .‬ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا ﺋﻪو‬ ‫ﻛﯚﻧﺴﯚ‪‬ﺨﺎﻧﻪﯾﻪ دهﺑ‪‬ﺘﻪ دهروازهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن و ﻛﻮردﯾﺶ ﺳﻮود‪‬ﻜﯽ ﮔﻪورهی ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻮارهﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﻟ‪‬ﻮهردهﮔﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪو ر‪‬ﮕﻪﯾﻪوه دهﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺪﯾﻮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺎت‪.‬‬

‫‪٣٧‬‬ ‫ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﺑ‪‬ی ﻛﯚی ﺋﻪو ﭘﺎرهﯾﻪﯾﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪﻏﺪا وهﻛﻮ ﻗﻪرهﺑﻮو دهﯾﺪات ﺑﻪو ﺧ‪‬ﺰاﻧﺎﻧﻪی‬ ‫ﺑﻪھﯚی ﻛﺮدهوه ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ﻟﻪ‬ ‫دﯾﺎﻟﻪ زﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟ‪‬ﻜﻪوﺗﻮوه‪.‬‬

‫‪٢٥٠٠‬‬ ‫ژﻣﺎرهی ﺋﻪو زﻣﺎﻧﺎﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ راﭘﯚرﺗ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ر‪‬ﻜﺨﺮاوی ﯾﯚﻧﺴﻜﯚ ﻟﻪ ﻛﯚی ‪ ٦٠٠٠‬زﻣﺎن‬ ‫ﻛﻪ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺑﻪﻛﺎرد‪‬ﻦ‪ ،‬ﺑﻪم دواﯾﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﻟﻪﻧﺎوﭼﻮون‪.‬‬

‫‪١٠٠‬‬

‫ژﻣﺎرهی ﺋﻪو داﻣﻪزراوه داراﯾﯿﻪ‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﺎﻧﻪﯾﻪ‪ ،‬ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋﻪم‬ ‫ﺳﺎڵ ﺷﻜﺴﺘﺒﮫ‪‬ﻨﻦ‪ ،‬ﻟﻪﻣﺎوهی دوو ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫راﺑﺮدوودا ‪ ١٤‬ﺑﺎﻧﻚ ﺷﻜﺴﺘﯿﺎن ھ‪‬ﻨﺎوه‪.‬‬

‫ﺳﻪﻋﺪهدﯾﻦ ﺋﻪرﮔ‪‬ﭻ‬

‫ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺑﻪرادﻋﯽ‬

‫ﺟﻪﻣﺎل ﻣﻮﺑﺎرهك‬

‫ﻗﺒﻮ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺸﻜﯽ داﻧﺮاو ﺑﯚ‬ ‫ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮون ﻟﻪ‬ ‫ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫»ﺑﺎﻛﻮوری ﻋﯿﺮاﻗﺪا« ﻛﺎرﯾﮕﻪری‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪاری دهﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬

‫ﻟﻪدوای دهﺳﻪ‪‬ت ﮔﺮﺗﻨﻪدهﺳﺖ‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎوه‪،‬‬ ‫ﻛﺮدهوهی ﺳﻪرﺑﺎزی دژ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋ‪‬ﺮان ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻪواوهﺗﯽ دوورﺧﺮاوهﺗﻪوه‪.‬‬

‫ﻛﻪﻧﺪاو در‪‬ﮋﻛﺮاوهی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻣﯿﺴﺮه‪ ،‬ﺋﻪوهی‬ ‫ھﻪڕهﺷﻪی ﻟ‪ ‬ﺑﻜﺎت‪ ،‬وهﻛﻮ ﺋﻪوه‬ ‫واﯾﻪ ھﻪڕهﺷﻪی ﻟﻪ ﻣﯿﺴﺮ ﻛﺮد‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪9‬‬

‫‪ ٧‬ڕۆژ‬

‫"ﺳـﻪﺑــﺎح" ﻣـﺎﻟـﻜـﯿـﭽـ‪‬ـﺘـﯽ دهﻛـﺎت‬ ‫ﻣﻮﺟﺎھﺪﯾﻦ ﺑﯚ ﻣﯿﺴﺮ‬ ‫رۆژﻧﺎﻣﻪی»ﺋﯚرﺷﻪﻟﯿﻢﭘﯚﺳﺖ«ی‬ ‫ﺑ‪‬وﯾﻜﺮدۆﺗﻪوه‬ ‫ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯽ‬ ‫ﺋﺎ‪‬ﯚزﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﻗﺎھﯿﺮه‬ ‫و ﺗﺎران‪ ،‬ﺑﯚﺗﻪ دهرﻓﻪﺗ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ر‪‬ﻜﺨﺮاوی ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪی ﺧﻪ‪‬ﻖ ﻟﻪ‬ ‫ﻣﯿﺴﺮ ﺑﻪ دوای ﺷﻮ‪‬ﻨﯽ ﺟ‪‬ﮕﯿﺮ‬ ‫ﺑﻮون و داﻣﻪزراﻧﺪﻧﻪوهی ﺑﻨﻜﻪ‬ ‫ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﮕﻪڕ‪‬ﻦ‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻣﯿﺴﺮ‬ ‫رهزاﻣﻪﻧﺪی ﺑﯚ ﭘﻪﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪو ر‪‬ﻜﺨﺮاوه داﺑﻮو‪،‬‬ ‫رهﻧﮕﻪ ﺑﻪو ﻛﺎرهی ﻣﯿﺴﺮ‪ ،‬ﺋﺎ‪‬ﯚزﯾﯽ‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﺋﻪو دوو‬ ‫و‪‬ﺗﻪ روهو ﮔﺮژی زﯾﺎﺗﺮ ﺑﭽ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ راﺑﺮدوودا‬ ‫ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاق‪ ،‬ﺑ‪‬ﯾﺎری دهرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑﻨﻜﻪو ﺑﺎرهﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪی‬ ‫ﺧﻪ‪‬ﻘﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق داﺑﻮو‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎواﻧﯽ ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ‬ ‫رژ‪‬ﻤﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوی ﻋﯿﺮاﻗﺪا‬ ‫دهﺳﺘﯿﺎن ﻟﻪ ﻗﻪﺗ‪‬ﻮﻋﺎﻣﯽ ﮔﻪﻻﻧﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﻪﺑﻮوه‪ ،‬ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪ‬ ‫راﭘﻪڕﯾﻨﻪﻛﻪی ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٩٩١‬ی‬ ‫ﻛﻮرد و ﺷﯿﻌﻪدا‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻻﯾﻪﻧ‪‬ﻚ دهﯾﻪو‪‬ﺖ ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ دهﺳﺖ ﺑﻪﺳﻪر‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﺪا ﺑﮕﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﯾﺎﺳﺎﭘﺎر‪‬ﺰﯾﯿﻪوه داوای‬ ‫ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ و ﮔﻪڕاﻧﻪوه ﺑﯚ ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯿﺶ‬ ‫دهﻛﺎت‪ .‬دﯾﺎره ﺋﻪو ﻻﯾﻪﻧﻪش ﺑﻪڕ‪‬ﺰ ﻣﺎﻟﻜﯽ و ﺣﺰﺑﻪﻛﻪﯾﯽ و‬ ‫ورده ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﯿﻪﺗﯽ‪.‬‬ ‫ﺋﻪوهی ﺟ‪‬ﮕﻪی ﻧﯿﮕﻪراﻧﯿﯿﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ھﻪر ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﻪﻛﻪ‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﮔﻪڕاﻧﻪوه ﺑﯚ ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪت‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺋﻪو ﭘ‪‬وﭘﺎﮔﻪﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫رۆژاﻧﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﻣﺎ‪‬ﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ و ﺑﻪ ﭘﺎرهی ﻗﻮﺗﯽ ﺧﻪ‪‬ﻚ‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪن رۆژﻧﺎﻣﻪی ﺳﻪﺑﺎح ﺑﯚ ﺋﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪی ﻣﺎﻟﻜﯽ‬ ‫دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ رۆژی راﺑﺮدوودا ﺑﻪ ﻗﻪ‪‬ﻪﻣﯽ ﺳﻪرﻧﻮوﺳﻪرهﻛﻪی ﻟﻪ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﺳﻪروﺗﺎر‪‬ﻜﺪا داﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﯽ ﺳﻪرﺳﻮڕھ‪‬ﻨﻪر ﻟﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ‬ ‫و ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی ﻛﺮاوه‪ .‬ﺳﻪرﻧﻮوﺳﻪرهﻛﻪی ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ‬

‫ﺑﺎس ﻟﻪ ﻟ‪‬ﺴﻪﻧﺪﻧﻪوهی ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ دهﻛﻪن‪ ،‬ﺑﻪ دهﻧﮕﯽ‬ ‫ﺷﻪﻗﺎﻣﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ دهﺗﺮﺳ‪‬ﻨ‪‬ﺖ و ده‪‬ﺖ‪ :‬ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻻی‬ ‫ﺷﻪﻗﺎم وهﻛﻮ ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪوره ﻧﺎﺳﺮاوه‪ ،‬ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﺷﻪڕی ﺗﺎﯾﻪﻓﯽ رزﮔﺎر ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺋﻪوه دهﺧﺎﺗﻪڕوو ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﺮده ﮔﻪورهﯾﻪﯾﻪ ﻛﻪ دژی ﻣﻮﺣﺎﺳﻪﺳﻪی‬ ‫ﺗﺎﺋﯿﻔﯽ و ﻗﻪوﻣﯽ وهﺳﺘﺎوهﺗﻪوه‪ ،‬وهﻛﻮ ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺑ‪‬ﮕﻪرد دژی ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﻜﺎری دهﻛﻪن‪.‬‬ ‫ھﻪر ﺑﻪوهﺷﻪوه ﻧﻪوهﺳﺘﺎوه ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎوه ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪی ﺋﻪوه‬ ‫دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎ ﺑﯚ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ﺋﻪو ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی ﺗ‪‬ﯿﺪا ﺑﺮاوه ﺑﻮوه دﯾﺎری‬ ‫دهﻛﺎت‪ .‬ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ھﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﻜﯿﺶ دهدات ﺟﮕﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﺑﻪﻏﺪا و ﺑﻪﺳﺮه‪ ،‬ﻟﻪ ھﯿﭻ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪﺷﺪاری ﭘ‪ ‬ﻧﻪﻛﺎت‪.‬‬

‫ﺋﻪﯾﺎد ﻋﻪﻟﻼوی‬

‫رزﮔﺎر ﻋﻪﻟﯽ‬

‫ﺗﻪﺣﺴﯿﻦ ﻛﻪھﯿﻪ‬

‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪر‪‬ﻢ و‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻣﻪرﻛﻪزی ﻧﺎھﺎوﺳﻪﻧﮕﻪ‪،‬‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ھ‪‬ﻤﻨﺎﻧﻪ‬ ‫رهوﺗﻪﻛﻪی ﺑﮕﯚڕدر‪‬ﺖ و ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهی ھ‪‬ﻤﻨﺎﻧﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺎزﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﭘﯚﺳﺘﻪ‬ ‫ﺋﯿﺪارﯾﯿﻪ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﻧﯽ ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﻋﻪرهب‬ ‫ﺑﻪ‪‬ﮕﻪی ھﻪ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﻛﻮرده ﺑﯚ‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﻪوهژﯾﺎﻧﯽﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪ‪.‬‬

‫ھﯚﻛﺎر‪‬ﻚ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﺗﺮس ﻟﻪ‬ ‫ھﺎﺗﻨﯽ ﺳﻮﭘﺎ ﺑﯚ ﻛﻪرﻛﻮك‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھﯿﭻ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪك‬ ‫دروﺳﺖ ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ھﯿﻮاﯾﻪ ﺑﯚ‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎر‪.‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫دهﺳﺘﻮور ﯾﺎن ﻧﻪﺟﻪف؟‬ ‫ﺣﺎﻛﻤﺎﯾﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎ‪‬ﯽ راﺑﺮدوودا ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هوا ﺑﻮوﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوا ﻟﻪدوای‬ ‫رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ﻛﺎﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪ وﯾﺴﺘﯽ ﻛﻪﺳﯿﯿﻪوه ﺑﻮوه ﺑﻪ ﻛﻪﯾﺴﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ دهﺳﺘﻮور و‬ ‫ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﺠﺎر ﺑﻪ ﻣﻪرﺟﻪﻋﻪ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪ ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻧﻪﺟﻪف‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٤‬هوه ھﻪرﻛﻪﺳ‪‬ﻚ ﺣﻮﻛﻤ‪‬اﻧﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﮔﺮﺗﺒ‪‬ﺘﻪ دهﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ھﺎوڕاﯾﯽ‬ ‫و ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯽ ﻣﻪرﺟﻪﻋﻪ ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن ﺣﻮﻛﻤﯽ‬ ‫ﻛﺮدووه‪ .‬ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا دهﺳﻪ‪‬ت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬ ‫ھﺎوھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﻦ ﻟﻪوهی ﺑﻪﺑ‪ ‬ﻣﻪرﺟﻪﻋﯿﻪﺗﻪ ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن‬ ‫ﻋﯿﺮاق ﻧﻪﺗﻮاﻧﺮاوه ھﯿﭻ ھﻪﻧﮕﺎو‪‬ﻜﯽ ﮔﻪوره ﺑﻨﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ھﻪر‪‬ﻢ و ﺑﻪﻏﺪا‪ ،‬ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯿﯿﻪت‬ ‫و ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﻪت‪ ،‬ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﻪوهی دهﺳﺘﻮور‪،‬‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﻧ‪‬ﻮ ﺧﻮدی ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن‪ ،‬ﯾﻪﻛﻼﯾﻜﺮدﻧﻪوهی‬ ‫دهﺳﺘﻮور‪ ،‬ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ دهﺳﺘﻮور‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪﺑ‪ ‬رهزاﻣﻪﻧﺪی ﻣﻪرﺟﻪﻋﻪﻛﺎن‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﺎم ﻧﻪدراون‪.‬‬ ‫رۆ‪‬ﯽ ﻣﻪرﺟﻪع ﻛﺎری ﻟﻪ رۆ‪‬ﯽ دهﺳﺘﻮور ﻛﺮدووه‪،‬‬ ‫ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺋﻪﻣ‪‬ۆدا ﻟﻪ ﺑﺮی ﭘﻪﻧﺎﺑﺮدﻧﻪ ﺑﻪردهﺳﺘﻮور‬ ‫ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎن و ﯾﻪﻛﻼﯾﯿﻜﺮدﻧﻪوهﯾﺎن‬ ‫ﭘﻪﻧﺎدهﺑﺮ‪‬ﺘﻪ ﺑﻪرﻣﻪرﺟﻪع‪ ،‬ﻣﻪرﺟﻪع رۆ‪‬ﯽ دهﺳﺘﻮور‬ ‫دهﮔ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﻪﺳ‪‬ﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﺳﻪﺧﺘﯽ‬ ‫ﺋﻪم دوو ﺗﻪوژﻣﻪدا چ ﺑﻜﺎت؟ ﭘﻪﻧﺎﺑﺒﺎﺗﻪ ﺑﻪردهﺳﺘﻮور‬ ‫و ﻣﻪرﺟﻪﻋﯿﻪت رهﺗﺒﻜﺎﺗﻪوه وهﻛﻮ ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ دهو‪‬ﻪﺗ‪‬ﻜﯽ داﻣﻪزراوهﯾﯽ ﺑﻪھ‪‬ﺰ‪ ،‬ﯾﺎﺧﻮد‬ ‫ﭼﺎرهﺳﻪری ﺑﻪوه رازﯾﺒ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ دهﮔﻮزهر‪‬ﺖ؟‬ ‫ﯾﺎ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﻪرﺟﻪع ﺑﺪات و ﺑﻪ ﺗﻪواﻓﻮق ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﻣﻪرﺟﻪﻋﺪا ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎن ﯾﻪﻛﻼی ﺑﻜﺎﺗﻪوه؟‬ ‫ﻋﻪرهﺑﯽ ﺷﯿﻌﻪ ﻣﻪزھﻪب‪ ،‬زۆرﯾﻨﻪ ﭘ‪‬ﻜﺪهھ‪‬ﻨﻦ‪،‬‬ ‫ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗ‪‬ﻜﺪا ﺑﻪ در‪‬ﮋاﯾﯽ ھﻪﺷﺘﺎ ﺳﺎ‪‬ﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ‬ ‫دهو‪‬ﻪت ﺗ‪‬ﯿﺪا ﻛﻪﻣﯿﻨﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪی ﻋﻪرهﺑﯽ‬ ‫ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﻪﺗﯽ ﻛﺮدووه‪ ،‬ﺑﻪﺑ‪ ‬ﺋﻪوهی ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮ ھﺎوﺑﻪﺷﯿﺎن ﺗ‪‬ﯿﺪا ﻛﺮدﺑ‪‬ﺖ‪ .‬ﺷﯿﻌﻪی ﻋﯿﺮاق‬ ‫ﺳﻪرهﺗﺎ ﻟﻪژ‪‬ﺮ رۆﺷﻨﺎﯾﯽ ﻓﺘﻮاﻛﺎﻧﯽ ﻣﻪرﺟﻪﻋﺪا‬ ‫ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯿﺎن ﻛﺮد‪ ،‬دواﺗﺮ ﺑﻪﺳﻪرﯾﺎﻧﺪا ﺑﻮو ﺑﻪ‬ ‫ﺋﻪﻣﺮی واﻗﯿﻊ‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﺟﯚر‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻧﺎھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‪‬ﻧﺴﯽ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺮدﻧﯽ و‪‬ﺗﺪا ھ‪‬ﻨﺎﯾﻪ ﻛﺎﯾﻪوه‪ .‬ﻛﻪﭼﯽ‬ ‫دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮی ﺳﻮﻧﻨﻪی ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هوا ھﻪرﺑﻪوهﺷﻪوه‬ ‫ﻧﻪوهﺳﺘﺎن و ﻋﯿﺮاﻗﯿﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺎوﻣﻪزھﻪﺑ‪‬ﻜﯽ‬ ‫زۆرﯾﻨﻪدا ﻟﻪ ﺟﻪﻧﮕ‪‬ﻜﯽ ھﻪﺷﺖ ﺳﺎ‪‬ﻪوه ﺋﺎ‪‬ﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫زهرهرﻣﻪﻧﺪی ﯾﻪﻛﻪم ﺷﯿﻌﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻮون ﺗ‪‬ﯿﺪا‬

‫زۆرﯾﺎن ﺑﻮوﻧﻪ ﺳﻮوﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺷﻪڕ و ﺋﻪواﻧﻪﺷﯽ‬ ‫ﺷﻪڕﯾﺎن ﻧﻪﻛﺮد ﺋﺎوارهﺑﻮون‪ ،‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯿﺸﯿﺎن ﺑﻪﻧ‪‬ﻮی‬ ‫ھﺎوﺳﯚزی ﺑﯚ ﺋ‪‬ﺮان ﻟﻪﺳ‪‬ﺪارهدان و ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن‬ ‫ﺑﻮون ﺑﻪ ﺳﻮﺗﻤﺎﻛﯽ ﺟﻪﻧﮕﯽ ھﻪﺷﺖ ﺳﺎ‪‬ﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋ‪‬ﺮان‪.‬‬ ‫ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن ﻟﻪدوای رووﺧﺎﻧﯽ ﺳﻪدام ھﻪﻣﺎن ھﻪ‪‬ﻪی‬ ‫ھﻪﺷﺘﺎ ﺳﺎڵ ﻟﻪوهو ﭘ‪‬ﺸﯿﺎن دووﺑﺎره ﻧﻪﻛﺮدهوهو‬ ‫ﺑﻪﻛﯚدهﻧﮕﯿﯿﻪك ﻟﻪ ﺋﻪوﭘﻪڕی ﻣﯿﺎﻧ‪‬هوﯾﯿﻪوه ﺑﯚ‬ ‫ﺋﻪوﭘﻪڕی ﺗﻮﻧﺪهڕهوی ﭘ‪‬ﺸﻮازﯾﯿﺎن ﻟﻪ دهﺳﻪ‪‬ت ﻛﺮد‬ ‫و ﻧﻪك ھﻪرﺑﻮون ﺑﻪ ﺑﻪﺷ‪‬ﻚ ﻟﻪ دهﺳﻪ‪‬ت‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫دهﺳﺘﺎن ﺑﻪﺳﻪرﯾﺸﯿﺪا ﮔﺮت‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ھﯚﮔﺮﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺷﯿﻌﻪ ﺑﯚ ﻣﻪرﺟﻪع وای ﻛﺮد ﺳﻪرهڕای وهرﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ت و ﻟﻪﺑﺮی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ‬ ‫داﻣﻪزراوهﯾﯽ و ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﻮور‪ ،‬ﭘ‪‬ﮕﻪی‬ ‫ﻣﻪرﺟﻪﻋﯿﺎن ﺑﻪھ‪‬ﺰ ﻛﺮدو وهﻛﻮ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ﯾﻪﻛﻪم‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا‪ .‬ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻛﺎروﺑﺎر‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻗﺴﻪی ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﺋﻪو‬ ‫ﮔﻪڕاﻧﺪهوه‪ .‬ﻛﺎر ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ﺋﻪوهی ﻛﻪ دهﯾﺎﻧﻪو‪‬ﺖ‬ ‫ﺳﻪرﺟﻪم ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﭘﺎﺑﻪﻧﺪی ﻣﻪرﺟﻪع‬ ‫ﺑﻜﻪن‪ .‬ﺋﻪوهﺗﺎ ﺳﻪدرهدﯾﻦ ﻗﻪﺑﺎﻧﭽﯽ ﻟﻪ ﻧﻪﺟﻪﻓﻪوه‬ ‫داوا ﻟﻪ ﻛﻮرد دهﻛﺎت‪ ،‬ﭘﻪﻧﺎﺑﻪرﻧﻪﺑﻪر ﻣﻪرﺟﻪﻋﯿﻪﺗﯽ‬ ‫ﺷﯿﻌﻪ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻼﯾﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ‬

‫ﺑﻪﻏﺪادا‪ .‬ﺋﻪوهش وهك وه‪‬ﻣ‪‬ﻚ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻛﻪ داوای‬ ‫ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻛﺮدﺑﻮو ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪرهﻛﺎن ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺗﺎ ﻛ‪‬ﺸﻪی ﮔﻪورهی‬ ‫ﻟ‪ ‬ﻧﻪﻛﻪو‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﻣﻪرﺟﻪﻋﯿﻪﺗﯽ ﻛﻮرد‪ ،‬دهﺳﺘﻮور و ھﯚ‪‬ﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﺪا ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﺑﻪﻏﺪا و ﺑ‪‬ﯾﺎره ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﺴﺎزهﻛﺎﻧﯿﺪا‪ ،‬ﻣﻪرﺟﻪﻋﯿﻪﺗﯽ‬ ‫ﺷﯿﻌﻪ ھﯿﭻ ﺗﻪﻛﻠﯿﻔ‪‬ﻜﯽ ﺑﻪﺳﻪر ﻛﻮردهوه ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺮﺳﯽ ﭘ‪ ‬ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ زۆرﯾﻨﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﺪ‪‬ﺖ و ﻟﻪ رووی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺸﻪوه‬ ‫ﺧﺎوهن ھﻪر‪‬ﻤ‪‬ﻜﯽ ﻓﯿﺪرا‪‬ﻦ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻛﻮرد وهك‬ ‫ھﺎودﯾﻨ‪‬ﻚ و وهﻛﻮ ر‪‬ﺰ‪‬ﻚ ﺑﯚ ﻣﻪرﺟﻪﻋﻪ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎن‪،‬‬ ‫ھﻪم وهك ﺋﻪو ﺋﻪﻣﺮی واﻗﯿﻌﻪی ﻛﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺗ‪‬ﺪا‬ ‫دهژی ر‪‬ﺰ ﻟﻪ ﻣﻪرﺟﻪع دهﮔﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬دهزاﻧ‪ ‬ﻟﻪ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ‬ ‫ﺟﻮﻣﮕﻪدا ﺑﯚ دۆزﯾﻨﻪوهی ﭼﺎرهﺳﻪر دهﺑ‪‬ﺖ ھﻪر‬ ‫ﻣﻪرﺟﻪع ﺗﻪدهﺧﻮل ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺑﯚﯾﻪ ﻧﻪ رهﺗﻜﺮدﻧﻪوهی‬ ‫ﺗﻪواو وهك ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﻪ ﻛﻮردهﻛﺎن داوای دهﻛﻪن‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﻗﺴﻪﻛﺮدن و ﭘﻪﯾ‪‬هوی ﻟ‪‬ﻜﺮدن وهك ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن‬ ‫دهﯾﺨﻮازن‪ ،‬ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺗﻪواﻓﻮﻗﯿﯿﻪ‬ ‫ﻛﻪ دواﺟﺎر ﻟﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻪﻧﮕﻪژهﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪ‬ ‫ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﻛﻮرد ﺗﻪواو ﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪11‬‬

‫ﺋـﺎراﺳـﺘـﻪ‬

‫ﻋﻮﻣﻪر ﻓﻪﺗﺎح‬

‫ﮐﯚﺳﺮهت ڕهﺳﻮڵ‬

‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﻟﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ‬ ‫دهﺳﺘﯿﭙ‪‬ﻜﺮد‬ ‫وهﻛﻮ ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮا ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی دهﺳﺘﭙ‪‬ﻜﺮد و ﺳﻪرهﺗﺎ‬ ‫ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪوه دهﺳﺘﯿﭙ‪‬ﻜﺮد و ﭼﻪﻧﺪ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﻟﻪ ﭘﯚﺳﺘﻪ ﺣﻜﻮﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﺪا راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﻟ‪‬ﺪواﻧ‪‬ﻜﯿﺪا ﻛﯚﺳﺮهت رهﺳﻮڵ ﺟ‪‬ﮕﺮی‬ ‫ﺳﻜﺮﺗ‪‬ﺮی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫»ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﺪا‪ ،‬ﻣﻪﻛﺘﻪﺑﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑ‪‬ﯾﺎری ﻟ‪‬ﺪاوه« و راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ »ﻋﯿﻤﺎد‬ ‫ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺑﯚ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺟ‪‬ﮕﺮی ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﻛﺮاوه‪ ،‬ﺷ‪‬ﺦ ﺟﻪﻋﻔﻪر ﺷ‪‬ﺦ ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﺑﯚ ﭘﯚﺳﺘﯽ وهزﯾﺮی‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوه‪ ،‬ﺷ‪‬ﺦ ﺟﻪﻻل ﺷ‪‬ﺦ ﻛﻪرﯾﻢ ﺑﯚ‬ ‫ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺟ‪‬ﮕﺮی وهزﯾﺮی ﻧﺎوﺧﯚ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﻛﺮاوه‪ .‬ﺋﻪوه‬ ‫ﺳﻪرهڕای دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻗﺎدر ﺣﻪﻣﻪﺟﺎن ﻋﻪزﯾﺰ ﺑﯚ ﭘﯚﺳﺘﯽ‬ ‫ﻟ‪‬ﭙﺮﺳﺮاوی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ‪«.‬‬ ‫ﻛﯚﺳﺮهت رهﺳﻮڵ ھﻪر ﻟﻪو ﻟ‪‬ﺪواﻧﻪدا ﺗﻪﺋﻜﯿﺪی ﻛﺮدهوه‬ ‫ﻛﻪ »ﺋﻪو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧﻪ ﺑﻪردهوام دهﺑ‪ ‬و ﻟﻪ ﻣﺎوهی‬ ‫داھﺎﺗﻮودا ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻧﺎو ﺣﺰﺑﯿﺶ دهﮔﺮ‪‬ﺘﻪوه‪«.‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬ﻨﯽ ﺋﻪوهﺷﯽ دا ﻛﻪ دواﺗﺮ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺋﺎﺷﺘﺒﻮوﻧﻪوهی‬ ‫ﮔﺸﺘﯿﯽ دهﺳﺖ ﭘ‪‬ﺪهﻛﺎت و ھﻪم ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن و ھﻪم‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﺒﻮوﻧﻪوه ﻟﻪ ﺧﺰﻣﻪﺗﯽ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دهﺑ‪‬ﺖ و‬ ‫ﻣﺎم ﺟﻪﻻل ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﺎن ﻟ‪‬ﺪهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ھﻪر ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪوه د‪.‬ﺑﻪرھﻪم ﺳﺎ‪‬ﺢ ﺟ‪‬ﮕﺮی ﺳﻜﺮﺗ‪‬ﺮی‬ ‫ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻟﻪ ﻟ‪‬ﺪواﻧ‪‬ﻜﯿﺪا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ﺋﻪو ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪ ﻣﺎم‬ ‫ﺟﻪﻻل ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟ‪‬ﺪهﻛﺎت و دواﺗﺮ ﭘﺮۆﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‬ ‫دهﺳﺖ ﭘ‪‬ﺪهﻛﺮ‪‬ﺖ‪«.‬‬ ‫داواﺷﯽ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻟﻪﺑﻪر‬ ‫‪10‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﺧﺎﺗﺮی ﺧﻮ‪‬ﻨﯽ ﺷﻪھﯿﺪان ﺧﯚڕاﮔﺮﺑﻦ و ﭼﺎوهڕواﻧﯽ‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑﻦ و ﯾﻪﻛ‪‬ﯾﺰی رﯾﺰهﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﺑﭙﺎر‪‬ﺰن‪.‬‬ ‫ﻟﻪ دﯾﺎرﺗﺮﯾﻦ ﺋﻪو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪراون‬ ‫دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻋﯿﻤﺎد ﺋﻪﺣﻤﻪده ﺑﯚ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺟ‪‬ﮕﺮی ﺳﻪرۆك‬ ‫وهزﯾﺮان‪ ،‬ﺋﻪوهش دوای ﻧﺎﻣﻪی دهﺳﺘﻠﻪﻛﺎرﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪوهی‬ ‫ﻋﻮﻣﻪر ﻓﻪﺗﺎح ﻟﻪ ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﻪی ﻛﻪ رۆژی ‪٢٣‬ی ﺷﻮﺑﺎت‬ ‫ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﻣﻪﺳﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﺮدﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﻋﻮﻣﻪر ﻓﻪﺗﺎح ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪی دهﺳﺘﻠﻪﻛﺎرﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪوهﻛﻪﯾﺪا ﺑﺎس‬ ‫ﻟﻪو دهﺳﺘﻜﻪوﺗﺎﻧﻪ دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﯾﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮودا ﺑﻪدهﺳﺘﮫﺎﺗﻮون و ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺑﻪ ﮔﻪرﻣﯽ‬ ‫ﺳﻮﭘﺎﺳﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪر‪‬ﻢ و ﻧ‪‬ﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪت دهﻛﺎت ﻛﻪ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺪا ھﺎوﻛﺎری‬ ‫ﺑﻮون‪ .‬ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﻟﻪ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا ﻛﯚﺳﺮهت‬ ‫رهﺳﻮڵ ﻋﻪﻟﯽو ﭼﻮار ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﻣﻪﻛﺘﻪﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‬ ‫»ﻋﻮﻣﻪری ﺳﻪﯾﺪ ﻋﻪﻟﯽ‪ ،‬ﺟﻪﻻل ﺟﻪوھﻪر‪ ،‬ﻣﺴﺘﻪﻓﺎی‬ ‫ﺳﻪﯾﺪ ﻗﺎدر‪ ،‬ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﻣﻪﺣﻤﻮد« ﺑ‪‬ﯾﺎری‬ ‫دهﺳﺘﻠﻪﻛﺎرﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪوهﯾﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ھﻪر زوو ﮔﺮﻓﺘﻪﻛﻪ‬ ‫ﺳﻨﻮوردارﻛﺮاو ﺑﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﻣﺎم ﺟﻪﻻل ﺳﻜﺮﺗ‪‬ﺮی‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ و ھﻪردوو ﺟ‪‬ﮕﺮهﻛﻪی ﻛﯚﺳﺮهت رهﺳﻮڵ‬ ‫و د‪.‬ﺑﻪرھﻪم ﺳﺎ‪‬ﺢ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا ﮔﺮژﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪرهو ﺧﺎوﺑﻮوﻧﻪوه رۆﯾﺸﺖ‪ .‬ﺗﻪﺋﻜﯿﺪ ﻟﻪﺳﻪر ﯾﻪﻛ‪‬ﯾﺰی‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﻛﺮاﯾﻪوه‪ .‬ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﺮداﻧﻪی ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﯾﺎﻧﺰه‬

‫ﻋﯿﻤﺎد ﺋﻪﺣﻤﻪد‬

‫ﺧﺎ‪‬ﯿﺎن ﭘ‪‬ﺸﻜﻪﺷﯽ ﺳﻜﺮﺗ‪‬ﺮی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺶ‬ ‫ﻟﻪو ﭘ‪‬ﺸﻨﯿﺎزاﻧﻪ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑﻪﭘﻪﻟﻪو داواﻛﺮاو ﺳﻪﺑﺎرهت‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻦ و ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ و‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﻧﺎو ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻮو‪.‬‬ ‫دﯾﺎرﺗﺮﯾﻨﯽ ﺋﻪو ﺧﺎ‪‬ﻧﻪ‪ :‬ﺋﺎﺷﺘﺒﻮوﻧﻪوهی ﮔﺸﺘﯿﯽ‪،‬‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻛﺎدﯾﺮاﻧﻪی ﻛﻪ ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﻟﻪ رﯾﺰهﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ‬ ‫ﺑﻪھﻪر ھﯚﻛﺎر‪‬ﻚ ﺑﻮو ﺑ‪‬ﺖ ﭼﻮوﻧﻪﺗﻪ دهرهوه‪ .‬ھﻪروهھﺎ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪاﻧﻪوهی ﻻﭘﻪڕهﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮ‪‬ﯽ ﻟﻪ ﻧﺎوﺧﯚی ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﺪا‬ ‫ﺑﻪرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪوهی ﻧﻪﻛﻪوﻧﻪ دژاﯾﻪﺗﯽو ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽو‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﺷﺘﺎﻧﻪ ﻛﻪ زهرهری ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﺗ‪‬ﺪاﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻟﻪ ﻧﻮ‪‬ﻨﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢ و ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﻣﻪﻛﺘﻪﺑﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﺶ‬ ‫ﺧﺎ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮی ﭘﺮۆژهﻛﻪ ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﺑ‪‬ﯾﺎر ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ‬ ‫ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆژهﻛﻪ درا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪو ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪدا‬ ‫ﻛﻪ ﺑ‪‬ﯾﺎری ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن درا ﻛﻪ ﺋ‪‬ﻮارهی ﺷﻪﻣﻤﻪی‬ ‫‪ ٢/١٥\١٤‬ﺑﻪ ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯽ ﻛﯚﺳﺮهت رهﺳﻮڵ ﻋﻪﻟﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺷﺎری ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﭼﻮو‪ ،‬ھﻪرﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﻪو ﭼﻮار‬ ‫ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪی ﻣﻪﻛﺘﻪﺑﯽ ﺳـﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻪ ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ھﻪڕهﺷﻪی‬ ‫دهﺳﺘﻠﻪﻛﺎرﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪوهﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮو »ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ« ﺑ‪‬ﯾﺎری دهﺳﺘﻠﻪﻛﺎرﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪوهﯾﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬

‫ﺑﺎزداﻧ‪‬ﻚ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺳﻪد ﺳﺎ‪‬ﯽ ھﻪﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﯚ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﻪﺑﯚﺗﻪ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﯽ ﺑ‪‬‬ ‫و‪‬ﻨﻪ و ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﯾﺎن ھﻪر ﭘﺎرﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ﻧﻪﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ‬ ‫ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﺎﯾﻪك ﻛﻪ ﺳﻮڕی ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺗﻪواو‬ ‫ﻛﺮدﺑ‪‬ﺖ‪) ،‬درووﺳﺘﺒﻮون‪ ،‬ﻧﻪﺷﻮﻧﻤﺎﻛﺮدنو داﺷﻜﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﺧﻮارهوه( ﻧﺰﯾﻜﻪی دوو دهﯾﻪ ﻟﻪ ﺗﻪﺟﺮهﺑﻪ ﭼﯿﯿﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪراورد ﺑﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺗﻪﺟﺮهﺑﻪی دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾﺎن ﭼﻪﻧﺪ ﺳﻪدهی ﺳﻪ‪‬ﺘﻪﻧﻪت ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺮان ﯾﺎن ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت‬ ‫ھﻪﺷﺘﺎ ﺳﺎڵ ﻟﻪ رهوﺗﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﻧﻮ‪‬ﯽ ﻋﯿﺮاق؟ دوﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪﻛﺮو دوو ﻗﺎ‪‬ﺐ ﺳﺎﺑﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺧﻪرﯾﻜﻪ دهﺷﺒ‪‬ﺘﻪ دووﻗﺎ‪‬ﺐ‬ ‫ﺳﻪھﯚڵ‪ ،‬ﻟﻪﺑﻪر ﺗﯿﻨﻮﺗﺎوی ﺑﭽﻮﻛﺘﺮﯾﻦ ﺗﻪﻧﮕﮋهو ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﺪا‬ ‫ﻗﺎﺑﯿﻠﯽ ﺗﻮاﻧﻪوهو ﻓﻪﻧﺎﺑﻮوﻧﻪ‪ .‬ھﻪ‪‬ﺒﻪت ﻓﻪوﺗﺎﻧﯽ وا‬ ‫ﻧﻪﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﺎﯾﻪك ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺑﻪ ﺟﻮاﻧﻪﻣﻪرﮔﯽ‬ ‫ﺳﻪرﻧﺎﻧﻪوهﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﻟﻪﺟ‪‬ﯽ ﺋﻪوهی ﺋﻪم ﺗﻪﻻرهﺑﻪرزه ﻟﻪﺳﻪر زهﻣﯿﻨﯽ واﻗﯿﻊ‬ ‫ﺑﻜﻪﯾﻨﻪ ﻣﺎ‪‬ﻪﺑﺎﺟ‪‬ﻨﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻟﻪﺳﻪر زهﻣﯿﻨﯽ ﺷﺮۆﭬﻪﻛﺮدن‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ﭼﺎﻛﺘﺮﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﻪوهی رهوﺷﻪﻛﻪ‪ ،‬وهك ﮔﻪﻣﻪی ﻣﯿﻜﺎﻧﯚ‬ ‫ھﻪ‪‬ﯿﻮهﺷ‪‬ﻨﯿﻨﻪوهو ﺑﯿﺨﻪﯾﻨﻪ ﺳﻪر ﺗﻮﺧﻤﻪ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﮫ‪‬ﻨﻪرهﻛﺎﻧﯽ‪ .‬ﻟﻪ ﺋﻪﺳ‪‬ﺪا ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﺑﯚﭼﯽ دروﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮوه؟ )ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚﭼﯽ(؟ ﺑﯚ‬ ‫ﺋﻪوه ﻧﻪﺑﻮو ﺑﺎﺳﻜﯽ ھ‪‬ﺰی ﺷﯚڕﺷﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻟﻪ ﻧﻪﺑﻪردی رزﮔﺎریو دهﺳﺘﻜﻪﻻی دهﺳﺘﯽ ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﻛﺎن؟‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻧﻪﺑﻮو دوای رزﮔﺎرﯾﯽ‪ ،‬ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﺎن‬ ‫ﺳﻪروهری و‪‬ﺗﯽ رزﮔﺎری ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻦو ﻟﻪ ﺋﺎوهداﻧﯽو‬ ‫ﺋﺎزادﯾﺪا ﺧﺎوهﻧﺪار ﺑﻦ؟‬ ‫ﻟﻪ ﻛﺎم ﺷﻮ‪‬ﻨﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪو ﺋﻪدهﺑﯿﺎﺗﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫رهوﺗﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﺪا ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ؛ ﺋﻪﺳ‪ ‬ﻟﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﺪا‬ ‫ﺗ‪‬ﻜﯚﺷﺎﻧﻪ ﺑﯚ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻔﻮز‪ ،‬ﭘﺎﯾﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﺪار‪‬ﺘﯽو ﭘﭽ‪‬ﯾﻨﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎدﯾﺮو دهﺳﺘﻪﯾﻪك‬ ‫ھﻪﭬﺎڵ ﻛﻪ ﻛﺎرﯾﺎن راﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪرﻛﯽ ﺧﻪدهم و‬ ‫ﺣﻪﺷﻪم ﺑ‪‬ﺖ؟ ﻟﻪ ﻛﺎم ﺋﻪﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪدا ھﺎﺗﻮوه ﺟﯿﺎوازی‬ ‫ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﯾﻪﺗﯽ‪ ،‬ﺋﺎﺳﺘﯽ دهﺳﺘ‪‬ۆﯾﺸﺘﻮوﯾﯽ‬ ‫و دهﺳﺘﭙ‪‬ﺪاڕاﮔﻪﯾﺸﺘﻦ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽو‬ ‫ﺑﻨﻜﺮداﯾﻪﺗﯽ‪ ،‬ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺳﻪرهوهو ﻛﺎدﯾﺮاﻧﯽ ﻧﺎوهﻧﺠﯽ‪،‬‬ ‫ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﻗﻪﺑﺎرهی ﮔﺮوﭘﻪﻛﺎن وهك ﺟﯿﺎوازی ﻧ‪‬ﻮان‬ ‫ﻧﻮﺧﺒﻪﯾﻪك دهو‪‬ﻪﻣﻪﻧﺪو ﺑﻪرﯾﻨﯿﯿﻪﻛﯽ ھﻪژاردا ﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﺎﯾﻪﻛﺪا ﻛﻪ ﺑﺎ‪‬ﻧﺴﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ﺗ‪‬ﻜﭽﻮوه و ﭼﯿﻨﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﺑﻪﺳﻪر دووﺑﻪرهدا‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻋﻪداﻟﻪﺗﯽ‪ ،‬داﺑﻪﺷﺒﻮوه‪.‬‬ ‫ھﻪ‪‬ﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻛﻮ‪‬ﺪان؟‬ ‫ﺳﻪﯾﺮی ﻣﯿﻜﺎﻧﯚﻛﻪ دهﻛﻪﯾﺖ ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻟﻪﻛﻮێ‬ ‫ﭘﺎرﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪ ﺑﻪ ھﻪ‪‬ﻪ داﻧﺮاوهو وای ﻛﺮدووه‬ ‫ﯾﺎری دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻪﻻرهﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﻪﺧﺸﻪو ﺧﻪرﯾﺘﻪی‬

‫ﺑﻪردهﺳﺘﺪا ﻧﻪﮔﻮﻧﺠ‪‬ﺖ؟ ﺑﯚﺗﺪهردهﻛﻪو‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺑﯚ ھﻪر‬ ‫ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚژی ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﺗﻪﺟﺮهﺑﻪی‬ ‫ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ﺷﻮ‪‬ﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺟﯿﮫﺎﻧﻪوه ﺷﺘﮫﻪ‪‬ﮕﺮﯾﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ دهﺑ‪ ‬ﻟﻪ ﺗﻪﺟﺮهﺑﻪی دهو‪‬ﻪتو دهﺳﻪ‪‬ﺗﻪﻛﺎن و‬ ‫ر‪‬ﮕﺎ ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯿﯿﺎﻧﻪوه ﺳﻪﯾﺮی ﺑﻜﻪﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺟﺎ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﺑﮋارده ﻟﻪدهﺳﺖ ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ ﻛﻪ دهﺧﻮازێ‬ ‫)ﻛﻮﺑﺎ( ﺋﺎﺳﺎ ﻛﻪ ﺷﻪھﯿﺪ ر‪‬ﺒﺎز ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ )ﻧ‪‬ﺮﻛﻪ‬ ‫ﻛﺎردی( وهﺳﻔﯽ ﻛﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﻟﻪ ﮔﯚرهﭘﺎﻧﻪﻛﻪدا »ﺗﻪﻛﻪﻟﻮس«‬ ‫ﺑﻜﺎت و ھﯿﭻ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﻧﻪﻛﺎت؟ ﯾﺎن ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﺑﻜﺎت‬ ‫ﻛﻪ ﮔﻪڕاﻧﻪوه ﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺋﻪﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﻟﻪﭘ‪‬ﻨﺎو ﺳ‪‬ﯾﻨﻪوهی‬ ‫ﻣﻪﯾﻠﯽ ﻻدان ﻟﻪ )ﺑﯚﭼ‪‬ﺘﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ(؟‬ ‫ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿﻪﻛﻪﺷﯽ دوو ﻧﻤﻮوﻧﻪ و ﯾﻪك ﺑﮋاردهی‬ ‫ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ داﻧﺎوه‪.‬‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﯾﻪﻛﻪم‪:‬‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿﻪﻛﯽ ﺧﺮاﭘﻪ وهك ﺋﻪوهی ھﻪو‪‬ﯽ‬ ‫ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﻟﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﺳﯚﭬ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪم ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﺎﯾﻪی‬ ‫ﺑﻪرهو ھﻪ‪‬ﻮهﺷﺎﻧﺪﻧﻪوه ﺑﺮد‪ ،‬ﻟﻪﺟ‪‬ﯽ ﺋﻪوهی ﺑﻪرهو‬ ‫ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦو رﯾﻔﯚرﻣﯽ ﺑﺒﺎت‪.‬‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧﻪی دووهم‪:‬‬ ‫‪-١‬ﺣﺰﺑﯽ ﻛﯚﻣﻪﻧﯿﺴﺘﯽ ﭼﯿﻨﯽ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ وهﻛﻮ‬ ‫ﺟﺎران »ﭼﯿﻨﭽ‪‬ﺘﯽ« دهﻛﺎت‪ ،‬ﺋﻪوا ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ‬ ‫ﺳﻪردهﻣﯽ )ﺟﯿﺎن زی ﻣﯿﻦ( ﭼﯿﻨﯽ ﻛﺮده ھ‪‬ﺰ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﮔﻪورهی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‪ .‬ﺋﻪم ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪ ھ‪‬ﺰ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺪا ﮔﺮﻓﺘﺪاره و دهﺑ‪ ‬ھﻪﻧﮕﺎوﺑﻨ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫‪-٢‬ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮ‪‬ﻜﺎراﻧﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪﻧﺎوی‬ ‫ﺗﻪﺟﺮهﺑﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺪا ﺋﻪم ﺣﺰﺑﻪی ﻧﻮ‪‬ﻜﺮدهوهو‬ ‫ﻧﺰﯾﻜﻪی ﭼﻮار دهورهی ھﻪ‪‬ﺒﮋاردن ﻛﺮدﯾﯿﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ‬ ‫ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ )دهوراﻧﯽ ﺗﯚﻧﯽ ﺑﻠ‪‬ﺮ و ﮔﯚردن‬ ‫ﺑﺮاون(‪.‬‬ ‫ﺑﮋاردهی ﺑﻪردهﻣﯿﺸﯽ ﺋﻪوهﯾﻪ؛ ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻜﻪش ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﺟﺎران ﻛﻪ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ دهرهﻛﯽ وهردهﮔﺮت‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ر‪‬ﮕﺎﭼﺎرهی‬ ‫ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ر‪‬ﮕﺎ ﻛﺮاوهﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻪردهم ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ‪ ،‬ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ رهﭼﺎو ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻧﺎو ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺣﺴﺎﺑﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰهﻛﺮدن‬ ‫ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‪ .‬ﺑﻪ دﯾﻮ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸﺪا ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ و ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺣﺴﺎﺑﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻧﺎو ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‪ .‬راﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ھﺎوﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪ ھﻮﻧﻪره‬ ‫راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪﻛﻪﯾﻪ‪ .‬دهﻧﺎ ﺋﯿﺘﺮ ﺋﻪم ﺗﻪﺟﺮهﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ‬ ‫دوورو در‪‬ﮋهی ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ﺑﯚ چ ﺑﺎﺷﻪ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﻓﺮﯾﺎی راﮔﺮﺗﻨﯽ ھﺎوﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪﻛﯽ وا ﻧﻪﻛﻪو‪‬ﺖ؟ ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﺋﯿﺪارهی ﺗﻪﻧﮕﮋه ﺑﻪم ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪ ﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ )ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺣﺴﺎﺑﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻧﺎو ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﯾﺎن ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻧﺎو‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺣﺴﺎﺑﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﺑ‪‬ﺖ(‪.‬‬

‫ﻣﯿﺨﺎﺋﯿﻞ ﮔﯚرﺑﺎﭼﯚڤ‬

‫ﺟﯿﺎن زی ﻣﯿﻦ‬

‫ﺗﯚﻧﯽ ﺑﻠ‪‬ﺮ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪13‬‬

‫وﺗﺎری ﺳﻪرهﮐﯽ‬

‫ھﺎوﻛ‪‬ﺸﻪ ﻗﻮرﺳﻪﻛﻪی ﻧﺎو ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ﺗﺎ ﻛﻮێ ﺑﺎرﮔﺮاﻧﯽ ﺋﻪم ﺗﻪﻧﮕﮋهﯾﻪی ﭘ‪ ‬ھﻪ‪‬ﺪهﮔﯿﺮێ؟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﻛﺎم ھﻪواری ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﺪا‬ ‫دهﮔﯿﺮﺳ‪‬ﺘﻪوه؟ ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾﻪدا ﻛﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ دهﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﻓﯿﻌﻠﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪ دهﺗﻮاﻧ‪ ‬ﺋﻪم ﭘﺮﺳﻪ ﺳﻪرﺑﺨﺎت و‬ ‫ﺑﺒ‪‬ﺘﻪوه ﻛﺎرهﻛﺘﻪره زﯾﻨﺪووهﻛﻪی ﺟﺎراﻧﯽ ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ؟‬ ‫ﺳﺘﺮان ﻋﻪﺑﺪو‪‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ دهرهوهی ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎ‪ ،‬ﻻﯾﻪﻧﺪارﯾﯽو دۆﺳﺘﺪارﯾﯽ‬ ‫ﺳﻪﯾﺮی ھ‪‬ﺰ‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ وهك ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦ‪ ،‬رۆڵو ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽو ﻋﯿﺮاﻗﯿﺪا ھﻪ‪‬ﺒﺴﻪﻧﮕ‪‬ﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻪﻻﻧﯽ ﻛﻪﻣﻪوه‬ ‫دهﮔﻪﯾﻨﻪ ﺋﻪو دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪی ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﺪار‪‬ﺘﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺋﻪﻣ‪‬ۆو ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ ﺋﻪم ﺣﺰﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣﻮ‪‬ﻜﯽ ﺋﻪﻧﺪام و‬ ‫ھﻪ‪‬ﺴﻮڕاواﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎو ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪی ﻧﯿﯿﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻟﻪﺑﻪر ﮔﻪﻟ‪‬ﻚ ھﯚﻛﺎر‪ :‬دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﭘﺎﯾﻪی ﻟﻪ ﺷﯚڕش و ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺗﯚڕی ﻓﺮاواﻧﯽ داﻣﻪزراوهﻛﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺳﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺣﻮﻛﻤ‪‬اﻧﯽ رهﺳﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽو ﻋﯿﺮاﻗﺪا‪ ،‬دهرﯾﺎﯾﻪك‬ ‫ﻟﻪ ﺧﻮ‪‬ﻦو ﺧﻪﺳﺎرهت ﻟﻪ د‪‬ﯚﭘﯽ ﻓﺮﻣ‪‬ﺴﻚ و د‪‬ﯚﭘﯽ‬ ‫ﺋﺎرهﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮون ﻟﻪم رهوﺗﻪدا‪ ،‬ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺷﻘ‪‬ﯽ داﻣﻪزراوهﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﺎﻧﺪاوه ﺑﻪم ﺣﺰﺑﻪ و ﺑﻪ‬ ‫‪12‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﺋﻪﻧﺪازهی ﺋﺎﻣﺎدهﮔﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟﻪ دهرهوهی ھﻪﯾﻜﻪﻟﯽ‬ ‫ﺣﺰﺑﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺧﯚﯾﺪا ﻣﺎﻓﯽ ﺑﻪدهﻧﮕﻪوهھﺎﺗﻦو ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ھﺎﺗﻨﻪ ﺟﻮاﺑﯽ داوه ﺑﻪ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﺎوهﻧﺪار‪‬ﺘﯽ ﻟﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﺧﺎوهﻧﺪار‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎوهﻧﺪار‪‬ﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺑﺎﺳﻜ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪورهی ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪوه دروﺳﺖ ﺑﻮوه ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪ دی‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪوه دروﺳﺖ ﻧﻪﺑﻮوه ﺧﯚی ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ﻛﻪرهﺳﺘﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧ‪ ‬ﻟﻪﺳﻪرﻛﺮدن و ھﻪ‪‬ﭙﭽ‪‬ﯾﻨﯽ ﺑﻪش‪ .‬ﺑﯚ ﺋﻪوه‬ ‫درووﺳﺘﺒﻮوه ﻛﻪرهﺳﺘﻪی دهﺳﺘﯽ ﻛﻮرد ﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪ‬ ‫ﻣﻪﯾﺪاﻧﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽو ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ‬ ‫ﻛﻮردهوارﯾﺪا‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻓﯽ ﺑﻪﺷﺪاری ﻣﺎﻓﯽ ھﻪ‪‬ﻮهﺷﺎﻧﻪوه ﻧﺎدات‬ ‫ﺷﻪرهﻓﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣ‪‬ﺘﯽو رۆ‪‬ﮕ‪‬ان ﻟﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪم ﺗﻪﻻره ﺑﻪرزه ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﺎی ﺋﻪوه ﻧﯿﯿﻪ‬ ‫ﻣﺎﻓﯽ داڕوﺧﺎﻧﺪن ﯾﺎن ﯾﺎری ﻣﺎ‪‬ﻪﺑﺎﺟ‪‬ﻨﻪ ﯾﺎن ﻣﺎﻓﯽ‬

‫ﺗﯿﭗ ھﻪ‪‬ﻮهﺷﺎﻧﺪﻧﻪوه‪ ،‬ﻣﺎﻓ‪‬ﻜﯽ رهوای ھﺎوﺷﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎﻓﯽ ﺳﻪروهر‪‬ﺘﯽ ﺋﺎواﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻪﻻرهﻛﻪ ﺑ‪‬ﺖ‪ .‬ﺋﻪم‬ ‫ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪ ﻛﻪ‪‬ﻪﻛﻪﺑﻮوه‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣﻮ‪‬ﻜﯽ ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﯽ ﻛﻮرده‪.‬‬ ‫)ﺧﺎوهﻧﻪﻛﺎﻧﯽ( دهﺗﻮاﻧﻦ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزاری ﭼﺎﻛﺘﺮی ﺗ‪‬ﺪا‬ ‫ﺑﻜﻪن ﺑﯚ ﻛﻪ‪‬ﻪﻛﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪی دی‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ‬ ‫ﻟﻪ ﮔﻪﻣﻪی دهﺳﻪ‪‬ﺗﺪار‪‬ﺘﯽو ﭘﺎواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﻮاراﻧﻪی‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ت دهﯾﺎﻧﺨﺎﺗﻪ ﺳﻪرﭘﺸﺖ‪ ،‬ﺑﻪﻓﯿ‪‬ۆی ﺑﺪهن‪.‬‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ،١٩٩٩‬ر‪‬ﻚ ده ﺳﺎڵ ﭘ‪‬ﺶ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‪ ،‬ﺑﻪڕ‪‬ﺰ‬ ‫ﻣﺎم ﺟﻪﻻل ﻟﻪ ﺑﺎﺳﻮﺧﻮاﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی )ﺑﮋارو‬ ‫ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان(ی ﺋﻪوی رۆژ‪‬ﺪا ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوه ﻛﺮد »ﺋ‪‬ﻤﻪ‬ ‫ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ ﭼﻪﺗﻪ ﻧﻪﺑﻮوﯾﻦ ﻟﻪﺳﻪر دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﻪﺷﻪڕﺑ‪‬ﯿﻦ‪ ،‬ﺋ‪‬ﻤﻪ ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪ ﺑﻮوﯾﻦ ﺑﯚ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ «.‬ﺟﺎ ده ﺳﺎ‪‬ﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﻣ‪‬ﮋوو‬ ‫ھﻪر ھﯿﭻ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٩‬ﯾﻪ‪ ،‬ﻣﻪﮔﻪر‬ ‫ﺋﻪوه ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ رووﺧﺎﻧﯽ ﺳﻪدام و رژاﻧﯽ ﭘﺎرهو ﺑﻮدﺟﻪ‬ ‫ﺑﻪﺳﻪر ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا وای ﺑﻪﺳﻪر ھ‪‬ﻨﺎﺑﯿﻦ ﺗﺎ ده ﺳﺎڵ ﺑﻪ‬

‫ﻋﻪﺑﺪوﻟﻌﻪزﯾﺰ ﺋﻪﻟﺤﻪﻛﯿﻢ‬

‫دروﺳﺘﻜﺮدووه‪ ،‬ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ھﻪﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﻪﺷﺮﯾﻌﯽ‬ ‫ﺧﯚی ﻟﻪدهﺳﺖ داوه‪ .‬ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﺷﺎراوه ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﺑﻮوه ﻟﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯽ و ﻟﻪ ﻧﺎﺧﯚﺷﺘﺮﯾﻦ ﺳﻪردهﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﻪم ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﭘﺮۆﺳﻪﻛﻪ و ھﻪم‬ ‫ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻛﺮدووه‪ .‬ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻣﺎوهﯾﻪك ﻟﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪت دوورﻛﻪوﺗﻨﻪوه‪ ،‬ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪﺷﺪا دهﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ‬ ‫ھﺎوھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﯽ ﻓﻪزﯾﻠﻪ و ﺳﻪردرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻜﻪن‬ ‫و ﻟﻪ دژی ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﻮوهﺳﺘﻨﻪوه و ﭘﺎﺷﻪﻛﺸﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﻪی ﺑﻜﻪن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م دهﯾﺎﻧﺰاﻧﯽ ﺋﻪوه دهﺑ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ھﯚی ﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪو ھﻪﻧﮕﺎوهﯾﺎن ﻧﻪﻧﺎو‬ ‫ﮔﻪڕاﻧﻪوه ﺑﯚ ﺣﻜﻮﻣﻪت و ﻣﺎﻟﻜﯿﺎن ﻟﻪو ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪ‬ ‫ﻗﻮﺗﺎر ﻛﺮد‪ .‬دهﺳﺘﻮهرداﻧﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﯚ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن و‬ ‫ر‪‬ﮕﻪﻧﻪدان ﺑﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛ‪‬ﻚ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪد‪‬ﯽ‬ ‫ﺧﯚی ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻟﻪو ر‪‬ﮕﻪﯾﻪوه دهﺳﺘﯽ‬ ‫ﺋﺎوه‪ ‬ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﯽ ﺑﻪد‪‬ﯽ ﺧﯚی و ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪ‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑ‪‬ﺖ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺪات‪ .‬ھﻪرﭼﻪﻧﺪه‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯿﻜﺮدن ﺑﯚ ھﻪ‪‬ﺴﻮﻛﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻛﺎر‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻗﻮرﺳﻪ و ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ داھﺎﺗﻮودا وهك‬ ‫ﭼﯚن ﭘﺸﺘﯽ ﻟﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪ ﻛﯚﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﺋﺎواش‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧﻪوهی وادهی ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺪا‬ ‫ﭘﺸﺖ ﻟﻪو ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪ ﻧﻮ‪‬ﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﻪ ﭘﺎرهی ﻣﯿﻠﻠﻪت و ﻟﻪﺳﻪر ﺣﺴﺎﺑﯽ‬ ‫ﻣﺎ‪‬ﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺳﻪرﮔﻪرﻣﯽ ﻗﺎﯾﻤﻜﺮدﻧﯽ دهﺳﻪ‪‬ت‬ ‫و ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﻪی ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ‪ ،‬رهﻧﮕﻪ ھﻪر ﺋﻪوهش‬

‫ﻟﻪ ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪی ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﺧﺎ‪‬ﻜﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺪا‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن!‬ ‫ﺋﻪو ﻛﻪﺷﻮھﻪواﯾﻪی ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺧﻮ‪‬ﻘﺎﻧﺪوﯾﻪﺗﯽ‪ ،‬ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯿﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﺳﺘﻪم ﻛﺮدووه‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪو ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺖ و ھﻪﻧﮕﺎوه‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧﻪی ﻟﻪ دژی ﻛﻮرد‪ ،‬ﻟﻪ دژی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ﻟﻪ دژی ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ھﺎوﯾﺸﺘﻮوﯾﻪﺗﯽ‬ ‫»ﺋﯿﻨﺤﯿﺒﺎﺳ‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ« ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪاری ﻟﻪ‬ ‫و‪‬ﺗﺪا دروﺳﺘﻜﺮدووه‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺋﻪوه ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺋﺎراﺳﺘﻪی رووداوهﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﻪﻏﺪا و ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻢ و ﺑﻪﻏﺪا‬ ‫ﺑﯚ ﻛﻮێ دهڕوات‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪ ﺳﺎﻧﺎﯾﯽ دهﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯽ ﺋﻪوه ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو‬ ‫ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﺎﻧﻪی ﺑﻪردهوام ﺑ‪‬ﺖ و ر‪‬ﮕﻪ ﻧﻪدات ﺋﻪو‬ ‫»ﺋﯿﻨﺤﯿﺒﺎﺳﻪ« دهروازهﯾﻪﻛﯽ ﺑﯚ ﺑﺪۆزر‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﺋﻪوا‬ ‫ﻛﺎرهﺳﺎﺗ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪوره ﺑﻪﺳﻪر ﻋﯿﺮاﻗﺪا د‪‬ﺖ‪ .‬ﻛﻪ رهﻧﮕﻪ‬ ‫ﺋﻪوﻛﺎت ﻛﻪس ﻧﻪﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺑﯚ ﺑﺪۆز‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﻛﺎرهﺳﺎﺗ‪‬ﻚ ھﺎوﺷ‪‬ﻮهی ﻛﺎرهﺳﺎﺗﯽ ﺗﺴﯚﻧﺎﻣﯽ‪،‬‬ ‫ﭼﯚن ﺗﻪڕو وﺷﻜﯽ ﭘ‪‬ﻜﻪوه ﻗﻮوﺗﺪا و ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻪردهم ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪوه‪،‬‬ ‫ﺋﺎوا ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﻋﯿﺮاق ﺑﻠﻪرز‪‬ﻨ‪‬ﺖ و ﻋﯿﺮاق وهك‬ ‫دهو‪‬ﻪت و وهك ﻛﯿﺎن ﺑﺨﺎﺗﻪ ﺑﻪردهم ﺋﻪﮔﻪری ﻣﺎن‬ ‫و ﻧﻪﻣﺎﻧﻪوه‪.‬‬

‫ﺗﺎرق ﺋﻪﻟﮫﺎﺷﻤﯽ‬

‫ﻣﻮﻗﺘﻪدا ﺋﻪﻟﺴﻪدر‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪15‬‬

‫ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ڕۆژ‬

‫ﺗﺴﯚﻧﺎﻣﯽ ﻋﯿﺮاق‬ ‫دﯾﺎردهی ﺋﯿﻨﺤﯿﺒﺎﺳﯽ ﺣﻪراری‪ ،‬ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ھﻪڕهﺷﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺳﻪر‬ ‫ﺑﻪﺷﻪرﯾﯿﻪت‪ .‬ﺋﻪو دهرده ﻟﻪ ﺳﺮوﺷﺘﻪوه ﭘﻪڕﯾﻮهﺗﻪوه ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳﻪت و‬ ‫ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪﺗﻪواوی ﺗﻮوﺷﯽ »ﺋﯿﻨﺤﯿﺒﺎﺳﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ«‬ ‫ﺑﻮوه‪ .‬ﺋﺎﻗﯿﺒﻪﺗﯽ ھﻪردوو ﺋﯿﻨﺤﯿﺒﺎﺳﻪﻛﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣﺎ‪‬ﻮ‪‬ﺮاﻧﯽ ﺑﯚ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﻟ‪‬ﺪهﻛﻪو‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﻣﻪھﺪی ﺋﻪﺑﻮﺑﻪﻛﺮ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎ‪‬ﻜﻪ ﺑﻪرﮔﻪ ھﻪوای زهوی ﮔﻪرم ﺑﻮوه‪،‬‬ ‫ﭼﯿﻨﯽ ﺋﯚزۆن ﻛﻪ زهوی ﻟﻪ ﺗﯿﺸﻜﻪ زﯾﺎﻧﻤﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚر دهﭘﺎر‪‬ﺰ‪‬ﺖ‪ ،‬ورده ورده ﻛﻮﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی‬ ‫ﺗ‪‬ﺪهﺑ‪‬ﺖ و ﺗﯿﺸﻜﻪ زﯾﺎﻧﺒﻪﺧﺸﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ‬ ‫دهﮔﻪﻧﻪ ﺳﻪرزهوی‪ .‬ﺑﻪ ﻛﻮرﺗﯽ ﺋﻪو دﯾﺎردهﯾﻪی‬ ‫ﭘ‪‬ﯽ دهوﺗﺮ‪‬ﺖ »ﺋﯿﻨﺤﯿﺒﺎﺳﯽ ﺣﻪراری« رۆژ‬ ‫ﺑﻪڕۆژ ﭘﻪرهدهﺳ‪‬ﻨ‪‬ﺖ و ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺳﻪر‬ ‫ژﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﮔﯚی زهوی زﯾﺎﺗﺮ دهﺑ‪‬ﺖ‪ .‬ﺑﻪھﯚی‬ ‫ﺋﻪو دﯾﺎردهﯾﻪوه‪ ،‬دوو دﯾﺎردهی ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺑﻪ‬ ‫زهﻗﯽ دهرﻛﻪوﺗﻮون ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯿﺎن؛ ﺑﻪ ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﯚی زهوﯾﯿﻪ و ﺋﻪوﯾﺪﯾﺸﯿﺎن‬ ‫دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻻﻓﺎو و ﺑﺎراﻧﺒﺎرﯾﻨ‪‬ﻜﯽ زۆره ﻟﻪ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮدا‪ .‬ﺑﯚﯾﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎ‪‬ﻜﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺷﻮھﻪوای رۆژاﻧﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺑﯚﺗﻪ ﻛﺎر‪‬ﻜﯽ زهﺣﻤﻪت‪ .‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﻓﻪرﻣﺎﻧﮕﻪی‬ ‫ﻛﻪﺷﻮھﻪوا ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯽ ﺑﻪﻓﺮ ﺑﺒﺎر‪‬ﺖ دهﻛﺎت‪ ،‬ﻛﻪﭼﯽ‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪوه ﺋﻪو رۆژه ھﻪﺗﺎو‪‬ﻜﯽ ﮔﻪرم دهﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺳﻪری ﻛﻪﭼﻪڵ دهﺳﻮوﺗ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ .‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﯿﺶ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯽ دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﺷﻨﻪی ﺷﻪﻣﺎ‪‬ﻚ ھﻪ‪‬ﺪهﻛﺎت‬ ‫ﻛﻪﭼﯽ ﺋﻪو رۆژه رهﺷﻪﺑﺎ دهﺑ‪‬ﺖ و )ھﯿﻦ( ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻮرﺗﺎﻧﻪوه دهﺑﺎت‪ .‬زاﻧﺎﯾﺎن وای ﺑﯚ دهﭼﻦ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗﻪ ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزﯾﯿﻪ ﮔﻪورهﻛﺎن ﭼﺎرهﺳﻪر‪‬ﻚ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪو دﯾﺎردهﯾﻪ ﻧﻪدۆزﻧﻪوه‪ ،‬ﺋﻪوا ﮔﯚی زهﻣﯿﻦ‬ ‫رووﺑﻪڕووی ﻛﺎرهﺳﺎﺗ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪوره دهﺑ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﻪﻧﻨﺎ ﺋﻪواﻧﻪ ﻛﺎری ﺳﺮوﺷﺘﻦ و ﻟﻪ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺧﻮدادان‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﻪوهی ﺗ‪‬ﺒﯿﻨﯽ دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﺋﻪو‬ ‫دﯾﺎردهﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﭘﻪڕﯾﻮهﺗﻪوه ﺑﯚ ﻧﺎو‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﻪت و ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﺎری‪ ،‬ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻧ‪‬ﻚ ﻟﻪﻣﻪوﺑﻪر دهﺗﻮاﻧﺮا ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺗ‪‬ﯿﺒﮕﻪﯾﺖ‬ ‫و ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﻪﯾﺖ‪ ،‬ﺋﻪﻣ‪‬ۆ ﺑﯚﺗﻪ ﻛﺎر‪‬ﻜﯽ‬ ‫زهﺣﻤﻪت‪ .‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت وای ﻟ‪‬ﮫﺎﺗﻮوه ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯽ ﺑﯚ ﻛﺎری ﻗﺎﺋﻤﻘﺎﻣ‪‬ﻜﯿﺶ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫‪14‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاق‬ ‫ھﻪﻣﻮوان دهزاﻧﯿﻦ ﺑﻪ ر‪‬ﻜﻜﻪوﺗﻨ‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮان ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﯽ ﺷﯿﻌﻪ‬ ‫ﺑﻪڕاﺑﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‪ ،‬ﻧﻮری‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﻮو ﺑﻪ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻋﯿﺮاق‪ .‬ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺸﻪ‪،‬‬ ‫دواﺗﺮ ﺗﻪﯾﺎرهﻛﻪی ﻣﻮﻗﺘﻪدا ﺳﻪدر و ﺣﺰﺑﯽ ﻓﻪزﯾﻠﻪ‪،‬‬ ‫ﻟﻪ داﺧﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ وازﯾﺎن ﻧﻪك ھﻪر ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ھ‪‬ﻨﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﯽ ﺷﯿﻌﻪ ﭼﻮوﻧﻪ‬ ‫دهرهوه‪ .‬ﺋﻪوﻛﺎت ﺳﻪدرﯾﯿﻪﻛﺎن‪ ،‬زۆر ﺑﻪﺗﻮﻧﺪی‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻗﺴﻪﯾﺎن دهﻛﺮد و ﻟﻪﭘ‪‬ﺶ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﻻﯾﻪﻛﺪا‪ ،‬ﺋﻪوان ﻣﺎﻟﻜﯿﺎن ﺑﻪ ﺗﺎﻛ‪‬هو و دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر‬ ‫ﻧﺎوﺑﺮد‪ .‬ﻛﺎر‪‬ﻜﯿﺎن ﻛﺮد ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق و ﻣﺎﻟﻜﯿﺎن‬ ‫ﺧﺴﺘﻪ دۆﺧ‪‬ﻜﻪوه‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻧﻪﺑﻮواﯾﻪ‪،‬‬ ‫ﺋﻪوا ﻣﺎﻟﻜﯽ دهﺳﺘﯽ ﻟﻪ ﺑﻨﯽ ھﻪﻣﺎﻧﻪﻛﻪوه دهرﭼﻮوﺑﻮو‪،‬‬ ‫دهﺑﻮاﯾﻪ دهﺳﺘﯽ ﻟﻪﻛﺎر ﺑﻜ‪‬ﺸﺎﯾﻪﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ﻛﻮرد و ﺣﺰﺑﻪﻛﻪی ﺣﻪﻛﯿﻢ ﺋﻪوهی ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻛﺮدﯾﺎن‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن واﺑﻮون‪،‬‬ ‫ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪو ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪ رزﮔﺎری ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوا ﻟﻪ‬ ‫وه‪‬ﻣﯽ ﺋﻪو ﭼﺎﻛﻪﯾﻪی ﻛﻮرددا‪ ،‬ﺑﻪ زووﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎوه‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪر‪‬ﻢ و ﺑﻪﻏﺪا ﭼﺎرهﺳﻪر دهﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻧﺎوﭼﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟﻪﺳﻪرهﻛﺎن ﻟﻪوه‬ ‫ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺘﺮﯾﺶ ﻛﻪرﻛﻮك‪ .‬ﻛﻪﭼﯽ ﺑﻪﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪوه ھﻪر‬ ‫دواﯾﯽ ﺋﻪوهی ﭼﻨﮕﯽ ﻟﻪ ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﻪی ﮔﯿﺮﺑﯚوه‪،‬‬ ‫ﻧﻪك ھﻪر ﺋﻪو ﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪی ﭼﺎرهﺳﻪر ﻧﻪﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫دهﯾﺎن ﻛ‪‬ﺸﻪی ﺗﺮی ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪر‪‬ﻤﺪا دروﺳﺘﻜﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯽ دوای ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﺪا‪،‬‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻪﺳﺮه‪ ،‬ﻣﻮﺳ‪ ‬و دﯾﺎﻟﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎ‪،‬‬ ‫ﺑ‪ ‬ﮔﻮ‪‬ﺪاﻧﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪﻛﻪی ﺧﯚی ﻛﻪ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻮو‪ ،‬ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎر‪‬ﻜﯽ ﺑﯚ‬ ‫ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺣﺰﺑﻪ ﻛﺮد‪ ،‬ﻟﻪواﻧﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻨﺎد‪ ،‬رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی‬ ‫ﭘﺮۆژهی ﺑﻪ ھﻪر‪‬ﻤﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن‬

‫ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪوه ﻛﺎری ﺑﯚ دهﻛﺮا‪ .‬ﺑﻪوهش‬ ‫ﺋﻪو ﺣﺰﺑﻪی ﻟﻪ دۆﺳﺘ‪‬ﻜﯽ د‪‬ﺮﯾﻨﻪوه ﻛﺮده ﻧﻪﯾﺎر‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺳﻪرﺳﻪﺧﺖ‪.‬‬ ‫دوای ھﻪ‪‬ﺒﮋاردن‬ ‫دوای ﺋﻪوهی ﻣﺎﻟﻜﯽ‪ ،‬ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎ‪.‬‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪی ھﻪﻣﻮو ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه دهﺳﺘﯽ‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻪﯾﺎری ﺳﻪدری و ﻓﻪزﯾﻠﻪدا ﺗ‪‬ﻜﻪڵ ﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﻟﻪ‬ ‫ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﻪﻛﻪ دوورﺑﺨﺎﺗﻪوه و ﺑﻪ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺋﻪواﻧﯿﺶ‬ ‫ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت دهﺳﺘﯽ ﻛﻮرد ﻛﻮرت ﺑﻜﺎﺗﻪوه‪ .‬ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺋﻪو ﻛﺎراﻧﻪﺷﯽ ﻛﻪ دهﯾﻜﺎت ﺑﯚ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ‪‬ﭙﺸﺘﯽ‬ ‫ﺋﻪوان و ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪی ﺗﻮﻧﺪڕهو ﻟﻪ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪی ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎ‪‬ﺪا‬ ‫ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﺑﻪ دهﺳﺘﺒﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ و ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺧﯚی‬ ‫ﻣﻪراﻣ‪‬ﺘﯽ ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﯽ ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو دﻧﯿﺎدا ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﯚی ﻧﯿﯿﻪ دهﺳﺖ ﻟﻪ‬ ‫ﻛﺎروﺑﺎری ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن وهرﺑﺪات‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻣﺎﻟﻜﯽ و‬ ‫ﺣﺰﺑﻪﻛﻪی ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚﯾﺎﻧﻪوه ﻛﻪوﺗﻮﻧﻪﺗﻪ‬ ‫و‪‬ﺰهی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن و ﻟﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﻮﻧﻨﻪ ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎﻧﯿﺎن‪ ،‬ﺑﻪﺗﻮوﻧﺪی دژی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی‬ ‫ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﯚ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن‬ ‫وهﺳﺘﺎﻧﻪوه و ﻧﻪﯾﺎﻧﮫ‪‬ﺸﺖ ﺋﻪو ﭘﯚﺳﺘﻪ ﺑﮕﺮ‪‬ﺘﻪدهﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪوهش ﻗﻪﯾﺮاﻧ‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﻪورهﯾﺎن ﻟﻪ و‪‬ﺗﺪا‬

‫ﺑﻪﺑ‪ ‬ﭼﻪك ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﻪﯾﻦ‪«.‬‬ ‫ﺋﻪو ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪ ﺑﺎ‪‬ﯾﻪی ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ دووﭘﺎﺗﯿﻜﺮدهوه ﻛﻪ‬ ‫دهﯾﺎﻧﻪو‪‬ﺖ دۆزی ﻛﻮرد ﺑﻪﺷ‪‬ﻮازی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭼﺎرهﺳﻪر‬ ‫ﺑﻜﻪن وﺗﯽ‪» :‬ﺋ‪‬ﻤﻪ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚو ﭼﺎرهﺳﻪری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺎﻧﻪ‬ ‫وهك ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی دهﺑﯿﻨﻦ و ﺑﻪ دڵ ﺑﺎوهڕی ﭘ‪ ‬دهﻛﻪﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م دهﺑ‪‬ﺖ ﺗﻮرﻛﯿﺎش ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ راﺳﺘﮕﯚﯾﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻜﻪن ﻛﻪ ﻣﺮۆڤ ﺋﯿﻘﻨﺎع ﺑﻜﻪن‪«.‬‬

‫ﺋ‪‬ﻤﻪش ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪرﯾﺎﻧﺪا ﺧﯚﻣﺎن ﺑ‪ ‬ﭼﻪك ﺑﻜﻪﯾﻦ‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ھﯿﭻ ﺷﺘ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺋﺎرادا ﻧﯿﯿﻪ و ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪش‬ ‫ﭼﺎرهﺳﻪر ﻧﻪﺑﻮوهو دوژﻣﻨﯿﺶ ﻟﻪﻧﺎو ھ‪‬ﺮﺷﯽ ﺑﻪرﺑ‪‬وداﯾﻪ‪،‬‬ ‫ﻟﻪ ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜﯿﺸﺪا ﺗﻮاﻧﺴﺘﯽ ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪ ‬ﻛﺮدﻧﯽ )ھﻪﻧﮕﺎوی‬ ‫ﭼﻪك داﻧﺎن( ﻧﯿﯿﻪ« ھﻪروهھﺎ ده‪‬ﺖ‪» :‬ﻟﻪو ﺑﺎوهڕهدام‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن‪ ،‬ﻟﻪﺳﻪرووی ھﻪﻣﻮوﺷﯿﺎﻧﻪوه‬ ‫ﻛﺎك ﻣﻪﺳﻌﻮد و ﻣﺎم ﺟﻪﻻﻟﯿﺶ ﺑﺎش دهزاﻧﻦ ﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ھ‪‬ﺮﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑ‪ ‬ﭼﻪك‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوا ﻛﻮرد زۆر ﺷﺖ ﻟﻪدهﺳﺖ دهدات‪ ،‬ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮوردا‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳﻪردهﻛﻪوێ و ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ‬ ‫دهﻛﻪو‪‬ﺘﻪ ژ‪‬ﺮ ﻓﺸﺎر‪‬ﻜﯽ ﻣﻪزﻧﻪوه‪«.‬‬ ‫ﺑﯚﯾﻪ دووﭘﺎﺗﯽ دهﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ »ﺋﻪﮔﻪر ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻛﻮرد‬ ‫ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﺒ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوا ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﺋﻪوه ﺑﻜﺮێ‪ ،‬ﺋﺎﯾﺎ ﭼﻪك داﺑﻨﺮ‪‬ﺖ ﯾﺎن ﻟﻪ ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهی‬ ‫ھ‪‬ﺰ‪‬ﻜﯽ ﭼﻪﻛﺪاری ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺪا ﺑﻤ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه‪«.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ده‪‬ﺖ‪» :‬ھﻪﺗﺎ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دان ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪ و ﺋﯿﺮادهی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرددا ﻧﻪﻧ‪‬ﺖ‪ .‬ﺋ‪‬ﻤﻪ ﻧﺎﭼﺎرﯾﻦ‬ ‫ﺧﯚﻣﺎن ﺑﭙﺎر‪‬ﺰﯾﻦ‪ «.‬ﭘ‪‬ﯿﻮاﯾﻪ؛ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﯾﺶ درك ﺑﻪم راﺳﺘﯿﯿﻪ دهﻛﻪن‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ده‪‬ﺖ‪:‬‬ ‫»ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺋﻪوان ﺑﺎﺳﯽ ﺋﺎﮔﺮﺑﻪﺳﺖ ﺑﻜﻪن ﻧﻪك ﭼﻪك‬ ‫ﺑﻪردان‪ «.‬ھﻪروهھﺎ ﺋﻪوهی رووﻧﯿﻜﺮدهوه ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺗﻮرﻛﯿﺎوه ھﻪﻧﮕﺎو ھﻪﺑﻮاﯾﻪ ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻧﮕﻪوازی ﭼﻪﻛﺪاﻧﺎﻧﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪش‬

‫ﻟﻪ ﺷﻮ‪‬ﻨﯽ ﺧﯚﯾﺪا دهﺑﻮو‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م »ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‬ ‫ﭼﻪك ﺑﻪﻛﺎرد‪‬ﻨ‪‬ﺖ و ھ‪‬ﺮش دهﻛﺎت ﻛﻮردان ﻧﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ داﮔﯿﺮﻛﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﻪ‪ «.‬ﺑﻪﺑ‪‬وای ﺋﻪو »ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﻧﮕﻪوازی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ دهﺳﺘﺒﻪردان ﻟﻪ ﺷ‪‬ﻮازی‬ ‫ﭼﻪﻛﺪاری‪ ،‬ﻧﻪك ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‪«.‬‬ ‫دوو ﭘ‪‬ﻮهر‬ ‫ﻗﻪرهﯾ‪‬ن دوو ﺧﺎڵ دهﻛﺎﺗﻪ ﭘ‪‬ﻮهر ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﺎوهڕ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺟﺪی ﺑﻮوﻧﯽ ﻟﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪی دۆزی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ »ﯾﻪﻛﻪم ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ‪ :‬ﻣﻦ وهك دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دان ﺑﻪﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﮔﻪﻟﯽ‬ ‫ﻛﻮرددا دهﻧ‪‬ﻢ و ﭘﻪﺳﻪﻧﺪی دهﻛﻪم‪ .‬دووهﻣﯿﺶ ﻟﻪﭘ‪‬ﺶ‬ ‫ﭼﺎوی رای ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺑ‪‬ﺖ‪ :‬دهﺧﻮازم ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻛﻮرد‬ ‫ﻧﻪك ﺑﻪ ر‪‬ﺒﺎزی ﺳﻪرﺑﺎزی‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺑﻪ ر‪‬ﺒﺎزی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‬ ‫ﭼﺎرهﺳﻪری ﺑﻜﻪم‪«.‬‬ ‫داوا دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮا دان ﺑﻪو دوو ﺧﺎ‪‬ﻪدا ﺑﻨ‪‬ﺖ‬ ‫ﻧﻪك ﺑﻪ ﺷﺎراوهﯾﯽو »ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوی رای ﮔﺸﺘﯽ ﺑﯿ‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪش )ﺋ‪‬ﻤﻪ( ﭼﻪك ﺑﻪﻛﺎرﻧﺎھ‪‬ﻨﯿﻦو ﺑﺎوهڕ ﺑﻪ‬ ‫راﺳﺘﮕﯚﯾﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﻛﻪﯾﻦ‪«.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ‪» :‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﻪﻣﻮو رۆژ ده‪‬ﺖ ﯾﻪك ﺳﻪرﺑﺎز‬ ‫ﻣﺎﺑ‪‬ﺖ ﺋﯚﭘﻪراﺳﯿﯚن دهﻛﻪﯾﻦ‪ ،‬ﻛﻪﭼﯽ ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه‬ ‫ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻧﻮ‪‬ﻨﻪری ﺋﻪوان د‪‬ﻨﻪ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﯾﺎن دهﭼﻨﻪ ﺋﻪوروﭘﺎو ده‪‬ﻦ دهﻣﺎﻧﻪوێ ﺋﻪو ﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪ‬

‫ﺋﯚﻓﯿﺴﻪ ھﻪوا‪‬ﮕﺮﯾﯿﻪﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ر‪‬ﻜﻪوﺗﻨ‪‬ﻜﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪردوو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاقو‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑ‪‬ﯾﺎره ﺋﯚﻓﯿﺴ‪‬ﻜﯽ ھﻪوا‪‬ﮕﺮی ﻟﻪ ﺷﺎری ھﻪوﻟ‪‬ﺮ‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﺘﻪوه‪.‬ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪوهﻗﻪرهﯾ‪‬نده‪‬ﺖ‪»:‬راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎن‬ ‫وا ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻛﺮد ﻛﻪ وهزﯾﺮی دهرهوهی ﻋﯿﺮاق ﺑﻪڕ‪‬ﺰ‬ ‫ھﻮﺷﯿﺎر ز‪‬ﺒﺎری ﻟﻪ ﻟ‪‬ﺪواﻧ‪‬ﻜﺪا ﻟﻪ ﺋﻪﻧﻘﻪره ﺑﯚﭼﻮوﻧ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺑﻪم ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪی ﺑﯚ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘ‪‬ﺸﻨﯿﺎر ﻛﺮدووه‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﺋﻪوهﻧﺪهی ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺋﺎﮔﺎدارﯾﻦ ھﻪﺗﺎ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻟﻪﻻﯾﻪن‬ ‫ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﻪوه ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻓﻪرﻣﯽ‬ ‫ﺷﺘ‪‬ﻜﯽ ﺑﻪم ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪ ﺑﺎﺳﯽ ﻟ‪‬ﻮهﻧﻪﻛﺮاوه‪ «.‬ﺑ‪‬واﺷﯽ واﯾﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪم ﻛﺎﺗﻪدا ر‪‬ﮕﻪ ﻧﺎدهن ﺑﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی‬ ‫ﺋﻪو ﺋﯚﻓﯿﺴﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ دژی ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻛﺎرﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ده‪‬ﺖ‪» :‬وادﯾﺎره ﺑﻪڕ‪‬ﺰ ز‪‬ﺒﺎری ﻟﻪﺧﯚﯾﻪوه‬ ‫ﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪرﻧﺎوی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ﭘ‪‬ﺸﻨﯿﺎر‪‬ﻜﯽ ﺑﻪم‬ ‫ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪی ﻛﺮدووه‪ ،‬ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪ ﻛﻮردﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﻟﻪ ﺑﯿﺮﻛﺮدﺑ‪ ،‬ﺑﺎﺑﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﺑﻪم ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪ ﺑﯚ ﻛﻮردان و ﺑﯚ‬ ‫ﻗﻮو‪‬ﻜﺮدﻧﻪوهی ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺑﺎش ﻧﺎﺑ‪‬ﺖ‪«.‬‬ ‫ﺑ‪‬وای واﯾﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪو ﺋﯚﻓﯿﺴﻪ زاﻧﯿﺎری ﺑ‪‬ﺖ ﯾﺎن‬ ‫ﺳﻪرﺑﺎزی ﻧﻪك ھﻪر ﺑﯚ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺑﯚ ﺗﻪواوی ﮔﻪﻟﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﺑﺎش ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪم ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮان ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن ﺧﺮاپ دهﻛﺎت و ﻻوازﯾﺎن دهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ زاﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر »ھﻪو‪‬ﺪاﻧﯽ‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗﯽ داﮔﯿﺮﻛﻪر ھﻮﺷﯿﺎر ﺑ‪‬ﺖ و ﻧﻪﻛﻪو‪‬ﺘﻪ ﮔﻪﻣﻪی‬ ‫ﺑﻪم ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪوهو ﺑﻪ ورﯾﺎﯾﯿﻪوه ﻗﺴﻪ ﺑﻜﺎت و ھﻪﻧﮕﺎو‬ ‫ﺑﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻛﻮرد ﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪﻛﯽ ﻗﻮرس و‬ ‫ﻗﻮو‪‬ﻪ و ﺑﻪ ﺳﻪدان ﺳﺎ‪‬ﻪ ﻟﻪ رۆژھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻨﺪا ھﻪﯾﻪ و‬ ‫دژوارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯽ زۆره‪«.‬‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻢو ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﺑﻪم دواﯾﯿﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺎش ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻟﻪ ﮔﺮژیو ﺋﺎ‪‬ﯚزی رووﯾﺎن‬ ‫ﻟﻪ ﻛﺮاﻧﻪوه ﻛﺮدو ﻧﻮ‪‬ﻨﻪری ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎش‬ ‫ﺳﻪرداﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﺮدو ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﺟ‪‬ﮕﺮهﻛﻪﯾﺪا ﻛﯚﺑﯚوه‪ .‬ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﻟﻪﺑﺎرهی‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪر‪‬ﻢو ﺗﻮرﻛﯿﺎ ده‪‬ﺖ‪ :‬ﺋ‪‬ﻤﻪ دژی‬ ‫ﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻧﯿﻦ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪17‬‬

‫ﮐـﻮردﺳـﺘﺎﻧﯽ‬

‫ﻣﻮراد ﻗﻪرهﯾ‪‬ن‪ :‬دهﺑ‪‬‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼﻪك داﺑﻨ‪‬ﺖ‬ ‫ﻣﻮراد ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻛﯚﻧﺴﻪی ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻟﻪ دﯾﺪار‪‬ﮑﯽ ﺑﯚ‬ ‫»ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« داوای ﭘ‪‬ﻜﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻛﻮرد و ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﻛﺎت‪ .‬ھﻪروهك ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪش ﻛﻪ ﺧﯚﺷﺤﺎڵ‬ ‫ﺑﻮون ﺑﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﯽ ‪ TRT6‬ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧ‪‬ﻜﯽ »ﺳﺎده و ﻧﺎﺣﺎ‪‬ﯽ« ﻧﺎو‬ ‫دهﺑﺎت‪.‬‬ ‫ﺑ‪‬ﯾﺎره ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ ﭘﺎرﺗﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﭽ‪‬ﺖ و ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎدا ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎری ﺑﯚ‬ ‫دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪو ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪ و ھﺎﺗﻨﻪدی ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽو‬ ‫ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻣﻮراد ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﺳﻪرۆﻛﯽ‬ ‫ﻛﯚﻧﺴﻪی ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮ‪‬ﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫وﺗﯽ‪» :‬ﺋ‪‬ﻤﻪ زۆر ﺷ‪‬ﻠﮕﯿﺮاﻧﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوه داﯾﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺑ‪‬ﺘﻪدی و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ‬ ‫ھﻪﺑ‪‬ﺖ و ﻟﻪم ﭘ‪‬ﻨﺎوهﺷﺪا ھﻪو‪‬ﯽ زۆرﻣﺎن داوهو ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻪواوی ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی دهﻛﻪﯾﻦ‪ «.‬ﺋﺎﻣﺎژهﺷﯽ ﺑﻪوهدا ﻛﻪ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﮔﻪﻻن ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪاو ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﻪﻻﻧﯽ ﺗﺮدا ھﻪو‪‬ﯽ‬ ‫ﯾﻪﻛﺒﻮون و ﯾﻪﻛ‪‬ﯾﺰی دهدهن‪ ،‬ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ‬ ‫ﻟﻪو ھ‪‬ﺰاﻧﻪ ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﺷﻪڕی ﯾﻪﻛﺘﺮﯾﺸﯿﺎن ﻛﺮدﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‬ ‫ﺗﻪﺑﺎﯾﯽ و ﯾﻪﻛ‪‬ﯾﺰی ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﻧﻤﻮوﻧﻪﺷﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ و ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهب و ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ‬ ‫و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ھ‪‬ﻨﺎﯾﻪوه‪ .‬ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ده‪‬ﺖ‪» :‬ﻣﻪرج‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھ‪‬ﺰو ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن ﺑ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﺋﺎراوه‪ ،‬ﻓﯿﻜﺮو راﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜﻪﻧﻪ ﯾﻪك‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪﺗﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ‪ .‬ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻛﯿﺶ ﭘ‪‬ﻮهی ﭘﻪﯾﻮهﺳﺖ ﺑﻦ‪ ،‬ﺗﺎوهﻛﻮ ﭘﯿﻼنو‬ ‫ﮔﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ دوژﻣﻨﺎن ﭘﻮوﭼﻪڵ ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه‪«.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ‪» :‬ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﺳﺎ‪‬ﻪھﺎﯾﻪ ﭼﺎوهڕ‪‬ﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪ و ﺋﻪﻣﻪش ﺷﺘ‪‬ﻜﯽ ﭘﯿﺮۆزه‪«.‬‬

‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻪﻛﻪوه ﺑﻪ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻧﻪووﺗﻮوه‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪ ﺑ‪‬وای‬ ‫ﺋﻪو »ﺋﻪو ﻗﺴﺎﻧﻪی ﻛﻪ دهووﺗﺮێ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪاری‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴ‪‬ﻜﯽ وهھﺎ دهﻛﺎت ﯾﺎن ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﺑﻪ ﺋﻪﻧﻘﻪﺳﺖ‬ ‫دهﻛﺮ‪‬ﻦ‪ «.‬ھﻪروهك ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﻟﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑ‪‬وﻛﺮاﺑﯚوه ﻛﻪ ﮔﻮاﯾﻪ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎده ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪو‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻪدا ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻛﯚﻧﺴﻪی ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑﻪﺑﺎﯾﻪﺧﻪوه‬ ‫ﺑﺎﺳﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﺑﻮوﻧﯽ ر‪‬ﻜﺨﺮاوهﻛﻪﯾﺎن دهﻛﺎت ﻟﻪ‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪوﺟﯚرهدا‪ .‬ﺑﻪﺟﯚر‪‬ﻚ ﭘ‪‬ﯿﻮاﯾﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪﺷﺪاری ﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪوان ﻟﻪو ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻪدا دهﺑ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ھﯚی ﺋﻪوهی‪» ،‬ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻻﯾﻪنو ر‪‬ﻜﺨﺮاوی ﺗﺮﯾﺶ‬ ‫ﺑﻪﺷﺪاری ﻧﻪﻛﻪن‪ ،‬ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪش ﺋﻪو ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻪ‬ ‫ﯾﺎن ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪ ﻧﻪك ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﻛﻮردان‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫دووﺑﻪرهﻛﯽ ﻛﻮردان دروﺳﺖ دهﻛﺎت‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﺷﺘ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪارهو دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﭘﺎرﭼﻪﺑﻮون‬ ‫ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ «.‬ﺑﯚﯾﻪ ﺟﻪﺧﺘﺪهﻛﺎﺗﻪوه ﻟﻪوهی ﻛﻪ‬ ‫»ﺋﻪﮔﻪر ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪار ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ ﺋﻪوا ﻛﻮردان دهﺑﻨﻪ‬ ‫دوو ﭘﺎرﭼﻪ‪«.‬‬ ‫ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﺑﻪﺑﺎﺷﯿﺰاﻧﯽ ﻛﻪ ﺷﺎن ﺑﻪﺷﺎﻧﯽ ھ‪‬ﺰو ﻻﯾﻪﻧﻪ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ داﻣﻮدهزﮔﺎی ﻣﻪدهﻧﯽ و‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺶ ﻟﻪ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻪﻛﻪدا ﺑﻪﺷﺪار ﺑﻦ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪرﻧﺎ‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﻛﻪ ﺑﻮﺗﺮ‪‬ﺖ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ‪.‬‬

‫ﻛﻮرد دهﺑ‪‬ﺘﻪ دوو ﭘﺎرﭼﻪ‬ ‫ﺳﻪرهڕای ﺋﻪو ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﻪﺷﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻪﻛﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪ وﺗﻪی ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﻛﻪس‬ ‫و ﻻﯾﻪﻧ‪‬ﻚ ﺑﻪ ﻓﻪرﻣﯽ ﺷﺘ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪﺑﺎرهی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬

‫ﭼﻪك داﻧﺎﻧﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺋﻪو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﺪا ﺑ‪‬وﻛﺮاﻧﻪوه‬ ‫ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮهدا داوا ﻟﻪ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ‬ ‫دهﺳﺘﺒﻪرداری ﭼﻪك ﺑﺒ‪‬ﺖ‪ .‬ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪوه ﻗﻪرهﯾ‪‬ن‬ ‫وﺗﯽ‪» :‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ھﻪر ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎوه ﺑﻮوﺗﺮێ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ‬

‫‪16‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺲ‪ ،‬داواﯾﻪﻛﯽ وهھﺎ ﻟﻪ ‪ PKK‬ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪ‬ ‫دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﺳﻪﭘﺎﻧﺪن‪«.‬‬ ‫ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ده‪‬ﺖ‪» :‬ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺟﭭﺎﺗ‪‬ﻜﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ‬ ‫دروﺳﺖ ﺑﺒ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧ‪ ‬ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺋﯿﺮادهی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﻧﺎﺑ‪‬ﺖ ھﯿﭻ ﺷﺘ‪‬ﻚ ﺑﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺟﭭﺎﺗﻪدا‬ ‫ﺑﺴﻪﭘ‪‬ﻨﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪ راﺳﺖ ﻧﺎﺑﯿﻨﯿﻦ و ده‪‬ﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎﺳﻪرهﺗﺎ ﺋﻪو ﺟﭭﺎﺗﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪ ﻛﯚﺑﺒ‪‬ﺘﻪوهو ﮔﻔﺘﯚﮔﯚ‬ ‫ﺑﻜﺎت و ﺑﻪﺋﯿﺮادهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎزاد ﺑﮕﺎﺗﻪ ﺑ‪‬ﯾﺎر وهرﮔﺮﺗﻦ‪«.‬‬ ‫رووﻧﯿﻜﺮدهوه ﻛﻪ »ھﻪر ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴ‪‬ﻚ ﻟﻪژ‪‬ﺮ ھﻪر ﻧﺎوو‬ ‫ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾﻪﻛﺪا ھﻪر داواو ﺑ‪‬ﯾﺎر‪‬ﻜﯽ ﺑﻪﺳﻪردا ﺑﺴﻪﭘ‪‬ﻨﺮ‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫ﺋﻪوا دهﻛﻪو‪‬ﺘﻪ ژ‪‬ﺮ ﭘﺮﺳﯿﺎرو ﮔﻮﻣﺎﻧﻪوه‪ «.‬داواﯾﻜﺮد‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴ‪‬ﻜﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺋﺎزاد و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺒﺪر‪‬ﺖ‬ ‫و ﺑﻪ ﺋﯿﺮادهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎزاد و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺎﻧﻪ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﭘ‪‬ﺸﺒﺨﺎت‬ ‫و ﻟﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرددا ﺑ‪‬ﯾﺎر وهرﺑﮕﺮ‪‬ﺖ‪ .‬ﻧﻪك‬ ‫ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻻﯾﻪن ﻟﻪ دهرهوهی ﻛﻮرد ﯾﺎن ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ دهو‪‬ﻪت‬ ‫ﭼﯚن ﺑﺨﻮازن وهھﺎ ﺑ‪‬ﯾﺎر وهرﺑﮕﯿﺮدرێ‪«.‬‬ ‫ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪﻛﻪی ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻟﻪو ﺑ‪‬واﯾﻪداﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﺎﮔﺮﺑﻪﺳﺖ‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر‪‬ﻜﻪ و دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻗﺴﻪی ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﺑﺎﻧﮕﻪوازﻛﺮدن ﺑﯚ ﭼﻪﻛﺪاﻧﺎﻧﯽ ر‪‬ﻜﺨﺮاوهﻛﻪﯾﺎن راﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ‪» ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻛﻮرددا ھ‪‬ﺰی ﺑﻪ ﭼﻪك و‬ ‫ﺋﺎرﺗﻪﺷﯽ ﮔﻪوره ھﻪن و ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺳﻪرﺑﺎزی ھﻪره‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻜﻪوﺗﻮوﯾﺎن ﻟﻪﺑﻪردهﺳﺘﺪاﯾﻪ‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﺎرﺗﻪﺷﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒﻪت دژ ﺑﻪ ﻛﻮردان دروﺳﺖ دهﻛﻪنو )ﻧﺎﺑ‪‬ﺖ(‬

‫ﺋﻪو ﭘ‪‬ﯿﻮاﯾﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ دادوﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان دهﺑ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾﻪك ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗﺎوهﻛﻮ »ﺑﺘﻮاﻧ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﻓﻪرﻣﯽ‬ ‫ﺋﻪو ﻗﺴﺎﻧﻪ ﺑﻜﺎت‪ «.‬ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪوه ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺧﻮدی ﭘﺎرﺗﯽ داد‬ ‫و ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ھﻪوڵ دهدات‪،‬‬ ‫»ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎر و ﻗﺎﯾﻤﻘﺎم و ﺳﻪرﻟﻪﺷﻜﺮی ھﻪر‪‬ﻤﻪﻛﺎن‬ ‫ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﻛﻪوﺗﻮوﻧﻪﺗﻪ ﮔﻪڕ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﯽ داد و‬ ‫ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان ﻟﻪم ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪدا ﺳﻪرﻛﻪو‪‬ﺖ‪«.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژهش ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی ﭼﻪﻟ‪‬‬ ‫)ﭼﻘﻮڕﺟﻪ(دا ﭘﯿﻼﻧﮕ‪‬ﯾﯿﻪك ھﻪﺑﻮوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان ﺳﻪرﺑﻜﻪو‪‬ﺖ‪» ،‬ﺑﯚﯾﻪ ھ‪‬ﺮﺷﯿﺎن‬ ‫ﻛﺮدۆﺗﻪ ﺳﻪر ﺧﻪ‪‬ﻚو ﻟ‪‬ﯿﺎن داونو ﻣﺎ‪‬ﯿﺎن ﺳﻮوﺗﺎﻧﺪوونو‬ ‫دهرﯾﺎﻧﻜﺮدوون‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ ﺳﻪرﻓﻪرﻣﺎﻧﺪاری ﻟﻪﺷﻜﺮی‬ ‫ﺗﻮرك ﺑﺎﻧﮕﯽ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﻛﺮدووهو ﭘ‪‬ﯿﻮﺗﻮون ﻛﻪ دهﻧﮓ‬ ‫ﺑﻪ ‪ DTP‬ﻧﻪدهن‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺷﻮ‪‬ﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی‬

‫ﻟﻪﮔﻪڵ ‪ ،DTP‬ﺑﻪ‪‬م زۆرﺑﻪی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙﻪروهر و ﺑﺎﺷﻦ و ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﯾﯿﻪﻛﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪ دهﻛﻪن‪ ،‬زۆرﺑﻪی ھﻪره زۆری ﻛﻮرداﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﻛﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ راﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ‪ DTP‬داﯾﻪ‪«.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻪو »ﺋﻪﮔﻪر‪ DTP‬ﺳﻪرﺑﻜﻪو‪‬ﺖ ﺋﻪو‬ ‫ﻛﺎﺗﻪ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ ﻧﻜﯚ‪‬ﯽ ﻟﻪ ﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻛﻮرد‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻮاز‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ و ﺋﺎﺷﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪرﻗﻪرار ﺑﺒ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪم ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪ رۆ‪‬ﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ‪ DTP‬ﺳﻪرﺑﻜﻪو‪‬ﺖ‪ «.‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو‬ ‫ﻛﺎت »ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻧﻜﯚ‪‬ﯽ و ﻗ‪‬ﻛﺮدﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫دهﻛﻪو‪‬ﺘﻪ ﺗﻪﻧﮕﻪﺗﺎوﯾﯿﻪوه و ﻧﺎﭼﺎر دهﺑ‪‬ﺖ ھﻪﻧﮕﺎوی‬ ‫ﭼﺎرهﺳﻪری ﺑﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪرﻧﺎ ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯿﺪا‬ ‫ﺗﻪﻧﮕﻪﺗﺎو دهﺑ‪‬ﺖو ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻧﻜﯚ‪‬ﯽو ﻗ‪‬ﻛﺮدﻧﯿﺪا‬

‫ﻛــﻮردﺳـــﺘــﺎﻧـﯿـﺶ ھـﻪر وهھــﺎﯾـﻪ‪«.‬‬ ‫ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ده‪‬ﺖ‪» :‬دهو‪‬ﻪت ھﻪﻣﻮو ھ‪‬ﺰی ﺧﯚی‬ ‫ﺑﯚ ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ دادو ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان ﺧﺴﺘﯚﺗﻪ ﮔﻪڕ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﭘﺎرﺗﻪ ﺳﻪرﺑﻜﻪو‪‬ﺖ ﺋﻪوان ﭘﺮۆژهی‬ ‫ﭘﺎﻛﺘﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﭘ‪‬ﻜﺪهھ‪‬ﻨﻦ و ﺳﻮﭘﺎ ﺷﻪڕ ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﺘﺮ دهﻛﺎت‪«.‬‬

‫ﻟﻪﺳـــﻪر ﻛــﻮردان ﺑــﻪ ﺗــﻪﻧــﮫـﺎ دهﻣــ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه‪«.‬‬ ‫ھﻪر ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻗﻪرهﯾ‪‬ن دهﯾﻪو‪‬ﺖ ﺗﻪواوی ﻛﻮرد‬ ‫دهﻧﮓ ﺑﻪ ‪ DTP‬ﺑﺪهنو ﻟﻪم ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪدا ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯿﺎن‬ ‫ﺑﻜﻪن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﯚ دۆزی ﻛﻮرد ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯿﺎن ﮔﺮﻧﮕﻪ‪.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﺑﺎﺳﯿﺸﯽ ﻟﻪ ﺋﻪﮔﻪری رووداﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪﻛﺎری ﻟﻪو‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪ ﻛﺮدو وﺗﯽ‪» :‬ﮔﻮﻣﺎﻧ‪‬ﻜﯽ زۆرﻣﺎن ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ‬ ‫دهو‪‬ﻪت ﻟﻪ ﺳﻨﺪوﻗﻪﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﻓ‪ ‬ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر دهو‪‬ﻪﺗﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪﻛﺎرﯾﯽ و ﻓ‪‬ﺒﺎزی ﻧﻪﻛﺎت و ﯾﺎﺳﺎ ﭘﻪﯾ‪‬هو‬ ‫ﺑﻜﺎت‪ ،‬ھﯿﻮای ﺋ‪‬ﻤﻪ واﯾﻪ ﻛﻪ ‪ DTP‬ﺳﻪرﺑﻜﻪو‪‬ﺖ«‬ ‫ﺋﻪوهﺷﯽ وت‪» :‬ﺳﻪرهڕای ھﻪﻣﻮو ﺋﻪواﻧﻪش ﺋ‪‬ﻤﻪ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺷﺘ‪‬ﻚ ﺑﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪوه ﻧﺎﺑﻪﺳﺘﯿﻨﻪوه‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ دۆزی‬ ‫ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد دۆز‪‬ﻜﯽ ﻣ‪‬ﮋووﯾﯽ و ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﯾﻪﺗﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﻪ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧ‪‬ﻚ ﭼﺎرهﺳﻪر ﻧﺎﺑ‪‬ﺖ‪«.‬‬ ‫ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻛﯚﻧﺴﻪی ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺟﻪﺧﺘﺪهﻛﺎﺗﻪوه‬

‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ‪ DTP‬دهﻛﻪن‬ ‫ﺑﻪردهوام ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮ‪‬ﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯿﻪﻛﯽ‬ ‫ﺑﻪھ‪‬ﺰ ﻟﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮات ‪ DTP‬دهﻛﺎت‬ ‫و زۆرﺟﺎرﯾﺶ ﺋﻪو ﭘﺎرﺗﻪ ﺑﻪوه ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎر دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧﺤﺎ‪‬ﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ھﯚﻛﺎری ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪردهواﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ دهﺗﻪﭘﻪ‪ ،‬ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ده‪‬ﺖ‪:‬‬ ‫»ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﻟﻪ رووی ھﺰرﯾﯿﻪوه ﺗﻪواو وهك ﯾﻪك ﻧﻪﺑﯿﻦ‬

‫ﻛﻪ »ھﻪ‪‬ﺒﮋاردن ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮوردا ﻧﻪك ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺑﺎﻛﻮور‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮوردا ﻛﻮرد ﺳﻪرﺑﻜﻪون‪ ،‬ﺋﻪوا ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﻛﻮرد دهﺑ‪‬ﺘﻪ دهﺳﻜﻪوﺗ‪‬ﻚو ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪ داﮔﯿﺮﻛﻪراﻧﯿﺶ‬ ‫ﻧﺎﭼﺎرن ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﯿﺮﺑﻜﻪﻧﻪوه‪«.‬‬ ‫ﭘﻪﻛﻪﻛﻪو ﻟ‪‬ﻜﺘﺮازان‬ ‫ﻧﺎو ﺑﻪﻧﺎو ﻟﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﺪا ﺑﺎس ﻟﻪ داﺑﻪﺷﺒﻮوﻧﯽ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ دهﻛﺮ‪‬ﺖ و ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﯚﺟﻪﻻن ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ‬ ‫ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوی ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ و ﺑﺮای ﻋﻪﺑﺪو‪‬‬ ‫ﺋﯚﺟﻪﻻن ر‪‬ﺒﻪری زﯾﻨﺪاﻧﯿﻜﺮاوی ﺋﻪو ﭘﺎرﺗﻪ زۆر ﺑﻪ رووﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪوهی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑﻪﺳﻪر‬ ‫ﺳ‪ ‬ﺑﺎڵ )ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﺎﻧﯽ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛ‪‬ﺸﻪی‬ ‫ﻛﻮرد‪ ،‬ﭼﻪﭘﻪﻛﺎن‪ ،‬ﻋﻪﻟﻪوﯾﯿﻪﻛﺎن(داﺑﻪش ﺑﻮون‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﻣﻮراد ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﺳﻪرﻟﻪﺑﻪری ﺋﻪو ﻗﺴﺎﻧﻪ رهﺗﺪهﻛﺎﺗﻪوه‬ ‫ده‪‬ﺖ‪» :‬ﺋﻪو زاﻧﯿﺎرﯾﺎﻧﻪ راﺳﺖ ﻧﯿﻦ‪ ،‬ﻗﺴﻪی ﺷﻪڕی‬ ‫ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎن‪ ،‬وهك ﺷﻪڕ‪‬ﻜﯽ دهرووﻧﯽ ﭘﻪﯾ‪‬هوی‬ ‫دهﻛﻪن‪ «.‬ﺋﻪو ده‪‬ﺖ »ﺋ‪‬ﻤﻪ ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﻤﻪﺗﯽ ﺳﻪرﻟﻪﻧﻮێ‬ ‫ﺋﺎواﻛﺮدﻧﻪوهی ‪ PKK‬و دهﯾﻪﻣﯿﻦ ﻛﯚﻧﮕﺮهی ‪ PKK‬دا‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﯽ رۆﺣﯿﻤﺎن ﻟﻪ ر‪‬ﺒﺎزدا دروﺳﺖ ﻛﺮد‪ ،‬ﻟﻪﺑﻮاری‬ ‫ﻓﯿﻜﺮی و رۆﺣﯽ و ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﯿﺪا ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪھ‪‬ﺰ‬ ‫ﻟﻪﻧﺎو ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﻛﻪﻣﺎﻧﺪا ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ھﻪ‪‬ﺒﻪﺗﻪ ھﻪﻣﻮو ھﻪﭬﺎ‪‬ن‬ ‫ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺷﺘ‪‬ﻜﺪا وهﻛﻮ ﯾﻪك ﻧﻪﺑﻦ و ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ‬ ‫ﺟﯿﺎوازی ھﻪﺑﻦ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪو واﺗﺎﯾﻪ ﻧﺎﯾﻪت ﻛﻪ ﻟﻪﻧﺎو‬ ‫ﺋ‪‬ﻤﻪدا ھ‪‬ﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺟﯿﺎواز ھﻪﺑ‪«.‬‬ ‫ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ھ‪‬ﺮﺷ‪‬ﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪ دهﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﻋﻮﺳﻤﺎن‬ ‫ﺋﯚﺟﻪﻻنو ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﺗﺮﯾﺶ ﻛﻪ ﻟﻪ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‬ ‫ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوهو ﺑﻪ ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﻜﺎرﯾﺎن ﻧﺎودهﺑﺎتو ده‪‬ﺖ‬ ‫»ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪ ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﭘ‪‬ﻨﺞ ﺳﺎڵ ﭘ‪‬ﺶ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻟﻪﻧﺎو‬ ‫ﺋ‪‬ﻤﻪدا راﯾﺎﻧﻜﺮد‪ ،‬ھﻪﭬﺎ‪‬ن و ﻻﯾﻪﻧﮕﺮان و ﮔﻪﻟﯽ ﺋ‪‬ﻤﻪ‬ ‫ﻧﻪﻓﺮهت ﻟﻪوان دهﻛﻪن‪ .‬ﺋﻪواﻧﻪ وهك ﺋﺎﻣﺮاز‪‬ﻚ ﻟﻪ دهﺳﺘﯽ‬ ‫دوژﻣﻨﺪا ﺑﯚ ﺷﻪڕی دهرووﻧﯽ ﺑﻪﻛﺎر دهھ‪‬ﻨﺮ‪‬ﻦو درۆزﻧﻦو‬ ‫ﺷﻪرهفو ﻛﻪراﻣﻪﺗﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪ‪ «.‬ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﻪرهﯾ‪‬ن‬ ‫ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻟ‪‬ﯿﺎن ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه دواﺗﺮ داواﯾﺎن‬ ‫ﻛﺮدۆﺗﻪوه ﺑﭽﻨﻪوه ﻧﺎوﯾﺎن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م »ﻗﻪﺑﻮ‪‬ﯿﺎن ﻧﻪﻛﺮدوونو‬ ‫ﻧﺎﺷﯿﻜﻪن‪ «.‬ﺑﻪﺑ‪‬وای ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﻛﻪﺳ‪‬ﻜﯽ وهك ﻋﻮﺳﻤﺎن‬ ‫ﺋﯚﺟﻪﻻن »ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺑﻪھﺎ ﭘﯿﺮۆزهﻛﺎنو ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت‬ ‫ﻟﻪ ﺑﺮای ﺧﯚﯾﺸﯽ ﻛﺮدووهو ﺧﯚی ﻓﺮۆﺷﺘﻮوه«‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ‬ ‫ده‪‬ﺖ‪» :‬ﺋﻪواﻧﻪ ﻟﻪ ﻣ‪‬ﮋووی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻪﺷ‪‬ﻮازی ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪﻋﻠﻪﺗﻜﺮدن ﺑﻪﺑﯿﺮدهھ‪‬ﻨﺮ‪‬ﻨﻪوه‪«.‬‬ ‫ﺋﻪو ده‪‬ﺖ‪» :‬ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣ‪‬ﻜﯽ ﻧﻮ‪‬ﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﭘ‪‬ﺸﺪهﺧﺎت‪ ،‬ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺋﻪﻣ‪‬ۆ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣ‪‬ﻜﻤﺎن‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪو ﭘﺮۆﭘﺎﮔﻪﻧﺪاﻧﻪی دهﻛﺮ‪‬ﻦ راﺳﺖ ﻧﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻪردهوام‬ ‫ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋ‪‬ﻤﻪ ﻣﻪزﻧﺘﺮو ﺑﻪھ‪‬ﺰ دهﺑ‪«.‬‬ ‫ھ‪‬ﺮش ﻧﺎﻣﯿﻖ ــ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪19‬‬

‫ﮐـﻮردﺳـﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮرﮐﻪﮐﺎن ده‪‬ﻦ دهﻣﺎﻧﻪوێ ﮐ‪‬ﺸﻪﮐﻪ ﺑﻪ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﭼﺎره ﺑﮑﻪﯾﻦ‬ ‫ﺳﻪرﮐﻪوﺗﻨﯽ ﮐﻮرد ﻟﻪ ﺑﺎﮐﻮر ﺳﻪرﮐﻪوﺗﻨﻪ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﮐﻮرد‬ ‫ھﻪر‪‬ﻢ و دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪﮔﻮﻣﺎﻧﻪوه ﻟﻪو‬ ‫ھﻪﻧﮕﺎوهی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهڕواﻧ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ده‪‬ﺖ‪» :‬دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دژ ﺑﻪ ‪PKK‬‬ ‫و ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﺋﺎزادﯾﺨﻮازاﻧﻪی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﭘﯿﻼﻧ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﻪوهﯾﻪ‪ .‬ﻟﻪ ﺑﻨﻪڕهﺗﺪا ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﭘﺎﻛﺘﺎوﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرده‪ .‬ﻟﻪم‬ ‫ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهﯾﻪﺷﺪا دهﯾﺎﻧﻪو‪‬ﺖ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻜﻪﻧﻪ ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﻪك ﺑﯚ ﺋﻪم ﭘﯿﻼﻧﻪ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﻟﻪم ﺧﺎ‪‬ﻪدا ھﻮﺷﯿﺎر ﺑﻦ‪«.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ده‪‬ﺖ‪» :‬دهﻣﺎﻧﻪو‪‬ﺖ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ‬ ‫ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻛﻮرددا ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﻪك‪ ،‬ﻧﻪك ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ﭘﺎﻛﺘﺎوﻛﺮﻧﺪا ﺑﯿﺎﻧﻜﻪن‬ ‫ﺑﻪ ﺋﺎﻣﺮاز‪«.‬‬ ‫ﺋﻪو ﭘ‪‬ﯿﻮاﯾﻪ؛ »ﻛﻪ ﺗﺎ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛ‪‬ﺸﻪی‬ ‫ﻛﻮرد ﻟﻪﻧﺎوﺧﯚﯾﺪا ﭼﺎرهﺳﻪر ﻧﻪﻛﺎت‪ ،‬ﻧﺎﺑ‪‬ﺘﻪ دۆﺳﺘ‪‬ﻜﯽ‬ ‫راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪش ﺑﯚ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ﻛﻮرداﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺘﺮﺳ‪‬ﺖ ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻮردی ﺑﺎﺷﻮورﯾﺶ دهﺗﺮﺳ‪‬ﺖ‪ «.‬ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯽ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮان ﭘﻪﻛﻪﻛﻪو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ دهزاﻧ‪‬ﺖ و ده‪‬ﺖ‪» :‬ﻧﺎﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪم ﺑﺎﺑﻪﺗﻪدا ھﯿﭻ‬ ‫ﻻوازﯾﯿﻪك ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪهﯾﻦ ﻛﻪ ھﯿﻮا ﺑﺪاﺗﻪ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‪،‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﭘ‪‬ﻜﻪوه ھﻪوڵ ﺑﺪهﯾﻦ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﺒ‪‬ﺖ‬ ‫ھﻪﻧﮕﺎو‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻨ‪‬ﺖ و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﻛﻮرد ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ‬ ‫ﺑﻜﺎت و ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻛﻮرد ﺑﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﺑﻜﺎت‪ «.‬ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﺋﻪﮔﻪر ھﻪر ﯾﻪك ﻟﻪ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪو ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﭼﺎرهﺳﻪری ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ھﻪﺑ‪‬ﺖ »ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﻧﺎﭼﺎر دهﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ھﻪﻧﮕﺎو ﺑﻨ‪‬ﺖ‪ «،‬ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪی دۆزی‬ ‫ﻛﻮرد‪ .‬ھﻪر ﻟﻪوﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهﯾﺪا رۆ‪‬ﯽ ﮔﻪورهی ھﻪﻧﮕﺎو‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻟﻪوﺟﯚره دهﺧﺎﺗﻪ ﺳﻪرﺷﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﻪداراﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫داﻧﻨﺎن ﺑﻪﺑﻮوﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻤﺪا‬ ‫راﯾﻪك ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ده‪‬ﺖ ﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﺋﯿﺤﺮاﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻢ‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺗﻮرﻛﯿﺎدا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻗﻪرهﯾ‪‬ن راﯾﻪﻛﯽ ﺗﻪواو‬ ‫ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪی ھﻪﯾﻪو ده‪‬ﺖ‪» :‬ﺋﻪﮔﻪر ھﻪﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‬ ‫ﻧﻪﺑﻮاﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪوا دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎش داﻧﯽ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﺪا ﻧﻪدهﻧﺎ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ دهﯾﻜﺮده ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ھ‪‬ﺮﺷﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫‪18‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﺧﯚی و ﺋﻪو ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯿﯿﻪی ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺋ‪‬ﻤﻪ و ﺗﻮرﻛﯿﺎدا‬ ‫دروﺳﺖ ﺑﻮوه ﺑﯚﺗﻪ ﻣﺎﯾﻪی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﺎﭼﺎری‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪﺳﺘﻦ ﺑﺒ‪‬ﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮرداﻧﺪا‪ «.‬ﺑﯚ ﭘﺸﺖ‬ ‫راﺳﺘﻜﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﻛﻪﺷﯽ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ‬ ‫ﻣﻪﻻ ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ دهھ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪدا ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‬ ‫دروﺳﺖ ﻧﻪﺑﻮوهو »ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﯿﭻ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪھ‪‬ﺰی‬ ‫ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﯿﺎﻧﺪا ﻧﻪﺑﻮوه‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪1975 – 1974‬‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺋﺎﺳﺘﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻨﻮور ﺑﯚ‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدن و ھﻪو‪‬ﯿﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﺷﯚڕﺷﯽ ﻛﻮرد ﺑﻪ ﺗﻪواوی‬ ‫ﭘﺎﻛﺘﺎو ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪«.‬‬ ‫ﺋﻪو ده‪‬ﺖ‪» :‬ﺋﻪﮔﻪر ﭘﻪﻛﻪﻛﻪش ﻧﻪﺑﻮاﯾﻪ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﺑﻪھﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی ھﻪر دهدۆز‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ‬ ‫ﺣﯿﺴﺎﺑﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻣﻮﺳ‪ ‬و ﻛﻪرﻛﻮك ھﻪﯾﻪ و‬ ‫ﻟﻪﺧﻮدی ﻛﻮردان دهﺗﺮﺳ‪‬ﺖ‪ .‬ﺋﻪم ﺗﺮﺳﻪش ﻟﻪوهوه ﭘﻪﯾﺪا‬ ‫ﻧﻪﺑﻮوه ﻛﻪ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ھ‪‬ﺰی ﺋ‪‬ﻤﻪ ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ دهﺑ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﭼﺎو‪‬ﻜﯽ واﻗﯿﻌﯿﺎﻧﻪ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪ‬ ‫ﺑﺨﻮ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه‪«.‬‬ ‫ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ﻟﻪﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا زۆر ﻻﯾﻪن ﺧﯚﺷﺤﺎ‪‬ﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدﻧﻪوهی‬ ‫‪ TRT6‬دهرﺑ‪‬ی‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﺋﻪو‬ ‫ھﻪﻧﮕﺎوهی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳﻪﯾﺮو ﺳﻪرﻧﺠ‪‬اﻛ‪‬ﺸﻪ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ﻟﻪﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا »ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪ و ﻣﺎﻓﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا‬ ‫ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﻛﻪﭼﯽ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺳﻪﯾﺮ و‬ ‫ﺳﻪرﻧﺠ‪‬اﻛ‪‬ﺶ ھﻪﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ‪،«TRT6‬‬ ‫ﺋﻪواﻧﻪش ﻛﻪ ﺧﯚﺷﺤﺎ‪‬ﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪو ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻪ‬ ‫دهرﺑ‪‬ی ﻛﻪﺳﺎﻧ‪‬ﻜﯽ »ﺳﺎده و ﻧﺎﺣﺎ‪‬ﯽ«ن‪ .‬ﻗﻪرهﯾ‪‬ن‬ ‫ﻟﻪو ﺑ‪‬واﯾﻪداﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی »‪ TRT6‬ﻟﻪ ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهی‬ ‫ﭘﯿﻼﻧﯽ ﭘﺎﻛﺘﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﻛﻮردﯾﺪا‪ ،‬ﻟﻪﻻﯾﻪن‬ ‫ﺧﻮدی دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوه ﻛﺮاوهﺗﻪوه«و ﻛﺮدﻧﻪوهﻛﻪی‬ ‫ﺑﻪ ﺑ‪‬ﯾﺎری ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻮوه‪ ،‬ﻧﻪك ﭘﺎرﺗﯽ دادو‬ ‫ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪانو »ﺧﺎوهﻧﯽ ﭘﺮۆژهﻛﻪش ﺧﻮدی ﺳﻪرۆك‬ ‫ﺋﻪرﻛﺎﻧﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ )ﺋﯿﻠﻜﻪر ﺑﺎﺷﺒﻮغ(ه‪«.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺶ ﻟﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻪﻛﻪش ھﻪر وهك ﻣﻮراد‬ ‫ﻗﻪرهﯾ‪‬ن راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ دوورﺧﺴﺘﻨﻪوهی ﻛﻮردی‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪو ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻧﻪی ﺗﺮ ﻛﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﭘﻪﺧﺶ دهﻛﻪن‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﻧﯿﺎزﭘﺎﻛﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪو ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻪدا ﻧﯿﯿﻪ‪.‬‬ ‫ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﺋﻪم ھﻪﻧﮕﺎوهی ﺋ‪‬ﺴﺘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎی ﺑﻪھﺎوﺷ‪‬ﻮهی‬ ‫ھﻪﻧﮕﺎوهﻛﻪی ﺳﻪدام ﺣﺴ‪‬ﻦ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوﺗﺮی ﻋﯿﺮاق‬

‫داﻧﺎ ﻛﻪ »ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺎی ﭘ‪‬ﺸﺨﺴﺘﻨﯽ زﻣﺎن و ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﯽ ﻛﻮردﯾﺪا‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻧﻔﺎل و ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻜﻮژی ھﻪ‪‬ﻪﺑﺠﻪﺷﯽ ﭘ‪‬ﺸﺨﺴﺖ‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎش‬ ‫وهھﺎ دهﻛﺎتو ھﻪﻣﺎن زﯾﮫﻨﯿﻪت ﭘﻪﯾ‪‬هو دهﻛﺎت‪ «.‬ﭘ‪‬ﯿﻮاﯾﻪ؛‬ ‫ﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻪﻛﻪ زهﻣﯿﻨﻪی ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮرده ﻧﻪك‬ ‫ﺑﻪھ‪‬ﺰﻛﺮدﻧﯽ‪ «.‬ﺑﯚﯾﻪ ده‪‬ﺖ‪» :‬ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﭘ‪‬ﺸﻮازی‬ ‫)ﻟﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪو ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻪ( ﻧﻪﻛﺮ‪‬ﺖو ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن‬ ‫ﺑﻪ ھﻪﻧﮕﺎو‪‬ﻜﯽ وهھﺎ ﻧﺎﺧﻪ‪‬ﻪﺗ‪‬ﯿﻦ و ﺋﻪوهی ﺑﻨﭽﯿﻨﻪﯾﯿﻪ‬ ‫ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻛﻮرده‪ ،‬ﺗﺎ ﻟﻪم ﻻﯾﻪﻧﻪوه ھﻪﻧﮕﺎو‬ ‫ﻧﻪﻧﺮ‪‬ﺖ ھﻪرﭼﯿﯿﻪك ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺧﻪ‪‬ﻪﺗﺎﻧﺪﻧﻪ‪«.‬‬ ‫ﺳﻪرهڕای ﺋﻪو رهﺧﻨﺎﻧﻪش ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ھﻪﻧﮕﺎوی ﻛﺮدﻧﻪوهی‬ ‫ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﯽ ‪ TRT6‬ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﻛﻮرد ﻧﺎودهﺑﺎتو‬ ‫ده‪‬ﺖ‪» :‬ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪم ﺷﯚڕﺷﻪی ﺋ‪‬ﻤﻪ و ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﻛﻮردان‬ ‫ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﺷﻪھﯿﺪه ﻧﻪﺑﻮاﯾﻪ ھﻪﻧﮕﺎو‪‬ﻜﯽ وهھﺎش‬ ‫ﻧﻪدهﻧﺮا‪«.‬‬

‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ‬ ‫ﻟﻪﺑﻪردهم‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻪ‬ ‫ﺷﺎرهواﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪاﯾﻪ‪ ،‬ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋﻪم ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﻣﻮراد ﻗﻪرهﯾ‪‬ن ﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ھﺎﺗﻨﻪ ﭘ‪‬ﺸﻪوهی ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎرهواﻧﯽ ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫و ﺑﺎﻛﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪم ﻗﯚﻧﺎﻏﻪ »ھﻪﺳﺘﯿﺎره«دا ﺑﻪ‬ ‫»ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﺑﯚ دۆزی ﺋﺎزادی ﻛﻮرد« وهﺳﻒ دهﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜﻪ »ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﯾﻪو‪‬ﺖ ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان‬ ‫ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا زۆرﯾﻨﻪی دهﻧﮕﻪﻛﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ و‬ ‫دواﺗﺮﯾﺶ ﺑ‪‬ﺖ‪ :‬ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿﻪ و ﺋﻪوهﺗﺎ ﻛﻮرد‬ ‫ﺑﻪ زۆری ﭘ‪‬ﺸﻮازی ﻟﻪ ﭘﺎرﺗﯽ دهﺳﻪ‪‬ت دهﻛﻪن و ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪ‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﻪی ﺋﺎﺑﻮوری و ﺗﯿﺮۆره و ﺋ‪‬ﻤﻪش ﺋﻪم ﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪھ‪‬ﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆژهی ﺋﺎﺑﻮوری و رﯾﺸﻪﻛ‪‬ﺸﻜﺮدﻧﯽ ﺗﯿﺮۆر‬ ‫ﻟﻪ ر‪‬ﯽ ﺋﯚﭘﻪراﺳﯿﯚﻧﻪﻛﺎﻧﻪوه ﭼﺎرهﺳﻪر دهﻛﻪﯾﻦ‪«.‬‬

‫ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك‬ ‫وهزﯾﺮاﻧﯿﺎن ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎر ﻛﺮد ﺑﻪوهی ﭘﯚﺳﺘﻪ‬ ‫رهﺳﻤﯿﯿﻪﻛﻪی ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽو ﺣﺰﺑﯿﯿﻪﻛﻪی‬ ‫ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎوه‪ ،‬ﻟﻪو ر‪‬ﯿﻪوه ﭘ‪‬ﮕﻪی دهﻋﻮهی ﻟﻪ رووی‬ ‫ﺟﻪﻣﺎوهرﯾﯿﻪوه ﻓﺮاواﻧﻜﺮدووهو ﺋﻪوهش ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﻓﺎﻛﺘﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی‬ ‫ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ﺑﻮوه ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎر ﺳﻪرﺗﯿﭗ ﻣﺤﻪﻣﻪد ده‪‬ﺖ‪» :‬ھﻪﻣﻮو‬ ‫ھﻪو‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺋﻪﺟﯿﻨﺪاﻧﻪی ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ﺗﺎوهﻛﻮ ﭘ‪‬ﮕﻪی ﺧﯚی ﺑﻪھ‪‬ﺰ ﺑﻜﺎت‪«.‬‬

‫ﻟﻪو ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯿﯿﻪی ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاق دوور‬ ‫ﺑﻜﻪو‪‬ﺘﻪوهو »ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪ ﻟﻪوهداﯾﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟ‪‬ﺪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽو ﺣﺰﺑﯽ دهﻋﻮهدا وادهردهﻛﻪو‪‬ﺖ‬ ‫ﺋﻪو ﻻﯾﻪﻧﺎﻧﻪ ﺳﻮورن ﻟﻪﺳﻪر ﺑ‪‬ﯾﺎری ﺧﯚﯾﺎن و‬ ‫ﻧﺎﯾﺎﻧﻪو‪‬ﺖ ﻟﻪﻣﻪودوا ﺑﻪ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯿﯿﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﻪی‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ﭘﺎﺑﻪﻧﺪ ﺑﻦ‪«.‬‬ ‫ﺳﻪرﺗﯿﭗ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻟﻪ ﻟ‪‬ﺪواﻧ‪‬ﻜﯿﺪا ﺑﯚ »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ«‬ ‫ﺗﺎ رادهﯾﻪك ﻟﻪ ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪی ﻣﺎﻟﻜﯽ‬ ‫ﻛﻪﻣﻜﺮدهوهو ﺋﺎﻣﺎژهﯾﺪا ﺑﻪوهی »ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎن‪ ،‬ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧ‪‬ﻜﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﻦ‪ ،‬راﺳﺘﻪ‬ ‫ﻟﻪ زۆر ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎدا ﻣﺎﻟﻜﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎوه‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﺋﻪوه ﻧﺎﺑ‪‬ﺘﻪ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو دهﺳﻪ‪‬ﺗﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﮕﺮ‪‬ﺘﻪدهﺳﺖ ﻟﻪ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺋﻪو زۆرﯾﻨﻪﯾﻪ‬ ‫واﯾﻠ‪‬ﻨﺎﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﺘﻮاﻧ‪‬ﺖ دهﺳﻪ‪‬ﺗﻪﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪر‪‬ﺖ و ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ھﻪﯾﻪ‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا‪«.‬‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻣﻪﻋﻨﻪوی ﻟﻪﺳﻪر داھﺎﺗﻮو‬ ‫ﺳﺎﻣﯽ ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی داﻧﯿﻨﺎ ﺑﻪوهی ﻛﻪ‬ ‫راﺳﺘﻪ ﺋﻪو ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﺎﻧﻪ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧ‪‬ﻜﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﻦ‪،‬‬

‫ﺑﯚﭼﻮوﻧ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮی ھﻪﺑﻮو‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎژهﯾﺪا ﺑﻪوهی ﯾﺎﺳﺎی‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎن دهﺳﻪ‪‬ﺗ‪‬ﻜﯽ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮی داوه ﺑﻪو ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهش‬ ‫»ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﯽ ﻣﻪﻋﻨﻪوﯾﯽ‬ ‫دروﺳﺖ دهﻛﺎت ﻟﻪو ‪ ١٤‬ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﯾﻪدا ﻟﻪ ‪١٠‬ﯾﺎﻧﺪا ﯾﻪﻛﻪم‬ ‫ﺑﻮوه‪ ،‬ﻟﻪ رووی ﻣﻪﻋﻨﻪوﯾﯿﻪوه ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻪھ‪‬ﺰی ﺧﯚی‬ ‫دهﻛﺎت‪ ،‬راﺳﺘﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ دهﺑ‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﺋﻪو زۆرﯾﻨﻪی ﻟﻪ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎوه ﺋﻪو دهﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ ﻣﻪرﺟﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﺑﺴﻪﭘ‪‬ﻨ‪‬ﺖ ﺑﻪﺳﻪر ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا‪«.‬‬ ‫ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ ﭘ‪‬ﯿﻮاﯾﻪ؛ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪی‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪتو‬ ‫ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﺸﺪا دهﺑ‪‬ﺖو »ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ داوای ﻟﻪ ﻓﻪزﯾﻠﻪ‬ ‫و ﺗﻪﯾﺎری ﺳﻪدری ﻛﺮدووه ﺑﭽﻨﻪوه ﻧ‪‬ﻮ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼف‪،‬‬ ‫ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﻛﻪ دهﺑﯿﻨﻦ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﻪھ‪‬ﺰ ﺑﻮوه و‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر دروﺳﺖ ﺑﻮوه‪ .‬ﺳﻪدرﯾﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﭼﺎوهڕ‪‬ﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺑﻪ‪‬ﻨ‪‬ﻜﻦ ﻟﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪوهﯾﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﺑﻜﺎت دهﮔﻪڕ‪‬ﻨﻪوه‪ ،‬ﻓﻪزﯾﻠﻪش ﺋﻪﮔﻪر ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯿﺎن‬ ‫ﭘ‪ ‬ﺑﺪر‪‬ﺖ دهﮔﻪڕ‪‬ﻨﻪوه‪«.‬‬

‫ﻛ‪‬ﺸﻪی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﻪك ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‬ ‫ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﮔﺮژی و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪر‪‬ﻢ‬ ‫و ﺑﻪﻏﺪا ﻻی ﻛﻪس ﺷﺎراوه ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﭼﻪﻧﺪ ﺟﺎر‪‬ﻜﯿﺶ‬ ‫ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﺎن ﻟ‪‬ﺪهﻛﺮا‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎوﭘ‪‬ﻜﻪوﺗﻨ‪‬ﻜﯿﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﯚﻣﻪرﯾﯿﻪدا‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻛﺮد؛ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﻪو ﺋﻪﻧﺪازهﯾﻪ ﻧﯿﻦ ﻛﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎن ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟ‪‬ﻮه‬ ‫دهﻛﻪنو »ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪن ﻛ‪‬ﺸﻪی ﻧ‪‬ﻮان‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ‬ ‫ﻓﯿﺪرا‪‬ﯿﺎن ﮔﻪوره ﻛﺮدووه‪«.‬‬ ‫ﺑﻪ وﺗﻪی ﻣﺎﻟﻜﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎن »دهﯾﺎﻧﻪو‪‬ﺖ وا‬ ‫ﭘﯿﺸﺎن ﺑﺪر‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻛ‪‬ﺸﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ﺋﻪو ﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻦ و ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ‬ ‫ﺑ‪‬ﮔﻪﻛﺎﻧﯽ دهﺳﺘﻮور و ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﻪوهی ﺟﯿﺎوازی ﻛﻮﺗﻠﻪ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﺑﯚ ﺑ‪‬ﮔﻪﻛﺎﻧﯽ دهﺳﺘﻮور‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ «.‬ﻟﻪ در‪‬ﮋهی ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺗﻪﺋﻜﯿﺪی‬ ‫ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﻛ‪‬ﺸﻪی ھﻪوﻟ‪‬ﺮو ﺑﻪﻏﺪا ﻟﻪﻣﺎوهی ﯾﻪك‬ ‫ھﻪﻓﺘﻪدا ﭼﺎرهﺳﻪر دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺋﻪو‬ ‫ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪ ﻧﻪھﺎﺗﻮوه!‬ ‫دهﺳﺘﻮور ﭘ‪‬ﺸ‪‬ﻞ دهﻛﺎت‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ‬ ‫راﺑﺮدوودا ﻟﻪ »رهﺗﺪاﻧﻪوه«ﯾﻪﻛﺪا ﻛﻪ ﺋﺎراﺳﺘﻪی‬ ‫ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯿﺎن ﻛﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﻣﺎﻟﻜﯿﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﭘ‪‬ﺸ‪‬ﻠﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﻮور ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎرﻛﺮد ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق‬ ‫ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪوه دهﻛﻪﻧﻪوه ﻛﻪ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻠﻜﺎری ﻟﻪ دهﺳﺘﻮوری ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻛﺮدووه‪.‬‬ ‫ﺳﻪرﺗﯿﭗ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪو »ﭘ‪‬ﺸ‪‬ﻠﻜﺎرﯾﯿﺎﻧﻪ«ی‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯽ دهﻛﺎتو ﺑﺎس ﻟﻪوهش دهﻛﺎت ﺳﻪرۆك‬ ‫وهزﯾﺮان زۆر ﭘ‪‬ﺸ‪‬ﻠﻜﺎری ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م »ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن‬ ‫ﻧﻪﯾﭙﻪرژاوهﺗﻪ ﺳﻪر ﺋﻪو ﺧﺮوﻗﺎﺗﻪ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪21‬‬

‫ﮐـﻮردﺳـﺘﺎﻧﯽ‬

‫ﻛﻮردو ﻣﺎﻟﻜﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﻮار‪‬ﻚ ﺑﯚ ﻟ‪‬ﻜﮕﻪﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚی ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮد و ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪ ﭼﺎوهڕواﻧﻜﺮاوهﻛﻪی‬ ‫ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻋﯿﺮاق »ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎ«‬ ‫راﮔﻪﯾﻪﻧﺪرا‪ ،‬ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﭼﻪﻧﺪ راﭘﯚرﺗ‪‬ﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯽ ﻟﻪ ﻧﺎوهوهو دهرهوهی ﻋﯿﺮاق‬ ‫ھﯚﺷﯿﺎرﯾﺎﻧﺪا ﺑﻮو ﻟﻪوهی ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎن‬ ‫ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ھﯚﻛﺎری دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ«دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر‪‬ﻜﯽ ﻧﻮێ« ﻛﻪ ﺧﯚی ﻟﻪ ﺳﻪرۆك‬ ‫وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا دهﺑﯿﻨ‪‬ﺘﻪوه‪ .‬ﺋﺎﯾﺎ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی ﻣﺎﻟﻜﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ‬ ‫»ﮔﺮژهﻛﺎﻧﯽ« ﻧ‪‬ﻮان ھﻪوﻟ‪‬ﺮو ﺑﻪﻏﺪا ﺑﻪرهو ﻛﻮێ دهﺑﺎت؟‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎن‪ ،‬ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی ﻧﻮری‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺗﻮاﻧﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻓﺮاوان ﻟﻪو ‪ ١٤‬ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﯾﻪدا ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﺮۆﺳﻪی ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺗ‪‬ﺪا ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﭼﻮوهو ﻟﻪ‬ ‫‪١٠‬ﯾﺎن ﯾﻪﻛﻪم ﺑﻮوه‪ ،‬ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﯾﻪﻛﻪﻣﺒﻮوﻧﯽ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی‬ ‫ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﻪﺟﯚر‪‬ﻚ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧ‪‬ﺖ ﺑﻪﺗﻪﻧﮫﺎ و‬ ‫ﺑﻪﺑ‪ ‬ﺑﻪﺳﺘﻨﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا‬ ‫» ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ« ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎن ﭘ‪‬ﻜﺒﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﻪو‬ ‫ھ‪‬ﺰهی ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﭼﺎری ﻗﺒﻮ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣﻪرﺟﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎن زﯾﺎد دهﻛﻪن‬ ‫ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎن ﺧﯚی ﻟﻪﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهی ﭘ‪‬ﺸﻜﻪﺷﻜﺮدن‬ ‫و ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆژه ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‬ ‫دهﺑﯿﻨ‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ھﻪر وهك ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﭼﺎود‪‬ﺮان‬ ‫و ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﻪداران ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺎﻧﻜﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎن ﺗﺎﺋﻪﻧﺪازهﯾﻪﻛﯽ زۆر‬ ‫ﻧﻪﺧﺸﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻋﯿﺮاق روون‬ ‫دهﻛﺎﺗﻪوه‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﯿﺶ دهﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪ‬ ‫ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﻛﻪ ﺑ‪‬ﯾﺎره ﻟﻪ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ‬ ‫ﺋﻪﻣﺴﺎ‪‬ﺪا ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﭽ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯿﺶ ﻟﻪو ﺑ‪‬واﯾﻪدان ﻛﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ‬ ‫»ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎ«ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫‪20‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻧ‪‬ﻮان ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﻪﻏﺪا دروﺳﺖ دهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﺪاﮔﺮﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪراﻣﺒﻪر‬ ‫ﺑﻪ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ دهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺳﺎﻣﯽ ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﻟﯿﺴﺘﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﻛﺎت؛ ھﻪر ﻟﻪ‬ ‫ﺑﻨﭽﯿﻨﻪدا ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪوﻟ‪‬ﺮو ﺑﻪﻏﺪا‬ ‫ﺑﺎش ﻧﯿﻦ‪ ،‬ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺋﻪم ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪی ﺋ‪‬ﺴﺘﺎی‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯿﺶ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎﻧﻪ‬ ‫دروﺳﺖ دهﻛﺎت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻣﺎﻟﻜﯽ »ﺑﻪھ‪‬ﺰﺗﺮ«‬ ‫ﺑﻮوه‪ .‬ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ ﮔﻪﺷﺒﯿﻦ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪوهی ﺑﺘﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ‬ ‫ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪوﻟ‪‬ﺮو ﺑﻪﻏﺪا ﭼﺎرهﺳﻪر‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﻦ‪ .‬ﻟﻪ ﻟ‪‬ﺪواﻧ‪‬ﻜﯿﺪا ﺑﯚ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ وﺗﯽ‪» :‬ﺋﻪﻣﺴﺎڵ‬ ‫ﺋﯿﺸﻜﺎﻻﺗﯽ زۆر ﮔﻪوره دهﺑﯿﻨﯿﻦ‪ ،‬ھﻪرﭼﻪﻧﺪه‬ ‫ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮا ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺋﻪو ﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪ ﭼﺎرهﺳﻪر‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﻦ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م دوای ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺋﻪو‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪ ﺋﻪﮔﻪر زﯾﺎد ﻧﻪﻛﻪن وهك ﺧﯚﯾﺎن دهﻣ‪‬ﻨﻦ و‬ ‫ﺑﻪردهوام دهﺑﻦ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﻣﻦ رهﺷﺒﯿﻨﻢ‪«.‬‬ ‫ھﯚﻛﺎری ﺋﻪو رهﺷﺒﯿﻨﯿﯿﻪﺷﯽ ﮔ‪‬اﯾﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی‬ ‫ﻛﻪ ھﻪر‪‬ﻢ و ﺑﻪﻏﺪا ھﻪردووﻻﯾﺎن »ھ‪‬ﯽ ﺳﻮورﯾﺎن‬ ‫ھﻪﯾﻪو ھﯿﭽﯿﺎن ﺳﺎزش ﺑﯚ ﺋﻪوی ﺗﺮﯾﺎن ﻧﺎﻛﻪن‪«.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺘﺮﯾﺶ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎر ﻣﻪﺣﻤﻮد ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ‬ ‫ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ھﯚﺷﯿﺎرﯾﺪا ﻟﻪ ﺋﻪﮔﻪری ﻓﺮاوان‬ ‫ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪر‪‬ﻢو ﺑﻪﻏﺪا ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺑ‪‬وای ﭼﺎود‪‬ﺮان ھﯚﻛﺎری ﺋﻪو ﻓﺮاوان ﺑﻮوﻧﻪی‬ ‫ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪﻛﻪی ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا دهﺑﯿﻨﻨﻪوه‪.‬‬

‫ﺑﻨﻪﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‬ ‫ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺳﻪرﺗﯿﭗ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﺳﻪر ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘ‪‬ﯿﻮاﻧﯿﯿﻪ؛‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪو ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪ ﺑﻪو‬ ‫ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪ ﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺳﯽ ﻟ‪‬ﻮه دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﺳﻪر ﭼﻪﻧﺪ ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪك‬ ‫ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺮاوه ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻦ ﻟﻪ »ﭘﺎﺑﻪﻧﺪﺑﻮون ﺑﻪ دهﺳﺘﻮور‪،‬‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪﺗﯽ ﺗﻪواﻓﻮﻗﯽ‪ ،‬ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺋﻪوهﯾﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﻮرد ﻟﻪم ﭘﺮۆﺳﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪی ﺋ‪‬ﺴﺘﺎدا ﺑﻪﺷﺪار‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺷﻪرﯾﻜﻪ ﻟﻪ دهﺳﻪ‪‬ﺗﺪا‪ ،‬ﭼﻮارهﻣﯿﺶ‬ ‫ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﻮرد و ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻚ ﻧﯿﻦ ﻟﻪ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن و ﺧﻪ‪‬ﻜ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا‬ ‫ﺣﻮﻛﻤ‪‬ان ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺋ‪‬ﻤﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﺣﻮﻛﻤﺪاﯾﻦ‪ .‬ﺑﯚﯾﻪ ﻧﺎﺑ‪‬ﺖ وا ﺑﯿﺮﺑﻜﺮ‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﺋﻪم‬ ‫ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪی ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻪﻣﻮو ﺷﺘ‪‬ﻜﻪ‪«.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺳﻪرﺗﯿﭗ ﺋﻪو ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﺎﻧﻪی‬ ‫ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯿﺎن ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدووه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎرهﻛﻪی ﻟﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو رای واﯾﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺣﺰﺑﯽ دهﻋﻮه ﻛﻪ ﻧﻮری‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دهﻛﺎت ورده ورده دهﯾﻪو‪‬ـﺖ‬

‫ﺳﻪرهﺗﺎی ھﻪﻓﺘﻪ‬

‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ و ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرهﺗﯽ‬ ‫ﺋﺎﺳــﯚ ﮐـــﻪرﯾــــﻢ*‬

‫*ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ر‪‬ﻜﻜﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪی ﺋﻪﻣﻨﯿﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ‪-‬ﻋﯿﺮاق )ﺳﯚﻓﺎ( ﺑ‪،‬‬ ‫ﺋﻪوا ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠١١‬دا‪ ،‬ھ‪‬ﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﺑﻪ ﺗﻪواوی‬ ‫دهﻛﺸ‪‬ﻨﻪوه‪ .‬ﺑﻪﮔﻮ‪‬ﺮهی ﻗﻪول و ﺑ‪‬ﯾﺎری ﺳﻪرۆك ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ‪-‬ﯾﺶ‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪروهﺧﺘﯽ ھﻪ‪‬ﻤﻪﺗﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﺪا ﺑﻪ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ داﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺋﻪوا ﻟﻪ ﻣﺎوهی ‪ ١٦‬ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا ھ‪‬ﺰهﻛﺎن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق‬ ‫دهﻛ‪‬ﺸ‪‬ﺘﻪوه‪ .‬ھﻪر ﺑﯚ ﺋﻪم ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻪش‪ ،‬ﭼﻪﻧﺪ ﭘ‪‬ﺸﻨﯿﺎر‪‬ﻚ ﺧﺮاوهﺗﻪ‬ ‫ﺑﻪردهم ﺳﻪرۆك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ‪ ،‬ﻟ‪ ‬ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ دﯾﺎر ﻧﻪﺑﻮوه داﺧﻮا چ ﺑ‪‬ﯾﺎر‪‬ﻚ‬ ‫دهدا؟‬ ‫*ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻪ‪ ،‬ھ‪‬ﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﺳﻮﭘﺎوه ﺑﮕﺮه ﺗﺎ ﭘﯚﻟﯿﺲ‪ ،‬ھ‪‬ﺸﺘﺎ‬ ‫ﻟﻪ رووی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚ‪‬ﯽ و ﻣﻪﺷﻖ و راھ‪‬ﻨﺎن و ﭼﻪك و ﭼﯚل و‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪﻛﻪﯾﻪوه‪ ،‬ﺑﺎﯾﯽ ﺋﻪوهﻧﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻪ رهوﺷﯽ ﻧﺎو ﻋﯿﺮاق راﺑﮕﻪن و‬ ‫ھ‪‬ﻤﻨﯽ و ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ﺑﮫ‪‬ﻨﻨﻪدی و ر‪‬ﮕﻪ ﻟﻪ )ﺗﻪدهﺧﻮﻻت(ی ﺋﻪم‬ ‫دهو‪‬ﻪت و ﺋﻪو دهو‪‬ﻪت ﺑﮕﺮن‪.‬‬ ‫*ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاق‪ ،‬ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﻟﻪ ژان و ژوورداﯾﻪو راﺳﺘﻪڕێ‬ ‫ﻧﻪﺑﻮوه‪ ،‬ﻗﺎﺑﯿﻠﯽ ﮔﯚڕاﻧﯽ دراﻣﺎﺗﯿﻜﯿﯿﻪ‪ .‬ﻛﯚﻣﻪ‪ ‬ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺟﯿﺪدی ﯾﻪﻛﻼ‬ ‫ﻧﻪﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه‪ .‬ﻟﻪ ھﻪﻣﻮارﻛﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﻮورهوه ﺑﮕﺮه ﺗﺎ ﺑﻪﻻداﺧﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ﻧﺎوﭼﻪ ﻛ‪‬ﺸﻪ ﻟﻪﺳﻪرهﻛﺎﻧﯽ وهك ﻛﻪرﻛﻮك و ﺧﺎﻧﻪﻗﯽ و ﺳﻨﺠﺎر و‬ ‫ﻗﺎﻧﻮوﻧﯽ وهﺑﻪرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﻧﻪوت و ﻏﺎز‪ ..‬ھﺎ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﺋﻪو راﺳﺘﻪڕێ‬ ‫ﻧﻪﺑﻮوﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻪوهی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﻪ ﺑﻪﺑ‪ ‬ﺳﻪرۆك!‬ ‫ﻟﻪ ﺳﻪر‪‬ﻜﯽ ﺗﺮهوه‪ ،‬ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﯾﻪﻛﺎن و‬ ‫دهرهﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻤﺎﻧﻪوێ و ﻧﻪﻣﺎﻧﻪوێ ﭘ‪‬ﻮهﻧﺪﯾﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﺣﺰﺑﻪﻛﺎن‬ ‫ﺳﻪرﻟﻪﻧﻮێ ر‪‬ﻜﺪهﺧﻪﻧﻪوه‪ .‬ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪوهی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮ‪‬ﻨﻪران ﻟﻪ‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎ‪‬ﺪا ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﻣﻪزهﻧﺪهﻛﺎن‪ ،‬ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﺗﻪرازووی‬ ‫ھ‪‬ﺰهﻛﺎن و دهوورو ﺳﻪﻧﮕﯿﺎن ﻟﻪ و‪‬ت ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺮدﻧﺪا‪ ،‬د‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪﺋﺎرا‪.‬‬ ‫ﻛﻪواﺗﻪ دﯾﺎر ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﻟﻪ ﭘﺎی ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ژان و ژوورهدا‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و‪‬ت‪ ،‬وهﻛﻮ ﻟﻪ دهﺳﺘﻮوردا ھﺎﺗﻮوه‪ ،‬ﻛﻪ دهﺑ‪‬ﺖ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣ‪‬ﻜﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدی ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬دهﻣ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوهو ﺟ‪‬ﮕﻪی‬ ‫ﺧﯚی دهﮔﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﯾﺎن و‪‬ت ﺑﻪرهو ﺳﺎﻧﺘﺮاﻟﯿﺰم و ﺑﺎ‪‬دهﺳﺘﯿﯽ ﺣﺰﺑ‪‬ﻚ‪،‬‬

‫ﺗﺎﻛﻪﻛﻪﺳ‪‬ﻚ‪ ،‬ﯾﺎن ﻛﯚﻣﯿﻮﻧﯿﺘﻪﯾﻪك )چ ﻣﻪزھﻪﺑﯽ ﺑ‪‬ﺖ ﯾﺎن ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ(‬ ‫و ﻛﺎرﻧﻪﻛﺮدن ﺑﻪ ﭘﺮهﻧﺴﯿﭙﯽ ﺷﻪراﻛﻪت و ﺗﻪواﻓﻮوق‪ ،‬ﻣﻞ دهﻧ‪‬ﺖ؟‬ ‫*ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎر ﻟ‪‬ﺮهدا د‪‬ﻨﻪﮔﯚڕێ‪ :‬ﺋﻪرێ ﻟﻪ ﭘ‪‬ﺸﻪﻛﯽ و ﻣﺎددهی‬ ‫‪٢٧‬ی )ﺳﯚﻓﺎ(دا ﻧﻪھﺎﺗﻮوه‪ ،‬ﻛﻪ ھﻪردووﻻ )واﺗﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ و ﻋﯿﺮاق(‪،‬‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ دهﺳﺘﻮورﯾﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدی ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا دهﭘﺎر‪‬ﺰن‪.‬‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ وهﻛﻮ ﺗﻪرهﻓ‪‬ﻜﯽ ﺋﻪو ر‪‬ﻜﻜﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪﯾﻪ‪ ،‬چ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺋﯿﻠﺘﯿﺰاﻣﻪ‬ ‫)ﻗﺎﻧﻮوﻧﯿﯿﻪ(ی ﺧﯚی ده‪‬؟ ھﻪروا ﺳﻮك و ﺳﺎﻧﺎ دهﻛﺸ‪‬ﺘﻪوه‪،‬‬ ‫ﺑﻪرﻟﻪوهی ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺟﯿﺪﯾﯿﻪی ﻛﻪ ﻟﻪر‪‬ﮕﻪی ھ‪‬ﻮرﺑﻮوﻧﻪوهی‬ ‫ﻋﯿﺮاق و ﺑﻪرهوﭘ‪‬ﺸﭽﻮوﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ و دهﺳﺘﻮورﯾﯿﻪﻛﻪی دان‪ ،‬ﭼﺎرهﺳﻪرﺑﺒﻦ‪ ،‬ﻋﯿﺮاق‬ ‫ﻟﻪﻧﺎو ﭼﺎرهﻧﻮوﺳ‪‬ﻜﯽ ﻧﺎدﯾﺎر ﺟ‪‬ﺪهھ‪‬ﺖ؟ ﺋﻪی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ چ ﺑﯚ‬ ‫ﺋﯿﻠﯿﺘﺰاﻣﺎﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﻪﺧﻼﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ده‪‬ﺖ ﻟﻪ ﺑﻪراﻧﺒﻪر ﮔﻪﻻﻧﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاق و ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﻪی ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯽ؟ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ‪ ،‬ﺋﺎوا زوو ﺑ‪‬وا‪،‬‬ ‫ﺑﻪﻻﻧﺴﯽ ﻧﻪك ھﻪر ﻧﺎو ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺗ‪‬ﻜﺪهﭼ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻪ ﻟﻪ ﺗﻪواوی‬ ‫ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪﺷﺪا‪ .‬دﯾﺎره ﻧﻔﻮوزی ﺋ‪‬ﺮان ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻪرهو ژوور ھﻪ‪‬ﺪهﻛﺸ‪‬‬ ‫و )ھﯿﻼﻟﯽ ﺷﯿﻌﯽ( دروﺳﺖ ﻧﺎﺑ‪‬ﺖ؟ داﺧﻮا ﺗﻮرﻛﯿﺎ‪ ،‬ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺷﺎﯾﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﯿﻪ‪ ،‬دهور‪‬ﻜﯽ ﻛﺎراﺗﺮ ﻟﻪ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻋﯿﺮاق و ﺋﺎﺷﺘﯿﺴﺎزﯾﯽ‬ ‫ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا ﺑﮕ‪‬ێ‪ ،‬ﭼﯽ ﭘ‪ ‬دهﻛﺮێ ﻟﻪ ﺑﻪراﻧﺒﻪر ﺋﻪو ﻧﻔﻮوزهدا؟‬ ‫و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ وهﻛﻮ ﺳﻌﻮدﯾﻪو ﻣﯿﺴﺮ و ﺋﻪردهن ﭼﯚن رادهوهﺳﺘﻦ؟‬ ‫ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪوه‪ ،‬چ ﮔﺮژﯾﯿﻪﻛﯽ ﻧﺎوﭼﻪﯾﯽ ﻟ‪ ‬دهﻛﻪو‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﻟﻪﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﻛﻪ‬ ‫ﺋ‪‬ﺮان‪ ،‬ﺑﻪ ھﺎوﻛﺎری روﺳﯿﺎ‪ ،‬دهﺳﺖ ﻟﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﻪوهوﯾﯿﻪﻛﻪی ﺑﻪرﻧﺎدا‪،‬‬ ‫ﺑﻮار ﺑﯚ ﺗﻪدهﺧﻮﻻﺗﯽ ﺋﻪﻗﻠﯿﻤﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﻧﺎﻛﺮ‪‬ﺘﻪوه؟‬ ‫*ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﻧﯿﮕﻪراﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬وا دهﻛﺎت ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺋﯿﻠﺘﯿﺰاﻣﺎﺗﻪﻛﺎن وهﺑﯿﺮ ﺋﯿﺪارهی ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت وهﺑﯿﺮ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﻪی‬ ‫ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺑ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﻛﻪ ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﻧﺎ واﻗﯿﻌﯿﯿﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻧﺎ ﻣﻪﺳﺌﻮﻻﻧﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﺪا چ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣ‪‬ﻜﯽ ﻧﺎدﯾﺎری ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ ﺑﻪدواوهﯾﻪ!‬ ‫‪aso2karim@yahoo.com‬‬

‫*ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری دهزﮔﺎی ﻟ‪‬ﺘﻮ‪‬ﮋﯾﻨﻪوه و ﺑ‪‬وﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧﯽ‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪23‬‬

‫ﮐـﻮردﺳـﺘﺎﻧﯽ‬

‫ﺳﺎﻣﯽ ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ‬

‫ﺳﻪرﺗﯿﺐ ﻣﺤﻪﻣﻪد‬

‫ﺳﻪرﮐﻪوﺗﻨﯽ ﻣﺎﻟﮑﯽ وادهﮐﺎت ﻟﻪ ڕووی ﻣﻪﻋﻨﻪوﯾﯿﻪوه ھﻪﺳﺖ ﺑﻪھ‪‬ﺰی ﺧﯚی ﺑﮑﺎت‬ ‫ﻣﺎﻟﮑﯽ ﺧﯚی ﻟﻪوه ﺑﻪ ﮔﻪورهﺗﺮ دهزاﻧ‪‬ﺖ ﺳﺎزش ﺑﯚ ﮐﻮرد ﺑﮑﺎت‬ ‫ﮔﻪوراﻧﻪی ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ ﺣﻮﻛﻤ‪‬اﻧﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا ﺑﻪراﻣﺒﻪر‬ ‫ﺑﻪ دهﺳﺘﻮور ﻛﺮدوﻧﯽ‪ «.‬ﺋﻪو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎره ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‪‬ﮕﻪﯾﻪﻛﯿﺶ ﺑﯚ ﭘﺸﺘ‪‬اﺳﺘﻜﺮدﻧﻪوهی ﺗﯚﻣﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﻣﺎﻟﻜﯽ دهھ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﻟﻪواﻧﻪ »دروﺳﺘﻜﺮدﻧﻪی‬ ‫ﻓﯿﺮﻗﻪﻛﻪی ﻛﻪرﻛﻮك و داﻧﺎﻧﯽ ﺳﻪرﻛﺮدهی ﻓﯿﺮﻗﻪﻛﺎن‬ ‫ﻛﻪ دهﺑ‪‬ﺖ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﺑ‪‬ﯾﺎرﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺪات‪ ،‬ھﻪروهھﺎ‬ ‫دوو ﺧﻪرﻗﯽ ﺗﺮﯾﺶ‪ ،‬ﯾﻪﻛﻪم وهزﯾﺮی ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪو ﻛﺮدووﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪ وهزارهتو ‪ ١٢٠٠‬ﻣﻮﻧﺘﻪﺳﯿﺒﯽ‬ ‫ﺑﯚ زﯾﺎدﻛﺮووه‪ ،‬دهزﮔﺎی ﺑﻪرهﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧﻪوهی ﺗﯿﺮۆری‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدووه ﻛﻪ ھﯿﭽﯿﺎن ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺎن‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ‪ «.‬ﺋﻪﻣﻪ ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻪ‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی وهك ﺑﻮدﺟﻪو ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪو ﮔﺮ‪‬ﺒﻪﺳﺘﻪ‬ ‫ﻧﻪوﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﻣﺎددهی ‪١٤٠‬و‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻢ ﻟﻪ ﺑﺎ‪‬ﯿﯚزﺧﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی ﺟ‪‬ﻨﺎﻛﯚﻛﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪر‪‬ﻢو‬ ‫ﺑﻪﻏﺪانو ﭼﺎود‪‬ﺮان ﻟﻪوﺑ‪‬واﯾﻪدان‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ھﺎﺗﻮو ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ‬ ‫ﺗﻪدهﺧﻮل ﻧﻪﻛﺎت‪ ،‬دوور ﻧﯿﯿﻪ ﺷﻪڕی ﻧ‪‬ﻮان ﻛﻮرد و‬ ‫ﻋﻪرهب ﺳﻪرھﻪڵ ﺑﺪاﺗﻪوه‪ ،‬ھﻪر وهك ﻧ‪‬ﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ‬ ‫ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯿﺶ ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﻟ‪‬ﺪواﻧ‪‬ﻜﯽ‬ ‫رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯿﺪا ھﯚﺷﯿﺎری ﻟﻪﺑﺎرهوه داﺑﻮو‪.‬‬ ‫زهﻧﮕ‪‬ﻚ ﺑﯚ ﻛﻮرد‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸﻪوه ھﻪﻓﺘﻪﻧﺎﻣﻪی ﺋﯿﻜﯚﻧﯚﻣﯿﺴﺖ‪-‬‬ ‫‪22‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ی ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﭘ‪‬ﮕﻪی ﺋﻪﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯿﯿﻪﻛﻪی‬ ‫راﭘﯚرﺗ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪژ‪‬ﺮ ﻧﺎوی )ﻋﯿﺮاقو ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ‪..‬‬ ‫زۆر ﺧﯚﺷﺤﺎڵ ﻧﯿﻦ( ﺑ‪‬وﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚ ﺋﻪوه‬ ‫دهﻛﺎت ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ﻧﺎوهﻧﺪ ﺑﻪھ‪‬ﺰ دهﻛﺎتو‬ ‫ده‪‬ﺖ‪» :‬ﺑﻪھ‪‬ﺰﺑﻮوﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻧﺎوهﻧﺪ ﻟﻪ‬ ‫ﺑﻪﻏﺪا زهﻧﮕ‪‬ﻜﻪ ﺑﯚ ﻛﻮرد‪ ،‬ﻛﻮردﯾﺶ ﺑﻪو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪ‬ ‫ﺧﯚﺷﺤﺎڵ ﻧﯿﯿﻪ‪«.‬‬ ‫ھﻪر ﻟﻪو راﭘﯚرﺗﻪدا ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ »ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚرﺋﺎوا ﻟﻪوه دهﺗﺮﺳﻦ ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﻛﻮرد و‬ ‫ﻋﻪرهﺑﻪﻛﺎن ﺟﺎر‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ ﺳﻪرھﻪ‪‬ﺒﺪاﺗﻪوهو ﭘ‪‬ﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ؛‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻛﺎری زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ھ‪‬ﻮرﻛﺮدﻧﻪوهی‬ ‫رهوﺷﻪﻛﻪ ﺑﻜﺎت‪«.‬‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ راﺑﺮدوودا ﭘ‪‬ﻨﺞ‬ ‫ﻟﯿﮋﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮان ھﻪر‪‬ﻢو ﺑﻪﻏﺪا ﭘ‪‬ﻜﮫ‪‬ﻨﺮان‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻛﺎری‬ ‫ﺋﻪو ﻟﯿﮋﻧﺎﻧﻪ دﯾﺎر ﻧﯿﯿﻪو ﭘ‪‬ﻨﺎﭼ‪‬ﺖ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﭼﺎرهﺳﻪری‬ ‫ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ﺋﻪو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺟ‪‬ﻨﺎﻛﯚﻛﯿﺎﻧﻪ ﺑﺪۆزﻧﻪوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ رای ﺳﺎﻣﯽ ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎرهﻛﻪی ﻟﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ ﻟﻪوﺑ‪‬واﯾﻪداﯾﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ‬ ‫ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎ وا دهﻛﺎت »ﻣﺎﻟﻜﯽ‬ ‫ﺧﯚی ﻟﻪوه ﺑﻪ ﮔﻪورهﺗﺮ ﺑﺰاﻧ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺗﻪﻧﺎزول ﺑﯚ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺎت‪«.‬‬

‫ر‪‬ﮕﻪﭼﺎره‬ ‫ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٩‬دا ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان‬ ‫ھﻪر‪‬ﻢو ﺑﻪﻏﺪا ﻟﻪﭘﺎش ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﻟ‪‬ﻮان ﻟ‪‬ﻮ ﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﻛ‪‬ﺸﻤﻪﻛ‪‬ﺶو ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﺗﻮﻧﺪی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‪ ،‬ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮ‪‬ﺖ‬ ‫ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺸﺪا‬ ‫ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑ‪‬ﻨ‪‬ﺖو ﭘ‪‬ﻨﺎﭼ‪‬ﺖ‬ ‫ﺑﮋاردهﻛﺎن ﺑﻪردهم ﻛﻮردﯾﺶ زۆر ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪ رای‬ ‫ﺳﺎﻣﯽ ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎرهﺳﻪر ﻟﻪم ﻗﯚﻧﺎﻏﻪدا‬ ‫ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ »ﻛﻮرد ﺧﯚی ﻟﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻜﺎﺗﻪوه«‬ ‫ﻧﻪك ﻛﯿﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﺪا ﺑﻪرهو ﺋﺎ‪‬ﯚزی زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺒﺎت‪.‬‬ ‫ﺋﻪو ده‪‬ﺖ‪» :‬ﻟﻪم ﻗﯚﻧﺎﻏﻪدا ﺧﯚﻣﺎن ﻟﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻧﺰﯾﻚ‬ ‫ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه ﺑﺎﺷﺘﺮه ﻟﻪوهی ﻟ‪‬ﯽ دوورﺑﻜﻪوﯾﻨﻪوه‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﻟﻪﺳﻪر ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟ‪‬ﻜﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﺪا‬ ‫ﺑﻜﻪﯾﻦ ﺑﺎﺷﺘﺮه ﻟﻪوهی ﺑﻪراﻣﺒﻪری ﺑﻮهﺳﺘﯿﻨﻪوه‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋﻪم ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪ واﻧﯿﺸﺎن دهدات‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﯚ ﭼﻮار ﺳﺎ‪‬ﯽ داھﺎﺗﻮوش ھﻪر ﺳﻪرۆك‬ ‫وهزﯾﺮان ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ھﻪﺗﺎ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﯿﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺧﺮاﭘﻪ‪ «.‬ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ‬ ‫ﺋﻪو ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧﻪوهی ﻛﻮردی ﻟﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﻪﺳﺘﻪوه‬ ‫ﺑﻪوهی ﺋﺎﯾﺎ ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﻣﺎﻟﻜﯿﺶ دوای ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎده دهﺑ‪‬ﺖ ﻟ‪‬ﻜﮕﻪﯾﺸﺘﻦ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮرددا ﺑﻜﺎت؟‬ ‫ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ دوای ﺋﻪوهی ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫دهﻋﻮه ﺑﻪ راﺷﻜﺎواﻧﻪ ده‪‬ﻦ »ﺋﻪوهی زۆرﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﻪدهﺳﺖ دهھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ ﺋﻪو ﺋﯿﺪارهی دهو‪‬ﻪت دهﻛﺎتو‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪت ﭘ‪‬ﻜﺪهھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ «.‬ﺋﻪﮔﻪر ﻣﺎﻟﻜﯿﺶ ﺋﺎﻣﺎدهی‬ ‫ﻟ‪‬ﻜﮕﻪﯾﺸﺘﻦ ﻧﻪﺑﻮو ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮرددا ﺋﻪو ﻛﺎت »دهﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻗﺴﻪ ﻟﻪﺳﻪر دروﺳﺖ ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬ ‫دژی ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﻜﻪﯾﻦ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺪا‪ «.‬ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ‬ ‫ﺋﻪم ھﻪﻧﮕﺎوهش ﺋﺎﺳﺎن ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ وهك ﺳﻪرﺗﯿﭗ‬ ‫ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﯚ ﻛﺮد »ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋ‪‬ﻤﻪ )ﻛﻮرد( ﻧﯿﻦ‬ ‫ﻟﻪﺑﻪردهم ﻣﺎﻟﻜﯽ وهﺳﺘﺎوﯾﻦ ﯾﺎن دژاﯾﻪﺗﯽ دهﻛﻪﯾﻦو‬ ‫ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋ‪‬ﻤﻪﻧﯿﯿﻦ وهﻛﻮ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ھﻪﺳﺘﻤﺎن ﺑﻪ )ﻻداﻧﯽ دهﺳﺘﻮوریو ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺎﻟﻜﯽ(‬ ‫ﻛﺮدووه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھﻪﺳﺘﯿﺎن ﺑﻪوه‬ ‫ﻛﺮدووهو ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﻧﺎو ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﯿﺶ ھﻪﺳﺘﯿﺎن ﺑﻪو‬ ‫ﺧﻪرﻗﺎﻧﻪ ﻛﺮدووه‪ «.‬ﺑﯚﯾﻪ ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﺋﻪوهش‬ ‫ھﻪﻟ‪‬ﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی وهك ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯽو ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﯿﻘﯚزﯾﻨﻪوه‪.‬‬ ‫ﺳﻪرهڕای ھﻪﻣﻮو ﺋﻪواﻧﻪش ﺳﺎﻣﯽ ﺋﻪﺗﺮوﺷﯽ ﺑﺎس‬ ‫ﻟﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ھ‪‬ﺸﺘﺎ »ﻣﻪﺟﺎﻟ‪‬ﻚ ﺑﯚ ﺗﻪﻓﺎھﻮم‬ ‫ھﻪر ﻣﺎوه‪«.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ‪ -‬ھ‪‬ﺮش ﻧﺎﻣﯿﻖ‬

‫ھﻪر ﺋﻪو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻪش ﺑﻮه ھﯚی ﺋﻪوهی داﻣﻪزراوهی‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯽ داوای ﻧﻪﭼﻮوﻧﻪ رﯾﺰی دهو‪‬ﻪت ﺑﻜﺎت ﻟﻪ‬ ‫رهﻋﯿﻪت ﻟﻪﺳﻪر داوای ﺷ‪‬ﺨﻪﻛﺎن و ﺑﻪرھﻪ‪‬ﺴﺘﯽ‬ ‫ﯾﺎﺳﺎی ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ ﺑﻜﺎت ﻟﻪ دهﻣﯽ‬ ‫دهرﭼﻮوﻧﯿﺪا‪.‬‬ ‫ﺳﻪرﻛﺮده ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪﻛﺎن‬ ‫رۆﯾﺸﺘﻨﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪی ﺳﻪرﺑﺎزی‬ ‫ﻓﺎﻛﺘﻪر ﺑﻮون ﻟﻪوهی ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺠﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدوودا‬ ‫دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﻜﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﺳﻮﻧﻨﻪ ﭘﻪﯾﺪا ﺑﺒﻦ ﻟﻪﺷ‪‬ﻮهی‬ ‫)ﻋﻪﺑﺪوﻟﻜﻪرﯾﻢ ﻗﺎﺳﻢ‪ ،‬ﻋﻪﺑﺪوﻟﺴﻪﻻم ﻋﺎرف‪ ،‬ﺋﻪﺣﻤﻪد‬ ‫ﺣﻪﺳﻪن ﺑﻪﻛﺮ‪ ،‬ﺳﺎ‪‬ﺢ ﻣﻪھﺪی ﻋﻪﻣﺎش‪(..‬و ﺗﻮاﻧﯿﺎن‬ ‫ﺣﻮﻛﻤﯽ و‪‬ت ﺑﮕﺮﻧﻪدهﺳﺖ ﻟﻪ ‪١٩٥٨‬هوه ﺗﺎوهﻛﻮ‬ ‫ﻧﻪوهی دووهم ﭘ‪‬ﻚ ﺑﮫ‪‬ﻨﻦ ﻟﻪ دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‬ ‫ﺳﻮﻧﻨﻪ‪ .‬ﺋﻪم ﻧﻪوهﯾﻪ ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪی ﻧﻪوهی ﯾﻪﻛﻪم‬ ‫زۆرﯾﻨﻪﯾﺎن ﻟﻪ ﻻدێ ﯾﺎن ﺷﺎره ﺑﭽﻮﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻚ‬ ‫ﺑﻪﻏﺪاوه ھﺎﺗﺒﻮون‪ .‬ﺋﻪم ﻧﻪوهﯾﻪ ﺳﻮودﯾﺎن ﻟﻪ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚڕاﯾﯽ وهرﮔﺮﺗﺒﻮو ﻟﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺋﻪم ﻧﻪوهﯾﻪ ﻟﻪ ﺋﻪدﻣﯚﺳﻔ‪‬ﺮی ﭼﻪﻣﻜ‪‬ﻜﯽ‬

‫ﭼﻪﭘﻪوه ﺳﻪری ﮔﺮﺗﺒﻮو و ﻟﻪﺑﺮی ﭘﺎﺑﻪﻧﺪﺑﻮون ﺑﻪ‬ ‫رۆژﺋﺎواوه )ﻛﻪ ﻧﻪوهی ﯾﻪﻛﻪم ھﻪ‪‬ﯿﺎﻧﮕﺮﺗﺒﻮو(‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣﺎن دژاﯾﻪﺗﯽ رۆژﺋﺎواﯾﺎن دهﻛﺮد ﭼﯽ ﺑﻪ ﻧﺎوی‬ ‫ﭼﻪﭘﻪﯾﺎﺗﯿﻪوه ﺑ‪‬ﺖ چ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﻧﻪﺗﻪوهوه‪ .‬ﺋﻪم‬ ‫ﻧﻪوهﯾﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ھﻪﯾﻤﻪﻧﻪی ﺳﻮﭘﺎ دهرﻧﺎﺧﺎت‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫ﮔﯚڕاﻧ‪‬ﻜﯽ ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮ دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮی دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺳﻮﻧﻨﯿﺶ ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﮔﯚڕاﻧﻪ دوو ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺟﻪوھﻪری ﺑﻪدوای ﺧﯚﯾﺪا‬ ‫ھ‪‬ﻨﺎ‪:‬‬ ‫ﯾﻪﻛﻪم ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﺟﻪﻣﺎوهر ﻟﻪﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬‬ ‫ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮی ﺑﻮو ﺑﯚ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﻮو ﺑﻪ ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﺟﻪﻣﺎوهر ﻟﻪ ﺑﯚ ﮔﻮزارﺷﺘﻜﺮدن ﻟﻪ‬ ‫ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪﻛﻪﯾﺎن‪.‬‬ ‫دووهم‪ :‬ﺋﻪو ﻛﯚﭼ‪‬هوه ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﻪی ﻻدێ ﺑﻪرهو‬ ‫ﺷﺎره ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﯚ ﺑﻪﻏﺪای ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺖ‪ .‬ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ وﺗﻪی‬ ‫ﺣﻪﻧﺎ ﺑﻪﺗﺎﺗﯚ ‪٪٤٠‬ی ﻛﯚﭼﻜﻪران ﺑﯚ ﺑﻪﻏﺪا ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ ‪ ١٩٤٧‬ﺑﯚ ‪ ١٩٥٧‬ﻟﻪ ھﻪردوو ﻟﯿﻮای ﻋﻪﻣﺎرهو‬ ‫ﻛﻮﺗﺒﻮون‪ .‬ﺳﻪرﭼﺎوهی دووهﻣﯽ ﻛﯚﭼﯿﺶ رۆژﺋﺎواو‬ ‫ﻧﺎوهڕاﺳﺖ ﺑﻮو‪.‬‬

‫ھﯚﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﭼﯿﺶ ﺟﯿﺎوازﺑﻮو ﻟﻪو ھﯚﻛﺎراﻧﻪش‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﻪی ﺳﻪرۆك ﻋﻪﺷﯿﺮهﺗﻪ ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن و ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ رۆژﺋﺎواو ﻧﺎوهڕاﺳﺖ‪ .‬ﻛﯚﭼﻜﺮدن‬ ‫ﮔﯚڕاﻧ‪‬ﻜﯽ دﯾﻤﯚﮔﺮاﻓﯽ ﺧﺎوهن دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪاری ﻟ‪‬ﻜﻪوﺗﻪوه ﻟﻪﭘ‪‬ﺸﻪوهﯾﺎﻧﺪا ﺋﻪوه ﺑﻮو‬ ‫ﺋﻪو ﻛﯚﭼﻜﻪراﻧﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑﻪ ﺗﻪﻋﺒﯿﺮ‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ھﻪﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﯽ دهو‪‬ﻪت ﻟﻪ دهو‪‬ﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﺋﻪرﺳﺘﯚﻛﺮاﺗﯿﯿﻪوه‬ ‫ﺑﯚ دهو‪‬ﻪﺗ‪‬ﻚ ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻻد‪‬ﻜﺎﻧﻪوه ھﺎﺗﺒﻮون‬ ‫ھﺎوﻛﺎر ﺑﻮو ﻟﻪوهی ﺋﻪو ﻛﯚﭼﺒﻪره ﻻد‪‬ﯿﺎﻧﻪش‬ ‫ﺟ‪‬ﯿﺎن ﺑ‪‬ﺘﻪوه ﻟﻪ دهو‪‬ﻪﺗﺪاو ﺑﺒﻨﻪ ﺑﻪﺷ‪‬ﻚ ﻟ‪‬ﯽ‪،‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪوان ﺑﻪھﯚﻛﺎر داﻧﻪﻧﺮ‪‬ﻦ ﺑﯚ ﺋﻪو ﮔﯚڕاﻧﻪ ﺑﯚ‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧﻪ )ﻋﻪﺑﺪوﻟﻜﻪرﯾﻢ ﻗﺎﺳﻢ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﺳﻮ‪‬ﺮه ﺑﻮوه‪،‬‬ ‫ﻋﻪﺑﺪوﻟﺴﻪﻻم و ﻋﻪﺑﺪوﻟ‪‬هﺣﻤﺎن ﻋﺎرف ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻓﻪﻟﻮﺟﻪ ﺑﻮون‪ ،‬ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺣﻪﺳﻪن ﺑﻪﻛﺮو ﺳﻪدام‬ ‫ﺣﺴ‪‬ﻦ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﺗﻜﺮﯾﺖ ﺑﻮون(‪ ،‬ﺑﻪﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪی‬ ‫ﺋﻪﻣﻪوه ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن ﺋﻪو ﺑﻮارهﯾﺎن ﺑﯚ ھﻪ‪‬ﻨﻪﻛﻪوت و‬ ‫ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﺎی ﺳﻪرهﻛﯿﺎن ﻧﺎ ﺑﯚ دهو‪‬ﻪت ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﭘ‪‬ﮕﻪی ﺟﻪﻣﺎوهری ﺣﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯽ‬ ‫ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﻻﯾﻪﻧﮕﺮی ﺋﻪو ﻛﯚﭼﺒﻪراﻧﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ‬ ‫ﻛﯚ‪‬ﻪﻛﻪی ﺳﻪرهﻛﯽ ﺣﺰب ﺑﻮون و ﺳﻪردهﻣﯽ ﻗﺎﺳﻢ‬ ‫ﭼﻪرﺧﯽ ز‪‬ﯾﻨﯽ ﺋﻪوان و ﺷﯿﻮﻋﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎن ﺑﻪرهو د‪‬ﯽ ﺑﻪﻏﺪا دهڕۆﯾﺸﺘﻦ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن رووهو ﻛﻪﻧﺎر ﻟﻪ ﺷﻮ‪‬ﻨ‪‬ﻚ ﮔﯿﺮﺳﺎﻧﻪوه‬ ‫ﻛﻪ ﻗﺎﺳﻢ ﺑﯚی ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜﺮدن و ﻧﺎوﯾﻨﺎ )ﻣﻪدﯾﻨﻪ‬ ‫ﺳﻪوره(‪ ،‬دواﺗﺮﯾﺶ ﺳﻪدام ﻛﺮدﯾﯿﻪ )ﻣﻪدﯾﻨﻪ ﺳﻪدام(‬ ‫و ﺋﻪﻣ‪‬ۆش ﺑﻮو ﺑﻪ )ﻣﻪدﯾﻨﻪی ﺳﻪدر(‪ ،‬ﺋﻪوهش‬ ‫دهﻻﻟﻪﺗﻪ ﻟﻪ ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژی ﺋﻪو ﻛﯚﭼﻜﻪراﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﻧﻪوهی ﺳ‪‬ﯽ ﺋﻪو دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮﯾﯿﻪی دهﺳﻪ‪‬ت‬ ‫دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه ﺑﯚ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺣﻪﻓﺘﺎﻛﺎن و ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻪ‬ ‫ﺑﻪو ﻛﻮدهﺗﺎﯾﻪی ﻧ‪‬ﻮ ﺣﺰﺑﯽ ﺑﻪﻋﺲ‪ .‬ھﻪروهك ﭼﯚن‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ رهﮔﻪزه ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﻧﻪوهی‬ ‫دووهم دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه ﺑﯚ ﻛﻮدهﺗﺎﯾﻪﻛﯽ ﭘ‪‬ﺸﺘﺮی ﻧ‪‬ﻮ‬ ‫ﺣﺰﺑﯽ ﺑﻪﻋﺴﯽ ﺷﻮﺑﺎﺗﯽ ‪ ١٩٦٣‬ﺋﻪوا ﺋﻪم ﻧﻪوهﯾﻪش‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﻮدهﺗﺎی ‪ ١٩٧٩‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﺳﻪدام‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫ‪‬ﻨﺎ ﺑﻪ ﺣﺰب وهﻛﻮ داﻣﻪزراوهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژی‬ ‫و ﻛﺮدﯾﯿﻪ داﻣﻪزراوهﯾﻪﻛﯽ ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺎری ﭘﺎﺷﻜﯚ ﺑﯚ‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ت و رهﮔﻪزه ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﯿﻪ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺣﺰﺑﺪا ﻻﺑﺮد و ﻧﺎ ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژی ﻟﻪ ﺷﻮ‪‬ﻨﯿﺎﻧﺪا ﺟ‪‬ﮕﯿﺮ‬ ‫ﻛﺮد‪ .‬ﺳﻪدام ﻟﻪﺑﺮی ﺳﻪرﻛﺮدهی ﺳﻮﭘﺎﯾﯽ ﺧﺎوهن‬ ‫ﺑﺎوهڕ ﺧﻪ‪‬ﻜﺎﻧ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮور و رۆژﺋﺎوای ﺑﻪﻏﺪاوه‬ ‫ھ‪‬ﻨﺎ‪ ،‬دﯾﻤﻪﻧﯽ ھﯚ‪‬ﯽ ﺧﻮﻟﺪ ﻟﻪ ﺋﺎﺑﯽ ‪ ١٩٧٩‬دﯾﻤﻪﻧﯽ‬ ‫ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻧﻪوهی ﻛﯚن و دهﺳﺘﺒﻪﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﻧﻮێ ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺣﻪﯾﺪهر ﺳﻪﻋﯿﺪ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪25‬‬

‫ﻋﯿﺮاﻗﯽ‬

‫ﮔﯚڕان ﻟﻪ ﺣﻮﻛﻤ‪‬اﻧﯽ‬ ‫ﺳﻮﻧﻨﻪدا‬ ‫ﺗﻮ‪‬ﮋﯾﻨﻪوه ﻟﻪ رهوﺷﯽ دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮی ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎن ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﺖ دهداﺗ‪ ‬ﻟﻪ‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﻪﻧﮕﯽ ﺗﻮ‪‬ﮋﯾﻨﻪوه ﻟﻪﺑﺎرهی ﺳﻮﻧﻨﻪ و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﺳﻮﻧﻨﯽ‪ .‬ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯿﺶ‬ ‫ﻟ‪‬ﺮه ﺋﻪو دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮﯾﯿﻪ ﺳﻮﻧﻨﻪﯾﻪ ﻛﻪ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯿﺎن ﻟﻪ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ‪ ١٩٢١‬ﺗﺎوهﻛﻮ ‪ ،٢٠٠٣‬ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺳﻪرهﺗﺎ دهﺑ‪‬ﺖ ﺋﻪوه روون ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه ﻛﻪ‬ ‫ﺟﯿﺎوازی ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ‪ ،‬ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژی‪ ،‬ﭼﯿﻨﺎﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺋﻪو دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮﯾﺎﻧﻪدا و ﺋﻪو وﺗﻪﯾﻪی‬ ‫ﻛﻪ ده‪‬ﺖ‪» :‬ھﻪژﻣﻮوﻧﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪ ﺑﻪ ﺳﻪر دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﺪا« ﻛﻪ وﺗﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎڕۆﺷﻨﻪ و ﭼﻪواﺷﻪﻛﺎرﯾﯿﻪ‬ ‫ﺑﻪﺑ‪ ‬رووﻧﻜﺮدﻧﻪوهی ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﺎن‪ ،‬دهﻛﺮ‪‬ﺖ‬ ‫ﻟﻪوه ﺑﻜﯚ‪‬ﯿﻨﻪوه ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﺳﻮﻧﻨﻪ ﺑﻮون‬ ‫رهﮔﻪز‪‬ﻜﯽ ﺋﺎراﺳﺘﻪﻛﻪر ﺑﻮو ﯾﺎن ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪهر ﺑﻮو ﻟﻪو‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧﻪدا ﺋﻪو ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﻪﯾﺶ ﭼﯽ ﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﻪو‬ ‫ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﺗ‪‬ﺪا ﺑﻪﻛﺎردهھ‪‬ﻨﺮا ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ ھﻪر ﻧﻪوهﯾﻪك‬ ‫ﻟﻪ ﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪدا‪.‬‬ ‫ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﻪوهی ﻣ‪‬ﮋووی دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮﯾﯿﻪ ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎن‬ ‫ﺋﻪواﻧﻪی ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺎن ﻛﺮد واﻣﺎن ﻟ‪‬‬ ‫دهﻛﺎت ﺳ‪ ‬ﻧﻪوه ﻟﻪم ﻧﻪواﻧﻪ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦ‪:‬‬ ‫ﻧﻪوهی ﯾﻪﻛﻪم ﺋﻪواﻧﻪی ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺎن دهﻛﺮد‬ ‫ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﭘﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﺪا ﻛﻪ رهﮔﻪز‪‬ﻜﯽ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪوﺗﻮو‬ ‫ﻧﻪﺑﻮون ﻟﻪ داﻣﻪزراوهی ﺑﯿﺮۆﻛﺮاﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ﯾﺎﺧﻮد‬ ‫ﺳﻮﭘﺎی ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﺪا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ دووﺑﺎره داڕ‪‬ﮋراﻧﻪوهو و‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﺳﺖ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰهﻛﺎﻧﻪوهو ﺋﻪو ھﻪوادارﯾﯿﻪ‬ ‫ﻋﻪرهﺑﯿﻪی ﻛﻪ ﭘﺎ‪‬ﭙﺸﺘﯿﺎن دهﻛﺮد‪ .‬ﻟﻪ رووی‬ ‫ﭼﯿﻨﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪوه ﺋﻪم دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮﯾﯿﻪ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺖ ﺑﻮو ﺑﻪ‬ ‫ﺋﻪرﺳﺘﯚﻛﺮاﺗﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه‪ ،‬ﺧﺎوهن ھﻪوادارﯾﯿﻪﻛﯽ‬ ‫ﻟﯿﺒﺮا‪‬ﯽ ﺳﻪر ﺑﻪ رۆژﺋﺎوا ﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪم دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮﯾﯿﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻋﻪﻗ‪‬ﯿﻪﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ھﺎﺗﺒﻮون‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﺟﯿﺎﻛﺎری ﻣﻪزھﻪﺑﯿﺎن ھﻪﺑﻮو ﺑﯚﯾﻪ‬ ‫ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﻪﺗﯽ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪم ﻧﻪوهدا‪.‬‬ ‫ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰهﻛﺎن ﭘﺸﺘﯿﺎن ﺑﻪو دهﺳﺘﻪﺑﮋ‪‬ﺮﯾﯿﻪ ﺑﻪﺳﺖ ﻟﻪ‬ ‫ﺋﯿﺪارهداﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺪا‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﺎن‬ ‫‪24‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﺑﻪ ﭼﯿﻨ‪‬ﻜﯽ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪهوارو ﺷﺎرهزا ﻟﻪ ﺋﯿﺪارهدا ﺑﻪﺳﺖ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟﻪ دهزﮔﺎی ﺑﯿﺮۆﻛﺮاﺗﯽ دهو‪‬ﻪﺗﺪا ﻛﻪ‬ ‫ﺋﻪو ﻛﺎت ﻧﻪﺑﻮو‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪواﻧﻪ ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮو و ﻟﻪ رۆ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫)ﺑﻪﻏﺪا‪ ،‬ﺑﻪﺳﺮه‪ ،‬ﻣﻮﺳ‪ ،(‬ﺋﻪواﻧﻪش زۆرﯾﻨﻪﯾﺎن‬ ‫ﺳﻮﻧﻨﻪ ﺑﻮون‪ ،‬ﭘ‪‬ﺶ ﺋﻪوهی ﺟﻮ‪‬ﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﺑ‪‬و‬ ‫ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮورهوه دهﺳﺖ ﭘ‪ ‬ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ ﭼﻠﺪا‬ ‫رووهو ﺑﻪﻏﺪا و ﺑﻪﺳﺮه ﺑﻪﻣﺎﻧﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺮدن ﺑﻪﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪﻻی ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﻪی ﺳﻮﻧﻨﯽ‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﻧﻪﺧﻮ‪‬ﻨﺪهوارﯾﯽ ﺑﻪرﺑ‪‬و ﺑﻮو‬ ‫ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪ ﺷﯿﻌﻪﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎﻧﺪا )ﻣﻪﺑﻪﺳﺖ ﻟ‪‬ﺮهدا‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوره‪ ،‬ﺧﻮ‪‬ﻨﺪهواراﻧﯽ ﺷﯿﻌﻪ ﻟﻪ ﻛﺎزﻣﯿﻪو وﻓﻮراﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوهڕاﺳﺖ – ﻧﻪﺟﻪف‪ ،‬ﻛﻪرﺑﻪﻻ‪ ،‬ﺣﻠﻪ‪ -‬ﺑﻮون ﻛﻪ‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑﻮون‪ ،‬ﺋﻪوهش ﻟﻪﮔﻪڵ وﯾﺴﺘﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰهﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪدهﮔﺮﺗﻪوه ﻟﻪ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﺣﻮﻛﻤ‪‬ﻜﯽ ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﺳﻪرهڕای ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﯽ داﻣﻪزراوهی‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺷﯿﻌﻪ ﻟﻪ ﺑﻪرھﻪ‪‬ﺴﺘﯽ ﻛﺮدﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺗﺎزه‬ ‫داﻣﻪزراوی ﻋﯿﺮاق(‪.‬‬ ‫ﺋﻪو ﺟﯿﺎﻛﺎرﯾﯿﻪ ﻟﻪ ھﻪﻟﯽ ﻓ‪‬ﺮﺑﻮون ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺳﻮﻧﻨﻪو‬ ‫ﺷﯿﻌﻪدا ﺳ‪ ‬ھﯚﻛﺎر ھ‪‬ﻨﺎﯾﻨﯿﯿﻪ ﺋﺎراوه‪:‬‬ ‫‪ /١‬دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دادهﻣﻪزراﻧﺪ ﺑﯚﯾﻪ ﺳﻮﻧﻨﻪ ھﺎﻧﺎﯾﺎن ﺑﯚ ﻓ‪‬ﺮﺑﻮون دهﺑﺮد‬ ‫وهﻛﻮ ھﯚﻛﺎر‪‬ﻜﯽ داﻣﻪزراﻧﺪن‪.‬‬ ‫‪ /٢‬ﺑﻮﻧﯿﺎﺗﯽ داﻣﻪزراوهی ﺷﯿﻌﻪﯾﯽ واﯾﻪ ﻛﻪوا‬ ‫ﺋﻪو ﭘﻪرﺳﺘﻨﻪی ﻣﻮﺳ‪‬ﻤﺎن ﺑﻪﺑ‪ ‬ر‪‬ﻮﺷﻮ‪‬ﻨﮕﯿﺮی‬ ‫ﻣﻪرﺟﻪﻋﯿﻪت دهﯾﻜﻪن ﺑﻪﺗﺎ‪‬ﻪ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﯽ‬ ‫داﻣﻪزراوهی ﺷﯿﻌﻪ و ﻣﻪرﺟﻪﻋﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﯽ‬ ‫ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﯿﺎن ھﻪﺑﻮوه ﻟﻪﺳﻪر ﺟﻪﻣﺎوهر ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪت‪.‬‬

‫‪ /٣‬ﺋﻪو ﺟﯿﺎﻛﺎرﯾﻪی ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺷ‪‬ﺨﯽ ﻋﻪﺷﯿﺮهﺗﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮور ﻟﻪﮔﻪڵ رۆژﺋﺎواو ﻧﺎوهڕاﺳﺖ ھﻪﯾﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﺷﻮور ﺳﯿﺴﺘﻤ‪‬ﻜﯽ ﻓﯿﺪرا‪‬ﯽ ﭘﺮاﻛﺘﯿﺰه دهﻛﺎت‬ ‫ﻛﻪ ﺷ‪‬ﺨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوهن زهوﯾﻮزارن و ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺎن‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻪﻛﯽ ﭼﯿﻨﺎﯾﻪﺗﯽ وهك ﺋﻪوهی ﺷ‪‬ﺨﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫رۆژﺋﺎواو ﻧﺎوهڕاﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ‬ ‫ﺑﺎوﻛﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ‪.‬‬ ‫ﺋﻪو ﮔﺮﻓﺘﺎﻧﻪی ﻧ‪‬ﻮان ﺷ‪‬ﺦ و رهﻋﯿﻪت وای ﻛﺮد‬ ‫ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮور ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ ﺑﻪ دهﺳﻪ‪‬ﺗ‪‬ﻚ ھﻪﺑ‪‬ﺖ ﺋﻪو‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻤﻪ ﺑﺒﺎت ﺑﻪڕ‪‬ﻮه ﻛﻪ ﻟﻪ ﺧﻮدی ﺷ‪‬ﺨﺪا ﺧﯚی‬ ‫دهﺑﯿﻨﯿﻪوه‪ .‬ﺋﻪﻣﻪش ﺋﻪوه دهردهﺧﺎت ﺑﯚچ ﺗﺎﻛﯽ‬ ‫ﺷﯿﻌﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﻣﻪرﺟﻪع ﻻﺑﺪات‪ .‬ھﻪروهك‬ ‫ھﯚﻛﺎر‪‬ﻜﯽ ﯾﻪﻛﻼﻛﻪرهوه ﺑﻮو ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر داوای ﺷ‪‬ﺦ ﻧﻪﭼﻨﻪ ﺑﻮاری ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﻪوه‪.‬‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻪﻛﯽ ﻗﻮڵ ھﻪﺑﻮو ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان‬ ‫داﻣﻪزراوهی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺷﯿﻌﯽ و ﺳﻪرۆك ھﯚزه‬ ‫ﺷﯿﻌﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺑﻪوهی ﺳﻪرۆك ھﯚزهﻛﺎن ﺗﻪﻣﻮﯾﻠﯽ‬ ‫داﻣﻪزراوه ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهﻛﺮد ﺑﻪ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫)ﺧﻮﻣﺲ و زهﻛﺎت‪ (..‬ﻟﻪ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﺎن‪.‬‬

‫ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﻪوه دهﺑ‪‬ﺖ‪ .‬دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺋﻪم‬ ‫ﯾﺎﺳﺎﯾﻪ ﺑﻮو ﺑﻪ ‪ ٢٧‬وﯾﻼﯾﻪﺗﻪوهو ﻟﻪ ھﻪرﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯿﺎﻧﺪا‬ ‫ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ »ﺳﻨﺠﻖ« ھﻪﺑﻮو ﻟﻪ ھﻪر »ﺳﻨﺠﻖ«‪‬ﻜﯿﺸﺪا‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﻗﻪزاﯾﻪك ھﻪﺑﻮو‪ ،‬ﻗﻪزاﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪﺳﻪر ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎﺣﯿﻪو ﮔﻮﻧﺪ‪‬ﻜﺪا داﺑﻪش دهﺑﻮون‪ .‬واﻟﯽ دهﺳﻪ‪‬ﺗ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻓﺮاواﻧﯽ ھﻪﺑﻮو‪ ،‬ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ ھﻪر ﺳﻨﺠﻖو ﻗﻪزاﯾﻪﻛﯿﺸﺪا‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﯿﺪاری ھﻪﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﯿﺪاری ھﻪر‬ ‫وﯾﻼﯾﻪﺗ‪‬ﻜﯿﺶ ﻟﻪ ھﻪﺷﺖ ﻛﻪس ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﺒﻮو ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮون ﻟﻪ ﺧﻮدی واﻟﯽو ﺟ‪‬ﮕﺮهﻛﻪیو ﻣﻪﺋﻤﻮری داراﯾﯽو‬ ‫ﻗﺎزیو ﭼﻮار ﻛﻪﺳﯽ ﺗﺮ ﻛﻪ ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺧﻪ‪‬ﻜﯿﯿﺎن‬ ‫دهﻛﺮدو ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺋﺎ‪‬ﯚز ھﻪ‪‬ﺪهﺑﮋ‪‬ﺮدران ﻛﻪ‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﻣﻮﺳ‪‬ﻤﺎنو ﻣﻪﺳﯿﺤﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﻪﯾﺎن‬ ‫دهﻛﺮد‪ .‬ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ ﮔﺮهﻧﺘﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ دادوهری ﻟﻪ‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﻛﺎروﺑﺎره ﻣﻪدهﻧﯽو‬ ‫ﺋﻪﻣﻨﯽو ﺳﯿﺎﺳﯽو دادوهرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺳﻪر ﺑﻪ وﯾﻼﯾﻪت‬ ‫ﺑﻮونو ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪر‪‬ﻜﯿﺶ ﺑﯚ ھﻪر ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯿﺎن داﻧﺮاﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ ﺳﻪرهڕای ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪڕ‪‬ﻮﺑﻪر‪‬ﻜﯽ ﺗﺎﺑﻪت ﺑﻪ داراﯾﯽ‬ ‫ﻛﻪ راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ وهزﯾﺮی داراﯾﯿﻪوه ھﻪﺑﻮو‬ ‫ﻟﻪ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺖ‪ .‬دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎداﻧﺎﻧﯽ وﯾﻼﯾﻪﺗﯿﺶ ﻟﻪ‬ ‫ﭼﻮار ﻧﻮ‪‬ﻨﻪری ھﻪر ﺳﻨﺠﻘ‪‬ﻚ ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﺒﻮو ﻛﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﺟﺎر‪‬ﻚ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﺎن دهﻛﺮد‪.‬‬ ‫داوای ﻻﻣﻪرﻛﻪزی‬ ‫ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻣﻪدﺣﻪت ﭘﺎﺷﺎ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ‬

‫وﯾﻼﯾﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﻧﺎوﭼﻪی ﺑﻪ‪‬ﻘﺎن ﺑﻪدهﺳﺘﯽ ھ‪‬ﻨﺎن‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﮔﻪورهﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر دهرﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻪم ﯾﺎﺳﺎﯾﻪدا‬ ‫ھﻪﺑﻮو‪ ،‬ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻨﯽ ﺋﻪو ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﺎﻧﻪش ﻛﻪ ﻣﻪدﺣﻪت ﭘﺎﺷﺎ‬ ‫ﭘﻪﯾ‪‬هوی دهﻛﺮد ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ ﺑﻪدﯾﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﺎنو دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺷﯿﺎوو‬ ‫ﺑﻪﺷﺪاری ﭘ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺮدﻧﯽ ﻛﺎروﺑﺎری‬ ‫وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﻪﯾﺎﻧﺪا‪ .‬دوای ﺗ‪‬ﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ دوو ﺳﺎڵ ﺑﻪﺳﻪر‬ ‫ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﻪﺗﯽ ﻣﻪدﺣﻪت ﭘﺎﺷﺎ ﻟﻪ وﯾﻼﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪﻟﺘﻮﻧﺎدا‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶو ﻧﯿﺰام ﺑﯚ ﺋﻪو وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﺑﮕ‪‬ﺘﻪوه‪،‬‬ ‫ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺧﯚﺑﻪﺧﺶ‪،‬‬ ‫وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﻪ ﺑﻪرهوﭘ‪‬ﺶ ﭼﻮوﻧ‪‬ﻜﯽ ﺑﻪرﭼﺎوی ﺑﻪﺧﯚوه‬ ‫ﺑﯿﻨﯽو داھﺎﺗﯽ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﻪ ﻟﻪ ‪ ٢٦‬ھﻪزار ﻛﯿﺴﻪوه‬ ‫ﺑﻮو ﺑﻪ ‪ ٣٠٠‬ھﻪزار ﻛﯿﺴﻪ‪ .‬دواﺗﺮ ﻣﻪدﺣﻪت ﭘﺎﺷﺎ ﻟﻪ‬ ‫ﺋﻪﺳﺘﻪﻧﺒﻮ‪‬ﻪوه ﺑﺎﻧﮕﻜﺮاﯾﻪوهو ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎر‪‬ﺘﯽ وﯾﻼﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ﺑﻪﻏﺪای ﭘ‪‬ﺴﭙ‪‬ﺮدراو ﭘﺎﺷﺎن ﮔﻮازراﯾﻪوه ﺑﯚ دﯾﻤﻪﺷﻖ‪،‬‬ ‫ﻣﻪدﺣﻪت ﭘﺎﺷﺎ ﺑﯚ ھﻪر ﺷﻮ‪‬ﻨ‪‬ﻚ ﺑﻨ‪‬ﺮدراﯾﻪ ھﻪﻣﺎن‬ ‫دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوی ﻟﻪو ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪش ﺑﻪدﯾﺪهھ‪‬ﻨﺎ و‬ ‫ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪ و راﭘﯚرﺗﯽ ﻟﻪ ﺋﻪﻟﺘﻮﻧﺎو ﺑﻪﻏﺪاو دﯾﻤﻪﺷﻘﻪوه‬ ‫ﺑﯚ دهﺳﻪ‪‬ﺗﺪاراﻧﯽ ﺋﻪﺳﺘﻪﻧﺒﻮڵ دهﻧﺎردو ﺑﻪردهوام‬ ‫داوای ﻟ‪‬ﺪهﻛﺮدن ﻛﻪ ﻟﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﻪﺗﯽ ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪت‬ ‫دوورﺑﻜﻪوﻧﻪوهو ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻻﻣﻪرﻛﻪزی ﭘﻪﯾ‪‬هو ﺑﻜﻪن‪.‬‬ ‫ﺳﻪرهڕای ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو دهﺳﺘﻜﻪوﺗﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺳﻮ‪‬ﺘﺎن‬ ‫ﻋﻪﺑﺪوﻟﺤﻪﻣﯿﺪ ﯾﺎﺳﺎی وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪ‪‬ﻮهﺷﺎﻧﺪهوهو‬ ‫ﺟﺎر‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ دهﺳﺘﯽ ﮔﺮﺗﻪوه ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯽ‬

‫رهھﺎ‪ ،‬ﺋﻪوهش ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ھﯚﻛﺎری داڕﻣﺎﻧﯽ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎنو ﻟﻪﺑﻪرﯾﻪك ھﻪ‪‬ﻮهﺷﺎﻧﯽ ﺧﯚرھﻪ‪‬ت‬ ‫ﺑﻮو ﻛﻪ دواﺗﺮ ﺑﻮوه ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑ‪‬ﻦو‬ ‫ﺗﻪﺣﻪﻛﻮم ﺑﻪ ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ ﮔﻪﻟﻪﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه ﺑﻜﻪن‪.‬‬ ‫ﻋﯿﺮاق ھﻪر ﻟﻪﺳﻪرﺗﺎی دروﺳﺖ ﺑﻮوﻧﯿﻪوه ﺗﺎ رووﺧﺎﻧﯽ‬ ‫رژ‪‬ﻤﯽ ﺑﻪﻋﺲ‪ ،‬ھﯿﭻ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯿﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻪﺧﯚوه‬ ‫ﻧﻪﺑﯿﻨﯿﻮهو ﺋ‪‬ﺴﺘﺎش ﺑﻪدهﺳﺖ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏﻪوه دهﻧﺎ‪‬ﻨﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﻪرهڕای ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻛﻪﻣﻮﻛﻮڕی‪ ،‬ﺋﻪو راﭘﻪڕﯾﻨﻪ‬ ‫ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪووهی ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﺎﺗﯚﺗﻪ ﺋﺎراوه ﺟ‪‬ﯽ دﯾﺮاﺳﻪﻛﺮدنو ر‪‬ﺰﮔﺮﺗﻨﻪو‬ ‫دروﺳﺘﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدیو‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻤ‪‬ﻜﯽ ﻻﻣﻪرﻛﻪزی ﺳﯿﺎﺳﯽ دهﺳﻪﻟﻤ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻪرﺟﯽ ﻣﺎﻧﻪوهی ھﻪر دهو‪‬ﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﻪﯾ‪‬هوﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ‬ ‫ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﭘﺎﺷﺎن ﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪو ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﻪ ﺗﺎوهﻛﻮ دهﮔﻪﯾﻨﻪ ﭘ‪‬ﻜﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﻗﻪوارهﯾﻪك ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪر‬ ‫دهﺳﺘﻮهرداﻧ‪‬ﻜﯽ دهرهﻛﯽ ﺑﯿﭙﺎر‪‬ﺰ‪‬ﺖ‪ .‬ﺑﻪ راﺳﺘﯽ‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻤﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺑﻪ ر‪‬ﻜﻪوت ﻧﯿﯿﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪوﺗﻮوﺗﺮﯾﻨﯽ دهو‪‬ﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ‬ ‫ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘﻪﯾ‪‬هو دهﻛﻪن‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ‪ -‬ﻋﻪزﯾﺰ ﺑﺮو‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪27‬‬

‫ﻋﯿﺮاﻗﯽ‬

‫رهوﺗﯽ ﭘ‪‬ﭽﺎوﭘ‪‬ﭽﯽ‬ ‫ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‬ ‫ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺷ‪‬ﻮاز‪‬ﻜﻪ ﻟﻪ ﺷ‪‬ﻮازهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﻪﺗﯽ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻪروهری ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻧ‪‬ﻮ ھﻪر‪‬ﻤﻪﻛﺎن و دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدی‬ ‫ﻣﻪرﻛﻪزی دهﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﺳﻪروهری ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ دهرهوه ھﻪر ﻟﻪ‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﺪا دهﻣ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه‪ .‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﭼﻪﻧﺪ ھﻪ‪‬واردﻧ‪‬ﻚ‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ ،‬دهﺳﺘﻮوری ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ و‪‬ت رێ ﺑﻪ ھﻪر‪‬ﻤﻪﻛﺎن دهدات ﺟﯚر‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺳﻪروهری‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ دهرهوهﯾﺎن ھﻪﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫دهﺳﺘﻮوری ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﺳﯚﭬ‪‬ﺘﯽ ﺟﺎران ر‪‬ﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﯚﻣﺎرهﻛﺎﻧﯽ ژ‪‬ﺮ دهﺳ‪‬ﺗﯽ ﺧﯚی داﺑﻮو‬ ‫ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻪ وﯾﺴﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﭽﻨﻪ ﻧ‪‬ﻮ ر‪‬ﻜﺨﺮاوه‬ ‫ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه )ھﻪر ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهش ﺑﻮو ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ‬ ‫ﺳﯚﭬ‪‬ﺘﯽ ﺟﺎران ﺳ‪ ‬ﻛﻮرﺳﯽ ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻪی ﮔﺸﺘﯿﯽ‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﺪا ھﻪﺑﻮو‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ روﺳﯿﺎی ﺳﭙﯽ‪ ،‬ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎو ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ‬ ‫ﺳﯚﭬ‪‬ﺖ(‪ .‬ھﻪروهك دهﺳﺘﻮوری ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎی ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدی‬ ‫ﻣﺎﻓﯽ ﺋﻪوهی داﺑﻮوه وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﺎن ﻛﻪوا ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻨﺎﻣﻪو‬ ‫ﺋﺎ‪‬ﻮﮔﯚڕی دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﺑﻜﻪن‪.‬‬ ‫ﺑﺰاﭬﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﭼﻮار ﭘﺎرﭼﻪﻛﻪی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﯾﻪﻛﻪم ﺑﺎﻧﮕﻪوازﻛﻪری ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯽ ﺑﻮون ﻟﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﻪﺗﯿﺪا‪.‬‬ ‫دوای ﺋﻪوهی »ﺑﺘﻪﻛﻪ«ش ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا رووﺧﺎ‪،‬‬ ‫دهﻧﮕ‪‬ﻜﯽ زۆر ﭼﻮوه ﭘﺎڵ دهﻧﮕﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪ و‬ ‫داوای ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﻪﺗﯿﺎن‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺑﺎﻧﮕﻪوازهﻛﻪ‬ ‫ﻟﻪ دهرهوهی ﻋﯿﺮاق و ﻟﻪو و‪‬ﺗﺎﻧﻪﺷﺪا ﺑ‪‬وﺑﯚوه ﻛﻪ‬ ‫ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯽ رهھﺎوه‬ ‫دهﻧﺎ‪‬ﻨ‪‬ﺖ؟ ﺋﻪو ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﻪی ﺑﻪﺟﯚر‪‬ﻚ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮی ﻓﻪراﻣﯚﺷﻜﺮدووه ﻛﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﻪﻛﻪ ﺑﯚﺗﻪ ھﻪڕهﺷﻪ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﯾﻪﻛﭙﺎرﭼﻪﯾﯽ ﺋﻪو و‪‬ﺗﺎﻧﻪ‪ .‬ﻟﻪوﻻﺷﻪوه‪ ،‬زۆر‪‬ﻚ‬ ‫ﻟﻪ ﻻﯾﻪﻧﮕﺮاﻧﯽ ھﺰری ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ ﺗﻮﻧﺪڕهو ﯾﺎن ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ‬ ‫ﺑﯿﺮﺗﻪﺳﻚ ﺑﻪﺟﯚر‪‬ﻚ ﺗﻪﻣﺎﺷﺎی ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪت دهﻛﻪن‬ ‫وهك ﺋﻪوهی ھﺰر‪‬ﻜﯽ ﺗﺎزه ﺑ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪو ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﺑﯿﺪﻋﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺘﯿﻌﻤﺎری ﺧﯚرﺋﺎوای‬ ‫ﻣﻪﺳﯿﺤﯽو و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﺧﯚرﺋﺎوا دهﯾﺎﻧﻪو‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﻤﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎﭼﭙﻪرﺳﺘﯽ ﻛﻪ ﭘ‪‬ﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ھﻪزار‬ ‫ﺳﺎڵ دهﺳﺘﯽ ﭘ‪‬ﻜﺮدوه ﯾﻪك رﯾﺰی ﻣﻮﺳ‪‬ﻤﺎﻧﺎن ﻛﻪرت‬ ‫ﺑﻜﻪن‪.‬‬ ‫‪26‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻻﻣﻪرﻛﻪزی ﺧﯚرھﻪ‪‬ت‬ ‫ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺑﻪﻻﻣﺎﻧﻪوه ﻧﻪﻧﮕﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﻮود ﻟﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ وهرﺑﮕﺮﯾﻦ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ زاﻧﯿﺎری ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻛﻪس راﺳﺖ ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوهو‬ ‫ﺑﮕﻪڕ‪‬ﯿﻨﻪوه ﺑﯚ ﻣ‪‬ﮋوو‪ ،‬ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ ﻛﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ‬ ‫ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎر ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﺪا ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺮاوه‪،‬‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺳﯚﻣﻪرﯾﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﭘ‪‬ﻨﺞ ھﻪزار ﺳﺎڵ‬ ‫ﭘ‪‬ﺶ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮوری ﻋﯿﺮاﻗﺪا دروﺳﺖ ﺑﻮوه‪،‬‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدی ﺑﻮوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ﺷﺎره ﺳﯚﻣﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ )ﺋﻪرﯾﺪۆ‪ -‬ﺑﺎدﺗﭙﯿﯿﺮا‪ -‬ﻟﺮك‪-‬‬ ‫ﺳﺒﺎر‪ -‬ﺷﺮوﺑﺎك( ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﺒﻮو‪ ،‬ﻟﻪ ﺳﻮرﯾﺎش ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻣﻮرﯾﯿﻪ ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺣﻪﻟﻪب ﯾﻪﻛﯿﺎن دهﮔﺮت ﺑﯚ‬ ‫رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﺋﺎﺷﻮرﯾﯿﻪﻛﺎن‪ ،‬ھﻪروهھﺎ دواﺗﺮﯾﺶ‬ ‫ﺋﺎراﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ھﻪر ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ھﻪڕهﺷﻪﯾﻪﻛﯽ دهرهﻛﯽ وهك‬ ‫ﺋﺎﺷﻮرﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ت و ﻋﺒﺮﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮور‬ ‫ﺑﺒﻮﻧﺎﯾﻪﺗﻪوه ﻟﻪ ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪی دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدیو ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دﯾﻤﻪﺷﻖ ﯾﻪﻛﯿﺎن دهﮔﺮت‪.‬‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺶ ھﻪر ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺧﻪﻟﯿﻔﻪ‬ ‫ﻻﻣﻪرﻛﻪزﯾﯿﻪﺗﯿﺎن‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ‬ ‫راﺷﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه‬ ‫ﭘﻪﯾ‪‬هوﻛﺮدووه‪ ،‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺋﻪرﻣﯿﻨﯿﺎ ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮ دهو‪‬ﻪﺗﯽ‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺪا ﺧﺎوهﻧﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ﺧﯚی ﺑﻮو زﻣﺎن‬ ‫و ﻛ‪‬ﺴﺎﻛﻪﺷﯽ ﺑﻪ ﭘﺎر‪‬ﺰراوی ﻣﺎﻧﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن‬ ‫ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هوا ﺋﻪرﻣﻪﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺸﻪوه ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﻪﺗﯽ‬ ‫دهﻛﺮان ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﻛﻪﺳﯿﺸﯿﺎن ﮔﺮﯾﮕﯚر ﻣﺎﻣﯿﻜﻮﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪرﻣﻪﻧﯿﺶ ﺷﺎن ﺑﻪﺷﺎﻧﯽ ﻣﻮﺳ‪‬ﻤﺎﻧﻪﻛﺎن‬ ‫دژی ﺧﻪرز ﺟﻪﻧﮕﺎنو ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٧١٩‬ی ﻣﯿﻼدی ﺑﻪدواوه‬ ‫ﺳﻪراﻧﻪی ﺳﻪﭘ‪‬ﻨﺮاوی ﺳﻪر ﺋﻪﻣﺎرهﺗﯽ ﺋﻪرﻣﯿﻨﯿﺎش‬ ‫ﻻﺑﺮا‪ .‬واﻟﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪژ‪‬ﺮ ﺳﺎﯾﻪی دهو‪‬ﻪﺗﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪ‬ ‫ﯾﻪك ﻟﻪدوای ﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﺪا دهﺳﻪ‪‬ﺗ‪‬ﻜﯽ ﻓﺮاواﻧﯿﺎن ﻟﻪﻧ‪‬ﻮ‬ ‫وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ھﻪﺑﻮو‪ ،‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﭼﻪﻧﺪ‬

‫وﯾﻼﯾﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﻧﯿﻤﭽﻪ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚش ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮ دهو‪‬ﻪﺗﻪ‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﻪدا ھﻪﺑﻮون‪ .‬ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﻛﻪم دوای‬ ‫دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ و ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٥١٥‬دا‪،‬‬ ‫ﺳﻮ‪‬ﺘﺎن ﺳﻪﻟﯿﻢ ﯾﺎوز ﺑ‪‬ﯾﺎر‪‬ﻜﯽ ﺳﻮ‪‬ﺘﺎﻧﯽ دهرﻛﺮدو‬ ‫داﻧﺪهﻧ‪‬ﺖ ﺑﻪوهی ﻛﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هوا ﻛﻮردهﻛﺎن ‪ ١٦‬ﺋﻪﻣﺎرهﺗﯽ‬ ‫ﻋﻪﺷﺎﯾﻪری ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮوری ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﻪﺗﻪﻛﻪدا‬ ‫ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺒﻪن‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ھﺎﺗﻮو دهو‪‬ﻪت ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪر‬ ‫و‪‬ﺗ‪‬ﻜﯽ ﺑﯿﺎﻧﯿﺪا دووﭼﺎری رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوه ﺑﻮو دهﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻮﭘﺎﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﻪ و‪‬ت ﺑﻜﻪن‪ .‬ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ‬ ‫ﻣﻪﺣﻤﻮدی دووهﻣﺪا ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﯚڕا ﺑﯚ ﻣﻪرﻛﻪزﯾﯽ و ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎش ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪ ﻓﯚﻟﻜﯚرﯾﯿﻪ‬ ‫ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن ﺋﻪو ﻧﺎﺳﯚراﻧﻪﻣﺎن ﺑﯚ دهﮔ‪‬ﻧﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪو‬ ‫ﺳﻪردهﻣﻪدا ﺑﻪﺳﻪرﯾﺎﻧﺪا ھﺎﺗﻮوه‪ ،‬ﺗﺎ ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ‬ ‫ﺳﻮ‪‬ﺘﺎن ﻋﻪﺑﺪوﻟﻌﻪزﯾﺰ‪ ،‬ﺋﻪو ﻛﺎت ﺳﻪدری ﺋﻪﻋﺰهم ﻓﻮﺋﺎد‬ ‫ﭘﺎﺷﺎ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٨٦٤‬دا ﯾﺎﺳﺎی وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ دهرﻛﺮدو‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﮔﻪﻟﻪﻛﺎﻧﯽ ژ‪‬ﺮ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﭘ‪‬ﯽ‬ ‫ﮔﻪﺷﺒﯿﻦ ﺑﻮون‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ دوای ﺳﻪردهﻣ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﭘ‪ ‬ﻟﻪ ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽو ﺟﻪﻧﮓو ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ھﺎت‪.‬‬ ‫ﺑ‪‬ﯾﺎره ﺗﺎزهﻛﻪ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺮدﻧﯽ ﻛﺎروﺑﺎری‬ ‫وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﻪﯾﺎﻧﺪا ﺑﻪ ھﺎوﻛﺎری ﺋﻪﺳﺘﻪﻧﺒﻮڵ ﺑﻪﺷﺪار‬ ‫دهﻛﺮد‪ ،‬ﻟﻪ دهﻗﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪدا ھﺎﺗﺒﻮو ﻛﻪ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دهو‪‬ﻪت ﻟﻪ وﯾﻼﯾﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﻓﺮاواﻧﺘﺮدا ﯾﻪك دهﺧﺮ‪‬ﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺷﯿﺎوهوه ﺑﻪڕ‪‬ﻮهدهﺑﺮ‪‬ﺖو‬ ‫ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﻛﺎره ھﻪره ﮔﺮﻧﮕﻪﻛﺎﻧﺪا ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺎن ﺑﻪ‬

‫ﺋﻪو ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪی واﺷﻨﺘﯚنو ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﻪ ﮔﻪورهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎن ﺗ‪‬ﯽ ﻛﻪوﺗﻮون‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م زاراوهی »ﺗﺎﻛﻪ ﻛﻪس«‬ ‫ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ھﻪﻣﺎن ﺋﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ ﻧﺎﺑﻪﺧﺸ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ‬ ‫و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖو ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺳ‪‬ﯿﻪﻣﺪا‬ ‫ھﻪﯾﻪﺗﯽ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺋﻪوه »ﺳﺎﺗ‪‬ﻜﯽ ﻣ‪‬ﮋووﯾﯽ« ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺳﻪرۆك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺸﺪا‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ رهوﺗ‪‬ﻜﯽ ﻓﺮاوان دهﻛﺎت )زۆرﻛﻪس‬ ‫ﺋﻪو ﭘ‪‬ﺸﻮازﯾﯿﻪ ﮔﻪرﻣﻪی ﺳﻪرﻛﺮدهو رهوﺗﻪ‬ ‫ﺟﻪﻣﺎوهرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ‪ ،‬ﻓﻪرهﻧﺴﺎو ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟﻪﺑﯿﺮه‪ ،‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﻟﻪ ھﺎوﯾﻨﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٨‬دا‬ ‫وهك ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺳﻪرداﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪوروﭘﺎی ﻛﺮد(‪ .‬ﺋﻪو ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﻜﺮدﻧﻪش وﯾﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪرﺑ‪‬وی ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﺪهدات ﺑﯚ ﮔﯚڕان‪ ،‬ھﻪروهھﺎ‬ ‫ﭘ‪‬ﭽﺎﻧﻪوهی ﺋﻪو ﺳﺎ‪‬ﻧﻪی ﺑﻮش‪-‬ﯾﺶ ﻧﯿﺸﺎن دهدات‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎری ﺷﺎﻧﯽ و‪‬ﺗﻪﻛﻪی ﺧﯚی و ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺸﯽ ﻗﻮرس‬ ‫ﻛﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت »ﺳﺎﺗﻪ ﻣ‪‬ﮋووﯾﯿﻪﻛﻪ« ﻻی ھﻪره‬ ‫ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪﻛﻪی ﺋﯿﺪارهﻛﻪی ﺑﻮش )ﻧﻮری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ( ﻟﻪ‬ ‫ﻧﺎوﭼﻪی ﺧﯚرھﻪ‪‬تو ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺸﺪا ﺷﺎراوه ﻧﻪﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪو‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯿﯿﻪی ﻛﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻪوﭘﻪڕی‬ ‫ھ‪‬ﺰهوه ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻣﺎﻧﻪوهی دهﻛﺮد ﻟﻪ دهﺳﻪ‪‬ﺗﺪا‪،‬‬ ‫ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻋﯿﺮاق‪ ،‬ﻟﻪ ﺳﺎﺗ‪‬ﻜﯽ ﯾﻪﻛﻼﻛﻪرهوهدا‬ ‫ﺑﻪﺑ‪ ‬ھﯿﭻ دوود‪‬ﯿﯿﻪك راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﭘﻼﻧﻪﻛﻪی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ‬ ‫)ﺋﻪوﻛﺎت ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﺨﻮازهﻛﺎن ﺑﻮو( ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻪرﻛﯿﺰ دهﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھ‪‬ﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ داﺧﻮازﯾﯿﻪ ﻓﺮاواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﮔﻮﻧﺠﺎوه‪ .‬ﺋﻪو‬ ‫ﻛﺎت ﺋﻪم ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﻪی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ واﯾﻜﺮد رۆژﻧﺎﻣﻪی‬ ‫واﺷﻨﺘﯚن ﭘﯚﺳﺖ ﺑﻨﻮوﺳ‪‬ﺖ »ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ دهﻧﮕﯿﺪا ﺑﻪ‬ ‫ﺋﯚﺑﺎﻣﺎو ﭘﺸﺘﯽ ﻟﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪ ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮد‪«.‬‬ ‫داﺧﺴﺘﻨﯽ ﺑﻪﻧﺪﯾﺨﺎﻧﻪ‬ ‫ﺋﻪﻣ‪‬ۆ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺑﯚﺗﻪ ﺑﮋاردهﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽو‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮوﻧ‪‬ﻚ دهھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ ﻛﻪ وﯾﺴﺘﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرهو‬ ‫ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ »ﻛﯚتو ﺑﻪﻧﺪ« ﻛﺮدﺑﻮو‪ .‬ﺟ‪‬ﮕﺮهوهی‬ ‫ﺋﯚﺑﺎﻣﺎش ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ ﺟﯚن ﻣﺎﻛﯿﻨﯽ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی‬ ‫ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ھ‪‬ﺸﺘﻨﻪوهی‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻮو ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﻛﻪ ﺑﯚ ﺳﻪد ﺳﺎڵ‬ ‫در‪‬ﮋ دهﺑﯚوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ھﻪر ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم رۆژی‬ ‫دهﺳﺘﺒﻪﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻟﻪ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ وهﻛﻮ ﺳﻪرۆﻛﯽ‬ ‫وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن‪ .‬ﮔﻪوره ﺋﻪﻓﺴﻪراﻧﯽ‬ ‫ﺳﻮﭘﺎﻛﻪی ﺑﺎﻧﮓ ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﭘ‪‬ﯿﺎن راﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ‬ ‫»ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪﺳﻪرﯾﺎن ﭘﻼﻧ‪‬ﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو داﺑﻨ‪‬ﻦ‪«،‬‬ ‫ﺑﯚ ﺑﺮدﻧﻪﺳﻪری ﺋﻪو ﺑﻪ‪‬ﻨﻪی ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ھﻪ‪‬ﻤﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا داﺑﻮوی‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻨﻪﻛﻪش ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ‬ ‫»ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھ‪‬ﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻣﺎوهی‬

‫ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ﺧﯚی ﺑﻪ ﺗﺎﮐﻪﮐﻪﺳ‪‬ﮏ دهﺑﻪﺧﺸ‪‬ﺖ‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﮐﺎن ده‪‬ﺖ ﺧﯚﺗﺎن ﮔﺮێ ﮐﻮ‪‬ﺮهﮐﺎن ﺑﮑﻪﻧﻪوه‬ ‫ﺷﻪش ﻣﺎﻧﮕﺪا«‪ .‬ﯾﻪﻛﻪم رۆژی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺑﻪﺷ‪‬ﻚ ﺑﻮو‬ ‫ﻟﻪو ‪ ١٠٠‬ﺳﻪﻋﺎﺗﻪی ﺳﻪرهﺗﺎی دهﺳﺘﺒﻪﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻟﻪ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯿﺪا ﻛﻪ ﺑﻪ »ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬اﻧﻪﺗﺮﯾﻦو‬ ‫رﯾﺸﻪﯾﺘﺮﯾﻦ« ﻛﺎت وهﺳﻒ دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﻣ‪‬ﮋووی ﻧﻮ‪‬ﯽ‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎدا‪ ،‬ھﻪر ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪداﺑﻮو ﻛﻪ ﺑ‪‬ﯾﺎری داﺧﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮﺗﻮﺧﺎﻧﻪی ﮔﻮاﻧﺘﺎﻧﺎﻣﯚ درا‪ ،‬ﺋﻪو ﮔﺮﺗﻮﺧﺎﻧﻪﯾﻪی‬ ‫ﻛﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﺑﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﯽ »ﺗﯿﺮۆر«‬ ‫دهﺳﺘﮕﯿﺮﻛﺮاون‪ .‬ھﻪروهھﺎ ﺑ‪‬ﯾﺎردرا ﻛﻪ ﺋﻪﺷﻜﻪﻧﺠﻪدان‬ ‫راﺑﮕﯿﺮ‪‬ﺖو ﺋﻪو ﮔﺮﺗﻮﺧﺎﻧﻪ ﻧﮫ‪‬ﻨﯿﺎﻧﻪش داﺑﺨﺮ‪‬ﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ھﻪوا‪‬ﮕﺮی ﺑﻪ ﻧﮫ‪‬ﻨﯽو ﺑﻪﺑ‪‬ﯾﺎری ﺳﻪرۆك‬ ‫ﺑﻮش دروﺳﺘﯽ ﻛﺮدوون‪ .‬ﻧﺎردﻧﯽ ﻧ‪‬ﺮدهش ﺑﯚ ﺋﻪو‬ ‫ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪی ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی‬ ‫ﺑﻪﺧﯚوه دهﺑﯿﻨﻦ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪش ﻛﺮدﻧﯽ ﭘﻼﻧﯽ‬ ‫رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ﭘﻼﻧﯽ ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﻟﻪ‬ ‫ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺑﻮون‪.‬‬ ‫راﺳﺘﻪ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ وﺗﯽ و‪‬ﺗﻪﻛﻪی ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺑﻪﺟ‪‬ﺪهھ‪‬ﺖو‬ ‫ﻋﯿﺮاق‬ ‫»ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﻪ«‬ ‫دهﯾﮕ‪‬ﺘﻪوه ﺑﯚ ﮔﻪﻟﻪﻛﻪی‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ وﺗﻪ‬ ‫ﻧﺎﻓﻪرﻣﯿﯿﻪﻛﺎن »ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﻪ« ﺋﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ‬ ‫ﻧﺎﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن راﭬﻪی دهﻛﻪنو‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﻛﺸﺎﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ در‪‬ﮋﺧﺎﯾﻪن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎر‪‬ﺘﯽ ھﺎوﺑﻪش ﺑﻮون ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪاو ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎر‪‬ﺘﯽ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺮدﻧﯽ‬ ‫و‪‬ﺗﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﺨﻪﻧﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚی ﺧﯚﯾﺎن‪ ،‬ﻧﻪك ھ‪‬ﺰهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ وهك ﭘﯚﻟﯿﺴ‪‬ﻚ ﺑﻤ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوهو ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﺎت‪ .‬ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﻪ‬ ‫ﻗﻮو‪‬ﻜﺮدﻧﻪوهی دﯾﺎﻟﯚﮔﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﻪﻛﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﻟﻪﺧﯚ دهﮔﺮ‪‬ﺖ‪ .‬دوا راﭘﯚرﺗﯽ وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی‬

‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ )ﭘﻨﺘﺎﮔﯚن( ﺑﻪ راﺷﻜﺎوی ﺟﻪﺧﺘﺪهﻛﺎﺗﻪوه‬ ‫ﻟﻪوهی »ﺋﻪو ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪﯾﻪی رووﺑﻪڕووی‬ ‫ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﻋﯿﺮاق دهﺑ‪‬ﺘﻪوه ﺧﯚی ﻟﻪ ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ﻗﻮو‪‬ﻪﻛﺎﻧﺪا دهﺑﯿﻨ‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪھﻪر ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ ﺋﻪﮔﻪری ﺗﻪﻗﯿﻨﻪوهﯾﺎن ھﻪﯾﻪ‪«.‬‬ ‫ﺋﯿﺪارهی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻗﻮو‪‬ﻜﺮدﻧﻪوهی دﯾﺎﻟﯚگو‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوریو رۆﺷﻨﺒﯿﺮی دهﻛﺎﺗﻪ‬ ‫ﺟ‪‬ﮕﺮهوهی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯿﻪ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪ ﻓﺮاواﻧﻪﻛﻪی‬ ‫ﺋﯿﺪارهی ﺑﻮش ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق‪» ،‬ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﻪ« ﻻی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪوهی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺖو ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺪا‬ ‫ﺷﻪﻓﺎﻓﺎﻧﻪﺗﺮ ﻣﺎﻣﻪ‪‬ﻪ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﻪﺑﻪرﯾﺸﺪا‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻗﻮو‪‬ﻜﺮدﻧﻪوهی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪتو‬ ‫ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﺋﺎوهداﻧﻜﺮدﻧﻪوهی ﻋﯿﺮاق دهﻛﺎت ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪھﯚی ﺑﺎرودۆﺧﻪ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﻪی ﺟﺎرانو ﻻوازی‬ ‫ﭘﺴﭙﯚڕﯾﯽ ﻋﯿﺮاقو ﺑﻪرﺑ‪‬وی ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ ﻟﻪ دهزﮔﺎ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﯽو ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﭘﻪﻛﯽ ﻛﻪوﺗﺒﻮو‪.‬‬ ‫ﺟﻪﺧﺘﻜﺮدﻧﻪوهی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﻦ ﻟﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﮔﺮێ ﻛﻮ‪‬ﺮهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا‪ ،‬ﭘﻪﯾﺎﻣ‪‬ﻜﯽ رووﻧﻪ ﻛﻪ ﺟﯚ ﺑﺎﯾﺪن‪-‬ی ﺟ‪‬ﮕﺮی‬ ‫ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺳﻪرداﻧﻪﻛﻪی ﺋﻪم دواﯾﯿﻪی ﺑﯚ‬ ‫ﻋﯿﺮاق‪ ،‬ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﯾﯿﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎرو وهزﯾﺮان‪،‬‬ ‫ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺳﻪرداﻧﻪﻛﻪﺷﯽ ﺑﯚ ﻛﻪرﻛﻮك زۆر ﻣﺎﻧﺎی‬ ‫ھﻪ‪‬ﮕﺮﺗﺒﻮو‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺋﻪوهﺷﯽ دهﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪوه ﺗ‪‬ﺒﮕﻪن ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ‬ ‫ﺳﻪرﻗﺎ‪‬ﯽ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ ﺋﻪرﻛﻪ ﻛﻪ زۆر ﻟﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽو‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬و ﻛ‪‬ﺸﻤﻪﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوان ﮔﻪورهﺗﺮه ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر دهﺳﻪ‪‬ت دهﯾﻜﻪن‪.‬‬ ‫واﺷﻨﺘﯚن ــ ﻋﻪﻟﯽ ﺷﻤﻤﻪری‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪29‬‬

‫ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯽ‬

‫‪ ١٠٠‬ﺳﻪﻋﺎﺗﯽ ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬اﻧﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ‬

‫ﺋﻪو ﺳﻪد ﺳﻪﻋﺎﺗﻪی ﯾﻪﻛﻪم‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟﻪ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯿﺪا‬ ‫ﺑﻪﺳﻪری ﺑﺮد‪ ،‬ﺷﯚڕﮔ‪‬اﻧﻪﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﻛﺎت ﺑﻮو ﻟﻪ ﻣ‪‬ﮋووی وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ‬ ‫ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﺪا‪ .‬ﺋﻪوه ھﻪر‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﺋﻮﻣ‪‬ﺪ‪‬ﻜﯽ‬ ‫زۆرﯾﺎن ﺑﻪ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن ﮔﺮهو ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو‬ ‫ﭼﻮار ﺳﺎ‪‬ﻪ دهﻛﻪن ﻛﻪ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ‬ ‫ﻟﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎدا‬ ‫ﺑﻪﺳﻪرﯾﺎن دهﺑﺎتو زۆرﺑﻪی ﺧﻪ‪‬ﻜﯿﺶ‬ ‫ﭘ‪‬ﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﺋﻪو ﻣﺎوهﯾﻪ »ﻣ‪‬ﮋووﯾﯽ«‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و ﺑﮕﺮه ھﻪر ﭼﻮار‬ ‫ﻻی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺸﺪا‪.‬‬ ‫ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﺨﻮازهﻛﺎن ﯾﺎن‬ ‫ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ دهﻧﮕﯿﺎن ﭘ‪‬ﺪا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ زۆرﺑﻪی‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺳﻪرﻛﺮدهی و‪‬ﺗﻪﻛﺎنو‬ ‫ﺑﯿﺮﻣﻪﻧﺪو زاﻧﺎو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ‪ ،‬ھﻪﻣﻮوﯾﺎن‬ ‫ھ‪‬ﻠﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺧﺴﺘﯚﺗﻪ ﻧ‪‬ﻮ ﺳﻪﺑﻪﺗﻪﻛﻪی‬ ‫ﺋﯚﺑﺎﻣﺎوه‪ ،‬ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪو ﺋﻮﻣ‪‬ﺪهی )دوای ﺋﻪوهی‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻣﯿﺮاﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮش‪ -‬ﭼﯿﻨﯽ رزﮔﺎر‬ ‫دهﻛﺎت( ﺑﺘﻮاﻧ‪‬ﺖ ﺋﺎﺑﻮوری ﺟﯿﮫﺎن ﺑﺒﻮژ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوهو‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوری ﺟﯿﮫﺎن ﻟﻪژ‪‬ﺮ ﺷﻮ‪‬ﻨﻪواری ﺟﻪﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻮﺣﺎﻓﯿﺰﻛﺎره ﻧﻮ‪‬ﻜﺎن دهرﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺋﻪوهی‬ ‫ﭼﺎوهڕواﻧﻨﻪﻛﺮاو ﺑﻮو ﻟﻪﻻی »ﻣﻮﻟﺤﯿﺪهﻛﺎﻧﯽ«‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎوه ھﺎت ﻛﻪ ﻛﻪﻣﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﻧ‪‬ﻮ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﻪی‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ ﭘ‪‬ﻜﺪهھ‪‬ﻨﻦ‪ ،‬ﻣﻮﻟﺤﯿﺪهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ‬ ‫ﺑﻪﺳﻪرﺧﻪر دهزاﻧﻦو ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ر‪‬ﻜﺨﺮاوهﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫رﯾﻜﻼﻣ‪‬ﻜﯽ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎی ﻟﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪی‬ ‫»واﺷﻨﺘﯚن ﭘﯚﺳﺖ« ﺑ‪‬وﻛﺮدﺑﯚوهو ﺑﻪﺷ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪ‬ ‫وﺗﺎرهﻛﻪی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟﻪﺧﯚ ﮔﺮﺗﺒﻮو ﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ﺋﯿﻤﺎن‬ ‫دهﻛﺎتو واﯾﻠ‪‬ﻜﺮدووه ﺑﺎوهڕ ﺑﻪ ﺑﻪھﺎﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕانو‬ ‫ﭘﺎﺑﻪﻧﺪ ﺑﻮون ﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﻛﻪﻛﻪس‬ ‫ﺑﺎﺷﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﭼﯽ دهﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ »دهو‪‬ﻪﺗﯽ‬ ‫داﻣﻪزراوهﯾﯽ« ﺟﯿﮫﺎن ﺧﻪرﯾﻜﻪ وای ﻟ‪‬ﺪ‪‬ﺖ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ﺧﯚی ﺑﻪ »ﺗﺎﻛﻪ ﻛﻪﺳ‪‬ﻚ« دهﺑﻪﺧﺸ‪‬ﺖ؟‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ زۆرﺑﻪی ﺷﯿﻜﺮدﻧﻪوهو ﺗﻪﻋﻠﯿﻘﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوهوهو‬ ‫دهرهوهی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎره ﻣﻪﺣﻜﻮﻣﻪ ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ﯽ‬

‫‪28‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻛﺮدووه‪ .‬راﭘﯚرﺗ‪‬ﻜﯽ ﮔﺮوﭘﯽ ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪ ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﺎس ﻟﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺋﻪو ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪی ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻟﻪﻻﯾﻪن‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی »ﻻوه ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪهﻛﺎن«هوه ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮاون‬ ‫ﻟﻪو ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪ زﯾﺎﺗﺮن ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٦‬دا دهﺳﺘﯿﺎن‬ ‫ﺑﻪﺳﻪردا ﮔﺮﺗﺒﻮو‪» .‬ﻻوه ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪهﻛﺎن« ﮔﺮوﭘ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺳﻪﻟﻪﻓﯽ ﺟﯿﮫﺎدﯾﯿﻪ دهﯾﻪو‪‬ﺖ دهو‪‬ﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‬ ‫ھﺎوﺷ‪‬ﻮهی ﺋﻪوهی ﺗﺎ‪‬ﯿﺒﺎن ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎ‪‬ﺪا دروﺳﺖ‬ ‫ﺑﻜﺎتو ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺋﺎدﯾﻦ ھﺎﺷﯽ ﻓﻪرهح ﺋﺎﯾﺮۆ‪-‬ی ﺗﻪﻣﻪن‬ ‫‪ ٣٠‬ﺳﺎ‪‬ﻪوه ر‪‬ﺒﻪراﯾﻪﺗﯽ دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرﺑﺎزﮔﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‪‬ﯿﺒﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻧﺪا ﻣﻪﺷﻘﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﻛﺮدووه‪.‬‬ ‫ﺣﻪﺳﻪن زاھﯿﺮ ﻋﻮ‪‬ﺲ ﺑﻪ دﯾﺎرﺗﺮﯾﻨﯽ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫رهوﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎدﯾﯽ ﺳﯚﻣﺎڵ دادهﻧﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ ﻧﻪوهدهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدووداو ﺑﻪ ھﺎوﻛﺎری‬ ‫ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪه ﻋﻪرهﺑﻪ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎ‪‬ﺪا دروﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬رهوﺗﻪﻛﻪ ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺑﺎ‪‬ﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﮔﺮوﭘﯽ‬ ‫»ﺟﯿﮫﺎدیﺋﯿﺴﻼﻣﯽ«دهﻛﺎتﻛﻪواﺷﻨﺘﯚنﺧﺴﺘﻮﯾﻪﺗﯿﯿﻪ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﮔﺮوﭘﻪ »ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺖ«هﻛﺎﻧﻪوه‪.‬‬ ‫ﺋﺎ‪‬ﯚزﺑﻮون‬ ‫ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﻧﻪﺧﺸﻪی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﯚﻣﺎڵ ﺑﻪھﯚی‬

‫ﺋﻪو ﻟ‪‬ﻜﺘﺮازانو ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﺎﻧﻪوه ﺋﺎ‪‬ﯚز ﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﮔﯚڕاوو ﻧﺎﺟ‪‬ﮕﯿﺮی ﻟ‪‬ﻜﻪوﺗﯚﺗﻪوه‪،‬‬ ‫زۆرﺑﻪی ﺷﯿﻜﻪرهوهﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﺎ ﭘ‪‬ﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ‬ ‫»ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ زۆرﺑﻪی ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﻻوه‬ ‫ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪهﻛﺎن ﻟﻪﻧﺎو دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻮونو ﻟﻪ‬ ‫ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهی ﺋﻪواﻧﺪا ﻛﺎرﯾﺎن دهﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﯽ‬ ‫زۆر ﻟﻪﻧ‪‬ﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ھﻪﯾﻪ‪ «.‬ﻣ‪‬ﮋووی ﺋﻪو ﭘ‪‬ﻜﻪوه‬ ‫ﻛﺎرﻛﺮدﻧﻪش دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه ﺑﯚ ﭘ‪‬ﺶ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ‬ ‫‪ ،٢٠٠٦‬ﭼﻮﻧﻜﻪ دوای ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ھ‪‬ﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪتو‬ ‫ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﺳﯿﻮﺑﯿﺎ ﭼﻮوﻧﻪ ﻧ‪‬ﻮ ﻣﻪﻗﺎدﯾﺸﯚوهو ﺗﻮاﻧﯿﺎن‬ ‫ﺷﻜﺴﺘ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪوره ﺑﻪﺳﻪر دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑﮫ‪‬ﻨﻦ‪«.‬‬ ‫ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺸﺪا ﺋﻪو ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺑﻮوه ھﯚﻛﺎری ﺋﻪوهی‬ ‫ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ ﻻوی ﺗﻮﻧﺪڕهو دواﺑﻪدوای ﺋﻪو ﻟﻪ ﺑﻪرﯾﻪك‬ ‫ھﻪ‪‬ﻮهﺷﺎﻧﻪ ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﻪی ﺑﻪﺳﻪر دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ھﺎت‪ ،‬ﻟﻪ دادﮔﺎﻛﺎن ﺟﯿﺎﺑﺒﻨﻪوهو ر‪‬ﻜﺨﺮاو‪‬ﻜﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚ‬ ‫راﺑﮕﻪﯾﻪﻧﻦ ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺎن »ﻣﻘﺎوهﻣﻪ«ﻛﺮدﻧﯽ ھ‪‬ﺰه‬ ‫ﺋﻪﺳﯿﻮﺑﯽو ﺋﺎﺷﺘﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰهﻛﺎنو ﺋﻪو ھ‪‬ﺰه ﺣﻜﻮﻣﯿﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮو ﻛﻪ ﻻﯾﻪﻧﮕﺮی دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﺮاوهی و‪‬ﺗﻪﻛﻪﯾﺎن‬ ‫دهﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎش ﺟﻪﻧﮓ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺋﻪو ﮔﺮوﭘﺎﻧﻪی ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ت رﻛﺎﺑﻪری ﯾﻪﻛﺘﺮ دهﻛﻪن ھﻪر ﺑﻪردهواﻣﻪو‬ ‫ﻟﻪﻣﺎوی دوو ﺳﺎ‪‬ﯽ راﺑﺮدووﺷﺪا ﺟﻪﻧﮓ ﺑﯚﺗﻪ ﺷﺘ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺑﺎو ﻟﻪو و‪‬ﺗﻪدا‪ ،‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﺗﻪﻣﻤﻮزی ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٦‬دا دهﺳﺘﯿﺎن ﺑﻪﺳﻪر ﻣﻪﻗﺎدﯾﺸﯚدا‬ ‫ﮔﺮت‪ ،‬ﯾﻪﻛﻪم ﺷﺖ ﻛﻪ ﻛﺮدﯾﺎن دهرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﮔﺮوﭘﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮو ﻟﻪ ﻣﻪﻗﺎدﯾﺸﯚ ﻛﻪ ﻟﻪ رووی ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﯿﻪوه‬ ‫دژﯾﺎن ﺑﻮون‪ .‬رهوﺗﻪ ﻣﯿﺎﻧ‪‬هوهﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮدادﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑ‪‬ﯾﺎرﯾﺎﻧﺪا ﺑﭽﻨﻪﭘﺎڵ ﺋﻪو ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ‬ ‫ﻓﺮاواﻧﻪی ﻛﻪ رهوﺗﻪ ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯽو ﻟﯿﺒﺮا‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﺧﯚ‬ ‫ﮔﺮﺗﺒﻮو‪ ،‬ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﻪ ﺑﻪر ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﻚو ﻟﻪ ﺷﺎری‬ ‫ﺋﻪﺳﻤﻪره‪-‬ی ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ ﺋﻪرﯾﺘﯿﺮﯾﺎ ﭘ‪‬ﻜﮫ‪‬ﻨﺮا ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫»ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪﭘ‪‬ﻨﺎو ﺋﺎزادی ﺳﯚﻣﺎڵ«دا ﻧﺎﺳﺮاو‬ ‫زۆر ﺑﻪ ﺗﻮﻧﺪی ﻟﻪﻻﯾﻪن ﮔﺮوﭘﯽ ﻻوه ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪهﻛﺎﻧﻪوه‬ ‫رهﺗﻜﺮاﯾﻪوه‪ ،‬ﻻوه ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪهﻛﺎن ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﻪی‬ ‫ﻧ‪‬ﻮان ﺋﯿﺴﻼﻣﯽو ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ھﻪڕهﺷﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﮔﻪورهﯾﺎن ﺑﯚﺳﻪر دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤ‪‬ﻜﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‬ ‫ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎ‪‬ﺪا داﻧﺎ‪.‬‬ ‫ﻻوهﻛﺎن دهﺳﻪ‪‬ﺗﯿﺎن دهﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﺮاوه ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺧﯚرﺋﺎواو‬ ‫ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎوه‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ھﻪو‪‬ﯽ دهدا ﻟ‪‬ﻜﺘﺮازاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮ‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨﻪوه ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪ ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎن ﻗﻮوڵ ﺑﻜﺎﺗﻪوهو‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ داﻧﭙ‪‬ﺪاﻧﺎﻧﯽ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﻪ‪،‬‬

‫دهﯾﺎﻧﻪو‪‬ﺖ ﻣﯿﺎﻧ‪‬هوهﻛﺎن ﺑﻪرهو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن راﺑﻜ‪‬ﺸﻦو‬ ‫ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎن ﻛﻪﻧﺎرﮔﯿﺮ ﺑﺨﻪن‪ .‬ﺑﻪ‪‬م ﭼﺎود‪‬ﺮان‬ ‫ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪوه دهﻛﻪﻧﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ رووداﻧﯽ ھﻪر‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯿﻪﻛﯽ ﺗﺮدا ﻻوهﻛﺎن دهﺳﻪ‪‬ﺗ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪورهﯾﺎن‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ »ھ‪‬ﺰﯾﺎن ھﻪﯾﻪو ﺗﻪﻣﺎﻋﯽ ﺋﻪوهﺷﯿﺎن‬ ‫ھﻪﯾﻪ ﺑﮕﻪﻧﻪ دهﺳﻪ‪‬تو ﻟﻪوهدا ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧﻦ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺷﺘ‪‬ﻚ ﺑﻜﻪن‪ ،‬ﺑ‪‬وای ﺗﻪواوﯾﯿﺎن ﺑﻪ ﺧﯚﯾﺎن ھﻪﯾﻪ‪«.‬‬ ‫ﻓﺮه ﻻﯾﻪﻧﯽو زۆری ﮔﺮوﭘﻪﻛﺎن )ﻛﻪ ﺳﻪدان ﮔﺮوپ‬ ‫دهﺑﻦ(و ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻣﻠﻤﻼﻧ‪ ‬ﭼﻪﻛﺪارﯾﯿﻪﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﺧ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﻧ‪‬ﻮ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﻜﻪ راﺑﻜ‪‬ﺸﻦ‪ .‬ﺑﻪﺑ‪‬وای ﺷﯿﻜﻪرهوهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯚﻣﺎڵ ﭘﺸﺘﻜﺮدن ﻟﻪ ﭘ‪‬ۆژهی دهو‪‬ﻪﺗ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ ﺷﻪﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدوو‬ ‫ﯾﺎن ﭘﺸﺘﻜﺮدن ﻟﻪ ﺳﻪرﻛﻮﺗﻜﺮدن ﻟﻪ ﻣﺎوهی دوو دهﯾﻪی‬ ‫راﺑﺮدوودا واﯾﻜﺮدووه ﻛﻪ »ﻟﯚردهﻛﺎﻧﯽ ﺟﻪﻧﮓ« ﺑﺒﻨﻪ‬ ‫ﺧﺎوهﻧﯽ ھ‪‬ﺰی ر‪‬ﺒﻪراﯾﻪﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﻪﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻜﯿﺶ ﭘ‪‬ﺶ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ راﭘﯚرﺗ‪‬ﻜﯽ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﻪی‬ ‫ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯽ ﺑﯚ ﻟ‪‬ﺘﻮ‪‬ﮋﯾﻨﻪوه ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ »ﭼﺎﺗﺎم ھﺎوس« ﻧﺎﺳﺮاوهو ﺑﺎرهﮔﺎﻛﻪی‬ ‫ﻟﻪ ﺷﺎری ﻟﻪﻧﺪهﻧﻪ‪ ،‬ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯽ ﺋﻪوهی ﻛﺮد دوای‬ ‫ﺋﻪوهی ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن‬ ‫ھ‪‬ﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﺳﯿﻮﺑﯿﺎوه وهدهرﻧﺮان‪ ،‬ﺟﺎر‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ﺳﯚﻣﺎڵ ﺑﮕﺮﻧﻪوه دهﺳﺖو راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژهﺷﯿﺪاﺑﻮو ﺑﻪوهی »ﺋﻪو ﺟﻪﻧﮕﺎﻧﻪی دواﺑﻪدوای‬ ‫دۆڕاﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪ ﺗﻮﻧ‪‬هوهﻛﺎن رووﯾﺎﻧﺪا ﺋﻪو‬ ‫ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪی ﻻی ﺧﻪ‪‬ﻜﻪ ﺳﺎدهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯚﻣﺎڵ ﭼﻪﺳﭙﺎﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﭘ‪‬ﯿﺎن واﺑ‪‬ﺖ ﺋﻪو ﻣﺎوه ﻛﻮرﺗﻪی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬هواﯾﻪﺗﯿﯿﺎن ﺗ‪‬ﺪا ﻛﺮدﺑﻮو ﺑﻪ ﺳﻪردهﻣ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ز‪‬ﯾﻦ ﺑﺰاﻧﻦ‪ «.‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٩١‬ﺑﻪدواوه ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‬ ‫‪ ١٤‬ھﻪو‪‬ﯽ ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯽو ھﻪر‪‬ﻤﺎﯾﻪﺗﯿﯽ دراوه‬ ‫ﺑﯚ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫ‪‬ﻨﺎن ﺑﻪو ﺑﺎرودۆﺧﻪ رﯾﺰﭘ‪‬اوﭘ‪‬ه ﻟﻪ‬ ‫ﺑ‪‬ﺴﻪرو ﺑﻪرﯾﯿﻪی ﺳﯚﻣﺎڵ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ھ‪‬ﻨﺎﻧﻪ ﺋﺎرای‬ ‫ﻛﻪﺷﻮھﻪواﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎرامو ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ﺗﺎوهﻛﻮ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪو دهو‪‬ﻪﺗﻪ ﺷﻜﺴﺘﺨﻮاردووه )ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﭘﯚﻟ‪‬ﻨﻪ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن( ﺑﮕ‪‬ﻧﻪوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪﺑ‪ ‬ھﻪ‪‬واردن‪،‬‬ ‫ﺳﻪرﻟﻪﺑﻪرﯾﺎن ﺷﻜﺴﺘﯿﺎن ھ‪‬ﻨﺎوه‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪرﺟﺎر‪‬ﻚ‬ ‫ﻛﻪ ﺋﺎﮔﺮﺑﻪﺳﺖ رادهﮔﻪﯾﻪﻧﺮ‪‬ﺖ ﺳﻪرﻟﻪﻧﻮێ ﻣﻮﺷﻪكو‬ ‫ﮔﻮﻟﻠﻪھﺎوهﻧﻪﻛﺎن ﻣﻪﻗﺎدﯾﺸﯚو دهوروﺑﻪرهﻛﻪی‬ ‫دهﻛﻮﺗﻨﻪوهو ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا د‪‬ﻮهزﻣﻪی ﺗﺮسو ﺟﻪﻧﮓ‬ ‫ﺑﯚ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﻪﻛﻪی دهﮔ‪‬ﻧﻪوه‪ .‬و‪‬ﻨﻪﻛﻪی ﺋﻪﻣﺠﺎرهش‬ ‫زۆر ﺗﺎرﯾﻜﺘﺮ دهردهﻛﻪو‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪو‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﻜﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﺗﺎ‪‬ﯿﺒﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎ دهدر‪‬ﺖ ﻟﻪ ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﺎ‪ .‬ﺋﺎﯾﺎ‬ ‫ھﻪو‪‬ﯽ ژﻣﺎره ‪ ١٥‬دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﻛﯚﺗﺎ ھﻪوڵ؟ ﺑﺎ ﭼﺎوهڕ‪‬ﯽ‬ ‫ﻛﯚﺷﻜﻪﻛﻪ ﺑﻜﻪﯾﻦ!‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪31‬‬

‫ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯽ‬

‫ﺳﯚﻣﺎڵ ﻟﻪ ﺑﻨﺪهﺳﺘﯽ "دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن"‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﺷ‪‬ﺦ ﺷﻪرﯾﻒ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺑﯚ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺳﯚﻣﺎڵ ﺑﻪ ﺗﯚﭘﺒﺎراﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دهﺳﺘﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﺮد‪ .‬ﺷ‪‬ﺦ ﺷﻪرﯾﻒ ﻣﻜﻮڕه ﻟﻪﺳﻪر دﯾﺎﻟﯚﮔﻜﺮدن‪ ،‬ﻟﻪوﻻﺷﻪوه ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ »ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﻪوهی ﺳﯚﻣﺎڵ« ﺳﻮرن‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر در‪‬ﮋهدان ﺑﻪ ﺷﻪڕو ﻛﻮﺷﺘﺎر‪ ،‬ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ‪ :‬ﺋﺎﯾﺎ ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎ‪‬ﺪا ھﺎﺗﻮوه؟‬ ‫ﺷ‪‬ﺦ ﺷﻪرﯾﻒ ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﻛﻪ ﮔﻪڕاﯾﻪوه ﺑﯚ‬ ‫ﻣﻪﻗﺎدﯾﺸﯚ ﺑﻪﺗﻪﻧﮫﺎ ﻧﻪﺑﻮو‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﻟﻪﮔﻪڵ ھ‪‬ﺰی‬ ‫دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎنو ھ‪‬ﺰه ﺣﻜﻮﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫در‪‬ﮋاﯾﯽ ﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﻓ‪‬ۆﻛﻪﺧﺎﻧﻪو ﻛﯚﺷﻜﯽ‬ ‫ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪر ﻟﻪ ﺑﻪﯾﺎﻧﯽ زووهوه ﺑ‪‬وﺑﺒﻮوﻧﻪوه‪ .‬ﺋﻪو‬ ‫ھ‪‬ﺰاﻧﻪش ﻛﻪ ﮔﻪڕاﺑﻮوﻧﻪوه ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻧﻪﺑﻮون‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ﺳﻪدان ھﺎوو‪‬ﺗﯿﺶ دواﺑﻪدوای ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪوهی ﺳﻪرۆك‬ ‫ﺑﯚ و‪‬ت‪ ،‬رژاﺑﻮوﻧﻪ ﺳﻪر ﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎن‪ ،‬ﺷ‪‬ﺦ ﺷﻪرﯾﻒ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺧﯚی ﻧﯿﺸﺎﻧﺪا ﺑﯚ دﯾﺎﻟﯚگ ﻛﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﮔﺮوﭘﻪ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﻪﻛﺎﻧﺪاو ﺟﻪﺧﺘﯿﻜﺮدهوه ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﺋﻪوهی ﺋﺎﻣﺎدهﯾﻪ دهﺳﺘﯽ ھﺎرﯾﻜﺎری ﺑﯚ »ھﺎوڕ‪‬ﯿﺎﻧﯽ‬ ‫دو‪‬ﻨ‪‬ﯽ« راﺑﻜ‪‬ﺸ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫‪30‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﮔﻪڕاﻧﻪوه‬ ‫ﭘﺎش ﺗ‪‬ﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ دوو ﺳﺎڵ ﺑﻪﺳﻪر ﭼﯚ‪‬ﻜﺮدﻧﯿﺪا‪ ،‬ھﻪر‬ ‫ﺋﻪوهﻧﺪهی ھ‪‬ﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﺳﯿﻮﺑﯿﺎ ﻛﺸﺎﻧﻪوه‪،‬‬ ‫ﺟﺎر‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﮔﻪڕاﻧﻪوه ﺑﯚ ﻣﻪﻗﺎدﯾﺸﯚ‪ .‬ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﺳﯿﻮﺑﯿﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪتو ر‪‬ﮕﺮﺗﻦ‬ ‫ﻟﻪوهی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪ »ﺗﻮﻧﺪڕهوه«ﻛﺎن ﺑﭽﻨﻪ ﺳﻪر‬ ‫ﻛﻮرﺳﯽ دهﺳﻪ‪‬ت ھﺎﺗﺒﻮوﻧﻪ ﻧ‪‬ﻮ ﺳﯚﻣﺎ‪‬ﻪوه‪ .‬ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ‬ ‫راﭘﯚرﺗﻪﻛﺎن ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﯽ دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن‬ ‫دهﺳﺘﯿﺎن ﺑﻪﺳﻪر زۆرﺑﻪی ﺋﻪو ﺑﻨﻜﻪ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧﻪدا‬ ‫ﮔﺮﺗﻮوه ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﺳﯿﻮﺑﯿﺎوه ﭼﯚ‪‬ﻜﺮاﺑﻮونو‬ ‫ھ‪‬ﺰه ﺣﻜﻮﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﻮاﻧﯿﺎن ﻟﻪ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﺑﻨﻜﻪی ﺗﺮدا‬

‫ﺑ‪‬وﺑﺒﻨﻪوه‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪ ﺳﻪرهڕای ھ‪‬ﺰه ﺋﺎﺷﺘﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﺎ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽو ﺑﺎرهﮔﺎ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺧﯚﯾﺎن ﺗﻮﻧﺪ ﻛﺮدﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪو ﭘﻪرﺗﺒﻮوﻧﻪ‬ ‫ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪ ﺗﻮﻧﺪاﻧﻪی ﺑﻪھﯚی ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯽ ﺋﺎراﺳﺘﻪﻛﺎنو ﻓﺮه‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﯿﻪوه رووﯾﺎن ﻟﻪ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﻛﻪ ﻛﺮدﺑﻮو ﻧﻪﺑﻮوﻧﻪ‬ ‫ر‪‬ﮕﺮ ﻟﻪﺑﻪردهم دهﺳﺘﻜﻪوﺗﯽ دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ‬ ‫ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗ‪‬ﻜﻪ‪‬ﻪﯾﻪﻛﯿﺎن ﻟﻪ ھ‪‬ﺰی‬ ‫ﻟﻪ رادهﺑﻪدهرو دﯾﺎﻟﯚﮔﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺑﻪﻛﺎردهھ‪‬ﻨﺎ‪ .‬ﺑﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﺳﻪرﺑﺎزی دادﮔﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ »ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی‬ ‫ﻻوه ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪهﻛﺎن« ﻧﺎﺳﺮاونو ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎرن ﺑﻪوهی‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺎن ﺑﻪ ر‪‬ﻜﺨﺮاوی ﻗﺎﻋﯿﺪهوه ھﻪﯾﻪ‪٪٩٠ ،‬ی‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﺳﯚﻣﺎڵو ﭼﻪﻧﺪ ﺑﻪﺷ‪‬ﻜﯽ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯿﺎن ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ‬

‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ھﻪر ﺳﺎڵ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ﺑﯚ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻛﺎر ﺑﮫ‪‬ﻨﺪر‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷ‪‬ﻮه ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎﺷﻪوه‬ ‫ﺑﯚ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق‪.‬‬ ‫* ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪ ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهی ر‪‬ﻜﻜﻪوﺗﻨﯽ ﻛﻪﻟﺘﻮرﯾﯿﻪوه‬ ‫ھﻪردوو و‪‬ت ﺋﻪم زاﻧﻜﯚﯾﺎﻧﻪ ﺑﻨﺎﺳ‪‬ﻨﻦ‪.‬‬ ‫ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ ﺑﻪ دهﺳﺘﻜﺮدن ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ ﺷﺘﯽ زۆر ھﻪﯾﻪ زۆرﺑﻪی ھﻪر ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﻮوﻧﻪوهی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺧﯚی دهﺳﺘﭙ‪‬ﺪهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﺑﯚ دهﺳﺘﭙ‪‬ﻚ ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﭘﻪﯾ‪‬هوی ﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺷﺘﯽ دهرهوهی دهﻗﻪﻛﺎن دهﻛﻪﯾﻦ‪ .‬ﺳﻪرداﻧ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎر‪‬ﻜﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﺋﻪرﺑﯿﻞ‪ .‬وهك ﺳﻪرداﻧﻪ‬ ‫ﻣ‪‬ﮋووﯾﯿﻪﻛﻪی ﺑﯚ ﺋﻪرﻣﻪﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺟﯚر‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری‬ ‫ﻟﻪ دهق ﻻدان دروﺳﺖ دهﻛﺎت‪ .‬ﺑﻪ راﺷﻜﺎواﻧﻪوه‬ ‫ده‪‬ﻢ‪ ،‬ﻟﻪدوای ﭼﻪﻧﺪ ھﻪﻧﮕﺎو‪‬ﻜﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی‪ ،‬ﺋﻪو‬ ‫ﺳﻨﻮورهی ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺋﻪو دوو و‪‬ﺗﻪ ﻛ‪‬ﺸﺮاون‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺎﻏﻪز دهﻣ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه‪ .‬ﻟﻪم ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ‪،‬‬ ‫ﻋﯿﺮاق‪ ،‬رۆژھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ و ھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن‬ ‫ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪ دهردهﭼﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪو ﺑﺎزاڕاﻧﻪوه ﻧﺰﯾﻜﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ زﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن‬ ‫ﺑﻪرﻛﻪوﺗﻮوه‪ .‬ﺑﻪھﯚی ﺳﺎ‪‬ﻧﻪ ﺑﻮوﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ‪٣٠٠‬‬ ‫ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر‪ ،‬دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺒﯿﻨﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺋﻪﻛﺘﻪری‬ ‫ﻧﺎوﭼﻪی ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪوه دوورﺑﻜﻪو‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪﭘ‪‬ﺶ‬ ‫ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دراوﺳ‪‬ﻜﺎﻧﯽ‬ ‫وهك ھﻪڕهﺷﻪ ﺑﺒﯿﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﯿﺎن ﻟﻪ ﺳﻪرهوهی‬ ‫ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﺮ ﺳﺘﺮاژﯾﯿﻪﺗﯽ ھﺎوﺑﻪش داﺑﻨ‪‬‬ ‫و ﺋﻪم دراوﺳ‪‬ﯿﻪﺗﯿﯿﻪ ﺑﺨﺎﺗﻪ ﺧﺰﻣﻪﺗﯽ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری‪ .‬ﻟﻪم ﺑﺎرهﯾﻪوه ﭘ‪‬ﺸﻨﯿﺎرهﻛﻪﻣﺎن‬ ‫ﻣﯚد‪‬ﻠﯽ ﺑﻪﻧﻪﻟﻮوﻛﺴﻪ ﻟﻪﻧﺎوﺑﻪﯾﻨﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﺋﻪم ﻣﯚد‪‬ﻠﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺋﺎزاد‬ ‫ﺳﻮڕاﻧﻪوهی ﻛﻪﻟﻮوﭘﻪل و ﻣﺮۆﭬﻪ‪ ،‬رێ ﻟﻪﺑﻪردهم‬ ‫ﺋﻪو دوو و‪‬ﺗﻪ دهﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪ زۆر ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا ﻧﻪﻓﻪس وهردهﮔﺮن‪ .‬ﺳﻪﯾﺮﻛﻪﯾﻦ ﻧﻪﺗﻪوه‬ ‫ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن ﺑﺎرهﮔﺎی ھﻪرهﮔﻪورهی ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ھﻪوﻟ‪‬ﺮ ﻛﺮدۆﺗﻪوه‪ .‬ﺋ‪‬ﺴﺘﺎش‬ ‫ﯾﺎزده و‪‬ت وهﻛﻮ روﺳﯿﺎ‪ ،‬ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ‪ ،‬ھﯚ‪‬ﻪﻧﺪا‪ ،‬ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰ‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ و ﻓﻪرهﻧﺴﺎ ھﺎﺗﻮوﻧﻪﺗﻪ ھﻪر‪‬ﻤﻪﻛﻪ و ﻟﻪ ھﻪوﻟ‪‬ﺮ‬ ‫ﺑﺎ‪‬ﯿﯚزﺧﺎﻧﻪﯾﺎن ﻛﺮدۆﺗﻪوه‪ ،‬ﺋ‪‬ﺮاﻧﯿﺶ ﻟﻪ ھﻪر‪‬ﻤﻪﻛﻪ‬ ‫دوو ﺑﺎ‪‬ﯿﯚزﺧﺎﻧﻪی ھﻪﯾﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﯿﺮھ‪‬ﻨﺎﻧﻪوهی ﺑ‪ ‬ﻓﺎﯾﺪه‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ‪ :‬ﺑﺎ‪‬ﯿﯚزﺧﺎﻧﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺋﺎﺑﻮوری‪،‬‬ ‫ﻛﻠﺘﻮوری و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﻜﺪا ﺧﺎوهن ﺋﻪرﻛﻦ‪ .‬ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو‬ ‫ﺋﻪرﻛﺎﻧﻪوه ﺑﺎ‪‬ﯿﯚزﺧﺎﻧﻪﻛﺎن دهﺑﻨﻪ ھﯚﻛﺎری ﮔﻪورهﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫رهﺳﻤﯽ و‪‬ت و ﺋﺎﺑﻮوری و‪‬ﺗﻪﻛﻪﯾﺎن‪ .‬ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا‬ ‫ﺋ‪‬ﺮان ﺑﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی دوو ﺑﺎ‪‬ﯿﯚزﺧﺎﻧﻪ ﻟﻪ ھﻪر‪‬ﻤﻪﻛﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ دهرهوه‬

‫ﺋﺎﻣﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼﯽ ده‪‬ﻦ؟‬ ‫ﺑ‪‬ی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻋﯿﺮاق ﭘ‪‬ﺶ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻛﻪﻧﺪاو ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ٣ -٢,٥‬ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﺑﻮو‪ .‬ھﻪر ﻟﻪو ﺧﺎووﺑﻮﻧﻪوهی‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺟﻪﻧﮕﺪا دروﺳﺘﺒﻮون‪ ،‬ﺗﺎ ﻛﺎﺗﯽ داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎوه ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ‬ ‫‪٢٠٠٣‬دا ھﯿﭻ ﺟﻮو‪‬ﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪوﺗﯚ ﻧﻪدهﺑﯿﻨﺮا‪.‬‬ ‫ﺋﻪو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻪی ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٦‬دا دهﺳﺘﯽ ﭘ‪‬ﻜﺮد‪ ،‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ٪٩,٩‬و ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٨‬دا ﺑﻪر‪‬ﮋهی ‪ ٪٣٧,٥‬زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه دﯾﻮه‪ .‬ﻟﻪ ھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎ‪‬ﺷﺪا ﻟﻪ ‪ ٢٠٠٦‬ـ ‪ ٪٧١,٦ ، ٢٠٠٧‬ﺑﻮوه و ﻛﻪ ﺋﻪم ر‪‬ﮋهﯾﻪ ﻟﻪ ‪٢٠٠٨-٢٠٠٧‬دا ﺑﯚ‬ ‫‪ ٪١٠٤,٧‬ﺑﻪرزﺑﯚﺗﻪوه‪ .‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٨‬هوه ﺳﻨﻮوردار ﺑﻮوﻧﯽ ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﻤﺎن ﺳﻪرهڕای ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﺑﺎزاڕهﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻮوﺑ‪‬ﺘﻪ ﭘﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﺑﯚﻣﺎن‪ .‬ﻗﻪﺑﺎرهی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٩٩٣‬ﻣﺎن ﻛﻪ ‪ ١٦٠‬ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺑﻮو‪ ،‬دوای ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵ‬ ‫ﻟﻪ داﺑﻪزﯾﻦ و ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﻧ‪‬ﻮان ‪ ٢٠٠٢/١٩٩٨‬ﺑﺎ ﻧﻪ‪‬ﯿﻦ ﺑﻪھﯚی ﺋﺎﺑ‪‬ﻮﻗﻪوه ﺑﻪ ﺗﻪواوی وهﺳﺘﺎﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿﻪی ﻟﻪ‬ ‫‪٢٠٠٣‬هوه دهﺳﺘﯽ ﭘ‪‬ﻜﺮدووه ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎ دهﺳﺘﭙ‪‬ﻜﺮدﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﻪوه ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺑﮕﺎﺗﻪ ﺋﺎﺳﺘ‪‬ﻜﯽ زۆرﺑﻪرز و‬ ‫ﺳﺎڵ ﺑﻪﺳﺎڵ زﯾﺎد ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﺑﯿﻨﯿﻮه‪ .‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ‪ ٢٠٠٥‬ـ ‪٢٠٠٦‬دا ﻗﻪﺑﺎرهی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪٣‬‬ ‫ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر و ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٧‬ﺗﯿﺸﺪا ﮔﻪﯾﺸﺘﻮوه ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ٤‬ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٦‬دا ‪ ٪٧٠‬ﺑﯚ ‪٪٨٠‬ی ﺋﻪو ﺷﺘﻮﻣﻪﻛﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﭘ‪‬ﻮهدهﻛﺮا‪ .‬ﻟﻪ ر‪‬ﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوه‬ ‫دهﻛﺮا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﻪم ر‪‬ﮋهﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٨‬دا ﺑﻪ ﺑ‪‬ی ‪ ٪٢٥‬ﺑﯚ ‪ ٪٣٠‬ﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪوهی ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه دﯾﻮه‪.‬‬ ‫* ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ٢٠٠‬ھﻪزار ﺗﻪﻧﻜﻪر ﭘﺘﺮۆڵ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﻪوه دهﮔﻮ‪‬ﺰر‪‬ﺘﻪوه‪ .‬ﮔﻪر ﺗ‪‬ﻜ‪‬ای ژﻣﺎرهی ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧ‪‬ﺰان‬ ‫ﺑﻪ ‪ ٧‬ﻛﻪس داﺑﻨ‪‬ﯿﻦ‪ ،‬ﺋﻪم ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ‪ ١,٤‬ﻣﻠﯿﯚن ﻛﻪس داﺑﯿﻦ دهﻛﺎت‪.‬‬ ‫* ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ ‪٪٥٥‬ی ھﻪﻧﺎردهﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻋﯿﺮاﻗﻦ‪.‬‬ ‫* ﻟﻪ ﺋﯿﺪارهی ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ٥٠‬ھﻪزار ھﺎوو‪‬ﺗﯿﻤﺎن ﻛﺎردهﻛﻪن‪.‬‬ ‫* ﻟﻪم ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪدا ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ١٢٠٠‬ﺷﻪرﯾﻜﻪی ﺗﻮرﻛﯽ ھﻪن‪.‬‬ ‫* ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ دواﯾﺘﺮدا ﻛﻪﻣﺘﺮ ﺑﯚوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٥‬دا ژﻣﺎرهی ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوه ﻟﻪ ﺧﺎ‪‬ﯽ ﺳﻪرﺳﻨﻮوری‬ ‫ﺧﺎﭘﻮور ‪ ٥٦٣‬ھﻪزار ﺑﻮو‪.‬‬ ‫* ﺗﻮرﻛﯿﺎ ‪ ٩٧‬ﺧﺎ‪‬ﯽ ﺳﻪرﺳﻨﻮوری و ‪ ٢٧٠‬ﺧﺎ‪‬ﯽ ﮔﻮﻣﺮﮔﯿﯽ ھﻪﯾﻪ‪ .‬ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎ‪‬ﯽ ﺧﺎﭘﻮوردا ﻟﻪ دهﯾﺎ ﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ھﻪﻧﺎردهﻛﺎﻧﯽ ﺗ‪‬ﭙﻪڕ دهﺑﻦ‪.‬‬ ‫* ‪ ٢٠‬ھﻪزار ﻛﺎﻣﯿﯚن ھﻪن ﻛﻪ ﺳﻪر ﺑﻪ ‪ ٢٠٠‬ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهن‪.‬‬ ‫* ﺋﻪﻣ‪‬ۆ ‪٪٩٥‬ی ﺋﺎوهداﻧﻜﺮدﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺋﯿﺪارهی ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دهﻛﺮ‪‬ﻦ ﻟﻪ ژ‪‬ﺮدهﺳﺘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﺷﻪش ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻری ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﺨﻪﯾﻨﻪﭘﺎڵ ﺋﻪو ‪ ١,٥‬ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرهی ﻛﻪ ﻟﻪ ر‪‬ﯽ ﺑﯚری ﻧﻪوﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه د‪‬ﻦ‪،‬‬ ‫دهﻛﺎﺗﻪ ‪ ٧,٥‬ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر‪ .‬ﻟﻪﭘﺎڵ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪﺷﺪا‪.‬‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪33‬‬

‫ﺋﺎﺑﻮوری‬

‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫»ﺗﺎ ﺋﻪﻣ‪‬ۆ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪوه ﺑﯿﺮو ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﯚم دهرﺑ‪‬ﯾﻮه‪ ،‬وهك ﺳﻪرۆﻛﯽ ژووری‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎر ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﯿﺮو ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚم ﭘ‪‬ﺸﻜﻪش دهﻛﻪم‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫دﯾﺴﺎﻧﻪوه ﺳﯿﺎﺳﻪت و ﺋﺎﺑﻮوری ﭘ‪‬ﻜﻪوه ھﻪ‪‬ﺪهﺳﻪﻧﮕ‪‬ﻨﻢ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﺪا ﺋﻪوه ھﻪر واﺑﻮوه‪ .‬ﻟﻪ‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻋﯿﺮاق‪ ،‬ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳﻪت رۆ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺑﯿﻨﯿﻮه‪.‬‬

‫ﮔﻠﭗ ﻧﺴﺎرﺋﯚﮔﻠﻮ‬ ‫ﺳﻪرۆﻛﯽ ژووری ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ‬ ‫ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی دراوﺳ‪‬ﻜﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣ‪‬ۆی ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ھﻪر ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﻟﻪ ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﻪﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه ﺗﻮرﻛﯿﺎش دراوﺳ‪‬ﻜﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای‬ ‫ﺧﯚی وهﻛﻮ ھ‪‬ﺮﺷﻜﻪرو ﺟﯿﺎﻛﻪرهوهو دراوﺳ‪‬ﻜﺎﻧﯽ‬ ‫رۆژھﻪ‪‬ﺗﯿﺸﯽ وهك ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﻜﺎر ﺑﯿﻨﯿﻮه‪ ،‬ﺑﻪم ھﯚﯾﻪوه‬ ‫ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺗﻮﺷﯽ ﮔﻮﻣﺎن و‬ ‫د‪‬ﻪڕاوﻛ‪ ‬ﺑﯚﺗﻪوه‪ .‬ﺑﯚﯾﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ر‪‬ﮋهی‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ و‪‬ﺗ‪‬ﻚ ﻟﻪﮔﻪڵ دراوﺳ‪ ‬ﻧﺰﯾﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ ‪٪٦٠‬‬ ‫ه‪ ،‬ر‪‬ﮋهی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪﮔﻪڵ دراوﺳ‪‬ﻜﺎﻧﯿﺪا‬ ‫دهورووﺑﻪری ‪٪١٠‬ﯾﻪ‪ .‬ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﻧ‪‬ﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﻪت ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪ ھﺎوﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﺎن‬ ‫دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن دهﻛﺎت‪ ،‬ﻻی ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺑﻪ ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪوه‬ ‫ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻛﺮاون‪.‬‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ت و ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪت ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺗﺮس ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫ﻧﺎﻧﺮێ‪ .‬ﺋﻪو و‪‬ﺗﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪﺗﺮﺳﻪوه ھﻪ‪‬ﺴﻮﻛﻪوت‬ ‫دهﻛﻪن ھﯿﭻ ﻛﺎت ﻧﺎﺑﻦ ﺑﻪ ﺧﺎوهن دهﺳﻪ‪‬ﺗ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺑﻪھ‪‬ﺰ‪.‬‬ ‫‪32‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫* ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ﺑﺎرﺗﺮﯾﻦ و‪‬ﺗﻪ ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎن و ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﺳﻪروو ھﻪﻣﻮوﯾﻪوه ﺑﯚ ﺋﯿﺪارهی ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫* ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﭘ‪‬ﺪاوﯾﺴﺘﯽ و‬ ‫ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق و ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ و‪‬ﺗﻪ‪.‬‬ ‫* ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗﻮاﻧﺎی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺑ‪‬ه ﻛﺎرهﺑﺎﯾﻪی‬ ‫ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﯿﺪارهی ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﻪﺗﯽ‪.‬‬ ‫* ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﻋﯿﺮاق ﺋﻪﻣﯿﻨﺘﺮﯾﻦ و ﻟﻪﺑﺎرﺗﺮﯾﻦ ر‪‬ﮕﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوه ﺗﺮاﻧﺰ‪‬ﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﯾﻜﺎت ﺑﻪرهو‬ ‫و‪‬ﺗﺎﻧﻪی ﻛﻪﻧﺪاو‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﺋﻪﻣﯿﻨﺘﺮﯾﻦ ر‪‬ﮕﺎﯾﻪ ﺑﯚ‬ ‫ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ﺋﻪوروﭘﺎو دهرﯾﺎﯾﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ‪.‬‬ ‫* ﺋﯿﺪارهی ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺑﺎزاڕ‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﺪ‪‬ﻨ‪ ‬ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ھﻪره دواﻛﻪوﺗﻮهﻛﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫رۆژھﻪ‪‬ﺗﯽ ﺋﻪﻧﺎدۆ‪‬ﻪ‪.‬‬ ‫* ﮔﻪر ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺗﻮاﻧﯿﻤﺎن ﺋﻪو ﭘﺘﺮۆ‪‬ﻪی ﻛﻪ ﺋﯿﺪارهی‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﺎوهﻧﯿﻪﺗﯽ دهرﺑﮫ‪‬ﻨﯿﻦ‪ ،‬ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ دهﺑﻮژ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫* ﺑﯚری ﻧﻪوﺗﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ھﺎوﻛﺎری ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪ زۆر‬ ‫ھ‪‬ﻨﺎوهﺗﻪ ﺋﺎراوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﺧﺎ‪‬ﻧﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪوهﻧﯿﺸﺎن دهدهن ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﻪردوو‬ ‫و‪‬ﺗﻪﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎی ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛﺪﯾﯿﺎن ھﻪﯾﻪو ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪردهواﻣﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛﺪی ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺑﻪرزدا‪ ،‬ھﻪردووﻻ ﺑ‪‬ﺸﻮﻣﺎر ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪ دهﺑﻦ‪ ،‬ﺋﻪم‬ ‫ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺑﺎزاڕﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﻣﻪرﺟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘ‪‬ﻜﻪوه ﺑﻪرهوﭘ‪‬ﺸﭽﻮوﻧﻤﺎن‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻪردهﺳﺖ‪ ،‬ھﻪﻣﻮو ﺷﺘ‪‬ﻜﻤﺎن ﻟﻪﺑﻪردهﺳﺘﻪ ﺑﯚ‬ ‫زﯾﺎدﻛﺮدن و ﺑﻪرزﻛﺮدﻧﻪوهی ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ژﻣﺎره و‬ ‫ر‪‬ﮋاﻧﻪی ﻟﻪﺳﻪرهوه ﺑﺎﺳﻜﺮان‪ .‬ﻟﻪھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا‪ ،‬ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺘﺮﺑﻪﺳﺘﻨﻤﺎن‪ ،‬ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﻪﻟﯽ ﮔﺮﻧﮓ دهﺧﺎﺗﻪ‬ ‫ﺑﻪردهﻣﻤﺎن‪.‬‬

‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﺷﻪی ﺋﺎﺑﻮوری‬ ‫ﻟﻪم ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهﯾﻪدا دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻪم ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪ ﺧﺎ‪‬ﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﮕﻪﯾﺎﻧﺪن رﯾﺰ ﺑﻜﻪﯾﻦ‪:‬‬ ‫* ﻛﺮدﻧﻪوهی ﻓ‪‬ۆﻛﻪﺧﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯽ ﻟﻪ‬ ‫دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮو ﺧﺴﺘﻨﻪﮔﻪڕی ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﺋﻪرﺑﯿﻞ ـ‬ ‫دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ‪.‬‬ ‫* ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ھﻪر ﻟﻪ ﺋﻮرﻓﻪو دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮهوه ﺗﺎ ﺧﺎﭘﻮور‬ ‫و ھ‪‬ﻜﯽ ﺋﯚﺗﯚﺑﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫* ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ھﻪو‪‬ﺒﺪرێ ﺑﯚ داﻧﺎﻧﯽ ھ‪‬ﯽ ﺷﻪﻣﻪﻧﺪهﻓﻪر‬ ‫ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫* ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿﻪ ﺳﻨﻮورﯾﯿﻪﻛﺎن‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﯚ ھﻪردوو‬ ‫دهو‪‬ﻪت ﮔﺮﻧﮕﻪ و ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ ﺣﻪﯾﺎﺗﯽ ھﻪﯾﻪ ﺑﯚﺳﻪر‬ ‫ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪﻣﺎن‪ ،‬ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮێ و ﺗﻪﺷﻮﯾﻖ‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﻦ‪ .‬ﺋﻪﮔﻪر ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ ﺑ‪‬ﺖ دهروازهی دووهم‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫* ﺑﯚ ﺑﻪرهوﭘ‪‬ﺸﺒﺮدﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺳﻪرﺳﻨﻮور‬ ‫ﺳﻪرهﺗﺎ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺧﺎ‪‬ﯽ ﺳﻨﻮوری ﺧﺎﭘﻮور ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه ﺑﺨﺮ‪‬ﺘﻪ ﻛﺎرو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﻪ ﺑﯿﺮۆﻛﺮاﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪردهﻣﯽ ﺋﻪوﭘﻪڕی ﻛﻪﻣﺒﻜﺮ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫* رۆژاﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﯚی ‪٣٠٠٠‬ـ ‪ ٣٥٠٠‬ﻛﺎﻣﯿﯚن‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ‬ ‫‪١٢٠/١٠٠‬ﯾﺎن ﻟﻪ ﻛﺎردان‪ ،‬ھﻪرﭼﯽ زووه دهﺑ‪ ‬ﺋﻪم‬ ‫ژﻣﺎرهﯾﻪ زﯾﺎد ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫* ﮔﻪر ﺋﻪوه ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوﺑﮕﺮﯾﻦ ﻛﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪﻛﺮدﻧﻪوهی‬ ‫ﺧﺎﺑﻮور ﺑﻪﺗﻮاﻧﺎی ﺗﻪواوهﺗﯿﯿﯿﻪوه دهﺗﻮاﻧ‪٢٠٠ ‬ـ‬ ‫‪٣٠٠‬ھﻪزار ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪ ﺑﺨﺎﺗﻪ ﻛﺎرهوه‪ ،‬ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑ‪‬‬ ‫ﻛﺎت ﺑﻪﻓﯿ‪‬ۆدان ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﺋﺎﺳﺘﻪﻧﮕﺎﻧﻪ ﻧﻪھ‪‬ﯿﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﻟﻪﺑﻪردهم ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺧﺎﭘﻮورن ﺑﻪﺗﻮاﻧﺎی‬ ‫ﺗﻪواوهﺗﯿﯿﻪوه‪.‬‬ ‫* ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﭘﻪروهردهدا ھﺎوﻛﺎری ﯾﻪك‬ ‫ﺑﻜﻪﯾﻦ ﻟﻪ ﺋﯿﺪارهی ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﮕﻪی‬ ‫ﺗﻮرﻛﯽ ھﻪن‪ .‬ھﻪزاران ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎوه د‪‬ﻦ ﺑﯚ‬ ‫ﺧﻮ‪‬ﻨﺪن ﻟﻪ ﺋﻪرﺑﯿﻞ‪.‬‬ ‫* ﻟﻪﭘ‪‬ﻨﺎو داھﺎﺗﻮوﯾﻪﻛﯽ در‪‬ﮋﺧﺎﯾﻪﻧﯽ ھﺎوﺑﻪﺷﺪا‪،‬‬

‫ﻋﯿﺮاق داوای داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﻪوهی ﺋﺎو دهﻛﺎت‬ ‫ﺋﺎوو ﻛ‪‬ﺸﻪ ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎﻧﺸ‪‬ﺘﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن دهﺑﻦ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎ‪‬ﯽ داھﺎﺗﻮودا‪ ،‬داﺑﻪﺷﻜﺮدن و ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪ ھﺎوﺑﻪﺷﻪﻛﺎن ﻛﺎری دوو ﻣﻮﻧﺘﻪدای ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دهﺑﻦ ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺘﻪﻣﺒﻮڵ‪.‬‬

‫ﻋﻪﺑﺪوﻟﻠﻪﺗﯿﻒ ﺟﻪﻣﺎل رهﺷﯿﺪ‬

‫وهزﯾﺮی ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ‬ ‫ﻋﻪﺑﺪوﻟﻠﻪﺗﯿﻒ ﺟﻪﻣﺎل رهﺷﯿﺪ ﻟﻪ ﻟ‪‬ﺪواﻧ‪‬ﻜﯿﺪا ﺑﯚ‬ ‫ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪن وﺗﯽ‪» :‬و‪‬ﺗﻪﻛﻪی ﻟﻪ )ﻣﻮﻧﺘﻪدای‬ ‫ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺋﻪﺳﺘﻪﻣﺒﻮڵ ﺑﯚ ﺋﺎو( ﻛﻪ ﻟﻪﻣﺎوهی راﺑﺮدوودا‬ ‫ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺗﻪواوﻛﺮد داوای ﻛﺮدووه ﻛﻪ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ‬ ‫ﺗﻪواوهﺗﯽ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎری و ﺑﻪرهو ﭘ‪‬ﺸﺒﺮدﻧﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎ‬ ‫و ﯾﺎﺳﺎ ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﻛﻪرﺗﯽ ﺋﺎو ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان‬ ‫ﺋﻪو و‪‬ﺗﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻛﺎرووﺑﺎری ﺋﺎو ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا ر‪‬ﻜﺪهﺧﻪن‪،‬‬ ‫ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﺗﻪوهرهی داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎوهﻛﺎن ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫دادﭘﻪروهراﻧﻪ‪.‬‬ ‫وهزﯾﺮی ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق وﺗﯿﺸﯽ‪:‬‬ ‫»ﺑﻪرهوﭘ‪‬ﺸﺒﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺎری ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دهورووﺑﻪردا‬ ‫ﻛﺎر‪‬ﻜﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﻪھﯚﯾﻪوه ﭼﺎرهﺳﻪری ﻛ‪‬ﺸﻪی‬ ‫ﺑ‪ ‬ﺋﺎوی ﺑﻜﻪﯾﻦ‪ ،‬ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﺸﻪ ﺋﻪو ﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪی ﻟﻪﻣﺎوهی‬ ‫راﺑﺮدوودا ﺑﻪھﯚی ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه دروﺳﺖ ﺑﻮوه‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﻣ‪‬ﺰی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و ﺑﻪﺷ‪‬ﻮاز‪‬ﻜﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪ ﭼﺎرهﺳﻪر‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهش ﻟﻪ ﻣﻮﻧﺘﻪداﻛﻪدا داوای ﺋﻪوهﻣﺎن‬ ‫ﻛﺮدووه ﻛﻪ ر‪‬ﻜﺨﺮاو‪‬ﻜﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻦ‬ ‫و ﭼﺎود‪‬ﺮﯾﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرووﺑﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎو ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﻧﻮێ و ﭘ‪‬ﺸﻜﻪوﺗﻮو داﺑﻤﻪزر‪‬ﻨﺪر‪‬ﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﺳﻪرﺟﻪم و‪‬ﺗﺎﻧﯽ‬

‫ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ ﻟﻪوه د‪‬ﻨﯿﺎﺑﻦ ﻛﻪ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا ﻛ‪‬ﺸﻪ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن دروﺳﺖ ﻧﺎﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهش‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺳﻪرﺟﻪم و‪‬ﺗﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ ﻟﻪ وردهﻛﺎری‬ ‫ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﭼﻮوﻧﯽ ﻛﺎرووﺑﺎرهﻛﺎن و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻪﻧﺪاوهﻛﺎن‬ ‫ﺋﺎﮔﺎدارﺑﻦ‪ .‬د‪.‬ﻟﻪﺗﯿﻒ رهﺷﯿﺪ ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدن و ﻟ‪‬ﻚ‬ ‫ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧﻪوهی ﺳﻪرﺟﻪم و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﺑﻮاری‬ ‫ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪﺑﻪر ﭼﻪﻧﺪ ھﯚﻛﺎر‪‬ﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﺰاﻧﯽ‪ ،‬ﻟﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺋﻪو ھﯚﻛﺎراﻧﻪش زﯾﺎدﺑﻮون و‬ ‫ھﻪ‪‬ﻜﺸﺎﻧﯽ دﯾﺎردهی ﺑ‪ ‬ﺋﺎوی ﻟﻪ ﺑﻪﺷ‪‬ﻜﯽ زۆری و‪‬ﺗﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا و ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﻣﻠﻤﻼﻧ‪ ‬و‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان و‪‬ﺗﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن و‬ ‫ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ر‪‬ﮋهی ﭘﯿﺴﺒﻮوﻧﯽ ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن‪.‬‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ راﭘﯚرﺗ‪‬ﻚ ھﻪﺗﺎوهﻛﻮ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻛﻪرﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ‬ ‫زۆرﺗﺮﯾﻦ ر‪‬ﮋهی ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺋﺎوی ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻪﻛﺎر‬ ‫دهﺑﺎت ﺑﻪ ر‪‬ﮋهﯾﻪك ﻛﻪ دهﮔﺎﺗﻪ ‪ ،٪٨٠‬وهزﯾﺮی ﺳﻪرﭼﺎوه‬ ‫ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهدا ﻛﻪ ھﻪردوو رووﺑﺎری دﯾﺠﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻪرﺟﻪم ﻟﻘﻪﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه و رووﺑﺎری ﻓﻮرات ﺳﻪرﭼﺎوهی‬ ‫ﺳﻪرهﻛﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎوﯾﻦ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﻛﻪ ﺋﻪواﻧﯿﺶ ‪٪٦٨‬‬ ‫رووﺑﺎری دﯾﺠﻠﻪ و ‪ ٪٩٧‬روﺑﺎری ﻓﻮرات ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎو ﺋ‪‬ﺮاﻧﻪوه‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪهﻗﻮ‪‬ﻦ و د‪‬ﻨﻪ ﻋﯿﺮاﻗﻪوه‪ .‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ﺣﻪﻓﺘﺎﻛﺎﻧﻪوه‬

‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﭘﻼﻧ‪‬ﻜﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن داﻧﺎوه‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ر‪‬ﮕﻪی‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﻪﻧﺪاو ﻟﻪﺳﻪر ھﻪردوو روﺑﺎری‬ ‫دﯾﺠﻠﻪ و ﻓﻮرات‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ھﻪ‪‬ﮕﺮﺗﻨﯽ ﺋﺎوﯾﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ‬ ‫و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ وزهی ﻛﺎرهﺑﺎ‪ .‬ﻟﻪدوای ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٣‬ﯾﺸﻪوه‬ ‫ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺎر و ھﻪو‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ دراوه ﺑﯚ ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪان ﭘﺮۆژهی دﯾﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ھﻪ‪‬ﮕﺮﺗﻨﯽ ﺋﺎوو‬ ‫ﺑﻮژاﻧﺪﻧﻪوهی ﻧﺎوﭼﻪی زۆﻧﮕﺎوهﻛﺎن و ﭼﺎرهﺳﻪری ﻛ‪‬ﺸﻪی‬ ‫ﺑ‪ ‬ﺋﺎوی و وﺷﻜﺒﻮوﻧﻪوهی زهوی ﻟﻪ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ و‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻋﯿﺮاق‪ .‬ﻣﻮﻧﺘﻪدای ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺋﻪﺳﺘﻪﻣﺒﻮڵ ﺑﯚ ﺋﺎو‪،‬‬ ‫ﻣﻮﻧﺘﻪداﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻮو ﺑﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻪرﺗﯽ ﺋﺎو ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا‪ .‬ﺑ‪‬ﯾﺎره وهزﯾﺮی‬ ‫ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻋﻪﺑﺪوﻟﻠﻪﺗﯿﻒ ﺟﻪﻣﺎل رهﺷﯿﺪ‬ ‫ﻟﻪ ‪٢٢-١٦‬ی ﺋﺎزاری ‪ ٢٠٠٩‬ﻟﻪ ﻣﻮﻧﺘﻪدای ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﯚ‬ ‫ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﺑ‪‬ﯾﺎره ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺘﻪﻣﺒﻮڵ ﺋﻪﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﺪر‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻜﺎت و ﺑ‪‬ﯾﺎرﯾﺸﻪ ﻟﻪم ﻣﻮﻧﺘﻪداﯾﻪدا‬ ‫وهزﯾﺮی ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ زۆرﺑﻪی و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دوﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻜﻪن و ﺑﮕﻪﻧﻪ ر‪‬ﻜﻜﻪوﺗﻨ‪‬ﻚ ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﻪرﭼﺎوه ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎی ﺟﯿﮫﺎن‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪35‬‬

‫ﺋﺎﺑﻮوری‬

‫ﺋﻪﮔﻪر ﭘﺘﺮۆ‪‬ﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن دهرﺑﮫ‪‬ﻨﯿﻦ ﻧﺎوﭼﻪﮐﻪ دهﺑﻮژ‪‬ﺘﻪوه‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺗﻮرﮐﯿﺎ‪ ،‬ﮐﻮردﺳﺘﺎن وهک ھﻪڕهﺷﻪ ﻧﻪﺑﯿﻨ‪‬ﺖ‬ ‫ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺑﺎش ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ .‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻟﻪﻣﻪڕ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ راﻛ‪‬ﺸﺎﻧﯿﯿﻪوه ﺑﺎﺳﯽ ﻟ‪‬ﻮه دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺑﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺳﻪرﺑﺎزی ﺗ‪‬ﺮ دهﺑ‪‬ﺖ‪ .‬ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ھﺎوو‪‬ﺗﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزاری دهﻛﻪن ﺳﺎز ﻧﺎﻛﺎت و دهﻛﻪو‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﻧﺎو رهوﺷ‪‬ﻜﻪوه ﻛﻪ ﺋﻪو ﻓﺮﺳﻪﺗﻪ ﺳﻪد ﺳﺎ‪‬ﻧﻪﯾﻪ‬ ‫ﺑﻪﺗﺮﺳﻪوه ﻟﻪدهﺳﺘﺪهدات‪ .‬ﺋﻪو وهزﻋﻪ دهﻻﻟﻪت ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫دواﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﻛﺎت و ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺑﭽ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻤﻪﻛﻪدا ﻣﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯽ زۆر ﻛﺎری ﭘ‪‬ﺪهﻛﺮ‪‬ﺖ و ﻟﻪ ‪ ٪٩٥‬ﺑﻪ‪‬ﻨﺪهراﯾﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﻪﻛﻪ ﺑﻪدهﺳﺖ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوهﯾﻪ‪،‬‬ ‫‪34‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫دهرك ﻧﺎﻛﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺑﯚﭼﯽ ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ھﻪر‪‬ﻤﻪﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎ‪‬ﯿﯚزﺧﺎﻧﻪی ﻛﺮدۆﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻪرﻛﻮك‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﺎﻧﻪ ﻛﻪ زۆر ﻟﻪﺳﻪری رادهوهﺳﺘﯿﻦ‬ ‫ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻪرﻛﻮﻛﻪ‪ .‬ﻧﯿﻮهی ﺳﻪرﭼﺎوهی ﻧﻪوﺗﯽ ﻋﯿﺮاق‬ ‫ﻟﻪ ﻛﻪرﻛﻮﻛﻪ‪ .‬ﻛﻪرﻛﻮك ﺑﻪم ھﯚﯾﻪوه ھ‪‬ﺸﺘﺎ زۆرﺗﺮ دهﺑ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﻣﺎﯾﻪی ﺳﻪرﻧﺠﺪان‪ .‬ﺑﻪﺑ‪‬وای ﻣﻦ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ‬ ‫ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻛﻪرﻛﻮك زهرهری ﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه ﺑﻪ ھﻪردووﻻ‪.‬‬ ‫ﺳﻪرهڕای دراوﺳ‪‬ﯿﻪﺗﯽ و ﯾﻪك ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ھﺎو‪‬ﺗﯿﺎن‪،‬‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھ‪‬ﺸﺘﺎﻛﻪ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮه ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ‬ ‫ﻟﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﻧﻪوت ﺳﻮود وهرﺑﮕﺮ‪‬ﺖ‪ .‬ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوه‬

‫ھﯚﻛﺎری ﺋﯿﺴﺮاری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﺧﺴﺘﻨﻪ ﺳﻪر ھﻪر‪‬ﻤﻪ‬ ‫ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ﻧﺎزاﻧﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻟﻪ ﺑﻪرﺋﻪوه ﺷﺘ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺑﻪم ﺟﯚره ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﻪزهرهری‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﻪ و ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ دژی ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﻟ‪‬ﻮه دهردهﻛﻪو‪‬ﺖ‪ .‬ﺑﻪﺑ‪‬وای ﻣﻦ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﻪرﻛﻮك‬ ‫ﺑ‪‬ﻚ ھﻪﻧﮕﺎو ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه ﺑﮫﺎوﯾﮋر‪‬ﻦ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﺑﻮاری‬ ‫دﯾﻤﯚﮔﺮاﻓﯿﺪا‪ ،‬ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﺎرودۆﺧ‪‬ﻚ دروﺳﺖ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‬ ‫ﻛﻪ ھﻪﻣﻮوی ﮔﺮوﭘﻪ ﺋﻪﺗﻨﯿﻜﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ﺑﺘﻮاﻧﻦ‬ ‫ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﻪدا ﺑﻪﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯽ ﻟﻪﻧﺎو ﺗﻪﺑﺎﯾﯽ‪ ،‬ھ‪‬ﻤﻨﺎﯾﯽ و‬ ‫ﺑﺮاﯾﻪﺗﯿﺪا ﺑﮋﯾﻦ‪ .‬ﻛﻪرﻛﻮك ﻛﻪ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮاز‪‬ﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه ﺋﯿﺪاره‬ ‫دهﻛﺮ‪‬ﺖ ھﻪم ﺑﯚ ﻋﯿﺮاق ھﻪم ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻓﺎﯾﺪهی زۆری‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪو ﺑﺎرودۆﺧﻪی ﻛﻪ ﺗ‪‬ﯿﺪاﯾﻪ‬ ‫رزﮔﺎری ﺑ‪‬ﺖ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺑﭽ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﺪا دهﺳﻜﻪوﺗﯽ زۆرﺑﺎش‬ ‫ﻟﻪدهﺳﺘﺪهدات‪.‬‬ ‫دهﺑ‪ ‬ﺳﻪرﻟﻪﻧﻮێ ﭘ‪‬ﻨﺎﺳﻪی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻤﺎن‬ ‫ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه و ﺑﯚ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش‬ ‫ﯾﻪﻛ‪ ‬ﻟﻪ ﺷﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪ زۆر ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﻤﺎن ﭘ‪ ‬دهﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﺳﻪﻣﯿﻤﯿﻪﺗﻪ‪ .‬ﺣﻪزدهﻛﻪم ﺑﺎس ﻟﻪ ﺑﻪﺳﻪرھﺎﺗ‪‬ﻚ ﺑﻜﻪم‪:‬‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪو ﭘ‪‬ﺸﺎﻧﮕﺎی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﭘﯿﺸﻪﯾﯽ رۆژھﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوهڕاﺳﺘﻪوه ﻟﻪ دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ ﻛﺮدﻣﺎﻧﻪوه‪ ،‬ﻟﻪ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ٢٥٠٠‬ﻛﻪﺳﻤﺎن ﺑﺎﻧﮕﮫ‪‬ﺸﺖ‬ ‫ﻛﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪھﯚی راﮔﺮﺗﻨﯽ زۆرﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺳﻨﻮور‪،‬‬ ‫زۆرﺑﻪی ﺑﺎﻧﮕﮫ‪‬ﺸﺘﻜﺮاوان ﭘﻪﺷﯿﻤﺎن ﺑﻮوﻧﻪوه‪ .‬ﻧﺰﯾﻜﻪی‬ ‫‪ ٤٠٠‬ﻣﯿﻮاﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﺳﺎغ و ﺳﻪﻟﯿﻤﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﻦ‪ .‬ﺳﻪرﻧﺠﺘﺎن‬ ‫رادهﻛ‪‬ﺸﻢ‪ ،‬ﺑﺎﺳﯽ ﻧ‪‬ﻮاﻧﯽ ﺋﻪرﺑﯿﻞ ـ دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ دهﻛﻪم‪،‬‬ ‫ﻧﻪك ﺑﻪﻏﺪاد ـ ﭘﻪﻛﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ راﺷﻜﺎواﻧﻪ ﭘ‪‬ﺘﺎﻧﺪه‪‬ﻢ‪ ،‬ﻛﻮردﺳﺘﺎن دوﺑﻪی و‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﺋﯿﻨﮕﻠﺘﻪرای داھﺎﺗﻮون‪ .‬ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ‬ ‫ﻣﻪﻧﺘﯿﻘ‪‬ﻜﯽ ﺗﺎزه دروﺳﺘﻨﺎﻛﻪم‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﭘﺸﺘﺌﻪﺳﺘﻮور‬ ‫ﺑﻪﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪﯾﻪك و ھﻪﻟﻪﻛﺎن واده‪‬ﻢ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﺮیو ﺗ‪‬ﻜﻪ‪‬ﺒﻮوﻧﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ‬ ‫ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑ‪‬ﻨ‪ ،‬ﻟﻪﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﻛﻪﻣﺪا دوورﯾﯿﻪﻛﯽ زۆر‬ ‫دهﺑ‪‬ﯾﻦ‪ ،‬دهﺑ‪ ‬ﺑﺎوهڕﻣﺎن ﺑﻪڕهﭼﻪ‪‬ﻪﻛﯽو ﺑﻪھ‪‬ﺰی‬ ‫ﺑﻪھﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪ ﺗﻮﻧﺪ ﺑ‪ ‬ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺗ‪‬ﭙﻪڕاﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮﺳﻪﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺋﻪم راﺑﺮدووه ﺑﻪڕهﭼﻪ‪‬ﻪﻛﻪ داھﺎﺗﻮوﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺑﻪھ‪‬ﺰ د‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪ ﻛﺎﯾﻪوه‪ .‬ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮاﻧﯽ ﺋﺎزﯾﺰ‪ ،‬دهزاﻧﻢ ﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ﻗﺴﻪﻛﺮدﻧﻪﻛﻪم زۆر ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪﭘﺎش دواﻛﻪوﺗﻨ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺳﻪد ﺳﺎ‪‬ﻪﯾﯽ‪ .‬زۆر ﺷﺖ ھﻪﯾﻪ ﺑﻮﺗﺮ‪‬ﻦ‪.‬‬ ‫* ﺋﻪم ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﻟﻪ ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهی ﺳﻤﯿﻨﺎری ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﺗﻮرﻛﯿﺎو ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ھﻪوﻟ‪‬ﺮ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻜﻪﺷﻜﺮا‪ .‬ﻟﻪﺑﻪر ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﻪ ﺑ‪‬وﻣﺎﻧﻜﺮدهوه‪.‬‬

‫ﺑﺎﺳﻮﺧﻮاس‬

‫ﺑﻪﮔﮋاﭼﻮوﻧﻪوهی ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ‬ ‫ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻋﻪﺑﺪوﻟﺠﻪﺑﺎر ﺷﻪﺑﻮوت‬

‫ﺑﻪﮔﮋاﭼﻮوﻧﻪوهی ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﻜﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﻪك ﺳﺎ‪‬ﯿﺶ ﺑﻪس ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺟﻪﻧﮕﻪ‪ ،‬ﭼﻮون ﻛﺎرهﻛﻪ‬ ‫ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﯽ زﯾﺎﺗﺮی دهو‪‬ﺖ ﺑﻪھﯚی رۆﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻪو دهردهو ﺑ‪‬وﺑﻮوﻧﻪوهی‬ ‫ﻟﻪ داﻣﻪزراوهﻛﺎﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﺪا‪.‬‬ ‫ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯿﻪی ﻋﯿﺮاق ﺑﻪدهﺳﺘﯿﯿﻪوه دهﻧﺎ‪‬ﻨ‪‬ﺖ ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوی ﯾﻪك‬ ‫ﻓﺎﻛﺘﻪر ﻧﯿﯿﻪ و ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﯾﻪك ﻛﺎﺗﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوﯾﺶ ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻪ ﻓﺎﻛﺘﻪر‪‬ﻜﻪ ﺑﻪ در‪‬ﮋاﯾﯽ ﻣﻪوداﯾﻪﻛﯽ زهﻣﻪﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯿﺸﯽ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﯽ زۆرو ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨ‪‬ﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚ‪‬ﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺑﻮاری ﯾﺎﺳﺎداﻧﻪری‪ ،‬ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی دهو‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﺎﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﺪا ﺑ‪‬وﺑﻮوﺑ‪‬ﺘﻪوه‪،‬‬ ‫ﺋﻪوا ﺑﺎﺷﺘﺮه ﺑﻪﮔﮋاﭼﻮوﻧﻪوهﻛﻪی ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﻪ ﺑﺎ‪‬ﻛﺎﻧﻪوه دهﺳﺖ ﭘ‪‬‬ ‫ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﺟﻪوھﻪری ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ﺧﺮاپ ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﭘ‪‬ﮕﻪی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪری‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ ﺑﯚ ﺳﻮودی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚی دهﺑﯿﻨ‪‬ﺘﻪوه ﺑﻪھﻪر ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪك‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ‪ .‬ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟ‪‬ﯽ د‪‬ﻨﯿﺎش ﺑﯿﻦ‪ ،‬ﺋﻪوهﯾﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﭘﺎﯾﻪﺑﻪرز‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎی ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﺘﺮه ﻟﻪ ﺑﻪﻛﺎرﺑﺮدﻧﯽ دهﺳﻪ‪‬ﺗﻪﻛﻪﯾﺪا ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی‬ ‫ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪری ﭘﻠﻪﻧﺰم‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ‬ ‫ﭘﻠﻪش ﺟﯿﺎوازی دهﺑ‪‬ﺖ و دهوﺗﺮ‪‬ﺘﯿﺶ ﭘﻠﻪی ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ ﺑﻪﮔﻮ‪‬ﺮهی‬ ‫ﺋﻪو دهﺳﻪ‪‬ﺗﻪ دهﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻛﻪﺳﻪﻛﻪ ھﻪﯾﻪﺗﯽ‪ .‬ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯿﻪی ﻛﻪ‬ ‫ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪر‪‬ﻜﯽ ﺑﭽﻮﻛﯿﺶ ﭘ‪‬ﯽ ھﻪ‪‬ﺪهﺳﺘ‪‬ﺖ ﺑﻪراورد ﻧﺎﻛﺮ‪‬ﺖ ﺑﻪوهی‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳ‪‬ﻚ دهﯾﻜﺎت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪﺳﻪرووی ھﻪرهﻣﻪوه دادهﻧ‪‬ﺸ‪‬ﺖ‬ ‫و ﭘﺎرهو دهﺳﻪ‪‬ت و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯿﻪﻛﯽ زۆری ﻟﻪﺑﻪردهﺳﺘﺪاﯾﻪ ﺑﯚ ﺋﻪو‬ ‫ﻛﺎره‪ .‬ﺑﯚﯾﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ ﻟﻪ ﭘﻠﻪﺑﺎ‪‬ﻛﺎﻧﯽ دهو‪‬ﻪﺗﻪوه‬ ‫وهﻛﻮ ﺑ‪‬ﯾﻨﯽ ﺳﻪری ﻣﺎره ﻟﻪﺑﺮی ﻛﻠﻜﯽ‪ .‬ﺋﻪوهش ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪوهﯾﻪ ﭘﯚﺳﺘﻪ ﺑﺎ‪‬ﻛﺎن ﺑﻪزﻧﺠﯿﺮهﯾﻪك ر‪‬ﻮﺷﻮ‪‬ﻦ و ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﯽ و‬ ‫ﭼﺎود‪‬ﺮی و ﺑﺎ‪‬ﻧﺴﮕﯿﺮی ﺋﻪوهی ﭘ‪‬ﯽ دهوﺗﺮ‪‬ﺖ ‪checks and‬‬ ‫‪balances‬ﺗ‪‬ﭙﻪڕ ﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ھﻪﻟﯽ ﺑﻪردهم ﻗﯚﺳﺘﻨﻪوهی‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ ﺣﻜﻮﻣﯽ ﻛﻪﻣﺒﻜﺮ‪‬ﺘﻪوه ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﻪوه‪.‬‬ ‫ﺧﻪﻟﯿﻔﻪ ﻋﻮﻣﻪری ﻛﻮڕی ﺧﻪﺗﺎب ﺳﻮﻧﻨﻪﺗ‪‬ﻜﯽ داﻧﺎ ﻟﻪوهی ﺑﻪ‬

‫ﯾﺎﺳﺎی »ﺋﻪﻣﻪت ﻟﻪﻛﻮێ ﺑﻮو؟« ﻛﺎری دهﻛﺮد‪ .‬ﺋﻪﻣ‪‬ۆش ﺣﻜﻮﻣﻪت‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ ﻟ‪‬ﭙ‪‬ﭽﯿﻨﻪوه ﺑﻜﺎت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪ ﺑﺎ‪‬ﯾﺎﻧﻪداو داوای‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﻟ‪ ‬ﺑﻜﺎت‪ ،‬ھﻪروهﻛﻮ ﻣﻮ‪‬ﻚ و ﻣﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﻛﻮڕو ژن و ﻧﺰﯾﻜﻪﻛﺎﻧﯿﺎن‪.‬‬ ‫ھﻪروهك ﭼﻪﻧﺪ ر‪‬ﻮﺷﻮ‪‬ﻨ‪‬ﻚ داﺑﻨﺮ‪‬ﺖ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﻪرﭘﺮس ﻛﻪﺳﻪ‬ ‫ﻧﺰﯾﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪﺑ‪ ‬ﻣﺎف داﻧﻪﻧ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﻪت دهﺑ‪‬ﺖ زﻧﺠﯿﺮهﯾﻪك‬ ‫ر‪‬ﻮﺷﻮ‪‬ﻨﯿﺶ داﺑﻨ‪‬ﺖ ﺑﯚ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺷ‪‬ﻮهی ﺑﻪﺳﺘﻨﯽ ﮔﺮ‪‬ﺒﻪﺳﺖ و‬ ‫ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﻪ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ر‪‬ﮕﺮ ﻟﻪﺑﻪردهم ﺑﻪرﭘﺮﺳﺪا ﻟﻪوهی‬ ‫ﮔﺮ‪‬ﺒﻪﺳﺘﻪﻛﻪ ﺑﻔﺮۆﺷ‪‬ﺖ ﺑﻪوهی ﻛﻪ ﺑﻪﺷ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺳﻮودی ﭘﺮۆژهﻛﻪی‬ ‫دهداﺗ‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﮔﻪﻟ‪‬ﻚ دهﺳﺘﻪو داﻣﻪزراوهی ﺑﻪﮔﮋاﭼﻮوﻧﻪوهی ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی ﺑﻪﮔﮋاﭼﻮوﻧﻪوهی ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯽ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪه ﺑﻪ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ وهزﯾﺮاﻧﻪوه‪ ،‬دهﺳﺘﻪی‬ ‫ﻧﻪزاھﻪ‪ ،‬دﯾﻮاﻧﯽ ﭼﺎود‪‬ﺮی داراﯾﯽ و ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎری ﮔﺸﺘﯽ و ﺟﮕﻪ‬ ‫ﻟﻪواﻧﻪش دهﺳﺘﻪی ﻧﻪزاھﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮ‪‬ﻨﻪران ھﻪﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﭼﺎود‪‬ﺮان ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺋﻪوه رهﺗﺒﻜﻪﻧﻪوه ﺋﻪم دهﺳﺘﺎﻧﻪ ﻛﺎری ﮔﻪوره‬ ‫دهﻛﻪن‪ ،‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻟﻪو ھﻪو‪‬ﻧﻪش دووره ﻟﻪ ﭼﺎوی رووﻣﺎ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯿﻪوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻛﺎر ﺑﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻪﻛﻪی دهﭘ‪‬ﻮر‪‬ﺖ و ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ‬ ‫ﻛﻪﯾﺴﯽ ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯿﺶ دهرﯾﺪهﺧﺎت ﻛﻪ ﻋﯿﺮاق ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﻟﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋﻪو‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗﺎﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﯿﺎن ﺗ‪‬ﺪاﯾﻪ‪ ،‬ﺳﻪرهڕای ﺗ‪‬ﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺷﻪش ﺳﺎڵ ﺑﻪﺳﻪر رووﺧﺎﻧﯽ رژ‪‬ﻤﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﺪا‪.‬‬ ‫ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﭼﺎود‪‬ﺮان دهﺗﻮاﻧﻦ دهو‪‬ﻪﻣﻪﻧﺪﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻗﯚﺳﺘﻨﻪوهی‬ ‫ﭘ‪‬ﮕﻪی دهو‪‬ﻪت ﺑﯚ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهﻛﺎن و ﮔﺮ‪‬ﺒﻪﺳﺘﻪﻛﺎن و‬ ‫ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهو‪‬ﻪت ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوﺑﮕﺮن‪ .‬ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮون‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺮس چ ﺣﺰﺑﯽ ﺑ‪‬ﺖ ﯾﺎن ﻧﺎوﭼﻪﯾﯽ ﯾﺎن ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﯾﺎﺧﻮد‬ ‫ﺧﺰﻣﺎﯾﻪﺗﯽ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ھﻪﻟﻪ ﺑﯚ داﻣﻪزراﻧﺪن و ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪرزی دهو‪‬ﻪﺗﯽ‪ .‬ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎش ﺋﻪﺳﺘﯚی داراﯾﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪ‬ ‫ﮔﻪورهﻛﺎن )ﺗﺎ ﭘﻠﻪی ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری ﮔﺸﺘﯿﯽ( دووره ﻟﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮدن‬ ‫و ﭼﺎود‪‬ﺮی و وردﺑﻮوﻧﻪوه‪.‬‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪37‬‬

‫ﺋﺎﺑﻮوری‬

‫‪ ٤٠٠‬ﻣﻠﯿﯚن ﺑﯚ ﺑﻮژاﻧﻪوهی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ر‪‬ﻜﻜﻪوﺗﻨ‪‬ﻚ‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﺎ‪‬ﯿﺎ ﻛﻪ ﺧﯚی ﻟﻪ ﭘ‪‬ﺪاﻧﯽ ﺑ‪‬ی‬ ‫‪ ٤٠٠‬ﻣﻠﯿﯚن ﯾﻮرۆ ﻗﻪرز دهﺑﯿﻨ‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ﺋﯿﺘﺎ‪‬ﯿﺎ ﺑﯿﺪاﺗﻪ ﻋﯿﺮاق و ﺋﺎﻣ‪‬ﺮ و ﻛﻪﻟﻮﭘﻪﻟﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﭘ‪ ‬داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﻟﻪم ﺑﺎرهﯾﻪوه د‪.‬ﻓﺎزڵ ﻧﻪﺑﯽ ﺑﺮﯾﻜﺎری وهزﯾﺮی‬ ‫داراﯾﯽ ﻋﯿﺮاق راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ﺋﻪو ﺑ‪‬ه ﭘﺎرهﯾﻪی ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهی ﻗﻪرز‪‬ﻜﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﯿﺘﺎ‪‬ﯿﺎ ﻟﻪ ﺳﻪری‬ ‫ر‪‬ﻜﻜﻪوﺗﻮوﯾﻦ ﺑ‪‬ﯾﺎره ﺑﻪ ﭼﻮار ﻗﯿﺴﺖ ﺑﺪر‪‬ﺘﻪ ﻋﯿﺮاق‪،‬‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪو ﭘﺎره دﯾﺎرﯾﻜﺮاوهﺷﺪا ﺋﺎﻣ‪‬ﺮ و‬ ‫ﻛﻪﻟﻮﭘﻪﻟﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ ﭘ‪ ‬داﺑﯿﻦ ﺑﻜﻪﯾﻦ‪«.‬‬ ‫وﺗﯿﺸﯽ‪» :‬وهزارهﺗﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪارهﻛﺎﻧﻤﺎن راﺳﭙﺎردووه‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺳﻪرداﻧﯽ ﺋﯿﺘﺎ‪‬ﯿﺎ ﺑﻜﻪن و ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﺑﻪوان ﺑﺪات ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺪازهی‬ ‫ﭘ‪‬ﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺑﯚ ﻛﻪرﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﺋﺎﻣ‪‬ﺮهﻛﺎن ﺑﻜ‪‬ن«‪.‬‬ ‫ﺑﺮﯾﻜﺎرهﻛﻪی وهزﯾﺮی داراﯾﯽ ﻋﯿﺮاق ﺋﻪوهﺷﯽ وت‪:‬‬

‫»ﺋﺎﻣ‪‬ﺮهﻛﺎن ﺑﻪ ﻧﺮﺧ‪‬ﻜﯽ ﻛﻪم ﺑﻪ ﺟﻮﺗﯿﺎران دهدر‪‬ﺖ‬ ‫و ﺑ‪‬ﯾﺎره ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﭘﺎره ﺑﻪ ﻗﻪرز ﺑﺪات ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻮﺗﯿﺎران ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺋﺎﻣ‪‬ﺮهﻛﺎن ﺑﻜ‪‬ن و ﻟﻪ‬ ‫‪٪٢‬ش ﺳﻮود د‪‬ﺘﻪﺳﻪر ﻗﻪرزهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﻮﺗﯿﺎران«‪.‬‬ ‫د‪.‬ﻓﺎزڵ ﻧﻪﺑﯽ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﭘﺸﻜﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻜﺮد‬ ‫»وهزارهﺗﯽ ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ھــــﻪر‪‬ﻤـﻤـــﺎن‬ ‫ﺋـﺎﮔﺎدار ﻛﺮدۆﺗﻪوه‬ ‫ﺋﻪوهی‬ ‫ﺑﯚ‬ ‫ﺑﻪﺷﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫وهرﺑﮕــﺮن و‬ ‫ﺑﯿﺪهن ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻮﺗﯿﺎران«‪.‬‬

‫ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ ﺧﯚﻣﺎ‪‬ﯽ ﭘﻪرهدهﺳﻪﻧ‪‬‬

‫ﺑﻪھﯚی زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﮔﻮﻣﺮگ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ھﺎوردهو ﭘﺎ‪‬ﭙﺸﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻮﺗﯿﺎران‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﻪوه ﺑﻪ ﭘ‪‬ﺪاﻧﯽ ﺧﻪرﺟﯽ‬ ‫ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺎن‪ ،‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ راﺑﺮدوودا‬ ‫ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪڕ‪‬ﮋهی ‪ ٪٣٥‬ﻟﻪ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن زﯾﺎدﯾﻜﺮدووه‪.‬‬ ‫ﻋﻪﻟﯽ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری ﮔﺸﺘﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪ‬ ‫‪36‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ وهزارهﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ‬ ‫»ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ٢٠٠٨‬ﻛﯚی ﮔﺸﺘﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ ﺑﻪ ھﻪردوو ﺟﯚری ﺳﻪوزهو ﻣﯿﻮه ﻛﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪرھﻪﻣﮫﺎﺗﻮون‬ ‫و رهواﻧﻪی ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺳﻪوزهو ﻣﯿﻮه ﻟﻪ‬ ‫ﺷﺎرو ﺷﺎرۆﭼﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮاون‪،‬‬ ‫ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ١١٦‬ھﻪزارو ‪ ٨٧١‬ﺗﯚن و ‪١٤٥‬‬

‫ﻛﯿﻠﯚﮔﺮام ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺳﻪوزهو ﻣﯿﻮه‪«.‬‬ ‫وﺗﯿﺸﯽ‪» :‬ﺋﻪو ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯿﯿﺎﻧﻪش زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ‬ ‫‪ ٢٠‬ﺟﯚری ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺳﻪوزهو ﻣﯿﻮهی زﺳﺘﺎﻧﻪو ھﺎوﯾﻨﻪ‬ ‫دهﮔﺮ‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪرھﻪﻣﮫ‪‬ﻨﺮاون‪ ،‬ﺑﯚ ﺋﻪم ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻪش ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٨‬دا زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ‪ ٤‬ﻣﻠﯿﺎر‬ ‫دﯾﻨﺎری وهﻛﻮ ھﺎوﻛﺎری و ﭘﺎ‪‬ﭙﺸﺘﯽ ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی‬ ‫ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﻮﺗﯿﺎران ﺗﻪرﺧﺎن ﻛﺮد‬ ‫ﻛﻪ ھﻪر ﺧﺎوهن ﺑﻪرھﻪﻣ‪‬ﻜﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ‬ ‫دووری ﺷﻮ‪‬ﻨﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯿﯿﻪوه ﻟﻪ ﺑﺎزاڕدا ﺑ‪‬ﻚ‬ ‫ﭘﺎرهی ﺧﻪرﺟﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﺑﯚ ﺧﻪرﺟﻜﺮاوه«‪.‬‬ ‫رووﻧﯿﺸﯿﻜﺮدهوه‪» :‬ﺑﻪھﯚی زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﮔﻮﻣﺮگ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯿﯿﻪ ھﺎوردهﻛﺎن ﺋﻪو‬ ‫ﺑﻪرھﻪﻣﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دهوروﺑﻪرهوه ھ‪‬ﻨﺮاوﻧﻪﺗﻪ‬ ‫ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺑﻪھﯚی‬ ‫ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻮﺗﯿﺎران ﻟﻪ ﺧﻪرﺟﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی‬ ‫ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯿﯿﻪﻛﺎن واﯾﻜﺮدووه ﻛﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ‬ ‫ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ٢٠٠٨‬ﺑﻪڕ‪‬ﮋهی‬ ‫‪ ٪٣٥‬ﺑﻪرزﺑ‪‬ﺘﻪوه ﻟﻪﭼﺎو ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٧‬دا«‪.‬‬

‫ﻣﻪوﻟﻪوی‪ ،‬وﺗﯽ‪» :‬ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن ﻣﻪرج ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ‬ ‫ﻛﻪﺳﻪﻛﺎن دهﮔﯚڕ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ‬ ‫ﺗﺎزهدا ﻣﻪرﺟﻪﻛﺎن ﺗﻪواو ﮔﯚڕاون‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻪ ﻟﻪ رووی ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪوه ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻟﻪ‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا ﯾﻪك ھﻪ‪‬ﺪهﺑﮋ‪‬ﺮن‪ ،‬ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺋﺎﯾﻦ و‬ ‫ﺋﯿﻤﺎﻧﺪاری ﺑﻜﻪﻧﻪ ﯾﻪﻛﻪم و دوا ﻣﻪرج‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ھﻪر ھﺎوﺳﻪرﮔﯿﺮﯾﯿﻪك ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻟﻪﭘﺸﺘﻪوه ﻧﻪﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺋﻪوا ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑ‪‬ﯿﻦ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو دهﺑ‪‬ﺖ«‪.‬‬

‫ﺋﺎو‪‬ﻨﻪوه ﺗﻪﻣﺎﺷﺎی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜﻪن‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن‬ ‫ﺋﺎرهزوو و ﻣﻪرﺟﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑ‪‬ﻦ‪ ،‬ﻣﻦ ﺋﺎرهزووم‬ ‫ﻟﻪ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺪا ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺟﯚر‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺑ‪‬ﺪهﻧﮕﯽ‬ ‫ﺗﯿﺎدا ھﻪﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪش ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻛﻪ دووری ﺑﺨﺎﺗﻪوه ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﺎ«‪.‬‬ ‫وﺗﯿﺸﯽ‪» :‬ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪی ﻛﻪ ژﻧﻢ ھ‪‬ﻨﺎ‪،‬‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ رووﺧﺴﺎر و ﺑﺎ‪‬م ﻧﻪﻛﺮده ﭘ‪‬ﻮهر ﺑﯚ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺋﺎرهزووم ﺋﻪوهﺑﻮو ﻛﻪﺳ‪‬ﻜﯽ‬ ‫دهﺳﺘ‪‬هﻧﮕﯿﻦ و ﭘﺎﻛﻮﺧﺎو‪‬ﻦ ﺑ‪ ‬و ﻟﻪھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا‬ ‫ﻟ‪‬ﺒﻮورده ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻣﺎﯾﻪی د‪‬ﺨﯚﺷﯿﻤﻪ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮوی‬ ‫ﻟﻪ ھﺎوﺳﻪرهﻛﻪﻣﺪا ﺑﻪدی دهﻛﻪم«‪.‬‬ ‫ﻣﻪرﺟﯽ ﻛﭽﺎن ﭼﯿﯿﻪ؟‬ ‫ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﭘ‪‬ﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﻣﻪرﺟﯽ ﭘﯿﺎوان ﺋﺎﺳﺎن ﺑ‪‬ﺖ دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻦ‬ ‫و ﮔﻪڕاﻧﯽ ﺋﻪوا ﻣﻪرﺟﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﭻ زهﺣﻤﻪﺗﻪ‪،‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﻛﺎرداﻧﻪوهی زﯾﺎﺗﺮﯾﺸﯽ دهﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ژﻧﺎن‪ ،‬ﺑﻪو ھﯚﯾﻪی ژﻧﺎن ﻟﻪ زۆر ﺷﻮ‪‬ﻨﺪا ﺗﺎﻛﻮ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﭘﺎﯾﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧﺎو ﺧ‪‬ﺰان ﭘ‪‬ﻚ‬ ‫ﻧﺎھ‪‬ﻨﻦ‪.‬‬

‫ﭼﯿﺎ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ‪ ،‬ﻣﺎوهی ﭼﻪﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕ‪‬ﻜﻪ ﺷﻮوی‬ ‫ﻛﺮدووه‪ ،‬ﻟﻪﺑﺎرهی ﺧﻪون و ﺧﯚزﮔﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﭽﺎﻧﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪی دهﯾﻜﻪﻧﻪ ھﺎوﺳﻪری‬ ‫ژﯾﺎن‪ ،‬وﺗﯽ‪» :‬رووﺧﺴﺎر ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪﻻﻣﻪوه‪،‬‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ ﺷﻪﺧﺴﯿﯿﻪت و ﺗﻪﺑﯿﻌﻪت و ﮔﻮﻧﺠﺎﻧﺪن‬ ‫ﻟﻪﻧ‪‬ﻮاﻧﻤﺎن‪ ،‬ژن وا ﺑﺎﺷﻪ ﺳﻪﺑﺮی ھﻪﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن‬ ‫ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﯿﺎو زۆر ﺋﺎﺳﺎن‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ‪ .‬دهﺑ‪‬ﺖ ﭘﯿﺎو د‪‬ﭙﯿﺲ ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ‬ ‫رۆژﮔﺎری ﺗﺎزهدا و ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﺑﻪو ﺋﺎزادﯾﯿﻪی‬ ‫ژﻧﺎن ھﻪﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﮔﻪر ﭘﯿﺎو د‪‬ﯽ ﭘﯿﺲ ﺑﻮو دهﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻟﻪ ﻣﺎ‪‬ﻪوه داﺑﻨﯿﺸﯿﺖ‪ «.‬وﺗﯿﺸﯽ‪» :‬ﺋﻪو ﺳﯿﻔﺎت‬ ‫و ﺧﻪوﻧﺎﻧﻪی ھﻪﻣﺒﻮو‪ ،‬ﻟﻪ ﻣ‪‬ﺮدهﻛﻪﻣﺪا ﺑﻪدی‬ ‫دهﻛﻪم«‪.‬‬ ‫ﺳﻜﺎ‪ ‬ﻣﺤﻪﻣﻪد‪ ،‬وﺗﯽ‪» :‬ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﻛﻪﺳﻪﻛﻪ ﺣﻪز‬ ‫و ﺋﺎرهزووم دهﮔﯚڕ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺗﺎﻛﻪ ﻣﻪرﺟﻢ ﺑﯚ ﺋﻪو‬ ‫ﻛﻪﺳﻪ راﺳﺘﮕﯚﯾﯿﻪ و ﻣﺘﻤﺎﻧﻪم ﺑﻪﺧﯚم ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﻪﺳ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪو ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋ‪‬ﺮم«‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﻪرج دهزاﻧ‪‬ﺖ‬ ‫ﻣﻪﻻ ﻋﻪﺑﺪوﻟ‪‬هﺣﻤﺎن وﺗﺎرﺧﻮ‪‬ﻨﯽ ﻣﺰﮔﻪوﺗﯽ‬

‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪردهﻣﺪاﯾﻪ‬ ‫ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهو‬ ‫ر‪‬ﮋهی‬ ‫ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی‬ ‫ﺗﻪ‪‬ﻗﯽ ﻧ‪‬ﻮان ھﺎوﺳﻪرهﻛﺎن ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺑﻪرﭼﺎوی ﺗ‪‬ﻨﻪﮔﻪﯾﺸﺘﻦ و ﺳﻪرﻧﻪﻛﻪوﺗﻮوﯾﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺴﻪﻧﮕﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪر ﻟﻪ ھﺎوﺳﻪرﮔﯿﺮﯾﯿﻪ‪،‬‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﻮاری ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﻧﺎﺳﯿﻦ و‬ ‫ھﻪ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ﺧ‪‬ﺰاﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه‪.‬‬ ‫زاﻧﺎ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺗﻮ‪‬ﮋهری ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﯾﻪﺗﯽ‪ ،‬وﺗﯽ‪:‬‬ ‫»ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺳﻪردهﻣﻪﻛﺎن وﯾﺴﺖ و داواﻛﺎری‬ ‫ﻛﻪﺳﻪﻛﺎن دهﮔﯚڕ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺟﺎران ﭘﯿﺎوان‬ ‫ﺋﺎرهزووﯾﺎن واﺑﻮو ژﻧ‪‬ﻚ ﺑﻜﻪن ﺑﻪ ھﺎوﺳﻪری‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻛﻪ ژﻧﯽ ﻣﺎ‪‬ﻪوه ﺑ‪‬ﺖ و ﻟﻪ رووی‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪی ﺟﻪﺳﺘﻪﯾﯿﻪوه ﻗﻪ‪‬ﻪو ﺑ‪‬ﺖ و ﭼﺎو و‬ ‫ﻗﮋی ﺟﯚره رهﻧﮕ‪‬ﻚ ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ زۆرﺑﻪی‬ ‫ﭘﯿﺎوان ﺋﺎرهزووﯾﺎن ﻟﻪ ﻛﭽﯽ ﻣﻮوﭼﻪﺧﯚره‪،‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﺑﺎ‪‬ﺑﻪرز و ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪی ﺟﻪﺳﺘﻪﯾﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎرﯾﻚ ﺑ‪ ،‬ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷ‪‬ﻮه ﻻی ﻛﭽﺎﻧﯿﺶ‪ ،‬واﺗﺎ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﮔﻪﻧﺠﺎن ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ ﺳﯿﻔﻪت و ﺧﻪﺳ‪‬ﻪﺗﯽ‬ ‫ﺟﯿﺎواز ﻟﻪ ﺟﺎران دادهﻧ‪‬ﻦ ﺑﯚ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ‬ ‫ھﺎوﺳﻪر‪ ،‬ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﻛﺮاﻧﻪوهی ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﻪ‬ ‫و ﻧﺎﺳﯿﻨﯽ دﻧﯿﺎی دهرهوه دهﮔﯚڕ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻛﻪوا‬ ‫ﻟﻪ ﮔﻪﻧﺠﺎن دهﻛﺎت ﺑﯚ ﻛﻪﺳ‪‬ﻚ ﺑﮕﻪڕ‪‬ﻦ ﻟﻪ‬ ‫ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن ﺑﯿﻨﯿﻮﯾﻪﺗﯽ«‪.‬‬ ‫ﺋﻪو ﺗﻮ‪‬ﮋهره ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﭘ‪‬ﺸﯽ واﺑﻮو‪ ،‬ﻟﻪ‬ ‫رووی ﺳﻮﺳﯿﯚﻟﯚژی و ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﺋﻪﻗ‪‬ﯽ‬ ‫و ﺗ‪‬ﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ھﻪردووﻻ ﺑﯚﺗﻪ ﭘ‪‬ﻮهر‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ ﺗﺎزهدا زۆر‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ دهدر‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﻛﻪﺳ‪‬ﻚ ﻟﻪ رووی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی‬ ‫و ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪی ﺋﻪﻗ‪‬ﯿﯿﻪوه ﻛﺎﻣ‪ ‬ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﻪی ﺑﺎﺷﺒ‪‬ﺖ‪ ،‬ھﺎوﺳﻪرﮔﯿﺮﯾﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﭘ‪‬ﻜﺪ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪداﺧﻪوه ﻟﻪدوای ﻣﺎوهﯾﻪك‬ ‫ﺑﻪھﯚی ﺗ‪‬ﻨﻪﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪوه ﻛ‪‬ﺸﻪ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا‬ ‫دروﺳﺖ دهﺑ‪‬ﺖ و ﺗﻪ‪‬ق و ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوه دهﺑ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯿﺎن‪.‬‬ ‫ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯽ ‪ -‬ﻻﻧﻪ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺳﺎ‪‬ﺢ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪39‬‬

‫ﺋــﺎراﺳـــﺘــﻪ‬

‫ﭼﯚن ھﺎوﺳﻪری ژﯾﺎﻧﺖ ھﻪ‪‬ﺪهﺑﮋ‪‬ﺮﯾﺖ؟‬ ‫ﭘﺮۆﺳﻪی ھﺎوﺳﻪرﮔﯿﺮﯾﯽ و ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﻛﻪﺳ‪‬ﻚ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ھﺎوﺳﻪری ژﯾﺎﻧﺖ ﻗﻮرﺳﺘﺮﯾﻦ ﺑ‪‬ﯾﺎر‪‬ﻜﻪ ﻛﻪ ﭘ‪‬ﯽ ھﻪﺳﺘﯿﺖ‪،‬‬ ‫رووﺧﺴﺎر‪ ،‬رهﻧﮕﯽ ﻗﮋ‪ ،‬ﺷ‪‬ﻮهی رووﻣﻪت‪ ،‬ﺑﻪرزی و ﻧﺰﻣﯽ ﺑﺎ‪ ،‬ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرن ﻟﻪ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﺳﻪری ژﯾﺎﻧﺘﺪا؟‬ ‫زۆرﻛﺎت ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻮڕان دهﭘﺮﺳﯿﺖ‪ :‬ﺣﻪزت‬ ‫ﻟﻪ چ ﺟﯚره ﻛﭽ‪‬ﻜﻪ‪ ،‬ﻟﻪ رووی رووﺧﺴﺎر‬ ‫و ﻛﻪﺳ‪‬ﺘﯿﯿﻪوه و ﺋﺎﻣﺎدهﯾﺖ ﺑﯿﻜﻪﯾﺘﻪ ھﺎوﺳﻪری‬ ‫ﺧﯚت‪ ،‬ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ ﺳﯿﻔﺎت و ﺧﻪﺳ‪‬ﻪت ده‪‬ﻦ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ ﺋﻪﺳﺘﻪﻣﻪ ﻟﻪﯾﻪﻛﻜﺎﺗﺪا ﻟﻪ ﯾﻪك ﻛﭽﺪا‬ ‫ﻛﯚﺑ‪‬ﺘﻪوه و ﻛﭽﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪھﻪﻣﺎﻧﺸ‪‬ﻮه‪.‬‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮان ﺗﻪﯾﻔﻮر )‪٢٤‬ﺳﺎڵ(‪ ،‬ﻟﻪﺑﺎرهی‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋادﻧﯽ ﻛﭻ و ﺋﻪو ﺳﯿﻔﻪﺗﺎﻧﻪی ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ﺗ‪‬ﯿﺪا ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬وﺗﯽ‪» :‬ﻛﻮڕان زۆر ﻛﺎت دوای‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ ﻛﻪوﺗﻮون‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻣﻦ ﺟﻮاﻧﯽ زۆر‬ ‫ﺑﻪﮔﺮﻧﮓ ﻧﺎزاﻧﻢ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺷﺖ ﺑﻪﻻﻣﻪوه‬ ‫ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﭽﻪﻛﻪﯾﻪ«‪ .‬ﭘﺸﺘﯿﻮان ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ و‬ ‫‪38‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ر‪‬ﻜﯽ ﺑﺎ‪‬ش ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﮔﺮﻧﮓ وهﺳﻒ‬ ‫دهﻛﺎت‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ر‪‬ﻜﭙﯚﺷﯽ و ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻛﭽﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﺋﺎﯾﯿﻨﻪوه و ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﻟﻪو‬ ‫ﻛﭽﻪی ھﻪ‪‬ﯿﺪهﺑﮋ‪‬ﺮ‪‬ﺖ ﺑﻪھﻪﻣﺎﻧﺸ‪‬ﻮه ﺑﻪﮔﺮﻧﮓ‬ ‫دهزاﻧ‪‬ﺖ‪ ،‬وﺗﯿﺸﯽ‪» :‬ﺗﻪﻣﻪﻧﻤﺎن ﻟﻪﯾﻪك ﻧﺰﯾﻚ‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ ﺧﺮاپ ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺑ‪‬واﻧﺎﻣﻪی وهك‬ ‫ﻣﻦ ﺑ‪‬ﺖ«‪.‬‬ ‫ﺳــﻪرﺑـــﻪﺳــــﺖ ﺳــــﺎ‪‬ـــﺢ )‪٢٩‬ﺳﺎڵ(‬ ‫ھ‪‬ﺸﺘﺎ ھﺎوﺳﻪرﮔﯿﺮﯾﯽ ﻧــــﻪﻛـــــﺮدووه‪ ،‬وﺗﯽ‪:‬‬ ‫»ﺋــــﻪو ﻛﻪﺳﻪی ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎدهم ﺑﯿﻜﻪم ﺑﻪ‬ ‫ھﺎوﺳﻪرم‪ ،‬دهﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻨﺪا ﺑ‪ ‬و ﺧﻪون و ﺧﻪﯾﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﻢ ﻟﻪ ﻛﻪﺳ‪‬ﺘﯽ‬

‫ﺋـــﻪودا ﺟــ‪‬ــﮕــﻪی ﺑــﺒــ‪‬ــﺘـــﻪوه«‪.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ‪» :‬ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪ‬ ‫ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ‪ ،‬ﻛﻪ زۆر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘ‪‬ﺪهدهم‬ ‫رووﺧﺴﺎر‪‬ﺘﯽ‪ ،‬ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸﻪوه ﺑﻪ ھﯿﻮام‬ ‫ﻛﻪﺳ‪‬ﻚ ﺑ‪‬ﺖ ﺑﺘﻮاﻧ‪‬ﺖ ﻟ‪‬ﻢ ﺗ‪‬ﺒﮕﺎت«‪.‬‬ ‫زۆر ﻟﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی دوای ﺑﻮوﻧﻪ ھﺎوﺳﻪر‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﺳﯿﻔﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﺪی دهﻧﺎﺳﻦ‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯽ ﺗﻪواوی ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺗ‪‬واﻧﯿﻦ و‬ ‫ھﻪ‪‬ﺴﻮﻛﻪوﺗﯽ ﻛﻪﺳﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺑﻪﺳﻪرﺑﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ھﻪﻣﯿﺸﻪﯾﯽ و ھﺎوﺳﻪر‪‬ﺘﯽ‪.‬‬ ‫ﯾﻪﺣﯿﺎ ﻋﻮﻣﻪر‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﺎوهی ‪ ١٥‬ﺳﺎ‪‬ﻪ ﺧ‪‬ﺰاﻧﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﻪوهﻧﺎوه‪ ،‬وﺗﯽ‪» :‬ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﭘﯿﺎوان ﻟﻪ‬

www.asiacell.com

‫ﺗــﺔﻧـــﻬـﺎ ﺗــﺆ ِﺭﻯ ﺋــﺎﺳـــﻴـﺎﺳـــ َﻴ َﻠـﺔ‬ ‫ﻛـﺔ ﺳﺔﺭﺍﻧﺴﺔﺭﻯ ﻋ َﻴﺮﺍﻕ ﺩﺍﺩﺓﺛﺆﺷ َﻴﺖ‬

‫ﺩﺍﺛﺆﺷﻴﻦ ﺷﺎﺩﻳﻴﺔ‬ ‫‪www.asiacell.com‬‬

‫ﺧﺰﻣﺔﺗﻄﻮﺯﺍﺭﻳﻲ ﺑﺔﺷﺪﺍﺭﺑﻮﻭﺍﻥ ‪١١١‬‬

‫ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ ﻛﺎﻧﯽ دووژﻧﻪوه ﺑﯚ ﺗﻪق ﺗﻪق رێ‬ ‫ﺑﻜﻪﯾﺖ‪ ،‬ﯾﻪﻛﻪم دﯾﻤﻪن ﺳﻪرﻧﺠﺖ رادهﻛ‪‬ﺸ‪‬ﺖ‬ ‫ز‪‬ﯽ ﺑﭽﻮﻛﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ دهرﯾﺎﭼﻪی دوﻛﺎﻧﻪوه د‪‬ﺘﻪ ﺧﻮارهوهو‬ ‫ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ زۆرگ و ﭘ‪‬ﺪهﺷﺖ دهﺑ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﯿﺸﺘﯽ ﺗﻪق‬ ‫ﺗﻪﻗﺪا ﺷﯚڕدهﺑ‪‬ﺘﻪوه ﺑﻪرهو ﺳﻨﻮوری ﻧﺎﺣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳ‪ ‬ﮔﺮدﻛﺎنو ﭘﺮدێ‪ ،‬ھﻪرﺑﯚﯾﻪ دﯾﻤﻪﻧ‪‬ﻜﯽ ﺋ‪‬ﺠﮕﺎر‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺗﻪق ﺗﻪق ﺑﻪﺧﺸﯿﻮهو ﺋﻪم ﺷﺎرهی ﻛﺮدۆﺗﻪ‬ ‫ﺷﺎر‪‬ﻜﯽ ﮔﻪﺷﺘﻮﮔﻮزار ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳ‪ ‬وهرزی ﺑﻪھﺎرو‬ ‫ھﺎوﯾﻦو ﭘﺎﯾﺰدا ھﻪزاران ﮔﻪﺷﺘﯿﺎری ﻛﻪرﻛﻮكو ﻛﯚﯾﻪو‬ ‫ھﻪوﻟ‪‬ﺮ رووی ﺗ‪‬ﺪهﻛﻪن‪.‬‬

‫ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم ھﻪﻧﮕﺎوی ر‪‬ﺒﻮاراﻧﯿﺸﺪا ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮوﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺗﻪق ﺗﻪق ﭘ‪ ‬ﻟﻪ ﭘﺮدی ﺗﻪق ﺗﻪق دهﻧ‪‬ﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٥٤‬ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﺑﯿﺘﯚن ﻣﻮﻧﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎو(ی ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯽ دهﺳﺘﻜﺮاوه ﺑﻪ دروﺳﺖ ﻛﺮدﻧﯽو ﻟﻪ‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٥٨‬ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑﻪﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮوه‪.‬‬ ‫ﻣ‪‬ﮋوو ﭼﯽ دهﮔ‪‬ﺘﻪوه؟‬ ‫ھﯿﭻ ﺗﻮ‪‬ﮋﯾﻨﻪوهﯾﻪك ﻟﻪﺳﻪر ﻣ‪‬ﮋوو و ﺑﻪﺳﻪرھﺎﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق ﻧﺎﭼ‪‬ﺘﻪ ﺧﺎﻧﻪی ﺗﻮ‪‬ﮋﯾﻨﻪوهی‬ ‫زاﻧﺴﺘﯽ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﯿﭻ ﻧﻮوﺳﯿﻦو ھﯿﭻ ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺑﺎس ﻟﻪ ﺑﻪرهﺑﻪﯾﺎﻧﯽ دروﺳﺖ ﺑﻮوﻧﯽ ﺗﻪق‬

‫ﺗﻪق ﻧﺎﻛﺎت و ﻣ‪‬ﮋووهﻛﻪی ﺑﻪﺗﺎرﯾﻜﯽو ﻟ‪‬ﯽ ﻣﺎوهﺗﻪوه‪،‬‬ ‫ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣ‪‬ﮋووی زارهﻛﯽ ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﭘﯿﺎوه ﺑﻪ ﺗﻪﻣﻪنو‬ ‫رﯾﺶ ﺳﭙﯽو ﺧﻮ‪‬ﻨﺪهوارهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺷﺎره ﻛﻪ ﺋﻪواﻧﯿﺶ‬ ‫ﻟﻪ ﺑﺎووﺑﺎﭘﯿﺮﯾﺎﻧﻪوه ﺑﯿﺴﺘﻮﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣ‪‬ﮋووی ﺷﺎرهﻛﻪ‬ ‫دهﺑﻪﻧﻪوه ﺑﯚ ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ ‪١٦٠٠‬ز‪١٦٥٠ -‬ز ﮔﻮاﯾﻪ ﻟﻪو‬ ‫ﺳﻪردهﻣﻪداو ﻟﻪ ﻣﻪﻣﻠﻪﻛﻪﺗﯽ ﺋﻪوﺳﺎی ﻛﯚﯾﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ‬ ‫ﺗﺎﻋﻮن ﺑ‪‬ودهﺑ‪‬ﺘﻪوهو ﻛﻮڕو ﺑﺎوﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺗﺮﺳﯽ‬ ‫ﺗﻮوﺷﺒﻮون ﺑﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ ﻣﻨﺪا‪‬ﻪﻛﺎﻧﯿﺎن د‪‬ﻨﻨﻪ ﺷﻮ‪‬ﻨﯽ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎی ﺗﻪق ﺗﻪق‪ ،‬ﺋﯿﺘﺮ ﻟﻪوﺳﺎوه ﯾﻪﻛﻪم ﺑﻪردی‬ ‫ﺑﻨﺎﻏﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق داﻧﺮاوه‪ ،‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﭘ‪‬ﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ‬ ‫ﺗﻪق ﺗﻪق ﻟﻪدوای ﻻﻓﺎوه‬ ‫ﮔﻪ وره ﻛﻪ ی‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪43‬‬

‫ﺋﻪم ﺷﻮ‪‬ﻨﻪ ﺑﻨﺎﺳﻪ‬

‫ﺗﻪق ﺗﻪق دراوﺳ‪ ‬ﺋﺎزﯾﺰهﻛﻪی ز‪‬ﯽ ﺑﭽﻮوك‬ ‫ﺑﻪرزاﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دووژﻧﻪ ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪﯾﯽ ﺳﻪﯾﺮوﺳﻪﻣﻪرهی ﻟـ‪ ‬دهﮔ‪‬ﻧﻪوه‪ ،‬ﯾﻪﻛﻪم و‪‬ﺴﺘﮕﻪی ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ‬ ‫ﺷﺎرۆﭼﻜﻪی )ﺗﻪق ﺗﻪق(ه‪ .‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺳﻨﻮوری ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎی ﻛﻪرﻛﻮﻛﻪوه ﺑ‪‬ﯿﺖ ﺑﯚ ﺗﻪق ﺗﻪق‪ ،‬ﺋﻪم ﺑﻪرزاﯾﯿﻪ ﻛﺎﻧﯿﺎو‪‬ﻜﯽ ﻟـ‪‬‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪهﻗﻮ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ر‪‬ﺒﻮارو راوﭼﯽو ﮔﻪڕﯾﺪهﻛﺎن ﺑﯚ ﺣﻪواﻧﻪوهو ﺋﺎوﺧﻮاردﻧﻪوه ﺳﻮودﯾﺎن ﻟـ‪ ‬وهرﮔﺮﺗﻮه‪ ،‬ﻟﻪ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎﺷﺪا ﻛﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﻪك ﻛﯿﻠﯚﻣﻪﺗﺮ ﻛﻪوﺗﯚﺗﻪ ﺧﯚرﺋﺎوای ﺗﻪق ﺗﻪق و دهڕواﻧ‪ ‬ﺑﻪﺳﻪر دهﺷﺘﯽ ﻗﻪرهﻧﺎوو ﺷﺎرۆﭼﻜﻪی ﺗﻪق‬ ‫ﺗﻪﻗﺪا‪ ،‬ﮔﻮاﯾﻪ ھﻪرﭘﯿﺎو‪‬ﻚ ﺋﺎو ﻟﻪو ﻛﺎﻧﯿﯿﻪ ﺑﺨﻮاﺗﻪوه‪ ،‬ﻧﯿﻪﺗﯽ ھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ دووژن ﻟﻪ د‪‬ﯿﺪا دهﭼﻪﺳﭙ‪‬ﺖ‪.‬‬

‫‪42‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﺳ‪ ‬ﺑﯿﺮی ﻟـ‪ ‬ھﻪ‪‬ﻜﻪﻧﺪرا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪھﯚی ﻧﺎﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی‬ ‫ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪﻏﺪا ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ﻧﻪوﺗﯽ‬ ‫ﻟـ‪ ‬دهرﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﺑﻪڕ‪‬ﺰ ﻛﺎك‬ ‫ﻛﯚﺳﺮهﺗﺪاو ﺑﻪھﯿﻤﻪﺗﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎر‪‬ﻚو ﺗﻪرﺧﺎن‬ ‫ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟﻪی ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺮا ﯾﻪﻛﻪم ﺑﯿﺮه ﻧﻪوﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺨﺮ‪‬ﺘﻪ ﻛﺎرو ﻟﻪ ﭘﺎ‪‬ﻮﮔﻪی ﺧﯚﻣﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﺑﭙﺎ‪‬ﻮر‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎش ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی رۆژﺋﺎواﯾﯽ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ھﻪ‪‬ﻜﻪﻧﺪﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﻧﻮێ ﺑﻪردهواﻣﻦ‪ ،‬ﻛ‪‬ﮕﻪی ﻧﻪوﺗﯽ‬ ‫ﺗﻪق ﺗﻪق ﺟﯚری ﻧﻪوﺗﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﺟﯚره ﺑﺎﺷﻪﻛﺎﻧﻪو‬ ‫در‪‬ﮋی دهﮔﺎﺗﻪ ‪٢٩‬ﻛﻢو ﭘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪﺷﯽ ‪١٢‬ﻛﻢ دهﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫‪٢‬ـ ﺳﻨﻮوری ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق ﺑﻪھﯚی ﺋﺎوی ز‪‬ﯽ‬ ‫ﺑﭽﻮكو ر‪‬ﮋهی ﻣﺎﻣﻨﺎوهﻧﺪی ﺑﺎراﻧﺒﺎرﯾﻦ ﻛﻪ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان‬ ‫‪ ٢٠٠‬ﺗﺎﻛﻮ ‪ ٥٠٠‬ﻣﻠﻢ داﯾﻪ‪ ،‬ﺑﯚﺗﻪ ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ‪ ،‬ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﮔﻪﻧﻢو ﺟﯚو ﻧﯿﺴﻚو ﻧﯚك ﺳﺎ‪‬ﻧﻪ‬ ‫دهﮔﺎﺗﻪ ﺳﻪدان ﺗﻪن ﻛﻪ ﻟﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺷﺎرهﻛﻪ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮهو دهﻧ‪‬ﺮدر‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﺳﺎ‪‬ﻧﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ‪ ١٥٠٠٠‬ﺗﻪن ﺗﻪﻣﺎﺗﻪو ‪٢٦٠٠٠‬‬ ‫ﺗﻪن ﺧﻪﯾﺎرو ھﻪزاران ﺗﻪن ﺷﻮﺗﯽو ﺑﺎﯾﻨﺠﺎنو ﻟﯚﺑﯿﺎو‬ ‫ﺑﺎﻣﯿﻪو ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ دهﺧﺎﺗﻪ‬ ‫ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﻋﯿﺮاﻗﻪوه‪.‬‬ ‫‪٣‬ـ د‪‬ﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻪ ‪ ٢٣‬ﮔﻮﻧﺪ ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻮهو ژﻣﺎرهی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯿﺎن‬ ‫)ﺳﻪرهڕای ﻛﯚﭼﯽ ﻻدێ ﺑﯚ ﺷﺎر( دهﮔﺎﺗﻪ ﻧﺰﯾﻜﻪی‬ ‫‪ ٤٦٠٠‬ﻛﻪس ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﻛﺎری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ‪‬ﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﺋﺎژه‪‬ﺪاریو‬ ‫ﺑﻪﺧ‪‬ﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻪڕو ﻣﺎ‪‬ﺗﯿﺸﻪوه ﺧﻪرﯾﻜﻦ‪ ،‬ﺗ‪‬ﻜ‪‬ای‬ ‫ژﻣﺎرهی ﻣﻪڕو ﺑﺰنو ﻣﺎﻧﮕﺎو ﮔﺎو ﮔﯚﺗﺎ‪‬ﯽ ﺑﻪﺧﻪﻣ‪‬ﻨﺮاوی‬ ‫دهﮔﺎﺗﻪ ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ٢٨٠٠٠‬ﺳﻪر‪ ،‬ﺑﻪﻣﻪش ﺗﻪق ﺗﻪق‬ ‫ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﻪﻛﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪر دهﻛﺎت ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ژ‪‬ﺮﺧﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوری ھﻪر‪‬ﻢ‪.‬‬ ‫‪٤‬ـ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛ‪‬ﮕﻪی ﺑﻪﺧ‪‬ﻮﻛﺮدﻧﯽ ﭘﻪﻟﻪوهرو ﻣﺎﺳﯽ‬ ‫ﻟﻪ ﺳﻨﻮوری ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺳﻪرهڕای‬ ‫راوهﻣﺎﺳﯽ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮه ﻛﻼﺳﯿﻜﯿﯿﻪﻛﻪی ﻛﻪ ﺑﮋ‪‬ﻮی دهﯾﺎن‬ ‫ﺧ‪‬ﺰاﻧﯽ داﺑﯿﻦ ﻛﺮدووه‪.‬‬ ‫ﺧﻮ‪‬ﻨﺪن ﻟﻪ ﺗﻪق ﺗﻪق‬ ‫ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٢٣‬ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎر ﻟﻪ ﺷﺎرۆﭼﻜﻪی ﺗﻪق‬ ‫ﺗﻪق ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﺮاوهﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪرهﻛﻪی‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻋﻮﻣﻪر ﺳﺎﻗﯽ ھﻪوﻟ‪‬ﺮی ﺑﻮه‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن ﺑﻪھﯚی‬ ‫زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮانو ﮔﻪﺷﻪو ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ژﯾﺎن‬ ‫ﻟﻪو ﺷﺎرهداو ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ دواﺗﺮدا ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﺶ ﻛﺮاوهﺗﻪوه‪ ،‬دواﺗﺮ ﻧﺎوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯿﺶ ﻛﺮاوهﺗﻪوه‪،‬‬ ‫ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ٢٠٠٧‬ﺗ‪‬ﻜ‪‬ای ژﻣﺎرهی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪق‬ ‫ﺗﻪقو ﻻد‪‬ﻜﺎﻧﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ﺳﯽ و ﭘ‪‬ﻨﺞ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪی‬ ‫ﺑﻨﻪڕهﺗﯽو ﻧﺎوهﻧﺪیو ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﻛﻪ ﺗ‪‬ﻜ‪‬ای ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ‬

‫ھﻪﻣﻮو ﻗﻮﻧﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﯽ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٨ -٢٠٠٧‬‬ ‫ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ‪ ٦٦٤٣‬ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻛﺎر ﻛﻪ ‪ ٢٦٥٨‬ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻛﺎری‬ ‫ﻛﭽﻦو ‪ ٣٩٨٥‬ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻛﺎری ﻛﻮڕن ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﮔﻮڵ‬ ‫ﺧﻮﻧﭽﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺧﭽﻪی ﺳﺎواﯾﺎن ﻛﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﻪك ﺑﺎﺧﭽﻪی‬ ‫ﺳﺎواﯾﺎن ھﻪﯾﻪ و ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ زﯾﺎﺗﺮ ھﻪﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻛ‪‬ﺸﻪ ھﻪره ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪن‬ ‫ﻟﻪو ﺷﺎرهدا ﻛﻪﻣﯽ ﺑﯿﻨﺎی ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﻪ‪ ،‬ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﺑﯿﻨﺎی‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ﺳ‪ ‬دهواﻣﯽ ﺗﯿﺎ دهﻛﺮ‪‬ﺖو ﻟﻪ ھﻪر‬ ‫ﭘﯚﻟ‪‬ﻜﯿﺸﺪا ﭼﻠﻮﭘ‪‬ﻨﺞ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻛﺎری ﺗ‪‬ﺪا دادهﻧﯿﺸ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻮاری رۆﺷﻨﺒﯿﺮی‬ ‫ﻟﻪدوای ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٩١‬وهك ﺳﻮودوهرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪو‬ ‫ﺋﺎزادﯾﯿﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ راﭘﻪڕﯾﻨﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎﺗﻪ‬ ‫ﺑﻪرھﻪم‪ ،‬ﺷﺎرۆﭼﻜﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق دهرﮔﺎی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮاری رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑﯚ ﻛﺮاﯾﻪوهو ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ر‪‬ﻜﺨﺮاوی‬ ‫ﭘﯿﺸﻪﯾﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ داﻣﻪزرا و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺗﯿﭙﯽ ھﻮﻧﻪری‬ ‫و وهرزﺷﯽ ﺗﯿﺎداﻣﻪزرا‪ .‬ﻟﻪ ﺗﻪق ﺗﻪق ﻛﺘ‪‬ﺒﺨﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﮔﻪوره ﻛﺮاﯾﻪوه ﻛﻪ ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﺗﻪق ﺗﻪق ﺑ‪‬ﺒﻪش ﺑﻮو‬ ‫ﻟﻪ ﻛﺘ‪‬ﺒﺨﺎﻧﻪ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮔﯚﭬﺎرو رۆژﻧﺎﻣﻪی‬ ‫ﺗ‪‬ﺪا ﺑ‪‬وﻛﺮاﯾﻪوه ﻛﻪ دﯾﺎرﺗﺮﯾﻨﯿﺎن )ﭼﯚﻟﯽ‪ ،‬ھﻪﻧﮕﺎو‪،‬‬ ‫ﺗﻪق ﺗﻪق ‪ ،‬ﺗﺎك‪ ،‬ﺳﻪدا‪ ،‬راﻣﺎو و ﺋﻪﺳﺘ‪‬ﺮه( ﺑﻮو ﻛﻪ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎش رۆژﻧﺎﻣﻪی ﺗﺎك ﻟﻪ دهرﭼﻮون ﺑﻪردهواﻣﻪو‬ ‫دهﮔﺎﺗﻪ زۆرﺑﻪی ﺷﺎرو ﺷﺎرۆﭼﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﭘﺮۆژهﻛﺎﻧﯽ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎو ﺋﺎﯾﻨﺪه‬ ‫و‪‬ای ﺋﻪوهی ﺷﺎرۆﭼﻜﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق دهﯾﺎن ﭘﺮۆژهی‬ ‫ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاری ﺑﯚ ﺋﻪﻧﺠﺎم دراوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪھﯚی زﯾﺎد‬ ‫ﺑﻮوﻧﯽ ژﻣﺎرهی داﻧﯿﺸﺘﻮانو درووﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ‬ ‫ﮔﻪڕهﻛﯽ ﻧﻮێ‪ ،‬ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﺮۆژهی ﺗﺮ ھﻪﯾﻪ‬ ‫وهﻛﻮ ﺑﯿﻨﺎی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎﺧﭽﻪی ﺳﺎواﯾﺎن‪ ،‬ﻛﯚﻧﻜﺮ‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫ز‪‬ﺮاب‪ ،‬ﺗﯚڕی ﺋﺎو‪ ،‬ﻛﺎرهﺑﺎ‪ ...‬ھﺘﺪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺳﻪرﮔﻪرﻣﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﺮۆژهی‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﯿﻪ وهﻛﻮ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻮﻗﻪی ﻧﯿﺸﺘﻪﺟ‪‬ﺒﻮون‪،‬‬ ‫دووﺳﺎﯾﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻪﻗﺎﻣﯽ ﮔﺸﺘﯽ‪ ،‬ﻗﯿﺮﺗﺎو ﻛﺮدن و‬ ‫ﻧﯚژهﻧﻜﺮدﻧﻪوهی ﺟﺎدهی ﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﻟﻪ‪ ،‬ز‪‬ﺮاب‪ ،‬ﻓﺮاوان‬ ‫ﻛﺮدﻧﯽ ﺗﯚڕی ﺋﺎوی ﺗﻪق ﺗﻪقو‪ ...‬ھﺘﺪ واش ﭼﺎوهڕوان‬ ‫دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﺋﺎﯾﻨﺪهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا ﮔﺮﻧﮕﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪﺑﻮاری‬ ‫ﮔﻪﺷﺘﻮﮔﻮزارو ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺳﻪﯾﺮاﻧﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪق ﺗﻪق‬ ‫ﺑﺪات‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﭘ‪‬ﺸﺒﯿﻨﯽ دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﺮۆژهی‬ ‫ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻟﻪ ﺗﻪق ﺗﻪق ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪ ‬ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ وهﻛﻮ‬ ‫ﺑﻪﻧﺪاوی ﺗﻪق ﺗﻪق‪ ،‬ﭘﺎ‪‬ﻮﮔﻪی ﻧﻪوت‪ ،‬و‪‬ﺴﺘﮕﻪی‬ ‫ﻛﺎرهﺑﺎی ‪ ٢٥٠‬ﻣ‪‬ﮕﺎواﺗﯽ‪ ،‬ﻛﯚﻟ‪‬ﮋی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ‪ ،‬ﯾﻪﻛﻪی‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻪﺟ‪ ‬ﺑﻮون‪.‬‬ ‫ﺗﻪق ﺗﻪق ــ ﺟﻮﻣﻌﻪ ﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﻟﻪﯾﯽ‬ ‫ﻓﯚﺗﯚ ــ ﺷﺎد‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪45‬‬

‫ﺋﻪم ﺷﻮ‪‬ﻨﻪ ﺑﻨﺎﺳﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزی ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﯚ‬ ‫ﺋﻪو ﺷﺎره دهﮔ‪‬ﻧﻪوهو ﻛﺎﻛﻪﺧﺎن ﻧﻪﺳﺮهدﯾﻦ دهﺑ‪‬ﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﯾﻪﻛﻪم ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚﻣﺎ‪‬ﯿﺪا‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرژﻣ‪‬ﺮﯾﯿﻪ رهﺳﻤﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﯿﭻ‬ ‫زاﻧﯿﺎرﯾﻪك دهﺳﺖ ﻧﻪﻛﻪوﺗﻮه ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺗﻪق ﺗﻪق‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺳﻪرژﻣ‪‬ﺮﯾﯿﻪ ﻧﺎڕهﺳﻤﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪم دواﯾﯿﻪ ژﻣﺎرهی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﺗﻪق ﺗﻪق ﺑﻪ‬ ‫‪ ٢٦٥٠٠‬ﻛﻪس دهﺧﻪﻣ‪‬ﻨﻦ‪ ،‬ﻟﻪ ﺷﺎ‪‬وهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﻔﺎﻟﺪا‬ ‫ﺳﻪرﺟﻪم ﮔﻮﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﺗﻪق ﺗﻪق ﺑﻪرو‪‬ﺮان‬ ‫ﻛﺮدن و ﺳﻮﺗﻤﺎك ﻛﺮدن دهﻛﻪون‪ ،‬ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺋﺎﻣﺎره‬ ‫ﻧﺎڕهﺳﻤﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق )‪ (٧٦٠‬ﺧ‪‬ﺰاﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪﻧﻔﺎﻟﻜﺮاو )ﭘﺎش ﻣﺎوهی ﺋﻪﻧﻔﺎل( ﻟـ‪‬ﯽ ﻧﯿﺸﺘﻪﺟ‪‬ﻦ‪،‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ )‪ (٤٢٠‬ﺧ‪‬ﺰاﻧﯽ ﺷﻪھﯿﺪی ﭘﺎرﺗﻪ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟـ‪ ‬ﻧﯿﺸﺘﻪﺟ‪‬ﯿﻪ‪.‬‬

‫ھﯿﭻ ﻧﻮوﺳﯿﻨ‪‬ﮏ ﺑﺎس ﻟﻪ ﭼﯚﻧ‪‬ﺘﯽ درووﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺗﻪق ﺗﻪق ﻧﺎﮐﺎت‬ ‫ﻧﻪوﺗﯽ ﺗﻪق ﺗﻪق ﻟﻪ ﺟﯚره ﺑﺎﺷﻪﮐﺎﻧﯽ ﻧﻪوﺗﻪ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٨١٠‬ز دروﺳﺖ ﺑﻮوه‪ ،‬ﮔﻮاﯾﻪ ﮔﻮﻧﺪی‬ ‫)ﻓﺮﻧﮕﻪ(ی ژوورووی ﺗﻪق ﺗﻪق ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو ﻻﻓﺎوهوه‬ ‫دهڕوﺧ‪‬ﺖ و داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﻪﻛﻪی ﺷﻮ‪‬ﻨﯽ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎی ﺗﻪق‬ ‫ﺗﻪق ھﻪ‪‬ﺪهﺑﮋ‪‬ﺮن ﺑﯚ ﻧﯿﺸﺘﻪﺟ‪‬ﺒﻮوﻧﯿﺎن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﺗﻪق ﺗﻪق زۆر ﻟﻪو ﻣ‪‬ﮋووه ﻛﯚﻧﺘﺮ ﺑ‪‬ﺖ و‬ ‫رهﻧﮕﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺋﻪم ﺷﺎره ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ٨٥٠‬ﺳﺎڵ ﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻪق ﺗﻪق ﻟﻪ ﻛﯚﻧﺪا ﺗﺮاﻧﺰ‪‬ﺘ‪‬ﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮوهو ﺷﻮ‪‬ﻨﯽ‬ ‫ﺋﺎ‪‬ﻮﮔﯚڕی ﻛﺎ‪‬ی ﺑﺎﺷﻮوری ﻋﯿﺮاقو ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﺋﻪوﺳﺎی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوه‪.‬‬ ‫‪44‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻟﻪ ﮔﻮﻧﺪهوه ﺑﯚ ﻧﺎﺣﯿﻪ‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩١٨‬ﺑﻪﺑ‪‬ﯾﺎر‪‬ﻜﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰهﻛﺎن ﮔﻮﻧﺪی ﺗﻪق‬ ‫ﺗﻪق دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻛﻪ ژﻣﺎرهی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﻪﻛﻪی‬ ‫ﺗﻪﻧﮫﺎ )‪ (١٥‬ﺧ‪‬ﺰان ﺑﻮهو ﻣﻪﻻ ﺣﻪو‪‬ﺰ ﺋﺎﻏﺎی ﻏﻪﻓﻮری‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری ﻧﺎﺣﯿﻪ و ﺑﻪو ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪ‬ ‫دهﻣ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه ﺗﺎوهﻛﻮ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٨٨‬ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ﺑ‪‬ﯾﺎری و‪‬ﺮاﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻪق ﺗﻪق دهدر‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫دواﺗﺮ ﺑ‪‬ﯾﺎرهﻛﻪ دهﮔﯚڕن ﺑﻪ ﻟ‪‬ﺴﻪﻧﺪﻧﻪوهی ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزی‬ ‫ﻧﺎﺣﯿﻪو ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٩٥‬ﻟﻪﻻﯾﻪن‬

‫ﻧﺎوی ﺗﻪق ﺗﻪق‬ ‫ﮔﻪﻟ‪‬ﻚ ﺗ‪‬واﻧﯿﻦو ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎ ﻟﻪﺳﻪر ﻧﺎوی ﺗﻪق‬ ‫ﺗﻪقو ھﯚی ﻧﺎوﻟ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﭘ‪‬ﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﻧﺎوی‬ ‫ﺷﺎرۆﭼﻜﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق ﻟﻪ دهﻧﮕﯽ ﺗﻪﻗﻪ ﺗﻪﻗﯽ ﺋﻪو ﭘﺮده‬ ‫ﻛﯚﻧﻪوه د‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ زوودا ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی‬ ‫ﺗﻮﺗﻦو ﻛﺎ‪‬و ﻛﻪﻟﻮﭘﻪﻟﯽ ﺗﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﺎﺗﻮه‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻪو ﺳﻪردهﻣﻪدا ﺗﻪق ﺗﻪق ھ‪‬ﻜﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﮔﺮﻧﮓ‬ ‫ﺑﻮه ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﻛﻪرﻛﻮكو ﭘﺮدێ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﻪﻣﻠﻪﻛﻪﺗﯽ‬ ‫ﻛﯚﯾﻪو ﺧﯚﺷﻨﺎوهﺗﯽو دﯾﻮی ﺑﯿﺘﻮ‪‬ﻦ‪ ،‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن‬ ‫ﺋﻪو ﻧﺎوه ﺑﯚ ﭘﻪرتو ﺑ‪‬وی ﺧﺎﻧﻮه ﻗﻮڕﯾﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪق‬ ‫ﺗﻪق دهﮔ‪‬ﻧﻪوهو ﭘ‪‬ﯽ وﺗﺮاوه ﺗﺎك ﺗﺎك ﭘﺎﺷﺎن‬ ‫ﺑﻪﺗ‪‬ﭙﻪڕ ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎت ﻧﺎوهﻛﻪ ﺑﻮه ﺗﺎق ﺗﺎقو ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺗﻪق‬ ‫ﺗﻪق‪ ،‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ وای ﺑﯚ دهﭼﻦ ﻟﻪ ﺳﻪدهی ﻧﯚزدهدا‬ ‫ﺗﻪق ﺗﻪق ﺋﺎﺷ‪‬ﻜﯽ ﺋﺎوی ﻟـ‪ ‬ﺑﻮه ﺋﻪو ﺋﺎﺷﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺪا ﺗﻪﻗﻪ ﺗﻪق و دهﻧﮕﯽ ﻟـ‪ ‬ھﺎﺗﻮه‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ‬ ‫ﺳﻪرهﺗﺎ ﻧﺎوی ﻧﺮاوه ﮔﻮﻧﺪی ﺗﻪﻗﻪ ﺗﻪق دواﺗﺮ ﮔﯚڕاوه‬ ‫ﺑﯚ ﺗﻪق ﺗﻪق‪ ،‬ھﻪرﺑﯚﯾﻪش ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﮔﻪ‪‬ﻪ ﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫دهرﭼﻮاﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪﯾﻪك ﻟﻪو ﺷﺎرهو دوای ﻣﺸﺘﻮﻣ‪‬ﻜﯽ‬ ‫زۆر ﻟﻪﺳﻪر ﻧﺎوﻧﺎﻧﯽو ﻟﻪﺳﻪر ﭘ‪‬ﺸﻨﯿﺎری ﺑﻪڕ‪‬ﺰ ﻣﺎم‬ ‫ﺟﻪﻻل ﻧﺎوی رۆژﻧﺎﻣﻪﻛﻪ ﻧﺮا ﺗﺎك ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻮ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎش‬ ‫ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺋﻪو رۆژﻧﺎﻣﻪﯾﻪ ﻟﻪ در‪‬ﮋﺑﻮون داﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﮕﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﻪی‬ ‫و‪‬ای ﺋﻪوهی ﺷﺎرۆﭼﻜﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﮔﻪﺷﺘﯿﺎری ﮔﺮﻧﮕﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دﯾﻮی ﺗﺮﯾﺸﺪا‬ ‫ﺋﻪو ﺷﺎره ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﻟﻪواﻧﻪش‪:‬‬ ‫‪١‬ـ ﻟﻪ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﺳﻪدهی ﺑﯿﺴﺘﺪا ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺗﻪق ﺗﻪق ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﻛﯿﻠﯚﻣﻪﺗﺮ‪‬ﻚ ﻧﻪوﺗﯽ ﻟـ‪ ‬دۆزراﯾﻪوهو ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ دواﺗﺮدا‬

‫ﻟﻪژ‪‬ﺮ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪڕ‪‬ﺰ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻧﻪﻣﺮداو‬ ‫ﺧﯚﺑﻪﺳﺘﻨﻪوه ﺑﻪ ﭘﻪﯾ‪‬هوو ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﻪﻛﺎن ﺑﯚ‬ ‫داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽو ﺑﺮاﯾﻪﺗﯽ‪ .‬ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﻟﻪ ﻧﻪھﺎﻣﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪﻟﻪﻛﻪﻣﺎن ﺋﻪوهﯾﻪ ﭘﻪﯾ‪‬هو‬ ‫ﻛﺮدﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﻛﯿﻨﻪو ﺧﯚھﻪ‪‬ﻜ‪‬ﺸﺎن و ﻛﻪ‪‬ﻚ‬ ‫وهرﻧﻪﮔﺮﺗﻨﻪ ﻟﻪ ﻟ‪‬ﺒﻮوردنو ﺧﯚﺑﻪﮔﻪوره زاﻧﯿﻨﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﻟﻪو رۆژﮔﺎراﻧﻪدا ﺑﻪرﺟﻪﺳﺘﻪﺑﻮو‪ .‬ﻋﻪﻟﯽ‬ ‫ﺑﭽﻜﯚل ﻟﻪو دهﻣﺎﻧﻪﺷﺪا ﭘﺎﺷﻘﻮﻟﯽ ﻟ‪‬ﺪراوهو‬ ‫ﮔﻮ‪‬ﯽ ﻟ‪‬ﻨﻪﮔﯿﺮاوه‪ .‬ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺧﻮارهوهﺑﻮون‬ ‫ﺑ‪ ‬ﺋﺎﮔﺎداری ﺳﻪرهوه‪ .‬ﭘﺎﺷﺎن ﺑﺎﺳﯽ ﭼﯚﻧ‪‬ﺘﯽ‬ ‫داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻪی رهﻧﺠﺪهراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﻪﻧﮫ‪‬ﻨﯽ ﭼﯚﺗﻪ ﻧﺎوﯾﯿﻪوهو ﺑﯚﺗﻪ‬ ‫ﺋﻪﻧﺪامو ﺋﻪوﭘﻪڕی ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﺴﺘﯚﺗﻪ ﻛﺎر ﺑﯚ‬ ‫ﺑ‪‬وﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﺎﻣﺎﻧﺞو ﺑﯿﺮو ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪو ر‪‬ﻜﺨﺮاوه ﭘﯚ‪‬ﯾﯿﻨﻪ‪ .‬دوای ھﻪرهﺳﯽ‬ ‫‪ ١٩٧٥‬دهرﮔﺎی ﻛﻮﻟﻪﻣﻪرﮔﯽ و ﻣﺎ‪‬ﻮ‪‬ﺮاﻧﯽ و‬ ‫ﺷﻪرﻣﻪزاری ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﻛﻮرد ﺧﺮاﯾﻪ ﺳﻪرﭘﺸﺖ‪،‬‬ ‫رۆژ ﺑﻪڕۆژ ﺑﺮﯾﻨﻪﻛﺎن ﻟﻪ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﺪا ﺑﻮون‪،‬‬ ‫ﺑﻪﻋﺴﯿﯿﻪﻛﺎن وهﻛﻮ ﮔﻪﻟﻪﮔﻮرﮔﯽ ھﺎرو ﺑﺮﺳﯽ‬ ‫و ﻟﻪ ﺧﯚﺑﺎﯾﯽ ھﻪ‪‬ﺴﻮﻛﻪوﺗﯿﺎن دهﻛﺮد‪ ،‬ﻛﻮﺷﺘﻦ‬ ‫و ﮔﺮﺗﻦ و دوورﺧﺴﺘﻨﻪوه ﺑﻪﺷﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازان‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻛﻪس ﻧﺎﺗﻮاﻧ‪ ‬ﺑﯚ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ر‪‬ﮕﺎ ﻟﻪ‬ ‫ﺗﺮوﺳﻜﺎﯾﯽ ﺑﮕﺮێ‪» .‬ﺧﻮﻻﺳﻪ ﺑﺒﻮوم ﺑﻪ ﺋﺎﺷﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮار ﭘﺎرﭼﻪو ھﻪﻣﻮوﺷﯽ ﺑﯚ ﺋﻪوه ﺑﻮو ﺑ‪‬ۆﻣﻪ‬ ‫ﻧﺎوﺧﻪ‪‬ﻜﯽ و ﺧﻪ‪‬ﻚ راﺑﻜ‪‬ﺸﻢ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻪ‬ ‫و ﺷﺎﻧﻪ ﺑﻪﺷﺎﻧﻪﯾﺎن ﺑﻜﻪم و ﻟﻪ ﺣﻪ‪‬ﻘﻪی‬ ‫رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿﻪوه دهﺳﺖ ﭘ‪‬ﺒﻜﻪم ﻛﻪ ھﻪرواﺷﻢ‬ ‫ﻛﺮدو ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﭼﺎﻛﻢ ﺗ‪‬ﺪا ﺑﻪدهﺳﺖ ھ‪‬ﻨﺎ‪«.‬‬ ‫ﻻﭘﻪڕه )‪.(٨٦‬‬ ‫ﺗﻪﻧﮕﺎﻧﻪو ﺷﭙﺮزهﯾﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﺒﻮوﻧﻪ ﺋﻪوﭘﻪڕی‬ ‫»ﺋﻪوهﻧﺪه ﺧﺴﺘﯿﺎﻧﯿﻦ و ھﻪ‪‬ﺴﺎﯾﻨﻪوه ﻟﻪﺷﻤﺎن‬ ‫ﻓ‪‬ﺮی ﺟﻤﻨﺎﺳﺘﯿﻚ ﺑﺒﻮو‪ «.‬ﻻﭘﻪڕه )‪.(٩٠‬‬ ‫ﺋﻪم ﺗﻪﻗﻪﻻﯾﺎﻧﻪ ﺋﺎواره ﺑﻮوﻧﯿﺎن ﺑﻪدواوه ﺑﻮو‪ .‬ﺑ‪‬‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ و ﻛﻨﻪی ﻧﺎﭘﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚو دڕﻧﺪهﯾﯽ‬ ‫دوژﻣﻦ رۆژﮔﺎری ﺗﺮﺳﻨﺎك ﭘ‪‬ﻜﺪهھ‪‬ﻨﻦ‪» .‬ﭘﺎش‬ ‫ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﭼﻮار ﺳﺎڵ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺷﻪش‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﯽ ﺑ‪‬ﯾﺎری دادﮔﺎ ﺑﻪﻟ‪‬ﺒﻮوردﻧﯽ ﮔﺸﺘﯽ‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﻛﺎﺗ‪ ‬ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺣﻪﺳﻪن ﺑﻪﻛﺮ ﻻدراو ﺳﻪددام‬ ‫ﺑﻮو ﺑﻪ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﻋﯿﺮاق ﺑ‪‬ﯾﺎری‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ ﻟ‪‬ﺒﻮوردن ﺑﯚ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دراو‬ ‫ﺋ‪‬ﻤﻪش ﺑﻪرﻛﻪوﺗﯿﻦ ﻟﻪ )‪(٨/١٨‬دا ﺋﺎزادﻛﺮاﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٧٩‬ﮔﻪڕاﯾﻨﻪوه ﻧﺎو ژﯾﺎﻧﯽ دهرهوهی‬ ‫زﯾﻨﺪان‪ «.‬ﻻﭘﻪڕه )‪.(١٠٧‬‬ ‫ﺑﻮوﻧﻪ ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪ ﻟﻪو رۆژاﻧﻪدا ﺑﺎوهﺷﯽ‬ ‫ﺳﻪروهریو ﺋﻪﻣﻪﻛﺪاری ﭘ‪ ‬ﺑﻪﺳﻪر دهﻛﺮاﯾﻪوه‪.‬‬

‫ﺋﻪوهﻧﺪه ﺧﺴﺘﯿﺎﻧﯿﻦ و‬ ‫ھﻪﺳﺘﺎﯾﻨﻪوه ﻟﻪﺷﻤﺎن‬ ‫ﻓ‪‬ﺮه ﺟﻤﻨﺎﺳﺘﯿﮏ ﺑﻮو‬ ‫دوژﻣﻨﺎنو ﭼ‪‬ﻜﺎوﺧﯚران ﻟﻪوﭘﻪڕی ﺗﻮاﻧﺎو‬ ‫ﻓﺮﺗﻮﻓ‪‬و ﺑﭽﻮﻛﻜﺮدﻧﻪوهی ﻛﻮردو ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪﯾﺪاو‬ ‫ﺑﻮون‪ .‬ھﻪﻣﻮو ھ‪‬ﺰو ﭼﻪﻛﯽ ﻗﻮرﺳﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽو‬ ‫زهﻣﯿﻨﯿﺎن ﺑﻪﻛﺎر دهھ‪‬ﻨﺎ ﺗﺎﻛﻮ وﺷﻪی ﺷﯚڕشو‬ ‫ﻣﺎف ﻟﻪ ﺑﯿﺮ ﺟﻪﻣﺎوهری ژ‪‬ﺮدهﺳﺘﻪو داﻣﺎو‬ ‫ﺑﺒﻪﻧﻪوه‪ .‬ﻋﻪﻟﯽ ﺑﭽﻜﯚل ﻟﻪﻻی ﺧﯚﯾﻪوه وهك‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪو ﺳﻪرﻛﺮده‪ ،‬رۆ‪‬ﯽ ھﯚﺷﯿﺎری و‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻪﮔﮋداﭼﻮوﻧﻪوهی داﮔﯿﺮﻛﻪرانو راوﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎﺣﻪزان ﺟﻪﻧﮕﺎوه‪ ..‬ﻟﻪﺑﻪر ﻧﺎﺳﺮاوﯾﯿﻪﻛﻪی‬ ‫ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ ﺑ‪‬واﯾﺎن ﭘ‪‬ﮫ‪‬ﻨﺎوهو ﻻی ﺧﯚﯾﻪوه‬ ‫ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﻟ‪‬ﻜﯚﺑﯚﺗﻪوهو ﮔﻮ‪‬ﯿﺎن ﻟ‪‬ﮕﺮﺗﻮوه‪ .‬ﺷﺎن‬ ‫ﺑﻪﺷﺎﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰهراﻧﯽ ﺧﺎكو ﮔﻪل ھﻪﻧﮕﺎوﯾﺎن‬ ‫ﻧﺎوهو ﺑﻪﺟ‪‬ﻨﻪﻣﺎوه‪.‬‬ ‫ﺷﯚڕﺷﯽ ﻧﻮێ‪ ،‬ﺑﻪﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ )ی‪.‬‬ ‫ن‪.‬ك( ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ دهﻧﮕﺪاﻧﻪوه ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺟﻪﻣﺎوهری ﺑﻮو‪ ،‬ﺷﻪﭘﯚﻟﯽ ﺷﻪھﯿﺪو‬ ‫ﺳﯿﺨﻨﺎﺧﻜﺮدﻧﯽ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎن و ھﻪ‪‬ﻤﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭼﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﻣ‪‬ﮋووی‬ ‫ﻛﻮردی ﮔﻪﺷﺘﺮﻛﺮدهوه‪ .‬ﺑﻪداﺧﻪوه ﺋﻪو رۆژاﻧﻪ‬ ‫دهو‪‬ﻪﺗﺎﻧﯽ ﮔﻪورهو ﺑﭽﻮك ﻟﻪﺗﺎو ﺑﻪرژهوهﻧﺪی‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﮔﻮ‪‬ﯿﺎن ﻧﻪدهداﯾﻪ ﺳﻜﺎ‪‬ی ﻟ‪‬ﻘﻪوﻣﺎوان‪.‬‬ ‫ھﻪﻣﻮان ﯾﺎرﯾﺪهدهری ﺳﺘﻪﻣﻜﺎران ﺑﻮون و‬ ‫ر‪‬ﮕﻪی ﻛﻮﺷﺘﻦ و ﺑ‪‬ﯾﺎرﯾﺎن ﻟ‪‬ﻨﻪدهﮔﺮت‪.‬‬ ‫رژ‪‬ﻤﯽ ﺑﻪﻋﺴﯽ ﻓﺎﺷﯿﺴﺖ ﭘﻪﻧﺎی ﺑﺮدهﺑﻪر‬ ‫زۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺟﺎشو ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﭼﻪﻛﯽ‬ ‫ﻗﻪدهﻏﻪو ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻜﻮژو ھﻪ‪‬ﻤﻪﺗﯽ رهﺷﯽ‬ ‫ﭘﺮۆﺳﻪی ﺋﻪﻧﻔﺎلو و‪‬ﺮاﻧﻜﺮدﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪهﻛﺎن‬ ‫و ﺑﻪﺷ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺷﺎرۆﭼﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫زﯾﺎﻧ‪‬ﻜﯽ ﺑ‪ ‬و‪‬ﻨﻪ ﻟﻪ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ زهﺣﻤﻪﺗﻜ‪‬ﺸﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪوت و ﺑﺮﯾﻨﻪﻛﺎن ﺑﻪزهﻗﯽ دهﻣﯿﺎن‬ ‫ﻛﺮدهوه و ﺗﻪﻧﮓ ﺑﻪ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪ‬

‫ھﻪ‪‬ﭽﻨﺮا‪ ..‬وهك وﺗﺮاوه ﺷﯚڕش ﻧﻪﺧﯚش‬ ‫دهﻛﻪوێ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻧﺎﻣﺮێ‪ .‬ﺑﻪھﻪر ﺣﺎڵ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﺗﻪﻧﮕﻪژه و دهﺳﺘﺨﺴﺘﻨﻪ ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮردهوه‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯿﺰاﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﺷﻜﻪوت‬ ‫و ﭘﻪﻧﺎو ﭘﻪﺳ‪‬ﺮو ﻛﻪﻻوهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫و‪‬ﺮاﻧﺪا ﻛﻪمو زۆر ﻣﺎﻧﻪوه‪ .‬ﻋﻪﻟﯽ ﺑﭽﻜﯚل‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪو ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪ و ﺳﻪرﻛﺮده ﻟ‪‬ﺰاﻧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻛﻪ در‪‬ﮋهی ﺑﻪﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﭼﻪﻛﺪاری‬ ‫دا‪ .‬ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﻟﻪ زۆر ﺷﻮ‪‬ﻨﺪا ﺑﻪﻋﺲ و‬ ‫ﺟﺎﺷﻪ ﻛﻮردهﻛﺎن ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﺗﻪراﺗ‪‬ﻦو راو رووت‬ ‫و ﺳﻮﻛﺎﯾﻪﺗﯿﻜﺮدن ﺑﻮون‪ .‬ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ھﻪرﭼﯽ‬ ‫ﺋﺎزووﻗﻪ و ﺷﺘﻮﻣﻪﻛﯽ ﻣﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ھﻪﺑﻮو‬ ‫ﻛﺮدﺑﻮوﯾﺎن ﺑﻪﺳﻪر ﯾﻪﻛﺪاو ھﻪرﭼﯽ ﻛﻪﻟﻮﭘﻪﻟﯽ‬ ‫ژﻧﺎﻧﻪﺷﯽ ھﻪﺑﻮو ﺑﯚ ﺑ‪ ‬رهوﺷﺘﯽ ﺑﻪﺳﻪر دارو‬ ‫دهوهﻧﻪﻛﺎﻧﻪوه ﻛﺮدﺑﻮوﯾﺎن ﺑﻪ ﺋﺎ‪ «.‬ﻻﭘﻪڕه‬ ‫)‪.(١٦٢‬‬ ‫دهﺑﻮاﯾﻪ ﻟﻪدوای راﭘﻪڕﯾﻨﻪوه دادﮔﺎ ﺑﯚ ﺳﻪرۆك‬ ‫ﺟﺎش و ھﻪره ﺗﺎواﻧﺒﺎرهﻛﺎن ﺑﻪوردی داﺑﻨﺮاﯾﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺋﻪو ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺘﻪ دوژﻣﻨﻜﺎراﻧﻪﯾﺎن ﻧﻮاﻧﺪووه‪.‬‬ ‫وادﯾﺎره ﺋﻪو ﺑﻪﺷﻪی ﻟﻪ ﺑﯿﺮهوهرﯾﻪﻛﻪدا‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪﻧﻔﺎل ﺗﻪرﺧﺎﻧﯿﻜﺮدووه ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ دهﻓﺘﻪری رۆژﻣ‪‬ﺮهﻛﻪﯾﻪوه‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪﺟﺎر‪‬ﻚ وﺷﻪی )ﺋﻪﻣ‪‬ۆ( ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻪرواردا‬ ‫ﺑﻪﻛﺎر دهھ‪‬ﻨ‪ ،‬ﻛﻪ دهﺑﻮو رووﻧﺘﺮو ﻗﻮ‪‬ﺘﺮ‬ ‫ﻟ‪‬ﯽ ﺑﻜﯚ‪‬ﯾﻪﺗﻪوه‪ .‬ﺗﻪﻧﮓ ﭘ‪‬ﮫﻪ‪‬ﭽﻨﯿﻨﯽ رۆژاﻧﯽ‬ ‫رهﺷﯽ ﺋﻪﻧﻔﺎل ﮔﺎ‪‬ﺘﻪی ﭘ‪‬ﻨﺎﻛﺮێ‪ .‬ﺟﻪﺳﺘﻪی‬ ‫ﺑﺎوهڕدارو ﺑﻪرﮔﻪﮔﺮﺗﻮوی ﭘ‪‬ﺪهوێ‪ .‬ھﻪر ﻟﻪم‬ ‫ﻛﺘ‪‬ﺒﻪدا ﭼﻪﻧﺪان ﻧﺎﻣﻪی ﺳﻪرﺑﻪرزی ﻟﻪﻻﯾﻪن‬ ‫ﺳﻪرﻛﺮده و ھﺎوڕێ و ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪوه‬ ‫ﺑﯚ ﻧ‪‬ﺮدراوه ﺗ‪‬ﻜ‪‬ا ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟﻪ د‪‬ﺴﯚزی‬ ‫و ھﻪ‪‬ﻮ‪‬ﺴﺖ و ﭘ‪‬ﺰاﻧﯿﻨﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو ﻛﺮدووه‪.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﮔﻪﻟ‪‬ﻚ ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ وﺗﺎرو ﭼﯿﺮۆك‬ ‫و ﺳﻪرﺑﻮردهﯾﯽ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﻪران و رووداوو‬ ‫ﺷﺎﻧﯚﯾﯽو ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﻟﻪﺑﺎرو ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺗﺮی ﻧﻮﺳﯿﻮه‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣﻪش ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﻟ‪‬ﻮهﺷﺎوهﯾﯽ ﻧﻮوﺳﻪره‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﺋﻪو ﺑﻮاراﻧﻪی ﺑﻪھﻪﻧﺪ وهرﮔﺮﺗﻮوه و ﻓﻪراﻣﯚﺷﯽ‬ ‫ﻧﻪﻛﺮدوون‪ .‬ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻪﻛﻪﺷﯽ ﺑﻪ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣ‪‬ﻚ‬ ‫رازاوهﺗﻪوه‪ .‬ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن ﺋﻪم ﻛﺘ‪‬ﺒﻪ ھﻪرﭼﻪﻧﺪه‬ ‫ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﻪی ﭼﺎﭘﯽو ﺟﺎرﺟﺎر زﻣﺎﻧﻪواﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪدهر ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺟ‪‬ﮕﻪی ﺧﯚی ﻟﻪ ﻣ‪‬ﮋووی‬ ‫ﺳﻪروهرﯾﺪا ﮔﺮﺗﻮهو ھﯿﻮادارﯾﻦ در‪‬ﮋه ﺑﻪﻧﻮوﺳﯿﻦ‬ ‫و ﺑﯿﺮهوهرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺑﺪاتو ﻟﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﺰی ﭘﻪرۆﺷﺎﻧﯽ ر‪‬ﺒﺎزه رۆﺷﻨﻪﻛﻪی ﺑ‪‬ﺒﻪش‬ ‫ﻧﻪﻛﺎت ھﻪر ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺣﺴ‪‬ﻦ ﺋﻪﺣﻤﻪد‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪47‬‬

‫روﻧـﺎﮐـﺒـﯿـﺮی‬

‫ورهﺑﻪرزی ﻟﻪ )ھﻪورازهڕێ(ی ﻋﻪﻟﯽ ﺑﭽﻜﯚﻟﺪا‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻛﺘ‪‬ﺒﻪ ﭼﺎﭘﻜﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪر‪‬ﺘﯽ ﭼﺎپو ﺑ‪‬وﻛﺮدﻧﻪوهی ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯽ ﮔﻪﻧﺠﯿﻨﻪی )ھﻪورازهڕێ( ﯾﺎن‬ ‫ﺑﯿﺮهوهرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﻪﻟﯽ ﺑﭽﻜﯚﻟﻪ‪ ،‬ﻛﻪ زﻧﺠﯿﺮهی ‪٦٠٩‬ی ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٨‬ی ھﻪﻣﺎن دهزﮔﺎی ﭘ‪‬ﺪراوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﻛﺘ‪‬ﺒﻪ ﻗﻪﺑﺎرهی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و ‪٤٠٤‬‬ ‫ﻻﭘﻪڕهﯾﻪ‪ .‬ﺷﺎﻛﺎری رۆژاﻧﻪی ﺳﻪﺧﺘﯽ‬ ‫ﺧﻪﺑﺎت و ﺗ‪‬ﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪﯾﻪﻛﯽ د‪‬ﺮﯾﻨﯽ‬ ‫ھﻪردوو ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﻪﯾﻠﻮل ‪١٩٧٥/١٩٦١‬و‬ ‫ﺷﯚڕﺷﯽ ﻧﻮێ ‪ ١٩٩١/١٩٧٦‬و ﺗﺎ ﺋﻪﻣ‪‬ۆش‬ ‫ﻟﻪ ﺳﻪﻧﮕﻪری ﺑﻪرﮔﺮی و راژهداﯾﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ‬ ‫ﻟﻪ ﺟ‪‬ﺪهﺳﺖ دﯾﺎر و ﺗﺎ‪‬و ﭼﻪﺷﺘﻮوی ﺑﻪ‬ ‫ﺋﺎواﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻮوی ر‪‬ﺒﺎزی ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ دادهﻧﺮێ‪.‬‬ ‫ژوورو دﯾﻮاری زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﺑﻮﻏﺮ‪‬ﺐ و‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ رۆژھﻪ‪‬ت و ﺋﺎوارهﯾﯽ ھﻪﻣﻪدان‬ ‫و راوهل ﭘﻪﻧﺪﯾﯽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺷﺎھﯿﺪی‬ ‫ﭘﺸﻮودر‪‬ﮋی ﺑﯚ دهدهن‪ .‬ﻗﻮڕی زۆر‬ ‫ﺷﻮ‪‬ﻨﯽ ﻧﺎوهوهو دهرهوهی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﺪا ھﻪ‪‬ﭙ‪‬ژاوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م دهﺳﺘﯽ ﻟﻪ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﺑﻮوﻛﯽ رهﻧﺞ و ﻛﯚ‪‬ﻨﻪدان ﻧﻪﺗﺮازاﻧﺪووه‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻮوﺳﯿﻦو ﻟﻪ ﭼﺎﭘﺪاﻧﯽ ﻛﻮرﺗﻪی ﺋﻪم‬ ‫ﺑﯿﺮهوهرﯾﯿﺎﻧﻪی ﺳ‪ ‬ﻛﺎری ﻣﻪزﻧﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﺎم ﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه‪:‬‬ ‫ﯾﻪﻛﻪم‪ :‬ﺧﺴﺘﻨﻪﺳﻪری ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﻻﭘﻪڕهﯾﻪﻛﯽ ﺑﯚ ﺳﻪرﻣ‪‬ﮋووی‬ ‫ﺋﻪﯾﻠﻮول و ﻧﻮێ‪ ،‬ﺧﺴﺘﻨﻪڕووی‬ ‫ﭼﻪﻧﺪان ﻧﮫ‪‬ﻨﯽ و ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﺑﺎس‬ ‫ﻧﻪﻛﺮاووﻟﻪ دهرﮔﺎ ﻧﻪدراو‪.‬‬ ‫دووهم‪ :‬ﭘ‪‬ﺪاﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﺑﯿﺮو ﺑﺎوهڕ و ﺗ‪‬ﻜﯚﺷﺎن و‬ ‫ﻟ‪‬ﺒﻮوردن‪.‬‬ ‫ﺳ‪‬ﯿﻪم‪ :‬رهوﻧﻪﻗﺪارﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛﺘ‪‬ﺒﺨﺎﻧﻪی ﻛﻮردی وهك‬ ‫ﭼﻪﻧﺪان ﺑﺮا ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪی‬ ‫ھﺎوﺳﻪﻧﮕﻪری‪،‬‬ ‫ﺗﺮی‬ ‫ﺑﻪﮔ‪‬اﻧﻪوهی‬ ‫ﺳﻪرﺑﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺷﯚڕش‪.‬‬ ‫ﻋﻪﻟﯽ ﺑﭽﻜﯚل‪ ،‬ﺑﻪو زﻣﺎﻧﻪ ﺳﺎﻛﺎرو ﺳﺎدهﯾﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﭼﯚن ﻟﻪ ﻛﯚڕو داﻧﯿﺸﺘﻨﻪﻛﺎﻧﺪا ﭘ‪‬ﯿﺪواوه‪،‬‬ ‫ﺋﺎوهھﺎ در‪‬ﮋهی ﺑﻪﮔ‪‬اﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ دهدات‪ .‬ھﻪر‬ ‫ﻟﻪ ﭘ‪‬ﺸﻪﻛﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا ده‪‬ﺖ‪» :‬راﺳﺘﯿﺎن وﺗﻮه‬ ‫ﺑ‪‬وات ﺑﻪﺧﯚت ﺑ‪‬ﺖ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﻣﺴﯚﮔﻪر‬ ‫دهﻛﻪﯾﺖ‪ ،‬ﮔﻪﻟﯽ ﺋ‪‬ﻤﻪش ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻪﻛﯽ‬ ‫‪46‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﺑ‪‬ﻮ‪‬ﻨﻪﯾﺎن داوه ﺗﺎ ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ﺋﻪم ﻗﯚﻧﺎﻏﻪی‬ ‫ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎﻣﺎن‪ ،‬ھ‪‬ﺸﺘﺎش زۆری دهوێ‬ ‫ﺗﺎﺑﯿﻨﺎی ﺳﯿﺴﺘﻤ‪‬ﻜﯽ ر‪‬ﻜﻮﭘ‪‬ﻚ‬ ‫دادهﻣﻪزر‪‬ﻨﻦ‪«،‬‬

‫ﻻﭘﻪڕه )‪.(٣‬‬ ‫ﺑﻨﺎﻏﻪی‬ ‫د‪‬ﺘﻪﺳﻪر‬ ‫ﭘﺎﺷﺎن‬ ‫ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻪﻛﻪی )ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻟﻪ رۆژهﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﻢ(‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻪو ﺋﻪو ﻛﻮ‪‬ﺮهوهرﯾﯿﺎﻧﻪی‬ ‫ﺑﻪرۆﻛﯽ ﮔﺮﺗﻮون‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﭼﯚن ﺑﻪو ﺗﻪﻣﻪﻧﻪ‬

‫ﻣﻨﺪا‪‬ﯿﯿﻪوه ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٦١‬ﺧﻮﻟﯿﺎی ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ‬ ‫و ﭼﻪك ھﻪ‪‬ﮕﺮﺗﻨﯽ ﻛﻪوﺗﯚﺗﻪ ﻣ‪‬ﺸﻜﻪوهو ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﻪﺧﺘﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردووه‪ .‬ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ﺑﻪ رۆژ و ﻣﺎﻧﮓ‬ ‫و ﺳﺎڵ و ﻛﺎرهﺳﺎﺗﻪﻛﺎن داوه‪ .‬ﻟﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮان ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ و ﺑﺎ‪‬ﯽ ﻣﻪﻛﺘﻪﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا‬ ‫ﺑﻪ دهﺳﺖ داﻧﻪﮔﺮﺗﻨﻪوه‪ ،‬ﺑﯚ ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫ﻧﻪﻛﻮﻻﻧﺪﻧﻪوه ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﺳﻪ ر ه د ا و ‪‬ﻚ‬ ‫ﺑﺎس دهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻧﺎوﺑﺮاو ﺑﺎ‪‬ﯽ‬ ‫)م‪.‬س( ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ‬ ‫دهﻛﺎت‪ .‬ﺋﯿﻨﺠﺎ‬ ‫ﺑﺎﺳﯽ ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوه‬ ‫ﺑﯚ‬ ‫رۆﯾﺸﺘﻨﯿﺎن‬ ‫ﺷﺎری ھﻪﻣﻪدان و‬ ‫ﻛﻮرﺗﻪﯾﻪك ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎڵو ﺗﻪﻧﮕﯽ ﺋﻪوێ و‬ ‫ﮔﻪڕاﻧﻪوهﯾﺎن و ﭘ‪ ‬ﻟ‪‬ﻨﺎن‬ ‫ﻟﻪ ھﻪﻧﺪێ ھﻪ‪‬ﻪو ﻗﺒﻮوڵ‬ ‫ﻛﺮدﻧﯽ ﻗﺴﻪ‪‬ﯚك و ﺋﻪﻣﺮی‬ ‫واﻗﯿﻊو ﻧﻪﻓﺮهت ﻟﻪ ﺷﻪڕی‬ ‫ﺑﺮاﻛﻮژیو ﯾﻪﺧﻪ ﺑﻪﯾﻪك ﮔﺮﺗﻦو‬ ‫ﻧﻪھﺎﻣﻪﺗﯽ ﺗﺮ ﻛﻪ ﻣ‪‬ﮋووی‬ ‫ﻛﻮرد ﭘ‪‬ﯽ ﻧﯿﮕﻪران ﺑﻮوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪوهﺷﯽ رووﻧﻜﺮدۆﺗﻪوه ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎری ﺗ‪‬ﮕﻪﯾﺸﺘﻦ و ﭼﻪﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﺗﺎﺑ‪‬ﯽ زهﺣﻤﻪﺗﻪو‬ ‫زۆری ﭘ‪‬ﺪهوێ‪ .‬وا‪ ‬ﺑ‪‬ﮋاﻧﻪ ﻟﻪو‬ ‫ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺧﯚی ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺑﻮوه وهك‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪ وهك ﻛﺎدر ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﻛﺮدووه‪ .‬وهك ﺧﯚی‬ ‫ﺑﻪﺳﻪرھﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘ‪‬ﺶ ﭼﺎو ﮔﺮﺗﻮوه‪.‬‬ ‫ﻛﻪ د‪‬ﺘﻪﺳﻪر ﺑﺎﺳﯽ ر‪‬ﻜﻜﻪوﺗﻨﯽ رۆژی‬ ‫‪١١‬ی ﺋﺎدارو ﺟﺎڕی ﺋﺎﺷﺘﯽو ﺑ‪‬وﻛﺮدﻧﻪوهی‬ ‫ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد‪،‬‬ ‫ﭘﺎﺷﺎن ﺋﻪﻣﺎن وهﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬ی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﭼﻨﻪوه ﻧﺎو ﭘﺎرﺗﯿﯿﻪﻛﻪی ﺟﺎران‬

‫ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﻪواﻧﻪﺷﯽ ﻛﻪ ﻣﻮ‪‬ﻜﯽ ﺧﻪ‪‬ﻜﺎﻧ‪‬ﻚ ﯾﺎن‬ ‫داﻣﻪزراوهی ﺗﺮن‪ ،‬ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو‬ ‫ﺋﺎﻣ‪‬ﺮو دهﺳﺘﮕﺎﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻨﻜﻪﻛﻪ ھﻪﯾﺒﻮون‪ ،‬ﺋﻪوﯾﺶ‬ ‫ﺑﻪ ﭘ‪‬ﻨﺞ رۆژ ﭘ‪‬ﺶ رووداﻧﯽ ﺟﻪﻧﮕﯽ دووای ﻋﯿﺮاق‬ ‫ﮔﻮ‪‬ﺰراﻧﻪوه ﺑﯚ ﺟ‪‬ﮕﺎی ﺗﺎﯾﺒﻪت و ﭘﺎر‪‬ﺰراو و ﻛﻪ‬ ‫ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎش ھﻪﻣﻮو ﺳﺎﻏﻦ و ﭘﺎر‪‬ﺰراون«‪.‬‬ ‫ﺳﻮوﺗﺎن‬ ‫ﻟﻪﻣﻪڕ ﺋﻪو ھﻪوا‪‬ﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﺎژاﻧﺴﻪﻛﺎﻧﯽ دهﻧﮕﻮﺑﺎﺳﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ و ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪوه ﺑ‪‬وﻛﺮاﻧﻪوه ﺳﻪﺑﺎرهت‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻮوﺗﺎﻧﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪوره ﻟﻪ دهﺳﺘﻨﻮوس‬ ‫و ﻛﺘ‪‬ﺒﻪ دهروﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻛﺘ‪‬ﺒﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا‪،‬‬ ‫ﻋﻪﺑﺪو‪ ‬ﺣﺎﻣﺪی ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری ﺑﻨﻜﻪﻛﻪ ﺋﻪو زاﻧﯿﺎرﯾﯽ‬ ‫و ھﻪو‪‬ﻧﻪی رهت ﻧﻪﻛﺮدهوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهدا‬ ‫ﻛﻪ ﺳﻪرﺟﻪﻣﯽ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو دهﺳﺘﻨﻮوﺳﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا‬ ‫ﻣﺎون و ﭘﺎر‪‬ﺰراون ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﺘ‪‬ﺒﺨﺎﻧﻪﻛﻪی ﺳﻪر ﺑﻪ‬ ‫وهزارهﺗﯽ ﺋﻪوﻗﺎف ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﺋﺎﯾﻨﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮو ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺗ‪‬ﯿﺪا ﻧﺰﯾﻜﻪی ‪ ٧٥٠٠‬دهﺳﺘﻨﻮوﺳﯽ داﻧﺴﻘﻪی ﺗ‪‬ﺪا‬

‫ﻓﻪوﺗﺎ و ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ﺳﻮوﺗﺎ ژﻣﺎرهﻛﻪی‬ ‫‪ ١٤٤٧‬دهﺳﺘﻨﻮوس ﺑﻮو‪ ،‬ﺋ‪‬ﺴﺘﺎش ﻟﻪ ﮔﻪڕاﻧﺪاﯾﻦ‬ ‫ﺑﻪﺷﻮ‪‬ﻦ ﺋﻪو ژﻣﺎرهی ﺗﺮ ﻛﻪ ﺗﯿﺎﭼﻮون و ﻣﺎون‪،‬‬ ‫ﮔﻮﻣﺎن ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻧﻪﺑﺮاوﻧﻪﺗﻪ دهرهوهی ﻋﯿﺮاق‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻪ ﺑﻪ دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚڕی‬ ‫زاﻧﯿﺎری ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ھﻪﻣﻮوﯾﺎن‬ ‫ﭘﺎر‪‬ﺰراوو ﺳﺎغ و ﺳﻪﻻﻣﻪﺗﻦ و ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٩٩٧‬هوه‬ ‫ﻟﻪو ﺑﻨﻜﻪﯾﻪ ﭘﺎر‪‬ﺰراوهو ﻛﯚﻧﺘﺮۆ‪‬ﻜﺮاوه‪.‬‬ ‫ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺑﯚ دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪﻛﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ )ﺍﻟﺼﺮﻭﺡ( دادهﻧﺮ‪‬ﺖ ﻧﻪك‬ ‫ھﻪرﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻋﯿﺮاق‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ھﻪﻣﻮو‬ ‫و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهب و ﺟﯿﮫﺎن ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ ﺑﻪوهی ﻟﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺪا داﻧﺴﻘﻪﺗﺮﯾﻦ دهﺳﺘﻨﻮوس ﭘﺎر‪‬ﺰراوه و‬ ‫ھﻪ‪‬ﮕﯿﺮاوه ﻛﻪ ﻣ‪‬ﮋووی ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯿﺎن ﺑﯚ ھﻪزار ﺳﺎڵ‬ ‫ﭘ‪‬ﺶ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬وهك ﺷﻪرﺣﯽ )ﻧﻬﺞ‬ ‫ﺍﻟﺒﻼﻏﺔ ﺍﺑﻦ ﺍﺑﻲ ﺍﳊﺪﯾﺪ( ﻛﻪ ﺑﯚ ﺳﻪردهﻣﯽ ﻋﻪﺑﺎﺳﯽ‬ ‫ﯾﻪﻛﻪم دهوروﺑﻪری ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ )‪٣٢٤‬ه( دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه‪،‬‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋﻪم ﺷﻮ‪‬ﻨﻪ ﻟﻪ ﻧﺮﺧﺪاﻧﻪ ﺑﻪو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﻪی ﻛﻪ‬

‫ﭼﯚن ﻟﻪﮔﻪڵ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ ھ‪‬ﺠﮕﺎر زۆر ﻟﻪ ﻛﻪﻟﻪﭘﻮور‬ ‫و دهﺳﺘﻨﻮوﺳﯽ ﺑﻪﺑﺎﯾﻪخ ﻣﺎﻣﻪ‪‬ﻪ دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ھﯿﭻ ﻧﺮﺧ‪‬ﻚ ﻣﻪزهﻧﺪه ﻧﺎﻛﺮ‪‬ﺖ و زۆرﯾﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻣﻪی‬ ‫ﻧﻮوﺳﻪران ﺧﯚﯾﺎن ﻧﻮوﺳﺮاوﻧﻪﺗﻪوه ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪك‪،‬‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﺟ‪‬ﮕﺎی ﺗﺎﯾﺒﻪت دادهﻧﺮ‪‬ﺖ‬ ‫ﻟﻪ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯿﺪا ﻛﻪ ﺑﺎﯾﻪخ و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﻛﺎروﺑﺎری‬ ‫ﻛﻪﻟﻪﭘﻮوری ﻧﻮوﺳﺮاو دهدات‪ ،‬ﻛﻪ ﻟﻪ ر‪‬ﮕﺎی ﺋﻪﻣﻪوه‬ ‫ﺋﻪرﻛﯽ زۆر‪‬ﻚ ﻟﻪو ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻛﺎراﻧﻪی ﻛﻪﻣﻜﺮدۆﺗﻪوه ﺑﯚ‬ ‫ﮔﻪڕان ﺑﻪ دووی ﺳﻪرﭼﺎوهو زاﻧﯿﺎرﯾﺪا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ھﺎوﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﺑ‪ ‬ﺑﺎﯾﻪخ ﻛﺮاوه ﻟﻪ ر‪‬ﮕﻪی ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ‬ ‫داﻧﯽ و دهﻧﺎ‪‬ﺖ ﺑﻪدهﺳﺖ ﻛﻪﻣﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاری ﺑﯚی‬ ‫ﻟﻪ رووی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرهﺑﺎو ﺑﻮوﻧﯽ دﯾﻨﻪﻣﯚی‬ ‫ﻛﺎرهﺑﺎﯾﯽ و ﺋﺎﻣ‪‬ﺮی ﻓﯚﺗﯚ ﻛﯚﭘﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻛﻪ زﯾﺎن‬ ‫ﺑﻪ دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪﻛﺎن ﻧﻪﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ و ﻟﻪ رووی ﻛﻮاﻟ‪‬ﺘﯽ‬ ‫وهك ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻤ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧﻪوهو‬ ‫ﺗﺎزهﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯿﻨﺎﻛﻪ ﻛﻪ ﺷﯿﺎوﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺟ‪‬ﮕﺎﯾﻪﻛﯽ‬ ‫وهھﺎ‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺟﻪﻟﯿﻞ وهﯾﺲ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪49‬‬

‫روﻧـﺎﮐـﺒـﯿـﺮی‬

‫دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﺋﻪو دوو ﭘﺮدهی ﻛﻪ ھﻪردوو ﻧﺎوﭼﻪی ﻛﻪرخ ﺑﻪ رهﺳﺎﻓﻪوه دهﺑﻪﺳﺘ‪‬ﺘﻪوه‬ ‫)ﺋﻪﺣﺮارو ﺋﻪﻟﺸﻮھﻪدا(ن ﭘﺎﺷﺎن ﻣﺎ‪‬ﻜﯽ ﻛﯚن د‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻣ‪‬ﮋووهﻛﻪی ﺑﯚ‬ ‫ﺳﻪردهﻣﯽ ﻣﻪﻟﻪﻛﯽ دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﺋﻪم ﻣﺎ‪‬ﻪ داﻧﺮا ﺑﻮو ﺑﯚ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ‬ ‫وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺋﻪو ﺳﻪردهﻣﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﭘ‪‬ﺸﻪوهی ﻣﺎ‪‬ﻪﻛﻪدا ﭼﻪﻧﺪ وﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﻜﻪﻧﺮاوه ﻛﻪ ﻣ‪‬ﮋوو دروﺳﺘﺒﻮوﻧﻪﻛﻪی ﻧﯿﺸﺎﻧﺪهدا‪ ،‬ﻟﻪوهش دهﭼ‪‬ﺖ ﺗﺎ ﺋﻪو‬ ‫ﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ﺑﻪوهی ﻧﻪزاﻧﯽ ﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺷﻮ‪‬ﻨﻪﻛﻪی ﻣﺎ‪‬ﻜﯽ ﻛﻪﻟﻪﭘﻮوری‬ ‫وهھﺎ ﺟﻮاﻧﻪو دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﮔﺮﻧﺘﺮﯾﻦ داﻣﻪزراوه ﻛﻪ ﺑﺎﯾﻪخ ﺑﻪ ﻛﻪﻟﻪﭘﻮوری‬ ‫ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ﺧﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ و ﻋﻪرهﺑﯽ و ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دهدات‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٨٧‬ﻟﻪم ﻣﺎ‪‬ﻪدا ﺳﻪﻧﺘﻪری‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ دهﺳﺘﻨﻮوس ﻛﺮاﯾﻪوه ﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺠﺎ ھﻪزار دهﺳﺘﻨﻮوﺳﯽ ﻧﺎﯾﺎب و داﻧﺴﻘﻪی‬ ‫ﻟﻪﺧﯚ ﮔﺮﺗﺒﻮو ﻛﻪ زۆرﯾﺎن ﻣ‪‬ﮋووهﻛﻪی ﺑﯚ ﺳﻪردهﻣﯽ‬ ‫ﻋﻪﺑﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺳﻪردهﻣﯽ‬ ‫ﻋﻪﺑﺎﺳﯽ دووهم‪.‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﭘﺎش ﺳﻪرداﻧﻤﺎن و ﮔﻪڕاﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﺷﻮ‪‬ﻨﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪم ﺟ‪‬ﮕﺎﯾﻪ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری ﺋﻪم ﺑﻨﻜﻪﯾﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ و‪‬ﻨﻪی‬ ‫دهﺳﺘﻨﻮوﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاﯾﻦ و ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺋﻪو‬ ‫ﻗﻮرﺋﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﺮخ و ﭘﯿﺮۆزاﻧﻪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣ‪‬ﮋووی ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯿﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﭘ‪‬ﻨﺠﺴﻪد ﺳﺎڵ ﺑﻪر ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ دهﮔﻪڕاﻧﻪوه‪.‬‬ ‫ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت زۆر‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻣﻮﺗﻪﻓﺎﺋﯿﻠﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪو ﺑ‪‬واﯾﻪدا‬ ‫ﻧﻪﺑﻮون ﻛﻪ ژﻣﺎرهی ﺋﻪو دهﺳﺘﻨﻮﺳﯿﯿﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﮕﺎﺗﻪ ﺑﯿﺴﺖ و ﭘ‪‬ﻨﺞ ھﻪزار دهﺳﺘﻨﻮوس‪،‬‬ ‫ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﺋﻪم ﭘﺮۆژهﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٩٣٥‬هوه‬ ‫دهﺳﺘﯿﭙ‪‬ﻜﺮد‪ ،‬دهرﭼﻮوﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺋﺎﺳﻪواری ژﻣﺎره‬ ‫‪ ،٥٩‬ﺋﻪم ﯾﺎﺳﺎﯾﻪ داﻧﺮا ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺑﻪﺷﯽ دهﺳﺘﻨﻮوس‬ ‫ﺳﻪر ﺑﻪ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪر‪‬ﺘﯽ ﺋﺎﺳﻪوارو ﻛﻪﻟﻪﭘﻮور ﻟﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻣﻪﻟﻪﻛﯽ ﻟﻪ ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوهی ھﻪﻣﻮو‬ ‫دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪ داﻧﺴﻘﻪﻛﺎنو ﭘﺎداﺷﺘﯽ ﮔﻪوره داﻧﺮا ﺑﯚ‬ ‫ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ ھﻪرﭼﯽ دهﺳﺘﻨﻮوﺳﯿﯿﻪﻛﯿﺎن ﻻ ﺑ‪‬ﺖ و‬ ‫ﺑﯿﺪهﻧﻪوه ﺋﻪم ﺑﻨﻜﻪﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﺋﻪوهی ﺑﭽ‪‬ﺘﻪوه ﺳﻪر ﯾﻪﻛﻪم ﭘﻪڕاوی ﺋﻪم‬ ‫ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪراﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﺋﻪوه دهدۆز‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻪم‬ ‫دهﺳﺘﻨﻮوس ژﻣﺎره ﯾﻪك ﻛﺘ‪‬ﺒﻪﻛﻪی )ﯾﺎﻗﻮت اﻟﺤﻤﻮی(‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ )ﻣﻌﺠﻢ اﻟﺒﻠﺪان(‪ ،‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٩٦١‬‬ ‫ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪ ﺑﭽﻮﻛﻪ ﺑﯚ ﺑﻪﺷ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪورهﺗﺮ و ﻟﻪ ﺑﻨﻜﻪ‬ ‫ﻛﯚﻧﻪﻛﻪی ﺧﯚی ﻟﻪﻧﺎو ﺑﯿﻨﺎی ﻣﯚزهﺧﺎﻧﻪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ‬ ‫‪48‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﮔﻮ‪‬ﺰراﯾﻪوه ﺑﯚ ﺑﯿﻨﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺧﯚی‬ ‫ﻟﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪی ﻣﻮﺳﺘﻪﻧﺴﺮﯾﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی رهﺳﺎﻓﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا‪ ،‬ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪدا ژﻣﺎرهی دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ‬ ‫‪ ٢٢٥٠‬ﺗ‪‬ﭙﻪڕی ﻧﻪﻛﺮد‪.‬‬ ‫زۆرﺑﻮون‬ ‫ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن ﺋﻪو ژﻣﺎرهﯾﻪی ﻛﻪ ﺳﻪرﭼﺎوه‬ ‫ﻣ‪‬ﮋووﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪو زهﻣﻪﻧﻪدا ﺑﺎﺳﯽ ﻟ‪‬ﻮه دهﻛﻪن‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪ وا دهردهﻛﻪو‪‬ﺖ زۆر ﻛﺰو ﻻوازه‪،‬‬ ‫ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎرهﺷﻪی ﻛﻪ دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﺋﻪوهﯾﻪ‪ ،‬ﭼﯚن‬ ‫دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ‬ ‫ﭘﻪﻧﺠﺎ ھﻪزار دهﺳﺘﻨﻮوس؟ ﭼﯚن ﮔﻪﺷﻪی ﻛﺮد؟‬ ‫ﭼﯚن زﯾﺎدی ﻛﺮد؟‬ ‫ﺑﯚ وه‪‬ﻣﯽ ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری ﺑﻨﻜﻪﻛﻪ رووﻧﯽ‬ ‫ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪو ﺧ‪‬ﺰاﻧﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﺋﻪدهب و ﻓﯿﻜﺮو رۆﺷﻨﺒﯿﺮی داوه زۆر‪‬ﻚ ﻟﻪ‬ ‫دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪﺧﺸﯿﻮهﺗﻪ ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻪش ژﻣﺎره رووی ﻟﻪ زﯾﺎدﺑﻮون ﺑﻮو‪ ،‬ﻟﻪو‬ ‫ﻣﺎ‪‬ﻧﻪﺷﯽ ﻛﻪ دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪ ﻛﯚن و ﭘ‪‬ﺑﺎﯾﻪﺧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪﺧﺸﯽ ﺑﻪم ﺑﻪﺷﻪ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺑﻮون )ﺍﻻﺏ‬ ‫ﺍﻧﺴﺘﺎﺱ ﺍﻟﻜﺮﻣﻠﻲ‪ ،‬ﺍﳌﻼ ﺻﺎﺑﺮ اﻟﻜﺮﻛﻮﻛﻠﯽ‪،‬‬ ‫رﺷﯿﺪ ﻋﺎﻟﯽ اﻟﻜﯿﻼﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ راﭘﻪڕﯾﻨﻪﻛﻪی‬ ‫‪ ١٩٤١‬دژی ﻣﻪﻟﻪﻛﯽ‪ ،‬ﺻﺎﺩﻕ ﻛﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ اﻟﺴﮫﺮوردی‪ ،‬ﺍﻟﺪﻛﺘﻮﺭ ﺍﻟﻌﻼﻣﺔ ﺣﺴﯿﻦ‬ ‫ﻋﻠﻲ ﻣﺤﻔﻮﻅ و زۆر‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ(‪.‬‬ ‫ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪی ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﮔﻮ‪‬ﺒﯿﺴﺘﯽ ھﻪوا‪‬ﯽ‬ ‫رووﺧﺎﻧﯽ رژ‪‬ﻤﯽ ﺳﻪدام ﺑﻮوﯾﻦ ﻟﻪ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﻪوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻛﻪﺳ‪‬ﻚ ﻟﻪو ﺑ‪‬واﯾﻪدا ﻧﻪﺑﻮو‬

‫ھﻪوا‪‬ﯽ ﺗﺎ‪‬ن و دزی ﻛﺮدﻧﻪ ﺑﺒﯿﺴﺘ‪ ‬ﻟﻪو‬ ‫و‪‬ﺗﻪدا ﻟﻪﻣﯿﺎﻧﻪی ﺋﻪو رووداواﻧﻪدا‪.‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﻋﻪﺑﺪ ﺣﺎﻣﺪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎی‬ ‫ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﻟﻪ ر‪‬ﮕﺎﯾﻪك ﻛﺮدهوه ﺑﯚ‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﻪم ﻛﻪﻟﻪﭘﻮوره زۆره ﮔﻪورهﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺮخ ﻧﺎﭘ‪‬ﻮر‪‬ﺖ‪ ،‬ﭘﺎش ﺋﻪوهی دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪﻛﺎن ﻛﻪ‬ ‫ھﻪﺑﻮون ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ﭼﻞ و ﺣﻪوت ھﻪزار دهﺳﺘﻨﻮوس‬ ‫ﻟﻪ ﺋﯚرﺟﯿﻨﺎ‪‬ﯽ و ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺋﯚرﺟﯿﻨﺎ‪‬ﻪﻛﻪﺷﻪوه‬ ‫ﻧﻪﻗ‪‬ﻜﺮاوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎش ھﻪر وهك ﺧﯚی ﺑﻪ‬ ‫رهوﻧﻪﻗﯽ وهك ﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎرهﻛﻪی ﻣﺎوﻧﻪﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﺗﺎ‪‬ن و ﺑ‪‬ۆﯾﻪی ﻛﻪ دووﭼﺎری‬ ‫ﺋﻪم ﺟ‪‬ﮕﺎﯾﻪ ﺑﻮون‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ھﯿﭻ ﻛﺎﻣ‪‬ﻚ ﻟﻪم‬ ‫دهﺳﺘﻨﻮوﺳﺎﻧﻪ ﺗﻮوﺷﯽ زﯾﺎﻧﻠ‪‬ﻜﻪوﺗﻦ ﻧﻪھﺎﺗﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﭼﺎوی ﺗﺎ‪‬ﻧﻜﻪران و راووروﺗﻜﻪران دوورﺑﻮون‬ ‫و ﺷﺎراﺑﻮوﻧﻪوه‪ .‬ﻋﻪﺑﺪو‪ ‬ﺣﺎﻣﺪ‪ ،‬ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری‬ ‫ﺑﻨﻜﻪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﮔﯚﭬﺎری‬ ‫ﺋﻪﻟﺌﺴﺒﻮﻋﯿﻪ وﺗﯽ‪» :‬ﺋﻪم ﺑﻨﻜﻪﯾﻪ ﺗﻮاﻧﯽ ھﻪﻣﻮو‬ ‫دهﺳﺘﻨﻮوﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺧﯚی ﺑﺒﭙﺎر‪‬ﺰ‪‬ﺖ‪،‬‬

‫ﻛﻪﻓﻮﻛﻮ‪‬ﯽ رهﺷﭙ‪‬ﺴﺘﻪ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙﻪروهرهﻛﺎن‬ ‫ﺑﻪﮔﻪﺷﺘﻨﯽ دهﻧﮕﺪاﻧﻪوهی ﺟﻤﻮﺟﯚ‪‬ﯽ دهرهوه ﻟﻪ‬ ‫زﯾﺎدﺑﻮوﻧﺪا ﺑﻮو‪ .‬ﺋﻪوان ﺑﻪ ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪم ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻦو‬ ‫ﺧﻪﻣﯿﺎن دۆزﯾﻨﻪوهی ﺑﯿﺮۆﻛﻪﯾﻪﻛﻪ و‪‬ﺗﻪﻛﻪﯾﺎنو‬ ‫ﺧﻪ‪‬ﻜﻪﻛﻪی ﭘ‪ ‬رزﮔﺎر ﺑﻜﻪن‪ .‬وهك ھﻪﻣﻮو‬ ‫زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﻣﺮدن‬ ‫رزﮔﺎرﯾﺎن ﺑ‪‬ﺖ ﯾﺎری ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪﺧﯚﯾﺎن داھ‪‬ﻨﺎوه‬ ‫وهك ﺷﻪﺗﺮهﻧﺞ‪ .‬ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﻪ ﻟ‪‬ﺮهدا ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﻗﻪدهﻏﻪﯾﻪو دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺋﻪﺷﻜﻪﻧﺠﻪداﻧ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ھﺎﺗﻮو ﭘ‪‬ﯽ زاﻧﺮا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م وﯾﺴﺖو ﺧﯚزﮔﻪ‬ ‫ﺳﻨﻮوری ﻧﯿﯿﻪ‪ .‬ﯾﻪﻛﻪم ﺗﯚپ ﻟﻪ ﻛﺎﻏﻪز دروﺳﺖ‬ ‫دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﭘﺎﺷﺎن زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯿﺪا‬ ‫ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻣﺎددهی ﺗﺮی وهك ﮔﻮرﯾﺲو ﭘﻪڕۆﻛﯚن‬ ‫داھ‪‬ﻨﺎن دهﻛﻪن‪ .‬ھﯚﺑﻪﻛﺎﻧﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺶ دهﺑﻨﻪ‬ ‫ﯾﺎرﯾﮕﺎی ﻧﮫ‪‬ﻨﯽ‪ .‬ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﺋﻪوان ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻦو‬ ‫ﻟﻪ ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﺪا ﺑﺎ‪‬دهﺳﺘﻦ‪ ،‬ھﻪ‪‬ﻤﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﻓﺸﺎر‬ ‫ﺧﺴﺘﻨﻪﺳﻪرﯾﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا‪ ،‬ﺑﯚ ﺋﻪوهی ر‪‬ﮕﻪﯾﺎن‬ ‫ﭘ‪‬ﺒﺪر‪‬ﺖ ﻟﻪ دهرهوهی دﯾﻮارهﻛﺎﻧﯽ زﯾﻨﺪان‬ ‫ﯾﺎری ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪ ‬ﺑﻜﻪن‪ .‬ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪر‪‬ﺘﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ‬ ‫داواﻛﻪﯾﺎﻧﯽ رهﺗﻜﺮدهوه‪ ،‬ﺋﻪواﻧﯿﺶ دووﺑﺎره داواﯾﺎن‬ ‫دهﻛﺮدهوه‪.‬‬ ‫ﺟﺎر‪‬ﻜﯿﺎنو ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ رﯾﻜﻼم ﻛﺮدن‬

‫ﻟﻪ ڕ‪‬ﮕﺎی‬ ‫ﻓﺘﺒﯚ‪‬ﻨﻪوه دهرھ‪‬ﻨﻪر‬ ‫ﺋﺎزاری ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻪﮐﻪی‬ ‫ﭘﯿﺸﺎن دهدات‬ ‫ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪر‪‬ﺘﯽ زﯾﻨﺪان وﯾﺴﺘﯿﺎن ﻟﻪﺑﻪردهم‬ ‫ﻣﻮﻓﻪﺗﯿﺸﯽ ﺧﺎﭼﯽ ﺳﻮوردا ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻜﻪوﺗﻮﺧﻮاز ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪهن‪ ،‬ﻓﻪرﻣﺎﻧ‪‬ﻜﯿﺎن‬ ‫دهرﻛﺮد ﺗ‪‬ﯿﺪا ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻓﻪرﻣﯽ ﯾﺎرﯾﻜﺮدن‬ ‫ر‪‬ﮕﻪی ﭘ‪‬ﺪرا‪ .‬ﺋﻪم ﺑ‪‬ﯾﺎره ھﻪ‪‬ﻪﯾﻪ! ھﻪروهك ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ھﺎﺗﻮه‪ ،‬زۆر‬ ‫دهﻛﻪو‪‬ﺖ ﻟﻪﺳﻪر داﮔﯿﺮﻛﻪر‪ .‬داﮔﯿﺮﻛﻪران ﻧﻪﯾﺎﻧﺰاﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪم ﺑ‪‬ﯾﺎرهﯾﺎن ﻋﻪزﯾﻤﻪﺗﯽ رهﺷﭙ‪‬ﺴﺘﻪﻛﺎن زﯾﺎد‬ ‫دهﻛﻪنو ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﺑﺎﺷﺪهﻛﻪنو ﮔﯚﺷﺘﯿﺎن‬ ‫ﭘﺘﻪو دهﻛﻪن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮ‪‬ﻨﻪری‬

‫ﭘﺎرﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ﭼﺎﻻﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو زﯾﻨﺪاﻧﯿﺸﯿﺎن‬ ‫ﻟﻪﯾﻪك ﻧﺰﯾﻜﺨﺴﺘﻪوه‪ .‬ﺑﻪﻣﺸ‪‬ﻮهﯾﻪ ﯾﺎری ﺗﯚﭘﯽ‬ ‫ﭘ‪ ‬ﺑﻮوه ﺋﺎﻣﺮاز‪‬ﻚ ﺑﯚ ﺑﻪرهﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧﻪوهی ﻣﺮدنو‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‪ ،‬ھﻪرﺑﯚﯾﻪ داﮔﯿﺮﻛﻪران‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‪‬ﻼﯾﺎن ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﻟ‪ ‬دورﺧﺴﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی‬ ‫ﭘﯚﻟﯿﺴﻪﻛﺎن ﺋﻪو ﻧﻪﻛﻪﻧﻪ ﺑﻪھﺎﻧﻪﯾﻪك ﺑﯚ ر‪‬ﮕﺮی‬ ‫ﻟﻪﺑﻪردهم ﺋﻪﻧﺴﺎرهﻛﺎﻧﯿﺪا ﺗﺎ ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﺑﻜﻪن‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ ﺑ‪‬ﯾﺎر‪‬ﻜﯽ زۆر راﺳﺖ ﺑﻮو‪ ،‬ﯾﺎرﯾﺪهدهر ﺑﻮو‬ ‫ﻟﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺟﯿﺎواز‬ ‫ﻟﻪ ﻣﺎﻧﺪ‪‬ﻼ ﻛﻪ ﺷ‪‬ﻮهی ﺗ‪‬ﻜﯚﺷﺎﻧﯿﺎن ﺟﯿﺎواز ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ھﻪﻣﺎن ر‪‬هوه ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪی ﺋﻪوﯾﺎن‬ ‫ھﻪﺑﻮو‪ ،‬دهﯾﺎﻧﺰاﻧﯽ ﺋﻪﮔﻪر ھﺎﺗﻮو ﺋﻪم ﯾﺎرﯾﯿﻪ‬ ‫ﺗﺎزهﯾﻪﯾﺎن ﻓﺮاوان ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوا د‪‬ﯽ ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﻪﯾﺎن‬ ‫ﺧﯚش دهﻛﺎتو ھﺎواری ﻣﻮﺷﻪﺟﯿﻌﻪﻛﺎن ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ‬ ‫ﺑﮕﺎﺗﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪ ﺗﺎﻛﻪﻛﻪی ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻣﻪﺗﺮ‪‬ﻚ‬ ‫ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪواﻧﻪوه دوورﺑﻮه‪ .‬ﺋﻪﻣﻪش‬ ‫ھﻪوا‪‬ﯽ ﺋﻪوهی ﭘ‪‬ﺪهﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻪﻛﻪی ھ‪‬ﺸﺘﺎ‬ ‫زﯾﻨﺪووهو ﺑﻪردهواﻣﻪ ﻟﻪ ﺗ‪‬ﻜﯚﺷﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﺗﯚﭘ‪‬ﻜﯽ ﺑﻪﻓﺮﯾﻦ‬ ‫راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﻪش واﺑﻮو ﺗﯚﭘﻪﻛﻪﯾﺎن ﻓﺮاوان ﺑﻮو وهك‬ ‫ﺗﯚﭘ‪‬ﻜﯽ ﺑﻪﻓﺮﯾﻨﯽ ﻟ‪‬ﮫﺎت‪ ،‬ھﻪﺗﺎ ﭘ‪‬ﯽ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪51‬‬

‫ﺳـﯿــﻨـﻪﻣـﺎ‬

‫ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪‬ﯽ ﻧﮫ‪‬ﻨﯽ‬ ‫دهرھ‪‬ﻨﻪری ﺑﺎﺷﻮوری ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﺎ ﺟﻮﻧﻪﯾﺪ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪی )زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪوهی‬ ‫ﯾﺎری ﺑ‪ (‬ﭼﻪﻧﺪ ﭘﻪڕهﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪزاﻧﺮاوی ﻣ‪‬ﮋووی ﺗ‪‬ﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﻪی‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪهداﺗﻪوه دژی ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺟﯿﺎﻛﺎری رهﮔﻪزی ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﯚ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺳﻪدهﯾﻪك ﭘﯿﺎدهﯾﺎن ﻛﺮدووه‪ .‬ﭼﻪﻧﺪ ﭘﻪڕهﯾﻪك ﻛﻪ ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﺧﻪ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻧﻪﯾﺎﻧﺨﻮ‪‬ﻨﺪۆﺗﻪوه‪ ،‬ﺑﺎس ﻟﻪ ﯾﺎری ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪ ‬دهﻛﺎتو ﭼﯚن ھﻪﻣﺎن ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﻟﻪ‬ ‫زﯾﻨﺪاﻧﯽ )دورﮔﻪی رۆﺑﯿﻦ( ﺑﯚﺗﻪ ﺋﺎﻣﺮاز‪‬ﻚ ﺑﯚ ﺋﺎزادی‪.‬‬ ‫‪50‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﺷﺮﯾﺘﻪﻛﻪ دهﻣﺎﻧﺒﺎﺗﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪو ﻣﺎوهﯾﻪی‬ ‫ﻧﺎوی ﺳﻪرﻛﺮدهی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﻠﺴﯚن ﻣﺎﻧﺪ‪‬ﻼ‬ ‫ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﻜﺸﺎﻧﺪا ﺑﻮو ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻮﻧﺪﺑﻮوﻧﯽ ﺗ‪‬ﻜﯚﺷﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ دژی داﮔﯿﺮﻛﻪره ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰهﻛﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻟﻪ ﺷﻪﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدوودا‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﭘﺎ‪‬ﻨﻪر‪‬ﻚ ﺑﻮو ﺑﯚ ھ‪‬ﺰه ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دهﺳﻪ‪‬ﺗﯿﺎن ﺑﻪﺳﻪر و‪‬ﺗﻪﻛﻪدا ھﻪﺑﻮو دهﺳﺘﯿﺎن‬ ‫ﺗﻮﻧﺪ ﺑﻜﻪنو ھﻪ‪‬ﻤﻪﺗﯽ دهﺳﺘﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻓﺮاوان‬ ‫دژی رۆ‪‬ﻪ رهﺳﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ و‪‬ﺗﻪﻛﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪهن‪.‬‬ ‫ﺋﻪوه ﺑﻮو ﭼﺎﻻكو ھﻪ‪‬ﺴﻮڕاوهﻛﺎن دهﮔﻮ‪‬ﺰراﻧﻪوه‬ ‫ﺑﯚ زﯾﻨﺪاﻧﯽ دورﮔﻪی رۆﺑﯿﻨﯽ دورهﭘﻪر‪‬ﺰ‪ ،‬ھﻪروهك‬ ‫ﭼﯚن ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﻣﺎﻧﺪ‪‬ﻼ ﺑﯚ ﺋﻪوێ ﮔﻮ‪‬ﺰراﯾﻪوه‪ ،‬ﺗﺎوهﻛﻮ‬ ‫ﻣﺎوهی ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮ دﯾﻮارهﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑﻪﺳﻪرﺑﻪرن‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮ ﺋﻪواﻧﻪدا ﻛﻪﺳﺎﻧ‪‬ﻚ ھﻪﺑﻮون ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﺪا‬ ‫ﻣﺎﺑﻮون‪ ،‬ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﺋﻪوان ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪ‬ ‫راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪﯾﯽ ﺑﯿﻨﯿﺒﻮو‪ ،‬دهرھ‪‬ﻨﻪر وهك رهﮔﻪز‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺳﻪرهﻛﯽ ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪﯾﺪا ﭘﻪﻧﺎی ﺑﺮدۆﺗﻪﺑﻪر ﺋﻪو‬ ‫ﻛﻪﺳﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ دۆﻛﯿﻮﻣ‪‬ﻨﺘﺎری‬ ‫ﭘ‪ ‬ﺑﺒﻪﺧﺸ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﺎﺳﻪﻛﻪﺷﯽ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫راﺑﺮدوه‪ ،‬ﺳﻮودی ﻟﻪ ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯿﺎن وهرﮔﺮﺗﻮوه ﺑﯚ‬ ‫ﺋﻪوهی ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهی رۆﻣﺎن ﺑﯿﮫﯚﻧ‪‬ﺘﻪوه‪ .‬ﺑﻪﻣﻪش ﻟﻪ‬ ‫ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪﯾﺪا دۆﻛﯿﻮﻣ‪‬ﻨﺖو ﮔ‪‬اﻧﻪوهی ﻛﯚﻛﺮدۆﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎی ﺷﺮﯾﺘﻪﻛﻪدا ﭘ‪‬ﻨﺞ ﻛﻪس د‪‬ﻨﻪ ﭘ‪‬ﺸﻪوه‬ ‫ﻛﻪ داﻣﻪزر‪‬ﻨﻪری ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪‬ﯽ ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﺎنو ﺑﺎس ﻟﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺎن دهﻛﻪن‪ .‬ﺋﻪوان ﺑﺎس ﻟﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ‬ ‫وهرزﺷﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺟﻪﻣﺎوهری دهﻛﻪن ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻮه ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﺘﺮﯾﻦ ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮادا دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﺧﯚی ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧ‪‬ﻜﯽ‬ ‫دورﮔﻪﯾﻪﻛﯽ ﭼﻪﭘﻪﻛﺪا داﻣﻪزراوه‪.‬‬ ‫ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﺟﻮﻧﻪﯾﺪ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺧ‪‬ﺮا دهﯾﻜﺎﺗﻪ ﻓﯿﻠﻤ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺳﻪرﺳﻮڕھ‪‬ﻨﻪر‪ .‬ھﻪر ﻟﻪ ﺧﻮﻟﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرهﺗﺎی‬ ‫ﺷﺮﯾﺘﻪﻛﻪ دهﻣﺎﻧﺨﺎﺗﻪﺑﻪر و‪‬ﻨﻪی ﺋﻪو ﺑﺎرودۆﺧﻪی ﻟﻪ‬ ‫ﺷﻪﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدوودا ﺑﺎﺷﻮوری ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﺎی‬ ‫ﺗ‪‬ﺪا ﺑﻮوه‪ .‬ﭘﯚﻟﯿﺲ ھﻪ‪‬ﺪهﻛﻮﺗ‪‬ﺘﻪ ﺳﻪر ﻣﺎ‪‬ﻪﻛﺎنو‬ ‫ﺑ‪ ‬ﺟﯿﺎوازی ﮔﻪﻧﺞو ﭘﯿﺮهﻛﺎن دهﺳﺘﺒﻪﺳﻪر دهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺟ‪‬ﮕﻪﯾﻪكو ﭘﯿﺎدهﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژی رهﺷﭙ‪‬ﺴﺘﻪﻛﺎن ﺑﻪﺑ‪ ‬ھﯿﭻ‬ ‫ﻣﯿﮫﺮهﺑﺎﻧﯿﯿﻪك‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ھﻪزاران ﮔﻪﻧﺞ دهﮔﻮ‪‬ﺰر‪‬ﻨﻪوه ﺑﯚ زﯾﻨﺪاﻧﯽ‬ ‫)دورﮔﻪی رۆﺑﯿﻦ( ﺗﺎ ﺣﻮﻛﻤﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪﺳﻪر ﺑﻪرن‪.‬‬ ‫ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﺎرﯾﺎن ﻟﻪوێ ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﻪرده ﺑﯚ ﭘﺎرﭼﻪی‬ ‫وردو ﭘﺎﺷﺎن وردﺗﺮو ﺑﻪﻣﺸ‪‬ﻮهﯾﻪ‪ .‬ﺑﻪﻣﻪ وﯾﺴﺘﺮاوه‬ ‫ﺟﻪﺳﺘﻪﯾﺎن ھﯿﻼك ﺑﻜﺮ‪‬ﺖو ﭘﺎﺷﺎن ﺑﻪ ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﻧﺎ راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﻟﻪ ﻧﺎوﯾﺎن ﺑﻪرن‪ .‬ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪﻣﻪش‬

‫ﭘﻪﻧﺠﻪره‬

‫"دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎ"و "ﺷﻪھﯿﺪی ﻣﯿﺤﺮاب"‬ ‫ﻛﺎﻣﻪران ﻗﻪرهداﻏﯽ‬

‫ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﭘﻪﻟﻪﯾﺎن ﻛﺮدﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪو دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪی ﻛﻪ دهﯾﺎﻧﻮت‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎن ﺑﻪ‪‬ﮕﻪن ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﺑﻪدواھﺎﺗﻦ ﯾﺎن ﺳﻪرهﺗﺎی دهﺳﺘﭙ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ھﺎﺗﻨﻪ دواوهی دهﺳﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻗﻪوارهو ﭘﺎرﺗﻪ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﻛﻪﻣﯿﻨﻪﯾﻪﻛﯿﺶ ﺑﯚ‬ ‫ﺋﻪوه ﭼﻮوﺑﻮون ﻛﻪ ﻣﮋدهی »ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ« ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯿﯿﻪت ﺑﺪهن‪.‬‬ ‫ﺋﻪم دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪش ﻟﻪﺳﻪر ﺣﺴﺎﺑﺎﺗ‪‬ﻜﯽ ﺳﺎده ﺑﻨﯿﺎدﻧﺮا ﻟﯿﺴﺘﯽ‬ ‫»ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﯽ دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎ« ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك‬ ‫وهزﯾﺮاﻧﻪوه ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ دهﻛﺮا‪ ،‬ﻟﻪ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور )ﺟﮕﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻪرﺑﻪﻻ(و ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎی ﺑﻪﻏﺪادا ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪ دهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎ‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﻛﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ »ﺷﻪھﯿﺪی ﻣﯿﺤﺮاب‪ -‬ﯾﺎﺣﺴ‪‬ﻦ« ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻌﻪزﯾﺰ ﺣﻪﻛﯿﻤﻪوه‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ دهﻛﺮا‪ ،‬ﻟﻪ ھﯿﭻ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﯾﻪﻛﺪا ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﺑﺒ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﻟ‪‬ﺮهدا ﺋﯿﺸﻜﺎﻟﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﻧﺎﻧﻪﻛﻪدا ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ دهﻋﻮهی‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧ‪‬ﻜﯽ زﯾﺮهﻛﺎﻧﻪی ﺑﯚ ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی ھﻪ‪‬ﺒﮋارد‪ ،‬ﺋﻪﻣﯿﺶ‬ ‫وهك ھﻪو‪‬ﻚ ﺑﯚ راﻛ‪‬ﺸﺎﻧﯽ دهﻧﮕﯽ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻪﺗﻮ‪‬ﮋ‪‬ﻜﯽ دهﻧﮕﺪهران ﻟﻪ‬ ‫دهرهوهی ﺳﻨﻮوری ﺣﺰﺑﻪﻛﻪی ﻛﻪ ﭼﺎوهڕ‪‬ﯽ »دهو‪‬ﻪﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﺎن«‬ ‫دهﻛﺮد‪ .‬ﻟﻪﭘ‪‬ﺶ ھﻪر ﺷﺘ‪‬ﻜﻪوه ﺑﺘﻮاﻧ‪‬ﺖ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶو ﻧﯿﺰاﻣﯿﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ‬ ‫ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺳﺎ‪‬ﯽ راﺑﺮدووش ﺋﻪوه ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﺟﻪﺳﺘﻪ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﺎتو‬ ‫ھﺎﺗﻨﻪدﯾﺸﯽ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﻪوه ﻟﻜﺎ‪ .‬ھﻪروهھﺎ ﺣﺰﺑﯽ دهﻋﻮه‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرﻛﺮدهی ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ دهﻛﺮد‪ ،‬ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻮو ﻟﻪوهی‬ ‫ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ ھﻪ‪‬ﻤﻪﺗﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﺗﺎر‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ‬ ‫ﺑﺒﻪﺳﺘ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗ‪‬ﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﻣﻪدهﻧﯿﯿﺎﻧﻪی ﻧﺎوی »دهو‪‬ﻪﺗﯽ‬ ‫ﯾﺎﺳﺎ«دا ﺑﮕﻮﻧﺠ‪‬ﺖو د‪‬ﯿﻨﺎﻛﻪرهوهی وﯾﺴﺘﯽ ﺋﻪو دهﻧﮕﺪهراﻧﻪ ﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﺋﻪﻣﻪش ﯾﻪﻛﻪم واﻧﻪی ﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‬ ‫وهرﯾﮕﺮﺗﺒ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪو ﺣﺰﺑﻪی ﻛﻪ ﺷ‪‬ﺦ ھﻮﻣﺎم ﺣﻪﻣﻮدی ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ‬ ‫دﯾﺎرﺗﺮﯾﻦ ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ﺑ‪‬ﯾﺎردراوه ﻟﯿﮋﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎ‪‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﺒﮫ‪‬ﻨﺮ‪‬ﺖ ﺗﺎوهﻛﻮ دﯾﺮاﺳﻪی ھﯚﻛﺎری ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺣﺰﺑﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻜﺎت‬ ‫ﻛﻪ ﺑﯚﭼﯽ ﻧﻪﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮوه ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫ‪‬ﻨﻦ‪.‬‬

‫ﺑﻪ‪‬م ھﻪر ﺟﻪﺧﺘﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪك ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺑﻮﺗﺮ‪‬ﺖ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ھﯚی ﺑﻪرهو دواھﺎﺗﻨﯽ رهوﺗﻪ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﻗﺴﻪﯾﻪﻛﯽ ﺟﺪی‬ ‫ﻧﯿﯿﻪ و ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎن ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻧﺎﻛﻪن‪ .‬ﺳﻪﯾﺮی ھﻪر ﺷﻮ‪‬ﻨ‪‬ﻚ‬ ‫ﺑﻜﻪن دهﺑﯿﻨﻦ‪ ،‬ﻛﻪوا زۆرﺑﻪی دهﻧﮕﺪهران دهﻧﮕﯿﺎن ﺑﻪو ﻟﯿﺴﺘﺎﻧﻪ‬ ‫داوه ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﺰﺑﻪ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ دهﻛﺮ‪‬ﻦ‪ ،‬ﺷﯿﻌﯽ‬ ‫ﺑﻦ ﯾﺎن ﺳﻮﻧﻨﯽ‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻟﻪ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎی ﺑﻪﻏﺪا ﻟﯿﺴﺘﯽ ھ‪‬ﺰی‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎن )ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪو ھ‪‬ﺰاﻧﻪش دهﮔﺮ‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﻧﺎوی ﺋﺎﯾﻨﯿﺸﯿﺎن ﻟﻪ‬ ‫ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﻪﻧﺎوه وهك رهوﺗﯽ ﺳﻪدرو ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ( ‪٪٦٧‬ی‬ ‫دهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ دهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎوهو ﻟﻪ ﺑﻪﺳﺮهش ﻛﻪ دووهم ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎی ﻋﯿﺮاﻗﻪ ر‪‬ﮋهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﻟﻪوهﯾﺎن ھ‪‬ﻨﺎوه‪ .‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی‬ ‫ھﯿﭻ ﻻﯾﻪك ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮوه ر‪‬ﮋهﯾﻪﻛﯽ وا ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧ‪‬ﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﭘ‪‬ﻜﺒﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯿﯿﻪ‬ ‫ﭼﺎوهڕواﻧﻜﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪاو ﺑﺎﺷﻮور ﺋﻪوه ﻧﯿﺸﺎﻧﺪهدهن ﻛﻪ ھ‪‬ﺰه‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑ‪‬ﺖ ﯾﺎن ﺑﺎ‪‬دهﺳﺖ ﺑﻮون ﺑﻪﺳﻪرﯾﺪا‪ ،‬ﺋﯿﺪارهی‬ ‫ﺋﻪو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﺎﻧﻪ دهﻛﻪن‪.‬‬ ‫ﺋﻪوهی ﺑﺎﺳﻜﺮا ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻻﯾﻪﻧ‪‬ﻜﯽ ﺋﻪو ﻧﻪﺧﺸﻪﯾﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﺎوﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻻﯾﻪﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺗﺮ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺧﯚی ﻟﻪوهدا‬ ‫دهﺑﯿﻨ‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽو ﺗﻪواﻓﻮﻗﻪﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﭘ‪‬ﻨﺎﭼ‪‬ﺖ ﻣﻪرج‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎ ﺗﺎﯾﻔﯿﯿﻪﻛﺎن ﭘ‪‬ﻜﺒﮫ‪‬ﻨﺮ‪‬ﺖ‪ .‬ﻟﻪ زﯾﺎد‬ ‫ﻟﻪ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﯾﻪﻛﺪا ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ دهﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﮔﺮوﭘﻪ ﺋﺘﻨﯽو ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪ‬ ‫ﺟﯿﺎوازهﻛﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻪوهو ﻟﻪ ﯾﻪك ﺋﯿﺪارهدا ﻛﺎرﺑﻜﻪن‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪم‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪﯾﻪﻛﯽ ﺟﯿﺎوازی ﻟ‪‬ﻜﻪوﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ﭘﻮﺧﺘﻪی ﻗﺴﺎن ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪوهی رووﯾﺪا ﺗﺎ ﺋﻪﻧﺪازهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮودا‪ ،‬ھﻪﻧﮕﺎو‪‬ﻜﯽ ﻧﻪوﻋﯽ ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﭼﺎوهڕێ ﺑﻜﻪﯾﻦ ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪو ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪ و‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوه دهﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ ﻛﻪ دهﻧﮕﺪهرانو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﻪداران‬ ‫ﺑﻪ ﺣﯿﻜﻤﻪﺗﺘﺮو ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﺸﺘﻮوﺗﺮ ﺑﻮونو ﺋﺎﻣﺎدهن ﻛﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧ‪‬ﻜﯽ‬ ‫داھﺎﺗﻮوی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪهن؟‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪53‬‬

‫ﺳـﯿــﻨـﻪﻣـﺎ‬

‫زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﯿﺠﻮ‪‬ﻧﺪاﯾﻪ ﮔﻪورهﺗﺮ دهﺑﻮو‪ ،‬ﺑﻪو‬ ‫ﯾﺎرﯾﯿﻪ ھﻪڕهﻣﻪﻛﯿﯿﻪش رازی ﻧﻪﺑﻮون‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫ﻟﻪﭘ‪‬ﻨﺎوی ﺑﻪرزﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﺎﺳﺘﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪﯾﺎن‬ ‫ﺗﯿﭙﯿﺎن دروﺳﺘﻜﺮدو راھ‪‬ﻨﻪرﯾﺎن ھﻪ‪‬ﺒﮋاردو‬ ‫ﭘﺎ‪‬ﻪواﻧ‪‬ﺘﯿﯿﺎن ر‪‬ﻜﺨﺴﺖ‪ .‬ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺸﺪا ﻟﯿﺴﺘ‪‬ﻜﯿﺎن‬ ‫داﻧﺎ ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﻣﻪﻛﺎﻧﺎ( ﻛﻪ دواﺗﺮ ﻧﯿﺰامو ﭘﻪﯾ‪‬هوی‬ ‫ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﯿﺎت دهﻧﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﯚپ ﺑﻮو ﺑﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهی ژﯾﺎنو ﭼﺎﻻﻛﯽ‪ ،‬ﺋﻪو‬ ‫ﺷﺮﯾﺘﻪ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﯾﯿﻪش ﺑﻮو ﺑﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهی ﭼ‪‬ﮋی‬ ‫راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﺑﯚ ﺑﯿﻨﻪر‪ .‬ﺋﻪو ﮔﺮﺗﺎﻧﻪی ﺑﻪ رهشو‬ ‫ﺳﭙﯽ ﮔﯿﺮاون ﺑﯚ ﺑﯿﺮﺧﺴﺘﻨﻪوهی راﺑﺮدوو‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﺎرودۆﺧﻪﯾﻪ ﻛﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗ‪‬ﺪا ژﯾﺎوهو ﺋﻪو رۆ‪‬ﻪی ﺗﯚپ ھﻪﯾﺒﻮوه ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯿﺎﻧﺪا‬ ‫ﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ )ﺑﻪ رهﻧﮕﺎوڕهﻧﮕﯽ(‬ ‫رۆ‪‬ﻜﯽ ﺟﻮاﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﺳﺘﻨﻪوهی ﺑﻪﺷﻪ‬ ‫ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮاوهﻛﺎن ﺑﻪ ﭼﯿﺮۆك ﺋﺎﻣ‪‬ﺰهﻛﻪوه‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺎﺑﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﮔ‪‬دراوهی دهو‪‬ﻪﻣﻪﻧﺪﯾﺎن‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻜﻪﺷﻜﺮدووه ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ زﯾﻨﺪوﯾﺎن ﺑﻪﺧﺸﯿﻮه‬ ‫ﺑﻪ ﺷﺮﯾﺘﻪﻛﻪ‪ .‬ھﻪﻣﻮو ﺷﺘ‪‬ﻜﯿﺎن ﺧﺮاپ ﮔ‪‬اوهﺗﻪوه‪،‬‬ ‫وهك ﺋﻪو ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯿﻪی ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺗﯿﭙﯽ ﭘﻠﻪ ﺳ‪‬‬ ‫و ﻣﻮﺣﺘﻪرﯾﻔﻪﻛﺎﻧﺪا دروﺳﺘﺒﻮوه‪ ،‬ﺑﺎﺷﻪﻛﺎن ﺋﻪو‬ ‫ﻗﯿﻪمو زهواﺑﯿﺘﺎﻧﻪ ﺑﻮوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ رۆژﮔﺎردا‬ ‫‪52‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻻﯾﺎﻧﻨﻪداوه ﻟ‪‬ﯽو ﯾﺎرﯾﺪهدهرﯾﺎن ﺑﻮوه ﺑﯚ ﺧﯚڕاﮔﺮﺗﻦ‪.‬‬ ‫ﺗﯚﭘﻪﻛﻪ ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی دڵ ﺑﻨ‪‬ﻦ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻪوهو‬ ‫ﺑﺒﻨﻪ ﺧ‪‬ﺰاﻧ‪‬ﻚ‪ .‬ھﻪروهھﺎ ﮔﺮﺗﻪﯾﻪك ﯾﺎرﯾﻜﻪرهﻛﺎن‬ ‫ﭘﯿﺸﺎﻧﺪهدات ﻛﻪ ﭼﯚن ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﯾﺎری ﺟ‪‬ﺪهھ‪‬ﻦ‪،‬‬ ‫ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯿﺎن ﭼﺎوی ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺪ‪‬ﻼ دهﻛﻪو‪‬ﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪﺳﺘﺮاوهﯾﯽو ﮔﯿﺮاوهﻛﺎن دهﯾﮕﻮ‪‬ﺰﻧﻪوه ﺑﯚ ھﯚ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮی زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﻪ‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن ﺋﻪو ھﻪراﯾﻪ دروﺳﺖ‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖو ھﻮﺗﺎﻓﺎﺗﯿﺎن ﺑﻪرزﺑﯚوه ﺑﯚ ﺋﺎزادی‪..‬‬ ‫ﮔﺮﺗﻪﻛﻪ زۆر ﺑﻪ رووﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺑﻪﺗﯿﻨﻪی‬

‫ﻧ‪‬ﻮان ﺧﻪﻣﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽو ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪ‬ ‫ﺳﻪﯾﺮهی دهرﺧﺴﺖ‪ .‬ﺋﻪوهش زۆر ﺑﻪ رووﻧﯽ‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪن ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺷﺎﯾﻪﺗﺤﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﻪوه دهرﺑ‪‬ﯾﻨﯽ‬ ‫ﻟ‪‬ﻜﺮا ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ وﺗﯽ‪ :‬داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪك ﺑﯚ‬ ‫ﺗﯚپ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﻣﯿﺮاﺗ‪‬ﻜﯽ ﺗﺎزه ﻧﻪﺑﻮو‬ ‫ﺑﯚ ﻧﻪوهﻛﺎﻧﻤﺎن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﺑﻨﺎﻏﻪی ﭼﻪﻧﺪ ﻗﯿﻪﻣ‪‬ﻜﻤﺎن‬ ‫داﻧﺎ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺗﯚپ زﯾﺎﺗﺮﺑﻮو‪ ،‬ﺗﯚپ ﻟﻪﻧﺎو زﯾﻨﺪاﻧﺪا ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﺎری ﻧﻪﺑﻮو‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬

‫ﺋﻪوهم ﺑﯚ دهرﻛﻪوتو دۆزﯾﻤﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ دﯾﺎﻟ‪‬ﻜﺘﯽ ﺧﻪﻟﯿﺠﯿﺪا‬‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪك ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﮔﻮزارﺷﺘﻜﺮدن ﻟﻪ ھﻪﺳﺘﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﭼﻪﺷﻨ‪‬ﻚ ﻛﻪ ﻟﻪ دﯾﺎﻟ‪‬ﻜﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﻛﻪﻣﺘﺮ ﺋﻪو ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪ‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ در‪‬ﮋاﯾﯽ ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮو ﺑﯿﺮۆﻛﻪی ﺋﻪوهم ھﻪﺑﻮو‬ ‫ﮔﯚراﻧﯽ ﺑﻪ دﯾﺎﻟ‪‬ﻜﺘﯽ ﺧﻪﻟﯿﺠﯽ ﺑ‪‬ﻢ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ھﻪر ﻛﻪ ﺗ‪‬ﻜﺴﺖ‬ ‫و ﻣﯿﻮزﯾﻜﯽ وام ﭼﻨﮕﻜﻪوت دوو دڵ ﻧﻪﺑﻮوم ﻟﻪ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪم‬ ‫ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺋﻪزﻣﻮﻧ‪‬ﻜﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮش ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺟﻪﻣﺎوهری ﺧﻪﻟﯿﺠﯽ ﻟ‪‬ﺖ وهردهﮔﺮن و ﻗﺒﻮ‪‬ﺖ دهﻛﻪن؟‬ ‫ﺋﻪوهم دۆزﯾﯿﻪوهو ﻻ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﻮوﻧﻢ وهك‬‫ﮔﯚراﻧﯿﺒ‪‬ﮋ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮ ﺟﻪﻣﺎوهری ﺧﻪﻟﯿﺠﯿﺪا زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ‪،‬‬ ‫دهﺷﻤﻪوێ ﺑ‪‬ﻢ ﻛﻪ ﺟﻪﻣﺎوهر‪‬ﻜﯽ ﭼ‪‬ﮋ ﺑﻪرزن‪.‬‬ ‫رۆ‪‬ﯽ )ﺗﺎرق ﻋﺮﯾﺎن(ی ھﺎوﺳﻪرت ﭼﯿﯿﻪ ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺘﺪا؟‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎ و ﺷﺎرازاﯾﯿﻪﻛﯽ ﭘﺎن و ﺑﻪرﯾﻨﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻣﯿﻮزﯾﻚ‬‫و ﭬﯿﺪﯾﯚ ﻛﻠﯿﭙﺪا‪ ،‬دهﺷﺘﻮاﻧ‪‬ﺖ ﺋﻪو ﺷﺎراوه ﺟﻮاﻧﺎﻧﻪی ﻟﻪ‬ ‫ﺋﯿﺸ‪‬ﻜﯽ ھﻮﻧﻪرﯾﺪا ھﻪﯾﻪ درﻛﯿﺎن ﭘ‪‬ﺒﻜﺎت و ﺑﯿﺎﻧﺪۆز‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾﺎ ھﻪر ﺋﻪو واﺗﻪ ھﺎوﺳﻪرهﻛﻪت ﺗﺎﻛﻪ دهرھ‪‬ﻨﻪری‬ ‫ﻛﺎرهﻛﺎﻧﺖ دهﺑ‪‬ﺖ؟‬ ‫ ﺗﺎرق‪ ،‬ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﻪ ﻟﻪ ﻣﻪزﻧﻪ دهرھ‪‬ﻨﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚ ﻛﻠﯿﭗ ﻟﻪ‬‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻋﻪرﺑﯿﺪا‪ ،‬ﻛﺎرﯾﺸﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ زۆر ﺋﻪﺳﺘ‪‬ﺮهی ﺗﺮدا‬ ‫ﻛﺮدووه‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﭘ‪‬ﺶ ﺋﻪوهی ﻣﻦ ﭘ‪‬ﺸﯽ ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻢ‪ ،‬ﺟﺎ‬ ‫ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﻤﺎﯾﻪ ﺋﻪﻣﻪ داھﺎﺗ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ ﺑﯚ ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﻟ‪‬ﯽ ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪ ﺑﻢ ﺑ‪ ‬ﺋﻪوهی ﺑﺒﻤﻪ‬ ‫ﺑﻪرﺑﻪﺳﺖ ﺑﯚ ھﺎوﻛﺎری ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ‪.‬‬ ‫ژﯾﺎﻧﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ )ﺗﺎرق ﻋﺮﯾﺎن(دا دوور ﻟﻪ ﻛﺎری ھﻮﻧﻪرﯾﯽ‬ ‫ﮔﯚڕاوه؟‬ ‫زۆر ﮔﯚڕاوم زﯾﺎﺗﺮ ھ‪‬ﻤﻦ ﺑﻮﻣﻪﺗﻪوه ﻟﻪ دهﻣﺎرﮔﯿﺮﯾﯽ و‬‫رزﮔﺎرم ﺑﻮوه ﻟﻪو ﺗﻮڕهﺑﻮوﻧﻪی ﻛﻪ دهﻣ‪‬ﻜﻪ ﭘ‪‬ﻤﻪوه ﻟﻜﺎ‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﻟﻪ ﭘﺎ‪‬ﻤﺪا ﺋﯿﺴﺮاﺣﻪت و د‪‬ﻨﯿﺎﺑﻮوﻧﯽ ﭘ‪‬‬ ‫ﺑﻪﺧﺸﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ ﺗﺎزهت ھﻪر ﻟﻪﮔﻪڵ رۆﺗﺎﻧﺎﯾﻪ؟‬ ‫ﺑﻪ د‪‬ﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ رۆﺗﺎﻧﺎﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪوان ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﻛﺎره‬‫ھﻮﻧﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﻦ دهدهن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫ‪‬ﻨﺎن‬ ‫و رﯾﻜﻼم و ﺑﺎزاڕ ﻓﺮۆﺷﯿﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﻪ‪.‬‬ ‫وهك دهوﺗﺮێ و ﺑﺎس دهﻛﺮێ ھﯿﭻ ﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪك ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮاﻧﺘﺎﻧﺎ‬ ‫رووی ﻧﻪداوه؟‬ ‫ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪك ھﯿﭻ ﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪك ﻟﻪﮔﻪڵ رۆﺗﺎﻧﺎدا رووی‬‫ﻧﻪداوه‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪوهﺑﻮو ﭼﻪﻧﺪ ﮔﺮ‪‬ﺒﻪﺳﺘ‪‬ﻚ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪرﭘﺮﺳ‪‬ﻜﯿﺎﻧﺪا ھﻪﺑﻮو ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﺧﺎڵ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ھﻪﻣﻮوی ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮان‪.‬‬ ‫ﺋﻪی ﺑﯚﭼﯽ ﻧﺎﭼﯿﺘﻪ ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﻪرھﻪﻣﮫ‪‬ﻨﺎﻧﻪی ﻛﻪ‬ ‫ھﺎوﺳﻪرﻛﻪت ﺧﺎوهﻧﯿﯿﻪﺗﯽ؟‬ ‫ﻧﺎﻣﻪو‪‬ﺖ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻜﻪم ﺑﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪی ﺋﻪوهوه‪،‬‬‫ﭼﻮﻧﻜﻪ دهﻣﻪو‪‬ﺖ ﻛﺎری ھﻮﻧﻪرﯾﯽ و ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﻢ ﻟ‪‬ﻚ‬ ‫ﺟﯿﺎﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﯿﻤﺎﻧﯿﺸﻢ ﺑﻪ ﺋﯿﺸﻜﺮدن ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهی‬

‫ﺋﻪﺳﺎ‪‬ﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﺎرﯾﻖ ﻋﻮرﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺳﻪرﯾﺪا‬

‫ﺷﻪراﻛﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت‪.‬‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﯽ دوواﻧﻪ)دﯾﻮت(ﺗﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ راﻣﯽ ﺳﻪﺑﺮی‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻜﻪش ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﯚ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪت ﭼﻮوه ﺳﻪر راﻣﯽ؟‬ ‫راﻣﯽ ﺳﻪﺑﺮی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪاره ﺑﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﻪی ﺗﺎرﻗﯽ‬‫ھﺎوﺳﻪرﻣﻪوه‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ھﻪ‪‬ﻤﺒﮋارد‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑ‪‬وای ﺗﻪواوم ﺑﻪ‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺰﯾﻜﯿﯽ دهﻧﮓ و ھﻪﺳﺘﻤﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮاﻧﻤﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﻛﺎم ﻟﻪ ﮔﯚراﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪﻛﻪی دواﯾﯿﺘﺎﻧﺪا ﺟ‪‬ﮕﻪو ﭘ‪‬ﮕﻪی‬ ‫دﯾﺎری ھﻪﺑﻮو؟‬ ‫ﮔﯚراﻧﯽ)ﻧﺲ ﺣﺎﻟﻪ( زۆر ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮو ﺑﻪﻻﻣﻪوه‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ وای‬‫دادهﻧ‪‬ﻢ ﭘ‪‬ﺶ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺧﯚی ﻛﻪوﺗﻮوه‪.‬‬ ‫ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﺖ ﭼﯿﯿﻪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﻪ ﭘ‪‬ﺶ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﻛﻪوﺗﻮه؟‬ ‫واﺗﻪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﻪ ﻛﻪ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻣﯿﻮزﯾﻜﻪﻛﻪی ﺗﺎ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‬‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺋﻪﻣﻪی ﺑﻪﺧﯚوه ﻧﻪدﯾﻮه‪.‬‬ ‫ﺋﻪی دهﺳﺘﻪواژهی)ﻧﺲ ﺣﺎﻟﻪ( ﭼﯽ دهﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﺎﯾﺎ ﺑﺎﺳﯽ‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی دوو ھﺎوﺳﻪر دهﻛﺎت؟‬ ‫‪-‬ﺋﻪم ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ زۆر ﻟﻪ ژن و ﭘﯿﺎو ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‬

‫ﻋﻪرهﺑﯿﺪا دهﭼﻮ‪‬ﻨ‪.‬‬ ‫ﺑﯚﭼﯽ ھﯿﭻ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪ ﺧﻪﻟﯿﺠﯿﯿﻪﻛﻪت و‪‬ﻨﻪ‬ ‫ﻧﻪﮔﺮﺗﻮوه؟‬ ‫ﺑﻪراﺷﻜﺎوی ﺑﺎﺑﻪﺗﻢ ﭼﻨﮓ ﻛﻪوت‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻛﺎﺗﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻢ‬‫ﻧﻪﺑﻮو ﺑﯚ ﺑﻪدواداﭼﻮوﻧﯽ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ دروﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪﻛﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﺎ‪‬ﭙﺸﺖ ﻧﻪﺑﻮو؟‬ ‫ﻛﻠﯿﭗ ھﯿﭻ دهﺳﻜﻪوت و ﭘﺎ‪‬ﭙﺸﺘ‪‬ﻚ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﺋﻪﻟﺒﻮم‪،‬‬‫ﭼﻪﻧﺪ ﺋﺎھﻪﻧﮕ‪‬ﻜﻢ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪﺷﻜﺮد ﻛﻪ ﻟﻪ زۆرﯾﺎﻧﺪا ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪ‬ ‫ﺧﻪﻟﯿﺠﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻢ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪﺷﻜﺮد‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪﺳﻪ‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن ﺋﻪو‬ ‫ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪ)ﺳﻮاھﺎ ﻗﻠﺒﯽ( زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮۆﺷﯽ ھﻪﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﺋﯿﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ )ﻣﻪروان ﺧﻮری( ﻧﺎﻛﻪﯾﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﯿﺪا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﺖ ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎوه؟‬ ‫ﭘ‪‬ﻤﺨﯚﺷﻪ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﻪروان ﺧﻮری‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م وا‬‫ﺑﺎوهڕ دهﻛﻪم ﻛﻪ ﺋﻪو واﺑﻪﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ھﻮﻧﻪرﯾﯽ ﺧﯚی وهك‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿﺒ‪‬ﮋ‪‬ﻚ ﺑﯚﺗﻪ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘ‪‬ﻚ ﺑﯚ ﺋﯿﺸﻜﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ‪.‬‬

‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪55‬‬

‫ھـــﻮﻧــــﻪر‬

‫ﺋﻪﺳﺎ‪‬ﻪ‪ :‬وازم ﻟﻪ ﺗﻮڕهﺑﻮون ھ‪‬ﻨﺎوه‬ ‫ﺋﻪو ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ‪ ١٣‬ﺳﺎ‪‬ﯿﺪا ﺑﻮو ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم دهرﻛﻪوﺗﻨﯽ‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺎوﻛﯿﺪا‪ ،‬ﻟﻪﺳﻪر ﺷﺎﺷﻪی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯽ ﺳﻮری‪ ،‬ﺑﺎوﻛﯽ‬ ‫ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﺳﺎﺗﻪوه ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ھﺎﻧﺪهری ﺑﻮو‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن دهﺳﺘﯽ‬ ‫ﮔﺮﺗﻮوه و ﻛﺎری ﻛﺮدووه ﺑﯚ ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ و ﭘ‪‬ﺸﺨﺴﺘﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ‪ ١٦‬ﺳﺎ‪‬ﯿﺪا ﺑﺎوﻛﯽ ﺋﻪﺳﺎ‪‬ﻪ ﻛﯚﭼﯽ‬ ‫ﻛﺮدو ﺋﻪﺳﺎ‪‬ﻪش ﻛﺎرواﻧﻪ ھﻮﻧﻪرﯾﯿﻪﻛﻪی ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑ‪‬ی‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪﺳﺎ‪‬ﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪو ﻟ‪‬ﮫﺎﺗﻮوه ﺳﻮرﯾﯿﻪ رهﺳﻪﻧﻪ‪.‬‬ ‫ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻮو ﻛﻪ دهﺳﺘﯽ ﺑﻪﻛﺎری ھﻮﻧﻪرﯾﯽ ﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻨﺪا‪‬ﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﭼ‪‬ی‪ ..‬ﮔﯚراﻧﯽ ﻣﻨﺪا‪‬ن ﻟﻪﻧﺎو‬ ‫ﻣﻨﺪا‪‬ﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﻪی‪ ،‬ﻛﻪ ﮔﻪوره ﺑﻮو ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﯿﺸﯿﺪا‬ ‫ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﮔﻪوره ﺑﻮو‪ ،‬ﺋﻪﻣ‪‬ۆش رووﻧﺎﻛﯿﯽ و‬ ‫ﺑﻼﺟﻜﺘﯚری ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻛﻪوه ﻟﻪﺳﻪره‪،‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺋﻪم دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪی ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﺳﺎزﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﺪاﯾﺖ‬ ‫ﻟﻪﺧﯚ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ ﺗﺎزهت‪ ،‬ﻟﻪم‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﻪدا ﭼﯚن‬ ‫ﮔﻮزارﺷﺘﯽ ﻟ‪‬ﺪهﻛﻪﯾﺖ؟‬ ‫ ﭘﺎش ﮔﻮ‪‬ﮕﺮﺗﻨﻢ ﻟﻪ ‪ ٣٠‬ﺋﺎواز ﭘﺎﺷﺎن‬‫ھﻪ‪‬ﺴﺎم ﺑﻪ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ زۆرﯾﻨﻪی‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪﻛﻪم‪ ،‬ﺋﻪوهی دهﻣﻪو‪‬ﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻮرﺗﯽ ﺑﯿ‪‬ﻢ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ھﻪرﮔﯚراﻧﯿﯿﻪك‬ ‫ﺑﯚ ﺧﯚی ﻣﻮﻓﺎﺟﻪﺋﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪو‬ ‫ﺷ‪‬ﻮازهی ﻛﻪ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪﺷﯽ دهﻛﻪم‪ ،‬ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺋﻪﻣﺎﻧﻪﺷﺪا ھﻪو‪‬ﻤﺪاوه ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎری ﻟﻪ رۆﻣﺎﻧﺴﯿﯿﻪﺗﯽ‬ ‫ﻛﺎرهﻛﺎن ﺑﻜﻪم‪ ،‬ﻟﻪم ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪﻣﺪا ﺑﻪﺑ‪ ‬ﺳﻨﻮور‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿﻢ ﭼ‪‬ﯾﻮه‪ ،‬ﺋﺎزارو رهﻧﺠﻢ ﻛ‪‬ﺸﺎوه ﻟﻪھﻪﺳﺘﻪﻛﺎﻧﻤﺪا‬ ‫و ﻣﻪوداﺷﻢ ﺑﻪ دهﻧﮕﻢ داوه‪ ،‬ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ھﻪﺳﺖو‬ ‫ﺋﯿﺤﺴﺎﺳﻤﻪوه ﮔﯚراﻧﯿﻢ وﺗﻮوه زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ دهﻧﮓ‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﻗﺴﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪی ﺋ‪‬ﺴﺘﺎت ﺑﻜﻪﯾﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ دﯾﺎﻟ‪‬ﻜﺘﯽ ﺧﻪﻟﯿﺠﯽ دهرﭼﻮوه‪ ،‬ﺗﺎ چ ﺋﺎﺳﺘ‪‬ﻚ ﻻت‬ ‫ﭘﻪﺳﻪﻧﺪه؟‬

‫‪54‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﮔﯚراﻧﯽ ﺑﯚ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ دهﭼ‪‬ن‬ ‫ﺋﻪﺳﺘ‪‬ﺮه دﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﻟﻪ و‪‬ﺗﯽ ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﺪاو ﻟﻪ رۆژی ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﺪا ﭼﻪﻧﺪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﯽ رۆﻣﺎﻧﺴﯿﺎﻧﻪﯾﺎن‬ ‫ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدو ﻛﺮدﯾﺎﻧﻪ دﯾﺎری ﺑﻪو ﺑﯚﻧﻪﯾﻪوه‪) ،‬ﻣﺮﯾﺎم ﻓﺎرس( ﻟﻪم ﺑﻮارهدا دهﺳﺘﭙ‪‬ﺸﺨﻪر ﺑﻮو‪ ،‬ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯽ)أﯾﺎم اﻟﺸﺘﯽ( و ﭘﯿﺶ ﭼﻪﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﭘﺎرﯾﺲ و‪‬ﻨﻪی ﺋﻪم ﺑﻪرھﻪﻣﻪی ﮔﺮت ﺑﯚ ﺋﻪوهی‬ ‫ﻟﻪ ﺑﯚﻧﻪﻛﻪدا ﺋﺎﻣﺎدهﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﺷﯚخو ﺷﻪﻧﮓ )ﻧﺎﻧﺴﯽ ﻋﻪﺟﺮهم( ﮔﯚراﻧﯽ)ﻟﻤﺴﻪ اﯾﺪ(ی ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻪﺷ‪‬ﻜﯽ ﭘ‪ ‬ﺧﻪونو رۆﻣﺎﻧﺴﯿﺪا ﭘ‪‬ﺸﻜﻪﺷﻜﺮد ﻛﻪ ﻟﻪ دهرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﻤﯽ دهرھ‪‬ﻨﻪر)ﻟﯿﻠﯽ ﻛﻪﻧﻌﺎن(هو ﺗ‪‬ﯿﺪا‬ ‫ﻧﺎﻧﺴﯽ رۆ‪‬ﯽ ﻋﺎﺷﻘ‪‬ﻚ دهﺑﯿﻨﯽ ﻟﻪ دووری ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﻪﻛﻪی‪.‬‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪57‬‬

‫ھـــﻮﻧــــﻪر‬

‫"ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﮐﺎﻧﻢ وهک ﺋﻪﻟﺒﻮم ﺑ‪‬وﻧﺎﮐﻪﻣﻪوه"‬ ‫ﻣﻪرﯾﻮان ﺳﻪﻓﺎدﯾﻦ ﭼﻪﻧﺪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﯽ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎده ﻛﺮدووه‪ ،‬ﻛﻪ ﻟﻪ )‪ (٩‬ﺗﺮاك‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻮوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑ‪‬ﯾﺎرﯾﺪاوه ﭼﯿﺘﺮ‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهی ﺋﻪﻟﺒﻮم‬ ‫ﺑ‪‬وﻧﻪﻛﺎﺗﻪوه‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﯿﭻ ﯾﺎﺳﺎﯾﻪك دهﺳﺘﻪﺑﻪر‬ ‫ﻧﻪﻛﺮاوه‪ ،‬ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﻪ‬ ‫ھﻮﻧﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪان‪ .‬ﻟﻪ‬

‫ﻟ‪‬ﺪواﻧ‪‬ﻜﯿﺪا ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﮔﯚراﻧﯿﺒ‪‬ﮋ‬ ‫ﻣﻪرﯾﻮان ﺳﻪﻓﺎدﯾﻦ ﻛﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻟﻪ‬ ‫و‪‬ﺗﯽ ﺳﻮﯾﺪ ژﯾﺎن ﺑﻪﺳﻪر دهﺑﺎت و‬ ‫ﻣﺎوهی دوو ﻣﺎﻧﮕﻪ و‪‬ﺗﯽ ﺋﺎﯾﺴﻠﻪﻧﺪای‬ ‫ﺟ‪‬ﮫﺸﺘﻮوهو ھﺎﺗﻮه ﺑﯚ ﺋﻪو و‪‬ﺗﻪ‬ ‫دهرﺑﺎرهی دواﯾﯿﻦ ﻛﺎر و ﭘﺮۆژهی‬ ‫ھﻮﻧﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﺧﻪرﯾﻜﯽ‬ ‫زۆره‬ ‫»ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ‬

‫ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎری ﭼﻪﻧﺪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﻢ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ ﻟﻪ )‪ (٩‬ﺗﺮاك ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻮوه‪،‬‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻮاز‪‬ﻜﯽ ﺟﻮان ﻛﺎرم ﺑﯚ ﻛﺮدووه‪،‬‬ ‫ﻟﻪ ﺷﯿﻌﺮی ﺷﺎﻋﯿﺮان )ﺋﻪﺣﻤﻪد‬ ‫ﻣﺤﻪﻣﻪد‪ ،‬ﮔﻪﺷﺒﯿﺮ ﺋﻪﺣﻤﻪد‪ ،‬ﺣﻪﻣﻪ‬ ‫ﺷﻮان ﺷﻪرﯾﻒ‪ ،‬ھ‪‬ﻤﻦ ﻛﺎر‪‬ﺰی‪،‬‬ ‫ھ‪‬ﻤﻦ ﻧﻪﻗﺸﺒﻪﻧﺪی(ﯾﻪ و ﺋﺎوازی‬ ‫)ﻓﯚﻟﻜﻠﯚری ﻧﺎوﭼﻪی ھﻪ‪‬ﻪﺑﺠﻪ و‬ ‫ﻟﻮڕی( ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯿﺸﯿﺎن ﺧﯚم ﺋﺎوازم‬ ‫ﺑﯚ داﻧﺎون‪ ،‬ﭼﻪﻧﺪ ﻣﻘﺎﻣ‪‬ﻜﯿﺶ ﺗ‪‬ﺪا‬ ‫ھﻪن«‪.‬‬ ‫ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﻟﻪ ﺑﻪﺷ‪‬ﻜﯽ دﯾﻜﻪی‬ ‫ﻟ‪‬ﺪواﻧﻪﻛﻪﯾﺪا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﺑ‪‬ﯾﺎرم‬ ‫داوه ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﻢ ﻟﻪ ﺳﯿﺪﯾﻪﻛﺪا وهك‬ ‫ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﺑ‪‬و ﻧﻪﻛﻪﻣﻪوه‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪداﺧﻪوه ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯿﭻ ﯾﺎﺳﺎﯾﻪك ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿﺒ‪‬ﮋ‪ ،‬ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﻣﻦ ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺧﻪرﺟﯿﻪی ﻟﻪو ﮔﯚراﻧﯿﺎﻧﻪ ﺧﻪرﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮدووه‪ ،‬ﻛﻪﭼﯽ ﻟﻪدواﯾﯿﺪا ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫دوﻛﺎﻧ‪‬ﻚ و ﺗﯚﻣﺎرﮔﺎ و ﺳﻪﻧﺘﻪر‪‬ﻚ‬ ‫ﺧ‪‬ﺮ و ﻗﺎزاﻧﺠﻪﻛﻪی ﺑﺨﻪﻧﻪ ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن‪ ،‬ﻟﻪ دوا ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوﺗﺮﻣﺪا‬ ‫ﺋﻪو ﭘﺎرهی ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺧﻪرﺟﻢ ﻛﺮد ھﯿﭽﯽ‬ ‫ﻧﻪھﺎﺗﻪوه ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﻢ«‪.‬‬

‫ﻟﯚﻛﻪ ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺲ ﺋ‪‬ﻢ ﺋ‪‬ﺴﺪا‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ )‪ (sms‬ﻟﯚﻛﻪ زاھﯿﺮ ﺳﯿﺪﯾﯿﻪﻛﯽ‬ ‫ﻧﯚ‪‬ﯽ ‪ ١٠‬ﺗﺮاﻛﯽ ﻟﻪ ﺋﺎﯾﻨﺪهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا ﺑ‪‬و‬ ‫دهﻛﺎﺗﻪوه‪ ،‬ﺗ‪‬ﻜﺴﺘﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪ‬ ‫)دﻛﺘﯚر ﻓﻪرﯾﺪون ﻋﻪﺑﺪول ﺑﻪرزﻧﺠﯽ‪ ،‬دﻛﺘﯚر‬ ‫ﺋﺎراس ﻋﻪﺑﺪوﻟﻜﻪرﯾﻢ‪ ،‬ﺣﻪﻣﻪ ﺳﻪﻋﯿﺪ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣﯿﺮ ھﻪوراﻣﯽ‪ ،‬ﺋﻪدﯾﺐ ﭼﻪﻟﻜﯽ( و ﺳﻪرﺟﻪﻣﯽ‬ ‫ﺋﺎوازهﻛﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ھﻪ‪‬ﻜﻪوت‬ ‫زاھﯿﺮ(هوه ﻛﺎری ﺑﯚ ﻛﺮاوهو ﻛﺎری ﻣﯿﻮزﯾﻜﯿﺶ‬ ‫ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ )ھ‪‬ﻤﻦ ﺣﺴ‪‬ﻦ( ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺴﺎوه‪.‬‬ ‫ﻟﯚﻛﻪ‪ ،‬ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ داﻧﯿﺸﺘﻮی ﺷﺎری زﯾﻮرﯾﺨﯽ و‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺳﻮﯾﺴﺮاﯾﻪو ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوی ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٨٨‬ﻟﻪ ﺷﺎری‬ ‫ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯽ‪ ..‬ﺋﻪﻣﻪش دهﺑ‪‬ﺘﻪ دهﺳﺘﭙ‪‬ﻜﯽ ﻛﺎری‬ ‫ھﻮﻧﻪرﯾﯽ ﺋﻪم ﺧﺎﻧﻤﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری ھﻮﻧﻪری ﮔﯚراﻧﯽ‬ ‫و ﻣﯿﻮزﯾﻜﺪا‪.‬‬ ‫‪56‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻣﯿﻨﺎو ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﻪی‬ ‫ﺷ‪‬ﺮﻛﯚ ﺑ‪‬ﻜﻪس ﻻی‬ ‫ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺳﺎﻻره‬ ‫ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺳﺎﻻر »ﻛﺘ‪‬ﺒ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺗﺎزهی ﺑﻪ ﭼﺎپ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎوی‬ ‫»ﻣﯿﻨﺎ«‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﻛﺘ‪‬ﺒ‪‬ﻜﯽ‬ ‫دﯾﻜﻪﺷﯽ ﺋﺎﻣﺎده ﻛﺮدووه‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺘ‪‬ﺒﯽ ﻛﻮرﺳﯿﻪﻛﻪی‬ ‫ﺷ‪‬ﺮﻛﯚ ﺑ‪‬ﻜﻪس و ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ‬ ‫ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧﺪاﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﻟﻪم ﺑﺎرهﯾﻪوه ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ‬ ‫ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺳﺎﻻر راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ‪:‬‬ ‫»ﻣﺎوهی ﭼﻪﻧﺪ رۆژ‪‬ﻜﻪ ﻛﺘ‪‬ﺒ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺗﺎزهم ﺑﻪ ﭼﺎپ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮو ﻟﻪ ﺷﺎﻧﯚﮔﻪری )ﻣﯿﻨﺎ(‪ ،‬دوو‬ ‫ﺷﺎﻧﯚﮔﻪری وهرﮔ‪‬دراوه‪ ،‬ﻣﻦ‬ ‫زۆرﺑﻪی ﻛﺎره ﺷﺎﻧﯚﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻢ دوای‬ ‫ﺑﻪرھﻪﻣﮫ‪‬ﻨﺎن و ﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮدﻧﯿﺎن‪،‬‬ ‫ھﻪو‪‬ﻤﺪاوه ﺑﻪ ﭼﺎﭘﯿﺎن ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﻢ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ زﯾﻨﺪوو‬ ‫ﺑﻤ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوه«‪ .‬ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ‪:‬‬ ‫»ﺟﮕﻪ ﻟﻪو ﻛﺘ‪‬ﺒﻪ‪ ،‬ﻣﺎوهﯾﻪﻛﻪ‬ ‫ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﻛﺘ‪‬ﺒ‪‬ﻜﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﻛﻮرﺳﯽ و ﺑﻪھﺎ‬ ‫دراﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ( ﺋﻪو ﻛﺘ‪‬ﺒﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﻟ‪‬ﻜﯚ‪‬ﯿﻨﻪوهﯾﻪﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯽ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﭼﺎﻣﻪ وا‪‬ﯾﻪی ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺷ‪‬ﺮﻛﯚ ﺑ‪‬ﻜﻪس‬ ‫ﻧﻮوﺳﺮاوه«‪.‬‬

‫ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺷ‪‬ﻮازی ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﺑﯚ ﻻﺑﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣﻮوی زﯾﺎده ﻟﻪ ﻟﻪﺷﺪا‪ ،‬ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦو‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕﻪرﺗﺮﯾﻦ ﺷ‪‬ﻮاز ﺑ‪‬ﺖ ﺗﺎ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‪ .‬ﺋﻪم ﺷ‪‬ﻮازه‬ ‫ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺷﻪﻛﺮی ﻛﻮ‪‬وی ﮔﻪرم‬ ‫دهﺑﻪﺳﺘ‪ ‬ﺑﯚ وهدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ھﻪوﯾﺮ‪‬ﻜﯽ )ﺷﯿﻠﻪ(‬ ‫ﻟﯿﭻ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو رووﺑﻪراﻧﻪ دادهﻧﺮێ ﻛﻪ زﯾﺎده‬ ‫ﻣﻮوی ﻟ‪ ‬ﻻدهﺑﺮێ‪ ،‬ﺑﻪو ﻣﻮوه زۆر ﺑﭽﻮوﻛﺎﻧﻪش ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪھﯿﭻ ﺷ‪‬ﻮاز‪‬ﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﻻﻧﺎﺑﺮ‪‬ﻦ‪ .‬ﺑﯚ وهدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ھﻪوﯾﺮی ﺷﻪﻛﺮی ﻟﯿﭽﯽ ﺑﺎش‪ ٢٠٠ ،‬ﮔﺮام ﻟﻪ ﺷﻪﻛﺮ‬ ‫ﻟﻪﻧﺎو ‪ ٢٥٩‬ﻣﻠﻠﯽ ﺋﺎو ﺑﻜﻮ‪‬ﻨﻪ‪ .‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﺋﻪم ﺗ‪‬ﻜﻪ‪‬ﻪﯾﻪ‬

‫ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ رهق دهﺑ‪ ،‬ﺑ‪‬ﻚ ﺋﺎوی ﻧﯿﻮ ﻟﯿﻤﯚی ﺗﺮﺷﯽ‬ ‫ﺑﺨﻪره ﻧﺎو‪ ،‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻪوﭼﻜ‪‬ﻜﯽ ﺑﭽﻮوك ﻟﻪ ھﻪﻧﮕﻮ‪‬ﻦ‬ ‫ﺗﺎ ھﻪوﯾﺮ‪‬ﻜﯽ ﻟﯿﭻو ﻧﻪرﻣﺖ ﺑﻪدهﺳﺘﺒﻜﻪوێ‪ .‬ﺑﮫ‪‬ﻪ‬ ‫ﺋﻪم ھﻪوﯾﺮه ﺗﯚز‪‬ﻚ ﺳﺎردﺑﺒ‪‬ﺘﻪوه ﺑ‪‬ﺖ ﭘ‪‬ﺶ ﺋﻪوهی‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﭘ‪‬ﺴﺘﺖ داﯾﺒﻨ‪‬ﯿﺖ‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﺑﯚ ﺧﯚدوورﮔﺮﺗﻦ‬ ‫ﻟﻪ ھﻪر ﺳﻮوﺗﺎﻧ‪‬ﻚ ﺑﻪھﯚی ﮔﻪرﻣﯿﯿﻪوه‪ .‬ﺑﯚ‬ ‫وهدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣ‪‬ﻜﯽ ﺑﺎشو ر‪‬ﻜﻮﭘ‪‬ﻚ‪،‬‬ ‫ھﻪوﯾﺮی ﺷﻪﻛﺮهﻛﻪ ﺑﯚ ﺗﯚﭘﯽ ﺑﭽﻮوك ﺑﭽﻮوك داﺑﻪش‬ ‫ﺑﻜﻪ‪ .‬ھﻪر ﺗﯚﭘ‪‬ﻚ ﻟﻪﺳﻪر رووﺑﻪر‪‬ﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی‬ ‫ﻟﻪﺷﺖ ﭘﺎﻧﺒﻜﻪوهو ﺑﻪدر‪‬ﮋاﯾﯽ ر‪‬هوی ﻣﻮوهﻛﺎن‪،‬‬

‫ﻟﻪﺳﻪر ﺷ‪‬ﻮهی ﺷﺮﯾﺘ‪‬ﻜﯽ در‪‬ﮋ‪ ،‬داﯾﺎﻧﺒﻨ‪.‬‬ ‫ﻟﻪدواﯾﯿﺪاو ﻟﻪ ﺧﻮارهوه ﺑﯚ ﺳﻪرهوهو ﺑﻪ ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪی‬ ‫ﻣﻮوهﻛﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺠﺎر ﺷﺮﯾﺘﻪﻛﻪ ﻟ‪‬ﺒﻜﻪوه‪ .‬ھﻪوﯾﺮی‬ ‫ﺷﻪﻛﺮهﻛﻪ ﻟﻪ ﭘ‪‬ﺴﺘﺖ ﻟ‪‬ﺪهﺑ‪‬ﺘﻪوهو ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚﺷﯿﺪا‬ ‫ھﻪﻣﻮو زﯾﺎده ﻣﻮوهﻛﺎن ﻟﻪڕهﮔﻪوه دهردهھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﺧﯚڕزﮔﺎرﻛﺮدن ﻟﻪ ﭘﺎﺷﻤﺎوهﻛﺎﻧﯽ ھﻪوﯾﺮی‬ ‫ﺷﻪﻛﺮهﻛﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘ‪‬ﺴﺘﺘﺪا ﻧﻮوﺳﺎون‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ‬ ‫ﭘ‪‬ﺴﺘﺖ ﺑﻪ ﺋﺎوی ﮔﻪرم ﺑﺸﯚ ﺗﺎ ﺷﻪﻛﺮهﻛﻪ ﺑﻪﺧﯚی‬ ‫دهﺗﺎو‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﺋﺎ‪ :‬ھ‪‬ﭭﯽ رواﻧﺪزی‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪59‬‬

‫ﺧــﺎﻧــﻤــﺎن‬

‫زﯾﺎده ﻣﻮو ھﻪراﺳﺎﻧﺖ دهﻛﺎت؟‬ ‫ھﻪر ﻟﻪد‪‬ﺮ زهﻣﺎﻧﻪوه‪ ،‬ﺧﺎﻧﻤﺎن ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ر‪‬ﻮﺷﻮ‪‬ﻨﯿﯿﺎن ﮔﺮﺗﯚﺗﻪﺑﻪر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺟﻮاﻧﯽ ﻟﻪشو ﻻرو ﭘ‪‬ﺴﺖو‬ ‫رووﺧﺴﺎرﯾﺎن‪ .‬ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻣﻮوی زﯾﺎده ﺑﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺳﻪﺧﺘﺘﺮﯾﻦ ﺋﻪرﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﻤﺎن دادهﻧﺮێ‪ .‬ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺷ‪‬ﻮازی‬ ‫ﻻﺑﺮدﻧﯽ زﯾﺎده ﻣﻮو ھﻪن وهك‪ :‬ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﻣﯚم‪ ،‬ﻣﻮس‪ ،‬ﺳﭙﺮای ﻣﻮوﻻﺑﺮدن‪ ،‬ﻟﻪﯾﺰهر‪ ،‬ﺷﯿﺮهو ﺋﺎﻣ‪‬ﺮی ﻣﻮﻻﺑﺮدن‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرهﺑﺎ ﯾﺎن ﭘﯿﻞ ﻛﺎردهﻛﺎتو ﺋﻪواﻧﯽ دی‪.‬‬

‫‪58‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪61‬‬

‫ﻣـﯚد‪‬ــﻞ‬

‫ﻓﺎﺷﻨﯽ ﻣﻪرﺳﯿﺪس ﺑﻨﺰ‬

‫ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻟﻪ ﯾﻪك‬ ‫رووداوی ﮔﻪورهدا‬

‫ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾﻪدا ھﻪﻓﺘﻪی ﻓﺎﺷﻨﯽ ﻣﻪرﺳﯿﺪس‬ ‫ﺑﻨﺰ ﺑﯚ وهرزی ﭘﺎﯾﺰ ﻟﻪ ﻧﯿﻮﯾﯚرك‬ ‫ر‪‬ﻜﺨﺮا‪ .‬ﺋﻪم ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺳﺎ‪‬ﻧﻪ ﻟﻪ ﻧﯿﻮﯾﯚرك‬ ‫ﺳﺎزدهﻛﺮێ‪ ،‬ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪو دﯾﺰاﯾﻨﻪری‬ ‫ﺑﻮاری ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﯽ ﺧﺎﻧﻤﺎن ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا‪ ،‬وهك‬ ‫ﻛﺎﻟﭭﻦ ﻛﻼﯾﻦو ﭼﺎرﻟﯚت رۆﻧﺴﻦو ﻛﺎرﻟﯚس ﻣﯿﯿﻞو‬ ‫ﺑﺎدﮔﻠﯽ ﻣﯿﭽﻜﺎو ﻣﺎﻧﯿﻮ وﻟﯿﻪﻣﺴﻦو ﻧﺎﻧ‪‬ﺖ ﻟﯿﭙﯚرو‬ ‫ﭘﺎﻣ‪‬ﻼ رۆﻻﻧﺪو ﺗﯚﻣﯽ ھﯿﻠﻔﯿﮕﻪرو ﺋﻪواﻧﯽ دی‬ ‫ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﺗﯿﺎداﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻟﻪﻣﯿﺎﻧﯽ ﺋﻪم ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪدا‪ ،‬ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭼﺎﻻﻛﯽ دﯾﻜﻪی‬ ‫ﻓﺎﺷﻦ ﺳﺎزﻛﺮا‪ ،‬وهك‪ :‬ﻧﻤﺎﯾﺸ‪‬ﻜﯽ ﻗﻪﺷﻪﻧﮓ ﺑﯚ‬ ‫ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺑﻮوﻛﻪﺷﻮوﺷﻪی )ﺑﺎرﺑﯽ(‬ ‫ﺑﻪﺑﯚﻧﻪی ﯾﺎدی ‪ ٥٠‬ﺳﺎ‪‬ﻪی ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوﻧﯿﯿﻪوه‪.‬‬ ‫وهرزی ﺷﻪﺷﻪﻣﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ )ﭘ‪‬ۆﺟ‪‬ﻜﺖ‬ ‫رهﻧﻪوهی(‪ .‬ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪﺳﺘ‪‬ﺮهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ ﻟﻪﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﯽ رهﻧﮓ ﺳﻮور‬ ‫ﻟﻪ ﻛﯚﻟ‪‬ﻜﺸﻨﯽ ﺟﻠﯽ ﺳﻮوری د‪‬ﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ‪.‬‬ ‫ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﻪﻛﺎن ﺗ‪‬ﻜﻪ‪‬ﻪﯾﻪك ﺑﻮون ﻟﻪ ﺳﺘﺎﯾﻠﯽ‬ ‫ﻛﯚنو ھﺎوﭼﻪرخ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﺳﺘﺒﻪرز‪.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ رهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺟﯚراوﺟﯚرو ر‪‬ﻜﭙﯚش‬ ‫ﺑﻮون‪ ،‬ﺑﻪﺑ‪ ‬ھﻪﺑﻮوﻧﯽ رهﻧﮕﯽ زهقو ﺑﺮﯾﻘﻪدار‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﭬﯿﻨﯿﺎر رواﻧﺪزی‬ ‫‪60‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ھﯚﻛﺎر‪‬ﻜﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪ ﺑﯚ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛﺮ‪‬ﺶ‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻛﻪﻣﻪوه ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺳ‪‬ﺠﺎر‬ ‫ﻗﮋهﻛﻪ ﺑﺸﯚردر‪‬ﺖ‪ .‬ﺋﻪوه ھﻪ‪‬ﻪﯾﻪ ﻛﻪ دهوﺗﺮ‪‬ﺖ زۆر‬ ‫ﺷﺘﻨﯽ ﻗﮋ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی رووﺗﺎﻧﻪوهی‪ .‬ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﻛﺎﺗﯽ ﺷﺘﻨﺪا دووﺟﺎر ﺷﺎﻣﭙﯚی ﻟ‪‬ﺒﺪر‪‬ﺖ و ﺟﻮان ﺑﻪ ﺋﺎو‬ ‫ﺑﺸﯚر‪‬ﺖ ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪ ﭘﺴﭙﯚڕان ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪ‬ ‫دهﻛﻪن ﻛﻪ ﺑﻪ دهﺳﺖ ﺋﻪم ﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪوه دهﻧﺎ‪‬ﻨﻦ ﭘﺎش‬ ‫ﺷﺘﻨﯽ ﻗﮋهﻛﻪ ﻛﻪﻣ‪‬ﻚ ﺋﺎوی ﻟﯿﻤﯚ ﺑﺪهن ﻟﻪ ﻗﮋهﻛﻪو ﺑﯚ‬ ‫ﻣﺎوهﯾﻪك ﭘ‪‬ﻮهی ﺑﮫ‪‬ﻨﻪوه ﭘﺎﺷﺎن ﺑﻪ ﺋﺎو ﺑﯿﺸﯚن‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪم ﺋﺎوی ﻟﯿﻤﯚﯾﻪ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﺋﻪو‬ ‫ﭼﻪورﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘ‪‬ﺴﺘﯽ ﺳﻪرهوهﯾﻪ‪.‬‬

‫ﻣﺎوهﯾﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎﻧﻪی ﻛﻪ رووﺑﻪڕووی ﻗﮋ دهﺑ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫رووﺗﺎﻧﻪوهی ﻗﮋ‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪو ﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪ ﻛﻪ زۆرﺑﻪی ﺧﺎﻧﻤﺎن ﺑﻪدهﺳﺘﯿﯿﻪوه‬ ‫دهﻧﺎ‪‬ﻨﻦ‪ ،‬ﻧﯿﺸﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﭽ‪‬ان و‬ ‫رووﺗﺎﻧﻪوهی ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺗﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﮋ‪ .‬ﺋﻪم ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﻪ زۆرﺑﻪی‬ ‫ﻛﺎت ﺑﻪھﯚی زۆر ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺷﺎﻣﭙﯚوه روودهدات‪،‬‬ ‫ﯾﺎن ﺑﻪھﯚی زﯾﺎدهڕۆﯾﯽ ﻟﻪ داھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﻗﮋ ﺑﻪ وﺷﻜﯽ و‬ ‫ﻣﻮﺟﻪﻓﯿﻔﻪﻛﺮدﻧﯽ‪ ،‬ھﻪﻧﺪێ ﻛﺎت ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪھﯚی ﻛﻪﻣﯽ‬ ‫ﭬﯿﺘﺎﻣﯿﻦ و ﺑﻮوﻧﯽ ﻏﻮدهی دهرهﻛﯿﯿﻪوه روودهدات‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﺳﻪرﻧﺞ ﺑﺪهﯾﻦ زۆرﺑﻪی ﻛﺎت ﺋﻪم ﺣﺎ‪‬ﻪﺗﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﻣﺎﻣﻪ‪‬ﻪی ھﻪ‪‬ﻪدا روودهدات ﻟﻪﮔﻪڵ ﻗﮋهﻛﻪدا‬ ‫وهك ﺑﻪ ﺑﻪردهواﻣﯽ ﺑﻪﺳﺘﻨﯽ ﻗﮋ‪ ،‬ﻗﮋی وﺷﻚ زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺗ‪‬ﺪاﯾﻪ ﺑـﯚ ﺋﻪوهی ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﻪم ﻛ‪‬ﺸﻪﯾﻪ‬ ‫ﺑﺒ‪‬ﺖ‪.‬‬

‫ﻗﮋی وﺷﻚ‬ ‫دﯾﺎردهی وﺷﻜﺒﻮوﻧﻪوهی ﻗﮋ ﺑﻪھﯚی زﯾﺎدهڕۆﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﻟﻪف و ﻣﻮﺟﻪﻓﯿﻔﻪ و ﺋﻮﺗﻮی ﻗﮋهوه‬ ‫روو دهدات‪ ،‬زﯾﺎدهڕۆﯾﯽ ﻟﻪ ﺑﯚﯾﻪﻛﺮدﻧﯽ ﻗﮋو ﺧﺮاﭘﯽ‬ ‫ﺧﯚراك ھﯚﻛﺎر‪‬ﻜﯽ دﯾﻜﻪی ﺋﻪم ﺣﺎ‪‬ﻪﺗﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ‬ ‫ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺋﻪم ﮔﺮﻓﺘﻪوه دهﻧﺎ‪‬ﻨﻦ‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺷﺎﻣﭙﯚی ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﻗﮋی وﺷﻚ ﺑﻪﻛﺎر ﺑﮫ‪‬ﻨﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺋﻪﻣﻪ دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪﻣ‪‬ﻚ زهﯾﺘﯽ زهﯾﺘﻮن‬ ‫ﺗ‪‬ﻜﻪ‪‬ﯽ ﺷﺎﻣﭙﯚﻛﻪ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ و ﺷﺎﻣﭙﯚﻛﻪ ﺑﯚ ﻣﺎوهﯾﻪك ﺑﻪ‬ ‫ﻗﮋهﻛﻪوه ﺑﮫ‪‬ﺮ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﻗﮋی ﭼﻪور‬ ‫ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆری ﺧﻪ‪‬ﻚ ﺑﻪدهﺳﺖ ﻛ‪‬ﺸﻪی ﭼﻪوری‬ ‫ﻗﮋهوه دهﻧﺎ‪‬ﻨﻦ‪ ،‬ﺋﻪم ﺟﯚره ﻗﮋه ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺎود‪‬ﺮﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ر‪‬ﮕﻪ ﻟﻪ‬ ‫دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛ‪‬ﺶ ﺑﮕﺮﯾﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو ﭼﻪورﯾﻪ‬

‫ھﯚﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻗﮋ ھﻪﻣﯿﺸﻪ رووﺑﻪڕووی ﻛﺎرﮔﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهرهوه‬ ‫دهﺑ‪‬ﺘﻪوه وهك ﺗﯿﺸﻜﯽ ﺧﯚرو و ﻣﺎدهی ﻛﻠﯚرﯾﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﻣﻪﻟﻪﻛﺮدﻧﻪوه دروﺳﺖ دهﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪ‬ ‫ﻣﻪﻟﻪواﻧﮕﻪﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺋﻪو ﻣﺎده ﻛﯿﻤﺎوﯾﯿﺎﻧﻪی‬ ‫ﺑﻪھﯚی ﺑﯚﯾﻪﻛﺮدﻧﯽ ﻗﮋهوه ﺑﻪرﺗﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﮋ دهﻛﻪون‬ ‫ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﺷﺎﻣﭙﯚ و ﭘﺎﻛﻪرهوهش ھﻪن ﻛﻪ ﻛﺎردهﻛﻪﻧﻪ‬ ‫ﺳﻪرﻗﮋ‪ .‬ﭼﻪﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪﯾﻪك ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺗﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﮋی‬ ‫داﭘﯚﺷﯿﻮهو ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎری ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﻧﺎوهوهی دهﻛﺎت ﻟﻪ‬ ‫ﺣﺎ‪‬ﻪﺗﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﺪا ﺗﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﮋ ﺑﻪ ﻣﺎدهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ‬ ‫داﭘﯚﺷﺮاوه ﭘ‪‬ﯽ دهوﺗﺮ‪‬ﺖ )‪ (sebum‬ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ‬ ‫ﻣﺎدهی ﭼﻪوری دهردهدات‪ ،‬ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺗﯿﺸﻜﯽ ﺧﯚر و‬ ‫ﺧﻮێ و ﺋﺎوهﻛﻪ ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ھﯚی زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻠﯚرﯾﻦ ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ‬ ‫دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺷ‪ ‬ﻟﻪ ﺗﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﮋدا ﻛﻪ‬ ‫دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی دروﺳﺖ ﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎدهی ﭼﻪوری ﻛﻪ دواﺗﺮ‬ ‫ﻗﮋهﻛﻪ وﺷﻜﺒﻮوﯾﻪوه زﯾﺎﻧﯽ ﭘ‪ ‬دهﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ھﻪﻧﺪێ ﻛﻪس ﻛﺮ‪‬ﻤﯽ ﭼﻪور ﺑﻪﻛﺎر دهھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ ﺑﯚ‬ ‫ﺧﺎوﻛﺮدﻧﻪوهو ﻧﻪرﻣﻜﺮدﻧﯽ ﻗﮋ‪ ،‬ﻛﻪ ﺋﻪم ﺟﯚره ﻛﺮ‪‬ﻤﺎﻧﻪ‬ ‫زﯾﺎﻧ‪‬ﻜﯽ زۆر ﺑﻪ ﻗﮋهﻛﻪ دهﮔﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا‬ ‫ﺑﻪر ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪرﻣﯽ ﺑﻪرز دهﻛﻪو‪‬ﺖ‪ .‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻣﺎدهی‬ ‫ﭼﻪوری ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪﻛﻪﯾﺪا ﻣﺎدهی ﻛﻤﯿﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗ‪‬ﺪاﯾﻪ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪی ﻧﺎوهوهی‬ ‫ﻗﮋ ﻛﻪ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﻻواز ﺑﻮوﻧﯽ ﺗﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﮋ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻮوﺷﯽ وﺷﻜﺒﻮوﻧﻪوهو وهرﯾﻨﯽ دهﻛﺎت‪ ،‬ﻗﮋهﻛﻪ ﺗﻮوﺷﯽ‬ ‫ﺳﻮوﺗﺎﻧﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ دهﻛﺎت وهك ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﻣﻮﺟﻪﻓﯿﻔﯿﻪدا روودهدات ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﻟﻪ ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪرﻣﯽ ﺑﻪرزدا ﺑ‪‬ﺖ و ﻣﻮﺟﻪﻓﯿﻔﻪﻛﺮدﻧﻪﻛﻪ‬ ‫رۆژاﻧﻪ دووﺑﺎره ﺑ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪر ﻛﺮدﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ دهﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ رۆﻧﯽ‬ ‫رووهﻛﯽ ﺑﻪﻛﺎر ﺑﮫ‪‬ﻨﺮ‪‬ﺖ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ر‪‬ﻜﻮﭘ‪‬ﻚ ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺣﻪﻣﺎم زهﯾﺖ ﺑﻪو زهﯾﺘﺎﻧﻪ ﺑﯚ ﺑﻪھ‪‬ﺰﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻗﮋهﻛﻪ‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪63‬‬

‫ژﯾـﺎﻧـﺪۆﺳــﺘـﯽ‬

‫ﭘﻪرﭼﻪﻣﯽ ﻟﻮﻟﺖ ﺧﺴﺘﻮوه ﺑﻪﻻدا‬

‫ﭼــــﯚن ﭘــﺎر‪‬ــﺰﮔـــﺎری ﻟــﻪ ﻗـــﮋت دهﻛـــﻪﯾــــﺖ؟‬ ‫ﻟﻪ ﺋﻪدهﺑﯿﺎﺗﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﺑﻪﺳﻪدان ﺑﻪﯾﺘﯽ ﻟﻪوﺟﯚره‪ ،‬ﮔﯚراﻧﯽ ﺑﯚ ﻗﮋی ﻧﺎزداران وﺗﺮاوه‪ ،‬ﻋﻪرهﺑﯿﺶ ﺑﻪﺗﺎﺟﯽ ﺳﻪر ﻧﺎود‪‬ﺮی‬ ‫دهﻛﺎت‪ ،‬ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪش ﺑﻪم راﭘﯚرﺗﻪ ﭘ‪‬ﺖ ده‪‬ﺖ ﭼﯚن ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎری ﻟ‪ ‬دهﻛﻪی‪.‬‬ ‫زاﻧﺎﯾﺎن ده‪‬ﻦ ﻓﻪرﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﻪﺳﺘﻪ ﻓﯿﺴﯚﻟﯚﺟﯿﻪ‪ .‬ﻗﮋﯾﺶ وهك ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ‬ ‫ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪ دﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺟﻪﺳﺘﻪ ﺋﻪرﻛﯽ ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎری‬ ‫ﻛﺮدن ﻟﻪ ﺳﻪری ﻟﻪﺋﻪﺳﺘﯚداﯾﻪ و ﻧﺎھ‪‬ﺖ‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﺗﯿﺸﻜﯽ ﺧﯚر ﺑﻪر ﭘ‪‬ﺴﺘﯽ‬ ‫ﺳﻪر ﺑﻜﻪو‪‬ﺖ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ر‪‬ﮕﻪ ﻟﻪ ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯽ ﭘﻠﻪی‬ ‫ﮔﻪرﻣﯽ ﺟﻪﺳﺘﻪ دهﮔﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﮋی ﭘﺎك و ﺟﻮان و ﺑﺮﯾﻘﻪدار دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی‬ ‫‪62‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻛﻪ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺟﻮان و ﺧﺎو‪‬ﻦ دهرﻛﻪوﯾﺖ‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ و رهوﻧﻪﻗﯽ ﻗﮋ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﻣﺎﯾﻪی ﺧﯚﺷﯽ و‬ ‫ﺟ‪‬ﯽ ﺳﻪرﻧﺞ ﺑﻮون ﺑﯚ ﺧﺎوهﻧﻪﻛﻪی‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م دهﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﺋﻪوهﺷﻤﺎن ﻟﻪ ﺑﯿﺮﻧﻪﭼ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻗﮋ ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏ‪‬ﻚ ﻟﻪ‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﺪا ﺗﻮوﺷﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪی ﺟﯚراوﺟﯚر‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪواﻧﻪ وﺷﻜﺒﻮوﻧﻪوهی ﻗﮋو رووﺗﺎﻧﻪوهی‪،‬‬ ‫ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن زﯾﺎدهڕۆﯾﯽ ﻟﻪ ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﻣﻮﺟﻪﻓﯿﻔﻪ‬ ‫و ﻛﺮ‪‬ﻢ و زهﯾﺖ و ھﻪﻣﻮو ﺟﯚره ﻛﻪرهﺳﺘﻪﯾﻪﻛﯽ‬

‫ﺟﻮاﻧﻜﺎری ﻗﮋ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﻻوازﻛﺮدن و رووﺗﺎﻧﻪوهی‬ ‫ﺗﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﻗﮋ ھﻪردوو رهﮔﻪزی ﻧ‪‬ﺮو ﻣ‪‬‬ ‫دهﮔﺮ‪‬ﺘﻪوه ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻛﭽﺎن‪ ،‬ﺋﻪو ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﺎﻧﻪش‬ ‫ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺟﯚری ﻗﮋهﻛﻪ دهﮔﯚڕ‪‬ﺖ‪ .‬ﺑﻪر ﻟﻪوهی ﺑﺎس ﻟﻪو‬ ‫ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﺎﻧﻪ ﺑﻜﻪﯾﻦ ﻛﻪ رووﺑﻪڕووی ﻗﮋ دهﺑ‪‬ﺘﻪوه‪،‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺋﻪوه ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻧﺎﺋﺎراﻣﯽ‪ ،‬دوود‪‬ﯽ‪ ،‬ﺋﺎ‪‬ﯚزی‬ ‫ﺑﺎری دهرووﻧﯽ‪ ،‬ژﯾﻨﮕﻪ و ﺋﺎووھﻪوا و ھﯚﻛﺎری ﺑﯚ‬

‫ھﻪرﻣ‪‬ﯿﻪك زﯾﺎﺗﺮ ﻧﯿﯿﻪ و ﻟﻪ ﻛﻪﻟﻪﭘﻮوری ﻣﯿﻠﻠﯽ و‬ ‫ﻣﯿﺮاﺗﯽ ﺋﻪدهﺑﯿﺪا ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﻪﻛﯽ وای ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺷﯿﺎوی ﺑﺎس‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ‪ .‬ﺧﻮ‪‬ﻦ ﻟﻪ ر‪‬ﮋهﯾﻪﻛﯽ زۆری ﻣﺎده ژهھﺮاوﯾﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﭘﺎﻛﺪهﻛﺎﺗﻪوه ﺗﺎ ﺟﻪﺳﺘﻪی ﻣﺮۆڤ ﻟﻪ زﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑﭙﺎر‪‬ﺰ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪو ﻣﺎداﻧﻪش ھﻪﻣﻪﺟﯚرن و ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯿﺎن‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی زﯾﻨﺪهﯾﯿﺪا‬ ‫دروﺳﺖ دهﺑﻦ وهك ﯾﯚرﯾﺎ و ﺗﺮﺷﻪ‪‬ﯚﻛﯽ ﻣﯿﺰ‪ ،‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﺸﯿﺎن ﺑﻪھﯚی رزﯾﻨﯽ ﺷﺎﻧﻪﻛﺎﻧﻪوه دروﺳﺖ دهﺑﻦ‬ ‫وهك ﻣﺎدهی ﻛﺮﯾﺎﻧﺘﯿﻦ‪ ،‬ھﻪروهك ﺑﻪﺷ‪‬ﻜﯿﺸﯿﺎن ﺑﻪھﯚی‬ ‫ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪوه ﭘﻪﯾﺪا دهﺑﻦ‪ ،‬ﺑﻪﺷ‪‬ﻜﯿﺸﯿﺎن ﻟﻪ ر‪‬ﮕﻪی‬ ‫دهم ﯾﺎن ﺧﻮ‪‬ﻨﻪوه دهﭼﻨﻪ ﺟﻪﺳﺘﻪوه و ﺟﮕﻪرﯾﺶ‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ دهﯾﺎﻧﮕﯚڕ‪‬ﺖ ﺗﺎ ر‪‬ﮋهی ﭼﻪورﯾﺎن‬ ‫ﻛﻪﻣﺒﻜﺎﺗﻪوه‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن دهﯾﺎﻧ‪‬ﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﺗﺎ ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﻣﯿﺰدا ﺑﯿﺎﻧﻜﺎﺗﻪ دهرهوه‪.‬‬ ‫ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ر‪‬ﮋهی ﺋﺎو ﻟﻪ ﺟﻪﺳﺘﻪدا ر‪‬ﻜﺪهﺧﺎت‪ ،‬ﺗﯚ‬ ‫ھﻪرﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﺗﯿﻨﻮوت ﺑﻮو ﺋﺎو و ﺷﻠﻪﻣﻪﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‬ ‫دهﺧﯚﯾﺘﻪوه‪ ،‬رهﻧﮕﻪ ﺗﯿﻨﻮوﺷﺖ ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ وهك ﺋﻪو ﻛﺎﺗﺎﻧﻪی‬ ‫ﻛﻪ ﻣﯿﻮاﻧﯿﺖ و ﺋﺎوت ﺑﯚ د‪‬ﻨﻦ‪ ،‬ﺣﺴﺎب ﺑﯚ ﺋﻪو ر‪‬ﮋهﯾﻪ‬ ‫ﻧﺎﻛﻪﯾﺖ ﻛﻪ ﺟﻪﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﺪاﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪوه ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪﯾﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺋﻪو ﺑﺎره ﻗﻮرﺳﻪ ﻟﻪ ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺗﯚ ھﻪ‪‬ﺪهﮔﺮ‪‬ﺖ و ﺑ‪‬ی‬ ‫ﺋﺎوی ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ ر‪‬ﻜﺪهﺧﺎت‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر زﯾﺎد ﻟﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺋﺎوت ﺧﻮاردهوه‪ ،‬ﺋﻪوا ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ دهرﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺋﺎوه‬ ‫زﯾﺎده دهﻛﺎﺗﻪوه ﺗﺎ ﺑﯿﻨ‪‬ﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﻣﯿﺰ‪‬ﺪان و ﺗﯚش ﻟﻪ‬ ‫ر‪‬ﮕﻪی دهﻣﺎرهﻛﺎﻧﻪوه ھﻪﺳﺖ دهﻛﻪﯾﺖ ﻛﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪﺗﺎ‪‬ﻜﺮدﻧﻪوهی ﻣﯿﺰ‪‬ﺪان ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪوه ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوا‬ ‫ﺗﯚ ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ﺧﯚت ﻓﺸﺎری ﺧﻮ‪‬ﻨﺖ ﺑﻪرزدهﻛﻪﯾﺘﻪوه و‬ ‫ﻗﻮرﮔﺖ ﭘ‪‬دهﻛﻪﯾﺖ ﻟﻪ ﺷﻠﻪﻣﻪﻧﯽ و ﺗﻮاﻧﺎی ھﻪﻧﺎﺳﻪداﻧﺖ‬ ‫ﻧﺎﻣ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﺎو ﺷﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣ‪‬ﺸﻜﺖ ﭘ‪‬دهﻛﺎت و ﺗﻮوﺷﯽ‬ ‫ﺷﯚگ دهﺑﯿﺖ و ﻟﻪ ھﯚش ﺧﯚت دهﭼﯿﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪت ﺳﺎغ ﺑ‪‬ﺖ ﺋﻪوا ﺋﻪم ﺣﺎ‪‬ﻪﺗﺎﻧﻪ رووﻧﺎدهن‪.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ر‪‬ﮋهی ﺋﺎﯾﯚﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ھﺎﯾﺪرۆﺟﯿﻦ‬ ‫ر‪‬ﻜﺪهﺧﻪن‪ ،‬ﻛﻪ ﺋﻪواﻧﯿﺶ ر‪‬ﮋهی ﺗﺮﺷﻪ‪‬ﯚﻛﯽ ﺧﻮ‪‬ﻦ‬ ‫)ﭘﯽ ﺋ‪‬ﭻ( دﯾﺎری دهﻛﻪن‪ ،‬ھﻪﻣﻮو ﺧﺎﻧﻪﯾﻪك ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﺑ‪‬ﻚ ﺗﺮﺷﯽ دﯾﺎری ﻛﺮاو ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺗ‪‬ﯿﺪا ﭘﺮۆﺳﻪ‬ ‫زﯾﻨﺪهﯾﯿﻪﻛﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدر‪‬ﻦ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ﺗﺮﺷﯿﯿﻪﻛﻪ ﻛﻪﻣﯽ‬ ‫ﻛﺮد ﺋﻪوا ﺋﻪرك و ﻓﻪرﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎن ﺗ‪‬ﻜﺪهﭼﻦ‬ ‫ﯾﺎن دهوهﺳﺘﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺋﻪﮔﻪر ر‪‬ﮋهی ﺗﺮﺷﯿﯽ ﻟﻪ‬ ‫ﺧﻮ‪‬ﻨﺪا زﯾﺎد ﯾﺎن ﻛﻪﻣﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﺋﻪوا دڵ دهوهﺳﺘ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﺋﻪو ر‪‬ﮋهﯾﻪ ﻟﻪ ر‪‬ﮕﻪی ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺗﺮﺷﻪ‪‬ﯚﻛﯽ‬ ‫ﻧﺎو ﺧﻮ‪‬ﻨﻪوه دﯾﺎری دهﻛﺎت و ﺋﺎﯾﯚﻧﯽ ھﺎﯾﺪرۆﺟﯿﻨﯽ‬ ‫زﯾﺎده ﻓﺮ‪‬ﺪهداﺗﻪ ﻧﺎو ﺑﯚری ﻣﯿﺰهوه‪ ،‬ﻣﺎدهی ﺋﺎﻣﯚﻧﯿﺎش‬ ‫ﺑﻪرھﻪم دهھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ ﺑﯚ راﮔﺮﺗﻨﯽ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﺗﺮﺷﯽ و‬ ‫ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﻪی‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ر‪‬ﮋهی ﺗﺮﺷﻪ‪‬ﯚك ﻟﻪ‬ ‫ﺧﻮ‪‬ﻨﺪا ﻛﻪﻣﯽ ﻛﺮد ﺋﻪوا ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ھﺎﯾﺪرۆﺟﯿﻦ ﭘﻪﻧﮓ‬ ‫دهدات و ﺋﺎﻣﯚﻧﯿﺎش ﺑﻪرھﻪم ﻧﺎھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪.‬‬

‫ﺑﯚﺋﻪوهی ﺑﻪ وﯾﮋدان ﺑﯿﻦ و ﻟﻪ ﺑﻪھﺎی ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﻛﻪﻣﻨﻪﻛﻪﯾﻨﻪوه‪ ،‬ﺋﻪوا دهﺑ‪‬ﺖ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ‬ ‫ﻛﺎری ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺗﺮﺷﻪ‪‬ﯚك ﺋﻪﻧﺠﺎم ﻧﺎدات‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﺋﻪﻧﺪاﻣ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟﻪو ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪدا ﺑﻪﺷﺪارن وهك‬ ‫ﻛﯚﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ھﻪﻧﺎﺳﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ر‪‬ﮕﻪی ھﻪﻧﺎﺳﻪداﻧﯽ ﺧ‪‬ﺮاوه‬ ‫ﺗﺮﺷﻪ‪‬ﯚﻛﯽ زﯾﺎده ﻟﻪ ﺷ‪‬ﻮهی ﮔﺎزی دواﻧﻪﺋﯚﻛﺴﯿﺪی‬ ‫ﻛﺎرﺑﯚن دهردهدات‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﺎﻧﻪدا ﺑﻪدی‬ ‫دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ دووﭼﺎری زۆرﺑﻮوﻧﯽ ﺗﺮﺷﻪ‪‬ﯚﻛﯽ ﺧﻮ‪‬ﻦ‬ ‫ﺑﻮون‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ﻛﺎرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ھﺎوﺳﻪﻧﮓ راﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ﺗﺮﺷﻪ‪‬ﯚﻛﯽ ﺧﻮ‪‬ﻦ وادهﻛﺎت ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﺑﻪو ﻛﺎره ھﻪﺳﺘﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋﻪﻣﻪش ﺋ‪‬ﺴﻘﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻪﻧﮕﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟﻪﺑﻪر‬ ‫دادهﻧﺮ‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫ﺋﻪوهی ﺋ‪‬ﺴﻘﺎن‬ ‫ﮔﻪﻧﺠﯿﻨﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﮔﻪوره ﻟﻪ ﻣﺎده‬ ‫ﺗﻔﺘﻪﻛﺎن ﻟﻪ‬ ‫ﺧﯚدهﮔﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﺎدهی‬ ‫ﻛﻠﺴﺪا‬ ‫ﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ و ه‬ ‫»ﻛﻠﺲ‬ ‫رهﻗﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎدهی‬ ‫ﺟﻪﺳﺘﻪی ﻣﺮۆﭬﻪ«‪،‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﻛﺎری‬ ‫ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ وهﺳﺘﺎ و‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺗﻪواوی‬ ‫ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ دهرﻛﻪوﺗﻦ‪ ،‬ﺋﻪوا‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﻘﺎن »ﺑﻪرهﻓﺘﺎر‪‬ﻜﯽ ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪی‬ ‫رهﻓﺘﺎری ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪ ﮔﻪﻧﺪه‪‬ﻪﻛﺎن«‬ ‫ﻟﻪﭘ‪‬ﻨﺎو ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﮔﺸﺘﯿﺪا دهﺳﺖ دهﻛﺎت ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻪوی ﺧﯚی‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪ ﺷﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ﻣﺎده ﺗﻔﺘﻪﻛﺎن‬ ‫و و دهرداﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻧﺎو ﺧﻮ‪‬ﻦ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ر‪‬ﻜﻮﭘ‪‬ﻚ و‬ ‫ﭘﻠﻪﺑﻪﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻪرهڕای ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋﻪم ﻛﺎرهی ﮔﻪ ﺋ‪‬ﺴﻘﺎن ﭘ‪‬ﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪهﺳﺘ‪‬ﺖ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﺪا‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا‬ ‫ﺑ‪ ‬زﯾﺎﻧﯿﺶ ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﻻوازﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﻘﺎﻧﻪﻛﺎن ﭘ‪‬ﺶ ﭘﯿﺮﺑﻮون‪.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ھﻪ‪‬ﺪهﺳﺘ‪‬ﺖ ﺑﻪ ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮێ ﻟﻪ ﺟﻪﺳﺘﻪدا وهﻛﻮ‪ :‬ﺳﯚدﯾﯚم و ﭘﯚﺗﺎﺳﯿﯚم و‬ ‫ﻣﻪﮔﻨﯿﺴﯿﯚم و ﻓﯚﺳﻔﯚر و ھﺘﺪ‪ ...‬ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪم‬ ‫ﻛﺎﻧﺰاﯾﺎﻧﻪش رۆ‪‬ﻜﯽ زﯾﻨﺪووی ھﻪﯾﻪ‪ ،‬رووداﻧﯽ ھﻪر‬ ‫ﻧﺎﺗﻪواوﯾﻪك ﻟﻪ ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺋﻪم ﻣﺎداﻧﻪدا دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی‬ ‫ﺳﻪرھﻪ‪‬ﺪاﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت‪ ،‬ﺋﻪم ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪش‬

‫ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو ﻧﺎﺗﻪواوﯾﻪوه ﭘﻪﯾﺪادهﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﯚدﯾﯚم ﺑﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪ وهرﮔﺮه‪ :‬ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪر ﻧﺎڕ‪‬ﻜﯿﯿﻪك‬ ‫ﻟﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﯚدﯾﯚم دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﺗ‪‬ﻜﭽﻮوﻧﯽ‬ ‫ﭘﻪﺳﺘﺎﻧﯽ ﺧﻮ‪‬ﻦ و ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ر‪‬ﮋهی ﺳﯚدﯾﯚﻣﯿﺶ‬ ‫ﻟﻪ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪا دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﭘﻪﺳﺘﺎن ﺑﻪ‬ ‫ر‪‬ﮋهﯾﻪﻛﯽ ھﺎوﺗﺎ‪ .‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوه و ﻧﺰﻣﺒﻮوﻧﻪوهی‬ ‫ر‪‬ﮋهی ﭘﯚﺗﺎﺳﯿﯚم راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﻛﺎردهﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪر ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﻣﺎﺳﻮﻟﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﻪﺳﺘﻪ و ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﺷﻪﻟﻪل‪،‬‬ ‫ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﻣﺎﺳﻮﻟﻜﻪی د‪‬ﺪاﯾﻪ ﻛﻪ دهﺷ‪‬ﺖ‬ ‫ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﺷﻪﻟﻪل و ﮔﯚﺟﺒﻮون ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪی ﻛﻪ دڵ‬ ‫ﻟﻪﻛﺎر دهﻛﻪو‪‬ﺖ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺋﻪﮔﻪر ﻧﺎڕ‪‬ﻜﯿﯿﻪك ﻟﻪ‬ ‫ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎﻟﯿﺴﯚم و ﻣﻪﮔﻨﯿﺴﯿﯚﻣﺪا رووﯾﺪا‪ ،‬ﺋﻪوا‬ ‫دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﻣﺎﯾﻪی رووداﻧﯽ ﺑﺎر‪‬ﻜﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻧﯿﻤﭽﻪ‬ ‫ھﺎوﺷ‪‬ﻮه‪ .‬ﺑ‪‬ﺠﮕﻪ ﻟﻪﻣﻪش ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻜﯽ زۆر‬ ‫ﭬﯿﺘﺎﻣﯿﻦ و ھﯚرﻣﯚن و ﻣﺎدهی ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ دﯾﻜﻪی‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ دروﺳﺖ دهﻛﺎت‪ ،‬ﺑﯚ ﻛﺎری ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ و ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﻪﺳﺘﻪ‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ھﯚڕﻣﯚﻧﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی ﻣﮋﯾﻨﯽ‬ ‫ﻛﺎﻟﺴﯿﯚم ﻟﻪ رﯾﺨﯚ‪‬ﻪدا دروﺳﺖ‬ ‫دهﻛﺎت‪ ،‬ھﻪروهك ھﯚرﻣﯚﻧﯽ‬ ‫ھﯚﺷﯿﺎرﻛﻪرهوهی ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ‬ ‫ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻓﺸﺎری ﺧﻮ‪‬ﻦ ﺑﻪرھﻪم‬ ‫د‪‬ﻨ‪‬ﺖ و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﯚﻛﺴﺠﯿﻨﯿﺶ‬ ‫ﻟﻪ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪا ر‪‬ﻜﺪهﺧﺎت‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش‬ ‫ﺑﻪ دهرداﻧﯽ ھﯚرﻣﯚﻧﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺑﯚ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪ‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎڕاﺳﺘﻪوﺧﯚ‪.‬‬ ‫ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ھﺎوﺷ‪‬ﻮهی ﺳﻪرﺑﺎز‪‬ﻜﯽ وﻧﻪ و‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﺋﻪرﻛ‪‬ﻚ ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدات ﻛﻪ ھﻪرﮔﯿﺰ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻪﯾﺎ‪‬ﯽ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪدا ﻧﺎﯾﻪت ﻛﻪ ﺳﻪﯾﺮی ﺋﻪو‬ ‫ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪ ﺑﭽﻜﯚﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﯾﻪخ و ﺑﻪ ﺑﻪھﺎﯾﻪ دهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر دڵ دووﭼﺎری ﻻوازی ﺑﻮو‪ ،‬دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻟﻪ ر‪‬ﮕﻪی‬ ‫ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ دهرﻣﺎن و ﮔﺮﺗﻨﻪﺑﻪری ﭼﻪﻧﺪ ر‪‬ﻮﺷﻮ‪‬ﻨ‪‬ﻜﻪوه‬ ‫ﻻوازﯾﻪﻛﻪی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ ﻛﯚﻧﺘﺮۆ‪‬ﯽ‬ ‫ﻻوازی ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪ ﺷﺘﻨﯽ ﺑﻪردهواﻣﯽ‬ ‫ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ دوو ﯾﺎن ﺳ‪ ‬ﺟﺎر ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪﻛﺪا‪ ،‬ﺷﺘﻨﯿﺶ‬ ‫ھﻪو‪‬ﻜﯽ ﻗﻮرس و ﭼﺎرهﺳﻪر‪‬ﻜﯽ ﻧﺎﺗﻪواوه‪ ،‬دهﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﭼﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘ‪‬ﺒﮫ‪‬ﻨﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش‬ ‫ھﻪﻧﮕﺎو‪‬ﻜﻪ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺪاﻧﯽ ﻛﻪﺳ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮه ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪﺧﺸﯿﻨﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪﻛﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﭘﺰﯾﺸﻜﻪﻛﺎن ﻛﻪﺳﯽ ﺗﺮ درﻛﯽ ﺑﻪ ﮔﻪورهﯾﯽ و‬ ‫ﺑﻪھﺎی ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﻧﻪﻛﺮدووه‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻧﻪﻧﻜﻢ ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﭘ‪‬ﯽ‬ ‫دهوﺗﻢ »وهره ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪﻛﻪم«‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪65‬‬

‫ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ‬

‫ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯽ ﻛﺎﻣﯿﺎن‪ ،‬دڵ ﯾﺎن ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ؟‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﺳﻪرﭘﺸﻚ ﺑﻜﺮ‪‬ﯿﺖ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯽ دڵ و ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪدا‪ ،‬ﺗﯚ ﻛﺎﻣﯿﺎن ھﻪ‪‬ﺪهﺑﮋ‪‬ﺮﯾﺖ؟ وا ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪ‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺎر‪‬ﻜﯽ ﺳﺎوﯾﻠﻜﺎﻧﻪ ﺑ‪‬ﺖ ﯾﺎن ﻟﻪﺟ‪‬ﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭘﺰﯾﺸﻜﻪﻛﺎن ﮔﺮﻧﮕﯽ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ و ﻓﺮﻣﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دهزاﻧﻦ‪،‬‬ ‫ﻟﻪم رواﻧﮕﻪﯾﻪﺷﻪوه ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎر‪‬ﻜﯽ دروﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﻣﺮۆڤ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان دوو ﺷﺘﯽ ﺧﺮاﭘﺪا‬ ‫ﺳﻪرﭘﺸﻚ ﻛﺮا ﻛﻪ دهﺑ‪‬ﺖ داﻧﻪﯾﻪﻛﯿﺎن‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋ‪‬ﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ھﯿﭻ ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺗ‪‬ﺪا ﻧﯿﯿﻪ ﺋﻪوهﯾﺎن‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪهﺑﮋ‪‬ﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ زهرهر و ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ﻛﻪﻣﺘﺮه‪ .‬ﺋﻪﻣﻪش‬ ‫ﻣﺎﯾﻪی ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ﻣﺸﺘﻮﻣ‪ ‬ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﻪوهی ﻣﺎﯾﻪی‬ ‫ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪوهﯾﺎن‬ ‫ﻛﻪ زهرهر و ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ﻛﻪﻣﺘﺮه‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻪﺳ‪‬ﻚ وﺗﺮا‪ :‬ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯿﺪا ﭘ‪‬ﺖ ﺑﺎﺷﻪ‬ ‫ﻛﺎﻣﯿﺎن ﻟﻪدهﺳﺖ ﺑﺪهﯾﺖ‪ ،‬ھﻪﺳﺘﯽ ﺑﯿﺴﺘﻦ ﯾﺎن ﺑﯿﻨﯿﻦ؟‬ ‫ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪ دوودڵ ﻧﺎﺑ‪‬ﺖ ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯽ‬ ‫ھﻪﺳﺘﯽ ﺑﯿﺴﺘﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟﻪ ﺧﻪﯾﺎ‪‬ﯽ ﺋﻪودا‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﺘﺮه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ﻟﻪ دهﺳﺘﺪاﻧﯽ ﺑﯿﺴﺘﻦ‬ ‫دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯽ ﺧﯚﺷﯽ ژﯾﺎن و ﻻوازﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ھ‪‬ﺰی ﻋﻪﻗ‪ ‬و ﻻوازﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎرﻟ‪‬ﻜﯽ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﯾﻪﺗﯽ و‬ ‫ﭼﻪﻗﯿﻦ و ﭼﻪﻗﺒﻪﺳﺘﻨﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑﻪدهوری ﺧﯚﯾﺪا‪.‬‬ ‫ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻣﻨﺪا‪‬ﻚ ﻛﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوﻧﺪا ﺑﻪ زﮔﻤﺎك‬ ‫ﻛﻪڕﺑ‪ ،‬ﺋﻪوا ﺑﻪزۆری ﺋﺎﺳﺘﯽ زﯾﺮهﻛﯽ ﻛﻪﻣﻪ و ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ﻋﻪﻗ‪‬ﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺳﻨﻮورداره‪ .‬ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﻛﻮ‪‬ﺮی‬ ‫زﮔﻤﺎك ﺑﻪزﯾﺮهﻛﯿﯿﻪﻛﯽ زۆر و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺗ‪‬ﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ‬ ‫ﺑﻪھ‪‬ﺰ و ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرزی ﺗﻮاﻧﺎی ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺴﭙﯚڕﯾﯿﻪ ﺟﯚراوﺟﯚرهﻛﺎن ﺑﻪﺧ‪‬ﺮاﺗﺮ ﻟﻪ ﭼﺎوﺳﺎﻏﻪﻛﺎن‬ ‫ﺟﯿﺎدهﻛﺮ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫‪64‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫دﯾﻤﻪﻧﯽ ﺑ‪‬هﻧﮓ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎن ھﻪن ﻛﻪ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﺑﻮون و‬ ‫ﮔﻪﯾﺸﺘﻮوﺷﻦ ﺑﻪ ﭘﻠﻪی ﺑﻪرز ﻟﻪ ﺑﻮاری زاﻧﺴﺖ و ﺋﻪدهﺑﺪا‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻧﺎوی ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪواﻧﻪ د‪‬ﻨﯿﻦ ﻛﻪ ﻛﯚ‪‬ﻪﻛﻪی‬ ‫ﺋﻪدهﺑﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺑﻮوه‪ ،‬ﺋﻪوﯾﺶ »ﺗﻪھﺎ ﺣﺴﯿﻦ«ه‪.‬‬ ‫راﺳﺘﻪ ﭼﺎو دهروون ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ رهﻧﮓ و ﺷ‪‬ﻮه ﺗ‪‬ﺮ‬ ‫دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯿﺸﯽ ﺑﻪ ھﻪ‪‬ﻪ وا‬ ‫ﻟ‪‬ﻜﺪهدر‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﻣﺎﻧﺎی ﺑﻪرﭘﺎﺑﻮوﻧﯽ ﺗﺎرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﻪ ﺗﺮس‬ ‫و د‪‬ﻪڕاوﻛ‪ ‬دهﺧﺎﺗﻪ دهرووﻧﻪوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯽ‬ ‫ھﻪﺳﺘﯽ ﺑﯿﺴﺘﻦ ژﯾﺎن دهﻛﺎﺗﻪ دﯾﻤﻪﻧ‪‬ﻜﯽ ﺑ‪‬ﺪهﻧﮓ و‪‬ای‬ ‫ھﻪﻣﻪﭼﻪﺷﻨﯽ رهﻧﮓ و دﯾﻤﻪﻧﻪﻛﺎن‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎر‪‬ﻜﯽ ﺧﻪﻣﯚﻛﯽ دروﺳﺖ دهﻛﺎت ﻛﻪ ھﻪﺳﺘﻜﺮدن ﺑﻪ ژﯾﺎن‬ ‫رادهﮔﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻛﯚﺗﺎﯾﺶ ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو داھ‪‬ﻨﺎﻧ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪورهش‬ ‫د‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ :‬چ ﻻ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﻣ‪‬ﮋووی ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯿﺪا ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﮔﻪورهی زاﻧﺴﺘﯽ ﯾﺎن ھﻮﻧﻪری ﺑﻪ دهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﺣﺎ‪‬ﻪﺗﻪش ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻧﺎﺗﻪواوی ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ و‬ ‫ﻻوازی دڵ ھﻪﻣﺎن ﺷﺘﻪ‪.‬‬ ‫ﺳﻪرهﺗﺎ وا ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻻوازی دڵ زۆر ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮ‬ ‫و ﻛﺎرﯾﮕﻪرﺗﺮه ﻟﻪ ﻧﺎﺗﻪواوی ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ‪ ،‬ﺷﯿﻌﺮ و ﺋﻪدهب و‬ ‫ﺋﺎﯾﯿﻦ و ﺧﻪﯾﺎ‪‬ﯽ ﻣﯿﻠﻠﯽ و ﻛﻪﻟﻪﭘﻮوری ھﻮﻧﻪری ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ رۆ‪‬ﯽ ﮔﻪوره ﺑﻪ دڵ دهدهن و ﭘ‪‬ﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﻟﻪ‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻧﺪاﻣ‪‬ﻜﯽ ﺟﻪﺳﺘﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮه و وای دهﺑﯿﻨﻦ‬

‫ﻛﻪ ﻻوازی دڵ ھﯚﻛﺎری ﺳﻪرهﻛﯽ ﻣﺮدﻧﻪ‪ ،‬ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی‬ ‫ﻛﻪ ﺷﺎﻋﯿﺮان و ﺋﻪدﯾﺒﺎن و ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪان ﻧﺎزاﻧﻦ رۆ‪‬ﯽ‬ ‫ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﺪا ﭼﯿﯿﻪ‪ .‬ﺑﻪم ﭘ‪‬ﯿﻪش ﺗﺎ‪‬ﯽ ژﯾﺎن‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﺎﺗﻪواوی ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪدا درك ﭘ‪‬ﻨﺎﻛﻪن‪ ،‬ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی‬ ‫ﻛﻪ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﻧﯿﻦ‪ ،‬ﺋﻪوان ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪوه دهزاﻧﻦ ﻛﻪ دڵ‬ ‫ﺳﻪرﭼﺎوهی ژﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر وهﺳﺘﺎش ﺋﻪوا ﻛﻪﺳﻪﻛﻪ‬ ‫دهﻣﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻧﺎزاﻧﻦ ﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﻟﻪ ﻛﺎر ﻛﻪوت‪ ،‬ﺋﻪوا‬ ‫ﻣﺮۆﭬﻪﻛﻪ ﯾﻪﻛﺴﻪر ﻧﺎﻣﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪ ژﯾﺎﻧ‪‬ﻜﯽ ﻧﺎﺧﯚش‬ ‫و ﭘ‪ ‬ﭼﻪرﻣﻪﺳﻪرﯾﺪا ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﻣﺎن و ﻧﻪﻣﺎﻧﺪا ژﯾﺎن‬ ‫دهﺑﺎﺗﻪﺳﻪر‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﺎﻧﯽ دڵ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﺎزاری ﯾﻪك‬ ‫ﻣﺮدن دهﭼ‪‬ﮋن و ﭘﻪروهردﮔﺎرﯾﺎن ﻟﻪ ﺋﺎزاری ﻧﺎﺗﻪواوی‬ ‫ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﭘﺎراﺳﺘﻮوﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﺑﯚﯾﻪ ھﯿﭻ ﻧﺎﻣﯚﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗ‪‬ﺪا ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﻛﻪﺳ‪‬ﻜﯽ وهﻛﻮ ﻣﻦ‬ ‫ﻻوازی دڵ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﻧﺎﺗﻪواوی ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋ‪‬ﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﺳﻪرﭘﺸﻚ ﻛﺮا ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان دوو ﺷﺘﺪا‪ ،‬ﺋﻪوا‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻨﺘﺮﯾﻨﯿﺎن ﺗﺎ‪‬ﺘﺮﯾﻨﯿﺎﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ‬ ‫ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪی ﺳﺎغ ھﻪ‪‬ﺪهﺳﺘ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧ‪‬ﻜﯽ ھﻪﻣﻪﭼﻪﺷﻨﻪ‪ ،‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯿﺎن زاﻧﺴﺘﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮدوون و ھﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯿﺸﯿﺎن ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺑﻪ ﻧﺎدﯾﺎری‬ ‫ﻣﺎوﻧﻪﺗﻪوه‪ ،‬ﺋﻪم ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪ ﻛﻪ ﻗﻪﺑﺎرهﻛﻪی ﻟﻪ ﻗﻪﺑﺎرهی‬

‫و‪‬ﻨﻪﻛﻪ‪ ،‬ھﻪر ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯿﺶ ﻛﻪ ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﻪر ﺑﻪھﯚی‬ ‫ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ دهﺳﺘﻜﺎری ﻛﺮدﻧﯽ ﻓﯚﺗﯚﻛﺎﻧﻪوه دهﯾﻜﺎت‪،‬‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺋﻪم ﭘﯿﺴﻜ‪‬ﻧﻪ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ زۆرﺑﻪی‬ ‫ﺋﻪو ﻧﻪﺧﺸﺎﻧﻪش ﺳﺘﺎﻧﺪهردن ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ‪.‬‬ ‫ﺷﺎردﻧﻪوهی زاﻧﯿﺎری‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪﻛﺎﻧﯽ و‪‬ﻨﻪ دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯿﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺷﺎردﻧﻪوهی زاﻧﯿﺎری ﻟﻪﻧﺎوﯾﺪا ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ر‪‬ﮕﺎﯾﻪك دهﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯿﺶ ﻟﻪو ر‪‬ﮕﺎﯾﺎﻧﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﻧﻮاﻧﺪﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ ژﻣﺎره ﭘﯿﻜﺴ‪‬ﻪﻛﺎن‪ ،‬واﺗﻪ‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪك ﻟﻪﻧﺎو و‪‬ﻨﻪﯾﻪﻛﺪا ﺷﺎرﯾﺘﻪوه و ﺋﯿﻨﺠﺎ‬ ‫ﻟﻪ ﺷﻮ‪‬ﻨ‪‬ﻜﻪوه ﺑﯿﮕﻮ‪‬ﺰﯾﺘﻪوه ﺑﯚ ﺷﻮ‪‬ﻨ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ﺋﻪوا‬ ‫ھﻪر ژﻣﺎرهﯾﻪك ﺑﻪ ﭘﯿﺘ‪‬ﻚ دهﯾﻨﻮ‪‬ﻨ‪‬ﺖ و دواﺗﺮ و‪‬ﻨﻪﻛﻪ‬ ‫دهﻧ‪‬ﺮﯾﺖ‪ ،‬دواﺗﺮﯾﺶ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ وهرﮔﺮﺗﻨﯿﺪا ژﻣﺎرهﻛﺎن‬ ‫دهﮔﯚڕﯾﺘﻪوه ﺑﻪ ﭘﯿﺘﻪﻛﺎن‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﻻﯾﻪﻧﻪی و‪‬ﻨﻪﺳﺎزی زۆرﻛﺎت ﻟﻪ دهزﮔﺎ‬ ‫ھﻪوا‪‬ﮕﺮﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﻛﺎردهھ‪‬ﻨﻦ و زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ‬ ‫دهﺗﻮاﻧﯿﺖ و‪‬ﻨﻪﻛﻪ ﮔﯚڕﯾﺖ ﺑﻪ زاﻧﯿﺎری ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﻟﻪ ر‪‬ﮕﻪی ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧ‪‬ﺘﻪوه ﻧ‪‬ﺮدرا ﻛﻪس ﻧﻪﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ‬ ‫زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﺒﯿﻨ‪‬ﺖ و ﺑﻪﻛﺎرﯾﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪.‬‬

‫ﭘﺮۆﮔﺮاﻣ‪‬ﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪری ﺑﯚ ﭘ‪‬و‬ ‫ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎری‬ ‫ﻛﯚﻟ‪‬ﮋی‬ ‫زاﻧﻜﯚی ﺋﻪﻣﻨﺘﯿﺲ ﻟﻪ‬ ‫ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ ﭘ‪‬ۆﮔﺮاﻣ‪‬ﻜﯽ ﻧﻮ‪‬ﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪری راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫دهﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﭘﯿ‪‬و‬ ‫ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﭘ‪‬ۆﮔﺮاﻣﻪ ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻮوه‬ ‫ﻟﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪﻛ‪‬ﺸ‪‬ﻚ ﻛﻪ‬ ‫دهﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ‬ ‫ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﻪر‬ ‫ﺑﻪوﯾﺴﺘﯽ ﺧﯚی دﯾﺰاﯾﻨﯽ‬ ‫ﭘﯿ‪‬وهﻛﻪی ﭘ‪ ‬ﺑﻜﺎت و‬ ‫راﺳﺘﻪوﺧﯚ و‪‬ﻨﻪی ﺋﻪو ﭘﯿ‪‬وه دهﺑﯿﻨﯿﺖ ﻛﻪ دﯾﺰاﯾﻨﺖ ﻛﺮدووه‪.‬‬ ‫ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﺋﻪوهﯾﻪ دهﺗﻮاﻧﯿﺖ ﭘﺮﻧﺘﯽ ﺑﻜﻪﯾﺖ و ھﻪﻣﻮو ﻗﺎ‪‬ﺒﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﯿ‪‬وهت‬ ‫دهﺳﺖ ﺑﻜﻪو‪‬ﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﻏﻪز و دواﺗﺮ راﯾﺒﻜ‪‬ﺸﯿﺖ و ﻗﺎ‪‬ﺒﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺒ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋﻪم ﭘ‪‬ۆﮔﺮاﻣﻪ ﻟﻪوهداﯾﻪ زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ و‪‬ﻨﻪی ﺑﺮﯾﻘﻪ و ﺷ‪‬ﻮهی وهﺳﺘﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﯿ‪‬وهﻛﻪت ﺑﺒﯿﻨﯿﺖ‪ ،‬دواﺗﺮ ھﻪﻣﻮو ﺟﯚرهﻛﺎﻧﯽ ﭼﻪرﻣﯽ ﺗ‪‬ﺪاﯾﻪ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﭼﻪرﻣﯽ‬ ‫وﯾﺴﺘﺮاو دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﺑﻜﻪﯾﺖ‪.‬‬

‫ﻛﯚﭘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎن‬ ‫و‪‬ﻨﻪ دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﻪﻛﺎن زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ دهﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ ﻛﯚﭘﯽ‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ و ﻟﻪ ﺷﻮ‪‬ﻨ‪‬ﻜﻪوه ﺑﯚ ﺷﻮ‪‬ﻨﻜ‪‬ﯽ ﺗﺮ ﺑﮕﻮ‪‬ﺰر‪‬ﺘﻪوه‪،‬‬ ‫ﺋﻪم ﻛﯚﭘﯽ ﻛﺮدﻧﻪ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ‬ ‫دهر‪‬ﻜﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی و‪‬ﻨﻪﻛﺎن ﻧﻪﻓﻪوﺗ‪‬ﻦ و ﭼﻪﻧﺪهھﺎ‬ ‫ﻛﯚﭘﯽ ﻟ‪ ‬ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ و‪‬ﻨﻪی دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﮔ‪‬ﮕﺎﯾﻪﻛﻪ ﺗﺎوهﻛﻮ و‪‬ﻨﻪی زۆر ﻟﻪ ﺧﯚ ﺑﮕﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪوه و‪‬ﻨﻪی ﺗﺮ ﺑ‪‬ﺠﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻮاﻟﯿﺘﯽ ﻧﺰﻣﺘﺮه‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻗﻪﺑﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆر ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ھﻪ‪‬ﮕﺮﺗﻨﯽ‪.‬‬

‫ﻟﻪدوای ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨ‪‬ﻜﯽ ﮔﻪوره ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ‪ Agile Web Solutions‬ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی‪1Password‬‬ ‫ی ﻧﻮ‪‬ﯽ ﺑ‪‬وﻛﺮدهوه ﻛﻪ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﭬ‪‬ﺮژﻧﯽ ‪ 1Password 2.9.8‬ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﻪ‪.‬‬

‫ﻟﻪﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا‬ ‫و‪‬ﻨﻪ دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆرﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﺑﻪرهوﭘ‪‬ﺸﭽﻮوﻧﯽ ﮔﻪردووﻧﻨﺎﺳﯽ و ﺋﻪﺳﺘ‪‬ﺮهﻧﺎﺳﯿﺪا‪،‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﻣﺎﻧﮕﻪ دهﺳﺘﻜﺮدهﻛﺎﻧﯿﺶ ھﻪر و‪‬ﻨﻪی‬ ‫دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯽ دهﮔﺮن و ﺋ‪‬ﻤﻪی ﻣﺮۆﭬﯿﺎن ﺑﻪ و‪‬ﻨﻪی ﮔﻪردون‬ ‫و ﺋﻪﺳﺘ‪‬ﺮهﻛﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮدووه‪ ،‬ﺑ‪‬ﺠﮕﻪ ﻟﻪوهش ﻟﻪ‬ ‫ﺑﻮاری ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﺪا ﺗﻮاﻧﯿﻮ‪‬ﺘﯽ زۆر ﺑﻪرﺑﻪﺳﺖ ﺑﺸﻜ‪‬ﻨ‪‬ﺖ و‬ ‫ﺷﯿﻜﺎره ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘ‪ ‬ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪر‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ھﻪﻣﻮو ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن و ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر‬ ‫و ﺋﺎﻣ‪‬ﺮه ﺋﻪﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ و‪‬ﻨﻪی‬ ‫دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯽ دهﺑﻪﺳﺘﻦ‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ھﻪر ﭼﯿﯿﻪك ﻟﻪ‬ ‫ﺷﺎﺷﻪی ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪرهﻛﻪ دهرﺑﻜﻪو‪‬ﺖ ﺋﻪوا ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻪﺧﺸﻪﻛﺎﻧﯽ و‪‬ﻨﻪ دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﺷﭭﺎن ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﻣﯿﺴﺮی‬

‫ﺋﻪم ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪ ﺧﻮاﺳﺘ‪‬ﻜﯽ زۆری ﻟﻪﺳﻪره‪ ،‬ﻛﺎرهﻛﻪﺷﯽ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ داﻧﺎﻧﯽ ﭘﺎﺳﯚردی زۆرﺑﻪی‬ ‫و‪‬ﺐ ﺳﺎﯾﺖ و ﺋﯿﻤﻪﯾ‪‬ﻪﻛﺎﻧﺖ ﻟﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﻪدا‪ ،‬دوای ﺋﻪوهش ﭘﺎﺳﯚرد‪‬ﻚ ﺑﯚ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﻪ دادهﻧ‪‬ﺖ‬ ‫ﺑﻪ داﻏ‪ ‬ﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭘﺎﺳﯚردی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﻪ ﺋﻪوا ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﺪا ھﻪﻣﻮو ﭘﺎﺳﯚردهﻛﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﯚ داﻏ‪ ‬دهﻛﺎت‪ ،‬واﺗﻪ ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ﻟ‪‬ﺪاﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﭘﺎﺳﯚرد‪‬ﻚ ﺑﯚ ﺋﯿﻤﻪﯾ‪ ‬و ﭘ‪‬ﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﻪك ﭘﺎﺳﯚرد داﻏ‪ ‬دهﻛﻪﯾﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﭘ‪‬ۆﮔﺮاﻣﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻣﻮو‬ ‫»‪«Firefox‬‬ ‫ﺑﺮاوﺳﻪرهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫و»‪ «Camino‬و »‪«OmniWeb‬‬ ‫و»‪«Safari‬دا ﻛﺎردهﻛﺎت‪ .‬ﺋﻪم‬ ‫ﭬ‪‬ﺮژﻧﻪﻛﻪی‬ ‫ﻟﻪﭼﺎو‬ ‫ﭬ‪‬ﺮژﻧﻪی‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﻮودا ‪ 23‬ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺗ‪‬ﺪا‬ ‫ﻛﺮاوه ﻟﻪ رووی ﭼـﺎﻛﺴﺎزی ﻛﺮدن‬ ‫ﻟﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﻪ و ﻣﯿﻨﯿﯚی‬ ‫ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﻪدا‪.‬‬

‫ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﭘﺎﺳﯚرد‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪67‬‬

‫ﺋﺎی ﺗﯽ‬

‫و‪‬ـﻨـﻪ دﯾـﺠـﯿـﺘـﺎ‪‬ـﯿـﯿـﻪﻛـﺎن‬ ‫ﮔﯚڕﯾﻨﯽ زۆری ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣ‪‬ﻜﯽ دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯽ‪ ،‬زۆر ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯽ ﺑﻪرزی ﻟ‪‬ﻜﻪوﺗﯚﺗﻪوه‪ ،‬ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯿﺶ ﻟﻪو‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﺎﻧﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ و‪‬ﻨﻪﯾﯽ دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯽ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮ‪‬ﺘﯽ زۆر ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮواﻧﻪ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯽ و‪‬ﻨﻪﻛﺎن و ﺋﻪرﺷﯿﻔ‪‬ﻜﯽ ﺑﻪھ‪‬ﺰ‬ ‫ﺑﯚ و‪‬ﻨﻪﻛﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺑ‪‬ﺠﮕﻪ ﻟﻪوهی ﺑﻪھﯚﯾﻪوه ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﭘ‪ ‬دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪ رووی ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯽ‬ ‫و ﺑﻮاری ھﻪوا‪‬ﮕﺮﯾﯿﻪوه‪ ،‬ﺑ‪‬ﺠﮕﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻮاﻧﺎی ﮔﻮﻧﺠﺎﻧﺪﻧﯽ و‪‬ﻨﻪﻛﺎن ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﺷﻮ‪‬ﻦ و ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪﺷﺪا زۆر‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﻪﺟ‪‬ﮫ‪‬ﺸﺘﻮوه ﻛﻪ رهﻧﮕﻪ ﺑﻪھﯚﯾﻪوه ﻛ‪‬ﺸﻪی ﮔﻪورهی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﯾﻪﺗﯽ ﻟ‪‬ﻜﻪوﺗﺒ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﺋﺎﺳﺎن و ﺧ‪‬ﺮا و ﻛﯚﭘﯿﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺳﺎن‪ ،‬ﯾﻪﻛ‪‬ﻜﯽ ﺗﺮه ﻟﻪو ھﯚﻛﺎراﻧﻪی ﻛﻪ‬ ‫ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﺑﻮاری رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪری داوه‪ ،‬ﺳﻮود ﻟﻪ و‪‬ﻨﻪ‬ ‫وهرﮔﺮ‪‬ﺖ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ‪.‬‬ ‫و‪‬ﻨﻪی دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﺑﻪو و‪‬ﻨﺎﻧﻪ دهوﺗﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣ‪‬ﻜﯽ دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﺑﻪرھﻪم د‪‬ﺖ و ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ ﯾﻪﻛﻪی ﭘ‪‬ﻜﮫ‪‬ﻨﻪرﯾﺸﯽ‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﯿﻜﺴ‪ ‬ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫‪66‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﺑﭽﻮوك و ھﻪ‪‬ﮕﺮی ﯾﻪك رهﻧﮕﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوه و‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﻪوه ﺑﻪﺳﺘﻨﯽ ھﻪﻣﻮو ﭘﯿﻜﺴ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯿﺶ و‪‬ﻨﻪﯾﻪﻛﯽ‬ ‫دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯿﻤﺎن دهﺳﺖ دهﻛﻪو‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﯿﻜﺴ‪‬‬ ‫ﺋﻪو ﯾﻪﻛﻪ ﺑﭽﻮﻛﻪﯾﻪ ﻛﻪ و‪‬ﻨﻪی دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﻚ دهھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‬ ‫و ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ زۆری ژﻣﺎرهی رهﻧﮕﻪﻛﺎن دهﮔﯚڕ‪‬ﺖ‪ ،‬ھﻪر‬ ‫ﭘﯿﻜﺴ‪‬ﻚ ﭼﻪﻧﺪ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ دﯾﺠﯿﺘﺎ‪‬ﯽ دهﯾﻨﻮ‪‬ﻨﻦ‪،‬‬ ‫ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا دهﺑ‪‬ﺘﻪ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺑﻪ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺑﯚ‬

‫ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ژﻣﺎرهﯾﯽ دهﯾﯽ‪ ،‬زۆری ژﻣﺎرهی ﭘﯿﻜﺴ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﺑﻪرزی ﻛﻮاﻟﯿﺘﯽ و‪‬ﻨﻪﻛﻪ ﭘﯿﺸﺎن دهدات‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺎی ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدﻧﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆرﺗﺮی ﭘﯿﻜﺴ‪‬ﻪ‪،‬‬ ‫ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﻛﺎﻣ‪‬ﺮاﯾﯿﻪك ژﻣﺎرهی ﭘﯿﻜﺴ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫زۆرﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوا و‪‬ﻨﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ دهﮔﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫زۆرﺗﺮﯾﺶ و‪‬ﻨﻪﻛﻪﯾﺎن دروﺳﺘﻜﺮد دهﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ‬ ‫رووﺑﻪری رهﻧﮓ ﺑﻨﻮ‪‬ﻨﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪو ژﻣﺎرهﯾﻪش ﻛﻪ ﭘﯿﻜﺴ‪‬ﻪﻛﻪ‬ ‫دهﻧﻮ‪‬ﻨ‪‬ﺖ دهﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﻮﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﮕﯚڕ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪم ﮔﯚڕﯾﻨﺎﻧﻪش دهﺑ‪‬ﺘﻪ ھﯚی ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﮔﺸﺘﯽ‬

‫ﺋﻪﻣﺮﯾﺘﺴﺎر‪ ،‬ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن‪ :‬ﻛﭽﻪ‬ ‫ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻛﺎر‪‬ﻜﯽ ﻛﯚﻟ‪‬ﮋ ﻟﻪﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪﺷ‪‬ﻮهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾﯚﮔﺎدا ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻟﻪ ﻓ‪‬ﺴﺘﯿﭭﺎ‪‬ﯽ‬ ‫ﯾﺎرﯾﯿﻪ وهرزﺷﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‪.‬‬

‫ﯽ‬ ‫ﺑﯚ‬ ‫ﯽ‬ ‫ﯽ‬ ‫(‪.‬‬

‫ﻧﻮرﻣﺒ‪‬ﺮگ‪ ،‬ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ‪:‬‬ ‫ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ‪ ٢٩٠٠‬ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ‬ ‫ﻟﻪ ‪ ١٢٤‬دهو‪‬ﻪت ﻟﻪﭘ‪‬ﺸﺎﻧﮕﺎی‬ ‫)ﺑﺎﯾﯚﻓﺎك( ﺑﯚ ﺧﻮاردهﻣﻪﻧﯽ‬ ‫ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ‪ ١٩‬ﺗﺎ ‪٢٢‬ی‬ ‫ﺷﻮﺑﺎت‪.‬‬

‫ﺗﯚﻛﯿﯚ‪ ،‬ژاﭘﯚن‪) :‬ﭘ‪‬ﺸﺎﻧﮕﺎی دﯾﻨﺎﺳﯚرهﻛﺎن‬ ‫ﻟﻪ ﺗﯚﻛﯿﯚ ﻛﺎروﻧﻮﭼﯽ( وهك رﯾﻜﻼﻣ‪‬ﻚ ﺑﯚ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺎﻧﮕﺎی )دﯾﻨﺎﺳﯚرهﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚﻧﺪواﻧﺎ( ﻛﻪ ﻟﻪ‬ ‫‪١٤‬ی ﺋﺎداردا ﺳﺎزدهﻛﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪69‬‬

‫ﺑﻪرﻟﯿﻦ‪ ،‬ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ‪) :‬ﻟﻪﭼﻪﭘﻪوه ﺑﯚ‬ ‫راﺳﺖ( ﺋﻪﻛﺘﻪری ﺋﯿﺘﺎ‪‬ﯽ ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ ﺑﻮد‬ ‫ﺳﭙﻨﺴﻪرو ﺋﻪﻛﺘﻪری ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯽ رﯾﻚ ﻛﺎﭬﺎﻧﯿﺎنو‬ ‫ﺧﺎﻧﻤﻪ ﺋﻪﻛﺘﻪری ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯽ ﻧﯚرا ﭼﯿﺮﻧﻪرو‬ ‫ﺋﻪﻛﺘﻪری ﺋﯿﺘﺎ‪‬ﯽ ﻓﺮاﻧﻜﯚ ﻧﯿﺮۆ ﻟﻪﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪﯾﺎن )ﻛﻮﺷﺘﻦ ﺋﻪرﻛﻤﻪ‪،‬‬ ‫ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﻪﻛﻪم(‪.‬‬

‫ﻓــﯚﺗـــﯚ‬ ‫ﺳﺘــﯚری‬

‫ﺳﺪﻧﯽ‪ ،‬ﺋﻮﺳﺘﺮاﻟﯿﺎ‪ :‬ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫راھﯿﺒﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪرﺳﺘﮕﺎی ﺷﺎووﻟﯿﻦ ﺑﯚ‬ ‫ھﻮﻧﻪری ﺟﻪﻧﮕﯽ ﭼﯿﻨﯽو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﺎﻧﯚی ژﯾﻨﮕﮋو ﺑﯚ ﮔﯚراﻧﯽو ﺳﻪﻣﺎی ﭼﯿﻨﯽ‬ ‫ﻟﻪﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮدﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚﯾﯽ )ﺑﺎی ﺷﺎووﻟﯿﻦ(‪.‬‬

‫ﺋﯚرورو‪ ،‬ﺑﯚﻟﯿﭭﯿﺎ‪ :‬ﺳﻪﻣﺎﻛﻪر‪‬ﻚ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ﺳﻪﻣﺎی )ﺋﻪﻧﻜﺎﯾﯿﻪﻛﺎن‪ ،‬ﻛﻮڕاﻧﯽ ﺧﯚر( ﻟﻪﻣﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻪرﻧﻪﭬﺎ‪‬ﯽ ﺋﯚرورو ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﯾﻮﻧﺴﻜﯚ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﯿﺮاﺗ‪‬ﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ ﻧﺎﺳﺮاوه‪.‬‬

‫‪68‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﭘﺎ‪‬ﻪواﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهرهوهدا ﺑﻪﺷﺪارﯾﺎن‬ ‫ﻛﺮدووه ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻛﻪﻣﻮﻛﻮڕﯾﺶ ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﮔﻪﺷﺒﯿﻨﻢ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﭽﺎن ﻟﻪ ﺳﻪرﺟﻪم‬ ‫ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ‬ ‫وهرزﺷﯽ ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎن دهدهن؟‬ ‫ـ ﺳﺴﺘﯿﯿﻪك دهﺑﯿﻨﺮ‪‬ﺖ ﻟﻪ وهرزﺷﯽ ﻛﭽﺎن و‬ ‫ژﻧﺎن ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﻟ‪‬ﺮهدا دهﺑ‪‬ﺖ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕﻪی‬ ‫ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚ‪‬ﯚﻣﭙﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫رۆ‪‬ﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﺑﺒﯿﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬دهﺑ‪‬ﺖ ﻓﺎﻛﺘﻪر‪‬ﻚ ﺑﻦ‬ ‫ﺑﯚ ﻟ‪‬ﻜﯚ‪‬ﯿﻨﻪوه ﻟﻪم ﺳﺴﺘﯿﯿﻪی ﻛﻪ ﺑﻪ وهرزﺷﯽ‬ ‫ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎﻧﻪوه دﯾﺎره‪ .‬ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪ ﺳﻪرداﻧﯽ‬ ‫ﯾﺎﻧﻪﻛﺎن و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎراﻧﯽ‬ ‫ﺗﯿﭙﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﭽﺎن ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﺪا و ﺳﺎزداﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﻤﯿﻨﺎر و ﺑﺎﻧﮕﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎن ﺑﯚ ﻟ‪‬ﻜﯚ‪‬ﯿﻨﻪوه‬ ‫ﻟﻪو ﺑﺎرهﯾﻪوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪداﺧﻪوه ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ ﻧﻪﻛﺮاوه‪ ،‬ھﯿﻮادارم ﻟﻪ ﺋﺎﯾﻨﺪهدا ﺋﻪم ﺟﯚره‬ ‫ﻛﺎراﻧﻪ ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ وهرزﺷﯽ ﻛﭽﺎن‬ ‫و ژﻧﺎن‪ ،‬ھﻪروهك ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺪار‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﯿﭙﻪ وهرزﺷﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺗﯿﭙﯽ‬ ‫ﻛﭽﺎن ﻛﯚﺑﺒﻨﻪوه و ﻛﻪﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺰاﻧﻦ و‬ ‫ﭼﺎرهﺳﻪرﯾﺎن ﺑﻜﻪن‪.‬‬ ‫ھﻪروهك ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی راﺳﺘﻪوﺧﯚ ھﻪﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕﻪی ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚ‪‬ﯚﻣﭙﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎدا‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣ‪‬ﻚ داﺑﻨ‪‬ﻦ‬ ‫ﺑﯚ ﮔﻪﺷﻪﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﺗﯿﭙﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﭽﺎن ﺑﻪ‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھﯚڵ و ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﺎی وهرزﺷﯽ ﻛﻪ‬ ‫ھﻪﻣﻮو ﭘ‪‬ﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗ‪‬ﺪاﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚ‪‬ﯚﻣﭙﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎوﻛﺎری‬ ‫وهرزﺷﯽ ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎن دهﻛﺎت؟‬ ‫ـ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرزارهﻛﯽ و ﻟﻪ‬ ‫راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪردهوام ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪی ﺋﻪوه‬ ‫دهﻛﻪن ﻛﻪ ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن داوه ﺑﻪ وهرزﺷﯽ ﻛﭽﺎن و‬ ‫ژﻧﺎن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪ ﻛﺮدار ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘ‪‬ﻨﺎدهن‪ .‬ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ دراوه ﺑﻪ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪ ،‬ﺋﻪوهی ﺑﯚ‬ ‫ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪ ‬دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﻧﯿﻮ ﺋﻪوهﻧﺪهی ﺋﻪو‬ ‫ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﺶ‪ ،‬ﺋﻪﮔﻪر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﺪهن ﺑﻪ وهرزﺷﯽ‬ ‫ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎن‪ ،‬ﺋﻪوا د‪‬ﻨﯿﺎم ﻛﻪ وهرزﺷﯽ ﻛﭽﺎن‬ ‫و ژﻧﺎن زۆر ﭘ‪‬ﺶ دهﻛﻪو‪‬ﺖ‪ ،‬وهرزﺷﯽ ﻛﭽﺎن‬ ‫و ژﻧﺎن رووﯾﻪﻛﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ و‪‬ﺗﻪﻛﻪ‪،‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘ‪ ‬ﺑﺪر‪‬ﺖ و ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﻛﻪﻣﺘﺮ ﻧﻪﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺑﯿﺮ ﻟﻪوهﻧﻪﻛﺮاوهﺗﻪ ﻛﻪ ﻛﺎد‪‬ﺮ‪‬ﻜﯽ ژن‬ ‫ﺑﻨ‪‬ﺮﻧﻪ دهرهوهی و‪‬ت ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻪﺷﺪاری‬

‫ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ راھ‪‬ﻨﺎن و ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯿﺪا ﺑﻜﺎت‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﯿﺎو ﺑﻪﺷﺪاری ﺧﻮل دهﻛﻪن‬ ‫ﻟﻪ دهرهوهی و‪‬ت‪ .‬زﯾﺎﺗﺮ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚ‪‬ﯚﻣﭙﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪﻣﺘﻪرﺧﻪﻣﻦ‪ ،‬ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺑﯿﺮ ﻟﻪوه‬ ‫ﻧﻪﻛﺮاوهﺗﻪوه ﻛﻪ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ‬ ‫ژﻧﺎن داﺑﻤﻪزر‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ھﻪوڵ ﺑﺪر‪‬ﺖ ژﻣﺎرهی ژﻧﺎن ﻟﻪ‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪ وهرزﺷﯿﯿﻪﻛﺎن و ﻟﻪ ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﺗﻪﻧﻔﯿﺰی‬ ‫زﯾﺎدﺑﻜﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪداﺧﻪوه ﻟﻪو ﺷﻮ‪‬ﻨﺎﻧﻪدا ﻟﻪ‬ ‫ﺑﺎﺗﯽ ژﻣﺎرهی ژﻧﺎن زﯾﺎد ﺑﻜﺎت ﻛﻪﻣﺪهﺑ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪ ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﻪواو ھﻪﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان وهزارهﺗﯽ ﭘﻪروهرده و ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ‪ ‬و‬ ‫وهزارهﺗﯽ وهرزش و ﻻوان و ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﯚ‪‬ﯚﻣﭙﯽ‬ ‫و ﺳﻪرﺟﻪم داﻣﻪزراوه وهرزﺷﯿﯿﻪﻛﺎن ﺗﻪﺑﺎﺑﻦ ﺑﯚ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺨﺴﺘﻨﯽ وهرزش‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾﺎ ﯾﺎﻧﻪی )ﺋﻪﻓﺮۆد‪‬ﺖ( ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﯚ ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎن؟‬ ‫ـ ﺋ‪‬ﻤﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺧﯚﻣﺎن ھﻪ‪‬ﺒﺴﻪﻧﮕ‪‬ﻨﯿﻦ ﯾﺎﻧﻪی‬ ‫)ﺋﻪﻓﺮۆد‪‬ﺖ( ﻟﻪ ‪ ٢٠٠٨/١/١٦‬رهزاﻣﻪﻧﺪی‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر دراوهو دوای ﭼﻮار ﻣﺎﻧﮓ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫رهﺳﻤﯽ داﻣﻪزراوه ﻟﻪ ‪ ٢٠٠٨/٦/٧‬ﺋ‪‬ﻤﻪ‬ ‫دهﺳﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوه و ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ‬ ‫ﻛﺮد ﻟﻪ ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﮕﺎ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﺋﻪوهی‬ ‫ﺑﯿﺎﻧﮫ‪‬ﻨﯿﻨﻪ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪﻣﺎﻧﻪوه‪ ،‬وهﻛﻮ ھﻪﻧﮕﺎوی ﯾﻪﻛﻪم‬ ‫ھﻪﻧﮕﺎوی ﺑﺎﺷﻤﺎن ﻧﺎوه‪ ،‬ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺗﯿﭙﻤﺎن ھﻪﯾﻪ‬ ‫وهﻛﻮ ﺗﯿﭙﻪﻛﺎﻧﯽ )ﺑﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑﺎﺳﻜﻪ‪ ،‬ﺗﯚﭘﯽ دهﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺷﻪﺗﺮهﻧﺞ‪ ،‬ﻣﻪﻟﻪواﻧﯽ‪ ،‬ﺷﻤﺸ‪‬ﺮﺑﺎزی‪ ،‬ﺳﻪرﻣ‪‬ﺰ‪،‬‬ ‫ﺟﻮﻣﻨﺎﺳﺘﯿﻚ( ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺗﺎزه ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﺸﺘﻮوان‪،‬‬ ‫دﯾﺎره ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆرﯾﺎن دهو‪‬ﺖ ﺑﯚ ﭘ‪‬ﮕﻪﯾﺎﻧﺪن‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯿﯿﺎﻧﻪ ﻓ‪‬ﺮﺑﻜﺮ‪‬ﺖ و‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻤﺎن ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ وهرزﺷﯽ ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎن‬ ‫ﮔﻪﺷﻪ ﺑﻜﺎت و ﺑﻪرهوﭘ‪‬ﺸﻪوه ﺑﭽ‪‬ﺖ و ﻟﻪ ھﻪو‪‬ﯽ‬ ‫ﺑﻪردهواﻣﺪاﯾﻦ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺗﯿﭙﻪﻛﺎﻧﻤﺎن‬ ‫ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻜﺎت ﻟﻪ ﭘﺎ‪‬ﻪواﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺋ‪‬ﻤﻪ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ دهﺳﺘﻤﺎﻧﻜﺮدووه ﺑﻪ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪو‬ ‫ﺗﯿﭙﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺪا ﻧﻪﻣﺎون ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت‬ ‫ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﺪا و ﻟﻪ ﭘﺎ‪‬ﻪواﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا و ﻟﻪ‬ ‫ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﺗﺎﻛﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪﺷﺪاری ﭘﺎ‪‬ﻪواﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻤﺎن‬ ‫ﻛﺮدووه و ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎن ﺑﻪدهﺳﺘﮫ‪‬ﻨﺎوه ﻟﻪ‬ ‫ﺋ‪‬ﺴﺘﺎدا ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻤﺎن ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻤﺎن ﺋﻪو ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﺎﻧﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهﯾﻪ‬ ‫ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎن ﭘ‪‬ﺒﮕﻪﯾﻪﻧﯿﻦ و ﭘﻪﻧﺎ ﻧﻪﺑﻪﯾﻨﻪ ﺑﻪر‬ ‫ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ھﯿﻮادارﯾﻦ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﺶ ﺑﻪو ﺷ‪‬ﻮازه ﺑﯿﺮﺑﻜﻪﻧﻪوه‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺳﺎﻣﺎن ﻋﺎرف‬

‫ﮐﻪژاڵ ﻟﻪ ﭼﺎدرﮔﻪی دﯾﺪهواﻧﯿﺪا‬

‫ﻟﻪ ﺧﻮﻟ‪‬ﮑﯽ ﺑﺎﻟﻪدا‬

‫ﮐﻪژاڵ ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﺪا‬ ‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪71‬‬

‫وهرزش‬

‫ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ وهرزﺷﯽ ژﻧﺎن ﻧﺎدر‪‬ﺖ‬

‫ﻟﻪ ھﻪﺷﺘﺎﻛﺎﻧﻪوه دهﺳﺘﯿﻜﺮدووه ﺑﻪ وهرزش و ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪی وهرزﺷﯽ ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ )ﺑﺎﻟﻪ‪ ،‬ﮔﯚڕهﭘﺎن و ﻣﻪﯾﺪان‪،‬‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧﺸﻜﺎﻧﺪن(ی ﻛﺮدووه‪ .‬ﺳﻪرۆﻛﯽ ﯾﺎﻧﻪی )ﺋﻪﻓﺮۆد‪‬ﺖ(ه ﻛﻪ ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ژﻧﺎﻧﻪ‪ .‬ﻟﻪم دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪدا ﻛﻪژا‪‬ﯽ‬ ‫ﻛﺎﻛﻪﺣﻪﻣﻪ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ وهزرﺷﯽ ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ و راﺑﻮردوودا دهدو‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ رهوﺷﯽ‬ ‫وهزرﺷﯽ ﻛﭽﺎن و ژﻧﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﭼﯚن دهﺑﯿﻨﯿﺖ؟‬ ‫ـ ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪراورد‪‬ﻚ ﺑﻜﻪﯾﻦ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان وهرزﺷﯽ‬ ‫ﺟﺎران و وهرزﺷﯽ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎدا‪ ،‬ﺋﻪوا دهﺑﯿﻨﯿﻦ‬ ‫ﻛﻪ وهرزﺷﯽ ژﻧﺎن ﻟﻪ ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﺪاﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﻣﺎوهﯾﻪﻛﻪ ﺧﻪرﯾﻜﻪ وهزرﺷﯽ ژﻧﺎن ﺑﻪرهو‬ ‫ﺳﺴﺘﯽ دهڕوات و زۆرﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘ‪ ‬ﻧﺎدر‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺷﺎری ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬دﯾﺎره ﺋﻪﻣﻪش‬ ‫ھﯚﻛﺎری ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ‪ ،‬وهك ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ھﯚ‪‬ﯽ داﺧﺮاوی ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ژﻧﺎن و ﻛﭽﺎن‪.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ھﯚﻛﺎری ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوه‪ ،‬ﺋﻪم‬ ‫‪70‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫دوو ھﯚﻛﺎره ﻛ‪‬ﺸﻪی ﺳﻪرهﻛﯿﻦ ﻟﻪﻧﺎو ﺳﻪرﺟﻪم‬ ‫ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺪا‪ .‬ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪم‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﺎﻧﻪ ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﻟﻪو ﺑ‪‬واﯾﻪدام ﻛﻪ‬ ‫وهزرﺷﯽ ﻛﭽﺎن ﮔﻪﺷﻪدهﻛﺎت و ﭘ‪‬ﺸﺪهﻛﻪو‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺋ‪‬ﻤﻪ زۆرﻛﺎت ﭘ‪‬ﺸﻨﯿﺎزﻣﺎن ﻛﺮدووه و ھﻪو‪‬ﯽ‬ ‫زۆرﻣﺎن داوه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺗﺎﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﺷﺘ‪‬ﻚ ﻟﻪو‬ ‫ﺑﺎرهﯾﻪوه ﻧﻪﻛﺮاوه‪.‬‬ ‫ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﭽﺎن ﻟﻪ وهرزﺷﺪا ﻟﻪ چ‬ ‫ﺋﺎﺳﺘ‪‬ﻜﺪاﯾﻪ؟‬ ‫ـ ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪرﭼﺎون و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ‬ ‫ﻛﭻ ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ﺋﺎﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی‬ ‫ﻋﯿﺮاق‪ ،‬ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش وهﻛﻮ ﻣ‪‬ﮋووﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪوره‬

‫ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻗﻪ‪‬ﻪم دهدر‪‬ﺖ‪ ،‬دﯾﺎره ﺋﻪوهش‬ ‫ﺳﻪروهرﯾﯿﻪﻛﻪ ﻛﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ‬ ‫ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﻛﻮرد ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻮون‪.‬‬ ‫ﺟﺎران ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪ ﻛﻮرداﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﺑﻮون ﺑﻪ ﭘﻪﻧﺠﻪی‬ ‫دهﺳﺖ دهژﻣ‪‬ﺮدران‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻟﻪ زۆرﺑﻪی‬ ‫ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وهﻛﻮ )ﮔﯚڕهﭘﺎن و ﻣﻪﯾﺪان‪،‬‬ ‫ﺷﻪﺗﺮهﻧﺞ‪ ،‬ﭘﺎﺳﻜﯿﻠﺴﻮاری‪ ،‬ﺑﺎﺳﻜﻪ‪ ،‬ﺗﯚﭘﯽ‬ ‫دهﺳﺖ‪ ،‬ﻓﻮﺗﺴﺎڵ‪ ،‬ﻣﻪﻟﻪواﻧﯽ‪ ،‬ﻛﺎراﺗﯽ( ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردی زۆرﺑﺎﺷﻤﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی‬ ‫ﻋﯿﺮاق‪ .‬ﻟﻪم ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎ‪‬ﻪی دواﯾﯿﺪا دهﺗﻮاﻧﻢ‬ ‫ﺑ‪‬ﻢ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﭽﺎن ﺑﻪرهوﭘ‪‬ﺶ ﭼﻮوه و ﻟﻪ‬

‫ﺷﺎژﻧ‪‬ﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﯾﻪ‬ ‫ﭬﯿﻜﺘﯚرﯾﺎ ﺋﺎزارﯾﻨﻜﺎی دووهﻣﯽ رﯾﺰﺑﻪﻧﺪی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ ﭘﺎ‪‬ﻪواﻧ‪‬ﺘﯽ ﻣﻪﻣﻔﯿﺴﯽ ﻧ‪‬ﻮدهو‪‬ﻪﺗﯽ‪-‬‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺧﯚی دهﺳﺘﻪﺑﻪر ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﭘﺎش‬ ‫ﺋﻪوهی ﻟﻪﻛﺎرۆﻟﯿﻦ ﻓﯚزﻧﯿﺎﻛﯽ داﻧﯿﻤﺎرﻛﯽ‬ ‫ﺑﺮدهوه و ﺑﻮو ﺑﻪ ﭘﺎ‪‬ﻪوان ﻟﻪ ﺧﻮﻟ‪‬ﻜﺪاو‬ ‫ﻛﯚی ﺧﻪ‪‬ﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ‪١,٢٢‬ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻره‪.‬‬ ‫ﺟ‪‬ﯽ ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوش ﺋﺎزارﯾﻨﻜﺎی‬ ‫‪ ١٩‬ﺳﺎڵ ﺗﻮاﻧﯽ ﺧﻮﻟﯿﺒﺮﯾﺴﺒﺎﯾﻨﯽ ﻓﻪرهﻧﺴﯽ‬ ‫ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﯾﺎری‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﻟﻪ ﻣﺎرﯾﯚن ﺑﺎرﺗﯚﻟﯽ ﺑﺮدهوه‪.‬‬ ‫ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﺋﺎزارﯾﻨﻜﺎی ﺑﻪو ﺋﺎﺳﺘﻪو ﺋﻪو‬ ‫ﺟﻮاﻧﯿﯿﻪی ھﻪﯾﻪﺗﯽ ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ ﺷﺎژﻧﯽ ﻧﻮ‪‬ﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺗ‪‬ﻨﺴﯽ ﺳﻪرزهوی و ﺟ‪‬ﮕﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺎراﭘﯚﭬﺎ ﻟﻪق ﺑﻜﺎت‪.‬‬

‫ﻣﯿﺴﯽ ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﺎرﻛﯚ ﻣﺎرﯾﻨﯽ ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﻧﺎﺳﺮاوه‬ ‫ﺑﻪ ﻣﯿﺴﯽ ﻧﻮێ ﯾﺎﺧﻮد ﻣﯿﺴﯽ‬ ‫ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﯾﺎﻧﻪی ﭘﺮوﺳﯿﺎ‬ ‫ﻣﻮﻧﺸﻨﮕﻼدﺑﺎﺧﯽ ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯽ دهﺧﻮاز‪‬ﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻟﻪ رﯾﺰی ﯾﺎﻧﻪی رﯾﺎڵ ﻣﻪدرﯾﺪی‬ ‫ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺪا ﯾﺎری ﺑﻜﺎت‪ .‬ﻣﺎرﻛﯚ ﻣﺎرﯾﻨﯽ‬ ‫ﺗﻪﻣﻪن ‪ ١٩‬ﺳﺎڵ ﻟﻪم وهرزهدا ﺋﺎﺳﺘ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪش ﻛﺮد ﻟﻪ ﺑﻮﻧﺪﯾﺲ ﻟﯿﮕﺎ‪،‬‬ ‫ﺋﻪﻣﻪش وای ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﭽ‪‬ﺘﻪ رﯾﺰی‬ ‫ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی‬ ‫ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎوه‪ .‬ﻣﺎرﯾﻦ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوهﻧﺪ و‬ ‫دهﺳﺘﻪ راﺳﺘﺪا ﯾﺎری دهﻛﺎت ﻧﺎزﻧﺎوی‬ ‫)ﻣﯿﺴﯽ ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯽ( ﭘ‪‬ﺒﻪﺧﺸﺮاوه ﺑﻪھﯚی‬ ‫ﺋﻪوهی ﻛﻪ زۆر ﻟﻪ ﻣﯿﺴﯽ دهﭼ‪‬ﺖ ﻟﻪ‬ ‫ﺷ‪‬ﻮهو ﺋﺎﺳﺘﯽ ﯾﺎری ﻛﺮﻧﺪا‪.‬‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪73‬‬

‫وهرزش‬

‫ﻛ‪ ‬دهﻛﺮ‪‬ﺘﻪ راھ‪‬ﻨﻪری ﻋﯿﺮاق؟‬ ‫ﻧﺎﺟﺢ ﺣﻪﻣﻮد ﺟ‪‬ﮕﺮی ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪‬ﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهدا‬ ‫ﻛﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟﻪ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚداﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر‬ ‫ﻓﺎﯾﻠﯽ ‪ ١٧‬راھ‪‬ﻨﻪری ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑﯚ دﯾﺎری ﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﮔﻮﻧﺠﺎوﺗﺮﯾﻦ راھ‪‬ﻨﻪر ﻟﻪﻧ‪‬ﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﮔﻮﻧﺠﺎو‬ ‫ﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ راﺑﻪراﯾﻪﺗﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق‬ ‫ﻟﻪ ﭘﺎ‪‬ﻪواﻧ‪‬ﺘﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﻛﯿﺸﻮهرهﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﻛﻪ ﺑ‪‬ﯾﺎره‬ ‫ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺣﻮزهﯾﺮاﻧﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺑﻪڕ‪‬ﻮه ﺑﭽ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﺟﺢ ﺣﻪﻣﻮد ﺋﻪوهﺷﯽ رووﻧﻜﺮدهوه ﻛﻪ »ﻟﻪ‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا‬ ‫ﺑﻪڕ‪‬ﻮهدهﭼ‪‬ﺖ ﺑﻪ ﭼ‪‬و ﭘ‪‬ی ﺑﺎس ﻟﻪ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫راھ‪‬ﻨﻪر‪‬ﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ راھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪو ﭘﺎ‪‬ﻪواﻧ‪‬ﺘﯿﯿﻪدا ﻛﻪ ﻟﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﺎ ﺑﻪڕ‪‬ﻮه دهﭼ‪‬ﺖ‪ .‬راھ‪‬ﻨﻪره‬ ‫ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻮون ﻟﻪ »ﺟﯚز‪‬ﻒ ھﯿﺴﺒﯿﺮ‬ ‫ﮔﺮ‪ ،‬ﺋﻪﻟﻔﺮﯾﺪ رﯾﺪهل‪-‬ﻧﻪﻣﺴﺎ‪ ،‬ﺟﻮﺳﯽ روﻣﺎو‪-‬‬ ‫ﭘﺮﺗﻮﮔﺎل‪ ،‬ﺳ‪‬ﺮﺟﯚ ﻓﺎرﯾﺲ‪-‬ﺑﻪڕازﯾﻞ‪ ،‬ﯾﻮﺳﻒ‬

‫ﺧﻮﺟﺎ‪-‬ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎ‪ ،‬ھﻨﺮﯾﻚ ﻛﺎﺳﺒﺮﺟﺎك‪-‬ﭘﯚﻟﻨﺪا‪،‬‬ ‫ﻛﻼوس ﻣﻮﻟﻪرو ﺋﺎرﻧﺲ ﻟﯿﺪۆ دروب‪-‬ﺋﻪ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎ‪ ،‬ﺑﯿﺘﻪر‬ ‫واﯾﺖ‪-‬ﺋﯿﻨﮕﻠﺘﻪرا‪ ،‬ﺋﺎدﯾﻤﻮس و ﺟﺎك ﺳﺎﻧﺘﯿﻨﯽ‪-‬‬ ‫ﻓﻪرهﻧﺴﺎ‪ ،‬ﺟﻪﻣﺎﻟﻪدﯾﻦ ﻣﻮﺳﻮﻓﯿﺘﺶ و‬ ‫ﺟﻪﻣﺎل ﺣﺎﺟﯽ‪-‬ﺑﯚﺳﻨﻪ‪ ،‬داراﺟﻮ‬ ‫ﻣﯿﺮ و ﺋﻮ ﻛﻮﻛﺎ‪-‬ﯾﯚﮔﺴﻼﻓﯿﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻮﺧﯿﻦ‪-‬روﺳﯿﺎ‪،‬‬ ‫ﺋﻮﻟﯿﮓ‬ ‫ﺟﻪﻻل ﺗﺎﻟﯿﺒﯽ‪-‬ﺋ‪‬ﺮان‪ ،‬رۆﻧﺎ‪‬ﺪ‬ ‫ﻛﻼوﺳﻦ‪-‬ﺋﻪرژهﻧﺘﯿﻦ‪ «،‬ﺋﻪﻣﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪاﯾﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ‬ ‫ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪‬ﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ‪ ،‬ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ‬ ‫راھ‪‬ﻨﻪر رازی ﺷﻨﯿﺸﻞ‬ ‫وهك راھ‪‬ﻨﻪری ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی‬ ‫ﻋﯿﺮاق دﯾﺎری ﻛﺮد‪ ،‬ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ‬ ‫ھﻪﻓﺘﻪی ﭘ‪‬ﺸﻮو ﺳﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ‬ ‫وهﻛﻮ ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪی ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯽ ﺑﯚ‬ ‫ھـــﻪ‪‬ﺒﮋاردهﻛﻪ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻣـﺎرادۆﻧــﺎ ﺑــﻮو ﺑــﻪ ﺑــﺎﭘــﯿـــﺮه‬ ‫ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ﺧﯿﺎﻧﯿﻨﺎی ﻛﭽﯽ دﯾ‪‬ﮕﯚ ﺋﻪرﻣﺎﻧﺪۆ ﻣﺎرادۆﻧﺎ ﺑﻮوه‬ ‫ھﺎوڕ‪‬ﯽ ﺳ‪‬ﺮﺟﯿﯚ ﻛﯚن ﺋﻪﮔﻮ‪‬ﺮۆی ھ‪‬ﺮﺷﺒﻪری ﻻوی ﯾﺎﻧﻪی‬ ‫ﺋﻪﺗﻠﻪﺗﯿﻜﯚ ﻣﻪدرﯾﺪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ و ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی ﺗﺎﻧﮕﯚی‬ ‫ﺋﻪرژهﻧﺘﯿﻦ ھﻪﻣﻮو ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺑﻮاری ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪ ‬ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟﻪ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪ داھﺎﺗﻮوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪی ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪ ‬ﻛﺮد‬ ‫ﺑﻪﺳﻪر ﺳ‪‬ﺮﺟﯿﯚوه ﺑﻪھﯚی ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺧﯿﺎﻧﯿﻨﺎ ﻟﻪ ﺑﺎوﻛﯿﯿﻪوه‬ ‫ﭘﺎش ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهی ﻟﻪﮔﻪڵ ژﻧﻪﻛﻪﯾﺪا‪ ،‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻜﯿﺶ ﺋﺎﺷﻜﺮا‬ ‫ﺑﻮو ﻛﻪ ﺧﯿﺎﻧﯿﻨﺎ دووﮔﯿﺎﻧﻪ و ﻣﻨﺪا‪‬ﻪﻛﻪی ھﻪﻧﺎوی ﻟﻪ ﻛﯚن‬ ‫ﺋﻪﮔﻮ‪‬ﺮۆﯾﻪ‪ ،‬ﺋﻪوا ھﻪﻣﻮو ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﭼﻮون‬

‫‪72‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻛﻪ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪‬ﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ و‪‬ﺗﯽ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪‬ﻮه ﻟﻪ داﯾﻚ دهﺑ‪‬ﺖ‪ .‬ھﻪر ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻮو واﯾﻜﺮد‬ ‫ﻛﻪ رۆژی ھﻪﯾﻨﯽ ﺳﻪرﺟﻪم ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪن‬ ‫ﻟﻪ ﺋﻪوروﭘﺎ و ﺋﻪرژهﻧﺘﯿﻦ و ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ و ﺑﮕﺮه ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺶ ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟﻪوه ﻛﺮد ﻛﻪ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪی ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪‬ﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎن و راھ‪‬ﻨﻪری ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی ﺗﺎﻧﮕﯚی ﺋﻪرژهﻧﺘﯿﻦ‬ ‫دﯾ‪‬ﮕﯚ ﺋﻪرﻣﺎﻧﺪۆ ﻣﺎرادۆﻧﺎ دواﺟﺎر ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺧﯿﺎﻧﯿﻨﺎی ﻛﭽﯽ‬ ‫و ﺳ‪‬ﺮﺟﯿﯚ ﻛﯚن ﺋﻪﮔﻮ‪‬ﺮۆی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﯾﺎﻧﻪی ﺋﻪﺗﻠﻪﺗﯿﻜﯚ‬ ‫ﻣﻪدرﯾﺪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﯿﻪوه ﻛﺮاﯾﻪ ﺑﺎﭘﯿﺮ ﺑﻪ ﻟﻪ داﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ‬

‫ﻛﯚرﭘﻪﻛﻪﯾﺎن‪ ،‬ھﻪروهك ﺋﻪﮔﻮ‪‬ﺮۆ ﺧﯚﺷﯽ ﺑ‪‬ﯾﺎرﯾﺪا ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻨﺪا‪‬ﻪﻛﻪی ﻧﺎوﺑﻨ‪‬ﺖ »ﺑﻨﯿﺎﻣﯿﻦ ﻟﯿﯚﻧ‪‬ﻞ«‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش‬ ‫وهك ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﯿﻪك ﺑﯚ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪی ﻧﻮ‪‬ﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪‬ﯽ‬ ‫ﺋﻪرﺟﻪﻧﺘﯿﻦ و ﺟﯿﮫﺎن و ﯾﺎﻧﻪی ﺑﻪرﺷﻠﯚﻧﻪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟﯿﯚﻧ‪‬ﻞ ﻣﯿﺴﯽ ھﺎوﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﺟ‪‬ﯽ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚﻛﺮدﻧﻪ ﻟﻪوهﺗﻪی ﻣﺎرادۆﻧﺎ ﺑﻮوه ﺑﻪ‬ ‫راھ‪‬ﻨﻪری ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهی ﺋﻪرژهﻧﺘﯿﻦ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ھﻪﯾﺒﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردهﻛﻪ ﺑﮕﻪڕ‪‬ﻨ‪‬ﺘﻪوهو ﻟﻪﻛﯚی دوو ﯾﺎری ھﻪردوو‬ ‫ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪ ﺑﺒﺎﺗﻪوه‪.‬‬

‫ﺋﻪﻣﻪ ﻧﻮ‪‬ﺘﺮﯾﻦ ﺧﺴﺘﻨﻪ ﺳﻪری ﺧ‪‬ﺰاﻧﯽ ‪٩١١‬ی‬ ‫ﭘﯚرﺷﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪه ﻛﻪ ﺑﻪ دوو ﺷ‪‬ﻮاز‬ ‫دهﺧﺮ‪‬ﺘﻪڕوو؛ ﻛﻮﭘ‪‬ﯽ ﯾﺎن ﻛﺎﺑﺮﯾﻮﻟﯿﻪ ﻛﻪ ﺑﺰو‪‬ﻨﻪرهﻛﻪی‬ ‫ﻟﻪ ﺟﯚری ﺗﯚرﺑﯚو ﻋﺎدﯾﯿﻪ‪ .‬ﻟﻪﭘ‪‬ﻨﺎو دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻨﯽ‬ ‫زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺧ‪‬ﺮاﯾﺪا‪ ،‬ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪی ﻛﻪ ھﻪﺳﺘﺎوه‬ ‫ﺑﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻪﺟﯚر‪‬ﻚ ﭘﯚرﺷﯽ ﻧﻮ‪‬ﯽ دروﺳﺖ‬ ‫ﻛﺮدووه ﻛﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ﻛ‪‬ﺸﯽ ھﻪﺑ‪‬ﺖ و ﻟﻪ ‪ ١٣٧٥‬ﻛﮕﻢ‬ ‫ﺗ‪‬ﭙﻪڕ ﻧﺎﻛﺎت‪ .‬ھﻪروهھﺎ ھﻪﺳﺘﺎون ﺑﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻧﻮ‪‬ﻜﻪی ﻟﻪ ﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﻧﻤﻮوﻧﻪ رهﺳﻪﻧﻪﻛﻪی‬ ‫ﭘﯚرش ‪ ٩١١‬ﺟﯽ ﺗﯽ‪ ،٣‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﻻﺑﺮدﻧﯽ ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺷﯽ ﻧﺎوهوهی ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ‬ ‫ﺳﻮوﻛﻜﺮدﻧﯽ ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪی‪ .‬ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪﻛﻪی ﺑﻪﺷﯽ دواوهی ﻛﺮاوه ﺑﻪ ﯾﻪك داﻧﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﭘﻼﺳﺘﯿﻚ دروﺳﺘﻜﺮاوه‪ .‬ﮔﺮوﭘﯽ )ﺋﺎڕ ﺋ‪‬ﺲ( ﺑﻪوه‬ ‫ﺟﯿﺎدهﻛﺮ‪‬ﺘﻪوه ﻟﻪ )ﺟﯽ ﺗﯽ ‪ (٣‬ﻋﺎدی‪ .‬ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا‬ ‫ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪی ‪ ٢٠‬ﻛﮕﻢ ﻛﻪﻣﺘﺮه ﻟﻪ )ﺟﯽ ﺗﯽ ‪.(٣‬‬ ‫ﻟﻪ رووی دهرهوه ﺑﻪ‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮ‪‬ﺖ‬

‫ﺟﯿﺎوازی ﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺋﻪم دوو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻠﻪدا‬ ‫ﻣﻪﮔﻪر‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺑﻮاری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻞ ﺑﺘﻮاﻧﻦ‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﺎن دﯾﺎری ﺑﻜﻪن‪ ،‬ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﭘﯚرش ﻓﯿﺮون‬ ‫ده‪‬ﻦ‪٪٩٠ :‬ی ﻛ‪‬ﯾﺎراﻧﯽ ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻠﻪ ﺑﻪﻛﺎردهھ‪‬ﻨﻦ‬ ‫ﺑﯚ ﭘ‪‬ﺸﺒ‪‬ﻛ‪ ‬ﻟﻪ رۆژاﻧﯽ ﭘﺸﻮودا‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺳﯿﺴﺘﻤ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻓ‪‬ﻨﻜﻜﻪرهوهی ﮔﻪورهی ﺗ‪‬ﺪاﯾﻪ‪ .‬ﻟﻪﭘ‪‬ﻨﺎو ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﻪو ﻛﺎرداﻧﻪوه راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪ‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﻜﻪدا ﻛﺮاوه‪ .‬ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎر ﻟﻪم ﻧﻤﻮوﻧﻪ‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﯿﻪدا ﺳﻪرﻧﺠ‪‬ادهﻛ‪‬ﺸ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑﻪڕ‪‬ﻮه‬ ‫ﺑﺮدﻧﻪﻛﻪﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﻟ‪‬ﺨﻮڕﯾﻨﺪا ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ‬ ‫دهﻛﺮ‪‬ﺖ و زۆر ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚ‪‬ﻪ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪﻛﻪی‬ ‫ﺑﻪ ﺟﯚر‪‬ﻜﻪ ﻛﻪ زۆر ﺋﯿﺴﺮاﺣﻪت و ﺧﯚﺷﻪ‪ .‬ﮔ‪‬ه‬ ‫دهﺳﺘﯿﯿﻪﻛﻪی ﺷﻪﺷﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی‬ ‫زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺷ‪‬ﺘﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻠﻪﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو ﻣﻪﺟﺎﻟﻪی‬ ‫ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﺰو‪‬ﻨﻪرهﻛﻪﯾﺪا ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺳﻮڕاﻧﻪوه ﺑﻪﺧ‪‬ﺮاﯾﯿﻪﻛﯽ‬ ‫ﮔﻪوره‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪھﯚی ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﻛﻪرهوهﯾﻪك‬ ‫)دهﺑﺮﯾﺎج( ﻛﻪ ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﻛ‪‬ﺸﻪﻛﻪی‪.‬‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪو ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ رووی ﺟﻮاﻧﯽ‬ ‫و ﻛﻪﺷﺨﻪﯾﯿﻪوه ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺋﻪﻧﺠﺎم دراوه‪ .‬ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪی‬ ‫دهﻋﻪﻣﯿﯿﻪﻛﻪی و ﺷ‪‬ﻮهی دهرهوهی زﯾﺎﺗﺮ ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫وهرزﺷﯽ ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ دﯾﺰاﯾﻨﯽ دهرهوهی ﺑﻪﺟﯚر‪‬ﻚ‬ ‫ﻛﺮاوه ﻛﻪ ﺷ‪‬ﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻗﻪﻓﻪزی ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﭘﺸﺘﻮ‪‬ﻨﯽ‬ ‫ﺳﻪﻻﻣﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪی ﺑﻪ ﺷﻪش ﺧﺎڵ ﺟ‪‬ﮕﯿﺮ ﻛﺮاوه‪ ،‬ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﮔﺮﻛﻮژ‪‬ﻨﻪوه‪ ،‬ﻧﺮﺧﯽ ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻠﻪ‬ ‫‪ ١٣٨,٠٠٠‬دۆﻻری ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ دهﺑ‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫ﭘﯚرش ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﻓﺮۆﺷﺘﻦ‬ ‫و ﺑﺎزاڕی ﻓﺮاوان ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﭼﺎوهڕواﻧﯿﯿﻪﻛﻪی ﺗﻪﻧﮫﺎ ‪ ٧٠٠‬ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻞ ﻟﻪ‬ ‫ﺧﯚی دهﮔﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪75‬‬

‫ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻞ‬

‫ﺷ‪‬ﺘﯽ ﺷ‪‬ﺘﺎن‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر )ﭘﯚرش‪ (٩١١‬ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻠ‪‬ﻜﯽ ﺷ‪‬ﺖ ﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪوه ﭘﯚرﺷﯽ ﻧﻮ‪‬ﯽ )‪ ٩١١‬ﺟﯽ‬ ‫ﺗﯽ‪ (٣‬ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺷ‪‬ﺘﺎﻧﻪﯾﻪ‪ .‬ﺋﻪو ﺷ‪‬ﺘﯿﯿﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﺷ‪‬ﻮهدا ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮ ﻟﻪ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪ ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺪا ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺧ‪‬ﺮاﯾﯿﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﯾﻪك ﻛﺎﺗﮋﻣ‪‬ﺮدا دهﮔﺎﺗﻪ‬ ‫‪٣١٢‬ﻛﻠﻢ‪.‬‬

‫‪74‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫وﺷــﻪی ﺷــﺎراوه‬

‫ﺑـﻮرﺟــﻪﮐـــﺎن‬ ‫ﮐـــﺎوڕ‪ :‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺧ‪‬ﺰاﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺘﺎن‬ ‫ﺋﺎ‪‬ﯚز دهﻛﺎت ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺮاﻛﺎﻧﺘﺎن ﯾﺎن ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ھﺎوﺳﻪرهﻛﺎﻧﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﮔـــــــﺎ‪ :‬داھﺎﺗ‪‬ﻜﯽ داراﯾﯿﯽ ﺑﺎش ﻟﻪ ﻛﺎر‪‬ﻜﺪا ﺑﻪدهﺳﺖ‬ ‫د‪‬ﻨﻦ ھﺎوﻛﺎرهﻛﺎﻧﺘﺎن ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی زﯾﺎﺗﺮﺗﺎن ﭘ‪ ‬دهﻛﻪن ﻟﻪ‬ ‫ﻛﺎرهﻛﺎﻧﺘﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫دوواﻧﻪ‪ :‬ﻟﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﺘﺎﻧﺪا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﺑﻪ دهﺳﺖ دهھ‪‬ﻨﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﺑﻪڕ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ﻛــﺎروﺑﺎرهﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ڕۆژاﻧﻪﺗﺎﻧﺪا‪.‬‬

‫ﭘﯿﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ھﯚﻧﺮاوهﯾﻪی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻟﻪﺗﯿﻒ ھﻪ‪‬ﻤﻪت ﺑﻜﻮژ‪‬ﻨﻪوه ﺗﺎ ﻧﺎوی ﺷﺎﻋﯿﺮ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﻛﯚﭼﻜﺮدووی ﻛﻮردت ﺑﯚ دهردهﭼ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺷﻪش ) ‪ ( ٦‬ﭘﯿﺖ ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻮوه‪:‬‬

‫ﮔﻮڵ ﻟﻪ زهوﯾﺪا ﻧﻪﺑﻮو‪ ،‬ﻟﻪو ﺷﻪوهوه‪ ،‬ﻣﻦ دهﻣﯽ ﺗﯚم ﻣﺎچ ﻛﺮدووه‪ ،‬ﺧﻮدا‬ ‫ﻓ‪‬ﺮی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﮔﻮڵ ﺑﻮوه‪ ..‬ھﻪر ﺋﻪو ﺷﻪوهش ﻣﻦ ﺗﯚم ﺗﯿﺎ راﻣﻮﺳﯽ‬ ‫وه‪ ،‬ﮔﻮڵ دﯾﺮۆﻛﯽ ﻟﻪ داﯾﻚ ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﻧﻮﺳﯿﻮه‪.‬‬

‫ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ژﻣﺎرهی ﭘ‪‬ﺸﻮو‬ ‫وﺷﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑ‪‬‬ ‫ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ‪:‬‬ ‫‪١‬ـ ﻋﻮﺳﻤﺎن ﻋﻪﻟﯽ‪٢ .‬ـ ھﻪژار و ھ‪‬ﻤﻦ‪٣ .‬ـ‪٤ ........‬ـ داﻣﻪ‪ ،‬ﺑﻦ‪ ،‬رۆﻣﺎ‪٥ .‬ـ و‪‬ﻨﻪ‪ ،‬ﻻ‪ ،‬ﻧﺎﺳﺎ‪.‬‬ ‫‪٦‬ـ ﻧﯿﻜﻞ‪ ،‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻛﻪ‪‬ﻚ‪٧ .‬ـ غ م‪٨ .‬ـ ﮔﺮ‪ ،‬ھﯚ‪ ،‬ﺑ‪‬و‪٩ .‬ـ زا‪ ،‬ب ف‪ ،‬ﻛﻪوا‪١٠ .‬ـ ﺑﺰ‪ ،‬ﺗﻞ‪ ،‬ﺧﻪﻧﻪ‪.‬‬ ‫‪١١‬ـ ھﯽ‪١٢ .‬ـ ﺟﻪﻣﺎل ﻏﻪﻣﺒﺎر‪.‬‬ ‫ﺳﺘﻮﻧﯽ‪:‬‬ ‫‪١‬ـ ﻋﻪﺑﺪۆ‪ ‬ﺳﻪراج‪٢ .‬ـ وه‪ ،‬ﻛﯿﺎ‪٣ .‬ـ س ژ‪ ،‬م ن ی‪ ،‬ﮔﺎز‪٤ .‬ـ ﻣﺎ‪ ،‬ھﻪن‪ ،‬ﺑﺰر‪٥ .‬ـ را‪٦ .‬ـ ﻧﯚ‪،‬‬ ‫ﻏﻪ‪‬ﺒﻪ ﻏﻪ‪‬ﺐ‪٧ .‬ـ ﻋﻪدﻧﺎن ﻣﻮﻓﺘﯽ‪+‬ه‪٨ .‬ـ ھﯽ‪٩ .‬ـ ﻟﻢ‪ ،‬ﻛﺎر‪ ،‬ﺑﺎخ‪١٠ .‬ـ ﯾﻦ‪ ،‬و س ه‪ ،‬ھﯚڵ‪.‬‬ ‫‪١١‬ـ ﻣﺎڵ‪ ،‬ا ه ن‪١٢ .‬ـ ڕاﯾﺎن ﻛﺮۆﻛﻪر‪.‬‬

‫ﺳــﻮدۆﻛـــﻮ‬

‫ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺣﺴﺎﺑﯿﯿﻪﻛﺎن‬

‫ﻗــــﺮژاڵ‪ :‬ﭘﻼﻧ‪‬ﮋی ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﻣﺎڵ و‬ ‫ڕ‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﻪوهی داراﯾﯿﺘﺎن دهﻛﻪن‪ ،‬ﺧ‪‬ﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﺘﺎن‬ ‫ھﺎوﻛﺎرﯾﺘﺎن دهﻛﻪن‪.‬‬ ‫ﺷ‪‬ــﺮ‪ :‬ﭘﻪﻧﺪ ﻟﻪو زﯾﺎﻧﻪ ﮔﯿﺎﻧﯿﺎﻧﻪ وهردهﮔﺮن ﻛﻪ‬ ‫ھﺎوڕ‪‬ﯿﻪﻛﺘﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﺮدووه‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎرو‬ ‫ﭘ‪‬ۆژهﻛﺎﻧﺘﺎﻧﺪا دهﭼﻨﻪوه‪.‬‬ ‫ﻓـﻪرﯾـﮏ‪:‬دهﺗﻮاﻧﻦ دهﺳﺘﻪﺑﻪری ھﻪﻣﻮو داواﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧ‪‬ﺰان ﯾﺎن ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﻪﻛﺎﻧﺘﺎن ﺑﻜﻪن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪڕووی‬ ‫ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﯾﻪﺗﯿﯿﻪوه‪.‬‬ ‫ﺗـﻪرازوو‪ :‬راو‪‬ﮋﻛﺮدن ﺑﻜﻪﻧﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺳﻪرهﻛﯽ‬ ‫دهﺳﭙ‪‬ﻜﺮدﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﻛﺎر‪‬ﻜﺘﺎن ﻛﻪ دهﺗﺎﻧﻪو‪‬ﺖ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ‬ ‫ﺑﺪهن ‪.‬‬ ‫دووﭘﺸﮏ‪ :‬دوو دڵ دهﺑﻦ ﻟﻪ وهرﮔﺮﺗﻦ ﯾﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ‬ ‫ھ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪرك و ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﻧﻮێ ﻟﻪ ﻛﺎرو ﺑﺎرهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ڕۆژاﻧﻪﺗﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﮐﻪوان‪ :‬زﯾﺎﺗﺮ ھﻪﻟﯽ ﺧﯚﻧﺎﺳﯿﻨﺘﺎن ﺑﯚ دهڕهﺧﺴ‪‬ﺖ‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺷﺎرهزاو ﺑﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﺪا داراﯾﺘﺎن ڕوو ﻟﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺒﻮوﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﮔﯿﺴﮏ‪ :‬ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﻛﺘﻮﭘ‪ ‬د‪‬ﺘﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺘﺎﻧﻪوه‬ ‫ﺗﻮﺷﯽ ﺳﻪرﺳﻮڕﻣﺎن دهﺑﻦ ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺖ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری‬ ‫ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﺳﻪﺗـ‪ :‬ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻛﻪﺳ‪‬ﻜﻪوه داواﻛﺎرﯾﯿﻪك دهﺧﻪﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪردهﻣﺘﺎن ھﻪو‪‬ﯽ ڕهﺗﻜﺮدﻧﻪوهی ﻣﻪدهن ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟ‪‬ﯽ‬ ‫ﺳﻮود ﻣﻪﻧﺪ دهﺑﻦ‪.‬‬

‫ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ وﺷﻪی ﺷﺎراوه‪ :‬ﻓﺮاﻧﻜﻠﯿﻦ رۆزﻓﻠ‪‬ﺖ‪.‬‬

‫ﺋﺎ‪ :‬ﯾﺎدﮔﺎر ﺟﻪﺑﺎر‬

‫ﻧﻪھﻪﻧﮓ‪ :‬ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎری ﻟﻪ ﻣﺎﻧﻪوهی ﺋﻪو ڕ‪‬ﺰ و‬ ‫ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﯽ و ﺋﺎراﻣﯿﯿﻪ دهﻛﻪن ﻛﻪ ھﺎوﺳﻪرهﻛﺎﻧﺘﺎن‬ ‫ﺑﯚﺗﺎﻧﯽ دهردهﺑ‪‬ن‪.‬‬

‫ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ‪ ١ / ٣٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ـ ‪ ٧‬ﺋـﺎﺩﺍﺭ ‪٢٠٠٩‬‬

‫‪77‬‬

‫زاﺧﺎوی ﻣ‪‬ﺸﮏ‬ ‫وﺷﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑ‪‬‬ ‫ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ‪:‬‬ ‫‪١‬ـ ﻛﭽﻪ ﮔﯚراﻧﯿﺒ‪‬ﮋ‪‬ﻜﯽ ﻛﻮرده‪٢ .‬ـ دوو ﺟﯚر ﻣﯿﻮهن‪٣ .‬ـ دوان ﻟﻪ ﺳﺎڵ‪٤ .‬ـ‬ ‫ﻟ‪‬ﻮان ﻟ‪‬ﻮ )پ(‪ ،‬ﺋﻪﻧﺪاﻣ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪﺷﻪ )پ(‪ ،‬ﺗ‪‬ﻜﭽﻮو‪٥ .‬ـ ﻛﺎس‪ ،‬ﻧﯿﻮهی واﺗﺎ‪،‬‬ ‫ﺋﻮﺗﻮﻣﺒﯿﻠﯽ ﺑﺎرھﻪ‪‬ﮕﺮه )پ(‪٦ .‬ـ ﺳﯿﺎن ﻟﻪ ﺳﻨﺪی‪ ،‬ﻛﺎرهﺳﺎﺗﯽ ﻧﺎﺧﯚﺷﯽ‬ ‫ﻛﺘﻮ ﭘ‪٧ .‬ـ ﺟﯚره ﮔﻮ‪‬ﻜﻪ )پ(‪٨ .‬ـ ﺑ‪ ‬ھﻪﺳﺖ و ﺳﯚز )پ(‪ ،‬ﺟﯚره‬ ‫ﺷﺎر‪‬ﻜﯽ ﻛﻮردﯾﯿﻪ )پ(‪ ،‬ھﻪ‪‬ﻤﺎت )پ(‪.‬‬ ‫ڕاﺧﻪر‪‬ﻜﻪ )پ(‪٩ .‬ـ‬ ‫‪١٠‬ـ ﺟﯚره وهرزﺷ‪‬ﻜﻪ )پ(‪ ،‬ﻣﯿﻮهﯾﻪﻛﯽ ھﺎوﯾﻨﻪﯾﻪ‪١١ .‬ـ ﭘ‪‬ﺨﯚر‪١٢ .‬ـ ﻛﭽﻪ‬ ‫ﺋﻪﻛﺘﻪر‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﯾﯽ ھﯚ‪‬ﯿﻮده )پ(‪.‬‬

‫ﺳﺘﻮوﻧﯽ‪:‬‬ ‫‪١‬ـ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ‪‬ﻜﯽ ﻧﻮاﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﭼﻜﺮدووی ﻛﻮرده‪ ،‬ڕهﮔﻪز‪‬ﻜﻪ‪٢ .‬ـﻨﯿﻮهی‬ ‫ﯾﻪﻛﻪ‪٣ .‬ـ ﺋﺎﻓﺮهت‪ ،‬ﯾﺎرﯾﺰاﻧ‪‬ﻜﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪ ‬ی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪ‪٤ .‬ـ ﭘﯿﺘﯽ ﻟ‪‬ﻜﭽﻮو‪ ،‬ﻟﻪ‬ ‫زاﺧﯚﯾﻪ‪٥ .‬ـ ﻧﯿﻮهی ﻧﺮﻛﻪ‪ ،‬ﺷﺎر‪‬ﻜﯽ ﻛﻮردﯾﯿﻪ‪٦ .‬ـ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘ‪‬ﻜﯽ ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎوه‪٧ .‬ـ در‪‬ﮋﺗﺮﯾﻦ ﺷﻪوی ﺳﺎڵ‪ ،‬ﻣﯿﺮ‪٨ .‬ـ ﺋﺎﻣﺮازی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ‪٩ .‬ـ ﭘﯿﺘﯽ‬ ‫ﻟ‪‬ﻜﭽﻮو‪ ،‬ﺑ‪‬ﺸﻪی ﺑ‪ ‬دوا )پ(‪ ،‬د‪‬ﺨﯚش )پ(‪١٠ .‬ـ ﻣﺎﻣﯽ ﺑ‪ ‬ﺳﻪر‪،‬‬ ‫ھﯿﺮ )ت(‪ ،‬ﻟﻮا )ت(‪١١ .‬ـ ﭘﯿﺘﯽ ﻟ‪‬ﻜﭽﻮو‪ ،‬ﺳﯿﺎن ﻟﻪ ﻟﯚﮔﯚ‪ ،‬ﮔﻮرﯾﺲ‪١٢ .‬ـ‬ ‫ﯾﺎرﯾﺰاﻧ‪‬ﻜﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ‪‬ﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﻪ )پ(‪.‬‬ ‫ﺗ‪‬ﺒﯿﻨﯽ ‪:‬‬ ‫)پ(‪ :‬ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪ‪.‬‬ ‫)ت(‪ :‬ﺗ‪‬ﻜﻪ‪‬و‪.‬‬ ‫ﺣﻪوﺗﯽ ﺳﻪرو ﺑﻨﯽ ﭘﯿﺘﻪﻛﺎن ﻛ‪‬ﺸﻪ ﻧﯿﯿﻪ‬

‫ﺳــﻮدۆﻛـــﻮ‬

‫ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺣﺴﺎﺑﯿﯿﻪﻛﺎن‬

‫ﺋﻪم ﭼﻮار ﮔﯚﺷﻪﯾﻪ ﻟﻪ ‪ ٩‬ﭼﻮار ﮔﯚﺷﻪی ﮔﻪوره ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻮوه )‪ ،(٣×٣‬ھﻪر ﭼﻮار ﮔﯚﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﯚ‬ ‫‪ ٩‬ﺧﺎﻧﻪی ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮ داﺑﻪش ﻛﺮاوه‪.‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪدا ﭘ‪‬ﻛﺮدﻧﻪوهی ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪ ﺑﭽﻮوﻛﻪﻛﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ ژﻣﺎره ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﻪﻛﺎن ﻟﻪ ‪ ١‬ﺗﺎ ‪ ٩‬ﺑﻪ ﻣﻪرﺟ‪‬ﻚ ھﻪر ژﻣﺎرهﯾﻪك‪ ،‬ﯾﻪﻛﺠﺎرﻟﻪ ھﻪر ﭼﻮار‬ ‫ﮔﯚﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهو ﻟﻪ ھﻪر ھ‪‬ﻜﯽ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ وﺳﺘﻮﻧﯿﺪا ﺑﻨﻮﺳﺮ‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬

‫ﭼﻮار ﮔﯚﺷﻪ ﺑﻪﺗﺎ‪‬ﻪﻛﺎن ﺑﻪ ژﻣﺎره ﺗﻪواو ﻧﻪﻛﺮاوهﻛﺎن ﺑﻪ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ و ﺳﺘﻮﻧﯽ ﭘ‪‬‬ ‫ﺑﻜﻪرهوه‪ ،‬ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪو ژﻣﺎراﻧﻪ ﺑﻪﻛﺎر ﺑﮫ‪‬ﻨﻪ ﻛﻪﻟﻪﺳﻪروی و‪‬ﻨﻪﻛﻪوه دراون‪ .‬ھﻪر‬ ‫ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪو ژﻣﺎراﻧﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺠﺎر ﺑﻪﻛﺎردهھ‪‬ﻨﺮ‪‬ﺖ ﺷﯿﻜﺎرﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛ‪‬ﺸﻪی‬ ‫ﺣﺴﺎﺑﯽ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪ ڕاﺳﺘﻪوه ﺑﯚ ﭼﻪپ و ﻟﻪ ﺳﻪرهوه ﺑﯚ ﺧﻮارهوه دهﺑ‪‬ﺖ‬

‫‪76‬‬

‫‪ Mar 2009‬ـ ‪issue 37/ 1 Mar 7‬ـ‪Haftana‬‬

‫دواو‪‬ـﺴــﺘـﮕـﻪ‬

‫ﻣﻪرگ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺎوه‪‬ن ﺟﻪژﻧﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻟ‪‬ﺨﯚﺷﺒﻮو ﻋﻮﻣﻪری ﻋﻪﻟﯽ ﺋﻪﻣﯿﻦ‬

‫ﻟﻪ راﭘﻪڕﯾﻨﻪ ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﻪﻛﻪی ‪١٩٩١‬دا‪ ،‬ﻛﻪ ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﻚ ﻟﻪو ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ و‬ ‫ﺋﺎواﺗﺎﻧﻪی ھﺎﺗﻪدی‪ ،‬ﺷﻨﻪی ﺟﻪژﻧ‪‬ﻚ ﻟﻪ و‪‬ﺗﺪا ھﻪ‪‬ﯿﻜﺮد‪ ،‬ﻛﻪ ﯾﺎﺳﺎی‬ ‫ﮔﯚڕان و ﺷﯚڕش زۆرﺗﺮ ﻟﻪ راﺑﻮردوو ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ھﻮﺷﯿﺎری ﺑﻮو ﺑﯚ‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﻪم دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻪ ﺑﻪ ﻧﺮﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﯚر‪‬ﻜﯽ ﺋﻪوﺗﯚ ﻛﻪ ﺑﺒ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎﻏﻪﯾﻪﻛﯽ ﭼﺎك ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑﻪھ‪‬ﺰﺗﺮ و ﮔﻪﺷﺘﺮ‪ .‬واﺗﻪ ﺋﻪم ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ‬ ‫ﺳﻪردهﻣﯽ راﭘﻪڕﯾﻨﻪ‪ ،‬ھﺎواری ﺧﻪﺑﺎﺗ‪‬ﻜﯽ ﺑ‪‬ﻮﭼﺎﻧﯽ ھﻪرهوهزﯾﯽ دهﻛﺮد‬ ‫ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ‪‬ﻜﯽ ﭘﺘﻪوی ﺷﯚخ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺑﻪ ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪی‬ ‫ﺋﻪم ﺧﻮاﺳﺘﻪوه ﻛﺎرهﺳﺎﺗﯽ وهھﺎ ﺗﺎڵ و ﺗﺮش ھﺎت ﺑﻪ ﺳﻪردا ﻟﻪ‬ ‫ﻣ‪‬ﮋووی داﺑﻮﻧﻪرﯾﺘﯽ ﺷﯚڕﺷﮕ‪‬ﯾﺪا ﺑﻪ دهﮔﻤﻪن دهﺑﯿﻨﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺳﻪرهڕای‬ ‫ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ﻛﯚﭼﻜﺮدن ﻟﻪ و‪‬ت دهﺳﺘﯽ ﭘ‪‬ﻜﺮد و ﺑﻮوه ﺑﻪ ﺑﺎوﯾﺶ ﺑﻪ‬ ‫رادهﯾﻪك ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺗ‪‬ﻜﯚﺷﻪراﻧﯿﺸﯽ ﮔﺮﺗﻪوه‪ ،‬ﻛﻪ وهھﺎ ﺟﻮان ﺑﻮو ﺑﯚ‬ ‫ﺋﻪوان ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪﻛﻪی ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﻧﺎﺳﻜﻪدا ﻟﻪ ﺑﯿﺎﺑﺎﻧ‪‬ﻜﯽ ﻛﺎﻛﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺎﻛﯿﺪا ﺑﻪﺟ‪‬ﻨﻪھ‪‬ﺸﺘﺎﯾﻪ و وهﻛﻮ راﺑﻮردووﯾﺎن ھﻪر دهﺳﺘﭙ‪‬ﺸﺨﻪر‬ ‫ﺑﻮوﻧﺎﯾﻪ ﻟﻪ ﭘ‪‬ﺸ‪‬هوی و ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ و ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﺪا‪.‬‬ ‫راﺳﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮﺳ‪‬ﺘﯽ و ﮔﺮاﻧﯽ رووی ﻛﺮدۆﺗﻪ و‪‬ت‪ .‬ﺑ‪‬ﻜﺎری ﺑ‪‬وﺑﯚﺗﻪوه‪،‬‬ ‫ﻣﻮوﭼﻪی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﻪ ﻛﻪﻣﻪ و ﺑﻪش ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﭘﻪﻻﻣﺎری دوژﻣﻨﯿﺶ ھﻪر‬ ‫ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮ‪‬ﺖ و ﺷﻮ‪‬ﻨﻪواری ﺷﻪڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﺶ ژاﻧ‪‬ﻜﯽ‬ ‫ﺑﻪﺳﻮ‪‬ﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪم ھﻪﻣﻮو دهرد و ﺑﻪ‪‬ﯾﻪ ﺗ‪‬ﻜ‪‬ا ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﺟﻪﻣﺎوهری ﮔﻪﻟﻪﻛﻪﻣﺎن ﻧﯿﯿﻪ؟ ﯾﺎن ﺑﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ھﻪر ﺑﯚ رهوﻛﻪرهﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪرهو ھﻪﻧﺪهراﻧﻪ؟‬ ‫ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚی ﻛﻪ ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪ دوژﻣﻨ‪‬ﻜﯽ ﻟﻪ ﺑﻪرهی ﺷﻪڕدا دهﺳﺘﮕﯿﺮدهﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺋﻪو دوژﻣﻨﻪ ﺗﻜﺎی ﺑﻪزهﯾﯽ و ﻟ‪‬ﺒﻮوردﻧﯽ ﻟ‪ ‬دهﻛﺮد و دهﯾﻮوت‪ :‬ﻣﻨﺪا‪‬ﻢ‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﭘ‪‬ﺸﻤﻪرﮔﻪﻛﻪش وه‪‬ﻣﯽ دهداﯾﻪوه‪ :‬ﺋﻪﻣﻪ ھﻪر ﺑﯚ ﺗﯚ ﻧﯿﯿﻪ‪.‬‬ ‫ﺑﯚﭼﯽ ﺋ‪‬ﻤﻪ ﺗﻮﺗﻜﻪﺳﻪﮔﻤﺎن ﻟﻪ ﻣﺎ‪‬ﻪوه ﺑﻪﺟ‪‬ﮫ‪‬ﺸﺘﻮوه؟‬ ‫ﭘﻪﻧﺪهﻛﻪ ده‪‬ﺖ‪) :‬ﻣﻪرگ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺎوه‪‬ن ﺟﻪژﻧﻪ(‪ ،‬ﺳﺎ‪‬ﯽ )‪ (١٩٧٤‬ﻟﻪ‬ ‫ﺷﺎخ ﻟﻪ رادﯾﯚی دهﻧﮕﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻛﺎرﻣﺎن دهﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ در‪‬ﮋی‬ ‫ﺋﻪو ﺳﺎ‪‬ﻪ ﻓ‪‬ۆﻛﻪی ﺑﯚﻣﺒﺎوهﺷ‪‬ﻦ ﭘﺸﻮوی ﺋﻪو دۆ‪‬ﯽ ﮔﻪ‪‬ﻪ و ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ھﯚﻣﻪران و ﭼﯚﻣﺎﻧﻪی ﻧﻪدهدا‪ ،‬ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻛﻤﺎﻧﻪوه ﺑﯚردوﻣﺎن ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑﻮاری ﻧﻪدهدا ﭘﺎرووﯾﻪك ﻧﺎن ﺑﺨﯚﯾﻦ‪ ،‬ﻟﻪو ﻣﺎوهﯾﻪﺷﺪا وا ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ‬

‫‪78‬‬

‫‪Haftana-issue 37/ 1 Mar - 7 Mar 2009‬‬

‫ﻛﺮد ﻣﻦ ﺳ‪ ‬ﭼﻮار رۆژ‪‬ﻚ ﺑﭽﻢ ﺑﯚ ﺗﻪو‪‬ﻪ‪ ،‬ﻟﻪ ر‪‬ﮕﺎﻛﻪﻣﺪا ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋ‪‬ﺮاﻧﺪا ﺗ‪‬ﭙﻪڕﯾﻢ ﺑﯿﻨﯿﻢ ﺋﻪو ﺷﺎراﻧﻪ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﻮودهﯾﯽ و‬ ‫ﺋﺎراﻣﯽ ژﯾﺎن دهﺑﻪﻧﻪ ﺳﻪر و ﻛﺎروﺑﺎری ﺧﻪ‪‬ﻜﻪﻛﻪﺷﻢ ﺑﻪ رهواﻧﯽ دهھﺎﺗﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﺶ ﭼﺎو‪ ،‬ﺑﻪ روا‪‬ﻪت ﺟﯚره ھ‪‬ﻤﻨﯿﯿﻪك ﺧﯚی ﺑﯚ دهﻛﻮﺗﺎم‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫ﺑﻪ ﭘ‪‬ﭽﻪواﻧﻪی ﺋﻪوهوه ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪدا ﻟﻪ ﻧﺎﺧﯽ ﺧﯚﻣﺪا ﺋﯚﻗﺮهم ﻟﻪﺑﻪر‬ ‫ﺑ‪‬اﺑﻮو ﺑﯚ ھﺎوڕ‪‬ﻜﺎﻧﻢ و ﺋﻪو ﮔﻪﻟﻪی ﻛﻪ ﻟﻪژ‪‬ﺮ ﺑﯚردوﻣﺎﻧﻪﻛﻪدا ﺑﻪﺟ‪‬ﻢ‬ ‫ھ‪‬ﺸﺘﺒﻮون‪ ،‬ﻛﺎﺗ‪‬ﻚ ھﺎﺗﻤﻪوه ﺳﻪرﺧﯚم ﻛﻪ ﮔﻪﯾﺸﺘﻤﻪوه ﻧ‪‬ﻮﯾﺎن‪.‬‬ ‫داﺑ‪‬ان ﻟﻪ ﺧﺎك واﺗﻪ داﺑ‪‬ان ﻟﻪ ﮔﻪل و ﻟﻪ ﺟﻪﻣﺎوهرهﻛﻪی‪ .‬ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﻛﻪﺳﺎﻧ‪‬ﻜﯿﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻪواوی ﺋﻪو راﯾﺎﻧﻪدا ﻧﻪﺑﻦ‪ ،‬ھﻪ‪‬ﺒﻪﺗﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو‬ ‫راﯾﻪدا دهﺑﻦ ﻛﻪ ده‪‬ﺖ‪ :‬ﺧﯚ ھﻪر ﺑﻪﻻﯾﻪﻧﯽ ﻛﻪﻣﻪوه ﻧﺎﺳﻜﯿﯽ رۆژﮔﺎرت‬ ‫ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﯚ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻛﻪ دهﺷﮫﺎﺗﻨﻪوه ﺑﯚ ﺳﻪرداﻧﯽ و‪‬ت ﭼﺎوﭘ‪‬ﻜﻪوﺗﻨﯿﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن‬ ‫ﭘﻪﯾﺎﻣﻨ‪‬ﺮاﻧﯽ ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن و رادﯾﯚ و رۆژﻧﺎﻣﻪ و ﮔﯚﭬﺎر و ر‪‬ﻜﺨﺮاوهﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﭘ‪ ‬دهﻛﺮا و ﺗﻪﺳﺮﯾﺤﺎﺗﻪ ﻗﻪﺑﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهﻗﯚﺳﺘﺮاﯾﻪوه و ﻛﯚڕ و ﻛﯚﻣﻪڵ‬ ‫و ﺳﻤﯿﻨﺎرﯾﺎن ﺑﯚ دهﺑﻪﺳﺘﺮا‪ .‬وهﻛﻮ ﺑ‪‬ﯿﺖ ﮔﻮاﯾﺎ ﺋﻪم ﺧﻪ‪‬ﻜﻪ ﻧﻪزاﻧﻪ‬ ‫و ﻟﻪواﻧﻪوه ﻓ‪‬ﺮی ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ ﺑﺒ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪﺑ‪ ‬ﺋﻪوهش‬ ‫رزﮔﺎرﯾﺎن ﺑﻜﻪن و ﻟﻪو ﺑ‪‬ﺒﻪزهﯾﯽ و ﺑ‪ ‬دهﺳﺘﻪ‪‬ﺗﯿﯿﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺧﻮدی‬ ‫ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ھﻪﺳﺘﯽ ﭘ‪‬ﺪهﻛﻪن ﻛﻪ ﺋﻪم ر‪‬ﺰ و ﻧﻪوازﺷﻪ ھﻪ‪‬ﻨﺎﮔﺮن و‬ ‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪﯾﺎن ﻧﯿﯿﻪ و ﻛﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﺑﭽﻮوك دهزاﻧﯽ‪.‬‬ ‫ھﻪروهھﺎ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ھﻪﺑﻮو ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻪ ﻛﺎر‪‬ﻜﯽ ﺧﯚی دهﯾﻨﺎردﻧﻪ‬ ‫دهرهوه و ﭘﻮل و ﭘﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆری دهداﻧ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ھ‪‬ﻨﺪ‪‬ﻚ ﻟﻪﻣﺎﻧﻪ ﺋﻪو‬ ‫ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﻪﯾﺎن ﭘ‪‬ﺸ‪‬ﻞ ﻛﺮد و ﻧﻪھﺎﺗﻨﻪوه‪.‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺎوداﻧﻪوهی ﻛﯚﭼﻜﺮدن ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ دوورﻛﻪوﺗﻨﻪوه ﻟﻪ و‪‬ت‪،‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺎوداﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﮔﯚج و ﭘﻪﻛﻜﻪوﺗﻪﯾﻪ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎ و وزهی‬ ‫ﺑﻪﺷﻪری ﻟﻪ و‪‬ﺗ‪‬ﻜﺪا ﻛﻪﻣﺒ‪‬ﺘﻪوه و ﺑﻪھﺮه و زﯾﺮهﻛﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ‬ ‫ﻛﯚڵ ﻛﺮد و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی رهوی ﻛﺮد ﺋﯿﺘﺮ ﻛﻪم ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﭘ‪‬ﺸﻜﻪوﺗﻦ‬ ‫دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫* ﭘ‪‬ﺶ ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ‪ ،‬ﺧﻮاﻟ‪‬ﺨﯚﺷﺒﻮو ﻣﺎﻓﯽ ﺑ‪‬وﻛﺮدﻧﻪوهی ﭼﻪﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎﺑﻪﺗ‪‬ﮑﯽ ﺑﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ داﺑﻮو‪.‬‬

www.asiacell.com