Udal hauteskundeak _
95
_ _
Felipe Gutierrez : "Herriko auzo guztien artean integrazioa eman behar da" Legealdi honetako balantze labur bat egin ezazu . Obra haundiak egin dira, Itzurun hondartzakoak, barraren luzapena etab. Kirol portua egiteko ere administrazio kontseilu bat sortu da, gaur egun martxan dagoena . Eusko Jaurlaritzak bidea irekita utzi diezagun zain gaude, proiektu honekin aurrera egiteko . Zumaia Lantzen-en sorkuntza Babw Ofizialeko Etxebizitzak potenziatzeko ere pauso garrantzitsua izan da. Zein da zure ustez Zumaiak duen arazorik larriena? Arazo larriena niretzat kirol portuaren ondorioz herritarren artean sortu den zatiketa nabaria da. Oso gai kezkagarria da hau. Zubi txikiak ezartzen duen "muga" hori Zumaiako alde bat eta bestearen artean beste arazo bat degu . Ezberdintasun haundiak daude bien artean, eta lortu behar duguna biak bat egitea da, integrazio osoa lortuz . Gazteenganako politikan aldaketarik egin beharra al dago?
Gazteenganako politika bat eraman da, gertatzen dena da hasiera batean aurreikusirik zeuden programa batzuk ez zirela bete; baina orokorrean, gazteei begira gauza politak egin dira. Gainera, ikusi behar dugu gaztea nori deitzen dugun . Niretzat urte batetik 25-30 urte bitartekoa gazte bezala ulertzen det, eta adin zehatz bateko gazteari programa zehatz bat aplikatu behar zaio, eta hau oso zaila da. Bestalde, udalarekin parte hartzea eskatu zaio gaztediari, eta zentzu honetan zerbait egin degula uste det. Zer berrikuntza eskeintzen ditu zure alderdiak Legealdi berrirako? Erakunde publikoak herritar guztiei euskeraz eta erderaz zuzentzea eskatzen degu, adibidez jende bat kexatu izan da uraren erreziboa euskeraz soilikbidaltzendutela, eta ez dutela ulertzen bertan dioena . Pertsona honek kexatzeko eskubide guztia du, Udalak zerbitzu hauei erantzuna eman behar dielarik. Promozio publiko eta alokairu baxuko etxebizitzak
egitea da aurkezten degun beste berritasun bat. Orain eraikitzen ari diren Babes Ofizialeko Etxebizitzen salneurriak ezdira batere erosoak gazte edo hain gazte ez diren herritarrentzat . Hau dela eta, saiatzen ari gera Eusko Jaurlaritzak diru gehiago inbertitzea etxebizitza hauetan, horrela prezioak baxuagoak izanik . Ahal den neurrian poltsiko guztietara egokitzen saiatu behar gara etxebizitza hauek . Sektore industriala berrindartzea ere oinarrizkoa da, batez ere enpresa txikia eta auto-enplegua, Zumaian egondako industria astunaren porrota ikusirik. Zerrenda 1 .- Felipe Gutierrez
2.- Enrique Rubio 3.- Jose 1,uis Elosua 4.- Baltasar Calderon 5 .- Francisco Jimenez 6.- Catalina Galeano 7 .- Vitoriano Rodriguez 8.- Pascual Urbieta 9.- Miguel Marti3a 10.- Manuel Galiano 11 .- Ramon Jimenez 12.- Ricardo Amado 13.- Teresa San Vicente
r
Baleike Hauteskundeak `
Udallaauteskuvdeak
95
Juan Antonio Guerra : "Udala gehiegi zentratu da portuan" Legealdi honetako balantze labur bat egin ezazu Nire ustez azpiegitura eta urbanizazio mailan hutsune handiak izan dira. Tren estazioa adibidez, aspaldi egon behar zen amaitua. Baita ere, inguruko auzoetaz ahaztu dira eta gehiegi zentratu dira, nire ustez, zumaiar guztioi interesatzen ez zaigun portu batean . Orokorrean beraz, uste dut, gehiegi zentratu direla portuan eta beste guztiaz ahaztu egin direla . Zein da zure ustez Zumaiak duen arazorik larriena? Arazo larriena da ez dagoela etorkizuneko aukera bat herri honentzat . Oso polita geratzen ari da baina ez dago lanik gazteentzat . Enpresa handiak bakarrik ari dira geratzen eta txikiak berriz, benetan lana ematen dutenak izanik, ixten ari dira denak . Gipuzkoa mailan saiatzen ari dira betidanik industrigune izan den herrialde bat, turismo gune bihurtzen. Ahaztu egin dira herrialde bati beti egonkortasuna ematen dion sektoreaz, industriaz alegia. Zumaiako enpresa txiki guztiak I
Baleike 1995eko maiatza
ixten ari dira eta nik egingo nukeena da hauei laguntzea ondora joan ez daitezen. Gazteenganako politikan aldaketarik egin beharra al dago? Festetan izan dira arazoak festetako programarekin e.a. Baina urtean zehar ere gauzak alda daitezke . Adibidez, polikiroldegiaren kasuan, gazteak izanik gehien erabiltzen duguna, ordaindu behar diren tarifak gehiegizkotzat joko nituzke. Ze berrikuntza eskeintzen ditu zure alderdiak Legealdi berrirako? Lehenengo gauza da, udaletxea ez dadila izan hauteskundeetan bakarrik agertzen den zerbait, baizik eta urte osoan zehar jendeari zabalduta dagoen zerbait . Herritarrari eskeintzen zaizkion zerbitzuak lotsagarriak dira. Ordu biak arte egotea bakarrik oso gutxi iruditzen zait . Gainera, inork ez daki zer egiten den aurrekontuetako diruarekin . Kalekojendea ez da enteratzen . Udaletxeak egon behar luke herritarraren zerbitzutan ez alderantziz .
Zerbitzu publikoak bultzatu behar dira pribatizazioen aurrean, bestela pobreenak txokoraturik geratzen dira eta. Liburutegia ere asko hobetu daitekela, batez ere, unibertsitariei begira. Igerileku publiko baten alde gaude baita ere . Jende askok du honen beharra osasun arazoengatik eta Zarautzera joan beharra dute diru eta denbora asko galduz . Babes ofizialeko etxeekin ematen ari den politika ere aldatuko genuke. Oso garestiak dira eta gazteei ezinezkoa zaie hor sartzea . Hainbeste trabajarri beharrean, gazteei laguntzak emango genizkieke pixu batean sartu ahal izateko. Zerrenda
1 .-Juan Antonio Guerra 2.- Jase Antonio Agirre 3.- Rosa Lopez 4.- Jose Antonio Crespo 5 .- Victor Lekunberri 6.- Maria l~latilla 7.- Benjamin Fernandez 8.- Federico Gonzalez 9.- Eugenio Carrasco 10.- Alfredo Luengo 11 .- Isaac Clemente 12.- Rosario Jurado 13.- Salvador Rios
Udal kauteskurideak ~zI~e>r>t Iegealdieta~a elnaitza 1987ko UDAL HAUTESKUNDEAK
Legealdi honetan, honako hauek izan genituen hautatuak : Alkate : Kastor Agirrezabalaga (EA), zinegotziak Marina Bidasoro (EA), Jose Martin Osa (EA), Migel A. Manzisidor (EA), Ricardo Pe単a (EAJ), I単aki Sorazu (EAJ), Xabier Albizu (EAJ), XaMer Alvarez (HB), Jose Antonio Etxabe (HB), Belen Uranga (HB), Jose Luis Elosua (PSOE), Felipe Gutierrez (PSOE), Jose Lufis Zarauz (EE). 1991 ko UDAL HAUTESKUNDEAK
Azken legealdiko taldea honakoa izan da: Alkate Ricardo Pe単a (EAJ), zinegotziak, Jose Migel Antia (EAJ), Montse Arana (EAJ), Asier Esnal (EAJ), Xabier Albizu (EAJ), Juanjo Mugika (EAJ), Migel Aperribai (HB), Belen Uranga (HB), Imanol Garate (HB), Jesus Alkorta (EA), Marfina Bidasoro (EA), Enrique Rubio (PSOE), Felipe Gutierrez (PSOE).
C~-
Udal hauteskundeak XVI. mendean
Hurrengo urterako udal gobernua aukeratzeko egunean, meza nagusiaren ondoren, elizatean biltzen dira alkatea, iskribaua eta izen handiko zumaiarrak . Inguruan emakumeak eta umeak. Iskribauak bi zerrenda irakurtzen ditu. Bata hautesleena, bestea hautagaiena . Lehenengoan, "Hijosdalgo" eta jabe guztiak . Bigarrenean, jabe handiak (gainera zumaiarra, noblea izan eta irakurtzen eta idazten jakin behar zuten). Lehenik hautesleak aukeratzen dira. Txapela batean hautesleen izenak daramatzaten papertxoak sartzen dira. Ume batek 6 paper ateratzen ditu, eta 6 horiek izango dira hautesle guztien ordezkari. Ordezkari hauek hautatu dutenaren izena idatzi eta berriro ere txapela batean sartzen dira. Beste mutiko batek, paperak ondo nahastu ondoren, papertxo bat atera, eta horixe izango da ondorengo urtean, herriko alkatea . Sistema berdina aplikatuz, beste kargu guztiak aukeratzen dira, udaletxea osatu arte. Ezagutzen den hauteskunde batzuetako lehenengo akta, 1569ko ekainaren 24koa da. Bertan aipatzen denez, Joan Ruiz de Arteaga jauna izan zen hautatua . Hau da beraz, ezagutzen den Zumaiako lehen alkatea. (Gehiago jakin nahi baduzue gai honi buruz, ikus Lufis Martinez Kleiser-en "La villa de Villagrana de Zumaya" hauteskundeei liburuan buruzko kapituloan)
r
Baleike Hauteskundeak `
Udal hauteskundeak
95
~~r ~s~a~u o zen ok~ Al~ate b~rri~ hurrengo ~a~ nr eetaraka Ismael Manterola Intsumisoa, GEG taldeko partaidea Jendearen iritziak entzutea . Beraz, udaletxeko ateak parte hartu nahi duen guztiei zabaltzea. Hauxe izango litzateke nire eskaera nagusia. Bestalde, prepotentzia eta aurrei ritzietatik aldentzea eskatuko nioke alkate berriari, lehena, desberdintasuna errespetatuz, eta bigarrena, zenbait alorretan lan egiteko prest dagoen edozeinen laguntza baztertu gabe . Azkenik, sentsibilitate piskatekin gobernatzea, eta balore ekonomikotaz gain, beste gauzak ere kontutan edukitzea: giza baloreak, kulturalak edo estetikoak.
Lufis Mari Aizpurua DV-ko korrespontsala Gauza oso zaila dela aitortu ondoren, herritar bezala eskatuko nioke Alkate berriari alderdien aginduak pixka bat baztertzea eta ardura handiago ipintzea zumaiarren iritziei, zeren eta Zumaiak zer behar duen herritarrok dakigu ondoen . Lehentasunak jartzeko orduan uste dut BARIANTEA dugula oraindik ere zintzilik dugun arazo handi bat. Egia da semaforoak ipini ondoren Etxezarretakalean zerbaithobeto dabiltzala bizilagunak, baina hau ez da soluzioa, epe motzeko irtenbide bat baizik . Etxebizitza sozialak ere bere ahalmen guztiekin bultzatu beharko luke, gure gazteek beren etorkizuna osatzeko aukera izan dezaten . Eta azkenik eskatuko nioke herritarrekin hartueman zuzenak edukitzeko, politikoei aspaldian nabaritzen zaien prepotentzia hori alde batera baztertuz . Baleike 1995eko maiatza
1 Luis Mari Goikoetxea .
Aita Mari Arraun Elkarteko lehendakaria
Kirolaren gainean, laguntza gehiago biltzeko eskatuko nioke; kirola bultzatu beharra dago gazteen artean, hainbeste zabaltzen ari den droga hori ebitatzeko . Badakigu kirolerako aurrekontu handiegirik ere ez dagoela, baina Diputazioari balorazio bat egiteko eskatubeharko litzateke, horrela ikusteko herri txiki bat izan arren kirol asko egiten dela eta nola edohala hori bultzatu behar dela . Bestalde alkateak herrirako izan behar du, ez partidurako. Eta herriak eskatzen duena ahal den ondoen betetzen saiatu beharko luke, partiduak bestela pentsatu arren . Aitor Leiza I~ Zumaiako Natur Taldeko partaidea Nire eskaera nagusiena, baloreekologiko havndia duten tokiak babestea izango litzateke. Horrela, Zumaia eta Deba marea arteko gunea, Bedua, Artadia, Dunak eta Santixoko padura azpimarratuko nituzke. Horretaz gain, Beduan, Basustan, San Migelen eta San Lorenzon, ehiza debekatzea eskatuko nuke, Boduan bizi duen hegaztiak babestuta baitaude eta pakea behar baitute. Beduan gainera, zubitik ezkerrera, hau da, irla aldera, kotxeei sarrera itxiko nioke. Toki hauetan informazio ekologikoa jartzea eskatuko nioke alkateari, jendeak ezagutu ditzan toki bakoitzaren balio eta ezaugarri bereziak. Honetaz aparte, ekologiaren inguruko gairen bat ikutu behar dutenean Zumaiako Natur Taldearekin harremanetan jartzea eskatuko nioke .
Udalltavteskundeak
95
P
Lldaletxeko gol~ernu berria aukeratzeko eguna Maiatzaren 28an udalerako hauteskundeak direla eta, Baleiken gehigarri berezi bat kaleratzea merezi duela pentsatu degu (~Tehigarri berezi honetan, alkatetzara aurkezten diren alderdi politikoen iritziak, balQrazic~ak eta programak ezagutu ahal izango dituzue . Gainera, aurreko hauteskundeetako zenbait grafiko eta ciatu gaineratu ditugu, alderdi bakoitzak izan duen eboluzioa ezagutu dezazuen. Amaitzeko, erriko ,jendearen iritziak eskeintzen dizkizuegu . 7eurea, maiatzaren 28an eman dezakezu. Ez esan gero informazio faltagatik ez dezula botorik eman!
I
Baleike Hauteskundeak I
.' Ricardo Pe単a : "Orain lau urte hasitako programarekin j arraitu nahi degu" Legealdi honetako balantze labur bat egin ezazu? Legealdi honetan saiatu gera azpiegitura garatzen, somatu baikenuen azpiegitura aldetik eskas xamar geundela . Portuaren erabilpena oso murritza zen eta hor apostu finkoa egin genuen . Tren estazioa ere hondatua zegoen, batez ere Urola trena desagertu zenetik. Pentsatzen genuen geltoki on bat merezi genuela. Hondartza ere konpondu beharra zegoen eta hortarako hitzarmen bat sanatu genuen Madrileko kostaseko departamenduarekin . Hauxe da gehien nabarmendu dena . Saiatu gera baita uraren hornidura hobetzen eta saneamendua ere osatzen. Orain saiatzen ari gera depuradorearen proiektua bideratzen, saneamendu osoa konpontzeko . Planifikazio urbanistikoa ere burutu degu . Industrialdeak topatzen lan handia egin degu, toki herriak lortuz . Etxebizitzen aldetik bestalde, lan handia egiten saiatu gera. Zein da zure ustez Zumaiak duen arazorik larriena? Baleike 1 1995eko maiatza
Arazo larriena dudarik gabe langabezia da. Orain dela lau urte bezela gaude, %21 aren inguruan . Inguruko herrietan baxuagoa da beste sektore batzuk garatu dituztelako . Zumaia herri industriala da eta aurrera begiraahalegindu behar gera hirugarren sektorea garatzen langabezian dagoen jendeari irtenbide bat emateko. Gazteenganako politikan aldaketarik egin beharra al dago? Nikuste det gehiago saiatu behar gerala elkar hurbiltzen eta hobeto konpontzen. Azken urteotan ez dagiro onegia egon, eta sarritan txorakeriengatik . Gazteen proiektuak nahiz ideiak entzutea garrantzitsua da eta nik behintzat konpromezu hori hartuko det. Zer berrikuntza eskeintzen ditu zure alderdiak legealdi berrirako? Orain dela lau urte hasitako programarekin jarraitu beharra degula uste degu . Kirol portua hor dago eta gogor borrokatuko degu proiektu hau gauzatzeko . Ingurugiroa plani-
fikatu beharra dago baita ere eta turismo ekologikoa bultzatu. Hemendik hiru bat urtetara igerilekuaren kontuarekin hastekotan egongo gerala uste det . Aurreko legealdian ez genuen proposatu aukerarik ez zegoelako . Saiatuko gera igerilekuarekin hasten, baina kontutan izan behar da izugarrizko inbertsioa eskatzen duela, bai obrak, bai mantenimenduak . Honek beste hainbat ekintza hipotekatuko ditu, baina herriak eskatzen badu . . .Polikiroldegian ere proiektu berri bat egingo degu, zerbitzu gehiago eskeiniz . Zerrenda
1.- Ricardo Pe単a
2.- Asier Esnal 3.- NTontse Arana 4.- M属.Eugenia Arrizabalaga 5.- Xabier Albizu 6.- Jose Migel Antia 7.- Ma Carmen Yeregi 8.- Jesus Ma Olaizola 9 .- Juan Jose Mujika 10.- Arantza Tapia 11:- I単aki Aldalur 12:- Bernardo Tena 13.- Patricia Camacho
1
Migel Aperribai : "Udaletxea herrira hurbildu behar da" Legealdi honetako balantze labur bat egin ezazu Orohar balantze ezkorra erabat . Guk udaletxe bat nola ikusten dugun kontutan hartuz, udalak tresna eta baliabideak ipini behar ditu herritarren nahiak eta kezkak aurrera ateratzeko. Horrek eskatzen du udaletxea herrira hurbiltzea, eta erraztea herritarrak udaletxera hurbiltzea . Legealdi honetan alkatetzaren aldetik oso politika pertsonalizatua egin da . Gehiago izan da, gauza batzuk azkar egin eta erakustea, askotan prioritaterik ez duen proiektuan gestioa kaleratuz, herriko benetako beharren gestio on bat antolatu eta aurrera atera beharrean . Gauza positiboak ere egin dira, eta guk gure aldetik oso positiboki baloratzen ditugu bi eginkizun : alde batetik babes ofizialeko etxebizitzak bultzatu izana eta Bestetik lurindustriala garatzea, batipat estazioko lur industriala, hau da, Torreaga eta Egurko bitartean kokatzen den lur hori . Zein da zure ustez Zumaiak duen arazorik
larriena? Gaur egun niretzat bi dira arazo larrienak : batetik, langabezia . Langabezia maila altua dago batipat emakume eta gazteen artean. Bestetik, etxebizitzen falta eta merkatuan dauden etxebizitzen prezio altuak . Honekin batera, inguru egoki eta natural batern bizitzea premiazkoa da eta honekin batera behar nagusi bezala saneamendua aipatuko nuke : bariantearen kontua zintzilik dago eta baita igerilekuaren proiektua ere . Gazteenganako politikan aldaketarik egin beharra al dago? Aldaketarik bai, baina ez antolamendu handirik behar delako, gazteak gazte duen neurrian helduak bezala tratatu behar dira. Zumaiako gaztediari buruz oso balorazio positiboa egiten det. Naturala eta gogo handikoa degu, herriaren alde gauza asko egiteko gaitasuna agertu dute. Honen adierazgarri ekimen asko ditugu, aldizkari hau bezalaxe . Udalak baliabideak ipini behar ditu
beren asmo nahiz proiektuak gauzatu ahal izateko. Zer berrikuntza eskeintzen ditu zure alderdiak Legealdi berrirako? Udala herriari gehiago hurbiltzea da gure asmoetako bat, herritarren kezkak ezagutzeko tresna egokiak sortuz. Gure proiektuak sozialki ezberdinak dira: lurren erabilera publikoa, etxebizitza sozialen garapena . . . HB, Zumaiako langileak eta herritar arrunta hobekien ordezkatzen duen alderdia da. Zerrefzda
Migel Aperribai 2.- Imanol Garate ~3.- Arantza hlrkidi 4.- Xabier Alvarez 5.- AIeX C?liden 6.- Igone Saizabal 7.- Aitziber Etxabe 8.- Jose i~ligel Antia 9.- Jon Maia 10.- Ra~non Telleria 11.- Arrate Salegi 12.- Joan I)orronsoro 13.- Maite Golmaio 1 .-
Baleike I Hauteskundeak '
Udal hauteskundeak
0 Pedro Uribe : "Portua eta barraren kontuagatik, beste gai batzuk baztertuak izan dira" Legealdi honetako balantze labur bategin ezazu . Balantze nahiko ezkorra da; batetik oposizioan egon gei-alako, eta guk esandakoak kontutan hartu ez direlako ; bestetik besteek egin dituztenak batzuk ez zaizkigu ondo iruditu. Adibidez aurrekontuen kontuan gauza batzuetan ados gaude eta beste batzuetan ez . Babes ofizialeko etxebizitzak egin dira, baina ikusten da hala ere garesti atera direla. Zergatik? Beharbada behar diren gestio denak ez direlako egin hori merkeago ateratzeko ; Eusko Jaurlaritzari ez zaio erraztasun edo laguntzarik eskatu . Zein da zure ustez Zumaiak duen arazorik larriena? Nere ustez lau arazo nagusi daude . Batetik aipatutako etxebizitzarena da, babes ofizialeko horiekin ez delako ezerkonpondu. Beste arazo larri bat zoru edo lur industrialaren falta da. Ez naiz ari lantegi handiei buruz, 4-5 lagunentzako lana emango duten tailerrak jartzeko lekua falta da, beste herrietako industrialdeen I
Baleike 1 1995eko maiatza
moduko bat. Hirugarren arazoa herria erabat urbanizatu gabe dagoela da ; leku askotan (poligonoan, . . .) egin behar dira aktuazioak ; ez dira lan handiak, txukunketa lanak dira, baina serioski hartu behar dira . Azkenik langabezia ere hor dago ; gertatzen da hor Udalak ezin duela gauza handirik egin. Gazteenganako politikan aldaketarik egin beharra al dago? Guztiekiko Udalaren jarrera aldatu beharra dago, batez ere gazteenganakoena . Entzun egin behar zaie, eta kaso egin ere bai, beraiei dagozkien arazoetan beraiek erabaki behar dutelako zer egin: festen kontua, ekitaldi kulturaletan, . . . . Ze berrikuntza eskeintzen ditu zure alderdiak legealdi berrirako? Batez ere nik uste estilo berri bat dakarkigula, lehendik ere egon behar lukeena . Alkateak, zumaiar guztionaizan behar du eta hori eguneroko lanean ikusi behar da, denentzako errespetoa azalduaz, nahiz eta ideia
berdinekoa izanez. Ideiabatzuk ere baditugu, aspalditik hor daudenak, baina berriz ere hartu behar direakk : bariantea, igerilekua, Oikiako pilotaleku estalia, . .. Badirudi herrian bi gai inportante bakarrik daudela, barra eta portua. Gai garrantzitsuak dira, baina ez dute halako lehentasunik . Garrantzi gehiegi eman zaio kontu honi eta beste gai batzuk baztertuak izan dira. Azkenik, herritik urruti dauden auzoetan baserrien kopurua garrantzitsua izanik, hauentzat laguntzak lortu eta gestioak egiteko erakundeekin harreman zuzena izango duen Udal Ordezkaritza proposatutako dugu. Zerrenda 1 .- Pwiro Uribe 2.- Jesus AlKorta 3.- Marina Bidasoro 4.- Sabin Arana 5.- Gema Alkorta 6.- Telmo Lisbona 7.- Mertxe Argintxona 8.- Mari Karmen Ega単a 9.- Sabin Atxurra I0.- M.Angel Manzisidor 11 .- .1ose Egiguren 12.- Garbi単e Esnal 13.- Abel Yeregui