ΘΕΑΤΡΟ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 2019-2020
ΣΥΝΈΝΤΈΥΞΗ Ο Δημήτρης Λιγνάδης μιλά για το Εθνικό Θέατρο του μέλλοντος
FREE COPY No 13
EΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ Κλείνει τα 80 και είναι πιο ζωντανή από ποτέ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ... ΑΥΣΤΗΡΏΣ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΈΣ ΓΙΑ ΕΝΗΛΙΚΟΎΣ!
ΟΙ ΚΑΛΎΤΕΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΦΕΤΙΝΗΣ ΣΕΖΟΝ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΙΣΜΠΙΚΗΣ ΤΟ ΑΟΥΤΣΑΙΝΤΕΡ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ ΤΟΝ ΣΚΛΗΡΟ ΡΕΑΛΙΣΜΟ ΤΑΣΗ
ΘΕΑΤΡΟ
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2019 - FREE COPY # 13 Εκδότης Δημήτρης Ηλιόπουλος Διευθύντρια Έλλη Μπουμπουρή Διευθύντρια Σύνταξης Δέσποινα Ζευκιλή Αρχισυντάκτης Γιάγκος Αντίοχος Συντάκτες Βασιλική Γερονίκου, Τώνια Καράογλου, Άγγελος Κλάδης, Μαρία Κρύου, Χρύσα Πασιαλούδη Επιμέλεια Ύλης Ρόζα Κοβάνη Διόρθωση Νώρια Πολίτη Εμπορικός Διευθυντής Μάριος Δαφνομήλης Υπεύθυνοι Διαφήμισης Τζούλια Αλυσανδράτου, Αλέκα Απέργη, Τίνα Γαϊτανίδου, Βαγγέλης Γραμμένος, Βόνη Ζαφειροπούλου, Άρης Κέντρος, Γρηγόρης Κουτσαβλής Διοικητική Προϊσταμένη Εμπορικού Τμήματος Σοφία Καρδίτση Υποδοχή Διαφήμισης Χριστίνα Μπούτσικα Art Director Μαρία Χούτου Ατελιέ Στέλιος Σαματάς, Μαρία Τσαλτάκη Επεξεργασία Εικόνας Τάσος Μαρινόπουλος Creative Media Αντώνης Ξενάκης Φωτορεπορτάζ Δημήτρης Τσίτσος Photo editor - Αρχείο Άννα Μίχου Head of Digital Daniele Capello Front-end / Web design Δήμητρα Βυθούλκα, Κωνσταντίνος Τσέκος Web Developer Μιχάλης Βαρούχας Back-Office Κατερίνα Καμπάση Διευθυντής Πληροφορικής Βασίλης Βαλανδρέας Υποστήριξη Χρηστών Ανδρέας Χαϊμαντάς Events Manager Εβίτα Μαρκοπούλου Αθηνόραμα Club Executive Αθηνά Ζούλη Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων Μυρτώ Απαλοπούλου Υπεύθυνος Παραγωγής Εντύπων Λίνος Καμσής Ηλεκτρονικό μοντάζ - Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία Χαϊδεμένος Α.Ε.Β.Ε. Διανομή Άργος Α.Ε. Επικοινωνία ΔΕΣΜΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. Λεωφ. Μεσογείων 2-4, Πύργος Αθηνών (Kτίριο Β΄), Αθήνα, 11527 Τηλ.: 2107450100, 2107450200 Fax: Σύνταξη 2107450211 Διαφημιστικό 2107450142, Λογιστήριο 2107450108 www.athinorama.gr/contact Απαγορεύονται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, η αντιγραφή και γενικότερα η μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο και μέσο μέρους ή ολόκληρης της ύλης του περιοδικού, καθώς επίσης και των κατηγοριοποιήσεων των οδηγών και των τίτλων τους χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Σε περίπτωση έλλειψης του περιοδικού από οποιοδήποτε σημείο πώλησης, τηλεφωνήστε στο 2106690445.
EDITORIAL
Ρεαλισμός και ψυχαγωγία συμπρωταγωνιστούν
Π
ώς να χαρτογραφήσει κάποιος τη θεατρική δράση μιας πόλης με εκατοντάδες παραστάσεις; Αυτό επιχειρήσαμε να κάνουμε στη 13η έκδοση της ετήσιας έκδοσης «αθηνόραμα Θέατρο» που κρατάτε στα χέρια σας, μια πρόκληση που αποδεικνύεται μεγαλύτερη κάθε σεζόν. Πίσω από τις παραστάσεις, οι οποίες πληθαίνουν διαρκώς, κρύβονται εκατοντάδες παθιασμένοι άνθρωποι, που επιμένουν να κάνουν θέατρο παρά τις αντιξοότητες κι επιβραβεύονται από ένα αντιστοίχως παθιασμένο κοινό, που τους ακολουθεί σε κάθε γωνιά της πόλης. Φέτος, μάλιστα, ο θεατρικός χάρτης διευρύνεται με το άνοιγμα νέων σκηνών και με την ανακαίνιση ιστορικών θεάτρων. Ναι, το θέατρο είναι ένας τομέας που αξίζει να επενδύσει κάποιος – σε χρήματα, σε χρόνο, αλλά κυρίως σε ψυχή. Η ψυχή και το ταλέντο δεν λείπουν από τις σκηνές της πρωτεύουσας, αυτό δείχνουν άλλωστε και οι παραστάσεις που παρουσιάζουμε στις ακόλουθες σελίδες. Ο θεατρικός χάρτης εμφανίζεται και πάλι πλουραλιστικός, επιμένει σε είδη που έχουν αποδειχτεί σταθερές αγάπες και αναδεικνύει τις νέες προτιμήσεις. Η τάση του ωμού ρεαλισμού εγκαθίσταται για τα καλά, δείχνοντας ότι έχει κατακτήσει την καρδιά του κοινού που αναζητάει ένα θέατρο που θα του δημιουργήσει σοκ και θα το ξεσηκώσει», όπως μας λέει ο Βασίλης Μπισμπίκης σελ. 42. Η γυναικεία οπτική αποδεικνύει τη δύναμή της μέσα από αιχμηρά έργα καταξιωμένων αλλά και νεότερων συγγραφέων, με αποκορύφωμα τη Βρετανίδα Κάριλ Τσέρτσιλ, τρία έργα της οποίας βλέπουν φέτος τα φώτα της σκηνής. Το κλασικό ρεπερτόριο παραμένει σημείο αναφοράς, όπως και οι θεατρικές μεταγραφές λογοτεχνικών κειμένων, αλλά ταυτόχρονα οι παραστάσεις σύγχρονων έργων, ελληνικών και ξένων, ανταποκρίνονται στην ανάγκη καλλιτεχνών και κοινού να βρίσκονται σε επαφή με το εδώ και τώρα. Φυσικά, η ανάγκη για γέλιο δεν παύει να είναι ζητούμενο, όπως φανερώνει η κυριαρχία της φάρσας – και ειδικά του Ζορζ Φεϊντό. Συνολικά, με μεγάλες παραγωγές, το καλό ψυχαγωγικό θέατρο γνωρίζει άνθηση, και ως πρόταση οικογενειακής εξόδου, αν και το παιδικό θέατρο κατέχει τη δική του σημαντική μερίδα ως προς την καλλιέργεια των ανήλικων θεατών – και φέτος είναι πιο ευαίσθητο κοινωνικά από ποτέ. Η φετινή χρονιά είναι μια χρονιά στοιχημάτων για το Εθνικό Θέατρο και τον Δημήτρη Λιγνάδη, ο οποίος μοιράζεται μαζί μας το όραμα αλλά και τη διάθεσή του για ρήξεις στη σελ. 94, όπως και για την Κατερίνα Ευαγγελάτου, που ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ Αθηνών, ενώ ανοίγει και το ιστορικό Αμφι-Θέατρο για να ανεβάσει «Άμλετ». Παράλληλα η Λυρική γιορτάζει τα 80 της χρόνια, παραμένοντας στην αιχμή και ανοίγοντας όλο και περισσότερο το διάλογο ανάμεσα στη μουσική και στο θέατρο καθώς και στις άλλες τέχνες. Η δύναμη του θεάτρου είναι οι άνθρωποί του και φέτος, περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά, το αποδεικνύουν οι σκηνικές συνεργασίες ηθοποιών κάθε γενιάς, οι αναμετρήσεις με μεγάλους ρόλους και ερμηνευτικές προκλήσεις. Θα είμαστε εκεί για να τους χειροκροτήσουμε! Τώνια Καράογλου, Μαρία Κρύου
«Μεγάλωσα μέσα στο λούμπεν, λατρεύω τους ανθρώπους που σπάνε τους φραγμούς» μας λέει ο Βασίλης Μπισμπίκης. Το αουτσάιντερ που έκανε τον ακραίο ρεαλισμό τάση μας αποκαλύπτει τα σχέδιά του, αλλά και τις βαθύτερες επιθυμίες του, και φωτογραφίζεται για το εξώφυλλό μας λίγο πριν μας σοκάρει για άλλη μια φορά. Φωτό εξωφύλλου: Δημήτρης Τσίτσος. Επιμέλεια φωτογράφησης: Μαρία Χούτου. Σπέσιαλ εφέ: Αλέξανδρος Λόγγος.
18
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«ΑΜΛΕΤ»
Η Κατερίνα Ευαγγελάτου επιστρέφει στο «σπίτι» της
Αποτέλεσε από την πρώτη στιγμή τη σημαντικότερη είδηση της φετινής σεζόν: το «Αμφι-Θέατρο», που έμενε κλειστό από το 2011, ξανανοίγει, και μάλιστα με ένα έργο πολλών καρατίων: «Άμλετ» σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Ευαγγελάτου! Μία από τις σημαντικότερες σκηνές της χώρας, που σφράγισε τη θεατρική ιστορία του τόπου από τη Μεταπολίτευση και για 36 συναπτά έτη, το «ΑμφιΘέατρο» του Σπύρου Α. Ευαγγελάτου ιδρύθηκε το 1975 και ανέστειλε τη λειτουργία του το 2011. Σαράντα πέντε χρόνια μετά την ίδρυσή του μας περιμένει στην οδό Αδριανού 111 στην Πλάκα, όπου στεγάστηκε από το 1985 έως το 2011 και αποτέλεσε σταθερό σημείο αναφοράς για το θεατρόφιλο κοινό. Δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε καλύτερη επιλογή
για την επανέναρξη του ιστορικού θεάτρου στην καρδιά της Πλάκας, έστω για τις ανάγκες μιας και μόνο παραγωγής. Η ταλαντούχα σκηνοθέτις, κόρη του ιδρυτή του «Αμφι-Θεάτρου» Σπύρου Ευαγγελάτου και της ηθοποιού Λήδας Τασοπούλου, φαίνεται άλλωστε ότι φέτος διανύει τη χρονιά της, αφού πρόσφατα ανέλαβε και την καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Ο «Άμλετ» αποτελεί, ούτως ή άλλως, ένα έργο-πρόκληση για κάθε σκηνοθέτη, όμως η δική της δοκιμή βαραίνει ακόμη περισσότερο, καθώς κουβαλάει ισχυρό συναισθηματικό και συμβολικό φορτίο. Με τη φθορά του θεάτρου έκδηλη σε κάθε σημείο του, η Ευαγγελάτου ανεβάζει τον «Άμλετ» ως site specific παράσταση που γεννήθηκε στα σπλάχνα του εγκαταλε-
λειμμένου κτιρίου κι επιθυμεί να συνομιλήσει νοερά με τα φαντάσματα του θεάτρου, με τις παραστάσεις που πέρασαν από εκεί και, βέβαια, με την παράσταση του ίδιου του «Άμλετ» που σκηνοθέτησε ο πατέρας της πριν από είκοσι οκτώ χρόνια. Η παράσταση θα κάνει πρεμιέρα στις 7 Δεκεμβρίου με μια δυνατή ομάδα, τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο στον ρόλο του Άμλετ, τον Νίκο Ψαρρά σε αυτόν του Κλαύδιου, την Άννα Μάσχα ως Γερτρούδη, την Αμαλία Νίνου ως Οφηλία κ.ά. Το σκηνικό υπογράφει η Θάλεια Μέλισσα, τα κοστούμια η Βασιλική Σύρμα, την κίνηση η Πατρίσια Απέργη και τη μουσική ο Σταύρος Γασπαράτος. ΑΜΦΙ-ΘΕΑΤΡΟ Αγγελικής Χατζημιχάλη 15 και Αδριανού 111, Πλάκα, 2112131301, κρατήσεις: 2107234567
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 19
2
ΜΈΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΉΣ ΑΘΉΝΩΝ
Δυναμική θεατρική σεζόν
Γιάννης Χουβαρδάς
20
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Με ένα πολλά υποσχόμενο πρόγραμμα, πλουραλιστικό, φιλόδοξο και ανοιχτό σε όλους, αλλάζει χρόνο το Μέγαρο και τα δυνατά θεατρικά ραντεβού δεν θα μπορούσαν να λείπουν. Ξεχωρίζει φυσικά ο ποιητικά δυστοπικός «Γιον Γκάμπριελ Μπόρκμαν» του Ίψεν, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά (25/1-22/3/2020). Ο καταξιωμένος σκηνοθέτης ανεβάζει τον τρίτο Ίψεν της 45χρονης πορείας του, σε νέα μετάφραση ( Έρι Κύργια), ειδική παραγγελία για την παράσταση, στον ιδανικό –όπως τον χαρακτηρίζει ο ίδιος– για το έργο χώρο του Υποσκηνίου του Μεγάρου. Μαζί του έχει μια εξαιρετική ομάδα πρωταγωνιστών (Νίκος Χατζόπουλος, Ρένη Πιττακή, Λυδία Φωτοπούλου, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Θεοδώρα Τζήμου, Κωνσταντίνος Πλεμμένος, Σοφία Κόκκαλη) και καλλιτεχνικών συντελεστών. Γραμμένο το 1896, το αριστούργημα του Ίψεν περιγράφει με προφητικά ρεαλιστικό τρόπο το μεγαλοϊδεατισμό και την καταστροφική δύναμη του καπιταλισμού, που, στο απόγειο της παντοδυναμίας του, ισοπεδώνει οικονομικά και υπαρξιακά τους αδύναμους, αλλά αποξενώνει και τους φαινομενικά ισχυρούς από τα θεμελιώδη ανθρώπινα συναισθήματα. Με αποκλειστικό στόχο την οικονομική του αναρρίχηση, ο ανερχόμενος μεσοαστός Γιον Γκάμπριελ Μπόρκμαν θυσιάζει τον μεγάλο νεανικό του έρωτα για την Έλλα Ρεντχάιμ και παντρεύεται την δίδυμη αδερφή της Γκούνχιλντ. Μαζί με την άνοδο όμως θα έρθουν και η πτώση, η διαφθορά, η προδοσία, η φυλακή, η απομόνωση. Αυτή είναι και η χρονική στιγμή που μεταφερόμαστε έξω από τη «στοιχειωμένη» έπαυλη των Μπόρκμαν, όπου η χιονοθύελλα μαίνεται και το έργο ξεκινά. Η Έλλα, χτυπημένη πλέον από ανίατη ασθένεια και καταδικασμένη να πεθάνει σύντομα, έρχεται για να εκδικηθεί το παρελθόν: να διεκδικήσει τον γιο του Μπόρκμαν και της Γκούνχιλντ, τον Έρχαρτ, και να τον πάρει μακριά τους. Μια λυσσαλέα μάχη ξεσπάει ανάμεσα στους τρεις
«Το φτερωτό άλογο»
εκπροσώπους της παλιάς γενιάς με τρόπαιο τον νεαρό Έρχαρτ, στο πρόσω πο του οποίου ο καθένας τους βλέπει τη δική του λύτρωση. Ένα νέο ερωτικό υπαρξιακό τρίγωνο, δραματικές εξε λίξεις κι επανασυνδέσεις περιμένουν τους κεντρικούς ήρωες μέχρι να επέμ βει το παγερό χέρι του θανάτου και το χιόνι να καλύψει τα πάντα. Ο Χουβαρ δάς θέλει να αναδείξει τα λανθάνο ντα στοιχεία του ονειρικού κόσμου που συνθέτει ο Ίψεν – το ερωτικό μελό δραμα, το έργο τρόμου, τον αναρχικό συμβολικό ρεαλισμό, τη μαύρη κωμω δία, το ειρωνικό γκροτέσκο, την καλπά ζουσα φαντασία. Οι μικροί μας φίλοι έχουν την τιμη τική τους με το «Φτερωτό άλογο» να καλπάζει για δεύτερη χρονιά στην Παιδική Σκηνή του Μεγάρου. Το αγα πημένο παραμύθι του Νίκου Καζαν τζάκη παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του ευρηματικού Βασίλη Μαυρογε ωργίου, με ζωντανή μουσική του Νί κου Κυπουργού και θίασο 12 ηθοποι ών και μουσικών, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Καζαντζάκη, και μας πα ρασύρει σε ένα ταξίδι στη μακρινή Ανατολή με πριγκίπισσες, μάγους και δερβίσηδες, νωχελικά καραβάνια και ιπτάμενα άλογα.
«Present laughter»
Δέκα χρόνια διεθνούς παρουσίας σε μεγάλες κινηματογραφικές και θεα τρικές αίθουσες συμπληρώνει φέτος το National Theatre Live, η κοσμα γάπητη σειρά δορυφορικών προβο λών του Εθνικού Θεάτρου της Αγγλί ας, σε συνεργασία με τη Βρετανική Πρεσβεία και το Βρετανικό Συμβού λιο. Στα ραντεβού που δεν χάνονται σημειώνουμε τη μαγνητοσκοπημέ νη μετάδοση από το Old Vic Theatre στο Λονδίνο του «Present laughter»
(5/12), που έχει ενθουσιάσει τους Βρετανούς κριτικούς. Ο Μάθιου Γου όρτσας σκηνοθετεί τον Άντριου Σκοτ (Μοριάρτι στον Σέρλοκ του BBC) στην κωμωδία που έγραψε ο Νόελ Κάου αρντ το 1939, με ήρωα τον αστέρα του θεάτρου Γκάρι Έσενταϊν, μια κα ρικατούρα του ίδιου του συγγραφέα που βασανίζεται από κρίση μέσης ηλικίας. Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη. Προπώληση: 2107282333, www.megaron.gr
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 21
3
Η πολυτάλαντη Μαρία Μαγκανάρη Ο «Θείος Βάνιας», που ξεκίνησε πέρυσι από τη σκηνή του ΚΕΤ, δεν μπορούσε παρά να συνεχίσει την πορεία του σε μεγαλύτερο χώρο, όπως κι έγινε. Η τεράστια επιτυχία που γνώρισε η ουσιαστική προσέγγιση του τσεχοφικού έργου δεν εξέπληξε όσους παρακολουθούν εδώ και χρόνια τη Μαρία Μαγκανάρη, από τότε που συμμετείχε ως ηθοποιός στις παραστάσεις της ερευνητικής θεατρικής ομάδας Κανιγκούντα. Μεταπηδώντας στη σκηνοθεσία, η Μαρία Μαγκανάρη δεν εγκλωβίστηκε σε ένα είδος· την ενδιαφέρουν εξίσου η σκηνική μεταφορά της λογοτεχνίας («Το θηρίο στη ζούγκλα») ή του κινηματογράφου («Φθινοπωρινή σονάτα») και τα ίδια τα θεατρικά κείμενα, αρκεί να έχει κάτι να πει. Τη φετινή σεζόν, εκτός του «Θείου Βάνια» που ήδη επαναλαμβάνεται στο «Bios», ανυπομονούμε να δούμε τη διεισδυτική, θηλυκή ματιά της στη «Νύχτα της Ιγκουάνα» του Ουίλιαμς, που θα ανεβάσει την άνοιξη στο Θέατρο Πορεία.
22
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Η επιστροφή του Δημήτρη Παπαϊωάννου Το κοινό στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό επιφύλασσε ένα πολύ ζεστό χειροκρότημα στον πολυβραβευμένο Δημήτρη Παπαϊωάννου για τον «Μέγα Δαμαστή». Η διεθνής συμπαραγωγή, που έκανε πρεμιέρα στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση τον Μάιο του 2017, ταξίδεψε σε 4 ηπείρους κι ενθουσίασε 68.000 θεατές σε 95 παραστάσεις σε 33 πόλεις. Την Παρασκευή 29 και το Σάββατο 30 Νοεμβρίου επιστρέφει στην Αθήνα για να παιχτεί στην Αίθουσα «Αλεξάνδρα Τριάντη» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Έντεκα περφόρμερ-χορευτές πρωταγωνιστούν σε ένα υπαρ-
4
ξιακής υφής κυνήγι θησαυρού, σε μια εσωτερική ανασκαφή που φέρνει στην επιφάνεια βαθύτερα νοήματα, αναδεικνύοντας την ιερότητα του σπουδαίου όσο και του ασήμαντου, του υπερβατικού όσο και του καθημερινού... Κάθε νέα δουλειά του Δημήτρη Παπαϊωάννου, μια μείξη χορού, θεατρικής δραματουργίας, εικαστικών τεχνών και περφόρμανς, αποτελεί καλλιτεχνικό γεγονός. Αδημονούμε, λοιπόν, για το υπό κατασκευή νέο έργο του, που θα παρουσιαστεί στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση από τις 6/5 και για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Μείνετε συντονισμένοι!
«Γιαννούλης Χαλεπάς» «Κάτω Παρθενώνας»
«Μαρία Στιούαρτ»
24
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Το κινητό»
Άλμα... με την 5η Εποχή
5
Σε πολύ δυνατό θεατρικό παίκτη αναδεικνύεται η εταιρεία θεάτρου 5η Εποχή του σκηνοθέτη Θέμη Μουμουλίδη, που φέτος στεγάζεται στο ιστορικό θέατρο του Μεταξουργείου. Η «Μαρία Στιούαρτ» του Φρίντριχ Σίλερ, σε σκηνοθεσία της ριζοσπαστικής Άντζελας Μπρούσκου, δεσπόζει στο φετινό ρεπερτόριο, με την Κατερίνα Μαραγκού και την Παρθενόπη Μπουζούρη να επιδίδονται σε μια σύγκρουση μέχρις εσχάτων στους ρόλους της Ελισάβετ της Αγγλίας και της Μαρίας Στιούαρτ. Η Λυδία Φωτοπούλου και η Μαρία Κατσιαδάκη, σε άλλη μία συνάντηση σπουδαίων κυριών του ελληνικού θεάτρου, επαναλαμβάνουν την παλιότερη επιτυχία τους «Η Γερτρούδη Στάιν και η συνοδός της», το έργο του Ουίν Ουέλς που σκιαγραφεί τη σχέση της Αμερικανίδας συγγραφέως Γερτρούδης Στάιν και της διά βίου συντρόφου της Άλις Μπ. Τόκλας, σκηνοθετημένες ξανά από τη Νικαίτη Κοντούρη. Ανυπομονούμε επίσης να δούμε την Ιωάννα Παππά μαζί με τους Χάρη Τζωρτζάκη, Μιχάλη Μαρίνο, Χριστίνα Χειλά Φαμέλη κι Έκτορα Λιάτσο στην «Έντα Γκάμπλερ», το αριστούργημα του Ίψεν που θα σκηνοθετήσει ο Θέμης Μουμουλίδης (από 1/2). Ο ίδιος, μάλιστα, θα σκηνοθετήσει το έργο της Ρέας Γαλανάκη «Γιανούλης Χαλεπάς», που βασίζεται στη συνταρακτική ζωή του Έλληνα γλύπτη (από 21/3) και τους «Ακύμαντους» του Νίκου Σκορίνη, ένα πολιτικό θρίλερ που εκτυλίσσεται στη σύγχρονη Ελλάδα της οικονομικής κρίσης (από 10/3). Ο Γιάννης Νταλιάνης θα παρουσιάσει σε πανελλήνια πρεμιέρα την κωμωδία του πολύ αγαπημένου στην Ελλάδα Ισπανού Σέρτζι Μπελμπέλ «Το κινητό», ένα εκρηκτικό έργο που μοιάζει να έχει βγει από σενάριο του Αλμοδόβαρ, με τις Μαριλίτα Λαμπροπούλου, Χριστίνα Θεοδωροπούλου κ.ά. (από 30/11), ενώ το ρεπερτόριο του θεάτρου εμπλουτίζεται και με άλλες παραστάσεις: η Βάνα Πεφάνη σκηνοθετεί τον «Κάτω Παρθενώνα» του Μηνά Βιντιάδη (από 16/12), η Μαριάννα Κοντούλη τη μαύρη κωμωδία του Στρατή Μπέη «Μάντεψε» (από 15/1/), ο Παναγιώτης Εξαρχέας το «Μυθιστόρημα» του Γιώργου Χειμωνά (από 2/3), ο Αλέξανδρος Κοέν τον «Συλλέκτη» του Τζον Ρόμπερτ Φόουλς (από 5/3), η Δήμητρα Στάικου το δικό της έργο «Αλίκη» (από 7/3) και ο Βαλάντης Φράγκος την «Ανταλλαγή» του Κλοντέλ (από 25/4).
«Έντα Γκάμπλερ»
«Η Γερτρούδη Στάιν και η συνοδός της»
ΑΛΜΑ Αγίου Κωνσταντίνου & Ακομινάτου 15-17, Μεταξουργείο, 2105220100
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 25
Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος επιμένει στην εφηβεία
6
Ένας κινηματογραφιστής στο θέατρο Με το ντεμπούτο του «Whithout» (2008) ο Αλέξανδρος Αβρανάς κέρδισε 7 Κρατικά Βραβεία, πέντε χρόνια μετά απέσπασε το Αργυρό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας με το «Miss Violence», ενώ στο «Dark Crimes» (2018) σκηνοθέτησε τον σταρ του Χόλιγουντ Τζιμ Κάρεϊ. Παράλληλα, ξεκίνησε και το φλερτ του με το θέατρο· έτσι τώρα, μετά τη «Μικρή κατήχηση για τις κατώτερες τάξεις» («Bios», 2011) και το «Gagarin way» («Κατερίνα Βασιλάκου», 2014), ετοιμάζεται για τη νέα του θεατρική σκηνοθεσία. Ο Αβρανάς αποδέχτηκε την πρόσκληση του Εθνικού Θεάτρου να τιμήσει τη μνήμη της Λούλας Αναγνωστάκη ανεβάζοντας ένα από τα σημαντικότερα έργα της, το «Σ’ εσάς που με ακούτε». Μάλιστα, ο σκηνοθέτης δήλωσε: «Σε μια εποχή που το “απολιτίκ” έχει γίνει πια μόδα, αυτό το έργο έρχεται να μας θυμίσει πως κάποτε, σε ένα παρελθόν όχι πολύ μακρινό, υπήρχαν ακόμη ιδεολογίες». Η παράσταση θα παιχτεί στη Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», με πρωταγωνιστές τους Ιερώνυμο Καλετσάνο, Αγλαΐα Παππά, Πηνελόπη Τσιλίκα, Λάμπρο Κτεναβό κ.ά. (Από 30/4)
26
Πέρυσι σκηνοθέτησε το εξαιρετικό έργο του Σάιμον Στίβενς «Ποιος σκότωσε το σκύλο τα μεσάνυχτα» (που επαναλαμβάνεται φέτος), με κεντρικό ήρωα τον αυτιστικό έφηβο Κρίστοφερ. Φέτος, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος στρέφεται σε ακόμη ένα ευρωπαϊκό έργο που καταπιάνεται με την εφηβεία και τις ιδιαιτερότητές της: τον «Γιο» του Φλοριάν Ζελέρ, του 40χρονου Γάλλου που έχει χαρακτηριστεί από τους «Times» ο πιο συναρπαστικός συγγραφέας του καιρού μας. Το έργο γράφτηκε το 2018, κλείνοντας μια άτυπη οικογενειακή τριλο-
7
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
γία (είχαν προηγηθεί η «Μητέρα» και ο «Πατέρας»), και πραγματεύεται το θέμα της εφηβικής κατάθλιψης, έχοντας ως κεντρικό ήρωα τον 17χρονο Νικολά που καλείται να διαχειριστεί το άγχος που του έχει προκαλέσει το διαζύγιο των γονιών του. Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος ανεβάζει το έργο σε πανελλήνια πρώτη στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου (από 5/12) με πρωταγωνιστές τους Λάζαρο Γεωργακόπουλο, Δέσποινα Κούρτη, Άννα Καλαϊτζίδου, Δημήτρη Κίτσο και Γιώργο Μακρή.
8
Ο Αργύρης Πανταζάρας σε διπλό ρόλο Ο βραβευμένος με Βραβείο Χορν ηθοποιός, εκτός του ότι δοκιμάζεται για πρώτη φορά στο είδος του μιούζικαλ με το «Chicago» του Γιάννη Κακλέα (στο οποίο θα συμμετάσχει από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Απρίλιο), ετοιμάζει με την ομάδα του Momentum μια δική του εκδοχή πάνω στο σαιξπηρικό love story «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». Από τον Μάιο θα σκηνοθετήσει στο Θέατρο
9
«Κατερίνα Βασιλάκου» την παράσταση «This is not Romeo and Juliet», στην οποία θα μοιραστεί τη σκηνή με την πολύ αξιόλογη Έλλη Τρίγγου. Όπως έχει δηλώσει ο ίδιος, ξεκίνησε να δουλεύει τη συγκεκριμένη διασκευή με τη σκέψη ότι υπάρχει μια άρνηση στο ρομαντισμό ήδη από τη φράση «αρνήσου το όνομά σου».
Τσέχοφ από τον Δημήτρη Καραντζά
Σε παλιότερη συνέντευξή του στο «α» ο Δημήτρης Καραντζάς είχε δηλώσει πως ταυτίζεται με τον Ιβάνοφ του Τσέ χοφ, και η αλήθεια είναι ότι ο Ρώσος συγγραφέας ασκεί μεγάλη γοητεία στο σκηνοθέτη, που όχι μόνο δεν φοβάται το παλιό, αντίθετα αναζητά το και νούργιο μέσα σε αυτό. Αναμένουμε, λοιπόν, με ενδιαφέρον την ανάγνωσή του πάνω στις «Τρεις αδελφές», που ανεβάζει από τις 17/1 στο Θέατρο Βε άκη με ένα δυνατό καστ: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Αιμί λιος Χειλάκης, Αθηνά Μαξί μου, Μαρία Κεχαγιόγλου, Ορφέας Αυγου στίδης, Σύρμω Κεκέ, Γιάννης Κλίνης, Αινεί ας Τσαμάτης, Ευδοξία Αν δρουλιδάκη, Νίκος Μάνε σης, Υβόννη Μαλτέζου, Δημήτρης Πιατάς.
ΜΙΚΡΟ ΓΚΛΟΡΙΑ
Το ελληνικό έργο στο επίκεντρο
Το Μικρό Γκλόρια, ένα από τα σταθερά ση μεία αναφοράς στον θεατρικό χάρτη της Αθήνας, ανεβάζει φέτος δύο νέα ελληνι κά έργα, αναδεικνύοντας δύο σημαντικούς εκπροσώπους της νέας γενιάς δραματουρ γών. Ο «Χαρτοπόλεμος», η μεγάλη επιτυ χία σε σκηνοθεσία του Γιώργου Παλούμπη, κείμενο του Βαγγέλη Ρωμνιού και δραμα τουργία του Γιωργή Τσουρή, επιστρέφει για τέταρτη συνεχή χρονιά με ανανεωμένο καστ. Πρωταγωνιστούν ο Γιωργής Τσουρής σε διπλή διανομή με τον Πέτρο Σπυρό πουλο, η Βάλια Παπακωνσταντίνου σε δι πλή διανομή με την Άννα Κολιοφώτη και οι Θάνος Αλεξίου, Παύλος Πιέρρος και Φοί βος Ριμένας. Η παράσταση χαρακτηρίστηκε «γροθιά στο στομάχι» για τη ματιά της στη
σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα μέσα από το πρίσμα μιας οικογενειακής ιστορίας. Τα δευτερότριτα, στη σκηνή του Μικρού Γκλόρια ανεβαίνει ο Παναγιώτης Μπουγιού ρης, με συμπρωταγωνιστές τη Μαρία Αιγι νίτου (η οποία υπογράφει και τη σκηνοθε σία) και τον Γιάννη Σοφολόγη, στο βαθιά υπαρξιακό έργο του Σάκη Σερέφα «Ο κύ ριος Σμιθ ανοίγει την πόρτα». Η καινούρ για μαύρη κωμωδία του συγγραφέα με το χαρακτηριστικό καυστικό χιούμορ και την κινηματογραφική γραφή δίνει μια άλλη προοπτική στο πώς αντιλαμβανόμαστε το θάνατο, με στόχο να σπάσει τα στερεότυπα και να μας συμφιλιώσει μαζί του. Ιπποκράτους 7, κέντρο, 2103642334
10
11 ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΘΕΑΤΡΑ
«Art»
«Ένας αληθ
ινός κάουμπ
όι»
«Πατέρας»
Πεντάδα που ξεχωρίζει!
Αγαπάτε τα αριστουργήματα του αμερι κανικού δραματικού θεάτρου ή προτι μάτε κάτι πιο ευφρόσυνο, όπως οι γαλ λικές κωμωδίες; Σας αρέσει ο ακραίος ρεαλισμός, μια τάση που κάνει πάταγο τα τελευταία χρόνια, ή θέλετε να ανακα λύψετε ευαίσθητα έργα που παρουσιά ζονται σε πανελλήνια πρεμιέρα; Όποια κι αν είναι η απάντηση, ο δρόμος οδηγεί σε μία από τις πέντε σκηνές των Αθηναϊ κών Θεάτρων. Στο Εμπορικόν βρίσκουμε και φέτος τον Δημήτρη Καταλειφό, σε μια αναμέτρη ση με ακόμη ένα σπουδαίο έργο κι έναν μεγάλο ρόλο. Είναι ο Γουίλι Λόμαν, ο ηλικιωμένος πλανόδιος πωλητής στον «Θάνατο του εμποράκου» του Άρθουρ Μίλερ. Την παράσταση σκηνοθετεί ο Γιώργος Σκεύας με ένα συνολικά ωραίο καστ: Μαρία Καλλιμάνη, Γιώργος Ζιόβας, Χαρά Μάτα Γιαννάτου κ.ά. Στον ίδιο δρό μο, στο Θέατρο Αποθήκη ο «μετρ» του ακραίου ρεαλισμού Βασίλης Μπισμπί κης ανεβάζει, σε δική του σκηνοθεσία και προσαρμογή στην ελληνική πραγμα τικότητα, τον «Πατέρα» πάνω στο ομώ νυμο έργο του Στρίντμπεργκ. Ο Τάσος Ιορδανίδης και η Μαρίνα Ασλάνογλου αλληλοσπαράσσονται επί σκηνής σε μια παράσταση για γερά νεύρα, που εκθέτει με ωμότητα μπροστά μας μια οικογενει
1
ακή κόλαση, η οποία θα μπορούσε να είναι της διπλανής πόρτας. Παίζουν ακόμη οι Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Γιάννα Σταυράκη και Νικολέττα Χαρατζόγλου. Ένα διαφορετικό έργο για τις οικογενει ακές σχέσεις είναι το «Ένας αληθινός κάουμπόι» της Βραζιλιάνας Μαρίλια Σαμπέρ, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ένας ηλικιωμένος άντρας που πενθεί το θάνατο της συζύ γου του, η κόρη του και ο... Τζον Γουέ ιν συνδέονται στην ιστορία που ανεβάζει τον Γιάννη Φέρτη, την Ιωάννα Μαυρέα και τον Βασίλη Μαυρογεωργίου στη σκηνή του Μικρού Χορν, σε σκηνοθεσία της Ελένης Γκασούκα. Σιτσιλιάνικο αέρα φέρνει ο Κώστας Τσιά νος με τη «Μάμα Ρόζα», που σκηνο θετεί στο Θέατρο Αλίκη. Οι φήμες πως ο πιο ποθητός άντρας μια μικρής πό λης αδυνατεί να εκπληρώσει τα συζυγι κά του καθήκοντα πυροδοτεί το κουτσο μπολιό αλλά και τις ανατροπές σε αυτήν τη σπαρταριστή κωμωδία του Αντρέ Ρου σέν. Πρωταγωνιστεί ένας ωραίος κωμι κός θίασος: Βίκυ Σταυροπούλου, Χρή στος Χατζηπαναγιώτης, Μαρία Φιλίππου, Σωκράτης Πατσίκας κ.ά. Στο Μικρό Παλ λάς, τέλος, ο Άλκις Κούρκουλος, ο Θο δωρής Αθερίδης και ο Μιχάλης Οικονό μου δοκιμάζουν τα όρια της φιλίας στην αγαπημένη κωμωδία «Art» της Γιασμί να Ρεζά, που επαναλαμβάνεται για δεύ τερη σεζόν, σε σκηνοθεσία του Θοδωρή Αθερίδη. ΑΛΙΚΗ Αμερικής 4, κέντρο, 2103210021 ΑΠΟΘΗΚΗ Σαρρή 40, Ψυρρή, 2103253153 ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ Σαρρή 11, Ψυρρή, 2103211750 ΜΙΚΡΟ ΠΑΛΛΑΣ Αμερικής 2 (City Link), κέντρο, 2103210025 ΜΙΚΡΟ ΧΟΡΝ Αμερικής 10, Κολωνάκι, 2118005141
«Μάμα «O θάν
Ρόζα»
ατος το
υ εμπορ
άκου»
12
Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης δεν φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ
Συνεχίζει τα δύσκολα στοιχήματα και την ενασχόλησή του με μεγάλα έργα ο αγαπημένος ηθοποιός και σκηνοθέτης και ανεβάζει στη σκηνή του θεάτρου Αθηνών το εμβληματικό «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ» του Έντουαρντ Άλμπι. Ο Αμερικανός δραματουργός έχει υπογράψει ένα ανατρεπτικό δράμα δωματίου όπου κάθε κανόνας καθωσπρεπισμού έχει πάει περίπατο: η «αγία» (αμερικανική) οικογένεια αποδομείται, η εικόνα του ευυπόληπτου διανοούμενου καταρρίπτεται και η συζυγική σχέση μετατρέπεται σε διεστραμμένο παιχνίδι επιβ(εβα)ίωσης. Ένα αστικό σαλόνι δεν μπορεί παρά να είναι πεδίο μάχης, μας λέει ο Άλμπι, με ένα έργο που συνεχίζει να συνταράσσει παρά τα εξήντα χρόνια που μας χωρίζουν από τη συγγραφή του. Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης και η Μαρία Πρωτόπαππα υποδύονται τον Τζορτζ και τη Μάρθα, το ζευγάρι των μεσήλικων διανοουμένων που αλληλοσπαράσσονται μέχρις εσχάτων, ενώ στους ρόλους του νεαρότερου ζευγαριού που διανύει τη δική του αποκαλυπτική διαδρομή βρίσκουμε τον Προμηθέα Αλειφερόπουλο και την Ντάνη Γιαννακοπούλου.
32
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
13 Eίκοσι χρόνια Θέατρο Πορεία
Τα είκοσι χρόνια κλείνει φέτος το αγαπημένο θεατρικό στέκι της Βικτώριας, που μυεί το θεατρόφιλο κοινό, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Δημήτρη Τάρλοου, σε ένα ρεπερτόριο υψηλών προδιαγραφών. Για τα φετινά του γενέθλια έχει ετοιμάσει μια σειρά από παραστάσεις, νέες και πολύ επιτυχημένες επαναλήψεις, που επιβεβαιώνουν τον καθοριστικό του ρόλο ως ρυθμιστή της θεατρικής πραγματικότητας. Η σεζόν έχει ήδη ανοίξει με την επανάληψη του εμβληματικού «Γιούγκερμαν» του Μ. Καραγάτση, που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Τάρλοου, με πρωταγωνιστή τον Γιάννη Στάνκογλου και τη Βασιλική Τρουφάκου να αντικαθιστά τη Ζέτα Μακρυπούλια. Αξίζει να σημειωθεί πως την απαιτητική παραγωγή παρακολούθησαν πέρυσι πάνω από 35.000 θεατές. Επίσης παίζεται ήδη η ιδιαίτερη παράσταση του Άρη Μπινιάρη «Ύψωμα 731»: ο ταλαντούχος σκηνοθέτης και ηθοποιός αντιμετώπισε μια μεγάλη στιγμή της ελληνικής Ιστορίας σαν ροκ συναυλία. Περνώντας στις νέες παραγωγές, ο Δημήτρης Τάρλοου στρέφεται στο θέατρο της ποίησης και σκηνοθετεί τη «Δόξα κοινή», μια σύνθεση που υπογράφει ο Στρατής Πασχάλης με πρώτη ύλη ποιήματα και αποσπάσματα ποιημάτων των Ανδρέα Εμπειρίκου, Κ.Π. Καβάφη, Γιώργου Σεφέρη, Κώστα Καρυωτάκη, Μαρίας Πολυδούρη και άλλων Ελλήνων ποιητών. Πρωταγωνιστούν οι Άρης Μπαλής, Γιάννης Νταλιάνης, Σίσσυ Τουμάση κ.ά. (από 27/1). Ακόμη, το θέατρο προχωράει σε μια σημαντική συνεργασία με τη Μαρία Μαγκανάρη, που θα σκηνοθετήσει τη «Νύχτα της Ιγκουάνα» του Τενεσί Ουίλιαμς. Στο σπανίως παιζόμενο έργο με το έντονο συμβολικό και μεταφυσικό στοιχείο θα δούμε τους Κώστα Βασαρδάνη, Θανάση Δόβρη, Ανθή Ευστρατιάδου, Σύρμω Κεκέ, Μαρία Κεχαγιόγλου κ.ά. (από 22/4). Τέλος, μέσα στον Δεκέμβριο το θέατρο θα φιλοξενήσει την παράσταση «Heliotopia» της Κορίνας Κόκκαλη, ένα δρώμενο με αφήγηση και μουσική πάνω στο βίωμα της απώλειας (16-17, 23, 30/12).
«Γιούγκερμαν» «Heliotopia»
14
Θέατρο έξω απ’ το θέατρο
«Δόξα κοινή»
«Ύψωμα 731»
Σε δύο μη αναμενόμενους χώρους, όπου το θέατρο γίνεται εμπειρία και κοινωνικό γεγονός, συναντάμε δύο τολμηρές παραστάσεις. Η Δανάη Σπηλιώτη σκηνοθετεί τους Ντίνο Ποντικόπουλο και Θοδωρή Σκυφτούλη στο «Τάβλι» του Δημήτρη Κεχαΐδη. Το έργο, το οποίο απεικονίζει με γλαφυρό τρόπο τις αγκυλώσεις της ελληνικής κοινωνίας, βρίσκει το φυσικό του περιβάλλον σε ένα τραπέζι του καφενείου «Ο Εξαρχειώτης», στην οδό Σολωμού στα Εξάρχεια. Οι δύο λαϊκοί, περιθωριακοί χαρακτήρες καταστρώνουν ένα σχέδιο που θα τους εξασφαλίσει μια καλύτερη ζωή πάνω από μια παρτίδα τάβλι. Στην υποβλητική και ατμοσφαιρική Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου, στη Φιλελλήνων, μεταφέρει (από 19/12) ο Περικλής Μουστάκης το βιβλίο του Σταύρου Ζουμπουλάκη «Η αδερφή μου», σε έναν βαθιά εξομολογητικό μονόλογο που ερμηνεύει η Δώρα Στυλιανέση. Με αφετηρία την επιληψία της αδερφής του, ο συγγραφέας καταθέτει ένα κείμενο για την αρρώστια, τον πόνο, την αγάπη και την πίστη.
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 33
15 «ΡΙΝΟΚΕΡΟΣ»
Κακλέας και Σερβετάλης σε ένα διαχρονικό αριστούργημα
Με ένα σπουδαίο έργο του παγκόσμιου θεάτρου σφραγίζουν τη φετινή συνεργασία τους ο Γιάννης Κακλέας και ο Άρης Σερβετάλης, δύο καλλιτέχνες που μας έχουν χαρίσει ξεχωριστές θεατρικές στιγμές στο παρελθόν. Ο «Ρινόκερος» γράφτηκε από τον Ευγένιο Ιονέσκο το 1959, βρίσκει όμως αντίκρισμα σε όλες τις εποχές, καθώς σχολιάζει κάθε μαζική υστερία ή πανικό που κατακλύζει την ανθρώπινη κοινωνία. Η ιστορία του αφορά μια πόλη που προσβάλλεται από επιδημία... ρινοκερίτιδας, καθώς οι κάτοικοί της μεταμορφώνονται ο ένας μετά τον άλλον σε άγριους, επιθετικούς ρινόκερους. Ο Γιάννης Κακλέας, επιβεβαιώνοντας πως τον ενδιαφέρει το σκεπτόμενο, κοινωνικά προσανατολισμένο θέατρο, δημιουργεί μια παράσταση που αναδεικνύει τη διαχρονικότητα του έργου, αλλά βρίσκει και την ευκαιρία να σχολιάσει τις νευρώσεις της εποχής των social media και των τεχνολογικών εξαρτήσεων. Χωρίς να καταφεύγει στο διδακτισμό και διατηρώντας μέχρι κεραίας τη θεατρική της ζωντάνια, η παράσταση εκμεταλλεύεται τις σωματικές δυνατότητες των ηθοποιών, με επικεφαλής τον Άρη Σερβετάλη, που ερμηνεύει με την ηλεκτρισμένη, νευρώδη σωματική του παρουσία τον ρόλο-πρόκληση του Μπερανζέ, ενός ανθρώπου που αρνείται μέχρι τέλους να γίνει ένα με την απάνθρωπη μάζα που τον κυκλώνει ασφυκτικά. Μαζί του η Έλλη Τρίγγου, ο Στέλιος Ιακωβίδης, η Ροζαμάλια Κυρίου, ο Θάνος Μπίρκος, ο Πάνος Παπαδόπουλος, η Αγγελική Τρομπούκη, ο Κωστής Μπούντας και η Αναστασία Στυλιανίδη ζωντανεύουν το παράδοξο αλλά τελικά οικείο σύμπαν του έργου. Τα ευφάνταστα σκηνικά είναι του Σάκη Μπιρμπίλη και του Γιάννη Κακλέα, τα κοστούμια της Μαρίας Καραπούλιου, η μουσική του Σταύρου Γασπαράτου, οι φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη και η κίνηση της Αγγελικής Τρομπούκη. ΚΙΒΩΤΟΣ Πειραιώς 115, Γκάζι, 2103427426
16
«REIGEN - ΔΕΚΑ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΕΞ»
Ερωτικό παιχνίδι για δύο ηθοποιούς
Δεν υπάρχει καταλληλότερη στιγμή να γνωρίσεις πραγματικά έναν άνθρωπο από αυτήν που ξεγυμνώνεται ψυχή τε και σώματι απέναντι στον ερωτικό του παρτερνέρ. Αυτό υποστηρίζει ο Αυστριακός Άρθουρ Σνίτσλερ στο τολμηρό του έργο «Reigen - Δέκα διάλογοι για το σεξ», που κρυφοκοιτάζει από την κλειδαρότρυπα τις ερωτικές συναντήσεις δέκα ζευγαριών διαφορετικής ηλικίας, καταγωγής και κοινωνικής τάξης. Μεγάλο το ερμηνευτικό στοίχημα που φέρνουν εις πέρας η Θεοδώρα Τζήμου και ο Γιώργος Χρανιώτης: σε σκηνοθεσία της Αλίκης Δανέζη-Knutsen και υπό τους ήχους της μουσικής του Blaine Reininger, ερμηνεύουν από πέντε ρόλους ο καθένας, επιδιδόμενοι σε ένα γοητευτικό παιχνίδι μεταμορφώσεων και συνεχών εναλλαγών. ΘΗΣΕΙΟΝ, ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ Τουρναβίτου 7, Ψυρρή, 2103255444
«TOP GIRLS»
Και οι επτά είναι υπέροχες! Μαρία Καβογιάννη, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Βίκυ Βολιώτη, Αλεξία Καλτσίκη, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Ειρήνη Μακρή, Άλκηστις Πολυχρόνη: αυτές είναι οι επτά διακεκριμένες ηθοποιοί που επέλεξε ο Θωμάς Μοσχόπουλος για να ανεβάσει ένα σπουδαίο έργο για τη γυναίκα. Μάλιστα, οι ρόλοι κρύβουν εκπλήξεις, καθώς το έργο διατρέχει τις εποχές κι εμφανίζει σημαντικές γυναίκες της παγκόσμιας Ιστορίας δίπλα στους επινοημένους χαρακτήρες, στο κέντρο των οποίων δεσπόζει η Μαρλέν, μια δυναμική γυναίκα καριέρας, που «πατάει επί πτωμάτων» προκειμένου να ανελιχθεί στην ιεραρχία. Το «Top Girls» γράφτηκε από τη Βρετανίδα Κάριλ Τσέρτσιλ τη δεκαετία του ’80 και παραμένει
όχι απλώς ακμαιότατο αλλά συνεχίζει να αποτελεί υπόδειγμα κοινωνικού θεάτρου. Από τα κορυφαία δείγματα της φεμινιστικής δραματουργίας, δεν αναλώνεται σε συνθηματολογίες και υπεραπλουστεύσεις, αντίθετα διακρίνεται για την πρωτοτυπία, τη φαντασία, το χιούμορ, ακόμη και την ποίηση με την οποία αντιμετωπίζει την πολιτική και κοινωνική θέση της γυναίκας. ΠΟΡΤΑ Λεωφ. Μεσογείων 59, Αμπελόκηποι, 2107711333
«Chicago» «Βερβερίτσα Reloaded»
«Phantom of the opera» «Μαμά»
38
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
18 PEOPLE ENTERTAINMENT GROUP
Πέντε θεατρικές εμπειρίες που δεν θέλεις να χάσεις
«Του Κουτρούλη ο γάμος»
Στις αρχές Φεβρουαρίου το Christmas Theater υποδέχεται το διάσημο μιούζικαλ του Άντριου Λόιντ Γουέμπερ «Phantom of the opera». Η παράσταση-φαινόμενο, που έχουν παρακολουθήσει 140.000.000 θεατές παγκοσμίως, ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα με τους πρωταγωνιστές του Γουέστ Εντ του Λονδίνου σε μια μετάκληση-πραγματικό θεατρικό γεγονός. Η τρυφερή ιστορία αγάπης και μυστηρίου της Όπερας των Παρισίων, με πρωταγωνίστρια μια ανερχόμενη σοπράνο και τον ημιπαράφρονα και ιδιοφυή μέντορά της, έρχεται από 1 έως 9/2 με τα γνωστά τραγούδια που καθηλώνουν. Για άλλη μία χρονιά όμως επιστρέφει και η σαρωτική «Βερβερίτσα Reloaded», στο Θέατρο Λαμπέτη αυτήν τη φορά, σε κείμενο και σκηνοθεσία του Νίκου Μουτσινά. Στην απίστευτη φαρσοκωμωδία το ζεύγος Φονιά, που υποδύεται ο σκηνοθέτης μαζί με τη Ματίνα Νικολάου, χάνεται στο δάσος κι έρχεται αντιμέτωπο με μια σειρά κωμικοτραγικών καταστάσεων με υποκινητή την Αινχόνχεν (Σύνθια Μπατσή) και τις δύο αδερφές της (Φανή Γεωργακοπούλου κι Ελευθερία Μπενοβία). Ο Γιάννης Κακλέας υπογράφει το διεθνούς φήμης «Chicago» των Τζον Κάντερ, Φρεντ Εμπ και Μπομπ Φόσι. Ένα από τα κορυφαία μιούζικαλ όλων των εποχών, εμπνευσμένο από πραγματικά γεγονότα της δεκαετίας του 1920, ζωντανεύει με 34 συντελεστές επί σκηνής (από 11/12) στο ΟλύμπιαΔημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας», με τον Αλέξιο Πρί-
φτη να διευθύνει τη 12μελή ορχήστρα και μια εκλεκτή ομάδα πρωταγωνιστών: Νάντια Μπουλέ, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Αργύρης Πανταζάρας/Αιμιλιανός Σταματάκης (σε διπλή διανομή), Μίνως Θεοχάρης, Δάφνη Λαμπρόγιαννη. Η Σμαράγδα Καρύδη σκηνοθετεί για πρώτη φορά και πρωταγωνιστεί δίπλα στους Νίκο Κουρή, Κώστα Κορωναίο, Ευγενία Σαμαρά, Σπύρο Χατζηαγγελάκη, Γιώργο Ψυχογιό στην κωμωδία του Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή «Του Κουτρούλη ο γάμος». Η εμβληματική σάτιρα πολιτικών ηθών του 1845 ζωντανεύει επί σκηνής από μια ομάδα καταξιωμένων αλλά και νεότερων ηθοποιών και μουσικών, που παίζουν, χορεύουν κι ερμηνεύουν τα τραγούδια της παράστασης που έντυσε μουσικά ο Μίνως Μάτσας. Η Ελένη Καστάνη και η Ευγενία Σαμαρά επιστρέφουν με τη sold out «Μαμά» στο Νέο Θέατρο «Κατερίνα Βασιλάκου». Ο Γιώργος Σουλεϊμάν σκηνοθετεί αυτό το απολαυστικό υποκριτικό ντουέτο, ενώ τη μετάφραση του βραβευμένου έργου της Καταλανής Μάρτα Μπαρτσέλο, που μιλάει για τη σχέση μεταξύ μητέρας και κόρης, υπογράφει η Μαρία Χατζηεμμανουήλ. ΟΛΥΜΠΙΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ «ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ» Ακαδημίας 59-61, κέντρο, 2103642540 CHRISTMAS THEATER (Κλειστό Γήπεδο Γαλατσίου) Λεωφ. Βεΐκου 137, Γαλάτσι, 2117701700 ΝΕΟ ΘΕΑΤΡΟ «ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ» Προφήτη Δανιήλ 3-5 & Πλαταιών, Κεραμεικός, 2110132002-5 ΛΑΜΠΕΤΗ Λεωφ. Αλεξάνδρας 106, Αμπελόκηποι, 2106457086
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 39
«ΘΕΑΤΡΟΝ» ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ»
«Όλιβερ Τουίστ»
Από τη «Σμύρνη» της Μιμής Ντενίση στον «Όλιβερ Τουίστ» της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη Φέτος, στην εντυπωσιακή σκηνή του «Θέατρον» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», ανεβαίνουν δύο παραγωγέςυπερθέαμα του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, με πλούσια σκηνικά, κοστούμια εποχής κι εντυπωσιακές τρισδιάστατες προβολές που ξεχωρίζουν στον πολύβουο αθηναϊκό θεατρικό χάρτη. Το πρώτο ελληνικό θεατρικό σίκουελ υπογράφει η Μιμή Ντενίση. Ο λόγος για την παράσταση «Κι από Σμύρνη… Σαλονίκη», τη συνέχεια του «Σμύρνη μου αγαπημένη» που ανέβασε στη θεατρική σκηνή ένα συγκλονιστικό κομμάτι της ελληνικής Ιστορίας. Η δημιουργός επιστρέφει σε έναν ρόλο ζωής και, έπειτα από προτροπή του κοινού, γράφει τη συνέχεια της ιστορίας της οικογένειας Μπαλτατζή που ξεριζώνεται από τη Σμύρνη και βρίσκεται στην πολυπολιτισμική Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου. Στο πλευρό της συναντάμε έναν πολυπληθή θίασο 26 συντελεστών: Αλέξανδρος Αντωνόπουλος, Γιώργος Αρμένης, Νικολέτα Βλαβιανού, Κατερίνα Γερονικολού, Μαρία Εγγλεζάκη, Λευτέρης Ελευθερίου, Δημήτρης Μακαλιάς, Μιχάλης Μητρούσης, Κωνσταντίνα Μιχαήλ, Νίκη Παλληκαράκη, Όλγα Πολίτου, Δήμητρα Σιγάλα, Αναστασία Σκοπελίτη, Γιάννης Τσιμιτσέλης, Αντιγόνη Ψυχράμη κ.ά. Σε μία από τις πιο ταραγμένες πολιτικά και κοινωνικά περιόδους στην ελληνική Ιστορία εκτυλίσσεται το δεύτερο μέρος αυτής της παραγωγής που, όπως και το πρώτο, φέρνει στο φως
«Κι από Σμύρνη… Σαλονίκη»
40
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
άγνωστες πτυχές των μετακινήσεων πληθυσμών μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, της ζωής των προσφύγων της Θεσσαλονίκης και της εκεί εβραϊκής κοινότητας. Τον διαχρονικό «Όλιβερ Τουίστ» του Καρόλου Ντίκενς διασκευάζει και σκηνοθετεί η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη, σε μια παράσταση για μικρούς και μεγάλους γεμάτη δράση, συγκίνηση και σασπένς. Πρωταγωνιστεί ένας 20μελής θίασος με τους Ρένο Χαραλαμπίδη, Τάσο Κωστή, Κωνσταντίνο Κάππα, Μαρία Αντουλινάκη και Κωνσταντίνο Μουταφτσή. Στον ρόλο του Όλιβερ Τουίστ θα δούμε τον νέο ηθοποιό Διονύση Πιφέα. Ο ήρωας που έχει εμπνεύσει αμέτρητες κινηματογραφικές και θεατρικές παραγωγές σε ολόκληρο τον κόσμο ζωντανεύει με φόντο τη ζοφερή πραγματικότητα της Αγγλίας του 19ου αιώνα για να μας μιλήσει για τις μεγαλύτερες ανθρώπινες αξίες. Πειραιώς 254, Ταύρος, 2122540300, http:theatron254.gr
ΒΑΣΊΛΗΣ ΜΠΊΣΜΠΊΚΗΣ «Μεγάλωσα μέσα στο λούμπεν, λατρεύω
τους ανθρώπους που σπάνε τους φραγμούς» Λάτρης του ακραίου ρεαλισμού, του άρεσε να προκαλεί από την εποχή που ήταν έφηβος πανκ στο Λουτράκι και φέτος το καταφέρνει και με το παραπάνω τόσο με τη sold out παράστασή του –και talk of the town της περσινής σεζόν– «Άνθρωποι και ποντίκια» όσο και με τον «Πατέρα», στον οποίο «ξεσκουριάζει» τον Στρίντμπεργκ. Ετοιμάζεται, μάλιστα, να ξανανάψει τα «Κόκκινα φανάρια», στήνοντας ένα «τραβεστομάγαζο» στον Βοτανικό και αναβιώνοντας έναν κόσμο που νιώθει δικό του. Κι ενώ όλοι μιλούν για τον Βασίλη Μπισμπίκη κι εκείνος διαβάζει έργα για να αποφασίσει τι θα σκηνοθετήσει του χρόνου στο Εθνικό, αυτό που λαχταρά πραγματικά η ψυχή του, όπως εκμυστηρεύτηκε στη Μαρία Κρύου, είναι να ζήσει τρεις μήνες στα βουνά του Αποκόρωνα με τους βοσκούς φίλους του. Φωτό: Δημήτρης Τσίτσος, σπέσιαλ εφέ: Αλέξανδρος Λόγγος, επιμέλεια φωτογράφησης: Μαρία Χούτου
42
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Π
όσα χρόνια κάνεις θέατρο; Μπήκα στο θέατρο στα 24 και σπούδασα υποκριτική στη Δραματική Σχολή της Μαίρης Βογιατζή-Τράγκα στα Εξάρχεια. Ποια ήταν η ζωή σου προτού μπεις στο θέατρο; Είμαι πλέον 42 ετών και ώρες ώρες νιώθω πολύ κουρασμένος. Δεν είχα εύκολη ζωή, νιώθω σαν να ωρίμασα πολύ γρήγορα. Μεγάλωσα σε μια επαρχιακή πόλη, το Λουτράκι, και αυτό δεν ήταν εύκολο για ένα ανήσυχο παιδί όπως εγώ. Άκουγα Sex Pistols, ήμουν πανκ, με ένα μπλε λοφίο στο κεφάλι, φορούσα σκουλαρίκια και είχα τατουάζ. Με λίγα λόγια, ήμουν δακτυλοδεικτούμενος και γεμάτος οργή. Μου
άρεσε από τότε να προκαλώ. Έκανα παρέα με άτομα μεγαλύτερά μου σε ηλικία, διότι έψαχνα πάντα το κάτι παραπάνω. Άφησα το σχολείο στη Γ΄ Γυμνασίου και προτιμούσα να διαβάζω εξωσχολικά –κυρίως πολιτικά– βιβλία· κληρονομιά από τον παππού μου. Ένιωθα ότι το σχολείο όριζε τη σκέψη μου, ήθελε να με κάνει ρομποτάκι και σε αυτήν τη σκέψη σίγουρα με επηρέαζαν και τα βιβλία που διάβαζα. Μεγαλώνοντας, δούλεψα σε μαγαζιά ως σερβιτόρος, μπάρμαν και πορτιέρης. Έτσι είδα από κοντά τον κόσμο της νύχτας και του περιθωρίου. Οπότε, με έναν τρόπο, οι λούμπεν χαρακτήρες που συνάντησες σε κάποια έργα τόσο κινηματογραφικά όσο και θεατρικά σού ήταν οικείοι; Μεγάλωσα μέσα στο λούμπεν και το αναγνωρίζω ως μια πραγματικότητα. Κάτι που δεν συμβαίνει με τους περισσότερους ανθρώπους. Το λούμπεν έχει πολλές σκάλες: υπάρχουν τα πρεζάκια, οι τελειωμένοι, οι πόρνες, οι τραβεστί, η μαφία και οι πιο μποέμ τύποι. Αυτό που με γοητεύει σε αυτούς τους ανθρώπους είναι ότι έχουν ζήσει μια ζωή λίγο ακραία, έχουν φύγει από τις νόρμες. Λατρεύω τους ανθρώπους που σπάνε τους φραγμούς. Η στάση τους αυτή δείχνει το πάθος τους για ζωή αλλά κι έναν βαθύ συναισθηματικό κόσμο, ο οποίος με συγκινεί ιδιαίτερα. Είναι και αυτοί άνθρωποι που έκαναν όνειρα και κάποια από αυτά –ή ίσως και όλα– ματαιώθηκαν. Τους βλέπω σαν προδομένα όνειρα. Ποιος άνθρωπος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή σου σε κρίσιμες στιγμές; Είχα πάντα φίλους μεγαλύτερούς μου σε ηλικία, οι οποίοι με βοήθησαν να επιβιώσω μέσα στον ιδιαίτερο κόσμο όπου ζούσα. Μου έδειξαν πως μέσα εκεί υπάρχουν αξίες και μια ανήθικη ηθική με την οποία επιβίωσα. Δεν ήταν λίγες οι φορές που κινδύνευσε η ζωή μου, αλλά κατάφερα να επιβιώσω. Όλοι οι δραματικοί ήρωες βιώνουν μια δύσκολη ζωή. Ποια είναι τα τραύματα που κουβαλούν οι ήρωες στα έργα που σκηνοθετείς φέτος; Στον «Πατέρα» του Στρίντμπεργκ, στο Θέατρο Αποθήκη, ο Ίλαρχος, τον οποίο ερμηνεύει ο Τάσος Ιορδανίδης, δηλώνει ότι τον έχει απορρίψει η μάνα του ως παιδί και την αναζητά στο πρόσωπο της Λάουρα, την οποία ερμηνεύει η Μαρίνα Ασλάνογλου. Όταν δεν έχεις πάρει αποδοχή ως παιδί, δεν θα ψάξεις να τη βρεις στους γονείς σου, αλλά σε άλλους ανθρώπους. Στο «Άνθρωποι και Ποντίκια», που παίζεται για δεύτερη χρονιά στο Cartel, όλοι οι ήρωες είναι βαθιά τραυματισμένοι – κάποιοι μάλιστα δεν το συνειδητοποιούν. Έχει σημασία για μένα, τα τραύματα να φανερώνονται μέσα από το ψάξιμο των χαρακτήρων και να μη τα κρύβουμε στο θέατρο. Ως σκηνοθέτης βασίζεσαι στον αυτοσχεδιασμό των ηθοποιών;
Αυτό που λέμε εσωτερικό παίξιμο δεν μου λέει κάτι στο θέατρο. Ζητώ από τους ηθοποιούς να γράψουν το βιογραφικό των ηρώων που καλούνται να ενσαρκώσουν. Θέλω να μπουν στη θέση τους και να ψάξουν ποια είναι η σχέση τους με τους άλλους. Το 80% του κειμένου γεννιέται μέσα από τα βιογραφικά και το έργο γίνεται κτήμα του ηθοποιού, βίωμα. Όταν ανεβαίνει στη σκηνή, δεν πλασάρει απλώς τα λόγια, όλα βγαίνουν πηγαία. Δεν θέλω οι ηθοποιοί να θυμούνται τα λόγια, αλλά το θέμα. Τους ζητάω να ενεργοποιηθούν και να ενεργοποιήσουν κι εμένα. Είμαστε διαρκώς σε εγρήγορση, διότι ποτέ δεν ξέρουμε τι θα πει ο συμπρωταγωνιστής μας σε κάθε παράσταση. Θα μπορούσες να κάνεις μια κλασική παράσταση χωρίς προσθήκες στο κείμενο; Το έκανα στο «Δεσποινίς Τζούλια» του Στρίντμπεργκ. Κράτησα το κείμενο, έφερα το έργο σε ένα γκαράζ στον Βοτανικό, αλλά είδα ότι δεν με ενδιαφέρει να φτιάξω ένα σύγχρονο περιβάλλον και οι ήρωες να μη μιλάνε σαν εμάς. Μου αρέσει ο πυρήνας των κλασικών έργων και τα θέματά τους, θεωρώ όμως ότι θέλουν «ξεσκούριασμα», για το καλό του συγγραφέα. Έχουν τακτ οι κλασικοί και δεν λένε απόλυτα αυτό που θα ήθελαν να πουν. Αν ο Ίψεν, λ.χ., ζούσε σήμερα, δεν θα έγραφε όπως έγραψε. Βέβαια, όλα αυτά ισχύουν αν δεν θέλεις να κάνεις μια παράσταση εποχής. Σε μια τέτοια παράσταση θεωρώ ότι ο θεατής παίρνει απόσταση, δεν μπορείς να τον φέρεις σε άμεση ταύτιση με αυτό που συμβαίνει στη σκηνή. Θέλω να προκαλέσω σοκ στο θεατή, θέλω να τον ενεργοποιήσω, να πάρω την καρδιά του και να την ξεσηκώσω. Συμμερίζεσαι την άποψη πολλών ότι το θέατρο που προτείνεις ακουμπά στο νατουραλισμό; Δεν θεωρώ ότι το «Άνθρωποι και ποντίκια» είναι νατουραλιστική παράσταση. Μπορεί να υπάρχει μια σκηνή που παραπέμπει, ως φόρμα, στο νατουραλισμό, αλλά υπάρχουν και άλλες φόρμες, που μπορεί να είναι πιο ακραίες ή πιο εξπρεσιονιστικές. Στο νατουραλισμό δεν υπάρχει χρόνος θεατρικός κι εμείς έχουμε θεατρικό χρόνο στη σκηνή. Κυνηγάω να δούμε μια αλήθεια στη σκηνή όχι ρεαλιστική και κλισεδιάρικη. Μου αρέσει ο ακραίος ρεαλισμός και αυτό το κομμάτι το ψάχνω. Θέλω να δω πώς είναι πραγματικά οι άνθρωποι, όχι πώς θέλει να τους δει το κοινό. Ο χώρος που δημιούργησες, το Cartel, μοιάζει ιδανικός για να ζουν οι ήρωές σου… Το ένστικτό μου με οδήγησε σε έναν απομονωμένο χώρο, με έναν διαφορετικό κόσμο γύρω γύρω και με έργα πολύ κοντά σε αυτήν τη συνθήκη. Τον ξεκινήσαμε με τη Φαίη Τζήμα και τον Παναγιώτη Σούλη και από την πρώτη στιγμή είχα στο μυαλό μου να φτιάξω μια ομάδα ανθρώπων, με τους οποίους θα αναπτύσσαμε έναν κοινό υποκριτικό κώδικα. Ήθελα θα φτιάξω μια
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 43
44
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
κοστούμι Vardas (www.vardas.gr)
κολεκτίβα για να ανεβάζουμε έργα με έντονο το κοινωνικό και το πολιτικό στοιχείο και με τα χρόνια να έχει ένα καλό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Οπότε το Cartel είναι για μένα το δεύτερό μου σπίτι. Με την επιτυχία του «Άρη» και του «Άνθρωποι και Ποντίκια» νιώθεις ότι πέτυχες όλα όσα έχεις θέσει ως στόχους; Έτσι νομίζω. Το ξεκίνημα με τον «Άρη» μού έδωσε τρομερή χαρά, πολλή δύναμη και χρήμα για να ρισκάρω, για να μεγαλώσει η ομάδα και να κάνουμε όλοι μαζί ακόμη μεγαλύτερα πράγματα. Κάπως έτσι είμαστε σε θέση να ανεβάσουμε τη νέα χρονιά τα «Κόκκινα φανάρια» με δεκάξι άτομα επί σκηνής, σε ένα θέατρο χωρητικότητας εκατόν είκοσι ατόμων. Εξ ορισμού καταλαβαίνεις πως δεν γίνεται να βγάλει κάποιος χρήματα από αυτό, αλλά εμείς θέλουμε να το κάνουμε. Γιατί επέλεξες το συγκεκριμένο έργο; Έψαχνα ένα έργο που θα μπορούσε να με ξαναγυρίσει στα δικά μου βιώματα. Ζώντας στο περιθώριο, οι πουτάνες και οι τραβεστί είναι ένας κόσμος που έχω γνωρίσει, έχω αγαπήσει και με έχει αγαπήσει. Θέλω να μιλήσω γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Ξεκίνησα να διαβάζω το ερωτικό και συνάμα πολιτικό μυθιστόρημα «Τα μπλε καστόρινα παπούτσια» του Θανάση Σκρουμπέλου, μια τοιχογραφία των ’60s με φόντο τη «Χαβάη» στην Πλατεία Καραϊσκάκη. Ήταν το πρώτο τραβεστομάγαζο της πόλης και από εκεί πέρασαν από τον Τρούμαν Καπότε και τον Τενεσί Ουίλιαμς μέχρι τραβεστί και πρώην χίτες. Ιδιοκτήτης ήταν ένας χίπης και το μαγαζί του έκλεισε λόγω ενός φόνου που έγινε εκεί. Διαβάζοντας το κείμενο, θεώρησα ότι ήταν δύσκολο να του δώσω δομή θεατρική κι έτσι η Νικολέτα Κοτσαηλίδου, με την οποία συνεργαζόμαστε στο «Άνθρωποι και ποντίκια», μου πρότεινε να ανεβάσουμε τα «Κόκκινα φανάρια». Κρατάω το ωραίο στόρι του έργου με τους έρωτες και το μπολιάζω με τον κόσμο της «Χαβάης», και όχι μόνο. Θα στήσω ένα μπαρ κάτω και πάνω δωμάτια, περίπου όπως τα περιγράφει το έργο. Θέλω να δείξω μια ανθρώπινη ιστορία προδομένων ερώτων. Θέλω ο θεατής να γνωρίσει τον κόσμο του περιθωρίου και όταν την άλλη μέρα δει έναν τέτοιο άνθρωπο στο δρόμο να τον κοιτάξει με άλλο μάτι. Τα κείμενα τα κάνουμε όλοι μαζί μέσα από τη διαδικασία των βιογραφικών που προανέφερα. Τα σκηνικά και τα κοστούμια τα φτιάχνουμε όλα μόνοι μας. Θέλω να συμμετέχουν όλοι στη διαδικασία ως καλλιτέχνες, να δημιουργήσουν, να μη λειτουργούν σαν όργανα, θέλω να είναι ευτυχισμένοι με αυτό που κάνουν. Στην παράσταση συμμετέχουν ηθοποιοί, μη ηθοποιοί κι ένας καραγκιοζοπαίχτης, ο Κωνσταντίνος Κουτσουμπλής. Από φέτος μάλιστα κάνει και σταθερά παραστάσεις θεάτρου σκιών στο Cartel. Πώς δένει ο Καραγκιόζης με την παράσταση; Υπάρχει ένα κομμάτι στο οποίο ταιριάζει γάντι. Θα το δείτε… Έχω αρρώστια με τον
«ΤΏΡΑ ΠΟΥ ΠΑΊΡΝΏ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΧΗ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΕΨΑΧΝΑ ΣΤΗ ΖΏΗ ΜΟΥ, ΕΊΜΑΊ ΕΠΊΦΥΛΑΚΤΊΚΟΣ. ΓΊ’ ΑΥΤΟ ΚΑΊ ΔΕΝ ΘΑ ΤΗΝ ΨΏΝΊΣΏ ΠΟΤΕ. ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΖΗΣΏ ΓΊΑ ΤΡΕΊΣ ΜΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ, ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΟΥ ΑΠΟΚΟΡΏΝΑ, ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΟΣΚΟΥΣ ΦΊΛΟΥΣ ΜΟΥ. ΕΚΕΊ ΕΊΝΑΊ Η ΨΥΧΗ ΜΟΥ, ΑΥΤΗ ΕΊΝΑΊ Η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΊΑ ΜΟΥ».
Καραγκιόζη από μικρός. Έφτιαχνα χάρτινες φιγούρες, έστηνα μπερντέ στη γειτονιά κι έβγαζα χρήματα από τα εισιτήρια. Μου άρεσε επίσης το τσίρκο. Παρακολουθούσα τα πλανόδια σχήματα που έρχονταν το καλοκαίρι, έκλεβα όποια νούμερα μπορούσα και στήναμε το δικό μας τσίρκο με τα παιδιά της γειτονιάς. Η ελευθερία που αναζητάς στη ζωή και την τέχνη σε έστρεψε στη σκηνοθεσία; Ίσως ναι, όταν πας να μου φορέσεις κάτι, δεν το αντέχω. Απογοητεύτηκα λίγο από τους σκηνοθέτες, ένιωθα στριμωγμένος
Βασανίζομαι πραγματικά για το ποια θα είναι η επιλογή μου για το Εθνικό. Είναι πολύ μεγάλη ευκαιρία και πολύ τιμητικό το να σκηνοθετήσω εκεί, αλλά θα τη βρω την άκρη. Διαβάζω συνέχεια κείμενα. Το πιο σημαντικό είναι να βρω ανθρώπους που να έχουμε κοινό κώδικα, να τους καταλαβαίνω και να με καταλαβαίνουν, να μην έχουν πρόβλημα να κάνουμε τρέλες. Ποια πολιτική ή ποια φιλοσοφία έχει επηρεάσει τη ζωή σου; Οι αναρχικοί και οι αριστεροί. Αγαπάω τους ανθρώπους και δεν θέλω να βάζω ταμπέλες. Μπορώ εύκολα να κάνω παρέα με έναν ζάμπλουτο, αρκεί να έχει να μου πει κάτι. Όταν σε απογοητεύσει κάποιος, πώς αντιδράς; Έχω μεγάλο πρόβλημα με την προδοσία. Μπορεί να πέσω στη φωτιά για ένα φίλο κι επειδή δίνω μεγάλη αξία στη φιλία, αν με προδώσει κάποιος, κάνω πολύ εύκολα delete. Ακόμη και μέσα στην αλητεία, είχα ηθική. Αν όμως μου δώσει κάποιος πιστολιά, θα τη φάει κι εκείνος. Ένας από τους ανθρώπους με τους οποίους έχεις συνεργαστεί είναι ο Γιάννης Οικονομίδης, μάλιστα πρωταγωνιστείς στη νέα του ταινία, την «Μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς». Τον θεωρείς φίλο σου; Υπήρξε δάσκαλος για μένα, τον παρακολουθούσα με μεγάλη προσοχή στα γυρίσματα. Έχει απίστευτο ένστικτο και παρατηρητικότητα. Έχουμε διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες, αλλά και πολλά κοινά. Αντιλαμβανόμαστε την τέχνη με έναν παρόμοιο τρόπο και σε ένα βαθμό έχει επηρεάσει την υποκριτική μου ικανότητα. Τον αγαπάω είναι από τους σημαντικότερους ανθρώπους που έχω δίπλα μου. Βλέπεις την επιτυχία ως πρόκληση; Είναι πρόκληση να χαίρομαι την πρόκληση όσο πρέπει. Δεν χαίρομαι πάντα τα πράγματα όπως πρέπει. Και την αποδοχή που μπορεί να έψαχνα στη ζωή μου τώρα που την παίρνω, είμαι επιφυλακτικός. Γι’ αυτό και δεν θα την ψωνίσω πότε. Ξέρω ότι όλα αυτά γύρω από την επαγγελματική επιτυχία είναι υποκατάστατα της ευτυχίας, δεν είναι η αληθινή ευτυχία. Θα εγκατέλειπες αυτά που κάνεις για να κάνεις κάτι άλλο ή να ζήσεις κάπου αλλού; Αν μαζέψω αρκετά χρήματα, σίγουρα θα δώσω μεγαλύτερες ελευθερίες στον εαυτό μου. Δεν θεωρώ σωστή στη ζωή ενός και δυστυχισμένος. Δεν ήθελα να νιώθω δυστυχισμένος στο Cartel, που είναι ο δικός ανθρώπου την υπερδημιουργικότητα· πρέπει να παίρνεις και αποστάσεις. Θα ήθελα να μου χώρος. Υπήρχε μια παλιότερη γενιά ζήσω για τρεις μήνες στην Κρήτη, στα βουνά σκηνοθετών οι οποίοι έφτιαχναν ένα του Αποκόρωνα, με τους βοσκούς φίλους νοσηρό κλίμα. Πίστευαν ότι ο ηθοποιός μου. Να τρώμε, να πίνουμε, να τραγουδάμε πρέπει να υποφέρει ψυχικά για να μπορέσει να κάνει τέχνη, και μάλιστα δημιούργη- ριζίτικα τα βράδια κάτω από τα αστέρια. Εκεί σαν ένα ρεύμα, μια μόδα εκείνη την εποχή. είναι η ψυχή μου, αυτή είναι η ψυχοθεραπεία Προσωπικά πιστεύω ότι η τέχνη μόνο χαρά μου. Έπρεπε να είμαι εκεί, έπρεπε να είμαι πρέπει να δίνει· όποτε βλέπω νοσηρότητα, βοσκός, αυτό νιώθω. Τους λατρεύω αυτούς ανθρώπους, είναι φύσει –και όχι θέσει– την κοπανάω. αναρχικοί. Έχουν μια αυτάρκεια, η ψυχή Ποιο έργο θα σκηνοθετήσεις στο Εθνικό τους είναι μεγάλη και θαρραλέα. το 2020-21;
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 45
21
Ο μονόλογος που αγάπησε η Μπέσυ Μάλφα Από τον Δεκέμβριο του 2018 η Μπέσυ Μάλφα συναντιέται σταθερά στο θεατρικό σανίδι με την ηρωίδα του Ουίλι Ράσελ «Σίρλεϋ Βαλεντάιν». Ο γλυκόπικρος μονόλογος, που παίζεται στο Θέατρο Ριάλτο, αφορά μια Βρετανίδα νοικοκυρά λίγο μετά τα 50, η οποία κάνει την προσωπική της επανάσταση και φεύγει από το σπίτι της, για να αναζητήσει μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή. Πόσο
22
όμως θα κρατήσει αυτή η επανάσταση; Θα καταφέρει άραγε να επαναπροσδιορίσει τη σχέση με τον εαυτό της και τους δικούς της ανθρώπους; Ο Αλέξανδρος Ρήγας σκηνοθετεί αυτό το δεξιοτεχνικό έργο για μια γυναίκα ηθοποιό, που στήνει γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα στα δύο φύλα.
Ερευνητικές αναγνώσεις
Από τους πρωτεργάτες του σύγχρονου ερευνητικού θεάτρου, η Αργυρώ Χιώτη με την ομάδα Vasistas ανεβάζουν το νέο έργο του Ευθύμη Φιλίππου «Νερό της Κολωνίας». Στη σκηνή του Rex θα δούμε το μεταφυσικό ταξίδι ενός άντρα, που καταφεύγει σε έναν υπερβατικό χώρο επικοινωνίας με τους νεκρούς όπου μία περίεργη μηχανή μετατρέπει τις λέξεις σε… κολόνια (από 29/11). Ο Γιώργος Βαλαής αναμετράται με τη μνήμη και τη νοσταλγία στο «Everybody dies young»: πέντε άνθρωποι (Εύη Σαουλίδου, Ελίνα Ρίζου, Γιώργος Βαλαής κ.ά.) ανακατασκευάζουν το παρελθόν τους μέσα από τις ταινίες, τις μουσικές και τα βιβλία που τους σημάδεψαν (Τέχνης, από 24/2). Ο Τάσος Σαγρής του Ινστιτούτου Πειραματικών Τεχνών, που διερευνά τα δημιουργικά πεδία του θεάτρου, της περφόρμανς και των multimedia εγκαταστάσεων, θα ανεβάσει τη «Μεταμόρφωση» του Κάφκα (Από Μηχανής, από 1/2), ενώ ο Ακύλλας Καραζήσης (φωτό) θα καταπιαστεί με την ιστορία της επαναστατικότητας στο «Σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας», αντλώντας υλικό από τον Όργουελ, τον Χέμινγουεϊ και το ομώνυμο έργο του Χανς Μάγκνους Εντσενσμπέργκερ. Παίζουν οι Μάνος Βαβαδάκης, Χαρά-Μάτα Γιαννάτου, Κατερίνα Παπανδρέου κ.ά. (Τέχνης, από 24/4).
23
«ΤΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΛΕΦΤΗ»
Το περιθώριο στο... επίκεντρο
Το εμβληματικό πεζογράφημα του Ηλία Πετρόπουλου «Το εγχειρίδιον του καλού κλέφτη» μεταφέρει κάθε Τετάρτη στη σκηνή του Θεάτρου Μεταξουργείο ο Αργύρης Παυλίδης, σε μια παράσταση που δίνει ρόλο και στους θεατές. Ανταποκρινόμενος στην πρόκληση των καιρών, επιλέγει και φέτος ένα έργο ανοιχτής διαμαρτυρίας. Γραμμένη το 1979, αυτή η μελέτη για την κλοπή και τους δράστες της χαρακτηρίστηκε ως «λαϊκό και μακάβριο ευθυμογράφημα» από τον συγγραφέα της, τον λογοκριμένο και καταδικασμένο από τα ελληνικά δικαστήρια για τα κείμενά του Ηλία Πετρόπουλο, που με την επιδραστική και βλάσφημη για την εποχή γραφή του ήταν ο πρώτος που τόλμησε να μιλήσει για τους ανθρώπους του περιθωρίου. Πρωταγωνιστεί ο Αργύρης Παυλίδης, ενώ στην αφήγηση ακούγεται η φωνή της Νικολέτας Κοτσαηλίδου. ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ Ακαδήμου 14, Μεταξουργείο, 2105234382
«Μήδεια»
ΘΗΣΕΙΟΝ, ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ
Μποστ και Άλμπι σε ανατρεπτικές σκηνοθεσίες Περισσότερα από ένα στοιχήματα αναλαμβάνουν φέτος να φέρουν εις πέρας οι Γεράσιμος Σκαφίδας και Νικορέστης Χανιωτάκης μετά την πρώτη πολύ επιτυχημένη χρονιά της εταιρείας Μυθωδία στο τιμόνι της καλλιτεχνικής διεύθυνσης του Θησείου, «Ένα Θέατρο για τις Τέχνες». Το μεγάλο στοίχημα για φέτος είναι η «Μήδεια» του Μποστ, με τον Μάκη Παπαδημητρίου να ενσαρκώνει τον επώνυμο ρόλο. Το σατιρικό έργο του Μέντη Μποσταντζόγλου αποτελεί μία από τις κορυφαίες κωμωδίες της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας, καθώς μεταφέρει σε δεκαπεντασύλλαβο στίχο και με αριστοφανική διάθεση κομμάτια του γνωστού μύθου, ενώ την ίδια στιγμή καυτηριάζει τη νεοελληνική πραγματικότητα. Οι Μίνα Αδαμάκη (στον ρόλο της καλόγριας Πόλυ), Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Γιάννης Δρακόπουλος, Νίκος Πουρσανίδης, Γεράσιμος Σκαφίδας, Μπέτυ Αποστόλου, Άννα Κλάδη, και ο Γιάννης Μαθές στη ζωντανή απόδοση μουσικών θεμάτων, συμπληρώνουν το καστ που καθοδηγεί σκηνοθετικά ο Νικορέστης Χανιωτάκης, ενώ η Monika υπογράφει την πρωτότυπη μουσική σύνθεση, που ερμηνεύεται ζωντανά από τους ηθοποιούς. Αφορμή για την αναδιαμόρφωση του θεα-
τρικού χώρου βάσει των σκηνοθετικών αναγκών κάθε έργου έδωσε πέρυσι η «Γίδα ή ποια είναι η Σύλβια;», που συνεχίζεται για δεύτερη σεζόν σε μετάφραση και σκηνοθεσία του Νικορέστη Χανιωτάκη. Το χιούμορ, η ένταση και οι καθηλωτικές ερμηνείες των Νίκου Κουρή - Λουκίας Μιχαλοπούλου ξεχωρίζουν μέσα στον εμπνευσμένο διάφανο κύβο που δημιούργησε η σκηνογράφος Αρετή Μουστάκα. Το πρωταγωνιστικό κουαρτέτο
συμπληρώνουν οι Γιάννης Δρακόπουλος και Μιχαήλ Ταμπακάκης. Πρόκειται για ένα από τα τελευταία έργα του πολυβραβευμένου Έντουαρντ Άλμπι (2000), στο οποίο καταθέτει τους προβληματισμούς του για το μέλλον των παραδοσιακών κοινωνικών δομών, ενώ θεωρείται κι ένα από τα πιο τολμηρά του μαζί με το «Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ». Τουρναβίτου 7, Ψυρρή, 2103255444 «Γίδα ή ποια είναι η Σύλβια;»
25 ΣΤΕΓΗ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΩΝΑΣΗ
Στην αιχμή της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας
Λίγο προτού κλείσει μία δεκαετία ζωής, κατά την οποία άλλαξε το θεατρικό κι ευρύτερο καλλιτεχνικό τοπίο της πρωτεύουσας, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση προχωράει σε τολμηρές επιλογές, που πιάνουν την ουσία της έννοιας «σύγχρονη τέχνη». Μάχιμος εκπρόσωπος της νέας γενιάς, ο Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος θα σκηνοθετήσει το «Tom in Greece», την ελληνική εκδοχή του έργου του Καναδού Michel Marc Bouchard «Τom � la ferme»: ο νεαρός Τομ ταξιδεύει στην ελληνική επαρχία για να παραστεί στην κηδεία του εραστή του, προκαλώντας τα συντηρητικά αντανακλαστικά μιας κλειστής κοινωνίας (από 12/12). Ο συγγραφέας Δημοσθένης Παπαμάρκος συνεργάζεται με τη Στέγη και γράφει την «Εξημέρωση», μια σύγχρονη παραβολή για τη μνήμη του παρελθόντος και τη μαρτυρία του παρόντος, που θα σκηνοθετήσει η ταλαντούχα Γεωργία Μαυραγάνη (από 16/1). Ο Ανέστης Αζάς και η αιρετική περσόνα της ελληνικής σκηνής Λένα Κιτσοπούλου συνεργάζονται στο μυθοπλαστικό ντοκιμαντέρ «Ερωτικές καρτ ποστάλ από την Ελλάδα», που βάζει στο επίκεντρο το ελληνικό καλοκαίρι (από 18/3), ενώ λίγο πριν από την εκπνοή του χρόνου οι «Όρνιθες» του Νίκου Καραθάνου θα παρουσιαστούν ανανεωμένοι μόνο για δύο βραδιές (29-30/12). Από τους ξένους καλεσμένους ξεχωρίζουν οι εισηγητές του θεάτρου ντοκουμέντου Rimini Protokoll με την παράσταση «Granma: Trombones from Havana», που θα μας μεταφέρει στην Κούβα των δεκαετιών ’50-’60 και του Φιντέλ Κάστρο (από 19/12), ενώ θα ξαναδούμε την πολυβραβευμένη Λιβανέζα Τάνια Ελ Χούρι με την περφόρμανς «Cultural Exchange Rate», που αφηγείται την πολυτάραχη Ιστορία της πατρίδας της (από 6/3). Ο χορός έχει την τιμητική του στο πρόγραμμα της Στέγης κι εκλεκτοί είναι οι Έλληνες καλλιτέχνες που θα ανεβούν στις σκηνές της, με προεξάρχοντα τον Δημήτρη Παπαϊωάννου, ο οποίος θα παρουσιάσει την –άτιτλη ακόμη– νέα του δουλειά (από 6/5). Ο Ευριπίδης Λασκαρίδης έρχεται με το «Elenit», μια τραγική κωμωδία για την ύπαρξη (από 28/11), και η Λενιώ Κακλέα με την «Πρακτική Εγκυκλοπαίδεια, Αποκλίσεις», που κατασκευάζει ένα σύγχρονο πορτρέτο της Ευρώπης (από 10/1). Οι δυναμικοί Rootless Root επιστρέφουν με το νέο τους έργο «Stones and Bones», ένα ποίημα για την πάλη του ανθρώπου με το χρόνο, τη φθορά και τη βαρύτητα (από 1/4) και η Πατρίσια Απέργη θα χορογραφήσει μια ομάδα χορευτών ηλικίας 65+, που αποδεικνύει ότι το σώμα μπορεί να χορεύει για πάντα (από 12/6). Δεν μπορούμε όμως να μη σταθούμε και στη μετάκληση του Αφρικανού Φοστέν Λινιεκουλά με το «Congo», όπου συνθέτει ένα πολύμορφο παζλ προκειμένου να μιλήσει για την αποικιοκρατία (από 12/2), ενώ δεν θα χάσουμε και το «Enter Αchilles» του Λόιντ Νιούσον, του Αυστραλού frontman των DV8, που θα στήσει στη σκηνή μια παμπ για να μας μιλήσει για τη σημασία του να είσαι άντρας (από 9/2). Λεωφ. Συγγρού 107, Νέος Κόσμος, 2109005800, onassis.org
50
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Tom in Greece» «Όρνιθες»
«Πρακτική Εγκυκλοπαίδεια, Αποκλίσεις»
«Elenit» «Cultural Exchange Rate»
«Stones and Bones»
Δημήτρης Παπαϊωάννου «Enter Αchilles»
«Granma: Trombones from Havana»
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 51
26
Η ζωή της Κοτοπούλη στο θέατρο Η Μαρίκα Κοτοπούλη σημάδεψε την ιστορία του ελληνικού θεάτρου με την έντονη προσωπικότητα και τις μεγάλες ερμηνευτικές δυνατότητές της. Και ο Πέτρος Ζούλιας αποφάσισε να μεταφέρει στη θεατρική σκηνή την επεισοδιακή ζωή της. Ύστερα από έρευνα σε κείμενα, βιβλία, συνεντεύξεις αλλά και διηγήσεις έγραψε και σκηνοθετεί στο Θέατρο Χώρα το έργο «Μαρίκα» (φωτό), με πρωταγωνίστρια τη Νένα Μεντή. Η παράσταση ξεκινά από το 1937, τη χρονιά που η Κοτοπούλη εγκαινίασε το σημερινό θέατρο Ρεξ, και συνεχίζει με επεισόδια της ζωής της. Φωτίζοντας πλευρές του χαρακτήρα της, τη γνωρίζουμε ως δασκάλα –ίδρυσε τη θεατρική της σχολή μέσα στην Κατοχή–, για να καταλήξει στο τέλος της πορείας της, το 1954, οπότε έφυγε και από τη ζωή. Δίπλα στη Ν. Μεντή θα δούμε τους Νεφέλη Κουρή, Δημήτρη Σαμόλη, Γιώργο Δεπάστα, Μάκη Πατέλη, Χριστιάννα Μαντζουράνη, Μαριάννα Τουντασάκη, Γιώργο Λόξα, Γιάννη Σίντο και Τόνια Μαράκη (από 13/12). Η άλλη παράσταση που θα επιχειρήσει να φωτίσει τη ζωή της σπουδαίας ηθοποιού είναι η «Μαρίκα Κοτοπούλη - Το αγρίμι». Στο έργο της η Δήμητρα Παπαδήμα αποκαλύπτει πτυχές της προσωπικότητάς της και της σχέσης της με τον Ίωνα Δραγούμη, ενώ μέσα από διάφορα στιγμιότυπα μαθαίνουμε και για την καλλιτεχνική της πορεία. Η ίδια συν-σκηνοθετεί και συμπρωταγωνιστεί με τον Γιάννη Μποσταντζόγλου. H παράσταση θα παίζεται από τον Δεκέμβριο στο Θέατρο Άλφα.
«ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΜΠΕΡΝΑΡΝΤΑ ΑΛΜΠΑ»
Χορεύεται ο Λόρκα; Για τον σκηνοθέτη/χορογράφο Σταύρο Λίτινα και την επαγγελματική φλαμένκο ομάδα Arroyo Nuevo η απάντηση είναι καταφατική. Το αλληγορικό έργο του Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα, που θέτει πολλαπλά ερωτήματα γύρω από τις σχέσεις εξουσίας, αποδίδεται με χορό αντί για λόγια. Η Μπερνάρντα Άλμπα, αυστηρή κι εξουσιαστική, μετά το θάνατο του δεύτερου συζύγου της, σε ένδειξη πένθους, επιβάλλει οκταετή εγκλεισμό στις πέντε κόρες της. Στο σπίτι ζει φυλακισμένη και η γριά μητέρα της, που το σκάει συνεχώς από το κελί της και περιφέρεται σαν
στοιχειό. Η κληρονομιά που αποκτά η μεγαλύτερη κόρη Αγκούστιας προσελκύει το ενδιαφέρον του νεαρού μνηστήρα Πέπε Ρομάνο, με τον οποίο όλες οι κόρες είναι ερωτευμένες. Η μικρότερη κόρη Αδέλα, αρνούμενη να υποταχθεί στη νέα τάξη πραγμάτων, συνάπτει ερωτική σχέση μαζί του με ολέθριο τέλος που διατηρεί το πένθος στο σπίτι. Μια παράσταση που παρακολουθείται με κομμένη την ανάσα, χάρη στην εκφραστικότητα των σωμάτων και στον παθιασμένο ρυθμό του φλαμένκο. ARROYO NUEVO Μ. Αλεξάνδρου 128, Κεραμεικός, 2103469575
27
28 ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Έρωτας για το θέατρο!
Το αγαπημένο θέατρο, με ορμητήριο τη γειτονιά του Φιξ, απλώνεται σε κάθε γωνιά του θεατρικού χάρτη με δεκάδες παραστάσεις, ενδιαφέρον ρεπερτόριο, ανάδειξη της νεανικής δημιουργικότητας κι εξαιρετικούς συντελεστές. «Mute»
«Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι»
Η σεζόν ξεκίνησε
Στο «Mute», ο Γιώργος Χρυσοστόμου επιδίδεται σε ένα one-man-show χωρίς λόγια, σκηνοθετημένος από τη Σοφία Πάσχου (ΘτΝΚ), ενώ η Θεοδώρα Καπράλου γράφει και σκηνοθετεί το «LoveΝot», όπου ο Θύμιος Κούκιος και η Μαρία Κωνσταντάκη παίρνουν μέρος σε ένα ιδιότυπο ερωτικό πείραμα (ΘτΝΚ). Στεφανία Γουλιώτη, Αργύρης Ξάφης και Λουκία Μιχαλοπούλου σολάρουν στο σπουδαίο έργο του Μπέρνχαρντ «Ρίττερ, Ντένε, Φος», το καυστικό δράμα για την ανοχή της αστικής τάξης στο φαινόμενο του ναζισμού που σκηνοθετεί η Μαρία Πρωτόπαππα (Τέχνης Υπόγειο). Απολαμβάνουμε επίσης την επιστροφή μιας θρυλικής επιτυχίας του Θεάτρου Τέχνης: «Η Μέθοδος Γκρόνχολμ». Ο Γιάννης Μόσχος αναβιώνει τη σκηνοθεσία του Διαγόρα Χρονόπουλου, με τους Πέτρο Λαγούτη, Βίκυ Παπαδοπούλου, Χρήστο Σαπουντζή και Ορφέα Αυγουστίδη, και μας βάζει ακόμη μία φορά στη ζούγκλα των εργασιακών σχέσεων (Άνεσις). Στον «Γλάρο» απολαμβάνουμε την υπεροχή της τσεχοφικής πένας σε μια παράσταση συνόλου, με επικεφαλής τη Γιώτα Φέστα και τον Γιάννη Παρασκευόπουλο στη σκηνοθεσία (Τέχνης - Φρυνίχου).
Hot επαναλήψεις
Το ενδιαφέρον μονοπωλούν και οι παραστάσεις που επαναλαμβάνονται: η Μαρία Μαγκανάρη μας προσφέρει ακόμη μία συγκλονιστική τσεχοφική ιστορία με τον εξαιρετικό «Θείο 54
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Βάνια» κι έναν θίασο που αναδεικνύει στο έπακρον την ψυχοσύνθεση των προσώπων: Σύρμω Κεκέ, Ανθή Ευστρατιάδου, Κώστας Κουτσολέλος κ.ά. (Bios). Η ιστορία του δεκαπεντάχρονου αυτιστικού Κρίστοφερ στο έργο του Σάιμον Στήβενς «Ποιος σκότωσε το σκύλο τα μεσάνυχτα», που σκηνοθέτησε ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, συνεχίζει να συναρπάζει (Τζένη Καρέζη). O Γιώργος Παπαγεωργίου επαναλαμβάνει τον συγκλονιστικό talk of the town «Αρίστο» (Άνεσις), όπως και τον «Επιθεωρητή» του Γκόγκολ (Tempus Verum) και οι C for Circus το «Δαχτυλίδι της μάνας», που ενθουσίασε για την ευφάνταστη αναβίωση ενός κειμένου που ανήκει στην ιστορία του θεάτρου (Bios). Επανάληψη μας περιμένει και στην εκπνοή της σεζόν, η παράσταση που δημιούργησαν η Νάνσυ Μπούκλη και ο Πάνος Παπαδόπουλος πάνω στην παράδοξη κωμωδία του Κρίστοφερ Ντουράνγκ «Γελώντας άγρια» (ΘτΝΚ, από 27/4).
«Αέρας»
Σπεύσατε!
Λίγο προτού ρίξουν αυλαία, στα τέλη Νοεμβρίου, έχετε την ευκαιρία να (ξανα)δείτε το πολιτικό έργο του Χουάν Μαγιόργκα «Himmelweg», που εμπνέεται από ένα συγκλονιστικό γεγονός του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και σκηνοθετεί η Έλενα Καρακούλη («Τζένη Καρέζη»), την ερευνητική ματιά του Έκτορα Λυγίζου πάνω στη σαιξπηρική «Τραγική ιστορία του Άμλετ» (ΘτΝΚ), την οπτική του Δημήτρη Καραντζά πάνω στο εμβληματικό έργο του Βέντεκιντ για την εφηβική σεξουαλικότητα «Το ξύπνημα της άνοιξης» (ΘτΝΚ) και τον τολμηρό «Αγνό εραστή» του Ντέιβιντ Πλαντ, που σκηνοθέτησε ο Άρης Λάσκος (ΘτΝΚ).
«O Θείος Βάνιας»
«Η μέθοδος Γκρόνχολμ»
Όσα περιμένουμε
Η συνέχεια προβλέπεται ακόμη πιο πολλά υποσχόμενη. Από τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, που δείχνει για ακόμη μία φορά το ενδιαφέρον του για έργα που αφορούν την εφηβεία και τις ιδιαιτερότητές της, θα δούμε τον «Γιο», ένα σύγχρονο έργο για τη νεανική κατάθλιψη του «φαινομένου» των γαλλικών γραμμάτων Φλοριάν Ζελλέρ, με τους Λάζαρο Γεωργακόπουλο, Δέσποινα Κούρτη, Δημήτρη Κίτσο και Άννα Καλαϊτζίδου (ΘτΝΚ, από 5/12). Στο εμβληματικό έργο του Τενεσσή Ουίλλιαμς «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι» θα δοκιμαστεί ο Γιώργος Παπαγεωργίου, ενώ στην πολλά υποσχόμενη διανομή βρίσκουμε και τη Θέμιδα Μπαζάκα (ΘτΝΚ, από 24/1). Η Ιώ Βουλγαράκη θα σκηνοθετήσει το «Μάκιναλ» της Σόφι Τρέντγουελ, ένα κλειστοφοβικό πανόραμα της αμερικανικής κοινωνίας, εμπνευαθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 55
«Ποιος σκότωσε το σκύλο τα μεσάνυχτα»
«Ο γλάρος»
«Ρίττερ, Ντένε, Φος»
σμένο από την ιστορία της πρώτης γυναίκας που εκτελέστηκε με θανατική ποινή στις ΗΠΑ, με τους Δέσποινα Κούρτη, Αμαλία Καβάλη, Αργύρη Ξάφη κ.ά. (ΘτΝΚ, από 27/4) Η λογοτεχνία θα έχει την τιμητική της με τα «Φτερά μπεκάτσας» που ετοιμάζουν οι 4Frontal, με βάση το μυθιστόρημα του Θανάση Βαλτινού (ΘτΝΚ, από 17/1), και το «Ερωτόκριτος travel» που υπογράφουν οι πάντα ξεχωριστοί bijoux de kant, εμπνευσμένοι από το μαγευτικό ερωτικό έπος του Κορνάρου (ΘτΝΚ, από 10/2). Ακόμη και μια παρωδία του μύθου της Αντιγόνης μας επιφυλάσσει το φετινό ρεπερτόριο με το «Αφρική ή πώς να φυτέψετε τον νεκρό αδερφό σας» της νεοσύστατης ομάδας Fem Tettix (Κατερίνα Αγγελίτσα, Αγγελική Γρηγοροπούλου, Ίρις Κατσούλα) (ΘτΝΚ, από 3/2), ενώ στο επίκεντρο μπαίνει και η ελληνική Ιστορία: η Ελεάνα Γεωργούλη με τα «Κόκκινα τετράδια» φέρνει στο φως το ημερολόγιο και τις επιστολές της αντιστασιακής γιαγιάς της (ΘτΝΚ, από 7/2) και η Μαρία Αιγινίτου σκηνοθετεί τον Ερρίκο Λίτση στην «Απόσταση αναπνοής» του Τάσου Γουδέλη, που διατρέχει εξήντα χρόνια ελληνικής Ιστορίας (ΘτΝΚ, από 10/2). ΑΝΕΣΙΣ Λεωφ. Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107718943 BIOS Πειραιώς 84, Γκάζι, 2103425335 ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Νέος Κόσμος, 2109212900 TEMPUS VERUM - ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ Ιάκχου 19, Γκάζι, 2103425170 ΤΕΧΝΗΣ «ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ» Φρυνίχου 14, Πλάκα, 2103222464 / ΤΕΧΝΗΣ «ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ»-ΥΠΟΓΕΙΟ Πεσμαζόγλου 5, κέντρο, 2103228706 ΤΖΕΝΗ ΚΑΡΕΖΗ Ακαδημίας 3, κέντρο, 2103636144, 2103625520
29
Η Μπεμπεδέλη σ’ έναν συγκλονιστικό μονόλογο Ένα έργο που απευ θύνεται στη συλλογική μνήμη, η «Ρόουζ» του Μάρτιν Σέρμαν, στρώνει το δρόμο στη Δέσποινα Μπεμπεδέλη για ακό μη μία συγκλονιστική ερ μηνεία. Ως Εβραία που έζησε τη φρίκη του Ολο καυτώματος κι επέζησε επιστρέφει στο παρελ θόν και θυμάται το μεγά λο ταξίδι της ζωής της, που ξεκίνησε από ένα μικρό ρωσικό χωριό, συνεχίστηκε στο γκέτο της Βαρσοβίας και σε ένα πλοίο με το όνομα «Έξοδος» και κατέλη ξε στους δρόμους του Ατλάντικ Σίτι, στα φα ράγγια της Αριζόνα και στις μυρωδάτες νύχτες του Μαϊάμι Μπιτς. Το έργο του βραβευμένου με Πούλιτζερ συγγρα φέα σκιαγραφεί το πορ τρέτο μιας γυναίκας που επιδεικνύει φοβερή αντοχή στον ανθρώπι νο παραλογισμό και στα συνταρακτικά γεγονότα που στιγμάτισαν τον 20ό αιώνα και παράλληλα αφήνει να φανεί ο προ σωπικός της αγώνας ως νοικοκυράς, εργαζό μενης, συζύγου και μη τέρας. Την παράσταση, που παίζεται στο Γυά λινο Μουσικό Θέατρο, σκηνοθετεί ο Νίκος Κα ραγέωργος.
30
Το σύγχρονο συναντά το κλασικό στο Διάχρονο Σαίξπηρ, Ίψεν, Λόρ κα, Τουργκένιεφ, Ουά ιλντ... Με πολλούς και
58
σπουδαίους συγγρα φείς έχει συναντηθεί τα τελευταία χρόνια η ηθοποιός και σκη νοθέτις Μαίρη Βιδά λη. Φέτος, στη σκηνή του θεάτρου της, φι λοξενεί το «Ερωτικό σκάκι» του Αντώνη Σι μιτζή, με τους Στέλιο Γεράνη κι Έλενα Κα στανά σε σκηνοθε σία Φωτεινής Νταφο πούλου (μέχρι 29/12), ενώ τη νέα χρονιά, από 20/1, ανεβαίνει στη σκηνή για να ερ μηνεύσει τον θρυλικό ρόλο της ονειροπόλας και συμπλεγματικής Μπλανς Ντιμπουά στο βραβευμένο με Πού λιτζερ έργο του Τενεσί Ουίλιαμς «Λεωφορείον ο πόθος», σε σκη νοθεσία Ζαχαρία Ρό χα. Η σεζόν θα κλείσει τον Μάρτιο με την πα ρουσίαση της δου λειάς που έγινε στο σεμινάριο πάνω στον «Χορό του θανάτου» του Στρίντμπεργκ σε διδασκαλία και σκη νική προσαρμογή Τά νιας Κίτσου, με τους Στέλιο Γεράνη, Χαρά Σιμεωνίδου και Τάσο Μπλάτζιο.
Ο Γιώργος Νανούρης λατρεύει το χειροποίητο Όταν ξεκίνησε να σκηνοθετεί πειραματιζόμενος με τους μαθητές του, ίσως δεν φανταζόταν ούτε ο ίδιος την απήχηση που θα είχαν οι μετέπειτα σκηνοθεσίες του, όπως αυτή στην «Κατερίνα» του Αύγουστου Κορτώ. Ο ηθοποιός Γιώργος Νανούρης τα δίνει όλα όταν μπαίνει σε μια παράσταση, σκηνοθετεί, έχει ιδέες για τα σκηνικά, τα κοστούμια και τους φωτισμούς. Κάπως έτσι, χειροποίητα, έστησε τον «Αίαντα» του Σοφοκλή στο Βεάκη, με πρωταγωνιστή τον ικανότατο, βραβευμένο με
Χορν Μιχάλη Σαράντη, ο οποίος ερμηνεύει όλα τα πρόσωπα του έργου. Μάλιστα, είχε την πολύ πρωτότυπη ιδέα να ανεβάσει στη σκηνή και τον ζωγράφο Απόστολο Χαντζαρά για να δημιουργεί ζωντανά εικόνες και μνήμες του έργου. Ο Γιώργος Νανούρης έχει ήδη ξεκινήσει να προετοιμάζεται και για τον Οκτώβριο του 2020. Μαζί με την αγαπημένη του συνεργάτιδα Όλια Λαζαρίδου ετοιμάζουν για το Μέγαρο Μουσικής ένα hommage στην Έλλη Λαμπέτη, με τίτλο «Τα έξι μονόπρακτα».
31
Βλουτής Χατούπη στον «Πατέρα» Σύγκρουση μέχρις εσχάτων για τον Άντολφ και τη σύζυ γό του Λάουρα στον «Πατέρα» του Στρίντ μπεργκ, από τα ωραι ότερα κλασικά έργα, όπου ο φόβος, η απόγνωση, η μονα ξιά, η απελπισία και η κρυφή τρυφερότη τα εναλάσσονται. Ο Άκις Βλουτής σκηνο θετεί και πρωταγωνι στεί έχοντας και πάλι δίπλα του τη Δήμη τρα Χατούπη, μετά την εξαιρετική συνύπαρ ξή τους στο αντίστοι χης δυναμικής «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ». Μαζί τους οι Λ. Πιστιόλα, Π. Παπα ζήσης, Αλ. Διαμαντής, Ηλ. Τσαγκανά (Άλφα).
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
32
RADAR
Δυνατά έργα σε ένα θέατρο-σημείο αναφοράς Το βραβευμένο με Πούλιτζερ έργο της Μάρσα Νόρμαν «Καληνύχτα μητέρα» έδωσε στην Αναστασία Παπαστάθη τη δυνατότητα να συνεχίσει την έρευνά της πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις, υπογράφοντας τη μετάφραση και τη σκηνοθεσία μιας παράστασης που κέρδισε κοινό και κριτικούς κι επαναλαμβάνεται φέτος για δεύτερη χρονιά, κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, στο Radar. Η έμπειρη σκηνοθέτις, ηθοποιός και παραγωγός, ψυχή του Θεάτρου Radar, έχει καταφέρει τα τελευταία χρόνια να στήσει ένα χώρο με ταυτότητα, που βρήκε τη θέση του στον θεατρικό χάρτη της Αθήνας, επενδύοντας στην πρωτότυπη θεατρική γραφή, σε σημαντικά αλλά όχι πολυπαιγμένα έργα και, βέβαια, στην εις βάθος δουλειά με τους ηθοποιούς. Το «Καληνύχτα μητέρα» μιλά με αλήθεια, τρυφερότητα, συγκίνηση και χιούμορ για τη δύσκολη σχέση μητέρας - κόρης. Η Τζέσι ανακοινώνει στην ανυποψίαστη μητέρα της ότι πρόκειται να αυτοκτονήσει με το όπλο του μπαμπά και, ενώ εκείνη προσπαθεί να
τη μεταπείσει, η σύγκρουσή τους φέρνει στην επιφάνεια κρυμμένα μυστικά και αλήθειες που δεν ειπώθηκαν ποτέ. Η Παπαστάθη ερμηνεύει τον ρόλο της κόρης, ενώ σε αυτόν της μητέρας βρίσκουμε τη σπουδαία ηθοποιό Μαρία Σκούντζου. Παράλληλα, κάθε Τετάρτη και Πέμπτη, παρουσιάζεται το «Γκουντ Λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη, σε σκηνοθεσία Μαργαρίτας Γερογιάννη, στο οποίο ο Ερρίκος Λίτσης ερμηνεύει έναν ανεκδιήγητο μάνατζερ, τον Μιτς, ο οποίος με τις αλλοπρόσαλλες ενέργειές του κάνει μπάχαλο το νεανικό ροκ συγκρότημα Γκουντ Λακ που έχει αναλάβει. Συμπρωταγωνιστούν ο Γιάννης Διακάκης, ο Άλκης Μπακογιάννης και η Αγγελική Νοέα, σε ένα έργο που διατρέχει με χιούμορ αλλά και αναστοχαστική διάθεση την ελληνική πραγματικότητα από το 1996 έως την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004. Πλατεία Αγίου Ιωάννη και Πυθέου 93, Νέος Κόσμος, στάση μετρό Άγιος Ιωάννης, 2109769294, radartheater.gr
33
34
Ο Λαζόπουλος αγαπά τη γαλλική κωμωδία
Λάκης Λαζόπουλος και Παύλος Χαϊκάλης ένωσαν τις δυνάμεις τους φέτος το χειμώνα. Με σκηνοθέτη τον Πέτρο Φιλιππίδη, πρωταγωνιστούν στο «Βρε, καλώς τους». Οι γαλλικές κωμωδίες με κοινωνικοπολιτικές αναφορές φαίνεται πως ταιριάζουν πολύ στον Λαζόπουλο, ο οποίος το 2016 ανέβασε, διασκευασμένη για τα ελληνικά δεδομένα, τη μεγάλη κινηματογραφική επιτυχία «Θεέ μου, τι σου κάναμε;», όπου ως πάτερ φαμίλιας έπρεπε να έρθει αντιμέτωπος με τις ξενοφοβικές του προκαταλήψεις και να αποδεχτεί για γαμπρούς έναν Αλβανό, έναν Αφρικανό, έναν Ασιάτη κι έναν Ανατολίτη. Στην κωμωδία που επέλεξε να πρωταγωνιστήσει φέτος, υποδύεται τον ρόλο ενός Ρομά που ψάχνει να στήσει κάπου το τροχόσπιτό του. Ο συμπρωταγωνιστής του Παύλος Χαϊκάλης υποδύεται έναν αριστερό διανοούμενο, ο οποίος αποφασίζει να φιλοξενήσει τον περιπλανώμενο Ρομά και την οικογένειά του χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχει προβλέψει τα αναπάντεχα που μπορεί να φέρει αυτή η συγκατοίκηση. Σας θυμίζει κάτι η υπόθεση; Η απολαυστική κωμωδία των Γκι Λορέν και Φιλίπ ντε Σοβερόν, σίκουελ του «Θεέ μου, τι σου κάναμε;», παίχτηκε στη μεγάλη οθόνη το 2017, με πρωταγωνιστή, όπως και στην πρώτη ταινία, τον ανεπανάληπτο Κριστιάν Κλαβιέ. Στην παράσταση, που παίζεται στο Βρετάνια, πρωταγωνιστούν ακόμη οι Μαρία Σολωμού, Νίκος Πολυδερόπουλος, Κωνσταντίνος Κοράκης, Στρατής Χατζησταματίου κ.ά.
60
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Άρης»
Θέατρο και ιστορική μνήμη Είναι αποδεδειγμένο πως αρέσουν σε μεγάλη μερίδα του κοινού τα έργα που μπλέκουν τη μυθοπλασία με την ιστορική μνήμη, ιδιαίτερα όταν έχουν ενδιαφέρουσα πλοκή. Μία από τις πιο ξεχωριστές φετινές παραστάσεις του είδους είναι ο συναισθηματικά φορτισμένος «Χορός της φωτιάς» του ταλαντούχου Άρη Μπινιάρη στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, με πρωταγωνιστές τους Χρήστο Λούλη, Ιωάννα Παππά, Δώρα Ξαγοράρη, Λεωνή Ξεροβάσιλα κ.ά. Η μουσικοθεατρική παράσταση (τις συνθέσεις υπογράφει ο Φώτης Σιώτας) έχει ως κεντρικό θέμα τη δράση επαναστατικών ομάδων στην περιοχή του Πόντου στις αρχές του 20ού αιώνα και αντλεί το υλικό της από κείμενα της εποχής, επιστολογραφία, άρθρα εφημερίδων και μαρτυρίες. Τρία χρόνια οργώνει τη σκηνή του Cartel ο «Άρης» και το κοινό ανανεώνει διαρκώς το θεατρικό ραντεβού με τον πρωτοκαπετάνιο του ΕΛΑΣ Άρη Βελουχιώτη. Σε κείμενο της Σοφίας Αδαμίδου, ο θεατής γίνεται μάρτυρας ιστορικών στιγμών, σε μια συναισθηματικά φορτισμένη σκηνοθετική προσέγγιση του Βασίλη Μπισμπίκη και μια εξαιρετική ερμηνεία από τον Τάσο Σωτηράκη. Βαθιά συγκινητική είναι η αληθινή ιστορία της αντιστασιακής Βάσως Στροφύλλα, έτσι όπως αποδίδεται στα «Κόκκινα τετράδια» από την εγγονή της ηθοποιό Ελεάνα Γεωργούλη στο Θέατρο του Νέου Κόσμου (από 7/2). Η παράσταση ζωντανεύει την οδύσσεια της νεαρής Βάσως από το 1940, τα χρόνια της στον αντιφασιστικό αγώνα, τη συνάντηση με τον έρωτά της, τη δολοφονία της αδερφής της, τη διαδρομή της στην παρανομία και τη φυλακή μέχρι την απελευθέρωσή της το 1953. Ακόμη ένα έργο που ακουμπά στη συλλογική μνήμη είναι οι «Μάρτυρες των Αθηνών» στο θέατρο Σταθμός (από 30/1). Ο Μάνος Καρατζογιάννης, με αφορμή τη συμπλήρωση εβδομήντα πέντε χρόνων από την Απελευθέρωση της Αθήνας, θα επιχειρήσει να εστιάσει στα γεγονότα και στις μνήμες του πολέμου.
35
36
Τι μας αρέσει στο Νέο Άττις Είναι οξύμωρο: η ομάδα του Σάββα Στρούμπου λέγεται Σημείο Μηδέν, όμως ποτέ δεν μένει στάσιμη. Έχει καταφέρει να είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες συνιστώσες του ερευνητικού θεάτρου στη χώρα μας, όχι μόνο λόγω της επιλογής των έργων αλλά και της σκηνικής της γλώσσας, αποτέλεσμα της μεθόδου που χρησιμοποιεί. Στο τοπίο του μεταμοντέρνου θεάτρου, που μοιάζει να έχει χαθεί η αγωνία για την τέχνη του ηθοποιού, το πώς δηλαδή εκπαιδεύεται, εξελίσσεται και ακονίζει τα εκφραστικά του μέσα, η μέθοδος που έμαθε ο Στρούμπος από τον δάσκαλό του Θόδωρο Τερζόπουλο οπλίζει με φοβερή ενέργεια τους ηθοποιούς. Θα το διαπιστώσετε στις «Ευτυχισμένες μέρες» του Μπέκετ και στην «Αντιγόνη» που παίζονται στο Νέο Θέατρο Άττις.
37
Εσύ θα βρεις τον δολοφόνο;
«Χορός της φωτιάς»
Όσοι έχουν ζήσει την εμπειρία του δείπνου μυστηρίου στο «El Convento del Arte» θέλουν να την ξαναζήσουν. Η ομάδα του «Βρες τον Δολοφόνο», στη νέα της πρωτότυπη παράσταση με τίτλο «Hotel», δίνει στους θεατές ενεργό ρόλο στην εξιχνίαση ενός εγκλήματος. Εσείς, λοιπόν, καλείστε να αναλύσετε τα δεδομένα και να βρείτε ποιος είναι ο δολοφόνος-φάντασμα, ενώ παράλληλα απολαμβάνετε το φαγητό ή το ποτό σας.
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 61
38
Η Υρώ Μανέ συγκινεί Για δεύτερη χρονιά ανεβαίνει η Υρώ Μανέ με σιγουριά στη σκηνή και ξετυλίγει το νήμα της περιπετειώδους ζωής της ιερόδουλης «Ρένας», μέσω μιας συγκινητικής αφήγησης. Πόρνη από τα δώδεκά της χρόνια, η ηρωίδα του Αύγουστου Κορτώ, ξαναβρίσκει μέσω της μνήμης όλα όσα έζησε, όλα όσα γεύτηκε, στέκεται μπροστά σε λάθη και πάθη. Η Νικαί-
τη Κοντούρη υπογράφει τη σκηνοθεσία στην παράσταση που παίζεται στο Ακροπόλ. Συμπρωταγωνιστούν οι Άγης Εμμανουήλ, Κωνσταντίνος Φάμης, Μιχάλης Αβρατόγλου. Μαζί τους στη σκηνή οι μουσικοί Παναγιώτης Τσεβάς και Κώστας Νικολόπουλος.
39
Ρουσσέα - Μαλικένζου σε τρυφερό τετ-α-τετ
Δύο σπουδαίες κυρίες του ελληνικού θεάτρου, η Τζένη Ρουσσέα και η Έρση Μαλικένζου, συναντιούνται στο συγκινητικό έργο του Ντέιβιντ Μπέρι «Οι φάλαινες του Αυγούστου», ένα βαθύτατα ανθρώπινο έργο για την τρίτη ηλικία, που αφήνει μια γλυκιά επίγευση και μας θυμίζει ότι κάθε δρόμος που δεν έχουμε περπατήσει βρίσκεται ακόμη μπροστά μας. Ενσαρκώνοντας δύο αδερφές με εντελώς διαφορετική ιδιοσυγκρασία, αναλογίζονται τη ζωή τους και βλέπουν το τέλος που πλησιάζει με διαφορετικό τρόπο. Η Σάρα ( Έρση Μαλικένζου), η νεότερη από τις δύο, ξορκίζει το θάνατο με κάθε ευκαιρία, ενώ η 86χρονη Λίμπι (Τζένη Ρουσσέα) τον αποζητά. Η σύγκρουση των δύο κόσμων είναι αναπόφευκτη και ο σκηνοθέτης Πέτρος Ζούλιας το υπογραμμίζει με λεπτές αποχρώσεις στην παράσταση που παίζεται στο Θέατρο Χώρα. Η Μαρία Αντουλινάκη ερμηνεύει τον ρόλο της μοναχικής φίλης τους Τίσα και ο Νίκος Γαλανός τον κύριο Μαρανόφ, έναν ξεπεσμένο Ρώσο βαρόνο που αναζητά στέγη.
62 62 ΘΕΑΤΡΟ ΘΕΑΤΡΟ||αθηνόραμα αθηνόραμα
VAULT THEATRE PLUS
Παραστάσεις υψηλής τάσης Μια συναρπαστική νέα παραγωγή και μια πολυαγαπημένη επανάληψη δεσπόζουν στο πρόγραμμα του Vault, σημείου αναφοράς για τους ανήσυχους θεατρόφιλους της Αθήνας. Η σεζόν ξεκίνησε με ένα έργο που έχει γράψει ιστορία στο Μπρότνγουεϊ, μετρώντας περισσότερες από εννιακόσιες συνεχείς παραστάσεις στο πρώτο του ανέβασμα το 1979. Σαράντα χρόνια μετά ο «Άνθρωπος ελέφαντας» του Μπέρναρντ Πόμερανς ανεβαίνει στη σκηνή του Vault, σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη. Ο Δημήτρης Καρατζιάς επιδίδεται σε μια ερμηνεία που θα συζητηθεί, στον ρόλο του Τζον Μέρικ, του πα-
ραμορφωμένου άντρα που έζησε στο Λονδίνο του 1880, επιβιώνοντας ως ζωντανό έκθεμα και αντικείμενο εκμετάλλευσης σε freak shows. Επίσης, απολύτως αναμενόμενη είναι η επανάληψη της «Ψιλικατζούς», μετά τις εκατό sold out περσινές παραστάσεις. Η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Καρατζιάς μάγεψε το κοινό, καθώς η Ελένη Ουζουνίδου έδωσε με τον μοναδικό της τρόπο φωνή στη μαρτυρία της Κωνσταντίνας Δελημήτρου – όπως την κατέγραψε στο προσωπικό της blog και στο ημερολόγιό της– για το επίπονο ταξίδι προς τη μητρότητα. Μελενίκου 26, Βοτανικός, 2130356472
41 ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΣΚΗΝΕΣ
Το σύγχρονο δίνει ραντεβού με το κλασικό σε εμβληματικά θέατρα της πόλης
Οι Θεατρικές Σκηνές δίνουν και φέτος δυναμικό «παρών» στα θεατρικά δρώμενα της πόλης με έμφαση στα ελληνικά έργα με σπουδαίους ηθοποιούς και συντελεστές.
«Ωνάσης: Τα θέλω Όλα» «Μεθυσμένη Πολιτεία»
«Όποιος θέλει να χωρίσει... να σηκώσει το χέρι του»
«Ζω για σένα»
Ο πολυσχιδής Σταμάτης Φασουλής υπογράφει και σκηνοθετεί την υπερπαραγωγή «Ωνάσης: τα θέλω Όλα», που έχει ήδη σημειώσει ρεκόρ εισιτηρίων. Παράλληλα ανεβαίνει επί σκηνής στον ρόλο του κορυφαίου Έλληνα Αριστοτέλη Ωνάση. Η παράσταση είναι ένα χρονικό της ζωής του και των γυναικών που τη σημάδεψαν, τις οποίες ερμηνεύουν η Κατερίνα Παπουτσάκη (Μαρία Κάλλας), η Δήμητρα Ματσούκα (Τζάκι Κένεντι) και η Ευγενία Δημητροπούλου (Τίνα Λιβανού). Τον δημοσιογράφο που ερευνά τη ζωή του υποδύεται ο Μέμος Μπεγνής, τον Ωνάση σε νεαρή ηλικία ερμηνεύει ο Αγησίλαος Μικελάτος, ο Δημήτρης Γκοτσόπουλος αναλαμβάνει τον ρόλο του Αλέξανδρου Ωνάση, ενώ τον θίασο συμπληρώνουν 19 ακόμα ηθοποιοί. Ο Γιώργος Καπουτζίδης παρουσιάζει στο Θέατρο Ήβη το πρώτο θεατρικό του έργο «Όποιος θέλει να χωρίσει… να σηκώσει το χέρι του», που έχει καταγράψει απανωτά sold out. Η κωμωδία της χρονιάς μάς προκαλεί να αποδεχτούμε αυτά που νιώθουμε και φέρει στο προσκήνιο τις ερωτικές σχέσεις». Πρωταγωνιστούν οι Αλεξάνδρα Ταβουλάρη, Γωγώ Καρτσάνα, Μαριλού Κατσαφάδου, Ανθή Σαββάκη, Γιώργος Σαββίδης, Γιάννης Κουκουράκης, Πάνος Νάτσης, Απόστολος Ψαρρός και η Κατιάνα Μπαλανίκα. Ο Τάκης Ζαχαράτος έρχεται στο Παλλάς από 17/12 και κάθε Δευτέρα και Τρίτη, για 8 μοναδικές εορταστικές παραστάσεις, με το πιο φαντασμαγορικό show της καριέρας του. Ο χαρισματικός περφόρμερ γράφει τα κείμενα και πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Ζω για σένα», ένα θέαμα με τις περισσότερες μεταμορφώσεις και μιμήσεις που έχει κάνει ποτέ, όπου θα καυτηριάζει με τον μοναδικό του τρόπο την κοινωνικοπολιτική και τηλεοπτική επικαιρότητα. Τον Τάκη Ζαχαράτο θα πλαισιώνει δεκαμελής ορχήστρα κι εντυπωσιακό μπαλέτο 12 χορευτών. Στο στόλο των Θεατρικών Σκηνών προστίθεται για τα επόμενα δέκα χρόνια ο ανανεωμένος πια χώρος του Αλκυονίς. Εκεί ανεβαίνει το εμβληματικό θεατρικό έργο του Σωτήρη Πατατζή «Μεθυσμένη Πολιτεία», όπου ένα μπουλούκι θεατρίνων καταφθάνει σε μια επαρχιακή πόλη στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά, αναστατώνοντας την καθημερινή ρουτίνα των κατοίκων της. Πρωταγωνιστούν οι Δημήτρης Ήμελλος, Δημοσθένης Παπαδόπουλος, Κατερίνα Μισιχρόνη, Αλεξάνδρα Παντελάκη, Νίκος Αλεξίου, Βαγγέλης Ψωμάς, Ερατώ Πίσση, Παναγιώτης Κατσώλης και Ερρίκος Μηλιάρης, σε σκηνοθεσία του Άρη Τρουπάκη. ΠΑΛΛΑΣ Βουκουρεστίου 5 (City Link), Σύνταγμα, 2103213100 ΗΒΗ Σαρρή 27, Ψυρρή, 2103213112, 2103216382 ΑΛΚΥΟΝΙΣ Ιουλιανού 42-46, Πλ. Βικτωρίας, 2169003309
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 65
42 ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ
Με δυνατή δραματική τριάδα στη σεζόν
Με δύο γερές επαναλήψεις και με μία καινούργια παραγωγή της Ομάδας Νάμα, το Θέατρο Επί Κολωνώ συνεχίζει να αποτελεί must θεατρικό προορισμό. Ο αειθαλής «Άγριος Σπόρος» του Γιάννη Τσίρου ανθεί για πέμπτη χρονιά, καθώς η ιστορία του Σταύρου και της παράνομης καντίνας του έχει ριζώσει για τα καλά στις καρδιές των θεατρόφιλων χάρη και στη δυναμική σκηνοθεσία της Ελένης Σκότη. Στη φετινή διανομή, δίπλα στον Στάθη Σταμουλακάτο, βρίσκουμε τη Χριστίνα Μαριάννου και τον Χρήστο Κοντογεώργη. Η Ομάδα Νάμα και πιο συγκεκριμένα η Ελένη Σκότη και ο Γιώργος Χατζηνικολάου ήταν οι πρώτοι που πόνταραν σε ρεπερτόριο που ακουμπά στο ψυχολογικό ρεαλιστικό θέατρο, μάλιστα πολύ προτού αυτό γίνει δημοφιλές και σε άλλες θεατρικές σκηνές. Μαζί συνεχίζουν να θέτουν νέα στοιχήματα κι έτσι φέτος θα ανεβάσουν ακόμη ένα έργο του πολύ αγαπημένου στην Ελλάδα Μάρτιν ΜακΝτόνα «Η βασίλισσα της ομορφιάς». Το πρώτο θεατρικό έργο του Ιρλανδού συγγραφέα, που αποδείχτηκε πολύ δημοφιλές, περιγράφει τη συμβίωση μιας αυταρχικής ηλικιωμένης γυναίκας και της μεσήλικης κόρης της, που ζουν σε ένα πλέγμα αφόρητων συγκρούσεων και αρρωστημένης εξάρτησης. Εξαιρετική γνώστρια του ρεαλιστικού θεάτρου και με ωραία σκηνική θητεία στην ιρλανδική δραματουργία, η Σκότη θα καθοδηγήσει τους Σοφία Σεϊρλή, Αγορίτσα Οικονόμου, Αντώνη Τσιοτσόπουλο και Γιώργο Κατσή. Στη σκηνή του Επί Κολωνώ παίζεται, επίσης, ο συγκλονιστικός μονόλογος «Ο Τζόνι πήρε τ’ όπλο του» πάνω στην ομώνυμη νουβέλα του Ντόναλντ Τράμπο. Ο Τάσος Ιορδανίδης παραδίδει για δεύτερη χρονιά μια καθηλωτική ερμηνείααντιπολεμική κραυγή στον ρόλο του ακρωτηριασμένου στρατιώτη, σκηνοθετημένος από τη Θάλεια Ματίκα. Ναυπλίου 12 & Λένορμαν 94, Κολωνός, 2105138067, www.epikolono.gr
«Άγριος Σπόρος»
«Ο Τζόνι πήρε τ’ όπλο του» «Η βασίλισσα της ομορφιάς»
43
«Ματωμένος γάμος» διά χειρός Διαμαντή Στο πάντα δυναμικό Δημοτικό Θέατρο Πειραιά θα δούμε φέτος το έργο-ορόσημο της ισπανικής υπαίθρου, σε σκηνοθεσία Νίκου Διαμαντή, μετάφραση Νίκου Γκάτσου και μουσική Μάνου Χατζιδάκι. Ο «Ματωμένος γάμος» του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, ένα έργο βασισμένο στο πραγματικό γεγονός ενός εγκλήματος στην πόλη Νιχάρ της Ανδαλουσίας, ξεδιπλώνει έναν σκληρό κόσμο
44
ποιητικού ρεαλισμού και συχνά υπερρεαλισμού, που συνιστά πρόκληση για κάθε δημιουργό. Πιστός στο όραμά του για ένα Δημοτικό Θέατρο Πειραιά ανοιχτό κι εξωστρεφές, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Νίκος Διαμαντής ανεβάζει στην Κεντρική Σκηνή (από 24/4) μια εξαιρετική ομάδα συντελεστών. Την ενορχήστρωση αναλαμβάνει ο Νίκος Κυπουργός και τα τραγούδια ερμηνεύει ζωντανά ο Μανώλης Μητσιάς, ενώ παίζουν οι Λ. Πρωτοψάλτη, Λ. Δροσάκη, Δ. Λάλος, Ιωάν. Παπαζήσης, Μ. Παπαδημητρίου κ.ά.
ΡέππαςΠαπαθανασίου εις διπλούν
Με το νέο τους έργο «ΦåããÜñé áðü ÷áñôß» επιστρέφουν στις 20/2 στο Εθνικό Θέατρο ο Μιχάλης Ρέππας και ο Θανάσης Παπαθανασίου. Η μουσικοθεατρική παράσταση που δημιούργησαν ύστερα από ανάθεση της πρώτης σκηνής της χώρας αφηγείται τη ζωή ενός νεαρού ήρωα και την πορεία του προς την ενηλικίωση, με φόντο τα ιστορικά γεγονότα που χάραξαν τη δεκαετία του ’60 στην Αθήνα. Η μουσική είναι του Νίκου Κυπουργού και οι στίχοι της Αφροδίτης Μάνου, ενώ στον πολυπληθή θίασο συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, οι Κωνσταντίνος Γαβαλάς, Τζόυς Ευείδη, Μάξιμος Μουμούρης, Δανάη Μπάρκα, Άρης Πλασκασοβίτης. Από τα ΄60s περνάμε τώρα στη σύγχρονη εποχή, μέσα από την πιο επίκαιρη από ποτέ κωμωδία των Ρέππα-Παπαθανασίου «Óêïýðá», που παίζεται ήδη στο Θέατρο Γκλόρια κι επικεντρώνεται στην αυθαιρεσία της εργοδοσίας και τους διαφορετικούς ρόλους που καλείται να αναλάβει η σύγχρονη γυναίκα, με τους Σύλβια Δεληκούρα, Κατερίνα Ζαρίφη, Παρθένα Χοροζίδου, Μελέτη Ηλία κ.ά.
EL CONVENTO DEL ARTE
45
Στο Μοναστήρι της Τέχνης επτά νύχτες την εβδομάδα και τις Κυριακές τα μεσημέρια Ôï áôìïóöáéñéêü «El Convento del Arte», áêïëïõèþíôáò ôç äéåèíÞ ôÜóç ãéá ïëïêëçñùìÝíåò åîüäïõò, áíïßãåé îáíÜ ôéò ðüñôåò ôïõ. ÃåñÝò äüóåéò ðïëõóõëëåêôéêÞò äéáóêÝäáóçò ðåñéìÝíïõí ôïõò åðéóêÝðôåò, ìå ðïôü, êñáóß áðï ìéá åðéëåãìÝíç ëßóôá ôïõ åëëçíéêïý êáé ôïõ äéåèíïýò áìðåëþíá êáé ôç ìïíôÝñíá ìåóïãåéáêÞ êïõæßíá äéÜ ÷åéñüò ôïõ äéáêåêñéìÝíïõ óåö Ìé÷Üëç ÍôïõíÝôá íá óõíáíôïýí ìéá îå÷ùñéóôÞ áôæÝíôá èåáìÜôùí óå Ýíáí éäéáßôåñï ÷þñï ìå ðïëõôåëÞ ìåóáéùíéêÞ áéóèçôéêÞ. Éäéáßôåñåò ìïõóéêÝò êáé èåìáôéêÝò âñáäéÝò ìå áôìïóöáéñéêÝò öùíÝò êáé óõãêñïôÞìáôá ðïõ èá ìáò ôáîéäÝøïõí ìå åðéôõ÷ßåò ôïõ åëëçíéêïý êáé ôïõ äéåèíïýò ñåðåñôïñßïõ ôïõ ÷èåò êáé ôïõ óÞìåñá, îå÷ùñéóôÝò èåáôñéêÝò åìðåéñßåò, óüïõ êáé äéáäñáóôéêÜ åéêáóôéêÜ äñþìåíá ìáò êñáôïýí óõíôñïöéÜ êáèåìßá áðü ôéò åðôÜ íý÷ôåò ôçò åâäïìÜäáò êáé ãéá ðñþôç öïñÜ êáé ôá ìåóçìÝñéá ôçò
ÊõñéáêÞò, ìå áãáðçìÝíá ôñáãïýäéá áðü ôïõò Άããåëï Áíäñéáíü êáé ÄÞìçôñá Óôáèïðïýëïõ, ðïõ áíåâÜæïõí ôï êÝöé óôï êáôáêüñõöï. Ç ïìÜäá ôïõ «Âñåò ôï Äïëïöüíï» åðéóôñÝöåé ìå ôï ïëïêáßíïõñãéï áíáôñåðôéêü äåßðíï ìõóôçñßïõ «Hotel», èåìáôéêÝò âñáäéÝò ìå ôïõò ÌÝìï ÌðåãíÞ, Ðáíáãéþôç ÐåôñÜêç, ÔÜíéá Ôñýðç, Åõáããåëßá Ìïõìïýñç êáé Üëëïõò áãáðçìÝíïõò êáëëéôÝ÷íåò õðü ôçí êáëëéôå÷íéêÞ åðéìÝëåéá ôïõ ÐÜíïõ Áìáñáíôßäç, ç ðåñöüñìåñ Pavlina Styl ìå Ýíá íÝï project âáóéóìÝíï óôïí çëåêôñïíéêü Þ÷ï, ìå ðñùôüôõðåò äéáóêåõÝò, êéíçìáôïãñáöéêÞ áôìüóöáéñá êáé èåáôñéêÜ óôïé÷åßá óå óêçíïèåóßá ôçò ÐÝìçò Æïýíç, áñãåíôßíéêï ôÜíãêï, Cinema Paradiso Project, Opera Chaotique ê.Ü., äåßðíá ×ñéóôïõãÝííùí êáé Ðñùôï÷ñïíéÜò ìå ôÝëåéá äéÜèåóç ãéá äéáóêÝäáóç óå Ýíá ÷þñï ðïõ üëïé ðåñíÜíå õðÝñï÷á… óôï óôÝêé óáò. Β. Μπενάκη 7, Μεταξουργείο, 2105200602
«ΠΑΡΙΖΙΑΝΑ»
Άρωμα Φίνος Φιλμ στο Broadway
46
Το νήμα του χορού στο Μέγαρο Η τέχνη της κίνησης και του χορού έχει ειπωθεί πως είναι παγκόσμια, παρά τις όποιες διαφοροποιήσεις ανά γεωγραφική περιοχή ή εποχή. Σαν να υπάρχει ένας μίτος που συνδέει το παρελθόν με το παρόν. Στο «The Thread», που παρουσιάζεται στο Μέγαρο Μουσικής μέχρι τις 4/12, το νήμα αυτό συνδέει τους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς και τη σύγχρονη ορχηστική τέχνη. Το έργο, το οποίο καταχειροκροτήθηκε στο εξωτερικό και παρουσιάστηκε στην Επίδαυρο μπροστά σε 8.000 θεατές, βασίζεται σε μια ιδέα της Γεωργίας Ηλιοπούλου, διευθύνουσας συμβούλου της πολιτιστικής εταιρείας ΛΑΒΡΥΣ. Σάρκα και οστά της έδωσαν δύο σπουδαίοι καλλιτέχνες, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, με τη συνοδεία εξαιρετικών σολίστ, και ο διεθνούς φήμης χορευτής και χορογράφος Ράσελ Μάλιφαντ, που μελέτησε τους παραδοσιακούς χορούς και δημιούργησε μια χορογραφία που άλλοτε διαπραγματεύεται, άλλοτε αντιτίθεται και άλλοτε τους αποδέχεται στην ολότητά τους. Τη δουλειά τους συμπληρώνουν ο «χορογράφος του φωτός» Μάικλ Χαλς και η Μαίρη Κατράντζου στα κοστούμια, δημιουργώντας ένα αποτέλεσμα υψηλής αισθητικής αξίας.
Η «Παριζιάνα», το κινηματογραφικό μιούζικαλ του 1969, σε παραγωγή της Φίνος Φιλμ, σκηνοθεσία του Γιάννη Δαλιανίδη και μουσική του Μίμη Πλέσσα, μεταφέρεται στη σκηνή του Θεάτρου Βroadway. Ο Αντώνης Λουδάρος υπογράφει τη διασκευή και τη σκηνοθεσία και πρωταγωνιστεί στο πλευρό της πολυτάλαντης Μπέσυς Μάλφα, που ερμηνεύει τον κεντρικό ρόλο της μοδίστρας Πελαγίας. Ως μαντάμ Πελαζί βρίσκει το δρόμο για την καλή κοινωνία, στο πρώτο της ντεφιλέ όμως την περιμένουν μια σειρά από εκπλήξεις. Συμπρωταγωνιστούν η Έρικα Μπρόγιερ, η οποία έχει
παίξει και στην κινηματογραφική «Παριζιάνα», ο Κώστας Μαρτάκης, η Πηνελόπη Αναστασοπούλου, ο Πέτρος Ξεκούκης, ο Τόνυ Δημητρίου, η Ελευθερία Ρήγου, η Ευτυχία Φαναριώτη και ο Γιάννης Κρητικός, σε μια παράσταση 40 συντελεστών. Τα τραγούδια του Μίμη Πλέσσα ερμηνεύουν ζωντανά ο Κώστας Μαρτάκης και η Λένα Αλκαίου με τη Σύγχρονη Ορχήστρα «Μίμης Πλέσσας» υπό τη διεύθυνση του Μαυρίκιου Μαυρικίου. BROADWAY Αγ. Μελετίου 61Α & Πατησίων, Κυψέλη, 2108654787, 2110125784, 2110130238
47
48 «Το Δείπνο»
ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ
Κλασικά διαμάντια κι επίκαιρος κοινωνικός προβληματισμός Στέλιος Μάινας, Γιώργος Κοτανίδης, Τάσος Κωστής, Φιλαρέτη Κομνηνού είναι μερικοί από τους ηθοποιούς που πατούν φέτος το σανίδι του Σύγχρονου Θεάτρου, το οποίο επιμένει να ψυχαγωγεί και να τοποθετείται απέναντι σε σημαντικά κοινωνικά ζητήματα. Η θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος του Χέρμαν Κοχ «Το Δείπνο», που ανέβηκε πέρυσι σε πανελλήνια πρεμιέρα, επαναλαμβάνεται, ξαναφέροντας στο προσκήνιο τον αμοραλισμό των σύγχρονων κοινωνιών σε μια παράσταση ερμηνειών. Η Λίλλυ Μελεμέ στρώνει το τραπέζι στους Στέλιο Μάινα, Λάζαρο Γεωργακόπουλο, Άννα-Μαρία Παπαχαραλάμπους κι Ευαγγελία Συριοπούλου, που δοκιμάζουν τα όρια της ηθικής τους υπό το βλέμμα του μετρ του εστιατορίου Γιώργου Κοτανίδη. Η ίδια θα σκηνοθετήσει με τη νέα χρονιά ένα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, τις «Μεγάλες προσδοκίες» του Ντίκενς (24/1). Τους ήρωες της συναρπαστικής δραματικής ιστορίας, που διαδραματίζεται στην επαρχία του Κεντ και στο Λονδίνο της βικτοριανής εποχής, θα ενσαρκώσουν η Φιλαρέτη Κομνηνού, ο Γιώργος Χριστοδούλου, ο Αλέκος Συσσοβίτης, η Νατάσα Εξηνταβελώνη κ.ά. Στο μεταξύ, η Ελένη Σκότη και η Ομάδα Νάμα, με το ενδιαφέρον τους στραμμένο στη σύγχρονη σκεπτόμενη δραματουργία, μας συστήνουν το έργο του Καναδού Μόρις Πάνιτς «Οι Λαντζέρηδες», μια μαύρη κωμωδία που μας μεταφέρει στα άδυτα της κουζίνας ενός εστιατορίου. Οι τέσσερις λαντζέρηδες που διαφωνούν, μαλώνουν και τα ξαναβρίσκουν μπροστά σε στοίβες πιάτων είναι οι Τάσος Κωστής, Γιάννης Σαρακατσάνης, Κώστας Λάσκος και Αλέξανδρος Μανωλίδης.
«Μεγάλες προσδοκίες»
Ευμολπιδών 45, Γκάζι, 2103464380, www.sychronotheatro.gr «Οι Λαντζέρηδες»
74
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΛΗ»
Ο Γιώργος Βάλαρης σκηνοθετεί την αναβίωση της θρυλικής παράστασης του Μίκη Θεοδωράκη Το ανέβασμα της σύγχρονης «Όμορφης πόλης» του 2020 αποτελεί τη σημαντικότερη στιγμή στη μέχρι τώρα πορεία του ηθοποιού και σκηνοθέτη Γιώργου Βάλαρη. Η πολυαναμενόμενη παράσταση, σε συμπαραγωγή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και της BroadwayShowProductions, που θα παρουσιαστεί από 17 έως και 30 Ιανουαρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, και από 5 εως 9 Φεβρουαρίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, είναι μια ωδή στον μεγάλο Έλληνα μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη. Πρόκειται για ένα μοντέρνο οπτικοακουστικό θέαμα, όπου τα μέρη του ερμηνεύονται σκηνικά μέσω μιας σύγχρονης εκφραστικής κινησιολογίας και μιας video art mιnimal αισθητικής και η πλοκή του αναπτύσσεται μέσα από μια σπονδυλωτή δομή, όπου τα τραγούδια, η ορχηστρική μουσική, ο πεζός λόγος και η ποίηση συνθέτουν μια σύγχρονη λαϊκή τραγωδία μέσα από την οποία ξετυλίγεται μια εθνική και πανανθρώπινη ιστορία με τον δικό της Xορό και τα δικά της παθόντα πρόσωπα-πρωταγωνιστές. Η λαϊκή ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης» συνοδεύει μια πολυπληθή ομάδα κορυφαίων ερμηνευτών, όπως οι Γιάννης Κότσιρας, Δημήτρης Μπάσης, Σαλίνα Γαβαλά, με guests σε ημερομηνίες που θα ανακοινωθούν τους Mελίνα Ασλανίδου, Μανώλη Μητσιά, Γιώτα Νέγκα, Μπάμπη Στόκα, Ελένη Τσαλιγοπούλου
κι ένα επιτελείο σπουδαίων ηθοποιών, όπως οι Κώστας Καζάκος, Γιώργος Κιμούλης, Πέγκυ Σταθακοπούλου, Ελισάβετ Μουτάφη, Κωνσταντίνος Καζάκος, Αιμίλιος Ράφτης , Ακης Σιδέρης και η Λήδα Πρωτοψάλτη, που ανεβαίνουν επί σκηνής υπό την καθοδήγηση του Γιώργου Βάλαρη. Τα εμβληματικά τραγούδια του σπουδαιότερου εν ζωή Έλληνα συνθέτη και κάποιες από τις μελωδίες της θρυλικής παράστασης του 1962 αποτελούν τον κύριο μουσικό άξονα του έργου και λειτουργούν ως χορικά ανάμεσα στα υπόλοιπα μέρη μαζί με ποιητικά κείμενα του μεγάλου μουσουργού, που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στη σκηνή. Όπως δήλωσε στο «α» ο Γιώργος Βάλαρης: «Ψάχνοντας να βρω τους συνδέσμους ανάμεσα στις μικρές ιστορίες των τραγουδιών που θα οδηγήσουν στη “μεγάλη ιστορία”, κατέληξα στη σπουδαία και άρρηκτα συνδεδεμένη με το μουσικό του έργο ποίηση του Μίκη Θεοδωράκη». Όσο για τα κείμενα του Γιώργου Βάλαρη, όπως έχει δηλώσει ο ίδιος: «Σκιαγραφούν την ταυτότητα του πάντα υπερήφανου Έλληνα, εστιάζοντας στο αέναο της ελληνικής παράδοσης, που δεν παύει να κυλάει στις φλέβες μας». ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ Βασιλίσσης Σοφίας & Κόκκαλη, Αμπελόκηποι, 2107282333, 2107282000
49
50 ΙΛΙΣΙΑ / ΙΛΙΣΙΑ ΒΟΛΑΝΑΚΗ
Ρεπερτόριο με άποψη
Βαλτινός, Λέχου, Τσαλίκη, Λαζαρίδου, Λουιζίδου, Σκιαδαρέσης, Σταθακοπούλου, Τσουρής, Αρσένη... Τa θέατρα Ιλίσια και Ιλίσια Βολανάκης υποδέχονται φέτος σπουδαίους πρωταγωνιστές, προτείνοντας ανθρωποκεντρικά έργα για μεγάλες συγκινήσεις.
78
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Ιστορικές σκηνές της Αθήνας, το θέατρο Ιλίσια και το «αδερφάκι» του Ιλίσια Βολανάκης υπηρετούν δίχως εκπτώσεις το στόχο ενός εναλλασσόμενου ρεπερτορίου με σπουδαία έργα και σημαντικές συνεργασίες. «Τα κλασικά έργα είναι εκεί, σε περιμένουν να ωριμάσεις, να ξεμπερδέψεις με τα μικρά, τα φτηνά, τα λίγα», δηλώνει ο Γρηγόρης Βαλτινός και δίνει την ψυχή του ερμηνεύοντας στην κεντρική σκηνή του Ιλίσια έναν μεγάλο ρόλο του παγκόσμιου δραματολογίου, τον «Αρχιμάστορα Σόλνες». Το όψιμο θεατρικό του Χένρικ Ίψεν, γραμμένο το 1892, επιβεβαιώνει ότι τα κλασικά έργα δεν είναι απλώς καρποί μιας εποχής, αλλά διαχρονικά σημεία κατανόησης της
«Αρχιμάστορας Σόλνες»
ανθρώπινης φύσης και διαδικασίας. Το συγκεκριμένο ξεκινά σαν ιστορία ερωτικής τρέλας του παθιασμένου Σόλνες με κρυφούς συμβολισμούς, υπαρξιακές συγκρούσεις και συγκλονιστικές κοινωνικές αναφορές, για να εξελιχτεί σε ένα ποιητικό παραμύθι με άγριο τέλος. Το ωραίο καστ που ενορχηστρώνει η σκηνοθέτις Αθανασία Καραγιαννοπούλου απαρτίζεται από την Κατερίνα Λέχου, τον Αντίνοο Αλμπάνη, την Ιώβη Φραγκάτου, τον Μιχάλη Αεράκη, την Κατερίνα Κρέπη και τον Κώστα Καστανά. Στη σκηνή του Ιλίσια φιλοξενείται ακόμη ένα δυνατό έργο, το οποίο μάλιστα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Η επιστημονική φα-
«The Children»
ντασία «The Children» της Λούσι Κίρκγουντ προσφέρει στον θεατή μια δυνατή περιπέτεια και μια ηχηρή προειδοποίηση για το μέλλον της ανθρωπότητας και για τον περιβαλλοντικό όλεθρο που βρίσκεται πιο κοντά απ’ ό,τι νομίζουμε. Όλα ξεκινούν με την απρόσμενη άφιξη της Ρόουζ στο απομονωμένο εξοχικό της Χέιζελ και του Ρόμπιν. Ένας πυρηνικός αντιδραστήρας εκρήγνυται και το ισχυρό τσουνάμι κάνει τη θάλασσα να μοιάζει με «γάλα που βράζει». Οι διακοπές ρεύματος διαδέχονται η μία την άλλη, ενώ το νερό της βρύσης είναι μολυσμένο από τη ραδιενέργεια. Πρωταγωνιστούν η Πέγκυ Σταθακοπούλου, η Ρένια Λουιζίδου και ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης. αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 79
Θεατρικό σπίτι δύο ελληνικών έργων φέτος, το Ιλίσια Βολανάκης άφησε τον «Αέρα» να τρυπώσει στη σκηνή του και να μας παρασύρει σε ένα παιχνίδι που θα μας κάνει να αναρωτηθούμε πού σταματά η πραγματικότητα και αρχίζει η φαντασία. Στο νεοελληνικό έργο του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη δύο αδερφές, αληθινά παράλογες και τραγικά αστείες, συναντιούνται ύστερα από χρόνια και μοιραία μπαίνουν σε μια διαδικασία αναστοχασμού του κοινού τους παρελθόντος. Ιδανικές για τους ρόλους οι δύο πρωταγωνίστριες Ναταλία Τσαλίκη και Όλια Λαζαρίδου, οι οποίες συναντιούνται για πρώτη φορά στη σκηνή. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Μανώλης Δούνιας και τη μουσική ο Φοίβος Δεληβοριάς. Με δύναμη από την περσινή σεζόν έρχεται το «170 τετραγωνικά / Moonwalk». Το νέο έργο του Γιωργή Τσουρή βάζει στο στόχαστρο την ελληνική οικογένεια, με όλες τις παθογένειές της. Πυρήνας και τόπος εξέλιξης του έργου είναι ένα σπίτι, με όλες τις συμβολικές του προεκτάσεις, που θα αποδειχτεί πεδίο μάχης για δύο αδερφές, με σημείο εκκίνησης την τύχη του πατρικού τους στη Θήβα μετά το θάνατο του πατέρα τους. Σκληρές αντιθέσεις και διαφωνίες δημιουργούν μια έκρυθμη κατάσταση ανάμεσα στη μικρή εγκυμονούσα αδερφή, τον σύντροφό της και τη μεγάλη αδερφή, η οποία επιστρέφει στο σπίτι ύστερα από πολυετή απουσία με σκοπό να το πουλήσει. Μια απογευματινή επίσκεψη-βόμβα θα φέρει όλους τους ήρωες αντιμέτωπους με το παρελθόν, το παρόν και κυρίως το μέλλον τους και θα εκτροχιάσει με κωμικό και απρόσμενο τρόπο την ήδη ασταθή πορεία τους. Η σκηνοθεσία του Γιώργου Παλούμπη ακολουθεί και αναδεικνύει το ρεαλισμό και την αμεσότητα του συγγραφικού ύφους και σίγουρα βοηθά τους εξαιρετικούς ηθοποιούς Αμαλία Αρσένη, Βάλια Παπακωνσταντίνου, Αντώνη Τσιοτσιόπουλο, Άννα Πατητή και Γιωργή Τσουρή να παίξουν με όλη τη δύναμη της ψυχής τους. ΙΛΙΣΙΑ Παπαδιαμαντοπούλου 4, 2107210045 ΙΛΙΣΙΑ ΒΟΛΑΝΑΚΗΣ Παπαδιαμαντοπούλου 4, 2107223010 theatroilisia.gr
80
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Αέρας»
«170 τετραγωνικά / Moonwalk»
51
Ένα μιούζικαλ για τη διαφορετικότητα Στο ρυθμό της Τρέισι κινείται το Ακροπόλ στο μιούζικαλ «Hairspray». Το πολυβραβευμένο έργο για το σεβασμό στη διαφορετικότητα, που έχει γίνει δύο φορές ταινία, παρουσιάζεται σε απόδοση κειμένου, στίχους και σκηνοθεσία της μετρ του είδους Θ. Μαρσέλλου. Στην ανησυχητικά αναγνωρίσιμη Αμερική του 1962 η ευτραφής Τρέισι Τέρνμπλαντ (Κ. Σούσουλα) έχει όνειρο ζωής να χορέψει σε ένα σόου, ξεπερνώντας τον εκφοβισμό που δέχεται. Εμφάνιση-έκπληξη κάνει ο Μάρκος Σεφερλής, δίπλα στους Κ. Κόκλα, Ντ. Παπαδημητρίου, Π. Πετράκη, Ησ. Ματιάμπα κ.ά.
52
53
Λύρα, χορός και ακροβατικά
Η ομάδα Κι όμΩς κινείται συνεχίζει να στήνει ιδιαίτερες περφόρμανς στο Θέατρο Ροές. Συνδυάζει τον σύγχρονο χορό με το τσίρκο, τη σουρεαλιστική ματιά με το ρομαντισμό και τη μουσική του λυράρη των Χαΐνηδων Δημήτρη Αποστολάκη. Η νέα τους παράσταση εμπνέεται από το έμμετρο παραμύθι «Δρακοδόντι». Η χορογράφος Χριστίνα Κλεισιούνη και οι συνεργάτες της στήνουν θεάματα απρόσμενα και συναρπαστικά, χρησιμοποιώντας το εκφραστικό φάσμα που διαθέτει ο κάθε ερμηνευτής.
ΣΥΓΓΡΟΥ 33
Ο Αντώνης Καλογρίδης επιστρέφει με τους δικούς του όρους Το θέατρο απλώνεται στην πόλη και το ολοκαίνουργιο Θέατρο Συγγρού 33 μας προσκαλεί σε ασυνήθιστες καλ λιτεχνικές διαδρομές με την υπογραφή του ταλαντούχου δημιουργού. Ο Αντώνης Καλογρίδης πιστεύει στην αβίαστη ροή των πραγμάτων. «Aς είμαστε χαλαροί και ό,τι είναι να συμβεί θα συμβεί», δηλώνει χαρακτηριστικά. Χωρίς να τον γεμίζει με άγχος η αναζήτηση του χώρου που θα μπορούσε να γί νει το καλλιτεχνικό του σπίτι, άφησε το χρόνο να κυλήσει και τις ευκαιρίες να του κλείσουν το μάτι. Κάπως έτσι έπε σε πάνω στον παλιό κινηματογράφο Πίκολο στο Κουκάκι και αποφάσισε να τον μετατρέψει σε θέατρο, επιλέγοντας για όνομα τη διεύθυνσή του, Συγγρού 33. Ο σκηνοθέτης που στις αρχές του 2000 εισέβαλε στη θε ατρική πίστα με το «Σκράικερ» της Κάριλ Τσέρτσιλ, το «Angel Baby» του Μάικλ Ράιμερ και το «Ντόγκβιλ» του Λαρς φον Τρίερ, επέστρεψε δυναμικά τον περασμένο χει μώνα υπογράφοντας το «Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές» της Αγκάθα Κρίστι στο Θέατρο «Κάτια Δανδουλάκη». Ο Αντώνης Καλογρίδης αναζητά στο θέατρο τη μαγεία, το μυστήριο και πάνω από όλα την αλήθεια – εκείνη που θα γλιστρήσει με ευκολία από τη σκηνή στην πλατεία. Ποιος ξέρει, ίσως ήρθε η στιγμή να συναντηθεί και με τη δρα ματουργία του Χάρολντ Πίντερ, τον οποίο θαυμάζει πο λύ, όπως μας είπε, για το πνεύμα, το μαύρο χιούμορ αλλά και το «σωστά παράλογο που χρησιμοποιεί στα έργα του, αποκαλύπτοντας πως τελικά έτσι είναι η ίδια η ζωή». Σήμερα, σε συνεργασία με τους θεατρικούς επιχειρημα τίες Τάγαρη, δουλεύει το επόμενο μεγάλο project του, το προσωπικό του στοίχημα, μια διαφορετική θεατρική στέ γη. Συνδυάζοντας τις δύο αγάπες του, το design και το θέ ατρο, εργάζεται πυρετωδώς για τη μετατροπή του παλιού κινηματογράφου σε μια σύγχρονη θεατρική σκηνή. Στό χος του είναι ο ίδιος ο χώρος να αποτελεί μια διαφορετι κή εμπειρία από ό,τι έχουμε συνηθίσει μέχρι τώρα, ένα κέλυφος που θα προσαρμόζεται στο είδος και το ύφος κά θε παραγωγής. Στο μυαλό του υπάρχουν πολλές ιδέες τις οποίες ακόμη δεν θέλει να μοιραστεί, γιατί θεωρεί ότι η έκπληξη είναι πρόκληση και για τον θεατή. Πάντως η πρώ τη παράσταση που προγραμματίζει για το2020 είναι η θε ατρική μεταφορά της «Γλυκιάς φωνής» του Μαρκ Χέρμαν. Στη διακόσμηση του θεάτρου ακολούθησε το mix & match πνεύμα που αποτελεί την υπογραφή του στη διακόσμηση εσωτερικών χώρων και στις σκηνογραφίες. Συνδύασε το industrial με το κλασικό αλλά και με ένα rock twist. «Έχω 3D μέσα μου», μας είπε μιλώντας για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται τη χωροταξία. Βασική προτεραιότη τά του ήταν η δημιουργία τριών θεωρείων που θα έχουν το δικό τους μπαρ αλλά κι ενός μεγάλου μπαρ μέσα στην κε ντρική σάλα με τα καθίσματα. Εκεί θα δίνουμε τα ραντεβού μας πριν ή στο τέλος των παραστάσεων, γιατί η εμπειρία δεν σταματά όταν τελειώνει η παράσταση. Και δεν περιμέ νουμε τίποτα λιγότερο από τον ανατρεπτικό σκηνοθέτη.
54
Ο Γιάννης Ζουγανέλης έχει κέφια Με πρόζα, χορό και τραγούδι και τον δικό του ανατρεπτικό τρόπο γιορτάζει ο Γιάννης Ζουγανέλης τα 200 χρόνια της εθνικής παλιγγενεσίας στο Θέατρο Αθηνά. Με special guest την αγέραστη Ζωζώ Σαπουντζάκη, έχει στήσει τη μουσικοθεατρική παράσταση «Happy Birthday Ελλάς», με επιθεωρησιακά στοιχεία, βιτριολικό κοινωνικοπολιτικό σχολι-
55
ασμό, μουσική και τραγούδι. Ο Γιάννης Ζουγανέλης, ως σκηνοθέτης και συγγραφέας, μαζί με τους Αντώνη Ανδρικάκη, Μιχαήλ Άνθη, Νίκο Κεραμίδα, Ντίνο Σπυρόπουλο, επιδιώκει «το “ζωντανό” θέατρο, ένα θέατρο που θα διαδράται στην καθημερινότητά του, που θα αλλάζει, θα εξελίσσεται, που θα ενσωματώνει τις αντιδράσεις των θεατών». Παίζουν οι Άβα Γαλανοπούλου, Γιώργος Χατζής, Ανδρέας Κωνσταντινίδης, Ερμόλαος Ματθαίου, Σοφία Κουρτίδου κ.ά.
Παραστάσειςφαινόμενο
Δεν είναι ούτε ένα ούτε δύο αλλά έξι τα χρόνια που παίζεται στο Θέατρο Αλκμήνη το δικαστικό δράμα «Οι 12 ένορκοι» (φωτό) του Ρέτζιναλντ Ρόουζ. Το σασπένς, η διά δραση και η ανανέωση του καστ που δημι ουργεί κάθε φορά νέες προσδοκίες κάνουν την παράσταση της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη ιδιαίτερα δημοφιλή. Στον ίδιο δρόμο επι τυχίας βαδίζει το «Κιβώτιο» του Άρη Αλε ξάνδρου, που για 5η χρονιά ευτυχεί στα χέ ρια του σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή Φώτη Μακρή στο Studio Μαυρομιχάλη, αλλά και ο «Άγριος σπόρος» του Γιάννη Τσίρου στο Επί Κολωνώ. Η σκηνοθέτις Ελένη Σκό τη σκηνοθετεί τον Στάθη Σταμουλακάτο και τους δύο νέους ηθοποιούς που προστέθη καν στην ερμηνευτική ομάδα, τη Χριστίνα Μαριάνου και τον Χρήστο Κοντογεώργη. Τα ταμεία σπάει ακόμη μία παράστασηφαινό μενο. Εκατόν ογδόντα χιλιάδες θεατές είδαν το «Δείπνο ηλιθίων» του Φρανσίς Βεμπέρ και, όπως αναμενόταν, ο Σπύρος Παπαδό πουλος συνεχίζει ακάθεκτος για τέταρτη χρονιά στο Κάππα.
Συγγρού 33, Κουκάκι
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 83
«SUNSET LIMITED»
Ένα δυνατό ερμηνευτικό ντουέτο επιβιβάζεται στο Τρένο στο Ρουφ Η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη, μετά την πρωτοφανή επιτυχία των «12 ενόρκων», που συνεχίζονται για 6η χρονιά, συνεργάζεται ξανά με τον Μάνο Ζαχαράκο στο «The Sunset Limited» του Κόρμακ ΜακΚάρθι, που ανεβαίνει για πρώτη φορά στο θεατρικό βαγόνι της Αμαξοστοιχίας Θέατρο Το Τρένο στο Ρουφ, κάθε Κυριακή στις 9.30 μ.μ. Στο πλευρό του εξαίρετου ηθοποιού θα βρίσκεται ο Σταύρος Καλλιγάς, που έχουμε καιρό να δούμε επί σκηνής. Το αταξινόμητο αυτό έργο, που χαρακτηρίζεται από τον συγγραφέα
84
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
6 5
ως «νουβέλα σε δραματική μορφή», έγινε τηλεταινία το 2011, σε σκηνοθεσία του Τόμι Λι Τζόουνς, με τον ίδιο και τον Σάμιουελ Τζάκσον στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Στην πρώτη θεατρική του συνεργασία το δίδυμο ερμηνεύει δύο χαρακτήρες χωρίς όνομα –τον «Λευκό», έναν λευκό καθηγητή πανεπιστημίου και τον «Μαύρο», έναν Αφροαμερικανό πρώην κατάδικο–, οι οποίοι συναντιούνται τυχαία στην αποβάθρα ενός τρένου, τη στιγμή που ο καθηγητής ετοιμάζεται να κάνει το μεγάλο άλμα στο
κενό. Ο πρώην κατάδικος καταφέρνει να τον σώσει και όταν ο καθηγητής συνέρχεται από το σοκ, βρίσκεται μέσα στο βαγόνι μαζί με τον νέο του φίλο. Οι διάλογοι, βγαλμένοι από την κοφτερή πένα του ΜακΚάρθι, έρχονται να αντικαταστήσουν τη δράση, αναδεικνύοντας το υπαρξιακό τέλμα αλλά και τις σκοτεινές ψυχικές διαδρομές των δύο πρωταγωνιστών σε αυτό το έργο-μονοπάτι προς τη λύτρωση. Το Τρένο στο Ρουφ, Σιδ. Σταθμός Ρουφ, Λεωφ. Κωνσταντινουπόλεως, 2105298922
57
58
Πέντε αξιοπρόσεκτοι γυναικείοι ρόλοι
Μελαγχολία, χαρά, προσμονή, αισιοδοξία εκφράζουν οι ηρωίδες πέντε έργων και οδηγούν τις ηθοποιούς που τις ερμηνεύουν σε εκρήξεις πάθους. «Frida κι άλλο»
Η Κατερίνα Δαμβόγλου έχει πλέον ταυτιστεί με τη Φρίντα Κάλο. Σκιαγραφεί με τον καλύτερο τρόπο την προσωπικότητα της Μεξικανής ζωγράφου στην πολυμεσική παράσταση που παίζεται για τρίτη χρονιά. (Αποθήκη)
High class πιρουέτες στο Christmas Theater
Στο δυναμικό venue στο Γαλάτσι, που έχει καθιερωθεί ως σημείο πολυσυλλεκτικών εξόδων για όλη την οικογένεια, θα δούμε και αυτήν τη σεζόν δεξιοτέχνες χορευτές και χορογράφους από το «ψηλότερο ράφι» του κόσμου. Να χαμογελάσουμε και να χορέψουμε με τη βροχή μάς προτρέπουν οι έντεκα χορευτές του «Dancing in the Rain 2» (29/11, φωτό), που επιστρέφουν στην Αθήνα μετά το περσινό sold out.
Οι Λος Βιβάνκος («Vivancos Born to Dance», 11/1), πάλι, πρέπει να έχουν κάνει πολύ χαρούμενο τον πατέρα τους με τα κατορθώματά τους. Τα έξι αδέρφια έχουν κατακτήσει τις σκηνές όλου του κόσμου, χορεύοντας φλαμένκο στη σχολή που ίδρυσε ο πατέρας τους, και ο καθένας είναι μετρ ενός διαφορετικού μουσικού οργάνου, ενώ κατέχουν το ρεκόρ Γκίνες για τα ταχύτερα χτυπήματα φλαμένκο ανά λεπτό (1.317!).
«Το τέλειο έγκλημα»
Για τη Φρόσω Λύτρα, η Λίνα Σακκά διαθέτει τη γοητεία των νουάρ ηρωίδων που επιλέγει να συναντά στο θέατρο. Στο ψυχολογικό θρίλερ του Φρέντερικ Νοτ θα τη δείτε να μπλέκεται σε ένα απρόβλεπτο ερωτικό τρίγωνο. (Κιβωτός)
«Μίμοι»
Η Άννα Κοκκίνου, ως ηθοποιός και σκηνοθέτις, επιμένει στην αρτιότητα των τεχνικών μέσων του ερμηνευτή και την πετυχαίνει στο έπακρον, ερμηνεύοντας μπουφονικούς ρόλους στο έργο του Ηρώνδα. (Σφενδόνη)
«Νούρα, ένα πένθιμο μπλουζ»
Η Μαριάννα Τουμασάτου μπαίνει στο βάθος των δραματικών ρόλων. Στο έργο της Βάσιας Αργέντη ζει το δράμα μιας γυναίκας που έφτασε ως πρόσφυγας στη χώρα μας μαζί με τη κόρη της. (Διάνα)
«Σημάδια στην ομίχλη»
Μια γυναίκα που η ζωή δεν της φέρθηκε γενναιόδωρα βρίσκεται για μια στιγμή μπροστά σε μια μεγάλη ευκαιρία... Η Ράνια Σχίζα αναμετριέται με έναν συγκινητικό ρόλο στο γλυκόπικρο έργο του Στίβεν Σακς. (Vault)
86
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Χάρολντ και Μοντ»
88
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
59
ΝΕΟΣ ΑΚΑΔΗΜΟΣ
Το ιστορικό θέατρο επιστρέφει με νέο πρόσωπο και τρεις μεγάλες παραγωγές
«10 μικροί νέγροι» «Ως την άκρη του ονείρου»
Το εμβληματικό θεατρικό στέκι της οδού Ιπποκράτους, που υπήρξε το δεύτερο σπίτι πολύ μεγάλων πρωταγωνιστών όπως οι Αλέξης Μινωτής, Κατίνα Παξινού και Ρένα Βλαχοπούλου, χτίστηκε από την αρχή και μετονομάστηκε σε Νέος Ακάδημος. Οι Θεατρικές Επιχειρήσεις «Μπάμπη Αθ. Κράλιοβιτς» και η «Happy Light Productions», με τη συνεργασία του εικαστικού Γιώργου Λυντζέρη, άλλαξαν το αισθητικό ύφος του θεάτρου, που έχει πλέον μετατραπεί σε μια μοντέρνα σκηνή. Οι σημαντικότερες αλλαγές, ωστόσο, αφορούν τον εξαερισμό, την πυρασφάλεια και την επένδυση σε υπερσύγχρονο υλικοτεχνικό εξοπλισμό, με αποτέλεσμα το θέατρο να μπορεί πλέον να υποδεχτεί παραγωγές μεγάλης κλίμακας. Στην ανακαινισμένη σκηνή, λοιπόν, καλούμαστε να εξιχνιάσουμε ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα αστυνομικά μυστήρια της Αγκάθα Κρίστι, τους «10 μικρούς νέγρους». Η Ρέινα Εσκενάζυ καθοδηγεί έναν θίασο πρωταγωνιστών –Άρης Λεμπεσόπουλος, Γωγώ Μπρέμπου, Φίλιππος Σοφιανός, Αργύρης Αγγέλου, Παύλος Ευαγγελόπουλος, Βασίλης Ευταξόπουλος–, σε μια ιστορία εγκλήματος που υπόσχεται να ανεβάσει την αγωνία μας στα ύψη. Μια τελείως διαφορετική και ιδιαίτερα τρυφερή ιστορία σκηνοθετεί ο Σωτήρης Χατζάκης, με τον Θανάση Τσαλταμπάση και την Τάνια Τσανακλίδου ως «Χάρολντ και Μοντ» στο έργο του Κόλιν Χίγκινς. Ο αναπάντεχος και ειλικρινής έρωτας ανάμεσα στους δύο φαινομενικά αταίριαστους ήρωες, τον απελπισμένο νεαρό Χάρολντ και την αισιόδοξη με πάθος για ζωή ογδοντάχρονη Μοντ, που αποτέλεσε σημείο αναφοράς για μια ολόκληρη γενιά στα ’70s, έρχεται στο προσκήνιο, σε ένα έργο-ύμνος για τη ζωή και την αγάπη. Στους υπόλοιπους ρόλους θα δούμε τους Αλεξάνδρα Παλαιολόγου, Βασίλη Χαλακατεβάκη, Ελένη Βαΐτσου, Αλέξανδρο Χούντα κ.ά. Τη μουσική της παράστασης υπογράφει ο Μιχάλης Δέλτα. Η Κέλλυ Σταμουλάκη μετακομίζει με τον θίασο Αβάντι στον Νέο Ακάδημο για να μας αφηγηθεί την ιστορία της μικρής Πετρίνας στην παράσταση «Ως την άκρη του ονείρου». Η πρωτότυπη σύνθεση του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα επενδύει μουσικά το ευφάνταστο ταξίδι ενηλικίωσης της ηρωίδας, η οποία, με φύλακα-άγγελο τον σπουδαίο ερμηνευτή Βασίλη Λέκκα και συμμάχους, μεταξύ άλλων, τους Νέλλη Γκίνη, Νικόλα Μπράβο, Έλενα Δελακούρα, Ζερόμ Καλουτά, Παύλο Εμμανουηλίδη, μας διδάσκει την αξία της αισιοδοξίας και της πίστης στις δικές μας δυνάμεις. Ακαδημίας και Ιπποκράτους 17, κέντρο, 2103625119, 2100080900
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 89
«ΔΕΙΠΝΟ ΗΛΙΘΙΩΝ»
Απολαυστική γεύση κωμωδίας, που κρατάει χρόνια
Μία από τις μεγαλύτερες θεατρικές επιτυχίες των τελευταίων ετών, με την υπογραφή του Σπύρου Παπαδόπουλου, επιστρέφει για τέταρτη συνεχή χρονιά στο Θέατρο Κάππα. Ο γνωστός ηθοποιός, σε τριπλό ρόλο πρωταγωνιστή, σκηνοθέτη και παραγωγού, καθοδηγεί μια ωραία ομάδα ηθοποιών –Βασίλης Ρίσβας, Δημήτρης Μαυρόπουλος, Άννα Μενενάκου, Χρήστος Σπανός, Ξανθή Γεωργίου– στη διάσημη κωμωδία του Φρανσίς Βεμπέρ «Δείπνο Ηλιθίων». Το πρωταγωνιστικό δίδυμο, οι Σπύρος Παπαδόπουλος και Πυγμαλίων Δαδακαρίδης,
με εύστοχες ερμηνείες στην κόψη του κωμικοτραγικού, κέρδισε κοινό και κριτικούς, μεταφέροντας επί σκηνής το βραβευμένο γαλλικό έργο, γνωστό από τις πολυάριθμες κινηματογραφικές του μεταφορές. Ο καλοπροαίρετος και αφελής Φρανσουά Πινιόν γίνεται το πολλά υποσχόμενο θύμα του πλούσιου μεγαλοεκδότη Πιέρ Μπροσάν για το καθιερωμένο «Δείπνο ηλιθίων» της Πέμπτης, όπου εκείνος και οι πλούσιοι φίλοι του βρίσκουν ο καθένας από έναν «ηλίθιο» και τον προσκαλούν σε αυτό το ιδιότυπο δείπνο, με στόχο να κοροϊδέψουν
τους ανυποψίαστους καλεσμένους τους. Αυτός που έχει φέρει τον πιο τέλειο «ηλίθιο» στέφεται νικητής στο τέλος της βραδιάς, σε αυτήν την κωμωδία που υπόσχεται να σε βάλει σε σκέψεις με αυτήν τη σταδιακή αποδόμηση ενός ενήλικου bullying. Ένα έργο που δεν είναι απλώς μια κωμωδία, αλλά μιλά με αμεσότητα και ειλικρίνεια για τον κοινωνικό ρατσισμό και τη συνήθεια των ανθρώπων να βάζουν ταμπέλες και να βγάζουν εύκολα συμπεράσματα. Η μετάφραση είναι της Νικολέτας Κοτσαηλίδου. ΚΆΠΠΆ Κυψέλης 2, Κυψέλη, 2107707227, 2108827000
LA STRADA
61
Νέο έργο από τον Γιάννη Καλαβριανό
Τα έργα του Γιάννη Καλαβριανού συγκινούν χάρη στον ευαίσθητο τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται επώδυνα θέματα όπως η απώλεια, ο θάνατος, η λήθη. Αναγνωρίζοντας τη δύναμη της πένας του, το Εθνικό Θέατρο του
62
ανέθεσε τη συγγραφή ενός νέου έργου κι έτσι από τις 16/1 θα δούμε εκεί το «Hotel Éternité»: σε ένα ξενοδοχείο όπου τίποτα δεν επιτρέπεται να παλιώσει, οκτώ εργαζόμενοι προσπαθούν να... παγώσουν το χρόνο. Την παράσταση θα σκηνοθετήσει ο ίδιος, έχοντας στη διανομή τους Γιώργο Γλάστρα, Μαρία Κατσιαδάκη, Αργύρη Ξάφη κ.ά.
Το φαινόμενο «Μαθήματα πολέμου»: πράξη τρίτη
Μία από τις πιο πρωτότυπες και πολυσυζητημένες παραστάσεις ήταν αναμφίβολα τα «Μαθήματα πολέμου» (φωτό), το εγχείρημα των αδερφών Λιγνάδη (μετάφραση κι επιμέλεια από τον Γιάννη και σκηνοθεσία από τον Δημήτρη). Η δραματική απόδοση επεισοδίων από την Ιστορία του Θουκυδίδη λειτούργησε σε πολλά επίπεδα, τόσο ως ψυχαγωγία όσο και ως εκπαίδευση, για όλες τις ηλικίες, σε μια εποχή έξαρσης του φανατισμού. Κι αν το πρώτο και το δεύτερο μέρος δραματοποιούσαν αυτοτελή επεισόδια του έργου του Θουκυδίδη, το τρίτο, που θα παρουσιαστεί στο Μικρό Εθνικό (από 1/2), είναι βασισμένο στα «Ελληνικά» του Ξενοφώντα και ειδικότερα στα γεγονότα γύρω από το τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου και το τέλος της αθηναϊκής ηγεμονίας. Ένα μάθημα Ιστοριας επί σκηνής δίνουν και οι «Θερμοπύλες», το νέο θεατρικό έργο του Γ. Λιγνάδη, που σκηνοθετεί ο Άρης Λάσκος, στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη τον Φεβρουάριο.
63
«ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ»
Ένα υπέροχο έργο στο Θέατρο Κνωσός
Για δεύτερη σεζόν το Κνωσός φιλοξενεί την επιτυχημένη «Φθινοπωρινή ιστορία» ενός σημαντικού συγγραφέα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, του Αλεξέι Αρμπούζοφ. Η Μάνια Παπαδημητρίου σκηνοθετεί και ο Λάμπρος Τσάγκας ζωντανεύει, μαζί με την παλιά του συμφοιτήτρια στο Εθνικό Άννα Γεραλή, την ιστορία-μάθημα ζωής με πρωταγωνιστές έναν άντρα και μια γυναίκα, που με τη στάση τους ανάγουν τη συντροφικότητα σε ύψιστο αγαθό και την αποδοχή της ατομικότητας σε ένδειξη αλληλοσεβασμού. Στα συν η μουσική που υπογράφεται από τον Σταμάτη Κραουνάκη.
Ο Χρίστος και ο Λάμπρος Τσάγκας έδειξαν πως η ιδέα του «όλοι μαζί» στο θέατρο είναι εφικτή. Την πραγμάτωσαν ανοίγοντας το 1978 το Θέατρο Κνωσός και ανεβάζοντας έργα κλασικά και σύγχρονα από το παγκόσμιο δραματολόγιο. Σήμερα ο Λάμπρος Τσάγκας συνεχίζει να βλέπει από τη θεατρική σκηνή της γειτονιάς των Πατησίων το θέατρο ως μια εμπειρία ανοιχτή σε όλους και γιορτάζει σαράντα χρόνια θεατρικής δημιουργίας με πολλές δράσεις αλλά και την παρουσίαση ενός υπέροχου έργου. ΚΝΩΣΟΣ Πατησίων 195 και Κνωσού 11, Πατήσια, 2108677070, www.theatroknossos.gr
64 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΓΝΆΔΗΣ
«Κοιτάζω προς τον ουρανό, αλλά πατάω γερά στη γη»
Βρίσκεται στην πρώτη γραμμή ως ηθοποιός και σκηνοθέτης εδώ και χρόνια, και από τον Σεπτέμβριο είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής της πρώτης θεατρικής σκηνής της χώρας. Δεν είναι μόνο το όραμα που δίνει σιγουριά στον Δημήτρη Λιγνάδη, είναι κυρίως η μόρφωση και η άποψη που θα του επιτρέψουν να ανοίξει νέους δρόμους για το Εθνικό Θέατρο. Από τη Μαρία Κρύου, φωτό: Δημήτρης Τσίτσος
Σ
ε ποια φάση της ζωής σας σας βρήκε η πρόταση της υπουργού Πολιτισμού να αναλάβετε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου; Βρέθηκα σε αυτήν τη θέση σε μια στροφή της σταδιοδρομίας μου και της υπαρξιακής μου αναζήτησης. Έχω ανδρωθεί στο Εθνικό Θέατρο ηλικιακά και καλλιτεχνικά. Στα δέκα μου πήγα για πρώτη φορά στην Επίδαυρο με τον πατέρα μου Τάσο Λιγνάδη και, ως πρωτοετής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού, έπαιξα εκεί τον Έρωτα στον «Κατσούρμπο» του Χορτάτζη. Έμεινα δέκα χρόνια στο Εθνικό, στη συνέχεια βγήκα στο ελεύθερο θέατρο ως ηθοποιός, έπαιξα στο λεγόμενο εμπορικό θέατρο, σε αβανγκάρντ σκηνές, σε ποιοτικά μικρά σχήματα και, με την αλλαγή του αιώνα, άρχισα να σκηνοθετώ και να διδάσκω σε σχολές. Αποφάσισα, λοιπόν, να αναλάβω αυτήν τη θέση έχοντας μεγάλη εμπειρία και ψυχικά αποθέματα. Έχω μάθει να κοιτάζω προς τον ουρανό, αλλά τα πόδια μου να τα πατάω πολύ γερά στη γη. Πιστεύω στη δημιουργία σε κάθε τομέα, πολύ περισσότερο δε στον καλλιτεχνικό. Έχω μπροστά μου ένα κλάσμα: στον αριθμητή υπάρχουν οι επιθυμίες και στον παρονομαστή οι δυνατότητες.
94
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Θα συνεχίσετε να σκηνοθετείτε και να ερμηνεύετε; Όλα τα μεγάλα βήματα που έχω κάνει δεν τα έκανα όταν τελείωσε η προηγούμενη πίστα. Ο διευθυντής του Εθνικού είναι αρμοδιότητα, δεν είναι ιδιότητα και δεν απεμπολώ την ιδιότητά μου τη σκηνοθετική και την ερμηνευτική. Θα σκηνοθετήσω και θα παίξω όσο είμαι διευθυντής στο Εθνικό. Φέτος θα ανεβάσω «Μακμπέθ», σε συμπαραγωγή με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Αναλάβατε την καλλιτεχνική διεύθυνση τον Σεπτέμβριο. Πόσες δικές σας παρεμβάσεις υπάρχουν στο φετινό πρόγραμμα; Γίναμε… Flash Gordon για να τα προλάβουμε όλα απ’ όταν αναλάβαμε καθήκοντα. Τον προγραμματισμό που έχει ανακοινωθεί τον έκανε η προηγούμενη καλλιτεχνική διεύθυνση. Το δικό μου στίγμα είναι ότι έφερα τα «Μαθήματα πολέμου ΙΙΙ» στο Εθνικό και, εφόσον ξεκίνησαν στο Μέγαρο Μουσικής, θα γίνουν σε συμπαραγωγή με αυτό. Θα κάνουμε και άλλες παραγωγές μαζί τους. Πιστεύω πολύ στη συνέργεια των φορέων. Με το που ανέλαβα έτρεξα στο υπουργείο Τουρισμού, στον ΕΟΤ, στο υπουργείο Πολιτισμού, σε μια προσπάθεια να ανοίξω δίαυλους επικοινωνίας.
Το αρχαίο δράμα θα αποτελέσει έναν από τους πυλώνες του προγράμματος; Ο νομοθέτης ορίζει ρητά ότι «ο σκοπός του Εθνικού Θεάτρου περιλαμβάνει τη μελέτη, την έρευνα και τη σκηνική διδασκαλία του αρχαίου δράματος καθώς και της νεοελληνικής δραματουργίας». Καμιά φορά αναφερόμαστε στο αρχαίο δράμα και νομίζουν ότι μιλάμε για έργα. Δράμα, όμως, είναι το αποτέλεσμα κάθε δράσης. Το αρχαίο δράμα πρέπει να επανέλθει, αλλά όχι με την έννοια του διδακτισμού. Πιστεύω πολύ στις κλασικές σπουδές, διότι αν μπολιαστούν με τέχνη, έχουν πολλά να προσφέρουν στο θέατρο και ως καλλιτεχνικός διευθυντής αυτό θα κάνω: θα ασχοληθώ με το αρχαιόθεμο θέατρο. Τέτοια μπορεί να θεωρηθούν λ.χ. τα «Αδριανού απομνημονεύματα» της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ. Μπορεί να κάνουμε διαλέξεις πάνω σε εκκλησιαστικά κείμενα, στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη ή σε αφρικανική μουσική, αυτά τα θεωρώ συγγενικά θέματα. Πάντως, βλέπω ότι υπάρχει προκατάληψη για το αρχαίο δράμα. Αναφερόμαστε σε αυτό λες και το έχουμε βαρεθεί. Πότε γκώσαμε με το αρχαίο δράμα; Δηλαδή θα πεις σε κάποιον Άγγλο να μην κάνει Σαίξπηρ; Θα συμμετάσχει το Εθνικό στον εορτασμό για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του ’21; Σχεδιάζουμε διάφορα πράγματα, αλλά για να καταλήξω θέλω πρώτα να ξέρω τις υλικοτεχνικές δυνατότητες και τα κονδύλια με τα οποία θα κινηθούμε. Αλλά και μέσα στο 2020 θα κάνουμε πράγματα για τα 2.500 χρόνια από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, που άλλαξε το ρου της Ιστορίας, εμποδίζοντας την εισβολή της Ασίας στη Δύση. Είναι ένα παγκόσμιο γεγονός και, δυστυχώς, σε μας εδώ διαφεύγει, ενώ έξω έχει γίνει χαμός. Δεν θέλουμε τίποτα το ελληνικό, κι αυτό κρύβει βαθιά μέσα του ραγιαδισμό και αρχοντοχωριατισμό. Όλοι ασχολούνταν με το αν μπήκαμε στη νομισματική ένωση και άφησαν κενό το κομμάτι της Ιστορίας, την πατρίδα, τα λάθη και τις παθογένειες. Το σύστημα χτυπάει τη μνήμη. Η μνήμη δεν είναι νοσταλγία, είναι ζωτικό στοιχείο στις φλέβες μας. Για να ξέρω πού πάω, πρέπει να ξέρω από πού έρχομαι. Ποιες προτεραιότητες θέσατε όταν αναλάβατε καθήκοντα; Το Εθνικό Θέατρο πρέπει να προσφέρει μια ευρύτερη καλλιέργεια στον αποδέκτη, στο κοινό αλλά και στους πομπούς, τους ηθοποιούς. Θα συνεχίσω το επιτυχημένο πείραμα που έγινε με τα «Μαθήματα πολέμου», αυτήν τη βιωματική διδασκαλία, που δεν είναι ούτε θέατρο, ούτε αναπαράσταση, ούτε αναλόγιο, ούτε θέαμα, ούτε ακρόαμα, ούτε αμιγώς επιστήμη, ούτε αμιγώς τέχνη, αλλά ένας συνδυασμός. Τι κάνουμε; Διδάσκουμε Ιστορία στο κοινό, που είναι πολύ ωφέλιμη. Δεν θέλουμε φυσικά να υποκαταστήσουμε το μάθημα στα σχολεία
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 95
–δεν υποκαθίσταται το διάβασμα–, αλλά να δώσουμε το στίγμα ότι μπορεί να εκπαιδευτεί κάποιος και διά του θεάτρου. Μετασχηματίζω την Πειραματική Σκηνή και της προσθέτω άμεσο ερευνητικό χαρακτήρα. Δεν θα έχει κάποια επωνυμία, διότι δεν θέλω επωνυμίες, οι επωνυμίες του κοινού είναι περιοριστικές. Αν θέλουμε όμως να ονομάσουμε πειραματική μια low budget σκηνή, τότε αυτό είναι πιο έντιμη ονομασία. Θέλω να συνεργαστώ με ανθρώπους που εμπιστεύομαι, να ανοίξω το Εθνικό και να φέρω πιο νέους ανθρώπους, που θα δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους. Πιστεύετε στην αξία του πειράματος; Η λέξη «πείραμα» δεν μου λέει τίποτα. Το πείραμα πρέπει να γίνεται στοχευμένα, με ατζέντα. Πρέπει να έχεις ένα σκοπό. Για μένα το Εθνικό δεν είναι μόνο έκφραση ή επικοινωνία μιας έκφρασης. Είναι πολλά περισσότερα. Στην ιδρυτική του διακήρυξη λέει ότι έχει αποστολή κι ευθύνη να παράγει πολιτισμό κι εκπαίδευση. Θέλω το θέατρο, εκτός από ψυχαγωγία με την τρέχουσα σημασία, τη διασκέδαση δηλαδή, να παρέχει και μια ad hoc εκπαίδευση. Στη σκηνή «Κατίνα Παξινού» θα γίνεται πιο στοχευμένη έρευνα, θα παρουσιάζονται παραστάσεις, σεμινάρια και διαλέξεις και κάθε χρόνο θα υπάρχει μια θεματολογία, π.χ. ποίηση, βιομηχανικό θέατρο κ.λπ. Οι επιλογές μου έχουν να κάνουν με την ευθύνη απέναντι στην ελληνική πολιτεία και στον Έλληνα φορολογούμενο. Κινούμαι με το δικό μου πνεύμα, αλλά και με το γράμμα του νόμου, για να με θωρακίσει. Είναι προαπαιτούμενες οι ικανότητες ενός καλλιτεχνικού διευθυντή στο μάνατζμεντ; Είμαι ηθοποιός και σκηνοθέτης, απλώς εδώ χρειάζεται να είμαι και μάνατζερ. Κανονικά θα έπρεπε να επανέλθει η θέση του αναπληρωτή οικονομικού διευθυντή διά νόμου, όπως υπήρχε προ μνημονίων. Δεν έχω αποκτήσει οικονομικές δεξιότητες, ευτυχώς όμως έχω συνεργάτες που με βοηθάνε. Επιδιώκω να έχω μια πλήρη εικόνα της οικονομικής κατάστασης του Εθνικού μέχρι τα τέλη του χρόνου. Επίσης πιστεύω ότι χρειάζεται προσωπάρχης, υπεύθυνος προσωπικού, και το έχω ζητήσει στο οργανόγραμμα που έχω καταθέσει. Κάνοντας μια πρώτη εκτίμηση των οικονομικών δεδομένων, πιστεύετε ότι επαρκούν τα χρήματα που δίνονται στο Εθνικό; Θα πρέπει να φτιαχτούν δομές Δημοσίου, ώστε τα χρήματα της επιχορήγησης να χρησιμοποιούνται για παραγωγές και όχι για τη μισθοδοσία. Κι επειδή είμαι πολύ προσγειωμένος και ξέρω ότι ζούμε σε μια εποχή που οι συναλλαγές γίνονται με οικονομικούς όρους, θα αναζητήσω χορηγίες. Θυμίζω ότι η έννοια «χορηγός» υπάρχει από την αρχαιότητα, ήταν εκείνος που πλήρωνε για να έχει Χορό ο τραγικός ποιητής.
96
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Μπορεί να λειτουργήσει και με λιγότερους υπαλλήλους το Εθνικό Θέατρο; Μπορούμε να έχουμε λιγότερο Δημόσιο; Ναι, σαφώς, και το ξέρουμε όλοι, αλλά είναι τέτοιες οι δομές, που αυτό δεν αλλάζει. Αυτό μπορεί να αλλάξει μόνο μέσω μιας καταστροφής, δηλαδή αν πριονίσω το κλαδί στο οποίο κάθομαι. Μετά θα καταφύγουμε ξανά σε μνημόνια και στον ξένο παράγοντα και θα έρθει μια μέρα που θα πει ο διευθυντής: «Μάγκες, μέχρι πενήντα μπορώ να πάρω, αλλιώς βαράω κανόνι». Τότε θα πάρει πενήντα και δεν θα ανοίξει ρουθούνι, και μάλιστα με πολύ μικρότερο μισθό, διότι η πραγματικότητα θα έχει οδηγήσει εκεί. Δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε ότι το Εθνικό Θέατρο, το Δημόσιο, το χρηματοδοτούμε εμείς. Οπότε αν το εκμεταλλεύομαι οικονομικά καθ’ οιονδήποτε τρόπο, δεν δουλεύω και αράζω, χρεώνω εσένα.
Είστε προετοιμασμένος και για ρήξεις; Στη φαρέτρα μου υπάρχει η ρήξη. Η ζωή και το έργο μου είναι παράτολμα κι επίσης γνωρίζω πολύ καλά τη φθαρτότητά μου. Το πεπερασμένο και η ρήξη είναι μέσα στο πρόγραμμα, δεν τα εύχομαι όμως. Συνεργάζομαι με τους ανθρώπους του Εθνικού εδώ και τριάντα χρόνια, ξέρω τις οικογένειές τους, τις συνολικές παθογένειες αυτού που λέγεται ελληνικό δημόσιο και τα κατανοώ θέσει και φύσει, αλλά δεν μπορώ να τις υιοθετήσω. Με την καλή προαίρεση του καθενός νομίζω ότι ίσως γίνουν κάποιες μικρές βελτιώσεις. Πιστεύω ότι δεν μας λείπει το φιλότιμο. Έχουμε στερηθεί την προοπτική οικονομικά και ιδεολογικά. Πώς θα την ξαναβρούμε; Διά της παιδείας. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να είναι μόνο διαχείριση κονδυλίων. Πρέπει να υπάρχει και μια ιδέα που τα
«ΤΟ ΑΡΧΑΊΟ ΔΡΑΜΑ ΠΡΈΠΈΊ ΝΑ ΈΠΑΝΈΛΘΈΊ, ΑΛΛΑ ΟΧΊ ΜΈ ΤΗΝ ΈΝΝΟΊΑ ΤΟΥ ΔΊΔΑΚΤΊΣΜΟΥ. ΠΊΣΤΈΥΩ ΠΟΛΥ ΣΤΊΣ ΚΛΑΣΊΚΈΣ ΣΠΟΥΔΈΣ, ΔΊΟΤΊ ΑΝ ΜΠΟΛΊΑΣΤΟΥΝ ΜΈ ΤΈΧΝΗ, ΈΧΟΥΝ ΠΟΛΛΑ ΝΑ ΠΡΟΣΦΈΡΟΥΝ ΣΤΟ ΘΈΑΤΡΟ ΚΑΊ ΩΣ ΚΑΛΛΊΤΈΧΝΊΚΟΣ ΔΊΈΥΘΥΝΤΗΣ ΑΥΤΟ ΘΑ ΚΑΝΩ: ΘΑ ΑΣΧΟΛΗΘΩ ΜΈ ΤΟ ΑΡΧΑΊΟΘΈΜΟ ΘΈΑΤΡΟ».
διέπει όλα αυτά. Μη υπαρχούσης της ιδέας, δεν έχει τρόπους να πολεμήσει τίποτα. Πολλοί λένε ότι έχει χαθεί το μέτρο με τόσες παραστάσεις στην Αθήνα. Δεν ξέρω αν είναι θέμα μέτρου, αλλά κινητικότητα δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη δημιουργία. Το ότι εκατό άτομα γράφουν ποιήματα, ενώ μέχρι χθες έγραφαν δέκα, δεν σημαίνει πως έχουμε παραπάνω ποιητές. Μου αρέσει που οι ηθοποιοί εκφράζονται, δεν μου αρέσει που δεν πληρώνονται και δεν καταλαβαίνουν ότι αυτό που κάνουν είναι επάγγελμα. Η δική μου γενιά είχε άλλες παραστάσεις. Τώρα ο νέος, αν δει λίγο YouTube, λίγο Netflix και λίγο talent shows, πιστεύει ότι αυτό είναι θέατρο. Έχουμε όλοι ευθύνη απέναντι σε αυτό. Αν θέλεις να κάνεις πολιτισμό και όχι αποτύπωση πολιτισμού, πρέπει να είσαι αυστηρός ή ανεκτικός εκεί που πρέπει. Αφαίρεσαν το παραμύθι από το θέατρο, τον ζωτικό μύθο. Έχουμε γίνει όλοι
καρτεσιανοί λόγω μιας κορεκτίλας, που προσομοιάζει πάρα πολύ σε έναν αυστηρό προτεσταντισμό. Ωστόσο, νομίζω ότι ξαναγυρίζουμε στο μύθο, στο κείμενο. Έχουμε ανάγκη το μύθο για να συνεχίσουμε. Για σας η ευτυχία συνδέεται άμεσα με την επιτυχία; Η ευτυχία δεν βρίσκεται κατ’ ανάγκην μέσα στην επιτυχία. Τη συναντάς όταν δίνεις, κι εγώ νιώθω πλήρης όταν δίνω. Το εσύ είναι η απάντηση, το λέω με σιγουριά. Δεν το έχω πετύχει ακόμη απόλυτα, υπάρχει ένα κομμάτι του εαυτού μου που με ταλανίζει και δεν μπορώ να κάνω ότι δεν το ακούω. Ιδιαίτερα όταν είμαι μόνος και κλείνω το φως για να κοιμηθώ –αν με πάρει ο ύπνος–, εκείνη είναι μια δύσκολη στιγμή. Λόγω μοναξιάς; Η μοναχικότητα είναι μια επιλογή, η μοναξιά είναι το κακό της αποτέλεσμα. Το καλό σενάριο σε αυτό είναι η ανεξαρτησία, δεν
έχεις να λογοδοτήσεις πουθενά. Το κακό σενάριο της μοναξιάς είναι ότι σκέφτεσαι «θα ψοφήσω και θα με βρουν από τη βρόμα». Όλα όμως είναι επιλογή. Ποτέ δεν θα πω ότι φταίνε η κοινωνία, η συγκυρία ή το DNA μου. Ίσως το παρακάνω μερικές φορές με το αυτομαστίγωμα, αλλά άλλοθι δεν έχω δώσει κανένα· για οποιαδήποτε στενοχώρια μου, φταίω εγώ και μόνο εγώ. Τι σας είπε η μητέρα σας όταν σας προτάθηκε η συγκεκριμένη θέση; Είναι ένας πολύ προσγειωμένος άνθρωπος κι όταν της είπα πως υπήρχε μια σοβαρή περίπτωση να γίνω καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού μου είπε: «Δεν είσαι με τα καλά σου, παιδί μου! Δεν φτάνει που είσαι ηθοποιός; Τώρα που έχεις επιτυχία την αφήνεις;». Η μάνα μου με προσγείωνε σε όλη μου τη ζωή και όταν της είπα ότι τελικά έγινα καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού μου απάντησε: «Ευτυχώς, θα αρχίσεις να ντύνεσαι σαν άνθρωπος». Εκείνη ήταν η ήρεμη δύναμη στο σπίτι; Ο πατέρας μου ήταν η ταραχώδης αδυναμία και η μαμά μου η ήρεμη δύναμη. Ήταν γραμματέας του πατέρα μου και μπήκε σε ένα σπίτι πολύ καλλιτεχνικό. Ο αδερφός του πατέρα μου, ο Γιάννης Λιγνάδης, ήταν δικηγόρος ηθοποιών και ήταν σαν δεύτερος πατέρας μου. Νομίζω ότι η γιαγιά μου, η Άννα Λιγνάδη, μια γυναίκα με μόρφωση, ευθύνεται για την επαφή όλων μας με την τέχνη.
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 97
Η «Annie» κάνει τα όνειρά της πραγματικότητα
65
Vir Das και Jim Jefferies στην Αθήνα
Όσο το ελληνικό stand up αναπτύσσεται αποκτώντας μεγαλύτερο κοινό τόσο περισσότεροι αστέρες του εξωτερικού προσθέτουν την Αθήνα στις περιοδείες τους. Από τις μέχρι στιγμής ανακοινώσεις, δύο μεγάλα ονόματα που έχουν γίνει έξτρα δημοφιλή μέσω Netflix, ο τεράστιος Jim Jefferies και ο ανατρεπτικός Ινδός Vir Das, θα μας επισκεφθούν τον Δεκέμβριο. Στο πλαίσιο του «The Night Talker Tour», ο πρώτος εκ των δύο ξεδιπλώνει το προκλητικό, ωμό μαύρο χιούμορ του στο «Gazi Live» (19/12), ακονίζοντας τα αιχμηρά πολιτικά του σχόλια, που τον έχουν καταξιώσει σε παγκόσμιο επίπεδο (όπως τα κομμάτια για τη διαχείριση των όπλων στην Αμερική, που είναι viral). Ο Vir Das, από την άλλη, είναι ο πρώτος κωμικός από την Ινδία που απέκτησε δικό του σπέσιαλ στο Netflix και καταγράφει συνεχή sold out σε διεθνείς περιοδείες. Εδώ θα έρθει με το «Loved Tour» (6/12) στο The HUB Events.
98
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Το δημοφιλές και πολυβραβευμένο μιούζικαλ, σε μουσική Τσαρλς Στράους και στίχους του Μάρτιν Τσάρνιν, παρουσιάζεται στο Τάε Κβον Ντο (13-29/12), σε μια μεγάλη παραγωγή που περιλαμβάνει τριακονταμελή θίασο, ζωντανή ορχήστρα, 15 παιδιά κι ένα σκύλο! Τη σκηνοθεσία αναλαμβάνει η Θέμις Μαρσέλλου, που έχει στο ενεργητικό της πολλά κορυφαία μιούζικαλ, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του «Annie», το οποίο έχει παρουσιάσει άλλες δύο φορές, με διαφορετικούς συνεργάτες. Στην Αμερική του κραχ η μικρή, ορφανή Άνι (Πέγκυ Μανω-
66
λά και Δανάη Τσούμου) αποφασίζει να βρει τους πραγματικούς της γονείς και να περάσει τα Χριστούγεννα που ονειρεύεται, ξεπερνώντας τα εμπόδια που της βάζουν η αυταρχική διευθύντρια του ορφανοτροφείου Μις Χάνινγκαν (Μίρκα Παπακωνσταντίνου), ο αδερφός της Ρούστερ (Αργύρης Αγγέλου) και η φίλη του Λίλι (Κατερίνα Στικούδη). Στο πλευρό της Άνι βρίσκονται όμως η Γκρέις Φάρελ (Νάντια Μπουλέ) και το αφεντικό της, ο δισεκατομμυριούχος Όλιβερ Γουόρμπακς (Αλέξανδρος Μπουρδούμης), που αποφασίζει να την υιοθετήσει.
«Η ΣΚΟΥΠΑ»
Η νέα επίκαιρη κωμωδία των Ρέππα - Παπαθανασίου... σαρώνει Οι Σύλβια Δεληκούρα, Κατερίνα Ζαρίφη, Βίβιαν Κοντομάρη, Νίκη Λάμη, Αντιγόνη Νάκα και Παρθένα Χοροζίδου στέκονται απέναντι στους Μελέτη Ηλία και Σπύρο Τσεκούρα στη «Σκούπα», τη νέα κωμωδία καταστάσεων που υπογράφουν και σκηνοθετούν οι Μιχάλης Ρέππας και Θανάσης Παπαθανασίου στο Θέατρο Γκλόρια. Έξι εργαζόμενες έρχονται αντιμέτωπες με την αυθαιρεσία της εργοδοσίας στο επίκαιρο έργο του γνωστού, επιτυχημένου διδύμου, που καταπιάνεται με τους πολλούς και διαφορετικούς ρόλους στους οποίους καλείται να αντεπεξέλθει μια γυναίκα στις μέρες μας. Το χιούμορ, οι έξυπνες ατάκες και η αναπάντεχη εξέλιξη της πλοκής κυριαρχούν στην παράσταση, που εκτυλίσσεται με φόντο μια εταιρεία συσκευασίας κι εμπορίας νωπών φρούτων, η οποία υφίστα-
ται τις πιέσεις της οικονομικής κρίσης. Μέσα σε αυτό το κλίμα το αυταρχικό αφεντικό σχεδιάζει να φαλιρίσει επίτηδες την εταιρεία, να βγάλει τα κεφάλαιά της στο εξωτερικό και να αφήσει τους υπαλλήλους άνεργους. Όταν εκείνοι ανακαλύπτουν τα σχέδιά του, αρχίζουν έναν μυστικό πόλεμο εναντίον του. Το τι θα συμβεί θα το ανακαλύψουμε επί σκηνής. ΓΚΛΟΡΙΑ Ιπποκράτους 7, κέντρο, 2103600832
68
Η Λένα Παπα ληγούρα είναι η «Δασκάλα με τα χρυσά μάτια» Το μυθιστόρημα του Στράτη Μυριβήλη «Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια», που κυκλοφόρησε το 1933, μεταφέρεται για πρώτη φορά στο θέατρο από τον Πέτρο Ζούλια, με πρωταγωνιστές τους Λένα Παπαληγούρα και Κωνσταντίνο Ασπιώτη. Θέμα του μια απαγορευμένη ερωτική σχέση σε ένα χωριό της Μυτιλήνης του Μεσοπολέμου. Ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Λεωνής Δρίβας, μετά την τραγική κατάληξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας, φτάνει στην πατρίδα του και συναντά τη νεαρή χήρα του αδερφικού του φίλου Σαπφώ Βρανά. Ο σύγχρονος θεατής μπορεί να βρει σημεία ταύτισης, καθώς το μυθιστόρημα αναμετράται με αιώνιες ανθρώπινες αναζητήσεις, όπως ο έρωτας και το δικαίωμα στην ευτυχία, μέσα από τα μάτια νέων ανθρώπων που ατενίζουν το μέλλον τους, καθώς και αυτό της πατρίδας τους, με αβεβαιότητα. Οι μουσικές της Ευανθίας Ρεμπούτσικα συντροφεύουν τους πρωταγωνιστές και τους Γ. Κωνσταντίνου, Γ. Σκαφιδά, Χρ. Τσάφου, Γ. Γιαννόπουλο, Μ. Λεβεντογιάννη και Αλ. Φάις στη σκηνή του ανακαινισμένου Βέμπο.
69 «ΠΛΆΙ ΣΤΟΝ ΝΙΆΓΆΡΆ»
Διακοπές-θρίλερ με εσάνς φιλμ νουάρ Μπορεί ο Λι (Σταύρος Κανελλίδης) και η Ντέστινι (Άννα Ίρις) να βρίσκονται φαινομενικά για διακοπές στον Νιαγάρα, προσπαθώντας να σώσουν το γάμο τους, το ταξίδι τους όμως στέκεται αφορμή για τη λύση ενός πολύ επικίνδυνου γρίφου. Τόσο οι ίδιοι όσο και ο ιδιοκτήτης του «Tip Top Motel», ο Άνταμ (Σάββας Πογιατζής), μπλέκονται σε μια περιπέτεια που θα αλλάξει τη ζωή τους για πάντα. Στο ψυχολογικό-αστυνομικό θρίλερ του Σταύρου Κανελλίδη οι αποκαλύψεις διαδέχονται η μία την άλλη και οι ήρωες εναλλάσσονται στον ρόλο θύτη και θύματος, με αντίτιμο την ψυχή τους, σε ένα ανελέητο «mind game» επιβίωσης γεμάτο κλυδωνισμούς, με φόντο την Αμερική στα τέλη της δεκαετίας του ’50. Το έργο, που είναι εμπνευσμένο από την ταινία «Νιαγάρας», η
οποία εκτόξευσε την καριέρα της Μέριλιν Μονρό το 1953, παρουσιάζεται για δεύτερη σεζόν στο Θέατρο Altera Pars στον Κεραμεικό, μετά την περσινή του επιτυχία, υπό την αιγίδα της UNESCO Πειραιώς και Νήσων. Η κινηματογραφικής αισθητικής σκηνοθεσία του Σταύρου Κανελλίδη και τα προσεγμένα σκηνικά και κοστούμια της Μάρας Βαλφοπούλου μας μεταφέρουν στη χαρακτηριστική ατμόσφαιρα των ταινιών της εποχής από την είσοδό μας στο χώρο του θεάτρου. Δίνοντάς μας σαφή απάντηση στο δίλημμα: σινεμά η θέατρο; Σινεμά στο θέατρο, λοιπόν, με μια παράσταση ικανή να συνεπάρει ακόμη και τους πιο απαιτητικούς θεατές. ALTERA PARS Μ. Άλεξάνδρου 123, Κεραμεικός, 2103410011
TEMPUS VERUM - ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ
«Lolita Reversed: Dark»
Με όπλο το νέο και το εναλλακτικό
Ένας ιδιαίτερος θεατρικός χώρος, το Tempus Verum - Εν Αθήναις είναι συνδεδεμένο στο μυαλό όλων με προτάσεις φρέσκες και κοινωνικά ανήσυχες. Και αυτήν τη σεζόν, λοιπόν, δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι διαφορετικό. «Τι κάνει τον άνθρωπο άνθρωπο;» αναρωτιέται ο Δημήτρης Λάλος για δεύτερη συνεχή χρονιά στη μαύρη κωμωδία του Γερμανού Μάριους φον Μάγενμπουργκ «Ο άσχημος». Το έργο λειτουργεί ως μια ευφυής, αιχμηρή φάρσα με γρήγορους διαλόγους, που μπορεί παράλληλα να ιδωθεί και ως μια φιλοσοφική αλληγορία για την καθοριστική επιρροή του καπιταλισμού στην ψυχοσύνθεση του σύγχρονου ανθρώπου. Οι χαρακτήρες του έργου δικαιώνονται μέσα από την ερμηνεία των Θανάση Δόβρη, Βάσως Καβαλιεράτου, Συμεών Τσακίρη και Μιχάλη Βρεττού. Για τρίτη σεζόν επιστρέφει το ψυχογράφημα του Φέρντιναντ Μπρούκνερ «Η αρρώστια της νιότης». Γραμμένο το 1926, το έργο διαδραματίζεται στην Αυστρία, λίγο πριν από την άνοδο του φασισμού, με πρωταγωνιστές μια ομάδα φοιτητών Ιατρικής, που άθελά τους προετοιμάζουν το έδαφος για τα κηρύγματα της εθνικοσοσιαλιστικής ιδέας. Ο Δημήτρης Λάλος καθοδηγεί σκηνοθετικά τους Ξένια Αλεξίου, Τάσο Δέδε, Κρίστελ Καπερώνη, Μελίνα Λεφατζή, Χριστίνα Μαριάνου, Γιώργο Τριανταφυλλίδη, Ουσίκ Χανικιάν, σε ένα έργο που μας κάνει να αναρωτιόμαστε αν και κατά πόσο απέχουμε από μια εποχή σκληρότητας και αγριανθρωπισμού. Η παράσταση του Χρήστου Καρασαββίδη που δίχασε κοινό και κριτικούς πριν από δύο χρόνια παρουσιάζεται σε μια πιο σκοτεινή εκδοχή, με τον τίτλο «Lolita Reversed: Dark». Βασισμένος στο δημοφιλές μυθιστόρημα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, ο σκηνοθέτης πειραματίζεται με ένα νέο, πιο επιθετικό κείμενο, που εστιάζει στο δίπολο έρωτας - παιδοφιλία. Η Τζωρτζίνα Λιώση επιστρέφει στον ομώνυμο ρόλο, με συνοδοιπόρους τους Τάσο Δέδε, Κρίστελ Καπερώνη, Στέφανο Λώλο, Μάρω Παπαδοπούλου, Δώρα Παρδάλη. Ιάκχου 19, Γκάζι, 2103425170
70 «Ο άσχημος»
«Η αρρώστια της νιότης»
71 ΕΘΝΙΚΉ ΛΥΡΙΚΉ ΣΚΉΝΉ
Κλείνει τα ογδόντα και είναι πιο ζωντανή από ποτέ! Σπουδαίες οπερατικές μετακλήσεις, προκλητικά στοιχήματα, συσπείρωση ανερχόμενων θεατρικών ονομάτων... Η Εθνική Λυρική Σκηνή γιορτάζει τα 80 της χρόνια το 2020 και προτείνει ένα πολυσχιδές πρόγραμμα. Από τον Ευτύχη Δ. Χωριατάκη Ήταν 5 Μαρτίου του 1940 όταν η πρώτη παράσταση της «Νυχτερίδας» του Γιόχαν Στράους του νεότερου αποτέλεσε την κορύφωση της προσπάθειας σημαντικών προσωπικοτήτων της εποχής, με προεξάρχοντα τον Κωστή Μπαστιά, να δημιουργήσουν μια Λυρική Σκηνή, ως τμήμα αρχικά του Εθνικού Θεάτρου. Όχι τυχαία, στις 5 Μαρτίου 2020 θα ολοκληρωθούν οι παραστάσεις του ίδιου έργου (ξεκινούν από 7/2) στην παλιότερη –ανατρεπτική– σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Ευκλείδη. Όπως δηλώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ Γιώργος Κουμεντάκης: «Η καλλιτεχνική περίοδος 2019-2020 συμπυκνώνει με έναν σχεδόν υπερφυσικό τρόπο το ιστορικό παρελθόν και το φιλόδοξο μέλλον της Λυρικής. Πρόκειται για τη σεζόν στην οποία θα σβήσουμε τα 80 κεριά του οργανισμού και την ίδια στιγμή, με νεανική ορμή και πρωτόγνωρο πάθος, θα ανοίξουμε φτερά για τη διεθνή παρουσία μας, η οποία γίνεται πράξη χάρη στη μεγάλη δωρεά των 20 εκατ. ευρώ από το Ίδρυμα “Σταύρος Νιάρχος”». ΞΕΧΩΡΙΣΤΕΣ ΟΠΕΡΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΚΛΉΣΕΙΣ Η μετάκληση σπουδαίων ονομάτων της σκηνοθεσίας και του λυρικού τραγουδιού από το εξωτερικό ανεβάζει τον πήχη στις τρεις βασικές οπερατικές παραγωγές της φετινής χρονιάς. Στις 8-28/12 και 2-5/1 θα παρουσιαστεί στην Αθήνα, με ένα παγκόσμιας εμβέλειας καστ, η ιταλική πεντάπρακτη εκδοχή του αριστουργηματικού «Ντον Κάρλο» του Βέρντι στη γνωστή σκηνοθεσία του Βρετανού Νίκολας Χάιτνερ για τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου και τη Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης. Επιμένοντας στη γνωριμία του κοινού με τα μεγάλα έργα του μοντερνισμού, η Λυρική προτείνει στη συνέχεια (1931/1, 2/2) τον συγκινητικό «Βότσεκ» του Άλμπαν Μπεργκ, τον οποίο θα σκηνοθετήσει ο Γάλλος θεατράνθρωπος Ολιβιέ Πι. Τον κεντρικό ρόλο ερμηνεύει για πρώτη φορά ο κο-
108
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
ρυφαίος μας βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος. Όσον αφορά τη γαλλική όπερα, πάλι, στις 10-24/5 θα απολαύσουμε τη θρυλική παραγωγή του «Βέρθερου» του Μασνέ, που υπέγραψε ο Γάλλος κινηματογραφικός σκηνοθέτης Μπενουά Ζακό για την Όπερα του Παρισιού. Πρόσθετο δέλεαρ η ανάληψη του ρόλου της Σαρλότ από την κορυφαία μεσόφωνο των καιρών μας, τη Γεωργιανή Ανίτα Ρατσβελισβίλι. Με αυτές τις παραστάσεις αποχαιρετά την ΕΛΣ –λόγω συνταξιοδότησης– ο εμβληματικός αρχιμουσικός και πρώην διευθυντής της Λουκάς Καρυτινός. Παρότι η ελληνική λυρική κληρονομιά απουσιάζει και φέτος, στον κύκλο «Ελληνική μουσική» έχουν ενταχθεί δύο παραγγελίες νέων έργων, το ανέβασμα των οποίων ανατέθηκε σε γνωστούς σκηνοθέτες. Ο Δημήτρης Καραντζάς θα υπογράψει τη σκηνοθεσία της πολυαναμενόμενης «Πάπισσας Ιωάννας» του Γιώργου Βασιλαντωνάκη (8-22/3), που βασίζεται στο μυθιστόρημα του Ροΐδη, ενώ ο Νίκος Καραθάνος θα σκηνοθετήσει την όπερα «Μέσα Χώρα» του Άγγελου Τριανταφύλλου (10-23/4). Στο έργο, που μιλάει για το θάνατο των ηλικιωμένων από μοναξιά, συμμετέχουν ερμηνευτές άνω των 65 ετών καθώς και η Διαπολιτισμική Ορχήστρα της ΕΛΣ. BALLET CLASSICS Στο χώρο του μπαλέτου ξεχωρίζει η αναβίωση της κλασικής χορογραφίας του Πετιπά για τον «Δον Κιχώτη» του Μίνκους (20-29/3, 5-26/4). Τα σκηνικά υπογράΚωνσταντίνος Ρήγος
«Τέσσερις εποχές» Γιώργος Λάνθιμος
Η εντυπωσιακή Κεντρική Σκηνή «Το αηδόνι του αυτοκράτορα»
«Νυχτερίδα»
Μαρίνα Αμπράμοβιτς «Η λίμνη των κύκνων»
Γιάννος Περλέγκας
«Ντον Κάρλο»
Γιώργος Κουμεντάκης
«Ωραία μου κυρία»
φει ο Γιώργος Σουγλίδης και τα κοστούμια η Μαίρη Κατράντζου. Μέσα στα Χριστούγεννα (22-31/12) επιστρέφει και η επιτυχημένη ανάγνωση της «Λίμνης των κύκνων» του Τσαϊκόφσκι από τον Κωνσταντίνο Ρήγο. ΦΙΛΟΔΟΞΑ ΝΕΑ ΣΤΟΙΧΉΜΑΤΑ Την άνοιξη του 2020 o Γιώργος Λάνθιμος θα δημιουργήσει μια ταινία για το πρόγραμμα «The artist on the composer» (σε συνεπιμέλεια με τον οργανισμό ΝΕΟΝ), όπου το ρόλο του σεναρίου θα παίξει η μουσική του Γιώργου Κουμεντάκη. Μεταξύ 8 και 10/7, και σε συμπαραγωγή με κορυφαία λυρικά θέατρα της Ευρώπης, η Λυρική θα παρουσιάσει το νέο project της Μαρίνα Αμπράμοβιτς «Οι επτά θάνατοι της Μαρίας Κάλλας». Η ιέρεια της περφόρμανς αναβιώνει σε 7 μικρού μήκους ταινίες (μαζί με τον Γουίλεμ Νταφόε) σκηνές θανάτου από όπερες της Κάλλας, καθώς και τον αληθινό θάνατο της ντίβας. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΉ ΣΚΉΝΉ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΟ ΝΕΟ Φέτος η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ ολοκληρώνει τον πρώτο κύκλο λειτουργίας της, στη διάρκεια του οποίου κατάφερε να εδραιωθεί
110
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
ως μια σημαντική κυψέλη πρωτογενούς καλλιτεχνικής παραγωγής, ιδίως στο πεδίο του σύγχρονου μουσικού θεάτρου. Το ιδιαίτερα πλούσιο πρόγραμμά της σε επιμέλεια του Αλέξανδρου Ευκλείδη περιλαμβάνει έργα ρεπερτορίου με κλασικό ή πειραγμένο τρόπο, μιούζικαλ, παραγωγές για παιδιά, ανοίγματα στο εξωτερικό και εκπαιδευτικές δράσεις… Για φέτος έχουν προγραμματιστεί δύο νέες όπερες: η «Λεπορέλλα» του Γιώργου Κουρουπού (11-26/1) και «Ο θάνατος του Άντονυ» του Χαράλαμπου Γωγιού, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά (25/4-8/5), όπου συνδέονται ο κόσμος των κινουμένων σχεδίων με εκείνον του φιλοσόφου Σλάβοϊ Ζίζεκ! Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ακόμη η πρώτη πανελλήνια παρουσίαση της βραβευμένης στην Αυστρία όπερας «Χοντορκόφσκι» του Περικλή Λιακάκη (27-29/2). Με μιαν εκδοχή του έργου «Europeras 1 & 2» του πάπα της αβανγκάρντ Τζον Κέιτζ (57/3), στην οποία θα χρησιμοποιηθεί ιστορικό υλικό από την ογδοντάχρονη πορεία της ΕΛΣ, συμμετέχει η Εναλλακτική στις επετειακές εκδηλώσεις. Αξιοσημείωτη είναι ακόμη η ριζοσπαστική μουσική διασκευή του
«Ορφέας»
«Ορφέα» του Μοντεβέρντι (14-29/3) από το καλλιτεχνικό δίδυμο FYTA, με σημείο εκκίνησης τις διεκδικήσεις του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος. Το ποιητικό έργο του Ρίτσου προσεγγίζει διαφορετικά η παράσταση «Ο κόσμος είναι ένας», μια ζωντανή εγκατάσταση με πρωτότυπη μουσική του Κωνσταντίνου Βήτα και βίντεο του Νίκου Πατρελάκη (30/1-2/2). Από τα μιούζικαλ, τέλος, ξεχωρίζει η εναλλακτική ανάγνωση του «Ωραία μου κυρία» των Λέρνερ - Λόου, για πρώτη φορά στην Ελλάδα (21/11-31/12) στην αυθεντική μουσική μορφή για δύο πιάνα και σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα. Το εξίσου επιτυχημένο «Into the woods» του Σόντχαϊμ ανεβαίνει (8-16/2, 1317/5) σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μπογδάνου. ΟΠΕΡΑ ΧΩΡΙΣ ΉΛΙΚΙΑ Παιδιά και νέοι μπορούν να απολαύσουν σε επανάληψη (μέχρι 26/1) την animated όπερας «Το αηδόνι του αυτοκράτορα» της Λένας Πλάτωνος πάνω στο παραμύθι του Άντερσεν. Στην Εναλλακτική Σκηνή, πάλι, η ανατρεπτική θεατρική ομάδα Patari Project προτείνει μέχρι τα τέλη του χρόνου τις «Τέσσερις εποχές».
72
ρις διαφορετικοί χαρακτήρες αντιμετωπίζουν Μια τοξική φιλία απρόοπτες καταστάσεις καθώς ανακαλύπτουν στο θέατρο πως οι καλύτεροί τους Ο Βλαδίμηρος Κυριακίφίλοι δεν είναι και τόσο... δης, ο Κρατερός Κατσού- φίλοι όσο πίστευαν. Η λης, η Ναταλία Δραγούμη μεγάλη πρόκληση στην και η Ευαγγελία Μουμού- παράσταση, την οποία ρη δοκιμάζουν τα όρια σκηνοθετεί ο Βλαδίμητης φιλίας αυτόν το χειρος Κυριακίδης στο Θέμώνα. Το έργο «Προσο- ατρο Ζίνα, είναι το παιχή, ο φίλος δαγκώνει» χνίδι του δημιουργικού της Κάρολ Γκριπ διερευαυτοσχεδιασμού, που δίνά με χιούμορ τα συστανει την ευκαιρία στο κοιτικά μιας τοξικής σχέσης: νό να απολαύσει κάθε φθόνο, ψέμα, προδοβράδυ και μια «διαφορεσία και υποκρισία. Τέσσε- τική» παράσταση. «Ράφτης κυριών»
«Ψύλλοι στ’ αυτιά»
73
Στον αστερισμό του Φεϊντό!
Φρενήρεις ρυθμοί, ερωτικά μπερδέματα και τραγελαφικές καταστάσεις χαρακτηρίζουν τα έργα του μετρ της φάρσας που αποτελούν, όχι άδικα, τη νούμερο ένα επιλογή των σκηνοθετών που θέλουν να προσφέρουν γέλιο μαζί με ένα υπόγειο, πικρό σχόλιο για τις ανθρώπινες συμπεριφορές. Την «Κυρία του Μαξίμ» θα δούμε από τον Θωμά Μοσχόπουλο και έναν εντυπωσιακό θίασο 22 ηθοποιών σε μια φάρσα-ωρολογιακό μηχανισμό: ο απόλυτος πανικός έρχεται στη ζωή του παντρεμένου Πετιπόν, καθώς έπειτα από ένα ξενύχτι ξυπνάει δίπλα σε μια χορεύτρια καμπαρέ. Στο all star cast συμμετέχουν οι Θ. Αλευράς, Έμ. Κολιανδρή, Ευ. Καρακατσάνη, Θ. Πάνου, Κ. Φιλίππογλου, Γ. Χατζηπασχάλη κ.ά. (Εθνικό, από 21/3). Στο μεταξύ, άπιστοι σύζυγοι, υποψήφιες ερωμένες και απατημένες γυναίκες συγκεντρώνονται σε ένα παλιό ραφτάδικο στον «Ράφτη κυριών», που σκηνοθετεί ο Γιάννης Μπέζος και πρωταγωνιστεί μαζί με τους Τ. Γιαννόπουλο, Ελ. Ουζουνίδου, Άννα Κουτσαφτίκη κ.ά. (Προσκήνιο), ενώ από ατελείωτες παρεξηγήσεις κατακλύζεται και το πολυαγαπημένο και πολυπαιγμένο «Ψύλλοι στ’ αυτιά» που σκηνοθετεί ο Πέτρος Φιλιππίδης, με τον ίδιο και τους Θ. Ευθυμιάδη, Φ. Ξυλά, Μ. Αλικάκη κ.ά. (Μουσούρη).
112
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
74
«Η ΠΕΡΑΣΤΙΚΗ»
Η δραματική κομεντί του Ζαν-Πολ Ντενιζόν για δεύτερη σεζόν Ένας συγγραφέας και μια ηθοποιός είκοσι χρόνια μετά το χωρισμό τους. Κάθε τους σκέψη, κάθε κύτταρο του σώματός τους είναι γεμάτα μνήμες κι ερωτήσεις. Θα ενωθούν οι ιδέες τους ή θα τραβήξει ο καθένας το δρόμο του; Ο Γάλλος ηθοποιός και σκηνοθέτης Ζαν-Πολ Ντενιζόν, ιστορικός βοηθός του Πίτερ Μπρουκ, μετά το βραβείο σκηνοθεσίας 2018 από την Ένωση Κριτικών Θεάτρου για τις «Καρέκλες» του Ιονέσκο, σε μόνιμη συνεργασία πλέον με το Θέατρο Εκστάν, επέστρεψε με ένα δικό
του έργο και φυσικά δική του σκηνοθεσία. Γεμάτη τρυφερότητα, ευαισθησία και χιούμορ, η «Περαστική», που παίζεται για δεύτερη χρονιά φέτος, με τον Γιάννη Σταματίου και την Ελένη Παπαχριστοπούλου (Βραβείο Διεθνούς Θεατρικού Ρεπερτορίου 2018 για την ερμηνεία τους στις «Καρέκλες»), είναι κάτι περισσότερο από μια απλή ιστορία αγάπης. Είναι μια ιστορία που θέλει να αντιστέκεται στο χρόνο και μας γυρνάει στις επιλογές της ζωής! ΕΚΣΤΑΝ Καυταντζόγλου 5, Πατήσια, 2130210339
75
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ
Εκπέμπει δυνατά από τη Θεσσαλονίκη
Tο στίγμα που αφήνει ο μεγαλύτερος θεατρικός οργανισμός της Βόρειας Ελλάδας έχει καταστήσει τη συμπρωτεύουσα και θεατρικό προορισμό! Δύσκολο να επιλέξει κάποιος από το πολυσυλλεκτικό ρεπερτόριο, το οποίο έχουν κληθεί να σκηνοθετήσουν δημιουργοί που διαπρέπουν στο ελληνικό θέατρο. Κλασικά αριστουργήματα όπως οι «Τρεις αδερφές» του Τσέχοφ, σε σκηνοθεσία του πολυαγαπημένου Λιθουανού Τσέζαρις Γκραουζίνις στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, μας θυμίζουν το γλυκόπικρο απόσταγμα που έχει η ζωή, ενώ η «Μόλλυ Σουήνυ» του Μπράιαν Φρίελ, που ανεβάζει η Γλυκερία Καλαϊτζή στο φουαγιέ του ίδιου θεάτρου, μας κάνει να αναρωτηθούμε ποια είναι άραγε η χειρότερη τυφλότητα, των ματιών ή της ψυχής; Στον υπέροχο χώρο της Μονής Λαζαριστών, το σημαντικό πεζογράφημα του Θεσσαλονικιού Νίκου Μπακόλα «Η μεγάλη πλατεία», σε θεατρική διασκευή του Άκη Δήμου και σκηνοθεσία της ταλαντούχας Ελένης Ευθυμίου, μας ταξιδεύει στην ιστορία της πόλης, ενώ στο Μικρό Θέατρο επαναλαμβάνεται η παράσταση-έκπληξη της περσινής χρονιάς που σκηνοθέτησε ο Γιάννης Λεοντάρης, ο «Ελέφας» του Κώστα Βοσταντζόγλου, ένα σουρεαλιστικό έργο που αποκαλύπτει τη σκοτεινή πλευρά της ελληνικής επαρχίας. Στο Βασιλικό Θέατρο ο Μιχάλης Σιώνας επανέρχεται με τη δεύτερη εκδοχή της περσινής του επιτυχίας «Υπηρέτης δύο αφεντάδων» του Γκολντόνι. Με τη νέα χρονιά, πολυαναμενόμενη είναι η παράσταση του σπανίως παιζόμενου έργου του Ίψεν «Οι στυλοβάτες της κοινωνίας», που θα σκηνοθετήσει ο ικανός σκηνοθέτης κι εξαιρετικός γνώστης του ιψενικού θεάτρου Γιάννης Μόσχος (από 15/2), ενώ άλλος ένας αγαπημένος Θεσσαλονικιός σκηνοθέτης, ο Σίμος Κακάλας, επιστρέφει στο ΚΘΒΕ για να μας συστήσει το άγνωστο έργο της Ρουμάνας συγγραφέως Αγλαΐα Βετεράνι «Εδώ ουρανός» (από 7/3). Τη νέα χρονιά θα δούμε επίσης το «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική», που καθιέρωσε τη Χρύσα Σπηλιώτη ως μία από τις σημαντικότερες Ελληνίδες δραματουργούς, σε σκηνοθεσία της ταλαντούχας Σοφίας Πάσχου (από 18/1), αλλά κι ένα ιδιαίτερο έργο που ανεβαίνει σπάνια, τον «Μεγαλοπρεπή κερατά» του Φερνάν Κρομλένκ, σε σκηνοθεσία Ελεάνας Τσίχλη (από 11/01). Σημαντικές είναι και οι επιλογές για τους νεότερους θεατές κάθε ηλικίας: στην παιδική σκηνή ο Τάκης Τζαμαργιάς σκηνοθετεί τον πολυαγαπημένο «Μεγάλο περίπατο του Πέτρου» της Άλκης Ζέη, η Ελεάνα Τσίχλη ανεβάζει για τους εφήβους (και όχι μόνο) το σπουδαίο έργο του Σάιμον Στίβενς «Ποιος σκότωσε το σκύλο τα μεσάνυχτα», ενώ τη δική τους παράσταση έχουν και τα παιδιά έως 4 χρόνων: το «Έξω πάνω μέσα κάτω», σε σύλληψη και σκηνοθεσία Κατερίνας Καραδήμα. Εθνικής Αμύνης 2, Θεσσαλονίκη, 2315200000
114
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Υπηρέτης δύο αφεντάδων» «Μόλλυ Σουήνυ»
kratiko
«Η μεγάλη πλατεία» «Έξω Πάνω Μέσα Κάτω»
o theatro kthve
«Ποιος σκότωσε το σκύλο τα μεσάνυχτα»
«Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου» «Τρεις αδερφές»
«Ελέφας»
«Το Κάλεσμα της Λορίν»
76 ALHAMBRA ART THEATRE
Το ιστορικό θέατρο μπαίνει σε νέα εποχή
116
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Μετά τη ριζική του ανακαίνιση, το ιστορικό Θέατρο Αλάμπρα της οδού Στουρνάρη, που παρέμενε κλειστό για χρόνια ξεκίνησε τη φετινή σεζόν ξαναδίνοντας στην αθηναϊκή γειτονιά τη θεατρική αίγλη του παρελθόντος, όταν στο σανίδι του θεάτρου πατούσαν καλλιτέχνες όπως ο Νίκος Κούρκουλος, η Δέσποινα Μπεμπεδέλη, ο Θύμιος Καρακατσάνης, ο Γιάννης Βούρος, ο Κώστας Καρράς κ.ά. Το θέατρο μετονομάστηκε σε Alhambra Art Theatre και, υπό την ιδιοκτησία και διεύθυνση της Βάσιας Παναγοπούλου και του Δημήτρη Αγγελόπουλου, μπορεί να φιλοξενήσει παραστάσεις θεάτρου και χορού, μουσικές και εικαστικές βραδιές αλλά και κάθε είδους καλλιτεχνικές εκδηλώσεις στη χωρητι-
κότητας 453 θέσεων υπερσύγχρονη αίθουσά του. Το πέρασμά του στη νέα εποχή σηματοδοτείται από το ανέβασμα μιας ξεκαρδιστικής γαλλικής φάρσας από τον μετρ του είδους Ζορζ Φεϊντό. Η σκηνή μεταμορφώνεται για τις ανάγκες της παράστασης «Ξενοδοχείον ο Παράδεισος», όπου καταφεύγει ένας θίασος αγαπημένων ηθοποιών, όπως οι Γιώργος Παρτσαλάκης, Βάσια Παναγοπούλου, Κώστας Αποστολάκης, Τζένη Διαγούπη, Κώστας Φλωκατούλας, Βασίλης Κούκουρας, Χρύσα Κλούβα, Παναγιώτης Καρμάτης, Νένα Δρογγίτη, Ηλιάνα Καλυμνάκη, Μαρίνα Μάλλιου και ο Παντελής Καναράκης. Όλοι αυτοί μπλέκουν στη θεότρελη φάρσα του Φεϊ-
ντό, που κατακλύζεται από ερωτικά μπερδέματα και κωμικοτραγικές καταστάσεις, με επίκεντρο την επιθυμία δύο παντρεμένων ζευγαριών να δραπετεύσουν διά της απιστίας από τους ανιαρούς γάμους τους. Το «Ξενοδοχείον ο Παράδεισος» έχει χαρακτηριστεί διεθνώς ως το αστραφτερό «διαμάντι» του μοναδικού Ζορζ Φεϊντό. Τη σκηνοθεσία υπογράφουν η Βάσια Παναγοπούλου και ο Πάνος Αμαραντίδης. Το ρεπερτόριο του θεάτρου περιλαμβάνει επίσης τον συγκλονιστικό δραματικό μονόλογο «Τζόρνταν» των Αν Ρέινολντς και Μόιρα Μπουφίνι, που φέρνει τη Μαρία Κορινθίου απέναντι σε έναν ρόλο-πρόκληση, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Γιάννη
Αϊβάζη. Το έργο βασίζεται στην αληθινή ιστορία της Σίρλεϊ Τζόουνς, που καταδικάστηκε και φυλακίστηκε για το φόνο του παιδιού της, συνταράσσοντας τη βρετανική κοινή γνώμη τη δεκαετία του ’80. Η ίδια αποκάλυψε την ιστορία της στη συγγραφέα Αν Ρέινολντς όταν οι δυο τους ήταν συγκρατούμενες. Εκείνη μετουσίωσε μαζί με τη Μόιρα Μπουφίνι το τραγικό γεγονός σε έναν σπαρακτικό θεατρικό μονόλογο που γρήγορα εντάχτηκε στα «έργα-στοιχήματα» για τις ηθοποιούς όλου του κόσμου. ALHAMBRA ART THEATRE (ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΑΜΠΡΑ), Στουρνάρη 53, κέντρο, 2105220120-1. Προπώληση: www.ticketplus.gr www.alhambra-art-theatre.gr alhambraarttheatre alhambraarttheatre
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 117
77
Η περιφέρεια εκπέμπει από το Θέατρο Τέχνης Ήδη συζητιέται ο «Γλάρος» που σκηνοθετεί ο Γ. Παρασκευόπουλος και ξεκίνησε από τα Ιωάννινα και τη Λάρισα (συμπαραγωγή Θεσσαλικού Θεάτρου και ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων), με έναν κατά βάση νεανικό θίασο, στην κορυφή του οποίου βρίσκουμε την έμπειρη Γιώτα Φέστα. Επίσης, τον Ιανουάριο το Υπόγειο θα φιλοξενήσει το «Τριαντάφυλλο στο στήθος» του Τενεσί Ουίλιαμς, μια παραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης, σε σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού διευθυντή του Λευτέρη Γιοβανίδη.
78
Ο κύριος Κοέν σε δέκα τραγούδια O σπουδαίος Καναδός τραγουδοποιός και συγγραφέας Λέοναρντ Κοέν είναι η πηγή έμπνευσης της νέας δουλειάς των Ginger Creepers Theater Band. Ο Γρηγόρης Χατζάκης σκηνοθετεί και ο Χρήστος Καπενής ερμηνεύει μαζί με την Κλεοπάτρα Τολόγκου ένα ταξίδι που ξεκινά μια κρύα νύχτα στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ’70 και καταλήγει στο stage της τελευταίας του συναυλίας. Με το «Mr. Leonard» ως κεντρική παραγωγή, ο Χώρος Τέχνης 14η μέρα μετονομάζεται σε Νέο Θέατρο 14, με τους Ginger Creepers στην καλλιτεχνική διεύθυνση σε συνεργασία με τη Μαρία Αγγέλου.
«ΑΙΝΙΓΜΑ»
Άλαν Τιούρινγκ - η αληθινή ιστορία του αντισυμβατικού μαθηματικού για πρώτη φορά στο ελληνικό θέατρο Αφοσιωμένοι σε παραστάσεις βιωματικού και ρεαλιστικού θεάτρου, η ομάδα 90οC και ο Δημήτρης Κομνηνός παρουσιάζουν το «Αίνιγμα» του Χιου Γουάιτμορ. Το έργο αφηγείται την αινιγματική ιστορία του μαθηματικού Άλαν Τιούρινγκ, που αποκρυπτογράφησε τον κώδικα της επικοινωνίας των ναζί –γεγονός που επίσπευσε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κατά δύο χρόνια, σώζοντας 17 εκατομμύρια ανθρώπους–, που ανακάλυψε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, που έθεσε τα θεμέλια της τεχνητής νοημοσύνης κι έζησε τη ζωή του κόντρα στον ασφυκτικό πουριτανισμό της Μ. Βρετανίας, από την οποία καταδικάστηκε ως ομοφυλόφιλος το 1952. Στο Bios, από 5/12, θα
δούμε τον Στέλιο Ψαρουδάκη, στον ρόλο του μαθηματικού Άλαν Τιούρινγκ, της πιο εμβληματικής προσωπικότητας του 20ού αιώνα, που αυτοκτόνησε στα 41 του, επειδή δεν άντεξε τον χημικό ευνουχισμό που του επιβλήθηκε, ως εναλλακτική ποινή, από τα βρετανικά δικαστήρια. Η αναγνώριση της προσφοράς του στην ανθρωπότητα ήρθε 59 χρόνια μετά το θάνατό του. Παίζουν οι Μελέτης Γεωργιάδης, James Rodi, Ειρήνη Βαλατσού, Φοίβος Παπακώστας, Πέτρος Λιόντας, ενώ είδηση αποτελεί η επάνοδος τη Ζώγιας Σεβαστιανού στο θέατρο, στον ρόλο της Σάρα Τιούρινγκ. BIOS Πειραιώς 84, 2103425335
79
«O ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΙΒΑΝ ΙΛΙΤΣ»
Εμβληματικός Τολστόι για τη ζωή και το θάνατο Ποιος άραγε μπορεί να μιλήσει πιο απλά και πιο σπαρακτικά για το θέμα του θανάτου από τον Λέοντα Τολστόι; Τέχνη, επιστήμη, θρησκεία και φιλοσοφία έχουν προσπαθήσει να απαντήσουν στο θέμα του θανάτου, αλλά τα πανανθρώπινα ερωτήματα και οι αγωνίες παραμένουν. Μία από τις όχι τόσο γνωστές, αλλά σημαντικότερες νουβέλες του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα, «Ο θάνατος του Ιβάν Ίλιτς», επικεντρώνεται στην αξιοθρήνητη ζωή ενός απλού ανθρώπου, του δικαστή Ιβάν
Ίλιτς, ο οποίος μόλις μαθαίνει ότι πρόκειται να πεθάνει, συνειδητοποιεί πως έστω και την ύστατη στιγμή μπορεί να διορθώσει το ψέμα στο οποίο ζούσε μέχρι τότε. Στη δική της θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία, που επαναλαμβάνεται για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο Αλκμήνη στα Πετράλωνα (από 21/10), η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη ανέθεσε σε δύο ηθοποιούς, τον Γιώργο Γαλίτη και τον Θανάση Κουρλαμπά, να ερμηνεύσουν όλους τους ρόλους, πατώντας διαρκώς
στην κόψη μεταξύ κωμικού και δραματικού. Κατά τη διάρκεια του θεατρικού παιχνιδιού που εξελίσσεται στη σκηνή, οι θεατές θα προβληματιστούν και θα αναστοχαστούν πάνω στο ζήτημα της θνητότητας αλλά και στο πώς θα πρέπει να βιώνεται η ζωή. Τρεις υποψηφιότητες και δεκάδες κριτικές είναι ο απολογισμός του Ιβάν Ίλιτς για την περσινή σεζόν. Η δεύτερη του χρόνια ξεκινά με τους καλύτερους οιωνούς! ΑΛΚΜΗΝΗ Αλκμήνης 8, Κάτω Πετράλωνα (στάση μετρό Κεραμεικός), 2103428650
81
Θέατρο με 50% έκπτωση με το αθηνόραμα Club
Θέατρο και αθηνόραμα Club είναι για τους θεατρόφιλους της πόλης δύο έννοιες σχεδόν συνυφασμένες, διότι η μαγική μπλε κάρτα μέλους σας βάζει στις καλύτερες παραστάσεις της πόλης με έκπτωση 50%. Έχετε την κάρτα, παίρνετε τον φίλο ή τη φίλη σας και του/της κάνετε δώ-
ρο τη θεατρική έξοδο. Με ένα εισιτήριο μπαίνετε στο θέατρο δύο άτομα. Και το καλύτερο; Θυμηθείτε πως είναι ένα ουσιαστικό δώρο-έκπληξη για τους αγαπημένους σας. Διότι με το αθηνόραμα Club πάτε παντού (σινεμά, φαγητό, δραστηριότητες με παιδιά και όλη την οικογένεια, μουσεία κ.ά.), με ειδικά προνόμια και μεγάλες εκπτώσεις. Μπείτε στο www.athinorama. gr, δείτε πώς θα αποκτήσετε ή θα ανανεώσετε την κάρτα σας και μάθετε τα πάντα για τη χρήση της.
83 Λάμπρος Φισφής
Όλα όσα ξεχωρίζουν τη φετινή stand up-ική σεζόν
82
Ύμνος για τη ζωή στο Μεταξουργείο
Το έργο «Το θαύμα της Άννυ Σάλιβαν» του Ουίλιαμ Γκίμπσον, το οποίο βασίζεται σε αληθινή ιστορία, είναι ένας πραγματικός ύμνος για τη ζωή. Μια δασκάλα με μειωμένη όραση, η Άνι Σάλιβαν, καταφέρνει να μάθει στην εκ γενετής τυφλή και κωφάλαλη Έλεν Κέλερ να μιλάει στη νοηματική, να γράφει και να διαβάζει με τη μέθοδο Μπράιγ. Η παράσταση, με πρωταγωνίστρια τη Γιασεμί Κηλαηδόνη, παρουσιάζεται στο Θέατρο Μεταξουργείο, σε μετάφραση Μάριου Πλωρίτη, δραματουργική επεξεργασία Βασίλη Κατσικονούρη και σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη. Στο ίδιο θέατρο παίζεται και το έργο «Ο τρίτος είναι πιο γλυκός», σε σκηνοθεσία Αντώνη Γαλέου, με τους Γιώργο Καφετζόπουλο, Γιώργη Παρταλίδη και Βλάσση Χρυσικόπουλο, να μπλέκουν σε μια θεότρελη περιπέτεια στο Παρίσι του 1870.
122
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Με ταχείς ρυθμούς και σε πολλά μέτωπα αναπτύσσεται η ελληνική σκηνή του stand up, δίνοντάς μας αυτήν τη σεζόν αρκετές ευκαιρίες να γελάσουμε με την ψυχή μας. Τα πιο παλιά κι έμπειρα ονόματα του χώρου έχουν ολοκληρώσει και παρουσιάζουν τη νέα τους δουλειά: ο Λάμπρος Φισφής φτιάχνει μια observational διαδρομή από τα παιδικά του χρόνια μέχρι την εμπειρία τού να είσαι μπαμπάς στο «Να το φως», ο Γιώργος Χατζηπαύλου συλλέγει όλες τις μικρές-μεγάλες στιγμές της ζωής του στο τρυφερό «Τάιμινγκ», ο βιτριολικός Δημήτρης Δημόπουλος ισορροπεί ανάμεσα στην καφρίλα και την αφρόκρεμα στο «Καφρόκρεμα» και ο αγαπημένος Δημήτρης Χριστοφορίδης εξηγεί πως πρέπει να γνωρίζεις εκ των προτέρων ότι «Θα γίνει μαλακία» όταν ακούς, για
Δημήτρης Χριστοφορίδης
παράδειγμα, διακοπές σε κάμπινγκ, όταν πρέπει να πας στον οδοντίατρο ή όταν ανακαλύπτεις την αλλεργία σου στη γλουτένη. Την ίδια στιγμή, το δίδυμο Θεοδωρόπουλος - Μαθιουδάκης, που έσπασε τα ταμεία με το «Στα πλάγια», παρουσιάζει τώρα το «Δεν επιθυμώ», ένα εξίσου δυνατό double bill show που βουτάει σε πιο προσωπικές ιστορίες και βιώματα. Έκπληξη αποτελούν δύο κωμικοί που ξεκίνησαν την πορεία τους μαζί στη συμπρωτεύουσα, ο Ανδρέας Πασπάτης και η Ήρα Κατσούδα, οι οποίοι πλέον βρίσκονται στον δεύτερο προσωπικό τους μονόλογο («Διαβάστηκε» και «Για γυναίκα, καλή είναι» αντίστοιχα), με πολλά υποσχόμενο υλικό, ενώ αναμένουμε και το νέο σόλο «Δεν πειράζει» της Χρύσας Κατσαρίνη καθώς και το «Χάπι» του Στέλιου Ανατολίτη.
Ήρα Κατσούδα
«Αξύριστα πηγούνια»
ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΑΤΡΟ
Πλουραλιστικό και πολυφωνικό θέατρο για όλους Έμφαση στην ελληνική δραματουργία, κλασικά αριστουργήματα, άπαιχτα σύγχρονα έργα κι επιτυχημένες επαναλήψεις δίνουν το στίγμα του φετινού προγράμματος του θεάτρου, που μπαίνει δυναμικά στην τρίτη χρονιά λειτουργίας του υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Δημήτρη Μυλωνά και της Άννας Ελεφάντη.
Το ελληνικό έργο στο προσκήνιο Ο Κώστας Τσιάνος σκηνοθετεί τον βραβευμένο του μονόλογο «Ζωή χαρισάμενη», με άξια ερμηνεύτρια την Αγγελική Λεμονή. Τα «Αξύριστα πηγούνια» του Γιάννη Τσίρου, μια εξαιρετική σκιαγράφηση της αντρικής ψυχοσύνθεσης με φόντο την Ελλάδα της κρίσης, παρουσιάζονται σε σκηνοθεσία του Γιώργου Παλούμπη, ενώ από τις 24 Απριλίου στη σκηνή του Από Μηχανής ανεβαίνει η Όλια Λαζαρίδου για να μας πει την «Ιστορία της Αντιγόνης», μια νέα διασκευή του σοφόκλειου μύθου, που θα έχει τη μορφή δημοτικού τραγουδιού.
Η μάχη των φύλων Οι ερωτικές σχέσεις μπαίνουν στο μικροσκόπιο: ο Κοραής Δαμάτης σκηνοθετεί τη Φαίδρα Δρούκα στον απολαυστικό μονόλογο της Τζέραλντιν Άρον «Το υπέροχό μου διαζύγιο», ο Γιώργος Χριστοδούλου μας προσκαλεί στο «Νυφικό κρεβάτι» του Γιαν ντε Χάρτογκ, το οποίο μοιράζεται με τη Μαρία Προϊστάκη, ενώ ο Χρήστος Θάνος μας συστήνει το «The River» του Τζεζ Μπάτεργουερθ, όπου δύο γυναίκες κι ένας άντρας μπλέκουν σε μια περίεργη ιστορία.
Η γοητεία του κλασικού Με την πρόκληση του σαιξπηρικού θεάτρου θα αναμετρηθεί ο Δημήτρης Μυλωνάς σκηνοθετώντας τη «Δωδέκατη νύχτα» (από 25/4) αλλά και μια εκδοχή πάνω στον «Μάκβεθ», με τον τίτλο «Μάκμπεθ Λαίδη Μάκμπεθ» (από 21/4), ενώ ο Σωτήρης Χατζάκης θα σκηνοθετήσει το θρυλικό έργο του Πίτερ Σάφερ «Σλουθ» (από 21/4).
«Προσωπική συμφωνία»
«Ζωή χαρισάμενη»
Επιτυχημένες επαναλήψεις Η «Προσωπική συμφωνία», το συναρπαστικό έργο του Ρόναλντ Χάργουντ που μας μεταφέρει στη μετα-ναζιστική Γερμανία, επαναλαμβάνεται, με τον Δημήτρη Μυλωνά να καθοδηγεί ένα εξαιρετικό και δεμένο καστ με επικεφαλής τον Νικήτα Τσακίρογλου. Το μονόλογο του Βασίλη Ρίσβα «Το φινιστρίνι», που καταγράφει με αυτοσαρκαστικό χιούμορ τις νευρώσεις του σύγχρονου ανθρώπου, ερμηνεύει και φέτος ο Αντίνοος Αλμπάνης υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Πέτρου Φιλιππίδη, ενώ ο Νίκος Χατζηπαππάς συνεχίζει να επιδίδεται στον σκηνοθετικό και υποκριτικό άθλο του, ερμηνεύοντας την απολογία του Ζιλ ντε Ραι ενώπιον της Ιεράς Εξέτασης στο «Ζιλ και η νύχτα» του Ούγκο Κλάους. ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΑΤΡΟ Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο, 2105232097
«Το φινιστρίνι»
«Σλουθ»
«Μάκμπεθ Λαίδη Μάκμπεθ»
ΑΘΗΝΑΪΣ
Κλασική φάρσα και μαύρη κωμωδία συναντιούνται στη σκηνή του Βοτανικού Η κωμωδία κυριαρχεί τη φετινή σεζόν στο ρεπερτόριο της Αθηναΐδας. Ο πολυσχιδής Χάρης Ρώμας υπογράφει τη διασκευή και τη σκηνοθεσία της διάσημης φαρσοκωμωδίας των Μορίς Ενεκέν, Πιέρ Βεμπέρ και Χένρι ντε Γκορς «Ο βαφτιστικός της κυρίας» για δεύτερη συνεχή χρονιά, ενώ ηγείται ενός ωραίου θιάσου, που απαρτίζεται από τους Σωτήρη Καλυβάτση, Θεοφανία Παπαθωμά, Κατερίνα Τσάβαλου, Βαγγέλη Δουκουτσέλη, Αντώνη Καλομοιράκη και Εύη Κολιούλη. Ο Όθωνας Μεταξάς ερμηνεύει τον ρόλο του βαφτιστικού στην απίστευτη ιστορία που ενέπνευσε στον συνθέτη Θεόφραστο Σακελλαρίδη τη δημοφιλέστερη ελληνική οπερέτα όλων των εποχών. Γύρω από μια παρεξήγηση με φόντο τους Βαλκανικούς Πολέμους πλέκεται ο «Βαφτιστικός της κυρίας», με το λεπτό χιούμορ και τις χαρακτηριστικές κωμικοτραγικές καταστάσεις της φάρσας. Ο γοητευτικός βαφτιστικός ερωτεύεται την όμορφη νονά του όταν τη βλέπει ύστερα από χρόνια σε μια φωτογραφία. Είναι όμως ο αληθινός βαφτιστικός
αυτός που εμφανίζεται ξαφνικά στο κατώφλι της ή κάποιος συμπολεμιστής του, που έχει πάρει τη θέση του επιδιώκοντας να κατακτήσει την όμορφη πλην όμως παντρεμένη γυναίκα; Στη σκηνή του ατμοσφαιρικού πολυχώρου θα δούμε επίσης τη μαύρη κωμωδία «Πρεμιέρα εξ αμελείας», που επαναλαμβάνεται για τρίτη συνεχή χρονιά σε νέα στέγη. Με επιρροές από τους Monty Python, τον Μελ Μπρουκς και το βραβευμένο με Ολίβιε «The play that goes wrong» του λονδρέζικου Mischief
Theatre, ο Στράτος Λύκος γράφει και σκηνοθετεί ένα αστυνομικό μυστήριο γύρω από μια δολοφονία την οποία επιχειρεί να λύσει ένας δαιμόνιος επιθεωρητής με φόντο τη Γαλλία του 1930. Θέατρο μέσα στο θέατρο κι ένας καταιγισμός ανατροπών κυριαρχούν στην παράσταση, με πρωταγωνιστές τους Θοδωρή Σμέρο, Γιάννη Παπαευθυμίου, Μαρίνα Σαμάρκου, Εβίτα Συρίγου, Ζερόμ Καλουτά, Στράτο Λύκο. Καστοριάς 34-36 & Ιερά Οδός, Βοτανικός, 2103480099
«ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΗ»
Ένας συγκλονιστικός μονόλογος για την «ερημιά» του πρόσφυγα
Μια μινιμαλιστικής αισθητικής αυτοβιογραφική μαρτυρία για την «κοινωνική και πολιτισμική ερημιά» που αναγκάζονται να βιώσουν οι πρόσφυγες μέχρι να φτάσουν στην «ένταξη» είναι η «Αναλφάβητη», ένας μονόλογος βασισμένος στο ομώνυμο βιβλίο της Ουγγαρέζας Άγκοτα Κριστόφ, η οποία έχει τιμηθεί με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Γαλλόφωνης Λογοτεχνίας. Η Σοφία Κομηνέα έκανε τη δραματουργική επεξεργασία του κειμένου, που παίζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, κι ερμηνεύει τoν μονόλογο υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Εσθέρ Αντρέ Γκονζάλες. Πρόκειται για την ιστορία μιας γυναίκας που, αν και η ζωή της συνθλίβεται στα γρανάζια της Ιστορίας, καταθέτει τη δική της αισιόδοξη αντίληψη. Εγκαταλείποντας βίαια τη χώρα της σε ηλικία είκοσι ενός ετών, το 1956, μετά την ήττα της Ουγγρικής Επανάστασης, καταφέρνει να φτάσει στην Ελβετία, να αφομοιωθεί στην εκεί ουγγρική διασπορά και να κάνει το όνειρό της πραγματικότητα, να γίνει συγγραφέας, γράφοντας σε μια γλώσσα «εχθρική», όπως την ονομάζει, μια γλώσσα που σκοτώνει τη μητρική της γλώσσα. Η παράσταση είναι αφιερωμένη σε όλους αυτούς που, για να επιβιώσουν, αναγκάζονται να μάθουν ένα καινούργιο «αλφάβητο». CARTEL Αγ. Άννης & Μικέλη 4, Βοτανικός (στάση μετρό Ελαιώνας), 6939898258, carteltexnoxoros.com
128
86
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Η απολογία της Μαρί Κιουρί»
© Νίκος Πανταζάρας
© Νίκος Βαρδακαστάνης
«O γάμος»
87 ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΑΘΜΟΣ
© Ελίνα Γιουνανλή
Στάση για καλό θέατρο Mάνος Καρατζογιάννης
Άνοιξε πριν από δύο χρόνια τις πόρτες του φωτίζοντας την Πλατεία Μεταξουργείου με ωραίες παραστάσεις, συναντήσεις με σπουδαίες πνευματικές προσωπικότητες, έμφαση στα ελληνικά θεατρικά έργα αλλά και σε ό,τι καινούργιο παίζεται στις σκηνές του εξωτερικού. Αυτό είναι το Θέατρο Σταθμός, η ολοζώντανη σκηνή που μπήκε φέτος στην τρίτη της χρονιά και δείχνει ότι συνεχίζει με ακόμη μεγαλύτερη ακμαιότητα κι ενθουσιασμό. Παίζεται ήδη, σε επανάληψη από πέρυσι, η πολυσυζητημένη sold out παράσταση «Φυλές». Το σπουδαίο σύγχρονο έργο της Βρετανίδας Νίνα Ρέιν συναρπάζει με τον τρόπο που μιλά για την κώφωση και, μέσω αυτής, για τη διαφορετικότητα, ενώ προχωρά ακόμη παραπέρα, αγγίζοντας εντέλει την αδυναμία μας να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά. Την παράσταση έχει σκηνοθετήσει ο Τάκης Τζαμαργιάς, με τον Μάνο Καρατζογιάννη να διαπρέπει στον ρόλο του κωφού Μπίλι και μαζί του ένα ωραίο καστ: Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη, Νίκος Γεωργάκης, Δημήτρης Κουρούμπαλης, Ελένη Μολέσκη, Καλλιόπη Παναγιωτίδου. Δεύτερη σεζόν και για το πολύ επιτυχημένο ερμηνευτικό στοίχημα της Πέγκυς Τρικαλιώτη «Η απολογία της Μαρί Κιουρί», σε πρωτότυπο κείμενο της Ευσταθίας και σκηνοθεσία της Κίρκης Καραλή, που δραματοποιεί τη συγκλονιστική ζωή μιας γυναίκας με σημαντικότατη επίδραση στη σύγχρονη Ιστορία (από 23/11). Πολυαναμενόμενη είναι η παράσταση «Οι μάρτυρες των Αθηνών», σε κείμενο και σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, η οποία αντλεί το υλικό της από την ιστορική έρευνα σε πηγές και μαρτυρίες για την
© Νίκος Πανταζάρας
«Φυλές»
κατεχόμενη Αθήνα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με αφορμή τη συμπλήρωση 75 χρόνων από την απελευθέρωσή της (από 31/1). Το επόμενο ραντεβού δίνεται με τον «Γάμο» (από 16/12) και τον Κώστα Παπακωνσταντίνου να σκηνοθετεί το επίκαιρο όσο ποτέ έργο του Μάριου Ποντίκα, που με αφορμή το βιασμό της μικρότερης κόρης μιας φτωχής οικογένειας καταπιάνεται με θέματα όπως η πατριαρχία, η ενδοοικογενειακή βία και η διαμόρφωση της κοινής γνώμης, σαράντα χρόνια μετά το πρώτο ανέβασμά του από τον Κάρολο Κουν στο Θέατρο Τέχνης και με ένα εκλεκτό καστ (Ελισσαίος Βλάχος, Βάσω Καμαράτου κ.ά.). Τη σκηνοθεσία συνυπογράφει η Αγγελική Μαρίνου. Σε πανευρωπαϊκή πρώτη θα δούμε το έργο «Όπως πάει το ποτάμι» του βραβευμένου –και αγαπημένου στην Ελλάδα από το «Μπεντ»– Μάρτιν Σέρμαν. Ο Περικλής Μουστάκης, ο Μάνος Καρατζογιάννης και ο Μάνος Στεφανάκης, υπό την καθοδήγηση του Γιάννη Λεοντάρη, θα ενσαρκώσουν μια συγκινητική ιστορία αγάπης που αποτυπώνει τους θριάμβους και τις ήττες του κινήματος των ομοφυλοφίλων (από 23/4). Τέλος, σε συνεργασία με το Θέατρο Αμαλία της Θεσσαλονίκης, παρουσιάζεται το «Η Χώρα όπου ποτέ δεν πεθαίνεις» (από 5/2), στο οποίο ο Ένκε Φεζολλάρι καταπιάνεται ξανά με την αλβανική δραματουργία με το βραβευμένο και πολυμεταφρασμένο βιβλίο της Ornela Vorpsi, που μιλά με σκληρότητα αλλά και χιούμορ για τις δυσκολίες μιας γυναίκας κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Εμβέρ Χότζα, με τις Αμαλία Αρσένη, Vefi Redhi και Αθηνά Καραγιώτη. Βίκτωρος Ουγκώ 55, Μεταξουργείο, 2105230267
«Η Χώρα όπου ποτέ δεν πεθαίνεις»
88
«ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΚΟΝΤΕΣΣΑΣ ΒΑΛΕΡΑΙΝΑΣ»
Ρούλα Πατεράκη και Αιμιλία Υψηλάντη ενώνουν τις δυνάμεις τους
Το ανέβασμα ενός σημαντικού ελληνικού έργου σφραγίζει τη συνεργασία δύο μεγάλων κυριών του ελληνικού θεάτρου. Η θιασάρχις Αιμιλία Υψηλάντη βρήκε στην τολμηρή ερευνήτρια της σκηνοθετικής τέχνης Ρούλα Πατεράκη το κατάλληλο πρόσωπο για να μεταφέρει με σύγχρονο τρόπο ένα έργο που ανήκει στη θεατρική ιστορία. Ο θεμελιωτής της ελληνικής δραματουργίας Γρηγόριος Ξενόπουλος έγραψε το «Μυστικό της κοντέσσας Βαλέραινας» το 1897. Η ιστορία διαδραματίζεται στη Ζάκυνθο, όπου ζει η παλιά αρχοντική οικογένεια των Βαλέρηδων. H κοντέσσα από την αρχο-
ντική γενιά των Βαλέρηδων κατέχει μια μυστική , μαγική συνταγή που θεραπεύει την αρρώστια των ματιών. Με όρκο ζωής έχει δεσμευτεί να μην αποκαλύψει ποτέ το μυστικό, ωστόσο η ανέχεια στην οποία έχει οδηγηθεί η οικογένεια –λόγω της οικονομικής κατάρρευσης– θα τη σπρώξει σε μοιραίες αποφάσεις. Πρόκειται για ένα δυνατό κοινωνικό δράμα που φέρνει σε σύγκρουση ανθρώπους διαφορετικών γενεών αλλά και διαφορετικού αξιακού κώδικα και το οποίο η Ρούλα Πατεράκη, αναλαμβάνοντας τη σκηνοθεσία και τη δραματουργική διασκευή, μεταφέρει στη σκηνή
με σύγχρονη θεατρική γλώσσα. Η Αιμιλία Υψηλάντη ερμηνεύει τον ρόλο-πρόκληση της κοντέσας Βαλέραινας, με συμπρωταγωνιστές τους Χρύσανθο Παύλου, Ευανθία Κουρμούλη, Τασία Σοφιανίδου, Ευθύμη Μπαλαγιάννη και Νικόλα Παπαευθυμίου. Τα σκηνικά υπογράφει η Χριστίνα Κωστέα, τα κοστούμια οι Σταυρούλα Σπύρου και Αμαλία Αντώνη, την πρωτότυπη μουσική οι Μαρία Κουρμούλη και Νίκη Καραγεώργου και τους φωτισμούς ο Γιάννης Δρακουλαράκος. ΑΡΓΩ Ελευσινίων 15, Μεταξουργείο, 2105201684-5
89
Το Skrow αγαπάει τα σύγχρονα έργα Το εναλλασσόμενο ρεπερτόριο του Θεάτρου Skrow, το οποίο έχουν στήσει ο Βασίλης Μαυρογεωργίου και η δημιουργική ομάδα του, εκτός από τις επαναλήψεις έργων που σημείωσαν επιτυχία, όπως η πολυσυζητημένη «Αρχή του Αρχιμήδη» του Ζουζέπ Μαρία Μιρό και ο «Φιλοκτήτης» του Σοφοκλή, από την ομάδα Elephas tiliensis, πε-
90
ριλαμβάνει και κάποιες ολοκαίνουργιες παραγωγές σύγχρονων έργων. Από αυτές ξεχωρίζουμε την πρώτη παρουσίαση στη χώρα μας του έργου «Πειρασμός» του Καρλ Μπατλ, σε σκηνοθεσία Θανάση Δόβρη (από 3/2), το βραβευμένο με Πούλιτζερ (2014) έργο της Άνι Μπέικερ «The Flick», σε σκηνοθεσία Βασίλη Μαυρογεωργίου, και την παράσταση που θα σκηνοθετήσει ο Αργύρης Ξάφης στο πολυβραβευμένο έργο του Κρίστοφερ Μπερτ Μπέιλι «Έτσι Πεθαίνουμε» (από 24/4).
Προσέξτε αυτά τα κορίτσια
Η Έβελυν Ασουάντ έχει στεντόρεια φωνή, σωματικές δεξιότητες και υποκριτική δεινότητα. Θεατρικό τέκνο του Άττις, έχει δουλέψει σκληρά και μας άφησε άφωνους με την ερμηνεία της στις «Τρωάδες», σε σκηνοθεσία Θόδωρου Τερζόπουλου, το 2018 και στην «Αντιγόνη», σε σκηνοθεσία Σάββα Στρούμπου, που συνεχίζει τον τρίτο κύκλο παραστάσεων στο Νέο Άττις. Ούτε δύο χρόνια δεν έκλεισε ως απόφοιτη της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου η Θάλεια Σταματέλου και βρέθηκε να παίζει για δεύτερη χρονιά στον «Γιούγκερμαν» του Μ. Καραγάτση στο Πορεία, καθώς ο Δημήτρης Τάρλοου πόνταρε σωστά στο βλέμμα, στην υποκριτική έκφραση και στη θερμή ερμηνεία της. Με ζεστασιά αγκαλιάζει τους ρόλους της και η Κατερίνα Πατσιάνη και μπαίνει σε αυτούς πάντα με τον ίδιο ενθουσιασμό, γεγονός που διαπιστώσαμε πρόσφατα τόσο στα «Μαθήματα πολέμου» όσο και στον «Αγνό εραστή». Όσο για τη συνέχεια, θα συμμετάσχει στον «Μακμπέθ» που θα σκηνοθετήσει ο Δημήτρης Λιγνάδης και θα παιχτεί στο Εθνικό και στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
136
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«STAMBOUL TRAIN»
91
Έτοιμοι για ένα ταξίδι γεμάτο μυστήριο;
Η Αμαξοστοιχία-Θέατρο Tο Τρένο στο Ρουφ σε καλεί να επιβιβαστείς για τρίτη συνεχή χρονιά στο «Stamboul train» και να ταξιδέψεις σε μιαν άλλη εποχή. Το περιπετειώδες θρίλερ του Βρετανού Γκράχαμ Γκριν, ενός από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους της αγγλικής λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, έγινε ευρέως γνωστό από την κινηματογραφική του μεταφορά ως «Orient Express». Η θεατρική διασκευή του συναρπαστικού μυθιστορήματος, που σύστησε στο ελληνικό κοινό η σκηνοθέτις Τατιάνα Λύγαρη, τοποθετείται στο ιδανικό σκηνικό και ακολουθεί την πορεία ενός μοιραίου ταξιδιού, γεμάτου ίντριγκα, πάθος και μυστήριο, με το Οριάν Εξπρές από την Οστάνδη στην Κωνσταντινούπολη τις παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η διεισδυτική ματιά του συγγραφέα πάνω στους περιθωριοποιημένους ήρωές του, που κινούνται ανάμεσα στο μελοδραματικό και το γκροτέσκο, αντανακλά την ανασφάλεια που κυριαρχούσε στην Ευρώπη του Μεσοπολέμου, ενώ έχει προεκτάσεις και στη σημερινή αβέβαιη εποχή. Στο «Stamboul train» επιβιβάζονται φέτος οι Εβελίνα Αραπίδη, Σπύρος Ζουπάνος, Αλέξανδρος Ζουριδάκης, Δάφνη Καφετζή, Παναγιώτης Μαρίνος, Νίκος Ποριώτης, Κλαίρη Σαρρηκυριάκου, Χρήστος Χριστόπουλος, ενώ την κινηματογραφική ατμόσφαιρα ενισχύουν τα σκηνικά και τα κοστούμια του Γιάννη Μετζικώφ, η μουσική σύνθεση του Μηνά Ι. Αλεξιάδη και οι φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη. ΑΜΑΞΟΣΤΟΙΧΙΑ-ΘΕΑΤΡΟ ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΣΤΟ ΡΟΥΦ Σιδηροδρομικός & Προαστιακός Σταθμός Ρουφ, Λεωφ. Κωνσταντινουπόλεως, 2105298922, 6937604988
RABBITHOLE
Πολυπρισματικά έργα από την ομάδα Νοσταλγία Αυστηρά βρετανικός και φλεγματικός Όσκαρ Ουάιλντ; Πολιτικός και υπαρξιακός Σαίξπηρ; Διήγημα αμερικανικού ρεαλισμού του Τζακ Λόντον για την πυγμαχία; Η ομάδα Νοσταλγία της Τώνιας Ράλλη και του Γιώργου Σίμωνα έχει αποδείξει, στο «σπίτι της», το Rabbithole στο Μεταξουργείο, ότι μπορεί να τα καταφέρει σε πολύ διαφορετικά έργα και σύμπαντα. Το ίδιο φαίνεται να επιδιώκει και φέτος, που συμπληρώνει είκοσι χρόνια δράσης, με το «Η σημασία να είσαι σοβαρός», την κοφτερή κωμωδία του Όσκαρ Ουάιλντ που ξεμπροστιάζει
τη βρετανική ανώτερη τάξη του 19ου αιώνα. Η «καταραμένη ιδιοφυΐα» της Βρετανίας, όπως αποκαλούν τον Ουάιλντ, επιλέγει να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα: να είναι άκρατα κυνικός και φοβερά οξυδερκής. Η ομάδα Νοσταλγία ανεβάζει το απολαυστικό αυτό έργο για έναν δεύτερο κύκλο παραστάσεων, από 4/11, σε σκηνοθεσία Τώνιας Ράλλη, μετάφραση Ερρίκου Μπελιέ και μουσική Θέμου Σκανδάμη, με τους Θάνο Αλεξίου, Αντριάνα Ανδρέοβιτς, Αχιλλέα Βατρικά, Φώτη Λαζάρου, Νάντια Μαργαρίτη, Γιώργο Σίμωνα, Χρήστο Χριστόπουλο.
92 «Η σημασία να είσαι σοβαρός»
«Αβυσσαλέο κτήνος»
«Μακμπέθ»
Για την άνοιξη η ομάδα ετοιμάζει ακόμη δύο παραγωγές. H Τώνια Ράλλη σκηνοθετεί την τραγωδία του Ουίλιαμ Σαίξπηρ «Μακμπέθ», ένα από τα πιο πολιτικά και υπαρξιακά έργα που έχουν γραφτεί, για το κυνήγι της εξουσίας με κάθε κόστος (από 6/3), ενώ ο Γιώργος Σίμωνας το «Αβυσσαλέο κτήνος» (από 30/4) του Τζακ Λόντον, το αμερικανικό ρεαλιστικό διήγημα του 1910 προσαρμοσμένο στη δεκαετία του ’80, για έναν πυγμάχο-μηχανή που ο μύθος του γκρεμίζεται απότομα. Γερμανικού 20, Μεταξουργείο, 2105249903
93
Μάμετ σε πανελλήνια πρώτη «Η αντίληψή μου για την ευτυχία είναι υγεία στην οικογένεια, ειρήνη μεταξύ των λαών και να πεθάνουν όλοι οι κριτικοί». Τάδε έφη Ντέιβιντ Μάμετ, ο προβοκάτορας του αμερικανικού θεάτρου, τα έργα του οποίου παίζονται ασταμάτητα μέχρι σήμερα. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στη Θεατρική Σκηνή, παρουσιάζονται φέτος οι «Παραλλαγές πάπιας», μια κωμω-
94
δία που σαρκάζει την ψευδοεπιστημονικότητα και τη σοβαροφάνεια του καθημερινού ανθρώπου. Ο Αντώνης Αντωνίου σκηνοθετεί και συμπρωταγωνιστεί με τη Νατάσα Ασίκη. Στο Θέατρο Τέχνης, επίσης, η Μαριάννα Κάλμπαρη ανεβάζει τον «Έντμοντ», ένα έργο που προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις όταν πρωτοανέβηκε. Τον κεντρικό ρόλο του Αμερικανού γιάπη που εγκαταλείπει εν μια νυκτί τη ζωή του για να γευτεί τη γοητεία του περιθωρίου ερμηνεύει ο Γιάννος Περλέγκας (από 30/1).
Ντίκενς για όλη την οικογένεια
Στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου ανεβαίνει για δεύτερη χρονιά η «Χριστουγεννιάτικη ιστορία», με πρωταγωνιστή τον αθεράπευτα τσιγκούνη Εμπενίζερ Σκρουτζ, ο οποίος αναγκάζεται την παραμονή των Χριστουγέννων να αναθεωρήσει όσα πίστευε για τη ζωή και για τους ανθρώπους γύρω του. Πρόκειται για μια μουσικοθεατρική παράσταση για όλες τις ηλικίες, βασισμένη στη θεατρική διασκευή του Τζακ Θορν, που πρωτοανέβηκε τον περασμένο χειμώνα από τον Γιάννη Μόσχο, με την πρωτότυπη μουσική του Θοδωρή Οικονόμου. Πρωταγωνιστεί ο Αλέξανδρος Μυλωνάς και τον πλαισιώνει ένας πολυπληθής θίασος: Λαέρτης Μαλκότσης, Χρήστος Στέργιογλου, Αλίκη Αλεξανδράκη, Κώστας Βασαρδάνης, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Χριστίνα Μαξούρη κ.ά.
140
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
95 Η επιτομή του κλασικού Δύο μεγάλες παραγωγές στις κεντρικές σκηνές της Αθήνας και του Πειραιά επιβεβαιώνουν ότι οι κλασικοί μιλούν σε κάθε εποχή. Το πεντάτομο, επικών διαστάσεων έργο του Τολστόι «Πόλεμος και Ειρήνη» σκιαγραφεί καλύτερα από κάθε ιστορικό ντοκουμέντο την προεπαναστατική Ρωσία, μέσα από τα μάτια των αριστοκρατικών ρωσικών οικογενειών. Αυτήν τη βαθιά ανατομία του ανθρώπου, με τις συγκρούσεις, τα πάθη, το μεγαλείο και τις μικρότητές του, ανεβάζει στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά η Ιόλη Ανδρεάδη σε ένα θαρραλέο εγχείρημα, με έναν πρώτης τάξεως θίασο: Κώστας Κα-
ζάκος, Γεράσιμος Γεννατάς, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Ρούλα Πατεράκη, Βασιλική Τρουφάκου κ.ά. Η δίψα για εξουσία, ο φθόνος, η αλαζονεία, η ενοχή, η άνοδος και η πτώση δίνουν τροφή σε μια από τις συγκλονιστικότερες σαιξπηρικές τραγωδίες, τον «Μακμπέθ», που θα δούμε σε συμπαραγωγή Εθνικού και Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Σκηνοθετεί ο Δημήτρης Λιγνάδης, κρατώντας τον επώνυμο ρόλο και έχοντας δίπλα του τους Μαρία Κίτσου, Ελισάβετ Κωνσταντινίδου, Αλέξανδρο Μαυρόπουλο, Ράνια Οικονομίδου, Ορέστη Τζιόβα κ.ά. (Εθνικό και Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, από 7/2).
96
Πώς είναι ο έρωτας σήμερα;
Τέσσερις παραστάσεις εξερευνούν τις διαφορετικές πτυχές του έρωτα. Μετά την παρουσίασή του σε Λονδίνο και Άμστερνταμ, το «Οι κάτω απ’ τα αστέρια» επιστρέφει στο Θέατρο Άλφα, με τους Κωνσταντίνο Μπιμπή και Λίλα Μπακλέση να αναπολούν τον εφηβικό τους έρωτα. Το νοσταλγικό έργο του Τηλέμαχου Τσαρδάκα συν-σκηνοθετούν οι δύο ηθοποιοί με την Άρτεμη Γρύμπλα. Το πεπρωμένο τους στη μορφή ενός άντρα αναζητούν η Εμμανουέλλα Κοντογιώργου και η Κασσάνδρα Τζάρτζαλου, στη γλυκόπικρη υπαρξιακή κωμωδία του Άκη Δήμου «Ντέστινυ» που παρουσιάζεται στη μικρή σκηνή του Αργώ, σε σκηνοθετική επιμέλεια της Χρύσας Καψούλη. Δύο κολλητές φίλες ανακαλύπτουν ότι η αποτυχία μπορεί να τις οδηγήσει σε αυτό που επιθυμούν πραγματικά. Στο 104 ανεβαίνει το νέο έργο του βραβευμένου με Τόνι συγγραφέα Ντένις Κέλι «Girls and boys» (φωτό), σε σκηνοθεσία Άννας-Μαρίας Στεφαδούρου. Η νέα ηθοποιός Δώρα Παρδάλη ερμηνεύει έναν συνταρακτικό μονόλογο για τη βία, την εξουσία και τη διαρκή ανατροπή των ισορροπιών ανάμεσα στα δύο φύλα. Ο γνωστός τραγουδοποιός Σπύρος Γραμμένος υπογράφει το κείμενο και σκηνοθετεί τον «Εύκολο έρωτα» μαζί με τη Ζωή Ξανθοπούλου, η οποία αναλαμβάνει να μοιραστεί με το κοινό αφηγήσεις, διαπιστώσεις, προβληματισμούς, συμβουλές κι ερωτήματα γύρω από τον έρωτα στο θέατρο Vault.
97
«Top girls»
Το θέατρο του #MeToo Μια πεντάδα έργων γραμμένων από γυναίκες συγγραφείς βλέπουν τα φώτα της σκηνής. Τρία από αυτά ανήκουν στη μητέρα της βρετανικής φεμινιστικής γραφής Κάριλ Τσέρτσιλ, η οποία έχει ξεχωρίσει για τη θαρραλέα θεματολογία και την ικανότητά της να τη μεταχειρίζεται με ευφάνταστα, μη ρεαλιστικά μέσα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το «Cloud nine» (1979), που μιλά για την καταπίεση, τη σεξουαλικότητα και τη ρευστότητα των φύλων, σε σκηνοθεσία Νίκου Δαφνή (Θέατρο Κάτω από τη Γέφυρα, από 1/12). Το «Top girls», πάλι, ένα πρωτότυπο θεατρικό «μανιφέστο» για την κοινωνική θέση της γυναίκας παίζεται ήδη με ένα εκλεκτό γυναικείο καστ και τη σκηνοθετική υπογραφή του Θωμά Μοσχόπουλου (Πόρτα). Το πιο πρόσφατο «Love and information» θα ανεβάσουν οι C for Circus, σε σκηνοθεσία Παναγιώτη Γαβρέλα. Σε αυτό το έργο του 2012 η Τσέρτσιλ δημιουργεί ένα θεατρικό καλειδοσκόπιο γύρω από τον έρωτα στην εποχή της τεχνολογίας (Εθνικό-Rex, από 29/4). Νωρίτερα στην ίδια σκηνή θα δούμε, σε πρώτη ελληνική παρουσίαση, το έργο της Γερμανίδας Σιμπίλε Μπεργκ «Και τώρα: ο κόσμος! Ή αυτό που αποκαλείτε έξω, εμένα δεν μου λέει τίποτα», έναν πολυφωνικό μονόλογο για τους πολλαπλούς ρόλους της σύγχρονης γυναίκας. Την παράσταση θα σκηνοθετήσει η ανερχόμενη Ελένη Ευθυμίου (από 24/1). Γυναικεία υπόθεση, τέλος, είναι και το «Μάκιναλ» της Σόφι Τρέντγουελ, που φέρει τη σκηνοθετική υπογραφή της Ιώς Βουλγαράκη (Θέατρο του Νέου Κόσμου, από 27/4). Το έργο της δημοσιογράφου, συγγραφέα και σημαντικής μορφής του γυναικείου κινήματος εμπνέεται από την πραγματική ιστορία της πρώτης γυναίκας που εκτελέστηκε με θανατική ποινή στις ΗΠΑ.
142
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Μάκιναλ»
98
Ο Παναγιώτης Μπουγιούρης είναι ο «Δόκτωρ Γκλας» Το μυθιστόρημα του Σουηδού Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ μεταφέρει στη σκηνή του θεάτρου Altera Pars ο σκηνοθέτης Στρατής Πανούριος, εκατόν πενήντα χρόνια μετά τη γέννηση του συγγραφέα. Ο Παναγιώτης Μπουγιούρης ενσαρκώνει τον ομώνυμο ρόλο και η Αγγέλα Σιδηροπούλου υποδύεται τη νεαρή Χέλγκα, αντικείμενο του πόθου του που τον οδήγησε στη δολοφονία ενός πάστορα. Το υπαρξιακό μυθιστόρημα, το οποίο ξεσήκωσε αντιδράσεις όταν κυκλοφόρησε το 1905, αποτελεί ένα από τα πιο προκλητικά έργα της σκανδιναβικής λογοτεχνίας, καταγράφοντας υπό μορφήν ημερολογίου τις σκοτεινές πλευρές του ήρωα και θέτοντας ερωτήματα γύρω από την ευθανασία, την αυτοκτονία και την αυτοδικία. (Από 16/1)
100 99
Όσα θα δούμε στο Θέατρο Άττις Συγκλονιστική η Σοφία Χιλλ στο ρόλο της Νόρας, επανέρχεται στη σκηνή του Άττις με συμπρωταγωνιστές τον Αντώνη Μυριαγκό και τον Τάσο Δήμα. Ο Θόδωρος Τερζόπουλος καταφέρνει να αναδείξει την ψυχή του ιψενικού έργου, το κοινωνικό του περίβλημα αλλά και το συναισθηματικό του βάθος, και οι τρεις ηθοποιοί το υποστηρίζουν με τις κινήσεις, το βλέμμα, το λόγο τους. Η «Νόρα» (φωτό) παίζεται για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων και στη συνέχεια τη σκυτάλη θα πάρει η Αγλαΐα Παππά με το μονόλογο της Ετέλ Αντνάν «Ιώ», τον οποίο πρωτοείδαμε τον περασμένο χειμώνα. Τέλος, την άνοιξη η Σοφία Χιλλ θα πρωταγωνιστήσει στη σκηνική σύνθεση «Αποχωρισμοί», που ετοιμάζει η ίδια και είναι εμπνευσμένη από την αρχαία τραγωδία.
144
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Christmas Theater για όλους Μια σειρά από θεάματα που μας ταξιδεύουν από την Κίνα μέχρι τη Ρωσία, ιδανικά και για οικογενειακές εξόδους, παρουσιάζει φέτος τον Δεκέμβριο το πιο χριστουγεννιάτικο θέατρο της πόλης, το Christmas Theater. Η αρχή γίνεται με το διακεκριμένο ως «Ακαδημαϊκό Θέατρο» Γκζελ, το οποίο φέρνει στη χώρα μας ένα υπερθέαμα με εξήντα συντελεστές και οκτακόσια κοστούμια φτιαγμένα στο χέρι, στα εργαστήρια των θεάτρων Μπολσόι και Στανισλάφσκι, με τον τίτλο «Αιώνια Ρωσία» (1/12). Τη σκυτάλη παίρνει το Εθνικό Θέατρο Ακροβατών της Κίνας, η παλιότερη σχολή ακροβατικών στον κόσμο, που άνοιξε κι έκλεισε τους Ολυμπιακούς
Αγώνες του Πεκίνου το 2008. Με εναέριους στροβιλισμούς, ανθρώπινες πυραμίδες, άλματα και ισορροπίες σε κάθε δυνατό σημείο, αλλά και πολύχρωμες παραδοσιακές στολές, θα μας μυήσουν στη μοναδική τέχνη τους, που ξεκίνησε πριν από 3.000 χρόνια στους δρόμους και στις πλατείες της Κίνας για να καταλήξει στα παλάτια και από εκεί στις θεατρικές σκηνές (18-22/12). Ακολουθεί μία από τις πιο ιστορικές ακαδημίες μπαλέτου στον κόσμο, αυτή των Μπαλέτων Μπολσόι, η οποία θα παρουσιάσει μαζί με κορυφαίους σολίστ του θεάτρου το ωραιότερο παραμύθι των Χριστουγέννων, τον «Καρυοθραύστη» (23-29/12, φωτό).
ΜΙΚΡΟ ΑΝΕΣΙΣ
Μεγάλο ρεπερτόριο στο νέο θέατρο «τσέπης» της πόλης
101
Ένας νέος θεατρικός χώρος υποδέχεται φέτος τους θεατρόφιλους με τρεις παραστάσεις που παίζονται σε επανάληψη, αφότου γνώρισαν την ενθουσιώδη υποδοχή του κοινού. Ο Θανάσης Παπαγεωργίου μαγεύει το κοινό στον συναρπαστικό μονόλογο «Εγώ, ο Μάρκος Βαμβακάρης», που έγραψε η Νάνση Τουμπακάρη, φιλοτεχνώντας επί σκηνής ένα μοναδικό πορτρέτο του μεγάλου ρεμπέτη αλλά και της πολυτάραχης ιστορίας που σημάδεψε την Ελλάδα κατά το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα. Επίσης συνεχίζει να φτερουγίζει το «Χελιδόνι», η παράσταση που σκηνοθέτησε η Ελένη Γκασούκα συστήνοντάς μας το συγκλονιστικό έργο του Καταλανού συγγραφέα Γκιλιέμ Κλουά. Η Σοφία Σεϊρλή και ο Βασίλης Μαυρογεωργίου συναντιούνται στη σκηνή σε ένα έργο-ύμνος στην αγάπη και τη ζωή, που γράφτηκε με αφορμή το πραγματικό περιστατικό της τρομοκρατικής επίθεσης σε ένα gay bar του Ορλάντο. Τέλος, στο Μικρό Άνεσις βρήκε στέγη και το εμβληματικό «Τάβλι» του Δημήτρη Κεχαΐδη, ένα έργο-σταθμός στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου, που απεικονίζει με μοναδική γλαφυρότητα την ιδιοσυγκρασία του νεοέλληνα. Στην παράσταση που υπογράφει ο Λευτέρης Γιοβανίδης, ζαριές ανταλλάσσουν δύο σπουδαίοι ηθοποιοί, ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης και ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, στους ρόλους του Φώντα και του Κόλια. ΜΙΚΡΟ ΑΝΕΣΙΣ Λεωφ. Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107718943
102
Το νέο στοίχημα του Βασίλη Παπαβασιλείου Ένας από τους σημαντικότερους θεατρανθρώπους στη χώρα μας, ο Βασίλης Παπαβασιλείου, έχει βρει καλλιτεχνική στέγη στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν». Στη σκηνή της Φρυνίχου «συναντάει» σταθερά τον Φωκίωνα Καπνίδη, τον ήρωα των κειμένων που εμπνεύστηκε από την οικονομική κρίση, τα προσωπικά, πολιτικά, καλλιτεχνικά αδιέξοδα και την έλλειψη αξιών της ελληνικής κοινωνίας. Ως ερασιτέχνης πολιτικός, ο πρωταθλητής των ψεκασμένων της περασμένης δεκαετίας Φωκίωνας Καπνίδης απέτυχε να εκλεγεί πρωθυπουργός στις προηγούμενες εκλογές κι έτσι στρέφεται τώρα στην τέχνη της συγγραφής. Τα «Προεόρτια» (από 14/12) είναι η καταγραφή της συνάντησής του με μια νεαρή καθηγήτρια δημιουργικής γραφής (Νικολέτα Φιλόσογλου), την οποία προσέλαβε με αφορμή τα 200 χρόνια της Επανάστασης του ’21. Όπως έλεγε άλλωστε και ο τίτλος της παράστασης-«συνάντησής» του με τον Καποδίστρια στο Θέατρο Τέχνης τον περασμένο Απρίλιο: «Τα πρώτα 200 χρόνια είναι δύσκολα».
Χριστούγεννα με τον «Μαγικό αυλό» από τα Μπαλέτα Μπεζάρ Η Αίθουσα «Αλεξάνδρα Τριάντη» του Μεγάρου Μουσικής θα πλημμυρίσει από τις 20 έως τις 30/12 με τα χορευτικά βήματα των διεθνούς φήμης και πολύ αγαπημένων στο ελληνικό κοινό Μπαλέτων Μπεζάρ της Λοζάνης πάνω στις μελωδίες της διάσημης όπερας του Μότσαρτ «Ο μαγικός αυλός». Για πρώτη φορά παρουσιάζεται στην Ελλάδα η χορογραφία του Μορίς Μπεζάρ, που δημιουργεί ένα χορευτικό σύμπαν το οποίο προβάλλει την αθωότητα δίπλα σε έναν άκαμπτο ενήλικο κόσμο. Η αγάπη προς τον άνθρω-
πο βρίσκεται στο επίκεντρο της θεματικής της τελευταίας όπερας του μεγάλου συνθέτη, ένα έργο πλούσιο σε συμβολισμούς που πραγματεύεται τη διαμάχη των δύο φύλων. Στην παράσταση, που απευθύνεται σε μικρούς (από 5 ετών) και μεγάλους, θα ακούσουμε την ηχογράφηση του «Μαγικού αυλού» από τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου (1964).
ς «Ένας κάποιο ς τέτοιο » βυσσινόκηπος
«Vita brevis ή Η ζωή είναι σύντομη...»
φυτέψετε «Αφρική ή πώς να λφό σας» τον νεκρό αδε
104
Τρεις νέες ομάδες μας συστήνονται
Οι νέες θεατρικές ομάδες που ξεπηδούν από τα φεστιβάλ της πόλης φέρνουν φρέσκα πρότζεκτ στον αθηναϊκό θεατρικό χάρτη. Η ομάδα Rodez παρουσιάζει στο Faust την πρώτη της παράσταση «Vita brevis ή Η ζωή είναι σύντομη, κι εμείς ξέρουμε τόσα λίγα» του Γιοστέιν Γκάαρντερ, η οποία έκανε πρεμιέρα στο OffOff Festival 2019. Αναζητά τους απόκρυφους μηχανισμούς του έρωτα, με αφορμή έναν από τους πιο σκοτεινούς και θυελλώδεις έρωτες στην ιστορία του χριστιανισμού, αυτόν της Φλόριας Αιμιλίας και του Αυρήλιου Αυγουστίνου. Στο Θησείον, Ένα Θέατρο για τις Τέχνες ανεβαίνει μία από τις συμμετοχές του Off-Off Festival 2018, το «Ένας κάποιος τέτοιος βυσσινόκηπος» της ομάδας Nunc. Η παράσταση, η οποία αντλεί έμπνευση από το «Quizoola!» των Forced Entertainment, κινείται γύρω από τη σημασία της μνήμης, δημιουργεί ένα παιχνίδι ερωταποκρίσεων που ανακινεί τις προσωπικές μνήμες των ηθοποιών και τις δένει με επιλεγμένες σκηνές από τον «Βυσσινόκηπο» του Τσέχοφ. Μετά τη νίκη της στο Bob Theatre Festival 2019, τέλος, η νεοσύστατη ομάδα Fem Tettix παρουσιάζει από 3/2 στον Κάτω Χώρο του Θεάτρου του Νέου Κόσμου την ολοκληρωμένη εκδοχή του έργου «Αφρική ή πώς να φυτέψετε τον νεκρό αδελφό σας». Οι Κατερίνα Αγγελίτσα, Αγγελική Γρηγοροπούλου και Ίρις Κατσούλα έγραψαν, σκηνοθέτησαν και πρωταγωνιστούν σε αυτήν την κωμωδία που, παρά τον τίτλο της, υμνεί τη ζωή.
150
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Η «Lulu» του Γιάννη Χουβαρδά Με την Άλκηστη Πουλοπούλου στον ομώνυμο ρόλο κι έναν εξαιρετικό θίασο πρωταγωνιστών (Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Γιώργος Μπινιάρης, Άκης Σακελλαρίου, Αλέκος Συσσοβίτης, Χάρης Φραγκούλης και Νίκος Χατζόπουλος) ανεβάζει ο Γιάννης Χουβαρδάς τη «Lulu» του Φρανκ Βέντεκιντ στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης». Για το σκηνοθέτη
105
η Λούλου αποτελεί «το αίνιγμα της γυναικείας υπόστασης». Είναι η ιδανική επιφάνεια για να προβάλλουν άντρες και γυναίκες τις φαντασιώσεις τους. Κι εκείνη, με θαυμαστή διάθεση υπακοής, με απολαυστική δημιουργικότητα, τις πραγματώνει. Η παράσταση είναι κατάλληλη για θεατές άνω των 16 ετών, διότι περιέχει ακατάλληλη φρασεολογία, σκηνές βίας και χρήση όπλου κρότου.
106 Ο νέος θεατρικός χάρτης της πόλης
Δίπλα στις γνωστές σκηνές, οι οποίες συγκεντρώνουν χρόνια τώρα ένα μεγάλο μέρος του κοινού της πόλης, έρχονται φέτος να προστεθούν καινούργιες, που με τα εγκαίνια ή την ανανέωση του προφίλ τους φέρνουν φρέσκο αέρα στις θεατρικές πιάτσες. 152
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Το ιστορικό Θέατρο Βεάκη, στην οδό Στουρνάρη, μετά τη φετινή ανακαίνισή του αποκτά πλέον τη δυνατότητα για παρουσίαση μεγάλων παραγωγών, οι οποίες θα γίνουν αφορμή για να έρθει στην περιοχή ένα νέο θεατρόφιλο κοινό. Εκεί παίζονται το «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Σαίξπηρ και ο «Αίας» του Σοφοκλή. Το ίδιο ισχύει και για το ιστορικό Αλάμπρα, επίσης στη Στουρνάρη, που μετονομάστηκε σε Alhambra Art Theatre κι έγινε αγνώριστο. Υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Βάσιας Παναγοπούλου, παρουσιάζει το «Ξενοδοχείον ο Παράδεισος» του Ζορζ Φεϊντό, το «Τζόρνταν» των Αν Ρέινολντς - Μόιρα Μπουφίνι, καθώς και παιδικές παραστάσεις. Σε άλλη μία κάθετη της Πατησίων, την Ιουλιανού, το κινηματοθέατρο Αλκυονίς, το οποίο χαρακτηρίστηκε πρόσφατα μνημείο με την ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεοτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ), ανακαινίστηκε από τις Θεατρικές Σκηνές. Οι παρεμβάσεις ήταν τέτοιες, που έδωσαν τη δυνατότητα να παιχτεί εκεί, σε μια πολυπληθή παραγωγή, το εμβληματικό θεατρικό έργο του Σωτήρη Πατατζή «Μεθυσμένη πολιτεία», ενώ το 2020 η Ιόλη Αδρεάδη θα σκηνοθετήσει το «Περηφάνια και προκατάληψη» της Τζέιν Όστιν. Ο Νέος Ακάδημος πλέον, στην Ιπποκράτους, προχώρησε σε ριζική ανακαίνιση, ενισχύοντας το mainstream προφίλ του με ψαγμένες πινελιές θεάτρου πρωταγωνιστών. Οι παραστάσεις που φιλοξενεί είναι οι «10 Μικροί Νέγροι» της Αγκάθα Κρίστι, το «Χάρολντ και Μοντ» του Κόλιν Χίγκινς και η παιδική παράσταση της Κέλλυς Σταμουλάκη «Ως την άκρη του ονείρου». Δεν μπορεί παρά να μας χαροποιούν επίσης τόσο η επανέναρξη του Αμφι-Θεάτρου με τον σαιξπηρικό «Άμλετ», σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου, που ξαναβάζει στο παιχνίδι τη γειτονιά της Πλάκας, όσο και τα εγκαίνια του Συγγρού 33 στο Κουκάκι, όπου ο Αντώνης Καλογρίδης τολμά να προτείνει νέα πράγματα, φροντίζοντας ταυτόχρονα για την after theater διασκέδασή μας. Όσο για το ανερχόμενο σε δημοφιλία stand up comedy, αυτό παραδοσιακά, σε όλο τον κόσμο, βρίσκει στέγη στα κλαμπ κωμωδίας: σκηνές στις οποίες φιλοξενούνται συστηματικά μιξ παραστάσεις με πολλούς κωμικούς σε rotation και αποτελούν εγγύηση για κάθε νέο επαγγελματία που θέλει να μπει στο χώρο καθώς και για το έμπειρο κοινό, που αναζητά ποιοτική, συμπυκνωμένη κωμωδία σε μια βραδιά. Με την αρχή της τρέχουσας θεατρικής σεζόν, η Αθήνα απέκτησε (ξανά) τα δικά της στέκια. Από τη μία, το Premise Comedy Club –ένα συλλογικό project που συγκεντρώνει πάνω από είκοσι πέντε μεγάλα ονόματα του είδους, όπως οι Γιώργος Χατζηπαύλου, Λάμπρος Φισφής και Κατερίνα Βρανά– περιμένει το κοινό κάθε Παρασκευή στο Γκάζι («Petrogazi»). Από την άλλη, ένα καινούργιο μαγαζί που φτιάχτηκε αποκλειστικά για την κωμωδία άνοιξε στο παλιό «Οξυγόνο Live». Πρόκειται για το Λοσάντζελε, το εγχείρημα του Κώστα Μαλιάτση-Σάλα και του Κυριάκου Μπαλάσκα, που δουλεύει με σλοτ: κάθε βράδυ ανεβαίνει κάτι διαφορετικό στη χειροποίητη ξύλινη σκηνή του, από ολοκληρωμένους μονολόγους και double bills μέχρι σόου με λογοπαίγνια αλλά και κλασικές μιξ παραστάσεις ενός comedy club. Στα μπόνους, αυτήν τη σεζόν δημιουργήθηκε η πρώτη πλατφόρμα για αποκλειστικά αγγλόφωνο stand up, το Athens English Comedy Club στο Θέατρο Eliart, ενώ, τέλος, οι μιξ παραστάσεις επανέρχονται στο Θέατρο ΠΚ με την Κωμική Κατάληψη κάθε Παρασκευή.
Δεύτερη αυλαία για το «Master Class»
109
Η Μαρία Ναυπλιώτου πραγματο ποίησε πέρυσι μια καθηλωτική ερμηνεία στον ρόλο της Μαρί ας Κάλλας, που δεν μπορού σε παρά να οδηγήσει στη φετι νή επανάληψη της παράστασης και μάλιστα σε μεγαλύτερο θέ ατρο. Το έργο του Τέρενς Μακ Νάλι «Master Class» εμπνέε ται από τα μαθήματα φωνητικής που έδωσε η σπουδαία σοπρά νο στους σπουδαστές της θρυλι κής σχολής Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης και σκιαγραφεί ένα πο λυπρισματικό πορτρέτο της, φω τίζοντας γνωστές και άγνωστες πτυχές της ζωής της, του έρωτά της για τον Ωνάση και της παθια σμένης της σχέσης με την όπερα. Η Μαρία Ναυπλιώτου επιδίδε ται σε μια μνημειώδη ερμηνεία δίνοντας, σάρκα, φωνή και ψυ
χή στη γυναίκα κι επαγγελματία Κάλλας: η Κάλλας της Μαρίας Ναυπλιώτου είναι μαζί νάρκισ σος και ανασφαλής, κλονισμέ νη γυναίκα κι επηρμένη ντίβα, θηριώδης καλλιτέχνις κι ευά λωτη προσωπικότητα. Ο Οδυσ σέας Παπασπηλιόπουλος στη σκηνοθεσία παίζει με τις σκη νικές θερμοκρασίες, δεν φοβά ται τις κωμικές ανάσες, ενώ δί νει και στους ηθοποιούς των μικρότερων ρόλων το χώρο που δικαιούνται. Η παράσταση επα ναλαμβάνεται στο Θέατρο «Δη μήτρης Χορν» με κάποιες αλλα γές στη διανομή των δεύτερων ρόλων (Εύα Γαλογαύρου, Λητώ Μεσσήνη, Δάφνη Δαυίδ, Γιώρ γος Φλωράτος, Πέτρος Μπού ρας, Αλέξανδρος Αβδελιώδης, Δημήτριος Ψύλλος).
«Ηλέκτρα» από τον Άρη Μπινιάρη
Μετά τους εξαιρετικούς «Πέρσες» και τις «Βάκχες», ο Άρης Μπινιάρης στρέ φεται ξανά σε ένα έργο αρχαίου δρά ματος. Φέτος είναι η σειρά της «Ηλέ κτρας» του Σοφοκλή να μπολιαστεί με το προσωπικό ιδίωμα του ιδιοσυγκρασι ακού σκηνοθέτη, που εστιάζει στη μου σικότητα και τη ρυθμικότητα των κειμέ νων, δημιουργώντας παραστάσεις στα όρια του θεάτρου και της μουσικής περ φόρμανς. Δέκα ερμηνευτές με όχημα τη μουσική σύνθεση του Χρήστου Γεωρ γόπουλου, που θα εκτελεί ο ίδιος επί σκηνής, θα δώσουν φωνή, σωματική έκφραση και ρυθμικό παλμό στη σκο τεινότερη τραγωδία του Σοφοκλή, που κατακλύζεται από τη μανία της εκδίκη σης και της οργής, και θα επιχειρήσουν να δημιουργήσουν μια δυναμική πλατ φόρμα αναπαράστασης της αρχαίας τρα γωδίας για να αναδείξουν το έντονο συ γκινησιακό πεδίο της και το πολύπλοκο ψυχικό φορτίο των δραματικών προσώ πων. Στην εκλεκτή διανομή συμμετέ χουν η Νάνσυ Μπούκλη, ερμηνεύοντας τον ρόλο της Ηλέκτρας, η Εβελίνα Πα πούλια, η Λένα Μποζάκη, ο Νίκος Τσο λερίδης, ο Τάσος Κορκός, η Λεωνή Ξε ροβάσιλα κ.ά. καθώς και ο ίδιος ο Άρης Μπινιάρης (Θέατρο Τέχνης, από 20/1).
156
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
110
111
Ανατρεπτική Έλλη Παπακωνσταντίνου Xρησιμοποιώντας κάθε μέσο έκφρασης και την αχαλίνωτη φαντασία της, η Έλλη Παπακωνσταντίνου πετυχαίνει πάντα να μας ξαφνιάζει. Από τις αρχές του 2000, την εποχή που έκανε παραστάσεις στο Βυρσοδεψείο, το hot spot του μεταμοντέρνου αθηναϊκού θεάτρου, μετέτρεψε τη σκηνική δράση σε live act, βάζοντας τον θεατή να περιπλανηθεί σε βιομηχανικούς χώρους, ενώ πολλές από τις παραστάσεις της, όπως το πολυσυζητημένο κι επιτυχημένο «Revolt Athens» και το «Σπήλαιο», εξελίχτηκαν μέσα από διεθνή residencies και συνεργασίες σε βάθος χρόνου και βρήκαν διεθνή αναγνώριση. Μετά την παγκόσμια πρεμιέρα της νέας της όπερας «Oedipus - Sex with Mum was Blinding» στο CCRMA (Computer Research in Music and Acoustics), στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, όπου η Παπακωνσταντίνου διεξήγαγε εξάμηνη έρευνα με βραβείο Fulbright, η παράσταση παίχτηκε στο θέατρο της Νέας Υόρκης ΒΑΜ, για λίγες παραστάσεις στην Αθήνα και αναμένεται να επαναληφθεί. Θέτοντας συνεχώς νέους στόχους, τον Μάρτιο του 2020 θα σκηνοθετήσει στο Μέγαρο Μουσικής τη μουσικοθεατρική «Περσεφόνη», σε μουσική Δημήτρη Μαραγκόπουλου, με μονωδούς αλλά και... ράπερ.
112
113
114
115
Θαρραλέα έργα με queer διάσταση Σε ένα κοινωνικό τοπίο γεμάτο φοβίες, οι σκηνές της πόλης γίνονται περισσότερο από ποτέ το βήμα για να ακουστούν οι «περίεργες» (κουίρ) φωνές που εξωθούνται στο περιθώριο. Την ιστορία του Άλαν Τιούρινγκ, του μαθηματικού που κατάφερε να σπάσει τον κώδικα των ναζί στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλάζοντας την Ιστορία του κόσμου μας, παρουσιάζει η ομάδα 90°C στο «Αίνιγμα» [112] (Bios, από 5/12). Σε σκηνοθεσία Δημήτρη Κομνηνού, ο Στέλιος Ψαρουδάκης ερμηνεύει αυτήν τη σπουδαία προσωπικότητα, που όμως καταδικάστηκε λόγω της ομοφυλοφιλίας του και πέθανε από χημικό ευνουχισμό στα 41 του χρόνια. Στο Θέατρο Άβατον (μέχρι 2/12) η drag queen Mary Sunshine πασαλείβεται με τερακότα, τακτοποιεί τις βλεφαρίδες της και μας προ-
σκαλεί στην καντίνα «Το τροπικό πουλί» [113] για να παρακολουθήσουμε τον μουσικό της μονόλογο. Τη βαθιά ανθρώπινη ιστορία του Γάλλου διπλωμάτη και κατασκόπου Σαρλ Ντ’ Εόν ντε Μπομόν, ο οποίος έζησε 49 χρόνια ως άντρας και 33 ως γυναίκα, μας αφηγείται στο Αγγέλων Βήμα (από 9/11) το «Ντ’ Εόν» [114] του βραβευμένου Ρένι Κρουπίνσκι, σε σκηνοθεσία Ανδρονίκης Αβδελιώτη. Το Cartel σηκώνει... τα «Κόκκινα φανάρια» σε μια διασκευή-πρόκληση του Βασίλη Μπισμπίκη, που τοποθετεί το έργο του Αλέκου Γαλανού στην Αθήνα του σήμερα. Μια trans μπάντα θα παίζει ζωντανά και όλοι οι άντρες ηθοποιοί θα είναι ντυμένοι τραβεστί. Τέλος, στο «Εύα και Νόρα» [115], που θα παίζεται στο Αλκμήνη μέχρι τη 1/12, δύο γκέι γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες με τους προσωπικούς τους δαίμονες και τις εξωτερικές επιρροές που απειλούν να τα καταστρέψουν όλα.
117
Mια αλλιώτικη ανάγνωση στο Νιάρχος
116
Η Ελένη Ευθυμίου ήρθε για να μείνει! Κάποιοι ίσως θυμάστε μία από τις πρώτες της δουλειές της πριν από μερικά χρόνια, όταν ανέβαζε ευφάνταστα –μαζί με τη Βασιλική Τρουφάκου– το μυθιστόρημα του Ρίτσαρντ Φλάναγκαν «Η άγνωστη τρομοκράτισσα». Στα χρόνια που μεσολάβησαν είδαμε κι άλλες, στη Στέγη, στο Εθνικό και αλλού, με κορυφαία όλων τα «Ερωτευμένα άλογα», την παράσταση που σκηνοθέτησε με την ομάδα καλλιτεχνών με και χωρίς αναπηρία Εν Δυνάμει κι έκανε τους εκατοντάδες θεατές του Φεστιβάλ Αθηνών να παραληρούν. Στα τριάντα τρία της χρόνια, η Ελένη Ευθυμίου προσανατολίζεται με έμπνευση και ταλέντο σε ένα ουσιαστικό θέατρο κοινωνικού προσανατολισμού, που δεν ξεχνάει την ανάγκη να αποτελεί ζωηρό έργο τέχνης. Φέτος έχει την τιμητική της: ήδη παίζεται παράστασή της στο ΚΘΒΕ, ενώ εδώ θα μας συστήσει το έργο της δυναμικής Γερμανίδας Σιμπίλε Μπεργκ «Και τώρα: Ο κόσμος!» (Εθνικό, από 24/1). Την άνοιξη, τέλος, θα δούμε σε μετάκληση από το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων και το «Μαμά! Το δωμάτιο των θαυμάτων», ένα έργο που υπογράφει και σκηνοθετεί η ίδια, αποτίνοντας φόρο τιμής στη μητρότητα (Σταθμός, από 6/4).
160
Φορέστε τα ακουστικά, ακούστε τις οδηγίες και κινηθείτε στο αναγνωστήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» για να μοιραστείτε με έναν επισκέπτη (συν)περφόρμερ την εμπειρία του «The Quiet Volume» των Βρετανών Αντ Χάμπτον και Τιμ Έτσελς (καλλιτεχνικός διευθυντής των Forced Entertainment). Καθημερινά στο Κέντρο Πολιτισμού - Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» με ελεύθερη είσοδο (από τις 6 έως τις 9.40 μ.μ., ανά 20 λεπτά).
118
Το θέατρο όχημα για μια προσβάσιμη κοινωνία Στο πλαίσιο του πρότζεκτ «Using theatre to make politics» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άτομα με και χωρίς αναπηρία δημιουργούν μια παράσταση-πρόταση με ελεύθερη είσοδο και καθολική πρόσβαση. Η «Βάση στην πρόσβαση», που στηρίζεται στις μεθόδους του Θεάτρου του Καταπιεσμένου, με αφορμή τρεις βιωματικές ιστορίες, προσεγγίζει το μείζον ζήτημα της προσβασιμότητας (Στέγη Πολιτισμού Δήμου Χαϊδαρίου στις 24/11, Θέατρο Ίσον στις 3/12).
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
119
Δύο ωραία στοιχήματα
Μας αρέσουν οι αναπάντεχες προτάσεις και μόνο έτσι μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τις φετινές απόπειρες της Νατάσας Τριανταφύλλη και του Γιάννη Σκουρλέτη. Ωραία και παράτολμη η ιδέα να παρασταθεί στο σανίδι το μνημειώδες έργο του αστροφυσικού Στίβεν Χόκινγκ «Το χρονικό του χρόνου». Η Νατάσα Τριανταφύλλη αποφάσισε να διερευνήσει τη συνομιλία μεταξύ τέχνης και κοσμολογικής επιστήμης γύρω από τα μεγάλα ερωτήματα της ζωής. Στην παράσταση του Θεάτρου Τέχνης (από 24/2) θα παίζουν οι Ηλίας Μελέ-
της και Δημήτρης Πασσάς, ενώ θα υπάρχουν και guests-έκπληξη! Αλλά και ο Γιάννης Σκουρλέτης μας εκπλήσσει με τη φετινή του επιλογή, καθώς αφήνει για λίγο τη λογοτεχνία και το αφηγηματικό είδος που τόσο αγαπάει και καταπιάνεται με μια κλασική κωμωδία. Το «Καινούργιο σπίτι» (φωτό) του Γκολντόνι, που μιλά για τη δύναμη και τις παγίδες του χρήματος, ετοιμάζεται να κάνει πρεμιέρα μέσα από την ιδιαίτερη, εικαστική ματιά των bijoux de kant ως μια τραγική κωμωδία μοναξιάς (Εθνικό, από 22/11).
121
122
123
124
125
126
120
Ρεαλισμός με ελληνική υπογραφή Η τάση που θέλει το ελληνικό έργο να πρωτοστατεί σε πολλές θεατρικές σκηνές κρατάει γερά, καθώς οι θεματικές που αντλούνται από τη σύγχρονη πραγματικότητα, ειδικά όταν συνοδεύονται από νευρώδη, ρεαλιστική γραφή, κρατούν ψηλά το ενδιαφέρον. Αυτό αποδεικνύει, π.χ., η χαρακτηριστική περίπτωση του «Άγριου σπόρου», του έργου του Γιάννη Τσίρου που ανεβαίνει ανελιπώς εδώ και πέντε σεζόν, σε σκηνοθεσία της Ελένης Σκότη (Επί Κολωνώ). Δικό του έργο είναι και τα «Αξύριστα πιγούνια», όπου η διεξοδική ανάλυση της αντρικής ψυχοσύνθεσης γίνεται βάζοντας στο προσκήνιο το θέμα του τράφικινγκ. Το έργο ανεβαίνει φέτος από τον Γιώργο Παλούμπη (Από Μηχανής), που σκηνοθετεί επίσης το «Moonwalk/170 τετραγωνικά» του νεαρού Γιωργή Τσουρή, άξιου συνεχιστή της ρεαλιστικής σχολής (Ιλίσια). Σε αυτή, βεβαίως, έχει διαπρέψει ο Βασίλης Κατσικονούρης, το νέο έργο του οποίου, με τον τίτλο «Good Luck», σκηνοθετεί η Μαργαρίτα Γερογιάννη (Radar).
162
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Επιστρέφουν με ανανεωμένο καστ
Το διασημότερο μυστήριο της Αγκάθα Κρίστι, το «Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές» [126], καλούνται να διαλευκάνουν οι Δάνης Κατρανίδης, Κάτια Δανδουλάκη, Αντώνης Καφετζόπουλος, Τάσος Χαλκιάς, Ταμίλα Κουλίεβα, Τάνια Τρύπη, Τάκης Παπαματθαίου στο Θέατρο «Κάτια Δανδουλάκη», σε σκηνοθεσία του έμπειρου Αντώνη Καλογρίδη. Μία από τις πιο αξιοπρόσεκτες παραστάσεις της περσινής σεζόν επιστρέφει με σημαντικότερη προσθήκη αυτήν της Μάρως Κοντού. Με τη δημοφιλία του να επιβάλλει την επανάληψη, ο εμβληματικός «Γιούγκερμαν» [125] του Μ. Καραγάτση, που διασκεύασε για το θέατρο ο Δημήτρης Τάρλοου, επέστρεψε ανανεωμένος στο Πορεία, με τον Γιάννη Στάνκογλου σε έναν ρόλο ζωής και την προσθήκη της Βασιλικής Τρουφάκου στον πολυμελή θίασο. Το «Ποιος σκότωσε το σκύλο τα μεσάνυχτα» [124], βασισμένο στη θεατρική διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Μαρκ Χάντον, που μίλησε με ειλικρίνεια για τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού, επιστρέφει ανανεωμένο στο Θέατρο «Τζένη Καρέζη». Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος καθοδηγεί σκηνοθετικά τον Γιάννη Νιάρρο σε μια πολυσυζητημένη ερμηνεία, όπως και τους Μαρία Κατσανδρή
και Θύμιο Κούκιο που συνεχίζουν από πέρυσι, και τους νεοφερμένους Κόρα Καρβούνη, Γιώργο Κριθάρα και Κατερίνα Λυπηρίδου. Η ιστορία του φερόμενου ως «Δράκου του Σέιχ Σου» Αριστείδη Παγκρατίδη, όπως την αποτύπωσε στο μυθιστόρημά του «Ο γύρος του θανάτου» ο Θωμάς Κοροβίνης, ή αλλιώς το απόλυτο sold out «Αρίστος» [123], επιστρέφει στη σκηνή του Άνεσις, πάντα σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπαγεωργίου, με τον Μιχάλη Οικονόμου από το αρχικό καστ, τον Γιάννη Λεάκο και τη Φιλαρέτη Κομνηνού. Στο Σύγχρονο Θέατρο σερβίρεται ξανά το «Δείπνο» [121] με τους Στέλιο Μάινα, Λάζαρο Γεωργακόπουλο και Γιώργο Κοτανίδη στο πλευρό των νεοφερμένων Άννας-Μαρίας Παπαχαραλάμπους και Ευαγγελίας Συριοπούλου. Τη θεατρική διασκευή του ψυχολογικού θρίλερ του Χέρμαν Κοχ, σκηνοθετεί η Λίλλυ Μελεμέ. Στη σκηνή του Θεάτρου Πόλη παίζεται για δεύτερη χρονιά το «Σπασμένο γυαλί» [122], σε σκηνοθεσία Άσπας Καλλιάνη. Το ψυχολογικό έργο του Άρθουρ Μίλερ μιλά για όλα όσα μας καθιστούν ανήμπορους απέναντι στο φόβο. Στους Γιάννη Βούρο, Παναγιώτα Βλαντή, Βάσω Γουλιελμάκη, προστίθενται οι Χάρης Σώζος κι Ελίνα Μάλαμα.
127
Τζάσμιν, έλα ξανά! Ήταν ένα από τα τολμηρά στοιχήματα της περσινής σεζόν η θεατρική μεταφορά του σεναρίου του Γούντι Άλεν «Blue Jasmin» από την Ελένη Ράντου και τον Βαγγέλη Χατζηνικολάου, και η τεράστια επιτυχία που γνώρισε τελικά η «Τζάσμιν» των 30.000 θεατών οδήγησε αναπόφευκτα σε επανάληψη. Ο Σταμάτης Φασουλής σκηνοθετεί την ατμοσφαιρική παράσταση του Θεάτρου Διάνα, όπου η συγκίνηση εναλλάσσεται με το γέλιο και η Ελένη Ράντου υποδύεται την οικονομικά και συναισθηματικά χρεοκοπημένη Νεοϋορκέζα που καταφεύγει στο
σπίτι της κοινωνικά υποδεέστερης αδερφής της στο Σαν Φρανσίσκο. Μαζί της οι Μάξιμος Μουμούρης, Καλλιρρόη Μυριαγκού, Παντελής Δεντάκης, Δημήτρης Καπετανάκος, Θοδωρής Σκυφτούλης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος και Ορέστης Καρύδας υποδύονται τα πρόσωπα που διασταυρώνονται μαζί της σε αυτήν τη δύσκολη διαδρομή προς τη νέα αρχή και τη συναισθηματική ενηλικίωση, ενάντια στις καταστροφικές ψευδαισθήσεις της.
128
Η έκπληξη της περσινής σεζόν συνεχίζεται
Η μεταχείριση που επιφύλαξε ο Άρης Μπινιάρης στο θεατρικό έργο του Δημήτρη Ψαθά «Ξύπνα Βασίλη» έχρισε την παράστασή του την ανατρεπτικότερη της περσινής σεζόν. Το πρωτότυπο, ιδιόχειρο δημιούργημα που συνυπογράφουν ο Μπινιάρης στη σκηνοθεσία, ο Φώτης Σιώτας στη μουσική και ο Πάρις Μέξης στην όψη αμφισβητεί κάθε όριο, καθώς κινείται μεταξύ θεατρικής παράστασης, live κινηματογράφου και συναυλίας, και δείχνει το δρόμο για την ανανέωση παλιών δραματουργικών ειδών. Η παράσταση, με κάποιες αλλαγές στη διανομή, επαναλαμβάνεται στη Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» του Εθνικού Θεάτρου, καθηλώνοντας το κοινό με την ηλεκτρισμένη ενέργειά της. Ο Γιώργος Γάλλος παραμένει στον ρόλο του υπάκουου, φοβικού Βασίλη, ο Ηλίας Μουλάς είναι ο αριστερών πεποιθήσεων Μάνος, που προκαλεί τα αντικομμουνιστικά αντανακλαστικά του πρωταγωνιστή, η Μαρία-Μαντώ Γιαννίκου η χειραφετημένη αδερφή του, η Έλενα Τοπαλίδου η αυστηρή εργοδότρια κ. Φαρλάκου, ο Γιώργος Παπαγεωργίου ο απολαυστικός ποιητής Φανφάρας κ.ά.
129
Ο ανεκπλήρωτος έρωτας της Πηνελόπης Δέλτα
«Το ξέρω πως είμαι τρελή, μα η αγάπη κάποιον τρελαίνει...» έγραφε η Πηνελόπη Δέλτα στο ημερολόγιό της και το βραβευμένο μυθιστόρημα του Στέφανου Δάνδολου «Ιστορία χωρίς όνομα», που περιγράφει το κρυφό της πάθος για τον διπλωμάτη, λόγιο και πολιτικό Ίωνα Δραγούμη, μεταφέρεται στη σκηνή του Ιδρύματος «Μιχάλης Κακογιάννης» (από 17/1), σε σκηνοθεσία και διασκευή Κώστα Γάκη. Η θυελλώδης όσο και σύντομη συνάντησή της με τον Δραγούμη τον Ιούνιο του 1908 σε σανατόριο του Παρισιού και η τελευταία φορά που βρέθηκαν οι δυο τους τον Απρίλιο του ’41, κατά τη γερμανική εισβολή στην Αθήνα, αποτελούν την πρώτη ύλη για την αφήγηση αυτού του ανεκπλήρωτου έρωτα. Πρωταγωνιστούν ο Τάσος Νούσιας και οι Μαρία Παπαφωτίου και Μπέτυ Λιβανού, που ερμηνεύουν την Πηνελόπη Δέλτα σε διαφορετικές φάσεις της ζωής της.
130
«Οι Λαντζέρηδες»
Τόμας Μπέρνχαρντ x 2 Το μπερνχαρντικό κύμα που έχει ξεσπάσει στο αθηναϊκό θέατρο δεν έχει κοπάσει και αυτό αποδεικνύει πως καλλιτέχνες και κοινό μοιράζονται την ίδια επιθυμία να γνωρίσουν το έργο του Αυστριακού ρηξικέλευθου συγγραφέα. Καίριος κι αιχμηρός, ο Μπέρνχαρντ έχει στραφεί μέσα από τα έργα του ενάντια στην αυστριακή νοοτροπία, την υποτιθέμενη καλή κοινωνία και τους εφησυχασμένους καλλιτέχνες. «Η Ευρώπη έγινε ο θάνατός μας», ακούμε να λέει ένας από τους ήρωες στο «Ρίττερ, Ντένε, Φος», που παίζεται στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», σε σκηνοθεσία της Μαρίας Πρωτόππαπα. Η Λουκία Μιχαλοπούλου μαζί με τους Αργύρη Ξάφη και Στεφανία Γουλιώτη ερμηνεύουν τρία αδέρφια, που ο αγώνας για επιβίωση του ενός σημαίνει την ψυχική εξόντωση του άλλου. Γύρω από την ιστορία τριών αδερφών χτίζεται και το «Πριν την αποχώρηση» (φωτό) που σκηνοθέτησε ο Νίκος Μαστοράκης στο Οδού Κεφαλληνίας. Ο Περικλής Μουστάκης, η Μπέτυ Αρβανίτη και η Σμαράγδα Σμυρναίου πρωταγωνιστούν στην πολιτική σάτιρα που αποκαλύπτει την «αρρώστια» του δυτικού πολιτισμού με γκροτέσκα διάθεση, μέσα από την ιστορία ενός πρώην ναζί που κατάφερε να διαφύγει τη σύλληψη και να αναλάβει ανώτατο κρατικό αξίωμα στη μεταπολεμική Γερμανία.
131
«The Children»
«Μέση διάρκεια ζωής των πλυντηρίων»
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα! Τέσσερα έργα του 21ου αιώνα φέρνουν τον κοινωνικό προβληματισμό τους από κάθε γωνιά του πλανήτη στις αθηναϊκές σκηνές. Ο Καναδός Μόρις Πάνιτς έγραψε τους «Λαντζέρηδες» το 2005, ντύνοντας με το ένδυμα της μαύρης κωμωδίας την ταξική πάλη που αναπτύσσεται στην κουζίνα ενός πολυτελούς εστιατορίου. Την ελληνική παράσταση, με τους Τάσο Κωστή, Κώστα Λάσκο, Αλέξανδρο Μανωλίδη και Γιάννη Σαρακατσάνη, σκηνοθετεί η Ελένη Σκότη (Σύγχρονο). Η Λούσι Κίρκγουντ, μία από τις πλέον ανερχόμενες και ακτιβιστικές φωνές του βρετανικού θεάτρου, έγραψε το 2016 το «Children», εμπνευσμένη από το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα, για να μας φέρει αντιμέτωπους με το ενδεχόμενο μιας πυρηνικής κα-
ταστροφής αλλά κυρίως με την ευθύνη μας απέναντι στις μελλοντικές γενιές. Μας το συστήνει ο Νικορέστης Χανιωτάκης, σκηνοθετώντας τους Ρένια Λουιζίδου, Πέγκυ Σταθακοπούλου και Γεράσιμο Σκιαδαρέση (Ιλίσια). Ανερχόμενη και αναγνωρισμένη στη χώρα της, τη Ρουμανία, είναι και η Ελίζε Βιλκ, που έγραψε το 2010 τη «Μέση διάρκεια ζωής των πλυντηρίων», μια ιστορία για μια οικογένεια της διπλανής πόρτας εν μέσω της ρουμανικής οικονομικής κρίσης. Το έργο παρουσιάζεται σε πανελλήνια πρώτη από τον Νίκο Σακαλίδη, που σκηνοθετεί τους Μαίρη Ραζή, Σωτήρη Τσόγκα και Κωνσταντίνα Κουτουλάκη (Πρόβα). Τέλος, στο Εθνικό θα ανεβεί η σαρκαστική μαύρη κωμωδία «Παίζοντας το θύμα». Εκπρόσωποι του νέου ρωσικού δράματος, οι Όλεγκ και Βλαντιμίρ Πρεσνιακόφ έγραψαν το έργο το 2002, για να μιλήσουν για τη βία του σύγχρονου τρόπου ζωής. Την παράσταση θα σκηνοθετήσει ο Γιώργος Κουτλής και στη διανομή βρίσκουμε τους Λαέρτη Μαλκότση, Κώστα Μπερικόπουλο, Εύη Σαουλίδου κ.ά. (Rex-Σκηνή «Κατίνα Παξινού», από 13/3).
132 ΠΑΙΔΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ Ανήσυχο, επιδραστικό και παραμυθένιο Παραστάσεις που θίγουν επίκαιρα κοινωνικά ζητήματα, μεγάλες παραγωγές, οι οποίες φέρουν την υπογραφή σπουδαίων δημιουργών, ξεχωριστά μουσικο-θεατρικά εγχειρήματα και σύγχρονα παραμύθια συνθέτουν τον ολοένα και πιο πλουραλιστικό και ανήσυχο χάρτη του θεάτρου για μικρούς ή και πολύ μικρούς θεατές!
Η γενναιόδωρη «Παπλωματού»
Η «Παπλωματού», το δημοφιλές μιούζικαλ για παιδιά της Μαριάννας Τόλη, που ανέβηκε για πρώτη φορά πριν από τέσσερα χρόνια, επανέρχεται στο Νέο Θέατρο «Κατερίνα Βασιλάκου». Πρόκειται για μια διασκευή του ομώνυμου βραβευμένου παραμυθιού των Τζεφ Μπραμπό και Γκέιλ Μάρκεν από τη Μαριάννα Τόλη, σε σκηνοθεσία δική της, που τώρα (σχεδόν ένα χρόνο μετά το θάνατό της) ανεβαίνει υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια του σταθερού συνεργάτη της και χορογράφου Αλέξανδρου Κουζίτσκιν. Ένα γενναίο κορίτσι διαπιστώνει με έκπληξη πως υπάρχουν άνθρωποι που η φτώχεια τούς κάνει δυστυχισμένους. Στην αρχή δεν πιστεύει ότι μπορεί να τους βοηθήσει, σύντομα όμως καταλαβαίνει ότι έχει πολλά να προσφέρει. Μια μεγάλη ομάδα ηθοποιών (Σωκράτης Μαιδώνης, Δήμητρα-Ιόλη Εξάρχου, Σταύρος Μπέκας, Αντώνης Παπαδάκης, με τη Λητώ Αμπατζή στον ομώνυμο ρόλο) παίζει, χορεύει και τραγουδάει για τις αξίες της καλοσύνης, της ανιδιοτέλειας και της γενναιοδωρίας – οι ενορχηστρώσεις είναι του Αλέκου Μπαζάνη.
168
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Τα πιο φανταστικά Για δεύτερη συνεχή χρονιά το Christmas Theater στο Γαλάτσι γίνεται ο απόλυτος προορισμός για χριστουγεννιάτικα θεάματα. Στην παράσταση «Φρικαντέλα» (φωτό) τα παιδιά πρέπει να γίνουν οι σωτήρες των Χριστουγέννων. Συσπειρώνονται για να αντιμετωπίσουν την κακή μάγισσα Φρικαντέλα, η οποία μισεί οτιδήποτε καλό, πίνει μόνο «πορτοκακάδα» και χορεύει μόνο «κακαματιανό», ενώ κάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς κλέβει τις παιδικές φωνές για να μην ξανακούσει κάλαντα. Το μπεστ σέλερ του Ευγένιου Τριβιζά ανεβαίνει, σε σκηνοθεσία Φω-
Ραντεβού στο Μικρό Εθνικό Η Βάσια Ατταριάν και η Μυρτώ Μακρίδη ζωντανεύουν ιστορίες από τη μακρινή Ανατολή στο πολυβραβευμένο έργο του Μάικ Κένι «Χίλιες και μια ιστορίες» (φωτό), το οποίο βασίζεται στη συλλογή παραμυθιών «Χίλιες και μια νύχτες». Ακόμη, ο Φοίβος Συμεωνίδης σκηνοθετεί το «Δί-
πλα δίπλα» (από 1/12), ένα έργο για τη φιλία, την αξία της συνεργασίας και της προσπάθειας, την επιμονή, τη χαρά της επιτυχίας, αλλά και την αντιμετώπιση της αποτυχίας από τους βραβευμένους συγγραφείς θεάτρου για παιδιά Άγγελο Αγγέλου και Έμη Σίνη.
Η αγαπημένη των παιδιών Κάρμεν Ρουγγέρη σε διπλό ταμπλό
γιορτινά παραμύθια κά Ευαγγελινού, στη σκηνή του Christmas Theater (από 30/11) με συμφωνική ορχήστρα, υπό τη διεύθυνση του Άλκη Μπαλτά, αλλά και παιδική χορωδία που τραγουδά κάλαντα από όλη την Ελλάδα. Στη συνέχεια, στις 24/12, θα δούμε τη θεατρική εκδοχή της δημοφιλούς ρώσικης τηλεοπτικής σειράς animation «Η Μάσα και ο αρκούδος», σε μια διεθνή παραγωγή που περιοδεύει ανά τον κόσμο, με εντυπωσιακά σκηνικά και κοστούμια αλλά και βιντεοπροβολές, σε ελληνική μεταγλώττιση.
Με τη ρωσική λαϊκή παράδοση αλλά και την ελληνική μυθολογία καταπιάνεται η αγαπημένη δημιουργός Κάρμεν Ρουγγέρη, που ετοίμασε και φέτος δύο παραστάσεις για όλη την οικογένεια. Στον «Τσάρο με τη μακριά γενειάδα» (Θέατρο Κιβωτός, φωτό) μας συστήνει τους σημαντικούς Ρώσους συνθέτες Μουσόργκσκι, Μποροντίν, Ρίμσκι-Κόρσακοφ και Τσαϊκόφσκι, ενώ στο «Θησέας και Μινώταυρος» δίνει, μαζί με την κόρη της και συν-σκηνοθέτιδα Χριστίνα Κουλουμπή, στην πορεία του Θησέα προς την Αθήνα κι έπειτα προς την Κρήτη –και τον Μινώταυρο– χαρακτήρα αριστοφανικό, και μάλιστα υπό τους ήχους κρητικής λύρας.
ΣΥΝΤΕΧΝΙΑ ΤΟΥ ΓΕΛΙΟΥ
Ένα θέατρο που βλέπει τον κόσμο μέσα από τα μάτια του κοινού του, των παιδιών
Η ομάδα παιδικού και νεανικού θεάτρου που άλλαξε τα δεδομένα πάνω στη σκηνή, θίγοντας επίκαιρα κοινωνικά ζητήματα, η Συντεχνία του Γέλιου, επιστρέφει για δεύτερη συνεχή χρονιά στο Σύγχρονο Θέατρο με τον «Μορμόλη» και το «Πιο Δυνατός κι από τον Σούπερμαν». Δύο παραστάσεις που αγαπήθηκαν από το ελληνικό κοινό, κι όχι μόνο, καθώς το καλοκαίρι η Συντεχνία του γέλιου ταξίδεψε στο Βερολίνο ύστερα από πρόσκληση του ιστορικού και ηγετικού θεατρικού οργανισμού για παιδιά και νέους Grips Theater, όπου και παρουσίασε τη δουλειά της, στο πλαίσιο του εορτασμού 50 χρόνων από την ίδρυσή του. Ανανεωμένη, λοιπόν, και πάντα πιστή στο όραμά της για ένα σύγχρονο, χειραφετημένο θέατρο για τους νέους, η ομάδα του Βασίλη Κουκαλάνι συνεχίζει τη
δυναμική πορεία της. Την τρυφερή κωμωδία του Βρετανού Ρόι Κιφτ «Πιο Δυνατός κι από τον Σούπερμαν», που βλέπει τον κόσμο μέσα από τα μάτια ενός παιδιού με αναπηρία, σκηνοθετεί ο Βασίλης Κουκαλάνι μαζί με τον Αντώνη Ρέλλα. Τα τραγούδια της παράστασης υπογράφει ο Φοίβος Δεληβοριάς. Κεντρικός ήρωας είναι ο έφηβος Άρης, που μας παρασύρει σε μια βόλτα με το αμαξίδιο, παραδίδοντας πολύτιμα μαθήματα ζωής. Το έργοτομή, που έθεσε νέες βάσεις πάνω στο θέμα της αναπηρίας αλλά και της διαφορετικότητας τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 στην Αγγλία και τη Γερμανία, ανεβαίνει σε σύμπραξη με την Κίνηση Αναπήρων Καλλιτεχνών. Συνεχίζεται όμως και ο «Μορμόλης» του Ράινερ Χάχφελντ, σε συνσκηνοθεσία του Γιώργου
Παλούμπη και του Βασίλη Κουκαλάνι. Ακόμη ένα σημαντικό έργο για την ιστορία του παιδικού θεάτρου κι ένα σημείο εκκίνησης νέων παιδαγωγικών προσεγγίσεων παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα, καθώς άσκησε καθοριστική επιρροή στις γενιές της Μεταπολίτευσης. Με τη βοήθεια ενός μυστηριώδους ξύλινου κουτιού, του Μορμόλη, τα παιδιά εκφράζουν στους μεγάλους όλα αυτά που δεν τολμούν να τους πουν. Σαράντα πέντε χρόνια μετά την πρώτη παράσταση από τον θίασο της Ξένιας Καλογεροπούλου, το έργο δεν έχει σταματήσει να εξάπτει τη φαντασία και να αφυπνίζει τη συνείδηση των παιδιών. Στην παράσταση ακούγονται τα θρυλικά τραγούδια του Γιάννη Σπανού. ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ Ευμολπιδών 45, Γκάζι, 2103464380
Σπουδαίοι συνθέτες για το παιδικό θέατρο Ο Φοίβος Δεληβοριάς (φωτό) επιστρέφει για δεύτερη συνεχή χρονιά στο Θέατρο Radar με τη μεγάλη επιτυχία «Πες μου τ’ όνομά σου» και μοιράζεται μαζί μας ιστορίες από την παιδική του ηλικία, όπως αποτυπώθηκαν στο ομώνυμο CD-βιβλίο που κυκλοφορεί από τη Μικρή Άρκτο. Επί σκηνής τον συνοδεύουν η Νεφέλη Φασούλη και ο πολυοργανίστας Γιώργος Κατσάνος. Για δεύτερη χρονιά, όμως, ανεβαίνει στη σκηνή και
ο Σπύρος Γραμμένος με το «Φανταστικό χωριό», που φέτος μετακομίζει στο Θέατρο 104. Με το ιδιαίτερό του στιλ και μαζί με τον μουσικό Χάρη Παρασκευά, παρουσιάζει ένα αλληγορικό παραμύθι για μικρούς και μεγάλους για ένα χωριό-πρότυπο ευτυχισμένης και αρμονικής ζωής. Ως συνθέτης, ο Γιάννης Ζουγανέλης έχει χαρίσει τις μουσικές του σε πολλές παιδικές παραστάσεις. Φέτος ντύνει με τις μελωδίες του τον «Ουρανένιο» του Γιώργου Δ. Λεμπέση, σε σκηνοθεσία Βίκυς Κουμούτσου, στο Θέατρο Ζίνα. Ο Νίκος Ορφανός οδηγεί την επταμελή παρέα του σε μια περιπέτεια από άλλον κόσμο για την αλληλεγγύη και την αξία τού να κυνηγάει κάποιος τα όνειρά του.
Πού θα δούμε φέτος τον Κοπέρνικο;
Με δέκα παραστάσεις στο ενεργητικό της, η δημοφιλής και πάντα ευφάνταστη ομάδα έχει συνεχή και ισχυρή παρουσία στην αθηναϊκή θεατρική σκηνή. Τρεις από αυτές, σε κείμενο των Άγγελου Αγγέλου και Έμης Σίνη, παίζονται ασταμάτητα τα τελευταία χρόνια. Στο Τρένο στο Ρουφ επιστρέφουν για πέμπτη χρονιά οι «Δύο ξεροκέφαλες κουτάλες», μια ιστορία για την αξία της συνεργασίας, στο Μέγαρο Μουσικής συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά το «Σβήσε το φως» (φωτό), όπου ο μικρός Μάξιμος συνομιλεί με τους φόβους του, ενώ για τρίτη χρονιά παίζεται στο Θέατρο Olvio η χριστουγεννιάτικη παράσταση «Ένα ξωτικό στην πόρτα μου!».
ALHAMBRA ART THEATRE
Τα Στρουμφάκια ενώνουν τις δυνάμεις τους με τη Μάγια τη Mέλισσα
Το ρεπερτόριο του ανακαινισμένου Θεάτρου Alhambra επιφυλάσσει δύο εκπλήξεις στους μικρούς θεατρόφιλους. Δύο διεθνείς παραγωγές έρχονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα για να συναρπάσουν μικρούς και μεγάλους. Τα Στρουμφάκια και η Μάγια η Μέλισσα, με τα αυθεντικά τους κοστούμια και τις νέες τους περιπέτειες, δίνουν ραντεβού τα σαββατοκύριακα στο Αlhambra, σε δύο παραστάσεις όπου τα παιδιά συμμετέχουν ενεργά μέσα από παιχνίδια κι έξυπνα ευρήματα. Από τις 24 Νοεμβρίου, λοιπόν, τα Στρουμφάκια, τα χαριτωμένα μπλε πλασματάκια με τα
οποία μεγάλωσαν γενιές και γενιές, ετοιμάζουν την «Επιχείρηση Στρουμφίτα» σε μια παράσταση με μουσική, χορό και ταχυδακτυλουργικά κόλπα από τον μάγο Costa Funtastico. Η «Μάγια η μέλισσα» και η παρέα της αναλαμβάνουν, επίσης από 24 Νοεμβρίου, μια δύσκολη αποστολή, να ξαναχτίσουν την κυψέλη τους σε μια διαδραστική παράσταση για την πραγματική φιλία, τη συνεργασία και την προστασία του περιβάλλοντος. Στην παραγωγή των παραστάσεων οι Γιώργος Καζιάνης και Πάνος Μαρτάκης. Στουρνάρη 53, Εξάρχεια, 2105220120-1
172
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Σιρανό ντε Μπερζεράκ»
Τ οξεχωριστό«καρέ» τουΗλίαΚαρελλά Ο αγαπημένος σκιοπαίκτης μικρών και μεγάλων παιδιών Ηλίας Καρελλάς εμπνέεται από το θέατρο σκιών και παρουσιάζει τέσσερις ξεχωριστές παραστάσεις που ενώνουν την παράδοση με το σήμερα με τον πιο δημιουργικό τρόπο. Στο «Σιρανό ντε Μπερζεράκ», που ανεβάζει στο Θέατρο Κάππα σε μια ευρηματική διασκευή για παιδιά, η ιστορία του ποιητή/ξιφομάχου Σιρανό για την αξία της εσωτερικής ομορφιάς παρουσιάζεται με έναν πρωτότυπο συνδυασμό ηθοποιών (με τον Λευτέρη Ελευθερίου στον πρωταγωνιστικό ρόλο), χορευτών, ανατρεπτικής live μουσική από τους String Demons και σύγχρονου θεάτρου σκιών (κάθε Κυριακή έως 12/4). Ο «Καραγκιόζης και το δέντρο της μουσικής» είναι η παράσταση που θα φιλοξενηθεί αυτήν τη σεζόν στο ανακαινισμένο και τρισδιάστατο «Σπίτι του Καραγκιόζη» που δημιούργησε ο Ηλίας Καρελλάς στο Μέγαρο. Από τις 18/1 μέχρι και τις 11/4, λίγο προτού στηθεί το λευκό πανί και πάρουν θέση οι ήρωες, το μόνιμο πια στέκι του θεάτρου σκιών θα ανοίγει τις πόρτες του για μια μοναδική πολυδιάστατη παράσταση-εκπαιδευτικό πρόγραμμα, που περιλαμβάνει ξεναγήσεις στο σπί-
τι του Καραγκιόζη, διαδραστικό παιχνίδι και μουσική από την Αρετή Κετιμέ. Φυσικά, από το πρόγραμμα του Ηλία Καρελλά δεν λείπει και το καθιερωμένο κι εξαιρετικά δημοφιλές χριστουγεννιάτικο ραντεβού του με τα παιδιά. Για έβδομη συνεχή χρονιά επιστρέφει στο Μέγαρο και παρουσιάζει τα «Χριστούγεννα του Καραγκιόζη στο βυθό», μια ολοκαίνουργια υποθαλάσσια περιπέτεια σκιών γεμάτη χιούμορ, δράση και μουσική από την εξαμελή μπάντα πνευστών Dirty Athens Brass Band και τη Γεωργία Νταγάκη (20-23 και 25-30/12). Τέλος, για τέσσερις μοναδικές παραστάσεις, ξανά στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ο Ηλίας Καρελλάς τεστάρει τις ικανότητές του πολυπράγμονα Καραγκιόζη στο ρεμπέτικο, καθώς στο «Αβάντι μαέστρο... ρεμπέτικα!» ο Αγάθωνας και η Κατερίνα Τσιρίδου αναλαμβάνουν να ντύσουν μουσικά με τα τραγούδια τους και με ζωντανή ορχήστρα τις γιγαντοφιγούρες θεάτρου σκιών, σε μια μουσική παράσταση-έκπληξη για παιδιά από 2 έως 102 ετών (19 και 26/2, 4 και 11/3). ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΠΠΑ Κυψέλης 2, Κυψέλη, 2107707227, 2108827000 ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, 2107282000, www.megaron.gr
αθηνόραμα | ΘΕΑΤΡΟ 173
Άβατον, ένα μικρό περιστέρι κάνει τα πρώτα του φτερουγίσματα.
Επιμένουμε με Καραγκιόζη Baby theatre Οι βρεφικές παραστάσεις έχουν εδραιωθεί στον θεατρικό χάρτη. Στο Μέγαρο Μουσικής επαναλαμβάνεται το «Αβγώ» (φωτό) των Αντώνη Παπαθεοδούλου και Στέλλας Σερέφογλου, που συνδυάζει τη μουσική και τη μιμική. Στο «Γεια!», στη Φάμπρικα, η Χριστίνα Ιωακείμ παρουσιάζει μια μέρα από τη ζωή ενός μικρού κοριτσιού. Η Δ. Μαραγκουδάκη σκηνοθετεί το «Μωρό των πέντε αισθήσεων», μια βιωματική παράσταση-παιχνίδι για την ανακάλυψη των αισθήσεων. Τέλο, στο «Λευτέρης, ένα περιστέρι δίχως ταίρι», στο
Εκτός από τις καθιερωμένες παραστάσεις του στις Νέες Φιγούρες και Κούκλες, κάθε Σάββατο και Κυριακή, ο καραγκιοζοπαίχτης Τάσος Κώνστας παρουσιάζει μαζί με τον άνθρωπο-ορχήστρα Αλκιβιάδη Κωνσταντόπουλο τον «Καραγκιόζη τραγουδιστή», σε μια σύμπραξη θεάτρου σκιών και μουσικής. Ακόμη ένας γνωστός καραγκιοζοπαίχτης, ο Κωνσταντίνος Κουτσουμπλής, μετακομίζει φέτος στο Cartel με τον «Μυθικό Καραγκιόζη», όπου συνταιριάζει τη μυθοπλασία, τη σάτιρα και τις σκιές σε ένα καινούργιο έργο κάθε εβδομάδα.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ανεβαίνει στη σκηνή
Με αφορμή την επέτειο 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, η σκηνοθέτις Ειρήνη Ιακώβου ανεβάζει την πρωτότυπη μουσικοθεατρική παράσταση «Ήμουν παιδί το ’21 με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη» στο θέατρο Ακροπόλ, με πρωταγωνιστές τους Γιώργο Γιαννόπουλο, Θανάση Βισκαδουράκη, Νεφέλη Σταμούλη, Κωνσταντίνο Πασσά και Ευθύμη Μπαλαγιάννη. Η ζωή του Γέρου του Μοριά ξετυλίγεται μπροστά μας, μέσα από τις αναπολήσεις του άλλοτε συντρόφου του Λάμπορου, ο οποίος θυμάται τα παιδικά του χρόνια, τον πρώτο του έρωτα και τις ηρωικές στιγμές που έζησε. Την ατμόσφαιρα της εποχής δίνουν στην παράσταση τα σκηνικά, τα κοστούμια, καθώς και οι ιδιωματισμοί της γλώσσας.
174
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
«Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ»
Η μαγική χώρα εκπέμπει SOS! Αγαπητοί γονείς, είδατε online την τελευταία ταινία κινουμένων σχεδίων με τα παιδιά σας; Τους δώσατε το τάμπλετ ή το κινητό σας για να παίξουν; Η απάντηση είναι όλο και πιο συχνά καταφατική, αλλά κανείς δεν αναρωτιέται τι γίνεται με τα βιβλία και τα παραμύθια. Τι θα συμβεί στους ήρωες των παραμυθιών; Η διαδραστική παράσταση «Η επιστροφή των παραμυθιών», που βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Γεωργίας Παρασκευά (εκδ. Δωδώνη), παρουσιάζεται για δεύτερη σεζόν στο Θέατρο Σταθμός, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Πολυχρονοπούλου. Πέντε αγαπημένοι ήρωες αποφασίζουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να σώσουν τη Χώ-
ρα των Παραμυθιών! Ο Πίτερ Παν και η Τίνκερμπελ, ο Κακός Λύκος, η Ωραία Κοιμωμένη και η Ντάμα Κούπα αφήνουν τις διαφορές τους στην άκρη και αγωνίζονται για να επιστρέψουν τα παραμύθια στη θέση που τους αξίζει: στην καρδιά των παιδιών. Σε άμεση επαφή με το κοινό, οι Γιάννης Μπόγρης, Νίκος Σταματόπουλος Μαριάνθη Κολιάκη, Βίκυ Πεντεδέκα, Κορνέλια Κυριάκη μιλούν για την αξία του βιβλίου, που πρέπει να συμβαδίσει με την τεχνολογία και να εκσυγχρονιστεί αντί να χαθεί, συνεχίζοντας να μεγαλώνει γενιές και γενιές παιδιών. ΣΤΑΘΜΟΣ ΘΕΑΤΡΟ Βίκτωρος Ουγκώ 55, Μεταξουργείο, 2105230267
royggerh
Μιλώντας στα παιδιά για την κλιματική αλλαγή Τα πρωινά του σαββατοκύριακου το Παλλάς βουτάει στο σύμπαν της «Ψαρόσουπας» του Γιώργου Δ. Λεμπέση με το φαντασμαγορικό μιούζικαλ για όλη την οικογένεια «Βουτιά στη Βυθούπολη» (φωτό). Ο Φωκάς Ευαγγελινός σκηνοθετεί την πιο χρωματιστή παράσταση της χρονιάς. Ο Μέμος Μπεγνής, η Μαριέλλα Σαββίδου, ο Ιάσονας Μανδηλάς, η Idra Kayne και ο Φώτης Σεργουλόπουλος στο ρόλο του Βρασίδα του Αχινού, είναι οι βασικοί οικοδεσπότες αυτής της περιπέτειας μαζί με 15 ακόμα
ταλαντούχους ηθοποιούς και χορευτές επί σκηνής! Οικολογική ευαισθησία επιδεικνύει και ο «Θαυμαστός κόσμος της Μαργαρίτας» (Χυτήριο), μια διαδραστική παράσταση με προβολές 3D mapping που μας μεταφέρει στο 2124, με συνοδοιπόρους τον Άρη Πλασκασοβίτη και τον Σωκράτη Πατσίκα, και το «Μαγικό φίλτρο» του Μίχαελ Έντε, που ανεβαίνει στο Θέατρο Κάτω απ’ τη Γέφυρα. Τέλος, στο «Όρνιθες, Η πολιτεία των πουλιών», μια διασκευή των αριστοφανικών «Ορνίθων», ο Δημήτρης Αδάμης και οι Μαγικές Σβούρες μιλούν για την ανάγκη να σεβόμαστε τη φύση.
«Ο ΡΑΦΤΑΚΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ»
Με όχημα τη μουσική
Στο «Κάτι Σαν Κήπος», σε σκηνοθεσία Μ. Τριανταφυλλίδου, η Κλ. Καραχάλιου και ο Β. Καζής βρίσκονται για τρίτη χρονιά σε έναν κήπο γεμάτο ζωντανή μουσική (Studio Μαυρομιχάλη, μέχρι 28/12). Στο Dancevacuum Centre of Performing Arts (μέχρι 24/11) τα τρία κλειδιά της μουσικής εξαφανίζονται και ο «Ντοντορεμιθούλης» (φωτό) με την παρέα του αρχίζουν να τα αναζητούν. Στo «Jazz for kids: η ιστορία ενός ρυθμού» –για τρίτη χρονιά στο Θέατρο Γκλόρια– τα παιδιά μαθαίνουν την ιστορία της τζαζ· τη μουσική επιμέλεια έχει ο Αλ. Χρηστίδης. Η μουσική κάνει τη μάθηση παιχνίδι στο Θέατρο Ριάλτο και στο μιούζικαλ του Τ. Ιωαννίδη και του Χρ.Τριπόδη «Κλικ στη Λαχανοχαχανοχώρα» (μέχρι 26/1).
176
ΘΕΑΤΡΟ | αθηνόραμα
Ένα τρυφερό παραμύθι για την αξία της ανθρώπινης επικοινωνίας Ο Μικρός Νότος, η ομάδα παιδικού θεάτρου που κατέχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά μικρών και μεγάλων, δημιουργεί παραστάσεις προσεγμένες σε κάθε τους λεπτομέρεια, ενεργοποιώντας τη φαντασία των παιδιών με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Φέτος μας περιμένει και πάλι στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης», όπου θα μοιραστεί μαζί μας μια ιδιαίτερα επίκαιρη και συνάμα συγκινητική ιστορία, τον «Ραφτάκο των λέξεων». Το παραμύθι του Αντώνη Παπαθεοδούλου, στη νέα θεατρική διασκευή της Τίνας Γιωτοπούλου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Τζαβάρα, μουσική Νίκου Πλατύραχου και
καλλιτεχνική επιμέλεια Χρύσας Διαμαντοπούλου, μιλάει για την αξία της ανθρώπινης επικοινωνίας, τη δύναμη των λέξεων και την παρηγοριά που αυτές μπορούν να προσφέρουν σε μια σκληρή εποχή όπως η σημερινή. Ο «Ραφτάκος των λέξεων» απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας από 4 ετών και είναι μια παράσταση φτιαγμένη από αγνά υλικά. Ζωντανή μουσική, παντομίμα και διάδραση –από τους ειδικευμένους στο θέατρο για παιδιά συνεργάτες του Μικρού Νότου– δίνουν τον τόνο στην παράσταση. ΙΔΡΥΜΑ «ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ» Πειραιώς 206, Ταύρος, 2103418550
λογεροπούλου. Ο Φοίβος Δεληβοριάς χαρίζει τη φωνή του σε δύο τραγούδια της παράστασης, τη μουσική της οποίας έχει γράψει ο Μιχάλης Καλογεράκης.
Ο Χατζηπαναγιώ της φοράει τα «Καινούργια Το εμβληματικό «Σκλαβί» ρούχα του επιστρέφει για βασιλιά» δεύτερη χρονιά Οι Τάσος Παλαντζίδης, Αριέττα Μουτούση και Δανάη Μπάρκα συμπρωταγωνιστούν με τον Χρήστο Χατζηπαναγιώτη στη θεατρική διασκευή του κλασικού παραμυθιού του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν «Τα καινούργια ρούχα του βασιλιά». Ο γνωστός ηθοποιός υπογράφει και τη σκηνοθεσία της παράστασης στο Θέατρο Αλίκη, επιστρέφοντας στον οικείο για εκείνον χώρο του παιδικού θεάτρου, καθώς στις αποσκευές του κουβαλάει μια μακρά συνεργασία με το Θέατρο Πόρτα της Ξένιας Κα-
Εμπνευσμένο από ένα συμιακό παραμύθι για τον νόθο γιο ενός βασιλιά, το βραβευμένο έργο της Ξένιας Καλογεροπούλου «Το σκλαβί» ξαναπαίζεται και φέτος, ύστερα από είκοσι χρόνια, εκεί από όπου ξεκίνησε, στο Θέατρο Πόρτα. Πρόκειται για μια παράσταση-σταθμός στην ιστορία του παιδικού θεάτρου, το νέο ανέβασμα της οποίας –από μια ομάδα νέων ηθοποιών– συν-σκηνοθετούν ο Θωμάς Μοσχόπουλος και η Σοφία Πάσχου.
«Ως την άκρη του κόσμου» «Ένας ελέφαντας στο δωμάτιο»
«Παιχνίδια διατροφής» «Χωρίς οικογένεια»
Εγκαίνια για την παιδική σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά
Την παιδική του σκηνή εγκαινιάζει το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά με το έργο του Βρετανού βραβευμένου συγγραφέα Μάικ Κένι («Μικρές ιστορίες για αγρίους») «Ένα αλλιώτικο καλοκαίρι», σε μετάφραση Κωστή Σκαλιώρα και σκηνοθεσία Μάρθας Κλουκίνα. Με ιδιαίτερη τρυφερότητα προσεγγίζει ο συγγραφέας το θέμα της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου, την αλλαγή που φέρνει αυτή στη ζωή μας και τελικά τη συμφιλίωση με ένα γεγονός τόσο καθοριστικό – ειδικά για την ψυχοσύνθεση ενός παιδιού. Ο παππούς της Έλλης, τον οποίο ερμηνεύει ο Χάρης Τσιτσάκης, δημιουργεί έναν φανταστικό κόσμο για να μιλήσει στην εγγονή του (την υποδύεται η Αγγελική Φράγκου) για το θάνατο της γιαγιάς της.
Παιδικές παραστάσεις που δίνουν το δικό τους κοινωνικό μήνυμα
Στο παιδικό θέατρο η πραγμάτευση δύσκολων εννοιών κι επίκαιρων κοινωνικών ζητημάτων περνά μέσα από απλές αλλά ευφάνταστες φόρμες. Στο Θέατρο Τέχνης της Φρυνίχου, η Παιδική Σκηνή του Δημήτρη Δεγαΐτη ανεβάζει το αριστούργημα του Εκτόρ Μαλό «Χωρίς οικογένεια», που μιλάει για την αξία της οικογένειας και της αλληλεγγύης, σε διασκευή της Άνδρης Θεοδότου. Στο Άνεσις, η Δήμητρα Λαρεντζάκη μεταφέρει στο θέατρο τη «Μωβ ομπρέλα» της Άλκης Ζέη, ένα έργο που αφηγείται την ιστορία μιας οικογένειας λίγο προτού φτάσει στην Ελλάδα ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Στο «Τζένη Καρέζη», η ομάδα C. for Circus ενώνει τις δυνάμεις της με το συνθέτη Θάνο Μικρούτσικο στο «Ως την άκρη του κόσμου» της Μαρίας Παπαγιάννη, για δύο παιδιά-πειρατές που αναζητούν καινούργια πατρίδα. Το «Παιδιά με δικαιώματα, μεγάλα κατορθώματα», ένα έργο για το δικαίωμα κάθε παιδιού στην εκπαίδευση, υπογράφει ο Νίκος Καμτσής στο Θέατρο Τόπος Αλλού-Αερόπλοιο. Στη Μουσική Βιβλιοθήκη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών ο Μιχάλης Κοιλάκος σκηνοθετεί την παράσταση «Ένας ελέφαντας στο δωμάτιο», για την απώλεια μνήμης και το χάσμα μεταξύ των τριών γενιών μιας οικογένειας. Τέλος, στα «Παιχνίδια διατροφής» (Θέατρο Σταθμός), η ομάδα Καρυδότσουφλο εξερευνά την εξάρτηση των παιδιών από τα βιντεοπαιχνίδια και τη σχέση τους με τη διατροφή.