Beste lezer Evelyne Denys
Petra Naessens
Carmen Nolf
Annemie Witdouck
Deze week staat in het teken van de orthopedie. We willen u laten kennismaken met enkele veelvoorkomende problemen van de gewrichten en u de mogelijke oplossingen voorstellen. Vandaag staat in het teken van de schouder. We nodigen u uit op 2 interessante voordrachten deze namiddag. In dit krantje vindt u ook wat meer info over enkele frequente problemen van de schouder. Verder in de nieuwsbrief willen we u ook laten kennismaken met de hoofdverpleegkundigen van onze afdelingen. Veel leesgenot
Dagziekenhuis campus vercruysselaan
Shortstay campus vercruysselaan
Longstay campus vercruysselaan
Traumatologie en dagziekenhuis campus loofstraat
de dienst orthopedie
OPEN INFOSESSIES VOOR PATIﾃ起TEN Maandag 9 maart 15 - 15.45 u: Artrose in de heup: wat kunnen we eraan doen? dr. Luc Vercruysse 16.15 - 17 u: Heuppijn bij jonge mensen dr. Luk Verhelst Dinsdag 10 maart 15 - 15.45 u: Artrose in de knie: hoe helpen we u? dr. Jan Van Der Bauwhede 16.15 - 17 u: Hallux valgus en andere veelvoorkomende voetproblemen dr. Frederick Michels Woensdag 11 maart 15 - 15.45 u: Artrose in de schouder: wat te doen? dr. Guy Putzeys 16.15 - 17 u: Schouderarthroscopie dr. Jan Van Cauwelaert
Het orthopedisch centrum az groeninge Kortrﾄｳk Handgroep, campus loofstraat
Burg. Vercruysselaan 5 | 8500 Kortrijk
Loofstraat 43 | 8500 Kortrijk
t. 056 63 35 40
t. 056 63 35 80
dr. Frederick Michels: knie - voet en enkel
dr. Marleen Dezillie: hand - pols - elleboog
dr. Dirk Oosterlinck: heup - knie - rug
dr. Jeroen Vanhaecke: hand - pols
dr. Guy Putzeys: trauma - schouder - bekken
prof. dr. Filip Stockmans: hand - pols
dr. Jan Van Cauwelaert de Wyels: schouder - knie dr. Jan Van Der Bauwhede: knie - voet en enkel dr. Luc Vercruysse: heup - knie dr. Luk Verhelst: heup - schouder dr. Emmanuel Audenaert - UZ Gent: heup dr. Pierre Moens - UZ Leuven: kinderorthopedie
www.ortho-kortrijk.be
Donderdag 12 maart 15 - 15.45 u: Tenniselleboog en golfelleboog: hoe lossen we het op? dr. Marleen Dezillie
vu: Jan Deleu, Pres. Kennedylaan 4, 8500 Kortrijk
Orthopedie, campus vercruysselaan
16.15 - 17 u: Carpal tunnel en springvingers: hoe kunnen we u helpen? dr. Jeroen Vanhaecke
Meer info: www.azgroeninge.be/orthopedie
Auditorium het Notenhof President Kennedylaan 4 8500 Kortrijk
Woensdag 11 maart 2015
WEEK VAN DE ORTHOPEDIE
Hoofdverpleegkundigen
9 tot 12 maart 2015
DE SCHOUDER
ORTHOPEDISCHE AFDELINGEN
ROTATOR CUFF SCHEUR Functie van de rotator cuff De functie van de rotator cuff is tweedelig. Hij zorgt namelijk voor de stabiliteit van het schoudergewricht. Bovendien maakt de rotator cuff bewegen van de arm mogelijk door het selectief aantrekken van de verschillende spiergroepen.
Scheur in de rotator cuff Het is de musculus supraspinatus die meestal voor problemen zorgt. De supraspinatus heeft maar een beperkte ruimte waarin ze kan glijden waardoor er gemakkelijker slijtage kan ontstaan. Op de lange duur kunnen er zich zo scheurtjes voordoen die op hun beurt kunnen uitbreiden door een val of trek op of aan de arm. Doordat er in het peesweefsel maar een beperkt aantal bloedvaten lopen en doordat de slijtage traag ontstaat, treedt er bij deze scheurtjes geen bloeding op, en dus ook geen genezing. Bijkomend trekt de spier de pees weg van het bot. De enige manier om dat letsel te doen genezen, bestaat erin de pees terug op zijn oorspronkelijke plaats vast te maken.
DE SCHOUDERPROTHESE Niet-chirurgische behandeling van een scheur in de rotator cuff Het is niet altijd noodzakelijk om een scheur in de rotator cuff te herstellen. Indien de kracht en beweeglijkheid nog vrij behoorlijk zijn en de pijn minimaal is, kan eventueel afgewacht worden. De behandeling bestaat dan uit infiltraties, ontstekingsremmende medicatie en het voorkomen van verstijving van de schouder.
Wanneer wordt een rotator cuff hechting overwogen? Bij een actieve persoon kan een scheur in de rotator cuff een belangrijke belemmering vormen bij de normale activiteiten. Dat is een reden voor een rotator cuff hechting. In samenspraak met de specialist wordt deze beslissing genomen.
De operatie De operatie zelf is een kijkoperatie. Bij een kijkoperatie gebeurt de ingreep via drie tot vier kleine openingen verspreid over de schouder. U krijgt, naast een algemene narcose, ook een plaatselijke verdoving van de schouder zodat u na de ingreep geen enorme pijnen moet lijden. De scheur wordt hersteld door middel van ankers die de pees zoals een knoop aan een hemd vastmaken aan zijn oorspronkelijke aanhechtingsplaats. Afhankelijk van de grootte van de scheur dienen er één, twee, drie tot vijf ankers gebruikt te worden in één of twee rijen. De constructie zorgt ervoor dat de pees met een zo groot mogelijk oppervlak terug op het bot wordt vastgemaakt.
Klachten van een scheur in de rotator cuff De voornaamste symptomen van een rotator cuff scheur zijn pijn en/of krachtverlies. De pijn is gelegen in de bovenarm en is meestal aanwezig tijdens geforceerde bewegingen van de schouder in de hoogte. Die pijn kan ook ‘s avonds en ‘s nachts aanwezig zijn, wanneer op de schouder wordt gelegen. Het zijn meestal de bewegingen naar buiten en naar boven die met minder kracht uitgevoerd kunnen worden.
Uiteraard wordt ook nog ruimte gemaakt voor de pezen, zodat die in de toekomst niet meer kunnen inklemmen.
Realistische verwachtingen na een rotator cuff hechting Het is belangrijk om te weten dat het succes van de procedure afhankelijk is van de toestand van uw schouder. Toch zien we dat na een rotator cuff hechting 80 tot 95% van de patiënten een bevredigend resultaat behalen waarbij een reductie van de pijn, herstel of bevordering van de functie en beweeglijkheid, en patiëntentevredenheid wordt aangegeven.
Het versleten schoudergewricht Het kraakbeen kan op termijn gaan verslijten door ontsteking, zoals bij rheumatoide artritis of door pure slijtage. Die slijtage treedt op na een breuk of door ouderdom. Nog een bijkomende reden voor het slijten van het kraakbeen kan het abnormaal bewegen zijn door een veranderde mechaniek. Doordat de pezen, supra- en infraspinatus, die moeten instaan voor een normale beweging, sinds zeer lange tijd volledig zijn afgescheurd, beweegt de kop abnormaal ten opzichte van de kom.
Bij klassieke artrose met intacte schouderpezen wordt gekozen voor een anatomische schouderprothese. Hierbij worden de bol en de pan vervangen door respectievelijk een nieuwe bol en nieuwe pan. Indien de pezen vernield zijn, moet de schouder een mechaniek krijgen die de patiënt in staat moet stellen de schouder beter te doen bewegen in de hoogte. Die mensen krijgen dan een reversed schouderprothese. De bol en de pan worden vervangen door respectievelijk een pan en een bol.
Na een omgekeerde schouderprothese Met deze operatie willen we vooral de pijn aanpakken, en niet zozeer het tekort aan beweeglijkheid of het krachtverlies. Het herstel van die twee laatste is moeilijk te voorspellen of te garanderen en is veeleer afhankelijk van de toestand voor de operatie. De pijnvermindering is wel te voorspellen hoewel het resultaat enige maanden geduld en oefening vergt.
Hierdoor krijgen de spieren rond de schouder genoeg momentum om hun kracht te gaan gebruiken om de arm te liften.
Revalidatie De patiënten krijgen een verband met een kussen tussen hun romp en de arm. Het verband dient zes weken gedragen te worden. Tijdens die zes weken mogen ze de arm niet zelf optillen. Er wordt wel kinesitherapie uitgevoerd die de arm tijdens die zes weken soepel maakt. Na de zes weken mag de arm gebruikt worden voor dagelijkse activiteiten. Pas na drie maanden mag de patiënt lichte inspanningen doen. De totale revalidatie (90% herstel) wordt op vier maanden geschat.
Het normale schoudergewricht Het schoudergewricht wordt gevormd door de kom van het schouderblad en de kop van de bovenarm. De kom en de kop zijn bekleed met kraakbeen om het schoudergewricht soepel en zacht te laten glijden en bewegen. De gewrichtsruimte wordt afgegrensd met het gewrichtskapsel dat de ruimte scheidt met de spieren en pezen.
Symptomen De klachten bestaan uit pijn tijdens de nacht of tijdens de dag of beide. Stijfheid en verminderde beweeglijkheid zijn ook vaak aanwezig. Als de pezen ook aangetast zijn, is er meestal een sterk krachtverlies bij bewegingen boven het niveau van het hoofd. Veel patiënten kunnen de arm onmogelijk heffen boven het niveau van de schouder (de pseudoparalyse).
Revalidatie
De behandeling De niet-chirurgische oplossing Deze bestaat uit ontstekingswerende medicatie en eventuele cortisone-inspuitingen. Die verminderen de ontsteking en dus de pijn, al dan niet tijdelijk, zonder het probleem zelf aan te pakken. De chirurgische oplossing Als de pijnklachten door de voortschrijdende slijtage zo ernstig zijn dat de niet-chirurgische behandeling niet meer helpt, gaan we tot een operatie over waarbij we het versleten gewricht vervangen door een kunstgewricht. Het type prothese dat geplaatst wordt, is afhankelijk van het type slijtage.
Realistische verwachtingen Na een gewone of anatomische schouderprothese Het is voornamelijk de pijn die behandeld wordt. De kracht en beweeglijkheid waren voordien voornamelijk beperkt door de pijn en osteofyten (papegaaienbekken aan de rand van het gewricht ). Als deze osteofyten verwijderd worden tijdens de operatie en de pijnlijke gewrichtsoppervlaktes vervangen zijn door kunststof (metaal en polyethyleen), dan verhinderen deze niet meer de kracht en beweging. Er is dus een goede krachtrecuperatie en een aanzienlijke beweeglijkheidstoename.
Bij de anatomische schouderprothese moet er een spier aan de voorzijde van de schouder losgemaakt worden om in de schouder het nodige vervangwerk te kunnen doen. Uiteraard moet die spier in de onmiddellijke fase na de operatie beschermd worden. Hierdoor krijgt de patiënt gedurende vier weken een verband. Dat dient niet ter volledige immobilisatie maar voor rust tussen het pendelen, kinesitherapie en lichte bewegingen door. Hierna volgen verdere bewegingen, oefeningen en krachttraining. De totale revalidatie neemt toch een drietal maanden in beslag. Bij de omgekeerde schouderprothese daarentegen moeten er geen spieren of pezen losgemaakt en opnieuw vastgezet worden. Dat zorgt ervoor dat het verband na de operatie alleen dient als pijnverlichting en dat er direct mag geoefend worden en de arm mag zelfs direct gebruikt worden. Toch duurt de revalidatie nog een drietal maanden.