Atlantic Review Summer 2016

ATLANTIC REVIEW FOR ATLANTIC AIRWAYS TRAVELERS - FREE COPY

EDITION #3

FERÐAMÁL HJÁ AA

REYKJAVÍK

BUSINESS

STEINPRENT

CULTURE

FARLIT - FAROES LITERATURE

DYGDARGÓÐAR ÚTBÚGVINGAR OG SKEIÐ TIL SJÓFÓLK

Sjónám er dygdarbesti veitari av: · Trygdarskeiði · COX – bátaføraraskeiði · FRC – skjóttsiglandi bjargingarbátur · Skeiði til sjúkraviðgerðar um borð í skipum, kista A, B og C · Radioskeiði – GOC, LRC, SRC, ROC · Skeiði í fyrstuhjálp · Verndarmaður skipsins (SSO) · Skeiði í verndaransni (ISPS) · Skeiði í arbeiðsumhvørvi (§16) · Skeiði í grundleggjandi eldsløkking

Sjónám er dygdarbesti veitari av skiparaog skipsatstøðaraútbúgvingum

Hjá Sjónámi er skeiðsluttakarin altíð í miðdeplinum.

Endamálið er at menna og veita útbúgvingar og skeið á høgum altjóða støði Málið er at viðskiftafólk okkara eru búgvin at átaka sær uppgávur og skyldur í altjóða vinnu Vit bjóða tær góðar umstøður, nýggj høli og góðar og ágrýtnar lærarar.

Faktorsvegur 14 | 700 Klaksvík | +298 665 888 | www.sjonam.fo | sjonam@sjonam.fo Avgreiðslutíðir: mánadag – hósdag kl. 9 – 15 og fríggjadag kl. 8 – 12

There Are many kinds of beers on the Faroe Islands

This is the one you’re looking for Ask the cabin crew

Atlantic Review | summer 2016

Atlantic Review – summar 2016

Atlantic Airways: A Key Player in the Faroese Tourist Industry As you read these words, you are likely sitting in one of our aircrafts. Our primary purpose is to be a bridge between the Faroes and the rest of the world, both for business people and holidaymakers.

In addition to being the main connection between the Faroes and the world, which is our reason for existence, we also want to be part of the development of Faroese tourism. The local tourist industry has grown rapidly over the past few years thanks to increased cooperation between the various providers in the industry. Here we, as an airline, of course play an important role.

Visit Faroe Islands has done invaluable work in marketing the Faroes abroad in their effort to help people around the world to see what a fantastic destination the Faroes is, a destination of such rare and dramatic natural beauty.

And the Faroese themselves are a kind and welcoming people.

The local tourism providers have worked extremely hard to improve what they can offer travellers who choose to visit the Faroes.

The accommodation capacity has increased and become more varied throughout the country: New hotels have recently opened, far more accommodation options are

4

now available in the capital, and the locals rent out their houses and apartments to visitors more than ever before. You can read more about these accommodation options in this issue, which theme is tourism.

The Faroese see tourism as an exciting venture that holds great potential for growth and is an important new source of income.

Considering the rare and dramatic natural experiences to be had in the Faroes, the possibilities for growth in this industry are great.

Over the past years Atlantic Airways has made a concerted effort to cooperate with the tourist industry. Therefore, we plan our routes very carefully, providing the most exciting and tempting offers possible.

Tórshavn. The well-known Danish architects BIG, Bjarke Ingels Group, together with Fuglark, a local architects firm, have designed the building. With its approximately 20,000 square metres, this is the largest construction project in the Faroes ever; it will house about 1,500 pupils and 200 staff members. With its round forms the building is quite unusual, and the project has received much attention abroad because of the unique design. In the following pages you can read more about the project and enjoy photos of the new college, which will create many new possibilities for young people in the Faroes.

In this magazine we focus on the increase in accommodation options, whether in new or renovated hotels, all of which may form a comfortable base from which you can experience the Faroes.

In our capacity as a bridge between the Faroes and the rest of the world, we at Atlantic Airways play an important role in shaping a thriving and growing community. Our task is also to support the further development of the tourist industry, both in the private and business sector, and to market business travelling. We continually seek to both expand and raise the standard of our services.

Elsewhere in this issue, you can read about Faroese art, literature, sports and architecture. We also focus on Iceland as a tourist destination, and you will find one article on the plethora of walks and hikes in Faroese nature.

As the CEO of Atlantic Airways, I hope your visit to the Faroes, or wherever your destination may be, will be a fascinating and enjoyable one. We look forward to welcome you back on one of our aircrafts.

A new sixth form and vocational college is under construction in

Jóhanna á Bergi, CEO, Atlantic Airways

R A I S E D I N T H E W I L D.

HiddenFjord continues to lead the world with extraordinary advances in raising premium Atlantic salmon in the wild, responsibly.

Our philosophy of raising salmon in a manner that is beyond sustainable propels HiddenFjord even further into the lead of companies providing premium salmon around the world.

Relentlessly searching for ways to improve how we raise HiddenFjord premium salmon is never an easy thing to do; but it is always the right thing to do.

P/F Luna, P.O. Box 29, FO-510 Gøta, Faroe Islands • Tel +298 66 21 00 • www.HiddenFjord.com

Contents / Innihaldsyvirlit:

08

62

The Faroes Spellbind Hikers

An Impressive Building Housing Brilliant Educational Opportunities

16

70

Unique Accommodation in Miðvágur

Steinprent – A Thriving Art Workshop

26

78

You Cannot Outrun Iceland

Facts about the Faroe Islands

32

84

Tey ganga Føroyar á tamb

Gamla ævintýrliga gistingarhúsið í Miðvági

Reykjavík kann eingin renna frá

Av skurðborði á olympiskar leikir

Glasiligur bygningur við glasiligum útbúgvingum

Listin stórtrívist í Steinprenti

Upplýsingar um Føroyar

Barnasíða Children’s Page

From the Operating Table to the Paralympics

40

85

Faroese Literature En Route to the World

Crossword Puzzle and Sudoku

54

86

Guesthouse Hugo and Café Fjørðoy in Sørvágur

The Story of Atlantic Airways

Føroyskar bøkur á flog út í heim

Kaffistova um summarið og ferðaskrivstova um veturin

Krossorðagáta og Sudoku

Søgan um Atlantic Airways

ATLANTIC REVIEW is published by Atlantic Airways, e-mail: atlanticreview@atlantic.fo. Edited by Kári Mikkelsen Samskifti (KariMikkelsen.fo) in cooperation with Atlantic Airways (Atlantic.fo). Advertising: Atlantic Airways. Layout by Censure (Censure.dk). Printed by Føroyaprent (Foroyaprent.fo). Translation: Sprotin (Sprotin.fo). Responsibility: Jóhanna á Bergi. This publication may only be reproduced in agreement with the publishers. Cover Photo: Stian Klo. Photo on these pages: Dan Rubin – Instagram: @danrubin Svanamerktur prentlutur / Swan eco-certified printed material 541705

Atlantic Review | summer 2016

Ferðavinna

Tey ganga Føroyar á tamb Skrivað hevur Leivur Hansen Tikið myndir hava Gongufeløgini

8

Atlantic Review | summer 2016

Til ber bæði at ganga einsamallur og í bólkum í stórbæru føroysku náttúruni. Umráðandi er tó altíð at brúka vit og skil og ansa væl eftir, hvar ein gongur. Møguleikarnir fyri túrum í haganum og fjøllunum eru stórir, og til ber at velja millum bæði stuttar og lættar og langar og tyngri túrar.

At ganga eftir bygda- ella varðagøtum og uppliva fjølbroytta føroyska landslagið, djóralívið, plantulívið og ikki minst skiftandi veðrið, er ein sera væl umtókt avbjóðing bæði millum føroyingar og fremmandafólk, ið koma higar á vitjan. Tað veri seg sum einstaklingar ella bólkar, ung og eldri.

Møguleikarnir fyri slíkum túrum skorta heldur ikki, og veljast kann bæði millum stuttar og lættar og langar og tungar túrar.

Visit Faroe Islands hevur nýliga givið út rúgvismiklan faldara í 60 síðum við yvirliti yvir spennandi og áhugaverdar túrar kring landið saman við hentum ráðum og vegleiðingum.

Fyri stuttum kom eisini eitt nýtt, serstakt Føroyakort á marknaðin, sum Hildur Túná hevur gjørt til tess at gera tað lættari hjá fólki at staðfesta, hvørjum oyggjum og bygdum, tey hava verið í.

Gongufólk eru sum vera mann ymisk av lyndi. Summi velja at ganga uttan, onnur saman við ferðaleiðara, ið kann fáast við

9

Atlantic Review | summer 2016

Væl kenda myndamotivið av Gásadali og lítla fossinum, sum er farið runt heimin

at venda sær til avvarðandi kunningarstovu.

Til ber eisini at snúgva sær til okkurt av gongufeløgunum kring landið og gerast partur av teirra regluligu summar- og vetrartúrum. Her krevst tó í onkrum føri, at tú teknar teg sum lim móti einum minni gjaldi. Gjaldið fevnir eisini um gestir hjá limahúskinum, sum sostatt eisini kunnu vera við á túrunum.

Ikki bara Mykines og Vestmannabjørgini Ein av elstu og virknastu

10

gongu­bólkunum í landinum er gongu­bólkurin hjá Felagnum Tórs­havn, ið rekur kunn­­ ingar­stovuna visittorshavn.fo.

Ingi­gerð á Trøðni, fyrrverandi leið­ari á Kunningarstovuni og ein av oddafiskunum í gongu­ bólkinum, greiðir soleiðis frá upprunanum hjá hesum bólki­ num: “Vit fingu javnan fyrispurn­ ingar frá bæði føroyingum og útlendingum um túrar í Havn.

Tá so Norðurlandahúsið fylti 10 ár í 1993 og setti upp Glataðu Spælimenninar, varð hetta startskotið til ein túr út í

Tinganes saman við rithøv­und­ anum Gunnari Hoydal, har dentur varð lagdur á bøkurnar hjá Williami Heinesen”.

“1993 var eisini árið, tá fólk vóru sera mótfallin av bú­ skaparkreppuni, ið tá herjaði.

Ferðavinnan stóð eisini fyri skotum. Vit hava bert Mykines og Vestmannabjørgini at vísa fram, var niðurlagið hjá fólki.

Hetta gjørdi, at vit fóru undir at vísa fólki, hvussu vakurt og áhugavert tað var – og er – í býnum, Suðurstreymoy og landinum sum heild”.

Atlantic Review | summer 2016

Gentuni í móttøkuni dámdi lítið, at hann skuldi gjalda limagjald fyri túrin, minnist Ingigerð á Trøðni, og greiðir víðari frá: “Sjálvur hevði hann onki ímóti hesum og rindaði fyri seg. Tá vit komu norður, var tindurin fjaldur av mjørka, og vit valdu tí í samráð við staðkenda ferðaleiðaran at fara ein annan túr. Mjørkin kom rullandi inn av havinum, meðan vit gingu, og skjótt sóu vit ikki fram um nøsina. Vit hildu tó fram og funnu at enda ein stóran klett í dalinum, har vit steðgaðu á.

Sviin hevði ikki matpakka við, so hann fekk kaffi frá onkrum og eina breyðflís frá øðrum.

Hann lænti regnbuksur frá einum manni og troyggju frá einum øðrum. Hann gjørdist so ovfarin av øllum hesum, at hann rindaði limagjald í 20 ár”, greiðir Ingigerð á Trøðni flennandi frá.

Njóta at vera saman “Vit royndu at avmarka út­ reiðslurnar hjá luttakarunum mest møguligt, men hetta fall ikki í góða jørð hjá øllum í ferðavinnuni, tí tað ikki bar til hjá teimum at kappast við okkum. Tí settu vit sum krav, at fólk skuldu vera limir”.

Ovfarin svii Útlendingar teljast eisini millum limirnar í gongu­ bólkinum í Havn. Á einum av fyrstu túrunum hjá bólkinum vildi ein svii, ið búði á Hotel Føroyum, við teimum niðan á Slættaratind.

Umframt at uppliva, hvussu gott landið er at ganga í, saman við øllum tí, ið rørir seg í landslagnum, styrkja tílíkir túrar eisini um samanhaldið millum gongufólk.

“Vit njóta at ganga saman, vælveruna, gleðina við at vera úti, at merkja veðrið, fáa fríska luft og at røra okkum. Hetta er balsam fyri likam og sál og gevur orku. Vit eru úti í øllum veðri. Vit avlýsa ongantíð. Ber ikki til at ganga ætlaða túrin, finna vit ein annan.

Útlendingarnir hava stórt sæð sama upplivilsið sum vit.

Teimum dámar at síggja landið, fuglin, plantur, grót og hoyra søgur um økið, sum vit ganga ígjøgnum. Og so fáa tey eisini høvi at tosa við vanlig fólk og ikki bara fólk í ferðavinnuni.

Stundum spyrjast eisini vinabond burturúr hesum.

Hetta ger so, at eisini familjan hjá viðkomandi fær ein brennandi hug at koma til Føroya, nú tey kenna onkran, ið kann taka sær av teimum”.

“Her er ótrúliga deiligt í góðum veðri, men regnið er eisini ein uppliving. Tú kanst uppliva ymiskt veður, meðan tú gongur. Vindurin kann vera ógvisligur, løtu seinni kann vera stilli. Afturat øllum hesum kemur so alt tað, ið livir, seyðurin, blómurnar og fuglarnir”.

Hvussu mong eru vanliga við á einum slíkum túri?

“Tað er rættiliga ymiskt. Tá vit herfyri vóru í Skúvoy, vóru vit eini hálvthundrað í tali. Men vanliga liggur talið millum 25 og 40. Fyri tey flestu telir samveran nógv, men tað ber kortini saktans til at ganga einsamallur og vera óheftur av hinum. Ganga vit í einum staði, ið hevur serliga søgu, fáa vit staðkend fólk við okkum at greiða frá. Tað dámar øllum væl”.

Ikki vandaleyst Hvar ganga tit?

“Vit hava vanliga ein eftir­met­ ingarfund í november, har fólk kunnu koma við ynskjum um

11

Hjúnini Ingigerð á Trøðni og Kjartan Kristiansen, ið hava gingið landið upp á niður á regluligu gongutúrunum hjá Felagnum Tórshavn.

Atlantic Review | summer 2016

gongutúrar. Vit ganga mest í Tórshavnar kommunu, men royna tó eisini at koma runt alt landið, eisini til útoyggjarnar.

Vit spyrja altíð bóndan, sum eigur hagan, vit ganga ígjøg­ num, um loyvi frammanundan, og um okkurt er, sum vit skulu ansa eftir. Eru mong við, spyrja vit eisini, sjálvt um vit ganga eftir varðagøtum”.

Heilt vandaleyst er tað ikki at ganga í høgum og fjøllum?

“Nei, gøturnar eru ikki altíð lættar at finna og fylgja. Regn, kavi og mjørki kann eisini gera, at tú villist. Eru fólk ókend, har tey ganga, kunnu tey lættliga villast. Tað kann

12

vera lætt at koma upp á ein fjallatind, men ikki altíð líka lætt at sleppa omanaftur.

samband allastaðni kring Fjallavatn”.

Rúmdin letur seg upp Neyðugt er at brúka vit og skil og ansa eftir leysum gróti, vátum grasi og brattlendi.

Fuglar kunnu eisini leypa á, um komið verður ov nær reiðrum teirra”, sigur Ingigerð á Trøðni, sum mælir fólki til at vera í góðum skóm og hava góð og heit klæði við, umframt ein góðan matpakka, heitan kaffimunn og vatn at drekka.

“Umráðandi er eisini at lata onnur vita, hvagar leiðin gongur. Fartelefonin røkkur ikki allastaðni. Sum dømi kann nevnast, at ikki ber til at fáa

Kristian Martin Eliasen er formaður í Eysturoyar Gongufelag, ið varð stovnað á heysti í 1998. Hann er samdur í, at umráðandi er at geva sær far um veðrið, ættina, tá farið verður til gongu.

“Tað kann vera rættiliga harð­ ført í erva, sjálvt um hampuligt veður er á sløttum”, vísir hann á.

Tað vóru fólk, sum dámdu at ganga í føroysku náttúruni, ið tóku seg saman um at stovna Eysturoyar Gongufelag.

Atlantic Review | summer 2016

“Í byrjanini gingu vit mest í nærumhvørvinum, serliga eftir varðagøtunum í Eysturoynni.

Nú ganga vit um allar Føroyar.

At koma niðan á ein fjallatind er fantastiskt. Tað er eins og rúmdin letur seg upp fyri tær”, sigur Kristian Martin Eliasen og heldur fram: “Fjøllini eru altíð nær, og tá tú ert komin upp á, hevur tú nátt málinun. Tú sært næstan altíð sjógv báðumegin. Nógvar staðir eru eisini hamrar og røkur at fara um og uppliva”.

Ongantíð fingið noktan Kristian Martin Eliasen sigur, at tá tey fara í hagan, boða tey altíð eigaranum frá fram­man­ undan.

“Tey 19 árini, vit hava verið í gongd, er tað ongantíð komið fyri, at vit hava fingið eina noktan. Einar tvær ferðir eru vit biðin um at útseta túrin. Vit hava eisini ta mannagongd, at eru vit á ókendum øki, hava vit altíð ferðaleiðara við.

Umráðandi er at ganga væl um, ikki at sløða eftir seg, og at

Er árstíðin tann rætta, ber til at síggja reiður sum hetta, har fuglar ansa eggum sínum.

órógva fugl og seyð minst møguligt”, sigur formaðurin í Eysturoyar Gongufelag.

“Okkum dámar at ganga, og tað er avbjóðandi og gott fyri likam og sál. Tá vit koma út um bøgarðarnar, eru allir dagligu trupulleikarnir lagdir afturum.

Talan er um eina hugnaliga samveru, samstundis sum vit læra landið at kenna úr øðrum sjónarhorni. Mangan hoyra vit hesa útsøgnina, at hetta útsýnið høvdu vit ikki fingið úr einum bili”.

Mest pensjónistar Eysturoyar Gongufelag skipar fyri 12-14 gongutúrum um árið.

Tá tey eru flest, eru tey um 40 í tali.

“Vit sum ganga, eru blivin eldri, so oftast er talan um pensjónistatúrar”, sigur Kristian Martin Eliasen skemtandi.

Hava tit nakrantíð verið úti fyri óhappum?

“Onkur smærri óhapp hava verið. Einaferð bleiv eitt fólk burtur, tá vit vóru á veg aftur til hús, men tað spældi tíbetur væl av”, sigur Kristian Martin Eliasen.

Hann mælir at enda øllum til ikki at snýta seg sjálvan fyri framúrskarandi upplivilsini at ganga um dalar og fjøll og njóta einastandandi lívið í náttúru okkara.

Føroyska náttúran er sermerkt og stórfingin.

13

Atlantic Review | summer 2016

summary

The Faroes Spellbind Hikers You can hike on your own or in a group in the magnificent Faroese landscape, but it is very important to always use common sense and pay attention to where you are hiking. There are many trails over the fields and mountains, both short, light hikes and longer, more demanding ones.

To walk the old village trails or be guided by cairns is to experience the varied Faroese landscape and its animal life, fauna and not least the changing weather. Hiking is very popular with both locals and visitors. It is no exaggeration to say that the Faroese nature spellbinds hikers.

And the possibilities are legion for both short, light hikes and longer, more demanding ones.

locate the islands and villages they have visited.

Some opt to hike alone, others with a guide that may be hired at local tourist information offices.

Another option is to contact one of the country’s hiking clubs and go on one of their regular summer or winter hikes. Hiking clubs can be contacted through the tourist information offices.

Hiking Guides Visit Faroe Islands has just published an informative 60page guide to exciting and interesting hikes throughout the Faroes that includes helpful advice and directions.

Recently, a new and unique Faroese map was published

by Hildur TĂşnĂĄ. It is designed to make it easy for people to

14

Some of the hiking clubs require you to join for a small fee. Paying members may take their own guests along on the organised hikes.

Common Sense is Critical The trails are not always easy to locate and follow. Rain, snow and fog may also throw

you off your trail. And if you do not know the terrain, it is all the easier to get lost.

It may be easy to scale a peak but coming down one may be a whole other matter. Therefore, it is important to use your common sense and be aware of loose rocks, wet grass and steep hills. Birds may also attack if one is too close to their nests.

It is important to inform others where you are planning to hike. Note also that some places have no mobile phone coverage. That said, when visiting the Faroes, you ought not to cheat yourself out of the outstanding opportunity to hike through valleys and over peaks and so enjoy the diverse life of Faroese nature in all its magnificence.

PROcESSing EquiPMEnT

With a will of steel Processing equipment during the last 30 years

StainleSS Steel WorkShoP

ProCeSSing equiPMent

SPare PartS – 24/7

Which meets food regulatory requirements

Built and installed at Faroe Origin

Anywhere –anytime!

During the last 30 years MEST Runavík has been a leading supplier of processing equipment to Faroese companies and fishing vessels. Our customers include all leading salmon farming and processing plants, white fish processing plants, equipment on fishing vessels and various tasks for entrepreneurs.

The MEST group: MEST Shipyard, MEST Processing Equipment and PAM Offshore Service

Please visit Mest.fo Contacts: +298 301190 or email: sales@mest.fo

Atlantic Review | summer 2016

16

Atlantic Review | summer 2016

FERÐAVINNA

Gamla ævintýrliga hotellið í Miðvági Stigtakarin til at endurreisa gamla hotellið í Miðvági, Marit Jóhansdóttir Magnussen, setti sær fyri endurfinna seg sjálva í hesi spennandi verkætlanini. Tað veri seg bæði likamliga og sálarliga, eins og sjálv at skapa sær eitt nýtt heim.

Skrivað hevur leivur hansen tikið myndir hevur heinesenmyndir

Miðskeiðis í Miðvági, í ovaru síðu av høvuðsvegnum í bygdini, Jatnavegi, stendur ein hábærsligur, hvítur betongbygningur í trimum hæddum, við grønum vindeygum og reyðum taki.

Hetta er Gamla Hotellið í Miðvági, sum Jens Jacob Niclasen bygdi í 1950, og sum eftir at hava ligið í dvala í umleið 30 ár, nú aftur er

komið til heiður og æru - við hjánavninum Magenta. Hetta er eisini navnið á smá­ partafelagnum, sum eigur og rekur hotellið.

14. november 2014 kundi felagið - eftir víðfevndar umvælingar – endiliga lata dyrnar upp aftur til hotellið í eini nýtímans og glæsiligari útgávu enn frammanundan.

Gjørdi dreym til veruleika Høvuðspersónurin aftan fyri hesa forvitnisligu verkætlanina er Marit Jóhansdóttir Magnussen, hvørs barnaheim bert liggur einar hundrað metrar frá hotellinum. Hóast hon flutti úr bygdini fyri mongum árum síðani, hevur hon altíð verið røsk at vitja vestur og er sostatt ofta komin fram við hotellinum.

17

Atlantic Review | summer 2016

“Eg hugsaði mangan, at tað hevði verið stuttligt at fingið lív í hetta húsið aftur. Ofta kom tað mær eisini fyri oyrað, at onkur átti at keypt hasi húsini og skipað fyri onkrum har”, greiðir Marit brosandi frá og heldur fram: “Tá eg umsíðir tók avgerð um at fara í gongd við hetta, var eg samstundis komin til eitt vegamót í lívi mínum. Eg setti mær tí fyri at brúka hesar nýggju royndir til at endurfinna meg sjálva likamliga og sálarliga og onkunsvegna skapa mær eitt nýtt heim”.

“Tað liggur í blóðinum at vera skapandi í øllum tí, eg takist við. Eg havi alt mítt lív fingist nógv við handarbeiði, brodering og seyming, og skapanarevnini fingu meg at fara longur enn bert at droyma um møguleikan. Tá eg sjálv skal siga tað, haldi eg, at hetta eisini kemur væl til sjóndar í øllum tí, sum vit hava gjørt við gamla hotellið”.

Alt kongshúsið til døgurða Hvussu fekst tú hendur á hesum húsunum?

“Tá Jens Jacob var vorðin gamal, var mamma mín heimahjálp hjá honum. Á henda hátt var samband millum familjurnar. Mamma tosaði ofta um at keypa húsini.

Eg visti tí, at møguleiki var fyri hesum, og í januar 2014 var eg so heppin at fáa tey til keyps frá familjuni Niclasen. Jens Jacob hevði pensionat og

18

frystigoymslu í húsinum til fyrst í 80-unum. Síðani hava tey staðið tóm, burtursæð frá onkrum smávegis handilsvirksemi í kjallaranum”.

“Upprunaliga gistu serliga arbeiðsmenn, flogferðafólk og handilsumboð á pensionatinum, ið tá – eins og í dag – hevði seks dupultkømur á loftinum og eitt einakamar.

Her hevur eisini einaferð verið fín vitjan. Í 1959 vóru Fríðrikur kongur 9. og Ingrid drotning til døgurða her undir Føroyavitjan teirra hetta árið saman við teimum trimum prinsessunum, Margrethu, Benadiktu og Onnu Mariu.

Eldri miðvingar minnast enn, tá øll kongafamiljan kom út á

svalan og veittraði til stóru mannamúgvuna”.

Framvegis kongligan dám Hóast tað onki hevur við kongsvitjanina fyri 57 árum síðani at gera, so svitast ikki, at hotellið hevur fingið ein kongligan dám, nú tað hevur latið upp aftur. Hetta kemst av, at ein fittur partur av forkunnuga innbúgvinum áður prýddi stovur og kømur á ymsum donskum slottum, millum annað Amalienborg og Fredensborg.

“Karnappastovan er okkara kongsstova, tí har standa flottu myrkagrønu Christian IX sofurnar og átta salonstólar úr nøtutræ”, greiðir Marit hugtikin frá.

Mynd av teimum trimum prinsessunum hongur á bróstinum, og møblarnir hava prýtt bæði Chr. IX Palæ og Amalienborg.

“At kalla allir einstaklingar og bólkar, ið hava verið á gátt her, hava nýtt høvi at kent seg sum kongligan og hava tikið familjumyndir og felagsmyndir í hesum serliga umhvørvinum”, leggur Marit aftrat.

Hon heldur tað vera ógvuliga stuttligt at hava bæði sengur, borð, stólar, skáp og kommodur, sum hava staðið á fleiri donskum slottum. Í kamarinum uppi í kvistinum stendur ein óvanliga long song,

sum einaferð eisini var ogn hjá danska kongshúsinum.

Tað sigst, at ein kongur í Christian-røðini hevur sovið í henni, og hetta hevur ikki minkað um áhugan millum tey, ið ynskja at liggja nátt á Gamla Hotellinum, at sleppa upp í kvistin at gista.

Kongligu lutunum og øðrum gomlum, sjáldsomum innbúgvi, hevur Marit Jóhansdóttir Magnussen ognað sær á uppboðssølu í Danmark.

Fingið nógvar gávur “Endurrisna hotellið hevur eisini fingið hópin av lutum sum gávu frá góðum fólki í Vágum og aðrastaðni í landinum. Til dømis eru øll

kømrini tapetserað við ymiskum sløgum av tapeti, sum fólk við áhuga fyri verkætlanini hava latið til endamálið. Hetta er eisini nakað, sum gestir okkara hava frøtt seg um og lagt til merkis.

Nógvar positivar afturmeldingar eru komnar um vøkru tapetini og lutirnar, ið prýða ymsu skenkirnar”, sigur Marit fegin og errin. Í miðhæddini eru køkur, fundarrúm og stovur – alt í fimti ára stíli. Harumframt er ein rúmlig vælumtókt havastova. Kjallarin verður í løtuni brúktur til ymisk tiltøk, frá fyrilestrum og konsertum til handil. Síðstu jól var til dømis ein pop-up handil har við jólapynti.

Marit Jóhansdóttir Magnussen dylir ikki fyri, at uttan stóru sjálvbodnu hjálpina, hon hevur fingið við at seta húsini í stand, hevði verkætlanin neyvan verið veruleiki

Ætlanin er eisini at hava ein handarbeiðsverkstað í kjallaranum, har fólk kunnu koma og fáa hjálp til ymisk handarbeiði, seyming ella brodering.

Sjálvbodna hjálpin avgerandi Marit Jóhansdóttir Magnussen dylir ikki fyri, at uttan stóru sjálvbodnu hjálpina, hon hevur fingið við at seta húsini í stand, hevði verkætlanin neyvan verið veruleiki.

20

“Eg havi sjey røsk og deilig systkin, seks brøður og eina systur, sum øll eru sera fitt í hondunum. Teimum og familjum teirra, saman við foreldrum mínum, kann eg ikki takka nóg ofta. Eisini hevur sonur mín og familja hansara verið ein ótroyttiligur stuðul og góð hjálp í hesi stóru verkætlan. Men mong, mong onnur hava eisini so ella so verið við til at veitt okkum eina hjálpandi hond og lagt lunnar undir at fáa gjørt henda dreymin til veruleika. Eg eri

ótrúliga glað og fegin um alla hjálpina og takki øllum so miriliga”.

Hvussu hevur so gingist, síðani tit lótu upp fyri hálvumøðrum ári síðani?

“Fyrsta árið var eitt royndarár, har vit bæði høvdu guesthouse, tiltøk av ymsum slag, barr, kafé og bakarí. Samstundis sum eg var ómetaliga fegin um undirtøkuna, og hvussu fantastiskt hetta var at uppliva, mátti eg viðurkenna, at hetta

Atlantic Review | summer 2016

Sum í eini familju Hvørja hugsjón byggir verkætlanin á?

“Uppruna hugskotið var, at hon skuldi hava støði í einum familjusamtaki, tí øll familjan og nógvir vinir høvdu verið við til at seta hetta í verk”. ”Tá tú kom inn her, so kom tú ikki bara á eitt hotell ella guesthouse, men inn at vitja okkara familju og kenningar.

Nú byggja vit hetta spakuliga upp við royndunum fyrsta árið sum grundarlagi, so bestu eyðkennini hjá mær, familju mínari, vinunum og húsinum fara at seta sín dám á virksemið í framtíðini, so sum upprunaliga ætlað”.

Hvaðani stavar navnið Magenta frá?

“Magenta er ein litur, ið eg altíð havi elskað (viólreyður,

var ein í so stórur gloypubiti, tá tú skalt vera um so nógv samstundis”.

red.) og sum altíð hevur verið yndisliturin hjá mær”.

“Tá eg spurdi sonin, hvat hann helt um, at eg kallaði verkætlanina Magenta, helt hann tað ljóða áhugavert.

Magenta er ein litur, ið ikki er til á sjónliga partinum av ljósspektrinum, men verður bert framkallaður í heila okkara, tá reytt og blátt ljós renna saman. Hetta helt hann minti ikki sørt um hesa verkætlanina, sum tá bert var til sum eitt hugtak í mínum høvdi. Hetta setti seg so djúpt í mær, at eg at enda valdi hetta sum eitt hóskandi navn”.

Fyrsta gestabókin longu full Higartil hevur meginparturin av gestunum á Gamla Hotellinum í Miðvági verið føroyingar, men sambært ágrýtna og evnaríka íverksetaranum er talið á

Tað er ein heilt serlig atmosfera at stíga inn í Gamla Hotellið í Miðvági, sum á ongan hátt líkist nøkrum øðrum gistingarhúsi í Føroyum

“Í hesum sambandi var al­ neyðugt at ansa eftir, at grund­ hugsjónin undir verkætlanini ikki fánaði burtur. Tí var neyðugt at endurskoða, hvussu húsið skuldi skipast sum fyritøka aftan á royndarárið.

Ein av avleiðingunum av hesum var, at vit ikki longur hava bakarí, barr og kafé hvønn dag. Kaféin er opin, tá okkurt tiltak er bókað inn har”.

21

Atlantic Review | summer 2016

útlendskum gestum vaksandi.

At hetta ikki bara er reyp, er gestabókin eitt talandi dømi um.

“Hon er longu kjokkfull, so nú má eg út at keypa mær eina nýggja”.

Er hotellið komið fyri at verða?

“Ja, avgjørt, men í hvørjum formi, er tó ikki heilt greitt enn. Hetta er ein familjufyritøka, og eins og tørvirnir hjá eini familju broytast, tá ið vøkstur er, so eru tørvirnir hjá okkum flótandi og broytast so við og við. Vit vóna at kunna leggja soleiðis til rættis, at dyr okkara altíð standa opnar fyri øllum, ið hava hug at uppliva okkara ævintýrliga hús.

Hvørjar framtíðarætlanir hava tit?

“Vit fara sjálvandi at leggja dent á tað, sum okkara gestum dámar best. Her koma ymsir bólkar til døgurða og gisting, kommunur hava brúkt hotellið til ymisk endamál, eins og

bindiklubbar hava notið ein góðan døgurða og gist hjá okkum. Vit bjóða eisini fyritøkum at halda námsskeið og fundir her, og mong hava eisini ynskt at brúkt okkara vøkru stovur til serlig hátíðarhald, eitt nú brúdleyp, føðingardagar, konfirmatión, barnadóp og tílíkt. Vit hava havt upp til 74 fólk til borðs í miðhæddini, tá kvinnukvøld hava verið. Húsið er innrættað soleiðis, at stovurnar kunnu bæði brúkast saman og hvør sær, og tí ber bæði til at skapa hugna fyri bólkum upp á 10 sum bólkum upp á 30”.

hús í Mykinesi við 9 seingar­ plássum, sum verða leigað út til ferðafólk. Húsini eru sett í stand í upprunastíli sínum frá 1920-1950. Tey verða brúkt bæði sum Bed & Breakfast og til bólkar og familjur, ið ynskja at hava eitt heilt serligt upplivilsi har úti.

Eisini hús í Mykinesi

Sí meira á www.magenta.fo

Sp/f Magenta eigur eisini eini

22

Ævintýrliga hotellið í Miðvági er og verður tó framhaldandi snúningspunktið ella flagg­ skipið, um tú vilt, í virk­semi­ num hjá Marit Jóhansdóttir Magnussen og familju og vinum hennara, staðfestir hon at enda.

Heildarloysnir frá Articon

Eitt trygt grundarlag Articon hevur serligan førleika innan jørð-, kloakk-, betongarbeiði, byggibúgving, vega- og havnagerð, fjarhita, timbur- og snikkaraarbeiði eins og ymisk apteringsarbeiði, tá skip verða bygd ella umvæld.

Men vit kunnu standa fyri ella vera partur av so at siga øllum verkætlanum ella byggiarbeiði so sum skrivstovubygningar, verksmiðjubygningar, goymsluhallir, umvæling og umbygging.

Articon P/f · á Hjalla 20 · 188 Hoyvík · Tel. 350 700 · www.articon.fo

Atlantic Review | summer 2016

summary

Unique Accommodation in Miðvágur Do you want to experience royal finery and splendour?

Then visit Gamla Hotellið, The Old Hotel, in Miðvágur.

Halfway through Miðvágur on the island of Vágar, the passionate and talented entrepreneur Marit Jóhans­ dóttir has renovated the village’s old hotel. For 30 year or so it has lain derelict but has finally been restored to its honour and glory.

In the past it was a boarding house. Now it has been remodelled into a unique and interesting hotel with a royal flair. With the solid support of siblings, parents, friends and others, Marit has headed the renovation.

Castle Furniture Most of the furniture, including tables, chairs, wardrobes and chests of drawers, has previously

24

adorned the rooms, halls and bedrooms of different Danish castles, such as Amalienborg and Fredensborg castles.

Marit Jóhansdóttir Magnussen has acquired the rare pieces at auctions in Denmark. Among them is an unusually long bed, which one of the many Danish king’s named Christian is said to have slept in. It now stands in the attic, one of the hotel’s most requested rooms due to its good views of the bay.

Additional Accommo­ dation in Mykines On the top floor, the hotel has six double rooms and a single room. Lounges and conference rooms occupy the second floor. The first floor can faci­ litate a variety of activities,

such as lectures, concerts and sales events.

An arts and crafts workshop on the first floor is also in the planning. Here people will be able to meet and receive instruction in needle work, embroidering and other handicrafts.

Magenta, the fairy tale hotel in Miðvágur, also rents a house out on the island of Mykines which has nine beds.

The house is renovated in its original style from the 1920s to the 1950s. It is run as a Bed & Breakfast but can also be rented by groups or families, who want a unique experience on the renowned bird island Mykines.

SÓL

KRE M

Atlantic Review | summer 2016

Hóast tað er deiligt at ferðast í sólríkum londum, er týdningarmikið at ansa eftir brennandi sólini.

Ikki bert av teirri orsøk, at tað er spell at spilla burtur dýrabærar frídagar, um tað nú skuldi hent seg, at tú verður sólskáldað/ur, tað er jú eisini heilsuskaðiligt. Sjálvt um tað skáldaða hvørvur av húðini, elvir hetta til varandi skaða á arvatilfarið hjá húðkyknunum. Hesin skaði kann elva til krabbamein í húðini.

Tann góði parturin av søguni er, at krabbamein í húðini kann verða fyribyrgt. Vit skulu bert fylgja nøkrum fáum, týðandi sólráðum, og minnast til, at sólverja er týdningarmikil alt lívið. Ansið serliga væl eftir børnunum, tí teirra húð er uppaftur meira viðkvom í sólini. Børn yngri enn 1 ár eiga als ikki at vera í beinleiðis sól. Og lat vera at fara í solarium – heldur ikki áðrenn sólferiuna. Tað er falskur tryggleiki at fara í solarium áðrenn feriuna, eins og tað ikki stendur í mát til økta vandan fyri at fáa krabbamein.

Tey týdningarmestu ráðini til skilagóðar vanar á sólferiuni eru hesi:

1

Hav fleiri steðgir frá sólini í tíðarskeiðnum, har sólin er sterkast, ofta millum klokkan 12 og 15. T.d. kanst tú hvíla teg eina løtu í skugganum, njóta ein langan miðmála undir sólskjóli, fara ein túr í býin – ella gera sum tey, ið búgva á staðnum: Halt siesta!

2

Fjal bera húð við pløggum, ið røkka til kníggja og albogar, brúka hatt við breiðum skugga, og minst til sólbrillur.

3

Brúka sólkrem á húð, ið ikki verður fjald av pløggum ella skugga. Á sólferð verður mælt til høgan faktor (30+) í ríkiligari mongd, til allan kroppin skal nýtast upp í ein neva.

25

Atlantic Airways

Vagar Airport

380 Sørvágur

Tel 34 10 00

www.atlantic.fo

FERÐAVINNA

Íslandi kann eingin renna frá Íslendingar eru ernir av bæði landi og høvuðsstaði teirra, og nú ikki minst av fótbóltslandsliðinum, ið stóð seg so væl undir EM. Hóast lítil í heimshøpi hevur Reykjavík nærum alt at bjóða og smæðist á ongan hátt burtur millum heimsins stóru býir. Íslendski høvuðsstaðurin hevur eina ørgrynnu av tilboðum til tey, ið velja sær Ísland sum ferðamál.

Somuleiðis er stutt úr Reykjavík til stórar náttúruupplivingar.

S k r i v a ð h e v u r K á r i M i k k e ls e n M y n d i r : S h u tt e r st o c k

Um enn nógvar ferðir størri enn høvuðsstaður okkara, Havnin, so er Reykjavík við sínum 200.000 íbúgvum – íroknað forstaðir – ein sera lítil býur í heimshøpi Eitt nú búgva umleið 37 milliónir fólk í og kring japanska høvuðsstaðnum, Tokyo.

26

Nú vildi tað verið heldur órættvíst at samanborið Reykjavík við Tokyo, ið er miðdepilin í heimsins størsta býarumhvøri, men tá ræður um áhugaverd støð og tilboð til ferðafólk, smæðist Reykjavík á ongan hátt burtur.

Tvørturímóti er býurin á tremur við áhugaverdum

upplivingum og tilboðum til tey mongu, ið velja sær Ísland sum ferðamál.

Eftir at Ísland fíggjarliga fór á heysin í 2008, hevur landið fótað sær aftur við einum búskaparvøkstri, sum tey fægstu evropeisku londini kunnu breggja sær av. Ísland er

Atlantic Review | summer 2016

aftur eitt av heimsins ríkastu londum roknað fyri hvønn íbúgva.

Bíligari fyri ferðafólk Frá at hava verið rættiliga dýrt undan kreppuni, er íslendska krónan síðani 2006 fallin nógv í virði, hóast hon seinastu tíðina hevur kvinkað seg upp eftir aftur. Tí er tað í dag vorið munandi bíligari at vera ferðafólk í Íslandi, enn tað var undan fíggjarkreppuni.

Ferðavinnan er vorðin størsta drívmegin í íslendska búskapinum, og inntøkurnar haðani eru størri enn tær, ið stava frá fiskivinnuni. Í 2014 vitjaðu umleið ein millión ferðafólk nærmasta grannaland okkara, og síðani aldarskiftið er talið av ferða­ fólki trýfaldað.

Umframt sjálvan Reykjavíkar bý, eru best umtóktu ferða­ málini í Íslandi Tingvellir, Geysir og Gullfoss, sum liggja lutfalsliga nær høvuðsstaðnum, umframt størsti jøkul í Evropa, Vatnajøkul, ið liggur nakað longri burturi.

Næstan øll flúgvandi ferðafólk koma umvegis altjóða flogvøllin í Keflavík, sum liggur ein slakan tíma í bili frá miðbýnum í Reykjavík.

Her hava vit føroyingar tann fyrimunin fram um onnur útlendsk ferðafólk, at flogførini hjá Atlantic Airways lenda á flogvøllinum inni í høvuðsstaðnum, sum bert liggur eitt hanagleiv frá sjálvum miðbýnum.

Mentanarligur miðdepil Ummælið av Reykjavík sum mentanarligur miðdepil er ikki tikin úr ongum. Her finst ein ørgrynna av tónleikarum, sniðgevum og listafólkum annars. Eitt nú er Björk, Sigur Rós, Múm og Mugison eru kend og vird nøvn á altjóða tónleikapallinum. Eisini hava nógvir rithøvundar gjørt vart við seg bæði í heimlandinum og úti í heimi. Til dømis Einar Már Guðmundsson og Hallgrímur Helgason – fyri ikki at gloyma tann kendasta av teimum øllum, Halldór Laxness, ið vann Nobelvirðislønina innan bókmentir í 1955. Eftir at Laxness doyði í 1998, er garður hansara nakað uttan fyri Reykjavík gjørdur til savn, sum er opið fyri øllum at vitja.

Eitt fyribrigdi, ið er heilt serstakt fyri Reykjavík, eru teir mongu heitu svimjihyljarnir, pottarnir og spabaðini, sum liggja spjadd ymsastaðni í býnum og eru ógvuliga ymisk í sniði. Harafturat hava mong

gistingarhús heitar pottar at bjóða gestum sínum. Heita vatnið kemur sjálvandi frá teirri gløðandi, íslendsku undirgrundini, ið somuleiðis útvegar meginpartin av streyminum, ið landið nýtir. Í mun til støddina á íslendska høvuðsstaðnum finst ein ørgrynna av søvnum, gallaríum, bygningum og støðum annars at vitja.

Um ikki allur heimurin longu tosaði um Ísland áðrenn EM í Fraklandi – tað veri seg fyri tað neiliga sum eitt nú ovurnýtslu, búskaparligt skrædl og ivasom panamaskjøl – ja, so gera nógvir borgarar í heimsins londum tað nú. Hesaferð fyri tað jaliga eftir framúr góða fótbóltsúrslitið í næststørstu kappingini innan heimsins størstu ítrótt. Eftir EM-bragdið verður tað uttan iva uppaftur lættari hjá ferðafólkum at koma á tal við íslendingar og harvið ein enn størri ferðauppliving at landið.

27

Atlantic Review | summer 2016

Vælumtókt íslendsk støð at vitja

Hallgrímskirkjan

Norðurlandahúsið

Laugardalur

Við sínum 74,5 metrum er Hall­ grímskirkjan tann hægsta og størsta kirkjan í Íslandi. Staðsetingin á einum heyggi í miðbýnum og tað høga tornið ger, at kirkjan sæst um allan býin. Til ber at sleppa upp í tornið og fáa eitt framúr gott útsýni yvir bæði bý, land og hav. Støddin á Hallgrímskirkjuna fær helst mong at halda, at talan er um eina dómkirkju, men so er ikki. Dómkirkjan liggur inni við tjørnina aðrastaðni í miðbýnum.

Hallgrímskirkjan var tikin í nýtslu í 1986, og tað tók umleið 40 ár at byggja hana.

Eru vit føroyingar ernir av okkara norðurlandahúsi, eru íslendingar ikki minni ernir av sínum. Tað var kendi finski arkitekturin Alvar Aalto, ið teknaði Norðulandahúsið í Reykjavík, sum varð tikið í nýtslu í 1968. Aalto hevði sum mál, at húsið bæði skuldi nøkta fólksins fysiska og mentala tørv. Í húsinum eru bókasavn, lesisalur og kafeteria við góðum útsýni móti miðbýnum. Eins og her heima, verður Norðurlandahúsið í íslendska høvuðsstaðnum nýtt til bæði framsýningar, konsertir, ráðstevnur, fundir og annað virksemi av slíkum slagi.

Í Laugardali í Reykjavík liggur íslendski tjóðarfótbóltsvøllurin, ið er heimavøllur hjá íslendska fót­ bóltslandslinum, sum framdi stóra EM-bragdið í Fraklandi í summar.

Her liggja eisini fleiri ítróttar­ fasilitetir til aðrar ítróttargreinar.

Millum annað eitt uttandura svimji­stadion við 50 metra hyli og fleiri heitum pottum, ið hava ymsan hita. Heilt upp í fleiri fjøruti stig. Somuleiðis er ein stór fit­ nesshøll knýtt at staðnum. Staðið er væl umtókt millum bæði ís­ lend­ ingar og útlendsk ferðafólk.

Perlan

Tjóðarleikhúsið

Hvalasavnið

Ovast á heygnum, Öskuhlið, liggja seks stórir vatnbrunnar, sum eru teir elstu, ið gjørdir eru til vatn til upphitingar. Brunnarnir eru nú á Perluna, hvørs navn stavar frá skínandi glaskuplinum ovast. Í Perluni eru bæði framsýningarhøll, kafeteria, útsýnisplattur og ovast uppi ein matstova, ið snarar spakuliga runt upp á ein tíma, so ein sær alt Reykjavíkarøkið í allar ættir. Helst besta útsýnið í býnum.

Í Føroyum verður nógv tosað um at fáa bygt ein virðiligan tjóðpall. Íslendingar fingu sín longu í 1950.

Bygningurin, sum arkitekturin Guð­ jón Samúelsson (1887-1950) teknaði, er prýddur við vøkrum detaljum bæði úti og inni. Íblásturin fekk hann frá tí vakra náttúr­fyri­ brigdinum, súlubasalti, ið vit eisini kenna úr Føroyum. Væl umtókti íslendski arkitekturin teknaði eis­ ini Hallgrímskirkjuna og høvuðs­ bygningin á universitetinum í Reykja­­ vík, eins og fleiri aðrar kendar bygningar í Íslandi.

Millum tey mongu søvnini í Reykjavík lat í 2014 eitt nýtt og heldur øðrvísi savn upp. Talan er um eitt hvalasavn, ið sambært savninum sjálvum hýsir størstu hvalaframsýning í Evropa. Savnið liggur sjálvandi niðri við havnina og sýnir alskins hvalir í fullari hvalastødd. Talan er um eitt savn, ið serliga er væl umtókt millum og barnafamiljur.

28

Atlantic Review | summer 2016

Bláa Lón

Gylti ringurin

Víðagitna keldan Bláa Lón, sum liggur umleið 40 kilometrar frá Reykjavík nærindis Keflavík, er væl umtókt millum bæði íslendingar og ferðafólk at flota sær í. Staðið kann avgjørt viðmælast, men vil ein sleppa undan koyritúrinum, er ein góð alternativ loysn at vitja onkran av teimum heitu svimjihyljunum og pottunum, sum tað eru so mangir av inni í býnum.

Ein sera væl umtóktur bil- og buss­ túrur úr Reykjavík er til sonevnda “Golden Circle”,sum tekur nakr­ ar fáar tímar úr og aftur til høv­ uðs­ staðin. Fyrst til náttúruvakra og søguliga plássið, Tingvellir, ið liggur við tað stóra Tingvallavatnið.

Síðani gongur leiðin til Geysir, ið ikki longur sprænir kókandi vatn upp í loft, men tað ger hinvegin Strokkur, ið er heldur minni og liggur á sama staði. Triði steðgurin er við stórsligna og hugtakandi, Gullfoss, áðrenn kósin aftur verður sett ímóti Reykjavík eftir eini aðrari rutu, har eisini ymiskt annað spennandi liggur á leiðini og er vert steðga á við.

Onnur støð at vitja i Reykjavík Av øðrum áhugaverdum støðum at vitja í íslendska høvuðsstaðnum eru eitt nú Tjørnin, Dómkirkjan, Listasavn Íslands, Listasavn Reykja­ víkar, Nýlistasavnið, Kjarvalsstaðir, Stjórnarráðhúsið, Reykjavíkar Ráð­ hús, Altingið, Tjóðmenningarhúsið, Landnámssýningin, Safn, Náttúru­ søguliga Savnið og Gamli Kirkju­ garðurin. Ikki bert kendir og ókendir íslendingar eru grivnir her, men eisini føroyskir sjómenn, ið gingu burtur undir Íslandi.

29

Atlantic Review | summer 2016

summary

You Cannot Outrun Iceland Icelanders take great pride in both their country and their capital, and right now, of course, especially in their football team that did so well at this summer’s EURO 2016. Although only a small city in a global context, everything you would expect in a large city is also found in Reykjavik. The capital of Iceland has much to offer those who visit the country. And Reykjavik is also the doorstep to many a great experience in nature.

With its 200,000 inhabitants, including suburbs, Reykjavik is a small city, globally considered. In comparison, 37 million people live in and around the Japanese capital, Tokyo.

It would be unfair to compare Reykjavik and Tokyo, the heart of the world’s urban centres.

But when it comes to interesting places and experiences on offer to visitors, Reykjavik does not stand behind the world’s big cities. Rather the opposite, the town is bursting with fascinating experiences, has much to offer Iceland’s many visitors.

Iceland went bankrupt in the fall of 2008, but the country has bounced back, its economy growing at a rate of which few countries in Europe can boast.

Iceland is one of the wealthi-

30

est countries in the world per capita.

More Affordable Today Prior to the financial crisis, Iceland was an expensive country to visit. But since 2006 the Icelandic crown has dropped significantly in value, despite a slight recent hike.

Therefore, it is far more affordable to visit Iceland today than before the crisis.

The tourist industry has become the primary engine in the Icelandic economy, it’s worth being greater than the fishing industry. About one million people visited Iceland in 2014, and the number of visitors has tripled since the turn of the millennium.

In addition to Reykjavik, the most popular tourist destina-

tions in Iceland are Thingvellir, The Great Geysir and Gulfoss, all fairly close to the capital, and then, somewhat farther afield, Vatnajøkul, the largest glacier in Europe.

Among other popular destinations to visit are the church Hallgrímskirkja, Perlan, The Nordic House, The National Theatre of Iceland, Whales of Iceland, Laugardalur Valley and the Blue Lagoon.

Most visitors who fly to Iceland arrive at Keflavik Airport, about an hour’s drive from central Reykjavik. Compared with other airlines, the advantage of flying with Atlantic Airways is that the Faroese carries flies directly to Reykjavik Airport, which is only a hop, skip and a jump from the town centre.

www.auto.fo

SightSeeing

– with private chauffeur

Handmade Jewellery

by Silvursnið To find out more about Silvursnið, please visit our shop in Vágsbotn, Tórshavn, or visit us on www.facebook.com/silvursnid

Enjoy a tour around the best sights on the islands in the safety and comfort of an experienced chauffeur driven car.

Airport tAxi

Special offer to and from tórshavn: 200 DKK per person or 650 DKK for a car with maximum 4 persons.

Call +298 36 36 36

Airport Taxi

Atlantic Review | summer 2016

ÍTrÓTTUR

Av skurðborði á olympiskar leikir S k r i v a ð h e v u r S í m u n C h r i st i a n Ols e n Tikið myndir hevur eydbii|myndir

32

Atlantic Review | summer 2016

Krista Mørkøre úr Klaksvík skal í heyst svimja fyri Føroyar á Paralympisku leikunum í Rio de Janeiro í Brasil.

Hon fortelur um vónirnar, vónbrotini og hvussu tað er at hava pápa sín sum venjara.

"Til Kristu" stendur á brævbjálvanum, sum liggur á køksborðinum hendan morgunin síðst í apríl. Ábendingarnar hava verið greiðar í eina tíð, men Krista Mørkøre torir ikki at trúgva nøkrum, fyrr enn hon er heilt vís. Vil ikki selja skinnið, fyrr enn bjørnin er væl og virðiliga skotin. 17 ára gamli svimjarin hevur vant fram ímóti og vónað at rokkið hesum í nógv ár, men nú hon stendur við brævinum í hondini, er hon lamsligin.

‘Welcome to Rio...’ byrjar endaliga váttanin.

"Eg stóð sum eitt spurnartekin. ‘Hvat er hetta?’ spurdi eg mammu og babba.

Eg trúði tí als ikki. Tað var veruleiki, men tað var so óveruligt," sigur Krista smílandi.

Tað eru nú mánaðar síðan plássið varð tryggjað, men í roynd og veru hevur Krista framvegis ikki fatað gleðiboðini.

Tað svitast kortini ikki. Í heyst skal unga klaksvíksgentan umboða Føroyar á Paralympisku leikunum í brasilska stórbýnum, Rio de Janeiro.

Fer eftir at betra seg Fyri tey flestu er svimjihøllin í J. Waagsteinsgøtu í Klaksvík eitt stað, har familjur kunnu fara at taka sær av

33

Atlantic Review | summer 2016

Treiskni og áhaldni eyðkenna Kristu Mørkøre, sum ongantíð gav upp, hóast hon ikki varð mett at hava teir stóru møguleikarnar at koma aftur at íðka svimjing, eftir at hava fingið ein svull á heilastammuna, sum mátti skerast burtur og gav henni varandi mein

løttum, men fyri Kristu – og hini í svimjifelagnum Ægir eru hyljarnir annað heimið.

Staðið, har miðvís venjing leggur grundarlagið undir einum góðum úrsliti. Unga kvinnan sker seg smidliga ígjøgnum vatnið, aftur og fram. Hetta kvøldið er pápin, Torkil Mørkøre, við í høllini og stuðlar dóttrini. "Nú sær gott út" og "nú koyrir hon á" letur stundum úr honum. Á hyljarkantinum gongur venjarin, meksikanski Juan Jaime Arroyo Toledo, og ger tekin til svimjararnar, alla tíðina við stoppurinum í hondini.

34

Klokkan er næstan níggju, áðrenn Krista og pápin sita við køksborðið heima við hús. Mamma Kristu, Siri, og systkini bæði, Sigmund og Anna, hava langt síðan etið, og frikadellurnar standa á borðinum aðru ferð. Hetta er ikki óvanligt í Mørkørehúsarhaldinum.

"Eg trívist væl við tí, sum eg geri," sigur Krista Mørkøre.

"Men stuðulin, sum eg fái frá familjuni, hevur ótrúliga nógv at siga fyri meg."

Soleiðis má tað vera, tí vant verður allar dagar uttan sunnudag, bæði morgun og

kvøld, og júst nú nærkast fyrireikingarnar til Rio hæddini.

"Eg royni at líta á tað, sum venjarin í Ægir leggur til rættis fyri meg, tí tað er tað, sum riggar best, um man trýr upp á tað," sigur Krista, sum hevur flutt seg yvir í gráu hornasofuna.

"Eg havi havt ilt við at finna røttu styrkivenjingina, men nú skal Jórun taka sær av programminum, og eg skal venja tríggjar ferðir um vikuna hjá henni," leggur Krista afturat. Jórun Mørkøre vann Fitness Føroyar í 2013, og

Atlantic Review | summer 2016

Torkil tykist vísur í, at reglulig styrkivenjing undir kønari vegleiðing fer at síggjast aftur á tíðunum.

Júst sum í griksku gudalæruni, har tólv teir størstu gudarnir savnaðust á Olympiafjallinum, eru tað bert tey bestu av teimum bestu, ið sleppa við til Paralympisku leikirnar. Krista er í bólkinum S10, sum eru tey, ið bera minstu brekini. Hon svimur 50, 100 og 400 metra frísvimjing, og kappingin er gróthørð. Tað veit Krista, og tí er hon varin við at seta málið ov høgt.

"Eg fari at royna at betra meg.

Sum altíð, so fari eg eftir mínum egnu bestu tíðum. Í mun til hini, sum eg svimji ímóti, tori eg ikki at vænta ov nógv, tí tað er hørð kapping.

Eg eri bara ordiliga glað og takksom fyri at vera sloppin við," sigur hon.

Treiskni hjálpti Kristu aftur á føtur Á Norðoyastevnu í 2007 hendi tað, sum kollvelti lívið hjá eini bragdligari og lívsglaðari smágentu og foreldrum hennara. Krista, sum í eina tíð hevði havt høvuðpínu og ristingar, varð brádliga send niður á Ríkissjúkrahúsið, tí ein svullur sat á heilastammuni.

Svullurin, sum ikki var illkynjaður, bleiv skorin úr, men skurðviðgerðin hevði aðrar varandi avleiðingar.

Krista, sum var ein sera evnaríkur svimjari, misti frá degi til dags førleikan, og alt – at ganga, eta, tosa og annað –

35

Atlantic Review | summer 2016

skuldi venjast uppaftur. Men klaksvíksgentan var treisk, og beinanvegin byrjaði ein hugvekjandi ferð aftur til lívið – og aftur í svimjihylin.

"Hatta er okkara inspiratión í dag. At síggja hvussu ótrúlig hon hevur verið.

Hon hevur havt ein øgiligan fightaravilja at koma aftur," segði Torkil Mørkøre við Solby A. Christiansdóttir í útvarpssendingini Krista snýtti øll, sum var gjørd tvey ár eftir skurðviðgerðina.

Av tí at læknarnir vórðu noyddir at lata eitt sindur av svullinum sita eftir, verður fylgt sera væl við, hvussu

36

hann artar seg. Í 2011 varð Krista aftur løgd undir skurð, og tvey ár seinni var enn ein skurðviðgerð á skránni, men hon bleiv avlýst í allarseinastu løtu. Svimjarin dylir ikki fyri, at tað ikki altíð hevur verið eins lætt.

"Tey, sum hava hava verið ígjøgnum líknandi støður, vita, at tað er bæði hart og strævið, men eg trúgvi, at forbønirnar og uppbakningurin, eg havi fingið, hava havt stóra ávirkan," sigur Krista.

Hon megnar nú alt, sum hon kundi áðrenn skurðviðgerðina, men høgra síða av andlitinum

er lammað og hon hevur ataksi, sum hevur við sær, at hon hevur niðursett tamarhald á høgra armi og beini.

Krista Mørkøre gjørdist para­ svimjari, og síðan hevur hon samstarvað við Ítrótta­sam­ bandið fyri brekað, sum stuðlar henni í at taka lut í alskyns kappingum. Framgongdin hevur verið støðug, og ungi svimjarin hevur av álvara gjørt vart við seg. Hon hevur tikið lut í og klárar seg væl í kappingum sum til dømis German Open (2011), Danish Open (2014), HM í Glasgow (2015) og EM í Portugal (2016).

Hetta seinasta árið hevur

Atlantic Review | summer 2016

Krista eisini verið til British Championships, har hon vann tríggjar gull og eina silvur, og Croatia Open, har eitt silvur­ heiðursmerki gjørdist úrslitið.

"Mær dámar ordiliga væl at kappast í parasvimjing uttanlands. Tað er stuttligt, og eg føli, at eg kappist á jøvnum føti. Tað gevur eitt kick, serliga um tað gongur væl," fortelur Krista. Ítróttarráðgevin í ÍSB, Tróndur Ravnsfjall, heldur, at týdningurin av at Føroyar eiga ítróttarfólk sum Kristu, neyvan kann yvirmetast.

henni ikki at svimja seg í nakra finalu, hóast hon bert var tveir hundraðpartar frá í 100 metur frí.

"Sjálvandi verður mann skuffaður, og tað var ikki so hugaligt at byrja aftur, tá eg kom heim. Men mann má skumpa tað til viks og síggja tað positiva í tí heldur og minnast til, at mann altíð kann gera tað betri," sigur Krista avgjørd.

Venjarin í Ægir, Jaime, kom til Føroya síðsta summar, og tað hevur kravt nógv at umstilla seg til venjingarháttin, sum nýggi venjarin stendur fyri.

"Tað tekur tíð at byggja eitt samband við nýggjan venjara,

"Tey stóðu í hvør sínum enda á hylinum, rygg ímóti ryggi, og vildu ikki tosa við hvønn annan," flennir Siri, meðan Torkil roynir at muta ímóti.

"Tað sá nokkso herligt út ta løtuna," leggur hon afturat.

Tað er ikki nøkur ynskistøða fyri Kristu, at Torkil eisini skal vera venjari hennara.

"Ein pápi skal eisini vera pápi," sigur Krista, men viðurkennir samstundis, at nú ræður um at góðtaka veruleikan og fáa sum best burturúr.

"Tað havi eg hugsað nógv um í "Krista umboðar tjóðina seinastuni. Eg má bara góðtaka, á ein jaligan hátt og vísir at pápi mín tímir, tí nú okkum, at hóast fer venjarin avstað, og eg mótgongd, so ber eri noydd at finna onkran til við stríðsvilja "Eg trívist væl við tí, sum eg geri," annan. Tað er ikki lætt, so at vera millum sigur Krista Mørkøre. "Men stuðulin, tað hevur nógv at siga, at heimselituna. Hon sum eg fái frá familjuni, hevur babba kann og tímir at vísa er ein fyrimynd áhuga," greiðir hon frá. fyri okkum øll ótrúliga nógv at siga fyri meg." og ein sera góður Í brævbjálvanum lá ikki ambassadørur," einans atgongumerkið til Rio sum mann slett ikki kennir, og sigur Tróndur, sum saman við og barnadreymin hjá Kristu. tá mann als ikki kennir nýggja Torkili, og formanninum í ÍSB, Boðini vóru líka nógv ein mátan, sum mann verður biðin Jógvani (Egga) Jensen, skal við váttan upp á kampin, sum unga um at venja uppá. Men tað Kristu til Rio. klaksvíksgentan hevur verið haldi eg, at eg havi skilt betur ígjøgnum seinastu níggju árini. nú," sigur Krista.

Ein pápi skal

vera pápi, men...

Fyri einum ári síðan gjørdi Krista Mørkøre av, at hon skuldi útseta miðnámsskúlan í eitt ár og savna seg meira um svimjingina. Vónað varð, at evnaríki svimjarin fór at taka nøkur tøk afturat framá, men hetta er ikki eydnast til fulnar. Tá Krista fyrst í mai tók lut í EM á portugisisku oynni, Madeira, eydnaðist

Meðan Jaime er í summarfrí, skal Torkil, sum stundum hevur vant dóttrina, taka sær av venjingunum. Tey bæði tykjast samd um, at tað ikki altíð er skilabesta loysnin, at pápin er venjari, og tey smílast hvørt uppá annað í sofuni. Siri fær ikki bara sær og fortelur um einaferð, hon kom inn í svimjihøllina:

"Eg skal ikki hugsa um alt, sum kann ganga galið, og hvussu góð hini eru. Bara savna meg um meg sjálva," sigur Krista um komandi leikirnar. Hon er sum onnur ítróttarfólk. Hon vil klára seg væl í kapping.

Sólarklárt er kortini, at stóra stríðið longu er vunnið.

37

Atlantic Review | summer 2016

summary

From the Operating Table to the Paralympics Krista Mørkøre will swim for the Faroe Islands at this autumn's Paralympics in Rio de Janeiro. She talks about her hopes as the Games approach

"Welcome to Rio...” started the letter, and it was clear that Krista Mørkøre's Olympic dream would be coming through this autumn. At first the 17-year-old swimmer couldn’t quite fathom what she was reading.

“I just stood there stunned.

'What's this?' I asked my parents. I couldn't believe it. It was real but so unreal,” Krista says and cannot contain a smile.

Months later and she still has not fully grasped what is about to happen. It is a fact, though.

Krista will be representing the Faroe Islands at the Paralympic Games in Rio de Janeiro.

In 2007 doctors discovered a tumour in Krista's head and she was immediately sent to Copenhagen for surgery. Most of the tumour was successfully removed, but Krista lost a substantial part of her physical abilities. She was defiant and

38

fought her way back on her feet – and back into the swimming pool.

She has had an amazing recovery, but some of the injuries are permanent. The right side of her face is paralysed, and she suffers from ataxia, which affects coordination in her right arm and leg.

Klaksvík Sports Centre is like a second home to Krista. It is where she spends most of her spare time. She glides swiftly through the water, back and forth.

It is almost 9 p.m. before Krista and her father Torkil sit down for their dinner. Her mother, Siri, and her siblings have eaten hours ago. This is common in the Mørkøre home.

“I like what I do, but the support from my family means so much to me,” says Krista.

It cannot be any different

when training takes up so much time. Preparations for Rio are approaching their climax.

“I'm trying to trust my coach's instructions because that's what I feel will work out best for me,” she says.

As only the greatest gods occupy Mount Olympus in Greek mythology, so only the very best compete at the Paralympics. Krista is categorised S10 – those with minimal physical impairments – and will compete in 50, 100 and 400 metres freestyle. She knows the competition could not be tougher.

“I'm going for personal bests.

I'm just really happy and grateful to be a part of it,” Krista says.

Krista’s form has varied during the past year, but as Rio approaches, it is clear Krista has already won her greatest battle.

“

“

Atlantic Review | summer 2016

fimm stjørnur

Ger klassiskan tónleik fólksliGan Kate Bush

sameinir rútmisku oG klassisku tónlistaheimirnar George Martin

til norðurlandahúsið

Nigel Kennedy Í fleiri enn 25 ár hevur bretski violinleikarin, Nigel Kennedy, verið viðurkendur sum ein av heimsins fremstu úrmælingum.

Hansara sermerkta talent og fólksliga tekki hava blást nýtt lív í klassiska tónleikin. Hann er tann klassiski violinisturin, sum hevur selt mest í øllum heiminum – nakrantíð.

Tónleikur hansara røkkur tvørturum øll tónlistarlig mørk og ættarlið, og á hesi konsertini fagnar hann tónleikinum hjá Johann Sebastian Bach.

Nigel bjóðar sum vant tí siðbundna av og setir verk hjá Bach saman við sínum egnu jazzutu útgávum. Soleiðis verða áhoyrararnir tiknir við á eina spennandi ferð frá barokki til nútímans tónleik við íblástri úr klassiskum tónleiki, jazzi, rokki og fólkatónleiki.

Leygardagin 10. september kl. 19.30

Nigel Kennedy

Í samstarvi við:

Guðrið Hansdóttir

Trio við Kristinu Konsert við føroyska sello-stjørnuskotinum Kristinu á Váli, amerikanska vionlinleikaranum Lesley Parker og føroyska klaverúrmælinginum Jóhannesi Andreasen.

Sunnudagin 21. august kl. 16.00

Guðrið Hansdóttir Útgávukonsert í sambandi við fimtu studio útgávuna hjá Guðrið Hansdóttir.

Hetta er fyrstu ferð, at Guðrið fer á pall í Norðurlandahúsinum við bólki. Nýggja útgávan er ein blanding av poppi og fólkatónleiki við tekstum á bæði enskum og føroyskum. Guðrið hevur skrivað øll løgini til yrkingar eftir m.a Guðrið Helmsdal og Petur Pólsson.

Leygardagin 17. september kl. 19.30

www.nlh.fo

Hanus og Klungerrosa Norðurlendskt vísukvøld við legendariska føroyska trubadurinum Hanusi G. Johansen og norsku kvartettini Klungerrosa.

Sunnudagin 5. september kl. 16.00

Tue West Band Líka síðan Tue West í 2003 fekk sítt fyrsta gjøgnumbrot, hevur hann verið ein týðandi partur av danska sangskrivarapallinum.

Hansara tónlistarligi og lýriski hugaheimur er bæði forteljandi, poetiskur og sveimandi. Summatíðir skeivur, onkuntíð meira beint fram og til tíðir stórbærur ella minimalistiskur.

Leygardagin 8. oktober kl. 19.30

Tue West

39

Norðurlandahúsið

Atlantic Review | summer 2016

BÓKMENTIR

Føroyskar bøkur á flog út í heim Málið er stórt og rúmar allari verðini, sum øll heimsins mál gera. Tá ein bók verður umsett, verður upprunaverðin løgd fram fyri øðrum. Tí er tað týdningarmikið fyri føroyskt mál, at bøkur verða umsettar og lisnar í øðrum londum. FarLit kann gera mun ímillum, at føroyskar bøkur verða verandi á heimabeiti, ella um tær fáa roynt flogið uttanlands.

Skrivað hevur birgir kruse T i k i ð m y n d i r h e v u r S u n v a E y st u r o y / M u r e l d u r

FarLit, ið stendur fyri Faroese Literature, hevur síðan 2012 arbeitt við at senda føroyskar bøkur út í heim.

“Størsta orkan fer til luttøku á bókamessu í London, Göteborg og Frankfurt”, sigur Urd Johannesen, FarLit.

40

Á bókamessunum hevur Urd fundir við forløg og týðarar at greiða frá um nýggjastu før­ oysku útgávurnar og eldri bøk­ ur, sum fremmandi markn­að­ urin kann hugsast at hava áhuga í. Ein bók­menta­nevnd hevur valt út bøkurnar, sum verða lýstar í einum snøggum

katalogi við royndar­týðingum á enskum. “Í Göteborg ber eisini til at skipa fyri seminari við føroyskum rithøvundum. Í heyst verður seminar við Marjun Syderbø Kjelnæs, sum er aktuell við skaldsøgu,

Ígjøgnum verkætlanina FarLit, ið stendur fyri Faroese Literature, arbeiðir Urd Johannesen við at fáa skapt áhuga fyri føroyskum bókmentum uttanlands

Atlantic Review | summer 2016

Vónbjørt Vang, forkvinna í Rithøvundafelag Føroya

yrkingasavni og filmshandriti, og Carl Jóhan Jensen, sum við bókini. -Eg síggi teg betur í myrkri, er føroyska tilnevningin til Norðurlendsku Bókmentavirðislønina.

Moderatorur er týðarin Anna Mattsson”.

“Hóast vit eru eitt lítið máløki, arbeiðir FarLit á øllum pallum at geva útlendskum samstarvs­ pørtum og lyklapersónum eina

42

veruliga fatan av, hvussu nógv hendir í Føroyum. Vit hyggja áhaldandi eftir, hvussu FarLit kann fremja fleiri týðingar og útgávur av føroyskum upp­ runabókum undir verandi kørmum, og vit vísa yvirfyri avvarandi myndugleikum áhaldandi á tørvin at brúka meira orku upp á týðarar og forløg, ið vísa føroyskum bókmentum ans”, sigur Urd Johannesen.

Rithøvundafelagið vil hava skúla og týðaragrunn Vónbjørt Vang er forkvinna í Rithøvundafelagnum, sum var stovnað í 1957 og telur 120 limir.

“Størsti parturin av okkara limum síggja ógvuliga stórt í, at FarLit er har og vil flyta før­ oyskar bókmentir út í heim.

Einasti vegur út um land­oddar­ nar og burtur úr tí tjóðskapar­ liga rúminum er at fáa verk

Atlantic Review | summer 2016

“Allarflestu limir okkara krevja betri umstøður at skriva sjálvan skaldskapin, sum skal bjóðast fram uttanlands.

Stuðuls­møguleikin skal betrast og bókmentaumhvørvið stimbr­ast við einum rit­høv­ undaskúla og einum týðara­ grunni, sum miðvíst týður føroyskan skaldskap til onnur mál. Menningin má byrja her heima, produktið má mennast, men FarLit er kul”, sigur ein fegin Vónbjørt Vang, ið arbeiðir á Býarbókasavninum.

Ebba fekk bøkurnar út í heim Jóanes Nielsen er mest lisni yrkjari á føroyskum. Hann hevur eisini skrivað skaldsøgur, handrit til sjónleik og hvassar tíðargreinar í bløðunum.

okkara týdd til onnur størri mál. Men vit hava alt ov fáar bókmentir, ið hava altjóða format at kappast á altjóða pallinum. Men onkrir høv­ undar eru so mikið góðir, at teir eiga ikki at smæðast at fara út um landoddarnar, sigur Vónbjørt og ger vart við kørgu umstøðurnar hjá føroyskum rithøvundum”, sigur for­ kvinnan í Rithøvunda­felag­ num.

“At vit hava eina skipan, hvørs høvðusuppgáva er at slóða fyri útbreiðslu av føroyskum bók­ mentum, kann ikki kallast annað enn eitt framstig. Við slíkari skipan tryggjar mann sær, at ein áhugaður útheimur meiri støðugt fær at vita, hvat fyriferst í teirri føroysku bóka­ verðini”, sigur ídni høvundur­ in, sum býr yviri við Strond í Havn.

“Vitanin, ið fólk hava um lond, og kenslan tey hava fyri londunum, stavar í øgiliga stóran mun frá bókmentunum.

Til dømis ber illa til at ímynda sær Ísland uttan sagairnar, Laxness og Sjón. Tað sama kunnu útlendingar ikki siga um Føroyar av teirri einfaldu

orsøk, at so lítið enn er umsett til fremmand mál”, sigur Jóanes og leggur afturat, at enn er FarLit ein ungur stovnur, sum hann ikki kennir stórvegis til.

“Takkað verið eldsálum sum Ebbu Hentze, sálu, Lars Moa og Hugin Eide, finst ein ávísur kunnleiki til mínar egnu bøkur uttan fyri landoddarnar”, sigur Jóanes Nielsen, rithøvundur.

Á heimabeiti ella á flogi uttanlands Jógvan Isaksen, sum er ídnasti føroyski krimihøvundi, nevnir eisini Ebbu Hentze.

“Ebba Hentze, sála, segði longu fyri mongum árum síðan, at um vit vildu hava føroyskar bøkur týddar, máttu vit sjálvi skumpa undir, tí eingin annar fór at gera tað. Fyri nøkrum árum síðan vóru íslendingar heiðursgestir á bókamessuni í Frankfurt, og Niels Halm, stjóri í Norðurlandahúsinum, sá til, at tað bleiv hildin fundur millum umboð fyri føroyskar og íslendskar bókmentir. Har fingu vit at vita, at um vit vildu út í heim við okkara bókum, máttu vit herja á í fleiri ár, helst fleiri enn fimm, áðrenn nakað fór at síggjast aftur. Tað er her, at FarLit hevur týdning.

Við at knýta samband við forleggjarar og týðarar úr fleiri londum, gerst møguleikin at fáa føroyskar bókmentir út um landoddarnar størri og størri”, sigur Jógvan, sum býr í Nivå norðan fyri Keypmannahavn.

Eins og forkvinnan í Rit­høv­ unda­felagnum heldur Jógvan Isaksen, at týðingar mugu

43

Jóannes Nielsen er mest listni yrkjari á føroyskum

44

Atlantic Review | summer 2016

stuðlast við einari upphædd, so tað gerst lættari at fáa forløgini at gloypa, so tey ikki eisini hava hendan kostnaðin at stríðast við.

“Afturat hesum eiga vit at bjóða týðarum og øðrum bókmentafólkum at vitja Føroyar. Hetta gera flestu onnur lond, og tað økir um áhugan hjá hesum fólkum at takast við okkara bókmentir”.

Føroyski rithøvundurin í Danmark nevnir, at rit­ høvundar skriva jú fyri at verða lisnir, so tað hevur týdning, at teirra verk eisini koma á øðrum málum. Hann hevur sjálvur arbeitt sum forleggjari og kennir føroyska bókamarknaðin. “Í flestu førum forvinnur tú einki soleiðis av hesum útgávum, men tað gert tú frammanundan sjáldan kortini.

Hinvegin stuðlar hetta upp undir hugin at skriva, at eisini fólk í øðrum londum hava møguleika at lesa tað, tú hevur skrivað. Hartil er tað eisini synd og skomm, um føroyskar bókmentir bara skuldu verið kendar í Føroyum. Eitt lítið íkast haldi eg, at vit megna at veita til heimsbókmentirnar”, sigur Jógvan lítillátin.

Fyrsta skaldsøgan hjá Jógvani Isaksen, “Blíð er summarnátt á Føroyalandi”, kom út í 1990, og varð beinanvegin týdd til danskt, íslendskt og týskt.

“Hetta hendi líkasum bara av sær sjálvum, og eg hevði nokk um oyruni við starvinum á universitetinum í Keyp­manna­

45

Atlantic Review | summer 2016

havn og eini dóttur, sum var borin í heim stutt eftir. Síðan eru fleiri bøkur týddar, og nú eru tær á enskum og skjótt eisini á norskum. Men um tú skalt gerast metsølu­høvundur aðrastaðni enn í egnum landi, skalt tú bæði duga at skriva og hepni skal vera við tær. Fyri tey allar, allar flestu hendir hetta ikki, men FarLit kann í hvussu er gera mun ímillum, at bøkurnar verða verandi á heimabeiti, ella um tær fáa roynt flogið uttanlands”, sigur Jógvan Isaksen, sum er mest lisni føroyski rithøvundur.

Sólrún á bókamessu í Frankfurt Fyri Sólrúna Michelsen hevur FarLit stóran týdning at náa einum víðkaðum marknaði.

“FarLit ger rithøvundar og verk okkara sjónlig í bókmenta­ heiminum uttan fyri Føroyar.

Tað mann vera langt ímillum teir rithøvundar, ið hava evnini og tíðina til at vera síni egnu marknaðarføringar- og sølufólk. Eg var millum teirra, sum sluppu við til Frankfurt”, sigur Sólrún fegin.

Síðani er ein bók útkomin á týskum og kemur út á norskum seinni í ár. Ein onnur verður umsett til týskt í løtuni og kemur út á norskum og donskum seinni í ár.

“Vónandi fær FarLit ta virðing og stuðul, sum skal til framyvir, so tey kunnu vaksa og mennast”, sigur Sólrún Michelsen, sum í fjør var í uppskoti at vinna Bókmentavirðisløn

46

Norðurlandaráðsins fyri bókina “Hinumegin Mars”, ið hevur verið lisin í Útvarpinum.

At verða lagdur undir annan dóm enn hin heimliga Carl Jóhan Jensen, rithøvundur og ummælari, sigur, at Farlit átti at virka sum ein umboðs­ stova, sum útvegar sambond við forleggjarar og umboðs­ stovur bæði hesu­megin og handan Atlantshavið.

“Tað krevur sjálvandi í fyrsta lagi fíggjarliga vælvild frá tí almenna, tí í Føroyum hava forløg sum heild ikki umstøður til annað enn at kosta útgávuna og knappliga tað, hóast almennur stuðil er uppií.

Umframt at vilja hava so nógvar lesarar sum gjørligt, so er tað eisini hitt, hetta at kunna, um eg so má siga, royna síni egnu verk móti teimum hjá øðrum. At verkið líkasum verður lagt undir annan dóm enn tann heimliga. Slíkt hevur ikki lítið at siga fyri ta bók­ mentaligu menningina”, sigur Carl Jóhan, sum býr í Brússel.

“Eg havi upp á seg fáar royndir higartil. Men treyðugt so, nakrar av bókunum hjá mær hava verið týddar, eitt nú til norskt og íslendskt. Vansin er, haldi eg, at hetta er eitt sindur av einum lukkuspæli. Júst tí, at lítið og einki skipað arbeiðið hevur verið gjørt fyri at fáa føroyskar bøkur út á útlendsk­ an marknað og at tað, sum hóast alt verður gjørt, er eitt sindur upp á gjøt og við skeiv­um áherðslum”, heldur Carl Jóhan.

Ein føroysk umseting kann røkka milliónir Per Øystein Roland er fakbókaritstjóri hjá NORLA, sum føroyska skúlabóka­for­ lagið NÁM hevur samstarvað við. Spurdur um týdningin at flyta føroyskar bøkur í annað mál, dregur hann fram 172 ára gomlu yrkingina hjá norska Henrik Wergeland “Følg Kaldet”.

“Wergeland yrkir um tað at vera skald á einum lítlum máli, ið hann sær sum ein verri lagna enn at vera ein ørn, sum er bundin við leinkjum og ikki kann flúgva út í heim.

Skaldsliga ynski um at náa út til milliónir lesarar kann tykjast sum ein ógjørligur dreymur, tá ið bara fá duga at lesa tað, sum skaldið skrivar.

Sólrun Michelsen, rithøvundur

Men gjøgnum umsetingar kann ein bók í veruleikanum røkka milliónir av lesarum, sjálvt um bókin er skrivað á føroyskum ella norskum. Eitt og hvørt mál er stórt. Tí tað rúmar í sær eina heila verð. Tá ein bók verður umsett til eitt annað mál, verður øll henda verð hildin fram og gjørd sjónlig fyri øðrum. Tí er tað týdningarmikið fyri máløkið sum tað føroyska og norska, at bøkur verða umsettar og lisnar í øðrum pørtum av heiminum”, sigur Per Øystein Roland, ritstjóri hjá NORLA í Oslo.

Heimsins størsta bókamessa er hvørt ár í týska handilsbýnum Frankfurt. Hvørt ár er eitt land heiðurgestur á bókamessuni og serlig átøk verða gjørd at umseta og senda bøkur á

marknaðin. Í 2011 var Ísland heiðursgestur og 220 bøkur vórðu umsettar og fleiri íslendskir rithøvundar komu á metsølulistar í týsku bókahandlunum. Í 2014 var Finnland heiðursgestur, og tey kundu skráseta 7770 altjóða tíðindagreinir um finskar bøkur um somu tíð, og altjóða sølan av rættindum til finskar bøkur øktist við 60 prosentum. Í 2019 verður Noreg úrvaldi heiðursgesturin á bókamessuni í Frankfurt.

“Vit hava longu stórar vónir um bókamessuna. Hetta høvið ger norska mentan og bókmentir sjónligar í Evropa og øllum heiminum og er ein gyltur møguleiki, sum ikki kemur aftur í okkara tíð, at gera vart við okkum á altjóða

bókamarknaðinum”, sigur Per Øystein Roland í NORLA, og vísur á avleiddar týdningar.

“Kendir høvundar verða enn kendari, og norskt vinnulív sleppur at vísa seg fram.

Norskir rithøvundar við heimsformati fáa týdning fyri vinnulívið. List og mentan eru avgerandi tættir at gera Noreg kent úti í heimi. Týskland er eitt týðandi ferðamál. Týski bókamarknaðurin er heimsins triðstørsti, og Týskland virkar ofta sum ein hurð út í heim.

Tað, sum kemur út á týskum, kemur eisini út á øðrum málum.

Tí er tað av størsta týdningi at umseta føroyskar bøkur til fremmand mál, tí øll verðin býr í øllum málum. Eisini tí føroyska.

47

Atlantic Review | summer 2016

summary

Faroese Literature En Route to the World Though the language is only spoken by a few, Faroese can still house the whole world just as every other language in the world can.

Therefore, it is important to get Faroese literature into the global market. So says Urd Johannesen, the only staff member at FarLit, which was founded in 2012. FarLit’s goals is to get Faroese literature translated into other languages and published abroad.

“Most of my energy is spent on participating in book fairs in London, Gothenburg and Frankfurt. A committee decides which Faroese books are to be included in the annual catalogue. In Gothenburg we also run our own seminars.

This year, the authors Marjun Syderbø Kjelnæs and Carl Jóhan Jensen ran the seminars,” says Urd Johannesen of FarLit, short for Faroese Literature.

Vónbjørt Vang is president of Rithøvundafelagið, the Faroese authors’ union that was

48

founded in 1957 and has 120 members. The president wants to better the circumstances for Faroese writers through e.g. the establishment of a writers’ school and a translation grant fund.

Jóanes Nielsen is the most read poet in the Faroes. He also writes novels, plays and pointed newspaper essays.

Although he knows little about FarLit, he welcomes this new service as it expands the readership of and knowledge about Faroese literature.

“What people know about a country is largely gained through literature,” says Jóanes, who wants FarLit’s operations to be expanded.

Jógvan Isaksen is the most popular Faroese crime writer.

He points out the importance of participating in and making crucial contacts at international book fairs to ensure a steady publication of Faroese books internationally.

“FarLit can be that difference and help us off the home field and get our international wings.”

The author Sólrún Michelsen has attended the Frankfurt book fair. She is very pleased with FarLit’s work in getting her books translated and sold on foreign markets.

Carl Jóhan Jensen, another author, is delighted with the opportunity FarLit gives authors to be weighed and scrutinised at the international level and not simply by the home market.

“This is no small matter in the development of our literature,” says Carl Jóhan.

Norway is the guest of honour at the Frankfurt book fair in 2019. Therefore, Per Øystein Roland, who is a text book editor at NORLA and has cooperated with the Faroese text book publisher NÁM, was asked to comment on the importance of moving literature from one language to another.

“Although there are only a few Faroese speakers, the language houses the whole world just like every language in the world does. Therefore, it is also important to get Faroese literature out on the global market. Literature has a major derivative influence on industry and tourism, and it also shapes the view others get of you and your country,” says the Norwegian text book editor.

WHISKY GRÓT frá UNDIRGRUND

DKK 369,- / 49 EUR

AIRBUS 319 MODEL – ATLANTIC AIRWAYS Lutfall 1:100

DKK 249,- / 33 EUR

LÍVSINS VATN AKVAVITT 38% alc. – 0,7L

DKK 119,16 EUR

SAVIGNON BLANC + PINOT NOIR 2 x 0,7L – Cloudy Bay, New Zealand

DKK 369,- / 49 EUR

SPLASH: COTTON / RAIN / CUCUMBER 100ML Eau de Toilette

By Marc Jacobs

DKK 309,- / 41 EUR

KINDER SURPRISE 140G

DKK 129,- / 17 EUR

ARMANI CODE TURQUOISE FOR MEN 75ml Eau de Toilette

By Giorgio Armani

DKK 249,- / 33 EUR

NIKKA COFFEY GRAIN WHISKY 45% alc. – 0,7L

DKK 439,- / 59 EUR

SIGMUND TROYGGJAN FRÁ NAVIA M, L, XL

DKK 799,-/ 107 EUR

GÓÐGÆTI Anthon Berg

SMYRSL Elizabeth Arden

LUKTILSI Versace

SÓLBRILLUR Marc by MJ

LEGG Í KURV

LEGG Í KURV

LEGG Í KURV

Keyp tínar vørur, áðrenn tú kemur í Vága Floghavn Keyp lætt og ómakaleyst tínar tollfríu vørur á dutyfree.fo, áðrenn tú kemur í Vága Floghavn. Tú sleppur undan bíðirøð og hevur góðar stundir at finna røttu vørurnar. Vit pakka tínar vørur, so tær eru klárar at heinta í DutyFree handlinum, tá ið tú skalt avstað ella kemur heim aftur.

LEGG Í KURV

Duty free import

For travellers 18 years or older / Fyri ferðandi 18 ár og eldri Alcohol / Alkohol

Tobacco / Tubbak

You can bring one of the examples below to the Faroe Islands.

Tú kanst taka eitt av dømunum við til Føroya.

You can bring only one of the products below to the Faroe Islands.

Tú kanst bert taka eina av vørunum niðanfyri við til Føroya.

1L

2L

Spirits / Spiritus

Wine / Vín / Cider

2L

Beer / Øl

200 stk (1 karton) Cigarettes / Sigarettir

50 stk

50 stk

1L

1L

Spirits / Spiritus Strong wine / Sterkt vín

2L

250 g

Tobacco/ Tubbak

Cigarillos / Sigarillos

Cigars / Sigarir

Beer / Øl

Did you know 250 g

Snuff/ Snús

Visti tú 4L

2L

Wine / Vín / Cider

Beer / Øl That you can bring more duty free goods by paying taxes?

You can for example bring 6 bottles of wine (75 cl) in addition to the quota by paying DKK 150 in total.

At tú kanst taka størri nøgdir við, um tú rindar toll og avgjøld?

T.d. kanst tú taka 6 fløskur av víni á 75 cl við, umframt mest loyvdu nøgdina, um tú rindar tilsamans 150 kr.

2L

Strong wine / Sterkt vín

2L

Beer / Øl

Maximum allowances / Mest loyvdu nøgdir: Beer up to 5,8% Wine / Cider up to 15% Spirits over 22%

Max. 10 ltr. in total, incl. quota. Tax. DKK 5,- per. 33 cl. can.

Max. 9 ltr. in total, incl. quota. Tax. DKK 33,- per. ltr.

Max. 3 ltr. in total. incl. quota. Taxes vary according to percentage.

Perfumes max. 50 gr. After shave max. 25 cl. Chocolates max. 3 kg. Soft drinks max. 10 l. Øl upp til 5,8% Wine / Cider up to 15% Spirits over 22%

Í mesta lagi 10 ltr. inkl. kvotu. Tollur KR 5,- pr. 33 cl. dós. Í mesta lagi 9 ltr. inkl. kvotu. Tollur KR 33,- per. ltr. Í mesta lagi 3 ltr. Tollur verður ásettur eftir alkoholstyrki.

Luktilsi í mesta lagi 50 gr. Rakivatn í mesta lagi 25 cl. Sukurlátavørur í mesta lagi 3 kg.

Sodavatn í mesta lagi 10 litrar.

10L

Beer / Øl

Spirits / spiritus: > 22% alc. (max. 60%). Wine / Vín / Cider: < 15% alc. Strong wine / sterkt vín: 15-22% alc.

Atlantic Review | summer 2016

Ferðavinna

Gistingarhús byrjaði sum ítriv Guesthouse Hugo og Café Fjørðoy skuldu upprunaliga bert verða eitt ítriv um summarið, men eru vorðin eitt týðandi íkast í fjølbroytta ferðavinnuvirkseminum hjá hjúnunum Mariu Samson og Kent L. Christensen. Sambært eigarunum er staðið vorðið ein dundrandi succes.

Skrivað hevur leivur hansen tikið myndir hevur heinesenmyndir

Beint uppi yvir fjøruni í Sørvági, á Bakkavegi 2, stendur ein eyðsýndur, einsamallur gulur betongbygningur í trimum hæddum. Her húsast í dag Guesthouse Hugo og Café Fjørðoy.

54

Fyrr vóru hetta pakkhús, heim og handil hjá Margret og Hugo Fjørðoy, sum var annar av slóðbrótarunum fyri føroyskari flogferðslu. Hann stovnaði í 1963 flogfelagið Faroe Airways saman við bygdarfelaga sínum, Lars Larsen.

Fyri trimum árum síðani keyptu hjúnini Maria Samson og Kent L. Christensen, ið eiga og reka ferðaskrivstovuna Make Travel, tey nú stívliga 65 ára gomlu húsini, sum hava staðið tóm seinastu árini.

Atlantic Review | summer 2016

Hjúnini Maria Samson og Kent L. Christensen reka Guesthouse og Café í Sørvági

55

Atlantic Review | summer 2016

gera í tíðarskeiðinum frá september til mai, meðan Guesthouse Hugo og Café Fjørðoy eru opin frá 1. mai til 1. september. ”Upprunaliga skuldi hesin parturin av virksemi okkara bert verða eitt ”hugnaprojekt” um summarið, men veruleikin er, at hetta hevur verið ein dundrandi succes”, sigur Maria Samson vælhýrd.

Café Fjørðoy og Guesthouse Hugo í Sørvági

Tey innrættaðu loftið til gisting og miðhæddina til kaffistovu undir ávikavist for- og eftirnavninum hjá upprunaliga eigaranum.

Drúgvar royndir innan ferðavinnu Samson-Christensen hjúnini hava bæði drúgvar royndir innan føroysku ferðavinnuna.

41 ára gamla Maria hevur m.a. starvast á sølu- og marknaðardeildini hjá Atlantic Airways. Maður hennara, 53 ára gamli Kent, byrjaði hjá Toru Tourist, áðrenn hann í 2000 tók við sum sølu- og marknaðarstjóri í Atlantic Airways.

Saman við konuni rak hann eisini Hotel Vágar í nøkur ár.

Eftir at tey fyri tveimum árum síðani seldu sín part av ferðaskrivstovuni 62N og stovnaðu sína egnu ferðaskrivstovu, hava tey lagt 56

seg eftir at skipa fyri ferðum til Føroya, umframt at leiga bilar út til ferðafólk.

Make Travel hevur mest at

Og tað kann hon saktans vera, tí rakstraravlopið av samlaða virkseminum í fjør lá um eina hálva millión krónur.

Gistingarnar ferfaldaðar Guesthouse Hugo hevur trý tvíkømur og eitt einakamar. ”Í mai í fjør høvdu vit 33

Enjoy the most beautiful bustrip in the world

DAYS ONLY 500 DKK

DAYS ONLY 700 DKK

Mykines not included.

Children 7-15 years old half price.

57

Atlantic Review | summer 2016

Inni í hugnaligu Café Fjørðoy í Sørvági

gistingar, meðan tær í sama mánaða í ár vóru 149 í tali.

Hetta hevur smittað av á Café Fjørðoy, sum somuleiðis hevur verið sera væl vitjað, síðani vit lótu dyrnar upp”, greiðir Maria Samson frá.

Meginparturin av gestunum eru útlendingar, ið støkka inn á gólvið at fáa sær ein bita og okkurt gott niður á hjartað á veg annaðhvørt til ella úr Mykinesi ella Tindhólmi.

”Vit borðreiða við einføldum rættum. Eitt nú tertu við salati og royktum laksi frá føroysku alifyritøkuni Hiddenfjord, grillaðum, feskum laksi við eplum og grønmeti, føroyskum viðskeratallerki og heimagjørdum pannukøkum við rabarbusúltutoyi. Hetta eru alt rættir, ið eru falnir í góða jørð hjá gestunum”, staðfestir Maria Samson.

Ferðabáturin Jósup leggur at úti á kaiini í Sørvági,

bert eitt hanagleiv frá gistingarhúsinum. Við bátahylin eru góðir parkeringarmøguleikar, sum gestirnir hjá Guesthouse Hugo og Café Fjørðoy eisini kunnu gera sær dælt av. ”Góða undirtøkan hevur stundum havt við sær, at neyðugt hevur verið við eini hjálpandi hond frá foreldrum og børnum okkara, og tað eru vit teimum sera takksom fyri”, sigur Maria Samson, áðrenn hon takkar okkum fyri áhugan og skundar sær út í durin at taka ímóti nýggjum gestum.

Tað ræður jú um at smíða, meðan jarnið er heitt.

58

Tvey kort, tá tú ferðast

sansir.fo

Fá tær tvey ymisk gjaldskort við, tá tú fert uttanlands at ferðast. Kort nummar tvey kann tryggja tær, at upplivingin gerst góð. Í Eik hava vit fleiri sløg av gjaldskortum. Tí kunnu vit altíð finna júst rætta kortið til tín.

Kom og fá eitt prát við okkum

Eik Banki P/F, Tel. 348000 eik@eik.fo , www.eik.fo

Atlantic Review | summer 2016

summary

Guesthouse Hugo and Café Fjørðoy in Sørvágur Traveller en route to Tindhólmur or Mykines can now take a break and enjoy a drink or a light and delicious Faroese meal in Sørvágur.

The couple Maria Samson and Kent L. Christensen have opened a cosy café at Bakkavegur 2 in Sørvágur, the former home of Hugo Fjørðoy, one of the pioneers in Faroese aviation.

response has been beyond our every expectation,” says a very satisfied Maria Samson, who, together with her husband, also runs the travel agency Make Travel, which is their main source of income.

In addition to organising tours to the Faroes, Make Travel rents cars out to tourists.

They have also successfully attracted companies from abroad to hold meetings and staff courses in the Faroes.

Together with fellow villager Lars Larsen, he founded the airline Faroe Airways in 1963.

The busy season for the travel agency is during the winter months, and the café is only open in summer.

On Tindhólmur, an islet between the islands of Vágar and Mykines, their company organises a popular Viking event for foreign guests. When arriving on the islet, each visitor is given a Viking name and costume before joining in a variety of Viking challenges for a few hours.

Maria and Kent bought the house two years ago and have now turned it into a guest house and a cafe, Guesthouse Hugo and Café Fjørðoy, both of which have been very well received. ”At first this was just to be a summertime hobby. But the

60

Live as a Viking in Tindhólmur The two of them have worked for a long time in the Faroese tourist industry, including at Atlantic Airways’ sales and marketing department. They also managed Hotel Vágar for a few years.

For more information, see www.make.fo

61

SKÚLABYGGING

Glasiligur bygningur og glasiligar útbúgvingar S k r i v a ð h e v u r K á r i M i k k e ls e n Tikið myndir hevur heinesenmyndir fyri landsverk

62

Atlantic Review | summer 2016

Nógv eru av teirri fatan, at danska arkitektafyritøkan, BIG – Bjarke Ingels Group – við Glasi hevur latið eitt arkitektoniskt meistaraverk úr hondum

Føroyskur skúla­ ungdómur fær við nýggja miðnáms­skúlanum í Havn heilt nýggjar møguleikar at seta sína miðnáms­útbúgving saman. Umstøðurnar verða av teimum bestu, sum bæði næmingar, lærarar og starvsfólk fáa, tá tey væntandi við skúlaársbyrjan næsta ár flyta inn í Glas við Marknagil.

Hóast byggingin av Skúladeplinum við Marknagil, sum hevur fingið navnið Glasir, hevur verið merkt av størri og smærri truplleikum, sær rektarin, Bogi Bech Jensen, ljóst upp á framtíðina hjá komandi næmingum, har menning og dannilsi verða lyklaorð.

“Samfelagið mennist við øgiligari ferð, og vit innan skúlaverkið skulu ikki bara royna at fylgja við, men helst ganga undan. Vit fara tí bæði í leiðslu og innan læraratoymið at hava áhaldandi fokus á menningarmøguleikar. Næmingarnir skulu hava møguleika fyri at kunna taka mest møguligt í Føroyum, áðrenn teir kanska fara undir at víðariútbúgva seg á hægri læristovni”, sigur Bogi Bech Jensen, rektari og professari í nýggjastu ársfrágreiðingini hjá Landsverki, ið er byggiharri fyri stóru verkætlanina við Marknagil.

Sum nú er hava teir tríggir skúlarnir nakað av møguleikum fyri at útbúgva næmingarnar tvørfagliga og at samstarva tvørtur um skúlamørk. Við at vera í einum og sama bygningi, verða hesir møguleikarnir nærum óavmarkaðir.

63

Atlantic Review | summer 2016

“Ein tann mest týðandi uppgávan hjá okkum er at geva næmingunum dannilsi, har úrvalið er so breitt og skilagott sum møguligt. Vit hava ikki serútbúgvingar, men skulu gera útbúgvingarnar so breiðar sum møguligt, tí lívið uttan fyri skúlaumhvørvið er og verður altíð tvørfagligt, óansæð hvar tú ert í samfelagnum ella á arbeiðsplássum. Uppgávan hjá mær sum rektari er altíð at hava fokus á, at næmingar og starvsfólk áhaldandi hava menningarmøguleikar”, sigur Bogi Bech Jensen.

Bæði tað praktiska og handaliga á Tekniska Skúla, handilsfakini og tað búskaparliga á handilsskúlanum, og tað ástøðiliga, vísindaliga og kreativa úr Hoydølum skulu geva møguleikar fyri at seta útbúgvingar saman á ein nýggjan hátt við størri úrvali.

Tann møguleikin verður á nýggja miðnámsskúlanum í høvuðsstaðnum, hóast tað sjálvandi eru lærararnir, ið fyrst og fremst mynda skúlan, læruna og harvið støðið og góðskuna á útbúgvingini hjá næmingunum.

Long tilgongd at fáa nýggja miðnámsskúla Søgan við nýggjum miðnámsskúla í Havn er long, men endaði sum kunnugt við eini spennandi verkætlan við slóðbrótandi og nýmótans arkitekturi úti við Marknagil.

Tað liggur í útgangsstøðinum fyri eina stóra byggiverkætlan, at hon hevur sínar avbjóðingar,

64

tí eingin byggiverkætlan er eins. Soleiðis hevur eisini verið við Glasi, nú bygningurin er komin upp, og eftir ætlan skal takast í nýtslu við skúlaársbyrjan í 2017. Í mai 2015 varð Bogi Bech Jensen, professari, settur sum rektari fyri Glasi, og hann hevur stórar ætlanir við nýggja miðnámsskúlanum, ið fær bestu fysisku karmar, sum eitt skúlaumhvørvi kann droyma um at bjóða.

Talan verður um ein samanlagdan studentaskúla, handilsskúla og tekniskan skúla við einari leiðslu.

– Vit hava ein stjórabólk á verandi skúlum, sum eg møtist saman við eina ferð um vikuna, har vit umrøða, hvussu vit gera nú, og hvat skal gerast frameftir, sigur rektarin, sum eisini er formaður í bygginevndini fyri skúlan.

Umleið 250 starvsfólk starvast á teimum trimum verandi skúlunum, ið svarar til stív 200 ársverk.

Handverk og ástøði hond i hond Hóast nýggi skúlin sjálvandi er bundin at teimum kunngerðum og lesiætlanum, sum útbúgvingarnar byggja á, hevur rektarin stórar ætlanir við at veita komandi næmingum nýggj útbúgvingartilboð.

Eitt nú við at endurskoða handverksútbúgvingarnar, so tær kunnu samansetast við til dømis onkra handils- ella studentalærugrein og øvugt,

ella okkurt heilt triðja og fjórða. Møguleikarnir fyri at seta útbúgvingarnar saman á ein nýggjan hátt eru stórir.

Eisini skal bera til at ganga á eini búskaparbreyt og eitt nú taka alisfrøði við síðuna av, ella gera aðrar útbúgvingarsamansetingar.

Danir hava havt stórt hepni við sonevndu EUX-útbúgvingini, har arbeitt verður við at seta saman miðnám við handverksúbúgvingarnar, sum

Rektarin á Glasi, Bogi Bech Jensen, professari, sær ómetaliga stórar møguleikar í nýggja miðnámsskúlanum í høvuðsstaðnum. Talan er um ein samanlagdan skúla millum teir tríggjar núverandi miðnámsskúlarnar í Havn, Studentaskúlan, Handilsskúlan og Tekniska Skúla

er vorðið rættiliga væl umtókt millum næmingarnar.

“Hetta ætla vit at kanna møguleikarnar fyri eisini at bjóða út. Talan er um eina útbúgving, ið gevur vinnulívinum og øðrum arbeiðsplássum størri møguleikar at fáa fólk við breiðum førleikum. Somuleiðis verða møguleikarnir samsvarandi betri fyri tey ungu, tá tey leita sær út á arbeiðsmarknaðin. Talan verður um eina útbúgving,

sum fer at taka hálvfimta ár. Slíkar broytingar eru sjálvandi nakað, vit mugu taka upp við Mentamálaráðið og skúlaumhvørvið og gera í felag. Vit bjóða longu út byggitøkni, framleiðslutøkni, marknaðarføringarsbúskap og fíggjarbúskap og ynskja somuleiðis at bjóða út aðrar líknandi útbúgvingar”, sigur Bogi Bech Jensen.

Risa framstig fyri næmingarnar Hóast trupulleikar av ymsum

slagi, so hevur uppgávan við nýggja miðnámsskúlanum í Havn verið ein spennandi og stór avbjóðing fyri byggiharran, sum er Landsverk.

“Fyri okkum sum fakfólk er tað bæði spennandi og stuttligt at sleppa at byggja nakað, ið er so nógv øðrvísi, enn tað, vit fyrr hava sæð í Føroyum. Sjálvur gekk eg í síni tíð á Tekniska skúla, og eg síggi hetta sum eitt risa framstig fyri næmingarnar at fáa hesar karmarnar”, sigur

65

Fakta um Glasir Arbeiðsánari: Mentamálaráðið Byggiharri: Landsverk Tekniskur ráðgevi: BIG – Bjarke Ingels Group Tíðarætlan: Takast í nýtslu við skúlaársbyrjan í 2017 Kostnaðarætlan: 515 mió. kr., íroknað innbúgv og annað Skúladepilin: Skúlin verður umleið 19.500 fermetrar til støddar og fer at hýsa 1.500 næmingum. Byggingin er sett soleiðis saman, at undirvísingin kann skipast kreativt, nýhugsandi, eins og hon skal verða fakliga og náms­ frøði­liga slóðbrótandi. Til tess at lúka framtíðarinnar ókendu krøv til undir­vísing, er byggingin myndað við smidligum loysnum og fjøltáttaðum rúmleika, eins og partar av skúlanum vera opnir fyri næmingum alt samdøgrið

Glasiligi bygningurin við Marknagil fer at hýsa nýggja miðnámsskúlanum í høvuðsstaðnum. Skúlin, ið hevur pláss fyri 1.500 næmingum, hevur fingið navnið, Glasir, og skal eftir ætlan takast í nýtslu við skúlaársbyrjan í 2017

Arne Debess Madsen, leiðari á Byggildeildini á Landsverki.

Rundi høvuðsbygningurin í seks hæddum rúmar øllum teimum vanligu undirvísingarhølunum, eins og hesin bygningurin er sambindingarliðið til allan skúlan. Arne Debess Madsen leggur dent á, at sjálvt um arbeiðið nú er komið rættiliga langt, so eru framvegis stórar avbjóðingar í verkætlanini.

“Vit arbeiða sjálvandi fram ímóti at verða liðug til ásettu tíð næsta ár, og tað trúgvi

66

eg upp á fer at ganga. Men fortreytin er, at alt gongur eftir ætlan frá nú av”, sigur Arne Debess Madsen.

Verkætlanin hevur verið rakt av nógvum trupulleikum.

Millum annað er ein stórur undirveitari hjá donsku arkitektafyritøkuni BIG, sum hevur teknað og er heildarráðgevi í sambandi við skúladepilin við Marknagil, farin á húsagang. Talan er um undirveitaran, Lemming & Eriksson, sum gjørdi nógv umrøddu roknivilluna, ið eisini hevur havt meirkostnað

við sær. Somuleiðis hava verið ósemjur í sambandi við arbeiðstakarakostnaðin, ið fyribils eru lagdar fyri ein gerðarrætt.

Málið er at flyta inn í Glas við skúlaársbyrjan í 2017, tá Føroya Handilsskúli, Føroya Studentaskúli og Tekniski Skúli verða niðurlagdir. Talan verður tá um ein og sama skúla undir einum taki við øllum teimum nýggju møguleikunum at seta útbúgvingarnar saman øðrvísi og í størri mun tvørfakliga.

TAXI.FO

welcome to gjáargarður

Live like a local

Bil Taxi offers service all over the Faroe Islands including AirportTaxi, sight seeing and local and national cab rides.

IT FEELS GOOD TO BE LOST IN THE RIGHT DIRECTION

IMAGINE a hotel, that doesn’t feel like a hotel. Where you instantly find you’re at home, and not a paying customer. Where you make friends with the staff and become part of the family. You have just pictured living at Gjáargarður.

Guesthouse

of Gjógv

Nestled between the high mountains, the drive alone makes it worth a visit. In the lush summer months you may feel like you’re in the Austrian Alps – in the winter, you are struggling to make it through Mordor. Once you’re there just feel yourself unwind.

This is Gjáargarður. We like to call it a Guesthouse. You will like to call it Home.

Taxi & AirportTaxi · +298 32 32 32 taxi@taxi.fo · www.taxi.fo

GJÁARGARÐUR Guesthouse of Gjógv

Gjógv +298 423 171 www.gjaargardur.fo

SPARRINGARFELAGIN HJÁ FØROYSKUM LEIÐSLUM

SAMAN FÁA VIT TAÐ AT EYDNAST

Hitt okkum á lh.fo, LinkedIn ella á tel 23 00 60

Atlantic Review | summer 2016

summary

An Impressive Building Housing Brilliant Educational Opportunities With the new upper secondary school in Tórshavn, Faroese pupils are to receive completely new ways to shape their education. The facilities that pupils, teachers and staff are set to move into could not be better. If construction goes as planned, Glasir by Marknagil will open its doors in a year’s time.

It is the famous Danish architects BIG – Bjarke Ingels Group – that have drawn the school that many believe is a masterpiece.

Therefore, we will focus on development opportunities both for management and teachers. Pupils must have the opportunity to take as much of their education in the Faroes before they may embark on further education at university or other institutions of higher learning,” says Bogi Bech Jensen, principal and professor, in the annual report of Landsverk, the builder of this major project by Marknagil.

Although the construction of Glasir, which the school is called, has been hampered by major and minor problems, the principal, Bogi Bech Jensen, believes the future is bright for the pupils who will fill its halls, their development and formation being the key.

To a certain extent, the three local upper secondary schools are already able to cooperate across school boundaries to give their pupils an interdisciplinary education. When all three are housed in the same building, these possibilities are almost endless.

“Society is developing with an incredible speed, and in education we are not merely to go along but ought to forge ahead.

“One of our most important tasks is to provide a formative context for the pupils in which opportunities are as exten-

Planning a new upper secondary school in Tórshavn has been long in the making. But it is finally being materialised in an exciting project and a trail-blazing modern architectonic pearl in the Faroese capital.

68

sive and sensible as possible.

We will not offer specialised programmes but are rather to give as broad an education as possible since life outside the classroom is and will always be interdisciplinary no matter where you find yourself in society or the market place. My task as principal is always to focus on the opportunities for pupils and staff to develop,” says Bogi Bech Jensen.

The goal is to move into Glasir as term starts in the fall of 2017. At that time the three local secondary schools, Føroya Handilsskúli, Føroya Studentaskúli and Tekniski Skúli, will be closed down. All three will become one school under the same roof, which will result in a wealth of new opportunities to put the various programmes together in different and more interdisciplinary ways.

Fleiri og enn bíligari ferðaseðlar til

KEYPMANNAHAVN BILLUND AALBORG BERGEN EDINBURGH REYKJAVÍK

Er tú í góðari tíð, kanst tú keypa eina beinleiðis ferð til Danmarkar, Reykjavíkar, Bergen, Edinburgh fyri bara 699 kr. íroknað øll avgjøld.

Keyp ferðina á atlantic.fo

*) TREYTIR FYRI 699-FERÐASEÐILIN 699-ferðaseðilin skal keypast í minsta lagi 60 dagar undan fráferð. Kann ikki broytast ella endurgjaldast. Prísurin er galdandi hvønn vegin á beinleiðis rutunum millum Føroyar og Danmark og einvegis úr Føroyum til Reykjavíkar, Bergen og Edinburgh. Prísurin á heimferð á NORÐ-rutunum kann vera skiftandi, av tí at ferðaavgjøldini í ávísa landinum verða umroknað frá gjaldoyranum á staðnum.

Allir prísir eru galdandi, tá tú keypir á atlantic.fo. Prísurin er galdandi fyri flogferðir frá 1. september 2016.

Atlantic Review | summer 2016

FrĂ­Ă°a Matras Brekku and Jan Andersson bid visitors welcome to Steinprent

Atlantic Review | summer 2016

Art

STEINPRENT – A Thriving Art Workshop It is a wonder that there even is a professional lithography workshop in Tórshavn, and that many a well-known artist comes here to work. It would never have happened were it not for the staff at Steinprent. Nor would it have been possible without the unusually great interest in art among the Faroese, many of whom have embraced Steinprent wholeheartedly.

W r i tt e n b y K i n n a P o u ls e n P IC T URE S BY S UNVA EY S T UROY / MURE L DUR

Jan Andersson and Fríða Matras Brekku manage the workshop. They started Grafiski Verkstaður Føroya (The Graphic Arts Workshop of the Faroes) 17 years ago together with others, including Bárður Jákupsson, a previous director of the National Gallery of the Faroe Islands. The Gallery housed the workshop until it moved to Öström, an old fac-

tory at Skálatrøð, Tórshavn, seven years ago. Today, Öström’s factory is dedicated to the arts.

Jan Andersson is a lithographer trained at I.C. Sørensen in Hjørring, Denmark, where he also previously had a workshop. Fríða Matras Brekku both works at Steinprent and is an artist. On occasion the

two meet, the artist and the printer, whenever she makes her own lithographs at Steinprent, e.g. the fine series that is part of Steinprent’s current summer exhibition. The works are beautiful, atmospheric and witty depictions of sheep in Faroese landscapes. The two of them, Jan and Fríða, are sometimes assisted by others, turning at times into a veritable

71

Atlantic Review | summer 2016

The artist Marius Olsen draws on a stone at Steinprent

family business, when Magnus V. Andersson and Mikkjal Andersson lend them a helping hand.

Steinprent has received major recognition for its work this summer from the National Bank of Denmark, which fund, Nationalbankens Junbilæumsfond, has awarded Steinprent an honorary grant of DKK 100.000. This confirms Steinprent as one of the most outstanding graphic arts workshops in the Nordic countries.

And the recognition is deserved, considering the high standard with which the workshop uses graphic technology and its success in mediating this work to the public through exhibitions held at the workshop’s gallery.

72

The Process Lithographic technology is somewhat cumbersome, and in Steinprent they use only the real, heavy and large lithographic stones that are imported from Solnhofen, Germany.

Before the artist starts drawing on the stone, the previous image is ground off with a whetstone. Then two stones are scrubbed against each other, using water and carborundum powder. This results in a fine, grainy surface, which can be drawn on with greasy crayons or tusches.

For each colour the artist uses separate stones, each of which, in its own turn, is printed on the paper. This means that the finished print is often the result of a drawn-out process, in which both artist and printers

must pay close attention to every single detail. When the drawing is completed, the stone is fixed in such a way that the grease sticks to the stone. A trial print is then run, allowing the artist to adjust the image if needed. The process is dynamic, alive, and often the unexpected happens.

The Exhibition The Summer Exhibition, Sjá tú blánar (See, You Turn Blue), is open until 6 August and is the 58th exhibition at Steinprent.

Some of the exhibited works are produced at the workshop.

The exhibition’s theme is drawn from a poem written in 1920 by the Faroese romantic nationalist poet Hans Andrias Djurhuus. Most Faroese know the poem as it is sung on the national flag day. It is a medi-

Atlantic Review | summer 2016

tation on Merkið, the Faroese flag, which colours, red, blue and white, frame the show’s colouristic point of departure.

As for motifs, the exhibition touches on nationalistic themes.

Artists from both the Faroes and abroad are included in the exhibition. The well-known Danish artist John Kørner completed a fascinating series of works at Steinprent called “Whale Killing Project,” part of which is included in the exhibition. The sarcastic Peter Carlsen, who also lives and works in Denmark, depicts Danish symbols of power in his works. On show are also prints by Ian McKeever, the renowned British artist; they are non-figurative and prove how the minimal can be used

to maximal effect. The other participating artists are all from the Faroes. Some of Fríða Matras Brekku’s prints of sheep are combined with landscape prints by Zacharias Heinesen, a master colourist and conveyer of light. The poet and visual artist Tóroddur Poulsen has a few woodcuts on show. Carl Jóhan Jensen is a poet and political satirist who has superimposed recently composed verse on two prints

by Tróndur Patursson. A few old photos by the photographer Ásmundur Poulsen (19312007) depicting fishermen, Queen Margrethe II of Denmark, and festive national moments are also included in the exhibition. Jóhan Martin Christiansen is the youngest artist taking part in the exhibition. He is also set to have a

solo show at the National Gallery of the Faroe Islands this September. Tróndur Patursson is a Faroese expressionist. His four paintings, which take up an entire wall, are luminescent ultramarine. Their dizzying depth portray the grand vision of Tróndur’s cosmic experiences at sea during many voyages with, among others, the Irish historian Tim Severin.

The exhibition is wide ranging, covering both nature and culture, the abstract and the figurative, high art and kitsch. As for medium, it moves from wood cuts and lithographs over paintings to photos and works in plaster, and even includes postcards.

Talented Artists Over a hundred professional artists have worked at Stein-

73

Together with others, Jan Andersson and Fríða Matras Brekku opened Steinprent 17 years ago

prent over the years, their work being fundamental to the workshop’s operations. Most of the established Faroese artists work here regularly, e.g.

Zacharias Heinesen, Rannvá Kunoy, Hansina Iversen, Tróndur Patursson and Bárður Jákupsson. Here, they are also able to connect with visiting artists as Jan Håfstrøm, Kathrine Ærtebjerg, John Kørner, Bjørn Nørgaard, Claus Carstensen, Knud Odde and many others – an overview of the artists is found on www.steinprent.com.

Artists in the Workshop The workshop has been and will continue to buzz with activity this summer and in

74

the fall. Many of the works in Marius Olsen’s major exhibition at the Nordic House, which is open until 16 August, are produced at Steinprent.

The exhibition is to be recommended; in addition to being technically brilliant, Marius is at the same time a fascinating, intellectual artist, who creates works that question reality and art, constantly causing the viewer to think and doubt.

This summer, Tóroddur Poulsen will work toward a solo show at Steinprent that will include prints and installations. He represents a new departure in Faroese art. Previously, Faroese art has been categorised as figurative,

semi-abstract or non-figurative, centring on the sublime in grandiose and sensate motifs drawn from nature. This is not the case in Tóroddur Poul­ sen’s works; they are more spe­ culative, sarcastic and poetic.

The new series of woodcuts that he has produced for the exhibition Sjá tú blánar is a good example of his poetic sense. They refer directly to the title of the exhibition. The series portrays a person who slowly turns blue. They are a kind of simple self-portraits, which in a fascinating way refer back to the method used in producing them, as each portrait seems to be constituted of wooden planks.

Atlantic Review | summer 2016

Rannvá Kunoy is one of the Faroese artist who often works at Steinprent and will do so again this fall. It will be interesting to see what she will come up with. Rannvá lives in London and has mostly been active abroad over the past years, having had big shows in Switzerland and Mallorca. Last year she sold five of her works to the well-known collector Charles Saatchi. Her primary medium is painting, but she also produces graphic works, where she both seeks to create depth and draw attention to images’ surface, making the works quiver and live in the tension between the two.

because the artist has to return home, booked on a flight that will not wait until he or she is ready to leave.

The workshop’s operations are focused and purposive. The proof press is in constant operation. At the same time, stones are ground and colours mixed. Coffee is brewed and music played on the turntable.

Colours and techniques are discussed, and some anecdote makes everyone chuckle.

Though a hive of activity, there is no chaos here, and suddenly, out of it all, a new work is revealed, almost as if by magic.

Friends of the Workshop Much good can be said of Steinprent, but perhaps most important of which is that the staff, daring to bet on quality, have created a context we have not seen previously in the Faroes. It is an environment in which professional artists thrive, and where all art lovers feel welcome. As time has passed, more than a few have becomes friends of the workshop and have joined the interest group Steinbrá, which is open to everyone and supports Steinprent’s operations.

Creative Evenings Steinprent has good and light workshop rooms with thick, white painted stone walls— these are wide spaces, high to the ceiling. And the view is lovely, moving from the bay to the white cathedral tower and the buzzle of town life outside the colourful harbour buildings. And at the horizon’s edge, across from Tórshavn, lies the small, beautiful island of Nólsoy. On week days, the church bells are most easily heard at night when dusk and peace descends on the town, people having returned home after the day’s toil.

»Over a hundred professional artists have worked at Steinprent over the years, their work being fundamental to the workshop’s operations.«

At Steinprent, though, the lights are on, the place alive with activity. Here, work continues late into the night. Frequently, they work under immense pressure and an unyielding deadline, often A lithograph by Hansina Iversen

75

Atlantic Review | summer 2016

Samandráttur

Listin stórtrívist í Steinprenti At tað ber til at reka ein professionellan grafiskan verkstað sum Steinprent í Havn, norðuri í uttasta útjaðaranum í Europa, og at hópin av kendum listafólkum koma higar at arbeiða, er fyrst og fremst verkstaðsfólkunum, Jan Andersson og Fríðu Matras Brekku fyri at takka. Hetta hongur tó eisini saman við einum óvanliga stórum listaáhuga millum fólk her á landi.

Nógv virksemi er á verk­stað­ num summar- og heyst­hálv­ una. Hetta til 6. august er framsýningin Sjá tú blánar at síggja í gallarínum. Hon tekur støði í flaggsanginum, sum Hans Andrias Djurhuus yrkti.

Yrkingin vendir sær til Merkið, hvørs reyði, blái og hvíti litur myndar koloristiska útgangs­ støðið hjá framsýningini, sum eisini innihaldsliga nertur við tjóðskaparlig evni.

Við á framsýningini eru Tróndur Patursson, John Kørner, Carl Jóhan Jensen, Peter Carlsen, Ian McKeever, Fríða Matras Brekku, Zacharias Heinesen, Jóhan Martin Christiansen, Tóroddur Poulsen og Ásmundur Poulsen.

76

Teir fýra málningarnir hjá Tróndi Patursson, sum í løtuni prýða endaveggin í gallarínum, eru lýsandi ultramarinbláir og geva við síni svimlandi dýpd eina stórbæra visión av kos­ miskum upplivingum, sum hann hevur havt á sjóferðum sínum. Annars fevnir fram­ sýningin nokk so breitt um bæði náttúru og mentan, abstrakta og figurativa list, fínmentan og kitsch frá træ­ prenti og litografi yvir málarí til fotografi og gipsrelieff umframt postkort.

Steinprent er somuleiðis um­ boðað í Norðurlanda­húsi­num, har grafiski úrmæl­ingurin Marius Olsen sýnir fram síni prent til 16. august.

Nógv positivt kann sigast um Steinprent, men tað týdningar­ mesta er kanska, at verkstaðs­ fólkini við at tora at satsa upp á dygd hava skapað eitt um­ hvørvi, sum vit ikki hava havt áður í Føroyum. Tað er eitt umhvørvi, har yrkislistafólkini trívast, og har øll listaáhugað føla seg vælkomin.

Sum frá líður eru tey ikki fá, ið eru vorðin vinir hjá verk­stað­ num, og sum hava nýtt høvið til at gerast limir í áhuga­felag­ num Steinbrá, ið er fyri øll og sum stuðlar virkseminum hjá Steinprenti.

THE NEW SINCERE #300 COLLECTION

ALL KANSKE WATCHES COME WITH HIGH QUALITY LEATHER STRAPS OR SUPER SLIM MESH STRAPS POWERED WITH A SWISS RONDA MOVEMENT AND SAPPHIRE GLASS

W W W. K A N S K E D E N M A R K . C O M

USEFUL INFORMATION

FACTS

INFORMATION OFFICES Visitnordoy/Klaksvík Visiteysturoy/Fuglafjørður Visiteysturoy/Runavík Visitvagar/Sørvágur Visittorshavn/Tórshavn Visitsandoy/Sandur Visitsuduroy/Tvøroyri Visitsuduroy/Vágur

LOCATION AND SIZE Situated in the heart of the Gulf Stream in the North Atlantic at 62°00’N, the Faroe Islands lie northwest of Scotland and halfway between Iceland and Norway.

The archipelago is composed of 18 islands covering 1399 km2 (545.3 sq.miles) and is 113 km (70 miles) long and 75 km (47 miles) wide, roughly in the shape of an arrowhead.

There are 1100 km (687 miles) of coastline and at no time is one more than 5 km (3 miles) away from the ocean.

The highest mountain is 882 m (2883 ft) above sea level and the average height above sea level for the country is 300 m (982 ft).

Tel (+298) 45 69 39 Tel (+298) 23 80 15 Tel (+298) 41 70 60 Tel (+298) 33 34 55 Tel (+298) 30 24 25 Tel (+298) 36 18 36 Tel (+298) 61 10 80 Tel (+298) 23 93 90

EMERGENCY ASSISTANCE Dial 112 for any type of emergency assistance anywhere in the country. First aid is provided at the hospitals in Tórshavn, Klaksvík and Tvøroyri.

HEALTH INSURANCE Citizens of Nordic countries and Great Britain are covered under their respective public health plans while in the Faroes. Residents of other countries will need to acquire their own traveller’s health insurance.

BANKING HOURS Banks in major towns and some villages are open from 9:30 to 16:00 weekdays. All banks are closed on Saturdays and Sundays. Secure Automatic Teller Machines (ATMs) are available from 6:00 until 02:00 every day.

BUSINESS HOURS Most shops are open from 10.00-17.30. On Thursday and Friday many are open until 18.00. Shops close on Saturday at 14.00. SMS shopping centre in Tórshavn is open until 18.00. Most shops are closed on Sunday. Kiosks, petrol stations and most bakeries do not close until 23.00, also on a Sunday.

CLIMATE The weather is maritime and quite changeable, from moments of brilliant sunshine to misty hill fog, to showers.

The Gulf Stream encircling the islands tempers the climate. The harbours never freeze and the temperature in winter time is very moderate considering the high latitude.

Snowfall occurs, but is shortlived.

The average temperature ranges from 3,5°C in winter to 12°C in the summer. In sheltered areas, the temperature can be much higher, but the air is always fresh and clean no matter what the season.

POPULATION The population is 48.704 (1st January 2015). More than 20.000 people live in the metropolitan area which comprises Tórshavn, Kirkjubøur, Velbastaður, Nólsoy, Hestur, Koltur, Hoyvík, Argir, Kaldbak, Kaldbaksbotnur, Norðradalur, Syðradalur, Hvítanes, Sund, Kollafjørður, Signabøur and Oyrareingir, while about 4,600 people live in Klaksvík, the second largest town in the Faroe Islands.

POSTAL SERVICES The main post office in Tórshavn is open Monday to Friday 09.00- 17.00. Village post offices have shorter opening hours. Please note that all post offices are closed on Saturdays and Sundays.

FORM OF GOVERNMENT Since 1948, the Faroe Islands have been a self governing nation of the Kingdom of Denmark. It has its own parliament and its own flag. It is not, however, a member of the European Union and all trade is governed by special treaties.

TRANSPORT A well developed transport network makes it easy to travel around the islands. Timetables for the helicopter, buses and ferries can be found in all travel and tourist offices, as well as on board all ferries and in the hotels.

LANGUAGES SPOKEN Faroese is the national language and is rooted in Old Norse.

Nordic languages are readily understood by most Faroese, and English is also widely spoken, especially among the younger people.

CAR HIRE It is possible to hire a car at the airport in Vágar, in Tórshavn and several other places around the islands.

For more information, contact the tourist offices.

RELIGION Religion plays an important part in Faroese culture and over 80% of the population belong to the established church, the Evangelical-Lutheran. 10% of the population belong to the Christian Brethren (Plymouth Brethren).

MOUNTAIN HIKING Due to the changeable weather, it is advisable to take a map and warm clothes. Never go alone.

CURRENCY As a self-governing region of the Kingdom of Denmark, the Faroese government prints its own currency, the króna, although Danish coins are used. The exchange value is equivalent to the Danish krone.

TIME DIFFERENCE The local time is GMT, which is one hour behind CET (Denmark - Norway - Sweden).

INDUSTRY The fishing industry is the most important source of income for the Faroes. Fish products account for over 97% of the export volume. Tourism is the second largest industry, followed by woollen and other manufactured products.

Iceland

Denmark, Iceland, Norway, Scotland and Spain

Denmark Mainroad

Ferry routes

Helicopter

Bus routes

Airport Tunnel (no toll) Sub-sea tunnel (Toll)

ATLANTIC REVIEW - EVENT CALENDAR UNTIL 24 AUGUST:

UNTIL 24 JULY:

Summartónar, concerts around the Faroe Islands Summartónar is a music festival that focuses on small venues around the islands. Among the concert venues are the Nordic House and the villages of Mykines and Gjógv. Participating musicians come from the Faroe Islands and abroad. It is a rare experience to hear some of the world’s greatest talents perform in some small, remote church.

The full Summartónar programme is found on www.tutl.com.

YEAR-ROUND:

Art exhibition, the national gallery of the Faroe Islands, Tórshavn Anker Mortensen is one of the most important visual artists of his time and is among the greatest of Faroese painters.

Through colours on canvas, he seeks to make the invisible visible. His point of departure is traditional Faroese culture, as is evident in the titles of his

works, referring to places, popular art, nursery rhymes, hymns as well as Biblical references and weather.

Opening hours: Monday to Sunday, 11:00 to 17:00. For further information, see www.art.fo.

UNTIL 06 AUGUST:

Reinsaríið, Tórshavn Reinsaríið is a culture house in the centre of Tórshavn, run and operated by the municipality.

Here you will e.g. find performances, concerts, exhibition, lectures, meetings and courses year-round. However, Reinsaríið is first and foremost a venue for contemporary music. Something is on at Reinsaríið both day and night, weekdays and weekends.

Reinsaríið works closely with local musicians. To find out what is on, call +298 286671.

Steinprent, Tórshavn This art workshop is found in an old factory, Öström, by the harbour in Torshavn. Here is enough space for artists and the machines they work with, an incredible view overlooking the harbour, and a gallery where the newest works are

exhibited as they are created. You can read more about Steinprent and their current show in an article elsewhere in this magazine. Opening hours: Weekdays, 9:00 to 17:00, and Saturdays, 14:00 to 17:00.

ATLANTIC REVIEW - EVENT CALENDAR UNTIL 14 AUGUST:

UNTIL 10 AUGUST:

Summer Art Nights, the national gallery of the Faroe Islands, Tórshavn Until 10 August, guided tours or concerts are held at the National Gallery of the Faroe Island on Wednesday nights at 19:30.

The gallery is open between 19:00 and 21:00 these nights.

Otherwise, the opening hours are between 11:00 and 17:00. www.art.fo.

Exhibition, the Nordic House, Tórshavn The artist’s Marius Olsen’s refined works house infinite layers. One after another, fine, fragile and lyrical planes appear. Humorous, self-ironic layers, mystical, intimate and symbolic layers, and subtle, philosophic layers are gradually unveiled. Right in front

of our eyes grow layers of expressive madness, of a clean ornamental joy and of a beautiful, dark depth only seen in Marius’ works. Opening hours: Mondays to Saturdays, 10:00 to 17:00, and Sundays, 14:00 to 17:00. www.nlh.fo.

UNTIL 21 AUGUST:

UNTIL 19 AUGUST:

Excursion to bird cliffs, Klaksvík Every Friday, the ship Dragin sails from the quay Varpabrúgvin in Klaksvík north through Kalsoy fjord to the bay of Kalsvík and the promontory of Kunoy. This is a magnificent trip, where you often may spot seals, puffins and sea birds. For further information, contact VisitNorðoy, tel. + 298 456939

27 july:

Faroe Pride, Tórshavn

Summer Exhibition 2016, the Nordic House, Tórshavn The 2016 Summer Exhibition at the Nordic House focuses on young Faroese artists born after 1980. On show are works by 35 young, talented artists, who each in their own very different way work with visual arts. Who are they? What do they work with? What new

trends are emerging? What does the future of Faroese visual arts hold? Diversity rather than uniformity marks the young generation of artists.

Opening hours: Monday to Saturday, 10:00 to 17:00. Sunday, 14:00 to 17:00. www.nlh.fo

The Faroe Islands are home to a powerful LGBT movement that has driven a sea change in attitudes towards homosexuality and LGBT issues in recent years.

Public support is most evident at Faroe Pride which always takes place on July 27th. A stunning 10% of the population takes part in the annual parade. The parade is a lively community-building event and is followed by a free concert featuring the biggest names in music in the Faroe Islands.

ATLANTIC REVIEW - EVENT CALENDAR 23 July:

14 – 16 JULY:

Tórsfest Concert, Tórshavn This concert has taken the place of the traditional St. Olaf’s Wake concert that was held for many years. It is now called Tórsfest, Thor’s Feast, and is held on the Saturday before the St. Olaf’s Wake festival.

This year, the concert is on 23 July in Tórshavn’s town centre.

Many artists and bands are on the bill, both well and lesser known names. Tickets may be purchased in Visit Tórshavn or at www.ebillett.fo.

23 july:

G! Festival, Syðrugøta On the beach of Syðrugøta, in the shadow of Mt. Støðlafjall, you will experience the strangest and most beautiful music festival in the Nordic countries. With a faint waft of seaweed in the fresh evening

breeze, the waves have created their own music as Europe, Travis, Nephew, Teitur and Eivør have performed at the festival over the past years. An unforgettable experience – www.gfestival.com.

28 – 29 JULY:

Salmon market, Runavík The popular salmon market offers free samples of Bakkafrost’s excellent salmon. Sales’ stalls, entertainment and music are also part of the event.

20 August:

Women’s run, Tórshavn 20 August:

The Seaman’s Day, Klaksvik

St. Olaf’s Wake, national holiday, Tórshavn Ólavsøka, St. Olaf’s Wake, is the national festival of the Faroes and marks the opening of the Faroese Parliament.

According to custom, Lutheran priests and politicians walk in procession from Tórshavn cathedral to the house of parliament. There are a host

of cultural and sporting events during St. Olaf’s Wake as well as sales’ booths, restaurants, exhibitions, gatherings and fun fairs. The traditional midnight sing-a-long in Tórshavn city centre, Vaglið, attracts some 12-15,000 people.

ATLANTIC REVIEW - EVENT CALENDAR 4 – 6 AUGUST:

3 SEPTember:

The Beautiful Vágar half-marathon

The Summerfestival, Klaksvík The biggest music festival in the Faroe Islands takes place in Klaksvík and usually draws crowds of 8,000 to 10,000 people. Among past performers are Scorpions, Robin Gibb, Westlife, Brian McFadden and Shakin’ Stevens. This

year, Cliff Richard will visit Klaksvík. The town is surrounded by tall mountains and the atmosphere is particularly charming in the dusk. It is a special experience to hear the crowds sing along to some of the best known Faroese songs.

On 3 September Frælsi Athletics Sport Club organises the most beautiful half-marathon in the Faroes on the island of Vágar.

The run starts in the village of Gásadalur and moves through every village on the island before reaching the finishing line by the church in the village of Sandvágur.

6 SEPTember:

12 – 14 AUGUST:

The Faroe IslandsHungary, international football match, Tórshavn

The Ovastevna village festival, Nólsoy In 1986, Nólsoy native Ove Joensen performed the feat of rowing alone from the Faroe Islands to Denmark in his small rowing boat, the Diana Victoria. The journey took 42 days. Ove was celebrated as a hero when he arrived in Denmark. He died in a drowning

accident in 1987 and the Nólsoy village festival is held in his honour. The Diana Victoria is on display in Nólsoy, the island and village across the strait from Tórshavn. Nólsoy is reachable by ferry several times a day.

The Faroese national football team became world famous in 1990 when it beat Austria in its first ever qualifier. The team also made the headlines in the last qualifying round by beating Greece twice and had two near wins against Hungary. Now the team will get another chance at beating Hungary. Buy a flag and come and support the team!

(Sources: kunning.fo, visitfaroeislands. fo, visittorshavn.fo and others)

Eftir Rebekku J. Simonsen

Hvørji djór?

Tekna frá nr. 1 til nr. 53 og síggj, hvørji djór koma fram.

Rusjitúr

Hvør endar hvar í vatnrusjibananum?

Lita bókstavir

Lita stykkini, sum hava bókstavin I inni í og síggj, hvat krógvar seg í tekningini.

Lær at tekna eitt flogfar

Brúka puntarnar at tekna eftir.

KROSS orðagáta

© www.bergur.NET

tempul, ið er ognað 1 Hetta gudinnuni Athenu, liggur á

ið búði í Barcelona 4 Listamálari, á ungum árum, har eitt kent

heygginum Akropolis í Athen.

listasavn sýnir fram verk hans­ ara.

og størsti býur í 2 Høvuðsstaður Gana.

heilsan verður brúkt í India, 5 Hvør tá tú heilsar uppá onkran?

ár á heysti verður túrur 3 Hvørt fyriskipaður til hetta staðið

býur, ið liggur bert ein 6 Skotskur tíma í flogfari úr Vágum.

norðanfyri Tjørnuvík.

©bergur

.net 2016

4

1

Veitti Útlendingur

2

Fuglur Partur aV Og annað Fiski

skerir sundur

HóVdýr

aldrandi

stríð

3

leinkja

træ Býttlingur

Frukt

BíBl. stað

5

101

Hýrur mitt í sVøríki

tóni

stirVin

slag aV Bili

dOnsk Oyggj

BindiOrð eFtir ta tíð

uttan undantak Varin HaVi í Hygg ju

ránFuglur BakitilFar

einans

6 løgin

dOVin

láta

2 eins

løkir

Plantur í sjónum ókókað

FrOskmenn

500

BOtnsaki krOPsPartur

4

5

1 5 9 8 9 4 2 8 6 9 2 8 6 7 4 5 7 6 4 1 3 2 1

skriVi

kallur steinrenning

nummar

natrium

S U d o k u

mÚgVandi

eigi

eiga

FráVik Frá tí Vanliga

statur í usa Fær sær

2 eins

1 3 5 7

árstíðirnar

4 7 8 9

6 4

3 6 1 8

4

5

2 2

8

9 3

1 5 7

2 7 8 5 3 6

Søgan um Atlantic Airways

FLOTIN

Atlantic Airways fleyg sín fyrsta túr millum Føroya og Danmark 28. mars í 1988.

Tað var tó ikki nøkur løtt uppgáva at loysa Atlantic Airways úr lagdi.

Raksturin gav hall fyrstu árini, og tá búskaparkreppan í Føroyum av álvara fór at gera um seg í 1992, var eginognin hjá felagnum horvin.

Tey ringastu kreppuárini eydnaðist ikki at fáa Atlantic Airways at geva avlop, men gongdin vendi. Í 1995 hevði felagið á fyrsta sinni avlop á rakstrinum. Hetta árið varð virksemið spakuliga víðkað til eisini at fevna um flúgving til Íslands. Felagið átók sær at standa fyri hesi flúgving í samstarvi við Air Iceland. Árini eftir gekk skjótt hjá Atlantic Airways. Í 1998 gjørdi Atlantic Airways av at leiga eitt flogfar afturat og við tveimum flogførum bar til at víðka flúgvingina uppaftur meira.

Fyrst varð túratalið millum Føroya og Danmark økt. Í 1998 fór felagið at flúgva til Skotlands og í 1999 eisini til Noregs. Víðkaða flúgvingin fekk stóra undirtøku millum manna og farið varð til samráðingar um keyp av nýggjum flogfari í oktober 1999. Sáttmáli varð undirskrivaður við British Aerospace um nýtt flogfar. Síðani hevur Atlantic Airways víðkað nógv um talið á flogførum og fráferðum. Í dag eru trý flogfør og tvær tyrlur í flotanum.

OY-RCG Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

S/N 5079 Airbus 319-112 144 2xCFMI CFM56-5B/7 33,84 m 33,91 m 911 Km/h 5.984 Km

OY-RCH Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

S/N 2186 Airbus 319-115 144 2xCFMI CFM56-B6/P 33,84 m 33,91 m 911 Km/h 5.984 Km

OY-RCI Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

S/N 3905 Airbus 319-11x 144 2xCFMI FM56-5B6/3 33,84 m 33,91 m 911 Km/h 5.984 Km

OY-HIH Type: Built: Engines / power: Lenght: Lenght fuselage: Width: Height: Main rotor diameter: Weight, empty: Weight, fully loaded: Max. speed: Normal speed: Max. altitude: Passengers:

SN: 31129 Agusta Westland 139 2015 2 stk. Pratt & Whitney PT6C-67C (2 x 1862 SHP) 16,42 m 13,52 m 2,26 m 4,98 m 13,80 m 4.600 kg 7.000 kg 310 km/t 259 km/t 6.096 m 15

OY-HIL Type: Built: Engines / power: Lenght: Lenght fuselage: Width: Height: Main rotor diameter: Weight, empty: Weight, fully loaded: Max. speed: Normal speed: Max. altitude: Passengers:

SN: 31129 Agusta Westland 139 2015 2 stk. Pratt & Whitney PT6C-67C (2 x 1862 SHP) 16,42 m 13,52 m 2,26 m 4,98 m 13,80 m 4.600 kg 7.000 kg 310 km/t 259 km/t 6.096 m 15

Í januar 2008 undirskrivaði felagið sáttmála við Airbus um at keypa nýtt flogfar av slagnum A319. Flogfarið varð sett í flúgving í 2012, og stutt eftir varð farið at flúgva beinleiðis til Barcelona. Sama árið vann felagið Airline of the Year-heiðursløn á aðalfundinum hjá “European Regions Airline Association” í Dublin í Írlandi.

Føroya landsstýri einskildi í 2007 ein triðing av Atlantic Airways, og felagið varð tá skrásett á virðisbrævamarknaðinum, men í 2014 samtykti Løgtingið eftir uppskoti frá landsstýrinum at keypa einskilda triðingin aftur frá privatu partaeigarunum, og landsstýrið eigur nú aftur alt felagið.

The Story of Atlantic Airways

Atlantic Airways’ first flight was from the Faroes to Denmark on 28 March 1988. It was no easy task, though, to get the airline off the ground. Operations ran at a deficit during the first years, and in 1992, as a devastating economic crisis in the Faroes peaked, the company’s equity was gone.

During the worst years of the economic crisis, it was impossible for Atlantic Airways to turn a profit. But then the winds changed. In 1995 the company had its first year in the black. That year, the airline had slowly started to expand its operations with regular flights to Iceland, sharing the route with Air Iceland.

During the following years, the company developed swiftly. In 1998 Atlantic Airways opted to lease a second aircraft. With two planes in the fleet, routes could be expanded significantly.

First the frequency of flights between the Faroes and Denmark was increased. Then, the airline started flying to Scotland in 1998 and to Norway in 1999. The expanded routes were well received. In 1999, therefore, the company commenced talks with British Aerospace and signed a contract for the acquisition of a new aircraft.

Since then Atlantic Airways has purchased additional aircrafts and continued to increase the number of flights. Today, there are three planes and two helicopters in the fleet.

In 2008 a contract was signed with Airbus on the purchase of an aircraft of the type A319. The plane was added to the fleet in 2012 and soon thereafter began to fly directly to Barcelona. That same year the company won the Airline of the Year prize at the annual meeting of the European Regions Airline Association held in Dublin, Ireland.

The Faroese government privatised a third of Atlantic Airways in 2007 and the company was listed on a stock exchange. In 2014, however, the parliament passed a government bill to repurchase the third of the company that had been privatised. Today, the Faroese government is the sole owner of the airline.

Flogleiðir Route map

REYKJAVIK FAROE ISLANDS

BERGEN

AALBORG BILLUND EDINBURGH

KEYPMANNAHAVN

BARCELONA PALMA DE MALLORCA

KRETA

Danmarkar-rutur (Denmark Route) NORÐ-rutur (NORD Route)

GRAN CANARIA

SÓL-rutur (SUN Route)

Heimsins besti laksur byrjar sum heimsins besta rogn Á Marine Harvest hjúkla vit um hvønn smálut í framleiðsluni. Rogn, smolt og laksur mugu hava bestu umstøður at mennast, so at vit kunnu framleiða heimsins besta laks.

Við áhaldandi nýhugsan og burðardyggari menning er Marine Harvest vorðin størsti og fremsti framleiðari av aldum atlantslaksi, Atlantic Salmon.