Atlantic review 2017 winter

ATLANTIC REVIEW FOR ATLANTIC AIRWAYS TRAVELLERS - FREE COPY

EDITION #1 - 2017

PORTRAIT

THE STORY OF SPROTIN

ATLANTIC AIRWAYS

WILLIAM – THE NEW A320

CULTURE

FOCUS ON FAROESE FOOD

Fleiri og bíligari ferðaseðlar

KEYPMANNAHAVN BILLUND AALBORG BERGEN EDINBURGH REYKJAVÍK

Nú kanst tú keypa eina beinleiðis ferð til Danmarkar, Reykjavíkar, Bergen ella Edinburgh fyri bara 699 kr. íroknað øll avgjøld.

Somuleiðis eru fleiri enn 100.000 ferðaseðlar til sølu fyri undir 1.000 kr. á øllum okkara Danmarkar- og NORÐ-rutum.

Keyp ferðina á atlantic.fo

*) TREYTIR FYRI 699-FERÐASEÐILIN 699-ferðaseðilin skal keypast í minsta lagi 60 dagar undan fráferð. Kann ikki broytast ella endurgjaldast. Prísurin er galdandi hvønn vegin á beinleiðis rutunum millum Føroyar og Danmark og einvegis úr Føroyum til Reykjavíkar, Bergen og Edinburgh. Prísurin á heimferð á NORÐ-rutunum kann vera skiftandi, av tí at ferðaavgjøldini í ávísa landinum verða umroknað frá gjaldoyranum á staðnum. Allir prísir eru galdandi, tá tú keypir á atlantic.fo.

There Are many kinds of beers on the Faroe Islands

This is the one you’re looking for Ask the cabin crew

Atlantic Review | Winter 2017

Atlantic Review – Winter 2017

On the wings of art Nearly 3000 na­ mes, that is how many proposals we received from over 600 participants, when we late last year launched a contest to name the Atlantic Airways fleet.

The main criterion was that the names should reflect Faroese iden­ tity, and the vast majority did, so it was no easy task for the panel to sift through all 3000 proposals.

In the end, however, the panel did manage to decide on names for our three aircraft and both helicopters.

Five excellent names that reflect Faroese identity.

acy is as alive today as ever. Five artists, who each in their own unique way enriched the Faroe Is­ lands and Faroese cultural life and continue to do so, though they have all passed away. Five leading lights, whose names we are proud to see our aircraft and helicopters carry.

They are: William Heinesen, author, composer and visual artist.

Ruth Smith, painter.

Ingálvur av Reyni, painter

As the panel so aptly put it, when outlining why it made its choices, “Somehow we wanted the air­ planes and helicopters to carry the names of Faroese people, who reached the sun in soaring flight.

Not financially, not commercially, but culturally. Because precisely culture in all its diversity perme­ ates every corner and every soul – culture is the common denomina­ tor.”

Sámal Joensen-Mikines, painter

Five Faroese luminaries were cho­ sen. Five people whose artistic leg­

While we have been busy setting up the fund and naming the fleet, a

4

Elinborg Lützen, graphic artist.

Atlantic Airways has also estab­ lished a new arts fund, which will donate DKK 100,000 plus tickets every year to one or several artists and/or projects. We do so in a de­ sire to contribute to the future of the Faroese cultural scene as an ac­ tive partner and promoter.

brand new aircraft has also arrived.

The Airbus 320, or William, as it is now called, will service our regular route network connecting the Far­ oe Islands to the world. The air­ plane, which was built at the Airbus factory in Hamburg, seats 168 trav­ ellers and this makes it the largest aircraft the company has ever own­ed. This magazine features an article about the new addition with pictures.

We also have other interesting reads to offer about, for example, the cultural scene, about author Lisbeth Nebelong, who is Faroese at heart, about Jonhard Mikkelsen, the formidable driving force and director of Faroese publishing house and online dictionary repos­ itory, Sprotin, as well as other ex­ citing pieces from the Faroe Is­ lands and further afield.

We wish you a happy and fruitful New Year and look forward to 2017 together with you.

Jóhanna á Bergi, CEO, Atlantic Airways

HiddenFjord continues to lead the world with extraordinary advances in raising premium Atlantic salmon in the wild, responsibly.

Our philosophy of raising salmon in a manner that is beyond sustainable propels HiddenFjord even further into the lead of companies providing premium salmon around the world.

Relentlessly searching for ways to improve how we raise HiddenFjord premium salmon is never an easy thing to do; but it is always the right thing to do.

P/F Luna, P.O. Box 29, FO-510 Gøta, Faroe Islands • Tel +298 66 21 00 • www.HiddenFjord.com

Photo: Patrick Güller

Contents / Innihaldsyvirlit:

08

While the World Googles, the Faroese »Sprota«

64

Exploring the windswept mountains of the Faroe Islands

Ljóðmúrurin sprongdist, og heimurin fór »at sprota«

18

Montjuïc – Barcelona’s Forgotten Hill

70

Pictures from your travels

Undirmetta fjallið í Barcelona

26

74

Eg kenni meg heima her

Upplýsingar um Føroyar

36

80

I feel at home here

Facts about the Faroe Islands

Atlantic Airways is expanding its fleet Atlantic veksur um loftflotan

46

THEME: Food Cu lture TEMA: matmen tan

Who is Faroese?

Children’s Page Barnasíða

81

Crossword Puzzle and Sudoku

Hvat er ein føroyingur?

Krossorðagáta og Sudoku

52

82

Barbara letur bankatosk í spanskan búna

Søgan um Atlantic Airways

Barbara: Faroe Bank Cod Goes Iberian

The Story of Atlantic Airways

ATLANTIC REVIEW is published by Atlantic Airways, Vagar Airport, FO-380 Sørvágur, tel. +298 34 10 00, fax. +298 34 10 01, e-mail: info@atlantic.fo. Edited by Ingrid Bjarnastein, ingrid@atlantic.fo Advertising: Atlantic Airways. Layout by Censure (Censure.dk). Printed by Føroyaprent (Foroyaprent.fo). Translation/ proofreading: Sprotin (Sprotin.fo). Responsibility: Jóhanna á Bergi. This publication may only be reproduced in agreement with the publishers. Cover: C. Brinkmann/Airbus

Atlantic Review | Winter 2017

Sprotin

Ljóðmúrurin sprongdist, og heimurin fór »at sprota« M y n d i r :

Sk r i va ð h e v u r Eyð Matra s H ø g n i H e i n e s e n / H e ine se n myndir

og

Sp rotin

Ásannandi, at tað bert eru eini 90 ár síðan, at føroyskt mál varð viðurkent sum undirvísingarmál, og at tað bert tekur eitt ættarlið at syndra eitt mál, so er tað einki løgið, at Jonhard Mikkelsen er ein ótolin maður. Hann er ágrýtin og avgjørdur, og eiðir smoyggja seg inn ímillum orðini. Men tað er ikki av málsligari armóð, at hann tekur harðliga til - tvørturímóti er tað fyri at undirstrika álvaran í tí, hann tosar um. Maðurin, sum stjórnar Sprotanum, hevði als ikki væntað, at hetta, sum hendi, skuldi henda. At navnorðið Sprotin (ein sproti) skuldi knoðast til eitt sagnorð, og at tað fór at bera øllum til at sprota.

Slíkt hendir bara í hendinga førum.

8

Atlantic Review | Winter 2017

Jonhard Mikkelsen tekur ímóti mær við grøna portrið nummar 12, har hann býr ovarlaga í Vest­ manna. Hann er miðal­ vaksin maður í kov­boybuksum og í svartari t-skjúrtu. Vit fylgj­ ast oman steinsettu trappurnar, ígjøg­num urtagarðin, sum í full­ um heystblóma helst er stór­ slignari enn í dag, nú trø, runn­ ar og blómur hava mist síni bløð og følna.

– Eg eri helst ein vónleysur romantikari, sigur Jonhard – um seg, urtagarðin og um lívs­ verkið Sprotan.

Komin inn í køkin, fer Jonhard at stákast. Sker viðskera og kókar vatn, sum hann stoytir ígjøgnum tesíluna. Hann ljóð­ar altráur á málinum, tá hann tosar um tøkniligu menn­ingina, nú forlagið Sprotin skjótt hevur 25 ár á baki.

– Sonja er fantastisk bæði sum sniðgevi og vegleiðari. Hon hevur fingurin á pulsinum við tí, sum er frammi, og hevur eitt sjáldsama gott eyga, sigur Jon­ hard og setur eitt krúss á borðið við áskriftini SPROTIN. – Skalt tú hava mjólk útí? Hann er klárur við mjólkarpakkanum.

– Nei takk. Eg drekki svart.

Hann heldur fram at tosa um starvsfelagan norðanfjørðs.

– Sonja hevur givið heima­ síðuni hetta flotta sniðið. Hon skilir teldumál og tekur sær av øllum samskiftinum við teldu­ tøkningarnar. Alt, sum hevur við orðini og tekstirnar at gera,

9

Atlantic Review | Winter 2017

eigi eg saman við øðrum, men alt, sum snýr seg um grafikk og uppseting, er Sonja. Ein van­ ligan arbeiðsdag arbeiða fimm fólk í Sprotanum – kortini ikki fulla tíð – við at leggja bøkur til rættis, samskipa rættlestur, reka stóra týðaratænastu, røkja mark­ naðin og skipa fyri til­ ­ tøk­ um.

Umframt hesi fimm er ein stór teyggja av fríyrkisfólki aftur­at.

Ein makaleys skipan Hann setist við borðið. Dags­ ljósið handan bakið blendar, og andlitið – hár, húð og foyrur – kám­ast, meðan røddin tónar fram.

Netorðabøkurnar á portalinum Sprotin.fo eru vorðnar ein rimm­ar suksé.

Nærum helmingurin av øll­um føroyingum eru inni á Sprota­

num hvørja viku. Í 2010 vóru tað 1.000-2.000 orðanørdar, ið leitaðu sær inn á bøkurnar – nú eru 20.000 inni á Sprotin.fo um vikuna.

– Ongastaðni í heiminum hava fólk so lætta atgongd til orða­ bøkur, sum her. Skipanin er makaleys. Eingi brúkaragjøld, eingin innritan, ein ritstjóri á hvørjari bók, sum til ber at samskifta beinleiðis við á netinum. Tað er gull vert. Hetta skapar ein dynamikk í sam­ bandi við orðabøkurnar, sum ikki má stadna, sigur hann.

Meðan vit sita og tosa, tikkar inn við teldupostum. Brúkarin spyr – lærarar, næmingar og skrivstovufólk, tey spyrja um orð ella koma við orðum og

Jonhard Mikkelsen (f. 1953) eigur Sprotan og er stjóri. Útbúgvin cand.mag. í enskum og føroyskum.

Arbeiddi sum adjunktur á Føroya studentaskúla. Lærugreinaráðgevi í føroyskum fyri miðnámsdeildirnar. Lektari á Føroya læraraskúla. Námslektari á Fróðskaparsetrinum. Í nøkur ár blaðstjóri á vikuskiftisblaðnum Fregnum.

Viðurkenningar Føroya Fróðskaparfelag – Grunnur Kristjans á Brekku­mørk - læt Jonhardi sømdargávu sum viðurkenning fyri slóðbrótandi virki fyri lærugreinini føroyskum á studentastigi í 1992.

Mentamálaráðið læt Jonhardi Heiðurs­gávu Landsins fyri bókaútgávu í 2010.

10

Atlantic Review | Winter 2017

11

Atlantic Review | Winter 2017

uppskotum. Onkur rættar vill­ur.

– Treyðugt so, sigur Jonhard.

– Aðrastaðni eru stór toymi, ið arbeiða við orðabókum. Vit vóru tveir, tá ið vit byrjaðu.

Anfinnur í Skála og eg. Tað sigur seg sjálvt, at orðabókin er ikki fullfíggjað, men hon kom á eitt turt stað og hevur roynst væl, heldur hann.

Eitt miðvíst stríð Studentaskúlin hevur havt sera stóran týdning fyri menn­ing­ina í Føroyum, eisini ta máls­ ligu.

Uttan tann skúlan hevði verið minni av læknum, sakførarum og verkfrøðingum og øðrum, sum hava sett ferð á ymsu fakøkini, sum hava ment okk­ um í stórum. Men hetta var ein danskur skúli við før­ oysk­ um ískoyti. Allar bøkur og allar próvtøkur vóru á donskum, men í 1974 kókaði gamla skip­ anin yvir. Tíðin hevði yvirhálað gomlu skipanina. Tá sluppu næmingar til próvtøku á sínum móðurmáli. Í 80-árunum vóru fortreytir­ nar fyri føroyskum broyttar, tá ið Fróðskaparsetrið av álvara fór at útbúgva fólk í føroyskum.

Jonhard varð lærari í Hoy­døl­ um.

Hagtølini tala fyri seg. Vit sprota sum ongantíð fyrr. Niðara talvan vísir, hvussu talið av brúkarum støðugt er vaksið seinastu árini, og árið í fjør fer at sláa øll met

– Mest sum allar lærubøkur vóru danskar og nógvir lærarar við. Tosað varð danskt fyri ein stóran part á Føroya Studenta­ skúla. Og hvør lærugrein hevði sín ráðgeva, danskt, týskt, stødd­ frøði í Danmark – men ikki føroyskt.

Atlantic Review | Winter 2017

Jonhard Mikkelsen, oddviti og høvuðspersónur í Sprotanum

Jonhard varð biðin at átaka sær uppgávuna, sum hann í fyrstu syftu havnaði. Hann visti, at tað fór at verða eitt knortlut stríð, men seinni tók hann tó upp­ gávuna á seg.

Men javnvágin ímillum før­ oyskt og danskt broyttist – og føroyskt gjørdist høvuðsmál, og ljós varð varpað á tørvin á føroyskum tilfari: orðabøkur, mállærur og føroyskar tekstir.

– Danskt var tann góða bók­ menta­lærugreinin, føroyskt var mangan tungt og stirvið, sigur Jonhard. Hetta varð ein harður dystur. Eitt gamalt inngrógvið mark skuldi flytast. Fleiri tímar skuldu útvegast føroyskum enn donskum. Føroyskt skuldi taka við nýggjari ábyrgd. Tíðin var búgvin. Men tað var sum at loysa negl, ið er grógvin inn í tánna, minnist hann.

Jonhard kendi á sær, at nú hann hevði sagt A, mátti hann eisini siga B. Hetta gjørdist upprunin til Sprotan. At geva tilfar út á føroyskum.

Tann reyða, danska orða­bók­in hjá Gyldendal var grundarlagið undir frálæruni í fremmandum máli. Royndin at broyta orða­ bøkurnar byrjaði í 1990, tá Anfinnur í Skála, Zakaris Vang og Jonhard fóru undir orða­

bókina ENSKT – FØROYSKT. Hetta eydnaðist væl, og so tók eitt annað við sær. Nú eru 16 orðabøkur á Sprotin.fo.

Orð, ið vinna frama Føroyskt mennist í hvørjum, og tað tykist, sum einstaklingar og fyritøkur leggja stóran dent á at hjúkla um málið. Málráðið (har Jonhard eisini er limur, red.), fær alsamt fyrispurningar um útlendsk orð, sum fólk vilja broyta. Í Málráðnum verða orð­ ini so viðgjørd, tugd og vigað.

– Nú, tú skrivar í Atlantic Re­ view, er orðið boarding eitt gott dømi, sigur Jonhard.

13

Atlantic Review | Winter 2017

dømini um tað øvuta.

At sprota er ein suksé At orðabókaportalurin hjá Sprot­anum skuldi gerast ein so stór suksé, var eingin sjálv­ fylgja. Áðrenn Mentamálaráðið keypti sítt fyrsta hald í 2010, fyri at allir skúlanæmingar í Føroyum kundu brúka net­ orðaportalin, gingu fleiri ár við íløgum fyri milliónir og mis­ eydnaðum royndum, ið vóru um at kollrenna alla verk­ ætlanina. Og nú Jonhard lítur afturá, ivast hann í, um hann var farin undir arbeiðið, hevði hann vitað um alt stríðið.

Frá “Orð og Tónum”; tiltak, sum Sprotin skipar fyri uml. eina ferð um mánaðin á Reinsarínum í Havn. Nýggjar bókaútgávur og tónleikur eru fastir tættir á skránni

– Vit brúka boarding, men onku­­ staðni skurrar tað orðið hjá mongum. Tað merkir ikki annað enn at fara í eitt flogfar.

Og spurningurin tekur seg upp: Ber ikki til at brúka okkurt annað orð? Slíkir spurningar eru altíð á skránni. Øll smá mál hava øgiliga stórar avbjóðingar og sleppa mangan ikki inn á serlig yrkisøki. Tá ið fólk til dømis lesa til lækna í útlondum, brúka tey síni egnu yrkisorð. Um allir læknar siga, at hetta eru orðini, vit brúka, so verður tað so, og føroyskt verð­ ur ikki brúkt.

– Verða økini nógv, sum før­ oyskt ikki sleppur inná, kann føroyskt verða so mikið skert, at tað viknar meiri enn gott er.

Tí mugu vit alsamt vera á varðhaldi, sigur Jonhard.

14

Í øllum londum sita fólk og smíða orð fyri nýggj hugtøk og fyribrigdi, og øll viðurkenna, at tað altíð verður arbeitt við einum avlopi. So og so nógv orð verða smíðað, og so og so stórur partur av teimum dettur burtur ímillum. Orðini verða send út á marknaðin, og so sæst, hvat aftursvarið verður. Tú veitst, at fólk taka ikki við øllum. Men ofta koma tey orðini kortini í orðabøkurnar, tí fólk skulu hava ein valmøguleika. Kanska onkur einaferð fer at brúka orðið í onkrum samanheingi.

Stundum hepnast tað – og fyri at halda okkum til ferða­vinn­ una, so varð Bed and Breakfast týtt til Ból og biti – og varðveitti styttingina B&B. Fólk tóku tað til sín við brestin. Eisini tá ið ein sandwich varð ein tvíflís.

Mong eru dømini um, at tað hevur hepnast – og mong eru

– Hetta hevur kostað nógv, bæði tíð og pengar. Tíð, sum helst kundi verið brúkt til so mangt annað – helst stuttligari og kreativari enn at arbeiða við orðabókum. Sum onkur segði: “.. orðabøkur eru tað óseksutasta sum er til.” … Situr tú og skrivar eina skaldsøgu, skapar tú okkurt nýtt, og fólk siga: Nei, sum hon skrivar væl.

Tá ið tú ert liðugur við eina orðabók, er tað eingin, sum klappar, men fólk siga sum við ein munn: Harragud, hvussu keðiligur kann ein maður vera?

Fá tær eitt lív! Hann flennir í skellilátri.

Ljóðmúrurin er sprongdur, og tøknin er markleys, og Sprotin er farin at leggja ljóð, myndir og video inn í bøkurnar, so ein orðabók skjótt verður nógv annað enn bara skrivað orð.

Skjótt fer at bera til at sprota fleiri mál – svenskt og franskt eru í gongd, kanska verður eisini kinesiskt sprotað ein fagran dag?

Viðgerðartrygd

Lat tíni starvsfólk koma í fremstu røð Við Viðgerðartrygd kanst tú tryggja tínum starvsfólkum bestu heilsuviðgerð innan 10 dagar.

Viðgerðartrygd gevur atgongd til viðgerð á privatsjúkrahúsi, ið hevur serkunnleika innan økið, har trupulleikin hjá tryggjaða er.

Við skjótari viðgerð styttir tú um sjúkufráveruna og tryggjar soleiðis samstundis títt virksemi.

–

Viðgerðartrygd fæst eisini til privatpersónar og børn.

> 35 81 00 ella vitja

Fá viðgerðartrygd til tíni starvsfólk við at ringja á

www.trygd.fo/vidgerdartrygd

Trygd hugsar um teg

Atlantic Review | Winter 2017

summary

While the World Googles, the Faroese »Sprota« He is an impatient man, and not without reason. Jonhard Mikkelsen knows that only 90 years have passed since Faro­ ese was allowed into the school house. And he knows it only takes a generation to demolish a language. Tirelessly he and his publishing house, Sprotin, have laboured to nurture the Faroese language. But not in the wildest and most impatient of his dreams, would he have imagined what would happen in the mere span of a decade.

“I am just a hopeless romantic,” he mutters as he welcomes me — probably commenting both on his immaculately kept gar­ den that surrounds us and his life’s work, the publishing house Sprotin.

We enter the house, where a meal already stands ready. As we eat, he reminisces about the technological development over the past 25 years since Sprotin was founded.

– Sonja is amazing, both as a graphic designer and as a con­ sultant. Contemporary graphic design is in her bones. One

16

glance at our homepage, and you realise her unmatched eye for design. And she is up-todate with all the newest online technology. She takes care of all that side of the business. I, together with others, take care of the words, the texts. But how the readers meet them on the page or screen, is all hers.

There are five of us, though not all full-time, who keep the shop running—editing books, making them ready for publi­ cation, running an extensive translation service, nurturing the market and organizing events. And then there is an army of associates that help us with this and that.

Sprotin’s biggest success is an unlikely candidate, namely the publisher’s online dictionary.

By now it is an indispensable tool for everyone who trades and dabbles in Faroese words.

It has been so well-received by the country’s students and pu­ pils that they have done what almost never happens in Faro­ ese, morphed the name of a company into a verb. To search Sprotin’s online dictionary is simply called to sprota.

That it would become hip to use an online dictionary, no one would have imagined only 7-8 years ago. Then the bud­ ding online dictionary drove Sprotin to the brink of bank­ ruptcy and Jonhard to the edge of madness.

To understand the drive be­ hind the success, you must look just shy of a century into the past, when the authorities fi­ nally allowed Faroese within the four walls of the classroom.

That was only the first victory in a long and hard fought battle to strengthen and nurture Far­ oese as a language of instruc­ tion. A crucial part of this lin­ guistic integration was the publication of dictionaries — not a sexy endeavour, but a pivotal one.

Together with his colleague, Anfinnur í Skála, Jonhard pub­ lished a major Faroese-English and English-Faroese dictionary in 2007. But who was going to haul two volumes of more than 2000 hardbound pages around in the digital age? If Faroese was not to be swallowed up in the online flood, a digital solu­

Atlantic Review | Winter 2017

tion had to be found. And so the first seed were sown for an on­ line dictionary platform.

Easily dreamed, tearing-yourhair-out-of-your-head difficult to accomplish. False starts and investments that nearly wiped Sprotin off the map was the story for several years. Even when the first edition of the current online platform was launched, only about 1.000 to 2.000 word nerds visited the site, and it was not easy to get subscribers. Then in 2010, when the Ministry of Culture and the municipalities took a subscription for all public schools, there was lift-off.

From being the most unsexy thing you could do, Sprotin’s online dictionaries became an essential part of every stu­ dent’s tool box. The dictionary platform had become so indis­ pensable that when the minis­ try and municipalities decided not to renew the subscription in 2014, the students went to the barricades, boycotted les­ sons to fight for their right to ... use a dictionary, to sprota.

Luckily a solution was found that gives everyone free access to this invaluable tool in the continuing battle to nurture a small language. As of now, the platform houses no less than 16 dictionaries with more to come. And it has been ex­ tremely well received. Today, about a third of the Faroese vis­ it the dictionaries every week to look up a myriad of words. It has become sexy to sprota – no one wants to be caught dead having misspelled a word!

17

Atlantic Review | Winter 2017

Ferðamál

Undirmetta fjallið í Barcelona Sk r i va ð h e v u r Je sp e r Mølle r M y n d i r : Shu tte rstoc k

18

Atlantic Review | Winter 2017

Placa d’Espanya í Barcelona

Í sunnara parti av Barcelona er ein frálíkur merkisstaður, sum nógv ferðafólk snýta seg sjálv fyri. Tað er gamla verjufjallið, Montjuïc, sum bókstavliga er eitt fjall fult av upplivingum.

Sjónin er tignaðarlig, sam­skap­ að og um somu tíð bergtakandi.

Stóri gosbrunnurin mitt á torginum er í sjálvum sær eitt listaverk við fleiri útskornum myndum, og á hvørjari síðu aftanfyri stendur eitt 47 metrar høgt klokkutorn, sum er gjørt

eftir klokkutornunum á Mark­ usarkirkjuni í Venedig.

Vit eru stødd á Placa d’Espanya í spanska stórbýnum Barcelona, og tað er her á torginum, tú best byrjar eina vitjan til eitt av áhugaverdastu merkis­støðun­

um í býnum, hóast tey flestu oftast ikki geva sær far um júst hetta staðið. Í meldrinum av stórfingnum ferðafólkamiðum eru tað nevni­ liga ikki so nógv ferðafólk í Bar­ celona, sum vitja tað 174

19

Atlantic Review | Winter 2017

Font Mágica, sum fleiri kvøld um vikuna hugtekur við ljósi, ljóði og vatni.

metrar høga fjallið, Montjuïc, sum í síni tíð var fremsta verjan hjá býnum.

Eftir at fjallið misti sína verju­ støðu, lá tað mestsum oyðið í nógv ár. Men í 1929, tá ið Barcelona var vertur fyri Heims­ framsýningini, varð Montjuïc valt sum høvuðsframsýning­ar­ staður, og fleiri bygningar vórðu bygdir til høvið.

20

Tey bæði klokkutornini gjørd­ ust sostatt høvuðsportur inn til framsýningina, og haðan leiðir eitt lítið breiðstræti teg fram við bygningunum og móti Font Mágica, sum bæði tá sum nú livir upp til sítt navn við eini gandakendari sýning.

Font Mágica er ein stórur gosbrunnur, sum Carles Buigäs sniðgav til Heimsframsýning­

ina. Vatnstrálur skjóta seg upp í luftina í takt við tónleik og ljós, og í dag kann henda hugtakandi sjónin upplivast fleiri kvøld um vikuna.

Mentanarligt mekka Tann gandakendi gosbrunnurin er bara eitt av mongu ferða­ málunum við Montjuïc-fjallið.

Beint yvir av Font Mágica trón­ ar merkisverda Palau Nacional

Atlantic Review | Winter 2017

sum var haðan, ella ber til at uppliva uttandura leiklist í Teatre Grec ella vitja etno­ logisku og fornfrøðiligu søvn­ ini. Poble Espanyol, spanska bygdin, sum er eitt frílandssavn við fleiri enn 100 bygningum frá øllum landspørtum í Spania, er eisini áhugaverd at vitja. Her virka eisini mangir handverk­ arar, sum sýna fram og halda lív í gomlu handverkarasiðunum í landinum.

Eftir ein stóran bita av list og mentan eru tað mong, ið virðis­ meta eitt sindur av vakrari náttúru, og eisini tað finnur tú í ríkiligt mát í Montjuïc. Heili tríggir urtagarðar eru á fjalli­ num, harímillum Jardi Botànic, har nógvar vakrar og eksotiskar plantur hugtaka.

Olympiskur arvur Heimsframsýningin er langt frá einasta altjóða tiltakið, sum hevur ført við sær nýtt lív til Montjuïc. Fjallið kom eisini í miðdepilin í 1992, tá Barcelona var vertur fyri olympisku leik­ u­num.

Bílegg ferðina til Barcelona á atlantic.fo ella ring til søludeild okkara á tlf. 34 10 00 fram, sum var høvuðs­ bygn­ ingurin í Heimsframsýningini, og nú húsast katalanska lista­ savnið í bygninginum við mong­­um altjóða viðurkendum

framsýningum. Um tær ikki dámar list, kanst tú í staðin njóta vakra tjóðartorgið uttan­ fyri, har tú hevur útsýnið oman ímóti Placa d’Espanya. Á restini av fjallinum lokkar sonn yvirflóð av alskyns ment­ anarligum tilboðum. Millum annað ber til at vitja Mirósavnið við verkum eftir heims­ kenda listamannin Joan Miró,

Longri uppi á fjallinum burtur frá teimum mentanarligu byg­ ningunum vóru fleiri ítróttar­ vallir bygdir til olympisku kapp­ ­ingarnar.

Vallirnir eru har enn, og har er gjørligt at vitja high-tech-are­n­ aina, Palau Sant Jordi, sum varð brúkt til innandura ítróttar­ greinar sum fimleik, hondbólt og flogbólt.

Nær við Palau Sant Jordi steðga fleiri á, hyggja eina ferð aftrat

21

Atlantic Review | Winter 2017

Stórfingnu klokkutornini, sum eru gjørd eftir klokkutornunum á Markusarkirkjuni í Venedig, síggjast fremst á myndini.

og undrast á stóra hvíta skapið, sum stingur seg langt upp í loft.

Tað er eitt samskiftistorn, men í olympiska andanum varð tað bygt soleiðis, at tað í abstraktum líki mest líkist einum ítróttar­ fólki, ið heldur einum kyndli við olympiska eldinum.

Tað áhugaverdasta við olymp­ iska økinum er stóri olympiski vøllurin, sum ikki berst saman við nakað annað. Hann varð bygdur longu til Heims­ fram­ sýningina og síðan umbygdur til OL. Her vóru atletikk-kapp­ ingarnar umframt byrjanar- og endahátíðarhaldið saman við 70.000 áskoðarum. Hóast nær­ um 25 ár eru liðin, síðan OL var

22

í Barcelona, er tað ein heilt serlig kensla at vitja og síggja vøllin, har Carl Lewis vann sítt sjeynda og áttanda OL-gull, og fleiri aðrar OL-kappingar fóru fram.

Framúrskarandi sýnið Skalt tú uppliva Montjuïc, er skilabest at byrja við fótin á fjallinum og so fara niðaná. Á tann hátt goymir tú eisini nakað av tí besta til seinast, tí ovast á fjallinum trónar tann gamla borgin frá 1700-talinum fram.

Haðan hevur tú eitt stórsligið ódarvað útsýnið yvir stórbýin, og tað toyggir seg alla leiðina frá tí bláa Miðalhavinum frá tí

spennandi havnalagnum og víðari til enn ólidnu kirkjuna hjá Gaudí, La Sagrada Familia.

Nógvar av kanónunum á borg­ ini standa framvegis frammi, og tær nýtist onga herútbúgving fyri at skilja hernaðarliga týd­ ningin, staðurin hevur havt.

Tað makaleysa útsýnið er ein góður endi á eini útferð til Montjuïc, sum kann verða við­ mælt øllum, sum vitja í Barce­ lona. Her fært tú mentan, ítrótt og náttúru á altjóða stigi, og syðri fjallatindurin er avgjørt verdur ein dag á eini ferð í Miðalhavsmetropolinum.

Auditing // Accounting // Advisory // Tax

In order to foresee the future you must know the past Experts in international taxation and corporate finance issues and advisers to the Faroese business community Reliable and professional since 1964

WWW.JANUAR.FO

Atlantic Review | Winter 2017

summary

Montjuïc – Barcelona’s Forgotten Hill Many visiting Barcelona pay no heed to Montjuïc, but this is literally a hill specked with ex­ periences. Historically, it was the city’s main defence against invaders. Losing that function, it was abandoned until 1929, when Barcelona hosted the world’s fair. Montjuïc became the primary exposition site.

The hill was also one of the main sites of the 1992 Olym­ pics held in Barcelona. It is a hill of culture, sports and histo­ ry.

The best way to experience Montjuïc is to start at Placa d’Espanya, the grand square with its two imposing clock towers that formed the gateway to the world’s fair. Font Magica, the large fountain at the heart of the square has lost none of its magic these past 90 years or so, still spellbinding visitors with it kaleidoscopic display of water, colours and music.

From here, stroll up to the Pa­ lau Nacional, the main building of the world’s fair, which today houses the National Art Muse­ um of Catalonia (MNAC), a

24

treasure throw of Catalonian art and the host of a series of internationally recognised ex­ hibitions. From the Palau Na­ cional, you have a magnificent view of the city with Place d’Espanya in the foreground.

On Montjuïc, you’ll also find an excellent museum with works by Joan Miró, the out­ door theatre Teatre Grec, and museums of ethnology and an­ cient history. Poble Espanyol, the Spanish village, built for the world’s fair, contains more than 100 buildings from every part of Spain. Here, you will also find many arts and crafts people plying their trade. The three excellent gardens on the hill are also worth a visit. In the Jardi Botànic you will find many beautiful exotic plants.

Having had your fill of art and culture, meander further up the hill to the many sports fa­ cilities built for the 1992 Olym­ pics. Two facilities worth a vis­ it are the high-tech arena Palau Sant Jordi and the impressive Olympic Stadium. The former was used for indoor sports as

gymnastics, handball and vol­ leyball. Outside it, you’ll see what looks like an enormous sculpture, but which in fact is a communication tower—its ab­ stract form suggesting an ath­ lete with an Olympic torch.

The Olympic Stadium, which houses 70,000 spectators, is the star attraction at the Olym­ pic site. Though 25 years have passed, you sense the Olympic glory linger on, including Carl Lewis winning his seventh and eighth Olympic gold medal.

The most natural way to end your visit to Montjuïc is to hike up to the top of the hill, where one of the best experiences of your excursion awaits you.

Here you meet the imposing 18th century fortress with its many cannons—a testimony to the hill’s past military impor­ tance. From it, you have a widescreen view of the big city, extending from the blue Mediterranean via the bustling harbour to Gaudi’s not-yet-fin­ ished cathedral, the Sagrada Fa­ milia.

WINTER JAZZ FESTIVAL

24–29 January New, exciting, experimental and well-known jazz music from the Faroes and the Nordic countries.

TINE THING HELSETH QUINTET

Sunday 5 February From Piazzolla to Kurt Weill – with a hint of jazz.

FILM FESTIVAL 2017

FAROESE MUSIC AWARDS

11–18 February We celebrate Faroese and Nordic Film.

THE FAROESE SYMPHONY ORCHESTRA FEATURING JÁKUP LÜTZEN

LAND OF MINE / THE HAPPIEST DAY IN

Saturday 11 March Celebrating the best of Faroese music.

THE LIFE OF OLLI MÄKI / SPARROWS

Saturday 18 March Young Faroese soloist performs Bartók’s concerto for viola.

/ LOUDER THAN BOMBS / THE HERE

KONNI KASS

AFTER / SIV SLEEPS ASTRAY / NOBEL

Friday 24 March Internationally acclaimed Faroese band. Animate and brilliant vocals play in a world of synths and space effects.

POVL DISSING & DEN KONGELIGE DANSKE LIVGARDES MESSINGKVINTET

Sunday 26 March The legendary Danish troubadour is joined by the Royal Danish Brass Quintet.

/ NATURAL DISORDER CHILDREN’S CINEMA

FAROESE FILM NIGHT

DOCUMENTARY DAY

SERIES MARATHON

NORDIC COUNCIL FILM PRIZE

Atlantic Review | Winter 2017

Lisa, sum er høvuðs­persónur í bókunum hjá Lisbeth Nebelong, var Ríkisumboðsdóttir, og tí gongur ein stórur partur av skaldskapinum fyri seg í húsunum hjá Ríkisumboðnum. Tá ið Lisbeth búði í Føroyum sum 10 ára gomul, varð hon vinkona táverandi Ríkisumboðið, Mogens Wahl, og var Lisbeth tí fastur gestur í húsunum hjá Ríkisumboðnum í miðbýnum í Havn.

26

Atlantic Review | Winter 2017

Vangamynd

Lisbeth Nebelong:

Eg kenni meg heima her Fyri Lisbeth Nebelong, rithøvund, hevur tað stóran týdning javnan at vitja í Føroyum, og kennir hon tað, sum hevur hon stórt tilknýti til landið. Tað kemur millum annað eisini til sjóndar í tríbindsverkinum Færø Blues, sum kom á marknaðin seint í fjør.

Tríggjar skaldsøgur í einum við Føroyum og føroyingum sum sambindingarliði.

M y n d i r :

Sk r i va ð h e v u r Ingrid B ja rna ste in H ø g n i H e i n e s e n/He ine se n Myndir og

Hon lýsir seg sum opna og forvitna. Eyðmjúka. Ágrýtna.

Og hesir eginleikarnir hava verið gjørt allan munin í til­ gongdini sum rithøvundur. Sum rithøvundur við einum heilt serligum tokka til Føroyar og tað føroyska samfelagið.

rithøvundur og journalistur, búð í Føroyum. Og hon vitjar javnan aftur – helst fleiri ferðir um árið.

Í trý ár býtt yvir tvey umfør hevur Lisbeth Nebelong (61),

“Tá sært tú, hvat hevur týdning fyri teg. Tey barnaárini, tá ið eg

“Tá ið tú hevur livað so leingi sum eg,” byrjar hon og stór­ flennir!

p rivata r

búði í Føroyum, hava havt ómetaliga stóran týdning fyri meg, og eg havi í mínum bókum skrivað um øll tey føroysku hugløgini og kenslurnar. Eg havi verið inni í tí. Og nú verði eg næstan kropsliga illa fyri, um eg ikki sleppi til Føroya minst tvær ferðir um árið,” sigur Lisbeth Nebelong, og hesa ferð merkist álvarin í tóna­lag­num.

27

Atlantic Review | Winter 2017

Lisbeth Nebelong til gongu ein heystardag í Hoydølum, har stórur partur bókini Når engle spiller Mozart fer fram.

28

Fakta Lisbeth Nebelong Fødd í 1955 í Keypmannahavn Búði í Føroyum í trý ár í 60- og 70-árunum Rithøvundur, journalistur og MPM Er í løtuni frammi við tríbindsverkinum Færøblues Skrivar og ritstjórnar bókina Turen går til Færøerne

Men tað var ikki uttan tru­pul­ leikar, tá ið Lisbeth av fyrstan tíð sum tíggju ára gomul flutti til Føroya. Pápi hennara hevði fingið starv sum fulltrúi hjá Ríkisumboðnum, sum tá var Mogens Wahl.

“Eg var skrædd upp við rót frá øllum mínum vinum og mínum umhvørvi heima í Danmark. Eg skilti ikki eitt orð av føroyskum fyrstu vikurnar, men eg fekk eykatímar í Nonnuskúlanum og lærdi tíbetur skjótt málið. Og tað var líka skelkandi fyri meg,

tá ið vit eftir tvey ár í Føroyum skuldu flyta aftur til Dan­mark­ ar, og eg av nýggjum skuldi finna mítt pláss har,” greiðir Lisbeth frá.

At upplýsa um Føroyar Lisbeth Nebelong er serliga kend sum rithøvundur og jour­ nalistur. Umframt tað hevur hon eina útbúgving í leiðslu, og áðrenn hon blakaði seg út í at skriva skaldsøgur, hevur Lis­ beth givið sjey bøkur út um búskap og fíggjarstýring.

Nú eru 13 ár liðin, síðan Lisbeth Nebelong gav sína fyrstu skald­ søgu út. Skaldsøgan Når engle spiller Mozart hevur Føroyar sum pall. Onkursvegna ein ófor­­ loyst kærleikssøga um donsku Lisu og føroyska Kára og full­ veldissamráðingarnar eru karm­ ar um skaldsøguna, sum fer fram í Føroyum.

Og síðan fyrstu skaldsøguna hava tvær afturat sæð dagsins ljós. Og báðar varðveita Før­oy­ ar sum avgerandi pall í verk­ unum. Seint í fjør komu allar

Atlantic Review | Winter 2017

tríggjar bøkurnar út sum samlað tríverksbind við felags heiti­ num Færø Blues Triologien.

700 síður um Lisu, Kára, Før­ oyar, kærleika, føroysk sam­ felagsviðurskifti, tónleik og so framvegis.

“Eg havi hesa søguna at bjóða; hetta er mín søga til heimin.

Mítt íkast. Hví tað er týdn­ing­ armikið? Ja, hví er tað týdn­

ingarmikið fyri Knausgård at lýsa alkoholismuna hjá pápa sínum? Í donskum bókmentum eru mínar tríggjar skaldsøgur stórt sæð tað einasta, sum finst, sum lýsir sambandið millum Føroyar og Danmark, og um eg havi nakað endamál við hesum, so er tað at fortelja dønum okk­ urt um Føroyar,” slær Lisbeth Nebelong fast.

Rithøvundurin er greið yvir, at um hon sjálv ikki hevði búð her í fleiri ár og verið ein partur av føroyska samfelagnum, hevði tað ikki verið gjørligt á sama hátt at skriva hesar skaldsøg­ urnar.

“Eg var jú føroyingur!” sigur Lisbeth Nebelong, men leggur so kvikliga afturat: “Men ongantíð heilt kortini. Tí nær ert tú føroyingur?” spyr hon retoriskt.

“Eg havi verið ein partur av øll­ um. Eg havi sungið fosturlands­ sangirnar. Barnarímurnar. Eg kenni alt innanífrá. Eg havi verið kring allar Føroyar. 17 tíma siglitúrar við Thorshavn ferð eftir ferð kring oyggjarnar.

Og júst hesir túrarnir hava givið mær nógv, tí um eg ikki hevði gjørt tað – um eg bara hevði verið í Havn – so haldi eg ikki, at Føroyar á sama hátt høvdu komið mær í blóðið. Tað var har undir teppinum umborð á “Thorshavn” sum eitt við náttúruna, at eg kendi meg lukkuligast. Og tað hevur eisini havt tað við sær, at eg kenni meg heima í Føroyum.”

Ein partur av mær Lisbeth Nebelong er mangan vorð­in spurd, um Lisa, kvinnu­ ligi høvuðspersónurin í bókun­ um, er Lisbeth sjálv.

Umborð á “Thorshavn” saman við systrunum. Undir einum teppi á ferð kring Føroyar. Hesar løturnar eru gull verdar fyri Lisbeth og hennara samband við Føroyar í dag. Ovara myndin er av Lisbeth og flokkinum í Sankta Frans skúla, har hon var vikarur eitt ár í 70-árunum Privatar myndir

30

Í bókini flytur Lisa – saman við beiggjanum Eriki og foreldr­un­ um – til Føroya, tí pápin er vorðin nýtt Ríkisumboð. Júst sum Lisbeth sjálv flutti til Før­ oya við foreldrunum, tí pápi

hennara hevði fingið fulltrúa­ starv hjá Ríkisumboðnum. Og sum heild er nógvur líkskapur millum Lisu og Lisbeth við frítíðarítrivum og upplivingum.

“Eg upplivi ofta, at fólk halda, at eg eri Lisa. Hetta er tó ikki mín søga, tí um eg eri Lisa, so eri eg eisini Erik og Kári (beiggi Lisu og kærleiki Lisu, red.). Eg líkist øllum teimum trimum. Eriki við tí anarkistiska, Lisu sum karrierukvinnu og Kára við tí listarliga. Tað, Kári ger við tón­ leiki, geri eg við orðum,” sigur Lisbeth Nebelong, sum við­ gongur, at persónarnir í bókini fylla nógv í hennara lívi.

So mikið nógv, at hon er ikki heilt til reiðar at sleppa hesum heiminum, sum í so langa tíð hevur verið og er ein partur av hennara lívi.

“Mín ætlan er at skriva eitt stuttsøgusavn við nøkrum av eykapersónunum í bókunum, tí eg kenni tað, sum teirra søga eisini skal forteljast. Tað er hart at skriva fagrar bókmentir, so tað verður neyvan til nakra skaldsøgu afturat,” sigur Lisbeth Nebelong.

Og í framtíðini – saman við stuttsøgusavninum – liggja enn fleiri vitjanir í Føroyum. Í ár millum annað í heyst, tá ið hon fer at skjóta lomviga saman við manningini á Bresti.* Og tað gleðir hon seg til.

*Í sambandi við bøkurnar var Lisbeth ein túr við Bresti og gjørdi kanningararbeiði.

Atlantic Review | Winter 2017

Profile

Lisbeth Nebelong:

I feel at home here W r i t t e n b y: Im a g e s :

32

I n grid B ja rna ste in H ø gni He ine se n

Atlantic Review | Winter 2017

Facts Lisbeth Nebelong Born 1955 in Copenhagen Lived in the Faroe Islands for three years in the 1960s and 70s Author, journalist and Master of Public Management Recently published the Danish trilogy Færø Blues Writes and edits the Danish volume Turen går til Færøerne

The author Lisbeth Nebelong has a deep connection with the Faroe Islands, which shines through in her trilogy Færø Blues (Faroe Blues). It can be traced back to two periods liv­ ing in the archipelago as a child and teenager, and regular sub­ sequent visits.

Lisa, the protagonist in Lisbeth Nebelong’s books, is the daughter of the Danish High Commissioner in the Faroe Islands, and much of the narrative therefore unfolds at the High Commissioner’s residence. When Lisbeth lived in the Faroe Islands as a 10-year-old, she was friends with then High Commissioner Mogens Wahl, and regularly frequented the High Commissioner’s residence in old Tórshavn.

Now aged 61 she says, “When you have lived as long as I have, you realise what matters to you. For me, the years in the Faroe Islands were crucial, and in my books I have written about all the Faroese atmos­ pheres and feelings. I have been immersed in them. And now I almost feel physically ill, if I cannot get to the islands at least twice a year.”

Lisbeth Nebelong’s family mo­ v­ed when her father took up

work with the Danish High Commissioner in the Faroe Is­ lands. It was tough for her at 10, but she quickly learned the language and settled in. She says she was Faroese, though not quite, and does not think she could have written this ac­ count had she not been part of Faroese society.

The trilogy is not the author’s first publication, she already has seven works of non-fiction on economics and finance to her name, however, when she published her first novel, When angels play Mozart, it was set in the Faroe Islands. An unresolved love story between Danish Lisa and Faroese Kári and Faroese independence ne­ gotiations frame the narrative, which over 13 years grew into a 700-page trilogy about Faroese

33

Atlantic Review | Winter 2017

society, love and music.

The author says, “This is my contribution (...) In Danish lit­ erature my novels are practi­ cally the only material describ­ ing the relationship between the Faroes and Denmark, and if I have any goal with this, it is to tell Danes something about the Faroe Islands.”

The many parallels between the writer’s life story and the protagonist’s experiences mean that Lisbeth Nebelong is often asked if she is Lisa. But, no, she says that each main character distils a different side of her.

Kári with his musical creations, for example, mirrors her liter­ ary drive.

But the characters do play a big part in her life and she is not quite ready to let go. She plans to write short stories with some of the minor characters.

“I feel like their story should also be told. [But] it is tough to write fiction, so there will probably not be another nov­ el,” says Lisbeth Nebelong.

More trips to the Faroe Islands are on the cards, though, the first one already this autumn.

Lisbeth Nebelong on an autumn walk in Hoydalar, the main setting for her book, When angels play Mozart.

34

Aged 18 Lisbeth Nebelong returned to the Faroe Islands for a year Private photo

Lisbeth aged 10 Private photo

Atlantic Review | Winter 2017

Atlantic veksur um loftflotan Beint fyri jól kom nýggja flogfarið hjá Atlantic Airways til Føroya.

Talan er um ein Airbus A320, sum er slakar fýra metrar longri enn tey bæði Airbus A319-flogførini, ið felagið eigur frammanundan.

Nýggja flogfarið tekur 168 ferðafólk, sum eru 24 fleiri enn hini bæði flogførini. A320-flogfarið fer fyrst og fremst at røkja rutuna millum Vágar og Keypmannahavnar, har tað serliga í háárstíðini – juni, juli og august – er tørvur á einum størri flogfari.

Sk r i va ð h e v u r K á r i M i kk e lse n, jou rna listu r M y n d i r : F i n n u r J u s t i n u ss e n / F o t o s t u d i o

Góða gongdin hjá Atlantic Airways seinnu árini við vaks­ andi ferðafólkatali á hvørjum ári hevur fingið føroyska flog­ felagið at gera íløgu í eitt nýtt og størri flogfar úr so­ nevndu A320-røðini, sum Airbus-verk­ smiðjan nevnir røðina av

36

hesum flogførum. A320-røðin fevnir um tey fýra flogførini A318, A319, A320 og A321, sum verða nýtt til stuttar og millum­ langar flogteinar.

Hóast talan ikki er um tey størstu flogførini frá Airbus-

verksmiðjuni, so eru hesi flog­ førini tey týdningarmestu og nógv mest seldu hjá felag­num.

A320 hevur verið undan­gongu­ flogfarið til nógva nýggja tøkni til nýtíðar ferðafólkaflogfør.

Fram til 1. november 2016 eru

Atlantic Review | Winter 2017

Nýtt flogfar

12.791 av teimum í alt 16.746 flogførunum, sum higartil eru framleidd og bíløgd hjá Airbusverksmiðjuni, av A320-slag­ num.

Hugskotið við A320-slagnum var, at tað skuldi vera minst møguligur munur á ymsu stødd­ unum, so flogfeløgini kundu nýta somu flogskiparar, tøkn­ ingar og eykalutir til øll hesi flogførini.

A319-flogfarið, Atlantic Air­ ways hevur tvey, sum fleyg fyrstu ferð alment í august 1995, hevur hepnast serstakliga

William HEINESEN

AIRBUS 320

Elinborg LÜTZEN

AIRBUS 319

Ingálvur AV REYNI

AIRBUS 319

Ruth SMITH

væl frá fyrsta degi, og tí er gravgangur eftir tí. A319 og A320 eru nærum eins, men nýggja flogfarið er 3,73 metrar longri og hevur pláss til 168 ferðafólk, sum eru 24 fleiri enn verandi A319-flogfør.

Framúr framkomin tøkni Fyrsta flogfarið í Evropa í heila tikið, sum varð útgjørt við nýggju navigatiónstøknini RNP, ið stendur fyri Required Navi­ gation Performance, var tað fyrsta A319-flogfarið hjá At­ lantic Airways. Sum tey bæði A319-flogførini er nýggja A320­ -flogfarið somuleiðis útgjørt

AGUSTA WESTLAND 139

AGUSTA WESTLAND 139

Sámal JOENSEN-MIKINES

37

við hesi tøkni. Henda tøknin hevur økt so nógv um reglu­ semið hjá føroyska flog­ fel­ ag­ num, at sambært seinastu tøl­ unum er tað heilt uppi á 99,6 prosentum. Við øðrum orðum eru sera fáar avlýsingar orsakað av mjørka ella vánaligum veðri.

Fyri at byrja eina innflúgving verður vanliga kravt, at sýnið skal vera 2.000 metrar á breytini, og flogfarið kann tá flúgva niður á 680 føtur yvir breytini. Við nýggju tøknini ber til at fara heilt niður í 800 metra sýni og eina hædd, sum er 455 føtur ella einar 150 metrar yvir breytini.

– Hetta hevur broytt virksemið hjá okkum ótrúliga nógv, tí nú eru mestsum ongar avlýsingar við tí ampa, sum tað hevur fyri bæði ferðafólk og okkum í flogfelagnum. Sum starvsfólk eru vit ógvuliga spent upp á at fáa nýggja flogfarið, ið fer at gera, at vit kunnu veita okkara viðskiftafólki eina enn betri tænastu, sigur Jóhanna á Bergi, stjóri í Atlantic Airways. Áðrenn Atlantic Airways fekk fyrsta airbussin, vóru flog­skip­ arar hjá felagnum í New Zea­

Myndir frá hátíðarhaldið í hangarinum í sambandi við, at nýggja A320 flogfarið kom til Føroya fyri fyrstu ferð. Ovasta myndin: Jóhanna á Bergi, stjóri í Atlantic Airways. Mittasta myndin: Flogfør og tyrlur vóru navngivin hendan týsdagin í desember.

Niðasta myndin: Nøkur av royndu og dugnaligu starvsfólkunum hjá Atlantic Airways

Your business partner in the Faroe Islands Audit

Bookkeeping

Corporation TAX and VAT International Shipping Taxatio

Personal TAX Wage Administration

Hydrocarbon Taxation Corporate Finance sansir.fo

n

Accounting Assistance

sansir.fo

SPEKT løggildir grannskoðarar Sp/f. · Staravegur 17 · Postsmoga 3258 · 110 Tórshavn Faroe Islands · Tel 34 34 34 · Faks 34 34 35 · spekt@spekt.fo · www.spekt.fo

KOM VIÐ TIL KRETA BEINLEIÐIS ÚR VÁGUM

26. JUNI, 10. JULI, 24. JULI og 7. AUGUST 2017

Faroe Law provides legal assistance to business enterprises with an emphasis on the commercial, practical and pragmatic objectives of the client. Our areas of practice include: Mergers and acquisitions Company law • Project development and financing • Restructuring and insolvency law • Building and construction law

Banking and financing law Oil and gas law • Maritime law • Tax law • International contracts

•

•

•

•

Faroe Law is an independent Faroese Law Firm with associated offices in Copenhagen, Aarhus, Nuuk, Moscow and Kiev. We are result oriented and provide a personal tailored service to our clients. www.faroelaw.fo · faroelaw@faroelaw.fo Faroe Islands Faroe Law Sp/F Magnus Heinasonar gøta 10 Postbox 158 FO - 100 Tórshavn Tel. (+298) 66 99 00

Copenhagen DELACOUR Law Firm Langebrogade 4 1411 København K Tel. (+45) 70 11 11 22

Aarhus DELACOUR Law Firm Åboulevarden 13 8000 Aarhus C Tel. (+45) 70 11 11 22

Greenland Nuna Advokater A/S Qulilerfik 2, 6 Postbox 59 3900 Nuuk Tel. (+299) 32 13 70

Russia DELACOUR Law Int. Aps M. Dmitrovka 23/15, ap. 3 127006 Moscow Tel. (+7) 495 589 1189

Ukraine DELACOUR Law Int. Aps 59, Zlylyans´ka Street Suite 107 Kiev 01033 Tel. (+38) 04 42 07 08 98

Keyp ferðina á

atlantic.fo

Atlantic Review | Winter 2017

Fakta um A319 Tey bæði flogførini, sum Atlantic Airways hevur: Longd: 33,84 m Veingjaspenni: 34,10 m Ferðalongd: 3.350 km (tó upp í 6.800 km í serútgávum) Mest loyvda flogvekt: 73.5 tons Ferðafólkatal: 144

Fakta um A320 Nýggja flogfarið hjá Atlantic Airways Longd: 37,57 m Veingjaspenni: 34,10 m Ferðalongd: 4.800 km (5.700 km við minni vekt) Mest loyvda flogvekt: 77 tons Ferðafólkatal: 168 Eisini flogfør skulu hava nummarplátur. Her fær William Smith, tekniskur leiðari í Atlantic Airways, handað nummarpláturnar til nýggja A320 flogfarið frá Trafikstyrelsen.

landi til útbúgvingar. Har fingu teir gjølliga upplæring í at flúgva og handfara Airbus-flogførini við teirri nýmótans innflúgv­ ingarútgerðini, sum flog­ førini hava.

Airbus A320-fløgførini svara til Boeing 737-flogførini. Til­ samans eru hesi bæði sløgini av flogførum tey best umtóktu og mest nýttu ferðafólkaflogførini í heiminum, har trygdin er í hásæti.

Flogskiparar víða hvar hálova hesum flogførum fyri at vera ómetaliga góð og trygg at flúgva.

Eitt nú eru tey útgjørd við fleiri sjálvstýrarum, so um onkur skuldi gingið fyri, tekur ein annar við. Somuleiðis eru trygd­ arskipanir og eyka trygd­ ar­ skipanir bygdar omaná alla­ staðni í flogførunum.

40

Niels Mortensen, Johanna á Bergi og Poul Michelsen frammanfyri nýggja flogfarið

Um Airbus Ofta er tað suðurfranski býurin, Toulouse, sum verður settur í samband við framleiðsluna av Airbus-flogførunum, tí har er tað, at felags evropeiska fyri­ tøkan bæði mennir, royndar­ flýgur og byggir síni risastóru flogfør. Tó er tað soleiðis, at Airbus hevur eina eins stóra verksmiðju í Hamburg í Týsk­ landi, har stóra Finkenwerderanleggið liggur við egnum flog­ vølli, sum er 3.300 metrar til longdar. Umleið 15.000 starvs­

fólk hava sína dagligu gongd á Finkenwerder, har øll flogførini í A320-ættini verða sett saman, og skrokkar verða gjørdir til øll modellini av Airbus-flogførum.

Hvønn mánað fara umleið 40 liðug flogfør út úr stóru hang­ aru­ num í Hamburg og verða latin keyparunum, sum eru flogfeløg úr øllum heimsins herðashornum. Eitt av hesum er nýggjasta A320-flogfarið hjá Atlantic Airways, sum varð sett í flúgving á føroyarutuni beint fyri jól í fjør.

Duty free import

For travellers 18 years or older / Fyri ferðandi 18 ár og eldri Alcohol / Alkohol

Tobacco / Tubbak

You can bring one of the examples below to the Faroe Islands.

Tú kanst taka eitt av dømunum við til Føroya.

You can bring only one of the products below to the Faroe Islands.

Tú kanst bert taka eina av vørunum niðanfyri við til Føroya.

1L

2L

Spirits / Spiritus

Wine / Vín / Cider

2L

Beer / Øl

200 stk (1 karton) Cigarettes / Sigarettir

50 stk

50 stk

1L

1L

Spirits / Spiritus Strong wine / Sterkt vín

2L

250 g

Tobacco/ Tubbak

Cigarillos / Sigarillos

Cigars / Sigarir

Beer / Øl

Did you know 250 g

Snuff/ Snús

Visti tú 4L

2L

Wine / Vín / Cider

Beer / Øl That you can bring more duty free goods by paying taxes?

You can for example bring 6 bottles of wine (75 cl) in addition to the quota by paying DKK 150 in total.

At tú kanst taka størri nøgdir við, um tú rindar toll og avgjøld?

T.d. kanst tú taka 6 fløskur av víni á 75 cl við, umframt mest loyvdu nøgdina, um tú rindar tilsamans 150 kr.

2L

Strong wine / Sterkt vín

2L

Beer / Øl

Maximum allowances / Mest loyvdu nøgdir: Beer up to 5,8% Wine / Cider up to 15% Spirits over 22%

Max. 10 ltr. in total, incl. quota. Tax. DKK 5,- per. 33 cl. can.

Max. 9 ltr. in total, incl. quota. Tax. DKK 33,- per. ltr.

Max. 3 ltr. in total. incl. quota. Taxes vary according to percentage.

Perfumes max. 50 gr. After shave max. 25 cl. Chocolates max. 3 kg. Soft drinks max. 10 l. Øl upp til 5,8% Wine / Cider up to 15% Spirits over 22%

Í mesta lagi 10 ltr. inkl. kvotu. Tollur KR 5,- pr. 33 cl. dós. Í mesta lagi 9 ltr. inkl. kvotu. Tollur KR 33,- per. ltr. Í mesta lagi 3 ltr. Tollur verður ásettur eftir alkoholstyrki.

Luktilsi í mesta lagi 50 gr. Rakivatn í mesta lagi 25 cl. Sukurlátavørur í mesta lagi 3 kg.

Sodavatn í mesta lagi 10 litrar.

10L

Beer / Øl

Spirits / spiritus: > 22% alc. (max. 60%). Wine / Vín / Cider: < 15% alc. Strong wine / sterkt vín: 15-22% alc.

Atlantic Review | Winter 2017

summary

Atlantic Airways is expanding its fleet

With more passengers travel­ ling every year, Atlantic Air­ ways has decided to invest in another aircraft. The new A320 arrived just before Christ­ mas last year and is particularly in­ tended to increase capacity on the busy Vágar-Copenhagen route.

The A in A320 stands for Air­ bus. Atlantic Airways already has two A319 from the same manufacturer, but the A320 is around four metres longer and can carry 168 travellers, 24 more than the A319.

Facts about A319 Atlantic Airways’ current aircraft Length: 33.84 m Wing span: 34.10 m Range: 3,350 km (but up to 6,800 km with special features) Max take-off weight: 73.5 tonnes Passengers: 144

42

The A320 series is by far the most popular in Airbus’ range.

All its models are kept similar enough for airlines to employ the same pilots, technicians and spare parts for their entire fleet. In addition, with its focus on safety Airbus has pioneered a raft of new passenger aircraft technology with this series. In fact, Atlantic Airways’ first A319 was the first in Europe to boast the new navigation tech­ nology RNP - Require Naviga­ tion Procedures.

Facts about A320 Atlantic Airways’ new aircraft Length: 37.57 m Wing span: 34.10 m Range: 4,800 km (5,700 km with less weight) Max take-off weight: 77 tonnes Passengers: 168

For Atlantic Airways the highly advanced RNP system has led to a significant reduction in weather-related delays and cancellations. RNP enables pi­ lots to land at a visibility of only 800 m at 150 m above the landing strip, compared to a previous minimum of 2000 m at 210 m. The impact is clear; the most recent figures show that the Faroese airline’s regu­ larity is at an impressive 99.6%. “... we now barely have any cancellations at all, with the in­ convenience these cause to both passengers and us at the airline. At Atlantic Airways we are very excited about this new aircraft, which will enable us to further improve our customer services,” says Jóhanna á Bergi, Atlantic Airways CEO.

SHIPYARD

NEW BUILDINGS FROM MEST SHIPYARD CATAMARANS designed to operate under tough weather conditions

All the work – design, drawings, the hull and everything else done on Faroese soil, in order to fulfil salmon producer Bakkafrost’s needs for a modern vessel

Please visit Mest.fo Contacts: +298 301190 or email: sales@mest.fo

Atlantic Review | Winter 2017

Matmentan í undanvindi

Føroysk igulker á altjóða matborðinum.

Mynd: Flemming Gernyx

Matur er nógv meiri enn bara matur. Matur er seinnu árini vorðin upplivingarmentan. Og er maturin nóg góður, spenn­ andi, kveikjandi og serligur, er tað nakað, ið fólk – ella foodies um tú vilt - vilja ferðast langan veg fyri at uppliva, smakka og ummæla.

Matur er í miðdeplinum sum ongantíð áður, og tað merkist eisini her í Føroyum, sum so

44

líðandi veruliga hava sett seg á heimskortið mati viðvíkjandi. Á næstu síðunum borðreiða vit við tveimum frásagnum og hugtakandi myndum frá tveim­ um tiltøkum, sum hava verið á føroyska matmentanarpalli­num seinastu mánaðirnar. Eitt hug­ takandi og áhugavert innlit í, hvat rørist í gastronomium­ hvørvi­num.

Vælgagnist!

Atlantic Review | Winter 2017

45

Atlantic Review | Winter 2017

Rรฆtturin hjรก Line Storm Hansen, close up.

46

Atlantic Review | Winter 2017

Hvat er ein føroyingur?

Meðan tungan gongur kyk í læstum kjaki á Facebook, er tað sama tungan, ið letur upp fyri einari nýggjari gastronomiskari allýsing av tí, sum føroyskt er og avgjørt ikki var gamalt fyrr.

Sk riva ð he vu r B irgir Kru se M y n d i r : F l e mm i n g G e r n y x

Neyvan er nakað fólk á klótuni so aktivt á Facebook sum før­ oy­ingar. Kjakbólkar sum “før­ oysk rættstaving” hava fingið meiri enn ein fimting av Føroya fólki at sláa manngarð um málið og til gerandis at taka støðu til, hvat er rætt og skeivt í føroyskum málbúna. Og tá tosa vit bara um staving, rætta staving. Ikki um nakað annað av tjóðskaparligum slagi.

Men eitt kjakevni, sum javnt og samt stingur seg upp í kjalar­ vørrinum av tílíkum bólkum, er, hvør føroyingurin er, og hvat tað er, ið skapar hann, føroyingin, og hvat hann kann rúma og ikki, av tí, sum út­ lendskt er.

Tað, at flestu kjakarar sam­ stundis tykjast hava skálkin við í einum og øllum, ið sagt verður, ger eisini, at kjakið er krevjandi og í mongum løgum, frá ramasta álvara til tað bera skemt.

Kanska er tað táttayrkingin, sum hevur lagt støðið undir hesa eyðkendu ertandi atferð í almenna rúminum.

Eitt kvøldið, eg var á nýbygda Panorama ovast á Hotel Hafnia í miðbýnum í Havn, komu mær hesir tankar um føroyingin til hugs. Eg sá teir líkasum í nýggjum ljósi, tankarnar um, hvat føroyskt er.

Orsøkin var helst tann, at hesi snøggu høli fingu meg at sigla

47

Atlantic Review | Winter 2017

avstað, sum var eg umborð á einum ferðafólkaskipi, The Hafnia of the Seas, ið siglir úr oyggj í oyggj, teim føroysku væl at merkja.

Turrisliga staðfestingin av løg­ frøðiliga føroyinginum kann hvørki brúkast í bakborð ella stýriborð á hesi skútu. Her er smakksansurin einasta kump­ ass­rósan og evsti dómari.

– Hvat er tað, ið definerar før­ oyingin sum sosiala og mentan­ arligu veru, tyggi eg fram fyri meg í náttklubbalitta matstovu­ myrkrinum við útsýni móti Ríkisumboðnum, Skansanum, Tinganesi og Skipasmiðjuni.

Skerpikjøt í sósini Tað er Line Storm Hansen úr Danmark, sum er fjórði av tíggju kokkum, ið leggur mær spurningin á tungu.

– Hvat er ein føroyingur? spyr smakkurin.

Line hevur dampað feskan tosk, sum er vanligasti matur, tú kanst hugsa tær í einari føroyskari stovu, ið er eins hvítmálað og allar aðrar norð­ urlendskar stovur. Turrisligari kann tað ikki verða.

Men so hendir tað.

Fyrst leggur hon saltbakaða kálrót og urtir á tallerkin. Síðan hevur danska Line rørt eina ljósa fiskasós, sum hon letur renna tungt oman yvir føroyska bankatoskin. Og so brestur or­ søkin til yvirskriftina: Sósina hevur hon smakkað til við skerpikjøti. Ja, skerpikjøti.

Eg eri so paff um fiskasósina, ið at síggja til er blúgv og lítillátin, men í staðin krøkir seg í allar smakkleykir á tunguni, feittar seg upp undir góman og so verður skolað burtur við frísk­ liga víninum, at eg eri málleysur av hesum nýfunna føroyska ýti. Á Føroyabanka í fyrsta smakki og so á grasgrønu vínmarkini í Bourgogne, tí afturvið fáa vit tað fínasta Chardonnay úr Bour­ gogne at skola við.

Eg fái hug at flagga og heilsa við tí, flagginum, sum tá teir sigla við Kronborg um stýriborð, tí danska Line gav mær eina nýggja tilgongd at definera, hvat ið føroyskt er.

Kanska fara siðbundin tjóð­ skap­ arhugtøk at verða trokað burtur av kosmopolitiska kravi­ num um autentisitet og tað óspilta í universellum smakki, sum vit higartil neyvan kendu og enn minni virdu, fyrr enn

Allir NaCl kokkar, barrvørar og tænarar eftir showcooking á Panorama á Hotel Hafnia í november í 2016.

48

Atlantic Review | Winter 2017

Panorama á Hotel Hafnia. Oddbjørg Højgaard, stjóri á Hotel Hafnia, er millum gestirnar.

onkur fremmandur vísti okk­ um á tað. Við skerpikjøts­ smakkinum í fiskasósini hevur Line lagt afturat tí varða, sum til gerandis definerar føroy­ ingin.

Showcooking í Føroyum Við hvør sínari matskrá borð­ reiða ferðandi kokkarnir við samansettum rættum úr før­ oyskum rávørum, live millum gestirnar í matstovuni sum show­cooking fyri fjórðu ferð í Føroyum.

– Tey endavenda føroyskari matmentan, tí tey eru uttan

mørk, tá tey arbeiða, og eru ikki læst føst, sum vit ofta eru, sigur Oddbjørg Højgaard, stjóri á Hotel Hafnia, ið er millum gestirnar.

– Og verri er tað ikki, at tey eru djørv, kreativ og full av spølni, tá tey útinna listagreinina mat­ gerð, sigur Oddbjørg væl nøgd við tiltakið.

Kokkarnir, ið rópa seg NaCl hava hildið saman í átta ár og havt 34 tiltøk á klótuni, frá Shanghai í eysturi til Toronto í vesturi.

– Vit elska at ferðast og at finna góðar rávørur. Hetta er fjórða ferðin, vit eru í Føroyum og spæla okkum við øllum tí feska, ið føroyska náttúran ber, og so at kenna tað mest sublima, sum er at fáa livandi jomfrúhumm­ ara beint úr sjónum og upp í hendurnar í køkinum. Tá eru vit samd um, at besta rávøran er júst her í Føroyum, sigur Heidi Veng Hørlyck.

Hon eigur áttandu borðreiðing, sum er Arla ostur, ið er turk­ aður í Leirvík í fimm og eitt hálvt ár. Tí rópar hon ostin Nordens parmesan og serverar

49

Atlantic Review | Winter 2017

við paradíssúreplum, malti og mjølmaðki. Afturvið skeinkir Heidi Gewurztraminer úr Alsac.

Spik, skræða og whisky Turri osturin var gott lok oman á rættin hjá Jóhan Joensen, sum beint undan beyð eina kræk­ lingaskel við einum bita av lambshjarta í, einum tunnum spikstykki løgdum niðurvið og toskaskræðu omaná. Við borðið varð ein skeið av spiksúpan stroydd omaná. Hetta var ein munnbiti av teim sjáldsamastu.

Hann skuldi súpast sum ostra í einum slurki, beint úr nýtiknu skelini.

Afturvið skonkti Jóhan ein Frozen Pond kokkteyl, ið er fryst whisky, sum roykt stingur seg ramliga upp í nasarnar, eftir at tú hevur brotið harðfrystu skorpuna á ísinum, kátur sum eitt barn, ið fyrstu ferð spælir við skoytum á tjørnini millum jólanna.

– At taka ostar og skinkur til Føroya at turka á henda hátt í lotinum, ber ikki til aðrastaðni enn í Føroyum, sigur íverk­ setarin Jóhan Mortensen. Hug­ skotið fekk hann, tá hann seldi saltfisk í Suðurevropa.

– At draga Suðurevropa inn á okkum er eisini at vera før­oy­ ingur, sigur Jóhan Mortensen, ið er ein av teimum mongu, sum skipa fyri Gastronomiska kalendaranum á matstovunum Heima í Havn. Tær eru Áar­ stova, Barbara Fish House, Ræst og Fútastova.

50

Line Storm Hansen við toski, saltbakaðari kálrót, urtum og fiskasós, sum er smakkað til við skerpikjøti.

Atlantic Review | Winter 2017

summary

Who is Faroese?

Is there a people as active on Facebook as the Faroese? Hard­ ly, and few topics can get the local Facebookers to rush to the keys and churn out com­ ments and responses as Faro­ ese identity. What does it mean to be Faroese? What makes the core of the islander? And is it an identity that embrace the other and the foreign?

These identity musings were brought home to me as I sat en­ joying the view from Panora­ ma, the dimly lit premises on top of Hotel Hafnia, Tórshavn.

On this night, no dry and cut definition would do. Different senses held the ground here: I chewed and savoured my way into an awareness of what it means to be Faroese, both so­ cially and culturally.

It was Line Storm Hansen, a Dane, the fourth of the night’s ten chefs, who queries my tongue: “What is a Faroe Is­ landers.” She had steamed cod, the most common of Faroese fare. Can it be more unimagi­ native? But then something happened. After laying a slice of salt-baked swede on the fish, she let a sauce run liberally over the Faroe Bank cod. And my mind was blown away, the

sauce was flavoured with Faroe dry-aged lamb. Pale and hum­ ble in appearance, the sauce made the tongue’s every taste bud dance. The viscous marvel from the Faroe Bank fishing grounds was washed down with a fresh Chardonnay from green vineyards of the Bourgogne.

I wanted to wave a Danish flag, for it is Line who had shown me a new venue into defining what Faroese is. Perhaps tradi­ tional nationalism will be crowded out by the cosmopoli­ tan demand for the authentic and unspoiled universal taste.

Here was something we nei­ ther knew nor respected be­ fore the stranger opened our eyes. With the dry-aged taste of lamb in Line’s fish sauce, an­ other brick has been added to Faroese identity.

NaCl Showcooking in the Faroes This is the fourth time NaCl, an operative of chefs that have worked together for eight years, visited the Faroes, put­ ting on a night to remember, each serving one dish. “They turn Faroese culinary culture upside down, for they know no boundaries as they work with the ingredients,” says Oddbjørg

Højgaard, general manager of Hotel Hafnia. “And it does not harm that they are brave, crea­ tive and humorous in their ex­ ecution,” she adds.

Chef Heidi Veng Hørlyck ex­ plains NaCl’s passion: “We love to travel and discover excellent raw materials. In the Faroe Is­ lands, we play with all the fresh ingredients that abound here. It is sublime to take a live langoustine straight from the ocean into the chicken. Then we know the best ingredients are found right here in the Far­ oe Islands.”

In addition to the traditional ingredients, the chefs also played with such newcomers in Faroese food production as hard cheeses and dried ham.

Jóhan Mortensen, an enthusi­ astic local culinary entrepre­ neur, is one of the ring leaders of the culinary calendar of a consortium of four restaurants, Áarstova, Barbara Fish House, Ræst and Fútastova. He notes that “drying cheeses and ham in the unique Faroese breeze opens up for possibilities un­ heard of elsewhere. To draw Southern Europe in is also part of being Faroese.”

51

Atlantic Review | Winter 2017

Matmentan

Barbara letur bankatosk í spanskan búna

Mitt í gomlu Havnini liggur Barbara. Ein hugnalig og fjálg fiskamatstova við nógvari sál. Frá gamlari tíð er hetta Heima í Havn, og tann, ið ikki kennir seg heima í hesum umhvørvi, hevur ongantíð biðið um at fáa meira av tí góða.

S k r i v a ð h e v u r H e l g i J a c o bs e n M y n d i r : F o t o s t u d i o / F i n n u r J u s t i n u ss e n

Sálin í Barbaru er halgað fiska­ mentanini. Inni í matstovuni er hús við glugga og hurð, og innan fyri gluggan sært tú trappu.

Men nú angin av sjógæti setir út ígjøgnum vindeygað, um­ skapast matstovan til lugar í eini skonnart. Vindeygað er kúgv­ eyga og leytarin gongur upp í kabússuna, har meistara­

52

kokkurin lokkar feittið undan skræðuni á toskinum. Hann ger heimsins bestu pil pil-sós. Í kvøld er føroyabankatoskur á skránni, og vit sigla í silvitni og logn.

Matskráin við føroyabanka­ toskinum er hugtakandi, tí hesin toskurin hevur eina so

góða søgu at siga okkum. Longu í 1800árunum troyttu nógvar tjóðir toskin á Føroya Banka, og seinni hildu føroyingar seg framat. Tá ið royndin eftir toski minkaði í fyrra heims­ bardaga, slapp hesin toskur at vaksa seg so stóran, at Dimma­ lætting í 1917 samanbar smakk­ in við kalva og skrivaði, at fjøld

Atlantic Review | Winter 2017

av fólki kom oman í Vágsbotn at síggja vælvaksnu banka­tosk­ arnar. Í 1930árunum staðfestu fiski­ frøðingar fyrstu ferð, at føroya­ bankatoskurin vaks nógv skjót­ ari enn annar toskur. Seinni kann­ingar hava víst, at miðal­ vektin á einum føroyskum bankatoski eftir trimum árum er meira enn tvífalt tað, hon er á 18 øðrum toskasløgum í Norð­ uratlantshavi.

Henda vitan breiddist út seinast í 1990árunum, tá ið góður toska­ fiskiskapur var á Føroya Banka. Fiskurin var virkaður til saltfisk til spanska marknaðin, og prísirnir settu met. Tað gjørdist alment, at føroya­banka­ toskurin ikki bara var ein egin stovnur, men eisini hevði ser­ ligar arvaeginleikar, sum viku frá øðrum toskasløgum.

Ikki bara veksur hann skjótt, hann hevur eisini serligan smakk og fastleika, sum leggur upp til tað besta, tú kanst fáa á

borðiskin. Arvaeginleikar eiga ein part av æruni, men umleið tveir triðingar av vakstar­ fyri­ mununum hjá føroyabanka­ toski­num stava frá hita og føði.

Virðið á toskinum var so høgt mett um ár 2000, at føroyskir politikarar umhugsaðu at seta eina lóg í gildi, sum forðaði øðrum londum at taka tosk av stovninum til at seta við í teirra egna sjógvi.

Tann allarbesti og størsti før­ oya­ bankatoskurin fekk ser­ staka viðgerð undir strongum vrakaraeftirliti. Tað gav úrslit, men hesin toskurin var valdur úr til ein lítlan, men ríkan marknað. Í einum sponskum filmi, eg sá nú ein dagin, róstu tveir spansk­ ir keyparar føroyska salt­fiski­ num til skýggja. Tá helt eg, at

53

Atlantic Review | Winter 2017

neyðugt var ikki við so nógvum útsagnum afturat fyri at sann­ føra meg, at føroyski salt­fisk­ urin er stak góður.

Tað gjørdist ikki verri, tá ið eg rendi meg í eina søguliga frá­ greiðing um norskan klipp­ fiska­útflutning til Spania. Tá ið ein norsk frágreiðing gevur Føroyum toppkarakter, kann eg

ikki gera annað enn seta meg upp afturá og njóta føroyska toskin.

Føroyar verða fleiri ferðir um­ røddar í frágreiðingini og sum heild er talan um góða umrøðu.

Alt gongur upp í eina hægri eind, tá høvundurin endurgev­ ur Fiskets Gang í 1911: "Tann føroyski fiskurin fór til Bilbao og fekk hægsta prís á marknaðinum. Fiskurin var sera væl umtóktur, tí hann var so avbera góður og var so vakur á at líta. Men talan var meira ella minni um luksusfisk, sum Palle­ ba ikki hevði ráð at keypa."

54

Eina aðrastaðni stendur í um­ røddu frágreiðing, at spaniólar vildu fyrst og fremst hava skotsk­ an og føroyskan klippfisk, tí hann var fínari og smakkaði meira. Tað vóru teir ríku spani­ ólarnir, sum keyptu tann fína føroyska og íslendska ikki skotska?? fiskin.

Spanska fiskamentanin hevur støði í fleiri hundrað ára gamla toskafiskiskapinum hjá spani­ ólum á Grand Bank í Kanada.

Saltið var brúkt sum kon­ ser­ vering og í sponsku heimunum og matstovunum var fiskurin útvatnaður og gjørdur til baca­ lao-rættir.

Atlantic Review | Winter 2017

Nú siti eg á triðja tíma á Barbaru saman við konuni og njóti før­ oyabankatoskin, meðan tæn­ar­ ar ganga okkum til handa. Onn­ ur kvøld er ymist sjógæti á skránni, men hetta kvøldið er tað toskur í ymsum útgávum.

Felagsnevnarin fyri toska­ rætt­ irnar er, at smakkur og væta ikki verða kókað ella stokt úr fiskinum. Og borð­ reiðingin við nógvum smáum rættum, har vínið úr mine­ral­ ríkum jørðildi er valt sera tilvitað, gerst til eina mat­ listarliga uppliving.

Fyrsti rætturin var ein salt­fiska­ brandada, har toskurin varð skorin í terningar og kókaður í olivenolju. Fiskurin varð vend­ur í morlaðum eplum og alt var blandað við pil pil-sós, persillu, leyki og hvítleyksolju.

Fyri at royna ta sonnu rávøruna fingu vit síðan rámarineraðan tosk, ið varð vendur í vinai­gr­ ette úr olivinolju og sitrónsaft.

Triði undanrætturin var grill­ aður saltfiskur í chorizo-sós, sum varð gjørd úr kræklingi, hvítvíni, chorizo og royktum paprika. Afturvið var ein bønapuré.

Høvuðsrætturin var dampaður saltfiskur við pil pil-majo­ nes­ sós, umframt hokaido graskar­ sós.

Dessertin var ein italsk mar­ engs við karamelsós, súreplum og smør-snerktum mandlum saman við einum karamellísi.

Kokkur hetta kvøldið var: Jaspur Svabo Jørgensen

Tá ið spaniólar ikki longur kláraðu at nøkta sín egna tørv, vóru Føroyar eitt av londunum, ið bjargaðu spanska eftir­spurn­ inginum. Og av tí at sponsku mat­gerðarlistini framvegis tørv­ ­ar saltfisk og bacalao-mentan, hildu tey Heima í Havn, at spaniólar kundu løna føroy­ing­ um aftur.

Samband varð knýtt millum Barbaru og viðurkendar kokkar í Bilbao. Føroysku kokkarnir vóru í Spania og sponsku mat­ snillingarnir tóku land Heima í Havn og lærdu kokkarnar á Barbaru at lata føroyskan fisk í spanskan búna.

55

Atlantic Review | Winter 2017

summary

Barbara: Faroe Bank Cod Goes Iberian In the heart of Tórshavn’s old town, you will find the warm and cosy restaurant Barbara Fish House. The restaurant draws its inspiration from Spanish culinary tradition. Tonight, the normal menu is set aside and is replaced by a rare delicacy, Faroe Bank cod.

Faroe Bank cod and Spanish cooking have a rich common history.

Already in the 1930s, marine biologists noted that Faroe Bank cod doubled in size after three years compared to other North Atlantic cod. Not only does it grow faster, but its meat is firmer and the taste more sumptuous than other cod. This is partly due to its genetic make-up and partly to its feed­ ing ground, the Faroe Bank fishing grounds.

The Spaniards have always known the value of Faroe Bank cod. It is praised in historical records, and in 1911, a Danish trade paper says: “The Faroese

56

fish went to Bilbao where it re­ ceived the highest price at the market. The fish was very pop­ ular due to its excellent taste and its good appearance. But this is fish in the luxury class that the common man cannot afford.” More recently, two Spanish fish-sellers in a film I saw praised the virtues of Faro­ ese cod. The demand suggests there is something to their ac­ colades. During the nineties, the prices sky-rocketed and in 2000, the fish had become so valuable that the Faroese par­ liament considered ways of prohibiting other countries in trying to raise Faroe Bank cod in their own waters.

The Spaniards love-affair with

salted cod, which is prepared in a myriad of bacalao dishes, started when they began fish­ ing at Grand Bank off the east­ ern coast of Canada. To pre­ serve the fish, they salted it.

The demand exploded, and other countries, including the Faroe Islands, started to export salt fish to the Iberian Peninsula.

And now the Spaniards have repaid the islanders the favour.

Recognised chefs from Bilbao have visited their counterparts at Barbara Fish House to show them how to clothe Faroese fish in Spanish culinary style.

And tonight the circle is com­ plete, as Barbara Fish House pays homage to Faroe Bank

Atlantic Review | Winter 2017

cod. My wife and I have taken our seats and have started en­ joying the many ways this deli­ cacy can be prepared.

The dishes, which perfectly contain the cod’s taste and moisture, are served tapas style, and are carefully paired with mineral rich wines, perfecting the culinary experience.

We start with a salt fish brandade, the cod cut into cubes and boiled in olive oil before being turned in mashed potatoes and mixed with a pil-pil sauce, parsley, onion and garlic oil.

Next, for a pure taste of the raw material, we are served raw­ marinated cod turned in a vinaigrette of olive oil and lemon juice.

Grilled salt fish in a chorizo sauce of mussels, white wine, chorizo and smoked paprika follows. It is served with a bean puree.

The main dish is steamed salt fish with a pil-pil mayonnaise sauce and a Hokkaido pumpkin sauce.

The evening is completed with an Italian merengue, served with caramel sauce, apples, butter-roasted almonds and a caramel ice cream.

Tonight’s chef is Jaspur Svabo Jørgensen

57

Atlantic Review | Winter 2017

Instagram

Exploring the windswept mountains of the Faroe Islands Three instagrammers with a total of 238,000 followers have captured the Faroe Islands with these stunning photos. Enjoy!

W o r d s : M at t C h e r u b i n o P h o t o s : M at t C h e r u b i n o , Pat r i c k G u l l e r a n d A n t o i n e T r u c h e t

Something about the Faroe Is­ lands stood out to us, as a travel location it held so much poten­ tial for such a small archipela­ go. The fact that it is considered such raw and beautiful place won us over.

Our ultimate goal was to expe­ riences the place, to capture the essence of the Faroese life­ style from a base in Tórshavn.

As photographers, we found

58

that we spent most of our days exploring the rugged cliff faces carved out by the North Atlan­ tic Sea, as well as the wind­ swept mountains.

The highlight of the trip would have to be sitting on the edge of the cliff overlooking Lake Sørvágsvatn. Something about the scale of the cliff with the surging water below and fresh­ water lake above certainly

makes you appreciate the raw landscape of the Faroe Islands.

I would say that initially the weather was our biggest chal­ lenge, but once we learnt to ac­ cept it we found so much beau­ ty in the dramatic scenes created. Watching the wind re­ verse the flow of the waterfall Múlafossur is something I will never forget, it is truly a pow­ erful place.

Atlantic Review | Winter 2017

After seeing this rocky arch from far away whilst driving back to the hostel, we spontaneously decided to go on a very windy and rainy hike; with the aim of trying to get as close to this arch as possible. Arriving there, it felt surreal.

Photo: Antoine Truchet

Name: Antoine Truchet Age: 20 years old Nationality: French City: London Country: United Kingdom Occupation: university student Instagram: @antoinetruchet - 66k followers Address: 11c St. Johnâ&#x20AC;&#x2122;s Park, SE3 7TD, London, United Kingdom

59

Atlantic Review | Winter 2017

This is the well known waterfall located in Gรกsadalur, in windy conditions.

Photo: Antoine Truchet

After a full day packed of exploring and driving around the islands, we finished up at Sornfelli to watch the sunset.

Photo: Antoine Truchet

60

Atlantic Review | Winter 2017

This is the view where you can see Lake Leitisvatn being 40 meters above sea level. The view from up there is absolutely breathtaking, going there and experiencing this is a must.

Photo: Antoine Truchet

61

Atlantic Review | Winter 2017

The helicopter flight from the Airport to Mykines was very impressive taken into account the bad weather conditions.

Photo: Patrick GĂźller

62

The famous tiny turf roofed cabin right by the lake located near Saksun village.

Photo: Antoine Truchet

Meeting with locals is always the best way to travel. Erla kindly showed us one of her favourite place in the Faroe Islands, the lighthouse in Kalsoy

Atlantic Review | Winter 2017

Photo: Patrick Güller

Name: Patrick Güller Age: 20 City: St. Gallen Country: Switzerland Occupation: student (university) IG: @gullerpat Followers: 72.5K Complete address: Patrick Güller, Guisanstrasse 82, 9010 St. Gallen, Switzerland

Atlantic Review | Winter 2017

The view from the cliffs overlooking lake Sørvágsvatn is definitely one of the most amazing one I’ve ever experienced. It was very windy and rainy that day, but we still enjoyed it a lot.

Photo: Patrick Güller

I think this picture perfectly shows what to expect when going to the Faroe Islands: a lot of wind. This was the first time that I saw Gasadalur’s waterfall upside down.

Photo: Patrick Güller

64

Heildarloysnir frá Articon

Eitt trygt grundarlag Articon hevur serligan førleika innan jørð-, kloakk-, betongarbeiði, byggibúgving, vega- og havnagerð, fjarhita, timbur- og snikkaraarbeiði eins og ymisk apteringsarbeiði, tá skip verða bygd ella umvæld.

Men vit kunnu standa fyri ella vera partur av so at siga øllum verkætlanum ella byggiarbeiði so sum skrivstovubygningar, verksmiðjubygningar, goymsluhallir, umvæling og umbygging.

www.auto.fo

Articon P/f · á Hjalla 20 · 188 Hoyvík · Tel. 350 700 · www.articon.fo

welcome to gjáargarður

Live like a local SightSeeing

– with private chauffeur Enjoy a tour around the best sights on the islands in the safety and comfort of an experienced chauffeur driven car.

Airport tAxi

Special offer to and from tórshavn: 200 DKK per person or 650 DKK for a car with maximum 4 persons.

Call +298 36 36 36

Airport Taxi

IMAGINE a hotel, that doesn’t feel like a hotel. Where you instantly find you’re at home, and not a paying customer. Where you make friends with the staff and become part of the family. You have just pictured living at Gjáargarður.

Guesthouse

of Gjógv

Nestled between the high mountains, the drive alone makes it worth a visit. In the lush summer months you may feel like you’re in the Austrian Alps – in the winter, you are struggling to make it through Mordor. Once you’re there just feel yourself unwind.

This is Gjáargarður. We like to call it a Guesthouse. You will like to call it Home.

GJÁARGARÐUR Guesthouse of Gjógv

Gjógv +298 423 171 www.gjaargardur.fo

Atlantic Review | Winter 2017

Wild seas.

Photo: Matt Cherubino

Stong wind reversing gravity.

Photo: Matt Cherubino

66

Atlantic Review | Winter 2017

Golden hour in the fjords.

Photo: Matt Cherubino

Afternoon glow.

Photo: Matt Cherubino

67

COSMETIC BAG Travel size, Balmain

DKK 239,00 / 32,00 EUR

TOBLERONE GOLD 6 x 100 g

DKK 85,00 / 12,00 EUR

1 MILLION For men, 50 ml. Eau de Toilette, Paco Rabanne

DKK 349,00 / 47,00 EUR

RON ZACAPA CENTENARIO 23 40% 1L

DKK 469,00 / 63,00 EUR

LEGO LEGO hús við nógvum tilhoyri

DKK 295,00 / 40,00 EUR

Gávupakkar Frá Okkara og Føroya Bjór

1 stk.

DKK 79,00 / 11,00 EUR 2 stk.

DKK 139,00 / 19,00 EUR

BINGO KÚLUR 600 g

DKK 65,00 / 9,00 EUR

CARS

DAISY

Leikutoysbilar

For women, 50 ml. Eau de Parfum, Marc Jacobs

DKK 125,00 / 17,00 EUR

DKK 449,00 / 61,00 EUR

Atlantic Review | Winter 2017

Instagram

Pictures from your travels We have many happy customers and we love to hear from you.

Here we are showing a small selection of images tagged on Instagram. Would you like your picture in our inflight magazine? Tag your picture with #atlanticairways and your picture might just end up here. Truly, there are many great photographers among our passengers.

@arneslx

70

@tora_joensen

Atlantic Review | Winter 2017

71

Atlantic Review | Winter 2017

@maritaxp

@alvinellebye

@faroecamping

Enjoy the most beautiful bustrip in the world

DAYS ONLY 500 DKK

DAYS ONLY 700 DKK

Mykines not included.

Children 7-15 years old half price.

USEFUL INFORMATION

FACTS

INFORMATION OFFICES Visitnordoy/Klaksvík Visiteysturoy/Fuglafjørður Visiteysturoy/Runavík Visitvagar/Sørvágur Visittorshavn/Tórshavn Visitsandoy/Sandur Visitsuduroy/Tvøroyri Visitsuduroy/Vágur

LOCATION AND SIZE Situated in the heart of the Gulf Stream in the North Atlantic at 62°00’N, the Faroe Islands lie northwest of Scotland and halfway between Iceland and Norway.

The archipelago is composed of 18 islands covering 1399 km2 (545.3 sq.miles) and is 113 km (70 miles) long and 75 km (47 miles) wide, roughly in the shape of an arrowhead.

There are 1100 km (687 miles) of coastline and at no time is one more than 5 km (3 miles) away from the ocean.

The highest mountain is 882 m (2883 ft) above sea level and the average height above sea level for the country is 300 m (982 ft).

Tel (+298) 45 69 39 Tel (+298) 23 80 15 Tel (+298) 41 70 60 Tel (+298) 33 34 55 Tel (+298) 30 24 25 Tel (+298) 36 18 36 Tel (+298) 61 10 80 Tel (+298) 23 93 90

EMERGENCY ASSISTANCE Dial 112 for any type of emergency assistance anywhere in the country. First aid is provided at the hospitals in Tórshavn, Klaksvík and Tvøroyri.

HEALTH INSURANCE Citizens of Nordic countries and Great Britain are covered under their respective public health plans while in the Faroes. Residents of other countries will need to acquire their own traveller’s health insurance.

BANKING HOURS Banks in major towns and some villages are open from 9:30 to 16:00 weekdays. All banks are closed on Saturdays and Sundays. Secure Automatic Teller Machines (ATMs) are available from 6:00 until 02:00 every day.

BUSINESS HOURS Most shops are open from 10.00-17.30. On Thursday and Friday many are open until 18.00. Shops close on Saturday at 14.00. SMS shopping centre in Tórshavn is open until 18.00. Most shops are closed on Sunday. Kiosks, petrol stations and most bakeries do not close until 23.00, also on a Sunday.

CLIMATE The weather is maritime and quite changeable, from moments of brilliant sunshine to misty hill fog, to showers.

The Gulf Stream encircling the islands tempers the climate. The harbours never freeze and the temperature in winter time is very moderate considering the high latitude.

Snowfall occurs, but is shortlived.

The average temperature ranges from 3,5°C in winter to 12°C in the summer. In sheltered areas, the temperature can be much higher, but the air is always fresh and clean no matter what the season.

POPULATION The population is 48.704 (1st January 2015). More than 20.000 people live in the metropolitan area which comprises Tórshavn, Kirkjubøur, Velbastaður, Nólsoy, Hestur, Koltur, Hoyvík, Argir, Kaldbak, Kaldbaksbotnur, Norðradalur, Syðradalur, Hvítanes, Sund, Kollafjørður, Signabøur and Oyrareingir, while about 4,600 people live in Klaksvík, the second largest town in the Faroe Islands.

POSTAL SERVICES The main post office in Tórshavn is open Monday to Friday 09.00- 17.00. Village post offices have shorter opening hours. Please note that all post offices are closed on Saturdays and Sundays.

FORM OF GOVERNMENT Since 1948, the Faroe Islands have been a self governing nation of the Kingdom of Denmark. It has its own parliament and its own flag. It is not, however, a member of the European Union and all trade is governed by special treaties.

TRANSPORT A well developed transport network makes it easy to travel around the islands. Timetables for the helicopter, buses and ferries can be found in all travel and tourist offices, as well as on board all ferries and in the hotels.

LANGUAGES SPOKEN Faroese is the national language and is rooted in Old Norse.

Nordic languages are readily understood by most Faroese, and English is also widely spoken, especially among the younger people.

CAR HIRE It is possible to hire a car at the airport in Vágar, in Tórshavn and several other places around the islands.

For more information, contact the tourist offices.

RELIGION Religion plays an important part in Faroese culture and over 80% of the population belong to the established church, the Evangelical-Lutheran. 10% of the population belong to the Christian Brethren (Plymouth Brethren).

MOUNTAIN HIKING Due to the changeable weather, it is advisable to take a map and warm clothes. Never go alone.

CURRENCY As a self-governing region of the Kingdom of Denmark, the Faroese government prints its own currency, the króna, although Danish coins are used. The exchange value is equivalent to the Danish krone.

TIME DIFFERENCE The local time is GMT, which is one hour behind CET (Denmark - Norway - Sweden).

INDUSTRY The fishing industry is the most important source of income for the Faroes. Fish products account for over 97% of the export volume. Tourism is the second largest industry, followed by woollen and other manufactured products.

Atlantic Review | Winter 2017

Iceland

Denmark, Iceland, Norway, Scotland and Spain

Denmark Mainroad

Ferry routes

Helicopter

Bus routes

Airport Tunnel (no toll) Sub-sea tunnel (Toll)

75

EVENT CALENDAR – Faroe Islands 27 January – 2 April:

4 february:

ART :

music:

Tórshavn Music will take over Tórshavn’s town centre this Saturday. Visit­ Tórshavn organises the recurring celebration, Vetrarljós, (Winter Light) to welcome brighter days with live music and other events in stores and at public venues.

5 February - 2 March:

The National Gallery of the Faroe Islands/Tórshavn/ Gundadalsvegur 9 Photo: Beinta av Reyni

Beinta av Reyni will be exhib­ iting at The National Gallery of the Faroe Islands during the first quarter of the year. The working title of the exhibition is ‘Infinity’.

This will mostly be a retro­ spective, but the artist has also

painted new works for the oc­ casion.

The opening will be on January 27th at 16.00 pm. Regular open­ ing hours and visitor informa­ tion will be available on the gallery’s website art.fo

27 January: M USI C :

Nólsoy/Maggies/Válagøta 26

Conversations:

Fuglafjørður/ Mentanarhúsið/ Karvatoftir 5 The event “Samrøður um tón­ leik” (Conversations about mu­ sic) is intended for anyone with an interest in music, who would like to know more about the thinking behind the tunes. Knút Háberg Eysturstein, musician and musicologist, will be in conversa­ tion with musicians who have made their mark, and there will probably be music too. The names of guests will be an­ nounced on mh.fo closer to the date.

Indie folksinger Ida Wenøe will be performing at Maggies in Nólsoy this evening with Marius Ziska and Allan Tausen.

She was in the Faroe Islands last year for Klaksvik Music Camp, when 10 songwriters from Denmark, Faroe Islands,

Greenland and the UK wrote 17 songs together in two days. The three will touring the Faroes Islands between January 25th and 28th 2017, and one of the visits will be to this intimate venue in Nólsoy.

11 march: Music:

Tórshavn/The Nordic House/ Norðari Ringvegur Faroese Music Awards will be celebrating Faroese music for the fourth year in a row, when the 2017 winners will be an­ nounced at the Nordic House.

This will be an evening en­ tirely devoted to music with

awards and performances. In the words of the organisers: A large, wide-ranging and inclu­ sive event where Faroese mu­ sic and Faroese musicians of all genres will be in the spotlight.

EVENT CALENDAR – Denmark 16 - 26 march:

19 february:

f oo t b a ll :

Copenhagen /Telia Parken/Per Henrik Lings Alle 2 FI L M :

Copenhagen/Cinemas and other venues around town DOX, Copenhagen Internation­ al Documentary Film Festival will take place in the Danish capital. This is the largest film festival in the Nordic region, running for 10 days at venues including cinemas, theatres

and concert halls around town.

More than 200 films will be screened.

On this Sunday in February the two big Copenhagen rivals FCK and Brøndby will meet on FCK’s home turf, Telia Parken. Norwe­ gian Ståle Solbakken’s men, who are the favourites will be looking to win against their arch rivals, German Alexander Zorniger’s team.

To purchase tickets visit fck.dk

For further information about films, screening times and ven­ ues visit cphdox.dk

19 march:

Photo: Barnett Newman/Louisiana on Paper

Art:

Humlebæk/Louisiana/ Gammel Strandvej 13 M USI C :

Copenhagen /DR Koncerthuset/ Ørestad Boulevard 13 Faroese Eivør and Danish Han­ nah Schneider, Penny Police, Kirstine Stubbe Teglbjærg and Nana Jacobi will be touring this spring. One of the concerts will be at the elegant DR concert hall in Copenhagen. The five women will play a solo con­

cert each this evening, so this is an opportunity to catch five unique performances.

For further information about the concert and purchasing tickets visit drkoncerthuset.dk

If you are into art, the Lousiana Museum of Modern Art in Hum­ lebæk North of Copenhagen is definitely worth a visit. There are always several exhibitions to choose from. Early this coming year the museum will be dis­ playing works by the late Barnett Newman. An American artist who was particularly active in New York in the 1950s with ab­ stract expressionism.

For further information visit louisiana.dk

EVENT CALENDAR – Iceland 1 - 5 March:

G a s t r o n om y :

Reykjavík/Restaurants around town Food and Fun Festival is the name of the event taking place in Reykjavík early March next year. The festival features a contest that attracts both local

and international chefs to Rey­ kjavík. A fascinating and lively mix of Reykjavík’s thriving nightlife, beautiful landscapes and mouth­-watering food.

For further information visit foodandfun.is

3 march:

music:

Reykjavík/Harpa/Austurbakki 2 Are you a Mercury fan? At Harpan in Reykjavík a big Freddie Mercury tribute con­ cert will take place on March 3rd. The concert is a homage

marking that by next autumn 70 years will have passed since Freddie Mercury was born.

Classics, such as Who wants to live forever, Love of my

life, Bohemian Rhapsody and We are the Champions, will of course be on the set list.

To purchase tickets visit harpa.is

FarLit

AUTH O R :

Marjun Syderbø Kjelnæs Marjun Syderbø Kjelnæs, born 1974, is a trained nurse, but has been writing full time in recent years. Following a number of wins in short story contests, Marjun Kjelnæs was awarded a 3-year grant from the Faroese cultural fund in 2009. While she is predominantly known for her works in children’s and YA literature, for adults Kjel­

næs has also penned several poetry collections and short stories and published her first play “Tóm rúm” in 2014, which garnered much praise from au­ diences and critics alike. The author is very versatile and productive, and over the last two years she has written a film manuscript “Dreymar við havið”, lyrics for singer-song­

writer Eivør, published a po­ etry collection “Opna” and in July 2016 “Óendaliga vera” her first novel for adults - was published and won her first place in a literary contest. A number of Kjelnæs’ stories have been translated into other languages such as French, Nor­ wegian, Danish, and Icelandic.

Sample translation of “Óendaliga vera” (leon) The Postman In the beginning I wrote my name in small letters: leon. And then I just kept on doing it. It was easier for everyone, I think. Easier to distinguish me from Him: Leon the good, the mild, the fair. He, who was my grandfather, whom I loved the way so many others loved Him. For a long time. The way one tends to love heroes and saints. A lot could be said about my grandfather, and still is, but by others, not me. I remember granddad with my childhood feelings, I sense him all the way back to before I had words to express what I felt.

Later I tried both not to be like him and to be like him. But I failed miserably at both tests, shamed and failed myself and others.

Now I am nothing, not really. I am a postman, who carries messages to people. I take unopened let­ ters and parcels to them, without knowing what is inside, stuff dragged all the way here from every corner of the world: China, USA, Europe. The weight in my hands tells me a little. Books, yes, but what about? Gadgets, sure, but what for? And then all the things you have no clue about. I don’t even guess, just trudge on in the dark, I don’t real­

ly feel anything anymore, I don’t want to know anything either. What difference is it to man whether he conquers or renounces the entire world, and whether he looses or keeps his soul?

None. So I have let go of both, and that is how come I don’t hang on to anything, worldly or spiritual. I no longer make any efforts, neither to change anything, nor come to terms with any­ thing. Everything that I thought mattered slipped through my fingers. I am leon with small letters, a 52-year-old postman. One day after the other takes me by my limp hand and leads me sluggishly towards evening.

2017 Highlights: • Marjun is one of the Faroese authors invited to participate at the Nordic festival “Nordic Matters” in South Bank Centre in London 2017.

• A Danish translation of “Óendaliga vera” will be published in Denmark in April 2017 by For­ laget Torgard

Eftir Rebekku J. Simonsen

Hjálp kavamanninum Kavamaðurin hevur mist annan vøttin - hjálp honum at finna hann aftur.

Hvør eigur gávurnar?

Hjálp djórunum at finna út av, hvør eigur hvørja gávu.

Lær at tekna ein kavamann Byrja við at tekna ein sirkul og fylg síðani tekningunum.

*6B/ Ktye 0"*i Tvær eins Tvær kavaflykrur eru púra eins - finn tær...

KROSS orðagáta

© www.bergur.NET

metrar høgt berg í 1 148 Vágoynni, har til ber at

tú ert í Grikkalandi og 4 Um ferðast, kanst tú njóta tzatziki,

njóta útsýnið suður í hav.

souvlaki og mangt annað á eini slíkari matstovu.

eitt land í Eysturafrika, har 2 Nevn høvuðsstaðurin eitur Asmara.

hvørjum býi hevur flogfelagið 5 ÍEmirates høvuðsstøð?

ið er uppkallað 3 Stjørnumynd, eftir eini prinsessu í griksku

státur, ið er hin 6 Amerikanskur sætti størsti, og sum verður

gudalæruni, hvørs foreldur vóru Kefeus og Kassiopeia.

©bergur

.net 2016

4

1

Føroy- Hevur Hug ingur til

2

3

Svara mitt í Svøríki

Slag av oSti

Drakt

5

op

gramm 500

vantar

reiðilig

koyra

venDi

FranSkur býur

Drykkur

klangur grunnur

Sita unDir barni

Stríð navn

ÚtlenDSk natrium

mjørki

inDiáni Stórbýur SmáFuglurin 2 einS

Dýr

nomið

velDig klæði til Song

oyðSla

Fuglaljóð

venur

6

DonSk oyggj

2 einS

leiríløt

lanD

S U d o k u

klæDnaplagg látur

kaSta akker

Skrivar Sang

klæDnaliva So plagg Dánt Stevna

Fø. bygD

Svar

lukta væl

tóni

eyknevndur The Grand Canyon State.

grenj

6 9 1 7 3 2 8 3 8 7 9 4 8 6 5 2 3 1 6 7 5 6 2 7 4 8 6 1

3

5 4 1

lynDi

1

7

6

4 2 1 6

3 9

4 9

8

3 6 1 2 7

4 8

2 3

6 7 8

Søgan um Atlantic Airways

FLOTIN

Atlantic Airways fleyg sín fyrsta túr millum Føroya og Danmark 28. mars í 1988.

Tað var tó ikki nøkur løtt uppgáva at loysa Atlantic Airways úr lagdi.

Raksturin gav hall fyrstu árini, og tá búskaparkreppan í Føroyum av álvara fór at gera um seg í 1992, var eginognin hjá felagnum horvin.

Tey ringastu kreppuárini eydnaðist ikki at fáa Atlantic Airways at geva avlop, men gongdin vendi. Í 1995 hevði felagið á fyrsta sinni avlop á rakstrinum. Hetta árið varð virksemið spakuliga víðkað til eisini at fevna um flúgving til Íslands. Felagið átók sær at standa fyri hesi flúgving í samstarvi við Air Iceland. Árini eftir gekk skjótt hjá Atlantic Airways. Í 1998 gjørdi Atlantic Airways av at leiga eitt flogfar afturat og við tveimum flogførum bar til at víðka flúgvingina uppaftur meira.

Fyrst varð túratalið millum Føroya og Danmark økt. Í 1998 fór felagið at flúgva til Skotlands og í 1999 eisini til Noregs. Víðkaða flúgvingin fekk stóra undirtøku millum manna og farið varð til samráðingar um keyp av nýggjum flogfari í oktober 1999. Sáttmáli varð undirskrivaður við British Aerospace um nýtt flogfar. Síðani hevur Atlantic Airways víðkað nógv um talið á flogførum og fráferðum. Í dag eru eru tvey flogfør og tvær tyrlur í flotanum. Triðja flogfarið verður í løtuni framleitt í Hamburg í Týsklandi og verður eftir ætlan tikið í nýtslu í januar 2017. Í januar 2008 undirskrivaði felagið sáttmála við Airbus um at keypa nýtt flogfar av slagnum A319. Flogfarið varð sett í flúgving í 2012, og stutt eftir varð farið at flúgva beinleiðis til Barcelona. Sama árið vann felagið Airline of the Year-heiðursløn á aðalfundinum hjá “European Regions Airline Association” í Dublin í Írlandi.

Føroya landsstýri einskildi í 2007 ein triðing av Atlantic Airways, og felagið varð tá skrásett á virðisbrævamarknaðinum, men í 2014 samtykti Løgtingið eftir uppskoti frá landsstýrinum at keypa einskilda triðingin aftur frá privatu partaeigarunum, og landsstýrið eigur nú aftur alt felagið.

The Story of Atlantic Airways

OY-RCG Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

S/N 5079 Airbus 319-115 144 2x CFM56-5B7/3 33,84 m 33,91 m 911 Km/h 5.984 Km

OY-RCI Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

S/N 3905 Airbus 319-112 144 2x CFM56-5B6/3 33,84 m 33,91 m 911 Km/h 5.984 Km

OY-RCJ Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

S/N 7465 Airbus 320-214 168 2x CFM56-5B4/3 37,57 m 34,10 m 911 Km/h 4.800 Km to 5.700 km

OY-HIH Type: Built: Engines / power: Lenght: Lenght fuselage: Width: Height: Main rotor diameter: Weight, empty: Weight, fully loaded: Max. speed: Normal speed: Max. altitude: Passengers:

SN: 31718 Agusta Westland 139 2015 2 stk. Pratt & Whitney PT6C-67C (2 x 1862 SHP) 16,42 m 13,52 m 2,26 m 4,98 m 13,80 m 4.600 kg 7.000 kg 310 km/t 259 km/t 6.096 m 15

OY-HIL Type: Built: Engines / power: Lenght: Lenght fuselage: Width: Height: Main rotor diameter: Weight, empty: Weight, fully loaded: Max. speed: Normal speed: Max. altitude: Passengers:

SN: 31722 Agusta Westland 139 2015 2 stk. Pratt & Whitney PT6C-67C (2 x 1862 SHP) 16,42 m 13,52 m 2,26 m 4,98 m 13,80 m 4.600 kg 7.000 kg 310 km/t 259 km/t 6.096 m 15

Atlantic Airways’ first flight was from the Faroes to Denmark on 28 March 1988. It was no easy task, though, to get the airline off the ground.

Operations ran at a deficit during the first years, and in 1992, as a devastating economic crisis in the Faroes peaked, the company’s equity was gone.

During the worst years of the economic crisis, it was impossible for Atlantic Airways to turn a profit. But then the winds changed. In 1995 the company had its first year in the black. That year, the airline had slowly started to expand its operations with regular flights to Iceland, sharing the route with Air Iceland. During the following years, the company developed swiftly. In 1998 Atlantic Airways opted to lease a second aircraft. With two planes in the fleet, routes could be expanded significantly.

First the frequency of flights between the Faroes and Denmark was increased. Then, the airline started flying to Scotland in 1998 and to Norway in 1999. The expanded routes were well received. In 1999, therefore, the company commenced talks with British Aerospace and signed a contract for the acquisition of a new aircraft.

Since then Atlantic Airways has purchased additional aircrafts and continued to increase the number of flights. Today, there are two planes and two helicopters in the fleet. The third aircraft is currently under construction in Hamburg, Germany and will be introduced into our fleet in January 2017.

In 2008 a contract was signed with Airbus on the purchase of an aircraft of the type A319. The plane was added to the fleet in 2012 and soon thereafter began to fly directly to Barcelona. That same year the company won the Airline of the Year prize at the annual meeting of the European Regions Airline Association held in Dublin, Ireland.

The Faroese government privatised a third of Atlantic Airways in 2007 and the company was listed on a stock exchange. In 2014, however, the parliament passed a government bill to repurchase the third of the company that had been privatised. Today, the Faroese government is the sole owner of the airline.

Flogleiðir Route map

REYKJAVIK FØROYAR

BERGEN

AALBORG BILLUND EDINBURGH

KEYPMANNAHAVN

BARCELONA

LISSABON

PALMA DE MALLORCA

KRETA

Danmarkar-rutur (Denmark Route) NORÐ-rutur (NORD Route)

GRAN CANARIA

SÓL-rutur (SUN Route)

DYGDARGÓÐAR ÚTBÚGVINGAR OG SKEIÐ TIL SJÓFÓLK

Sjónám er dygdarbesti veitari av: · Trygdarskeiði fyri manning um borð í handils- og fiskiskipum · COX – bátaføraraskeiði · FRC – skjóttsiglandi bjargingarbátur · Skeiði til sjúkraviðgerðar um borð í skipum, kista A, B og C · Radioskeiði – GOC, LRC, SRC, ROC · Skeiði í fyrstuhjálp · Verndarmaður skipsins (SSO) · Skeiði í verndaransni (ISPS) · Skeiði í arbeiðsumhvørvi (§16) · Skeiði í grundleggjandi eldsløkking

Sjónám er dygdarbesti veitari av skiparaog skipsatstøðaraútbúgvingum

Hjá Sjónámi er skeiðsluttakarin altíð í miðdeplinum.

Endamálið er at menna og veita útbúgvingar og skeið á høgum altjóða støði Málið er at viðskiftafólk okkara eru búgvin at átaka sær uppgávur og skyldur í altjóða vinnu Vit bjóða tær góðar umstøður, nýggj høli og góðar og ágrýtnar lærarar.

Faktorsvegur 14 | 700 Klaksvík | +298 665 888 | www.sjonam.fo | sjonam@sjonam.fo Avgreiðslutíðir: mánadag – hósdag kl. 9 – 15 og fríggjadag kl. 8 – 12