075 (2001eko urtarrila

19 9 9 k o u r t a r r i l a

75.

zenb.

Inaxio Tolosa teatroaren bizitza, bizitzaren teatroa

herri aldizkaria juan Belmonte, 29 behea tel.: 943 86 15 45 faxa: 943 86 17 42 email: baleike@topagunea.com Argitaratzailea B ALEIKE K ULTUR

E LKARTEA

75

. zbkia.

aurkibidea

Administrazio batzordea Esther Etxeberria Xabier Azkue Erredakzioa batzordea Esther Aizpurua Eguzki Agirrezabalaga Antxoka Agirre Juan Luis Romatet Josu Waliño Gorka Zabaleta Koordinatzailea Juan Luis Romatet Kazetariak Antxoka Agirre Xabier Aizpurua Kolaboratzaileak Miriam Romatet, Jon Manzisidor, Xabier Aranguren, Jon Maia, Jon Sudupe, Esti Esteibar, Dani Carballo, Joxe Mari Llavori, Inaxio Tolosa, Inaxio Manterola, Belen Golmaio, Izaga Garzia, Haize Galarraga, Koldo Landaluze, Beñat Fernandez de Arroyabe, Luis Mari Aizpurua, Ihintz Linazisoro, Jose Manuel Gonzalez Aramendi, Kontsumo Elkartea, Ludoteka, Natur Taldea

6

ze berri?: Bi zumaiar hil ziren anguletan ari zirela

7

ze berri?: Bariantearen data berria

Argazkiak Baleike Publizitatea Esther Etxeberria Diseinua eta maketazioa Argi Aizpurua Hizkuntz zuzenketa Imanol Azkue Banaketa Andoni Ormazuri J.J. Aizpurua Publizitatea 943 86 15 45 tel. (Esther) Inprimategia Antza Inprimategia (Lasarte-Oria) Tirada 1.000 ale Lege gordailua SS-405/94 ISSN 1136-8594

Baleike k

ez du bere gain hartzen aldizkarian adierazitako esanen eta iritzien erantzukizunik.

9 ze berri?: Bazterbide 13 Olarru zopa 18 Kirolak: 21 Kultura: 22 26 Kontu-kontari:

Pedro Alberdi, Julene Azpeitia sariaren irabazle

naturaren txokoa

Mª Jose Zubia lehena Donostiako aerobic maratoian

Anestesiako abeslariarekin elkarrizketa

Luis Mujikarekin berriketan

Argitalpen honen edizioko laguntzaile:

EUSKO JAURLARITZA GOBIERNO VASCO

2001eko urtarrila/75.zenb.

3

iritzia Errutinara patineterik gabe Azken egunotan herriko kale nagusiak kolorez jantzi dituzten bonbillak itzali egin dira dagoeneko eta dendetako eskaparateetako elur maluta artifizialak desagertu dira, bat-batean, inolako arrazoi logikorik gabe, urtu egin balira bezala. Urtean behin bakarrik etortzen diren lagun eta familiartekoek ere opariz betetako maletekin eta gerri aldean pare bat kilo gehiagorekin alde egin dute, ingurukoak “datorren urtera

Eguzki Agirrezabalaga

arte” triste batekin agurtu ondoren. Kale kantoiak mututu egin dira, Gabon kanten diskoa egun batetik bestera deskatalogatu bailitzan, eta baita hustu ere, goiz partean parkeak zein jostailu denden pareko espaloiak alaitu dituzten haur algarak eskoletako patioetan baino ez baitira entzuten orain. Merkataritza guneetako pasillo luze eta frenetikoetako kartoizko “Zorionak” almazenetako txoko ilunetan enbalatuta daude dagoeneko, eta almendrazko, txokolatezko, laranjazko, pasazko eta trufazko turroien apal amaigabeetan ez dago kanpai eta izarren irudi distiratsuen inolako arrastorik.

Koloreetako bonbillak, plastikozko elur malutak, urte bukaeran baino agurtzen ez ditugun lagunak, artzain, gaztain eta ikatz usaineko abesti eta koroak, mila zaporeko turroiak, intxaur, karamelo eta txokolatezko erregeez betetako burko zorro zuri pisutsua arrastaka daramaten haurren oihuak... Giroan sumatzen zen urrezko ilusioa bat-batean desegin da, errutinara itzultzeko garaia iritsi zaigun seinale.

hemeroteka

Eta ni, patineterik gabe!

Lucia Lakarrari Ion Mayak eginiko elkarrizketa. Egunkaria, ‘barkatu

bazterrak nahasten

Juan Luis Romatet

ama’ gehigarrian (2001-01-11)

Erribera blues

Bizitzako alor gehienetan EEBBetatik datorrenari

Gabonak, arratsaldeko 7ak. Erribera kalea jendez

jarraitzen diogu hemen. Dantzan ere bai?

gainezka dago. Olentzero, Erregeak, hitz batean opariak.

Ez dut uste. EEBBek gehiago hartzen dute Europatik

Halako batean airea musikaz betetzen da: din, dan, don,

alderantziz baino, estilo eleganteagoa baita hemengoa.

din, dan, don, Eguberri on! Erribera kalea Hollywoodeko

Ikusmolde aldetik, ordea, hemen asko dugu jasotzeko,

dekoratu zoragarri bihur tu da. Ume, erosle eta

baina zail ikusten dut hori lortzea. (…)

saltzaileak beren postuetan jarri dira eta Bob Fosse edo

Euskal Herrian ballet profesional bakarra dago, Biarri-

Jerome Robbinsen burmuinetik sortutako koreografia

tzekoa. Hau izan daiteke euskal dantzariak bildu eta

lantzeari ekiten diote. Patinetedun haurrak elkar

munduan zehar aritzeko modua?

gurutzatzen hasten dira. Etxekoandreak bata bestea-

Arazoa da konpainia handietan dauden euskal dantzariek

rekin erotismoz betetako dantzetan murgiltzen dira, eta

kalitate handiko balletak uztea, eta oraindik zer izan

bitartean, zango luzedun neska gazteak dendetako

daitekeen ez dakizun nonbaitera joatea; dantzari onak

jabeekin batera mugitzen dira. Cabaret, West Side

etorri arte zaila da konpainia ona izatea, eta konpainia

Story… MUSIKALA!!!! Top! Gizon batek pasatzean nahi

ona izan gabe zaila da dantzariak etortzea. (…)

gabe jo nau. Esnatu egin naiz. Ez dago dantzaririk. Dena

Baina gazteak goiz hartuta. Zer egin behar da dantzariak

gezurra da. Ilusioa. Baina musikak jarraitzen du. Kalean

horren gazte Euskal Herritik ez joateko?

barrena noa. Din, dan, don. Camioren megafoniatik gabon

Lehenengo, eskola on bat antolatu behar da, gazteen

kantak barreiatzen dira. Gabon giroaz gozatzera

gaitasunak jasotzeko. Gazte horiek hezten hasi behar da,

behartuta berriro ere. Ze ondo.

horiek zaindu eta dantza eginarazi; horrela gazte horiek estilo bat sortzen hasiko dira. Euskal estilo eta konpainia bat izango genuke horrela.

ZUMAIA MOTOR Alai auzategia, 2 Santixo auzoa, 22

4

Tel./Faxa: 143143

2001eko urtarrila/75.zenb.

Tel. 943 14 33 24

pertsonaia Luxiano Pagaegi Bilbao

Udal arkitektoa

90ean hasi zen lan honetan Pasaian, Agustin Errea eta Jose Luis Loinaz arkitektoekin batera duen estudioan, Euskadiko Arkitekto Eskolaren bidez Zumaiako Udalarentzako aholkularitza postua eskaini ziotenetik.

Berrogeita hiru urte ditu eta Markina-Xemeingoa da izatez, baina Donostian bizi da. Arkitektura ikasketak Burgosen hasi zituen eta Madril eta Donostian osatu.

Arkitektura eta hirigintza gaietan Udala informeen bidez aholkatzea da bere zeregin nagusia, 800 bat informe eginak omen ditu urte hauetan, eta gai hauen inguruan beste erakun-

Galdeiozu!

Galdeiozu Herriko pertsona ezagun bati zeuek, Baleikeren irakurleok, nahi dituzuen galderak egiteko aukera eskaintzen du atal berri honek. Lehenengo hamabostaldian pertsonaiaren aurkezpena egingo dugu eta bigarrengoan zeuek bidalitako galderei erantzungo die berak. Luxiano Pagaegiri egin nahi dizkiozun galderak bidaltzeko: Aizpurua, Taosa, Foronda edo Baleikeko buzoian, telefonoz 943861545 zenbakira deituaz. Eta posta elektronikoz baleike@topagunea.com helbidean.

San Pedro, 4

Tel. 862387

deekin edo herritarrekin egiten dituzten bileretan ere parte hartu ohi du.

Aholkularitzaz gain, zenbait proiektu ere diseinatu ditu herrirako: Itzurungo hondartzako plataforma eta Narrondoko pasealekua ‘Costas’-ek eskatuta, eta Gernika pasealekuko kioskoa, Artadiko frontoiaren estaldura, eta Basadi-Aita Mari pasealekua Udalak eskatuta. Arau osagarriak berrikusten ari da lanean orain.

Herriak marraztea omen da bere lanetik gehien gustukoen duena, eta jarraitu behar duten araudi zorrotzegia eta obra guztietan sor tzen diren interes gatazkak dira gehien nekatzen dutena.

Erribera kalea, 6 Tel. 861155

2001eko urtarrila/75.zenb.

5

ze berri?

Bi anaiak bizia galdu zuten anguletan ari zirela Dirudienez haizearen eraginez irauli zen txalupa Urtea albiste ezin tristeagoaz hasi zaigu herrian. Urtarrilaren 1eko goizaldera Ceferino eta Jose Manuel Urbieta Manzisidor anaiak anguletan ari zirela txalupa irauli eta ito egin ziren.

ondoren Ertzaintzaren helikoptero bat eta buzo batzuk, Ondarruko Itsasoko Gurutze Gorria, eta herriko Udaltzaingoa aritu ziren bilaketa lanetan Itsasoko Sorospen Zentroak koordinaturik.

Lehenengo gorpua goizeko 9’30etan agertu zen txalupa zegoen tokitik gertu, eta bigarrena orduerdi geroago Orrua aldean.

Anguletako arrantzak dituen arriskuak ezagunak dira, gauez egin behar baita eta eguraldi nahasiarekin harrapatzen baita gehien, eta ez da istripu bat gertatzen den lenengo aldia, baina albisteak harridura sortu zuen, bi anaiak esperientzia handiko arrantzaleak baitziren, angulatan txikitatik ibilitakoak eta larrialdian zegoen bati baino gehiagori lagundutakoak.

Txalupa bera ere, ‘Urla’ izenekoa, ontzi egokia zen, dezente handia, sei-zazpi urte baino gehiago ez zituena, eta errebisioa arazorik gabe pasatu berria zuen.

Haize oso zakarra egin zuen egun horietan, itsasoa ere nahasia zegoen eta dirudienez portuaren irteeran olaturen batek txalupa okertu eta haize kolpe batek irauli zuen.

Antxoka Agirre

Goizeko seiak aldera eman zioten abisua Ertzaintzari portuaren sarreran iraulita zegoen txalupa ikusi zuten herritar batzuek.

Familiaren abisua ere berehala jaso zuten, ez zirela etxera azaldu eta kezkatuta zeudela, eta txalupa topatu

6

2001eko urtarrila/75.zenb.

Ceferino Urbietak 59 urte zituen, ezkongabea zen, eta Jose Manuelek 54 urte zituen eta bi seme-alaba gazte zituen. Biak ezagunak ziren herrian eta dezenteko kolpea izan da euren galera.

Biharamunean Artadiko elizan egin zen hileta elizkizuna, bertakoak baitziren, anaietako bat bertako soziedadeko lehendakaria, gainera. Jendetza izan zen, tartean inguruko herrietako arrantzaleak.

ze berri?

2004a da sahiesbidearen data berria Antxoka Agirre

Sahiesbide berrien eraikuntzarako plangintza zabal bat eman du aditzera Diputazioak plangintza berezi honen bidez azken urteetan Gipuzkoan trafikoak izan duen gorakadari aurre egin nahi dio. Urteak daramatzate hainbat udalek sahiesbidea eskatzen.

Zarautzen egunero 10.000 ibilgailu pasatzen dira erdigunetik, eta beste hainbeste gertatzen da Bergara, Astigarraga edo Hernanin. Zumaian ez da horrelakorik, baina urteak dira herria bitan banantzen duen errepideari sahiesbidea egin nahi zaiola.

Hainbat data eman dira proiektuaren hasierarako, azkenengoa 1999a, baina gaur arte Diputazioaren onespena falta zen.

Proiektu honek hamairu sahiesbide egitea aurrikusten du. Lehenengo fasean Hernani, Astigarraga eta Bergarakoak egingo dira 2000 eta 2002 bitartean. Bigarren fase batean, 2002tik 2004 bitartean egingo da Zumaiakoa, Pasaia, Andoain, Urnieta, Orio, Zarautz, Ibarra, Zubillaga, Zaldibia eta Hondarribikoekin batera.

Trazatua kasik eginda dago. Sestra enpresa ari da 97tik honen gainean lanean. Udalarekin harremanetan egon dira hasieratik eta Txikierdi alderako irteeraren inguruko xehetasun batzuk baino ez dira falta.

Hurrena proiektua gauzatu beharko da, aurten bertan seguruenik, 2002an obrarekin hasteko.

Galdona

Mendaro marinela, 1 Juan Belmonte, 15

Tel. 861 117 –143346 Faxa. 861330

2001eko urtarrila/75.zenb.

7

ze berri?

Eraikitzaileek dirua sobera Antxoka Agirre

98an Udalak “Basadiren Berrurbanizaketa Proiektua� onartu zuen. Auzoa egin zenean material eskasa erabili zenez errepide eta espaloiek behera egin zutela ikusi zen eta saneamendu eta ur banaketarako sarean hausturak eragiten zituela horrek.

Proiektuan, ondorengoak ezarri ziren helburu nagusitzat: lorzoruen eta zerbitzuen azpiegiturak berritzea, (hoditeria guztia, argiteri sarea eta telefono sarea), etxe eta garajeetako sarreren berrantolaketa eta berdeguneen ezarpena.

Lanak Patxita Etxezarreta aldetik hasiko dira eta kiroldegi aldera egingo du, eta Narrondo ibaiaren ondoko espaloian bukatuko da.

Honela, berrurbanizatzeko eskaintza kaleratu zuen Udalak joan den urtean.

Obra faseka egitekoa da eta ondorioz ordainketa ere epeka egingo da: lehenengo urtean 44 milioi, bigarrenean 100, hirugarrenean 76, laugarrenean 66 eta bostgarrenean 27.

Lehen deialdi honetan, ordea, lehen

urterako ordainsaria bakarrik eman zuen jakitera Udalak eta lana ez du inork hartu nahi izan. Eskaintza eta eskariaren legea da: lan askorekin dabiltza eraikitze enpresak eta milioi kopuru jakin batetik beherako lanak ez dituzte hartzen.

Aurten deialdi berria egingo dute, oraingoan lanak bere osotasunean 315 milioi balio dituela azalduaz.

Urtebeteko atzerapena ekarriko du honek guztiak.

Goikoren neurriak Eztabaidak bere horretan dirau Goikoren neurrien inguruan. Duela aste batzuk Udalak lanak gelditu egin zituen berriro ere, neurketa batzuk egiteko. Neurketa horietan Patxanganeko eraikin berria egin zenean konstruktorak erabilitako plano digitalizatu batzuen bidez oinarria 1’63 m2 handiagoa dela ikusi da. Gailurraren altuerari dagokionez konparaketa korapilatsuagoa da eta Udalak alde bien alegazioak entzun ondoren erabakiko du birjarpen helegitea deitzen zaion prozedura baten bidez. Bitartean, teilatuaren lanak bertan behera gelditu dira neurri kautelazko neurri gisa, baina gainerakoek aurrera darraite Goikok oinarriko 1’63 m2 horiek Udalari erosiaz ez baitago arazo gehiago.

Erloju eta bitxidenda E. Gurrutxaga plazan

8

2001eko urtarrila/75.zenb.

Juan Belmonte, 6

ze berri?

Argazkia: Andoni Canellada

Pedro Alberdik irabazi du XIII. Julene Azpeitia saria Zumaiar onenaren saria Imanol Azkuek Antxoka Agirre

Xabier Mendiguren, Edorta Jimenez edo Karlos Linazasoro bezalako irabazle ilustreak izan ditu Julene Azpeitia literatur sariketak azken urteotan. Eta aurtengoa ere ez zaie atzean geratzen. Pedro Alberdi eibartarrak Joseba Jaka beka, euskal kulturgintzan banatzen den garrantzitsuena, jaso zuen duela bi urte. Beka horren bidez egindako lana, ‘Satorra baino sakonago’ izeneko saiakera, Ramon Saizarbitoriaren ‘Hamaika pauso’-rekin batera 70eko hamarkadako Euskal Herriko giro politiko eta kulturalaren inguruan egin den lanik onena kontsideratzen da.

Julene Azpeitia sarira aurkeztu duen ipuinean ere bide bertsua hartzen du. ‘Gabriel Aresti Eibarren’ du izenburua eta pertsonaia errealekin egindako fikzio bat da, urte batzuetan Eibarren egin baitzuen lan Arestik.

Eneko Dorronsoro berriro irabazle Zumaiako Bertso Eskolak antolatutako II. Bertso Astean eman ziren jakitera Bertsopaper Lehiaketako irabazleen izenak. Aurreko urteetan bezala, eta badirudi ohitura bihurtzen ari dela, Eneko Dorronsoro izan da lehiaketako irabazle, bera izan baita egin diren hiru ekitaldietan irabazle. Lehen sariarengatik Enekok 30.000 pezetako

Bigarren saria Fernando Morillo azpeitiarrak irabazi du, ‘Orion’ (konstelazioa) izenburua duen ipuinarekin. Bikote baten harremana azaltzen du bertan mutilaren ikuspegitik.

Zumaiarrik onena, berriz, Imanol Azkue izan da, ‘Nik gutxigutxi’ ipuinarekin.

Orohar, maila altua egon omen da, joan den urtean baino lan gutxiago aurkeztu diren arren.

dirusaria, oroigarria eta txapela eraman ditu. Bigarren postuan Jexus Iribar “Olalde” sailkatu zen. Honek 15.000 pezetako saria eta oroigarria eraman zituen. Bertsopaper Lehiaketaren

hirugarren

ekitaldi

honetako

gaia

“Zumaiako txoko, bazter eta inguruneak” izan da. Guztira sei lagunek hartu zuten parte lehiaketan eta sari bezala “Ber tsolari” aldizkariak argitaratutako liburu bana

Mari Jose Olaziregi, EHUko literatura irakaslea, Arantxa Urretabizkaia idazlea, Nerea Azurmendi ‘Zabalik’ aldizkariko zuzendaria eta Joxean Agirre kazetaria izan dira epaimahaikide. Sariak, berriz, hauek: lehenengoa 325.000 pzta. eta bigarrena 150.000 pzta. Kutxak emandakoak eta zumaiar onenarena 125.000 pzta. Zumaiako Udalak emandakoa.

eraman zuten etxera.

2001eko urtarrila/75.zenb.

9

elkarrizketa Argazkia: Aitor Bayo

Inaxio

Tolosa Xabier Aizpurua

Zer ikusten duzu goizetan ispilura begiratzean?

Zer zaila, ezta! Ez naiz gehiegi ikusten, gainera lotan nagoela begiratzen diot neure buruari, eta hobe horrela.

Oporretatik bueltan zer, lasaituta etorri al zara?

Bai, lasaiago bai behintzat, eskemak aldatu, beste gauza batzuk ikusi, burua beste toki batean jarri, hemengo arazoak ahaztu... ondo etortzen da bai!

10

2001eko urtarrila/75.zenb.

Ez da bere emaztea kapelarekin nahastu zuen gizona; batzuk txalo jotzen diote eta besteek Laurel eta Hardyrekin zerura bidean jartzen; paketito arazoengatik agureek ez luketela maitemindu behar ere pentsatzen du; eta guk Azpeititik bueltan trapu zaharrak jantzi eta bere istorioak kontatzeko eskatu diogu, bat bederen.

Izan ere, udazken osoan lanpetu samar ibili zara.

Bai, gure lana horrelaxe izaten da.

Batzuetan bi urte zaude hor, ezer ere egin gabe, edo ezer gutxi egiten, eta bat batean etortzen da lana eta...

Pixka bat estabilizatuta egonez gero, esango nioke zerbaiti ezetz, baina, gauden bezela, ezin da hori egin.

Baina zuk zer nahiago duzu, antzerkia edo teatroa?

Nik nahiago teatroa. Ez dakit desberdintasuna zein den hitzen aldetik.

Antzerkia hitza berez aintzinatik eta hizkuntza guztietan beti teatroa izan da. Antzerkia terminoa Sabino Aranak asmatua da, neologismo bat.

Batzuetan neuk ere erabiltzen dut; ez nago neologismoen kontra, baina aukeran-aukeran nahiago dut teatroa erabiltzea antzerkia baino.

Bizitza teatroa dela iruditzen al zaizu?

Bai, dudarik gabe. Teatroa beti gezurra bezala hartzen dugu, baina niretzat ez da gezurra. Nire ustez

zerbait adierazteko aukera da, adierazpen bat, itxura bat baino gehiago. Itxura bat hartzen da, baina bizitzan guztiok ditugun rolak ere itxuraldaketa berdinak dira, teatroa egiten dugu denok.

Azpeitiko topaketetara 5 obra ezberdinekin joan zinen, gehiegitxo?

Batek baino gehiagok hori esan du.

Horrela tokatu da egoera, hasieran Txalo-rena eta Bederen 1-en Laurel eta Hardy ziren, gero “Agureok...” atera zen eta aurkeztu genuen, horrela 3 ziren iada. Zarzuelaren eskaintza egin zidaten, eta hori ere zuzendu nuen, eta azkenik Trapu zaharrarena.

Nahiko ondo eraman dudala uste dut, ez dela izan itomen batean pasatako udazkena.

Agureek zergatik ez lukete maitemindu behar?

Hori Castelao-ri galdetu beharko genioke niri baino gehiago. Istorioak dio, maitemintzen diren agureei heriotza etortzen zaiela, maitemintzen diren guztiei orokorrean. Hori bere mundu fantastiko poetikotik ateratako zerbait dela uste dut. Baina beste hainbat gauza aurkezten dira hori aitzakiatzat hartuta.

Gainera obra honetan zumaiar gehiagok ere hartzen dute parte.

Bai, hor gertatu zen elenko handia zela eta beste paper koralago batzuk zeudela, eta hor zumaiarrak eta Zarauzko jendea hartu genuen.

Horietan zumaiatik Goiz Eder Iturain, Bego Blanco eta Esti Korta; eta uste dut gainera oso ondo erantzun dutela.

Bonbina jantzi eta Laurel eta Hardy antzezteari ere ekin diozu.

Bai, ni Oliver Hardy-ren paperean nago, gizenarena egiten. Hemen gehiago “el gordo y el flaco” bezala ezagutu zirenak, Paul Auster-en (idazlearen) joku eta istorioetako pertsonaia politak direla uste dut. Eta niretzat obra horietatik guztietatik konpromiso handiena aktore moduan hor dago. Pentsatzen dut horixe dela nire bidea eta hortik jo beharko nukeela. Apustu pertsonal handiena hortik doa, Bederen 1 taldea berreskuratu eta aurrera segi. Ez dut uste

gailurra denik obra hau, hasierako istorio bat da.

Zer kontatzen digu obra honek, harrobi batean kokatzen da, ezta?

Beno, berez ez da harrobia, ez dakigu harri horiek nola iritsi diren horra, eta kontua da harresi bat egin behar dela.

Paul Austerrek Oliver eta Hardy egunerokotasunaren absurdoa eta eguneroko martxa hori neurtu nahian erabiltzen dituela uste dut. Gizakiok izaten ditugun arrankeak, zalantzak eta ezjakintasunak azaltzeko.

Harrobitik psikiatrikora, zoroarena egiteko zoro punttu bat eduki behar da?

“Emaztea kapelarekin nahastu zuen gizona” antzezlanean ez dira zoroak azaltzen, gaitz neurotikodunak baizik.

Hala ere, eroen edo gaixoen istorio bat baino gehiago, burua harrigarria dela adierazteko obra da. Sistema informatibo bat dela dakigu, eta hortik aurrera ezer gutxi jakin ahal izan dugu, mende bat ikertzen igaro eta gero. Hori da konklusioa. Komedia puntu bat badu, baina ez da komedia; kasu ezberdinak azaltzen dituen obra da.

Euskal Herrian artistentzat industriarik ez dagoela errepikatzen dute, zergatik ez da garatzen?

Nik uste dut arrazoi asko dagoela, kontua da euskaraz ala erdaraz antzeztu. Euskaraz oso lan mugatua dago, eta, hala ere, ni urteetan bizi izan naiz euskarazko antzerkia egitetik, beraz ezin dut esan ez dela posible. Nik uste dut, erakundeek ez dutela sinetsi euskarazko antzerkian, eta orduan gehiago joan dira erdarazko merkatua bultzatzera. Eta egia da erdarazkoa askoz-askoz-askoz zabalagoa dela Euskal Herrian bertan ere. Orain hemengo taldeetan dagoen dinamikan, hemendik kanpo lan gehiago egiten da bertan baino. Txalo, Ttanttaka, Ados eta beste batzuk hemengoak dira, euskal aktoreekin, baina elebidunak. Bi bertsio egiten dituzte eta batzuetan baita bertsio bakoitzeko aktore paraleloak erabili ere.

San Telmo, 12 Tel. 860760

Ingeleseko klaseak maila guztietan Cambridgerako azterketak Basadi, 2

Tel. 862373

Basadi Auzategia, 9-A 2-B

Gizonezkoen erropak Zumbillo, 4

Tel. 861407

elkarrizketa “Laurel eta Hardy zerura bidean” antzezlanaren irudiak.

Aitor Bayo

Euskal artisten elite eta monopolioaz hitz egin al dezakegu?

Euskal Herrian, Frantzian eta telebista espainiarrean ere beti aurpegi berberak ikusten ditugu. Azkenengo urteak izango dira aurpegi berri pila bat ikusi dugun aldia. Sentsazio bat dela uste dut, eta hala suertatzen delako gorabeherak daude lanean.

Orduan pertsona bat hasten da lanean eta lau lanetan dago jarraian, egongo da urte batzuk eta aldatu egingo da txanda. Nik esango nuke ez dagoela beti jende bera. Goenkale-ren fenomeno honekin, gertatu dena da aktore berriak harri azpitik ere atera direla, nik ez nuen sekula pentsatuko hainbeste jende ibiliko zenik mundu honetan.

Zu Goenkalen zer moduz sentitu zinen?

Ni oso gaizki sentitu nintzen. Ez da Goenkale-ri kritika egiteagatik, baina, teatroan zeuk zeure burua kontrolatzen duzun moduan, telebistan pieza bat zera industria batean. Berdin dio hobeto edo okerrago egin, askotan

gauza egitea da. Aurretik ez da gehiegi lantzen eta hasieratik herren hasten baldin bazara, gero ezin zara zuzendu. Gainera pertsonaiaren eboluzioak ez dakizu nondik joko duen, eta nirearen moduko erdibideko pertsonaiak ez dira izaten esker onekoak.

Agian nire akatsa izan zen hasieratik pertsonaia ez definitzea. Hala ere, telebistan gauza gehiago egin ditut eta ez da bereziki erakartzen nauen medio bat, eta ezta diru asko irabazten dena ere, Euskal Herrian, behintzat.

Aprobetxatzen al da prestaturiko aktore jendea?

Euskal Herrian badago prestaturiko jendea eta agian beste lekuetan baino gehiago. Denetik egongo dela pentsatzen dut, baina “maremagnum” handia dago. Kasu ezberdin asko daude eta faktore asko dira, ez da erreza era azkar batean aztertzea, konplexua da.

Teatroaz aparte musika, historia, literatura,...

Boladak izaten ditut. Nik arrantzaleen ikuspuntutik ikusten dut, antxoa

dagoenean antxoa, atuna dagoenean atuna, eta ezer ere ez dagoenean barkoa pintatu edo zerbait egin behar da; horrela bizi garela uste dut.

Bukatzeko, zeure buruari egiten diozun galdera bat. Erantzunik?

Traszendentalena izango litzateke, ea merezi duen bizitzea. Bizitza bera kuestionatzea. Eta nire erantzuna baiezkoa da, merezi duela. Baina beti ere galdetuaz zer baldintzatan, nola eta zertarako.

Burutazioak Tunez: Clownak: Pardelak: Teloia: Klonazioa: Estreinua: Tolosa: Klarinetea: Pipia: Uztailak 31: Aldapa: Beltz berezia:

oporrak alaitasuna haurrak urduritasuna aurka ardura neu maitia egurra San Inaxio behera baxoerdia

OSA

BARNIZATUAK Zoruen kutxilaketa eta barnizaketa Parketa jartzea Estazioko kalea, 12

12

2001eko urtarrila/75.zenb.

Tel. 861412

* Etxeak eta dendak * Enpresa eta auzo lanak * Erropa garbiketa eta tintaketa Basadi,3-A Tel. 861670

inkesta

i h e b u it a z l a n kezkatze razoak a eroen

Gurtxune Abruza ko Neregatik ez zait as re inporta, baina ne txikian hasten naiz n pentsatzen eta ordu iz. na n tze pa ku preo na Pentsu konposatua ta hori dena kontrolatu behar da an eta soluzio bat em behar zaio.

Mentxu Isuskitza Pixkat bai, baina apetxoegi hartzeke.

Pentsatzen det kontrol bat jartzeko ondo etorriko dala kontu guzti hau.

Kulpaik gabeko ko jendiak ere pagatu itik ra st su ina du ba konpondu behar da gauza.

Eneko Aizpurua ri Niri ez behintzat. Hoal igu ke nia ge ba jango normalizatu ingo ginan. Gobernuak o daka kulpa ez dielak nbe su i rre ta rri se ba ak tzioik ematen gauz . ondo iteko

Elisabete Esnal Bildurtzen ari da jende dana. Ja ez ik dakigu ze jan, salda . en rtz ha u ere ez de n Ministruak esan zu ko ite eg in txerriarek salda. Hori ez deu ko inoiz egin, grasa as u daka eta. Dimitit egin behar du Ministra horrek.

Aitziber Manzisidor Ez dit asko preoku en jat k Ni n. patze deten haragia ak familiakoa da. Osab k. eta dazke ardia Behia ez det asko jaten.

i Joxe Antonio Alberd Batez. Haragizalia naiz, egunero jaten tik deu. Kontu honega ko ze at ald t de ez asmoikan. Iruitzen zait Euskal Herrian badola kalitatea. ik Momentuz problem ez deu izan.

?

Leire Garate Ez gehiegi. Nere amak esaten du ekartzen dun harategian ez dola haragi txarrik. tela Beorrek hasten du k. behia

Edu Aristi k preokute za Batez et patzen. Oain arte ez da problemaik eon eta pentsuak beti itz igualak izan dia. Ga n berri bat ateatze dan bakoitzian preokupatzen hasi behar izan ezkero, arreglauta gaude.

MERTXE AIZPURUA Etxezarreta, 6

Tel. 861078

Etxezarreta, 19

Tel. 862342

2001eko urtarrila/75.zenb.

17

olarru zopa Inaxio Tolosa. Aktorea

Historia XVI garren mendeko zumaiarren artean, Martin Elkanori buruzko zenbait xehetasun azaltzea aukeratu dut. Ez zen jauntxo jaio, beste asko bezala erdi mailako gizona zen, itsasoan behetik hasi eta ahal zuenera iritsi zen.

Horra hor mende hartako gizon “arrunt” baten historia.

1560ko hamarkadaren inguruan, Martin de Elkano, marinel gisa hasi zen lanean, eta hainbat euskal ontzitan itsasoratu zen (adibidez, 1562an Orioko nao batean Flandesera egindako bidaiagatik soldata jaso zuen). Itsasoan egindako diruarekin, 1570ko udaran Santa Maria ontzia eraikitzeko 70.5 dukat aurreratu

Belen Golmaio. Euskara teknikaria

Herri euskara

zituen (ontziaren balioaren 6rena).

Ze berri? Zarrak berri gaztien kontsolagarri.

Zabra hau, burnia Andaluziara eramateko erabiltzen

Ba al daukagu zumaiarrok gure hizkera berezia? Bai, nik

zuten, 1574ean Llanes inguruan kortsario frantsesek

pentsatzen det baietz. Euskaraz ari geranean ez degu

hartu zuten arte.

getaiarrak edo zarauztarrak bezela hitzegiten. Ezta

1572an beste zabra bat eraikitzeko adina dirua

Debakoak edo Itziarkoak bezela ere.

bazuenez, (beti ere bazkideen laguntzaz) 70 tonako

Orduan esan liteke guk badegula gure hitzegiteko modu

Santiago izeneko ontziaren laurdenaren jabe egin zen,

berezia. Behin baino gehiagotan esan digute “hemen

bertan “Maestre” gisa jardun zuen. Ontzi honekin behin

zumaar idoluak” edo “hemen zumaixarrak”. Baina gure

baino gehiagotan Ternua, Azores eta Lisboarako bidaiak

hitzegiteko era hori edukita ere, egia da, gure inguruan

egin zituen, Portugaleteko barran hondoratu zen arte.

gero eta gutxiago entzuten ditugula “ekarri txun”, “jun

Zoritxar hauek ez zituzten, nonbait, bere aberastasun

txuk”, “izerdi patsetan gatxabiltzan” “etorri diazela” eta

eta asmoak hondoratu, ontzi gehiago eraikitzeko

gure belarriak hain gustora entzuten dituen antzeko

hainbat dukat izan baitzituen, aipagarriena SANTO

esaldiak.

ESPIRITU (200 tonakoa), ontzi honen jabetzaren erdia

Eta hain zuzen ere gero eta gutxiago entzuten ditugulako,

izan zuelarik (150 dukat eskatu behar izan zituen

galduko ote direnen beldurra sartu zaigu, eta horigatik,

prestamo gisa). 1585 urtearen hasiera zen.

Baleike herri aldizkariak gorde digun txoko hau aprobe-

Bere azken naoa izango zen, eta berarekin Getariatik

txatu nahi degu hemendik aurrera gure herriko euskarak

Sevillara, eta handik Indietarako bidaia egin zuen.

dituen ezaugarriak jasotzeko, oraindik badaudelako

1581ean Zumaiako alkate aukeratu zuten (agindua

zumaiarrez ederki asko hitzegiten dakiten herritarrak.

urtebetekoa izaten zen).

Horien hitzak eta esaerak jasotzen saiatuko gera, ez

1586an Lisboan, “Garaitezin Armada” (Armada Inven-

bakarrik jasota edukitzeko, baizik eta geuk ere erabiltzeko.

cible) prestatzen ari ziren; bertan Bizkaiko Eskuadraren

Herriko euskara aztertzeak herria bera

GRANGUIN naoaren Maestrea izan zen. Guda horretan

hobeto ezagutzeko aukera emango digu.

bere bizitza eta bere konpainia osoarena galduko zen.

Zumaiako

Emaztea eta 3-16 urte bitarteko sei seme-alaba utzi

jarraitzea

zituen.

horretan ahaleginduko gera.

hizkeraren da

gure

arrastoak

asmoa

eta

Bere anaia Juanes de Elkano ere, guda horretan galduko zen, beste ontzi batean.

taberna

SANEAMENDUA- KALEFAKZIOA - GAS INSTALAKUNTZAK GAS NATURALA - INPERMEABILIZATZEAK ERAIKUNTZALANAK - BAINUGELAK SUKALDEKOALTZARIAK

Iraeta auzoa z/g 20740 IRAET A - ZEST OA

18

2001eko urtarrila/75.zenb.

Tel. 148082 Faxa: 148124 78 postakutxa

eguneroko bazkariak Erribera kalea, 20

Lanpostuak

Izaga Garcia. Dietista

Medikuntza naturala

Baleike berrian eskaini didaten txoko honetan, terapeutika naturalari bruz hitz egiteko aukera eman didatenez, lehenik eta behin, sendaera mota zabal eta interesgarri honetara gerturatze bat emateko, bere oinarriak argitzea ezinbestekoa iruditzen zait.

Terapeutika naturala, sendatzeko era bat baino gehiago, bizitzeko era bat da; bizimodu natural batek osasuna mantentzen du, eta ez du trastornorik eratzen, horregatik, medikuntza naturalaren ikuspegitik, gorputzari min eragiten diona ez da “gaixotasuna”, gorputzak gaixotasun horri aurre egiteko garatuko dituen “babes mekanismoak” sortutako koadro

Urola Kosta bailarako enpresa batek Komertzial bat behar du. (Ref. 44476/4) • Baldintzak: Gizonezkoa Neumatika, hidraulika ikasketak 35 urtetik beherakoa Urola Kostan bizitzea • Eskeintzen da: Lan kontratua Berehala hasteko

patologikoa baizik, hau da, sintomak. Horrela, ezingo gara gaixotasunaren aurka borrokatu edo sintomak bakarrik sendatu. Gorputzean desoreka hau sortu duten arrazoiak aztertuko ditugu eta giza gorputza osotasunean landuko dugu, berau izan dadin gaixotasunaren aurka “babes mekanismoak” lanean jarriko dituena.

Horretarako, ikuspuntu naturalistatik, elikadura orekatua ezinbestekoa da osasuntsu mantentzeko (Hipocratesek zioen: “janaria izan bedi zure sendabidea eta zure sendabidea izan bedi elikadura”). Hala ere, beti baliogarriak izan dakizkiguke sendabelarrak, buztinak, erlauntza produktuak, garbiketa depuratiboak, konplexu bitaminikoak, aromaterapia, masaiak eta osteopatia, reflexoterapia, akupuntura… Baita ere, eta gorputza bere osotasunean

Donostiako enpresa batek Sukaldari bat behar du (Ref. 44218/1) • Baldintzak: Eguneroko menuetan eta pintxoetan esperientzia Astelehenetik larunbaterako lanegunak Goiz eta arratsaldez • Eskeintzen da: Enplegu egonkorra. Berehala hasteko

Donostiako enpresa batek Teknikari komertzial bat behar du (Ref. 43728/1)

hartuaz, oreka psikologikoa lortzen lagunduko diguten ekintzak: tai-chi,

• Baldintzak: Elektrizitateko ingeniari teknikoa Euskaran jakile maila altua 30 urtetik beherakoa

erlajazioak, yoga…

Donostiako enpresa batek Instalatzaile elektriko bat behar du (Ref. 43405/3) • Baldintzak: LH1 edo Ziklo ertaina Ordain sari ona. Berehala hasteko

Josu Waliño. Informatikoa

Olarrua amaraunean Guztiok egin dugu bidaia bat edo beste sarearen bestaldera. Guztiok ezagutzen ditugu Internet eta nabigatu bezalako kontzeptuak. Baina nondik hasi?

Internet-eko nabigatzailea zabaldu orduko, lehenetsita daukagun hasierako orria erakusten zaigu. Normalean, MSN (www.msn.com), Terra (www.terra.es) edo Lycos (www.lycos.com) bezalako atariak izaten dira. Atari hauen helburua, orrien erabiltzaileei behar duten guztia eskaintzea da, berriak, jokoak, softwarea, posta elektronikoa, etab., erabiltzaileak bertatik mugi ez daitezen. Baina kargatzeko denbora behar dute eta gainera beraiei interesatzen zaiena bakarrik eskaintzen dizute.

Internet-en dagoen bilatzailerik onena ez da atari gisako web gunea, fondo txuriko web orri

Deba Goieneko enpresa batek Prentsa langile bat behar du (Ref. 44528/3) • Baldintzak: Goi mailako zikloa edo LH2 Euskara ezaguerak Deba Goienan bizitzea Sei hilabeteko kontratua haseran eta mugagaberako aukera

soil bat baizik: Google du izena (www.google.com) eta honen bidez Internet-en dagoen edozer aurkitzeko gai izango zarete. Esaterako, Yahoo (www.yahoo.com) izan zen Internet-eko lehen bilatzailea eta gaur egun bere bilaketa motorra baztertu eta Google-en motorra erabiltzen du.

Nire gomendioa, hasierako orri bezala hau ezartzea da. Hurrengo batean azalduko dugu nola egiten den hori.

Eskaintza hauetako bat interesgarri gertatzen bazaizu eta lortzeko aukera egin nahi baduzu, gogoan hartu eskaintzaren erreferentzia eta hautagai moduan sartua izatea eskatu Zumaiako Institutoko Langaiko arduradunari (943-860809 edo 943-860810)

Urumea kalea z/g

Baltasar Etxabe, 5 Tel. 943 14 31 35

Tel. 143058

2001eko urtarrila/75.zenb.

19

olak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• ki

Kiroldegian jokatu zen xake txapelketa.

Gabonetako Txapelketak Juan Luis Romatet

Gabon jaiei amaiera Errege Egunak ematen badio ere, kirol aldetik urtarrilaren 4an amaitu ziren Eguberri jaiak egun hartan jokatu baitziren Gabonetako Torneoaren azken partidak. Aurreko zenbakian aipatu genizuen bezala, hiru kirol motatan banatzen da Lubaki Kiroldegian jokatzen den lehiaketa hau: areto futbola, xakea eta aurten lehen aldiz jokatu den paddel lehiaketa. Kirol hauetako batzuk arrakastatsuak suertatu dira, beste batzuk, aldiz, parte hartzaileen aldetik beherakada nabarmena izan dute.

Urtea amaitzeko astebete inguru falta zela hasi ziren jokatzen Zumaiako kiroldegian aurtengo ekitaldiko lehen partidak. Areto futbolari dagokionez, sei talde izan ziren izena eman zutenak. Aurreko urteko ekitaldiarekin parekatuz, beherakada nabarmena izan da parte hartzaile aldetik, ohikoa baizen 12-15 talde inguru izatea txapela lortzen saiatzen zirenak.

Ligaxka moduan jokatu ondoren, lau izan ziren finalerdietarako tartea lortu zutenak: Orbegozo autoak, Itzurun Kafetegia, Axier Kirolak eta K.D.T. Urtarrilaren 3an final erdiak jokatu ondoren, Axier Kirolak zumaiarrak eta Orbegozo autoak talde azpeitiarra izan ziren finalerako txartela lortu zutenak.

Hilaren 4an jokatu zen finala eta

Urumea, 6

20

Tel. 862083

2001eko urtarrila/75.zenb.

bertan zumaiarrek irabazi zuten 5-2.

Sailkapenean hirugarren postua Itzurun Kafetegiak lortu zuen K..D.T.ri 8-5 emaitzarekin irabazi bait.

Arrakasta nabaria lortu du paddeleko torneoak. Aurten jokatzen zen lehenengo aldiz, eta dezenteko jakinmina zegoen kirolzaleen artean, zer nolako erantzuna izango zuen ez baitzekiten. Hasiberriaren zortea edo, 17 bikotek eman zuten izena kirol mota honetan. Ligaxkan partida ugari jokatu ondoren, finalerdiak jokatu ziren. Finalera bi bikote sailkatu ziren: Xabier Etxabe zumaiarrak eta Jon Etxebarria debarrak osatutakoa eta Jose Urbieta eta Gorka Telleria zumaiarrek osatutakoa. Hiru setetara jokatu zen azken partidan, EtxabeEtxebarria bikotea izan zen irabazlea 6-0, 5-7, 6-4 emaitzarekin. Bi bikote hauen atzetik sailkatu ziren Iñaki

Tel. 143379

Aizpurua-Jokin Gorostola eta Antxon Arrieta-Aitor Arakistain bikoteak.

Aurreki bi kirolak eguberri guztian zehar jokatu baziren, ez zen berdina gertatu xake txapelketarekin, urtarrilaren 3ko arratsalde euritsu batean jokatu baizen Lubaki Jatetxean. 12 izan ziren izena eman zuten lagunak.

Bi taldetan banatu eta ligaxka moduan lehiatu ziren. Lehen lauren artean finalerdiak jokatu eta bi xake jokalari heldu ziren finalera. Partida gogor batean, irabazle Fermin Lauroba suertatu zen. Bigarren postuan Juan Jose Alfonso azkoitiarra sailkatu zen eta hirugarren postuan Jon Cuende azkoitiarra. Laugarren postua Migel Manterola zumaiarrarentzat izan zen.

Horrela amaitu zen aurtengo ekitaldia.

Ez jende asko harmailetan, baina giro ederra kirolarien artean. Gabon jaiak pasatzeko modu kuriosoa, alafede.

olak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak ••kiro

Mª Jose Zubiak Donostiako aerobic maratoia irabazi zuen Xabier Aizpurua

Hizpide gutxi ematen duen kirola izaten da normalean aerobica, baina oraingo honetan Zumaian bertan sortu zaigu albistea. Izan ere, Mª Jose Zubia zumaiarrak erakustaldi ikusgarria egin zuen Gabon aurretik Donostian, belodromoan hain zuzen ere. Bertan, Donostiako maratoiaren bezpera girotze aldera hainbat kirol arropa postu jarri ziren, prentsaurrekoa eman eta maratoirako liderrak aurkeztu ziren, eta baita aerobic maratoi bat antolatu ere. Baina ez zen nolanahikoa izan ekitaldia, gehienbat profesionalei edo esparru horretan irakasle edo aditu direnei zuzendutakoa baitzen.

Horrela, Mari Jose Zubia eta Mila Odriozola bertaratu ziren, lehenak Zarauzko Ametsa gimnasioan eta

bigarrena Zumaiako Lubaki kiroldegian aerobic klaseak ematearen arduradunak. Milak adierazi digunez “honelako jardunaldietan erakargarritasuna pizteko, edo jendea gehiago animatu eta motibatu dadin sariak ematen dira batzutan.” Gipuzkoa mailan honelako asko ez direla egiten esan digu ondoren, Lasarten behin eginikoa eta Donostiako hau aipatu dizkigu, eta berriz errepikatu digu jende jakitunarentzako saioak direla, eta “horrek ariketa eta jolas zailago eta konplexuagoak jartzea eta planteatzea posible egiten du. Badaude beste maratoi batzuk herrikoiak direnak eta maila ertaineko jendea joaten dena, baina hauetan nolabait esateko parte hartzaileak selektoagoak dira”. Hala eta guztiz ere, guztira 110 lagun bildu ziren tabla eta pausuak egitera, eta jardunaldiaren ostean eman zuen epaimahaiak bere hautua: Zubia bertako aerobiclaririk onena zela esan zuen. Hautaketa ez da

kaleratze sistemaz egiten, arduradunak jardunaldian zehar begiratzen dute eta amaieran esaten dute nortzuek eman duten mailarik onena.

Ea espero zuen galdetzean “lehiaketetara zoazenenan beti ikusten duzu aukeraren bat irabazteko, eta Donostiako honetan neu izan nintzen” adierazi zigun.

Berak dioenez, gakoa disfrutatzean dago, batzuetan zeu irakasle zarela eta besteetan besteei jarraituaz.

“Norberak jardunaldia koordinatu behar duenean, tabla prestatu eta ikustean jendeak bereganatzen duela eta gustura ari dela zuri segika, lorpen pertsonal handia da. Aldiz, zu parte hartzaile moduan joatean, zeure erritmo propiora zoaz, eta zeure buruarekin ondo pasatzera”. Azkenik honelako garaipenek aurrera jarraitzeko indarra eta motibazioa ematen dutela esan zuen, baita lanean jarraitzeko orduan ere.

Eskubaloiko Euskadiko Kopa Zumaian

Argazkia. Euskaldunon Egunkaria

Urtarrilaren 6an eta 7an jokatu zen Lubaki kiroldegian 2000/2001 denboraldiko Eskubaloi Kopa. Euskadiko Eskubaloi Federazioak antolatzen duen txapelketa honetan Euskal Herriko lau talde handiek hartu zuten parte: Bidasoak, Arratek, Barakaldo UPV-k eta Anaitasunak. Hilaren 6an jokatu ziren bi finalerdiak: Bidasoa-Anaitasuna eta Arrate-Barakaldo. Bi talde irabazleek, Bidasoak eta Barakaldo UPV-k, jokatu zuten igandean finala leporaino beteta zegoen kiroldegian. Ez zuen zailtasun handirik izan talde irundarrak Euskadiko Kopa hau etxera eramateko.

- Arrainak eta haragiak aukeran - Eguneko menua

ARROPADENDA

- Jangela klimatizatua Basadi auzategia, 10

Tel. 861853

Itzurun, 1

Tel. 143224

2001eko urtarrila/75.zenb.

21

kultura Ibon Esteibarrek

diska bat grabatu

berri du Anestesiako abeslari bezala. Atxantaturen mikrofonoa Anestesiarekin konpartitzen duen abeslari honek, diskoen mundurako jauzia eman du Ultra-komunikatzen lanarekin. Anestesiaren betiko hariari jarraituz, hard-core oinarria metal ukituekin, Ibonek, bere aportazio pertsonalak eman dizkio diskoari. Ultra-komunikatzen, parentesidun erritmo azkarrez eta soinu indartsuz osaturik dago. Lan biribil honetan, Anestesiak lehendik lantzen zituen ahots gordinez gain, Ibonen garrasi luzeak eta ahots lasaiaz abesturiko zatiak entzun daitezke. Diskoaren gorabeheraz Ibonekin hitz egin dugu.

Haize Galarraga

-Nolatan hasi zinen Anestesiarekin abesten?

Oreretako gaztetxean beraien telonero jo ondoren, Beloki, Anestesiako bateriarekin aurkitu nintzen astillerotako itsasontzi batean lanean. Berak komentatu zidan nola abeslari baten bila zebiltzan eta ea entsaioren batera joango nintzen probatzera. Eta holaxe, ni gustura geratu nintzen eta beraiek ere bai.

-Gustora geratu al zarete diskoaren grabaketarekin?

Bai, generalean denok gustura geratu gara, nahiz eta beti ere gauza batzuekin ez zaren guztiz gustura geratzen. Beti bilatzen diozu zeoze gero zertxobait aldatuko zenukeena.

Gainera, pixkat nazkatuta bukatzen

Kale nagusia, 2

22

Tel. 861521

2001eko urtarrila/75.zenb.

duzu kanta bakoitza hainbeste aldiz entzunda. Anestesiaren presupuestoarekin hamar egunetan grabatu behar izan genuen diskoa eta, bueno, hala ere, gustura geratu gara.

Anestesia, berriz, askoz ere serioagoa da, nahiz eta bata dela ta bestea dela nik batzuetan huts egin.

-Anestesiaren aurreko lanetatik zerk bereizten du Ultra-komunikatzen?

Betiko estiloan jarraitzen du, baina bere nobedadeak ditu, zati motelagoak, ahotsa hainbeste fortzatu gabe. Nik uste dut aldaketa bat badagoela, bide berdina jarraitu gabe badaude bidezidor batzuk.

-Diskoa kalean edukita, noizko itxura aldaketa bat, Marilyn Mansonen erara?

Kontziertoetan neure buruari ebakiak egingo dizkiot puskatutako botila batekin edo labana batekin. Nire imajina Anestesiaren musikarekin konpatiblea dela uste dut, nahiz eta kantatzera boletan ateratzea ere pentsatuta daukadan.

-Ze desberdintasun ikusten duzu Anestesiaren eta Atxantaruren lan egiteko eran?

Argi dago, Atxantatu beti izan da lagun koadrila, serio eta ez serio, limite horretan ibili dena... kontziertoak baino bi egun lehenago entsaiatzen eta horrelakoekin.

-Eta diskoaren bukaera hori? Nondik atera duzue?

Diskoaren bukaera “Sospechosos habituales� filmetik aterata dago. “Ez naiz existitzen� kantaren bukaeran dago eta zati horretan, deabruak munduari existitzen ez dela konbentzitu zionekoa esplikatzen da.

Ortega y Gasset, 2

Alai Auzategia, 14 behea

Tel: 943 86 22 06

Tel: 943 14 31 12

kultura

Fitxa teknikoa Liburua: Harry Potter eta sorgin-harria

Urtarrilak 25, osteguna

Egilea: J. K. Rowling

La virgen de los sicarios

Argitaletxea: Elkarlanean/Salamandra Urtea: 2000

Barbet Schroeder Zuz: Akt: German Jaramillo, Anderson Ballesteros, Juan David Restrepo.

Magiaz beteriko liburua Lau urte eskasetan fenomeno soziala bihurtu da Harry Potter. Inongo argitaletxek argitaratu nahi ez zuen liburu honen milioika kopia saldu dira mundu guztian eta egun euskaraz ere aurki dezakegu bere lehen abentura: Harry Potter eta sorgin-harria.

Magoa da Harr y Potter. Hamar ur te ditu eta Hogwarts izeneko mago eskolan ikasi eta abentura zoragarriak bizi ditu. Magiaz beteriko liburua da hau zentzu guztietan: istorio magikoak ditu eta abentura guztiak era magikoan kontatuta daude. Irakurlea sorginduta uzten duen liburua da lehen orritik azkeneraino, edozein adinetako irakurlea ordea: 0tik 99 urte bitarteko haurrentzako erabat aproposa da liburua.

Euskaraz argitaratu den lehen abentura honek bere segida laster ikusiko du liburu dendetan, udazkenerako espero baita Harry Potter-en bigarren liburua euskaraz salgai jartzea. Ez galdu haurren modura gozatzeko duzuen aukera zoragarri hau.

Ez da batere erraza Barbet Schroeder zuzendaria nonbaiten sailkatzea. Filma egiteko Fernando Vallejoren nobela eztabaidatuan oinarritu zen eta, liburuan bezala, pelikulan Medellingo eguneroko errealitate latza azaltzen zaigu: kartelen boterepean eta kontrolpean bizi den hiria.

Filmean, German Jaramillo aktorea idazle bat izango da.

Bere bizitza txepelari gatz pixkat ematea erabaki du eta horretarako Medellina itzuli da, 30 urtean kanpoan ibili eta gero.

Protagonista, ordea, lehengo oroitzapenetan kateatuta dago, eta Medellingo metropoli gainpopulatu eta erraldoiak gainez egin dio; drogarekin dabiltzan kartelak etengabe hiltzen dute. Inguru horretan murgilduta, sikario gazte batez maitemintzen da. Mutil horrekin batera, gizarte errealitate lazgarri baten infernura jaitsiko da.

Schroeder-ek Hollywood-eko egitasmoak alde batera utzi eta erronka berri honi ekin zion, bideo kamera digital bat erabiliz. Oso giza erretratu berezia irudikatu zuen, maisutasunez, ezer ezkutatu gabe. Iazko Veneziako Mostran, film honek Senatuko Lehendakaritzako Urrezko Domina irabazi zuen.

KOLDO LANDALUZE.

Angeles Sorazu, 2 Tel. 143089

Aita-Mari auzategia, 17 Tel. 943 861569

* Eskola eta bulegorako materiala * Enkoadernazioak * Fax publikoa * Aldizkari eta opariak Erribera, 4

Tel./Faxa: 143422

2001eko urtarrila/75.zenb.

23

urtarrila

20

NEUROLOGIARI BURUZKO ANTZEZLANA AITA MARIN Txalo antzerki taldeak “Emaztea kapelarekin nahastu zuen gizona”antzezlana taularatuko du.

Peter Brook antzerkigile famatuak Oliver Sacks-en lan batean oinarrituta antzezlan obra honetan neurologi arazoak gaixoengan sortzen dituzten egoerak azalduko dira. Ramon Barea zuzendaritzapean ariko diren aktoreek mediku zein gaixoen paperetan jardungo dute.

Aita Marin arituko direnen artean Ramon Barea bera, Paco Sagarzazu eta Inaxio Tolosa zumaiarra.

Urtarrilaren 20an, gaueko 10etan Aita Mari zinean

Pantxita Etxezarreta, 25

INAUTERITAKO KARTEL LEHIAKETA 2001eko inauteriak gainean ditugula eta, kartel lehiaketaren beste ekitaldi bat antolatu da. Lehiaketa hau zumaiarrei dago zuzenduta.

Bakoitzak gehienez DinA3 neurriko hiru lan aurkez ditzake, eta gaia eta karteleko testua “Zumaiako Inauteriak 2001” izango da. Lanak Forondan aurkeztu beharko dira otsailaren 5eko arratsaldeko 7ak baino lehen. Saria 60.000 pezetakoa izango da.

IKASTAROAK Oinarrizko sukaldaritza: urtarrilaren amaieratik martxoa bitartean. Izen ematea:

Osteguna 25, 17.30etan Kultur Etxean

urtarrilaren 22tik 26ra Forondan

EKITALDI BEREZIAK Kultur irteerak: urtarrilak 27, otsailak 24 eta martxoak 31.

Zumaiaren historia, artea eta naturarekin zita. Ibilaldiaren irteera, goizeko 10etan Turismo bulegoan.

Izen ematea, Forondan.

DONOSTIAKO AKORDEOI ORKESTRA SINFONIKOAREN KONTZERTUA.

28

Igandea 28, 13.00etan Aita Marin

JULENE AZPEITIA IPUIN LEHIAKETAKO SARIBANAKETA

2

Otsailak 2, ostirala 19.00etan Forondan

Tel. 862073

Arrain eta mariskoak Barazkiak eta aurrez prestatutako jakiak Amaiako plaza z/g

24

25

IPUINKONTAKETA Hiruki tadearen “Euskal ipuinak” 6-10 urte bitarteko haurrentzat.

2001eko urtarrila/75.zenb.

Tel. 860959

Zuloaga plaza, 1 Tel. 862309

Trenak

Autobusak

ZUMAIA DONOSTIA

DONOSTIA ZUMAIA

ZUMAIA BILBO

BILBO ZUMAIA

6:30 7:00 7:30 8:00 8:30 9:00 10:00 11:00 12:00 12:30 13:00 13:30 14:00 14:30 15:00 15:30 16:00 16:30 17:00 17:30 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 21:00 21:30 22:00 22:30

5:47 6:17 6:47 7:17 7:47 8:17 8:47 9:47 10:47 11:47 12:17 12:47 13:17 13:47 14:17 14:47 15:17 15:47 16:17 16:47 17:17 17:47 18:17 18:47 19:17 19:47 20:17 20:47 21:17 21:47

6:29 7:29 8:29 9:29 10:29 11:29 12:29 13:29 14:29 15:29 16:29 17:29 18:29 19:29 20:29

6:00 7:00 8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00 19:00 20:00

Grisean daudenak, astelenetik ostiralera, lanegunetan bakarrik.

Telefono erabilgarriak Kultur Etxea . . . . . . . . . . . . . . . . .943 Kiroldegia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 Udaletxea . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 Gizarte zerbitzuak . . . . . . . . . . . . .943 Osasun zentroa . . . . . . . . . . . . . . .943 San Juan Egoitza . . . . . . . . . . . . . .943 Pentsiodunen Egoitza . . . . . . . . . . .943 Musika Eskola . . . . . . . . . . . . . . .943 Ludoteka . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 Tren Geltokia . . . . . . . . . . . . . . . .943 Taxi Geltokia . . . . . . . . . . . . . . . . .943 Bake Epaitegia . . . . . . . . . . . . . . .943 Posta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 Udaltzaingoa . . . . . .943 861870/943 Pilotalekua . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 Larrialdi zerbitzua . . . . . . . . . . . . .943 Itsas Kiroldegia . . . . . . . . . . . . . . .943 Txomin Agirre Euskaltegia . . . . . . .943 Turismo Bulegoa . . . . . . . . . . . . . .943 Helduen Liburutegia . . . . . . . . . . . .943 Haur Liburutegia . . . . . . . . . . . . . .943

861556 862021 865025 862200 860862 861273 861700 861183 143264 861127 861360 860067 861500 143232 862172 461111 143088 860348 143396 862730 860324

ZUMAIA AZKOITIA

AZKOITIA ZUMAIA

6:00 (Azpeitiraino) 6:30 (Azpeititik) 6:30 (Ospitaleraino) 7:00 6:35 7:15 7:00 8:05 (Ospitaletik) 7:15 (Ospitaleraino) 9:00 8:00 (Ospitaleraino) 9:15 (Ospitaletik) 8:15 10:00 (Ospitaletik) 9:00 10:15 (Ospitaletik) 10:00 (Ospitaleraino) 11:00 10:15 (Ospitaleraino) 11:35 10:55 12:00 (Ospitaletik) 11:00 12:15 (Ospitaletik) 12:00 (Ospitaleraino) 13:00 12:15 (Ospitaleraino) 13:35 12:55 14:00 (Ospitaletik) 13:00 (Ospitaleraino) 14:15 (Ospitaletik) 14:00 (Ospitaleraino) 15:00 (Ospitaletik) 14:15 (Ospitaleraino) 16:00 (Ospitaletik) 15:00 16:15 (Ospitaletik) 16:00 (Ospitaleraino) 17:00 16:15 (Ospitaleraino) 17:35 16:55 18:00 (Ospitaletik) 17:00 18:15 (Ospitaletik) 18:00 (Ospitaleraino) 19:00 18:15 (Ospitaleraino) 20:00 (Ospitaletik) 19:00 (Ospitaleraino) 20:15 (Ospitaletik) 19:15 (Ospitaleraino) 21:00 (Ospitaletik) 20:00 21:15 (Ospitaletik) 21:15 21:55 22:00 * Autopistatik doaz Grisean daudenak: larunbat, igande eta jaiegunetan bakarrik.

Zuriz daudenak: larunbat gauetan bakarrik.

ZUMAIA DONOSTIA

DONOSTIA ZUMAIA

6:30 (Larunbatetan) 7:00* 7:30 8:00* 8:30 9:00* 9:30 10:00* 10:30 11:00* 12:00* 12:30 13:00* 13:30 14:00* 14:30 15:00* 15:30 (Larunbatetan) 16:00* 16:30 17:30 18:00* 18:30 19:00* 20:30 21:00 21:30 23:00 00:00 01:00 02:00 04:00 05:00

7:30 (Larunbatetan) 8:00* 8:30 9:00* 9:30 10:00* 11:00* 11:30 12:00* 12:30 13:00* 13:30 14:05 14:30 15:00* 15:30 16:30 (Larunbatetan) 17:00* 17:30 18:00* 19:00* 19:30 20:05* 20:30 21:00 21:30 22:15 22:30 00:00 01:00 02:00 04:00 05:00 06:00

Ordutegiak Kultur Etxea: astegunak: 9:30 - 14:00 16:00 - 20:30 larunbatak: 9:30 - 13:00

Udaletxea: astegunak: 7:30 - 15:00 larunbatetan itxita

Gizarte zerbitzuak: astegunak: 9:00 - 13:00

Botiken turnoak Urtarrilak 20 eta 21.

Zurutuza. Kale Okerra, 1. Zestoa.

TEL: 943 147006

Bake Epaitegia: astegunak: 9:30 - 13:30

Osasun Zentroa: astegunak: 8:00 - 17:00 larunbatak: 9:00 - 17:00

Kiroldegia: astegunak: 7:00 - 14:00 15:00 - 22:00 larunbatak: 9:00 - 14:00 15:30 - 20:00 igandeak: 9:00 - 14:00

Urtarrilak 22tik 28ra Mutiozabal. Alai auzategia, z/g. Zumaia.

TEL: 943 860022

Urtarrilak 29tik otsailaren 4ra Fuldain. Elkano kalea, 1. Getaria.

TEL: 608 579232

- Gida baimen guztiak ateratzeko * Eguneroko bazkaria * Pintxo eta bokatak * Koadrilentzako menu bereziak * Kazuelitak eta plater konbinatuak

Erribera kalea, 16 Tel. 862517

baimendua - Praktika eta azterketak Azpeitian - GURE HELBURUA: Gidari trebe eta profesionalak egitea

Basadi, 12 behea

Tel. 861018

2001eko urtarrila/75.zenb.

25

Luis Mujika Barbeian alkartu gea, bere lantoki izandakuan. Ez dia horrenbeste urte itxi zala, baiña igual-igual dao dana, espillu azpian labanak, ixerleku eta guzti. Oain dala 74 urte jaio zan Luis, azken urtietan behintzat “Gutxi-gutxi” ere deittua; aitta Aizarnakua zun eta ama Iraetakua, baiña bea Zumaian jaiua da,

kontu-kontari

barbeian itxian bertan, gaiñea.

Xabier Azkue

Zenbat urtekin hasi ziñan barbero?

Hamalau urtekin juxtu. Beste urtebete pasa nahi nun eskolan, baiña aittak esate zian ezetz, bea bakarrik zeola eta beste urtebete hori laga in bihar izan gendun Zestura jun gabe, ta harrezkeo hamentxe segitu det.

Hamar urtekin hasi nitzan ni illuntzetan laguntzen. Zapatuan nola jai iten gendun arratsaldian eskolan, arratsalde guztia lana izate gendun. Ordun ez zan afeitatzeko hoja hoiek, ta dana barbeian labanakin. Jai goizian lau lagunek lana iten gendun, bizarra kendu ta bizarra kendu. Mezeta etortze zian ordun basarritarrak, goizeko sei t’erditan izaten zan lehenbiziko meza, hiru Agur Marekin bukatzen zan ordun meza, ta hirugarrena hasteako koruan goitik behera ta… Hiru barbei giñan gu orduan, kale hontantxe. Angel Irureta bat; hurrenokua, berriz, estankua Izpixueneko aurre hartan, Juanito Olaizolana.

Oaindikan’e labanakin kentzen al dezu bizarra?

Labana nei kenduazi in zien oain dala zortzi-hamar urte, derriorrian, ta hoja jarri ziuten, porke ebakiya iten baldin bagendun beti erraminta batekin lanian peligro haundiya zaola, odola, birusa o gauza txarra, ta igual ez gendula ondo garbituko ta… Leheno labanak igual hamar-hamabost urte aguantatzen ziun ona tokatzen bazan. Zenbat bizar kendu! Ebakiya’re izate zan, grano bat ikutu zala ta odola geatu eziñikan da…

Rarua izate zan holako gertatzia, baiña peligrosua zan basarritarrak loguriakin etortzia, han labanakin ai zean bitartian, sustuakin ebaki txiki bat ta geo odola.

Aizarna’re jute omen ziñan, ezta?

Bai, bai. Ostegun arratsaldian jute nitzan, bazkalduta. Aitta bakarrik

26

2001eko urtarrila/75.zenb.

geatzen zan, da aurrena ite nittun mutikozkorrak, ta apaizak’e bai. Mokau bat iteko zortzirak beatzik aldian hotseiten zian amandriak gora ta goizeko ordu bi t’erdi aldea akabatzen nitun lanak. Ohira jun da atzea geo goizeko zortzietako trenea Zestura etortze nitzan oiñez, trena hartu ta honea. Hogeita bat urte in nittun hola.

Trenen orduak eta atian jartzia aspalditikan in dezun kontua al da?

Eusko Tren jarri zan ezkeo. Erretirua hartu nunian pertsiana bajatu nun, fuera hoiek danak, ta kejatzen hasi zan jendia. Atzea pertsiana jaso eta oso gustoa jendia horrekin. Metron resultauak’e jartze nitun, futbolekuak, Julik eta eskatuta. Neuk prepaatze nitun, ta zai eoten zian, porke ordun ez zan telebisiuikan ta radiuakin beti izan det nik afizio haundia. Beti jakitzen nun ze ordutan ematen zuen resultaua ta ra!, taberna eamaten nun pizarra beteta ta danak gustoa.

Zeure lana gustokua zendun?

Bai, bai, ni berrize bizi biharko banitzake mundu hontan, barbeia apartuko nuke nik, ni enaix aspertu behiñez barbeian. Baiña bai majiña bat ordu pasau’re! Ta behiñe itxitzia ez zat aplikatu, gaixoikan da hola ez. Eskerrak ematen beti ibiltzen naiz ni ohira junda, gripiak’e beti nik zutik pasa nittun.

Pelotak iten ziñuzela’re aitu degu.

Aitta eta biyok giñan bitartian pelota asko in giñuzen, asko. Txandaka hamen, lan pixkat falta ta, aukera gendunian benga! Ta geo gabeako iten giñuzen pelotak, hamar bat eo, danak goma zintakin da eta geo narrua josteakuan busti in bihar izate zan dana, eta bustiyan iten zan dana geo, bustita euki pare bat orduan beratzen ontzi batian da geo gabian afaldu eta iten genduan orduntxe josi, lasai, bestela lagatzen bazendun ordu laurden batian edo

barbeian sartu zalako baten bat egunez, ez zun baliyo, goortu ite zan seituan.

Eta pelotan jokatu?

Jai goizietan, baiña gero mendira eman niyon berriz. Pelotan eskutatikan miñ hartze nun, beti beraa ite zan barbeian.

Hiru jaian erreskan jokatzen baldin banun geo beste bi-hiru jaitan geatu in bihar, ta handitu’re ite zan eskua ta barbeirako ez zan ona. Geo hasi nitzan mendira ta Erniyoa, ta Izarraitza ta Pagoeta ta asko. Oain jaiero jute naix Elorriya.

Ze pesta klase izate zenduen garai batian?

Nei mendi erromeia gustatze zitzaten.

Askota jute nitzan eta geo juntatzen nitzan Aizarnako jendiakin: Asentzio egunian Endoia, Korpus Kristi egunian Ziolarrea, oktabak Aittolan, Santa Engrazin santiyotan... Baiña erromeia goizo akabatze zan, ez ziun utzitzen, illunakin batea, soiñu-jotzaillia’re orduntxe onenian-da... Nik zaharrena ezautu nun Zestuako sankristaua, Antxon Baltzola. Ta geo Elgeta; “Beltza” esate ziyuen; purua erretze zun kantidadia, ta beti okitze zitun zortzi-hamar bat puro. Geo etorri zan ona, Aizarnan luistarrak-eta ekartze zuena, Migel Sagastume, Eibarko gazte bat.

Bukatzeko, Luis. Aspalditikan al dakazue arratsaldero jokuan iteko ohitura?

Hogeita hamahirutikan hogeita hamabost urtea damazkit nik jokua jute naizela bazkalonduan. Aurreneko Txikito de Artadin hasi giñan; geo Etxabe Kuartonian bolada bat euki gendun; Geo Hotel Zumayan; hasi giñan Goikonea, ta urte askuan, eunero-eunero, jai ta aste, musian da tutian: musian hirura, lau erregian, hamar duro, ta tutian seira. Ez du behiñ’e horrek modaik galdu.