BiDERGi
tasarım ajans
tourist guid e g i s i
Отели Рестораны Кафе Бары Прогулочные дорожки Фестивали Природные богатства Священные места
r
Hotels Restaurants Cafés Bars Walking tracks Festivals Nature’s Riches Sacred Places
d e
Oteller Restoranlar Cafeler Barlar Yürüyüş Parkurları Festivaller Doğa Zenginlikleri Kutsal Mekanlar Tarihi Yerler
NORTH CYPRUS tourist guid e
magazine
Туристический путеводитель
по Северному Кипру
LEFKE / LEFKA / ЛЕФКЕ SAYI 1
HELLİM HALLOMI ХЕЛЛИМ Eşsiz lezzeti ile dünyaca ünlenen Hellim, yüzyıllardır Kıbrıs Adası’nda yapılır. Peynire oranla biraz daha tuzlu ve yarı sert, krem rengidir. Bugün bazı Hellim çeşitleri inek sütünden yapılıyor olsa da gerçek hellim, keçi ve koyun sütünün karışımından yapılır. Bu karışım hellime kolayca dağılmadan kızarma ve ızgarada pişme özelliğini kazandırır. Hellim çeşitli şekillerde yenebilir. Salatalarda, yemeklerinizde, sandiviçlerde ve meyvelerin yanında taze, ızgarada, barbeküde ve kızarma olarak hellimi tüketebilirsiniz. *** Halloumi is the traditional Cyprus product well known worldwide for its unique taste, and has been made on the island of Cyprus for centuries. Halloumi is a semi hard white cheese with a salty flavour and a distinctive layered texture. It is made from a mixture of goat’s and sheep milk, although some halloumi can be bought that also contains cow’s milk. Halloumi can be enjoyed in a variety of ways. It can be eaten fresh, grilled, barbequed or fried Halloumi with salads, meals, sandwiches or with fruits... *** Хеллим, традиционный кипрский сыр, хорошо известный во всём мире своим уникальным вкусом, изготавливается на острове Кипр в течение уже многих столетий. Хеллим - это полутвёрдый солёный белый сыр с характерной слоистой текстурой. Хотя в наши дни некоторые его сорта производятся с использованием коровьего молока, оригинальный кипрский хеллим изготовлен из смеси козьего и овечьего молока. Подача хеллима к столу разнообразна. Его можно употреблять свежим, приготовленным на гриле, барбекю или жареным, вместе с салатом, основными блюдами, сэндвичами или фруктами.
Your dream house is closer now! Дом вашей мечты теперь ближе!
Lefke / Lefke / Лефке Değerli okurlar, tatilciler, turistler öncelikle hepinize içten ve sıcacık bir “merhaba” demek istiyorum. Dear readers, holidaymakers, tourists. First of all a sincere and warm “hello”. Уважаемые читатели, отдыхающие, туристы. Прежде всего искренний и теплый “привет” всем. Before addressing you, dear readers, I want to express my gratitude to the Ministry of the Prime Minister of the TRNC, the Ministry of Tourism and Environment of the TRNC and the municipality of Lefke for the inexhaustible support and faith in us during the creation of the Lefke Guide, which you are holding now. The guide in your hand, dedicated to North Cyprus, and this one to Lefke only, is a very comprehensive publication. To share this guide, a result of the meticulously prepared project, with you is a great source of pride and joy for me... Imagine a place where every step is colored with all shades of green. Think about the kilometers-long coastline that merges with the greenery with fascinating beauty. Deeply breathe in the unique clean air, filled with the scent of flowering orange and lemon trees, enveloping you from all sides. In the “Lefke Guide”, published in accordance with the world standards and in three languages - English, Turkish and Russian, you will find everything about Lefke, which deserved the title of Cittaslow - “Slow City”. You can try your hand at windsurfing in this most windy part of the island, witness the history at the ruins of the ancient city of Soli or admire the unmatched architecture of the Ottoman mansions. To listen to the history of the copper mines, to visit the Sheikh Nazim Kibrisi’s lodge and burial shrine, to eat the freshest fish on the very seafront in Yedigalga, to collect strawberries from the strawberry fields in the village of Yeşilirmak and to live the unique experiences away from the hustle of everyday life, slow down - you are in Lefke! Many things await you during your busy vacation: festivals, Eco days, sparkling beaches, lush greenery, the sea, sand, sun and many more. In addition, Cyprus cuisine, rich in flavors, promises its unique tastes. Şimdi tüm sıkıntılarınızı, dertlerinizi bir kenara bırakın. Bu sıcak Now, leave aside your troubles and worries. Drink something cold ülkede biraz olsun serinlemek adına soğuk bir şeyler için. Güneş to cool off a bit in this hot country. Always have your sunscreen kreminizi ve suyunuzu yanınızdan ayırmayın, rehberimizdeki and water with you, and do not forget to take small notes and yerleri gezerken kendiniz için küçük notlar almayı, bol bol plenty of pictures while visiting our Guide’s places. Do not part fotoğraf çektirip anılar toplamayı ihmal etmeyin. Gezinizin with our book - it will assist you and help throughout your her anında sizlere gerçek anlamda rehber olacak bu kitapçığı trip. Now you are ready - welcome to the Cittaslow Lefke - the yanınızdan ayırmayın. Şimdi hazırsınız; Kuzey Kıbrıs’ın en youngest district of North Cyprus and the most suitable place for genç ilçesi; bakir doğayı, masmavi denizi, huzur dolu bir tatili those who miss a virgin nature, a blue sea and a restful holiday… özleyenlerin doğru adresi Cittaslow Lefke’ye hoşgeldiniz… Sevgili okurlar, sözlerime başlamadan önce elinizdeki Lefke Gezi Rehberi’nin hayata geçmesi için bizlerden desteklerini ve inancını esirgemeyen KKTC Başbakanlığı’na, KKTC Turizm ve Çevre Bakanlığı’na ve Lefke Belediyesi’ne teşekkürlerimizi sunmayı borç biliriz... Elinizdeki bu rehber, yalnızca Kuzey Kıbrıs’a hatta yalnızca Lefke’ye adanmış, çok kapsamlı bir yayındır. Titizlikle oluşturulmuş bir projenin ürünü olan bu rehberi sizlerle paylaşmak benim için çok büyük bir gurur ve mutluluk kaynağı… Öyle bir yer hayal edin ki yeşilin her tonuyla her adımı bezenmiş olsun. Kilometrelerce uzanan sahil şeridinin o yeşille büyüleyici bir şekilde birleştiğini düşünün. Her yanınızı saran portakal ve limon çiçeği kokuları adımlarınıza eşlik ederken derin nefesler alarak bu eşsiz ve tertemiz havayı ciğerlerinize doldurun... İngilizce, Türkçe ve Rusça olmak üzere üç dilde ve dünya standartlarına uygun bir yayın olan Lefke Gezi Rehberi’nde Cittaslow ünvanını alan kente dair her şeyi bulacaksınız. Kah adanın en iyi rüzgar alan bu bölgesinde rüzgar sörfü yapacak, kah Soli Harabeleri’nde tarihe şahit olacak, kah Osmanlı Konakları’nın eşsiz mimarisini seyre dalacaksınız. Bakır madenlerinin hikayesini dinlemek, Şeyh Nazım Kıbrısi’nin Türbesi ve Dergahı’nı ziyaret etmek, Yedidalga’da denize nazır adanın en taze balığını yemek, Yeşilırmak’ta çilek tarlasından çilek toplamak ve hayatın koşuşturmacasından uzaklaşmak için yavaşlayın; Lefke’desiniz!!! Dopdolu geçecek tatilinizde festivaller, eko günler, pırıl pırıl sahiller, zengin bitki örtüsü, deniz, kum, güneş ve çok daha fazlası sizleri bekliyor. Diğer yandan zengin Kıbrıs Mutfağı lezzetleri, eşsiz damak tatlarını sizlere vadediyor.
Saygılarımla, Melek KAYA
Best regards, Melek KAYA
- 10 -
Lefke / Lefke / Лефке Прежде, чем обратиться к вам, дорогие читатели, хочу выразить благодарность Министерству премьерминистра ТРСК, Министерству туризма и окружающей среды ТРСК и муниципалитету города Лефке за неиссякаемую поддержку и веру в нас во время создания «Путеводителя по Лефке», который вы сейчас держите в руках. Путеводитель, который вы держите сейчас в руках, посвящённый Северному Кипру, а этот - только Лефке, является самым полным изданием. И то, что мы можем поделиться этим изданием, которое стало результатом тщательно разработанного проекта, с вами, является для меня источником гордости и радости...
İmtiyaz Sahibi Chairman of the Board Melek KAYA
Представьте себе место, где каждый шаг разукрашен всевозможными оттенками зелёного. Подумайте о многокилометровом побережье, которое с очаровывающей красотой сливается с этой зеленью. Глубоко вдохните полной грудью неповторимо чистый воздух, наполненный запахом цветущих апельсиновых и лимоновых деревьев, окутывающий вас со всех сторон. В «Путеводителе по Лефке», изданном в соответствии с мировыми стандартами и на трёх языках - английском, турецком и русском, вы найдёте всё о Лефке, заслужившем звание Cittaslow - «Медленный город». Вы сможете попробовать свои силы в занятиях виндсерфингом в этой самой ветреной части острова, стать свидетелями истории на развалинах древнего города Соли или полюбоваться ни с чем не сравнимой архитектурой османских особняков. Чтобы послушать историю медных рудников, посетить гробницу и обитель дервиша шейха Назыма Кыбрыси, покушать самую свежую на острове рыбу на берегу моря в Едидалга, чтобы пособирать клубнику с клубничных полей в деревне Ешильырмак и удалиться от житейской суеты, замедлитесь – вы в Лефке! На протяжении вашего насыщенного отпуска вас ожидают фестивали, эко-дни, сверкающие пляжи, богатая растительность, море, песок, солнце и многое другое. И кухня Кипра, богатая и разнообразная, предлагает вам оценить свои уникальные вкусы.
Editör - Editor Ayşegül TUNÇER
А сейчас оставьте в стороне свои проблемы и заботы. Выпейте что-нибудь прохладительное, чтобы хоть немного охладиться в этой горячей стране. Всегда берите с собой солнцезащитный крем и воду и не забывайте делать для себя небольшие заметки и множество фотографий во время посещения мест из нашего путеводителя. Не расставайтесь с нашим справочником – он станет для вас гидом и поможет в течение всей вашей поездки. Теперь вы готовы - добро пожаловать в «Медленный город» Лефке самый молодой район Северного Кипра и самое подходящее место для тех, кто соскучился по девственной природе, синему морю и насыщенному покоем отпуску...
Yayıncı Kuruluş- Publishing BİDERGİ TASARIM AJANS Yönetim Kurulu Başkanı The President of Bidergi Tasarım Ajans Esra DAĞLAR Genel Yayın Yönetmeni Publishing Director Ayşegül TUNÇER
Yazı İşleri Sorumlusu - Managing Editor Filiz IŞIL Okan AKSU Tasarım - Graphic Design Asiye Zeynep DAĞLAR Ayşegül TUNÇER Reklam & Halkla İlişkiler Koordinatörü Public Relations & Advertising Coordinator Melek KAYA Fotoğraflar - Photography Asiye Zeynep DAĞLAR Mustafa BOZDOĞAN Atila KARADERİ Hasan KARLITAŞ Sadi YOLGEÇEN LEFKE BELEDİYESİ Arşivi Lefkoşa Bölge Sorumlusu - Nicosia Officer Derviş Vasfi EROĞLU Kaynakça - Source Tuncer BAĞIŞKAN Zekai ALTAN Hasan KARLITAŞ Nazif BOZATLI Arşivi Katkıda Bulunanlar - Contributors Thelma O’DONELL Natalie MUJANOVA Nigar MURADOVA
Reklam Ajansı - Advertising Agency Bidergi Tasarım Ajans E-mail: bidergikibris@hotmail.com
www.bidergikibris.com
С наилучшими пожеланиями,
Kardeşler Pasajı NO: 1 Lefkoşa - KKTC Cennet Mahalesi Turgut Reis Cad. No 70 - 15 Küçükçekmece - İSTANBUL 0 533 832 30 21 - 0 533 832 29 09 Bidergi Tasarım Ajans Tarafından tasarlanmıştır. Her hakkı saklıdır. Dergimizde yayınlanan yazı, fotoğraf ve reklamlar yayıncı kuruluştan izin alınmadan kullanılamaz.
Мелек Кая
- 11 -
İçindekiler- Contents - содержание
Lefke / Lefke / Лефке 10-11
Editörden Editorial От редактора
98-101
Kıbrıs Mutfağı Cypriot Cuisine Кипрская кухня
16-17
Cennetten bir parça: Kuzey Kıbrıs A piece of paradise: Northern Cyprus Частичка рая: Северный Кипр
102-103
Kıbrıs Mezeleri Cyprus Mezes кипрские мезе
104-105
Kıbrıs Florası Flora of Cyprus Флора Кипра
106-107
Yüzyıllık Zeytin Ağaçları Monumental Olive Trees Монументальные oливковые деревья
18-19
Kıbrıs Adası’nın Tarihi The history of Cyprus История Острова Кипр
20-21
Önemli Bilgiler Important Information Важная информация
108-109
Haritalar Maps Карты
Kıbrıs Faunası Cyprus Fauna Фауна Кипра
112-115
Gelenek, Görenek ve Adetler Traditions, Customs and Rituals Традиции, обычаи И ритуалы
116-117
Kıbrıs’ta Sosyal Hayat Social Life in North Cyprus Общественная и культурная жизнь на Северном (Кипре)
118-119
Festivaller Festivals Фестивали
122-123
Oteller Hotels Отели
124
Restoranlar Restaurants Рестораны
126-127
Acil Telefon Numaraları Emergency Numbers Номера телефонов экстренных служб Hastaneler Hospitals Больницы Konsolosluklar Embassies Посольства 2017 Yılı Resmi Tatilleri 2016 Public Holidays Официальные праздники Transferler Transportation Транспорт
128
Müzeler Museums Музеи
22-25
32-57
Yavaşlayın! Lefke’desiniz... Slow down! You are in Lefke... Помедленней! Вы находитесь в Лефке...
60-65
Lefke’yi ziyaret etmek için 20 neden 20 great reasons to visit the cittaslow “slow city” lefke and the surrounding villages 20 прекрасных причин посетить «медленный город» лефке и окрестные деревни
68-75
Gemikonağı Gemıkonagı Гемиконаы
76-83
Yedidalga Yedidalga Едидалга
84-87
Bademliköy Bademlikoy Бадемликё
88
Lefke şehitlikleri: Martyrdoms Мемориальные кладбища
90-93
Yeşilırmak Yesilırmak Ешильырмак
94
Lefke plajları Lefke beaches Пляжи лефке
96-97
Lefke anıt ağaçları Monumental trees Монументальная деревья
- 12 -
Cennetten bir parça
Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti A piece of paradise
Turkish Republic of Northern Cyprus Частичка рая
Турецкая Республика
Северного Кипраa Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) , Akdeniz’de bulunan ve en büyük üçüncü ada olan Kıbrıs adasının kuzeyinde ve Anadolu’nun 65 kilometre güneyinde yer alan bağımsız bir devlettir. * * * Turkish Republic of Northern Cyprus is an independent state, which occupies the north part of Cyprus - the third largest island in the Mediterranean region, and is situated 65 kilometers south of Anatolia. * * *
Турецкая Республика Северного Кипра (ТРСК) - это независимое государство, занимающее северную часть Кипра – третьего по величине острова в Средиземном море, и расположенное в 65 км на юг от Анатолии.
- 16 -
- 17 -
Kapalı Maraş Varosha in Famagusta
KIBRIS ADASI’NIN TARİHİ: THE HISTORY OF CYPRUS: ИСТОРИЯ ОСТРОВА КИПР:
Kıbrıs Adası tarihi boyunca; Antik Mısır, Hitit, Fenike, Asurlular, Roma İmparatorluğu ve Venedikliler’in himayesi altına girmiştir. 1571 yılında Osmanlı’nın adayı fethetmesiyle beraber Kıbrıs’ta yeni bir dönem başlamıştır. 93 Harbi’nde Osmanlılar’ın Rusya’ya yenilmesinin üzerine daha fazla ödün verilmemesi amacıyla ada 92.799 Sterlin’e Birleşik Krallığa kiralanmıştır. * * *
Throughout the history Cyprus was under the auspice of Egyptians, Hittites, Phoenicians, Assyrian Empire, Roman Empire, Venetians. The new era for Cyprus started with the Ottoman conquest of the island in 1571. After the Turkish– Russian war, the island was leased to the United Kingdom for £ 92,799. * * * За время своей истории, Кипром - 18 -
владели египтяне, хеты, финикийцы, ассирийцы, римляне, венецианцы. Новая эра для Кипра началась после завоевания острова Османской империей в 1571 году. После русско-турецкой войны 19 века, Кипр был отдан в долгосрочную аренду Соединенному Королевству (Великобритании) за 92, 799 английских фунтов стерлингов.
- 19 -
ÖNEMLİ BİLGİLER: IMPORTANT INFORMATION:
ВАЖНАЯ ИНФОРМАЦИЯ:
üKuzey Kıbrıs’ta resmi dil
Türkçe olmakla beraber adada ağırlıklı olarak İngilizce, Rusça, Rumca ve Almanca dilleri de konuşulmaktadır. üÜlkenin resmi para birimi Türk Lirası’dır ancak alışverişlerde yaygın olarak Euro, İngiliz Sterlini ve Dolar da kullanılır. üKuzey Kıbrıs’ta yaşayanların büyük bir çoğunluğu Müslüman olmakla beraber, Maronitler, Ortodoks Rumlar ve Katolik’ler de bulunmaktadır. üTürkiye vatandaşları ülkeye sadece nüfus kağıdı ile giriş yapabilirken, diğer ülkelerin vatandaşları pasaport bulundurmak zorundadır. üAdanın kuzeyi ve güneyi arasında farklı sınır kapıları vardır. Bu sınır kapıları; Ledra Palace, Metehan, Bostancı, Yeşilırmak, Beyarmudu ve Akyar’dır. üAdanın iki kesimi arasındaki mevcut serbest dolaşımdan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları yararlanamamaktadır. AB vatandaşları, Kuzey’den Güney’e geçebilmektedir. üKuzey Kıbrıs’ın en önemli yerleşim yerleri; başkent Lefkoşa, Girne, Gazimağusa, Güzelyurt, Lefke ve İskele’dir. üAdada trafik, İngiltere’de olduğu gibi “sol şeritten” akmaktadır. üKıbrıs’ın sahil kıyıları yaklaşık 100 milyon senedir Chelonia Mydas ve Caretta Caretta kaplumbağaları tarafından ziyaret edilmektedir. Bu canlılar, mayıs ve ağustos ayları arasında yumurtlamak için Kuzey Kıbrıs’ın kumsallarına gelmektedirler. üKuzey Kıbrıs’ta 85 kadar doğal mağara bulunmaktadır.
İncirli ve Sütunlu Mağaraları bunların içerisinde en çok dikkat çekenlerdir. üKuzey Kıbrıs bünyesinde barındırdığı üniversiteleri ile aynı zamanda bir eğitim adasıdır. Farklı ülkeler ve kıtalardan gelen binlerce öğrenci, adadaki üniversitelerde eğitim görmektedir.
***
üThe official language of
Northern Cyprus is Turkish, but English, Greek, German and nowadays Russian languages are also widely spoken. üThe country’s official currency is Turkish Lira, however Euro, English Sterling and Dollar can be also used during shopping. üThe prevailing religion is Islam, but Maronites, Greek Orthodox and Catholics also live in North Cyprus. üCitizens of Turkey can enter the country with their ID cards, whereas citizens of other countries must have their passports when coming to the island. üBetween the north and the south parts of the island there are several border - crossing points. These are Ledra Palace, Metehan, Bostancı, Yeşilirmak, Beyarmudu and Akyar. üThe EU citizens can pass the border from the North to the South, but the citizens of Turkey are not allowed to cross the border. üThe capital of Northern Cyprus is Nicosia, and the most important cities are Kyrenia, Famagusta, Morphou, Lefke and Iskele. üTraffic in North Cyprus, as in - 20 -
England, is on the left.
üCyprus coast is around 100
million years old; during all this time it has been the breeding grounds for Chelonia Mydas and Caretta Caretta turtles. The turtles come to Northern Cyprus beaches in May and August for laying eggs. üThere are about 85 natural caves in North Cyprus. Incirli and Sutunlu caves are the most important and attractive ones. üNorth Cyprus is an academic island. Thousands of students from different countries are studying at universities situated on the island.
***
üОфициальным языком
Северного Кипра является турецкий, также широко распространены английский, греческий, немецкий, а в наши дни и русский языки. üОфициальной валютой Северного Кипра является турецкая лира, но и евро, английские фунты стерлингов и доллары принимаются повсюду. üХотя основной религией является ислам, на острове также проживают марониты, православные ортодоксы и католики. üГражданам Турции при въезде на Северный Кипр достаточно иметь при себе
идентификационную карточку, гражданам же других стран необходимо иметь заграничный паспорт. üМежду северной и южной частями острова существуют несколько переходных пунктов, а именно: Ледра Палас, Метехан, Бостанджи, Ешильырмак, Беярмуду и Акьяр. üГраждане Европейского Союза могут беспрепятственно пересекать границу с севера на юг и обратно, но гражданам Турции переход границы запрещен. üСтолицей Северного Кипра является Никосия,а другие важные города Северного Кипра это Кирения Фамагуста, Морфу, (Гюзельюрт), Лефке и Искеле.
üНа всем острове, как и
в Англии, левостороннее движение. üПобережью Кипра около 100 миллионов лет, и на протяжении всего этого времени сюда приплывают черепахи вида Chelonia Mydas и Caretta Caretta. Период кладки яиц – май и август. üНа территории Северного Кипра находится 85 естественных пещер, из которых наиболее привлекательными для туристов являются Инджирли и Сютунлу. üКипр - остров университетов. Тысячи студентов из разных стран получают образование на острове. - 21 -
“Счастливые авто, удачный отдых”
Lefke / Lefke / Лефке
- 28 -
Lefke / Lefke / Лефке
- 29 -
LEFKE AVRUPA ÜNİVERSİTESİ: EUROPEAN UNIVERSITY OF LEFKE: ЕВРОПЕЙСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ЛЕФКЕ: Lefke Avrupa Üniversitesi son yıllarda göstermiş olduğu hızlı gelişim, öğrenci sayısındaki ciddi artış, güçlendirilen kampüs alt yapısı, akademik kadrosu, yeni açılan fakülte, yüksekokul ve bölümleriyle en iyi olma hedefine doğru emin adımlarla ilerliyor. Kıbrıs Bilim Vakfı tarafından kurulan ve 1990 yılında faaliyete geçen Devlet Vakıf üniversitesidir. Doğal ve tarihi güzellikleri ile Akdeniz’in bir başka mavi göründüğü koya hakim bir tepede kurulu, sakin ve huzurlu günlük yaşamı ve öğrenci dostu halkıyla Kıbrıs’ın cennet köşelerinden biri olan Lefke Bölgesi’nde yer almaktadır. LAÜ, mükemmel altyapısı ve teknolojik donanımı ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin batıdaki
eğitim meşalesi olmaktadır. *** European University of Lefke is confidently moving towards its goal of becoming the best with the rapid growth it has shown in recent years, significant increase in students’ numbers, the strengthened campus infrastructure, academic staff, newly opened faculty, colleges and departments. The State Foundation European University of Lefke, which was established in 1990 by the Cyprus Science Foundation, is located on a hill overlooking the natural and historical beauties and the bay with particularly blue Mediterranean waters in Lefke region, one of the heavenly corners of North Cyprus with its calm and peaceful everyday life and a student-friendly population. With its excellent infrastructure and technological equipment, EUL has become an education torch in the west part of the Turkish Republic of Northern Cyprus.
- 30 -
*** Благодаря стремительному за последние годы росту, значительному увеличению числа студентов, укреплённой инфраструктуре кампуса, академическим кадрам, недавно открывшемуся новому факультету, колледжу и отделениям, Европейский университет Лефке уверенно продвигается к намеченной цели стать лучшим з лучших. Европейский университет Лефке, созданный в 1990 году Научным фондом Кипра, расположен на холме с видом на природные и исторические красоты и бухту с особенно синими средиземноморскими водами в регионе Лефке, одном из райских уголков Северного Кипра со спокойной, размеренной повседневной жизнью и приветливым к студентам населением. Благодаря своей прекрасной инфраструктуре и технологическому оборудованию, EUL стал факелом образования в западной части Турецкой Республики Северного Кипра.
“Kuzey Kıbrıs’ın en hızlı büyüyen üniversitesi olan Lefke Avrupa Üniversitesi’nde, 5 kıtadaki 62 farklı ülkeden ve kültürden gelen 9000’in üzerinde öğrenci eğitim görmektedir. Birçok kültür renklerini birarada barındıran üniversitemiz, ‘uluslararası vizyona sahip’ nitelikli gençler yetiştirmektedir. Lefke Avrupa Üniversitesi sizleri geleceğe hazırlarken, gelişmiş altyapısı, güvenli kampüs yaşamı, öğrenci memnuniyetini esas alan anlayışıyla tüm öğrencilerine huzurlu ve güvenli bir eğitim hayatı sunacaktır. Lefke Avrupa Üniversitesi’nde alanlarında uzman, seçkin öğretim üyesi kadromuzdan eğitim alacak, teoride görmüş olduğunuz derslerin yanında tam donanımlı laboratuvarlarımızda pratik yaparak kendinizi geleceğe en iyi şekilde hazırlama fırsatını yakalayacaksınız. Üniversitemizin mezunları gerçek hayatta elde edecekleri kişisel ve mesleki başarıları ile üniversitenin adını duyurmak açısından örnek teşkil etmekte ve bu mezunlarımız dünyanın farklı ülkelerinde üniversitemizi temsil etmektedirler.” *** European University of Lefke, the fastest growing university in North Cyprus, trains more than 9000 students from 62 different countries and cultures in 5 continents. Our university, which has many cultural colors, educates qualified young people with ‘international vision’. European University of Lefke prepares you for the future,
while offering a peaceful and safe education to all its students based on the advanced infrastructure, secure campus life, and students’ satisfaction. At the European University of Lefke, you will be educated by the specialists, our distinguished teaching staff members who are experts in their fields, and apart from the lessons you have seen in theory, you will have the opportunity to prepare yourself for the future
Prof. Dr. Mehmet Ali Yükselen Rektör Prof. Dr. Mehmet Ali Yukselen Rector Проф. д-р Мехмет Али Юкселен Ректор by practicing in our wellequipped laboratories. Our university is an example in terms of announcing the name of the university with the personal and professional achievements that the graduates will achieve in real life. Our graduates are an example of promoting the University with the personal and professional achievements - 31 -
they accomplished in real life, and these graduates represent our university in different countries of the world. *** Европейский университет Лефке, самый быстрорастущий университет на Северном Кипре, обучает более 9000 студентов из 62 разных стран и народностей с 5 континентов. Наш университет, объединивший в себе разноцветье культур, обучает квалифицированных молодых людей c «международным видением». Подготавливая вас к будущему, Европейский университет Лефке предлагает всем своим ученикам спокойное и безопасное образование, основанное на развитой инфраструктуре, безопасном проживании в университетском городке и удовлетворенности студентов. В Европейском университете Лефке вы будете обучаться у специалистов, наших выдающихся преподавателей, которые являются экспертами в своих областях, и помимо теоретических уроков, у вас будет возможность подготовиться к будущему наилучшим образом, практикуясь в наших хорошо оборудованных лабораториях. Наши выпускники, представляющие наш университет в разных странах мира, являются примером продвижения Университета, благодаря личным и профессиональным достижениям.
Lefke / Lefke / Лефке
Yavaşlayın!
Lefke’desiniz... Slow down! You are in Lefke... Помедленней! Вы находитесь в Лефке...
- 32 -
Lefke / Lefkae/ Лефке
- 33 -
Lefke / Lefke / Лефке Ünlü coğrafyacı Strabon’un M.S. 20. yy.’a dayanan yazılarında Kıbrıs’ta Stasanor isimli kasabanın olduğu yer olarak tarif ettiği Lefke, Bronz Çağı’ndan beri bakır madenleri dolayısıyla büyük ilgi görmüştür. Truva Savaşları’na kadar uzanan bir efsaneye göre; Truva Savaşı sonrasında Atina’lı Prens Demophon, bakır madenlerinden dolayı bölgeye yerleşir ve Aepeon Kalesi’ni inşa eder. Bölgeden çıkan bakırları da Atina’ya gönderir. Aepeon şehrinin devamı muhteşem bir tarihe tanıklık etmiş olan Soli şehridir. Büyük İskender’in kumandanlarından biri olan Strasanor’un adına kurulmuş şehrin devamı ise Lefke’dir... *** Lefke, described by the famous geographer Strabo back in 20 AD as a place in Cyprus, where the city of Stasanor was located, attracted attention from the Bronze Age with its copper mines. According to the legend from the times of the Trojan War, mines were the main reason why the Athenian king Demophon
settled down in Cyprus after the end of the Trojan War, founded the city of Aepeon, and exported all the copper to Athens. The successor of Aepeon became the city of Soli, which had witnessed important historical events. Stasanor was founded in honor of one of the commanders of Alexander the Great, famed for his victories. ***
- 34 -
Лефке, о котором писал известный географ Страбон ещё в 20 году н.э. как местность на Кипре, где был расположен город Стасанор, привлекал внимание ещё с бронзового века своими медными рудниками. Согласно легенде, относящейся к периоду Троянской войны, именно из-за рудников здесь после окончания Троянской войны поселился афинский царь Демофонт, основал
Lefke / Lefke / Лефке
город Эпею и вывозил всю добытую медь в Афины. Преемником Эпеи стал город Соли (или Солы), ставший свидетелем важных исторических событий. Стасанор же был основан в честь одного из командующих Александра Македонского, прославившегося в истории своими победами. *** Büyük İskender öldükten sonra imparatorluk generaller
arasında paylaşılır. Mısır’a bağlı olan Kıbrıs ise Ptolemy’nin oğlu Lefcos’a evlilik hediyesi olarak verilir. Strasanor şehri işte tam da bu dönemde Lefcos ismini alır... *** After the death of Alexander the Great, the empire was divided among his generals. Cyprus, which at that time belonged to Egypt, was given to Ptolemy’s son Lefkos as a wedding
- 35 -
present. It was during this period that the city of Stasanor had been named Lefkos. *** После смерти Александра Македонского империя была поделена между его полководцами. Кипр, относящийся в то время к Египту, был отдан сыну Птолемея Лефкосу в качестве свадебного подарка. Именно в это период город Стасанор получил название Лефкос. *** Lefke; yeşil ve mavinin tüm tonları, geçmiş medeniyetlere ait dönemlerin tanıklığını yapan tarihi eserleri, ceviz (yaklaşık 1500 adet) ve hurma ağaçları (yaklaşık 2000 adet), Kıbrıs’ın en lezzetli portakalı yafa ve pitoresk manzaraları ile asırlar boyunca büyük ilgi görmüş bir şehirdir. *** Lefke, which is the 6th administrative district of the Turkish Republic of
Lefke / Lefke / Лефке Northern Cyprus, is a piece of paradise surrounded by greenery. Natural vegetation, water resources and fertile soil, rich mineral deposits made Lefke one of the most important settlements on the island. *** Лефке, являющийся 6-м административным районом Северного Кипра, представляет собой кусочек рая, окружённый зеленью. Естественная растительность, водные ресурсы и плодородная почва, богатые месторождения полезных ископаемых сделали Лефке одним из самых важных поселений на острове. *** Kuzey Kıbrıs’ın 6. ilçesi olan Lefke, yeşillikler içinde bir cennet parçasıdır. Doğal bitki örtüsü, su kaynakları ve verimli topraklarının yanı sıra zengin maden yatakları bölgenin adadaki en önemli yerleşim yerlerinden biri olmasını sağlamıştır. Lefke’deki hurma ağaçlarının, maden galerilerinden yukarıya bakır madenlerini çekmek için gerekli zebillerin sağlanması için ekildiği ile ilgili rivayetler de vardır. *** Lefke, which is the 6th administrative district of the Turkish Republic of Northern Cyprus, is a piece of paradise surrounded by greenery. Natural vegetation, water resources and fertile soil, rich mineral deposits made Lefke one of the most important settlements on the island. Legends say that date palms
were planted in Lefke in such large quantities in order to provide the necessary tools for raising extracted copper from its mines. *** Лефке, являющийся 6-м административным районом Северного Кипра, представляет собой кусочек рая, окружённый зеленью. Естественная растительность, водные ресурсы и плодородная почва, богатые месторождения полезных ископаемых сделали Лефке одним из самых важных - 36 -
поселений на острове. Легенды гласят, что финиковые пальмы были посажены в Лефке в таком большом количестве для того, чтобы обеспечить необходимые приспособления для поднятия добытой меди из рудниковых шахт. *** Kıbrıs’ın Cittaslow (Sakin Şehir) ünvanını alan şehirlerinden olan Lefke, Trodos Dağları kıyısında göz alabildiğine bakir bir sahilde kurulmuştur. Lefke, adanın kuzey batısında; Lefkoşa’dan 62 km., Girne’den ise 68 km.
Lefke / Lefke / Лефке
uzaklıkta yer almaktadır. Bölgeye otobüs, taksi ve araba ile ulaşılabilir. Doğal zenginlikleri, saf kumsal alanı ve su kaynakları ile adanın en iyi narenciye ve organik tarım ürünlerinin yetişmesi ile de Cittaslow ünvanını almaya hak kazanmıştır. 1900 senesinde kurulan Lefke Belediyesi, Kıbrıs’taki en eski Türk belediyesidir. 1970’li yıllarda Lefke, 53 köyün merkezi durumunda idi. Günümüzde, 13 köy Lefke Belediyesi hudutları içerisindedir. İngiliz İdaresi döneminde, Lefke’nin Kıbrıs’taki 7. Kaza olması
gündeme gelmişti. Bu amaç doğrultusunda, 1930’lu yılların ortalarında Lefke’ye, idari binalar yapılmıştı. *** Lefke, awarded the title “Cittaslow” of Cyprus, was built at the foothills of Troodos on an endless unspoilt coast. Lefke is located in the northwestern part of the island 62 km from Lefkoşa (Nicosia) and 68 km from Girne (Kyrenia). You can get here by bus, taxi or car. Due to its nature, clean beaches and water resources, as well as growing citrus and organic vegetables and fruits, Lefke deserved the right to be a “Slow City”. Founded in 1900, the municipality of Lefke is the oldest Turkish municipality in Cyprus. In the 1970s, Lefke was the center of the district with 53 villages. Currently, there are 13 villages within the municipal boundaries of - 37 -
Lefke. At the time of British colonization, the question of appointing Lefke as the seventh administrative center was on the agenda, and various administrative buildings were built here in the mid-1930s. *** Лефке, удостоенный названия «Медленный город» (Cittaslow) Кипра, был построен в предгорье Тродос на бесконечном нетронутом побережье. Лефке находится в северо-западной части острова в 62 км от Лефкоши (Никосии) и в 68 км от Гирнэ (Кирении). Сюда можно добраться на автобусе, такси или автомобиле. Благодаря своим природным богатствам, чистым пляжам и водным ресурсам, а также выращиванию цитрусовых и органических овощей и фруктов Лефке заслужил право быть «Медленным городом». Основанный в 1900 году муниципалитет Лефке является старейшим турецким муниципалитетом Кипра. В 1970-е годы Лефке был центром округа с 53 деревнями. В настоящее время в пределах муниципальных границ Лефке находится 13 деревень. Во времена британского правления на повестке дня стоял вопрос о назначении Лефке седьмым административным центром, в связи с чем в середине 1930-х годов здесь были построены административные здания.
Lefke / Lefke / Лефке
Lefke tüm doğal güzelliklerinin yanısıra Nakşibendi Tarikatı Lideri olan rahmetli Şeyh Nâzım Kıbrısî (Şeyh Nâzım veya Nâzım El-Hakkânî)’nin dergahına da ev sahipliği yapmaktadır. Soyu, anne tarafından Kaytazzâde Mehmet Nâzım Efendi ile Mevlevî tarîkatı kurucusu Mevlânâ Celâleddîn Rûmî’ye, baba tarafından Kâdirî tarîkatı
kurucusu Abdülkâdir Geylânî’ye dayanan Şeyh Nazım Kıbrisî’nin vefatı sonrasında yerine 41. Sultan Evliya olan Şeyh Mehmet Adil geçmiştir. Dergahındaki hurma ağacının altına defnedilen Şeyh Nazım Kıbrisî’nin türbesi ve dergahı her yıl yerli - yabancı binlerce mürid ve turist tarafından ziyaret edilmektedir. *** - 38 -
Besides its natural beauties, Lefke is known as the world center of Sufism and location of the Nakshbandi Tariqa, headed by the late Sheikh Nazim (Nâzım Kibrisî or Nâzım ElHakkânî).Sheikh Nazim Kibrisi - a leader of the Naqshbandi Tariqa, the 40th keeper of the mystery of the golden chain of succession of the Naqshbandi tariqa. One of his father’s ancestors,
Lefke / Lefke / Лефке
- 39 -
Lefke / Lefke / Лефке
Abd al-Qadir Gilani, was the founder of the Kadiri Tariqa, and the ancestors on the part of his mother were relatives of the founder of the Mevlevi tariqa, Mevlana Jalaluddin Rumi. After the death of Sheikh
Nazim, 41th Sultan Evliya, Sheikh Mehmet Adil took his place. Sheikh Nazim Kibrisi’s grave and burial shrine is located in Lefke, Cyprus, at his Sufi lodge and former home, and the sheikh’s grave is visited - 40 -
by thousands of students and foreign tourists every year. *** Помимо своих природных красот Лефке известен как мировой центр суфизма и является местом расположения
Lefke / Lefke / Лефке
Накшбандийского Тариката, который возглавлял покойный Шейх Назым (тур. Nâzım Kıbrısî или Nâzım El-Hakkânî). Шейх Назым Кыбрыси - шейх Накшбандийского ордена, 40-й хранитель тайны золотой цепи преемственности Накшбандийского тариката. Один из его предков по линии отца, Абдулькадир Гейляни, был основателем Кадирийского Тариката, а предки со стороны матери были родственниками основателя тариката Мевлеви Мевляна Джелаледдина Руми. После смерти Шейха Назыма его место занял 41-й Султан Эвлия, Шейх Мехмет Адиль. Шейх Назым Кыбрыси был погребён под финиковой пальмой во дворе обители дервиша, и могилу шейха каждый год посещают тысячи учеников и иностранных туристов.
- 41 -
Lefke / Lefke / Лефке
ÖNEMLİ BİLGİLER: IMPORTANT INFORMATION:
ВАЖНАЯ ИНФОРМАЦИЯ:
üLefke; Lefkoşa merkeze 62 km, Girne merkeze 68 km ve Ercan Havalimanı’na 77 km mesafede konumlanıyor. üTipik bir Osmanlı kasabası olan Lefke’de yapacağınız yolculukta, Osmanlı Konakları’nı, İngiliz mimarisi eserlerini, su kemerlerini, ceviz ağaçlarını ve anıtsal nitelikteki hurma ağaçlarının gizemini keşfetmek kendinizi ayrıcalıklı hissetmenizi sağlayacaktır. üSoli Bazilikası’ndaki M.S. IV. yüzyıla tarihlendirilen, muhteşem güzellikteki Kuğu Mozaiği fazlasıyla görülmeye değerdir. ü Soli Antik Şehri’nden çıkarıldıktan sonra, Güzelyurt Müzesi’nde sergilenmeye başlanan, ‘Soli’nin Altın Yaprakları’ sergisini mutlaka ziyaret ediniz. Altın Taç ve diğer buluntular sizlere Soli Şehri’nin kıymetli tarihinden izler sunacaktır. üVuni Sarayı’ndaki dağ-deniztarih buluşmasının yarattığı eşsiz manzara eşliğinde Petra Tou Limnidi adasının görüntüsü masalımsı bir güzellik sunmaktadır. üYeşilırmak köyündeki çilek tarlalarında çilek toplamalı ve Guinness Rekorlar kitabına giren Asma’yı ziyaret etmelisiniz .üKıbrıs adasına adını veren bakır madenleri hakkında bilgi alınız. Gemikonağı Göleti’nde yer alan CMC Hamamlarını da görmelisiniz .
üLefke’de taze sıkılmış portakal suyunun tadı bir başka güzeldir. Lefke yafa portakalı, toprak,su ve konum faktörlerinden dolayı adanın en lezzetli portakalıdır. ü Adını Ekoköy olarak duyurmaya başlayan Bağlıköy’ün eski Kıbrıs dokusunu yansıtan özelliklerini görmek ve Kıbrıs kültürünü yaşatmaya çalışan köylülerle tanışmak sizleri etkileyecektir. ü Yılın farklı zamanlarında düzenlenen festivallere katılabilirsiniz. Haziran ayındaki Lefke Ceviz Festivaline, kasım ayındaki Lefke Hurma Festivaline, ayrıca Yeşilırmak Çilek Festivaline katılmak sizlere otantik deneyimler yaşatacaktır. *** ü Lefke is located 62 km from the center of Lefkoşa (Nicosia), 68 km from the center of Girne (Kyrenia) and 77 km from Ercan airport. üLefke is a typical city of the Ottoman Empire, so the mysterious Ottoman mansions, architectural monuments of the British colonial period, aqueducts, walnut trees and century-old palm trees seen during the trip leave an indelible impression. ü In the basilica of Soli, dating from the 4th century AD, one must certainly take a look at the magnificent antique mosaic of a swan. ü Definitely visit the museum in Guzelyurt, to admire the
- 42 -
exhibits found in Soli. At the exhibition, which is called “Golden Leaves of Soli,” a gold diadem and other artifacts are exhibited - traces of the golden era of the ancient city. ü From the palace of Vouni, surrounded by a unique mountain-sea landscape, thoroughly impregnated with history, opens a fabulous view of the island of Petra Tou Limnidi. ü Be sure to visit the village of Yeşilirmak to collect strawberries from the fields and look at the ancient vine that entered the Guinness Book of Records. ü Learn the history of copper mines, which gave the island its name. You should also see the Turkish baths at the mines of the Cyprus Mining Corporation CMC, located near the artificial lake in Gemikonagi. ü Freshly squeezed orange juice in Lefke has a different,
Lefke / Lefke / Лефке
more intense taste. Jaffa oranges from Lefke are the most delicious on the island because of the peculiarities of local soil, climate and abundance of water. ü In Baglikoy, known as an eco-village, you can see the features, properties and texture of the old Cyprus, as well as meet with villagers striving to preserve local culture and traditions. üYou can take part in festivals organized at different times of the year. In March, Tulip Festival is held in the village of Tepebaşi, Walnut Festival in Lefke and Strawberry Festival in Yeşilirmak are celebrated in June, and the Festival of Dates takes place in Lefke in November. *** ü Лефке находится на расстоянии 62 км от центра Лефкоши (Никосии), 68 км от центра Гирнэ (Кирении) и в 77 км от аэропорта Эрджан.
ü Лефке является типичным городом времён Османской империи, поэтому увиденные во время поездки загадочные османские особняки, архитектурные памятники Британского колониального периода, акведуки, ореховые деревья и вековые пальмы оставят неизгладимые впечатления. ü В базилике Соли, датируемой 4 веком н.э., нужно непременно посмотреть на великолепную античную мозаику в виде лебедя. üОбязательно стоит посетить музей в Гюзельюрте, чтобы полюбоваться экспонатами, найденными на территории Соли. На выставке, которая называется «Золотые листья Соли», представлены золотая диадема и другие артефакты - следы золотой эры древнего города.
- 43 -
ü Из дворца Вуни в окружении уникального горноморского пейзажа, насквозь пропитанного историей, открывается сказочной красоты вид на островок Петра Ту Лимниди. ü Непременно посетите деревню Ешильырмак, чтобы пособирать с полей клубнику и посмотреть на древнюю виноградную лозу, вошедшую в Книгу рекордов Гиннеса. üУзнайте историю медных рудников из-за которых остров был назван Кипром. Вы должны также увидеть турецкие бани рудников Кипрской Горнодобывающей Корпорации CMC, расположенные возле искусственного озера в Гемиконаы. ü Свежевыжатый апельсиновый сок в Лефке имеет другой, более насыщенный вкус. Апельсины яфа из Лефке – самые вкусные на острове из-за особенностей местной почвы, климата и обилия воды. ü В Баглыкёй, который стал упоминаться как экодеревня, можно увидеть особенности, свойства и текстуру старого Кипра, а также встретиться с жителями деревни, старающимися сохранить местную культуру и традиции. ü Вы можете принять участие в фестивалях, которые организовываются в разное время года. В марте в деревне Тепебаши проводится Фестиваль тюльпанов, Фестиваль орехов в Лефке и Фестиваль клубники в Ешильырмак празднуется в июне, а Фестиваль фиников в Лефке - в ноябре.
Lefke / Lefka / Лефке
- 46 -
Lefke / Lefka / Лефке OSMANLI KONAKLARI(TARİHİ LEFKE EVLERİ): THE OTTOMAN MANSIONS (HISTORICAL LEFKE HOUSES): ОСМАНСКИЕ ОСОБНЯКИ (ИСТОРИЧЕСКИЕ ДОМА ЛЕФКЕ): Osmanlı Dönemi’nden beri Türk olan Lefke kenti, topografyaya uygun olarak yapılan geleneksel Kıbrıs, Osmanlı, Türk mimarisini yansıtan yol kenarları ile bahçe içlerinde bulunan konutlarının yanı sıra, dar sokakları itibariyle dikkat çekicidir. Ağırlıklı olarak 1900-1920 yıllarında yapılan yapılar; cumbaları, kemerleri ve yığma kerpiç yapıları ile tipik Osmanlı konut mimari özelliği taşımaktadır. Lefke’de çok sayıda geleneksel mimaride tarihi konak bulunmaktadır. *** During the Ottoman Empire, the city of Lefka played a more important role than it does now. There are a total of 42 mansions in Lefka. Being a Turkish city, Lefka attracts attention not only by the built on the roadsides and in the backyards traditional houses of that era with the characteristic features of the Cypriot, Ottoman and Turkish architecture, but also by its narrow organic streets. Mansions, mostly built in 1900-1920, bear all the signs of typical Ottoman architecture: bay windows, arches and brickwork.
There are many historical mansions of traditional architecture in Lefke. *** Во времена Османской империи город Лефке занимал более важное положение, чем сейчас. В Лефке находятся в общей сложности 42 особняка. Являясь турецким городом, Лефке привлекает внимание не только построенными на обочинах дорог и в глубине дворов - 47 -
традиционными домами той эпохи с характерными чертами кипрской, османской и турецкой архитектур, но и узкими органическими улочками. Здания, построенные в основном 1900-1920 годы, носят все признаки типичной османской архитектуры: эркеры, арки и кирпичная кладка. В Лефке много исторических особняков с традиционной архитектурой.
Lefke / Lefke / Лефке CENGİZ TOPEL ANITI: CENGİZ TOPEL MONUMENT: МОНУМЕНТ ДЖЕНГИЗУ ТОПЕЛЮ: Cengiz Topel Anıtı, LefkeGemikonağı anayolu üzerinde, deniz kenarında bulunmaktadır. 1964 yılında şehit olan Türk pilot Cengiz Topel’in anısına yapılan anıt, 1990 yılında dikilmiştir. Anıtın bulunduğu alanın üzerinde betondan yapılmış sembolik uçak filosu bulunmaktadır. Cengiz Topel’in düşürülen uçağının motor kısmı ile kanadının bir parçası uçak biçiminde yapılmış betonun üzerine yerleştirilmiştir. Cengiz Topel’in uçağının parçaları hala bugün Lefke’de bulunan Cengiz Topel Endüstri Meslek Lisesi’nde muhafaza edilmekte ve ziyaretçilerin ziyaretine açık bulundurulmaktadır. *** The monument, dedicated to Cengiz Topel, is located on the Gemikonagi main road on the seaside. It was erected in August 1990. Cengiz Topel, captain of the Turkish Air Force, was shot down by Greek Cypriots during a warning flight in early August 1964. Despite the fact that the pilot successfully catapulted, he was captured and killed after terrible tortures. Some parts of the engine and wings of the downed jet are included in the composition and located on a concrete structure, resembling a plane. The monument itself - 48 -
Lefke / Lefke / Лефке
symbolizes the Turkish air forces. Other remains of the aircraft, which was operated by Cengiz Topel, are exhibited at the industrial vocational school in Lefke, named after the deceased pilot. Exhibits are open to visitors. *** Монумент Дженгизу Топелю находится на главной трассе Гемиконаы на берегу
- 49 -
моря. Был воздвигнут в августе 1990 года. Дженгиз Топель – капитан ВВС Турции, был сбит греками-киприотами во время предупредительного полёта в начале августа 1964 года. Не смотря на то, что пилот успешно катапультировался, он был схвачен и убит после ужасных пыток. Некоторые части двигателя и крыла сбитого истребителя включены в композицию и расположены на бетонном подобии самолёта, а сам монумент символизирует военно-воздушные силы. Другие остатки самолёта, которым управлял Дженгиз Топель, находятся в промышленном профессиональнотехническом лицее в Лефке, названом именем погибшего лётчика. Экспонаты открыты для посетителей.
Lefke / Lefke / Лефке VENEDİK SU SARNICIDOĞANCI: VENETIAN WATER TANK IN DOGANCI: ВЕНЕЦИАНСКАЯ ЦИСТЕРНА В ДОАНДЖИ: Kesme taş kullanılarak yapılmıştır. Üzerinde Osmanlı rakamı ile 1100 (1688/89 tarihli) yazmaktadır. Uzun yıllar köylüler tarafından kıllanılmış ancak 1960 yıllarında önemini yitirmiştir. Ön tarafında bir çeşmesi ve üç tane hayvan sulama teknesi bulunmaktadır. *** The date of 1100 N (1688/89) is visible on the cistern made of cut
stone. For many years the cistern had been used by the villagers, but lost its importance in the 1960s. On the front panel there are a fountain and three drinking bowls for cattle. *** На цистерне из тёсаного
камня выбита дата 1100 Н (1688/89 гг). Много лет цистерна использовалась жителями деревни, но утратила своё значение в 1960-х годах. На передней панели находится кран и три поилки для скота.
date of its construction is unknown, it is assumed that the mosque was built before 1230 N (1814-1815), the date, stamped on the tombstone in the courtyard. *** Мечеть, расположенная в нижней части города, называется Ашаы, то есть Нижняя мечеть, а также
носит названия Махкеме (Суд) и мечеть Эбубекир. Хотя точная дата её сооружения неизвестна, предполагается, что мечеть была построена до 1230 Н (1814-1815), даты по хиджре, выбитой на надгробье во дворе.
AŞAĞI CAMİ: LOWER MOSQUE: НИЖНЯЯ (АШАЫ) МЕЧЕТЬ: Lefke’nin aşağı mahallesinde bulunan bu cami, Aşağı Cami olarak bilindiği gibi Mahkeme veya Ebubekir Cami olarak da anılmaktadır. Yapılış tarihi belli olmamakla birlikte caminin bahçesinde bulunan 1230 -Hicri- (18141815) tarihli mezar taşına dayanarak bu tarihten önce yapıldığı tahmin edilmektedir. *** The mosque, located in the lower part of the city, is called Aşagi, that is, the Lower Mosque, and also bears the names Mahkeme (Court) and the Ebubekir Mosque. Although the exact
- 50 -
Lefke / Lefke / Лефке ŞEYH NAZIM KIBRISİ CAMİ (LEFKE ORTA CAMİ): SHEIKH NAZIM KIBRISÎ MOSQUE (CENTRAL MOSQUE OF LEFKE): МЕЧЕТЬ ШЕЙХА НАЗЫМА КЫБРЫСИ (ЦЕНТРАЛЬНАЯ) МЕЧЕТЬ ЛЕФКЕ):
Lefke’nin merkezinde yer alan bu cami dörtgen olarak yapılandırılmış tek odalı bir camidir. Minaresi olmayan caminin minaresi daha sonra eklenmiştir. Caminin yanında bir zamanlar bulunan okulun fetih komutanı ile Osmanlı yönetiminin ilk Baf sancakbeyi Ebubekir Bey’in oğlu El-Haç Ali Bey bin
- 51 -
Ebubekir tarafından 17871788 yıllarında vakfedildiği kaydedilmiştir. Şeyh Nazım Kıbrısi’nin vefatından sonra caminin adı Şeyh Nazım Kıbrısi Cami olarak değiştirilmiştir. *** Located in the heart of Lefke, the mosque is a rectangular one-room building. At first the mosque did not have a minaret; it was added later. The school, which used to be near the mosque, was transferred to the fund by El-Hac Ali ibn-i Ebubekir, the commander and son of the first governor of Paphos Ebubekir-bey, in 1787-1788. After the death of Sheikh Nazim Kibrisi, the name of the mosque was changed to Sheikh Nazim Kibrisi Mosque. *** Расположенная в самом центре Лефке мечеть представляет собой прямоугольное однокомнатное здание. Вначале мечеть не имела минарета; он был пристроен позже. Школа, которая раньше находилась возле мечети, в 1787-1788 была передана в вакф (фонд) командующим и сыном первого санджакбея (губернатора) Пафоса Эбубекир-бея Эль Хач Али ибн Эбубекиром. После смерти Шейха Назыма Кыбрыси название мечети было изменено на мечеть Шейха Назыма Кыбрыси.
Lefke / Lefke / Лефке PİRİ PAŞA CAMİ (YUKARI CAMİ): PIRI PASHA MOSQUE (UPPER MOSQUE): МЕЧЕТЬ ПИРИ-ПАША (ВЕРХНЯЯ МЕЧЕТЬ): Lefke’de bulunan üç camiden en eski olanıdır. Yukarı Cami ya da Minareli Cami olarak da anılmaktadır. Caminin ilk olarak M.S. VII. yy.’da Kıbrıs’a gerçekleştirilen Arap akınları sırasında yapıldığı ileri sürülmektedir. Bir rivayete göre Roma İmparatorluğu’nun ikiye bölündüğü M.S.395 yılı ile Kıbrıs’a ilk Arap akınlarının başladığı M.S.649 yılları arasında şimdiki caminin bulunduğu alanda Ay. Yorgi Kilisesi inşa edilmiştir. Ay. Yorgi Kilisesi’nin buraya yapılıp yapılmadığı kesin olmamakla beraber caminin önünden geçen su arkının Ay. Yorgi Bendi olarak anılıyor olması bu ihtimali kuvvetlendirmektedir. Piri Mehmet Paşa Cami veya kısaca Piri Paşa Cami, yapımı VII. yy.’ın sonlarına, Emevilere dayanan camidir. 1570-1571 yıllarında Osmanlı’nın Kıbrıs adasını fethetme harekâtına Kanuni Sultan Süleyman’ın ilk veziri Piri Mehmet Paşa’nın torunu Mehmet Bey de katılmıştır. Mehmet Bey Lefke’yi ziyaretinde soyu Ebu Bekir’e kadar dayanan bu harap camiyi yenileyerek inşa etmiş ve camiye dedesinin adını vermiştir. Caminin yanına 1580’de Kıbrıs’ın üç büyük medresesinden biri inşa edilmiştir. Caminin yanında 1839’da
vefat eden Vezir Osman Paşa’nın çok iyi durumdaki kabartma işlemeli mermer mezarı bulunmaktadır. *** The Piri Mehmet Pasha Mosque or the Pir Pasha Mosque in Lefke dates back to the 7th century, the period of the Umayyads. Mehmet Bey, the grandson of Piri Mehmet Pasha, the first vizier of Sultan Suleyman the Magnificent, also participated in the Ottoman conquest of the island of Cyprus in 1570-1571. Having visited Lefke, he repaired the dilapidated mosque of the times of Abu Bakr and named it in honor of his grandfather. In 1580, near the mosque was built a madrasah (medrese), which became one of the three largest madrasahs in Cyprus. Osman Pasha’s (died in 1839) - 52 -
the marble-covered grave is well preserved, and the marble tombstone is one of the finest examples of Ottoman stone carving. *** Мечеть Пири Мехметпаша или просто мечеть Пир-паша, расположенная в городе Лефке, относится к VII веку, периоду Омейядов. В 1570-1571 годы во время османского завоевания
Lefke / Lefke / Лефке Кипра в походе участвовал внук Пири Мехмет-паши, первого визиря султана Сулеймана Великолепного или Кануни, Мехметбей. Посетив Лефке, он отремонтировал ветхую мечеть времён Абу Бакра и назвал её в честь своего деда. В 1580 году рядом с мечетью была построена медресе, ставшая одной из трёх самых больших медресе Кипра. В 1825 знатная
турецкая дама из Лефкоши смотрела за обслуживанием и ремонтом медресе, которая сегодня находится в запущенном состоянии из-за безнадзорности и небрежности. В 1930 году кладбище Пири-паша закрыли для захоронений, а в 1970-х годах его решили превратить в поле, и все могилы были перерыты бульдозерами. Осман-паша, назначенный доставить ферман
танзимата на Кипр, умер через 39 дней в особняке Хаджи Эмин-ага, где сегодня расположен отель Lefke Garden, и был похоронен рядом с мечетью. Облицованная мрамором могила визиря Османпаши хорошо сохранилась, и мраморное надгробие является одним из прекраснейших образцов османской резьбы по камню.
LEFKE SU KEMERLERİ: AQUEDUCTS OF LEFKE: АКВЕДУКИ ЛЕФКЕ :
sağlanan suyla değirmenleri döndürmek için yapılmış bir dizi köprülü su yolu da bulunmaktadır. Bu su yollarının bazıları önceleri 1887 yılında Baddal Ağa tarafından inşa edilen değirmenin su ihtiyacını karşılarken, şimdilerde tarlalar ile bahçeleri sulamak amacıyla kullanılmaktadır. Ay. Yorgi Kilise kalıntıları üzerine kurulmuş olduğuna inanılan Yukarı Mahalle’deki Piri Osman Paşa Cami’nin
yanından geçen su arkı ise eskiden beri ‘Ay. Yorgi Su Arkı’ adıyla bilinmektedir. *** The aqueducts in Lefke were built by El Khach Ali ibn Ebubekir Efendi, and then included in the Ebubekir Efendi’s Vakf (fund), created in H 1102 (1690). Lefke also has a series of bridged waterways to turn the mills with the water from Maratasa river. Some of these waterways met the
Lefke’deki su kemerleri, El Haç Ali Efendi ve İbni Ebubekir Efendi tarafından yapılmış; 1102 -Hicri- (1690) tarihinde oluşturulan Ebubekir Efendi Vakfı’na dahil edilmiştir. Lefke’de ayrıca Maratasa Deresi’nden
- 53 -
Lefke / Lefke / Лефке needs of the watermill built by Baddal Aga in 1887, and are now used for irrigating fields and gardens. The canal, laid near the erected, as it is believed, on the ruins of St. George’s Church, Piri Osman Pasha mosque in the upper part of the city, has long been known as the “St. George’s Canal”. *** Акведуки в Лефке были построены Эль Хач Али ибн Эбубекир Эфенди, а затем включены в вакф (фонд) Эбубукира Эфенди, созданный по хиджре (мусульманскому календарю) в 1102 (1690) году. Чтобы приводить в движение многочисленные мельницы с помощью вод речки Маратаса, в Лефке существует также целая система каналов
с мостами. Некоторые из этих арыков раньше обеспечивали потребности водяной мельницы, которую выстроил Баддал Ага в 1887 году, а сейчас используются для орошения садов и полей. Канал, проложенный возле
возведённой, как полагают, на развалинах церкви Св. Георгия мечети Пири Осман-паша в верхней части города, издавна известен как «Канал святого Георгия».
gelince Hacı Paşa isimli bir kumandan buraya bir çeşme yaptırmış. Ancak bu suyun bir özelliği varmış. Her içen acıkıyormuş. Suya “Acıttı Suyu” denmiş. Ama
zamanla Acendu olmuş ve bu suyun bulunduğu bölgeye de Acendu Bölgesi denmiş. *** A spring water fountain was built in the 15th-
ACENDU ÇEŞMESİ: ACENDU FOUNTAIN: ФОНТАН АДЖЕНДУ: Kıbrıs’ın İtalyanlar idaresinde olduğu, XV. - XVI. yy dönemine ait olan İtalyan pınar suyu çeşmesidir. Kasabanın doğusunda, Lefke Deresi ile Lağuna Dağı yamaçları arasında bulunan bu suyun, Cento isimli bir Venedikli komutan tarafından bulunduğu ve onun adına hitaben Cento’nun suyu- Akva De Cento- diye isimlendirildiği ancak zamanla halk dilinde Acendu şeklinde yayıldığı kabul edilmektedir. Bir rivayete göre ise buranın adı “Acıttı” imiş. Çok evvelden Lefke’de su yokmuş. Venedikliler buraya
- 54 -
Lefke / Lefke / Лефке 16th centuries during the Venetian rule. This spring was discovered east of the city, between the Lefke River and Laguna Mountain by a Venetian commander named Cento, and therefore was called Aqua de Cento. Over time, the name changed into Acendu. Another belief is that the spring water had once a bitter taste and the property of causing appetite, and the one who drank from the fountain felt hungry. But eventually the name changed to Acendu, and the whole district got its name from the spring. *** Фонтан с родниковой водой был построен в XV-XVI вв. во время венецианского правления. Этот родник был обнаружен к востоку от города, между речкой Лефке и горой Лагуна венецианским
TAÇ GİYME ANITI (İNGİLİZ DÖNEMİ SU DEPOSU): CORONATION MONUMENT (BRITISH WATER TANK): ПАМЯТНИК КОРОНАЦИИ (РЕЗЕРВУАР ДЛЯ ВОДЫ ВРЕМЁН БРИТАНСКОЙ ИМПЕРИИ): 1937 yılında İngiliz Kralı Georgia VI.’nın taç giymesi anısına yapılan su deposu o yıllarda Lefke çarşısının su
командующим по имени Ченто, и от его имени источник получил название Аква-де-Ченто. С течением времени название исковеркалось и превратилось в Acendu (Адженду). Другое поверье гласит, что родниковая вода имела когда-то ihtiyacını karşılıyordu. *** The water tank built in 1937 to commemorate the reign of King George VI satisfied the water needs of the commercial part of Lefka in those years. *** Построенный в 1937 году в честь коронования британского короля Георга VI резервуар обеспечивало в те годы потребности в воде торговой части города Лефке.
- 55 -
горьковатый вкус (тур. acı - «аджи») и свойство вызывать аппетит, а испивший из фонтана чувствовал голод (тур. acıkmak – «аджикмак»). Но со временем название изменилось в Адженду, а местность, где находится родник, получила своё название от источника.
Lefke / Lefke / Лефке
BAĞLIKÖY BAGLIKOY БАГЛЫКЁЙ Rumca’da Ambelikou olarak geçen Lefke’nin bağlar diyarı olan Ekoköy - Bağlıköy, kerpiç evleri, dar sokakları ve misafirperver halkı ile Kıbrıs köy hayatını günümüze taşıyan bir köydür. Adanın en lezzetli hellimleri burada yapılır. Bağlıköy, eskiden bağları ile meşhur bir köy iken günümüzde köyün çevresindeki doğal alanda yetişen meşhur orkide çeşidi ile Lefke’nin gözde köylerinden birisi haline gelmiştir. Adamızda gözlemlenebilen 35 Orkide türünün önemli bir bölümü, köy çevresindeki yürüyüş ve tepelik alanlarda rahatlıkla görülebilmektedir. Kıbrıs tatlılarının vazgeçilmez lezzeti olan badem ağaçları da bölgede bulunan ağaçlar arasında yer alıyor. Eski bir bağ köyü olan köyde paluze ve sucuk yapma kültürünü yeniden canlandırmak, tanıtmak ve bağcılığın geliştirilmesi gereğine dikkat çekmek amacıyla geleneksel Paluze günleri düzenlenerek bu gelenekler canlandırılmaktadır. Bunun dışında Bağlıköy’de geleneksel eko günler düzenlenmektedir. *** Baglikoy (the Greek name Ambeliko), the vineyard of Lefke, with its mud brick houses, narrow streets and hospitable people is a prime example of the rural life of
Cyprus. Here they make the most delicious hellim on the island. Baglikoy, once famous for its vineyards, has now become one of the favorite Lefke villages as famous wild Cypriot tulips and orchids grow in this region in huge numbers. A significant part of 35 species of orchids growing on the island can easily be found on the paths and hills near the village. Here you can also see a lot of almond trees, which nuts are an indispensable component of Cypriot sweets. Paluze Days, aimed at reviving the tradition of making paluze and sudzhuk (sweets made with grape syrup and nuts in the shape of sausages) and drawing attention to the need of - 56 -
increasing the number of vineyards, are organized in the village of Baglikoy. Apart from this, the traditional eco days are held in Baglikoy. *** Баглыкёй (греческое накзвание Амбелико), виноградный край Лефке, со своими глинобитными домами, узкими улочками и гостеприимными людьми является ярким примером сельской жизни Кипра. Здесь делают самый вкусный хеллим на острове. Баглыкёй, который когда-то славился своими виноградниками, в настоящее время стал одной из любимых деревень Лефке благодаря известным диким кипрским тюльпанам и орхидеям, растущим в округе в
Lefke / Lefke / Лефке
огромном количестве. Значительную часть 35 видов орхидей, произрастающих на острове, можно легко обнаружить на тропинках и холмах возле деревни. здесь же можно увидеть множество миндальных деревьев, орехи которых являются незаменимым компонентом кипрских сладостей. В Баглыкёе устраивают Дни палюзе, направленные на возрождение в деревне традиции изготовления палюзе и сладкого суджука (колбаски из виноградного сиропа и орехов) и привлечение внимания к вопросу о необходимости увеличения количества виноградников. Помимо этого в деревне проходят Экодни. - 57 -
Lefke / Lefke / Лефке LEFKE’Yİ ZIYARET ETMEK IÇIN 20 NEDEN: 20 GREAT REASONS TO VISIT THE CITTASLOW “SLOW CITY” LEFKE AND THE SURROUNDING VILLAGES: 20 ПРЕКРАСНЫХ ПРИЧИН ПОСЕТИТЬ «МЕДЛЕННЫЙ ГОРОД» ЛЕФКЕ И ОКРЕСТНЫЕ ДЕРЕВНИ: Lefke, yeşilin her tonunu yansıtan doğal güzellikleri, verimli toprakları, özgün kültürel mirası, huzurlu ve kaliteli yaşam koşulları ile ziyaretçilerini büyüleyen ve unutamayacakları anlar yaşatan eşsiz bir coğrafya. Sakin şehir Lefke ve köylerini içeren, 20 öneriyi sizler için hazırladık. Lefke İlçesi, sevenlerini bekliyor. Gelin, görün, keşfedin ! 1-Eko Bahçelerde Kahvaltı yapabilirsiniz. Huzur veren bahçe ortamında, Kıbrıs’a özgü geleneksel ürünlerin tadına bakarak güne başlayabilirsiniz. Günün geri kalan kısımının iyi geçmesi garanti... 2-Soli Antik Kenti’ni ziyaret edebilirsiniz. Kıbrıs’ta kurulan en önemli şehir krallıklarından olan Soli şehrini ziyaret ederek, geçmiş medeniyetlerden günümüze ulaşan, muhteşem bir manzaraya sahip tiyatro, eşsiz güzellikteki kuğu mozaiğine ev sahipliği yapan bazilika ve agora bölümlerini görmek sizi geçmişteki tarihi yolculuğa çıkaracak... 3-Vuni Sarayı´nın ve Petra Tou Limnidi’nin benzersiz manzarasının tadını çıkarabilirsiniz. Persler tarafından, deniz seviyesinin yaklaşık 270 metre yüksekliğinde kurulan, 137 odadan oluşan Vuni Sarayı, dağ ve
deniz arasındaki konumundan dolayı, tarih, kültür ve doğa buluşmasının, hiç tartışmasız en özel örneğidir. Olağanüstü manzarası çok rahatlatıcı... Ada içinde ada olur mu? Lefke’de olur. MÖ. 5000 senesine tarihlendirilen Neolitik Dönem yaşantısına da ev sahipliği yapmış, Petra Tou Limnidi Adası fotoğraflanması gerkeken en özel duraklar arasında... 4-Yerel festivallere katılabilirsiniz. Lefke ve köylerinde, yılın farklı zamanlarında düzenlenen yerel festivaller, batı bölgesine önemli bir hareketlilik getiriyor.. Tümünün de ortak özelliği, ürün festivalleri olmaları. Neler mi var ? Lefke Ceviz Festivali , Hurma Festivali , Yafa Portakal Şenliği, Yeşilırmak Çilek Festivali, Yedidalga Verigo Festivali, Doğancı Kültür Festivali ve Bağlıköy Eko Gün. Festival dönemlerinde, rotayı Lefke’ye çevirmeye değer... 5- Şeyh Nazım Dergahı ve Türbesi’ni ziyaret edebilirsiniz. İnanç turizmi anlamında, Lefke’nin en çok ziyaretçi çeken mekanı, hiç tartışmasız Nakşibendi Tarikatı’nın ölümsüz şeyhi, Şeyh Nazım Kibrisi’nin Dergahı ve onun türbesidir. Manevi yönü çok yüksek olan Şeyh Nazım Kıbrısi’nin Dergahı, iç huzur için çok anlamlı bir durak noktası... 6- Acendu Çeşmesin’de mola verebilirsiniz. Narenciye ağaçları içerisine gizlenmiş bir hazine gibi duran, Venedik Dönemi’ne tarihlendirilen bu efsanevi çeşmeyi ziyaret edip, geçmişin nostaljisini yad edebilirsiniz. 7- Lefke’deki Osmanlı, Venedik ve İngiliz Mimari eserlerini gözlemleyebilirsiniz. Osmanlı mimarisinin nadide örneklerini oluşturan Osmanlı Konakları, başkent Lefkoşa’dan sonra en fazla Lefke’de görülebilir. Osmanlı Dönemi mimari etkisi ile yapılan çok sayıda tarihi eve ve konağa sahip Lefke’deki mimari
- 60 -
doku, bulundukları caddelere, otantik dokunun yansıtıldığı etkileyici manzaralar sunuyor. Kasabadaki, Osmanlı, Venedik ve İngiliz Dönemi eserlerinin oluşturduğu mimari doku, eşine az rastlanır bir ahenk oluşturuyor. Camiler, türbeler ve su kemerleri bu tarihi miraslardan sadece birkaçı... 8- Eko-Köy Bağlıköy´ü ziyaret edebilirsiniz. Adını Ekoköy olarak duyurmaya başlayan Bağlıköy’ün geleneksel Kıbrıs dokusunu yansıtan, kerpiç evleri, sakinliği, doğası ve Kıbrıs kültürünü yaşatmaya çalışan köylüleri ile tanışmak sizleri etkileyecektir. 9-Yeşilırmak’ta çilek toplayabilirsiniz. Batı bölgesine kadar gelip de, mevsimlerden çilek toplama dönemiyse, Yeşilırmak’taki çilek tarlalarından çilek toplamadan geri dönmek olmaz. Üretim ve çilek diyarı Yeşilırmak’ta, çilek yanında, yetiştirilmeyen meyve ve sebze hemen hemen yok gibidir. 10-Yeşilırmak´da Guinness Rekorlar kitabına giren üzüm asmasını görebilirsiniz. Kuzey Kıbrıs’ın en batı ucunda yer alan Yeşilırmak’ta görülmesi
Lefke / Lefke / Лефке
gereken en önemli durak noktalarından bir tanesi de hiç şüphesiz, 1947 senesinde Guinness Rekorlar Kitabı’na girmiş tarihi asmadır. Asmalı Plaj mevkiinde bulunan yüzlerce yıllık tarihi asma, 85 cm’lik kalınlığı, heybetli görüntüsü ve her yıl vermiş olduğu yaklaşık 3 tonluk üzümle kitaptaki yerini almayı hak etmiş durumda. 11- Hurma, Ceviz ve Portakal ağaçlarını bir arada görebilirsiniz. Farklı iklim koşullarında yetişen bu ağaç türlerini dünyanın başka bir coğrafyasında bir arada görmeniz pek olağan değil. Ancak Lefke´de bu mümkün. Karşıyaka manzarası ve Aplıç Bölgesi’ndeki görüntüler ruhunuzu dinlendirecektir. Ürün hasat döneminde dalından portakal ve diğer meyveleri toplayabilirsiniz... 12-Kitesurf yapabilir veya izleyebilirsiniz. Kuzey Kıbrıs’ta hızlı gelişen trendler arasına giren bir spor dalı olan windsurf-kitesurf, Yedidalga ve Gaziveren´de can buluyor. Heyecan severler için çok özel bir seçenek. 13- Lefke merkezin tarihi dokusu içinde, asırlık kahvehanelerde kahve içebilirsiniz.
Lefke’yi adım adım dolaştıktan sonra, Lefke’li maden işçilerinin de yorgunluk attığı kahvelerde mola verebilirsiniz. Yorgunluk kahvesi sizi dinlendirecektir. 14- Kırmızı Limanı ziyaret edebilir, Gemikonağı’nda gün batımını izleyebilirsiniz. Bu özel yapı, halk arasında Kıbrıs´ın yatık Eyfel Kulesi! olarak isimlendirilmiştir. Kırmızı Liman, Lefke bölgesinin hemen hemen her noktasından görülebilen önemli bir simge. Sadece deniz içerisindeki uzunluğu 500 metre olup, her bir direk arası mesafe 50 metredir. Liman iskelesinin, toplam uzunluğu ise yaklaşık bir kilometre olarak hesaplanmıştır. Kıbrıs’ta güneş’in batışının en güzel izlenebileceği yerlerden birisi, hiç kuşkusuz Gemikonağı sahil şeridi... 15-Lefke ve köylerinde Konaklayabilirsiniz. Geleceğini turizm, üretim ve eğitim alanları üzerinde planlayan Lefke ve köyleri, konaklama seçenekleri ile de çok özel seçenekler sunuyor. Küçük muhteşemdir. Misafirperver yerel insanların çalıştırdığı doğa ile içiçe işletmelerde alınacak keyif hiçbirşey ile ölçülemez ; Organik Çiftlik, Vouni King Hotel, Swan of Soli, Lefke Gardens Hotel, Bağlıköy Bağ Evi ve Pendaya Eko Garden, misafirlerini bekliyor. 16- Yürüyüş parkurlarında doğa ile iç içe olabilirsiniz. Lefke, Bağlıköy ve Yeşilırmak bölgelerinde oluşturmaya başlanan yürüyüş yolları, özel ilgi turizmi açısından meraklılarına farklı alternatifler sunuyor. Özellikle, Lefke Yürüyüş Parkuru, Orkide Vadisi, Soli Harabeleri – Bağlıköy, Vuni Sarayı – Yeşilırmak parkurları muhteşem türlere sahip olması yanında, olağanüstü manzaralar sunan bir güzergaha sahip. 17- Macunların ve Slowfood yiyeceklerin tadına bakabilirsiniz. Lefke İlçesi’ne kadar gelip de, bir Lefke klasiği olan ceviz macunu yememek olmaz. Adını Cittaslow
- 61 -
(sakin şehir) çalışmaları ile duyuran Lefke’de Slow Food akımı da yaygınlaşıyor. Adil, temiz ve sağlıklı gıda tüketmek, herkesin hakkı. 18- Lefke Göleti’ni fotoğraflayabilirsiniz. KKTC’deki en büyük ikinci gölet niteliğindeki Lefke/Gemikonağı Göleti’nin yapımına 1989 yılında başlanmış olup bitiş tarihi 1992’dir. 4.000.000 ton su tutma kapasitesine sahip Gemikonağı Göleti, Lefke Bölgesi’nin su ihtiyacını karşılıyor. Eski maden alanı üzerine kurulan gölet, benzersiz bir manzaraya sahip. Gölet, içerisinde kalmış CMC hamam örneği ile fotoğraflık manzaralar sunuyor. 19- Eski bakır ürünlerinizi kalaylama işlemi ile geri dönüştürebilirsiniz. Son yıllarda bakır mutfak gereçlerine yeniden ilgi gösterilmeye başlandı. Bunun temel nedeni bakır bir tencerede veya tavada pişirilen yemeğin çok lezzetli olmasıdır. Eğer evinizde bakırdan mutfak gereçleri kullanacaksanız, bu eşyaların belirli sürelerle bakıma yani kalaya ihtiyaç duyduğunu bilmelisiniz. Kalaylama işlemini Gemikonağı’nda yaptırabilir, Bakırcı isimli mekanda yaratılan harika eserleri gözlemleyebilirsiniz... 20-Cittaslow Lefke´de yavaşlayabilirsiniz ! 2015’te yaşamın güzel ve kolay olduğu, uluslararası Cittaslow ( sakin şehir) ağına üye olan Lefke, herşeyi tadında yaşayarak, yavaşlama, sakinlik ve huzur çağrısı yapıyor. Lefke; içinizdeki huzur çağrısına en iyi yanıt alacağınız yerlerin başında geliyor... Cittaslow, hissetmektir... Yararlanılan Kaynaklar : Hasan Karlıtaş – Lefke Turizm Tanıtım Broşürü *** 1- Greet the new day with a traditional breakfast in the ecogardens. You can start your day with savoring traditional Cypriot
Lefke / Lefke / Лефке products in the soothing atmosphere of the garden. 2 - Admire the unique mosaic of a swan, while visiting the ancient city of Soli ... A visit to the amphitheater, the agora and the basilica of Soli, one of the most important citystates of Cyprus, will take you on a historic journey... 3-You can enjoy stunning views of the Vouni Palace and the island of Petra Tu Limnidi. Vouni, a palace once consisting of 137 rooms and built by the Persians on a hill at an altitude of 267 meters above sea level, and the rocky island Petra Tu Limnidi, one of the oldest places in Cyprus to be inhabited during the Neolithic Age in 5000 BC, are the must see places of interest in the region. 4-You can participate in local festivals. With local festivals organized at different times of the year in Lefke and its villages, you can have a closer look at the Cypriot culture and taste the food produced in the region. Lefke Walnut Festival, Hurma Festival, Yafa Orange Festival, Yeşilirmak Strawberry Festival, Yedidalga Verigo Festival, Doğanci Culture Festival and Bağliköy Eco Day. It is well worth setting your route to Lefke during the festival period... 5-You can visit Sheikh Nazim Kibrisi’s lodge and burial shrine. Sheikh Nazim Kibrisi’s lodge has an important spiritual significance for believers and seeking peace of mind. In terms of religious tourism, the most visited places of interest in Lefke are undoubtedly the lodge and grave of the immortal sheikh of the Naqshbandi tariqa Nazim Kibrisi. 6-You can take a break at Acendu Fountain. You can visit this legendary fountain challenging the history, and hidden as a treasure among the citrus trees, to feel the
nostalgia of the past. 7-You can observe Ottoman, Venetian and English architectural works in Lefke. After the capital of Lefkosa, most of the Ottoman mansions, which
are a rare example of Ottoman architecture, can be seen in Lefke. The architectural texture of Ottoman, Venetian and British historical monuments combines with the city in a rare harmony. Mosques, tombs and aqueducts are just a few examples of the richest historical heritage... 8- You can visit the Baglikoy eco-village. Baglikoy, which became known as an eco-village, will impress you with its mud-brick houses reflecting the traditional Cypriot texture, serenity, nature and meetings with villagers who try to preserve the local culture and traditions of Cyprus. 9-You can pick strawberries in Yeşilirmak. If you come to this part of the island, do not return without picking strawberries from the strawberry fields in Yeşilirmak. Apart from strawberries, many vegetables and fruits are grown in the region. 10- In Yeşilirmak, you can see - 62 -
a grapevine, included in the Guinness Book of Records. Growing in the area of Asmali beach, a majestic grape bush with a trunk reaching 85 centimeters in circumference,
yields 3 tons a year in a year and was included in the Guinness Book of Records in 1947. 11- You can see the palm, walnut and orange trees together. It is possible to see all these tree species which grow in different climatic conditions growing side by side in Lefke. The views of Karsiyaka and the Aplic district will bring peace to your mind.
Lefke / Lefke / Лефке You can pick the oranges and other fruits from the branches during the harvest season. 12- You can practice or watch kitesurfing. The villages of Yedigalga and Gaziveren are the cradle of windsurfing and kitesurfing, the fast developing sports trends in North Cyprus.
One of the places where one can observe the most beautiful sunsets in Cyprus is, undoubtedly, the coast of Gemikonagi... Red Port, located on the coast, is one of the most famous sights visible from almost every point of Lefke. The seaport, extending by one kilometer, reaching for 500 meters into the sea, and the distance between its pillars is 50
13- You can have coffee in the centuries-old coffee shops surrounded by the historical texture of the Lefke city center. You can drink coffee and get rid of fatigue at the local historic coffee shops, which in the past were the most frequented place by Lefke miners. 14 - You can watch the sunset at Kizil Liman (the Red Port) located in Gemikonagi.
meters. 15-You can stay in Lefke and its villages. Organic Farm, Vouni King Hotel, Swan of Soli, Lefke Gardens Hotel, Bağlıköy Vineyard and Pendaya Eko Garden are waiting for you with accommodation services, to wake you up to a peaceful day among nature and a breakfast served with the freshest, most - 63 -
natural products. 16- You can spend a day with the nature on the Walking Trails. Walking trails created around Lefke, Bağlikoy and Yeşilirmak are a worthwhile alternative for tourism enthusiasts. In particular, Lefke Walking Trail, Orchid Valley, Soli Ruins - Bağlikoy, Vuni Palace - Yeşilirmak trails include spectacular species, as well as a route that offers spectacular scenery. 17- Try the candied fruit (majun) and Slowfood. When you visit the region where most natural products are grown, try the walnut majun, which is a Lefke classic. 18- You can inspect the Lefke Pond and the old buildings of the old copper mines on the pond more closely. The second largest in the country artificial pond created on the territory of the old mine, the Lefke / Gemikonagi pond, as well as the preserved CMC baths are witnesses of the historical past, and offer an unsurpassed background for magnificent photographs. 19- You can restore your old copper products by tinning. In recent years, interest in copper kitchen utensils has increased again. The main reason is that the food cooked in a copper pot or frying pan is very tasty. You can buy copper goods in Lefke, and give for tinning in Gemikonagi. 20-You can slow down with Cittaslow Lefke! Lefke is a member of the international Cittaslow (Slow city) movement, where life is beautiful and easy, in 2015 and encourages to live, enjoying the taste, slowly, leisurely and calmly. Lefke is the very city that will satisfy your inner need for peace and tranquility. Cittaslow means to feel ... *** 1 - Встречайте новый день за традиционным завтраком в
Lefke / Lefke / Лефке
Эко-садах... Вы можете начать день, смакуя традиционные кипрские блюда и продукты в умиротворяющей атмосфере сада. 2 – Полюбоваться уникальной мозаикой в виде лебедя, посетив древний город Соли... Во время посещения амфитеатра, агоры и базилики одного из важнейших городовгосударств Кипра Соли, вы сможете отправиться в историческое путешествие... 3 – Вы сможете насладиться сногсшибательным видами дворца Вуни и острова Петра Ту Лимниди. Вуни, сооружённый персами
на вершине холма на высоте 267 метров над уровнем моря дворец из 137 комнат, и островок Петра Ту Лимниди, ставший местом поселения первых на острове людей в период неолита в 5000 году до н.э., являются достопримечательностями региона, которые просто необходимо посетить. 4 – Вы сможете принять участие в местных фестивалях. На местных фестивалях, которые организовываются в разное время года в Лефке и деревнях, вы сможете поближе познакомиться с кипрской культурой и попробовать продукты, которые изготавливаются в регионе. Фестиваль орехов в Лефке, Фестиваль фиников, Праздник апельсинов, Фестиваль клубники в Ешильырмак, Фестиваль винограда вериго в Едидалга, фестиваль культуры в Доанджи и Эко-день в Баглыкёй. Непременно стоит заехать в Лефке во время проведения фестивалей. 5 – Вы можете посетить обитель дервишей и могилу
- 64 -
Шейха Назыма Кыбрыси. Обитель Шейха Назыма Кыбрыси имеет важное духовное значение для верующих и ищущих душевного успокоения. В смысле религиозного туризма наиболее посещаемыми достопримечательностями Лефке безусловно являются обитель и могила бессмертного шейха Накшбандийского тариката Назыма Кыбрыси. 6 – Сможете отдохнуть у фонтана Адженду. Посетив скрытый, как сокровище, между цитрусовых деревьев этот легендарный фонтан, сохранившийся наперекор времени, вы можете придаться ностальгии. 7 – В Лефке можно полюбоваться на образцы османской, венецианской и британской архитектуры. После столичной Лефкоши больше всего османских особняков, являющихся редким примером османской архитектуры, можно увидеть в Лефке. Архитектурный ансамбль из османских, венецианских и британских памятников истории сочетается в городе с
Lefke / Lefke / Лефке редкостной гармонией. Мечети, храмы и акведуки лишь некоторые из этого богатейшего исторического наследия ... 8 – Вы можете посетить экодеревню Баглыкёй. Баглыкёй, который стал упоминаться как экодеревня, впечатлит вас своими отражающими традиционную кипрскую текстуру глинобитными домами, тишиной, природой и встречами с жителями деревни, старающимися сохранить местную культуру и традиции Кипра. 9 – Пособирать клубнику в Ешильырмак. Если вы посетили эту часть острова, нельзя уехать из деревни Ешильырмак, не пособирав с полей клубнику. Кроме того, помимо клубники в этом регионе выращивают множество других фруктов и овощей. 1 0 – Увидеть в Ешильырмак виноградную лозу, вошедшую в Книгу рекордов Гиннеса. Растущий в районе пляжа Асмалы величественный виноградный куст, ствол которого достигает 85 сантиметров в обхвате, даёт в год 3 тонны урожая и был удостоен чести занять место в Книге рекордов Гиннеса в 1947 году. 11- Увидеть растущие вместе финиковые пальмы, грецкие орехи и апельсиновые деревья. Все эти виды деревьев, обычно выращиваемые в различных климатических условиях, можно увидеть растущими вместе в Лефке. Виды Каршияки и района Аплыч принесут вам душевное спокойствие. Вы сможете сами пособирать с веток апельсины и другие фрукты в период сбора урожая... 12- Сможете заняться или понаблюдать за кайтсерфингом. Деревни Едидалга и Газиверен
являются колыбелью виндсерфинга и кайтсерфинга, занявших своё место среди развивающихся на Северном Кипре видов спорта. 13- Вы можете выпить кофе во многовековом кафе в окружении исторического наследия центра Лефке. В местных старинных кофейнях, бывших в далёком прошлом излюбленным местом посещения для рабочих из рудников, вы сможете выпить кофе и избавиться от усталости. 14 – Наблюдать закат солнца на Красном лимане в Гемиконаы. Одним из мест, где можно наблюдать самые красивые на Кипре закаты, является, без сомнения, побережье Гемиконаы... Красный лиман, расположенный на побережье, является одной из известных достопримечательностей, видимой почти из каждой точки Лефке. Морской порт, простирающийся в длину на один километр, заходит на 500 метров в море, а расстояние между столбами составляет 50 метров. 15 – Вы можете разместиться в Лефке и окрестных деревнях. Вас ожидают Organik Çiftlik, Vouni King Hotel, Swan of Soli, Lefke Gardens Hotel, Bağlıköy Bağ Evi и Pendaya Eko Garden, где, разместившись в окружении природы, вы проснётесь безмятежным утром и сможете позавтракать самыми свежими и натуральными продуктами. 16- Вы сможете провести день на лоне природы, воспользовавшись пешеходными тропинками. Пешеходные тропы, которые начали прокладывать в окрестностях Лефке, Баглыкёй и Ешильырмак, являются стоящей альтернативой для энтузиастов туризма. В частности, пешеходная дорога Лефке, прогулочные тропинки Долины орхидей, руин Соли - 65 -
в Баглыкёй, дворца Вуни в Ешильырмак в дополнение к великолепным образцам, предлагают захватывающие виды. 17- Попробовать засахаренные фрукты (маджун) и Слоуфуд (Slowfood). Когда вы посетите регион, где выращиваются все натуральные продукты, непременно попробуйте классический для Лефке маджун из грецкого ореха. 18- Сможете исследовать пруд Лефке и находящиеся на его территории старые здания, принадлежавшие когда-то медным рудникам. Второй по величине в стране искусственный пруд, созданный на территории старого рудника, пруд Лефке/Гемиконаы, а также сохранившиеся здесь бани горноразрабатывающей корпорации CMC являются свидетелями исторического прошлого и представляют собой непревзойдённый фон для съёмки фотографий. 19- Сможете обновить ваши старые медные вещи с помощью лужения. В последние годы снова возрос интерес к медной посуде. Основная причина заключается в том, что еда, приготовленная в медной кастрюле или сковороде, очень вкусна. Вы можете купить медные товары в Лефке, а отдать на лужение в Гемиконаы. 20- В Лефке вы сможете замедлить течение жизни с Ситтаслоу (Cittaslow)! Присоединившийся к движению Медленных городов Cittaslow в 2015 году Лефке призывает жить, наслаждаясь вкусом, медленно, неторопливо и спокойно. Лефке является именно тем городом, который удовлетворит вашу внутреннюю потребность в спокойствии и умиротворении. Ситтаслоу значит чувствовать...
Gemikonağı/ Gemikonagi / Гемиконаы
GEMİKONAĞI GEMIKONAGI ГЕМИКОНАЫ
Lefke’ye 3 km mesafede bulunan Gemikonağı, denizden mis kokusunu içinize çekeceğiniz Lefke Avrupa Üniversitesi’nin de konumlandığı yere yakın olmasıyla bölgenin değer kazanan yerleşim yerlerindendir. Pirgo sınır kapısına geçiş yolu da Gemikonağı’ndan geçmektedir.1974 yılı öncesinde Ksero olarak adlandırılmıştır. 1974 yılı öncesinde faal olarak kullanılan Gemikonağı limanı, bakırın ihraç edildiği bir liman olmakla beraber Kıbrıs’ın en önemli limanlarından biriydi ve o yıllarda uluslararası hizmet vermekteydi. Gemilerden birinin limana çarpması ile hasar gören liman o tarihten beri kullanılmamaktadır. ***
In the village of Gemikonagi, located 3 km from Lefke, you can fully enjoy the fresh breeze, saturated with the smell of the sea. Due to its close location to the University of Lefke, the village is popular with students. In addition, the road to Pirgo, one of the border crossings to South Cyprus, passes through Gemikonagi, known until 1974 as Xero. The port of Gemikonagi, actively used until 1974 for copper exports, was one of the most important ports in Cyprus and served in those years international cruises. After one of the ships crashed into the pier, causing serious damage, the port was closed. *** В расположенной на расстоянии 3 км от Лефке - 68 -
деревне Гемиконаы можно сполна насладиться свежим бризом, насыщенным запахом моря. Из-за своего близкого расположения к Университету Лефке деревня пользуется популярностью у студентов. Кроме того дорога в Пирго, один из пограничных переходов на Южный Кипр, проходит именно через Гемиконаы, известный до 1974 года как Ксеро. Порт Гемиконаы, активно использовавшийся до 1974 года для экспорта меди, был в те годы одним из самых важных портов Кипра и обслуживал международные рейсы. После того, как один из кораблей врезался в причал, причинив серьёзные повреждения, порт был закрыт.
Gemikonağı/ Gemikonagi / Гемиконаы
GEMİKONAĞI LİMANI: PORT OF GEMIKONAGI: ПОРТ ГЕМИКОНАЫ: Kuzey Kıbrıs’taki limanlar içerisinde, Mağusa Limanı (Famagusta Port) ve Gemikonağı Limanı (Karavostasi Port ) uluslararası tanınmışlığı olmasından ötürü ayrıca büyük öneme sahiptir. Gemikonağı Sahil Şeridi’nde ise yakın tarihin tanıklığını yapan iki eski liman bulunmaktadır. Kırmızı Liman (Mangli’nin Limanı) ve Gemikonağı (Xero Karavostasi ) Limanı… Gemikonağı ve Yedidalga köyü arasında yer alan liman, halk arasında, renginden dolayı “Kırmızı Liman” olarak anılmakta birlikte, “Mangli’nin Limanı” veya
“Hellenic Company’e ait liman” olarak da biliniyor… *** Among all the harbors of Northern Cyprus, the ports of Famagusta and Gemikonagi (Port of Karavostasi) were not only world-famous, but also of great importance. On the coastal strip of Gemikonagi, there are two old ports that have witnessed the historical events of the recent past: the Red Port (Mangli’s Port) and Gemikonagi (Port of XeroKaravostasi). Because of its color, the port, located between the villages of Gemikonagi and Yedidalga, is known among locals as “Red Port”. In addition, it is also called the “Mangli’s Port” or the “Port of Hellenic”. *** - 69 -
Среди всех гаваней Северного Кипра порты Фамагусты и Гемиконаы (порт Каравостаси) не только были всемирно известны, но и имели большое значение. На прибрежной полосе Гемиконаы есть два старых порта, которые стали свидетелями исторических событий недавнего прошлого: Красный порт (порт Мангли) и Гемиконаы (порт Ксеро-Каравостаси). Порт, расположенный между деревнями Гемиконаы и Едидалга, изза своего цвета известен в народе как «Красный лиман». Кроме того его ещё именуют «порт Мангли» или «порт компании Hellenic».
Gemikonağı/ Gemikonagi / Гемиконаы
GEMİKONAĞI GÖLETİ: GEMIKONAGI POND: ПРУД ГЕМИКОНАЫ: Kuzey Kıbrıs’ın en büyük ikinci göleti olan Gemikonağı Göleti aynı zamanda yapım tekniği itibarı ile de ülkemizdeki tek örnektir. Trodos Dağları’ndan süzülerek gelen suyun birikmesiyle ülkemizin tüm renklerini bünyesinde barındıran Lefke’nin doğal güzelliğine hayat vermektedir. Gemikonağı Göleti’nin yapımına 1989 yılında başlanmış olup bitiş tarihi 1992’dir. 4.000.000 ton su tutma kapasitesine sahip Gemikonağı Göleti’nde biriken suyla, bahçe ve tarımsal alanların su ihtiyacı karşılanmaktadır. *** The Gemikonagi pond is not only the second largest in the TRNC, but also the only example from the point of view of its construction. The pond, formed as a result
of the accumulation of Troodos mountain waters, includes all the colors of the country and revitalizes the natural beauty of Lefke. The dam was built in 1960, and pipelines to all points of Lefke were laid in 1962. The construction of the pond in Gemikonagi, the largest in the TRNC, began in 1989 and continued until 1992. The water-holding capacity of this reservoir is 4,000,000 tons, which allows satisfying water requirements for irrigation of fields, gardens and agricultural lands. *** Пруд Гемиконаы является не только вторым крупнейшим в ТРСК, но и единственным примером с точки зрения его строительства. Пруд образовался в следствие накопления горных вод Тродоса, включает в себя все цвета страны - 70 -
и оживляет природную красоту Лефке. Дамба была сооружена в 1960 году, а трубопроводы во все точки Лефке были проложены в 1962 году. Строительство пруда в Гемиконаы, самого крупного в ТРСК, началось в 1989 году и продолжалось до 1992. Водоудерживающая способность этого водохранилища составляет 4000000 тонн, что позволяет удовлетворить потребности в воде для полива полей, садов и сельскохозяйственных угодий.
Gemikonağı/ Gemikonagi / Гемиконаы
CMC BAKIR MADENLERİ: CMC COPPER MINES: МЕДНЫЕ ШАХТЫ СМС: Kıbrıs’ın (Kypros - Cyprus) adını, Orta Tunç (M.Ö 1900 - 1625), Geç Tunç (M.Ö 1625 - 1050) ve Roma (M.Ö 30 M.S 330) devirlerinde adanın en önemli ihraç ürünü olan bakır cevherinden aldığı genellikle kabul edilmektedir. Troya kahramanı Theseus’un oğlu Demophon, Troya savaşından sonra Soli ile Ambelikou (Bağlıköy) arasına Aepia kentini bir Miken yerleşim yeri olarak kurmuştu. O sıralarda kent bakır rezervleri bakımından zengindi. Ancak denizden uzak olduğundan maden ocaklarından sağlanan bakır, zorlukla yurtdışına gönderilebilmekteydi. Bu nedenle kentin kralı olan Filokipros, M.Ö. VI. yüzyılın
Kıbrıs’taki Kalkolitik yerleşim birimlerinde bakırdan yapılmış önemsiz birkaç eşya dikkate alınmayacak olursa, ilk bakır eşya üretiminin M.Ö. 2300 yılında başladığı kabul edilmektedir.
bulunduğu 1913-1974 yılları arasındaki ilk çalışmalarını Skouriotissa yanında bulunan FoukassaTepesi’nde başlatır. 1916 yılına kadar Foukassa’daki maden tünellerinin kazılmasının yanı sıra, maden ocağından Ksero’daki (Gemikonağı) limana kadar demir yolu da döşenir. 1974 yılında faaliyetlerini tamamen durdurur.
Skouriotissa maden ocağı bölgesinde bulunan Banaya Skouriotissa kilisesi, “Curufların Meryem Anası” anlamına gelmektedir. Zaten kilise de Foukassa Tepesi boyunca uzanan siyah renkli curufların alt başında bulunmaktadır. Antik devirlere ait maden işletmelerinin kanıtı, geniş alanlara yayılan curuf kümelerinden anlaşılmaktadır. ABD menşeli olan Kıbrıs Maden şirketi (CMC) Lefke ile yakın çevresinde faaliyette
Gemikonağı Limanı’nda yıllardır kaderine terk edilmiş olan römork, 1945 yılında buharla çalışan sistemle İngiltere’nin Sunderland şehrinde Wiliam Pickersgill şirketi tarafından 183 adet üretilen TDI isimli modeldir. Maden ocağının 1 Ocak 1975’te kapanmasıyla birlikte 1980 yılında kızağa alınmıştır. *** In chronicles, the island of Cyprus was often called “copper”, as copper ore was
başlarında Atina devlet adamı Solon’un tavsiyesi üzerine deniz kenarındaki Soli şehrini kurarak eski kenti buraya taşımıştı.
- 71 -
Gemikonağı/ Gemikonagi / Гемиконаы the most important export commodity during the Middle Bronze Age (19001625 BC), the late Bronze Age (1625-1050 BC) and Rome Empire (30 BC - 330 AD). The son of the Trojan hero Theseus, Demophon, after the Trojan War founded a city called Aepia between the present location of Soli and the village of Baglikoy (Ambeliko), which became the residence of Mykenes. At that time the city had rich reserves of copper. However, Aepia was situated far from the sea, and the copper mined in the mines could be only be sent from the island with great difficulty. Therefore, the king of the city Philokypros on advice of the Athenian statesman Solon, in the beginning of VI BC founded the city of Soli close to the sea coast, and the old city was moved here. Except for the minor copper objects found in the Copper-Stone Age settlements, it can be assumed that the first items of processed copper began to appear in Cyprus in 2300 BC. The name of the Church of Our Lady Skuriotissa in the area of the eponymous mine means, in Greek, “Our Lady of Rust”, because the color of the mountains surrounding it, due to the presence of copper ore, has a rusty red hue. The church itself is located at the foot of the black slag debris that stretch along the Fukassa hill. Heaps of slag dispersed over large areas are the
evidence of the ancient mining activity. The Cyprus Mining Corporation for Copper Mining (CMC), which was an American company developing mines in the Lefke area in 19131974, began its work with developments on Mount Fukassa near Skuriotissa. In addition to the underground tunnels dug before 1916, a railroad from the mines to the port of Xero (Gemikonagi) was built. CMC ceased its activities completely in 1974. The trailer, which remained unattended for a long time at the port of Gemikonagi, was made in 1945 in the British city of Sunderland by Wiliam Pickersgill. This trailer was one of 183 models of the so-called TDIs, produced by this company. *** В летописях часто остров Кипр называли медным, так как медная руда являлась самым основным экспортным товаром в периоды среднего бронзового века (19001625гг. до н.э.), позднего бронзового века (16251050гг. до н.э.) и Рима (30 г. до н.э. - 330 г. н.э.). Сын Троянского героя Тесея, Демофонт, после Троянской войны основал город под названием Аэпия между нынешним местом расположения Соли и деревней Баглыкёй (Амбелигу), который стал местом жительства - 72 -
микенян. В то время город имел богатые запасы меди. Но до моря было далеко, и медь, добытую на рудниках, могли отправить за пределы остров с огромным трудом. Поэтому царь города Филокипрос по совету афинского государственного деятеля Солона в начале VI до н.э. основал город Соли недалеко от морского побережья, и старый город был перенесён сюда. Если не считать незначительные предметы из меди, обнаруженные в поселениях медно-каменного века (халколита), то можно предположить, что первые предметы из обработанной меди начали появляться на Кипре в 2300 году до нашей эры. Название церкви Богоматери Скуриотиссы в районе одноимённого рудника означает в переводе с греческого «Богоматерь Ржавная», поскольку цвет гор, окружающих её, из-за присутствия медной руды имеет рыжевато-
Gemikonağı/ Gemikonagi / Гемиконаы
красный «ржавый» отлив. Сама церковь расположена у подножия черных шлаковых отбросов, тянущихся вдоль холма Фукасса. Доказательством деятельности древних горнодобывающих предприятий являются кучи шлака, рассредоточенные на больших площадях. Кипрская Горнодобывающая Корпорация по добыче меди (СМС), которая была
американской компанией и вела разработку рудников в районе Лефке в 19131974 годах, приступила к работе с разработок на горе Фукасса возле Скуриотиссы. Помимо подземных тоннелей, которые рылись до 1916 года, была проложена железная дорога от рудников к порту Ксеро (Гемиконаы). СМС полностью прекратила свою деятельность в 1974 году. Трейлер, который
длительное время оставался без присмотра в порту Гемиконаы, был выпущен в 1945 году в британском городе Сандерленд компанией Wiliam Pickersgill. Этот трейлер был одним из 183 моделей так называемых TDI, произведённых этой компанией. После закрытия шахты 1 января 1975 года трейлер был поднят на колодки в 1980 году.
İsveçli arkeologlar, İsveç’te bulunan 3 bin 600 yıllık bronz aletlerin, Kıbrıs’taki bakır madenininde yapıldığını keşfettiklerini açıkladı. Bilim adamları, Bohuslan’da taşların üzerine oyulan gemi figürlerinin, o dönemde İskandinavya ile Akdeniz arasında ticaret yapıldığının belgesi olduğuna inandıklarını belirtti. Gothenburg Üniversitesi’ndeki bilim adamları, İsveç’te bulunan bronz çağına ait 70 kama ve baltanın Kıbrıs’ta yapıldığını açıkladı. *** Swedish archaeologists stated that 3,600-year-old bronze tools discovered in Sweden, were made using copper ore from Cyprus mine. Scientists said they believed that the ship figures carved on the stones in Bohuslan were the documents of trade between Scandinavia and the Mediterranean in those times. Scientists at the University
of Gothenburg announced that 70 daggers and axes from Bronze Age found in Sweden were actually made in Cyprus. *** Шведские археологи заявили, что 3600-летние бронзовые орудия труда, обнаруженные в Швеции, были сделаны с использованием медной руды, доставленной из рудников Кипра. Ученые считают, что изображения корабля, вырезанные на камнях в Богуслане, являются документами, подтверждающими существование торговли между Скандинавией и Средиземноморьем в те времена. Ученые из Гётеборгского университета отметили, что 70 ножей и топоров бронзового века, найденные в Швеции, на самом деле были сделаны на Кипре.
- 73 -
Gemikonağı/ Gemikonagi / Гемиконаы
CMC GOLF KULÜBÜ: CMC GOLF CLUB: CMC ГОЛЬФ-КЛУБ: CMC Golf Kulübü sahası, 1926 yılından beri değişik yönetimler ile değişik görünümler kazanarak bugüne kadar geldi. Kulüp, 1926-1974 yılları arasında CMC yönetimi ve doktorlarına tahsis edilmiştir. Bu tarihlerde Kıbrıs’ın ilk açık golf turnuvasının bu sahada yapıldığı bilinmektedir. Ian Ross Cooper adlı bir CMC yöneticisi sahayı idame etmekle görevlendirilmiştir. 1985 yılında Türk dostu Steeve Brady, Ian Cooper ile işbiriliği yaparak sahada iyileşmeler sağladı.
2002 yılında Golf Federasyonu’nun kurulmasıyla modern sulama sisteminin yanında sahaya üç yeni çukur daha kazandırıldı. Restoran ve kafeteryanın eklenmesi ile, misafirlere daha iyi hizmet sunma olnağı elde edildi. Sahanın son hali 11 çukurdan oluşmaktadır. Bir kısım çukurun komşusu deniz sahasının tam ortasından geçen ve bazı kış aylarında akan Kargot Deresi ve çukurlar arasındaki akasya, okaliptüs ve çam ağaçları ile birlikte golfçülere doğal engellerden oluşan bir saha hazırlamaktadır. Kulüpte, Temmuz-Ağustos ayları hariç her ay, çok sayıda oldukça heyecanlı geçen yarışmalar düzenlenmektedir. - 74 -
*** Since 1926, the CMC Golf Club gained different appearances with different administrations and has come to this day. The club was assigned to the CMC administration and its doctors from 1926 to 1974. It is known that the first open golf tournament of Cyprus was held in this area. Jan Ross Cooper, one of the CMC Managers, was appointed responsible for the maintenance of the field. Steve Brady, who lived in the TRNC and was friendly to the Turks, together with Ian Cooper improved the golf course. The TRNC Federation of Golf was founded in 2002. After this, a modern
Gemikonağı/ Gemikonagi / Гемиконаы
irrigation system was introduced and three new holes were added. With the opening of the restaurant and cafes, the guests’ service has moved to a higher level. At the moment the field includes 11 holes. One part of the holes is on the opposite side of the riverbed of the Kargot River, which is sometimes filled with water in winter. The river, and acacias, eucalyptuses and pines, form natural obstacles for the players. Every month, except for July and August, there are numerous competitions organized at the Club. *** CMC гольф-клуб, переживший многочисленные изменения
и многочисленную же смену управления, дошёл до наших дней с 1926 года. В период между 1926-1974 гольф-клуб был передан правлению и врачам компании CMC. Известно, что первый открытый турнир гольфа был проведён именно в этот период. Ян Росс Купер, один из управляющих CMC, был назначен ответственным за обслуживание поля. Стив Брейди, проживавший в ТРСК и дружественно настроенный к туркам, в сотрудничестве с Яном Купером усовершенствовал поле для гольфа. Федерация гольфа ТРСК была основана в 2002 году. После этого была введена современная система - 75 -
орошения и добавлены три новых лунки. С открытием ресторана и кафе обслуживание гостей перешло на более высокий уровень. На данный момент поле включает 11 лунок. Одна часть лунок находится на противоположной стороне русла реки Каргот, которое иногда наполняется водой в зимний период. Река, а вместе с ней и акации, эвкалипты и сосны образуют природные препятствия для игроков. В клубе ежемесячно, за исключением июля и августа, проводятся многочисленные соревнования.
Yedidalga/ Yedidalga / Едидалга
YEDİDALGA YEDIDALGA ЕДИДАЛГА Yedidalga Köyü, bölgenin en güzel plajlarına sahip olan sahil şeridinde bar ve restoranlarıyla Akdeniz’in misafirperverliğini size sunan yerleşim yerlerindendir. Rumca adı Budamusdu Gambo; yani Gambo Deresi’dir. Yedidalga Köyü termal rüzgarları ile sörf sporunun yapıldığı ve profesyonel eğitimin verildiği noktalardandır. Yaz dönemi hemen hemen her gün esen şiddetli rüzgarlar ile adanın en serin bölgesini teşkil etmektedir. *** The village of Yedidalga, located on the most picturesque coast of this
region, with its restaurants, cafes and bars, is a striking example of Mediterranean hospitality. The Greek name of the village is Budamusdu Gambo, which means “Gambo River”. Yedidalga is one of the places in the country where professional surf training and surfing are conducted. Thanks to strong winds that blow almost daily, the village is the coolest place in the summer on the whole island. *** Деревня Едидалга, расположенная на самом живописном побережье округа, с её ресторанами, кафе и барами является - 76 -
ярким примером средиземноморского гостеприимства. Греческое название деревни – Будамусду Гамбо, что в переводе значит Речка Гамбо. Едидалга - это одно из мест страны, где проводится профессиональное обучение и занятия серфингом. Благодаря сильным ветрам, которые дуют практически ежедневно, деревня является самым прохладным в летний период местом на острове.
Yedidalga/ Yedidalga / Едидалга
- 77 -
Yedidalga/ Yedidalga / Едидалга SOLİ ANTİK ŞEHRİ: ANCIENT CITY OF SOLI: ДРЕВНИЙ ГОРОД СОЛИ: Soli M.Ö. 600 yıllarında kurulmuş olan Kıbrıs’ın 10 şehir krallığından birisidir. Soli’nin ismi Asur tabletlerinde haraç alınan bir kent olarak da geçmektedir. Aepia ya da Attika Thesues’un oğlu Demopkon tarafından kurulmuştur. Atinalı Solon’un tavsiyesi ile yeri değiştirilerek Soli adını almıştır. İsis, Afrodit ve Serapais tapınaklarının da bulunduğu harabelerden, Kıbrıs sanat tarihinin önemli eserlerinden Soli Afrodit Heykeli’nin de içinde bulunduğu birçok eser çıkartılmıştır. Bu heykel, Güney Lefkoşa’daki Kıbrıs Müzesi’nde sergilenmektedir. 2005-2006 yıllarında yapılan arkeoloji çalışmasında elde edilen saf altından yapılan yaprak şekilli taç, Soli’nin Altın Yaprakları, dudak maskesi, küpe, bilezik, tanrı Zeus ve Şilenus kabartmaları ve tunç bulgular ise Güzelyurt Arkeoloji ve Doğa Müzesi’nde sergilenmektedir. Soli’nin en etkileyici bölümü IV. yy’a dayanan bazilikasıdır. Kıbrıs’ta yapılan ilk kiliselerden birisi olan bazilika erken hristiyanlık döneminde Başpiskoposluk merkezi olara *** Soli, founded in 600 BC, was one of 10 small states of Cyprus. Aepia or Attica was founded by the son of Theseus, Demophon. Advised by Solon, he moved the
capital here and named the city in honor of the Athenian statesman Soli. The references to Soli are found on the Assyrian tablets of tribute payers. In addition to the temples dedicated to Isis, Aphrodite and Serapis, the gold and silver ornaments of the Hellenistic period, during the excavations, a marble statue of Aphrodite was found (now in the Museum of Cyprus on the Greek part of the island). - 78 -
During the excavations of 2005-2006, a leaf-shaped crown made of pure gold, the “Golden Leaves of Soli”, as well as earrings, bracelets, lip mask, images of Zeus and Silenus, bronze articles and many other things were found. All findings are currently exhibited in the Museum of Archeology and Natural Sciences in Guzelyurt. One of the most impressive buildings of Soli is the 4th century basilica, which
Yedidalga/ Yedidalga / Едидалга
is considered one of the earliest churches in Cyprus. *** Соли, основанный в 600 годах до нашей эры, являлся одним из 10 малых государств Кипра. Аэпия или Аттика был основан сыном Тесея, Демофонтом. По совету наставника Солона он переместил сюда столицу и назвал город в честь афинского мудреца Соли. Упоминания о Соли встречаются на
ассирийских табличках плательщиков дани. Помимо храмов, посвящённых Изиде, Афродите и Серапису, золотых и серебряных украшений эллинистического периода, во время проведения раскопок была обнаружена мраморная статуя Афродиты (теперь находится в музее Кипра на греческой части острова). Во время раскопок 20052006 годов был найден - 79 -
венец из чистого золота, сделанный в виде ветви с листьями - «Золотые листья Соли», а также серьги, браслеты, маска в форме губ, изображения Зевса и Силена, а также изделия из бронзы и многое другое. Все находки в настоящее время выставлены в музее Археологии и Естественных наук в Гюзельюрте. Одним из самых впечатляющих зданий Соли является базилика IV века, которая считается одной из самых первых церквей Кипра. *** Tarihi kaynaklara göre Atina’lı devlet adamı Solon’un, Aepia Kralı Philokypros’u ziyareti sırasında Ksero nehri yakınında bir şehir kurması veya mevcut şehri ovaya kaydırması önerisi üzerine bu şehir kurulmuş ve Solon’un ismine uygun olarak şehre Soli adı verilmiştir. M.Ö.VI. yy.’da adanın idaresini ele geçiren Persler, Soli şehrini beş aylık bir kuşatmadan sonra ele geçirdiler. Perslerin Soli’yi ele geçirmelerinden sonra, bu şehri kontrol altında tutmak amacı ile şehrin 5 mil kadar batısına Pers yanlısı Marion kralı tarafından Vuni Sarayı inşa edilmiştir. Helenistik, Roma ve Erken Bizans dönemlerinde çevreye ve denize doğru gelişerek önemli bir konuma gelir. Ancak M.S 647 - 649 yılında başlayan sürekli Arap akınları ile tahrip olur ve diğer şehirler gibi terkedilmek zorunda kalır. Böylece
Yedidalga/ Yedidalga / Едидалга şehrin yapılarından sökülen taşlar başka inşaatlarda yapı malzemesi olarak kullanılmaya başlanır. Hatta harabelerden, özellikle tiyatro binasından sökülen taşlar XIX. yy.da Mısır’daki Port Sait Limanı’nın yapımında bile kullanılmıştır. M.Ö. VI. yy.’a tarihlenen Soli şehrinde Tiyatro, Bazilika ve Agora yapıları ziyaret edilebilmektedir. *** Various historical sources state that the Athenian politician and legislator Solon during his visit to King of Aepia Philokypros advised him to transfer the capital city to a more convenient place in the valley by the river Xeros. The city was built, and given Solon’s name. In the 6th century BC, the island was invaded by the Persians, who conquered Soli after a five-month siege. After the city passed to the Persians, the Persian King Marion built the Vouni fortress on the hill five miles to the west of Soli, which allowed to control the entire area of Soli. The heyday of the city falls on the Hellenistic, Roman and early Byzantine periods. The Arabs, who began their raids on the island in 647/9, completely destroyed the city and stones from its ruins were used to build other buildings. So in the 19th century, the stones of Soli, especially the stones of the amphitheater, served as a building material during the construction of the Suez Canal and Egyptian Port Said. The most remarkable and interesting
things you can see in ancient Soli are the amphitheater, basilica and agora. *** Из исторических источников известно, что афинский политик и законодатель Солон во время своего посещения царя Аэпии Филокипроса посоветовал тому перенести столицу государства в более удобное место в долину или к реке Ксерос. Город был построен, и в благодарность царь назвал его именем Солона. В VI веке до н.э. островом завладели персы, которые после пятимесячной осады захватили Соли. После того как город перешёл к персам, на вершине холма в пяти милях на запад от Соли про-персидский король Марион построил крепость Вуни, позволявшую контролировать весь район Соли. Расцвет города приходится на эллинистический, римский и ранневизантийский периоды. Арабы, начавшие свои набеги на остров в 647/9 годах, полностью
- 80 -
разрушили город и камни с его руин стали использоваться для постройки других зданий и объектов. Так в XIX веке камни Соли, особенно камни амфитеатра, служили стройматериалом во время прокладки Суэцкого канала и строительства египетского Порт-Саида. Самое примечательное и интересное, что можно увидеть в древнем Соли, это амфитеатр, базилика и агора.
SOLİ AGORASI (PAZAR YERİ): AGORA SOLI: АГОРА СОЛИ (ТОРГОВАЯ ПЛОЩАДЬ): 5 metre yüksekliğe kadar uzanan bir istinat duvarı ile çevrilidir. Kazısı tamamlanmamış olup burada sadece bina grupları ve bunları çapraz olarak bölen bir yol görülebilmektedir. Soli Tiyatrosu arkasındaki Nekropolis alanında 24 Kasım 2005- 5 Ocak 2006 tarihleri arasında Eski
Yedidalga/ Yedidalga / Едидалга Eserler ve Müzeler Dairesi tarafından yapılan kurtarma kazılarında mimarileri ve buluntuları (seramik, altın ve metal) yönünden oldukça zengin 7 mezar gün ışığına çıkarılmıştır. Özellikle çıkarılan altın buluntular eşsiz güzelliğe sahip olup; diadem, taç ve takıların işçiliği dikkat çekicidir. Bulunan eserler Güzelyurt Arkeoloji ve Doğa Müzesi’nde sergilenmektedir. *** The area is surrounded by a nearly five-meter-high wall. Excavations in this place are not yet completed, so at the moment only groups of buildings and a road dividing them diagonally are visible. During the excavations of 2005-2006, conducted by the North Cyprus Department of Antiquity and Museums, 7 graves were found, and numerous ceramics, gold and metal artefacts were extracted. *** Площадь окружена почти пятиметровой стеной. Раскопки в этом месте
ещё не окончены, поэтому на данный момент видны лишь группы зданий и дорога, разделяющая их наискосок. Во время раскопок 20052006 годов, проведённых Департаментом Античности и Музеев Северного Кипра, было обнаружено 7 могил, из которых были извлечены многочисленные предметы из керамики, золота и металла.
SOLİ BAZİLİKASI: BASILICA OF SOLI: БАЗИЛИКА СОЛИ: Helenistik döneme ait olmakla birlikte Erken Hristiyanlık döneminde yeniden kullanılmıştır. M.S. IV. yy. Erken Hristiyanlık dönemine tarihlenen bazilika birden çok yapım evresi geçirmiştir. İlk yapı 5 nefli bir bazilikaydı. Daha sonra M.S.VI. yy.da 3 nefli bir bazilikaya dönüştürülmüştür. Yapının zemini Akdeniz dünyası için önemli değere sahip mozaiklerle kaplıdır. Mozaikler, geometrik
- 81 -
hayvan figürleri ve bitkisel motiflerden oluşmaktadır. Hayvan figürleri arasında etrafı asma dalları ve üzüm salkımları ile çevrili kuğu figürleri dikkat çekmektedir. En önemli mozaik, muhteşem güzellikteki kuğu mozaiğidir. *** Although the structure belongs to the Hellenistic period, it was re-used in the era of early Christianity. The Basilica of Soli was built in several stages presumably in the 4th century. The first basilica had 5 naves, and then in the 6th century the church was rebuilt into a 3-naved. The floor of this oldest church was covered with a mosaic, which nowadays has a huge historical value for the entire Mediterranean. Mosaic consists of geometric patterns, images of animals and plants. Among the images of animals, a swan surrounded by a vine leaves ornament attracts special attention. *** Хотя здание принадлежит к эллинистическому
Yedidalga/ Yedidalga / Едидалга
периоду, оно было вновь использовано в эпоху раннего христианства. Базилика Соли была построена в несколько этапов предположительно в IV веке. Первая базилика была 5-нефная, а затем в VI веке церковь перестроили в 3-нефную. Пол этой старейшей церкви был покрыт мозаикой, имеющей сегодня огромную историческую ценность для всего Средиземноморья. Мозаика состоит из геометрических узоров, изображений животных и растений. Среди изображений животных особое внимание
привлекает лебедь, окруженный орнаментом из виноградной лозы.
SOLI TİYATROSU: THE ROMAN THEATER OF SOLI: РИМСКИЙ ТЕАТР СОЛИ: M.S. II. yy. sonu ile M.S. III. yy.’ın başlarına tarihlenmektedir. Kıbrıs’ta Roma döneminin en tipik tiyatro örneklerindendir. Ancak büyük bir bölümü orjinal olmayıp İngiliz Sömürge Dönemi’nde tiyatroyu tamamlamak için yeniden restore edilmiştir. Yunan ve Roma - 82 -
tiyatrolarında görülen skene (sahne binası), orkestra ve auditorium kısımlarından oluşmaktadır. Skene denen dikdörtgen şekilli sahne binası kuzeybatıda yer almaktadır. Çeşitli odaları ve koridorları içeren bu bina oyuncular tarafından soyunma ve giyinme yeri olarak kullanılmaktaydı. Aynı zamanda oyunlara fon teşkil etme görevini de görürdü. Orta kısımda yer alan yarım daire şeklindeki orkestra ise, dini merasimlerin ve oyunların icra edildiği bir alandır. Bu alana giriş, skene binasının iki yanından uzanan paradoi denen geçitler ile olmaktadır. En üst
Yedidalga/ Yedidalga / Едидалга kısımdaki oturma yerleri (üst Cavea) kayaya oyulmuştur ve üzerleri de kesme taşlar ile kaplıdır. Ancak bu kısım şu anda mevcut değildir. Tiyatronun 3500 kişilik kapasitesi olduğu tahmin edilmektedir. *** The amphitheater was built at the end of the 2nd or the beginning of the 3rd century AD. It is an example of the typical Roman theaters in Cyprus. However, most of the theater was restored during the British colonization of the island and is not original. The scene (the room where the scene was located) of the Greek and Roman theaters consisted of an orchestra pit and auditorium. The theater had a 2-story backroom, decorated with marble facing slabs and statues. The scene is located to the north-west of this rectangular building, numerous corridors and rooms of which were used by artists as dressing rooms. The building also served as a decoration for the performances. The semicircular orchestra in the center served to perform religious rites and games. The upper audience, where the spectators were sitting, was partially cut out in the rock and had two entrances. Today, there is nothing left of this part of the theater. It is assumed that the theater could hold about 3500 spectators. *** Амфитеатр Соли был
построен в конце II или в начале III века нашей эры. Является примером типичных театров Кипра римского периода. Однако большая часть театра была отреставрирована во времена британской колонизации острова и не является оригиналом. Скена (помещение, где располагалась сцена) греческих и римских театров состояла из оркестровой ямы и зрительного зала (аудиториума). Также у театра было 2-этажное закулисное помещение, отделанное мраморными облицовочными плитами и украшенное статуями. Скена расположена на северо-запад от этого
- 83 -
прямоугольного здания, многочисленные коридоры и комнаты которого использовались артистами как гардеробная. Здание также служило декорацией для спектаклей. Полукруглая оркестровая ложа в центре была местом исполнения религиозных обрядов и игр. Верхняя аудитория, где сидели зрители, частично выбитая в скале, имела два входа. Сейчас от этой части театра ничего не осталось. Предполагается, что театр мог вмещать примерно 3500 зрителей.
Bademliköy / Bademlikoy / Бадемликё VUNİ ÖREN YERİ VE SARAYI: VUNI PLACE AND PALACE: ДОЧЬ МЕСТО И ДВОРЕЦ: 2500 yıllık tarihi ile Lefke’nin Bademliköy mevkiinde uçsuz bucaksız deniz ayaklarınızın altına seren Vuni, 137 odadan oluşan büyük bir saraydır. Denizden 267 metre yukarıda bulunan tepedeki saray, ada tarihinde Persler tarafından inşa edilen tek eserdir. Marion kentinin Pers yandaşı olan kralı tarafından, Yunan yanlısı Soli Kenti’nde M.Ö. 498 yılında Perslere karşı başarısızlıkla sonuçlanan ayaklanmayı gözetlemek amacıyla yaptırılmıştır. 70 yılda tamamlanan saray, M.Ö. 380 yılında Soli halkı tarafından yakıldıktan sonra bir daha yenilenmemiştir. 1928 yılında İsveç Kazı Heyeti tarafından arkeolojik kazı çalışmaları yapılmıştır. Burada yapılan kazılar sırasında pişmiş topraktan yapılmış ve sarayın yok olduğu yangında siyahlaşmış bir testi içinde ‘Vuni Hazinesi’ olarak adlandırılan eşyalar bulunmuştur. Bunlar; altın ve gümüş bilezikler, işlemeli gümüş kupalar, çoğu Marion’un, bir kısmı da Kition, Lapithos ve Paphos kentlerinin damgalarını taşıyan yüzlerce madeni paradan oluşmaktadır. *** Located in the village of Vouni, which offers a picturesque view of the vast
Mediterranean Sea, was once a huge palace with 137 rooms. It was built on a hill top 2500 years ago at an altitude of 267 meters above sea level, and is the only structure built by the Persians in the history of Cyprus. The palace was built by order of the pro-Persian king of the nearby city of Marion to observe the proGreek city of Soli after a major uprising of the latter against the Persian rule in - 84 -
498 BC. The palace, built for 70 years, was destroyed by the inhabitants of the neighboring town of Soli in 380 BC, and was not restored ever since. Archaeological excavations were carried out by the Swedish Cyprus Expedition in 1928. Excavations have uncovered a lot of gold and silver ornaments, dishes, and also the “Vouni
Bademliköy / Bademlikoy / Бадемликё 498 г. до н.э. Дворец, который строился на протяжении 70 лет, был разрушен жителями соседнего города Соли в 380 г. до н.э. и больше не восстанавливался. Археологические раскопки были проведены шведской экспедицией Кипра в 1928 году. Раскопки обнаружили много золотых и серебряных украшений, посуды, а также «Клад Вуни» - монеты с оттисками Мариона, Китиона, Лапидоса и Пафоса, найденные в почерневшем глиняном сосуде, очевидно обгоревшем во время пожара, который полностью разрушил замок Вуни.
VUNİ SARAYI: VOUNI PALACE: ДВОРЕЦ ВУНИ:
Treasure” - coins with the impressions of Marion, Kition, Lapidos and Paphos, found in a blackened clay vessel, apparently burnt during a fire that completely destroyed the Vouni castle. *** Расположенный в деревне Бадемли Вуни, откуда открывается живописный вид на бескрайние морские просторы, был когда-то огромным дворцом из 137 комнат. Был построен на
вершине холма на высоте 267 метров над уровнем моря 2500 лет назад, и является единственным строением, сооружённым персами за всю историю острова Кипр. Дворец был возведён по приказу про-персидского короля близрасположенного города Мариона для наблюдения за про-греческим городом Соли после крупного восстания последнего против персидского владычества в - 85 -
Sarayın alt yapısı taştan üst yapısı ise kerpiçten oluşmaktadır. İdari bölümler, sarnıçlar, yatak odaları, hamamlar, depolar ve Tanrıça Athena’ya adanmış bir de tapınak bulunmaktadır. Avlunun ortasındaki sarnıcın yanında anıta benzeyen taş su çekmek için kullanılan bir çıkrığın parçasıdır. Sarayın konumu gereği Kormacit Burnu’na kadar olan Güzelyurt ve Petra Tou Limnidi adasının en güzel manzarası buradan izlenmektedir. *** The lower part of the palace is made of stone, and the upper part is made of mud bricks. The castle housed state departments, cisterns, bedrooms, large storage
Bademliköy / Bademlikoy / Бадемликё rooms and baths, as well as a sanctuary dedicated to the goddess Athena. A stone resembling a monument, next to a water cistern in the middle of the courtyard, is a part of the water supply device. From the place where the palace is located, open the most beautiful views of the Kormacit coast and the island of Petra Tou Limnidi. *** Нижняя часть дворца сложена из камня, а верхняя - из необожженного кирпича. Замок размещал государственные департаменты, цистерны, спальни, большие складские помещения и бани, а также святилище, посвящённое богине Афине. Камень, похожий на монумент, рядом с цистерной в середине двора является частью приспособления для подачи воды. Из-за особенностей расположения дворца отсюда открываются самые прекрасные виды на побережье Кормаджит и островок Петра Ту
Лимниди.
VUNİ HAMAMLARI: BATHS OF VOUNI: БАНИ ВУНИ: Meydanda bulunan 7 metreye 16 metre genişliğindeki basamaklar adadaki en geniş basamaklardır ve sarayda yer alan hamamlar ada
- 86 -
tarihindeki en eski hamamdır. *** The steps of 7 by 16 meters, located in the courtyard, are the widest on the whole island, and the baths in the palace are the oldest in the history of Cyprus. *** Ступени 7 на 16 метров, находящиеся во внутреннем дворе, являются самыми
Bademliköy / Bademlikoy / Бадемликё широкими на всём острове, а термы (бани) во дворце – самыми древними в истории Кипра.
ATHENA TAPINAĞI: SANCTUARY OF ATHENA: СВЯТИЛИЩЕ АФИНЫ: Sarayın bulunduğu tepenin
güneyinde M.Ö. V. yüzyılın 3. çeyreğinde yapılmış olan bir Athena Tapınağı’nın izleri vardır.İki ana girişi olan tapınak tek ve iki katlı olarak inşa edilmiştir. Ocak ve mayıs aylarında kalıntılar etrafındaki yeşil alanda açan orkideler bölgeye ayrı bir güzellik katmakta bu sebeple Vuni Sarayı, Orkide Sarayı olarak da anılmaktadır.
- 87 -
*** In the southern part of the plateau on which the palace was built, there are remains of the sanctuary of Athena, built in the third quarter of the 5th century BC. To the sanctuary, consisting of two consecutive courtyards, leads two entrances. Wild orchids, blossoming in the ruins from January to May, give the countryside a unique beauty. That is why Vouni is also called the Orchids Palace. *** В южной части плато, на котором был построен дворец, находятся остатки святилища Афины, сооружённого в третьей четверти V века до н.э. В святилище, состоящее из двух следующих друг за другом дворов, ведут два входа. Дикие орхидеи, распускающиеся на территории развалин в период с января по май, придают местности особую красоту. Именно поэтому Вуни ещё называют дворцом орхидей.
Lefke / Lefke / Лефке LEFKE ŞEHİTLİKLERİ: MARTYRDOMS: МЕМОРИАЛЬНЫЕ КЛАДБИЩА: Yeşilırmak Şehitliği Bağlıköy Şehitliği Çamlıköy Şehitliği Taşpınar Şehitliği Lefke Şehitliği Gaziveren Şehitliği *** Yeşilirmak Martyrdom Bağlikoy Martyrdom Çamlikoy Martyrdom Taşpinar Martyrdom Lefke Martyrdom Gaziveren Martyrdom *** Мемориальное кладбище Ешильырмак Мемориальное кладбище Баглыкёй Мемориальное кладбище Чамлыкёй Мемориальное кладбище Ташпынар Мемориальное кладбище Лефке Мемориальное кладбище Газиверен
- 88 -
We carry Cyprus to the future Мы переносим Кипр в будущее
Yeşilırmak/ Yesilırmak / Ешильырмак
ÇİLEK KOKULU
YEŞİLIRMAK STRAWBERRY-SCENTED
YESILIRMAK ПАХНУЩИЙ КЛУБНИКОЙ
ЕШИЛЬЫРМАК Kıbrıs’ın en batısında bulunan Yeşilırmak, adanın sebze ve meyve ihtiyacının %40’ını karşılayan bereketli topraklara sahiptir. Yeşilırmak’a geldiğinizde mis kokulu çilek bahçelerinden kendinizi alamayacaksınız. Eski ismi Limnitis (Limnidi) olan Yeşilırmak, antik bir yerleşim yeri olan Vuni Sarayı’na yakındır. Yeşilırmak köyünün yerli halkı tamamıyla Kıbrıs Türkleri’nden oluşmaktadır. Trodos Dağları’na uzanan eteklerinde Kıbrıs’ın meşhur yaban keçisi (Muflon) sürüler halinde dolaşmaktadır. Yeşilırmak Taşı Petra Tou Limnidi ve tarihi Vuni Sarayı arasında yer alan Yeşilırmak, doğadaki çiçekleri, şifalı bitkileri, yeşili ve mavi denizi ile doğasını korumaktadır. Bölgede 4 plaj bulunmaktadır. Görülmesi gereken yerlerden bir tanesi de Asmalı Plaj’daki asmadır. Bu asma Guinness rekorlar kitabına girmiştir. Yeşilırmak bölgesi doğa ve
deniz manzaraları yanında, kaliteli suyu verimli toprakları, dağı, denizi ve yeşili ile modern bir turizm kasabası olmaya adaydır. Vuni-Yeşilırmak arasında bir de yürüyüş parkuru bulunmaktadır. Kıbrıs’taki ilk yerleşim yeri olarak adlandırılan Yeşilırmak Taşı ve tarihi Vuni Sarayı arasında yer alan bölgede hala daha şifalı bitkilerin ve birbirinden güzel renkli çiçeklerin yetiştiğini gördükçe neden Yeşilırmak’ın bu kadar güzel olduğunun da cevabını toprağında buluyoruz. *** Due to its fertile soil Yeşilirmak, located in the western part of the island, satisfies 40% of the country’s needs in fruits and vegetables. You will not be able to resist the aroma of strawberries coming from the spacious fields while visiting Yeşilirmak. The old name of the village is Limnitis (Limnidi), and it is located near the ancient - 90 -
Yeşilırmak/ Yesilırmak / Ешильырмак
Vouni Palace. The indigenous population consists entirely of Turkish Cypriots. Famous Cyprus wild mouflons still wander here in the foothills of Troodos. Stretching between Petra Tou Limnidi and the historical Vouni castle, Yeşilirmak preserves its pristine nature with flowers, herbs and turquoise sea. There is also a hiking trail Vuni Yeşilirmak. There are four beaches in the region. One of the places that must be visited here is the Asmali beach with a century-old grape vine that is included in the Guinness Book of Records. The untouched nature and magnificent seascapes, pure and tasty water, fertile soil and majestic mountains make Yeşilirmak a modern touristic village. *** Ешильырмак, расположенный в западной части острова, благодаря своей плодородной почве удовлетворяет 40% потребностей страны в фруктах и овощах. Вы не сможете устоять перед - 91 -
ароматом клубники, идущим с просторных плантаций, когда придете в Ешильырмак. Старое название деревни – Лимнитис (Лимниди), и находится она недалеко от древнего дворца Вуни. Коренное население полностью состоит из турецких киприотов. Знаменитые дикие козы Кипра муфлоны ещё бродят здесь в предгорьях Тродоса. Простирающийся между Петра Ту Лимниди и историческим замком Вуни, Ешильырмак сохраняет свою первобытную природу с цветами, лекарственными растениями, бирюзовым морем. Существует также пешеходная тропа Вуни – Ешильырмак. В этом регионе находится четыре пляжа. Одним из мест, которые обязательно нужно посетить, является пляж Асмалы со столетним виноградным кустом, вошедшим в Книгу рекордов Гиннеса. Нетронутая природа и великолепные морские пейзажи, чистая и вкусная вода, плодородная почва и величественные горы делают Ешильырмак современным туристическим местечком.
Yeşilırmak/ Yesilırmak / Ешильырмак PETRA TOU LİMNİDİ KAYASI: PETRA TOU LIMNIDI: СКАЛА ПЕТРА ТУ ЛИМНИДИ: Yeşilırmak Kayalığı, Limnidi Kayalığı veya Petra Tou Limnidi, Kuzey Kıbrıs’ta, Yeşilırmak köyünün yakınlarında bulunan kayalık küçük bir adadır. Kıbrıs’taki ilk yerleşim yerlerinden biri buradadır. Yerleşim, Neolitik Çağ’a dayanmaktadır. Sadece bu adacık üzerinde değil, bölgedeki diğer tepelerde de yerleşim tespit edilmiştir. Kayalık, arkeolojik kazılara ev sahipliği yapmıştır. *** Petra Tou Limnidi is a tiny island to the west of Vouni. It is believed that this is one of the oldest places in Cyprus to be inhabited – its first
inhabitants date back to the Neolithic Age in 5000 BC. Apart from this island, the traces of the first settlers were also found on other hills in the region. The island was dug and searched by the Archaeological Society of Sweden.Archaeological excavations were carried out on the island. *** Островок Ешильырмак, островок Лимниди или Петра Ту Лимниди небольшой скалистый остров
в деревне Ешильырмак. Считается, что именно этот островок был одним из мест поселения первых на острове людей в период неолита в 5000 году до н.э. Помимо этого островка следы жизнедеятельности первых поселенцев встречаются и на других холмах этого региона. Во время шведской экспедиции по изучению Кипра на островке были проведены археологические раскопки.
görüntüsü ve her yıl vermiş olduğu 3 tonluk üzümle gerçekten de kitaptaki yerini almayı hak etmiş. Sizler de Yeşilırmak’a giderseniz rekorlar kitabındaki yerini alan bu dev asmayı görmeden geçmeyin.
*** One of the most important sights to see when visiting Yeşilirmak is the ancient grape vine, which was included in the Guinness Book of Records. Growing in the area of
GUINNESS REKORLAR KİTABINA GİREN TARİHİ ASMA: A GRAPE VINE IN THE GUINNESS BOOK OF RECORDS: ВИНОГРАДНЫЙ КУСТ, ЗАНЕСЁННЫЙ В КНИГУ РЕКОРДОВ ГИННЕСА: Yeşilırmak’a gidip de görmemiz gereken en önemli yerlerden bir tanesi hiç şüphesiz Guinness Rekorlar Kitabı’na girmiş olan tarihi asma… Asmalı Plaj mevkiinde bulunan bu tarihi asma 85 cm’lik kalınlığı, heybetli
- 92 -
Yeşilırmak/ Yesilırmak / Ешильырмак
Asmali beach, a majestic grape vine with a trunk reaching 85 centimeters in circumference, yields 3 tons of grapes a year and was honored to take its place in the Guinness Book of Records in 1947. One must definitely see this miracle of nature while visiting the village of Yeşilirmak.
*** Одной из самых важных достопримечательностей, которые необходимо увидеть, посетив Ешильырмак, является древняя виноградная лоза, вошедшая в Книгу рекордов Гиннеса. Растущий в районе пляжа Асмалы величественный
виноградный куст, ствол которого достигает 85 сантиметров в обхвате, даёт в год 3 тонны урожая и был удостоен чести занять место в Книге рекордов Гиннеса в 1947 году. Обязательно проведайте это чудо природы во время посещения деревни Ешильырмак.
ALİ KEMAL HACIMULLA YAĞ DEĞIRMENLERİ: OIL PRESSES OF ALI KEMAL HACIMULLA: МАСЛОДАВИЛЬНИ АЛИ КЕМАЛА ХАДЖИМУЛЛЫ:
installed in the village units for flour milling, processing of barley and cotton, which were considered at that time the most advanced technologies. In 1951, Mehmet Ali Raif Hacimulla transferred this oil press and mills to his grandson Ali Kemal Hacimulla. Since 1963, Ali Kemal Hacimulla’s oil presses continue to operate and, due to the increase in production capacity, they process 5000 tons of olives a day, producing virgin olive oil (first cold pressed), incredibly popular among the population. *** Семейный бизнес «Маслодавильни оливкового масла Лефке» начал свою деятельность в 1946 году близ Лефке. Старейшина семьи Али Раиф Мехмет Хаджимулла помимо
маслодавильни, привёз из Италии и установил в деревне агрегаты для производства муки, обработки ячменя и переработки хлопка, которые считались в то время самыми продвинутыми технологиями. В 1951 году Мехмет Али Раиф Хаджимулла передал эту маслодавильню и мельницы по наследству своему внуку Али Кемалю Хаджимулла. С 1963 года маслодавильни Али Кемала Хаджимуллы продолжают действовать и, благодаря повышению производственной мощности, перерабатывают 5000 тонн оливок в день, производя оливковое масло так называемого холодного отжима, пользующееся невероятной популярностью у населения.
Bir aile kuruluşu olan Lefke Zeytin Yağı Değirmenleri faaliyetine ilk olarak 1946 yılında Lefke yakınlarında başlamıştır. Ailenin en büyüğü olan Ali Raif Mehmet Hacımulla, İtalya’dan Zeytin Yağı Değirmeni dışında un,arpa ve pamuk işleme aksamlarını da ithal edip köyüne kurmuş ve o zaman için çok modern sayılan değirmenler de faaliyetlerine başlamıştır. 1951 yılında Ali Raif Mehmet Hacımulla bu değirmeni torunu Ali Kemal Hacımulla’ya devretmiştir. 1963 yılından günümüze faaliyetlerini sürdüren Ali Kemal Hacımulla Zeytinyağı Değirmenleri, yapılan ilavelerle günde 5000 ton zeytin işleme kapasitesine sahip, gerçek ‘SIZMA’ zeytinyağı üretmektedir. *** The family business “Olive oil press of Lefke” began its activity in 1946 near Lefke. Elder of the family Ali Raif Mehmet Hacimulla, in addition to the oil press, brought from Italy and
- 93 -
Lefke / Lefke / Лефке
LEFKE PLAJLARI LEFKE BEACHES ПЛЯЖИ ЛЕФКЕ Mardin Plajı Lefke Belediye Plajı Aspava Plajı Karabetça Plajı Yeşilırmak Plajı *** Mardin Beach Municipal Beach of Lefke Aspava Beach Karabetça Beach Yeşilirmak Beach *** Пляж Мардин Муниципальный пляж Лефке Пляж Аспава Пляж Карабетча Пляж Ешильырмак - 94 -
Lefke / Lefke / Лефке LEFKE ANIT AĞAÇLARI: MONUMENTAL TREES: МОНУМЕНТАЛЬНАЯ ДЕРЕВЬЯ: Çınar ağacı: Sycamore: Чинар: Piri Osman Paşa Camisi / Lefke. 20.8m. 175 yaşında. (Dikim tarihi cami ile ilgilidir.) *** Piri Osman Pasha Mosque / Lefke, 20.8 m, 175 years old (tree planting time refers to the mosque’s past) *** Мечеть Пири Осман-Паши/ Лефке, 20,8 м, 175 лет (время посадки дерева относится к прошлому мечети) Piramit ‘Toplu’ Servi: Pyramidal Cypress: Пирамидальный кипарис: Platea-Karadağ Kıbrıs Maden Şirketi Tesisleri Boyu:18.55m. 71 yaşında. Ağaçların bulunduğu yerdeki bakır madeni 1960’lı yıllarda Kıbrıs’ın en büyük gelir kaynaklarından biri idi. Bu ağaçların resmi, tedavülden kaldırılmış olan para biriminin 250 mislik kağıt paralarının üzerinde Kıbrıs’ı simgelemiştir. *** Platea - Karadag Cyprus Mining Corporation CMC Height: 18,55m 71 years old. The copper mine, where these trees grow, was once the most profitable in Cyprus in the 1960s. These trees became a symbol of the island, and their image was
present on the money bills worth 250 mils, which were then taken out of circulation. *** Платеа – Карадаг Кипрская горнодобывающая корпорация СМС Высота: 18,55м 71 год. Медный рудник, где растут эти деревья, когдато в 1960-е годы был самым прибыльным для Кипра. Эти деревья являлись символом острова, а их изображение присутствовало на бумажных купюрах достоинством 250 мил,
- 96 -
которые были затем изъяты из оборота. Piramidal ‘Toplu’ Servi: Pyramidal Cypress: Пирамидальный кипарис: Bulunduğu yer: Mahkeme Mescidi ( Aşağı cami) avlusu Tehmini Yaşı: 90 yaşında (Ağaçlar türbelerle ilgilidir.) *** Location: the courtyard of the Lower Mosque (Mahkeme) Estimated age: 90 years ***
Lefke / Lefke / Лефке the pilgrimage to Mecca traditionally planted date stones brought from the Holy Land. In addition, more than 150 years ago, traders of oranges who sold their goods to Egypt, brought high-quality seeds and cultivated dates. Therefore date palms in Lefke have a different origin. *** Место нахождения: квартал Аблич/ Лефке 21,5м, растут группой, 175 лет Место нахождения: двор Нижней Мечети (Ашаы джами или Махкеме) Предположительный возраст: 90 лет Hurma Ağacı: Date palm: Финиковая пальма: Bulunduğu Yer: Abliç Mahallesi / Lefke 21.5m., koloni halinde yaşarlar 175 yaşında XVI. yüzyıldan sonra Hacca giden müslümanlar kutsal topraklardan getirdikleri hurma çekirdeklerini dikmişlerdir. Ayrıca 150 yıl kadar önce, Mısır’a portakal ihraç eden tüccarlar da oradan kaliteli tohum getirerek ekmişler ve hurma yetiştirmişlerdir. Bu nedenle Lefke Hurmalıkları’nın menşei çeşitlidir. *** Location: Ablic/Lefke quarter 21,5m, grow in a group, 175 years old After the 16th century, Muslims who made - 97 -
После XVI века мусульмане, которые совершили паломничество в Мекку, по традиции сажали здесь косточки, привезённые из Святой Земли. Кроме того, более 150 лет назад торговцы апельсинами, поставлявшие свой товар в Египет, привозили оттуда качественные семена и выращивали финики. Поэтому финиковые пальмы в Лефке имеют различное происхождение. *** Portakal, Zeytin ve Hurma Ağaçları Orange, olive trees Апельсиновые, оливковые деревья Lefke, Kıbrıs’ın en güzel portakalların yetiştiği bir bölgedir. *** The most delicious oranges of Cyprus are grown in Lefke. *** Самые вкусные апельсины Кипра выращиваются в Лефке.
Kıbrıs Mutfağı / Cypriot Cuisine / Кипрская кухня
Kıbrıs Mutfağı Cypriot Cuisine Кипрская кухня: Tarihi boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan Kuzey Kıbrıs, çok zengin bir mutfağa sahiptir. Kıbrıs Türk Mutfağı’nda bulunan çorbalar, mezeler, yemekler, salatalar, tatlılar ve meyveler tadılmaya değer lezzet ve niteliklerdendir. Kıbrıs Mutfağı’nın öne çıkan bazı lezzetleri şunlardır: Being a home of various civilizations throughout its history, North Cyprus possesses a very rich cuisine. As a result of cultural interactions, similarities of Cyprus cuisine to those of Anatolia and the Middle East appeared. Soups, appetizers (mezes), meals, salads, desserts and fruits of the Turkish Cypriot cuisine are worth tasting for its flavours and quality. Some of the most prominent examples of the Cypriot cuisine include: Став домом для многочисленных цивилизаций на протяжении всей своей истории, Северный Кипр может похвастаться богатством кухни. В результате обмена между
культурами различных обитателей острова возникли сходства между кухнями Кипра, Анатолии и Среднего Востока. Супы, закуски (мезе), разнообразные блюда, салаты, десерты и фрукты турко-кипрской кухни вкусны и аппетитны и стоят того, чтобы их попробовать. Вот несколько примеров самых популярных и необычных блюд кипрской кухни:
*** Bumbar Dolması: Bumbar Dolmasi (Stuffed Sheep’s Intestine): Бумбар долмасы:
Bal kabağının altın sarısı çiçeklerinin eşsiz bir lezzete dönüştürüldüğü çiçek dolması, özellikle yaz günlerinin vazgeçilmez yemeklerinin başında gelir. Stuffed pumpkin flowers, which golden-yellow colour is transformed into unique flavour, are one of the indispensable foods that come first on the list in hot summer days.
Koyunun kalın bağırsaklarının iç harç ile doldurulmasıyla yapılan bir çeşit dolma türüdür.
Фаршированные тыквенные цветы, чей золотисто-жёлтый цвет превращён в необычный вкус. Они возглавляют список непременных для жарких летних дней блюд.
A kind of dolma, made by stuffing the sheep’s large intestine.
Palüze: Paluze: Палюзэ:
колбаски из начиненной овечьей кишки.
*** Çiçek Dolması: Cicek Dolmasi (Stuffed Flowers): Чичек долмасы: - 98 -
***
Farklı yörelerde farklı lezzetler anlamına gelse de Kıbrıs’ta üzüm muhallebisidir. Kırmızı üzümden yapılır ve üzerine badem konur. Although paluze describes different dishes in different regions, in Cyprus paluze is a carob or grape pudding. Paluze,
Kıbrıs Mutfağı / Cypriot Cuisine / Кипрская кухня
Hırsız Kebabı Kleftiko Клефтико made with carob syrup or red grapes juice is served with almonds, sprinkled on top. хотя в разных регионах это слово обозначает разные блюда, на Кипре палюзэ – это пудинг, сваренный из плодов рожкового дерева (кэроба) или винограда. Палюзэ подают к столу, посыпав миндалём.
Molehiya: Molehiya: Молохия:
***
Yemek, ismini özel olarak yerleştirilen Molehiya bitkisinden alır. Bu bitki yazın kurutulur ve bir müddet saklanır. Kuzu ya da tavuk etiyle pişirilir ve pilav turşu ikilisiyle servis edilir. Takes its name from the jute plant, cultivated specially for cooking, which is dried and stored for a while. It is cooked with lamb or chicken and served with rice (pilaf) and pickles. берёт своё название от растения молохия (джут), которую выращивают специально для кулинарных целей. Молохию собирают,
сушат и немного хранят в таком виде, а затем готовят с курицей или бараниной. Блюдо подаётся с пловом и маринованными овощами.
Ayrelli: Yarely: Айрелли:
***
Kıbrıs’ta kuşkonmaza verilen bir isimdir. Yağda kavrulup üzerine yumurta kırıldıktan sonra limon sıkılarak yenilir. A name given to asparagus in Cyprus. It is fried with eggs in oil and eaten with lemon juice, squeezed over it. так на Кипре называют аспарагус. Его жарят на растительном масле с яйцами и едят, полив лимонным соком.
*** Hırsız Kebabı (Kleftiko): Hirsiz Kebab (Kleftiko): Хырсыз кебабы (Клефтико):
Kıbrıs’ın uzun yıllar öncesindeki yoksulluk zamanında, zenginlerin sürülerinden çalınan koyunların pişirilmesiyle ismini kazanmıştır. Et ve patatesten oluşur.
- 99 -
Hirsiz means ‘thief ’ in Turkish. The dish gained its name from the times of poverty in Cyprus long years ago, when sheep were stolen from the herds of the rich and cooked in this way. It consists of meat and potatoes. хырсыз на турецком значит «вор». Блюдо получило своё название со времён бедности на Кипре много лет назад, когда овец воровали из стад богачей и готовили таким способом. Блюдо включает баранину и картофель.
*** Kolakas Yemeği: Kolakas Колакас емеи:
Kolakas, patatese çok benzeyen bir yapıya sahiptir. Kolakas yemeği de et veya tavukla yapılır. Kolakas is a plant very similar in taste to potatoes. Kolakas also is cooked with meat or chicken. колакас (топинамбур) – это корнеплод, напоминающий по вкусу картофель. Колакас также готовится с мясом или курицей.
Kıbrıs Mutfağı / Cypriot Cuisine / Кипрская кухня *** Magarina Bulli: Magarina Bulli: Магарына булли:
Magarina; makarna, bulli tavuk anlamına gelir. Tavuğun haşlandığı suda makarnanın pişirilmesinin püf noktasıdır. Makarnanın üstüne hellim ve haşlanmış tavuk dökülür. Magarina is pasta, bulli means chicken. The trick here is to cook pasta in same water, that chicken was previously boiled (chicken broth). Pasta is served with grated halloumi and sauced chicken on top. магарына – это макароны, паста, а булли значит «курица». Здесь весь фокус заключается в том, чтобы варить макароны в той же воде, в которой предварительно варилась курица, т.е. бульоне. При подаче макароны посыпаются тёртым хеллимом, а сверху выкладываются куски курицы с соусом.
*** Hellim Böreği: Hellim Boregi (Halloumi Pastry): Хеллим бёреи:
İçerisinde hellim olan, gözlemeye benzeyen börektir. Halloumi-filled pastry, which looks somewhat like Turkish gozleme (a savoury traditional Turkish flatbread).
Palüze Paluze Палюзэ
пирожки из пресного теста с начинкой из хеллима. По вкусу напоминают турецкие гёзлемэ.
*** Çakıstes: Cakistes (read ‘Chakistes’): Чакыстес:
Kıbrıs’a özgü zeytindir. Zeytin kırıldıktan ve suda bekletildikten sonra kekik, sarımsak ve limonla salamura edilir. Ardından kara yağ (erken hasat zeytinyağı) ve golyandro tohumuyla (kişniş) servis edilir. Olives, native to Cyprus. After being cracked and soaked, olives are marinated in brine with oregano, garlic and lemon juice and then served with kara (black) oil (the early harvest olive oil) and coriander seeds. местные кипрские оливки. Оливки собирают незрелыми, надкалывают, а затем маринуют, в рассоле с добавлением орегано, чеснока и лимонного сока. На стол подают, полив тёмным (первого урожая) оливковым маслом и посыпав семенами кориандра.
Pilavuna: Pilavuna: Пилавуна:
A special type of pastry eaten mostly for breakfast. It has nor cheese, halloumi, talar cheese, eggs, raisins, mint and gum mastic in it. пирожки, которые обычно едят на завтрак. В начинку входят сыры нор, хеллим и талар; яйца, изюм, мята и мастика.
Gullurikya: Gullurikya: Гуллурикья:
***
Yapımı kolay bir tatlıdır. Buğday unu, su ve az miktarda tuzla hazırlanan hamur pekmezde pişirilir. Gullurikyanın yapımındaki en önemli nokta, pekmezin keçiboynuzu pekmezi olarak da bilinen harnup pekmezi olmasıdır. A simple dessert, made of
Pilavuna Pilavuna Пилавуна
***
Özellikle kahvaltılarda tüketilen bir hamur işidir. İçinde nor peyniri, hellim, talar peyniri, yumurta, kuru üzüm, nane ve damla sakızı vardır.
Çiçek Dolması Cicek Dolmasi Чичек долмасы
- 100 -
Şeftali Kebabı Seftali Kebab
Kıbrıs Mutfağı / Cypriot Cuisine / Кипрская кухня dough, prepared with wheat flour, water and salt and cooked in carob molasses. The most important point in making Gullurikya is that molasses must be carob (harnup) molasses. простой десерт из теста, замешанного из пшеничной муки, воды и соли, а затем сваренного в сиропе (пекмезе) из плодов рожкового дерева (кэроба). Самым важным в приготовлении этого десерта является то, что пекмез должен быть именно из кэроба.
*** Ceviz Macunu: Ceviz Macunu (Candied Walnuts): Джевиз маджуну:
Türk kahvesi ya da soğuk suyla servis edilen, yapımı bir hayli meşakkatli olan, Kıbrıs’a özel bir tatlıdır. Görünüşü incir reçeli
kıvamında olsa da tadı çok daha ileri seviyededir. A special dessert, arduously made and peculiar to Cyprus. It is served with Turkish coffee Ayrelli or cold water. Although the consistency resembles that one of Yarely fig jam, the taste is much more Айрелли advanced. специальный десерт из цельных грецких орехов в сиропе, который сложно готовится и встречается только на Кипре. Подаётся с турецким кофе или холодной водой. Хотя по консистенции джевиз маджуну немного напоминает варенье из инжира, вкус является более насыщенным.
Gullurikya Гуллурикья
Hellim Böreği Halloumi Pastry Хеллим бёреи
Bumbar Dolması: Bumbar Dolmasi (Stuffed Sheep’s Intestine): Бумбар долмасы:
Ceviz Macunu Candied Walnuts Джевиз маджуну
Molehiya Молохия
- 101 -
Kıbrıs Mezeleri /Cyprus Mezes /кипрские мезе
KIBRIS MEZELERI: CYPRUS MEZES: КИПРСКИЕ МЕЗЕ: Ada olması sebebiyle Akdeniz mutfağına ait zengin meze çeşitlerini bir arada bulacağınız tek adres Kıbrıs’tır. Eşek Sevsin, Hellimli Keklik, Kereviz Salatası, Kaya Koruğu, Balık Salatası,Fener Kavurma, Balık Kokoreç, Yengeç Ayağı, Balık Köftesi, Kollandro Salatası, Tatar Böreği, Hellim Izgara, Humus, Patates Köftesi, Izgara Pastırma, Ayrelli, Renga, Hamsi, Ançuez, Sardelli, Samarella, Börülce Salatası, Bulgur Köftesi, Bumbar, Buzlu Badem, Beyin Salatası, Fava, Bakla Salatası, Zeytinyağlı enginar, Cacık, Midye Tava, Karides Tava, Sübye Izgara, Balık Böreği, Frita Mezgit, Çakısdes, Fasülye Piyazı, Ezme, Patlıcan Salatası, Kalamar…
***
Due to the varied Mediterranean cuisine and Cyprus’s insularity, here is the only place you’ll find this combination of different mezes. Eşek Sevsin (sesame paste with lemon juice), quail with Halloumi, Celery Salad, Kaya Korugu (stonecrop), Fish Salad, Fried angler fish, Fish Kokorec, Crab Claws, Fish Kofte, Kollandro (fresh corriander) Salad, Tatar Boregi, grilled Halloumi,Hummus, Potato Kofte, grilled Pastirma (local spicy sausage), Ayrelli (wild asparagus), Renga (salted smoked herring), Anchovies, Sardines, Samarella (cured lamb meat), Black Eyed Peas Salad, Bulgur Kofte, Bumbar (staffed lamb intestines), Iced Almonds, Brain Salad, Fava, Broad Bean Salad, Artichoke, Caviar, Fried Mussels, Fried Prawns, grilled Cuttlefish, Fish Borek, Frita Haddock, Cakisdes, white Bean Salad, spicy salad Ezme, Eggplant Salad, Calamari...
***
В связи с разнообразием средиземноморской кухни и островного положения, Кипр является единственным местом, где вы можете обнаружить такое сочетание закусок. Эшек севсин (тахина с лимоном) куропатки с хеллимом, салат из сельдерея, очиток, маринованная свекла, жареная рыба удильщик (морской чёрт), кокореч из рыбы, крабовые лапки, рыбные кёфте, салат из кинзы, татар бёреи, хеллим на гриле, хумус, картофельные котлеты, пастрома на гриле, дикий аспарагус, копчёная селёдка (ренга), анчоусы, сардины, самарелла (вяленая баранина), салат из спаржевой фасоли, кёфте из булгура, колбаски бумбар, миндаль со льдом, салат из мозгов, фава – пюре из бобов, пияз – салат из бобов, артишоки в оливковом масле, икра, мидии жареные, панированные креветки, каракатица на гриле, пирожки с рыбой, жареная пикша, чакысдес, салат из фасоли, аджика - эзме, салат из баклажан, кальмары ...
KIBRIS TURŞULARI: CYPRUS PICKLES: СОЛЕНЬЯ И МАРИНАДЫ СЕВЕРНОГО КИПРА: Kıbrıs turşuları sadece sirke ile hazırlanıyor. Kerevizden tutun da çeşitli yabani bitkilerin filizlerinin turşusu yapılıyor. Bıldırcın Turşusu, Pancar TurşusuBıldırcın Yumurtası Turşusu, Tavuk Yumurtası Turşusu, Amberibulya (PulyaBağ Kuşu) Turşusu, Salyangoz (Garavolli) Turşusu, Ahtabot Turşusu, Sipya (Sipga) Mürekkep Balığı Turşusu, Cikla Kuşu Turşusu, Cİtlenbik bitkisi turşusu, Girdama bitkisi turşusu...
***
- 102 -
Cyprus pickles are made with adding just vinegar. The pickles are made practically from anything - from celery to a variety of wild plants and their shoots. Pickled quail, Pickled Beetroot, quail eggs pickle, chicken eggs pickle, Amberibulya birds pickle, snail (garavolli) pickle, octopus pickle, cuttlefish (sipya) pickle, squid pickle, thrush bird pickle, Celtis (chitlembik) pickle, stonecrop pickle...
***
Соленья на Северном Кипре делаются только с уксусом. Маринуется всё – от сельдерея до дикорастущих растений, их фруктов и кореньев. Маринованные перепёлки, маринованные перепелиные яйца, солёные огурцы, рыбный салат, маринованные куриные яйца, маринованные птички «пулья», маринованные улитки (гараволли), маринованный осьминог, маринованная каракатица, маринованные кальмары, маринованные дрозды, маринованные побеги каркаса (читлембик), маринованный очиток...
Zivaniya / Zivaniya / Зивания
ZİVANİYA: ZIVANIYA: ЗИВАНИЯ: Kıbrıs Adası’nda yetişen üzüm ve diğer meyvelerden üretilen bu içki, Venedik Dönemi’nden günümüze geleneksel yöntemler ile üretilen ve KKTC’ye tescil edilmiş bir dünya markasıdır. Zivaniya’nınköylerde üretilenleri %70’lik bir alkole sahiptir. En çok tercih edilen çeşitlerinin başında kırmızı-pembe rengi ile İncir Zivaniyası gelir. Yüksek alkol oranı sebebiyle soğuk algınlığı için vücuda sürülerek terlemeye yardımcı olduğu ayrıca yine aynı şekilde dışarıdan vücuda sürülerek sırt bel ve eklem ağrılarına da iyi geldiği bilinmektedir. Küçük şot bardakları ile tüketilen Zivaniya hiçbir katkı maddesi olmadan saf olarak üretilir. Zivaniya dışında Kıbrıs’a özgü içeceklerin başında gelen Gül Suyu Summada (Bademden yapılır) ve Kıbrıs Konyağı’nın da tadına bakılması gerekir.
***
This drink, produced from grapes and other fruits grown on the island of Cyprus, has been produced by traditional methods from the Venetian period, and nowadays is a world brand registered in the TRNC. Zivaniya produced in villages contains 70% alcohol. Fig Zivaniya with red pink color leads among the most preferred varieties. When applied externally to the body, it is a natural remedy that helps to sweat out the cold, as well as to relieve the back, lower back and joint pain due to the high alcohol content. Zivaniya, consumed with small shot glasses, is produced without - 103 -
any additives. Apart from Zivaniya, Rose syrup (Gül Suyu), Summada (made with almonds) and Cyprus brandy are the must-try traditional Cyprus drinks.
***
Этот напиток, производимый из винограда и других фруктов, выращенных на острове Кипр, изготавливается традиционными методами ещё с венецианского периода, а в настоящее время является мировым брендом, зарегистрированным в ТРСК. Зивания, произведённая в деревнях, содержит 70% спирта. Зивания из инжира с краснорозовым цветом лидирует среди наиболее популярных сортов. При наружном применении, Зивания является естественным средством от простуды, вызывая обильное потоотделение, а также помогает облегчить боль в спине, пояснице и суставах благодаря высокому содержанию алкоголя. Зивания, потребляемая маленькими стопками, производится без каких-либо добавок. Помимо Зивании, стоит непременно попробовать другие традиционные кипрские напитки, например розовый сироп (Gül Suyu), Суммада (из миндаля) и кипрский бренди.
Kıbrıs Florası / Flora of Cyprus / Флора Кипра
Kıbrıs Florası Flora of Cyprus Флора Кипра Kuzey Kıbrıs sahip olduğu endemikler ve bitki türleriyle oldukça ilgi çekmektedir. Ada genelindeki 1900 türün yaklaşık 1500’ü Kuzey Kıbrıs’ta bulunur. Dünyanın hiç bir yerinde bulunmayan ve sadece Kuzey Kıbrıs’ta yetişen 19 endemik bitki ve 32 yabani türüne de ev sahipliği yapan adada sadece tek bir orkide türü endemik olarak tespit edilmiştir. *** Northern Cyprus is one of the most interesting areas for endemics and plant species. Approximately 1500 of the 1900 species found across the island grow in
North Cyprus. Being a home of 19 species of endemic plants and 32 wild plants species, which cannot be found anywhere else in the world apart from North Cyprus, the island has just one type of wild orchids, which was identified as endemic. *** Северный Кипр является одним из любопытнейших мест по разнообразию эндемиков и видов растительности. Примерно 1500 из 1900 видов всех
- 104 -
Kıbrıs Florası / Flora of Cyprus / Флора Кипра
представителей растительного мира острова находятся и на Северном Кипре. 19 видов эндемичных и 32 вида диких растений можно найти только на Северном Кипре, а из диких орхидей только один вид признан эндемиком. *** Kuzey Kıbrıs’ın en çok bilinen endemiği, Kıbrıs Medoş Lalesi olarak da bilinen Tulipa Cypria’dır. Flora’nın en önemli değerleri arasında nergis, dağ laleleri, orkideler, kum zambakları ve anıt ağaçları da bulunmaktadır. Mağusa’da Lala Mustafa Paşa Camii önündeki yaşlı cümbez ağacı yaklaşık 710 yaşındadır. “Ficus Sycomorus” olarak bilinen ağaç, Kıbrıs’ın en yaşlı ağacı olarak bilinmektedir. *** The most famous plant, endemic to North Cyprus is Cyprus Medos tulip, also known as Tulipa Cypria. Daffodils, mountain tulips, orchids, sand lilies and monumental trees are - 105 -
among the most important flora and fauna varieties. For example, a tree in front of Lala Mustafa Pasha Mosque in Famagusta is about 710 years old Sycamore Fig (cumbez in Turkish). Known as "Ficus Sycomorus ", this tree is considered to be the oldest tree in Cyprus. *** Самым известным эндемичным растением Кипра является кипрский тюльпан Медош, научное название Tulipa Cypria. Важнейшими представителями кипрской флоры считаются нарциссы, горные тюльпаны, орхидеи, песчаные лилии и древние (монументальные) деревья. К примеру, в Фамагусте перед мечетью Лала Мустафа-Паши растёт 710-летний сикомор (джумбез). Известное в науке как Ficus Cycomorus дерево считается самым старым на Кипре. самым старым на Кипре.
Yüzyıllık Zeytin Ağaçları / Monumental Olive Trees / Монументальные oливковые деревья
YÜZYILLIK ZEYTİN AĞAÇLARI: MONUMENTAL OLIVE TREES: МОНУМЕНТАЛЬНЫЕ OЛИВКОВЫЕ ДЕРЕВЬЯ: Kıbrıs’ta zeytin ağaçları, Trodos dağlarının güney eteklerinde ve özellikle de Girne sıra dağlarının (Beşparmak) batısından başlayıp Karpaz’a kadar uzanan alanlarında, yabani ya da endüstriyel olarak yetişmektedir. Zeytin, Kıbrıs mutfağında önemli bir yere sahiptir. Nazara karşı zeytin yaprağını yakarak çıkan dumanı evinizde ve sevdiklerinizin üzerinde gezdirmek-tütsülemek Kıbrıs’taki gelenekler arasında yer alır.
***
Olive trees in Cyprus grow wild or are grown for industrial purposes on the area, starting to the west from the Kyrenia mountain range to Karpas. Olives, olive bread, black olives, çakisdes, olive oil and olive oil dishes are an important part of Cypriot cuisine. There is also a Turkish Cypriot custom, the burning of olives leaves and waving the resulting smoke towards your loved ones or going with smoking olive leaves around your home to ward off the evil eye.
***
Дикие или культивируемые в промышленных целях оливковые деревья растут на Кипре, начиная с территории к западу от горного хребта Кирении и до Карпаза. Оливки, оливковый хлеб, маслины, зелёные оливки «чакысдес», оливковое масло и блюда на оливковом масле являются важной частью кипрской кухни. Существует также обычай туроккиприотов, по которому дом или близкие люди обкуриваются дымом из тлеющих оливковых листьев, так называемый
«тютьсю», для защиты от дурного глаза.
Kalkanlı Köyü’ndeki Anıt Zeytin Ağaçları: Monumental Olive Trees in Kalkanli Valley: Монументальные oливковые деревья в долине Калканлы: Eski adıyla Gabudi (Kaputi veya Kalokhorio), şimdiki adıyla Kalkanlı’daki en eski zeytin ağaçlarının, M.S. 1200’lü yıllarda, Lüzinyanlar tarafından ekilmeye başlandığı düşünülmektedir. - 106 -
Anıt zeytin ağaçlarının yer aldığı Kalkanlı vadisinde yer alan, koruma altına alınmış, 500-800 yaşında yaklaşık 2000 adet zeytin ağacı bulunmaktadır. Bölge NATURA 2000 adlı AB projesinin en önemli ayaklarından bir tanesidir. Organik üretim yapılarak ICEA tarafından sertifikalandırılmıştır.
***
Monumental Olive Trees In Kalkanli Valley where monumental olive trees grow, there are about 2000 protected trees of 500-800 years old. The oldest olive trees in the village of Kalkanli in Guzelyurt district, previously called Gabudi (Kaputi
Yüzyıllık Zeytin Ağaçları / Monumental Olive Trees / Монументальные oливковые деревья
сертифицирована ICEA. Her yıl eylül ayı sonunda Kalkanlı köyünde ‘Çakıstez Festivali’ ve Ekim ayında ise, Zeytinlik köyünde ‘Zeytin Festivali’ düzenlenir. Kıbrıs Türk Karikatürcüler Derneği tarafından Zeytin Festivali Kapsamında, Zeytin konulu Karikatür Yarışması düzenlenmektedir.
***
or Kalokhorio), are thought to be planted by Lusignans in 1200s. This region is one of the most important parts of the EU project NATURA 2000. An organic production from 200 trees grown in the region is certified by ICEA.
***
Монументальные oливковые деревья В долине Калканлы: где растут монументальные оливковые деревья, насчитывается около 2000 оливок, находящихся под
защитой государства, возраст которых около 500-800 лет. Как полагают, самые старые оливковые деревья в деревне Калканлы в районе Гюзельюрт, ранее известной как Габуди (Капути или Калокорио), были посажены Лузиньянами в 1200 годах. Район является одним из важнейших этапов проекта ЕС «Натура 2000». Органическая продукция из 200 деревьев, растущих в этом регионе, - 107 -
Every year at the end of September the “Çakisdes Festival” takes place in the village of Kalkanli. In October, a traditional “Olive Festival” and the Olive Cartoon Contest, organized by the Association of Turkish Cypriot Cartoonists within the festival, are held in Zeytinlik village.
***
Каждый год в конце сентября в деревне Калканлы проходит Чакысдес фестиваль, а в октябре в деревне Зейтинлик – Оливковый фестиваль, в рамках которого проводится конкурс карикатур на тему оливок, организованный Ассоциацией турко-кипрских карикатуристов.
Kıbrıs Faunası / Cyprus Fauna / Фауна Кипра
Kıbrıs Faunası Cyprus Fauna Фауна Кипра
Kıbrıs’ta 39 memeli türü, 381 kuş türü, 33 sürüngen, 200 balık ve 5 binden fazla böcek türü bulunmaktadır. Tespit edilen 39 memeli türünden 22’si yarasa, 13’ü karasal memeli, 3’ü denizsel memeli ve biri de foktur. En büyük memeli Kıbrıs’a özgü olan “Muflon”dur. Muflon; Ovia aris (Gmelini) ophion olarak da bilinir. Adada yaşayan 33 sürüngen tipi vardır. Bunların 10 tanesi yılan, 19 tanesi kertenkele ve 4 tanesi kaplumbağadır. Kıbrıs'ta bulunan 3 yılan türü zehirlidir; fakat sadece bir tanesi (Macrovipera lebetina) insanlara zarar verebilir.
вида рептилий. Из них 10 – змеи, 19 – ящерицы и 4 вида черепах. Хотя 3 вида змей на Кипре ядовиты, только один из них (Macrovipera lebetina) опаcен для людей.
There are 39 mammals, 381 birds, 33 reptiles, 200 fish and more than 5 thousand insect species in Cyprus. Among the reported 39 mammal species, 22 bats, 13 land mammals, 3 marine mammals and 1 type of seal. The biggest mammal native to Cyprus is Moufflon, known as Ovia Aaris (Gmelini) Ophion. There are 33 types of reptiles living on the island. 10 species of snakes, 19 of lizards, and 4 are turtles. There are 3 poisonous snake species found in Cyprus, but only one of them (Macrovipera lebetina) is dangerous to humans.
Wild donkeys lead the list of the animal species living in Cyprus. In Karpas donkeys live in certain areas within the National Park under protection and are viewed with great interest by the visitors.
***
***
На Кипре насчитывается 39 видов млекопитающих, 381 вид птиц, 33 вида рептилий, 200 видов рыб и более 5000 видов насекомых. Из описанных 39 видов млекопитающих 22 вида летучих мышей, 13 наземных млекопитающих, 3 морских млекопитающих и 1 вид тюленя. Самым крупным млекопитающим, обитающем на Кипре, считается муфлон (Ovia Aaris (Gmelini) Ophion). На острове обитают 33 - 108 -
Kıbrıs Eşeği: Cyprus Donkey: Кипрские ослы: Kıbrıs’ta yaşam süren hayvan türlerinin başında yaban eşekleri gelir. Özellikle Karpaz bölgesinde; Milli Park’ın içindeki özel bir alanda koruma altında olan eşekler, ziyaretçiler tarafından büyük bir ilgiyle izlenmektedir.
***
***
Дикие ослы возглавляют перечень животных, обитающих на Кипре. Ослы находятся под охраной и обитают на Карпазе в определённых местах Национального парка, где посетители могут полюбоваться на них в своё удовольствие.
Kuşlar ve Kelebekler: Birds and Butterflies: Птицы и бабочки: Ada, coğrafi konumu itibariyle göçmen kuşların odak noktasıdır. Her yıl 370 türden fazla kuş, bölgeye uğramaktadır. Yine bölgede 50 türden fazla kelebek de bulunmaktadır.
***
The geographical position of the island makes it the focal point for migratory birds. Each year, more than
Kıbrıs Faunası / Cyprus Fauna / Фауна Кипра
370 species of birds visit the region. More than 50 species of butterflies are also found here.
***
Географическое положение острова способствует его роли как перевалочного пункта для перелётных птиц. Ежегодно более 370 видов пернатых посещают этот регион. Здесь же обитают более 50 видов бабочек.
Deniz Kaplumbağaları: Sea Turtles: Морские черепахи: Kuzey Kıbrıs sahilleri, her yıl 200’ün üzerinde sevimli Caretta Caretta’nın (Loggerhead) ve yeşil kaplumbağanın yumurtalarını bırakmak için uğradığı bir bölge haline gelmiştir. Yumurtalarını özellikle Alagadi, Akdeniz ve Karpaz sahillerine bırakan bu sevimli canlıların suyla ilk buluşma anlarına tanıklık etmek için en uygun dönem Ağustos sonu ya da Eylül başıdır.
***
North Cyprus beaches became a nesting place to over 200 cute Caretta Caretta (Loggerhead) turtles and the Green turtles, which come here each year to
lay their eggs. Alagadi, Akdeniz and Karpas sandy coasts are their favourites and the best time to witness these cute creatures meeting with water for the first time is the end of August or the beginning of September.
***
Побережье Северного Кипра стали местом кладки яиц для более 200 прелестных логгерхед (Caretta Caretta) и зелёных (Chelonia mydas) морских черепах, которые ежегодно возвращаются сюда, чтобы отложить яйца. Песчаные - 109 -
пляжи Алагади, деревни 11 Акдениз и Карпаза являются излюбленными местами для кладки яиц, а лучшее время для того, чтобы увидеть первую встречу черепашек с водой, приходится на конец августа – начало сентября.
- 110 -
- 111 -
Gelenek, Görenek ve Adetler / Traditions, Customs and Rituals /Традиции, обычаи и обряды
GELENEK, GÖRENEK & ADETLER TRADITIONS, CUSTOMS & RITUALS ТРАДИЦИИ, ОБЫЧАИ И ОБРЯДЫ Kıbrıs Türkü’nün karakteristiklerinden biri de “Konuk Ağırlama” tarzıdır. Kıbrıs insanı, ikramda önceliği daima kahveye vermiş, bunun yanı sıra şerbetler de tercih edilmişti. Bunlar arasında bal, gül, şeker, harnup ve macun şerbetleri baştaydı. Çeşitli meyvelerden hazırlanan macun sunumu da ayrı bir zevktir. *** One of the characteristics of the Turkish Cypriot is its hospitality style. Cypriots choose to serve coffee first and sweets are their favourite, too. These mostly include honey, rose, sweets, carob syrup and candied fruits. Candied fruit varieties are presented in a very special way, which is a pleasure to observe. *** Одной из отличительных особенностей туркокипрского общества является его гостеприимство. Киприоты предпочитают сначала подавать гостям кофе; сладости и сиропы также являются излюбленными видами угощений. Сюда в основном входят: мёд, варенье из розы, конфеты, сироп из кэроба (пекмез) и фрукты в сиропе или цукаты. Разнообразные фрукты в сиропе подаются особым способом, который, несомненно, вызывает интерес.
Halk Dansları: Folk Dances: Народные танцы: Kıbrıs Türk halkı çeşitli etkinliklerde (düğün, kına gecesi, ekin kaldırma gibi) halk dansları oynamaktadır. Bu danslar genellikle Karşılamalar, Mendil Oyunları, Zeybekler, Kadın Oyunları, Dramatize Oyunlar ve Kasap Oyunları sırası izlenerek oynanılır. Karşılamalar, “Kadın ve Erkek Karşılamaları” olarak gruplandırılır. Kadınların oyunun temposu genellikle daha ağırdır. Karşılamalar dört kısımdan oluşmakta olup, dört ayrı ritme sahiptirler. Mendil oyunları veya sirtolar; orta hızda, neşeli ve erkekçe figürler içermektedir. Başlıca sirtolar olarak; Aziye sirtosu, İskele sirtosu, Karagözlü sirtosu, Kına sirtosu sayılabilir. Kıbrıs Bardak Oyunu: - 112 -
Başa su dolu bir bardağın konulması ile oynanan oyunda bardak sayısı 10’a kadar çıkabilmektedir. Bardak oyunu erkekler tarafından oynanmaktadır. *** Turkish Cypriots perform their folk dances at various events (weddings, henna nights, crops removal). These dances are usually performed in the following order: Welcoming (Karsilama), Mendil (Handkerchief) dance, Zeybek, Women dances, Dramatize dances and Kasap (Butcher) dances. Welcoming dances are divided into "Women and Men Welcoming ". Women's pace in a dance is usually slower. Welcoming consists of four sections with four different rhythm types. Mendil dances or sirtos are performed at medium speed and include cheerful
Gelenek, Görenek ve Adetler / Traditions, Customs and Rituals /Традиции, обычаи и обряды
masculine dance figures. The sirtos are: Aziye sirto, Iskele sirto, Karagozlu and Kina (Henna) sirto. Cyprus Glass Dance: The dance is performed with a glass full of water, placed on top of the head, and the number of glasses can reach up to 10. Glass dance is performed by men only. *** Турки-киприоты исполняют народные танцы во время разнообразных праздников и торжеств (свадьбы, предсвадебные обряды «кына геджеси», сбор урожая). Обычно танцы идут в следующем порядке: «Каршилама» (Встреча), «Мендиль» (Платочек), «Зейбек», женские танцы, драматизированные танцы и «Касап» (Мясник). «Встреча» делится на женскую и мужскую части. Женские движения в танце обычно медленнее. «Встреча» состоит из четырёх частей с разными ритмами. Танцы с платочком или «Сирто» исполняются в среднем темпе и включают весёлые мужские па и фигуры. В «Сирто» входят: «Азие сирто», «Искеле сирто», «Карагёзлю» и «Кына (Хна) сирто». Кипрский танец со стаканом: танец исполняется с полным стаканом воды на голове, а количество поставленных друг на друга стаканов.
Kıbrıs Düğünleri: Cypriot Weedings: Традиционные кипрские свадьбы: Kıbrıs Türk folklorunda önemli bir yer tutan geleneksel Kıbrıs düğünleri zaman
içerisinde değişikliklere uğramasına rağmen bazı bölgelerde ve köylerde halen yapılmaktadır. Düğünlerin en önemli kısmı görücülük & dünürcülük kısmıdır. Düğün törenleri görücülükle başlamaktadır. Oğlan tarafı beğendiği kızı ailesinden istetmeden önce bir aracı koyarak kızın evlenmeye niyeti olup olmadığının araştırmasını yaptırarak öğrenmeye çalışır. Eğer kızın da gönlü varsa görücülük olayı başlar. Görücülüğe giden oğlan tarafına sorulmadan kahveler pişirilip ikram edilir. Kız ailesi kızı vermek niyetinde değilse kahveleri sade(şekersiz), vermek niyetinde ise şekerli olarak yapıp ikram eder. Eğer çiftlerin evlenmesine onay verilirse düğün hazırlıklarına başlanılır. Şilte, yorgan, yastık diktirmek için eve yorgancı çağırılır. Gelinin yatak odası hazırlandıktan sonra gelinin ilk çocuğunun erkek ve sağlıklı olması için sağlıklı bir erkek çocuğu yorganın üzerinde yuvarlandırılır. Damat ise akadaşları arasında güle oynaya ve neşe içerisinde “Damat Traşı” olur. *** Traditional Cypriot wedding, occupying an important place in the folklore of North Cyprus, in spite of all the changes it has undergone over time, is still celebrated in some areas and villages. The most important parts of any wedding are the acts of go-between (goruculuk and dunurculuk). Wedding begins with goruculuk. Before asking a girl from her parents, the groom’s side finds a mediator who will try to find out whether she wants to marry. If she intends to marry, then the ritual of dunurculuk takes place. Groom’s relatives pay - 113 -
a visit to the bride’s family, where they are served coffee without being asked. If the girl’s family does not want her to marry, the coffee will be prepared without sugar (Sade); if they agree, then coffee will be made sweet. If the couple received permission for marriage, the wedding preparations begin. The families invite a master, making mattresses, blankets, pillows to their houses. When the bride’s bedroom is ready, a healthy baby boy is rolled over a blanket so that the first child will be a boy with excellent health. The groom and his friends, singing and joking, go to the barber to shave (socalled “Damat Trashi”). *** Свадьбы, занимающие важное место в фольклоре Северного Кипра, не смотря на все изменения в течение времени, до сих пор играются в некоторых областях и деревнях. Самой важной частью свадеб являются смотрины и сватовство. Свадебный обряд начинается со смотрин. Прежде чем просить понравившуюся девушку у её родителей, сторона жениха привлекает посредника, который попытается разузнать хочет ли девушка выйти замуж. Если девушка намеревается выйти замуж, тогда происходит обряд сватовства. Сватьям со стороны жениха готовят и подают кофе, не спрашивая их. Если семья девушки не хочет отдавать её замуж, кофе готовят без сахара (садэ); если же они согласны – тогда кофе сварят с сахаром. Если пара получила добро для женитьбы, начинается подготовка к свадьбе. Семьи зовут на дом мастера по
Gelenek, Görenek ve Adetler / Traditions, Customs and Rituals /Традиции, обычаи и обряды
пошиву матрасов, одеял, подушек. Когда спальня невесты готова, по одеялу катают здорового мальчика, чтобы первый ребёнок невесты был мальчиком с отличным здоровьем. Жених же, с песнями и шутками, отправляется с друзьями бриться (так называемый «дамат траши»).
Kına Gecesi: Henna Night: Кына геджеси: Düğün hazırlığından sonra düzenlenen kına gecesinde erkekler ve kadınlar ayrı ayrı otururlar. Ortalarında müzisyenler yer alır. Kına gecesinde ikramlar yapılır. Gecenin ortaasında sağ elinde kına, sol elinde mum olan genç bir kadın girer. Genç kızlar gelini ortalarına alarak etrafında dans ederler. Daha sonra gelinin ellerine kına yakılır. Ellerinin ortasına damadın annesi tarafından altın konulur. Daha sonra “Desti(testi)” oyunu oynanır. İçinde para, şeker, buğday olan bir testi elden ele dolaştırılarak oynatılır. Oyunun sonunda gelin bu testiyi yere atarak kırar. Bu kadının evliliğinde güçlü olması ve bekarlığa vedasının bir işaretidir. Damat ise arkadaşları ile bu parçaların üzerinde oynayarak onları un ufak eder. Bu damadın sözünün geçeceğinin göstergesi kabul edilir. *** After the wedding preparations have been completed, Kina Gecesi (henna night) - pre-wedding ritual where men and women sit separately, is held. The musicians occupy the centre. During the evening various food and drinks are offered to the guests. In the middle of
the evening, a young woman with henna in her right and a candle in her left hand comes in. The girls make a circle around the bride, and dance. Later, the bride’s palm is smothered with henna, and the groom’s mother puts gold coins in the centre of her palm. Then a dance with a jug (desti) is performed. A jug, filled with coins, candies, and wheat, is passed from one girl to another during the dance. At the end the bride breaks the jug on the floor. It symbolizes the power of women in marriage and farewell to bachelor life. Groom and his friends dance on the jug pieces, grinding them to dust. It is considered as an indication that the last word will be after the groom. *** Nосле того, как подготовка к свадьбе была завершена, устраивается «Кына геджеси» (ночь хны) – предсвадебный обряд, где женщины и мужчины сидят отдельно. Посредине размещаются музыканты. Во время вечера раздаются угощения. Посреди вечера приходит молодая женщина с хной в правой и свечой в левой руке. Девушки стают в круг, в центре которого находится невеста, и танцуют. Позже на ладони невесты накладывают хну, а мать жениха кладёт в центр ладоней золотые монеты. Потом танцуют танец с кувшином (дести). Кувшин, в котором находятся монеты, конфеты, пшеница, передаётся во время танца из рук в руки. В завершение танца невеста разбивает кувшин о пол. Это символизирует силу женщины в замужестве и прощание с холостой - 114 -
жизнью. Жених с друзьями танцуют на осколках, чтобы превратить их в пыль. Это принимается как факт того, что последнее слово будет за женихом.
Geleneksel El Sanatları: Tradationals Handicrafts: Традиционные ремёсла: 1) Yemeniler: Geçmişte kullanımı son derece yaygın olan yemeniler kadınlar tarafından kullanılmaktaydı. Kıbrıs’ta kullanılan yemeniler genelde tam kare biçimdedir. Önce kenarlarına motifler işlenir ardından iç kısımları sade bırakılırdı. Daha sonra yemenilere dal ve çiçek motifleri basılmaya başlandı. Günümüzde yemeninin yerini eşarplar almıştır. 2) Lefkara İşi: Lefkara işi, Kıbrıs’ta yapılan yerel el sanatlarının en önemlilerinden birisidir. İlk olarak Lefkara köyünden çıktığı için bu adı almıştır. Lefkara işi 2 gruba ayrılır; •Keten üzerine Lefkara işi •İğne işi Lefkara işi Her ikisinin de işlemesi sırasında yastık kullanılır. 3) Hesap İşi: Bu iş daha çok Lapta ve Kazafana bölgesinde yaygın olarak yapılan bir el sanatı türüdür. 4) İpek İşi: İpek Böceği kozalarından işlenen ürünlerle yapılan el işleridir. 5) Bitkisel Örücülük: Kendiliğinden yetişen veya kültürü yapılan bazı bitkilerin sapını, yapraklarını, ince dallarını ya olduğu gibi ya da yararak ince şeritler haline getirdikten sonra çeşitli şekillerde değerlendirme işidir. Ağırlıklı olarak arpa, buğday sapları, hurma dallarından yapılır.Kıbrıs’ta örücülüğün en yaygın olduğu yerler Mesarya ve Karpaz bölgeleridir. 6) Seramikçilik: Kuzey Kıbrıs’ta bulunan killi toprak yüzyıllardan beridir çanak, çömlek gibi seramik işlerinin ve sanatının gelişmesini sağlamıştır. Adada
Gelenek, Görenek ve Adetler / Traditions, Customs and Rituals /Традиции, обычаи и обряды
hediyelik eşya alabileceğiniz çok sayıda dükkanda seramiklerin en güzel örneklerini bulabilme şansınız vardır. *** 1) Yemeni: traditional head scarves used by women in the past. The scarves used in Cyprus are usually square. Earlier, the edges were sown with various motifs and the centre left plain. Later, the whole yemeni was finely decorated with pretty symbols of flowers, leaves, and branches. Nowadays, yemenis have been replaced by head scarves. 2) Lefkara: This is one of the most important handicrafts of Cyprus. It is named after a village of Lefkara where it appeared. Lefkara is divided into two groups: •Lefkara embroidery on linen •Needle work Lefkara. A pillow is used to make all Lefkaras. 3) Hesap Works: A handicraft, which is widely spread in Lapta and Kazafana areas. 4) Silk Works: A handicraft with the use of silkworm cocoons. 5) Plant Knitting: It is the name given to the use of the stems, leaves, twigs of some wild or cultivated plants as they are or by cutting them into thin ribbons, in different ways. Mainly barley,
wheat stalks, palm branches are used. Mesaoria and Karpaz are the main regions where plant knitting is practiced. 6) Ceramics: The clay soils of North Cyprus enabled the development of pottery and ceramics works and art centuries ago. You have a good chance to find the most beautiful examples of ceramics in the numerous souvenir shops all over the island. *** 1) Емени: традиционный женский платок (косынка), которым в прошлом повязывали голову. Кипрские косынки обычно квадратной формы. Вначале емени украшались орнаментом по краям, оставляя пустой середину. Позже весь платок стали украшать узорами в виде цветов и веточек, а затем появились уже готовые косынки с набитыми цветочными орнаментами. Сегодня емени полностью уступили место шалям. 2) Лефкара: вышивка Lefkara является одним из самых важных рукодельных промыслов Кипра, который получил своё название от деревни Лефкара, где он образовался. Лефкара делится на два вида: •вышивка Лефкара на льне
- 115 -
•вышивка Лефкара. Во время вышивания любой Лефкары используют подушку. 3) Хесап: этот вид рукодельного искусства более всего распространён в районах Лапта и Казафана (Алсанджак). 4) Изделия из шелка: рукодельные товары изготовленные из шелка, сотканного вручную из коконов шелкопряда. 5) Плетение: для этого используют целые или нарезанные в виде полосок стебли, листья, тонкие ветки диких или культурных растений. В основном в дело идут стебли ячменя и пшеницы и ветки финиковой пальмы. На Кипре плетение больше всего развито в Месарии и на Карпазе. 6) Гончарное ремесло: глинистая почва Северного Кипра использовалась населением для изготовления посуды и кухонной утвари на протяжении столетий, и гончарное дело является одним из древнейших ремёсел острова. Прекрасные образцы керамики можно найти в многочисленных сувенирных магазинах.
Kıbrıs’ta sosyal hayat / Social Life in North Cyprus / Общественная и культурная жизнь на Северном Кипре
KUZEY KIBRIS’TA SOSYAL HAYAT SOCIAL LIFE IN NORTH CYPRUS ОБЩЕСТВЕННАЯ И КУЛЬТУРНАЯ ЖИЗНЬ НА СЕВЕРНОМ КИПРЕ Yatçılık: Sailing: Плавание на яхте: Kıbrıs’ın bir ada olması, denizi; ülkenin ve sosyal hayatın vazgeçilmez öĞelerinden biri yapmaktadır. Yazın özellikle Girne Limanı’ndan kalkan yatlarla beraber Girne’nin eşsiz sahil ve koylarında bir tura çıkabilir; deniz ve güneşin tadını çıkarabilirsiniz. Yine özel yatınızla beraber Girne’de, Mağusa’da ve Karpaz’da bulunan özel marinalardan hizmet alabilirsiniz.
***
Cyprus is an island, which makes the sea an indispensable element of its social life. In summers you can go on one of the yachts departing from Kyrenia harbour on a tour of Kyrenia’s unique coast and bays; here you can enjoy the sea and sun. If you have a private yacht, you can enjoy the services of the special marinas in Kyrenia, Famagusta and Karpas.
***
Поскольку Кипр – это остров, море является элементом, неотделимым от общественной жизни. Летом вы можете поплыть на одном из кораблей, выходящих из Киренийской гавани, на небольшую прогулку вдоль киренийских берегов с их уникальными бухтами и заливами, чтобы
насладиться морем и солнцем. Если у вас есть своя яхта, воспользуйтесь возможностью отдохнуть в специальных маринах в Гирнэ, Фамагусте и на Карпазе.
Yamaç Paraşütü: Paragliding: Параплан: Kuzey Kıbrıs’ta yapılabilecek ilgi çekici sporlardan biri de yamaç paraşütüdür. Özellikle adrenalin tutkunlarının gözdesi olan yamaç paraşütü için nisan ve ekim arasındaki dönem en verimli dönem olarak ifade edilmektedir. Uçuşunuz esnasında tüm Girne’yi kuş bakışı seyredebilir ayrıca bu anları ölümsüzleştirebilirsiniz.
***
One of the interesting sports that can be done in North Cyprus is paragliding. A period between April and October in particular, is referred to as the most suitable by adrenaline lovers. During your flight you can observe all of Kyrenia district and immortalize these moments.
***
Парапланеризм(параглайдинг): один из самых интересных видов спорта, которым можно заняться на Северном - 116 -
Кипре. Любители адреналина считают время с апреля по октябрь самым подходящим для параглайдинга. Вы не только сможете полюбоваться окрестностями Гирнэ с высоты птичьего полёта, но и увековечить эти невероятные минуты.
Doğa Yürüyüşleri: Trekking: Треккинг: Kıbrıs’ın eşsiz doğası ve yumuşak iklimi 12 ay boyunca doğa yürüyüşleri yapmak için son derece elverişlidir. Adanın farklı bölgelerinde çok sayıda yürüyüş parkuru bulunmaktadır. Bu parkurların en popülerleri Beşparmak Dağları’ndadır.
Kıbrıs’ta sosyal hayat / Social Life in North Cyprus / Общественная и культурная жизнь на Северном Кипре
Cyprus’s unique nature and mild climate are extremely suitable for hiking for 12 months. The island has numerous hiking tracks in different regions. The most popular of these tracks are in the Five Finger (Besparmak) Mountains. You can explore the unknown aspects of the island while enjoying the nature and healthy lifestyle.
***
Уникальная природа Кипра и мягкий климат позволяют осуществлять
Бешпармак. Во время таких походов вы сможете открыть неизвестные для вас аспекты острова, одновременно наслаждаясь природой и здоровым образом жизни.
Dalış: Diving: Дайвинг: Kuzey Kıbrıs’ta yapabileceğiniz en güzel aktivitelerden biri de dalıştır. Berrak sular mükemmel bir görüş alanı sunarken Akdeniz’in mavi sularında gizemli bir yolculuğa çıkabilir, kimi zaman bir Caretta Caretta kimi zaman da bir orfozla ya da batıkla karşılaşabilirsiniz. Deniz suyu sıcaklığının Kasım ayında dahi 20 derece civarında olmasından ötürü dalış sezonu nisan ayından aralık ayına dek sürmektedir.
***
One of the best activities you can do in North Cyprus is diving. Clear waters offer an excellent observing conditions and you can take a mysterious journey deep in the Mediterranean blues, where you sometimes can encounter a Caretta Caretta or a Grouper (Orfoz) or a shipwreck. Even in November the temperature of the sea water is near 20⁰ C and diving season lasts from April until December.
***
Yürüyüş parkurlarında bir yandan sağlıklı yaşam ve doğayla kucaklaşmanın tadını çıkarırken bir diğer yandan da adanın bilinmeyen yönlerini keşfedebilirsiniz.
***
походы на протяжении всех 12 месяцев. В различных местах острова проложены многочисленные пешеходные маршруты, самые популярные из которых проходят в горах - 117 -
одно из лучших занятий на Северном Кипре. Чистейшее море обеспечивает прекрасное обозрение, и вы можете осуществить загадочное путешествие вглубь синих вод Средиземного моря, во время которого можно иногда повстречать черепах caretta caretta или огромного группера, а может и затонувший корабль. Даже в ноябре температура воды достигает 20⁰ C, поэтому сезон дайвинга длиться с апреля по декабрь.
Festivaller / Festivals / Фестивали
FESTİVALLER FESTIVALS ФЕСТИВАЛИ Ada Aynı Zamanda Festivalleriyle De Ünlüdür. Yılın Farklı Zamanlarında Bölgeleri Kalkındırmak, Gelenekleri Hatırlamak Ve Yöresel Ürünlerin Tanıtımını Yapmak Amacıyla Farklı Festivaller Ve Aktiviteler Düzenlenir. ***
The island is also known for its festivals. Various festivals and activities are organized to help the development of regions at different times of the year, to remember the traditions and to promote the local products. ***
MART AYINDA;
Güzelyurt Portakal Festivali Uluslararası Gazimağusa Kültür Ve Sanat Festivali Uluslararası İskele Festivali Beyarmudu Patataes, Kültür Ve Sanat Festivali
Doğu Akdeniz Üniversitesi Sualtı Fotoğrafçılığı Ve Film Festivali Tepebaşı, Avtepe’de Medoş Lalesi Festivali Bağlıköy Eko Gün NISAN AYINDA; Hisarköy Orkide Festivali Mormenekşe Enginar Festivali Kalavaç Kültür Sanat Festivali Lefke Yafa Portakalı Şenliği NISAN - MAYIS AYINDA; Bellapais Bahar Müzik Festivali Yeşilırmak Çilek Festivali MAYIS - HAZIRAN AYINDA; Güzelyurt Uluslararası Kültür Ve Sanat Festivali Doğu Akdeniz Üniversitesi Kumdan Heykel Festivali Ve Yarışması Kuzey Kıbrıs Uluslararası Bellapais Müzik Festivali Bellapais İpek Kozası Festivali Büyükkonuk Eko Gün Etkinlikleri Yıldırım Karpuz Festivali (Yeniboğaziçi) Gazimağusa Çocuk Festivali Kıbrıs Tango Festivali Mayıs- Haziran Lefke Ceviz Festivali HAZIRAN AYINDA; Esentepe Zerdali Festivali Lapta Turizm Festivali Türksoy Opera Günleri Doğancı Kültür Sanat Festivali HAZIRAN -TEMMUZ AYINDA;
TEMMUZ AYINDA; Gönyeli Uluslararası Halk Dansları Festivali AĞUSTOS AYINDA; Girne Uluslararası Kültür, Tiyatro Ve Sanat Festivali Lefkoşa Türk Belediyesi Lefkoşa Halk Dansları Festivali Mehmetçik Üzüm Festivali Yeniboğaziçi Pulya Festivali Lefke Belediye Şenlikleri
Остров Славится Своими Фестивалями, Которые Проводятся С Целью Помощи В Развитии Отдельных Регионов В Разное Время Года, А Также Для Поддерживания Традиций И Рекламы Местных Товаров. KASIM- ARALIK AYINDA; Efes Pilsen Blues Festivali -----------------------------------------IN MARCH: Eastern Mediterranean University Underwater Photography and Film Festival Tepebasi, Avtepe Medos Tulip Festival Baglikoy Eco Day IN APRIL: Hisarkoy Orchid Festival Mormenekse Artichoke Festival Kalavac Culture and Art Festival Lefke Yafa Orange Festival
EYLÜL AYINDA;
APRIL-MAY:
Uluslararası Tatlısu Harnup Festivali Ozanköy Pekmez Festivali Işık Kitapevi Fuarı Mağusa Gençlik Festivali İskele Deniz Festivali Yedidalga Üzüm Festivali
Bellapais Spring Music Festival Yesilırmak Strawberry Festival
EYLÜL - EKIM AYINDA; Kuzey Kıbrıs Uluslararası Müzik Festivali EKIM AYINDA; Girne Uluslararası Zeytin Festivali Girne Caz Festivali Geleneksel Büyükkonuk Eko Gün Festivali KASIM AYINDA; Lefke Hurma Festivali - 118 -
MAY-JUNE: Guzelyurt International Culture and Art Festival Eastern Mediterranean University Sand Sculpture Festival and Competition Northern Cyprus International Bellapais Music Festival Bellapais Silk Cocoon Festival Buyukkonuk Eco Day Events Yildirim Watermelon Festival (Yenibogazici) Famagusta Children’s Festival Cyprus Tango Festival Lefke Walnut Festival IN JUNE: Esentepe Zerdali (Apricot) Festival
Festivaller / Festivals / Фестивали Lapta Tourism Festival Turksoy Opera Days Doganci Culture And Art Festival
Тюльпанов Баглыкёй Эко-День Поход В Долину Орхидей
JUNE – JULY:
МАРТ – АПРЕЛЬ:
Guzelyurt Orange Festival International Famagusta Culture and Art Festival International Iskele Festival Beyarmudu Potatoes, Culture and Art Festival
Вуни-Ешильырмак Клубничный Поход Поход В Ностальгическую Деревню Курутэпэ
IN JULY:
Фестиваль Орхидей В Деревне Хисаркёй Фестиваль Артишоков В Морменекше Фестиваль Культуры И Искусства В Деревне Калавач Праздник Апельсинов Яфа В Лефке
Gonyeli International Folk Dance Festival IN AUGUST: Kyrenia International Culture, Theatre and Art Fest Nicosia Turkish Municipality of Nicosia Folk Dance Festival Mehmetcik Grape Festival Yenibogazici Pulya Festival Yedidalda Verigo Grapes Fest Lefke Municipality Festivities IN SEPTEMBER: International Tatlisu Carob Festival Ozankoy Pekmez (Molasses) Festival - Isik Bookstore Fair Famagusta Youth Festival Iskele Sea Festival Yedidalga Grape Festival SEPTEMBER-OCTOBER: Northern Cyprus International Music Festival IN OCTOBER: Kyrenia International Olive Festival Kyrenia Jazz Festival Traditional Buyukkonuk Eco Day Festival
В АПРЕЛЕ:
АПРЕЛЬ - МАЙ: Весенний Музыкальный Фестиваль В Беллапаисе Фестиваль Клубники В Ешильырмак МАЙ - ИЮНЬ: Международный Фестиваль Культуры И Искусства В Городе Гюзельюрт Фестиваль И Соревнование Скульптур Из Песка В Университете Восточного Средиземноморья Международный Музыкальный Фестиваль В БЕЛЛАПАИСЕ Фестиваль Шелкопряда В Беллапаисе Бююкконук Эко День Фестиваль Арбузов (Енибоазичи) Детский Фестиваль В Фамагусте Кипрский Фестиваль Танго Фестиваль Грецких Орехов Лефке В ИЮНЕ:
Efes Pilsen Blues Festival
Фестиваль Абрикосов (Зердали) В Эсэнтэпэ Фестиваль Туризма В Деревне Лапта Фестиваль Грецких Орехов В Лефке Дни Оперы «Тюрксой» Фестиваль Культуры И Искусства Доанджи
-----------------------------------------
В АВГУСТЕ:
IN NOVEMBER: Lefke Dates Festival NOVEMBER-DECEMBER:
В МАРТЕ: Фестиваль Подводной Фотографии И Фильма В Университете Восточного Средиземноморья Тепебаши, Автепе Фестиваль
Муниципальные Празднетства Лефке Фестиваль Винограда Вериго В Едидалга ИЮНЬ – ИЮЛЬ:
- 119 -
Фестиваль Апельсинов В Г. Гюзельюрт Международный Фестиваль Культуры И Искусства В Фамагусте Международный Фестиваль В Искеле Фестиваль Картофеля, Культуры И Искусства В Беярмуду В ИЮЛЕ: Международный Фестиваль Народных Танцев В Гёньели В АВГУСТЕ: Международный Фестиваль Культуры, Театра И Искусства В Гирнэ Фестиваль Народного Танца Турецкого Муниципалитета Г. Никосия Фестиваль Винограда В Деревне Мехметчик Енибоазичи «Пулья» Фестиваль В СЕНТЯБРЕ: Международный Фестиваль Кэроба В Татлысу Фестиваль Пекмеза В Деревне Озанкёй Ярмарка Книжного Магазина «Ишик» Молодёжный Фестиваль В Фамагусте Туристический Поход Лефке СЕНТЯБРЬ - ОКТЯБРЬ: Международный Музыкальный Фестиваль Северного Кипра В ОКТЯБРЕ: Международный Оливковый Фестиваль В Гирнэ Фестиваль Джаза В Гирнэ Традиционный Фестиваль «Эко День» В Деревне Бююкконук В НОЯБРЕ: Фестиваль Фиников Лефке НОЯБРЬ - ДЕКАБРЬ: Фестиваль Блюза Efes Pilsen
- 121 -
Oteller / Hotels / Отели ACAPULCO BEACH CLUB & RESORT www.acapulco.com.tr
Çatalköy GİRNE (East) ÇELEBİ GARDEN HOTEL www.celebigarden.com (+90 392)650 45 00
Mehmetçik İSKELE (+90 392)375 55 50
ADA BEACH HOTEL www.adabeachhotel.com
Alsancak GİRNE (West) DENİZKIZI HOTEL www.denizkizi.com (+90 392)821 82 36
Alsancak GİRNE (West) (+90 392)821 26 76
ALMOND HOLIDAY VIL. www.almond-holidays.com
Alsancak GİRNE (West) DOME HOTEL www.hoteldome.com (+90 392)821 28 86
GİRNE (Center) (+90 392)815 24 53
ALTINKAYA HOL.RES.HOTEL&BUNG Ozanköy GİRNE (East) DORANA HOTEL GİRNE (Center) www.tourism.neu.edu.tr (+90 392)815 35 21 (+90 392)815 50 01 www.altinkaya-cyprus.com Bellapais GİRNE (East) ELEXUS HOTEL AMBELIA VILLAGE www.elexushotel.com (+90 392)815 36 55 www.cyprus-ambelia.com
Çatalköy GİRNE (+90 392) 650 10 00
GİRNE (Center) EXOTIC HOTEL Boğaz İSKELE ANADOL HOTEL www.exotichotel.net (+90 392)371 28 81 (+90 392)815 23 19 www.northcyprus.net ATLANTİS HOTEL www.northcyprus.net
GİRNE (Center) FAIRMONT CYPRUS HOLIDAY VILLAGE Edremit GİRNE (West) www.fairmontcyprus.com (+90 533)829 75 45 / 6 (+90 392)815 22 42
GAZİMAĞUSA (Center) FIAN BUNGALOWS Karaoğlanoğlu GİRNE (West) ARKIN PALM BEACH HOTEL www.fianhotel.com (+90 392)822 27 18 (+90 392)366 20 00 www.arkinpalmbeachhotel.com BAKIR APART HOTEL www.bakiraparthotel.com
GİRNE (Edremit) FIVE FINGERS HOLIDAY BUNG. Ozanköy GİRNE (East) www.5-fingers.co.uk (+90 392)815 40 96 (+90 392)822 22 52
Yeni Erenköy İSKELE FLIPPER'S HOLIDAY VIL. BALCI PLAZA www.flippersholidayvillage.com (+90 392)374 50 75 www.balciplaza.com
Lapta GİRNE (West) (+90 392)821 27 30
BARE HILL HOLIDAY VIL www.bare-hill.com
Alsancak GİRNE (West) GOLDEN TULIP NICOSIA HOT&CAS www.goldentulipnicosia.com (+90 392)821 26 09
LEFKOŞA (+90 392)610 50 50
BELLA VIEW HOTEL www.bellaview.net
Bellapais GİRNE (East) GRAND CENTER BOUTIQUE HOTEL GİRNE Center) www.grandcenterhotel.com (+90 392)816 01 82 (+90 392)816 11 55
Bellapais GİRNE (East) GRAND PASHA HOTEL GİRNE BELLAPAIS MONASTERY VIL. www.pashainternational.com (+90 392)650 66 00 (+90 392)815 91 71 www.bellapaismonasteryvillage.com Bellapais GİRNE (East) GÜZELYURT HOTEL GÜZELYURT (Center) BELLAPAIS GARDENS HOTEL www.northcyprus.net (+90 392)714 34 12 (+90 392)815 60 66 www.bellapaisgardens.com Dipkarpaz İSKELE HARBOUR SCENE HOTEL GİRNE (Center) BLUE SEA HOTEL www.northcyprus.net (+90 392)815 68 55 (+90 392)372 23 93 www.karpazblueseahotel.com GİRNE (Center) HIGH LIFE HOLIDAY VIL. GİRNE (Center) BRISTOL HOTEL www.highlifecyprus.com (+90 392)815 33 83 (+90 392)815 65 70 www.cyprusbristolhotel.com BÜYÜK ANADOLU GİRNE HOTEL www.buyukanadolugirne.com
GİRNE (Center) GİRNE (Center) HOTEL BRITISH www.britishhotelcyprus.com (+90 392)815 22 40 (+90 392)444 64 64
CITRUS TREE GARDENS www.citrus-tree.com
Alsancak GİRNE (West) HOTEL MAVİ KAPLICA İSKELE (Kaplıca) www.hotelmavi.net (+90 392)387 21 16 (+90 392)821 28 72
CITY ROYAL HOTEL www.northcyprus.net
Lapta GİRNE (West) LEFKOŞA HOTEL SEMPATI www.hotelsempati.com (+90 392)821 27 70 (+90 392)228 76 11
CLUB ALDA www.clubalda.org
GİRNE (Center) Lapta GİRNE (West) KAAN HOTEL APT www.kaanhotel.com (+90 392)815 45 15 (+90 392)821 87 80
CLUB ALİBEY www.northcyprus.net
Çatalköy GİRNE (East) KAŞGAR COURT HOTEL GİRNE (Center) www.kasgarcourt.com (+90 392)815 59 34 (+90 392)444 0 222
CLUB GÜZELYALI HOTEL www.clubguzelyalihotel .com
İSKELE (Kaplıca) Karşıyaka GİRNE (West) KAPLICA HOTEL & BUNGALOW www.kaplıcabeach.com (+90 392)387 20 32 (+90 392)825 20 17
CLUB MALIBU HOTEL www.clubmalibucy.com
Yeni Erenköy İSKELE KAYA ARTEMİS RESORT&CASINO Bafra İSKELE www.kayatourism.com.tr (+90 392)630 60 00 (+90 392)374 42 64
CLUB SİMENA HOTEL www.clubsimena-hotel.com
Karşıyaka GİRNE (West) KYRENIA JASMINE COURT HOTEL GİRNE (Center) www.jasmin.com.tr (+90 392)650 00 50 (+90 392)825 24 76
CLUB Z www.hotelclubz.com
GİRNE (Center) KEMERLİ KONAK BUTİK OTEL GİRNE (Center) www.kemerlikonak.com (+90 392)815 63 36 (+90 392)815 15 49
CRATOS PREMIUM HOT& CAS&SPA&PORT www.cratospremium.com
Çatalköy GİRNE (East) KOCAREİS BUNGALOWS Salamis GAZİMAĞUSA www.kocareisresort.com (+90 392)378 82 29 (+90 392)444 42 42
CYPRUS CRYSTAL ROCKS HOL.IDAY VILLAGE www.cypruscrystalrocks.com
KORİNEUM GOLF & BEACH RESORT Esentepe GİRNE (East) (+90 392)600 15 00 Yeni Boğaziçi GAZİMAĞUSA www.korineumgolf.com (+90 392)378 98 00
- 122 -
Oteller / Hotels / Отели LA HOTEL&RESORT Lapta GİRNE (West) www.la-hotel-cyprus.com (+90 392)821 89 81
RIVIERA BEACH BUNGALOWS www.rivierahotel-northcyprus.com
Karaoğlanoğlu GİRNE (West) (+90 392) 822 20 26
LA SIESTA HOLIDAY VIL. Lapta GİRNE (West) www.lasiesta.co.uk (+90 392)821 89 99
ROCKS HOTEL & CASINO www.rockshotel.com
GİRNE (Center) (+90 392)650 04 00
LAPTA HOLIDAY CLUB Lapta GİRNE (West) www.northcyprus.net (+90 392)821 89 61
ROSE GARDENS HOLIDAY VIL. www.rose-gardens.com
Lapta GİRNE (West) (+90 392)821 89 27
LAPİDA HOTEL Lapta GİRNE (West) www.lapidahotel.com (+90 533)862 15 00
SALAMIS BAY CONTI RESORT HOT Salamis GAZIMAĞUSA www.salamisbayconti.com (+90 392) 378 82 01
LE CHATEAU LAMBOUSA Lapta GİRNE (West) www.lambousahotel.com (+90 392)821 35 35
SAMMY’S HOTEL www.sammyshotels.com
GİRNE (Center) (+90 392)815 62 79
LIFE HOTEL GİRNE (Center) www.life-hotel.com (+90 392)815 65 21
SARAY OTEL www.lefkosasaraycasino.com
LEFKOŞA (+90 392)228 53 50
LIMAN CASINO HOTEL GİRNE (Center) www.girnelimancasino.com (+90 392)815 20 01
SAVOY HOTEL www.savoyhotel.com
GİRNE (Center) (+90 392)444 30 00
LONG BEACH CLUB İSKELE (Center) www.longbeachcyprus.com (+90 392)378 90 00
SANTORIA HOLIDAY VILLAGE www.northcyprus.net
Alsancak GİRNE (West) (+90 392) 822 34 30
MALPAS HOTEL Çatalköy GİRNE (East) www.malpashotel.com (+90 392)824 47 57
TERVETULOA HOTEL www.northcyprus.net
Alsancak GİRNE (West) (+90 392) 821 12 20
MANOLYA HOTEL Lapta GİRNE (West) www.manolyahotel.com (+90 392)821 84 98
THE COLONY HOTEL www.parkheritage.com
GİRNE (Center) (+90 392) 815 15 18
MERİT CYPRUS GARDENS İSKELE (Center) www.merithotels.com (+90 392)371 24 00
THE DEE EUROPEAN HOTEL www.thedeeeuropeanhotel.com
GAZİMAĞUSA (Center) (+90 392) 366 10 10
MERİT CRYSTAL COVE HOTEL Alsancak GİRNE (West) www.merithotels.com (+90 392)650 02 00
THE HIDEAWAY CLUB www.hideawayclub.com
Edremit GİRNE (West) (+90 392) 822 26 20
MERİT LEFKOŞA HOTEL&CASINO LEFKOŞA www.merithotels.com (+90 392)600 55 00
THE PINE BAY CLUB HOTEL www.northcyprus.net
Alsancak GİRNE (West) (+90 392) 822 30 32
MERİT PARK HOTEL Alsancak GİRNE (West) www.merithotels.com (+90 392)650 25 00
THE SHIP INN HOTEL www.theshipinn.com
GİRNE (Center) (+90 392) 815 67 01
MERİT ROYAL HOTEL Alsancak GİRNE (West) www.merithotels.com (+90 392)650 40 00
THE VILLA CLUB www.villa-club.com/cyprus
Yeşiltepe GİRNE (West) (+90 392) 821 84 00
MOON ROSE HOLIDAY VIL. Karaoğlanoğlu GİRNE (West) www.moonroseholidayvillage.com (+90 392)822 35 70
THERESA HOTEL www.theresahotel.com
Yeni Erenköy İSKELE (+90 533) 863 27 87
Karaoğlanoğlu GİRNE (West) (+90 392)822 34 53
TOPSET HOTEL www.topsethotel.com
Karaoğlanoğlu GİRNE (West) (+90 392) 822 22 04
VUNI PALACE HOTEL www.vunipalacehotel.com
GİRNE (Center) (+90 392) 816 09 20
WATERMILL HOTEL www.watermillhotelnorthcyprus.com
GİRNE (Center) (+90 392) 815 17 41
WHITE PEARL HOTEL www.whitepearlhotel.com
GİRNE (Center) (+90 392) 815 04 30
MOUNTAIN VIEW HOTEL www.mountainviewcyprus.com NİL BURAK HOTEL www.nilburakhotel.com
GİRNE (Center) (+90 392)444 82 82
NOAH’S ARK DELUXE HOT&CAS www.noahsark.com.tr
Bafra İSKELE (+90 392)630 30 00
NOSTALGIA HOTEL www.northcyprus.net
GİRNE (Center) (+90 392)815 30 79
OLIVE TREE HOTEL
Çatalköy GİRNE (East) (+90 392)824 42 00
ONAR HOLIDAY VIL. www.onarvillage.com
GİRNE (Center) (+90 392)815 58 50
OSCAR RESORT HOTEL www.oscar-resort.com
GİRNE (Center) (+90 392)815 48 01
PARK PALACE HOTEL www.northcyprus.net
GİRNE (Center) (+90 392)815 58 59
PIA BELLA HOTEL www.piabella.com
GİRNE (Center) (+90 392)650 50 00
PORTOFINO HOTEL www.northcyprus.net
GAZİMAĞUSA (Center) (+90 392)366 43 92
RIVERSIDE GARDEN RESORT www.riversideholidayvillage.com
Alsancak GİRNE (West) (+90 392) 821 8906
Список отелей KITOB Kuzey Kıbrıs North Cyprus Северного Кипра
Oteller Listesi
- 123 -
Hotels List
RESBİR
LEFKE
LEFKE District
BÖLGESİ Restaurants List RESTORAN Список ресторанов LİSTESİ Лефке и района
Palm View Cafe (Lefke) Lefke Gardens Hotel (Lefke) Çakistez Restaurant (Aydınköy ) Argonya ( Doğancı) Mardin Restaurant (Gemikonağı) Bakırcı (Gemikonağı) Aygün’ün Yeri (Gemikonağı) Musa’nın Yeri (Gemikonağı ) Efgalitto Cafe (Gemikonağı) Swan of Soli Restaurant (Yedidalga) Fener Bar (Yedidalga) Aspava Restaurant (Yedidalga) Karabetça Balık Restaurant (Yedidalga) Heaven Surf House (Yedidalga) Bağlıköy Bağ Evi (Bağlıköy) Bağlıköy Limonlu Bahçe Bağlıköy Aletri Restaurant Bağlıköy Eko Turizm Gönüllüleri Derneği Vouni King Restaurant (Yeşilırmak) Dillirga Restaurant (Yeşilırmak) Asmalı Plaj Restaurant (Yeşilırmak) Murat’ın Yeri (Yeşilırmak) Lefke Gölet Restaurant (Lefke)
0533 860 17 33 0533 863 98 65 0533 851 73 53 0542 863 17 60 0392 72 77 439 0533 860 09 59 0542 851 70 55 0542 874 15 00 0392 72 62 068 0533 847 55 48 0542 866 60 98 0392 72 77 621 0392 72 77 350 0533 888 96 66 0533 852 12 10 0533 834 20 31 0533 870 65 08 0533 834 06 01 0533 841 44 34 0392 72 62 005 0533 868 76 42
Lefke / Lefke / Лефке
Acil Telefon Numaraları Emergency Numbers Номера телефонов экстренных служб Polis / Police / Полиция ........................................................................................... 155 İtfaiye / Fire-fighting / Пожарная служба ............................................................ 199 Acil / Emergency / Служба спасения .....................................................................112 Telefon Dairesi / Phone Office / Городская телефонная служба........................161 Sahil Güvenlik / Coast guard / Береговая охрана.................................................158 Meteoroloji / Meteorology / Метеорологическая служба ..................................166 Elektrik Arıza / Electrical Fault / Электрические неисправности ....................188
Hastaneler Hospitals Больницы
Konsolosluklar Embassies Посольства
T.C. Büyükelçiliği T.C. Embassy Посольство Турецкой Республики Bedrettin Demirel Cad. Lefkoşa +90 392 600 31 00 / +90 392 228 22 09
İskele Trikomo Трикомо İskele Sağlık Merkezi -90 392 371 23 19 Lefkoşa Nicosia Никосия Dr. Burhan Nalbantoğlu +90 392 228 54 41
İngiliz Yüksek Komserliği Ofisi British High Commission Office Представительство Великобритании Mehmet Akif Cad.No:29 Köşklüçiftlik/Lefkoşa +90 392 228 38 61
Gazimağusa Famagusta Фамагуста +90 392 366 53 28
Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçiliği Kuzey Ofisi USA Ambassadorship Office Представительство США Şerif Arzık Sok.No:6 Köşklüçiftlik/Lefkoşa +90 392 227 39 30 / +90 392 228 06 46
Girne Kyrenia Кирения Dr. Akçiçek +90 392 815 12 66 Güzelyurt Morphou Гюзельюрт Cengiz Topel +90 392 723 63 29
Almanya Federal Cumhuriyeti Büyükelçiliği Enformasyon Ofisi Information Office of Embassy of Federal Goverment of Germany Предтавительство Германии Mehmet Akif Cad. No:29 Köşklüçiflik/Lefkoşa +90 392 227 51 61
ECZANE PHARMACY АПТЕКА Gemikonağı Ulus – 0392 72 77 649 Gemikonağı lksen – 0392 72 78 240 Lefke Sadiye Taşar - 0392 72 88 312
Avustralya Yüksek Komiserliği Ofisi Australia High Commission Office Представительство Австралии Güner Türkmen Sok. No:20 Köşklüçiftlik/Lefkoşa +90 392 227 73 32
- 126 -
2017 Yılı Resmi Tatilleri 2017 Public Holidays Официальные праздники
Lefke / Lefke / Лефке
Yeni Yıl 1 Ocak / Jan / Январь Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı
23 Nisan / April / Апрель
İşçi ve Bahar Bayramı
1 Mayıs / May / Май
Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı
19 Mayıs / May / Май
Ramazan Bayramı Arifesi
24 Haziran / June / Июнь
Ramazan Bayramı 25-27 Haziran / June / Июнь Özgürlük ve Barış Bayramı
20 Temmuz / July / Июль
Toplumsal Direniş Bayramı / T.M.T.’nin Kuruluşu
1 Ağustos / August / Август
Zafer Bayramı
30 Ağustos / August / Август
Kurban Bayramı Arifesi
31 Ağustos / August / Август
Kurban Bayramı 1-4 Eylül / September / Сентябрь T.C. Cumhuriyet Bayramı
29 Ekim / October / Октябрь
K.K.T.C. Cumhuriyet Bayramı
15 Kasım / November / Ноябрь
Transferler - Transportation -Транспорт
KKTC Havalimanları TRNC Airport Аэропорт ТРСК Ercan Airport +90 392 600 50 00
TURİZM ENFORMASYON OFİSİ Yeşilyurt – 0392 72 78 491-2 TURİST REHBERLİĞİ HİZMETİ Kıbrıs Türk Rehberler Birliği (KITREB) 0533 860 2006
Çimen Taksi – 0392 71 46 290 Gemikonağı Taksi – 0392 72 77 422 Yeşilyurt Taksi - 0392 72 36 859
- 127 -
Müzeler - Museums - Музеи
Kış Saatleri Winter Times зимние часы
Yaz Saatleri Summer Times летние часы
08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30
08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30
08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30
08:00 - 19:00 08:00 - 19:00 08:00 - 18:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 17:00
08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30
08:00 - 19:00 08:00 - 19:00 08:00 - 17:00 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 17:00 08:00 - 19:00 08:00 - 15:30
08:00 - 15:30 08:00 - 15:30 08:00 - 15:30
08:00 - 17:00 08:00 - 15:30 08:00 - 17:00
08:00 - 15:30
08:00 - 18:00
08:00 - 15:30 08:00 - 15:30
08:00 - 18:00 08:00 - 18:00
LEFKOŞA Derviş Paşa Etnoğrafya Müzesi Mevlevi Tekke Müzesi Taş Eserler Müzesi Barbarlık Müzesi Milli Mücadele Müzesi Lüzinyan Evi
GİRNE Girne Kalesi ve Müzeleri Bellapais Manastırı St. Hilarion Kalesi Harup Ambarı ve Kıbrıs Evi Müzesi Arhangelos Mikail İkon Müzesi Güzel Sanatlar Müzesi Barış Özgürlük Müzesi Antiphonitis Manastırı
GAZİMAĞUSA St. Barnabas Müzesi Salamis Harabeleri Otello Kalesi Kral Mezarları ve Müzesi Canbulat Müzesi Ayios Yuannis Kilisesi Namık Kemal Müzesi Enkomi Harabeleri Akkule
İSKELE Kantara Kalesi Yeni İskele İkon Müzesi Sipahi Ay Trias Bazilikası
GÜZELYURT Güzelyurt Müzesi ve St. Mamas İkon Müzesi
LEFKE Soli Harabeleri Vuni Sarayı
Biletlerinizi en geç kapanış saatinden 45 dakika önce alınız. The tickets sale stops 45 minutes before the closing time. Продажа билетов прекращается за 45 минут до закрытия музея. - 128 -
N e x t
D i m e n s i o n
C O S M O c e u t i c a l s
ÖZEL FİYAT
90$
nology
nted tech
ASA pate
ream, a N
3D skin c
Güneş Koruyucu İçeren Yeni Bitkisel 3D Formül
Крем 3D – технология, запатентованная NASA
AMERİKA FİYATI İLE 30 ML REJUVEL 90 $ ЦЕНА КРЕМА REJUVEL, 30 МЛ - 90 $, АНАЛОГИЧНА АМЕРИКАНСКОЙ
iles s more m e m ti 4 o ль With Mil ольше ми б а з а р 4 С Milo в