Algorri eta iridio kapa dinosauruen desagertzearen gakoa
BALEl E ~- ~' 0
herri aldizkaria
`
'' ),
zenb .
juan Belmonte, 29 behea
tel . : faxa : email :
943 86 15 45 943 86 17 42 baleike(@topagunea .co m
Argitaratzailea BALEIKE KULTUR ELKARTEA Administrazio batzordea
Esther Etxeberria Xabier Azkue
Erredakzioa batzordea
Esther Aizpurua Eguzki Agirrezabalaga Antxoka Agirre Juan Luis Romatet Josu Wali単o Gorka Zabaleta
6
Koordinatzailea
Juan Luis Romatet Kazetariak
U
Antxoka Agirre Xabier Aizpurua Marrazkigilea
Jon Manzisidor
1Z
Kolaboratzaileak
Miriam Romatet, Xabier Aranguren, Jon Maia, Jon Sudupe, Esti Esteibar, Dani Carballo, Joxe Mari Llavori, Inaxio Tolosa, Inaxio Manterola, Belen Golmaio, Izaga Garzia, Haize Galarraga, Koldo Landaluze, Be単at Fernandez de Arroyabe, Luis Mari Aizpurua,Ihintz Linazisoro,Jose Manuel Gonzalez Aramendi, Kontsumo Elkartea, Ludoteka, Natur Taldea
ze berri?
Elkarriren aurkezpena Zumaian
Ze berri?
Ekipamendu berrien inaugurazioa Institutua
El ka rrizketa
Txipi, Florentziarako bidaiaren berri ematen
Argazkiak
Baleike
Publizitatea
Esther Etxeberria Diseinua eta maketazioa
Argi Aizpurua
Hizkuntz zuzenketa
Imanol Azkue Banaketa
Andoni Ormazuri J .J . Aizpurua
Kiroiak
~6
Surf eta paipo txapelketa
22
Piropo lehiaketaren irabazleak
SS-405/94 ISSN 1136-8594
25
Literatur tailerra
Balelkek ez du bere gain hart-
26 Komikia
Publizitatea
943 86 15 45 tel . (Esther) Inprimategia
Antza Inprimategia (Lasarte-Orla) Tirada
1 .000 ale Lege gordailua
zen aldizkarian adierazitako esanen eta iritzien erantzukizunik .
Ku Itu ra
iritzi*a Lehen eta oraingo Aste Santua Egun batzuk barru, Aste Santuko ospakizunetan murgilduko gara betebetean . Urteak aurrera joan ahala, aldaketa ugari eta sakonak izan dira ospatzeko eran . Orain dela 40-50 urte, Nekaldiko Igandean hasten ziren ospakizunak, elizetako aldareak errezel more handi batzuez estaliz . Egun horretan bertan, arratsaldean, "bezperen" ondoren, kofraikideak zozketatzen zituzten ;
tokatzen zitzaienek, aurretik diru kopuru jakin bat
ordainduta, estatuak eramateko aukera izaten zuten Ostegun eta Ostiral Santuko prozesioetan . Askok izaten ziren zortedunak, eta gutxiagok irudiak eramateko eskubidea erosten zuten ; dendari ezagun batek, adibidez, gurutzea eramateko eskubidea erosten zuen urtero . Aipa dezagun, halaber, Ostiral Santuko prozesioan Goardia Zibilek, galako uniformea jantzita, laguntzen zituztela irudi batzuk . Garai hartan ez zegoen ez zinemarik ez dantzaldirik, eta zerbaitetan pasatu beharra zegoen denbora ; normalena goizean haitzetara joatea zen, lapetara (Aste Santuan beti marea biziak izaten dira) ; horrela, prozesioaren eta trajea estreinatu ondoren, jendea tabernan edo elkartzen elkartzen zen, eta haietan bildutakoek "bixituta" eta "poz-pozik" bukatzen zuten, nahiz eta jaiak gertaera tristeak gogoratzeko izan . Gau egun, ordea, gauzak zeharo aldatu dira . Liturgia egungo beharretara egokitu da eta aurtengoan parrokiako ospakizunetan berrikuntzak izango dira ; horrela, Larunbat Santu gaueko Baraualdia indartu nahi da . Baina gaur egun benetan modan dagoena bost jaiegun hauek inguruko herriren batean pasatzea da, eta horretarako nahi bezalako aukerak daude bidai agentzietan . Eta horren aurka, ez dago ezer esaterik eta ezer egiterik . Pertsonak libre izan behar du bere denbora nahi duen bezala pasatzeko eta ez gara gu ibiliko jendeak nahi duena oztopatzen, nahiz eta pertsona heldu askok ez izan oso gustuko aspaldian gure gizartean hain errotuta zeuden ohiturak baztertzea . Ea eguraldiak laguntzen duen Aste Santuan, bakoitzak nahi duen bezala gozatzeko . . .
bazterrak nahasten I
I
La distantzia es el oibido Hala dio kastilanoen esaera batek eta esaera guztiak bezala jakinduria osoz . Baleikeren azken alean irakurritako bi idazlanak bultzatzen naute gogoeta batzuk orri hauetan azaltzera. Lehenengo idazlana : Inaxio Tolosaren "Oikina eta Aizarnazabaleko independentzi saioak" . Eta edozeinek (kaletarra izanik) galdetuko luke : eta zergatik oikiarren independentzi egarri hori? Hogeita bosgarren urtea da Oikiako Ikastetxeko beste horrenbeste ikasle talderi Zumaia euren udalerria dela irakasten ahalegintzen naizela, eta zertarako? Xabier Aizpuruak Beleikeren 76 . alean jartzen zituenak irakurtzeko . Bejondaikela, Xabier. Autentikoa haiz! Baina zinez diot, udalerrien unitate didaktikoa lantzeko bezperetan nabaritzen dudan ezinegona ez dela makala izaten (ez dakizue ondo ze borroka izaten dudan) : haiek ezetz, ez direla zumaiarrak, eta nik baietz, oikiarrak izateari utzi gabe Zumaiakoak ere badirela . Ezetz ba! (Hala bedi : senaren kontra joaterik ez dago . Sehaskatik dakarte-eta) . Bigarren idazlanak dioenez, Zuhaitz Eguneko ekitaldien artean, ostiralean zehar herriko ikastetxeetako seigarren mailako haurrak aritu ziren zuhaitzak landatzen. Ba . . . ezjauna . °Haur batzuk" jarri beharko zukeen, ze Oikiakoak ez ziren bertan (gonbiterik jaso ez zutelako, noski) . Horren harira, aurtengo "Korrika Txikia" antolatzeko ikastetxeei deia egiterakoan ere ez ziren oikiarrekin gogoratu (eta zer egíngo diogu ba, hauei ere ahaztu bazitzaien!) . Mendiaren bestaldean bost kilometrora dagoen auzoaren patua hori ote da, ba, °beti lantuan" jardun beharra? Zenbat biztanle behar zirela esan duk, Tolo? Fe¡¡ Uria Eizagirre
Esther Etxeberria
Autobusen prezioak direla eta Aspalditik nago pentsatzen Eusko Treneko autobusetako lagunak aberastuko zirela honezkero nire kontura . Eguna joan, eguna etorri, autobusen leihatilatik paraje ederrak pasatzen diren moduan eta atzean nola gelditzen diren konturatu orduko, halaxe gelditzen dira tarifa ere . Atzean . Egunetik egunera prezioak igo egiten dira eta horren proba onena martxoaren leko azken sustoa izan da . Honakoan 296 pezetara igo dizkigute prezioak inongo arrazoirik eman gabe . Zer gertatzen da trenean ibiltzen direnek dauzkaten abantailekin? Guk ez al daukagu bono bat edukitzeko eskubiderik? Zer gertatzen da 25 urtetik gorakoekin? Gaztetxo eta jubilatuek baino eskubide gutxiago al dauzkagu? Nirekin ados dagoena, mesedez badaki nora deitu. Ea denon artean zerbait egiterik badaukagun .
Patxi eta Ixi arren esku bideak Euskal Presoak Euskal Herrira Batzordeak salatu nahi du azken bolada honetan ematen ari diren maniobrak Euskal Presoen eskubideen aurka eta bereziki gure herrikoak diren Patxi eta Ixiarren aurka. Badira zapi hilabete Ixiar bere senarra den Juan Mari Igarataundi zestoarrarekin espetxe berean elkartzea lortu zutela (hainbat tramitazio, eskaera eta urte pasa eta gero) baina Juan Marik isolatuta jarraitzen du . Patxiren egoera desberdina da . Honi berriz, lagunen bixitak ukatzen ari zaizkio. Hasieran, preso ohiak zirenei presoei bisitak ukatu zítzaien, baina oraingoan edozein laguni gerta dakioke baimenik ez ematea bisitarako . Bai Ixiarri eta bai Patxiri egunero beraien eskubideak urratzen zaizkie . Guztiok ohartu behar dugu kartzela barruan gertatzen dena denon erantzukizuna dela . EUSKAL PRESOAK ETXERAT!!! Zumaiako EPEH Batzordea
tie berri?
Bake Konferentziaren lehen aurkezpena
komentatu zuen. Kolaboratzaile bezala izena emateko telefonoa ere luzatu zuen: 902 421010 Bigarren zutabea nazioarteko parte hartzearena da. "Orain arte ez da inolako presiorik egon kanpotik, eta horrek asko erraztu dizkio gauzak Espainﾂ｡ako gobernuari. Gu ahaleginak egiten ari gara hori aldatzeko", esan zuen ﾃ（ntzanek. Horrela, hamar Nobel saridunek osaturiko ohorezko komitea izango du konferentziak, dagoeneko lauzpabost hitz emanda omen dituzte, eta baita leku ezberdinetako komite laguntzaileak (Madril, Bartzelona, Brusela, etab .) eta bake prozesuetako adituez osaturiko talde moderatzailea ere .
Joseba Ossa eta Aintzane Ezenarro Bake Konferentziaren aurkezpenean
Azken hilabeteotan Bake Konferentzia baten proiektua ari da lantzen elkarri . Martxoan zehar, eta aurrera begira behar izango dituzten laguntzak biltzeko, lehen aurkezpena egin dute herriz herri, eta hilaren 14an Zumaiari tokatu zitzaion. Aintzane Ezenarro Elkarriko kideak azaldu zuenez, bi fase aurreikusten dituzte: Lehenengoa, prestakuntza fasea, ekaina arte; eta udazkenetik aurrera bake konferentzia bera, bake prozesuaren formeﾂ｡ buruzko gutxienezko akordio batzuk, edo besterik ezean, beste giro bat lortzeko helburuarekin. Bake konferentziak lau euskarri izango lituzke . Lehenengoa, gizartearen babesa . Horretarako sinadura eta diru bilketari ekingo diote, hamar lagunen sinadura eta bakoitzarengandik mila pezeta lortuko dituzten
kolaboratzaileen bidez . Aste Santua bitartean 4 .000 kolaboratzaile lortzea dute helburua, bi astetan 2.000 omen dituzte jada, eta gero kolaboratzaile horiek ekaina bitartean 40.000 sinadura biltzea . Sostengu handia lortzeko esperantza azaldu zuen Aintzanek, "gauzak gaizki daude eta honen aurrean jende askok nahiago du lan gehiago egin etsi baino",
Hirugarren zutabea politikarien parte hartzearena da. Elkarrik alderdi guztiek parte hartzea nahi duela esan zuen Aintzanek eta horretarako konferentziaren diseinua erabat irekia dagoela alderdiek eskatzen dutenari : bi aldeko bilerak, bitartekarien bidezkoak, etab. Orain arte PP eta PSOE dira baiezkorik eman ez duten bakarrak eta udazkena bitartean PSOEren jarrera aldatu daitekeelakoan dago Elkarri. Dena den, eta hauek animatuko ez balira ere, bake konferentziak aurrera egingo duela (,san zuen Aintzanek
EH-ren ekitaldia Aurrekanpaina giroan sartuta, martxoaren 24-ean Euskal Herritarrok alderdiak ekitaldi politikoa burutu zuen Zumaian 'Burujabetza da bakea' lelopean . Autokarabana Orio,
Aia, Zarautz eta Getariatik, kostaldeko errepidean zehar pasa
ondoren 7-ak aldean iritsi zen Zumaara. Herrian zain zegoen jendearekin bat egin, eta bertako kaleak zeharkatu zituen manifestaldi bat burutu zen . EHren honen
ekitaldiari
Joseba
Permach
hitzaldiak eman zion amaiera
Mahai
Nazionaleko
kideak
egindako
Ze berri?
Kate automatizatu berria Zumaiako Institutuan Nolá aldatu diren gauzak . Orain 15 urte inguru gimnasio sastar bat zena, elikaga¡ak kontserba poteetan sartzeko kate automatizatu bihurtu da . Ha¡nbat urte,lan eta proiekturen garapena martxoaren 21ean inauguratu zen eta han izan zen Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailburua, Inaxio Oliveri. Institutuak pasa zuen prentsa oharrean agertzen zenez,janariaren erabilerak gero eta arreta handiagoa pizten du une honetan, eta teknologia aurreratuena eta profesional trebatuenak elkartu beharra dago gizartearen beharrei ahalik eta modu egokienean erantzuteko. Argi geratu da azken urteotan hezkuntza mota honek izan duen arrakasta, Zumaiako Institutuan elikaduraren alorrean ikasketak egin dituzten gazte eta helduek erraz aurkitu baitute lana . Orain urte batzuk has¡ ziren kontserbagintza ikasketak Institutuan. Hasiera batean, eskuz egiten ziren lan guzt¡ak. Orain, inauguratu berri den planta automatizatu honen bidez, bertan ikasten aritzen direnek ordenagailuen bitartez kontrolatuko dute prozesu guzt¡a . Elikagaiak katean sartzen diren momentutik, prozesu guztia automatizatuta egongo da. Janaria kontserba poteetan sartu, tapa jarri, lata esterilizatu, lehortu eta etiketatu ondoren, janari potea prest egongo da . Inaugurazio ekitaldian izan ziren, besteak beste, Inaxio Oliveri Sailburua, Ricardo Peña eta enpresa munduko hainbat pertsona. Oliveriren esanetan, poza ematen dio halako mugimendua eta aurrerapen gogoa izatea eskola
batek. Gaineratu zuenez, Administrazioak lagundu egin behar du, baina lanaren ardura, nagusiki, eskolena da.
Inaxio Oliver! Hezkuntza Sailburua Institutuko inaugurazlo ekltaldlan
Enpresa berri bat Korta industrialdean Jose M . Korta industrialdea etengabe ari da hazten, eta oraingoan Elkor enpresa izan da hirugarren lursaila betetzera etorri dena . Zarautzen kokatuta dago enpresa hau duela hamasei urtetik, baina eraikina txikia gelditu zitzaien eta Zumaiako lurra merkeagoa denez, nahiago izan dute berria gure lurretan egin . Egurra lantzeko makina erremintak egiten ditu Elkorrek eta Suitza eta Italiara esportatzen ditu batik bat . 4 .000 m2 erosi zituzten, baina eraikinak 2 .000 m2 okupatzen ditu ; beraz, baliteke etorkizunean zabalkunderen bat egitea . Hamasei langile dituzte bertan . Urtearen hasieratik ari dira eraikin berrian lanean, baina duela gutxi inauguratu zuten . Martxoaren 8, 9, 10 eta 11n ateak irekita izan zituzten bisitarientzat eta hainbat demostrazio egin zituzten makinekin .
erreportajea
tropilalla eta
Egkdi
dinosauro
errioxarrak
Euskal Herriko mendi askotan perretxikoak baino errazago topatzen omen dira itsas molusku edo barraskiloen fosilak . Are gehiago : mendi hauek koral arrezife erraldoiak dira beren erraietan, duela urte batzuk hau guztia itsaso tropikala baitzen . Eta hantxe bertan, Errioxa aldean, dinosauro mordo bat ibiltzen zen korrika eta saltoka .
Antx oka Agirre
`Euskal Herria eta dinosauroak' izeneko erakusketa Forondan izan dugu ikusgai martxo guztยกan zehar . Jose Angel Torresek eta Luis Ignacio Vierak (Aranzadiko kideak eta paleontologo eta geologoak biak) ekarri dute . Aspaldidanik ari dira alor honetan lanean eta dezente ezagunak dira, beren aurkikuntza batzuk, 95ean Cameros mendizerran topatu zuten
aurkitu ditugun arrasto asko eta asko eta Euskal Herriaren genesi geologikoa, gaur ezagutzen dugunaren esplikazioa ematen diguna, garai hartakoak baitira", dio Jose Angelek . Ikus-entzunezko batzuk ere ematen dituzte . Astean bat : `Euskal Herriko historia geologikoa', Euskal Herria eta dinosauroak (duela 120 milioi urte)', `Itsaspeko labak, Kantauri itsasoa, Euskal Herriaren emertsioa' eta
Hypsilophodon edo Gazela dinosauroa
`Paisaiaren higadura eta formakuntza' .
eta 97an Igean topatu zuten Baryonyx
Hasiera batean, urtebeterako zen
edo dinosauro arrantzalea batik bat, prentsa guztian atera baitziren . Jose Angelekin egon gara eta berak azaldu digunez Spielberg-en pelikularen ondoren dinosauroen gaia modamodan zegoenean Donostiako haurliburutegiek eginiko enkargu batetik sortu zen erakusketa . "Interesgarria iruditzen zitzaigun material mordoa geneukan laborategian pilatuta, eta eskari hura aprobetxatu genuen,
muntaia lau urtetan darabilte bueltaka . "Beste erakusketa bat egin nahi dugu, baina honekin bukatu ezinik gabiltza, etengabe deitzen digute nonbait jartzeko", dio Jose Angelek . "Gogoratzen naiz duela hogei bat urte Errioxa aldean, dinosauroen aztarnen bila hasยก ginenean, hango herri abandonatuetan lapurretan ibiltzen ginela esaten zutela bertako askok . Gauzak, zorionez, aldatuz joan
haurrentzat zenez oso gauza didaktikoa eginez, baina era berean gaia
dira eta orain jendearen aldetik, ikusten da badagoela interes bat .
gehituz", esplikatzen du .
batzuek informazio gehiago eskatzen dute . . .", komentatzen du .
sakonago ezagutu nahiduenarentzat material eta informazio serioa Erakusketak geologia eta paleonto-
Geologiari buruz jasotzen ditugunekin ere jendea harrituta gelditzen da,
dugu lotura puntu bezala Errioxan
Beren helburu nagusia proiektu berriak motibatzea omen da . "Orain
egin ditugun paleontologi lanetan
Mutrikun amoniteei buruzko zerbait
logia jorratzen ditu . "Kretazikoa erabili
egin nahian ari dira, eta geuk ere badaukagu Oiartzunen museo geologiko txiki bat egiteko proiektua, baina Euskal Herria, gai hauei dagokienez, erabat basamortua da, ez dago ezer", kexatzen da. Duela 120 miloi urte Euskal Herria iberiar kontinentea eta europarraren artean zegoen itsaso tropikal batek estalita zegoen zatirik handienean . Tartean uharte batzuk eta koralezko arrezifeak zeuden . Iberiar plaka, afrikarrak bultzaturik, europar plakara hurbiltzen zen eta Errioxatik has¡ eta Valentziaraino luzatzen zen kostaldeak, ibaiek ekartzen zuten lurrekin, itsasoari terrenoa jaten zion pixkanaka . Lurra eta itsasoaren arteko borroka horretan iberiar kontinenteak Araba eta Nafarroaren Hego Mendebaldea hartuak zituen jada duela 60 miloi urte; 10 milioi urte geroago europar kontinentearekin bat egin zuen eta bien arteko txokean Pirin¡oak sortu ziren . ,,Japon¡an, Ital¡ako Asisen, eta Gipuzkoako kostako hainbat tokitan azaleratu da iridio kapa, baina Zumaian bezain eskueran ¡non ere ez" "Hainbeste urte urpean, itsasoko fosilak dira nagusi gure lurretan", dio Jose Angelek. Mendi buelta bat ematera atera eta, arretaz begiratuz gero, edonon topa omen daitezke ostra, musku¡lu eta amonite fosilak . "Ur epelak ziren hemengoak, sakontasun txikikoak, eta baldintza horietan itsas triku eta barraskiloak, esponjak , karramarroak, arrainak, marrazo pozoitsuak, krokodiloak, denetarik ibiltzen zen hemen bueltaka", komentatzen du. Bizi horren guztiaren elementu zentrala koralezko arrezife erraldoiak ziren. "Aiako Harrietatik has¡, Txoritokieta, San Markos, Urdaburu, Buruntza, Pagoeta, Izarraitz, Ernio, Erlo, Udalaitz, Anboto, Gorbea eta
Aralar, eta hemengo kare-harrizko mendi guztiak koralezko arrezifeak dira beren erraietan . Mendien kokapenarekin ikus daitekeenez bi barrera egiten zituzten, eta mendion dimentsioari erreparatzen badiogu, ikaragarriak zirela konturatuko gara", dio Jose Angelek . Bizi kontinentalaren arrastorik, berriz, apenas . "Bazeuden uharte edo mikrokontinente batzuk, bi plakek bat egitean egungo Oiartzun, Etxalar, Bera, Baztan eta Arga ibaiaren iturburuko zonaldeetan harrapatuta gelditu zirenak . Bertan 280 milioi urteko garo fosilduak topatu dira, eta ornodunak ere egongo ziren, seguru, baina ez da fosil bat bera ere topatu. Oso geruza gogorrek estaltzen dute terrenoa", ga¡neratzen du. Dinosauroak hemen ibili zirela ez du inolako zalantzarik, ordea. "Euskal Herri iberikoa duela 60 bat milioi urte eratu zen,justu dinosauroak desagertu ziren garaian, baina duela urte batzuk Araban, Trebiñon, oso oinatz garbiak topatu ziren eta egiaztatuta gelditu da azken dinosauro batzuk behintzat ibili zirela hemen", dio. _Dinosa_uroak Jose Angel eta Luis Ignaciok dinosauroen aztarnen bila batik bat Errioxa aldean egin chite lan. "Cameros mendizerran eta inguruetan, ehundaka kilometroko esparruan aurki daitezke oinatzak . Paleontologo batentzat gozamena da hura", komentatzen du Jose Angelek . Arrasto horiei jarraituta, berriro ere denboran atzera egin eta Kretazikoan Errioxan bizi ziren dinosauroak ezagutu ditzakegu : T¡tanosaurus haragijale erraldoia, Iguanodon barazkijale pisutsua, Megalosaurs hankabiko haragijaleak .. . Informazio ugariena oinatzetatik lortu da, hauen forma, sakonera etab . kontuan hartuz, baina bi dinosauoren fosilak ere topatu dituzte . "Lehenengoa Hypsilophodon-a izan zen . Cameros-en topatu genuen eta
erreportajea 95ean eman genuen aditzera . Errioxan topatzen zen lehen dinosauroa zen eta zalaparta handia sortu zuen", kontatzen du. "Dinosauroen gazela bezala ezagutzen da Hypsilophodon-a, 90 bat kilorekin oso arina baitzen, hezurrak barrenetik hutsak zituelako . Guztira 74 hezur puska topatu genituen, txiripaz, herriko maisuak seinalatu zigun toki batean" dio. Bigarrena eta garrantzitsuena Baryoyx walkeri-a izan zen. Mundu osoan bi baino ez dira aurkitu, bata Suney-n (Britainia Handia) eta bestea Igean. "Baraila zati bat ezin genuen mola ere sailkatu . Britainia Handian antzeko beste bat topatu zutenean, susmoa hartu genion, British Musuem-era joan, konparaketa egin eta asmatu. 97an eman genuen aditzera", kontatzen du Jose Angelek . Dinosauroek arrantza egiten zutela frogatzen duelako da hain garrantzitsua 10 metro luze, 4 metro garai eta 2 tona astun den erraldoi hau; izan -, .... ...J .. topatu zutenak horretarako egokia zen atzapar bat izateaz gain, lepidote fosil bat baitzuen barrenean . "Iberiar kontinenteko kostaldea delta bat zen . Oso landaredi urria zeukan, eta ondorioz landaredi-belarjale-haragijale elikadura kate klasikoa ezin zitekeen sustengatu, aurkitutako oinatz ugariek erakusten zuten mailan, behintzat . Soluzioa: arrantza. Lehorte garaietan dueako putzuetan harrapatuta gelditzen ziren lepidoteak, metrotik
gorako arrainak, arrantzatzen zituzten", esplikatzen du. Algorri eta iridioa
Duela 60 miloi urte meteorito handi bat erori Yukatanen, Mexikon . Erorketak lurrikarak eta itsasikarak eragin zituen, eta hauts kapa bat ere harrotu zuen. Hauts horrek hainbat hilabetetan planeta erabat estali zuen eta landaredia eta elikadura kate guztÂĄa soildu zuen. Baryonyx-a eta beste dinosauro guztiak ere orduan desagertu ziren .
"Ur epelak ziren hemengoak, sakontasun txikikoak, eta baldintza horietan itsas triku eta barraskiloak, esponjak , karramarroak, arrainak, marrazo pozoitsuak, krokodiloak, denetarik ibiltzen zen hemen bueltaka"
Lurrazalak geruza ezberdinak ditu, zenbat eta sakonera handiagoan, hainbat eta antzinagokoak, eta geruza bakoitzak bere garaiari dagokion bizia ikertzeko balio du, garai horretako fosilak gordetzen baititu . Duela 60 miloi urte gertatutako desastrea iridio
plaka bezala ezagutzen den geruzak seinalatzen du. Batetik plaka meteoritoak harrotu zuen hautsaren sedimentazioa dela dakigu, iridioa meteoritoetan bakarrik aurki daitekeen mineral bat bata. Bestetik Iridio plakaren aurreko geruzetan fosil ugari aurki daitezke, tartean dinosauroenak, eta ondorengoetan fosil gutxi eta dinosauroenak batere ez . "Japonian, Italiako Asis-en, eta Gipuzkoako kostako hainbat tokitan azaleratu da iridio kapa hori, baina Zumaian bezain eskueran ÂĄnon ere ez. Gainera National Geographic-ek erreportaje bat ere egin zuen eta ospe handia hartu du", famatzen du Algorri Jose Angelek . "Plaken artekotxokeak Gipuzkoako kostaldea ur azpitik atera, puskatu eta bertikalean jarri zuen, eta liburu ireki bat bezala da guretzat, azterketa geologiko eta paleontologikoak egiteko ezin egokiagoa . Mutrikutik Zumaiarako tartean, esaterako, duela 100 miloi urtetik duela 50 miloi urterako tartea azter daiteke . Itsasoko fosil mordoa dago", dio. r Bertako harri f gorriak ere nahikoa misterio dauka. Harri hori da, gainera, labarrari izena ematen diona, eta horren jatorriaz galdetu diogu bukatzeko ."TeorĂa ezberdinak daude, baina gehienak funts handiril gabeak . Bolada batean kontinente barruko urak buztin gorriaz koloreztatuak etorri zirela pentsatzea iruditzen zait zentzuzkoena", dio .
erreportajea
Museo proiektua du udalak "Aspalditik gabiltza ideia honekin bueltaka", dio Maria Eugeniak, "duela urte batzuk flysch-ari buruzko hitzaldi batzuetan egon ginen, EHUn, zerbait komentatu genien eta oso interesgarria iruditu zitzaien, eta ordutik", kontatu digu. Proiektuaren helburua Zumaiako flysch-a herrian nahiz kanpoan behar den bezala baloratzea eta ezagutaraztea litzateke . "Eta ez bakarrik turismoa bultzatze aldera, gauzak ondo eginez gero alderdi zientifiko eta ekologikotik labarrak probetxu handia daukalako ere bai", azaldu digu. Proiektua oraindik definitu gabe dago, Kultura Batzordean komentatu besterik ez dute egin, eta ez dago ezer lotuta . Hala ere, duela egun batzuk Jaurlaritzaren dirulaguntza bat eskuratu zuten, hogei bat miloikoa, eta laguntza horrek dena errazago bultzatuko duelakoan dago Maria Eugenia . Azken hilabeteotan gisa honetako museo batzuk bisitatzen ibili dira, Areatzan Gorbeako naturguneen inguruan ireki dutena eta Leintz-Gatzagako gatzaren museoa, eta proiektu horiek garatzen dituzten
enpresen zerrenda ere egin dute . "Santelmoak bitartean ez dugu asti handirik izango, baina iruditzen zaigu ideiak zehaztu eta proiektua mamitzen hasteko momentua iritsi dela", komentatu digu. Interpretazio zentroa eta proiektu globala dira edukia azaltzerakoan erabiltzen dituen kontzeptuak . Lehenengoa asko zabaldu da azkenaldian, eta museo estatikoari kontrajartzen zafo. Erakusketez gain, ikus-entzunezkoak eta hitzaldiak ematen dira, informazio interaktiboa lantzen da ekipamendu informatikoen
bidez, eta museoaz kanpoko ekitaldiak eta gaiaren inguruko ikerketak ere bultzatzen dira."Proiektu globala diogunean esan nahi dugu ez dela museoa jartzea eta puntu. Flysch-a hor edukita ez dauka zentzurik jendea maketa bati begira edukitzeak", dio . Horrela, labarraren gainean ere lan egin beharko litzateke,babestutakoleku izendatuz, ibilbide batzuk markatuz, irteera batzuk antolatuz, etab. Dezenteko lana gelditzen zaiela adierazten du Ma単a Eugeniak, baina ideia polita iruditzen zaiela eta gogotsu daudela .
elkarritiketa has¡ naiz AEKn; izan ere, gaztelaniarekin ondo nenbilen, baina euskal munduan bertakotzeko zerbait falta nuen . Gainera, mundu guzt¡an hitz egiten ez den eremu urriko hizkuntza bat ikastea oso berezia dela iruditzen zait. Baina euskal jaiaren ideia nondik datar?
vorentmo), pero pe , .. :: in 15 anni che vengaj : :" santo anche un po zum per lo piú che ho vivit11,11 t llumaial gli anni se nosbelli, piú vivi della irisa gioventú .
"Txipi", ragazzo euskalduna Aste Santuan autobuskada lagun gidatuko du Italiara, bertan euskal jai bat ospatzeko asmoz. Ezagutu dezagun Txipi eta esku artean darabilen erronka. Xahier Aizpurua
Nola iritsi zinen Zumaiara?
Beste bost lagun eta ni Europako zati bat ezagutzeko asmoz irten ginen Florentziatik 86ko udan Inter-Rail bidez, eta Alemania, Holanda eta Frantziatik pasa ondoren, Donostian izan ginen eta gero Zumaiara etorri . Hemen 20 bat egun igarota abuztu bukaeran jaioterrira, Galluzzora
bueltatu ginen. 16 urte nituen orduan eta oso oroitzapen onak ditut. Baina herriz itzuli zinen .
Ba, Galluzzo-ko lagun bat, Andrea, zumaiar batekin bizi da han ; eta udaberrian kultur mugimendu handia egoten delako, euskal jaia antolatzea bururatu zitzaigun orain dela bi urte eta erdi. Gu hirurok eta Antonio Breschi, Benito Lertxundi-rekin kolaboratu duen kantari bat, lanean has¡ ginen eta utzitako txosna batean ja¡a ospatu genuen: euskarazko musika, ikurrinak, San Migelak eta kalimotxoa, euskarazko pankartak . . . Jendeari gustatu zitzaion eta ondo pasa genuen. Baina oraingoa proiektu landuagoa da .
Bai, 87ko udan Galluzzotik Zuma¡ara etorri giren Vespa batean. Bi egun eta erdian iritsi ginen Simone laguna eta biok 125-eko motor hartan. Orduan ezagutu genituen Ander, Josu, Gontzal, Aitor . . . bai tabernetan ibiltzen, eta baita herrian zehar ere . Geroztik urtezaharretan eta udan etortzen nintzen hona. Etorri gabe denboraldi bat egin eta gero, 95en berriz izan nintzen Lisboa-ra bidean, eta 96 eta 97ko udak osorik igaro nituen estazioko pisu batean bizitzen .
Bai, Jon Maiarekin-eta festa hartaz hitz egiten, jaia berriz egiteko posibilitateak aztertzen has¡ giren. Ez genuen hemengo erakundeekin loturarik nahi, guk diogun bezela "casalingo" erako proiektua nahi genuen, lagun artekoa . Horrela, Andreak Breschi-ri deitu zion, eta honek ilusio handiz hartu zuen ideia. Bere herrian izango da euskal jaia, San Quirijo In Colina herrian, eta hango Udalak bitartekoak jarriko ditu horretarako .
Eta 2000ko Santelmotan erahakia hartu zenuen, ezta?
Bai, elkartrukea eta ezagutza . Bi herriek besteen l-úzkuntza, oh¡turak. . . eta azken finean bizitzeko era ezagutzeko aukera izango dutela uste dut . Hemendik trikitilariak, bertsolariak . . . denetik joango da, tripa betetzeko aukera izango dugu (nola ez), eta batez ere oso ondo pasako dugulakoan nago.
Bai, Santelmotara etortzen nintzen lehen aldia zen eta ezagutzeko gogoa nuen. Apirilaren 28an iritsi nintzen Zumaiara, festak pasa ziren eta hemen gelditzeko erahakia hartu nuen, lana egin eta bertan bizitzeko . Geroztik Zuma¡an nago, eta euskara ikasten ere
Kultur elkartrukearen filosofiarekin ezta?
Do1nua: Pasaiako plazatik Gala : Korrika
Jendea bilduko da aurtengo korrikan ta denak lekukoa eraman nahirikan esnatu beharko degu bai ordu txikitan oso goiz pasatuko baita Zumaitikan 2 Apirilaren 2an Goizeko hiruretan Ondo gosaldu eta Hor goaz kaletikan Zezena edukiko Bagenu atzetikan Ala ere ez ginen joango Horren bixirikan 3 Gasteiztik hasÂĄ gara Baionan bukatuz Herriz-herri korrika Ta denak gozatuz Korrika egitera Jendea animatuz Lekukoa eskutan Euskara bultzatuz
Irune Aizpurua. 9urte Oihane Hernandez. 9 urte Markel PeĂąalba . 11 urte Xuban Olaizola. 11 urte
1 Plastilinarekin saski bat egingo dugu . Horretarako oÂĄnarri bezala erabiliko dugun kartoizko borobil bat moztuko dugu lehenengo .
2 Kolore ezberdinetako plastilinarekin txorixoak egin behar ditugu eta kartoizko oinarriaren gainean jarri borobilak egiten. Borobil hauek geroz eta zabalagoak izan behar dute saskiari forma emateko, beraz plastilinazko txorixoak geroz eta luzeagoak egin behar dira.
Argazkian ikusten den bezala kolokatu behar dira plastilinazko txorixoak.
4 Bukatzeko heldulekua jarri behar zaio, udaberrian sartu berriak gaudenez lore batzurekin apaindu eta lixto.
goiko zaizu zer iruditzen re11 parte z azoka plazako jartzea
sup errnerkatua --_-_ w.
---
-1,
a
I
rro , ni pibe Gaizkiizki ni konprak egitera baten naizelako . Baserritarrak irteera gabe gelditzen ari dira gainera . Kalitatea askoz hobea da danean eta igertzen eta da, barazkietan baaa arrozesnea egiteko esnean ere .
Nieves pzpiazu lehen Hona etorri eta urteetan joaten harreznintzan, baina geroz . . . Gainera zait normala iruditzen komodldadiak bultzatzia eta eramatia denetik erosi daeekeen guneetara .
Kr+%CA
.N
Gurutze Mupka egin Azoka mantendu ni litzake, beharko larunbatetan joaten kalitanaiz produktuenOraingo teagatik . eta iluntasuna kendu berritu argitu, eraikina eta txukuntzeko ondo erreforma egitea legoke .
pitor Zeberio Gaizki, benetan, baserritarrak ekartzen dizkigutelako produktu naturalak . Berritu egin eta beharko litzateke Pena . azoka indartu eta ematen du gero gutxiago baserritar dagoela ikustiak . - -
d Rt~t r"~
l
txToR.t
ZITV~kauAT
At ~u
o
G~~
BtN Ate.
~_
~
_-
4
=j
ki 0
i
pngel Perez Ondo, orain daukan zerbitzua baino egokiagoa dan bat jarriaz . Barra base tarrak mantenduz egingo nuke proiektuo , biak bauaratuz .
I単aki Zorita Ezinezkoa da leku hortan hori egitea, kamiolak sartzeko ez hoietan dago kale estukamioirik tokirik, eta gabe ezin du ondo funtzionatu . Eroski txiklan ere arazoakin ibiltzen dira . . .
olarro zopa Lbxloodlyv
EUSKALHERRIKO KONTSUMITZ .AILEEN ANTOLAKETA ORGANIZACION DE CONSUMIDORES V USUARIOS VASCA
Euskal Herriko Kontsumo Elkartea
Kontsumoa Jatetxeak
Ospakizun handietan, sarritan jotzen dugu jatetxe batera
Inlntz unazlsoro .
bazkari on bat antolatzeko . Jatetxeek araudi bat bete
Sexualitatea
behar dute . Lau jatetxe-maila edo kategoria daude . Horiek
Masturbazioa
bereizteko, sardexkak erabiltzen dira ezaugarri moduan . Administrazioaren hartzen
dira
baimena
izateko,
kontuan : jatetxearen
hainbat
arrazoi
Bizi
erosotasun-maila,
garen
kultura judu-kristauak
masturbazioa kondenatu, baztertu,
dekorazioa eta zerbitzuko ezaugarriak .
etab . egin du . Harreman sexualak
Jatetxe guztietan izan behar dituzte plater eta ardoen
galtzearekin
erlazionatzen
nahiz eta orain ez den
hain
zituen
kartak, bakoitzaren mailaren araberakoak, eta nahi duten
(eta ditu,
agerikoa) .
menua eskaini ahal izango digute, baldin eta kartako
Ondorioz,
plateren artean agertzen bada .
rentzat, ez baitzen umerik sortzen . Hori zela-eta, kultura
masturbazioa ez zen produktiboa gizartea-
Plater eta ardoen prezioei buruzko informazioak zehatza
honek jendeari beldurra sartu izan dio hainb.at mehatxu
izan behar du . Horretarako, kartan zerbitzu bakoitzaren
erabiliz, esate baterako, masturbatzeak bizkarrezurra
prezioak agertu
okertzen duela eta horrelako aldrebeskeriak .
dituzten
behar du . Gorabehera handiak izaten dira,
Tira, interpretazio horiek guztiak alde batera utzirik,
esaterako, angulena eta bisiguarena . Informazio hori jatet-
janarien
jarraยก dezagun aurrera . Jaiotzen garen unetik beretik
xearen
geure burua aztertzen, arakatzen eta ezagutzen hasten
kanpoan
prezioak eta
ere
agertu
barruan jarri
behar
behar
da,
ondo
irakurtzeko moduan .
gara .
Eta bizidun guztiak
bezala, gogoko duguna
Kartan azaltzen diren prezioak kobratu digutenarekin bat
errepikatu egiten dugu . Horrela, bada, txikitatik jolas,
etorriko dira,
laztan
prezioak
administrazioak
kontrolatzen
baititu . Kartan azaltzen diren prezioak aldatuz gero, horren berri eman behar zaio administrazioari . Berdin dio aldaketa
txikia edo handia izan .
eta igurtzi
horiek errepikatzen
hasten gara,
hasiera batean kasualitatez eta zertan ari zaren jakin gabe, baina denborarekin ยกkasi egiten dugu . Masturbazioa, geure burua ezagutzeko, maitatzeko eta
Etxeko menuaren prezioen barruan ardoa eta ogia sartuta daude . Menua eskatuz gero, prezio osoa ordaindu beharko dugu, baita plateren bat jaten ez badugu ere . Bazkaltzen
gozatzeko forma bat da, geure buruari egiten diogun
bukatutakoan, kontsumizio eta prezio bakoitza ondo zehaztu behar da fakturan . Menua eskatu badugu, platerak eta prezio osoa agertuko dira . Debekatuta dago
edozein
plater,
ondo ezagutzea,
karta eta erreserba
kontzeptuen truke dirua
kobratzea . Azkenik, ez ahaztu erreklamazio-orriak daudela bezeroen eskura .
opari gozo
bat .
Bakarka nahiz norbaitekin gustura
zaudenean bizi duzun momentu zoragarri bat . Ez beste sexu
sentipen
baino
hobea ez txarragoa,
menuaren barnean daukagun beste aukera bat baino ez . Eta gainera, oso garrantzitsua da norberak bere burua zerk jartzen
duen oso bero, nola
gozatzen duen gehiago . . . beste norbaitekin momentu horiek bizitzen hasยก aurretik . Lasaitzeko eta egunaren bukaeran lo goxoagoak egiteko balio duena . badakizue . . . ekin lanarยก!
Beraz,
Beñat Fernandez de Arroyabe . Sukaldaria
Lanpostuak
Sukaldarltza
Donostiako enpresa batek Ekipo Informatikoen
Antxoen, txanpiñoien eta asunen nabaskia
Instalatzailea behar du . (Erref. : 47411/2)
o Osagaiak (hiru erraziotarako) :
Asun fresko sorta bat.
o
Baldintzak:
LH II elektronika edo informatika .
200 gramo txanpiñoi, xerratuta.
131 gidabaimena .
150 gramo antxoa (hezurrik gabe). 2 tipula, txiki-txiki eginda .
Ordenagailuak konpontzen esperientzia .
Baratxuri ale bat, txikituta.
o
Eskaintzen da :
6 hilabeteko lan kontratua .
Perrexil koilaratxokada bat, txiki-txiki eginda . 6 arrautza .
Donostiako enpresa batek Sukaidaria behar du .
Gatza eta piperbeltza. Jarri irakiten ura eta bota gatz pixka bat. Irakiten hasten denean, jantz¡ eskula-
(Erref. : 47341/2) . Baldintzak :
rruak, hartu asunak eta bota uretara . Utzi hiru bat minutu, kendu sutatik eta
o
pasatu iragazkitik.
Urtebeteko esperientzia .
Hartu txiki-txiki egindako tipula eta erdi egosi asunekin (aurretik ur guztia
131 gidabaimena .
kendu) . Iragazkitik pasatu eta gorde geroko .
55 urtetik beherakoa .
Hartu txiki-txiki egindako tipula eta baratxuri alearekin batera erdi egosi beste
Euskararen ezaguerak .
zartagin
o
batean ;
bota
txanpiñoi
xerratuak. Sueztitu
minutu
batzuez,
bota
antxoak eta asunak, arrautza eta perrexila, gatza eta piperbeltza eta loditu pixkanaka-pixkanaka . Azkenean, nahaskiak pixka bat urtsu geratu behar du . Kontuz ibili, antxoak gehiegi puska ez daitezen .
Eskaintzen da :
Lan kontratu mugagabea . 2 .000 .000 pezetako ordainsari gordina .
On egin!
Donostiako enpresa batek Karrozeroa/Txapista
Oharra : Nahi izanez gero, aurretik erabili ez dugun asun hosto bat jarriko diogu
behar du . (Erref . : 48139/3) .
gainean apaintzeko .
o
Jose Manuel Gonzalez Aramendi . Kirol sendagilea
Ariketa fisikoa arriskurik gabe
Baldintzak :
Lanbide maila : lehen mailako ofiziala . 10 urteko esperientzia karrozero lanetan .
K1rol medlkuuttia
131 gidabaimena . o Eskaintzen da : 6 hilabeteko lan kontratua .
Sasoi onean ez dauden gizon-emakumeen heriotza arriskua sasoi onean daudenena halako bikoa da . Ariketa fisikoa egiten dugun bitartean muskuluetako lesioak, artikulazioen gainkarga edo bihurrituak gertatzeko arriskua
J Donostiako enpresa batek Informatikan
handiagoa izaten da . . . Eta baita lesio eta bihotzekoak jotzeko arriskua
lizentziatua behar du . (Erref . : 47504/4) .
ere, eta horixe da kezkagarriena, zalantzarik gabe . Ariketa f¡sikoak arriskurik ekar ez deezagun
aseguratzeko, osasun
o
Baldintzak :
ebaluazioa behar al dugu? Nahiz eta kasu guztietan interesgarria den,
Goi mailako unibertsitate titulazioa .
pertsona guztiok ez daukagu ebaluazio kardiologikoaren behar berbera .
Ingeles ezaguerak .
Itxuraz ondo dagoen jendea -gaixotasun garrantzitsurik edo beste gerta-
23 eta 35 urte bitartekoa .
erarik jasan ez duena eta bihotzeko gaixotasunak izateko ageriko arrisku fakto-
Bidaiatzeko prest egotea .
rerik ez daukana- eta 40 urte baino gutxiago dutenak normalean aurretik
o
ahalegin probarik egin gabe kirola egiteko programa hasteko moduan egoten dira .
6 hilabeteko lan kontratua .
hau da, bihotzeko gaixotasuna izateko arrisku faktore bat behintzat (tentsio arteriala 145/95etik gora, kolesterol altua, erretzeko ohitura, diabetea eta familian gaixotasun kardiobaskularrak) duen jendeak eta gaixotasunak
Eskaintzen da :
Arriskua duen jendea,
dituen jendeak (kardiobaskularrak, biriketakoak, metabolikoak) ariketa fisikoa egiten has¡ aurretik azterketa zorrotza egin beharko luke, ahalegin proba barne .
Bizirik jarraitzen dugun guztiok gero eta urte gehiago dauzkagu, baina baita gantza ere gure arterietan . Horregatik, segurtatzea merezi du, azterketa medikoa eginez bi urtean behin . Alferkeria utzi eta egin dezagun ariketa fisikoa eta kirola arriskurik Babe .
Eskaintza hauetako batinteresgarri gertatzen bazaizu eta
lortzeko aukera egin nahi baduzu, gogoan hartu eskaintzaren erreferentzia eta hautagai moduan sartua izatea eskatu
Zumaiako Institutoko Langaiko arduradunari (943-860809 edo 943-860810)
,/ METRO ;taberna MENDI - ONDO
c .B.
ELEKTRIZITATEA
Urola Plaza, 21 Tel. 943860074 - 943861569
ogitartekoak pintxoak Upela plaza, 7 tel: 943 862620 2001eko martxoak 30/81 .zenb .
kirolak honek, eta antolatzaileen asmoa ekimena sendotzea da. Hori bai, aurreko urteko itsaso barea ez izatea eskatzen dute antolatzaileek .
Bigarren surf eta
palpo
txapelketa abian
Txapelketa apirilaren 21 erako iragarri dute. Hala ere, ezin da eman data hori seguru-segurutzat . Gogoratu bestela aurreko urtean gertatu zena . Izan ere, apirilaren amaieran jokatu behar zen txapelketa maiatzaren 20an izan zen. Atzerapen horren arrazoia : Itzurun hondartzan olatu handirik ez izatea. Hiru asteburutan ¡tsasoa zeharo bare agertu zen, eta antolatzaileek ezin izan zuten beraien asmoa maiatzaren amaiera arte bete.
beharko dute finalean sartu nah¡ badute . Finala, kanporaketak bezala, lauen artean erabakiko da. Irabazleak txapela eramango du. Hori bai, parte hartzaile denen artean zozketa handi bat egingo da. Zozketa horretan surfeko taulak eta kirol mota hau egiteko materiala banatuko da. Iazko txapelketan Popeto izan zela garaile surf arloan. Finalean parte hartu zuten beste hiru surfistak Iñaki Laskibar, Iñaki Osa eta Edu Ramos izan ziren. Paipoen txapelketan Aritz Amilibia izan zen txapeldun . Bigarren Josu Agirrezabalaga sailkatu zen eta hirugarren eta laugarren postua Imanol Ulazia eta Jon Lopezentzat izan ziren. Azken hori gazteen txandan has¡ zen lehiatzen eta finaleraino heldu zen . Bigarren ekitaldi honetan parte hartu nah¡ dutenek hiru leku izango dituzte izena emateko : Lubaki kiroldegia, Metro eta Leize tabernak. Izena emateko unean 500 pezeta ordaindu beharko dira. Izena emateko epea apirilaren 15ean amaituko da. Esan bezala, antolatzaileen asmoa bigarren ekitaldi honetan txapelketa sendotzea da. Normala den bezala, aurrekontuak gora egin du. Aipatu aurtengoan ere Udalaren eta erakunde pribatuen laguntza ekonomikoa izango dutela.
Aurreko urtean has¡ zen ekimenari jarraipena emango dio aurtengoan herriko gazte koadrila batek . Jaiak direla-eta, San Telmo Surf eta Paipo txapelketa izango da Itzurungo olatuetan . Aurtengoan bigarren ekitaldia beteko du txapelketa gazte
Parte hartzaileak lauko txandetan banatuko dira. Txanda bakoitzak hogei minutu iraungo ditu. Olatu gainean lehenak aritzen gazteenak izango dira. Gazte horietatik onenak txanda nagusira pasako dira . Txanda horretan beste kirolariekin lehiatu
Ez da izango hau Zumaiako surflariek emango duten albiste bakarra . Izan ere, txapelketaren ekitaldi gehiago antolatzeaz gain, beraien asmoa herrian surf talde federatu bat sortzea da. Hori, hala ere, asmoa besterik ez da oraindik . Adi egon beharko dugu zer egiten duten.
'
kirolak
Itxas Gainekoak berriro primeran Juan Luis Romatet
Ez dira makalak Itxas Gaineko kirolariak. Hasยก berri dugun denboraldian dagoeneko lau txapel irabazi dituzte, bi Gipuzkoako Txapelketan eta beste bi Euskadikoan . Taldeko sailkapenari dagokionez, bi txapelketetan ltxas Gain elkartea hirugarren sailkatu da Iruneko Santiagotarrak eta Donostia Kayak indartsuen atzetik . Baliteke askorentzat emaitzak oso onak ez izatea, baina kontuan hartu behar da, talde zumaiarrak oso kirolari gutxi aurkeztu dituela txapelketetara . Taldekideak gutxitzearen arrazoia ikasketak dira. Klubeko lehendakariak, Ligorio Urruzunok, aitortu digunez, oso zaila egiten zaie kirolari gazteei ikasketak eta entrenamenduak bateratzea. la denek kanpoan egiten dituzte ยกkasketak, eta batzuetan ezinezkoa egiten zaie etxera bueltatu, kirol arropak jantzi eta gogor entrenatzea. Gauzak horrela, badirudi uda heldu arte, ltxas Gainek talde nahiko urria aurkeztuko duela lehiaketetara . Hala ere, nahiz eta partaide gutxi izan, emaitza oso onak lortzen ari dira 5.000 metroko txapelketa hauetan . Lehen proba Plentzian jokatu zen, hain zuzen, Bizkaiko Txapelketa. Bertan zumaiarrak gonbidatu gisa hartu zuten parte eta, hala ere, proba guztietan maila oso ona erakutsi zuten . Adibide bezala, horra hor kadeteetan Nerea Azpillagak lortutako garaipena .
Zumaian jokatu zen denboraldiko bigarren proba: Gipuzkoako Txapelketa. 5.000 metroko distantzian, Oier Aizpurua eta Nerea Azpillaga txapeldun izan ziren beren mailetan . Itxas Gaineko beste partaide batzuek ere emaitza onak lortu zituzten, hala hola, Imanol Atorrasagastik, Marijo Mendizabalek, Esther Eizagirrek eta Maitane Atorrasagastik . Taldekako sailkapenean, Itxas Gain hirugarren sailkatu zen . Orain arte jokatu den azken proba Euskadiko Txapelketa izan da. Irunen lehiatutako proban beste bi txapel lortu zituzten zumaiarrek, Oier Aizpurua eta Maite Amilibiak lortuak . Aipatu parte hartu zuten hamar kirolarietatik, bederatzik oso postu onak lortu zituztela. Hamargarrenak, Nerea Azpillagak, ezin izan zuen helmugara heldu, lehen postuan zihoala piragua irauli egin zitzaiolako . Euskal Herri mailako lehen proben ondoren, Espainiako Txapelketa jokatuko da. Ohยก bezala, Sevillako La Cartuja inguruan jokatuko da, eta bertan seยก zumaiar izango dira: Oier Aizpurua eta Imanol Atorrasagasti gizonezkoetan, eta Nerea Azpillaga, Esther Eizagirre, Maite Amilibia eta Maitane Atorrasagasti emakumezkoetan . Martxoaren 31n eta apirilaren lean jokatuko dira estatuko txapelketak . Ea bertan ere Itxas Gainekoek postu onak lortu eta garaipenekin bueltatzen diren .
kultura
Lore ibiltariak eta txorixo muturrak Oxford-en Korrika festa ospatu zen martxoaren 24an; piropoek, tripazorriek eta erromeri giroak bat egin zuten larunbat arratsaldez . Bide batez KORRIKA datorrela eta, giharrak berotzen hasteko deia egin zuten antolatzaileek .
Xabier Aizpurua
Larunbat arratsaldez, eguraldia halamoduzkoa zela eta, kofradian egin beharreko festa Oxford aretora pasa zuten AEK-ko antolatzaileek . Bertan bildu zen jende andanak izan zuen zer ikusia eta zer gozatua . Jakinmยกn gel-ยกen piztu zuen momentua piropo lehiaketaren irabazlea jakinaraztekoa izan zen, eta ez da gutxiagorako . Izan ere partehartze handia izan du aurtengo lehiaketak, guztira171 piroporen artean zegoen lehia; baina horietaz aparte beste 61 kaleratu
behar izan zituzten anonimoak, plagioak edo erdarazkoak zยกrelako. Honela bada, epaimahaiak eman zuen bere hautua, honakoa da 111. Piropo lehiaketako irabazlea :
EZ NEKIEN LOREAK 01NEZ IBILTZEN ZIRENIK . Neuk ere ez. Muniosoro Erretegian bientzako afaria zain izango du Yolanda Alkorta . Bigarren saria Ibaยก Ibaietak jaso zuen, bere piropoa hauxe: ZURE ATZEALDEAK NIRE AURREKALDEA ERAKARTZEN DU. Mikel Urdangarinen kontzerturako bi sarrera erakarri zituen beregana. Hirugarrenean, beste bitxikeria bat datorkigu Len Bux, AEK-ko ikaslearen partetik, ZUREGATIK GARBITZEN DITUT HORTZAK . Atera kontuak . Hala ere esan bezala ez zen festa guztia piropoetara mugatu, denetik ikusteko aukera izan zen bertan. Hasieran betsolari gaztetxoak izan ziren kantuan, eta gero trikitilariak entzuteko aukera ere izan zen . Euskal nortasuna duen intrumenturik baldin bada ordea, txalaparta da, eta noski, hura entzuteko aukera ere izan zen . Baina beti ere tripa beteta, edozer hobeto egiten denaren aitzakiaz pintxoak dastatzeko aukera izan genuen, txorixo muturrak ogi tartean hain zuzen ere . Eta antza denez ez ziren inguratu jatun txarrak, azkenean, zortzi txorixo mutur bakarrik geratu zirelako . Literatura eta sukaldaritza uztartuz jai berean, urrun al dago ba piropotik txorixua ogitartian sartzia?
Saltaka batean, denok KORRIKA!!! KORRIKA apirilaren letik 2rako gauen pasako da Zumaiatik, herriko talde askoren partaidetza izango da lekukoa eskuz esku pasatzerakoan, eta zu ere gonbidatuta zaude euskararen alde saltaka saio bat
egitera . Euskarak egiten
gaituelako euskaldun, mundu bat euskarara bildu dezagun. Zapatilak jantzi, izterrak luzatu eta ekin, ahoan euskararekin!
kultura
ZINE FORUM Apirilak 5, ostegana Suatch, cerdos y diamantes
"o
Fitxa-teknikoa
Eduardo Mendoza La aventura del tocador de señoras
Liburua : La aventura del tocador de señoras
s
Egilea : Eduardo Mendoza
Zuzr
Guy Ritchie
Aktr Brad Pitt, Benicio del Toro, Stephen Graham .
Urtea : 2001
Mendozaren delirio berria "
Espainiar estatuko idazleek sekulako gaitasuna dute liburu eskasak egiteko . Egolatra jasangaitz baten liburuxka
pretentziosoa
ez bada,
mila
orrialdeko adreilu pretentziosoa da (bai, bietan pretentziosoak, eta bietan egolatra jasangaitzak) . Hala ere, oasiak
desertu erraldoi horretan
ere .
Hezegune
horietako
k..
badaude
bat Eduardo
Mendoza kataluniarra dugu . Liburu sakonak eta dibertimenduzkoak,
bi
motatako
liburuak
argitaratu ditu Mendozak, denak ere, sekulako arrakasta izan dutenak . Liburu berri honetan orain bi hamarkada azaldu zitzaigun
pertsonaia
agertzen
zaigu
berriro,
_
zoroetxetik ihes egin eta, behin eta berriro, detektibe lanetan aritu behar duen izenik gabeko gizagaixoa . Beti bezala, Bartzelonan kokatu du Mendozak
bere
istorioa .
Oraingo
honetan,
Absurdoa gai nagusitzat hartuta, Mendozak hitz jokoz betetako liburu arina eraiki du . Bere betiko jarraitzaileek ziur ez dutela huts egingo . Orain, idazle honen unibertsoan murgildu ez den jendea da .
Espainiar literaturan
idazle berezi eta bakarra . Esan bezala, oasia .
film honetan. Horietako lehenengoa hauxe da: Benicio del
Torok interpretatzen duen lapurrak diamante bat eman dio New Yorkeko bere nagusiari; baina diamantea askok irrikatzen du eta egoera zeharo nahastuko da r: esen; izan ere, lapur-mezularia bere nagusi inuzente diamantearen ordez harriak jartzen saiatzen baita. Legez kanpoko boxeo borroka batean apustu egiteko konbentzituko dute eta garrantzi txikiko mailegu emaile batzuk dauzkan guzt¡ak kentzen saiatuko dira. Egoera bereziz betetako puzzle ausart eta, lotsagabea da pelikula, ñabarduretan aberatsak diren ezin adierazizko pertsonaiez betea, ezagutzen ere zaila den Brad Pitt tartean. Erritmo frenetikoko filma dugu, interesar¡ etenik gabe eusten diona.
Olinpiaden ondorengo diseinuko Bartzelonan .
erakartzea geratzen
Lock & Stocken ondoren, Guy Ritchie zuzendari britainiarrak thriller sutsu hau egin zuen, Quentin Tarantinoren argumentu korapilatsuetan inspiratuta. Ritchiek, ausardia handiz, oso irudi eta egoera barregarriak azaltzen dizkigu
-
Azken linean, begien aurrean lehertuko zaigun bonba da. Ritchiek azken-azkeneraino eramango du umore ganberro eta, adimentsuz prestatutako argumentua. Denetik azaltzen zaigu filmean: Mito ulertezinak, garrantzi txikiko gansterrak, guztiek irrikatzen dituzten diamanteak, txerri jatunak eta bale¡ ihes egiten dien errusiarra.
aq euda 5
osteguna 22:15etan Alta Mari zinean
ZINE FORUM "Snatch . Cerdos y diamantes"
17
apirilak 19tik maiatzak 6ra
ERAKUSKETA Koldo Gojenola pintorea Forondan
ERAKUSKETA Mercedes Gastamintza pintorea Oxford aretoan
26
INGURUMENAREN JARDUNALDIAK ZUMAIAN Udalak 'Zumaia Garbiaren" zazpigarren ekitaldia antolatu du . Ekimen honekin herria garbia mantentzea denon ardura dela gogoratu nahi zaie haurrei . Antolatutako ekitaldien artean, 'Herria Garbia' lemaren inguruan marrazki lehiaketa antolatu da . Honekin batera slogan bat ere asmatu behar da . Lanak apirilaren 6a baino lehen aurkeztu beharko dira
Gizarte Zerbitzuetan . Beste ekitaldi batzuk ere badaude egitarauan, hala nola, 'Zumaiako Depuradora : noiz eta zertarako' izeneko hitzaldia (martxoak 30, 19 .OOetan, Forondan), herriko kaleen garbiketa (apirilak 2), eta San Markos zabortegi kontrolatura eta Badiolegi ur zikinen araztegirako bisita apirilak 7rako. Azken honetan parte hartzeko izenematea apirilaren 5a baino lehen egin beharko da Foronda Kultur Etxean .
19
apirilak 17tik maiatzak 6ra
osteguna
IPUINKONTAKETA Hiruki taldearekin "Totanoka" Forondan 17 :30etan
4
ERAKUSKETA Apirilak 4tik 16ra Egunero, arratoxford aretoan saldeko 6etatik 8etara Oxford aretoan ikusgai egongo dira azken 6 hilabeteotan haur zumaiarrek Haurren Plastika Tailerrean egin dituzten eskulanen bilduma.
28
larunbata
ZUMAIAKO KANTU LENIAKETA 20001 Izenematea apirilak 3a arte Alta Marin
Azken astetan literatur tailer bat iban da Foronda Kultur Etxean. Ana Urkiza idazlearen gidaritzapean hainbat zumaiar aritu dira beraien idazkera hobetzen . Orrialde hauetan bertan egindako testu batzuk argitartuko ditugu. Lehen lan honetan Zumaiaren deskribapen nahiko "bitxia" aurkituko duzue . . .
egingo dugu Erribera kalean, Amaiako plazarantz, eta Errotako izkinara -benetakora- iristerakoan begirada luzatuko dut aurtengoan ere Santio aldera, baina ez dakit ikusiko ditudan oilartutako olatuen gandor zuriak, haizeak orraztuta . Kirol portu eta barra madarikatua . Gure Mari agurtuko dut, itsasoaren zaindari nekagaitza . Eta aurrerago joanda, txori txiki batek esandakoa egiaztatuko dut : "Arriba EspaĂąa" bota egin dutela. Etxeak egin beharko dituzte, noski, bazter guztietan bezala . Besterik ez dugu-eta herrian . Etxeak eta obrak. Porlana .
Amaiako plazatik pasatu eta gero, San Telmo kalea eder eta estu agurtuko zait, aldapa gora galtzen dela, desguazeko itsasontzietatik kendutako banderez apainduta goialdean : hemen Brasilgoa, hor Madeirakoa, han Tobagokoa . Leiho batzuetan izara zuri garbi txukunak jarriko dizkidate, propio niri, eta beste batzuetan euskal presoak Euskal Herriratzea eskatzen duten pankartatxoak ere bai. Jende ugari ikusiko dut inguruan, ondoan, guztiak niri begira, batzuk elegante t jantzita, eta arrantzalez ere bai asko.
Ăş
Gora egingo dugu aldapan eta behean geratuko da Zumaia, egun horretan festa giroz beteta, etxe txikiak eta -, teilatu gorriak . Eta bizkarraldean sumatuko ditut Sannmiel, Indamendi eta Askizu . Ezkerraldean Andremaia, eta Carmelo Unanueren lantegi izugarri hutsa Ardantzako sakonunean . -
Pixkanaka iritsiko gara, azkenean, hainbeste maite dudan nire ermitatxora, Itzurungo labarren gaineko balkoi zoragarrira. Barruan sartu eta meza nagusia izango dugu. Ordubete erraz sufrituko dut, ordea, 364 egun hemen pasa eta gero. Irtendakoan, berriz ere parrokiara itzuli behar dugunean, han ageriko zait berriz ere nire herria, eder, maitagarri, abegitsu . Ez naizela hemengoa? Eta zer! Ez gara jaiotzen garen tokietakoak, maite ditugunetakoak baizik. Fromista urrun, ezezagun, Palentzian geratzen zait. Zumaia, berriz, ezin gertuago eta maiteago.