ﻛــﻮردﺳـــﺘـــﺎن ﺑـــﯚرﺳـــﻪی دهوـــــﺖ؟ Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﮔﯚﭬﺎرﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﮐﺎت
ﮔﯚﭼﺎن ﺑﻪ دهﺳﺘﻪﮐﺎن
www.dengubas.net
ﺑﻪرازهﮐﺎن دﻮهزﻣﻪ ﻧﯿﻦ
ﺑــﺎی ﺑـــﺎی، ﺧـــﻮـﻨــﺪﻧـــﻪوه ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
دۆﺳــــــــ
ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ...داوهﺷﯿﻨﯽ ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ
ﮐﺎرﯾﮑﺎﺗﺮ
ﺋﯚﺧﻪی وا رزﮔﺎرﻣﺎن دهﺑﺖ
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
3
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
5
ﻣﯿﻮاﻧﯽ ھﻪﻓﺘﻪ
ﺧﻪواﺟﻪ ﺋﯚﻏﻠﻮ! ﻛﺎر ﻟﻪﺳﻪر ھﻨﺎﻧﻪ ﺳﻪر ﭘﻠﺘﯽ ﻛﺸﻪﻛﺎن دهﻛﻪﯾﻦ. ﺋﻪﺣﻤﻪد داود ﺋﯚﻏﻠﻮ وهزﯾﺮی دهرهوهی ﺗﻮرﻛﯿﺎ
ﭘﯽ دهﻦ ﻣﺴﺘﻪر ﻛﯿﺴﻨﺠﻪر ﺑﯚ رۆژھﻪﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ. ﻟﻪﺟﯽ ﮔﻪڤ و ھﻪڕهﺷﻪ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ ﻧﻪرم و ﻧﯿﺎن ﺑﯚ دۆﺳﺘﺎن ،دﻨ ﺑﻪ ﺧﻪت. راوﮋﻛﺎری ﺋﻪردوﻏﺎن ﺷﻪرﻗﯽ ﻏﻪزهو ﻛﺮد ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺠﺎر ھﺮﺷﯽ ھﻨﺪ ﻛﺎرﯾﮕﻪر: ﺗﯿﻐﯽ ﺗﯿﮋ ،ﻧﻪك ھﯽ دهﺑﺎن ﺳﻮارﭼﺎﻛﯽ ﻟﻜﮕﻪﯾﺸﺘﻦ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺗﯿﻐﯽ زوﺑﺎن! * * * * داود ﺋﯚﻏﻠﻮی ﺧﻪواﺟﻪ ﺳﺎﯾﻨﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎی ﺳﻪدهی ﻧﻮێ رۆژێ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا ،ﯾﻪرﯾﭭﺎن ﺟﺎرێ ﺑﻪ ﻧﮫﻨﯽ ﻟﻪ ھﻪوﻟﺮ ﺟﺎرێ ﺑﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻟﻪ واﺷﻨﺘﯚن، ﯾﺎن ﻟﻪ دﯾﻤﻪﺷﻖ و ﻟﻪ ﺗﺎران. ﻓﺎﺗﺤﯽ ﺑﻪﺟﻪﺑﻪروﺗﯽ وﺗﺎن ﻣﻪﻣﺎﻟﻚ و ﺋﻪﻗﺎﻟﯿﻢ ﺑﯚ ﭼﺎرهی ﻛﺸﻪ و ﮔﺮﻓﺖ ﺳﻪد ﺳﻪﻋﺎت ﮔﻮادﺮان. دوو ﺳﻪدﯾﺶ ﺑﯚ ﺳﯿﻦ و ﺟﯿﻢ. * * * * دهزاﻧ دوﻧﯿﺎ ﮔﯚڕاوه ﺷﻤﺸﺮ ﻟﻪ ﺳﻪردهم ﺗﯚراوه ﺑﯚﯾﻪ وهزﯾﺮی دهرهوه وردو درﺷﺘﯽ ﻛﺸﻪﻛﺎن ﻟﻪﺧﻮار ﺗﺎﻛﻮ ﺳﻪرهوه ﻛﻮﻣﺎﯽ دۆﺳﻜﺎﻧﯽ وﯾﻦ ﻋﻪرهب و ﻋﻪﺟﻪم ،ﺗﺎ ﮔﻮرﺟﺴﺘﺎن ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ،ﺗﺎ وﺗﯽ ﭼﯿﻦ. ﺋﯚﻏﻠﻮ ﺑﺎﺷﻪ ﺑﯚ دهرهوهی ﺗﻮرك ﻟـ وت ﻗﻪد ﺋﺎرام ﻧﺎﺑ. ﺗﺎ دﯾﺎر ﺑﻪﻛﺮ ﻋﺎﺟﺰ ﺑ و ﺗﺎ ﻗﺴﻪو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻧﻪﻛﻪن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﻪﻣﻪدۆك :ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺗﻮرك. ژﯾﻦ ﺳﺎﺢ
4
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪی ١٩٠٠
50
ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد ،ﮔﻪرﭼﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪ ،ﺑﻪم وهك ﻧﺎوﻚ ﺑا ﺑﻪ ﺑﺎی ﺋﻪو ﻣﻨﺪاﻪ ﺑﻨﺎزهدا ﻛﻪ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ھﯚﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎھﻪﻧﮕﯽ ﻧﺎو ﻛﻪﺷﺘﯽ )ﭬﺮﺟﯿﻨﯿﺎن(دا ﺑﻪ ﻣﻪﻟﯚﺗﻜﻪﯾﯽ ﺑﻪﺟﮫﺪرا ،ﺑﻪھﯿﻮای ﺋﻪوهی ﺧﺰاﻧﻜﯽ دهوﻪﻣﻪﻧﺪ ھﻪﯿﺒﮕﺮﻧﻪوه.
32
ﺳﺎﻪ ﻧﻪﺳﺎزهﮐﻪ
دوو ﻣﻠﯿﯚن ﮔﻪﻧﺠﯽ ﺑﻜﺎر ،ژﺮﺧﺎﻧﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺗﻜﺸﻜﺎو ،ﺑﻪﺳﻪدان ﻛﺸﻪی ﻻوهﻛﯿﺶ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﻪﻣﺒﻮون ﺑﯚ ﺳﻪر ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاق ،ﺳ ﺋﺎﺳﺘﻪﻧﮕﯽ ﺗﺮﯾﺸﯽ ھﺎﺗﻪﺳﻪر ،ﺗﺎوهﻛﻮ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻣﺴﺎﺪا ﺑﻪدهﺳﺘﯿﯿﻪوه ﺑﻨﺎﻨﺖ.
ﮐ ﻧﺎوﺑﮋﯾﯿﺎن دهﮐﺎت؟
70
ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽ ﺑﻪﺗﻮاﻧﺎ و ﻛﺎراﻣﻪ ،ﻻﯾﻪﻧﻜﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوی ھﻪﻣﻮو ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ و ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪ .ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮان دهﺗﻮاﻧﺖ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﯾﺎری ﺑﮕﯚڕﺖ و ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺗﻪواوی ھﻪﺑﺖ، ﻟﻪﺳﻪر ﮔﯚڕاﻧﻪﻛﺎن.
58
42
ﺷﺎری دوو ﺑﻪھﺎر
ﻧﯿﻮ ﺋﻪردهﺷﺮ ،ﻋﺒﻮراﯾﺎ ،ﻣﺴﯿﻼ ،ﺗﻪل ﻗﻠﯿﻘﺎت ،ﺗﻪل ﺗﻮﺑﻪ ،ﺧﻮﻻن ،ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻧﺎوی ﺷﺎرﻜﻦ ،ﻛﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﯾﻪك ﺑﻪھﺎر ھﯿﭽﯽ دﯾﻜﻪ ﻗﺒﻮڵ ﻧﺎﻛﺎت ،ھﯿﭻ ھﻪواﯾﻪﻛﯿﺶ ﻟﻪ ﺧﯚ ﻧﺎﮔﺮﺖ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪو ھﻪواﯾﻪ ﻧﻪﺑﺖ ،ﻛﻪ ﺑﯚﻧﯽ ﮔﻮﻪ رهﻧﮕﺎوڕهﻧﮓ و ﺑﯚﻧﺨﯚﺷﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﺪﺖ.
ﺷﺎ ﺑﺎﻪﮐﺎﻧﯽ ﺟﻮاﻧﯽ
ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ رهﻧﮕﯽ ﺧﺎﻛﯿﯿﻦ ،ﺑﻪم ھﻪرﮔﯿﺰ ﺑﺰارﻛﻪر ﻧﯿﻦ. ﺗﻜﻪﻪﯾﻪﻛﯽ ﺟﻮان ﻟﻪ ﺷﺎدۆی ﭘﺸﺘﻪﭼﺎوی ﺳﺎردو ﮔﻪرم ﭘﻜﺪﻨﻦ ﻛﻪ ﺗﻪواوﻛﻪری ھﻪر رهﻧﮕﻜﯽ رووﺧﺴﺎرنو دهﻣﻮﭼﺎوﻜﯽ ﻧﻮێو ﺳﻪرﻧﺠﺮاﻛﺸﺖ ﭘﺪهﺑﻪﺧﺸﻦ ﻛﻪ ھﻪﺳﺖ ﻧﺎﻛﻪﯾﺖ ﻣﺎﻛﯿﺎژت ﻛﺮدﺑ.
ﭘﯚرش ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا
74
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﭘﯚرش ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا( ،ﻛﻪ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺑﻪھﺰﺗﺮﯾﻦ ﻛﺒﻛﻜﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ وهرزﺷﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ )ﺋﯿﺴﺘﻮن ﻣﺎرﺗﻦ راﺑﯿﺪ( و )ﻣﺎرﺳﯿﺪز ﺑﻨﺰ -ﺳﯽ ﺋﯿ ﺋﯿﺲ( دادهﻧﺮﺖ.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
7
www.dengubas.net ﮔــﯚﭬـﺎرﮑﯽ ﺳﯿـﺎﺳﯿــﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿـــﻪ ﺧﻪﻧـــﺪان ﺑﯚ ﭘـــﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧـــﺪن دهرﯾﺪهﮐـــﺎت
Volume (1) issue - 47 / 17 May -23 May 2009
ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑﺮدن ﺳﻪرﻧﻮوﺳﻪر
ﺳﺘﺮان ﻋﻪﺑﺪو ﻟﻪ ﻧﭭﯿﺴﻜﺎرهوه ﺧﯚﻧﯿﺸﺎﻧﺪان ﺑﻪ ﻣﻪزﻮﻣﯽ ﺟﯚرﻜﻪ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت ،ھﻪﯾﻪ وهﺳﺘﺎﯾﻪ ﺗﯿﺪا و ھﻪﺷﻪ وهﺳﺘﺎوه و داﻣﺎوه ﻛﻪ ﻧﺎزاﻧ ﻧﻪك ﺧﯚ ﺑﻪو زوﻤﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﻣﻪزﻮﻣﯿﻪﺗﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪﺷﯽ ﺑﺨﺎﺗﻪ ﭘﺸﭽﺎو .ﻛﻮرد ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻛﻪم ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪ ﻟﻪﻧﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻣﻪزﻮﻣﯿﻪﺗﯽ ﺧﯚی .ﺑواﻧﻨﻪ ﺗﯚﻣﺎری دادﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪراﻧﯽ رژﻢ ﻛﻪ ﭼﯚن دوﻧﯿﺎ ﻟﻪﺑﻪردهم ﺳﻪدان ھﻪزار ﻛﻮردی ﻛﻮژراو ،ﺋﻪﻧﻔﺎﻟﻜﺮاو و ﺧﻨﻜﺎودا دۆش داﻣﺎوه و ﻧﺎزاﻧ ﺑﺎوهڕ ﺑﻪﻛﻮﯽ ﺋﻪو زوﻤﻮ زۆره ﺑﻜﺎت .ﻛﻪﭼﯽ ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺑﺮا ﺷﯿﻌﻪ ﻋﻪرهﺑﻪﻛﺎن ﭼﯚن ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ دهھﯚﻧﻨﻪوه؟ ﺋﻪﻣﺎن ﺷﺎرهزان ﻟﻪ دهرﺧﺴﺘﻨﯽ زوﻤﻠﻜﺮاوﯾﺪا ،دهﯾﺎن ﺳﻪده ﻟﻪ ﮔﺮﯾﺎن و ﻓﯿﻐﺎن ﻟﻪ رﻮڕهﺳﻤﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﺎﺷﻮرادا .ﺑﯚ ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن ھﻪﻣﻮو رۆژﻚ ﻋﺎﺷﻮرا و ھﻪﻣﻮ ﺷﻮﻨﻜﯿﺶ ﻛﻪرﺑﻪﻻﯾﻪﻛﻪ ﺑﯚﺧﯚی .ﻻی ﻛﻮردﯾﺶ ﺧﻮاﺧﻮاﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪوهی ﺑﻪﺳﻪری ﻗﻪوﻣﺎوه زوو ﻟﻪﺑﯿﺮ ﺑﭽﺘﻪوه ﺗﺎ ﻟﻪﻣﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪدهﺳﺘﯿﯿﻪوه ﻧﻪﺗﻠﺘﻪوه .ﺟﺎ ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﻣﻪزﻟﻮﻣﯿﻪت ﺑﻮو ،ﻟـ ﺋﺴﺘﺎ ﺷﻮﻛﻮر ﻟﻪﻧﺎو ﻛﻮرددا ﺧﻪﻜﺎﻧﻚ ﭘﻪﯾﺪا ﺑﻮون ﻛﻪ ﻣﯿﻌﻼﻧﻦ ﻟﻪﺗﺰی ﻣﻪزﻟﻮﻣﯿﻪﺗﺪا ،وهﺳﺘﺎن ﻟﻪﺧﯚﻧﯿﺸﺎﻧﺪان وهك ﻛﻪﺳﻚ ﻛﻪ زوﻤﯿﺎن ﻟﻜﺮاوه .ﻟﻪﺋﻪﺳﯿﺸﺪا زاﻤﻜﯽ ﺑ وﻨﻪن. ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺗﺎ ﺋﻪوێ ﻣﻪزﻮﻣﻦ ﻛﻪ ﺧﻪﻚ ﭘﯿﺎن ﺑﺨﻪﻪﺗ ،ﻛﻪ ﺧﻪﻚ واﺑﺰاﻧ ھﯿﭻ ھﻪﻪو ﭘﻪﻪﯾﻪﻛﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﻣﻪﮔﻪر ھﻪﻪو ﭘﻪﻪی ﻗﺒﻮﻜﺮدﻧﯽ زوﻤﯽ ﺳﻪر ﺷﺎﻧﯿﺎن ﻧﻪﺑﺖ. ﺋﻪم ﺟﯚره زاﻤﺎﻧﻪ وهك ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻟﻪ دووڕا دﯾﺎرن ،رهﻧﮕﯿﺎن زهرده و ﻟﻮ ﺑﻪﺑﺎرن. ﺑﻪھﻪﭙﻪن ﻟﻪﺳﻪر زوﻤﻜﺮدن ﺑﻪو ﺋﻪﻧﺪﺸﻪی زوﻤﯽ وان ،ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋﯿﻼھﯿﯿﻪ و دهﺑ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪك ﻗﺒﻮﯽ ﺑﻜﻪن .ﺋﻪﻣﻤﺎ ﻟﻪ ﻗﺎوداﻧﯽ زوﻢ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺧﻪﻜﺎﻧﯽ ﺗﺮهوه ﺋﻪوا ﻏﻪدرو زوﻤﻜﯽ ﺗﺮه ﻟﻪوان ،ﭼﻮﻧﻜﻪ زﻣﺎﻧﺤﺎﯿﺎن واﯾﻪ :ﺋﻤﻪ زاﻤﯿﻦ ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺣﻪﻗﯿﻦ ،ﺋﻮهش ﻟﻪﺑﻪرﭘﻪرﭼﯽ ھﻪﻗﯽ ﺋﻤﻪدا زوﻤﺪهﻛﻪن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻨﺎﮔﻪڕﻦ ﺋﻤﻪ »ھﻪﻗﯽ ﻣﻮﺗﻪق« ﺑﯿﻦ. ﺑﻪم ﺟﯚره ﻋﺎﺷﻘﻪ ﺳﻪودا ﺳﻪرﯾﯿﺎﻧﻪی زوﻤﻮزۆر ،ﻛﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ زوﻤﻠﻜﺮاو ﻧﯿﺸﺎن دهدهن ،دهﻦ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺴﺖ .ﺟﺎ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﺴﺖ ﭼﻮوه ﻧﻮ ﺷﺎرﻜﻪوه ھﻪوای ﺷﺎر ﺑﯚﮔﻪن ﺑﻮو .ﭘﻪﻧﺠﻪﻛﺎن ﺑﻜﻪﻧﻪوه ﻣﻪزﻮﻣﻪ ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﺴﺘﻪﻛﺎن ھﺎﺗﻦ! ﺧــﻪﻧــﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﻛﺎت ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن haftana@yahoo.com www.dengubas.net Iraq - Tel: +964 07708678460
6
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
24
ﺷﺎرهﮐﺎن ﭼﯚڵ دهﮐﺮﻦ
ﺑﻪر ﻟﻪ ٩ھﻪﻓﺘﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰه ﺷﻪڕﻛﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎن ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق و ﺳﻪرﻛﺮده ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺪارهﻛﺎن ﻟﻪ دوو ﺋﺎﺳﺘﺪا ﺳﻪرﮔﻪرﻣﯽ ﺧﯚﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﻦ :ﺋﺎﺳﺘﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ و ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪ ھﺮﺷﻜﺮدﻧﻪ ﺳﻪر ﻣﯚﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ،دووهم دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ.
28
ﺟﺎﺷﻪﮐﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﮑﺎی ﻻﺗﯿﻦ
ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن ھﯚﺷﯿﺎرﯾﺎن دا ﻟﻪﺑﺎرهی ﻓﺮواﻧﺒﻮوﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯽ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪ ،ﻛﻪ ﺑﯚ داﻣﻪزراوه ﺳﻪرﺑﺎزیو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻻﺗﯿﻦ ﻛﺎردهﻛﻪن. ﺋﻪو ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﺎﻧﻪش ﻟﻪﺧﯚ دهﮔﺮﺖ ﻛﻪ ﺑﯚ دهزﮔﺎ ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯿﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﺎرﯾﺎﻧﻜﺮدووه.
ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻪﻛﺎن ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ: ﻛﻪرﻛﻮك: ھﻪوﻟـﺮ :ﺳﻪرهﺗﺎی رﮕﺎی ﮐﯚﯾﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪی رهﺳﻮﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت07504537324 . ﮔﻪرﻣﯿﺎن :ﻛﻪﻻر ـ ﺑﺎزاڕی ﺣﻪﻣﻪدهﻣﯿﻦ ﻛﻪﻻری2221612 .
ﺷﺎڕﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﺗﻪﻧﯿﺸﺖ ﭘﺮدی ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﺳﺮهوﺧﺎڵ07480134488 - 07708678460 . ﺋﯿﺴﻜﺎن ـ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺎرهﮔﺎی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك07702382319 .
داﺑﻪﺷﮑﺮدن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق
ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی » ﺣﻀﺎﺭﺓ ﺃﻛﺪ« ﺑﯚ ﺑوﮐﺮدﻧﻪوه و داﺑﻪش و رﯾﮑﻼم Mobile: +9647901999188
dir_akad@akadintl.net %FTJHO CZ
ﻧﺮخ 1000ﺩﯾﻨﺎﺭ
xandancenter@yahoo.com +964 (0) 7705 450 660
ﻣﻮﺳ ...ﻛﺎم ﭼﺎرهﺳﻪر؟ ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻣﻮﺳ وای ﺑﯚدهﭼﺖ، دهﺗﻮاﻧﺮﺖﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮرددا ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺮﺖ. ﭼﺎرهﺳﻪر ﻧﻪك ﺑﮋاردهی دواﯾﻪﻣﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﮋاردهی ﯾﻪﻛﻪﻣﺘﯽ، ﺋ ﺧﯚ ﻛﻮردﯾﺶ ھﻪر وای وﺗﻮوه؛ دهﺑﺖ ﻛﺸﻪﻛﻪ ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺮﺖ، ﺑﻪم ﺋﻪو ﭼﺎرهﺳﻪرهی ﻧﻮﺟﻔﯽ ﺑﺎﺳﯽ دهﻛﺎت ﻛﺎم ﭼﺎرهﺳﻪره، ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻮرد داوای دهﻛﺎت و ﭘﯽ رازی دهﺑﺖ؟ ﺑﻪدﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه ﻧﻪﺧﺮ. ﻧﻮﺟﻔﯽ ﻟﻪ دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﺷﻪرﻗﻮﻟﺌﻪوﺳﻪﺗﺪا وا ﺧﯚی ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاوه ،ﺋﻪو ﺑﻪﺷﻚ ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﻛﺸﻪﻛﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﻛﻮرد ﺳﻪﺑﻪﺑﻜﺎری ﻛﺸﻪﻛﻪن .ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ﺋﻪو ﻟﺪواﻧﻪی ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻤﯿﺶ ﻛﻪ وﺗﺒﻮوی ﻧﺎھﯿﻦ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟﻪﺳﻪرهﻛﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻧﻮﻮه ﺑﻪڕﻮه ﺑﺒﺮﺖ ،ﺑﻪ ﭘوﭘﺎﮔﻪﻧﺪی ھﻪﺒﮋاردن ﻟﻪ ﻗﻪﻪم داﺑﻮو. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪوهی ﻛﻮرد ھﯚﻛﺎری ﻛﺸﻪﻛﻪ ﺑﻦ ،ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻪ ﺋﻪوه ﭘﺎرﺰﮔﺎر و ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﻪی ﺋﻪوه ﻛﻮردﯾﺎن ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﺎن دوورﺧﺴﺘﻪوه ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی دواﺗﺮ ﺑﻪ ﺧﻪﯾﺎﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﭘﺪاﻧﯽ ﭘﯚﺳﺖ ﻧﺎﭼﺎری ﺑﻜﻪن دهﺳﺖ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟﻪﺳﻪرهﻛﺎن ھﻪﺒﮕﺮﺖ و دان ﺑﻪ ﺋﻪﻣﺮی واﻗﻌﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﻪ ﻟﻪ رووی دهﺳﻪﺗﯽ ﺋﯿﺪاری و رووﺑﻪری ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﯿﻪوه ﺑﻨﺖ .ﺋﻪو ﭼﺎرهﺳﻪرهش ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﭘﺸﻨﯿﺎری دهﻛﻪن ﺑﯚ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪﯾﻪ. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻟﺪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻤﯿﺶ ،ﺋﻪوه رووداوهﻛﻪی ﭼﻪﻧﺪ رۆژی راﺑﺮدووی ﺑﻪﻋﺸﯿﻘﻪ ﻛﻪ ﺟﻪﻧﺎﺑﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎر ﻛﺎرهﻛﺘﻪری ﺳﻪرهﻛﯽ ﺑﻮو ﺗﯿﺎﯾﺪا ،ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑﻪﮕﻪﯾﻪ ﻛﻪ ھﻪرﻢ ﺳﻮوره ﻟﻪﺳﻪر ھﻪﻮﺴﺘﻪﻛﻪی ﺧﯚی.
دﯾﺴﺎﻧﻪوه ﻣﻮﺗﻪگ ﺳﺎﺢ ﻣﻮﺗﻪگ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺑﻪرهی دﯾﺎﻟﯚگ ﻟﻪ دواھﻪﻣﯿﻦ ﻟﺪواﻧﯿﺪا ،دﯾﺴﺎن ﻛﻪوﺗﯚﺗﻪوه ﺳﻪر و ﮔﻮﻼﻛﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﻪوه ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎرﯾﺎن دهﻛﺎت ﻛﻪ ﮔﻮاﯾﻪ ﮔﻮێ ﺑﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﻋﯿﺮاق ﻧﺎدهن و ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﺑﻪرﭼﺎو دهﮔﺮن .ﺋﻪوهش ﺑﻪ ھﻪﻪ ﮔﻪورهﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ ﻧﺎودهﺑﺎت. ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﺳﻪﯾﺮه ﻟﻪ وﺗﻜﺪا ﺑﻪوه ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎر ﺑﻜﺮﯿﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﯾﻪخ ﺑﻪ ﺑﻮژاﻧﻪوهی ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪت ﺑﺪهی ،ﺑﺎﺷﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ھﻪرﻢ ﻧﻪﭘﺎرﺰێ ھﯽ ﻛﻮێ ﺑﭙﺎرﺰێ؟ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﺑﻪﻏﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪك ھﺎن ﻧﺎدات وهﺑﻪرھﻨﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻜﺎت. ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺳﺰای ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧﻪوﺗﯿﺎﻧﻪش دهدات ﻛﻪ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯿﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪرﻤﺪا ھﻪﯾﻪ .ﺋﺎﯾﺎ ﻣﺎﻓﯽ ﻛﻮرده رهﺧﻨﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا ﺑﮕﺮﺖ ﯾﺎن ﻣﺎﻓﯽ ﻣﻮﺗﻪﮔﻪ ﻧﻪك ھﻪر رهﺧﻨﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ھﻪرﻢ ﺗﺎواﻧﺒﺎر ﺑﻜﺎت.
ﺑﻪ ﺗﺎﻛﻪ ﭼﺎوﻚ ﺳﻪﯾﺮﯾﺎن دهﻛﺎت ﺗﯚڕی ھﻪواﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ،دهﺑﺖ ھﯽ ﺳﻪرﺟﻪم ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﺖ، ﻛﻪﭼﯽ ﻛﻪوﺗﯚﺗﻪ ﺧﺰﻣﻪﺗﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺗﺎﯾﻪﻓﻪﯾﻪك ،ﺑﻪﻜﻮ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﮔﺮوﭘﻜﯿﺸﻪوه. ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﺗﯚڕه ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪ ﺑﯚﭼﯽﻟﻪ رووﻣﺎﻜﺮدﻧﯽ ھﻪواﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﻧﻪك ھﻪر ﻟﻪدواﯾﯽ دواوهﯾﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺋﻪو ﭘﯿﭽﻪ ھﻪواﻪﺷﯽ ﻛﻪ ﻧﺎوهﻧﺎوه ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯽ ﺋﻪﻟﻌﯿﺮاﻗﯿﻪ ﺑوی دهﻛﺎﺗﻪوه وهك ھﻪواﻜﯽ دهرهوه ﺗﻪﻣﺎﺷﺎی دهﻛﺎت .ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮﯾﻦ ھﻪﻮﺴﺘﯿﺸﯽ ﺋﻪوهﯾﻪ؛ ﺋﻪﻟﻌﺮاﻗﯿﯿﻪ ﺗﺎﻛﻪ ﻛﻪﻧﺎﯽ رﭙﺪراوه ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی دادﮔﺎﯾﯽ ﺋﻪﻧﻔﺎل و ﺗﻪﻋﺮﯾﺐ ﻛﻪﭼﯽ ﺑوی ﻧﺎﻛﺎﺗﻪوه. ﺋﻪو ھﻪوﺮدﻛﺮدﻧﻪ ،ھﻪر ﻛﻮردی ﻧﻪﮔﺮﺗﯚﺗﻪوه زۆر ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺗﺮﯾﺸﯽ ﮔﺮﺗﯚﺗﻪوه ،ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪﭘﺶ ﻛﻮرددا ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﭙﺮﺳﺮاوی ﻋﯿﺮاﻗﯽ ھﺎﺗﻮﻧﻪﺗﻪ ﻗﺴﻪ و داوا دهﻛﻪن ﺋﻪو ﺗﯚڕه ﺑﻪﯾﻪك ﭼﺎو ﺳﻪﯾﺮی ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪك ﺑﻜﺎت.
ﺷﺎ ﻋﻪﺑﺪوی دووهم
ﻧﺎﻧﺴﯽ ﭘﯿﻠﻮﺳﯽ
ﻋﻪﺑﺪوﻟﺌﻪﻣﯿﺮ زهﯾﺪی
ﻟﻪﭘﻨﺎو ھﻨﺎﻧﻪدی ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﺋﺎراﻣﯽ ﻟﻪ رۆژھﻪﺗﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻧﺎوهراﺳﺖ، ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪ ﺑﯚ ﭘﻼﻧﻜﯽ ﻧﻮێ دهﻛﺎت.
وﺗﻪﻛﻪم ھﺰه ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق دهﻛﺸﻨﺘﻪوه و دوای ﻛﺸﺎﻧﺪﻧﻪوهﺷﯽ ،ﻟﻪ ﺑﻪرزﻧﺮﺧﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ھﻪردووﻻ ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ.
ﻓﺮﻗﻪﻛﻪم ﻟﻪ ﺳﻪرﺟﻪم ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ﺑﻪ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه و ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯽ ﺑﺎش ﻟﻪﻧﻮان ﻓﺮﻗﻪﻛﻪ و ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ھﻪﯾﻪ. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
9
٧ڕۆژ
ﻟﻪﯾﻪك ﺋﺎواز ﻧﺎﺧﻮﻨﻦ!
8
ﮐﺎﻣﯿﺎن ﺑﻪرﮔﺮﯾﻦ؟
ﺳﻪﯾﺮ ﻻی ﺋﻪواﻧﻪ
وهزارهﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق، ﺧﯚی ﻟﺒﻮوه ﺑﻪ وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ،ﺷﻪڕه ﺗﻔﻪﻧﮓ دهﻛﺎت .ﭘﺘﺎن ﺳﻪﯾﺮ ﻧﻪﺑﺖ ﻣﺎوهﯾﻪك ﻟﻪﻣﻪوﺑﻪر ھﺰﻜﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ﺑﯾﺎری دادﮔﺎ ﭼﻮوﻧﻪ ﺳﻪر وهزارهﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺗﺎ ٩ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪری وهزارهﺗﻪﻛﻪ ﻛﻪ ٢ﻛﻪﺳﯿﺎن ﺑﺮای وهزﯾﺮ ﺑﻮون ﺑﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﯽ دهﺳﺘﮕﯿﺮﺑﻜﻪن، ﮔﻪﻧﺪهﯽ ﻛﻪﭼﯽ ھﺰﻜﯽ ﭘﺎﺳﻪواﻧﯽ وهزارهت ﺑﻪ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﺑﺮاﯾﻪﻛﯽ وهزﯾﺮ ﺑﻪ ﮔﻮﻟﻠﻪ وهﻣﯽ داﻧﻪوه. راﭘﯚرﺗﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪی واﺷﻨﺘﯚن ﺗﺎﯾﻤﺰ ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوه ﻛﺮدووه، زۆرﺑﻪی ﻟﭙﺮﺳﺮاوهﻛﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﺰب و ﻧﻪﺗﻪوه و ﺗﺎﯾﻪﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﭙﺸﺘﯿﺎن ﺧﯚﯾﺎﻧﻪوه ﻟﺪهﻛﺮﺖ و رﮕﻪ ﻧﺎدرﺖ ﻛﻪ دهﺳﺘﮕﯿﺮ ﺑﻜﺮﻦ .ﺋﻪﮔﻪر ﻛﺎر واﺑوات ﻧﻪك وهزارهﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ،ﺑﻪﻜﻮ وهزارهﺗﯽ ژﻧﺎﻧﯿﺶ ﺷﻪڕه ﺗﻪﻗﻪ دهﻛﺎت.
ﺳﻪﯾﺮ و ﺳﻪﻣﻪرهی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻋﻪرهب ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﻪك ھﻪر ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﻨﺎﯾﺎت، ﺑﻪﻜﻮ رۆژاﻧﻪ ﺷﺘﯽ ﺳﻪﯾﺮﺗﺮﯾﺎن ﻟﺪهردهﻛﻪوﺖ .دواﯾﻦ ﺳﻪﯾﺮو ﺳﻪﻣﻪرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﻪو ھﻪواڵ و راﭘﯚرﺗﻪ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋاﻧﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ دهرﺑﺎرهی ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻗﻮﺑﺎد ﺗﺎﻪﺑﺎﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪری ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ﻟﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ،ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮهی »ﺋﭙﺎك«ﺑوﯾﺎﻧﻜﺮدهوه .واﯾﺎن ﻧﯿﺸﺎﻧﺪا ﻛﻮرد ﺑﯚﺗﻪ ھﺎوﻛﺎر و داردهﺳﺘﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ. ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮوﻧﯽ وهﻛﻮ ﻣﯿﻮان ،ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮهی ﺋﭙﺎﻛﺪا ﻛﻪ رﻜﺨﺮاوﻜﯽ ھﺎرﯾﻜﺎری ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪ، دهﺑﺖ ﭼﯽ ﺑﯚ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻜﺎت، ﺗﺎ ﺋﻪو رۆژﻧﺎﻣﺎﻧﻪ ،ﺋﺎوا ﮔﻪورهﯾﺎن ﻛﺮدهوه ،ﺋﺎﯾﺎ ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﻪﻛﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﻪﻋﺎﺗﯽ ﻟﭙﺮﺳﺮاوﻜﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﻪ ﺳﯿﻔﻪﺗﯽ ﺷﻪﺧﺴﯽ ،ﻟﻪو ھﻪﻣﻮو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎﻧﻪ ﮔﻪورهﺗﺮه ﻛﻪ دهوﻪﺗﻪ ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪو ﭘﻪڕی ﺷﻪرﻗﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪو ﭘﻪڕی ﻏﻪرب ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﺪا ھﻪﯾﺎﻧﻪ؟
ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﺗﻮرﻛﯿﺎ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪی ﺳﺘﯿﭭﺎن دﯾﻤﺴﺘﯚرای ﭘﯽ ﺑﺎﺷﻪ ،ﻛﻮرد ﻧﺎھﻪﻗﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﺳﯽ ﻟﺒﻜﺎﺗﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪوهﺗﻪی ﺳﻪدام ﻛﻮرﺳﯿﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ﭘ ﭼﯚﻜﺮاوه ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﻪﻛﺎﻧﻪوه ،ﺧﯚی ﻛﺮدووه ﺑﻪ دهﻣاﺳﺘﯽ ﻛﺸﻪی ﻛﻪرﻛﻮك. راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪی دﯾﻤﺴﺘﯚرا ،ﻣﺎوهﯾﻪك ﻟﻪﻣﻪوﺑﻪر ﺑﻪ رهﺳﻤﯽ دراﯾﻪ دهﺳﺖ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﻪم ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ رای ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﻪدراوهﺗﻪوه ،ﺑﻪم ﭘﺪهﭼﺖ ﻛﻮرد ﺑﻪو راﭘﯚرﺗﻪ رازی ﻧﻪﺑﺖ .ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﻪﻛﺎن ھﻪر ﻟﻪﺳﻪرﺗﺎوه ﺧﯚﯾﺎن رهﺗﯿﺎﻧﻜﺮدهوه ،ﺑﻪم ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻛﺘﻮﭘ و ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺶ ﺑﻮراق ﺋﻮزﻧﻐﺮﻏﻦ وﺗﻪﺑﮋی رهﺳﻤﯽ وهزارهﺗﯽ دهرهوهی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪی دﯾﻤﺴﺘﯚرا ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا دهﮔﻮﻧﺠﺖ .ﺋﻪو وﺗﻪﺑﮋه ھﻪر ﺑﻪوهوه ﻧﻪوهﺳﺘﺎ ،ﺑﻪﻜﻮ داوای ﻟﻪ ﻛﻮرد ،ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﻋﻪرهب ﻛﺮد ﻛﻪ وهﻣﯽ ﺋﯿﺠﺎﺑﯿﺎن ﺑﯚ ﺋﻪو راﭘﯚرﺗﻪ ھﻪﺑﺖ .ﺋﻪو رهزاﻣﻪﻧﺪﯾﯿﻪی ﺗﻮرﻛﯿﺎ رهﻧﮕﻪ ﮔﻮﻣﺎﻧﻜﯽ زۆر ﻻی ﻛﻮرد دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ،ﻛﻪ ﺑﯚﭼﯽ ﻟﻪ ﻻﯾﻪك ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﻪﻛﺎن رهﺗﯽ دهﻛﻪﻧﻪوه ،ﻟﻪوﻻﺷﻪوه ﺗﻮرﻛﯿﺎ رهزاﻣﻪﻧﺪه ،ﺋﺎﯾﺎ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ رۆﻪ ﯾﺎن ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ دهﯾﻪوﺖ ﺧﯚی وهك ﺑﻼﯾﻪﻧﻚ و دﺴﯚزﻚ ﺑﯚ ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯿﯽ ﺋﻪو ﺷﺎرهو ﮔﺸﺖ ﻋﯿﺮاق ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪات؟ ﭼﻮﻧﻜﻪ وﺗﻪﺑﮋهﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪوه دهﻛﺎت ﺋﻪو ﺧﺎﻧﻪی ﻟﻪ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪدا ھﺎﺗﻮوه دهﺑﺘﻪ ھﯚﻛﺎرﻚ ﺑﯚ ﺑﻨﻪﺑﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا .ﺑﻪﮔﻮﺮهی ﺋﻪو ﻟﺪواﻧﻪ ﺑﺖ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪوه دهﺗﺮﺳﺖ درﮋهﻛﺸﺎﻧﯽ ﻛﺸﻪی ﻛﻪرﻛﻮك ﺑﺒﺘﻪ ھﯚی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺷﻪڕ، ﻟﻪو ﻧﻮهﻧﺪهﺷﺪا ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﻘﻪره ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺗﯿﺎدهﭼﺖ .ﺑﯚﯾﻪ دهﯾﻪوﺖ ﺑﻪ ھﻪر ھﯚﯾﻪك ﺑﺖ ،ﺋﻪو ﻛﺸﻪﯾﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯿﺶ ﻧﻪﺑﺖ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﺒﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪاﯾﻪ ﻧﻪك ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﻛﻪرﻛﻮك .ﺋﺎﯾﺎ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﻗﺴﻪی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﻛﻪن؟
ﻋﻪﺑﺎس ﺑﻪﯾﺎﺗﯽ
ﻗﺎﺳﻢ ﻋﻪﺗﺎ
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﺗﻪﻟﻌﻪت
ﻟﯿﮋﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﭽﻮوﻛﻜﺮاوه ﭘﻜﮫﻨﺮاوه ﺑﯚ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوه ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯽ ھﻪﻣﻮارﻛﺮدﻧﯽدهﺳﺘﻮوریھﻪﻣﯿﺸﻪﯾﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻓﯿﺪراڵ و دهﺑﺖ ﻟﻪم ﺧﻮﻟﻪدا ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗﻪواو ﺑﻜﻪن.
ﺋﻤﻪ ﺋﺎﮔﺎدارﯾﻦ و ﺑﻪﮕﻪی ﺗﻪواوﻣﺎن ﻟﻪﺑﻪردهﺳﺘﺪاﯾﻪ دهرهﻛﯽ دهﺳﺘﯽ ﻛﻪ ﻟﻪﭘﺸﺖ ﺋﺎﯚزﺑﻮوﻧﯽ رهوﺷﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻋﯿﺮاﻗﻪوهﯾﻪ.
ﻋﯿﺮاق ﺑﻪردهوام ﺋﺮان و ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﺋﺎﮔﺎدارﻛﺮدۆﺗﻪوه ،ﻧﺎﺑﺖ ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﺮﺘﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﻧﻮاﻧﯿﺎن ،ﻧﺎﻣﺎﻧﻪوﺖ ﺑﭽﺘﻪ ﻛﺸﻪی ھﯿﭻ ﻻﯾﻪﻧﻜﻪوه.
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺋﻪو ﭘﻪﺗﺎﯾﻪ ﮐﺎرﯾﮕﻪری زۆری ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺑﻮوری ﮐﻮردﺳﺘﺎن ھﻪﯾﻪ. ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎدهﮐﺎری ﺗﻪواوی ﺑﯚ روﺑﻪڕوﺑﻮوﻧﻪوه ھﻪﯾﻪ. ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ دهھﻨﯿﻦ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺴﺘﺎدا، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ﭘﻪﺗﺎﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺧﯚراﻛﻪﻛﺎن ھﻪﯾﻪ .ﺋﺴﺘﺎ ھﺎووﺗﯿﺎن زۆر ﺑﻪ ﺗﺮﺳﻪوه دهڕواﻧﻨﻪ ﺧﯚراﻛﻪﻛﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ رواﻧﮕﻪی ﺑﻪﺳﻪرﭼﻮون و ﺗﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺧﯚراﻛﻪﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﮔﻪﻟﻚ ﺧﯚراك ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻪن ،ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆره ھﻨﺪراون و ﺑﻪﺳﻪرﭼﻮوﻧﻪ ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﺋﻪم ﭘﻪﺗﺎﯾﻪﺷﯽ ھﺎﺗﯚﺗﻪﺳﻪر ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدن ،ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﻪوه زۆر زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوه ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﺳﺎﻏﻜﺮدﻧﻪوهی ﻛﻪﻟﻮﭘﻪﻟﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ھﻪﺑﻮوه ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﻣﺎرﻛﺘﻪ ﮔﻪورهﻛﺎن«. ﺋﻪﺣﻤﻪد رﻜﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺑﻪﻨﺪهراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻛﻪ ﺧﺎوهن ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺳﻮﭘﺎرﻣﺎرﻛﺘﻪ )ﻧﯿﻮﺳﺘﯽ( ﻟﻪ ﺷﺎری ھﻪوﻟﺮ ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪﻧﻔﻠﯚﻧﺰای ﺑﻪراز ،ﻟﻪﺳﻪر ﺧﯚراﻛﻪﻛﺎن وﺗﯽ» :ﺋﻪم ﭘﻪﺗﺎﯾﻪ ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻪﻜﻮ زﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺋﺎﺑﻮوری ﺳﻪرﺟﻪم وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه .ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﯽ ﻟ ﺑﻪدهر ﻧﯿﯿﻪ ،ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆر ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺳﻠﺒﯽ ﻟﻪﺳﻪره ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﻛﻮردﺳﺘﺎن وﺗﻜﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻦ ﻧﯿﯿﻪ و ﺑﻪﻛﺎرﺑﻪره ،ﺑﯚﯾﻪ زۆر ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺧﺮاﭘﯽ ھﻪﯾﻪ دهﺑﺖ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺴﺘﺎ وهزارهﺗﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﭼﺎودﺮی ﺗﻮﻧﺪﺗﺮ ﺑﻜﻪن، ﺑﯿﺮ ﻟﻪوه ﺑﻜﻪﻧﻪوه ﻛﻪ چ ﺧﯚراﻛﻚ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهھﻨﻦ«.
ﺧﺎوهﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﺧﯚراك ،ﻛﻪﻟﻮﭘﻪل ﻟﻪ ﺋﺮاﻧﻪوه دهھﻨﺖ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، زۆر ﻧﯿﮕﻪراﻧﻪ ﻟﻪو ﭘﻪﺗﺎﯾﻪی ﻛﻪ ﺑوﺑﯚﺗﻪوه ﺗﺮﺳﯽ ﺋﻪوهی ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺳﻨﻮور و دهروازهﻛﺎن داﺑﺨﺮﺖ، ﺷﺦ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﮔﻪردی ،ﺧﺎوهﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺧﯚراﻛﻪ ﺑﻪﺳﺘﻪﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪ و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎﻪ ﻛﻪﻟﻮﭘﻪل ﻟﻪ ﺋﺮاﻧﻪوه ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهھﻨﺖ. ﮔﻪردی ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺋﻪﮔﻪری ﺗﻮوﺷﺒﻮوﻧﯽ ﺧﯚراﻛﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﺋﻪﻧﻔﻠﯚﻧﺰای ﺑﻪراز وﺗﯽ» :ﺋﻤﻪ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺧﯚﻣﺎﻧﻪوه ﭼﺎودﺮی ﺗﻮﻧﺪ ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛﻪﻟﻮﭘﻪﻻﻧﻪ دهﻛﻪﯾﻦ ﻛﻪ ﻟﻪ رﮕﻪی ﺋﺮاﻧﻪوه ﺑﯚ
ﺑﻪﻛﺎری ﻧﺎھﻨﻦ ﺑوام ﺑﻪ ﺧﯚراﻛﯽ ﻧﺎو ﻗﻮﺗﻮو و ﺑﻪﺳﺘﺮاو ﻧﯿﯿﻪ و زۆر ﺑﻪ ﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪﻛﺎری دهھﻨﻢ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﮔﯚﺷﺖ ،ﺑﻪم ﺧﯚﭘﺎراﺳﺘﻨﯿﺶ ﺧﺮاپ ﻧﯿﯿﻪ .ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪو وﺗﺎﻧﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ھﻪﭬﺎڵ رهﺣﻤﺎﻧﯽ ﺗﻪﻣﻪن ٣٧ ﺳﺎڵ ﺋﺎﻣﺎژهی ﭘﺪا ،ﻧﺎوﺑﺮاو ﺷﯚﻓﺮی ﺗﻪﻛﺴﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺷﺎری ھﻪوﻟﺮ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺧﯚراك ﺑﻪﺳﺘﺮاوهﻛﺎن و ﭘﻪﺗﺎی ﺋﻪﻧﻔﻠﯚﻧﺰای ﺑﻪراز دهﺖ» :زۆر ﺑﻪ دهﮔﻤﻪن ﺧﯚراﻛﯽ ﻧﺎو ﻗﻮﺗﻮ ﺑﻪﻛﺎردهھﻨﯿﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﯿﭻ ﺗﺎﻣﻜﯽ ﺧﯚﺷﯽ ﻧﻪﻣﺎوه .ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا زۆر دهﺗﺮﺳﯿﻦ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﺎن«. ھﻪﭬﺎڵ دهﺖ» :ﺋﻤﻪ ﺑﻪو ﭘﯿﻪی ﻛﻪ ﻣﺎﻤﺎن
ﻟﻪ دهﺷﺘﯽ ھﻪوﻟﺮه ،ھﺎوﯾﻨﺎن ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﻛﺎری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯿﻦ ﻣﻪڕو ﻣﺎﺗﻤﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪو ﮔﯚﺷﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪﻛﺎر دهھﻨﯿﻦ ﻛﻪ ﻻی ﺧﯚﻣﺎﻧﻪ، ﺧﯚﻣﺎن ﺋﺎﻣﺎدهی دهﻛﻪﯾﻦ ،ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﺗﺮﺳﯿﯽ ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﺎﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪو ﺧﯚراﻛﺎﻧﻪدا ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ دهرهوه دﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ زۆرﺑﻪﯾﺎن ﺧﯚراﻛﯽ ﺑﻪﺳﻪرﭼﻮون«. ﺑﻪراز ﻛﻮژ ﺳﺰا دهدرﺖ ھﯿﻮا ﻣﯿﺮزا ﺳﺎﺑﯿﺮ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی داراﯾﯽ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وﺗﯽ» :ﺋﻪو ﺣﺎﻪﺗﻪ و ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ روو دهدات ،ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯿﯿﺎﻧﻪ و واﻗﯿﻌﯿﯿﺎﻧﻪ رووﺑﻪڕووی ﺑﯿﻨﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ھﻪﻣﻮو ﺑﺎﺑﻪﺗﻚ ﺳﻪﻧﮓ و ﻗﻪﺑﺎرهی ﺧﯚی ﺑﺪرﺘﯽ ،ﻟﻪو رواﻧﮕﻪوه ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻣﺎﻣﻪﻪی ﺑﺎﺷﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻜﺎت«. ﻧﺎوﺑﺮاو رای واﯾﻪ؛ ﻧﺎﺑﺖ ﺋﻪو ﭘﻪﺗﺎﯾﻪ ﺋﻪوهﻧﺪه ﻟﻪ ﻗﻪﺑﺎرهی ﺧﯚی ﮔﻪوره ﺑﻜﺮﺖ و ﺑﻜﺮﺘﻪ دﻮهزﻣﻪ، ﺑﯚﯾﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻟﻪ رﮕﻪی وهزارهﺗﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﻪوه ﺑﻪ ﺳﻪﻧﮕﯽ ﺧﯚی ﻣﺎﻣﻪﻪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻜﺎت .ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر رهوﺷﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻧﻪﺑﺖ .ﺑﻪو ﭘﯿﻪی ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،زۆر ﺑﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪرازی ﻟﯿﻪ ﮔﯚﺷﺘﻪﻛﻪی زۆر ﺑﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪﻛﺎر دﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪو ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪ ﺑﻪ دووره«. ﻧﻪوزاد ھﺎدی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھﻪوﻟﺮ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ دوای ﺋﻪوهی ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻧﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺪارهﻛﺎن ﻟﻪ ﭘﺎرﯾﺰﮔﺎی ھﻪوﻟﺮ ﻟﻪ ﭘﯚﻟﯿﺲ و ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ و ژﯾﻨﮕﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﺧﯚﯾﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا ﺋﻪوهﯾﺎن راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ھﻪﻤﻪﺗﯽ ﻓﺮاوان ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺋﻪﻧﻔﻠﯚﻧﺰای ﺑﻪراز ﻛﻪ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﯚﺗﻪوه«. ﻧﺎوﺑﺮاو وﺗﯿﺸﯽ» :ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﺷﻮهﯾﻪك راوﻛﺮدن و ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﺑﻪراز ﺑﻪ ﺑﯿﺎﻧﻮوی ھﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ ﻗﻪدهﻏﻪﯾﻪ و ﺳﺰای ﺑﻪ دواوهﯾﻪ و ﺑﻪدواداﭼﻮون دهﻛﻪﯾﻦ ھﻪر ﻛﻪس ﺳﻪرﭘﭽﯽ ﺋﻪو ﺑﯾﺎراﻧﻪ ﺑﻜﺎت ،ﺳﺰا دهدهرﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺧﯚی ﺋﻪو ﻛﺎره دهﻛﺎت ﻧﻪك ھﺎووﺗﯿﺎن. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ رﺪار ﺑﻪﻛﺮ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
11
ﺋــﺎراﺳــــﺘــﻪ
ﺑــﻪرازهﻛــﺎن دــﻮهزﻣـــﻪ ﻧـﯿــﻦ ﻣﻠﯽ ﻧﯿﯿﻪ ،راﺳﺖ و راﺳﺖ ھﻪﻧﮕﺎو دهﻧ ،ﮔﻮێ ﺑﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻧﺎدات ،ھﻪرﭼﯽ ﺑﻜﻪوﺘﻪ ﭘﺸﯿﻪوه راﯾﺪهﻣﺎ .ﺑﻪرازهﻛﻪ ﺗﺮﺳﻜﯽ ﮔﻪورهﺗﺮ دروﺳﺖ دهﻛﺎت ،وﺗﯿﺶ ﻛﻪوﺗﻮوﻧﻪﺗﻪ ﺧﯚ ﺑﯚ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻨﻮورهﻛﺎن .ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﺮﺳﯽ ﺋﻪو ﺑﻪرازاﻧﻪﯾﺎن ﻟ ﻧﯿﺸﺘﻮوه ،ﻧﻪوهك رۆژﻚ ﺑﮕﻪن و ھﻪﻣﻮو ﻛﺎرهﻛﺎن ﺗﻜﺒﺪهن .ﻣﺮۆﭬﻪﻛﺎن رووﺑﻪڕووی ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺑﻜﻪﻧﻪوه .ﺑﺎزاڕهﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻜﻪﻧﻪ ھﯽ دهرﻣﺎﻧﻔﺮۆﺷﺎن .رهﻧﮕﻪ دواﺟﺎر ﻟﻪﺑﻪر ﺳﻪﺧﺘﯽ ﺳﺮوﺷﺘﻪﻛﻪی و ﺷﺎﺧﻪ ﺑﻪرزهﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﺷﻜﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻧﻪﺑﺖ ،ﺑﻪم ﺋﻪوه ﺋﻪﮔﻪره و ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺣﺴﺎﺑﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﺮﺖ. 10
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
زاﻧﮑﯚی ﮐﯚﯾﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﺧﯚی ﺑﻪرهوﭘﺸﻪوه ﺑﻪرﺖ ﺑﯾﺎردرا ﺑﻪ داﺑﯿﻨﮑﺮدﻧﯽ زهﻣﺎﻟﻪی ﺧﻮﻨﺪن ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﮐﺎراﻧﯽ زاﻧﮑﯚﮐﻪ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﺋﻮﻣﺪی ﺧﻮﻨﺪﮐﺎران دهﮔﻪﺷﻨﺘﻪوه ﭘﺒﺪهﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪم زاﻧﻜﯚﯾﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﺧﯚی ﺑﻪردهوام ﺑﻪرهوﭘﺸﻪوه ﺑﻪرﺖ و ﺑﺒﺘﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋﯿﺮاق«. داواﺷﯽ ﻛﺮد زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪ ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺨﺎﺗﻪﮔﻪڕ ﺑﯚ ﭘﺘﻪوﻛﺮدﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ زاﻧﻜﯚ و داﻣﻪزراوهﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﻟﻪ ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋﯿﺮاق و دهرهوهی وت ﻟﻪ ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻮﮔﯚڕی رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی و ﺋﺎﻮﮔﯚڕی ﺋﻪزﻣﻮون و وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری زاﻧﻜﯚ و ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﺋﺎﻮﮔﯚڕﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻪرﭼﺎوهی زاﻧﺴﺘﯽ. ھﻪروهك زاﻧﻜﯚﻛﻪی ھﺎن دا ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪك داﺑﻨﺖ ﺑﯚ ﺳﻮودوهرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی زهﻣﺎﻟﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﻓﺮاوان و ھﻪﻣﻪﻻﯾﻪﻧﯽ زهﻣﺎﻟﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا و دهﻛﺮﺖ ﻟﻪو رﮕﻪﯾﻪوه دهرﻓﻪﺗﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ﻧﺎردﻧﻪ دهرهوهی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ﺑﯚ ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺑهﺧﺴﻨﺮﺖ.
وهك ﻧﺎوهﻧﺪﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ زاﻧﺴﺖ و زاﻧﯿﺎری ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. د.ﺑﻪرھﻪم ﺑﯾﺎرﯾﺸﯽ دا ﺑﻪ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ زهﻣﺎﻟﻪی ﺧﻮﻨﺪن ﻟﻪ دهرهوهی وت و ﻧﺎردﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری زاﻧﻜﯚﻛﻪ ﺑﯚ ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﻪﺑی ﺗﭽﻮوﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜﻪی ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر. ھﻪروهك ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺧﯚی دووﭘﺎﺗﻜﺮدهوه ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران و ﭘﺮۆﺳﻪی ﺧﻮﻨﺪن و ﻓﻪراھﻪﻣﻜﺮدﻧﯽ دهرﻓﻪﺗﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﯚ ﭘﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ و ﺷﺎرهزا ﺑﯚ ﺧﺰﻣﻪﺗﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺗﻪﺋﻜﯿﺪی ﻛﺮدهوه ﻛﺎرﻜﯽ وا دهﻛﻪﯾﻦ ﭘﺮۆﺳﻪی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ زهﻣﺎﻟﻪی ﺧﻮﻨﺪن و ﻧﺎردﻧﻪ دهرهوهی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ﺑﯚ ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ و ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﺑواﻧﺎﻣﻪی ﺑﻪرز ،ﺳﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮوش ﺑﻪردهوام ﺑﺖ و ﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﺑﻜﺮﺖ. ﺋﺎﻣﺎژهی ﻛﺮد ﺑﻪوهی زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪ زاﻧﻜﯚﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدووه و وﺗﯽ» :دهﻣﺎﻧﻪوﺖ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻪﺷﻪی
ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﺪا ھﻪر ﻟﻪو ﺳﻪرداﻧﻪدا د .ﺑﻪرھﻪم ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪ ﻛﯚﺑﯚوه و ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟﻪ ﭼﯚﻧﺘﯽ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪردهم ﭘﺮۆﺳﻪی ﺧﻮﻨﺪن ﻛﺮد و ﺗﻪﺋﻜﯿﺪی ﻛﺮدهوه ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﭘﺮۆژهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان و ﺑﻪرزﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﻪ و ﻻﯾﻪﻧﮕﯿﺮﯾﯽ ﺗﺪاﻧﯿﯿﻪ، ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣﻪرﺟﻚ ﻟﻪو ﭘﺮۆژهﯾﻪدا ھﻪﺑﺖ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ دهﺑﺖ ﺋﻪو ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرهی ﭘﺮۆژهﻛﻪ دهﯾﮕﺮﺘﻪوه ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرﻜﯽ ھﻪﻜﻪوﺗﻮو و زﯾﺮهك و ﺑﻪھﺮهﻣﻪﻧﺪ ﺑﺖ و ھﻪوڵ و ﻛﯚﺷﺶ ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﭘﻪره ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﺪات و ﺧﺰﻣﻪﺗﯽ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺎت. ﺗﻪﺋﻜﯿﺪﯾﺸﯿﻜﺮدهوه »ﺑﯚ ﺑﻪﺟﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪم ﭘﺮۆژهﯾﻪ و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺎری و ﺧﻪت ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ زﯾﺮهك و ﺑﻪھﺮهﻣﻪﻧﺪ ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻜﺮد ﺑﻪ ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆك ﺗﺎﻪﺑﺎﻧﯽ
و ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و رﻜﺨﺮاوهﻛﺎن و ﻛﯚﻣﻪﻚ ﻛﻪس و ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺗﺮ ﻛﻪ دﺴﯚزاﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮓ ﺋﺎﯾﻨﺪهی زاﻧﺴﺖ و زاﻧﯿﺎری و دواڕۆژی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوهن. ﺑﻪرھﻪم ﺳﺎﺢ ھﻪروا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ﺑﻪﺧﺘﻪوهرم ﺑﻪوهی ھﺎوﻛﺎر و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران دهﺑﻢ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﺪا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻦ و ﺋﺎﯾﻨﺪهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪش ﺑﯚ ﺧﯚﺗﺎن و ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜﻪن و ھﯿﻮادارم ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺋﻪم ﭘﺮۆژهﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺑﻪردهوام ﺑﺖ و ﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﺑﺖ«. ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرهﻛﺎن ﺷﺎدﻣﺎﻧﻦ ﻟﻪﺑﺎرهی دﯾﺪاری دﻛﺘﯚر ﺑﻪرھﻪﻣﻪوه ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرﻚ ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮد ﺋﻪو دﯾﺪارهی د.ﺑﻪرھﻪم ھﯿﻮاﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ دﺪا ﮔﻪوره ﺗﺮ ﻛﺮدووه و ﺑوای زۆر ﺑﻪﺧﯚی ﭘﻪﯾﺪا ﻛﺮدۆﺗﻪوه «،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻣﻦ ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﺪا زۆر ﺑﺎﺷﻢ ،ﺑﻪم ﺋﻪو ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری و وﺗﺎﻧﻪی د.ﺑﻪرھﻪم وام ﻟﺪهﻛﺎت ﻛﻪ زۆر زﯾﺎﺗﺮ ﻛﯚﺷﺶ ﺑﻜﻪم ﺗﺎ دهﮔﻪﻣﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ زۆر ﺑﻪرزی ﺧﻮﻨﺪن«. ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻛﻪ زهردهﺧﻪﻧﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﻟﻮهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪدهﺑا ﺋﻪوهی وهﺑﯿﺮھﻨﺎﯾﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ رژﻤﯽ ﺳﻪداﻣﺪا ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪ ﺧﻮﺪن ﺑﻪردهوام دهﺑﻮو ﺗﺎ ﻟﻪ ﺳﻪرﺑﺎزی دوور ﺑﻜﻪوﺘﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﯿﭻ ﺋﻮﻣﺪﻜﯽ ﺑﻪ دواڕۆژ ﻧﻪﺑﻮو «،ﺋﺴﺘﺎ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ھﻪﻧﺪﻚ ﻛﻪﻣﻮﻛﻮڕﯾﺸﯿﺎن ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺧﻮﻨﺪﻧﺪا ھﻪﺑﺖ ،ﺑﻪم دهﻛﺮﺖ ﺑﻪھﯚی دﺴﯚزی ﻟﭙﺮﺳﺮاوهﻛﺎﻧﻪوه ،ﺑﯚﯾﺎن ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺮﺖ .ﺋﺴﺘﺎی ﺋﻤﻪ و ﺳﻪردهﻣﯽ رژﻢ زۆر ﺟﯿﺎوازه ،ﺋﺴﺘﺎ ھﻪﺳﺖ دهﻛﻪﯾﻦ دهﺧﻮﻨﯿﻦ ﺑﯚﺋﻪوهی ﺧﺰﻣﻪﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﺎزادﯾﻦ و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﺶ درﻐﯿﻤﺎن ﻟﻨﺎﻛﺎت«. ﺋﻪوهﺷﯽ وهﺑﯿﺮ ھﻨﺎﯾﻪوه ﻛﻪ ﭘﺎﭙﺸﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﺑﻪ راﺳﺘﯿﯽ ﺋﻮﻣﺪی ﮔﻪورهی ﻟﻪ دﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﺪا ﭘﻪﯾﺪا ﻛﺮدووه و ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ﺑﯚ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪو ﭘﺮۆژهﯾﻪدا ﻛﻪوﺗﻮﻧﻪﺗﻪ ﻛﺒﻛﯽ ﯾﻪﻛﺘﺮ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
13
راﭘــــﯚرت
ﺳـﻪردهﻣــﯽ ﺳــﻪروهری زاﻧـﺴـــﺖ ﭘﺮۆژهی ھﯿﻮا ﻟﻪوهﺗﻪی دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮدووه ،ھﯿﻮاﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی ﺑﻪﺧﺸﯿﻮهﺗﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ،ھﻪم ﻟﻪ رووی ﭘﺎﭙﺸﺘﯽ ﻣﺎدی و ھﻪم ھﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﭘﻠﻪی ﺑﺎ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﺪا .د.ﺑﻪرھﻪم ﺳﺎﺢ ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﻪی راﺑﺮدوودا ﻟﻪو ﺳﻪرداﻧﻪی ﺑﯚ زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯿﺪا ﺋﻪو ھﯿﻮاﯾﻪﺷﯽ ﺑﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﺪا ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ زهﻣﺎﻟﻪی ﺧﻮﻨﺪن ﻟﻪ دهرهوهی وت و ﻧﺎردﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری زاﻧﻜﯚﻛﻪ ﺑﯚ ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﻪﺑی ﺗﭽﻮوﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜﻪی ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر. ﻟﻪو ﺳﻪرداﻧﻪی ﺑﯚ ﺷﺎری ﻛﯚﯾﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ دا، د.ﺑﻪرھﻪم ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺳﺎﺢ ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ،ﺳﻪرداﻧﯽ زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪی ﻛﺮد و ﻟﻪﻻﯾﻪن د.ﺧﺪر ﻣﻪﻋﺴﻮم ﺳﻪرۆﻛﯽ زاﻧﻜﯚ و ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ زاﻧﻜﯚوه ﭘﺸﻮازی ﻛﺮا. د.ﺑﻪرھﻪم زاﻧﻜﯚﻛﻪی ھﺎﻧﺪا ﺗﺎ ﺳﻮود ﻟﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی زهﻣﺎﻟﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ 12
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﻓﺮاوان و ھﻪﻣﻪﻻﯾﻪﻧﯽ زهﻣﺎﻟﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا وهرﺑﮕﺮﺖ. ﻟﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛﺪا ،د.ﺑﻪرھﻪم ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪرۆك و ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ زاﻧﻜﯚدا ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎن ﻛﺮد ﻟﻪﺑﺎرهی ﭼﯚﻧﺘﯽ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی زاﻧﻜﯚﻛﻪ و ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﻪﻛﺎن و ﺑﻪرزﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﺎﺳﺘﯽ زاﻧﺴﺖ و زاﻧﯿﺎری و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎ و
ﻟﻮهﺷﺎوهﯾﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران و ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. زاﻧﻜﯚﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدوو د.ﺑﻪرھﻪم ﺗﻪﺋﻜﯿﺪی ﻛﺮدهوه ﻟﻪﺳﻪر ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ زاﻧﺴﺖ و ﺧﻮﻨﺪن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و ﭼﯚﻧﺘﯽ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪ
ﮔﯚڕان ﻟﻪ ﭘﻪروهردهوه ﺑﯚ ﮐﯚﻣﻪﮕﻪ دهﺳﺖ ﭘﺪهﮐﺎت
ﭘۆﺳﻪی ﮔﯚڕاﻧﻜﺎریو ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ ﺑﻪردهواﻣﺪاو ﯾﺎرﯾﺪهدهره ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺗﺎك ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻟﻪ ﻣﺎفو ﺋﻪرﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺗﺒﮕﺎت ،ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯿﯽ ﻟﻪﻧﻮان ﻓﺮﻣﺎﻧﻪ ﺧﺰاﻧﯽو ﺋﻪرﻛﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ڕاﺑﮕﺮﺖ، ﭼﺎﻛﺘﺮ ﺑﻜﻪوﺘﻪ ﻛﺎرﻟﻜﻜﺮدﻧﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪواﻧﯽ دﯾﻜﻪو ﺧﻮاﺳﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮی ھﻪﺑﺖ ﺑﯚ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ھﻨﺎﻧﻪدﯾﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﭘﯚزهﺗﯿﭭﺎﻧﻪو ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا .ھﻪروهھﺎ ﭘﻪروهرده ڕۆﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺪا ،ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﻛﺎری ﺗﺎﻛﻪﻛﺎنو ﭘﻜﮫﺎﺗﻨﯽ ﺋﻪو ﺑﻪھﺎﯾﺎﻧﻪی ﺑﺎوهڕﯾﺎن ﭘﯿﻪﺗﯽ. ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚڵ ﻟﻪﻧﻮان ﭘﻪروهردهو دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺪا ھﻪﯾﻪو ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻟﻪ ﺳﺎﯾﻪی ﭘﯿﻮاری ﺋﺎزادﯾﯿﻪ ﺗﺎﻛﻪﻛﻪﺳﯽو ﮔﺸﺘﯿﻪﻛﺎنو ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ دادﭘﻪروهریو ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯽ دهرﻓﻪﺗﻪﻛﺎﻧﺪا ،ﺑﺎﺳﯽ ﭘﻪروهرده ﺑﻜﻪﯾﻦو ﻧﺎﺷﻜﺮﺖ ﺑﻪﺑ ﭘﻪروهردهﯾﻪﻛﯽ ڕاﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪو ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﻪراﻧﻪی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺪار ﻛﻪ ﺧﺎوهن
ﻓﯚﺗﯚ :ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ھﻤﻦ
ﺧﻪﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎﻛﯽو داھﻨﺎنو ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﻪو ڕﺰی ﻣﺮۆڤو ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ دهﮔﺮﺖ ،ﺑﺎﺳﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺑﻜﻪﯾﻦ. ﺑﯚ ھﻨﺎﻧﻪدﯾﯽ ﮔﯚڕانو دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﭘﻪروهرده ﻛﺎر ﺑﯚ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺑﻪھﺎﯾﻪك ﺑﻜﺎت ،ﻛﻪ دهﺑﻨﻪ ھﯚی ﯾﻪﻛﺘﺮ ﻗﺒﻮڵ ﻧﻪﻛﺮدنو ﻛﻪوﺗﻨﻪوهی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ،ﻟﻪواﻧﻪ: /١ﺗﺎﻛﻼﯾﻪﻧﯽ ،واﺗﻪ ڕهﺗﻜﺮدﻧﻪوهی ﺣﻪﻗﯿﻘﻪﺗﯽ ﻓﺮهﯾﯽو ﻗﺒﻮڵ ﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪوی دﯾﻜﻪ ،ﺟﺎ ﺋﻪوه ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﯿﺮوڕاو ﻓﯿﻜﺮ ﺑﺖ ﯾﺎن ﺋﺎﺳﺘﯽ ﮔﺮووپو ڕﻜﺨﺮاوهﻛﺎن .ﺳﻪرهﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋﻪم ﺑﻪھﺎﯾﻪش ﻟﻜﺘﺮازاﻧﯽ ﻓﯿﻜﺮو واﻗﯿﻊ ،ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﭘﻜﻪوه ژﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪواﻧﯽ دﯾﻜﻪو ﺑﻪﺳﺘﻪﻪﻛﯽ ﺑﯿﺮوﺑﺎوهڕ دﺘﻪﺋﺎراوه. /٢دواﻧﻪی دژﺑﻪﯾﻪك ،واﺗﻪ وﻨﺎﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪوهی دوو ﺷﺖ ھﻪن ﻛﻪ ھﻪرﮔﯿﺰ ﭘﻜﻪوه ﻛﯚﻧﺎﺑﻨﻪوه ،ﻣﻪﺑﻪﺳﺖ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهﯾﻪ ﺑﻪ ﺷﻮازی »ﺋﻪم ﯾﺎن ﺋﻪو«،
واﺗﻪ »ﺋﻪوهی ﻟﻪﮔﻪﻤﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،دوژﻣﻨﻤﺎﻧﻪ« .ﺋﻪم ﺑﻪھﺎﯾﻪش دهﺑﺘﻪ ھﯚی ﻣﻠﺸﻜﺎﻧﺪﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭼﺎرهﺳﻪری ﻣﺎﻣﻨﺎوهﻧﺪیو ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﯿﺎﻧهواﻧﻪ ڕهﺗﺪهﻛﺎﺗﻪوهو ﺋﻪﮔﻪری ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪواﻧﯽ ﺗﺮ ﻗﺒﻮڵ ﻧﺎﻛﺎتو ﺋﺎﻣﺎدهﻧﺎﺑﺖ ﻟﻪ ڕووی ﻓﯿﻜﺮﯾﯿﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪواﻧﯽ ﺗﺮ ھﻪﺒﻜﺎت. /٣ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﯾﺎدهوهری ،واﺗﻪ ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻪو ڕووداوهﻛﺎﻧﯽ ڕاﺑﺮدوو و داﻧﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهو ﺑﯾﺎردانو ﻗﺒﻮﻜﺮدﻧﯽ ﭼﺎرهﺳﻪره ﺣﺎزﺑﻪدهﺳﺘﻪﻛﺎن ،ﻟﻪﺑﺮی ﺧﺴﺘﻨﻪﮔﻪڕی ﺗﻮاﻧﺎو ﺷﺎرهزاﯾﯿﻪﻛﺎنو دهﺳﺘﭙﺸﻜﻪرﯾﻜﺮدن. /٤ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻟﻜﭽﻮون ،واﺗﻪ داﻧﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎوازی ﺑﻪ ﺧﯿﺎﻧﻪت ،ﺋﻪﻣﻪش ﭘﭽﻪواﻧﻪی ﺋﻪو ڕۆﺣﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﮔﺮووﭘﺪا ھﻪﯾﻪو ھﺎﻧﯽ ھﺎرﯾﻜﺎرﯾﻜﺮدنو ﺷﻪرﯾﻜﺎﯾﻪﺗﯿﻜﺮدنو ﯾﻪﻛﺘﺮﺗﻪواوﻛﺮدنو ﭘﻜﮕﻪﯾﺸﺘﻦ دهدات. ﺋﻪو ﺑﻪھﺎﯾﺎﻧﻪی ﭘﺸﻪوه دهﯾﺴﻪﭘﻨﻦ ﭘﺪاﭼﻮوﻧﻪوه ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﭘﻪروهردهﻣﺎﻧﺪا ﺑﻜﺮﺖ ،ﻟﻪﭘﻨﺎو ﭼﻪﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﻪھﺎﮔﻪﻟﯽ دﯾﻜﻪدا ﻛﻪ دهﺑﻨﻪ ھﯚی ﮔﯚڕانو ﺟﮕﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮوری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺎﻧﻪ ،ﻟﻪواﻧﻪ ﻛﺮاﻧﻪوه ﺑﻪڕووی ﯾﻪﻛﺘﺮدا ،ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ﻛﺎری ﮔﺸﺘﯿﺪا، ﻗﺒﻮﻜﺮدﻧﯽ ڕای ﺑﻪراﻣﺒﻪر ،ﺗﻮاﻧﺎی ﭘﺪاﭼﻮوﻧﻪوهو ڕهﺧﻨﻪﮔﺮﺗﻦ ،دهرﺑﯾﻨﯽ ﺑﯿﺮوڕا .ھﻪروهھﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭼﻪﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪﻗو ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ڕهﺧﻨﻪﮔﺮاﻧﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﭘﻪروهردهدا ،ﺑﻪوﭘﯿﻪی ﺋﻪم ﺋﻪﻗﻪ دژی ﺑﻪھﺎﻧﻪھﻨﺎﻧﻪوهو ﺋﺎراﯾﺸﺘﻜﺮدﻧﯽ واﻗﯿﻊو ﺷﺎردﻧﻪوهی ﺧﻪوﺷﯽو ﻛﻪﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪو ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺳﻪﺗﺎوهﺧﺘﯽ ﺋﺴﺘﺎ ﺗﺪهﭘﻪڕﻨ، ﭼﻪﻛﺪاره ﺑﻪ ﺗواﻧﯿﻨﯽ ﻣﮋووﯾﯿﺎﻧﻪ ،ﺣﻪﻗﯿﻘﻪﺗﻪﻛﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪﻧﺎﻛﺎتو دژی ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﻜﺎﻧﻪﯾﻪ. وای ﺋﻪواﻧﻪ ،دهﺑﺖ ﭘﻪروهرده ﻛﺎرﺑﻜﺎت ﺑﯚ زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ﺑﯚ ﭘﻜﮕﻪﯾﺸﺘﻦو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوی دﯾﻜﻪی ﻣﺮۆڤ ،ﻧﻪك ﺋﻪوی دﯾﻜﻪ وهك ﺑﺎﺑﻪﺗﻜﯽ ڕووت .ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﯾﺎرﯾﺪهدهره ﺑﯚ ھﻨﺎﻧﻪدﯾﯽ ﻧﻪوهﮔﻪﻟﻚ ﻛﻪ ﻟﻪﭘﻨﺎو ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﻪﻛﺘﺮ دهﻛﻪوﻧﻪ ﻛﺎرﻟﻜﻜﺮدﻧﻪوه .ﻣﻪﺑﻪﺳﺖ ﺋﻪو ﻧﻪواﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ڕﮕﻪی ﺋﺎڕاﺳﺘﻪﻛﺮدﻧﯽ ڕهﺧﻨﻪی ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﻪر ﯾﺎن دهرﺑﯾﻨﯽ ﺑﯿﺮوڕاوه دهرﺑﺎرهی ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﮔﺮﻧﮓو ھﻪﺳﺘﯿﺎرهﻛﺎن ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ھﻪﯾﻪ ،ھﻮﺷﯿﺎراﻧﻪ ﺑﻪﺷﺪارﯾﺪهﻛﻪن ﻟﻪ ﺑﯾﺎرﺳﺎزیو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﺴﺎزﯾﺪا ،ﻗﺒﻮﯽ ﭘﺮﻧﺴﯿﭙﯽ ﭘﺸﺒﻛ دهﻛﻪنو ڕﺰی ڕای ﺑﻪراﻣﺒﻪرو ﺟﯿﺎواز دهﮔﺮن ،ﺧﺎوهن ڕۆﺣﯽ دهﺳﺘﭙﺸﻜﻪریو ھﻪﻮﺴﺘﻨﻮاﻧﺪﻧﯽ ﭘﯚزهﺗﯿﭭﺎﻧﻪن. ھﻪﻜﻪوت ﻋﻪﺑﺪو ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
15
ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ رۆژ
ﭘﻪروهرده ﺋﺎﻣازی ﮔﯚڕانو دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰهﻛﺮدﻧﻪ ﭘﻪروهرده ﺋﺎﻣازی ﺋﺎﺷﻨﺎﺑﻮوﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪزﻧﺠﯿﺮه ﭘۆﺳﻪﯾﻪك داﺑﻨﺮﺖ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺗﺎﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﺋﻪو ﺗﻮاﻧﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪدهﺳﺘﺪﻨﻦ ﻛﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪهرن ﺑﯚ ﺑﻪﻛﺎرﺑﺮدﻧﯽ وزهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ ڕﮕﻪی ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻦو ﺟﻪوﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻮﺧﻤﻪ ﻛﻮﻟﺘﻮرﯾﯿﻪﻛﺎنو ﮔﺮﺗﻨﻪﺋﻪﺳﺘﯚی ھﻮﺷﯿﺎراﻧﻪی ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻛﯚﻣﻪﮕﻪوه. ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﭘﻪروهرده ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﻛﯚﻣﻪﮕﻪو ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ھﻪﺑﺖ ،دهﺑﺖ داھﺎﺗﻮﺧﻮازﺑﺖ ،ﻧﻪك ﺟﮕﯿﺮو ﻣﻮﺣﺎﻓﻪزهﻛﺎر. ﻟﺮهﺷﺪا ﺧﻪﺳﻪﺗﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﯽ ژﯾﻨﮕﻪی ﭘﻪروهرهﻛﺮدﻧﻜﯽ داھﺎﺗﻮوﺧﻮاز ﺧﺮاﯾﯽ ﮔﯚڕاﻧﻪ، ﻛﻪ دهﯾﺴﻪﭘﻨ ﺑﻪﺳﻪر ﺟﻪوﻛﺎراﻧﯽ ﺑﻮاری ﭘﻪروهردهدا ،ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﺴﺎزﯾﯽ ﭘﻪروهردهو دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ڕهﭼﺎوی ﺑﻜﻪن .ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪﻧﺎو ﺟﯿﮫﺎﻧﻜﯽ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﮔﯚڕاوی ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدودا، ﻛﻪ ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﻪﻛﺎن ﺑﻪﺧﺮاﯾﯽ ﻧﻮﺪهﺑﻨﻪوه ،ﺋﻪرﻛﯽ ﭘﻪروهرده ﺗﻪﻧﯿﺎ ﮔﻮﺰاﻧﻪوهی ڕﻜﻮﭘﻜﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎنو ﺋﺎﺧﺎوﺗﻦ دهرﺑﺎرهی ﭼﻪﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ڕۆﺣﯽ ڕهﺧﻨﻪﮔﺮاﻧﻪو ﻓﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻮازهﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوه ﻧﯿﯿﻪ ،ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی ﭘﻪروهردهی داھﺎﺗﻮوﺧﻮاز ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺷﺎرهزاﯾﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ دهﻛﺎﺗﻪوه ،وهك ﺗﻮاﻧﺎی ﮔﻮﻧﺠﺎﻧﯽ ﺗﺎك، ﻧﻪرﻣﻮﻧﯿﺎﻧﯽ ،ﻣﺎﻣﻪﻪﻛﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺧﺮا، ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻦ ﻟﻪ ﮔﯚڕانو ﺋﺎﻣﺎدهﺑﻮون ﺑﯚ ﻛﻪوﺗﻨﻪ ژﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪوه. ﭘﻪروهرده ﭘۆﺳﻪی ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑﻪردهواﻣﻪ: ﺋﻪو ﭘﻪروهردهﯾﻪی ﻟﻪ ڕاﺑﺮدوودا ﭼﺎوی ﺗ ﺑاﺑﻮو، واﺗﻪ واﻧﻪﭘﻮﺗﻨﻪوهو ﺗﻪﻟﻘﯿﻨﺪادانو ﭘ ﻟﻪﺑﻪرﻛﺮدن، ﺋﯿﻤۆ ﺑﯚﺗﻪ ﭘۆﺳﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑﻪردهوام ﻛﻪ ﮔﺸﺖ ﺗﺎﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ دهﻛﻪوﻧﻪ ژﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪوه .ھﻪروهھﺎ ﺋﺎﺷﻨﺎﺑﻮون ﺑﻪ ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯽ ﮔﯚڕان ،ﺑﯚﺗﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ﺳﻪرهﻛﯿﻪ ﻧﻮﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪروهرده .وای ﺋﻪوه ﭘﻪروهرده ﺋﻪم ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺎﻧﻪش دﻨﺘﻪدی :ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ 14
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﻪ ،ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ژﯾﺮی ،ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ڕهﺧﻨﻪﮔﺮﺗﻦ ،ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎ ﺋﻪﻗﯿﯿﻪﻛﺎن، ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚﻧﺎﺳﯿﻦ ،دهرﻛﻜﺮدن ﺑﻪ ﺑﻪھﻪرهﻛﺎنو ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﻓﺮﺑﻮوﻧﯽ ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯽ زاﺒﻮون ﺑﻪﺳﻪر ﻣﻪﯾﻞو ڕهﻓﺘﺎره وﺮاﻧﻜﺎرهﻛﺎﻧﺪا، ﺧﺴﺘﻨﻪﮔﻪڕی ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ داھﻨﻪرو ﺧﻮﻘﻨﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎك ،ﺋﺎﺷﻨﺎﺑﻮون ﺑﻪ ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯽ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯽ ﮔﺮﺗﻨﻪﺋﻪﺳﺘﯚ ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا، ﻓﺮﺑﻮوﻧﯽ ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی دروﺳﺘﻜﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ،ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪاﻧﯽ ﺗﺎك ﺑﯚ ﮔﻮﻧﺠﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎنو ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﺗواﻧﯿﻨﻜﯽ ھﻪﻣﻪﻻﯾﻪن دهرﺑﺎرهی ﺟﯿﮫﺎن ،ڕاھﻨﺎﻧﯽ ﺗﺎك ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوهی ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜﯽو ﺋﻪﻗﻧﯽ ﺑﺖو ﺗﻮاﻧﺎی ﻧﺎﺳﯿﻦو ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﻓﺖو ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺑﺖ...ھﺘﺪ. ﻛﻪواﺗﻪ ﭘﻪروهردهﻛﺮدن ڕۆﻜﯽ دﯾﺎری ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﭘۆﺳﻪی ﻧﻮﻜﺮدﻧﻪوهو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺎﻧﻪداو ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺋﻪو ﺑﺎﯾﻪﺧﻪ زﯾﺎﺗﺮه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺴﺘﺎو داھﺎﺗﻮوی دهﺑﺖ. ﺋﻪﻣﻪش ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻛﺎرو ﻛﯚﺷﺸﯽ زۆر ھﻪﯾﻪ، ﺑﯚ ﺳﻪرﻟﻪﻧﻮێ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭘۆﺳﻪو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪروهرده .ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﻪوه ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪوره دهﻛﻪوﺘﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚی ﭘۆﺳﻪی ﭘﻪروهردهﻛﺮدن ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺎﻛﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺗﻪﻛﻨﯿﻜﯽو ﺑﻪﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺒﻮون ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪ ﺟﯚرﺑﻪﺟﯚرهﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻪوه ،ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪوه دهﺑﺖ ﭘﻪروهرده ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ڕاھﻨﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﮔﯚڕانو ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪن .ﺟﺎ ﺋﻪﮔﻪر ﺗواﻧﯿﻨﯽ وهھﺎ ھﻪﺑﻦ ﻛﻪ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﭘﻪروهردهﻛﺮدن ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﻜﯽ ﻣﻮﺣﺎﻓﻪزهﻛﺎره ،واﺗﺎ ﺋﻪرﻛﯽ ﺋﻪوهﯾﻪ
ﻧﻪوه ﻧﻮﻜﺎن ﺑﻪ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪ ﭘﺸﻮهﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ڕﻜﻪوﺗﻮهﻛﺎن ﺋﺎﺷﻨﺎﺑﻜﺎتو واﯾﺎن ﻟ ﺑﻜﺎت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻪھﺎو ﺑﯿﺮۆڕاﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا ﺑﺴﺎزﻦ ،ﺋﻪوا ڕاﺳﺘﯿﯿﻪ ﻧﻮﻜﺎن دهرﯾﺎﻧﺨﺴﺘﻮه ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﻪﯾﻪك ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ھﻪﺗﺎ ھﻪﺗﺎﯾﻪ ھﻪﻣﻮان ﻟﻪﺳﻪری ڕﻜﺒﻜﻪونو ھﻪﻣﻮو ﺑﻪھﺎو ﺑﯿﺮوڕاﻛﺎﻧﯽ ڕاﺑﺮدوو ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﭘﯿﺎﭼﻮوﻧﻪوهو ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ڕهﺗﻜﺮدﻧﻪوهنو ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﻤۆش ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا دهﮔﯚڕﻦو ﻧﻮﺪهﺑﻨﻪوه .ﻛﻪواﺗﻪ ﭘﻪروهردهﻛﺮدن ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﻛﻪرهﺳﺘﻪ ﺳﻪرهﻛﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ و ﺑﻪھﯚی ﭘۆﺳﻪی ﭘﻪروهردهﻛﺮدنو ﻟﻪ ڕﮕﻪی داﻣﻪزراوه ﺟﯚرﺑﻪﺟﯚرهﻛﺎﻧﻪوه ﺑﻪدهﺳﺘﺪﺖ، ﻛﻪ ﻓﺮﻛﺮدﻧﯽ ڕهﺳﻤﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﻛﻪﻧﺎﯿﻪﺗﯽ. ﭘﻪروهردهو ﭼﻪﻧﺪ ﺑﻪھﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﮕﻪﺗﯿﭫ: ﭘﻪروهرده ،ھﺎوﺷﺎﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ ھﯚﻛﺎرﻜﯽ دﯾﻜﻪ، ڕۆﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﮔﯚڕاﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﺎﻛﯽ ﭘﻪروهردهﻛﺮاوی ھﻮﺷﯿﺎر ﺋﺎﻣازی ﻛﺎرﯾﮕﻪره ﻟﻪ
ﻛﻪﺳﺎﻧﻪ ،ﺑﯚ ﻗﻪرهﺑﻮوﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪو ﺑﺒﻪﺷﺒﻮوﻧﻪﯾﺎن دژ ﺑﻪﻛﯚﻣﻪﮕﻪﻛﻪﯾﺎن دهوهﺳﺘﻨﻪوه«. ﺋﻪو دهﺖ» :ﻛﺎﺗﻚ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﻧﺎﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯽ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ داھﺎت و ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺪا ﺑﻪدی ﻛﺮا، ﻛﻪﺳﺎﻧﻜﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﻛﻪ دژی ﯾﺎﺧﯽ دهﺑﻦو دهﭼﻨﻪ ﭘﺎڵ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﻧﺎﺣﻪز ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﻛﻪﯾﺎن ،دژ ﺑﻪ ﭼﻮاردهورو ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﻛﻪﯾﺎن ﻛﺎردهﻛﻪنو ﺋﻪوﻛﺎﺗﯿﺶ ﻛﻪﺳﯽ ﺟﺎش، ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺧﻮدی ﺧﯚی ﻻﻣﻪﺑﻪﺳﺖ دهﺑﺖ«.
ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﯽ ھﻪر دﯾﺎردهﯾﻪك ﻟﻪﻧﻮ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ، ﺑﮕﻮﻣﺎن دهرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ »ﺑﯿﺎﻧﻮو«ﯾﻪﻛﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﻛﻪ وا ﻟﻪ ﻛﻪﺳﯽ »ﺟﺎش« دهﻛﺎت ﺳﻪرهڕای ﺑﺰراوی دﯾﺎردهﻛﻪ ﻟﻪﻧﺎو ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا ،ﭘﻪﻧﺎ ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛﺎره ﺑﺒﺎت. ﻓﻪرﻣﺎن ﻋﻪﻟﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی دهروﻧﺰاﻧﯽ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﭘﯿﻮاﯾﻪ؛ »ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺑﺎری ﺧﺰاﻧﯽ ﻧﺎھﻪﻣﻮارو ﺑﺒﻪﺷﺒﻮون ﻟﻪو ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧﻪی ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎی ﺗﻪﻣﻪﻧﻪوه دهﺑ ﺗﺮ ﺑﻜﺮﺖ ،ﻟﻪﭘﺸﺖ دهرﻛﻪوﺗﻨﯽ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﻮ ھﻪر ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪﻛﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪو
ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺑﺰاﭬﯽ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازدا ﺑﻪدرﮋاﯾﯽ ﺷﯚڕش و ﺑﺰاﭬﻪ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازهﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ،دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ دهرﻛﻪوﺗﻮوه ،ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ﭼﺎوﺳﺎغ و دهﺳﻜﻪﻻی دهﺳﺘﯽ دوژﻣﻨﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﻪ رادهﯾﻪﻛﯿﺶ زﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﮔﻪﻟﻪﻛﻪﯾﺎن ﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه ﻛﻪ ﺑﻮﺗﺮﺖ »ﻛﻮرد ﺋﻪوهﻧﺪهی ﺑﻪدهﺳﺘﯽ ﺧﯚی زﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪرﻛﻪوﺗﻮوه ،ھﻨﺪه ﻟﻪ دوژﻣﻨﻪﻛﺎﻧﯽ زهرهرﻣﻪﻧﺪ ﻧﻪﺑﻮوه«و »ﺷﯚڕﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ،ھﻪر ﺑﻪ ﻛﻮرد ﻟﻪﻧﺎوﭼﻮون«. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ دهرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﻧﻮ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرددا ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﻛﻪی زاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪو ﺑواﯾﻪداﯾﻪ ﺑﻪردهوام ژﺮ دهﺳﺘﻪﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪژﺮ دهﺳﻪﺗﻪ ﺑﮕﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ وهك ﻓﺎرس ،ﺗﻮرك ،ﻋﻪرهب و ﺋﻪواﻧﯽ ﺗﺮ ،ھﯚﻛﺎری دهرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺋﻪم دﯾﺎردهﯾﻪن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎ ﺑﯚ ﻧﻪﺗﻪوه واﯾﻜﺮدووه» ،ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺖ ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ ﺑﯾﺎری ﺧﯚ ﺑﻪﺟﺎﺷﻜﺮدن ﺑﺪهن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺎوان و ﺳﻪرزهﻧﺸﺘﻜﺮدﻧﯽ وﯾﮋدان ﻧﺎﻛﻪن«. »ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺷﻮوﻧﺎﺳﻜﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ« ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻛﻮرد ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه دژ ﺑﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﻪی ﺧﯚی ﺑﻪﻛﺎر ﺑﮫﻨﺮﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻮﻣﺪ رهﻓﯿﻖ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﺴﺘﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ. ﺋﻮﻣﺪ رهﻓﯿﻖ دهﺖ» :ﻟﻪﮔﻪڵ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪم رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ،ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻛﻮرد ،ﻟﻪﻻﯾﻪن دوژﻣﻨﻪﻛﺎﻧﯿﻮوه ،ﻛﻮرد ﺑﻪ ﻛﻮرد ﻻواز ﻛﺮاوه ،ﺗﻮاﻧﺮاوه ﺧﺎﯽ ﻻوازی ﺑﺪۆزرﺘﻪوه«. رهﻓﯿﻖ ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ و دهﺖ» :ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪﮔﻪرﻜﯽ وارده ﺑﯚ راﺑﺮدو و ﺋﺴﺘﺎ و ﺋﺎﯾﻨﺪه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺸﻪ و ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﺷﻮوﻧﺎس ﺗﺎ ﺋﻪم ﺳﺎﺗﻪ ﺑﻪردهواﻣﻪ «.ھﻪروهھﺎ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ ﻛﻮردﯾﯿﺶ ﺑﻪھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮی دهرﻛﻪوﺗﻨﯽ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ دهزاﻧﺖ«،ﭼﻮﻧﻜﻪ دهوﻪت روﺣﯽ ھﻪﻣﻮو ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﻪ ،ﻛﻪواﺗﻪ ﻛﻮرد ﻟﻪم ﺣﺎﻪﺗﻪدا ﻧﺎﺑﺘﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﯽ زﯾﻨﺪوو ،ﺑﻪﻜﻮ ھﻪﻣﻮو ﻛﺎت ﻟﻪ رﮕﻪی ﺷﻮوﻧﺎﺳﯽ ﺗﺮهوه ﻛﻪ ﺑﯚی دروﺳﺘﻜﺮاوه ﺗﻮاﻧﺮاوه زﯾﺎن ﺑﻪ ﻛﻠﺘﻮرو ﺑﺰاﻓﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺮﺖ. ﻟﻪ ھﻪرﺷﻮﻨﻚ ﻛﻪ ﺟﻮﻧﻪوهﯾﻪك دروﺳﺖ دهﺑﺖ ،ﻟﻪم رﮕﻪﯾﻪوه ﻟﻪﺑﺎر دهﺑﺮﺖ«.
ﻟﻪﺗﯿﻒ ﻓﺎﺗﯿﺢ ﻓﻪرهﺟـﯽ ﻧﻮوﺳﻪرﯾﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻮﻣﺪ رهﻓﯿﻖ ھﺎوڕاﯾﻪ و ﭘﯿﻮاﯾﻪ؛ »ھﻪﻜﻪوﺗﻪی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘﺎرﭼﻪ ﭘﺎرﭼﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺧﺎﻛﻪﻛﻪی ،واﯾﺎﻧﻜﺮدووه ﻛﻪ ﺑﺰاﭬﯽ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻛﻮرد ،ھﻪﻣﯿﺸﻪ رووﺑﻪڕووی ھﺰی ﺑﻪﻛﺮﮕﯿﺮاوی ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﺒﺘﻪوه ،ﺋﻪﻣﻪش ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ھﯚﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻧﻪﮔﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ راﺑﺮدوودا«. ﺑﻪﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﭼﺎوی ﻟﭙﺮﺳﺮاوی ﻣﻪﺒﻪﻧﺪی ﭼﻪﻣﭽﻪﻣﺎﯽ ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺟﺎش ﻟﻪﻻﯾﻪن دوژﻣﻨﺎﻧﻪوه ﺑﯚ دژی ﺑﺰاﭬﻪ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازهﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ھﻪوﺪان ﺑﯚ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﺧﻮدی ﺑﺰاﭬﻪﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸﯽ ﻟﻪﭘﺸﺘﻪوه ﺑﻮوه ،ﺋﻪوﯾﺶ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﻮوه ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا. ﺋﻪو دهﺖ» :رووﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی ﺑﻪ ﺟﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ،ﻟﻪﺳﻪردهﻣﺎﻧﯽ راﺑﺮدوودا ﺋﻪوه ﺑﻮوه ﻛﻪ ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دهرهوهی ﺑﺪهن ،ﻛﻮرد ﺧﯚﺷﯽ ﻟﻪ دژاﯾﻪﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻛﻮردا ﺑﻪﺷﺪاره«. ﭼﺎوی »ﭼﺎوﻟﻜﻪری«ش ﺑﻪ ﻓﺎﻛﺘﻪری ﺳﻪرهﻛﯽ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ژﻣﺎرهی ﺟﺎش ،دهزاﻧﺖ ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوودا. ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪھﯚی ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﺒﻮوﻧﯽ ژﻣﺎرهﯾﺎﻧﻪوه ،ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ﺑﺒﻨﻪ »ﻟﻪﻣﭙﻪرﻜﯽ ﮔﻪوره ﻟﻪﺑﻪردهم ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ و ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻧﻪﺗﻪوهی ﻛﻮرد ﻟﻪ راﺑﺮدوودا«. ﻟﻪﺗﯿﻒ ﻓﺎﺗﯿﺢ ﺋﻪوه روون دهﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﺰراوی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﻧﺎو ﺳﻪرﺟﻪم ﺗﻮﮋهﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻛﻮردﯾﺪا واﯾﻜﺮدووه» ،ھﻪر ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎوه ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮرد دژی ﺧﯿﺎﻧﻪت و ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ دهﻧﮕﯿﺎن ﺑﻪرز ﺑﻜﻪﻧﻪوه ،ﺋﻪدهﺑﯿﺎﺗﯽ ﻛﻮردی ﭘه ﻟﻪ دهﻗﯽ ﺷﯿﻌﺮی ﻟﻪو ﺑﺎرهﯾﻪوه«. ﺟﺎش ﯾﺎن »ﺳﻮارﭼﺎك«؟ ﺑﻪھﯚی درﮋﺑﻮوﻧﻪوهی ﻣﮋووی دﯾﺎردهﻛﻪ ،ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ رۆﯽ ﺑﻪﻛﺮﮕﯿﺮاوﯾﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ دژی ﺑﺰاڤ و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازه ﻧﻮﻜﺎﻧﯽ ﻛﻮرددا ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ ﺑﯿﻨﯿﻮوه، ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﺎوڕﻚ ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜﻪی ﺳﻪد ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﺑﺪهﯾﻨﻪوه دهﺑﯿﻨﯿﻦ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﻪﯾﻪﻛﻪ ھﻪر ﺑﻪردهوام ﺑﻮوه، ﺑﻪم ﺋﻪﻣﺠﺎره ﻟﻪژﺮ ﻧﺎوی »ﺳﻮارﭼﺎك« ﻟﻪ »ﺳﻮﭘﺎی ﺋﯿﺴﻼم«ﯾﺪا ﻗﯚﺳﺘﺮاوﻧﻪﺗﻪوه. ﺋﻮﻣﺪ رهﻓﯿﻖ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﺴﺘﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن دهﺖ: »ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪﻏﺪاو وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﻪﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎواز ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ﺋﯿﺴﺘﻐﻼﻟﯽ ﺑﺎروودۆﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ،ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆری ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﻪن«و ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎر ﻧﺎوی ﭘﯿﺮۆزﻛﺮاوﯾﺎن ﺑﯚ ﺋﻪو ﺑﻪﻛﺮﮕﯿﺮاواﻧﻪ ﺑﻪﻛﺎر ھﻨﺎوه »ﺳﻮارهی ﺣﻪﻣﯿﺪی« ﯾﺎﺧﻮد »ﺳﻮﭘﺎی ﺋﯿﺴﻼم« ﯾﺎن »ﺳﻮار ﭼﺎك«. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
17
دۆﺳـــــ
ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ...داوهﺷﯿﻨﯽ ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﯽ دۆﺳﯿﯿﻪ :ﺑﺎﭬﯿﺎن ﺋﻪﺑﻮﺑﻪﻛﺮ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ،ﻻی ﻛﻮرد دﯾﺮۆﻛﻜﯽ ﺗﺎﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪو دﯾﺎرده ﺳﯚﺳﯿﯚ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ،زﯾﺎﻧﯽ ﻓﺮهی ﻟﻪ ﺑﻪرهی رزﮔﺎری و ﺷﯚڕﺷﯽ ﻛﻮرد داوه .ﻧﺎوهﻛﻪﺷﯽ ﻻی ﻛﻮرد ھﻨﺪه ﺳﻮﻛﻪ ،ﻛﻪ دهﻛﺮﺖ ﺑﻮﺗﺮﺖ ھﯿﭻ ﻧﺎو و ﻧﺎﺗﯚرهﯾﻪك ﺋﻪوهﻧﺪهی ﻧﺎوی ﺟﺎش ﻟﻪ ھﻪﺳﺖ و ﻧﻪﺳﺘﯽ ﻛﻮرددا ﺟﮕﻪی ﺑﯿﺰران و رﻗﻠﺒﻮوﻧﻪوه ﻧﻪﺑﻮوه. 16
May 2009ـ issue 47/ 17 May 23ـHaftana
دهﻛﺮد «.ﻟﻪﺗﯿﻒ ﻓﺎﺗﯿﺢ ﻓﻪرهﺟـﯿﺶ ھﻪﻣﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھﻪﺑﻮو دهﺖ» :ﺑﻪداﺧﻪوه ﻧﻪﺗﻮاﻧﺮاوه وهك ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺳﻨﻮور ﺑﯚ دووﺑﺎره ﻧﻪﺑﻮوﻧﻪوهی ﺟﺎﺷﺘﯽ داﺑﻨﺮێ، ﺑﻪﻜﻮ ﺑوام واﯾﻪ راﭘﻪڕﯾﻦ ﺷﻮازهﻛﻪی ﮔﯚڕی«. ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻧﻮێ دوای ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻨﺎد ،ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮوری ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٧دا ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪﻏﺪا ﺑﻪﻧﯿﺎز ﺑﻮو ﺋﻪو ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪ ﺑﯚ ﻛﻪرﻛﻮك و ﻧﺎوﭼﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟﻪﺳﻪرهﻛﺎن ﺑﮕﻮﺰﺘﻪوه ،ﺑﻪم ﺋﻪو ھﻪﻧﮕﺎوه ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﻛﻮردهوه زۆر ﺑﻪﺗﻮﻧﺪی رهﺗﻜﺮاﯾﻪوه، ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﯿﺴﻨﺎدﯾﺎن ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا ﺑﻪھﺎوﺷﻮهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ_ﯾﻪﻛﻪی ﺟﺎران وهﺳﻔﻜﺮد. ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﯿﺴﻨﺎد »ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ« ﻟﻪ دهوروﺑﻪری ﻛﻪرﻛﻮك ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎرهی ھﻨﺎﯾﻪ ﺋﺎراوه، ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﺋﻪﮔﻪری ﺋﻪوه ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﻛﻮرد ﺑﻜﺮﺘﻪوه ﺑﻪ ﺟﺎش؟ ﺋﻮﻣﺪ رهﻓﯿﻖ ﭘﯿﻮاﯾﻪ؛ ﺋﻪﮔﻪری ﺋﻪوه ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺧﯚی دووﺑﺎره ﺑﻜﺎﺗﻪوه ،ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪ رﯽ دروﺳﺘﻜﺮدنو ﻛﻪرﺗﻜﺮدﻧﯽ ھﺰی ﻛﻮردی ﺑﯚ ﭼﻪﻧﺪ ھﺰﻜﯽ ﻧﺎﻛﯚك و ﻧﺎ ﺗﻪﺑﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا«. ﻓﻪرﻣﺎن ﻋﻪﻟﯽ دهﺖ» :ﺋﻪم دهﺳﻪﺗﻪی ﺋﺴﺘﺎی ﺑﻪﻏﺪا دهﺗﻮاﻧﺖ و ﻛﺎرﯾﺶ ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﻛﺎت ﻛﯚﻣﻪﻚ ﻟﻪ ﻛﻮردان ﻟﻪژﺮ ھﻪرﻧﺎوﻜﺪا ﺑﺖ ﺑﻪﻻی ﺧﯚﯾﺪا راﺑﻜﺸﺖ و ﻛﺎری ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﺎن ﭘ ﺑﻜﺎت«. ﻟﻪو ﺑواﯾﻪداﯾﻪ ﻛﻪ »ﺋﻪم ﻛﺎرهﺷﯽ ﺑﯚ دهڕهﺧﺴﺖ، ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪﻧﺎو ﺋﻤﻪی ﻛﻮرددا ﯾﻪﻛﺘﺮ ﻗﺒﻮﻜﺮدن، دادﭘﻪروهری و ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯽ ﻧﻪﺑﺖ«. ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﭼﺎوﯾـﯿﺶ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ »ﻣﯿﺮاﺗﮕﺮی رژﻤﯽ ﺑﻪﻋﺲ« ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎر دهﻛﺎت و ﭘﯿﻮاﯾﻪ؛ ﻛﻪ »ﻟﻪ رﮕﺎ ﺟﯚرﺑﻪﺟﯚرهﻛﺎﻧﻪوه ھﻪوﯽ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ داوه«و ھﻪوﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻣﻪﺟﺎﻟﺴﯽ ﺋﯿﺴﻨﺎدﯾﺶ ﺑﻪ »ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ زﯾﻨﺪوو«ی ﺋﻪو ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧﺎﻧﻪی دهھﻨﺘﻪوه. ﻓﻪرﻣﺎن ﻋﻪﻟﯽ ﻟﻪو ﺑواﯾﻪداﯾﻪ؛ ﺋﻪﮔﻪر ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ﺑﯿﻪوﺖ ،دهﺗﻮاﻧ رێ ﺑﻪو دﯾﺎردهﯾﻪ ﺑﮕﺮێ ،ﺋﻪوهش ﺑﻪ وروژاﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﺎﺳﻪ ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﭘﻪروهرده و ﻓﺮﻛﺮدﻧﺪاو ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻨﻜﺮدﻧﯽ دﯾﺎردهﻛﻪ و ﭘﻨﺎﺳﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚ ﻧﻪوهی ﻧﻮێ«. ھﻪروهھﺎ »ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺴﺎن داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ داھﺎت ﻟﻪﻧﻮ ﺗﺎﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ و ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ ﻧﻮان ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎن و ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ،ﯾﺎن دهﺳﻪت و ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ« ﺑﻪ رﮕﻪی ﭼﺎرهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی ﻧﻪھﺸﺘﻨﯽ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ دادهﻧﺖ.
ﻧﻮری ﺣﻪﻣﻪﻋﻪﻟﯽ :ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﮑﺎر، ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﯽ ﻧﺎﺑﺘﻪوه ﻧﻮری ﺣﻪﻣﻪﻋﻪﻟﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﻧﺎوهﻧﺪی ﭘﺎرﺗﯽ ،ﻟﻪ ﺑﺎرهی دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪوه رای واﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﺎن ﻗﺒﻮﻜﺮدووه ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﻻوازﯾﺎن ھﻪﺑﻮوه .ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪﻛﻪی ﭘﺎرﺗﯽ ﻟﻪ دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا ﺋﻪوهﺷﯽ ﺧﺴﺘﻪڕوو ﺋﻪو ﺳﻪردهﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪﺳﻪرﭼﻮو ﻛﻪ ﺑﻪﻏﺪا ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﻛﻮرد ﺑﻜﺎﺗﻪ ﺟﺎش ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻧﻪ ﻛﻮرد ﻗﺒﻮﯽ دهﻛﺎت و ﻧﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رﮕﻪ ﺑﻪو ﻛﺎره دهدات .واﯾﺸﯽ ﺑﯚ دهﭼﺖ ﻛﻪ ﺋﻪو دﯾﺎردهﯾﻪ زۆر ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﺷﯚڕش ﻧﻪﺑﻮوه .ﺋﻪﮔﻪر ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺗﻪواوی ھﻪﺑﻮاﯾﻪ ﻛﻮرد ﺑﻪم رۆژهی ﺋﺴﺘﺎ ﻧﻪدهﮔﻪﯾﺸﺖ.
ھﯚﻛﺎری دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﭼﯿﯿﻪ؟ ـ ﺋﻪم دﯾﺎردهﯾﻪ ﭼﻪﻧﺪ ھﯚﻛﺎرﻚ ﻟﻪﺧﯚدهﮔﺮﺖ ﻟﻪواﻧﻪ :ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ھﻪﺳﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ، ﻧﺎ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی .ﻛﺸﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن و ﭼﺎرهﺳﻪرﻧﻪﻛﺮدﻧﯿﺎن ،ﺋﯿﻐﺮاﻛﺮدن ﺑﻪ ﻣﺎدده و ﻛﻪرهﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن .ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﯚ ھﻪﻧﺪێ ﻛﻪس ﺑﻪﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺧﯚی ﻧﻪﺑﻮو ،ھﻪﻧﺪﻜﯿﺎن
ﺑﺎرودۆﺧﯽ رۆژﮔﺎر وای ﻟﻜﺮدن ،ھﻪﻧﺪﻜﯿﺎن ﺑﻪھﯚی ﻻوازی ھﻪﺳﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﯾﺎن ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ رۆﺣﯽ ﺧﯚی ،ھﻪر ﻟﻪو ﭼﻪﻛﺪاراﻧﻪ ھﻪﺑﻮون ﻛﻪ ﭘﺎﭙﺸﺘﯽ ﺗﻪواوی ﺷﯚڕﺷﯿﺎن ﻛﺮدووه و ﺳﻮودی زۆرﯾﺎن ﺑﻪ ﺷﯚڕش ﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه. ﺋﺎﯾﺎ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﻮرد ﻻوازه؟ ﯾﺎن ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻻوازه؟ ﻛﻪوا ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻗﺒﻮﻜﺮدووه؟ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
19
دۆﺳـــــ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ ﮐﻮردی ھﯚﮐﺎرﮑﯽ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ. ﺋﻪﮔﻪری ﺋﻪوه ھﻪﯾﻪ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا دووﺑﺎره ﺑﺘﻪوه.
ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﭼﺎوی
ﻟﻪﺗﯿﻒ ﻓﺎﺗﯿﺢ ﻓﻪرهج
ﺋﻮﻣﺪ رهﻓﯿﻖ
ﻓﻪرﻣﺎن ﻋﻪﻟﯽ
18
May 2009ـ issue 47/ 17 May 23ـHaftana
ﺋﻮﻣﺪ رهﻓﯿﻖ ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻛﺮد ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﺷﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪﻛﻪی ﻋﯿﺮاﻗﯿﺸﺪا» ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪﻏﺪا ،ﻟﻪ رﮕﻪی دۆزﯾﻨﻪوهی ﺋﻪو درزاﻧﻪ ﻟﻪﻧﺎو ﻣﯿﻠﻪﺗﻜﯽ ھﻪژارو ﺑ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪدا )ﻛﻮرد( ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺧﻮدی ﺧﯚﯾﺎن دژ ﺑﻪﺧﯚﯾﺎن و ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﺎن و ﭘﺎﺷﺎن دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﺑﺮا دژ ﺑﻪ ﺑﺮا )ﺑﻪﻛﺎرﺑﮫﻨﺖ(« رهﻓﯿﻖ ﻛﺎری ﺋﻪو ﺟﺎﺷﺎﻧﻪﺷﯽ ﺑﻪ »ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺧﯿﺎﻧﻪت« وهﺳﻔﻜﺮد، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو ﻛﻪﻟﻨﻪی ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﺟﺎﺷﻪﻛﺎﻧﻪوه ﻟﻪﻧﻮان ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﯾﻪﻛﺪا دروﺳﺖ دهﺑﺖ »رهﻧﮕﺪاﻧﻪوهی ﺧﺮاﭘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﻛﻪ و ﭘﺎﺷﺎن ﺑ ھﺰﻛﺮدﻧﯿﺸﯽ دروﺳﺖ دهﻛﺎت«. ﺟﺎﺷﯽ ﻛﻮرد و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ ﯾﻪك ﻟﻪدوای ﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪا ﻟﻪدوای دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ،درﻛﯿﺎن ﺑﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺧﺮاﭘﯽ ﺟﺎش ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺰاﭬﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن ﻛﺮدووه، ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻛﻮردی »ﺟﺎش«ﯾﺎن ﻟﻪدژی ﻛﻮرده ﺋﺎزادﯾﺨﻮازهﻛﺎن ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎوهﺗﻪوه.. ﻓﻪرﻣﺎن ﻋﻪﻟﯽ دهﺖ» :ﺑﻪﭼﺎو ﭘﯿﺎﺧﺸﺎﻧﻜﯽ ﻣﮋووﯾﯽ ﻛﯚن و ھﺎوﭼﻪرﺧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﻪﻣﺎن دهردهﻛﻪوﺖ ﻛﻪ ﺋﻪم دﯾﺎردهﯾﻪ ﺗﺎ چ ﺋﺎﺳﺘﻚ ﻛﺎری ﻛﺮدۆﺗﻪ ﺳﻪر ﻛﯚﺷﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﺑﻮون و ﺧﻪﺑﺎت ﻛﺮدن!« ﺋﻪوهی رووﻧﻜﺮدهوه ﺑﻪ درﮋاﯾﯽ ﻣﮋوو دوژﻣﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد» ،ﺑﯚ ﻣﻠﻤﻼﻧﻜﺮدﻧﯽ داﺧﻮازﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد، ﺳﻮودﯾﺎن ﻟﻪ دﯾﺎردهﻛﻪ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ وهرﮔﺮﺗﻮوه ،ھﻪروهك ﻟﻪ راﺑﺮدوودا ھﻪﺑﻮو ﻛﻪ ﻣﯿﺮﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدووه و ﺷﯚڕﺷﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺷﻜﺴﺖ ﭘ ھﻨﺎوه .ﺋﻪم ﻛﺎرهش ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﯾﻪك ﻟﻪدوای ﯾﻪك ﻛﺮدووﯾﺎﻧﻪ ﯾﺎن ﭘﺸﺘﯿﺎن ﭘﺒﻪﺳﺘﻮه و ﺳﻮودی ﺑﺎﺷﯽ ﭘ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪوون«. ﻟﻪﺗﯿﻒ ﻓﺎﺗﯿﺢ دهﺖ» :ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭘﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﺪا ﻛﻪﻣﺘﺮه ،ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﺋﻪو ﺳﻪردهﻣﻪش ﺟﺎش و ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ،ﺟﺎش ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺑﻪﻛﺮﮕﯿﺮاوی ﺣﻜﻮﻣﻪت ھﻪﺑﻮون ﻛﻪ ﭘﺸﺘﯿﺎن ﻛﺮدۆﺗﻪ ﮔﻪﻟﻪﻛﻪی ﺧﯚﯾﺎن ،ﺑﻪم ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻛﯚﻣﺎرﯾﺪا ﺟﺎش ﺧﺰﻣﻪﺗﻜﯽ ﮔﻪورهی ﺑﻪ رژﻤﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪا ﻛﺮدووه ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ھﻪﺷﺘﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدوو ،ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ زۆر ﻓﺮاوان و ﻟﻪ رادهﺑﻪدهرو ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﭘﻪﻻﻣﺎری ﮔﻮﻧﺪهﻛﺎن و ﺋﻪﻧﻔﺎﻟﺪا ﺧﺰﻣﻪﺗﻜﯽ زۆری
ﺑﻪﻋﺴﯿﺎن ﻛﺮد«. ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﭼﺎوﯾـﯿﺶ ھﻪﻣﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھﻪﺑﻮو ،رووﻧﯽ دهﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ ﯾﻪك ﻟﻪدوای ﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪا »ﺳﻮودی زۆرﯾﺎن ﻟﻪ ﺟﺎش وهرﮔﺮﺗﻮوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪھﯚی ﺷﺎرهزاﯾﯽ ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھﺎوزﻣﺎﻧﯽ ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﻪﻜﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،واﯾﺎﻧﻜﺮدووه ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑﯚ ﻣﻪراﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺳﻮودﯾﺎن ﻟ ﺑﺒﯿﻨﻦ«. راﭘﻪڕﯾﻨﯿﺶ رﯽ ﻟ ﻧﻪﮔﺮت! دوای راﭘﻪڕﯾﻨﻪﻛﻪی ﺳﺎﯽ ١٩٩١ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا ھﺎﺗﻪ ﺋﺎراوه ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﭘﺸﺘﺮ ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ھﯿﭻ ھﻪﻟﻜﯿﺎن ﺑﯚ زﯾﺎﻧﮕﻪﯾﺎﻧﺪن ﺑﻪ ھﺎوﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪﻓﯿۆ ﻧﻪدهدا ،ﺑﻪم ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﻛﻮرد ،ﺋﻪو ﻛﺎت ﺑﯾﺎری ﻟﺒﻮوردﻧﯽ ﺑﯚ ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن دهرﻛﺮد ،ﺑﻪم راﭘﻪڕﯾﻦ ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﺗﻮاﻧﯽ ﺳﻨﻮورﻚ ﺑﯚ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ داﺑﻨﺖ؟ ﻟﭙﺮﺳﺮاوی ﻣﻪﺒﻪﻧﺪی ﭼﻪﻣﭽﻪﻣﺎﯽ ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﺖ» :دوای راﭘﻪڕﯾﻦ ﺟﺎﺷﻪﻛﺎﻧﯿﺶ، ﺑﻪھﯚی ﺑ ﺋﻮﻣﺪﺑﻮون ﻟﻪ دووﺑﺎره ﺑﻪھﺰﺑﻮوﻧﻪوهی ﺑﻪﻋﺲ ﻟﻪدوای ﻟﺪان و دهرﻛﺮدﻧﯽ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻛﻮهﯾﺖ ،زۆرﻚ ﻟﻪ ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎری ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺎن ﺑﻪھﺰی ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪوه ﻛﺮد .ﺑﯚ دهرﺧﺴﺘﻨﯽ ﻧﯿﺎزﭘﺎﻛﯽ، ﺑﻪﺷﺪارﯾﺎن ﻟﻪ راﭘﻪڕﯾﻨﺪا ﻛﺮد .ﺑﻪم ﺋﻪﻣﻪ ﻧﺎﻛﺎﺗﻪ ﺋﻪوهی ﺑﻮﺗﺮﺖ؛ راﭘﻪڕﯾﻦ ﺗﻮاﻧﯿﻮوﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺳﻨﻮورﻚ ﺑﯚ ﺋﻪو دﯾﺎردهﯾﻪ داﺑﻨﺖ«. ﻓﻪرﻣﺎن ﻋﻪﻟﯽ دهﺖ» :راﭘﻪڕﯾﻨﯿﺶ رﮕﻪی ﺑﻪﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﻪﮔﺮت ،دوای راﭘﻪڕﯾﻦ ﻛﯚﻣﻪﻚ ھﻪﺑﻮون ﺑﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮاو ﻧﮫﻨﯽ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪاو ﻛﻪرﻛﻮكو ﻣﻮﺳ ﺑﺎرهﮔﺎی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﺎن ﺋﺎوهداﻧﻜﺮدهوه .ﺑﮕﺮه ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ و ﻛﺎری ﺋﻪوهﯾﺎن دهﻛﺮد دهﺳﻪﺗﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ھﺎن ﺑﺪهن ﺑﯚ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا«. ﺑﻪﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻮﻣﺪ رهﻓﯿﻖ »راﭘﻪڕﯾﻦ ﺳﻨﻮوری ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﻪﺑﻮو ﺑﯚ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮو ﺑﯚ راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋﻪو دۆﺧﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﺎ رادهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ ﻛﻠﺘﻮوری ﻛﻮردهوه ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪك ،ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸﻪوه ﺑﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری، ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﻪﻚ «.ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ: »ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪدوای راﭘﻪڕﯾﻨﯿﺸﻪوه ھﺰی ﺗﺮ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻪﻣﺎن ﺧﺰﻣﻪﺗﯽ ﻧﺎ راﺳﺘﻪوﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪﻻﯾﻪﻧﯽ ﻧﻪﯾﺎری ﻛﻮرد
ﮔﺸﺘﯽ دهرﻛﺮد ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻋﺲ، ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻮوه ﺳﻪرهﺗﺎﯾﻪك ﺑﯚ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻨﻪوهی ﻛﻮرد و رﻜﺨﺴﺘﻨﻪوهی ﻧﻮ ﻣﺎﯽ ﻛﻮرد ،ﺳﻨﻮورﻜﯿﺶ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﻨﺒ ﺑﻜﺮێ و ﻛﻮرد ﺑﯿﺮ ﻟﻪ ﺧﯿﺎﻧﻪت ﻧﻪﻛﺎﺗﻪوه. ﺋﺎﯾﺎ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻛﻮردی ﺋﺴﺘﺎ وهك ﺟﺎران ﺗﻪﻗﻪﺑﻮﻟﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ دهﻛﺎت؟ ـ ﻧﻪﺧﺮ ،ھﻪرﮔﯿﺰ ﺗﻪﻗﻪﺑﻮﻟﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ و ﺧﯚﻓﺮۆﺷﯽ ﻧﺎﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺟﯿﻠﻚ دروﺳﺘﺒﻮوه ﻟﻪدوای راﭘﻪڕﯾﻨﻪوه ﻛﻪ ) (١٨ﺳﺎڵ ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺎﻧﻪ و ﺑﻪ رای ﻣﻦ ﺟﯿﻠﻜﯽ ﭘﺎك و ﺑﮕﻪردن ،ﻣﯿﻠﻠﻪت و ﺧﺎﻛﻪﻛﻪﯾﺎن زۆر ﺧﯚﺷﺪهوﺖ و ﺋﻪو ﻋﻪﻗﯿﻪﺗﯽ ﺟﺎران ﻧﻪﻣﺎوه ،ﻛﻮرد ﺋﺴﺘﺎ ﺧﯚی ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺧﯚی دهﻛﺎت. ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪﮔﻪری ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﻪوهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻣﺎوه؟ ـ ﻧﻪﺧﺮ ﺋﻪﮔﻪر ھﻪر ﻛﻪﺳﻜﯿﺶ ﺑﯿﻪوێ ﺧﯿﺎﻧﻪت ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪوا ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﯽ ﻧﺎﺑﺘﻪوه و ژﯾﺎﻧﯿﺸﯽ دهﻛﻪوﺘﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪوه. * ﺋﺎﯾﺎ ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ﺋﻪوه ﻟﻪ ﺋﺎراداﯾﻪ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻪﻏﺪا ﺑﯚ ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ھﻪوﯽ ﺑﻪﺟﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﺪات؟ ـ ﺋﻪو ﺳﻪردهﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪﺳﻪرﭼﻮوه ،ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ دﻧﯿﺎش ﮔﯚڕاوه و ﻛﻮرد ﭘﮕﻪی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و وﺗﺎﻧﯽ دهوروﺑﻪر و ﻟﻪ دﻧﯿﺎی دهرهوهﺷﺪا ،ﻛﻮرد رۆژ ﻟﻪدوای رۆژ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪﻛﻪی ﺑﻪرهوﭘﺸﻪوه دهﭼﺖ ﺋﻪﮔﻪر ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻓﯿﺪراﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﯿﺮ ﻟﻪو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪ ﺑﻜﺎﺗﻪوه ﻣﻪﺳﯿﺮﯾﺎن ﻟﻪ ﻣﻪﺳﯿﺮی راﺑﻮردوو ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻧﺎﺑﺖ. ﻟﻪ ﺋﻪﮔﻪرﻜﯽ وادا ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻛﻮردی دهﺗﻮاﻧﺖ ﺑﻪر ﺑﻪو ﻛﺎرهی ﺑﻪﻏﺪا ﺑﮕﺮﺖ؟ ـ ﻋﯿﺮاق ،ﻋﯿﺮاﻗﻪﻛﻪی ﺟﺎران ﻧﯿﯿﻪ و ﺧﺎوهﻧﯽ دهﺳﺘﻮوری ھﻪﻣﯿﺸﻪﯾﯿﻪ و ﻛﻮردﯾﺶ ﺑﻪﭘﯽ دهﺳﺘﻮور ﭘﮕﻪی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪﻣۆ ﻛﻮرد رۆﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ دهﮔﺖ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻓﯿﺪراﺪا و ﭘﯚﺳﺘﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﺸﯽ ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﯾﻪ ،ﻧﻪك ﻟﻪ ﺋﻪﮔﻪری وادا ،ﻟﻪ ھﻪر ﺋﻪﮔﻪرﻜﺪا ،ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ دهﺗﻮاﻧﺖ ﻧﻪك ﺑﻪر ﺑﻪو ﻛﺎراﻧﻪ ﺑﮕﺮﺖ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﻪ ﺗﻮﻧﺪﯾﺶ ﺑﻪرﭘﻪرﭼﯽ دهداﺗﻪوه. ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﺑﻪﺳﻪر ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردهوه ﻣﺎوه؟ ـ ﻣﻦ ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﻟﻪدوای راﭘﻪڕﯾﻨﻪوه ﺋﻪو دﯾﺎردهﯾﻪ زۆر ﻛﺎﺒﯚﺗﻪوه و ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ھﯿﭻ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺑﻪﺳﻪر ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردهوه ﻧﺎﺑﯿﻨﻢ ،ﺑﻪم ﻟﻪ رووی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪوه ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﺰاﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھﻪﺑﺖ و ﻟﻪﻧﺎو ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻛﻮردﯾﺸﺪا ﺑﻪﭼﺎوﻜﯽ ﺗﺮ ﺳﻪﯾﺮﯾﺎن دهﻛﺮﺖ.
"ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﻓﯚرﻣﯽ ﺟﯿﺎوازدا درﮋهی ﺑﻪﺧﯚی داوه" ﻓﺎﺗﯿﺢ ﺳﻪﻧﮕﺎوی ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﻧﺎوهﻧﺪی ﺷﻮﻧﺎس ﺑﯚ ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوه ﻣﺮۆﯾﯿﻪﻛﺎن، ﻣﺎﺳﺘﻪر ﻟﻪ زاﻧﺴﺘﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﭘﯿﻮاﯾﻪ؛ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ھﯚزاﯾﻪﺗﯽ و ﻗﯚﺳﺘﻨﻪوهی ﻟﻪﻻﯾﻪن دهﺳﻪﺗﻪ داﮔﯿﺮﻛﻪرهﻛﺎﻧﻪوه .ﺷﻪڕی ﻧﺎوﺧﯚ ،ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺣﺰﺑﯽ ،ھﯚﻛﺎرﺑﻮون ﺑﯚ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ. ﺳﻪﻧﮕﺎوی ﻟﻪ دﯾﺪارﻜﯽ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ راﭘﻪڕﯾﻦ ﺳﻨﻮورﻜﯽ ﺑﯚ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ داﻧﺎ ،ﺑﻪم راﭘﻪڕﯾﻦ ﺟﺎﺷﯽ ھﻨﺎﯾﻪ ﻧﺎو ھﻪﻧﺎوی ﺧﯚﯾﻪوه ﺑ ﺋﻪوهی ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺑﯿﮕﯚڕێ .ﺟﺎﺷﯽ ﻛﺮده ﺋﻪﻧﺪام و ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﺑﺎ و ﻛﺎرﺑﻪدهﺳﺖ.
ھﯚﻛﺎری دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﭼﯿﯿﻪ؟ ـ ﮔﺮﻧﮕﻪ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوه ﺑﺪهﯾﻦ ﻛﻪ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ دﯾﺎردهﯾﻪك ﻧﯿﯿﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﻧﻮ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرددا ﺑﻮوﺑ و ﺳﻪری ھﻪﺪاﺑ ،ﺑﻪﻜﻮ ﻟﻪﻧﻮ ﮔﻪﻻﻧﯽ ﺗﺮﯾﺸﺪا ھﻪﺑﻮوه و دهﺑ ،ﺑﻪم زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ زهﻣﯿﻨﻪﯾﻪﻛﯽ ھﺎوﺷﻮهی ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻛﻮرددا ﺳﻪرھﻪﺪهدات. ﺑﻪﻛﺮێ ﮔﺮﺗﻪ ،ﺑﻪ دهرﺑﯾﻨﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﻪی )ﺟﺎش( ﻟﻪ ھﻪﻧﺪێ ﺳﻮﭘﺎی وﺗﺎﻧﯽ ھﺎوﭼﻪرﺧﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوﺷﺪا ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪم ﻗﺴﺎﻧﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ واﻗﻌﻪ ﻧﻪك ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻮﺗﺮێ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﮔﻪﻟﻜﯽ وهﻛﻮ ﻧﻪﺗﻪوهی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻣﮋووﯾﺪا ﻛﻮﺷﺘﻪی ﺋﻪم دﯾﺎردهﯾﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم دهﺑ ھﯚﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ
ﭼﯽ ﺑﺖ ،وهﻛﻮ ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪی ﺋﻮهدا ھﺎﺗﻮوه؟ دﯾﺎره ھﯚﻛﺎر زۆرن ﻛﻪ دهﻛﺮێ ﻟﺮه ﺑﻪ ﻛﻮرﺗﯽ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪ ھﻪﻧﺪﻜﯿﺎن ﺑﺪهﯾﻦ؛ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ھﯚزاﯾﻪﺗﯽ و ﻗﯚﺳﺘﻨﻪوهی ﻟﻪﻻﯾﻪن دهﺳﻪﺗﻪ داﮔﯿﺮﻛﻪرهﻛﺎﻧﻪوه .ﺷﻪڕی ﻧﺎوﺧﯚ. ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺣﺰﺑﯽ .دوژﻣﻨﺎﯾﻪﺗﯽ ﺷﻪﺧﺴﯽ و ﺧﯚﺣﻪﺷﺎردان ﻛﻪ زۆرﺟﺎر ﺑﻮوهﺗﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪﺳﯽ ﺑﻜﻮژ ﯾﺎ راﻛﺮدوو ﭘﻪﻧﺎﺑﺒﺎﺗﻪ ﺑﻪردهم ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ. دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻨﯽ ﭘﺎره .ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ھﻪﻧﺪێ ھﯚﻛﺎرن ،ھﯚﻛﺎری ﺗﺮﯾﺶ ﻟﻪ ﺋﺎرادا ھﻪن. ﺑﯚﭼﯽ ﻛﻮرد ﺑﻪ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﺮدن رازی دهﺑﻮو؟ ـ ﺑ ﻗﻪوارهﯾﯽ و ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﻛﯿﺎن ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ھﯚﻛﺎره ﺑﯚ رهﺧﺴﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﻚ ﻛﻪ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺳﻪرھﻪﺒﺪات .ﭘﺎﺷﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮردهوه ﺗﻪﻗﻪﺑﻮل ﺑﻜﺮێ .ﻛﻪﺳﺘﯽ ﻛﻮرد ﺧﯚی ﻟﻪ ﺧﯚﯾﺪا ﻛﻪﺳﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﻻواز و ﻧﺎﭘﺎك ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪم ﺑﺎرودۆﺧﻪ ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن، ﻟﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺋﻪودا ﻧﻪﺑﻮون .ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ھﯚﻛﺎره ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪواﻧﻪ؛ ﭘﻪرﺗﻪوازهﯾﯽ ،ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﺧﻪﻛﯽ ،ﻧﺰﻣﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ،ﻻوازی ھﻪﺳﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ و ﻧﻪﻗﯚﺳﺘﻨﻪوهی ھﻪﻟﻪﻛﺎن ،ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ھﯚی ﻻوازی ﻛﻪﺳﺘﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ .ھﻪﻜﻪوﺗﻪی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﻟﻪ ھﻪﻧﺪێ رووهوه زﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻛﻮرد داوه .ﻛﺎﺗﻜﯿﺶ ﮔﻪﻟﻚ ﻟﻪ ﻛﺎرهﺳﺎت و ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺑﻪردهواﻣﺪا ﺑﮋی ،ھﯚﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻻوازی زﯾﺎﺗﺮ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺳﻪرھﻪﺪهدهن و ﮔﺮﻓﺘﯽ ﮔﻪورهی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺑﯚ دﺘﻪﭘﺶ و ﺳﻪرهﻧﺠﺎم ﺑﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ھﯚﻛﺎره دهرهﻛﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﯾﺎﺧﻮد ﺑﻪھﯚی زۆرﻚ ﻟﻪو ھﯚﻛﺎره ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ و ﺧﻮدﯾﯿﺎﻧﻪی ﺋﺎﻣﺎژهی ﭘﺪرا ،ﺑﻮار دهرهﺧﺴ ﺑﯚ ﺗﻪﻗﻪﺑﻮﻟﻜﺮدﻧﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﻛﻪﺳﺘﯽ ﻛﻮردﯾﺪا. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
21
دۆﺳـــــ ـ ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪ دوو ﺑﻪﺷﻪ؛ ﺑﻪـﯽ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﺎﻧﻪ ﻻوازن، ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﻧﻪ ﺋﯿﻨﺘﻤﺎی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ،ﻧﻪ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﮕﯾﺎن ﺗﺪا ﻧﺎڕوێ .دهﺑﻨﻪ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪك ﻛﻪ ﺑﻪھﻪﻣﻮو ﺷﻮهﯾﻪك ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر دهﺑﺖ ،ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪدهﺳﺖ دهدهن و ﻻوازدهﺑﻦ ،دهﺑﻨﻪ ﻛﻪﺳﻜﯽ ﺋﯿﺘﯿﻜﺎﻟﯽ و ﺋﯿﻌﺘﯿﻤﺎد ﻟﻪﺳﻪر ﺷﺘﯽ ﺗﺮ دهﻛﻪن. ھﻪﻣﻮو ﺑﻪھﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪدهﺳﺖ دهدهن .ﻟﻪﻧﺎو ﻛﯚﻣﻪﮕﺎدا زۆر ﺑ ﻧﺮخ دهﺑﻦ ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟﻪﻧﺎو ﺧﻮدی ﺧﺰاﻧﻪﻛﻪﺷﯿﺪا ﺗﺎ ﺋﻪو رادهﯾﻪی ﻛﻪﺳﻜﯽ دۆڕاوی ﻟـﺪروﺳﺖ دهﺑﺖ و ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻗﺒﻮڵ دهﻛﺎت. رۆﯽ ﭘﺎره و ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯽ ﻣﺎددی ﻟﻪ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﺪا ﭼﻪﻧﺪه؟ ـ دﯾﺎره ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﺳﻪردهﻣﺎﻧﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮرد و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑﻪﻛﺎﺳﻪﻟﺲ ،ﻋﻪﻘﻪ ﻟﻪ ﮔﻮێ ،ﺧﯚﻓﺮۆﺷﯽ ﺧﺎك و ﻧﻪﺗﻪوه دهﺑﺖ ﺑﯚ ﭼﺎوﺳﺎﻏﯽ ﻛﺮدﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻟﺪاﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﺷﯚڕﺷﮕی ،ﺧﻪﺑﺎت و ﺗﻜﯚﺷﺎن ،ﻟﻪدوو ڕووهوه دوژﻣﻨﺎن ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪ دهﺑﻦ؛ ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﺋﻪو ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﺎﻧﻪ ھﻨﺪه زۆرﻧﯿﻦ ،ﺑﻪم ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻪھﺎﯾﻪﻛﯿﺎن ﻟﻪ دهﺳﺘﺪاوه زۆره ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺷﯚڕﺷﺪا رۆﻪی ﻛﻮرد ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪی ﻗﺎرهﻣﺎن و ﮔﯿﺎﻧﻔﯿﺪاﯾﯽ ﮔﻪل و ﺧﺎﻛﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪﺑ ﺑﻪراﻣﺒﻪر دهﻛﺮد .دوژﻣﻨﺎن ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪ دهﺑﻦ ﻟﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺘﺪاﻧﯽ ﻛﻮرد و زﯾﺎﻧﻠﻜﻪوﺗﻨﯽ ﻛﻮرد ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺟﺎش ﺋﻪو ﺑﯿﺮه ﻧﺎﻛﺎﺗﻪوه ،ﺑﻪم ﻻی ﺧﻪﻜﺎﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﮕﺮ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ،وردﺗﺮ ﺑﯿﺮی ﻟﺪهﻛﺮﺘﻪوه ﻛﻮردوﺗﻪﻧﯽ :ﺑﺎ ﺑ ﯾﺎن ﺑﺎران ھﻪر ﻟﻪ ﺑﻪﻓﺮ ﻛﻪﻣﺪهﺑﺘﻪوه ،ﺑﻪم ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﻪی ﺋﻪوهﯾﻪ، ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪﯾﻪك ﺧﯚی ﮔﯿﺎﻧﻔﯿﺪای ﻛﻮرد و ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﻛﺎت دهﺑﺘﻪ ﺷﻪھﯿﺪ و ﻟﻪ دﯽ ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻪﻛﻪﯾﺪا دهژﺖ، ﺑﻪم ﻛﺎﺗ ﺟﺎﺷﻚ ﻟﻪﻧﺎودهﭼﺖ ،ﻟﻪ زﺑﺪاﻧﯽ ﻣﮋوودا ﺧﯚی دهﺑﯿﻨﺘﻪوه. ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪو دﯾﺎردهﯾﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻛﻮردی داﻧﺎوه؟ ـ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪﺑﻮوه ﺗﺎڕادهﯾﻪك ،ﺑﻪم ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ ﻧﯿﯿﻪ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﯚﻣﻪﯽ ﺋﻤﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﻟﻪﺧﯚﺑﺮدووه، ﺷﯚڕﺷﮕﺮﯾﯽ زۆر ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻧﻪﺑﻮوه .ﺋﻪﮔﻪر ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺗﻪواوی ھﻪﺑﻮاﯾﻪ ﺷﯚڕﺷﯽ ﻛﻮرد ﺑﻪم رۆژهی ﺋﺴﺘﺎ ﻛﻪ ھﻪﯾﻪ ﻧﻪدهﮔﻪﯾﺸﺖ. رۆﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﻧﺎو ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎری ﻛﻮرددا ﺑﯚ ﻛﻪی دهﮔﻪڕﺘﻪوه؟ ـ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻣﮋووهﻛﻪی ﻛﯚﻧﻪ ،ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﯿﻪﺗﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ و ﺳﻪﻓﻪوی دهﺳﺘﭙﺪهﻛﺎت ﻛﻪ ھﻪوﯿﺎﻧﺪاوه ﻣﯿﺮﻧﯿﺸﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ھﻪرﯾﻪﻛﻪ و ﺑﻪﻻی ﺧﯚﯾﺪا راﺑﻜﺸﻦ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻪ ﮔﮋی ﯾﻪﻛﺘﺮﯾﺎﻧﺪا ﺑﻜﻪن ﺗﺎ ﻛﻮرد ﻻوازﺑ و ھﺰی ھﯿﭻ ﻛﺎت ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو 20
May 2009ـ issue 47/ 17 May 23ـHaftana
ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺗﺎڕادهﯾﻪک ﻟﻪ ﺑﯿﺮی ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯿﻤﺎﻧﯽ داوه ،ﺑﻪم ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺷﯚڕش ﻟﻪﻧﺎوﺑﺒﺎت ﻧﻪﺑﺖ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ:ـ ھﻪرﻛﺎﺗ ﻛﻮرد ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو و ﯾﻪك ھﻪﻮﺴﺖ ﺑ ھﻪﻣﻮو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ دﻨﺘﻪدی و دوژﻣﻨﺎن ﻟﻪﺑﻪراﻧﺒﻪرﯾﺪا ﻻواز دهﺑﺖ و ﭼﯚك دادهدات )ﻛﺎﺗ ﻛﻮرد راﭘﻪڕﯾﻨﯽ ﻣﻪزﻧﯽ ﺑﻪھﺎری ﺳﺎﯽ ١٩٩١ی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا ،ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ھﯚﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪﻛﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ ﻛﻮرد ﺑﻮو ،ﻛﻪ ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪ ﻣﻪزﻧﻪی ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎو داﮔﯿﺮﻛﻪران وهك ﺷﺮه ﺑﻪﻓﺮﯾﻨﻪ ﻟﻪﺑﻪردهم ﮔوﺗﯿﻨﯽ ﮔﻪرﻣﯽ ﺟﻪﻣﺎوهردا ﺗﻮاﯾﻪوه و ﺋﻪو ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻨﻪوه و ﯾﻪﻛﯾﺰﯾﯿﻪ ،ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ(ی ﻟﻜﻪوﺗﻪوه ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ دﯾﺎری ﺑﻪرﭼﺎوﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ رۆژھﻪﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا ﻛﻪ ﺋﻪو ﯾﻪﻛﯾﺰﯾﯽ و ﯾﻪﻛﺪهﻧﮕﯿﯿﻪی ﻧﻪﺗﻪوهی ﻛﻮرد و داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ. ﺑﯚ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪﻏﺪا ﺑﻪردهوام ﭘﻪﻧﺎی ﺑﯚ ﺑﻪ ﺟﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﺮدووه؟ ـ ھﻪر ﻟﻪ دهﺳﺘﭙﻜﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﻪﯾﻠﻮﻟﯽ ﻣﻪزن ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٦١ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪﻏﺪا ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ )ﻋﻪﺑﺪوﻟﻜﻪرﯾﻢ ﻗﺎﺳﻢ(دا ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﯽ ﺑﻪرﭘﺎﻛﺮد ﺑﯚ ﻧﺎﻧﻪوهی ﺗﯚوی دووﺑﻪرهﻛﯽ ﻟﻪ ﻧﻮ ﻛﻮرددا و ﭼﺎوﺳﺎﻏﯽ ﺑﯚ ﺳﻮﭘﺎی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺑﻪﻛﺮﮕﯿﺮاو و ﺟﺎﺷﻪ ﺧﯚﻓﺮۆﺷﻪﻛﺎﻧﻪوه وای ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﺎوﺳﺎﻏﯽ ﺳﻮﭘﺎی داﮔﯿﺮﻛﻪر ﺑﯚ داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﻪن. ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﭼﻪﻧﺪ زﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﯿﺮی ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ ﻛﻮرد داوه؟ ـ ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺗﺎڕادهﯾﻪك زﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﯿﺮی ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯿﻤﺎن داوه ،ﺑﻪم ﻧﻪﺑﯚﺗﻪ ﺋﻪو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪی ﻛﻪ ﻛﻮرد و ﺷﯚڕﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺒﺎت. ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ھﻪﯾﻪ؟ ـ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎری ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ھﻪﺑﻮوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﻚ ﻛﻪ زﯾﺎن ﻛﻪﻣﺘﺮ ﺑﻪ دوژﻣﻨﺎن ﺑﻜﻪوﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪ ﻻﯾﻪك، ﺷﺎرهزاﯾﯽ و ﮔﻪڕان و ﭼﺎوﺳﺎﻏﯽ ﺟﺎش ﺑﯚ دوژﻣﻨﺎن و ﮔﻪڕان ﺑﻪدوای ﺑﺎرهﮔﺎ و ﭘﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪی
ﻗﺎرهﻣﺎن و رﻜﺨﺴﺘﻨﻪﻛﺎن و ﻛﻮردﭘﻪروهراﻧﯽ ﻧﺎوﺷﺎر و ﮔﻮﻧﺪهﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ،دوو ھﯚﻛﺎرن ﻛﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازﯾﻤﺎن ھﻪﺑﻮوه. ﺋﻪﮔﻪر ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﻪﺑﻮاﯾﻪ ﻛﻮرد ﺋﺴﺘﺎ دهوﻪﺗﯽ دهﺑﻮو؟ ـ دهوﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚ ،ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ھﯚﻛﺎری ﺳﻪرهﻛﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ دروﺳﺖ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ و زﻟﮫﺰهﻛﺎن و ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘﻨﻪداﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻛﻮرد و ھﻪردهم ﻟﻪﻧﺎوﭼﻮون و ﻛﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺷﯚڕش و راﭘﻪڕﯾﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد دهﮔﻪڕﻨﻤﻪوه ھﻪر ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ دهوﻪﺗﻪ زﻟﮫﺰهﻛﺎن و ﺋﻪو دهوﻪﺗﺎﻧﻪی ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﺎن ﻟﻪ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ھﻪﺑﻮوه ،ﻟﺮهدا ﻗﺴﻪﯾﻪﻛﯽ ﻣﻪﻻی ﮔﻪورهم ﺑﯿﺮدﺘﻪوه ﻛﺎﺗﯽ )ﻋﺼﺒﻪ اﻻﻣﻢ( ﻣﻪﻻی ﮔﻪوره ﻧﻮﻨﻪری ﻛﻮرد دهﺑﺖ ،ﻟﯽ دهﭘﺮﺳﻦ ﺋﻮهی ﻛﻮرد )ﺗﻮرﻛﺘﺎن دهوێ ﯾﺎن ﻋﻪرهب( ﻣﻪﻻی ﮔﻪوره ﻟﻪ وهﻣﺪا ﺑﻪ ﺗﻮڕهﯾﯿﻪوه دهﺖ )ﭼﻤﺎ ﻛﻮرد ژﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺮدی دهدهن( دهﺖ ﺋﻤﻪ ﮔﻪﻟﯿﻦ و دهﻣﺎﻧﻪوێ ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﻪﻻﻧﺪا ﺑﮋﯾﻦ .ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﺑﻪﻦ و ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﺎﻧﻪی ﺑﻪ ﻛﻮرد دهدرا ھﻪر زوو ﻟﯽ ﭘﻪﺷﯿﻤﺎن دهﺑﻮوﻧﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﻮردﯾﺎن وهك ﺋﺎﻣﺮازﻚ ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪﻛﺎردهھﻨﺎ. دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﻮودی ﺑﯚ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ ﯾﻪك ﻟﻪدوای ﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪﻏﺪا ھﻪﺑﻮوه؟ ـ دﯾﺎره ﺗﺎ رادهﯾﻪك ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪا ﺳﻮودﯾﺎن ﻟ ﺑﯿﻨﯿﻮه ،ﺋﻪوﯾﺶ ھﻪوﺪاﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪا ﺑﯚ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺷﯚڕش و ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪ ﻛﻪ ﮔﻮاﯾﻪ ﻛﻮرد ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ و ﺋﻪواﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﻪ )ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮون( ﻟﻪ ﻗﻪﻪم دهدا ،ﺗﺎ ﺳﻪرﻧﺠﯽ رای دهوورووﺑﻪر ﺑﯚ ﺧﯚی راﺑﻜﺸ ،ﺑﻪم ﺟﺎﺷﯿﺶ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪواﻧﯽ ﺷﯚڕش و ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪوه ﻧﺎﻧﯿﺎن دهﺧﻮاد ﻛﻪ ﺷﯚڕش و ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪ ﻧﻪﺑﻮاﯾﻪ ﺋﯿﺘﺮ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ﺟﺎﺷﯽ ﺑﯚﭼﯽ ﺑﻮو؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ھﯚﻛﺎرﻚ ﺑﻮوه ﺑﯚ درﮋﻛﺮدﻧﻪوهی دهﺳﻪﺗﯽ ﺑﻪﻋﺲ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا؟ ـ ﭘﻜﻪﻧﯿﻨﯽ دهوێ ،ﺟﺎش ﻛﻪ ﻧﺰﻣﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﯚﻓﺮۆﺷﯽ و ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﻪ ،دهﺑﺖ ﭼﯽ ﺑ ﺗﺎ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻜﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری وهك ﺑﻪﻋﺲ درﮋه ﺑﻜﺎﺗﻪوه؟ ﺧﻪﻜﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺷﺎر ﺑﺎش دهزاﻧﻦ ﺑﻪ ﺧﻮدی ﺟﺎﺷﻪﻛﺎﻧﯿﺸﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻤﻪ ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪﺑﻮوﯾﻦ ﻟﻪ ﺷﺎخ ﻛﻪﺳﻚ ﭘﮕﻪی ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺧﯚی ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻪﻛﻪﯾﺪا ﻟﻪ دهﺳﺘﺪاﺑ دهﺑ ﭼﯚن و ﺑﻪ چ ﺷﻮهﯾﻪك ﻛﻪ ﭼﻜﺎوﺧﯚری دوژﻣﻨﺎن ﺑﺖ ﻣﺎﻣﻪﻪﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺮاﺑ. ﺋﺎﯾﺎ راﭘﻪڕﯾﻦ ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﺳﻨﻮوری ﺑﯚ ﭼﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ داﻧﺎ؟ ـ ﺑﻪ ،ﭘﺶ دهﺳﺘﭙﻜﯽ راﭘﻪڕﯾﻨﯽ ﺑﻪھﺎری ﺳﺎﯽ ١٩٩١ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪرهی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟﺒﻮوردﻧﯽ
ﺳﻪرهﺗﺎی ھﻪﻓﺘﻪ
ھﻪﻧﮕﺎوﻚ ﺑﻪ ﺋﺎﻗﺎری ﻛﺮاﻧﻪوه! ﺋﺎﺳﯚ ﻛﻪرﯾﻢ*
ﻛﺸﻪی ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﯽ ﻋﯿﺮاق ،ﻟﻪﺳﻪر ﭼﯚﻧﺘﯽ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎك )دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﻧﺎوﺧﯚ( ،داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ دهﺳﻪت )دهﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪردوو ﺣﻜﻮﻣﻪت( و ﺳﻪروهت و ﺳﺎﻣﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺳﻪرﭼﺎوه ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪوت و ﮔﺎزه .ﻟﻪ زۆرﺑﻪی دﻧﯿﺎﺷﺪا، ھﻪرواﯾﻪ. راﺳﺘﻪ ،ھﻪردوو ﺗﻪرهف ،ھﻪوﻟﺮو ﺑﻪﻏﺪا ،ﺑﯚ ﺳﺎﻏﻜﺮدﻧﻪوهی ﻛﺸﻪﻛﺎن، دهﺳﺘﻮوری ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ﻣﻪرﺟﻪع دهزاﻧﻦ .ﻟ ھﻪرﻻﯾﻪش ،ﻟﻜﺪاﻧﻪوهی ﺧﯚی ﺑﯚ ﻣﺎددهو ﺑﮔﻪ ﭘﻮهﻧﺪدارهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو دهﺳﺘﻮوره ھﻪﯾﻪ .ھﺸﺘﺎ دادﮔﻪی ﺑﺎی ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﺶ ،ﻧﻪﺑﯚﺗﻪ ﺋﻪو دهﺳﺘﻪﯾﻪی ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧ ﺑﻼﯾﻪﻧﺎﻧﻪ ،دارﻚ ﺑﻪﻧﻮان ھﻪردووﻻدا ﺑﮫﻨ .ﺋﻪو ﻛﺸﺎﻧﻪ ،ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ دهراوﻚ ﻛﻪ ھﻪﻧﺪێ ﻻﯾﻪﻧﯽ )ﻧﺎوﺧﯚی ﻟﻪ ﺑﻨﻪڕهت ﻧﺎﺣﻪز ﺑﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق( و ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺋﻪﻗﻠﯿﻤﯽ و ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﻟﯽ ﺑﻨﻪ ژوورهوهو »ﺗﻪﻧﮕﮋهﻛﻪ« ﻗﻮوﺘﺮ ﺑﻜﻪﻧﻪوه .دﯾﺎره ،ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻟﯽ دهرﭼ ﺑﻪ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرهﺗﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﻟﻪ ﺧﻪﻣﯽ ﺋﻪوهدا ﺑﻮوه ،ﺑﻪرﻟﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﺸﻨﻪوه ،ﻛﺸﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪ ،دهرﯾﭽﻪﯾﻪﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮﺘﻪوه. ھﻪﻧﺪێ ﺷﯿﻜﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﺶ ،ﺳﻪرداﻧﻪﻛﻪی ﺋﻪﻣﺪواﯾﯿﻪی )ﻧﺎﻧﺴﯽ ﭘﯿﻠﯚﺳﯽ( ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪراﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﻋﯿﺮاق دهﺧﻪﻧﻪ ﺋﻪو رﮋﮔﻪﯾﻪوه. راﺳﺘﻪ ﺋﻪو ) (٥ﻟﯿﮋﻧﻪﯾﻪی ﻛﻪ ﭘﺎر ﺑﯚ دۆزﯾﻨﻪوهی رﮕﻪﭼﺎرهی ﻣﺎﻣﻨﺎوهﻧﺪ داﻧﺮاﺑﻮون ،ﺑﺎﺳﻜﯿﺎن ﻟ ﻧﻪﻣﺎ .ﺑﻪم وهﻓﺪﻜﯽ دهﻋﻮهی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ- ﯾﺶ ھﺎﺗﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و ھﻪوﻟﺮ ،دوور ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾﻪدا ،وهﻓﺪی ﺗﺮی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدﯾﯿﺶ ﺑﯚ ھﻪوﻟﺮ ﺑﻦ .ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ-ﯾﺶ ،ﺳﯚﻧﮕﻪو ھﯚﯾﻪﻛﻪی ھﻪرﭼﯿﯿﻪك ﺑﺖ ،ﻣﺎوهﯾﻪﻛﻪ ھﻮرﺗﺮ و ﺑﻪ دﯾﻘﻪﺗﺘﺮ ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺸﻪﻛﺎن ﻗﺴﺎن دهﻛﺎت و ﻛﻪﻣﺘﺮ ھﻪﭽﻮون و ﻧﯿﮕﻪراﻧﯿﯽ ﻟﻪﺑﻪراﻧﺒﻪر ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﭘﻮه دﯾﺎره .ھﻪوﻟﺮﯾﺶ ،ﺧﻪرﯾﻜﻪ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ دهﺑﺘﻪوه ،ﻧﺎوهﻧﺪی ﺟﻤﻮﺟﻮوڵ و ﺑﺰاوﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯽ .ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻪﻛﻪی ھﻪوﻟﺮی »ﻋﻪداﻟﻪﺗﯽ ﺋﯿﻨﺘﯿﻘﺎﻟﯽ« و »ﺋﺎﺷﺘﺒﻮوﻧﻪوهی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ« ﻛﻪ ﺳﻪرۆك ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺗﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎدهﺑﻮو ،ھﻪ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻋﻪداﻟﻪﺗﻪی ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و راﺳﭙﺎردهﻛﺎن ﺑﯚ ھﻨﺎﻧﻪدی ﺋﺎﺷﺘﺒﻮوﻧﻪوه ﺑﻪ »ﺑﻪﻋﺴﯽ«ﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺸﻪوه دﯾﺎرﯾﻜﺮد ﻛﻪ رووﺑﻪڕووی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﻮوهﺗﻪوه .ﻛﻮرد ﻟﻪوﺪا ھﻪﻮﺴﺘﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ﺑﻪراﻧﺒﻪر ﺑﻪﻋﺴﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ دهرﺑی .دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎرو
ﺷﺎﻧﺪی ﺑﯿﺎﻧﯽ ،ﺑﻪردهوام و ﺑﻪﮔﻮڕﺗﺮ ﻟﻪ ﺟﺎران ﺳﻪر ﻟﻪ ھﻪوﻟﺮ دهدهن. ﺋﺎ ﻟﻪم ﭘﭭﺎژۆﯾﻪدا ،رازﯾﺒﻮوﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق )وهزارهﺗﯽ ﻧﻪوت( ﺑﻪ ﻧﺎردﻧﻪ دهرهوهی ﻧﻪوﺗﯽ ھﻪردوو ﭼﺎﻪ ﻧﻪوﺗﯽ ﺗﺎوك )زاﺧﯚ٦٠٠٠٠ - ﺑﻪرﻣﯿﻞ ﻟﻪ رۆژﻚ و DNOی ﻧﻪروﯾﺠﯽ ﻛﺎری ﺗﺪهﻛﺎت( و ﺗﻪق ﺗﻪق ) ٤٠٠٠٠ﺑﻪرﻣﯿﻞAddax Petroleum ،ی ﻛﺎری ﻟ دهﻛﺎت( ﻟﻪ رﮕﻪی ﺑﯚرﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﻪوه ﺑﯚ ﺑﻪﻧﺪهری ﺟﻪﯾﮫﺎن ﻟﻪ -٦/١هوه، ﺑﻪ ھﻪﻧﮕﺎوﻜﯽ ﺋﯿﺠﺎﺑﯽ دادهﻧﺮێ ﻟﻪ رﮕﻪی ﺧﺎوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﺸﻪﻛﺎن، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺑﻮاری وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﻧﻪوت و ﮔﺎزو داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻪروهت و ﺳﺎﻣﺎﻧﺪا .ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ،ﺋﻪو رﮕﻪﭘﺪاﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻚ دهزاﻧﺮێ، ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪو ﺑﻮارهدا ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﺮهی رای ﻗﺎﻧﻮوﻧﯿﯽ ﺷﺎرهزاﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ دهﺳﺘﻮوردا ﻛﯚك ﺑﻮوه .ﺋﻪﮔﻪر ،ﺋﻪو ھﻪﻧﮕﺎوه ،ﺑﺒﻪﺳﺘﺮﺘﻪوه ،ﺑﻪ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪی دﯾﻤﺴﺘﯚرا ﻟﻪ ﺑﺎرهی ﻛﻪرﻛﻮك و ﺋﻪو )ھﻪﻣﻮار( و )دهﺳﻜﺎری( ﻛﺮدﻧﻪی رهﻧﮕﻪ ﺑﻪﺳﻪرﯾﺪا ﺑﺖ ،ﺋﻪوا ﺋﺎﺳﯚﯾﻪك ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪری ﻛﺸﻪﻛﺎن دهﻛﺮﺘﻪوهو ﺑﺸﻚ ﺑﻪ ﺋﯿﺠﺎﺑﯿﺶ ﻛﺎر دهﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪر وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪاو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ) (BP, Shell and ExxonMobilﺑﻪﮔﻮڕﺗﺮ و ﭘﺸﺘﺌﻪﺳﺘﻮور ﺑﺒﻦ .رهﻧﮕﻪ ﭘﺎﺷﺎن ﺋﻪو ١٠٠٠٠٠ﺑﻪرﻣﯿﻠﻪ ﺑﺒ ﺑﻪ ٢٥٠٠٠٠ﺑﻪرﻣﯿﻞ ﻟﻪ رۆژﻜﺪا. ﺋﻪو ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪن و دهﻟﯿﭭﻪ ﻧﻮﯿﻪ ،ﻟﻪ ﺳﻪروﺑﻪﻧﺪﻜﺪا ﻛﻪ ھﻪﺒﮋادﻧﻪوهی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ٧/٢٥دا ﻟﻪﭘﺸﻪ ،ﺋﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪ دهﺧﺎﺗﻪوه ﺑﻪرﭼﺎوی ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھﻪردوو ﺣﺰﺑﻪ ﺣﻮﻛﻤاﻧﻪﻛﻪی )ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﺘﯽ( ،ﺣﻜﻮﻣﻪت و دوو ﺣﺰﺑﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﺑﻪﺧﯚن و ﻟﻪﺳﻪر داﺧﻮازی و ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رﺷﺖ و ﭘﺪاﮔﺮ ﺑﻮون .ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻜﯽ ﺋﺎواش ،دهﺗﻮاﻧ ﺋﺎﯾﻨﺪهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﯚ ﺧﻪﻚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت و زﺘﺮ ﺧﺰﻣﻪت ﺑﻪ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜﺎت .ﺑﯚﯾﻪ، ﭘﺪاﻧﻪوهی ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﺑﻪ )ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﺘﯽ( ،ﺋﻪو ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪن و دهﻟﯿﭭﻪﯾﻪی ﻛﻪ ھﺎﺗﯚﺗﻪ ﺋﺎراوه ،ھﻪم ﺧﺮاﺗﺮو ھﻪم ھﻪراوﺗﺮ دهﻛﺎت .ﻟﻪ ﺑﺎرﻜﯽ واﺷﺪا ھﻪم ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻋﯿﺮاق ،ھﻪم ھﺰه ﺋﻪﻗﻠﯿﻤﯽ و ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن- ﯾﺶ ،ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ ﻛﻮردو ﺳﻪﻧﮓ و ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﻪﻛﻪی دهﮔﻪن. aso2karim@yahoo.com
*ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری دهزﮔﺎی ﻟﺘﻮﮋﯾﻨﻪوه و ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧﯽ
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
23
دۆﺳـــــ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪوه ھﻪﯾﻪ؟ ـ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﻮرد ،وهﻛﻮ ﺑﻪھﺎﯾﻪﻛﯽ ﺧﻮدی و زاﺗﯽ ﻻواز ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪم ھﯚﻛﺎره دهرهﻛﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ،ﻣﺎن و ﮔﻮزهراﻧﯽ ،ﻛﻪﺳﺘﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺎن ﻻوازﻛﺮدووه، ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻛﻪﺳﺘﯿﯿﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪﻛﺎن و ﺑﮕﺮه ﺣﺰﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﻣﯚراﯽ ﻣﺎﻣﻪﻪﻛﺮدﻧﯿﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮردی ،ھﻪﮕﯚﺳﺘﻪی ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﻛﻪﻟﺘﻮوری داﮔﯿﺮﻛﻪران دهﺑﺖ .ﻛﺎﺗﻚ ﻟﻪ ﺋﯿﺮادهی ﻛﺎروﺑﺎری ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻧﯿﻦ و ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻧﺎﭘﺎرﺰﯾﻦ ،ﻟﻪ ﺟﮕﻪی ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﺪۆﺳﺘﯽ ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﻛﺎروﺑﺎرهﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﻪرهو ﭘﺸﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎن دهڕوا .ﯾﺎﺧﻮد ﻟﻪ ﺟﯿﺎﺗﯽ دﺴﯚزی و ﭘﺴﭙﯚڕی ﭘﻮهری ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ و ﺧﺰﻣﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﺎدهﺳﺖ دهﺑ ،ﺋﻪوا ھﻪم ﻛﻪﺳﺘﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮردی ﻻوازدهﺑ و ھﻪم ھﻪﺳﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪرهو ﭘﻮوﻛﺎﻧﻪوه و ﻻوازﺑﻮون دهڕوات .ﻟﻪ ﺋﻪﻣۆی ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ﺧﯚﻣﺎن و ﺑﻪ ﻧﺎوی ﭼﻪﻧﺪهھﺎ ﭘﺎﺳﺎوی ﻧﺎﺑﻪﺟﻮه ﻛﺎردهﻛﻪﯾﻦ ﺑﯚ ھﻪﻮهﺷﺎﻧﺪﻧﻪوه و ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺳﺘﯽ ﻛﻮردی و ھﻪﺳﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ. ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش دواﺟﺎر ﻧﺎﺋﻮﻣﺪی ﻟ دهﻛﻪوﺘﻪوه، ﻧﺎﺋﻮﻣﺪی و ﺑ ھﯿﻮاﺑﻮوﻧﯿﺶ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺸﻪ و ﮔﺮﻓﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ دهڕهﺧﺴﻨ .ﮔﺮﻧﮓ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻪﺷﻜﯿﻦ ﻟﻪ رهﺧﺴﺎﻧﺪﻧﯽ زهﻣﯿﻨﻪی ﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ دﯾﺎردهﯾﻪﻛﯽ وهﻛﻮ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ. ﺋﻪو دﯾﺎردهﯾﻪ ﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻛﻮردی داﻧﺎوه؟ ـ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺟﯚراوﺟﯚر و ﻓﺮهڕهھﻪﻧﺪه ،ﺑﻪم دهﻛﺮێ ﻟﻪ دوو ﺧﺎﯽ ﻛﻮرﺗﺪا ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪﻛﯽ ﭘﺒﺪهﯾﻦ؛ ﺳﻮوﻛﺒﻮون و داڕﻣﺎﻧﯽ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪو ﺗﺎﻛﻪی ﻛﻪ ﺧﯚی ﺟﺎﺷﺒﻮوه ﺑﻪوهی ﻧﺎﭘﺎﻛﯽ ﻛﺮدووه ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﺧﯚی و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن و ﻧﻪﺗﻪوهﻛﻪی ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺑﺎﺳﻮﺧﻮاﺳﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﻪ ،ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ رووی ﻛﯚﻣﻪﻨﺎﺳﯽ و دهرووﻧﻨﺎﺳﯿﯿﻪوه ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوهی ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻜﺮێ .ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪی ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪرﺧﯚی و ﺧﺎﻧﻪواده و ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ﺟﯚرهﻛﺎن ﺑﻪﺟﺪهھ. ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪش ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺧﺮاﭘﯽ ھﻪﺑﻮوه و ھﻪﯾﻪ ﻟﻪواﻧﻪ :ﻛﻮردﻛﻮژی و ﺧﯚﻛﻮژی ﻛﻪ ﺑﻪردهوام دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻗﺎزاﻧﺠﯿﺎن ﻟﻜﺮدووه. ﺑوﺑﻮوﻧﻪوهی دوژﻣﻨﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪ، ﺧﺎﻧﻪوادهﻛﺎن و ﺑﻪردهواﻣﺒﻮوﻧﯽ ھﻪﻧﺪﻜﯽ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎش درﮋهی ھﻪﯾﻪ .ﭘﻪرﺗﻪوازهﯾﯽ ،ﺑ ھﺰﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ،دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﭘﺎﺳﺎ و ﺷﻪرﻋﯿﯿﻪﺗﺪان ﺑﻪو ﻛﺎره ﻧﺎڕهواﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ دهﺳﻪت ﺑﻪردهوام ﭘﯽ ھﻪﺪهﺳﺎ .ﻧﺎ ﺋﺎراﻣﯽ دهرووﻧﯽ ،ﺗﺮﺳﯽ 22
May 2009ـ issue 47/ 17 May 23ـHaftana
ﺑﻪردهوام ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻧﻮﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ﺑﻮون و ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ﭼﺎودﺮی ﺧﻪﻜﯽ ﺑﻜﻪن و ﺟﺎﺳﻮوﺳﯿﺎن ﺑﻪﺳﻪرهوه ﺑﻜﻪن. ﺋﻪو دﯾﺎردهﯾﻪ ﭼﻪﻧﺪ زﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﯿﺮی ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ و ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻛﻮرد داوه؟ ـ زﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪ دۆزی ﻛﻮرد داوه ،ﻧﻪك ﻟﻪ ﺑﯿﺮی ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪوهﻧﺪی ﺋﯿﺴﺘﻐﻼﻟﻜﺮدن و ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﺨﻮازی ﺑﻮوه ،وا ﻧﺎزاﻧﻢ ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ ﻓﯿﻜﺮی ھﻪﺑﻮوﺑﺖ .ﯾﺎﺧﻮد دهرھﺎوﯾﺸﺘﻪی ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮوه ،ﻧﻪك ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ ﻓﯿﻜﺮی و ﻗﻪﻧﺎﻋﻪﺗﻪوه دروﺳﺘﺒﻮوﺑ. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻛﻮرد، ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺳﻪﻟﺒﯽ ﮔﻪورهی ھﻪﺑﻮوه ،ﻻوازی ﻛﺮدووه، ﺧﻪﻧﺠﻪری ژهھﺮاوی ﻟﻪﭘﺸﺘﻪوه ﻟ داوه. ﺋﻪﮔﻪر ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﻪﺑﻮاﯾﻪ ﻛﻮرد ﺋﺴﺘﺎ دهوﻪﺗﯽ دهﺑﻮو؟ ـ ﻧﺎﻢ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺧﺮاﭘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪ دهوﻪﺗﺒﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻧﻪﺑﻮوه ،ﺑﻪم ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ﻛﯚﻣﻪ ھﯚﻛﺎری ﺗﺮی ھﻪن ﺑﻪدهر ﻟﻪ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ھﯚﻛﺎری ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ﺑﻮاﯾﻪ ،دهﺑﻮو ﺋﺴﺘﺎ و ﻟﻪم دهرﻓﻪﺗﻪی دوو دهﯾﻪی راﺑﺮدوودا ﺋﻤﻪ دهوﻪﺗﻤﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺮداﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﻓﯚرﻣﻪ ﺑﺎوهﻛﻪﯾﺪا رۆﻜﯽ ﻧﻪﻣﺎﺑﻮو. ﭼﻪﻧﺪ ﺳﻮودی ﺑﯚ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ ﯾﻪك ﻟﻪدوای ﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪا ھﻪﺑﻮوه؟ ـ دﯾﺎره ھﻪر دﯾﺎردهﯾﻪك ﺑﻪ زﯾﺎن ﻛﻪوﺗﺒﺘﻪوه ﻟﻪﺳﻪر دۆزی ﻛﻮرد ،ﺋﻪوا ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺳﻮودی ھﻪﺑﻮوه ﺑﯚ دژهﻛﺎﻧﻤﺎن ،ﻟﻪم ﺳﯚﻧﮕﻪﯾﻪوه ،ﺑﻮوﻧﯽ دﯾﺎردهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘاوﭘ ﻗﺎزاﻧﺞ ﺑﻮوه ﺑﯚ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ ﯾﻪك ﻟﻪدوای ﯾﻪﻛﻪﻛﺎن ،ﻧﺎﻛﺮێ ﺑﻪ رهھﺎﯾﯽ ﺑﻮوﺗﺮێ ﺗﻪواوی ﺋﻪواﻧﻪی ﻧﺎوﯾﺎن ﺟﺎﺷﺒﻮوه وهﻛﻮ ﯾﻪﻛﺒﻮون ،ﯾﺎن ھﻪر ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﻧﺎﭘﺎك و ﺧﺎﺋﯿﻦ ﺑﻮون ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻛﺎرﻜﯿﺎﻧﺪا. راﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﺑﻪرهی دژه ﻧﻪﺗﻪوهدا ﺑﻮون ،ﺑﻪم وهﻛﻮ ﺗﺎك ھﻪﻧﺪﺠﺎر رۆﯽ ﺟﻮاﻣﺮاﻧﻪ ﺑﯿﻨﺮاوه ،ﺑﻪم ﺋﻪوهش ﻟﻪﺑﯿﺮ ﻧﺎﻛﺮێ ﺋﻪوان ﺑﻪردهوام ﺳﻮوری ﺑﻪرﻟﻪﺷﻜﺮ و ﺳﻪری رﻣﺒﻮون ﺑﯚ ﺗﻜﺪاﻧﯽ ﻻدﯿﻪﻛﺎن ،ﮔﺮﺗﻦ و راوهدووﻧﺎﻧﯽ ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪ و ﻧﻪﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ،ﻛﺎوﻟﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋﻪﻧﻔﺎﻟﻜﺮدﻧﯽ رۆﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﻟﻪﻛﻪﻣﺎن. ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ھﯚﻛﺎرﻚ ﺑﻮوه ﺑﯚ درﮋﻛﺮدﻧﻪوهی دهﺳﻪﺗﯽ ﺑﻪﻋﺲ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا؟ ـ ﺋ رووﻧﻪ واﯾﻪ ،رۆﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ زۆر ﺑﻪرﭼﺎو و دﯾﺎره ﻟﻪم رووهوه ،ﺋﻪوه دهﻛﺮێ ﺑﻮﺗﺮێ وهﻛﻮ ﺑﻪﮕﻪﻧﻪوﯾﺴﺖ واﯾﻪ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت دوای ﺋﻪوهی رۆﯽ ﺳﻪرﺑﺎز و ﺳﻮﭘﺎی دهوﻪت ﻟﻪ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻋﯿﺮاق–ﺋﺮاﻧﺪا زۆر ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا
ﻻواز ﺑﻮوه ،زۆرﺑﻪی ﭘﺎﺷﻪﻛﺸﻪی ﭘﻜﺮا ﺑﯚ ﺑﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺟﻪﻧﮓ ،ﺋﻪوهی ﻣﺎﯾﻪوه ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و درﮋهی ﺑﻪ دهﺳﻪﺗﯽ ﺑﻪﻋﺴﺪا ،ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن ﺑﻮون ،ﺋﻪوان ﺑﻮون ﺳﻪﻧﮕﻪری ﺑﻪرﮔﺮﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﺑﻪﻋﺲ ﻛﺮده ﭘﯿﺸﻪ، داﻛﯚﻛﯿﺎن ﻟﻪ ﻣﺎﻧﻪوهی ﺋﻪو رژﻤﻪ دهﻛﺮد ،دﯾﺎره ﺑﻪ راﺑﻪراﯾﻪﺗﯽ دهزﮔﺎ ﺣﺰﺑﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻋﺲ ،ﻣﻪﻧﺰوﻣﻪ ﺣﺰﺑﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺋﻪواﻧﺒﻮون رۆﯽ ﮔﺮﺗﻦ ،ﭼﺎوﺳﻮورﻛﺮدﻧﻪوه و ﺗﺮﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧﻪﻜﯿﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚ ﺑﻮو. راﭘﻪڕﯾﻦ ﺳﻨﻮوری ﺑﯚ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ داﻧﺎ؟ ـ راﭘﻪڕﯾﻦ ﺳﻨﻮورﻜﯽ ﺑﯚ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ داﻧﺎ وهﻛﻮ دهزﮔﺎ و ﻓﻪوج .وهﻛﻮ ﻧﺎو و ﻧﺎزﻧﺎو .وهﻛﻮ داﺑاﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪو دهزﮔﺎﯾﻪ ﺗﺎڕادهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻟﻪ ﻣﻪرﺟﻪﻋﻪﻛﻪی ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪﻋﺲ ﺑﻮو ،ﺑﻪم راﭘﻪڕﯾﻦ ﺟﺎﺷﯽ ھﻨﺎﯾﻪ ﻧﺎو ھﻪﻧﺎوی ﺧﯚﯾﻪوه ،ﺑ ﺋﻪوهی ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺑﯿﮕﯚڕێ .ﺟﺎﺷﯽ ﻛﺮده ﺋﻪﻧﺪام و ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﺑﺎ و ﻛﺎرﺑﻪدهﺳﺖ .رۆﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﻧﻮ ﺣﺰﺑﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﻟﻪ ﻓﯚرﻣﯽ ﺟﯿﺎواز ﺟﯿﺎوازدا درﮋهی ﺑﻪﺧﯚﯾﺪا .ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻟﻪﺑﺎرﺗﺮﯾﻦ دۆﺧﯽ رهﺧﺴﺎﻧﺪ ﺑﯚ رﺰدارﻛﺮدﻧﯽ ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن. ﺋﻪﮔﻪری ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﻪوهی ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻣﺎوه؟ ـ وهك ﺋﺎﻣﺎژهم ﭘﺪا ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﻓﯚرﻣﯽ ﺗﺮدا و ﻟﻪ ﻧﻮ واﻗﻌﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺑﻪﺷﻮه ﺑﺎوهﻛﻪی ﻧﺎ ،ﺗﯚ ﻛﻪ وﯾﮋداﻧﯽ ﺧﻪﻜﯿﺖ ﻛی ﻟﻪﭘﻨﺎوی ھﻪﻧﺪێ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺑﻪرﺗﻪﺳﻚ ،ﺗﯚ ﺗﻮاﻧﯿﺖ ﺑﻪ ﭘﺎره ﺟﻪﻣﺎوهرﻜﯽ ﮔﻪورهت ﻛی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎش و ﺧﺮاپ ﭘﺸﺘﺖ ﺑﮕﺮێ ،ﺷﻪڕت ﺑﯚ ﺑﻜﺎت ،ﻛﻮردت ﺑﯚ ﺑﻜﻮژێ ،ھﻪﻣﻮو ﻛﺎرﻜﯽ ﻧﺎڕهوای ﭘ ﺑﻜﻪی ،ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﻪﺑﺖ ﭼﯽ ﺗﺮه ،چ ﻧﺎوﻜﯽ ﻟ دهﻧﯽ .دهﻛﺮێ ﻻی ھﻪﻧﺪﻜﯿﺶ ﺳﻮارﭼﺎك ﺑﺖ! ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻛﻮردی ﺋﻪﮔﻪری ﻗﺒﻮﯽ ﺟﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺗﺪاﯾﻪ ،ﺑﻪم ﻧﻪك وهﻛﻮ ﺟﺎران ،ﺑﻪﻜﻮ ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﻧﺰﻣﺘﺮ و ﺑﻪرﺗﻪﺳﻚ ﺗﺮدا ،ﻟﻪژﺮ ﻧﺎو و ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ،دهﺑﺖ ﺑﻪ ﻓﯚرم و ﺷﻮهی ﻧﻮﻮه ﺑﺘﻪوه ﻣﻪﯾﺪان .ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺋﻤﻪ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻪﺷﺪاری ﻧﻪﻛﻪﯾﻦ ﻟﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﻪوهﯾﺪا ،ﺑﻪ رهﻓﺘﺎر و ﻣﺎﻣﻪﻪﻣﺎن ھﺎﻧﺪهر ﻧﻪﺑﯿﻦ ﺑﯚی .ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻛﻮردی ﺋﻪوهﻧﺪه ﺧﯚﺷﺤﺎڵ ﻛﻪﯾﻦ ﺧﻪﻜﯽ ﺟﻮرﺋﻪﺗﯽ ﺋﻪوه ﺑﻪ ﺧﯚی ﻧﻪدا ﭘﻪﻧﺎ ﺑﯚ دﯾﺎردهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎوهھﺎ دزﻮ ﺑﺒﺎت. ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺋﻪو دﯾﺎرده دزﻮه ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻧﻮﺪا ﻟﻪ ﺋﺎراداﯾﻪ ،ﺑﻪم ﭼﯚن رﮕﺮی ﻟ دهﻛﺮی ،ﻛﺎری ﮔﺮﻧﮓ ﻟﺮهداﯾﻪ. ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ﺋﻪوه ﻟﻪ ﺋﺎراداﯾﻪ ﺑﻪﻏﺪا ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ھﻪوﯽ ﺑﻪ ﺟﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﺪات؟ ـ ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋﻪو ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪ ھﻪﯾﻪ ،دهﻛﺮێ ﺳﻪرهﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﺑﻪدهرﻛﻪوﺗﺒ ﻛﻪ زۆرﻣﺎن ﭼﺎودﺮﯾﻤﺎن ﻛﺮدووه و ﺋﺎﮔﺎداری ﺳﻪرهداوهﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﻦ ،ﺑﻪم ﻣﺎوﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﺗﻪواوی رووی راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪی ﺑﻪدهرﺑﻜﻪوێ.
ﻛﻪ رﻜﻜﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪﻛﻪی ﻧﻮان واﺷﻨﺘﯚنو ﺑﻪﻏﺪا ﺑﯚ ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق )ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎﯽ (٢٠١١دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮدووه. ﺋﯚدﺮﻧﯚ ﻟﻪ ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻨﻜﯿﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﯚڕی )ﺳﯽ ﺋﻦ ﺋﻦ(ی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ﺳﻪرهڕای ﻛﺎره ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ھﺮﺷﻪ ﺧﯚﻛﻮژﯾﯿﻪﻛﻪی ﺷﺎری ﻣﻮﺳ ﻛﻪ ﺑﻮوه ھﯚی ﻛﻮژراﻧﯽ ﭘﻨﺞ ﺳﻪرﺑﺎزی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽو ﺳ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ،ﺑﻪم ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﭼﺎو ﺳﺎﯽ ٢٠٠٣دا ھﻪر ﺑﻪ ﻧﺰﻣﯽ دهﻣﻨﺘﻪوه«.
ﺑﻨﻜﻪﯾﺎن رادهﺳﺘﯽ وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮیو ﻧﺎوﺧﯚی ﻋﯿﺮاق ﻛﺮدۆﺗﻪوهو ھﻪﺗﺎ ٣٠ﺣﻮزهﯾﺮاﻧﯽ داھﺎﺗﻮوش ﺋﻪواﻧﯽ دﯾﻜﻪ رادهﺳﺖ دهﻛﺎﺗﻪوه. ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺳﻪرﻛﺮده ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ھﻪوڵ دهدهن ﺋﻪو ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺎﻧﻪ ﺑهوﻨﻨﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﺎرهی ﺋﻪﮔﻪری ﺧﺮاﭘﺒﻮوﻧﯽ ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻋﯿﺮاق دوای ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﺋﺎرادانو ﻛﺎﺗﯽ ﻛﺸﺎﻧﻪوهﻛﻪش ﻧﺰﯾﻜﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ دهﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺟﻪواد ﺑﯚﻻﻧﯽ وهزﯾﺮی ﻧﺎوﺧﯚی ﻋﯿﺮاق داوای ﻟﻪ ﻗﻪواره ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﺮد ﻟﻪﭘﻨﺎوی ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯿﺪا ھﺎرﯾﻜﺎرﯾﺎن ﺑﻜﻪن .ﺑﯚﻻﻧﯽ وﺗﯽ» :داوا ﻟﻪ ﻗﻪواره ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن دهﻛﻪم ﻟﻪﭘﻨﺎوی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵو ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ،ھﺎرﯾﻜﺎری ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻜﻪن .ﺟﻪﺧﺘﯿﺸﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮدهوه ھﺰه ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدنو ﺑﺎﺷﺒﻮوﻧﯽ ﺑﻪردهواﻣﺪانو وهزارهﺗﻪﻛﻪﺷﯽ ﺷﺎﻧﺒﻪﺷﺎﻧﯽ ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰه ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ،ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ھﺰه ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﺎﻧﻪ ﺧﺴﺘﯚﺗﻪﮔﻪڕ«. ﻟﯿﻮا ﻗﺎﺳﻢ ﻋﻪﺗﺎ وﺗﻪﺑﮋی ﭘﺮۆﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪا ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ھﺰه ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﺑﺎﺷﯿﺪان
ﺑﯚ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺗﻪواوی دۆﺳﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ،ﺑﻪم ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺳﻪرﻧﺠﯿﺸﯽ ﺑﯚ ﺋﻪوه راﻛﺸﺎ، ھﻪﻧﺪﻚ ﻣﯚﮕﻪی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻧﺎوﭼﻪی ﺑﻪﻏﺪادا ﻣﺎوﻧﻪﺗﻪوهو دهﯾﺎﻧﻪوﺖ ﺳﻪرھﻪﺒﺪهﻧﻪوهو ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﺷﺎرهﻛﻪ ﺗﻚ ﺑﺪهنو ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺎﺗﯽ وهرﮔﺮﺗﻨﻪوهی دۆﺳﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜﻪن. ھﻪروهھﺎ ﻋﻪﺗﺎ ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ دهزﮔﺎ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﺗﻪﺣﻪدیو ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﺎﻧﻪﯾﺎن ﺗﭙﻪڕاﻧﺪووهو ﺑﻪرهو وهرﮔﺮﺗﻨﻪوهی دۆﺳﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ھﻪﻧﮕﺎو دهﻧﻦ ،رووﻧﯿﺸﯿﻜﺮدهوه ﻛﻪ ﺋﻪو دهزﮔﺎﯾﺎﻧﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ٪٨٦ی ﺋﻪو ﮔﺮوﭘﻪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧﻪ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺒﻪن ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﻟﻪﺳﻪر ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺟﻤﻮﺟﻮﯿﺎن دهﻛﺮد. ﻋﻪﺗﺎ ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻛﺮد ﻛﻪ دﯾﺮاﺳﻪی ﺳﻪرﻟﻪﻧﻮێ ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﯾﻪﻛﻪ ﺳﻪرﺑﺎزیو ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎن دهﻛﻪنو ﻧﻪﺧﺸﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻧﻮﺶ دادهڕﮋن ﻛﻪ رێ ﺑﻪ ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﯽ ﮔﺮوﭘﯽ ﭼﻪﻛﺪاری ﻧﻪدات. ژهﻧﻪراڵ راﯾﻤﯚﻧﺪ ﺋﯚدﺮﻧﯚ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮدهوه ﺳﻪرهڕای ھﺮﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺪواﯾﯿﻪ ،وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن دهﺗﻮاﻧﺖ ﭘﺎﺑﻪﻧﺪ ﺑﺖ ﺑﻪوﻛﺎﺗﻪی
ﺟﻤﻮﺟﻮﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋﻮﻣﺪواﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽو ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﺪا ،ﺑﻪﻣﺰوواﻧﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا ﻛﯚﻧﮕﺮهی ھﺰه ﻧﻪﯾﺎرهﻛﺎن ﺑﺒﻪﺳﺘﺮﺖ ،ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪﭘﻨﺎو دﻨﯿﺎﻛﺮدﻧﻪوهی رای ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻧﺎوﺧﯚو ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﻛﻪ دوای رۆﺷﺘﻨﯽ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ھﯿﭻ ﻻﯾﻪك ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﻧﺎﺧﺮﺖ. ﺳﻪﻋﺪ ﻣﻮﺗﻪﯿﺒﯽ ﺑﺮﯾﻜﺎری وهزارهﺗﯽ دﯾﺎﻟﯚﮔﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪردهواﻣﺒﻮوﻧﯽ دﯾﺎﻟﯚگ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﮔﺮوﭘﺎﻧﻪ ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ﺧﻪرﯾﻜﻪ رﻜﻜﻪوﺗﻦ ﻟﻪﮔﻪڵ ١٥وﺗﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎﯾﯽو ﺋﻪوروﭘﯽ ﻛﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎو ﺋﺮاﻧﯿﺸﯿﺎن ﻟﻪﻧﻮداﯾﻪ ﻣﯚر ﺑﻜﺎت ،ھﺎوﻛﺎت ﺋﻪو رﻜﻜﻪوﺗﻨﻨﻪ ﭼﺎوهڕواﻧﻜﺮاوهﺷﯽ ﻛﻪ ﺑﯾﺎره ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﯿﺴﺮدا ﺋﯿﻤﺰای ﺑﻜﺎت ﺑﻪ »ﮔﺮﻧﮓو ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی« وهﺳﻔﻜﺮد .ﺋﻪﻛﺮهم ﺣﻪﻛﯿﻢ وهزﯾﺮی دﯾﺎﻟﯚﮔﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﺑﻪم دواﯾﯿﻪ ﺳﻪرداﻧﯽ ﻗﺎھﯿﺮهی ﻛﺮدﺑﻮو ،راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ رﻜﻜﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪﻛﻪ ﺑﻪ وهرﭼﻪرﺧﺎﻧﻜﯽ زۆر ﮔﻪوره ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﻋﯿﺮاقو ﻣﯿﺴﺮ دادهﻧﺮﺖ ،ﺳﻪرﻧﺠﯿﺸﯽ ﺑﯚ ﺋﻪوه راﻛﺸﺎ ﻛﻪ رﻜﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪﻛﻪ زۆر ﻻﯾﻪﻧﯽ ھﺎوﻛﺎری ﻟﻪ ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ،ﺋﺎﺑﻮوری ،ﺋﺎوهداﻧﻜﺮدﻧﻪوه، ﺋﺎﺳﺎﯾﺶو ﻣﻪﺷﻘﭙﻜﺮدن ﻟﻪﺧﯚدهﮔﺮﺖ ،ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ﻟﻪژﺮ ﺳﺎﯾﻪی ﺋﻪو ﺗﻮاﻧﺎ ﻣﯿﺴﺮﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻋﯿﺮاق ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﭘﯿﺎﻧﻪ .ﺋﻪم راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﺎﻧﻪش ھﺎوﻛﺎﺗﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﻪﺷﺘﻪ ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪﻛﻪی ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﮔﻪﺷﺘﻪ ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوهی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﻋﯿﺮاق ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﻟﻪژﺮ ﺑﻪﻧﺪی ﺣﻪوﺗﻪﻣﯽ ﺑﻪﻨﻨﺎﻣﻪی ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﺪا رزﮔﺎری ﺑﺒﺖ. ھﻪروهھﺎ ﻻﺑﺮدﻧﯽ ٤٠ﺳﺰا ،ﻟﻪ ﺳﺰا ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﻋﯿﺮاق ﯾﻪﻛﻜﯽ ﺗﺮه ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﺷﺘﻪﻛﻪی ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﯚ ﺋﻪوروﭘﺎ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﻋﻪﻣﺎر ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
25
ﻋﯿﺮاﻗﯽ
ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﭼﯚڵ دهﻛﺮﻦ ﺑﻪر ﻟﻪ ٩ھﻪﻓﺘﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰه ﺷﻪڕﻛﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎن ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق و ﺳﻪرﻛﺮده ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺪارهﻛﺎن ﻟﻪ دوو ﺋﺎﺳﺘﺪا ﺳﻪرﮔﻪرﻣﯽ ﺧﯚﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﻦ :ﺋﺎﺳﺘﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ و ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪ ھﺮﺷﻜﺮدﻧﻪ ﺳﻪر ﻣﯚﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ،دووهم دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ، ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﯚ ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎو ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯽ دووﻗﯚﯿﯿﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ وﺗﻪ دۆﺳﺘﻪﻛﺎﻧﺪا» .ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« ﺑﻪدوای ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﺎﻧﺪا دهڕوات. ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧﻪوهی ﻛﺎﺗﯽ ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﻪﻣﻤﻮزی داھﺎﺗﻮو ،رادهﺳﺘﻜﺮدﻧﻪوهی ﺑﻨﻜﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ،ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ھﻪﻧﮕﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﺎن ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﻜﺮدن ﺑﯚ ﺋﻪو دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻪ ﻟﻪﺳﻪر ھﻪردوو ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﺮاﻛﺮد. دهھﯚڵ ﻛﻮﺗﺎﻧﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﮔﺮوﭘﻪ ﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎﻧﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪم ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪی دواﯾﯿﺪا ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯿﺎن دهﺳﺘﺨﺴﺘﯚﺗﻪوه ،واﯾﺎن ﻟﻪ ﺳﻪرﻛﺮده ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻛﺮد ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﭼ ﺑﻜﻪﻧﻪوه .ﺷﺎﻧﺒﻪﺷﺎﻧﯽ ﺋﻪوهش ﺣﻜﻮﻣﻪت ھﻪوڵ دهدات ﻟﻪ ﭘﺮۆژهی ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و راﻛﺸﺎﻧﯽ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻧﻪﯾﺎرهﻛﺎن و ﻧﻮژهﻧﻜﺮدﻧﻪوهی ﺑﻪرهی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﺑﯚ ﮔﻪڕاﻧﺪﻧﻪوهی ﻋﯿﺮاق ﺑﯚ ﺳﻪر ﺷﺎﻧﯚی ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﺑﻪردهوام ﺑﺖ، ھﻪروهھﺎ ﺣﻜﻮﻣﻪت دهﯾﻪوﺖ ﺗﺎﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺧﯚی ﻟﻪ ﺑﻪﻧﺪی ﺣﻪوﺗﻪﻣﯽ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن رزﮔﺎری ﺑﺖ. ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﭼﯚن دهردهﻛﻪون؟ ﻟﻪ رووی ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪوه ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﻪرﺑﺎزی ﮔﻪوره ﺋﺎﻣﺎده دهﻛﻪن ،ﻛﻪ ﺑﯾﺎره ﻛﺎﺗﻜﯽ ﻛﻪم ﺑﻪر ﻟﻪ ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ دهﺳﺖ ﭘﺒﻜﺎت .ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻋﻪﺳﻜﻪری وﺗﻪﺑﮋی وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﻋﯿﺮاق ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻜﺮد ،ھﺰه ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﺎﻧﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﻪرﺑﺎزی ﺑﻪرﻓﺮاوان ﻟﻪ دژی ﭘﺎﺷﻤﺎوهی ﺋﻪو 24
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
رﻜﺨﺮاوه ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪهن ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﺷﺎردا ﻣﺎون ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪی ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺠﺎری ﻟﻪﻧﺎوﯾﺎن ﺑﺒﻪن. ﻋﻪﺳﻜﻪری ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪوهﻛﺮدهوه ﮔﺮوﭘﻪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﺑﻪ رﻜﺨﺮاوی ﻗﺎﻋﯿﺪهو ﭘﺎﺷﻤﺎوهﻛﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﺑﻪﻋﺴﯽ ھﻪﻮهﺷﺎوه ﺑﻪﻧﯿﺎزن ھﺮﺷﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﺗﯚﻛﻤﻪ ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﺷﺎردا ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪهن ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺴﻪﻟﻤﻨﻦو ﺷﺎﻧﺒﻪﺷﺎﻧﯽ ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺣﻮزهﯾﺮاﻧﯽ داھﺎﺗﻮودا ،ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺗﻜﺒﺪهن. ﻋﻪﺳﻜﻪری ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﺑﯚ ﻛﺎﺗﯽ ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ وﺗﯽ» :وزارهت ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ ﻟﻪ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻼﻧﻪﻛﻪی ،ﺋﻪوهﺷﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺷﺎﻧﺪی ﺑﯚ ﻛﯚرﯾﺎ ،ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ و ﻓﻪرهﻧﺴﺎ رهواﻧﻪ دهﻛﺎت ،ﺋﻪوهش ﺑﯚ ﺑﻪﺟﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪك ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟﯿﺎن ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدنو ﭘﭼﻪﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎﯾﻪ ﺑﻪﻧﻮﺘﺮﯾﻦ ﭼﻪكو ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی«. ﺑﯾﺎره ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻣﺎوهی ١٠ھﻪﻓﺘﻪدا ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻜﺸﺘﻪوهو ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎﯽ ٢٠١١ﺷﺪا ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﭘﺎﺷﻪﻛﺸﻪ ﺑﻜﺎت، ھﻪروهك ﻟﻪ رﻜﻜﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪ ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮاوهﻛﻪی ﻧﻮان ﺑﻪﻏﺪا و واﺷﻨﺘﯚﻧﺪا ھﻪردووﻻ ﻟﻪﺳﻪری ﭘﻜﮫﺎﺗﻮون. ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﻋﻪﺳﻜﻪری داﻧﯽ ﻧﺎ ﺑﻪﺑﻮوﻧﯽ »ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﺧﺴﺘﻨﯽ« ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎن و
ﺋﺎﻣﺎژهﺷﯽ ﻛﺮد ﺑﯚ دهﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﻛﺎن ﻟﻪ ﺑﺎرهی دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﻪﻟﻨﻪ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﺎﻧﻪی ھﺎﺗﻮوﻧﻪﺗﻪ ﺋﺎراوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻻﯾﻪﻧﻪش ﻛﻪ ﻟﯿﺎن ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪ. ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸﻪوه ﻋﻪﺑﺪوﻟﻘﺎدر ﻋﻮﺑﻪﯾﺪی وهزﯾﺮی ﺑﻪرﮔﺮی ﻋﯿﺮاق ،ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮان ھﺰهﻛﺎﻧﯽ وﺷﻜﺎﻧﯽ ،ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ، ﻓﻪوﺟﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪواری ،ھﺰی ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ،دهرﯾﺎﯾﯽو ھﺰه ﻓﺮهڕهﮔﻪزهﻛﺎﻧﺪا ﺋﻪﻧﺠﺎم دراﺑﻮو .ﻟﻪو ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪدا ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ رﻜﻜﻪوﺗﻨﯽ ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺗﺎوﺗﻮﻜﺮا. وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﻋﯿﺮاق ،ﻟﻪ ﺑﻪﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻪﯾﻪﻛﺪا رووﻧﯿﻜﺮدهوه ﻛﻪ ﻟﻪﻣﯿﺎﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﻛﻪدا ﺑﻪ درﮋی ﺑﺎﺳﯽ ﭼﯚﻧﺘﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﻨﻜﻪ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧﻪ ﻛﺮاوه ﻛﻪ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻟ دهﻛﺸﻨﻪوهو ﺋﻪوهﺷﯽ ﺧﺴﺘﯚﺗﻪ ﺑﻪردهم ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮانو ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهی ﮔﺸﺘﯿﯽ ھﺰهﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق. ﺟﯽ ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻛﯚی ﺋﻪو ١٣٨ﺑﻨﻜﻪ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪی ﺑﻪﻛﺎری دهھﻨﺎن٩٨ ،
دهوـﻪﺗــﻜـﯽ ﺋـﯿـﺴـﻼﻣـﯽ ھـﺎﺗﻮوﻧـﻪﺗـﻪ دواوه. ﻛﺎﺗﯽ ﮔﻪڕاﻧﻪوه ﺑﻪﭘﯽ ﺋﻪو راﭘﺮﺳﯿﯿﻪی ﻛﻪ ﺗﯚڕهﻛﺎﻧﯽ ھﻪواﯽ )ﺋﻪی ﺑﯽ ﺳﯽ ﻧﯿﻮز(و )ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯽ(و )ﺋﻦ ﺋﭻ ﻛﻪی(ی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯿﺎﻧﺪاوه ٪٥٧ ،ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪو ﺑواﯾﻪدان ﻛﺎﺗﯽ ﺋﻪوه ھﺎﺗﻮوه ﺋﻪو ﺳﻪدان ھﻪزار ھﺎووﺗﯿﯿﻪی ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﮔﻪرﻣﻪی ﻛﺎره ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻋﯿﺮاﻗﯿﺎن ﺑﻪﺟﮫﺸﺘﺒﻮو ،ﺑﻪرهو وت ﺑﮕﻪڕﻨﻪوه ،ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺋﻪو رﮋهﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ٪٤٥ﺑﻮو. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﯾﺎری وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎنو ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺑﻪرﭘﺎﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻪڕی ﻋﯿﺮاق ،ﻟﻪ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﻪدا ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ھﻪڕهﻣﻪﻛﯽ رای ٢٢٢٨ﻛﻪس ﻟﻪ ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﻋﯿﺮاﻗﺪا وهرﮔﯿﺮاوه ھﺎﺗﻮوه؛ ٪٥٦ھﺎووﺗﯿﺎن ﻋﯿﺮاق ﺋﻪو ﺑﯾﺎره ﺑﻪ ھﻪﻪ دهزاﻧﻦ .ﺗﻪﻧﮫﺎ ٪٢٧ﯾﺶ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﺎن ﺑﻪ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ٪٣٠ﯾﺶ راﯾﺎﻧﻮاﯾﻪ؛ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ و ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪﻛﺎن ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش راﭘﻪڕاﻧﺪووه. ﻧﺰﯾﻜﻪی ﯾﻪك ﻟﻪﺳﻪر ﺳﯽ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪش ﻛﻪ راﯾﺎن وهرﮔﯿﺮاوه ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ؛ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ دهﺗﻮاﻧﺖ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ وﺗﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﺪات. ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﭘﺮۆﺳﻪی ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی دهﺳﻪت ﺑﯚ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪردهواﻣﻪ ٪٥٣ ،ھﺎووﺗﯿﺎن ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ؛ وﺗﻪﻛﻪﯾﺎن ﻟﻪژﺮ دهﺳﻪﺗﯽ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﺪاﯾﻪ .ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ٪٥٩ﻟﻪو ﺑواﯾﻪدان ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق دهﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻪﺑ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎو ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﺎن دهﺗﻮاﻧﻦ دۆﺳﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ وهرﺑﮕﺮﻧﻪوه ،ﺑﻪم زۆرﯾﻨﻪش ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ؛ ﻛﻪ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﻣﺎوهی ﺳﺎﻚ ﯾﺎن دوو ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺑﻪﺗﻪواوی ﺋﺎﻣﺎده دهﺑﻦ. ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش راﺟﯿﺎﯾﯽ ﺗﺎﯾﻔﯽو ﮔﻮﻣﺎن ﻟﻪﺑﺎرهی ﺗﻮاﻧﺎی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪو ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﻪ ﻟﻪﻧﻮ ﻧﺎوهﻧﺪه ﺷﯿﻌﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﺪاﯾﻪ ،ﺑﻪم ﻻی ﻛﻮردو ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎن رﮋهﻛﻪ ﺟﯿﺎوازه ٪٧٥ ،ﻋﻪرهﺑﻪ ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﺎن ﺑﻪو ھﺰاﻧﻪ ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪو رﮋهﯾﻪ ﻻی ﻛﻮرد دهﺑﺘﻪ ٪٤٥و ﻻی ﻋﻪرهﺑﻪ ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ ٪٣٨دادهﺑﻪزﺖ. ﺑﺎری ﮔﻮزهران ﻟﻪﺑﻪﺷﻜﯽ ﺗﺮی ﺋﻪو راﭘﺮﺳﯿﯿﻪدا ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﮔﻮزهراﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪراوه ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺒﻮوﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺋﯿﺠﺎﺑﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻮوژاﻧﻪوهی ﺋﺎﺑﻮوریو ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﺮدووه ،راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﻪ دهرﯾﺨﺴﺘﻮوه ﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮوری ٪٦٠ی ھﺎووﺗﯿﺎن ﺑﺎﺷﺒﻮوه ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺋﻪو رﮋهﯾﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎزاری ٢٠٠٧دا ٪٣٦ﺑﻮوه .ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪﺷﺪا ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﻟﯽ ﻛﺎرو ﺑﯿﻤﻪی ﭘﺰﯾﺸﻜﯽو ﺋﺎوی ﭘﺎكو داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرهﺑﺎ ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ﻛﺸﻪﯾﻪﻛﯽ درﮋﺧﺎﯾﻪن ،ﺑﻪم ﻟﻪﺑﻮاری داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻮوﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺪا ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯽ ﺑﺎش رووﯾﺪاوه. ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪ ﺗﺎﯾﻔﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﺳﻮﻧﻨﻪو ﺷﯿﻌﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﻛﻪﻣﯿﺎن ﻛﺮدووهو ﻟﻜﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ھﺎوﺑﻪﺷﯽ زۆرﯾﺶ ھﺎﺗﯚﺗﻪ ﭘﺶ ٪٦٧ ،ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎن ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ﻛﺎرهﻛﺘﻪرﻜﯽ ﺋﯿﺠﺎﺑﯽ ﺑﻮوه .ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﻛﻪ رﮋهﻛﻪی ٪٤٨ﺑﻮو ،ﻧﺰﯾﻜﻪی ٪٦٠ﯾﺶ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﺳﻮﻧﻪو ﺷﯿﻌﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش ﺑﻪڕﻮهدهﭼﻦ٪٧٩ ،ش ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا ﻛﻪﺷﻮھﻪوای ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻧﻮان ﺋﻪو دوو ﻣﻪزھﻪﺑﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪرهوﭘﺶ دهﭼﺖ. ﺳﻪرهڕای ﭘﺸﻮﯾﯿﻪ ﺗﺎﯾﻔﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺋﺴﺘﺎ ﭘﺸﻮی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﻛﻮردو ﻋﻪرهﺑﯿﺶ ﻟﻪ ﺋﺎراداﯾﻪ. ٪٤٤ی ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﻛﻮردو ﻋﻪرهب ﺑﻪ ﺋﯿﺠﺎﺑﯽ دهزاﻧﻦ ،ﻛﻪ ﺋﻪو رﮋهﯾﻪش ﺑﻪ ﺑﻪراودر ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ٪٢٢ﻛﻪﻣﯽ ﻛﺮدووه. ٪٥٣ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻧﻮان ﻛﻮردو ﻋﻪرهب دهﻛﻪنو ٪٥٩ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮواﻧﯿﺶ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ ھﻪوڵ دهدهن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺟﯿﺎﺑﺒﻨﻪوه ،ﺑﻪم ٪٩٠ی ﻛﻮردهﻛﺎن ﺋﻪﻣﻪ رهﺗﺪهﻛﻪﻧﻪوه .ﺳﻪرهڕای ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ﻛﻪﺷﻜﯽ ﮔﻪﺷﺒﯿﻦو ﭘ ﻟﻪ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﻟﻪ داﻣﻪزراوه ﺣﻜﻮﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪدی دهﻛﺮﺖ ،ﺋﻪو ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﻪش ﻟﻪ رﯾﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎو ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻧﻮﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻟﻪوﭘﻪڕﯾﺪاﯾﻪو رﮋهﻛﻪش ﺑﻪﻣﺠﯚرهﯾﻪ ٪٧٣ﻟﻪ ﺳﻮﭘﺎداو ٪٧٤ﻟﻪ ﭘﯚﻟﯿﺲ ،زۆرﺑﻪی ﺋﻪو رﮋهﯾﻪش ﻟﻪ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه٪٦٧ .ی ھﺎووﺗﯿﺎن ﻟﻪو ﺑواﯾﻪدان ﻛﻪ ھﺰه ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎن وهﻻﺋﯿﺎن ﺑﯚ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ھﻪﯾﻪ ﻧﻪك ﺑﯚﮔﺮوپو ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯽو ﺗﺎﯾﻔﯿﯿﻪﻛﺎن ،زۆرﺑﻪی ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن ﺋﻪم ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﻟﻪﻧﯿﻮه زﯾﺎﺗﺮی ﻋﻪرهﺑﯽو ﺳﻮﻧﻨﻪو ﻛﻮردﯾﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪم راﯾﻪدان. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﺘﻤﺎﻧﻪی ھﺎووﺗﯿﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ،ﻟﻪ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﻪدا ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ٪٧٠ﺷﯿﻌﻪﻛﺎن ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ھﻪﯾﻪ ،ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا رﮋهﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮ ﻛﻮرددا ﺑﯚ ٪٦٠داﺑﻪزﯾﻮهو ﻻی ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚﺗﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮ ﻟﻪ .٪٤٠ ﻋﻪﻟﯽ ﺷﻤﻤﻪری ــ واﺷﻨﺘﯚن ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
27
ﻋﯿﺮاﻗﯽ
ﮔﯚڕاﻧﻪ ﺳﻪرﺳﻮڕھﻨﻪرهﮐﻪ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ،ﺋﻪو ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﻪ ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﺎﻧﻪ ﻧﯿﺸﺎن دهدهن ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا روو دهدهن ،ﺷﺎﻧﺒﻪﺷﺎﻧﯽ داﺑﻪزﯾﻨﯽ رﮋهی ﻛﺎره ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﻧﻮ ﻛﻪﺷﻜﯽ ﭘ ﮔﻪﺷﺒﯿﻨﯽ ھﺎووﺗﯿﺎﻧﺪا ،ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮون .ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ﻣﺎﯾﻪی زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﺑﻪ داﻣﻪزراوه ﮔﺸﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاقو ﺗﻮاﻧﺎﯾﺎن ﻟﻪ ﺑﻪھﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭼﯚﻧﺘﯽ ﭘﯿﺎدهﻛﺮدﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪﺗﺪا .ﺋﻪم دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻪ ﺑﻪدﯾﮫﺎﺗﻮواﻧﻪ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪك دهرﯾﺨﺴﺘﻮون ﻛﻪ ﺑﻪم دواﯾﯿﻪ ﺗﯚڕهﻛﺎﻧﯽ ھﻪواﯽ )ﺋﻪی ﺑﯽ ﺳﯽ ﻧﯿﻮز(و ) ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯽ(و )ﺋﻦ ﺋﭻ ﻛﻪی(ی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯿﺎﻧﺪاوه. ﻟﻪ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﻪدا ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ھﺸﺘﺎ ﺋﺎﺳﺘﻪﻧﮕﻪﻛﺎن ﺑﻪﺟﺪی ﻣﺎوﻧﻪﺗﻪوه، ﺑﻪم ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﺟﺪیو ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﯿﺶ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻪدﯾﮫﺎﺗﻮون .ﺑﻪﭘﯽ ﺋﻪو راﭘﺮﺳﯿﯿﻪ ٪٨٤ی ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﺋﯿﺠﺎﺑﯽ وهﺳﻒ دهﻛﻪن .ﺋﻪم رﮋهﯾﻪش دوو ھﻨﺪی ﺋﻪو رﮋهﯾﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺑﯽ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٧دا ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوه. ٪٧٨ﯾﺶ دهﻦ :ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ھﺎووﺗﯿﺎن ﻟﻪ ﺗﺎوان ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺑﺎﺷﺪاﯾﻪ ،ﺋﻪﻣﻪش زﯾﺎد ﻟﻪ دووھﻨﺪی رﮋهﻛﺎﻧﯽ ﺟﺎراﻧﻪ ،ﺳ ﻟﻪﺳﻪر ﭼﻮاری ﺋﻪو ھﺎووﺗﯿﺎﻧﻪش ﻛﻪ ﻟﻪ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﻪدا راﯾﺎن وهرﮔﯿﺮاوه ،دهﻦ دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻪ ﺳﻪﻻﻣﻪﺗﯽ ﺑﭽﯿﻦ ﺑﯚ ھﻪر ﺷﻮﻨﻚ ﻛﻪ دهﻣﺎﻧﻪوﺖ ،ﺋﻪﻣﻪﺷﯿﺎن ﺳ ھﻨﺪی ﺋﻪو رﮋهﯾﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﺎﺑﯽ ٢٠٠٧دا ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮاوه. ھﻪر ﺑﻪﭘﯽ ﺋﻪو راﭘﺮﺳﯿﯿﻪ ﻟﻪ ھﻪر ١٠ھﺎووﺗﯿﯿﻪﻛﺪا، ھﻪﺷﺘﯿﺎن ﺧﻮازﯾﺎرن ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا )ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ (٢٠١١ﯾﺎن ﭘﺸﺘﺮ ،ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﺸﻨﻪوه ٪٦٤ .ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ دهﺧﻮازن. ﺷﺎﻧﺒﻪﺷﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺋﺎﻣﺎژه ﺋﯿﺠﺎﺑﯿﺎﻧﻪ ،ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺗﻪﺣﻪدای ﺟﺪیو ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪارﯾﺶ ھﻪن .زۆرﺑﻪی رای ھﺎووﺗﯿﺎن ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﭼﻦ ﻛﻪ ﺑﺎرودۆﺧﻪﻛﻪ ﻟﻪو ﺋﺎﺳﺘﻪدا ﻧﻪﻣﺎوه ﻛﻪ ﭘﺶ ﺷﻪﭘﯚﻟﻪ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﻪی ﺳﺎﯽ ٢٠٠٦ﻟﻪ ﺋﺎرادا ﺑﻮو ،ﺑﻪﻜﻮ ھﻪﻧﺪﻜﯿﺶ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ؛ ﺳﻪرهڕای ﻛﻪﻣﺒﻮوﻧﻪوهی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎن ،ھﺸﺘﺎ ﺑﺎرودۆﺧﯽ 26
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺋﻪﻣﻨﯽ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ﻧﯿﯿﻪ .ﺳﻪرهڕای ﺋﻪم ﻧﯿﮕﻪراﻧﯿﯿﻪ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪش ،ھﺸﺘﺎ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وهك ﺑﯿﻤﻪی ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﯽ و ﺋﺎوی ﭘﺎك ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﻧﺰﻣﺪان. ﮔﻪﺷﺒﯿﻨﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا رﮋهی ﺋﻪو ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﺋﻪﻣﻨﯿﺎن ﺑﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﻛﺸﻪی ژﯾﺎﻧﯿﺎن دهزاﻧﯽ ﻟﻪ ٪٤٨هوه ﺑﯚ ٪٢٠داﺑﻪزﯾﻮوه٪٥٩ . ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯿﺶ ھﻪﺳﺖ دهﻛﻪن ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﺎراﻣﻪ٪٥٨ .ﯾﺶ دهﻦ ﺋﺴﺘﺎ ﻛﺎروﺑﺎری ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﻪڕﻮهدهﭼﺖ و وت ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺋﺎﺳﯚی رووﻧﯽ ﻟﻪﭘﺸﻪ ،ﻟﻪم ﺧﺎﻪﺷﺪا ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٧دا رﮋهﻛﻪ ٪٢٢زﯾﺎدﯾﻜﺮدووه. ﺑﻪﭘﯽ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﮔﻪﺷﺒﯿﻨﯽ ﻟﻪﻧﻮ ﻋﻪرهﺑﻪ ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎﻧﺪا زۆر ﺑﻪرزﺑﯚﺗﻪوهو ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎنو ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎو ﭘﯚﻟﯿﺲ زۆر زﯾﺎدی ﻛﺮدووه. ﻣﻪﯾﻠﯿﺎن ﺑﻪﻻی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوه .ﻟﻪ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﻪدا ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ھﻪر ﺋﻪوه ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ﻋﻪرهﺑﻪ ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎنو ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدﻧﯿﺎن، ﺑﯚﺗﻪ ﻣﺎﯾﻪی ﺑﻪھﺰﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ھﻪﺒﮋارﻧﻪ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻛﺎﻧﻮوﻧﯽ دووهﻣﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺑﻪڕﻮهﭼﻮو. ھﻪروهھﺎ ﺋﻪوهش روون ﺑﯚﺗﻪوه ﻛﻪ ﺳﻮﻧﻨﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﺰاﻧﯿﻨﯽ »ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪھﺰ«دا ﭘﺎﺷﻪﻛﺸﻪﯾﺎن ﻛﺮدووه .ﺷﯿﻌﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻪرﭘﺎﺑﻮوﻧﯽ
ﻟﻪ ﺋﻪﮔﻪری داڕﺷﺘﻨﻪوهی ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﻮێ ﻛﺮدهوه ،ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺮﺖ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪ ﺳﻪرﺑﺎزی و ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﺎﻧﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ رﻜﺒﺨﺎت. ھﻪروهھﺎ ﮔﺮوﭘﻪﻛﻪی ﺳﻪر ﺑﻪ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن زﻧﺠﯿﺮه راﭘﯚرﺗﻜﯿﺸﯿﺎن ﺗﺎووﺗﻮﻜﺮد ،ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮﯾﺎﻧﺪا ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﯾﻪك ھﻪﺑﻮو ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺗﯿﻤﻚ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜﯚو ﭘﺴﭙﯚڕی رﻜﺨﺮاوه ﻧﺎﺣﻜﻮﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎوه ﺋﺎﻣﺎده ﻛﺮاﺑﻮو. ﺋﻪو ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﯾﻪ ﭘﺸﺘﯽ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺑﻪﮕﻪﻧﺎﻣﻪ و وﺗﻪی ﺷﺎﯾﻪﺗﺤﺎنو ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺑﻪﺳﺘﺒﻮو ،ﺑﯿﻨﺎﭬﯿﺪﯾﺲ ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﺋﻪو ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﯾﻪ ﺑﻪﮕﻪﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻪو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎدا روو دهدهن ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪﻛﺎﻧﻪوه ھﻪﯾﻪ. ﻟﻪ دهرهوهی ﯾﺎﺳﺎدان ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ﭼﻪﻧﺪ ﭘﺴﭙﯚڕﯾﯿﻪﻛﯽ ﺟﯿﺎواز داﺑﻪش
ﺑﻮوه ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪروو ھﻪﻣﻮوﯾﺎﻧﻪوه ﺋﻪو ﮔﺮوﭘﻪ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺧﺎﻛﯽ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎداو ﺑﻪ ﭘﯽ »ﭘﻼﻧﯽ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎ« ﺋﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪ ﻛﺎردهﻛﺎت ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎ ﺑﻪ ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯽ و ﻛﯚﻣﻪﻛﯽ داراﯾﯽ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﮔﺮﺗﻮوﯾﻪﺗﯿﻪﺗﻪﺑﻪر ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺶ ﻟﻪوه ﺑﻨﻪﺑﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮوﭘﻪ ﭼﻪﭘﻪﻛﺎنو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺎده ھﯚﺷﺒﻪرهﻛﺎﻧﻪوه. ﺑﯿﻨﺎﭬﯿﺪﯾﺲ وﺗﯽ ٢٥» :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪو ﺑﻮارهدا ﻟﻪ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎدا ﻛﺎردهﻛﻪن و ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯿﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ ٨٠٠ﻛﻪﺳﺪا ﻛﺮاوه ﻛﻪ زۆرﺑﻪﯾﺎن ﺑﻪ رهﭼﻪﻪك ﺧﻪﻜﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻻﺗﯿﻨﻦ، ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﭘﻼﻧﻪ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎﯾﯽ- ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﻪداﯾﻪ .ھﻪروهھﺎ ﺋﻪوهﺷﯽ رووﻧﻜﺮدهوه ﻛﻪ ﭘﺪهﭼﺖ ﺑﻪﭘﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی ﺋﻪو ﭼﻪﻛﺪاراﻧﻪ ﻟﻪ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﻪوه ﺑﯚ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎ ،ﺋﻪم ژﻣﺎرهﯾﻪ ﺑﯚ دوو ﺋﻪوهﻧﺪه ﺑﻪرز ﺑﺒﺘﻪوه«. ﺋﻪو ﭘﺴﭙﯚڕهﻛﻪی رﻜﺨﺮاوی ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن
وﺗﯿﺸﯽ» :ﻟﻪو ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪﻛﺎن ھﻪﯾﺎﻧﻪ ،ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ھﻪﻣﺎن ﭘﻠﻪی ﺋﻪو ﺣﻪﺳﺎﻧﻪﯾﻪﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻧﺮدهﯾﻪﻛﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ﺑﯚ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎ ھﻪﯾﻪﺗﯽ ،ﺋﻪﻣﻪش وا دهﻛﺎت ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎی ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎ ﭘﺎرﺰراوﯾﺎن ﺑﻜﺎت«. ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ» :ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﻪﮕﻪی ﺑﺎوهڕﭘﻜﺮاوﻣﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪ ﻛﯚﻛﺮدۆﺗﻪوه ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﺸﻠﻜﺎریو ﺗﺎواﻧﯿﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاوه، ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﯚﮔﯚﺗﺘﺎش ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﺷﯿﺎن ﻟﻪﺑﺎرهوه ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ رﻜﻜﻪوﺗﻨﻪ دووﻗﯚﯿﯿﻪﻛﻪی ﻧﻮان ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎو ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ رﮕﻪ ﺑﻪوه ﻧﺎدات«. ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ﺑﯿﻨﺎﭬﯿﺪﯾﺲ ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻛﺮد ﻧﺰﯾﻜﻪی ﻧﺰﯾﻜﻪی ٣ھﻪزار ﻛﻪﺳﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻻﺗﯿﻦ وهك ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻛﺎردهﻛﻪنو زۆرﺑﻪﺷﯿﺎن ﺧﻪﻜﯽ ﭼﯿﻠﻠﯽو ﭘﯿﺮۆو ھﻨﺪۆراﺳﻦ، ﺑﻪم دواﯾﯿﻪش ﻟﻪ ﺳﯿﻠﭭﺎدۆرو ﮔﻮاﺗﯿﻤﺎﻻﺷﻪوه ﺧﻪﻚ ﭼﯚﺗﻪ ﻧﺎوﯾﺎﻧﻪوه«. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﮔﯚﺳﺘﺎﭬﯚ ﻛﺎﺑﺪﯾﭭﯿﻠﻼ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
29
ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ
"ﺟﺎﺷﻪﻛﺎن" ﺑﻪرهو ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻻﺗﯿﻦ ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن ھﯚﺷﯿﺎرﯾﺎن دا ﻟﻪﺑﺎرهی ﻓﺮواﻧﺒﻮوﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯽ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪ، ﻛﻪ ﺑﯚ داﻣﻪزراوه ﺳﻪرﺑﺎزیو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻻﺗﯿﻦ ﻛﺎردهﻛﻪن .ﺋﻪو ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﺎﻧﻪش ﻟﻪﺧﯚ دهﮔﺮﺖ ﻛﻪ ﺑﯚ دهزﮔﺎ ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯿﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﺎرﯾﺎﻧﻜﺮدووه .ﺑﻪﭘﯽ رﻜﻜﻪوﺗﻨﻚ ﻟﻪﮔﻪڵ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﺪا ،ﺋﻪم ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪ ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎدا ﺣﻪﺳﺎﻧﻪی دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﯿﺎن ھﻪﯾﻪ. ﺋﻪرﻣﺎدا ﺑﯿﻨﺎﭬﯿﺪﯾﺲ دی ﭘﯿﺮﯾﺲ ﻛﻪ ﭘﺴﭙﯚڕﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﯿﻪ ،ﻟﻪ دوا ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﮔﺮوﭘﯽ ﻛﺎری ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺪار ﺑﻪ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪ ،ﻛﻪ ﺳﻪر ﺑﻪ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﻪ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﻜﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻮﭘﺎی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﺪا ﻛﺎرﯾﺎﻧﻜﺮدووه ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎﯾﺎﻧﺪاوه ﻛﻪ ﮔﻮرزی ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﻟﻪ ﮔﺮوﭘﻪ ﭼﻪﭘﻪ ﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎﻧﯽ وت ﺑﻮهﺷﻨﺖ. ھﻪروهھﺎ ﺑﯿﻨﺎﭬﯿﺪﯾﺲ ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ راﮔﺮی ﻛﯚﻟﮋی ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑﻮو ﻟﻪ ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎو ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺋﻪم ﮔﺮوﭘﻪﺷﻪ ﻛﻪ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥دا داﯾﻤﻪزراﻧﺪووه ،وﺗﯽ» :ﻛﯚﯚﻣﺒﯿﺎ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮﯾﻦ ﺣﺎﻪﺗﯽ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﻮرﺗﻪزهﻗﻪﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻻﺗﯿﻦ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووه«. ﺋﻪو ﮔﺮوﭘﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﻛﻪﯾﺪا ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻧﯿﺴﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎﺪا ﻟﻪ ﺟﻨﻒ ﺑﻪڕﻮهﭼﻮو ،ﺑﺎﺳﯽ 28
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﻟﻪ وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﻟﻪﺑﺎرهی ھﻪڕهﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﻪوه ،رازی ﺑﻮوه. ﺋﻪوهی ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺋﺴﺘﺎ وا دهردهﻛﻪوﺖ ﻛﻪ ﺑﯿﻪوﺖ ﺧﯚی ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﺑﻪدوور ﺑﮕﺮﺖ .ﻛﯚﻟﯚﻧﻞ ﻣﺎر ﻛﺮاﯾﺖ ﻟﻪ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕﻪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ،ﺋﺎﻣﺎده ﻧﻪﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﻪو ھﻪواﻪ ﭘﺸﺘاﺳﺖ ﯾﺎﺧﻮد رهﺗﺒﻜﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﭘﻨﺘﺎﮔﯚن ﺋﺎﮔﺎداری وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﺑﻮوﺑﺖ. ﺑﻪم ﺑﻪﭘﯽ ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻨﻜﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﻓﺎﯾﻨﺎﻧﺸﺎڵ ﺗﺎﯾﻤﺰ ،وا دهردهﻛﻪوﺖ ﻛﻪ رۆﺑﻪرت ﮔﻪﯾﺘﺲ وهزﯾﺮی ﺑﻪرﮔﺮی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس رازی ﺑﺖ ،ﮔﻪﯾﺘﺲ ﻟﻪو ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻨﻪدا ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﯚ ﺋﻪوهﻛﺮد ﺋﻪﮔﻪر ھﺎﺗﻮو ﺋﺮان »ﺧﺎﻜﯽ ﺳﻮور«ی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﺒﻪزﻨﺖ ،ﺋﻪوا ﭘﺪهﭼﺖ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﺖ ھﺮش ﺑﻜﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﺋﺮان. ﻟﻪﺑﺎرهی ﺋﻪوهی ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﻟﻪو ﺑواﯾﻪداﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ھﺮش دهﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﺋﺮان ،ﮔﻪﯾﺘﺲ وﺗﯽ» :ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﻛﻪ ﭼﺎوهڕوان ﻧﻪﻛﺮاو دهﺑﺖ ،ﺋﻪﮔﻪر ھﺎﺗﻮو ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺋﻪو ھﺮﺷﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪات«. ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪﻛﯽ زۆر ﮔﻪوره ﺋﻪدﻣﯿﺮال ﻣﺎﯾﻜﻞ ﻣﯚﻟﯿﻦ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهﯾﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻟﻪ ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻨﻜﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ دهﺳﺘﻪی ﻧﻮوﺳﻪراﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪی وۆل ﺳﺘﺮﯾﺖ ﺟﯚرﻧﺎﺪا، ھﻪﻣﺎن ﺋﻪو وﺗﺎﻧﻪی ﺟﯚزﭫ ﺑﺎﯾﺪن-ی دووﺑﺎره ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﻟﻪﺑﺎرهی ﺗﻪﺣﻪﻓﻮزی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎوه ﻟﻪﺳﻪر ھﻪر ھﺮﺷﻜﯽ ﭼﺎوهڕواﻧﻜﺮاوی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﯚ ﺳﻪر ﺋﺮان ﻛﺮدﺑﻮوﻧﯽ. ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕﻪی ﻣﺎﯾﻜﻞ ﻣﯚﻟﯿﻦ داﻧﯽ ﻧﺎ ﺑﻪوهی ﻛﻪ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ »رێ ﻧﺎدات« ﺑﻪوهی ﺋﺮان ﭼﻪﻛﯽ ﺋﻪﺗﯚﻣﯽ ھﻪﺑﺖو ﺳﻮﭘﺎی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﺶ زﯾﺎﻧﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﻪی ﺗﺎران دهﮔﻪﯾﻪﻧﺖ .ﻣﯚﻟﯿﻦ ھﯚﺷﯿﺎرﯾﺸﯿﺪا ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻪو ھﺮﺷﻪ »ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪﻛﯽ زۆر ﮔﻪوره«ی ﺑﯚ ﺳﻪر ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ دهﺑﺖ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا. ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ داواﯾﺎن ﻟﻪ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن ﻛﺮد ﻛﻪ ﭘﺶ ﺋﻪوهی ﭘﻪﻧﺎ ﺑﻪرﺘﻪﺑﻪر ﺳﺰادان ،ﺋﻪو ﻣﺎوهﯾﻪ ﺳﻨﻮوردار ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ﺑﯚ ھﻪوﻪ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺮاﻧﺪا داﯾﻨﺎوه ،ﺋﻪو داواﯾﻪش ﻟﻪﻻﯾﻪن ﮔﻪوره ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ھﻪردوو ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽو ﻛﯚﻣﺎری ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎوه ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮوﭘﯽ ﻓﺸﺎری ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯽ ﻧﺎﺳﺮاون ،رهﺗﻜﺮاﯾﻪوه. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﮔﺎرﯾﺲ ﭘﯚرﺗﻪر ،ﺟﯿﻢ ﻟﯚب ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
31
ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ
ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ــ ﺋﺮان ...ﺑﯾﺎر ﯾﺎن ﺳﺎزش؟
ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ راوﮋﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺳﻪرﯾﺎﻧﻜﺮدۆﺗﻪوه ﺳﻪر ھﻪﺴﻪﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ھﻪڕهﺷﻪ دووﺑﺎرهﺑﻮوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ھﺮﺷﻜﺮدﻧﻪ ﺳﻪر داﻣﻪزراوه ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان دهﻛﺎت. ﺋﻪو راوﮋﻛﺎراﻧﻪ دهﯾﺎﻧﻪوﺖ ﺋﻪوه ھﻪﺒﻪﺳﻨﮕﻨﻦ ﻛﻪ ﺋﺎﯾﺎ ھﺮﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﯚ ﺳﻪر ﺋﺮان ﺟﺪﯾﻦ ،ﯾﺎﺧﻮد ھﯚﻛﺎرﻜﻪ ﺑﯚ دروﺳﺖ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯽ ﻟﻪﺳﻪر وﺗﻮوﮋهﻛﺎﻧﯽ واﺷﻨﺘﯚن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﺎراﻧﺪا؟ ﺋﻪم ﻛﻪوﺗﻨﻪﺧﯚﯾﻪی راوﮋﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ دوای ﺋﻪو ﻟﺪواﻧﻪی ژهﻧﻪراڵ دهﯾﭭﺪ ﭘﺘﺮاﯾﯚﺳﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهﯾﯽ ﻧﺎوﯾﻨﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ھﺎت ،ﻛﻪ ﺑﻪ راﺷﻜﺎوی راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﯾﺎرﯾﺪاوه ھﺮش ﺑﻜﺎﺗﻪ ﺳﻪر داﻣﻪزراوه ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان. ﺟﯚزﭫ ﺑﺎﯾﺪن ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪﺑﺎرهی ﺋﻪو ﺋﻪﮔﻪرهوه ﺑﻪ ﺗﯚڕی ھﻪواﯽ »ﺳﯽ ﺋﻦ ﺋﻦ«ی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ »ﭘﻤﻮاﻧﯿﯿﻪ ﺑﻨﯿﺎﻣﯿﻦ ﻧﺎﺗﺎﻧﯿﺎھﯚ ﺳﻪرۆك 30
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ھﺮﺷﻜﯽ ﻟﻪو ﺟﯚره ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪات «.ﺋﻪوهﺷﯽ رووﻧﻜﺮدهوه ﻛﻪ ھﻪر ﺑﯾﺎرﻜﯽ ﻟﻪو ﺟﯚرهی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ،رووﺑﻪڕووی دژاﯾﻪﺗﯿﻜﺮدﻧﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﺋﯿﺪارهی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ دهﺑﺘﻪوه. ﺋﻪﮔﻪری ھﺮش ﭘﺸﺘﺮ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﻟﻪﻣﯿﺎﻧﯽ وﺗﻪﯾﻪﻛﯿﺪا ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻧﯿﺴﺎﻧﺪا ﻟﻪﺑﻪردهم ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﯿﺮاﻧﺪا ﭘﺸﻜﻪﺷﯽ ﻛﺮد ،ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﯚ ﺋﻪوهﻛﺮدﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪری ﺋﻪوه ھﻪﯾﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ھﺮش ﺑﻜﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﺋﺮان .ﭘﯿﺘﺮﯾﯚس وﺗﯽ »ﭘﺪهﭼﺖ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﭘﯽ واﺑﺖ ﻛﻪ رووﺑﻪڕووی ﺋﻪﮔﻪری ھﻪڕهﺷﻪی ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﭼﻪﻛﯽ ﺋﻪﺗﯚﻣﯽ ﺋﺮان ﺑﺒﺘﻪوه ،ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﻛﻪ
ﺧﯚی ﺑﻪﻧﺎﭼﺎر ﺑﺒﯿﻨﺖو ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﭘﺸﻮهﺧﺖ ﺑﯚ ﺳﻪر ﺋﻪو داﻣﻪزراواﻧﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪات، ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﺒﺘﻪ ھﯚی وهﺳﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ھﻪوﻪﻛﻪی ﺋﺮان ﯾﺎن دواﺧﺴﺘﻨﯽ«. ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ھﯿﭻ ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪﻛﯽ ﻟﻪﺑﺎرهی ﺋﻪوهوه ﻧﻪدا ﻛﻪ واﺷﻨﺘﯚن رﮕﺮی ﻟﻪ ھﺮﺷﻜﯽ ﻟﻪو ﺟﯚره ﺑﻜﺎت ﯾﺎﺧﻮد ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﮕﻪران ﺑﺖ ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪ ﭘﭽﻪواﻧﻪی ﺋﻪو ﻟﺪواﻧﺎﻧﻪوه ﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﭘﺸﺘﺮ داﺑﻮوﯾﺎن«. وﺗﻪﺑﮋﻜﯿﺶ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهﯾﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﻧﺎوﯾﻦ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﯿﺮاﻧﺪا ﭘﺸﺘﺮ ﻟﻪ ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻪی رۆﺑﻪرت ﮔﻪﯾﺘﺲ وهزﯾﺮی ﺑﻪرﮔﺮﯾﯿﺪا ﭘﺸﻜﻪش ﻛﺮاﺑﻮو ،واﺗﻪ ﭘﻨﺘﺎﮔﯚن
ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﯿﻨﻪﮐﺎن ٪٣٥ی ﺑﻮدﺟﻪ ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن دهﺑﻪن. ﮐﺎرهﺑﺎ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ زﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاق داوه. ﻣﻮﭼﻪی ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪان ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری وت دروﺳﺘﻜﺮدووه. وهزارهﺗﯽ ﻛﺎرﯾﺶ ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎرﻜﺪا ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوه دهدات ،ﯾﻪك ﻣﻠﯿﯚن و ٩٢٣ھﻪزار و ٥٦٧ﺑﻜﺎری ﮔﻪﻧﺞ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﭘﺮۆژهی دهﺳﺘﻪﺑﻪری ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ دهﺑﻪﺳﺘﻦ، ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﻛﺸﺎﻧﻪش زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻟﻪ ﺟﯿﺎﺗﯽ ،ﺑﻪﺗﻪﻧﮫﺎ ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ داھﺎﺗﯽ ﻧﻪوت ،ھﯚﻛﺎری دﯾﻜﻪ ﺑﯚ ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری وت ﺑﺪۆزﺘﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ رهﻧﮕﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ داھﺎﺗﻪ ﻧﻪوﺗﯿﻪﻛﺎن ﺑﺒﺘﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا، زۆرﺑﻪی ﭘﺮۆژه ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﭘﻪك ﺑﺨﺎت، ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪ ﮔﻪوراﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوﺗﺪا ﺑﻪدی ھﺎﺗﻮون. ﻏﺎزی ﻛﻨﻜﺎﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری ﭘﯿﻮاﯾﻪ ﻛﻪ ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻗﻪرزهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﻋﯿﺮاق ،ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ دهﺳﻜﻪوت ﺑﻮون ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﻪﻛﯽ زۆرﯾﺎن ھﻪﺑﻮوه ﺑﯚ ﺳﻪر ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاق ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﭘﺎرهﻛﻪو زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮﭼﻪی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪران ،ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎن و ﻛﺮاﻧﻪوهی ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاق ﺑﻪرهو رووی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا، ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ،وهﻛﻮ ﯾﺎﺳﺎی ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﺎوهﻧﺪی و ﯾﺎﺳﺎی ﺑﺎﻧﻜﻪﻛﺎن و ﯾﺎﺳﺎی وهﺑﻪرھﻨﺎن. ﺑﻪڕای ﺋﻪم ﺋﺎﺑﻮوری ﻧﺎﺳﻪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎرهﺑﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺧﺮاﭘﯽ ھﻪﺑﻮوه ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻮاری ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی و ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺑﻮدﺟﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﺶ ،ﺑﻪم ھﯚﯾﻪﯾﺸﻪوه ﭘﺮۆژه ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزﯾﯿﻪ ﺑﭽﻮﻛﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻛﻪﻣﯽ ﻛﺮدووه ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﺋﺎﺑﻮورﯾﻤﺎن ھﻪﯾﻪ، ﺋﻪﻣﻪش وهﻛﻮ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﺑﺎزاڕ و ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﺮﺧﻪﻛﺎن ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهش ﻋﯿﺮاق ﺑﯚﺗﻪ وﺗﻜﯽ ﺑﻪﻛﺎرﺑﻪر و ﺳﻪرﺟﻪم ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ دهرهوه دﻨﺖ ،ھﻪروهھﺎ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﺎوهﻧﺪﯾﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺗﻮﻧﺪﯾﺸﯽ ﮔﺮﺗﯚﺗﻪﺑﻪر ،ﺑﻪم ھﻪﺗﺎ وهﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮه ﻛﺸﻪی ھﻪﺌﺎوﺳﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺎت. ﮔﻪل و دهوﻪت ﻣﻪھﺪی ﺣﺎﻓﺰ وهزﯾﺮی ﭘﺸﻮوی ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق،
ﻟﻪو ﺑﺎرهﯾﻪوه وﺗﯽ» :ﻧﺎﺑﺖ ﮔﻪل ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه راﺑﺖ ﻛﻪ دهوﻪت ﺑﯿﮋﻨﺖ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺋﻤﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﻣﻠﯿﯚﻧﻚ ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪ و ﻣﻠﯿﯚن و ﻧﯿﻮﻚ ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﯿﻨﻤﺎن ھﻪﯾﻪ«. وهزﯾﺮی ﭘﺸﻮی ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎن ﭘﺸﯿﻮاﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺋﺎﻣﺎدهﺑﺎﺷﯽ ﺋﻪوهی ﺗﺪا ﻧﯿﯿﻪ ،ﻛﻪ دهرﭼﻮاﻧﯽ زاﻧﻜﯚ ﻟﻪﻻی ﺧﯚی ﺑﻜﺎﺗﻪﺳﻪر ﻛﺎر، ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪھﯚی ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﻧﻪداﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛﻪرﺗﻪ. ﻟﻪﺑﺎرهی رﮋهی ﺋﻪو ﺑه ﭘﺎرهﯾﻪﺷﻪوه ﻛﻪ ﺑﯚ ﻣﻮوﭼﻪ دهڕوات ﻣﻪھﺪی ﺣﺎﻓﺰ وﺗﯽ» :ﻣﻮﭼﻪی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪران رﮋهی ٪٢٨ی ﺑﻮدﺟﻪی ﮔﺸﺘﯽ ﻋﯿﺮاق دهﺑﺎت و ٪٣٦ی ﺑﻮدﺟﻪی ﺑﻪﻛﺎرﺑﻪری ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ دهﺑﺎت ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪھﯚی زۆری ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪراﻧﯽ ﻛﻪرﺗﯽ ﮔﺸﺘﯽ و زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻮوﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﭘﯽ ﯾﺎﺳﺎی ژﻣﺎره ٢٢ی ٢٠٠٨زﯾﺎدﻛﺮا. ھﻪروهھﺎ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﻪﻛﯽ زۆری ﻛﺮدووه، ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎی ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﯿﻨﯽ ژﻣﺎره ٢٧ی ﺳﺎﯽ ،٢٠٠٦ ﻛﻪ ﺑﻪھﯚﯾﻪوه ژﻣﺎرهی ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻟﻪم ﯾﺎﺳﺎﯾﻪ ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪ ﺑﻮون ،ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﻣﻠﯿﯚﻧﻚ، ھﻪروهھﺎ ﻛﺎرﯾﮕﻪری زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼﻪ ﻟﻪ ﺳﻪر ﺑﻮدﺟﻪی ﮔﺸﺘﯽ ﻋﺮاق ٪٦ﺑﻮوهو ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻮدﺟﻪی ﺑﻪﻛﺎرﺑﻪرﯾﺶ ﺋﻪم ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﻪ ٪٧,٦ﺑﻮوه. ھﻪروهھﺎ ﺋﻪو ﺑﺎرودۆﺧﻪ ﺧﺮاﭘﻪی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻋﯿﺮاق ،ﺑﻮوﺑﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺑﻮدﺟﻪﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﭘﻼﻧﯽ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎ داﺑﯿﻨﺒﻜﺮدﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪاﻧﯽ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﺎن ﻟﻪم ﺑﻮارهدا ﺑﻪرﮋهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﻛﻪﻣﺒﻮﯾﻪوه ،ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎﺷﺪا ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺟﮕﻪی ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪ ،ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪم ﺑﻮارهدا ٣٠ھﻪزار ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪری ﺣﻜﻮﻣﯽ ﻟﻪ وهزارهﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ داﻣﻪزراوه ،ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ھﻪروهھﺎ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن، داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ٥٣ھﻪزار ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪر ﻟﻪ وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی داﻣﻪزرﻨﺮاوه ﺑﻪﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم وهزارهﺗﻪ ،ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﻪﻛﯽ زۆرﯾﺎن ﺧﺴﺘﯚﺗﻪ ﺳﻪر ﺑﻮدﺟﻪی ﻋﯿﺮاق. ﺑﻪﻏﺪا ــ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
33
ﺋــﺎﺑــﻮوری
ﺳﺎﻪ ﻧﻪﺳﺎزهﮐﻪ دوو ﻣﻠﯿﯚن ﮔﻪﻧﺠﯽ ﺑﻜﺎر ،ژﺮﺧﺎﻧﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺗﻜﺸﻜﺎو ،ﺑﻪﺳﻪدان ﻛﺸﻪی ﻻوهﻛﯿﺶ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﻪﻣﺒﻮون ﺑﯚ ﺳﻪر ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاق ،ﺳ ﺋﺎﺳﺘﻪﻧﮕﯽ ﺗﺮﯾﺸﯽ ھﺎﺗﻪﺳﻪر ،ﺗﺎوهﻛﻮ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻣﺴﺎﺪا ﺑﻪدهﺳﺘﯿﯿﻪوه ﺑﻨﺎﻨﺖ. ﺳ ھﯚﻛﺎر ھﻪن ﻛﺎرﯾﮕﻪری زۆرﯾﺎن دهﺑﺖ ﺑﯚ ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاق ،ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٩دا ،ھﯚﻛﺎری ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﺎن داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوﺗﻪ ﺑﻪرﮋهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرز ،ھﯚﻛﺎری دووهﻣﯿﺸﯿﺎن ﺋﻪو ھﻪﺌﺎوﺳﺎﻧﻪﯾﻪ ،ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪراﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﯿﺪا ھﻪﯾﻪ ،ھﯚﻛﺎری ﺳﯿﻪﻣﯿﺸﯿﺎن ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﻪﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن و ﻛﺎری وهﺑﻪرھﻨﺎن. ﺋﻪم ھﯚﻛﺎراﻧﻪش ﻟﻪﺗﻮاﻧﺎﯾﺎﻧﺪا ھﻪﯾﻪ ،ﻛﺎرهﺳﺎﺗﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﺨﻮﻟﻘﻨﻦ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻪو ﭘﺎره زﯾﺎدهﯾﻪی ﻟﻪ ﺑﻮدﺟﻪی ﺳﺎﯽ ٢٠٠٨ﻣﺎوهﺗﻪوه ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪﺷﯽ ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﻪﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎڵ دهﻛﺎت ،ﺑﯚ ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮوﺗﺮ ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﻮرﺗﮫﻨﺎﻧﻜﯽ ﮔﻪوره دهﺑﯿﻦ ﻟﻪ ﺑﻮدﺟﻪدا. ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﯽ رووﺧﺎو ﺋﻪو ﺳﻪﺑﻪﺗﻪﯾﻪی ﻛﻪ ﺣﻪﻣﺰه ﺣﺴﻦ ھﻪﻧﺪﻚ ﺷﺘﯽ وهردهواﻪی ﺗﻜﺮدﺑﻮو ،ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻟﻪ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺎزاڕی )ﺑﺎﺑﻮﻟﺌﻪﻋﺰهم( ﻛﻪ ﻟﻪﻧﺰﯾﻚ ﻣﺎﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﻪوه ﺑﻮو ،ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪﻛﻪ ﺑﯚ ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﻮاری ﮔﻮزهران ﻟﻪ ﻧﺎو ﺧﺰاﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺪا ،ﺣﻪﻣﺰه دهﺖ: »ﻧﺰﯾﻜﻪی ﭼﻮار ﺳﺎڵ دهﺑﺖ ،ھﻪﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻪﭘﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﻪﻣﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺷﺘﻮوﻣﻪك ﺑﯚ ﺧﺰان و ﻣﺎڵ و ﻣﻨﺪاﻪﻛﻪم ﺑﻜم ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺑﻪردهوام ﻧﺮﺧﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺑﺎزاڕدا ﻟﻪ ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهداﯾﻪ ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ٢٥٠ھﻪزارم دهﺳﺘﺪهﻛﻪوﺖ ،ﺟﺎﻧﺎزاﻧﻢ ﺑﻪم ﭘﺎرهﯾﻪ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚم داﺑﯿﻦ ﺑﻜﻪم ،ﯾﺎﺧﻮد ﻛﺮﯽ ﻣﯚﻟﯿﺪهی ﮔﻪڕهﻛﻪﻛﻪﻣﺎن و ﻛﺮﯽ ﺋﺎو ﻛﺎرهﺑﺎ و ﺗﻪﻟﻪﻓﻮن و ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﻤﯽ ﭘﺪاﺑﯿﻦ ﺑﻜﻪم«. 32
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺣﻪﻣﺰه وﺗﯿﺸﯽ» :ﻣﻦ ﻧﺎزاﻧﻢ ﻛ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋﻪم وﺗﻪ ﺑﻪڕﻮه دهﺑﺎت ،ﯾﺎﺧﻮد ﻛ وهزﯾﺮی ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎﻧﻪ، ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻣﻦ ﺑﻪﺗﻪواوهﺗﯽ ﺑﺰار ﺑﻮوم ﻟﻪو ھﻪواﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ﺋﺎﺑﻮوری دهﻛﺎت ،ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻮوﭼﻪ و ﺑﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺑﮋﻮی ﺗﺎك دهﻛﺎت ،ھﻪﻣﻮو ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻣﻦ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎﺷﺪا دهﻣﻪوﺖ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﮔﻮزهراﻧﻜﯽ ﻣﺎﻣﻨﺎوهﻧﺪ ﺑﯚﺧﯚم داﺑﯿﻦ ﺑﻜﻪم ،ﻧﺎﭼﺎر ﻧﻪﺑﻢ ﻛﻪ داوا ﻟﻪ ﻣﻨﺪاﻪﻛﻪم ﺑﻜﻪم ﻛﻪ ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﻜﯽ ﻛﻪﻣﺪاﯾﻪ ﻛﺎر ﺑﻜﺎت«. ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎﺷﺪا ﺋﻪو ژﻣﺎره زۆرهی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪران ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﻛﺸﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی ﺑﯚ ﻣﯿﺰاﻧﯿﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪت دروﺳﺘﻜﺮدووه ،ﺋﻪﻣﻪ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻛﻪ رﮋهی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪران ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٧هوه ،ﺳ ھﻨﺪه زﯾﺎدی ﻛﺮدووه ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﭘﺎش داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت و ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚﺳﻪر داھﺎﺗﯽ ﺣﻜﻮﻣﯽ ،ﺑﻪﭘﯽ راﭘﯚرﺗﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﺶ ﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﯽ ﻋﯿﺮاق دهﻛﺎت ،ﻟﻪ ﻧﻮان ﺳﺎﻧﯽ -٢٠٠٣ ، ٢٠٠٨ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوه دهدات ﻛﻪ داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت و ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ھﯿﭻ ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪش ﺑﯚ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ داھﺎت ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺑﻮدﺟﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪت ٦٠ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﺑﻮو ،ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا وا ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮا ،ﺑﻮدﺟﻪﻛﻪ ٨٠ﻣﻠﯿﺎر دوﻻر ﺑﺖ ،ﺑﻪم ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو داﺑﻪزﯾﻨﻪ ﮔﻪورهﯾﻪی ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪو رﮋه زۆرهی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪراﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﯿﺪا ،رﮋهی ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪراﻧﯽ ﻛﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٣وه ھﻪﺗﺎ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٨ﺑﻪرﮋهی ٪١٧ داﺑﻪزﯾﻮه ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﺑﺎزاڕی ﻛﺎر ﻟﻪ ﻛﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﺪا ﺳﺎﻧﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ٤٥٠ھﻪزار ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪ ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﻣﻮوﭼﻪی ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ ﻛﻪرﺗﯽ ﮔﺸﺘﯽ و ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎن رﮋهی ٪٣٥ی ﺑﻮدﺟﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﯚ ﺧﯚی دهﺑﺎت ،ﺑﻪم ﺟﯚرهش
ﻣﺎوهی ﺳﺎﯽ ٢٠٠٩دا ٥) ،ﺗﺎ ،(١٠ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ دروﺳﺖ ﺑﻜﻪﯾﻦ ﺗﺎ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ﺑﯚرﺳﻪﻛﻪ ﺑﻜﻪن. ﺋﺎﯾﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ؟ ﺋﻪﺣﻤﻪد رﻜﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺑﻪﯿﻨﺪهراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪ، وﺗﯽ» :ﻣﻦ ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪ ﺑﻪ ﭘﻮﯾﺴﺖ دهزاﻧﻢ ،ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو وﺗﺎﻧﺪا ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻛﯚﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪﯾﻪ ،«.ﺋﻪو ﺋﻪوهﺷﯽ رووﻧﻜﺮدهوه، ﭼﯚﻧﺘﯽ داﻣﻪزراﻧﺪن و ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺷﻪﻓﺎف و ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن، ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﺋﺎﻟﯿﻪﺗﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو و ﺷﻪﻓﺎف و روون ھﻪﯾﻪ ،ﺗﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻜﻪن. ﺋﻪﯾﻮب ﺳﻤﺎﻗﻪﯾﯽ ،ﭘﺴﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜﯚ ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،وﺗﯽ» :ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪﺷﻮھﻪوای ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪ رﻜﻨﻪﺧﺮاوه ،ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻣﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،ﺷﺖ ﺑﻪ ﺧﻪﻚ ﺑﺪات ،ﯾﺎﺧﻮد ﭘﺸﻚ ﺑﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﺑﺪات«. ﺋﻪو وﺗﯿﺸﯽ» :ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﻛﯽ زۆری دهوﺖ ،ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﻟﻪﺑﻪر ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ داراﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ،ﻛﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر داھﺎﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ھﻪﯾﻪ ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ﺗﻮاﻧﺎی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﺎرهی ﻧﯿﯿﻪ«. ﺳﻤﺎﻗﻪﯾﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ واﺑﻮو ،ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ دواﺑﺨﺮﺖ ،ﺗﺎ ﺟﯿﮫﺎن ﻟﻪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ داراﯾﯽ رزﮔﺎری دهﺑﺖ ،وﺗﯿﺸﯽ» :ﺑﻪڕای ﻣﻦ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪﻛﻪ ،دوا ﺑﺨﺮﺖ ﺑﯚ دوای ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ داراﯾﯽ ،ﺋﻪو ﻛﺎت ﺑﯚرﺳﻪﻛﻪ ﺑﻜﺮﺘﻪوه«. ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪ ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻛﺮد ،ﻟﻪ دواﺧﺴﺘﻨﯽ ﺑﯚرﺳﻪو وﺗﯽ» :ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ،ﺋﻤﻪ وهﻛﻮ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺗﻮاﻧﺎی ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﯽ زۆرﻣﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،ﺋﻪو ﻛﺎت ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺮﺘﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆرﻻوازه« ،ﺑﻪم ﺋﻪﺣﻤﻪد رﻜﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﭘﭽﻪواﻧﻪوه ﺗواﻧﯿﻨﯽ واﺑﻮو ،دهﻛﺮﺖ ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻪی ﭼﯿﻤﻪﻧﺘﯚ و ﻛﺎﺷﯽ و ﻣﻪڕﻣﻪڕ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ﺑﯚرﺳﻪ ﺑﻜﻪﯾﻦ و ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﮔﻪﺷﻪ ﺑﻪ ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺪهن. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺋﻪﯾﻮب ﺋﻪوهﺷﯽ ﺧﺴﺘﻪڕوو ،ﮔﻪر ﺑﯚرﺳﻪﯾﻪك ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭘﺎرهی ﻟ ﺑﮕﯚڕﯾﻨﻪوه و ﺷﺘﻪﮔﺮﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟ ﻧﻪﻓﺮۆﺷﯿﻦ ،ﻣﺎﻧﺎی واﯾﻪ ﺑﯚرﺳﻪﻛﻪ ﻧﺎﺗﻪواوه ،ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﺑﺎﻧﻜﯿﻤﺎن ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو ﻧﯿﯿﻪ ،ﺗﺎ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻤﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺟﯿﮫﺎن ھﻪﺑﺖ ،ﺋﻪو وﺗﯿﺸﯽ» :ﻟﻪ ﺑﻪر ﺋﻪم ھﯚﻛﺎراﻧﻪ ،ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪ ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮓ ﻧﺎزاﻧﻢ«. ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪی ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﺰاﻧﯽ ﺑﯚ ﺋﻪﻣۆی ﻛﻮردﺳﺘﺎن، وﺗﯽ» :ﺋﻤﻪ ﭘﻤﺎﻧﻮاﯾﻪ ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو دهﺑﺖ ،ﮔﻪرﭼﯽ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻜﯽ ﺗﺎزهﯾﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن «.وﺗﯿﺸﯽ» :ﺋﻤﻪش ﻧﺎﻣﺎﻧﻪوﺖ ﭘﻪﻟﻪ ﺑﻜﻪﯾﻦ و ھﻪﻧﮕﺎو ﺑﻪ ھﻪﻧﮕﺎو ﻛﺎرهﻛﺎن ﻛﺮاوهو ﻟﻪ ھﻪﻧﮕﺎوهﻛﺎﻧﻤﺎن ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻮوﯾﻨﻪ«. ﭼﯽ ﺑﻜﺮﺖ؟ رهوﺷﯽ ﺑﯚرﺳﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ وهﻛﻮ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﯿﻪ، دﻛﺘﯚر ﻓﺎزڵ ﻧﻪﺑﯽ ﺑﺮﯾﻜﺎری وهزﯾﺮی داراﯾﯽ ﻋﯿﺮاق و ﭘﺴﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری ،ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهﻛﺮد ،وﺗﯽ: »ﺑﯚرﺳﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﻧﻪﺑﻮوه ،ﺑﻪوهی رﮋهی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﻪﻛﺎن ،وهﻛﻮ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﯿﻪ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪ زۆری ﻣﺎوه«،
وﺗﯿﺸﯽ» :ﺑﯚرﺳﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﻧﺎﺑﺖ ،ﻟﻪ ﺑﻪر ﺋﻪوهی ھﺸﺘﺎ ﺑﺰﻧﺴﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻧﻪﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺗﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪ ھﻪﺑﺖ«. ﺋﻪﯾﻮب ﺳﻤﺎﻗﻪﯾﯽ ﺋﻪوهﺷﯽ رووﻧﻜﺮدهوه» ،ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑﯚرﺳﻪﯾﯽ ﻧﯿﯿﻪ ،ﻟﻪ ﻧﻮ ﺑﺎزرﮔﺎن و ﺑﺰﻧﺴﻤﺎﻧﻪﻛﺎن «،ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕی ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﺰاﻧﯽ ﻟﻪﺑﻮاری ﺑﯚرﺳﻪ ،وﺗﯽ» :ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم ﻣﻦ ﺋﺎﮔﺎدارم ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ دهرهوهی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺴﭙﯚڕ دهھﻨﻦ .ﺑﯚﯾﻪ ﭘﺴﭙﯚڕی ﮔﻮﻧﺠﺎوﻣﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،دهﺑﺖ ﻟﻪ ھﻪﻣﺎن ﻛﺎﺗﯽ ﻛﺮدﻧﻪوهی دوو ﺑﯚرﺳﻪی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺑﻜﺎت ،ﯾﺎن ﺑﻜﺮﺖ ﺑﻪ ﻟﻘﻜﯽ ﺑﯚرﺳﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن« ،وﺗﯿﺸﯽ» :ﻣﻦ ﻟﻪم ﻗﯚﻧﺎﻏﻪی ﺋﺴﺘﺎﻣﺎﻧﺪا ،ﭘﺸﻨﯿﺎری ﺋﻪوه دهﻛﻪم ،ﺑﯚرﺳﻪی ﺑﻪﻏﺪا ﻟﻘﻜﯽ ﺑﺘﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،زۆر ﻟﻪوه ﺑﺎﺷﺘﺮه، ﺋﻤﻪ ﺑﯚرﺳﻪ ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوهو ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﻧﻪﺑﯿﻦ«. ﺳﻤﺎﻗﻪﯾﯽ دهرﺑﺎرهی رهوﺷﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﻪوهی ﺧﺴﺘﻪروو ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﻪﻨﺪهراﯾﻪﺗﯿﻦ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻦ ﻧﯿﻦ ،ﺗﺎ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪی ﺋﻪو ﭘﺸﻜﺎﻧﻪی ھﻪﯾﺎﻧﻪ ﺑﯿﺪهن ﺑﻪ ھﺎوﺗﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﯚﯾﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪ دهﺑﺘﻪ ﺷﺘﻜﯽ رﯾﻜﻼم و ﻧﺎﺑﺘﻪ ﻛﺎرﻜﯽ واﻗﯿﻌﯽ ،ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن«. ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺋﻪﺣﻤﻪد رﻜﺎﻧﯽ ﺋﻪوهی رهﺗﻜﺮدهوه، ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﻪورهﻣﺎن ﻧﻪﺑﺖ ،وﺗﯽ: »ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﺎﺳﯿﺎﺳﻞ و ﻛﯚڕهك، دوو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی زۆر ﮔﻪورهن و دهﺗﻮاﻧﻦ ﺋﻪوان ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻪ ﻛﺎرا ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﻪن «.ﺋﻪو ﺋﻪوهﺷﯽ ﺧﺴﺘﻪڕوو ،دهﻛﺮﺖ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﭽﻮوﻛﻪﻛﺎن ،ﺳﻪرهﺗﺎ ﺑﻪ ﭘﺸﻜﯽ ﻛﻪم ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ﺑﯚرﺳﻪ ﺑﻜﻪن ،ھﻪﻧﮕﺎو ﺑﻪ ھﻪﻧﮕﺎو ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﭽﻮوﻛﻪﻛﺎن ﺑﻪ ھﺰ دهﺑﺖ«. ﺋﻪﯾﻮب ﺳﻤﺎﻗﻪﯾﯽ ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهش ﻛﺮد ،ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ رووی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪوه ،ﻣﺎﻣﻪﻪی رﯾﺒﺎ ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻪﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن دوور دهﮔﺮن ،ﻟﻪو ﺟﯚره ﻣﺎﻣﻪﻧﻪ. ﺋﻪو وﺗﯽ٪٨٠» :ی ﻣﺎﻣﻪﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪ ﺑﻪ ﻗﻪرزه، ﺟﯿﮫﺎن ﺧﯚی ﻟﻪﻧﺎو ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺋﻤﻪ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﻪو ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﺴﺘﺎ دهرﻛﻪوﺗﻮوه ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن دهﮔﻪڕﻨﻨﻪوه ﺑﯚ ھﯚﻛﺎری رﯾﺒﺎ و ﻗﻪرز«. ھﻪوﻟﺮ ــ ﺑﯚﺗﺎن ﺷﺮواﻧﯽ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
35
ﺋــﺎﺑــﻮوری
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚرﺳﻪی دهوﺖ؟ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺳﺎﻜﻪ ،ﻟﻪ رﮕﺎی ﻟﯿﮋﻧﻪﯾﻪﻛﻪوه ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ،ﺑﻪ ﻧﯿﺎزی داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ .ﻛﺎری ﻟﯿﮋﻧﻪﻛﻪ ﺗﻪواو ﺑﻮوهو ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﻪﻧﮕﺎوی ﻧﺎوه ،ﺑﯚ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪﻛﻪ ،ﭼﺎوهڕﯽ ﺑﯾﺎری ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎی ﺋﺎﺑﻮوری ھﻪرﻤﻦ، ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﯾﺎری داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺪرﺖ. ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری وای دهﺑﯿﻨﻦ، ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎﺗﯽ ﻣﺎوه و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﺑﯚرﺳﻪ ﻧﯿﯿﻪ، ﭘﺎﺳﺎوﯾﺸﯿﺎن ﺑﯚ ﺗواﻧﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﯿﻪ و ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ھﻪرﻢ ،ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻧﯿﯿﻪ و ﻟﻪ رووی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪوه ﻣﺎﻣﻪﻪی ﺑﯚرﺳﻪﻛﺎن ،ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺳﻮوی ﻗﻪرزه ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳﻮوی ﻗﻪرزﯾﺶ ﺑﻪ رﯾﺒﺎﯾﻪ ،ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪدارهﻛﺎن ﺋﻪو ﻣﺎﻣﻪﻪﯾﻪ ﻧﺎﻛﻪن. 34
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﯚرﺳﻪ ﺷﻮﻨﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﯚ ﻛﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻛﺎﻏﻪزی داراﯾﯽ و ﻛﺎ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎن ،وهﻛﻮ ﮔﻪﻧﻢ ،ﺟﯚ، ﻧﻪوت ،ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﭘﺸﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و ﻗﻪرزدان ﺑﻪ ﻛﻪس و ﻻﯾﻪن و ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﺪا. ﻋﻪﺑﺪو ﺋﻪﺣﻤﻪد ﻋﻪﺑﺪوﻟهﺣﯿﻢ ،ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ،وﺗﯽ» :ﺋﻤﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻤﺎن ﺑﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎری داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪی
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻨﺎوه ،ﺋﺴﺘﺎ دوا ﻧﻮوﺳﺮاوﻣﺎن ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎی ﺋﺎﺑﻮوری ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮدووه ،ﺗﺎ ﺑﯾﺎری داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚرﺳﻪﻛﻪ ﺑﺪات«. ﺋﻪو ﺋﻪوهﺷﯽ روون ﻛﺮدهوه ،دوای رهزاﻣﻪﻧﺪی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﺎی ﺋﺎﺑﻮوری ،ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻓﯿﺪراڵ ﻣﯚﻪﺗﯽ ﺑﯚ وهردهﮔﺮﯾﻦ و دروﺳﺖ دهﻛﺮﺖ .ﺋﻪو ﺋﻪوهﺷﯽ ﺧﺴﺘﻪڕوو ،دوای ﻣﯚﻪت وهرﮔﺮﺗﻦ دهﺑﺖ ھﻪوﺒﺪهﯾﻦ ،ﭼﯚن ﺋﻪوراﻗﯽ ﻣﺎﯽ ﺑﯚ ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدن دروﺳﺖ ﺑﻜﻪﯾﻦ ،دهﺑﺖ ﻟﻪ
ﺑﺎﺳﻮﺧﻮاس
ھﻪﺒﮋاردن...
ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن دهﯾﺪۆڕﻨﺖ!
ھﻪﺒﮋاردن ﻟﻪ ﺳﺎدهﺗﺮﯾﻦ ﭘﻨﺎﺳﻪﯾﺪا ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻚ ھﺰی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ھﻪرﭼﯽ زﯾﺎﺗﺮی دهﻧﮕﻪﻛﺎن، ﻟﻪو ﭘﻨﺎوهﺷﺪا ھﻪرﭼﯽ ﻟﻪﺗﻮاﻧﺎﯾﺎﻧﺪا ﺑﺖ دهﯾﮕﺮﻧﻪﺑﻪرو ﺑﻪﺷﻮازی ﺟﯚراوﺟﯚر ھﻪوﺪهدهن ﺳﻪرﺑﻜﻪونو ﻟﻪ رﮕﺎی ﺋﻪو دهﻧﮕﺎﻧﻪوه ﺧﺰﻣﻪﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺑﻜﻪن ،ﻛﯚی ﮔﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪو ﺟﯚرهن ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦو ﺑﺮدﻧﻪوهی ﻻﯾﻪك ﺧﯚﺑﻪﺧﯚ ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﻪ ﺑﻪ دۆڕانو ﺷﻜﺴﺘﯽ ﻻﯾﻪﻛﯽ دی ،ﺗﺎﺋﺮه ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﻪ زۆر ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ ،ھﻪﺒﮋاردﻧﯿﺶ وهك ھﻪر ﮔﻪﻣﻪﯾﻪﻛﯽ دی دوو ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ ﺣﻪﺗﻤﯽ ﻟﺪهﻛﻪوﺘﻪوه ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟﻪ )ﺑﺮدﻧﻪوه(و )دۆڕان(. ﺑﮕﻮﻣﺎن دۆڕان ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ ﻛﻪ ﺳﻨﻮوری ﻟﯿﺴﺖو ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﻪﺑﻪزﻨﺖو ﻧﻪﮔﺎﺗﻪ ﺗﺨﻮﺑﻜﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎنو ﻧﻪﺗﻪوه، واﺗﻪ ﻛﺎرﻚ ﻧﻪﻛﺮﺖ ،ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﮕﻪﻟﻚ ﻧﻪﮔﯿﺮﺘﻪﺑﻪر ،زهﻣﯿﻨﻪﺳﺎزی ﻧﻪﻛﺮﺖ )ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن( ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﺪا ﺑﯿﺪۆڕﻨﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن دۆڕاﻧﺪی ،ﺋﻪوا ﺑﻪر ﻟﻪ )دۆڕاوهﻛﺎن() ،ﺑﺮاوهﻛﺎن( دۆڕاون، ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪرھﺰﻚ ﻟﻪ ﺳﺎﯾﻪی دۆڕاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﺪا ﺑﺮاوهﺑﺖ ،ﺋﻪوا ﺑﻪدﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه دۆڕاوی ﭘﻠﻪ ﯾﻪﻛﻪ. ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﭼﯚن دهﯾﺪۆڕﻨﺖ؟ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ دهﯾﺪۆڕﻨﺖ ،رﮕﺎ ﻟﻪ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺟﯿﺎواز ﺑﮕﯿﺮﺖ ،زهﻣﯿﻨﻪی ﻟﻪﺑﺎرو ﯾﻪﻛﺴﺎن ﺑﯚ ﻛﯚی ھﺰهﻛﺎن دهﺳﻪﺑﻪر ﻧﻪﻛﺮﺖ ،ھﺰه ﺑﻪﺷﺪارهﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردن ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﻧﺎﺷﻪرﻋﯽ ﺑﮕﺮﻧﻪ ﺑﻪر ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ھﻪرﭼﯽ زﯾﺎﺗﺮی دهﻧﮕﻪﻛﺎن ،ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ دهﯾﺒﺎﺗﻪوه ،وزهو ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚﻣﺎن ﻟﻪ ھﺮﺷﻜﺮدﻧﻪ ﺳﻪر ﯾﻪﻛﺘﺮیو ﻧﺎوزڕاﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪوﯾﺪﯾﺪا ﺑﻪ ﺧﻪرج ﻧﻪدهﯾﻦ، ﺑﻪﻜﻮ ﻟﻪ ﺧﺴﺘﻨﻪڕووی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی زاﻧﺴﺘﯽو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو و ﻋﻪﻣﻪﻟﯿﺪا ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﺨﻪﯾﻨﻪﮔﻪڕ ،ﻛﺎﺗﻚ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن دهﯾﺪۆڕﻨﺖ ﻛﻪ ھﻪڕهﺷﻪو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋیو ﺗﯚﻗﺎﻧﺪن ﺋﺎﻣﺎدهﮔﯿﺎن ھﻪﺑﺖ ،ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن دهﯾﺪۆڕﻨﺖ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎﺷﻪرﻋﯽ دهﻧﮕﻪﻛﺎن ﺑﻪﭘﺎره دهﻛﯾﻦ ،ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن دهﯾﺪۆڕﻨﺖ رﻚ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪﻛﺎری ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدهﯾﻦ ،ﻟﻪﺑﺮی ﺧﻪﻜﯽ دﯾﻜﻪ دهﻧﮓ دهدهﯾﻦ ،ﺑﻪ ﺋﯿﺸﺎرهت ﻟﺪاﻧﻚ ھﻪوﯽ ﺋﻜﺴﭙﺎﯾﻪرﻛﺮدﻧﯽ
ﻣﻮﺣﺴﯿﻦ ﺋﻪدﯾﺐ
دهﻧﮕﯽ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ دهدهﯾﻦ ،ﺋﻪﻣﺎﻧﻪو ھﻪرﻛﺎرﻜﯽ دی ﻛﻪ ﺑﯚﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪو ﺳﺎﺧﺘﻪﻛﺎری ﻟﻮهﺑﺖ ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﻦ ﺑﻪوهی ﻛﻪ ﺟﺎرﻜﯽ دی ﺑﭽﯿﻨﻪوه ﻟﯿﺴﺘﯽ رهﺷﯽ رﻜﺨﺮاوه ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه )ﺋﻪﻣﻪ دۆڕاﻧﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻪ( ،دهﺑﺘﻪ ھﯚﻛﺎرﻜﯽ دی ﺑﯚ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻨﺘﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ دهﺳﻪﺗﺪاری ﻛﻮردی ﻛﻪ ھﻪﻣﻮان ﭘﻮهی ھﯿﻼﻛﺒﻮوﯾﻦو ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ دهزاﻧﯿﻦ ،ﺋﻪﮔﻪر واﺑﻜﻪﯾﻦ، ﺋﻪوا ھﻪﻧﮕﺎوﻜﯽ دی دهﻛﻪوﯾﻨﻪ دوای ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻋﻪرهﺑﯽو دﯽ دوژﻣﺎﻧﺎﻧﻤﺎن ﺧﯚﺷﺪهﻛﻪﯾﻦو دﺴﯚزاﻧﻤﺎن زوﯾﺮو ﺑ ھﯿﻮا دهﻛﻪﯾﻦ ،ﺋﻪﮔﻪر ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺑﯿﺪۆڕﻨﺖ ،ﺋﻪوا ھﯿﭻ ﻻﯾﻪﻧﻚ ﺑﺮاوه ﻧﯿﯿﻪ) ،ﺋﻪﮔﻪر ﻛﯚی دهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺑﯚﺧﯚی ﺑﺮدﺑﺖ( ،ﺋﻪوه چ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻜﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﯾﻪی دۆڕاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﺪا ﺑﻪﻧﺴﯿﺒﻤﺎن ﺑﺖ؟ ﭘﺎرﺗﻪﻛﺎن دﻦو دهڕۆن ،ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﺎن دروﺳﺖ دهﺑﻦو دهﭘﻮﻛﻨﻪوه، ﺋﻪوهی دهﻣﻨﺘﻪوه ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻪ ،واش ﮔﺮﯾﻤﺎﻧﻪ دهﻛﺮﺖ ﭘﺎرﺗﻪﻛﺎنو ﻟﯿﺴﺘﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﺰﻣﻪﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن دروﺳﺘﺒﻮوﺑﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ ﺋﻪوان ﻧﻪﺗﻮاﻧﻦ ﻟﻪ ﺧﻮﻟﻜﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﺪا ﺳﻪرﺑﻜﻪون ،ﺑﻪم ھﻪرﮔﯿﺰ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ھﻪﺗﺎھﻪﺗﺎﯾﻪ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺑﺪۆڕﻨﯿﻦ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻛﻪ ﺋﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﺑﻪھﻪﻣﻮو ﭘﻮداﻧﮕﻪﻛﺎن ھﻪﺒﮋاردﻧﻜﯽ ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﺴﺎزهو دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟﻪ رﮕﺎﯾﻪوه ﺑﯿﻨﻪوه ﻣﺎﯾﻪو دهﺷﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺧﯚﻣﺎن ﻣﺎﯾﻪ ﭘﻮوچ ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﯿﺮﻣﺎن ﻧﻪﭼﺖ ﻟﻪﻧﺎوﺧﯚدا ﻧﯿﮕﻪراﻧﯿﯿﻪﻛﯽ زۆر ھﻪﯾﻪ ،ﻟﻪ زۆر روهوه دوای ﻋﯿﺮاق ﻛﻪوﺗﻮﯾﻦ ،ﺋﻪو ﻋﯿﺮاﻗﻪی ﻗﻪرار ﺑﻮو ﺋﻤﻪ ﺑﺒﯿﻨﻪ ﻣﯚدﻠﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺑﯚی ،ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺶ ﺗﻪﻗﻪﯾﻪﻛﯽ زۆرﻣﺎن ﻟﻪﺳﻪره )ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪوه( ،ﺑﯚﯾﻪ ھﻪﻣﻮوﺷﺘﻪﻛﺎن ﺋﻪوهﻣﺎن ﻟﺪهﺧﻮازن ﻛﻪ ﺋﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﺑﻜﻪﯾﻨﻪ وﺰﮔﻪﯾﻪك ﺑﯚ ھﻪﺳﺘﺎﻧﻪوه :ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪوه دهﺑﺖ ﺑﻪﻻﻣﺎﻧﻪوه ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺖ ﺧﯚﻣﺎن ﺷﻜﺴﺘﺒﮫﻨﯿﻦو ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯿﺶ ﻟﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﺑﻪم ھﻪرﮔﯿﺰ ﻧﺎﺑﺖ رﮕﺎﺑﺪهﯾﻦو ﺋﻪوه ﻗﺒﻮڵ ﺑﻜﻪﯾﻦ ﻛﻪ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺷﻜﺴﺖ ﺑﮫﻨﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﺑﻪر ﻟﻪ ھﻪر ﻟﯿﺴﺘﻚ رﯾﻜﻼمو ﭘۆﭘﺎﮔﻪﻧﺪه ﺑﯚ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻪر ﻟﻪ ھﻪﻣﻮوان ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺑﯿﺒﺎﺗﻪوه.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
37
ﺗﺎ ،٢٥٠ﮔﻪﻧﺞ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻧﻪوهﻛﺎن روودهﻛﻪﻧﻪ ﺋﺮه و ﻛﺘﺒﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻮارﻜﺪان ،ﺧﻮﻨﻪرو ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرﻜﯽ زۆر دﻦ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺋﻪواﻧﻪی راﭘﯚرﺗﯿﺎن ھﻪﯾﻪو ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑﻪﺳﻪرﭼﺎوه ھﻪﯾﻪ، ﺑﯚﺷﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ﻛﺘﺒﻪﻛﺎن ﻟﺮه ﺑﺒﻨﻪ دهرهوهو ﺳﻮودی ﻟـ ﺑﺒﯿﻨﯿﻦو دواﺗﺮ ﺑﯿﮕﻪڕﻨﻨﻪوه«. ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪهﻛﻪی ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﺳﻪﻧﺘﻪری رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺳﻪرا وﺗﯽ» :ﻟﻪ وهرزی ھﺎوﯾﻨﺪا زۆر ﻟﻪ ﮔﻪﻧﺠﺎن روودهﻛﻪﻧﻪ ﺋﺮه ،ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎ ﻧﯿﯿﻪ«. ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺗﺮ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﭼﻮوﻧﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ ﺑﯚ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه ﻧﯿﯿﻪ ،زۆر ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران و ﮔﻪﻧﺠﺎن ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺑﯿﻨﯿﻦ و ﯾﻪﻛﺘﺮﻧﺎﺳﯿﻦ ،دهﭼﻨﻪ ﺋﻪوێ ﺣﻪﻣﯿﺪ )٢١ﺳﺎڵ( ﻟﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪﯾﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ھﺎوڕﯿﻪﻛﯽ دﺘﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ. ﺋﻪو وﺗﯽ» :ﻣﻦ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﻜﺪا دووﺟﺎر دﻢ ،ﺋﻪو دووﺟﺎرهش ﺑﯚ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ھﺎوڕﯿﻪﻛﻢ دﻢ ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه دهﺷﺨﻮﻨﻤﻪوه «.ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا رﺒﯿﻦ ،ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرهو ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﺎن
دهﻛﺎت ،وﺗﯽ» :ﻟﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪ ﻧﯿﮕﻪراﻧﻢ ﻛﻪ دهﭼﻨﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ ،ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه ﻧﺎﭼﻦ، رﮋهﯾﻪﻛﯽ زۆری ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪی دهﭼﻨﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺘﺮﻧﺎﺳﯿﻨﯽ رهﮔﻪزی ﺑﻪراﻣﺒﻪره ،ﺑﯚﯾﻪ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﻧﻪﭼﻮوﻣﻪﺗﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽو ﺳﻪﻧﺘﻪری رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺳﻪرا ﺑﻪ ﺷﯿﺎوﺗﺮ دهزاﻧﻢ«. ﺷﺎد ﻋﻪﻟﯽ ﻟﭙﺮﺳﺮاوی ﺑﻪﺷﯽ ﻛﻮردی ﻟﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ھﺎﺗﻨﯽ ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪی ﻛﻪ ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ دهﻛﻪن ،وﺗﯽ» :زﯾﺎﺗﺮ ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪ دﻦ ﻛﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرن ،ﻟﻪ زاﻧﻜﯚو ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎﻛﺎن و ﺑﯚ راﭘﯚرت دﻦ«. ﻟﻪ درﮋهی ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ﺋﻪو ﻛﭽﻪ ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪهی ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ ،وﺗﯽ» :زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ ﻛﺘﺒﯽ ﺳﺎﯾﻜﯚﻟﯚژی ،رۆﻣﺎن ،ﻣﮋووﯾﯽ و ﭼﯿﺮۆك داوا دهﻛﻪن«. ﻟﻪ وهﻣﯽ ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎرهی چ ﻛﺎﺗﻚ ﺧﻮﻨﻪری زۆرﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺷﺎد ﻋﻪﻟﯽ وﺗﯽ» :ﺑﻪﭘﯽ ﻛﺎﺗﻪ ﻟﻪ وهرزی ھﺎوﯾﻦو ﻛﺎﺗﯽ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﻛﺎن ،ﺧﻮﻨﻪر ھﻪر زۆر ﻛﻪﻣﻤﻪ واﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ) ٦ﺑﯚ (٩ﺑﻪم
ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ) ١ھﻪﺗﺎ ﻣﺎﻧﮕﯽ (٥ﺧﻮﻨﻪر دهﮔﺎﺗﻪ ) ،(١٠٠٠ﺋﻪوه ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻟﻪ وهرزی زﺳﺘﺎن دوو ﺗﺎﯾﻢ دهواﻣﻤﺎن ھﻪﯾﻪ ،واﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﻜﺪا دهﮔﺎﺗﻪ )«.(٢٠٠٠ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس ﯾﺎﺳﯿﻦ ﻋﻮﻣﻪر ﻟﻪ ﺑﺎرهی ﺣﻪزﻛﺮدن ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه وﺗﯽ» :ھﯚﻛﺎری ﻛﻪﻣﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه زۆر و ﻓﺮه روون ،ﺋﻪﮔﻪر ھﻪر ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎوه ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪﺑﯿﻨﺎو ﺧﺎﻧﻮوی ﻛﻮردهوارﯾﯽ ﺑﻜﻪم ،رهﻧﮕﻪ ﺷﺘﻜﯽ ﺧﺮاپ ﻧﻪﺑﺖ ،ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺧﺎﻧﻮوی ﻛﻮردﯾﺪا ھﯿﭻ ﺟﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﯿﯿﻪ ،ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪﺧﺸﻪی ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎره ﻛﻮردهﻛﺎن ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ ﻣﯿﺤﻮهرﯾﯽو ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮرد دهﺑﯿﻨﯽ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺑﻪﺷﻮﻦ ﺧﻮاردنو ﺧﻪوهوهﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﺷﭙﻪزﺧﺎﻧﻪو ژووری ﻧﻮﺳﺘﻦو ﺗﻪواﻟﺖ ،ﺳ ﺟﮕﺎی زۆر ﻣﯿﺤﻮهرﯾﻦ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪﻛﻪدا ،ﺑﻪم ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿﻪ ،ﯾﻪﻛﻪم ھﻪﻧﮕﺎو ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﮔﻪﻧﺠﯽ ﺋﻤﻪ ﺑﺨﻮﻨﺘﻪوه، ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪ ﺑﺨﻪﻧﻪ ﻧﺎو ﺧﻪﯾﺎﯽ ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎرو وهﺳﺘﺎو ﻣﺮۆﭬﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﻣﺎﻧﻪوه«. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ھﻠﯿﻦ ﺟﻪﻻل ﻓﯚﺗﯚ :ﻻﻧﻪ ﺣﻪﻣﻪﺳﺎﺢ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
39
ﺋــﺎراﺳـﺘـﻪ
ﺑﺎی ﺑﺎی ،ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه »ﮔﻪﻧﺞو ﻧﻪﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه«» ،ﮔﻪﻧﺞ و ﺧﯚ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﻧﻪﻛﺮدن«» ،ﮔﻪﻧﺞ و ﺑ ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ ﻟﻪ رووداوهﻛﺎن« ،ﺋﻪو رﺳﺘﺎﻧﻪ زۆرﺟﺎر ﺑﻪ ﻧﻪوهی ﻧﻮێ دهوﺗﺮﺖ ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا رۆژاﻧﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺟﻤﻪﯾﺎن دﺖ ﻟﻪﮔﻪﻧﺠﺪا ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪو ﮔﺮدﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪی ﮔﻪﻧﺞ ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهﯾﻪ ،ﯾﺎن ﻛﺎت ﺑﻪﺳﻪرﺑﺮدن. رﺒﯿﻦ ﻋﻪزﯾﺰ )٢٤ﺳﺎڵ( ،ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﻮاره ﻟﻪ ﻛﯚﻟﮋی ﻛﺎرﮔیو ﺋﺎﺑﻮوری زاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،وﺗﯽ» :زۆر دﻤﻪ ﺳﻪﻧﺘﻪری رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺳﻪرا ،ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه، ﺷﻮﻨﻜﯽ زۆر ﺑﺎشو ھﻤﻨﻪ«. ﺳﯚران ﺋﻪﻣﯿﻦ )٢٥ﺳﺎڵ( ،ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﺑﻪﺷﯽ ﻣﺎﺗﻤﺎﺗﯿﻜﻪ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهو ھﺎﺗﻨﯽ ﺑﯚ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ، دهـ» :ﻣﻦ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﺳﻪﻋﯽ و ﺋﻪوهی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪﻛﻪﻣﻪوه ھﻪﯾﻪ ،دﻤﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ ،ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﻛﻪﺷﻪﻛﻪی ھﻤﻨﻪ« ،ﺑﻪم ﺳﯚران ﺋﻪوهی ﻧﻪﺷﺎردهوه» ،ﻟﻪ ﻣﺎﻪوه ﻛﻪﻣﺘﺮ و ﺑﻪﭘﯽ ﻛﺎت دهﺧﻮﻨﻤﻪوه ،ﻛﻪﻣﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهﺷﻢ دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ،ﻣﻦ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرمو ﺳﻪﻋﯿﻢ ھﻪﯾﻪ«. ﭼﯚﺒﻮون ﯾﺎن ﻗﻪرهﺑﺎﻐﯽ ﻧﺎو ھﯚﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهﻛﺎن، ﻟﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪ و ﺳﻪﻧﺘﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ھﯚﻛﺎری ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ ،ﻻی ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪی ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه ﺳﻪرداﻧﯿﺎن دهﻛﻪن. ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ ﺑﻪ دﯾﺪهﻛﺮا ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﺑﻪ رﮋهﯾﻪﻛﯽ )ﺗﺎرادهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش( ﮔﻪﻧﺠﯽ ﻟﺒﻮو ،ﺑﻪم رﮋهﯾﻪﻛﯽ زۆرﻛﻪم ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه ھﺎﺗﺒﻮون ،ھﻪﺑﻮون ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﺳﻪﻋﯽ ھﺎﺗﺒﻮونو ھﻪﺷﺒﻮون ﺑﯚ »ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ھﺎوڕﻜﺎﻧﯿﺎن ھﺎﺗﺒﻮون«، ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮔﻪﻧﺞ ﺋﻪﻣﻪﯾﺎن دووﺑﺎره ﻛﺮدهوه. زۆر ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ﮔﺮاﻧﯽ ﻛﺘﺐ و ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎن وادهﻛﺎت روو ﺑﻜﻪﻧﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﻟﻪو ﺑﺎرهﯾﻪوه رﺒﯿﻦ ﻋﻪزﯾﺰ ،وﺗﯽ» :ﺑﻪو ﭘﯿﻪی ﺋﻤﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرﯾﻦ و ﮔﻪﻧﺠﯿﻦ ﺗﻮاﻧﺎی ﺋﻪوهﻣﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪ دهرهوه رۆژﻧﺎﻣﻪ و ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎن ﺑﻜﯾﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ دﻢ ﻟﺮه ﻟﻪ ﻛﻪﺷﻜﯽ ھﻤﻦ دهﺧﻮﻨﻤﻪوهو ﺳﻮودی ﻟـﺪهﺑﯿﻨﻢ«. ﻛﺎروان ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﺷﻪﺷﻪﻣﯽ زاﻧﺴﺘﯿﯿﻪ ،وﺗﯽ: »زﯾﺎﺗﺮ ﺋﻪو ﻛﺘﺒﺎﻧﻪ دهﺧﻮﻨﻤﻪوه ،ﻛﻪوا زاﻧﺴﺘﯿﻦ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎن ،ﺋﺮه ﺑﻪﺷﻮﻨﻜﯽ ﺷﯿﺎو 38
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
دهزاﻧﻢ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻤﻦو ﺑﺪهﻧﮕﻪ ،ﺑﻪم ﻟﻪ ﻣﺎﻪوهش ﻛﺘﺐ دهﺧﻮﻨﻤﻪوه«. ھﻪرﻢ ﻋﺎرف ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯿﻪ ،وﺗﯽ: »دهﺑﺖ ﻣﻮوﭼﻪی ﻣﺎﻧﮕﻚ ﺗﻪرﺧﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦ ﺑﯚ ﻛﺘﺐو رۆژﻧﺎﻣﻪو ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎن ﻟﻪم وﺗﻪدا ،ﺑﯚﯾﻪ ﻣﻦ ﺑﻪردهوام روودهﻛﻪﻣﻪوه ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ،دهﺗﻮاﻧﻢ ﻟﺮه ﺑﻪﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺧﯚم ﺋﻪو ﻛﺘﺐو رۆژﻧﺎﻣﺎﻧﻪی دهﻣﻪوﺖ ﺑﯿﺎﻧﺨﻮﻨﻤﻪوه ،ﺋﻪﻣﻪ چ ﺟﺎی ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﻛﻪﺷﻮھﻪواﯾﻪﻛﯽ ھﻤﻦو ﺑﺪهﻧﮕﺪاﯾﻪ«. ھﻪﺒﻪﺳﺖ ﺋﻪﻛﺮهم ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﻧﺎوهﻧﺪﯾﯿﻪ ،ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ١٦ﺳﺎﻪ ،وﺗﯽ» :ﻣﻦ زۆرﺗﺮ ﺑﯚ ﺳﻪﻋﯽ دﻤﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ«. ھﻪﺒﻪﺳﺖ وﺗﯿﺸﯽ» :ﺑﻪدرﮋاﯾﯽ ٤ﺳﺎﻪ ،ﺑﻪ ﺑﻪردهواﻣﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﮔﺸﺘﯽ دهﻛﻪم، ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﺎﺗﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﻛﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎ دهﻛﺮﺘﻪوه ﻧﺎﯾﻪم«. ﻛﺘﺐ ﻧﺎﻛن ھﭭﯽ ﻋﻮﻣﻪر ) ٢٠ﺳﺎڵ( ،ﻛﻪ ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪه ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﯾﻨﯽ ﻛﺘﺐ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﻪوه ،وﺗﯽ» :رﮋهﯾﻪﻛﯽ ﻛﻪم ﻟﻪ ﮔﻪﻧﺞ دﻦ ﺑﯚ ﻛﺘﺒﻜﯾﻦ ،ﺋﻪو رﮋه ﻛﻪﻣﻪش زﯾﺎﺗﺮ رۆﻣﺎنو ﭼﯿﺮۆك دهﻛن«. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪوهی ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪی روو دهﻛﻪﻧﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ،ﻛﺘﺒﯽ چ ﻧﻮوﺳﻪرﻚ داوادهﻛﻪن، ﯾﺎﺧﻮد چ ﻧﻮوﺳﻪرﻚ ﺧﻮﻨﻪری زۆره؟ ھﭭﯽ وﺗﯽ» :ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪی ﻛﻪ دﻨﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﻪﻣﺎن ،زﯾﺎﺗﺮ داوای ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺧﺘﯿﺎر ﻋﻪﻟﯽ و ﻓﺎروق رهﻓﯿﻖ دهﻛﻪن ،ﺑﻪم ﻧﻮوﺳﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺧﻮﻨﻪری ﺧﯚﯾﺎن ھﻪﯾﻪ«. ﺑﻪڕای زۆرﻚ ﻟﻪ رۆﺷﻨﺒﯿﺮان ،ﺋﻪو ﺧﻮﻨﻪراﻧﻪی ﺧﻮﻨﻪری )ﺷﯿﻌﺮ ،ﭼﯿﺮۆك ،رۆﻣﺎﻧﻦ( ﺧﻮﻨﻪری ﺟﺪی ﻧﯿﻦو ﻧﺎﭼﻨﻪ ﺧﺎﻧﻪی ﺧﻮﻨﻪری ﺑﻪردهوامو ﺟﺪﯾﯿﻪوه ،ﺑﻪم ﺋﺴﺘﺎ رﮋهﯾﻪﻛﯽ زۆری ﮔﻪﻧﺞ ﺧﻮﻨﻪری ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺋﻪدهﺑﯿﺎﺗﻦ.
ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺳﻪﻧﺘﻪری رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺳﻪرا ﺑﻪدﯾﺪهﻛﺮا، ﮔﻪﻧﺠﻜﯽ زۆری ﻟ ﺑﻮو ،ﺑﻪم ﺗﻪﻣﺎﺷﺎﻛﺮدﻧﻜﯽ ﻧﺎو ھﯚﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهی رۆژﻧﺎﻣﻪﻛﻪ ،ﺋﻪوهی ﺑﻪ رووﻧﯽ ﭘﯿﺸﺎن دهداﯾﺖ ،ﻛﻪ زۆرﻚ ﻟﻪو ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﻪی ھﺎﺗﺒﻮون ﺧﻮﻨﻪری رۆژﻧﺎﻣﻪﺑﻮون ،ﺑﻪم ھﯚﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهی ﻛﺘﯿﺒﺨﺎﻧﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺠﻪی دهﺳﺘﻚ ﻛﻪﻣﺘﺮ ﺧﻮﻨﻪری ﻟـ ﺑﻮو. ﮔﺮﻓﺘﻪﻛﺎن ﮔﺮﻓﺖ ھﻪر ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﻪردا ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﮔﺮﻓﺘﯿﺎن ھﻪﯾﻪو ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﻪﻣﻮﻛﻮڕی ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺸﻪوه ،رﺒﯿﻦ ﻛﻪ ﻟﻪ دواﯾﯿﻦ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﺪاﯾﻪ ،وﺗﯽ» :ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﺳﻪرا ،ﻛﻪ ﻣﻦ ھﺎﺗﻮﭼﯚی دهﻛﻪم ،ھﻪﻣﻮو ﺑﻮارﻜﯽ ﺗﺪاﻧﯿﯿﻪ ،ﻟﺮه زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮاری ﺋﻪدهﺑﯿﺎﺗﯽ ھﻪﯾﻪ ،داوا ﻟﻪ ﺋﯿﺪارهی ﺋﻪم ﺳﻪﻧﺘﻪره دهﻛﻪم ،ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻜﺮﺖ ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ وهﻛﻮ ﺳﯿﺎﺳﻪت ،ﺋﯿﺪاری ،ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ،زﯾﺎد ﺑﻜﻪن«. ﭼﺮۆ ﻣﺤﻪﻣﻪدی ﻛﻪ ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪی ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪی ﺳﻪﻧﺘﻪری رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺳﻪراﯾﻪ ،وﺗﯽ» :رۆژاﻧﻪ ٢٠٠
ﺗــﺔﻧـــﻬـﺎ ﺗــﺆ ِﺭﻯ ﺋــﺎﺳـــﻴـﺎﺳـــ َﻴ َﻠـﺔ ﻛـﺔ ﺳﺔﺭﺍﻧﺴﺔﺭﻯ ﻋ َﻴﺮﺍﻕ ﺩﺍﺩﺓﺛﺆﺷ َﻴﺖ
ﺩﺍﺛﺆﺷﻴﻦ ﺷﺎﺩﻳﻴﺔ www.asiacell.com
ﺧﺰﻣﺔﺗﻄﻮﺯﺍﺭﻳﻲ ﺑﺔﺷﺪﺍﺭﺑﻮﻭﺍﻥ ١١١
www.asiacell.com
ﻧﯿﻮ ﺋﻪردهﺷﺮ ،ﻋﺒﻮراﯾﺎ ،ﻣﺴﯿﻼ ،ﺗﻪل ﻗﻠﯿﻘﺎت ،ﺗﻪل ﺗﻮﺑﻪ ،ﺧﻮﻻن ،ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻧﺎوی ﺷﺎرﻜﻦ ،ﻛﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﯾﻪك ﺑﻪھﺎر ھﯿﭽﯽ دﯾﻜﻪ ﻗﺒﻮڵ ﻧﺎﻛﺎت ،ھﯿﭻ ھﻪواﯾﻪﻛﯿﺶ ﻟﻪ ﺧﯚ ﻧﺎﮔﺮﺖ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪو ھﻪواﯾﻪ ﻧﻪﺑﺖ ،ﻛﻪ ﺑﯚﻧﯽ ﮔﻮﻪ رهﻧﮕﺎوڕهﻧﮓ و ﺑﯚﻧﺨﯚﺷﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﺪﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ وﻨﻪی راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪی ﺷﺎری ﻣﻮﺳﻪ. ﺷﺎری ﻣﻮﺳ دهﻛﻪوﺘﻪ دووری ٤٠٠ﻛﯿﻠﯚﻣﻪﺗﺮ ،ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪای ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﻪوهو ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺷﺎری ﻋﯿﺮاﻗﻪ ،ﻟﻪ رووی رووﺑﻪرهوه، ﻛﻪﺷﻮھﻪواﻛﻪی ﺑﻪﺷﻮازﻜﯽ ﺑﻪردهوام ﺑﻪ ﻣﺎﻣﻨﺎوهﻧﺪ ﻧﺎﺳﺮاوه ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش واﯾﻜﺮدووه ،وهرزی ﺑﻪھﺎر ﺗﯿﺪا دووروودرﮋﺑﺖ و ﺑﻪو ھﯚﯾﻪوهﺷﻪوه، ﺑﻪ داﯾﻜﯽ دوو ﺑﻪھﺎر ﻧﺎوی دهرﻛﺮدووه ،ﺷﺎری ﻣﻮﺳ ﻟﻪ ﺳﻪر ﭘﺎﺷﻤﺎوهی ﺷﺎری ﻧﻪﯾﻨﻪوای ﻛﯚن ﺑﻨﯿﺎد ﻧﺮاوهﺗﻪوه ،ﻛﻪ ﺋﺎﺷﻮرﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٠٨٠ی پ.ز ﻛﺮدﺑﻮﯾﺎﻧﻪ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن .ﺋﻪو ﻗﻪﯾﻪی ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﮔﺮدﻚ ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﺧﯚرﺋﺎوای ﻣﻮﺳﺪا دروﺳﺘﻜﺮاوه ،ﺑﻪﺳﻪرهﺗﺎی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺷﺎری ﻧﻪﯾﻨﻪوای ﺋﺎﺷﻮرﯾﯿﻪﻛﺎن دادهﻧﺮﺖ ،ﺑﻪھﯚی ﻣﺎﻣﻨﺎوهﻧﺪی ﻛﻪﺷﻮھﻪواﻛﻪی و رووﺑﺎری دﯾﺠﻠﻪ، ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎو ﺷﺎرهﻛﻪدا دهڕوا ،ھﻪروهك ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚﻛﺮدن ﺗﯿﺪا ،ﺧﻪﻜﺎﻧﻜﯽ زۆر ﺳﻪرداﻧﯿﺎن ﻛﺮدووه ،ﺑﻪم ﺑﻪھﯚی ﭘﮕﻪ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﻪﯾﻪوه
ﺗﻮﺷﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﺮش ﺑﯚﺗﻪوه ،ﻟﻪﻻﯾﻪن داﮔﯿﺮﻛﻪراﻧﻪوهو ھﻪر ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٧١٢ی پ.ز، ﺧﻪﻜﻪﻛﻪی ﺗﻮﺷﯽ دهرﺑﻪدهری و ﺋﺎوارهﺑﻮون و ﻛﻮﺷﺖ و ﺑ ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه ،ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻓﺎرس و رۆﻣﺎن و ھﯚزهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎزرﺑﺎﯾﻨﺠﺎن و ﺋﻪرﻣﯿﻨﯿﺎوه، ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺟﻪﻧﮕﻪوه ﮔﻼون. ﺟﻮﻪی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺑﺎرودۆﺧﻪش واﯾﻜﺮدووه ،داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﺷﺎرهﻛﻪ ،ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﺧﯚرﺋﺎوای ﺷﺎرهﻛﻪوه ﺑﭽﻨﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﺧﯚرھﻪﺗﯽ ﺷﺎرهﻛﻪ ،ﺷﺎرهﻛﻪﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﮔﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﻪﺷﻪ ﺑﻨﯿﺎد ﺑﻨﻦ ،ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪش ﻣﻮﺳ ﺑﻮو ﺑﻪ دووﺑﻪﺷﻪوه ،ﺑﻪﺷﻜﯿﺎن ﻟﻪ ﻻی ﺧﯚرﺋﺎواﯾﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ دواﺗﺮدا دووﺑﺎره ﺑﻨﯿﺎدﻧﺮاﯾﻪوه، ﺑﻪﺷﻪﻛﻪی ﺗﺮﯾﺸﯿﺎن ﻟﻪﻻی ﺧﯚرھﻪﺗﯽ رووﺑﺎری دﯾﺠﻠﻪوهﯾﻪ ،ﻛﻪ ﺑﻪ رﮋهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﮔﻪﺷﻪی ﺑﻪﺧﯚوه ﺑﯿﻨﯿﻮهو ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧﺪا زۆر
ﺑﻪرهوﭘﺶ ﭼﻮوه ،ھﻪروهھﺎ ﺟﻤﻮﺟﯚﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺗﯿﺪا ﮔﻪﺷﻪی ﻛﺮدووهو ﺑﻮهﺗﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ دﯾﺎرﺗﺮﯾﻦ و ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوﺗﺮﯾﻦ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﭘﮕﻪی ﺋﻪم ﺷﺎره ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوهی ﻋﯿﺮاق ﺑﯚﺗﻪ ﻣﻪﺒﻪﻧﺪی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺷﻪڕو ﺑﻪﯾﻪﻛﺪاداﻧﯽ ﮔﻪوره ،ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دهﺳﻪﺗﺪاری ﺟﯚراوﺟﯚری ﮔﯚڕﯾﻮه ،ﺑﻪم ﺑﻪردهواﻣﯿﺶ ﺑﻪﺷﻮازﻜﯽ ﺧﺮا ﺑﻪرهوﭘﺶ ﭼﯚﺗﻪوه .ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪك ﺑﻪﻧﺎوی ﺋﻪردهﺷﺮ ،دووﺑﺎره ﺑﻪﺷﯽ ﺧﯚرﺋﺎوای ﺷﺎرهﻛﻪی ﺑﻨﯿﺎد ﻧﺎوهﺗﻪوه ،دووﺑﺎره ھﺰ و ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﺑﯚ ﮔﻪڕاﯾﻪوهو ﻧﺎوﻧﺮا ﺋﻪردهﺷﺮی ﻧﻮێ ،ھﻪروهھﺎ ﺷﺎرهﻛﻪش ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺋﻪرﻣﻪﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا، ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﻜﯽ ﺑﻪرﭼﺎوی ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﺑﯿﻨﯿﻮهو ﺑﻪردهوام ﻟﻪ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﺪا ﺑﻮوه. ﮔﻪرﻣﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎر ھﻪرﻛﺎﺗﻚ ﭘ دهﻧﯿﺘﻪ ﻧﺎو ﺷﺎری ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
43
ﺋﻪم ﺷﻮﻨﻪ ﺑﻨﺎﺳﻪ
ﺷﺎری دوو ﺑﻪھﺎر 42
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ھﻪرﭼﻪﻧﺪ ﺟﮕﻪی ﺷﻪڕ و ﮐﻮﺷﺘﺎری زۆر ﺑﻮوه ،ﺑﻪم ھﻪرﮔﯿﺰ ﻟﻪ ﮔﻪﺷﻪﮐﺮدن ﻧﻪﮐﻪوﺗﻮوه ﻧﻪﺑﯽ ﯾﻮﻧﺲ ﯾﻮﻧﺲ ﭘﻐﻪﻣﺒﻪر ،ﻛﻪ ﻟﻪ ﻗﻮرﺋﺎﻧﯽ ﭘﯿﺮۆزدا ﻧﺎوی ھﺎﺗﻮه ،زۆر ﮔاﻧﻪوهی ﻣﮋووﯾﯽ ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﭼﻦ، ﻛﻪوا ﮔﯚڕی ﺋﻪو ﭘﻐﻪﻣﺒﻪره دهﻛﻪوﺘﻪ ﺷﺎری ﻣﻮﺳﻪوه ،ﻟﻪ ﻣﺰﮔﻪوﺗﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ھﻪر ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺋﻪوهوه ﻧﺎودﺮ ﻛﺮاوه ،ﻣﺰﮔﻪوﺗﯽ ﻧﻪﺑﯽ ﯾﻮﻧﺲ. ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﭘﺎﺷﻤﺎوهی ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺋﻪﺳﺮهﺣﺪون دروﺳﺘﻜﺮاوه ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺷﻮازی ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪﻛﻪ ،ﺷﻮازﻜﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪو زۆر ﻛﯚن ﻧﯿﯿﻪ .ﺳﺎﻧﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ،ھﻪزاران ﻛﻪس روو دهﻛﻪﻧﻪ ﺋﻪو ﺟﮕﻪﯾﻪ ،ﺑﯚ ﭘﯿﺮۆز زاﻧﯿﻨﯽ ﺋﻪو ﭘﻐﻪﻣﺒﻪره.
ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﺎزاڕی ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﮔﮋوﮔﯿﺎ و ﺑﯚﻧﯽ ﺗﺪاﯾﻪ ،ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﮔﮋوﮔﯿﺎدا ،ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ داو و دهرﻣﺎﻧﯽ ﮔﮋوﮔﯿﺎﯾﯽ و ھﻪﻣﻮو ﺟﯚره ﺑﻪھﺎراﺗﻚ دهﻓﺮۆﺷﺮﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪو ﮔﮋووﮔﯿﺎﯾﺎﻧﻪی ،ﻛﻪ ﺑﯚﻛﺎری ﺟﻮاﻧﻜﺎری ﺑﻪﻛﺎر دهھﻨﺪرﻦ ،ﺑﻪردهواﻣﯿﺶ ﺋﻪم ﺑﺎزاڕه ﻣﯿﻠﻠﯿﯿﺎﻧﻪی ﻣﻮﺳ ﺟﻤﻪﯾﺎن دﺖ ،ﻟﻪ ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﺧﻪﻜﯽ و ﻛﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ دهرﻣﺎﻧﯽ ﮔﯿﺎﯾﯽ. ﻟﻪ دﺮ زهﻣﺎﻧﻪوه ﺧﻪﻜﯽ ﻣﻮﺳ، ﺑﻪﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن و ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ زۆرﻚ ﻟﻪ ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯿﺎن رووﯾﺎﻧﻜﺮدۆﺗﻪ ﺋﻪم ﺟﯚره ﺑﺎزاڕاﻧﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪﻻی ﻣﻮﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ،دهرﻣﺎﻧﺨﺎﻧﻪی راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ دهرﻣﺎﻧﺨﺎﻧﻪی ﮔﯿﺎﯾﯿﻪ ،ﻧﻪك ﺋﻪو دهرﻣﺎﻧﺨﺎﻧﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﻤﻪ ﻟﻪﺳﻪری راھﺎﺗﻮﯾﻦ.
ﭘﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮﺳ روﺑﺎری دﯾﺠﻠﻪ ﺷﺎری ﻣﻮﺳ دهﻛﺎت ﺑﻪ دووﺑﻪﺷﻪوه ،ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺧﯚرھﻪت و ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺧﯚرﺋﺎوا ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮهی ﻛﻪرخ و رهﺳﺎﻓﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا و ھﻪﻣﻮو ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﻋﯿﺮاق ،ﻛﻪ رووﺑﺎری دﯾﺠﻠﻪ ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮورهوه ﺑﯚ ﺑﺎﺷﻮورﯾﺎن دهﺑﺖ و دهﯾﺎﻧﻜﺎت ﺑﻪ دووﺑﻪﺷﻪوه، ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﻜﻪوه ﺑﻪﺳﺘﻨﯽ ھﻪردوو ﺑﻪﺷﻪﻛﻪی ﻣﻮﺳﯿﺶ ،ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﭘﺮدی ﻟﻪو ﺷﺎرهدا ،ﻟﻪﺗﻪﺧﺘﻪ دروﺳﺘﻜﺮا ،ﻟﻪ دواﺗﺮدا ﻧﺎوﻧﺮاوه )ﭘﺮدی ﻛﯚن(، ﺋﻪﻣﻪش ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﭘﺮدﻜﯽ ﺋﺎﺳﻨﯿﻦ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺷﺎ ﻏﺎزﯾﻪوه ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٣٤دروﺳﺘﻜﺮا، ﻧﺎوﻧﺮا ﭘﺮدی ﺷﺎ ﻏﺎزی ،ﺋﻪم ﭘﺮدهش ھﻪﺗﺎ ﺋﻪﻣۆ ﻣﺎوهﺗﻪوهو ﺑﻪﻛﺎر دهھﻨﺮﺖ و رۆژاﻧﻪ ھﻪزاران ھﺎوﺗﯽ و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ ﺑﻪﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚﻛﺮدن، ﻟﻪﻧﻮان ھﻪردوو ﺑﻪﺷﻪﻛﻪی رووﺑﺎرهﻛﻪدا ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﭘﺪا دهﻛﻪن. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﻋﺎﯾﺪه ﻗﺎﺳﻢ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
45
ﺋﻪم ﺷﻮﻨﻪ ﺑﻨﺎﺳﻪ
ﻣﻮﺳﻪوه ،دهﭼﯿﺘﻪ ﻧﺎو ﺟﯿﮫﺎﻧﻜﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ راﺑﺮدووﯾﻪﻛﯽ دوور و ﺋﺴﺘﺎﯾﻪﻛﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه ،دﯾﻮارو ﻗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻮرﯾﯿﻪﻛﺎن، ﺷﺎرهﻛﻪ ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪﺗﯿﻪوه ﺑﯚ ﺧﯚرﺋﺎوای دادهﭘﯚﺷﺖ ،ھﻪروهھﺎ رووﺑﺎری دﯾﺠﻠﻪش ﺷﺎرهﻛﻪ دهﻛﺎت ﺑﻪ دووﺑﻪﺷﻪوه ،ﺋﻪم ﺷﺎره ﺑﻪ ﮔﻪرﻣﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺳﺮاوه ،ﻛﻪ ﺑﯚﺗﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ داﻧﻪﺑاو ﻟﯽ و ﺷﺎرهﻛﻪی ﭘ دهﻧﺎﺳﺮﺘﻪوه .ﻧﻪوه ﺑﻪﻧﻪوه ﺋﻪو ﮔﻪرﻣﺎواﻧﻪﯾﺎن وهﻛﻮ ﺧﯚی ھﺸﺘﯚﺗﻪوه ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪم ﺷﺎرهدا ﻧﺰﯾﻜﻪی ٢٠٠ﮔﻪرﻣﺎو ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﭘﯿﺎوان، ٢٠٠ﮔﻪرﻣﺎوﯾﺶ ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ژﻧﺎن ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ١٠ﮔﻪرﻣﺎو ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪ ﻛﭽﺎن .ھﻪر ﻛﻪﺳﻚ ﺑﺘﻪ ﺋﻪم ﺷﺎرهوه ﺣﻪز ﺑﻪوهدهﻛﺎت، ﻛﻪ ﻟﻪ دﯾﻮار و ﺑﻨﺎﻏﻪ ﺋﺎﺷﻮرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺗﺒﮕﺎت و ﺟﻮاﻧﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ ﺳﻪرﻧﺠﯽ ﺧﻪﻜﯽ 44
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
رادهﻛﺸﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺑﻪردهوام ﺑﺎﻧﮕﯽ ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪﻛﺎن و زهﻧﮕﯽ ﻛﻪﻧﯿﺴﻪﻛﺎن ،ﻟﻪم ﺷﺎرهدا ﺗﻜﻪڵ ﺑﻪﯾﻪﻛﺘﺮی دهﺑﻦ و ﻛﻪﺷﻜﯽ ﺟﻮان دهﺧﻮﻘﻨﻦ .ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻣﺰﮔﻪوت ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﻪدا ،ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺧﻪﻟﯿﻔﻪ ﻋﻮﻣﻪری ﻛﻮڕی ﺧﻪﺗﺎب )ر.خ( دروﺳﺘﻜﺮا ،ﻛﻪ ﻧﺎوﻧﺮا ﻣﺰﮔﻪوﺗﯽ )ﻋﻪﺗﯿﻖ( ،ﻟﻪ ﭘﺎﺷﺘﺮﯾﺸﺪا واﻟﯽ ﻣﻮﺳ ،ﻧﻮرهدﯾﻦ ﻣﻮﺣﻪﻣﻪد زﻧﮕﯽ ﺋﻪﺗﺎﺑﻜﯽ ) ٥٦٦ﻛﯚﭼﯽ١١٧١،ی زاﯾﻨﯽ( ،ﻣﺰﮔﻪوﺗﻜﯽ دﯾﻜﻪی دروﺳﺘﻜﺮد ﺑﻪﻧﺎوی )ﻣﺰﮔﻪوﺗﯽ ﻧﻮر( ،ﻛﻪ ﺋﻪم ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪ درﮋﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎرهی ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻛﻪ ٥٦ﻣﻪﺗﺮ درﮋه، ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ دﯾﺎرﺗﺮﯾﻦ ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪ ﻣﮋووﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺪا ،ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ ﻣﮋووﯾﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯽ و ھﻮﻧﻪری زۆری ھﻪﯾﻪ .ﺋﻪم ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن واﻟﯿﯿﻪ ﯾﻪك
ﻟﻪدوای ﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮﺳﻪوه ،ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆری ﭘﺪراوهو ﭼﺎودﺮﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺸﯿﺎن ﻛﺮدووه، ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ واﻟﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ﺣﺴﻦ ﭘﺎﺷﺎ ﺟﻪﻟﯿﻠﯿﺸﺪا ،ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪﻛﻪ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿﻪﻛﯽ زۆری ﺗﺪاﻛﺮاوه ،ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﻧﯚژهن ﻛﺮاوهﺗﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﮋووی ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪﻛﻪدا ﺑ وﻨﻪ ﺑﻮوه ،ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪﻻﯾﻪن وهزارهﺗﯽ ﺋﻪوﻗﺎﻓﻪوه ،ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ١٩٢٥و ١٩٤٥دا ﭼﻪﻧﺪ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪی ﺗﺪا ﻛﺮاوه ،ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎﺷﺪا ﺋﻪم ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪ ﻟﻪ دۆﺧﻜﯽ ﻧﺎﻟﻪﺑﺎرداﯾﻪو ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﺧﺮاوه. ﺑﺎزاڕهﻛﺎن ﻟﻪﻣۆدا ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﺎزاڕی ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺳﻪوزه، ﺋﺎﺘﻮن ،ﺟﻠﻮﺑﻪرگ ،ﺧﻪﯾﺎﺗﯽ ،ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺴﻜﯿﺖ و ﺷﯿﺮهﻣﻪﻧﯽ ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﻪدا
ﺑﻮو ﻛﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن زۆر ﺋﺎﯚزﻛﺮد و ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆری دهوﺖ ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ«. رهﺟﺎﺋﯽ ﻓﺎﯾﺪ ﺗﻮﮋهری ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی و ﺷﺎرهزا ﻟﻪ ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﻮردو رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس ،ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﭘﻨﭻ ﻛﺘﺒﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﻛﻮرد ﻧﻮوﺳﯿﻮه ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟﻪ: ١ـ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و ﺗﻮرﻛﯿﺎ. ٢ـ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ...زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﻓﯿﺪڕاﯽ و ﻛﻪﻣﺘﺮ ﻟﻪ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚی. ٣ـ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻋﯿﺮاﻗﯽ ..ﻛﺸﻪی داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ دهوﻪت ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﻓﺮه ﻧﻪﺗﻪوهﯾﺪا. ٤ـ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ،ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﭘﻨﺎﺳﻪ ﻟﻪﻧﻮان ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق و ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻛﻮردﯾﺪا. ٥ـ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ..ﺧﻮاﺳﺖ و ﺋﺎوات ﻟﻪﻧﻮان ﺋﯿﻤﻜﺎﻧﯿﻪت و ﻣﻮﺳﺘﻪﺣﯿﻠﺪا. ﻟﻪ ﯾﺎدی ﺟﻪژﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪری ﻛﻮردی ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺘﯽ ﺳﻪﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﻪرداﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﺮد ،دهرﺑﺎرهﯾﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪری و دهﻧﮕﺪاﻧﻪوهی ﺋﻪم ﺑﻪرھﻪﻣﺎﻧﻪ ﻟﻪ رای ﮔﺸﺘﯽ ﻣﯿﺴﺮدا ،وﺗﯽ» :ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻛﺘﺒﻪﻛﺎن ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهو ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻟﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﺋﻪھﺮام و ﻛﯚﻣﻪﻪی وﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهب ﺑوﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه ،دهﻧﮕﺪاﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ ھﻪﺑﻮو ﻟﻪ ﺳﻪر رای ﮔﺸﺘﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮان و ﻧﻮوﺳﻪراﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮ و ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺟﻮاﻧﯿﺶ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺘﺒﻪﻛﺎن داﺑﻪﺷﻜﺮاوه ﻟﻪ ﻣﯿﺴﺮو ﺋﻪم دوو داﻣﻪزراوهﯾﻪش ﺧﻮﻨﻪری ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺎن ﻟﻪﻧﻮ رۆﺷﻨﺒﯿﺮان و دهﺳﺘﻪﺑﮋﺮاﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮ ،دۆزی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻣﯿﺴﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ زۆری ﭘﺪهدرﺖ و ﻟﻪ ﻧﺎوهڕۆﻛﯽ ﻛﺘﺒﻪﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺋﻪوهم ﺑﯚ ﺧﻮﻨﻪر رووﻧﻜﺮدۆﺗﻪوه ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺖ و ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪﺳﻪر ﺣﺴﺎﺑﯽ ﻋﯿﺮاق و وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮردو ﻋﻪرهب ﻟﻪ راﺑﺮدوودا ﭘﻜﻪوه ﺧﻪﺑﺎﺗﯿﺎن ﻛﺮدوه ﻟﻪﯾﻪك ﺳﻪﻧﮕﻪرداو ﺋﺴﺘﺎو داھﺎﺗﻮوش ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮه دهﺑﺖ«. دهرﺑﺎرهی ﺋﻪوهی ﺑﯚﭼﯽ ﺑﻪردهوام ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﻋﻪرهﺑﯽ ،ھﺮﺷﻜﯽ ﻧﺎڕهوا دهﻛﺮﺘﻪ ﺳﻪرﻛﻮردو ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪﻛﻪی ،ﺗﻮﮋهری ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی رهﺟﺎﺋﯽ ﻓﺎﯾﺪ ،ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﮔﻪڕاﻧﺪهوه ﺑﯚ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ زاﻧﯿﺎری دروﺳﺖ و ﺗﻪواو ﻟﻪﺳﻪر ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺋﻪو دهزﮔﺎ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﺎﻧﻪوه و رووﻧﯿﻜﺮدهوه ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺸﻪ زاﻧﯿﺎری و واﻗﻌﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺘﻪ ﺑﯿﻨﻪرو ﺧﻮﻨﻪری ﻋﻪرهﺑﯽ ﺑﻪ ﭘﻠﻪﯾﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪرﻛﯽ دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردﯾﯿﻪ ﻛﻪ دهﺑﺖ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻜﯽ ﻛﺎراو ﺑﻪھﺰو ﺋﻪﻛﺘﯿﭫ ﺑﺖ ،ﺑﺘﻮاﻧﺖ
ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﻪﯾﺎﻣﯽ واﻗﻌﯿﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪرﭘﻪچ و وهﻣﯽ ﺗﻪواوی ﺋﻪو ﺗﯚﻣﻪﺗﺎﻧﻪ ﺑﺪاﺗﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪوه دهﻛﺮﺘﻪﺳﻪر ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دهﺷﻤﻪوﺖ راﺷﻜﺎواﻧﻪ ﺋﻪوهﺷﺘﺎن ﺑﯚ رووﻧﺒﻜﻪﻣﻪوه ﻛﻪ دهﺑﺖ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮردی ﺋﻪوه ﺑﺰاﻧﺖ ،ﻛﻪ ﻟﻪ ﺷﻪڕﻜﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻗﻮرﺳﺪاﯾﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻋﻪرهﺑﯽ و دهﺑﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮهو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰم ،زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪ راﺳﺖ و دروﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ واﻗﻌﯽ ﻛﻮردی ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺮﺘﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪك، ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه دهﺑﺖ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﯽ ﻛﻮرد ﺋﻪوه ﺑﺰاﻧﺖ ﻛﻪ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﺧﻮاﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ و ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺋﯿﻘﻠﯿﻤﯽ و وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪوه ،ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوه دهﺑﺖ ﮔﻮﺗﺎری ﻛﻮردی رهﭼﺎوی ﺋﻪم راﺳﺘﯿﯿﻪ ﺑﻜﺎت و ﻟﻪو رواﻧﮕﻪﯾﻪوه، دهﺑﺖ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی زۆر ﻛﺎراﺑﺖ ﻟﻪ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﻪﯾﺎﻣﯽ ﺧﯚﯾﯽ و ﮔﻮﺗﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﯚ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳ و ﺋﯿﻘﻠﯿﻤﯽ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ وهك ﭘﺸﺘﺮ ﺑﺎﺳﻤﻜﺮد ﺋﻪم ﻓﺎﻛﺘﻪراﻧﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﻣﺎف و ﺧﻮاﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ،ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﻧﺎﺑﺖ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﺪهﻧﮕﯽ ھﻪﺒﮋﺮﺖ و ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺗﺎواﻧﺒﺎرﺑﻜﺎت ﺑﻪﺷﯚﭬﻨﯽ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﺪهﻧﮕﯽ ﻣﺎﻧﺎی ھﻪﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎی ﺳﭙﯽ و ﺧﯚﺑﻪدهﺳﺘﻪوهداﻧﻪ و ﻟﻪو ﭼﻮارﭼﻮهﯾﻪﺷﺪا ھﺮﺷﻪﻛﺎن ﺑﯚﺳﻪر ﻛﻮرد زﯾﺎﺗﺮ دهﺑﺖ و ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺧﺮاﭘﯽ دهﺑﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺷﻮاﻧﺪﻧﯽ راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪوه
دهﺑﺖ وهك ﺋﻪو دهﻧﮕﻪ ﻧﻪﯾﺎراﻧﻪ وهﻣﺒﺪهﯾﺘﻪوه و واﻗﻊ رووﻧﺒﻜﻪﯾﺘﻪوه و ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﺑﻪﺳﻪر ﺷﯚﭬﻨﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﯿﺖ ،ﺑﮕﻮﻣﺎﻧﯿﺸﻢ ﻟﻪوهی رای ﮔﺸﺘﯽ ﻋﻪرهب ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ واﻗﻌﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ رووﻧﺒﻜﺮﺘﻪوه ،ﻗﻪﻧﺎﻋﻪت ﺑﻪ راﺳﺘﯽ و دروﺳﺘﯽ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﻛﻪن. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺋﻪو ﻣﯿﻜﺎﻧﺰﻣﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯿﮕﺮﺘﻪﺑﻪر ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﻮﺗﺎری ﻛﻮردی ﺑﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ، رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس رهﺟﺎﺋﯽ ﻓﺎﯾﺪ ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻪوهﻛﺮد ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﯚ ﻧﺎوﺧﯚی ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن زﯾﺎد ﻟﻪﭘﻮﯾﺴﺖ زﯾﺎﺗﺮهو ﺑﯚ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆره ،ﺑﻪم دهﺑﺖ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎن ﯾﻪﻛﺒﺨﺮﺖ ﺑﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ دهزﮔﺎﯾﻪﻛﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردی و ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﺎری ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﻮﺗﺎری ﻛﻮرد ﺑﺖ ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﻋﻪرهب ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﯚ ھﻪرﺳ ﺋﻪو ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﯾﯽ ﻛﻪ دهوری ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن داوه ﻟﻪ ﺗﻮرك و ﻓﺎرﺳﯿﺶ ،ﻗﻪدهری ﻣﮋووﯾﯽ و ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎو داھﺎﺗﻮوﺷﺘﺎن ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮان ﺋﻪو ﺳ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪ دهژﯾﻦ ،ﻛﻪواﺗﻪ دهﺑﺖ ﮔﻮﺗﺎرﻜﯽ ﺑﻪھﺰو ﻟﯚژﯾﻜﺘﺎن ھﻪﺑﺖ ﺑﯚ ﻋﻪرهب و ﺗﻮرك و ﻓﺎرس. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ژﯾﻨﯚ ﻋﻪﺑﺪو ﻓﯚﺗﯚ :ھﻤﻦ ﻛﺎﻛﻪﯾﯽ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
47
روﻧـﺎﮐـﺒـﯿـﺮی
ﻓﺎﯾﺪ:
راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟﻪ ﺷﻪڕﻜﯽ ﻗﻮرﺳﺪاﯾﻪ رهﺟﺎﺋﯽ ﻓﺎﯾﺪ ﻧﺎوﻜﯽ ﻧﺎﺳﺮاوه ﻟﻪ ﻛﺎﯾﻪی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻋﻪرهب و ﺗﻮﮋهرﻜﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪ ﻟﻪ ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهو ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻟﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﺋﻪھﺮام ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﻮرد ،ﻟﻪ دﯾﺪارﻜﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ،ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﭘﮕﻪی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﯿﺮاق و ﺋﺎﯾﻨﺪهی ﻛﻮرد و ھﯚﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ھﺮﺷﯽ ﻧﺎڕهوای ھﻪﻧﺪﻚ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻋﻪرهﺑﯽ ﺑﯚﺳﻪر ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻣﯿﻜﺎﻧﺰﻣﯽ ﺑﻪھﺰﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻮﺗﺎری ﻛﻮردی -ﻋﻪرهﺑﯽ ﻟﻪ رﮕﺎی ﻣﺎس ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردﯾﯿﻪوه.
ﺳﻪرهﺗﺎ ﻟﻪ دهﺳﺘﭙﻜﯽ دﯾﺪارهﻛﻪدا، رهﺟﺎﺋﯽ ﻓﺎﯾﺪ دهرﺑﺎرهی ﭘﮕﻪی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق و ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻧﻮان ھﻪوﻟﺮو ﺑﻪﻏﺪا وﺗﯽ: »ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا زۆرﺑﺎﺷﻪ و زۆر دهﺳﻜﻪوت ﺑﻪدهﺳﺘﮫﺎﺗﻮوه ،ﺋﻪﻣﻪش 46
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ و ﺧﺮ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﭘﯿﺎن ﻛﺮاﺑﺖ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﻪری رهﻧﺞ و ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮون و ﺋﻪو ﺧﻪﺑﺎﺗﻪ زۆرهﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺑﯚداوه ،ﺑﮕﻮﻣﺎن رهوﺷﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﻛﻮردی ﻋﯿﺮاق زۆر ﺑﺎﺷﺘﺮه ﻟﻪ ﭘﺎرﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دهرﺑﺎرهی ﺋﺎﯾﻨﺪهی
ﻛﻮردﯾﺶ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،وهك ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻛﯚﻣﻪﻚ ﻛﺸﻪ ﻟﻪﻧﻮان ھﻪوﻟﺮ و ﺑﻪﻏﺪا ھﻪﯾﻪ، ﻟﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻨﯿﺎن ،داواﻛﺮدن ﺑﯚ ھﻪﻣﻮارﻛﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﻮورو ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی دهﺳﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﻪﻛﺎن و ﺧﺎﻜﯽ ﺗﺮ ﻛﺸﻪی ﻧﺎوﭼﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟﻪﺳﻪرهﻛﺎن و ﺋﻪواﻧﻪی ﻟﻪﭼﻮارﭼﻮهی ﻣﺎدهی ١٤٠دان ،ﺋﻪﻣﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺸﻪی ﺗﺮﯾﺶ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﯾﺎﺳﺎی ﮔﺎزو ﻧﻪوت و ﺑﻮدﺟﻪو ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪ ،ﺑﻪ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺑﻪﻧﺪه ﺋﻪم ﻛﺸﺎﻧﻪی دواﯾﯽ ﻻوهﻛﯿﯿﻪو زوو ﭼﺎرهﺳﻪر دهﻛﺮﺖ ،ﺑﻪم دوو ﺧﺎﻪﻛﻪی ﺑﺎﺳﻤﻜﺮد ﻛﺸﻪی ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪ«. دهرﺑﺎرهی ھﻪﻣﻮارﻛﺮدﻧﯽ دهﺳﺘﻮور وﺗﯽ: »دهﭼﺘﻪ ﺧﺎﻧﻪی ﻣﻮﺳﺘﻪﺣﯿﻠﻪوه ﺑﯚ ﻛﻮرد، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﻮرد ﺑﻪھﯿﭻ ﺷﻮهﯾﻪك ﺳﺎزش ﻧﺎﻛﺎت ﻟﻪﺳﻪر ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی دهﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ و ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ دهﺳﺘﻮورﯾﯽ و ﻟﻪﻣﺒﺎرهﯾﻪوه ﯾﺎﺳﺎی ھﻪﯾﻪ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﯾﻪك ﺣﺎﻪﺗﺪا دهﺗﻮاﻧﺮﺖ دهﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ ﻛﻪﻣﺒﻜﺮﺘﻪوه ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﺎزداﻧﻪ ﺑﻪﺳﻪر دهﺳﺘﻮوردا ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪ ﻛﻮدهﺗﺎی ﺳﻪرﺑﺎزی دهﻛﺮﺖ ،ﺑﻪم ﺧﯚﺷﺒﻪﺧﺘﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻧﻮﺪا ھﻪﻣﻮوان ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﭘﺎﺑﻪﻧﺪﺑﻮون ﺑﻪ دهﺳﺘﻮور دهﻛﻪﻧﻪوه ،دهرﺑﺎرهی ﻣﺎدهی ١٤٠و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺷﺎری ﻛﻪرﻛﻮك ،ﻛﻪ ﺑﻪداﺧﻪوه ﻓﺎﻛﺘﻪری دهرهﻛﯽ و ﺋﯿﻘﻠﯿﻤﯽ دهﺳﺘﻮهردهدهﻧﻪ ﻛﺎروﺑﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻪوه، ﺑﻪم ﻣﻦ وهك ﭼﺎودﺮﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھﯿﻮام دهﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی ١٤٠ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﻪﻛﺎﻧﻪوه دهﺳﺘﯿﺎن ﭘﺒﻜﺮداﯾﻪو دواﺗﺮ ﻛﺎرﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻛﻪرﻛﻮك ﺑﻜﺮداﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪو ﺷﻮه زۆر ﺋﺎﺳﺎن دهﺑﻮو ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪﻛﺎن ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی ﻣﻪﺧﻤﻮرو ﺧﺎﻧﻪﻗﯿﻦ و ﺷﻪﻧﮕﺎل و ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮهوه ﻛﺎرﯾﺎن ﺑﻜﺮداﯾﻪو دواﺗﺮ ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﺗﺮدا ﻟﻪﺳﻪر ﻛﻪرﻛﻮك ﻛﺎرﯾﺎن ﺑﻜﺮداﯾﻪ، ﺑﻪم ﺑﻪداﺧﻪوه ھﻪﻣﻮوان ﭼﺎوﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻛﻪرﻛﻮك
ﭘﯚﻛﻪری ﻋﻪرهﺑﯽ ﺑﯚ ﭼﯿﺮۆك
ﺑﻪ ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﻪﺗﯽ ﭘﯚﻛﻪری ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯽ و ﺑﻪ ﺳﭙﯚﻧﺴﻪری داﻣﻪزراوهی ﺋﯿﻤﺎرات ،ﻛﺎرﮔاﻧﯽ ﺧﻪﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ﯾﺎن ) ﭘﯚﻛﻪری ﻋﻪرهﺑﯽ( دﺳﺘﭙﻜﯽ ﺧﯚی راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﺑﻪ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﻮﻟﯽ ﺳﯿﻪﻣﯽ ﺳﺎﯽ .٢٠١٠/٢٠٠٩ ھﻪﻣﻮو ﺧﺎﻧﻪی ﺑوﻛﺮاوهﯾﻪك دهﺗﻮاﻧﺖ ﺳ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﺧﯚی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﻜﺎت ﻟﻪو ﭼﯿﺮۆﻛﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮان ﻛﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺑﯽ ٢٠٠٨ﺑﯚ ﺗﺎ ﯾﻮﻟﯿﻮی ٢٠٠٩ﺑوﻛﺮاوﻧﻪﺗﻪوه. ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺸﻪ ﺣﻪوت داﻧﻪ ﻟﻪ ھﻪر ﭼﯿﺮۆﻛﻚ رهواﻧﻪ ﺑﻜﻪن ﺑﯚﯾﺎن. ﺋﻪو ﻧﻮوﺳﻪرهﺷﯽ ﻛﻪ ﺧﻪﺗﻪﻛﻪی وهرﮔﺮت ﯾﺎ ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ،دهﺗﻮاﻧﺖ ﺧﯚی ﺑﭙﺎﻮﺖ ﺑﯚ ﺳﺎﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪه ﺑﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺗﺮ ،ﺑﻪم ﺋﻪو ﺑﻪرھﻪﻣﺎﻧﻪ وهرﻧﺎﮔﯿﺮﻦ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮودا داﻧﺮاون. ﺋﻪم ﺧﻪﺗﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ،ﻛﻪ ﺳﺎزدهﻛﺮﺖ ﺑﻪ ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯽ ﺧﻪﺗﯽ ﭘﯚﻛﻪری ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯽ و ﺑﻪ ﺳﭙﯚﻧﺴﻪری )داﻣﻪزراوهی ﺋﯿﻤﺎرات( ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ژاﻧﺮی ﭼﯿﺮۆك ﻟﻪ ﺋﻪدهﺑﺪا.
ﮔﯚﺗﻪ دهﺳﺘﯽ ﺑﻪﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮد رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑﻨﻜﻪی ﺋﻪﻤﺎﻧﯽ )ﮔﯚﺗﻪ( ﻟﻪ دهﺳﺘﯿﻜﺮد ﻗﺎھﯿﺮه ﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺑﻪش ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن و ﺋﻪم ﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮدﻧﻪش ﺑﯚ ﻣﺎوهی ﺳ رۆژ ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ و ھﻪر رۆژهی ﻓﯿﻠﻤﻚ ﻧﻤﺎﯾﺸﺪهﻛﺮﺖ. ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧﻪش )ﯾﺮﻛﯚ(ﯾﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﻛﻪ ﻧﺎوهﻛﻪی ﻟﻪ دﯿﻪﻛﯽ ﺧﯚر ﺋﺎوای ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎوه وهرﮔﯿﺮاوه ،ﻛﻪ ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪدا ﺳ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﺟﯿﺎواز ﻧﻤﺎﯾﺸﺪهﻛﺎت ،ﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﻧﺠﻚ دهﻛﺎت ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺗﯚﻣﺎس ،ﻟﻪﮔﻪڵ ژﻧﻪ ﺟﻮاﻧﻪﻛﻪﯾﺪا ﺑﻪ ﻧﺎوی ﻻوراو ﻋﻪﻟﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ،ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪش ﺑﺎس ﻟﻪ ﻛﺸﻪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن و ﺋﺎوارهﯾﯽ و دوره وﺗﯽ و ﺧﯿﺎﻧﻪت و ھﻪوﯽ ﺳﻪرﻧﻪﻛﻪوﺗﻮو دهﻛﺎت ﺑﯚ ﭘﻜﻪوه ﺑﻪﺳﺘﻨﻪوهی ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ و ﻣﺎدﯾﯿﻪت. ھﻪروهھﺎ ﻓﯿﻠﻤﯽ دووهﻣﯿﺎن ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﻧﻮﮋی ﻣﺮدوو(وه ﻛﻪ دووهﻣﯿﻦ رۆژی ﭬﯿﺴﺘﯿﭭﺎﻪﻛﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ دهﻛﺮﺖ، ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﯿﻪﻣﯿﺸﯿﺎن ﺑﻪﻧﺎوی )وﺗﯽ ﭘوﭘﻮچ(ـﻪ.
ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﺎﯽ ﺑﺎﺧﭽﻪی ﺳﺎواﯾﺎﻧﯽ دﺴﯚزی ﻣﻨﺪاڵ ﺋﻪو ﺑﻮﻧﻪوهره ﻧﺎﺳﻜﻪﯾﻪ وهك ﭘﻪڕاوﻜﯽ ﺳﭙﯽ ،ﺋﻤﻪی ﮔﻪوره ﺑﻪ ﺧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﻤﺎن دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺟﻮاﻧﺘﺮﯾﻦ و ﺑﻪﺑﻪھﺎﺗﺮﯾﻦ وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪرﻛﯽ ﺳﻪرﺷﺎﻧﻤﺎﻧﻪ ﺋﻤﻪی ﮔﻪوره ﺑﻪ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪﺗﻪوه ﺋﻪم ﺋﻪرﻛﻪ ﻣﻪزﻧﻪی ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯽ ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﻪﯾﻦ ﺑﯚ ﭘﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎشو ﺗﻪﻧﺪروﺳﺖ. ﺋﻪﻣﻪ وﺗﻪی ﺳﻪرهﻛﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﺎﯽ ﺳﺎﻧﻪی ﺑﺎﺧﭽﻪی ﺳﺎواﯾﺎﻧﯽ دﺴﯚزی ﻛﻪ ﺳﺎﻧﻪ ھﻪﺪهﺳﺘﻦ ﺑﻪ رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﭘﻪروهرده، وهزارهﺗﯽ ﺑﻪﭼﺎودﺮی ﺑﻪڕﻮهﺑﻪراﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪروهردهی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ، ﺑﻪڕﻮهﺑﻪرﺘﯽ ﭘﻪروهردهی ﻣﻪﺒﻪﻧﺪی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ. ﺋﻪﻣﺴﺎﯿﺶ وهك ﺳﺎﻧﯽ دی و ﺑﻪﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﻛﻪﻣﺎل ﻋﯿﺰهت ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎری ﭘﻪروهردهی
ﺑﺎﺧﭽﻪ ،ﻓﺮاﻧﺴﯿﺲ داود ،دﻻرام ﺳﻪﻋﯿﺪ، ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻛﻪﻣﺎل ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎری ھﻮﻧﻪرﯾﯽو ﻟﻪﯾﻼ ﻋﻪﺑﺪو ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﺑﺎﺧﭽﻪ و ﻛﻪژاڵ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺣﻪﻣﻪ ﻏﻪرﯾﺐ ،ﯾﺎرﯾﺪهدهری ﺑﺎﺧﭽﻪ، ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﺎﻪﻛﻪ ﺑﻪڕﻮهﭼﻮو. ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎن ﭘﻜﮫﺎﺗﺒﻮون ﻟﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﭘﺸﺎﻧﮕﺎو ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ ﺋﯚﭘﻪرﺖ و ﮔﯚراﻧﯽ و ﻣﯿﻮزﯾﻜﯽ ﻣﻨﺪاﻪ ﭘﻪﭘﻮﻟﻪﻛﺎن. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
49
روﻧـﺎﮐـﺒـﯿـﺮی
ﮔﯚرﺳﻞ دادﮔﺎﯾﯽ دهﻛﺮێ دادﮔﺎﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ رۆﻣﺎﻧﻨﻮوﺳﯽ ﺗﻮرﻛﯽ )ﻧﻪدﯾﻢ ﮔﯚرﺳﻞ( ﻟﻪ دادﮔﺎی ﺋﻪﺳﺘﺎﻧﺒﻮل دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮد ﻟﻪﺳﻪر ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی رۆﻣﺎﻧﻪﻛﻪی ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﻛﭽﺎﻧﯽ ﺧﻮا( ﺑﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﯽ ھﻪوﺪان ﺑﯚھﺎﻧﺪن ﺑﯚ ﻗﺴﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺗﺎﺑﯚﻛﺎن و ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎن. )ﺷﻪھﻨﺎز ﯾﻮزر(ی ﭘﺎرﺰهری ﺋﻪم رۆﻣﺎﻧﻨﻮوﺳﻪ ﺑﯚ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻓﺮاﻧﺲ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ﺑﻪﭘﯽ ﻣﺎدهی ١/٢١٦ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎی ﺳﺰادان ﺋﻪم وﺗﻪ ،ﺳﺰای زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﺎﻚ ﺗﺎ ٣ﺳﺎڵ دهدرﻦ ﺑﯚ ھﻪر ﻛﻪﺳﻚ ﻛﻪ ھﺎﻧﯽ رق و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺑﺪات ﻟﻪﻣﻪڕ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﻋﯿﺮﻗﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺧﻪﻛﯿﯿﻪﻛﺎن«. ﮔﯚرﺳﻞ ﺋﺎﻣﺎدهی ﺋﻪم دادﮔﺎﯾﻜﺮدﻧﻪ ﻧﻪﺑﻮو ،ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﭘﺎرﯾﺲ دادهﻧﺸﺖ و ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪك دهﻛﺎت ﻟﻪ ﺷﺎری )ﻟﯿﻞ( ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮوری ﻓﻪرهﻧﺴﺎ. ھﻪروهھﺎ ﯾﻮزر وﺗﯽ» :ﻧﻪھﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪوه دهﺗﺮﺳﺎﯾﻦ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ھﺎﺗﻨﻪ دهرهوهی ﻟﻪ دادﮔﺎ ﻛﺎرهﺳﺎﺗﻚ روﯾﺒﺪاﯾﻪ ،ﺑﻪم ﻟﻪ ﺳﻪرداﻧﯽ ﭘﺸﻮﯾﺪا وﺗﻪی ﺧﯚی ﻟ وهرﮔﯿﺮاوه«. رۆﻣﺎﻧﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﺎداری ﺳﺎﯽ ٢٠٠٨ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑوﺑﯚوه ﻛﯚﻣﻪﻚ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻟﻪﺧﯚ ﮔﺮﺗﺒﻮو ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮﻧﺪﯾﺪار ﺑﻮو ﺑﻪ ژﯾﺎن و ﺳﻪرﺑﻮردهی )ﻣﺤﻪﻣﻪد( ﭘﻐﻪﻣﻪری ﺋﯿﺴﻼم )دخ( ،دهﻧﮕﯽ ﻧﻮوﺳﻪر ﻟﻪ دﯾﺪﻜﯽ رهﺧﻨﻪﮔﺮاﻧﻪ ﺑﯚ ﺋﯿﻤﺎن. ﮔﯚرﺳﻞ ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻜﺪا وﺗﯽ» :ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ دهﻛﻪم ﻛﻪ دادﮔﺎ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم داﻧﯿﺸﺘﻨﯿﺪا وهم ﺑﺪاﺗﻪوه و ﺑﻪﺧﺮاﯾﯽ ﻟﻪو ﺗﯚﻣﻪﺗﻪ ﺗﻪﺑﻪرا ﺑﺖ ،ﺑﯚ ﺟﻪﺧﺘﺒﻮون ﻟﻪ ﺳﻪر ﺗﺎواﻧﻚ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ دادﮔﺎ ﻣﻮﻗﺘﻪﻧﯿﻊ ﺑ ﺑﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪﻛﯽ وﺮاﻧﻜﻪر ﻟﻪﺳﻪر رژﻢ و ﺳﯿﺴﺘﻪم ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ« .ﭘﺸﺘﺮﯾﺶ ﺑﯚ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻓﺮاﻧﺲ ﭘﺮﺲ ﮔﯚرﺳﻞ ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوه دا ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭼﯿﺮۆﻛﻜﻪ و ﺧﻪﻚ ﻟﻪ ﺑﯿﺮی دهﻛﻪن. ﮔﯚرﺳﻞ ﻛﻪ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوهی زاﻧﺴﺘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪدهب ﺗﻮرﻛﯽ ،ﺑﻪردهواﻣﻪ ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺪا و وﺗﯽ» :ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺳﻪرﺑﻪﺳﺘﯿﻤﺎن ھﻪﺑﺖ ﻟﻪو دﯾﺪه رهﺧﻨﻪﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪری ﺋﺎﯾﻨﻪﻛﺎن دهﯾﺪهﯾﻦ ،ﻣﻦ ھﻪﻮﺴﺘﯿﺸﻢ ﺋﺎﺷﻜﺮاو رووﻧﻪ ،ﻛﻪ رﺰ ﻟﻪ ﺋﯿﻤﺎن و ﺋﯿﻤﺎﻧﺪاران دهﮔﻪرم«. رۆﻣﺎﻧﯽ )ﻛﭽﺎﻧﯽ ﺧﻮا( ﺑﻪﻣﻨﺰﯾﻜﺎﻧﻪ ﺑﯚ زﻣﺎﻧﯽ ﻓﻪرﻧﺴﯽ وهردهﮔدرﺖ. ﻟﻪﺳﻪروﺑﻪﻧﺪی ﺋﻪو ﺟﻪﺧﺖ و ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﺎﻧﻪی ﮔﯚرﺳﻞ دهﯾﻜﺎت ﺑﯚ ھﺎﺗﻨﻪ ﻧﺎوهوهی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺘﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ،ﻧﻮوﺳﻪر ﻛﺘﺒﻜﯽ ﺗﺮی ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪهدا ﺑودهﺑﺘﻪوه ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯿﺮۆﻛﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎزه ﻟﻪ ﺋﻪوروﭘﺎدا( و ﻟﻪدواﺟﺎردا وﺗﯽ: »ﻛﻪ ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ دﻪڕاوﻛﯽ ﻧﺎﻛﻪم ﻟﻪم ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪداو و ﺑواﺷﻢ ﺑﻪ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ دادی وﺗﻪﻛﻪم ھﻪﯾﻪ«.
ﺑﻪ ﻋﯿﺸﻘﻪوه ﺗﻜﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ دهﺧﻮﻨﺘﻪوه ﺧﻮرﻣﺎﯽ ،ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻧﺎﺳﻪﻛﺎﻧﯽ )ﻣﺎﻮﺮان ﺧﯚم( و )ھﻪﻧﺎﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎراوﮔﻪوه( ﺷﯿﻌﺮهﻛﺎﻧﯽ دهﺧﻮﻨﺪهوه ﻛﻪ ﺳﺎڕﮋﻜﯽ ﮔﻪوره ﺑﻮو ﺑﯚ ﺷﺎﻋﯿﺮ ﻟﻪﻻﯾﻪك ،ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﮔﻮﮕﺮاﻧﯽ ﺷﯿﻌﺮی ﺧﻮڕﻣﺎﯽ.. ﺑﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﺑﻮوﻧﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻟﻪ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﯽ 48
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺷﯿﻌﺮ و ھﻪﻧﺎﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮرﻣﺎﯽ ،ﻛﻪﻧﺎﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺎت ﺋﻮاره ﻛﯚڕﻜﯽ ﺑﯚ ﺷﺎﻋﯿﺮی دووره وت )ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﻮرﻣﺎﯽ( ﻟﻪ ھﯚﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزﻛﺮد. ﻟﻪو ژوواﻧﻪدا ،ﺋﻮارهﻛﯚڕهﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﯾﻪك ﻛﺎﺗﮋﻣﺮی ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ.
دهﭘﺮﺳﻦ ﺑﯚﭼﯽ؟ ....ﻛﻪ زﺳﺘﺎن دﺖ ھﻨﺪه ﺋﺎراﻣﺘﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﺗﺎ ھﺎوﯾﻦ دهﮔﻪڕﺘﻪوه ،ھﺎوﯾﻨﯿﺶ ﻟﻪ ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ھﺎﺗﻨﯽ زﺳﺘﺎﻧﺪا دهﺑﻪﻧﻪﺳﻪر!« ﻣﺎﻛﺴﯽ ھﺎوڕﯽ ھﻪﻣﯿﺸﻪ وهﺑﯿﺮی دهھﻨﺎﯾﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪ داﺑﻪزﯾﻨﯽ ﺋﻪو ﺑﯚ ﺳﻪرزهوی دهﺑﺘﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﻧﺎو و ﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ و ﺳﻪروهت و ﺳﺎﻣﺎن ،ﺑﻪم دﯾﺎره ھﯿﭻ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪواﻧﻪ ﻧﻪﯾﺪهﺟﻮﻧﺪ ،ﺗﺎ ﺳﻪرهﻧﺠﺎم رۆژﻚ ﻟﻪ ﭘﺸﮫﺎﺗﻜﯽ ﺳﻪﯾﺮدا رووﯾﻜﺮده ﻣﺎﻛﺲ و ﭘﯽ ﮔﻮت ﺋﻪﻣﺠﺎره وهﺧﺘ ﮔﻪﯾﺸﺘﯿﻨﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ دادهﺑﻪزم ،ﻣﺎﻛﺲ ﻟﻪﻻﯾﻪك ﺧﯚﺷﺤﺎڵ و ﻟﻪﻻﯾﻪك ﺳﻪرﺳﺎم ﺑﻪم ﺑﯾﺎره، ﭘﺎﺘﯚﻛﻪی ﺧﯚی ﭘ ﺑﻪﺧﺸﯽ و ﻣﺎﺌﺎواﯾﯽ ﻟﻜﺮد.... ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺳﻪﻓﻪری ھﻪﻣﯿﺸﻪﯾﯽ ﻧﺎو ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪ ﭼﺎوﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ھﻪﻧﮕﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﭘﯿﺎﻧﯚژهﻧﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ﭘﻠﻪ ﻟﻪدوای ﭘﻠﻪ ﺑﻪ ﭘﻠﯿﻜﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪدا دهھﺎﺗﻪ ﺧﻮارهوه رووهو ﺑﻪﻧﺪهرهﻛﻪ ،ھﻪﻧﺎﺳﻪﻛﺎن وهﺳﺘﺎﺑﻮون و ﭼﺎوهﻛﺎن ﭼﺎوهڕﯽ ﺋﻪم رووداوه ﻣﮋووﯾﯿﻪ ﺑﻮون، )ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد( ﺋﯿﺴﺘﯿﻜﯽ ﻛﺮدو ﻟﻪﻧﺎوهﻧﺪی ﭘﻠﯿﻜﺎﻧﻪﻛﺎﻧﺪا وهﺳﺘﺎﺑﻮو ﻧﯿﮕﺎﯾﻪﻛﯽ دووری ﺑﯾﯿﻪ ﺋﻪو ﺷﺎره ﮔﻪورهﯾﻪ و ﺋﻪو ﺟﯿﮫﺎﻧﻪ ﺑﻪرﯾﻨﻪی ﭼﺎوهڕﯿﻪﺗﯽ ،ﺷﻪﺑﻘﻪﻛﻪی داﻛﻪﻧﺪو ھﻪواﯾﯿﺪا ،ﺑﻪدهوری ﺧﯚﯾﺪا ﺳﻮڕاﯾﻪوهو ﺑﻪﻛﻮﺪا ھﺎﺗﺒﻮوه ﺧﻮار ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻪوه ﺳﻪرهوه روهو ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪ ،ﻛﻪس ھﯿﭽﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﻪﮔﻮت و ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻪس ﻧﻪدوا! دواﺟﺎر ﻣﺎﻛﺴﯽ ھﺎوڕﺸﯽ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٣٣دا ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪی ﺑﻪﺟﮫﺸﺖ ﭘﺎش ﺋﻪوهی زﯾﺎد ﻟﻪ ﺷﻪش ﺳﺎﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪ ﺑﺮدهﺳﻪر ،ﻟﻪوه ﺑﻪدواوه
ﭘﺎش ﺑﻪﺳﻪرﺑﺮدﻧﯽ ﺷﻪش ﺳﺎڵ ھﺎوڕﮑﻪﺷﯽ ﺑﻪﺟﯿﮫﺸﺖ. ﻣﺎﮐﺲ ﭘﯽ ده ﻟﻪﺳﻪر زهوی ژﯾﺎﻧﮑﯽ ﺗﺮ ﭼﺎوهڕﯿﻪﺗﯽ. ﻛﻪس ﺋﺎﮔﺎی ﻧﻪﻣﺎ ﻟﻪ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ )ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد(. ﺟﻪﻧﮓ ھﺎت و ھﻪﻣﻮو ﺟﻮاﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮﺷﺖ ،ﺟﻪﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎت و ھﻪﻣﻮو ﻣﺮۆﭬﻪﻛﺎﻧﯽ داﻣﺎﯽ، ﻣﺎﻛﺲ ﻧﺎﭼﺎر دهﺳﺒﻪرداری ﺗﺮوﻣﭙﯿﺘﻪﻛﻪی ﺑﻮو، ﺗﺮوﻣﭙﯿﺘﻪﻛﻪی ﺑﻪ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﯿﻮهڕۆﺧﻮاﻧﻚ ﻓﺮۆﺷﺖ ،ﻛﻪﺷﺘﯽ )ﭬﺮﺟﯿﻨﯿﺎن( ﺋﻪو ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪی ﻛﻪ ﻻﻧﻪی ھﻪﻣﯿﺸﻪﯾﯽ )ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد( ﺑﻮو ﺟﻪﻧﮓ داﯾزاﻧﺪ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ زهﺑﻪﻻح ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﺑﻮون ،ﺋﻪوان دهﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ ﻟﻪ رﮕﻪی ﭼﻪﻧﺪ ﺗﻪﻧﻚ دﯾﻨﺎﻣﯿﺘﻪوه ﺑﯿﺘﻪﻗﻨﻨﻪوه و ﻣﺎﻛﺴﯿﺶ دهﭘﺎڕاﯾﻪوه رﮕﻪی ﺑﺪهن ﻛﻪ ﺗﺎﻗﺎﻧﻪ ھﺎوڕﻜﻪی رزﮔﺎرﺑﻜﺎت و دهﯾﮕﻮوت :ﻣﻦ دﻨﯿﺎم ﺋﺴﺘﺎش ﻟﻪوﺪاﯾﻪ، ﺋﻪوان ﮔﻮﯿﺎن ﭘﻨﻪدهداو دهﯾﺎﻧﮕﻮت :ﺷﺘﯽ وا ﭼﯚن دهﺑﺖ؟ ﺋﻤﻪ ﺑﺴﺘﻚ ﻧﻪﻣﺎوه ﻟﻪم ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪدا دهﯾﺎن ﻛﯿﻠﯚ دﯾﻨﺎﻣﯿﺘﻤﺎن ﺗﯿﺎدا ﻧﻪﭼﺎﻧﺪﺑ ،ﺋﻪﮔﻪر ﻛﻪﺳﻜﯽ ﺗﺪا ﺑﻤﺎﯾﻪ دهﻣﺎﻧﺒﯿﻨﯽ ،ﻣﺎﻛﺴﯿﺶ دهﺳﺘﻪوداﻣﻨﯿﺎن دهﺑﻮو ﻟﯽ ﺑﮕﻪڕﻦ ﺗﺎ ﺑﯿﺪۆزﺘﻪوه و رزﮔﺎری ﺑﻜﺎت ،ﻣﺎﻛﺲ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻛﻮن ﺑﻪ ﻛﻮﻧﯽ ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪ ﮔﻪڕا ﺗﺎ دواﺟﺎر ﺑﻪھﯚی ﻗﻪواﻧﻜﯽ ﻛﯚﻧﯽ ﺧﯚﯾﻪوه ﻛﻪ ﭘﺎرﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﻣﯿﻮزﯾﻜﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑﯽ ﺗﺪا ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮاﺑﻮو دۆزﯾﯿﻪوه.
دﯾﺪارﻜﯽ ﺳﻪﯾﺮ ،دوو ھﺎوڕێ ﻛﻪ ﻣﺎوهی ﺷﻪش ﺳﺎڵ ﺷﻪو و رۆژﯾﺎن ﭘﻜﻪوه ﺑﺮدﺑﻮوه ﺳﻪر ﻟﻪﻧﺎو ﻗﺮﯾﻮهو ﺧﯚﺷﯽ ﺋﺎھﻪﻧﮕﮕان و ﺳﻪﻣﺎی ژن و ﭘﯿﺎوی ﮔﻪﺷﺘﯿﺎراﻧﯽ )ﭬﺮﺟﯿﻨﯿﺎن( ،ﻛﻪﭼﯽ ﺋﻪﻣﺠﺎره ﻟﻪ ﺳﻮﭼﻜﯽ ﺧﻪﻣﺒﺎری ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﺪا ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻧﺎ ﺗﺎوﻜﯽ ﺗﺮ دهﺗﻪﻗﻨﺪرﺘﻪوه و دهﺑﺘﻪ ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﻣﮋوو ﺋﻪم داﯾﺎﻟﯚﮔﻪ ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا دروﺳﺖ ﺑﻮو: ﻟﺮهدا ﻣﺎﻛﺲ ﺑﯚ دواھﻪﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﺗﯿﺎﯾﺪا دهﭘﺎڕﺘﻪوه ﻛﻪ داﺑﺒﻪزێ و ھﺎﻧﯽ دهدات ﺑﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر زهوی ژﯾﺎﻧﻜﯽ ﺗﺮ ﭼﺎوهڕﯿﻪﺗﯽ ،ﻛﻪﭼﯽ ﺋﻪو ھﻪر ﻣﻞ ﻧﺎدات، ﺑﻪﻜﻮ ﻟﻪﺑﺮی ﺋﻪوه ﺋﻪو ﺑﻪﺳﻪرھﺎﺗﯽ ﺋﻪو ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺟﺎرهی ﺑﻪﯾﺎد ھﻨﺎﯾﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪﻧﯿﺎزﺑﻮو ﺗﯿﺎﯾﺪا داﺑﻪزێ ،ھﻪروهك ﺋﻪوهی ﺑﯿﻪوێ ﭘﺎش ﺳﺎﻧﻜﯽ دوورودرﮋ ﭘﻪرده ﻟﻪﺳﻪر ﻧﮫﻨﯿﯿﻪك ھﻪﺒﻤﺎ ،ﭘﯽ ده: »دهزاﻧﯽ ﻣﻦ ﻟﻪﺗﺮﺳﯽ ﭼﯽ داﻧﻪﺑﻪزﯾﻢ؟! ﺋﻪوهی ﻛﻪﻣﻨﯽ وهﺳﺘﺎﻧﺪ ﺋﻪوﺷﺘﺎﻧﻪ ﻧﻪﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﯿﻨﯿﻤﻦ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺋﻪواﻧﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎی ﺑﯿﻨﯿﻨﯿﺎﻧﻢ ﻧﻪﺑﻮو! ﻟﻪوﺷﺎرهدا دهﺗﺘﻮاﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﺷﺘﻚ ﺑﻪدی ﺑﻜﻪﯾﺖ ...ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﻪﺑﺖ ،ھﻪﻣﻮو ﺷﺘﻪﻛﺎﻧﻢ دهﺑﯿﻨﯽ ﺑ ﺋﻪوهی ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻪﻛﯿﺎن ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
51
ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ
ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪی
1900
ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد ،ﮔﻪرﭼﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪ ،ﺑﻪم وهك ﻧﺎوﻚ ﺑا ﺑﻪ ﺑﺎی ﺋﻪو ﻣﻨﺪاﻪ ﺑﻨﺎزهدا ﻛﻪ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ھﯚﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎھﻪﻧﮕﯽ ﻧﺎو ﻛﻪﺷﺘﯽ )ﭬﺮﺟﯿﻨﯿﺎن(دا ﺑﻪ ﻣﻪﻟﯚﺗﻜﻪﯾﯽ ﺑﻪﺟﮫﺪرا ،ﺑﻪھﯿﻮای ﺋﻪوهی ﺧﺰاﻧﻜﯽ دهوﻪﻣﻪﻧﺪ ھﻪﯿﺒﮕﺮﻧﻪوه، ﻛﻪﭼﯽ ﻗﻪدهر ﻓﯿﺪاﯾﻪ ﺑﺎوهﺷﯽ )داﻧﯽ( ،ﺋﻪو رهﺷﭙﺴﺘﻪ ھﻪژارهی ﻛﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪﺑﻨﯽ ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪدا ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﻪﻮز و ﻛﻮرهو ﻛﺎری ﺗﺎﻗﻪﺗﭙﺮوﻛﻨﺪا ﺑﻪﺳﻪردهﺑﺮد، ﺋﻪوێ رۆژێ وهك ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎری ﺗﺮ )داﻧﯽ( ﺧﯚی ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﺑﻮوه ﺋﻪو ھﯚﻪ، ﺋﻪﻣﻪ ﺧﻮاﯾﻪ ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋﺎھﻪﻧﮕﯽ ﺋﻪو ﺧﻮاﭘﺪاواﻧﻪدا ﭘﺎرﭼﻪ ﺋﺎﺘﻮﻧﻚ ،ﺑێ ﭘﺎره ،ﺷﺘﻜﯽ ﺑﻪﻧﺮﺧﯽ دهﺳﺖ ﺑﻜﻪوﺖ ،ﻛﻪﭼﯽ ﻟﻪﺑﺮی ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻣﻪﻟﯚﺗﻜﻪﯾﻪﻛﯽ دۆزﯾﯿﻪوهو ھﻪﯿﮕﺮﺗﻪوه. 50
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
)ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد( ﻣﻨﺪاﯽ ﺧﯚی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻛﺮﻜﺎره ھﻪژارهدا ﺑﺮدهﺳﻪر ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺳﻪرهڕای ﺧﻮاردن ﭘﺪان و ﺧﺰﻣﻪﺗﻜﺮدﻧﯽ ﻓﺮی ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهﺷﯽ ﻛﺮد ،ﺑﻪم ھﻪرﮔﯿﺰ رﮕﻪی ﭘﻨﻪدا ﻟﻪ ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪ ھﻪﻧﮕﺎو ﺑﻨﺘﻪ ﺧﻮارهوه ،ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ )ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد( ﻟﻪ رووی رهﺳﻤﯿﯿﻪوه ھﯿﭻ ﺑﻮوﻧﻜﯽ ﻧﻪﺑﻮو. ﺋﺴﺘﺎش ﻛﻪس ﻧﻪﯾﺰاﻧﯽ داﯾﻚ و ﺑﺎوﻛﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪی )ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد( ﻛ ﺑﻮون؟! ﻛﻪﺳﯿﺶ ﻧﻪﯾﺰاﻧﯽ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﺑﻪ ﻣﺮدﻧﯽ )داﻧﯽ( ﺟﺎرﻜﯿﺘﺮ ھﻪﺗﯿﻮ ﻛﻪوﺗﻪوه ﭼﯚن و ﺑﻪ چ ﺷﻮهﯾﻪك ﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪھﺮهی ﺑﻪ رووی ژهﻧﯿﻨﯽ ﭘﯿﺎﻧﯚدا ﺗﻪﻗﯿﯿﻪوه؟! ﺋﻪو ﻛﻪ ﺑﯚ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺟﺎرﻜﯿﺶ داﻧﻪﺑﻪزﯾﯿﻪ ﺳﻪر وﺷﻜﺎﻧﯽ، زﯾﺎد ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺠﺎﺟﺎر ﮔﻪﺷﺘﯽ ﻧﻮان ﺋﻪوروﭘﺎو ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎی ﻛﺮد ،ﺋﯚﻗﯿﺎﻧﻮوس ﺑﺒﻮوه ﻣﺎﯽ ،ﻛﺸﻪی ﺳﻪرهﻛﯽ ﺋﻪوهﺑﻮو ،ﮔﻪرﭼﯽ ﺧﻪﻜﻜﯽ زۆر ﻟﻪ ﺳﻪراﻧﺴﻪری ﺟﯿﮫﺎﻧﻪوه ﻧﺎو و ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯿﺎن ﺑﯿﺴﺘﺒﻮو ،ﺑﻪم ﻟﻪ رووی واﻗﯿﻌﻪوه ھﯿﭻ ﺑﻮوﻧﻜﯽ ﻧﻪﺑﻮو ،ﯾﺎن راﺳﺘﺘﺮ ﺑﯿﻦ ھﯿﭻ ﺑﻪﮕﻪﻧﺎﻣﻪﯾﻪك ﻧﻪﺑﻮو ﻟﻪ ﺷﺎرﻚ ﯾﺎن ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪﯾﻪك ﯾﺎن ﻛﺴﻪﯾﻪك ﯾﺎن ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺗﯿﭙﯽ ﻓﺘﺒﯚﻨﯽ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﮔﯚی زهوﯾﯿﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﺴﻪﻟﻤﻨﺖ، ﺧﺎوهﻧﯽ وت و ﺑﻪﮕﻪﻧﺎﻣﻪی ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮون و ﺧﺰان ﻧﻪﺑﻮو ،ﺋﻪو وای ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ،ﺑﻪم ھﻪرﮔﯿﺰ ﻟﻪداﯾﻚ ﻧﻪﺑﺒﻮو!! ﺑﯚﯾﻪ ھﺎﺗﻨﯽ ﺋﻪو زۆر ﻛﻪس ﺑﻪ ھﺎﺗﻨﯽ ﻣﻪﺳﯿﺤﻜﯽ ﻧﻮﯽ دهﭼﻮاﻧﺪ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎی ﭘﯿﺎﻧﯚژهﻧﯿﻨﯽ ﻧﺰﯾﻜﺒﺒﯚوه ﻟﻪ ﻣﻮﻋﺠﯿﺰه. ﭘﺎش ﺑﯿﺴﺖ و ﺣﻪوت ﺳﺎڵ ...ﻗﻪدهر )ﻣﺎﻛﺲ ﺗﻮﻧﯽ( ﺗﺮوﻣﭙﯿﺘﮋهن راﭘﭻ دهﻛﺎت ﺑﯚ ﻧﺎو ھﻪﻣﺎن ﻛﻪﺷﺘﯽ و دهﺑﺘﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ و ﺗﺎﻗﺎﻧﻪ ھﺎوڕﯽ )ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد( ﻛﻪ ﺋﺎﮔﺎداری وردهﻛﺎری ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﺖ ،ھﻪر ﻟﻪ رﮕﻪی ﻣﺎﻛﺴﻪوه ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪﯾﯽ ژﯾﺎن و ﻣﺮدﻧﯽ )ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد( دهﮔﺎت ﺑﻪدهرهوه ،ﺋﻪو ﭼﯿﺮۆﻛﻪی ﻛﻪ ﻣﺎﻛﺲ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﮔاﻧﻪوهﯾﺪا ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ھﻪﺑﻮو ﻟﻪوهی ﺑﻪراﻧﺒﻪرهﻛﻪی ﺑوای ﭘ ﺑﻜﺎت ...ﮔﻪرﭼﯽ ﻟﻪﻣﻪﯾﺎﻧﺪا ﻧﺎھﻪﻗﯿﺸﯽ ﻧﻪﺑﻮو ،ﺋﺎﺧﺮ ﻛ ﺑوا ﺑﻪوه دﻨﺖ ﻛﻪ ﻛﻪﺳﻚ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ژﯾﺎﻧﯿﺪا ﭘ ﻧﻪﺧﺎﺗﻪ ﺳﻪر وﺷﻜﺎﻧﯽ و ﺑﯚ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺑﺒﺘﻪ ھﺎوڕﯽ زهرﯾﺎ!! ﻣﺎﻛﺲ ھﻪرﭼﻪﻧﺪی دهﻛﺮد و دهﻛﯚﺷﺎ ﻧﻪﯾﺪهﺗﻮاﻧﯽ ھﺎوڕﻜﻪی ﺑﺨﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﺋﻪو ﺑواﯾﻪی ﻛﻪ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺠﺎر.. ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﻪﻛﺠﺎر ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪ ﺟﺒﮫﺖ ،ﻛﺎﺗﻜﯿﺶ ﻛﻪﻟﯽ دهﭘﺮﺳﯽ ﺋﺎﺧﺮ ﺑﯚﭼﯽ ﺋﻪم ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﺗﺎﻛﻪ ﺟﺎرﻚ ﺟﻨﺎھﯿﺖ؟ ﺋﻪو ﺑﻪﺗﻮﻧﺪﯾﯿﻪوه ﺑﻪرﭘﻪرﭼﯽ دهداﯾﻪوه دهﯾﮕﻮت: »ﺑﯚﭼﯽ؟ ﺑﯚﭼﯽ؟ ﺑﯚﭼﯽ؟ ﺋﻮه ﺋﻪی ﺋﻪواﻧﻪی ﭘﺎﺑﻪﻧﺪن ﺑﻪ زهوﯾﯿﻪوه ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﺗﺎن زۆر ﺑﻪﻓﯿۆ دهدهن ﻛﻪ
ﭘﻪﻧﺠﻪره
ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزارﯾﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ ﻓﻪﯾﺴﻪڵ ﻋﻪﻟﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ و ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯽ و ﺑﻪرزﮐﺮدﻧﻪوهی رادهی ﮔﻪﺷﻪی ﺋﺎﺑﻮوری ﻟﻪ ھﻪر وﺗﮑﺪا ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ وزهو ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪو ﮐﺎرو ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﻪﯾﻪ،ﯾﺎن ﺑﻪ واﺗﺎﯾﻪﮐﯽ ﺗﺮ ﺑﻮوﻧﯽ ھﯚﮐﺎرهﮐﺎﻧﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ وﺗﺪا .زۆرﺑﻪی ﺋﻪو ھﯚﮐﺎراﻧﻪ ﻧﻪک ھﻪر ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪﮑﻮ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﮐﯽ ﻓﺮاواﻧﯿﺶ ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪﯾﻪ .ﮐﻪس ﻧﯿﯿﻪ ﻧﮑﯚﯽ ﻟﻪ ﺑﻮوﻧﯽ وزهی ھﻪرزان و ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪ ﻟﻪ ھﻪرﻤﺪا ﺑﮑﺎت .ﮐﺸﻪی ﺳﻪرهﮐﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھﻪرﻢ ﻟﻪ ﻧﺰﻣﯽ ﺋﺎﺳﺖ و ﭘﺎﺷﻪﮐﺸﯽ ﺑﻪردهواﻣﯽ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪی ﻣﺮۆﯾﯿﻪ ﮐﻪ ﮐﺎرو ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﻪﯾﻪ، ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی دهﺳﺘﯽ ﮐﺎری زۆرﻣﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺋﻪداﺋﯽ ﺑﺎش ﻧﯿﯿﻪ ھﯚﮐﺎرهﮐﻪﯾﺸﯽ ﺑﯚ ﻻوازی ﺗﻮاﻧﺎی زاﻧﺴﺘﯿﯽ و ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﯽ دهﺳﺘﯽ ﮐﺎر دهﮔﻪڕﺘﻪوه. دهﺳﺘﯽ ﮐﺎری ھﻪرﻢ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ زاﻧﺴﺘﻪ ﺑﯚ ﺑﻪرزﮐﺮدﻧﻪوهی ﺗﻮاﻧﺎی ﺟﻪﺳﺘﻪﯾﯽ و ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﯽ ،ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ رﮕﻪی ﭘﺮۆﺳﻪی ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪﭘﻠﻪی ﯾﻪﮐﻪم و دوای ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪ راھﻨﺎن و ﻣﻪﺷﻘﭙﮑﺮدن ﺑﻪدﯾﺪﺖ. ﻓﻪراھﻪﻣﮑﺮدﻧﯽ ﺋﻪو دوو ﻓﺎﮐﺘﻪرهو رهﺧﺴﺎﻧﺪﻧﯽ ﮐﻪﺷﮑﯽ ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﺑﺎر زاﻣﻨﯽ ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﻪداﺋﯽ دهﺳﺘﯽ ﮐﺎره ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا،ﺋﻪم ﺋﻪرﮐﻪش ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚی ﺑﯾﺎرﺑﻪدهﺳﺘﺎﻧﻪ ﻟﻪ ھﻪرﻢ. ﭘﻨﺎﭼ ﮐﻪﺳﮏ ھﻪﺑ ﻗﻪﻧﺎﻋﻪﺗﯽ ﺑﻪوه ﻧﻪﺑﺖ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻪ ﭼﻪﮐﯽ ھﻪرﻢ ﺑﯚ ھﻨﺎﻧﻪدی ﭘﺮۆﺳﻪی ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ ﺑﻪردهوام، ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزارﯾﮑﺮدﻧﻪ ﻟﻪ دهراﻣﻪﺗﻪ ﻣﺮۆﯾﯿﻪﮐﺎﻧﯿﺪا ،ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻪرهﮐﯿﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ھﻪزارهی ﺳﯿﻪم دادهﻧﺮﺖ ،ﺑﻪﺑ ﺋﻪو ھﻪﻧﮕﺎوه ﺋﻪﺳﺘﻪﻣﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺮﺖ ﺋﻪو ھﻪﻟﻮﻣﻪرﺟﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ و ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪی ﺗﯿﺪا دهژﯾﻦ ﺑﻪرهوﭘﺶ ﺑﻪرﯾﻦ و ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚڕاﻧﮑﺎرﯾﯿﻪ ﺋﯿﻘﻠﯿﻤﯿﯽ و ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﮐﺎﻧﺪا ﺑﯿﻨﻪوه ،ﺑﯚﯾﻪ دهﺑ ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم ﺳ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺑﮑﻪﯾﻨﻪوه: ١ـ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻦ ﻟﻪ واﻗﻌﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ و ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯿﯽ و ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ھﻪر ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزارﯾﯿﻪک ﺗﯿﺎﻧﺪا دهﺑ ﺑﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ھﻨﺎﻧﻪدی ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺑﻪردهوام ﺑ و ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﻪ ﺳﻮدی ﻧﻪوهﮐﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎو ﺋﻪواﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪهش ﺑﺸﮑﺘﻪوه. ٢ـ دهﺑ ﺑﻪوردی ﻟﻪ ﮐﺸﻪو ﺗﻪﺣﻪداﮐﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھﻪرﻢ ﺑﮑﯚﺮﺘﻪوهو ﭼﺎرهﺳﻪری ﻣﻪﻧﮫﻪﺟﯿﯿﺎﻧﻪی ﺑﯚ داﺑﻨﺮﺖ و ﻣﯿﮑﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﻟﻪﺑﺎری ﺑﯚ ﺑﮕﯿﺮﺘﻪﺑﻪر ﺑﯚ زاﻣﻨﮑﺮدﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪه. ٣ـ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺋﻪو دوو ﺧﺎﻪی ﺳﻪرهوه ،دهﺑ ﺑﻪردوام ھﻪﻧﮕﺎوی
ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪرﮋﮐﺮاو ﺑﻨﯿﻦ ﺑﯚ داڕﺷﺘﻨﯽ دﯾﺪﮑﯽ ﻧﻮێ ﺑﻪ ھﻪرﻤﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن .ﺋﻪﻣﻪش دهﺧﻮازێ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﮔﻪرهﮐﺎن ﺑﮑﯚﺮﺘﻪوهو ﺋﻪو ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﻪﺗﻪ ﺑﮕﯿﺮﺘﻪﺑﻪر ﮐﻪ دهﺗﻮاﻧ زاﻣﻨﯽ ﺷﻪﻓﺎﻓﯿﻪت و ﻟﭙﭽﯿﻨﻪوهو ﺳﻪروهری ﯾﺎﺳﺎو ﻓﻪراھﻪﻣﮑﺮدﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ و ﯾﻪﮐﺴﺎﻧﯽ رهﮔﻪزﯾﯽ و ﺑﻪرزﮐﺮدﻧﻪوهی ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﻮﻨﺪهوارﯾﯽ و ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑﻪدی ﺑﮫﻨﺖ. ﺑﻪﺑ ﺑﻮوﻧﯽ ﺷﻪﻓﺎﻓﯿﻪت ھﯿﭻ ھﻪﻧﮕﺎوﮑﻤﺎن ﺑﻪ ﺋﺎﻗﺎری ھﻨﺎﻧﻪدی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﮐﺎﻧﯽ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ و ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪﺋﻪﺳﺘﻪم ﺑﻪدی دێ ،ﻣﻪﺑﻪﺳﺖ ﻟﻪ ﺷﻪﻓﺎﻓﯿﻪت ﯾﻪﮐﺴﺎﻧﺒﻮوﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﺗﺎﮐﻪﮐﺎﻧﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪ ﻟﻪ ﻣﺎف و ﺋﻪرﮐﻪﮐﺎﻧﯿﺪا ،ﺗﻪﻧﯿﺎ ﮐﻪﻓﺎﺋﻪت و ﺷﺎرهزاﯾﯽ ﻣﺮۆﭬﻪﮐﺎن ﻟﮑﺪی ﺟﯿﺎدهﮐﺎﺗﻪوه .ﮐﯚﻣﻪﯽ ﺷﻪﻓﺎف ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟﻪ دهوﻪﺗﯽ داﻣﻪزراوهو ﯾﺎﺳﺎدا ھﻪﯾﻪ. ﺑﯚ ﺑﻪدﯾﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ و ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯿﯿﻪﮐﺎن ،دهﺑ ھﻪﻧﮕﺎوی ﮐﺎرا ﺑﻨﺮﺖ ،ﺋﻪوهش ﺑﻪﺑ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزاری ﻟﻪ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪی ﻣﺮۆﯾﯿﺪا ،ﺋﻪﺳﺘﻪﻣﻪ ﺳﻪرﮐﻪوﺗﻦ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﺖ ،ھﻪروهھﺎ دهﺑ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﻪﮐﯽ ﻓﮑﺮی و رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻟﻪﻣﻪڕ ﮐﻪﯾﺴﻪﮐﺎﻧﯽ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺗﻪواوﮐﺎرو ﺋﻪو ﺗﻪﺣﻪدا ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و دهرهﮐﯿﺎﻧﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ ﭘﻪﯾهوﮐﺮاوهﮐﺎن و ﺟﻪﺧﺘﮑﺮدﻧﻪ ﺳﻪر وهرﮔﺮﺗﻨﯽ رای ﺑﻪراﻧﺒﻪر،ھﻪروهھﺎ رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﺋﻪو ﺗﻪﺣﻪداﯾﺎﻧﻪی ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ و ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪﮐﺎن ﺑﻪﺳﻪرﻣﺎﻧﯿﺪا دهﺳﻪﭘﻨﺖ .دهﺑ رۆﯽ ﮐﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺋﻪﮐﺘﯿﭭﺘﺮ ﺑﮑﺮێ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺘﻮاﻧ ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﻪﮐﯽ ﮐﺎرا ﻟﻪ ھﻪردوو ﺑﻮاری رهﺧﺴﺎﻧﺪﻧﯽ دهرﻓﻪﺗﯽ ﮐﺎر وﮔﻪﺷﻪی ﺋﺎﺑﻮوری ھﻪرﻤﺪا ﺑﮑﺎت ،ھﻪروهھﺎ ھﺎﻧﺒﺪرێ دوای ﺋﻪوهی زهﻣﯿﻨﻪی ﻟﻪﺑﺎری ﺑﯚ دهرهﺧﺴﻨﺪرێ ﺑﯚ ﮐﺮدﻧﻪوهو ﻓﺮاواﻧﮑﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﺮۆژه ﺑﻪرھﻪﻣﺪارﯾﯿﺎﻧﻪی ﮐﻪ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﮐﯚﻣﻪڵ داﺑﯿﻦ دهﮐﺎت. ﺋﻪزﻣﻮﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪی ﮐﻪ ﺋﺎﺑﻮوری وت ﺑﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺣﮑﻮﻣﻪت ﺑﻪڕﻮه ﻧﺎﭼﺖ و دهﺑ ﮐﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪﺷﺪاری ﮐﺎرای ﻟﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﺪا ھﻪﺑﺖ .ﺣﮑﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ دهﺑ ﮐﯚﻣﻪﮏ ﻟﻪو ﺑﻮاراﻧﻪی ﮐﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﺑﻪﺗﻪﻧﯿﺎ وهک ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺋﯿﺪارهی ﺑﺪات ﺑﻪﮐﻪرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺑﺴﭙﺮﺖ، وهﻟ ﺑﻪرﻟﻪوه دهﺑ ژﯾﻨﮕﻪﯾﻪﮐﯽ وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮی ﺑﯚ ﺳﺎز ﺑﮑﺎت و ﺋﺎﺳﺎﻧﮑﺎرﯾﯽ و ھﺎوﮐﺎری ﺑﮑﺎت ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻨﻪ ﻣﻪﯾﺪاﻧﻪوهو ﺑﻪﺷﮏ ﻟﻪ ﺋﻪرﮐﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﮐﺎن ﺑﺨﻪﻧﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪﺑﻮاری ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزاری ﻣﺮۆﯾﯽ.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
53
ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ
ﺋﻮﻣﺪهﮐﺎﻧﻢ ﻗﺎﺑﯿﻠﯽ ﺋﻪوه ﺑﻮون ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎ و ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﮐﻪﺷﺘﯿﯿﻪﮐﻪدا ﺑﻨﻪدی
ھﻪﺑﺖ ،ﺋﺴﺘﺎش ﺗﻨﻪﮔﻪﯾﺸﺘﻢ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﺷﺘﺎﻧﻪ ﻟﻪﻛﻮﺪا ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺎن دﺖ؟! ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﭼﯿﯿﻪ؟ ﺗﯚ ﭘﯿﺎﻧﯚ ﺑﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪ وهرﺑﮕﺮه ،ﭘﯿﺎﻧﯚ ﺳﻪرهﺗﺎو ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ھﻪﺷﺘﺎو ھﻪﺷﺖ ﭘﻠﻪﯾﻪ و ﻛﻪس ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﻟﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪ ﻧﯿﯿﻪ ،ھﻪر ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ھﻪﺷﺘﺎو ھﻪﺷﺖ ﭘﻠﻪﯾﻪ دهﺗﻮاﻧﯽ ﺋﺎوازﻜﯽ ﻧﻪﻣﺮ دروﺳﺖ ﺑﻜﻪﯾﺖ ،ﻣﻦ ﺋﻪﻣﻪم ﺑﻪدﻪو ﻛﺎرﻜﻪ دهﺗﻮاﻧﻢ ﺧﯚﻣﯽ ﻟﻪﮔﻪﺪا ﺑﮕﻮﻧﺠﻨﻢ ،ﺑﻪم ﻛﺎﺗﻚ دهﭼﻤﻪ ﺳﻪر ﺋﻪو ﭘﻠﯿﻜﺎﻧﺎﻧﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺷﺎرﻚ ﺑﺒﯿﻨﻢ ﻛﻪ ﻟﻪ ﭘﯿﺎﻧﯚﯾﻪك دهﭼﺖ ﺧﺎوهﻧﯽ ﻣﻠﯿﯚﻧﻪھﺎ ﭘﻠﻪ ﺑﺖ ﺋﯿﺪی ھﯿﭻ ﺟﯚره ﺋﺎوازﻚ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﺑﮋهﻧﻢ!! .....ﺑﻪداﺧﻪوه 52
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺋﻪﻣﻪ راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﻪﯾﻪ ...ﺗﯚ ﺳﻪرﻧﺠﯽ ﺋﻪو ﺷﺎراﻧﻪت داوه؟! ﺋﯚی ﺧﻮاﯾﻪ ﺳﻪرﻧﺠﯽ ﺋﻪو ﺷﻪﻗﺎﻣﺎﻧﻪت داوه ﻛﻪ ھﻪزارهھﺎﯾﻪ؟! ﭘﻢ ﺑ ﭼﯚن دهﺗﻮاﻧﯿﺖ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﻪﻛﻜﯿﺎن ھﻪﺒﮋﺮﯾﺖ؟! ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣﺎﻚ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ژﻧﻚ، ﺗﻪﻧﮫﺎ زهوﯾﯿﻪك ﻛﻪ ﻟﻮهی ﺳﻪﯾﺮ ﺑﻜﻪﯾﺖ و ﺗﺎﻛﻪ ﯾﻪك رﮕﺎت ھﻪﺑﺖ ﺑﯚ ﻣﺮدن. ﻣﻦ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪ ژﯾﺎم ،ﭼﻪﻧﺪهھﺎ ﺋﻮﻣﺪم ھﻪﺑﻮون ،ﺑﻪم ﻗﺎﺑﯿﻠﯽ ﺋﻪوهﺑﻮون ﻟﻪﻧﻮان ﺳﻪرهﺗﺎو ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪدا ﺑﻨﻪدی ....ﺑﯚﯾﻪ ﭘﺖ دهﻢ ﺑﻤﺒﻮوره ھﺎوڕﻢ ﻣﻦ ﭘﻢ ﺧﯚﺷﻪ ﭘﺴﺘﯽ ﺧﯚم ﺟﺒﻢ ﻧﻪك ﺋﻪم ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪ!!«
**** ﺋﻪو ﭼﯿﺮۆﻛﻪی ﺳﻪرهوه ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ )ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪی ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد(ه ﻛﻪ ﻟﻪ رﮕﻪی ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪ ﺋﻪﻟﯿﺴﺎﻧﺪرۆ ﺑﺎرﯾﻜﯚی ﻧﻮوﺳﻪر و ﺗﯚرﻧﺎﺗﯚری ﻧﻮوﺳﻪرو دهرھﻨﻪر ﺧﺮاﯾﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﺋﻪو ﻓﯿﻠﻤﻪوه ﻛﻪ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی زﯾﺎدﻛﺮد ﺑﯚ ﻣﮋووی ﻓﯿﻠﻤﺴﺎزی ﻟﻪ ﺋﯿﺘﺎﻟﯿﺎو ﺗﻪواوی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ،ﻓﯿﻠﻤﻚ ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻪﻛﻪﯾﯿﺪا ﺣﻪزﻜﺖ ﺑﯚ دروﺳﺖ دهﻛﺎﺗﻪوه ﺗﺎ ﺳﻪرﻟﻪﻧﻮێ ﺑﯿﺒﯿﻨﯿﺘﻪوه ،وهك ﺋﻪوهی ﭘﺖ ﺑ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺷﺘﻪ ﺟﻮاﻧﻪﻛﺎن دهﻣﻨﻦ و ﻗﺎﺑﯿﻠﯽ ﻟﻪﻧﺎوﭼﻮون ﻧﯿﻦ ،وهك ﭼﯚن ﭘﺎﻪواﻧﯽ ﭼﯿﺮۆﻛﻪﻛﻪ ھﻪﻣﯿﺸﻪ دهﯾﮕﻮت »ﺗﯚ ﺗﻪواو ﻧﻪﺑﻮﯾﺖ و ﻛﯚﭼﺖ ﻧﻪﻛﺮدووه ،ﻣﺎدام ﺧﺎوهﻧﯽ ﭼﯿﺮۆﻛﻜﯽ ﺟﻮاﻧﯿﺖ و ﻛﻪﺳﻜﯿﺶ ھﻪﯾﻪ ﺑﯚی ﺑﺎس ﺑﻜﻪﯾﺖ«. ﻣﯿﻮزﯾﻜﯽ ﺋﻪم ﻓﯿﻠﻤﻪ ﺋﯿﻨﯚ ﻣﯚرﯾﻜﯚﻧﯽ ﮔﻪوره ﻣﯿﻮزﯾﻜﻜﺎری ﺋﯿﺘﺎﻟﯿﯿﻪ .ﻛ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﻧﻪﺑﻮوﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﯿﻮزﯾﻜﻪ ﺳﻪرﺳﺎﻣﻪﻛﻪی ﻣﯚرﯾﻜﯚﻧﯽ ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﮕﻪﻟﻜﯽ وهﻛﻮ )ﺑﺎش و ﺧﺮاپ و ﻧﺎﺷﺮﯾﻦ ،ﻟﻪﭘﻨﺎوی ﻣﺸﺘ دۆﻻردا ،ھﻪﺑﻮو ﻧﻪﺑﻮو ﻟﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ،ﭘﺮۆﻓﯿﺸﻨﺎڵ، ﻣﺎﻟﯿﻨﺎ (....و دهﯾﺎن ﺷﺎﻛﺎری ﺗﺮ ،ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪدا ﻣﯚرﯾﻜﯚﻧﯽ ھﻪر ﺧﯚی دهﺑﺘﻪ )ﺟﯿﻠﻠﯽ رۆل ﻣﯚرﺗﻮن(ی داھﻨﻪری ﻣﯿﻮزﯾﻜﯽ ﺟﺎز ﻛﺎﺗﻚ ھﺎﺗﯚﺗﻪ ﻧﺎو ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪوه ﺗﺎ ﺧﯚی ﺑﻪراﻧﺒﻪر ﺋﻪو ﭘﯿﺎﻧﯚژهﻧﻪ ﻻوه ﺑﻨﻮﻨﺖ ﻛﻪ رازی ﻧﯿﯿﻪ داﺑﺒﻪزێ ﻟﻪ ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪ ،ھﻪر ﺧﯚﺷﯽ دهﺑﺘﻪوه ﺑﻪ )ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪد( و ﺑﻪ ﭘﺎرﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺤﺮﺋﺎﻣﺰ ﺗﻪﻣﯿﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ )ﺟﯿﻠﻠﯽ رۆل ﻣﻮرﺗﯚن(ی ﮔﻪوره ﭘﯿﺎﻧﯚژهﻧﯽ ﻟﻪﺧﯚﺑﺎﯾﯽ دهﻛﺎت. ﻣﯚرﯾﻜﯚﻧﯽ دهﯾﮫﻨﺘﻪ ﺑﻪرﭼﺎوی ﺧﯚی ﻛﻪ ﭘﯿﺎﻧﯚ ﭼﯚن دهژهﻧﺮێ ﻛﺎﺗﻚ ﺷﻪﭘﯚﻟﯽ زهرﯾﺎ ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪ دهﻟﻪرزﻨ، ﺋﻪو ﭼﺎك ﻟﻪوه ﮔﻪﯾﺸﺘﻮوه ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻪھﺮهﻣﻪﻧﺪﻜﯽ وهك ھﻪزارو ﻧﯚﺳﻪددا چ ﺟﯚره ﻣﯿﻮزﯾﻜﻚ ﻟﻪداﯾﻚ دهﺑﺖ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺑﻪﺧﺘﯿﺎر ﺷﺦ ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ
ﻛﺎﺗﯽ ﻛﻪ دﻨﯿﺎم ھﻮﻧﻪرهﻛﻪﺷﯿﺎن ھﻪروهك دهﺑﯿﻨﺮﺖ ﺑﯚ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻛﻪم ﺑ دهﻛﺎت .ﺑﻪ ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺋﻪو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻣﺎن ﻗﻮﺘﺮ ﻛﺮدۆﺗﻪوه و ﺑﯚ ﺳﻪر ھﻮﻧﻪره دهوﻪﻣﻪﻧﺪهﻛﻪﻣﺎن، ﺑﻪداﺧﻪوه وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯿﺎن زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺳﻮود ﻟﻪ ﻣﯿﻠﯚدﯾﯿﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن وهردهﮔﺮن و دهﯾﻜﻪﻧﻪ ھﻪوﻨﯽ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺑﻪم ﺑﻪداﺧﻪوه ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﭘﺸﺖ دهﻛﻪﻧﻪ ﻣﯿﻠﯚدی و رﺳﺘﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن و ﻧﺎﯾﺎﻧﻪوﺖ ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺎﻧﺪوو ﺑﻜﻪن ﻟﻪ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟﻪ ﻣﯿﻠﯚدﯾﯿﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا و ﺋﻪﻣﻪش ﺑﯚ ﻧﻪﺷﺎرهزاﯾﯽ و ﻧﺎﭘﺴﭙﯚڕی زۆرﻜﯿﺎن دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪ داﺧﻪوه ﺧﻮﻨﺪهوارﻧﯿﻦ ،ﻣﻦ دهﻢ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﺧﺎوهن ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﻪ ﭼﻪﻧﺪه ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ دﯾﺮاﺳﻪﻛﺮدن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری زاﻧﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ھﻪر ﻟﻪﻻﯾﻪﻧﯽ ﺗﯿﯚری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ و زاﻧﺴﺘﯽ ھﺎرﻣﯚﻧﯽ و ﻓﯚرم و ﻛﯚﻧﺘﺮاﭘﯚﯾﻨﺖ و ژهﻧﺪﻧﯽ ﭘﯿﺎﻧﯚ و ﺗﺎ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ، ﺋﻪوهﻧﺪهش ﻧﺎﻢ دوو ﺋﻪوهﻧﺪه ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ راﭬﻪ و ﺑﻪﺳﻪرﻛﺮدﻧﻪوهی ھﻮﻧﻪری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﺧﯚﻣﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﻣﻦ دهﻢ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻛﻪﻟﻪﭘﻮورﯾﻤﺎن ﺋﻪوهﻧﺪه دهوﻪﻣﻪﻧﺪ و ﺑﻪ ﭘﯿﺖ و ﺑﻪرهﻛﻪﺗﻪ ،ھﺎوﺷﻮهی ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻛﺎﻧﺰاﯾﯽ و ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎﻛﻪﻛﻪﻣﺎن دوژﻣﻨﺎﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﺳﻮودن ﻟﯽ. ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯽ و ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﻛﻮردی ﻟﻪ
وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ،ﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪ ﻟﻪ ﺧﺰﻣﻪﺗﯽ ھﻮﻧﻪری ﻛﻮردﯾﺪاﯾﻪ؟ ـ ﺋﻪﻣﻪش دهﻛﻪوﺘﻪ ﺳﻪر ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪهﻛﻪ ،ﺑﻪ داﺧﻪوه ﺑﯿﺴﺘﻮﻣﺎﻧﻪ زۆرﻚ ﻟﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪهﻛﺎن ﻛﻪ روو دهﻛﻪﻧﻪ ﺳﺘﯚدﯾﯚﻛﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ وﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪ وﺗﻪ ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣﯿﻠﯚدﯾﯿﻪ داﻧﺮاوهﻛﻪﯾﺎن دهدهﻧ و ﺋﯿﺘﺮ ﻧﻪ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ و ﻧﻪ ﻟﻪ ھﯿﭻ ﺷﺘﻜﯽ ﺗﺮدا ﺑﯚﭼﻮوﻧﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ زۆرﺑﻪی ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎن ﺗﺎدﺘﻪ ﺳﻪر وﺷﻪی ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋهﻛﻪ ھﻪﺳﺖ دهﻛﻪﯾﺖ ﻛﻪ ﮔﯚراﻧﯽ ﺑﻪ ﺣﯿﺴﺎب ﻛﻮردﯾﯿﻪ ،ﺋﻪﮔﯿﻨﺎ ﺳﻪد ﻟﻪ ﺳﻪد ﻣﯚرﻛﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ و داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﻪﻛﻪ ﻛﻮردی ﻧﯿﯿﻪ ،ﻣﻦ ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرهﺳﺎت دهزاﻧﻢ و ﺋﻪو ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪی ﻛﻪ وﺗﺎن و ﮔﻪﻻﻧﯽ ﺧﻮداﭘﺪراو درﻛﯽ ﭘﺪهﻛﻪن و ﻟﻪﭼﻪﻧﺪ ﺳﻪدهﯾﻪك ﻟﻪﻣﻪوﺑﻪرهوه ﻛﺎری ﺑﯚ دهﻛﻪن و ﺗﻪﻻرﻜﯽ ﺟﻮاﻧﯿﺎن ﭘﻜﮫﻨﺎوه ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ،ﺑﻪداﺧﻪوه ﺋﻤﻪ ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻟﻪ ﺑﻨﺎﻏﻪوه ھﻪﯿﺪهﺗﻪﻛﻨﯿﻦ ،زۆرﺑﻪی ﺋﻪم ﺟﯚره ﺑﻪرھﻪﻣﺎﻧﻪ ﺧﻪرﺟﯿﯿﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚی وهزارهﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﺪان ،ﺑﻪم ﺋﻪﮔﻪر ﻣﯚﺳﯿﻘﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻮردﺑﻦ و ﺧﯚﯾﺎن ﺑﭽﻦ ﻟﻪم ﺳﺘﯚدﯾﯚ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮواﻧﻪ ﻛﺎرهﻛﻪ ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﻪن ﺋﻪﻣﻪﯾﺎن زۆرﺑﺎﺷﻪ و ﺋﺎﻛﺎﻣﻜﯽ ﺑﺎﺷﯿﺸﯽ دهﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ
ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯽ ﺳﺘﯚدﯾﯚﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن وهﻛﻮ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯽ ﺳﺘﯚدﯾﯚﻛﺎﻧﯽ دهرهوه ﻧﯿﻦ و ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎوﯾﺎن ھﻪﯾﻪ. ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﮔﻪﺷﺒﯿﻨﯽ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮوی ھﻮﻧﻪری ﮔﯚراﻧﯽ و ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﻛﻮردی؟ ـ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﮔﻪﺷﺒﯿﻦ دهﺑﻢ ﻛﻪ دهﺳﻪت و ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻪ ﭘﻪرۆﺷﯽ و ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ و ﺑﺎﺑﻪﺗﯿﺎﻧﻪ ﺑواﻧﺘﻪ ھﻮﻧﻪر ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ھﻮﻧﻪری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ و ﭘﻪره ﺑﻪ داﻣﻪزراوه ﺋﻪﻛﺎدﯾﻤﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﺪات ،داوا دهﻛﻪم زاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﺎدﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ دهرهوه ﺑﻪﺷﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﺑﻜﺮﺘﻪوه و ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﻜﺮﺘﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﻜﯽ وهﻛﻮ ﺧﯚﻣﺎن ﻟﻪدوای وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪﻛﺎﻟﯚرﯾﯚس ﻟﻪ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی )پ.ه.ج( ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﺎردهﻛﻪﯾﻦ و ﭼﻪﻧﺪ ﺟﯿﻠﻜﻤﺎن ﭘﮕﻪﯾﺎﻧﺪووه و ﺋﺴﺘﺎش ﺑﻮاری ﺋﻪوه ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ھﻪﻧﺪێ ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮﺖ ﺗﺎ ﭘﻠﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﻟﻪ ﺑﻮاری ھﻮﻧﻪری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﺗﻪواوﺑﻜﻪﯾﻦ و ﺗﺎ داھﺎﺗﻮوی ﮔﯚراﻧﯽ و ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﻛﻮردﯾﻤﺎن ﺑﻪرهو رﭽﻜﻪی زاﻧﺴﺘﯽ ﺗﺮ ﺑﻪرﯾﻦ و ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺋﻪزﻣﻮون و ﭘﺴﭙﯚڕ ﺑﺨﺮﻨﻪ ﺷﻮﻦ و ﺟﮕﻪی ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻮارهﻛﻪدا ﺧﺎوهن ﺑواﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪوﺗﯚﻧﯿﻦ و ﺑﻪﻣﻪش ﺋﺎﺳﯚﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪﺷﺘﺮ ﭼﺎوهڕﯽ ھﻮﻧﻪرهﻛﻪﻣﺎن دهﻛﺎت. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺳﺎﻣﺎن ﻋﺎرف ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
55
ھـــﻮﻧــــﻪر
"ﺑﮕﺎﻧﻪ ﺳﻮود ﻟﻪ ﻣﯿﻠﯚدﯾﯿﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن وهردهﮔﺮﺖ ،ﺧﯚﻣﺎن"... ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﻣﯿﻮزﯾﺴﯿﺎن ﻋﺎدل ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻛﻪرﯾﻢ ﺳﺎﯽ ١٩٦٩ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوه ،ﯾﻪﻛﻪم ﻛﻮردﺑﻮوه ﺳﺎﯽ ١٩٩١–١٩٩٠ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﺧﻮﻟﯽ دهرﭼﻮواﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﻪﺷﻪدا ،ﻛﻪ ﺑواﻧﺎﻣﻪی ﺑﻪﻛﺎﻟﯚرﯾﯚﺳﯽ ﻟﻪ زاﻧﺴﺘﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﻟﻪ ﺋﻪﻛﺎدﯾﻤﯿﺎی ھﻮﻧﻪرﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪا وهرﮔﺮت ،ژهﻧﯿﺎری ﺋﺎﻣﺮی ﻛﻪﻣﺎﻧﭽﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺗﯿﭙﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و ﺋﯚرﻛﺴﺘﺮای ژﺪاری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ھﻮﻧﻪری ﺗﯿﭙﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﺑﻪﺷﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎی ھﻮﻧﻪره ﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﯿﻪ. ﺋﺎﯾﺎ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻓﺮﮔﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻓﺮﺧﻮاز ﻟﻪ ﺑﻮاری ھﻮﻧﻪری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎدا ﭘﺒﮕﻪﯾﻪﻧﺖ؟ ـ ﺧﯚﺷﺒﻪﺧﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪﺷﯽ ھﻮﻧﻪری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎی ھﻮﻧﻪرهﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺗﺎﻛﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهی ﻓﺮﺑﻮوﻧﯽ ھﻮﻧﻪری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی دادهﻧﻢ ﺑﻪ ﺷﻮازﻜﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ھﻪﺷﺘﺎﻛﺎﻧﻪوه ﺑﻨﺠﯽ داﻛﻮﺗﺎوه و ﺑﻪ داﯾﻜﯽ ھﻪﻣﻮو ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ھﻪرﻢ دادهﻧﺮﺖ و ﻟﻪﻧﺎو ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪدا دهﯾﺎن ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﺑﻪ ﺋﻪزﻣﻮون و ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎ ﭘﮕﻪﯾﺸﺘﻮونو ﭘﺪهﮔﻪن و زۆرﺑﻪﯾﺎن ﺋﯿﻤۆ ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ھﻮﻧﻪری ﻛﻮردﯾﺪا رۆﯿﺎن ھﻪﯾﻪ. ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎ و زاﻧﻜﯚ ﺑﻪرزهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻦ ﻛﻪ زۆر ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮواﻧﻪ ﻟﻪ دهرهوه ﭘﻪره ﺑﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪﻛﻪﯾﺎن دهدهن و زۆرﺑﻪﯾﺎن ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪو ﺳﻮودوهرﮔﺮﺗﻨﻪ دهدهن ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎی ھﻮﻧﻪرهﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ وهرﯾﺎﻧﮕﺮﺗﻮوه و ﻟﻪ ﭘﺮۆﮔﺮام و واﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪوﺗﯚ ﻧﺎﺑﯿﻨﻦ. ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﺎﻧﯽ راﺑﻮردوو ،ﺋﺎﯾﺎ ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ھﻮﻧﻪری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﺑﯿﻨﯿﻮه ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا؟ ـ ﻟﻪ رووی زاﻧﺴﺘﯿﯿﻪوه دهﺑﻮو ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪت دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ زهﻣﻪﻧﯽ ﺑﻜﺮداﯾﻪ ،ﺳﺎﻧﯽ راﺑﻮردوو ﻛﻪﯾﻪ؟ ﺋﺎﯾﺎ ﻟﻪ ﭘﺎرهوهﯾﻪ ،ﻣﻠﯿﯚﻧ ﺳﺎڵ ﻟﻪﻣﻪوﺑﻪر ﯾﺎن ﺳﺎﻧﯽ راﺑﻮردووه ،ﺑﻪم ﻣﻦ ﺧﯚم زهﻣﻪﻧﻪﻛﻪ دﯾﺎری دهﻛﻪم ،ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﻮﻧﻪری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺷﻪﺳﺘﻪﻛﺎن و ﺳﻪرهﺗﺎی ﺣﻪﻓﺘﺎﻛﺎن و ﺑﯚ ﺳﻪرهﺗﺎی ھﻪﺷﺘﺎﻛﺎن ھﻪﻧﺪێ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎ و ﺑﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری 54
May 2009ـ issue 47/ 17 May 23ـHaftana
ﺗﺎ دواﯾﯽ ﻟﻪﺳﻪره ،ﺑﻪﭘﯽ ﺋﻪم ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧﻪ ھﻮﻧﻪری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎش ﮔﯚڕاوه و رﭽﻜﻪی ﺟﯿﺎواز ﺟﯿﺎوازی ﮔﺮﺗﻮوه و ﻟﻪ ھﻪر رﭽﻜﻪﯾﻪﻛﯿﺸﺪا ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑﻪرﭼﺎو و ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ھﻪﯾﻪ ،ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ھﻪﻧﺪێ ﺳﺘﺎﯾﻠﯿﺶ ﻛﺎرﯾﺎن ﭘﻨﺎﻛﺮﺖ و ﺳﺘﺎﯾﻞ و ﺷﻮازی ﺗﺮ ﺟﮕﻪﯾﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﯚﺗﻪوه، ﯾﺎﺧﻮد ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺋﻪو ﻓﺎﻛﺘﻪراﻧﻪ واﯾﺎﻧﻜﺮدووه ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ﺟﯚرهﻛﺎن ﺋﻪو ﺳﺘﺎﯾﻼﻧﻪ ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎو ﻧﻪﻣﻨﻦ .ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﻛﻪ زۆرﻚ ھﻪن ﻟﻪ ﭼﯿﻨﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪﻛﻪﻣﺎن ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش ھﯚﮔﺮی ﺋﻪو ﺳﺘﺎﯾﻼﻧﻪن ،ﺑﻪم زهﻣﯿﻨﻪ ﻟﻪﺑﺎر و ﺧﯚش ﻧﯿﯿﻪ
ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﺧﻪﻚ. ﺗﻜﻪﺒﻮوﻧﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﻛﻮردی ،ﯾﺎﺧﻮد ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﻛﻮردی ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﻟﻪ رهﺳﻪﻧﺎﯾﻪﺗﯽ ﺧﯚی ﻻﯾﺪاوه؟ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ درك ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ھﻮﻧﻪر دهﻛﺎت ﻟﻪو رواﻧﮕﻪﯾﻪوه ھﻮﻧﻪر ھﻪﺪهﺳﻪﻧﮕﻨﺖ ﻛﻪ ھﻮﻧﻪرهﻛﻪی دهﺷﺖ ﻟﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﻪی ﺑﺖ. ﺋﻪم ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ھﻪروا ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪﻻی ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪﻜﻪوه ﻛﻪ ﺑﯿﻪوﺖ ﺑﻪ رواﻪت ﻛﺎری ھﻮﻧﻪری ﺑﻜﺎت ﻟﻪﭘﻨﺎو ﻧﺎو و ﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ و ﺷﻮھﺮهﺗﻜﯽ
ﺷﺎﺟﻮاﻧﯽ ﻻﺗﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺳﯿﻤﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﺳﺘﺮهﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪﻛﺘﻪران و ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪان ﺟﻮاﻧﯿﯿﻪ ﺳﻪرﻧﺠﺮاﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻪ ،ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪوه ﺗﻪﻣﺎﺷﺎ دهﻛﺮﺖ و دهﺑﻨﻪ ﺟﮕﺎی ﺳﻪرﻧﺠﯽ زۆرﻚ ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎرو رۆژﻧﺎﻣﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺑﻪرﮔﯽ ﭘﺸﻪوهی ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن وهك ﺋﻪوهی ﮔﯚﭬﺎری ﺑﯿﺒﯚل ﻛﺮدی ﺑﻪ داﻧﺎﻧﯽ وﻨﻪﯾﻪﻛﯽ ﺷﯚخ و ﺷﻪﻧﮓ و ﺋﻪﻛﺘﻪری ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﯾﯽ ﻻﺗﯿﻦ )ﺋﯿﭭﺎ ﻟﯚﻧﮕﯚرﯾﺎ( ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋی ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ )رﯾﻜﯽ ﻣﺎرﺗﻦ( ﻟﻪم رووهوه ﮔﯚﭬﺎری )ﺑﯿﺒﯚل(ی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ٥٠ﺧﺎﻧﻤﯽ ﺷﯚخ و ﺷﻪﻧﮕﯽ ﺑﻪ رهﭼﻪﻪك ﻻﺗﯿﻨﯽ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋﻪم ﭘﺸﺒﻛﯿﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮﯾﺎﻧﺪا )ﺋﯿﭭﺎ ﻟﯚﻧﮕﯚرﯾﺎ(ی ﺋﻪﻛﺘﻪری ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﯾﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻻﺗﯿﻦ ﻛﻪ ﭘﺎﻪواﻧﯽ زﻧﺠﯿﺮهی )ﺑﻪﺧﻮﻛﻪره ﺑﺰارهﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎڵ(ـﻪ ،ﺑﻮوه ﺷﺎﺟﻮاﻧﯽ ﻻﺗﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن.
ﺑﻪرهوﺑﯿﺮهوهری ﻟﻪ ھﯚﯽ رووﺑﺎر ﻟﻪ زهﻣﺎﻟﯿﻜﺪا ،ﺋﻪﺣﻤﻪد ﻋﻪﻟﯽ ﺣﻪﺟﺎر ﻟﻪ رۆژی ١٥ی ﻣﺎﯾﯚدا ﺋﺎھﻪﻧﮕﻜﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﺳﺎز دهﻛﺎت ،ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﭘﺸﺎﻧﮕﺎی )ﭘﻪﻧﮫﺎﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرهو ﺑﯿﺮهوهری( ﻛﻪ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ ١١ﺑﯚ ١٩ی ﻣﺎﯾﯚ ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدرﺖ. ﺋﻪﺣﻤﻪد ﻋﻪﻟﯽ ﻟﻪم ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪﯾﺪا ﻛﯚﻣﻪﻚ ﮔﯚراﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪھﺰ ﻧﻤﺎﯾﺸﺪهﻛﺎت، ﺟﮕﻪی ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪم ﭼﺎﻻﻛﯿﺎﻧﻪ ﻣﯚزهﺧﺎﻧﻪی )ھﯚﻟﯚﻛﯚﺳﺘﯽ ﻓﻪﻪﺳﺘﯿﻨﯽ( ﺳﺎزی دهﻛﺎت ،ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﺎرهﺳﺎﺗﻪی ﻟﻪم دواﯾﯿﺎﻧﻪدا ﺑﻪﺳﻪر ﻛﻪرﺗﯽ ﻏﻪزهدا ھﺎت ،ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯿﺶ ﻟﻪﻣﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺋﻪو ﻛﺎرهﺳﺎﺗﻪ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﺑﯿﺮی ﺧﻪﻜﯿﺪا ﺑﭽﻪﺳﭙﺖ.
)ﺷﻪوﻚ ﻟﻪ ﺋﯿﺴﺘﻦ(دا ﺑﯿﺮۆﻛﻪی ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ژﻧﻜﯽ ﻛﻮرد دهﭼﺖ ﺑﯚ ﻟﻪﻧﺪهن ﺑﯚ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﺎﻜﯽ ﻛﻮرﺗﻪ ﻓﯿﻠﻤﺪا ،ﻛﺸﻪی زۆری ھﻪﯾﻪو ﻟﻪواﻧﻪ، ھﺎوﺳﻪرهﻛﻪی ﺑﻪردهوام ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﯽ ﺑﯚ دهﻛﺎت و ﭘﺮﺳﯿﺎری ﻟ دهﻛﺎت ﭼﺸﺖ ﭼﯚن ﻟ دهﻧﺮﺖ ،ﻛﺮاﺳﻪﻛﻪی ﻟﻪﻛﻮﺪاﯾﻪ ،ﺋﻮﺗﻮی ﻛﺮدووه ﯾﺎن ﻧﺎ؟ ﺗﺎﺑﺎن ﯾﺎﺳﯿﻦ وﺗﯽ» :ﻛﺎﺗﻚ ﺋﻪم ﺑﯿﺮۆﻛﻪﯾﻪم ﮔاﯾﻪوه ﺑﯚ رﻜﺨﻪراﻧﯽ ﺋﻪم ﻓﯿﻠﻤﻪ زۆرﯾﺎن ﺑﻪﻻوه ﺧﯚش ﺑﻮو«) .ﺗﺎﺑﺎن ﯾﺎﺳﯿﻦ( ﺧﺎﻧﻤﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪﻜﯽ ﻛﻮرده ﻟﻪو ﻓﯿﻠﻤﻪدا وهك ﺋﻪﻛﺘﻪر دهردهﻛﻪوﺖ و ﻧﺎوی )ﻛﻮرده(ﯾﻪ ،ﺑﻪ دﯾﺎﻟﯚﮔﯽ ﻛﻮردی و ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدووه ،ﺑﻪ ﻛﻮردی دهﺳﺘﭙﺪهﻛﺎت و ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻛﺘﻪرﻜﯽ ﺳﯚﻣﺎﯿﺪا ﻛﻪ رۆﯽ ﺷﯚﻓﺮ دهﺑﯿﻨﺖ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﻗﺴﻪدهﻛﺎت و ﺋﻪوﯾﺶ ﻧﻮﻨﻪری ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﺳﯚﻣﺎﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪدا ﺑﺎس ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚی دهﻛﺎت ،ﻛﻮرده ﺑﺎس ﻟﻪ وﺗﯽ ﺧﯚی دهﻛﺎت و ﻟﻪ رﮕﺎی ﻓﻼﺷﺒﺎﻛﻪوه ﺑﻪ ﻛﻮردی ﻗﺴﻪ دهﻛﺎت ،ﺑﻪم ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﻣﯚﻧﺘﺎژﻛﺮدﻧﻪﻛﻪدا ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﻪرهﻛﻪ ﭘﯿﺨﯚش ﻧﻪﺑﻮو ﺋﻪو ﻓﻼﺷﺒﺎﻛﻪی ﺗﺪاﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺎﺗﯽ درﮋ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪی دهﻛﺮدهوهو ﺑﻮدﺟﻪ و ﺧﻪرﺟﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾﺸﯽ دهﺑﺮد. ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﺋﻪم ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ دۆﻛﯚﻣﻨﺘﺎرﯾﯿﻪ، ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪژﯾﺎﻧﯽ ﭘﻪﻧﺎﺑﻪران ﻟﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎدا، ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﭼﻮار ﺑﻪش ﭘﻜﺪﺖ ھﻪرﺑﻪﺷﻪو ﻟﻪ ﺗﻪﻛﺴﯿﯿﻪﻛﺪا
روودهدات و ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﮔﻪڕهﻛﻜﺪا ﻛﯚﻛﺮاوهﺗﻪوه ﻛﻪ ﻧﺎوی )ﺋﯿﺴﺘﻦ(ه ﻟﻪ ﺷﺎری ﺑﺮﯾﺴﺘﯚڵ ،ﮔﻪڕهﻛﻜﯽ ﻓﺮه ﻛﻠﺘﻮره ،ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ ﺑﻪﻧﺎوی )ﺷﻪوﻚ ﻟﻪ ﺋﯿﺴﺘﻦ( ﻧﺎوﻧﺮا ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﭼﻮارهﻣﺪا ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ )ﺗﺎﺑﺎن ﯾﺎﺳﯿﻦ( ﺑﻪﺷﺪاری دهﻛﺎت ،ﻟﻪ ھﻪرﺳ ﺑﻪﺷﻪﻛﻪدا ،ﻛﺎت ﺷﻪوه ،ﺑﻪم ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﭼﻮارهﻣﺪا، زهﻣﻪﻧﻪﻛﻪ ﺗﺪهﭘﻪڕﺖ و دهﺑﺘﻪ ﺑﻪﯾﺎﻧﯽ ،ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪی ﺋﻪم ﻓﯿﻠﻤﻪی ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎوه )ﺋﻪﻛﺸﻦ ﺗﺎﯾﻢ ﭬﮋن(ـﻪ، ﺑﯾﺎره ﻟﻪﻧﺎو ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎو ﻓﻪرهﻧﺴﺎ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﻜﺮﺖ ،ھﻪرﭼﻮار ﺑﻪﺷﻪﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭼﻮار ﻛﻪﺳﻪوه ﻧﻮوﺳﺮا ،ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭼﻮار دهرھﻨﻪرﯾﺸﻪوه ﻛﺎری دهرھﻨﺎﻧﯽ ﺑﯚﻛﺮاوه.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
57
ھﻮﻧﻪر
ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻚ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪرھﻪﻣﺪهھﻨﺖ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋ ﻛﻪﻣﺎل ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻪرداﻧﻚ ﻣﺎوهی ﭼﻪﻧﺪ رۆژﻜﻪ ﮔﻪڕاوهﺗﻪوه ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻜﯿﺪا راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ھﺎﺗﻨﻪوهی ﻣﻦ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪﺳﻪر داوهﺗﻨﺎﻣﻪی ھﯿﭻ دهزﮔﺎ و ﺷﻮﻨﻚ ﻧﯿﯿﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪوه وﺗﯽ ﺧﯚﻣﻪ و ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﻛﻪس ﻓﻪرﻣﻮو و داوهﺗﻢ ﺑﯚ ﺑﻨﺮﺖ ،ھﻪر ﻛﺎﺗﻚ ﺑﻤﻪوﺖ دهﮔﻪڕﻤﻪوه و ﺳﻪرداﻧﯽ دهﻛﻪم«. ﻛﻪﻣﺎﻟﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ دهرﺑﺎرهی ﻛﺎر و ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺗﺎزهی ھﻮﻧﻪری ﺧﯚی وﺗﯽ» :ﺋﺴﺘﺎﻛﻪ ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎری ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻜﯽ ﺗﺎزهی ﮔﯚراﻧﯿﻢ ،ﻛﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه ﻟﻪ )(١٠ ﺗﺮاﻛﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ،ﭘﻢ ﺧﯚﺷﻪ ﻛﺎری ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎری ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪﻛﻪم ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﮕﻪﯾﻨﻢ ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪه ﻣﻮزﯾﻜﮋهﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوان ﺗﺎﻣﻮﭼﮋﻜﯽ ﺗﺮ دهﺑﺨﺸﺘﻪ ﻛﺎرهﻛﻪم ،ﻟﻪواﻧﻪﺷﻪ ﻟﻪو ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪ ﺗﺎزهﯾﻪﻣﺪا ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﺘﺮم دووﺑﺎره ﺑﻜﻪﻣﻪوه ،ﺑﻪ ﻛﻮاﻟﺘﯽ و ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﺗﺎزه ﻛﺎرﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﻪم«.
دووهم ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ دﻨﯿﺎ ﭘﺎش ﻛﯚﭼﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﻣﻪرزﯾﻪ و ﺗﻪواو ﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﮔﯚراﻧﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻣﻪرگ رﮕﻪی ﻧﻪدا ﺑﻪ ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ،دﻨﯿﺎی ﻛﭽﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﻟﻪ ﮔﯚراﻧﯽ وﺗﻨﺪا ﺋﻪوه ﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﻪ
56
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺗﻪواو ﻧﻪﻛﺮاوهﻛﻪی داﯾﻜﯽ ﺗﻪواو ﺑﻜﺎت و ھﻪر ﻟﻪو دهروازهﯾﻪﺷﻪوه ھﺎﺗﻪ ﻧﻮ ﺑﻮاری ﮔﯚراﻧﯽ وﺗﻨﻪوه. دﻨﯿﺎ رهزازی ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻜﯽ ﺗﺮی ﮔﯚراﻧﯽ
ﺑﻪرھﻪﻣﺪهھﻨﺖ ،ﻛﻪ دهﺑﺘﻪ دووهم ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﺧﯚی .ﻟﻪم ﺑﺎرهﯾﻪوه دﻨﯿﺎ رهزازی راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻜﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﺪهھﻨﻢ ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﻢ ﺗﻪواوﻛﻪری ﻛﺎرواﻧﯽ ﻛﺎره ھﻮﻧﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﻪرزﯾﯿﻪ ﻓﻪرﯾﻘﯽ داﯾﻜﯽ ﻛﯚﭼﻜﺮدووم ﺑﻮو ،ھﯿﻮادارم ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﻟﻪ ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ ﺋﻪم ﺟﺎرهﻣﺪا ﺑﻪ ﺷﻮازﻜﯽ ﭼﺎك ﺑﻤﻪوه ﻻی ﺟﻪﻣﺎوهری ھﻮﻧﻪردۆﺳﺖ«. رهزازی ﻟﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ دﯾﻜﻪی ﻟﺪواﻧﻪﻛﻪﯾﺪا وﺗﯽ: »ﻟﻪو ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪدا ) (٢ﮔﯚراﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ )ﻧﺎﺳﺮی رهزازی( ﺑﺎوﻛﻢ دهﻢ ،ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻮازﻜﯽ ﭼﺎك ﻛﺎرم ﺑﯚ ﺳﻪرﺟﻪم ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻢ ﻛﺮدووه، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺋﻪو دوو ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪ«. ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﺪا دﻨﯿﺎ ﺋﻪوهﺷﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺑوﺑﻮوﻧﻪوهی ﺋﻪو ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪ دﯾﺎر ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪم ﺑﻪردهواﻣﻪ ﻟﻪ ﻛﺎرﻛﺮدن ﺗﯿﺪا.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
59
ﺧﺎﻧﻤـﺎن
ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺎﯽ ﺟﻮاﻧﯿﺪا ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ رهﻧﮕﯽ ﺧﺎﻛﯿﯿﻦ ،ﺑﻪم ھﻪرﮔﯿﺰ ﺑﺰارﻛﻪر ﻧﯿﻦ .ﺗﻜﻪﻪﯾﻪﻛﯽ ﺟﻮان ﻟﻪ ﺷﺎدۆی ﭘﺸﺘﻪﭼﺎوی ﺳﺎردو ﮔﻪرم ﭘﻜﺪﻨﻦ ﻛﻪ ﺗﻪواوﻛﻪری ھﻪر رهﻧﮕﻜﯽ رووﺧﺴﺎرنو دهﻣﻮﭼﺎوﻜﯽ ﻧﻮێو ﺳﻪرﻧﺠﺮاﻛﺸﺖ ﭘﺪهﺑﻪﺧﺸﻦ ﻛﻪ ھﻪﺳﺖ ﻧﺎﻛﻪﯾﺖ ﻣﺎﻛﯿﺎژت ﻛﺮدﺑ. ﻟﻪ ﺷﺎدۆی ﻗﺎوهﯾﯽو ﺧﯚﺧﯽو وهﻧﻪوﺷﻪﯾﯽ، ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﻣﺎﻛﯿﺎژی ﺷﺎﻧﻞ ﭘﯿﺘﻪر ﻓﯿﻠﯿﭙﺲ ﻓﺴﺘﺎﻧﻪ ﻗﻪرهﺟﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎﺗﻮو ﮔﺎﺑﺮﯾﻞ ﺷﺎﻧﻞ-ی دووﺑﺎره دۆزﯾﻮهﺗﻪوه .ھﻪروهﻛﻮ دهﺖ» :دواﺑﻪدوای ﺗاﻣﺎن ﻟﻪ ﻧﯿﮕﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎﺗﻮو ﺷﺎﻧﻞ ،ﻣﻨﯿﺶ وﯾﺴﺘﻢ ﯾﺎری ﺑﻪو ھﻪﻣﻮو دژه وﻨﺎﻧﻪ ﺑﻜﻪم .ﭼﺎوی ژﻧﺎﻧﯽ ﻗﻪرهج ﺗﯚﺧﻦ وهك ﻟﻮه ﺳﻮورهﻛﺎﻧﯽ .ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ ﺳﻪﻓﻪرﻛﺮدن ﻟﻪﻧﺎو دهﻣﺎرهﻛﺎﻧﯿﺪا دهﺟﻮوﺘﻪوه ،رﻚ وهك ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ ﺋﺎھﻪﻧﮓو ﺳﻪﻣﺎﻛﺮدن ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺗﺎرﯾﻜﯽو ﻧﺎدﯾﺎرﯾﯽ«.
ــ 1ــ رووﺧﺴﺎر :ﺋﻪﺳﺎﺳﯽ ﻣﺎﻛﯿﺎژ ،Le Blanc de Channel ﻛﺮﻤﯽ ﺋﻪﺳﺎس .Teint Lift Lumiere Clair ھﻪردوو رووﻣﻪت :ﺷﺎدۆی Joues Contraste No 57 .Fandango ﭼﺎوهﻛﺎن :ﺷﺎدۆی Les 4 Ombres No 14 Mystic Eyes )ﻟﻪ ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﯽ ﻣﺎﻛﯿﺎژی ﺑﻪھﺎری ،(Bohemian Fantasy 2009ﻣﺎﺳﻜﺎرای 58
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
.Mascara Exceptionnel No 10 Black ﻟﻮهﻛﺎن :ﺳﻮوراوی Levres Scintillantes ) Le Beige Guitare No 121ﻟﻪ ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﯽ ﻣﺎﻛﯿﺎژی ﺑﻪھﺎری .(Bohemian Fantasy 2009
ــ 2ــ رووﺧﺴﺎر :ﺋﻪﺳﺎﺳﯽ ﻣﺎﻛﯿﺎژ ،Le Blanc de Channel ﻛﺮﻤﯽ ﺋﻪﺳﺎس .Teint Lift Lumiere Clair ﭼﺎوهﻛﺎن :ﺷﺎدۆیOmbre Essentielle Liberty No ) 76ﻟﻪ ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﯽ ﻣﺎﻛﯿﺎژی ﺑﻪھﺎری Bohemian ،(Fantasy 2009ﻣﺎﺳﻜﺎرای Mascara Exseptionnel .No 10 Black ﻟﻮهﻛﺎن :ﺳﻮوراویLevres Scimtillantes Wild Rose ) No 119ﻟﻪ ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﯽ ﻣﺎﻛﯿﺎژی ﺑﻪھﺎریBohemian .(Fantasy 2009 ﺑﺮۆﻛﺎن.Le Sourcil de Chanel :
ــ ﭼﺎوهﻛﺎن :ﺷﺎدۆی
3
ــ
Ombre Paupieres Eyeshadow
،No 90ﻣﺎﺳﻜﺎرای Inimitable Mascara Waterproof
.No 25 Brun ﻟﻮهﻛﺎن.Levres Scintillantes No 121 : ــ 4ــ ﭼﺎوهﻛﺎن :ﺷﺎدۆی Les 4 Ombres No 14 Mystic Eyesو ﺷﺎدۆی Ombere Essentielle No 75 .Magic Night ﻟﻮهﻛﺎن :ﺳﻮوراوی Rouge Hydrabase in No 168 .Beige Desire ــ 5ــ رووﺧﺴﺎر :ﻛﺮﻤﯽ ﺗﻪڕﻛﺮدﻧﯽ Ultra Correction Line .Repair ﭼﺎوهﻛﺎن :ﺷﺎدۆی Ombre Essentielle No 76 .Liberty ﻟﻮهﻛﺎن :ﺳﻮوراوی Rouge Allure Laque No 76 .Ming ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ھﭭﯽ رواﻧﺪزی
ﻓﯾﻦ ﻟﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ﺷﯿﻜﭙﯚﺷﯿﺪا ﺑﯚ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ دوورودرﮋ ،دﯾﺰاﯾﻨﻪری ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﯽ ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﯽ داﻧﯽ ﺋﻪﺗهش ﻟﻪ ﭘﺎرﯾﺴﯽ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ ﺷﯿﻜﭙﯚﺷﯽ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ژﯾﺎوهو ھﻪر ﻟﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﯽ ﺋﻪوﺪا ﭘۆﻓﯿﺸﻨﺎﻧﻪ ﺧﻮﻨﺪوﯾﻪﺗﯽو ﺑﻪﻣﺠﯚره ﺷﻮﻨﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻓﺎﺷﻨﺪا ﻣﺴﯚﮔﻪرﻛﺮدووه .ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾﻪدا ،ﺋﻪﺗهش ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﻪ ﻧﻮﯿﻪﻛﻪی ﺧﯚی ﺑﯚ وهرزی ﭘﺎﯾﺰو زﺳﺘﺎﻧﯽ ٢٠١٠ – ٢٠٠٩ﻟﻪ ﭘﺎرﯾﺲ ﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮد .ﺋﻪﻣﺠﺎره دﯾﺰاﯾﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﺘﯽ دﺮﯾﻨﯽ رۆﻣﺎﻧﯽ وهرﮔﺮﺗﻮوه ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪواﻧﻪ ،ﻣﯚدﻠﯽ ﻓﻮﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﺎك ﺷﺎﻧﻪی ﭼﯿﻨﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻗﻮﻣﺎﺷﯽ ﻣﻮﺳﻠﯿﻨﯽ ﺗﻪﻧﻜﯽ ﻧﻪرمو داﻧﺘﻼی ﺑﻪﻧﺮخ دروﺳﺘﻜﺮاوه .ھﻪروهھﺎ رهﻧﮕﯽ دﯾﻜﻪی ھﻤﻦو ﻣﯿﻨﻪی ﻧﺎﺳﻚ ،وهك ﺋﺎﺘﻮوﻧﯽو ﺷﯿﻨﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽو ﻗﺎوهﯾﯽ ﻛﺎڵو ﺧﯚﻪﻣﺸﯽو ﺳﻮور ،ﻟﻪ ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﺗهش زﯾﺎﺗﺮ ﺧﯚﯾﺎن ﻧﻮاﻧﺪﺑﻮو .ﺗﺎﯾﭙﯽ ﺳﺎدهو ﺳﺎﻛﺎرﯾﯽو ﺷﯿﻜﭙﯚﺷﯽو ﻧﻪرﻣﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ﺧﺎﻧﻤﯽ ﮔﻪﻧﺞو ﻋﻪﻟﻤﯚده ﺑﻪﺳﻪر ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﻪﻛﻪدا زاﺒﻮوﺑﻮو .ﺋﻪﺗهش ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﯾﻦو درووﻣﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎی ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮد ،وهك ﻓﻮﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﻮرت ﺑﯚ ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪﻛﺎنو ﻓﻮﺳﺘﺎﻧﯽ درﮋ ﺑﯚ ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ دوای ﻧﯿﻮهﺷﻪو .ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪی ﺗﺎﯾﯚری دی ﻛﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﺒﻮون ﻟﻪ دووﭘﺎرﭼﻪ ،ﯾﺎن ﺳ ﭘﺎرﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﯚ ﮔﺸﺖ ﺑﯚﻧﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا دهﺳﺘﺪهدات. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﭬﯿﻨﯿﺎر رواﻧﺪزی ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
61
ــﻞﻣﯚد
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
60
أ -ھﻪر ھﻪﻟﺖ ﺑﯚ ھﻪﻜﻪوت دهﮔﻪڕﯿﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻮﺗﻠﻪﻛﻪ. ب -ھﻪوﺪهدهﯾﺖ ژﻣﺎرهی ژووری ﺋﻪو ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪه دهﺳﺘﺒﺨﻪﯾﺖ ،ﺗﺎ ﺋﯿﻤﺰاﯾﻪﻛﯿﺖ دهﺳﺘﺒﻜﻪوﺖ. ج -ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﻪ ھﯿﭻ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ ﺑﯚ ﺗﯚ ﻧﯿﯿﻪ. -٤ﻟﻪ درهﻧﮕﺎﻧﻜﯽ ﺷﻪودا ،ﻛﻪﺳﻚ ﻟﻪ رهﮔﻪزی ﺑﻪراﻣﺒﻪرت ،ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺖ ﭘﻮهدهﻛﺎت ،داوای ﻟﺒﻮوردﻧﺖ ﻟﺪهﻛﺎت ،ﻛﻪ ﺑﻪ ھﻪﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﭘﻮهﻛﺮدوﯾﺖ: أ -داوای ﻟﺒﻮوردﻧﻪﻛﻪی ﻟﻘﺒﻮﺪهﻛﻪﯾﺖ و ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﻪﻛﻪت دهﻛﻮژﻨﯿﺘﻪوه. ب -ھﻪوﺪهدهﯾﺖ ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﺘﺎن درﮋﺑﻜﻪﯾﺘﻪوه، ﺗﺎﺑﺰاﻧﯿﺖ ﻛﯿﻪ؟ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﭘﻮه ﻛﺮدوﯾﺖ. ج -ﭘﺘﻮاﯾﻪ ﻛﻪ رهﻧﮕﻪ ﺋﻪوﻛﻪﺳﻪ ﺗﯚی ﺧﯚﺷﺒﻮﺖ، ﺑﯿﻪوﺖ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺳﯚزدارﯾﺖ ﻟﻪﮔﻪﺪا دروﺳﺘﺒﻜﺎت، ﺑﯚﯾﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﭘﻮهﻛﺮدوﯾﺖ. -٥ﭘﺖ دهوﺗﺮﺖ ،ﻛﻪ ﺗﯚ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪﻛﯽ زۆرت ھﻪﯾﻪ، ﻟﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﺪا. أ -ﺋﻪﻣﻪ وات ﻟﺪهﻛﺎت ،ﺋﻪدای ﺧﯚت ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻜﻪﯾﺖ. ب -وهﻛﻮو ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ھﻪﻜﺸﺎن و ﻣﻪدﺣﻜﺮدن، ﺗﻪﻣﺎﺷﺎی دهﻛﻪﯾﺖ. ج -ﭘﺘﻮاﻧﯿﯿﻪ ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚت ،ﻟﻪ ھﻪوﺪان و ﻣﺎﻧﺪوﺑﻮوﻧﺘﻪوهﯾﻪ. -٦ﺑﻪڕﻜﻪوت ﺋﻪو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﻪت ،ﻛﻪ ﻓﺮی ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهی ﻛﺮدوﯾﺖ ،دهﺑﯿﻨﯿﺖ: ا -ﭘﻜﻪوه ﻛﻮﭘﻚ ﻗﺎوه دهﺧﯚﻧﻪوه ،ﺗﺎ دهﻧﮕﻮﺑﺎﺳﯽ ﺑﺰاﻧﯿﺖ. ب -ﻛﺎت ﭼﻪﻧﺪ زوو ﺗﺪهﭘﻪڕﺖ ،ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺋﻪم ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﻪ ،ﭘﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﺗﺖ وهﺑﯿﺮ دﻨﺘﻪوه. ج -دﯾﻤﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوی ژﯾﺎﻧﺖ ﺑﯿﺮدهﻛﻪوﺘﻪوه ،ﻛﻪ ﭘﺘﻮاﺑﻮو ﻟﻪﺑﯿﺮﺗﻜﺮدووه. -٧ھﺎوڕﻜﻪت ﻟﻪ رهﮔﻪزی ﺑﻪراﻣﺒﻪر ،ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺎر ﭘﯿﻮﺗﯿﺖ ،ﺋﻪو ﺗﯚ وهﻛﻮ ﺷﺎزادهﯾﻪﻛﯽ ﺧﯚی ﺗﻪﻣﺎﺷﺎ دهﻛﺎت: ا -ﭘﺘﻮاﯾﻪ ﻛﻪ ﺷﺖ ﺑﻮوه. ب -داواﻛﻪی ﺑﻪﺑ دوودﯽ ﻗﺒﻮڵ دهﻛﻪﯾﺖ. ج -ﭘﺶ ﺋﻪوهی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻟﻪﮔﻪﺪا ﺑﺒﻪﺳﺘﯿﺖ، داوای ﻟﺪهﻛﻪﯾﺖ ﺑﭽﻨﻪ دهرهوه و ﭘﻜﻪوه ﻗﺴﻪﺑﻜﻪن. -٨ﻛﻪﺳﻚ ﻟﻪ رهﮔﻪزی ﺑﻪراﻣﺒﻪرت ،ﻟﻪﺳﻪر ﺷﻪﻗﺎم دهﺗﮕﺮﺖ و ﭘﺖ دهﺖ :ﭘﺸﺘﺮ ﯾﻪﻛﺘﺮﻣﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮه، واﯾﻪ؟ وهﻣﯽ ﺗﯚش: ا -ﻧﻪﺧﺮ ،ﺑﻪم ﻛﺸﻪ ﻧﯿﯿﻪ ،رهﻧﮕﻪ ﻟﺖ ﺗﻜﭽﻮوﺑﺖ.
ب -ﭘﺘﻮاﯾﻪ ﺋﻪﻣﻪ رﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪزاﻧﺎﻧﻪﯾﻪ ،ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ ﻟﻪﮔﻪﺘﺪا. ج -ﭘﺘﻮاﯾﻪ ﻛﻪ دهﻣﻮوﭼﺎوی ﻧﺎﺳﺮاوه ﻟﻪﻻت. -٩ﺟﺰداﻧﻚ دهدۆزﯾﺘﻪوه ﻛﻪ ﭘﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆری ﺗﺪاﯾﻪ، ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺧﺎوهﻧﻪﻛﻪﺷﯽ ﻟﻪﻧﺎو ﺟﺰداﻧﻪﻛﻪداﯾﻪ: ا -دهﯾﮕﻪڕﻨﯿﺘﻪوه ﺑﯚ ﺧﺎوهﻧﻪﻛﻪی. ب -ھﻪﯽ دهﮔﺮﯾﺖ ﺑﯚﺧﯚت. ج -دهﯾﺪهﯾﺘﻪ دهﺳﺖ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﭘﯚﻟﯿﺲ ﻛﻪ دهﯾﺒﯿﻨﯿﺖ. -١٠ﻟﻪ رادﯾﯚﯾﻪﻛﻪوه ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﺖ ﺑﯚ دهﻛﺮﺖ ،ﭘﺖ دهﻦ ﺗﯚ ﻟﻪ ﺗﯿﺮوﭘﺸﻜﻜﺪا ،ﮔﻪﺷﺘﻜﺖ ﺑﺮدۆﺗﻪوه ﺑﯚ دورﮔﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرﯾﺒﯽ. ا -ﮔﺎﺘﻪت ﭘﺪﺖ و ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﻪﻛﻪ دادهﺧﻪﯾﺘﻪوه. ب -ﻟﻪﺧﯚﺷﯿﺪا ھﻪﺪهﭘﻪڕﯾﺖ ،زۆر ﺳﻮﭘﺎﺳﯽ ﻣﯿﻮاﻧﯿﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﻪ دهﻛﻪﯾﺖ. داوای زاﻧﯿﺎری زﯾﺎﺗﺮ دهﻛﻪﯾﺖ ،ﺗﺎ ج -
ﻛﻪ راﺳﺘﻪو
دﻨﯿﺎﺑﯿﺖ ھﻪواﻪﻛﻪ ﻧﯿﯿﻪ. ﺑﯚ وهﻣﯽ ﯾﻪﻛﻪم١ :ﺧﺎڵ ﺑﯚ وهﻣﯽ دووهم٢ :ﺧﺎڵ ﺑﯚ وهﻣﯽ ﺳﯿﻪم٣ :ﺧﺎڵ
رووداواﻧﻪ ﻧﺎﻛﻪﯾﺖ ﻛﻪ ﺑﻪڕﻜﻪوت دﻨﻪ رﮕﻪت، ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﻛﺮاوهﯾﯽ ﺑﻪرهو رووﯾﺎن دهﺑﯿﺘﻪوه، ﭘﺸﺖ ﺑﻪﺧﯚت دهﺑﻪﺳﺘﯿﺖ و ﭘﻪﺷﯿﻤﺎن ﻧﯿﯿﺖ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردن و ﺑﯾﺎردان ﻟﻪﺳﻪر ﺷﺘﻚ ،ﺳﻪرزهﻧﺸﺘﯽ ﻗﻪدهری ﺧﯚت ﻧﺎﻛﻪﯾﺖ. ﻟﻪﺳﻪروو ٢٦ﺧﺎﻪوه ﺑﻪ ﺗﻪواوﺗﯽ ﺑﺎوهڕت ﺑﻪ ﻗﻪدهر ھﻪﯾﻪو ﺧﯚت داوهﺗﻪ دهﺳﺘﯽ ،ﻗﻪدهری ﺧﯚت ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺗﻮوﺷﯽ دﻪڕاوﻛﺖ دهﻛﺎت ،ﺑﻪﻜﻮ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ژﯾﺎﻧﯿﺸﺖ داﻧﺎوه ،ﺗﯚ ﺑﻪﺷﻮازﻜﯿﺖ ﻛﻪ ﮔﻪر ﻟﻪ رﮕﻪ داوا ﻟﻪ وﻨﻪﮔﺮﻚ ﺑﻜﻪﯾﺖ وﻨﻪت ﺑﮕﺮﺖ، ﺑﻪﻗﺴﻪوه ﻟﻪﮔﻪﯿﺪا ﻣﻪﺷﻐﻮڵ دهﺑﯿﺖ و ﺋﻪو ﻛﺎرهت ﻟﻪ ﺑﯿﺮ دهﭼﺘﻪوه ﻛﻪ ﺑﯚی ھﺎﺗﺒﻮوﯾﺘﻪ دهرهوه، ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﯚﯾﻪ ھﻪوﯽ ﺋﻪوه ﺑﺪه
ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻗﻪدهری ﺧﯚﺗﺪا ﺑﮕﻮﻧﺠﯿﺖ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ
ﻓ
ﻛﻪﻣﺘﺮ ﻟﻪ ١٥ﺧﺎڵ ﺗﯚ ﻛﻪﺳﻜﯿﺖ ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻗﻪدهری ﺧﯚﺗﺪا ﮔﻮﻧﺠﺎوﯾﺖ ،زۆر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ وﯾﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚت دهدهﯾﺖ و ﺋﻪو ﺷﺘﺎﻧﻪی ﻟﻪ دهورووﺑﻪرﺗﻦ ﺳﻪرﻧﺠﺘادهﻛﺸﺖ ،ﮔﺮﻧﮕﯽ زۆر ﺑﻪ ﭼﯚﻧﺘﯽ رۆﺷﺘﻨﯽ رهوهی ژﯾﺎﻧﺖ دهدهﯾﺖ ،ھﻪوﯽ ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮون دهدهﯾﺖ ،ﭘﻮﯾﺴﺘﺖ ﺑﻪ ھﯿﭻ ﻧﯿﯿﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم رهوهی ﺧﯚت ﺑﻪردهوام ﺑﯿﺖ و ﻟﯽ ﻻﻧﻪدهﯾﺖ. ﻟﻪﻧﻮان ١٦ﺑﯚ ٢٥ﺧﺎڵ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ رﻜﻪوﺗﯽ ﺑﺎﺷﺖ دﺘﻪ ﭘﺶ ،ﺑﻪم ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪوه ﻧﺎدهﯾﺖ ،ﻛﻪ ﻟﻪﻛﻮﻮه دﺖ ،ﺑﻪرھﻪﺴﺘﯽ ﺋﻪو ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
63
ژﯾـﺎﻧـﺪۆﺳــﺘـﯽ
ﻟﻪ ﻗﻪدهری ﺧﯚت رازﯾﺖ؟ ﺗﺎﭼﻪﻧﺪه ھﺎوﺗﺎو ﺑ ﻛﺸﻪﯾﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻗﻪدهر و ﺑﻪﺧﺘﯽ ﺧﯚﺗﺪا؟ ﺗﻪﻣﺎﺷﺎی ﺑﻮرﺟﻪﻛﻪت دهﻛﻪﯾﺖ؟ ﺳﻪرداﻧﯽ ﻓﺎﭽﯿﯿﻪﮐﺎن دهﻛﻪﯾﺖ ،ﯾﺎﺧﻮد ﮔﺎﺘﻪت ﭘﯽ دﺖ؟ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺰاﻧﯿﺖ ﺗﯚ ﺗﺎﭼﻪﻧﺪه دهﺗﻮاﻧﯿﺖ ﺋﻪو ﺷﺘﺎﻧﻪی ﺑﻪ رﻜﻪوت ،دﻨﻪ ﺑﻪردهﻣﺖ ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺧﯚت ﺑﻪﻛﺎری ﺑﮫﻨﯿﺖ ،وهﻣﯽ ﺋﻪم ﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﻪ ﺑﺪهرهوه: -١وهرهﻗﻪﯾﻪﻛﯽ ﯾﺎﻧﺴﯿﺒﺖ ﻟﻪ ﺳﻪر زهوی دۆزﯾﯿﻪوه ،ھﻪﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎش ﺑﻪﻛﺎر ﻧﻪھﺎﺗﻮوه، ﭼﯽ ﻟﺪهﻛﻪﯾﺖ: ا -وهﻛﻮو ﺧﯚی ﺑﻪﺟﯽ دهھﯿﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺣﻪزت ﻟﻪم ﺟﯚره ﺷﺘﺎﻧﻪ ﻧﯿﯿﻪ. ب -ﭘﺸﺘﺮ وهرهﻗﻪﯾﻪﻛﺖ راﻛﺸﺎوه. 62
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ج -ﺋﻪوه ھﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮﯿﻪ ،وهرهﻗﻪی ﯾﺎﻧﺴﯿﺒﻪﻛﻪ ھﻪﺪهﮔﺮﯾﺖ ،ﺗﺎ ﺑﻪﺧﺘﯽ ﺧﯚت ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜﻪﯾﺘﻪوه. -٢ﺑﻮرﺟﻪﻛﻪی ﺧﯚت دهﺧﻮﻨﯿﺘﻪوه ،ﭘﺖ دهﺖ ﻛﻪ ﺗﯚ ﺑﻪﻣﻨﺰﯾﻜﺎﻧﻪ دهزﮔﯿﺮاﻧﻚ ﺑﯚﺧﯚت دهدۆزﯾﺘﻪوه: أ -ﺑﻪدوای ﺋﻪو دهزﮔﯿﺮاﻧﻪﺗﺪا دهﮔﻪڕﯿﺖ ،ﺗﺎ ﻟﻪدهﺳﺘﺖ ﻧﻪﭼﺖ.
ب -ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ وهﻛﻮ ھﻪﻣﻮوﺟﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺷﺘﯽ ﭘوﭘﻮﭼﻦ. ج -ﺋﻪﻣﻪ ھﻪﻟﻜﻪ ﮔﻮﻧﺠﺎوه ﺑﯚ ﻛﺮاﻧﻪوهی زﯾﺎﺗﺮ. -٣ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﭘﺸﻮودا دهﭼﯿﺘﻪ ﺋﻮﺗﻠﻜﻪوه، ﻟﻪدواﺗﺮدا دهزاﻧﯿﺖ ﻛﻪ ﺋﻪو ﺋﻮﺗﻠﻪی ﺗﯚی ﻟﯿﺖ، ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪﻜﯽ زۆر ﮔﻪورهو ﻧﺎﺳﺮاوی ﺗﺪاﯾﻪ:
ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ رووﺧﺴﺎر ﺋﻪم ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ دهﺑﺘﻪ ﻣﺎﯾﻪی ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﺒﻮوﻧﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ دهﻣﻮوﭼﺎو دهم ﺑﻪﻻی ﮔﻮﺪا ﺧﻮرادهﻛﺎت و ﺳﯿﻤﺎی ﻣﺮۆڤ دهﺷﻮﻨﺖ ،ھﯚﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺗﻪواوی ﻧﻪزاﻧﺮاون ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﮔﻮﻣﺎن ھﻪﯾﻪ ﭬﺎﯾﺮۆﺳﻚ ﺑﺖ ﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪرﻣﺎوه ﺳﻪرﯾﮫﻪﺪاﺑﺖ ،ﺑﻪم ﺋﻪوه ھﻪﻣﻮو ﮔﻮﻣﺎﻧﻦ و دﻨﯿﺎﯾﯿﺎن ﺗﺪا ﻧﯿﯿﻪ. ﺋﻪم ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪوه ﺑﻪ ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯽ ھﻤﺎﻛﺎﻧﯽ و رووﺧﺴﺎر دهﻧﺎﺳﺮﺘﻪوه و ﺑﺮۆ و دهم ﺧﻮار دهﺑﻦ و ﮔﻮﻧﺠﺎوی ﻧﺎﻣﻨﺖ ،داﺧﺴﺘﻨﯽ ﭼﺎو ﺋﺎﺳﺎن ﻧﺎﺑﺖ ،ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﺗﺮﯾﺸﯽ ھﻪﯾﻪ وهك ﻗﻮرﺳﯽ ﻧﺎﻧﺨﻮاردن ﺑﻪھﯚی ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﺧﯚراﻛﻪﻛﻪ ﻟﻪو ﺑﻪﺷﻪی دهﻣﺪا ﻛﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ ﺑﻮوه و ﻟﯿﻚ و ﺷﻠﻪﻣﻪﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪدهﻣﺪا دﻨﻪﺧﻮارهوه و ﻏﻪرﻏﻪرهﻛﺮدﻧﯿﺶ ﺑﻪﺋﺎو ﻗﻮرس دهﺑﺖ و ﻧﺎﺗﻪواوﯾﺶ ﻟﻪ ﻗﺴﻪﻛﺮدن و ﻓﯿﻜﻪﻟﺪان و ﺧﻮاردﻧﻪوهدا دروﺳﺖ دهﺑﺖ و ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﭘﺸﻪوهی زﻣﺎﻧﯿﺸﺪا ﺗﺎﻣﻜﺮدن ﻧﺎﻣﻨﺖ٪٧٠ ،ی ﺣﺎﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷﺒﻮون ﺑﻪم ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ ﭼﺎك دهﺑﻨﻪوه؟ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻻی ﮔﻪﻧﺞ و ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎن ،ﺗﺎ ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺶ زﯾﺎد ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪﮔﻪری ﭼﺎﺑﻮوﻧﻪوهی ﺗﻪواو ﻛﻪم دهﻛﺎت و دهم ﺑﻪﺗﻪواوی ﺧﻮار دهﺑﺖ. ﭼﺎرهﺳﻪر زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم رۆژ ﯾﺎن دوهم رۆژی ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪدا ھﻪوﯽ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺪرﺖ ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﯚ دهﺳﺘﻜﺮدن ﺑﻪ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻛﯚرﺗﯿﺰۆﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﺗﻮﻧﺪی ﺧﺎﻪﺗﻪﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎی ﺗﻪﻣﻪﻧﺪا ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ رووﯾﺪا ،ﺑﻪم ﻟﻪ دواﺗﺮدا ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻪ دهرﻣﺎن ﺳﻮدی ﻧﯿﯿﻪ و دهﺑﺖ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺳﺮوﺷﺘﯽ و ﻣﻪﺷﻘﻜﺮدن ﺑﺘﻪ ﭘﺸﻪوه ﺑﻪم ﺟﯚره: ﺋﻪﮔﻪر ﺣﺎﻪﺗﻪﻛﻪ ﻗﻮرس ﺑﻮو :ﺗﯿﺸﻜﯽ ﻛﻮرت ﯾﺎنﻣﻮﺷﻪﻣﻤﺎی ﮔﻪرﻣﻜﻪرهوه ﺑﻪوﭘﯿﻪی ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﭘﺒﺖ ھﻪروهك دهﺷﺘﻮاﻧﺮﺖ ورﯾﺎﻛﻪرهوه ﯾﺎن ﮔﺮژﻛﻪری ﻣﺎﺳﻮﻟﻜﻪ ﺑﻪﻛﺎرﺑﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺷﻼﻧﯽ ﺳﻮك و ﺑﻪو ﺟﯚرهش ﭼﺎرهﺳﻪرهﻛﻪ دوو ھﻪﻓﺘﻪ ﯾﺎن ﺗﺎ ﻧﻪﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎزاری ﭘﺸﺘﮕﻮﻜﺎن ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ. ﭘﺎش ﺋﻪوه ﻣﻮﺷﻪﻣﺎی ﮔﻪرم ﻟﻪﮔﻪڵ ورﯾﺎﻛﻪرهوهیدهﻣﺎر ﺑﻪﻛﺎردﺖ. ﻣﻪﺷﻘﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻪوه دهﺳﺘﭙﺪهﻛﺎت ﻛﻪ رۆﯽﮔﺮﻧﮕﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﭼﺎرهﺳﻪری ﻣﺎﺳﻮﻟﻜﻪﻛﺎن ،ﻟﻪو ﻣﻪﺷﻘﺎﻧﻪش: ﺑﻪرزﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﯚرﻛﺎن ﺑﯚ ﺳﻪرهوه و رواﻧﯿﻦ ﺑﯚﺳﻪرهوه ﭘﺎﺷﺎن ﭘﺸﻮودان.
ﺑﻪﺗﻮﻧﺪی داﺧﺴﺘﻨﯽ ﭼﺎو و ﭘﺎﺷﺎن ﻛﺮدﻧﻪوهی. ﭘﻜﻪﻧﯿﻦ و ﭘﺎﺷﺎن ﺑﻪ ﺗﻮﻧﺪی ﭘﻜﻪﻧﯿﻦ و ﭘﺎﺷﺎنﺑ» ﺋﯚۆۆۆ« ﺋﻪم ﭘﯿﺘﺎﻧﻪ ﺑﯿﺮهوه A-E-I-O-U ﻣﯿﺰهﺪاﻧﻚ ﺑﻨﻪ و ﻓﻮی ﭘﺪا ﺑﻜﻪ. ﺑﻪردهوام ﺑﻨﺸﺖ ﺑﻪو ﺑﻪﺷﻪی دهم ﺑﺠﻮ ﻛﻪﺷﻪﻟﻪﻟﯿﯿﻪﺗﯽ. ﻟﯿﻮهﻛﺎﻧﺖ ﺟﻮت ﺑﻜﻪ و ﻓﯿﻜﻪ ﻟﺒﺪه.ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﻟﻪرزۆﻛﯽ ﺋﻪم ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯿﻪ ﺑﻪزۆری ﺗﻮوﺷﯽ ﺑﻪﺗﻪﻣﻪﻧﻪﻛﺎن دهﺑﺖ ،ﺳﻪرﺳﺎﻣﯽ ﻟﻪوهداﯾﻪ ﮔﻪوره ﭘﯿﺎوان و ﻧﺎودارهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﻮوﺷﯿﺒﻮون ،وهك: ھﺎری ﺗﺮوﻣﺎن ،ﻣﺎوﺗﺴﯽ ﺗﯚﻧﮓ، ھﯿﺘﻠﻪر ،ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻋﻪﻟﯽ ﻛﻼی، ﭘﺎﭘﺎ ﯾﻮﺣﻪﻧﻨﺎی دووهم ،رۆﻧﺎﺪ رﯾﮕﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ. ﺋﻪم ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ دهﻧﺎﺳﺮﺘﻪوه ﺑﻪ ﺧﺎوﺑﻮوﻧﻪوهی ﺟﻮﻪ و ﻗﺴﻪ و ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻦ، ﭼﺎو ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻛﺮاوه دهﺑﺖ و ﻧﺎﺗﺮوﻛﺖ ،ﺑﻪﻣﻪش دهﻣﻮوﭼﺎو وهك ﺑﺘﯽ ﻟﺪﺖ ،ﺋﻪم ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯿﻪﻛﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯿﻪ ﮔﺮژﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺎﺳﻮﻟﻜﻪﻛﺎﻧﻪ و ﻟﻪرزاﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪﺪاﯾﻪ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ دهﺳﺘﻪﻛﺎﻧﺪا ،ﺑﻪم ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯿﻪﻛﻪ وهﺳﺘﺎﻧﺪاﯾﻪ و ﺋﻪﮔﻪر وﯾﺴﺘﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ دهﺳﺘﯽ ﺑﻪﻛﺎرﺑﻨﺖ ،ﺋﻪوا ﻟﻪرزۆﻛﯿﯿﻪﻛﻪی ﻧﺎﻣﻨﺖ، ﺑﻪم ﺟﻮﻧﺪﻧﯿﺶ ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿﻪ. ﺋﻪم ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﻛﻪﻣﯽ ﻣﺎددهی دۆﺑﺎﻣﯿﻨﻪوه دروﺳﺖ دهﺑﺖ ،ﺋﻪو ﻣﺎددهﯾﻪﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻜﺮدﻧﻪ ﻟﻪ ﻣﺸﻜﺪا ،ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﻪرهﻛﺎﻧﯽ دۆﺑﺎﻣﯿﻦ ﻛﻪ ﻟﻪﺑﻪﺷﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻣﺸﻜﺪان ﻛﻪﺳﻪ ﻟﻪ ﺗﻮوﺷﺒﻮوهﻛﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﻣﺒﺪ ه ﺑﻨﻪ و ه ،
ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺑﻪﻛﺎرﺑﺮدﯾﻨﺪا ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎژه و ﻓﻪرﻣﺎﻧﻪﻛﺎن ﺑﯚ دهﻣﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺟﻮﻪ دهﺑﺎت ﻛﺎرﻧﺎﻛﺎت و ﻣﺸﻚ ﺗﻮاﻧﺎی ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻮﻪی ﺟﻪﺳﺘﻪی ﻧﺎﻣﻨﺖ .ﺋﻪم ﻧﯿﺸﺎﻧﺎﻧﻪ ﻛﺎﺗﻚ دهردهﻛﻪون ﻛﻪ ﻛﻪﻣﯽ دۆﺑﺎﻣﯿﻦ ﺑﮕﺎﺗﻪ رﮋهی ٪٧٠ﺗﺎ ٪٨٠ﯾﺎن ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪﻧﻮان ﺋﻪو ﻣﺎددهﯾﻪ و ﻣﺎددهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻣﺸﻜﺪا ﻧﻪﻣﻨﺖ. ﻟﻪرزۆﻛﯽ دهﺳﺖ و ﭘﻪﻧﺠﻪﻛﺎن درﮋ دهﺑﺘﻪوه ﺑﯚ ﺳﻪر و ﭘﻜﺎﻧﯿﺶ ،ﻟﻪرزﯾﻨﻪﻛﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ وهﺳﺘﺎﻧﺪا دهردهﻛﻪوﺖ ،ﻟﻪ ﻧﻮوﺳﺘﻨﺪا ﻧﺎﻣﻨﺖ ،ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺟﻮﻪی ﺧﯚﻛﺮدﯾﺸﺪا ﻧﺎﻣﻨﺖ ،ﻟﻪ دوودﯿﺪا زﯾﺎد دهﻛﺎت ،ﺋﻪوهش دهﺑﺘﻪ ﻣﺎﯾﻪی ﻗﻮرﺳﺒﻮوﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی ﻧﻮوﺳﯿﻦ و وﻨﻪﻛﺸﺎن و ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدن، ھﻪروهك ﺋﻪو ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯿﻪ دهﺑﺘﻪ ھﯚی ﻧﺎرهﺣﻪﺗﯽ ﺧﻮاردن و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺷﻠﻪﻣﻪﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﻟﻪرزﯾﻨﻪﻛﻪ ﻛﺎردهﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪر رﯾﺶ ﺗﺎﺷﯿﻦ و ﮔﺮﺪاﻧﯽ ﻗﻪﯾﺘﺎﻧﯽ ﭘو و ﻛﺮدﻧﻪوهی ﻗﯚﭘﭽﻪ و داﺧﺴﺘﻨﯿﺎن و ﮔﯚرهوی ﻟﻪﭘﻜﺮدن و داﻧﯿﺸﺘﻦ و ﻟﻪدهرﮔﺎدان و ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻓﭽﻪی دان و ﻛﺎری ﺗﺮﯾﺶ .ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﺸﯽ ﺑﯚ ﺳﻪر ﻗﺴﻪﻛﺮدن دهﺑﺖ ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﻗﺴﻪﻛﺮدﻧﻪﻛﻪ دهﻛﺎﺗﻪ ﭼﺮﭘﻪ ﭼﺮﭘﻜﯽ ﺧﺎو ،ﺟﻪﺳﺘﻪش رهق دهﻛﺎت و ﭘﺸﺖ دهﭼﻪﻣﻨﺘﻪوه، ﺋﻪژﻧﯚ و ﺋﻪﻧﯿﺸﻚ ﻛﻮڕ دهﻛﺎت، ھﻪﻧﮕﺎوﻧﺎﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﻛﻮرت دهﺑﺘﻪوه و ﺧﺸﯚﻛﯽ ﭘﻮه دﯾﺎر دهﺑﺖ ،ﺟﻮﻪ و ﻗﺴﻪ و ﻧﻮوﺳﯿﻦ و وهﻣﺪاﻧﻪوه و ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﺧﺎو دهﺑﺘﻪوه .وهك ﺋﻪوهی ﺧﺮاﺑﺘﻪ ﻧﺎو دهﻣﺎﻣﻜﻜﯽ ﺋﺎﺳﻨﯿﻨﻪوه. ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش ﭼﺎرهﺳﻪری ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ ﻧﯿﯿﻪ ،ﭼﺎرهﺳﻪر ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﺳﻮﻛﻜﺮدﻧﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﯿﻪﺗﯽ ،ﯾﺎن ﺑﯚ ﮔاﻧﻪوهی ﺗﻮاﻧﺎی ﺟﻮﻪ و ﺑﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻮازی ژﯾﺎﻧﯿﻪﺗﯽ ،ﺗﺎ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﻟﻪﻧﺎو ﻛﯚﻣﻪﺪا ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﯚی ﺑﻪﺳﻪر ﺑﺒﺎت .دهرﻣﺎﻧﯽ زۆر ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ﻧﺎﺗﻪواوی ﻣﺎددهی دۆﺑﺎﻣﯿﻦ ﻟﻪ ﻣﺸﻜﺪا ،ﺑﻪم زﯾﺎﻧﯽ ﻻوهﻛﯿﺸﯽ ھﻪﯾﻪ و ﻧﻪﺧﯚش و ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﺶ دهﺑﺖ دهﺑﺖ ﺑﯚ رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ دهرﻣﺎﻧﻪﻛﻪ و ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﺪا ﭼﺎودﺮی ﺑﻜﻪن. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﻓﻪﺧﺮی ﻣﻪﺷﻜﻮر ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
65
ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ
ﮔﯚﭼﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ
ﻛ ﻟﻪ ﺋﻤﻪ ﻧﻪﯾﺒﯿﺴﺘﻮوه ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ھﺎوڕﻜﺎﻧﯽ ﯾﺎن ﻛﻪﺳﻜﯽ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﯾﺎن ﻛﻪﺳﻜﯽ ﻧﺎﺳﺮاو دووﭼﺎری ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﺑﻮوه؟ ﻛ ﻟﻪ ﺋﻤﻪش ﻛﺎﺗ ﺋﻪوهی ﺑﯿﺴﺘﻮوه ﻧﻪﯾﻮﺗﻮوه» :ﺧﻮاﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻪی وا ﻻﻣﺎﻧﺪهﯾﺖ؟« ،ﻣﺎﻓﯽ ھﻪﻣﻮواﻧﯿﺸﻪ ﻛﻪ دوﻋﺎ ﺑﻜﺎت ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﻪو ﺑﻪﯾﻪ ﻧﻪﺑﺖ ﻛﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ﮔﻪوره و ﺑﭽﻮوك دهﺑﺖ و ﮔﯚﺟﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻪﻛﺎن و ﺷﻮاوی ﻟﺪهﻛﻪوﺘﻪوه و ﺗﻮوﺷﺒﻮو دهﺧﺎﺗﻪ ﻧﺎو ﺧﺎﻧﻪی ﺧﺎوهن ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه. ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ھﻪﻣﻮو ﺗﻪﻣﻪﻧﻚ دهﺑﺖ ھﻪر ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم رۆژی ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوﻧﻪوه ﯾﺎن ﭘﺸﺘﺮﯾﺶ ﺗﺎ دوا ﺳﺎﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﻣﻪن و دوارۆژﯾﺶ، رهﻧﮕﻪ ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻪ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ ﻟﻪداﯾﻜﺒﺖ ،ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوﻧﻪﻛﻪی ﻧﺎڕهﺣﻪت ﺑﺖ ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﻛﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﺷﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺸﻜﯽ ﻛﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻦ ﺑﻪ ﺟﻮﻪ ﻟﻪﻧﺎودهﭼﻦ ،ﻟﻪو ﺟﯚرهدا ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﻪﻛﻪ ﻗﻮرس دهﺑﺖ و ﭘﯽ دهوﺗﺮﺖ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﻣﺸﻚ »Cerebral ،«Palsﯾﺎن ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﯿﻪوه ﭘﺎش دووﭼﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪ ﭬﺎﯾﺮۆﺳﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ دهﺑﺖ »ﺋﻪﮔﻪر دژی ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ ﻧﻪﻛﻮﺗﺮاﺑﺖ« ،ﻟﻪو ﺑﺎرهدا ﻣﻨﺪاﻪﻛﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ﺟﯚرﻜﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ دهﺑﺖ ﻛﻪ ﭘﯽ دهﻦ » .«Poliomyelitisھﻪﻧﺪﻚ 64
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺟﺎر ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﻓﺸﺎری ﺧﻮﻦ و رهﻗﺒﻮوﻧﯽ ﺧﻮﻨﺒﻪرهﻛﺎن ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﭘﻪﻧﺠﺎ ﺳﺎﯿﺪا ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ رهﻗﺒﻮوﻧﯽ ﻧﯿﻮهی ﻻﺷﻪ Hemiplegia دهﺑﻦ )ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ دهﺳﺖ و ﭘ .(ﯾﺎن ﻣﺮۆڤ ﻟﻪدوای ﺷﻪﺳﺖ ﺳﺎﯿﯿﻪوه ﺗﻮوﺷﯽ ﻟﻪرزۆﻛﯽ دهﺑﺖ و ﭘﯽ دهوﺗﺮﺖ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ ﻟﻪرزۆك »Parkinson .«diseaseﺟﺎرﯾﺶ ھﻪﯾﻪ ﻧﻪﺧﯚش ﻟﻪ دوا رۆژهﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺪا ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ ﺗﻪواوهﺗﯽ دهﺑﺖ ﺑﻪھﯚی ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻣﺎددهی ﻛﯿﻤﺎﯾﯿﻪﻛﺎن ﯾﺎن ﻓﺴﯿﯚﻟﯚﺟﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﯽ ﺋﺎﯚز ﻛﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ دهﻛﺎت. ﻟﺮهدا ﺳ ﺟﯚری ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ دهﺧﻪﯾﻨﻪڕوو ﻛﻪ دهﻛﺮﺖ ﻟﻪ رﯽ ﻛﻮاﻧﻪوه رێ ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺎﺑﻮوﻧﯽ ﯾﻪﻛﻜﯿﺎن ﺑﮕﯿﺮﺖ ،دووهﻣﯿﺸﯿﺎن دهﻛﺮﺖ ﺑﻪ
ﭼﺎرهﺳﻪری ﺧﺮا رێ ﻟﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪ ﺧﺮاﭘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﮕﯿﺮﺖ ،ﺑﻪم ﺳﯿﻪﻣﯿﺎن ﺗﻪﻧﮫﺎ دهﺗﻮاﻧﺮﺖ ﻟﻪ رﯽ دهرﻣﺎﻧﻪوه رواﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﻛﺘﺮ ﺑﻜﺮﻦ ﯾﺎن ﻟﻪ ﺋﺎزار و ﻧﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗﻮوﺷﺒﻮوهﻛﻪی ﻛﻪﻣﺒﻜﺮﺘﻪوه. ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ ﻣﻨﺪان ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﯽ درﻣﻪ و ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﭬﺎﯾﺮۆﺳﻜﯽ ورده ﻛﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪ وردهﺑﯿﻨﯽ ﺋﻪﻟﻪﻛﺘﺮۆﻧﯽ دهﺑﯿﻨﺮﺖ ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻣﻠﯿﯚن ﺟﺎر ﻣﺎددهﻛﻪ ﮔﻪوره دهﻛﺎت. ﭬﺎﯾﺮۆﺳﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ ﻣﻨﺪان polio Virus ﭬﺎﯾﺮۆﺳﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ ﻣﻨﺪان ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪھﺰی ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺎﻛﺮدﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪدا ﭘﺎش ﻣﺎوهی ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮون ﻟﻪ – ٤ﺑﯚ ١٧رۆژدا ،ﺋﻪﮔﻪر ﭬﺎﯾﺮۆﺳﻪﻛﻪ ﭼﻮوه ﺟﻪﺳﺘﻪی ﻣﺮۆﭬﻪوه ،ﺋﻪوا ﺑﻪھﺰی ﺗﻮوﺷﺒﻮوﻧﻪﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮان ﭘﻪﺗﺎﯾﻪﻛﯽ ﺳﻮك ﺗﺎ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯿﻪﻛﯽ ھﻪﻣﯿﺸﻪﯾﯿﺪا دهﺑﺖ ﻟﻪ ﭘﻪﻟﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﺪا ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﭘﯿﻪﻛﺎن. ﭬﺎﯾﺮۆﺳﻪﻛﻪ ﻟﻪ رﯽ دهم و ﻟﻮﺗﻪوه دهﭼﺘﻪ ﺟﻪﺳﺘﻪی ﻣﺮۆﭬﻪوه ،ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﭘﺎﺷﻤﺎوه ﺧﯚراﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ،ﻟﻪ ﺣﺎﻪﺗﯽ دهﮔﻤﻪﻧﯿﺸﺪا رهﻧﮕﻪ ﻟﻪ رﯽ ﺷﯿﺮهﻣﻪﻧﯿﯿﻪوه ﯾﺎن ﺧﯚراﻛﯽ ﭘﯿﺴﺒﻮو ﺑﻪ ﭘﯿﺴﺎﯾﯽ ﻣﺮۆﭬﻪوه ﺑﺖ، ﭘﺎش ﭼﻮوﻧﻪ ژوورهوهی ﭬﺎﯾﺮۆﺳﻪﻛﻪ ﺑﯚ ﺟﻪﺳﺘﻪ ﺳ ﺋﻪﮔﻪر ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ دروﺳﺖ دهﺑﺖ ﻛﻪ ﺋﻪوهش ﺑﻪﭘﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﺑﻪرﮔﺮی ﻣﻨﺪاﻪﻛﻪ دهﮔﯚڕﺖ: ﺋﻪﮔﻪری ﯾﻪﻛﻪم :رهﻧﮕﻪ ﭬﺎﯾﺮۆﺳﻪﻛﻪ ﺑﮕﺎﺗﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﺳﻪرهوهی ﻗﻮرگ و ﻟﻪوێ ﺑﻮهﺳﺘﺖ ،ھﯿﭻ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪك ﻟﻪﺳﻪر ﻣﻨﺪاﻪﻛﻪ دروﺳﺖ ﻧﺎﻛﺎت، ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪھﯚی ﺑﻪرﮔﺮی ﻣﻨﺪاﻪﻛﻪوه. ﺋﻪﮔﻪری دووهم :ﭬﺎﯾﺮۆﺳﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﻗﻮرگ ﺗﺪهﭘﻪڕﺖ و دهﮔﺎﺗﻪ ﻛﯚﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ھﻪرس و ﻟﻪوﺸﻪوه دهﭼﺘﻪ ﺧﻮﻨﻪوهو ﻟﻪوﺶ ﺑﻪھﯚی ﺑﻪرﮔﺮی ﻣﻨﺪاﻪﻛﻪوه دهوهﺳﺘﺖ. ﺋﻪﮔﻪری ﺳﯿﻪم :ﺋﻪﻣﻪ زۆر ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪاره، ﭬﺎﯾﺮۆﺳﻪﻛﻪ دزه دهﻛﺎﺗﻪ ﻧﺎو ﻛﯚﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ دهﻣﺎرهوه و دڕﻛﻪﭘﻪﺗﻚ ﺗﻮوﺷﯽ ﺗﻜﻮون دهﻛﺎت ،ﻟﻪم ﺣﺎﻪﺗﻪدا ﻣﻨﺪاڵ ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯿﯽ ﭘﯽ دهﺑﺖ و ﭼﺎرهﺳﻪری ﻣﻪﺣﺎﻪ ،ﺑﻪم ﺧﯚﭘﺎراﺳﺘﻦ ﻟﯽ ﺋﺎﺳﺎﻧﻪ. ﺋﻪﮔﻪر ﻣﻨﺪاڵ ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﺑﻮو ﭼﺎرهﺳﻪری ﻧﯿﯿﻪ، ﺑﻪم ﺧﯚﭘﺮاﺳﺎﺗﻦ ﻟﻪ ﺗﻮﺷﺒﻮوﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﺋﺎﺳﺎﻧﻪ، ﺋﻪوهش ﺑﻪ ﺧﻮاردﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ دﯚﭘﻚ ﻟﻪ ﻗﻪﺗﺮهی ﻛﻮﺗﺎﻧﯽ دژه ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺪا ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو وﺗﺎﻧﯽ ﺋﺎرام و دوور ﻟﻪ ﺷﻪڕو ﺷﯚڕ ﺑﻪ ﺑﯾﺎری رﻜﺨﺮاوی ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دهدرﺘﻪ ھﻪﻣﻮو ﻣﻨﺪاﻚ.
ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪرﯾﯿﻪﻛﺎن و ﭘﻪﺗﺎی درم
ﻣﻪﺘﯽ ﭘﻠﻪﯾﻪری Creative ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛﺮﯿﺘﭫ ﺗﻮاﻧﯽ ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ و ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوﺗﺮﯾﻦ ﻣﻪﺘﯽ ﭘﻠﻪﯾﻪر ﺑﻪرھﻪم ﺑﮫﻨﺖ ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﻧﻮﯿﻪ و ﺟﯿﺎوازه ﻟﻪو ﭘﻠﻪﯾﻪراﻧﻪی ﭘﺸﺘﺮ ﺑﯚ ﮔﻮﮕﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﮔﯚراﻧﯽ و ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪﻛﺎردهھﺎﺗﻦ. ﺋﻪو ﭘﻠﻪﯾﻪرهی ﻛﺮﯿﺘﯿﭫ ﻧﺎوی »زن-وای- ﻓﺎی«ه و ﭘﺎﻧﯽ ٨٣ﻣﻠﻢ و ﺑﻪرزی ٥٥ ﻣﻠﻤﻪ ،ھﻪروهھﺎ ١٢,٨ﻣﻠﻢ ﺋﻪﺳﺘﻮوره و ﻛﺸﻪﻛﻪی ﺗﻪﻧﮫﺎ ٧٠ﮔﺮاﻣﻪ. ﺋﻪم ﭘﻠﻪﯾﻪرهی ﻛﺮﯿﺘﭫ ﻟﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﺪاﯾﻪ ﺋﻪو دهﻧﮕﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ دهرﺑﺨﺎت ﻛﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﻛﯚﭘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯿﺪا ﻛﺰدهﺑﻦ ﯾﺎن ﺑﻪرﮔﻮێ ﻧﺎﻛﻪون ،ﺑﻪوهش دهﻧﮕﻜﯽ ﺳﺎف و وﻨﻪﯾﻪﻛﯽ روون دهﺳﺘﻪﺑﻪر دهﻛﺎت.
ھﻪرﭼﻪﻧﺪه زۆرﺟﺎر ﺑﺎس ﻟﻪ زﯾﺎﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪرﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﯿﺮ و ھﯚش و ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ﺑﻪﻛﺎرھﻨﻪراﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻣﻨﺪان دهﻛﺮﺖ ،ﺑﻪم ﻟﻪ زۆر ﺣﺎﻪﺗﯿﺸﺪا دهﻛﺮﺖ وهك ﻓﺎﻛﺘﻪرﻜﯽ ﺑﻪﺳﻮد ﺑﻪﻛﺎرﺑﮫﻨﺮﺖ. ﯾﺎری وۆرﻟﺪ ﺋﯚف وۆرﻛﺮاﻓﺖ ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻚ ﻟﻪﻣﻪوﺑﻪر ﺑﻪرھﻪم ھﻨﺮا ،ﺋﺴﺘﺎ وهك رﻨﯿﺸﺎﻧﺪهرﻚ ﺑﯚ ﭼﯚﻧﺘﯽ ﻣﺎﻣﻪﻪﻛﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ﺑوﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ و ﭘﻪﺗﺎی درﻣﯽ وهك ﺋﻪﻧﻔﻠﯚﻧﺰای ﺑﺎﻨﺪه و ﺋﻪﻧﻔﻠﯚﻧﺰای ﺑﻪراز ﺑﻪﻛﺎردﺖ. ﺋﻪم ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺖ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﺑوﺑﯚوه و ﻛﻪﺳﺎﻧﻜﯽ زۆر ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﻪوه ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﺗﺪاﻛﺮد ،ھﻪرﯾﻪﻛﻪ و ﻟﻪﻧﺎو ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪدا ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺑﯚﺧﯚی دروﺳﺖ ﻛﺮد ،ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﯽ ﭘﻪﺗﺎی »ﺧﻮﻨﯽ ﭘﯿﺴﺒﻮو« ﺑﯚ ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪ زﯾﺎدﻛﺮا ،ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆر ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪ دووﭼﺎری ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪﺑﻮون و ﭘﻪﺗﺎﻛﻪ ﺑﻮوه ھﯚی ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪﻟﻪﻛﺘﺮۆﻧﯽ و دﯾﻤﻪﻧﻜﯽ ﻟﻪﻧﺎو ﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪرﭘﺎﻛﺮد ھﻪروهك دﯾﻤﻪﻧﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪی وﺗﻚ ﻛﻪ ﭘﻪﺗﺎﯾﻪﻛﯽ ﻟﻪوﺟﯚرهی ﺗﺪا ﺑﻪرﭘﺎﺑﻮوﺑﺖ ،ھﻪر ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪدا ﻛﻪﺳﻪﻛﺎن ﺑﯚ دهرﺑﺎزﺑﻮوﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ دهﺑﻮو رﻮﺷﻮﻨﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎ ﺑﮕﺮﻧﻪﺑﻪر و ھﻪﯾﺎﻧﺒﻮو ﺳﻪردهﻛﻪوت و ھﻪﺷﯿﺎن ﺑﻮو ﻟﻪﻧﺎودهﭼﻮو ،ﻛﻪﺳﻪ ﺳﺎﻏﻪﻛﺎن ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهدا ،ﯾﺎن ھﻪﻧﺪﻜﯿﺎن ﻟﻪ ﺟﯿﻪﻛﻪوه ھﻪﺪهھﺎﺗﻦ ﺑﯚ ﺟﯿﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ ﺑﻪدوورﺑﻦ ،زۆرﻚ ﻟﻪ ﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎن ﭘﺑﺒﻮون ﻟﻪ ﻻﺷﻪی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ. ﮔﯚﭬﺎری ﻻﻧﺴﯿﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯽ و ﭘﻪﺗﺎ درﻣﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٧وﺗﺎرﻜﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﺑوﻛﺮدهوه ،ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﯾﺎری ﻟﻪوﺟﯚره ﭼﯚﻧﺘﯽ رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ درﻣﻪﻛﺎن ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش دهﺧﺎﺗﻪﺑﻪرﭼﺎو .ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪ ﻧﯿﻨﺎ ﻓﯿﻔﯿﺮﻣﺎن و ﺋﯿﺮﯾﻚ ﻟﻮﻓﺠﺮﯾﻦ ﻛﻪ ﻧﻮوﺳﻪری وﺗﺎرهﻛﻪن ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه دهﻛﻪﻧﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻪﻜﺎﻧﻜﯽ زۆر ﻟﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪدا ﻟﻪ رﯽ ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺘﻪوه وای ﻛﺮدووه وهك ﺗﺎﻗﯿﮕﻪﯾﻪك ﺑﯚ ﺑﻨﺒﻛﺮدﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ ﯾﺎن ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭼﯚﻧﺘﯽ ﺑوﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ درم ﺑﻮﻧﯿﺎد ﺑﻨﺖ .ﺋﺴﺘﺎش ﭘﺎش ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﯽ وهك ﺋﻪﻧﻔﻠﯚﻧﺰای ﺑﺎﻨﺪه و ﺋﻪﻧﻔﻠﯚﻧﺰای ﺑﻪراز، دووﺑﺎره ﺑﺎس ﻟﻪ ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ﺋﻪو ﺟﯚره ﯾﺎرﯾﯿﺎﻧﻪ دهﻛﺮﺖ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﺑﯚ راھﻨﺎﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﭼﯚﻧﺘﯽ رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪاره درﻣﻪﻛﺎن.
ﺋﻪﺳﭙــﺎﯾــﻪر وهن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪری acerﻟﻪ ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ ﺑﻪرھﻪﻣﯿﺪا دوو ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی ﻛﯚﻛﺮدووهﺗﻪوه ،ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪی ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪره ﻧﻮﯿﻪﻛﻪی ﺋﻪرﻛﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪری ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ھﻪﯾﻪ و ﻟﻪھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا »ﻧﺖ ﺑﻮك«. ﺑﻪ دﯾﺰاﯾﻨﻜﯽ ﻧﻮێ و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺗﻪﻛﻨﯿﻜﯽ ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﻪوه acerﻻﭘﺘﯚﭘﯽ ﺋﻪﺳﭙﺎﯾﻪر وهن ٧٥١ی ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎ ﻛﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ وهك ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪر ،ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی »ﻧﺖ ﺑﻮك«ﯾﺸﯽ ﺗﺪاﯾﻪ و ﻗﻪﺑﺎرهی ﺷﺎﺷﻪﻛﻪی ١١,٦ه و وﻨﻪ و دﯾﻤﻪﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪ رﯾﺰﻟﯿﻮﺷﻨﯽ x٧٦٨ ١٣٦٦ﭘﻜﺴﻞ ﻧﯿﺸﺎن دهدات و ﺑﻪھﻪردوو ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻛﺎرﭘﻜﻪری وﯾﻨﺪۆی ﺋﻜﺲ ﭘﯽ و ﭬﺴﺘﺎ ﻛﺎردهﻛﺎت. ﺋﻪو ﺟﯚرهی ﻻﭘﺘﯚﭘﯽ Aspire ٧٥١ Oneﺑﻪم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧﻪ دهﺧﺮﺘﻪ ﺑﺎزاڕهوه و ﻧﺮﺧﻪﻛﻪﺷﯽ ﺗﻪﻧﮫﺎ ٣٩٩دۆﻻره. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
67
ﺋﺎی ﺗﯽ
ﭼﺎودﺮی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎن ﻓﻪرﻣﺎﻧﻪﮔﻪی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻜﺮد ﻛﻪ ھﻪﺳﺘﺎوه ﺑﻪ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺗﻪﻛﻨﻪﻟﯚﺟﯿﺎی ﭼﺎودﺮی و ﮔﻮﮕﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﮔﺸﺘﯽ و ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ و ﺋﻪوهش ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﺣﺎﻪﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت و ﻛﺎﺗﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ و دۆزﯾﻨﻪوهی ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎرن ﯾﺎن ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ دروﺳﺖ دهﻛﻪن و ﺑﻪھﯿﭻ ﺷﻮهﯾﻪك ﺑﯚ ﺳﯿﺨﻮڕﯾﻜﺮدن ﻧﯿﯿﻪ. ﻓﻪرﻣﺎﻧﮕﻪی ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﯽ و ﺋﻪﻟﻪﻛﺘﺮۆﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﻪﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯿﺪا رووﻧﯿﻜﺮدهوه ﻛﻪ وای ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺋﻪو ﺗﻪﻛﻨﻪﻟﯚﺟﯿﺎ ﻧﻮﯿﻪ ،ﺑﻪم ﭼﺎودﺮی ﻧﺎﺧﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﺋﻪو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﯿﺎﻧﻪی ﻟﻪ رﯽ ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺘﻪوه ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدرﻦ. ﺋﻪم ﭘﺮۆژهﯾﻪش ﭘﺎش ﺋﻪوه ھﺎت ﻛﻪ وهزارهﺗﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﭘﺮۆژهی ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧﯽ داﺗﺎﺑﻪﯾﺴﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻦ و ﺧﻪزﻧﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ رهﺗﻜﺮدهوه، ﺑﻪم ﺟﺎﻛﯽ ﺳﻤﯿﺘﯽ وهزﯾﺮی ﻧﺎوﺧﯚی ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ وﺗﯽ: »ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻜﺮدن ﺳﻪرﺟﻪم ﺋﻪو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎﻧﻪ ﻻی ﺧﯚﯾﺎن ﺧﻪزن ﺑﻜﻪن ﻛﻪ ﻟﻪ رﯽ ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺘﻪوه ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدرﻦ«. ﺑﻪوﭘﯿﻪی ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﯚ دهﻛﻪن، ﺑﻪھﯿﭻ ﺷﻮهﯾﻪك ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻛﺎرﻧﺎﻛﺎت ﺑﻪ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺗﻪﻛﻨﯿﻜﯽ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﻛﺎراﻧﻪی ﻟﻪ رﯽ ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺖ و ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﻪوه ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدرﻦ ،ﺑﻪﻜﻮ ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدن و ﺳﻮود وهرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﺗﻪﻛﻨﯿﻜﯽ ﭼﺎودﺮی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎن ﺳﻨﻮورداره و ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﻛﺎﺗﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ.
66
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ ﺑﯚ Facebook ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻪﺷﻪﻧﻪﻛﺮدن و زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ﺳﺎﯾﺘﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وهك Facebookو ﯾﻮﺗﯿﻮب ،ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ وﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺑﯾﺎرﯾﺪا ﺑﺒﺘﻪ ﺋﻪﻧﺪام ﻟﻪو ﺳﺎﯾﺘﺎﻧﻪدا. ﺑﻪوﭘﯿﻪی ﺳﺎﯾﺘﯽ رهﺳﻤﯽ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ ﺑوﯾﻜﺮدووهﺗﻪوه ،ﻟﻪﭘﻨﺎو دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺟﻪﻣﺎوهر و ﮔﻮﮕﺮﺗﻦ و ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوه و ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ راوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھﻪﻣﻮوان ،ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ ﺑﯾﺎرﯾﺎﻧﺪاوه ﻟﻪ ﺳﺎﯾﺘﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وهك ﻓﻪﯾﺲ ﺑﻮك و ﯾﻮﺗﯿﻮب و ﺗﻮﯾﺘﻪر و ﻣﺎی ﺳﭙﻪﯾﺲ و ﻓﻠﯿﻜﻪر و ﺋﺎی ﺗﯿﻮﻧﺰ ،ﻻﭘﻪڕهی ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜﻪن .ھﻪروهك ﺗﻪﺋﻜﯿﺪ ﻟﻪوه دهﻛﻪﻧﻪوه ﻛﻪ ﺗﻪﻛﻨﻪﻟﯚﺟﯿﺎی ﻧﻮێ ﻛﺎرﯾﮕﻪری زۆری ﻟﻪﺳﻪر ﺧﻪﻜﯽ ھﻪﯾﻪ و ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯿﺶ دهﯾﻪوﺖ ﻟﻪو رﯿﻪوه ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺧﯚی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺟﻪﻣﺎوهر ﭘﺘﻪوﺗﺮ ﺑﻜﺎت .ﺟﯽ ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪو ﺳﺎﯾﺘﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﺎﻧﻪ و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﺑﻪم دواﯾﯿﺎﻧﻪ ﻓﻪﯾﺲ ﺑﻮك ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻣﻠﯿﯚن ﺋﻪﻧﺪام ﺑﯚﺧﯚﯾﺎن ﭘﻪﯾﺪا ﺑﻜﻪن و ﺑﻪوهش ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ﻣﺎﯾﻪی ﺳﻪرﻧﺠﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎن.
ﻣﻨﯿﺶ وهک ھﻪر ﻣﻨﺪاﮑﯽ ﺗﺮ ﮔﻪﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﻮﮐﻪﺷﻮوﺷﻪﮐﻪم دهﮐﻪم.
ﻪم و ﻢ.
ﻟﻪ ﻓﻼﺷﯽ ﮐﺎﻣﺮا دهﺗﺮﺳﺖ.
ﭘﯿﻪﮐﺎﻧﻤﺎن ﻟﻪﺳﻪر ھﻪر ﺧﺎﮐﮏ ﺑﺖ ﺑﻪ وﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ دهزاﻧﯿﻦ.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
69
ﺋﺎواﯾﯿﻪﮐﯽ ﺑﺪهﻧﮓ، ژﯾﺎﻧﮑﯽ ﻣﻪﻟﻮل
ﻓــﯚﺗـــﯚ ﺳﺘــﯚری
ﻗﻪرهﺟﺴﺘﺎن
ﮐﯚرﭘﻪﮐﻪم ﻟﻪﺑﺎوهﺷﺪاﯾﻪ و ﺑﻪدوای ژﯾﺎﻧﺪا دهﮔﻪڕﻢ.
ﻓﯚﺗﯚ :ژوﻟﯽ ﻋﻪدﻧﺎن
ﺑﻪﺧﻮا ﺋﻤﻪش ﻣﺮۆﭬﯿﻦ ﻣﺮۆڤ.
68
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺳﻪﻋﺪی ﻏﻪرﯾﺐ وﺗﯿﺸﯽ» :زۆرﺑﻪی ﯾﺎﻧﻪﻛﺎن ﻛﻪ دهدۆڕﻦ ،ﮔﻠﻪﯾﯽ ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن دهﻛﻪن ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت راھﻨﻪرو ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎری ﯾﺎﻧﻪﻛﺎن ،ھﯚﻛﺎری ﺋﻪم ﻧﺎڕهزاﯾﯿﻪش دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺑﻪﺑﺎﺷﯽ ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ ﻧﻪﮔﻪﯾﺸﺘﻮون ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺗﯚپ ﻟﻪ ﺧﻪﺗﯽ ﺳﺰا ﺑﻪردهﺳﺘﯽ ﯾﺎرﯾﺰان دهﻛﻪوﺖ ،داوای ﭘﻪﻧﺎرﺗﯽ دهﻛﻪن ،ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻣﻪرج ﻧﯿﯿﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻪردهﺳﺖ ﻛﻪوﺗﻨﻚ ﭘﻪﻧﺎرﺗﯽ ﺑﺖ«. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯿﺶ ،وﺗﯽ: »ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دووهﻣﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا، ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮه ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾﻪﻛﻪم، ﭘﺸﻤﻮاﯾﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ ﻟﻪﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﺪاﯾﻪ«.
ﺑ ھﻪﻪ ﻧﯿﻦ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺳﻪح ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻛﻪرﯾﻢ ،ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن، وﺗﯽ» :ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﻣﻦ زۆر ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن رازﯾﻢ ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن زۆر ﺑﻪﺑﺎﺷﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪرن ،ھﻪﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﮕﺎ زۆر ﻛﻪﻣﻪ، ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮان ﺑ ھﻪﻪ ﻧﺎﺑﺖ ،ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﺪا ھﻪﻪ دهﺑﺖ ،ﻟﻪ ﻣﯚﻧﺪﯾﺎل و ھﻪﻣﻮو ﭘﺎﻪواﻧﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ،ﺑﻪم ھﻪﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺋﻪﻧﻘﻪﺳﺖ ﻧﯿﯿﻪ، زﯾﺎﺗﺮ ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪﯾﻪ ،ھﻪروهھﺎ ﻣﻦ ﮔﻪﺷﺒﯿﻨﻢ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن«. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺳﻪح ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺟﯿﺎوازی ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎو راﺑﺮدوودا ،وﺗﯽ» :ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮو ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻮو ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮان ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﺑﯚﺧﯚﺷﯽ ﺧﯚی ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽ دهﻛﺮد ،زۆر ﺑﯿﺮی ﻟﻪﺑﺎری ﻣﺎدی ﻧﻪدهﻛﺮدهوه، ﺑﻪم ﺋﺴﺘﺎ ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﯚ ﺑﻮاری ﻣﺎدﯾﯿﻪ ﻛﻪ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽ دهﻛﻪن ،ﺋﻪم ﺣﺎﻪﺗﻪش ﺑﯚ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮان ﺑﺎش ﻧﯿﯿﻪ ،ﭘﺸﺘﺮ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎﮔﺎداری ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ ﺑﻮون و ﺑﻪردهوام ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯿﺎن دهﺧﻮﻨﺪهوه ،زﯾﺎﺗﺮ راھﻨﺎﻧﯿﺎن دهﻛﺮد ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﮕﺎﻛﺎﻧﺪا ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ھﻪﻪ ﺑﻜﻪن«. ﺳﻪح ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻛﻪرﯾﻢ ،ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﺑﻪڕﻮه ﺑﺮدووه ،ﮔﻠﻪﯾﯿﻪﻛﯽ ﻟﻪ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯿﺶ ھﻪﺑﻮو ،وﺗﯽ» :ﻣﻦ ﮔﻠﻪﯾﯿﻪﻛﻪم ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﺴﺘﺎ زۆر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﯾﺎﺳﺎی ﺗﯚﭘﯽ ﭘ ﻧﺎدهن ،ﺋﺎﮔﺎداری ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺗﯚﭘﯽ ﭘ ﻧﯿﻦ، زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ دهدهن ﺑﻪ راھﻨﺎﻧﯽ ﺟﻪﺳﺘﻪﯾﯽ، ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺋﻪوهش ﺑﺎﺷﻪ ،ﺑﻪم ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﺪهن ﺑﻪ ﯾﺎﺳﺎی ﺗﯚﭘﯽ ﭘ«. ﺋﺎزاد ﺣﺎﺗﻪم ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽ ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﯽ ﻋﯿﺮاق و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘﯿﻮاﯾﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو دﻧﯿﺎدا ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮان ھﻪﻪدهﻛﺎت ،ﺑﻪم ﺑﻪﻣﻪرﺟﻚ ھﻪﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﻘﻪﺳﺖ ﻧﻪﺑﺖ ،وﺗﯿﺸﯽ: »ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺗﺎڕادهﯾﻪك ھﺎوﻛﺎری ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن دهﻛﻪن ،ﻟﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺧﻮﻟﻪﻛﺎﻧﺪا «.ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﮔﻠﻪﯾﯽ ﻟﻪ داﺑﯿﻦ ﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋﻮﯾﺶ ﻛﺮدهوه ،وﺗﯽ» :ﺋﻪو ﺑه ﭘـــﺎرهﯾــﻪی ﻛﻪ وهری دهﮔﺮﯾﻦ ،ﺑﻜﯽ ﺗﺎ رادهﯾﻪك ﻛﻪﻣﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮان زۆر ﻣﺎﻧﺪوو دهﺑﺖ«. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺳﺎﻣﺎن ﻋﺎرف
ﺳﻪح ﻣﺤﻪﻣﻪد ﮐﻪرﯾﻢ
ﺣﻪﻣﻪی ﻋﻪﺑﯚل
ﺳﻪﻋﺪی ﻏﻪرﯾﺐ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
71
وهرزش
ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﮐ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯿﯿﺎن دهﮐﺎت؟
ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽ ﺑﻪﺗﻮاﻧﺎ و ﻛﺎراﻣﻪ ،ﻻﯾﻪﻧﻜﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوی ھﻪﻣﻮو ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ و ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪ .ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮان دهﺗﻮاﻧﺖ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﯾﺎری ﺑﮕﯚڕﺖ و ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺗﻪواوی ھﻪﺑﺖ ،ﻟﻪﺳﻪر ﮔﯚڕاﻧﻪﻛﺎن .ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﻠﻪ ﻧﺎﯾﺎﺑﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺧﻮﻟﯽ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺧﻮﻟﯽ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﻠﻪ ﻧﺎﯾﻪﺑﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ ﺑﻪڕﻮه دهﺑﺮﺖ. ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﭼﯽ ﺋﺎﺳﺘﻜﺪان؟ ﻣﺤﻤﻪد ﻋﻪﺑﺪو ﻛﻪ ﻧﺎﺳﺮاوه ﺑﻪ ﺣﻪﻣﻪی ﻋﻪﺑﯚل ،ﻧﺰﯾﻜﻪی ﻧﯿﻮ ﺳﻪدهﯾﻪ ﻟﻪﺑﻮاری وهرزﺷﺪا ﻛﺎر دهﻛﺎت .ﭘﯿﻮاﯾﻪ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﯽ زۆر ھﻪﯾﻪ ،ﻟﻪﻧﻮان ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎو راﺑﺮدوودا ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن ﺑﻪﺑ ﭘﺎره ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯿﺎن ﻛﺮدووهو ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ،زۆرﺑﻪی ھﻪره زۆری ﯾﺎرﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪڕﻮهﺑﻪرن. ﺣﻪﻣﻪی ﻋﻪﺑﯚل ،وﺗﯿﺸﯽ» :ﺋﺴﺘﺎ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﻪﻛﺎن ﺑﺎﺷﻪ ،ﺑﻪم ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎر ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽ 70
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﭼﺎودﺮی ھ ﻟﻪ ﺑﯾﺎردا ﭘﻪﻟﻪ دهﻛﺎت ،ﻛﻪ دهﺑﺘﻪ ھﯚی ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎنو ﻛﺎرﯾﮕﻪری دهﺑﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﯾﺎﻧﻪﻛﺎن و ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺎن «.وﺗﯿﺸﯽ: »ھﻪﻣﻮو ﻛﻪﺳﻚ ھﻪﻪ دهﻛﺎت ،ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯿﺶ ﻣﺮۆﭬﻪو ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎر ﺗﻮوﺷﯽ ھﻪﻪ دهﺑﺖ ،ﺑﻪم ﻧﺎﺑﺖ ھﻪﻪﻛﻪش ﮔﻪورهﺑﺖ و ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺧﺮاپ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ﻟﻪﺳﻪر ﯾﺎری«. ﻣﺎﻣﻨﺎوهﻧﺪه ﺳﻪﻋﺪی ﻏﻪرﯾﺐ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن،
وﺗﯽ» :ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن دووﺑﻪﺷﻦ ،ﺑﺎش و ﻣﺎﻣﻨﺎوهﻧﺪ ،ﺋﻪواﻧﻪی ﺋﺎﺳﺘﯿﺎن ﺑﺎﺷﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪو ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﻪﺷﯽ ﺋﺎﺳﺘﯿﺎن ﻣﺎﻣﻨﺎوهﻧﺪه، ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯿﺎن ﻛﻪﻣﺘﺮه و ﭼﺎوهڕﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ﻟﺪهﻛﺮﺖ«. ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،وﺗﯿﺸﯽ: »ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺗﻪواو دهدات ﺑﻪ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن ،ﻟﻪ رﮕﻪی ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺧﻮل و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻪﻟﻮﭘﻪل ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎن، ﻟﻪ ﭘﻠﻪ ﯾﻪﻛﻪوه ﺗﺎوهﻛﻮ ﭘﻠﻪ ﺳ«.
ﺑﻪزهﯾﯿﺎن ﭘﺪا دﺘﻪوه! ﯾﺎﻧﻪی رﯾﺎڵ ﻣﻪدرﯾﺪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﺷﺮی ﻣﻪﯾﺪاﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ و ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﻮو ،ﺣﺎﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ﺋﺎﺳﺘﻚ ﻛﻪ ﺟﮕﻪی ﺑﻪزهﯾﯿﻪ .رﯾﺎڵ ﻣﻪدرﯾﺪ ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﭘﻠﻪی دووهﻣﯽ رﯾﺰﺑﻪﻧﺪی ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎداﯾﻪ، ﺑﻪم ﻟﻪ ھﻪردوو ﯾﺎری ﻧﻮان ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﺎﻧﻪی ﺑﻪرﺷﻠﯚﻧﻪ و ﭬﺎﻻﻧﺴﯿﺎدا دووﭼﺎری ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺷﻜﺴﺘﯽ ﻣﻪﻋﻨﻪوی و ﺟﻪﺳﺘﻪﯾﯽ ﺑﯚوه. ﻛﺎرﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ ﻛﻪ ﯾﺎﻧﻪﯾﻪك ﺑﻪ ھﻪرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻚ ﺑﺖ ﺑﺪۆڕﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﺮدﻧﻪوه و دۆڕاﻧﺪن ﻟﻪ وهرزﺷﺪا دوو رووی ﯾﻪك دراون .ﺑﻪم ﺋﻪو دوو دۆڕاﻧﺪﻧﻪی رﯾﺎڵ ﻣﻪدرﯾﺪ دووﭼﺎری ﺑﻮو ،ﻻی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﻛﻪوﺗﯚﺗﻪوه ﻛﻪ رهﻧﮕﻪ ﻧﻪﺗﻮاﻧﻦ ﻟﻪو ﭼﻪﻧﺪ ﯾﺎرﯾﯿﻪی داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﻛﻪ ﻣﺎوﯾﺎﻧﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش ﯾﺎری ﺑﻜﻪن. ھﯚﻛﺎری ﺋﻪوهش ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﮔﻪڕﺘﻪوه زۆرﺑﻪی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺘﺮهﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ﺟﯿﮫﺎن دهزاﻧﻦ ،ﺑﻪم ﻛﺎﺗﻚ دهﺑﯿﻨﻦ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪو ﺋﺎﺳﺘﻪوه ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوی ھﻪﻣﻮو دﻧﯿﺎ دهدۆڕﺖ و ﺧﻪﻜﯽ ﺑﻪزهﯾﯽ ﭘﯿﺎﻧﺪا دﺘﻪوه ،ﻟﻪ رووی دهرووﻧﯿﯿﻪوه دووﭼﺎری ﺷﻪژان دهﺑﻦ و ﺋﻪوهش وادهﻛﺎت ﻟﻪﻧﺎو ﯾﺎرﯾﮕﺎدا ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﻻواز
دهرﺑﻜﻪون .ﻟﻪ دواھﻪﻣﯿﻦ راﭘﺮﺳﯿﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪﺷﯿﺎﻧﺪا زۆرﺑﻪﯾﺎن ﺑﯚﯾﺎن دهرﻛﻪوت ﻛﻪ ھﺎﻧﺪهراﻧﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪﺟﯚرﻚ رﻗﯿﺎن ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن ھﻪﺳﺘﺎوه، داوای دهرﻛﺮدﻧﯽ زۆرﺑﻪﯾﺎن دهﻛﻪن .ﺑﯚﯾﻪ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪ
ﻛﺸﺎﻧﯽ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪﯾﻪك ﻣﺎرﻛﯚ ﭬﺎن ﺑﺎﺳﺘﻨﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﭘﺸﻮوی ﯾﺎﻧﻪی ﺋﻪی ﺳﯽ ﻣﯿﻼﻧﯽ ﺋﯿﺘﺎﻟﯽ ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻪﺷﺘﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدوو ،ﻟﻪ ﺷﺎری ﻣﯿﻼن ﭘﻪﯾﻜﻪرﻜﯽ ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮا، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو رۆﻪی ﻛﻪ ﭬﺎن ﺑﺎﺳﺘﻦ ﻟﻪو ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻪی ﻟﻪو ﯾﺎﻧﻪﯾﻪدا ﮔای ،ﺑﻮوه ﺑﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺋﺎﺘﻮوﻧﯽ ﺑﯚ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪ. ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردهی ھﯚﻪﻧﺪای وﺗﯿﺸﯿﺪا ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﻪو ﮔﯚﻪ ﺳﻪرﺳﻮڕھﻨﻪرهی ﻛﻪ ﻟﻪ رﯾﻨﺎت داﺳﺎﯾﭭﯽ ﮔﯚﭽﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺳﯚﭬﺘﯽ ﺟﺎراﻧﯽ ﻛﺮد ،ﻧﺎزﻧﺎوی ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﺑﯚ ھﯚﻪﻧﺪا ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﺖ. ﭬﺎن ﺑﺎﺳﺘﻦ دواﯾﯽ ﺋﻪوهی ﺑﻪھﯚی ﭘﻜﺎﻧﻪوه ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﻜﯽ زۆر ﻻوﯾﺪا وازی ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﻜﺮدن ھﻨﺎ ،ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻜﻪ دهﺳﺘﯽ ﺑﻪﻛﺎری راھﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﻛﺮدووه،
ﺑﻪم ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮوه ﺋﻪو ﺳﻪروهرﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪﻗﺎﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﮕﺎدا ﺑﻪدهﺳﺘﯽ دهھﻨﺎ، ﺑﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪو ﭘﻼﻧﯽ راھﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﯽ ﺑﮫﻨﺖ.
ﺑﻪﺟﺪی ﺑﯿﺮی ﻟﻪوه ﻛﺮدۆﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﯚ وهرزی داھﺎﺗﻮو ،زۆرﺑﻪی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ و راھﻨﻪرهﻛﻪﺷﯽ ﺑﮕﯚڕﺖ .ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺧﺎوهن ﻣﮋوو ﻛﻪ ﺑﻪو دهرده ﭼﻮوه ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪزهﯾﯿﻪ. ﺋﻪوهﺗﺎ ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﺒﮋاردهی ھﯚﻪﻧﺪا ﺑﻪﺷﺪاری ﺟﺎﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ﭘﺎﻪواﻧﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎی ﻛﺮد ،ﺑﻪم ﺑﯚش و ﺑﻪﺗﺎڵ ﻟﻪ ھﻪردووﻛﯿﺎﻧﺪا ﮔﻪڕاﯾﻪوه ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ھﯚﻪﻧﺪاﺷﺪا ﺑﯚ دواﯾﻨﺠﺎر ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو ﺷﻜﺴﺘﻪ ﮔﻪورهﯾﻪی ﯾﺎﻧﻪی ﺋﻪﯾﺎﻛﺲ ﺋﻪﻣﺴﺘﺮدام ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎﺪا دووﭼﺎری ﺑﻮو ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ﻧﻪك ﻧﺎزﻧﺎوهﻛﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﻟﻪ رﯾﺰﺑﻪﻧﺪی ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﭘﻠﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻪوهش ﺑﮕﺮﺖ .ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪﻧﺎﭼﺎری ﭬﺎن ﺑﺎﺳﺘﻨﯽ ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪ ﻛﻪ راھﻨﻪری ﯾﺎﻧﻪﻛﻪ ﺑﻮو ،ﺑﯾﺎری دهﺳﺖ ﻟﻪ ﻛﺎرﻛﺸﺎﻧﻪوهﯾﺪا .ﭬﺎن ﺑﺎﺳﺘﻦ ﺷﻪﻗﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﺋﯿﺘﺎﻟﯽ دووﭼﺎری ﭘﻜﺎﻧﯽ ﻛﺮد و ﻧﺎﭼﺎری ﻛﺮد ﻣﺎﺌﺎواﯾﯽ ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﻜﺮدن ﺑﻜﺎت ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪو ﮔﻮرزهی ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﯾﺎﻧﻪی ﺋﻪﻟﻜﻪﻣﺎر ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی ﺳﺮهواﻧﺪ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺠﺎری ﻟﻪ راھﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ و ﻟﻪ ﯾﺎرﮔﺎﻛﺎن دووری دهﺧﺎﺗﻪوه؟ ﯾﺎن واﻧﻪ ﻟﻪو ﮔﻮرزه وهردهﮔﺮﺖ و ﺑﯚ داھﺎﺗﻮو ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮدا ﺋﻪﻓﺴﺎﻧﻪی ﭬﺎن ﺑﺎﺳﺘﻨﯽ ھﻪﺷﺘﺎﻛﺎن ﺑﻪ راھﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ دووﺑﺎره دهﻛﺎﺗﻪوه و ﭘﻪﯾﻜﻪرﻜﯽ ﺗﺮی ﻟﻪ ﺷﺎرﻜﯽ ﺗﺮدا ﺑﯚ دروﺳﺖ دهﻛﺮﺖ؟ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
73
وهرزش
رۆﻣﺎ دهﺑﺘﻪ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ رۆﻧﺎﺪۆ ﯾﺎن ﻣﯿﺴﯽ؟ ﺋﻪو ﮔﯚﻪی ﻛﻪ ﺋﯿﻨﺴﺘﺎی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﯾﺎﻧﻪی ﺑﻪرﺷﻠﯚﻧﻪ ﻟﻪ دوا ﭼﺮﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎری ﻧﻮان ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی و ﯾﺎﻧﻪی ﭼﺴﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﺪا ﺗﯚﻣﺎری ﻛﺮد ،ﭼﻪﻧﺪه ﮔﯚﻚ ﺑﻮو ﺑﯚ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی و ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﻪو ھﯚﯾﻪوه ﺑﮕﺎﺗﻪ دواﯾﺎری ﯾﺎﻧﻪ ﭘﺎﻪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ،ده ﺋﻪوهﻧﺪه ﺧﺰﻣﻪﺗﯽ ﻟﯿﯚﻧﺎل ﻣﯿﺴﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪ ﺧﯚی ﭘﻜﺮد ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﮔﯚﻪ ﻧﻪﻛﺮاﯾﻪ ،ﺋﻪوا ھﻪر ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎوه ﻧﺎزﻧﺎوی ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﯚ ﺳﺎﯽ دووهم ﺑﯚ ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎﺪۆ دهﺑﻮو. ﭼﯿﺮۆﻛﻪﻛﻪ ﻟﺮهوه دهﺳﺖ ﭘﺪهﻛﺎت ،ﺳﺎﯽ ﭘﺎر رﻛﻪﺑﻪرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪھﺰ ﻟﻪﻧﻮان ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎﺪۆی ﭘﯚرﺗﻮﮔﺎﻟﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﻣﺎﻧﭽﺴﺘﻪر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﺪا ﻟﻪﺳﻪر ﻧﺎزﻧﺎوی ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺳﺎڵ ھﻪﺑﻮو .دواﺟﺎر ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو رۆﻪی رۆﻧﺎﺪۆ ﻟﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی و ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧﺎزﻧﺎوی ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی و ﯾﺎﻧﻪ ﭘﺎﻪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎدا ھﻪﯾﺒﻮو، ﻧﺎزﻧﺎوهﻛﻪ ﺑﻪ ﺋﻪو ﺑا. ﻣﯿﺴﯽ ﺑﻪ داﻧﭙﺪاﻧﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻧﺎزﻧﺎوهﻛﻪی ﺑﻪ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪی رۆﻧﺎﺪۆ زاﻧﯽ ،ﺑﻪم ﺋﻪوهی ﻧﻪﺷﺎردهوه ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزه ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮو واﺗﻪ ﺋﻪﻣﺴﺎڵ دهﯾﻪوێ ﺋﻪو ﻧﺎزﻧﺎوه ﻟﻪ رۆﻧﺎﺪۆ وهرﺑﮕﺮﺘﻪوه. ﻣﯿﺴﯽ ﺑﻪو رۆﻪی ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪﯾﺪا ﮔاوﯾﻪﺗﯽ، ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵ ﺑﻮو ﻟﻪ ﮔﻪﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪ دواﯾﺎری ﺧﻮﻟﯽ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﺎﻪواﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪ دوورﺑﻮو، ﺑﮕﻪڕﻨﺘﻪوه ﯾﺎری ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ .ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎﺷﺪا ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻚ ﺑﻮو ،ﻟﻪ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧﺎزﻧﺎوهﻛﻪ دوور ﻛﻪوﺗﺒﯚوه ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺑﻪھﯚی رۆﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻣﯿﺴﯿﯿﻪوه ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻨﺠﺎر ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی ﮔﯚڕﯾﻮوه ،ﺑﻪرﺷﻠﯚﻧﻪ ﺗﻮاﻧﯽ ﻧﺎزﻧﺎوهﻛﻪ ﺑﯚﺧﯚی زهوت ﺑﻜﺎت. ﺋﺴﺘﺎ ﻣﯿﺴﯽ ﭼﺎوهڕواﻧﻪ ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﻧﺎزﻧﺎوی ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﯚﺧﯚی ﻣﺴﯚﮔﻪر ﺑﻜﺎت .ﻟ دهﺗﻮاﻧﺖ ﺋﻪو ﺧﻪوﻧﻪی ﺑﻨﺘﻪ دی؟ ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪی ﻛﻪ ﺑﯾﺎره ﻟﻪ ٢٧ی ﺋﻪم ﻣﺎﻧﮕﻪدا ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﺎﻪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎدا ﻟﻪﻧﻮان ﺑﻪرﺷﻠﯚﻧﻪ و ﻣﺎﻧﭽﺴﺘﻪر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪدا ﻟﻪ رۆﻣﺎی ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ ﺋﯿﺘﺎﻟﯿﺎ 72
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
ﺳﺎز ﺑﻜﺮﺖ ،ﺗﺎ رادهﯾﻪك ﯾﻪﻛﻼﯾﯽ دهﻛﺎﺗﻪوه، ﺋﺎﯾﺎ ﻣﯿﺴﯽ ﺧﻪوﻧﻪﻛﻪی دهﺑﺘﻪ واﻗﯿﻊ ﯾﺎن وهك ﺳﻪراﺑﻚ ﻟﻪ دهﺳﺘﯽ دهردهﭼﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪدا رۆﻧﺎﺪۆی رﻛﺎﺑﻪرﯾﺸﯽ ﯾﺎری دهﻛﺎت ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪھﻪﻣﺎﻧﺸﻮوه دهﯾﻪوﺖ ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻟﻪ ﻧﺎزﻧﺎوی ﺳﺎﯽ راﺑﺮدووی ﺑﻜﺎت. رۆﻧﺎﺪۆش ھﺎوﺷﻮهی ﻣﯿﺴﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺑﻪ ﮔﯚﻪ ﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ و ﺑﻪو رۆﻪی ﻛﻪ ھﻪﯾﺒﻮوه ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪی ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺘﻪ ﯾﺎری ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﺎﻪواﻧﻪﻛﺎن .ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﺸﺪا ﻟﻪ ﭘﺸﻪﻧﮕﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮهوهﯾﻪ و ﺧﯚﯾﺸﯽ ﻟﻪ ﭘﺸﻪوهی ﮔﯚﻜﺎراﻧﯽ ﺧﻮﻟﻪﻛﻪداﯾﻪ. ﻟﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪدا ھﻪرﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪ رۆﻧﺎﺪۆ و ﻣﯿﺴﯽ ،ھﻪر ﻛﺎﻣﯿﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﮔﯚڵ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﻪن ﯾﺎن ﮔﯚڵ ﺑﯚ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ دروﺳﺖ ﺑﻜﻪن، ﺑﻪ ﻛﻮرﺗﯿﯿﻪﻛﻪی ﻛﺎﻣﯿﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻦ رۆﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﮕن ،ﺋﻪوا ﺑﻪدﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه ﺋﻪوﯾﺎن دهﺗﻮاﻧﺖ ﻧﺎزﻧﺎوی ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﯚﺧﯚی دهﺳﺘﻪﺑﻪر ﺑﻜﺎت .ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﭼﻪﻧﺪه ﺑﯚ ھﻪردوو ﯾﺎﻧﻪﻛﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪ ده ھﻨﺪه ﺑﯚ رۆﻧﺎﺪۆ و ﻣﯿﺴﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮه.
ﻟﻪ ﭘﺸﺘﺮدا وﻨﻪﮔﺮهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚﭬﺎری ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪ ﺑﻪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ ،ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺑﻪ دزﯾﯿﻪوهو ﺑﻪﺑ رهزاﻣﻪﻧﺪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﭼﻪﻧﺪ وﻨﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا(ﯾﺎن ﮔﺮﺗﺒﻮو ،ﻛﻪ ﺑﯾﺎره ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠١٠دا ﺑﻜﻪوﺘﻪ ﺑﺎزاڕهوه ،ﺑﻪم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﻪ ﻟﻪم ﭘﺸﺎﻧﮕﺎﯾﻪدا ﺑﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮا وﻨﻪو ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﻪی ﺑوﻛﺮدهوه و ﭼﻪﻧﺪ ﮔﯚڕاﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﯿﺸﯽ ﻟﻪ ﻻﯾﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﺎﻧﺪا ﻛﺮدووهو ﻛﯚﻣﻪﻪ ﻻﯾﺘﻜﯽ ﺑﯚداﻧﺎوه. ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪی ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا ﺑﺰوﻨﻪرﻜﯽ ﻧﻮﯽ ﺑﯚداﻧﺮاوه ﻛﻪ ھﺰی ٣٨٥ﺋﻪﺳﭙﯽ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ وزهی ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﻜﯽ ﻛﺎردهﻛﺎت ،ھﻪروهھﺎ ﺑﺰوﻨﻪرﻜﯽ ﯾﻪدهﻛﯽ دﯾﻜﻪی ﺑﯚداﻧﺮاوه ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻪﻧﺰﯾﻦ ﻛﺎردهﻛﺎت ،واش ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮﺖ ﻛﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘﯚرش ﺗﻮاﻧﺎی وزهی ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﻜﯽ ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﺗﺎ رۆژی ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻟﻪ ﺑﺎزاڕدا زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ ﺑﻜﺎت ،ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾﻪی راﺑﺮدووﺷﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘﯚرش ١٠٠ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪی دﯾﻜﻪی ﻟﻪ ﻛﺎرﮔﻪﻛﻪی ﺧﯚی ﻟﻪ ﻻﯾﺒﺰك داﻣﻪزراﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ زوو ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪ ﻛﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﻪ دهﯾﻪوﺖ ﻟﻪ زوﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎﺗﺪا ﺑﯿﺨﺎﺗﻪ ﺑﺎزاڕهوه ،وﺗﻪﺑﮋﻜﯿﺶ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘﯚرﺷﻪوه ﺑﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪی )ﻻﯾﺒﺰك ﻓﻮﻟﻜﺴﺘﺴﺎﺳﺘﻮﻧﻎ( ی وت :زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ راﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪ ﺑﻮوه، ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ ﻛﺎرﮔﻪﻛﻪی ﻻﯾﺒﺰﻛﻤﺎن ﻟﻪ ٥٠٠ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪهوه ﻛﺮد ﺑﻪ ٦٠٠ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪ و ﺋﻪم رﮋهﯾﻪش ﺑﻪ ﺑﺎﺷﯽ دهﺗﻮاﻧﺖ ﺑﻪﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮه ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﭘﯚرش ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا( راﯾﯽ ﺑﻜﺎت .ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﻪ ﺋﻪوهﺷﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه ﻛﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﺪا ﺋﻪو ﻛﺎرﻣﻪﻧﺪاﻧﻪش ﺑﻪﻛﺎر دهھﻨﯿﻦ ﻛﻪ ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻣﯚدﻠﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﻛﺎﯾﯿﻦ( ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻜﯽ دﯾﻜﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ )ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا( ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهش دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋﻪو ﭘﺎﺷﻪﻛﺸﻪﯾﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﻛﺎﯾﯿﻦ(ﻛﺮا ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺑﻪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﻧﻮﻜﻪی ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا ﭘی ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه. ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا( ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺟﯚری ﻟﻪﻣﺸﻮهﯾﻪ دادهﻧﺮﺖ ﻟﻪ ﻣﮋووی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘﯚرﺷﺪا و ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ
ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدووﺷﺪا ﭼﻪﻧﺪ ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﻟﺪهﺧﺮﺘﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﺑﺎﻛﻮورهوه و ﺑﯾﺎرﯾﺸﻪ ﻛﻪ دوو ﺷﻮازی ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﺑﻪرھﻪم ﺑﮫﻨﺮﺖ، ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻜﯿﺎن ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا ﺋﯿﺲ(هو ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﭘﺎﻨﺎﻧﯽ ﺗﻪﮔﻪرهﻛﺎﻧﯽ دواوه ﻛﺎردهﻛﺎت و ﻧﺮﺧﻪﻛﻪی ٨٩٨٠٠دۆﻻره ،ﺷﻮازی دوهﻣﯿﺸﯿﺎن )ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا ٤ﺋﯿﻜﺲ( ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﭘﺎﻨﺎﻧﯽ ﭼﻮاری ﻛﺎر دهﻛﺎت و ﻧﺮﺧﻪﻛﻪی ٩٣٨٠٠دۆﻻره. ﺑﻪﭘﯽ راﭘﯚرﺗﻜﯽ ﮔﯚﭬﺎری )ﺋﯚﺗﻮ وﯾﻚ( ﻟﻪﻣﻪڕ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﭘﯚرش ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا( ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوهدهدات ﻛﻪ درﮋی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﻪ ١٩٥,٧ﺋﯿﻨﺠﻪ و ﭘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪﺷﯽ ٧٦ﺋﯿﻨﺠﻪ و ﺑﻪرزﯾﻪﻛﻪﺷﯽ ٥٥,٨ﺋﯿﻨﺠﻪ ،ھﻪروهھﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﭘﯚرش( ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﻪوﯽ داوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺗﺎزهﺗﺮﯾﻦ ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ ﺑﺨﺎﺗﻪ ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪوه و دهﺷﯿﻪوﺖ ﻛﺸﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﻪ ﻛﻪم ﺑﻜﺎﺗﻪوه ،ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﻣﺎدهﯾﻪﻛﯽ ﺑﯚ روﻛﺎری دهرهوهی ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎوه ﻛﻪ ھﻪم ﺑﻪھﺰو ھﻪم ﻛﻪم ﻛﺸﯿﺸﻪ و ﻟﻪ ﺋﻪﻟﻪﻣﻨﯿﯚم و ﭘﻼﺳﺘﯿﻚ و ﻣﺎﮔﻨﯿﺰﯾﯚم ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
75
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻞ
ﭘﯚرش ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا
ﺑﻪھﺰو و وهرزﺷﯽ ﭘﺸﺎﻧﮕﺎی ﺷﻪﻧﮕﻪھﺎی ﺑﯚ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا ،ﺟﻮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﭘﯚرش(ی ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﭘﯚرش ﺑﺎﻧﺎﻣﯿﺮا(ﯾﻪ ،ﻛﻪ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺑﻪھﺰﺗﺮﯾﻦ ﻛﺒﻛﻜﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ وهرزﺷﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ )ﺋﯿﺴﺘﻮن ﻣﺎرﺗﻦ راﺑﯿﺪ( و )ﻣﺎرﺳﯿﺪز ﺑﻨﺰ -ﺳﯽ ﺋﯿ ﺋﯿﺲ( دادهﻧﺮﺖ ،ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎراﻧﯽ ﺋﻪم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﯿﻪش ﻟﻪم ﭘﺸﺎﻧﮕﺎﯾﻪدا ھﻪﻣﻮو وردهﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﻣﯚدﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪﯾﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮد. 74
Haftana-issue 47/ 17 May - 23 May 2009
وﺷــﻪی ﺷــﺎراوه
ﺑـﻮرﺟــﻪﮐـــﺎن ﮐـــﺎوڕ :ﻛﺎﺗﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوه ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻼﯾﯽ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪو داواﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪرهﻛﺎﻧﺘﺎن ﻟﺘﺎن داوا دهﻛﻪن .ﺑﻪﭘﯽ ﺗﻮاﻧﺎ ھﺎوﮐﺎرﯾﺎن ﺑﮑﻪ. ﮔـــــــﺎ :ﻛﺎﺗﻜﯽ ﻟﻪ ﺑﺎره ﺑﯚ ﭘﻪﯾهو ﻛﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪھﺰﺑﻮوﻧﯽ دهرووﻧﯿﺘﺎن و ﺳﯾﻨﻪوهی ﻻوازﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺘﺎن، ﮐﯚڵ ﻣﻪده. دوواﻧﻪ :ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرﺟﻪﻣﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﺘﺎﻧﺪا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﺘﺎن ﻣﺴﯚﮔﻪره ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﻮودهی دهﻛﻪن.
ﭘﯿﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﻛﯚﭘﻠﻪ ﺷﯿﻌﺮهی ﺷﺎﻋﯿﺮی ﮔﻪوره ﭘﯿﺮه ﻣﺮد ﺑﻜﻮژﻨﻪوه ﺗﺎ ﯾﺎزده ) (١١ﭘﯿﺖ ﺑﯚ دهﻣﻨﺘﻪوه ﻛﻪ ﻧﺎوی ﺷﺎﻋﯿﺮﻜﯽ ﮔﻪوری ﻛﻮرد ﭘﻚ دهھﻨﺖ...
ﻗﻪدم ﻛﻪواﻧﻪ دڵ ﺑﻪ ﻗﻪدی ﺗﯚﯾﻪ ﭼﺎوهڕوان ،ﻣﯿﻮاﻧﯽ ﺗﺮی ﺧﯚﺷﺘﺮ ﺋﻪوێ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮێ ﻛﻪوان ،ﺋﻪﮔﻪر ﭼﺎوم ﺑﻪ ﺗﯚزی ڕﺖ ﺑﮋم ،ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺴﻚ داری ﺗﻮﺑﺎی ﺗﯿﺎ ﺋﻪﻧﮋم.
ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ژﻣﺎرهی ﭘﺸﻮو وﺷﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ: ١ـ ﻛﺎوهی ﺋﺎﺳﻨﮕﻪر٢ .ـ ﯾﺎرﯾﮕﺎ ،وﮋهر٣ .ـ ﺑﻪ ،ﺳﻮ٤ .ـ ھﻪﻧﮓ ،ر ن ،ﮔﺮ٥ .ـ رﮕﺮ ،ا ا ،ی ی٦ .ـ ژاﻛﺎ ،ھﯚ ،ﻧﺎ٧ .ـ ی ی٨ .ـ ژن ،م د ،ﺳﮕﺎ٩ .ـ ی ی ،ﯾﻮ ،ﻏﺎﻧﺎ١٠ .ـ ﻣﻦ ،ڤ ل، ﻛﻪوا١١ .ـ ی ه ،ﻻدا١٢ .ـ ﯾﻮرو ،ﭼﻮارﯾﻨﻪ. ﺳﺘﻮﻧﯽ: ١ـ ﻛﺎﻣﻪران ﻣﻮﻛﺮی٢ .ـ ﮔﺎ ،ه گ ك٣ .ـ وی ،ﻧﯿﺎ ،ژﯾﻦ٤ .ـ ه ر ،ﮔﺮژ ،ﻣﯿﻦ٥ .ـ ﯾﺎ٦ .ـ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻤﯚﭬﯿﭻ ٧ .ـ وهﻟﯽ دﻮاﻧﻪ٨ .ـ ﺳﺮ٩ .ـ ﻧﻪﺳﺮﯾﻦ ،ﺳﺎﻛﺎر١٠ .ـ ﮔﮋوﮔﯿﺎ ،ی ن ه د ی. ١١ـ ه ی ،ﮔﺎاوان١٢ .ـ ڕۆﺳﺘﻪم ﺋﺎﻏﺎﻟﻪ.
ﺳــﻮدۆﻛـــﻮ
ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺣﺴﺎﺑﯿﯿﻪﻛﺎن
ﻗــــﺮژاڵ :ﻟﻪو ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﻮودهﯾﯿﻪدا دهﻣﻨﻨﻪوه ﻛﻪ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﻪﻛﺎﻧﺘﺎن ﺑﯚﯾﺎن ڕهﺧﺴﺎﻧﺪوون .ﺑﺎری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﺸﺘﺎن ﺑﻪرهو ﺑﺎﺷﺘﺮ دهﭼﺖ. ﺷــﺮ :ھﻪوﯽ ﭘﺘﻪوﺗﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎ ﺧﺰاﻧﯿﻪﻛﺎﻧﺘﺎن دهدهن و ﮔﻮﻣﺎن ﻟﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﺘﺎن ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻟﻪم ﺑﻮارهدا. زﯾﺎد ﻟﻪ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺧﯚﺗﺎن ﻣﺎﻧﺪوو ﺑﮑﻪن ﺑﯚ ﺳﻪرﮐﻪوﺗﻦ. ﻓـﻪرﯾـﮏ :ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻪﻛﺎﻧﺘﺎن ڕوو ﻟﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮ و ﺑﻪ ھﺰی دهﻛﺎت ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﺰاﻧﻪﻛﻪﺗﺪا .ژﯾﺎن ﺑﻪﺑ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻧﺎﭼﺖ ﺑﻪڕﻮه. ﺗـﻪرازوو :دهرﻓﻪﺗﻜﯽ ﻟﻪﺑﺎرﺗﺎن ﺑﯚ دهڕهﺧﺴﺖ ﺑﯚ ﭘ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪو زﯾﺎﻧﻪ ﻣﺎددﯾﺎﻧﻪی ﭘﺘﺎن ﮔﻪﯾﺸﺘﻮوه. ﺋﻪوهﻧﺪه ﺧﯚش ﺑﺎوهڕ ﻣﻪﺑﻦ. دووﭘﺸﮏ :ﭼﺎﻻك و ڕوو ﻟﻪ ﻛﺎری زﯾﺎﺗﺮ دهﺑﻦ ،ﺋﻪو ﺑ ھﯿﻮاﯾﯽ و ﺳﺴﺘﯿﯿﻪی ڕووی ﺗﻜﺮدﺑﻮون دهڕهوﺘﻪوه. ﺑﺎری داراﯾﺘﺎن روو ﻟﻪﺑﺎﺷﯽ دهﮐﺎت. ﮐﻪوان :ﺑﻪ ڕﻜﺨﺴﺘﻨﻪوهی ﻻﯾﻪﻧﯽ داراﯾﺘﺎﻧﻪوه ﺳﻪرﻗﺎڵ دهﺑﻦ ﭼﺎودﺮی ڕهوﺷﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﺘﺎن ﺑﻜﻪن .زۆر ھﻪﭙﻪ ﺑﯚ ﻻﯾﻪﻧﯽ داراﯾﯿﺶ ﺑﻪرهو ھﻪﺪﺮﺗﺎن دهﺑﺎت. ﮔﯿﺴﮏ :ھﻪواﻜﯽ ﺧﯚش دهﺑﯿﺴﺘﻦ ﻛﻪ ڕﮕﻪ ﺧﯚﺷﻜﻪره ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺧﻮﻨﺪﻧﺪا. ﺳﻪﺗـ :ﺋﻪو ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﺎﻧﻪ ﺗﻚ دهﺷﻜﻨﻦ ﻛﻪ ڕﮕﺮن ﻟﻪﺑﻪردهم ﭘﺘﻪو ﺑﻮوﻧﯽ داراﯾﺘﺎن ﻗﺎزاﻧﺠﻜﯽ زۆر دهﻛﻪن.
ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ وﺷﻪی ﺷﺎراوه :ﻣﻪﺳﺘﻮره.
ﺋﺎ :ﯾﺎدﮔﺎر ﺟﻪﺑﺎر
ﻧﻪھﻪﻧﮓ :ﻟﻪ ھﺎوﻛﺎری و ھﻪوﻪﻛﺎﻧﺘﺎن ﺳﺎرد ﻣﻪﺑﻨﻪوه ھﺎوڕﻜﺎﻧﺘﺎن ﭼﺎوهڕواﻧﯽ دهﺳﮕﯿﺮۆﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮﺗﺎن ﻟ دهﻛﻪن.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ١٧ / ٤٧ﻣﺎﯾﺲ ـ ٢٣ﻣﺎﯾﺲ ٢٠٠٩
77
زاﺧﺎوی ﻣﺸﮏ وﺷﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ: ١ـ راوﮋﻛﺎری وﺗﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎﯾﻪ٢ .ـ ﮔﯚراﻧﯿﻪﻛﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﻣﻪزھﻪری ﺧﺎﻟﻘﯽ ﯾﻪ +ﭘﯿﺘﻚ٣ .ـ ﺋﻪﻧﺪاﻣﻜﯽ ﻟﻪﺷﻪ ،ﻧﯿﻮهی ﮔﻪﻧﻢ )پ(٤ .ـ ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋﻜﯽ ﻓﺎرﺳﻪ )پ( ،ﻛﯚن٥ .ـ ﭼﯿﺎﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘﯿﺘﯽ ﻟﻜﭽﻮو٦ .ـ ﺑﯿﺪۆزهرهوه ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺟﻮان ،دوان ﻟﻪ ﺟﺮج٧ .ـ ﺗﯿﻞ )ت(٨ .ـ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﻪ )پ( ،ﻗﻪﺷﻪﻧﮓ )پ(٩ .ـ ﺑﺎﺪارﻜﻪ ،زﯾﻨﺪهوهرﻜﻪ. ١٠ـ ﺳﯿﺎن ﻟﻪ ﺳﻤﻞ ،ﻣﯿﻮهﯾﻪﻛﻪ١١ .ـ ﺗﻞ ،ڕادﯾﻮﯾﻪﻛﯽ ﻛﻮردﯾﻪ )پ(١٢ .ـ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ﭼﻠﺴﯿﯿﻪ. ﺳﺘﻮوﻧﯽ: ١ـ ﺷﺎﻋﯿﺮﻜﯽ ﻛﻮرده٢ .ـ ﭘﯿﺘﯽ ﻟﻜﭽﻮو٣ .ـ دوان ﻟﻪ ﺗﻮن ،رۆﻣﺎن ﻧﻮﺳﻜﯽ ڕووﺳﯿﯿﻪ )پ(٤ .ـ دوان ﻟﻪ ﺟﺎن ،ھﻪﺳﺘﻜﻪ ،ﺷﻤﻪك +ی٥ .ـ ڕاﻧﺎوی ﭘﺮﺳﻪ )پ( ،ﻧﻮﻨﻪری ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﻋﺮاق )پ(٦ .ـ وﯾﻼﯾﻪﺗﻜﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﻪ ،دوان ﻟﻪ ﺳﻪر٧ .ـ ﺗﻜﺎ )ت( ،ﺷﯿﺮ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻜﯽ ﺗﺮ )پ( ،ﺑﻪ دهم و ﭼﺎوهوهﯾﻪ٨ .ـ ﺑﻪ ﻟﻪ ﺷﻪوهﯾﻪ٩ .ـ ﻣﺎﻧﮕﻜﯽ ﻛﻮردﯾﯿﻪ )پ( ،ﺋﻪﻓێ و ﺑ ﺑﺎﻪ )پ(١٠ .ـ دﺘﻪزﻦ )پ( ،وای )ت(١١ .ـ دوان ﻟﻪ ﻛﻮێ ،ﺋﻪدرێ ﻟﻪ ﺳﻪر١٢ .ـ دوو ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻮون. ﺗﺒﯿﻨﯽ : )پ( :ﭘﭽﻪواﻧﻪ. )ت( :ﺗﻜﻪو. ﺣﻪوﺗﯽ ﺳﻪرو ﺑﻨﯽ ﭘﯿﺘﻪﻛﺎن ﻛﺸﻪ ﻧﯿﯿﻪ
ﺳــﻮدۆﻛـــﻮ
ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺣﺴﺎﺑﯿﯿﻪﻛﺎن
ﺋﻪم ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪﯾﻪ ﻟﻪ ٩ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪی ﮔﻪوره ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه ) ،(٣×٣ھﻪر ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﯚ ٩ﺧﺎﻧﻪی ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮ داﺑﻪش ﻛﺮاوه.ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪدا ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪ ﺑﭽﻮوﻛﻪﻛﺎﻧﻪ ﺑﻪ ژﻣﺎره ﭘﻮﯾﺴﺘﻪﻛﺎن ﻟﻪ ١ﺗﺎ ٩ﺑﻪ ﻣﻪرﺟﻚ ھﻪر ژﻣﺎرهﯾﻪك ،ﯾﻪﻛﺠﺎرﻟﻪ ھﻪر ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهو ﻟﻪ ھﻪر ھﻜﯽ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ وﺳﺘﻮﻧﯿﺪا ﺑﻨﻮﺳﺮﺘﻪوه.
ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪ ﺑﻪﺗﺎﻪﻛﺎن ﺑﻪ ژﻣﺎره ﺗﻪواو ﻧﻪﻛﺮاوهﻛﺎن ﺑﻪ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ و ﺳﺘﻮﻧﯽ ﭘ ﺑﻜﻪرهوه، ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪو ژﻣﺎراﻧﻪ ﺑﻪﻛﺎر ﺑﮫﻨﻪ ﻛﻪﻟﻪﺳﻪروی وﻨﻪﻛﻪوه دراون .ھﻪر ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪو ژﻣﺎراﻧﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺠﺎر ﺑﻪﻛﺎردهھﻨﺮﺖ ﺷﯿﻜﺎرﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺸﻪی ﺣﺴﺎﺑﯽ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪ ڕاﺳﺘﻪوه ﺑﯚ ﭼﻪپ و ﻟﻪ ﺳﻪرهوه ﺑﯚ ﺧﻮارهوه دهﺑﺖ.
76
May 2009ـ issue 47/ 17 May 23ـHaftana
دواوـﺴــﺘـﮕـﻪ
"راپ"و ﻗﺎﻋﯿﺪهو ﺳﯚﻣﺎڵ ﺣﻪﺳﻪن ﯾﺎﺳﯿﻦ
ﻟﻪ ﻛﺎﺳﺘﻜﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯽ ) (١٨ﺧﻮﻟﻪﻛﯿﺪا ،ﺋﻪﺑﻮ ﻣﻪﻧﺴﻮری ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ،ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرﺑﺎزاﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋﻮﺳﺮه )ﺗﻪﻧﮕﺎﻧﻪ( ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎڵ ،ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﯚ راوﮋو راھﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎدﯾﺮه ﺳﯚﻣﺎﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﺎﻋﯿﺪه ﻟﻪو وﺗﻪﯾﻪو ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪ ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎن ﺑﻪﺷﺮی ﺳﯚﻣﺎڵ ﻧﺎوی دهﺑﻪن ،ﺑﻪ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ وﺗﺎرﻜﯽ ﺋﺎﮔﺮاوی ﭘﺸﻜﻪش دهﻛﺎتو ﺑﻪﻧﺎوی ﺑﺎﯽ )ﻻوان(ی رﻜﺨﺮاوی ﻗﺎﻋﯿﺪهوه ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎڵ، ھﻪڕهﺷﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎو ﺋﻪوروﭘﺎو ﺑﮕﺮه رۆژﺋﺎوا ﺑﻪﮔﺸﺘﯽ دهﻛﺎتو ﺑﻪﺳﻮودوهرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﺷﻮازی ﺳﻪﻣﺎی ))راپ((و ))ھﯿﭗ ھﯚپ((و ﺋﺎوازی ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهـ) :دوور ﻟﻪ ﺧﺰانو دۆﺳﺘﺎﻧﺖ، دوور ﻟﻪ ﺑﻪﻓﺮو ﻗﺎﭘﯽ ﭘﺎﻗﻼوه ..ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهن ﻛﻪ ﺋﻤﻪ ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﺑﻪرهﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧﻪوهی دوژﻣﻨﯿﻦ( ..ھﻪروهھﺎ ده )ﻣﻮﺷﻪك ﺑﻪﻣﻮﺷﻪك ...ﺗﺎ رهواﻧﻪی دۆزهﺧﯿﺎن دهﻛﻪن( ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪﮕﻪﯾﻪﻛﻪ ،ﻛﻪ ﺳﻪﻣﺎی راپو ھﯚپ ﺑﻪﻓﺮاواﻧﯽ ﻟﻪﻧﻮ ﻻواﻧﯽ ﺳﯚﻣﺎﺪا ﺗﻪﺷﻪﻧﻪﯾﺎن ﻛﺮدووهو ﺑﺎﯽ ﻻواﻧﯽ ﻗﺎﻋﯿﺪه ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎڵ دهﯾﻪوێ ﺳﻮد ﻟﻪو ﺷﻮازه ھﻮﻧﻪرﯾﯿﻪ رۆژﺋﺎواﯾﯿﻪ وهرﺑﮕﺮﺖ ،ﺗﺎ ﺑﯿﺮو ﺑﺎوهڕهﻛﻪی ﻟﻪﻧﻮ ﻻواﻧﺪا ھﻪڕﻣﻦ ﭘﻪﯾﺪا ﺑﻜﺎت .دﯾﺎره ﺧﻪرﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﻻواﻧﯽ ﺳﯚﻣﺎﯽ ﺑﻪ ﺳﻪﻣﺎی راپو ھﯿﭗ ھﯚپ ،ﺑﯚﺗﻪ ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺗﻪﻛﯿﻨﻪوهی ﻻوان ﻟﻪ ﻗﺎﻋﯿﺪهو ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪوه رۆﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮوه ،ﺑﯚﯾﻪ ﻗﺎﻋﯿﺪه ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎڵ ﻟﻪﺳﻪر زاری ﺋﻪﺑﻮ ﻣﻪﻧﺴﻮری ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪوه ﺷﻪرﻋﯿﯿﻪت دهدا ﺑﻪو ﺷﻮازه ھﻮﻧﻪرﯾﯿﻪ رۆژﺋﺎواﯾﯿﻪ. ﭼﺎودﺮان ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﺋﻪم وﺗﺎره ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯿﻪ ،ﻟﻪم ﭼﻪﻧﺪ ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪی راﺑﺮدوودا ﺑﻪرھﻪﻣﻨﺮاوهو ﺑﻪﺷﻜﻪ ﻟﻪ ﺑﻪدهﻧﮕﻪوهھﺎﺗﻨﯽ ﺋﻪو وﺗﺎرهی ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوی دهﻧﮕﯽ )ﺑﻦ ﻻدن(هوه ﺑوﻛﺮاﯾﻪوهو داوای ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﺮدﺑﻮو رژﻤﯽ ﺳﻪرۆك ﺷﺦ ﺷﻪرﯾﻒ ﺷﺦ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺑوﺧﻨﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ رۆژﺋﺎوادا ھﺎوﻛﺎره. ﺷﺦ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺋﻪﻣﺘﺎن ،ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﻧﺎﺳﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯚﻣﺎڵ ﻟﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ،ﺑﻪ )(Newsweekی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه ﻛﻪ »ﻟﺮه ﻟﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎو ﻟﻪ ﻛﻪﻧﻪداو ﻟﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ،ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪوروﭘﺎدا ﻻوان ھﻪن ﻛﻪ ﺑﻪرهو ﺳﯚﻣﺎڵ رۆﯾﺸﺘﻮون ،ﺗﺎ ﻟﻪوێ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ راھﻨﺎﻧﺪا ﺑﻜﻪن ﺑﯚ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﺎری ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ«. ھﻪروهھﺎ ﻧﺎوﺑﺮاو ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهدا ﻛﻪ ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ﺋﻪم ﻛﺎدﯾﺮاﻧﻪ
78
May 2009ـ issue 47/ 17 May 23ـHaftana
ﺑﯚ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ھﺮﺷﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ،رهﻧﮕﻪ ھﺮﺷﯽ ﺧﯚﻛﻮژﯾﺶ، ﻛﺎرﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﻧﻪ. ﭼﺎودﺮان ﺑﺎس ﻟﻪوه دهﻛﻪن ،ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو ﺧﯚﻛﻮژاﻧﻪ ﻟﻪ ﻟﻪﻧﺪهﻧﻪوه ،ﭘﺎش ﺑﻪﺟﮫﺸﺘﻨﯽ ﻛﻮرﺳﯿﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ زاﻧﻜﯚﯾﯽ، ﮔﻪڕاﯾﻪوه ﺳﯚﻣﺎڵو ﻟﻪ ھﺮﺷﻜﯽ ﺧﯚﻛﻮژﯾﺪا ) (٢٠ﻛﻪﺳﯽ ﺧﻪﺘﺎﻧﯽ ﺧﻮﻦ ﻛﺮدو ژﯾﺎﻧﯽ ﻟﺴﻪﻧﺪﻧﻪوه .ﭘﺎﺷﺎن ھﻪر ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪ ﺧﯚﻛﻮژه ﻟﻪ ﻛﺎﺳﺘﻜﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯽ رﯾﻜﻼﻣﯿﺪا ،ﻛﻪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻻوان ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﺎری ﺧﯚﻛﻮژیو ﺗﻪﻗﺎﻧﺪﻧﻪوه ﻟﻪﻧﻮ ﺋﺎﭘﯚرهی ﺧﻪﻜﺪا ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدهوه ،ﺳﺎڵو ﻧﯿﻮﻚ ﭘﺶ ﺋﺴﺘﺎ دهرﻛﻪوت. ﺷﯿﺎوی ﺑﺎﺳﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎو ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ،ﺑﻪم دواﯾﯿﻪ ،ﻟﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯽ ﺳﯚﻣﺎڵ ،وهك ﻛﻮاﻧﻮوﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪرﻣﯽ ﺗﯿﺮۆر ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻮون ،ﺑﻪوهی ﺋﻪم دهوﻪﺗﻪ ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﯿﯿﻪ ﺑﻮوه ﺑﻪ ھﻪڕهﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺰمو رهواﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚ دهرهوهی ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی. ﭼﺎودﺮان ﺑﻪﭘﯽ ﺑﻪدواداﭼﻮوﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﮔﻪﯾﺸﺘﻮﻧﻪﺗﻪ ﺋﻪو ﺑﺎوهڕهی ﻛﻪ رﻜﺨﺮاوی ﻗﺎﻋﯿﺪه ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻮوه ﻟﻪ ﻗﯚﺳﺘﻨﻪوهو راھﻨﺎﻧﯽ ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪ ﻛﺎدﯾﺮان ﻟﻪ رۆژﺋﺎواداو ﭘﺎﺷﺎن ﻧﺎردﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺋﻪو وﺗﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺗﯿﺎﯾﺪا دهﺗﻮاﻧﻦ ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﺧﯚﻛﻮژﯾﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪهن. ﺑﻪرﭘﺮﺳﻜﯽ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ،ﻛﻪ ﻧﻪﯾﻮﯾﺴﺘﻮوه ﻧﺎوی ﺧﯚی ﺑﯚ ﺗﯚڕی )ﻧﯿﻮز وﯾﻚ( ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜﺎت ،ده ﺗﻪراﺗﻨﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛﺎرای ﻗﺎﻋﯿﺪه ،ﺑﻪو ﭘﻪڕی ﺋﺎزادﯾﯿﻪوه ،ﻟﻪ ﺳﯚﻣﺎڵ ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﻣﯚﺗﻪﻛﻪی واﺷﻨﺘﯚﻧﻪ ،ﺑﻪردهواﻣﺒﻮوﻧﯽ ﺋﻪم ﻣﯚﺗﻪﻛﻪﯾﻪو ﺑوﺑﻮوﻧﻪوهی ﺋﻪو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﻪی ﻗﺎﻋﯿﺪهی ﺳﯚﻣﺎڵ ﺑﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎو ﺋﻪوروﭘﺎدا ،ﺋﻪوه دهردهﺧﻪن ﻛﻪ ﻗﺎﻋﯿﺪه ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺗﻪﺷﻪﻧﻪﺳﻪﻧﺪن ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎدا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوﺑﺖ. ﺋﻪﺑﻮ ﻣﻪﻧﺴﻮری ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ،ﻛﻪ ﭘﺪهﭼ ﺋﻪوﯾﺶ وهك زهرﻗﺎوﯾﯽ )ﻛﯚﭼﻜﺮدوو ﻟﻪ دﻧﯿﺎی ﻓﺎﻧﯽ( ﻓﺎﺷﯿﻠﯽ ﻣﻪﻛﺘﻪب ﺑﺖو ﻟﻪ دهرزی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎدا ﻛﯚﻪوار ﺑﺖ ،ﺋﻪﺑﻮ ﻣﻪﻧﺴﻮر داوای داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺧﯿﻼﻓﻪﺗﻜﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟﻪﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا دهﻛﺎت ،ﻟﻪﻛﺎﺗﯿﻜﺪا ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﭘﻮاﻧﻪﯾﻪك داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺧﯿﻼﻓﻪﺗﻜﯽ ﻟﻪو ﺟﯚره ﺧﻪوﻧﯽ ﺣﻮﺷﺘﺮه!!