STIGMA Νο. 13 – Χειμώνας 2019

ISSN: 2529-1769 Αρ. Φύλλου: 13 ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2018 – 2019

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Η η λ εκ τ ρο ν ική έκδο σ η τ ο υ Α Θ Λ . Ε . Π Ο Λ Ι . Σ .

Τι θα βρω εδώ μέσα....

3 4 7 8 10 16 22 24 36 48

Editorial Απο...δράσεις Οι e-book εκδόσεις μας Βιβλιοπροτάσεις Ανακοινώσεις Επιστήμη Νομικά Απόψεις Αφιέρωμα Ασπούδαχτοι της λήθης

50 54 60 64 74 78 80

Περί Τεχνών Ιατρική Ύλη όλο... Μέλη! Συνέντευξη Φωτο...stigma Τιπούκειτος Προγραμματισμός Το ήξερες αυτό..;;

Το χεράκι τους έβαλαν οι: Αλεξόπουλος Αριστοτέλης (Διεθνολόγος) Αναγνωστοπούλου Ιωάννα (Ψυχολόγος) Βασιλείου Νικόλας (Οικονομολόγος) Γαβαλάς Σταύρος (Κειμενογράφος) Δούναβης Γιώργος (Καθ. Αγγλ. Φιλολογίας) Ιωαννίδου Σωτηρία (Συγγραφέας) Κόλλια Αναστασία (Λογοθεραπεύτρια) Κοφινιώτη Αλεξάνδρα (Οικονομολόγος) Λιναρδάτος Διονύσης (Φυσικός) Μανιός Κώστας (Οικονομολόγος)

Μαργέτη Βασιλική (Ψυχολόγος) Μεταξά Μαρία (Μουσειολόγος) Μεταξάς Γιώργος (Ηλεκτρολόγος Μηχανικός) Μεταξάς Μιχάλης (Βιβλιοθηκονόμος) Ξηντάρας Γιάννης (Ψυχολόγος) Ριζόπουλος Κωνσταντίνος (Μουσικός) Τζάνας Δημήτρης (Οικονομολόγος) Σίμος Νικόλαος (Ηλεκτρολόγος Μηχανικός) Χαϊλάζης Βασίλης (Δικηγόρος)

Photo by: Βασσοπούλου Χρυσάνθη

ΕΓΓΡΑΦΗ

Κάνετε subscribe (κοινώς «εγγραφή») για να λαμβάνετε το STIGMA στο e-mail σας..! (κάτω μέρος της αρχικής μας σελίδας)

STIGMA ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΕΚΔΟΣΗΣ: Μ. ΜΕΤΑΞΑΣ - Ν. ΣΙΜΟΣ - Μ. ΜΕΤΑΞΑ - Β. ΧΑΪΛΑΖΗΣ «Εκδιδόμαστε» κάθε τρίμηνο..!! Έως τότε, συντονιστείτε... Τηλ.: 693 445 8408 ● www.athlepolis.gr ● e-mail: info@athlepolis.gr www.facebook.com/athlepolis ● www.facebook.com/groups/prisma.athlepolis ISSN: 2529-1769

τονιστείτε.. σ υν

Αποκύημα της υγιούς κοινωνίας είναι η ύπαρξη κοινής λογικής και ανάλογης πρακτικής. Ο κοινός νους που συμπορεύεται με την συναντίληψη σε θέματα κοινωνικά, κοινωνικού βίου δηλαδή, δυστυχώς σπανίζει. Η υγιής κοινωνία στηρίζεται σε κανόνες τυπικούς, νομικούς, ηθικούς. Η συμμόρφωση και η επιδίωξη του πολίτη να τους ακολουθεί αποτελεί υψηλή κατάκτηση του ανθρώπινου πολιτισμού. Σε κάθε άλλη περίπτωση η κοινωνία απαξιώνεται και γεννάει την αντίδραση. Αντίδραση που δηλώνεται και εκδηλώνεται σε κάθε της έκφανση. Ο «κοινός δρόμος» που όλοι πρέπει να υιοθετούμε, με τα «σήματα και τα οχήματα κυκλοφορίας του», οι κανόνες συμπεριφοράς που όλοι πρέπει να διαθέτουμε και η χειραγώγηση του εγωισμού μας (ατομικού, κοινωνικού, ομαδικού, θρησκευτικού, εθνικού, πολιτισμικού κ.ο.κ.) αντιπροσωπεύει το μέτρο άριστον που πρέπει να έχουμε κατακτήσει. Ο δρόμος αυτός είναι η κοινή λογική, η κοινή πρακτική στα ΚΟΙΝΑ. Δρόμος γεμάτος συμβιβασμούς και υποχωρήσεις, αλλά και γεμάτος κατακτήσεις και επιχειρήματα, δρόμος συμπόρευσης και ομόνοιας. Μεγαλύτερη κατάκτηση δεν υπάρχει από το να εμφυσήσει η κοινωνία, με τους τρόπους και τα μέσα που διαθέτει στα μέλη της τον κοινό νου που απαιτείται, ώστε η συνύπαρξη να μην βλάπτει, αλλά να διευκολύνει, να πλουτίζει και να παράγει το κοινό ώφελος. Θα διερωτηθούν κάποιοι: «μήπως όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος ο κοινός νους να μετατρέψει τον άνθρωπο σε υποτελή μιας ομαδικότητας που δεν θα του επιτρέπει την αναζήτηση της προσωπικής του αλήθειας, της εξέλιξης του, και της άνθισης της προσωπικότητάς του;». Απαντούμε με πάθος όχι. Οι άνθρωποι με προσωπικότητα είναι μετρημένοι και ποιοτικά και ποσοτικά, δεν φοβούνται μήπως ο κοινός νους κατασπαράξει το Είναι τους. Δεν πτοούνται από το σύνολο, πες το και σύστημα, ούτε προβληματίζονται αν θα απορροφηθούν... κι αυτό διότι είναι μέρος αυτού. Οι προσωπικότητες δεν επαναπαύονται σε κανόνες και νουθεσίες, δημιουργούν, παράγουν, γεννούν. Είναι γεννήτορες και μήτρες ιδεών. Δεν προσδιορίζουν το εγώ τους από το εμείς, αλλά προσφέρουν με το εγώ τους το νόημα και την έμπνευση στο κοινωνικό σύνολο το κίνητρο για ώθηση, και κείνο το προνόμιο να γεννήσει επαναστάτες…κάθε είδους επαναστάτες. Κι ας μην ξεχνάμε τέλος πως οι κατέχοντες τον κοινό νου είναι οι άγνωστοι στρατιώτες ενός αναίμακτου, γεμάτο πληγές πολέμου, μιας άρρωστης, αχρωμάτιστης και άδικης κοινωνίας. Το ΔΣ

.!

Αγαπητοί αναγνώστες

Editorial...

Δράσεις και αποδράσεις..!!

3.02.2019 Φωτοαπόδραση στην Αρχαία Αγορά Την Κυριακή 3/2/2019 ο φωτογραφικός μας όμιλος πραγματοποίησε μια βόλτα με αρχαιολογικό και προπάντων ιστορικό ενδιαφέρον, αφού ταξίδεψε στα άδυτα του χρόνου. Η Αρχαία Αγορά και ο Κεραμεικός παραδόδηκαν στον φωτογραφικό φακό τωμν μμελών μας. Το πλήθος των φωτογραφιών που ελήφθησαν μπορείτε να το θαυμάσετε στο ακόλουθο Άλμπουμ.

4

ΑΛΜΠΟΥΜ

9.02.2019 Γενική Συνέλευση, κοπή πρωτοχρονιάτικης πίτας και εκλογές Σωματείου

τονιστείτε..

.!

Σε κλίμα εορταστικό, και με ένα ποτήρι κρασί αντηλλάγησαν ευχές για το νέο έτος αλλά και ευχές για προσωπική επιτυχία.

σ υν

Το Σωματείο μας το απόγευμα του Σαββάτου, 9 Φεβρουαρίου και ώρα 19:00 στην αίθουσα εκδηλώσεων του Τονικού Ωδείου Παλλήνης, Λεωφ. Μαραθώνος 61, πραγματοποίησε την κοπή πίτας του και τον Ετήσιο Διοικητικό και οικονομικό απολογισμό του.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

5

3.03.2019 Παρουσίαση βιβλίου "Μια σύντομη και «ρεαλιστική» προσέγγιση στις περιπλανήσεις του Οδυσσέα”

Είχαν οι Φαίακες «αυτόματα» πλοία; Ποια ήταν η καταγωγή και η χώρα τους; Γιατί οι Φαίακες εξαφανίστηκαν χωρίς ίχνη; Τι μπορεί να σημαίνει η ιστορία με την Καλυψώ; Μπορεί ο Οδυσσέας να έφτασε μέχρι την Αμερική; Ποια ήταν η ομηρική Ιθάκη;

6

Αυτά και άλλα ερωτήματα που προκύπτουν από μια «διαφορετική» ανάγνωση της Οδύσσειας, απαντήθηκαν από τον Γιώργο Μεταξά, συγγραφέα του βιβλίου το οποίο παρουσιάστηκε εκτενώς από τον αντιπρόεδρο του Σωματείου μας κ. Βασίλη Χαιλάζη.

Το βιβλίο “Μια σύντομη και «ρεαλιστική» προσέγγιση στις περιπλανήσεις του Οδυσσέα” των εκδόσεών μας παρουσιάστηκε την Κυριακή 3.3.2019 και ώρα 19:00 στον φιλόξενο Πολυχώρο 17, (Δημητρακοπούλου 17, Καλλιθέα) του φίλου μας Κώστα Γιαννακού.

ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΗΒΟΣ ΠΛΑΤΩΝΑ Επανέκδοση σπάνιας έκδοσης του 1889

Μια σπάνια έκδοση Λειψίας, ένα στερεότυπο του 1889, των εκδόσεων BG Teubner σε δημοσίευση του Carolum Fridericum Hermannum, με Αναγνώστη τον Martinus Wohlrab επανεκδίδουμε και παρουσιάζουμε στο αναγνωστικό κοινό. Το βιβλίο αυτο αποτελεί ένα συλλεκτικό απόκτημα για κάθε βιβλιόφιλο.

ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΙΧΑΛΗ ΔΕΜΑΤΑ Ποίηση Η νέα ποιητική συλλογή του εξαίρετου ποιητή Μιχάλη Δεματά με τίτλο Ιχνογραφίες κυριολεκτικά ιχνογραφεί τα συναισθήματα και τα όνειρα μέσα από λέξεις προσεκτικά επιλεγμένες με έμφαση στο νόημα και εύστοχα διατυπωμένες.. ■

Επιλέγουμε και εκδίδουμε... www.athlepolis.gr

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

7

Η ιστορία της πόλης μου μέσα από ιστορικές και περιπατικές διαδρομές Nεκτάριου Καλαντζή Εκδόσεις POUGARIDIS MEDIA 2019

-Υπάρχουν Αθηναίοι που δεν έχουν ανέβει στην Ακρόπολη; -Αρκετοί!

-Υπάρχουν δημότες της Παλλήνης που δεν "γνωρίζουν" τον Δήμο όπου κατοικούν; -Πολλοί! Αυτό το κενό γνώσης έρχεται να καλύψει ο κ. Νεκτάριος Καλαντζής με το βιβλίο του «Η ιστορία της πόλης μου, μέσα από ιστορικές και περιπατητικές διαδρομές» Ασφαλώς έχει καταναλώσει πολλές ώρες στην συγγραφή του βιβλίου αυτού. Γιατί; Μα προφανώς γιατί αγαπάει τον τόπο όπου μεγάλωσε και κατοικεί. Επομένως αγαπάει και τους ανθρώπους οι οποίοι κατοικούν στον τόπο αυτό, στον Δήμο Παλλήνης. Αυτά (βέβαια) τα έχει ήδη αποδείξει ο κ. Καλαντζής με την μέχρι σήμερα πορεία του και την εργώδη ενασχόλησή του με τα "κοινά" του Δήμου μας, αλλά και με την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αττικής, επιβεβαιώνει δε την αγάπη του με την συγγραφή του παραπάνω βιβλίου. Προτείνει λοιπόν 7 διαδρομές στις 3 δημοτικές ενότητες του Δήμου μας. Συνδέει τις διαδρομές με φωτογραφί-

8

Βιβλία που διαβάσαμε και σας προτείνουμε!

Βασίλης Χαιλάζης

ες των κυριότερων σημείων (αρχαιολογικού, θρησκευτικού, ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος, σημεία στα οποία πρέπει να σταματήσουμε) με χρονομετρήσεις των διαδρομών και αναφορά των αποστάσεων που θα διανύσουμε σε κάθε διαδρομή. Όπως αναφέρει ο συγγραφέας στο εισαγωγικό του σημείωμα «επεδίωξε να παντρέψει την ιστορία με το σήμερα, την πολιτιστική μας κληρονομιά, με το αύριο. Να καταλάβουμε που μένουμε και να ανακαλύψουμε την πόλη μας από την αρχή».

-Τα κατάφερε; -Ναι, τα κατάφερε θαυμάσια! Τέτοιου είδους βιβλία σπανίζουν σε δήμους της Ελλάδας. Η συγγραφή τους απαιτεί ανθρώπους με μεράκι και αγάπη για τον τόπο που κατοικούν. Αλήθεια πόσα πράγματα μαθαίνει κάποιος με αφορμή την επίσκεψη του στους χώρους που προτείνονται και στα ιστορικά σημειώματα που παρατίθενται για κάθε σχεδόν χώρο που θα επισκεφθούμε. Ζούμε σε έναν τόπο με ιστορία εδώ και πριν 2.600 χρόνια, η οποία χάνεται στη μυθολογία! Στο βιβλίο αυτό μαθαίνουμε ότι ο Γέρακας αποτελεί τον αρχαίο Δήμο Γαργητού, ο οποίος (όπως και ο αρχαίος Δήμος Παλλήνης), ήταν από τους μεγαλύτερους δήμους της αρχαίας Αθήνας και εξέλεγε στη Βουλή 4 Βουλευτές.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Από τον Γαργητό καταγόταν ο αρχαίος φιλόσοφος Επίκουρος. Στον Σταυρό Γαργηττού υπήρχε ο ναός της Παλλάδας Αθήνας, ο οποίος εθεωρείτο ανάλογης τέχνης με το ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο και του Θησείου (στην αρχαία αγορά). Το 1994 ανευρέθησαν υπολείμματα του ναού της Παλλάδος Αθηνάς πλησίον των οποίων έγινε κατά το έτος 546 π.χ. η μάχη μεταξύ του τυράννου Πεισίστρατου και των αντιπάλων του Αλκμεωνιδών. Μαθαίνουμε ότι ο Γέρακας -κατά μία εκδοχή- έλαβε το όνομά του από τον λογοθέτη Ιέρακα ο οποίος κατείχε μεγάλες εκτάσεις τον 16° αι. και πρέπει να ετάφη εκεί όπου είναι ο σημερινός ναός των Αγίων Θεοδώρων Γαργητού. Μαθαίνουμε ότι από την Παλλήνη (Χαρβάτι) καταγόταν ο Αμεινίας (ο Παλληνεύς), ο οποίος το 480 π.Χ. συνέβαλε αποφασιστικά και νίκησε στη ναυμαχία της Σαλαμίνας όταν βύθισε τη ναυαρχίδα του στόλου των Περσών και έσωσε το πλοίο του Θεμιστοκλή από βέβαιο εμβολισμό. Ότι η Παλλήνη περί το 1874 ανήκε σε ένα πρόσωπο, τον εφοπλιστή Ιωάννη Θεοφιλάτο, το σπίτι του οποίου έπαιρνε νερό από τον πετρόκτιστο ανεμόμυλο που ακόμα σώζεται πλησίον του ναού του Αγίου Τρύφωνα. Ότι την Παλλήνη επισκεπτόταν πολύ συχνά ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο οποίος μάλιστα έψαλε στον Αγιο Νικόλαο (ναό της περιοχής). Μαθαίνουμε επίσης (όσοι δεν γνώριζαν)

που υπήρχαν και ποιοι είναι οι Βυζαντινοί ναοί που σώζονται, ότι στην θέση Μπαλάνα υπάρχει ιππικός όμιλος, ότι το κτίσμα του σταθμού του σιδηροδρόμου στον Γέρακα (στην πλατεία Μακεδονίας) είναι του 1928 και από εκεί το τρένο, το οποίο ερχόταν από Αθήνα και Χαλάνδρι, κατευθύνονταν στο Λαύριο. Μαθαίνουμε πού είναι η "Πηγή" του Γέρακα η οποία για πολλά χρόνια ξεδιψούσε ταξιδιώτες, πού είναι ο καταπράσινος λόφος Λεβίδι, ο οποίος αποτελούσε χώρο γυρισμάτων για τον ελληνικό κινηματογράφο, πώς μπορούμε να επισκεφτούμε το κτήμα Καμπά και ιδιαίτερα το μαρμάρινο λιοντάρι στο ιστορικό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στην Κάντζα. Προτείνουμε την ανάγνωση του βιβλίου αυτού, θα εκπλαγείτε από το πόσο πολλά αξιοθέατα έχει ο τόπος μας των οποίων ο συγγραφέας μάς δίνει έναν οδοιπορικό χάρτη, ο οποίος μας οδηγεί σε αυτά και ιδίως μας πληροφορεί ποια είναι η ιστορία του καθενός. Συγχαρητήρια στον κ. Καλαντζή και θερμές ευχαριστίες γιατί μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τον τόπο μας καλύτερα! ■

9

Φέτος αποφάσισα να ξεκινήσω τον απολογισμό του Σωματείου μας με ένα ερώτημα που χρόνια όλους μάς ταλανίζει και προβληματίζει. Όμως ακόμη και αν δεν έχει ποτέ απασχολήσει κανένας μας έρχεται το Σωματείο μας να πρωτοτυπήσει και να θέση επί τάπητος το μέγα αυτό ερώτημα: ΓΙΑΤΙ ΚΟΒΟΥΜΕ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ; Ο καθένας θα δώσει την δική του απάντηση όπως: Γιατί είναι έθιμο που καθιερώθηκε σε ανάμνηση ενός ιστορικού γεγονότος ή Γιατί το ίδιο έθιμο είχαν οι αρχαίοι λαοί, Έλληνες και Ρωμαίοι ή Γιατί έτσι το βρήκαμε και το συνεχίζουμε μιας και είναι μια όμορφη συνήθεια που προσφέρει χαρά και γέλιο και Γιατί αποτελεί έναν λόγο να συναθροιζόμαστε και να ανταλλάσσουμε ευχές και δώρα για το νέο έτος που ξεκινάει. Αυτοί και άλλοι λόγοι που δεν είναι της παρούσης απαντούν σε αυτό το ερώτημα. Όμως εμείς στο Αθλητικό Επιστημονι-

10

κό Πολιτιστικό Σωματείο -το ΑΘΛ.Ε.ΠΟΛΙ.Σ.- θεωρούμε την κοπή της βασιλόπιτας ως πρόσχημα, προκειμένου να σας επαναλάβουμε το δικό μας μήνυμα ότι ο αθλητισμός η επιστήμη και ο πολιτισμός δεν διαφέρουν… και ξέρετε γιατί …γιατί και τα τρία απαιτούν Συλλογικότητα. Συλλογικότητα λοιπόν που ήδη από την εποχή των σπηλαίων αποτελούσε τεκμηριωμένα την ανάγκη οι άνθρωποι να μαζεύονται μπροστά από μια φωτιά την εστία αργότερα για να φάνε και να συζητήσουν. Σήμερα φωτιά δεν έχουμε αλλά φωτιές θα ανάψει αυτή η βασιλόπιτα. Σάς καλέσαμε λοιπόν να βρεθούμε για να μοιραστούμε το βαθύτερο νόημα που εμείς στο Σωματείο μας με τις όποιες μεταξύ διαφορές μας δίνουμε στο ΕΜΕΙΣ και στο ΜΑΖΙ, αφού ως γνωστόν από την εποχή του στρατηγού Μακρυγιάννη η ελληνική κοινωνία νοσεί και νοσεί ως τις μέρες μας, από βαθύτατο Ατομικισμό. Ο πολιτισμός σήμερα δεν είναι ατομική υπόθεση ούτε στο πλαίσιο μυστηριω-

δών ταγμάτων τύπου Illuminati, ούτε η επιστήμη αναπτύσσεται πίσω από κλειστές πόρτες εργαστηρίων, από τρελούς επιστήμονες τύπου Φραγκενστάιν. Σήμερα η διάχυση της γνώσης και της πληροφορίας είναι πιο αστραπιαία από ποτέ. Βιώνουμε την απαρχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, επιδιώκουμε την Artificial Intelligence, και δαπανώνται τεράστιοι πόροι στην τεχνολογία το deep learing, σε έναν κόσμο που ήδη έχει απαλλαχτεί από τις αγκυλώσεις και τα κόμπλεξ του παρελθόντος, σε έναν κόσμο που κάθε λεπτό μας ξεπερνάει. Έχοντας λοιπόν στο νου μας αυτά εμείς στο σωματείο μας παραφράζουμε την ρήση του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού που έλεγε ότι: «Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά» ως εξής «όποιος συλλογάται συλλογικά καλά συλλογάται». Γι’ αυτό πιστεύουμε σε ένα ανοιχτό πολιτισμό με όλους απ΄όλους και σε μια επιστήμη προσβάσιμη απ’ όλους. Για μας αυτό είναι το μήνυμα αυτής της βασιλόπιτας. Βήμα σε όλους, ώστε όλοι να ακουστούν όλοι να διαβαστούν και

.!

τονιστείτε.. σ υν όλοι να αθληθούν. Αυτός είναι ο Άθλος να συνδημιουργείς, να συμπράττεις για να κατακτήσεις την Συναντίληψη, την Σύμπραξη. Με αυτήν την οπτική και αυτό το πνεύμα το Σωματείο μας την χρονιά που πέρασε πραγματοποίησε: 1. Δύο εκθέσεις φωτογραφίας με θέμα τον ΧΡΟΝΟ μία στο κέντρο της Αθήνας στο booze cocoperativa και μία στο πολιτιστικό του Γέρακα.

2. Εκδώσαμε 12 βιβλία λογοτεχνικά, επιστημονικά και ιστορικά.

3. Προκηρύξαμε τον δεύτερο λογοτεχνικό διαγωνισμό ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ 2018 ποίησης και παραμυθιού με θέμα την Μύρτιδα.

4. Συμμετείχαμε στην απονομή βραβείων ποίησης της βιβλιοθήκης Σπάρτου που πραγματοποιήθηκε την Εταιρεία Ελλήνων λογοτεχνών.

5. Πραγματοποιήσαμε πέντε φωτογραφικές εξορμήσεις με τον φωτογραφικό μας όμιλο Πρίσμα.

6. Και το Ιούνιο στην πλατεία Μακε-

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

δονίας στον Γέρακα πραγματοποιήσαμε την πρώτη γιορτή Ευρωπαϊκής Μέρας Μουσικής 2018 υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του μέλους μας κ. Βασίλη Ράπτη. Χωρίς να επαναπαυόμαστε και με πιο έμπειρους και ταχείς ρυθμούς οργανώνουμε για το τρέχον έτος: 1. Δύο παρουσιάσεις βιβλίου η μία με συνέργειες του θαυμάσιου ΠΟΛΥΧΩΡΟΥ 17 στην Καλλιθέα του κ. Κώστα Γιαννάκου και η άλλη στην εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών.

2. Την Ευρωπαϊκή Μέρα Μουσικής 2019 πάλι στην πλατεία Μακεδονίας στον Γέρακα στις 22 Ιουνίου σε συνεργασία με τον Δήμο Παλλήνης.

3. Την απονομή των βραβείων του λογοτεχνικού διαγωνισμού ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ 2018.

4. Την προκήρυξη του νέου μας διαγωνισμού ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ 2019 που θα έχει μεικτό χαρακτήρα διηγήματος και μουσικής.

5. Την έκδοση 8 νέων βιβλίων.

6. Την προκήρυξη του πολύ μεγάλου φωτογραφικού διαγωνισμού με θέμα '"Polis Πεδίο σε συνεργασία με την Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου μας και ο οποίος θα αφορά στην πόλη που όλοι ζούμε και τέλος 7. την πραγματοποίηση 5 φωτογραφικών εξορμήσεων και περιηγήσεων, καθώς και περιηγήσεις στα όρια του δήμου μας στο πλαίσιο του διαγωνισμού Polis Πεδίο. Κλείνοντας επαναλάμβανω πως έχουμε ως όνειρό μας τα παιδιά μας να ζήσουν σε μια καλύτερη Ελλάδα δικαιότερη και ποιοτικότερη, όνειρο που θεωρούμε ότι και εσείς έχετε όπως και την κοινή πεποίθηση ότι εχθρός όλων μας είναι Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΔΕΝ ΒΑΡΙΕΣΑΙ, ΕΧΕΙ Ο ΘΕΟΣ, ενώ φίλος μας το ΣΥΝ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΧΕΙΡΑ ΚΙΝΕΙ!!! Σας ευχαριστώ όλους. ■

11

12

.!

τονιστείτε.. σ υν ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Ο φωτογραφικός όμιλος ΠΡΙΣΜΑ του Αθλητικού Επιστημονικού Πολιτιστικού Σωματείου ΑΘΛ.Ε.ΠΟΛΙ.Σ. και η Κοινωφελής Επιχείρηση Δήμου Παλλήνης, διοργανώνουν διαγωνισμό φωτογραφίας με τίτλο «POLIS ΠΕΔΙΟ». Ο διαγωνισμός αποσκοπεί στο να αποτυπώσει την πόλη του Δήμου Παλλήνης, συμπεριλαμβανόμενων και των τριών δημοτικών ενοτήτων (Γέρακας-Ανθούσα-Παλλήνη), την φυσιογνωμία του και την σφύζουσα ζωή των πολιτών του με μια διαφορετική ματιά. Καλούμε όλους να ξανα-ανακαλύψουν την πόλη μας, να ξανά-περπατήσουν τις γειτονιές της και να ξανα-αισθανθούν το παλμό της κοινωνίας μας, αποτυπώνοντας μέσα από αυτήν την διαδικασία τον «χαρακτήρα» της. Τα φωτογραφικά έργα θα πρέπει να αποδίδουν τοπία, στιγμές της καθημερινότητας, εκφάνσεις του κοινωνικού βίου, αρχιτεκτονικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά του σήμερα και του χθες, και ό,τι άλλο θα μπορούσε να απαθανατιστεί και να εκφράσει το σήμερα ενός δήμου με δισχιλιετή ιστορία. Ο διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί σε δύο διαφορετικές κατηγορίες: 1η κατηγορία – Ηλικίας: Από 12 έως 17 ετών 2η κατηγορία–Ηλικίας: Άνω των 18 ετών. Οι τρεις καλύτερες φωτογραφίες κάθε κατηγορίας θα επιλεγούν από κριτική επιτροπή αποτελούμενη από εγνωσμένης αξίας επαγγελματίες φωτογράφους και θα βραβευθούν στα εγκαίνια της έκθεσης που θα πραγματοποιηθούν στις 8-9-2019 στο Πο-

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

λιτιστικό Κέντρο Γέρακα, Κλειτάρχου και Αριστείδου. Επιπλέον, τιμητικούς επαίνους θα λάβουν οι 10 καλύτερες φωτογραφίες κάθε κατηγορίας. Οι φωτογραφίες θα εκτεθούν στο Πολιτιστικό Κέντρο Γέρακα, Κλειτάρχου και Αριστείδου, από 8-9-2019- έως 31-9-2019. ΟΡΟΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ 1. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι κάτοικοι Ελλάδας, ηλικίας άνω των 12 ετών.

2. Οι φωτογραφίες που θα εκτεθούν θα επιλεγούν από την οργανωτική επιτροπή.

3. Η έκθεση θα αποτελείται από 60 φωτογραφικά έργα (20 ανά Δημοτική Ενότητα) 4. Κάθε φωτογράφος μπορεί να λάβει μέρος στην έκθεση με έως εννέα (9) φωτογραφίες, τρεις (3) ανά Δημοτική Ενότητα, οι οποίες θα τιτλοφορούνται (με αναφορά στο σημείο φωτογράφησης, π.χ. Δημαρχείο Δήμου Παλλήνης).

5. Οι φωτογραφίες πρέπει να έχουν δημιουργηθεί αποκλειστικά από τον συμμετέχοντα. Ο/η λαμβάνων/ουσα μέρος στον διαγωνισμό διαβεβαιώνει ότι οι υποβληθείσες φωτογραφίες έχουν ληφθεί και επεξεργαστεί από τον/ην ίδιο/α. Πρόσθετα, οι φωτογραφίες δεν υπόκεινται σε δικαιώματα τρίτων και οι απεικονίσεις προσώπων δεν θίγουν κανενός τα δικαιώματα ή την προσωπικότητα του. Σε περίπτωση κατά την οποία, παρ’ όλα αυτά, παραβιασθούν δικαιώματα τρίτων ή εγερθούν σχετικές αξιώσεις, οι οργανωτές του διαγωνισμού δεν φέρουν ουδεμία ευθύνη έναντι τρίτων.

6. Οι φωτογραφίες μπορεί να είναι έγχρωμες ή ασπρόμαυρες.

7. Φωτογραφίες με ακατάλληλο ή προσβλητικό προς τον

13

άνθρωπο ή τον πολιτισμό περιεχόμενο, θα απορριφθούν.

8. Οι φωτογραφίες δεν θα επιστραφούν και δεν θα χρησιμοποιηθούν δίχως την άδεια των δημιουργών τους, σε καμιά άλλη περίπτωση και σε καμία δημόσια προβολή πέραν των σκοπών προώθησης της έκθεσης.

9. Η έκθεση δύναται να επαναληφθεί σε άλλο χώρο χωρίς καμία επιβάρυνση των δημιουργών-φωτογράφων.

10. Η Δημοτική Αρχή διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει το φωτογραφικό υλικό, πάντα με ρητή αναφορά του δημιουργού σε εμφανές σημείο. ΣΗΜΕΙΩΣΗ Οι δημιουργοί-φωτογράφοι από τη στιγμή που θα αποστείλουν τις φωτογραφίες τους, δηλώνουν και αποδέχονται τους προαναφερόμενους Όρους Συμμετοχής και δίνουν τη ρητή άδεια και συναίνεσή τους προς το ΑΘΛ.Ε.ΠΟΛΙ.Σ. και την Κοινωφελή Επιχείρηση Δήμου Παλλήνης Αθλητισμού-Πολιτισμού-Περιβάλλοντος για την δημοσίευση της φωτογραφίας τους, καθώς και των στοιχείων της κάθε φωτογραφίας, όπου θεωρούν ότι πρέπει να προβληθεί και να δημοσιευθεί για την ορθή παρουσίαση και προβολή της έκθεσης. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ Οι φωτογραφίες θα πρέπει να απο-

14

σταλούν με e-mail στο info@athlepolis. gr σε ψηφιακή μορφή jpg, του οποίου το μέγεθος δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2Mb και η μεγάλη πλευρά τα 1200 pixels. Οι φωτογραφίες που θα επιλεγούν, θα πρέπει να μας αποσταλούν σε full ανάλυση στα 300dpi, προκειμένου να εκτυπωθούν. Η ονομασία του αρχείου θα πρέπει να αποτελείται από το ονοματεπώνυμο του φωτογράφου, με λατινικούς χαρακτήρες και αύξοντα αριθμό (π.χ. KOSTAS–PAPADOPOULOS-01. jpg κ.ο.κ.). Η αναλογία διαστάσεων των φωτογραφιών πρέπει να είναι 3×2 ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ Οι φωτογραφίες μπορούν να αποσταλούν από 1/2/2019 μέχρι 15/7/2019 στο e-mail: info@athlepolis.gr με θέμα: "Για την έκθεση POLIS ΠΕΔΙΟ". Στο e-mail θα πρέπει να αναφέρονται τα πλήρη στο στοιχεία (Όνομα και Επίθετο στα Ελληνικά, ηλικία, τίτλος φωτογραφίας, χώρος φωτογράφησης), ένα ή περισσότερα links από το προφίλ σας στο FaceBook, Flickr, 500px, Viewbug κ.λπ. και τηλ. επικοινωνίας. Οι συμμετέχοντες θα λάβουν ο καθένας ξεχωριστά ενημερωτικό mail με τις φωτογραφίες που έχουν επιλεγεί. ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ Το ΑΘΛ.Ε.ΠΟΛΙ.Σ. και η Κοινωφε-

λής Επιχείρηση Δήμου Παλλήνης Αθλητισμού-Πολιτισμού-Περιβάλλοντος διατηρούν το δικαίωμα να ακυρώσουν την έκθεση, καθώς και να μεταβάλουν τον χώρο ή/και την ημερομηνία της έκθεσης αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Για το στήσιμο της έκθεσης υπεύθυνη είναι η οργανωτική επιτροπή της έκθεσης. ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Φώτου Φώτης Αμύγδαλος Ιωάννης Μπίτσικα Αγγελική Φώτου Ιωάννης Κάβουρας Δημήτρης ΣΥΝΘΕΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ (δύναται να τροποποιηθεί) Έβελιν Ζιγκλέρ Νικόλαος Σίμος Μεταξάς Μιχαήλ Αντώνης Αντωνακάκης Αλέξανδρος Χαχλιούτης Σταύρος Γαβαλάς Κωνσταντίνος Μανιός ■

Ο 2ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Παραμυθιού και Ποίησης ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ με θέμα: «Μύρτις: το παραμύθι του φωτός» που διοργάνωσε το Αθλητικό, Επιστημονικό, Πολιτιστικό Σωματείο ΑΘΛ.Ε.ΠΟΛΙ.Σ. έφτασε αισίως στο τέλος.

Αποτελεί χρέος μας να ενημερώσουμε τους συμμετέχοντες ότι εξαιτίας του χαρακτήρα του διαγωνισμού που περιλάμβανε δυο είδη γραφής, αυτό δηλαδή του παραμυθιού και αυτό της ποίησης, υπήρξε καθυστέρηση στην αξιολόγηση.

Οι Επιτροπές τις οποίες πλαισιώνουν άνθρωποι του πνεύματος ολοκλήρωσαν την διαδικασία της αξιολόγησης παραδίδοντας μας τα αποτελέσματα, τα οποία είναι τα ακόλουθα.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ «ΜΥΡΤΙΣ: ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ» ΒΡΑΒΕΙΑ Α΄ ΒΡΑΒΕΙΟ Το τραγούδι της σιωπής/Ωδή-Μύρτιδα / ΚΑΠΑΡΔΕΛΗ ΕΥΤΥΧΙΑ Β΄ ΒΡΑΒΕΙΟ Η σκυτάλη / ΤΣΕΛΟΣ ΜΠΑΜΠΗΣ Γ΄ ΒΡΑΒΕΙΟ Μια συνηθισμένη γιορτή / ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΚΑΒΑΛΙΕΡΟΣ Γ΄ ΒΡΑΒΕΙΟ Το παράπονο της Μύρτιδος / ΜΩΡΑΙΤΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ ΕΠΑΙΝΟΙ Α΄ ΕΠΑΙΝΟΣ Μύρτις 430 π.Χ. Το τραγούδι της σιωπής / ΜΑΝΩΛΕΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ - ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ Β΄ ΕΠΑΙΝΟΣ Το νερό της Λήθης / ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑ Γ΄ ΕΠΑΙΝΟΣ Μύρτις, Το τραγούδι της σιωπής / ΔΕΜΑΤΑΣ ΜΙΧΑΛΗΣ Δ΄ ΕΠΑΙΝΟΣ Μύρτις / ΚΑΤΣΙΑΝΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ Α΄ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ Άτιτλο / ΜΠΑΛΤΣΑΒΙΑ ΘΩΜΑΗ Β΄ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ 25 αιώνες / ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Γ΄ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ Μύρτις, Το τραγούδι της σιωπής / ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ Δ΄ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ Άτιτλο / ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ «ΜΥΡΤΙΣ: ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ» ΒΡΑΒΕΙΑ Α΄ ΒΡΑΒΕΙΟ Μύρτις και Μυρτώ / ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΤΟΡΑ Β΄ ΒΡΑΒΕΙΟ Μύρτις, το παραμύθι της σιωπής / ΠΟΠΚΙΩΣΗ ΜΑΡΙΑ Γ΄ ΒΡΑΒΕΙΟ Η Μύρτις των Ονείρων… / ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΕΠΑΙΝΟΙ Α΄ ΕΠΑΙΝΟΣ Μύρτις-Το παραμύθι του Φωτός / ΚΑΤΣ. ΕΙΡΗΝΗ Β΄ ΕΠΑΙΝΟΣ Μύρτις. Μια ιστορία απ΄ όνειρο / ΡΟΥΣΣΟΥ ΜΑΡΙΑ Γ΄ ΕΠΑΙΝΟΣ Τα Τρία Περιστέρια / ΠΑΣΣΑΛΗ ΦΙΛΙΤΣΑ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ Α΄ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ Κάτω από μια ελιά / ΤΟΥΦΕΞΗ ΘΕΟΔΟΣΙΑ Β΄ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ Η Μύρτιλα / ΣΤΡΟΓ. ΓΙΑΝΝΗΣ Γ΄ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ Ένα ασυνήθιστο Αστέρι / ΛΑΖΑΡΗΣ ΠΑΝΟΣ

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

15

Θέματα επί...στητού Γεώργιος Μεταξάς

Η Ψυχρή Σύντηξη είναι η προσπάθεια για επίτευξη Σύντηξης Υδρογόνου [ειδικότερα του ισοτόπου του, Δευτερίου (εικ.

1)] σε θερμοκρασία όχι πολύ μεγαλύτερη του περιβάλλοντος και με μία σχετικά απλή εγκατάσταση, με στόχο την παραγωγή αξιοποιήσιμης θερμικής ενέργειας. Με Θερμή Σύντηξη «λειτουργεί» ο Ήλιος, ο οποίος καταφέρνει να ισορροπίσει με επιτυχία τις προς τα έξω πιέσεις που δημιουργεί η ενέργεια της Σύντηξης,

με τις προς τα μέσα πιέσεις που δημιουργεί η βαρύτητά του. Η Σύντηξη, αποτελεί σήμερα το Ιερό Δισκοπότηρο της επιστήμης, καθώς εφόσον επιτευχθεί, αναμένεται να λύσει το παγκόσμιο ενεργειακό πρόβλημα άπαξ διά παντός. Βέβαια η Θερμή Σύντηξη έχει επιτευχθεί από το 1952 στη μορφή της βόμβας Υδρογόνου (θερμοπυρηνική), η οποία προφανώς είναι τελείως ακατάλληλη για ειρηνικές εφαρμογές.

Εικ. 1 Οι πυρήνες των τριών βασικών ισοτόπων του Υδρογόνου: του Πρωτίου (το κανονικό μόριο του Υδρογόνου), του Δευτερίου και του Τριτίου. Το Δευτέριο περιέχεται αντί Πρωτίου στα μόρια του κανονικού νερού σε ποσοστό περίπου 120 ppm, ενώ το Tρίτιο σε ίχνη.

16

Ο λόγος, είναι το απαραίτητο «έναυσμα», που είναι μια θερμοκρασία της τάξης των αρκετών εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου και η αντίστοιχη πίεση, που εύκολα δημιουργείται σε ένα θερμοπυρηνικό όπλο «σκάζοντας» μια πυρηνική βόμβα Σχάσης (ουρανίου ή πλουτωνίου) κατ’ αρχήν, ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες για τη Σύντηξη στη συνέχεια. Εάν τελικά γίνει δυνατόν να επιτευχθεί ελεγχόμενη Σύντηξη, θα λυθούν τα δύο σημαντικότερα προβλήματα των σημερινών ορυκτών και των πυρηνικών καυσίμων, δηλαδή η πεπερασμένη τους ποσότητα, η μόλυνση του περιβάλλοντος (από ατυχήματα μεταφοράς ή την καύση τους) και το φαινόμενο του θερμοκηπίου για τα πρώτα, και η ραδιενεργή μόλυνση σε περίπτωση ατυχήματος και τα ραδιενεργά απόβλητα, για τα δεύτερα. Μέχρι σήμερα, οι καλύτερες προσπάθειες για επίτευξη Σύντηξης απαιτούν πολύπλοκες και πανάκριβες εγκαταστάσεις πολλαπλών και πανίσχυρων laser, πολύ ισχυρά μαγνητικά πεδία και απόλυτο κενό, και παρόλα αυτά έχουν κατορθώσει μόλις και μετά βίας να εξασφαλίσουν το ισοζύγιο της εισαγόμενης στο σύστημα με την παραγόμενη ενέργεια, αποτελώντας τελικά ένα πολύ ενδιαφέρον

Εικ. 2 Η καρδιά της εγκατάστασης ITER, ο «σαμπρελοειδής» θάλαμος μέσα στον οποίο δημιουργείται ένα πλάσμα Δευτερίου που κρατιέται μακριά από τα τοιχώματα με ισχυρά μαγνητικά πεδία. Το απαιτούμενο όμως πολύ υψηλό κενό μέσα στον θάλαμο δυσκολεύει σημαντικά την απαγωγή της παραγόμενης θερμότητα για αξιοποίηση. Η εξωτερική διάμετρος του θαλάμου είναι 30 m!

επιστημονικό πείραμα, αλλά όχι μονάδα παραγωγής ενέργειας. Ήδη από τον Ιούλιο 2016 βρίσκεται υπό κατασκευή στη νότια Γαλλία ένα εργοστάσιο Σύντηξης με το ακρωνύμιο ITER (εικ. 2), το πρώτο που εκτιμάται ότι θα έχει τη δυνατότητα σαφώς θετικού ισοζυγίου ενέργειας το 2027 που θα λειτουργήσει κανονικά, αλλά και πάλι σαν «proof of concept» και όχι για την παραγωγή βιομηχανικής ενέργειας, και με κόστος (προς το παρόν, γιατί συνεχώς ανεβαίνει) 20 δισεκατομμύρια δολάρια. Με αυτά τα δεδομένα, έπεσε σαν βόμβα η ανακοίνωση τον Μάρτιο του 1989 από δύο επιστήμονες, τον Μartin Fleischmann και τον Stanley Pons, ότι

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

πέτυχαν Σύντηξη σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και μάλιστα με πολύ απλή διάταξη (εικ. 3 και 4). Αυτό είναι κάπως αντίστοιχο με το να επιτευχθεί υπεραγωγιμότητα σε θερμοκρασία δωματίου, αντί της πολύ χαμηλής θερμοκρασίας που είναι απαραίτητη σήμερα και απαιτεί τη χρήση είτε έτοιμου υγρού άζωτου, είτε εγκατάστασης συνεχούς παραγωγής του. Μάλιστα, το αμέσως προηγούμενο βήμα (για την υπεραγωγιμότητα) είχε γίνει το 1986 με την κατασκευή υλικών που γίνονταν υπεραγωγοί σε θερμοκρασίες που μπορούσαν να επιτευχθούν με υγρό άζωτο (-135 οC), αντί των κλασικών υλικών που χρειάζονταν την ψυκτική ικανότητα (-243 οC) του πολύ πιο απαιτητικού σε εγκαταστάσεις υγρού ηλίου.

H ιδέα για την Ψυχρή Σύντηξη υπάρχει πάντως από το 1920 (την «τρομερή δεκαετία» της σύγχρονης Φυσικής), ότι δηλαδή η σύντηξη πυρήνων Υδρογόνου (το Δευτέριο ανακαλύφθηκε μόλις το 1932) θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε θερμοκρασία περίπου περιβάλλοντος, παρουσία ενός καταλύτη. Οι Fleischmann και Pons υπέθεσαν ότι η ισχυρή φυσική τάση του Παλλαδίου να απορροφά Δευτέριο (το Παλλάδιο απορροφά 900 φορές τον όγκο του σε Υδρογόνο, άρα το συμπιέζει με την ίδια αναλογία), θα κινητοποιούσε τα μόριά του αρκετά, ώστε να συντηχθούν προς παραγωγή ηλίου. Καθώς λοιπόν κάθε ηλεκτρόλυση νερού παράγει Υδρογόνο στην κάθοδο, εάν αντί Υδρογόνο παράγεται Δευτέριο, υπάρχει το ενδεχόμενο (μάλλον η ελπίδα, όπως αποδείχθηκε) ένα μικρό μέρος του να συντηχθεί μέσα στο Παλλάδιο προς ήλιο, παρότι η μεγαλύτερη ποσότητα θα διέφευγε στην ατμόσφαιρα.

Εικ. 3

Οι Fleischmann και Pons το 1989.

Εικ. 4 Η αρχή της συσκευής των Fleischmann / Pons. Ουσιαστικά πρόκειται για μια κλασική συσκευή ηλεκτρόλυσης νερού με κάθοδο από το σπάνιο μέταλλο Παλλάδιο (Pd), και η άνοδος από Πλατίνα). Ο ηλεκτρολύτης είναι Βαρύ Ύδωρ. Η ιδέα είναι ότι η ισχυρή προσρόφηση από το Παλλάδιο του Δευτερίου που ελευθερώνεται στην κάθοδο, θα το συμπίεζε αρκετά και θα αύξανε κατ’ αντιστοιχία την κινητική ενέργεια των μορίων του, ώστε κάποια απ΄ αυτά να συντηχθούν σε ήλιο. Η όλη συσκευή είναι βυθισμένη σε θερμιδομετρικό δοχείο, για να μετριέται με ακρίβεια η εκλυόμενη ενέργεια.

17

Εικ. 5 Μία από τις υλοποιήσεις της προηγούμενης θεωρητικής διάταξης, η συγκεκριμένη από το ερευνητικό κέντρο του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ (SPAWAR).

Το πείραμα διαρκεί αρκετές ημέρες, μέσα σε θερμιδόμετρο ώστε να μετριέται η (ενδεχομένως) παραγόμενη ενέργεια, ενώ το Βαρύ Ύδωρ πρέπει να συμπληρώνεται περιοδικά. Συνήθως η θερμοκρασία του ηλεκτρολυτικού κελιού που μετρούσαν οι Fleischmann και Pons παρέμενε σταθερή γύρω στους 30 οC, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις σύμφωνα με τους ίδιους, μέτρησαν αύξησή της στους 50 οC, καθώς και εκπομπή νετρονίων και ιχνών Τριτίου, ενδεικτικών φαινομένων κατά την άποψή τους ενός θετικού ισοζυγίου ενέργειας για το πείραμα.

18

Το πρόβλημα όμως ήταν ότι καμμία άλλη ομάδα επιστημόνων (και υπήρξαν πολλές που προσπάθησαν) δεν μπόρεσε να επαναλάβει και να επιβεβαιώσει τα αποτελέσματα, κάτι που είναι βασική προϋπόθεση για να έχει ένα πείραμα επιστημονική αξία. Επιπλέον, οι περισσότεροι επιστήμονες δεν θεωρούσαν την εξήγηση που έδιναν οι Fleischmann και Pons για τη (ενδεχόμενη) λειτουργία της συσκευής τους, επαρκώς τεκμηριωμένη. Το αρχικό πείραμα είχε χρηματοδοτηθεί από τους ίδιους τους ερευνητές με 100 χιλιάδες δολάρια, αλλά όταν μετά έναν μήνα από την αρχική δημοσίευση του πειράματος το πανεπιστήμιο της Utah στο οποίο εργάζονταν ο Pons ζήτησε 25 εκατομμύρια δολάρια από το Κογκρέσο για τη συνέχισή των πειραμάτων, υπήρξε άρνηση (εικ. 6). Την 1η Μαΐου 1989, σε συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Φυσικών για την Ψυχρή Σύντηξη, οι οκτώ από τις εννέα ομιλίες είχαν σαφώς αρνητική τοποθέτηση, ενώ η μία απέφευγε να πάρει θέση. Παρόλα αυτά, τον Αύγουστο του ίδιου έτους το πανεπιστήμιο της Utah χρηματοδότησε με 4.5 εκατομμύρια δολάρια την ίδρυση ενός Ινστιτούτου για περαιτέρω έρευνα στο πεδίο αυτό. Η «ταφόπλακα» όμως για την επίσημη έρευνα μπήκε τον Νοέμβριο του ίδιου έτους σε συνέδριο του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, που κατέληξε ότι τα αποτελέσματα δεν ήταν πειστικά. Οι Fleischmann και Pons πάντως δεν το έβαλαν κάτω, και τον Ιανουάριο του 1991 πέτυχαν συνεργασία με την Toyota για να συνεχίσουν την έρευνά τους σε εργαστήριο στη Γαλλία, αλλά το 1998 και μετά από 12 εκατομμύρια δολάρια που ξοδεύτηκαν, η συνεργασία και η έρευνα

Εικ. 6 Το Time της εποχής, σχολιάζοντας μάλλον απαισιόδοξα και ειρωνικά τον θόρυβο γύρω από την Ψυχρή Σύντηξη.

σταμάτησε. Το 2004 εξετάστηκε επίσημα στις ΗΠΑ το ενδεχόμενο να επανεκκινήσει η έρευνα για το θέμα, αλλά δεν προέκυψαν αρκετά νέα στοιχεία που να δικαιολογούν κάτι τέτοιο. Σήμερα, κάποιες ανεξάρτητες ομάδες συνεχίζουν την έρευνα στον τομέα της Ψυχρής Σύντηξης, με ορισμένους δημοσιογραφικούς κύκλους να δίνουν και τις αναπόφευκτες «συνωμοσιολογικές» ερμηνείες για την αποτυχία της, το απλό γεγονός όμως παραμένει ότι ήταν ένα πολύ αισιόδοξο σενάριο για να είναι αληθινό. Σημείωση:

Σε μία από τις πιο ενδιαφέρουσες συνέχειες της ιστορίας, εμπλέκεται και μία εταιρεία κυπριακών συμφερόντων, η «Δευκαλίων», η οποία το 2011 και με τη συνεργασία του Ιταλού επιστήμονα

Andrea Rossi επιδίωξε να ξεκινήσει στην Ελλάδα την κατασκευή μονάδων παραγωγής ενέργειας ισχύος μερικών δεκάδων kW, με μέθοδο βασισμένη στις γενικές αρχές της Ψυχρής Σύντηξης αλλά με τη χρήση Νικελίου αντί Παλλαδίου. Η επένδυση τελικά δεν υλοποιήθηκε και μάλιστα στη συνέχεια διακόπηκε και η συνεργασία με τον Α. Rossi, ο οποίος προχώρησε μόνος του στην παραγωγή των δικών του μονάδων παραγωγής ενέργειας, με το όνομα E-cat. Βέβαια, τα αποτελέσματα εξακολουθούν να παραμένουν αμφιλεγόμενα, αλλά μάλλον μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας η κατάσταση θα ξεκαθαρίσει.

Συστήματα ανάκτησης θερμικής ενέργειας χαμηλής θερμοκρασίας. Αν και όπως αναφέρθηκε παραπάνω, δεν πρέπει να περιμένουμε πολλά από τον τομέα της Ψυχρής Σύντηξης, υπάρχει ενδιαφέρουσα δραστηριότητα στον τομέα της έρευνας για την αξιοποίηση θερμικής ενέργειας χαμηλής θερμοκρασίας.Είναι γνωστό, ότι οι θερμικοί κινητήρες των αυτοκινήτων σπαταλούν το 70 % της θερμικής ενέργειας του καυσίμου τους, ενώ ακόμα και για τα μεγάλα θερμικά εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής το νούμερο αυτό είναι γύρω στο 50 %. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι για τεχνικούς λόγους δεν μπορεί να επιτευχθεί πολύ χαμηλή θερμοκρασία καυσαερίων, πράγμα που αφήνει μεγάλα περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας, εφόσον έστω και το 50 % αυτής της ενέργειας χαμηλής θερμοκρασίας θα μπορούσε να ανακτηθεί και αξιοποιηθεί. Να σημειωθεί εδώ ότι αυτό σήμερα ήδη γίνεται, μόνο όμως στις περιπτώσεις που υπάρχει η δυνατότητα να αξιοποιηθεί η ενέργεια χαμηλής θερμοκρασίας των εργοστασίων σε τηλεθέρμανση ή των αυ-

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

τοκινήτων στο καλοριφέρ τους. Υπάρχει συνεπώς πολύ μεγάλο περιθώριο εξοικονόμισης ενέργειας, και δύο από τα πλέον ελπιδοφόρα συστήματα (στο ερευνητικό στάδιο προς το παρόν) που επιδιώκουν να αξιοποιήσουν τη θερμική ενέργεια χαμηλής θερμοκρασίας (θερμοκρασία χαμηλότερη από 100 οC), αναφέρονται στη συνέχεια. Το πρώτο σύστημα είναι του πανεπιστημίου του Yale και χρησιμοποιεί «μεμβράνη νανοφυσαλίδων», μία μέθοδο που αξιοποιεί τις ιδιότητες ορισμένων υδρόφοβων νανοϋλικών να παγιδεύουν μικροφυσαλίδες αέρα. Στην περίπτωση αυτή όμως πρόκειται για ατμό που παράγεται από τη θερμότητα προς αξιοποίηση, που ταξιδεύει μέσα από τη μεμβράνη στην άλλη πλευρά της όπου και συμπυκνώνεται, δημιουργώντας μια σημαντική διαφορά πίεσης. Η διαφορά πίεσης αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κίνηση ενός στροβίλου που κατά τα γνωστά θα κινεί μια γεννήτρια και θα παράγει ηλεκτρική ενέργεια (εικ. 7).

Το δεύτερο σύστημα των πανεπιστημίων Stanford – MIT βασίζεται στο «θερμογαλβανικό φαινόμενο», σύμφωνα με το οποίο ένας ξεφόρτιστος συσσωρευτής με ηλεκτρόδια από ειδικά (και διαφορετικά μεταξύ τους) κράματα χαλκού, αρχικά θερμαίνεται στους 60 οC, μετά φορτίζεται με ρεύμα, ενώ στη συνέχεια ψύχεται στη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Κατόπιν είναι έτοιμος να χρησιμοποιηθεί, παρέχοντας αρκετά μεγαλύτερη ποσότητα ηλεκτρισμού από αυτή που χρειάστηκε για να φορτιστεί, και μετατρέποντας με τον τρόπο αυτό ένα ποσοστό της τάξης του 50 % της θερμότητας που δαπανήθηκε για τη θέρμανσή του, σε ηλεκτρισμό. Αυτό τέλος αποτελεί μία σημαντική βελτίωση της απόδοσης σε σχέση με ένα κοινό θερμοηλεκτρικό στοιχείο, που και αυτό ουσιαστικά μεταρέπει θερμότητα σε ηλεκτρισμό, αλλά με πολύ χαμηλότερη απόδοση και αρκετά υψηλότερο κόστος.■

Εικ. 7

19

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξάρτητη Αρχή που ιδρύθηκε με τον Ν.2472/1997. Αποστολή της είναι η προστασία των δικαιωμάτων της προσωπικότητας και της ιδιωτικής ζωής του ατόμου στην Ελλάδα. Ειδικότερα, σκοπός της ΑΠΔΠΧ είναι η προστασία του πολίτη από την παράνομη επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων, η προάσπιση των δικαιωμάτων του αλλά και η συνδρομή προς αυτόν σε κάθε περίπτωση που διαπιστώνεται παραβίαση των σχετικών δικαιωμάτων του σε κάθε δραστηριότητα (χρηματοπιστωτικά, υγεία, ασφάλιση, εκπαίδευση, δημόσια διοίκηση, μεταφορές, ΜΜΕ, κ.ο.κ). Επίσης, σκοπός της είναι η υποστήριξη και καθοδήγηση των υπεύθυνων επεξεργασίας στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως την αντιμετώπιση ζητημάτων που προκύπτουν λόγω της εξέλιξης των νέων τεχνολογιών και εφαρμογών (Εικ. 1). Επιγραμματικά, τα δικαιώματα των πολιτών ως υποκείμενων των δεδομένων, σύμφωνα με τον ισχύοντα από τον Μάιο του 2018 Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (γνωστού

20

και ως GDPR - General Data Protection Regulation), είναι τα ακόλουθα: 1. Δικαίωμα ενημέρωσης/Διαφάνεια Ο πολίτης έχει το δικαίωμα να γνωρίζει ποιος επεξεργάζεται τα δεδομένα του, ποια είναι αυτά και για ποιον λόγο.

2. Δικαίωμα πρόσβασης Ο πολίτης έχει το δικαίωμα να ζητήσει δωρεάν πρόσβαση στα προσωπικά του δεδομένα που διαθέτει ένας οργανισμός.

3. Δικαίωμα διόρθωσης Ο πολίτης έχει το δικαίωμα να ζητήσει τη διόρθωση ανακριβών προσωπικών δεδομένων και συμπλήρωσης ελλιπών στοιχείων.

4. Δικαίωμα διαγραφής («δικαίωμα στη λήθη») Ο πολίτης έχει το δικαίωμα να ζητήσει

τη διαγραφή προσωπικών του δεδομένων, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, όπως όταν τα δεδομένα δεν είναι πλέον απαραίτητα, έχουν υποβληθεί σε παράνομη επεξεργασία, κ.ο.κ.

5. Δικαίωμα περιορισμού της επεξεργασίας Ο πολίτης έχει το δικαίωμα να ζητήσει τον περιορισμό της επεξεργασίας των προσωπικών του δεδομένων σε περιπτώσεις όπως, όταν αμφισβητείται η ακρίβειά τους, η επεξεργασία είναι παράνομη κ.ο.κ.

6. Δικαίωμα στη φορητότητα των δεδομένων Ο πολίτης έχει το δικαίωμα να ζητήσει τη μεταφορά των δεδομένων του σε άλλον υπεύθυνο επεξεργασίας.

Εικ. 1 [Πηγή: http://www.dpa.gr]

σ υν

τονιστείτε..

.!

Διονύσης Λιναρδάτος

7. Δικαίωμα εναντίωσης Ο πολίτης έχει το δικαίωμα να εναντιωθεί στην επεξεργασία προσωπικών του δεδομένων από έναν οργανισμό, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θίγεται το δημόσιο συμφέρον.

8. Δικαίωμα στην ανθρώπινη παρέμβαση Ο πολίτης έχει το δικαίωμα να προβάλλει αντιρρήσεις όταν μια απόφαση που τον αφορά βασίζεται αποκλειστικά σε αυτοματοποιημένη επεξεργασία και η απόφαση αυτή παράγει έννομα αποτελέσματα ή τον επηρεάζει σημαντικά. Οι αρμοδιότητες της ΑΠΔΠΧ διακρίνονται σε διοικητικές/ελεγκτικές, κανονιστικές/συμβουλευτικές και απολογισμού/δημοσιοποίησης/ συνεργασιών (Εικ. 2).

Συγκεκριμένα, η Αρχή ενεργεί αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας διοικητικούς ελέγχους σε αρχεία, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα και επιβάλλει στους υπεύθυνους επεξεργασίας ή στους τυχόν εκπροσώπους τους, διοικητικές κυρώσεις για παράβαση των υποχρεώσεών τους που απορρέουν από τη νομοθεσία και από κάθε άλλη ρύθμιση που αφορά την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η Αρχή εξετάζει παράπονα, καταγγελίες και ερωτήματα σχετικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας για την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών όταν αυτά θίγονται από την επεξεργασία δεδομένων και εκδίδει σχετικές Αποφάσεις.

Εικ. 2 [Πηγή : http://www.dpa.gr/portal/page?_pageid=33,14983&_

dad=portal&_schema=PORTAL]

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Η Αρχή γνωμοδοτεί για κάθε ρύθμιση που αφορά στην επεξεργασία και προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και εκδίδει Οδηγίες για την ενιαία εφαρμογή των σχετικών διατάξεων, καθώς και Κανονιστικές πράξεις για τη ρύθμιση ειδικών, τεχνικών και λεπτομερειακών θεμάτων. Επίσης, απευθύνει συστάσεις και υποδείξεις στους υπεύθυνους επεξεργασίας ή τους τυχόν εκπροσώπους τους και δίνει κατά την κρίση της δημοσιότητα σε αυτές. Υποστηρίζει τα επαγγελματικά σωματεία και λοιπές ενώσεις φυσικών ή νομικών προσώπων που διατηρούν αρχεία στην κατάρτιση κωδίκων δεοντολογίας σχετικά με την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Τέλος, οι κύριοι επικοινωνιακοί στόχοι της Αρχής αφορούν την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών καθώς και των υπεύθυνων επεξεργασίας ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους. Η Αρχή συντάσσει κάθε χρόνο έκθεση για την εκτέλεση της αποστολής της κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (βλπ. http://www.dpa.gr/ portal/page?_pageid=33,15078&_dad=portal&_ schema=PORTAL), ανακοινώνει στη Βουλή παραβάσεις των ρυθμίσεων που αφορούν στην προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και συνεργάζεται με αντίστοιχες αρχές άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Περισσότερες πληροφορίες για την ΑΠΔΠΧ και τα προσωπικά δεδομένα καθώς και για την υποβολή καταγγελιών οι πολίτες μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα της Αρχής: http://www.dpa.gr. ■

21

'

Ε

Βασίλης Χαϊλάζης

Γονική Μέριμνα Η Γονική Μέριμνα (δηλ.η φροντίδα για τα ανήλικα τέκνα) είναι το σπουδαιότερο λειτούργημα καθώς αποτελεί το προσφορότερο μέσο για την επιτέλεση της κύριας κοινωνικής αποστολής της οικογένειας, η οποία συνίσταται στη σωματική, πνευματική και ψυχολογική ανάπτυξη ων παιδιών μέχρι την ενηλικίωσή τους. Το 1983 με τον Ν 1329 έγινε τομή στο Οικογενειακό Δίκαιο, το οποίο πλέον εφάρμοσε πολλές προοδευτικές αλλαγές όπως την ισότητα των δύο φύλλων. Επίσης μέχρι τότε η γονική μέριμνα ονομαζόταν "πατρική εξουσία", ασκούνταν μόνο από τον πατέρα και κατά τρόπο αυταρχικό. Μετά τον Ν 1329 η πατρική εξουσία αντικαθίσταται από τη γονική μέριμνα η οποία: α) ασκείται πλέον και από τους δύο γονείς και β) αποβλέπει βασικά στην προστασία του συμφέροντος των παιδιών. Υπάρχει μέριμνα πια όχι εξουσία! Η Γονική Μέριμνα περιλαμβάνει: α) Την επιμέλεια του προσώπου του τέκνου. β) Τη διοίκηση της περιουσίας του, και γ) την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε υπόθεση (σύμβαση ή δίκη). Σε περίπτωση διάστασης των γονέων ή διαζυγίου το Δικαστήριο, κατά κανόνα ρυθμίζει μόνο την επιμέλεια (δηλ. την περίπτωση α΄ της Γονικής μέριμνας) και όχι τις περιπτώσεις β΄ και γ΄ οι οποίες ασκούνται και από τους δύο γονείς, (εκτός εάν αφαιρεθεί ολόκληρη η γονική μέριμνα πράγμα που σπάνια συμβαίνει). Επιμέλεια σημαίνει το δικαίωμα του γονέα που

22

την ασκεί να προσδιορίζει τον τόπο κατοικίας του τέκνου του, τον τρόπο των σπουδών του και έχει την άμεση φροντίδα για το πρόσωπό του (υγεία, συναναστροφές κ.λπ.). Ο γονέας ο οποίος δεν ασκεί την επιμέλεια, διατηρεί το δικαίωμα επικοινωνίας με το τέκνο του σε ημέρες και ώρες, οι οποίες είτε συμφωνούνται μεταξύ των γονέων είτε διαμορφώνονται από το Δικαστήριο. Όποιος γονέας έχει την επιμέλεια των τέκνων έχει το δικαίωμα να ζητήσει ο άλλος γονέας να συνδράμει οικονομικά (εν μέρει ή πλήρως, ανάλογα με τα εισοδήματα του καθενός) στα έξοδα διατροφής, εκπαίδευσης, ψυχαγωγίας, περίθαλψης ιατρικής κ.λπ. του τέκνου. Πάντως η παροχή στέγης, παρασκευή φαγητού, βοήθεια στην μελέτη των μαθημάτων, πλύσιμο ρούχων και όποια άλλη υπηρεσία προσφέρει ο γονέας που έχει την επιμέλεια του τέκνου αποτιμάται χρηματικά και συνυπολογίζεται στην όποια υποχρέωση οικονομικής συνεισφοράς του γονέα αυτού στα εν γένει έξοδα ανατροφής του τέκνου. Επώνυμο τέκνου Με το παλαιότερο δίκαιο το παιδί έπαιρνε αυτοδίκαια το επώνυμο του Πατέρα. Πλέον βάσει της αρχής της ισότητας των φύλων το επώνυμο των παιδιών προσδιορίζεται από δήλωση των δύο γονέων πριν το γάμο, η οποία δήλωση δεν επιτρέπεται να μεταβληθεί, όμως είναι δυνατόν να περιλαμβάνει και τα δύο επώνυμα (των γονέων) και αφορά σε όλα τα παιδιά που θα γεννηθούν. Εάν η δήλωση αυτή παραληφθεί (ή οι δύο σύζυγοι διαφωνούν), τότε τα παιδιά παίρνουν το επώνυμο του πατέρα. Επιτρέπεται λοι-

πόν να δοθεί το επώνυμο και των δύο συζύγων όμως εάν ένας από αυτούς έχει δύο επώνυμα θα χρησιμοποιηθεί μόνο το ένα. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να υπάρχουν τρία επώνυμα. Αυτά (ως προσωνύμια) τα έχουν μόνο οι καταζητούμενοι! Βέβαια δεν μπορεί να δοθεί το επώνυμο τρίτου προσώπου π.χ. του κουμπάρου! Εάν το τέκνο γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων του τότε αποκτά, το επώνυμο της μητέρας του. Εάν μετά ακολουθήσει γάμος τότε εφαρμόζονται όσα παραπάνω αναφέραμε περί κοινής δήλωσης κ.λπ.. Όμως εάν το παιδί είναι ενήλικο μόνο αυτό αποφασίζει ποιο επώνυμο θα έχει. Γενικότερες υποχρεώσεις γονέων και παιδιών 1) Η αμοιβαία υποχρέωση για βοήθεια, στοργή και σεβασμό. Αυτή η αμοιβαία υποχρέωση υπάρχει (προβλέπεται από το νόμο) αδιάφορα εάν τα παιδιά είναι ενήλικα ή ανήλικα. Η υποχρέωση είναι κυρίως ηθική όμως, αφού προβλέπεται από τον νόμο (άρθρο 1507 Αστικού κώδικα), μετατρέπεται κα σε νομική υποχρέωση η οποία όμως δεν είναι δυνατό να εκτελεστεί δικαστικά και για αυτό έχει βασικά παιδαγωγικό ρόλο. Περιεχόμενο έχει (και) τον αμοιβαίο σεβασμό των αντιλήψεων και των Πολιτικών και Θρησκευτικών πεποιθήσεων των γονέων και των παιδιών, δηλαδή τα παιδιά μας δεν επιτρέπεται να μας…

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

επιβάλλουν να ψηφίσουμε όποιο κόμμα εκείνα προτιμούν!!! Πάντως η υποχρέωση για παροχή υπηρεσιών (στο σπίτι ή στο επάγγελμα) λειτουργεί μόνο υπέρ των γονέων και όχι υπέρ του τέκνων.

2) Η υποχρέωση των παιδιών για παροχή υπηρεσιών (άρθρο 1508 ΑΚ) Η υποχρέωση αυτή είναι νομική και υπάρχει εφόσον: α) Το παιδί συνοικεί με τους γονείς του (ενήλικο ή ανήλικο) – (έγγαμο ή μη) β) Διατρέφεται ή ανατρέφεται από αυτούς, και γ) Παρέχει υπηρεσίες ανάλογες με τις δυνάμεις του και τις βιοτικές συνθήκες του για παράδειγμα εάν σπουδάζει και οι γονείς του είναι εύποροι να μην του στερούν πολύτιμο χρόνο από την μελέτη όταν μπορούν να προσλάβουν οικιακή βοηθό ή υπάλληλο. Οι παραπάνω υπηρεσίες παρέχονται (όταν παρέχονται), χωρίς αμοιβή. Κύρια πηγή η Επιτομή Οικογενειακού Δικαίου της Καθηγήτριας στο ΑΠΘ κ. Έφης Κουνουγέρη. (Στο τεύχος Ιουνίου θα παρουσιαστεί το δεύτερο μέρος του άρθρου. Ολόκληρο το άρθρο θα δημοσιευθεί στο site του Σωματείου μας, www.athlepolis. gr). ■

23

Μιχάλης Μεταξάς

...τελικά δεν γεννιόμαστε, αλλά γινόμαστε. Δεν γεννηθήκαμε πολίτες, ούτε δημοκράτες, ούτε θρησκευόμενοι. Ό,τι είμαστε οφείλεται στην παιδεία που δεχθήκαμε, στους κοινωνικούς κανόνες (κοινωνικοποίηση) και στην νοοτροπία που υιοθετήσαμε, που ενστερνιστήκαμε. Τι και εάν οι νόμοι αποτελούν κατάκτηση του πολιτισμού και θα έπρεπε να ισχύουν erga omnes, τι και εάν το πολίτευμά μας (η Δημοκρατία που βασίζεται στην Παιδεία και τη Δικαιοσύνη) είναι το δικαιότερο και τελειότερο. Το ξέρουμε ότι πάσχει βαθύτατα αφού βασίζεται στην εκούσια απουσία πολιτικής παιδείας που οδηγεί στην δημοκρατία των θεατών-καταναλωτών και στην δημοκρατία της πολιτικής ένδειας και των πολιτικών γόνων και μη χωρίς προσωπικότητα. Η Δημοκρατία στις μέρες μας στηρίζεται στον ξερό και βαρετό μονολόγο που βαφτίζεται διάλογος, στηρίζεται στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που βαφτίζονται φιλελεύθερη οικονομία (η λεγόμενη δημοκρατία της Αγοράς), στηρίζεται στην τυποποιημένη εκπαίδευση που αποκαλούμε δημόσια, αλλά και ιδιωτική, στηρίζεται στην παιδεία των πολιτικά απαίδευτων. Κι εδώ είναι το ουσιωδέστερο του θέματος. Ποιες αξίες πρέπι να υπηρετεί και να πραγματεύεται η Πολιτική και γιατί; Πίστη μου, όχι βέβαια μόνο δική μου ή και δική μου, είναι ότι η πολιτική θα πρέπει να πραγματεύεται ανθρωπιστικές και μόνο αξίες που εκκινούν και καταλήγουν στον Άνθρωπο αλλά και σε ό,τι σχετίζεται με αυτόν. Αντ’ αυτού όμως πραγματεύεται αξίες καθαρά οικονομικές και εφήμερες. Απόδειξη αυτού ότι ο άνθρωπος, και κατ’ επέ-

24

κταση η κοινωνία μας, έχει μετατραπεί σε βαθιά καταναλωτικό ον με κύριο ενδιαφέρον του τον πλουτισμό και την ευζωία. Αποτέλεσμα αυτής της οπτικής η κοινωνία του απομονωμένου ατόμου, του μοναχικού πλήθους και του μαζικού πολιτισμού, η κοινωνία των αξιών τύπου super market η κοινωνία της ύλης και του απαξιωμένου ΕΓΩ. Αυτή η πολιτική γέννημα του πολιτικού αναλφαβητισμού, της δυσπιστίας, της μιζέριας, του ατομικισμού, της αδιαφορίας στο κοινωνικό γίγνεσθαι, της ανισότητας, της ξενοφοβίας πρόσφατα, της άκριτης υιοθέτησης ιδεών και απόψεων, της ρηχής συνείδησης κ.ο.κ., είναι η πολιτική της κοινωνίας του Homo Εconomicus. Και δεν είναι καινοφανές τούτο, αφού έτσι θέλει η πολιτική τον πολίτη της. Πολίτη θεατή και βουλιμικό καταναλωτή. Και αυτό γιατί, ενώ θα έπρεπε η πολιτική, και η έκφρασή της που είναι η Δημοκρατία του σήμερα, να δημιουργεί οικουμενικούς πολίτες με ανάλογη συνείδηση, αντιθέτως παράγει πολίτες περιορισμένων δυνατοτήτων με τοπικιστική ή εθνική ταυτότητα, πολίτες φερέφωνα και ψηφοφόρους χωρίς πολιτική αγωγή. Η Δημοκρατία θα πρέπει να δημιουργεί πολίτες ελεύθερους από κομματικές γραμμές και ταυτότητες, πολίτες που θα αποστασιοποιούνται ακαριαία από μεσσίες πρωθυπουργούς, βουλευτές ή δημάρχους, πολίτες χωρίς προσωπεία που θα σκέφτονται έξω από κουτάκια με βιωμένη πολιτική παιδεία και κοινή λογική. Μόνο τότε η πολιτική δεν θα είναι η τέχνη του εφικτού αλλά η διακυβέρνηση της πολιτείας με καθημερινή ενεργή προσφορά όλων, ώστε η κοινωνία να μετατραπεί στην κοινωνία του Homo politicus.■

.!

τονιστείτε.. σ υν Σχέδιο του Ηλία Κατή.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

25

Νικόλαος Σίμος

Οι δημοτικές εκλογές βρίσκονται προ των πυλών δώσουν τη δική τους νότα, να βάλουν τη δική τους και ήδη έχουν εμφανιστεί τα ονόματα των περισσοτέ- πινελιά στη διοίκηση των δήμων. ρων υποψηφίων δημοτικών και τοπικών συμβούλων. Υπάρχουν όμως αυτοί που δεν έχουν να προσφέΌπως είναι φυσικό, τα ονόματα που απαιτούνται ρουν απολύτως τίποτα. Αυτοί που η νοοτροπία τους είναι πολύ περισσότερα από αυτά που έχουν ελπίδες είναι ίσως πιο φθαρμένη από τους δεινόσαυρους των να εκλεγούν και συνεπώς σε κάθε συνδυασμό υπάρ- εδράνων. Αυτοί που παρέλασαν από όλες τις συλλοχουν ήδη εκλεγμένοι και νέοι υποψήφιοι που θα δι- γικότητες γονέων, πολιτισμού, εξωραϊσμού κ.λπ. χωεκδικήσουν μια πολυπόθητη θέση, μια καρέκλα, στα ρίς να προσφέρουν το παραμικρό, με μοναδικό σκοέδρανα των Δημοτικών Συμβουλίων του κάθε Δή- πό την αναγνωρισιμότητα, τις δημόσιες σχέσεις (PR Ελληνιστί) και εν τέλη την άγρα ψήφων. μου. Δεν είναι μεμπτό να ασχολείται κάποιος με συλλόγους γονέων, συλλόγους Θεσσαλών, Δωδεκανήσιων, Πελοποννήσιων και μετά αν αποφασίσει να ασχοληθεί με τις δημοτικές εκλογές. Τουναντίον, κάτι τέτοιο μπορεί να υποδηλώνει υποψήφιο με ενέργεια, άποψη και σκέψη. Αναφέρομαι σε αυτούς που κάνουν συστηματικά πασαρέλα με στοχευμένη και προσανατολισμένη σκέψη. Με μοναδικό στόχο την καρέκλα του Είναι όμως η επιλογή νέων υποψηφίων πανάκεια; Δημοτικού Συμβουλίου. Με κάθε τρόπο και μέσο! Είναι η λύση σε όλα τα προβλήματα του τόπου; ΜποΚαι το ερώτημα που τίθεται είναι αν τελικώς τέρεί να αποτελέσει εγγύηση αποτελεσματικότητας και τοιου είδους υποψήφιοι μπορούν να προσφέρουν το ικανότητας; κάτι διαφορετικό, το ανανεωμένο, το φρέσκο ή μήΚατά τη γνώμη μου, σαφώς και όχι. Και τούτο δι- πως αποδειχθούν χειρότεροι από τις «δοκιμασμένες» ότι δεν προέρχονται όλοι οι νέοι υποψήφιοι από την έμπειρες λύσεις; ίδια αφετηρία και σίγουρα δεν βλέπουν με ίδιο μάτι τον προορισμό τους. Σαφέστατα υπάρχουν οι οραματιστές με όρεξη και ενέργεια που επιχειρούν να Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση επικρατεί μια διάχυτη τάση για αλλαγή, για διαφορετικότητα, για ανανέωση. Άλλωστε, αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος να αποκτήσει κάποιος νέος υποψήφιος μια έδρα. Εκτός βέβαια αν αλλάξει δραματικά το ποσοστό κάποιου συνδυασμού προς τα άνω ή αν πρόκειται για νέο συνδυασμό.

26

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

27

σ υν

τονιστείτε..

.!

Σωτηρία Ιωαννίδου

Σήμερα, λόγω των συνθηκών που βιώνουμε ως χώρα, ο φόβος, η αγανάκτηση και η απελπισία είναι τα συνηθέστερα συναισθήματα που επικρατούν. Η ζωή σου αλλάζει παρά τη θέληση σου κι εσύ ξεσπάς. Ξεσπάς βλέποντας τον κόσμο σου να καταρρέει. Φωνάζεις, θυμώνεις για ό,τι συμβαίνει γύρω σου, όμως… Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Σ’ έναν κόσμο που κάποιοι άλλοι θα αγωνιστούν να φτιάξουν για σένα; Σ’ έναν κόσμο που θα είσαι απλά μια φωνή; Λόγια δίχως πράξη; Ωρίμασε και Δράσε. Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Φωνάζεις για τους πολιτικούς πως καταστρέφουν τη χώρα σου, ενώ την ίδια στιγμή μαλώνεις με τον γείτονα ή τον αδελφό σου για ένα κομμάτι γης. Για μια θέση στο πάρκινγκ. Γκρινιάζεις πως διαπράττουν αδικίες, ενώ προσπαθείς να "λαδώσεις" κάποιον για μια θέση στο δημόσιο. Πολλές φορές, ακόμη και για ένα εισιτήριο σε μια συναυλία. Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Όταν όλη μέρα μιλάς για φόρους, για αυξήσεις ενώ την ίδια στιγμή συμπεριφέρεσαι άσχημα και αδικείς τους υπαλλήλους σου. Θυμώνεις, όταν οι άλλοι έχουν μούτρα μα εσύ δεν λες μια «καλημέρα», ένα «ευχαριστώ» στην πωλήτρια που σε εξυπηρετεί. Το χαμόγελο και η χαρά μεταδίδονται. Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Όταν φοβάσαι μήπως κάποιος κλέψει την περιουσία σου, μήπως κάποιος μπει στο σπίτι σου, ενώ την ίδια στιγμή αγοράζεις κλεμμένα κινητά και ποδήλατα. Άραγε, στηρίζεις τα προϊόντα της χώρας σου; Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Παραπονιέσαι πως το σύστημα υγείας της χώρας σου δεν λειτουργεί σωστά ενώ εσύ την ίδια στιγμή καπνίζεις σε δημοσίους χώρους χωρίς να νοιάζεσαι

28

για την υγεία των άλλων. Μιλάς για αγάπη, ενώ σταθμεύεις το αυτοκίνητο σου στη θέση των ανάπηρων και συνεχίζεις να παραβιάζεις το κόκκινο φανάρι. Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Απαιτείς από τους άλλους τον σεβασμό τη στιγμή που φέρεσαι με ασέβεια στους συνανθρώπους σου υποτιμώντας τους συνεχώς. Μάθε, λοιπόν πως ο σεβασμός δεν είναι κάτι που κερδίζεται. Όχι. Σεβασμό δείχνουμε σε όλους τους ανθρώπους γιατί αυτό φανερώνει το δικό μας χαρακτήρα, άσχετα με το πρόσωπο που έχουμε απέναντι μας. Η αγένεια δεν είναι προσόν. Ούτε και η μαγκιά. Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Εσύ και τα παιδιά σου; Ζητάς περισσότερο πράσινο. Νοιάζεσαι, λες, για το περιβάλλον στο οποίο ζεις εσύ και η οικογένειά σου και το επόμενο λεπτό πετάς το τσιγάρο σου και τα σκουπίδια σου κάτω. Γνωρίζεις τι είναι καλό και τι όχι; Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Κρίνεις και κατηγορείς διαρκώς τους γύρω σου την στιγμή που δεν μπορείς να βάλεις τη ζωή σου σε τάξη. Θέλεις να τον αλλάξεις, λες, τον κόσμο μα δεν κάνεις τίποτα άλλο παρά να βρίσκεις ψεγάδια σε εκείνους που πραγματικά προσπαθούν. Ωρίμασε, Αποφάσισε και Δράσε Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Γκρινιάζεις πως κάνεις δεν ενδιαφέρεται για κανέναν, πως δεν υπάρχουν άνθρωποι, ενώ εσύ ποτέ δεν άπλωσες το χέρι σου να βοηθήσεις τον συνάνθρωπό σου. Ενώ εσύ χαμηλώνεις τα μάτια σου, όταν διαπράττεται αδικία. Κοιμάσαι ήσυχος τα βράδια; Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Πολλές φορές μπορεί να έδωσες χρήματα για να βοηθήσεις κάποιον, μα σπάνια πρόσφερες τον χρόνο σου που ίσως να είναι για κάποιους ανθρώπους πιο σημαντικός. Μια αγκαλιά, ένας καλός λόγος, είναι αξίες ανεκτίμητες και πολλές φορές μπορεί να

σώσουν. Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Λες πως δεν έχεις φίλους, μα δεν προσπάθησες ποτέ να γίνεις εσύ φίλος των άλλων. Λες πως δεν έχεις έναν άνθρωπο κοντά σου, ενώ δεν αναρωτήθηκες ποτέ αν εσύ είσαι το θετικό και αισιόδοξο άτομο που θα ήθελε κάποιος να έχει δίπλα του. Να κάνει παρέα μαζί του. Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Σ’ έναν κόσμο όπου όλοι θα σε αγαπούν, μα που εσύ δεν θα μάθεις ποτέ τι είναι η αγάπη. Σ’ έναν κόσμο που όλοι θα σε συγχωρούν, μα εσύ μονίμως θα διψάς για εκδίκηση; Γνωρίζεις ποιος είσαι; Ονειρεύεσαι, μα πραγματοποιείς ποτέ τα όνειρά σου; Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Όταν όλη μέρα μιλάς για το αρνητικό, όλη μέρα βρίσκεις αφορμές για να γκρι-

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

νιάζεις μεταφέροντας έτσι και την απαισιοδοξία σου στους άλλους. Όταν φέρεσαι αχάριστα στις ευγενικές χειρονομίες των συνανθρώπων σου απαιτώντας όλο και περισσότερα. Είναι υπηρέτες για σένα οι συνάνθρωποι σου; Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Όπου όλα τα αδέσποτα θα έχουν στέγη, αγάπη και τροφή ενώ οι άνθρωποι θα πηδάνε από τα μπαλκόνια; Άλλες φορές, πάλι, λες πως ο κόσμος δεν θα αλλάξει. Είναι αλήθεια, άραγε, αυτό; Ή μήπως σε βολεύει αυτή η σκέψη για να μένεις αδρανής; Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Μιλάς για την Ειρήνη, μα πάντα με θυμό. Ζητάς Δικαιοσύνη διαπράττοντας αδικίες. Ζητάς οι άλλοι να έχουν πνεύμα Συγ-

χωρητικότητας απέναντι σου, ενώ εσύ διψάς για εκδίκηση. Τελικά, σε τι κόσμο θέλεις να ζεις; Ξέρεις; Αποφάσισε. Αποφάσισε και Δράσε. Με πράξεις, όχι λόγια. Πάρε τη ζωή στα χέρια σου και δημιούργησε τον κόσμο που θέλεις για σένα και για τους ανθρώπους που αγαπάς. Γίνε εσύ η αλλαγή. Όλα από εσένα εξαρτώνται. Εσύ είσαι ο κόσμος. Γίνε ένα με τον συνάνθρωπό σου που αγωνίζεται. Μάθε τι είναι καλό και τι όχι. Κοίτα στον καθρέφτη και κάνε την επανάστασή σου. Γνώρισε τον εαυτό σου, γνώρισε τους άλλους και άσε το ΕΓΩ να μεταμορφωθεί στο σωτήριο ΕΜΕΙΣ. Μονάχα ο νεκρός είναι απράγμων, αλλά … τουλάχιστον, εκείνος δεν απαιτεί. ■

29

Δημήτρης Τζάνας

Στην τελική ευθεία βρίσκεται η διαδικασία της διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης με τους θεσμούς σε σχέση με την εκπλήρωση των προαπαιτούμενων, ώστε το EWG να γνωμοδοτήσει ευνοϊκά. Έτσι, αυξημένη κινητικότητα σημειώνεται τις τελευταίες ημέρες περί το ετήσιας διάρκειας νομοθέτημα που θα αφορά την προστασία δανειοληπτών κατόχων 1ης κατοικίας αλλά και τους τρόπους με τους οποίους θα επιδιωχθεί η επιτάχυνση της μείωσης των κόκκινων δανείων με την κυβέρνηση να προκρίνει και τα δύο σχέδια (σχέδιο APS του ΤΧΣ και σχέδιο της ΤτΕ με το SPV). Η ευνοϊκή γνωμοδότηση από το EWG οδηγεί σε θετικές εξελίξεις τόσο ως προς την τελική έγκριση της εκταμίευσης της δόσης του Μαρτίου από το Eurogroup όσο και ως προς την αυξημένη πιθανότητα αναβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας από τη Moody’s το βράδυ της Παρασκευής 1/3, εξέλιξη που θα διευκο-

30

λύνει την επιτυχή έκδοση 10ετους ομολόγου στη συνέχεια. Ενόψει των παραπάνω, η επενδυτική κοινότητα δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στο ελληνικό χρηματιστήριο αναβαθμίζοντας το αγοραστικό ενδιαφέρον της και τις ημερήσιες συναλλαγές, επικεντρώνοντας στον τραπεζικό κλάδο που καταγράφει θεαματικές αποδόσεις, ιδιαίτερα αν αυτές υπολογισθούν από τα κατώτερα επίπεδα τιμών στις αρχές Φεβρουαρίου (+30% σχεδόν για τον τραπεζικό δείκτη εντός του Φεβρουαρίου). Έτσι, τεχνικά ο Γενικός Δείκτης ετοιμάζεται να αναμετρηθεί με τα όρια αντίσταση της περιοχής των 690-700 μονάδων, η υπέρβαση των οποίων θα απαιτήσει τη σταθεροποίηση της συναλλακτικής αναβάθμισης αλλά και τη διάχυση του επενδυτικού ενδιαφέροντος τόσο στους δεικτοβαρείς τίτλους όσο και σε άλλους της μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης. Παράλληλα, το δέλεαρ της αποκόμισης των

.!

τονιστείτε.. σ υν κερδών που ενδεχομένως έχουν καταγραφεί από κάποια χαρτοφυλάκια είναι ισχυρό πιθανολογώντας αυξημένες διακυμάνσεις για τη συνέχεια. Από την άλλη πλευρά, οι μέχρι τώρα εξελίξεις για τον τραπεζικό κλάδο δεν σηματοδοτούν την οριστική εξάλειψη σεναρίων ενδεχόμενης ανακεφαλαιοποίησης τους στο βαθμό που οι απαιτούμενες ενισχύσεις της καθαρής τους θέσης δεν είναι δυνατό να γίνουν με ομολογιακές εκδόσεις. Παραμένει δηλαδή η τοποθέτηση σε τραπεζικούς τίτλους μια επιλογή που ενσωματώνει επενδυτικούς κινδύνους που δεν συνάδει με ό, τι περιλαμβάνει το γενικά αποδεκτό συντηρητικό επενδυτικό προφίλ. Την ίδια ώρα, το ελληνικό χρηματιστήριο προσφέρει εναλλακτικές επιλογές εταιρειών με κερδοφορία και υψηλή μερισματική απόδοση, μεταξύ των οποίων και εκείνη της ΤτΕ που δημοσιοποίησε χτες τα ετήσια αποτελέσματά της, πολλές από τις οποίες επισημαίνονται καθημερινά από τους διαχειριστές αλλά και το «έξυπνο χρήμα» που συνεχίζει να τις αναζητά.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Στο διεθνές περιβάλλον, καταγράφονται κάποιες θετικές εξελίξεις. Οι σινοαμερικανικές συνομιλίες για το εμπόριο είναι πιθανό σύντομα να οδηγήσουν σε κάποια συμφωνία καθώς οι ΗΠΑ συνειδητοποιούν ότι τυχόν νέος γύρος δασμών θε έχει βλαπτικές συνέπειες και για την αμερικανική οικονομία. Η αλλαγή στάσης των Εργατικών στη Βρετανία σε σχέση με τη διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος για το Brexit αφήνει περιθώρια για ολική επαναφορά των δεδομένων για τη Βρετανία σε σχέση με την Ευρώπη. Ενόψει δε των ευρωεκλογών του Μαΐου, οι ευρωπαίοι ηγέτες κινητοποιούνται ώστε να αποτραπούν εξελίξεις που θα διαμορφώσουν συνθήκες μειωμένης συνοχής στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Δεν φαίνεται ωστόσο ότι εξελίξεις αυτές είναι ικανές να διαφοροποιήσουν τη βασική στρατηγική των διαχειριστών , με 218 από αυτούς σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα της Bank of America Merrill Lynch, να συνεχίζουν να συστήνουν αύξηση θέσεων σε μετρητά και μείωση θέσεων σε μετοχές

31

Αριστοτέλης Αλεξόπουλος

Η εργασία στοχεύει στη διερεύνηση της ύπαρξης ή μη, στατιστικά σημαντικών, συσχετίσεων που είναι δυνατόν να υφίστανται στα πλαίσια των επιχειρήσεων και αφορούν μεταβλητές οργανωτικών και περιβαλλοντικών διαστάσεων και συμπεριφορών. Οι μεταβλητές που εξετάζονται είναι αφενός η νομικά οργανωμένη υπόσταση της επιχείρησης και αφετέρου η πιστοποίηση των εταιριών με ISO 14000 και το σύστημα ελέγχου της παραγωγικής διαδικασίας. Το θεωρητικό υπόβαθρο ανάλυσης και ερμηνείας της προσπάθειας αυτής είναι η συστημική προσέγγιση. Η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας, που πραγματοποιήθηκε σε μεταποιητικές βιομηχανίες – βιοτεχνίες, δείχνουν ότι διαμορφώνεται ένα συγκροτημένο σύστημα εξαρτήσεων μεταξύ των παραπάνω μεταβλητών που αποζητούν ενδελεχείς ερμηνευτικές διερευνήσεις1 . Εισαγωγή Η Ελλάδα όλο και πιο πιεστικά αναγκάζεται, υπό τη καθοδήγηση των κοινοτικών οδηγιών, να προστατέψει περισσότερο αποτελεσματικά το περιβάλλον από την αχαλίνωτη εκπομπή ρίπων που προέρχεται από τις βιομηχανίες, από τα ιδιωτικά αυτοκίνητα, τα μαζικά μέσα μεταφοράς κλπ. Οι πιέσεις κατευθύνονται κυρίως προς τις επιχειρήσεις μια και έχει γίνει πλέον συνείδηση ότι οφείλουν να προστατεύσουν το περιβάλλον (McKinsey & Company 1991). Πράγματι, οι τελευταίες κοινοτικές οδηγίες σε ζητήματα περιβαλλοντικής προστασίας υποχρέωναν τις ελληνικές επιχειρήσεις έως 31/3/2006 να καταθέσουν έκθεση για τους ρίπους που εκπέμπουν βάση της λειτουργίας των μηχανημάτων παραγωγής των μονάδων τους. Η διαδικασία εκπόνησης και εφαρμογής τέτοιων κοινοτικών

32

οδηγιών εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο ελέγχου των ποσοστών εκπομπής ρίπων παγκοσμίως με τέτοιο τρόπο ώστε να «επιβραβεύονται» οι χώρες που έχουν βιομηχανίες με συνειδητή περιβαλλοντική συμπεριφορά αλλά και να «αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους» οι χώρες που οι βιομηχανίες τους έχουν περιορισμένη περιβαλλοντική συνείδηση (Hunt, Auster 1990, Ryan 2003). Οι συγκεκριμένες καταστάσεις διαμορφώνουν ένα νέο κλίμα αναφορικά με τις υποχρεώσεις των ελληνικών βιομηχανιών προς το περιβάλλον. Η εργασία αυτή ενδιαφέρεται να ανιχνεύσει το μέγεθος της συνειδητοποίησης των υποχρεώσεων που έχουν οι ελληνικές βιομηχανίες μεταποίησης στο παραπάνω θέμα της ρύπανσης του περιβάλλοντος. Στις προθέσεις μας είναι να καταγράψουμε τα διάφορα συστήματα με τα οποία οι εν λόγω επιχειρήσεις διατείνονται ότι ρυθμίζουν τις συγκεκριμένες υποχρεώσεις τους σε συνδυασμό με τις οργανωτικές δομές τους. Η καταγραφή αυτή θα γίνει με βασικό γνώμονα δύο διαστάσεις. Η πρώτη διάσταση αναφέρεται στις εκροές (αποτελέσματα) της λήψης των επιχειρηματικών αποφάσεων που δηλώνουν, ως ένα μεγάλο βαθμό, τη βασική δυναμική αλλά και τις αδυναμίες και τα ουσιώδη προβλήματα της ελληνικής επιχειρηματικής πραγματικότητας. Η δεύτερη διάσταση ορίζεται με γνώμονα το θεωρητικό πλαίσιο προσέγγισης και ανάλυσης των εκροών αυτών που είναι το συστημικό πρότυπο. Το υπόλοιπο του άρθρου διαμορφώνεται με τον εξής τρόπο. Πρώτα θα παρουσιαστούν οι κύριοι

1

ημοσιεύθηκε στα Πρακτικά του 2ου Συνεδρίου ΕΕΣΜ: ΣυΔ στημικές Προσεγγίσεις σε Δίκτυο Επιχειρήσεων – Οργανισμών, σελ. 743-760, (2006).

.!

τονιστείτε.. σ υν άξονες προσέγγισης της περιβαλλοντικής συμπεριφοράς των επιχειρήσεων όπως διαμορφώνονται στα πλαίσια της βιβλιογραφίας για το συγκεκριμένο θέμα. Αμέσως μετά θα εξετάσουμε τις διαστάσεις εκείνες της συστημικής θεωρίας που είναι απαραίτητες ώστε να κατανοήσουμε λεπτομερώς και επακριβώς τη δυναμική και τα προβλήματα της ελληνικής μεταποίησης. Στη συνέχεια θα παρουσιαστεί το πλέγμα των απαραίτητων στοιχείων (βασική ερευνητική ερώτηση, υποθέσεις εργασίας, μεθοδολογία έρευνας) που δημιουργεί την ανάγκη για την ανάπτυξη της συγκεκριμένης ερευνητικής διαδικασίας. Αμέσως μετά θα γίνει η παρουσίαση της στατιστικής ανάλυσης των αποτελεσμάτων της έρευνας πεδίου που πραγματοποιήσαμε. Τέλος, σε μια σύντομη παράγραφο, πριν από την ακροτελεύτια συμπερασματική θα γίνει μια πρώτη προσπάθεια ερμηνείας των αποτελεσμάτων αυτών.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. Η περιβαλλοντική συμπεριφορά των επιχειρήσεων υπό το πρίσμα της σύγχρονης διεθνούς και ελληνικής πρακτικής Τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντική ενημέρωση, τόσο σε ειδικό επίπεδο γνώσης που αφορά επιστήμονες και τεχνικούς όσο και σε εκλαϊκευμένο επίπεδο μέσα από τα διάφορα μέσα ενημέρωσης που απευθύνεται στον απλό καταναλωτή, για τα γενικά περιβαντολλογικά προβλήματα, όπως αυτό της αύξησης της θερμότητας του πλανήτη, της «τρύπας» του όζοντος, της αύξησης της μόλυνσης του περιβάλλοντος κ.ά. (Chavan 2005). Η ενημέρωση αυτή πηγάζει από τη δημοσιότητα που πήραν στη δεκαετία του ’ 70 σημαντικά περιβαλλοντικά ατυχήματα σε βιομηχανικές περιοχές στην Β Αμερική αλλά και στην οικολογική καταστροφή που προκλήθηκε στην περίπτωση του Exxon Valdez (Watson, Emery 2004). Με οδηγό την αρνητική εικόνα που είχαν στη κοινή

33

γνώμη τα ατυχήματα αυτά διάφοροι εμπλεκόμενοι φορείς συνειδητοποίησαν την ανάγκη για λήψη στρατηγικών μέτρων (Avila, Whitehead 1993) ώστε να ανατραπεί το κλίμα αυτό της αρνητικής εικόνας σε βάρος κυρίως των χημικών βιομηχανιών και ενεργειακών (πετρελαϊκών) κολοσσών. Έτσι, ο Σύνδεσμος Χημικών Βιομηχανιών Καναδά – Ηνωμένων Πολιτειών υιοθέτησε το Πρόγραμμα Υπεύθυνης Συμπεριφοράς (Responsible Care Program) που διαμορφώθηκε με γνώμονα την στοιχειοθέτηση απλών τεχνικών πρόληψης των περιβαλλοντικών ατυχημάτων (Orts 1995). Η κατάσταση αυτή, σταδιακά, ενδυνάμωσε την αντίληψη της αναγκαιότητας ύπαρξης κατάλληλης διαχείρισης και στρατηγικών ελέγχου των ενδεχόμενων επιδράσεων που μπορούν να έχουν οι προτεινόμενες δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος. Διαμορφώνεται, με τον τρόπο αυτό, το Σύστημα Διαχείρισης του Περιβάλλοντος (Environmental Management System) (Schmidheiny 1992), που είναι πολύπλοκες διαδικασίες και τεχνικές διοίκησης των περιβαλλοντικών ζητημάτων (Morrow, Rondinelli 2002). Συνέπεια αυτής της αντίληψης ήταν διάφοροι κρατικοί, αλλά κυρίως διακρατικοί και μη κρατικοί, φορείς εξουσίας να αναπτύξουν, στα τέλη της δεκαετίας το ’80 και σε όλη τη δεκαετία του ’90, πρωτοβουλίες διαχείρισης της προστασίας του περιβάλλοντος (Newman, Hanna 1996, Watson, Emery 2004). Η έκθεση Brundtland το 1987 του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών εστιάζει την προσοχή της στο τρόπο και τη μεθοδολογία μετατροπής της παραγωγικής διαδικασίας της βαριάς βιομηχανίας μεταποίησης από αλόγιστη σε διαδικασία βιώσιμης ανάπτυξης (World Commission on Environment and Development 1987). Για πρώτη φορά, στην έκθεση αυτή, η προστασία του περιβάλλοντος δεν αντιμετωπίζεται μονοδιάστατα αλλά μέσα από τη βιώσιμη ανάπτυξη υποστηρίζεται η συνδυασμένη πραγματοποίηση κερδοφορίας και προστασίας του

34

περιβάλλοντος από τις βιομηχανίες (Wee, Quazi 2005). Αρχίζουν σιγά-σιγά να ωριμάζουν οι συνθήκες ώστε η προστασία του περιβάλλοντος να μην παραμένει αποκλειστικά προσανατολισμένη στις εμφανείς περιπτώσεις βιομηχανιών που μολύνουν άμεσα το περιβάλλον και στις μεθόδους «θεραπείας» του προβλήματος αυτού. Το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στην πρόβλεψη σε όλο το φάσμα της αλυσίδας παραγωγής που περιλαμβάνει τις εισαγόμενες πρώτες ύλες και τα διάφορα στάδια της διαδικασίας παραγωγής (Elkington, Knight 1992). Μέσα από αυτή τη διαδικασία αντιμετώπισης του προβλήματος της μόλυνσης του περιβάλλοντος αναπροσδιορίζονται και οι επιχειρήσεις - στόχος του Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (EMS). Εκτός από τις βαριές βιομηχανίες μεταποίησης ή εξόρυξης πρώτων υλών στο κύκλο προστασίας του περιβάλλοντος μπαίνουν κάθε λογής επιχείρηση που εμπλέκεται έμμεσα ή άμεσα με το περιβάλλον, όπως οι τουριστικές μονάδες (Chan, Ho 2006, Kirk 1995), οι μικρές οι μεγάλες επιχειρήσεις αλιείας (Campbell et al. 1997) ή ιδιωτικοί ή δημόσιοι φορείς εκπαίδευσης όπως τα Πανεπιστήμια (Herremans, Allwright 2000) κ.λπ. Το 1992 στη σύνοδο κορυφής του Ρίο ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε διεθνές ψήφισμα που εξέδωσε το Επιχειρηματικό Συμβούλιο για την Βιώσιμη Ανάπτυξη (Business Council for Sustainable Development), που είναι ευρύτερα γνωστό ως agenda 21, και που στο άρθρο 30.10 αναφέρει: Η βιομηχανία και οι επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων και των υπερεθνικών οργανισμών, να ενθαρρύνονται ώστε: 1. Να υιοθετήσουν την ετήσια έκδοση αναφοράς σχετικά, αφενός με τις περιβαλλοντικές τους καταγραφές και αφετέρου με τη χρήση των ενεργειακών τους πόρων

2. Να υιοθετήσουν την υλοποίηση του κώδικα διεύθυνσης και προαγωγής της καλύτερης περιβαλλοντικής πρακτικής Το 1993 υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση με την οδηγία [1836/93/EC] για την EMAS (Environmental Management and Audit Scheme) (Barnes 1994, Gaines, Kimber 2002, Malek, Toller 2001) ο πρώτος επίσημος και ολοκληρωμένος σχεδιασμός για το ρόλο που οφείλουν να παίζουν οι επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να ανταποκρίνονται θετικά στην προστασία του περιβάλλοντος. Τα κύρια συστατικά στοιχεία του σχεδίου αυτού είναι: 1. Οι εταιρείες πρέπει να ενθαρρύνονται στο να αναπτύσσουν μια περιβαλλοντική στρατηγική 2. Οι εταιρείες διαμορφώνουν τους στόχους για την περιβαλλοντική τους επίδοση και αναπτύσσουν ένα σύστημα διαχείρισης μέσω του οποίου μπορούν να εκπληρώσουν τους στόχους αυτούς 3. Οι επιχειρήσεις εισάγουν ένα πρότυπο οικολογικού – ελέγχου για να αποτιμούν την περιβαλλοντική τους επίδοση και να εξασφαλίζουν την απαιτούμενη πληροφόρηση για να αναπτύσσουν το σύστημα διαχείρισης του περιβάλλοντος 4. Οι εταιρείες πρέπει να επιδείξουν δέσμευση στο θεσμοθετημένο εξωτερικό έλεγχο της προόδου τους αναφορικά με αυτούς τους στόχους 5. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να ενημερώνουν το κοινό για τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις, με σύντομη και σαφή διατύπωση. Αυτή η δήλωση πρέπει να μπορεί να επαληθεύεται έξω από την επιχείρηση. (Barnes 1994). Οι επιμέρους διαστάσεις του σχεδίου αυτού αμφισβητήθηκαν έντονα κυρίως για την περιφερειακή και μεμονωμένη διαμόρφωση του περιβαλλοντικού ρόλου που αναλάμβαναν να παίξουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στα πλαίσια των βιομηχανικών περιοχών (Watson, Emery 2004). Το 2001 πραγματοποιήθηκε μερική αντικατάσταση των διατάξεων αυτών με την οδηγία 761/2001/ EC, ώστε αν δοθεί μια πιο γενική και κοινοτικά διαμορφωμένη διάσταση του ρόλου των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων (ENDS Report 2001). Θα πρέπει, όμως, να τονιστεί ότι υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση των κρατών μελών αναφορικά με τον τρόπο που υι-

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

οθετούν και εφαρμόζουν τις δύο πιο πάνω οδηγίες της EMAS (Watson, Emery 2004). Η κατάσταση αυτή διαμορφώνει ένα πολύμορφο πλαίσιο προσαρμογής με ποικίλες αντιδράσεις που σε τελική ανάλυση δημιουργούν ένα χαλαρό σύστημα περιβαλλοντικής κουλτούρας στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ελλάδα η δημοσιο-κεντρική κουλτούρα δεν αφήνει περιθώρια εφαρμογής της EMAS από τις επιχειρήσεις (Getimis, Giannakourou 2001) σε συνδυασμό με το μικρό μέγεθος των μεταποιητικών επιχειρήσεων και τις ανύπαρκτες διεθνείς τους διασυνδέσεις (Giannakourou 2001). Τέλος, ο διεθνής οργανισμός ISO εισάγει το 1996 τη σειρά πιστοποίησης 14000, για την περιβαλλοντική συμπεριφορά των επιχειρήσεων που αντλεί την προέλευσή της από την προσέγγιση της ποιοτικής διαχείρισης των επιχειρήσεων (Kolk 2000). Η σειρά ISO 14000 δίνει έμφαση στην τεκμηρίωση των κατάλληλων δραστηριοτήτων αλλά δεν απαιτεί, σε αντίθεση με την EMAS (McIntosh, Smith 2001), την καταγραφή των περιβαλλοντικών επιδράσεων. Αυτό συμβαίνει επειδή προϋποτίθεται ότι η τεκμηρίωση της λίστας που περιορίζει τις περιβαλλοντικές βλάβες οδηγεί de facto στην βελτίωση του περιβάλλοντος (Watson, Emery 2004). Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι στην Ελλάδα, στο σύνολο των επιχειρήσεων, το ISO 14000 είναι σημαντικά περισσότερο δημοφιλές από ότι η EMAS (Getimis, Giannakourou 2001).

(Στο τεύχος Ιουνίου θα παρουσιαστεί το δεύτερο μέρος του άρθρου. Ολόκληρο το άρθρο θα δημοσιευθεί στο site του Σωματείου μας, www.athlepolis.gr). ■

35

Κόκκινη κλωστή δεμένη, στην ανέμη τυλιγμένη, δώσ’ της κλώτσο να γυρίσει, παραμύθι ν’ αρχινίσει. Η παραδοχή του Γάλλου σημειολόγου Ρολάν Μπαρτ ότι η παιδική μας ηλικία είναι η πραγματική μας πατρίδα, προφανώς

36

μας βρίσκει σύμφωνους. Γιατί, αλήθεια, πόσοι από εμάς ένιωσαν νοσταλγικές θύμησες να τους κυριεύουν όταν στάθηκαν μπροστά στις γαντόκουκλες και στις μαριονέτες του κουκλοθέατρου, μπροστά στα καρουζέλ και στα στρατιωτάκια που φρόντισαν οι παππούδες, οι νονοί και οι θείοι, να χαρίσουν τις παραμονές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ή ανήμερα της ονομαστικής μας εορτής προσφέροντας περίσσια χαρά και έκπληξη;

Στην λεωφόρο Ποσειδώνος 14 και Τρίτωνος 1, στο Τροκαντερό, βρίσκεται το εκλεκτικιστικό κτήριο της περιόδου 1897-1900, το οποίο από το 2017 στεγάζει τον ονειρικό κόσμο των παιχνιδιών που παραπέμπει στα παιδικά μας χρόνια, στα χρόνια δηλαδή της αθωότητας. Το Μουσείο Μπενάκη Παιχνιδιών, δεν θα μπορούσε να βρει καταλληλότερη στέγη για να φιλοξενήσει τα 20.000 εκθέματά του, καθώς από μόνο του το κτήριο παραπέμπει σε εποχές όπου πρίγκιπες και

Μαθαίνουμε...!

Μαρία Μεταξά

βασιλείς, κατέφθαναν με το λευκό τους μόνιππο σαγηνεύοντας με την αρχοντική τους θωριά. Σ΄ ένα οικόπεδο συνολικής επιφάνειας 1.042,20 m2 το κτήριο ορθώνεται με από δυο οκταγωνικούς πύργους φρουριακής μορφής με επάλξεις, ενώ είναι σαφείς και ξεκάθαρες οι αναφορές στη γοτθική και μπαρόκ αρχιτεκτονική αλλά και οι επιρροές από την κλασική και την art nouveau περίοδο.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Δωρήτρια του κτηρίου υπήρξε η Βέρα Κουλούρα, η οποία κατόπιν της επιθυμίας του συζύγου της, του Υδραίου ευεργέτη και πλοίαρχου Αθανάσιου Κουλούρα, προχώρησε σε αυτήν την δωρεά. Η συλλογή του Μουσείου έχει ως κεντρικό της πυρήνα την συλλογή της Μαρίας Αργυριάδη, που συγκαταλέγεται μέσα στις δέκα καλύτερες της Ευρώπης.

37

Βασικός άξονας της συλλογής είναι το Παιδί μέσα απ΄ το Παιχνίδι. Το Παιδί και το Παιχνίδι. Από την συλλογή αναδεικνύεται η τεράστια βαρύτητα που είχε πάντα το παιχνίδι στην παιδική ψυχοσύνθεση και στην καθημερινότητά του καθώς στις προθήκες εκτίθενται βρεφικά και παιδικά παιχνίδια βιβλία, έντυπα, ρουχισμός από την Ελλάδα, την Ευρώπη, την Αφρική, την Ασία και την Αμερική. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τομέας με τα παιχνίδια της αρχαιότητας, ενώ επίσης ξεχωρίζουν τα χειροποίητα και τα βιοτεχνικά παιχνίδια που κατασκευάστηκαν απ΄ τον 18ο έως και τις αρχές του 20ου αι.. Με την ανάπτυξη της βιοτεχνικής παραγωγής τεχνίτες όπως οι σιδεράδες και ξυλουργοί άρχισαν να φτιάχνουν παιχνίδια που παράγγελναν οι γονείς. Συνήθως τα προωθούσαν στα μαγαζιά που διέθεταν αλλά συνήθιζαν να διαλαλούν την πραμάτεια τους γυρνώντας από γειτονιά σε γειτονιά μέσα σε ψάθινα καλάθια. Τον 19ο αι. και προκειμένου να αναπτυχθεί η οικοτεχνική παραγωγή, το Κράτος

38

επέτρεψε τη δημιουργία οικοκυρικών επαγγελματικών σχολών κυρίως στα εμπορικά κέντρα των μεγάλων πόλεων όπου σ΄ αυτές τις σχολές διδάσκοταν και η κατασκευή ξύλινων και υφασμάτινων παιχνιδιών. Όμως με την αυγή του 20ου αι. η οικοτεχνική παραγωγή σιγά – σιγά εγκαταλείφτηκε και σύντομα στα μεγάλα κέντρα έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτες βιοτεχνίες παιχνιδιών, οι οποίες κατασκεύαζαν κούκλες, σχοινάκια, βώλους, μολυβένια στρατιωτάκια, ξύλινα παιχνίδια, αλογάκια κ.ά.. Τα τσίγκινα παιχνίδια όπως τα κουβαδάκια, τα φτυάρια, και τα συρόμενα οχήματα χωρίς μηχανισμό συγκαταλέγονταν στα μικροπαιχνίδια. Στην συλλογή επίσης ξεχωρίζουν και τα παιχνίδια που έφτιαξαν τα μέλη των Κ.Α.Π.Η. μια σημαντική προσπάθεια από πλευράς τους, που είχε ως στόχο την αναβίωση των παιχνιδιών των παιδικών τους χρόνων. Η ευρωπαϊκή συλλογή περιλαμβάνει

εκθέματα από την Αγγλία, την Γαλλία και την Γερμανία που χρονολογούνται ήδη από τον 18ο ως τον 20ο αι.. Αξίζει να γίνει αναφορά στα βιβλία και στις μελέτες που υπάρχουν στο μουσείο και που αφορούν στο παιδί και στο παιχνίδι, ενώ τεράστιο ενδιαφέρον μοιάζει να έχει το αρχειακό υλικό με τις φωτογραφίες των Ελλήνων κατασκευαστών παιχνιδιών. Τα 3.000 βιβλία παιδικής λογοτεχνίας και εκπαίδευσης αποτελούν μια πολύ καλή βάση για μια ειδική βιβλιοθήκη για τον κάθε μελετητή και ενδιαφερόμενο. Τέλος αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι το μότο του μουσείου παιχνιδιών Γκόζτεπε στην Κωνσταντινούπολη, εμπνευστής του οποίου είναι ο ποιητής Σουνάι Άκιν είναι το εξής: «Όταν βγείτε από αυτό, με το ένα χέρι να κρατάτε το παιδί σας και με το άλλο τα παιδικά σας χρόνια». ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

39

© Φωτογραφιών: Μαρία Μεταξά

Πάνω από 25.000 άτομα κάθε χρόνο τον 15αύγουστο κρεμασμένοι κυριολεκτικά από τη γέφυρα Charles de Gaulle ή παρατεταγμένοι κατά μήκος των όχθεων του ποταμού Meuse, παρακολουθούν με μεγάλο ενθουσιασμό ένα πολύ πρω-

40

τότυπο φολκλορικό-αθλητικό γεγονός την Régate Internationale de baignoires à Dinant. Ένας στόλος από πλωτές μπανιέρες που κάθε μια ξεχωρίζει από την άλλη εξαιτίας του εντυπωσιακού της διακό-

σμου αναπτύσσει μια ρεγκάτα μήκους τουλάχιστον 1 km προσφέροντας ένα υπερθέαμα σε ντόπιους και επισκέπτες στην βελγική πόλη Ντινάντ 90 km ΝΑ των Βρυξελλών. Οι περίπου 50 μπανιέρες που συμ-

βολή τοπικών προϊόντων κ.λπ.. Η πόλη Ντινάντ, εκ των πόλεων της Βαλλονίας, στην επαρχία Ναμύρ, γεωμορφολογικά έχει επεκταθεί κατά μήκος του ποταμού Meuse σε άξονα βορρά-νότου και είναι χτισμένη μέσα σε μια απότομη κοιλάδα όπου την περιβάλλουν ασβεστολιθικοί βράχοι. Διάσημο τέκνον της ο εφευρέτης και μουσικός Antoine-Joseph "Adolphe" Sax την οποία και δόξασε με τις εφευρέσεις του. Γεννημένος το 1814 από γονείς που

ήταν σχεδιαστές οργάνων ξεκίνησε να κατασκευάζει τα δικά του όργανα σε πολύ μικρή ηλικία, ενώ μόλις στα 15 του συμμετείχε με φλάουτο και κλαρινέτο σε διαγωνισμό μουσικής. Η μητέρα του έλεγε ότι «είναι ένα παιδί καταδικασμένο σε ατυχία και ότι οι προοπτικές για να ζήσει ήταν μηδαμινές» εξαιτίας των πολλών εμπειριών που τον έφερναν κοντά στο θάνατο. Έπεσε από ύψος τριών ορόφων, κινδύνεψε από έκρηξη πυρίτιδας, έπαθε δηλητηρίαση αλλά και ασφυξία στην κρεβατοκάμαρά

© Φωτογραφιών: Μαρία Μεταξά

μετέχουν, θα πρέπει να μετακινούνται κατά μήκος του ποταμού αποκλειστικά και μόνο με ανθρώπινη δύναμη, ενώ για να στεφθεί νικητής κάποιος θα ληφθεί σοβαρά υπόψη η δημιουργικότητά του, η πρωτοτυπία, η ομορφιά του συνόλου και το κατά πόσο τα στοιχεία του διακόσμου αντιπροσωπεύουν τα χαρακτηριστικά της πόλης. Ταυτόχρονα με αυτό το γεγονός κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, πραγματοποιούνται παράλληλες εκδηλώσεις, όπως εκθέσεις παλαιών αυτοκινήτων, εκθέσεις έργων τέχνης, προ-

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

41

του, εντούτοις διέψευσε όλους, πολλώ δε μάλλον τους γείτονές του που τον αποκαλούσαν «μικρό Sax, το φάντασμα» καταφέρνοντας να διαπρέψει και να μείνει στην ιστορία. Ξεκινώντας από το Βασιλικό Ωδείο των Βρυξελλών, και πειραματιζόμενος με νέα σχέδια οργάνων καταφθάνει στο Παρίσι όπου εργάζεται συστηματικά σε ένα νέο σύνολο οργάνων που κάνουν το Μπερλιόζ να θέλει τα νέα του έργα να παίζονται εξ' ολοκλήρου από αυτά. Αποτέλεσμα αυτών των πειραματισμών ήταν το σαξκόρνο, ενώ ασχολήθηκε και με την οικογένεια saxotromba, βαλβίδες δηλαδή από ορειχάλκινα όργανα με στενότερη οπή από τα σαξκόρνα. Ο Σαξ στις αρχές του 1840 εφηύρε το σαξόφωνο, όπου και το κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μόλις το 1846. Το Ντινάντ είναι ξακουστό επίσης γιατί εκεί στεγάζεται το «La Maison Leffe», το «Σπίτι της Μπύρας», η οποία βρήκε

42

το καταφύγιό της στο παρεκκλήσι του πρώην μοναστηριού του Bethleem. Από τις γνωστότερες παγκοσμίως μπύρες, η Leffe ξέρει να κρατά καλά το μυστικό της από το 1240 όταν οι μοναχοί του μοναστηριού άρχισαν να ειδικεύονται στην παραγωγή της μπύρας, φοβούμενοι ότι το νερό ήταν αιτία πολλών θανατηφόρων επιδημιών και άρα θα έπρεπε να εφεύρουν ένα καλό υποκατάστατο, ενώ ήθελαν και να καλωσορίζουν τους προσκυνητές και τους ταξιδιώτες τους προσφέροντάς τους μπύρα. Σήμερα το σπίτι της μπύρας Leffe είναι ένα μουσείο μοναδικό, που προσφέρει διαδραστικές εμπειρίες, διαθέτει οθόνες αφής και μεγάλη ποικιλία γευσιγνωσίας με τα 8 είδη μπύρας που έχει παράγει το μοναστήρι. Ένα από τα αδιαμφισβήτητα ορόσημα της πόλης Ντινάντ είναι η Notre Dame de Dinant που είναι τόσο χαρακτηριστική εξαιτίας του κεντρικού της πύργου

με τον διάσημο τρούλο σε σχήμα αχλαδιού. Η αρχική εκκλησία είχε κατασκευαστεί το 1227 αλλά μετά από την πτώση βράχων ανακατασκευάστηκε σε γοτθικό ρυθμό. Βεβαίως στο πρόγραμμα ξενάγησης θα πρέπει κάποιος να συμπεριλάβει και την εντυπωσιακή Κόκκινη γέφυρα, το Παλάτι του Μεγάλου Δούκα, το φρούριο του 1815 με τα 450 σκαλοπάτια μέχρι την κορυφή ή να επιλέξει να ανέβει με το τελεφερίκ και να μην παραλείψουμε να δοκιμάσουμε τα διάσημα μπισκότα του Ντινάντ με τις μοναδικές γεύσεις που θα μείνουν αξέχαστες στον ουρανίσκο μας. Τέλος τη γέφυρα της πόλης κοσμούν τεράστια, σαξόφωνα διακοσμημένα με ζωγραφιές προς τιμήν του Adolphe Sax. ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

43

© Φωτογραφιών: Μαρία Μεταξά

Αποτελεί οξύμωρο σχήμα, η αναγνωρισιμότητα ενός ανθρώπου να συνδέεται με τον πόλεμο και τις πολεμικές συρράξεις ανά την υφήλιο. Η περίπτωση όμως του πολεμικού ανταποκριτή Γιάννη Μπεχράκη ανήκει σε εκείνες που αν και συνέδεσαν το όνομά τους με την φρικώδη απανθρωπιά, την ακραία κτηνωδία και βαρβαρότητα κατάφερε αυτό να το προβάλλει, και να το μεταδώσει μέσα από ένα συμπαγές υλικό που εμπεριείχε βαθύ στοχασμό, οξυδέρκεια και πολύ ανθρώπινο πρόσημο. Τα τελευταία 30 χρόνια ήταν στην πρώτη γραμμή απαθανατίζοντας πολιτικά, πολεμικά, αθλητικά και κοινωνικά γεγονότα. Από τον εμφύλιο στην Γιουγκοσλαβία, στα αιματοβαμμένα χώματα της Τσετσενίας, στο απόκοσμο και ερεβώδες Αφγανιστάν, στην Παλαιστίνη αλλά και στην Σιέρα Λεόνε εκεί που όπως έλεγε ο ίδιος προς ετών σε αφιέρωμα της ΕΡΤ σε σκοτώνουν πριν καλά καλά το καταλάβεις γιατί σε κάποιους δεν αρέσει απλά «η φάτσα σου». Ήταν στην Σιέρα Λεόνε όταν μπροστά στα μάτια του σκοτώθηκε ένας από τους καλύτερους φίλους του και συνεργάτες, ο Κερτ Σορκ ο οποίος είχε την ατυχία να οδηγεί το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε ο Μπεχράκης καθήμενος ακριβώς πίσω του γλιτώνοντας από τις σφαίρες των ανταρτών. Έφερε το Πούλιτζερ στην χώρα μας που θεωρείται η ύψιστη τιμή στην έντυπη δημοσιογραφία καλύπτοντας ως επικεφαλής του Ρόιτερς την προσφυγική και μεταναστευτική κρίση. Τον Ιούνιο του 1989 μεταβαίνει στο Ιράν προκειμένου να καλύψει δημοσιογραφικά την κηδεία του Αγιατολάχ Χομεϊνί, έχοντας όμως χάσει την ιστορική ευκαιρία να βρίσκεται στην πλατεία Τιέν Αμέν στο Πεκίνο προκειμένου να καλύψει τα όσα διαδραματίζονταν εκεί.

44

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

45

Το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός του ξεπερνούσε σε όγκο τον μηχανικό εξοπλισμό που κουβαλούσε σε όλα του τα επαγγελματικά ταξίδια. Αυτά ήταν το όπλα που τον συντρόφευαν μέχρι τις δύσκολες και σκοτεινές ώρες που προηγούνται του τέλους. Δεν στάθηκαν ικανές οι σφαίρες των πολεμικών μετώπων να τον εξοντώσουν. Αυτό το κατάφερε ο καρκίνος με τον οποίον πάλεψε παλικαρίσια μέχρι τις 2 Μαρτίου 2019.

46

Η απουσία του Γιάννη Μπεχράκη θα αναπληρώνεται από την εξέχουσα παρακαταθήκη που μας αφήνει. «Ο πόλεμος είναι σαν φωτιά σε ξηρό χορτάρι» έλεγε κάθε φορά που τον ρωτούσαν την άποψη του για τις αιματηρές συγκρούσεις και πρόσθετε: «Λίγο να φυσήξει ο άνεμος και γυρνάει από εδώ και από εκεί».

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

47

Ο Αποστόλος Ν. Βασιλειάδης ο συγγραφέας και δημοσιογράφος, ο απόλυτος μποέμ και τακτικός θαμώνας του Μπάγκειον, έμεινε γνωστός στην λογοτεχνική ιστορία με το ψευδώνυμο Ντόλης Νίκβας. Γεννήθηκε στη Μάκρη της Μικράς Ασίας το 1903 από εύπορη οικογένεια, και πέθανε στην Αθήνα στις 5 Απριλίου 1936, σε ηλικία 33 ετών. Αποφοίτησε από την Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης και στη συνέχεια σπούδασε στη Γερμανία και στην Αθήνα οικονομικά κατά μία πηγή ή νομικά κατ΄ άλλους. Ασχολήθηκε όμως με τα γράμματα και όλα τα είδη του λόγου. Τα πρώτα κείμενά του δημοσιεύθηκαν σε έντυπα της Σμύρνης στην εφημερίδα «Θάρρος» και στα περιοδικά «Νέα Ζωή» και «Τέχνη» (1921). με τις επιχειρήσεις του πατέρα του στην Αθήνα, με τη δημοσιογραφία και τις εκδόσεις περιοδικών. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922) εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου και ασχολήθηκε με τις επιχειρήσεις του πατέρα του. Παράλληλα δε και γράφοντας μυθιστορήματα, δράματα και ποιήματα προσέλκυσε τα βλέμματα των Ελλήνων διανοουμένων και γρήγορα κατέλαβε τη θέση του στην πνευματική ζωή της πρωτεύουσας. Απασχόλησε όμως τα κοινωνικά δρώμενα με τον μποεμισμό και την ευγένεια της ψυχής του. Λάτρευε το

48

ξενύχτι και τις διασκεδάσεις μέχρι σημείου καταχρήσεως και συνοδευόταν πάντα από όμορφες κοπέλες. Καλοντυμένος, λεπτός, γοητευτικός και με επιτηδευμένες κινήσεις γοήτευε το ακροατήριό του. Ήταν μοναχογιός, ενώ η οικονομική δυνατότητα που του παρείχε η οικογένειά του, του επέτρεπε να κινείται με άνεση. Έργα του Πέραν της δημοσιογραφικής εργασίας του έγραψε διηγήματα, μυθιστορήματα και θεατρικά έργα. Εξέδωσε τα βιβλία «Γαζίες» (διηγήματα, 1922), «Παλιές Αγάπες» (1928), «Ντολορίτα» (1929), «Ανθρώπινες μαριονέττες» (νουβέλα, 1929), «Κι οι ιστορίες αυτές τέλειωσαν έτσι» (1930), «Φιλημένη» (1931) και «Κυρία μου…» (μυθιστόρημα, 1931). Θεατρικά έργα του ανέβηκαν στη σκηνή και ήταν τα «Δημοσιογράφος Βεργής» (τρίπρακτο δράμα, 1929), «Διαζύγιο» (τρίπρακτη κομεντί, 1930), «Μαριονέττες» και τα μονόπρακτα «Η κούνια» (1930), «Η λέξις που του χρειαζότανε» (1931) και «Ο κ. υπαστυνόμος» (1931). Διηγήματά του μεταφράστηκαν στα γαλλικά. Το πιο συνηθισμένο θέμα του ήταν η ερωτική ψυχολογία της γυναίκας και το ύφος του ήταν επιμελημένο. Διηύθυνε το περιοδικό «Εβδομάς» και εργάσθηκε στην εφημερίδα «Ελληνικόν

Ο Ντόλης Νίκβας

Μέλλον» μέχρι τον θάνατό του. Από την εφημερίδα που εργαζόταν μέχρι τις τελευταίες ημέρες του, το «Ελληνικόν Μέλλον», φρόντισε να τον ξεπροβοδίσει και ο Διονύσιος Κόκκινος περιγράφοντας τη νεανική του αλκή και διάθεση για ζωή. Είναι σχεδόν απίστευτος ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε το τέλος του ο Ντόλης Νίκβας και το κατέγραψε ο συνάδελφός του Σπύρος Α. Μεταξάς. Αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα υγείας και προγραμμάτισε την εισαγωγή του στο νο-

Μιχάλης Μεταξάς

Εξώφυλλα βιβλίων του

σοκομείο για να υποβληθεί σε αναπόφευκτη εγχείρηση της οποίας η έκβαση ήταν όλως αμφίβολη. Την προηγουμένη πήγε στην εφημερίδα του, εργάσθηκε κανονικά και αποχαιρέτησε τους συναδέλφους του χαμογελαστά και λέγοντας —Γεια σας παιδιά, δεν θα με ξαναδείτε! Μέχρι την τελευταία στιγμή, με το ατέλειωτο κέφι του, έδινε δύναμη και συμβουλές σε οικείους και φίλους. Φρόντισε να είναι φρεσκοξυρισμένος, ζήτησε το σμόκιν του και ύστερα έκλεισε τα μάτια και αναχώρησε από τον μάταιο κόσμο. Παρά το γεγονός ότι γράφεται με επιμονή πως έφυγε από τη ζωή το 1937, ο νεορομαντικός λόγιος άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο «Ο Ευαγγελισμός» στις 5 Απριλίου 1936, σε ηλικία 33 ετών. Δεν παρέλειψε να θυμηθεί, στις

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

τελευταίες στιγμές του, την Ένωση Συντακτών στην οποία άφησε το ποσόν των 50.000 δραχμών. Ο πατέρας του Νικόλαος Βασιλειάδης δεν άντεξε τον χαμό του μόνου παιδιού του και τον ακολούθησε σύντομα στον τάφο. Έμεινε πίσω η μητέρα του Ευαγγελία, η οποία όσο ζούσε πραγματοποιούσε κάθε χρόνο το μνημόσυνό του. Η ΕΣΗΕΑ προκήρυξε διαγωνισμό επ’ ονόματί του (1937) για τη συγγραφή της ιστορίας του Ελληνικού Τύπου, τον οποίο κέρδισε ο καθηγητής και ιστοριοδίφης Τρύφων Ευαγγελίδης. ΠΗΓΗ: https://www.taathinaika.gr

Επιστολή του στον Κωνσταντίνο Καβάφη

49

Η Aγαθή ήταν γόνος ευγενής χριστιανικής οικογένειας από την Κατάνια της Σικελίας του 3ο αι., η οποία αρνήθηκε να υποκύψει στις επιθυμίες του Ρωμαίου επάρχου Κουϊντιανού. Τότε εκείνος την έστειλε σε έναν οίκο ανοχής, διαφυλάτωντας όμως ανέπαφη την παρθενιά της, και στη συνέχεια την φυλάκισε και την καταδικάστηκε σε σκληρά βασανιστήρια. Στην απόδοση του θέματος από τον Βενετσιάνο ζωγράφο Σεμπαστιάνο ντελ Πιόμπο "Το μαρτύριο της αγίας Αγαθής" η Αγία παρουσιάζεται δεμένη πισθάγκωνα, ενώ οι δύο επίδοξοι βασανιστές της

50

ετοιμάζονται με τανάλιες να κόψουν τις θηλές της. Το ότι ότι ο ζωγράφος επέλεξε να μην απεικονίσει την επαφή των οργάνων του βασανιστηρίου με το πλούσια φωτισμένο και καλοσχεδιασμένο σώμα της Αγίας αποτελεί ένδειξη της έμπνευσής του και το μεγαλείο της τέχνης του. Η αγία Αγαθή είναι προστάτης των νοσοκόμων, των νοσηλευτών, των υφαντών και των κατασκευαστών καμπάνων και εορτάζεται κάθε 5 Φεβρουαρίου και όπως λέγεται είναι η πιο όμορφη γιορτή της Κατάνια. ■

Νικόλας Βασιλείου

Δεν ξέρω αν είναι μυστικό ή αν το έχω δείξει, αλλά ναι, λατρεύω την alternative/indie/punk σκηνή και προσπαθώ να την προωθώ με το Nick Reviews και το Six Songs. Σε αυτό το Six Songs λοιπόν, θα αναφερθώ σε alternative-punk διασκευές. ΠΡΟΣΟΧΗΗΗ! Αν υπάρχει κάτι που θέλω να τονίσω εδώ είναι ότι το Six Songs είναι μία στήλη που δεν ασχολείται με τα “τάδε καλύτερα τραγούδια”. Είναι μία στήλη που ανάλογα με την κατηγορία που αναφέρεται, ξεχωρίζει τρία από τα άπειρα κομμάτια που είναι άξια αναφοράς και τα παραθέτει. Καλύτερα μπορεί να υπάρχουν πολλά, γι’ αυτό ζητάω και τη συνδρομή σας. Πάμε λοιπόν σήμερα να δούμε τρεις διασκευές. Οι διασκευές που θα αναφερθούμε είναι από διάφορα τραγούδια, το ενδιαφέρον είναι πως εκτελούνται από alternative σχήματα (λόγω της ύπαρξης ενός punk συγκροτήματος, το έβαλα και στον τίτλο). Προτίμησα να μην βάλω πασίγνωστα τραγούδια, ξεκινώντας από σχετικά άγνωστα και πηγαίνοντας προς γνωστότερα. Enjoy!

1. Our Last Night-Maps Our Last Night-Maps

Ξεκινάμε με τους Our Last Night και τη διασκευή τους στο Maps των Maroon 5. Οι Our Last Night μετά από κάποια χρόνια δισκογραφίας πέρασαν μία περίοδο ηχογράφησης αρκετών διασκευών σε γνωστά τραγούδια. Το Maps ξεχωρίζει. Έμφαση στο κιθαριστικό κομμάτι, το οποίο είναι εξαιρετικό, με φωνητικά καθαρά και δυναμικά (που δεν αντιγράφουν τον Adam Levine)

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

με λίγες πινελιές screaming διακριτικά βαλμένες. Το λες και καλύτερο από το αυθεντικό.

2. Like A Storm-Gangsta’s Paradise Like A Storm-Gangsta’s Paradise

Ιεροσυλία που ο τίτλος από Gangsta’s Paradise έγινε Gangster’s Paradise. Anyway είναι από τα πρώτα τραγούδια που εξέδωσαν οι Like A Storm από τον νέο τους δίσκο. Και εδώ η διαφορά από το original είναι και πάλι η κιθαριστική προσέγγιση του συγκροτήματος, αλλά και το όμορφο και απλό σολάκι στο τέλος. Μία πολύ καλή και συμπαθητική προσπάθεια.

3. Seether-Careless Whisper Seether-Careless Whisper

Περιλαμβάνεται στον δίσκο Finding Beauty in Negative Spaces ως bonus track και ό,τι και να πει κάποιος είναι λίγο. Σε κερδίζει απευθείας με την εισαγωγή του. Είναι μία προσέγγιση που κάνει το κομμάτι πολύ πιο δυναμικό και δείχνει πως οι Seether θέλησαν να μην μπουν στα παπούτσια του George Michael, αλλά να προσαρμόσουν το τραγούδι στα δικά τους μέτρα και το αποτέλεσμα δείχνει ότι τα καταφέρνουν περίφημα.

51

Κωνσταντίνος Ριζόπουλος

Πριν από 500 περίπου χρόνια o Pedro Alvarez Cabral ενεργώντας εν ονόματι του Βασιλιά της Πορτογαλίας, αποβιβάζεται στη Βραζιλία. Λίγο αργότερα τον ακολουθούν πολλοί πορτογάλοι φέρνοντας μαζί τους τη μουσική και τους χορούς της πατρίδας τους. Όμως πολύ σύντομα η κουλτούρα των πορτογάλων θα αναμιχθεί με αυτή των αφρικανών σκλάβων που εισήχθησαν στη χώρα, αλλά και των ντόπιων ιθαγενών. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η ανάμειξη της κουλτούρας των τριών λαών σε κάτι νέο. Οι ιθαγενείς βραζιλιάνοι ινδιάνοι είχαν μακρόχρονη παράδοση σε θρησκευτικούς χορούς και τελετές, όμως πολύ λίγα στοιχεία από την κουλτούρα τους πέρασαν στις σημερινές μορφές τέχνης της Βραζιλίας. Κυρίως λόγω της κακής μεταχείρισής τους από τους ευρωπαίους εισβολείς. Οι πορτογάλοι έφεραν μαζί τους την παράδοση των fados και folias. Η μουσική των fados συνοδεία της κιθάρας και οι εκφραστικοί χοροί folias, συνέβαλαν καθοριστικά στη διαμόρφωση της κουλτούρας της Βραζιλίας. Όμως η μεγαλύτερη επιρροή στη μουσική και στον χορό προέρχεται από τους αφρικανούς σκλάβους. Μαζί τους έφεραν ένα μεγάλο αριθμό κρουστών, τυμπάνων και ρυθμών. Έφεραν όμως και τους χορούς της φυλής τους, μεταξύ των οποίων τον Batuque και τη Semba. Με τον καιρό οι χοροί αυτοί αναμείχθηκαν με αυτούς των πορτογάλων αλλά και των ιθαγενών δίνοντάς μας τη σημερινή Samba. Η πρώτη μορφή Samba έφτασε στην Ευρώπη το 1905. Ήταν το Maxixe (βραζιλιάνικη μορφή του Tango), αλλά γρήγορα χάθη-

52

κε από το προσκήνιο για να εμφανιστεί πάλι το 1948 και να γίνει μόδα. Η «ξεδιάντροπη φασαρία από αγρίους», όπως θεωρήθηκε από πολλούς στην αρχή, άρχισε να γίνεται αποδεκτή από την συντηρητική κοινωνία στη συνέχεια. Οι γρήγορες και «χυδαίες» κινήσεις της λεκάνης των χορευτών δεν μπορούσαν να γίνουν εύκολα αποδεκτές. Στοιχεία του χορού αυτού προέρχονται από τους τελετουργικούς χορούς των αφρικανικών φυλών.

Ενώ οι ευρωπαίοι δυσκολεύτηκαν να αποδεχτούν το χορό της Samba, στη Βραζιλία ο χορός, κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού, διαρκεί πολλές μέρες και νύχτες στους δρόμους1.

Bossa Nova στα πορτογαλικά σημαίνει «νέα κίνηση» ή «νέος ρυθμός». Είναι ένα μουσικό είδος που αναπτύχτηκε

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

.!

τονιστείτε..

Στη συνέχεια ακολουθούν οκτώ μέτρα από μία μελωδική γραμμή που κινείται σαν κλίμακα, ανεβαίνοντας και κατεβαίνοντας4. Εδώ μπορείτε να το ακούσετε από το σεξτέτο του Sérgio Mendes σε μία ηχογράφηση που πραγματοποιήθηκε στο Carnegie Hall στις 21 Νοεμβρίου του 1962.

σ υν

στο Rio de Janeiro και έγινε γνωστό τις δεκαετίες του ’50-’60. Το είδος αυτό προέρχεται από τη συγχώνευση της Samba και της Jazz και έγινε αγαπητό από τους νέους μουσικούς και τους φοιτητές. «Στην πραγματικότητα ήταν ένας καινούργιος τρόπος να τραγουδάει κανείς την παραδοσιακή σάμπα. Απάλυνε το πάθος και την έντασή της απομακρύνοντας την κυριαρχία των κρουστών από τις ορχήστρες, απέδιδε στην κιθάρα και στο πιάνο τον πρωταγωνιστικό ρόλο και επέλεγε σαν χώρους ακρόασης μικρότερες αίθουσες όπου μπορούσε κανείς να παρακολουθήσει μέσα σε συνθήκες απόλυτης ηρεμίας. Μέσα στο μουσικό ρεύμα της μπόσα νόβα αναδύθηκαν νέες και πιο εκλεπτυσμένες μουσικές αρμονίες που προσέγγιζαν στο πνεύμα της μεταπολεμικής βορειοαμερικανικής μουσικής και ιδιαίτερα της τζαζ. Η μπόσα νόβα έγινε εξαιρετικά δημοφιλής στη Βραζιλία και μέσω της μεγάλης απήχησης που συνάντησε στις ΗΠΑ πέρασε στη συνέχεια και στην Ευρώπη και την Ιαπωνία2.» Οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι της Bossa nova ήταν οι João Gilberto και Antônio Carlos Jobim. Ο Antônio Carlos Brasileiro de Almeida Jobim, όπως ήταν το πλήρες όνομά του γνωστός και ως Tom Jobim, γεννήθηκε στο Rio de Janeiro της Βραζιλίας το 1927. Ήταν συνθέτης , ενορχηστρωτής και τραγουδιστής και εκτός από πιάνο έπαιζε και κιθάρα. Ξεκίνησε να παίζει πιάνο σε ηλικία 14 ετών και στη συνέχεια πήρε μαθήματα από σημαντικούς δασκάλους στην κλασική μουσική. Στη συνέχεια άρχισε να εμφανίζεται σε club του Rio de Janeiro, να μεταγράφει τραγούδια για συνθέτες που δεν γνώριζαν μουσική και να ενορχηστρώνει για διάφορους καλλιτέχνες . Ο Jobim έχτισε μια δεύτερη καριέρα όταν μετακόμισε στις Η.Π.Α. και συνεργάστηκε με καλλιτέχνες της Jazz, μεταξύ των οποίων ο σαξοφωνίστας Stan Genz και ο κιθαρίστας Charlie Byrd3. Από τα περισσότερα από 400 τραγούδια που έγραψε στην καριέρα του, τα «Garota de Ipanema» («The Girl from Ipanema»), «Desafinado» («Slightly Out of Tune») και «Samba de uma nota só» («One-Note Samba») είναι τα πιο δημοφιλή παγκοσμίως. Το Samba de uma nota só, σε στίχους του Newton Mendonça, ηχογραφήθηκε από τον João Gilberto για το άλμπουμ του «O Amor, o Sorriso e a Flor» το 1960. Έκτοτε έχει γνωρίσει πολλές ακόμα εκτελέσεις μεταξύ των οποίων και μερικές με αγγλικούς στίχους τους οποίους έγραψε ο ίδιος ο Jobim. Ο τίτλος αναφέρεται στη μελωδία του τραγουδιού, η οποία αποτελείται από μία και μόνο νότα που επαναλαμβάνεται για οκτώ μέτρα. Η νότα αυτή (ρε) ακολουθείται από μία άλλη (σολ) για τέσσερα μέτρα, για να επανέλθει για άλλα τέσσερα μέτρα.

Καλή ακρόαση με τα μάτια κλειστά! ■ 1. Braunmuller, Kurt. Χορός: έκφραση ζωής. Θεσσαλονίκη: Salto, 1998 Wainwright, Lyndon- King, Lynda. Let’s dance. London: Harper Collins, 2005 2. Στουπάκη, Αγγελική. «Το Ρίο γιορτάζει 50 χρόνια μπόσα νόβα». Καθημερινή. 6/7/2008 3. Gorlinski, Virginia. «Antônio Carlos Jobim».

Encyclopaedia Britannica. Ανακτήθηκε από: https://www. britannica.com/biography/Antonio-Carlos-Jobim στις 3/3/2019.

4. One Note Samba. Wikipedia. Ανακτήθηκε από: https://en.wikipedia.org/wiki/One_Note_Samba στις 3/3/2019 * Stigma no 9, Άνοιξη 2018 (http://www.athlepolis.gr/ stigma-9/)

53

Γιάννης Ξηντάρας

Όλοι όσοι έχουμε την εμπειρία μίας μακροχρόνιας σχέσης γνωρίζουμε ότι η διατήρηση της, το να κρατηθεί η φλόγα της, δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε αυτονόητο. Και δεν αρκεί να προσπαθεί μόνο ο ένας σύντροφος για να διατηρηθεί μια σχέση ζωντανή, ζεστή και λειτουργική.

λιώς καλύτερα και για τους δύο να αποχωρήσουμε. Εξάλλου το ίδιο ισχύει και για τον εαυτό μας: θέλουμε να μας αγαπάνε γι'αυτό που είμαστε κι όχι γι' αυτό που μας θέλουνε, θέλουμε την αγάπη και τον θαυμασμό κι όχι την κριτική και την επίκριση του άλλου.

Τα 5 βασικά βήματα που ακολουθούν, αν και μοιάζουν απλά και προφανή ( ωστόσο δεν είναι -στην πράξη αποδεικνύονται δυσκολότερα απ' ότι θα νόμιζε κανείς ) είναι σημαντικό να ακολουθούνται και από τα δύο μέρη ενός ζευγαριού. Αν συμβεί κάτι τέτοιο ίσως και μόνο η αμοιβαιότητα της προσπάθειας να αρκεί.

Βήμα τρίτο: Δώστε χώρο στις προσωπικές σας ανάγκες. Με τον καιρό μέσα σε μια σχέση αναδύεται η ανάγκη για προσωπικό χώρο και χρόνο. Κάποιοι φοβούνται να το παραδεχτούν και να το φροντίσουν. Όμως στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κάτι κακό ή απειλητικό σ' αυτό - οπότε ας το απενοχοποιήσουμε, χωρίς να αγωνιούμε ότι έτσι αναιρείται η αγάπη μας για τον άλλον. Βήμα τέταρτο: Ζητήστε συγνώμη. Αντισταθείτε στην εγωιστική παρόρμηση ότι για όλα φταίει ο άλλος. Ποτέ εξάλλου δεν φταίει μόνο ένας. Κάντε το πρώτο βήμα εσείς διευκολύνοντας την κατάσταση (θα εκπλαγείτε από την ανταπόκριση που θα λάβετε) Βήμα πέμπτο: Εκφράστε τα συναισθήματά σας. Μια καλή κουβέντα, μια αγκαλιά, ένα φιλί, μια έκφραση αγάπης, ένα ''σ' αγαπώ'', είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος να δείξουμε την φροντίδα μας και το νοιάξιμο μας για τον άλλον. Ποτέ δεν περισσεύουν και ποτέ δεν είναι αρκετά. Η συναισθηματική ένωση, μαζί με την πνευματική και τη σαρκική, αθροίζουν το νόημα μιας ολοκληρωμένης σχέσης. Και για όσους έχουν την ''ευλογία'' σ' αυτήν την συνθήκη προστίθενται και τα παιδιά.. ■

Βήμα πρώτο: Εμπιστευτείτε! Αυτό είναι το βασικότερο, είναι πάνω απ'όλα. Αν υποθέσουμε ως αυτονόητη την αγάπη σε ένα ζευγάρι, τότε ο βασικός πυλώνας για να στηριχθεί είναι η εμπιστοσύνη. Παίρνω εμπιστοσύνη σημαίνει ''αναπνέω'', αφήνομαι, ''λύνομαι'', δεν ντρέπομαι, δεν φοβάμαι, είμαι ο εαυτός μου, νοιώθω ότι είμαι αποδεκτός, είμαι αυθεντικός... Συνθήκες απαραίτητες και ευεργετικές για να αναπτυχθεί μια σχέση απρόσκοπτα και ειλικρινά. Βήμα δεύτερο: Περιορίζω την κριτική (ιδίως για τα λιγότερο σημαντικά ζητήματα). Δεν μπορούμε ούτε χρειάζεται να αλλάξουμε τον άλλο. Πρέπει να μπορέσουμε να αποδεχτούμε τον άλλον ως έχει-με τα καλά του και τα κακά του- αλ-

54

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

55

Βασιλική Μαργέτη

Έφτασαν οι Απόκριες! Μάσκες, αποκριάτικα κοστούμια, σερπαντίνες, αποκριάτικοι χοροί, εύθυμη διάθεση γλεντιού, καρναβάλι… Όλα αυτά είναι άμεσα συνδεδεμένα με την περίοδο της Απόκριας! Αυτό όμως που προκαλεί έντονο ενδιαφέρον και αξίζει να σχολιαστεί είναι το γεγονός ότι οι πρώτες αποκριάτικες στολές, εκείνες των παιδικών χρόνων, δεν ξεχνιούνται εύκολα! Πιο συγκεκριμένα, αυτό που μένει χαραγμένο στη μνήμη είναι τα συναισθήματα χαράς και έντονου ενθουσιασμού για τη στολή και για όλα τα συνοδευτικά αξεσουάρ της και επιπλέον, η ευκολία με την οποία ένα παιδί «μπαίνει στο ρόλο» του ήρωα που υποδύεται για όση ώρα φοράει τη στολή του! Τι ιδιαίτερο έχει, λοιπόν, μια αποκριάτικη στολή για το άτομο που την φοράει και ποια είναι τα «μυστικά» που αποκαλύπτει για τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του; Η ψυχολογία της Απόκριας! Πολλοί ειδικοί ερευνητές πιστεύουν ότι η επιλογή της αποκριάτικης στολής δεν γίνεται τυχαία, όπως συνήθως νομίζουμε. Και, ενώ έχουμε την εντύπωση ότι κρυβόμαστε πίσω από την αποκριάτικη μάσκα μας, στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Όταν επιλέγουμε μια αποκριάτικη στολή, στην ουσία, βιώνουμε ένα κομμάτι της φαντασίας μας και φανερώνουμε στους άλλους καλά κρυμμένες πτυχές του εσωτερικού μας κόσμου/ εαυτού. Κατά μια έννοια, εκφράζουμε μια πλευρά του εαυτού μας, συνήθως πιο δημιουργική και απελευθερωμένη, η οποία έχει την ανάγκη να εκδηλωθεί. Μπορεί να έχει τη μορφή μιας κρυφής επιθυμίας, ενός καταπιεσμένου και βασανιστικού φόβου ή ακόμα, μιας δημιουργικής εκτόνωσης από την καθημερινή καταπίεση των υποχρεώσεων. Είναι γεγονός ότι η καθημερινότητα και οι απαιτητικοί της ρυθμοί, οι συσσωρευμένες ευθύνες στο σπίτι και στην εργασία, απαιτούν την απόλυτη προσοχή και αφοσίωση και για τον λόγο αυτό, ο χρόνος

56

χαλάρωσης που διαθέτει κανείς είναι αυστηρά περιορισμένος. Στη διάρκεια της Απόκριας, λοιπόν, δίνεται σε όλους η ευκαιρία να εξερευνήσουν, με ασφάλεια και καθόλου ριψοκίνδυνα, μια διαφορετική πλευρά του εαυτού τους και να «υποδυθούν» για λίγο κάτι ασυνήθιστο και ξεχωριστό…! Η «απομυθοποίηση» της μάσκας! Μήπως είναι εσφαλμένη η εντύπωση που υπάρχει σχετικά με τις αποκριάτικες μάσκες και, τελικά, αυτό που αποκαλύπτουν είναι πιο σημαντικό από αυτό που προσπαθούν να κρύψουν; Σύμφωνα με σχετικές θεωρητικές αναλύσεις, η αποκριάτικη μεταμφίεση: 1) Eκδηλώνει μια εσωτερική ανάγκη επικοινωνίας με τους άλλους με έναν τρόπο πιο… διαφοροποιημένο και ξεχωριστό!

2) Aποδεσμεύει και απελευθερώνει το άτομο από φόβους, ανασφάλειες και καταπιεστικές αναστολές.

3) Kαθιερώνει μια ελευθερία προσωπικής έκφρασης και υπέρβασης.

4) Eπιτρέπει στο «παιδί» που κρύβεται μέσα μας να αναδυθεί.

5) Ξεδιπλώνει κρυμμένες πτυχές του εαυτού.

6) Αποτελεί τρόπο εκτόνωσης των βαθύτερων ψυχικών-συναισθηματικών αναζητήσεων.

7) Επιτρέπει τον πειραματισμό με διάφορους ρόλους. Ανακαλύψτε τι κρύβεται πίσω από τις αποκριάτικες στολές! Ήρθε η ώρα να μάθετε περισσότερα για το αποκριάτικο κουστούμι που σκέφτεστε να φορέσετε φέτος τις Απόκριες ή που έχετε ήδη φορέσει τα προηγούμενα χρόνια!

1) Κοστούμια «τρόμου»: Τα ζόμπυ, οι βρικόλακες, οι σκελετοί και άλλα τέτοια τέρατα φανερώνουν

4) Κοστούμια «comic ηρώων και cartoon»: Οι στολές κλόουν και όλες οι όμοιές τους συμβολίζουν κάτι το εκκεντρικό, ιδιότροπο, παιχνιδιάρικο και νεανικό. Φανερώνουν την ανάγκη των ανθρώπων να ξεφύγουν από την καθημερινή τους σοβαρότητα και να νιώσουν πιο… παιδιά! Μάλιστα, κάποιοι ήρωες των cartoons έχουν αποκτήσει, με τα χρόνια, μια ισχυρή προσωπικότητα η οποία έχει ταυτιστεί απόλυτα με το όνομά τους, όπως για παράδειγμα, ο Bugs Bunny, ο οποίος έχει κατοχυρώσει πια τη φήμη του χαριτωμένου και γεμάτου αυτοπεποίθηση κατεργάρη!

5) Κοστούμια «του κακού»: Τα κουστούμια που παρουσιάζουν κάτι υποχθόνιο, σκοτεινό και διαβολικό δίνουν σε κάποιον τη δυνατότητα να εκφράσει τη σκοτεινή πλευρά του εαυτού του χωρίς ενοχές! Επιπλέον, κάποια άτομα χρησιμοποιούν (συνειδητά ή ασυνείδητα) τα κουστούμια αυτά σαν έναν τρόπο για να απομακρύνουν ή να αποφύγουν κάποιον/ους ή για να απομονωθούν… κάτι που φανερώνει πιθανά σημάδια ανασφάλειας και υποδεικνύει ένα σχετικό εσωτερικό άγχος σχετικά με θέματα που αφορούν στις διαπροσωπικές σχέσεις.

την προτίμηση κάποιου να διασκεδάζει με οτιδήποτε μακάβριο, αλλόκοτο και γκροτέσκ.

2) Κοστούμια «αθωότητας»: Οι νεράιδες και οι πριγκίπισσες αντιπροσωπεύουν μια «κρυμμένη» νοσταλγία για τη νιότη, τη χαμένη αθωότητα και την παιδική αφέλεια και μια εσωτερική επιθυμία για επιστροφή σε μια πιο ασφαλή και απλοϊκή εποχή.

3) Κοστούμια «ζώων»: Γενικά, τα ζώα αντιπροσωπεύουν τα βασικά ένστικτα. Πιο συγκεκριμένα όμως, κάθε ζώο διαθέτει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που υπογραμμίζουν τη μοναδικότητά του. Για παράδειγμα, το λιοντάρι συμβολίζει την εξουσία και την αυτοπεποίθηση, ο σκύλος την αφοσίωση και την πίστη στα οικεία πρόσωπα, η αρκούδα τη σωματική δύναμη και την υπεροχή, η καμηλοπάρδαλη τη γαλήνη και την εσωτερική ηρεμία, η γάτα τον αισθησιασμό και την αυτονομία. Τα κοστούμια ζώων μπορεί να αντιπροσωπεύουν κάποια από τα φανερά ή κρυμμένα χαρακτηριστικά της ταυτότητας κάποιου ή εκείνα τα χαρακτηριστικά που κανείς θαυμάζει και θα επιθυμούσε να έχει!

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

6) Κοστούμια «σεξουαλικού περιεχομένου»: Κοστούμια με σεξουαλικό θέμα και περιεχόμενο αντιπροσωπεύουν τον αισθησιασμό, τον ερωτισμό και τη σεξουαλικότητα. Υποδεικνύουν ότι το άτομο, πιθανόν, αρέσκεται στο να αποτελεί το «κέντρο της προσοχής» όλων!

7) Κοστούμια «celebrities»: Τα κοστούμια των διασημοτήτων φανερώνουν την επιθυμία κάποιου να δείξει τις γνώσεις του για τα επίκαιρα θέματα, το πόσο ενημερωμένος είναι ή και να φανερώσει κάποια ενδιαφέροντά του, όπως μουσική ή κινηματογράφος. Επιπλέον, ένα κοστούμι «celebrity» είναι πιθανό να αντιπροσωπεύει κάποια χαρακτηριστικά προσωπικότητας του ατόμου που το φοράει ή και να σατιρίζει συγκεκριμένα κοινωνικά θέματα τα οποία συνδέονται με την εικόνα του «celebrity» όπως για παράδειγμα, ευφυία, δύναμη, επαναστατικότητα, θέματα ηθικής και διαφθοράς κ.λπ..

8) Κοστούμια «super-ηρώων»: Τα κουστούμια με τέτοιο θέμα υποδεικνύουν ότι κάποιος διαθέτει ακόμα την επιθυμία και την έντονη διάθεση να σώσει τον κόσμο και να νικήσει το κακό, όπως όταν ήταν παιδί! Φαίνεται ότι του προσφέρει ικανοποίηση όταν νιώθει παντοδύναμος, δυνατός, θαυμαστός και αξιοσέβαστος. ■ www.psy-therapy.gr

57

Αναστασία Κόλλια

Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με τις διαταραχές του λόγου, ομιλίας, επικοινωνίας, φωνής και μάσησης-κατάποσης. Οι διαταραχές αυτές μπορεί να οφείλονται σε γενετικά, νευρολογικά, ψυχολογικά ή και περιβαλλοντικά. Όσο πιο νωρίς γίνει η διάγνωση των διαταραχών αυτών και ξεκινήσει η κατάλληλη αντιμετώπιση από τον λογοθεραπευτή, τόσο πιο καλά και γρήγορα θα είναι τα αποτελέσματα και μπορεί να οδηγήσει στην πλήρη αποκατάσταση του προβλήματος. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα, οι πιθανότητες παρουσίας μαθησιακών δυσκολιών κατά την ένταξη στο δημοτικό να μειωθούν σημαντικά. Η ανάπτυξη της γλώσσας είναι πολύ σημαντική, ώστε το παιδί να καταφέρει να επικοινωνήσει τις σκέψεις και τις ανάγκες του και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Κάποιοι από αυτούς τους παράγοντες είναι το φύλο του παιδιού, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι τα κορίτσια παρουσιάζουν πιο γρήγορη γλωσσική ανάπτυξη από τα αγόρια, καθώς και τα γλωσσικά ερεθίσματα με τα οποία έρχεται σε επαφή το παιδί. Η νοημοσύνη του παιδιού δεν παίζει κανέναν ρόλο στην γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού. Ένα παιδί στην ηλικία των 12 μηνών αρχίζει να αναπαράγει τις πρώτες λεξούλες, ενώ στην ηλικία των 2 ετών έχει ένα σχετικά πλούσιο λεξιλόγιο, το οποίο του επιτρέπει να επικοινωνήσει με τον περίγυρο του. Είναι πολύ σημαντικό να πούμε ότι κάθε παιδί αναπτύσσεται με το δικό του ρυθμό. Κάποια παιδιά κατακτούν κάποιες δεξιότητες νωρίτερα, ενώ

58

κάποια άλλα χρειάζονται περισσότερο χρόνο. Για το λόγο αυτό, υπάρχουν κάποια χρονικά όρια, τα οποία ονομάζουμε αναπτυξιακά ορόσημα και η καθυστέρηση κατάκτησής τους επιφέρει σημαντικές δυσκολίες στη ζωή του παιδιού. Σε περίπτωση που τα όρια αυτά ξεπεραστούν και δεν υπάρχει βελτίωση, τότε οι γονείς καλό θα ήταν να ζητήσουν τη γνώμη ενός ειδικού. Τα σημάδια τα οποία μπορεί να μας ειδοποιήσουν ότι οι γονείς πρέπει να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό είναι τα παρακάτω: 0-6 μηνών: δεν έχει βλεμματική επαφή με το πρόσωπο που του μιλάει, δεν αντιδρά σε θορύβους που ακούει και δεν κάνει ήχους για να τραβήξει την προσοχή σας, δεν χαμογελά σε εσάς ή σε άλλα μέλη της οικογένειας.

12-18 μηνών: δεν αντιδρά στο όνομά του, δεν βαβίζει (δηλ. δεν μιμείται ήχους) και δεν παράγει συλλαβούλες οι οποίες δεν έχουν κάποιο νόημα, δεν κατανοεί το ναι και το όχι, στην ηλικία των 18 μηνών δεν λέει καμία λεξούλα με νόημα.

18-24 μηνών: δεν έχει εμπλουτίσει το λεξιλόγιο του, δεν δημιουργεί απλές φράσεις και προτάσεις, δεν κατανοεί απλές εντολές, δεν ενδιαφέρεται για τα παιχνίδια του και δεν παίζει σωστά με αυτά, ενώ η ομιλία του παραμένει δυσκατάληπτη.

2 έως 3 ετών: το λεξιλόγιο του παιδιού αποτελείται από πολύ λίγες λεξούλες (πχ 15-20 λέξεις), δεν το καταλαβαίνουν όταν μιλάει, δεν παράγει φράσεις 3-4 λέξεων με υποκείμενο ρήμα-αντικείμενο, δυσκολεύεται να παράγει σωστά ορισμένους ήχους, δεν συμμετέχει σε διάλογο με οικεία πρόσωπα, δεν ακολουθεί απλές οδηγίες σε σχέση με τον χώρο.

3,6-4 ετών: δεν αντιλαμβάνεται και δεν εκτελεί απλές εντολές και οδηγίες, δεν συμμετέχει σε συζητήσεις, δεν έχει πλούσιο εκφραστικό λεξιλόγιο, δεν αρθρώνει σωστά κάποιους ήχους της γλώσσας, παραλείπει άρθρα, επίθετα, ρήματα, δεν ρωτάει και ζητά επεξηγήσεις, δυσκολεύεται να διηγηθεί τα νέα του και να περιγράψει κάτι που συνέβη, επαναλαμβάνει ήχους, συλλαβές ή ολόκληρες λέξεις, το περιβάλλον του δυσκολεύεται να το κατανοήσει

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

5 ετών: δεν έχει αναπτυχθεί ο λόγος του συντακτικά και γραμματικά, δεν αρθρώνει όλους τους ήχους καθαρά, δεν χρησιμοποιεί ολοκληρωμένες προτάσεις, δεν μπορεί να εκτελέσει και να ακολουθήσει πιο σύνθετες οδηγίες, αδιαφορεί για τους συνομηλίκους του και δεν έρχεται σε επαφή μαζί τους. ■

59

Σταύρος Γαβαλάς

Το έργο AI4EU ξεκινά επίσημα αυτόν τον μήνα, με την αυριανή εναρκτήρια συνάντηση μεταξύ των εταίρων: το AI4EU φέρνει σε επαφή 79 κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα, ΜΜΕ και μεγάλες επιχειρήσεις σε 21 χώρες για τη δημιουργία εστιακού σημείου όσον αφορά τους πόρους τεχνητής νοημοσύνης (AI/ΤΝ), όπως αποθετήρια δεδομένων, υπολογιστική ισχύς, εργαλεία και αλγόριθμοι. Θα προσφέρει υπηρεσίες και θα παρέχει υποστήριξη σε δυνητικούς χρήστες της τεχνολογίας, θα τους βοηθά να δοκιμάζουν και να ενσωματώνουν λύσεις τεχνητής νοημοσύνης στις διαδικασίες, στα προϊόντα και στις υπηρεσίες τους. Η AI4EU, μια ανοικτή και συνεργατική πλατφόρμα, θα προσφέρει επίσης κύκλους μαθημάτων για αναβάθμιση δεξιοτήτων και απόκτηση νέων δεξιοτήτων. Η ομάδα έργου AI4EU θα συνεργαστεί στενά με τους κόμβους ψηφιακής καινοτομίας για τη ρομποτική και με το μελλοντικό δίκτυο κέντρων αριστείας στην τεχνητή νοημοσύνη με στόχο την περαιτέρω διευκόλυνση της πρόσβασης στην τεχνολογία AI/ΤΝ. Ο Aντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς, κ. Άντρους Άνσιπ, και η επίτροπος Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας, κ. Μαρίγια Γκαμπριέλ, δήλωσαν: «Η Ευρώπη μπορεί να αποκομίσει όλα τα οφέλη από τις καινοτομίες AI/ΤΝ,

60

μόνον εφόσον η τεχνολογία αυτή μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί από όλους. Το έργο AI4EU θα συμβάλει στη μεταφορά της AI/ΤΝ σε μικρές επιχειρήσεις, σε μη τεχνολογικές εταιρείες και σε δημόσιες διοικήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη.» Το έργο, με επικεφαλής τη γαλλική εταιρεία Thales, λαμβάνει συνολική χρηματοδότηση ύψους 20 εκατ. ευρώ για την επόμενη τριετία. Η πλατφόρμα θα συσταθεί εντός του 2019. Στις 25 Απριλίου 2018, η Επιτροπή παρουσίασε τη στρατηγική της για την τεχνητή νοημοσύνη, ανακοινώνοντας την ανάπτυξη πλατφόρμας AI/ΤΝ κατά παραγγελία. Συνολικά, η Επιτροπή αυξάνει τις επενδύσεις της στην έρευνα και καινοτομία στην AI/ΤΝ σε 1,5 δισ. ευρώ για την περίοδο 2018-2020 στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020». Οι συνολικές δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στην ΕΕ θα πρέπει να ανέλθουν σε τουλάχιστον 20 δις ευρώ έως το τέλος του 2020. Με βάση τη στρατηγική της, η Επιτροπή υπέβαλε τον Δεκέμβριο συντονισμένο σχέδιο για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών, της Νορβηγίας, της Ελβετίας και της Επιτροπής σε τέσσερις βασικούς τομείς: αύξηση των επενδύσεων, διάθεση περισσότερων δεδομένων, προώθηση του ταλέντου και διασφάλιση της εμπιστοσύνης. Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο.■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

61

Αλεξάνδρα Κοφινιώτη

Έτσι λένε κάποιοι στίχοι κι ΄γω κλείνω τα μάτια και φαντάζομαι την λεβεντιά αλλά και τον πόνο που κρύβει ένα ζεϊμπέκικο. Ανδρική ή γυναικεία υπόθεση; Ή μήπως και τα δύο μαζί; Τι είναι το ζεϊμπέκικο; Ζεϊμπέκικο είναι ο χορός της ψυχής, το αυτοσχέδιο «άπλωμα» του ανθρώπινου πόνου σε λίγα τετραγωνικά ή σε μία πλάκα μόνο, η εξωτερίκευση ενός συναισθήματος, που πάλλεται μέσα στα σωθικά, αναζητώντας απεγνωσμένα διέξοδο; Θα δανειστώ την εξήγηση για να την αποδώσω καλύτερα. Ο συγκεκριμένος χορός, επονομαζόμενος και ως «ο χορός του αετού», -σύμφωνα με την επικρατούσα θεωρία- αντλεί την καταγωγή του από τους εξισλαμισμένους Ζεϊμπέκους, τους «ιππότες των όρεων», μιας ιδιαίτερης μειονότητας του πληθυσμού της Προύσας, του Αϊδινίου και της Ερυθραίας της Μικράς Ασίας. Μάλιστα, ο λαογράφος Θάνος Βελούδιος υποστηρίζει πως «με το ζεϊμπέκικο ο άνδρας κερδίζει την απαλλαγή του από κάθε καταθλιπτικό σύμπλεγμα που μπορεί να τον κυριεύει κι αποκτά την σύνθεση της δωρικής και της φρυγικής αρμονίας, μέσα από την κατανυκτική ορχηστρική περισυλλογή του στον χώρο». Και έρχομαι και αναρωτιέμαι γιατί να μην ισχύει και για την γυναίκα αυτό; Πάντα ο χορός και η μουσική μας βοηθάει να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας. Αναλογα με τη διάθεσή μας είναι και τα τραγούδια που σιγοτραγουδάμε και η μουσική που ακούμε αλλά και ο χορός που χορεύουμε. Θα παραδεχτώ ότι το

62

ζεϊμπέκικο που είναι μία σιωπηλή ποίηση, όταν χορεύεται από μια γυναίκα απαιτεί σεμνότητα στις κινήσεις όσο μεγάλο και αν είναι το συναίσθημα εκείνο που την ώθησε να σηκωθεί στην πίστα για να το χορέψει. Με συγκεκριμένο χορό αποζητάς την απελευθέρωση της ψυχής. Όταν παίρνεις τη στροφή πιστεύεις ότι ο αέρας που δημιουργείς θα σου πάρει τον πόνο από πάνω σου. Ότι όταν επιστρέψεις από την στροφή όλα θα είναι πιο ξεκάθαρα. Το άνοιγμα των χεριών και η πρόταξη του στήθους δηλώνουν την απελευθέρωση της ψυχής, που αναζητά ορίζοντα για να πετάξει. Εχω δει πολλές κυρίες να τον χορεύουν και τις έχω θαυμάσει. Πιστεύω ότι όσο όμορφο είναι να απολαμβάνεις τη θέα του χορού όταν εκτελείται από έναν άνδρα άλλο τόσο είναι και από μια γυναίκα. Η διαφορά του είναι ότι η κυρία θα πρέπει να είναι κυρία και στο χορό της με μικρές σεμνές κινήσεις κι αυτό του χαρίζει μια άλλη διάσταση στην εικόνα. Μια αρχοντιά. Το βάζει και μέσα στα σαλόνια της «καλή κοινωνίας» όπως έλεγαν. Είναι ανδρική ή γυναικεία υπόθεση τελικά; Εγώ λέω και τα δύο. Τα συμπεράσματα δικά σας. ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

63

σ υν

τονιστείτε..

.!

Ιωάννα Αναγνωστοπούλου

64

σ υν

τονιστείτε..

.!

Μεταξάς Μιχαήλ

1. Ο μαέστρος Γιώργος Αραβίδης αν γύρναγε την ζωή του πίσω θα επέλεγε το ίδιο δρόμο που ακολούθησε ή όχι; Η μουσική πάντα στη ζωή μου ήταν στάση και πορεία ζωής. Είναι λοιπόν αυτονόητο ότι θα ακολουθούσα τον ίδιο δρόμο και σίγουρα το να γίνω μαέστρος θα ήταν η πρώτη μου επιλογή.

2. Πόσο φιλική είναι η χώρα μας για το επάγγελμά σας; Ο επαγγελματίας Έλληνας μαέστρος ζει σε μία χώρα όπου οι ευκαιρίες για καλλιτεχνικές δράσεις είναι λίγες , αφού ο αριθμός των Ελληνικών ορχηστρών είναι πολύ μικρός σε σχέση με άλλες χώρες τού εξωτερικού. Επίσης η αναγνώριση και η καταξίωση τού επαγγέλματος τού μαέστρου είναι ποσοστιαία μηδαμινή σε σχέση με άλλα επαγγέλματα.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

3. Ποιες οι διαφορές μεταξύ των ελληνικών και ξένων ορχηστρών; Πιστεύετε ότι αυτές οι διαφορές μπορούν να απαλειφθούν; Οι διαφορές είναι πολύ μεγάλες και σε καλλιτεχνικό αλλά και σε επαγγελματικό επίπεδο.Όλα ξεκινούν από την νοοτροπία και καταλήγουν στη σωστή μουσική εκπαίδευση τών μουσικών που απαρτίζουν τις ξένες ορχήστρες. Νομίζω πως όσα χρόνια και αν περάσουν οι διαφορές αυτές δεν πρόκειται να απαλειφθούν.

4. Ποια συμβουλή θα δίνατε στους νέους μουσικούς για να ακολουθήσουν το επάγγελμά σας και ποια για να τους αποτρέψετε; Θα τους συμβούλευα αγάπη και πάθος για το συγκεκριμένο αντικείμενο , συνεχής αναζήτησή μουσικής γνώσης, υπομονή και επιμονή για την τελική επίτευξη αυτού τού μεγάλου στόχου. Δεν θα τους απέτρεπα ποτέ.

65

5. Έχετε διευθύνει πολλές ορχήστρες εντός και εκτός των τειχών εκτελώντας διαφορετικά είδη μουσικής. Τι είδους μουσική σας αρέσει να διευθύνετε και ποιο είναι το απόλυτο για εσάς έργο με το οποίο θα θέλατε να καταπιαστείτε στο μέλλον; Σίγουρα η κλασική μουσική έχει απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος τής καλλιτεχνικής μου δραστηριότητας και αν θα επέλεγα ένα έργο να διευθύνω , αυτό θα ήταν το ρέκβιεμ τού Μότσαρτ.

6. Μετράτε στο ενεργητικό σας πολλές και ενδιαφέρουσες συνεργασίες εντός και εκτός Ελλάδας. Ποια σας ενθουσίασε το περισσότερο και γιατί; Όλες οι συνεργασίες είναι ενδιαφέρουσες και πάντα με τον ίδιο ενθουσιασμό.Αν θα ξεχώριζα μία , ίσως θα ήταν η συνεργασία μου με την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα τής ΕΡΤ το 2002 , σε μία συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών , αφού ως σολίστ στο κοντσέρτο για πιάνο του Γκρηκ έπαιζε στην τελευταία εμφάνισης της η καθηγήτρια μου στο πιάνο Μαρίκα Καραμάνου.

7. Ποια είναι ο επίδραση της πληροφορίας (πληροφορικής) στη τέχνη που υπηρετείτε;

66

Για μένα δεν έχει καμμιά επίδραση γιατί εκτός τών άλλων είμαι και τεχνοφοβικός!

8. Λέοναρντ Μπερνστάιν, Λέοπολντ Στοκόβσκι, Χέρμπερτ φον Κάραγιαν, Δημήτρης Μητρόπουλος, ποιος εξ αυτών σας σαγηνεύει και γιατί; Ο απόλυτος μαέστρος, Χέρμπερτ φόν Κάραγιαν!Χωρίς σχόλια.

8. Ποιον Έλληνα συνθέτη θαυμάζετε περισσότερο και γιατί; Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης ή Κώστας Γιαννίδης για την δισυπόστατη προσωπικότητα του.Με το πρώτο όνομα υπέγραφε τις κλασικές του συνθέσεις και με το δεύτερο δημοφιλή τραγούδια εποχής που μέχρι και σήμερα ακόμα τραγουδιούνται 9. Ποιος είναι ο αγαπημένος σας κλασικός συνθέτης; Όπως και χιλιάδες άλλοι φίλοι τής κλασικής μουσικής , ο Μπετόβεν!

10. Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ ή Λούντβιχ βαν Μπετόβεν; Ποιος

11. Πώς θα σας φαινόταν η ιδέα να ενορχηστρώσετε και να διευθύνετε στον κρατήρα του Πολυβώτη στην Νίσυρο 15 αγαπημένα σας μουσικά κομμάτια απ΄όλα τα είδη μουσικής Έχω διευθύνει σε πολλούς εξωτερικούς χώρους συναυλίες , αξέχαστη όμως θα μου μείνει η εμπειρία μου όταν διηύθηνα μία συναυλία στο κάστρο τού Μυστρά.

13. Κλείνοντας αναφέρετε μας μερικούς Αγαπημένους σας λογοτέχνες, μουσικούς και ζωγράφους; Ουγκώ , Τολστόι , Ντοστογιέφσκι. Μπαχ , Μπετόβεν , Μότσαρτ , Τσαικόφσκυ. Λεονάρντο ντα Βίντσι , Μιχάηλ Άγγελος, Ελ Γκρέκο. ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

© Φωτογραφιών: Ιωάννα Αναγνωστοπούλου

ταιριάζει με την κουλτούρα κα την προσωπικότητα σας; Ο Μπετόβεν υπήρξε ο παγκόσμιος συνθέτης που η μουσική του θα ακούγεται με την ίδια δυναμική όσο θα υπάρχει ο άνθρωπος στον πλανήτη γη.

67

Μεταξάς Μιχαήλ

Η λογοθεραπεύτρια Κόλλια Αναστασία είναι πτυχιούχος του τμήματος λογοθεραπείας Α.Τ.Ε.Ι. Πάτρας, κάτοχος της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος του Λογοθεραπευτή και μέλος του Συλλόγου Επιστημόνων Λογοπαθολόγων – Λογοθεραπευτών Ελλάδος (ΣΕΛΛΕ). Ακόμη, είναι κάτοχος πιστοποίησης της γνώσης του Συστήματος Γραφής και Ανάγνωσης Τυφλών BRAILLE και έχει Μετεκπαιδευθεί στις Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος. Παράλληλα, παρακολουθεί Μεταπτυχιακές σπουδές πάνω στην Ειδική Αγωγή («Εξειδίκευση στις Τ.Π.Ε. και Ειδική Αγωγή – Ψυχοπαιδαγωγική της Ένταξης» Δια-Ιδρυματικό – Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και του Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών (Ι.Π.&Τ.) του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος»). Καθόλη τη διάρκεια της ακαδημαϊκής αλλά και της επαγγελματικής της πορείας έχει συνεργαστεί με ιδιωτικά κέντρα και παρακολουθεί εκπαιδευτικά σεμινάρια που αφορούν τη χορήγηση διαγνωστικών δοκιμασιών και την εφαρμογή προγραμμάτων αποκατάστασης θεραπείας και εκπαίδευσης, αποκτώντας εξειδικευμένες γνώσεις σε ένα ευρύ φάσμα των διαταραχών επικοινωνίας λόγου και ομιλίας. Κάποιες από τις μεθόδους στις οποίες έχει εκπαιδευτεί είναι το γλωσσικό πρόγραμμα MAKATON, η βασική κατάρτιση στο Σύστημα Επικοινωνίας μέσω Ανταλλαγής Εικόνων PECS και η μέθοδος TEACCH. Ακόμη, είναι πιστοποιημένη στην εφαρμογή της ORAL PLACEMENT THERAPY για τις λειτουργίες του στόματος και στο σύστημα M.O.R.E. για τις αισθητηριακές και στασικές λειτουργίες του στόματος κ.ά. Από το Ιούλιο του 2018 διατηρεί ιδιωτικό κέντρο στο Γέρακα Αττικής, εφαρμόζοντας εξατομικευμένα προγράμματα θεραπείας παιδιών και ενηλίκων και συντονίζοντας ομαδικά προγράμματα θεραπείας.

68

Αλεξάνδρα Κοφινιώτη

"Λογο...θεραπεύειν" πες μας δυο λόγια για το λογότυπο σου. Η αλήθεια είναι ότι δυσκολεύτηκα πάρα πολύ στην εύρεση του ονόματος του γραφείου μου. Ό,τι σκεφτόμουν, μετά από λίγο ανακάλυπτα ότι υπήρχε ήδη! Πραγματικά μου πήρε πάνω από ένα μήνα να αποφασίσω και τελικά κατέληξα στο "Λογο...Θεραπεύειν", ενώ ταυτόχρονα είχα σκεφτεί και το λογότυπο του! Στο δικό μου το μυαλό το λογότυπο έχει ως εξής: Κάθε στόχος που βάζουμε κατά τη διάρκεια της συνεδρίας αποτελείται από κάποια βήματα. Για να επιτευχθεί κάποιος στόχος χρειάζεται χρόνος. Κάποιοι στόχοι επιτυγχάνονται γρήγορα, ενώ κάποιοι άλλοι μπορεί να μας ταλαιπωρήσουν αρκετά. Έτσι, κάθε βαγόνι συμβολίζει και ένα βήμα. Βήμα-βήμα, προχωρώντας δηλαδή από βαγόνι σε βαγόνι διανύοντας μια απόσταση που μπορεί να είναι μικρή ή μεγάλη, φτάνουμε πιο κοντά στο στόχο-προορισμό μας. Όταν φτάσουμε στον προορισμό μας, ο στόχος μας έχει πλέον επιτευχθεί (...θεραπεύειν).

και τραχήλου (λαρυγγεκτομή), νευρογενείς διαταραχές και σύνδρομα, εγκεφαλικά επεισόδια – αφασικά σύνδρομα, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, εκφυλιστικές ασθένειες-άνοια. Πιο συγκεκριμένα: αρθρωτικές/φωνολογικές διαταραχές, διαταραχές ροής της ομιλίας, δυσαρθρίες, αναπτυξιακή καθυστέρηση λόγου/ομιλίας, στοματική/λεκτική δυσπραξία, γλωσσικές διαταραχές και ειδική γλωσσική διαταραχή, βαρηκοΐα-κώφωση, πραγματολογικές διαταραχές, γλωσσικές δυσκολίες που οφείλονται σε νοητική υστέρηση κ.ά..

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

© Φωτογραφιών: Αντώνης Αντωνακάκης.

Τι είναι η Λογοθεραπεία; Τεχνική ή επιστήμη; Η Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την πρόληψη, την αξιολόγηση και την θεραπεία των διαταραχών του λόγου (προφορικού και γραπτού), της ομιλίας, της επικοινωνίας (λεκτικής και μη λεκτικής), της φωνής και της μάσησης – κατάποσης σε παιδιά και ενήλικες. Απευθύνεται σε άτομα όλων των ηλικιών που μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα από τη γέννησή τους ή να τα εμφάνισαν στην πορεία της ζωής τους. Στην ενήλικη ζωή υπάρχουν διαταραχές που εμφανίζονται ξαφνικά μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή μια κρανιοεγκεφαλική κάκωση από ατύχημα ή ύστερα από την εκδήλωση εκφυλιστικών ασθενειών, όπως είναι η άνοια ή η νόσος του Πάρκινσον. Έτσι, ένας λογοθεραπευτής μπορεί να παρέχει υπηρεσίες σε άτομα που παρουσιάζουν διαταραχές λόγου και ομιλίας, διαταραχές επικοινωνίας, διαταραχή αυτιστικού φάσματος, μαθησιακές δυσκολίες, διαταραχές σίτισης και κατάποσης (δυσφαγία), διαταραχές φωνής, κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες, χειρουργικές επεμβάσεις κεφαλής

69

Στο επάγγελμα αυτό βρέθηκες τυχαία ή πραγματικά το ήθελες; Η αλήθεια είναι ότι δεν γνώριζα ότι υπήρχε αυτό το επάγγελμα, μέχρι που άρχισα να ψάχνομαι στο Λύκειο για να συμπληρώσω το μηχανογραφικό μου. Το όνειρό μου από μικρή ήταν να καταφέρω κάποια στιγμή να βοηθήσω, με όποιον τρόπο μπορουσα, παιδιά και ενήλικες που έχουν κάποιες "αδυναμίες", να κάνω εθελοντισμό και γενικά να προσφέρω τη βοήθεια μου σε άτομα που έχουν ανάγκη. Όταν έψαξα και έμαθα τι είναι η λογοθεραπεία, αμέσως αποφάσισα ότι αυτό θα είναι και το μέλλον μου. Ποια τα χαρακτηριστικά της εργασίας ενός Λογοθεραπευτή και ποια της προσωπικότητάς του; Το επάγγελμα του λογοθεραπευτή είναι πολύ απαιτητικό. Έχει πολλές ευθύνες και υποχρεώσεις. Η υπομονή, η επιμονή, η δημιουργικότητα και η φαντασία είναι στοιχεία που πρέπει να διαθέτει ένας λογοθεραπευτής. Είναι μια ανθρωπιστική επιστήμη, οπότε ένας λογοθεραπευτής πρέπει να απολαμβάνει και να αγαπά τη συνεργασία με τους ανθρώπους, να είναι ευαίσθητος, θετικός και ενθαρρυντικός προς τον θεραπευμένο και τέλος να παρέχει κίνητρα στον θεραπευόμενο, ώστε να τον εμπνεύσει να ξεπεράσει τις δυσκολίες του. Ένα ακόμη πολύ βασικό χαρακτηριστικό ενός λογοθεραπευτή είναι το να αφήνει τον εαυτό του ελεύθερο και να του επιτρέπει να τσαλακώνεται! Όταν έχεις να κάνεις με παιδιά το λιγότερο που μπορείς να είσαι κατά την διάρκεια μιας συνεδρίας είναι ένας λογοθεραπευτής-κλόουν! Γενικά, ένας λογοθεραπευτής για να είναι αποτελεσματικός πρέπει πρώτα απ΄ όλα να αγαπάει τη δουλειά του!! Όσον αφορά στα χαρακτηριστικά της εργασίας, ο λογοθεραπευτής για να βοηθήσει τους ασθενείς του, χρειάζεται να έχει ο ίδιος καλή άρθρωση και καθαρή ομιλία, να διαθέτει επικοινωνιακές δεξιότητες και να μην έχει δυσκολίες που χρήζουν λογοθεραπευτικής παρέμβασης. Τέλος, θα πρέπει να είναι ανοιχτός σε νέες μεθόδους και να ενημερώνεται συνεχώς για τις εξελίξεις στην επιστήμη του.

70

Πέρα από το πτυχίο ποια άλλα προσόντα απαιτούνται για να εξασκήσει κάποιος το επάγγελμα του Λογοθεραπευτή; Για την άσκηση του επαγγέλματος απαιτείται η απόκτηση του πτυχίου Λογοθεραπείας, καθώς και η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Όμως, η αποτελεσματικότητα ενός θεραπευτή δεν εξαρτάται μόνο από το πτυχίο του και την άδειά του. Ένας λογοθεραπευτής, ανεξάρτητου εμπειρίας, οφείλει να παρακολουθεί πληθώρα σεμιναρίων, να πραγματοποιήσει πρακτική και κλινική άσκηση, καθώς και εποπτεία από πιο έμπειρους λογοθεραπευτές. Έτσι, η συνεχής εκπαίδευση όλων των λογοθεραπευτών είναι απαραίτητη για την ενημέρωση και εφαρμογή των νέων μεθόδων και εξελίξεων της επιστήμης τους, ώστε να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με αρτιότητα και υπευθυνότητα. Με ποιες ειδικότητες επαγγελματικές συνεργάζεται ένας Λογοθεραπευτής; Ο Λογοθεραπευτής συνεργάζεται με όλους τους επαγγελματίες συναφών ειδικοτήτων στο επίπεδο της πρόληψης, της αξιολόγησης και της θεραπείας. Συγκεκριμένα συνεργάζεται στενά με ψυχολόγους, εργοθεραπευτές, ειδικούς παιδαγωγούς, παιδοψυχιάτρους, αναπτυξιολόγους και φωνιάτρους, ενώ, μπορεί ακόμη και να συνεργαστεί με ωτορυνολαρυγγολόγους, νευρολόγους, γαστρεντερολόγους, φυσιάτρους, φυσικοθεραπευτές, και πιθανόν με παιδίατρους, νηπιαγωγούς και δασκάλους για την καλύτερη αντιμετώπιση των διαταραχών και βελτίωση της ποιότητας της ζωής του ατόμου. Εκτός από το δικό του χώρο ή σε κάποιο ειδικευμένο κέντρο πού αλλού μπορεί να απασχοληθεί ένας Λογοθεραπευτής; Όσον αφορά στον ιδιωτικό φορέα, ένας Λογοθεραπευτής μπορεί να εργαστεί ως ιδιώτης σε γραφείο λογοθεραπείας, ως υπάλληλος σε (ιδιωτικό) κέντρο ειδικών θεραπειών στο οποίο εργάζονται κι άλλες σχετικές ειδικοτητες και σε κέντρα ημέρας.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

71

© Φωτογραφιών: Αντώνης Αντωνακάκης.

σ υν

τονιστείτε..

.!

Όσον αφορά στο δημόσιο, μπορεί να απασχοληθεί σε ειδικά σχολεία, σε γνωμοδοτικές επιτροπές ασφαλιστικών ταμείων (ΚΕΣΥ πρώην ΚΕΔΥ), σε κέντρα ψυχικής υγείας, ιατροπαιδαγωγικά κέντρα και σε νοσοκομεία. Βέβαια, στην Ελλάδα οι περισσότεροι λογοθεραπευτές εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, καθώς οι προσλήψεις στο δημόσιο είναι πάρα πολύ λίγες. Όπως όλα τα επαγγέλματα αντιμετωπίζουν δυσκολίες, μπορείς να μας κατονομάσεις ορισμένες δυσκολίες του επαγγέλματός σου. Είναι επάγγελμα που έχει πολλές απαιτήσεις και ευθύνες. Είμαστε θεραπευτές, οπότε η δουλειά μας είναι να θεραπεύουμε τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Τα παιδιά από μόνα τους είναι μεγάλη ευθύνη και εκτός από το θεραπευτικό κομμάτι έχεις να αντιμετωπίσεις και τους γονείς, οι οποίοι πολλές φορές έχουν άλλες προσδοκίες ή δεν έχουν καταλάβει τις πραγματικές δυσκολίες του παιδιού. Είναι μία δύσκολη διαδικασία, η οποία απαιτεί διακριτικότητα και προσοχή στο χειρισμό. Όσον αφορά στους ενήλικες, οι διαταραχές που αντιμετωπίζουν είναι συνήθως πιο σοβαρές και πιο επικίνδυνες, οπότε πρέπει να υπάρχει προσοχή γιατί ένα λάθος μπορεί να επηρεάσει την υγεία του ασθενούς. Έχεις υπόψη σου αν η οικονομική κρίση έχει επίπτωση στο επάγγελμά σου; Ο κλάδος της ειδικής αγωγής τα τελευταία δύο χρόνια περνάει κρίση. Ο προϋπολογισμός για την

72

Ειδική Αγωγή, δηλαδή τη λογοθεραπεία, την εργοθεραπεία, τη συμβουλευτική κ.λπ., μειώθηκε κατά 30%. Εκτός αυτού, το Υπουργείο Υγείας νομοθέτησε το κούρεμα της δαπάνης του ΕΟΠΥΥ για την Ειδική Αγωγή, που με τον νέο ΕΚΠΥ (ΕΝΙΑΙΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΑΡΟΧΩΝ ΥΓΕΙΑΣ) μειώθηκαν δραματικά, έως και 60%, οι θεραπείες που εγκρίνει και αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ στους ασφαλισμένους του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι γονείς να σηκώνουν όλο το βάρος της στήριξης των παιδιών τους και πολλές φορές να σταματούν τα παιδιά τους ή να περιορίζονται μόνο στις ελάχιστες θεραπείες που καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επιβίωση των κέντρων, και πολύ περισσότερο, βέβαια, για τη θεραπεία των ασθενών που είναι και το ζητούμενο. Πώς, και αν επηρεάζει την προσωπική και οικογενειακή σου ζωή το επάγγελμα αυτό; Όταν πρωτοξεκίνησα να εργάζομαι ως λογοθεραπευύτρια, και συγκεκριμένα κατά την διάρκεια της πρακτικής και κλινικής μου άσκησης, αντιμετώπισα μεγάλο πρόβλημα στην διαχείριση των συναισθημάτων μου. Γύριζα σπίτι μου και το μυαλό μου ήταν ακόμη στη δουλειά και στα περιστατικά στα οποία είχα εμπλακεί. Περνούσα ώρες σκεπτόμενη τα άτομα αυτά, αλλά και τις οικογένειές τους και άρχισα να καταλαβαίνω αυτό που λένε, ότι πρέπει να εκτιμάμε τα απλά πράγματα. Πέρασε ένα εξάμηνο μέχρι να καταφέρω να διαχειριστώ καλύτερα αυτήν την κατάσταση και να προσπαθήσω να αφήνω τη δουλειά μου πίσω -έναν βαθμό τουλάχιστον. Η αλήθεια

.!

τονιστείτε.. σ υν είναι ότι μετά από καιρό αρχίζεις να συνηθίζεις και η διαχείριση των καταστάσεων αυτών γίνεται ευκολότερη σε σχέση με την αρχή. Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει την προσωπική μας ζωή θεωρώ ότι είναι το ότι σπαταλάμε τόση ενέργεια παίζοντας, μένοντας θετικοί και ευδιάθετοι καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας, που στο τέλος της ημέρας είμαστε εξαντλημένοι! Είναι ένα επάγγελμα που σε επηρεάζει άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά. Μίλησέ μας, για τις χαρές που σου έχει δώσει το επάγγελμά σας. Είναι πολλές οι χαρές που μου δίνει το επάγγελμά μου. Για παράδειγμα, όταν έχεις βάλει ένα στόχο κατά τη διάρκεια της συνεδρίας και ξαφνικά επιτυγχάνεται, η χαρά που νιώθει το παιδί εκείνη τη στιγμή κάνοντάς το να λάμπει ολόκληρο, αλλά και η χαρά που νιώθεις εσύ ο ίδιος, μπορεί μέσα σε ένα δευτερόλεπτο να σε κάνει τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο. Είναι ένα συναίσθημα που πραγματικά δεν μπορείς εκφράσεις με λόγια... Επίσης, τα αληθινά χαμόγελα, οι ατάκες και η τόση αγάπη που εισπράττουμε όσοι δουλεύουμε με παιδιά είναι υπεραρκετή για να νιώθουμε ευτυχισμένοι και χαρούμενοι δουλεύοντας. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ενήλικες. Βέβαια, σε αυτές τις περιπτώσεις η συγκίνηση είναι συνήθως μεγαλύτερη, διότι μιλάμε για πιο σοβαρές καταστάσεις, με αποτέλεσμα η ευγνωμοσύνη που λαμβάνεις και το συναίσθημα που νιώθεις να είναι ακόμη πιο δυνατά! Είναι ένα επάγγελμα που σίγουρα αν σου αρέσει νιώθεις πραγματικά πλήρης! ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

73

Το 1907 η Μοντ Ουάγκερ έγινε η πρώτη γυναίκα που έγινε καλλιτέχνης τατουάζ και γέμισε το σώμα της με τατουάζ.

Το γνωστό λιοντάρι της Metro-Goldwyn-Mayer φωτογραφίζεται για να αποτελέσει το θρυλικό λογότυπο της εταιρείας το 1929.

74

.!

τονιστείτε.. σ υν O Andre Kertesz, ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους του 20ου αι., κρόπαρε ο ίδιος το πορτρέτο της γυναίκας του Ελίζαμπεθ. Το κροπάρισμα του πορτρέτου αυτού θεωρήθηκε από τους ειδικούς ως το πιο εφυές στην ιστορία της φωτογραφίας και εφάμιλλο της Τζοκόντα. ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

75

Η φωτογραφική μηχανή Leica Q2, πλήρους καρέ, ανακοινώθηκε επίσημα. Προσφέρει έναν αισθητήρα πλήρους καρέ 47,3 ΜΡ ικανό για εγγραφή βίντεο DCI και UHD 4Κ και fixed lens F1.7 28mm. Η συμπαγής κάμερα FF υψηλής πιστότητας είναι σφραγισμένη σε σκόνη και

76

νερό, διαθέτει 4Κ βίντεο (3840 x 2160 pixels και ρυθμούς καρέ 30 ή 24 fps), wif-fi και έχει εύρος ISO που φτάνει τα 50.000. Η τιμή των ΗΠΑ για την Leica Q2 είναι στα $4.995

Τεχικά χαρακτηριστικά Leica Q2 Key Features New 47-megapixel full-frame image sensor (up from the Q’s 24 megapixels) ISO 50-50,000 range (compared to ISO 100-50,000 on the Q) Refined camera body design with weather sealing New OLED electronic viewfinder with 3.68-megapixel resolution Fixed Summilux 28mm f/1.7 ASPH lens 35mm, 50mm and 75mm digital crop modes (the 75mm is new to the Q2) New Maestro II image processor powering 10 frames per second continuous shooting with autofocus 4K UHD and Cinema 4K video recording (the Q’s video topped out at Full HD resolution) New UHS-II support New battery design offering 30 percent increased battery life over the Q Built-in Bluetooth LE and Wi-Fi (the inclusion of Bluetooth is new)

Σταύρος Γαβαλάς

Η Meike ανακοίνωσε τον φακό χειροκίνητης εστίασης MK 85mm f/1.8 για φωτογραφικές μηχανές Sony E-Mount. Ο fixed prime φακός υποστηρίζει αυτόματο EXIF. Ο φακός για τη Sony είναι ένας φακός πλήρους πλαισίου με 9 λεπίδες ανοίγματος για να δημιουργήσει ένα ομαλό εφέ bokeh. Με οπτικό πεδίο κοντά στο ανθρώπινο μάτι, ο φακός είναι ιδανικός για πορτραίτα. Ο MK 85mm f/1,8 παίρνει φίλτρου 67mm και έχει οπτικό πεδίο 28,5 μοίρες. Ο φακός μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάμερες E-mount.

Meike 85mm f/1.8 Key Features: Focal length: 85mm Aperture range: 1.8-2.2 Min. focus distance: 0.85m Lens construction: 6 groups elements Focus type: manual focus Angle of View: 28.5° Filter size: 67mm Weight: 420g

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

9

77

Φράση που χρησιμοποιούμε μεταφορικά όταν θέλουμε να δηλώσουμε, ότι μείναμε άφωνοι άναυδοι, κατάπληκτοι, από κάποιο γεγονός πολύ σημαντικό και που δεν το περιμέναμε. Προέρχεται δε από την Παλαιά Διαθήκη (Γένεσις ιθ' 24-27) όπου περιγράφεται η φυγή του Λωτ μαζί με την οικογένειά του, ύστερα από θεϊκή υπόδειξη, πριν να καταστραφούν τα Σόδομα και τα Γόμορρα Ως γνωστόν η γυναίκα του Λωτ, την ώρα της φυγής, γύρισε πίσω για να δει τι γίνεται, χωρίς να υπακούσει στην απαγόρευση των αγγέλων και έτσι μεταβλήθηκε σε στήλη αλατιού, για την ασέβειά της.

78

Έκφραση που χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να δηλώσουμε ότι κάτι γίνεται «πανηγυρικά», «με τιμές». Προέρχεται δε από την περιγραφή της υποδοχής του Ιησού στα Ιεροσόλυμα (Βλ. Ευαγγέλιο του Ματθ. ΚΑ 8 «άλλοι δε έκοπτον κλάδους από των δένδρων και εστρώννυον εν τη οδώ», και Ευαγγέλιο του Ιωάν. ΙΒ 12-13 «έλαβον τα βάια των φοινίκων και εξήλθον εις υπάντησιν αυτού» κ.λπ.). (Σημείωση: Βάιο ονομάζεται το κλαδί ή το φύλλο του φοίνικα).

Γιώργος Δούναβης

Πολλές φορές για ύπνο πολύωρο και μακάριο ή για ιδέες παλαιϊκές και ασυγχρόνιστες, χρησιμοποιούμε τη φράση: «Επιμενίδειος ύπνος». Κατά παράδοση αρχαία, ο σοφός μάντης Επιμενίδης από την Κρήτη, παιδί ακόμη, είχε περιπλανηθεί και κοιμήθηκε για πενήντα εφτά χρόνια σε μια σπηλιά της πατρίδας του, όπου αναζητούσε ένα αρνί του πατέρα του, που είχε χαθεί.■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

79

Κώστας Μανιός

...και όμως είναι αλήθεια...!

Ετήσιο πρόγραμμα – προτάσεις: 1. Κυριακή 7.04.2019 Περίπατος σε δασική διαδρομή του Υμηττού.

2. Κυριακή 21.04.2019 Περιήγηση και φωτογράφηση στο Ναύπλιο .

3. Κυριακή 19.05.2019 Φωτογραφίζοντας την Πανσέληνο.

4. Σαββατοκύριακο 01/02.06.2019 Αστροφωτογράφηση στην λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου.

5. Κυριακή 24.06.2019 Πραγματοποίηση μουσικής εκδήλωσης με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής στην πλατεία του Γέρακα

Έκτακτες δράσεις του Ομίλου θα ανακοινώνονται στο site του Σωματείου και στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. ■

80

Η εκδοτική ομάδα του Σωματείου μας Πέντανδρον έχει προγραμματίσει την έκδοση των ακόλουθων e-book: 1. Π ερί καθηκόντων των μαθητών της χριστιανικής ανατροφής και παιδαγωγίας και περί εγκλημάτων του Νεόφυτου Νικητόπολου.

2. Π εζά ποιήματα Αρθούρου Ρεμπώ, του Γιάννη Γ. Σφακιανάκη.

3. Ο μαλικιάναγας Αληδάκης και το τραγούδι του από τον Γεωργή Πάτερο, φωτογραφικό και ποιητικό λεύκωμα Μιχαήλ Μεταξά.

4. Τ ων αδόξων ποιητών πεισιθανάτιοι στίχοι Ανθολόγιο (τόμ. Α) 5. Σ του γλιτωμού το χάζι, του Θεόδρου Ντόρου.

6. Σ υλλογή των γνωστών ποιημάτων του ιππ. Διονυσίου Σολωμού, 1857, Επανέκδοση.

7. Α ναζητώντας άλλη Γη, του Μιχαήλ Μεταξά.

8. Σ αμαριά η Μινωική χώρα της Χρυσομαλλούσας, του Μιχαήλ Μεταξά.

9. Χ ορεύοντας στους μύθους των Ν. Σίμου -Έβελιν Κωνσταντινίδη - Μ. Μεταξά 10. Α chaia clauss - στο βασίλειο της Μαυροδάφνης, του Αντ. Αντωνακάκη.

11. Σ αρλίτζα, των Μιχαήλ και Μαρία Μεταξά. ■

▶ Το 1608, ο Τζορζ Κένταλ ήταν ο πρώτος κρατούμενος που εκτελέστηκε στις ΗΠΑ. Έκτοτε, έχουν εκτελεστεί 19.200 άνθρωποι. ▶ Το 1400 μ.Χ. οι σωροί των σκουπιδιών στο Παρίσι είχαν τόσο μεγάλο ύψος, που συγχέονταν με τα αμυντικά τείχη της πόλης. ▶ Την εποχή της παντοδυναμίας της Σπάρτης, το 400 π.Χ., υπήρχαν 25.000 μόνιμοι κάτοικοι και 500.000 σκλάβοι! ▶ Τη δεκαετία του ’20, ο Ροντόλφο Βαλεντίνο αναγκάστηκε να πάρει δραστικά μέτρα ασφαλείας για να προστατευτεί από τις θαυμάστριές του. Έχτισε γύρω από την έπαυλή του τοίχο ύψους 3m, τοποθέτησε τεράστιους προβολείς, ενώ 3 δανέζικα, 2 μολοσσοί και 1 κυνηγόσκυλο, περιφρουρούσαν την αυλή του. ▶ Τα γνωστά σε όλους μας «νυχτικά» εμφανίστηκαν στην Ευρώπη τον 16ο αιώνα. Έως τότε, οι άνθρωποι κοιμούνταν είτε γυμνοί είτε με τα ρούχα τους. ▶ Ο αναπτήρας εφευρέθηκε πριν από τα σπίρτα. ▶ Μέχρι τον 14ο αι., τα ρολόγια είχαν μόνο ωροδείκτη. Έπρεπε να περάσουν τουλάχιστον δύο αιώνες για να προστεθούν λεπτοδείκτες και δευτερολεπτοδείκτες! ▶ Μέχρι το 1840, τα προφυλακτικά κατασκευάζονταν από έντερα ζώων και κύστες ψαριών σε εργοστάσιο όπου δούλευαν μικρά κορίτσια.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ