ﭘﮋاک ﺟﮕﻪی ﭘﻪﮐﻪﮐﻪ دهﮔﺮﺘﻪوه؟
ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪﮐﺎن ﻧﺎﯾﻪﻧﻪ ﮐﻮردﺳﺘﺎن
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﮔﯚﭬﺎرﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﮐﺎت
www.dengubas.net
ﻣﻨﺪان زۆرﺑﻪی ﻣﻪﯾﻨﻪﺗﯿﯿﻪﮐﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺷﺎﻧﻪ
دهﺳﺘﺎودهﺳﺘﮑﺮدﻧﯽ دهﺳﻪت ﭼﻮارﭼﻮهﮐﻪی روون ﻧﯿﯿﻪ ﮐﻮردهﮐﺎﻧﯽ ﺋﺮان دهﻧﮓ ﺑﻪ ﮐ دهدهن؟ ﮐﻪﻪﺷﺮهﮐﻪی ﺑﺎﭬﺎرﯾﺎ
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
ﮐﺎرﯾﮑﺎﺗﺮ
ﮐﺎری ﻧﻮﺖ ﭘﯿﺮۆز ﺑﺖ
واﺳ ﯿﺘﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
3
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
5
ﻣﯿﻮاﻧﯽ ھﻪﻓﺘﻪ
ﺟﯚن دﯾﻤﯿﺎﻧﯿﻮك "ﻣﻦ ﺗﺎوﻧﺒﺎر ﻧﯿﻢ ،ھﻪﻪﯾﻪك ﻟﻪﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﻪدا ھﻪﯾﻪ"
ﭘﺎﺳﻪواﻧﯽ زﯾﻨﺪاﻧﻜﯽ ﻧﺎزﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﭘﯚﻪﻧﺪا ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﻧﺰﯾﻜﻪی ﺳﯽ ھﻪزار ﺟﻮﻟﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ دووهﻣﺪا دادﮔﺎﯾﯽ دهﻛﺮﺖ
زﯾﺎد ﻟﻪﻧﯿﻮ ﺳﻪده ﺑﻪ دواﯾﺪا ﮔﻪڕان. ﻟﻪدهﺳﺘﯿﺎن ﻗﻮﺗﺎر ﺑﻮو ﭼﻮون ﺑﻪرزهﻛﯽ ﺑﺎﻧﺎن، ﺑﻪم ﻋﻪداﻟﻪت ،ﺧﻮﻨﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎن ﮔﻪورهﺗﺮ ﻟﻪ ﻓﯽ ﺑﻪﻋﺴﯽ و ﻧﺎزﺳﯿﺘﻪ درهﻧﮓ ﯾﺎن زوو دﺘﻪوه ﻣﻪﯾﺪان. **** ﺗﺎواﻧﺒﺎری ﺟﻪﻧﮓ ﻧﺎﺳﺮاو ﺑﻪ ﺋﯿﭭﺎن ﺋﯿﭭﺎﻧﯽ ﺗﺮﺳﻨﺎك ،ﻗﻪﯾﺴﻪرﯾﺶ ﻧﻪﺑﻮو ﭼﻮون ﺟﻪﻻدهﻛﻪی ﺋﻪﻧﻔﺎﻟﯽ ﻛﻮردان ﺣﻪﺟﺎج رهﻓﺘﺎرو ﻧﺎو )ﺟﯚن دﯾﻤﯿﺎﻧﯿﻮك( ﻧﺰﯾﻜﻪی ﺳﯽ ھﻪزار ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺧﺴﺘﻪ ﭼﯚك ﻛﻪﭼﯽ ﺋﺴﺘﺎﻛﻪ دهـ: ﻣﻦ ﻧﻪﺑﻮوم، ﻣﻦ ﺧﯚم ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴﺖ ﺗﻮوﺷﯽ ﺑﻪﻧﺪی ﺑﻮوم. ﻏﻪﺳﯿﻠﯽ دهﻣﺎغ ﺗﻮوﺷﯽ دهردێ ﺑﻮوم ﻟﻪ وت ﺗﻪوﻻ ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﯾﺎﺳﺎغ. **** ﻏﻪﺳﯿﻠﯽ ﭼﯽ ﺑﻮوی؟ ﺑﻪﻧﺪی »ﺷﻤﻮﻟﯽ« ﺟﺎ ھﯽ ﺑﻪﻟﺸﻪﻓﯽ ﯾﺎن ﺑﻪﻋﺴﯽ و ﻧﺎزی ﻛﻪ ﻣﯿﻠﻠﻪت ﻗان ﻻﺗﺎن ﺋﺎﯾﺪﯾﺎ ﺑﺖ ﻓﯿﻜﺮو رﺒﺎزی؟ ﺗﯚ ﺧﯚت ﺋﯚﻛﺮاﻧﯽ ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﺖ راﮔﻮﺰراو ﭼﯿﺖ داﺑﻮو ﻟﻪ ﺳﺘﺎﻟﯿﻦ ﯾﺎن ھﯿﺘﻠﻪرو ﻣﺎو؟ زﯾﺎد ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺠﺎ ﺳﺎڵ ﺑﻪﺗﺮس و ﻟﻪرزهو ﻓﯽ ﻓﻪﺗﺎح ﻓﺎڵ ﺗﺎ ﺳﻪرهﻧﺠﺎﻣﯿﺶ وهك ﺳﻪدام ،ﻛﯿﻤﯿﺎوی راوی و ﺳﻪﺑﻌﺎوی وا ﻛﻪوﺗﯿﺘﻪ داو.
ﺋﯿﭭﺎﻧﯽ ﺗﺮﺳﻨﺎك!
ژﯾﻦ ﺳﺎﺢ 4
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺣﻪﻟﯿﻤﻪ ﺟﯿﺎوازه
54
ﺋﻪو دهﺖ وهك راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻜﺎرﻚ ھﻪﻧﺎﺳﻪ دهدات و ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪوه دهﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪھﯿﭻ ﺷﻮهﯾﻪك ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﺪا ﻧﺎزﻛﺮدﻧﻪﻛﻪی دهﺳﺘﻜﺮداﻧﻪ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺋﻪو ﻧﺎزه ﯾﺎن ﺋﻪوی ﭘﯽ دهوﺗﺮێ ﻧﺎزﻛﺮدن وهك ﺳﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ و ﺟﭙﻪﻧﺠﻪی ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ. ﺑﮋهرو ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺎری ﻛﻮﺘﯽ )ﺣﻪﻟﯿﻤﻪ ﺑﻮﻟﻨﺪ( ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا ﺋﻪم دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪی ﺳﺎزدا
38
رازی ﺷﺎرﮏ
ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮڕان ،ﻧﺰﯾﻜﻪی ٨٥ﺳﺎﻪ ﺑﻪردهواﻣﻪ ﻟﻪ ﭘﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران و دهوﻪﻣﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺷﺎر، ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺷﺎرهزاو ﭘﺴﭙﯚڕ .ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪﻧﯿﺴﺒﻪت ﺷﺎرهوه ،زﯾﺎﺗﺮه ﻟﻪ ﻣﻪﻧﺰﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﻓﺮﺑﻮون، ﺋﺮه ﺑﻪﺷﻜﻪ ﻟﻪ ﺟﻪﺳﺘﻪی ﺷﺎر.
ﭼﻨﯿﻨﯽ ژﯾﺎن
ﭼﻪﻧﺪ ﺳﻪد ﺳﺎﻜﻪ ﻛﻮرد وهﻛﻮ ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزﯾﯿﻪﻛﯽ ﺧﯚﻣﺎﯽ ﻟﯽ دهڕواﻧﺮﺖ .ﺟﯚﯾﯽ و ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻪزﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت و ﺳﻪﻟﯿﻘﻪﯾﻪﻛﯽ وردی دهوﺖ، ﮔﺮﻧﮕﯿﻨﻪداﻧﯿﺶ ﺑﻪو ﺑﻪرھﻪﻣﻪ وای ﻟﻜﺮدووه ،ﺑﭽﺘﻪ ﺧﺎﻧﻪی ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﺧﺴﺘﻨﻪوه ،ﭘﺪهﭼﺖ ،زۆری ﻧﻪﻣﺎﺑﺖ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﻪﻣﯿﺶ ﻟﻪﻧﺎوﺑﭽﺖ.
60 42
ﺳﺎﮏ ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪن
ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ راﭘﯚرﺗﻪ ھﻪواڵ ،راﭘﯚرت ،ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻦ و دۆﺳﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ،ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﺗﺎووﺗﻮێ دهﻛﺎت، ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚﺷﻪی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﺪا ،ﻛﻪ ﻧﻮوﺳﻪران ﺋﺎزاداﻧﻪ ﺑﯿﺮوڕای ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ ﺗﺪا دهردهﺑن.
62
دﯾﺰاﯾﻦ و ﺷﯿﮑﭙﯚﺷﯽ
ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪر ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﻜﯽ ﻧﻮێ ﻛﻪ دﯾﺰاﯾﻨﻪری ﻣﯿﺴﺮی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ ھﺎﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﻮﺣﺮی ﭘﺸﻜﻪﺷﯽ دهﻛﺎت، ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﻜﯽ ﺟﯿﺎواز ﻟﻪ ﺑﯾﻦو رهﻧﮓو ﻗﻮﻣﺎش ﺑﻪﻛﺎردﻨ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﺎﯾﺎﺑﺘﺮﯾﻦ ﺟﯚر ھﻪﯿﺎﻧﺪهﺑﮋﺮێ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﺋﺎوﺘﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑﻦو ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﻜﯽ ﺷﯿﻚو رازاوه ﺟﻪﺳﺘﻪی ﺧﺎﻧﻤﺎن ﺑازﻨﺘﻪوه.
ﺑﻪﺗﻮاﻧﺎ و ﻟﮫﺎﺗﻮوه
74
ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪوﺗﯚی ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﺰاﻧﯽ )ﻻﻧﺪ رۆﭬﻪر( ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧﺮﺖ ﻟﻪﻧﺎو ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻜﯽ زۆردا ﺑﻨﺎﺳﺮﺘﻪوه.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
7
www.dengubas.net
ﮔــﯚﭬـﺎرﮑﯽ ﺳﯿـﺎﺳﯿــﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿـــﻪ ﺧﻪﻧـــﺪان ﺑﯚ ﭘـــﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧـــﺪن دهرﯾﺪهﮐـــﺎت
Volume (1) issue - 49 / 31 May -6 Jun 2009
ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑﺮدن ﺳﻪرﻧﻮوﺳﻪر
ﺳﺘﺮان ﻋﻪﺑﺪو
ﻟﻪ ﻧﭭﯿﺴﻜﺎرهوه ﺳﺎﻚ ﺑﻪﺳﻪر ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ،ﻋﻮﻣﺮﻜﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﺷﺸﯽ ھﻤﻦ ،ﺑﻪم ﻛﺎرﯾﮕﻪری دهﺳﺘﻪﯾﻪك رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯽ ژﻣﺎره ﻛﻪمو ھﯿﻤﻪت زۆر ﻛﻪ ﺋﻪم ﻛﺎرواﻧﻪﯾﺎن ﺋﺎوهدان ﻛﺮدهوه و ﺑﻪﺳﻪﺑﺮو ﺗﻪﺣﻪﻣﻮﻟﻜﯽ ﺷﺎﯾﺎﻧﻪوه ﺑﻪم رۆژهﯾﺎن ﮔﻪﯾﺎﻧﺪ :ﺳﺘﺎﯾﻠﻜﯽ ﻧﻮێ ،وﯾﺴﺘﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﭼﯚﻧﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ رهوی ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ .ﺑـ ﺋﻪوهی ﻟﻪ ھﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺋﻪم رهوه ﻻﺑﺪات ،رﭽﻜﻪﺷﻜﻦ ﻟـ رﭽﻜﻪﺷﻜﺎﻧﺪﻧﻜﯽ ﺑﻪ ﺟﻪوھﻪرو ﻛﺎرا ﻧﻪك رووﻛﻪﺷﯽ و ﺑﻪڕﻜﺮدن. ﻣﺎوهی ﺳﺎﻚ ﻟﻪ ﺧﺰﻣﻪﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻮﻨﻪران و روﻣﺎﻜﺮدﻧﯽ وردی رووداو و دهرﻛﻪوﺗﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ و ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﻪ ﺑﯚ دهرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺳﯿﻤﺎی ھﻪر ﺑوﻛﺮاوهﯾﻪك .ﭘﻤﺎﻧﻮاﯾﻪ ﻟﻪم ﺳﺎﻪدا ﺋﻪدﮔﺎره ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ )ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ( ﺑﯚ ﺧﻮﻨﻪران ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮون و دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋﯿﺘﺮ ﻟﺮه ﺑﻪدوا ﺧﻮﻨﻪران ﺳﻪرﭘﺸﻚ ﺑﻜﻪﯾﻦ، داﺧﯚ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ وهﻓﺎداری ﺑﻨﻪﻣﺎ ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪﯾﻤﺎن و ﺑﻪﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻮوه؟ ﯾﺎن ھﺸﺘﺎ ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎداﯾﻪ؟ ﺋﻤﻪ ﺣﻪز دهﻛﻪﯾﻦ وهﻣﯽ ﺋﻮه ﺑﻪ ﺋﻪرێ ﺑﺖ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ورهو وزهﻣﺎن ﭘﺒﺪهن و وهﻣﯽ ﺧﯚﺷﻤﺎن وا دهدهﯾﻨﻪوه :ﻧﻪﺧﺮ زۆر ﻛﻪﻣﻤﺎن ﻛﺮدووه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ھﻪﺳﺖ ﺑﻪﻧﯿﮕﻪراﻧﯽ ﺑﻜﻪﯾﻦ و ﻧﯿﮕﻪراﻧﯿﺶ ﺋﻪﻧﮕﺰهﯾﻪ ﺑﯚ ﺑﻪردهوام ﺑﻮون و ﻛﯚﺷﺸﯽ زﯾﺎﺗﺮ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﻜﺪا ﺑﻪدهﺳﺘﻪ ﺧﻮﺷﻜﯽ و ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﺘﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻟﺌﺴﺒﻮﻋﯿﯿﻪ دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮد و ﻟﻪﻧﯿﻮهی رﺪا ﺳﯿﻤﺎﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚﭬﺎرﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ وهرﮔﺮت ﻛﻪ وهﻣﺪهرهوهی ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﻪری ﻛﻮرد ﺑﺖ و ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﭘﻪﯾﺎﻣﯽ دهزﮔﺎی ﺧﻪﻧﺪان ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ﭘﻪﯾﺎﻣﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻜﯽ ﺋﺎزاد ،ﺑﻪرﭘﺮس و ﺳﻪﻧﮕﯿﻨﻪ. ﻟﻪ ﺳﺎﻜﺪا ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺗﻮاﻧﯽ ﺧﯚی ﻟﻪ رهوی ﺑﺎوی ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ﺟﯿﺎﺑﻜﺎﺗﻪوه ﻛﻪ رﺒﺎزی )ﺑﺎ ﺑﮋی ﯾﺎن ﺑﺎ ﺑوﺧ(ﯾﻪو ﻟﻪﺟﯽ ﺋﻪوه ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﺧﻮﻨﻪری دا ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺪﺸﻪﯾﻪﻛﯽ ﻓﺮاواﻧﻪوه ﻟﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺟﯿﮫﺎن ،ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت و ژﯾﺎن ﺑواﻧ و ﺣﻮﻛﻤﯽ ﭘﺸﻮهﺧﺖ ﻧﻪدات. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ھﻪروا ﺳﯿﻤﺎی ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪی ﻟﻪﺧﯚﯾﺪا ﺑﻪرﺟﻪﺳﺘﻪ ﻛﺮد ﺑﻪوهی رووﻣﺎڵ و ﺑﻪدواداﭼﻮون ﺑﻜﺎت ﻟﻪ دهرهوهی ھﻪواﯽ رۆژاﻧﻪوه .ﺗﻮاﻧﯿﺸﯽ ﻟﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ھﻪﺳﺘﯿﺎرهﻛﺎن ﺑﻜﯚﺘﻪوه ﻟﻪدهرهوهی ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوهی وﺷﻚ و ﺑﺮﯾﻨﮓ .ﺑﯚ ھﻪواڵ دﯾﻮی ﻧﺎوهوهی دهرﺧﺴﺖ و ﺑﯚ ﺑﻪدواداﭼﻮوﻧﯽ رووداوهﻛﺎﻧﯿﺶ دۆﺳ و رﯾﭙﯚرﺗﺎژو ﺷﯿﻜﺎرﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ رهﭼﺎوﻛﺮد. ﺳﺎﯽ دادێ دهﺑ زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺎر ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮوهﻛﺎﻧﯽ دۆﺧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وهﺋﺎﮔﺎ ﺑﻨﯿﻨﻪوه. ﺑﻪﻨﯽ ﺋﻤﻪ ﺳﺎﻜﯽ ﺟﯿﺎوازﺗﺮه. ﺧــﻪﻧــﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﻛﺎت ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن haftana@yahoo.com www.dengubas.net Iraq - Tel: +964 07708678460
6
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻪﻛﺎن
26
ﻋﯿﺮاق ﻣﺎوﯾﻪﺗﯽ
28
ﺳﻪﻣﺎ و ھﻪﺒﮋاردن
ﺳﻪرهڕای ﺋﻪو دهﻧﮕﻪ دهﻧﮕﺎﻧﻪی ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﻜﯽ وهك »ﺳﺰاداﻧﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﻜﺮاوهﻛﺎن«و ﺋﺎﺑﻮوری ﭘﻪﻛﻜﻪوﺗﻮو ،زۆرﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻜﺎرﯾﯿﻪوه دروﺳﺖ دهﺑﻦ ،ﺑﻪم ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ژهﻧﻪراڵ دهﯾﭭﺪ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﻟﻪﺑﺎرهی ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ﻗﺴﻪ دهﻛﺎت ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪك ﻟﻪ واﺷﻨﺘﯚﻧﺪا ﺑﺪهﻧﮓ دهﺑﻦ.
ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم دواﯾﯿﻪی ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎدا ﺳﻪﻣﺎی ﺟﺎی ﺑﻮﻧﮓ-ی ﻣﯿﻠﻠﯽ ﺑﻮوه ھﯚی رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﻮان ھﺰه ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ھﻪوﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ دهﺳﻪﺗﻪﻛﻪﯾﺎﻧﯿﺎن دهدا، ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺰه ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯽ و ﻟﯿﺒﺮاﻪﻛﺎن ﻛﻪ دهﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ ﺋﻪو ھﺰاﻧﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻜﻪن.
ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ: ﻛﻪرﻛﻮك: ھﻪوﻟـﺮ :ﺳﻪرهﺗﺎی رﮕﺎی ﮐﯚﯾﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪی رهﺳﻮﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت07504537324 . ﮔﻪرﻣﯿﺎن :ﻛﻪﻻر ـ ﺑﺎزاڕی ﺣﻪﻣﻪدهﻣﯿﻦ ﻛﻪﻻری2221612 .
ﺷﺎڕﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﺗﻪﻧﯿﺸﺖ ﭘﺮدی ﺷﻪھﯿﺪ ﺧﻪﺳﺮهوﺧﺎڵ07480134488 - 07708678460 . ﺋﯿﺴﻜﺎن ـ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺎرهﮔﺎی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك07702382319 .
داﺑﻪﺷﮑﺮدن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق
ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی » ﺣﻀﺎﺭﺓ ﺃﻛﺪ« ﺑﯚ ﺑوﮐﺮدﻧﻪوه و داﺑﻪش و رﯾﮑﻼم
Mobile: +9647901999188
dir_akad@akadintl.net Design by
ﻧﺮخ 1000ﺩﯾﻨﺎﺭ
xandancenter@yahoo.com +964 (0) 7705 450 660
ﻧــﯚرهی ﻓــﯿـﺪراــﯿــﺶ دــﺖ ﻧﻮری ﻣﺎﻟﻜﯽ دهﯾﻪوﺖ ﭼﯽ ﺑﻜﺎت؟ ﺑﺒﺘﻪ ﺗﺎﻛﻪ ﭘﯿﺎوی ﻋﯿﺮاق؟ ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﭘﯿﺎوه »ﭘﯚﯾﯿﻨﻪﻛﺎن«ی وهك ﺳﻪدام وﺳﯿﺴﺘﻤﻪﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮو؟ ﺋﻪوه ﺋﻪﮔﻪرﻜﻪ ،ﺑﻪم ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﻪی ﺑﻪ ﻛﻮێ دهﮔﺎت و ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ﭼﯽ ﺋﺎراﺳﺘﻪﯾﻪﻛﺪا دهڕوات؟ ﺋﻪوه دﯾﺎر ﻧﯿﯿﻪ، ﺑﻪم ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻪ، ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﻪی ﺧﺮ ﻧﺎﺑﺖ. ﻣﺎوهﯾﻪﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻛﻪوﺗﯚﺗﻪ رهﺧﻨﻪﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ،داوای ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺋﻪو ﺳﯿﺴﺘﻤﻪ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯿﻪوه ﺑﯚ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﯽ دهﻛﺎت .رهﺧﻨﻪ ﻟﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﺗﻪواﻓﻮﻗﯽ دهﮔﺮﺖ .دهﯾﻪوﺖ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ زۆرﯾﻨﻪ ﭘﻪﯾهو ﺑﻜﺎت. زۆرﺑﻪی ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺋﻪو رهوﺗﻪی ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﮔﺮﺗﻮﯾﻪﺗﯿﯿﻪﺑﻪر رهﺗﺪهﻛﻪﻧﻪوه .ﻟﻪوه دهﺗﺮﺳﻦ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﻪﺗﯽ دووﺑﺎره ﺑﻪﺷﻮازﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﺎﻧﻪ ﺑﺘﻪوه ﺳﻪر ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﻪﻛﻪ .ﻟﻪ ھﻪﻣﻮوی ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮ ﺋﻪو رهوﺗﻪ ﻛﺎر ﻟﻪ ﻛﻮرد دهﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪژﺮ ﺳﺎﯾﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ زۆرﯾﻨﻪ و ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﺪا وهﻛﻮ ﺟﺎران »ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺗﯿﻤﯽ ﻓﺘﺒﯚﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺸﯽ« ﺑﻪ ﻧﺴﯿﺐ ﻧﺎﺑﺖ. ﻟﻪوهش ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮ ﻛﻪس ﻧﺎﺗﻮاﻧ زهﻣﺎﻧﻪﺗﯽ ﺋﻪوه ﺑﻪ ﻛﻮرد ﺑﺪات ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﯽ ﻟﻪ ھﻪﻧﮕﺎوی داھﺎﺗﻮودا ﺷﻮازی ﻓﯿﺪراﯿﺶ ھﻪﻨﺎوهﺷﻨﺘﻪوه و ﻟﻪ ﻓﺎوهوه ﺑﯚ زاﺧﯚ ﻧﺎﺧﺎﺗﻪوه ژﺮ رﻛﻒ و ﭼﻨﮕﺎﯽ راﺳﺘﻪوﺧﯚی ﺑﻪﻏﺪا .ﺋﻪﮔﻪر ﻣﺎﻟﻜﯽ ﺑﻪو ﺋﺎراﺳﺘﻪﯾﻪ ﻛﺎر ﺑﻜﺎت؟ دﻨﯿﺎﺑﻦ ﻧﯚرهی ﻓﯿﺪراﯿﺶ دﺖ.
رﮕﺮه ،ﺑﻪم ﭼﯽ ﭘﺪهﻛﺮﺖ؟
ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﺮان ھﻪﻤﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ دهﺳﺘﯿﭙﻜﺮد ،ﻣﻪﺣﻤﻮد ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﻪژاد دهﯾﻪوێ ﺑﻪ ﭘﺎﭙﺸﺘﯽ ﻋﻪﻟﯽ ﺧﺎﻣﻨﻪﺋﯽ راﺑﻪری ﺷﯚڕش دووﺑﺎره ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﻪ وهرﺑﮕﺮﺘﻪوه ،ﺑﻪم ﻣﯿﺮ ﺣﺴﯿﻦ ﻣﻮﺳﻪوی ﻛﯚﻧﻪ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮی ﺋﺮان و ﭘﺎﻮراوی ﺑﺎﯽ ﺋﯿﺴﻼﺣﯿﯿﻪﻛﺎن ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﻛﯚﺳﭙﯽ ﺑﻪردهم ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻧﻪژاد ،ﺑﻪﻜﻮ ﺳﻪرﺟﻪم ﭘﺎﻮراوهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮه. ﺋﯿﺴﺣﯿﯿﻪﻛﺎن دهﯾﺎﻧﻪوێ ﺋﻪﻣﺠﺎره ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺷﻜﺴﺘﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻧﻪژاد ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﭼﻮار ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ،دووﭼﺎری ﺑﯚﺗﻪوه ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯿﻨﺎ ﺑﻜﻪن و ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ وت وهرﺑﮕﺮﻧﻪوه .ﺧﺎﺗﻪﻣﯽ ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ھﺰﻜﯽ ﺧﯚﯾﻪوه ھﺎﺗﯚﺗﻪ ﻛﺎﯾﻪﻛﻪوه و ﻛﺎر ﻟﻪﺳﻪر ﺳﯚزی ﺋﺮاﻧﯿﯿﻪﻛﺎن دهﻛﺎت و دهﺖ :ﺋﻪﮔﻪر دوا رۆژت دهوێ ،ﺋﻪوا دهﻧﮓ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻪوی ﺑﺪه ،ﺑﻪم ﻣﻮﺳﻪوی ﻟﻪ ﺧﯚی ﭘﺮﺳﯿﻮوه ،ﺋﺎﯾﺎ ﻟﻪو دۆﺧﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و دهﺳﺘﻮورﯾﯿﻪی ﺋﺮاﻧﺪا دهﺗﻮاﻧﺖ ﭼﯽ ﺑﻜﺎت و ﭼﯽ ﺑﮕﯚڕﺖ؟
ﻣﺎﯾﻚ ﻣﯚﻦ
ﺋﺮان ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﺳﺎﻚ ﺗﺎ ﺳ ﺳﺎﺪا، دهﮔﺎت ﺑﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭼﻪﻛﯽ ﺋﻪﺗﯚﻣﯽ، ﺑﻪرهﺑﻪرهش وادهی ﭼﺎرهﺳﻪری دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯽ ﻛﻪﻣﺪهﺑﺘﻪوه ،ﺑﻮار ﺑﯚ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﻜﯽﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوﻧﺎﻣﻨﺘﻪوه.
ﻓﺮﯾﺎد رواﻧﺪزی
ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪﺗﯽ ﺗﻪواﻓﻮﻗﯽ ﺑﻪﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ دادهﻧﺎت ،ﻟﻪ وﺗﻜﯽ ﻓﺮه ﭘﻜﮫﺎﺗﻪدا،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽﺋﻪﮔﻪرﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﻮﻧﺪ ھﻪﺑﺖ ﻟﻪﻧﻮان ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﺪا.
ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﯾﻪﻛﯽ دووﺑﺎره ﭬﻼدﯾﻤﯿﺮ ﭘﯚﺗﯿﻦ ،دﯾﻤﺘﺮی ﻣﯿﺪﭬﯿﺪﭬﯽ ﻛﺮده ﺳﻪرۆك. ﺋﻪوه ﻗﺴﻪی زۆرﺑﻪی ﺧﻪﻜﯽ ﭼﺎودﺮاﻧﯽ روﺳﯿﺎﯾﻪ. ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺶ ھﻪﻣﺎن رای ﺧﻪﻜﯽ روﺳﯿﺎﯾﺎن ھﻪﯾﻪ .ﭘﯚﺗﯿﻦ وﯾﺴﺘﯽ ﺳﻪرۆﻛﻚ داﺑﻨﺖ ،ﺑﻪم ﺧﯚی ﻟﻪ ﭘﺸﺘﯽ ﭘﻪردهوه ﺳﻪرۆﻛﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﺑﺖ و ﻟﻪ دهرﻓﻪﺗﻜﺪا ﺑﮕﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ،ﺑﻪم ﭘﺪهﭼﺖ ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﺑﺎﯾﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﭽﻪواﻧﻪی ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﻪی ﭘﯚﺗﯿﻨﻪوه ﺑﺖ .ﺋﻪوهﺗﺎ ﻣﯿﺪﭬﯿﺪﯾﭫ راوﮋﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪوﺗﻮوﻧﻪﺗﻪ رهﺧﻨﻪﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪو ﺳﯿﺴﺘﻤﻪی ﻛﻪ ﭘﯚﺗﯿﻦ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا دروﺳﺘﯽ ﻛﺮدووه .ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ھﻪﻧﺪﻚ ھﻪواڵ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﺮﯾﻤﻠﻨﻪوه دزهﯾﺎن ﻛﺮدووه ﺑﺎس ﻟﻪوه دهﻛﻪن ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻧﻮان ﭘﯚﺗﯿﻦ و ﻣﯿﺪﭬﯿﺪﯾﭫ ﺑﺎش ﻧﯿﯿﻪ .ﺗﯚ ﺑﯽ ھﻪﻣﺎن ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی ﮔﯚرﺑﺎﭼﯚڤ و ﺑﯚرﯾﺲ ﯾﻪﺴﯿﻦ دووﺑﺎره ﻧﻪﺑﺘﻪوه؟
ﺋﯚﻛﺎﻣﺒﯚ
دهﺑﺖ ﺑﻪﺷﯿﺮ دهﺳﺘﮕﯿﺮ ﺑﻜﺮﺖ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪوهش ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯿﻪﺗﯽ، ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ و ﭼﯿﻦ ،ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺨﻪﻧﻪﮔﻪڕ، ﺋﻪوا دهﺳﺘﮕﯿﺮﯾﯽ دهﻛﻪﯾﻦ. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
9
٧ڕۆژ
ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﮔﺮن "ﺑﻪﻏﺪادی" دهﺳﻜﻪﻻ ﺑﻪﻏﺪادی ﻋﻮﻣﻪر ﺋﻪﺑﻮ دهﺳﺘﮕﯿﺮﻛﺮاوه ﯾﺎن ﻧﺎ؟ ﺋﻪوه ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﻪﯾﻪ. ﭘﺮﺳﯿﺎره ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻋﯿﺮاق دهﺖ :ﺋﻪﺑﻮ ﻋﻮﻣﻪر دهﺳﺘﮕﯿﺮﻛﺮاوه و وﻨﻪ ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯿﻪﻛﯿﺸﯽ ﺑوﻛﺮدهوه، دهﻦ: ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪ ﺋﻪﺑﻮ ﻋﻮﻣﻪره ﯾﺎن ﯾﻪﻛﻜﯽ ﺗﺮ ،ﺑﻪم ﻛﺸﻪﯾﻪﻛﯽ ﻟﻪوه ﮔﻪورهﺗﺮ ﺳﻪرھﻪﺪهدات، ﺧﻪرﯾﻜﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﻧﺎوهﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق دهﻦ :ﺋﻪﺑﻮ ﻋﻮﻣﻪر ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهدا داﻧﯽ ﺑﻪوهدا ﻧﺎوه ﻛﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻻﯾﻪن ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺋﻪﺑﻮ ﻋﻮﻣﻪر و ﮔﺮوﭘﻪﻛﻪﯾﺎن ﻛﺮدووه .ھﻪﻧﺪﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮا دهﻦ :ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووه. ﻛﺸﻪﻛﻪ ﻟﻪوهداﯾﻪ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺳﺎغ ﻧﻪﺑﯚﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪﻏﺪادی دهﺳﮕﯿﺮﻛﺮاوه ﯾﺎن ﻧﺎ ،ﻛﻪﭼﯽ ﺧﻪرﯾﻜﻪ ﺷﻪرﯾﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺣﻜﻮﻣﻪت ،ﺑﻪﻏﺪادی دهﻛﻪﻧﻪ دهﺳﻜﻪﻻ ﺑﯚ ﭘﺎﻛﺘﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﻪﻛﺘﺮدا.
ﻛﺎﺑﻮﯽ دووهم
ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ،ﺧﻪرﯾﻜﻪ ﮔﻪرﻣﻮﮔﻮڕﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﺎوﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﮔﻪرﻣﺎی ھﺎوﯾﻨﺪا ﺗﻜﻪڵ دهﺑﺖ ٢٥ .ﻻﯾﻪن و ﻗﻪوارهی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟﻪ ﻛﺒﻛﺪان ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن و ٥ﻛﻪﺳﯿﺶ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﻛﺮدووه. ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺋﻪوه ﺳﯿﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدرﺖ، ﺑﻪم دوو ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪی ﺗﺮ دهﺗﻮاﻧﺮﺖ وهﻛﻮ ﻣﻪﺷﻘﻜﺮدﻧﻚ ﻟﻪﺳﻪر ھﻪﺒﮋاردن ﺗﻪﻣﺎﺷﺎ ﺑﻜﺮﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺑﺎﺗﺮ دهﮔﻮازﺘﻪوه و ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻟﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺪا دهﮔﯚڕﺖ. ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺑﻪﺷﺪارهﻛﺎن دهﯾﺎﻧﻪوێ ﺑﭽﻨﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻪوه ،ﺑﻪم ﭘﺪهﭼﺖ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻟﯿﺴﺘﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﺗﻮاﻧﺎی ﺋﻪوهﯾﺎن ﻧﻪﺑﺖ دهﻧﮕﯽ ﺗﻪواو ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪك ﺑﻪ دهﺳﺘﺒﮫﻨﻦ. ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ و ﺑﻪ ھﺰﺗﺮﯾﻦ ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪﯾﻪ و ﻟﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﺘﯽ ھﻪردوو ﮔﻪوره ﺣﺰب ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات و ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه، ﺑﻪ ﮔﻮﺮهی ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ دهﺗﻮاﻧﺖ زۆرﯾﻨﻪی ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﯚﺧﯚی ﻣﺴﯚﮔﻪر ﺑﻜﺎت و ﺣﻜﻮﻣﻪت ﭘﻜﺒﮫﻨﺘﻪوه .دواﺑﻪدوای ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ و ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاری ﻛﻪ دوو ﺣﺰﺑﯽ ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯽ و دوو ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺗﺪا ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه ﻟﻪدوای ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ دووهم ﻟﯿﺴﺘﻦ و دهﺗﻮاﻧﻦ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪك ﻣﺴﯚﮔﻪر ﺑﻜﻪن. ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻤﯿﺸﺪا ﺑﻪو ﭘﯿﻪی ﻣﻪﺳﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﺴﺘﺎی ھﻪرﻤﻪو ﺑﻪرﺑﮋاری ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯿﯿﻪ ﭼﺎﻧﺴﯽ ﺑﺮدﻧﻪوهی ﻟﻪ ﺳﻪدا ﺳﻪدی ھﻪﯾﻪ .ﺋﻪوهی ﻟﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪدا ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮﺖ ھﻪﻤﻪت و ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﻮﻧﺪ و ﮔﻪرم ﺑﺖ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ھﻪر ﻗﻪوارهﯾﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺳﻪرﻧﺠﯽ ﺧﻪﻚ ﺑﯚ ﻻی ﺧﯚﯾﺎن راﺑﻜﺸﻦ .ﺗﺎ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﮔﺮن.
ﺟﯚزﯾﻒ ﺑﺎﯾﺪن
ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﯚﺳﯚﭬﯚ، ﻛﺮدارﻜﻪ ﭘﺎﺷﮕﻪزﺑﻮوﻧﻪوه ﻗﺒﻮڵ ﻧﺎﻛﺎت ،ﺑﻪﻜﻮ ﺗﻪﻧﮫﺎ رﮕﻪﯾﻪﻛﻪ ﺑــﯚ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا. 8
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﻛﯚﻟﻦ ﭘﺎوڵ
ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧﻪی ﮔﻮاﻧﺘﺎﻧﺎﻣﯚ زﯾﺎﻧﯽ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪه،ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎﻟﻪھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ،دۆﺧﯽ ﺋﺴﺘﺎ وادهﺧﻮازﺖ ﺑﮕﻪڕﯿﻨﻪوه،ﺑﯚﺋﻪوﻣﺎﻣﻪﻪﻣﺮۆﭬﺎﻧﻪﯾﻪی ﻛﻪﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎﭘﯽﻧﺎﺳﺮاوه.
ﺳﻪدام ﻟﻪ ﻧﻪوهﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدوودا ﺑﯚ ﺧﯚﺷﯿﺮﯾﻦ ﻛﺮدن ﻻی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺑﯾﺎﯾﺪا ﺑﻪﻧﺎوی »ﺣﻪﻣﻠﻪی ﺋﯿﻤﺎﻧﯿﯿﻪوه« ﺳﻪرﺟﻪم ﺑﺎڕ و ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺷﻪواﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ درﮋاﯾﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھﻪﺑﻮوه داﺑﺨﺎت. دواﯾﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺋﺎزادی ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪو ﺑﺎڕ و ﯾﺎﻧﺎﻧﻪ ﻛﺮاﯾﻪوه، ﺑﻪم ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ ھﻪڕهﺷﻪی ﻧﺎﭼﺎری ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎن دووﺑﺎره داﺧﺴﺘﻨﻪوهی ﻛﺮدن. ﻣﺎوهﯾﻪﻛﻪ دﯾﺴﺎن دهرﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮدۆﺗﻪوه ،ﻛﻪﭼﯽ ﺋﻪﻣﺠﺎره ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق و ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎران ﻛﻪوﺗﻮوﻧﻪﺗﻪوه وﺰهﯾﺎن دهﯾﺎﻧﻪوﺖ ﺋﻪﻣﺠﺎره ﺑﻪ ﯾﺎﺳﺎﯾﻪك ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺠﺎرهﻛﯽ دهرﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘﻜﯚم ﺑﺪهن. ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﯾﺎﺳﺎﯾﻪ دهرﺑﭽﺖ و ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺟﺒﻪﺟﯽ ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪوا ﺋﻪﻣﺠﺎره ﺑﻪﻏﺪا دهﺑﺘﻪ ﻛﺎﺑﻮﯽ دووهم و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺗﺎﻟﯿﺒﺎن ﻟﻪوێ ﺳﻪرھﻪﺪهداﺗﻪوه.
ﺋﻪﯾﻤﻪن ﻧﻮر
ﺋﻪو دهﺳﺘﺪرﮋﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن، دهﺳﻪﺗﺪاراﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮهوه دهﻛﺮﺘﻪ ﺳﻪرم،ﺑﻪھﯿﭻﺷﻮهﯾﻪكﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻧﺎﺑﺖ ،ﻟﻪﺳﻪر ﺧﯚﭘﺎوﺗﻨﻢ و ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺣﺰﺑﻪﻛﻪم.
ﺋﻪھﻮهﻧﺘﺮﯾﻦ ﺷﻪڕ! ﻛﺎﺗﻚ ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ٢٠٠٧ﻣﺎوه دﯾﺎرﯾﻜﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎدهی ١٤٠ ﺗﻪواو ﺑﻮو ،زۆرﻚ ﻟﻪ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻧﻪﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻣﺎدهﯾﻪ ،وهك ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺳﻪرﻟﻪﺑﻪری دهﺳﺘﻮور ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﮫﺎﺗﺒﺖ ،ﺋﯿﺪﯾﻌﺎی ﺋﻪوهﯾﺎن ﻛﺮد؛ ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﺧﯚﯾﺪا ﺟﺒﻪﺟ ﻧﻪﻛﺮاوه ،ﻛﻪواﺗﻪ ھﯿﭻ ھﺰﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﻪﻣﺎوه. ﺋﻪو ﻛﺎت ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑﻪو ﭘﻪڕی ﺗﻮﻧﺪی وهﻣﯽ ﺋﻪو ﻗﺴﺎﻧﻪﯾﺎن داﯾﻪوه ،ﺳﻮورﺑﻮون ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوهی ﺋﻪو ﻣﺎدهﯾﻪ ﻧﻪك ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﻪھﺎﺗﻮوه ،ﺑﻪﻜﻮ دهﺑ ﺟﺒﻪﺟﺶ ﺑﻜﺮﺖ. ﺋﻪو ﭘﺪاﮔﺮﺗﻨﻪ ھﯿﭻ ﻛﺮدارﻜﯽ ﻋﻪﻣﻪﻟﯽ ﺑﻪ دوادا ﻧﻪھﺎت، دواﯾﯽ ﻣﺎوهﯾﻪك ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﺪواﻧﯽ ﭘﭽﭘﭽ ﻧﻪﺑﺖ ،دهرﺑﺎرهی ﭘﺪاﮔﯿﺮی ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدن ،ﺋﻪﮔﯿﻨﺎ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻛﻮردهوه ﺑﺪهﻧﮕﯽ ﻟﻜﺮا ،ھﻪر ﺑﯿﺪهﻧﮕﯽ ﻧﺎ،
ﺑﻪﻜﻮ ﻛﻮرد دوو ھﻪﻪی ﮔﻪورهﺷﯽ ﻛﺮد ،ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﺎن؛ ﺋﻪوه ﺑﻮو ﺋﺎﻣﺎده ﺑﻮو دۆﺳﻜﻪ ﺑﻪ ﮔﯚﺷﺖ و ﺧﻮﻨﻪوه ﺑﺪرﺘﻪ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن .ﻟﺮه ﺑﻪدواوه ﺋﻪوان ﻛﺮاﻧﻪ دهﻣاﺳﺘﯽ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎدهﻛﻪ .ھﻪر ﻟﺮه ﺑﻪ دواﺷﻪوه ﻛﺸﻪی ﻛﻪرﻛﻮك ﭘﯽ ﻧﺎﯾﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن ،ﺋﻪو ﻟﯿﮋﻧﻪﯾﻪی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دﯾﻤﺴﺘﯚرا ،ﺑﯚ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوه ﻟﻪ راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎن داﯾﻨﺎوه ،ﻧﻪك ﺑﻪدوای
راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻧﺎﮔﻪڕﻦ ،ﺑﻪﻜﻮ ﭼﺎوی ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﺪا دهﻧﻮﻗﻨﻦ! راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﭼﯿﯿﻦ؟ ﺟﮕﻪ ﻟﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪ ﻣﮋووﯾﯽ و ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪﺗﯽ ﻛﻪرﻛﻮك دهﺳﻪﻟﻤﻨﻦ .راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﭼﯿﯿﻦ؟ ﺟﮕﻪ ﻟﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﺎﻧﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﻪی ﯾﺎﺳﯿﻦ ھﺎﺷﻤﯿﯿﻪوه ﺑﯚ ﺗﻪﻋﺮﯾﺒﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻪرﻛﻮك ﮔﯿﺮاوﻧﻪﺗﻪﺑﻪر و ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺳﻪداﻣﺪا ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ﻟﻮﺗﻜﻪ .ﻛﺎرﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﺳﻪر ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻧﺎﺑﺖ ﺗﺎﻛﻪ ﻛﻮردﻚ ﻟﻪو ﺷﺎرهدا ﺑﻤﻨﺖ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺸﻤﻨﺘﺘﻪوه ،ﺋﻪوا دهﺑﺖ ﺧﯚی ﺑﻜﺎت ﺑﻪ ﻋﻪرهب! راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﭼﯿﯿﻦ؟ ﺟﮕﻪ ﻟﻪو ھﻪﻣﻮو ﺧﺰاﻧﻪ ﺋﺎواراﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻪرﻛﻮك و دهوروﺑﻪری راﮔﻮﺰراﺑﻮون و ﻟﻪژﺮ ﺧﻤﻪﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺋﺎزادﻛﺮاوهﻛﺎن ژﯾﺎﻧﯿﺎن دهﺑﺮدهﺳﻪر، ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن ﺧﯚی ﻟﻪ ھﻪﻣﻮوان ﺋﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮ دهزاﻧﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪردهوام ﻛﯚﻣﻪﻛﯽ دهﻛﺮدن و دۆﻛﻮﻣﻨﺘﻪ وﻨﻪﯾﯿﻪﻛﺎن ﻻی ﺧﯚﯾﺎن ﭘﺎرﺰراوه. ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن ،ﺑﻪ دوای راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻧﺎﮔﻪڕﺖ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﻪدواﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﺪا دهﮔﻪڕﺖ ﻛﻪ دﯽ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن رازی ﺑﻜﺎت .رازﯾﻜﺮدﻧﯽ دﯽ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ،ﻣﺎﻧﺎی زﯾﺎﻧﯽ ﻛﻮرد و دواﺧﺴﺘﻨﯽ ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ﻛﻪرﻛﻮﻛﻪ ﺑﯚ ﺳﻪر ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن .دوو راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪی ﭘﺸﻮوی دﯾﻤﺴﺘﯚرا ،ﺋﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪﯾﺎن وهك رۆژی رووﻧﺎك دهرﺧﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﻗﻪزاوهت ﻟﻪ ﻛﺸﻪﯾﻪﻛﯽ وا ھﻪﺳﺘﯿﺎردا ﺑﻜﺎت، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ ﻛﻮرﺗﺘﺮﯾﻦ رﺳﺘﻪدا ﻛﻪرﻛﻮك ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪ ،ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺧﯚی ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻧﺎدات و وهك »ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪﻛﯽ ﻓﻪﻧﻨﯽ« راﺳﭙﺎرده ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪر ﭘﺸﻜﻪش دهﻛﺎت. ھﻪﻪی دووهﻣﯿﺶ ﺋﻪوه ﺑﻮو ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و دهرﭼﻮوﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﺪا ،ﻛﻮرد ﭘﺎش ﻧﺎڕهزاﯾﯿﻪﻛﯽ زۆر ﺑﻪ ﻣﺎدهی ٢٣رازی ﺑﻮو .ﻣﺎدهی ٢٣ ﺋﺴﺘﺎ وهك ﺑﻪدﯾﻠﻚ ﺑﯚ ﻣﺎدهی ١٤٠ﻟﯽ دهڕواﻧﺮﺖ، ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻛﻮرد ﺋﺎﻣﺎده ﻧﯿﯿﻪ ﺑﭽﺘﻪ ژﺮ ﺑﺎری ﺋﻪوه، ﺑﻪم راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﻪی ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻣﺎدهی ٢٣و ﺋﻪو ﻟﯿﮋﻧﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯿﻪی ﺑﯚ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ دروﺳﺘﻜﺮاوه ،ﺑﻪو ﻧﯿﺎزهوه ﻛﺎردهﻛﻪن ﻛﺸﻪی ﻛﻪرﻛﻮك ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﻪن، ﺋ ﻣﺎدهی ١٤٠ﯾﺶ ﺑﯚ ھﻪﻣﺎن ﻣﻪﺑﻪﺳﺖ ﻧﯿﯿﻪ؟ ﺋﻪوهش ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻪ و ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻜﺎﺗﺪا دوو ﯾﺎﺳﺎ ﻟﻪﺳﻪر ﺷﺘﻚ ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﺮﺖ .ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪردواﻣﺒﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻪ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﻗﻮﺘﺮ دهﻛﺎﺗﻪوه. ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﺎرﻜﯿﺸﺪا ﺋﻪﮔﻪری ﻧﺰﯾﻚ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻣﺎدهی ٢٣ ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﺮﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﯚ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ) ١٤٠و (٢٣ھﻪردووﻛﯿﺎن »ﺷﻪڕ«ن »ﺋﻪھﻮهﻧﺘﺮﯾﻦ ﺷﻪڕ«ﯾﺶ ﺑﯚ ﺑﻪﻏﺪا »«٢٣ﯾﻪ. ﻣﻪھﺪی ﺋﻪﺑﻮﺑﻪﻛﺮ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
11
ﺋــﺎراﺳــــﺘــﻪ
ﺑﺎﯾﻜﺎل ﺑﻪ رﮕﻪی ﺋﻪردۆﻏﺎﻧﺪا دهڕوات دهﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﻜﺎڵ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﮔﻪل ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ )ﺟﻪھﻪﭘﻪ( ،ﭼﻪﻧﺪ ﭘﺸﻨﯿﺎرﻜﯽ ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻪردهم ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﭘﺎرﺗﻪﻛﻪی.
ﺑﻪ ﮔﻮﺮهی ھﻪواﻪﻛﺎن ﺑﺎﯾﻜﺎڵ ﻟﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﭘﺎرﺗﻪﻛﻪﯾﺪا داوای ﻛﺮدووه ﺳﻪرﺟﻪم ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﻧﯿﺸﻨﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﭘﻪروهرده و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی دهﺳﺘﻪﺑﻪر ﺑﻜﺮﺖ، ھﻪروهك ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ھﻪر ﻓﯚڕم و داواﻛﺎرﯾﯿﻪك ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﭘﺸﻜﻪش ﺑﻜﺮﻦ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺒﺘﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﯿﻪك ﺑﯚ ﺋﻪو ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﻪی زﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﻧﺎزاﻧﻦ. ﻟﻪ ﻣﺎوهی راﺑﺮدووﺷﺪا ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻦ و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟﻪﻧﻮان ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ »دهﺗﻪﭘﻪ« ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺗﻮرك و ﺣﺰﺑﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دهﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﻜﺎل ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪراوه. ﺑﻪﭘﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺗﻮرك داوای ﻟﻪ ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﻛﺮدووه 10
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
رۆﻜﯽ ﺑﺎش و ﮔﺮﻧﮓ ﺑﮕﺖ ﻟﻪ دۆزی ﻛﻮرددا و ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ دۆزﯾﻨﻪوهی ﭼﺎرهﺳﻪری ﮔﻮﻧﺠﺎو و دهﺳﺘﭙﺸﺨﻪری ﺑﺎش ﺑﺨﺎﺗﻪڕوو ،ھﺎوﻛﺎت ﺋﻪو ﮔﯚڕاﻧﻪی ﺑﻪرزڕاﮔﺮﺗﻮوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺣﺰﺑﻪﻛﻪدا رووﯾﺪاوه ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻮرد. ﭘﺸﺘﺮ ﺟﻪھﻪﭘﻪ داﻧﯽ ﺑﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺸﻪی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﻪدهﻧﺎ و ﭘﺎﭙﺸﺘﯽ ﻟﻪ ھﻪوﯽ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻧﻪدهﻛﺮد ،ﺑﻪم دواﺗﺮ ﭼﻮوه ﭘﺎڵ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻧﻮێ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪی ﻛﻮرد. ﺋﻪو ھﻪﻮﺴﺖ ﮔﯚڕﯾﻨﻪی ﺟﻪھﻪﭘﻪ ،رهﻧﮕﻪ ﺑﻪﻻی ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪوه ﻣﺎﯾﻪی ﺳﻪرﺳﻮڕﻣﺎن ﺑﺖ ،ﺑﻪم ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا زۆر دهﻣﻜﻪ و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪدوای ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﻪﻛﻪی ﺋﻪردۆﻏﺎن ﻟﻪ دوو ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪی راﺑﺮدوودا ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪھﯚی ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ
ﻛﺮاﻧﻪوهی ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻛﻮرد ،ﺗﻮاﻧﯽ دهﻧﮕﻜﯽ زۆر ﻟﻪو ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪدا ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻨﺖ ،ﺟﻪھﻪﭘﻪش ﺑﯿﺮی ﻟﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ ﭘﮕﻪی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﻪوه ،ﻛﺮاﻧﻪوه ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻛﻮرد ﺑﻨﻮﻨﺖ و ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺑﻪﻦ ﺑﺪات ،رهﻧﮕﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﻛﻮرد ﺑﯚﻻی ﺧﯚی ﻛﻪﻣﻪﻧﺪﻛﺶ ﺑﻜﺎت. ﺋﻪو ﺷﻜﺴﺘﻪی ﭘﺎرﺗﻪﻛﻪی ﺋﻪردۆﻏﺎن ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎﻧﺪا ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺷﺎرهواﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺗﻮوﺷﯽ ﺑﻮو ،ھﻪﻟﻜﯽ زﯾﻨﻪ ﺑﯚ ﺑﺎﯾﻜﺎڵ و ﭘﺎرﺗﻪﻛﻪی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻛﻮرد ﺑﭽﻨﻪ ﭘﺸﻪوه و ﺋﻪردۆﻏﺎن و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﻪی رهﺧﻨﻪ ﺑﻜﻪن ﻛﻪ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮوه ﺑﻪﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪ داﺑﻮوی ﺑﻪ ﻛﻮرد ﺑﺒﺎﺗﻪﺳﻪر .ﺑﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﻪی ﺑﺎﯾﻜﺎل و ﭘﺎرﺗﻪﻛﻪی دهﺗﻮاﻧﻦ ﺋﺴﺘﺎ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻮرد ﺗﻪﺑﻪﻧﯽ ﺑﻜﻪن و ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜﻪﻧﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ »راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ«ی ﻛﺸﻪﻛﻪ. ﺑﻪﮔﻮﺮهی ﺋﻪو ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻦ و ﻧﻪرﻣﯽ ﻧﻮاﻧﺪﻧﻪ ﺑﺖ ،ﺑﺎﯾﻜﺎل دهﯾﻪوﺖ زۆر دوورﺗﺮ ﻟﻪ ﺋﻪردۆﻏﺎن ﺑوات ،ﺑﯚﯾﻪ ﭘﺪهﭼﺖ ﺋﺴﺘﺎ ﺟﻪھﻪﭘﻪ ﺑﯿﺮ ﻟﻪوه ﺑﻜﺎﺗﻪوه ﻛﺸﻪی ﻛﻮرد ﺑﻪڕهﺳﻤﯽ ﺑﺒﺎﺗﻪ ژﺮ ﻗﻮﺑﻪی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻪوه و ﺑﻪڕهﻛﻪ ﻟﻪژﺮ ﭘﯽ ﭘﺎرﺗﻪﻛﻪی ﺋﻪردۆﻏﺎن دهرﺑﮫﻨﺖ. راﺳﺘﻪ ﻛﺮاﻧﻪوه ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﻛﻮرد و داﻧﻨﺎن ﺑﻪ ﻛﺸﻪﻛﻪﯾﺪا ،رهﭼﻪ ﺷﻜﻨﻪﻛﻪی ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان ﺑﻮو .ﺋﻪردۆﻏﺎﻧﯿﺶ ﺗﻪﻟﯿﺴﻤﻪﻛﻪی ﺷﻜﺎﻧﺪ ،ﺑﻪم ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻪرﺟﻪﺳﺘﻪی ﻟﻨﻪﻛﻪوﺗﯚﺗﻪوه ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪردۆﻏﺎن وهك ﺷﻜﺴﺘﺨﻮاردووﯾﻪك ﻟﻪو ﺑﻮارهدا دهردهﻛﻪوﺖ .دﯾﺎره ﺑﺎﯾﻜﺎل دهﯾﻪوﺖ ﺋﻪو ﺷﻜﺴﺘﻪی ﺋﻪردۆﻏﺎن ﺑﻜﺎﺗﻪ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﺑﯚ ﺧﯚی و ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻪو ﺑﯚی ﻧﻪﻛﺮا ،ﺋﻪم ﺑﻪ ﻧﯿﺎزی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺑﺖ و ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﻪی ﺋﻪردۆﻏﺎن ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﺎت. ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪﻣﺎوهی داھﺎﺗﻮو ،ﺑﺎﯾﻜﺎڵ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺑﻪو ﺋﺎراﺳﺘﻪﯾﻪ ﭘﻪره ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﻛﻮرد ﺑﺪات ،ﺋﻪوا ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ﻟﻮاری ﮔﯚڕاﻧﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﻧﺰﯾﻚ دهﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﻛﻮرد و ﺗﻮرك ﭘﻜﻪوه ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻟ دهﻛﻪن.
ﻧـﯿـﺸـﺘـﻤـﺎﻧـﯽ ﻛــﻮردﺳـﺘـﺎﻧـﯿـﯿـﺎﻧـﻪ. ﺳﻪردهﻣﻚ دهﺑﻮاﯾﻪ دهﺳﺘﯽ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪم )ﻓﯿﺪراﻟﻪ-ﺷﺎر( ﺧﻮازاﻧﻪ ﺑﮕﺮﯾﺖ ﻛﻪ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ھﻪﺒﮕﺮﺖ ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﺗﺮو ﺑﺎﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮور ﻣﮋوﯽ ﺋﻪرﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﺑﺖ ،ﻛﻪﭼﯽ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪدوای ﺑﻪﺷﻪﻛﻪی »ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺋﺴﺘﺎش ﺑﻮون. ﺳﻮور«ﯾﺸﻪوه دهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﺣﻮﻛﻤاﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻪﻛﯿﺎن ﻟـ ﺑﻮوه ﺑﻪ )ﻣﻪﺗﻪب ﻋﻪزﯾﻢ( .ﻟﻪ ھﻪرزهﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﺪا دوﻧﯿﺎﯾﺎن ﮔﻪرهﻛﻪو ﻟﻪ ﻛﻪﻧﻔﺘﯿﺪا ﺳﻪری دوﻧﯿﺎﯾﺎن ﻟـ دهﺑﺘﻪوه ﺑﻪﯾﻪك. ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ وا ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﻪﺗﻪوه و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻪﻛﺎن ﻣﺎﻣﻪﻪ دهﻛﻪن ﻛﻪ زهوﯾﻮزاری ﺷﺎرهواﻧﯿﯿﻪ، ﺟﺎرﻚ ﻧﻪﺧﺸﻪی ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﻪن و ﺟﺎرﻚ ﺑﻪ ﺗﻪﺟﺎوهز ﻛﯚﺷﻚ و ﺗﻪﻻری ﺗﺪا ﺑﯿﻨﺎﺑﻜﻪن و رهﻧﮕﻪ ﻟﻪ ﺋﺎﯾﻨﺪهﺷﺪا وت ﺑﻪ ﻣﻮﺳﺎﺗﻪﺣﻪ ﺑﻪﻛﺮێ ﺑﮕﺮن. ﺑﯚﭼﯽ ﺋﻮه ﺋﯿﺴﺘﻌﻤﺎرن؟ ﻟﻪﺗﺮﺳﯽ رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﺗﻪﻧﮕﮋه و ﻟﻪﺟﯽ داﻧﺎﻧﯽ ﺗﻪﻛﺒﯿﺮی ورد ﺑﯚ ﭘﺎﯾﻪدارﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ ،ﻟﻪﺗﺎو ﺧﯚﺑﭽﻮﻛﻜﺮدﻧﻪوهﯾﺎن، ﺧﯚﯾﺎن ﻟـ ﺑﻮوه ﺑﻪ ﮔﻪوره ﭘﯿﺎواﻧﯽ ﺋﯿﺴﺘﻌﻤﺎر ،ﺑﻪڕاﺳﺘﻪو ﭘﻪڕﮔﺎڵ ﺑﻪرﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻧﻪﺧﺸﻪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن و ﻛﻪرﺗﻮﭘﻪرﺗﯽ دهﻛﻪن .ﻟﻪﺟﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﻪم وﺗﻪو ﺑﻪ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﻧﺎڕۆﺷﻨﯽ ﺋﻪوان ،ﻟﻪ دهرهوهی ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺷﺘﻪﻛﺎن و ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎ و ﻗﻪدهری ﻣﮋوو ﺗﻪﻧﺰﯾﺮ ﺑﯚ راﻛﺮدن و ﭘﺎﺷﻪﻛﺸ دهﻛﻪن .ﭘﺘﺎن واﯾﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻔن وهﮔﻪر ﻧﺎ، ﺋﻪﮔﻪر ﭘﺸﻜﻪﻓﻦ ﯾﺎن ﭘﺎﺷﻪﻛﺸ ﺑﻜﻪن ،رای ﺧﻪﻚ و ﺑﯿﺮوڕاو ﺋﻪﻧﺪﺸﻪو دﯽ ﺧﻪﻚ ھﻪر ﻻی ﺋﻪواﻧﻪو ھﻪر ﻛﻮڕه ﺑﻪھﺎرﯾﯿﻪﻛﻪی ﺟﺎراﻧﻦ. ﭼﻮون ﺋﻪو ﻋﺎﺷﻘﻪی ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺪی ﻛﻮردﯾﺪا ﺧﯚی ﺑﺎ دهدات: ﺑﻪﻗﻮرﺑﺎﻧﺖ ﺑﻢ ﺷﯚﺧﯽ ﮔﻪڕهﻛ ﭼﺎو ﻟﻪﺳﻪر ھﻪزار دڵ ﻟﻪﺳﻪر ﯾﻪﻛ؟ ھﺎی ﻟﻪو دۆن ﺟﻮاﻧﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧﻪی ﺧﻪﻜﯿﺎن ﭘ ﯾﺎری ﺑﻪﺳﺘﻪزﻣﺎﻧﻪ ،ﻛﻪ رێ دهدات ﯾﺎرهﻛﻪی ھﻪزار ﭼﺎوی ھﻪﺑ و ﺑﺎوهڕﯾﺶ ﺑﻜﺎت دﯽ ﻻی ﯾﺎری ﺋﻪﺳﯿﯿﻪ؟ ﯾﺎران ﺋﻮه ﺑﺎوهڕ ﺑﻪ ﯾﺎری ﮔﻞ دهﻛﻪن و ﯾﺎری ﭼﺎو ﻟﻪ دهرﺗﺎن ﻗﺒﻮوﻪ؟ ﺷﺎﺑﺎﺷﯽ ﻧﻪﺗﻪوه و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن دهﻛﺮﺖ
و ﺑﻪﻣﻪش دهﻦ ﺧﻪﯾﺎراﺗﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎ ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪری ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻮردو ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪری ﺧﺰﻣﻪت و ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﯽ وت ،ﯾﺎﻧﯽ وهك ﺑـﯽ ﻣﻪﮔﻪر ﺋﻪم ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮورهﯾﺶ داﺑﻪش ﺑﺒﺖ ،ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺧﺮو ﺑﺮی ﺋﺎوهداﻧﯽ و ﭘﺮﺳﯽ ھﺎووﺗﯽ ﺑﻮون ﺑﻪﺳﻪر ﺋﻪم وﺗﻪدا دهڕژێ؟ ﻧﻪﺧﺸﻪی رﮕﺎ ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻤﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﮕﻪوازی ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ و ﻟﻪ ﻗﺎوداﻧﯽ ﺷﺎﺑﺎﺷﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ دهﻣﺎﻧﻪوﺖ ﻓﺸﻪ ﺑﻪﺧﺰﻣﻪت و ﺋﺎوهداﻧﯽ و ﻣﺎﻓﯽ ھﺎوﺗﯿﯿﺎن ﻟﻪ ﺧﯚﺷﮕﻮزهراﻧﯽ ﺑﻜﻪﯾﻦ؟ ﻧﻪﺧﺮ! ﺑﻪﻜﻮ ﺑﺎﻧﮕﻪواز ﺑﯚ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺒﯿﻦ ﻟﻪ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋ و ﺋﻪﻧﺪﺸﻪداو ھﺎوﺗﯽ ﺷﺎرو ﮔﻪڕهﻛﯽ ﺧﯚﺷﻤﺎن ﺑﯿﻦ ﻟﻪ ﺧﺰﻣﻪت و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺘﯽ ﺑﺎﻧﮕﻪوازی ﺋﺎوهداﻧﯿﺪا. ﺑﺎﻧﮕﻪوازﻜﻪ ﺑﯚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧﻪوهی »رهوی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟﻪ »رهوی ﺋﯿﺪارﯾﯽ« .ﺋﯿﺪاره ﺑﯚ ﺧﺰﻣﻪت و ﺋﺎوهداﻧﯽ و ﭘﺸﺨﺴﺘﻨﯽ وت و ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯿﺶ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﺎ ﺋﯿﺘﺮ ﺑﻪﯾﻪك ھﯿﻤﻪت ﯾﺎن ﺑﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﺒﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ .ﺑﻪﻣﻪش ھﻪم ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ دهﻣﻨ ھﻪﺗﺎ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻤﻨو ﺑﻪﻣﻪش ﻛﻮردهواری ﺑﻪ ﺷﺎرو ﺷﺎرۆﭼﻜﻪو ﮔﻪڕهﻛﯿﯿﻪوه ﻟﻪ ﭼﻮهی ﺳﯿﺴﺘﻢ و ﺋﯿﺪارهی ﻧﺎ ﻧﺎوهﻧﺪﺘﯿﺪا دهﮔﻪﺷﺘﻪوه. ﺑﺎﻧﮕﻪوازی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ ﺑﯚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی دهﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﻪ .دهﺳﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﯚ ﻧﻪﻣﺎم و ﺑﺎﺧﭽﻪو ﻗﯿﺮﺗﺎوﻛﺮدن ﻧﻪﺑﺖ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳﻪت و ﺳﻪروهری و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺘﯽ ﺑﺖ .دهﺳﻪﺗﯽ ﺋﯿﺪاره و ﭘﺎرﺰﮔﺎو ﺷﺎرهواﻧﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﺎ ﺑﯚﺧﺰﻣﻪت و ﺑﯚ ھﺎووﺗﯽ و ﺑﯚ ﮔﻪﺷﺎﻧﻪوهی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،ﻛﻪرﻛﻮك و ھﻪوﻟﺮ و دھﯚك و ﮔﻪرﻣﯿﺎن ﺑﺖ. ﻟﻪ وﺗﺎن واﯾﻪ ،ﺧﺮ ﻻی ﺋﻤﻪ ﺷﺎﺑﺎﺷﻪ؟ ﻟﻪ وﺗﺎن ﺑﻪ دﯾﺪﻜﯽ رۆﺷﻨﻪوه رهوی ﺋﯿﺪاره و ھﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺟﯿﺎﯾﻪ و ﻛﻪس ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻪوه وﺗﯽ ﻧﺎﻛﺎﺗﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯽ و ھﺎووﺗﯿﺶ ﻧﺎﻛﺎﺗﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ وت. ﻟﻪ وﺗﺎن ﻧﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ دهﻛﺮێ ﺑﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن و ﻧﻪ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﺶ دهﻛﺮﺘﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ. راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﻪی ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯿﯽ ﺑﻪرﭘﺮس ھﻪر ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪم ﻧﻮاﻧﻪدا دهﻛﺎت. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
13
وﺗـﺎری ﺳﻪرهﮐﯽ
ﺳﯿﺎﺳﻪت ھﯿﭻ ﻧﯿﯿﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪﻣﻪ
ﻟﻪﻧﻮان ﺗﻮﻧﺪڕهوی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ و ﺷﺎﺑﺎﺷﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﺪا ﺗﻮﻧﻠﻜﯽ ﺑﻪرﺗﻪﺳﻚ ھﻪﯾﻪ، ﺑﻪم ﺋﻪو ﺗﻮﻧﻠﻪ رﯽ ﺋﺎوهداﻧﯽ و ﺳﻪرﻓﺮازی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﺸﻪ .ﺗﭙﻪڕﯾﻦ ﺑﻪو ﺗﻮﻧﻠﻪدا زهﺣﻤﻪت و دژواره و دﻜﯽ وهك ﺑﻪردی دهوﺖ ،ﺑﻪم وهك دهﻦ ﺋﻪھﻨ ﺑﻪردی ﺑﯚ ھﻪﺒﮕﺮﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﺎﻧﺎن .ﻣﺎدام ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻮرده و ھﻪر ﻟﻪ ﻛﻮردﯾﺶ ﻗﻪوﻣﺎوه.
ﺳﺘﺮان ﻋﻪﺑﺪو ﻟﻪم ﺑﻪرﺗﻪﺳﻚ ﺑﻮوﻧﻪوهی ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺗﻜﯚﺷﺎﻧﻪدا ،ﻛﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮ ﻟﻪ ﻧﯿﻮهی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ دهﺳﺖ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﺎﻧﻪوهﯾﻪ ،وهﺑﯿﺮﺋﺎﻧﯿﻨﯽ رﺒﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺘﯽ وره ﺑﻪرزدهﻛﺎﺗﻪوه و ﺑﺎﻧﮕﻪوازی ﺋﻪواﻧﻪ دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺳﻨﻮوری ﺧﺎﻛﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﻧﻪﺧﺸﻪی ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺷﺎرهواﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا دهﺑﯿﻨﻦ و ﻛﻮردﺑﻮون ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﮔﻪڕهﻛﻜﺪا ﻛﻮرت دهﻛﻪﻧﻪوه .رﺒﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺘﯽ ﺑﯚ دهرﺑﺎزﺑﻮوﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﻪﻣﺤﻪوﺳﻪﻪﯾﯽ و ﻟﻪ ﺗﻪﺳﻜﺒﻮوﻧﻪوهی ﻣﻪوداﻛﺎﻧﯽ ﺧﻪﯾﺎڵ ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﺋﻪﻣۆ و ﺋﺎﯾﻨﺪهی ھﻪرﻢ ھﻪر ﻟﻪو ھﻪ ﺳﻪﭘﻨﻪرهدا ﺑﻨﺎﺳﺖ ﻛﻪ ھﻨﺪه ﻛﻪﻣﻪ ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺳﺎﺢ ﻣﻮﺗﻪگ و ﺋﻪﺳﯿﻞ ﻧﻮﺟﻔﯽ و ﺳﺎﻣﯽ ﻋﻪﺳﻜﻪری و ﺳﻪدام ﺣﻮﺳﻨﯿﺶ ﻻرﯾﺎن ﻟـﯽ ﻧﯿﯿﻪ. رﺒﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺘﯽ دﻮهزﻣﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺗﯿﺌﻮرﺳﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﺪراﻟﯿﺰﻣﯽ ﮔﻪڕهك و ﺷﺎرهﻛﺎن .ﺋﻪو ھﺰی راﻣﺎﯿﻨﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﯿﺮی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮردﯾﯽ ﻟﻪداوی ﺟﺎدوﮔﻪری و ﭼﺎودﺮی و ﻛﯚﭼﻪرﺘﯽ دهرﺑﺎز دهﻛﺎت و ﺋﻪم دﻧﯿﺎﯾﻪ ،ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻪدوﻧﯿﺎ ﮔﻪورهﻛﻪی ﺳﻪرﮔﯚی زهوﯾﯿﻪوه ﮔﺮﺪهدات. ﺗﻮﻧﺪڕهوی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ »ژدهف ﺑﻪﺣﺮێ ﺑﻪرﻧﺎدات« ،ﺗﻪﻛﻠﯿﻔﯽ ﺋﻪم ﺧﯿﺘﺎﺑﻪ وا رۆﺷﻨﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪی ﻋﻪرهﺑﺪا دوﻧﯿﺎی ﻋﻪرهﺑﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﺗﻪﻧﮕﻪژه ﻛﺮد و ﺑﻪﻋﺴﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺸﯽ ﻟﻪﮔﯚڕﻧﺎ. ﺷﺎﺑﺎﺷﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﺶ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻟﻪﺟﯽ 12
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﭘﻠﻪﺑﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ داوا ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﻟﻪ ﺑﺎزاڕی ﺣﻪﺳﯿﺮهﻛﻪ ﯾﺎن ﺷﺨﻮ ﯾﺎن ﺑﻪردهرﻛﯽ ﺳﻪرادا وﯾﺴﺘﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪ ﺗﺎك و ﺟﻮوت ھﻪرزان ﻓﺮۆﺷﺪهﻛﺎت .ھﻪراﺟﻜﺮدﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوی واﻗﯿﻌﮕﻪراﯾﯿﻪوه ھﻪر ﻣﻪﭘﺮﺳﻦ. واﻗﯿﻌﯽ ﭼﯽ ﻛﻪ ﻟﻪ واﻗﯿﻌﺪا ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﯚی ﯾﻪﻛﭙﺎرﭼﻪﯾﻪ و ﺑﺎﺳﯽ ﻧﺎواﻗﯿﻌﯽ ﺋﻪم دوو ﻛﻪرﺗﻜﺮدﻧﻪﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﻧﻮان ﺑﻪﻏﺪاو ھﻪرﻤﺪا؟ ﺋﻪوه ﻛﻪی واﻗﯿﻌﮕﻪراﯾﯿﻪ ﻛﻪ ھﻪﺑﻦ ﺧﻮازﯾﺎری ﻧﺎوﭼﻪﮔﻪرﺘﯽ ﺑﻦ ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟﻪم ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ ﺳﺎﻏﺒﯚوهدا؟ ﺑﯚ واﻗﯿﻌﮕﻪراﯾﯽ ﯾﻪﻛﺴﺎن ﺑﺖ ﺑﻪ ھﻪرزاﻧﻔﺮۆﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺗﺰو رواﻧﯿﻨﻪ ﻟﻪ ﻣﮋﯾﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯽ؟ راﻛﺮدن ﺑﯚ ﭘﺸﻪوه؟ ﺋﻪم دۆﺧﻪ ﺷﻮاوه ﭘﺮاﻛﺘﯿﺰهﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺰی راﻛﺮدن ﺑﯚ ﭘﺸﻪوهﯾﻪ .ﺑﯚ ﭘﺸﻪوهﯾﻪ ،ﺋﺎ؟ ﺑﻪم راﻛﺮدن ھﻪر راﻛﺮدﻧﻪ ،ﺑﺎ ﭘﺎش ﻧﺎوی ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﻮون و ﭘﺸهوﯾﺸﯽ ﻟـ ﺑﻨﺮﺖ. راﻛﺮدن ﺑﯚ ﭘﺸﻪوه ﺑﺎزداﻧﻪ ﺑﻪﺳﻪر ﺗﻪﻧﮕﻪژه ﻟﻪﺟﯽ »ﺗﭙﻪڕاﻧﺪﻧﯽ« ،ﺋﻪﻣﻪش ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ زﻣﺎﻧﻪواﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪﻗﻪد ﺋﻪوهی ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ،ﺑﯚ ﺷﺎردﻧﻪوهی وره ﺑﻪرداﻧﯽ و ﺗﺮس ﻟﻪ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺖ و ﻟﻪﻣﭙﻪرهﻛﺎﻧﯽ رﯽ ﻛﺎرداﻧﯽ ﻛﻮرداﯾﻪﺗﯿﯿﺎن ﮔﺮﺗﻮوه. ﺑﺎزدان ﺑﻪﺳﻪر ﺗﻪﻧﮕﮋه ﺧﯚﮔﺮﻣﯚﻪﻛﺮدن و ﺧﯚﺑﭽﻮﻛﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪ ،ﺧﯚﮔﻠﻜﺮدﻧﻪ ﻟﻪ ﺗﻪﻧﮕﮋهﻛﻪ ﻧﻪك ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ .ﺗﭙﻪڕﯾﻨﯽ ﺗﻪﻧﮕﮋه ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪ ﺑﻪﺳﻪر ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﻪﻛﺎن و ﻛﺮدﻧﻪوهی رﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێ ﺋﻪﻣﻤﺎ ﺑﯚ ھﻪﻣﺎن ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ دﺮﯾﻦ ﻛﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺘﯽ
دهﻧﮓ ﺑﻪ ﮐ ﺑﺪهم؟
ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﭽﯿﻨﻪی ﭘﯿﺸﻪﻛﺎراﻧﻪ دهﻧﮓو ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ﺧﯚی ﭘ ﺑﺪات. ٣ــ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎن ﺗﺎووﺗﻮێ ﺑﻜﺮﻦ: ﺣﯿﺰﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﺧﺎوهن ﭘۆﮔﺮامو ﺋﻪزﻣﻮونو ﻣﮋووی ﺟﯿﺎوازن ،ھﻪرﯾﻪﻛﻪﺷﯿﺎن ﻟﻪ ﻣﻪﯾﺪاﻧﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﺪا ﭘﮕﻪو ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ .ﮔﺮﻧﮕﻪ ھﻪﺒﮋﺮ ﭘﺶ ﺋﻪوهی دهﻧﮕﺒﺪاﺗﻪ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوﻚ، ﺗﺎوﺗﻮﯽ ﭘۆﮔﺮاﻣﯽ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﻪی ﺑﻜﺎتو ﺑﺰاﻧﺖ ﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪ ﺗﻪﻋﺒﯿﺮ ﻟﻪ ﺧﻮاﺳﺖو ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو دهﻛﺎت ،ﺑﻪﻣﻪرﺟﻚ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ﮔﻪورهو ﺑﯾﺎردهرو ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﺴﺎزهﻛﺎن ﻧﻪﻛﺮﻨﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ﺧﻮاﺳﺖو ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﻪ ﻛﻮرﺗﻤﻪوداو ھﻪﻧﻮﻛﻪﯾﯿﻨﻪﻛﺎن .ھﻪروهھﺎ ھﻪﺴﻪﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ھﻪﺑﺖ ﺑﯚ ڕادهی ﺟﺒﻪﺟﺒﻮوﻧﯽ ﭘۆﮔﺮاﻣﯽ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﻪ ﻟﻪ واﻗﯿﻌﺪاو ﺗﻮاﻧﺎی ﺳﻤﺒﻮلو ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﻪ ﻟﻪﺋﺎﺳﺖ ھﻨﺎﻧﻪدﯾﯽ
دهﻧﮓ ﺑ
ﻪﻣ ﻦ ﺑﺪهن
ﺑﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯿﺪا .ﺋﻪﮔﻪر ﺣﯿﺰﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﻪ ﻧﻮێ ﺑﻮو ،ﺋﻪوا ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ھﻪﺒﮋﺮ ﺋﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﻪداراﻧﻪ ﺑﻨﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﻪ دهﻛﻪنو ﺑﺰاﻧﺖ داﺧﯚ ﭘۆﮔﺮاﻣﻪ دهرﺑاوهﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ وهك ﺋﻪوان ﺟﺒﻪﺟﺪهﻛﺮﺖو ﻟﻪ ﻛﺎرو ﺗﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪوﯾﺎﻧﻪ دهرهﻗﻪﺗﯽ ﭘۆﮔﺮاﻣﯽ وهھﺎ دﻦ .ﺋﻪﮔﻪر ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋاﻧﻪ ﻧﻪڕواﻧﺮﺘﻪ ﺧﻮاﺳﺖو ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺋﻪوا دهﺷﺖ ھﻪﻧﺪﻚ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞو دهﺳﺘﻜﻪوﺗﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﺑﻨﻪدی ،ﺑﻪم ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ڕاﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪ ﻟﻪدهﺳﺖ ﺑﭽﺖ .ﺋﻪﮔﻪر ﺋﺎوڕ ﻟﻪ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯿﯽ ﻧﻮان ﭘۆﮔﺮامو ﭘﺮاﻛﺘﯿﻚو ﺷﺎﯾﺴﺘﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﻪدرﺘﻪوه، ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺑﻪھﻪﻪو ﺑﻪﻻڕﺪاﭼﻮون ﺑﺘﻪﺋﺎراوهو دهﻧﮓ ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ ﺑﺪرﺖ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻟﻪﺳﻪر دهﺳﺘﯿﺎن ﻣﺮدارﺑﺘﻪوه ﻧﻪك ﮔﻪﺷﻪﺑﻜﺎت.
٤ــ ﺗﻮاﻧﺎی ھﻪﺒﮋاردنو ﻟﻚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧﻪوه ھﻪﺑﺖ: ﭘﺎش ﻧﺎﺳﯿﻨﯽ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهﻛﺎنو ﺋﺎﺷﻨﺎﺑﻮون ﺑﻪ ﭘۆﮔﺮاﻣﯽ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺟﺎ ﺋﻪوه ﻟﻪ ڕﮕﻪی ھﻪﻤﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪوه ﺑﺖ ﯾﺎن ﻛﯚﺷﺸﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽو ﺗﺎﻛﻪﻛﻪﺳﯽ ھﻪﺒﮋﺮهوه ،ﺑﯾﺎردان ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ،ﺋﻪو ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهی ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﺗﻪﻋﺒﯿﺮ ﻟﻪ وﯾﺴﺖو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋﺮ دهﻛﺎتو ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﺋﻪوهی ﻟ دهﻛﺮﺖ دﺴﯚزﺑﺖ ﺑﯚ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﻜﺮدﻧﯽو ﺑﻪوهﻓﺎدهﺑﺖ ﺑﯚ ﺑﻪﺋﻪﻧﺠﺎﻣﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﻪﻨﻪﻛﺎن .ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪﻧﺎو ﺋﻪو ﺟﻪﻧﺠﺎﯿﯿﻪی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛﺎرﻜﯽ ﺳﻪﺧﺖو دژوارهو ھﻪﻮهﺳﺘﻪﻛﺮدﻧﯽ ژﯾﺮاﻧﻪی ھﻪﺒﮋﺮی دهوﺖ .ھﻪﺗﺎﻛﻮ ﻟﻚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧﻪوهﻛﻪی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهﻛﺎن ھﯚﺷﻤﻪﻧﺪاﻧﻪ ﺑﺖو ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪ ﺋﻪﻗﻧﯽ ﺑﺖو ﻟﻪ ژﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯽ ﯾﺎدهوهری ﯾﺎن ھﻪﺳﺘﻮﺳﯚزی ڕۆژاﻧﻪی ﺗﺎﻛﻪﻛﻪﺳﯿﺪا ﻧﻪﺑﺖ ،ﺳﻪرهﻧﺠﺎﻣﻪﻛﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮدهﺑﺖ. ﻟﻪم ﺑﻮارهﺷﺪا ڕاﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎزادی ﺳﻪرڕاﺳﺖو ﺑﻼﯾﻪن دهﺗﻮاﻧﺖ ﯾﺎرﯾﺪهدهرﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ھﻪﺒﮋﺮ ﺑﺖ ،ﻟﻪ ڕﮕﻪی ﺧﺴﺘﻨﻪڕووی زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ڕاﺳﺖو ﺗﻪواو ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهﻛﺎﻧﻪوه ،ﺑﻪﺑ ﮔﻮﺪاﻧﻪ ﻻﯾﻪﻧﺪارﺘﯽ ،ﭘﺎﯾﻪی ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ، ڕهﮔﻪزو ﺑﻨﻪﭼﻪﯾﺎن. ٥ــ ﺳﻮود ﻟﻪ ﺋﻪزﻣﻮونو ھﻪﻪﻛﺎن وهرﺑﮕﯿﺮﺖ: ﮔﺮﻧﮕﻪ ھﻪﺒﮋﺮ ﺳﻮود ﻟﻪ ﺋﻪزﻣﻮونو ھﻪﻪﻛﺎﻧﯽ ڕاﺑﺮدوو وهرﺑﮕﺮﺖو ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ دهﻧﮕﺪاﻧﺪا ﺋﻪو ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺧﻪﺗﺒﻜﺎت ﻛﻪ ﺑﻪﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ھﻨﺎوهﺗﻪدیو ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪﻧﻮان وﺗﻪو ﻛﺮدارﯾﺪا ھﻪﺑﻮه، ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪ ﺑﻪﺧﺸﯿﻨﯽ دهﻧﮕﯽ ﺧﯚی ،ﺳﺰای ﺋﻪو ﻻﯾﻪﻧﻪش ﺑﺪات ﻛﻪ دهﺳﺘﺨﻪڕۆی ﻛﺮدوهو ﺋﻪو ﻛﺎراﻧﻪی ﺋﻪﻧﺠﺎم ﻧﻪداوه ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺸﻮودا ﺧﺴﺘﺒﻮوﻧﯿﻪڕوو ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪ ﻧﻪﺑﻪﺧﺸﯿﻨﯽ دهﻧﮕﯽ ﺧﯚی. ٦ــ ﺑﻪدواداﭼﻮون ھﻪﺑﺖ: ﻛﺎری ھﻪﺒﮋﺮ ﺑﻪ دهﻧﮕﺪان ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﺎﯾﻪت ،ﺑﻪﻜﻮ دوای ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﺳﻪﺧﺘﺘﺮدهﺑﺖو ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪدواداﭼﻮون ھﻪﺑﺖ ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهی دهﻧﮕﯽ ﭘ دراوه ،ﺑﻪﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ دﻨﯿﺎﺑﻮون ﻟﻪ ﺑﺎﺷﯽ رڕاﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽو ڕادهی ﺗﻪﺑﺎﯾﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو دروﺷﻤﺎﻧﻪی ﺑﻪرزﯾﻜﺮدﺑﻮوﻧﻪوهو ﺋﻪو ﺑﻪﻨﺎﻧﻪی داﺑﻮوﻧﯽ .ﻟﺮهﺷﺪا ﻣﺎﻓﯽ ھﻪﺒﮋﺮه ﻟﻪ ڕﮕﻪی ﺋﻮﺳﻮﯿﯿﻪوهو ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﻻدانوﺳﻪرﭘﭽﯽو ھﻪﻪدا ڕهﺧﻨﻪﺑﮕﺮﺖو داوای ﻟﭙﭽﯿﻨﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهﻛﻪ ﺑﻜﺎت. ھﻪﻜﻪوت ﻋﻪﺑﺪو ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٤٩ـ ٣١ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
15
ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ رۆژ
دهﻧﮓ ﺑﻪﻛ ﺑﺪهم؟
ﻟﻪ وﺗﻜﺪا ﻛﻪ ھﺸﺘﺎ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ڕﮕﻪداﯾﻪو ﻓﯚڕﻣﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوی وهرﻧﻪﮔﺮﺗﻮهو ﻧﻪﺑﯚﺗﻪ ﺷﻮازی ژﯾﺎن )وﺗﻪو ﻛﺮدار ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻮارهﻛﺎﻧﺪا(، ﻛﻮﻟﺘﻮوری ھﻪﺒﮋاردن ﺳﺎواﯾﻪو ﭘﯽ ﻧﻪﮔﺮﺗﻮهو ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻛﻪﻪﻛﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪزﻣﻮون ھﻪﯾﻪ ،ھﺎووﺗﯽ -ﺑﻪواﺗﺎ زاﻧﺴﺘﯿﯿﻪﻛﻪی -ﻟﻪداﯾﻚ ﻧﻪﺑﻮهو ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﺗﻪﺳﻚ ﺟﯽ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﺒﻮوﻧﯽ ﮔﺮﺗﯚﺗﻪوه ،زۆرﯾﻨﻪی ﺧﻪﻚ ﺧﺎوهﻧﯽ ھﻮﺷﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﯿﻦ ﺑﯚ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻦ ﻟﻪ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽو ﺣﯿﺰبو ﭘۆﺳﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ،ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﺎزاداﻧﻪی ﺳﻪرڕاﺳﺖ وهك ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﻧﺎدرﺖ ،ﺗﺎﻛﻪﻛﺎن ھﻪﺳﺖ ﻧﺎﻛﻪن ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯽ دهﻛﻪوﺘﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚﯾﺎنو دهﺑﺖ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻜﯽ ڕاﺳﺖو دروﺳﺖ ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﺪا ﺑﻜﻪنو ھﯚﺷﻤﻪﻧﺪاﻧﻪ دهﻧﮕﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺒﻪﺧﺸﻨﻪ ﻻﯾﻪكو ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﻪ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻦ ﻟﻪ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺪا. ﺋﻪوهی ﺋﺴﺘﺎش ﻛﺎرهﻛﻪی ﺳﻪﺧﺘﺘﺮﻛﺮدوه، ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺎﯾﻪو ﺋﺎﻗﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﻮﯿﻪ ،ھﺎوﺷﺎﻧﯽ ﺋﻪو ھﺰاﻧﻪ ھﺎﺗﻮوﻧﻪﺗﻪ ﻣﻪﯾﺪاﻧﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮودا ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮون ،ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﻣازﮔﻪﻟﯽ ڕاﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ھﻪﻣﻪڕهﻧﮓو ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺟﺒﻪﺟ ﻧﺎﻛﻪنو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهو ﺋﺎڕاﺳﺘﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺎﻛﻪﻛﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﮔﻪرﻣﻮﮔﻮڕﯾﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧﻜﺎنو ﻓﺮاواﻧﯿﯽ ھﻪﻤﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ. ﻟﻪ دۆﺧﻜﯽ وهھﺎدا ،زۆرﻚ ﻟﻪ ﺗﺎﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﺗﻮوﺷﯽ دۆﺷﺪاﻣﺎنو دﻪڕاوﻛ ﺑﻮونو ﻧﺎزاﻧﻦ دهﻧﮓ ﺑﻪﻛ ﺑﺪهن ،ھﻪﺗﺎﻛﻮ دهﻧﮕﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪﻓﯿۆﻧﻪڕواتو ﺟﯽ ﺧﯚی ﺑﮕﺮﺖ .ﺑﯚﯾﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪ ھﻪﻤﻪﺗﻜﯽ ھﻮﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧﻪوهی ھﻪﻣﻪﻻﯾﻪن ﺑﻪرﭘﺎﺑﻜﺮﺖ ،ھﻪﺗﺎﻛﻮ ﺑﻪرﭼﺎوڕووﻧﯽ ﺑﺪرﺘﻪ ھﻪﻣﻮانو ﭘۆﺳﻪی ھﻪﺒﮋاردن ﺑﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ زﯾﺎنو زۆرﺗﺮﯾﻦ دهﺳﺘﻜﻪوت ﺑﭽﺘﻪڕﻮه .ﺑﯚ ﺋﻪوهی ھﻪرﺗﺎﻛﻜﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪش ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ڕاﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪو ﭼﺎﻻك ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﺪا ﺑﻜﺎت ،ڕهﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﺧﺎﻧﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪ: ١ــ ﺑﺰاﻧﺮﺖ ھﻪﺒﮋاردن ﭼﯿﯿﻪ: ھﻪﺒﮋاردن ﭘۆﺳﻪی ﺑﻪﺧﺸﯿﻨﯽ دهﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﯾﻜﺎرﻚ ﯾﺎن دهﺳﻪﺗﺪاﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوﻚ 14
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺑﯚ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﻜﺮدنو ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎﺳﺎزیو ﺑﯾﺎرﺳﺎزﯾﺪا .واﺗﻪ ھﻪﺒﮋاردن ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺳﻚو داﻧﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﻧﯿﯿﻪ، ﺑﻪﻜﻮ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﺧﻮدو ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ،دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﺮی ﻣﯿﻠﻠﻪت ﻛﺎردهﻛﺎتو ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ زۆرﻚ ﻟﻪو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻻﻧﻪ دﯾﺎرﯾﺪهﻛﺎت ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺎن ﺑﻪ ﺗﺎك ﯾﺎن ﻛﯚﻣﻪﮕﻪوه ھﻪﯾﻪ .ﺑﯚﯾﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪ ھﻪﺒﮋﺮ ﺋﺎﺷﻨﺎی ھﻪﺒﮋاردنو ﯾﺎﺳﺎﻛﺎنو ﺷﻮازهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪڕﻮهﭼﻮوﻧﯽ ﺑﺖو ﺑﺰاﻧﺖ ﭼﯚن دهﻧﮕﺪهداتو ﺑﻪچ ﺷﻮازﻚ ﻓﯚڕﻣﯽ دهﻧﮕﺪان ﭘدهﻛﺎﺗﻪوه، ھﻪﺗﺎﻛﻮ دهﻧﮕﻪﻛﻪی ﺑﻪﻓﯿۆﻧﻪﭼﺖ .ھﻪروهھﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ھﯚﺷﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ وهھﺎ ﺑﺖ وهك ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯽ -واﺗﻪ ﻣﺎفو ﺋﻪرك -ﺑواﻧﺘﻪ ھﻪﺒﮋاردن ،ﻧﻪك ﺑﻪ ﻛﺎرﻜﯽ ڕۆﺗﯿﻨﯽ داﺑﻨﺖ ﻛﻪ دهﺑﺖ ﻟﻪﺑﻪر ﺧﺎﺗﺮی ﺋﻪم ﯾﺎن ﺋﻪو ﻛﻪسو ﻻﯾﻪن، ﻟﻪ ﺗﺮﺳﯽ ﺋﻪم ﯾﺎن ﺋﻪو دهﺳﻪت ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ ﺗﺪا ﺑﻜﺎتو ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺪات. ٢ــ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهﻛﺎن ﺑﻨﺎﺳﺮﺖ: زۆرﺟﺎر ﺋﻪو دروﺷﻤﺎﻧﻪی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهﻛﺎن ﺑﻪرزﯾﺎﻧﺪهﻛﻪﻧﻪوه ﺑﺮﯾﻘﻪدارو ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﻦو ھﻪﺳﺘﻮﺳﯚزی ھﻪﺒﮋﺮهﻛﺎن ﺑﯚ ﻻی ﺧﯚﯾﺎن ڕادهﻛﺸﻦو دهﺷﺖ ﺑﻪھﻪﻪﯾﺎﻧﺪاﺑﻪرن .ﺑﯚﯾﻪ واﭼﺎﻛﻪ ﺑﻪوردی ﺗﯿﺎن ﺑواﻧﺮﺖ ،ھﻪﺴﻪﻧﮕﻨﺮﻦ ،ڕاﺳﺖو
ھﻪﻪﯾﺎن ﻟﻚ ﺟﯿﺎﺑﻜﺮﺘﻪوه .ﺑﯚ ﺋﻪﻣﻪش دوو ڕﮕﻪ ﻟﻪﺋﺎراداﯾﻪ :ﺧﯚﯾﯽ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺧﻮدی ھﻪﺒﮋﺮهوه، واﺗﻪ ﻧﺎﺳﯿﻨﯽ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهﻛﻪ ،ﺋﺎﺷﻨﺎﺑﻮون ﺑﻪ ﺧﻪﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ،ﭘﺸﯿﻨﻪ ،ﻣﮋوو و ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ، ﺋﺎﮔﺎدارﺑﻮون ﻟﻪ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯿﯽ وﺗﻪو ﻛﺮداری ،ڕادهی ﺳﻪرڕاﺳﺘﯽو دﺴﯚزﯾﯽو دﻨﯿﺎﺑﻮون ﻟﻪ ڕاﺳﺘﺒﮋﯾﯽ دروﺷﻤﻪﻛﺎﻧﯽ .ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ،واﺗﻪ ﺑﻪﭘﻪﻧﺎﺑﺮدن ﺑﯚ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺷﺎرهزاو ﺑﻪ ﺋﻪزﻣﻮون ﯾﺎن ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺟﯚرﺑﻪﺟﯚر ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ دهرﺑﺎرهی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوهﻛﻪ .ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ دهﻧﮕﺪاﻧﯽ ھﻪﺒﮋﺮ ﺑﻪ ھﻪر ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوﻚ ﺑﻪری ﻧﺎﺳﯿﻦو ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻮوﺑﺖ ﺑﻪو ﺧﻪﺳﻪﺗﺎﻧﻪی ﻟﻪودا ھﻪنو ﭘﻮﯾﺴﺘﻦ ﺑﯚ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﻜﺮدن ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺪا. ھﻪروهھﺎ ﮔﺮﻧﮕﻪ ھﻪﺒﮋﺮ ﺧﻪﺳﻪﺗﯽ ﺗﺎﻛﻪﻛﻪﺳﯿﯽ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮاوو ﻟﮫﺎﺗﻮوﯾﯽ ﺗﻜﻪڵ ﺑﻪﯾﻪك ﻧﻪﻛﺎتو
ﭘﮋاک ھﺎوﺷﻮهی ﺣﺰﺑﻪﮐﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﮐﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻧﺎﮐﺮﺖ ھﻪرﻢ ھﻪوڵ دهدات ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﺎران ﺗﮏ ﻧﻪﭼﺖ ﭼﺎودﺮﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ وای ﺑﯚ دهﭼﺖ؛ ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﭘﮋاك ھﺎوﺷﻮهی ﺣﺰﺑﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋﺮان، ﺑﻪ ﻗﺴﻪی ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺎت و ﭘﻪﻻﻣﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮوهﺳﺘﻨﺖ «،ﭘﮋاك ﻟﻪژﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪری PKKداﯾﻪ و ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ وهﻛﻮ ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺣﺰﺑﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻣﮋووﯾﯽ و دۆﺳﺘﺎﻧﻪﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻗﺴﻪﯾﺎن ﻧﺎﻛﻪن«.
و ﻣﻪﺣﻤﻮد ﺳﻪﻧﮕﺎوی ﻧﻮﻨﻪری ﻣﺎم ﺟﻪﻻل ﻟﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهﯾﯽ ھﺰی ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ، ﺋﯿﺪاﻧﻪی ﺋﻪو ھﺮﺷﺎﻧﻪی ﻛﺮدو وﺗﯽ» :رازی ﻧﺎﺑﯿﻦ ھﯿﭻ ﻻﯾﻪﻧﻚ ﺑﻪھﻪر ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾﻪﻛﻪوه ﺑﺖ ﺑﺒﺘﻪ ھﯚﻛﺎری ﻧﺎﻧﻪوهی ﭘﺸﻮی ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺳﻨﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا و زﯾﺎن ﺑﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋﺮان ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺖ«. ﻛﻪﭼﯽ ﺋﺮان ﺋﺎﻣﺎده ﻧﯿﯿﻪ ﮔﻮێ ﻟﻪو ﻧﺎڕهزاﯾﻪﺗﯽ و ﺋﯿﺪاﻧﺎﻧﻪ ﺑﮕﺮﺖ و داواﻛﺎره ﻛﻪ رﮕﻪ ﻟﻪ ﭘﮋاك ﺑﮕﯿﺮﺖ ﺗﺎ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ھﺮش ﻧﻪﻛﻪﻧﻪوه ﺳﻪر ﭘﺎزﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺎن. ﻣﻪرﺟﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ وهﺳﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗﯚﭘﺒﺎراﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺑﻪﺳﺘﯚﺗﻪوه ﺑﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫﻨﺎن ﺑﻪو ھﺮﺷﺎﻧﻪ، ﺑﻪم ﭘﺪهﭼﺖ ﭘﮋاك ﺋﻪو ﭘﻪﻻﻣﺎراﻧﻪ وا ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻧﻪوهﺳﺘﻨﺖ و ﺑﻪوهش ھﻪرﻢ ﺑﺨﺎﺗﻪﺑﻪر ھﻪڕهﺷﻪی راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪوه.
رۆﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ دوو ﭘﻮهر ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘﮋاك و PKKھﻪﺴﻮﻛﻪوت دهﻛﻪن ،ﻟﻪﺑﻪر ﺧﺎﺗﺮی ﺗﻮرﻛﯿﺎ PKKﺑﻪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺖ دهژﻣﺮن ،ﺑﻪم ﻟﻪﺑﻪر ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﻟﻪدژی ﺋﺮان ھﺎوﻛﺎری ﭘﮋاك دهﻛﻪن .ﻟﻪم ﻧﻮهﻧﺪهدا ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎﺟﯽ ﺋﻪو ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ دهدات .ﻟﻪﻻﯾﻪك ﭘﺸﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﮔﺮﺖ ﺑﯚ ﻧﺎﭼﺎرﻛﺮدﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ PKKﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دهرﺑﻜﺎت ،ﺑﻪوهش ھﻪرﻢ دهﻛﻪوﺘﻪ ژﺮ ﮔﻮﺷﺎرﻜﯽ زۆرهوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﺪا ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪو ﭼﯿﺎ ﺳﻪﺧﺘﺎﻧﻪ راوه PKKﺑﻜﺎت. ﺑﻪﻣﺎﻧﻪوهی PKKهش ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪ ھﺎوﻛﺎری ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ ﻟﻪ ھﺮﺷﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ و ﭘﻪﻻﻣﺎرداﻧﯽ زهﻣﯿﻨﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﭘﮋاك ،دﯾﺴﺎن ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﺧﺎﺗﻪوه ﺑﻪردهم ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯽ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﻣﺠﺎرهﯾﺎن ﺑﻪ ﭘﭽﻪواﻧﻪوه ﭘﮋاك ﺑﻪ ﭘﺎﭙﺸﺘﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ، ﮔﻮێ ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﮔﺮﺖ و ﺗﺎران دهوروژﻨﺖ. ﻋﻪﻟﯽ ﺧﺎﻣﻨﻪﺋﯽ راﺑﻪری ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋﺮان ﻟﻪو ﺳﻪرداﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪم دواﯾﯿﻪ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﻛﺮدی ﻟﻪ ﺳﻪﻗﺰ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ﺑﻪﮕﻪﻣﺎن ﻻﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪﻓﺴﻪره ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن، ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﻣﻪﺷﻘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎﻧﻦ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﯚ دژاﯾﻪﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺮان. ﺧﺎﻣﻨﻪﺋﯽ ﺋﻪوهﺷﯽ وت» :ﻟﻪو دﯾﻮ
ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﻤﺎﻧﻪوه ،ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﺳﻪرﻗﺎﯽ راھﻨﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﻪﻛﺎﻧﻦ و ﭘﺎره و ﭼﻪﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻪﺳﻪردا داﺑﻪش دهﻛﻪن ﺗﺎ دوژﻣﻨﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋﺮاﻧﯿﺎن ﭘ ﺑﻜﻪن«. وهزارهﺗﯽ دهرهوهی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪﺳﻪر زاری ﺟﻮف ﻣﻮرﯾﻞ وﺗﻪﺑﮋﯾﯿﻪوه راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ھﯿﭻ ﻛﺎرﻜﯽ ﻟﻪو ﺟﯚرهی ﻧﻪﻛﺮدووه. ﻣﯚرﯾﻞ ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻪوهﺷﻜﺮد ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺮان ﺑﻪ دهﺳﺘﻮهرداﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻛﺎروﺑﺎری ﻧﺎوﺧﯚی وﺗﻪﻛﻪی ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﮔﺎﺘﻪ ﭘﻜﺮدﻧﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻣﺎوهی ﺷﻪش ﺣﻪوت ﺳﺎﻪ ﺗﺎران دهﺳﺖ ﻟﻪ ﻛﺎروﺑﺎری ﻋﯿﺮاق وهردهدات و ﻟﻪ ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ھﻤﻨﯽ دهدات ﻛﻪ ﺋﻤﻪ ھﻪوﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﯚ دهدهﯾﻦ. ھﻪرﻤﯿﺶ رهﺗﯽ دهﻛﺎﺗﻪوه ﺟﻪﺑﺎر ﯾﺎوهر وﺗﻪﺑﮋی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻓﺮاﻧﺲ ﭘﺮﺴﯽ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ﻟﻪﮔﻪڵ رﺰﻣﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻪﺗﻮ ﺧﺎﻣﻨﻪﺋﯽ ،دﯾﺎره ﺋﻪو زاﻧﯿﺎرﯾﺎﻧﻪی ﭘﯿﮕﻪﯾﺸﺘﻮون ھﻪﻪﺑﻮون ،ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻨﻜﻪی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ﺗﺪا ﻧﯿﯿﻪ ﺗﺎ ﻣﻪﺷﻖ و راھﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘﮋاﻛﯽ ﺗﺪا ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪات. ﯾﺎوهر ﺋﻪوهﺷﯽ رهﺗﻜﺮدهوه ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ھﯿﭻ ﺑﻨﻜﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﻪﺑﺖ و ﺋﻪوهﺷﯽ وت» :ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺧﻮﻟﻜﯿﺎن ﺑﯚ ھﺰی ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﻪﻛﺮدۆﺗﻪوه ،ﺋﯿﺘﺮ ﭼﯚن ﺧﻮﻟﯽ راھﻨﺎن ﺑﯚ ﭘﮋاك دهﻛﻪﻧﻪوه؟« ﺟﻪﻻل ﺷﺦ ﻛﻪرﯾﻢ ﺟﮕﺮی وهزﯾﺮی ﻧﺎوﺧﯚی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟﻪ ﺑﻪﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻪﯾﻪﻛﺪا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯿﭻ راھﻨﻪرﻜﯽ ﺳﻪرﺑﺎزی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ﻟ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭼﻪﻧﺪ راھﻨﻪرﻚ ﻧﻪﺑﺖ ﻛﻪ ﺳﻪرﻗﺎﯽ راھﻨﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻤﻦ ﻟﻪ ﺋﻪﻛﺎدﯾﻤﯿﺎی ﭘﯚﻟﯿﺲ. ﺋﻪوهی رهﺗﻜﺮدهوه ﻛﻪ ﺑﻨﻜﻪی ﻣﻪﺷﻖ و راھﻨﺎن ﺑﻪﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ھﻪﺑﺖ ﺑﯚ راھﻨﺎﻧﯽ ﻧﻪﯾﺎراﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﺮان. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ زاﻧﻜﯚ ﻣﻪﺟﯿﺪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
17
ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﭘﮋاك ﺟﮕﻪی PKKدهﮔﺮﺘﻪوه!
ﻟﻪﻣﺎوهی ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﭘﮋاك دهﯾﺎن ھﺮﺷﯽ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺳﻨﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ﻛﺮدۆﺗﻪﺳﻪر ﺳﻮﭘﺎی ﺋﺮان ،ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺗﯚﭘﺒﺎراﻧﯽ ﺳﻨﻮور و ﺋﺎوهداﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺎن ﻛﺮدووه ،ﭘﮋاك ،وهك رﻜﺨﺮاوﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردی ﻧﻪﯾﺎری ﺋﺮان ،رهﻧﮕﻪ ﻟﻪ دواڕۆژدا ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﺸﯿﯿﺎﻧﻪی دهﯾﻜﺎت ﺑﺒﺘﻪ ﻛﺸﻪی ﺳﻪرهﻛﯽ ﻧﻮان ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ﻟﻪ ﺟﯿﺎﺗﯽ PKKﺋﻪو ﺑﺒﺘﻪ ﺳﻪرﺋﺸﻪی راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪی ھﻪرﻢ. ﭘﮋاك ﻟﻪ ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ ﭼﻪﻛﺪاری ھﺮﺷﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه دهﻛﺎﺗﻪ ﺳﻪر ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ،ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺗﺎران دهﺳﺘﻪوهﺳﺘﺎن ﻧﻪوهﺳﺘﺎوه ،ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﯚراوﺟﯚرهﻛﺎﻧﻪوه ﻛﻪوﺗﯚﺗﻪ ﺗﯚﭘﺒﺎراﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ. ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪردهوام ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه دهﻛﻪﻧﻪوه ﻛﻪ رﮕﻪ ﻧﺎدهن ﺧﺎﻛﯽ 16
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺮﺘﻪ ﭘﮕﻪ ﺑﯚ ﻟﺪاﻧﯽ دهوﻪﺗﻪ دراوﺳﻜﺎن. ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻛﻪ ﻧﻪﯾﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎوی ﺑوﺑﻜﺮﺘﻪوه ﺑﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪی وت: »ﺋﻤﻪ ﺋﺮان ﺑﺎش دهﻧﺎﺳﯿﻦ ،ﺋﻪﮔﻪر زوو ﺧﻪﻣﻜﯽ ﭘﮋاك ﻧﻪﺧﻮرﺖ ،ﺋﻪوا دووﭼﺎری ﮔﭽﻪﻜﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪﻣﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﺎران دهﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ رهﻧﮕﻪ دهرﺑﺎزﺑﻮون ﻟﯽ زۆر زهﺣﻤﻪت ﺑﺖ«.
ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪ رای واﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﺮان »ﮔﺎﺘﻪ«ی ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﺎﻛﺮﺖ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻜﻪوﺘﻪ ﭘﻪﻻﻣﺎردان ،ﺋﻪوا ﻛﻮﺮاﻧﻪ ﺗﻪڕو وﺷﻚ ﭘﻜﻪوه دهﺳﻮﺗﻨﺖ. ﺋﺮان ﮔﻮێ ﻧﺎﮔﺮﺖ! ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪردهوام ﺋﯿﺪاﻧﻪی ﺋﻪو ھﺮﺷﺎﻧﻪی ﻛﺮدووه ﻛﻪ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﭘﮋاك دهﯾﻜﻪﻧﻪ ﺳﻪر ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان
ﺳﯿﺎﺳﻪت و ﺋﻪواﻧﻪش ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪوه ﺳﻪرﻗﺎﻦ، ﻟﻪﻧﺎو رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ،زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺎوه وهك ﻟﻪھﻪر ﻛﻪﻟﺘﻮورﻜﯽ ﺗﺮ .ﺋﻪو ﺣﺎﻪﺗﻪﯾﺸﯽ »ﺑﻪ دۆﺧﻜﯽ ﻧﺎﺳﺎﻏﻪم ،ﻟﻪﻧﻮ ﺋﯿﺪراﻛﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻤﺎﻧﺪا«. وهﺳﻔﻜﺮد. ﻛﻪوﯚﺳﯽ ﺋﻪوهﺷﯽ ﺑﯚ ﭼﻪﻧﺪ ھﯚﻛﺎرﻚ ﮔﻪڕاﻧﺪهوه »رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺋﻤﻪ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿﻪﻛﻪ ،ﺗﺎﻛﻮ راﺑﺮدووﯾﻪﻛﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﻟﻪژﺮ ھﻪژﻣﻮون و ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ داﮔﯿﺮﻛﻪردا دروﺳﺖ ﺑﻮوه و ﺧﻪﻣﯿﻮه .داﮔﯿﺮﻛﻪرهﻛﻪﺷﻤﺎن ﯾﻪﻛﻚ ﺑﻮو، ﻟﻪ ھﻪره داﺧﺮاوﺗﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ .ﺋﻪوا ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺋﻪو رژﻤﻪ رﮕﻪی ﻧﻪدهدا ﺑﻪوهی رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻤﺎن ،ﻟﻪ ﻧﻮ ﻛﻪﺷﻮھﻪواﯾﻪﻛﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﺪا، ﮔﻪﺷﻪﺑﻜﺎت و ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ واﻗﯿﻌﯽ و وهك ﺋﻪوهی ھﻪﯾﻪ ،ﻟﻪ ﭼﻪﻣﻜﻪ ﺋﯿﺒﺴﺘﯿﻤﯚﻟﯚژی و ﻣﺮۆﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﻟﻪ داھﻨﺮاوه ھﺰری و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻣﺎدﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺗﺒﮕﺎت و ﺑﭽﺘﻪ ﭘﺸﻪوه ،ﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪﮔﻪر ﺳﯿﺎﺳﻪت داھﻨﺮاوﻜﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ ﺑﺖ و ﺑﻪﺷﻚ ﺑﺖ ﯾﺎن ﻟﻘﻚ ﺑﺖ ﻟﻪ زاﻧﺴﺘﻪ ﻣﺮۆﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﺋﻪوا داﮔﯿﺮﻛﻪری ﻋﻪرهﺑﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ رﮕﻪی ﻧﻪداوه ﺑﻪوهی ھﺰری ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺋﻤﻪ ،ﺋﻪو داھﻨﺮاوه ﻣﺮۆﯾﯿﻪ وهك ﺋﻪوهی ھﻪﯾﻪ ﺑﻨﺎﺳﺖ و ﭘﯽ ﺋﺎﺷﻨﺎﺑﺖ، ﺑﻪﻜﻮ ﻟﻪﮔﯚﺷﻪﻧﯿﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜﯽ ﺷﻮﻨﺮاوهوه ) ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻪﻋﺲ( ﻧﻪﺗﻪوهﻛﻪی ﺋﻤﻪی ﺑﻪ دﻧﯿﺎی ﺳﯿﺎﺳﻪت ﺋﺎﺷﻨﺎﻛﺮد. ﻛﻪوﯚﺳﯽ دهﺖ» :ﺋﻤﻪ ﻟﻪﺑﺮی ﺋﻪوهی ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻟﻪ ﻗﺎﺒﻪ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪ زاﻧﺴﺘﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا ﺑﻨﺎﺳﯿﻦ ،ﻟﻪ ﻗﺎﺒﻪ ﺣﺰﺑﯿﯿﻪ ﻧﺎﻛﺎﻣﻪﻛﻪﯾﺪا ﻧﺎﺳﯿﻮﻣﺎﻧﻪ .ﻟﻪﭼﻮارﭼﻮهی ﺋﻪو ﻗﺎﺒﻪﺷﺪا ﺗﺎوﻛﺮاوه ﺑﻪ ﮔﻪرووی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻤﺎﻧﺪا .ﺑﯚﯾﻪ ﺗﺎھﻪﻧﻮﻛﻪش ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟﻪژﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺧﻮرﭘﻪﯾﻪ دهرﺑﭽﯿﻦ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺋﺴﺘﺎﯾﺸﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺖ ﺳﯿﺎﺳﻪت و ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ﺗﻜﻪڵ دهﻛﻪﯾﻦ .ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯿﺶ ﺑﯚﺧﯚی وهك ﭼﻪﻣﻜﻜﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ ،وهك زاﻧﺴﺘﻚ زۆر ﺗﺎزهﯾﻪ ،ﺑﻪﮔﻮﺮهی ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ زاﻧﺴﺘﻪﻛﺎن ،ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻟﻪ ھﻪڕهﺗﯽ ﻣﻨﺪاﺘﯽ داﯾﻪ و ھﺸﺘﺎ ﺳﻨﻮور و ﺋﻪدﮔﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻗﺎﺒﯿﺎن ﻧﻪﮔﺮﺗﻮوه .ﺋﻪرﻛﯽ وﻨﻪﻛﺸﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚی زاﻧﻜﯚﻛﺎن و ﺗﺎﻗﯿﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻜﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﺪاﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺋﻪو ﺋﻪرﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﭙﻪڕﯾﻨﯽ رۆژﮔﺎر ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻪﻪﻛﻪﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺪراوه واﻗﯿﻌﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪان ﺋﻪوﺟﺎ رادهﭘﻪڕﻨﺮێ ،ﺗﺎ ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪش ﻧﻪك ھﻪر ﺋﻤﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﻛﻪﻟﺘﻮراﻧﻪی ﻛﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﮔﻮﮕﺮن و ﺗﻪﻣﺒﻪﺘﺮﯾﻦ ﻛﻪﻟﺘﻮورن ،ﻟﻪ ﭘﯚﻟﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﻪﺗﯽ ھﺎوﭼﻪرﺧﺪا و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺋﯿﺰاﻓﻪی ﻣﻪﻋﺮﯾﻔﯽ ﭘﺸﻜﻪش ﺑﻜﻪن ،وهك ﺋﻤﻪ ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪت و ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ و ﺋﯿﺪارهی دهوﻪت و ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻮﻛﻢ ﺗﻜﻪڵ دهﻛﻪن«. ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ» :ﺧﻮدی ﺑﯿﺮﯾﺎراﻧﯽ زاﻧﺴﺘﯽ
ﻣﻪﺷﺨﻪڵ ﮐﻪوﯚﺳﯽ
ﯾﻮﺳﻒ زۆزاﻧﯽ
ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯿﺶ ،ﻟﻪم ﺳﻪرﻟﺘﻜﺪاﻧﻪدا رۆﻜﯿﺎن ﭘ دهﺑی .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻣﺎﻛﯿﺎﭬﯿﻠﯽ ﻟﻪﭘﻨﺎﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﺪا راﯾﻪﻛﯽ ﺗﻪواو ﻧﻪﺷﺎزی ھﻪﯾﻪ .ﺋﻪو ﭘﯿﻮاﯾﻪ؛ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﺧﻪﻪﺗﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺳﺎوﯾﻠﻜﻪﯾﻪ .ﻣﺎﯾﻪی ﺑﻪدﺑﻪﺧﺘﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮ ھﻪﻣﻮو ﭘﻨﺎﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﺪا ،ﺋﻪو ﭘﻨﺎﺳﻪﯾﻪی ﻣﯿﻜﯿﺎﭬﯿﻠﯽ ﻟﻪﻧﺎو ﻛﻮردا ﺑوﺑﻮهﺗﻪوه، رهﻧﮕﻪ زﯾﺎدهڕهوی ﻧﻪﺑﺖ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻢ :ﺑﻪرﺑوﺗﺮﯾﻦ ﭘﻨﺎﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪ ﻟﻪﻧﺎو ﻛﻮرددا .ﺑﻪو ھﯚﯾﻪﺷﻪوه ﻛﻮرد )ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺳﺮوﺷﺘﻜﯽ ﭘﺎك و ﺑﻪرﯾﺌﯽ ھﻪﺑﻮوه(، ھﻪم ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺑﻪﺧﺮاپ و دزﻮ زاﻧﯿﻮوه و ھﻪم ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪش ﻛﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻛﺮدووه«.
ﭘﺮﺗﻪﻗﺎﯽ ،ﺷﯚڕﺷﯽ ﻣﻪﺧﻤﻪﻟﯽ ،ﺷﯚڕﺷﯽ ﭘﻪﻣﻪﯾﯽ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ،ﺑﻪﺑ ﮔﺮدﺑﻮوﻧﻪوهی ﺟﻪﻣﺎوهر ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﻗﻪوارهو ﺣﺰﺑﺪا ﻧﻪﺑﻮوه و ﻧﻪﻛﺮاوه .ﻛﻪواﺗﻪ ﺑﻪﺑ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﮔﯚڕان ﻧﺎﻛﺮﺖ«. ﯾﻮﺳﻒ زۆزاﻧﯽ وﺗﯿﺸﯽ» :ھﻪوﺪان ﺑﯚ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻦ ﻛﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﻪت ،ﻛﺎرﻜﻪ دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﻪ ﻓۆﻛﻪ و ﺑﯚﻣﺐ ﻧﻪﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺟﺒﻪﺟﯽ ﺑﻜﻪن ،ﻛﻪﭼﯽ ﺋﻪﻣۆ ﺑﻪ ﺋﯿﺮادهی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﯚﯾﺎن دهھﻨﯿﻨﻪدی .ﻧﺎﻛﺮﺖ ﺑﻪھﯚی ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪك ﯾﺎﺧﻮد ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪوه، ﻣﮋووی ﺧﻪﺑﺎت و ﺗﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﻚ زهرﺑﯽ ﺳﻔﺮ ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه ،ﺑﯚﯾﻪ ﺧﻪﺑﺎت و ﮔﯚڕان ﺑﻪﺑ ﺳﯿﺎﺳﻪت و ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﺎﻛﺮﺖ و ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪ «.ﻣﻪﺷﺨﻪڵ ﻛﻪوﯚﺳﯿﺶ ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪوه وﺗﯽ: »ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮرد ،ﻟﻪﺑﺮی ﺋﻪوهی ﺋﻪرﻛﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوه ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت ،ﺑﺨﺎﺗﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚی ﺧﯚی ،ھﺎﺗﻮوه ﻣﻠﻜﻪﭼﯽ ﺋﻪو ﺟﻪﺑﺮه ﻛﻠﺘﻮورﯾﯿﻪ ﺑﻮوه و ﻗﺎﯾﻞ ﺑﻮوه ،ﺑﻪوهی ﺳﯿﺎﺳﻪت ﯾﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ،ﺋﯿﻨﺠﺎ ﻣﺎدهم ﺣﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻨﺘﺮﯾﻦ ﺟﯚری ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯿﺎن ﭘﯿﺸﺎﻧﺪاوه ،ﺋﻪوا ﺳﻪرﻟﻪﺑﻪری ﺳﯿﺎﺳﻪت و ﻛﺎرهﻛﺘﻪرهﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﻻی ﻛﻮرد ﺑﻪدزﻮ ﻟﻪ ﻗﻪﻪم دراون«. ﻛﻪوﯚﺳﯽ ﻛﺮداری ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻨﻜﺮدﻧﻪﻛﻪی ﺑﻪ ﺟﻪھﻠﻜﯽ ﻣﯿﺘﯚدی وهﺳﻔﻜﺮد و ،وﺗﯽ» :ﺋﺴﺘﺎ ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪو ﻧﻮوﺳﻪر و رۆژﻧﺎﻣﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت ،ﺑﻪدزﻮ ﻟﻪ ﻗﻪﻪم دهدهن چ ﭘﺎﺳﺎوﻜﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﻛﻪ ﻧﺎﯾﻪن ﻟﻪ ﺟﻪوھﻪری ﺳﯿﺎﺳﻪت ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺎ زاﻧﺴﺘﯿﻪﻛﻪی ﺗ ﺑﮕﻪن؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺑﻪردهوام ﺑﻮوﻧﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺣﺎڵ و ﺑﺎﻪ ،ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﺟﻪھﻠﻜﯽ ﻣﯿﺘﯚدی و ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﻧﯿﯿﻪ؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪرﻛﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮان ﻧﯿﯿﻪ ﺋﻪو ﺗﮕﻪﺷﺘﻨﻪ ھﻪﻪﯾﻪی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت راﺳﺖ ﺑﻜﻪﻧﻪوه«. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﻋﻪدﻧﺎن ﺳﻪﯾﺪ ﺣﺴﻦ
ﻋﻪﯾﺒﻪ ﻧﯿﯿﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺳﺎدهﺗﺮﯾﻦ ﭘﻨﺎﺳﻪی ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪﻣﺎﻧﺎی ﺋﻪوه ﺑﺖ» ،ﮔﺮوﭘﻜﯽ رﻜﺨﺮاوه ،ﭼﻪﻧﺪ ﺋﻪرﻛﻜﯽ ﻟﻪﺳﻪره ،ھﻪوﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺟﻪﻣﺎوهرﯾﺶ دهدات، ﺑﯚ ﻗﺒﻮﻜﺮدﻧﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوﺗﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ دهﺳﻪت و ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ«. ﺋﻪم ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ ﻟﻪ واﻗﯿﻌﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ،زۆر ﭘﭽﻪواﻧﻪ ﺑﯚﺗﻪوهو ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪو ﺷﻮهﯾﻪ ﻟﯽ ﻧﺎڕواﻧﺮﺖ ،ﺣﺰﺑﯽ ﺑﻮون و ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﺗﯚﻣﻪت ﻟﯽ دهڕواﻧﺮﺖ .ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ دهﺳﺘﺎودهﺳﺖ ﮐﺮدﻧﯽ دهﺳﻪت ﺑﻪﺑ ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ﭼﯚن دهﺑﺖ. ﯾﻮﺳﻒ زۆزاﻧﯽ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﻛﺎﻧﯽ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺋﻪو ﺣﺰﺑﻪ ﺑﻮوه ،ﻟﻪﺑﺎرهی ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪوه وﺗﯽ» :ﺑﻪﺑ ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯿﺶ ﻧﺎﻛﺮﺖ ،ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ ﻧﺎﯾﻪﺗﻪ ﮔﯚڕێ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻤﻪ وﯾﺴﺘﯽ ﮔﯚڕاﻧﯿﺸﻤﺎن ھﻪﺑﺖ ،ﻧﺎﺑﺖ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻧﺎﺷﺮﯾﻦ ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪﺑ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﮔﯚڕان ﻧﺎﯾﻪﺗﻪ ﺋﺎراوه ،ﺷﯚڕﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم دواﯾﯿﻪی ﺋﻪوروﭘﺎ ﺷﯚڕﺷﯽ
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
19
ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
دهﺳﺘﺎودهﺳﺖ ﮐﺮدﻧﯽ دهﺳﻪت ﭼﯚﻧﻪ ﺑ ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯽ؟
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ..ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﺮدﻧﯽ ،ﺳﯿﺎﺳﻪت!
ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻛﺮدهﯾﻪﻛﯽ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻪ ﺑﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛﻪﻛﺎن ،ﺑﻪﺑ ﺳﯿﺎﺳﻪت ،ﻛﺎری رۆژاﻧﻪی ﻣﺮۆﭬﯿﺶ ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﺸﻪ و ﻧﺎڕﻜﯽ دهﺑﺘﻪوه ،ژﯾﺎن رﻜﺨﺴﺘﻨﻜﺎری ﺧﯚی ﻟﻪدهﺳﺖ دهدات .واﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت رﻜﺨﻪری ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ،ﺑﻪم ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻪوﯽ ﻧﺎﺷﺮﯾﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪت دهدرﺖ ،ﺳﯿﺎﺳﯿﺶ ﻧﺎوو ﻧﺎﺗﯚرهی ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﻪﺳﻪردا دهﺑﺖ ،ﺋﺎﯾﺎ ھﻪوﻜﯽ ﺳﺎدهﯾﻪ؟ ﯾﺎن ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪوه؟ ﻟﻪم ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻪی دواﯾﯿﺪا ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ھﻪوﯽ ﻧﺎﺷﺮﯾﻨﻜﺮدن و ﻧﺎوزڕاﻧﺪﻧﯽ ھﻪرﻛﻪﺳﻚ دهدرﺖ ﻟﻪ ﻛﺎﯾﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ﻛﺎرﺑﻜﺎت ،ﺋﻪﻣﻪش ھﯚﻛﺎرﻜﻪ زۆرﺟﺎر ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟﻪ ﺣﺰب ،ﯾﺎن ﺋﯚرﮔﺎﻧﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ﺟﯚرهﻛﺎن وهﻛﻮ ﻛﺎرﻜﯽ ﺧﺮاپ ﻟﯽ دهڕواﻧﺮﺖ .ﺑﻪوهی ھﻪﻣﻮو ﺣﺰﺑﯿﯿﻪك ﻟﻪ ﺷﻮهی ﺋﯿﺴﺘﻐﻼﻟﭽﯽ و ﮔﻪﻧﺪهڵ ﺗﻪﻣﺎﺷﺎ دهﻛﺮﺖ. ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﻟﻪﺑﺮی ﺋﻪوهی رهﺧﻨﻪ ﻟﻪ ﺋﻪداو ﺷﻮازی ﻛﺎره ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﻪی ﺑﮕﯿﺮﺖ ،رهﺧﻨﻪﻛﺎن رۆدهﭼﻨﻪ ﻧﻮ ﻓﺎﯾﻠﻪ ﻛﻪﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوهو ھﻪوﯽ ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﻪﻛﻪ دهدرﺖ .ﺑﻪﭘﺪاﻧﯽ ﺳﯿﻔﻪﺗﯽ ﮔﻪﻧﺪهﯽ ،ﺑ ﺋﺎﻛﺎری و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﯿﻔﺎﺗﯽ ﺗﺮ ،ﻛﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺷﻜﺎﻧﺪن و ﻧﺎوزڕاﻧﺪن ﻧﻪﺑﺖ ھﯿﭽﯽ ﺗﺮ ﻧﯿﯿﻪ. ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻟﻪﭘﻨﺎﺳﻪ ﺳﺎدهﻛﻪﯾﻪوه ﮔﺮﺗﻨﻪﺑﻪری ،ﺋﻪو 18
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
رﻮﺷﻮﻦ و رﮕﺎﯾﺎﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ دهﮔﻪﯾﺘﻪ ﺑﯾﺎردان ،ﻟﻪﺑﺮی ﮔﺮوﭘﻚ ﯾﺎن ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﯾﻪك. ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎ رۆژھﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا، ﺗﻪﻧﮫﺎ وادهﺑﯿﻨﺮﺖ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت و ﺗﻪﻧﮫﺎ و ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﺎری ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ ،ﺑﻪم ﺳﯿﺎﺳﻪت ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ،ﺷﻮازی رهﻓﺘﺎری ﺗﺎﻛﻪﻛﺎن و ﮔﺮوﭘﻪ ﺋﻪﺗﻨﯽ و ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪ ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﻪﻛﺘﺮﯾﺪا. ﯾﻮﺳﻒ زۆزاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻤﺪار ،ﻟﻪﺑﺎرهی ﻧﺎﺷﺮﯾﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪوه ،وﺗﯽ» :ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﻤﺎن ﻟﻪ ﺧﺮاپ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎزادﯾﺪاﯾﻪ ،ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻪﻛﺎن ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﻪﻛﺎردهھﻨﻦ«. وﺗﯿﺸﯽ» :ﺋﻪو دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﻪی ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ دهرهوهدا ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻤﻪ ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ ﭘﯽ ﻧﻪﮔﻪﯾﺸﺘﻮوﯾﻦ ،ﺋﻤﻪ ھﻪوﻜﻤﺎن ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و ھﻪوﻪﻛﻪش زۆری
ﻣﺎوه ،ﺑﻪم ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ رۆﺷﻨﺒﯿﺮ و رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﺎن ھﻜﯽ راﺳﺖ و ﭼﻪﭘﯽ ﺑﻪﺳﻪردا دهھﻨﻦ و ﺑﻪﺗﻪواوهﺗﯽ رهﺗﯿﺪهﻛﻪﻧﻪوه«. ﺋﻪو ﭘﯽ واﺑﻮو دهﺑﺖ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس و رۆﺷﻨﺒﯿﺮان، ھﺎوﻛﺎری ﭘﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﻜﻪن ﻧﻪوهك ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪ رهﺗﯽ ﺑﻜﻪﻧﻪوهو ﭘﺮۆﺳﻪی ﭼﻮون ﺑﻪرهو دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﻪﺗﯿﺶ دواﺑﺨﻪن «.وﺗﯿﺸﯽ» :ﺋﻪوان ﻟﻪﺑﺮی ﺋﻪوهی ﺑﺒﻨﻪ ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ،زۆرﺟﺎر دهﺑﻨﻪ ﻛﯚﺳﭗ ﻟﻪﺑﻪردهم ﭘﺮۆﺳﻪﻛﻪدا ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪوان دژی ھﻪﻣﻮو ﻛﺎرﻜﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻦ و ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪ زﯾﺎن ﺑﯚ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻛﻮردی دهﺷﻜﺘﻪوه«. ﻧﺎ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ ﻣﻪﺷﺨﻪڵ ﻛﻪوﯚﺳﯽ ﻧﻮوﺳﻪر ،رای واﺑﻮو ﻧﺎﺷﺮﯾﻨﻜﺮدﻧﯽ
ﻓﺎﻛﺘﻪرﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﻪﺑﯚﺗﻪ ھﯚی ﮔﯚڕاﻧﻜﯽ ﺟﺪدی ﻟﻪ رهﻓﺘﺎرﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻪﺷﺪاری و رﮋهی ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن .ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺎﯾﻜﯽ ﺗﺮ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهدا ﻛﻪ ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان )ﻛﻪ زۆرﯾﻨﻪی ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪن( ،ﻧﺎڕهزاﯾﯿﻪﻛﯽ زۆرﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﻛﻪﻣﺘﻪرﺧﻪﻣﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﯚ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯽ و ﺋﺎوهداﻧﻜﺮدﻧﻪوه و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان ﻟﻪ ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی و ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪوه ،ﺑﻪم رهﻓﺘﺎرﯾﺎن ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا )ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟﻪ رهﻓﺘﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﺸﺪا( زۆرﺗﺮ دهﭼﺘﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی رهﻓﺘﺎری ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﺮاﻧﻪوه. ﺑﻪﺷﻜﯿﺘﺮ ﻟﻪ ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﻛﻪ دهﻛﻪوﻧﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﺋﺎزهرﺑﺎﯾﺠﺎﻧﯽ ﺧﯚرﺋﺎوادا و زۆرﯾﻨﻪﯾﺎن ﺳﻮﻧﻨﯽ ﻣﻪزھﻪﺑﻦ رهﻓﺘﺎرﯾﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺎن ﻧﻪﺑﻮوه ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا و ﺑﻪﭘﯽ
ﻛﺎت ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﻪرھﺎﺗﻮوه ،ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎر ﺑﻪ ﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردن ﻛﺮدووه ،ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎرﯾﺶ ﺑﻪ ﮔﻪرﻣﻮﮔﻮڕی ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدووه )وهﻛﻮ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﺎﺗﻪﻣﯽ( .ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎرﯾﺶ دهﻧﮕﯿﺎن ﺑﻪ ﻛﻪﺳﻚ داوه ﻛﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺑﯚ ﻛﻮردو ﺋﻪوان ﺗﺪا ﻧﻪﺑﻮوه) ،وهﻛﻮ دهﻧﮕﺪان ﺑﻪ ﺗﻪوهﻛﻮﻟﯽ ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ھﺎﺷﻤﯽ رهﻓﺴﻪﻧﺠﺎﻧﯽ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺶ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺧﺎﺗﻪﻣﯽ(. ﻟﻪم ﺑﻪﺷﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ،ﺑﻪھﯚی ﻛﯚﻣﻪﻚ ھﯚﻛﺎرهوه ،ﺑﻪردهوام ﺋﺎراﺳﺘﻪﯾﻪك ﻛﺎری ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻛﺮدووه ﻛﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮاﻧﺪا ﺑﻪﺷﺪاری ﻧﻪﻛﺎت ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ دهرهوه ھﻪوﯽ ﺑﯚ ﺋﻪم ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻪ داوه .ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ دهرهوه ﺑﻪﭘﯽ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪردهوام ھﻪوﯽ داوه ﻛﻪ ﺧﻪﻚ ﻟﻪ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن دوور ﺑﮕﺮﺖ .ﺋﻪم ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪ ﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪه ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻮوه و ﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪه ﻟﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺋﺮان ﺑﻮوه ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﺟﮕﺎی ﭘﺮﺳﯿﺎره .ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺑﯿﻨﺮاوه ﻧﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺋﻪم ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪ ﻛﺸﻪ و ﮔﺮﻓﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردی ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دهﯾﻪی راﺑﺮدوو ﭼﺎرهﺳﻪر ﻧﻪﻛﺮدووه ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻧﮕﻪﺗﯿﭭﯿﺸﯽ ھﻪﺑﻮوه. ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚﻧﯽ دهرهوه ﻛﻪ ﺧﯚی ،ﺧﯚی ﺑﻪ ﻧﻮﻨﻪری ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوهوه دهزاﻧ ،ﺑﻪردهوام ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ »ﻧﺎ ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن« ﮔﻮﺷﺎرﻚ ﺑﯚ ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻧﺎوهوه دروﺳﺖ دهﻛﺎت ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻧﺎوهوه ،ﻛﻪ ﻟﻪﻧﺎو ﺟﻪرﮔﻪی ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋﻪو وﺗﻪن، ﻟﻪژﺮ ﮔﻮﺷﺎری ﺋﻪم ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﺎﻧﻪوه دهﺑﻦ ﻛﻪ رای ﮔﺸﺘﯽ ﺧﻪﻚ ﭼﯚن ﺑﯿﺮﯾﺎن ﻟﺪهﻛﺎﺗﻪوه .ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ھﺎﺗﻨﻪ ﺋﺎرای ھﻪر ﺑﯿﺮ و رهوﺗﻜﯽ ﺗﺎزه ﻟﻪ ﻧﺎوﺧﯚی وت ﺑﻪﭘﯽ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋﻪم ﻓﻪزا ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ دهﻛﻪوﺘﻪ ژﺮ ﮔﻮﺷﺎرهوه .رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮان و دهﺳﺘﻪﺑﮋﺮان و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوهوه ﻧﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟﻪﻻﯾﻪن دهرهوه ﻟﻪژﺮ ﮔﻮﺷﺎردان ﻟﻪ ﻧﺎوهوهﯾﺶ دهﻛﻪوﻧﻪ ژﺮ ﮔﯚﺷﺎرهوه. ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﻧﺎوهوه ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ دهرهوهﯾﻪ .ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﻛﻪ ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﮔﻮﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ دهرهوه و ﻧﺎوهوه ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﻪ.
ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪ و ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی ﻛﻪﻣﺒﻮوﻧﻪوهی ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ﺧﻪﻚ ،ﻟﻪم ﺑﺎرهﯾﻪوه ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ .ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر رﯾﻔﯚرﻣﺨﻮازهﻛﺎن ﺑﻪرهی ﻣﻮﺣﺎﻓﺰﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﭼﺎﻻﻛﻦ و ﺧﺎوهن دهﺳﻪﺗﻜﯽ زۆرن. ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدوودا رهوﺗﻜﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﻟﻪژﺮ ﻧﺎوی ﺑﻪرهی ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی ﻛﻮرد ،ﻟﻪ ﺋﺮان ﭘﻜﮫﺎت ﻛﻪ ﻧﺎﺳﺮاوﺗﺮﯾﻦ دهﻣﻮﭼﺎوی ﺋﻪم ﺑﻪرهﯾﻪ ﺧﻮاﻟﺨﯚﺷﺒﻮو ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎر )ﺑﻪھﺎدﯾﻦ ﺋﻪدهب( ﻧﻮﻨﻪری ﭘﺸﻮوی ﺷﺎری ﺳﻨﻪ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﺑﻮو .ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎر ﺋﻪدهب ﺳﻪر ﺑﻪ ﺑﻪرهی رﯾﻔﯚرﻣﺨﻮازهﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﻪﺑﻮو، ﺑﻪم ﻟﻪ رﯾﻔﯚرﻣﺨﻮازهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻛﺎری دهﻛﺮد و ﺋﻪم ھﻪﻧﮕﺎوهی زۆر ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮو ،ﺋﺴﺘﺎﯾﺶ ﺋﻪم رهوﺗﻪ ﺑﻪردهواﻣﻪ و ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻜﺎت و ﮔﺸﺘﮕﯿﺮ ﺑﻜﺮﺘﻪوه. ﻟﻪ ﻻﯾﻪﻛﯿﺘﺮهوه ﺟﺎرﻜﯿﺘﺮ ﮔﻪرﻣﻮﮔﻮڕی ﻓﻪزای ھﻪﺒﮋاردن ﻟﻪ ﺋﺮان ﭘﺮﺳﯿﺎرﻜﯽ ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺑﯚ ﻛﻮردهﻛﺎن دووﺑﺎره ﻛﺮدۆﺗﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﭼﯚن ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻜﺎت .ﭼﯚن ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻧﻮﺧﯚﯾﯽ ﺋﺮان ڕۆﺒﮕێ؟ ﻛﯚﻣﻪﻜﯽ زۆر ﻟﻪ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮان ،ﯾﺎﺳﺎﻧﺎﺳﺎن، ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ،رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﺎن و ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋﺮان ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮون ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﻚ ﻣﻪرﺟﻪوه ﺑﻪ ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻛﻮرد دهزاﻧﻦ .ﻟﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺸﻪوه ﻣﻪرﺟﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪاﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری داھﺎﺗﻮوی ﺋﻪو وﺗﻪ ﺧﺴﺘﯚﺗﻪڕوو. ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﻪرﺟﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم رهوﺗﻪ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪ دهﺑﯿﻨﺮێ ،دهﻛﺮێ ﺑﻪ زۆرﯾﻨﻪی داﺧﻮازﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪو وﺗﻪ ﺑﺰاﻧﺮێ .ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋﻪﮔﻪر ھﻪﻣﻮوﯾﺸﯽ ﻧﻪﯾﻪﺗﻪدی ھﻪﻧﮕﺎوﻧﺎن و ھﺎﺗﻨﻪدی ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪو داﺧﻮازﯾﯿﺎﻧﻪ ﻛﻪ زۆرﻜﯿﺎن ﺑﻪﭘﯽ ﯾﺎﺳﺎ و دهﺳﺘﻮوری ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋﺮان ﺑﻪ ﻛﻮرد و ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋﺮان دراوه، )ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﺑﯿﻨﺮێ ،ﻛﻪ ﻣﺎﻓﯽ ﻛﻮردی ﺋﻪو وﺗﻪ ﻟﻪ دهﺳﺘﻮوردا ﻧﻪھﺎﺗﻮوه(، ھﻪﻧﮕﺎوﻜﯽ ﺑﺎش و دهﺳﭙﻜﻜﯽ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﻪره.
ﻛﺎراﺑﻮوﻧﻪوهی رهوﺗﻪ ﻧﻮﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎن ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﻟﻪدوای ھﺎﺗﻨﻪ ﺳﻪرﻛﺎری رﯾﻔﯚرﻣﺨﻮازهﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﺮاﻧﻪوه رهوﺗﻚ ﻟﻪ رﯾﻔﯚرﻣﺨﻮازان ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻮردﻧﺸﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه ،ﺑﻪم ھﻪوراز و ﻧﺸﻮ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ رﯾﻔﯚرﻣﺨﻮازهﻛﺎن و ﻻوازﯾﯿﺎن ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻣﻮﺣﺎﻓﯿﺰﻛﺎرهﻛﺎن و ﺑﻪﻛﺎرﺑﺮدﻧﯽ وزه و ﺗﻮاﻧﺎﯾﺎن ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ دهﺳﻪت و ﺧﻪﻣﺨﯚر ﻧﻪﺑﻮوﻧﯿﺎن
ﻛﻮرد دهﻧﮓ ﺑﻪﻛ ﺑﺪات؟ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪوهﻣﺎن ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎو ﺑﺖ ﻛﻪ رهﻓﺘﺎری ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان و ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ ﺑﻪﭘﯽ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﻜﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻧﯿﯿﻪ ،ھﺸﺘﺎ دهﺳﺘﻪﺑﮋﺮاﻧﯿﺶ رۆﻜﯽ ﺳﻨﻮوردارﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺋﺎراﺳﺘﻪدان ﺑﻪ ﺧﻪﻚ ،ﺋﺴﺘﺎ ﭼﻪﻧﺪ ﺑﮋاردهﯾﻪك ﻟﻪﺑﻪردهم ﻛﻮرددا ھﻪﯾﻪ: ﯾﻪﻛﻪم :دهﺳﺘﻪﺑﮋﺮاﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻧﺎوهوه ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
21
ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
رهﻓﺘﺎری ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا..
دهﻧﮕﺪان ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی رهﻓﺘﺎری ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ،ﺑﯚ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﯾﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮه ﺑﯿﻦ رﮋهی ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺟﯿﺎ ﻧﺎﻛﺮﺘﻪوه ﻟﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺋﻪﮔﻪر ﭘﯚﻟﻨﻚ ﻟﻪﻧﻮان ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪو وﺗﻪ ﺑﻜﻪﯾﻦ دهﺑﯿﻨﯿﻦ؛ رهﻓﺘﺎری ﻛﻮرد ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردن ﻟﻪو ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺷﯿﻌﻪ ﻣﻪزھﻪﺑﻦ )وهﻛﻮ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮﻣﺎﺷﺎن و ﺋﯿﻼم( ھﯿﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ رهﻓﺘﺎری ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﺋﺮان .ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﻓﺎﻛﺘﻪر ﮔﻪﻟﻚ وهﻛﻮ ھﻪژاری و ﺑﻜﺎری زۆرﺗﺮ ﻟﻪ ﭼﺎو ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋﺮان و ﻛﻪﻣﺘﻪرﺧﻪﻣﯽ ﻛﺮدن و ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋﻪم ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪوه ﻧﺎڕهزاﯾﯽ ﻻی ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ دروﺳﺖ ﻛﺮدﺑﺖ و ﺋﻪم ﻣﻪﺳﻪﻟﻪش ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر رﮋهی ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻧﺎﺑﺖ. 20
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺳﻪرهﺗﺎی ھﻪﻓﺘﻪ
ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه "ﻣﺸﻮار"هﻛﻪ ﺗﻪواو دهﻛﻪن
رۆژﻧﺎﻣﻪی )ﺍﻟﺸﺮﻕ ﺍﻻﻭﺳﻂ( دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ )ﻣﻌﺪ ﻓﯿﺎﺽ(ی ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ژﻣﺎرهی رۆژی )(٥/٢٦دا ﺑوﻛﺮدۆﺗﻪوه .ﻟﻪو دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪدا ﻛﯚﻣﻪ ﭘﺮﺳﯽ ﭘ ﮔﺮﻧﮓ و ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﺴﺎز و ﺋﺎﯚز ھﻨﺮاوﻧﻪﺗﻪوه ﺑﻪرﺑﺎس .ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻪوﭘﻪڕی راﺷﻜﺎوی و ﺷﻪﻓﺎﻓﯿﻪﺗﻪوه ،وهك دهﯾﻨﺎﺳﯿﻦ ،راوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﻟﻪﺑﺎرهوه دهرﺑﯾﻮن. ﻣﻦ ﻟﺮهدا ،ﻧﺎﻣﻪوێ ،ﻗﺴﻪ ﻟﻪﺳﻪر ھﻪﻣﻮو ﺧﺎﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪ ﺑﻜﻪم ،ﻟ ﻟﻪﺳﻪر دوو ﺧﺎﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﯽ رادهوهﺳﺘﻢ: * ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪوه دهﻛﺎﺗﻪوه و وهﺑﯿﺮ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻛﯽ دﻨﺘﻪوه ،ﻛﻪ ﻛﺸﻪ ھﻪﭙﻪﺳﺮدراوهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﺑﻪﻏﺪاو ھﻪوﻟﺮ :ﻛﺸﻪی ﻛﻪرﻛﻮك و ﻧﺎوﭼﻪ داﺑاوهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﻧﻮان ھﻪرﻢ و ﺑﺎﻗﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋﯿﺮاق ،ﻛﺸﻪی ﻧﻪوت و ﮔﺎز ،...ﺑﻪزۆر و ﺑﻪزهﺑﺮی ھﺰ ﭼﺎره ﻧﺎﻛﺮﻦ .ﭼﻮﻧﻜﻪ ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎدی ھﻪرﭼﻪﻧﺪی ﺑﻪھﺰ و ﺷﯿﺎن ﺑ ،ﻟﻪ رژﻤﯽ ﺳﻪدام ﺣﺴﻦ ﺑﻪھﺰﺗﺮ ﻧﺎﺑ .دﯾﺎره ،ﺳﻪدام و رژﻤﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﻛﻮﻦ و ﻛﻮردﯾﺶ ﺋﯿﺒﺎده ﻧﻪﺑﻮو ،ﺑﯚ دۆﺳﺖ و دوژﻣﻨﯿﺶ دﯾﺎره ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﻛﻮﯿﻪ .ﺋﻪو ﺣﻮﻛﻤﺪاﻧﻪ ،ھﻪر دووﻻﻣﺎن دهﮔﺮﺘﻪوه .ﻛﻪواﺗﻪ دهﺑﺖ ھﻪر دوو ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻛﺸﻪ ،ﺋﯿﺮادهی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﺸﺎﻧﻪ ھﻪﺑ و ﺣﻪواﻪ ﺑﻪ ﮔﻪواﻪﯾﺎن ﻧﻪﻛﻪن و ﺑﯚ »ﻛﺎت«ﯾﺎن ھﻪﻨﻪﮔﺮن ،ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺎﺗﺪا ،ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯿﯽ ھﺰ و ھﺎوﻛﺸﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺋﻪم ﯾﺎن ﺋﻪوﻻدا ﺑﮕﯚڕﻦ .ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪ )ﭼﺎرهﺳﻪرﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺗﻪواﻓﻮﻗﯽ(ﯾﺶ ،دهﺑ دهﺳﺘﻮور ﺑﻜﺮێ ﺑﻪڕﻨﻮﻦ ،ﺋﯿﻨﺠﺎ راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﮋوو و ﺟﯿﯚﮔﺮاﻓﯿﺎ و ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯽ ھﺎوﺑﻪﺷﯿﯽ ﺋﺴﺘﺎ و ﺋﺎﯾﻨﺪه ،ﻧﻪك ھﺸﺘﻨﻪوهی ﺋﻪو ﻛﺸﺎﻧﻪ ﺑﻪ ھﻪﻮاﺳﺮاوی ﻛﻪ ﺑﻤﺎﻧﻪوێ و ﻧﻪﻣﺎﻧﻪوێ )ﺗﺪاﻋﯿﺎت(ی ﺳﻠﺒﯿﯿﺎن ﻟﺪهﻛﻪوﺘﻪوه .ھﻪﻗﻪ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪك دهرس ﻟﻪ دﯾﺮۆﻛﯽ ﻋﯿﺮاق وهرﺑﮕﺮن ،ﻛﻪ ﺑ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪﻛﺎن و ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ھﻪق ﺑﻪ ﺧﺎوهﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺋﻪو ﻋﯿﺮاﻗﻪ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺋﻪﻣﻨﯿﯽ ﺑﻪﺧﯚوه ﻧﺎﺑﯿﻨ و ﻟﻪ ﺋﺎژاوهو )ﮔﮋهن(ی ﺑﻪردهواﻣﺪا دهﺳﻮڕﺘﻪوهو ھﻪﻣﻮواﻧﯿﺶ زﯾﺎﻧﯽ ﻟﺪهﻛﻪن.
ﺋﺎﺳﯚ ﻛﻪرﯾﻢ*
* ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دوای ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯽ ٧/٢٥و ﺟﮕﯚڕﻛﯽ دهﺳﻪت و ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﺎن ،ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك وهﻣﯽ )ﻣﻌﺪ(ی داوهﺗﻪوه ﻛﻪ ﺳﻮﻛﻨﺎﯾﯽ ﺑﻪ دﯽ ھﻪﻣﻮواﻧﺪا دهھﻨ و ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪوه دهﻛﺎﺗﻪوه ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﯽ ﺋﻪودا ،دوو ﺋﯿﺪارهﻛﻪ ﯾﻪﻛﯿﺎن ﮔﺮﺗﻪوه و ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪھﺰﯾﺎن ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﻪ رۆﺣﯽ )ﯾﻪك ﺗﯿﭙﯽ( داﻧﺎوهو ﻟﻪدوای ﺋﻪوﯾﺶ، ﻟﻪﺑﺎری ﺟﮕﯚڕﻛﯽ ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﺎن ،ﺋﻪو )ﯾﻪك ﻓﻪرﯾﻘﯿﯿﻪ( ﻛﺎری ﺧﯚی دهﻛﺎت .ﻟﻪ ﺳﯚﻧﮕﻪی ﺋﻪم ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﻪﺷﻪوه ،ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت، ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺧﯚی ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاوه ﻛﻪ ﺑﻪو ﭘﻪڕی ﺧﺎﺗﺮﺟﻪﻣﯿﯿﻪوه ،ﻧﻪك ھﻪر ﻛﻮرﺳﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﯚ دوای ﺧﯚی ﭼﯚل ﺑﻜﺎت، ﺑﻪﻜﻪ ھﺎوﻛﺎرﯾﺸﯽ ﺑﻜﺎت .ﺋﻪوهش ﺑﻪﺑوای ﻣﻦ ،ﭘﺶ ھﻪﻣﻮو ﺷﺘ، ﺑﻪﮕﻪی ﭘﮕﻪﯾﺸﺘﻮوﯾﯽ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ﺣﻮﻛﻤاﻧﯿﯽ ﺋﻤﻪﯾﻪ ﻛﻪ ھﻪﻧﮕﺎوﮔﻪﻟﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﯾﻮه، ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪﺟﮫﺸﺘﻨﯽ ﺋﺎﺳﻪواره ﭼﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو و رۆﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪرهو ﺋﺎﯾﻨﺪهو ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎری داﻣﻪزراوهﯾﯽ .ﺋﻪو ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ،ﺋﻪو ﮔﺮهوه ﺑ ﺑﺎﯾﻪخ دهﻛﺎت ﻛﻪ ھﻪﻧﺪێ ﻻﯾﻪن دهﯾﺎﻧﻪوﯾﺴﺖ ﻟﻪ رﮕﻪی ﮔﻮاﯾﺎ )ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺗﻪﺳﻠﯿﻤﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻮوه( و )ﺟﮕﯚڕﻛ ﻟﻪ ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﺎﻛﺮێ( ،رﻜﻜﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪی ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﯽ ﻧﻮان ﺋﻪو دوو ﺣﺰﺑﻪ ﺑﺨﻪﻧﻪﺑﻪر ﮔﻮﻣﺎن و ﻟﻪﺑﻪرهﺑﻪرهی ھﻪﺒﮋاردﻧﺪا ﺑﻨﻜﻪی ھﻪردوو ﺣﺰب ﻟﻜﺪی دڕدۆﻧﮓ و ﺳﺎرد ﺑﻜﻪﻧﻪوه .ﺋﻪو ﭘﮕﻪﯾﺸﺘﻮﯾﯿﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ،ﺋﻪﮔﻪر دهﺳﺘﻮوری ھﻪرﻤﯿﺶ ﻟﻪ ٧/٢٥دا ﺑﺨﺮاﺑﻮاﯾﻪ ﺑﻪردهم ﮔﻪل ،ﺑﯚ رﯾﻔﺮاﻧﺪهم ،ﺋﻪوا ﭼﻮارﭼﻮهی ھﻪﺴﻮڕاﻧﯽ ھﻪر ﺳ دهﺳﻪﺗﯽ )ﯾﺎﺳﺎداﻧﺎن و ﺗﻪﻧﻔﯿﺰﯾﯽ و ﻗﻪزاﯾﯽ( دﯾﺎرﺗﺮ دهﺑﻮو ،ﻛﻮردﺳﺘﺎن-ﯾﺶ دهﻛﻪوﯾﺘﻪ ﺳﻪر ﺳﻜﻪی ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺑﻪﮔﻮﺮهی ھﻪﻣﻮو ﺣﯿﺴﺎﺑﺎﺗﻪﻛﺎن دهﻛﺎرن )ﻣﺸﻮار(هﻛﻪ ﺑﻪ دﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه ﺗﻪواو ﺑﻜﻪن و ﺑﯿﮕﻪﯾﻪﻧﻨﻪ ﻣﻪﻧﺰﻟﻜﯽ ﺋﻪﻣﯿﻨﺘﺮ. aso2karim@yahoo.com
*ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری دهزﮔﺎی ﻟﺘﻮﮋﯾﻨﻪوه و ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧﯽ
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
23
ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ دهرهوه ،ﺑﻦ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﻧﻪﻛﺮێ ،ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋﻪم ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﻟﻪ دوو ﻻوه ﺗﻮوﺷﯽ ﮔﺮﻓﺖ دهﺑﺖ ،ﯾﻪﻛﻪم ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ھﻪرﭼﯚﻧﻚ ﺑﺖ ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﺧﻪﻚ دهﭼﺘﻪ ﺳﻪر ﺳﻨﺪوﻗﻪﻛﺎﻧﯽ دهﻧﮕﺪان و دهﻧﮕﯽ ﺧﯚی دهدات. ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﺮاﻧﯿﺶ ﺑﻪو دهﻧﮕﺎﻧﻪوه ﺑﻪڕﻮهدهﭼ. ھﻪروهھﺎ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ﺋﻪم رهﻓﺘﺎره ﻧﻪك ﺳﻮودی ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻧﺎﺑﺖ ،ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ زﯾﺎﻧﯿﺸﯽ ھﻪﺑﺖ و ﻟﻪداھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﺧﻮا دهزاﻧ ﭼﯽ دهﺑﺖ. دووهم :ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی دهﻧﮓ ﺑﺪات. دهﺳﺘﻪﺑﮋﺮاﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧﻦ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر رﮋهی ﺑﻪﺷﺪاری ﺧﻪﻚ داﺑﻨﻦ ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﻮرد ﺑﻜﻪﻧﻪ ﭘﺮدﻚ ﺑﯚ دهﺳﺘﻪﺑﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺋﺎﺑﻮوری ،ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯽ ،ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد و ﻟﻪﻣﻪ ﺑﻪدوا ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮرد ﺑﻜﻪﻧﻪ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻧﻪﮔﯚڕی ﺧﯚﯾﺎن .ﺷﻪرم ﻟﻪوه ﻧﻪﻛﻪن ﻛﻪ ﺑﻪﭘﯽ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ،ﻛﻮرد ﺋﺎﻣﺎده ﺑﺖ دهﻧﮓ ﺑﻪو ﻛﻪﺳﻪ ﺑﺪات ﻛﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهﭘﺎرﺰێ و داﺑﯿﻦ دهﻛﺎت .ﻛﻮرد ﭘﻮﯾﺴﺖ دهﻛﺎت ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟﻪ رهﻓﺘﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﯚی ﺗﭙﻪڕﻨ و ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺨﻮازی و ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﮕﻪراﯾﯽ ،ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﺨﻮاز ﺑﺖ ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪو رهوه دروﺳﺘﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﻮرد ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﺮدن ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﭘﯿﻪﺗﯽ .ﺋﻪﮔﻪر ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ دهرهوه ﺑﻪ ﻻوازی و ﺗﻪواوهوه ﺋﺎﻣﺎدهﯾﻪ ﺑﺎس ﻟﻪوه ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ﻛﻮردی ﺋﺮان و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻛﻮردی ﺋﺮان ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎرﺗﯽ ﻓﺸﺎرن ﺑﻪ دهﺳﺖ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧ ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﺮاﻧﺪا ﺑﻪﻛﺎرﯾﺎن ﺑﮫﻨﺖ. ﺋﻪم ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﻪ ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﻣﺎﻧﻪوهی ﺧﯚی ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪك دهﻛﺎﺗﻪ ﻛﺎرﺗﯽ ﻓﺸﺎر ،ﺋﻪی ﺑﯚﭼﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺋﺮان ﺧﯚی ﻧﻪﺗﻮاﻧ ﺑﯾﺎر ﺑﯚ ﺧﯚی ﺑﺪات و ﺋﻪو دهﻧﮕﻪی ﻛﻪ ﺑﻪدهﺳﺘﯿﻪوهﯾﻪﺗﯽ و زۆرﯾﺶ ﻛﺎرﯾﮕﻪره و ﺑﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮ ﺋﺮان و ﻧﯿﺰاﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋﺮان ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﭘﯿﻪ ،ﺑﯚﭼﯽ ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪﻛﺎرﻧﻪھﻨﯽ؟ ﺋﻪﻣﺠﺎره ﺑﺎ ﻛﻮرد ﺑﯚی ﮔﺮﻧﮓ ﻧﻪﺑﺖ ﻛﻪ ﻛ دهﺑﺘﻪ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺋﺮان ،ﺑﻪﻜﻮ ﺋﻪوهی ﺑﯚ ﮔﺮﻧﮓ ﺑﺖ ﻛﻪ ﻛ زۆرﺗﺮ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ داﺑﯿﻦ دهﻛﺎت .ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑﮋارده ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﯽ )وهﻛﻮ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری( ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭘﯚزهﺗﯿﭫ ﺑﯚ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ ،ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺎﯾﻪﻛﯿﺘﺮ ﺑﻪ ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻜﺎت و ﺋﻪﮔﻪر دهﻧﮕﯿﺪا ،ﺑﺎ ﺑﯚ ﻛﻪﺳﻚ ﺑﺖ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت و ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﭙﺎرﺰﺖ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺷﺎد ﻋﻪﻟﯽ ﺋﻪﺳﻪدی 22
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن وهﻻ ﺑﻨﻦو ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺗﻪواوی ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﻪن و ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻧﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺪارهﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯿﺪا ﺑﻪﺷﺪار ﺑﻜﻪن. ﻟﻪو ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪدا ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪوه ﻛﺮاﯾﻪوه ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻛﻪ ﺗﺎواﻧﺒﺎراﻧﯽ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮو دان ﺑﻪ ﺗﺎواﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﺑﻨﻦ و دادﮔﺎﯾﯽ ﺑﻜﺮﻦ و داوای ﻟﺒﻮوردن ﻟﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻜﻪن. ھﻪروهھﺎ داوا ﻛﺮا ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻪﻧﺪهﯽ داراﯾﯽ و ﺋﯿﺪاری ﻧﻮ داﻣﻪزراوه ﺣﻜﻮﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻜﺮﺖ و داﻣﻪزراوه ﭼﺎودﺮﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻛﺎرا ﺑﻜﺮﻦ. دﯾﺎﻟﯚگ ﻣﻪﺳﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ وﺗﻪﯾﻪﻛﯿﺪا ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪدا ﭘﺸﻜﻪﺷﯽ ﻛﺮد ،وﺗﯽ» :ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻓﺮاوان ﺑﻜﺮﺖ و دهﺑﺖ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋﻪو راﺳﭙﺎرداﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪ دهرﯾﺪهﻛﻪن، ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺟﻪوھﻪرﯾﯽ ﻟﻪ ﭘﻪروهردهﻛﺮدﻧﯽ ﻧﻪوهی ﻧﻮﺪا ﺑﮫﻨﺘﻪ ﺋﺎراوه و ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽو ﺗﻪواﻓﻮقو رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻧﻮێ ﺑﺖ«. ھﻪروهھﺎ ﺑﺎرزاﻧﯽ وﺗﯽ» :ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ داھﺎﺗﻮو ﺳﻪﺧﺖ دهﺑﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪك ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻛﻪ
ﻛﺎر ﺑﯚ ﭼﻪﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﻣﻪﺑﺪهﺋﯽ ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻧﻮان ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻜﻪن و ﺑﻪدهﺳﺘﻮورﯾﺸﻪوه ﭘﺎﺑﻪﻧﺪﺑﻦو ﻛﺸﻪﻛﺎن ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﻪن ،ﻟﻪﭘﺶ ھﻪﻣﻮوﺷﯿﺎﻧﻪوه ﻣﺎدهی ١٤٠ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻛﻪرﻛﻮكو ﻧﺎوﭼﻪ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟﻪﺳﻪرهﻛﺎن، ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪ رﯽ دﯾﺎﻟﯚﮔﯽ ﺟﺪﯾﯿﻪوه دهﺑﺖ«. ھﻪروهھﺎ ﺑﺎرزاﻧﯽ داوای ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪران ﻛﺮد ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﭼ ﺑﻜﻪﻧﻪوه ﺑﯚ دهﺳﺘﻜﺮدن ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﺟﺪی ﺗﺎوهﻛﻮ ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮ ﺧﻮدی ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﻪن، ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﻋﯿﺮاق ﺑﻪر ﻟﻪ ھﻪر ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎو ﺑﮕﺮنو ﺋﻪوهش وهك ﺧﺎﻜﯽ ﺟﻪوھﻪری وهرﺑﮕﺮن. ﺋﻪوهﺷﯽ وت ﻛﻪ »ﻋﯿﺮاق ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﺣﻮﻛﻤﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻪواﻓﻮﻗﯽو ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﺳﻪﻧﮓ ھﻪﯾﻪ، ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﻪ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪری رﻜﻜﻪوﺗﻮون ،ھﻪرﻛﻪﺳﻜﯿﺶ ﻟﯽ ﻻﺑﺪات، ﺋﻪوا ﺧﺮاﭘﻪی ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺑﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻛﺮدووه ،ﺟﻪﺧﺘﯿﺸﯽ ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺎﺑﻪﻧﺪه ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻋﯿﺮاقو ﭘﻪﻧﺎﺑﺮدﻧﻪﺑﻪر دهﺳﺘﻮور ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪو ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎن«. دروﺳﺖ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داواﺷﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرﺟﻪم
ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻛﺮد ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا دروﺳﺖ ﺑﻜﻪﻧﻪوهو وﺗﯽ» :ﻋﯿﺮاق ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ زۆرو زهوهﻧﺪ ھﻪﯾﻪ ،ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪروو ھﻪﻣﻮوﺷﯿﺎﻧﻪوه ﭘﻪروهردهﻛﺮدﻧﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێ ،ﻛﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎی ﻟﺒﻮوردهﯾﯽ و ﭼﺎﻛﺴﺎزیو ﺗﻪواﻓﻮقو ﭘﻜﻪوهژﯾﺎﻧﯽ ﺑﺮاﯾﺎﻧﻪی راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻤﻪ ﺑﻪدهﺳﺖ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﺑ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﯽ ﻧﻮان ﭘﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﮔﻪﻟﻪوه دهﻧﺎﻨﯿﻦ ،ﺋﻪﻣﻪش ﻛﺎرهﺳﺎﺗﻜﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ، ﺑﯚﯾﻪ ھﻪر دهﺑﺖ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ﻧﻮاﻧﻤﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺮﺘﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻋﯿﺮاق ،ﻋﯿﺮاﻗﯽ ھﻪﻣﻮوﻣﺎﻧﻪو ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪﺳﻪرﻣﺎن ﻟﻪم ﻧﺎﺳﯚرهﯾﺪا رزﮔﺎری ﺑﻜﻪﯾﻦ«. ﻟﻪو ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪدا زﯾﺎد ﻟﻪ ٢٥٠ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽو ﺑﯿﺎﻧﯽو ﻧﻮﻨﻪراﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاقو ﺑﺎﯿﯚزﺧﺎﻧﻪ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮ ﻋﯿﺮاقو ﻧﻮﻨﻪری ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎو ﯾﯚﻧﺎنو رﻜﺨﺮاوه ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ ،ﺗﯿﺪا ﺑﻪﺷﺪار ﺑﻮون. ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪش ﻟﻪﻻﯾﻪن ھﻪردوو رﻜﺨﺮاوی »ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﻟﻪﭘﻨﺎو دادﮔﻪری«و »ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺑﻪﺑ دادﮔﻪری ﻧﺎﺑﺖ«و ﺑﻪھﺎوﻛﺎری ﻟﻪﮔﻪڵ »رﻜﺨﺮاوی ﻟﺒﻮوردهﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ«و ﺑﻪﭘﺎﭙﺸﺘﯽ ھﻪردوو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاقو ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎو ﯾﯚﻧﺎن ﺳﺎزﻛﺮاﺑﻮو. ﻟﻪو ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪدا ﻟﻪﻣﺎوهی ﺳ رۆژدا ﺑﺎرودۆﺧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽو ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽو ﻟﭙﺮﺳﯿﻨﻪوهی ﻧﻮ ﻋﯿﺮاق ﺗﺎووﺗﻮێ ﻛﺮا ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪی ﻛﻪ ﭘﮕﻪﯾﻪك ﺑﯚ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﺎدا ﻓﻪراھﻪم ﺑﮫﻨﺮـﺖ ،ﻛﻪ ﺧﺎوهن ﺑﯾﺎره ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎنو ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻣﻪدهﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻟﻪﺧﯚﮔﺮﺗﺒ. ھﻪروهھﺎ ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﭙﺮﺳﯿﻨﻪوهو ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻋﯿﺮاق ھﻪﺴﻪﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺮاو، ﮔﻔﺘﻮﮔﯚش ﻟﻪﺑﺎرهی ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪو ھﻪﻧﮕﺎواﻧﻪوه ﻛﺮا ﻛﻪ ﻟﻪو ﭼﻮارﭼﻮهﯾﻪدا ﻧﺮاون .ھﻪروهك ﻗﺴﻪوﺑﺎﺳﯿﺶ ﻟﻪﺑﺎرهی ﺋﻪوهوه ﻛﺮا ﻛﻪ ﭼﯚن ﺑﯿﻨﺎ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ھﻪﻧﮕﺎواﻧﻪ ﺑﻜﺮﺖ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا. ھﻪروهھﺎ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دﯾﺎردهی ﻧﻮ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽو ﻟﭙﺮﺳﯿﻨﻪوهو ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪت ﻛﻪ ﭘﺪهﭼﺖ ﭘﺮۆﺳﻪﻛﻪ ﺑﻪرهو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺒﺎت ،ﯾﻪﻛﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻮو ﻟﻪ ﺗﻪوهرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻧﻮ ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
25
ﻋﯿﺮاﻗﯽ
ھﻪوﻟﺮ ..ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﺑﯚ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن دهھﻨﺖ ﺑﻪ درﮋاﯾﯽ ﺳ رۆژ ٢٥٠ ،ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ و ﻋﻪرهﺑﯽو ﺑﯿﺎﻧﯽ ،ﻧﻮﻨﻪراﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاقو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺳﻠﻜﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯽ ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪﻛﺪا ﻟﻪ ﺷﺎری ھﻪوﻟﺮ ﺑﻪﯾﻪﻛﮕﻪﯾﺸﺘﻦ ،ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻮو ﺑﻪ ﻟﭙﺮﺳﯿﻨﻪوهی ﺑﻪﻋﺴﯿﯿﻪﻛﺎنو ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا .ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪدا داوا ﻟﻪ ﭘﺎرﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ھﻪردوو ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽو ھﻪرﻤﯽ ﻛﺮا ﻛﻪ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﻜﯽ ھﺎوﺑﻪش ﺑﯚ ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﮔﻪﻪ ﺑﻜﻪن ،ﻛﻪﺷﻮھﻪوای راوﮋﻛﺮدﻧﯿﺶ ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪ ھﻪﻧﻮوﻛﻪﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﺑﮫﻨﻨﻪ ﺋﺎراوه. ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه رﻜﻜﻪوﺗﻦ ﻛﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺖ ﻟﻪ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯽ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ دادﮔﻪرﯾﯽ ھﻪﺑﺖ ﻟﻪ ﻗﻪرهﺑﻮوﻛﺮدﻧﻪوهی ھﻪﻣﻮو زﯾﺎﻧﻠﻜﻪوﺗﻮوان و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ﺗﺎواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮو ،ﺋﻪوهش ﯾﺎن ﻟﻪ رﯽ دادﮔﺎﯾﯿﻜﺮدﻧﻪوه ﯾﺎن ﻟﻪ رﯽ ﻟﭙﺮﺳﯿﻨﻪوه ﺑﺖ. داواش ﻛﺮا ھﻪوڵ ﺑﺪرﺖ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮو و ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎنو ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ ﺗﺎواﻧﯿﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎم ﻧﻪداوه ﺑﻪردهوام ﺑﺖ ،ﺋﻪوﯾﺶ وهك ﻛﺎرﺋﺎﺳﺎﻧﯿﯿﻪك ﺑﯚ ﺗﻜﻪﻜﺮدﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﭘﺮۆژهی ﺳﻪرﻟﻪﻧﻮێ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﻪوهی ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻋﯿﺮاﻗﯽ .ﮔﺮﺗﻨﻪﺑﻪری رﻮﺷﻮﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﻪرهﺑﻮوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﺎدیو ﻣﻪﻋﻨﻪوی زﯾﺎﻧﻠﻜﻪوﺗﻮوانو ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎنو ﺧﺎﻧﻪوادهﻛﺎﻧﯿﺎنو 24
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻪودای ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯿﻪﻛﻪ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﺮده ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧﻪی ﺑﻪﺷﺪارﯾﺸﯿﺎن ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻧﻪﻛﺮدووه ،ﭼﻪﻧﺪ ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻮون ﻟﻪ داواﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪ. ﭘﯚزش ﺑﯚ ﮔﻪﻻﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﭘﻨﺎو ﺑﻪرﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ دووﺑﺎره ﺑﻮوﻧﻪوهی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋیو ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺋﻪو ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﺎﻧﻪی ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ،ھﻪروهھﺎ ﻟﻪﺑﻪر داﺧﻮازﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دادﮔﻪرﯾﯽو ﺳﻪروهرﺑﻮوﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎ ،ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪدا ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪوهﻛﺮاﯾﻪوه ﻛﻪ ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻟﺒﻮوردن ﺑﯚ ﺋﻪو ﺗﺎواﻧﻜﺎراﻧﻪ دهرﺑﻜﺮـﺖ ﻛﻪ ﺗﺎواﻧﯿﺎن دژ ﺑﻪ ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺋﻪﻧﺠﺎم داوه. ھﻪروهھﺎ ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻪﻧﺪهﯽ ﻟﻪ داﻣﻪزراوه ﺣﻜﻮﻣﯿﯿﻪﻛﺎن و دوورﺧﺴﺘﻨﻪوهی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻣﻠﻤﻼﻧ
ھﻪرﻤﯿﯽو ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﯾﻪﻛﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻮو ﻟﻪو ﺧﺎﻧﻪی ﭘﺪاﮔﺮی ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺮاﯾﻪوه .داواش ﻛﺮا ﻛﻪ دۆﺳﯽ ﮔﺮوﭘﻪ ﭼﻪﻛﺪارهﻛﺎنو ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪﭘﯽ دهﺳﺘﻮورو ﯾﺎﺳﺎ ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺮﺖو ﺑﻪ ﺑﻪﮕﻪوه ﺑﻪﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻪی ﺗﺎواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮو دهرﺑﻜﺮﺖ. ھﻪروهھﺎ داوا ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﻋﯿﺮاق ﻛﺮا ﻛﻪ ﻟﻪﺑﺎرهی ﺗﺎواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮو و ﺟﻪﻧﮕﻪ ﻛﯚﻣﻪﻜﻮژﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دژ ﺑﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﻧﺎوهڕاﺳﺖو ﺑﺎﺷﻮوری ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،داوای ﻟﺒﻮوردن ﻟﻪ ﮔﻪﻻﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻜﺎت. ھﻪروهھﺎ داواﻛﺮا ﻛﻪ ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﻟﭙﺮﺳﯿﻨﻪوهو ﺋﺎﺷﺘﻪواﯾﯿﺪا رۆﻜﯽ ﻛﺎرا ﺑﻪ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﺪرﺖ .ﺋﻪو داواﯾﻪش ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﺳﻪرﻛﺮده ﺳﯿﺎﺳﯿﯽو ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯽو ﻣﻪدهﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﺮا ،ﻛﻪ
ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﺋﻪو ﺋﺎﻣﺎژه ﺋﯿﺠﺎﺑﯿﯿﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﯾﺎد ﻧﻪﻛﺮد ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪرزی واﻗﯿﻌﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا رووﯾﺎﻧﺪاوه ،ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻚ ﭘﺶ ﺋﺴﺘﺎدا ھﺰه ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺳﻪرهڕای ﻣﺎﻧﻪوهی ھﻪڕهﺷﻪی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﻪﻛﺎن زۆر ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﺗﺮ ﺑﻮون .ﺋﺎﻣﺎژهﺷﯽ ﺑﻪوه ﻛﺮد ھﺸﺘﺎ زووه »ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎن« راﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺮﺖ .ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ ﻛﺮد ﻛﻪ ھﺮﺷﻪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪردهوام ﺑﻦ. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺗﻪﻗﯿﻨﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم داوﯾﯿﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪادا رووﯾﺎﻧﺪاو ﺋﻪو ﭘﻪﯾﺎﻣﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﭘﺸﺘﯽ ﺋﻪو ھﺮﺷﺎﻧﻪوه وﯾﺴﺘﺮا ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺮﺖ ،ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚسو ژهﻧﻪراڵ رای ﺋﯚدﺮﻧﯚ راﯾﺎﻧﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﺋﻪو ﺗﻪﻗﯿﻨﻪواﻧﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﻓﺸﻪﯽ ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻧﯿﺸﺎن دهدهن«. ھﻪروهھﺎ وﺗﯿﺎن »ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮓ ﺗﻪﻣﺎﺷﺎﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎش ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺣﺴﺎﺑﯽ ﺑﻪرهوﭘﺶ ﭼﻮوﻧﻪ ﺑﻪدی ھﺎﺗﻮوهﻛﻪی ﻋﯿﺮاق ﻧﺎﺑﺖو ﺋﯿﺨﺘﯿﺮاﻗﺎﺗﻪ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﻪی ﺋﻪم دواﯾﯿﻪی ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ ھﯚﻛﺎرﻚ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻛﺮدن ﻟﻪ وادهی ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ«.
ﺗﻮﻧﺴﯽ ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺎرﻜﯽ ﺧﯚﻛﻮژی ﮔﻪﺷﺘﻮوﻧﻪﺗﻪ ﻋﯿﺮاق .ﺋﻪم زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧﻪی ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس دوای دهﺳﺘﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺳﻜﯽ ﺗﻮﻧﺴﯽ ھﺎت ﻛﻪ ﺑﻪﻧﯿﺎز ﺑﻮو ھﺮﺷﻜﯽ ھﺎوﺷﻮهی ﺋﻪو ﺗﻪﻗﯿﻨﻪواﻧﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪات ﻛﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻪﻛﯽ زۆرﯾﺎن ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪاو دﯾﺎﻟﻪدا ﺧﺴﺘﻪوه. ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﻟﻪﻣﯿﺎﻧﯽ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ وﺗﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ﻟﻪﺑﻪردهم ﻛﯚﻧﮕﺮﺴﺪا داﻧﯽ ﻧﺎ ﺑﻪوهی ﻛﻪ »ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑﻪدی ھﻨﺮاوه«، دهﺳﺘﺒﻪﺟ وﺗﯿﺸﯽ» :ھﺸﺘﺎ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺗﻪﺣﻪدای ﮔﻪوره ﻟﻪﺑﻪردهم ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎنو ﮔﻪﻟﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﻪن «.ھﻪروهھﺎ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻪو »ﻣﯿﻦ«اﻧﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر رﮕﻪی دوورودرﮋی ﺑﻪرهو ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﻪن ،رووﻧﯽ ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ھﺸﺘﺎ ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ رﻜﺨﺮاوی ﻗﺎﻋﯿﺪهو ﮔﺮوﭘﻪ ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ھﻪڕهﺷﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺎﯾﺶو ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﻋﯿﺮاق دروﺳﺖ دهﻛﻪن.
ﻟﻪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﺪا دهﻣﻨﺘﻪوه؟ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﻛﻪ ﺑﻪوه ﻧﺎﺳﺮاوه زۆر ﺑﻪواﻗﻊ ﺑﯿﻨﺎﻧﻪ ﻣﺎﻣﻪﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪﻛﺎﻧﺪا دهﻛﺎت ،ﻧﯿﮕﻪراﻧﯽ ﺧﯚی ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﭘﺪهﭼﺖ »ﭘﺸﻮﯾﯿﻪ ﺗﺎﯾﻔﯿﯿﻪﻛﺎن« ﯾﺎن »ﭘﺸﻮﯾﯿﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺣﺰﺑﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن« ﺑﺒﻨﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﺑﺎﺟﻜﯽ ﮔﻪوره ﺑﺪرﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﺳﻪرهڕای ﺋﻪو ﺗﻪﺣﻪدا دﯾﺎراﻧﻪی ﻛﻪ ھﺸﺘﺎ ﭼﺎرهﺳﻪری رﯾﺸﻪﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﻧﻪﻛﺮاوه .ﺑﻪﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﺋﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﺎﻧﻪی ﭘﺸﻮو وا دهﻛﻪن ﻛﻪ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﺳﻮڕﮔﻪی ﻗﻪﯾﺮاﻧﺪا ﺑﻤﻨﺘﻪوه، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ وهك ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ﭘﻪﻧﺎھﻨﺪهو راﮔﻮاﺳﺘﺮاوهﻛﺎنو ﻛﻪﻣﺒﻮوﻧﻪوهی ﺳﻪرﭼﺎوه داراﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش دهﺑﻨﻪ ھﯚی ﺑﻪرزﺑﻮوﻧﻪوهی ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﻜﺎری. ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺋﻪو »ﻣﯿﻦ«اﻧﻪ ﺑﻮون ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر رﯽ دوورودرﮋی ﺑﻪرهو ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ﭼﻮوﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ھﻪن.
ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ﻣﺎوه ﺋﻪو ھﺮﺷﺎﻧﻪ ﻧﻪﺑﻮوﻧﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺑﻪ ﻋﯿﺮاق ﻻواز ﺑﺖ ،ﻟﻪ ﭘﺎڵ وﺗﻪ دﻨﯿﺎﻛﻪرهوهﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚسو ﺋﯚدﺮﻧﯚدا ،ھﯿﻼری ﻛﻠﯿﻨﺘﯚن وهزﯾﺮی دهرهوهی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ھﻪﻮﺴﺘﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎی ﻟﻪﺑﺎرهی ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ھﺮﺷﺎﻧﻪ ﻟﻪﺳﻪر رهوی ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﻋﯿﺮاق ﯾﻪﻛﻼﻛﺮدهوه ،ﻛﻠﯿﻨﺘﯚن ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﺳﻪرهڕای ھﺮﺷﻪ ﺧﻮﻨﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن، ﺑﻪم ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﺳﻪر رهوه راﺳﺘﻪﻛﻪ دهڕوات. ﭘﺸﺘﺮ ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚسو ﺋﯚدﺮﻧﯚ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﻓﺎﻛﺘﻪری ھﻪڕهﺷﻪی ﺳﻪر ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻋﯿﺮاق دادهﻧﺎ ،ﺑﻪم ھﯿﻼری ﻛﻠﯿﻨﺘﯚن راﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی ھﻪﯾﻪو وﺗﯽ» :ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﻛﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺶ وهك ھﻪر ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﻛﺸﻤﻪﻛﺸﯽ ﺗﺪا دهﺑ ،ﺑﻪم ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﻛﻪ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ﺋﺎراﺳﺘﻪﯾﻪﻛﯽ راﺳﺘﺪا دهڕوات«. ﺋﺎﻣﺎژهﺷﯽ ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻛﺮد »ﺋﺎﻣﺎژهﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻦ ﺟﯽ دﺨﯚﺷﯿﻦ«. ﻟﻪ وهﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋﺎﯾﺎ ﻋﯿﺮاق رۆژی ﻧﺎﺧﯚش ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه دهﺑﯿﻨﺖ؟ وﺗﯽ» :ﺑﻪ... رۆژی ﻧﺎﺧﯚش دهﺑﯿﻨﺖ «.ﭘﺎﺷﺎن وﺗﯽ» :ﺑﻪم ﻛﻪیو ﻟﻪ چ ﺷﻮﻨﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﯾﺎن ﻣﮋوودا ﺑﻮوه ﻛﻪ رۆژی ﻧﺎﺧﯚش ﻧﻪﺑﺖ؟« واﺷﻨﺘﯚن ــ ﻋﻪﻟﯽ ﺷﻤﻤﻪری ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
27
ﻋﯿﺮاﻗﯽ
ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس :ﻋﯿﺮاق زۆری ﻣﺎوه
ﺳﻪرهڕای ﺋﻪو دهﻧﮕﻪ دهﻧﮕﺎﻧﻪی ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﻜﯽ وهك »ﺳﺰاداﻧﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﻜﺮاوهﻛﺎن«و ﺋﺎﺑﻮوری ﭘﻪﻛﻜﻪوﺗﻮو، زۆرﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻜﺎرﯾﯿﻪوه دروﺳﺖ دهﺑﻦ ،ﺑﻪم ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ژهﻧﻪراڵ دهﯾﭭﺪ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﻟﻪﺑﺎرهی ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ﻗﺴﻪ دهﻛﺎت ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪك ﻟﻪ واﺷﻨﺘﯚﻧﺪا ﺑﺪهﻧﮓ دهﺑﻦ. ﺋﻪو ﭘﯿﺎوهی رۆﺑﻪرت ﮔﻪﯾﺘﺲ وهزﯾﺮی ﺑﻪرﮔﺮی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺑﻪ »ﺳﻪرﺑﺎزی ﻟﻜﯚﻪرو ﭘﯿﺎوی دهوﻪت« وهﺳﻔﯽ دهﻛﺎت ،ﻧﺎوی ﻟﻜﺎوه ﺑﻪ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ »ﺷﻜﺴﺖ«هوه ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ »ﭘﺸﻜﻪوﺗﻦ«. ﻟﻪوﺸﻪوه ﺑﯚ ﺑﻪدﯾﮫﺎﺗﻨﯽ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی. وا دهردهﻛﻪوﺖ ﺋﻪو ﻗﺴﺎﻧﻪی ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪوه دهﯾﺎﻧﻜﺎت ﺑﯚ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ ﻣﻮﻟﺰﯾﻢ ﺑﺖ و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت 26
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺗﻮاﻧﺎﺷﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ﺋﻪو ﺑﻪﻨﺎﻧﻪ ﺑﮕﯚڕن ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﺳﻪرۆك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق داﺑﻮوﻧﯽ. ﻟﻪدوا داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﮔﻮﺒﯿﺴﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮﺲ ﻟﻪ وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهی ﻧﺎوﭼﻪی ﻧﺎوﯾﻨﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ،ژهﻧﻪراڵ دهﯾﭭﺪ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس وﺗﯽ: »ھﺸﺘﺎ ﻋﯿﺮاق ﻛﺎﺗﻜﯽ زۆری ﻣﺎوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﮔﺮوﭘﻪ ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎن ﻟﻪﻧﺎوﺑﺒﺎت«.
وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس ھﺎوﻛﺎت ﺑﻮو ﻟﻪﮔﻪڵ ﺷﻪﭘﯚﻟﻪ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﻪی ﺋﻪم دواﯾﯿﻪی ﻋﯿﺮاق ﻛﻪ ﻣﻪزارﮔﻪ و ﺷﻮﻨﻪ ﺷﯿﻌﯿﯿﻪﻛﺎن و زﯾﺎرهﺗﻜﺎره ﺋﺮاﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻪوه .ﺋﻪو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﺎﻧﻪش ﻟﻪﻻﯾﻪن واﺷﻨﺘﯚﻧﻪوه ﺑﻪ ھﻪوﻜﯽ ﮔﺮوﭘﻪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﻪﻛﺎن ﺑﯚ زﯾﻨﺪوﻛﺮدﻧﻪوهی ﺷﻪڕی ﺗﺎﯾﻔﯽو ﻣﻪزھﻪﺑﯽ وهﺳﻒ ﻛﺮا. دواﺗﺮ ﭘﯿﺘﺮاﯾﯚس راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﺮوﭘﻜﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ
ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻧﻮﻗﻢ ﺑﺒﻮون ،ﺑﻪم ھﻪﻧﺪﻜﯽ ﺗﺮ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﻛﻪ ﺳﻪرۆك ﯾﯚدﯾﻮﻧﯚ ﺟﻪﻣﺎوهرﻜﯽ ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪﻤﻪﺗﻜﯽ ﺑﻪھﺰی ﺑﯚ ﺑﻨﻪﺑﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻪﻧﺪهﯽ ﺑﻪرﭘﺎﻛﺮدو ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوش ﺑﻮو ﻟﻪ ھﻨﺎﻧﻪﻛﺎﯾﻪی ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﺋﺎﺑﻮوری ،ھﻪروهھﺎ ﺑﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ وت ،ﺋﻪوﯾﺶ دوای ﺋﻪو زﻧﺠﯿﺮه ﺗﻪﻗﯿﻨﻪوهی ﻛﻪ ﮔﺮوﭘﻪ ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯿﺎن داﺑﻮو.
ﻟﻪ ﻧﺎوهﻧﺪﻚ ﺑﻜﻪﯾﺖ ﻛﻪ ﺑﻪھﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﭘﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎنو ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاریو ﺧﻮﻨﺪن ﺗﻜﻪڵ ﺑﻜﺮﺖ«. ﭘﺎرﺗﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٤دا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯿﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻨﺎ ،ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻪرﯾﻌﻪﺗﯿﺎن ﺳﻪﭘﺎﻧﺪو ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ﭘﺎﺑﻪﻧﺪ ﻛﺮد ﺑﻪ ﭘﯚﺷﯿﻨﯽ ﺣﯿﺠﺎب ﻟﻪ داﻣﻮدهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ دهوﻪﺗﺪاو رﯽ ﻟﮕﺮﺗﻦ ﻛﻪ ﺷﻪواﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﭽﻨﻪ دهرهوه. زۆﻟﻜﯽ ﻓﻠﯿﻤﻨﺴﯿﺎه ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎری ﺣﺰﺑﯽ ﻋﻪداﻟﻪو رهﻓﺎھﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دهﺖ» :ﺋﻪم رﻮﺷﻮﻨﺎﻧﻪ ﭘﻪرﭼﻪﻛﺮداری ﺗﻮﻧﺪی ﻻی ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﯿﻪﻛﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮد ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ﭘﯚﻟﯿﺲ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺋﺎﻓﺮهﺗﻜﯽ دهﺳﺘﮕﯿﺮ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺷﻪﻓﺘﯽ ﺷﻪواﻧﻪی ﻛﺎرﮔﻪﯾﻪﻛﺪا ﻛﺎرﯾﺎن دهﻛﺮدو ﭼﺎوهڕﯽ ﭘﺎﺳﯿﺎن دهﻛﺮد ﺑﭽﻨﻪ ﺳﻪر ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن ،ھﻪروهھﺎ ﭘﯚﻟﯿﺲ ھﻪﯽ دهﻛﻮﺗﺎﯾﻪ ﺳﻪر ﺋﻮﺗﻠﻪﻛﺎنو ﺋﻪو ژنو ﭘﯿﺎواﻧﻪﯾﺎن ﻟﻪ ژوورهﻛﺎﻧﺪا دهﺳﺘﮕﯿﺮ دهﻛﺮد ﻛﻪ زهواﺟﯿﺎن ﻧﻪﻛﺮدﺑﻮو ،ﺑﯚﯾﻪ ﻻﯾﻪﻧﮕﺮی ﺋﻪم ﭘﺎرﺗﺎﻧﻪ ﺑﻪرهو ﻛﻪﻣﺒﻮوﻧﻪوه ﭼﻮو. ﺟﻪﯾﻤﺲ ﻛﺎﺳﻞ ﻛﻪ ﺷﯿﻜﻪرهوهﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ دهﺖ :ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻪرﯾﻌﻪت ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪهر ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯚ
راﻛﺸﺎﻧﯽ دهﻧﮕﯽ دهﻧﮕﺪهران ،ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا دان ﺑﻪوهدا دهﻧﺖ ﻟﻪﻧﻮ ﻧﻪوهﻛﺎﻧﺪا داﺑﻪش ﺑﻮون ھﻪﯾﻪ ،ﻻوه ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎدهن ﻛﻪ ﺑﻪھﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪﺗﺪا ﺗﻜﻪڵ ﺑﻜﻪن ،ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺑﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﻪﻛﺎن ﻛﻪ زۆرﺑﻪی ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪژﺮ ﺳﺎﯾﻪی دهﺳﻪﺗﯽ ﺳﯚھﺎرﺗﯚدا ﺑﻪﺳﻪر ﺑﺮدووه ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻪرﯾﻌﻪت دهﻛﻪن. ﭘﺸﺘﺮ ﺳﯚھﺎرﺗﯚی دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر ﺑﻪدرﮋاﯾﯽ ﻣﺎوهی دهﺳﻪﺗﯽ ﻛﻪ ٣٢ﺳﺎﯽ ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ ﻟﻪﻻﯾﻪن دهﺳﺘﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ دهﻛﺮاو ھﺎوﻛﺎرﯾﺎن دهﻛﺮد ﻟﻪ ﺳﻪرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚنو ﻧﻪﯾﺎره ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ،ﺋﻪوﯾﺶ وهك ﭘﺎداﺷﺖ داﻧﻪوهﯾﺎن ﺋﺎزادی دا ﺑﻪ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﮔﺮوﭘﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن، ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت رۆﯿﺸﯽ ھﻪﺑﻮو ﻟﻪ ﭘﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﻪوهﯾﻪك ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ. زۆرﺑﻪی ﺷﯿﻜﻪرهوه ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎ ھﺎو ران ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻛﻪﻣﺒﻮوﻧﻪوهی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ دهﻧﮕﺪهران ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ دﻧﯿﺎی ﺳﯿﺎﺳﻪتو ﮔﻪﻧﺪهﯽو ﭘﺸﻮیو ﻛﺸﻤﻪﻛﺸﻪ
ﺑﺮﻧﺞو ﮔﻪﻧﺪهﯽ ﺑﺮﻧﺞو ﮔﻪﻧﺪهﯽ دوو ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎنو ﻣﯿﺤﻮهری ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪﻛﺎنو ھﻪﻤﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘوﭘﺎﮔﻪﻧﺪهﺑﻮون، ﻛﻪس ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﻟﻪ ﭼﺸﺘﺨﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎﯾﯿﺪا ﺑﺨﻮاتو ﺳﻔﺮهﻛﻪی ﺑﺮﻧﺠﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪﺑﺖ ،ﺋﻪﻣﻪش واﯾﻜﺮد ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﻛﺒﻛﻜﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﺗﻪرﻛﯿﺰ ﺑﻜﻪﻧﻪ ﺳﻪر ﻛﻪرﺗﯽ ﺟﻮﺗﯿﺎران ﻛﻪ ژﻣﺎرهﯾﺎن دهﮔﺎﺗﻪ ﻧﯿﺰﻛﻪی ١٠ﻣﻠﯿﯚن دهﻧﮕﺪهرو ھﻪوﯿﺎن دهدا ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی وهﺑﻪرھﻨﺎنو ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان و ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻪرﺟﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﮔﻮزهراﻧﯿﺎن ﺋﯿﻐﺮاﯾﺎن ﺑﻜﻪن .ﺑﻪرهﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧﻪوهی ﮔﻪﻧﺪهﯿﺶ ﺑﺎﺑﻪﺗﻚ ﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆری ھﻪﻤﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﭘﺎرﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻮش داﺑﻮو ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﻪواﻧﻪﺷﯿﺎن ﻛﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎر ﺑﻮون ﺑﻪ ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻪﻧﺪهﻜﺎرهﻛﺎنو ﺧﯚﺷﯿﺎن ﻟﻪ ﮔﻪﻧﺪهﯿﯿﻪوه ﮔﻼﺑﻮون. ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ٣٨ﭘﺎرﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻣﺎراﺳﯚﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﻛﺒﻛﯿﺎن ﺑﻮو ﺗﺎوهﻛﻮ ژﻣﺎرهﯾﻜﯽ زۆری ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ) ٥٥٠ﻛﻮرﺳﯽ( ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﻦ ،ﺑﻪﭘﯽ ﯾﺎﺳﺎ ھﻪر ﭘﺎرﺗﻚ ﺗﻮاﻧﯽ رﮋهی ٪٢٠ﺑﻪرهو ﺳﻪری دهﻧﮕﻪﻛﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﺖ ،ﻣﺎﻓﯽ ﺋﻪوهی ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻚ ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﯽ ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ﺑﯾﺎره ﻟﻪ ﺑﻪرواری ٩ی ﺗﻪﻣﻤﻮزی ﺋﻪﻣﺴﺎڵ ﺑﻪڕﻮه ﺑﭽﺖ. ﺋﻪرﻧﯚ ﻓﯚﻟﺮان ﻛﻪ ﺷﯿﻜﻪرهوهﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻓﻪرهﻧﺴﯿﯿﯿﻪ دهﺖ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎﯾﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﻓﺮه رهﮔﻪزو ﺋﻪﺗﻨﯽو ﺋﺎﯾﯿﻨﻪ ،ﺑﻪم زۆرﯾﻨﻪﯾﺎن ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻦو ﺋﻪو ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪش ﺑﻪ داﺑﻮﻧﻪرﯾﺘﻪ ﻟﺒﻮردهﯾﯽو ﻛﺮاوهﯾﯿﻪﻛﻪی ﻧﺎﺳﺮاوه، ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﻣﻠﻤﻼﻧ ﺋﻪﺧﻼﻗﯿﯿﻪ دژ ﯾﻪﻛﻪﻛﺎن ﻛﻪﻣﻪﻧﺪﻛﺸﯽ دهﻛﻪنو ﺑﻪھﯚی ﻛﺸﻤﻪﻛﺸﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽو ﺣﺰﺑﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻨﺎﻧﯽ دهﺳﻪت ،ﺋﻪو ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪش ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﺸﻪ ھﺎﺗﻮوه. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺧﻪﻪف ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
29
ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ
ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎ ..ﯾﻪك ﺑﺮاوهو دۆڕاوی زۆر ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم دواﯾﯿﻪی ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎدا ﺳﻪﻣﺎی ﺟﺎی ﺑﻮﻧﮓ-ی ﻣﯿﻠﻠﯽ ﺑﻮوه ھﯚی رووﺑﻪڕووﺑﻮوﻧﻪوهی ﻧﻮان ھﺰه ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ھﻪوﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ دهﺳﻪﺗﻪﻛﻪﯾﺎﻧﯿﺎن دهدا ،ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺰه ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯽ و ﻟﯿﺒﺮاﻪﻛﺎن ﻛﻪ دهﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ ﺋﻪو ھﺰاﻧﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻜﻪن. ﺑﻪدرﮋاﯾﯽ ھﻪﻤﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردن ﺳﻪراﻧﯽ ھﺰه ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﺋﯿﺪاﻧﻪی ﺋﻪو ﺳﻪﻣﺎ ﻣﯿﻠﻠﯿﯿﻪﯾﺎن دهﻛﺮد و ﺑﻪ ﺋﯿﺒﺎﺣﯿﺎن وهﺳﻒ دهﻛﺮد ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﭽﻪ ﺳﻪﻣﺎﻛﻪرهﻛﺎن ﻗﯚﯿﺎن دهردهﺧﻪن و ﺳﻤﺖو ﺳﻜﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺷﻮازی ﺧﯚرھﻪﺗﯿﯿﺎﻧﻪ ﺑﺎ دهدهن. ﺑﻪم ﺋﻪو ﭘﺎرﺗﺎﻧﻪ ﻟﻪﺑﻪردهم ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻪ ژهﻧﻪراڵ ﺳﻮﺳﯿﻠﯚ ﺑﺎﻣﺒﺎﻧﺞ ﯾﯚدۆﯾﻮﻧﯚ ٥٩ﺳﺎﺪا دووﭼﺎری ﺷﻜﺴﺘﮫﺎﺗﻦ ،ﯾﯚدۆﯾﻮﻧﯚ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٤دا ﻟﻪ ﭘﻠﻪی ﭘﻨﺠﻪﻣﺪا ﺑﻮو. ﻟﻪﻛﯚی ٢٤٠ﻣﻠﯿﯚن ﻛﻪس ١٧١ ،ﻣﻠﯿﯚن ھﺎووﺗﯽ ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎﯾﯽ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ وﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﺧﯚرھﻪﺗﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ دادهﻧﺮﺖ ،ﻣﺎﻓﯽ دهﻧﮕﺪاﻧﯿﺎن ھﻪﺑﻮو ،رﮋهی ٪٨٥ی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪش ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻦ. ﻟﻪدوای رووﺧﺎﻧﯽ رژﻤﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری ﺳﯚھﺎرﺗﯚ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٩٨دا ،ﺋﻪﻣﻪ ﺳﯿﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ وﺗﯽ ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎدا ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدرﺖ. ﮔﯚﭬﺎری »زه ﺋﯿﻜﯚﻧﯚﻣﯿﺴﺖ« ﻟﻪژﺮ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ »ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎ ،ﯾﻪك ﺑﺮاوهو دۆڕاوی زۆر«دا ﺑوﯾﻜﺮدهوه ﻛﻪ ﺑﺮاوهی ﺋﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻪ رﮋهی ٪٢٥ی دهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻨﺎوه ،ﺷﺎن ﺑﻪﺷﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪش ژﻣﺎرهﯾﻪك دۆڕاوی زۆر ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﻪﻛﻪی ﺟﻮﻟﻜﺎر ﻟﻪﭘﺶ ھﻪﻣﻮوﯾﺎﻧﻪوهﯾﻪو ٪١٣,٥ی دهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻨﺎوه ،ﺋﻪم رﮋهﯾﻪش ﻧﺰﯾﻜﻪ ﻟﻪو رﮋهﯾﻪی ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﻣﯿﮕﺎواﺗﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺸﻮو ﺑﻪدهﺳﺘﯽ ھﻨﺎوه ) ،(٪١٤,٥ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوودا ٪١٨,٣ی ﺑﻪدهﺳﺖ 28
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ھﻨﺎﺑﻮو ،دوای ﺋﻪﻣﺎﻧﯿﺶ ﭘﺎرﺗﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن دﻦ ،ﺑﻪم ﭘﺎرﺗﯽ ﻋﻪداﻟﻪتو رهﻓﺎھـ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ رﮋهی ٪٨,٤٥دهﻧﮕﻪﻛﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ٢٠٠٤دا رﮋهﻛﻪی ٪٧,٩٥ﺑﻮو. ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﺑﺰووﺗﻨﻪوه ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎنو ﻣﯿﺴﺮو ﻏﻪززهو ﻟﻮﺑﻨﺎن ﻟﻪم ﺳﺎﻧﻪی دواﯾﯿﺪا ﺟﻪﻣﺎوهرﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻨﺎوه، ﺑﻪم ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎ ﺑﻪرهو دواوه دهﮔﻪڕﺘﻪوه. ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪوه رۆﺑﻦ ﺷﯚﻟﻤﺎن ﻛﻪ ﭘﺴﭙﯚڕﻜﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎﯾﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎﯾﻪ دهﺖ: »دهﻧﮓ ﻧﻪداﻧﯽ ﻛﭽﻪ ﻣﺤﺎﺟﻪﺑﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪوه دادهﻧﺮﺖ ﻛﻪ ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﭘﺎﺑﻪﻧﺪن ﺑﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﻪوه، ﺑﻪم وت ﻟﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن دوور دهﻛﻪوﺘﻪوه«. رۆژﻧﺎﻣﻪی »واﺷﻨﺘﯚن ﭘﯚﺳﺖ« ﺑوﯾﻜﺮدهوه ﻛﻪ ﺳﻪﻓﯿﯿﻪ ﻛﭽﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرﻜﻪو ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن دهﺧﻮﻨﺖو ﭘﻨﺞ ﻓﻪرزهش ﻧﻮﮋ دهﻛﺎتو ﺑﺎوهڕﯾﺸﯽ ﺑﻪوه ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼم ﺑﻨﯿﺎد ﺑﻨﺮﺖ، ﺑﻪم ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدﻧﯽ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﺪا دهﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﻪداوه. ﺳﻪﻓﯿﯿﻪ ﺑﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪﻛﻪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ »ﺑﮋاردهی دروﺳﺖ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻟﻪﺳﻪر ﺷﻪرﯾﻌﻪﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼم ﺑﻨﯿﺎد ﻧﻪﻧﺮﺖ ،ﺋﯿﺴﻼم ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﻤﺎﻧﺪا رﻨﻤﻮﯾﯿﻤﺎن دهﻛﺎت ،ﺑﻪم ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﺑﻪو ﺷﻮهﯾﻪ دهرﺑﻜﻪوﺖ ﻛﻪ ﺋﻤﻪ ﻟﻪ رﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪوه دهﻧﮕﯽ ﭘ ﺑﺪهﯾﻦ«.
ﻟﻪو راﭘﺮﺳﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻣﺎﻧﮓو ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪك ﺑﻪر ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎم دهدران دهرﯾﺎﻧﺨﺴﺘﺒﻮو ﻛﻪ ﺋﻪﻧﺪهﻧﻮﺳﯿﺎﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧﻪﯾﺎﻧﺪا ﭘﺎﺑﻪﻧﺪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﺎن زﯾﺎد دهﻛﺎت ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗﻪ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا رهﻧﮓ ﻧﺎداﺗﻪوه .ﺑﻪرﭘﺮﺳﻜﯽ ﺣﻜﻮﻣﯿﺶ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدووی ﻻوان ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن دهدهن ،ﻟﻪ ھﻪﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸﺪا ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ زۆر ﻟﻪو ﭘﺎرﺗﺎﻧﻪ ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻛﻪ ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﻪ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎو رﺴﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼم دهﻛﻪن. ﺑﻪھﺎ و ﯾﺎﺳﺎ ﭼﺎودﺮان ھﯚﻛﺎری ﺋﻪم ﺑﻪرهودواھﺎﺗﻨﻪی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﭘﺎرﺗﻪ دﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﮔﻧﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوودا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯿﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻨﺎﺑﻮو ،ﺑﻪم ﻧﻪﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻨﯿﺎد ﺑﻨﻦو ﺋﻪوهش دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﻧﻪرﻨﯽ ﻟﻜﻪوﺗﻪوه، ﺋﺎﻧﺪی ﻣﻪﻻ راﻧﮕﻨﮓ ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯽ دهﺖ» :ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺘﻪوﺖ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﯿﺒﻪﯾﺘﻪوه دهﺑﺖ روو
دهﺑﺖ ،ھﻪروهھﺎ ﺑﺮﯾﻦ و ﭘﻜﺎن ،ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯿﺸﯿﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ﺧﻪﻣﯚﻛﯽ و ھﯿﻼﻛﯽ دهرووﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪو ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧﻪوه دهﻧﺎﻨﻦ«. ﺑﺎﺑﯿﻮاﻧﯚ وﺗﯽ» :ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺑﺎﺗﺮاﺳﻤﺎن وهك ﺣﺎﻪﺗﻜﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻧﺎ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘﯚﻟﻦ ﻛﺮدووه، ﺋﻪﻣﻪش ﺋﻪوه دهﮔﻪﯾﻪﻧﺖ ﻛﻪ ژﻣﺎرهﯾﻪك ﺧﻪﻜﯽ زۆر ﺑﺒﻪﺷﻦ ﻟﻪ ﺑﯿﻤﻪی ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ«.
ﺷﻮﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎنو ﺗﺎ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪی ھﻪﻟﯽ ﺋﻪوهﯾﺎن ﺑﯚ دهڕهﺧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪرهو ﺧﯚرﺋﺎوا ﻛﯚچ ﺑﻜﻪن، ﻟﻪوﺪا دهﻣﻨﻨﻪوه«. ﭘﯚﻟﻨﯽ ﻧﺎ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻣﺎﯾﺴﯽ راﺑﺮدووهوه رﻜﺨﺮاوی »ﭘﺰﯾﺸﻜﺎﻧﯽ ﺑ ﺳﻨﻮور« ﯾﻪﻛﻪﯾﻪﻛﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯿﺎن ﻟﻪﻧﻮ ﻛﻪﻣﭙﻪﻛﻪدا ﺧﺴﺘﯚﺗﻪﮔﻪڕ ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ ﻟﻪﺑﻮاری ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪ ﻣﺮۆﯾﯿﻪﻛﺎنو ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ دهرووﻧﯿﯿﻪوه ﺑﻪڕﻮهدهﺑﺮﺖ. ﺧﺮﯾﺴﺘﯚس ﺑﺎﺑﯿﻮاﻧﯚ ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎری ﭘﺮۆژهﻛﻪ وﺗﯽ» :ﺋﻪو ﭘﻪﻧﺎھﻪﻧﺪهو ﻛﯚﭼﺒﻪراﻧﻪی ﻟﻪ ﻛﻪﻣﭙﻪﻛﻪدا ﻣﺎوﻧﻪﺗﻪوه ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﺎن رووﺑﻪڕووی ﻛﯚﻣﻪﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪﻛﯽ ﺟﺪی ﺑﯚﺗﻪوه«.
ﺑﻪﺷﻮهﯾﻜﯽ ﺗﻜاﯾﯽ ،ﭘﻨﺞ ﺗﺎ ده ﻛﻪس ﻟﻪﯾﻪك ﻛﻮﺧﺪا دهﺧﻪون ﻛﻪ ﻛﯚی ژﻣﺎرهی ﺋﻪو ﻛﻮﺧﺎﻧﻪ ٢٠٠ داﻧﻪ دهﺑﺖو ﻟﻪ ﺗﻪﺧﺘﻪو ﭘﻼﺳﺘﯿﻚ دروﺳﺘﻜﺮاون. ﺗﻪﻧﮫﺎ ٤ﺳﻪرﺋﺎوﯾﺶ ﻟﻪو ﻛﻪﻣﭙﻪدا ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ زۆرﺑﻪی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﻪﻛﻪی ﭘﯿﺎونو ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻣﻨﺪاﯿﺸﯿﺎن ﻟﻪﻧﻮداﯾﻪ .زۆر ﺑﻪﻛﻪﻣﯿﺶ ﭘﺎﺷﻪڕۆو ﺧﺎﺷﺎﻛﯽ ﻧﻮ ﻛﻪﻣﭙﻪﻛﻪ ﻻدهﺑﺮﺖ ،زۆرﺑﻪی ﻟﻪ دهوروﺑﻪری ﻧﯿﺸﻨﮕﻪﻛﻪ ﻛﻪﻪﻛﻪ دهﺑﺖ«. ھﻪروهھﺎ ﺧﺮﯾﺴﺘﯚس ﺑﺎﺑﯿﻮاﻧﯚ وﺗﯽ» :ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻣﺎﯾﺴﯽ راﺑﺮدووهوه ﭼﻪﻧﺪ ھﻪزار ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﻜﻤﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاوه ،ﺟﯚری ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪش ﻛﻪ ﺋﻤﻪ ﭼﺎرهﺳﻪرﯾﺎن دهﻛﻪﯾﻦ ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺴﺖو ﻛﯚﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ھﻪﻧﺎﺳﻪ ،ﺑﻪھﯚی ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﺎری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﻪوه ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪ
ژﯾﺎن ﻟﻪ ﺑﺎﺗﺮاس ﺟﯽ ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪ ﻛﻪ ﯾﺎﺳﺎی وﺗﯽ ﯾﯚﻧﺎن رێ ﺑﻪﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﭼﺒﻪری ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺎدات ﻛﻪ ﺑﭽﻨﻪ ﻧﻮ ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪوه ،ﻣﻪﮔﻪر ﻟﻪھﻪﻧﺪێ :ﺣﺎﻪﺗﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺪا ﻧﻪﺑﺖ ،ﭼﺎرهﺳﻪر ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺣﺎﻪﺗﺎﻧﻪش ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه وهﺳﺘﺎون ﻛﻪ ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﺋﻪو ﭘﺰﯾﺸﻜﺎﻧﻪ ﺑﻪﺑﺎﺷﯽ ﻣﺎﻣﻪﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪدا دهﻛﻪن. رﻜﺨﺮاوی »ﭘﺰﯾﺸﻜﺎﻧﯽ ﺑ ﺳﻨﻮور« ژﻣﺎرهی ﺋﻪو ﭘﻪﻧﺎھﻪﻧﺪهو ﻛﯚﭼﺒﻪراﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻪﻣﭙﯽ ﺑﺎﺗﺮاس دان ﺑﻪ ﻧﺰﯾﻜﻪی ١٥٠٠-١٢٠٠ﻛﻪس دهﺧﻪﻣﻨﺖو ﺑﻪھﯚی ﺟﮕﯚڕﻛﯽ ﺧﻪﻜﺎﻧﯽ ﻧﻮ ﻛﻪﻣﭙﻪﻛﻪوه ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮﺖ ﺑﻪ وردی ژﻣﺎرهﯾﺎن ﺑﺰاﻧﺮﺖ. ھﻪﻧﺪﻜﯿﺸﯿﺎن ﺳﺎﻧﻜﯽ زۆری ﻟﻪ ﺑﺎﺗﺮاﺳﺪا ﺑﻪﺳﻪر ﺑﺮدووهو ھﻪﻧﺪﻜﯿﺸﯿﺎن ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﻛﻪﻣﻪ ﻛﻪ ﺋﻪو ﺷﻮﻨﻪﯾﺎن ﺑﻪﺟ ھﺸﺘﻮوه، ﮔﻮزهراﻧﯿﺸﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺋﯿﺸﻪ ﺑﻪڕﻮه دهﭼﺖ ﻛﻪ ﻧﺎوﺑﻪﻧﺎو دهﺳﺘﯿﺎن دهﻛﻪوﺖ ،ﯾﺎﺧﻮد ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺧﯚراﻛﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺟﺎری وا ھﻪﯾﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻛﺒﻪﺧﺶ دهﯾﺎﻧﺪاﺗ. ﺋﻪﻧﺪرﯾﺎس ﻓﮕﯿﻨﯚﭘﯚﻟﯚس وﺗﯽ» :ﺋﻪو ﺑﺮﯾﻦو ﭘﻜﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭘﺰﯾﺸﻜﻪﻛﺎﻧﻪوه دهﺑﯿﻨﺮﻦ ﺑﻪھﯚی ﻣﺎﻣﻪﻪی ﺧﺮاپو ﭘﺸﻠﻜﺎرﯾﯿﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﻪﻧﺎھﻪﻧﺪهو ﻛﯚﭼﺒﻪرهﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪر دهﺳﺘﯽ ﭘﺎﺳﻪواﻧﯽ ﻛﻪﻧﺎراوهﻛﺎنو ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺑﻪﻧﺪهری ﺑﺎﺗﺮاﺳﻪوه دووﭼﺎرﯾﺎن دهﺑﻦ. ﺋﻪوهﺷﯽ رووﻧﻜﺮدهوه ﻛﻪ »ﻟﻪﺑﺎرهی ﻣﺎﻣﻪﻪی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دهﺳﻪﺗﺪاراﻧﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی دهﯾﺎﻧﻪوﺖ ﺑﭽﻨﻪ ﺳﻪر ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﺑﻪردهﺳﺘﺪاﯾﻪ«. ھﯚﺷﯿﺎرﯾﺸﯿﺪا ﻟﻪوهی رﻮﺷﻮﻨﻪ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎنو راوهدووﻧﺎﻧﯽ ﭘﻪﻧﺎھﻪﻧﺪهو ﻛﯚﭼﺒﻪرهﻛﺎن ﺑﺒﺘﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺑﺒﺘﻪ ھﯚی ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺰاﭬﻪ راﺳﺘهوه ﺗﻮﻧﺪڕهوهﻛﺎن ﺑﯚ ﺗﻪﻣﯿﯿﺰی رهﮔﻪزﭘﻪرﺳﺘﯽ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو ﮔﺮوﭘﺎﻧﻪ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﺋﻪوه دهﺑﺘﻪ ھﯚی ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ رﯾﺸﻪﯾﯽ ﻛﺸﻪﻛﻪ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
31
ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ
ﺋﻪوروﭘﺎ و ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ
ﺑﻪ درﮋاﯾﯽ ده ﺳﺎڵ ﯾﺎن زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ ،ﭘﻪﻧﺎھﻪﻧﺪهو ﻛﯚﭼﺒﻪرهﻛﺎن ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﮔﻪڕهﻛﻪ ھﻪره ھﻪژارهﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﺑﺎﺗﺮاﺳﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﺪا رهﺷﻤﺎﯿﺎن ھﻪﺪاوهو ﻣﺎوﻧﻪﺗﻪوه ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪ ﺋﻮﻣﺪی ﺋﻪوهی رۆژﻚ ﺑﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ رﯽ دهرﯾﺎوه ﺑﻪرهو ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ ﺑﻪڕێ ﺑﻜﻪون .ﭘﺸﺘﺮ ﺋﻪو ﭘﻪﻧﺎھﻪﻧﺪاﻧﻪ ﻛﻮرد ﺑﻮون ،ﺑﻪم ﺋﺴﺘﺎ ﺋﻪﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن رﮋهی ٪٩٥ﯾﺎن ﭘﻚ دهھﻨﻦ. ژﻣﺎرهﯾﺎن ﻟﻪﻧﻮان ١٥٠٠-١٢٠٠ﻛﻪﺳﺪاﯾﻪو ﻟﻪ ﺷﻮﻨﻜﺪا )ﻛﻪﻣﭗ( دهژﯾﻦ ﻛﻪ ﺑﺎری ﮔﻮزهرانو ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻟﻪ ﻧﺰﻣﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﺪا ﺧﺮاﭘﺘﺮه .ﻧﺰﯾﻜﻪی ٢٥ﺳﺎﻪ ﯾﯚﻧﺎن ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ رﻜﺨﺮاوی ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎﯾﻪ. ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﺋﺴﺘﺎو ﺑﻪﺗﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎت، ﻛﺸﻪﻛﻪ وهك ﻛﺸﻪﯾﻪﻛﯽ درﮋﺧﺎﯾﻪﻧﯽ ﻟﮫﺎﺗﻮوه، ﺑﻪم ﺑﻪم دواﯾﯿﻪو ﺑﻪھﯚی زۆرﺑﻮونو ھﻪﻜﺸﺎﻧﯽ 30
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
دوژﻣﻨﺎﯾﻪﺗﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪو دهﺳﻪﺗﻪ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎن دژی ﺋﻪو ﭘﻪﻧﺎھﻨﺪاﻧﻪ، ﺑﺎرودۆﺧﻪﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪرهو ﻛﻪﻜﻪﺑﻮونو ﮔﻪورهﺑﻮون ﭼﻮوه. ﺋﻪﻧﺪرﯾﺎس ﻓﮕﯿﻨﯚﭘﯚﻟﯚس ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮوﭘﻜﯽ ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽو ﻛﯚﻣﻪكو ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﭘﻪﻧﺎھﻪﻧﺪهﻛﺎن دهﺑﻪﺧﺸﻦ ﺷﺎرهواﻧﯽ »دهﺳﻪﺗﺪاراﻧﯽ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ ﺑﻪدهﻧﮓ داواﻛﻪﻣﺎﻧﻪوه ﻧﻪھﺎت ،ﻛﺎﺗﻚ داوای
ﭼﺎرهﺳﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻪﻛﻪﻣﺎن ﻟﻜﺮد ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺷﺎرهواﻧﯽ ﭘﯽ واﺑﻮو ﻛﻪ ﻟﻪژﺮ ﻓﺸﺎری داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﻪ ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪی ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا ﻛﺸﻪﻛﻪ ﻧﺎﻣﻨﺖو ﭘﻪﻧﺎھﻪﻧﺪهو ﻛﯚﭼﺒﻪرهﻛﺎن ﻧﺎﭼﺎر دهﺑﻦ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ ﺟﺒﻦ«. ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ» :ﺑﻪم ﺋﻪو ﭘﻪﻧﺎھﻪﻧﺪهو ﻛﯚﭼﺒﻪراﻧﻪ ﻧﻪڕۆﯾﺸﺘﻦ ،ﺋﻪﮔﻪر ھﻪﻮهﺳﺘﻪﯾﻪك ﺑﻜﻪﯾﻦو ﺑﯿﺮﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪﻛﻮﻮه ھﺎﺗﻮون ،ﺋﻪوا دهﺳﺘﺒﻪﺟ دهزاﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﺋﻪواﻧﻪ ﻧﺎﮔﻪڕﻨﻪوه ﺑﯚ
دوای ﺳﺎﮏ ﻟﻪ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﻪﮐﻪ ﺋﯿﻨﺘﺮاک ھﯿﭻ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﮐﯽ ﻧﻪھﻨﺎوهﺗﻪ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﮑﯽ دﻨﯿﺎﯾﯿﻪ دﻛﺘﯚر ﺳﻪﻋﯿﺪ زﺒﺎری راوﮋﻛﺎری وهزارهﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ و ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﻟﮋﻧﻪی ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺳﻪﻧﺘﻪرهﻛﻪ ،ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮدهوهو ﺑﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »دوای ﺳﺎﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﻪ ،ﺑﻪم ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪك ﻟﻪ رﮕﺎی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﯿﻨﺘﺮاﻛﻪوه ،ﻧﻪھﺎﺗﻮوه ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن«.
ﺋﯿﻨﺘﺮاﻛﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ،وﺗﯽ» :ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺷﻮﻨﯽ وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﻪ و ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻦ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮه و ھﻪوﺪهدهﯾﻦ ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾﻪﻛﻪم ،ﻟﻪو ﺑﻮاراﻧﻪی ﺑﺎﺳﻜﺮا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﻪورهی وهﺑﻪرھﻨﺎن ﺑﻨﯿﻨﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺗﺎ وهﺑﻪرھﻨﺎن ﺑﻜﻪن ،وﺗﯿﺸﯽ: »ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻤﺎن ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ ،ﺑﯚ دهرﻓﻪﺗﯽ وهﺑﻪرھﻨﺎن و رهﺧﺴﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻪﺷﻜﯽ ﺋﺎرام ،ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ و ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪﻛﺎن«. ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ و ﻟﻪدوای ﺗﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ ﺳﺎﻚ ،ﻟﻪ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﻪ ،ھﯿﭻ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪك ﻟﻪ رﮕﺎی ﺋﻪو ﺳﻪﻧﺘﻪرهوه ﻧﻪھﺎﺗﯚﺗﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن.
ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ دﻨﯿﺎﯾﯽ راوﮋﻛﺎرهﻛﻪی وهزارهﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ ،ﻟﻪﺑﺎرهی ھﯚﻛﺎری ﻧﻪھﺎﺗﻨﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﻪوه ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، وﺗﯽ» :ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ راﮔﻮزهرﯾﻦ و ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻋﯿﺮاق ،ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ ﻛﺸﻪی ﺋﻪﻣﻨﯽ ھﻪﯾﻪ و ﺋﻪوهﯾﺶ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ھﯚﻛﺎره ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﻪﯾﻪن ،وهرﺑﻪھﻨﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻜﻪن«. زﺒﺎری ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهﺷﻜﺮد ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﺎن ﺑﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی دﻨﯿﺎﯾﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی دﻨﯿﺎﯾﯽ ﻗﻪرهﺑﻮوﯾﺎن ﺑﻜﺎﺗﻪوه، ﺑﻪم ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوهی رهوﺷﯽ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق، ﻟﻪ ﺑﺎر ﻧﯿﯿﻪ ،ھﯿﭻ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ دﻨﯿﺎﯾﯽ ﻧﺎﯾﻪﺗﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن«. ﺟﮕﻪ ﻟﻪو ھﯚﻛﺎراﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋﯿﺮاق ،ﭼﻪﻧﺪ ﻛﺸﻪﯾﻪك ھﻪﯾﻪ ﺑﯚﺗﻪ ﻓﺎﻛﺘﻪر ﻟﻪ ﻧﻪھﺎﺗﻨﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ وهﺑﻪرھﻨﻪﻛﺎن ،ﭼﯚﻧﺎﺳﺎن ﺳﺒﺮا وﺗﻪﺑﮋی ﺗﯿﻤﯽ ﺋﺎوهداﻧﻜﺮدﻧﻪوهی ،ﺑﺎﯿﯚزﺧﺎﻧﻪی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ،ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﺪا ،وﺗﯽ» :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﺎﯾﻪﻧﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﺎردۆﺧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻋﯿﺮاق و ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﭘﺎرهدهرو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی دﻨﯿﺎﯾﯽ و ﮔﻪﻧﺪهﯿﻪ«. ٨٠٠٠ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﮔﻪرﭼﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆرن، ﺑﻪم ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧﻪ ھﺸﺘﺎ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺟﯚراوﺟﯚرﯾﺎن ھﻪﯾﻪ. ﭘﻪروﯾﻦ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﮔﺸﺘﯽ ،ﺗﯚﻣﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ وهزارهﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ، راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ژﻣﺎرهی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟﻪ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﺪان و ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﻧﺰﯾﻜﯽ ٨٠٠٠ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟﯚراﺟﯚر ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻪﯾﻪ ١٠٠٠ ،ﻟﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧﻪ ﺑﯿﺎﻧﯿﻦ«.
ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی دﻨﯿﺎﯾﯽ و ﺑﺎﻧﻜﯽ وهﺑﻪرھﻨﺎن ،ﭘﻪروﯾﻦ ﻣﺤﻪﻣﻪد وﺗﯽ» :ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺋﻪو ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪردهواﻣﻪ ،ﻟﻪﺑﻪردهم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ھﺎﺗﻮوهﻛﺎﻧﺪاو ﭼﺎرهﺳﻪر ﻧﻪﻛﺮاوه«. دﻛﺘﯚر ﺳﻪﻋﯿﺪ زﺒﺎری ،ﺋﻪوهﺷﯽ ﺧﺴﺘﻪڕوو ،ﺑﯚ دﻨﯿﺎﯾﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ وهﺑﻪرھﻨﻪﻛﺎن ،دهﺑﺖ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪوره ھﻪﺑﺖ ،ﺑﯚ ﺑﯿﻤﻪﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ وهﺑﻪرھﻨﻪﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳﻮوره و ﺳﯿﻪم دهوﻪﺗﻪ ،ﻛﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ زۆری ﺗﺪاﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ وهﺑﻪرھﻨﻪﻛﺎن«. زﺒﺎری ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهﺷﻜﺮد ،ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﻪﻛﻪی ﺋﻤﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﯿﻨﺘﺮاك ،ﺑﯚ ﻣﺎوهی ﺳ ﺳﺎڵ ﺑﻮوه ،ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﺳﺎﻚ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪك ﺑﻨﺖ ،ﺑﻪم ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪك ﻧﻪھﺎﺗﻮوه ،ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ وهزﯾﺮان ﭘﺎرهی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﻪ راﮔﯿﺮاوه ،ﺗﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی وهﺑﻪرھﻨﺎن دﻨﺘﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. وﺗﯿﺸﯽ» :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﯿﻨﺘﺮاك ﭼﻪﻧﺪ ﯾﺎداﺷﺘﻜﯽ ﻟﻚ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﻛﺮدووه ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺑﻪم ﺗﺎﺋﺸﺘﺎ ھﯿﭽﯿﺎن ﻧﻪھﺎﺗﻮون ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن«. زﺒﺎری دووﭘﺎﺗﯿﺸﯽ ﻛﺮدهوه »ﻋﯿﺮاق زۆر ﻛﺸﻪی ھﻪﯾﻪ و ﯾﺎﺳﺎی ﻧﻪوت و ﻏﺎزی ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ ﻧﻪﻛﺮدووه و ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ وهﻛﻮ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﯿﻪ ،دهﺑﻮو ﺳﺎﻚ ﺑﻪر ﻟﻪ ﺋﯿﺲ�ﺗﺎ ﻛﺸﻪی ﻧﻪوت و ﻏﺎز ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺮاﯾﻪ«. ﺑﻪﭘﯽ زاﻧﯿﺎری و داﺗﺎﻛﺎﻧﯽ دهﺳﺘﻪی وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯿﯿﻪوه ﺗﺎ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻧﯿﺴﺎﻧﯽ ،٢٠٠٩ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ و ﺋﻪوروﭘﯽ ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯿﻦ ،ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺣﻪﯾﺪهر ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﮔﺸﺘﯽ داﺗﺎ و زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دهﺳﺘﻪی وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،رووﻧﯿﻜﺮدهوه ،ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎو ﺋﻪوروﭘﺎ ﺗﻪﻧﮫﺎ ١٠ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ،وهﺑﻪرھﻨﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﻛﺎت و ﺳ ﻟﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧﻪ ،ﺑﻪ ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻛﺎر دهﻛﺎت. ﺟﮕﻪ ﻟﻪو ﺋﺎﻣﺎراﻧﻪش دهﺳﺘﻪی وهﺑﻪرھﻨﺎن١٥٣ ، ﻣﯚﻪﺗﯽ داوه ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ١٠ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ و ﺋﻪوروﭘﯿﻦ. ھﻪوﻟﺮ ــ ﻟﻮﻗﻤﺎن ﺷﺮواﻧﯽ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
33
ﺋــﺎﺑــﻮوری
ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﺎﯾﻪﻧﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؟
ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻪ ھﺎوﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﯿﻨﺘﺮاﻛﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ،ﺑﻪﺑی ﺣﻪوت و ﻣﻠﯿﯚن ﻧﯿﻮ دۆﻻر، ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻛﺎرﮔﻮزاری ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮدهوه ،ﺗﺎوهﻛﻮ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ و ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪﻛﺎن، وهﺑﻪرھﻨﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﻪن. ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ١٢ی ٢٠٠٧دا ،ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﯿﺪا ﺑﯚ وهزﯾﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ و ﺳﺘﯿﭭﻦ دل ﺋﺎﻧﺠﯿﻠﺲ ﺳﻪرۆﻛﯽ رﻜﺨﺮاوی ﺋﯿﻨﺘﺮاﻛﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ،رﻜﻜﻪوﺗﻨﯽ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯽ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻛﺎرﮔﻮزاری ﺑﯚ وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ،ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮا ،ﻛﻪ ﺑﯚ ﻣﺎوهی ﺳ ﺳﺎڵ ﺑﻮو ،ﺑﻪﭘﯽ ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﻪﻛﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﻪ ،ھﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن دهدات 32
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﻦ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وهﺑﻪرھﻨﺎن ﺑﻜﻪن. ﻣﺤﻪﻣﻪد رهﺋﻮف وهزﯾﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ، وﺗﯽ» :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﯿﻨﺘﺮاﻛﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ،دوای رهزاﻣﻪﻧﺪی وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ،ﺑﻪﻨﯽ داوه ﺑﯚ ﻣﺎوهی ﺳ ﺳﺎڵ ،ﭼﻪﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ﺑﻨﯿﺘﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ،ﮔﻪﯾﺎﻧﺪن ،وزه ،ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ،ﺑﺎﻧﻚ، ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهی ﻓﺮﻛﺮدن و وهﺑﻪرھﻨﺎن ،ﺗﺎوهﻛﻮ
دهﺳﺖ ﺑﻪ وهﺑﻪرھﻨﺎن ﺑﻜﻪن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا«، وﺗﯿﺸﯽ» :ﺑی ﺣﻪوت ﻣﻠﯿﯚن و ﻧﯿﻮ دۆﻻر ،ﺑﻪ ﺳ ﻗﯚﻧﺎغ دهدرﺖ ،ﺑﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﯿﻨﺘﺮاﻛﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ، ﻟﻪدوای ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوه ﻟﻪ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﺋﻪو ﺳﻪﻧﺘﻪره، ﻗﯚﻧﺎغ ﺑﻪ ﻗﯚﻧﺎغ ﺑﻮدﺟﻪﻛﻪﯾﺎن ﭘ دهدرﺖ«. ﺑ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﻮو ﺳﺘﯿﭭﻦ دل ﺋﺎﻧﺠﯿﻠﺲ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣﭙﻨﺎﯾﺎی
ﻓﻮڕات وﺷﻜﺒﻮوهو ﺗﯿﺪا ﻧﻪﻣﺎوه ،دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺳﻮود ﻟﻪ ﺋﺎوی ژﺮزهوی ﺧﯚﻣﺎن وهرﺑﮕﺮﯾﻦ ،ﻛﻪ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎوی ژﺮزهوﯾﺪا دهوﻪﻣﻪﻧﺪه ،ھﻪروهھﺎ دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﺮۆژه ﺑﯚ ﮔﻠﺪاﻧﻪوهی ﺋﺎو ﻟﻪﺳﻪر دﯾﺠﻠﻪو ﻓﻮڕات ﺋﻪﻧﺠﺎم ﺑﺪهﯾﻦ ،دهﺳﺘﯽ ﻛﺎرﯾﺶ ﻟﻪﺑﻮاری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﺪا ﻟﻪﺑﺎر و ﻓﺮاواﻧﻪ ،ﺟﺎ دهﺳﺘﯽ ﻛﺎری ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو ﺑﺖ وهﻛﻮو ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ،ﯾﺎﺧﻮد دهﺳﺘﯽ ﻛﺎری ﺳﺎده وهﻛﻮو ﺟﻮﺗﯿﺎر و ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯿﯿﻪﻛﺎن و ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻜﺎرﯾﺪا ،دﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪﺟﮫﺸﺘﻮو ﭼﻮوﻧﻪﺗﻪ رﯾﺰی ﺳﻪرﺑﺎزی و ﭘﯚﻟﯿﺴﻪوه. ﻛﺸﻪ دﯾﺎرﺗﺮﯾﻦ ﻛﺸﻪ ﻛﻪ رووﺑﻪڕووی ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯽ ،ﺋﻪم ﻛﻪرﺗﻪدهﺑﺘﻪوهودهﺑﺘﻪرﮕﺮﻟﻪﺑﻪردهمﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯿﺪا، دهﺗﻮاﻧﺮﺖ ﺑﻪﺳﻪر دوو ﻻﯾﻪﻧﺪا داﺑﻪﺷﺒﻜﺮﺖ، ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﺎن ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎﯾﻪﻛﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو ،ﻛﻪ ﺧﯚی ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺮی ﮔﻪورهو ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوی ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎدا
دهﺑﯿﻨﺘﻪوه ،ﺋﻪم ﻛﺸﻪﯾﻪش ﺳﻪرهﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ﻛﺸﻪﯾﻪ ﻟﻪﺑﻪردهم ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوﻧﯽ ﻛﻪرﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯿﺪا ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ،رهﻧﮕﻪ ﺑ دهﻧﮕﺒﻮوﻧﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ وهزارهﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯿﺶ ،ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪم ﻛﺸﻪﯾﻪدا ھﻨﺪهی ﺗﺮ ،ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﺑﻪرهو ﺋﺎﯚزی ﺑﺒﺎت ،ھﻪروهھﺎ ﻛﺸﻪی دووهم ﻟﻪﺑﻪردهم ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪ ﺑﻮاری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﻛﻪ ﺗﯿﺪا ﺑی ھﺎوردهﻛﺮدﻧﯽ ﻣﯿﻮه و ﺳﻪوزهوات دﯾﺎری ﺑﻜﺮﺖ ،ﻛﻪ ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﺑﺖ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﻛﺒﻛﯽ ﺑﻜﺎت و ﺑﺘﻪ ﺑﺎزاڕهوه. ھﻪروهھﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻛﯚﻣﻪﻪو رﻜﺨﺮاوه ﺟﻮﺗﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﭼﺎﻻﻛﺘﺮ ﺑﻜﺮﻦ ،ﺗﺎ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯽ داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻪﯾﻦ و داودهرﻣﺎن ﺑﻪﺳﻪر ﺟﻮﺗﯿﺎراﻧﺪا ﻟﻪﺧﯚﺑﮕﺮن ،ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆرﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺑﯚ رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﻮاری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﺶ دهﺑﺖ ﺑﻪردهوام ﭼﺎودﺮی ﺋﻪو ﺧﺎﻛﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯿﯿﺎﻧﻪ ﺑﻜﺎت،
ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﺪارﯾﯿﻪﺗﯽ زۆرﺑﻪی ﺋﻪو ﺧﺎﻛﺎﻧﻪ ﺑﯚ ﺧﻮدی ﺣﻜﻮﻣﻪت دهﮔﻪڕﺘﻪوه. ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪك ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸﻪوه ،ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺋﻪو زهوﯾﺎﻧﻪﯾﻪ ،ﻛﻪوا ﺑﻪ دهﺳﺖ ﺷﯚرهﻛﺎﺗﻪوه دهﻧﺎﻨﻦ و ﺑﻪ ﻣﻠﯿﯚﻧﻪھﺎ دۆﻧﻢ زهوی دهژﻣﺮدرﺖ .ﺑﻪ درﮋاﯾﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﻪد ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو وﺗﯽ ﻧﻮان دوو رووﺑﺎر ﻣﯿﺰۆﭘﯚﺗﺎﻣﯿﺎ ،ﺑﻪدهﺳﺖ ﺋﻪو ﻛﺸﻪﯾﻪوه دهﻧﺎﻨﺖ و ﺷﯚرهﻛﺎت ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆری ﺗﻮاﻧﺴﺘﯽ ﻛﺸﺘﯿﺎری ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدووهو ﺋﻪوهی ﺟﻪﻧﮓ و ﭘﺸﻮوی ،ﺑﻪ درﮋاﯾﯽ ﺋﻪم ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻪ ﺑﻪ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﺎن ﻛﺮد ،ﺷﯚرهﻛﺎت ﺑﻪ زهوی ﺋﻪم وﺗﻪ و ﺋﺎوهﻛﻪی ﻛﺮدووه. ﺷﯚرهﻛﺎت ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪوه دروﺳﺖ دهﺑﺖ ،ﻛﻪ ﻛﺸﺘﯿﺎران ﺑﻪو ﺋﺎوهی ﻛﻪ رﮋهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻟﻪ ﺧﻮﯽ ﺗﺪاﯾﻪ زهوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﺎودهدهن. ﭼﺎرهﺳﻪری ﺋﻪو ﮔﺮﻓﺘﻪش ،ﺳﻪرهﺗﺎ ﺑﻪ ﭘﺎوﺗﻨﯽ ﺋﺎوهﻛﻪ دهﺑﺖ ،ﻛﻪ ﻟﻪ ﺧﻮﯽ زﯾﺎده ﭘﺎك ﺑﻜﺮﺘﻪوه ،ﺑﯚ ﺋﻪوهش ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎﻧﯽ ١٩٥٠هوه ،ﺑﯿﺮۆﻛﻪی ﭘﺮۆژهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪوره ھﻪﯾﻪ ،ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﺪﻧﻪوهی ﺷﻪش ﻣﻠﯿﯚن ﻓﻨﺪان زهوی ،ﭘﺮۆژهﯾﻪك ﺑﻪھﯚی ﻧﺎﻟﻪﺑﺎری دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪوه ﭼﻪﻧﺪ ﺟﺎرﻚ دواﺧﺮاوه ،ﺑﻪم ﺋﺴﺘﺎ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﭘﺮۆژهﻛﻪ ﺳﻪری ھﻪﺪاوهﺗﻪوهو ﺑﻪوهش ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﻋﯿﺮاق ﺳﻮودﻜﯽ ﮔﻪوره دهﻛﺎت. ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸﻪوه ﺋﻪو زهوﯾﺎﻧﻪ دهﻛﺮﻨﻪ ﺷﻮﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘﻪﺟﺒﻮون ،ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﺑﻪھﻪﻣﻮو ﺟﯚرﻚ رﮕﻪ ﻟﻪوه ﺑﮕﯿﺮﺖ ،ﻛﻪ ﺋﻪو ﺧﺎﻛﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯿﯿﺎﻧﻪی ﺑﺒﻨﻪ ﺧﺎﻛﯽ ﻧﯿﺸﺘﻪﺟﺒﻮون ،وهﻛﻮ ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪاو زۆرﻚ ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا رووﯾﺪاوه. ھﻪروهھﺎ زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺧﻮرﻣﺎ ﺑﺪرﺖ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻛﻪ ﺧﺎﻛﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﯚ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺧﻮرﻣﺎ ﮔﻮﻧﺠﺎوهو رهﻧﮕﻪ داھﺎﺗﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮوری زۆرﺑﺎش دهﺳﺘﻪﺑﻪر ﺑﻜﺎت ،ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎﺷﺪا ﻧﺰﯾﻜﻪی ١٠ﻣﻠﯿﯚن دار ﺧﻮارﻣﺎ ﻟﻪ ﻛﯚی )٣٠ﻣﻠﯿﯚن دارﺧﻮرﻣﺎ( ﺑﻪدهﺳﺖ ﮔﻮﭙﻨﻪداﻧﻪوه دهﻧﺎﻨﺖ. ﻛﮕﻪ ﮔﻪورهﻛﺎﻧﯽ دارﺧﻮرﻣﺎش ﻟﻪ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ و ﺑﺎﺷﻮوری ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺑوﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه ،ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن ﭘﺪهدرﺖ و ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﺧﺮاون ،ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ رواﻧﺪﻧﯽ دارﺧﻮرﻣﺎﯾﻪك ،ﺗﻪﻧﮫﺎ دوو دۆﻻری ﭘﻮﯾﺴﺘﻪو ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدﻧﯿﺸﯽ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ دۆﻻرﻜﯽ دهوﺖ ،ﺑﻪم ﺟﻮﺗﯿﺎران ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺋﺎﯾﻨﺪهی ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﻪﯾﺎن و ﺳﺎﻏﺒﻮوﻧﻪوهی ﻟﻪ ﺑﺎزاڕدا دﻨﯿﺎﻧﯿﻦ، ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪم ﭘﯿﺸﻪﯾﻪ ﺑﻪدوور دهﮔﺮن ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﯾﻪﻛﻜﯽ دﯾﻜﻪﯾﻪ ﻟﻪو ﻛﺎراﻧﻪی ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻛﺎری ﺟﺪی ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻜﺎت. ﺑﻪﻏﺪا ــ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
35
ﺋــﺎﺑــﻮوری
ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﻓﺮﯾﺎدڕهﺳﯽ دهوﺖ
ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ﺑﺎﻛﻮور و ﺑﺎﺷﻮورﯾﻪوه ﺧﺎوهن زهوﯾﯿﻪﻛﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺑﻪرﻓﺮاوان و ﺑﻪﭘﯿﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻪدهﺳﺖ ﭘﺸﺘﮕﻮﺨﺴﺘﻦ و ﺑ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﯿﯿﻪوه دهﻧﺎﻨﺖ ،ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا دهﻛﺮﺖ ﺑﻜﺮﺘﻪ ﻓﺮﯾﺎدڕهس ﺑﯚ ﺋﺎﺑﻮوری وت ،ﭼﯽ ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺑﻮژاﻧﻪوهی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ؟ ھﻪر ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ﻧﻪوهدی ﺳﻪدهی ﭘﺸﻮهوه، ﻛﺎﺗﻚ ﺋﺎﺑﻮﻗﻪی ﺋﺎﺑﻮوری ﺧﺮاﯾﻪﺳﻪر ﻋﯿﺮاق، ھﻪﻣﻮو ھﺎورده ﻧﻪوﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻪوه ،ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺗﻪن ﻟﻪ وهرهﻗﻪ ﭘﻛﺮاﯾﻪوه ﻟﻪ ﻧﻮوﺳﯿﻦ ،ﺳﻪرﺟﻪﻣﯿﺎن ﺑﺎﺳﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی وهﺑﻪرھﻨﺎﻧﯽ دهﻛﺮد ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧﺮﺖ ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری وت ﭘﺸﺘﯽ ﭘ ﺑﺒﻪﺳﺘﺮﺖ ،ﺑﻪم ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﻗﺴﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﺎس ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ ﻛﻪرﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ و ﻛﻪرﺗﯽ 34
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی و ﻛﻪرﺗﯽ ﮔﻪﺷﺘﻮﮔﻮزاری دهﻛﻪن ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣﻪرهﻛﻪﺑﯽ ﺳﻪر ﻛﺎﻏﻪزن ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪ ﻣﻪزهﻧﺪهی ﺋﻪو ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻮاری ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی ،وهﻛﻮ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪ و ﻟﮫﺎﺗﻮوﯾﯽ دهﯾﻪوﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻛﻪﻣﻪ ،ھﻪروهھﺎ ﻛﻪرﺗﯽ ﮔﻪﺷﺘﻮﮔﻮزارﯾﺶ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆر و ﺑﺎرودۆﺧﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻟﻪﺑﺎر ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﻛﻪﻣﻪ ،ﺑﻪم ﻛﻪرﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﺗﺎﻛﻪ ﻛﻪرﺗﻜﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪ دروﺳﺘﯽ ﺑﻪﻛﺎرﺑﮫﻨﺮﺖ ،دهﺗﻮاﻧﺮﺖ ﺑﻪﺑﺎﺷﯽ ﺳﻮودی ﻟﻮهرﺑﮕﯿﺮﺖ و ﺑﺒﺘﻪ ﺑﻨﺎﻏﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪھﺰ ﺑﯚ
ﺑﻪرهوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاق ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﺧﺎﻛﻜﯽ زۆر ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﯚ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ دهﺷﺖ و ﺋﺎو و دهﺳﺘﯽ ﻛﺎرﯾﺶ ﻟﻪﺑﺎره ،ﺑﺎزاڕی ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﮔﻪرﻣﻪ. زهوﯾﻪﻛﻪی ﺑﻪﭘﯿﺘﻪ وﺗﯽ ﻋﯿﺮاق ﻧﺰﯾﻜﻪی ٤٣ﻣﻠﯿﯚن دۆﻧﻢ ،ﺧﺎﻛﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﻟﻪﺧﯚدهﮔﺮﺖ ،ھﻪروهھﺎ ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋﻪوهی ﻛﻪ داﺑﻨﯿﺸﯿﻦ و ﺑﺎﺳﯽ ﺋﻪوه ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﺋﺎوی دﯾﺠﻠﻪ و
ﺑﺎﺳﻮﺧﻮاس
دهرﺑﺎرهی ﯾﺎﺳﺎی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ
دهﻛﺮا ﯾﺎﺳﺎﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﻣﺎن ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪﺑﻮاﯾﻪ. ھﺸﺘﺎ ﺋﻪو ھﯚﯾﺎﻧﻪ روون ﻧﻪﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه ﻛﻪ واﯾﺎن ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﻛﺮد رﻮﺷﻮﻨﻚ ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دﯾﺎری ﺑﻜﺎ ﻛﻪ ﻟﻪ ھﯿﭻ دهوﻪﺗﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﺪا ﭘﻪﯾهو ﻧﺎﻛﺮێ .ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎﯽ ﯾﺎﺳﺎی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ،ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ دهرﻓﻪﺗﻚ ﺑﯚ ﺑﺮدﻧﻪوه ﺑﻪﺑ ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ زۆرﯾﻨﻪی دهﻧﮕﻪﻛﺎن ﭘﻜﺪﻨ. ﻣﺎﯾﻪی ﺗاﻣﺎنو ﺷﺎﯾﺴﺘﻪی ﺑﯿﺮ ﻟ ﻛﺮدﻧﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﯾﺎﺳﺎی ژﻣﺎره ٢ی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ راﺑﻪری ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﺳﺎﯽ ١٩٩٢ی ﺑﻪرهی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎی ﺋﺴﺘﺎی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوﺗﺮه .ﺑﻪﭘﯽ ﺋﻪو ﯾﺎﺳﺎﯾﻪ ،ﭼﻮار ﻛﻪس ﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون ﻟﻪ ﺑﻪڕﺰان ﺟﻪﻻل ﺗﺎﻪﺑﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ،ﻣﻪﺳﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟﻪ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ،دﻛﺘﯚر ﻣﻪﺣﻤﻮد ﻋﻮﺳﻤﺎن ﻟﻪ ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﺴﺖو ﺷﺦ ﻋﻮﺳﻤﺎن ﻋﻪﺑﺪوﻟﻌﻪزﯾﺰ ﻟﻪ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﭘﺎوت .ﻟﻪم ھﻪﺒﮋاردﻧﻪدا ﺑﻪرزﺗﺮﯾﻦ رﮋهی ﺑﻪ دهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ دهﻧﮓ ٪٤٧,٥١ﺑﻮو ،ﻧﺰﻣﺘﺮﯾﻨﯿﺶ ٪٢,٣٧ﺑﻮو .ھﯿﭻ ﯾﻪﻛ ﻟﻪ ﭼﻮار ﭘﺎﻮراوهﻛﻪ ﻟﻪﻣﭙﻪری ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺮدﻧﻪوهی ﻧﻪﺑﻪزاﻧﺪو ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ رﮋهی ١+٥٠ی ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ ﺑﺮدﻧﻪوه ﺗﭙﻪڕﻨ .ﺑﻪﭘﯽ ﻣﺎددهی ھﻪﺷﺘﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﺪا ﻛﻪس رﮋهی ٪٥٠ی ﺗﻨﻪﭘﻪڕاﻧﺪ ،ﭘﺎش ١٥رۆژ ﺧﻮﻟﯽ دووهم رهوﺷﻪﻛﻪی ﯾﻪﻛﻼدهﻛﺮدهوه .ﺑﻪم ﭘﻮداﻧﮕﻪ ،ﺋﻪﮔﻪر ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﺪا ھﯿﭻ ﭘﺎﻮراوﻚ رﮋهی ٪٥٠ی ﺑﻪدهﺳﺖ ﻧﻪھﻨﺎﯾﻪ ،ﯾﻪﻛﻪمو دووهﻣﯽ ﭘﺎﻮراوهﻛﺎن ﻛﻪ زۆرﺗﺮﯾﻦ دهﻧﮕﯿﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻨﺎوه ،دهﺑﻮاﯾﻪ ھﻪﺒﮋاردن دووﺑﺎره ﺑﻜﻪﻧﻪوه. ﺑﯚ ﺧﻮﻟﯽ ﯾﻪﻛﻪم ،ﻣﻪرﺟﯽ ﺑﺮدﻧﻪوه ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ زۆرﯾﻨﻪی رهھﺎ ﺑﻮو ﻛﻪ دهﻛﺎﺗﻪ ﺗﭙﻪڕاﻧﺪﻧﯽ رﮋهی ٪٥٠و ﺑﯚ ﺧﻮﻟﯽ
ﻓﻪرﯾﺪ ﺋﻪﺳﻪﺳﻪرد
دووهم ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﻪری زۆرﺗﺮﯾﻦ دهﻧﮓ ﺑﻪﭘﯽ زۆرﯾﻨﻪی ﺳﺎﻛﺎر ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ دهﺑﺮدهوه. ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎی ﭘﻪﯾهوﻛﺮاوی ﺋﺴﺘﺎی ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﺪا، ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﻪ ﺑﻪﯾﻪك ﺧﻮل ﺑﻪڕﻮه دهﭼ ﻧﻪك ﺑﻪدوو .ﺋﻪﻣﻪش زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪﻛﻪﻜﯽ ﭘﺸﺒﻛﯽ ﺗﻪﻧﮫﺎ دوو ﭘﺎﻮراو دێ ﻧﻪك زﯾﺎﺗﺮ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺎﺗﻚ دوو ﭘﺎﻮراو ھﻪﺑ ،ﻛﺎﻣﯿﺎن زۆرﺗﺮ دهﻧﮓ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻨ، دهﯾﺒﺎﺗﻪوه ،ﺑﻪم ﺋﻪﮔﻪر زﯾﺎد ﻟﻪ دوو ﭘﺎﻮراو ھﻪﺑ ،دهﺷ ﺑﺮاوه ژﻣﺎرهﯾﻪك دهﻧﮓ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻨ ﻛﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮه ﻟﻪ ژﻣﺎرهی ﺋﻪو دهﻧﮕﺎﻧﻪی ﻛﻪ دژی ھﻪﺒﮋاردﻧﯿﻦ .ﮔﺮﯾﻤﺎن ﺳ ﭘﺎﻮراﻣﺎن ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردن دهﺑ، ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﺎن ٪٣٢ی دهﻧﮕﻪﻛﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ دﻨ ،دووهﻣﯿﺸﯿﺎن ٪٣٣ ﺑﻪدهﺳﺖ دﻨو ﺳﯿﻪﻣﯿﺸﯿﺎن ٪٣٥ﺑﻪدهﺳﺖ دﻨ .ﺑﻪﭘﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ ﻛﻪ زۆرﯾﻨﻪی ﺳﺎﻛﺎری ﻛﺮدۆﺗﻪ ﻣﻪرﺟﯽ ﺑﺮدﻧﻪوه ،ﺋﻪوهی ٪٣٥ی دهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎوه دهﯾﺒﺎﺗﻪوه ،ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ٪٦٥ی دهﻧﮕﺪهران دهﻧﮕﯿﺎن ﭘ ﻧﻪداوه .ﺑﻪم ﭘﻮداﻧﮕﻪ ،دهﺷ ﭘﺎﻮراوﻚ ﻛﻪ زۆرﯾﻨﻪی دهﻧﮕﺪهران دهﻧﮕﯿﺎن ﭘ ﻧﻪداوه ،ﺑﮕﺎ ﺑﻪ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ .ﺋﻪﻣﻪش ﺷﺘﻜﻪ ﻟﻪ ھﯿﭻ وﺗﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﺪا رووی ﻧﻪداوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﺎﺳﺎوی ﺑﺮدﻧﻪوهی ھﻪﺒﮋاردن ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ زۆرﯾﻨﻪی دهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﻪ ﻧﻪك ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪوه. دهﺑﻮاﯾﻪ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ زۆرﯾﻨﻪی رهھﺎ ﺑﻜﺎ ﺑﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺑﺮدﻧﻪوهو ﻛﺎﺗﻚ ھﯿﭻ ﭘﺎﻮراوﻚ دهﻧﮕﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﻪدهﺳﺖ ﻧﺎھﻨ ،دهﻛﺮا ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ دوهﻣﺪا ﻟﻪ ﭘﺸﺒﻛﯽ ﻧﻮان ﯾﻪﻛﻪمو دووهﻣﺪا ﭘﻪﯾهوی ﻟﻪ زۆرﯾﻨﻪی ﺳﺎﻛﺎر ﺑﻜﺮێ .ﺋﻪم ﭼﻪﺷﻨﻪ ﯾﺎﺳﺎﯾﺎﻧﻪ ﻟﯿﺎن راﻧﺎﺑﯿﻨﺮێ ﺑﻨﺎﻏﻪﯾﻪﻛﯽ ﭘﺘﻪو ﺑﯚ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دهﺳﺘﻪﺑﻪر ﺑﻜﻪنو زۆرﺑﻪی ﺟﺎرﯾﺶ ﻧﺎﺑﻨﻪ ھﻪوﻨﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ .ﺋﯚﺑﺎﯽ ھﻪر ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﻜﯽ ﺧﺮاپ ﻛﻪ دهﺷ ﻟﻪ ﺋﺎﯾﻨﺪهدا ﺑﻪھﯚی ﻛﻪﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﯾﺎﺳﺎﯾﻪوه ﭘﻪﯾﺪا ﺑﺒ، ﻟﻪ ﻣﻠﯽ ﺋﻪواﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪﯾﺎن ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪ دهرﻛﺮدووه.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
37
ﺋـــﺎﺑــﻮوری
ﺑــﺎﻧـﮑــﻪﮐــﺎن داﺑــاون
ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ھﻪﺷﺘﺎﮐﺎﻧﯽ ﺳﻪدهی راﺑﺮدوهوه ،ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ھﻪرﻤﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﻪوه رووﺑﻪڕووی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮐﺸﻪی دهرهﮐﯿﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺑﻮهﺗﻪوه ،ﺋﻪو ﮐﺸﺎﻧﻪ ﮐﺎرﯾﮕﻪری ﺳﻠﺒﯽ ﻟﻪﺳﻪر ھﻪﻣﻮو ﮐﻪرﺗﻪ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﮐﺎن ﺑﻪﺟﮫﺸﺘﻮه، ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﮐﻪرﺗﯽ ﺑﺎﻧﮑﺴﺎزی .ﺷﻪڕی ھﻪﺷﺖ ﺳﺎﻪ و دواﺗﺮ داﮔﯿﺮﮐﺮدﻧﯽ ﮐﻮﺖ و ﺳﻪﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﻪﻣﺎرۆی ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﻪﺳﻪر ﻋﯿﺮاق و زۆرﺑﻮوﻧﯽ ﻗﻪرزهﮐﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﻋﯿﺮاق و ﮐﻪﻪﮐﻪﺑﻮوﻧﯽ ،ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪﺷﯽ ھﻪرهزۆی ﺋﻪو ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﻪی ﮐﻪوﺗﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚ .ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ھﻪرﻤﯿﺸﻪوه ﻟﻪ ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﻪ ﺑﻪردهواﻣﻪﮐﺎﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺑﺎﻧﮑﺴﺎزی ﻟﻪ دﻧﯿﺎ دوورﺧﺴﺘﻮهو ﻟﻪ رهوﺗﯽ ﺋﻪو ﮔﯚڕاﻧﮑﺎرﯾﯽ و ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﺎﻧﻪ دوای ﺧﺴﺖ .ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ھﯚﮐﺎراﻧﻪو ﭼﻪﻧﺪﯾﻨﯽ ﺗﺮ ﺑﻮوﻧﻪ ھﯚی ﻻوازﮐﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﻪو ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﺎﻧﻪی ﮐﻪ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎن ﭘﺸﮑﻪﺷﯽ دهﮐﻪن ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﻻوازﯾﯽ و ﺑﻪﺳﻪرﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﺗﻪﮐﻨﯿﮑﻪی ﺑﻪﮐﺎری دهھﻨﻦ،ھﻪروهھﺎ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ زاﻧﯿﺎری ﻧﻮێ ﻟﻪ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﮐﺎرهﮐﺎﻧﯿﺎن و ...ھﺘﺪ.
ﻟﻪدوای ﭘﺮۆﺳﻪی ﺋﺎزادﮐﺮدﻧﯽ ﻋﯿﺮاق و ﺑﻪ ﺋﺴﺘﺎﺷﻪوه ،ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎن ﺑﻪ دهﺳﺖ ﺋﻪو ﮔﺮﻓﺘﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﺳﻪرهوه ﺋﺎﻣﺎژهﯾﺎن ﭘﺪرا دهﻧﺎﻨﻦ ،ﻧﻪﺗﻮاﻧﺮاوه ﭘﻪره ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﮐﺎروﺑﺎری ﺑﻪو ﺑﺎﻧﮑﺎﻧﻪ ﺑﺪرێ و وهﺳﯿﻠﻪی ﻧﻮﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ و ﺗﻪﺣﻮﯾﻠﮑﺮدﻧﯽ ﺑﯚ ﻓﻪراھﻪم ﺑﮑﺮﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ھﯚﮐﺎره ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﮐﺎن ،ﮐﻪ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎن ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ﺟﮕﻪی داﺑﻪﺷﮑﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼﻪ ﮐﻪ ﺋﻪرﮐﯽ ﺳﻪرﺷﺎﻧﯽ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎﻧﯽ ھﻨﺪهی ﺗﺮ ﻗﻮرس ﮐﺮدوه ،ﺋﻪﻣﻪ ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﮐﺎدری ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎن وهک ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺷﺎرهزاﯾﯽ ﺑﺎﻧﮑﯿﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪو ﮐﻪﺳﺎﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕی ﺋﻪو ﺑﻮارهی ﺗﺪا ﺑﻪ دهﮔﻤﻪن دهﺑﯿﻨﺮﺖ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪواﻧﻪی ﻟ دهرﮐﻪی ﮐﻪ وهک ﻣﻮﻣﺎرهﺳﻪ ﻣﺎوهﯾﻪﮐﯽ زۆره ﻟﻪو ﺑﻮارهدا ﮐﺎر دهﮐﻪن ،ﺑﻪم ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑﻪ دهﯾﺎن ﺧﻮﻟﯽ راھﻨﺎن و ﻣﻪﺷﻘﭙﮑﺮدن ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻟﻪ ﮐﺎرهﮐﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪردهوام ﺑﻦ و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﺸﮑﻪﺷﮑﺮدﻧﯽ ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪﮐﺎﻧﯿﺎن 36
Jun 2009ـ issue 49/ 31 May 6ـHaftana
ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﮑﻪن ،ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪو ھﯚﮐﺎراﻧﻪی ﺳﻪرهوه ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﭼﺎﮐﺴﺎزی ﻟﻪ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎﻧﺪا ﺑﮑﺮێ و ﺋﻪو ﺑﺎﻧﮑﺎﻧﻪ ﭘﻪﯾﮑﻪرﺑﻪﻧﺪ ﺑﮑﺮﻨﻪوه ،ﺑﯚ ﺋﻪو ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻪش ﮔﺮﺗﻨﻪﺑﻪری ﺋﻪم ھﻪﻧﮕﺎواﻧﻪی ﺧﻮارهوه ﭘﻮﯾﺴﺘﻦ: ١ـ ھﺎوﺗﺎﮐﺮدﻧﯽ ھﻪردوو ﻻی داﺋﻦ و ﻣﻪدﯾﻨﯽ ﺣﺴﺎﺑﺎﺗﯽ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎن و ﺑﻪ ﺑﻮوﻧﻪوهر و ﺧﻮاﺳﺘﻪﮐﺎن )ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﻭ ﻣﻄﻠﻮﺑﺎﺕ( دوای ﭘﺎﮐﮑﺮدﻧﻪوهی ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﭘﺎﺷﻤﺎوهی ﻗﻪرزه ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و دهرهﮐﯿﯽ و ﺑﻪوردی ھﻪردووﻻی ﺑﻮدﺟﻪی ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎن ھﻪﺒﺴﻪﻧﮕﻨﺪرﻦ. ٢ـ رزﮔﺎرﮐﺮدﻧﯽ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎن ﻟﻪ رۆﺗﯿﻦ و ﺋﻪو ﮐﺎراﻧﻪی ﮐﻪ ﺑﻪﺳﻪرﯾﺎﻧﺪا ﺳﻪﭘﻨﺪراوه ،وهک ﭘﺪاﻧﯽ ﻣﻮوﭼﻪو ھﻪرﺟﯚره ﺋﻪرﮐﮑﯽ دی ﮐﻪ ھﯿﭻ دهﺳﺘﮑﻪوﺗﮏ ﺑﯚ ﺑﺎﻧﮏ دروﺳﺖ ﻧﺎﮐﺖ. ٣ـ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺣﮑﻮﻣﻪت ﮐﺎر ﺑﯚ ﺋﻪوه ﺑﮑﺎت ﮐﻪ ﮔﺮﺒﻪﺳﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﮐﺎﻧﯽ وردﺑﯿﻨﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﺪا ﺑﮑﺎت ﺑﯚ ﺋﻪوهی وردﺑﯿﻨﯽ ﮐﺎروﺑﺎری
ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ ﺑﮑﻪن و ﻟﻪوهوه ﺷﻪرﻋﯿﻪﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ وهرﺑﮕﺮﺖ ،ﺑﺘﻮاﻧ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ داراﯾﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺎﻧﮑﯽ دهوﻪﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮی دﻧﯿﺎ ﺑﺒﻪﺳﺘﺖ. ٤ـ ﮐﺮدﻧﻪوهی ﺧﻮﻟﯽ راھﻨﺎن ﻟﻪ دهرهوهو ﻧﺎوهوهی ھﻪرﻢ ﺑﯚ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺗﺎزهﺗﺮﯾﻦ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﭘﺸﮑﻪوﺗﻨﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﺑﺎﻧﮏ و ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی ﺑﺎﻧﮑﯽ ﺑﻪﺧﯚوه ﺑﯿﻨﯿﻮﯾﻪﺗﯽ. ٥ـ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻋﻮرف و ﯾﺎﺳﺎ ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﮐﺎن ﻟﻪ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺟﺒﻪﺟ ﺑﮑﺮﻦ، وهک ﭘﻮهرهﮐﺎﻧﯽ ﺑﺎزل ﺑﯚ ﭼﺎودﺮی ﺑﺎﻧﮑﯿﯽ ،ﺋﻪو ﭘﻮهراﻧﻪ زهﻣﺎن و ﺳﻪﻻﻣﻪﺗﯽ ﮐﺎروﺑﺎری ﺑﺎﻧﮑﯽ دهڕهﺧﺴﻨﺖ. ٦ـ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎﻧﻤﺎن ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻧﻮێ ﺋﺎﻣﺎده ﺑﮑﻪن ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻗﻪرزهﮐﺎن ﺑﻪﭘﯽ ﺟﯚرو ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﺎن و ﺑی ﺗﻪرﺧﺎﻧﮑﺮاو ﺑﯚ ھﻪرﯾﻪک ﻟﻪو ﻗﻪرزاﻧﻪ ﭘﯚﻟﻦ ﺑﮑﻪن. ٧ـ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎن ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺑﺎﺗﯽ داراﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﺷﻮازی ﺋﻪداﺋﯽ ﮐﺎرﮐﺮدن و ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪو ﺟﯚری ﺋﻪو ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﺎﻧﻪی ﭘﺸﮑﻪﺷﯽ دهﮐﻪن ﺑﭽﻨﻪوه ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﮐﻪ ﯾﺎﺳﺎی ھﺎﻧﺪاﻧﯽ وهﺑﻪرھﻨﺎن رﮕﻪ ﺑﻪھﺎﺗﻨﯽ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎو وهﺑﻪرھﻨﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ دهدات ﺑﻨﻪ ﻧﺎو ھﻪرﻢ،رهﻧﮕﻪ ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو ﯾﺎﺳﺎﯾﻪوه ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻟﻖ و ﺑﺎﻧﮑﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮑﺮﻨﻪوه ،ﺋﻪواﻧﻪش ﺑﻪ ﺷﻮاز و ﺋﻪداﺋﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻟﻪ رووی زاﻧﯿﺎری و ﺗﻪﮐﻨﻪﻟﯚﺟﯿﺎ و ﺗﻪﮐﻨﯿﮑﯽ ﭘﺸﮑﻪوﺗﻮوی ﮐﺎر دهﺗﻮاﻧﻦ ﭘﺶ ﺑﺎﻧﮑﻪﮐﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﮑﻪون و ﺑﺎزاڕهﮐﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ وهک ﭼﯚن ﮐﺎ و ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪ دهرهﮐﯿﯿﻪﮐﺎن ﺑﺎزاڕهﮐﺎﻧﯽ ھﻪرﻤﯿﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن داﮔﯿﺮﮐﺮدوه، ﮐﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﮑﻪن. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﻓﻪﯾﺴﻪڵ ﻋﻪﻟﯽ
ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎی ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ،وﮋهﯾﯽ ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺗﺪاﺑﻮوه ،ﺑﻪﭘﯽ ﺑﻪﮕﻪﻧﺎﻣﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ١٩٢٥دا ٦ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری، ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٣٠دا ١١ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﻧﺎوﻧﺪی، ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٣٣دا ١٣ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ،ﭼﻮوهﻧﻪﺗﻪ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوه ﮔﺸﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه.
ﻛﺮدووه .ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ٦٨ﺑﯚ ،٧٤ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎری ﭘﻪروهردهﯾﯽ و ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﭘﻪروهردهی ﻣﻪﺒﻪﻧﺪی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮه ،ﻟﻪﺑﺎرهی ﺋﻪو ﺳﺎﻧﻪی ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﻛﻪوه ،وﺗﯽ» :ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٥٤و ٥٥ ﺑﻪﺷﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﺑﯚ ﻛﭽﺎن ﻟﻪ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا ﻧﻪﺑﻮو ،ﻧﺎﭼﺎر ﭼﻪﻧﺪ ﻛﭽﻚ ھﺎﺗﻦ ،ﻟﻪ دواﻧﺎوهﻧﺪی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮڕاﻧﺪا دهﯾﺎﻧﺨﻮﻨﺪ ،ﻟﻪ ٥٧دا ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻨﺠﺎر ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ،ﺑﻪﺷﯽ ﺋﻪﻛﺎدﯾﻤﯽ و ﭘﯿﺸﻪﯾﯽ ﺟﯿﺎﻛﺮاﯾﻪوه و ﺑﻪﺷﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ،ﻟﻪ دواﻧﺎوهﻧﺪی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮاﯾﻪوه«. ﺑﻪﭘﯽ ﺗﯚﻣﺎری ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ،ﮔﻪﻻوﮋ ﻣﺤﻪﻣﻪد رهﺷﯿﺪ ،ﺑﻪدرﯾﻪ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻜﻪرﯾﻢ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻓﻮﺋﺎد )ﺧﻮﺷﻜﯽ دﻛﺘﯚر ﻛﻪﻣﺎل ﻓﻮﺋﺎد( .ﻟﻪو ﻛﭽﺎﻧﻪ ﺑﻮون ﻟﻪو ﻗﯚﻧﺎﻏﻪی ﺧﻮﻨﺪﻧﺪا ﺧﻮﻨﺪوﯾﺎﻧﻪ.
ﭘﮕﻪ ﺑﻮو ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ١٩٨٠ﺑﻪ دواوه ،ﺳﺎﻧﻪ ١٦٠ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ،ﭘﺸﺘﺮﯾﺶ ١٣٠ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﺑواﻧﺎﻣﻪی دوا ﭘﯚﻟﻪﻛﺎﻧﯽ ،ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯿﺎن ﻟﻮه وهرﮔﺮﺗﻮوه ،ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ و ﻧﻮوﺳﻪر و رۆﻪی دﯾﺎری ﺷﺎر ﻟﻪم ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﯾﻪوه ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮاون ،ﻟﻪواﻧﻪش ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺋﻪﺣﻤﻪد، ﻧﻪوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ،ﻋﻮﻣﻪر ﻓﻪﺗﺎح ،ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺣﺎﺟﯽ ﺳﺎﺢ )ﺑﺎوﻛﯽ دﻛﺘﯚر ﺑﻪرھﻪم( ،دﻛﺘﯚر ﻛﻪﻣﺎل ﻓﻮﺋﺎد ،ﺣﻪﻣﻪ ﺳﺎﺢ دﯾﻼن ،ﺷﺦ ﻟﻪﺗﯿﻒ ﺷﺦ ﻣﻪﺣﻤﻮد ،ﺷﺎﺳﻮار ﺟﻼل ﺳﻪﻋﯿﺪ )ﺷﻪھﯿﺪ ﺋﺎرام(. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺳﺎﻣﯽ وﺗﯿﺸﯽ» :ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﺎﻛﻢ ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺳﺎﺢ ،ﺑﺎوﻛﯽ دﻛﺘﯚر ﺑﻪرھﻪم ﻟﻪﺳﻪر ﺗﻪﺧﺘﻪﯾﻪك دادهﻧﯿﺸﺘﯿﻦ ،ﻛﻪ ﺑﻮﺷﻤﻪ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪر ھﺎوﻛﺎت ﺑﻮو ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﻠﻤﻼﻧﻜﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯽ و ﭘﺎرﺗﯿﺪا، ﺑﻪھﯚ ﯾﺎن ﺑﻪﺑ ﺳﯿﺎﺳﻪت داﺧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﻪ دهﻛﺮا ،ﺑﻪم ﻣﻦ رﮕﻪم ﭘﻨﻪدهدا«. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺳﺎﻣﯽ ﺋﻪوهﺷﯽ ﮔاﯾﻪوه» ،ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﺷﻪﺳﺘﻪﻛﺎﻧﺪا ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ، ﭘﺸهوی ﺋﻪو ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ دژی رﻜﻜﻪوﺗﻨﻨﺎﻣﻪی ﭘﯚرﺗﺴﻤﺎوس دهﻛﺮان ،ﻛﻪﻣﺎل ﺳﻪﻟﯿﻢ و ﺷﻪوﻛﻪﺗﯽ ﺷﺎ ﻣﺤﻪﻣﻪد ،ﻛﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری دواﻧﺎوهﻧﺪی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮون ﻛﻮژران .ﻟﻪ رووی زاﻧﺴﺘﯿﺸﻪوه ،ﻟﻪﭘﺶ ھﻪﻣﻮو ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﻪوه ﺑﻮو ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك ﻟﻪ ﻛﯚﻧﺘﺮۆ ﻣﻪرﻛﻪزی ﺑﻪﻏﺪاوه ،دهﯾﺎن وت» :ﺋﻪم ھﻪﻣﻮو دﻛﺘﯚر و ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎره ﭼﯿﯿﻪ ﻻی ﺋﻮه دهردهﭼﻦ«. ﺳﺎﻧﯽ ﺷﻪﺳﺘﻪﻛﺎن دوو ﺑﯚ ﺳ دﻛﺘﯚر ھﻪﺑﻮوه ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا ،ﺑﻪم دواﺗﺮ ﺑﻪھﯚی دواﻧﺎوهﻧﺪی ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﻪوه ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دﻛﺘﯚر دهرﻛﻪوت. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺳﻪﺑﺎح ،ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﻪوهی ﻣﮋووی ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﻛﻪﯾﻪ ،وﺗﯽ: »ﺗﺎﻛﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﯾﻪك ﺑﻮوه ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا، ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﭘﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎدراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺳﻪرﻛﺮدهﻛﺎﻧﻪ «.ﺑﻪﭘﯽ ﺋﻪو ﺑﻪﮕﺎﻧﻪی ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻜﺮد ،زﯾﺎد ﻟﻪ ٥ھﻪزار ﺳﻪرﻛﺮدهی ﺳﯿﺎﺳﯽ ،رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ،ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ،ﺧﺎوهن
ﺳﺎﻣﯽ ﺣﺴﻦ ﻧﺎزم
ﺑواﻧﺎﻣﻪی دﻛﺘﯚرا و ﻣﺎﺟﺴﺘﺮ ﻟﻪم ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﯾﻪوه دهرﭼﻮون و ﭼﻮوﻧﻪﺗﻪ زاﻧﻜﯚ ،ھﻪﻧﺪﻜﯿﺎن ﻣﺎون و زۆرﻜﯿﺸﯿﺎن ﺷﻪھﯿﺪ ﺑﻮون. ﺑﻪﭘﯽ ﺋﻪو دۆﻛﯿﻮﻣﯿﻨﺘﺎﻧﻪی ﺑﻪدهﺳﺖ ﮔﻪﯾﺸﺘﻮون، ﺟﯿﺎوازﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻟﻪﻧﻮان ﺗﯚﻣﺎری ﻧﺎوی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﺪا دهﺑﯿﻨﺮﺖ ،ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك ﻧﺎزﻧﺎو و ﻋﻪﺷﯿﺮهت و ﭘﯿﺸﻪی ﺑﺎوﻛﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرهﻛﻪ ،ﻟﻪ ﺗﯚﻣﺎری ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎدا ﻧﻮوﺳﺮاوه. ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺗﻪواوی دﯾﻮار و ﭘﺎﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎ، ﻧﺰﯾﻜﯽ ھﻪرهس و رووﺧﺎن ﺑﻮوهﺗﻪوه ،ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری دواﻧﺎوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﻪ ،رهﺗﯿﻜﺮدهوه ﺑﯿﻨﺎی ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯿﻪﻛﻪ ﺗﻚ ﺑﺪرﺖ ،ﯾﺎﺧﻮود ﺑﻜﺮﺘﻪ دوو ﻧﮫﯚم ،وﺗﯽ: »ﺑﯿﻨﺎﻛﻪی ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٤٨دروﺳﺖ ﻛﺮاوه ،ﺋﻪوﻛﺎت ﻛﺎرﮔﻪی ﭼﯿﻤﻪﻧﺘﯚ ﻧﻪﺑﻮوه ،ﻟﻪ دﯾﻮارهﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑﻪردی ﺳﺎﺑﻮﻧﻜﻪران و ﮔ ﺑﻪﻛﺎر ھﺎﺗﻮوه ،ﺗﻮاﻧﺎی ھﻪﮕﺮﺗﻨﯽ ﻗﺎﺗﯽ دووهﻣﯽ ﻧﯿﯿﻪ«. ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﯚ ﺋﻪوهﺷﻜﺮد ،ژﺮ ھﻪر ﭘﺎﯾﻪﯾﻪﻛﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎ ﯾﺎدﮔﺎری ﺷﻪھﯿﺪﻚ و ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪم وﺗﻪی ﺗﺪاﯾﻪ ،ﺗﺎﻛﻪ ﭼﺎرهﺳﻪری ﻧﯚژهﻧﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪﺗﯽ وهﻛﻮ ﺧﯚی. ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی وهﻛﻮ ﭘﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻮوه ،ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺳﻪﻛﯚی ﺷﺎﻧﯚی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﯿﻨﺎﻛﻪدا دروﺳﺖ ﻛﺮاوه ،ھﻪروهھﺎ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺧﺎوهن ٥٠٠٠ﭘﻨﺞ ھﻪزار ﻛﺘﺒﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران دهﺗﻮاﻧﻦ ﺳﻮودﻣﻪﻧﺪ ﺑﻦ ﻟﯽ. ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ــ رزﮔﺎر ﻗﻪرهداﻏﯽ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
39
ﺋــﺎراﺳـﺘـﻪ
رازی ﺷﺎرﻜﯽ ھﻪﮕﺮﺗﻮوه
ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮڕان ،ﻧﺰﯾﻜﻪی ٨٥ﺳﺎﻪ ﺑﻪردهواﻣﻪ ﻟﻪ ﭘﮕﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران و دهوﻪﻣﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺷﺎر ،ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺷﺎرهزاو ﭘﺴﭙﯚڕ .ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪﻧﯿﺴﺒﻪت ﺷﺎرهوه ،زﯾﺎﺗﺮه ﻟﻪ ﻣﻪﻧﺰﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﻓﺮﺑﻮون ،ﺋﺮه ﺑﻪﺷﻜﻪ ﻟﻪ ﺟﻪﺳﺘﻪی ﺷﺎر. ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﻪی ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮڕان، ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٢٤ﻟﻪ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ دادهﻣﻪزرـﺖ ،ﺋﻪو دهﻣﻪی داﻣﻪزرا ،ﻧﺎوی )ﻣﻪﻛﺘﻪﺑﯽ ﺋﻪوهل(ی ﻟﻨﺮا ،ﻟﻪ ﻣﺎﯽ ﻋﻪﻟﯽ ﺷﺦ ﻣﻪﺣﻤﻮد ﺑﻮوه ،ﻟﻪ ﻧﺎوﺟﻪرﮔﻪی ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا، ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻣﺰﮔﻪوﺗﯽ ﮔﻪورهی ﺋﺴﺘﺎی ﺷﺎر. ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٢٨ﮔﻮاﺳﺘﺮاوهﺗﻪوه ،ﺑﯚ ﺧﺎﻧﻮوی ﻣﺠﻪرﺳﯚن ﻟﻪ ﺑﺎزاڕی ﻋﻪﺳﺮی ،ﭘﺎﺷﺎن ﺑﺮاوهﺗﻪ ﺑﯿﻨﺎﯾﻪك ﻟﻪ ﺗﻪﻧﯿﺸﺖ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎی ھﻮﻧﻪره ﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎ ،ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٤٨دهھﻨﺮـﺘﻪ 38
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﭼﻮارﺑﺎخ و ﺑﯿﻨﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪﺧﯚی ﺑﯚ دروﺳﺖ دهﻛﺮﺖ ،ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪو ﺑﯿﻨﺎﯾﻪداﯾﻪ ،ﺑﻪ ھﻪﻣﺎن ﺋﻪو ﺷﻮهی ﻛﻪ ﺋﻪوﻛﺎت دروﺳﺖ ﻛﺮاوه. ﯾﻪﻛﻪم ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﻛﻪ وهرﮔﯿﺮاوه ،ﺋﻪﺣﻤﻪد رهﻓﯿﻖ ﺣﺎﺟﯽ ﺣﺎﻣﯿﺪ ﺑﻮوه ،ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوی ﺳﺎﯽ .١٩٠٧ ﺳﻪﺑﺎح ﻋﻪﻟﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﺋﺴﺘﺎی ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯿﻪﻛﻪ، ﺋﻪوهی رووﻧﻜﺮدهوهو وﺗﯽ» :ﺋﻪم ﺧﻮﻨﺪﻛﺎره ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٢٤وهرﮔﯿﺮاوه ،ﺑﻪم ﺑﻪھﯚی ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ
ﺳﺠﯿﻠﻪوه ﺗﯚﻣﺎرهﻛﻪی دواﻛﻪﺗﻮوه ،ﺑﻪﭘﯽ ﺳﺠﯿﻠﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﯾﻠﻮﻟﯽ ١٩٢٥دا داﺧ ﻛﺮاوه«. ﺋﻪم ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎدا ،ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯽ ﺗﺪا دهﺑﺖ ،دوای ٦ﺳﺎڵ دهﺑﺘﻪ ﻧﺎوهﻧﺪی ،ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٤٠دا ،ﭘﯚﻟﻪﻛﺎﻧﯽ ﭼﻮارهﻣﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻛﺮاوﺗﻪوه ،ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٧٠ﺑﻪ ﻓﻪرﻣﯽ ﺑﻮوهﺗﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮڕان. ﺳﺎﻣﯽ ﺣﺴﻦ ﻧﺎزم ﺳﺎﯽ ،١٩٤٤ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﺑﻮوه ﺗﯿﺪا ،دواﺗﺮ ﻟﻪ ﺳﺎﻧﯽ ٥٢ﺑﯚ ٦٨وهﻛﻮ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﺑﻪڕﻮهﺑﻪر ﻟﻪم ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯿﻪ ،دهواﻣﯽ
ﺗــﺔﻧـــﻬـﺎ ﺗــﺆ ِﺭﻯ ﺋــﺎﺳـــﻴـﺎﺳـــ َﻴ َﻠـﺔ ﻛـﺔ ﺳﺔﺭﺍﻧﺴﺔﺭﻯ ﻋ َﻴﺮﺍﻕ ﺩﺍﺩﺓﺛﺆﺷ َﻴﺖ
ﺩﺍﺛﺆﺷﻴﻦ ﺷﺎﺩﻳﻴﺔ www.asiacell.com
ﺧﺰﻣﺔﺗﻄﻮﺯﺍﺭﻳﻲ ﺑﺔﺷﺪﺍﺭﺑﻮﻭﺍﻥ ١١١
ﯾﺎﺳﺎی ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﺪا ،ﺑﯿﺎﻧﯿﻦ و ﻟﻪ دهرهوهی وﺗﻦ«. دﻛﺘﯚر ﺳﺎﻣﺎن ﭘﯿﻮاﯾﻪ ﻛﻪ »ﻟﻪو رووهوه ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ )دوای ﮔﯚﭬﺎری ﮔﻮن( ،دووهم ﮔﯚﭬﺎره ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﻟﻜﺪاﻧﻪوهی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻜﺎت و ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهی واﻗﻌﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو رهھﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه ،ﺑﻪﺷﺪار ﺑﻜﺎت«. ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ» :ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ ﭘﺶ ﺋﻪوهی ھﻪر ﺷﺘﻚ ﺑﺖ، ﮔﯚﭬﺎرﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ،ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﭼﺎوﯾﺪا ﻻوهﻛﯿﻦ، ﻟﻪﭘﺎڵ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا ،ھﻪﻣﻮو ﺟﯚره ﺑﺎﺑﻪﺗﻜﯽ ﺗﺮی ﺗﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﺧﻮﻨﻪر دهﺗﻮاﻧﺖ ﺑﯿﺨﻮﻨﺘﻪوه«. ﺋﺎﺳﯚ ﻛﻪرﯾﻢ دهﺖ» :ﺋﻪوهی ﻟﻪ وﺗﯽ ﺋﻤﻪ ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﭘ دهدرﺖ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﻪﯾﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻗﺴﻪﻛﺮدن ﻟﻪﺳﻪرﯾﺎن ﮔﺮﻧﮕﻪو ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪش ﻗﻪﺑﺎرهی ﺑﺎﺷﯽ داوه ﺑﻪﻻﯾﻪﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و )ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯽ( ﻟﻪﭘﺸﻪوهی ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪداﯾﻪ«. ھﻪروهھﺎ ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻪوهﺷﻜﺮد »ﮔﺮﻧﮓ ﺋﻪوهﯾﻪ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ،ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎن رای ﺟﯿﺎواز وهرﺑﮕﺮﺖ و ﺧﻪﻜﯿﺎن ﻟ ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻜﺎﺗﻪوه ،ﺋﯿﺸﻜﯽ ﺑﺎﺷﯿﺶ ﻛﺮاوه«. ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری دهزﮔﺎی ﻟﺘﻮﮋﯾﻨﻪوهو ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧﯽ ،ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚ ﺋﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ »ﮔﯚﭬﺎرﻚ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ھﻪﻣﻮو ﺷﺘﻪﻛﺎن ،ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﻗﺴﻪﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻜﺎت و ﺷﺮۆﭬﻪﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎتو ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻛﯚﺑﻜﺎﺗﻪوهو ﺧﻪﻜﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﮔﺎدارﺑﻜﺎﺗﻪوه، ﺑﻪم ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪش ﺑﻪ ﺣﺎﯽ ﺧﯚی ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ،ﭼﻤﻜﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺋﻪو ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺑﮕﺮﺖ و ﻗﺴﻪﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻜﺎت«. ﺋﻪو ﭘﺸﯽ واﺑﻮو ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺧﺴﺘﻨﻪڕوو و ﻗﺴﻪﻛﺮدن ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪﯾﺴﻜﺪا ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻮوه ﻟﻪواﻧﻪش» ،ﮔﻪﻧﺪهﯽ، ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ھﻪرﻢ و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻣﻪرﻛﻪزی ،ﻣﺎدهی ١٤٠و ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺷﺘﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻜﺎت «.ﺑﻪ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻪو »ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﻚ ﻧﯿﻦ ﺑﻪ ﺟﺎرﻚ و دوان ﺑﺒﻨﻪوه ،ﺑﯚﯾﻪ دهﺑﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ﺗﺎزهﻛﺎﻧﺪا ،رۆﺷﻨﺎﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن ﺑﺨﺮﺘﻪ ﺳﻪر و ﻟﻪﮔﻪﯿﺎﻧﺪا ﺑﻪردهوام ﺑﻦ«. رای ﺟﯿﺎواز ﮔﯚﭬﺎری »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« ﻟﻪ ﻧﻮ راﭘﯚرتو ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯿﺪا، ھﻪوﯿﺪاوه رای ﺟﯿﺎواز ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎن ﻛﯚﺑﻜﺎﺗﻪوهو ﻟﻪ ﮔﯚﺷﻪﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﻓﻪزاﯾﻪﻛﯽ ﺗﻪواو ﺋﺎزادی ﺑﻪ ﻧﻮوﺳﻪرهﻛﺎﻧﯽ داوه .ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪوه دﻛﺘﯚر ﺳﺎﻣﺎن ﻓﻪوزی ،ﻛﻪ وهﻛﻮ ﺧﯚی دهﺖ ،ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ، ﭘﯽ واﺑﻮو )ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ( »ﺋﻪﮔﻪر ﭼﯽ ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ ﻟﻪﻧﺎو ﻻﯾﻪﻧﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺪا دهﻋﻤﯽ دهﻛﻪن ،ﺑﻪم ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﺑﻪﻛﺎری رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯽ ﺧﯚی ھﻪﺳﺘﺎوهو ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ﺧﯚی ﺑﭙﺎرﺰﺖ«. ﺋﺎﺳﯚ ﻛﻪرﯾﻢ دهﺖ» :ﺑﻮارﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﯚ ﻧﻮوﺳﻪران رهﺧﺴﺎوه ،ﻛﻪ ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ ﺗﺪا ﺑوﺑﻜﻪﻧﻪوه،
ﺋﻪﻣﻪش ﻻﯾﻪﻧﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪﯾﻪو رای ﺟﯿﺎوازی ﺗﺪا ﺑو دهﻛﺮﺘﻪوه ،ﺋﻪﻣﻪش واﯾﻜﺮدووه ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﯚﭬﺎرﻜﯽ ﺋﺴﻚ ﺳﻮوك ﺑﺘﻪ ﺑﻪرﭼﺎو«. ﻓﻪرﯾﺪ ﺋﻪﺳﻪﺳﻪرد-ﯾﺶ ،رای واﺑﻮو» ،ھﻪﺳﺖ ﺑﻪوه دهﻛﺮﺖ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ ،رای ﺟﯿﺎوازی ﺗﺪاﯾﻪ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻟﻪ ﮔﯚﺷﻪﻛﺎﻧﺪا ،ﻧﻮوﺳﻪری ھﻪر ﮔﯚﺷﻪﯾﻪك ﺑﻪﺑ ﺑﻮوﻧﯽ ھﯿﭻ ﺳﺎﻧﺴﯚرﻚ ،ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚی دهردهﺑﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪوﺪا ﺑﻪﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮه دهرﻛﻪوﺗﻮوه«. ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا وﺗﯽ» :ﻟﻪ ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻨﻪﻛﺎﻧﺪا ھﻪﺳﺖ دهﻛﻪم ،ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ زۆر ھﻪﻣﻪ ﺟﯚری ﺗﺪا ﻧﯿﯿﻪ ،وای ﺑﻪﺑﺎش دهزاﻧﻢ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺎﯾﻪخ ﺑﻪوه ﺑﺪرﺖ .ﺑﺎﺑﻪﺗﻚ ﺑﻮروژﻨﺮﺖ و رای ﺟﯿﺎوازی ﺑﯚ ﺑﺪۆزرﺘﻪوه«. ﺋﺎﺳﺘﯽ رهﺧﻨﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﻧﺰﻣﻪ دﻛﺘﯚر ﺳﺎﻣﺎن ﻓﻪوزی رهﺧﻨﻪی ﺋﻪوه ﻟﻪ »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« دهﮔﺮﺖ ﻛﻪ » ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﺳﺘﯽ رهﺧﻨﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﺗﺪاﯾﻪ«. ﺋﻪو دهﺖ» :ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو رهﺧﻨﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪی دهﻛﻪم ،ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮ ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ رهﺧﻨﻪ ﺋﺎﻣﺰ ﻟﻪﺧﯚوه دهﮔﺮﺖ «.ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﻛﻪی زاﻧﻜﯚی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ وﺗﯿﺸﯽ» :رهﻧﮕﻪ ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﺋﻪوه ﺑﺖ، ﻛﻪ ﻟﻪ رووی داراﯾﯿﻪوه ،ﭘﺸﺘﯽ ﺑﻪﺳﺘﻮوه ﺑﻪ دهﺳﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪوه«. دﻛﺘﯚر ﺳﺎﻣﺎن ﺋﻪوهی رووﻧﻜﺮدهوه ،ﻛﻪ ﻟﻪ رووه ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﻪوه ،ﺳﻠﺒﯿﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ دهرﺧﺴﺘﻮوه ،ﺑﻪم رهﺧﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ »ﺧﻪﻜﯽ ﻟﻪ رهﺧﻨﻪ و ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻠﺒﯿﺎﺗﻪﻛﺎن ﺗﺮ ﻧﺎﻛﺎت «.وﺗﯿﺸﯽ ﻛﻪ ﮔﯚﭬﺎری )ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ( » ﻟﻪ ھﻪﻤﺎﯿﻨﯽ ھﻪﻧﺪﻚ دۆﺳﯽ ﮔﻪﻧﺪهﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚﭬﺎرو رۆژﻧﺎﻣﻪ ﺋﻪھﻠﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺋﻪو ﻛﺎره ﺑﻜﺎت«. ﺋﻪوهﺷﯽ وت ﻛﻪ »ﻟﻪو رووهوهو رهﺧﻨﻪی ﻟ دهﮔﺮم، ﺑﻪم ﻟﻪﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮهوه ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺧﯚی ﺑ ﻻﯾﻪن ﭘﯿﺸﺎن ﺑﺪاتو ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ژاﻧﺮهﻛﺎﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﯿﺪا ،ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎره ھﻪره ﭼﺎﻛﻪﻛﺎﻧﯽ دادهﻧﻢ و ﺷﺎﯾﻪﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهﯾﻪو ﻣﻮﺗﺎﺑﻪﻋﻪی دهﻛﻪمو دهﯾﺨﻮﻨﻤﻪوهو ﭘﻢ ﺧﯚﺷﻪ ﻟﻪ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﻛﻪﻣﺪا ﺑﻤﻨﺘﻪوه«. ﻓﻪرﯾﺪ ﺋﻪﺳﻪﺳﻪرد ﻟﻪﺑﺎرهی ﺑﻮوﻧﯽ رهﺧﻨﻪ ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪدا دهﺖ» :ﭘﻤﻮاﯾﻪ رهﺧﻨﻪ ﻧﺎﺑﺖ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪﺑﻪر رهﺧﻨﻪ رهﺧﻨﻪ ﺑﮕﯿﺮﺖ ،ﻛﺎﺗﻚ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﺖ رهﺧﻨﻪ ﺑﮕﺮﯾﺖ، ﺑﻪم ﺋﻪﮔﻪر ھﺎﺗﻮو ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو ،رهﺧﻨﻪ ﺑﮕﯿﺮﺖو ﺋﻪوا )ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ( ھﺎﻧﺎ ﻧﻪﺑﺎﺗﻪ ﺑﻪر رهﺧﻨﻪﮔﺮﺗﻦ ،رهﻧﮕﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆر ﻟﻪ ﺧﻮﻨﻪراﻧﯽ ﺧﯚی ﻟﻪدهﺳﺖ ﺑﺪات«. داواﺷﯽ ﻟﻪ »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« ﻛﺮد ،ﻛﻪ رهﺧﻨﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﺑﺖ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ھﺮش ﻧﺎﻣﯿﻖ
ﻓﻪرﯾﺪ ﺋﻪﺳﻪﺳﻪرد
ﺋﺎﺳﯚ ﮐﻪرﯾﻢ
د .ﺳﺎﻣﺎن ﻓﻪوزی ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
43
ﯾـــــــــﺎد
ﺳﯿﺎﺳﻪت ﻟﻪ
دا
»ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« ﻟﻪم ژﻣﺎرهﯾﻪدا ،ﯾﺎدی ﺳﺎﻜﯽ ﺗﻪﻣﻪن دهﻛﺎﺗﻪوه ،ﮔﯚﭬﺎرﻚ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻪ ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪم ،ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ راﭘﯚرﺗﻪ ھﻪواڵ ،راﭘﯚرت ،ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻦ و دۆﺳﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ،ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﺗﺎووﺗﻮێ دهﻛﺎت ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯚﺷﻪی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﺪا ،ﻛﻪ ﻧﻮوﺳﻪران ﺋﺎزاداﻧﻪ ﺑﯿﺮوڕای ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ ﺗﺪا دهردهﺑن ،ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﻧﻮوﺳﻪراﻧﯽ ﺑﻮاری ﺳﯿﺎﺳﻪت ،ﭼﯚن ﻟﻪ ﺑﻪﺷﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﻪی ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ و ﻣﻪودای ﺋﺎزادی ﺑﯿﺮوڕا ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ دهڕواﻧﻦ؟ دﻛﺘﯚر ﺳﺎﻣﺎن ﻓﻪوزی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜﯚ ،ﺷﺎرهزا ﻟﻪ ﺑﻮاری ﯾﺎﺳﺎی رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪرﯾﺪا ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﮔﯚﭬﺎری »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« ،وﺗﯽ» :ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪو ﮔﯚﭬﺎراﻧﻪی ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ،ﺑﻪﺷﻮازﻜﯽ ھﺎوﺳﻪﻧﮓ و ﺳﻪﻧﮕﯿﻦ و زاﻧﺴﺘﯿﯽ و دوور ﻟﻪ ﻧﺎوزڕاﻧﺪنو ورووژاﻧﺪن ،رووﻣﺎﯽ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻜﺎت ،چ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن چ دهرهوهی ﻛﻮردﺳﺘﺎن«. ﺋﺎﺳﯚ ﻛﻪرﯾﻢ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری دهزﮔﺎی ﻟﺘﻮﮋﯾﻨﻪوهو ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧﯽ ،دهﺖ» :ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻛﯚﻣﻪﻪ دۆﺳﯿﻪﻛﯽ ھﻪﺳﺘﯿﺎری ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﺴﺎزی وروژاﻧﺪووه ،ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻦ ﯾﺎن ﻋﯿﺮاﻗﯽ«. وﺗﯿﺸﯽ» :ﺋﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﺎﻧﻪی ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪﻛﺪا روو دهدهن، ﺷﺮۆﭬﻪ دهﻛﺮﻦ و رای ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر وهردهﮔﯿﺮﺖ، ﺋﻪوه ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﺗﯿﺪا ﻛﺎردهﻛﻪن، دهزاﻧﻦ چ ﺑﺎﺑﻪﺗﻚ ﻟﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪﯾﻪك و ﭼﯽ ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎرﻜﺪا ﺑو ﺑﻜﺮﺘﻪوهو ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺋﺎﮔﺎدارن«. ﻓﻪرﯾﺪ ﺋﻪﺳﻪﺳﻪرد ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهی ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻮوﻧﯽ ﮔﯚﭬﺎری »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ«ی ﺑﻪ »ﭘﻮﯾﺴﺖ« وهﺳﻔﻜﺮد و وﺗﯽ» :ھﻪﺳﺖ دهﻛﻪم ﻛﻪﻟﻨﻚ 42
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﻟﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪری ﻛﻮردﯾﺪا ﭘ دهﻛﺎﺗﻪوه «.ﺋﻪو دهﺖ ﻛﻪ »ﺳﻪرﻧﺞ دراﺑﻮو رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪری ﻛﻮردی ﺑﻪﻻی دهرﻛﺮدﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪدا داﯾﺪهﺷﻜﺎﻧﺪ ،رهﻧﮕﻪ ﺋﻪﻣﻪش ھﯚﻛﺎری ﺧﯚی ھﻪﺑﺖ ،ﺑﻪم ﻣﻦ ﭘﻤﻮاﯾﻪ )دهﺑﻮو( رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪری ﻛﻮردی ﺋﻪوهی ﻓﻪراﻣﯚش ﻧﻪﻛﺮداﯾﻪ .ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪم ﮔﯚﭬﺎره ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻛﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪدواداﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ،ﺑﯚ رووداوهﻛﺎن دهﻛﺎت و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚﯾﺸﯽ ﺑﯚﯾﺎن ھﻪﯾﻪ«. ﻋﯿﺮاق و ﺟﯿﮫﺎن ﮔﯚﭬﺎری »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ« ھﻪوﯿﺪاوه ﻟﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺪا، ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﺎﯾﻪخ ﺑﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽو ھﻪرﻤﯽ و ﻧﯿﻮدهوﻪﺗﯿﺶ ﺑﺪاتو ﻟﻪ ھﻪر ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﺪا ،ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺳﻪر ﺳ ﺗﻪوهری )ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ،ﻋﯿﺮاﻗﯽ، ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ(دا داﺑﻪش ﻛﺮدووه .ﻟﻪ زۆرﺑﻪی ژﻣﺎرهﻛﺎﻧﯿﺸﺪا دۆﺳﯿﻪك ﺑﯚ ﺑﺎﺑﻪﺗﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو دهﻛﺎﺗﻪوهو رای ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺖ ﺑﻪ دۆﺳﯿﻪﻛﺎن وهردهﮔﺮﺖ. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧﻪی ﻟﻪ »ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ«دا، ﺧﺮاوﻧﻪﺗﻪڕوو ﻓﻪرﯾﺪ ﺋﻪﺳﻪﺳﻪرد ،وﺗﯽ» :ﺳﻪرﻧﺞ دهدرﺖ
ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ ،زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺎﯾﻪخ ﺑﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﺎﻧﻪ دهدات ﻛﻪ راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪ ﻛﻮردهوه ھﻪﯾﻪ ،ﯾﺎﺧﻮد ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆری ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪوه ھﻪﯾﻪ ،ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﺗﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ زۆرﺑﻪی زۆری ﺋﻪو ﻣﻪﺳﻪﻻﻧﻪی ﺧﻮﻨﻪری ﻛﻮرد ﺑﺎﯾﻪﺧﯿﺎن ﭘ دهدات ،ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه ھﻪﯾﻪ ،ھﻪرﻤﯿﺶ وهﻛﻮ ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ، دهﺑﺖ ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ﭘ ﺑﺪرﺖ ،ﻟﻪ ﭘﻠﻪی ﺳﯿﻪﻣﺪا ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن دﺖ ،ﻛﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر وﺗﺎن ھﻪﯾﻪ. ﺋﻪﻣﻪش ھﻪر ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ رادهی ﻛﺎرﯾﮕﻪری رووداوهﻛﺎﻧﻪوه ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن«. ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺳﻪﻧﺘﻪری ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهی ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻛﻮردﺳﺘﺎن، وﺗﯿﺸﯽ» :ﭘﻤﻮاﯾﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ،ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﺑﻜﺎت ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﺎﻧﺪاو رﯾﺰﺑﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯿﺸﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎت«. دﻛﺘﯚر ﺳﺎﻣﺎن ﻓﻪوزﯾﺶ ﻟﻪوﺑﺎرهﯾﻪوه ،وﺗﯽ» :رهﻧﮕﻪ )ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ( ﻟﻪ ﺳﻨﻮوری ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا ،ﯾﻪﻛﻪم ﮔﯚﭬﺎر ﺑﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺗﺪاﯾﻪ ﺑﯚ ﺑﺎره ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﯾﺎن ﺋﻪواﻧﻪی ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﯚ ھﻪرﻢ دهﻛﻪن ،ﭘﺴﭙﯚڕن ﻟﻪﺑﻮاری زاﻧﺴﺘﻪ راﻣﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎنو
ﻫﻪ ﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ
ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻠـﯿـ
ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٢١
/ ١٢ ١٧ﺋﺎﺏ ـ ٢٣
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ
ﯿـﻪک ﻟﻪ ﻣـﺎﻪﮐـﻪی ﺳـــﻪداﻣــــﺪا
د .ﻧﻪژدهت ﺋﺎﻛﺮهﯾﯽ :ﮔ
٢٦ /ﺕ .ﯾﻪ ﮐﻪﻡ ـ ١ﺕ.
ﺋﺎﺏ ٢٠٠٨
ــﻪ ﻧـــﺪهــﯽ ﻟ ــﻪ ﮐـﻮردﺳــﺘـ ﺎﻧـﺪا ﻧـﯿـﯿـﻪ!
ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٨
ﮔﯚﭬﺎرﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸ ﺘﯿﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﮐﺎت
ﭘـﻪﮐﯿـﻦ
ﮔﯚﭬﺎرﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸ ﺘﯿﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﮐﺎت
t ftana.ne www.ha
ﺋﯚﯚﻣﭙﯿﺎد ﺳﯿﺎ ﻟﻪ ﺳﺒﻪری ﺳﻪﺗﺪا
ﻟﻪ ﺋﻪﺳﯿﻨﺎ
ﭼﯿ ﺎن ﺑﻪ ﺣﺰﺑﯽ
ھ
ﺰی ﻧﻮێ ﻧﯿﯿﻪ..
ﻧﻪﺧﺸ ﮐﻮرد ﻪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺳﺘ ﺎن ﺑ ﻪ ره و ﮐﻮێ؟
دﯾ ﻤﻮﮐﺮات وت؟
2008
ﺟﻮاﻧﺎ ﻣﻪﻻح: ژﯾﺎن ﺑ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ ﺳﺎردوﺳه
- 23 Aug 17 Aug
2008
sue 12/
- 1 Nov
Haftana-is
26 Oct sue 21/ Haftana-is
ﺷﯿ ﺮﭘﻪﻧﺠﻪ ھﻪڕه ﺷﻪ ﻟﻪ ﮐﻮردﺳ ﺘﺎن دهﮐﺎت ﺗﺒﺘﯿﯿﻪﮐ ﺎن ،ﺑﻪرهﻧﮕﺎ رﺑﻮوﻧﻪوه ﻟﻪ ﺗﺎراوﮔﻪوه ﮐﻮ ﻟﻪ ردﺳﺘﺎن ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﺳ ﯿﻨﻪﻣﺎ دهدرﺖ
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٢٠ ـ ٢٥ﺕ .ﯾﻪ ﮐﻪﻡ ٢٠٠٨
ﮔﯚﭬﺎرﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸ ﺘﯿﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﮐﺎت
.net haftana
١٤ / ١٦ﺋﻪ ﯾﻠﻮﻝ ـ ٢٠ﺋﻪ ﯾﻠﻮﻝ ٢٠٠٨
١٩ / ﺕ .ﯾﻪﮐﻪﻡ
ﻋـــﻪره ب ،چ ﺋــﺎﯾ
ﻨــﺪهﯾــﻪك؟
ﺋﻪ ﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﭘ ﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻢ ،ﻛ ﺸﻪی دهﺳﻪ ت و داراﯾﯽ
ﻫﻪ ﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ
دۆﺳﯿــﻪی ژ ﻣـﺎره :ﻛـــﻮردو
www.
ﮔﯚﭬﺎرﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸ ﺘﯿﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﮐﺎت
ﺧﻮﻨﺪﻛ ﺎره ﯾﻪﻛﻪﻣﻪﻛﺎ ﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
t ftana.ne www.ha
ﺋ ھــﯿــــﻮا ﺑﯚ ﺎﯾﻨﺪه ﻪ ﯾﻪﻛﯽ ﮔ ش
ﺑﺰﻧﺲ ﭘ ﺶ دهﺧﻪن؟
ﮔﻪﻧﺠﻪ
t ftana.ne www.ha
2008
ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪدا رهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد
- 25 Oct / 19 Oct
2008
Haftana-is
sue 20
- 20 Sep 14 Sep
ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ھﻪﻧﮕﺎوﺑﻨﺖ و دۆﺳﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪﺳﻪر روداوو ﻛﺸﻪ ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻜﻪﻧﻪوه«. ﺋﻪم رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﻪ ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﺎری ﻧﻪﺧﺸﻪﺳﺎزی ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا وﺗﯽ» :زۆر ﮔﯚﭬﺎرﻜﯽ ﺟﻮان و ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﻪ ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺗﺎڕادهﯾﻪك ﺗﻪﻗﻠﯿﺪی ﮔﯚﭬﺎره ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻮهدﯾﺎره، ﺑﻪم ﺑﻪﮔﺸﺘﯽ ﺋﻪو ﻓﻪزاﯾﻪی ﺑی ﻛﻪ ﻟﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ھﻪﺑﻮو ﻛﻪ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪوﺗﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﭼﺎوی ﺧﻮﻨﻪر ﻧﻪدهداو ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯿﺮﯾﺎن ﻻی ﻧﺎوهڕۆك ﺑﻮو ،ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا ﺋﻪوه ﺳﻪﻟﻤﺎ ﻛﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪﺳﺎزﯾﺶ ھﻨﺪهی ﻧﺎوهڕۆك ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﮔﯚﭬﺎر ھﻪﯾﻪ«. ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻛﻮردۆ ﭼﯿﺮۆﻛﻨﻮوس ﻟﻪﺑﺎرهی ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪوه وﺗﯽ» :ﻣﻦ ﺑﻪﺑﯚﻧﻪی ﺗﭙﻪڕﯾﻨﯽ ﺳﺎﻚ ﺑﻪﺳﻪر ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ﻟﻪ ﺳﺘﺎف
sue 16/
م .ﻋـﻪ ﻟـﯽ ﺑﺎﭘـﯿـﺮ: ﺑﺎرودۆخ ﺋﺎ ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﺪا ﻧﻪ ﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮاﯾﻪ دهﺑﻮوم
Haftana-is
ﺧﻪﻪف ﻋﻪﻟﻪﯾﺎن :ﻛ ﻋﯿ ﻮرد ﻟﻪ ﻛﻪرﻛﻮ ﻛﺪا ﻧﻪﺑﻮوه! ﺮاق ﻟﻪ ﺳﯿﻨﻪ ﻣﺎی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﺪا ﺑﻪﻟﺠﯿ ﻜﺎ ..ﺑﯚ ﭘﺸﻪ وه ﺑﻪ ره و ھﻪ ﻮهﺷﺎﻧﺪﻧﻪوه!
ﻧﻪدهﺑﻮاﯾﻪ ﻓﻪر ﮐﻮرد ﺋﺮان اﻣﯚش ﺑﮑﺎت
و ھﺎوﻛﺎران و ﺧﻮﻨﻪراﻧﯽ دهﻛﻪم و ھﯿﻮای ﺑﻪردهواﻣﯽ و ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ دهﺧﻮازم ،ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪو ﮔﯚﭬﺎره ﺟﻮاﻧﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﯚﺧﯚم زۆرﺑﻪی ژﻣﺎرهﻛﺎﻧﯽ دهﺑﯿﻨﻢ و ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ دهﺧﻮﻨﻤﻪوهو ﺗﺎڕادهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش ﺋﺎﮔﺎم ﻟﯿﻪﺗﯽ ،ھﻪﺒﻪﺗﻪ ﺟﻮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺷﺖ ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا ﻻی ﻣﻦ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﮔﯚﭬﺎرﻜﯽ ٨٠ﻻﭘﻪڕهی ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺑﻪردهوام ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺑو دهﺑﺘﻪوه ،ﺋﻪﻣﻪ ﺧﺎﻜﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ﻛﻪ زۆرﯾﻨﻪی ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤﻪ ﭘﺸﺘﮕﻮﯽ دهﺧﻪن، ﺟﮕﻪ ﻟﻪوه ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﮔﯚﭬﺎرﻜﯽ ھﻪﻣﻪڕهﻧﮕﻪ و دهﺳﺖ ﺑﯚ زۆر ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎی ﮔﺮﻧﮓ دهﺑﺎت و ﺗﺎڕادهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ رووداوو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪ ﮔﻪرﻣﻪﻛﺎﻧﯽ زۆر ﺑﻮاری ﺟﯿﺎوازدا ﺑوات و ﻟﯿﺎن داﻧﻪﺑﺖ ،ﺑﮕﻮﻣﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻻﯾﻪﻧﻜﻪوه زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺸﺒﺨﺮﺖ ،ﺑﻪم
ﻣﻦ ﻟﻪم ﺑﯚﻧﻪﯾﻪدا ﭘﺸﻨﯿﺎر دهﻛﻪم ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻟﻪ رووی ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﻪوه ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﭘﺒﺪرﺖ و ھﻪوﺒﺪرﺖ ﻟﻪﺑﺮﯾﯽ ﺋﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻧﻪﻛﻪﺳﻜﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ دهﯾﺎﻧﻨﻮوﺳﺖ و ﻧﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهﺷﯿﺎن دﯾﺎری دهﻛﺮﺖ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ ﭘﺰﯾﺸﻜﺎن و ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕی ﺑﻮاری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﻪوه ﺑﻜﺮﺖ و ھﻪرﺑﺎﺑﻪﺗﻜﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﻪی دﯾﺎری ﻧﻪﻛﺮاﺑﻮو ﺑوﻧﻪﻛﺮﺘﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﮔﺮﻧﮕﻪ ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧﻪی ﺧﻪﻚ ،ﺋﻪوهﻧﺪهش ﺗﺮﺳﻨﺎك و ﭘﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪ ،ﺋﻪﮔﻪر زاﻧﯿﺎری ھﻪﻪی ﺗﺪاﺑﻮو. ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻛﻮردۆ ﻟﻪﺑﻮاری ﺑﻪﺷﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾﯿﻪوه ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪدا وﺗﯽ» :ﭘﺸﻨﯿﺎر دهﻛﻪم ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮدن و ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهی ﻛﺘﺐ و ﻗﺴﻪﻛﺮدن ﻟﻪ رووداوه ﮔﻪرﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯽ ،رووﺑﻪرﻜﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺑﯚ ﺗﻪرﺧﺎن ﺑﻜﺮﺖ«. ﺳﻪرﺑﻪﺳﺖ ﺳﺎﺢ ﻗﺎدر ﻛﻪ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﺑﻪﺷﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎی ﺗﻪﻛﻨﯿﻜﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪﺑﺎرهی ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪوه ،وﺗﯽ» :ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻮاری رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪری زۆر ﺑﻪرهوﭘﺸﭽﻮوهو ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮔﯚﭬﺎروو رۆژﻧﺎﻣﻪ ﺗﯿﺪا ﺑودهﺑﺘﻪوه ،ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو ﮔﯚﭬﺎراﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪﻧﺎو ﺳﻪرﺟﻪم ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺟﮕﻪی ﺧﯚی ﻛﺮدۆﺗﻪوهو ﺗﺎڕادهﯾﻪﻛﯽ زۆرﯾﺶ ﺟﯿﺎوازه ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﻧﻪﺧﺸﻪﺳﺎزی و ﮔﺮﻧﮕﯿﺪاﻧﯽ ﺑﻪ وﻨﻪدا رهﻧﮕﯽ داوهﺗﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ زۆرهﺑﻪی رۆژﻧﺎﻣﻪو ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤﻪ ﻧﻪﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮه ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ وﻨﻪﺑﺪهن ،ﺑﻪم ﻟﻪم ﮔﯚﭬﺎرهدا ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ھﻪﯾﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﻓﯚﺗﯚ ﺳﺘﯚرﯾﻪوه( ﻛﻪ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زۆری ھﻪﯾﻪ«. ﺳﻪرﺑﻪﺳﺖ ﻟﻪﺑﺎرهی ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪوه وﺗﯽ» :ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ وهﻛﻮو ﺑﯚﺧﯚﺷﯽ ﺋﺎﻣﺎژهی ﭘﻜﺮدووه ﮔﯚﭬﺎرﻜﻪ ﻓﺮهﺑﺎﺑﻪﺗﻪ و ﺳﻪرﺟﻪم ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮری ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ھﻮﻧﻪرﯾﯽ و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾﯽ و وهرزﺷﯽ ﻟﻪﺧﯚدهﮔﺮﺖ ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﺑﯚﺗﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﺑﺒﺘﻪ ﮔﯚﭬﺎری ﺳﻪرﺟﻪم ﺗﺎﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪڵ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺑﻮاری ھﻮﻧﻪری و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی دهدات و ﺑﻪردهوام ﺑﺎﺑﻪت و دﯾﺪاری ﮔﺮﻧﮓ ﺑو دهﻛﺎﺗﻪوه«. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ راوﮋ ﮐﺎﻣﻪران ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
45
ﯾـــــــــﺎد
ﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ
٣٣ﺳﺎڵ ﻟﻪ
www.
ﮐﻮرداﯾﻪﺗﯽ
2008 - 7 June 1 June sue 1/ Haftana-is
ﯾﻪﮐ ﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎ ﯾﻪﮐﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘ ﻧﯿﯽ ﺑﯚﭼﯽ؟ ﻤﺎﻧﯿ ﯽ ﺑﯚ ﮐﻮێ؟
ﻫﻪ ﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٢ / ٢٢ﺕ. ﺩﻭﻭﻩﻡ ـ ٨ﺕ.
ﮐــﻮ
ردهﮐــــﺎﻧــﯽ
ﺋﻪﻣـــﺮﯾـﮑـــﺎ ﺋـﯚﺑـﺎﻣــﺎﯾــ ﺎن دهوـــﺖ
ﮔﯚﭬﺎرﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸ ﺘﯿﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن دهرﯾﺪهﮐﺎت
na.net
fta www.ha
ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ــ ﻣﻪﮐﮑﻪﯾﻦ
2008 - 8 Nov 2 Nov
ﮐـ د ﻟـﻪ وـﻨـﻪﮐـﻪ ــ ﺘــ ﻪ ده ره وه ؟
sue 22/ Haftana-is
44
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﮔﯚﭬﺎرـﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸ ﺘﯿـﯿﻪ ﺧﻪﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﻪﺧـﺶ و وهﺷﺎﻧﺪن
دهرﯾﺪهﻛﺎت
.com ftana
ha
ﺩﻭﻭﻩﻡ ٢٠٠٨
ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻓﻪﺗﺎﺣﯽ ﺷﻮهﻛﺎر ﻟﻪﺑﺎرهی ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪوه وﺗﯽ» :ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎره ﺑﺎﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھﯿﻮادارﯾﺸﻢ ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪﻧﯽ ھﻮﻧﻪرﯾﯽ و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺑﺪهن و ھﻪروهﻛﻮو ﭼﯚن ﺑﻪﺷﯽ ھﻮﻧﻪرﯾﯽ و ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﺷﺘﺎن ھﻪﯾﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﺷﻮهﻛﺎرﯾﺸﯽ ﺗﺪا ﺑﻜﻪﻧﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﺷﻮهﻛﺎری ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی زۆر ھﻮﻧﻪرﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﻪ ،ﺑﻪم ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﻪوه ﭘﺪراوه«. ھﻪروهھﺎ وﺗﯿﺸﯽ» :ﮔﺮﻧﮕﯿﺪان ﺑﻪ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ و وﻨﻪی ھﻮﻧﻪرﯾﯽ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﯽ و ھﯿﻮادارم ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪش ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ و ﺑﺎﺷﺘﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘﺒﺪات و ﺑﻪردهوام ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ و وﻨﻪی ھﻮﻧﻪری ﮔﺮﻧﮓ ﺑو ﺑﻜﺎﺗﻪوه«. ھﻪروهھﺎ ﯾﺎﺳﯿﻦ ﻗﺎدر ﺑﻪرزﻧﺠﯽ ﻧﻮوﺳﻪر و ﺷﺎﻧﯚﻛﺎر ﻟﻪﺑﺎرهی ﺗواﻧﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﻪوه ﻟﻪﺳﻪر ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ وﺗﯽ» :دهزﮔﺎی ﺧﻪﻧﺪان ھﻪر ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﻪوه ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ داھﻨﻪراﻧﻪ ﻟﻪ دهرﮔﺎی رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪری ﻛﻮردی دا و رۆژﻧﺎﻣﻪی ﺋﺎﺳﯚی دهرﻛﺮد ،ﻛﻪ ﺗﺎزهﮔﻪرﯾﻪﻛﯽ زۆری ﭘﻮهﺑﻮو ﻟﻪﺑﻮاری رۆژﻧﺎﻣﻪﮔﻪرﯾﺪا ،دواﺗﺮﯾﺶ دهزﮔﺎی ﺧﻪﻧﺪان ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪی دهرﻛﺮد ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻢ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻣﻦ ﺑﯚﺧﯚم ھﻪﻣﻮو ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪك ﺗﺎﻣﻪزۆری ﺋﻪوهم ﻛﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺑﺨﻮﻨﻤﻪوه ،ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﭼﺎو ﺋﻪو ﺗﻪﻣﻪﻧﻪ ﻛﻪﻣﻪﯾﺪا ،ﮔﯚﭬﺎرﻜﯽ زۆر ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﺎﺷﻪ ،ﺋﻪم ﺑﺎﺷﯿﯿﻪﺷﯽ ھﻪﻣﻮو
ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺑﻪت و ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ﻧﻮوﺳﻪری ﺑﺎش و ﻧﻪﺧﺸﻪﺳﺎزی و ﭼﺎپ و ﻻﭘﻪڕهی ﮔﺮﺗﯚﺗﻪوه، ھﯿﻮادارﯾﺸﻢ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ دووهﻣﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪرهوﭘﺶ ﺑﭽﺖ. ھﻪروهھﺎ ﯾﺎﺳﯿﻦ ﺑﻪرزﻧﺠﯽ ﻟﻪﺑﺎرهی رهﺧﻨﻪو ﭘﺸﻨﯿﺎرهﻛﺎﻧﯿﻪوه ﺑﯚ ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ وﺗﯽ: »ﻣﻦ ھﯿﻮادارم ﻛﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺗﯚزﻚ ﺧﯚی دوورﺑﺨﺎﺗﻪوه ﻟﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﮔﺸﺘﮕﯿﺮهﻛﺎن و زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت و ﺟﺪی ﺑﺪات ،ﻟﻪ رووی ھﻮﻧﻪرﯾﺸﻪوه ﻛﻪﻣﺘﺮ ﮔﺮﻧﮕﯿﺒﺪات ﺑﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪردهوام ﻟﻪﺳﻪر ﺷﺎﺷﻪﻛﺎن و ﻻﭘﻪڕهی رۆژﻧﺎﻣﻪﻛﺎن دهﯾﺎﻧﺒﯿﻦ و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﺪات ﺑﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ و ﺋﻪﻛﺘﻪره ﺟﺪﯾﯿﻪﻛﺎن«. راﺳﺎن ﻣﻮﺧﺘﺎر رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس ﻟﻪﺑﺎرهی ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪوه وﺗﯽ» :ﻣﻦ ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﯚﭬﺎررﻜﯽ زۆر ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو دهزاﻧﻢ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ ﺑﯚ ﭼﯿﻨﯽ ﻧﺎوهﻧﺪی ﺧﻪﻜﻪو زۆرﺑﻪی ﺧﻮﻨﻪران دهﺗﻮاﻧﺖ ﻟﯽ ﺗﺒﮕﻪن و ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺨﻮﻨﺘﻪوه ،ﺑﻪوﻣﺎﻧﺎﯾﻪی ﺋﻪم ﮔﯚﭬﺎره ﺑﯚﭼﯿﻨﻜﯽ ﺑﺎ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﻓﯿﻜﺮی ﺋﺎﯚزی ﺗﺪا ﺑوﺑﻜﺮﺘﻪوه ،ﺑﻪﻜﻮو ﻗﺴﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ زۆرﺑﻪی ﻛﯚﻣﻪﮕﺎدا دهﻛﺎت و ﺑﯚ ھﻪر ﻛﻪﺳﻜﯿﺶ ﺑﻪﭘﯽ ﺣﻪزوو ﺧﻮﻟﯿﺎی ﺧﯚی ﺑﺎﺑﻪت و ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﭘﺸﻜﻪش دهﻛﺎت ،واﺗﻪ ﮔﻪر ﻛﻪﺳﻚ ﺣﻪزی ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﺖ ﺑﻪﺷﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪﺧﯚی ﺑﯚﻛﺮاوهﺗﻪوهو ﮔﻪر ﻛﻪﺳﻜﯿﺶ ﺣﻪزی ﻟﻪ ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﺖ ﺑﻪﺷﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪﺧﯚی ﺑﯚ ﻛﺮاوهﺗﻪوهو ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮهش ﺑﯚ ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻮﻧﻪری و ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی و وهرزﺷﯽ ،ﯾﻪﻛﻜﯽ دﯾﻜﻪش ﻟﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪه ﮔﺮﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚﭬﺎری
١ / ١ﺣﻮﺯﻩ ﯾﺮﺍﻥ ـ ٧ﺣﻮﺯﻩ ﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٨
ﭘﺎش ﺗﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ ﺳﺎﻚ ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪن ﺑﻪﺳﻪر ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﺑﻪ ﺑﻪردهواﻣﯽ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ رووهوهو ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر رووﻣﺎﯽ رووداو و ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﺑﻮاری )ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی و ھﻮﻧﻪری و ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ و ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و وهرزﺷﯽ و ھﻪﻣﻪڕهﻧﮓ(دا ﻛﺮدووه ،ﺑﻪردهواﻣﯿﺶ ھﻪوﯽ داوه ﺑﻪ رهﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎری رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﯽ ﭘﺮۆﻓﯿﺸﻨﺎڵ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺨﺎﺗﻪ ﺑﻪردهم ﺧﻮﻨﻪران ،ﭘﺎش ﺳﺎﻚ ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪن ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻟﻪم راﭘﯚرﺗﻪدا رای ﻧﻮوﺳﻪران و ﺷﻮهﻛﺎران و رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ وهردهﮔﺮﺖ.
ﻫﻪ
و ﻓﻪرھﻪﻧﮓ
ده ﺳﻪﺗﯽ ﺳﯿ ﺎﺳﯿﯽ و ڕۆ
ژﻧﺎ ﻣﻪﮔﻪری ﻟﻪ
ﮐﻮردﺳﺘﺎن
وردهﮐ ﺎری ﺗﻪﻧﮕﮋه ی ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﻪ ﻧﻪوﺗﯿﯿﻪﮐﺎن دﯾﺎردهی ﻓ ﯿﻠﻤﯽ DVD ﺳﻮ ﭘﺎی ﻋﯿﺮاق ﺑﯚ ﻣﻠﮑﻪ ﭼﮑﺮدﻧﯽ ﮔﻪل
ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ زۆرﻚ ﻟﻪ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪﯾﺎن ﺟﯿﺎدهﻛﺎﺗﻪوه ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﻧﺎﺑﻪﺳﺘﺖ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺸﺘﯽ وروژﻨﻪرو ﺑﺎﻗﻮﺑﺮﯾﻖ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻓﺮۆﺷﯽ ﺧﯚی زﯾﺎد ﺑﻜﺎت ،ﺑﻪﻜﻮو ﺋﻪم ﮔﯚﭬﺎره ﻛﺎر ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪﻛﺎدﯾﻤﯽ ﻛﺎرﺑﻜﺎت و ﺑﻪﺑ زﯾﺎده راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺟﻪﻣﺎوهر ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺖ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺶ ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ﺋﻪو ﺑﺎﺑﻪت و ھﻪواڵ و راﭘﯚرﺗﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﻪم ﮔﯚﭬﺎره ﺑوﯾﺎن دهﻛﺎﺗﻪوه ﻟﻪﺳﻪرﭼﺎوهی دﯾﺎروو ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﭘﻜﺮاوهوهن«. راﺳﺎن ھﯿﻮای ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﯚﭬﺎری ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪرهو رووی ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ھﻪﻧﮕﺎو ﺑﻨﺖ ،ﺋﻪو وﺗﯽ» :ﻟﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﺎﻧﻪدا ﻛﻪ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ دۆﺳﯿﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪردهﻛﺎﺗﻪوه زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪﺑﺎﺑﻪﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚی دهدات ،ﺑﻪم ﻣﻦ ھﯿﻮادارم ﻛﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ﺑﻪرهو ﺋﺎڕاﺳﺘﻪﯾﻪﻛﯽ
ﻛﯚﻣﻪﮕﺎ ﻗﻮﻣﺎﺷﯿﯿﻪ ،ﻛﻪ دهﯾﺎن وﯾﺴﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺗﺎوﯾﯽ و رهﺷﺎﯾﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪرز ﺑﮋﯾﻦ. ﺋﻪم ﭘ ﻟ ھﻪﻜﺸﺎﻧﻪش ﺑﻮوه ﺧﻮوﯾﻪﻛﯽ ﺑﻔﯿﺰ و ﻧﻪرموﻧﯿﺎن و ھﯚﮔﺮو ﺷﻪﯾﺪاﯾﺎﻧﻪی ﺑﻮرﺗﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﮋهﻛﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜﯽ دﻧﯿﺎ و ﻧﻪزﻋﻪ ﻣﺮۆﭬﺎﻧﻪﯾﯿﻪﻛﻪی واﯾﻜﺮد ﺑﻜوزﺘﻪوهو ﺑﻪ ﺗﻮﻧﺪی ﺑﮕﺮی ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﻟﻪو دهﻣﻪی )ﻣﻪھﺎﺗﺎﻣﺎ ﮔﺎﻧﺪی( ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٤٨ﻛﻪ ﻛﻮژرا ھﺎواری ﻛﺮد ﺑﺎﺑﻪ ﺑﺎﺑﻪ »ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯿﺎن ﻛﻮﺷﺖ«. ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮرﺗﺮ ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﺪا ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿﻪك ﻟﻪ ﻋﻪﻓﻪوﯾﻪت و ﭘﺸﻮازی ﻟﻪ درﻛﺎﻧﺪن دهﺑﯿﻨﺮﺖ ،ﺑ داواﻛﺮدن ﻟﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎن دهﺑﯿﻨﺖ ،ﺧﯚﺷﯽ ﺑﻮﻦ ﯾﺎن ﺳﻪرﺳﺎﻣﯽ ﺑﻪراﻣﺒﻪر دهرﺑﺒن ،ﺋﻪو ﻧﻪﯾﺪهزاﻧﯽ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﮕﺎی رﺰی ﻛﭽﻪﻛﻪی دهﺑﻦو ﭘﺎش ﻣﺮدﻧﯽ ﺑﺨﻮﻨﺮﻨﻪوه ،ﻟﻪ زۆرﯾﻨﻪی ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﺪا ﻋﻪﺷﻘﯽ ﭼﺎوی ژﻧﺎن و ﻧﺎﺳﻜﯽ ﺋﺎﻛﺎرﯾﺎﻧﻦ ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ژﻧﻪ ﮔﻮﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎن و ﺳﻪرﺳﺎﻣﯽ ﺑﻪ )ﻣﻌﺪﯾﯿﻪك( ﻛﻪ ﻧﻪﺧﻮﻨﺪهوارهو ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﻧﻪﺧﻮﻨﺪووه، ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑﺎس ﻟﻪوه دهﻛﺎت« ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎری و ﺑﯿﺮﻛﺎرﯾﻢ ،ﺑﻮﻣﻪﺗﻪ )داﻧﺘﯽ( ﺳﻪدهی ﺑﯿﺴﺘﻪم ،ﻛﺘﺒﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﻟﻪ )ﻛﯚﻣﯿﺪﯾﺎی ﺧﻮاوهﻧﺪ( داﻧﺎﻧﻢ ،ﺑﻪم ﺑﻪ ﻛﺎرﻜﯽ زۆر ﻣﻪزن و ﮔﻪوره ھﻪﺪهﺳﺘﻢ ،ﺋﻪوﯾﺶ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻓﻪرﺷﻜﯽ ﻓﯾﻮه ﻛﻪ ھﻪزاراﻧﯽ ﻟ ﺑﻪرھﻪم دﻨﻢ و ﺑﻪ ﺳﻪر ﺧﻪﻜﯽ ﺷﺎری ﺑﻪﻏﺪا ﺑوی دهﻛﻪﻣﻪوه ،ﺋﺴﺘﺎ ﻣﻦ ﺑﻪرز دهﻓم ﻟﻪﺳﻪر ﭘﺸﺘﯽ ﻓﻪرﺷﻜﯽ ﺳﻨﺪﺳﯽ ﻛﻪ ﻟﻪ )ﻋﻪﻻدﯾﻦ(م ﻧﻪدزﯾﻮه و ﺟﻨﯚﻛﻪش ﺑﯚی ﻧﻪھﻨﺎوم و ﺷﺎرهزادﯾﺶ ﭘﯽ ﻧﻪﺑﻪﺧﺸﯿﻮم، ﺑﻪﻜﻮ ﺳﺮوﺷﻜﻪ ﻟﻪ)ﺑﯿﺎﺗﺮﯾﺲ(ه ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪ ﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﻪوه ﺑﯚم ھﺎﺗﻮوه«. ھﻪروهھﺎ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺪا ﻛﻪ ﺑﯚ ﺧﻮﺷﻜﻪﻛﻪی ﻧﺎردووه ﺑﺎﺳﯽ ﻛﯚن و ﻛﻮﭼﻪ ﺗﻪﺳﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻏﺪای ﺑﯚ دهﻛﺎت ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺟﻮاﻧﯿﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪرزی ھﻪﯾﻪ ،ﻧﺎﻛﺮێ ﺋﻪوهی ﭘﯿﺪا رهت دهﺑﺖ ﻓﻪراﻣﯚﺷﯽ ﺑﻜﺎ. ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰه ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﻪ ﻓﺮﯾﺸﺘﻪو ﺋﻪوهی ﭘﺎش ﭘﻪرﯾﺰادهﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﺟﻨﺸﯿﻨﯿﺎن ﻛﺮد ﻟﻪ ﺧﺎﻛﻪﻛﻪی و ﺧﻪﻜﻪﻛﻪ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ
ﺋﻪﻣﻪل ﭘﻮرﺗﺮ
ﺧﻪﻜﻪﻛﻪی ﺧﯚﺷﻮﯾﺴﺖ ،ﻋﯿﺸﻘﯽ ﺑﯚ ژﯾﺎن و ﺷﻮازهﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن و ﺧﻮاردن و دووﺟﺎر ژﻧﮫﻨﺎﻧﯽ ﻟﻪ دوو ﺧﺎﻧﻤﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ،ﺋﻪوﯾﺶ دوای ﻛﯚﭼﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﺎن و ﺧﻮازﺑﻨﯽ ﻛﺮدﻧﯽ دووﻣﯿﺎن ،ھﻪﺳﺘﯽ ﻛﺮد ﻛﻪ ژﯾﺎن ﻟﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺑﺎﺷﺘﺮه ،ﺧﻪﻜﻪﻛﻪی ﺑﺎﺷﺘﺮن ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧﺖ ﺑﮋی ﻟﻪ ﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ،ﻛﺎﺗﻚ ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺋﻪوهﯾﺎن ﻟﻜﺮد ﺑﯚ ﺋﺎرهزووی ﺋﻪوه ﻧﺎﻛﻪﯾﺖ ﻟﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎدا ﺑﮋی؟ ﺋﻪوﯾﺶ زۆر ﺑﻪ دﻜﯽ ﭘﺎك و ﺳﺎدهوه وهﻣﯽ دهداﻧﻪوه« ﺋﻮه ﻧﺮﺧﯽ ﺋﻪم وﺗﻪ ﻧﺎزاﻧﻦ ،ﻋﯿﺮاق ﺑﻪ ﺧﺮو ﺑﻪرهﻛﻪﺗﺘﺮﯾﻦ وﺗﯽ ﺳﻪر رووی دﻧﯿﺎﯾﻪ«. ﻓﺮی زۆر ﻟﻪ زاراوه ﻋﻪرهﺑﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻮو، رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻋﻪرهﺑﯽ وهرﮔﺮت ،زۆر ﻟﻪ ﻣﺎﻧﺎی زاراوهﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯽ راﺳﺖ دهﻛﺮدهوه، ﺋﻪﻣﻪﻟﯽ ﻛﭽﯽ ﺋﻪوه دهﮔﺘﻪوه ﻛﻪ ﻛﺎﺗﻚ ﺑﻮوه، ﻣﻨﺪاڵ دهرهوهی ﻟﻪ ﻣﺎڵ ﺑﻮوهو ﺑﻪ دارو ﭘﺎﺷﻤﺎوی ﭘﻪردووی ﻣﺎﻪﻛﻪی )ﭘﯿﺴﯽ(، وﺗﻮوه ﺑﻪم ﺋﻪو راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﺑﯚی راﺳﺘﻜﺮدۆﺗﻪوه ﺋﻪﻣﻪ وﺗﻮﯾﻪﺗﯽ ﭘﯿﺴﯽ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ )ﺧﺎﺷﺎك(ه. ﺑﻮرﺗﺮ ،ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﮔﯚراﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ داوه ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ )ﺳﻪﻟﯿﻤﻪ ﻣﻮراد( و ﺋﻪو ﺷﻪوه داﻧﯿﺸﺘﺎﻧﻪی ﺑﻪﻏﺪا و رۆﺧﯽ دﯾﺠﻠﻪ ،ﮔاﻧﻪوهی ﺧﯚی ﺳﻪرﮔﻮزﺷﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ )ﺋﻪرﺷﻪد ﺋﻪﻟﻌﻮﻣﻪری( ﻛﻪ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺑﯚ ﭘﺮۆژهﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﺘﯽ ﭘ دهﺑﻪﺳﺖ ،ھﻪروهھﺎ ﺣﻪزﻛﺮدن ﻟﻪ )ﭼﺎی ھﻠﺪار( ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ﺧﺰﻋﻪﻟﯿﯿﻪﻛﺎن. ﺳﯿﺮل ﺑﻮرﺗﺮ ﺳﺎﯽ ١٩٦٧ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮد و ﻟﻪ وهﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ )ﻻ ﯾﺒﺮح ﭘﺮاھﺎ( و ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا ﻧﮋرا ،ﺗﺎ رۆح و ﺟﻪﺳﺘﻪی ﻟﻪوێ ﺑﺖ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
47
روﻧـﺎﮐـﺒـﯿـﺮی
ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻓﺴﻪرﻜﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰ
ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﻧﻮان دوو ﺟﻪﻧﮕﺪا
ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش ،ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ )ﻣﺲ ﺑﯿﻞ( ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﻦ ﻟﻪ ﻣﮋووی ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﭘﺶ و ﭘﺎش داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽو ﻛﻪرهﺳﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرﻛﺸﻪ ﺑﯚ ﺧﻮﻨﻪراﻧﯽ ﻣﮋووی ﻋﯿﺮاﻗﯽ ھﺎوﭼﻪرخ ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﻓﯿﻜﺮی و ﺋﻪدهﺑﯽ و ﻣﮋووﯾﯽ ﺑﻪﮕﻪﻧﺎﻣﻪﯾﯿﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﻧﺎﺳﺮاوه ﺑﻪ )ﺋﻪدهﺑﯽ ﻧﺎﻣﻪ( و ﮔﻪرﭼﯽ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻋﻪرهﺑﯿﺪا زۆر ﻛﻪﻣﻪ ،ﺑﻪم وهﻛﻮ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻓﺴﻪری ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی )ﺳﯿﺮل ﺑﻮرﺗﺮ( ﺟﮕﺎ ﭘﯽ ﺧﯚی ﺗﻮﻧﺪ ﻛﺮدوه ،ﺋﻪوﯾﺶ ھﻪر ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺎﺗﻨﻪ ﻧﺎوهوهی ﻓﻪوﺟﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی )ﻓﺎو(وهوه ﺑﯚ ﺧﺎﻛﯽ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪم ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩١٤دا. ﻟﻪو دهﺳﻜﻪوﺗﺎﻧﻪی ﻟﻪﻻﯾﻪن دهزﮔﺎی ﻣﻮﺧﺎﺑﻪراﺗﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﺑﻪر دهﺳﺘﯿﺎن ﻛﻪوت ،ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪ دهﺗﻮاﻧﯿﻦ رووداوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻧﺎﻣﺎﻧﻪ ﺑﯚ ﻧﻮان ﺳﺎﻪﻛﺎﻧﯽ ١٩١٤ﺗﺎ ١٩٤٧ﺑﮕﻪڕﻨﯿﻨﻪوه.
ﻣﺲ ﺑﻞ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﺮ ﭘﺮﺳﯽ ﮐﯚﮐﺲ
ھﻪر ﻟﻪ ﺟﯚری ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﺧﻪﻜﻪﻛﻪیو ﺑﺎﯾﻪﺧﺪان ﺑﻪ ﺟﯚری ژﯾﺎﻧﯿﺎن و ﺗﻜﻪﺒﻮون ﺑﻪ رووداوهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗﺎ ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ﺋﻪوهی ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ھﻪﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﮕﻮﺰﺘﻪوه ﺑﯚ ﺧﻮﺷﻜﻪﻛﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺷﺎری )ﺑﻨﻜﻠﻮر(ی ﺑﺎﺷﻮری وﺗﯽ ھﯿﻨﺪدا ﺑﻪﺧﯚی و ﺧﺰاﻧﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰهﻛﺎن ﻟﻪ ھﯿﻨﺪدا ﺟﻨﺸﯿﻦ ﺑﻮو. )ﺳﯿﺮل ﺑﻮرﺗﺮ( ﺑﻪ ﺷﻮازﻜﯽ زۆر روون و ﺧﯚش ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ دهﯾﮕاﯾﻪوه ،ﻋﯿﺮاق و ﺧﻪﻜﻪﻛﻪی 46
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
و داﺑﻮﻧﻪرﯾﺖ وردﺗﺮﯾﻦ وردهﻛﺎری ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺪا وهﺳﻒ دهﻛﺮد. ﭼﺎودﺮﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ )ﺳﯿﺮل( و ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوهو رﻜﺨﺴﺘﻨﯿﺎن و ﺑﻪ ﻋﻪرهﺑﯽ ﻛﺮدﻧﯿﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن )ﺋﻪﻣﻪل(ی ﻛﭽﯿﻪوه ﻛﻪ ﻣﻨﺪاﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ ﺧﺎﻧﻤﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪك ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﻟﻮﻟﻮ اﻟﺒﻐﺪادﯾﻪ( ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهی زۆرﻜﯿﺶ ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎن ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯿﺎن ﺑﻪ ﻧﺎدﯾﺎری ﻣﺎﻧﻪوه ﻟﻪﻧﻮان ﺗﻜﻪﯽ و رزﻣﻪ ﻛﺮدن و رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﭘﻪڕهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪﻟﯽ ﻛﭽﯽ و ﺑﻪﺷﻜﯽ ﺗﺮ
ﺑﻨﻪﻣﺎﻪی ﺑﻮرﺗﺮ ﺋﻪﻣﻪل ﺑﻮرﺗﺮ ،ﻟﻪ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ دﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪ ،ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮون و ﮔﻪﺷﻪی ﺋﻪﻣﻪل ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﺎﻧﻪﯾﻪ ،رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿﻪﺗﯿﻪﻛﻪی ھﻪﻣﻪﭼﻪﺷﻦ و ھﻪﻣﻪﺟﯚرهن ﻟﻪ ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﺎن ،ﺷﺎرزاﯾﯽ ﻟﻪ ھﻪردوو زﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی و ﻋﻪرهﺑﯿﺪا ھﻪﺑﻮون ﻛﻪ ﺋﻪوهش ﺑﺎرﻜﯽ ﺑ وﻨﻪ ﺑﻮ ﻟﻪ رووداﻧﯿﺪا، ﺋﻪﻣﻪل ھﻪﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوهو رﻜﺨﺴﺘﻦ و ﺑﻪ ﻋﻪرهﺑﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎوﻛﯽ ﻟﻪ ﻛﺘﺒﻜﺪا ﻛﻪ ﺑﻪم دواﯾﯿﻪ ﻟﻪ ﺧﺎﻧﻪی )ﻣﯿﺰۆﭘﯚﺗﺎﻣﯿﺎ( ﻟﻪ ﭼﺎﭘﻜﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑﺪا ﺑوﻛﺮاﯾﻪوه. ﺑﻮرﺗﺮ ،ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻻﺗﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺎی دهرﮔﻪوان دﺖ ﻟﻪو ﺳﻪردهﻣﻪدا ژﯾﺎ ﻛﻪ ﺧﺎﺗﻮن )ﺑﯿﻞ(ی ﺗﺪا ژﯾﺎوه ﺗﺎ ﺳﺎﺗﯽ ﻣﺮدﻧﯽ ﻛﺘﻮﭘی ﺑﯿﻞ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٢٦دا ،ﺳﯿﺮل ﺑﻮرﺗﺮی ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯽ )-١٨٩٥ (١٩٦٧ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪك ﻛﻪ رووداوهﻛﺎن و زهﻣﻪن ﻟﻪﺑﯿﺮی ﻛﺮد ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﭘﺎش ﺋﻪو ﺑﺎرودۆﺧﻪی ﻛﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯽ داﭘﯚﺷﯽ ﻟﻪﭘﺎش ﺷﯚڕﺷﯽ ﺗﻪﻣﻤﻮزی ،١٩٥٨ﻟﻪﻣﺎوهی ﻣﺎﻧﻪوهﯾﺪا ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ،ھﻪﺳﺘﺎ ﺑﻪ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﻛﺎرهﺑﺎ ،ﻛﻪ ﺑﻮوه ﯾﻪﻛﻪم وﯾﺴﺘﮕﻪی داﺑﻪﺷﯽ ﻛﺎرهﺑﺎ ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا و ﻛﻪرﻛﻮك، ﭼﻪﻧﺪ ﺋﺎواﺗﻪ ﺧﻮازم ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻛﻪﺳﻜﯽ وهك ﺋﻪوﻣﺎن ھﻪﺑﺖ ﺗﺎ ﻟﻪﻣۆدا ﭼﺎرهﺳﻪرﻜﯽ ﺳﯿﺤﺮﯾﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﺪۆزﺘﻪوه. ﺋﻪو ﭘﺎش ﮔﻪڕاﻧﻪوهی رهوﻧﺪﻜﯽ زۆری ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰهﻛﺎن ﻣﺎﯾﻪوهو ﮔﻮﯽ ﺑﻪ ﺳﺮوﺷﯽ ﺋﻪوان ﻧﻪدا ﺋﻪﻣﻪش ھﯚﻛﺎرﻚ ﺑﻮو ﺑﯚ داﺑاﻧﯽ ﻟﻪو
دووﺗﺎﺑﻠﯚی ﺳﻪردهﻣﯽ ﺑﺰهﻧﺘﯿﯿﻪﻛﺎن
ﺷﺎﻧﺪﻜﯽ ﺋﺎﺳﻪواری ﺳﻮری دوو ﺗﺎﺑﻠﯚی ﺟﯚری ﻓﺴﯿﻔﺴﺎﯾﺎن ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی )ﺗﻪل ﻣﻪﻛﺴﻮر( دۆزﯾﯿﻪوه ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎی )ﺣﻪﻣﺎھـ( ﻛﻪ ﻟﻪ دﯾﻤﻪﺷﻘﻪوه ٢١٠ﻛﯿﻠﯚﻣﻪﺗﺮ دووره ،ﺋﺎژاﻧﺴﯽ دهﻧﮕﻮﺑﺎﺳﯽ ﺳﻮری )ﺳﺎﻧﺎ( راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ﻟﻪﻣﯿﺎﻧﻪی ﮔﻪڕان و ھﻪﻜﻪﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی )ﺗﻪل ﻣﻪﻛﺴﻮر( ﺋﻪو ﺷﺎﻧﺪه دوو ﭘﺎرﭼﻪ ﺗﺎﺑﻠﯚﯾﯽ ﮔﻪورهﯾﺎن دۆزﯾﻮهﺗﻪوه ﻛﻪ درﮋی ھﻪرﯾﻪﻛﻪﯾﺎن ﺷﻪش ﻣﻪﺗﺮ دهﺑﻦ و ﭘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺎن ﭼﻮارﻣﻪﺗﺮ ﻛﻪ ﻧﻪﺧﺸﺎوه ﺑﻪ وﻨﻪو زهﺧﺮهﻓﻪو ﺷﻮه ﺋﻪﻧﺪازهﯾﯿﻪﻛﺎن و وﻨﻪی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ« .ﻧﻪدﯾﻢ ﺧﻮری ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪو ﺷﺎﻧﺪه وﺗﯽ: »ﺋﻪم دوو ﺗﺎﺑﻠﯚﯾﻪ ﺑﯚ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺑﺰهﻧﺘﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن
دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﻛﻪ ﭼﻨﺮاوه ﺑﻪ ﮔﻪ رووهﻛﯿﯿﻪﻛﺎن و زهﺧﺮهﻓﻪﻛﺎن و ﭘﻜﮫﺎﺗﻪ ﺋﻪﻧﺪازﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪو ﺳﺎﻣﭙﻪ رهﻧﮕﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وهك ﺳﭙﯽ و ﭘﺮﺗﻪﻗﺎﯽ«. ھﻪروهھﺎ ﺋﺎژاﻧﺴﻪﻛﻪ ﺋﻪوهﺷﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻧﺪهﻛﻪ ﺷﺘﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸﯿﺎن دۆزﯾﻮهﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ دﯾﻮاری ﺑﯿﻨﺎﻛﻪ ﻛﻪ ﺑﻪردی ﮔﻪورهﯾﻪ و ﺟﻮاﻧﻜﺎری و ﺷﻮهی ﻧﻪﺧﺸﺎوی ﺑﯚ ﻛﺮاوه. ﻟﻪﻣووهوه ﺧﻮری وﺗﯽ» :درﮋی دﯾﻮارهﻛﻪ ٢٤ﻣﻪﺗﺮهو ﺑﻪرزﯾﯿﻪﻛﻪﺷﯽ دوو ﻣﻪﺗﺮ ،ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻪﻛﻪﺷﯿﺪا ﭘﻠﯿﻜﺎﻧﻪ دۆزراوهﺗﻪوه ﻟﻪ ﺣﻪوت ﭘﻠﻪ ﻛﻪ ﻛﯚﻣﻪﻚ راﮔﺮ و ﻋﻪﻣﻮدی رازﻨﺮاوه ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺷﻮهی ﺟﻮان«.
ﭘﺸﺑﻜﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪدهﺑﯽ ﺑﯚ ژﻧﺎن ﻟﻪ وﺗﯽ ﻣﯿﺴﺮ ﻟﻪ ھﻪوﮑﯽ ﺋﻪدهﺑﯽ ﻧﺎوازهدا ﺑﯚ ھﺎﻧﺪان و ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﮐﺮدﻧﯽ ﺋﻪدهﺑﯽ ژﻧﺎن ﻟﻪو وﺗﻪدا ﺑﭙﺸﺒﻛﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪدهﺑﯽ ﺑﯚ ﺧﺎﻧﻤﻪ ﻧﻮوﺳﻪرهﻛﺎن ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ژﻧﻪ ﻧﻮوﺳﻪری ﻧﺎودار )ﻓﻪﺗﺤﯿﻪ ﺋﻪﻟﻌﻪﺳﺎل(و ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎری ژﻧﻪ ﭼﯿﺮۆﻛﻨﻮوس )ﺑﻪﺳﻤﻪ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻌﻪزﯾﺰ( ﺑﻪڕﻮهدهﭼﺖ ،ﻟﻪم ﭘﺸﺒﻛﯿﻪدا ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﺋﻪدهﺑﯿﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺟﯚری رۆﻣﺎن و ﭼﯿﺮۆﮐﯽ درﮋی ﺋﻪو ﻧﻮوﺳﻪره ژﻧﺎﻧﻪ وهردهﮔﺮن، ﻣﻪرﺟﯽ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ژﻧﻪ ﻧﻮﺳﻪراﻧﻪ ﻟﻪوهداﯾﻪ ﻟﻪ ھﯿﭻ ﭘﺸﺒﻛﯿﻪﻛﯽ ﺗﺮدا ﺧﻪﺗﯿﺎن وهرﻧﻪﮔﺮﺗﺒﺖ و ﺑﻪﺷﺪاری ﻧﻪﻛﺮدﺑﺖ .ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮاﻧﯿﺶ ﻟﻪ ٤٠ﺳﺎڵ ﺗﭙﻪڕ ﻧﻪﮐﺎت، ھﺎوﮐﺎﺗﯿﺶ ﺑﯚ ﺑﻪﺷﺪارﯾﺒﻮون ﻟﻪم ﭘﺸﺒﮐﯿﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﮐﺎﺗﯽ دهرﭼﻮوﻧﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎن ﻟﻪﻧﻮان ﺳﺎﻧﯽ ٢٠٠٤ﺑﯚ ٢٠٠٨ﺑﺖ.
دهروﯾﺶ ﻟﻪ زﻧﺠﯿﺮهﯾﻪﻛﯽ دراﻣﯿﺪا ﺋﻪﻛﺘﻪر و ﺑﻪرھﻤﮫﻨﻪری ﺳﻮری )ﻓﯿﺮاس ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ( ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻜﺪا ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﭘﺮۆژهی زﻧﺠﯿﺮه ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯽ )ﻣﻪﺣﻤﻮد دهروﯾﺶ( ﻛﺮد و راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ھﺸﺘﺎ ﻟﻪژﺮ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮﻧﺪاﯾﻪ و دواﺧﺴﺘﻨﯽ وﻨﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﻟﻪﻣﺴﺎﯿﺸﺪا ﻟﻪوهوه دﺖ ﻛﻪ داﻧﻪرهﻛﻪی ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻛﺎﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ھﻪﺑﻮو ﺑﯚ رﻜﺨﺴﺘﻨﻪوهی زﻧﺠﯿﺮهﻛﺎن ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻧﺠﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘﻜﮫﺎﺗﻪی دراﻣﯽ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ وهك ﺋﻪم ﺷﺎﻋﯿﺮه ﮔﻪورهﯾﻪ، ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪوهش ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ھﺸﺘﺎ ﻛﺎت ﻣﺎوه ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ،ﺋﻪوﯾﺶ ﭘﺎش ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﺗﻪواوﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆژهﻛﻪ دﺖ. )ﻓﺮاس( ﺋﻪوهﺷﯽ وت ﻛﻪ ﺋﻪم زﻧﺠﯿﺮه ﺗﯿﭭﯿﯿﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن زۆر ﺟﮕﺎی ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﻪوه ﺑﻮوهﺗﻪ ﺟﮕﺎی ﭼﺎو ﺗﺒﯾﻦ و ﮔﺮﻧﮕﯽ ،ﻛﻪوﺗﻨﯽ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯽ )ﻧﺰار ﻗﻪﺑﺎﻧﯽ( ﻣﺎﻧﺎی ﺋﻪوه ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو زﻧﺠﯿﺮه دراﻣﯿﺎﻧﻪی ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﺷﺎﻋﯿﺮان دهدوﻦ دووﭼﺎری ھﻪﻣﺎن ﭼﺎرهﻧﻮوس ﺑﻦ ،وﺗﯿﺸﯽ» :ﺋﻪم
ﺑﺎره ﺗﻪواو ﺟﯿﺎوازه ﻟﻪﮔﻪڵ )ﻣﻪﺣﻤﻮد دهروﯾﺶ(دا، ﺟﻪﺧﺘﯿﺸﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ )دهروﯾﺶ( ﺷﺎﻋﯿﺮﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن و ﻋﻪرهب ،ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﻪو ﭼﺎوی ﭘﯿﺎن ﻛﻪوﺗﻮه ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯿﺪا ﻟﻪواﻧﻪ )ﯾﺎﺳﺮ ﻋﻪرهﻓﺎت( ﻟﻪ زﻧﺠﯿﺮهﻛﻪدا ﭘﯿﺸﺎن دهدرﻦ و رۆﯿﺎن دهﺑﺖ ،ﺑﻪم ﺑﻪ ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪوهﻧﺪه زۆر ﻧﺎ ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺮێ.. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ داﻧﻪﺑﻪزﯾﻨﯽ دراﻣﺎی ﺳﻮری ﻟﻪ رهﻣﻪزاﻧﯽ داھﺎﺗﻮودا )ﻓﯿﺮاس( وﺗﯽ» :ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﺗﻪواوﺑﻮوﻧﯽ ژﻣﺎرهﻛﺎﻧﯽ زﻧﺠﯿﺮهﻛﻪ دهﻛﻪﯾﻦ ،ﺋﻪم ﺑﺎرهش ﻟﻪژﺮ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﻣﻨﺪا ﻧﯿﯿﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻧﻮوﺳﻪر )ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺋﻪﻟﻘﻮﺷﺘﯽ( ﺑﻪﻨﯽ دا ﺑﻪ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ زﻧﺠﯿﺮهﻛﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ زهﻣﻪﻧﻪﻛﻪدا ﺑﮕﻮﻧﺠﺖ ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﺑﻪر ﻟﻪ ﺳ ﺳﺎڵ ﻟﻪﻣﻪوﺑﻪر ﺳﯿﻨﺎرﯾﺴﺘﯽ ﻛﯚﭼﻜﺮدوو )ﺑﻪﺳﯿﻮﻧﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎن( ﻧﻮوﺳﯿﺒﻮوﻧﯽ. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
49
روﻧـﺎﮐـﺒـﯿـﺮی
ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘﭭﺎن و رۆﻣﺎن ﻧﭭﯿﺴ ﻛﻮرد ﺳﻪﻟﯿﻢ ﺑﻪرهﻛﺎت
د دﯾﻮاﻧﺎ ﺧﻮه ﯾﺎ ب ﻧﺎﭬ» اﻟﻤﻌﺠﻢ« ده زهﺣﻤﻪﺗﯿﺎ ھﻪره ﻣﻪزن ﻛﯚ روﺑﺮوﯾﯽ ﺧﻮهﻧﺪهﭬﺎﻧﻦ ﺳﻪﻟﯿﻢ ﺑﻪرهﻛﺎت دﺑﻪ ،ﺳﻪﻣﺒﯚل و ﺋﯿﺴﺘﻌﺎره و ﻻداﻧﻦ زﻣﺎﻧﻪﭬﺎﻧﯿﻪ .و دﺑﻪ ﻛﯚ » اﻟﻤﻌﺠﻢ« ﺋﻪڤ ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘﺎ داﺳﺘﺎﻧﯽ ﯾﺎ درﮋ ،ﺑﻪرھﻪﻣﺎ ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘﭭﺎن ﯾﺎ ھﻪره زهﺣﻤﻪت ﺑﻪ .ژ ﺑﻪر ﻛﻮ ﺋﺎرزوﯾﺎ ﺳﻪﻟﯿﻢ ﺑﻪرهﻛﺎﺗﻪ د ﻛﻪﺷﻔﻜﺮﻧﺎ زﻣﺎن ده ،وهﻛﯚ وزهﯾﺎ وی ﯾﺎ ﺋﺎﻓﺮاﻧﺪﻧﻪ ژ ﺋﺎﺳﺘﺎ ﭘﺪﭬﯿﯽ ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺘﺎ ﺋﺎزادﯾﯽ » .اﻟﻤﻌﺠﻢ« ﺗﻪﻧ وﯾﻨﻪﯾﻜﻪ ژ ﺧﻮدێ ﺧﻮه ،ب ﺳﻪدهﻣﺎ ﻛﻮ زﻣﺎن ﺋﺎرﻣﺎﻧﺠﺎ دهرﺑﺎس دﻛﻪ ،و ﺧﻮهﻧﺪهﭬﺎن ﭼﻪﻧﺪ ھﻪول ﺑﺪه ،دێ ﺋﻪڤ زﻣﺎﻧﺎ ﮔﺮﺗﯽ ﺑﻤﯿﻨﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﭘﺰاﻧﯿﻨﯽ .و ﺧﻮهﻧﺪهﭬﺎﻧ ﭬ ﺑﻪرھﻪﭬﯚﻛ دێ ﻣﺎﺗﻤﺎﯾﯽ ﺑﻤﯿﻨﻪ ﻧﻪ ﺗﻪﻧ ژ ﭬﯽ زﻣﺎﻧﯽ ،ﺑﻪﻟﻜﯚ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻧﺎﭬﻦ ﮔﮫﺎﯾﺎ ،ﺑﺎﻟﻨﺪا و ﮔﯿﺎﻧﺪاران ﻛﻮ زهﺣﻤﺘﻪ ﺑﻨﻪ ﭼﺎرﭼﻮڤ ﻛﺮن ،و ب راﺳﺘﯽ ﭘﺪﭬﯽ ب ﻓﻪرھﻪﻧﮕﺎ ھﻪﻧﻪ ﺑﯚ راﭬﻪﻛﺮﻧﺎ وان. ﭬ ﺑﻪرھﻪﭬﯚﻛﺎ ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘﺎن ﺑﻜﻪ ،ﺑﻪﻟﻜﯽ ﺗﻪﻧ ﺟﻮداھﯿﻪك ﻣﻪﻋﻨﻪوی ﺑﺒﯿﻨﻪ. ﺋﻪو ژی ﺷﻪره ،ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘﭭﺎن ﺑﺎﻧﮕﯽ ﺷﻪر دﻛﻪ و دﺑﮋه:
ﺋﻪڤ ﻧﻤﻮوﻧﺎ ب ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺗﻪﻛﯚز دﻛﻪ ﻛﻮ ﺋﻪڤ ﺑﻪرھﻪﭬﯚﻛﺎ ﻓﻪرھﻪﻧﮕﺎن ﻧﺎﭘﻪژرﯾﻨﻪ، و زاﻧﯿﻨ ﻣﺎﻧﺪهل دﻛﻪ و ھﻪﻣﯽ ﮔﻪﻧﺠﯿﻨﺎ ﻣﻪ ﯾﺎ ﻛﻪﻟﺘﻮری و زاﻧﯿﻨ ﺑ ھﻮده دﺧﻪ ﻟﭭﺒﺎزﯾﯿ. ژ ﺑﻪر ﻛﻮ ﺳﻪﻟﯿﻢ ﺑﻪرهﻛﺎت ،ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘ د رۆژهﭬﺎ رۆﻣﺎﻧ ده دﻧﭭﯿﺴﻪ ،و ﺑﻪرۆﭬﺎژی وێ رۆﻣﺎﻧ د رۆژهﭬﺎ ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘ ده دﻧﭭﯿﺴﻪ .ﻛﻢ ﺟﺎران ﺳﯿﻨﯚر د ﻧﺎﭬﺎ ﭬﺎن ھﻪردوو رهﮔﻪزﻦ وﮋهﯾﯽ ده ل ﺑﺎ ﻧﭭﯿﺴﻜﺎر ﺗ ھﻼﻧﯿﻦ.ژ ﺑﻪر ﻛﻮ رۆژهﭬﺎ زﻣﺎﻧﻪﭬﺎﻧﯿﯽ ﯾﻪﻛﻪ و ﯾﺎ ﺧﻪﯾﺎﻟ ﯾﻪﻛﻪ دﻧﻪ .ﮔﺎﭬﺎ ﻣﺮۆڤ چ روﭘﻪﻟﻪﻛ ژ چ رۆﻣﺎﻧﻪﻛﻪ ﯾﺎ ﭬﯽ ﻧﭭﯿﺴﻜﺎری ﺑﻘﻪﺗﯿﻨﻪ و وێ ﺑﻪراﻣﺒﻪری 48
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
» ﺟﯿﺮاﻧ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺟﯿﺮاﻧﺘﯿﺎ ﺟﻪﻻﻟ ﻛﯚر ﺑﻜﻪ ژ ﺑﯿﺮﻛﺮﻧ ﮔﺎﭬﺎ ب ﺷﭭﺎ دهﺳﺖ ل ﮔﻪﻧﺠﯿﻨﻦ ﺧﻮه ﯾﻦ ﺑﻪرﺑﻪﻻڤ د ژﺮزهﻣﯿﻨﻦ ﮔﻪوھﺮ ده دﻟﻪﭘﯿﻨﻪ. ﻗﺎﻟﻜ ﺳﺘﺮﻛﺎن ب ﻗﻪﺷﺮه ل ور ل دوﻣﺎھﯿﺎ ﻗﻪﺷﺎرﺗﯽ ب ﻛﺮا ﭬﺎﻻھﯿﺎ ﺧﻮارﻧﭙﮋ و ﺋﺎﻣﺮووزﻦ ﻛﺸﺘﯽ ﺑﺒﭙﯿﭭﻪ ب ﺑﮫﻮﺳﺘﻦ وﻨﻪ ل ﺑﻪر ﭼﺎﭬ ﺗﻪﻣﺎﺷﻪﭬﺎﻧﺎن ﮔﺎﭬﺎ ﺋﻪو ﺳﻪرزهﻣﯿﻨ ﭘﺎرﭬﻪدﻛﻦ ﺋﻪزﺑﻪره....ﺋﻪزﺑﻪره ب دهرﺑﺎﺳﻮﻧﺎ ھﻪﺳﭙﻦ ﺧﻮهﯾﯽ ﺑﺮﯾﻨﺪار ژ ﭼﻪﭘﻪرﻦ ﺑﻮھﺸﺘﺎ ﺧﻮﯾﻨﺎوی ﺗﺎ ﺳﻪرﻣﻪدﯾﺎ ﺧﻮﯾﻨﺎوی«. د ھﻪﻣﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﻦ ﭬ ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘﯽ ده ،ﺋﻪم ﭼﯿﺮۆﻛﺎ ﺧﯿﺮێ و ﺷﻪرێ دﺷﯚﭘﯿﻨﻦ ،و ﺗﺸﺘ ﺑﺎﻟﻜﺶ ﺋﻪوه ﻛﻮ ﺳﻪﻟﯿﻢ ﺑﻪرهﻛﺎت ﺷﻪر ھﻠﺪﺑﮋﺮه ،ﻧﻪ ب ﺋﻪﻧﮕﺰه ) ﻏﻪرﯾﺰه( ھﻠﺪﺑﮋﺮه ،ﺑﻪﻟﻜﯚ ب زاﻧﻪﺑﻮن ،ژ ﺑﻪر ﺋﻪو زۆردارﯾﺎ ھﺰﻦ داﮔﺮﻛﻪر ل ﺳﻪر ﻛﻮرد و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ ژ ﺑﯿﺮ ﻧﺎﻛﻪ و ﭼﺎوا ﺧﻪوﻧﻦ ﻣﺮۆﭬﻦ ﻛﻮرد ﻛﺰ و ﺧﺮﺧﻮاز و
ﺧﻪﻧﻘﯽ ﻣﺎﻧﻪ .ﺳﻪﻟﯿﻢ ﺑﻪرهﻛﺎت دﺑﮋه: ﺑﺎﻧﮕﯽ وی ﺑﻜﻪ ﺋﻪی ﺷﻪر ﺑﺎﻧﮕﯽ ﺧﺮێ ﺑﻜﻪ ژ دووﻣﺎھﯿﯿﯽ ﭬﻪ ﻛﻮ ﺑﻪرێ ﺑ ﻣﯿﺮات ﺑﻮ و ھﺸﺘﺎ ژی ﺑ ﻣﯿﺮاﺗﻪ. ل ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺸﺘﻪﺟ ﺑﻪ ﺋﻪی ﺷﻪر د ﮔﯚرﻣﯿﻨﺎ ﺳﻪرﺧﻮهﺷﺪه ﯾﺎ ﭘﺸﺸﻜﻦ دﭼﺮرن ژ ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﺎ ﺧﺮێ. دﺮﯾﻨﯽ ﺗﻮ ﺋﻪی ﺷﻪر ﻣﻮﻛﻮرھﺎﺗﻨﺎ ﺗﻪ ل ﭘﻠﻪﯾﻦ ﺧﺮێ ژ ﺧﻮﯾﻨ ﭬﻪﮔﻮھﻪﺳﺘﯿﻨﻪ. واﻧﺎ ب ﭘﻪﻧﺎﺑﻪرﻛﻪ ﺋﻪی ﺷﻪر ﺟﯿﺮاﻧﻦ ﭘﺮﺗﻮﻛﺎ ژ ﺑﯿﺮﻛﺮی ل ﺳﻪر رهﻓﻔﻜﺎ ﺑﻪرﺑﺎﻧﮕﺎ ﺳﯿﻪم ﭘﻪﻧﺎهرﺑﻜﻪ. ﺋﻪی ﺷﻪر.. ﺑﺎژارﻦ ﻧﺎن رﺰﺑﻜﻪ وان ﭘﻪرﭼﻪ ﺑﻜﻪ ﭘﺮﺗﻚ ...ﭘﺮﺗﻚ د ﺳﻪﻟﻠﻜﻦ ﻧﺎن ده. ﺑﻪﻟ ،ﭼﺎﭬﻜﺎﻧﯿﺎ ﺧﺮێ ژ ﻣﺮۆﭬﻪ ،ھﻪر وهھﺎ ﯾﺎ ﺷﻪرێ .و ﺑﻪردهواﻣﻜﺮﻧﺎ ﭬ ﭼﻪﻣﻜ ﺗﺎ رۆژا ﺋﯿﺮۆ ،ﻧﺎﭬﺒﺮ ﺧﺴﺘﯿﻪ ﻧﺎﭬﺎ ﺧﻮهدێ و ﺷﻪﯾﺘﺎن ،ﻧﺎﭬﺎ ﺧﻪودێ و ﻣﺮۆڤ ،ﻧﺎﭬﺎ ﻧﻪﺗﻪوا ﻛﻮرد و ﻛﻮردﺳﺘﺎن .ﺋﻪو ﺣﻜﻤﻪﺗﺎ ھﺰﯿﻪ ژ ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘﭭﺎﻧﻪﻛﯽ ﻛﻮرد ،ﻛﻮ ھﺸﺘﺎ ﺑﻪردهواﻣﻪ، ﭘﻨﮕﺎﭬﺎ ب ھﺰ داﭬﮋه ،ب زﻣﺎﻧﻪﻛﯽ ﭼﺎﻻك ب ﻧﯚﺷﺎ ھﻪﻟﺒﻪﺳﺘ ،د ﺳﻪر ﻣﺴﺘﻪﺣﯿﻞ و ﻧﻪﺑﺎو ره دهرﺑﺎس دﺑﻪ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﻟﻮﻗﻤﺎن ﻣﻪﺣﻤﻮد
ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﭼﯽ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدووه؟ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ دﯾﻤﻪﻧﻪﻛﺎن و ﭘﻜﻪوه ﮔﺮﺪاﻧﯿﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﯚﻧﺘﺎژ ﻧﺎﺳﺮاوه ،ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﻛﺎری ﻣﯚﻧﺘﺎژی ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺟﺎر ھﻨﺎﯾﻪ ﻧﺎو ﻓﯿﻠﻤﯽ )ﻟﻪدوای ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵ( ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٠٨ﻛﺎری دهرھﻨﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﺮدووه ،دهرﺑﺎرهی )ﺳﯿﺮﺟﯽ ﺋﯿﺰﻧﺸﺘﺎﯾﻦ( ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﻧﺎودارﺗﺮﯾﻦ دهرھﻨﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ دهﺖ» :ﻛﺎری ﻣﯚﻧﺘﺎژ ﺑﯚ ھﻪﺗﺎھﻪﺗﺎﯾﯽ ﺑﻪﻧﺎوی ﮔﺮﯾﻔﯿﺴﻪوه دهﻣﻨﯿﺘﻪوه «،ﻟﻪو ﺳﻪردهﻣﻪدا ﻓﯿﻠﻤﻚ راوﻧﺎﻧﯽ ﺗﺪا ﻧﻪﺑﻮاﯾﻪ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻪدهزاﻧﺮا ،ﺋﻪی ﭼﯚن ﻓﯿﻠﻤﻚ ﺑﻪرھﻪم ﺑﮫﻨﯿﺖ ﻛﻪ راوﻧﺎﻧﯽ ﺗﺪاﻧﻪﺑﺖ؟! ﺋﻪی ﭼﯚن ﺋﻪو ﻓﯿﻠﻤﻪ دهﺑﺘﻪ ﺟﮕﻪی ﺳﻪرﻧﺞ ؟ﺋﻪم ﻓﯿﻠﻤﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻮو دﯾﻤﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ دراﻣﯽ ﻧﺰﯾﻚ -ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻮو ﺑﯾﻨﯽ ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ﺗﺪاﺑﻮو ،ﻛﺎﺗﻚ ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ دﯾﻤﻪﻧﯽ )ﺋﻪﻧﯽ ﻟﯽ( ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﭼﺎوهڕﯽ ھﺎوﺳﻪرهﻛﻪی دهﻛﺎت و ﺑﻪدواﯾﺎ دﯾﻤﻪﻧﯽ )ﺋﻪﯾﻨﻮك( ﻛﻪ ﻟﻪ دوورﮔﻪﯾﻪﻛﯽ دووردا ﻓﺪراوه ،ھﻪﻣﻮو ھﻪﺳﺘﯿﺎن ﺑﻪ دﻪڕاوﻛ دهﻛﺮد، ﭼﯚن ﭼﯿﺮۆك ﺑﻪو ﺑﺎزداﻧﻪوه دهﮔدرﺘﻪوه؟ ﺑﯿﻨﻪران ﻧﻪﯾﺎﻧﺪهزاﻧﯽ ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﻪ ﭼﯿﯿﻪ! ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ وهﻣﯽ دهداﻧﻪوه: »ﺑﺎﺷﻪ ،دﯾﻜﻨﺰ ﺑﻪﻣﺸﻮهﯾﻪ ﻧﺎﻧﻮوﺳﺖ؟« وﺗﯿﺎن: ﺑﻪ ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣﻪ رۆﻣﺎﻧﻜﯽ ﻧﻮوﺳﺮاوهو زۆر ﺟﯿﺎوازه«. ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ دهﺖ» :زۆر ﺟﯿﺎواز ﻧﯿﯿﻪ ،ﺋﻪﻣﻪش ﭼﯿﺮۆﻛﻜﯽ وﻨﻪﯾﯿﻪو زۆر ﺟﯿﺎواز ﻧﯿﯿﻪ«. ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٠٩دا ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﺷﻮازی )ﻓﺮﯾﺎﻛﻪوﺗﻦ ﻟﻪدوا دﯾﻤﻪﻧﺪا(ی ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎو ﻛﺮدﯾﯿﻪ ﺷﻮازی ﻧﺎودار ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺑﯚﻣﺒﺎﯾﻪك ھﻪﺑﺖ ﻟﻪﻣﺎوهی ١٠ﭼﺮﻛﻪدا دهﺗﻪﻗﺘﻪوهو ﻛﻮڕو ﻛﭽﻪﻛﻪ ﻟﻪدواﯾﻪﻣﯿﻦ ﭼﺮﻛﻪدا ﺗﻪﻗﯿﻨﻪوهﻛﻪ ھﻪﺪهوهﺷﻨﻨﻪوه ،ﯾﺎﺧﻮد ﻛﭽﻪﻛﻪ ﺑﻪ ھﯽ ﺷﻪﻣﻪﻧﺪهﻓﻪرهﻛﻪوه ﺑﻪﺳﺘﺮاوهﺗﻪوهو ﺷﻪﻣﻪﻧﺪهﻓﻪرهﻛﻪش ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺑﯚﺗﻪوه ،ﺑﻪم ﻛﻮڕهﻛﻪ ﻟﻪدواﯾﻪﻣﯿﻦ ﺳﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻨﯽ ﺷﻪﻣﻪﻧﺪهﻓﻪرهﻛﻪدا ﻛﭽﻪﻛﻪ رزﮔﺎر دهﻛﺎت ،ﺋﻪوه ﺑﻪ ﺷﻮازی ﮔﺮﯾﻔﺲ ﻧﺎﺳﺮاوه ﺑﯚ رزﮔﺎرﻛﺮدن ،ﺋﻪم ﺷﻮازی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﻪ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ ﻛﻮرﺗﯽ ﺑﺪهﻧﮕﯽ ﮔﺮﯾﻔﺴﺪا ﺑﻪﻧﺎوی )(The Lonedale Operator ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩١١دا ﺑﯿﻨﺮا. دواﺗﺮ ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮوﯾﺪا ﺋﻪم ﺷﻮازهی ﮔﻪﺷﻪ ﭘﺪا ﺑﻪ زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ وروژاﻧﺪن ﻟﻪ رﮕﺎی ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﺧﺮاوه ﺑﯚ ﺑﭽاﻧﺪن و ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوه ﻟﻪ دﯾﻤﻪﻧﻜﻪوه ﺑﯚ دﯾﻤﻪﻧﻜﯽ ﺗﺮ ﻟﻪواﻧﻪ )ﻛﭽﻪﻛﻪ ﻟﻪﻧﺎو ﻣﺎﻪﻛﻪﯾﺪا ﭼﻮاردهوری ﺑﻪ ﺋﺎﮔﺮ ﮔﯿﺮاوهو ﺗﻮاﻧﺎی رزﮔﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿﻪو ﻛﻮڕهﻛﻪ دﺖ ﺑﯚ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ،دﯾﻤﻪﻧﻚ ﻛﭽﻪ ﻧﯿﺸﺎن دهدات ﻛﻪ ﺧﻪرﯾﻜﻪ ﺑﺴﻮﺗﺖ ،دﯾﻤﻪﻧﻜﯽ ﺗﺮ ﭼﯚن ﻛﻮڕهﻛﻪ ھﻪوﺪهدات ﺑﭽﺘﻪ ژوورهوه ﺑﯚ رزﮔﺎرﻛﺮدن ،دﯾﻤﻪﻧﻜﯽ ﺗﺮ ھﻪردووﻛﯿﺎن ﭘﻜﻪوه دﻨﻪدهرهوه ،ﺑﻪﻣﺸﻮهﯾﻪ ﭼﮋ دهﺑﻪﺧﺸﺖ و ھﻪﻧﺎﺳﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪﻧﺎﺧﺖ ﻧﻐﺮۆ دهﻛﺎت. ﺑﻪم ﻟﻪ رووی ﻛﺎﻣﺮاوه ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻛﻪس ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
51
ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ
ﺑﺎوﻛﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ! ﺋﻪﻟﻔﺮﯾﺪ ھﯿﭽﻜﯚك »ﻟﻪﻣۆدا ﻛﻪ ﻓﯿﻠﻤﻚ دهﺑﯿﻨﯿﺖ ،دهﺑﺖ ﺷﺘﻜﯽ ﺗﺪاﺑﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ دهﺳﺖ ﭘﺒﻜﺎت« وﻟﯿﻪم ﺋﯿﻔﺮﺳﻮن »ﺋﻪو وهﻛﻮ ﺋﻨﺠﯿﻞ واﯾﻪ ،ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻢ ﺋﻨﺠﯿﻠﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤﻪ ،ﺗﺎ ﺳﺎﯽ ١٩٢٥دهرھﻨﻪران ﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووه ﯾﺎن ﻟﻮهی ﻓﺮﺑﻮون ،ﮔﻪر ﺋﻪو ﻧﻪﺑﻮاﯾﻪ ﺋﻪو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧﻪﻣﺎن ﻧﻪدهﻧﺎﺳﯽ ﻛﻪ ﺋﻪﻣۆ دهﯾﺎﻧﺒﯿﻨﯿﻦ، ﯾﺎن ﻟﻪواﻧﻪﺑﻮو ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺳﺎﻧﻜﯽ دوورودرﮋی ﺑﺨﺎﯾﺎﻧﺪاﯾﻪ«. دﯾﭭﯿﺪ وارك ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﺳﺎﯽ ١٨٧٥ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوه، ﺑﺎوﻛﯽ ﺑﯚ ﺑﻪرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮور ﻟﻪ ﺷﻪڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﺪا ﺟﻪﻧﮕﺎوهو ﻛﻮڕی ﺧﺰاﻧﻜﯽ ھﻪژارهو ﻛﺎری ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪری ژﻣﺮﯾﺎری و ﺳﻪرﭘﻪرﺷﺘﯿﺎری ﺷﺎﻧﯚ ﺑﻮوهو دواﺗﺮ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٨٩٧دا دهﺑﺘﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺗﯿﭙﯽ ﺷﺎﻧﯚو ﭘﺎﺷﺎن ﺋﻪﻛﺘﻪری ﺳﻪرﺗﻪﺧﺘﻪی ﺷﺎﻧﯚو ﺑﯚ ﻣﺎوهی ١٠ﺳﺎڵ ﺗﺎ ﺳﺎﯽ ١٩٠٧ﻛﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﻪك ﺑﻮو ﺑﯚ ﺗﻜﻪووﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ وهك ﺋﻪﻛﺘﻪر، دواﺗﺮ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻮوهو ﻓﺮۆﺷﺘﻮﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﺑﯿﻮﮔﺮاف(ی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ﻛﻪ ﺳﻪرﺳﺎم 50
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺑﻮون ﺑﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ،ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٠٣دا ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﻪﻧﺎوی )ﺳﻪرﻛﺸﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دوﻟﻠﯽ( دهرھﻨﺎ .ﻟﻪﻧﻮان ﺳﺎﻧﯽ ) (١٩١٣-١٩٠٨ﺳﻪدان ﻛﻮرﺗﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ دهرھﻨﺎوه ﻛﻪ ھﯚﻛﺎرﺑﻮو ﺑﯚ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﻟﻪ ھﻮﻧﻪری ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ ،ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧﻪ زهﻣﻪﻧﻪﻛﻪی ﻟﻪ ١٠ﭼﺮﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮی ﻧﻪﺧﺎﯾﺎﻧﺪووه ،ﺑﻪم ﺋﻪم ﻛﻮرﺗﻪ ﻓﯿﻠﻤﺎﻧﻪی ﺑﺎزداﻧﻚ ﺑﻮوه ﺑﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺋﺎﺳﺘﻪی ﺳﯿﻨﻪﻣﺎی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ ﭘﺸﺘﺮ ﺑﻪﻛﺎرﯾﮫﻨﺎوه ،ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﮔﺮﯾﻔﺲ داھﻨﻪرﻜﯽ ﺗﻪﻛﻨﯿﻜﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﻧﻮێ ﻧﻪﺑﺖ ﺑﻪھﻨﺪهی ﺋﻪوهی وادهزاﻧﺮﺖ ﭘﯿﺎوﻜﻪ ﺷﻮازی ھﻮﻧﻪری ﻧﻮێ
ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺟﻮان و ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎوه. ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ﭘﺶ ﻧﺎوی ﮔﺮﯾﻔﺲ ﻧﺎوی دهرھﻨﻪر ﻧﻪﺑﻮوه، ﺟﺎران ﺋﻪوهی ﻓﯿﻠﻤﯽ دروﺳﺖ دهﻛﺮد زۆرﺑﻪی ﻛﺎت وﻨﻪﮔﺮ ﺑﻮو ،وﻨﻪی ھﻪﻣﻮو ﺷﺘﻜﯽ ﺗﯚﻣﺎردهﻛﺮد، ھﻪروهھﺎ ﺋﻪوﯾﺶ رﻨﻤﺎﯾﯽ دهردهﻛﺮد ،ﻟﻪ ﺷﻮﻨﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا دهوهﺳﺘﺖ و رﻨﻤﺎﯾﯽ دهردهﻛﺎت ﻛﻪ ﭼﯚن ﻟﻪ ﻛﺎرﻛﺮدن و ﺟﻮﻪ راﺑﻮهﺳﺘﻦ ،ﯾﺎﺧﻮد ﺑﻪﻻی راﺳﺖ ﯾﺎن ﭼﻪﭘﺪا ﺑۆن و ھﻪﻣﻮو ﺷﺘﻜﯽ وﻨﻪدهﮔﺮت ،ﺋﻪﻣﻪ ﻛﺎرﻜﯽ ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜﯽ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﻜﯿﯿﻪ ﯾﺎﺧﻮد ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯿﺮۆﻛﻪ ﯾﺎن ھﻮﻧﻪری ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﯾﻪ.
ﭘﻪﻧﺠﻪره
ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻜﯽ ﺷﻪڕﻓﺮۆش، ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻜﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮاز
ھﻪرﭼﻪﻧﺪه دهرووﻧﻨﺎس و ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚﮔﻪﻛﺎن ،ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪوهی ﻣﺮۆڤ ﻟﻪ ﺑﻨﻪڕهﺗﺪا ﻛﺎﺋﯿﻨﻜﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮازه ﯾﺎن ﺷﻪڕﺧﻮاز ،ﺑﻪم ھﻪرﻛﺎﻣﻜﯿﺎن ﺑﺖ ،ﻟﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪ دوورﻣﺎن ﻧﺎﺧﺎﺗﻪوه ﻣﺮۆڤ ﺟﯚرﻚ ﻟﻪ ﺗﻮڕهﯾﯽ ھﻪﯾﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺷﺘﻪﻛﺎن و ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻛﻪﻧﺎﻚ ھﻪﯾﻪ ﻟﯿﻪوه ﺧﯚی ﺧﺎ ﺑﻜﺎﺗﻪوه ،ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﺗﻮڕهﯾﯿﻪ ﻛﻪﻧﺎﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﯚی ﻧﻪدۆزﯾﯿﻪوه ،ﺋﻪوا دهرﺋﻪﻧﺠﺎم ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺎﻜﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪوه ﺧﯚی ﺑﻪﯾﺎﻧﺪهﻛﺎت ،ﺋﻪوهﺷﻪ ﭘﯽ ﺋﮋن ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی .ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ دهﺳﻪﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ دهﺑﺖ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪﺑﯿﺮی ﺋﻪوهدا ﺑﺖ ﺷﺘﻚ ﻧﻪﻛﺎت ﺗﻮڕهﯾﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻟﺒﻜﻪوﯾﺘﻪوه. ﺋﻪﮔﻪر ﺧﻪﻜﯿﺸﯽ ﺗﻮڕهﻛﺮد ﻟﻪوه ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪﻧﺎﻚ ﺑﺪۆزﺘﻪوه ﺑﯚ رۆﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺗﻮڕهﯾﯿﻪ ،ﺋﻪوهﺷﯽ وادهﻛﺎت رۆﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺗﻮڕهﯾﯿﻪ ﻛﺸﻪو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻟﻨﻪﻛﻪوﺘﻪوه ،ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺷﺘﻪ ﻟﻪواﻧﻪ: ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎر ﻛﻪﺳﻚ ﯾﺎن دهزﮔﺎﯾﻪك ﻟﻪﺑﺮی ﻛﯚﻣﻪﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﻜﯽ دی ھﻪﺪهﺳﺘﻦ ﺑﻪﺧﺎﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ﺗﻮڕهﯾﯽ ﺋﻪواﻧﯽ دی .ﻟﻪﻣﻪﺷﺪا ﺋﻪو ﻛﻪسو دهزﮔﺎﯾﺎﻧﻪی ﺑﻪﻛﺮدهی ﺧﺎﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ﺗﻮڕهﯾﯽ ﺋﻪواﻧﯽ دی ھﻪﺪهﺳﺘﻦ زۆرﮔﺮﻧﮕﻪ ﺧﻪﻜﺎﻧﯽ ﺣﻪﻛﯿﻤﺒﻦ و ﻟﻪ ژﻣﺎرهﺷﻪدا ﻛﻪﻣﺒﻦ، ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺧﻪﻜﺎﻧﻜﯽ زۆرﯾﺶ ﺑﻜﻪن ،ﻟﻪدﻧﯿﺎی ﻧﻮﺪا رﻜﻮڕاﺳﺖ ﺋﻪو دهزﮔﺎﯾﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﯿﺪی ﻧﻮﻨﻪری ﺧﻪﻜﻪو ﺧﻪﻚ ھﻪﯿﺎﻧﺒﮋاردووه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﮔﻮزارﺷﺘﯿﺎن ﻟﺒﻜﺎت ،ﮔﻮزارﺷﺘﻜﺮدن ﯾﺎﻧﯽ ﭼﯽ؟ ﻟﻪ ﺳﺎﻧﺎﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎﻧﺎﯾﺪا ﯾﺎﻧﯽ ﻛﺎﺗﻚ ﺧﻪﻚ ﻧﯿﮕﻪراﻧﻪ، ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﺶ ﻧﯿﮕﻪران ﺑﺖ ،ﻛﺎﺗﻚ ﺧﻪﻚ ﺋﺎﺳﻮدهﯾﻪ ،دﺨﯚﺷﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﺶ ﮔﻮزارﺷﺖ ﻟﻪو دﺨﯚﺷﯿﯿﻪ ﺑﻜﺎت ،ھﻪروهك ﻛﺎﺗﻜﯿﺶ ﺧﻪﻚ ﺗﻮڕهو ﺑﺰاره دهﺑﺖ ﺑﻪ ھﻪﻣﺎﻧﺸﻮهش ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﺗﻮڕهﺑﺖ و ﮔﻮزارﺷﺖ ﻟﻪ ﺗﻮڕهﯾﯽ ﺋﻪوان ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪﭘﻨﺎو دوو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺪا، ﯾﻪﻛﻪم وهك ﻓﺸﺎرﻚ ﺑﯚ ﺳﻪر دهﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮدن ﺑﯚ ﺋﻪوهی رﻮﺷﻮﻨ ﺑﮕﺮﻧﻪﺑﻪر ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﯿﻌﻠﯽ ﺋﻪو ﺷﺘﺎﻧﻪی دهﺑﻨﻪ ھﯚی ﺗﻮوڕهﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻪﻚ ﺑﻨﺒﻛﻪن ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ دووهﻣﯿﺶ ﺋﻪوهﯾﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﺑﻪ ﻓﯿﻌﻠﯽ ﺑﺒﺘﻪ ﻛﻪﻧﺎﯽ ﺧﺎﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ﺗﻮڕهﯾﯽ ﺧﻪﻚ،
ﻣﻮﺣﺴﯿﻦ ﺋﻪدﯾﺐ
ﺑﯚﺋﻪوهی ﺋﻪو ﺗﻮڕهﯾﯿﻪ ﻛﻪﻧﺎﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ وهرﻧﻪﮔﺮﺖ ،ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی، ﺗﯿﺮۆرو ﺷﻪڕوﺷﯚڕی ﻟﺒﻜﻪوﺘﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا ھﻪﻣﻮوان دهﺑﻨﻪ ﺳﻮﺗﻤﺎﻛﯽ. ھﻪر ﺋﻪم ﺣﻪﻗﯿﻘﻪﺗﻪش واﯾﻜﺮدووه ﻛﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو، دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﮕﻪﻟﻜﯽ زﯾﻨﺪوو ﭘ ﺋﻪﻧﺮژی و ﮔﻪرﻣﻮﮔﻮڕﺑﻦ، ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ وﺗﯿﺎن ﺑﻪﺟﺪی ﺗﺪا ﺗﺎووﺗﻮێ ﺑﻜﺮﺖو ﻟﻪﺳﻪر ﻛﯚی ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﭼﺎرﻧﻮوﺳﺴﺎزهﻛﺎن ھﻪﺒﺪهﻧ ،ﺳﻪرۆك ،ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮ، وهزﯾﺮهﻛﺎن و ﺑﻪرﭘﺮﺳﻪ ﺑﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﺑﻜﺸﻨﻪ ﻧﺎو ھﯚﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎنو ﺟﺎﻣﯽ ﺗﻮڕهﯾﯽ ﺧﻪﻜﯿﺎن ﺑﻪﺳﻪردا ﺧﺎﯽ ﺑﻜﻪﻧﻪوهو ھﺎھﻮو ...ھﺎھﻮو ﻟﻪﺳﻪرهك وهزﯾﺮی وﺗﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻜﻪن .ﺷﻪڕه ﻛﻮرﺳﯽ ﺑﻜﻪن وهك ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ھﻪﯾﻪو ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎش رووﯾﺪا .ھﻪر ﺋﻪم ﮔﻪرﻣﻮﮔﻮڕیو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪی ﻧﺎو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎﻧﻪ واﯾﻜﺮدوه ﻛﻪ ﺧﺎوهن ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻜﯽ ھﻤﻦو ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮازو ﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﺑﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪو وﺗﻪﯾﻪ زۆر راﺳﺘﻪ ﻛﻪ دهﺖ ﺗﯚ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪم ﺑﺪهرێ ﻣﻦ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ھﻤﻨﺖ ﭘﺪهﺑﻪﺧﺸﻢ ،ﺗﯚ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻜﯽ ﺷﻪڕﻓﺮۆﺷﻢ ﭘﺒﺒﻪﺧﺸﻪ ﻣﻦ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮازت ﭘﺸﻜﻪﺷﺪهﻛﻪم .ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪوه ،ﺋﻪﮔﻪر ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻜﯽ ﺧﺎوﺧﻠﯿﭽﻜﻢ ﭘﺒﻔﺮۆﺷﯿﺖ ﻣﻦ ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋت ﺑﻪدﯾﺎری ﺑﯚدﻨﻢ ،ﺋﻪﮔﻪر ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻜﯽ ھﻤﻦ و ﺑﺪهﻧﮕﻢ ﺑﯚ ﺑﻨﯿﺖ ﻣﻦ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﻮڕهو ﭘ ﻟﻪ ﺗﻪﻧﮓو ﭼﻪﻪﻣﻪت ﭘﺪهﺑﻪﺧﺸﻢ ،وهك ﺋﻪوهی ﻟﻪ ھﻪرﻤﻪﻛﻪی ﺋﻤﻪو ھﻪرﻢو وﺗﺎﻧﯽ ھﺎوﭼﻪﺷﻨﯽ ﺋﻤﻪدا ھﻪﯾﻪ ،ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻚ ﻛﺎری ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪ ﺑﺖ ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻪﻛﻪی ﻧﺎﭼﺎره ﺑﻪس ﻧﻪﺧﺮ ﺑﻜﺎت. ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎری ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣﻮوﭼﻪی ﭼﻪور ،ﭘﺎﺳﭙﯚرﺗﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯽ، ﺳﯿﺎﺣﻪت ،ﺣﻪﺳﺎﻧﻪی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﻣﻪﯾﺪاﻧﻜﯿﺸﻪ ﺑﯚ ﺷﻪڕﻛﺮدن ١٠٠ .ﻛﻪس ﻟﻪﻧﺎو ھﯚﻜﯽ ﻓﻨﻜﺪا ﺷﻪڕ ﺑﻜﻪن ﺑﺎﺷﺘﺮه وهك ﺋﻪوهی ﺷﻪش ﻣﻠﯿﯚن ﻛﻪس ﻟﻪدهرهوه ﺷﻪڕ ﺑﻜﻪن .ﺋﯿﺪی ﺳﻪرهﻣﺎﻧﻪ ﺋﻮه ﺗﻮڕهﺑﻦ و ﺷﻪڕﺑﻜﻪن ﺑﺎﻛﻪﻣﻜﯿﺶ ﺋﻤﻪ ﺑﺴﻪرﺋﺸﻪ و ﺑﻪھﻤﻨﯽ ﺑﺤﻪوﯿﻨﻪوه.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
53
ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ
ﺟﺎران ﺋﻪواﻧﻪی ﻓﯿﻠﻤﯿﺎن دروﺳﺖ دهﮐﺮد وﻨﻪﮔﺮ ﺑﻮون ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﻻوهﮐﯽ ﺑﻪﮐﺎرﻧﻪدهھﻨﺎ ﺑﻮو ﻛﺎﻣﺮای ﻟﻪ ﺟﮕﻪی ﺧﯚی ﺟﮕﯚڕﻛ ﭘﻜﺮد ،ﭘﺶ ﮔﺮﯾﻔﺲ ﻛﺎﻣﺮا ﻧﻪدهﺟﻮو ﺋﻪﻛﺘﻪرهﻛﺎن دهھﺎﺗﻨﻪ ﺑﻪردهم ﻛﺎﻣﺮاو دواﺗﺮ دووردهﻛﻪوﺗﻨﻪوهو ﺑﻪﻣﺸﻮهﯾﻪ رۆﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهﺑﯿﻨﯽ ،ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮهی ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎﻣﺮا ﭘﺶ ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﺋﻪوه ﺑﻮوه ﻛﻪ ﻛﺎﻣﺮاﯾﺎن ﺧﺴﺘﯚﺗﻪ ﺳﻪرﭘﺸﺘﯽ ﺋﻪﺳﭗ ﺑﯚ ﺋﻪوهی دﯾﻤﻪﻧﯽ ﺳﻮارﭼﺎﻛﻚ ﺑﮕﺮﺖ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪﺳﭙﻪﻛﻪﯾﻪﺗﯽ ،واﺗﺎ ﻛﺎﻣﺮا ﻧﻪدهﺟﻮﻨﺮا. ﺑﻪم رووﻧﺎﻛﯽ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺟﯿﺎواز ﺟﯿﺎواز ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺮاوه ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺑﯚ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ دﯾﻤﻪﻧﻜﯽ رۆﻣﺎﻧﺴﯽ ﻛﺎﻣﺮا رووﯾﻜﺮدۆﺗﻪ ﺧﯚر ﺗﺎﻛﻮ ﺋﻪو واﺗﺎﯾﻪ ﺑﮕﻪﯾﻪﻧﺖ ،ﯾﺎﺧﻮد ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوهی ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﻟﻪ ﭼﻮاردهوری ﺋﺎﮔﺮﻚ ﺗﺎﻛﻮ ﭘﯾﺸﻜﯽ ﺋﺎﮔﺮهﻛﻪ ﺑﻪﺳﻪر دهﻣﻮﭼﺎوﯾﺎﻧﺪا رهﻧﮓ ﺑﺪاﺗﻪوه ،ﺋﻪم ﺷﻮازاﻧﻪ ﺷﻮهﯾﻪك ﺑﻮوه ﺑﯚ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ رووﻧﺎﻛﯽ ،ﻛﻪ ﻟﻪو دهﻣﻪدا ھﻨﺪه ﺷﺎرهزا ﻧﻪﺑﻮون. ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﻻوهﻛﯽ ﺑﻪﻛﺎرﻧﻪدهھﻨﺎ ﻛﻪ ﺑﺒﺘﻪ ﭘﻨﺎﺳﻪﯾﻪك ﺑﯚ دﯾﻤﻪﻧﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﺋﻪو دهﻣﻪ ﺋﻪو ﺷﻮازه ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﺪهﻧﮕﯽ دهﺑﯿﻨﺮا ﻛﻪ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ دهرھﻨﻪر ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺑﻪ وﻨﻪ ﺑﯿﺪرﻛﻨﺖ ،ﺑﻪم ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﺑﻪﻛﺎری ﻧﻪدهھﻨﺎو ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﻧﻪﺑﻮو ،ﺑﻪﻜﻮ ﺋﻪو داﻣﻪزرﻨﻪری ﺋﻪو واﺗﺎﯾﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ﻧﺎوی )زﻣﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ( ﺑﻮو .ﭘﺶ ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﭘﻨﺎﺳﻪی ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ 52
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﻪﺑﻮو ﭘﺶ رووداوهﻛﺎن ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﺪا، ھﯿﭽﯿﺎن ﺑﯿﻨﻪران ﺋﻪو دهرﺑﺎرهی ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﺎﻧﻪ ﻧﻪدهزاﻧﯽ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪدا دهﯾﺎﻧﺒﯿﻨﯽ ،ﺑﻪم ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﺷﻮازی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﭘﻨﺎﺳﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ھﻪﺑﻮو ،ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﯿﻨﻪرﻚ راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﺑﺰاﻧﺖ ﺋﻪوه چ ﺟﯚره ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪو ھﻪﺳﺖ ﺑﻪﭼﯽ دهﻛﻪن ،ﯾﺎﺧﻮد ﺋﺎﯾﺎ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺷﻪڕﺧﻮازن ﯾﺎن ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪوه ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺋﻪﻛﺘﻪرﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﻛﺘﻪره ﮔﻪورهﻛﺎن ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ )ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوه( ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪدا ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﯿﺎﻧﻠﻪﺑﻪرﻜﺪا ﺑﻪدهردهﻛﻪوﺖ ،ﯾﺎﺧﻮد ﭘﯿﺎوﻜﯽ ﺑﺎﺑﻪرز ﯾﺎری ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪﮔﻪﻛﻪﯾﺪا دهﻛﺎت، ھﻪروهھﺎ ﺋﻪﻛﺘﻪرﻚ ﻛﻪ رۆﻜﯽ ﺷﻪڕهﻧﮕﺰی ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪو دﯾﻤﻪﻧﻪ وﻨﻪ دهﮔﯿﺮﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻪﮔﻪﻛﻪی دهدات ﺑﯚ ﺑﻪدهرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺷﻪڕهﻧﮕﺰی ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪ ،ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺋﻪو دﯾﻤﻪﻧﻪ ﺑﯚ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎی ﺋﻪﻣۆ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﻪﺑﺖ ،ﺑﻪم ﺷﻮازﻜﻪ ﺑﯿﻨﻪران راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﺟﯚری ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﺷﻜﺮا دهﺑﺖ ﻛﻪ دهﯾﺒﯿﻨﻦ ،ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪﻻﯾﺎﻧﻪوه ﮔﺮﻧﮓ دهﺑﺖ ﺑﺰاﻧﻦ ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ ﯾﺎﺧﻮد چ رووداوﻚ ﺑﻪﺳﻪرﯾﺪا دﺖ .ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻛﻪس ﺑﻮوه ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﻪﺗﻦ داوه
واﺗﺎ ﻧﺎوهڕۆﻛﯽ ﺑﺎﺑﻪت ،ﻟﻪواﻧﻪ ﺑﻮوﻧﯽ زوﻢ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت و دادﮔﺎدا ،ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯽ ھﻪﻧﺪﻚ ﻛﺎری دﯾﻜﻨﺰ و ﺗﯚﻟﺴﺘﯚی و ﭼﺎرﻟﯿﺰ ﻛﻨﺴﺠﻠﯽ وهرﮔﺮﺗﻮوه ،ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪردهوام دهﯾﻮوت» :ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪﺑ ﭘﻪﯾﺎم ﻛﺎت ﺑﻪﺳﻪرﺑﺮدﻧﻪ«. ﺳﺎﯽ ١٩١٥ھﻪﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻛﯚﻛﺮدهوهو ﻟﻪ دهرھﻨﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ )ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوه( ﺑﻪﻛﺎرﯾﮫﻨﺎ، دواﺗﺮ ﺑﻪوه ﭘﻨﺎﺳﻪﻛﺮا ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ دراﻣﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯽ درﮋهو ﺑی ١١٠ھﻪزار دۆﻻری ﺗﭽﻮوهو ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ دﯾﻤﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﺮای ﺗﻪواوﮔﺮﺗﻮوه، ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ ﻟﻪ رۆﻣﺎﻧﻜﻪوه وهرﮔﯿﺮاوه ﻛﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﻛﻮڕی ﻋﻪ ﺷﺮ ه ت ( ی ﺗﯚﻣﺎس ﺋﻪو دﯾﻜﺴﯚن، ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪی ﺋﻪم ﻓﯿﻠﻤﻪ ﺑﻪدهﺳﺘﯿﮫﻨﺎ ﻟﻪ رووی ھﻮﻧﻪری و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿﻪوه ھﯿﭻ ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﻧﻪﯾﺒﯿﻨﯿﻮهو ﺑﯚ ﻣﺎوهی ٥ﻣﺎﻧﮓ ﺑﻪ ﺑﻪردهواﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮاوه ،ﺋﻪوهش ﺑﯚ ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﻛﻪ دواﺗﺮ ﺑﻮوه ﭘﺸهوی ﻛﺎرهﻛﻪ ﺑﻪﺑ ﺋﻪوهی ﻛﻪس ھﻪﺑﺖ ﻛﺒﻛﯽ ﻟﻪﮔﻪﺪا ﺑﻜﺎت. ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺎﺗﻨﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ دهﻧﮓ و ﻓﯿﻠﻤﯽ دهﻧﮕﺪار ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٢٧داو ﮔﻪڕاﻧﯽ ھﯚﻟﯿﻮﯾﯚد ﺑﻪدوای ﻧﻮﮕﻪرﯾﺪا ،دواڕۆژی ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ رۆژ ﻟﻪدوای رۆژ ﺑﻪھﯚی ھﯿﻼﻛﯽ و زۆر ﺧﻮاردﻧﻪوه ﺟﻪﺳﺘﻪی ﻣﺎﻧﺪوﺘﯽ ﻟ دهﭼﯚڕا ،ﺑﻪم ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﭼﻪﻧﺪ ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ دهرھﻨﺎو ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪی ﺧﺎوهﻧﯽ ھﻪﻣﺎن ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﻪرزی دهرھﻨﺎﻧﻪ. ﺳﺎﯽ ١٩٣١ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﻟﻪ ﻛﺎری ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ دوورﻛﻪوﺗﻪوهو ﺳﺎﯽ ١٩٤٨ﻟﻪ ﻟﯚس ﺋﻪﻧﺠﻠﺲ ﻣﺮد ،ﻟﻪو ﺗﻪﻣﻪﻧﻪدا ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ ﺗﻮاﻧﯽ دﻧﯿﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪھﻮﻧﻪری ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ ﺑﺒﻪﺧﺸﺘﻦ ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪ ﺑﺎوﻛﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯽ و ﺷﻜﺴﭙﯿﺮی ﺳﯿﻨﻪﻣﺎو داھﻨﻪری ھﯚﻟﯿﯚد و ﺧﻪﺗﯽ ﺋﯚﺳﻜﺎر ﻧﺎوی دهﺑﺮﺖ. ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٧٥دا وهك رﺰﻟﻨﺎﻧﻚ ﭘﻮﻟﻜﯽ ﺑﻪرﯾﺪی ﭼﺎﭘﻜﺮا وﻨﻪی )ﮔﺮﯾﻔﯿﺲ(ی ﺗﺪاﺑﻮو. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ
ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎﻧﺪا ،ﺗﯚ دهﯽ ﭼﯽ؟ ــ ﺋﻪم دﯾﺪه زۆر ﻛﯿﻨﻪی ﺗﺪاﯾﻪ دژی ﻛﺎری ﺑﮋهرﯾﯽ ،ﺑﻪرﺑﻪﺳﺖ ﭼﯿﯿﻪ ﻟﻪوهی ﻛﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪو ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎن ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻦ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﮋهرهﻛﺎﻧﺪا ﺑﻜﻪن و وﻨﻪی ﺧﺎﻧﻤﻪ ﺑﮋهرهﻛﺎن ﺑﮕﺮن و ﻟﻪ دوا ﻛﺎری ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯿﺎن ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻦ ،ﺑﻪ داﺧﻪوه ﺋﻪﻣﻪ ﻻی زۆرﻚ دﯾﺪﻜﯽ ﺗﻪﺳﻚو ﻛﯚﻧﻪﭘﻪرﺳﺘﺎﻧﻪﯾﻪ، ﺑﻪم ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺟﻠﻮﺑﻪرگ ﺑﻪ ﺑوای ﻣﻦ ﻣﺮۆڤ ﻛﻮڕی دهوروﺑﻪرهﻛﻪﯾﻪﺗﯽ ،ھﻪﻣﻮو ﻛﯚﻣﻪﻚ داﺑﻮﻧﻪرﯾﺘﯽ ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻟﻪ وﺗﯽ ﻛﻮﺘﺪا ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮﺖ ﺑﮋهرﻚ ﺑﻪ ﭘﯚﺷﺎﻛﻜﯽ وهك ﺑﯿﮋهرﻜﯽ ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﯽ دهرﺑﻜﻪوﺖ ،ھﻪﻣﻮو ﺋﻪم ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪ دهزاﻧﯿﻦ ،ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﺪا ﺋﻪوهﺷﯽ ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﯽ ﺑﮋهرهﻛﻪی ﺑﻪدڵ ﻧﯿﯿﻪ دهﺗﻮاﻧﺖ ﻟﻪ ﭼﺎو ﺗﺮوﻛﺎﻧﻜﺪا ﻛﻪﻧﺎﻪﻛﻪ ﺑﮕﯚڕﺖ ﺑ ﺗﻮڕه ﺑﻮون و ھﻪﭽﻮون ،ﺧﻮاش ﭼﺎﻛﻪﻛﺎراﻧﯽ ﺧﯚش دهوێ. ﺋﻪم ژﻣﺎرهﯾﻪ ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﺷﺪاره ﻟﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ را و ھﻪﻮﺴﺘﺪا؟ ــ ﺑﮕﻮﻣﺎن ،ﺑﻪ ﺑﻪﮕﻪی ﺋﻪوهی ﻻی ﺋﻮه ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا ﭘﺎﺷﯽ ﻛﻪوﺗﻨﯽ رژــﻢ ،ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺎﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﻛﻪ ﻧﺎزاﻧﻢ ﺑﯿﻨﻪری ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﭼﯚن دهﺗﻮاﻧﺖ ﻓﺮﯾﺎی ﺑﯿﻨﯿﯽ ھﻪﻣﻮو ﺋﻪم ﻛﻪﻧﺎﻧﻪ ﺑﻜﻪوﺖ، ﺋﻪﻣﻪ دﯾﺎردهﯾﻜﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﻪ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك ﻟﻪ ﺷﻮهﻛﺎن ﺑﻪﺷﺪاره ﻟﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ رای ﮔﺸﺘﯽ و زاﻧﯿﻨﯽ رای ﺗﺎﻛﻪﻛﺎن ،ﻣﻦ ﺗﻪﻣﺎﺷﺎﻛﻪرﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ زۆرﻚ ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺎﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻢ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ رای ﺋﺎزادی ﺗﺪا دهﺑﯿﻨﺮﺖ و ﺑﯚن و ﺑﻪراﻣﻪی ﻋﯿﺮاﻗﯿﺎﻧﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺷﻮاز و ﻣﯚرﻛﺪا ،ﮔﺮﻧﮕﯿﺸﻪ ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎن ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜﻪنو ﻻﺳﺎﯾﯽ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﺋﻪواﻧﯽ ﺗﺮ ﻧﻪﻛﻪﻧﻪوه ،ﺧﻮازﯾﺎرﯾﺸﻢ ﺳﻪرﺟﻪﻣﯽ ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھﻪﻣﺎن ﻧﻪھﺞ ﺑﮕﺮن ﺗﺎ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی وﺗﻪﻛﻪ ون ﻧﻪﺑﺖ ﻟﻪ ﻧﻮ ﻗﻪرهﺑﺎﻐﯽ ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا. ﺗﯚ ﺑﻪﻧﺎزﻜﯽ دروﺳﺘﻜﻪراﻧﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎری؟ ــ رﮕﺎو ﺷﻮازﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوم ﮔﺮﺗﯚﺗﻪﺑﻪر ﻟﻪ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﺪا ،ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻮوهﺗﻪ ﺳﯿﻤﺎی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻢ، ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪ زۆر دروﺳﺘﻜﺮاو ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪ ھﻨﺪهی ﺋﻪوهی ﺷﻮازﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ،ﺋﻪوهی ﻣﻦ ﺑﻪ )ﺗﻪﺳﻪﻧﻮع( ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎر دهﻛﺎت ھﻪﻪﯾﻪ ،زۆرﻚ ﻟﻪ ﺑﮋهره ﻋﻪرهﺑﯽ و ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن رﮕﺎو ﺷﻮازی ﺧﯚﯾﺎن ھﻪﯾﻪ وهك ﺧﺎﻧﻤﻪ ﺑﮋهری ﻛﻮﺘﯽ )ﺋﻪﻣﯿﻨﻪ ﺋﻪﻟﺸﻪراح( و )ﻓﺎﺗﯿﻤﻪ ﺣﺴﻦ( ﺧﺎﻧﻤﻪ ﺑﮋهری ﻣﯿﺴﺮی )ﻟﻪﯾﻼ رﺳﺘﻢ( ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺸﺪا )ﺷﻤﯿﻢ رﺳﺎم( و زۆرﻜﯽ ﺗﺮ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
55
ھﻮﻧــﻪر
ﺣﻪﻟﯿﻤﻪ ﺑﻮﻟﻨﺪ:
ﻧﺎزﻛﺮدن ﺟﯿﺎوازم دهﮐﺎت
ﺋﻪو دهﺖ وهك راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻜﺎرﻚ ھﻪﻧﺎﺳﻪ دهدات و ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪوه دهﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪھﯿﭻ ﺷﻮهﯾﻪك ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﺪا ﻧﺎزﻛﺮدﻧﻪﻛﻪی دهﺳﺘﻜﺮداﻧﻪ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺋﻪو ﻧﺎزه ﯾﺎن ﺋﻪوی ﭘﯽ دهوﺗﺮێ ﻧﺎزﻛﺮدن وهك ﺳﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ و ﺟﭙﻪﻧﺠﻪی ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ .ﺑﮋهرو ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺎری ﻛﻮﺘﯽ )ﺣﻪﻟﯿﻤﻪ ﺑﻮﻟﻨﺪ( ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪدا ﺋﻪم دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪی ﺳﺎزدا 54
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺑـــﯚﭼـــﯽ ﺋــــــﻪوهت ھـــﻪـــﺒـــﮋارد ﻛـــﻪ ﺑــﺒــﯿــﺘــﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻜﺎر؟ ــ ﺗﺎﻛﻪ راﺳﺘﯿﯿﻪك ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﻤﺪا ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﻟﻪ ﺟﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ دﻧﯿﺎی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﺪا ﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻜﻪم ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪﺳﺖ دهﻛﻪم )ﻟﻪم ﺑﻮارهدا ھﻪﻧﺎﺳﻪ دهدهم( ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ھﻪﻣﻮو ﺟﻪﺳﺘﻪﺷﻢ ﻟﻪم ﺑﻮارهدا ھﻪﻧﺎﺳﻪدهره ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺎووھﻪوا ﺋﻪو دهﺑﺘﻪ ﺳﯿﻪﻣﯿﺎنو ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﺑ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪن ﺧﯚم ﺑﺒﯿﻨﻢ ،دهﺷ زۆرﻚ ﻻﯾﺎن ﺳﻪﯾﺮﺑﺖ ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣﻪ راﺳﺘﯿﯿﻪﻛﻪ و ﻟﻪﮔﻪﯿﺪا دهژﯾﻢ و دهﯾﺰاﻧﻢ و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﺰاﻧﻪﻛﻪﺷﻢ ﺋﻪوه دهزاﻧﻦ و ﻟﻪﮔﻪﯿﺪا دهژﯾﻦ ،ﻟﻪواﻧﻪش ھﺎوﺳﻪرهﻛﻪم ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﻟﻪ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺋﻪم ﻛﺎرهم دهﮔﺎت و ﺑﺰار ﻧﺎﺑﺖ. ﭼﯚن ﺗﻮاﻧﯿﻮﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﺋﻪو ٠١ﺳﺎﻪی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﺘﺪا، ﺧﯚت دروﺳﺖ ﺑﻜﻪﯾﺖو ﺧﺎوهﻧﯽ ﭘﮕﻪی ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧﯚت ﺑﯿﺖ ﻟﻪ ﻧﻮ ﺋﺎﭘﯚرای ﺋﻪو ﻛﻪﻧﺎﻪ زۆره ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﺎﻧﻪو ﺧﺎﻧﻤﻪ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺎراﻧﻪ؟ ــ ﺟﯿﺎﻛﺎری ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ھﻚ ﯾﺎن رهوﻚ، ﻛﻪﺳﻚ ﻟــﻪوی ﺗﺮ ﺟﯿﺎدهﻛﺎﺗﻪوه ،ﻣﻦ ﻟﻪ ﺷﻮازی ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﺪا ھﻜﯽ ﺟــﻮدام ﮔﺮﺗﯚﺗﻪﺑﻪر ،ﻛﻪ وای ﻟﻜﺮدووم ﻻی ﺧﻪﻚ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑــﻢ ،ﺑﻪﻜﻮ ﻻﺳﺎﯾﻜﻪرهوﺷﻢ ھﻪﺑﺖ ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﺟﮕﺎی دﺨﯚﺷﯿﯿﻪ، ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪ ﻛﻮﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا زۆر ﻧﺎو ھﻪن ﻛﻪ ﻻﺳــﺎﯾــﻜــﻪرهوهی ﺣﻪﻟﯿﻤﻪن ،ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺖ ﭘﮕﻪﯾﻪك ﻟﻪ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﺎﻧﯽ ﺣﻪﻟﯿﻤﻪوه داﻧــﺮاوه ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﺷﻮازی ﺣﻪﻟﯿﻤﯽ( ﻟﻪ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﺪا ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺑﺰاری ﻧﻪﻛﺮدم ،ﺑﻪم دهﭘﺮﺳﻢ :ﺑﯚﭼﯽ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺎران ﺷﻮاز و رهوی ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﺪا ﻧﺎدۆزﻧﻪوه ﻛﻪ ﺟﯿﺎوازﺗﺮ ﺑ ﻟﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ؟ ﺋـــﻪی رات ﻟـــﻪﺳـــﻪر ﺋـــﻪو ژﻣـــــﺎره زۆرهی ﺧــﺎﻧــﻤــﻪ ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺎرهﻛﺎن ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﭼﯿﯿﻪ؟ ــ ﺧﺮاپ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺟﯽ دﺨﯚﺷﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﻛﭽﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤﻪ ﺑــﻪرهو ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﭽﻦ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﻛﻪﻣﺎن ﻗﺒﻮﯽ ﺋﻪوه ﺑﻜﻪن ﻛﻪ ﻛﭽﺎن ﻟﻪ ﺑﻮاری راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﺪا ﻛﺎر ﺑﻜﻪن ،ﺑﻪ ﭘﭽﻪواﻧﻪی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ راﺑﺮدوودا ھﻪﺑﻮو ،ﭘﺸﺘﺮ ﺑﮋهری ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﺪا ﺑﻪ ﭼﺎوﻜﯽ ﺧﺮاﭘﻪوه ﺗﻪﻣﺎﺷﺎ دهﻛﺮا ،ﺑﯚﯾﻪ ﺑﮋهران ﺋﺎزارﯾﺎن زۆر ﭼﻪﺷﺖ ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣۆ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﺑﺎزه ﮔﻪورهﯾﻪی دﻧﯿﺎی ﺗﻪﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎو ﺋﻪو ﮔﻪﺷﻪﻛﺮدﻧﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن و ﺗﯿﭭﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ،وهرﭼﻪرﺧﺎﻧﺪن و ﺑﺎزﻜﯽ ﮔﻪورهش ﻟﻪ ﻋﻪﻗﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ و ﺧﻪﻟﯿﺠﯿﺪا دهﺑﯿﻨﺮﺖ، ﻛﻪ ﺋﻪم ﭘﺸﻜﻪوﺗﻦ و ﮔﯚڕاﻧﻪ ھﺎوڕاﯾﯽ ﺳﻪردهﻣﯿﺒﻮوﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن دهﻛﻪن. زۆرــــﻚ ھـــﻪن ﻛــﻪ ﺑــــــﮋهران ﺑــﻪ ﻻﺳــﯿــﻜــﻪرهوهی ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪان ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎر دهﻛﻪن ﻟﻪ ﺷﻮازی ﺧﯚﮔﯚڕﯾﻦ و ﻣــﺎﻛــﯿــﺎژﻛــﺮدن و دهرﻛــﻪوﺗــﻨــﯿــﺎن ﻟــﻪ رۆژﻧــﺎﻣــﻪو
ﺗـــﯚم ﺧﯚﺷــﺪهوێ ﻧﻮرھﺎن ﻟﻪ ﺗﺎزهﺗﺮﯾﻨﺪا
ﻟﻪ دوا ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﯽ ﻧﻮرھﺎن ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻜﯽ ﺗﺎزهﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ )ﺣﺒﯿﺒﯽ ﺗﻌﺎ( ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺑوﻛﺮاوهﺗﻪوهو ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﺪاﯾﻪ، ﻧﻮرھﺎن ﺑﯚ وﻨﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﮔﯚراﻧﯽ )ﺗﻌﺎ ﺣﺒﯿﺒﯽ ﺗﻌﺎ( ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎده دهﻛﺎت، ﺷﯿﻌﺮی ﺋﻪم ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺋﻪﺣﻤﻪد ﻣﺎزﯾﯿﻪوه داﻧﺮاوهو و ﺋﺎواز و داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻣﯿﻮزﯾﻚ و رﯾﻜﯚردی دهﻧﮕﯿﺶ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻧﺎﺳﺮ ﺋﻪﻟﺌﻪﺳﻌﻪد .ﻧﻮرھﺎن، ﻟﻪﮔﻪڵ ژﻧﻪ دهرھﻨﻪر ﻟﯿﺎل راﺟﺤﻪ ﻛﯚدهﺑﺘﻪوه ﺑﯚ ﻛﻠﯿﭙﻜﺮدﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﻪ.
ﻣﺎوهی دوو ﺳﺎﻪ ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﻛﺎری ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎری ﺋﻪو ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪﯾﻪ ،ھﻪوﯿﺪاوه ﺑﻪﭘﯽ ﺋﻪو ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪی ﻟﻪژﺮ دهﺳﺘﯿﺪاﯾﻪ ﻛﺎرﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﻪرھﻪم ﺑﮫﻨﺖ .ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪﻛﻪی ٦ﮔﯚراﻧﯽ ﺑﻪ زاراوهی ﺳﯚراﻧﯽ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدووه ٣ ،ﮔﯚراﻧﯿﺶ ﺑﻪﺷﻮه زاری ﻛﺮﻣﺎﻧﺠﯿﯿﻪ ،ھﯚﻧﺮاوهﻛﺎن ﻟﻪ ﺷﯿﻌﺮی )زﯾﺎد ﺋﻪﺳﻌﻪد ،ھﻪﭬﺎڵ ﻋﻪﻟﯽ ،ھﻪﯚ ﻣﺤﻪﻣﻪد ،ﺷﻪﯾﺪا ،ﻓﯚﻟﻜﯚر( ﭘﻜﮫﺎﺗﻮون ،ﺋﺎوازهﻛﺎﻧﯿﺶ دوو ﮔﯚراﻧﯽ ﻓﯚﻟﻜﯚرن و ﺋﺎوازﻜﯽ )زﯾﺎد ﺋﻪﺳﻌﻪد(ه ،ﺋﻪواﻧﯽ ﺗﺮ ﺧﯚی ﺋﺎوازی ﺑﯚ داﻧﺎون. دﻟﺮ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻘﺎدر دهرﭼﻮوی ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﮕﺎی ھﻮﻧﻪرهﺟﻮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪوﻟﺮه ،ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش ) (٤ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﺑوﻛﺮدۆﺗﻪوه ،ﻛﻪ دواﯾﻪﻣﯿﻨﯿﺎن ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ) (٢٠٠٥ﺑﻮو ﺑﻪ ﻧﺎوی )ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﻦ( .دﻟﺮ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم ﺑﻪرھﻪﻣﻪی زاﻧﯿﺎری زﯾﺎﺗﺮی داو وﺗﯽ» :ﻛﺎری ﻛﻠﯿﭙﯽ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻢ ﻟﻪ وﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم ﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه ،ﺑﯾﺎره ﺳﯿﺪﯾﯿﻪ ﺗﺎزهﻛﻪم ﻟﻪ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا ﻟﻪ رﮕﻪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛﯚڕهك ﻣﯿﻮزﯾﻚ ﺑو ﺑﻜﺮﺘﻪوه«.
) (٤٢ﺋﻪﻘﻪی ﺋﺎﻣﺎدهﯾﻪ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﺟﻪﻟﯿﻞ زهﻧﮕﻪﻧﻪ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ﺋﺴﺘﺎﻛﻪ ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﻪوهو ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪﺷﯽ ﺳﯿﻪﻣﯽ زﻧﺠﯿﺮه دراﻣﺎی )ﮔﻪردهﻟﻮل(م «،ﺑﻪﻧﯿﺎزه ﺋﻪﻣﺠﺎره ﻛﺎرﻜﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﭘﺸﻜﻪﺷﯽ ﺑﯿﻨﻪر ﺑﻜﺎت و ﺋﻪﻣﺠﺎره ﻟﻪ ھﻪوﯽ ﺋﻪوهداﯾﻪ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑﻪرﭼﺎو ﺑﻜﺎت ،ھﻪر ﻟﻪ ژﻣﺎرهی ﺋﻪﻘﻪﻛﺎن ،ﻛﻪ ) (٥٠ﺋﻪﻘﻪ دهﺑﺖ و ھﻪر ﺋﻪﻘﻪﯾﻪك ) (٥٠ﺧﻮﻟﻪك دهﺑﺖ ،ﺋﻪو ﻣﺎوهی زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ) (١١ﻣﺎﻧﮕﻪ ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی دراﻣﺎﻛﻪﯾﻪ ،ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ) (٤٢ﺋﻪﻘﻪ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﻪی ﺗﻪواو ﻛﺮدووه ،ﺗﺎ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺗﻪواو ﻧﻪﺑﺖ ،ﺑﯾﺎری ﻛﺎری دهرھﻨﺎن و وﻨﻪﮔﺮﺗﻦ ﻧﺎدات. ﺟﻪﻟﯿﻞ زهﻧﮕﻪﻧﻪ دهرﺑﺎرهی ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪاﻧﻪی ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﯾﻪﻛﻪم و دووهﻣﺪا ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدووه ،وﺗﯽ» :ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻛﺘﻪرهﻛﺎن ﺑﻪﺷﺪارن ،ﺑﻪم ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺑﺨﻮازﺖ ﺋﻪوهﻧﺪه ﺑﻪﺷﺪار دهﺑﻨﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو ﺋﻪﻛﺘﻪراﻧﻪی ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﯾﻪﻛﻪم و دووهﻣﺪا رۆﯿﺎن ھﻪﺑﻮوه ،ﻣﻪرج ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪﺷﺪار ﺑﺒﻨﻪوه ،ﻧﺎوهڕۆﻛﯽ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﻪ ﺣﻜﻮم دهﻛﺎت، ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهش ﻣﻦ ﻧﺎﻣﻪوێ ﺧﯚم دووﺑﺎره ﺑﻜﻪﻣﻪوهو ﻟﻪﭘﻨﺎوی رۆﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﺋﻪﻛﺘﻪرﻚ زوﻢ ﻟﻪ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﯾﻪﻛﻪ ﺑﻜﻪم«. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
57
ھﻮﻧﻪر
ﺋﺎﺗﻪﺷﯽ.. ﯾﻪﻛﻪم ﺋﻪﻟﺒﻮم ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎ ﺋﺎﺗﻪﺷﯽ ،ﯾﻪﻛﻪم ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪﻧﺎوی )ﺑﻪھﺎر( ﻟﻪ رﮕﻪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭼﻮارﭼﺮا ﺑوﻛﺮدهوه. ﺋﻪو ﺋﻪﻟﺒﻮﻣﻪ ﭘﻜﺪﺖ ﻟﻪ ) (٨ﺗﺮاﻛﯽ ﮔﯚراﻧﯽ، ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﮔﯚراﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺷﻮه زاری ھﻪوارﻣﯽ و ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدووه. ھﯚﻧﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﮔﯚراﻧﯿﯿﺎﻧﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻪی ﺷﯿﻌﺮی ﺷﺎﻋﯿﺮان )ﻗﺎﻧﯿﻊ ،ﭘﯿﺮهﻣﺮد ،ﭘﯿﺮﺑﺎﻟﭻ ﻣﻪﺣﻤﻮدی، ﺑﺴﺎراﻧﯽ( ﻛﺎری ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻟﻪ ﺋﻪوروﭘﺎ ﻟﻪﻻﯾﻪن ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﺋﺎﻛﯚ ﻋﻪزﯾﺰ ﺟﺒﻪﺟﻜﺮاوه.
ﻣﯿﺮﯾﺎم ﻓﺎرس ﻟﻪ ﺳﯿﻠﯿﻨﺎدا
ﻟﻪ ﻧﻮ ﺋﺎﭘﯚراﯾﻪﻛﯽ ﺟﻪﻣﺎوهری و رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﺎن و راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻛﺎران و ﻛﻪﻧﺎﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎن ﺑﯚ ﻓﯿﻠﻤﯽ )ﺳﯿﻠﯿﻨﺎ(، ﺋﺎھﻪﻧﮕﮕﯽ ﮔا ﺑﻪ ﺑﯚﻧﻪی ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪوه ﻟﻪ ھﯚﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎی )ﻧﺎﯾﻞ ﺳﯿﺘﯽ( ،ﻟﻪو ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪدا ﺳﺘﺎﻓﯽ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ و ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪ ﻣﯿﺮﯾﺎم ﻓﺎرس ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﯽ و دهرھﻨﻪر ﺣﺎﺗﻪم ﻋﻪﻟﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﯾﺒﺒﻮون ،ﻣﯿﺮﯾﺎﻣﯽ ﻗﻪﺷﻪﻧﮓ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﯿﺸﺖ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﺷﻪرﯾﻒ ﻣﻮﻧﯿﺮهوه داﻧﯿﺸﺘﺒﻮو ﻛﻪ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﯚ ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﻓﯿﻠﻤﻪ ﺋﺎﻣﺎدهی ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪﻛﻪ ﺑﻮو. ﻣﯿﺮﯾﺎم ﻓﺎرس رۆﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪدا دهﺑﯿﻨﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪرﯾﻪك ﻟﻪ دورهﯾﺪ ﻟﻪﺣﺎم و ﺋﺎﻧﮕﻮان ﻛﺮﺑﺎج ،ﺋﯿﻠﯽ ﺷﻮﯾﺮی ،ﺑﺎﺳﻞ ﺧﻪﯾﺎت. ﭼﯿﺮۆكو ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚو دﯾﺎﻟﯚﮔﯽ ﺋﻪم ﻓﯿﻠﻤﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻣﻪﻧﺴﻮر ﺋﻪﻟﺮهﺣﺒﺎﻧﯽ و دهرھﻨﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪش ﺣﺎﺗﻪم ﻋﻪﻟﯿﯿﻪ. 56
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﯾﻪﻛﺨﺴﺘﻨﯽ رهﻧﮕﯽ رووﺧﺴﺎر ﺑﻪھﯚی ﻛﺮﻤﯽ ﺋﻪﺳﺎﺳﯽ Renergie Liftﻟﻪ ﻻﻧﻜﯚمو ﭘﯚدرهی Palette d>artiste Poudre Collector pour le teintﻟﻪ ﺋﯿﭫ ﺳﺎن ﻟﯚران .ﺑﯚ ﭼﺎوهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺷﺎدۆیCouleurs ٤ Ombre Eclat ٤٠٤ Paradis Exotiqueﻟﻪ ﮔﺮﻻنو ﻣﺎﺳﻜﺎرای Mascara Exceptionnel Noirﻟﻪ ﺷﺎﻧﻞ
ﺑﻪﻛﺎرھﺎﺗﻮوه .ﺑﯚ دهﻣﯿﺶ ،ﺳﻮوراوی Rouge ١٤٧ Purﻟﻪ ﺋﯿﭫ ﺳﺎن ﻟﯚران ﺑﻪﻛﺎرھﺎﺗﻮوهو ﺑﯚ ﻧﯿﻨﯚﻛﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚﯾﻪی ٤٦ Vernis a Ongles ﻟﻪ ﺑﯚرژوا ﺑﻪﻛﺎرھﺎﺗﻮوه. ﮔﻪوھﻪرهﻛﺎن ﻟﻪ ﮔﻪوھﻪری Dior Joillerie وهرﮔﯿﺮاون.
ﺳﻪﻋﺎﺗﻚ ﻟﻪ ﮔﻪوھﻪرهﻛﺎﻧﯽ .Dior Joillerieﺑﯚ ﻟﻮهﻛﺎن ،ﺳﻮوراوی Furious ٣١٢ Laque Fever in Fuschitaﻟﻪ ﻻﻧﻜﯚم ﺑﻪﻛﺎرھﺎﺗﻮوه.
ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ھﭭﯽ رواﻧﺪزی ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
59
ﺧﺎﻧﻤـﺎن ﯾﻪﻛﺨﺴﺘﻨﯽ رهﻧﮕﯽ رووﺧﺴﺎر ﺑﻪھﯚی ﻛﺮﻤﯽ ﺋﻪﺳﺎﺳﯽ Photo Perfexionو ﺷﺎدۆی Blush Fleur de Lys Shimmer Powderﻟﻪ ﺋﯿﺴﺘﯽ ﻟﯚدهر .ﺑﯚ ﭼﺎوهﻛﺎﻧﯿﺶ
ﺷﺎدۆی Fard a Jous Irise Sari Glowﻟﻪ ﺟﯿﭭﻨﭽﯽ و ﻣﺎﺳﻜﺎرای
Mascara Diorshow Iconic Black
ﻟﻪ دﯾﯚر ﺑﻪﻛﺎرھﺎﺗﻮوه .ﺑﯚ دهﻣﯿﺶ ،ﺳﻮوراوی ٣٣١ L>Absolu Rougeﻟﻪ ﻻﻧﻜﯚم ﺑﻪﻛﺎرھﺎﺗﻮوه. ﺋﻪﻧﮕﻮوﺳﺘﯿﻠﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﮔﻪوھﻪری Dior Joillerieوهرﮔﯿﺮاوه.
ﭼﻪﭘﻜﯽ ﺑﻪھﺎر 58
ﯾﻪﻛﺨﺴﺘﻨﯽ رهﻧﮕﯽ رووﺧﺴﺎر ﺑﻪھﯚی ﻛﺮﻤﯽ ﺋﻪﺳﺎﺳﯽ Teint
Fluide Lift Lumierer ﻟﻪ ﺷﺎﻧﻞو ﺷﺎدۆی Powder Raspberry ٨٠ Blushﻟﻪ
ﻛﻼرﻧﺲ .ﺑﯚ ﭼﺎوهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺷﺎدۆی ٤١ Ombre Essentielle Amethystو ﻗﻪﻪم ﻛﻠﯽ Le Crayon Noirﻟﻪ ﻻﻧﻜﯚم ﺑﻪﻛﺎرھﺎﺗﻮوه .ﺑﯚ دهﻣﯿﺶ، ﺳﻮوراوی ٧٦٣ Dior Addict Rose Luxureﻟﻪ دﯾﯚر ﺑﻪﻛﺎرھﺎﺗﻮوه. ﮔﻪوھﻪرهﻛﺎن ﻟﻪ ﮔﻪوھﻪری Dior Joillerieوهرﮔﯿﺮاون.
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
61
ﻣﯚدﯾــﻞ
ھــﻪر دﯾﺰاﯾــــــﻦ و ﺷﯿﻜﭙﯚﺷﯿﯿــــﻪك ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪر ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﻜﯽ ﻧﻮێ ﻛﻪ دﯾﺰاﯾﻨﻪری ﻣﯿﺴﺮی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ ھﺎﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﻮﺣﺮی ﭘﺸﻜﻪﺷﯽ دهﻛﺎت ،ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﻜﯽ ﺟﯿﺎواز ﻟﻪ ﺑﯾﻦو رهﻧﮓو ﻗﻮﻣﺎش ﺑﻪﻛﺎردﻨ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﺎﯾﺎﺑﺘﺮﯾﻦ ﺟﯚر ھﻪﯿﺎﻧﺪهﺑﮋﺮێ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﺋﺎوﺘﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑﻦو ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﻜﯽ ﺷﯿﻚو رازاوه ﺟﻪﺳﺘﻪی ﺧﺎﻧﻤﺎن ﺑازﻨﺘﻪوه. ﻟﻪو ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﻪ ﻧﻮﯿﻪی ﻛﻪ ﺑﯚ ﺑﻪھﺎرو ھﺎوﯾﻨﯽ ٢٠٠٩ی ﺧﺴﺘﻪڕوو ،ﺑﻮوه ﺟﯽ رهزاﻣﻪﻧﺪی ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺋﺎﺳﺘﺒﻪرز ﻛﻪ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ھﺎﺗﺒﻮون ﺑﯚ ﺳﻪﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪ دﯾﺰاﯾﻨﻜﯽ ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺶو ﺷﯿﻜﭙﯚﺷﯿﯿﻪﻛﯽ دﯾﺎرو ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎو ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮاﺑﻮون. ﺋﻪم ﻛﯚﻟﻜﺸﻨﻪی دواﯾﯿﻪی ﺋﻪﻟﺒﻮﺣﺮی ﭘﻜﮫﺎﺗﺒﻮو ﻟﻪ ﻛﺮاﺳﯽ ﺑﯚﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﻮهﺷﻪو و ﯾﻪك ﻛﺮاﺳﯽ ﺑﻮوﻛﻨﯽ ﻛﻪ رهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺳﻪوزی ﻛﺎڵو ﭘﻪﻣﻪﯾﯽو ﺑﺠﯽو ﺳﻮورو رهشو زﯾﻮی ﺑﻮون. ﺑﯾﻨﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ﺟﯚراوﺟﯚرﺑﻮون ﻟﻪﻻی ﭘﺸﺖو ﺳﻨﮓو دهوروﺑﻪری ﮔﻪردهن ﺑﯚ دهرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺟﻮاﻧﯽو ﺑﺎرﯾﻜﯿﯽ ﻟﻪش .ﻛﺮاﺳﻪ ﺑﻮوﻛﻨﯿﯿﻪ ﺷﯿﻜﻪﻛﻪش ﺑﻪ ﺗﺎرا ﻧﻪرﻣﻪ ﺳﻪرﻧﺠاﻛﺸﻪﻛﻪی ،ﺑﻪ دهﺳﺖو ﺷﻮازﻜﯽ ﺋﺎﺳﺘﺒﻪرزاﻧﻪوه رازاﺑﻮوهوه. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﭬﯿﻨﯿﺎر رواﻧﺪزی 60
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
زۆرهﻣﻠﺪا ﻟﻪ ﺳﻨﻮوری ﭼﻪﻣﭽﻪﻣﺎڵ ﻧﯿﺸﺘﻪﺟﻜﺮان، ﺋﻪو ﺧﺰاﻧﺎﻧﻪ ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪوه ﺗﺎﺋﯿﺴﺘﺎ ،دهﺳﺘﯿﺎن ﻟﻪ ﭘﯿﺸﻪﻛﻪی ﺧﯚﯾﺎن ھﻪﻨﻪﮔﺮﺗﻮه ،ﺑﻪردهواﻣﻦ ﻟﻪ ﻛﺎرﻛﺮدن. ﻟﻪ ﭼﯽ ﭘﻚ دﺖ؟ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺋﻪﺣﻤﻪد ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﻟﻪ ﮔﻮﻧﺪی ﭼﻨﺎرﻧ ﺑﻮوه ،ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﻧﺎﺣﯿﯿﻪی ﺗﻪﻛﯿﻪ ،ﻟﻪﺑﺎرهی ﭘﯿﺸﻪﻛﻪﯾﻪوه وﺗﯽ: »ﺋﻪم ﭘﯿﺸﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺑﺎووﺑﺎﭘﯿﺮﻣﻪوه ﺑﯚم ﻣﺎوهﺗﻪوه، ﺑﻪردهواﻣﯿﺶ دهﺑﻢ ﻟﻪﺳﻪری«. ﻟﻪﺑﺎرهی ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﯚﺷﻜﺎﻧﻪی دروﺳﺘﯽ دهﻛﻪن ،ﻣﺤﻪﻣﻪد وﺗﯽ» :ﺋﻤﻪ ﻟﻪ ﺧﻮری و ﻣﻪرهز ،ﭘﺎرﭼﻪ ﻗﻮﻣﺎش دروﺳﺖ دهﻛﻪﯾﻦ ،ﺋﻪو ﻗﻮﻣﺎﺷﻪ ﻛﻪ دروﺳﺖ دهﻛﺮﺖ ،ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻗﻮﻧﺎﻏﻜﺪا ﺗﺪهﭘﻪڕﺖ ،ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎدا ﺋﻪو ﻣﻪرهزه ﯾﺎن ﺧﻮرﯾﻪ ﺷﻪن دهﻛﺮﺖ ،ﭘﺎﺷﺎن ﻟﻪ رﮕﺎی ﺋﺎﻣﺮﻚ ﻛﻪﭘﯽ دهوﺗﺮﺖ »ﺗﻪﺷﯽ« ،دهڕﺴﺮﺖ و دهﻛﺮﺖ ﺑﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﮔﻮرزﯾﻪك ،ﭘﺎﺷﺎن دهدرﺖ ﻟﻪ ﺧﻪڕهك، ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺗﺎﯽ ﺋﻪو ﺧﻮرﯾﻪ زۆر ﺑﺎرﯾﻚ ﺑﻜﺮﺘﻪوه، ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻗﻮﻣﺎﺷﻜﯽ ﺳﻔﺖ و ﺑﺎﺷﯽ ﻟ دروﺳﺖ ﺑﻜﺮﺖ ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدﻧﯽ دهزووی ﻗﻮﻣﺎﺷﻪﻛﻪ، ﺑﻪ ﺳﻪدان دهزوو راﯾﻪڵ دهﻛﺮﺖ ،ﺗﺎ دهزووی زﯾﺎﺗﺮ راﯾﻪڵ ﺑﻜﺮﺖ ،ﺑﻪوه ﻗﻮﻣﺎﺷﻪﻛﻪ ﺳﻔﺖ و ﺑﺎش
دهردهﭼﺖ ،ﺑﯚ ھﻪر ﻗﺎﺗﻜﯽ ﺑﺎش ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ٢ﻛﯿﻠﯚ دهزوو ﺑﻪﻛﺎر ﺑﮫﻨﺮﺖ ،ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ » «٢٧ﻣﻪﺗﺮ ﻗﻮﻣﺎﺷﯽ ﻟﺪروﺳﺖ دهﻛﺮﺖ. ﻣﺤﻪﻣﻪد ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺧﯚی ﻛﺎری ﭼﻨﯿﻨﯽ ﻗﻮﻣﺎش دهﻛﺎت ،ﺑﻪم ﺧﺰاﻧﻪﻛﻪﯾﺸﯽ ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮهی ﺧﯚی ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮن دهﺑﯿﻨﺖ ﻟﻪو ﻛﺎرهدا ،ﺣﻪﻻوه ﻋﻪزﯾﺰ ﺋﻪو ﻛﺎرهی ﻛﻪ ﭘﯽ دهوﺗﺮﺖ ﺟﯚﯾﯽ، ﺑﻪﻛﺎرﻜﯽ زۆر ﭘﯿﺮۆز ﻧﺎوﺑﺮد ،وﺗﯿﺸﯽ» :ﺟﯚﯾﯽ ﻛﺎرﻜﯽ ﭘﯿﺮۆز و ﮔﺮﻧﮕﻪ ﻟﻪ ﻻی ﻣﻦ ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧﻜﯽ زۆرﯾﺸﯽ دهوﺖ ،ﺗﺎ ﺑﻪرھﻪﻣﻜﯽ ﺑﺎش و ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﺑﮫﻨﯿﺘﻪ ﺑﻪرھﻪم«. ﺣﻪﻻوه ﺧﺎوهﻧﯽ ٤ﻣﻨﺪاﻪ ،ﺳ ﺑﻪﺷﯽ ﻛﺎری ﺟﯚﯾﯿﻪﻛﻪ ،ﻛﻪ ﭘﯿﺎوهﻛﻪی دهﯾﻜﺎت ،ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎدهی دهﻛﺎت ،ﻟﻪواﻧﻪ ﺷﻪﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺧﻮرﯾﻪی ﻛﻪ دهﮔﺎﺗﻪ ﺑﻪردهﺳﺘﯽ ،ﭘﺎﺷﺎن ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪ ﮔﻮرزهو داﻧﯽ ﻟﻪ ﺧﻪڕهك و راﯾﻪڵ ﻛﺮدﻧﯽ«. ﻗﺎﺗﯽ ﺷﺎڵ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﺖ ﻛﻪ ﻗﻮﻣﺎﺷﯽ ﺷﺎﯽ ﻟ دروﺳﺖ ﺑﻜﺮﺖ ﻣﻪرهزه ،ﺋﻪو ﻣﻪرهزهﯾﺶ ﺗﻮﻛﯽ ﺑﺰﻧﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ،ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ﻟﻪ زاﺧﯚ و ﺷﻪﻧﮕﺎل ھﻪﯾﻪ ،ھﻪر ﻛﯿﻠﯚﯾﻪك ﻟﻪو ﺧﯚرﯾﻪ ﺑﻪ ٥٠٠دﯾﻨﺎره، ﺋﻪو ﻗﻮﻣﺎﺷﻪی ﺷﺎﯽ ﻟ دروﺳﺖ دهﻛﺮﺖ، ﭼﻪﻧﺪ رهﻧﮕﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪﭘﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ
دروﺳﺘﺪهﻛﺮﺖ. ﺣﻪﻻوه ﻟﻪوﺑﺎرهوه ،وﺗﯽ» :ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪی داواﻣﺎن ﻟﺪهﻛﺎت ،ﻗﻮﻣﺎﺷﯽ ﺑﯚ دروﺳﺖ ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﭘﺶ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ رهﻧﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ دهھﻨﯿﻦ ،ﻛﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮه ﻟﻪ )رهش ،زهرد ،ﺳﻮور ،ﭘﻮﺷﯽ، ﺳﭙﯽ ،ﺧﯚﻪﻣﺸﯽ( ،دوای ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ رهﻧﮕﻪﻛﻪ، ﭘﺪهوﺗﺮﺖ ﻗﻮﻣﺎﺷﻜﯽ ﺑﺎﺷﺖ دهوﺖ ﯾﺎﺧﻮد ﺑﺎزاڕی ،ﮔﻪر ﻗﻮﻣﺎﺷﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﻮﺖ ﺋﻪوه زﯾﺎﺗﺮ ﺧﯚﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪوو دهﻛﻪﯾﻦ ،ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ دهزووی ﺑﯚ ﺑﻪﻛﺎر دهھﻨﯿﻦ ،ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪوه دهزووی ﺑﺎزاڕﯾﺸﻤﺎن ھﻪﯾﻪ«. ﻗﻮﻣﺎﺷﯽ ﺷﺎڵ ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪﺑﺎﺷﯽ ﺟﯚ ﺑﻜﺮﺖ ،ﺋﻪو ﻗﺎﺗﻪی دهی دوورﯾﺖ ﺑﻪﺷﯽ ٧ﺳﺎڵ دهﻛﺎت ،ﻧﺮﺧﯽ ھﻪر ﭘﺎرﭼﻪ ﻗﻮﻣﺎﺷﻜﯽ ﺑﺎﺷﯿﺶ ،دهﮔﺎﺗﻪ )(٥٠٠ دۆﻻر ﺑﻪرهو ﺳﻪرهوه. ﻟﻪ ﺟﻪژﻧﻪﻛﺎﻧﯽ رهﻣﻪزان و ﻗﻮرﺑﺎن و ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎزاردا، داواﻛﺎری ﻟﻪﺳﻪر دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻗﻮﻣﺎش زﯾﺎﺗﺮ دهﺑﺖ. ﻛﺎری ﺟﯚﯾﯽ ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺑﻪو ﺳﺎدهﯾﯿﻪی ﺧﯚی ﻣﺎوهﺗﻪوه ،ﭘﯿﺸﻪﻛﻪﯾﺶ ﻧﻪﺑﻮوه ﺑﻪ ﭘﯿﺸﻪﯾﻪك ھﻪﻣﻮو ﻛﻪﺳﻚ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﻓﺮی ﺑﺖ ،ﺋﻪﻣﻪﯾﺶ واﯾﻜﺮدوه ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺧﯚی ﻟﻪدهﺳﺖ ﻧﻪدات. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺑﺎﭬﯿﺎن ﺋﻪﺑﻮﺑﻪﻛﺮ ﻓﯚﺗﯚ :ھﻪرﻢ ﻧﻮری ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
63
ژﯾـﺎﻧـﺪۆﺳــﺘـﯽ
ﭼﻨﯿﻨﯽ ژﯾﺎن
ﻟﻪﻣﮋه ﻛﻮرد ﻧﺎﺳﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ،ﭼﻪﻧﺪ ﺳﻪد ﺳﺎﻜﯿﺸﻪ وهﻛﻮ ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزﯾﯿﻪﻛﯽ ﺧﯚﻣﺎﯽ ﻟﯽ دهڕواﻧﺮﺖ .ﺟﯚﯾﯽ و ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ وﯾﺴﺖ و ﺣﻪزﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت و ﺳﻪﻟﯿﻘﻪﯾﻪﻛﯽ وردی دهوﺖ ،ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧﻪداﻧﯿﺶ ﺑﻪو ﺑﻪرھﻪﻣﻪ وای ﻟﻜﺮدووه ،ﺑﭽﺘﻪ ﺧﺎﻧﻪی ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﺧﺴﺘﻨﻪوه ،ﺑﯚﯾﻪ ﭘﺪهﭼﺖ ،زۆری ﻧﻪﻣﺎﺑﺖ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﻪﻣﯿﺶ ﻟﻪﻧﺎوﺑﭽﺖ. ﺟﯚﯾﯽ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪو ﭘﯿﺸﺎﻧﻪی ،ﺳﻪردهﻣﺎﻧﻚ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﻪﺑﻮوهو ﺋﺴﺘﺎش ﻟﺮهو ﻟﻪوێ ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﺟﮕﻪدا ﻣﺎوهﺗﻪوه. ﻣﮋووی ﺋﻪم ﻛﺎره دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ ﺳﻪدهﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ،ﻟﻪ رﮕﺎی ﺋﻪم ﻛﺎرهﺷﻪوه ،ﺗﻮاﻧﺮاوه ﭘﯚﺷﺎﻛﯽ ﭘﯿﺎوان و ژﻧﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺮﺖ. ﺋﻪو ﺋﺎﻣﺮهی ﻛﻪ ﭘﯽ دهوﺗﺮﺖ ﺟﯚ ،ﭼﻪﻧﺪ ﺋﺎﻣﺮﻚ ﻟﻪﺧﯚدهﮔﺮﺖ ،ﺋﻪواﻧﯿﺶ )دهف ،ﺟﯚﻪﮔﻪ، ھﻪﻪ ،ﺷﺎﮔﻮرد ،ﺟﺎوﺑﭽﻜﻪ ،ﭘﺘﻪﻪ ،ﺑﻪردهﻪ، ﻣﻨﻜﻮك ،ﺧﻪڕهك( ،ﺋﻪم ﻛﺎرهش ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی ﺧﯚی ھﻪﯾﻪ ،ﻟﻪ رووی ﻣﮋووﯾﯿﻪوه، ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺋﻪم ﻛﺎره ﻣﺎوهﺗﻪوه. ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻟﻪ رووی ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزﯾﯿﻪوه ،ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ زۆر رووﯾﺪاوه ﻟﻪ ﺗﻪواوی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ،ﺑﻪم ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ﺋﻪم ﭘﯿﺸﻪﯾﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی ﺧﯚی ﻟﻪدهﺳﺖ ﻧﻪداوهو وهك ﺋﺎرهزوو ﯾﺎن ﻛﻪﻟﺘﻮرﻚ ﻟﯽ دهڕواﻧﺮﺖ. ﭘﺸﺪهرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪی راﻧﯿﻪ و ﻗﻪدزێ ،ﺑﻪﺷﻜﻦ ﻟﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻛﺎری ﺟﯚﯾﯽ دهﻛﻪن ،ﺑﻪم ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪو ﺧﺰاﻧﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ رژﻤﯽ ﺑﻪﻋﺴﺪا ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهرﻛﺮان ،ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی 62
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺠﺎ ﺳﺎڵ ﺗﭙﻪڕﯾﺒﻮو ،ﺋﻪوا ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧﻪوهﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ﺑﮫﯿﻮاﯾﯽ ﻟﻪ ﻣﻨﺪاﻟﺒﻮون ﯾﺎﺧﻮد دووﭼﺎرﺑﻮوﻧﯿﯿﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺷﺮﭘﻪﻧﺠﻪ. ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ﺳﻪدام ﺣﺴﻦ و ﺑﻪر ﻟﻪوهی ﺋﺎو ﻟﻪ ھﯚڕهﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﺑﺒﺖ و وﺷﻜﯿﺎن ﺑﻜﺎت، ﺋﻪﮔﻪر ﮔﻪﻧﺠﻜﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺑﺎﺷﻮور ھﻪﺳﺘﯽ ﻛﺮد ﻣﯿﺰهﻛﻪی ﺧﻮﻨﺎوﯾﻪ ،ﺋﻪوا ھﯚﻛﺎری ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﻜﺮاوی ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪی ﺑﻪﻟﮫﺎرزﯾﺎ ﺑﻮو ،ﺑﻪم ﻣﯿﺰی ﺧﻮﻨﺎوی ﻻی ﭘﯿﺮﻜﯽ دهرهوهی ﻧﺎوﭼﻪی ھﯚڕهﻛﺎن ،ﺋﻪوا رهﻧﮕﻪ ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﺷﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﺑﻮوﺑﺖ ،ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺗﻪﻣﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺋﻪﮔﻪر ﻣﯿﺰی ﺧﻮﻨﺎوی ﺋﺎزاری ﺗﻮﻧﺪی ﮔﻮﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻮو ،ﺋﻪوا ﺑﻪردی ﮔﻮرﭼﯿﻠﻪ ﯾﻪﻛﻪم ھﯚﻛﺎره. ﺋﻪﮔﻪر ﮔﻪﻧﺠﮓ ﻛﻪ ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺷﻪواﻧﻪدا ﻛﺎرﺑﻜﺎت ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺑﻪﮔﺮان ﻣﯿﺰﻛﺮدﻧﯽ ھﻪﺑﻮو ،ﺋﻪوا ھﯚﻛﺎری ﯾﻪﻛﻪم ﺗﻮﺷﺒﻮوﻧﯿﯿﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺳﯿﻼن ،ﺑﻪم ﻛﻪﺳﯽ ﭘﯿﺮ ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪی ھﻪﺑﻮو ،ﺋﻪوا رهﻧﮕﻪ ھﯚﻛﺎرهﻛﯽ ﺑﺮﯾﻦ و ﺷﺮﭘﻪﻧﺠﻪی ﭘﺮۆﺳﺘﺎت ﺑﺖ. ﺑﻪدهﺳﺖ ﭼﯿﯿﻪوه دهﻧﺎﻨﯿﺖ؟ ﭘﺎش ﭘﺮﺳﯿﺎرﻛﺮدن دهرﺑﺎرهی ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ،ﭘﺮﺳﯿﺎری ﯾﻪﻛﻪم ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﭘﺮﺳﯿﺎرﻟﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﺪا دهﺳﺘﭙﺪهﻛﺎت، ﺋﻪﻣﻪش ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﭘﺮﺳﯿﺎره ،ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪش ﺑﻪ داڕﺷﺘﻨﻪ ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﯿﻪﻛﻪی ﺋﻪم ﺟﯚرهﯾﻪ :ﺑﻪدهﺳﺖ ﭼﯿﯿﻪوه دهﻧﺎﻨﯿﺖ؟ رووﻧﻪ و ﺑﻮار ﺑﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرﻜﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﺶ دهدات ﺑ دوودﯽ وهم ﺑﺪاﺗﻪوه ،ﺑﻪم ھﻪ ﻧﺪ ﻚ
دهﭘﺮﺳﻦ :ﭼﯿﺘﻪ؟ ﻟﺮهدا ھﻪﻧﺪﻚ ﻧﻪﺧﯚش وادهزاﻧﻦ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﻪﻛﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪ ﭼﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺑﻪدهﺳﺘﯿﯿﻪوه دهﻧﺎﻨﯿﺖ؟ ﻟﻪ ﺑﯿﺮﻣﻪ ﭘﺰﯾﺸﻜﻜﯽ راھﻨﺮاو ﺋﻪرﻛﯽ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﯽ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﻚ ﭘ ﺳﭙﺮدرا ﻛﻪ ھﻨﺮاﺑﻮوه ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪﻛﻪ، ﻛﺎﺗﻚ ﭘﺰﯾﺸﻜﻪﻛﻪ ﻟﯽ ﭘﺮﺳﯿﺒﻮو ،ﭼﯿﺘﻪ؟ ﻟﻪ وهﻣﺪا ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ وﺗﺒﻮوی :ﻧﺎزاﻧﻢ ﺧﯚﻣﻦ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﻧﯿﻢ، ﭘﺰﯾﺸﻜﻪ راھﻨﺮاوهﻛﻪش وﺗﺒﻮوی :ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻢ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺑﯚﭼﯿﯽ ھﺎﺗﻮوﯾﺘﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪ؟ ﺋﻪوﯾﺶ وﺗﺒﻮوی :ﺑﯚﯾﻪ ھﺎﺗﻮوم ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﻢ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪم ﭼﯿﯿﻪ ...راھﻨﺮاوهﻛﻪش ﭘﺎش ﺳﻪرﺧﻮراﻧﺪﻧﻚ ﺑﯚ دارﺷﺘﻨﻪوهی ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪ ﺑﯚ ﺟﯚرﻜﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ،ﭘﺮﺳﯿﺒﻮوی :ﭼﯽ ﺗﯚی ھﻨﺎﯾﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪ؟ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪش ﻟﻪ وهﻣﺪا وﺗﺒﻮوی :ﭘﺎس، ﭘﺎﺳﻚ ﻣﻨﯽ ﺗﺎ ﺋﺮه ھﻨﺎ. ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺎﺘﻪوه ﺋﻪم ﻗﺴﺎﻧﻪی ﻧﻪﻛﺮدووه، ﺋﻪو ﭘﯿﺮﻜﯽ ﺑﻪ ﺗﻪﻣﻪن ﺑﻮو ،ﺑﻪوﭘﻪڕی دﭙﺎﻛﯿﯿﻪوه وهﻣﯽ ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﻪی داﺑﯚوه ،ﺑﻪﺟﯚرﻚ ﻛﻪ ﺧﯚی ﺗﯿﮕﻪﯾﺸﺘﺒﻮو ،ﺑﻪم ﭘﺰﯾﺸﻜﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﺑواﻧﺎﻣﻪﻛﻪﺷﯽ راﺳﺘﻪﻗﯿﻨﻪﺑﻮو و ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻪﺑﻮو ،دهﺳﺘﯿﻜﺮد ﺑﻪ ﻧﺎﻧﺪن ﺑﻪدهﺳﺖ ﺋﻪو ﺗﻪﻪزﮔﻪﯾﻪوه ﻛﻪ ﺗﯽ ﻛﻪوﺗﻮوه و وازی ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ھﻨﺎ و وﺗﯽ :ﺑﻪﺧﻮا ﺋﻪم ﮔﻪﻟﻪی ﺋﻤﻪ ﻧﺎ ﺣﺎﯿﯿﻪ ،ﻣﻨﯿﺶ ﻟﻪ رﮕﻪدا ﺑﯿﻨﯿﻢ و ﻟﻪ ﻛﺸﻪﻛﻪی ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻢ ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚم ﺑﺮدﻣﻪوه ﺑﯚﻻی ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪی ﺗﻨﻪدهﮔﻪﯾﺸﺖ ،ﺗﺎوهﻛﻮ ﺑﻪو ﺟﯚره ﭘﺮﺳﯿﺎرهﻛﻪی ﻟﺒﻜﻪم ﻛﻪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﻛﻪم ﻓﺮی ﻛﺮدم و ھﻪﺗﺎ ھﻪﺗﺎﯾﻪ ﻟﻪﺑﯿﺮی ﻧﺎﻛﻪم. ﺑﻪدهﺳﺖ ﭼﯿﯿﻪوه دهﻧﺎﻨﯿﺖ؟ ﻟﻪ وهﻣﺪا وﺗﯽ :ﺋﺎزارﻚ
ﻟﻪ ﭘﺸﺘﻤﺪا ھﻪﯾﻪ و ﺑﻪﮔﺸﺘﯽ زۆرﯾﺶ ﺑ ھﺰم. ﺑﻪ ﺗﺎووﺗﻮﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ زۆری ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ و ﺋﺎزاری ﭘﺸﺖ و ﺑ ھﺰﯾﯿﻪﻛﻪی ﯾﻪﻛﻪم ﺋﺎﻣﺎژهی دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻪﯾﺎﻤﺎﻧﺪا ھﺎت و ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ رﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﻪ ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه دهرﻛﻪوت ﻛﻪ ﭘﯿﺎوهﻛﻪ دووﭼﺎری ﺟﯚرﻜﯽ ﺷﺮﭘﻪﻧﺠﻪ ﺑﻮوه ﻛﻪ ﭘﯽ دهﻦ .Multiple my Loma زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﺶ ﻟﻪ وهﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎری »ﺑﻪدهﺳﺖ ﭼﯿﯿﻪوه دهﻧﺎﻨﯿﺖ؟« وهﻣﻜﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮاوی ﻧﻪﺑﺖ ،وهك ﺋﻪوهی ﺑﺖ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ رۆﻣﺎﺗﯿﺰم ﯾﺎن ﺷﻪﻛﺮه ﯾﺎن ﻓﺸﺎری ﺧﻮﻨﻤﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ وهﻣﯽ ﻟﻪوﺟﯚره ھﯿﭻ وردﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﺪا ﻧﯿﯿﻪ ،ﺗﯚ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺷﻪﻛﺮه ﯾﺎن ﻓﺸﺎری ﺧﻮﻨﻪوه ﻧﺎﻧﺎﻨﯿﺖ، ﺑﻪﻜﻮ ﺑﻪدهﺳﺖ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﺎﻧﻪوه ﻟﻪﺳﻪر ﺟﻪﺳﺘﻪت دهﻧﺎﻨﯿﺖ و ﺋﻪواﻧﻪش ﻛﺎرﯾﮕﻪری زۆرن ،ﺑﻪدهﺳﺖ ﻛﺎم ﻟﻪو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﺎﻧﻪوه دهﻧﺎﻨﯿﺖ؟ زۆرﺑﻪی ﺋﻪو ﻧﻪﺧﯚﺷﺎﻧﻪی ﺷﻪﻛﺮه ﯾﺎن ﻓﺸﺎری ﺧﻮﻨﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ﺑﻪدهﺳﺖ زۆر ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪوه ﮔﯿﺮۆدهن ،ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺟﯿﺎوازی دهﺑﺖ و ﺑﻪﭘﯽ ﻧﻪﺧﯚش و ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ دهﮔﻪڕﻦ ،ﺟﯿﺎواز ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﯿﺴﺘﻤﻪ ﮔﺸﺘﮕﯿﺮ و دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ھﻪﺳﺘﻜﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو ﻻی ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﺎن دروﺳﺖ ﻧﺎﻛﺎت .ﺋﻪوهی ﺷﻪﻛﺮهﯾﻪﺗﯽ رهﻧﮕﻪ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺗﯿﻨﻮﺘﯽ زۆر ﯾﺎن واھﯿﻤﻪ ﯾﺎن زۆر ﭼﻮوﻧﻪ ﺳﻪرﺋﺎوهوه ﺑﻨﺎﻨﺖ .ھﻪﻧﺪﻚ ﺟﺎرﯾﺶ ﺑﻪدهﺳﺖ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺗﺮی ﻧﺎڕاﺳﺘﻪوﺧﯚوه دهﻧﺎﻨﺖ ﯾﺎن ﺟﺎری وا ھﻪﯾﻪ ھﻪﺳﺖ ﺑﻪھﯿﭻ ﺋﺎزارﻚ ﻧﺎﻛﺎت، ﻓﺸﺎری ﺧﻮﻨﯿﺶ ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮهﯾﻪ .ﺋﻪﮔﻪر ﺑﻪ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﯿﺖ ﻓﻧﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﻤﻪ ﺋﻪوه وهﻣﻜﯽ ﺑ ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ، ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﺶ ﻟﻪ رووی ﻧﺎﯾﻪ ﺋﻪوهت ﭘ ﺑﺖ ،ﺋﻪوه راﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﯿﺖ ﺑﻪدهﺳﺖ ﻓﻧﻪ ﺋﺎزار ﯾﺎن ﺣﺎﻪوه دهﻧﺎﻨﻢ ،ھﻪر ﺋﺎزار ﯾﺎن ﺑﺰارﯾﯿﻪك ھﻪﺳﺘﯽ ﭘ ﺑﻜﻪﯾﺖ ﺋﻪوهی ﭘ ﺑﯽ ،ﺗﺎ ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﺷﯿﺒﻜﺎﺗﻪوه و ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ زاﻧﯿﺎری ﺧﯚﯾﺖ ﺑﺪاﺗ. دهﻛﺮﺖ ﺑﯿﺖ ﻣﻦ ﺷﻪﻛﺮه ﯾﺎن ﻓﺸﺎری ﺧﻮﻨﻢ ﻟﻪﮔﻪﻪ، ﺑﻪم ﺑﻪم دواﯾﯿﺎﻧﻪ ھﻪﺳﺖ ﺑﻪﻻوازی ﯾﺎن ﺗﻪﻧﮕﻪﻧﻪﻓﻪﺳﯽ دهﻛﻪم ،ﯾﺎن ﻧﺎﻧﻢ ﺑﯚ ﻧﺎﺧﻮرﺖ ،ﺋﻪﻣﻪش دهﺳﺖ ﺧﺴﺘﻨﻪ ﻧﺎو ﻛﺎری ﭘﺰﯾﺸﻜﻪوه ﻧﯿﯿﻪ وهك ھﻪﻧﺪﻚ ﻛﻪس دهﯾﻜﻪن و ﺑ زاﻧﯿﺎری رای ﺧﯚﯾﺎن دهردهﺑن ،ﺑﻪﻜﻮ ﻟﺮهدا ﺗﯚ ﺋﻪوه دهﮔﻪﯾﻪﻧﯿﺖ ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚﯾﺎن دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮدووﯾﺖ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﭘﺰﯾﺸﻜﻪﻛﻪ ﭘﺸﻮهﺧﺖ ﺋﺎﮔﺎدارﺑﺖ ﻛﻪ ﭼﯽ رووﯾﺪاوه و ھﯚﻛﺎری ﺋﻪو ﺑﮫﺰی و ﺗﻪﻧﮕﻪﻧﻪﻓﻪﺳﯿﯿﻪ ﺑﺰاﻧﺖ و ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﺷﯿﺒﻜﺎﺗﻪوه ،ﻧﻪوهك ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪی ﺗﯚ ﺑﻜﻪوﺘﻪ ﻟﯚﻣﻪی ﺗﯿﺮۆر و ﺋﻪوه ﺑﻪ ھﯚﻛﺎر ﺑﺰاﻧﺖ. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﻓﻪﺧﺮی ﻣﻪﺷﻜﻮر ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
65
ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ
ﭘﺰﯾﺸﻜﻪ ﭘﯚﻟﯿﺴﻪﻛﺎن! ﺑﯿﻨﯿﻮوﺗﻪ ﭼﯚن ﻟﻜﯚﻪری ﭘﯚﻟﯿﺲ دهزاﻧﺖ ﻛ ﺗﺎواﻧﺒﺎره و ﺗﺎواﻧﻪﻛﻪش ﭼﯚن رووﯾﺪاوه؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪوهت ﺑﯿﻨﯿﻮه ﭼﯚن ﭘﺮﺳﯿﺎر؛ ﻟﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪ ،ﺷﺎﯾﻪدﺣﺎﻪﻛﺎن و ﮔﻮﻣﺎﻧﻠﻜﺮاوهﻛﺎن دهﻛﺎت و دهﻛﯚﺘﻪوه ﺗﺎ ﺑﮕﺎﺗﻪ ﺳﻪرهداوﻚ ﺑﯚ ﺋﻪوهی راﺳﺘﯿﯿﻪ ﺷﺎرهواﻛﺎن ﺑﺪۆزﺘﻪوه؟ ﺑﯿﻨﯿﻮﺗﻪ ﭼﯚن ﺑﻪ وردی ﭼﺎوهﻛﺎﻧﯽ دهﮔﺖ ﻛﺎﺗﻚ ﻟﻪ ﺷﻮﻨﯽ رووداﻧﯽ ﺗﺎواﻧﻪﻛﻪدا دﺖ و دهﭼﺖ و ﭼﻪﻧﺪ ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪك ﻟﻪ ﺟﺪهﺳﺘﯽ ﺗﺎواﻧﺒﺎرهﻛﻪ ﯾﺎن ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪ وهردهﮔﺮﺖ ﺗﺎ ﺑﯿﻨﺮﺖ ﺑﯚ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﺗﺎﻗﯿﮕﻪﯾﯽ؟ ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪو ﻛﺎرهﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﺶ دهﯾﻜﺎت ﻛﺎﺗﻚ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪك دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن دهﻛﺎت. ھﻪﻣﻮو دهزاﻧﻦ ﻛﻪ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﯚ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ و ﺷﯿﻜﺎری ﺗﺎﻗﯿﮕﻪﯾﯽ دهﺑﻪﺳﺘﺖ ،ھﻪﻧﺪﻚ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ﺷﯿﻜﺎرﯾﯿﻪ ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﯿﻪﻛﺎن ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮوﺗﺮﯾﻦ و ﺧﺮاﺗﺮﯾﻦ رﮕﺎی دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮدﻧﻦ ،ﺋﻪﻣﻪش ھﻪﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎوه و زۆر ﻛﻪس ﺗﯽ ﻛﻪوﺗﻮون ،ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ﮔﺮﻧﮕﺮﺗﺮﯾﻦ ﺑﻪﺷﯽ ﭘﺮۆﺳﻪی دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮدن ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرﻛﺮدن، واﺗﻪ ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﻪی ﭘﺰﯾﺸﻚ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﺎن دهﻛﺎت. ﺋﻪم ﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎی ﭘﺘﻪو و ﺳﻪرﭼﺎوهی راﺳﺘﻦ ﺑﯚ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮدن ،ﺋﻪﮔﻪر ﭘﺮﺳﯿﺎرﻟﻜﺮدﻧﻪﻛﻪ راﺳﺖ و دروﺳﺖ ﺑﻮو ،ﺋﻪوا ﺳﻪرﺟﻪم ھﻪﻧﮕﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ دروﺳﺖ دهردهﭼﻦ .ﺋﻪﮔﻪر ﻧﺎ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﻟﻪ دارﺳﺘﺎﻧﯽ ﺷﯿﻜﺎری و ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺗﺎﻗﯿﮕﻪﻛﺎﻧﺪا ﺳﻪری ﻟﺪهﺷﻮﺖ و ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﮔﻮﻣاﻛﺮدن زﯾﺎﺗﺮ ھﯿﭽﯽ ﺗﺮی ﭘ ﻧﺎﺑﻪﺧﺸﻦ. ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﻦ ﺑواﻧﻪ ﭼﯚن ﭘﺸﻜﻨﻪری ﭘﯚﻟﯿﺲ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺗﺎواﻧﻜﯽ ﻛﻮﺷﺘﻦ دهﻛﯚﺘﻪوه ﻛﺎﺗﻚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرﻟﻜﺮدن ﺗﺪهﭘﻪڕﻨﺖ و ﺑﻪﺧﺮاﯾﯽ ﺑﺎزدهدات ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﺗﺎﻗﯿﮕﻪﯾﯽ و ﭼﻪﻧﺪ ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺟﺪهﺳﺖ و ﺷﺘﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ رووداﻧﯽ ﺗﺎواﻧﻪﻛﻪ وهردهﮔﺮﺖ و دهﯾﻨﺮﺖ ﺑﯚ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ و ﭘﺎﺷﺎن دادهﻧﯿﺸﺖ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺷﯿﻜﺎری ﺋﻪو ﻧﻤﻮوﻧﺎﻧﻪ ﺗﺎووﺗﻮێ دهﻛﺎت ،ﭼﯽ روودهدات؟ ﮔﻮﻣﺎن دهﺧﺎﺗﻪ ﺳﻪر ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﺰاﻧﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪ و ھﺎوڕێ و دراوﺳ و ھﻪﻣﻮو ﺋﻪواﻧﻪش ﻛﻪ ﺑﻪو ﻧﺎوهدا ﺗﭙﻪڕﯾﻮن و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﮔﻮﻣﺎن دهﺧﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﭘﯚﻟﯿﺴﻪﻛﺎﻧﯽ ھﺎوڕﺸﯽ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪر ﻛﻪﺳﻚ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪو ﺷﻮﻨﯽ رووداوهﻛﻪﺷﻪوه ھﻪﺑﺖ ﭘﺎﺷﻤﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪﺟ ھﺸﺘﻮوه .ﺑﻪم ﭘﺸﻜﻨﻪری ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ و ﺷﺎرهزا ﺳﻪرهﺗﺎ ﭘﺮﺳﯿﺎر 64
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﻟﻪواﻧﻪ دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺋﺎﮔﺎداری ﺗﺎواﻧﻪﻛﻪﺑﻮون ﺗﺎ ﺳﻨﻮور و ﺑﺎزﻧﻪی ﮔﻮﻣﺎﻧﻠﻜﺮدن ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪﺳﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا ﻛﻮرﺗﺒﻜﺎﺗﻪوه و ﺳﻨﻮوری ﮔﻪڕان ﺑﻪ دوای ﺑﻪﮕﻪﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑﻪرﺗﻪﺳﻚ ﺑﻜﺎﺗﻪوه ،ﭘﺎﺷﺎن ﻟﻪ ﺷﻮﻨﯽ رووداوهﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪك وهردهﮔﺮﺖ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪو ژﻣﺎره دﯾﺎرﯾﻜﺮاوهی ﮔﻮﻣﺎﻧﻠﻜﺮاوهﻛﺎﻧﻪوه ھﻪﯾﻪ ﺗﺎ ﺑﯿﻨﺮﺖ ﺑﯚ ﺷﯿﻜﺮدﻧﻪوه ،ﺋﻪﮔﻪر ﭘﯽ واﺑﻮو ﺋﻪوه رﺨﯚﺷﻜﻪر دهﺑﺖ ﺑﯚ دۆزﯾﻨﻪوهی ﺗﺎواﻧﺒﺎرهﻛﻪ ،ﺑﻪم ﺋﻪﮔﻪر ھﻪر دﯚﭘﻪ ﺧﻮﻨﻜﯽ ﺑﯿﻨﯽ و ﻧﺎردی ﺑﯚ ﺗﺎﻗﯿﮕﻪ ﺑﯚ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ،ﺋﻪوا دهﻛﻪوﺘﻪ ﻧﺎو ﺑﺎزﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺧﻮﻻوهوه و ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻟﯽ دهرﺑﺎز ﻧﺎﺑﺖ ﺗﺎ ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪی دهزاﻧﺖ ﻛﻪ ﺋﻪوه ﺧﻮﻨﯽ ﺗﺎواﻧﺒﺎرهﻛﻪ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮ رهﻧﮕﻪ ﺧﻮﻨﯽ ﭘﻪﻧﺠﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑاوی ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻛﻮڕهﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪ ﯾﺎن ﺧﻮﻨﯽ ﻣﺮﯾﺸﻜﻚ ﺑﺖ ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﻟﻪوێ ﺳﻪرﺑاوه ،ﺋﻪﻣﻪش ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪﻛﻪ ﻛﻪ دهﻛﺮﺖ ﭘﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرﻛﺮدن ﺑﺰاﻧﺮﺖ ﭘﺶ ﺋﻪوهی ﺋﻪو ﺧﻮﻨﻪ ﺑﻨﺮدرﺘﻪ ﺗﺎﻗﯿﮕﻪ ﺑﯚ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ. ﭘﺮﺳﯿﺎرﻛﺮدن ﻟﻪﺳﻪر ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرﻛﺮدن ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ :ﻧﺎوی ،ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ :ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ، ﻛﺎری ،ﺋﺎﯾﻨﯽ ،ﺧﺰاﻧﺪاره ﯾﺎن ﺳﻪﺘﻪ ،رهﮔﻪزی ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪش ،ﺋﺎﯾﺎ ﻧﺮه ﯾﺎن ﻣ دهﻛﻪوﻧﻪ ﺳﻨﻮوری زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪوه ،ﺑﻪم ﺋﻪﻣﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرﻚ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﻜﺎت ﭘﺰﯾﺸﻚ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺑﻜﺎت، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﻧﺮه ﯾﺎن ﻣﯿﻪ. ﺋﻪم زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧﻪ ﻛﻪ رهﻧﮕﻪ ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎدا ﺑﻪ ﺑﺒﺎﯾﻪخ ﺑﺰاﻧﺮﻦ ،ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎر دهﺑﻨﻪ ﺗﺎﻛﻪ ﻛﻠﯿﻠﻚ ﺑﯚ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪ و زاﻧﯿﻨﯽ ھﯚﻛﺎری ﺧﺮاﭘﺒﻮوﻧﯽ ﺑﺎری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ .ﺑﺎ ﺋﻪم ﻧﻤﻮوﻧﺎﻧﻪ وهرﺑﮕﺮﯾﻦ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﻧﻤﻮوﻧﻪی زﯾﻨﺪوون و
ﺧﯚم ﺑﯿﻨﯿﻮﻣﻦ ﯾﺎن ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﯿﻨﯿﻮﯾﺎﻧﻦ: ﺋﻪﮔﻪر ﻛﻪﺳﻚ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺋﺎزارﻜﯽ زۆری ﮔﻪدهﯾﻪوه ﻧﺎﻧﺪی ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪ ﻧﺎوی ﺟﻪرﺟﯿﺲ ﺑﻪھﻨﺎم ﺑﻮو و داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺷﻪﻗﺎﻣﯽ ﻣﻪﻻھﯽ ﺑﻮو و ﻟﻪ ﺑﺎﯿﯚزﺧﺎﻧﻪی ﻓﻪرﻧﺴﺎش وهرﮔﺑﻮو ،ﺋﻪوا دهﻛﺮﺖ ﻟﻪ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﺪا ﺑﻮﺗﺮﺖ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﺗﻮوﺷﯽ ھﻪوﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻪدهی ﻛﮫﻮﻟﯽ ھﺎﺗﻮوه ،ﺑﻪم ﻟﻪ ﺣﺎﻪﺗﻜﯽ ﺗﺮدا ﺋﻪﮔﻪر ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟﻪ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻋﻪﺑﺪوﻟﺴﻪﻣﯿﻌﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﺋﻪزھﻪر و داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﮔﻪڕهﻛﻪی ﺳﻪﯾﺪه زهﯾﻨﻪب ﺑﻮو و ﻣﺎﻪﻛﻪﺷﯽ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻣﺰﮔﻪوﺗﯽ ﺋﯿﻤﺎم ﺣﻮﺳﻦ ﺑﻮو، ﺋﻪوا ﻟﻪ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا دهﯿﻦ ﺋﻪو ﺋﺎزارهی ﮔﻪدهی ﺑﻪھﯚی ﺧﻮاردﻧﯽ ﺧﯚراﻛﯽ ﺧﺮاﭘﻪوه ﺑﻮوه. ﻟﻪ ﺣﺎﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪﻣﺨﻮﻨﯿﺪا ﺋﻪﮔﻪر ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ژن ﺑﻮو ،ﺋﻪوا ﯾﻪﻛﻪم ﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﯿﺮی ﭘﺰﯾﺸﻜﺪا دﺖ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ھﯚﻛﺎری ﻛﻪﻣﺨﻮﻨﯿﯿﻪﻛﻪ ﺑﻪرﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻮﻨﻪ ﻟﻪ رهﺣﻤﯽ ژﻧﻪﻛﻪدا ،ﺑﻪم ﺋﻪﮔﻪر ﭘﯿﺎوﺑﻮو ،ﺋﻪوا ﭘﯿﻮاﯾﻪ ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﺑﻪرﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻮﻨﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ھﻪرﺳﺪا .ﻟﺮهدا رهﮔﻪزی ﻧﻪﺧﯚﺷﻪﻛﻪ ﻛﻠﯿﻠﯽ دۆزﯾﻨﻪوهی ھﯚﻛﺎرهﻛﻪﯾﻪ .ﻟﻪ ﺳﻨﻮوری ﯾﻪك رهﮔﻪزﯾﺸﺪا ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ رهﮔﻪزی ﻣ ،ﺋﻪوا ﺗﻪﻣﻪن ﺋﺎراﺳﺘﻪﻛﻪ دﯾﺎری دهﻛﺎت، ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ژن ﺑﻪﭘﯽ ﺗﻪﻣﻪن و ﺑﺎری ﺧﺰاﻧﯽ ھﯚﻛﺎری ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﺎن ﺟﯿﺎواز دهﺑﻦ ،ﺋﻪﮔﻪر ﻛﭽﻜﯽ ﺳﻪﺖ ﺗﻮوﺷﯽ ﺧﻮﻦ ﺑﻪرﺑﻮوﻧﯽ رهﺣﻢ ﺑﻮو ،ﺋﻪوا ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﺑﻪزۆری ﻧﺎﺟﮕﯿﺮی ھﯚرﻣﯚﻧﻪﻛﺎﻧﻪ ،ﺋﻪﮔﻪر ﺧﺰاﻧﺪارﺑﻮو ﺋﻪوا ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﻟﻪﺑﺎرﭼﻮون ﯾﺎن ﺑﻪ ﻧﺎ ر ه ﺣﻪ ﺗﯽ ﻣﻨﺪ ا ﺒﻮ و ﻧﻪ ، ﺑﻪم ﺋﻪﮔﻪر
googleﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻟﻪ ﺑﺮاوزهری ﻛﺮۆﻣﺪا دهﻛﺎت ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﻪﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﻪری زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ﺑﺮاوﺳﻪری ﻛﺮۆم ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﯚﮔﻞ ﭼﻪﻧﺪ ﭼﺎﻛﺴﺎزی و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﻟﻪو ﺑﺮاوﺳﻪرهدا ﻛﺮد. ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺗﻪﻛﻨﯿﻨﯿﻜﯽ ﮔﻮﮔ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺎن ﻛﺮد ﻛﻪ ھﻪﺷﺖ ﻣﺎﻧﮓ ﻟﻪ ﻛﺎرﭘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺮاوﺳﻪری ﻛﺮۆم ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﻮﮔ ھﻪﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻟﻪو ﻣﻪﻛﯿﻨﻪی ﮔﻪڕاﻧﻪدا ﺗﺎوهﻛﻮ ﺧﺮاﯾﯿﻪﻛﻪی زﯾﺎد ﺑﻜﺎت و ﺗﻮاﻧﺎی ﺋﻪوهﺷﯽ ﭘﺒﺪات ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﭘﻪڕهﯾﻪﻛﯽ ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺖ و ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﺳﺎﯾﺘﺎﻧﻪ ﺑﻜﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﯽ ﺟﯿﺎوازی وهك ﻓﻼش و ﺟﺎﭬﺎ دروﺳﺘﻜﺮاون .ﮔﻮﮔ دهﺖ ﭘﺎش ﭼﺎﮐﺴﺎزﯾﯿﻪﻛﻪ ﺑﺰوﻨﻪری ﺳﻪرهﻛﯽ ﻛﺮۆم ﮔﯚڕاوه و ﺋﺴﺘﺎ ﺋﻪو ﺑﺰوﻨﻪره ﻧﺎوﻧﺮاوه ،V٨ﺑﻪوھﯚﯾﻪﺷﻪوه زۆر ﺑﻪﺧﺮاﯾﯽ ﻟﻪ رﯽ ﻛﺮۆﻣﻪوه ﺳﺎﯾﺘﻪﻛﺎن دهﻛﺮﻨﻪوه و ﻛﺮۆم ﺑﻪ ﺑﻪراورد ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﺷﺖ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﭘﺸﻮو ،ﺋﺴﺘﺎ ﺧﯿﺮاﯾﯿﻪﻛﻪی ٪٣٠زﯾﺎدی ﻛﺮدووه. ﺋﺴﺘﺎ ﺑﺮاوﺳﻪری ﻛﺮۆم ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪو ﺑﺮاوﺳﻪراﻧﻪی رﮋهﯾﻪﻛﯽ زۆری ﺑﻪﻛﺎرھﻨﻪراﻧﯽ ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺖ ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ﺑﺮاوﺳﻪری ”“internet explorer ﺑﻪﻛﺎری دﻨﻦ ،ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهش ھﻪﻧﺪﻚ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﻪری دﯾﻜﻪی ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺖ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺑﺮاوﺳﻪرهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪﻓﺎری ﯾﺎﺧﻮد Mozilla Firefoxدهﺑﻪﺳﺘﻦ.
ﺳﺎﻣﺴﯚﻧﮓ ھﺎوﭼﻪرﺧﻪ
c٣٠٥٣
ﻟﻪ ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ ﺑﻪرھﻪﻣﯿﺪا ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳﺎﻣﺴﯚﻧﮓ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ﺟﯚری C٣٠٥٣ﺧﺴﺘﻪ ﺑﺎزاڕهوه ﻛﻪ ﺟﻮاﻧﯽ ﺷﻜﻪﻛﻪی و ﮔﻮﻧﺠﺎوی ﻗﻪﺑﺎرهﻛﻪی ﺧﺎﯽ ﺟﯿﺎﻛﻪرهوهی ﺋﻪو ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﻪن ﻟﻪ ﺟﯚرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ. ﺳﺎﻧﺪﯾﺐ ﺳﺎﯾﮕﺎل ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﮔﺸﺘﯽ ﺑﻪﺷﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﻟﻪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳﺎﻣﺴﯚﻧﮓ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ C٣٠٥٣ دهﺖ :ﺑﯿﺮﻣﺎن ﻟﻪوه ﻛﺮدهوه ھﺎوﺗﺎﯾﯿﻪك ﻟﻪﻧﻮان ﺑﺎﺷﯽ و ﺟﻮاﻧﯽ و ﻧﺮﺧﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎودا ﺑﻨﯿﻨﻪ ﻛﺎﯾﻪوه، ﺑﯚﯾﻪ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ »«C٣٠٥٣ﻣﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮد، ﺋﻪواﻧﻪی دهﯾﺎﻧﻪوﺖ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﻪﻛﻪﯾﺎن ﻗﻪﺑﺎرهﯾﻪﻛﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوی ھﻪﺑﺖ و ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی و ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزاری زۆری ﺗﺪاﺑﺖ ،دهﺗﻮاﻧﻦ C٣٠٥٣ ﺑﻪﻛﺎرﺑﻨﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻗﻪﺑﺎرهﻛﻪی زۆر ﮔﻪوره ﻧﯿﯿﻪ. C٣٠٥٣ﺷﺎﺷﻪﯾﻪﻛﯽ LCDﮔﻪوره و ﺷﺎﺷﻪﯾﻪﻛﯽ TFTی ھﻪﯾﻪ ﺑﻪ رﯾﺰﻟﯿﻮﺷﻨﻜﯽ زۆرهوه ﺗﻮاﻧﺎی ﻧﻤﺎﯾﺸﻜﺮدﻧﯽ ٦٥ھﻪزار ﺗﯚﻧﯽ رهﻧﮕﯽ ھﻪﯾﻪ. ھﺎردهﻛﻪی ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﻪزﻧﻜﺮدﻧﯽ ٦٠ﻣﮕﺎ ﺑﺎﯾﺖ داﺗﺎی ھﻪﯾﻪ و دهﻛﺮﺖ ھﺎردﻜﯽ ٨ﮔﮕﺎﺑﺎﯾﺘﯿﺸﯽ ﺑﯚ زﯾﺎد ﺑﻜﺮﺖ. ھﻪر ﻟﻪم ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﻪدا ﻛﺎﻣﺮاﯾﻪﻛﯽ VGAو رادﯾﯚی ﺋﻒ ﺋﻢ و ﭘﻠﻪﯾﻪری ﮔﯚراﻧﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚ ھﻪﯾﻪ و ﺑﻠﻮﺗﻮس و ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ GPRSﺑﯚ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻮﻦ ھﻪﯾﻪ و ﻧﺮﺧﻪﻛﻪی ١٠٥دۆﻻره.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
67
ﺋﺎی ﺗﯽ
ﻛﺎﻧﻮن ﻟﻪ ﭘﺸﻪوهﯾﻪ
ﻛﯚﻣﭙﯿﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎﻣﺮای دﯾﺠﯿﺘﺎڵ ﻟﻪﻛﺒﻛﺪان ﺑﯚ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺟﯚری ﻛﺎﻣﺮا ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی ﺋﻪﻟﻪﻛﺘﺮۆﻧﯽ ﺑﺖ ،ﻟﻪم روهﺷﻪوه ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛﺎﻧﻮن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺑﺒﺘﻪ ﭘﺸﻪﻧﮓ و ﻟﻪ رووی ﻓﺮۆﺷﯽ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه ﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪم ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﮫﻨﺖ. ﺑﻪﭘﯽ ﺗﻮﮋﯾﻨﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی GfKﭘﺴﭙﯚڕ ﻟﻪﺑﻮاری ﺑﺎزاڕی ﺷﻤﻪك و ﻛﻪرهﺳﺘﻪﻛﺎن ،ﻛﺎﻣﺮای ﺟﯚری »دی – ﺋﺲ ﺋ ﺋﺎڕ«ی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛﺎﻧﻮن ﺑﻪﻻی ﺑﻪﻛﺎرھﻨﻪراﻧﻪوه ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺟﯚری ﻛﺎﻣﺮاﯾﻪ و زۆرﺗﺮﯾﻦ ژﻣﺎرهی ﻟﻔﺮۆﺷﺮاوه. ھﻪروهك ﺋﻪو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٣وه و ﭘﺎش داھﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎﻣﺮای »ﺋﯽ ﺋﯚ ﺋﺲ ٣٠٠دی« ﻻﻧﯽ ﻛﻪم ﯾﻪك ﻣﻠﯿﯚن ﻛﺎﻣﺮای دﯾﺠﯿﺘﺎﯽ ﺗﺎك ھﺎوﻨﻪﯾﯽ »دی – ﺋﺲ ﺋ ﺋﺎڕ« دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت. ھﻪروهھﺎ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥دا ﻛﺎﻣﺮای ﻛﺎﻧﻮﻧﯽ ﻣﯚدﻠﯽ ٣٠٠D EOSﭘﻠﻪی ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ و ﻟﻪ ﺳﺎﯽ دواﺗﺮﯾﺸﺪا ﻣﯚدﻠﯽ ٤٠٠D EOSو ﻟﻪ ٢٠٠٨ﯾﺸﺪا ﻣﯚدﻠﯽ ٤٥٠D EOSھﻪﻣﺎن ﭘﻠﻪﯾﺎن ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﯾﻪوه .ﺑﯾﺎرﯾﺸﻪ ﺑﻪم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧﻪ ﻛﺎﻣﺮای ﻛﺎﻧﻮﻧﯽ ٥٠٠D EOSﺑﻪرھﻪم ﺑﮫﻨﺮﺖ.
١٠٠٠٠ DVDﮔﮕﺎ ﺑﺎﯾﺖ
ﻟﻪ ھﻪﻧﮕﺎوﻜﯽ ﮔﻪورهی ﺗﻪﻛﻨﻪﻟﯚﺟﯿﺎی زاﻧﯿﺎرﯾﺪا ژﻣﺎرهﯾﻪك زاﻧﺎی ﺋﻮﺳﺘﺮاﻟﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺎن ﻛﺮد ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪروﺑﻪﻧﺪی داھﻨﺎﻧﯽ ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ » «DVDﭘﺸﻜﻪوﺗﻮودان ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎی ﻟﻪﺧﯚﮔﺮﺗﻨﯽ ١٠٠٠٠ﮔﮕﺎﺑﺎﯾﺖ داﺗﺎی ھﻪﻣﻪﭼﻪﺷﻨﯽ ھﻪﯾﻪ .ﺋﻪو زاﻧﺎﯾﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﺳﻮﯾﻨﺒﯿﺮﻧﯽ ﺗﻪﻛﻨﻪﻟﯚﺟﯽ ﻟﻪ ﺷﺎری ﻣﻠﺒﯚرن ﻛﺎردهﻛﻪن ،راﯾﺎﻧﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﺒﻪﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﺗﻪﻛﻨﻪﻟﯚﺟﯿﺎی ﻧﺎﻧﯚ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧﻪ ھﻪﻧﮕﺎوی ﺑﺎش ﺑﻨﻦ ﻟﻪ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺟﯚرﻚ DVDﻧﻮﺪا ،ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎی ﻟﻪﺧﯚﮔﺮﺗﻨﯽ ١٠٠٠٠ﮔﮕﺎﺑﺎﯾﺖ داﺗﺎی ھﻪﯾﻪ و ﺑﻪوﭘﯿﻪش ﻟﻪﺳﻪر ھﻪر داﻧﻪﯾﻪك دهﺗﻮاﻧﺮﺖ ٢٠٠٠ﻓﯿﻠﻤﯽ درﮋ ﺧﻪزن ﺑﻜﺮﺖ. ھﻪروهك ﺋﻪوهﯾﺎن روون ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ دهﻛﻪن ﻟﻪ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺋﻪو ﺟﯚره ﻧﻮﯿﻪی DVD ﺑﺨﺮﺘﻪ ﺑﺎزاڕهوه. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪو ﻛﺎرهش ،ﻣﯿﻨﮕﯚ ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪو زاﻧﺎﯾﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﭘﺮۆژهﻛﻪدا ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووه وﺗﯽ: ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧﻪ ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪك ﻟﻪو »«DVDﯾﻪ دروﺳﺖ ﺑﻜﻪﯾﻦ و ﭘﺸﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﺗﻜﻪﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻪﻧﯚﻛﻪی ﻧﺎﻧﯚی ﺋﺎﺘﻮﻧﯽ ﺑﻪ DVDﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻪﺳﺘﻮوه و ﺑﻪو ھﯚﯾﻪﺷﻪوه ﺗﻮاﻧﺎی ﻟﻪﺧﯚﮔﺮﺗﻨﯽ » «DVDﯾﻪﻛﻪ زﯾﺎدی ﻛﺮدووه .ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﯿﺶ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳﺎﻣﺴﯚﻧﮓ ﻛﺮاوه ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدن و ﺧﺴﺘﻨﻪﺑﺎزاڕی ﺋﻪو ﺑﻪرھﻪﻣﻪ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا. 66
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺑﻪ ھﻪوا ﺋﯿﺶ دهﻛﺎت
ﭘﺎش داھﻨﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﯽ ﻛﺎرهﺑﺎﯾﯽ ،ﺋﺴﺘﺎ ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎرﻜﯽ ﻓﻪرهﻧﺴﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻜﯽ ﻧﻮﯽ داھﻨﺎوه ﻛﻪ ﺑﻪوﺗﻪی ﺧﯚی ﺋﻪو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻪ ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ﺑﻪﻧﺰﯾﻦ و ﮔﺎز ،ﺑﻪ ھﻪوای ﭘﻪﺳﺘﻨﺮاو ﻛﺎردهﻛﺎت .ﻏﺎی ﻧﯿﻐﺮی ﺋﻪو ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎره ﻓﻪرهﻧﺴﯿﯿﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ داھﻨﺎﻧﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟﻪﺑﻮاری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﺪا ﺑﻜﺎت ،ﻟﻪو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻪدا ﭼﻪﻧﺪ ﺑﺎﺗﺮﯾﯿﻪﻛﯽ ﻛﺎرهﺑﺎﯾﯽ ھﻪن ﻛﻪ ﻛﺎرﯾﺎن ﺧﺴﺘﻨﻪﮔﻪڕی ﭼﻪﻧﺪ ﺋﺎﻣﺮﻜﻪ ﺑﯚ ﭘﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺰوﻨﻪری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻪﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪوا ،ﺗﺎ ﺋﻪو ﺋﻪﻧﺪازهﯾﻪی ھﻪواﯾﻪﻛﯽ ﭘﻪﺳﺘﻨﺮاوی زۆر دروﺳﺖ دهﻛﻪن و ﭘﺎﺷﺎن ﺋﻪو ھﻪوا ﭘﻪﺳﺘﻨﺮاوه دهﺧﺮﺘﻪﻛﺎر ﺑﯚ ﺧﺴﺘﻨﻪﮔﻪڕی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻪﻛﻪ. ﻏﺎی ﻧﯿﻐﺮی دهﺖ :ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻪ ﺑﻪﺧﺮاﯾﯽ ٥٠ﻛﯿﻠﯚﻣﻪﺗﺮ ﻟﻪ ﺳﻪﻋﺎﺗﻜﺪا دهڕوات ،ﭘﺎش ﺷﻪﺣﻨﻜﺮدﻧﻪوهی ﺑﺎﺗﺮﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻣﺎوهی ﯾﻪك دهﻗﯿﻘﻪ ،دهﺗﻮاﻧﺖ ١٠٤ﻛﯿﻠﯚﻣﻪﺗﺮ ﺑﻪﺑ وهﺳﺘﺎن ﺑوات و ﻧﺮﺧﻪﻛﻪﺷﯽ ٤٥٠٠دۆﻻره.
ﮔﻪﻣﻪﯾﻪک ﻣﻪﮔﻪر ھﻪر ﻻی ﺋﻤﻪ ھﻪﺑﺖ.
ون ﺎن م.
ﮐﺎﻣﺮا ﺳﻪرﺳﺎﻣﯽ ﮐﺮدوم.
دوای ﺋﻪوهی ﺋﻪوان ﻟﯽ ﺗﺮﺑﻮون، ﺋﻪﻧﺠﺎ ﻧﯚرهی ﺋﻤﻪ دﺖ.
ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
69
ﻗﻮرﺳﯽ ژﯾﺎن ﺑﻪ ﮐﯚﯽ ﻣﻨﻪوهﯾﻪ.
ﻓــﯚﺗـــﯚ ﺳﺘــﯚری
ﺋﻪواﻧﯿﺶ دهژﯾﻦ ،ﺟﯿﺎوازی ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﺎن ﻣﻪﮐﻪن
ﺳﯚﻟﻪﮐﺎﻧﻢ دڕاون ﻣﻨﯿﺶ ﯾﺎرﯾﯿﺎن ﭘﺪهﮐﻪم.
ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻪﻓﯿﻦ ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ
ﻣﻦ دﺸﺎدم، ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺧﯚﺷﮕﻮزهراﻧﻢ وهک ﺋﻪوان ﻧﯿﻢ.
68
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﻧﻪﺑﻮوهو ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪو وﺗﻪدا ﭼﺎﻧﺴﯽ ﺧﯚی ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدهوه ،ﺗﺎ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪی ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥دا، راھﻨﻪری ﯾﺎﻧﻪی ﮔﻪﺗﻪﺳﻪرای ﺗﻮرﻛﯽ ،ﺑﯚﻧﺪﻜﯽ ﺑﯚ ﻣﺎوهی ﺳ ﺳﺎڵ و ﻧﯿﻮ ﻟﻪﮔﻪﺪا ﻣﯚرﻛﺮد ،رﯾﺒﯿﺮی ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪ ﺗﻮرﻛﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺪا درهوﺷﺎﯾﻪوهو ﺗﻮاﻧﯽ ھﺎوﻛﺎرﺑﺖ ﻟﻪ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ،ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻟﻪدوا ﯾﺎرﯾﺪا ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪی ﻓﻪﻧﻪرﺑﺎﺧﭽﻪﯾﺎن ﺑﺮدهوه. ﻟﻪھﻪﻣﺎن ﺳﺎﺪا رﯾﺒﯿﺮی ﺑﯚﻧﺪهﻛﻪی ھﻪﻮهﺷﺎﻧﺪهوهو ﮔﻪڕاﯾﻪوه ﺑﯚ ﯾﺎﻧﻪی ﻣﺎرﺳﯿﻠﯿﺎ ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺠﺎرهﯾﺎن ھﻪﻣﻮو ﺟﻪﻣﺎوهری ﻓﻪرهﻧﺴﺎی ،ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺘﻪ ﺑﻪرزهﻛﻪی وروژاﻧﺪ و ﻣﻮژدهی ھﺎﺗﻨﯽ زﺪاﻧﻜﯽ ﻧﻮﯽ ھﻨﺎ.
رﯾﺒﯿﺮی ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوی ٧ﺋﻪﭘﺮﻠﯽ ،١٩٨٣ﺑﻪ رهﮔﻪز ﻓﻪرهﻧﺴﯿﯿﻪو ﺑﻪﺷﻮه ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﯿﻪﻛﻪﯾﻪوه ،ﻟﻪھﻪر ﺷﻮﻨﻜﯽ ﯾﺎرﯾﮕﺎدا ﺑﺖ، ھﻮﻧﻪرﻧﻤﺎﯾﯽ ﺧﯚی دهﻛﺎت. رﯾﺒﯿﺮی ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯿﺪا ﻛﻪﺳﻜﯽ ﻧﺎﺳﺮاو
زﺪاﻧﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟﻪ ﺟﺎﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ٢٠٠٦دا ،ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﺒﺘﻪ ﺟﯽ ﺳﻪرﻧﺠﯽ رﯾﻤﯚن دۆﻣﯿﻨﯿﻚ ،راھﻨﻪری ھﻪﺒﮋاردهی ﻓﻪرهﻧﺴﺎو ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺘﯽ ﻛﺮد ،ﺑﯚ ﺋﻪو ھﻪﺒﮋاردهﯾﻪی ﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﭼﺎﻧﺲ ﯾﺎوهرﯾﺎن ﺑﻮاﯾﻪ ﺟﺎﻣﻪﻛﻪﯾﺎن دهﺑﺮدهوه ،ﭘﺎش ﺋﻪوهی زۆرﺑﻪی ﻛﺎت ﻟﻪ ﺋﯿﺘﺎﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪھﺰﺗﺮ ﺑﻮون. ﺋﻪو ﺋﺎﺳﺘﻪ ﺑﻪرزهی ﻟﻪ ﺟﺎﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ وای ﻛﺮد، ﺑﺒﺘﻪ ﺟﯽ ﺳﻪرﻧﺠﯽ زۆر ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪ ﺑﻪھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ،ﺑﻪم ﯾﺎﻧﻪی ﺑﺎﯾﺮهن ﻣﯿﻮﻧﺨﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯽ، ﺗﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﻣﯿﺮﯾﻜﺎﻧﯚی ٢٠٠٧دا ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻧﺪ ﺋﻪﺳﺘﺮهﯾﻪﻛﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا ،ﺑﻪ ھﺎوڕﯿﻪﺗﯽ ﻛﻠﯚزه و ﻟﯚﻛﺎﺗﯚﻧﯽ ﺑﯿﮫﻨﺘﻪ رﯾﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﻪوه. ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺎﯾﺮهﻧﺪا ﻟﻪﭘﺎش ﺋﻪوهی ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ رهﺳﻤﯽ ﺑﻮو ﺑﻪ
ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﯾﺎﻧﻪی ﺑﺎﯾﺮهن ﻣﯿﻮﻧﺦ ،رﯾﺒﯿﺮی ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﯾﺎرﯾﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﺎﻧﻪ ﻧﻮﯿﻪﻛﻪی ،ﺗﻮاﻧﯽ دوو ﮔﯚڵ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت و ﻟﻪﭘﺎش وهرزﻜﯽ وﺷﻜﻪﺳﺎﯿﺶ ھﺎوﻛﺎرﺑﻮو، ﻟﻪوهی ﺑﺎﯾﺮهن دوو ﺟﺎم ﺑﺒﺎﺗﻪوه. ﺗﻮاﻧﺴﺘﯽ ﺑﯾﻨﯽ ھﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﺑﻪراﻣﺒﻪر و ﺑﻪرزی ﺋﺎﺳﺘﯽ ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ واﯾﻜﺮد ،ھﻪﻟﻜﯽ زۆری ﮔﯚڵ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ھﺎوڕﻜﺎﻧﯽ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻛﻠﯚزهو ﻟﯚﻛﺎﺗﯚﻧﯽ ﺑهﺧﺴﻨﺖ ،ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﺑﻪرزی ﺑﺎو ﺗﻮاﻧﺎﯾﯿﺎن ﻟﻪ ﮔﯚﻜﺮدﻧﺪا ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮔﯚﯿﺎن ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮد، ﺋﻪﻣﻪ ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهی رﯾﺒﯿﺮی ﺑﯚ ﺧﯚﺷﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮔﯚﯽ ھﻪﺳﺘﯿﺎر و ﻧﺎوازهی ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدووه. رﯾﺒﯿﺮی ﻟﻪﻣﺎوهی ﺋﻪم دوو وهرزهدا ،ﺑﯚﺗﻪ ﺟﯽ دﺨﯚﺷﯽ ھﻪﻣﻮو ﺟﻪﻣﺎوهری ﺑﺎﭬﺎرﯾﺎ و ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎدا ،ﻧﺎزﻧﺎوی ﻗﻪﯾﺴﻪری ﺑﻪﺳﻪردا ﺑاوه. ﻟﻪﭘﺎش وازھﻨﺎﻧﯽ زهﯾﻨﻪدﯾﻦ زﺪان ،رﯾﺒﯿﺮی ﺑﻮو ﺑﻪ ﺳﯿﻤﻔﯚﻧﯿﺎژهﻧﯽ ﻓﻪرهﻧﺴﺎ و ھﯽ ﻧﺎوهﻧﺪی ﺋﻪو وﺗﻪ ،ﺑﻪم ﺧﺮاﭘﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻓﻪرهﻧﺴﯿﯿﻪﻛﺎن وهﻛﻮ ﺗﯿﭗ ھﯚﻛﺎرﺑﻮو ﻟﻪ ﯾﯚرۆی ٢٠٠٨دا ﺑﻜﺮﺘﻪ دهرهوه. رﯾﺒﯿﺮی ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻪو ﻧﺎوی ﺧﯚی ﮔﯚڕﯾﻮه ﺑﯚ ﺑﯿﻼل، رهﻧﮕﻪ ﺋﻪوهی ھﺎوﻛﺎر ﺑﻮوﺑﺖ ﻟﻪوهدا ﺧﺰاﻧﻪﻛﻪی ﺑﻮوﺑﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ رهﮔﻪز ﺟﻪزاﺋﯿﺮﯾﯿﻪو ﺋﺴﺘﺎش ﺧﺎوهﻧﯽ ﻣﻨﺪاﻜﻦ ﺑﻪ ﻧﺎوی ھﯿﺸﺎم. رﯾﺒﯿﺮی ﺋﺴﺘﺎ ﺟﯽ داوای زۆرﯾﻨﻪی ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﻪ ،رﯾﺎڵ ﻣﻪدرﯾﺪ ،ﺑﻪرﺷﻠﯚﻧﻪ ،ﻣﺎﻧﭽﺴﺘﻪر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﯿﺪ ،ﻣﺎﻧﭽﺴﺘﻪر ﺳﯿﺘﯽ ،ﺑﯚﯾﻪ رهﻧﮕﻪ ﻛﺎرﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﻧﻪﺑﺖ ﺑﯚ ﺑﺎﯾﺮهن ﻣﯿﻮﻧﺦ ،ﺗﺎوهﻛﻮ ﺳﺎﻜﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ رﯾﺰهﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑﯿﮫﺘﻪوه. ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ــ ﺷﺎرۆ ﺋﺎزاد ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
71
وهرزش
ﻛﻪﻪﺷﺮهﻛﻪی ﺑﺎﭬﺎرﯾﺎ ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﯿﻪ ،ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪ ﻓﻪرهﻧﺴﯿﯿﻪ ﺷﺘﻪﻛﻪ ،ﻟﻪ ﻓﻪرهﻧﺴﺎش ﺑﻪ ﻣﺎﯾﺴﺘﺮۆی ھﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ ،ﻟﻪ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎش ﻟﻪ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﺪا ﻗﻪﯾﺴﻪری ﭘ دهﻦ ،ﭼﻮون ﻓﺮاﻧﻚ ﯾﺎن وهﻛﻮ ﺧﯚﯾﯽ ﭘﯽ ﺧﯚﺷﻪ ،ﺑﯿﻼل رﯾﺒﯿﺮی ﻗﻪﯾﺴﻪری ﺑﺎﭬﺎرﯾﺎﯾﻪ. 70
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎر ﺑﻪدﯾﮫﺎت ﺑﻪ ﺳﻪدان ﻛﻪس ﻟﻪ ھﻪواداراﻧﯽ ﯾﺎﻧﻪی ﻓﯚﺴﺒﯚرﮔﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯽ ،رژاﻧﻪ ﻧﻮ ﯾﺎرﯾﮕﺎی ﻓﯚﻜﺴﻮاﮔﻦ ﺋﻪرﯾﻨﺎوه. ﺑﯚ دهرﺑﯾﻨﯽ ﺧﯚﺷﺤﺎﯽ و ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯿﻜﺮدن ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻟﻪ دوا ﯾﺎرﯾﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﺑﯚﻧﺪس ﻟﯿﮕﺎی ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺪا ،ﺗﻮاﻧﯿﺎن ) (١-٥ﯾﺎﻧﻪی ﭬﺮدهرﺑﺮﯾﻤﻪن ﺷﻜﺴﺖ ﭘ ﺑﮫﻨﻦ. ﯾﺎﻧﻪی ﻓﯚﺴﺒﯚرگ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٤٥هوه داﻣﻪزراوه، ﺋﻪﻣﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻨﺠﺎره ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺟﺎﻣﯽ ﺑﯚﻧﺪس ﻟﯿﮕﺎ
ﺑﻪرزﺑﻜﺎﺗﻪوه ،ﻛﻪ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺑﻪھﺰﺗﺮﯾﻦ ﺧﻮﻟﻪ ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪﻛﺎن ﺋﻪژﻣﺎر دهﻛﺮﺖ. ﻟﻪ ﺧﺎﻪ ﺑﻪھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻓﯚﺴﺒﯚرگ ،ﺑﻮوﻧﯽ ﻓﻠﻜﺲ ﻣﺎﮔﺎت راھﻨﻪری ﯾﺎﻧﻪﻛﻪ ﺑﻮو ،ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ دووﺟﺎر ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺎﯾﺮهن ﻣﯿﻮﻧﺨﺪا ﺗﻮاﻧﯿﺒﻮوی ﺧﻮﻟﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯽ و ﺟﺎﻣﯽ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎ ﻛﯚﺑﻜﺎﺗﻪوه ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﻪﻣﺎوهر ﻛﻪم دهﺑﺘﻪوه ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻣﺎﮔﺎت ،ﺋﻪوهی ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮد ﻛﻪوا ﺑﯚﻧﺪﻜﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﺎﻧﻪی ﺷﺎﻜﻪدا
ﻣﯚرﻛﺮدووهو ﻟﯽ ﭘﻪﺷﯿﻤﺎن ﻧﺎﺑﺘﻪوه ،ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺳﻪرۆﻛﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﻪ ،دﯾﺘﺮ ﺑﯚﯾﺘﺶ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ؛ »ﺋﻪرﻣﯿﻦ ﻓﯿﻪی راھﻨﻪری ﭘﺸﻮوی ﺷﺘﻮﺗﮕﺎرت ،ﻟﻪ وهرزی داھﺎﺗﻮودا دهﺑﺘﻪ راھﻨﻪری ﯾﺎﻧﻪﻛﻪ«. ﺧﺎﻜﯽ ﺗﺮی ﺑﻪھﺰی ﯾﺎﻧﻪﻛﻪش ،ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪرﯾﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﮔﺮاﻓﯿﺘﯽ ٢٨ﮔﯚڵ ،ﺟﯿﻜﯚ ٢٦ﮔﯚڵ .ﻛﻪ ﺋﻪوهش ﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎره ﻟﻪﺧﻮﻟﯽ ﺑﯚﻧﺪس ﻟﯿﮕﺎدا ﺑﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ دوو ﯾﺎرﯾﺰان ٥٤ﮔﯚڵ ﺗﯚﻣﺎرﺑﻜﻪن ﺑﯚ ﺗﯿﭙﻪﻛﻪﯾﺎن.
ﺋــﻪواﻧــﯿــﺶ ﺑــ ﻧــﮫــــــﻨــﯽ ﻧــﯿـﻦ
ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺷﻮﻨﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا، زووﻣﯽ ﻛﺎﻣﺮاﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪره ،ﺑﯚﯾﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ھﯿﭻ ھﻪﻧﮕﺎوﻚ ﺑﻨﻦ ،ﺑﻪﺑ ﺋﻪوهی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺋﺎﮔﺎدارﯾﺎن ﺑﺖ. ﺗﻨﺴﯽ ﺳﻪرزهوی ﺑﻪو ﭘﯿﻪی ﺟﻪﻣﺎوهری ﻛﻪﻣﺘﺮه، ﻛﻪﻣﺘﺮ ھﻪواڵ ﻟﻪﺑﺎرهی ﻛﻪﺳﺘﯽ و ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن ﺑو دهﺑﺘﻪوه .ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪ زاﻧﯿﺎری ﻟﻪﺑﺎرهی ﭼﻪﻧﺪ ﻛﭽﻪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﺋﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪ ﺑودهﻛﺎﺗﻪوه. دﯾﻨﺎرا ﺳﺎﻓﯿﻨﺎ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ رﯾﺰﺑﻪﻧﺪی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ،رهﺧﻨﻪی ﺋﻪوهی ﻟﺪهﮔﯿﺮﺖ ،ﻛﻪوا زۆر ﺗﻮڕهﯾﻪو ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﺑﻪوهدا ﻧﺎﺳﺮاوه ،داری ﺗﻨﺴﻪﻛﻪی دهﺷﻜﻨﺖ. ھﻪرﻛﺎﺗﻜﯿﺶ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺑﻪﺳﻪر ﺗﻮڕهﯾﯿﻪﻛﻪﯾﺪا زاڵ ﺑﺖ، ﺋﻪوا ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺑﻪرزﺗﺮ و ﺟﻮاﻧﺘﺮ ﻧﯿﺸﺎن دهدات .ﺑﯚﯾﻪ زۆر ﻛﻪس ﺳﺎﻓﯿﻨﺎی ﺷﯚخ و ﺷﻪﻧﮕﯽ ٢٣ﺳﺎڵ ،دهﭘﺎﻮن
ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ رﯾﺰﺑﻪﻧﺪی ﺟﯿﮫﺎن ﺑﺖ، ﺑﻪﻣﻪرﺟﻚ ﺋﻪﮔﻪر زاڵ ﺑﺖ ﺑﻪﺳﻪر ﺗﻮڕهﯾﯿﻪﻛﻪﯾﺪا. ﻟﻪ ﻧﮫﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺗﯚﭘﯽ زهرد ،ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﭘﺘﻪوی ﺋﻪو دوو ﺧﻮﺷﻜﻪ ﺋﻪﺳﻤﻪرهی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎﯾﻪ ،ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻜﻪ
ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرهﺗﺎی رﯾﺰﺑﻪﻧﺪهﻛﻪﯾﺎن ﮔﺮﺗﻮه. ﺳﯿﺮﯾﻨﺎ و ﭬﯿﻨﯚس وﻟﯿﺎﻣﺰ زۆرﺑﻪی ﻛﺎت ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺧﻮﻟﻪ ﮔﻪورهﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪرﯾﻪك دهﻛﻪون ،ﺑﻪم ﺧﻮﺷﻜﺎﯾﻪﺗﯽ ﺷﺘﻜﻪ و ﺑﺮﯾﻘﻪی ﺟﺎﻣﻪ ﺋﺎﺘﻮﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺷﺘﻜﯽ ﺗﺮ. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
73
وهرزش
ﺧﻮﻟﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﻪڕﻮهﯾﻪ ..ﻟﯿﮕﺎ ﻛﺎﻟﭽﯚ ﻟﻪﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻧﻪﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ھﯿﭻ رﻜﻜﻪوﺗﻨﻚ ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﻠﻪدووهﻛﺎﻧﯽ وﺗﻪﻛﻪﯾﺎﻧﺪا ،ﯾﺎﻧﻪ ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ ﺑﯾﺎرﯾﺎﻧﺪا ،ﺧﻮﻟﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﻜﻪﻧﻪوه ھﺎوﺷﻮهی ﺧﻮﻟﯽ ﭘﺮﯾﻤﻪرﻟﯿﮓ ﻟﻪ ﺋﯿﻨﮕﻠﺘﻪرا. ﻛﺸﻪ وهﻛﻮ ھﻪﻣﻮو ﺟﺎرﻚ ﻗﺎزاﻧﺞ و ﻣﺎدهﯾﻪ، ﯾﺎﻧﻪ ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ ﻛﻪوا ﺑﻪ ﺳﯿﺮی ﺋﻪی ﻧﺎﺳﺮاون ،ﺋﻪﻣﺠﺎرهﯾﺎن ﺑﻪھﯚی رﻜﻨﻪﻛﻪوﺗﻨﯿﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪراﻧﯽ ﯾﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺮی )ب(ﯾﺪا ﺑﯚ ﺋﻪو
ﻗﺎزاﻧﺠﻪی ﻟﻪ ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن و ﭘﻪﺧﺸﯽ ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﯽ دهﺳﺘﯿﺎن دهﻛﻪوﺖ ،ﺑﯾﺎری ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧﻪوهی ﺧﻮﻟﻪﻛﻪو راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻟﯿﮕﺎ ﻛﺎﭽﯚﯾﺎن دا. ﺑﻪوهش ﻟﻪدوای ١٧ﺳﺎڵ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ،ﺋﻪزﻣﻮوﻧﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰهﻛﺎن دووﺑﺎرهﺑﻮوﯾﻪوه ،ﻛﻪ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهو ﭘﺮﯾﻤﻪر ﻟﯿﮓ )ﺧﻮﻟﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑﯿﺎن( ﭘﻜﮫﻨﺎ ،ﺋﻪوهش ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺧﯚی ھﻪﺑﻮو ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺋﻪو ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﺎﻧﻪی ،ﯾﺎﻧﻪ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ
ﺑﻪداﺧﻪ ﺑﯚﯾﺎن ﻟﻮﯾﺲ ﺋﻪﻧﺎﺳﯿﯚی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺑﻪڕازﯾﻞ ﺋﻪوهی ﻧﻪﺷﺎردهوه ،ﻛﻪ ﺑﻪداﺧﻪ ﺑﯚ ﮔﻪﻧﺠﺎﻧﯽ ﺑﻪڕازﯾﻞ ،ﻛﻪوا ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﮔﻪﻧﺠﺘﯿﯿﺎن ﻟﻪ ﻏﻪرﯾﺒﯿﺪا ﺑﻪﺳﻪردهﺑﻪن. ﺋﻪو ﻛﻪ ھﻪوادارﻜﯽ ﯾﺎﻧﻪی ﻛﯚرﻧﺴﯿﺎﻧﺰی ﺑﻪڕازﯾﻠﯿﯿﻪ ﺧﻪﻓﻪﺗﯽ ﺋﻪوهی ﺧﻮارد ،ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻪڕازﯾﻞ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮﻦ ﻧﯿﯿﻪ ،ﻛﻪ ﯾﺎری ﺗﺪا ﻧﻤﺎﯾﺶ دهﻛﺮﺖ ،ﺑﻪھﯚی ﻛﯚﭼﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎ ﺑﻪڕازﯾﻠﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوروﭘﺎ. ﺋﯚﻧﺎﺳﯿﯚ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻪرداﻧﻜﺪا ﺑﻮو ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،وﺗﯿﺸﯽ» :ھﺸﺘﺎ ﺑﻪڕازﯾﻞ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎرﮔﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺑﻪرﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن ،ﺑﻪم ھﯿﭻ ﯾﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪڕازﯾﻠﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﺋﻪوهی ﻧﯿﯿﻪ ،ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﯚ ﻣﺎوهﯾﻪك ﻟﻪﻻی ﺧﯚی ﺑﮫﺘﻪوه«. ھﻪروهك ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺑﻪڕازﯾﻞ ﺑﻪﺧﯿﻠﯽ ﺑﻪ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﺮد ،ﻛﻪ ﭼﺎﻧﺴﯽ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﭘﺎرهوه ﻟﻪ ﭘﺮﯾﻤﻪرﻟﯿﮕﺪا ﻛﯚﻛﺮاوﻧﻪﺗﻪوه. ﺋﯚﻧﺎﺳﯿﯚ داوای ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪ ﺗﻮرﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﻛﺮد ،ﻛﻪوا ﺑﯿﺮ ﻟﻪ ﻛﯾﻨﯽ رۆﻧﺎﺪۆ ﻧﻪﻛﻪﻧﻪوه، ﭼﻮﻧﻜﻪ رۆﻧﺎﺪۆ دهﺑﺖ ﻟﻪ ﺑﻪڕازﯾﻠﺪا ﺑﻤﻨﺘﻪوه. 72
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﺧﻮﻟﻪ ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ،ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻜﻪ ھﻪﯾﻤﻪﻧﻪﯾﺎن ﻛﺮدووه ،ﺑﻪﺳﻪر ﺧﻮﻟﻪ ﺋﻪوروﭘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪﮔﺸﺘﯽ و ﺟﺎﻣﯽ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﺎﻪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ. ١٩ﯾﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﯾﺎﻧﻪ ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ ،ﺑﻪم ﺧﻮﻟﻪ ﻧﻮﯿﻪ رازﯾﻦ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﯾﺎﻧﻪی ﻟﯿﺘﭽﯽ ﻧﻪﺑﺖ ،ﻛﻪوا ﺑﻪ رهﺳﻤﯽ داﺑﻪزﯾﻮه ﺑﯚ ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠﻪ دوو. ھﻪروهك ﺑﯾﺎردراوه ﻣﺎورﯾﺴﯿﯚ زاﻣﺒﺎرﯾﻨﯽ ،ﺑﺒﺘﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺧﻮﻟﻪ ﻧﻮﯿﻪﻛﻪ.
L A N D R O V E R
ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ و ﻧﺎﯾﺎﺑﺘﺮﯾﻦ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﻻﻧﺪ رۆﭬﻪر داﻧﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ Terrain Responseﻟﻪ ﻧﺎو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﻪدا ﻛﻪ ﺋﺎراﻣﯽ و ھﺰﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﯚ ﻟﺨﻮڕﯾﻦ دهﺳﺘﻪﺑﻪر دهﻛﺎت. ﺋﻪم ﺳﯿﺴﺘﻤﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﺧﯚﮔﻮﻧﺠﺎﻧﺪان ﻟﻪﮔﻪڵ رﮕﺎ ﻗﻪرهﺑﺎﻎ و ﭘﺧﻪﻜﻪﻛﺎﻧﺪا و ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺷﯚﻓﺮ دهﻛﺎت ،ھﻪروهھﺎ ﺳﯿﺴﺘﻤﻜﯽ ھﻪوای ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوی ﺗﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ رﮕﻪی ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗﻪرهوه ﻛﯚﻧﺘۆﯽ ﺑﻪﺳﻪردا دهﻛﺮﺖ ،ھﻪروهھﺎ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﭘﺎﻨﻪری ﭼﻮاری ﺗﺪاﯾﻪ و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوی دﯾﻜﻪی ﺗﺪاﯾﻪ ،ﻟﻪواﻧﻪش ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻛﯚﻧﺘۆﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺮاﯾﯽ ﺑﻪھﺰ ETCو ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻛﯚﻧﺘۆﯽ دﯾﻨﺎﻣﯿﻜﯽ ﺑﯚ ھﺎوﺳﻪﻧﮕﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ DSC ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻛﯚﻧﺘۆﻜﺮدﻧﯽ رۆﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪﺳﻪر ﺑﻪرزو ﻧﯿﺰﻣﯿﺪا ،HDCھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ﭼﻪﻧﺪ داھﻨﺎﻧﻜﯽ ﮔﻪورهن ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺧﻪﺗﯿﺎن ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎوه ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوی دﯾﻜﻪی وهﻛﻮو ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ABSو EPBی ﺗﺪا داﻧﺪراوه.
ﮔﯚﭘﯽ ﭘﺸﻪوهی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ ﻻﻧﺪ رۆﭬﻪر ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ زۆر ﺑﯚ ﺷﯚﻓﺮ دهﻛﺎت و ﺑﻪ ھﻪر ﺟﯚرﻚ ﺑﯿﻪوﺖ دهﺗﻮاﻧﺖ ﺑﻪﭘﯽ رﺮهوی رﮕﻪ و ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ ﺑﯿﮕﯚڕﺖ ،ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻮازﻜﯿﺸﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ زۆر دهﻛﺎت ﺑﯚ رۆﯾﺸﺘﻦ ،ھﻪروهھﺎ ﺳﻪﻗﻔﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﻪش ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻮازﻜﯽ ﭘﻠﻪﺑﻪﻧﺪی داﻧﺪراوه رووﺑﻪری ﻧﺎوﺧﯚی ﻓﺮاواﻧﻜﺮدووهو ﺑﯿﻨﯿﻦ و ﻓﻨﻜﻜﺮدﻧﻪوهی زۆر ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺮدووه، ھﻪر ﻟﻪو ﺳﻪﻗﻔﻪﺷﺪا ﭼﻪﻧﺪ ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﻪك ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ رﮕﻪ ﺑﻪ ھﺎﺗﻨﻪﻧﺎوهوهی رووﻧﺎﻛﯽ دهدات ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻻﻧﺪ رۆﭬﻪر ھﻪوﯽ داوه ﻛﻪ ھﻪﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﻛﺸﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﻪ ﻛﻪم ﺑﻜﺎﺗﻪوه ،ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ رﮕﻪی ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺑﻪرﮔﻜﯽ ﺋﻪﻟﻪﻣﻨﯿﯚﻣﯽ و درﮔﺎی ﭘﺸﺘﻪوهﺷﯽ ﻟﻪ دووﺑﻪش ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه ﺗﺎ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺷﺘﻮﻣﻪك ﺑﻜﺮﺘﻪ ﻧﺎو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﻪوهو ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯿﺶ ﺷﺘﻮﻣﻪﻛﯽ ﻟﺪهر ﺑﮫﻨﺮﺖ ،ھﻪروهھﺎ ﺑﺰوﻨﻪرﻜﯽ ﺑﻪھﺰی ﺗﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ رﮋهی ٤,٤ﻟﯿﺘﺮ ﺑﻪﻧﺰﯾﻦ ﻛﺎردهﻛﺎت و ﻟﻪ ھﻪﺷﺖ ﭘﺴﺘﯚن ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه و ﺑﻪ ﺑﻪھﺰﺗﺮﯾﻦ ﺑﺰوﻨﻪر دادهﻧﺮﺖ ﻛﻪ ھﻪﺗﺎوهﻛﻮو ﺋﺴﺘﺎ ﻻﻧﺪ رۆﭬﻪر ﺑﻪﻛﺎری ھﻨﺎﺑﺖ ،ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺰوﻨﻪری
ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪش ﻟﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪی ﺑﺰوﻨﻪری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ ﺟﺎﮔﻮارهوه وهرﮔﯿﺮاوه. ھﻪروهھﺎ ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﺑﺰوﻨﻪرﻜﯽ دﯾﻜﻪﺷﯽ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﺰوﻨﻪری دﯾﺰﯽ TD٦ﺑﻪ رﮋهی ٢,٧ﻟﯿﺘﺮ ﻛﻪ ﻟﻪ ٦ﭘﺴﺘﯚن ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه و واﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮﺖ ﭘﻓﺮۆﺷﺘﺮﯾﻦ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ ﺑﺖ ﻟﻪ ﺑﺎزاڕهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوروﭘﺎدا. ھﻪرﺑﯚﯾﻪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )دﯾﺴﻜﻪﭬﻪری (٤درﮋﻛﺮاوهی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )دﯾﺴﻜﻪﭬﻪری (٣ﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٠داو ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ﻛﻪوﺗﻪ ﺑﺎزاڕهوه ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻜﯽ ﮔﻪورهی ﺑﻪدﯾﮫﻨﺎو ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪش ﻛﻪ ﻟﻪ رﮕﻪی ﺷﺎﺷﻪی ﺑﻪردهم ﺷﯚﻓﺮهوه ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ زۆر ﺑﯚ ﺷﯚﻓﺮ دهﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﻨﺞ ﻛﺎﻣﺮای دهرهﻛﯽ ﭘﻮهﯾﻪو ﺑﻪﺷﻮازﻜﯽ وردﺑﯿﻦ ﺋﻪﻣﻼوﻻی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪﻛﻪ ﻧﯿﺸﺎﻧﺪهدات ،ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎراﻧﯽ ﺋﻪم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﻪوﯽ دﯾﻜﻪﺷﯿﺎن داوه ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮﯾﻦ و ﺳﺎدهﺗﺮﯾﻦ ﺷﻮازی ﻟﺨﻮڕﯾﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ ﺑﯚ ﺷﯚﻓﺮ دﯾﺎری ﺑﻜﻪن، ﺑﯾﺎرﯾﺸﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳﭙﺘﻪﻣﺒﻪری ﺋﻪﻣﺴﺎﺪا ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ ﻻﻧﺪ رۆﭬﻪر دﯾﺴﻜﻪﭬﻪری ٤دهﺳﺖ ﭘﺒﻜﺎت. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
75
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻞ
ﻻﻧﺪرۆﭬﻪر دﯾﺴﻜﻪﭬﻪری ...4دوا ﭘﻠﻪی ﻟﮫﺎﺗﻮوﯾﯽ ﺋﻪم ﺋﯚﺗﻮﻣﺒﯿﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛﯽ ﺋﻪوﺗﯚی ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﺰاﻧﯽ )ﻻﻧﺪ رۆﭬﻪر( ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧﺮﺖ ﻟﻪﻧﺎو ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻜﯽ زۆردا ﺑﻨﺎﺳﺮﺘﻪوه ،ﺑﻪم ﺋﻪم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﻪ ﻧﻮﯿﻪ ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﻜﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ و زﯾﺎﺗﺮوو ﮔﻮﻧﺠﺎوﺗﺮی ﺗﺪاﯾﻪ ،ﺑﻪ واﺗﺎﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )ﻻﻧﺪ رۆﭬﻪر دﯾﺴﻜﻪﭬﻪری (٤ھﺎوﺷﻮهی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯽ )دﯾﺴﻜﻪﭬﻪری (٣ﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو ﺗﺮو ﮔﻮﻧﺠﺎوﺗﺮ. 74
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
وﺷــﻪی ﺷــﺎراوه
ﺑـﻮرﺟــﻪﮐـــﺎن ﮐـــﺎوڕ :ﻛﺎت و دهرﻓﻪﺗﯽ زﯾﻨﺘﺎن ﺑﯚ دهڕهﺧﺴﺖ ﺑﯚ ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ھﻪﻧﺪﻚ زﯾﺎﻧﯽ ﻣﺎددی و ﻣﻪﻋﻨﻪوی ﻛﻪ ﻟﺘﺎن ﻛﻪوﺗﻮوه. ﮔـــــــﺎ :ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻟﻪ ﺳﺎﻏﯽ و ﺗﻪﻧﺪروﺳﺖ ﺑﺎﺷﯿﺘﺎن ﺑﻜﻪن ،ﻣﺎﻧﺪوﺘﯽ و ﺗﻪﻣﺒﻪﯿﺘﺎن واﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﻪ ﺑﯚ ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻮون ﻟﻪ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﺘﺎن. دوواﻧﻪ :ھﺎوﻛﺎر دهﺑﻦ ﻟﻪ ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪﻛﯽ ھﺎوﺳﻪرﮔﯿﺮی ،ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﺪا ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﺎﻻﻛﯽ و ﺑﻪھﺰی زﯾﺎﺗﺮ دهﻛﻪن.
ﭘﯿﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺷﯿﻌﺮه ﺑﻜﻮژﻨﻪوه ﺗﺎ ﭘﻨﺞ ) (٥ﭘﯿﺖ دهﻣﻨﺘﻪوه ﻛﻪ ﻧﺎوی ﺷﺎﻋﯿﺮﻜﯽ ﮔﻪورهی ﻛﯚﭼﻜﺮدووی ﻛﻮردهو ﺧﺎوهﻧﯽ ھﻮﻧﺮاوهﻛﻪﯾﻪ...
ﻣﻪﻟﯽ ﺳﻪر ﭘﻨﭽﻚ ﭘﻪﻟﻮ ﭘﯚ ڕهﻧﮕﯿﻦ ﺧﯚ ﻣﻦ ھﻪﻮ ﻧﯿﻢ ،ﻟﻢ ﻣﻪﻓن ﺑﻪ ﺟﻮوت ﻣﻪﺗﺮﺳﻦ ﺋﺎﺧﺮ ﭘﺘﺎن ﺑﻢ ﭼﯿﻢ ،ﻣﻨﯿﺶ وهك ﺋﻮه ﻟﻪم دﻧﯿﺎ ﮔﻪوره ﮔﻪردﻜﻢ ﺑﭽﻮك ،ﻧﺎﺷﺘﻮاﻧﻢ ﺑﯚ ﺧﯚم ﺑﻔم ﺑﺨﻮﻨﻢ ﺑﻪ ﺑﺎڵ ﺑﻪ دهﻧﻮك.
ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ژﻣﺎرهی ﭘﺸﻮو وﺷﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑ
ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ: ١ـ ﺳﻪﻻح داوده٢ ،ـ ھﻪﻧﺎر ،رﯾﮫﺎﻧﺎ٣ .ـ ﻣ ،ﮔﯚ٤ .ـ ﻣﻦ ،ﻛﺎ ،ﻣﺲ٥ .ـ وا ،دا ،ه ه٦ .ـ ﺷﺮ ،ش ر ،ﻧﺮ٧ .ـ٨ ........ـ دڵ ،ت ت ،ﻗﯚزه٩ .ـ وا ،ﺳﺎ ،ﺟﺎده١٠ .ـ ڕم ،ﻣ ،ﻣﺎﻪ. ١١ـ ھﺎ ،ﻣﻪ١٢ .ـ ﺑﻪدران ﺋﻪﺣﻤﻪد. ﺳﺘﻮﻧﯽ: ١ـ ﺳﻪﯾﻮان ،دهوهن٢ .ـ ه ه ٣ .ـ ل ن ،ﻣﯚر ،دوڕ٤ .ـ ا ا ،ﺷﺎن ،ﻣﺎڵ٥ .ـ ﺣﺮ٦ .ـ ﺋﻪﻣﺴﺘﻪردام٧ ،ـ ﺷﺎﻛﯿﺮا ،ﺗﺎران٨ .ـ وی٩ .ـ دهﮔﻤﻪن ،ﻗﻪﻣﻪر – ١٠ .ھﺎوﺳﻪر ،و د أ١١ .ـ زاﻤﻪ١٢ .ـ ﺑﻪھﺠﻪت ﯾﻪﺣﯿﺎ.
ﺳــﻮدۆﻛـــﻮ
ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺣﺴﺎﺑﯿﯿﻪﻛﺎن
ﻗــــﺮژاڵ :ھﻪوﻪﻛﺎﻧﺘﺎن داﺑﻪﺷﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﻻﯾﻪﻧﻚ دهﻛﻪن ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ،ﺑﺎﺷﺘﺮ واﯾﻪ ﺳﻪرهﺗﺎ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ﮔﺮﻧﮕﻪﻛﺎن دﯾﺎری ﺑﻜﻪن. ﺷــﺮ :ﺗﻮﺷﯽ ﻣﻪﻟﻪل و ﺳﺴﺘﯽ دهﺑﻦ ﻟﻪ ﺑﻪڕێ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﺘﺎﻧﺪا ،ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺘﺎن ﺑﻪ داڕﺷﺘﻨﯽ ﭘﻼﻧﻜﯽ ژﯾﺮاﻧﻪ ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ دهرﺑﺎزﺑﻮون. ﻓـﻪرﯾـﮏ :ﺳﻮود ﻟﻪ ﺋﻪزﻣﻮون و ﺷﺎرهزاﯾﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﺘﺎن وهرﺑﮕﺮن ﻟﻪ ڕووهﻛﺎﻧﯽ داراﯾﯽ ،ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ، و ﻣﺎﺪارﯾﯿﻪوه. ﺗـﻪرازوو :ھﻪواﻜﯽ ﻧﺎﺧﯚش ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪﻣۆﺗﺎن ڕادهﮔﺮﺖ ھﻪوﯽ ﺧﯚ ڕاﮔﺮی ﺑﺪهن ﻟﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﺘﺎﻧﺪا و ﻣﻪھﻦ ﺳﺴﺘﯿﺘﺎن ﭘﻮه دﯾﺎر ﺑﺖ. دووﭘﺸﮏ :ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺘﺎن ڕوو ﻟﻪ ﺑﺎﺷﯿﯿﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﺘﺎن و ﺧــﯚﺷـﻪوﯾﺴﺘﻪﻛﺎﻧﺘﺎن. ﮐﻪوان :ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﺘﺎن ﺑﻪ ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوهی ﺳﺎﻣﺎن ھﯿﭻ ﺑﺎﯾﻪﺧﻜﯽ ﺑﯚ ﺑﻪڕێ ﻛﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ڕۆژاﻧﻪﺗﺎن ﻧﻪھﺸﺘﯚﺗﻪوه ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻦ. ﮔﯿﺴﮏ :ھﻪوﯽ ﺑﻪرﺟﻪﺳﺘﻪ ﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎ ﺷﺎراوهﻛﺎﻧﺘﺎن دهدهن ،ﻛﺎت ﮔﻮﻧﺠﺎوه ﺑﯚ ﺋﻪﻓﺮاﻧﺪن ﻟﻪ ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽا ﺧﻮﻨﺪن و ھﻮﻧﻪردا. ﺳﻪﺗـ :ڕۆژﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﻪ ڕێ دهﻛﻪن ،ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ڕووداوﻜﯽ ﺧﯚش ﺑﻦ ﻛﻪ ﺧﯚی ﻟﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ھﺎوڕﻜﺎﻧﺘﺎﻧﺪا دهﺑﯿﻨﺘﻪوه.
ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ وﺷﻪی ﺷﺎراوه :ﻣﺤﻪﻣﻪد ﭘﺎﮐﮋ.
ﺋﺎ :ﯾﺎدﮔﺎر ﺟﻪﺑﺎر
ﻧﻪھﻪﻧﮓ :ﺑﻪ دﯾﺪاری ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ ﺷﺎد دهﺑﻦ ﻛﻪ ﭼﮋ ﻟﻪ ھﺎوڕﯿﻪﺗﯽ و ﺗﻜﻪﯿﺎن وهردهﮔﺮن ،ﻛﺎﺗﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚڵ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪ. ﻫﻪﻓﺘﺎﻧﻪ ـ ژﻣﺎﺭﻩ ٣١ / ٤٩ﻣﺎﯾﺲ ـ ٦ﺣﻮﺯﻩﯾﺮﺍﻥ ٢٠٠٩
77
زاﺧﺎوی ﻣﺸﮏ وﺷﻪی ﯾﻪﻛﺘﺮﺑ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ: ١ـ ﻛﻮڕه ﮔﯚاﻧﯿﺒﮋﻜﯽ ﻛﻮرده٢ .ـ ﺟﯚره ﭼﯿﺮۆﻛﻜﯽ ﻛﻮردﯾﯿﻪ. ٣ـ ﻧﯿﻮهی ﺳﺎﯾﻪ )پ(٤ .ـ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﻪ ،ﺑﯚﭼﻮن ،ﻧﻪرم٥ .ـ ﭘﯿﺘﯽ ﻟﻜﭽﻮو ،دوان ﻟﻪ ﺷﯿﻦ ،ﻧﯿﻮهی ھﺎژه٦ .ـ ﺋﻤﻪ ،ﻧﯿﻮهی ﺳﻪرا )پ(، رﻮی ھﺎﺗﻮ ووﺗﯽ٧ ........ـ ﺗﯚ٨ .ـ ﭘﻪژاره ،ﺷﺎرﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ رۆژھﻪﺗﻪ٩ .ـ ھﺎودهم )پ( ،ھﺎﻟﻪ )ت(١٠ .ـ ھﻪﻣﯿﺸﻪ زﯾﻨﺪوو، ﺑﻨﺪ١١ .ـ ﺑﺪهﻧﮓ ﺑﻪ ،ﺑﯿﺪۆزهرهوه ﻟﻪ ﭘﺎراﻧﻪوه١٢ .ـ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑﻮو. ﺳﺘﻮوﻧﯽ: ١ـ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﻜﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯽ ھﻪﺒﮋاردهی ﻋﺮاﻗﻪ٢ .ـ ﻧﯿﻮهی ھﻪوا٣ .ـ ﺑ ﺑﻪر )پ( ،ﺗﺮس ،ﺑﻪھﺎ )پ(٤ .ـ دوان ﻟﻪ ﯾﺎڵ ،ﭼﯚﻧﯽ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻜﯽ ﺗﺮ )پ(، ﺳ ﺧﺮ٥ .ـ ﺗﺮ ،روﻧﺎﻛﻪرهوهﯾﻪﻛﻪ٦ .ـ ﮔﻪرهﻛﻜﯽ ﻛﯚﻧﯽ ھﻪوﻟﺮه )پ(، ﻧﻪﯾﺒﺮدهوه )پ(٧ .ـ ﺟﯚره ﺋﻮﺗﻮﻣﺒﯿﻠﻜﻪ ،دوان ﻟﻪ ﺳﺎده٨ .ـ ﺋﺎﻣﺮازی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ٩ .ـ ﺷﻪژا )پ( ،ﻧﺎوی ﮔﯚراﻧﯿﻪﻛﯽ ﺷﻪھﻦ ﺗﺎﻪﺑﺎﻧﯿﯿﻪ١٠ .ـ دوان ﻟﻪ ﺑﺎش ،ﺑﺮای داﯾﻚ )پ( ،ﺧﺮا )پ(. ١١ـ دوان ﻟﻪ ھﺎر ،ﻟﻮار١٢ .ـ ﻧﻮﺳﻪرﻜﯽ ﻛﯚﭼﻜﺮدووی ﻛﻮرده. ﺗﺒﯿﻨﯽ : )پ( :ﭘﭽﻪواﻧﻪ. )ت( :ﺗﻜﻪو. ﺣﻪوﺗﯽ ﺳﻪرو ﺑﻨﯽ ﭘﯿﺘﻪﻛﺎن ﻛﺸﻪ ﻧﯿﯿﻪ
ﺳــﻮدۆﻛـــﻮ
ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺣﺴﺎﺑﯿﯿﻪﻛﺎن
ﺋﻪم ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪﯾﻪ ﻟﻪ ٩ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪی ﮔﻪوره ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه ) ،(٣×٣ھﻪر ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﯚ ٩ﺧﺎﻧﻪی ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮ داﺑﻪش ﻛﺮاوه.ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟﻪو ﯾﺎرﯾﯿﻪدا ﭘﻛﺮدﻧﻪوهی ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪ ﺑﭽﻮوﻛﻪﻛﺎﻧﻪ ﺑﻪ ژﻣﺎره ﭘﻮﯾﺴﺘﻪﻛﺎن ﻟﻪ ١ﺗﺎ ٩ﺑﻪ ﻣﻪرﺟﻚ ھﻪر ژﻣﺎرهﯾﻪك ،ﯾﻪﻛﺠﺎرﻟﻪ ھﻪر ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهو ﻟﻪ ھﻪر ھﻜﯽ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ وﺳﺘﻮﻧﯿﺪا ﺑﻨﻮﺳﺮﺘﻪوه.
ﭼﻮارﮔﯚﺷﻪ ﺑﻪﺗﺎﻪﻛﺎن ﺑﻪ ژﻣﺎره ﺗﻪواو ﻧﻪﻛﺮاوهﻛﺎن ﺑﻪ ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ و ﺳﺘﻮﻧﯽ ﭘ ﺑﻜﻪرهوه، ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪو ژﻣﺎراﻧﻪ ﺑﻪﻛﺎر ﺑﮫﻨﻪ ﻛﻪﻟﻪﺳﻪروی وﻨﻪﻛﻪوه دراون .ھﻪر ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪو ژﻣﺎراﻧﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺠﺎر ﺑﻪﻛﺎردهھﻨﺮﺖ ﺷﯿﻜﺎرﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺸﻪی ﺣﺴﺎﺑﯽ ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪ ڕاﺳﺘﻪوه ﺑﯚ ﭼﻪپ و ﻟﻪ ﺳﻪرهوه ﺑﯚ ﺧﻮارهوه دهﺑﺖ.
76
Jun 2009ـ issue 49/ 31 May 6ـHaftana
دواوـﺴــﺘـﮕـﻪ
راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻋﯿﺮاق و ﻛﻪﯾﺴﯽ ھﻪﻪﺑﺠﻪ ﺳﺎﻻر ﻣﺤﻤﻮد
دادﮔﺎی ﺑﺎی ﺗﺎواﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻋﯿﺮاق ﻟﻪﻣﺎوهی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺪا ﭼﻪﻧﺪ دۆﺳﯿﻪﻛﯽ ﻛﺮدۆﺗﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ رژﻤﯽ ﺑﻪﻋﺴﺪا ﻟﻪ ﻋﯿﺮاﻗﺪا وهﻛﻮ ﺗﺎوان ﺋﻪﻧﺠﺎم دراوه ،ﺋﻪوهی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ ﻛﻮردو ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه ھﻪﯾﻪ ،ﺗﺎﺋﺴﺘﺎ ھﻪرﭼﻮار ﻛﻪﯾﺴﯽ ﺋﻪﻧﻔﺎل و ﺑﺴﻪرو ﺷﻮﻨﯽ ﺑﻪرزاﻧﯿﯿﻪﻛﺎن و راﮔﻮاﺳﺘﻨﯽ ﻓﻪﯾﻠﯿﯿﻪﻛﺎن و ﻛﻪﯾﺴﯽ ﭘﺎﻛﺘﺎوی رهﮔﻪزی ،ﻣﻪﻟﻪﻓﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﺑﻪردهﻣﯽ دادﮔﺎ ﻛﺮاوهﺗﻪوه و رﮋهﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎش ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪهراﻧﯽ ﺗﺎواﻧﻪﻛﺎن رووﺑﻪڕووی ﻟ ﭘﭽﯿﻨﻪوه ﻛﺮاوﻧﻪﺗﻪوه ،ﻟﻪو رواﻧﮕﻪوهی ﻛﻪ رژﻤﯽ ﺳﻪدام ﺣﺴﻦ ﺑﻪﺑ ﺳﻪﻣﯿﻨﻪوه ﻟﻪ ﭼﺎرهﻧﻮوس و داھﺎﺗﻮوی رژﻤﻪﻛﻪی ،ھﻪروهھﺎ ﺋﻪو ﻛﻪﺷﻪ ﻣﻠﮫﻮڕﯾﯿﻪی ﻛﻪ ھﻪﯾﺒﻮو ﮔﻮﯽ ﺑﻪ ھﯿﭻ ﮔﯚڕاﻧﻚ ﻟﻪﺑﺎری ﻧﺎوﺧﯚی و ﻧﺎوﭼﻪی و ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﻧﻪدهدا ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪو ﺗﺎواﻧﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎژهﻣﺎن ﭘﻜﺮدن ﺑﻪ ﭘﺮۆﺳﻪو ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﭼوﭘ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪراون و دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ دهوﻪت و ﺗﻮاﻧﺎ ﻣﺎدی و ﻣﻪﻋﻨﻪوﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺮاون ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺋﻪو ﺗﺎواﻧﺎﻧﻪﺷﺪا ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪردهﺳﺖ دادﮔﺎ زۆرو زهوهﻧﺪن ،ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑﻪﮕﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋﻪو ﻛﻪرهﺳﺘﻪو ﻧﻮوﺳﺮاو راﭘﯚڕت و ﺑﻪﮕﻪ ﺑﻪﺟﻤﺎواﻧﻪن ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮ ﺧﻮدی داﻣﻮدهزﮔﺎ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪهرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎواﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪ دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻮون ،واﺗﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎم دهری ﺗﺎواﻧﻪﻛﺎن ﺧﯚی ﺑﯚﺧﯚی ھﻪرﭼﯽ ﺑﻪﮕﻪﯾﻪك ﻛﻪ راﺳﺘﯽ رهﻓﺘﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮدی رژﻤﻪ ﻛﻪ ﺑﺴﻪﻟﻤﻨ ﺋﻪو ﺑﻪﮕﺎﻧﻪن ﻛﻪ ﻟﻪﭘﺎش رژﻤﻪﻛﻪوه ﺑﻪﺟﻤﺎن ،ﺋﻪوهی ﺑﺎﺳﯽ ﻟ وهﻛﺮا ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻟﻪ دۆﺳﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﺧﯚوه ﺑﯿﻨﯽ ،ﺑﻪم ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ ﻟﻪم ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ دۆﺳﯽ ھﻪﻪﺑﺠﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﭼﺎو ﺑﻪﮕﻪی دۆﺳﻜﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮوﺗﺮدا ،ھﺰی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و وزهی واﻗﻌﯽ و ﻛﺎرﯾﮕﻪری دهرووﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺑﻪﺧﯚوه ﺑﯿﻨﯽ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪم دۆﺳﯿﻪدا ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺳﻜﺎﻛﺎره ﺷﺎھﯿﺪهﻛﺎن ﭼﺎودﺮی ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ و ﻛﺎرﺑﻪدهﺳﺘﯽ رژﻤﻪﻛﻪﯾﻪ وهك )ﻓۆﻛﻪوان( ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮون .ھﻪروهھﺎ ﺑﻪﮕﻪی ﺑﻪھﺰی وهك رۆژﻧﺎﻣﻪوان و ﻓﯚﺗﯚﮔﺮاﻓﻪری ﺋﺮاﻧﯽ و ﺗﻮرﻛﯽ و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﻟﻪﻧﺎو رووداوهﻛﺎﻧﺪا ﺑﻮون و ﺑﻪﮕﻪی زﯾﻨﺪووی وﻨﻪی ﺟﻮﻪی واﺗﻪ ﭬﯿﺪﯾﯚی و وﻨﻪی ﻓﯚﺗﯚﮔﺮاﻓﯿﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚ ﺑﺮده ﻧﺎو ھﯚﯽ دادﮔﺎوه ،ﺋﻪﻣﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ وﺗﻪ دهﻧﮕﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮدی ﻋﻪﻟﯽ ﺣﻪﺳﻪن 78
Haftana-issue 49/ 31 May - 6 Jun 2009
ﻣﻪﺟﯿﺪ ﻧﺎﺳﺮاو ﺑﻪ )ﻋﻪﻟﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎوی( ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎژه دهﻛﺎت ﺑﻪوهی ﻛﻪ ﻛﻮردهﻛﺎن ﺑﻪ ﮔﺎزی ژهھﺮاوی دهﺧﻨﻜﻨ ،ھﺸﺘﺎ ﺑﻪﺷﻜﯽ ﻛﻪم ﻟﻪ داﻧﯿﺸﺘﻨﻪﻛﺎن ﺑﻪڕﻮهﭼﻮو ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو ﺑﻪﮕﻪ ﺑﻪھﺰو ھﻪژﻨﻪراﻧﻪ ﻛﺮاوﻧﻪﺗﻪوه ﺑﻪردهﺳﺖ دادﮔﺎ ﻛﻪ ﻟﻪ رووی ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻪوه ﻗﻮهﺗﯽ ﻣﺎدی و ﻣﻪﻋﻨﻪوی ﺗﻪواوﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﺑﺎری دهرووﻧﯿﺸﻪوه دادوهر ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻋﻮرﺒﯽ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺧﯚی راﮔﺮێ و ﭼﻪﻧﺪ دهﻗﯿﻘﻪﯾﻪك ﺑﻪدهم ﮔﺮﯾﺎﻧﻪوه ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺎﻧﯽ راﮔﺮت ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻓﺮﻣﺴﻚ ﺑﻪﭼﺎواﻧﯽ ﭘﺎرﺰهراﻧﯽ داﻛﯚﻛﯽ ﻛﺎر ﻟﻪ ﺗﯚﻣﻪت ﺑﺎران ﺑﻪﻟﺰﻣﻪ دهھﺎﺗﻪ ﺧﻮارهوه ،ھﻪروهھﺎ ﺟﮕﻪی ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻜﺮﺖ ﺑﻪ رۆﯽ ﺗﯿﻤﯽ داﻛﯚﻛﯽ ﻛﺎر ﻟﻪ ﺳﻜﺎﻛﺎران ﻛﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﮕﻪی ﺑﻪھﺰی ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ رووی ﺋﻪداﺋﯽ ﭘﺎرﺰهراﯾﻪﺗﯿﯿﻪوه ،ﺋﻪو ﻓﻠﯿﻤﻪ دﯾﻜﯚﻣﻨﺘﺎرﯾﻪ وﻨﻪﯾﻪﺷﯽ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪر ژﯾﺎن و رۆژﮔﺎری دهﺳﻪﺗﯽ ﻋﻪﻟﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎوی ﺑﻪ وﻨﻪ ﭘﯿﺸﺎن درا ﻛﻪ ﭼﯚن ﻣﺎﻣﻪﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﻪﻜﯽ ھﺎوﺗﯽ و ﮔﯿﺮاودا ﺑﻪ دڕﻧﺪهﯾﯿﻪوه دهﻛﺎت ،ﺗﻜا دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ دۆﺳﯽ ھﻪﻪﺑﺠﻪ ﻟﻪ دادﮔﺎدا دۆﺳﯽ دادﮔﺎﯾﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺪهﻧﮕﯽ دوﻧﯿﺎش ﺑﻮو ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻣﺮۆڤ ،دۆﺳﯽ ھﻪﻪﺑﺠﻪ ﻟﻪ دادﮔﺎدا دۆﺳﯽ رﯾﺴﻮاﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻪواوی ﺷﯚﭬﻨﯿﺰﻣﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ و ﻓﺮه دهوﻪﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهب و وﺗﺎﻧﯽ ﺑﻪﻧﺎو ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و دهوروﺑﻪرﺑﻮون ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ﭘﺸﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ و ﺑﻪ ﺋﯿﻨﺴﺎن ﻧﺎﺳﯿﻨﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ،ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺗﻜا وای ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﯚڕی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻋﯿﺮاﻗﯽ ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ و ﻛﻪ ﻧﺎﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ )اﻟﻌﺮاﻗﯿﻪ( رﻮﺷﻮﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪڕﻮهﭼﻮوﻧﯽ داﻧﯿﺸﺘﻨﻪﻛﺎن ﭘﻪﺧﺶ ﻧﻪﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﯾﺎن ھﻪﺳﺘﯽ ﺗﻪواوﯾﺎن ﺑﻪ ﺷﻪرﻣﻪزاری ﮔﻪورهﻛﺮدووه ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻛﺎرهﺳﺎﺗﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧﯽ ھﻪﻪﺑﺠﻪدا ،ﻛﻪ ھﯿﻮادارﯾﻦ ﺋﻪﻣﻪﯾﺎن ﺑﺖ ﻛﻪ ﭘﻨﺎﭼﺖ، ﺑﻪم ﺑﻪھﺰی ﺑﻪﮕﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو دادﮔﺎ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﭘﻪردهی ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪڕﻮهﺑﻪراﻧﯽ ﺋﻪوﺗﯚڕه راﻣﺎﯽ ﻛﻪ ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرو ﭘﺎﺷﻤﺎوهی ﺋﻪو ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ داڕوﺧﺎوهی ﺑﻪﻋﺴﻦ و ھﺸﺘﺎش ﻧﺎﯾﺎﻧﻪوێ ﺋﻪو ھﻪﻗﯿﻘﻪﺗﺎﻧﻪ ﺑﮕﻮازرﺘﻪوه ﺑﯚدﻧﯿﺎ و راﺳﺘﯽ و دروﺳﺘﯽ ژﯾﺎن ﻟﻪ ﺳﺎﯾﻪی ﺳﻪدام ﺣﺴﻦ و رژﻤﻪﻛﻪﯾﺪا ﺑﯚ دﻧﯿﺎ و ھﻪﻣﻮوﻻﯾﻪك دهرﺑﻜﻪوﺖ.