Door 't Slijk

DOOR ‘T SLIJK

Bart Corré

DOOR ‘T SLIJK Bart Corré

4

HET BIER SMAAKT NAAR MODDER, DE WORSTEN SMAKEN NAAR MODDER, DE FRIET SMAAKT NAAR MODDER. EN ZO HOORT HET OOK. VELDRIJDEN IS NIET VOOR NIETS EEN MODDERSPORT. WIE GEEN NATTE VOETEN OF ZAND TUSSEN ZIJN KIEZEN WIL KRIJGEN, MOET THUIS MET ZIJN PANTOFFELS AAN NAAR EEN BALLETVOORSTELLING KIJKEN.

5

VELDRIJDEN IN DE BEGINNE 6

Veldrijden (ook wel cyclocross genoemd) is een wielersport waarbij de deelnemers met de fiets zo snel mogelijk een parcours af moeten leggen. In tegenstelling tot het wielrennen zijn grote delen van het parcours niet geasfalteerd en rijden de renners door bossen en over velden en zandwegen.

Dit zorgt bij slecht weer voor ongelooflijk veel spektakel. Het is ook toegestaan de fiets op de schouder te dragen, dit komt van pas bij slecht begaanbare stukken.

Over de geschiedenis van het veldrijden gaan verschillende verhalen rond. Volgens ĂŠĂŠn van die verhalen hielden Europese baanrenners in de vroege jaren van 1900 wedstrijden tussen twee steden, waarbij het de bedoeling was zo snel mogelijk met je fiets in de andere stad te komen. Welke route je nam moest je zelf weten, hierdoor redden de renners door velden en moest er over omheiningen gesprongen worden. Deze zware omstandigheden zorgde er onder andere voor dat de rijders hun rijkunsten konden verbeteren en er tegelijkertijd flink aan de conditie werd gewerkt.

Een ander verhaal is het verhaal van Daniel Gousseau, een nog jonge soldaat, die zijn fiets gebruikte om door de bossen te rijden, terwijl zijn generaal dat te paard deed. Gousseau plantte zijn passie eerst over op zijn vrienden en vervolgens op tientallen andere mensen, die deze aangename winteractiviteit wilden beleven.

Gousseau organiseerde in 1902 het eerste nationale kampioenschap, dat gewonnen werd door De Baeder. De doorbraak van cyclocross mogen we toeschrijven aan Octave Lapize, die na zijn eindoverwinning in de Ronde van Frankrijk 1910 vertelde dat hij zijn succes te danken had aan de trainingen, die hij de winter voordien in het veld gedaan had.

De competitie van het veldrijden is in de wintermaanden, slecht weer wordt dus bijna gegarandeerd. Bij de professionals duurt een wedstrijd veldrijden een uur.

EN

VLAAMSE HEGEMONIE Sinds het seizoen 2000/2001 wordt het veldrijden werkelijk gedomineerd door de Vlamingen. Waar voor die tijd het podium bij wedstrijden om de Superprestige en de Wereldbeker werd beklommen door Nederlanders, Italianen, Zwitsers, Tsjechen en ook Vlamingen, werd het vanaf het seizoen 2000/2001 echt een sport van de Vlamingen.

Tot het seizoen 2009/2010 waren er 24 van de 27 podiumplaatsen bij de Superprestige voor een Vlaming. Bij de Wereldbeker was het 22 keer een Vlaming die een podiumplaats op eiste.

En dan is er nog de Gazet van Antwerpen trofee, de trofee van de Vlamingen, nog nooit wist iemand met een andere nationaliteit dan de Belgische deze trofee mee naar huis te nemen. Het is dus niet voor niets dat de Vlamingen zo opscheppen over de koers. Waar de koers ook wordt verreden, in Belgie of ver daar buiten, op dat moment hoort dat land bij Vlaanderen.

De Vlamingen komen massaal naar de koers om hun helden naar de overwinning te schreeuwen. Wat er allemaal gebeurt tijdens de koers?

De meeste Vlamingen zijn te druk bezig met bier drinken en feesten en hebben geen flauw idee hoe de koers verloopt. Af en toe hangen ze over de borden om wat onverstaanbare aanmoedigingen het veld in de schreeuwen en vervolgens weer hun aandacht verplaatsen naar het festijn dat de koers zo kenmerkt.

Want overal waar de koers komt is het groot feest, veel drank, eten, kermis en muziek. De Vlaming houdt ervan en gaat er helemaal in op, als er op het einde maar een Vlaming heeft gewonnen.

7

8

De competitie van veldrijden is behoorlijk intensief. Er wordt gedurende het seizoen voor 3 prijzen gereden, de Superprestige, Wereldbeker en de Gazet van Antwerpen trofee. Hiernaast zijn er nog losse coursen, deze zijn voor het ‘zakgeld’ van de renners.

De Gazet van Antwerpen trofee is een aparte koers die oorspronkelijk voor subtoppers was bedoeld maar door de hoge bedragen doen de echte toppers hier altijd aan mee. De GvA-trofee is een competitie die gaat over 8 ritten.

Iedere rit worden er punten verdeeld op eindklassering. Wie in 8 ritten de meeste punten verzameld is de winnaar. Sinds 1987 wordt er gestreden om de Gazet van Antwerpen trofee en in al die jaren is de trofee altijd door een Belg gewonnen. De Wereldbekerwedstrijden worden verreden met de beste renners uit een land. Ieder land wijst een kopman aan die samen met zijn team de strijd aangaat met de andere landen. Deze strijd is altijd enorm spannend, in tegenstelling tot de Gazet van Antwerpen trofee weet er zelfs af en toe een niet-Belg te winnen.

In de afgelopen 12 edities was het drie keer een niet-Belg die er met de eindoverwinning van doorging. In 1999/2000 was het de Nederlander Richard Groenendaal, in 2007/2008 was het wederom een Nederlander, Lars Boom. En in de laatste editie 2009/2010 was het de Tsjech Zdenek Stybar die er met de eindoverwinning vandoor ging.

Ook de Superprestige is een regelmatigheidscriterium dat wordt verreden over 8 wedstrijden. Net als voor de Wereldbeker kun je per wedstrijd punten behalen voor het eindklassement. In de afgelopen 12 editites waren dat in 2000/2001 de Nederlander Richard Groenendaal en in 2009/2010 was het weer de Tsjech Zdenek Stybar. Voor de Superprestige bestaat tegenwoordig echter enkel één favoriet, de Belg Sven Nys, die in de afgelopen 11 jaar 7 keer wereldkampioen is geworden.

Wat voetbal voor Nederlanders is, is het veldrijden voor de Vlamingen. Niemand komt aan ‘de koers’. “Koers is niet voor watjes, koers is voor echt mannen!” Aldus een Vlaming. “Nederlanders zijn geen echte mannen, anders zouden ze wel beter koersen!” Nee, durf als niet-Vlaming niets tegen de koers te hebben want je krijgt er gegarandeerd van langs. De Vlamingen gaan dan ook massaal, met Vlaamse vlag, naar de koers kijken. De koers wordt dan ook wekelijks door ongeveer 15.000 mensen, waarvan ongeveer ¾ Vlaming is, gade geslagen. Dit aangevuld met nog eens een klein miljoen Vlaamse kijkers voor de buis en je snapt wat veldrijden in Vlaanderen betekend. De cross hoort bij de Vlaamse volkscultuur.

9

10

11

12

“KOERS IS NIET VOOR WATJES, KOERS IS VOOR ECHT MANNEN! HOLLANDERS ZIJN GEEN ECHTE MANNEN, ANDERS ZOUDEN ZE WEL BETER KOERSEN!” 13

3 OKTOBER 2010

GVA-TROFEE

NAMEN Het veldrijdseizoen begint nu echt.

De eeste rit om de Gazet van Antwerpen trofee staat op het programma. Een thuiswedstrijd voor de Belgen dit keer aangezien er gekoerst gaat worden in Namen, de hoofdstad van Wallonië.

De Vlaamse vlag kan eindelijk weer van zolder worden gehaald, het gele stuk stof met de zwarte leeuw erop moet weer mee naar de koers. Straks zal de vlag weer volop te zien zijn rond de koers en zul je de Vlaamse supporter aan deze vlag kunnen herkennen. En de Vlamingen hebben de steun hard nodig dit jaar nadat de Tsjech Stybar vorig jaar de Vlamingen een les koersen gaf, dat weten de supporters ook wel. Maar als je vraagt wie er vandaag gaat winnen lijkt er niets veranderd: “Sven Nys

natuurlijk! Wa denkte dan?”

Het vertrouwen blijft groot of is het de grootspraak waar alle Vlaamse supporters wel een handje van lijken te hebben. Overal hoor je sterke verhalen en niemand die ook maar de naam van die ene Tsjech noemt.

Maar ook zonder zijn naam te noemen lijken de Vlamingen eensgezind, hij is de enige die in de buurt kan komen van hun Sven, hun Sven die ook vandaag gewoon gaat winnen of het moet een andere Vlaamse renner worden. Want tussen de fans van verschillende Vlaamse renners boterd het niet altijd even goed.

Klein smetje voor de Vlamingen is wel dat Niels Albert vandaag verstek moeten laten gaan vanwege een knieblessure.

14

Toch heeft ook die ene Tsjech een enorme schare met fans, naast de Tsjechen zelf lopen er ook veel Belgen warm voor deze galante jongeman. Want omdat hij in Belgie woont en een Belgische vriendin heeft wordt hij door hen als een halve Belg gezien. “En als hij dit seizoen blijft winnen een hele Belg!” de Stybar-fans lachen uitbundig. Het is tien voor drie ’s middags, de fans bestellen nog snel een rondje of gaan naar de wc, over tien minuten begint eindelijk de koers. De spanning is duidelijk merkbaar al wordt er nog veel gelachen. Her en der wordt er nog wat gediscussieerd alvorens iedereen een mooie plek op zoekt langs het veld vanwaar er lekker over de hekken heen kan worden gehangen en ze hun helden aan kunnen moedigen.

Klokslag drie uur. De renners staan klaar voor de start. Daar gaan ze. Iedereen lijkt goed weg te zijn. Stybar is duidelijk voorin te zien, evenals een grote groep met Vlamingen.

Maar dan gebeurt er iets waar geen enkele supporter ook maar enigszins op had gerekend. Nys schiet vlak na de start los uit zijn pedaal en kijkt meteen tegen een grote achterstand aan. Hij vind zichzelf terug rond de 20e plaats. De adem van de fans langs de kant stokt, de wanhoop is in hun dronkemansogen te zien. Niet Sven, alsjeblieft niet Sven….

De speaker maakt een eind aan dit ondragelijke gevoel:

‘Nee toch!! Amai zeg!! Nondeju!

Wat een drama! Sven schiet bij de start los uit zijn pedaal! Sven!

Sven! Sven!’

Het dringt door tot de fans. Hun Sven, hun held. De eerste rit van het seizoen en nu al zoveel prijs geven op Stybar, net weg en nu al kijkt Nys tegen een schier onoverbrugbare achterstand aan..

Dan komt Stybar langs de supporters, een enkeling roept hem nog iets na. Het zal Stybar wat. Hij rijdt op kop met vier Vlamingen achter hem aan. Al snel moeten twee Vlamingen lossen, Stybar verricht beulswerk op kop. De Vlamingen kunnen niets anders dan proberen aan te klampen bij de Tsjech. Achterin weet Nys wat terrein te winnen. Maar nog steeds rijd hij op grote afstand van de koplopers. Hij kan enkel proberen nog wat naar voren te rijden om de schade te beperken. Snel daarna wordt Nys weer ingehaald door de groepjes die hij net één voor één als springplank gebruikte om zich naar voren te vechten. Wat een ellende. Nys geeft het op. Hij knijpt in zijn remmen en verlaat de koers ongezien. Zijn fans gedesillusioneerd achterlatend. Met tranen in de ogen en met een brok in de keel staan veel fans langs de kant.

Voorin haakt de Vlaming Kevin Pauwels na een halve koers en twee lekke banden af en blijven er nog twee rijders voorin over. De Tsjech Stybar en de Vlaming Vantornout zullen samen uit gaan maken wie de eerste overwinning voor de Gazet van Antwerpen trofee pakt. De Belgen zien

de bui al hangen.

De fans langs de kant zetten hun teleurstelling even opzij en moedigen hun dappere landgenoot aan. Alles is er, voor de Belgen, aan gelegen om vandaag te winnen. Het zal toch niet zo zijn dat die verdraaide Tsjech vandaag al een ruime voorsprong pakt op hun ongelukkige landgenoot.

De Vlaming vecht voor wat hij waard is, aangemoedigd door duizende enthousiaste fans lijkt hij Stybar van zich af te gaan schudden. Het geschreeuw langs de kant zwelt nog één keer aan als de twee rijders hun laatste ronde in gaan.

Schouder aan schouder gaan ze de afdaling af. Helaas voor de duizenden Vlamingen weet Stybar de overhand te krijgen en neemt hij steeds meer afstand van de uitgeputte Vantornout. Met meters voorsprong komt Stybar als eerste over de streep in Namen, Vantornout volgt met daarachter de Vlaming Pauwels. Met 28 punten voorsprong op Nys weet hij dat hij nu al een grote slag heeft geslagen voor de eindzege. De fans lijken zich erbij neer te leggen dat de Tsjech ook dit seizoen een maatje te groot zal zijn.

Eén uurtje koersen en de eerste hoofdprijs lijkt al vergeven.

De fans druipen af, met de Vlaamse vlag over de schouder gedrapeerd druipen ze teleurgesteld af. De rest gaat terug de tent in en heeft na een paar minuten geen flauw idee weer er ook alweer had gewonnen.

De koers? Typisch Vlaams!

‘NEE TOCH!!

AMAI ZEG!!

NONDEJU! WAT EEN DRAMA! SVEN SCHIET BIJ DE START LOS UIT ZIJN PEDAAL! SVEN! SVEN! SVEN!’

15

‘STYBY IS ‘N TOFFE. HIJ LACHT VEEL, HIJ DOET ZUNNE BEST OM HIJ WOONT HIER IN DE S EN HIJ HEEFT EEN VLAOM HIJ IS GEEN TSJECH. HIJ IS D’R EENE VAN UNS EEN VLAOMING!’ 16

M VLAOMS TE KLAPPEN. STREEK MS LIEF.

S. 17

KAMELEON ZET VLAANDEREN KEIHARD TE KAKKEN! 18

ZONHOVEN

Het heet hier Zonhoven, een Vlaams gehucht in de buurt van Hasselt. Zoals vrijwel alle dorpen in de omgeving heeft Zonhoven een eigen veldrit. Want een Vlaams dorp dat géén veldrit organiseert, dat telt eigenlijk niet mee. Cross in Vlaanderen is wat schaatsen in de winter in Friesland is: de belangrijkste sport van de wereld. Met afstand.

Maar de beste crosser van het moment is geen Vlaming. Het is een Tsjech; Zdenek Stybar heet hij. Hij is wereldkampioen en heeft dit seizoen zeven van de acht veldritten gewonnen. Die ene die hij niet won (de Radomir Simunek Memorial in het Tsjechische Tabor) gaf hij weg aan Radomir Simunek junior. Als cadeautje om het overlijden van Simunek senior iets dragelijker te maken Zonhoven is een cross zoals de God van het Veldrijden het voor ogen had toen hij crossen uitvond: zand, gras en modder. Op een drassig weiland staat een feesttent, er is een doolhof van dranghekken en er staan mobiele snackkarren waar je bier, bier, bier, worsten en friet kunt halen. Naast het weiland ligt een metersdiepe zandafgraving waar de renners zich ronde na ronde in moeten storten. En ook weer uit moeten klimmen.

EEN VLAOMS LIEF

De kuil wordt bevolkt door de leden van de supportersclubs van Sven Nys, Kevin Pauwels en Bart Wellens. Er lopen zowaar een paar mensen rond met een Zdenek Stybar-sjaaltje. Die zijn te koop bij een tentje verderop. De meneer van de sjaaltjestent legt uit waarom er Vlamingen zijn die met een sjaaltje van de Tsjechische wereldkampioen rondlopen: ‘Styby is ‘n toffe. Hij lacht veel, hij doet zunne best om Vlaoms te klappen. Hij woont hier in de streek en hij heeft een Vlaoms lief. Hij is geen Tsjech. Hij is d’r eene van uns.

Een Vlaoming.’

Stybar is niet dom. Hij is een kameleon. Buiten Vlaanderen is hij Tsjech en daarbinnen is hij een halve Vlaming. Hij weet dat hij het grootste deel van de crossen rijdt in het hol van de Vlaamse leeuw. En dat het Vlaamse publiek – zeker met een modderbiertje te veel op – genadeloos kan zijn.

De Nederlandse ex-wereldkampioen Richard Groenendaal: ‘Ik heb een tijdlang een slechte relatie gehad met het Vlaamse publiek. Ik werd uitgefloten, uitgescholden en bespuugd omdat ik te veel won. Zolang je blijft winnen is het niet erg dat ze fluiten en joelen, maar als het minder goed gaat, dan word je er doodziek van. Ik heb een keer een toeschouwer geslagen. Stybar schurkt tegen België aan. Hij heeft een Belgische ploeg, hij woont hier en hij is altijd vriendelijk. Daarom is hij populair, ook in Vlaanderen. Ik moet zeggen: dat doet hij slim. Maar het houdt ergens op. Als hij blijft winnen, komt vanzelf het moment dat ze hem uit gaan fluiten. Hij blijft toch een Tsjech.’

De veldrit van Zonhoven ontaardt vanaf de start in een potje Stybar tegen Vlaanderen. De kopgroep bestaat naast de Tsjechische wereldkampioen uit vijf Vlamingen. Maar meer dan volgen kunnen de thuisrijders niet. Stybar speelt met zijn concurrenten. Op twee rondes voor het einde demarreert hij.

Niemand heeft een antwoord.

PET IN DE MODDER

Als Stybar alleen op kop de kuil in rijdt, wordt er voorzichtig gefloten.

En een beetje gejoeld. Een supporter van Sven Nys zegt ‘godverdoeme’, eentje van Kevin Pauwels smijt zijn pet in de modder. Ze proberen hun Vlaamse helden naar het wiel van Stybar te schreeuwen, maar dat is zinloos. Stybar blijft weg. Eén fan doet nog een poging om Stybar in de laatste ronde van zijn fiets te duwen, maar meer dan zijn eigen biertje valt er niet om.

Als Stybar op het podium verschijnt voor de huldiging, is een deel van het publiek al onderweg naar huis.

De rest brult Jantje Smit-krakers mee in de feesttent. Stybar spuit een fles champagne over de modder, ratelt een paar woorden (‘Iek ben eel blai’) in de microfoons en verdwijnt daarna in een enorme camper met zijn naam erop. Morgen is er weer een cross. Morgen rijdt hij weer in zijn eentje tegen een halve natie. Op naar 9-0.

19

‘STYBAR IS NIET DOM BUITEN VLAANDEREN IS HIJ DAARBINNEN EEN HALVE VL HIJ WEET DAT HET VLAAMS -ZEKER MET EEN MODDERB GENADELOOS KAN ZIJN. IK MOET ZEGGEN DAT DOET MAAR HET HOUDT ERGENS ALS HIJ BLIJFT WINNEN, KOMT VANZELF HET MOME UIT GAAN FLUITEN. HIJ BLIJFT TOCH EEN TSJEC 20

IJ TSJECH LAMING. MSE PUBLIEK BIERTJE TE VEEL OP-

T HIJ SLIM. S OP.

ENT DAT ZE HEM

ECH.’

21

22

23

VELDRIJDEN EN H Veldrijden floreert in Vlaanderen. In ieder weekend van oktober tot maart is er een belangrijke wedstrijd.

Circus Cyclocross slaat ieder weekend, soms tweemaal per weekend, zijn tenten op in een ander dorp.

Een echt dorp in Belgie hoort zijn eigen veldrit te organiseren anders hoor je er niet bij, het zit de Belgen zo in de cultuur dat de eigen veldrit altijd behouden moet blijven. Het maakt ook niet uit of het een groot dorp is. Een veldrijdwedstrijd trekt ongelooflijk veel mensen, voornamelijk Vlamingen, die op zo’n dag ongelooflijk veel eten en drinken.

Op een veldrit komen gemiddeld tienduizend toeschouwers af, á tien euro per kaartje. Duizend VIP’s in de dure sponsortenten, met arrangementen van 115 tot 7.500 euro.

Als je ook nog eens gaat kijken wat deze toeschouwers alles bij elkaar wegzuipen en eten...

Naast al de supporters die naar het veldrijden komen, zijn er ook nog eens ruim 1 miljoen Vlaamse kijkers voor de televisie of livestream op internet. De Vlaamse zender VT4 betaalt 250.000 euro voor de uitzendrechten van de acht veldritten om de Superprestige.

“Geef een Belg wat te eten en te drinken, zorg voor een leuke ambiance en het is altijd feest.” zegt Hans van Kasteren, de Nederlandse organisator van de veldrijdwedstrijd in het kleine Zonhoven. “Lekker in de buitenlucht, en de wedstrijden zijn kort en krachtig. Ideaal ook voor liveuitzending op televisie. Alles mooi in beeld gebracht en binnen een uurtje weet je al wie er wint. Het kost je geen hele middagen zoals bij het schaatsen het geval is.

Vanaf oktober is het reizende circus

24

vertrokken en tot maart volgt er elk weekeind een belangrijke wedstrijd.“ Achter het decor van het sportieve spektakel is Brabander van Kasteren (55) financieel al twaalf jaar een belangrijke speler in het voornamelijk Vlaamse veldrijden. De voormailge motorcrosser sponsorde met zijn bedrijf VKS (asbestverwerking) de ploeg van Leontien van Moorsel, voordat hij in 1998 manager werd van de veldrijders van SpaarSelect.

Die sponsor ging failliet en van Kasteren werd persoonlijk manager van Bart Wellens, in 2003 en 3004 wereldkampioen en in zijn gloriedagen goed voor een realitysoap op VT4.

Inmiddels is van Kasteren al acht jaar manager van Telenet-Fidea, de ploeg van Stybar en Wellens. Met zijn bedrijf ProContract behartigt hij ook nog eens de zakelijke belangen van een groot aantal andere veldrijders, onder wie Marianne Vos en Daphny van den Brand.

“Ja ik ben een grote speler in het veldrijden. Maar ik heb het veldrijden ook zelf groot gemaakt, met mijn bedrijf en mijn ploeg.” Lachend rekent hij voor hoe de bedragen in het veldrijden explosief stegen.

“Twaalf jaar geleden was SpaarSelect een grote ploeg met een budget van 500.000 gulden. Nu is het budget 1,8 miljoen. In die tijd stonden de renners na afloop met z’n allen in een kleedlokaal onder de douche.

Inmiddels heeft onze ploeg een wagenpark van 750.000 euro aan eigen campers voor de renners. Die van Wellens kost 200.000 euro en Stybar heeft nog een nieuwere.“ Wereldkampioen Stybar verdient per

HET GROTE GELD

25

seizoen bijna een miljoen euro. “Hij vraagt 8.000 euro aan startgeld in 35 tot 40 wedstrijden“ rekent van Kasteren voor. “Dat is al drie ton. Doe er vier ton salaris bij en prijzengeld. En hij komt uit in alle drie de klassementen: Wereldbeker, Superprestige en Gazet van Antwerpen-troffee. Drie keer kans op extra premies. Stybar, Nys en Albert zijn grootverdieners maar ook de renners daar vlak achter verdienen alles bij elkaar veel meer dan een ton. Wegrenners hebben alleen hun salaris; veldrijders loon, start- en prijzengeld.“ Qua financien is veldrijden ongeveer vergelijkbaar met schaatsen. Maar waar op het ijs de economische recessie voelbaar is, blijft fietsen in de modder floreren. Van Kasteren: “Van een teruggang is geen sprake, het wordt alleen maar meer. Schaatsen komt in Nederland wel veel op tv, maar ik betwijfel of het net zo in de cultuur zit als veldrijden in Belgie.

Hier staan mijn renners een paar keer

26

per week in de krant. En we hebben verschillende toppers. Haal uit het schaatsen Sven Kramer weg en het wordt al minder. Wij hebben de eerste generatie kampioenen Nys en Wellens en de tweede generatie Albert en Stybar. En Lars Boom lijkt af te haken sinds hij voor de weg koos, niemand weet voor hoelang.“ Boom , wereldkampioen in 2008, rijdt dit jaar ter voorbereiding op het wegseizone hooguit zes veldritten. In Nederland raakte de sport de laaste jaren belangrijke wedstrijden kwijt: Zeddam, Pijnacker, Veghel en voor dit seizoen onlangs ook Surhuisterveen. “Ik heb het drie jaar geprobeerd in Veghel.“ zegt van Kasteren.

“In Nederland moet je keihard werken om te zorgen dat het verlies niet te groot wordt. In Belgie is dat wel anders daar vechten ze nog voor de wedstrijden, om een mooie datum op de kalender. Zonhoven bijvoorbeeld werkt met een budget van 240.000 euro.“

Internationaal blijft het moeilijk volgens van Kasteren, die zelf in 2009 vergeefs een bod van 1,5 miljoen euro deed op de tv-rechten van de meer internationaal georienteerde reeks van acht wereldbekerwedstrijden. “In Aigle waren maar liefst 800 van de 1000 toeschouwers die aanwezig waren bij de wedstrijd Belg.

Maar bijvoorbeeld in Pilzen waren er toch 2.000 Tsjechen.“ Begin dit seizoen trok het circus zelfs naar Las Vegas. Kansen genoeg, volgens van Kasteren. Maar of dat nu precies de weg is die men met het veldrijden in moet slaan? Want werkt deze sport, die zo verankerd is met de Belgische cultuur, wel zo ver over de grens.

Tenslotte de vraag of van Kasteren er zelf wel zo nauw bij betrokken blijft?

“Dit is een wereldje met veel afgunst.

Ik hoor nu weer dat ik dubbele petten op heb. Die kritiek ben ik zat. Ik heb alles gewonnen wat ik kon, verder stijgen kan niet.”

Zo blijkt er ongemerkt ongelooflijk veel geld in het veldrijden om te gaan. De gemiddelde supporter lijkt er niets om te geven. En als je een willekeurige fan bij de Scheldecross in Antwerpen vraagt hoe hij de dag door denkt te gaan komen, krijg je dit als antwoord:

18 WESTMALLES 8 PINTEN 3 ZAKKEN FRIET 2 HAMBURGERS 1 BRAADWORST EN D’N CROSS HÈ!

27

Het is zaterdag 1 januari 2011, de Grote Prijs Sven Nys staat op het programma. Waar veel mensen op nieuwjaarsdag bij familie op bezoek gaan is het bij veel mensen toch opgekomen om lekker naar de koers te gaan kijken. Zij trotseren de kou en zoeken naar een prima plekje langs het parkoers. De wedstrijd wordt verreden in de woonplaats van Sven, Baal. De wedstrijd telt mee voor de GvA-troffee.

Sinds 2000 is de veldrit 11 keer verreden met 9 keer Sven Nys als winnaar, alleen in 2002 was Mario de Clercq de winnaar en in 2006 was het de Nederlandse Lars Boom die de rit op zijn naam zette.

Vandaag zal Sven Nys wel weer winnen, ze gunnen elkaar wel wat in het veldrijden. Ik besluit de rit via de livestream op internet te volgen.

Michel Wuyts en Paul Herrijgers zijn de Vlaamse commentatoren:

“DAAR IS HET AL SPEUREN EN SPOREN NAAR EEN GOED SPOOR.”

“ER LIGGEN KLODJES OP HET PARCOURS. ZO VAN DIE IJSBROKJES.” “EEN OERLASTIGE CROSS.”

“HIJ KOMT MET FORSE LENDENRUKKEN TERUG.”

“DAT WAS EEN KLEIN BEETJE NIET ZONDER RISICO’S.” 28

“HIJ KIEST DAAR DE DUBBELE OPKANT.”

“DE SCHOONHEID VAN HET AFZIEN.”

“MANNEN HEBBEN EEN TEMPERAMENT, EN DAAR MOGEN ZE NIET TEGEN VECHTEN. VROUWEN HEBBEN OOK EEN TEMPERAMENT, VAAK NOG GROTER DAN MANNEN. DIT IS ZWARE LECTUUR”

“NU BEGINT HET TE MARCHEREN: TIK-TAK.”

“LIEVER KAPOTGAAN DAN HELEMAAL TE PLOOIEN.” “MORGEN WORDT HET OOK PAP EN WAK.” “SCHOUDER AAN SCHOUDER. VOLLE BAK KNOKKEN.” “TWEE MAGERMANNEN, MAAR DIKKE COUREURS.” “HIER NOG EENS GOED DOORJASSEN.”

“HIJ WIL DE LEEUW IN ZIJN EIGEN KOOI OPETEN.”

29

30

EEN CRITERIUMSTART DE BELGEN MOGEN NIET VERLIEZEN VANAF RIJ EEN BRAKEN DE VLIEZEN OPZIJ DE NEDERLANDERS GELIJK BENARD DE BOOM GEVELD EENDRACHTIG MASSIEF BELGEN VANDAAG ONDERLING LIEF HET VELDRIJDEN ZELF ONTWORTELD HIJ SOLEREND KONING ALBERT ONTSNAPPINGLANG ALERT DOOR ZUILEN VAN LAWAAI VERWEND HET PATROON ONONDERBROKEN TWEE JONGENS VOOR DE GROEP BANDENSPANNING HET BELANGRIJKSTE SNOEP NIELS METÉÉN AL NAAST NYS OPGEDOKEN 31

32

33

HET VELD LOOPT VOL MENSEN, DE GEUR BONT GEKLEURDE TENTEN, DE PLAATSE RENNERS OP HUN ROLLEN, DAARNA ME HET BLOED ZAL WEER GAAN STOLLEN, WIE IS ER UITVERKOREN, WIE ZAL VAND DE GROND IS HARD BEVROREN, DE EER ER WORDT TOT OP HET BOT GEGAAN, H ER WORDT AAN SUPERSPORT GEDAAN,

34

R VAN WARME OLIE IN DE LUCHT. ELIJKE FAUNA OP DE VLUCHT. ET ZO’N VIJFTIG AAN DE LIJN. BIJ DIT CYCLO-CROSS FESTIJN. DAAG DE BESTE ZIJN? RSTE HEUVEL DOET FLINK PIJN. HIER GEEN PLAATS VOOR FLAUWEKUL. , AL IS HET VIJFTIEN ONDER NUL. ZE GAAN ERVOOR, ZE RIJDEN DOOR DE CROSS RAAST ALSMAAR DOOR

35

36

37

38

39

40

41

BELGISCH KAMPIOENSCHAP VELDRIJDEN ZONDAG 9 JANUARI 2011 LINKEROEVER ANTWERPEN

Vandaag is dan eindelijk zover. De Belgen kijken er al weken massaal naar uit. Vandaag krijgt Belgie een nieuwe koning, een koning van het slijk wel te verstaan.

Alle favorieten zijn aanwezig evenals de outsiders. De titel die op het spel staat: Kampioen van Belgie.

42

De grote favorieten vandaag voor het goud zijn Sven Nys en Niels Albert. Maar gevaarlijke outsiders zijn er ook. Onder anderen Sven Meeus, Sven Vanthourenhout, Klaas Vantornout, Kevin Pauwels en Bart Wellens zullen zich niet zomaar gewonnen geven vandaag. De afgelopen 3 jaar is Sven

Nys Belgisch kampioen geworden. Hij is daardoor de te kloppen man vandaag op het Strand van Sint-Anna aan de Antwerpse Linkeroever.

Hoewel de ijzige kou net achter de rug is, wacht de helden van de cyclocross een niet bepaald gemakkelijke opdracht vandaag in Antwerpen. Een technisch parcours van los zand, regenachtig weer en temperaturen die rond het vriespunt blijven schommelen, beloven van de belangrijkste Belgische veldrit van het jaar weer een onverbiddellijke thriller te maken.

En dan te bedenken dat er zo’n 20.000 knotsgekke supporters op dit festijn af zijn gekomen en zij verwachten niets anders dan een groot spektakel. Wie zal zich een jaar lang de beste Belg mogen noemen?

Het parkoers is technisch en behoorlijk zwaar. In het losse zand

43

van Sint-Anna zal het behoorlijk lastig worden vandaag. De lichte renners zullen daar in het voordeel zijn.

Eerst is het ‘s ochtends de beurt aan de vrouwen. Het terrein aan de Antwerpse Linkeroever stroomt langzaam vol met groepen supporters. Meer dan 80 supportersbussen waren er nodig om supporters naar Antwerpen te vervoeren. De meeste fans duiken meteen de grote feesttent in. Een kleinere groep kiest ervoor om ook de vrouwen aan te moedigen, al is het vaak met hoongelach. De sfeer is gemoedelijk. Velen zijn al stomdronken tegen het middaguur.

Om kwart voor 12 komen de elite uit hun campers om het parcours te verkennen. De echte fans staan al klaar om hun favorieten een hart onder de riem te steken.

De fans van Sven Nys zijn overduidelijk in de meerderheid.

44

Grote supportersgroepen staan her en der langs het parcours met vlaggen en spandoeken. Allen worden ze compleet gek als hun favoriet passeert. “Kom aan he Sven! 4 op een rij! 4 op een rij!“ Nys gaat onverstoorbaar verder met zijn opwarmrondje. Het is zoeken naar de juiste sporen in het Antwerpse zand. Over wie er vandaag zal gaan winnen valt nog niets te zeggen. De elites gaan naar binnen, de spanning neemt toe. Eerst starten nog de beloften, de renners tot 23 jaar. Langzaam wordt het drukker langs het parcours, de fans zoeken naar een goeie plek om hun favorieten goed te kunnen zien. Het is dringen, op sommmige plaatsen staat het zelfs 4 rijen dik.

Om drie uur in de middag is het dan eindelijk zover. Alle 20.000 supporters hebben een plaatsje gevonden langs het parcours.

Een enkeling blijft dronken achter

in de tent.

Als het startschot wordt gegeven klinkt er langs het hele parcours gebrul: “Ze zijn weg!“ Een ontlading van energie op het Strand van Sint-Anna.

Sven Nys neemt een snelle start en duikt als eerste de zandstrook in. Maar zijn felle begin blijkt een wanhopig schijnmanoevre te zijn.

Het eerste gaatje is voor Kevin Pauwels, hij rijdt weg van de rest op de eerste zandstrook.

Na de eerste ronde heft hij tien seconden voorsprong op Niels Albert, die na een traditionele trage start net op gang komt en de achtervolgers aanvoerd.

Albert rijdt in één ruk de kloof met Pauwels dicht. Dit onder luidt applaus van het publiek dat hier is gekomen voor dit soort spektakel.

Pauwels kan nog even aanklampen, maar moet de ontketende Albert dan toch laten gaan.

Vooral in het zand maakt de krachtige Albert veel indruk.

Sven Nys volgt op bijna 15 seconden als derde, maar valt dan onverklaarbaar terug. Hij wisselt niet van fiets, dus pech heeft hij ook niet.

Een slechte dag op het verkeerde moment voor de titelverdediger.

Vooraan valt Niels Albert niet stil. Hij maakt er een lange, indrukwekkende tijdrit van en rijdt steeds verder weg van zijn eerste achtervolgers, het trio PauwelsWellens-Aernouts. De onemanshow van Albert maakt dat dit BK er één zonder spanning is. Onder luidt gejuich begint hij aan zijn laatste ronde, een ereronde. Lachend rijdt hij heel de rit op een zelfde slopend tempo door.

Hij weet het zelf ook al, de titel kan hem niet meer ontgaan. Nog één keer baant hij zich een weg door het losse zand. Fans hangen over de borden en moedigen hun kampioen aan. De Sven Nys fans worden teleurgesteld. Hun favoriet stapt één ronde voor het einde af, het is niet zijn dag geworden. Zijn fans klappen slapjes als zijn opvolger voorbij snelt.

Albert pakt oververdiend zijn eerste Belgische titel. Achter de ongenaakbare leider biedt de strijd om de overige podiumplaatsen toch nog enige spankracht. Bart Aernouts zit gekneld tussen de Fidearenners Wellens en Pauwels, lijkt het ze moeilijk te kunnen maken, maar moet het duo laten gaan in de laatste lussen.

Zo is het podium bekend Albert, Wellens en Pauwels. Ondertussen verdringen e Belgen zich bij het podium op een glimp van hun kampioen op te kunnen vangen. Luidt gejuich is in de verre omstreken te horen als Albert de nationale driekleur krijgt omgehangen. Albert de nieuwe Koning van het Slijk.

45

46

47

48

49

50

51

DE HONDSTROUW

52

WE FANS

WOAR È DA FJEESTJE? IER È DA FJEESTJE!

53

54

55

56

57

58

ZIJN WEG IS LANG, LANG EN BREED, DOCH DAAGT NIET UIT OM HARD TE RIJDEN EEN BOSPAD LONKT EN WIJST EEN VELD DAT SNELHEID NIET WENST TE BESTRIJDEN HIJ PLUKT ER ALLE VRUCHTEN OOIT ROEPT DE WEG ZIJN MAN TERUG VIA HET BOSPAD EN DAT VELD OMDAT DIE WEG DAN OOK VERLANGT NAAR DE HONGER VAN EEN HELD 59

Colofon Redactie, Ontwerp en Fotografie | Bart Corré © 2011 AKV St | Joost

60