INHOUD Agenda Interview Berend Hoekstra Harrie Hadders - column Achim Schäffer, taalassistent Klachtrecht geregeld "Daar vraag je me wat"- Dirk Dijkstra Nieuwbouw Haren werd digitaal geopend (foto's) Klaas Pen - column Een jaar op het Zernike waar alles anders is De MR: een kijkje achter de schermen Mavo3-leerlingen gingen op stage Afscheid Tim Loos: "Ik ga niet weg, ik ga verder" Nieuw op het Zernike Op weg naar het vmbo De basisvorming ... hoe staat het daar nu mee? Schoolkrant Helperbrink Zernike blijft groeien
CoLofon Aan deze ZernikeZaken werkten mee:
Alfa de Bruijn, Dirk Dijkstra, Sieneke Flanderijn,
Neliemarien de Goede, Nicolàs Gonzalèz,
Harrie Hadders, Gerard Jager, Achim Schäffer,
Katherinne Schnaider, Gerard Sikkens en
Tonnis Venhuizen
Redactie:
Ank Adriaansz, Gerrit Douma, Jan Hink, Marjolijn
Rijnberg en Martin Zoetman
Eindredactie:
Margriet Dral
Fotografie:
Gerard Jager en Janke de Vries
Tekstredactie:
Margriet Dral
Vormgeving:
Woord in Beeld, Haren
e-mailadresZernikeZaken:mdral@zernike.nl
~ernike
~aken
mei 1999
2
3
4
4
4
5
6/7
8
8
9
9
10
10
11
11
12
12
Berend Hoekstra is eind januari aangesteld als wethouder in de gemeen
Waarom ben je in het onderwijs hegonnen? "Mijn vader had een veehouderij bedrijf. Toen ik op de middel bare school zat, wilde ik veeatts worden, maar de kans geplaatst te worden op een diergeneeskunde opleiding bleek gering. In die tijd trainde ik jeugdgroepen bij basketbal. Ik vond dat erg leuk en heb toen voor wiskunde en scheikunde aan de lerarenopleiding Ubbo Emmius gekozen. Het laatste jaar van mijn opleiding liep ik stage op de Hendrik Wester mavo aan de Parkweg. Daar had ik ook mijn eerste vervangingsuren. Vervolgens werkte ik een jaar op de Open bare Scholengemeenschap in Stadskanaal. In 1979 kwam ik terug op de Hendrik Wester mavo." Wat hebje gedaan op het Zernike College? "In 1983 fuseerde de Hendrik Westennavo met het Zernike College. Tot 1991 gaf ik volle dig les. Toen heb ik één jaar "buitenschoolse activiteiten" gecoördineerd. Kort voordat we met Zuidlaren fuseerden, ben ik teamleider van mavo 4 gewor den: we kregen de situatie dat leerlingen uit Zuidlaren en Gro ningen samen in mavo 4 kwa men. Ze hadden twee verschil lende lestabellen gehad. Ik heb
zocht de VVD-Haren ie mand die affectie had met het boerenbedrijf. Zo ben ik op de VVD-lijst Haren ge komen. In eerste instantie als lijstduwer, maaruitein delijk kwam ik op plaats 6 terecht, terwijl de VVD fractie 5 zetels in de raad had. Eind november trad de zittende wethouder af om gezondheidsredenen en vroeg men mij die plaats in te nemen."
toen een nieuwe lessentabel met keuzelessen ingevoerd. Leerlingen konden ondersteu ning krijgen in drie "mindere" vakken: Geen leerling is im mers gelijk. Die keuzelessen waren voor die tijd revolutio nair. In 1995, na een jaar team leiderschap atheneum 3-4, ben ik teamleider geworden aan de Bordewijklaan van mavo 4 en van de grafische afdeling."
Wat vindje leuk aan het on derwijs? "Het werken met kinderen. Dat je leerlingen verder kunt hel pen in hun ontwikkeling, zodat ze stevig in de maatschappij komen te staan. Het is erg leuk als je jaren later ziet dat dat gelukt is."
Wat heb je in je porte feuille? "Ik heb Ruimtelijke Orde ning, Verkeer en Vervoer, Monumentenzorg, Bouwen Woningtoezicht, Grondzaken en Gezondheidszorg. De eerste twee vind ik het leukst. Daar kun je iets tastbaars mee doen." Hoe bevalt het tot nu toe? "Het bevalt prima. Het werk is zoals ik het mij had vOOl'ge steld. De organisatie is veel ge structureerder dan op school. Op school gaat veel energie zitten in "brandjes blussen". Dat zie ik nu. Het kan ook anders: Hier word ik afgeschermd. Als ik in bespreking ben, word ik niet gestoord." En toen ging de telefoon ...
Hoe ben je wethouder ge worden? "In mijn middelbare schooltijd was ik actief in de lOVD. Een paar jaar geleden ben ik naar Onnen verhuisd. In die tijd
~ernike
mei 1999
~aken
Harrie
Hadders
11
Auf deutsch bitte" Achim Schäffel; taalassistent aan het Zernike College.
Waarom zonder daarom Ik moet iets leuks schrijven. Een column over schoolse zaken, leuke lessituaties, uitspraken en voorvallen. Maar wat ik ook probeer, ik kan het even niet. School is de laatste tijd plotseling veel minder belangrijk geworden lijkt het en dat wat leuk is, lijkt voor even echt verleden tijd. "Harrie, waarom stel jij van die moeilijke vragen? Vooral die vragen die beginnen met waarom, die zijn lastig. "Een vraag van een leerling uit VZa, het zal zo halverwege februari geweest zijn. En Harrie Hadders steekt een betoog af over verbanden leggen, over oorzaak en gevolg en dat juist de waarom-vragen de belangrijkste vragen bij geschiedenis zijn, datje gebeurtenisssen moet kunnen verklaren. Enkele voorbeelden uit het dagelijkse leven, de ki nde ren lijken het te snappen. Ja, overal is een verklaring voor en als je de waarom-vragen weet te beantwoorden, dan snap je geschiedenis. Wat heet, het 'waarom' is misschien wel het belangrijkste in je leven. En zie, Erwin uit VZa pakte mijn uitleg op, had op het volgende schriftelijk bijna alle 'waarom vragen' goed en scoorde een welverdiende acht. Hij snapte waarom 'waarom' belangrijk was bij geschiedenis. Ja, hij verdiende het, hij begreep het. Ik begrijp het niet meer. Waarom? Waarom Erwin, nee dit had zeker hij niet verdiend! Waarom? Ik kon op 16 maart deze vraag niet beantwoorden en ik was niet de enige. Wat verklaring, niks geen verklaring. Oorzaak en gevolg waren duidelijk, maar wat had dit met het 'waarom' te maken? Het is dus overduidelijk dat echt niet alles is te verklaren. Wat voor vak geef ik eigenlijk. Ja, geschiedenis, inderdaad die acht is geschiedenis. Wat zegt een cijfer? Toch niets meer? Het leven gaat door, ik weet het. De geschiedenis leraar kijkt weer naar de toekomst. Als ik bij VZa vraag of er ook absenten zijn zullen de kinderen antwoorden: "Nee Harrie, iedereen is aanwezig. "En ik trek op het absentenbriefje een streepje. En dat terwijl ik weet dat er bij de les geschiedenis iemand mist in deze klas. Iemand die zelf geschiedenis is. Geen Erwin, een waarom zonder daarom.
~ernike
~aken
mei 1999
Hallo, wie geht's? Wo wohnst du? Was ist dein Hobby? Deze en andere vragen stellen zich de leerlingen elke keer, als ik hen uit de normale Duitse les haal. In kleine groepjes hebben ze daarbij de gelegen heid, hun spreekvaardigheid te verbeteren, de Duitse uitspraak te oefenen, dus veel Duits te pra ten, waarvoor in de les meestal niet genoeg tijd is. Wat ik nog meer doe aan het Zernike College is het begeleiden van de "Duitse Stroom". In deze keuze les ervaren de leerlingen "Interessantes über Land und Menschen", dus bepaalde situaties zoals "Im Restaurant, beim Einkaufen, einen Weg beschrei ben", maar ook "Essen, Trinken, Musik, TV, Ostern" in Duitsland, waarbij ze natuurlijk ook weer zoveel mogelijk Duits moeten praten. Als ik niet op school ben, train ik nog twee jeugd voetbalteams van Oranje Nassau en leer hier "Land und Menschen" kennen. Verder moet ik natuurlijk ook kijken, hoe het na dit schooljaar verder gaat. Probeer ik een baan op een Duitse school te krijgen of misschien in Nederland?
KLachtrecht geregeLd Het Zernike College heeft, evenals de andere
scholen in de gemeente Groningen, een klachten
regeling gekregen. De regeling is bedoeld voor
iedereen die bij het onderwijs betrokken is: leer
lingen, ouders en personeel. Zij kunnen een klacht
indienen als zij ontevreden zijn over de manier
waarop problemen behandeld zijn of als er sprake
is van een of andere vorm van intimidatie of ge
weld. Elke vestiging heeft een contactpersoon die
benaderd kan worden met een klacht. Zo'n con
tactpersoon kijkt eerst of de klacht intern behan
deld kan worden. Mocht dit onmogelijk zijn, dan
maakt hij gebruik van zijn bevoegdheid om de
klacht door te spelen naar de klachtencommissie
van de gemeente Groningen. Conctactpersonen
zIJn:
Aalt Kappert (Haren)
Maria Streutker (Bordewijklaan)
Martin Zoetman (Helperbrink)
Gea Hoornsman (Zuidlaren)
lIDaar vraag je me wat" Di rk Dij kstra
Waar krijg je kromme tenen van? Van leugen en bedrog.
Hoe is het om rector te zijn op het Zernike College?
Welke bagage zou je leerlingen mee willen geven?
Waar kunnen ze je 's nachts voor wakker maken?
Ik beschouw het als een voorrecht om rector te mogen zijn op het Zernike College. De school is voortgekomen uit o.a. de vroegere Dalton-HBS, de school waar ik in 1966 mijn HBS-B diploma haalde. Het rectoraat is voor mij meer dan alleen een leidinggevende baan; het is het leiding geven aan een school waar ik meer dan 30 jaar geleerd en gewerkt heb. Sterker nog: ik leer nog elke dag omdat de school zich steeds verder ontwikkclt en veran dert.
Zelfstandigheid en verantwoordel ijkheidsgevoel. Ik hoop dat ze niet alleen kennis, cultuurbegrip en intellectuele en praktische vaardigheden hebben opgedaan, maar dat ze ook hun creatieve, motorische en emotio nele mogelijkheden en sociale vaar digheden hebben ontwikkeld.
Voor de nieuwe CD van Van Morrison. De mooiste muziek die ooit is gecomponeerd, vind ik nog steeds: Van Morrison Astral Weeks ( 1968)
Wat vind je de meest opvallende veranderingen in het maatschap pelijk leven van de afgelopen 25 jaar?
In 25 jaar is de maatschappij enorm veranderd: de snelheid van het le ven is onder invloed van de mo derne ontwikkelingen toegenomen. De toenemende communicatie mogelijkheden gaan hand in hand met de individualisering van de maatschappij. De zorgzame samen leving is op haar retour.
Welke veranderingen verwacht je de komende jaren op onderwijsgebied ? Mijn verwachting is dat het leren van leerlingen onder invloed van de technologische en communicatieve ontwikkelingen sterk zal verande ren. Leerlingen zullen dankzij de invloed van digitale leermiddelen het onderwijs meer individueel kunnen volgen. Dat betekent dat de school een steeds flexibeler organi satie zal kennen waar leerlingen meer ruimte zullen krijgen om zelf standig te werken en te leren. Te vens zal het onderwijs geconfron teerd worden met meer leerlingen van buitenlandse afkomst die grote moeite hebben met de Nederlandse taal. Het zal een uitdaging zijn om ook deze leerlingen op een bij hen passend niveau het onderwijs te laten afsluiten.
Welk boek had je geschreven willen hebben? Samen met anderen heb ik twee boeken samengesteld: 'The hit
Hoe zou je willen dat oud-leerlin gen zich hun "Zernike" tijd her inneren? Ik hoop dat leerlingen zich het Zernike College herinneren als een school waar je geleerd hebt te le ren, waar het bruiste van de bin nen- en buitenschoolse, van de binnen- en buitenlandse activiteiten en waar je tijdens je vervolg opleiding van merkt dat het een goede school was. Daarnaast moe ten oud-leerlingen vooruit kijken en niet te veel achteruit, dus niet te veel nostalgie.
Zie je verschillen tussen jouw generatiegenoten als leerling en de leerlingen die nu het Zernike College bevolken? Er zijn enorme verschillen. De leer lingen van nu worden overladen met informatie en zijn daarmee ook veel mondialer gericht. De aantrek kingskracht van de buitenwereld is ook veel groter en daarmee is de verleiding ook groot om andere dingen te doen dan je opleiding tot een succes maken. De invloed van de ouders is daarmee ook afgeno men en de begeleiding vanuit de school is daardoor belangrijker dan vroeger. In mijn tijd gaven de do centen hun vakles en daarmee hield het op. Nu zijn de docenten veel meer begeleider van het ontwikkelingsproces dat leerlingen doormaken. De afstand tussen do cent en leerling is kleiner gewor den.
sounds of the sixties' en 'Voor het eerst ... beginnen met de com puter'
Wat maakt je aan het lachen? John Cleese in Fawlty Towers
Wat is het mooiste plekje in Noord-Nederland? De Waddeneilanden
Waar heb je bewondering voor? Nu de lente weer in volle hevig heid is losgebarsten, word je je meer dan anders bewust van de wonderen van de natuur.
Wat is je beste eigenschap?
Wat zou je nooit weg doen?
Altijd de zon achter de wolken zien.
De foto- en videocollectie van het gezll1.
~ernike
mei 1999
~aken
Nieuwbouw Haren ~erd digitaaL geopend Haren, woensdagmiddag 20 januari: frisgeurende geelgestoffeerde gangen, feestelijke bloemstukken, personeelsleden strak in het (mantel)pak. Zernike Haren is er klaar voor. Vanmiddag wordt de nieuwbouw officieel geopend. Intussen stromen de genodigden binnen: oud-collega's, bestuursleden, buurtbewoners, personeelsleden en mensen die bij de bouw betrokken waren. Om 4 uur zit de nieuwe
kantine gezellig vol en kan het programma begin足
nen. Nadat men elkaar over en weer in hartelijke,
leerzame en soms humorisische toespraken heeft
laten weten hoe goed het is dat de nieuwbouw met
de prachtige mediatheek er gekomen is, wordt het
Harense schoolgebouw officieel geopend. De
beide wethouders, H. Pijlman van Groningen en F.
Liemburg van Haren, doen dat via een verrassende
presentatie op Internet. En de atheneumplus-leer足
lingen die samen met hun docent dit digitale hoog足
standje vorm gaven, zitten apetrots op de voorste
rij.
Voor de rest van de leerlingen in Haren volgt de
vrijdagavond daarop een spetterend feest:
eerst is er op school een feestmaal met soep, chili,
ijs en fruit. Dan vertrekt iedereen naar Huize Maas
in Groningen voor een Drive-in show.
Fotografe Janke de Vries was bij de maaltijd. Ze
genoot en maakte er een mooi sfeerbeeld van.
~ernike ~aken
mei 1999
./
,
(
l
~ernike
mei 1999
~aken
Een jaar op het Zernike waar alles anders is
Klaas /
('
Structuur Toen hij in de brugklas zat moest hij een op stel over zichzelf schrijven. Hij was in twee zi nnen klaar: Ik heet Jeroen. Ik woon in Zuid laren en mijn ouders zijn gescheiden. Zo was het wel duidelijk, vond hij. Hoewel wiskunde, mijn vak, hem niet zo lag konden we het toch samen goed vinden. Toen ik een keer tegen de klas zei dat ze wat saaie sommen moesten maken riep hij: "Och me neer, die wiskunde is wel leuk, maar de do cent is zo saai." We schoten allebei in de lach. In klas 4 meldde hij tot mijn grote schrik - hij stond een vier - dat hij wiskunde in zijn pakket koos. Daar was hij niet van af te brengen: "De psycholoog heeft gezegd dat ik meer structuur nodig heb in mijn leven, dus kies ik wiskunde." Vier jaar later haalde hij dan toch zijn diploma. "Ik ga rechten stu deren in Groningen. Volgens mij is daar goed geld mee te verdienen." Een jaar later kwam ik hem weer tegen. "Me neer, wat me nu overkomen is... Om 3 uur 's nachts fietste ik van de soos naar huis en ik zag iemand de Herestraat in fietsen. Nu weet ik wel dat dat niet mag, maar ach het was hartstikke rustig dus ik er achteraan. Schiet daar plotseling een agent uit een portiek en die houdt me aan. Of ik wel wist dat dat niet mocht? Waarop ik vroeg of hij midden in de nacht niks beters te doen had. Het liep enigs zins uit de hand. Hij zeurde door en ik vroeg of hij het Harense stoplichtarrest niet kende (bestaat niet, maar ik was kwaad). Uiteinde lijk is een arrestatiebusje gekomen. Door een haag van omstanders werd ik geboeid afge voerd. Ik riep: "Ik beken! Ik beken!" en rich ting toeschouwers: "Ze hebben hem, hoor. Ze hebben hem!" Op het bureau moest ik m'n naam opgeven en hebben ze me toen weer laten gaan. Wat een dienstkloppers!" "En hoe gaat het met de studie?" vroeg ik. "Ik ben gestopt. Het is veel te vrij. U weet ook wel, ik heb structuur nodig." "En nu?" "Ik heb giste ren bericht gekregen dat ik ben aangenomen op de politieschool."
~ernike ~aken
mei 1999
Katherinne Schnaider uit Caracas en Nicolás Gonzáles uit Santiago hebben een ding gemeen: beiden volgen ze voor een jaar de lessen op het Zernike College. Via uitwisselingsprogramma's van American Field Service en Youth for Understanding zijn ze in Nederland terecht geko men. Katherinne is bij een gastgezin in Vries on dergebracht en Nicolás bij een familie in Gronin gen. Katherinne doet alle lessen mee in atheneum 5 en Nicolás in havo 4. Culturele en Kunstzinnige Vor ming vindt hij het allerleukste vak: later wil hij graag industrieel ontwerper of architect worden. Beiden wilden ze graag een jaar iets heel anders, zonder hun familie en vrienden in een heel andere omgeving waar ze een nieuwe taal moesten leren. Nicolás wilde naar een land waar hij met z'n En gels uit de voeten kon. En bij de keus tussen Ne derland en Duitsland werd het Nederland omdat "iedereen hier Engels spreekt en het hier gezelliger is dan in Duitsland." Voor hij naar Groningen kwam, woonde hij in een klein Noord-Brabants dorpje. Dat was niet zo'n succes, want er gebeurde niets en er waren heel weinig jongeren. In de stad Groningen voelt hij zich echt thuis, hij houdt van de sfeer. Katherinne mist haar familie en vrienden. Nicalás had daar vooral in het begin last van, nu is hij hier gewend: "Alles ziet er anders uit dan in Chili, de wegen, de gebouwen, maar het voelt het zelfde." Toch is er ook een verschil tussen Neder landers en Chilenen: iedereen is hier op tijd, in Chili gebeurt dat alleen in het zakenleven. Nicolás was overigens keurig op tijd voor dit interview. Voordat Katherinne naar Nederland kwam, had ze al veel over het land gehoord: mooie windmolens, prachtige tulpen, originele klompen en ongeloof lijke anekdotes over Amsterdam. Maar niemand had haar verteld over dit slechte weer. Als mensen haar foto's van Venezuela zien met lekkere warme stranden en hoge bergen vragen ze: "Wat doe je hier? Waarom ben je naar dit koude, natte en vlakke land gekomen? Dan antwoordt ze: "Ik wilde een jaar weg, een jaar dat anders zou zijn, zonder mijn familie. Nieuwe mensen leren kennen en een nieuwe taal leren spreken. Ik ben niet be rouwvolover wat ik heb uitgekozen."
De medezeggenschapsraad:
een kijkje achter de schermen
"In het eerste jaar heb ik mij vaak afgevraagd of mijn aanwezigheid wel zin had. Behalve als leer ling en ouder heb ik nooit iets met scholen te ma ken gehad. En als je dan eindelijk achter de scher men gaat kijken, heb je het gevoel in een doolhof te zijn beland. Langzaam maar zeker raak ik echter thuis in de wereld van het onderwijs. Achter dat gebouw met docenten en leerlingen gaat een enorme organisatie schuil." Aan het woord is Sieneke Flanderijn, een van de ouders van de medezeggenschapsraad. Samen met vijf andere ouders, negen personeelsleden en twee leerlingen vergadert ze negen keer per jaar. De MR is de offi ciële gesprekspartner van het schoolbestuur, de ge meente Groningen. Vandaar dat een groot aantal formele stukken moet worden afgehandeld: jaar plan, formatieplan, jaarrekening en ga zo maar door. Tonnis Venhuizen, secretaris van de MR, vindt dat er meer is dan deze hoop papier: "De laat ste jaren zie je de rol van de MR toch opschuiven van volgend - en soms remmend - naar meeden kend. Dit kan natuurlijk alleen bij een schoolleiding die bereid is te luisteren naar de argumenten van alle geledingen binnen de school. We zijn dan ook blij dat de contacten goed zijn, al zijn we het niet altijd met elkaar eens." Een ander belangrijk facet is dat de MR zichzelf de laatste jaren inhoudelijk heeft versterkt door scho-
ling en door vergadertijd te reserveren voor belang rijke thema 's. Zo is het afgelopen jaar gesproken over het voorbereidend middelbaar beroepsonder wijs, de tweede fase, de aansluiting onderbouw bovenbouw en de nieuwe ontwikkelingen in de basisvorming. Alfa de Bruijn maakt als leerling deel uit van de MR. Net als Sieneke vindt ze het behoorlijk inge wikkeld waar de MR zich allemaal mee bezig houdt. Maar ze vindt het steeds leuker en interes santer om achter de schermen van de school organisatie te kijken. Tot nu toe wisten zelfs de ouders van de school meestal niet waar de MR zich precies mee bezig hield. Daar komt binnenkort verandering in; per locatie worden de oudercommissies geïnformeerd. De oudercommissies op hun beurt kunnen dan on derwerpen aandragen die breder zijn dan de afde ling of locatie waar zij zich als commissie op rich ten. Op dit moment bereidt de MR verkiezingen voor want voor een aantal ouders en leerlingen zit hun twee-jaarlijkse termijn erop. Bij de start van het nieuwe schooljaar worden alle ouders en leerlingen benaderd met de vraag wie kandidaat wil zijn voor een plaats in de MR. Wilt u nu alvast meer weten over de MR, neem dan contact op met een van de leden. De namen en telefoonnummers staan in de schoolgids.
Mavo3-LeerLingen gingen op stage Maandag 15 maart was het dan zover: de leerlingen van mavo 3 gingen die ochtend niet op weg naar school, maar naar "hun werk". Snuffelen aan het leven als werk nemer. De stageweek ging voor sommigen veel te snel voorbij, een enkeling was blij dat het erop zat. Aan het eind van de week werden de ervari ngen uitgewisseld tijdens een etentje en een presentatie, met door de leerli ngen ingerichte standjes. Een greep uit hetgeen er werd gepresenteerd. Tijdens de stage bij restaurant "De Vlindertuin" moest speciale werkkleding gedragen worden. Op de presentatie werd deze kleding door beide werkne mers uitgestald, compleet met de sporen van geplengd zweet en van
het geserveerde voedsel. Naast deze kleding prijkte de uitste kende menukaart van het Zuidlaarder etablissement. Een stage in een winkel die wat teleur stellend was verlopen omdat er veel huishoudelijk werk gedaan moest worden, werd toch afgeslo ten met een heel leuk standje over de betreffende zaak. Een compli ment voor de positieve houding van deze leerling! De stages bij de beide peuterspeelzalen "Peuterlaartje" en "Krummelhoekje" resulteerden bij de presentatie in een prachtige fotoreportage en een kunstwerk waarop alle peuters met verf hun handafdruk hadden gezet. Zo wa ren er allerlei leuke, verzorgde en originele standjes te bezichtigen die, begeleid met de nodige toe
lichting van de leerling-werkne mers, veelal een goed beeld gaven van de werkplek en de aldaar op gedane ervaringen. Voor een enkele leerling krijgt de stage wellicht nog een vervolg in vakantiewerk. Een leerling werd zelfs beloofd dat als hij ooit bij het bedrijf zou solliciteren hij op grond van de stage, een zeer goede kans zou maken. Al met al blijkt dus ook dit jaar weer dat de deelname aan het project Arbeids oriëntatie zeer zinvol is en de leerlingen weer een stapje verder brengt in het keuzeproces. Het proces dat uiteindelijk immers moet uitmonden in het bereiken van een goede plek op de arbeids markt. ~ernike
mei 1999
~aken
"Alle klassen die ik deze week voor het laatst heb, krij gen taart." Is hij zo blij dat hij weggaat? "Nee, ik ga niet weg, maar ik ga verder. En de leerlingen zal ik erg missen, maar dat hoort ook zo." Na de voorjaarsvakantie verruilt Tim Loos zijn docentbaan voor een functie als begeleider bij het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum in Utrecht. Hij vertrekt omdat hij iets nieuws wil. Na achtenhalfjaar lesgeven heeft hij er behoefte aan om zich verder te ontwikke len. Hij blijft zich bezighouden met het onderwijs maar legt de nadruk op het ontwikkelen van het onderwijs. In 1990 begon hij op het Zernike als docent natuurkunde. Een mooi vak vindt hij nog steeds. "Het mooie aan natuur kunde is dat je ziet hoe dingen in elkaar zitten, licht en kleur bijvoorbeeld. En om dat dan te beschrijven, er een wiskundige vorm aan te geven. Ook dingen onderzoeken, pielen met meter tjes enzo is heel leuk. Dus toen
ik aan het eind van mijn studie voor de keuze stond: onderzoek of onderwijs, heb ik toch eerst gekozen voor onderzoek. Na een half jaar was het wel duide lijk, hoe interessant ook, ik werd er niet gelukkig van; ik miste het sociale aspect. Het leuke van het onderwijs is dat je voor een groep mensen staat waar je verantwoordelijk voor bent. Je bent vervangbaar, maar op dat moment zelf ben je be langrijk voor die groep." Als mentor heeft de wijsheid van leerlingen hem soms ver baasd. "Ze kunnen, als er thuis moeilijkheden zijn, daar met afstand over praten, een afstand
die niet bij hun leeftijd past." Hij is er dan ook van overtuigd dat zij tot veel meer in staat zijn dan de volwassenen soms denken. "De feestcommissie bij voorbeeld heeft geweldige feesten georganiseerd waar van ik dacht: goh, ze flikken het 'm toch maar. Onder supervisie van de kantine beheerders zouden ze net zo goed in staat zijn om de kantine te runnen". Kenmerkend voor het Zernike vindt Tim toch wel de ruimte en de energie die er is voor nieuwe dingen, verbeteringen van het onderwijs. "Ik ben heel positief over het studiehuis omdat het veel aanknopingspunten biedt om het onderwijs te verbeteren, actueler te maken." Een veel gehoord bezwaar tegen het studiehuis is dat het de verschil len tussen leerlingen groter maakt. Tim nuanceert deze kri tiek: het studiehuis maakt de verschillen zichtbaarder en dan kun je er als docent ook iets mee.
Nieuw op het Zernike
Ik was nog gezagsgetrouw, dus ging met de eerste trein naar Ede-Wageningen. Daar stond een luxe touringcar klaar om me verder te vervoeren. Er was op me gerekend. Ik kreeg goed te eten en zelfs een compleet nieuwe outfit, op maat. 's Avonds bleek er een bed voor me gereserveerd te zijn. Het was alle maal prachtig. Niemand kende me en ik kende nie mand. Nieuw zijn heeft ook leuke kanten. Deze eerste dag in militaire dienst schoot me met een te binnen toen ik aan dit stukje over nieuw op het Zernike begon. Raar eigenlijk, zou dat alleen te maken hebben met nieuw zijn? De soep in de kan tine is in ieder geval veel beter dan het eten op de kazerne was. Zo zijn er nog enkele punten te noe ~ernike
~aken
mei 1999
men die voor het Zernike pleiten: er werken meer vrouwen, ik hoef niet te sporten en ik mag 's avonds in mijn eigen bedje slapen. Toch kende de militaire dienst ook pluspunten: veel leeftijds genoten, goed georganiseerde excursies en een ge zellige en goedkope compagniesbar. De eerste dag op het Zernike herinner ik me nog goed. Er was op me gerekend. Ik kreeg goed te eten en te drinken. De zon scheen in het water en de vakantie stond voor de deur. Het was allemaal prachtig. Niemand kende me en ik kende niemand. Weer nieuw zijn heeft ook leuke kanten. Gerard Jager
Op weg naar het vrnbo
De aansluiting van mavo en vbo met het middel baar beroepsonderwijs wordt verbeterd. Mavo en
vbo gaan in het schooljaar 1999-2000 over in het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs: het vmbo. Op termijn komen de oude programma's van mavo en vbo te vervallen en worden er leer wegen ingevoerd. Een leerweg is het gemakkelijkst te omschrijven als een soort onderwijsprogramma met een voorgeschreven aantal vakken en een rela
tief vaststaand eindexamenpakket. Er komen vier leerwegen, waarvan er drie dicht bij elkaar liggen als gelet wordt op de doorstroommogelijkheden. Deze drie zijn: a. de theoretische leerweg b. de gemengde leerweg c. de kaderberoepsgerichte leerweg Deze leerwegen leiden toe naar de middenkader opleidingen en de vakopleidingen in het middel baar beroepsonderwijs. Daarnaast is er: d. de basisberoepsgerichte leerweg Deze leidt toe naar de basisberoepsopleiding van het middelbaar beroepsonderwijs. Iedere leerweg bestaat uit een andere combinatie van algemeen vormende (avo-)vakken en beroeps gerichte vakken. In de theoretische leerweg doen de leerlingen examen in zes avo-vakken, in de ge mengde leerweg in vijf avo-vakken en een beroeps gericht vak, en in de kaderberoepsopleiding in vier
avo-vakken en twee beroepsgerichte vakken.
De eerste groep leerlingen die met de nieuwe
onderwijsprogramma's te maken krijgt, begint in
schooljaar 1999-2000 in het voortgezet onderwijs. In
het eerste en tweede leerjaar merken de leerlingen
nog weinig van de vernieuwing want deze is gericht
op het derde en vierde leerjaar.
Welke sectoren komen er?
Elke leerweg kent vier sectoren:
J. techniek
2. zorg en welzijn
3. economie 4. landbouw De grafische afdeling van het Zernike College valt onder de sector techniek. Alle vier de leerwegen kun nen op onze school gevolgd worden. Wat verandert er bij de examens mavo en vbo? Nederlands en Engels worden verplichte vakken voor alle leerlingen. Leerlingen moeten twee vakken kie zen die verband houden met hun sector. En tenslotte kiest de leerling zelf nog twee vakken. Zo onstaat een pakket van zes examenvakken. Leerlingen die voor I augustus 1999 aan de opleiding in het mavo of vbo begonnen zijn, kunnen deze nog onder de bestaande regelingen afmaken.
De basisvorming... hoe staat het daar nu mee? De laatste tijd is er in de media heel wat te doen over de Tweede Fase, ook wel Studiehuis genoemd. Voor deze nieuwe onderwijs ontwikkeling is minstens zoveel aandacht als bij de invoering van de Basisvorming in 1993. Het lijkt wel of iedereen daar nu aan ge wend is, want afgezien van een berichtje over de afsluitingstoet sen, wordt er weinig over geschre ven. Toch staat ook de ontwikke ling van de basisvorming niet stil. Onlangs zijn de herziene "kern doelen basisvorming 1998-2003" door het Ministerie van Onderwijs uitgegeven. Het aardige is, dat als je deze be kijkt, er veel overeenkomsten zijn met de eisen van het Studiehuis.
Zo wordt er van de leerling ver wacht dat deze een "actief" leer gedrag vertoont, dus zelfstandig kan werken, zich vaardigheden eigen maakt waarmee hij zich kan handhaven in onze maatschappij. Mooie theorie! Maar wat doet het Zernike College er in de onder bouw, de jaren van de basis vorming, aan om de leerlingen zover te krijgen? Sinds de invoering in 1993 zijn er keuzelessen. De leerlingen in jaar 1, 2 en 3, geven zelf aan welke vakken ze gaan volgen. Ze kunnen dan voor ondersteuning kiezen of voor verdieping. Het kunnen ma ken van keuzes hoort bij een zelf standige leerling; ook in de bo venbouw verwachten we dit van
hem. We werken in de gewone lessen in jaar 2 en 3 met werkschema's. De leerlingen kunnen hierop zien wat ze in een be paalde periode moeten doen. Het is een middel om ze te leren plannen. Aan docenten worden er ook andere eisen gesteld. Behalve dat ze hun leer stof moeten overbrengen, moeten ze de leerlingen begeleiden op de weg naar zelfstandigheid. Dat vereist een andere aanpak. Hiervoor krijgen ze dan ook scholing. Tijdens studiemiddagen ver zorgen deskundigen van onderwijs instituten bijscholing en wisselen de docenten hun ervaringen uit. Kortom, het onderwijs blijft in bewe ging, ook in de basisvorming. Wij doen ons best om de rode draad te volgen van de onderbouw naar de bovenbouw. ~ernike
mei 1999
~aken
Een nieuwe redactie redt de schooLkrant De Helperbrink-schoolkrant "Skoelshit", heeft een turbulente fase achter de rug. Aan het eind van het vorig schooljaar moest de toenmalige redactie noodgedwongen stoppen, vanwege haar stationering in Haren. Omdat er naar aanleiding van het eerste nummer van dit schooljaar nogal wat kritiek losbarstte, gaf ook de nieuwe redactie er de brui aan. Mocht u denken dat daarmee het voortbe staan van "Skoelshit" in gevaar kwam, dan hebt u het mis. Een aantal leerlingen uit klas IA Uawel!) dat via een enquête al laten weten graag in de re dactie plaats te nemen, heeft deze kans met beide handen gegrepen en vormt thans de nieuwe redac tie. Gerbrich, Marloes, Minke, Wieneke, Helman en Sjoerd geven nu gestalte aan de schoolkrant. Op de zolderverdieping van de Helperbrink hebben ze twee ruimtes ter beschikking: een om te vergaderen en een om te werken. De zaak is grondig schoonge maakt en opnieuw ingericht en het enige wat nog ontbreekt is een pc. Onder de bezielende leiding van juf Bosman vergaderen ze iedere dinsdag middag. Een special edition voor de open dag zag het daglicht al. Het streven is dit jaar nog twee kranten te laten verschijnen. Opvallend is de wijze waarop deze kids met kritiek omgaan: Herman heeft een map met artikelen aangelegd en ieder redactielid heeft de vrijheid daar een stukje onge zouten kritiek aan toe te voegen. Verder zagen we op het planbord al 23(!) mogelijke onde' werpen staan, waaronder de raadselachti titel: "Bosmans sexhaasjes"...We zien daarom vol spanning het eerst volgende nummer van "Skoelshit" tegemoet. Tenslotte nog dit: als tegenprestatie voor het vele werk dat deze enthousiaste brugklassers verrichten, krijgen zij twee studiepunten!