Hop Voor de echte bierliefhebber
Prop jezelf in een lederhosen
Creme de la creme in Rotterdam
WK 2014
Welke gadget kies jij?
Hop #3 // Jaargang 1 // 3-2013 // â‚Ź 4,25
Dow de c nload omp le vern ieuw et de App
Colofon Hoofdredactie Bart van den Brink Tekstredactie Sander Beekman Rutger Surewaard Savanne Waal Vormgeving print William Ton Lisanne van Midden Beeldredactie Charlotte de Weerd Eindredactie Rutger Surewaard Savanne Waal Bart van den Brink Sander Beekman Vormgeving digitaal Bart van den Brink Redactieadres Hop Padualaan 99 3584 CH Utrecht
Foto: www.sxc.hu
Vragen? Mail ze naar redactie@hop.nl
4 // Hop
Way of Life Een nieuwe Hop met meer inhoud. Meer pagina’s met meer diepgang. Daar mogen we best wel trots op zijn. Vorige maand heb je kunnen lezen hoe je zelf bier moet tappen en hoe het heerlijke barbecue gerecht de beer can chicken klaarmaakt. Op Twitter was te lezen dat het interview met Hans Muysson erg in de smaak was gevallen. “@MdeBruyn: Nooit geweten dat de ingrediënten van Grolsch zijn aangepast. #Leuk #Hopmagazine.” Deze maand meer lifestyle. Heb jij bijvoorbeeld wel eens een bezoekje gebracht aan het Oktoberfest in Duitsland? Of drink je liever een biertje tijdens het aankomende WK in Brazilië? Onze tekstredactie deelt hun ervaringen. “De oranjegekte, je kent het wel.” Daarnaast hebben we natuurlijk ook weer een nieuwe seizoensrakker en komt de rubriek koken met bier ook weer aan bod. Deze keer een oud Hollandsche stoofpot. Zelf houd ik erg van koken en dit gerecht ga ik zeker proberen. Ik ben erg benieuwd wat mijn vrienden vinden van de biersmaak aan het vlees. Kan je nu al niet wachten op de volgende Hop? Lees dan ook eens alle leuke extra’s over bier in onze Hop app voor de iPhone. In de app vind je makkelijk de weg naar de nieuwe place to bier en lees de grappigste moppen voor in de kroeg. Op deze manier heb je jouw favoriete magazine altijd op zak. // Bart van den Brink
Hop // 5
Foto: www.bavaria.nl
8
12 Tappen IPA
16
O zapft is
6 // Hop
Rubrieken
08
11 Bierenzo
Zonder bier geen voetbal
Meningen, uitspraken en meer
15 ‘t Vat van de maand De onweerstaanbare zoete en kruidige smaak van Sylvester
21 Koken met bier
Oud Hollandsch draadjesvlees, een gerecht dat iedereen moet proberen
28 Bierspot Foto: www.brouwerijoudaen.nl Foto: www.jeugdforummoere.be
Hop gaat op de luxe tour
24
De Brouwerij
30 Onderzeiken
De alcohol vloeide de godganse avond
31 Cityguide
Vind de weg over de vaarwegen van Rotterdam
Lifestyle
08 Oranje gekte
Bier en voetbal, de gouden combinatie
12 Bockbier, maar dan anders Extra hop, extra smaak
16 Braadworsten en dirndl pakjes
Het grootste volksfestival op aarde
28 The Harbour Club
18 Winterbrouwsels
Heerlijk om mee weg te kruipen voor de openhaard
24 Stadskasteel Oudaen Beste bockbier van Nederland
Hop // 7
VOETBAL IS OORLOG VRIENDEN
BANK
BIER
SCHERM
VROUW
Bier en voetbal, voor veel voetbalsupporters de gouden combinatie. Deze gouden combinatie gaat gelijk op met de oranjegekte die bij internationale voetbalwedstrijden de wereld weer op zijn kop zet. Fans kleden zich geheel in de oranje voetbalshirts, Heineken petten worden weer uit de kast getrokken en de dames trekken massaal de Bavaria jurkjes aan. Waar komt deze strijd tussen de brouwers vandaan? // Savanne Waal
D
e oranjegekte, je kent het wel. Een verschijnsel dat zich voornamelijk bij belangrijke internationale voetbalwedstrijden voordoet onder grote delen van het Nederlandse volk. Voetbal is een teamsport en saamhorigheid is dus belangrijk. Deze saamhorigheid zie je langzaam groeien in het land en wel in de kleur oranje. Voor de commercie is het verschijnsel
Hop 8 // Hop // 8
zeer belangrijk. Zo ook voor de verschillende biermerken. Voetbal
‘Het Europees Kampioenschap voetbal is een bieroorlog’ is oorlog en het EK-voetbal is een bieroorlog. Er staat dan veel op het
spel want alleen al de Nederlandse brouwers verwachten tijdens het EK vijftien miljoen liter bier meer te verkopen dan in de andere zomermaanden. Ze spelen daarom ook met alle liefde in op de oranjegekte. Ze komen met verschillende gadgets op de markt en ook de reclames staan in het teken van het EK. Het afgelopen EK was het ook weer zo ver. De Nederlandse brouwers hebben
hun hersens weer gekraakt over welke gadget ze op de markt zouden willen brengen. Het is veel van hetzelfde, maar dan in een ander jasje. Bedrijven houden met hun acties veelal het succes van voorgaande jaren aan. Sommige brouwers kiezen voor een andere koers en nemen daarbij volgens onderzoekers en deskundigen risico. Merkactivatiebureau Activate&co onderzoekt sinds het EK van 2000 het succes van gadgets en commerciële acties.
Zo heeft Heineken de afgelopen vijf grote toernooien hoofddeksels uitgedeeld en claimt hiermee al 10 jaar de ‘hoofdsponsor’ te zijn van de oranje supporter. Het biermerk scoorde in 2000 met de Heineken hoed, in 2004 met de luidsprekerhoed en in 2006 met het geheime wapen. Geen enkel ander merk zal het in zijn hoofd halen een EK-gadget te maken met een hoed of pet. Het hoofd van de oranje fan is het domein van Heineken. Slim, want die plek is het meest zichtbaar en zorgt dus voor veel exposure. Toch zie je bij
‘Het hoofd van de oranje fan is het domein van Heineken’ Heineken langzaam een verandering. Zij kwamen met een T-shirt met rugnummers. Een totaal andere koers maar wellicht verstandig. T-shirts zijn namelijk universeler dan hoofddeksels. Bavaria kwam met de opvolger voor het Bavariajurkje, de V-dress. Deze dress was door de modezussen Truus en Riet Spijkers ontworpen. De V staat voor de V-hals en voor Victory. “Voor
de maximale steun van vrouwelijk Nederland om de overwinning te behalen. Dress for Victory!” Slim om de vrouwelijke voetbalfans te claimen zoals Heineken dat met het hoofd doet. Grolsch gooit het op een andere toer en komt met haar eigen EK-gadget: Het Grolsch Koelkrat. Volgens hen gaat er niks boven een koud biertje voor, tijdens en na de wedstrijd. Met dit krat hoef je geen minuut van de wedstrijd te missen. Erg verleidelijk voor de diehard fans. Het weggeven van een WK-gadget zorgt voor extra omzet en trekt nu eenmaal klanten weg bij de concurrent, al dan niet tijdelijk. Volgens sprout. nl wijst onderzoek uit dat één op de vijf mensen gevoelig is voor WKacties. Je kunt het vergelijken met de effecten van een spaarprogramma. Op de lange termijn vergroot het niet de klantloyaliteit, maar op de korte termijn beïnvloedt het wel het koopgedrag van de consument. Oranje gadgets worden gezien als ‘hebbedingetjes’ en men is daarom bereid om een artikel te kopen waarbij een gadget zit. Na het vertonen van
WK zonder bier? Even leek het komende WK in Brazilië voor de voetbalfans een minder geslaagd bierfeest te worden. Budweiser is namelijk hoofdsponsor van dit evenement maar sinds 2003 is alcoholverkoop verboden in Braziliaanse stadions.
‘Tijdens de oranjegekte
‘Sorry als het een
is er een overkill aan
beetje arrogant
gadgets’
klinkt, maar daar valt
het ‘gewenste’ gedrag, het doen van een aankoop van een actieproduct, krijgt men de gadget. Deze beloning stimuleert de klant om het gewenste bedrag te blijven vertonen. Het WK is populair en al wordt de gadget niet voor eigen gebruik gespaard, dan is er altijd wel iemand voor te bedenken. De ketens die een spaarmechanisme in hun product verwerken zijn slim bezig. Op die manier wordt er tijdelijk meer binding gecreëerd. Zo focust elk biermerk zich op haar eigen manier op haar doelgroep. Het is voor de brouwers wel van groot belang dat ze zich onderscheiden. Tijdens de oranjegekte is er een overkill aan gadgets. Dat maakt het lastig om er als gadget tussenuit te springen. Het is bij elk EK of WK weer spannend om te zien op welke manier en met welke gadget de markt bewerkt gaat worden.
• www.nu.nl, www.ru.nl, www.kennisinstituutbier.nl
niet over te onderhandelen’ Dit brengt de bierfan in Nederland niet in gevaar. De verwachting is dat Nederlandse biermerken weer zullen strijden om een plekje op de eerste rij met hun biergadgets. Echter zal dit misschien in de toekomst ook niet meer zijn op onze favoriete sportclub, omdat ook de Nederlandse regering een alcoholverbod overweegt. Niet alleen de supporters vinden dat bier en voetbal bij elkaar horen, ook de FIFA deelt deze mening. “Sorry als het een beetje arrogant klinkt, maar daar valt niet over te onderhandelen”, vertelt FIFAsecretaris Jerome Valcke. Later zei hij ook in een interview in Rio de Janeiro dat “alcohol bij het WK hoort” en dat de verkoop dus “gewoon doorgaat”.
www.versereclame.nl, www.promotiemakers.com www.sprout.nl, www.z24.nl, www.nos.nl
Hop // 9
BIERenzo
Uit de pers, op Twitter en via onze website
Dit was mijn dag wel weer, nu lekker aan het bier JELLE Het bier vloeit weer lekker BART Waarom zit er een houdbaarheidsdatum op bier? Alsof wij het ooit zo ver laten komen VINCENT Bier is sowieso beter als wijn ARIE Van dat Duitse bier waar je amper een kater van krijgt JOSHEPH Chocomel, popcorn & bier! SANDER Wist je dat alleen vrouwelijke hopbellen worden gebruikt voor bier? Deze bevatten de bitterstof lupuline WILLIAM Sommige vrouwen houden van schoenen, sommige vrouwen houden van jurkjes. Ik hou van vieze moppen en bier STEFAN In bier zitten vrouwelijke hormonen. Als je te veel drinkt ga je zeuren en slecht rijden
RUTGER
In M端nchen
is een hoogbejaarde man stiekem het ziekenhuis uitgelopen om een biertje te drinken. Hij was jarig en vond dat hij dat niet in het ziekenhuis kon vieren
MARVIN
Het schip verging met man en bier
GEERT
Als het bier
uit de kraan kwam als water, hadden we elke dag een kater.
VINCENT
HOPMAGAZINE.NL Hop // 11
Bokbier Bockbier IndianPale PaleAle Ale Indian Kleine druppels rollen naar beneden en verzamelen zich bij het puntje van mijn neus. Lang blijft de druppel niet hangen want de wind steekt weer op. Mijn benen worden moe en de doorweekte broek schuurt over mijn benen als ik aanzet op de trappers. Ik blaas nog eensnaar in mijn handenverzamelen in een poging in mijn van vingertoppen Kleine druppels rollen beneden zichwat aangevoel het puntje mijn neus,te lang zie ikwant het warme, uitnodigende kroegworden al branden. blijft de krijgen. druppelVerderop niet hangen de windt steekt weerlicht op.van Mijndebenen moeHet en de is herfst en schuurt ik heb zinover in een… Indian als PaleikAle? doorweekte broek mijn benen aanzet op de trappers. Ik blaas nog eens in mijn handen in een poging wat gevoel in mijn vingertoppen te krijgen.Verderop zie ik het warme, // Sander Beekman uitnodigende licht van de kroeg al branden, het is herfst en ik heb zin in een… Indian Pale Ale?
B
naar de andere kant van de wereld gebracht. Helaas ging dit niet al te vlot aangezien de schepen er soms wel vijf maanden over deden. Te lang om het gewone bier goed te houden. Om te zorgen dat het bier langer goed bleef gooiden Engelse brouwers er na het brouwen nog wat meer hop in. Hierdoor steeg het alcoholgehalte en werd het bier bitterder, maar het werd ook langer houdbaar. Zo ontstond in de 18e eeuw India Ale, wat later ‘Bij herfst denkt je bij een India Pale Ale werd. Tegenwoordig ‘ Szijnt rere niet a mveel e r IPA bieren meer. Schepen varen nu eenmaal sneller en biertje automatisch aan komt hier, vinvliegtuigen hebben voorgoed roet in den jullie datbij de IPA. Gelukkig het eten gegooid bockbier’ zijn leuk?’ de overgebleven biertjes wel de de geschiedenis van dit bier terug in moeite waard. Zo is de Grolsch fles de tijd, naar de 17e eeuw om precies niet de enige met een beugel. Knal ook te zijn. In die tijd had Engeland veel eens een Christoffel Nobel open. Dit overzeese kolonies en al het bier bier wordt sinds 2008 gebrouwen bij voor de soldaten en burgers die daar Brouwerij Sint Christoffel in Roermond. woonden werd met behulp van schepen Het is een blond biertje, een tikje ij herfst denk je bij een biertje // Sanderautomatisch Beekman aan bockbier, maar heb je ook weleens gedacht aan een Indian Pale Ale. Geen idee wat een IPA is? Schaam je niet, want het is een redelijke onbekende biersoort. Deze biertjes hebben niet de populariteit van bockbieren, maar hebben een hele eigen smaak die prima samengaat met de herfst. Volgens Liverpool Mercury Newspaper moeten we voor
bitter door de toegevoegde hop en best stevig met een alcoholpercentage van 8,7%. Hierdoor niet minder heerlijk voor op een regenachtige
‘Wij Nederlanders mogen dan geen puristen zijn, maar bier brouwen kunnen we wel’ koude dag. Laten we nu een IPA vergelijken met een bockbier, want laten we eerlijk zijn, een herfstbock slaan we nooit over. Maar wat maakt bockbier nou eigenlijk bockbier? In Nederland zijn we niet echt puristen als het op bockbier aankomt. Eigenlijk kan en mag alles zolang je je aan één eis houdt: de bierverordening van
bockbier moet een stamwortgehalte van minimaal 15,5 Plato hebben. Dit wil zeggen dat de dichtheid van het bier zwaarder moet zijn dan een normaal biertje. Het stamwortgehalte is een maat voor de totale hoeveelheid opgeloste stoffen die voor de gisting van het bier in het wort aanwezig zijn. Dit bepaalt dan weer indirect het alcoholpercentage en de smaak van het bier. Normaal werd bockbier op lage temperatuur alleen met lage gisting gebrouwen. In Nederland hebben ze dit echter ook al overboord gegooid. Alles kan en mag dus. Dit zorgt wel voor een bonte verzameling bockbieren. Wij Nederlanders mogen dan geen puristen zijn, maar bier brouwen kunnen we wel.
‘IPA bieren zijn extra bitter doordat er extra hop na de gisting wordt toegevoegd’ Als je bockbier en IPA zou willen vergelijken, valt één ding gelijk op. IPA is een blond biertje en bockbier is donker van kleur. Wat betreft het alcoholgehalte heeft de ‘Streamer komt hier, vinIPA ook de bovenhand: gemiddeld jullie dat leuk? Ja 8% tegenover de 6%den van bockbier. Misschien wel het belangrijkste om he?????????’ te vergelijken is de smaak. IPA bieren zijn extra bitter doordat er extra hop na de gisting wordt toegevoegd. Bokbieren hebben van origine een moutige en wat karamelachtige smaak, maar tegenwoordig zijn er zoveel verschillende variaties dat vergelijken een moeilijk verhaal wordt.
• The Brewing Industry in England, 1700-1830 www.beerconnoisseur.com, www.bestetotnutoe.nl
Foto: www. flickr.com
Om toch een tip te geven voor een lekker bockbiertje raden wij aan de Leckere Rode Toren Bockbier te proberen. Dit heerlijke biertje wordt in de Meern gebrouwen en is een perfect geneesmiddel voor de herfstdip. De geur van roostertonen dringt tot diep in de neus door en de roodbruine kleur steekt warm af tegen de warme vlammen van de openhaard. Je labrador ligt opgekruld bij je voeten en de vrouw is vandaag de deur uit. Je pakt er een goed boek en een dikke sigaar bij. Wie zegt dat herfst een onaangenaam seizoen is?
Seizoens
Rakker
BRAND SYLVESTER
Speciaalbier is bier met een belevenis en maakt elk moment net een beetje specialer. Pils drinkt men overal en altijd. Speciaalbieren zijn veel meer gebonden aan plaats en tijd. Elk biertje heeft zijn eigen passende moment. Voor in deze wintermaanden is de onweerstaanbare zoet kruidige smaak van Brand Sylvester heerlijk voor bij de openhaard. // Savanne Waal
B
‘Sylvester is een robijnkleurig, krachtig bier’ hop, wat kenmerkend is voor Brand. Hierdoor komen de typische aroma’s van fruit en zoete kruiden echt goed in dit bier naar boven. Ze maken gebruik van bovengisten. Dit is een speciale manier van gisten. De gist blijft hierbij aan de oppervlakte liggen, vandaar de naam bovengisten. Dit speciaalbier komt het beste tot zijn recht in een glas met een zogenaamde kelkvorm. De bolle onderkant van het glas is zo ontworpen dat het de warmte
Foto: www.brand.nl
rand Sylvester, een biertje dat aan het einde van het jaar in de donkere winterdagen wordt gedronken. Brand Sylvester is een robijnkleurig krachtig bier dat gebrouwen wordt met gebrand amber en pale ale mout. Brand laat Sylvester gisten bij een temperatuur hoger dan 15 graden. Ze gebruiken Saazer
van je hand beter geleid. Hierdoor komen de aroma’s in het bier beter naar voren. Door de taps toelopende opening van het glas worden de aroma’s samen met het koolzuur langere tijd vastgehouden in het glas. Hierdoor komen aroma’s geleidelijk en langzaam uw neus binnen. Het is een
zwaar gebrouwen biertje waardoor je er lang mee doet. Door de bolle vorm van het glas komt de kleur van het bier ten volle tot zijn recht.
• www.biernet.nl, www.brand.nl
Alcoholpercentage: 7,5 % Ideale temperatuur: schenken bij Kleur: Robijn rood Geur: aroma’s van fruit en zoete kruiden Smaak: fruitig en zoet Afdronk: bitter en vrij droog
Foto: www.brand.nl
Brand Sylvester
Hop // 15
Ich bin dabei Survivalgids voor het Oktoberfest
Zes miljoen mensen, 7,1 miljoen liter bier en vrouwen in traditionele dirndl pakjes zover je ogen kunnen zien. München verandert eens per jaar in de bierhoofdstad van de wereld, en als bier liefhebber moet je hier een keer geweest zijn. Daarom presenteert Hop de Oktoberfest survival guide, met handige tips en trucs om alles uit dit festival te halen. Dus mannen: prop jezelf in een Lederhosen en maak je klaar voor het grootste volksfestival op aarde. // Sander Beekman
O
m maar meteen met de deur in huis te vallen, als je er heen wilt neem dan niet de maand oktober vrij. Het feest wordt dit jaar namelijk van 21 september tot 6 oktober gehouden. Vroeger was het wel in oktober maar het is verplaatst.
Dit is gedaan omdat het in september vaak beter weer is. De lokale bevolking noemen het ook helemaal geen Oktoberfest maar ‘die Wiesn’, genoemd naar het terrein waar het feest gehouden wordt: de Theresienwiese vlak bij het centrum van München. Nog een veel voorkomende fout is dat mensen tafelreserveringen kopen. Doe dit vooral niet, want dit zijn namelijk oplichters. Er bestaan helemaal geen reserveringen, omdat je gewoon elke tent binnen kan lopen en willekeurig op een plek kan gaan
16 //Hop Hop// 16
zitten. Waar je nog meer opgelicht wordt is bij hotels en hostels. De tarieven gaan tijdens de feestweken zo’n drie keer over de kop. Hetzelfde geldt voor alle drank en hapjes bij restaurants en kroegen. Voor een liter bier moet je namelijk zo’n € 9,50 aftikken. Rekening mee houden dus.
‘Het grootste volksfestival op aarde’ Goed, je bent nu op het mooiste feest van het jaar, maar wat zijn de dingen die je moet zien en doen? Op de eerste zondag van het feest is er een parade van de bierbrouwers met veel aangeklede paarden en mensen in klederdracht. München heeft zes verschillende hoofdbrouwers die groots vertegenwoordigd zijn. Lowenbrau, Spaten, Paulaner, Hofbrau, HackerSchorr en Augustiner. Augustiner is verreweg het meest gedronken bier op het feest. Als de parade eenmaal is geweest moet je je snel verplaatsen naar de Schottenhamel Spatan tent, want om 12:00 uur wordt daar het eerste biertje getapt door de burgemeester. Vervolgens spreekt hij de legendarische woorden “O’ zapft is!” (Hij is getapt!) uit. Mocht je dit per se willen zien, dan moet je vroeg opstaan. Deze tent zit tegen 09:00 uur meestal al propvol.
‘Aanschouw hoe tienduizend man in de tent juichen’ Na de opening volgt een moeilijke keuze, want in welke feesttent ga jij je dag doorbrengen? Ben je wat jonger en zit je graag tussen mensen van je eigen
leeftijd, dan raden wij de Paulaner of Hacker Pschorr tent aan. In deze tenten wordt vaak ook wat hippere muziek gedraaid. Hofbrau is een klassieke tent, maar door zijn populariteit zit deze tegenwoordig vol met Amerikaanse en Australische toeristen. Ga hier dus alleen heen als je dit niet erg vindt. Hippodrome is de tent met de bekende Duitsers. Hier kom je echter bijna niet binnen vanwege de drukte. Verrassend genoeg zijn Duitsers niet de allerbeste bier adters. Mocht je dus nog je five seconds of fame willen, dan is hier een gouden tip. Ga op een tafel staan en zorg dat je het publiek opzweept. In je roes van adrenaline, alcohol en onbezonnen moed drink je dan je liter bier in één teug op en aanschouw hoe 10.000 man in de tent juichen alsof je net het winnende WK goal hebt gescoord! Zorg er
‘De volgende dag begint alles weer van voor af aan!’ wel voor dat je hierna snel een wc vindt, want een liter bier houd je niet lang binnen. Volgens de geruchten staat het record bier drinken nog steeds op naam van een Bavariaan die tijdens het hele Oktoberfest een goede zeventig maβ leeg gedronken zou hebben. Zeventig liter dus. Heb je meer bier gedronken dan je lief is, meer braadworst gegeten dan je voor mogelijk had gehouden en meer dirndl pakjes gezien dan je fantasie aankan? Ben je de weg kwijt, niet nuchter meer en heb je geen zin om voor een ‘Bierleichen’ aangezien te worden? Dan hebben we nog één tip voor je. Download de app van de u-bahn in München zodat je altijd veilig in je hotel belandt, want de volgende dag begint alles weer van voor af aan.
• www.reddit.com, www.gobackpacking.com www.oktoberfest.de
Hop // 17
Winterbier deluxe in de Benelux
Het Oktoberfest kennen we natuurlijk allemaal, maar wat is er eigenlijk in de winter te doen? In de winter reizen we voor het winterbierfestival richting het westen van Holland. We zoeken de geur van Hollandse kazen op, want voor het winterbierfestival moet je namelijk in Gouda zijn. Voor de twintigste keer op rij wordt dit festival georganiseerd door PINT-Regio Zuid-Holland. Naast
Lekker lallend de wintermaanden door. Wie wil dat nou niet? Een biermoment in de winter is echter net even anders dan een biermoment op een warme zomerdag. Een biermoment in de winter behoeft gewoon even wat extra’s. De oplossing? Een heerlijk kerst- of winterbrouwsel. // Rutger Surewaard
aan de historisch belangrijke Schotse Gordon-clan’ sinds begin vorige eeuw gebrouwen door brouwerij John Martin. Maar waar komt de naam Gordon vandaan? De brouwerij laat op de site weten dat de naam Gordon een eerbetoon is aan de historisch belangrijke Schotse Gordon-clan, die in de 13e eeuw nog meevocht met Lodewijk IX van Frankrijk. Een paar jaar later ontving Adam Gordon een landgoed in Aberdeenshire, Schotland. Doordat de brouwerij later werd gesloten vanwege hoge transportkosten is bierfirma John Martin uiteindelijk het bier gaan brouwen in België. Zodoende dus toch een Belgisch biertje. Serafijn Kerstlicht is een amberkleurig Belgisch gebrouwen goedje van hoge gisting met een alcoholpercentage van 7%. Het brouwsel is niet het hele jaar te verkrijgen. Neen, het ligt ieder jaar vanaf 1 november in de winkels. De Proefbrouwerij, door wie dit mooie ambertje wordt gebrouwen, is gevestigd in het dorpje Hijfte. Deze brouwerij is speciaal. Deze brouwerij is namelijk de plaats waar andere brouwers nieuwe bieren laten ontwikkelen en brouwen. Ook komen er opdrachten binnen van personen
kunnen dus wat amberof robijnkleurigs in elkaar knallen’
en verenigingen die een eigen bier op de markt zouden willen brengen; een walhalla voor pils-creatievelingen. Heb jij dus altijd al een eigen pint op de markt willen brengen? Schroom dan niet en neem even contact met ze op. Misschien staan deze hoppers wel open voor een echt paas- of pinksterbiertje?! Mocht het nou lukken, dan willen wij dat natuurlijk als eerste van je weten. Je denkt nu vast dat de winter eindigt bij de Belgische kerstbieren. Maar nee; een lijst met tientallen andere winterbiertjes zou nu kunnen volgen. We pikken de belangrijkste er even uit. Grimbergen Winter Hiver bijvoorbeeld. Dit wintergoedje met 6,5% katerontwikkelaar wordt gebrouwen door de in 1880 opgerichte Brouwerijen Alken-Maes. Hun slogan? ‘Brewing a better future.’ Tegenwoordig heeft deze brouwerij met Nederlandse invloeden te maken. Heineken is in 2008 onderdeel geworden van de groep Alken-Maes.
het enorme aanbod aan Nederlandse diamantjes voor het vierde jaargetijde kun je dit jaar ook deelnemen aan bijvoorbeeld de kaas- en bierproeverij. Want de mix van hemelwater en een lekker hartig hapje; daar word jij toch ook gewoon vrolijk van? Wat: Winterbierfestival Waar: Ronsseweg 555 2803 ZK Gouda Nederland Wanneer: 20 januari 2013 Website: www.pint.nl
• www.pint.nl, www.anthonymartin.be, www.biernet.nl, www.proefbrouwerij.com
‘Deze brouwerij is speciaal‘ Niet alleen de Belgen, maar ook de Nederlanders kunnen dus wat amberof robijnkleurigs in elkaar knallen. Neem Brand Sylvester. Deze wordt gebrouwen in Wijlre door brouwerij Brand. In 1984 kwam dit flesje gevuld met donkerrood, robijnkleurig bier voor het eerst in de winkels. Voor wie geen dag zonder dit frisse lekkertje kan overleven, zal in de wintermaanden een grote voorraad aan moeten leggen.
Foto: www.oktoberfest.de
‘Een eerbetoon
‘Ook de Nederlanders
Foto: www.oktoberfest.de
D
at onze zuiderburen verzot zijn op de kerst is te merken aan de lijst vaten kerstbier die zij gedurende het jaar voor ons brouwen. Kerstvuur, De Vlier X-mas en Palm Dobbel zijn enkele bekende Belgische kerstbieren. Maar ook Gordon Xmas mag niet ontbreken in dit rijtje. Gordon Xmas is een typische kerstpils die wat zwaarder is dan de wat traditionelere bieren. De Gordon-bieren worden
Hop // 19
KOKEN MET BIER
Oud Hollandsch draadjesvlees
Je hebt het al gemerkt, de dagen worden korter en het wordt steeds kouder. De winter maakt zijn intrede in ons kikkerlandje. Daarom deze keer een winters gerecht. Een gerecht dat iedereen moet proberen.
Boodschappenlijstje (voor 4 personen)
// Savanne Waal
V
oor deze winterse maanden hebben wij een oud Hollands gerecht in petto. Echt Hollandsch draadjesvlees, ook wel stoofvlees. Vele zullen het wel kennen, een typisch gerecht dat je grootmoeder of moeder maakt als je in het weekend een keer thuis komt eten. Helemaal
‘Niet moeilijk om te maken’ niet moeilijk om te maken, alleen moet je er wel de tijd voor hebben. Omdat je het constant in de gaten moet houden neemt dit heerlijke gerecht minimaal 3 uur in beslag. Goed te combineren met sperziebonen en gekookte aardappelen. Stap 1. Om te beginnen smeer je de sukadelappen aan beide zijden in met peper en zout. Vervolgens zet je de pan op hoog vuur en doe je ruim boter in de pan. Stap 2. Wanneer de boter bruin begint te worden laat je voorzichtig het vlees in de pan glijden. Laat deze aan beide zijden goed aanbakken. Stap 3. Bak de spekblokjes mooi in een koekenpan totdat ze mooi bruin zijn. Stap 4. Doe hier 2 gesnipperde uien bij en laat deze even meefruiten. Giet het overtollige vet af. Stap 5. Zodra de runderlapjes aan beide zijden mooi bruin zijn het je het vuur laag en voeg je de spekjes en de ui toe.
500 gram sucadelapjes/riblappen 100 gram spekjes Stap 6. Neem een kannetje water en voeg het water toe totdat net niet alles onder water staat. Stap 7. Vul de pan verder met Hertog Jan Dubbel. Stap 8. Snij de ontbijtkoek in kleine blokjes en voeg die ook toe. Stap 9. Als laatste komen nu de 2 laurierblaadjes, 1 teen geperste knoflook en een klein scheutje azijn erbij. Stap 10. Roer dit alles goed door en houdt het vuur laag. Plaats de deksel op de pan. Nu begint het wachten, zo’n 2 tot 3 uur. Stap 11. Blijf ondertussen wel regelmatig roeren anders koekt de ontbijtkoek aan.
2 grote uien 4 plakken ontbijtkoek Roomboter Zilveruitjes 2 laurierblaadjes 1 teen knoflook Azijn Peper en zout 1 flesje koude Hertog Jan Dubbel 1 flesje Hertog Jan Dubbel op kamertemperatuur
Stap 12. Zo nodig voeg nog wat water of Hertog Jan toe. Zodra het vlees uit elkaar begint te vallen voeg je de zilveruitjes toe. Stap 13. Eet smakelijk! • www.hertogjan.nl, Stoofpotten de nieuwe keuken F. Boucher & A. Scheepmaker & G. Witteveen
Hop // 21
22 // Hop
Hop // 23
Jong geleerd, Oud gedaen Een 17e eeuwse brouwerij in hartje Utrecht. Stadskasteel Oudaen bewijst met de titel ‘Beste Bockbier van Nederland 2012’ hoe bier op z’n best gebrouwen moet worden. Maar wat is nou eigenlijk het geheim voor het grote succes van die eigen gebrouwen vaten gevuld met hemel? Jasper de Vries, 19 jaar en ober in Oudaen vertelt. // Rutger Surewaard
“
M
aurice, de bierbrouwer, brouwt al zeker dertig jaar onze bieren. De zakken pilsener worden eigenlijk kant en klaar in de vorm van korrels bij hem aangeleverd. Via de leidingen die helemaal langs het plafond lopen
komt het in de vaten terecht en wordt het gemixt. De hele mikmak, inclusief water, gooit Maurice erin. Wat wel leuk is om te weten: vroeger werd dat gedaan met grachtwater. Uiteindelijk wordt er gist en lucht
‘Ze zijn ontzettend zwaar, echt niet te tillen. Je kunt ze ook gewoon alleen maar rollen’ bij de vaten geïnjecteerd en dan kan het gistingsproces beginnen. Aan de vaten zitten kraantjes vast waar wat uit getapt kan worden om tijdens het
gisten het brouwsel te beoordelen. Als het bier uiteindelijk helemaal op smaak is worden uit de vaten fusten getapt en gelijk gekoeld. Ze zijn ontzettend zwaar, echt niet te tillen. Je kunt ze ook gewoon alleen maar rollen. Maurice zet ze na het tappen voor ons klaar. Vervolgens gaan de vaten met de lift naar boven toe, het restaurant in. Het is altijd zo leuk om de gezichten van de gasten te zien als ik vol trots de door Oudaen gebrouwen biertjes serveer. Je ziet gewoon dat de gasten het bijzonder vinden dat ze op een plek zijn waar het bier zelf wordt gebrouwen. Als je naar binnen loopt, loop je twee trappen af en kom je in een ruimte terecht die vol staat met grote ketels. Er loopt een gang door de brouwerij heen en aan die gang zitten dan verschillende
‘Dit heerlijke bockbier heeft onlangs de wedstrijd van het ‘Beste Bockbier van Nederland 2012’ gewonnen’ ruimtes verbonden die ieder een deur naar buiten toe hebben. Het is van binnen helemaal abgeeckt, erg mooi. Als wij, het personeel, het geheime trappetje nemen, komen we terecht
24 // Hop
bij de hoofdketels waar vanuit de druk wordt gestuurd. Niemand kan daar verder bij. Je kunt er ook eigenlijk niet staan, omdat het er zo verschrikkelijk heet is. Een lekker kacheltje dus. Je ontdekt ook alle geheime plekjes in het
‘Het glas is gewoon... prachtig’ oude stadskasteel waar je als gast niet zou komen. Dat is ook gewoon zo leuk aan mijn werk. Dikke Dirk, de huiskat, sluiten we af en toe op in de brouwerij als hij bij gasten op tafel gaat springen. Aan de andere kant is hij natuurlijk ook onze muizenjager. In een oud stadskasteel heb je veel kieren, naden en heel veel gangetjes. Muizen zijn dus onvermijdelijk, maar Dikke Dirk is op zulke momenten onze redder in nood. Er worden bij ons verschillende soorten bier gebrouwen. De Ouwe Daen, Jonge Daen, Linteloo Gold,
benadrukt. Hij smaakt ook kruidiger en hoort bij de kristalbieren. De donkerbock is ons winterbier en zeer kruidig. De lentebock, die trouwens alweer flink aan het gisten is, is fris en goudgeel van kleur. Soms neem ik even een kijkje in de brouwerij om aan
gewonnen. Het geheim? Hij werd stiekem gebrouwen met een beetje honing erin. Goddelijk. De drankjes schenken we in speciaal voor Oudaen ontworpen glazen. Voor de Ouwe en Jonge Daen gebruiken we de vrij grote, langwerpige glazen. Voor de Linteloo Gold, een fruitige pilsener, wordt een rond glas op een voetje gebruikt. Voor de Dubbele Daen, een bier gebrouwen met lichte en donker gekaramelliseerde gerstemout, is het glas gewoon... prachtig. Deze bestaat uit een voetje met een heel mooi breed glas bovenop. Alsof er een hele kom op zit, geweldig om te zien. Ik denk dat we ook maar zo’n zes Heineken glazen hebben staan.
‘Voor mij zal het bier van Oudaen altijd als óns bier voelen’
de Dubbele Daen en natuurlijk de seizoensgebonden bockbieren. De Ouwe Daen is bijvoorbeeld een ongefilterd tarwebier met een zachte, iets zoete, romige smaak. Deze behoort tot de zogenaamde witbieren. De Jonge Daen is daarentegen de gefiltreerde versie van de Ouwe Daen. Doordat de nog aanwezige gistcellen en eiwitten zijn gefilterd wordt de smaak extra
Maurice te vragen hoe ver gebrouwen de Lentebock is. Ieder bier heeft een andere gistingstijd, maar het duurt zeker een paar weken. De herfstbock, mijn favoriet, wordt met zo’n 6% alcohol onder andere gebrouwen met karamelmout. Wat trouwens wel grappig is, is dat dit heerlijke bockbier onlangs de wedstrijd van het ‘Beste Bockbier van Nederland 2012’ heeft
In de brouwerij hangt een erg gezellige sfeer. Er zijn mensen die vanuit België hier naartoe komen om die sfeer en de bieren in de brouwerij te proeven. Meestal gaat zo’n rondleiding gepaard met een diner. Ze krijgen dan natuurlijk eerst het bier te proeven met een onmisbaar bittergarnituurtje erbij. De reacties die mensen achteraf aan tafel geven als ik de bestelling voor het dessert opneem zijn altijd zo positief. Daar kan ik zo ontzettend van genieten als ik dat hoor. Daar doe je het ook gewoon voor. En ook al brouw ik het niet zelf, voor mij zal het bier van Oudaen altijd als óns bier voelen.“
Hop // 25
THE PLACE TO BIER HARBOUR CLUB Stof je colbert af, strijk je pantalon en zoek je manchetknopen bij elkaar want Hop gaat op de luxe tour. Deze week meren we aan in Rotterdam. Vlak bij de Euromast vinden we The Harbour Club. // Sander Beekman
T
he Place to bier heeft al de Bierfabriek in Amsterdam bezocht en vorige maand zijn we warm ontvangen in café Olivier in Utrecht. Deze keer gooien we het over een andere boeg en bezoeken we The Harbour Club waar de crème de la crème van Rotterdam zijn dagelijkse behoefte aan kaviaar, mosselen en ander zeevoer naar binnen werkt. Het is zien en gezien worden en deze attractie is natuurlijk het beste te aanschouwen met een lekker koud biertje in de hand. Is dit echter voor de bierliefhebber nou een plek om eens rustig te genieten van de jetset van Rotterdam of hebben we hier niets te zoeken? The Harbour Club heeft drie vestigingen. Ze zitten in Amsterdam,
Scheveningen en Rotterdam. Wij hebben voor de nieuwste vestiging gekozen in Rotterdam. Nieuw is het pand echter niet. De club is gevestigd in een honderd jaar oude villa in het voormalige Parkzicht pand. Bij aankomst rijd je je auto voor en geef je
‘Het ziet er prachtig uit’ de sleutels aan de valet parkeerhulp. Dit is niet zomaar een clubje. Van binnen is het pand compleet gerenoveerd en we moeten toegeven dat het er prachtig uitziet. Het is strak en modern ingericht met toch wel verassende accenten in de vorm van graffiti art werk.
Mooi, maar hierdoor mist het wel een beetje de warmte en gezelligheid van bijvoorbeeld een bruin café. Dit komt ook door het vele glaswerk in de club. Hierdoor is het heel licht, modern en open maar niet erg knus. Het straalt wel luxe uit en dit is ook terug te zien in de prijzen. Zelf beweert The Harbour
je echt alleen voor het eten gaat kun je beter naar een restaurant gaan met een Michelin ster. Deze zijn even duur en je krijgt er echt goed te eten. The Harbour Club is ook geen kroeg waar je gezellig met je vrienden een avondje gaat borrelen. Daar is het te strak en te modern voor ingericht. Waar dient
‘Blijkbaar verdienen ze in Rotterdam meer dan modaal’ Club “luxe maar toegankelijk” te zijn. Blijkbaar verdienen ze in Rotterdam meer dan modaal of ze zitten na één salade al vol, want het blijft een prijzige tent. Eyecatchers van het interieur zijn de glazen wijnstellingen, waar de flessen mooi zijn uitgestald. Helaas is er voor het bier een minder luxe uitstalling. Die moet het gewoon doen met een tap op de bar. Het pand is omringt door terrassen dus vooral in de zomermaanden kun je er zeker genieten. De terrassen zijn comfortabel en ruim ingericht. Je kunt er zo een hele middag doorbrengen, mits je dit kan betalen. De voorzieningen zijn er dus, maar hoe zit het met de sfeer? Om eerlijk te zijn valt dit tegen. Het is echt een tent waar je heengaat om gezien te worden. Het eten is lekker maar staat niet in verhouding tot de prijzen. Als
het dan wel voor? Het is al met al meer een club voor mensen die wijn en champagne drinken, maar mocht je een keer indruk willen maken op je vriendin of date dan is dit zeker dé club om te bezoeken. Echter vinden we het er op de terrassen prima uit te houden. Valet parking vinden we ook helemaal niet verkeerd en de bediening loopt er netjes bij in pak. Als bonus is het entertainment er in de vorm van voetbalvrouwen die hun sigaretten contant af willen rekenen, zodat iedereen kan zien dat mevrouw een dik pak contant geld bij zich heeft. Helaas is manlief er niet bij. Die heeft het te druk met voetbal en bier drinken…
• www. theharbourclub.nl, www.specialbite.com
Onderzeiken H
ola! Ik ben Eric Schuurman, 27 jaar en een bierhater in de bloei van mijn leven. Iedere maand schrijf ik over mijn kroegavonturen. Deze week een geluk bij een ongeluk. Het ongeluk? Het was zaterdagavond en mijn vrienden kregen weer eens geen genoeg van dat mislukte drankje. Een glas ongeluk hier, een glas ongeluk daar; mijn vrienden bestelden bier alsof het miljoen ze net in de knip was geschoven. “En wat wilt u drinken?”, vroeg de ober aan mij. “Doe mij maar een glaasje droge witte wijn alstublieft.”“Pff, komt hij weer aan met z’n druivensapje”, hoorde ik de rest van m’n tafelgenoten denken.
Foto: Rutger Surewaard
De alcohol vloeide de godganse avond. Een overvloed aan drankjes ter waarde van twee maanden zorgtoeslag pronkte op de tafel waar alleen nog plek was voor een staande lipgloss. Zeven mooie beschonken koppies bepakt en bezakt met een studiefinanciering waar je geen u tegen hoeft te zeggen, vroegen net na middernacht met lichte angst in de ogen naar de rekening. De ober, die na het derde biertje van een van mijn tafelgenoten blijkbaar zijn taak op een laag pitje had gezet, bracht met vermoeide oogjes de rekening naar onze tafel. De tafel waar de
viltjes veelal besprengt waren met dat gele gedrocht. Mijn ogen die door alle druivensapjes drie keer zoveel alcohol hadden moeten doorstaan, geloofden de klein gedrukte lettertjes op het bonnetje van de andere tafel niet; NEGEN EURO DERTIG?! Daar was dan eindelijk mijn geluk. ‘Wilt u pinnen of contant betalen meneer?’ De vraag die ik mezelf een minuut eerder
‘Pff, komt hij weer aan met z’n druivensapje’ had gesteld waarom ík de rekening nou eigenlijk in m’n handen vasthield, was ik al snel vergeten. Ik graaide een tientje uit mijn broekzak en zei dat ze de rest mochten houden voor in de fooienpot. Aardig, niet? Nog geen tien seconden later stonden we buiten. En het tafeltje naast ons? Het tafeltje naast ons zal een onvergetelijke avond hebben gehad. Daar is geen twijfel over mogelijk. Nu spookt de laatste dagen alleen nog één vraag door mijn hoofd. Kan ik mijn onbeschonken koppie nog in die tent laten zien of is het toch beter als ik voor deze kroeg een eendagsvlieg blijf? Laat het me weten via redactie@hop.nl. Eric
Nieuwe oogst Ons verlangen naar de zomer
Het favoriete biertje van Nigel de Jong
- The place to bier op internationaal gebied - Het lekkerste voorjaarsbiertje - Bier en tieten
“Ik heb het liefst een biertje die lekker romig is van smaak.”
Foto: www.hoegaarden.nl
Tijd voor de barbecue Allerlei lekkere recepten voor een zomerse barcecue met je maten.
Fotografie: Charlotte de Weerd
Bierdopjes en hun roemrijke historie Het verhaal achter het bierdopje. Welke soorten bestaan er allemaal?
30 // Hop
Hop in april
Cityguide 7
3
6
8
2 4
1 5
Foto: maps.google.com
Deze maand the place to bier in Rotterdam, Europa’s grootste havenstad. De op twee na grootste stad van Nederland weet wel wat de bierliefhebber wil. Rotterdam heeft een divers aanbod aan bars, restaurants en clubs gemengd met cultuur in de breedste zin. Wij hebben een paar hoogtepunten uit Rotjeknor voor je op een rij gezet. Wil jij een ook avondje in een van deze bierwalhalla’s vertoeven? Neem dan jouw Hop magazine mee en ontvang 25% korting! The Harbour Club Kievitslaan 25 3016 CG Rotterdam New York in Rotterdam Poppodium Rotown Nieuwe Binnenweg 17-19 3014 GB Rotterdam Muziektempel met bier • www.youropi.com/nl
1
2
3
Bar Off Corso Kruiskade 22 3012 EH Rotterdam Altijd een club, nooit hetzelfde
7
Bar De Witte Aap Witte de Withstraat 78 3012 BE Rotterdam ’s Werelds beste bar 2009
4
Bar Stockholm Spaansekade 12 3011 ML Rotterdam Finse bar in Rotjeknor
8
Café LantarenVenster Otto Reuchlinweg 996 3076 MD Rotterdam Café & cultuur
5
Grand café ’t Witte Huis Geldersekade 1 3011 WB Rotterdam Een biertje in Europa’s eerste wolkenkrabber
6
Club Bed Coolsingel 18 3011 AD Rotterdam Met je vrienden naar bed