FREE COPY / TAK BLAÐIÐ VIÐ SPRING / VÁR 2014
Building the Future
PH 3½-3 C O P P E R
NOW O R
never
You can only buy the PH 3½-3 copper edition from THE 1ST OF MARCH UNTIL THE 31ST OF MAY 2014. w w w. l o u i s p o u l s e n . c o m
TAXFREE P H 3 ½ -3 CO P P E R Design: Poul Henningsen
Propellos.fo
Vælkomin heim! Tú veitst hvussu gott tað er at koma heim og verða væl móttikin. Heim til tað kenda, trygga og fjálga – har tínar skipanir eru í tryggum hondum. Tí kanst tú róliga ferðast víðari saman við okkum. So vælkomin heim!
elektron.fo
CONTENTS innihaldsyvirlit
8
18
28
64
48
38
60
8
Ítróttasamband í 75 ár
75 Years of the Faroese Sports Federation, summary, page 16
18
HOYMA - tónleikalig nærvera í føroyskum heimum
HOYMA - Unplugged Music in Private Homes, summary, page 26
28
Kærleiksváttanir til tað óperfekta menniskjað
Brilliant Illustrator and Storyteller, summary, page 36
38
Building the Future
48
Trupli vegurin ímóti javnstøðu
Equal Rights and Discrimination, summary, page 58
60
Nordisk musikbrag i Kongens Have
64
Tórshavn Marathon - ein altjóða stórhending í Føroyum
Welcome to Tórshavn Marathon, summary, page 74
76 Krossorðagáta og sudoku 78 Barnasíða 80
Søgan um Atlantic Airways
82
Facts about the Faroe Islands
ATLANTIC REVIEW is published by Atlantic Airways, Vaga Airport, FO 380 Sørvágur, tel. +298 34 10 00, fax. +298 34 10 01, e-mail: info@atlantic.fo. Layout and advertising: Sansir P/F, Lucas Debesargøta 3, Postbox 1099, FO 110 Tórshavn, tel. +298 355 355, fax. +298 355 350, e-mail: info@sansir.fo. Printed by Føroyaprent. Edited and coordinated by Sansir, in cooperation with Atlantic Airways. Responsibility: Jørgen Holme. This publication may only be reproduced in agreement with the publishers. Cover: BIG / Fuglark
HiddenFjord Premium AtlAntic SAlmon. rAiSed in tHe Wild.
Atlantic salmon instinctively know that our environment is the most desirable in the world. In fact, for hundreds of thousands of years, salmon have migrated to the Faroe Islands to live and grow. However, the placement of our growing sites at the open ocean is only one key reason for the extremely high quality of HiddenFjord salmon. At HiddenFjord, we are proud of our environment, our team, our culture and our salmon. Our obsession with perfection, beyond sustainability, is our motivation. And, our Faroese nature is what makes HiddenFjord salmon so desirable.
P/F Luna, P.O. Box 29, FO-510 Gøta, Faroe Islands Tel +298 66 21 00 • www.hiddenfjord.com Copyright © 2013. HiddenFjord is a registered trademark of P/F Luna.
ATLANTIC AIRWAYS
Believing in the Future In this edition of Atlantic Review, we
the Faroese sex discrimination act was
ence can come as guests to listen to the
shed light on the great significance that
adopted. The act was a long time in the
music. Faroese hospitality is renowned
Faroese sports has on Faroese society.
making and it was originally rejected by
and that is what can be experienced in
the Parliament in 1988 before finally be-
this festival.
The Faroese Sports Federation was
ing adopted in 1994. Ever since then The
founded 75 years ago. In that time Faro-
Equal Status Committee has kept a
There is also a corporate side to this edi-
ese sports has seen a tremendous devel-
watchful eye on equal representation in
tion of Atlantic Review with pictures that
opment. Some of the more impressive
public appointment to committees and
show the future in the making in the
results have been achieved by the Faro-
governmental bodies.
Faroe Islands. Several large construction
ese national football team and the swim-
projects are underway, such as schools,
mer Pál Joensen with his results in Euro-
The artist Bárður Oskarsson is one of the
banks, hospital and airport. These pro-
pean and World championships.
many great talents on the Faroese cul-
jects show a determination and a belief in
tural scene. He illustrates and writes chil-
the future in several aspects of society
One of the most significant of the recur-
dren’s books that have an appearance of
simultaneously.
ring sporting events in the Faroe Islands
simplicity but which delve deep into the
is the Tórshavn Marathon, which will be
depths of human consciousness. Bárður
I hope you will have a very pleasant flight
held for the twelfth time this year. The
Oskarsson has received recognition both
with Atlantic Airways and that you enjoy
Marathon has evolved into a major event,
at home and abroad, and he intends to
this edition of Atlantic Review!
which attracts a lot of unusual guests to
continue his musing on life through his
the islands every year. Among the guests
entertaining children’s books.
have been Olympic marathon runners who have participated in the Marathon
The Faroese music scene is always vi-
and then talked about their experiences
brant with innovation, and in November
as sportspeople with a long career.
of 2013, the music festival HOYMA in Gøta was a revolutionising event. The
This edition also deals with other sub-
idea behind HOYMA is to hold intimate
jects beyond sports. 20 years ago today
concerts in people’s homes, where audi-
Jørgen Holme, CEO Atlantic Airways Ltd
Vinnukundadeildin í Eik
Tryggja tær arbeiðsfrið Fá tíð til tað, sum hevur týdning fyri tína fyritøku, við góðari og skjótari ráðgeving.
www.eik.fo
tel. 348000
Hilmar er vinnukundaráðgevi í Eik. Sum partur av fiskivinnutoyminum hevur hann innlit í og áhuga fyri tørvinum og dagligdegnum hjá kundum sínum. Vit arbeiða eftir meginregluni um, at góð ráðgeving og skjótar svartíðir tryggja, at tín tíð og tín orka verða brúktar til títt virksemi.
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 7
Føroyar skora ímóti Eysturríki í 1990/The Faroe Islands score against Austria in 1990
8 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Føroyar hava í ár havt egið ítróttasamband í 75 ár. Ítróttasamband Føroya, ÍSF, varð stovnað 4. apríl í 1939 á Sjómansheiminum í Havn. Stigtakari var Poul E. Petersen, ítróttaráðgevi, og sjey feløg stovnaðu felagsskapin. Menningin innan føroyska ítrótt hevur verið ovurstór síðan, og í dag hava níggju sersambond í ÍSF altjóða viðurkenning
Ítróttasamband í 75 ár TEKSTUR UNI ARGE MYNDIR YMISK
Neyvan øll væntaðu, at ÍSF skuldi hóra undan leingi, tá felagsskapurin varð stovnaður í 1939, tí ikki færri enn tvær ferðir áður hevði verið roynt at stovna bóltsambond, men báðar ferðirnar miseydnaðust royndirnar. Fyrra ferðin var í 1913, tá Færøernes Boldspil-Union varð stovnað at standa fyri landskapping í fótbólti. Virksemi var í sambandinum í trý ár, so datt tað niður fyri. Í 1930 stovnaðu KÍ, HB, TB og VB Føroyska Bóltspæl-Sambandið, men tað virkaði bara til 1933, so helt virksemið har uppat. Árini eftir fingu myndugleikarnir tó áhuga fyri ítróttini sum tátt í barnauppaling ini, og settur sum ítróttaráðgevi hjá skúlamyndugleikunum verður Poul E. Petersen. Hann kallar 16. august í 1938 nakrar menn til fundar á Sjómansheiminum í Havn við tí endamáli at stovna eitt ítróttasamband. ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 9
CHM í hondbólti í 1980/International handball competition in the Faroe Islands in 1980
Aðalfundur í ÍSF í 1961/General Assembly in the Faroese Sports Federation in 1961 10 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Føroyar og Italia í Havn í 1980/ The Faroe Islands and Italy in Tórshavn in 1980
Á fundinum verður eitt uppskot um lógarreglur samtykt, sum m.a. sigur, at navnið hjá felagsskapinum er Ítrótta samband Føroya, stytt ÍSF, og at endamálið hjá ÍSF er at styðja upp undir likamsvenjing í Føroyum, góðkenna reglur fyri ítrótt og skipa fyri kappingum. Ítróttagreinir, sum nevndar verða, eru m.a. fótbóltur, hond bóltur, svimjing, fimleikur, køst, bogaskjóting, gonga, neva
Føroyingar tóku tíðliga upp táttin at vitja onnur lond við
leikur, lop, kappróður, sigling og ríðing. Í viðtøkunum
ítróttaliðum. Longu í 1910 er eitt úrvalslið við spælarum úr
stendur eisni, at kvinnur og menn hava eins góðan rætt í
HB, TB og MB í Bergen og vitjar. Í 1930 spæla føroyingar
felagsskapinum, og at aðalfundur skal haldast einaferð um
fyrsta fótbóltslandsdystin ímóti Hetlandi á útivølli, og
árið.
íslendingar vitja í Føroyum.
Tann 4. apríl er aftur fundur á Sjómansheiminum. Møtt á
Í mong ár var nógv samvinna við Ísland og Hetland, men í
fundi eru feløgini HB, Neistin, SÍ, VB, EB, Havnar Róðrar
dag er samvinnan við onnur lond nógv meira umfatandi.
felag og Havnar Fimleikafelag. Samtykt verður at stovna
Ikki færri enn níggju sersambond í ÍSF hava altjóða lima
ÍSF, og tá aðalfundur er í november, hevur ÍSF bæði fingið
skap, og hesir limaskapir hava knýtt alskyns sambond
góðynskir og viðurkenning frá ítróttasambondunum í
úteftir, síðan tann fyrsti fekst til høldar sum royndarlima
Íslandi og Danmark.
skapur í 1970.
ALTJÓÐA VIÐURKENNINGAR
Poul E. Petersen
Hetta var byrjanin hjá ÍSF, men hetta var ikki byrjanin hjá føroyskari ítrótt. Fyrsta felagið, TB, varð stovnað longu í 1892. Síðan komu KÍ og HB í 1904, og MB, SÍ og VB verða stovnað í 1905. Í 1906 kemur so SÍF, og Havnar Fimleika felag verður stovnað í 1909. Tjóðskaparrørslan hevði sum mál síðst í 19. øld, at føroyingar skuldu ganga fram í øllum lutum. Ivaleyst hugsaðu fólk tá mest um mentanarlig og politisk viðurskifti, men sigast má, at framgongdin á ítróttarliga økinum síðan tá hevur verið ovurstór.
Í mong ár var nógv samvinna við Ísland og Hetland, men í dag er samvinnan við onnur lond nógv meira umfatandi ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 11
Heidi Andreasen verður heiðrað fyri síni avrik á paralympiskum leikum/ Heidi Andreasen being honored for her achievements in the Paralympics
Í 1982 fór fyrsti føroyski svimjarin við til eina HM-kapping. Svimjarin var Jon Hestoy, sum kappaðist í Ekvador Hendan royndarlimaskapin fekk hondbólturin. Altjóða limaskapurin varð staðfestur í 1974, men tá hevði eitt føroyskt lið longu spælt Evropa Cup-dystir í høllini á Hálsi. Hetta var mansliðið hjá Kyndli, sum spældi ímóti Helsingsfors úr Finnlandi í 1972. Næsta altjóða limaskapin fekk borð tennis. Tann limaskapurin kom til høldar á fundi hjá altjóða borðtennis sambandinum í Calcutta í India í 1975. Tann triðja altjóða limaskapin fekk føroyskur flogbóltur í 1979. Fótbólturin strongdi leingi á at fáa altjóða viðurkenning, og roynt varð Oyggjaleikir í Føroyum í 1989/The Island Games in the Faroe Islands in 1989 12 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Absalon Hansen
fyrra helming av sjeytiárunum at fáa limaskapin umvegis Dansk Boldspil Union, men hetta gekk ikki. Leingi var líkt til, at Føroyar fóru ikki at sleppa upp í part, men í 1988 bragdaði. Tá kom FIFA-limaskapurin í hús, og limaskapurin í UEFA varð staðfestur í 1990. Aðrar ítróttagreinir, sum hava altjóða viðurkenning, eru badminton, judo, svimjing, bogaskjóting og ítróttasambandið fyri brekað, ÍSB. STÓRHENDINGAR Á LEIÐINI Altjóða limaskapirnir hava havt við sær fleiri stórhendingar í føroyskari ítrótt. Í 1976 vóru føroyingar á fyrsta sinni við í CHM-kapping í hondbólti í Portugal. Føroyska liðið stóð seg avbera væl, og útvarpsfrásagnirnar haðani skaptu øgiligan spenning millum føroyingar. Í 1980 var CHM-kappingin í Føroyum. Hallirnar í Havn, Klaksvík og Vági vóru á tremur við áskoðarum, og aftur stóðu føroyingar seg væl og vunnu m.a. á Luksemburg, men taptu við einum máli ímóti Italia. Hetta var størsta ítrótta hending, sum verið hevði í Føroyum. Í 1982 fór fyrsti føroyski svimjarin við til eina HM-kapping. Svimjarin var Jon Hestoy, sum kappaðist í Ekvador, og í 1983 fekk ÍSF fráboðan um eitt stórt ítróttatiltak á oynni Man. Hetta var fráboðanin um oyggjaleikirnar har í 1985. Bara fýra ár seinni vóru oyggjaleikir í Føroyum. Ikki færri enn 800 ítróttafólk vóru við á leikunum, sum vóru eitt ódnartak, hvat fyrireikingum viðvíkti. Føroyar endaðu á 3. plássi samanlagt við 13 gullmerkjum, fimm silvurmerkjum og 10 bronsumerkjum. Øll áttatiárini gjørdu svimjarar hjá ÍSB eisini nógv um seg. Meðan onnur ikki sluppu við á olympiskar leikir, sluppu ítróttafólk við breki at kappast á paralympiskum leikum. Mong heiðursmerkir hava Føroyar vunnið á hesum leikum. Í 1990 gjørdust Føroyar heimskendar, tá fótbóltslandsliðið vann á Eysturríki í Landskrona. Størri sensatión var ikki skapt í fótbólti, síðan USA vann á Onglandi í 1950, og úrslitið fór sum eldur um allan heim. ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 13
Føroya fremsti ítróttamaður nakrantíð, Pál Joensen/The best Faroese athlete ever, Pál Joensen
Í nýggjari tíð hevur serliga Pál Joensen gjørt um seg á altjóða pallinum. Í 2008 gjørdist hann evropameistari fyri juniorar í trimum greinum í Beograd, og síðan hevur hann vunnið heiðurs merkir bæði í EM- og HM-kappingum fyri seniorar. EITT STÓRT MÁL VANTAR Føroyar kunnu sostatt erpa sær av at hava gjørt nógv vart við seg sum lítil tjóð á altjóða pallinum, síðan fyrsti altjóða limaskapurin varð staðfestur, men eitt mál er framvegis ikki avgreitt
Hetta var ein stak óheppin avgerð fyri Føroyar, tí nú gjørdist sera trupult at sleppa
- olympiska viðurkenningin.
upp í olympisku familjuna.
Føroyar søktu um olympiskan lima
Kortini hava føroyingar eina góða sak mótvegis IOC, tí av teimum 202 londunum
skap longu í 1984, og í 1987 bað IOC,
í IOC eru 13 ikki fullveldislond, og trý teirra fingu limaskap í 1986 og 1987.
altjóða olympiska nevndin, føroyingar dagføra nakrar viðtøkur fyri føroysku
Føroyar sendu IOC eina herda umsókn um limaskap í 2004 og vístu á, at landið
olympisku nevndina. Viðtøkurnar
eigur at verða góðkent sum OL-limaland eftir reglunum frá 1984, tá fyrsta føroyska
vórðu dagførdar, og føroyska nevndin
umsóknin varð send IOC. Enn er limaskapurin tó ikki komin í lag.
helt, at nú var limaskapurin vísur. VIRÐISMIKIL ÍTRÓTTARØRSLA Men endin gjørdist, at IOC í 1993 heilt
Hetta er nakað av tí, sum rørir seg, nú ÍSF verður 75 ár. Í felagsskapinum eru 16
noktaði londum, sum ikki vóru full
sersambond og 120 ítróttafeløg, og ÍSF metir, at um 15.000 fólk íðka ítrótt í
veldir, limaskap. Einamest komst hetta
Føroyum. Virksemið hjá sersambondunum verður fíggjað við veddingarpengum
av, at táverandi IOC-forsetin, spaniu
og almennari játtan, men í feløgunum byggir arbeiðið í høvuðsheitum á sjálv
maðurin Juan Antonio Samaranch,
bodna arbeiðsmegi.
ikki vildi loyva Katalonia og Gibraltar framat í IOC.
ÍSF kannaði í 2008, hvussu stórt peningaligt virði sjálvbodna arbeiðið hjá nevndar limum, venjarum og hjálparfólkum hevur í ítróttafeløgunum kring landið, og niðurstøðan varð, at arbeiðið árliga er vert 54 mió. kr. Greitt er tí, at virksemið, sum ÍSF hevur ábyrgd av, hevur ovurstóran samfelagsligan týdning. Haraftrat kemur øll tann umrøðan, sum Føroyar fáa í ítróttaligum høpi, og sum ger vart við Føroyar sum ferðamannaland víða um heim.
14 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
WHATEVER IT TAKES, WE WILL GET IT THERE Fast, reliable door-to-door service
Safari Transport · Stiðjagøta 6 · 100 Tórshavn Tel. 32 22 22 · safari@safari.fo · www.safari.fo
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 15
75 Years of the Faroese Sports Federation This year marks the 75th anniversary of the Faroese Sports Federation, ÍSF. The Faroese Sports Federation was originally established on 4 April in 1939 at a meeting in the seaman’s home in Tórshavn. The principal initiator was Poul E. Petersen, who was a sports consultant for the Faroese school authorities. The purpose was
The Faroe Islands applied for Olympic
to gather all the various Faroese sporting associations. Four football clubs, one
membership as early as 1984, but was
athletics club, one rowing club and one handball club were the founding members.
denied membership because the IOC only awards membership to sovereign
Faroese sport has developed immensely since then, and today ÍSF has 120 member
states. The Faroese have since pointed
associations. The federation also has 16 governing associations. It is estimated that
out that 13 members of the IOC are not
approximately 15.000 of the 48.600 inhabitants in the Faroe Islands are active in
sovereign states and that some of these
sports. The Faroese Football Association is the largest of the governing associa-
have been awarded membership after
tions, but rowing and handball are also very popular sports.
the Faroe Islands originally applied for membership. The Faroese believe they
As soon as ÍSF was founded in 1939 it was immediately recognised by the Icelandic
have a right to a membership.
and Danish sports federations as an independent federation. Since then nine of ÍSF’s associations have achieved international recognition. First among them was
Every other year the Faroe Islands par-
the Handball Association, which gained international membership in 1974 after
ticipate in the Island Games, which
having had a trial membership since 1970. The Football Association achieved in-
have been held since 1985. In 1989 the
ternational membership in 1988.
Faroe Islands were themselves the hosts of the Island Games and this was the
Faroese sportspeople have made an impression in the world on more than one oc-
greatest sporting event ever in the Faroe
casion. The most impressive achievement in Faroese sporting history was when
Islands. Before that the CHM handball
the Faroese national football team beat Austria in Landskrona in 1990. Among the
competition was the greatest sporting
more recent achievements are swimmer Pál Joensen, who put the Faroe Islands on
event. Nine different countries compet-
the map by winning medals in both European and World championships for sen-
ed in the Faroe Islands for the champi-
iors. Pál Joensen is without a doubt the greatest Faroese sportsman ever.
onship title in the C group.
16 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
www.bergans.no
in Klaksvík
in Runavík
in Miðvági
in Tórshavn
in Tórshavn
in Tórshavn (bags)
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 17
18 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
- tónleikalig nærvera í føroyskum heimum TEKSTUR UNI LEITISSTEIN HANSEN MYNDIR MOMO
Tónleikafestivalurin HOYMA í Gøtu við akkustiskum stovukonsertum heima hjá vanligum fólki fevnir um nógv av tí, sum ger tað serligt at búgva í Føroyum - gestablídni, nærveru og persónligt samband millum fólk. Tað hildu bæði útlendskir gestir, tey lokalu og stigtak arin, tá skipað varð fyri fyrsta HOYMAfestivalinum í Gøtu í november
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 19
Annika Hoydal syngur á HOYMA
Okkurt kennist bara rætt í Gøtu hetta leygarkvøldið í november. Rákalt er úti, gamaní, men blikalogn og speglisklárt, og meðan dunið frá aldun um, ið skola inn á sandin, litar huglagið hesa ofta myrku og illfýsnu tíð, bera upplýstu lonirnar og málageipanin kring bygdina vitnisburð um hita og lív. Tað er 9. november 2013, og skipað
GER FØROYAR SERLIGAR
verður á fyrsta sinnið fyri sermerkta
Filmsleikstjórin, Sakaris Stórá, er millum áhoyrararnar hetta
tónleikafestivalinum HOYMA. Tíggju
kvøldið.
vanlig sethús í Gøtu hava latið dyrnar upp á víðan vegg fyri almenninginum og
Hóast Sakaris Stórá er føroyingur og býr í lítlu bygdini
leggja stovu til konsertir við nøkrum av
Skopun, er hann hugtikin av HOYMA-tankanum. Serliga
fremstu tónlistafólkum í Føroyum, ið øll
hetta, at HOYMA brúkar nakað so serføroyskt sum húsa
framføra uttan forstyrking av nøkrum
gongdina og tað at framføra tónleik í heimunum, hugtekur
slag.
hann.
Millum luttakandi tónlistafólkini eru
”Onkursvegna kennist tað upplagt at brúka hesar aldar
fólkakæri kontry-trubadururin Hallur
gomlu siðir í sambandi við ein tónleikafestival, tí teir geva
Joensen, drotningin innan føroyska tónlist,
HOYMA-konsertunum ta nærveru og persónligheit, tú ofta
Annika Hoydal, og heimskendi føroyski
leitar eftir, tá tú gongur til konsertir, men sjáldan finnur,”
doom metal-bólkurin Hamferð.
sigur hann.
20 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Sakaris Stórá er ikki í iva. HOYMA er eitt tað besta tónleika tiltakið, hann nakrantíð hevur verið til. ”Tað kennist ótrúliga væl at fáa bæði durasnaps og heima bakstur í hurðini og verða boðin inn í stovuna hjá fólki at hoyra eitt nú Hamferð framføra sín tónleik unplugged. Tað eru sovorðnar løtur og upplivingar, sum gera Føroyar til eitt serligt stað at búgva í,” sigur hann. VERIÐ ERRIN AV GESTABLÍDNINUM Millum áhoyrararnar til HOYMA er eisini amerikanski útvarpsverturin David Patrician.
Onkursvegna kennist tað upplagt at brúka hesar aldargomlu siðir í sambandi við ein tónleikafestival
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 21
Kári Sverrisson spælir í heimligari stovu
David Patrician er so amerikanskur, sum
staðni í heiminum enn í Føroyum, tí tiltakið snýr seg líka nógv um
hann fær verið. Hann tosar nógv og
at fagna føroysku mentanini, sum tað snýr seg um tónleikin,” sigur
skjótt og dugir eisini væl týskt, tí hann
hann.
arbeiðir hjá Delta Radio í Hamburg. David hevur ferðast longu leiðina til
David Patrician er fullkomiliga bergtikin av føroyska gestablídni
Føroya í kaldastu vetrartíð at uppliva
num, hann hevur upplivað í sambandi við at ganga til konsertir úr
HOYMA og kunna seg við føroyska
húsi í hús.
tónleikalívið. Hann er bergtikin. ”Gestablídnið í Føroyum er heilt einastandandi, og tit føroyingar ”HOYMA er eitt serstakt tiltak. Eg dugi illa
eiga avgjørt at vera ernir av tí. Gleðiligt er at vita, at eitt stað sum
at ímynda mær, at eitt tiltak sum HOYMA
Føroyar enn finst, hóast tú ert noyddur at ferðast langt út í Atlants
hevði borið til at fyriskipað nógva aðra
havið fyri at uppliva tað,” sigur hann.
Tað kennist ótrúliga væl at fáa bæði durasnaps og heimabakstur í hurðini og verða boðin inn í stovuna hjá fólki 22 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
ALTÍÐ OKKURT I N U J K S E Í T T O G ð er sum at lata At koma inn í Vøruhúsi p. Tú veitst, at eina spennandi gávu up okkurt gott er í væntu…
. alið v r v uú vør nnbúg a m i u in økt er um lla tíð g a o n ent tá tala fylgja m t it i ðug bæð ygd. V snið. ø t g d it s ki a v mer bestu litir o v a u óð av ih øtt árin ógv g slutir tær r u t n rúk nas ða óða Sei umbo og b nu bj Vit tt heim g kun í o ð! til t num úsi h i u r rák í Vø n i m lko Væ
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 23
! v a g g e l g o m o
K
Ver við í ókeypis átakinum hjá Fólkaheilsuráðnum, ið er við til at stimbra og hjálpa tær, sum hevur gjørt av at gevast við at roykja. Kvinnur roykja eins nógv og menn Fólkaheilsuráðið hevur í nøkur ár biðið Gallup spurt umleið 500 tilvildarligar valdar føroyingar, um teir roykja dagliga. Úrslitini vísa, at umleið ein fjórðingur av vaksnum føroyingum roykja hvønn dag, og kvinnur roykja eins nógv og menn.
sansir.fo
Børnini roykja nærum eins illa og foreldrini Okkara børn roykja tíverri nærum líka illa sum foreldrini. Deildin fyri Arbeiðs- og Almannaheilsu hevur gjørt kanningar í mong ár - og tær vísa, at út við ein fimtingur av teimum 15 ára gomlu í Føroyum siga seg roykja dagliga. Ver ein góð fyrimynd Vit vita ikki, hví so nógvir av okkara tannáringum eru farnir at roykja, men fyrimyndir hava heilt víst týdning - teirra millum eisini vit foreldur.
24 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Fá stuðul, tá tú leggur av Fólkaheilsuráðið bjóðar tær, sum roykjara, ein øðrvísi hátt at sleppa av við heilsuskaðiliga óvanan. Hetta fer fram soleiðis, at tú fært stimbrandi sms-boð yvir fartelefonina, tá tú hevur gjørt av, at nú skal tað vera! Tú meldar teg til nakrar dagar áðrenn stóra dagin og fært javnan stuttar, hjálpandi boðskapir, sum stuðla tær í at halda fast við tína avgerð. Hátturin hevur verið royndur uttanlands við góðum úrslitum. Ókeypis átak Tú kanst melda teg til við at senda eitt sms við tekstinum „gevst“ til 1919, og tú fært sms-boð sendandi yvir teir næstu tveir mánaðirnar. Sms-boðini eru ókeypis. Les meira á www.fólkaheilsa.fo
SUM EIN OPINBERING Ein av teimum, ið leggur hús og stovu til HOYMAkonsertir, er sjálvur stigtakarin til tiltakið, Jón Tyril. Hann er sjálvur bilsin av, hvussu væl tiltakið riggar. ”Hetta er næstan sum ein opinbering,” sigur Jón Tyril og vísir til, at hugskotið við HOYMA spretti úr tí
Gestablídnið í Føroyum er heilt einastandandi, og tit føroyingar eiga avgjørt at vera ernir av tí
sannroynd, at tað eru tær smáu og intimu konsert upplivingarnar, ið ofta eru tær minniligastu. ”Tað haldi eg hevur hevur prógvað seg sjálvt í ólukku
Hendan siðvenja er kjølfest í føroyska samleikanum,
mát við HOYMA,” staðfesitr stigtakarin, meðan hann
tí hon hevur spælt so stóran sosialan týdning. Men
ristir við høvdinum mestsum ovfarin.
mentanin er nógv viknað í nýggju tíðini við interneti, Facebook og fylgisveinasjónvarpi.
”Tú hevði hoyrt, um ein knappanál datt á gólvið, ella um onkur skriðaði sær í beininum, so intenst var tað,”
“Reint egoistiskt og skorið inn á bein er tað eisini bara
sigur hann.
ein ótrúliga stór uppliving fyri okkum sum familju at fáa tónlistafólk sum Anniku Hoydal og Marius, ið vit
Jón Tyril heldur, at HOYMA kveikir nýtt lív í aldar
veruliga síggja upp til, heim í stovuna at framføra. So
gomlu roykstovumentanina, tá fólk plagdu at ganga
HOYMA riggar í nógvum ymsum løgum,” sigur Jón
inn til hvønn annan og savnast kring grúgvuna.
Tyril.
Hamferð ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 25
often find yourself seeking in concerts but rarely find,” Sakaris Stórá said after the concerts and added that concert-goers
were
treated
to
schnapps and home-baked cakes in the homes. Music festival HOYMA in the village of Gøta is composed of acoustic
Among the HOYMA audience was
living room concerts in ordinary people’s homes, bringing together
also American radio host David Pa-
many of the features that characterise life in the Faroe Islands – hos-
trician. David Patrician is as Ameri-
pitality, closeness and personal connection between people. That was
can as they get. He had travelled the
the conclusion reached by both the locals as well as foreign guests,
long journey to the Faroe Islands in
when the first HOYMA festival was held in Gøta in November of last
the darkest winter in order to expe-
year.
rience HOYMA and to find out more about Faroese music. He was awe-
Ten ordinary residential houses in Gøta opened their doors to the
struck.
public and allowed their living rooms to be used for concerts featuring some of the best musicians in the Faroe Islands, all of whom
“HOYMA is a very special event. I
played unplugged. Filmmaker Sakaris Stórá was in the audience that
don’t think that it is possible to im-
day, ad he was awestruck with what he heard and saw.
agine something like HOYMA anywhere else in the world other than
“It seemed very natural to take this ancient Faroese custom of going
the Faroe Islands, because the event
from house to house and apply it to a music festival. The HOYMA-
is as much about Faroese culture as
concerts had the sort of intimate atmosphere and personality that you
it is about the music,” he said.
26 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
trygging.fo FERÐAtRygging
Far bara - vit fylgja tær
Ferðast trygt – uttan mun til, hvagar leiðin gongur, ella hvørjum tú møtir. Byrja ferðina hjá okkum, soleiðis at tú trygt kanst njóta hana! ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 27
28 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
rí arsson e k s O r u ð ið Bár nvindi v a d n u m listarligu ønum og l s r u ið e h hópin av en ikki m , m u ð ror OULSEN fagnaða KINNA P svevur T n n TEKSTUR IR STEINPREN a h t D N a Y , M ast kann sig av teirri m u n u r á laurbe v ðingar a ý t ú N . k orsø an um javn k ó b a r a hans rin og ðu a m a t s li , er koma út í undurin v ø h a k ó barnab g tekna o a iv r k s ið at gongd v r bøkur ja g g ý n s k heilar se
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 29
Bárður Oskarsson skoðar eina av sínum myndum/Bárður Oskarsson studying one of his paintings
Hansara fyrsta sjálvstøðuga bók, lítla, fitta søgan ”Ein hundur, ein ketta og ein mús,” kom út fyri tíggju árum síðan. Við henni kundi staðfestast, at tíðirnar eru broyttar, og at tær eru broyttar til tað betra fyri føroyskar barnabókmentir, ið fjølgast og væl og virðiliga megna at fylgja við barnabókaútgávum úti í heimi. Bókin birti vón og varhuga um eitt rit- og myndverk av óvanligari dygd, sum nú tíggju ár seinni kann eyðmerkjast sum eitt av teimum tungu verkunum í føroyskum bókmentum. EIN ÓSKIKKILIGUR TANKI Hon sær ikki serliga tung út, bókin um ein hund, eina kettu og eina mús, hesi trý djórini, sum búgva saman í friði og náðum við miklari virðing hvørt fyri øðrum. Alt er ógvuliga virðiligt og uppbyggiligt og heilt forferdiliga keðiligt. So tá hundurin fær tann óskikkiliga tanka at kløkka kettuna við at goyggja hart eftir henni, gerst hetta byrjanin til eina stuttliga ketureaktión, sum í grundini elvir til betri trivnað í húsarhaldinum. Sum altíð í bókunum hjá Bárði Oskarsson letur einfalda søgu gongdin upp fyri eini eksistentiellari dýpd, ið verður miðlað so lættliga, skemtiliga og ótarnað, at lesarin kanska ikki gáar eftir, at hon umboðar eina heila lívsáskoðan. 30 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
EITT STEINPRENT Bøkurnar snúgva seg fyri tað mesta um stuttligt teknað djór, men djórini hava menniskjaligar eginleikar og liva og práta eins og menniskju. Í teimum meira álvarsligu málningunum eru figurarnir menniskjalíkir. Hesir málningarnir av einsa møllum, avskeplaðum verum hava fleiri borið saman við málningar hjá danska málaranum, Michael Kvium. Í veruleikanum er ógvuliga stórur munur á myndunum hjá teimum báðum, tí meðan Kvium er ein framúrskarandi dugnaligur málari, er tað í tekningini, at myndirnar hjá Bárði Oskarsson liva og tala. Bárður Oskarsson er ein framúrskarandi teknari, sum altíð tekur støði í tekningini, eisini tá hann málar ella fæst við grafikk. Í nøkrum stein prentum hevur hann eksperimenterað við flatu og tøkni, men kortini eru tekningin og strikan berandi eisini her. Hetta er t.d. galdandi fyri fínu prentmyndina av einari løgnari einglaveru, eitt rundleitt skapilsi við veingjum og trillrundum høvdi. Lýsingin er miðsavnað og monumental, sum var talan um eina halgimynd, og figururin hevur eisini gloriu, sum lýsir upp í tí teknaða myrkrinum. Hesin eingilin brýtur eitt sindur frá vanligu einglaímyndini um tignarligar, upphevjaðar, frelstar verur, sum orðna fyri og standa einglavakt hjá neyðstøddum. Hesin eingilin tykist í grundini meira glataður enn frelstur. Tey myrku eyguni gána óhugna liga út úr myndini, muðurin er vanskeplaður, hann glettir á tonn, og har liggur okkurt, sum minnir um gebiss í mynda forgrundini.
Tann lívsáskoðan, sum verður borin fram bæði í myndunum og í søgunum hjá Bárði Oskarsson, er grundleggjandi humanistisk og rúmlig ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 31
Um Bárð Oskarsson Bárður Oskarsson er føddur í Havn í 1972 og hevur síðan 1989 búð í Keypmannahavn. Hann hevur havt serframsýningar í m.a. Listasavni Føroya, Steinprenti, Norður bryggjuni og Gallarí Stephansonshús og tikið lut á Várframsýningum og fleiri øðrum felagsframsýningum, m.a. í Meksiko, USA, Sri Lanka, Grikkalandi, India, Korea, Póllandi og Italia.
Útgávur: 2004 Ein hundur, ein ketta og ein mús 2007 Pól, hin kuli giraffurin Samstundis er okkurt hjálparleyst og barnsligt yvir figur
2007 Beinið
inum við tí stóra høvdinum og búkinum og teimum
2011 Flata kaninin
kryplaðu, tunnu hondunum, ið liggja púra deyðar og
2012 Stríðið um tað góða grasið
óvirksamar á borðinum. Sí her menniskjuna í hennara hjartanemandi veikleika.
Heiður: 2005 Gávugóðs úr Grunni Thorvalds
TAÐ ÓPERFEKTA MENNISKJAÐ Tann lívsáskoðan, sum verður borin fram bæði í myndunum og í søgunum hjá Bárði Oskarsson, er grundleggjandi humanistisk og rúmlig, ikki minst tá hugsað verður um teir menniskjaligu veikleikar og tey lýti, sum eyðkenna hansara figurar. Tað er okkurt inniliga fjálgt yvir verunum, antin tær tykjast gronutar, býttisligar, ørligar, skroypiligar, groteskar, barnsligar, absurdar og klikkaðar, og allar hava tær hvør sína persónmensku. Áhugavert er at síggja, hvussu human
Poulsen av Steinum 2006 "White Raven" í Deutscher Jugendbibliotek fyri ”Ein hundur, ein ketta og ein mús” 2006 Barna- og ungdómsheiðursløn Útnorðurráðsins 2007 Barnabókaheiðursløn Tórshavnar býráðs 2013 White Raven í Deutsche
isman hjá listamanninum tykist ávirka sjálva strikuna hjá
Jugendbibliothek fyri ”Stríðið um tað
honum, sum ongantíð er bein ella feilfrí. Sostatt kunnu
góða grasið”
myndirnar síggjast sum eitt slag av kærleiksváttan til tað óperfekta menniskjað. 32 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
2013 Luchs-prísurin fyri ”Fløtu kaninina” frá Radio Bremen og Die Zeit
KONSERT DANSISÝNING MENTAN í Føroya heitasta húsi
Keyp atgongumerki á nlh.fo
TÓNLEIKUR
Singer-songwriter stjørna Konsert við kendu donsku songkvinnuna Tina Dickow. Hon býr í Reykjavík og er í gongd við at innspæla eina nýggja akustiska fløgu.
7. juni kl. 19.30 Kostnaður kr. 180
MYNDAFRAMSÝNING
Gay Greenland
Myndaframsýning av samkyndum grønlendingum. Orðaskifti um støðuna hjá samkyndum í Grønlandi, Íslandi og Føroyum
24. apríl
KONSERT
Ókeypis summartónar Mánadags- og hósdagskonsertir 12. juni–18. august kl. 15.00
DANSISÝNING
KONSERT
Trans-Atlantisk Konsert Greta Svabo Bech Retro Stefson (IS) BYRTA
3. mai kl. 21.00 Kostnaður kr. 150
KONSERT
FILMUR
„Death – everybody dies but you!“
Norðurlendsk Kirkjukórstevna
Dansisýning við Fanclub (DK)
„Nordisk Messe“, nýtt verk eftir
Eg eri tín (NO) 23. apríl kl. 19.30 Kostnaður kr. 80
Altjóða Dansidagurin
Sunleif Rasmussen framført av Føroya Symfoniorkestri og 150 norðurlendskum sangarum
10. mai kl. 19.30 Kostnaður kr. 100
31. mai kl. 18.00 Kostnaður kr. 200
Filmsfelagið Klipp
Pionerur (NO) 21. mai kl. 19.30 Kostnaður kr. 80
Les meira á nlh.fo Vit eru errin av Norðurlandahúsinum. Grót, flag og træ í arkitektoniskum samljóði. Men Norðurlandahúsið er nógv meira enn góðir karmar. Innihald og upplivingar eiga at vera í fremstu røð, og øll skulu kenna seg vælkomin. Tí siga vit, at Føroya feitasta hús er eisini Føroya heitasta hús.
www.nlh.fo
Norðurlandahúsið ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 33
Skeið á Vinnuháskúlanum VINNUHÁSKÚLIN BRM skeið
Tecdis skeið
Flutningur av vandamiklum farmi
ERM skeið
SSO skeið
Ketilpassaraskeið
Ship Handling
§ 16 skeið
GMDSS skeið
Skeið í heilsulæru
ISPS skeið
LRC skeið
ARPA skeið
Endurnýggjan av vinnubrøvum
ECDIS skeið
Tankers Safety skeið
TRYGDARDEPILIN VIÐ ÁIR Eldsløkking umborð á skipi
Eldsløkking fyri skipsyvirmenn
Trygdarskeið fult
Endurtøkuskeið eldsløkking u.s.
Endurtøka IMO 80
Bátaføraraskeið
Sløkkileiðsla umborð á skipi
Trygdarskeið grundleggjandi
Medisinsk fyrstahjálp
Skeiðini eru sambært STCW-sáttmálanum. Koturnar til skeiðini finnast á heimasíðu skúlans.
Vinnuháskúlin . Boks 104 . 110 Tórshavn Tel 350 250 . info@vh.fo . www.vh.fo 34 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Eg byrji altíð við at tekna, og so kemur hugskotið til bókina aftaná
Allur heiðurin er væl skilligur. "Flata kaninin" er ein herlig, sera original og kronglut søga um at bjóða sær sjálvum av og at royna aðrar dimensiónir enn tær kendu. Jørðildið í søgunum hjá Bárði Oskarsson er ikki serføroyskt, men tað er heldur ikki danskt. Heldur leggur hann seg eftir at fáa søgurnar universalar. Hansara fyrimyndir eru fyri tað mesta amerikanskir teknifilms skaparar sum t.d. Tex Avery, sum teknaði figurar fyri Warner Bros. og Metro-Goldwyn-Meyer, og sum m.a. skapti Droopy Dog. Bárður Oskarsson sjálvur er fegin um og eitt sindur ovfarin av øllum fagnað "Tað er ringt at seta orð á, hvat bøkurnar snúgva seg um, men sum oftast snúgva
inum. Hann sigur seg ivast í, um øll
tær seg um dýr, og so er onkur superhetja ímillum. Ofta halda fólk, at mínar
henda stóra, filosofiska dýpdin er har,
bøkur snúgva seg um okkurt nógv størri og klókari, enn eg upprunaliga helt,"
sum ummælarar vilja vera við. Hann
sigur Bárður Oskarsson.
skrivar og teknar sínar bøkur, tí hann heldur tað vera stuttligt.
NÓGVUR FAGNAÐUR Bárður Oskarsson fekk Barnabókaheiðursløn Tórshavnar Býráðs í 2007, men
"Eg byrji altíð við at tekna, og so
eisini uttanlands fegnast tey um hansara bøkur, sum eru týddar til fleiri mál.
kemur hugskotið til bókina aftaná.
Ummælarar leita í heilum fram tey stóru lovorðini. Síðsta bókin verður skírd ein
Mín arbeiðsháttur er merktur av, at eg
perla, og listamaðurin verður nevndur ein sannur meistari. Hann hevur vunnið
rættiliga skjótt keði meg. Eg vil sjálvur
miklan heiður, eitt nú hevur hann fingið White Ravens-heiðurslønina frá The
verða undirhildin og tikin á bóli. Verði
International Children´s Digital Library tvær ferðir, og í fjør fekk hann ta týdningar
eg ikki tað, droppi eg søguna," sigur
miklu Luchs-heiðurslønina fyri "Das platte kaninchen".
Bárður Oskarsson. ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 35
The
Flat Rabbit Bárður Os
karsson
innately warm and cosy about his characters, whether they are grumpy, silly, weird, fragile, grotesque, childish, absurd or crazy. “It is hard to define what the books are about, but mostly they are about animals and the occasional superhero. Some people seem to think that my stories are about something grander and wiser than I had originally intended,” Bárður Oskarsson says.
Brilliant Illustrator and Storyteller
His first independent work “A Dog, a Cat and a Mouse” was published ten years ago. It marked a change in the status of Faroese children’s literature, which is today flourishing and able to
Faroese artist and storyteller, Bárður Oskarsson, is greatly celebrated for his
keep up with children’s book publica-
children’s books, both in the Faroe Islands and abroad.
tions abroad.
The books are mostly centred on curiously drawn animals, but the animals all
Bárður Oskarsson’s books have won
have human qualities and live and talk as humans do. There is a certain existen-
awards in The Faroe Islands, Germany
tial depth to the simple narratives, which is presented with care and humour,
and the north-westerly region of the
leaving the reader unaware that they carry with them an entire philosophy on
Nordic countries. He has participated
life.
in exhibitions in Mexico, USA, Sri Lanka, Greece, India, Korea, Poland
The philosophy that is presented in the illustrations and stories of Bárður
and Italy. He is born in Tórshavn in
Oskarsson is fundamentally humanistic and broad, not least when considering
1972 and has been living in Copenha-
the human frailties and faults that characterise his characters. There is something
gen since 1989.
36 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
sansir.fo
Enjoy the most beautiful bustrip in the world
DAYS ONLY 500 DKK
DAYS ONLY 700 DKK
Mykines not included. Children 7-15 years old half price. ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 37
38 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
TEXT UNI ARGE PHOTOS BIG/FUGLARK, MAP ARKITEKTAR, FAERPORT, ARKITEKTAR99
Many large construction projects are underway in the Faroe Islands. A new large upper secondary school is currently being built in Tórs havn, while the airport as well as the country’s largest bank, the Faroese central hospital and other schools are also expanding. See part of the future of the Faroe Islands here.
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 39
BIG and Fuglark
40 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
These images show what the biggest school in Faroese history will look like when it is completed. It is called Marknagilsdepilin and will house all the upper secondary level schools in the Faroese capital. The school will accommodate 1500 students. Work has already begun and the school is expected to be completed in 2016.
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 41
Faerport: Ă rni Winter Arkitektar og Selmar Nielsen Arkitektur
This is what VĂĄgar airport will look like once the developments have been completed. The extension is already well underway and the new terminal is expected to be in use by May of 2014. Conditions in the airport will be significantly better and have a more international look than today.
42 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
This is an image of what the new headquarters of the largest bank on the Faroe Islands will look like. BankNordik also has activities in Denmark, Iceland and Greenland. The new headquarters is expected to be completed in the spring of 2015. The entire city of T贸rshavn will be visible in the view from the building.
MAP Arkitektar
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 43
Faerport: Árni Winter Arkitektar og Selmar Nielsen Arkitektur
The Faroese central hospital in Tórshavn is also being expanded and modernised with an additional building in front of the current buildings. The new building will house the psychiatric centre, additional wards, maternity ward, rehabilitation facilities and kitchen.
44 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Auditing // Accounting // Advisory // Tax
In order to forsee the future you must know the past Experts in international taxation and corporate finance issues and advisers to the Faroese business community Reliable and professional since 1964
WWW.JANUAR.FO
MANPOWER TO THE OIL AND GAS INDUSTRY Supplier of skilled workers to the onand offshore industry since 1998 • Electricians • Welders • Pipefitters • Engineers • Commissioning • Maintenance
PAM Offshore Services, J.C. Svabosgøta 31 P.O. Box 65 FO-110 Tórshavn Faroe Islands
T +298 301139 pam@pam.fo www.pam.fo
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 45
Arkitektar99
These images show KlaksvĂk’s new technical college, which is also undergoing construction at the moment. The work is expected to be completed in time for the start of the 2015 school year.
46 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
kss.fo
STENHØJ - piston-, screw- and espholin compressors Baldwin - filters International - painting Caterpillar - spearparts and filters Teekay - axilock pipe coupling Sika - thermometers
Kósaskákið 3 FO-700 Klaksvík Tel. +298 472030 Fax +298 472031
T-post: kss@kss.fo
ANSNI CALL-SENTUR
www.kss.fo
Ansni call-sentur call-sentur kann kann vera vera tín tín Ansni telefonmóttøka –– eisini eisini íí úrtíð. úrtíð. telefonmóttøka
Vit fáa fáa veitt veitt viðskiftafólki viðskiftafólki „„Vit okkara eina eina sera sera góða góða tænastu tænastu okkara við at at svara svara telefonini telefonini alt alt døgnið døgnið ““ við Joan B. B.Poulsen, Poulsen,samferðsluleiðari, samferðsluleiðari,SSL SSL Joan
Ring 60 60 60 60 60 60 og og lat lat okkum okkum íí felag felag fifinna nna røttu røttu Ring telefonmóttøku-loysnina til tykkara. telefonmóttøku-loysnina til tykkara.
www.ansni.fo www.ansni.fo
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 47
48 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Trupli vegurin ímóti javnstøðu TEKSTUR ØSSUR WINTHEREIG, PRESS MYNDIR SOSIALURIN, FINNUR JUSTINUSSEN/FOTOSTUDIO
Í 1994 eydnaðist at fáa meiriluta í løgtinginum fyri eini javnstøðulóg, men enn verður lógin ikki hildin á øllum økjum. Katrin Kallsberg, forkvinna í javnstøðunevndini, heldur, at fyrsta stigið at vinna meiri javnstøðu í Føroyum er, at 20-ára gamla lógin verður hildin
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 49
Malla Samuelsen var fyrsta kvinna á tingi, Marita Petersen fyrsti kvinnuligi løgmaður í Føroyum og Lisbeth L. Petersen fyrsti kvinnuligi borgarstjóri í Havn
50 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
“Vit hava tikið nøkur fet. Nú verður tosað eitt sindur meiri í
“Vit hava ein lóg, sum á fleiri økjum
álvara um, at kvinnur eiga at taka lut í øllum. Fyrr var tað
ikki verður hildin í dag, so fyrsta stigið
soleiðis, at tú gjørdi teg upp, um tú blandaði teg uppí.”
er, at tey, sum hava samtykt lógina, ganga eftir henni. Hví hava vit ikki eitt
Soleiðis sigur Jancy Olsen av Toftum. Hon var limur í fyrstu
landsstýri, har menn og kvinnur eru
javnstøðunevndini, sum varð skipað eftir javnstøðulógini í
javnari umboðað? So høvdu tey víst
1994, og hon sat í nevndini í 10 ár.
leiðina,” sigur Katrin Kallsberg.
“Tað var eitt framstig, tá javnstøðulógin var samtykt, og vit
Á kvinnudegnum 8. mars í fjør var
fingu javnstøðunevndina, men tað var øgiliga tungt at koma
frammi, at øll lógaruppskot áttu at
í gongd,” minnist Jancy Olsen.
verið kannað, um tey vóru í samsvari við javnstøðulógina, men hetta er ikki
Katrin Kallsberg varð í fjør vald til forkvinnu í javnstøðu
komið enn.
nevndini. HART OG DRÚGT STRÍÐ “Tað er ikki hent nóg nógv og heldur ikki nóg skjótt seinastu
Løgtingið samtykti í mai 1994 javn
20 árini,” sigur Katrin Kallsberg, sum fleiri ferðir í samrøðuni
støðulógina. Hetta hendi eftir hart og
segði seg vera ovfarna av, at ein grein skuldi skrivast um, at
drúgt orðaskifti í løgtinginum og í
javnstøðulógin var 20 ár.
almenna rúminum sum heild. Stríð hevði annars verið um lógina í áravís. Serliga vóru tað kvinnufeløg kring alt landið, sum høvdu strongt á at fáa eina lóg um javnstøðu. Í januar 1981 varð fyrsta javnstøðu nevndin sett, og stutt eftir varð samtykt at seta ein arbeiðsbólk at gera eina javnstøðulóg. Hetta var úrslitið av einum uppskoti, sum Ingrid Sondum, Jona Henriksen og Karin Kjølbro løgdu fyri tingið í 1979. Uppskotið var at seta eina javnrættindanevnd, ið skuldi ráðgeva myndugleikunum um, hvørji tiltøk vóru neyðug fyri at tryggja javn rættindi millum kynini á arbeiðspláss um og í samfelagslívinum sum heild. ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 51
Tað ber als ikki til í einum demokratiskum landi, at kvinnurnar miðvíst haldast uttanfyri, har avgerðir verða tiknar
Í 1979 løgdu Ingrid Sondum, Karin Kjølbro og Jona Henriksen fyrsta uppskotið fram á ting um eina føroyska javnstøðulóg
Í viðmerkingunum til lógina varð m.a. sagt: ”Mismunur, ið forðar øðrum kyninum at luttaka javnbjóðis í politisku, sosialu, búskaparligu ella mentunarligu samfelagsskipanini, darvar framburði bæði í samfelagnum og heima við hús og ger tað torført hjá tí, ið er fyri mismuni at nýta evni og møguleikar sínar til fulnar, sær sjálvum, okkara landi og allari mannaættini at gagni. Tí hevur lógin til endamáls at styrkja støðuna hjá kvinnum eins væl og hjá monnum í øllum samfelagsviðurskiftum, har tørvur er á hesum.” Lógin skuldi eitt nú geva javnstøðunevndini, tá klagað varð til nevndina, heimild at biðja ákæruvaldið reisa ákæru og Fyrsta javnstøðunevndin hevði ikki nakra heimild at gera
mæla til fría rættargongd til tann, hvørs rættindi vóru brotin.
úrskurðir í eitt nú klagum um javnstøðu. Neyðugt var við eini javnstøðulóg, sum kundi geva nevndini tær heimildirnar.
Men full undirtøka var ikki í løgtinginum fyri hesum lógar uppskoti. Sjálvt um ein meiriluti í rættarnevndini mælti til
17. mars í 1988 legði Vilhelm Johannesen, landsstýrismaður,
at samtykkja eina javnstøðulóg, fall uppskotið í løgtinginum.
uppskot nr. 95 ”Javnstøða millum kvinnur og menn” fyri løgtingið. Fyrsta greinin í lógaruppskotinum lýsti endamálið:
Minnilutan í rættarnevndini skrivaði m.a. í sínum áliti:
”Henda lóg hevur til endamáls at fremja javnstøðu millum
”Føroyska samfelagið hevur eftir lóggávu og siðvenju bæði
kynini í øllum samfelagsviðurskiftum.”
javnrættindi og javnstøðu millum mann og kvinnu.”
52 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
SERA STÓR ÓNØGD Ónøgdin við hetta var ómetaliga stór. Eitt nú skrivaðu Kvinnutíðindi eftir, at uppskotið fall í 1988: ”Tað ber als ikki til í einum demokratiskum landi, at kvinnurnar miðvíst haldast uttanfyri, har avgerðir verða tiknar. Tað er ikki bert skomm, tað er bart út ódemokratiskt. Nú er so veruleikin tann, at Føroyar sum einasta land í Norðurlondum ikki hava eina javnstøðulóg, eisini Grønland hevur sína. Stór skomm fyri alt Føroya fólk. ” Seks ár seinni – í 1994 – varð javnstøðulógin samtykt á løgtingi. “Vit hava nú í so nógv ár sagt, at alt við javnstøðu skal vera sjálvboðið. Men vit eru ongan veg komin, meðan
THOR, based in Hósvík, a small village in the Faroe Islands was founded in 1994. Thor is a rapidly expanding shipping company with many years of experience in fishing and offshore work. Thor operates about 30 vessels, split 50/50 between the offshore and fishing industries. We have on order 4 custom built support/chase vessels, 2 to be delivered mid/ end 2014 and 2 mid 2015. We also work as ships’ agents in the Faroes. Our vessels operate worldwide, and are supported by highly experienced, efficient and flexible office personnel and crews. Our navigators, who are held in high esteem throughout the world, grew up in the midst of the North Atlantic and are no strangers to its wild weather, surging seas and powerful storms. Even though they are not intimated by the oceans they have a great respect for them. THOR offshore is ISO9001, ISO14001, OHSAS18001, ISM and Achilles certified. Our modus operandi is safety first.
Achilles JQS
NORWEGIAN ACCREDITATION MSYS 002
Jóngerð Purkhús
Ingeborg Vinther
ISO 9001/ISO 14001/OHSAS 18001 CERTIFIED COMPANY
www.thor.fo
Qualified
NiNG · Tel 215 315
Thor in Nordic mythology was the god of thunder, a very strong and powerful god who was also the guardian of the gods
Jancy Olsen og Kirstin Brix vóru í fyrstu javnstøðunevndini
Turið Debes Hentze var fyrsta forkvinna í javnstøðunevndini, sum varð sett í 1994
lond, sum lóggeva og hava kvinnukvotur, eru komin nógv
1994. Í lógini var ásett, hvussu nevndin var samansett, ein
longri. Hví gera vit ikki sum onnur lond,” spyr Katrin
nevndarlimur fyri løntakarar, ein fyri arbeiðsgevarar, ein
Kallsberg, sum ivast í, um lógin verður tikin í nógv meiri í
fyri Kvinnufelagssamskipan Føroya, KSF, og ein fyri skúla-,
álvara í dag, enn hon varð fyri 20 árum síðani.
heilsu- og almannaverkið.
Bergtóra Hanusardóttir, sum var ein av fremstu stríðskvinnun
Turið Debes Hentze, advokatur, var fyrsta forkvinna í javn
um í 80-unum, skrivar í Sosialinum 3. mars 1994 um
støðunevndini eftir javnstøðulógini. Hini vóru Áslak Tausen
støðuna beint eftir, at javnstøðulógin varð samtykt:
fyri løntakararnar, Jón Hestoy fyri arbeiðagevararnar, Jancy Olsen fyri KSF og Kirsten Brix fyri skúla-, heilsu- og almanna
“Lógin varð samtykt í síðstu løtu, men tað ganga nógvar
verkið.
søgur um, hvussu tepurt tað var, og hvussu viðhaldsfólk royndu at halda tingfólki inni undir atkvøðugreiðsluni.
Nú hevði javnstøðunevndin nakrar heimildir at viðgera
Sum fólk flest vistu, var hetta meiri ein trúarsak enn nakað
klagur og fara heilt í rættin við javnstøðuósemjum. Ein av
flokspolitiskt mál, og onkur tosaði í ramasta álvara um
greinunum í lógini ásetti beinleiðis, at kvinnur og menn
vandan við lógini og mælti til at avtaka hana aftur.”
skulu vera eins umboðaðar í nevndum og ráðum.
TUNG BYRJAN
Turið Debes Hentze minnist eisini ta fyrstu tíðina sum
Landsstýrið setti fyrstu javnstøðunevndina í november
tunga.
Lógin varð samtykt í síðstu løtu, men tað ganga nógvar søgur um, hvussu tepurt tað var, og hvussu viðhaldsfólk royndu at halda tingfólki inni undir atkvøðugreiðsluni 54 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
EXPERIENCED IN ALL CONTRACTS & COURTS Where employers and employees get the right answers Expert lawyers on the Faroese labour market www.advokatvirkid.fo
ADVOKATVIRKIÐ LAWFIRM J.H. Schrøtersgøta 20 Phone (+298) 312171 FO-100 Tórshavn Fax (+298)312171
advokatvirkid@advokatvirkid.fo www. advokatvirkid.fo
Nógv skiltu ikki, at ein javnstøðulóg í roynd og veru var galdandi fyri bæði menn og kvinnur
“Eitt mál, sum vit beinanvegin fóru eftir, var ójavna umboðanin í nevndum og ráðum, og fyrstu fyrireikingarnar vórðu gjørdar til ein barsilsgrunn,” greiðir Turið Debes Hentze frá. Hon minnist eisini, at tað var trupult bara
Bergtóra Hanusardóttir hevur í mong ár verið virkin í javnstøðustríðnum
at fáa almenningin at skilja, at nú var ein javnstøðulóg, sum skuldi haldast. tríggir limir, og har vóru tvær kvinnur, og í sjúkrahússtýri “Nógv skiltu ikki, at ein javnstøðulóg í
num á Landssjúkrahúsinum vóru fimm limir, og har vóru
roynd og veru var galdandi fyri bæði
tríggjar kvinnur.
menn og kvinnur,” sigur hon. “Ja, vit byrjaðu við at fáa javnstøðu í nevndum og ráðum, Longu fyrstu ferð eftir at lógin var
men eg haldi, vit føldu tað soleiðis, at nevndarlimir næstan
samtykt, og landsstýrið skuldi velja
vóru arvaligir í familjum – tað mátti ikki broytast. Vit høvdu
limir í nevndir og ráð, varð javnstøðu
lítið av peningi at arbeiða við, so onkustaðni skuldu vit
lógin brotin.
byrja," sigur Jancy Olsen, sum í dag er forkvinna í Tofta Kvinnufelag, sum á kommunuvalunum skipar kvinnulista.
Í fyrstu ársfrágreiðingini frá javnstøðu
Seinastu tvær seturnar eru tvær kvinnur valdar á kvinnu
nevndina í 1996 var eitt yvirlit yvir
listanum. Um javnstøðuarbeiðið í dag sigur Katrin Kallberg:
kvinnuumboðanina í nevndum og ráðum. Nevndin kannaði 40 nevndir
“Heimildirnar hjá javnstøðunevndini eru avmarkaðar. Eitt
og ráð innan ymisk samfelagsøki, og
nú skulu vit hava eftirlit við, at javnstøða er í almennum
bert í tveimum nevndum vóru kvinnur
nevndum og ráðum, men eingin trygd er fyri, at tað verður
nar í meiriluta. Í Yvirprísráðnum vóru
broytt, um vit gera vart við tað,” sigur hon.
56 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Heildarloysnir frá Articon
Eitt trygt grundarlag Articon hevur serligan førleika innan jørð-, kloakk-, betongarbeiði, byggibúgving, vega- og havnagerð, fjarhita, timbur- og snikkaraarbeiði eins og ymisk apteringsarbeiði, tá skip verða bygd ella umvæld. Men vit kunnu standa fyri ella vera partur av so at siga øllum verkætlanum ella byggiarbeiði so sum skrivstovubygningar, verksmiðjubygningar, goymsluhallir, umvæling og umbygging. Articon P/f · á Hjalla 20 · 188 Hoyvík · Tel. 350 700 · www.articon.fo
Hitapumpur Ketlar Ventilatión rør & fittings BaðirúmsmøBlar gosBað
www.demich.fo
www.grafikmaster.fo
Tann rætta orkusparandi loysnin við jarðhita frá Demich
Tórshavn
Okkara dygd – tín trygd!
Stiðjagøta 2 Tel. 200 300 ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 57
Equal Rights and Discrimination The first Faroese sex discrimination act was put into effect in 1994. Parliament had already discussed a proposal for a sex discrimination act in 1988, but there was a broad opposition towards such legislation. Those who opposed it said that there was equal right and opportunities for men and women alike on the Faroe Islands. The first Equal Status Commission was appointed in 1979. Its purpose was to serve as an advisory body for the authorities. This commission had no powers to hear complaints or to interfere in matters of gender discrimination. In 1994 the first Equal Status Commission was appointed in accordance with the Sex Discrimination Act. Discrimination was particularly visible in the appointment to public committees and ministerial bodies. Almost every committee was dominated by men. That is why this was one of the first focus areas of the Equal Status Commission in 1994. Present chairwoman of the Equal Status Commission, Katrin Kallsberg says: “Steps have been taken, but not enough and not fast enough either.” She feels that the first criterion must be that the country’s leaders be the first to adhere to the sex discrimination act. 58 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Your business partner in the Faroe Islands Audit
Bookkeeping
Corporation TAX and VAT International Shipping Taxatio
Wage Administration
Hydrocarbon Taxation
Corporate Finance sansir.fo
n
Personal TAX
Accounting Assistance
SPEKT løggildir grannskoðarar Sp/f. · Staravegur 17 · Postsmoga 3258 · 110 Tórshavn Faroe Islands · Tel 34 34 34 · Faks 34 34 35 · spekt@spekt.fo · www.spekt.fo ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 59
TEKST FRIGG FESTIVAL OG ATLANTIC AIRWAYS FOTOS FRIGG FESTIVAL
FRIGG FESTIVAL
I foråret 2014 bliver der holdt en ny og banebrydende musik- og kulturfestival i Kongens Have i København. Med populære, kendte og aktuelle danske, færøske, islandske og grønlandske musiknavne er der lagt op til en kæmpe folkefest 9. og 10 maj i år
60 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Kaleo (IS)
Vรถk (IS)
Medina (DK)
Nanook (GL)
Tร R (FO)
Swangah (FO)
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 61
Eivør (FO)
Idéen er at skabe en festival med masser af god musik fra Færøerne og de nordatlantiske lande krydret med spændende mad og nordisk kultur. Formålet er at samle tusindvis af mennesker fra hele Norden til et arrangement, hvor festivalgæsterne – ud over at samles om musikken – vil kunne samles i den fælles nordiske kultur og i de venskaber, som altid har været landene i mellem.
Laila av Reyni (FO)
Small Time Giants (GL)
62 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Byrta(FO)
Rasmus Lyberth (GL)
Annika Hoydal (FO)
Hanus G. Johansen (FO) Greta Svabo Bech (FO)
Frigg festivalen har allerede annonceret en række kendte navne. Blandt dem er Medina, Eivør, Bubbi Morthens, Rasmus Lyberth, Hanus G. Johansen og Byrta. De to musiske iværksættere, Steintór Rasmussen og Hans Petur í Brekkunum, har taget initiativ til den nye festival. Hans Petur í Brekkunum er saxofonist og daglig leder af Det Færøske Hus i København, og Steintór Rasmussen er også kendt som stifter af Sommerfestivalen
Bubbi Morthens (IS)
på Færøerne. "Man kan spørge sig selv, om der er brug for endnu en festival i Danmark, og det er vi ret overbeviste om, at det er. Det er første gang, at der fra færøsk side bliver arrangeret så stor en festival i Danmark, og vi gør det også for at sætte fokus på musikken fra de mindre nordiske lande," fortæller arrangørerne.
Hjálmar (IS)
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 63
TEKSTUR HALLUR HOLM MYNDIR EINAR VANG
Ein altjóða stórhending í Føroyum Løgregla, samarittar, bjargingarfeløg, Landsverk, SMS og Tórshavnar Kommuna. Hesi hava verið alneyðugir viðleikarar, tá skipað hevur verið fyri Tórshavn Marathon. Ellivu ferðir hevur verið skipað fyri kappingini, og aftur í juni 2014 koma fólk úr øllum heraðshornum at renna marathon í Føroyum
64 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 65
BRAGDAR Í FØROYUM Menn vóru nú farnir at tosa um at skipa fyri eini marathon-kapping í Føroyum. Tosað hevði verið um hetta Fyrsta marathon-renningin nakrantíð í Føroyum var í 1989. Hetta var í sambandi
áður, men hvørja ferð var niðurstøðan,
við, at Føroyar vóru vertir fyri oyggjaleikunum, sum tá vórðu hildnir á triðja
at hetta fór at gerast ov møtimikið. So
sinni. Renning var ung ítrótt í Føroyum um hetta mundið, og bara fýra ár vóru
gjørdist Robert Vilhelmsen formaður í
liðin, síðan skipað varð fyri fyrstu regluligu rennikappingunum. Ein av slóðar
Bragdinum í 2002. Hann hevði runnið
unum var Absalon Hansen, sum vann gull á oyggjaleikunum í Føroyum, og sum
nøkur marathon og hevði eitt brennandi
framvegis hevur føroyska metið á teininum.
ynski um, at Bragdið skuldi skipa fyri sínum egna marathon.
Absalon og aðrir fóru miðskeiðis í áttatiárunum miðvíst undir at renna og vóru eisini til stórar marathon-kappingar úti í heimi. Keypmannahavn, Hamborg og
Eitt tað fyrsta, hann gjørdi, var at seta
Berlin høvdu fleiri vitjanir úr Føroyum. Talið á føroyingum, sum royndu seg í
ein stóran arbeiðsbólk. Nógvar góðar
marathon-renning, vaks í nítiárunum, og kring aldarskiftið skipaði Bragdið trý ár
kreftir fóru til arbeiðis, og nógv var at
á rað fyri bólkaferðum til marathon-kappingar í Keypmannahavn, London og
taka støðu til. Hvør teinur skuldi rennast?
Berlin.
Hvussu við uppmáting? Hvussu við
66 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Fyrsta marathon-renningin nakrantíð í Føroyum var í 1989
ferðsluni? Hjálparfólki? Marknaðar føring? Hesir og nógvir aðrir spurningar skuldu svarast. Fríggjakvøldið 18. juli í 2003 vórðu hurðarnar í ítróttarhøllini á Hálsi latnar upp til stóra pastamáltíð, og dagin eftir helt Jan Christansen, borgarstjóri í Havn, røðu á Vaglinum, áðrenn hann læt startskotið ganga fyri fyrsta Tórshavn Marathon. Í dag verður sagt, at ein hvør býur við virðing fyri sær sjálvum hevur sína egnu marathon-kapping. Tí kappast fyriskiparar kring heimin dúgliga um
stór kapping, skal bróðurparturin av luttakarunum vera útlendingar. Lítla
at tekkjast so nógvum rennarum sum
íbúgvaratalið í Føroyum avmarkar luttøkuna av sær sjálvum. Higartil hevur
gjørligt. Greitt hevur verið frá byrjan,
umleið helmingurin av øllum luttakarum verið útlendingar, og til seinasta
at skal Tórshavn Marathon gerast ein
Tórshavn Marathon vóru rennarar úr 16 ymiskum londum. ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 67
Í dag verður sagt, at ein hvør býur við virðing fyri sær sjálvum hevur sína egnu marathonkapping
FORKUNNUGIR GESTIR Júst fráfarni formaðurin í Bragdinum, Fríðrikur Bláhamar, tók við í 2008. Tað árið kom ein sera forkunnugur gestur á byrjunarlistan. Maðurin var Ron Hill, sum var við á olympisku leikunum í Tokyo 1964, Mexico City í 1968 og München í 1972. Í 1969 gjørdist hann evropameistari í marathon, og í 1970 varð hann fyrsti breti, sum vann Boston Marathon. Árið eftir vann hann Commonwealth Games, samstundis sum hann gjørdist annar maðurin í søguni at renna undir 2.10 tímar. Ron Hill
Ron Hill, sum eisini eigur sítt egna kenda klædnamerki, RonHill, hevur vant hvønn dag síðan 1964 og setti sær sum mál at kappast í minst 100 londum,
Kenn Olsen, í Føroyum og greiddi frá
áðrenn hann fylti 70 ár. Og júst Føroyar gjørdust land nummar 100. Hann gavst
sínum upplivingum. Jesper Kenn
at renna marathon í 1996 eftir at hava gjøgnumført 115. Síðan tá hevur hann
hevur flestu donsku ultrametini, t.d.
runnið ½ maraton. Fríðrikur nýtti høvið at biðja Ron Hill greiða frá sínum
332 km í 48 tíma renning og 730 km í
rennilívi, tá skipað varð fyri hugnakvøldi áðrenn kappingardagin. Hill takkaði
6 daga renning. Men tað, sum serliga
fyri og hevði eina sera áhugaverda frásøgn.
ger Jeper Kenn áhugaverdan, eru hansara rennitúrur kring allan heimin.
Haðani kom hugskotið hjá Fríðriki at bjóða onkrum kendum ella áhugaverdum
Ein ófatiliga áhugaverd frágreiðing
gestaluttakara til næstu kappingarnar. Árið eftir var danski ultrarennarin, Jesper
um stremban og líðing.
68 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
YOUR RELIABLE PARTNER IN THE NORTH ATLANTIC At our full-service shipyards, our highly qualified workforce specializes in all aspects of shipbuilding, repairs and maritime services. MEST’s agencies represent a broad variety of the leading suppliers to the shipping industry. MEST also offers a comprehensive spare parts department, stainless steel department, tugboats and cranes.
MEST, J.C. Svabosgøta 31 P.O. Box 65 FO-110 Tórshavn Faroe Islands
T +298 301100 info@mest.fo mest.fo
MEST-PAM-Lysingar_AR_1.indd 1
13/09/2013 14:08
World Wide Classification and Related Services Faroe Islands
Denmark
Iceland
Laðagøta 3 · 490 Strendur Tel.: +298 74 81 51 · Fax: +298 44 94 51 E-mail: fro_fre@fo.bureauveritas.com
Vesterbrogade 149 · Building 4 · 1620 København V Tel.: +45 77 31 10 00 · Fax: +45 77 31 10 01 E-mail: dnk_csc@dk.bureauveritas.com
Suðurlandsbraut 16 · 3rd floor · 108 Reykjavik Tel.: +298 74 81 51 · Fax: +298 44 94 51 E-mail: isl_rjv@is.bureauveritas.com
Visit us on: www.bureauveritas.com www.veristar.com ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 69
Faroese Salmon from HiddenFjord The salmon is farmed in the bay of Sørvágur, gutted at the Luna processing factory in Sørvágur and packed in the Vágar airport restaurant. This is how your new in-flight meal is prepared
Salmon & Pepper Baked Salmon filet served with mashed kohlrabi - 4 persons. Put mixed pepper and salt on 600 grams of salmon filet and bake in oven for 15 minutes. Boil and mash one kohlrabi with creme and butter. Serve this on a plate with the baked salmon filet on top and a twist of herbs.
Salmon & Pepper
Salmon &
Sandwich with salmon Pepper mousse - 4 pieces
Baked Salmon filet served with mashed kohlrabi - 4 persons. Salmon mousse: 150 grams of smoked salmon, Put mixed pepper and salt on Baked 600 grams of Salmon filet served 1,5 dl of crème fraîche, two spoons of salmon filet and bake in oven 15 minutes. withformashed kohlrabi - 4 persons.chopped chives, and juice of ½ lemon. Boil and mash one kohlrabi with creme and Blend all ingredients in a mixer. Put mixed butter. Serve this on a plate withpepper the bakedand salt on 600 grams of Put in four ½ sandwiches with salad. salmon filet of and bake in oven for 15 minutes. salmon filet on top and a twist herbs.
Boil and mash one kohlrabi with creme and butter. Serve this on a plate with the baked salmon filet on top and a twist of herbs.
70 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Tá Føroyar og Italia í 2011 leiktu fótbólts landsdyst í døgunum kring Tórshavn Marathon, nýttu fleiri italiumenn høvið at renna marathon
KNÝTA SAMBOND ÚTEFTIR Vit hava eisini okkara egna ævintýrara og ultrarennara, Pól Sundskarð. Fleiri av hansara ultrakappingum hava verið á Bornholm, har serligt umhvørvi fyri ultramarathon hevur tikið seg upp. Á henda hátt eru bond knýtt til Føroya, og okkurt árið hava fleiri enn 10 Stefan Schlett
bornholmarar verið til Tórshavn Marathon.
Síðan hava eisini aðrir áhugaverdir rennarar verið her, Tor Rønnow, journalistur
Tá Føroyar og Italia í 2011 leiktu
og ævintýrari, sum rann sítt marathon nummar 230 í Føroyum, Morten Phils
fótbóltslandsdyst í døgunum kring
bech, sum hóast illa plágaður av astma hevur runnið væl fleiri enn 100 marathon,
Tórshavn Marathon, nýttu fleiri italiu
og ikki minst týski ævintýrarin og ultrarennarin, Stefan Schlett, sum hevur øll
menn høvið at renna marathon og
týsk met í renningum oman fyri 1.000 km. Hann hevur runnið marathon í øllum
hyggja at fótbólti í Føroyum. Ítróttaligt
sjey heimspørtunum og runnið ta norðastu, ta syðstu, ta hægstu og ta lægstu
samstarv millum Hetland og Føroyar
marathon-kappingina. Hesar kappingar hava verið á so forkunnugum støðum
fekk í 2010 eisini nógvar hetlendingar
sum Spitzbergen, Antarktis, á Mount Everest og við Geneseretvatnið.
higar at renna. Vinarbond vórðu knýtt, ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 71
Tórshavnar Kommuna stílar eftir at gera kappingina til eina fólkaveitslu við nógvum rennarum og áskoðarum
fram til 2006. 48 ára gamal kom hann aftur í 2013 og vann sín greiðasta sigur nakrantíð. Hann var næstan 10 minuttir framman fyri næsta rennaran. og árið eftir fóru føroyingar so til
HANS BIRGIR EIGUR METIÐ
Hetlands, har teir vóru við í fyrstu
Kenda havnarmyndin, Hans Birgir Hansen, sum verður 65 ár í summar, er tann
marathon-kappingini í Hetlandi.
einasti, sum hevur verið við øll 11 árini. So løgið tað ljóðar, var hann eisini við í renningini á oyggjaleikunum í 1989, tá hann var við sum gestarennari. Sostatt
Hóast nógvir útlendingar hava roynt
hevur enn ongantíð verið marathon-renning her á klettunum uttan so, at Hans
seg í Tórshavn Marathon, er bara eina
Birgir Hansen hevur verið ein av luttakarunum.
ferð komið fyri, at ein føroyingur ikki hevur sigrað. Hetta hendi í 2013, tá
Í 2014 verður Tórshavn Marathon heilt serligt, m.a. tí fyrireikararnir hava fingið
unga polska kvinnan, Agnieszka Lecka,
íblástur úr Reykjavík, har marathon verður runnið í sambandi við mentanar
kom fyrst á mál. Annars hevur okkara
vikuna. So verður eisini í ár í Havn. Tórshavnar Kommuna stílar eftir at gera
egna Rigmor N. Arge vunnið heilar
kappingina til eina fólkaveitslu við nógvum rennarum og áskoðarum, og livandi
sjey ferðir! Av monnum vann Cecil
tónleikur verður á renniteininum. Eftir renningina verður veitsla, og tá fara m.a.
Weihe fýra tey fyrstu árini frá 2003
útlendsku gestirnir at greiða frá sínum mongu upplivingum.
72 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Høvuðsvirkisøkið hjá Vest Pack er plast- og etikett framleiðsla. Seinnu árini hevur Vest Pack eisini verið heildarveitari av pakkitilfari og tí, sum fylgir í kjalarvørrinum av tí - tvs. at veittar verða eisini vørur, sum ikki eru partur av sjálvari framleiðsluni, so sum pappeskjur, blokkumsløg, pakkimaskinur osv.
Styrkin hjá Vest Pack er millum annað fleksibilitetur, eitt nú av tí, at vit hava framleiðsluna í húsinum og ikki hinumegin víða hav. Somuleiðis kunnu vit tillaga framleiðsluna eftir føroyska marknaðinum, eitt nú hvat víðvíkur nøgdum, har vit hava eitt lægri minstamark fyri serframleiðslu enn okkara kappingarneytar uttanlands. Vest Pack er ISO 9000 góðkent eisini framleiðslan.
Reg. nr. 5001
FO-350 Vestmanna · Faroe Islands · Telefon +298 42 41 07 · www.vestpack.fo
Kvalitetsstyringssystem certificeret i henhold til DS/EN ISO 9002 af Det Norske Veritas Danmark A/S
KBI is Wilhelmsen Ships Service new Ships Agency KBI grants services for the private costumer, sea- & oil industry, construction industry, smithing industry and others.
About Wilhelmsen Ship Service
HÓPIN AV
ÁHUGAVERDUM VEITARUM
Framleiðir, innflytir og selur hágóðsku íblandingarevni til brennievni og smyrjiolju Vørurnar betra um avrikið hjá motorum og maskinum, og minka um umhvørvisovbyrjingina
HÓPIN AV
HÓPIN AV
A SELECTION KBI’S PARTNERS
KBI Sp/f · Klingrugarður 2 · Postboks 354 FO-710 Klaksvík · Faroe Islands Tel. +298 610200 · Fax +298 470201 kbi@kbi.fo · www.kbi.fo
KBI also runs a Tool Store in HÓPIN AV Klaksvik ÁHUGAVERDUM
VEITARUM
FISH
Sergrein og 29 ára royndir í menning og nýggjan yvirflatuverjan av metalli, ið er tært, slitið ellatil endurbrotið felagið varð sett á ídnaðin og skipaflotan Amboðsframleiðslu Framleiðir,smyrjievni innflytir og selurtilog hágóðsku marknaðarførslu av epoxyvørum stovn í 1919 í Remscheid í Týsklandi, og íblandingarevniVæl til brennievni egnað tilsmyrjiolju. øll skip av metalli, ið er tært, slitið ella brotið nýggjanogog yvirflatuverjan selur nú amboð í meir enn 70 londum. Vørurnar betra um avrikið Væl hjá egnað til øll skip Stórur dentur verður av lagdur á góðsku, virkisføri og álitissem motorum og maskinum, og minka um umhvørvisovbyrjingina Leiðandi veitari vørum,
ÁHUGAVERDUM VEITARUM
Sergrein og 29 ára royndir í menning og
VITJA OKKUM
ÁHUGAVERDUM VEITARUM Sergrein og 29 ára royndir í menning og
Á
VITJA OKKUMFISH FAIR
VITJA OKKUM Á
nýggjan og yvirflatuverjan av metalli, ið er tært, slitið ella brotiðkunnleika, veitir SKF nýggjastu tøkniligu vørurnar, við hægstu góðsku Við 100 árum á baki, er vaskimaskinur, turt/vátt dustsúgvara og mangt annað Væl egnað til øll skip Við meiri enn 100 ára danska felagið heim- á baki, er Leiðandi veitari av vørum, Amboðsframleiðslu felagið varð sett á Viðmillum 100 árum Framleiðir, innflytir og selur hágóðsku Castrol sins framleiðarar av er altjóða veitari av Við meiri enn 100royndum, ára erAmboðsframleiðslu kundaloysnum og tænastu innan Varðfremstu sett á stovn í 1968, og millum heimsins størstu veitarar av hágóðsku olju og felagið varð sett á í Remscheid í Týsklandi, ogSíðani 1979 hevur stovn í 1919 danska felagið heimFramleiðir, innflytir og selurog hágóðsku familjufyritøkan sniðmarknaðarførslu epoxyvørum til enduríblandingarevni tilavbrennievni smyrjiolju. ídnaðarreingerðarútgerð, og ogmillum legur, tettingarringar og líknandi. bestu, hágóðsku reingerðarviðlíkahaldsvørum er Castrol smyrjievni tilroyndum, ídnaðin og skipaflotan stovn í 1919 í Remscheid í Týsklandi, og íblandingarevni til brennievni og smyrjiolju. Við nógvum árumamboð á ment, baki og íhollum Á 16-hektar stórahágóðsku økinum í Swatlincote, bjóða hátrýstreinsara, gólv-í Moira sins fremstu framleiðarar selur nú meir enninnflutt, 70 londum. givið, framleitt, útflutt og marknaðarført amboð til av nýggjan og yvirflatuverjan av metalli,Vørurnar ið er tært, slitið ella brotið betra um avrikið hjá selur nú amboð í meir enn 70 londum. Vørurnar betra um avrikið hjá veitarar av hágóðsku oljukunnleika, millum heimsins størstu og veitir SKF nýggjastu tøkniligu vørurnar, við hægstu góðsku vaskimaskinur, turt/vátt dustsúgvara og mangt arbeiðir Arrowannað tætt saman við kundunum, við atliti ídnaðarreingerðarútgerð, dentur verður lagdur áoggóðsku, virkisføri og álitissemi yrkisídnaðarliga nýtslu. KRAFTWERK merkið er í dag væl kent í hvørjaog Stórur Leiðandi denturStórur verður lagdur á góðsku, virkisføri og álitissemi Væl egnaðogtilmaskinum, øll skip motorum motorum og minka um umhvørvisovbyrjingina og maskinum, og minka um umhvørvisovbyrjingina veitari av vørum, til, at framleiða bestu og rættu vørurnar ferð smyrjievni til ídnaðin og skipaflotan bjóða gólvkundaloysnum og tænastu innan Varð sett á stovn í 1968, og er altjóða veitarihátrýstreinsara, av og Asia sniðSíðani 1979Evropa hevur familjufyritøkan Við 100 árum á baki, er legur, framleitt, tettingarringar líknandi. hágóðsku reingerðarog viðlíkahaldsvørum. vaskimaskinur, turt/vátt dustsúgvara ogveitari mangt annað vørum givið, ment, innflutt,ogútflutt og marknaðarført hágóðsku Við meiri enn 100 ára Leiðandi av viðurkendum Viðamboð 100tilárum á Ábestu, baki, er stóra Sergrein ogyrkis29 og ára royndir í menning ogfelagið Amboðsframleiðslu felagið varð sett á danska millum heimVið nógvum árum á baki og hollum 16-hektar økinum í Moira í Swatlincote, ídnaðarliga nýtslu. KRAFTWERK merkið er í dag væl kent í Við meiri enn 100erára royndum, Castrol tænastum til sjóídnaðin, og fevnir hetta Leiðandi veitari av vørum, sins fremstu framleiðarar av danska felagið millum heimSKF nýggjastu tøkniligu vørurnar, við hægstutil góðsku arbeiðir Arrow tætt saman við kundunum, viðUnitor atliti Marine vørur, ið eru marknaðarførslu avAsia epoxyvørum endurEvropa og stovn í 1919 íCastrol Remscheid og veitir eisini yvir millum heimsins størstu veitarar av er hágóðsku olju og í Týsklandi,kunnleika, royndum, kundaloysnum og tænastu innan ídnaðarreingerðarútgerð, ogsins fremstu framleiðarar settav á stovn í 1968, oghvørja erogaltjóða veitarivørur av til til, Varð at framleiða bestu og rættu vørurnar ferð kemiskar virknar álítandi smyrjievni til ídnaðin og skipaflotan nýggjan og yvirflatuverjan av metalli, ið er tært, slitið ella brotið nú amboð bjóða hátrýstreinsara, gólvmillum heimsins størstu veitarar av selur hágóðsku olju ogí meir enn 70 londum. legur, tettingarringar ogATLANTIC líknandi. sjóvinnuna bestu, hágóðsku reingerðarog viðlíkahaldsvørum. Síðani 1979 hevurdustsúgvara familjufyritøkan snið- annað REVIEW 1/2014 vaskimaskinur, turt/vátt og mangt ídnaðarreingerðarútgerð, og /veitari73 Væl egnað til øll skip Stórur dentur verður lagdur áLeiðandi góðsku, virkisføri og álitissemi givið, ment,Við framleitt, innflutt,árum útflutt og marknaðarført hágóðsku amboð til Leiðandi stóra av viðurkendum vørumí Swatlincote, og smyrjievni til ídnaðin og skipaflotan nógvum á baki og hollum Á 16-hektar økinum í Moira veitari av vørum, gólvyrkis- og ídnaðarliga nýtslu. KRAFTWERK merkið er í dag vælog kent tænastum til sjóídnaðin, og fevnir hetta kundaloysnum og tænastu Varð sett ágóðsku stovn í 1968, er íaltjóða veitari av bjóða hátrýstreinsara, 610200 við atliti kunnleika, veitir SKFinnan nýggjastu tøkniligu vørurnar, við hægstu arbeiðir Arrow tætt saman viðTel.kundunum, vaskimaskinur, dustsúgvara og mangt annað eisini yvir Unitor Marine vørur, ið eru legur,Við tettingarringar og líknandi. bestu, hágóðsku reingerðar100 árum á baki, erEvropa og AsiaAmboðsframleiðslu felagið varð settturt/vátt áog viðlíkahaldsvørum. Framleiðir, innflytir og selur hágóðsku til, at framleiða bestu og rættu vørurnar hvørja ferð virknar og álítandi kemiskar vørur til Við nógvum árum á baki og hollum Á 16-hektar stóra økinum í Moira í Swatlincote, Leiðandi veitari av vørum, felagið stovn í 1919 í Remscheid sjóvinnuna íblandingarevni til brennievni ogveitir smyrjiolju. kunnleika, SKF nýggjastu tøkniligudanska vørurnar, við hægstu millum góðsku heim- Síðani Arrowí Týsklandi, tætt saman við og kundunum, við atliti 1979 hevur arbeiðir familjufyritøkan sniðkundaloysnumsins og tænastu innan Varð stovnhvørja í 1968, at framleiða ogsett rættuávørurnar ferð og er altjóða veitari av fremstu framleiðarar av selur nú amboð í til,meir enn 70bestu londum.
HÓPIN AV
ÁHUGAVERDUM VEITARUM
Við meiri enn 100 ára royndum, er Castrol
Sergrein og 29 ára royndir í menning og Við meiri enn marknaðarførslu 100 ára av epoxyvørum til endur
royndum, er29 Castrol Sergreinavog ára royndir í menning og nýggjan og yvirflatuverjan metalli, ið er tært, slitið ella brotið ÁHUGAVERDUMmillumVEITARUM Væl egnað til øllmarknaðarførslu skip heimsins størstu veitarar av hágóðsku olju ogav epoxyvørum til endur-
Amboðsframleiðslu felagið varð sett á Framleiðir, innflytirFramleiðir, og selurinnflytir hágóðsku Amboðsframleiðslu felagiðog varðtænastu sett á og selur hágóðsku kundaloysnum innan marknaðarførslu av epoxyvørum til endurVið 100 árum á baki, er 1919 í Remscheid í Týsklandi, og Við enn 100 ára stovn stovn í 1919 í íRemscheid í Týsklandi, og íblandingarevni tilíblandingarevni brennievni tilogbrennievni smyrjiolju. ogmeiri smyrjiolju. danska felagið millum heim tettingarringar ogenn líknandi. nýggjan og yvirflatuverjan av metalli, iðererCastrol tært, slitið ella brotið royndum, selurlegur, nú amboð enn 70í meir londum. avrikið selur núí meir amboð londum. sins 70 fremstu framleiðarar a Vørurnar betra umVørurnar avrikiðbetra hjáumveitarar Sergrein og 29avhjá ára royndir olju í menning og millumum størstu hágóðsku og Stórur dentur verður lagdur góðsku, virkisføri Við álagdur nógvum árumogáálitissemi baki og hollum motorum og maskinum, og minka umhvørvisovbyrjingina Væl egnað tilheimsins øll skip ídnaðarreingerðarútgerð, marknaðarførslu Stórur dentur verður á góðsku, virkisføri og álitissemio motorum og maskinum, og minka um umhvørvisovbyrjingina smyrjievni til ídnaðin og skipaflotan av epoxyvørum til endurbjóða hátrýstreinsara, gólv
ÁHUGAVERDUM HÓPIN AV VEITARUM
Framleiðir, innflytir og selur hágóðsku íblandingarevni til brennievni og smyrjiolju. Vørurnar betra um avrikið hjá motorum og maskinum, og minka um umhvørvisovbyrjingina
VITJA
HÓPIN AV
HÓPIN AV ÁHUGAVERDUM VEITARUM
VITJA OKKUM
VITJA OKKUM VITJA OKKUM Á
FISH FAIR Á
FISH FAIR
FISH Á FAIR
FISH FAIR
the 1964 Tokyo Marathon, the 1968 Mexico City Marathon and the 1972 Munich Marathon. He was European marathon champion in 1969 and became the first Brit to ever win the Boston Marathon in 1970. The
Welcome to Tรณrshavn Marathon
following year he won the Common-
The Tรณrshavn Marathon has been held eleven times in the
continents as well as the northernmost
Faroese capital. Again in 2014, people from all over the
and southernmost marathons, in
world will come to the Faroe Islands to run the marathon.
addition to the marathons that took
The first ever marathon in the country took place in 1989.
place on the lowest and highest
This was part of the third Island Games, which the Faroe
altitudes. These marathons happened
Islands hosted. One of the pioneers was Absalon Hansen,
on such extraordinary places as
who won the gold medal at the Island Games. He still holds
Spitzbergen, Antarctica, on Mount
the Faroese record.
Everest and by the lake of Gennesaret.
It has been clear from the beginning that more than half of
Despite the participation of so many
the runners have to come from other countries in order for
foreign runners in Tรณrshavn Marathon,
the Tรณrshavn Marathon to evolve into a notable competition.
only once has the marathon been won
So far half of the runners have been from other countries,
by someone outside of the Faroe
and at the last marathon a total of 16 different nations were
Islands. This was in 2013, when you
represented.
Polish woman Agnieszka Lecka was
wealth Games at the same time as becoming the second man ever to run faster than 2 hours and ten minutes. German adventurer and extreme runner Stefan Schlett, who holds all German records over 1000 km, has also been to the Faroe Islands. He has completed marathons on all seven
the first to pass the finishing line. Who
74 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
A very special guest took part in the 2008 Tรณrshavn
will win it this year? Will it be you?
Marathon. It was British runner Ron Hill, who took part in
Everyone is welcome to participate!
Føroysk sápa til føroysku náttúruna
Harða, kálkríka vatnið í útlondum krevur aðra sápu enn bleyta, kálkfría vatnið í Føroyum. Tí er útlendsk sápa vanliga tilsett kálkbindandi evni, sum ávirkar náttúruna, eisini ta føroysku. Kemilux hevur ment eina reina føroyska sápu, ið ikki inniheldur hesi evni.
Fliðan er umhvørvismerkið hjá Kemilux. Fliðan er prógv fyri, at vøran lýkur strangastu ES-krøv viðvíkjandi góðsku og umhvørvi. Hartil inniheldur vøran eingi óneyðug kálkbindandi evni. Fliðumerkt vøra er gjørd við atliti til føroysku náttúruna. Vit eru glað – og fliðan er glað.
Gamli Bókahandil
»GOOD LEGAL ADVICE IS VITAL« Business our core corebusinesses businesses Businesslaw lawisisone one of our
Since 1865
Visit us in the center of Tórshavn or at www.hnj.fo
ADVOKATFELAGIÐ VIÐ STROND 4 Leading lawfirm in the Faroe Islands – founded in 1928 YVIRI VIÐ STROND 4 · TEL 20 30 40 · FAX 20 30 42 · P.O. BOX 359 FO-110 TÓRSHAVN · FAROE ISLANDS LAWFIRM@LAWFIRM.FO · WWW.LAWFIRM.FO
JÓGVAN PÁLL LASSEN · PETUR EVEN DJURHUUS JÓGVAN E. ELLEFSEN · ANNA DAM · INGI HØJGAARD GUNN ELLEFSEN · MIMI STEINTÓRSDÓTTIR JULIANNA KLETT · JÓHAN J. LAMHAUGE ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 75
KROSS orðagáta
© www.bergur.NET
1988 fleyg Atlantic Airways 1 Ífyrsta túrin til Danmarkar.
eitur føroyska song 4 Hvussu kvinnan, ið gav út fløguna »Let
Hvussu eitur kenda listasavnið, ið liggur í Humlebæk, norðan fyri Keypmannahavn?
Your Scars Dance« í 2008?
var fyrsta føroyska bygdin, 5 Hvør ið fekk vitjan av einum flogfari í
land endaði á triðja plássi 2 Hetta við tilsamans 10 gullheiðurs
1924?
við stjørnukokkinum 6 Saman Gutta Winther vitja vit allar 18
merkjum til vetrarleikirnar í Sotji.
nevna vit vakra himmal 3 Hvussu fyribrigdið, ið á latíni kallast
oyggjar í Føroyum í hesi sjón varpssending.
aurora borealis?
©bergur
.net 2014
4
1
Tal noreg
hermi
2
Skip nóa
Vindmegi
kláar
Trø
eri á fjalli
kropSparTur
gran. bókS. efTir m hVørT ...? og pikk kryddurT
Vøkur aV hVørji orSøk?
TVørTræ
bindiorð efTir kriST
ráur fiSkur
fø. oyggj liVir leTi ger einki uTTan ...?
ódálkað
2 einS Tíðliga
líTil á
STórbærir
fimm
miSkunna ein í odenSe
5
STeyTar
eiTT
6
døll
Sameindu Tjóðir
TíðarSkeið Tíðarmálari
gróTbræðing røkka
íSland undirriTaðu
efTir n ...? de jainero frumeind
drykkur SamVeldi
Skordýr hol VerST gran. bókS.
gongulimur
Slag aV bili
2006
gramm SVara
3 7 6
7 9 6 5 4 6
1
9
8 1 5 1 8 4 1 8 3 5 6 5 6 7 2 4 7 8 2 5
76 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
SjálVljóð
2 einS
umSeTa
TVáa
ilSkaST
S U d o k u
3
kVinna í kleySTri
SVøríki
6 9 1
6 4
2 8 9 3 1
5
6 7
7 8 6 9 7 2 3 1 8 3 5 1
Frá hurð til hurð; Eysturoy, Sundalagið og Flogvøllin
Te l
2 98 23 3 3 20
AIRPORT SHUTTLE
.+
HK Bussar
ww w.hk.fo
NÁTTARBUSSAR Ein góð nátt í býnum, byrjar við tryggum farti til og frá!
LEIGUTÚRAR Ítróttafeløg, samkomur, skúlaflokkar, virkistúrar v.m.
VØRUKOYRING Vørukoyring fyri Orkis í Sundalagnum og Vágunum
EXPLORE THE FAROE ISLANDS WITH US
Meira kunning, vitja okkara heimasíðu
www.hammershuttle.com
· Small privately owned company ensures personal attention · The trip of your life tailored to fit you · Bilingual experienced drivers · Safety our top priority · Buses seating 10 to 52 passengers Tel. +298 233320 • www.hk.fo • hk@hk.fo
Barnasíðan Eftir Rebekku J. Simonsen
2 1 5 8 6
1 2
7 9 5 2
8 5 1 3 4 9 6
2 3 1 7 5 4 8
6 7 2 3 4 9 8 6 7 1 9 3 4
Sudoku Tølini frá 1-9 skulu koma fyri eina ferð loddrætt, eina ferð vatnrætt og eina ferð í hvørjum kassa 1
3 4
2 7
5
8 6 10 9
11 12
13
14
15
Djórabørn Øll djórini á bóndagarðinum eru farin út at spæla. Kanst tú hjálpa mammunum at finna síni børn aftur?
2 eins Hvørjar várblómur eru púra eins?
16
Vestmanna Tourist Centre Sightseeing Boattours · Saga Museum Souvenir Shop · Restaurant tel (+298) 471500 · touristinfo@olivant.fo · www.visit-vestmanna.com
All days get better with a great night’s sleep … Big breakfast buffet included Free Wi-fi • Free coffee/tea around the clock • Meeting facilities for up to 40 participants • •
Serkunnleiki í Norðuratlantshavi
Hebron
Copenhagen Main Station
Tivoli
Only 3 minutes away from the Main Station
BEST WESTERN
+45 33 31 69 06 · www.hebron.dk · Contact us today
ATLANTIC AIRWAYS
Søgan um Atlantic Airways Atlantic Airways fleyg sín fyrsta túr millum Føroyar og Danmark 28. mars í 1988. Felagið varð formliga sett á stovn 10. november í 1987 við tveimum eigarum, Føroya Landsstýri og Cimber Air. Tað var ikki nøkur løtt uppgáva at loysa Atlantic Airways úr lagdi. Raksturin gav hall fyrstu árini, og tá búskaparkreppan í Føroyum av álvara fór at gera um seg í 1992, var eginognin hjá felagnum horvin. Cimber Air var tá farið úr felagnum, og landsstýrið mátti tí einsamalt taka um endan. Loysnin var, at landsstýrið teknaði 75 milliónir krónur í nýggjum partapeningi, og við tí eydnaðist at geva føroyska flog felagnum nýtt lív. Tey ringastu kreppuárini eydnaðist ikki at fáa Atlantic Airways at geva avlop, men gongdin vendi. Í 1995 hevði felagið á fyrsta sinni avlop á rakstrinum. Hetta árið varð virksemið spakuliga víðkað til eisini at umfata flúgving til Íslands. Atlantic Airways átók sær at standa fyri hesi flúgving í samstarvi við Air Iceland. Árini eftir gekk skjótt hjá Atlantic Airways. Felagið fór at flúgva millum Ísland og Grønland og fleiri leigutúrar úr Keypmannahavn til Bosnia. Og í 1998 gjørdi Atlantic Airways av at leiga eitt flogfar aftrat. Við tveimum flogførum bar til at víðka flúgvingina uppaftur meira. Fyrst varð túratalið millum Føroyar og Danmark økt. Í 1998 fór felagið at flúgva til Skotlands og í 1999 eisini til Noregs. Víðkaða flúgvingin fekk stóra undirtøku millum manna, og felagið fekk tí tørv á eini varandi loysn fyri flogfør.
OY-RCG Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:
S/N 5079 Airbus 319-112 144 2xCFMI CFM56-5B/7. 33,84 m 33,91 m 911 Km /t 5.984 Km
80 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
OY-RCH S/N 2186 Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:
Farið varð til samráðingar um keyp av nýggjum flogfari í oktober 1999. Sáttmáli varð undir skrivaður í november, og 2. februar í 2000 stóð næsta flogfarið av slagnum British Aerospace 146-200 í Vágum. Síðan hevur Atlantic Airways víðkað nógv um talið á flogførum og fráferðum. Í dag eru fýra flogfør og tvær tyrlur í flotanum. Í januar 2008 undirskrivaði felagið sáttmála við Airbus um at keypa nýtt flogfar av slagnum A 319. Flogfarið varð sett í flúgving 28. mars í 2012, og stutt eftir varð farið at flúgva beinleiðis til Barcelona. Í september 2012 vann felagið Airline of the Year-heiðursløn á aðalfundinum hjá European Regions Airline Association í Dublin í Írlandi. Dómsnevndin segði, at avrikini at taka í nýtslu heilt nýggja navigatiónstøkni á Airbus-flogfarinum og prógva sítt stóra virði fyri Føroyar eru einastandandi. Føroya landsstýri einskildi í 2007 ein triðing av Atlantic Airways, og felagið varð tá skrásett á virðisbrævamarknaði. Í 2014 samtykti løgtingið eftir uppskoti frá landsstýrinum at keypa einskilda triðingin aftur frá privatu partaeigarunum, og landsstýrið eigur nú aftur alt felagið.
OY-RCI Airbus 319-115 144 2xCFMI CFM56-B6/P. 33,84 m 33,91 m 911 Km /t 5.984 Km
Type: 319-11x Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:
S/N 3905 Airbus 144 2x2xCFMI CFM56-5B6/3. 33,84 m 33,91 m 911 Km /t 5.984 Km
OY-RCC Type: Seats: Engines:
SN: E3357
AVRO/RJ-100 97 4 STK Honywell LF507-1F Turbofan Lenght: 31,00 M Wingspan: 26,34 M Max Cruising Speed: 800 Km/T Min Speed: 170 Km/T Max Altitude: 10.668 M Max Flighttime: 4 Hours Max Range: 3.000 Km
ATLANTIC AIRWAYS
Reykjavík
Faroe Islands Bergen
4 1987: Atlantic Airways stovnað
Aalborg
4 1988: Fyrsti túrur millum Danmark og Føroyar 4 1992: Cimber Air úr felagnum
Billund
4 1995: Fyrsta avlopið
Copenhagen
4 1995: Íslands-leiðin stovnað 4 1998: Grønlands-leiðin stovnað
London
4 1998: Nýtt flogfar leigað 4 1998: Skotlands-leiðin stovnað 4 1999: Noregs-leiðin stovnað 4 1999: Nýtt flogfar í flotan 4 2007: Skrásett á virðisbrævamarknaðinum
Milano 4 2008: Sáttmáli við Airbus 4 2012: Barcelona-leiðin stovnað
Barcelona
4 2012: Nýtt Airbus-flogfar í flotan 4 2013: Annað og triðja Airbus-flogfarið koma í flotan 4 2013: Jørgen Holme tekur við sum stjóri
OY-HSR
SN: 36133
OY-HSJ
Type:
BELL Helicopter Textron BELL 412EP/HP 2 STK Pratt & Whitney
Type:
Engines: PT6T-3D Lenght: Width: Main-rotor, diameter: Sling: Max Speed: Average Speed: Max Altitude: Max Flighttime: Max Range: Seats:
12,90 M 2,50 M 14,00 M 1300 KG 259 Km/T 231 Km/T 6000 FT 4 Hours 874 Km 10 (13)
SN: 36069
BELL Helicopter Textron BELL 412EP/HP Engines: 2 STK Pratt & Whitney PT6T-3D Lenght: 12,90 M Width: 2,50 M Main-rotor, diameter: 14,00 M Sling: 1300 KG Max Speed: 259 Km/T Average Speed: 231 Km/T Max Altitude: 6000 FT Max Flighttime: 4 Hours Max Range: 874 Km Seats: 10 (13)
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 81
ATLANTIC AIRWAYS
Facts about the Faroe Islands HOSPITALS There are three hospitals in the Faroe Islands, one in Tórshavn, Klaksvík and Tvøroyri, each with an accident and emergency department. There are also several doctors spread throughout the country. INFORMATION OFFICES Visitnordoy/Klaksvík, tel. 45 69 39 Visiteysturoy/Fuglafjørður, tel. 23 80 15 Visiteysturoy/Runavík, tel. 41 70 60 Visitvagar/Miðvágur, tel. 33 34 55 Visittorshavn/Tórshavn, tel. 30 24 25 Visitsandoy/Sandur, tel. 36 18 36 Visitsuduroy/Tvøroyri, tel. 61 10 80 Visitsuduroy/Vágur, tel. 73 30 90 HEALTH INSURANCE The health insurance regulations for EU countries do not apply to the Faroe Islands; however, citizens of the Nordic countries and the UK are covered by their own national health insurance. Hospital, doctor or dental expenses should be reclaimed from your home municipalty. CHEMISTS There are chemists in Tórshavn, Klaksvík, Rúnavík and Tvøroyri. It is possible to buy nonprescription medicines from larger shops in the towns and villages. BANKS There are several banks throughout the country. Opening hours are: Monday - Friday 09.00 or 09.30 until 16.00. Thursday 09.00 or 09.30 until 18.00. POST OFFICE There are post offices in almost every town and village, although the smallest ones are only open for a few hours each day. The post office in Tórshavn is open: Monday, Tuesday, Wednesday and Friday 10.00 - 16.00 and 82 / ATLANTIC REVIEW 1/2014
Capital
Tórshavn 62°00 N 06°47 W Official languages Faroese, Danish Ethnic groups 91.7% Faroese 5.8% Danish 0.4% Icelanders 0.2 % Norwegian 0.2% Poles Demonym Faroese Government Parliamentary democracy within a constitutional monarchy Monarch Margrethe II Prime Minister Kaj Leo Johannesen Autonomous province of the Kingdom of Denmark Home rule 1 April 1948 Area Total 1,399 km2 (180th) Water (%) 0.5 Population January 2009 48 778 (202nd) 2007 census 48,500 Density 34/km2 (176th) Currency Faroese króna (DKK) Internet TLD .fo Calling code 298 Source: Wikipedia
Thursday 10.00 - 18.00. Parcels can be collected from the post office at Óðinshædd 2 which is open Monday - Friday 09.00 - 17.00. TRANSPORT A well developed transport network makes it easy to travel around the islands. Timetables for the helicopter, buses and ferries can be found in all travel and tourist offices, as well as on board all ferries and in the hotels. CAR HIRE It is possible to hire a car at the airport in Vágar, in Tórshavn and several other places around the islands. For more information, contact the tourist offices.
MOUNTAIN HIKING Due to the changeable weather, it is advisable to take a map and warm clothes. Never go alone. TIME DIFFERENCE The local time is GMT, which is one hour behind CET (Denmark - Norway - Sweden). Summer time is GMT + one hour and runs from April to October. USEFUL TEL. NUMBERS: In an emergency Tel. 112 Accident dep. Tel. 30 45 00 Police station Tel. 35 14 48
Gjógv
SIGHTSEEING
with private chauffeur
Tórshavn
Airport
sansir.fo
FAR AFIELD, AND YET SO CLOSE … In picturesque surroundings, far away from the treadmill of reality, Gjáargarður is the most charming hotel of the Faroe Islands. Enjoy the idyllic village of Gjógv or go hiking in the impressive countryside.
Enjoy a tour around the best sights on the islands, in the safety and comfort of an experienced chauffeur driven car
Back at the hotel, a lovely dinner awaits your fresh and uplifted spirit. Gjógv is ideally situated – enjoy local attractions or go sightseeing by car. The northern islands are less than an hour away, as is Tórshavn, the cosy historic capital.
Airport taxi rshavn: fer to/from Tó of l ia ec Sp for 60 rson or 0 kr 190 kr per pe um im ax m ith a car w 4 persons
With our friendly service and hospitality, you are guaranteed an unforgettable stay.
Welcome to Gjáargarður
sansir.fo
Guesthouse of Gjógv FO-476 Gjógv, Faroe Islands Tel. +298 42 31 71 info@gjaargardur.fo www.gjaargardur.fo
GJÁARGARÐUR Guesthouse of Gjógv
Skapa teg á Setrinum
Summarið 2014 er møguleiki at søkja inn á hesar 9 bachelorútbúgvingar á Setrinum Faroe Law provides legal assistance to business enterprises with an emphasis on the commercial, practical and pragmatic objectives of the client. Our areas of practice include: Mergers and acquisitions Company law • Project development and financing • Restructuring and insolvency law • Building and construction law
Banking and financing law Oil and gas law • Maritime law • Tax law • International contracts
•
•
•
•
Faroe Law is an independent Faroese Law Firm with associated offices in Copenhagen, Aarhus, Nuuk, Moscow and Kiev. We are result oriented and provide a personal tailored service to our clients. www.faroelaw.fo · faroelaw@faroelaw.fo Faroe Islands Faroe Law P/F Magnus Heinasonar gøta 10 Postbox 158 FO - 100 Tórshavn Tel. (+298) 66 99 00
Copenhagen DELACOUR Law Firm Langebrogade 4 1411 København K Tel. (+45) 70 11 11 22
Aarhus DELACOUR Law Firm Åboulevarden 11 8000 Aarhus C Tel. (+45) 70 11 11 22
Greenland Nuna Advokater A/S Qulilerfik 2, 6 Postbox 59 3900 Nuuk Tel. (+299) 32 13 70
Russia DELACOUR Law Int. Aps M. Dmitrovka 23/15, ap. 3 127006 Moscow Tel. (+7) 495 589 1189
Ukraine DELACOUR Law Int. Aps 59, Zlylyans´ka Street Suite 107 Kiev 01033 Tel. (+38) 04 42 07 08 98
♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥
Lívfrøði Kt-verkfrøði Lærari Námsfrøði Sjúkrarøktarfrøði Sosialvísindi og samfelagsplanlegging Politikkur og umsiting Søga Føroyskt
Umsóknarfreistin er 1. juli Meira kunning um útbúgvingarnar, umsóknarblað og leiðbeining fæst á setur.fo
ATLANTIC REVIEW 1/2014 / 83
Góðir starvsfelagar skapa góð úrslit
“Eg eri vísur í, at tað er góði starvsandin, sum skapar góðu úrslitini hjá Marine Harvest” Fjalar, alari í Oyndarfirði
Marine Harvest strembar eftir at skapa bestu liviumstøður fyri laksin. Vit tryggja okkum, at laksurin er heilsugóður matur. Vit arbeiða í góðum samljóði við umhvørvið og við ábyrgd fyri samfelagnum. Marine Harvest vil vísa vegin til alsamt størri burðardygd. 84 / ATLANTIC REVIEW 1/2014