Sabine uitslag

INTERVIEW

Sabine Uitslag

Beauty & Brains op het Binnenhof Ondanks de halvering van het CDA werd Sabine Uitslag met zestienduizend voorkeurstemmen Kamerlid. Tussendoor is ze ook nog uitgeroepen tot Meest Sexy Politica, verkozen tot Beste Webpoliticus van het jaar én treedt ze met regelmaat op als leadzanger van coverband Spinrock. Wie is deze ‘straatvechter’ eigenlijk? Is ze echt tegen samenwerking met de PVV? "Wilders’ uitgangspunten druisen in tegen mijn persoonlijk principes.”

†

Tekst: Michael Barzilay Fotografie: Paul Bakker @ Unit CMA Styling: Geert-jan renzen

Visagie: Corinne van der Heijden @ Angelique Hoorn

32

BLVDMAN

Pak, C 299,50 van Soci3ty Overhemd, C 149,50 van Soci3ty Stropdas, van stylist

BLVDMAN

33

INTERVIEW_sabine uitslag

D

e zon speelt een prachtig spel in de hoge hal die de oude kamertjes van het Binnenhof verbindt met het jongere Tweede Kamergebouw. Tussen de maatkostuums en driedelige pakken doemt er een oogverblindende verschijning op in een hagelwit zomerjurkje.

Sabine Uitslag (37) stelt zich uitgelaten voor.

Terwijl we talloze trappen, hallen en poortjes doorkruisen schudt de politica handen, lacht ze rijkelijk, knikt ze innemend en is ze, met haar typerende Twentse tongval, niet karig met kwinkslagen. Het moge ­duidelijk zijn, Mevrouw Uitslag maakt wat los in de Haagse gelederen.

Terwijl zij in de restauratie biologische pompoensoep en salade bestelt en ik een dubbele espresso, bedenk ik dat ik moet waken voor gezapigheid. Allemaal wel leuk en aardig, maar wie is deze nieuwe volksvertegenwoordiger eigenlijk? Wat schuilt er achter deze charmante christenbabe? Was het eigenlijk niet gewoon een charmeoffensief van haar partijgenoten om in de nadagen van Balkenende IV een soort topmodel naar voren te schuiven? Hebben we hier te maken met een poldervariant van Cicciolina of met een Haagse Jeanne d’Arc? Even verderop in het Tweede Kamerrestaurant zit D66-Kamerlid Boris van der Ham aan de lunchtafel met voormalig AVRO-presentatrice Pia Dijkstra, ook Kamerlid dankzij voorkeurstemmen. “Sabine, wat ben je toch een lekker wijf!” roept Van der Ham plagerig.

“Dat kan hier allemaal zomaar?” vraag ik Sabine. “Hij mag het zeggen hoor,” zegt ze op zachte toon, “hij is toch van het broederschap.”

Het duurt een paar seconden voordat ik begrijp waar ze het over heeft.

Ze is het meisje van de gitarist van de band, las ik. _Wat vindt je vriend eigenlijk van je nieuwe machtspositie? Erotiseert het als een vrouw hogerop komt?

Ze moet er hartelijk om lachen. “Ik ben momenteel single.”

Ja, het is echt waar. Ze is vrijgezel. _Kon hij je politieke aspiraties niet waarderen?

“Niet alle mannen kunnen zoveel vrouwelijke macht aan”, antwoordt ze lachend. “Nee nee, het heeft niets met de politiek te maken. Mijn ex en ik zijn nog beste vrienden en we treden wekelijks op in het hele land met onze band Spinrock.”

Jurkje, C 520 van Paul Smith Jasje, C 339 van Stine Goya

34

BLVDMAN

Voordat ik verder praat, wacht ik even omdat ik zie dat ze enkele ogenblikken stilletjes in gebed is voordat ze aan haar lunch begint. _Bidt ze ook voor het slapengaan?

“Ja, dan deel ik mijn gedachten met het hogere, met God. Ik bid niet tot een man die een grijze lange baard heeft. Daarin ben ik zeer vrij. Een vriendin van mij is heks. Die praat altijd tegen de maan. Volgens mij zit God in alles. Ik praat tegen de maan, tegen de zon, tegen een boom.” _Een heks in het CDA? “Kijk, ik ben geen Prinses Irene, maar of iemand nou tegen de zon praat, met God of Allah, dat is voor mij allemaal hetzelfde. God kan wat mij betreft net zo goed een vrouw zijn.”

“God kan wat mij betreft net zo goed een vrouw zijn”

_Macht

Sabine heeft iets van een kind in een koekjesfabriek, zo enthousiast is ze.

Ze lijkt na het verkiezingsdebacle van haar partij de enige CDA’er die wat te vieren heeft. Hoewel ze op de 32ste plaats van de kieslijst stond, kreeg ze vanwege voldoende voorkeurstemmen alsnog een zetel in de Tweede Kamer toebedeeld.

Twee jaar geleden mocht ze er al even aan ruiken toen ze Mirjam Sterk verving die wegens zwangerschap met verlof ging. En eenmaal in de politieke spotlights wisten de media haar snel te vinden. Ze schoof geregeld aan bij De Wereld Draait Door, Pauw & Witteman en Knevel & Van den Brink, werd door de Veronicagids tot Meest Sexy Politica gebombardeerd, duikt met enige regelmaat op in de gedrukte media en toert frequent door het land met haar band. _Kun je met zo’n drukke agenda het Kamerlidmaatschap wel aan?

“Ik neem het verdomd serieus”, barst ze los. “Allereerst rouwt het CDA nog om zijn verlies. We moeten even met de billen bloot. Maar daarna moet het land bestuurd worden. Ik ben van mening dat we een langetermijnvisie moeten uitrollen die langer dan vier jaar bestrijkt. We moeten af van de kwestie dat we bij elk nieuw kabinet weer alle kanten op schieten.”

Gedreven: “Belangrijke issues zouden de kabinetsperiodes en de ­partijen moeten overstijgen.”

Even later en wat rustiger: “Het is wel absurd dat zoveel mensen op het kiesformulier naar de naam Sabine Uitslag zochten en dat rondje rood hebben gekrast. In het tv-programma BNN Lijst 0 moesten mensen voor de camera hetzelfde stemmen als in het stemhokje. Drie op de tien Amsterdammers kozen voor mij! ‘Omdat ze zoveel voor de zorg doet’, zeiden ze. Kijk, daar doen we het allemaal voor. Negenduizend stemmen komen uit Overijssel, daar kom ik vandaan, daar kennen ze me goed en heb ik ook veel weten te realiseren. Maar al die andere stemmen! Ik denk dat het menselijke contact, waar ik een voorstander van ben, erg ­geholpen heeft. Om die reden ben ik ook uit de zorg en in de politiek gegaan.

Omdat er een veel menselijker maat moet komen, in de zorg en in onze samenleving als geheel. Aandacht voor de zorg en voor de jeugd, daar maak ik me hard voor.”

Menselijkheid, daar gaat ze voor. “Niet dat Angelsaksische systeem­ denken van: we hebben een probleem, daar zetten we een institutie op, we koppelen er wat regeltjes aan en dan komt het wel goed. Dat maakbaarheidsdenken, daar ben ik absoluut niet van.” >

BLVDMAN

35

INTERVIEW_sabine uitslag

_Zag je de val van Jan Peter Balkenende aankomen?

“In eerste instantie niet. En achteraf gezien vind ik ook niet dat hij zo’n aftocht verdient. Deze man heeft zich zo ingezet, voor ons allemaal. Tja, in retrospectief had iemand hem misschien moeten weerhouden van een hernieuwde verkiezingscampagne. Maar goed, ik heb JP altijd door dik en dun gesteund. Die man deugt. Hij heeft er voor gezorgd dat de werkloosheid hier de laagste is van alle Europese landen, dat ons gezondheidszorgsysteem één van de beste ter wereld is en dat onze jeugd de gelukkigste is van de wereld. Dat komt niet van de wind, dat is visie. Dat is Balkenende voor mij. Een wijze uitspraak vind ik ook: een goudvis heeft pas door dat hij in een kom leeft als die er buiten ligt. Niemand had verwacht dat we zo’n nederlaag zouden lijden. We zijn echt afgestraft.

Maar we zullen zien hoe men over een paar jaar denkt over deze regeringsperiode. De nacht van 9 juni was desastreus, ik kon het gewoon niet geloven. Dat we de grote verliezer waren, van 41 naar 21 zetels, overtrof al mijn vermoedens. Is het echt afgelopen met de partij? vroeg ik me af.

Doen we er niet meer toe? We hebben nu een evaluatie op de agenda gezet, waar zowel mensen van binnen als van buiten de partij aan meewerken. Het is ook compleet nieuw voor het CDA dat we zo minimaal zijn vertegenwoordigd in de Kamer. Maar stiekem hoopte ik toch een beetje dat ik wel in de Kamer zou komen.“ _Dit jaar zit er een recordaantal vrouwen in de tweede kamer. Wat wil je in de politiek? Ga je voor het hoogst haalbare? Sabine Uitslag, de eerste vrouwelijke minister-president?

“Ja, wij vrouwen mogen de problemen nu oplossen”, zegt ze op ironische toon. “Zelf wil ik niet te hard van stapel lopen. Allereerst eens ­proberen een goed Kamerlid te zijn. Ik ben een realist, ik weet niet of ik ooit voor het hoogste ambt zal gaan. Kijk,” zegt ze, “toen ik als kleuter in de zandbak van Westerhaar speelde, heb ik nooit gedacht: ik word Kamerlid. Nu ik er zit, moeten we maar kijken waar het toe leidt.

Bovendien houd ik er ook niet van om van de daken te schreeuwen wat mijn ambities zijn. Ik kom uit een Twents gezin waarin arrogantie een doodzonde is. Gisteren kwam ik binnen op de verjaardag van mijn oom, daar zat mijn hele familie. Roepen ze: daar heb je de minister-president!

Wordt er hard gelachen en gevraagd hoe het met me gaat, en daarna is het weer over tot de orde van de dag. Geen poeha bij ons hoor. Dat nuchtere zit me in het bloed. Ik zie de Tweede Kamer niet als een springplank naar sterrendom, voor mij geen sterallures. We moeten hier hard werken voor de goede zaak en ik voel mezelf echt volksvertegenwoordiger, een ­mensenmens. Het liefst houd ik me bezig met het vertalen van wat we hier doen naar de gewone mensen. Mijn familie, de buren, de straten­ maker, iedereen moet het kunnen begrijpen. Ik ben van de simpele ­uitleg.

De Tweede Kamer is voor mij een middel om tot betere verhoudingen in de samenleving te komen. Daarom ben ik ook uit de zorg gegaan, zodat ik samen met collega’s in de politiek er voor kan zorgen dat het beter wordt dan het nu is. Met meer zeggenschap voor de mensen die het werk

36

BLVDMAN

“Drie op de tien amsterdammers kozen voor mij”

uitvoeren en betere verhoudingen tussen de top van de organisatie en de werkvloer. We moeten de broekriem aanhalen, maar wel in samenspraak met de mensen in de zorg. Zij hebben vaak de briljantste ideeën. Ik wil mensen mobiliseren en die door de enorme bezuinigingen loodsen. Met elkaar de lasten dragen, zonder naar elkaar te wijzen.” _Kun je er wel van slapen?

“Ik kan soms flink de noodzaak inzien van bepaalde zaken, maar CDA’ers zijn optimistisch ingesteld. Kijk naar SP’ers, die zijn altijd in mineur. Ik ben gewoon ontzettend blij dat ik nu op een plek zit waar ik de ­problemen kan aanpakken. Maar ik maak me wel zorgen. Hele grote zorgen. Maar op mijn bescheiden manier kan ik er nu iets aan doen. Goed luisteren naar de mensen die op ons gestemd hebben, wat zij van ons willen. Ik voel me hier als een vis in het water, maar voel ook de verantwoordelijkheid. Ik ben zeer strijdvaardig, dus kom maar op met die debatten!”

_Rotzooi

Drs. A.S. Uitslag blijkt allerminst een katje om zonder handschoenen aan te pakken. Het was een hardvochtige weg naar het Haagse pluche. Ze blikt terug. “Bij mijn ouders heerste het motto: hard werken, niet zeuren, doe maar normaal en verbeeld je niks. Echt de Twentse arbeidersmentaliteit. Mijn moeder was huisvrouw en ging later de verzorging in, mijn vader is metaalarbeider. Er werd niet veel gediscussieerd aan de eet­ kamertafel. Maar bij tante Bet en bij opa Uitslag wel. Zijn vader was één van de oprichters van Unitas, de vakbond voor textielarbeiders, en hij was actief in de gemeenteraad voor de CHU. Ik denk dat ik uit die hoek mijn politieke genen heb. Bij opa en oma Uitslag werd ‘s zondags na de kerk eerst de preek besproken en daarna de politiek. Dat ging er vaak fel aan toe. Mijn opa was een echte CHU’er en mijn oom was lid van de PvdA. Dat was natuurlijk water en vuur. Heftige tafeldebatten waren dat.

Als kind dacht ik altijd dat ze dan ruzie hadden. Vanaf mijn twintigste ben ik meer en meer in de politiek geïnteresseerd geraakt. Toen ben ik op zoek gegaan naar de partij die echt bij mij paste. Dat werd het CDA.” En waar beter te beginnen dan in de zorg? Ze gaat als prille twintiger naar de Academie Verpleegkunde, studeert in Maastricht gezondheidswetenschappen en wordt op haar 25ste Hoofd Opleidingen van de ­geestelijke gezondheidszorg in Deventer. Tussendoor is ze even verpleegkundige, praktijkopleider in een verpleeghuis, daarna kwaliteits­ coördinator, Hoofd Zorg Expertise in de gehandicaptenzorg en ­consultant voor klinieken. Ze bekleedt diverse bestuursfuncties, zit in de raad van >

Jasje, C 559 van bllack

INTERVIEW_sabine uitslag

“Ik zou niet met Wilders in een kabinet willen zitten”

Jurkje, van stylist Jasje, C 399 van See by Chloé Verkoopinformatie Bllack, via Margreeth Olsthoorn 010 2827531 Paul Smith en see by chloé, via Van Dijk 010 4112644 Stine Goya, via Margreeth Olsthoorn 010 2827531 The Society Shop 020 6649281

38

BLVDMAN

toezicht van een thuiszorgorganisatie, is bestuurslid van de Vereniging voor Verplegingswetenschappers, vicevoorzitter van een commissie waar verpleegkundigen de koppen bij elkaar steken om politieke zaken onder de loep te nemen, zit in de fractie van de Begeleidingscommissie van het CDA, werkt bij het Wetenschappelijk Instituut van de partij….

En nu dus in de Tweede Kamer. _Je bezit beauty én brains, maar hoe zou je je handhaven in een debat met Wilders? Denk je eigenlijk kiezers van Wilders af te kunnen snoepen?

“Mensen uitsluiten op basis van hun geloof, daar ben ik absoluut niet van”, klinkt ze bedrukt. “Als je laat uitrekenen hoeveel een allochtoon Nederland per jaar kost, dan heeft dat niet het gewenste effect. Je gaat toch ook niet uitrekenen hoeveel blonde Twentenaren kosten? Wij ­hebben daarop gereageerd door te roepen hoeveel de nieuwe Nederlanders het land juist opleveren, maar dat wilde niemand horen. Dat vond ik erg verbazingwekkend. Kijk, er zijn zorgen en problemen, maar pak ze daadkrachtig aan en neem mensen ook hierin serieus!” _Zou je met Wilders in een kabinet kunnen zitten?

“Nee.” _Maar hij vertegenwoordigt wel 1,2 miljoen kiezers...

“Daarover heb ik wel wat tranen gelaten. Hebben die mensen op hem gestemd om een rechts kabinet te krijgen? Of omdat ze bang zijn? Of omdat alle moslims het land uit moeten? Het echte probleem is volgens mij niet Wilders, maar dat er in Nederland blijkbaar mensen wonen die zich aangetrokken voelen tot dit geluid. Waarom zijn ze ontevreden, waarom zijn ze bang? Daar ligt naar mijn mening de echte uitdaging! Ik vind dan ook dat je de PVV-stemmers serieus moet nemen. Ook al ­druisen Wilders’ uitgangspunten in tegen mijn persoonlijk principes. Je zou eens een half jaar mee moeten lopen en moeten horen wat hij allemaal zegt. Hij maakt van andere krachten in de politieke arena gebruik dan de gangbare. Ik vind het wel erg knap hoe hij dat doet, maar het is niet mijn manier. Toch krijgt hij het wel allemaal voor elkaar, al die ­media-aandacht. Hij kaart problemen aan maar komt niet met oplossingen.

Het is nu onze taak daar een duidelijk christendemocratisch geluid ­tegenover te zetten, herkenbaar en humaan. Dat is de uitdaging!”

_Media

_Zit er ook nog een beetje vernieuwingsdrang in het Kamerlid? Hoe krijgen we het land weer helemaal op het spoor? Is dit politieke systeem

niet een beetje failliet als het om de paar jaar demissionair raakt?

“Ik heb er een broertje dood aan als de mensen hier in Den Haag denken dat wanneer ze een knopje omdraaien, er ergens in het land iets op z’n plek valt. Daar moeten we van af”, steekt ze van wal. “Zoals bijvoorbeeld de socialistische partijen die het altijd maar over de maakbaarheid van de overheid hebben. Dat zegt mij helemaal niks. En de almacht van de markt, dat is het ook niet. Je wilt toch geen Amerikaanse toestanden?

Je moet mensen leiderschap bieden waar ze ook echt iets bij voelen, waarbij er vertrouwen ontstaat tussen het land en zijn leiders. Sinds Fortuyn is het politieke landschap op z’n kop komen te staan. Nu denken we constant als het even niet werkt: laten we het maar weggooien. Ik ben geen groot voorstander van radicale veranderingen. Laten we eerst maar eens goed evalueren hoe we met dit systeem om moeten gaan in dit tijdperk. Het heeft alles te maken met het nieuwe politieke gevoel. De vierde macht, de macht van de media, is sinds Fortuyn de Kamer binnen­ geslopen. Hij is onderdeel geworden van het systeem en zit altijd aan de gesprekstafel. Het is een macht die je niet kunt grijpen, want hij heeft nagenoeg geen verantwoording af te leggen aan het volk. En als politicus ben je er ongelooflijk afhankelijk van. Ik hou van de media, dat vooropgesteld, maar ik wil ze uitdagen deel te nemen aan een ethisch journalistiek debat. En dan eens zonder camera’s. Niet zoals het nu gaat. Dat er bij elke wind die ik laat een camera staat.”

_Straatvechter

_Krijgt deze gepassioneerde Twentse met haar handjevol voorkeurstemmers ook het land mee?

“Mensen die mij kennen weten dat ik vaak tien keer zo hard loop als de gemiddelde Nederlander. Vroeger als een bus net was vertrokken, haalde ik die vaak alsnog door er keihard achteraan te hollen, waar anderen al hadden opgegeven. Dat ligt ook in mijn aard: waar anderen stoppen, ren ik door. Ik ben een echte straatvechter. Ik ben niet met een gouden lepel in de mond geboren. Daardoor leer je dat niets vanzelf gaat en dat je heel hard moet strijden om iets te bereiken.” _Dus tijd voor Cupido is er niet?

“Dat is de hamvraag”, lacht ze luidkeels. “We zien het wel. Het komt zoals het komt. Het gaat bij mij heel erg om de klik met iemand. Niet om wat ze doen of wat ze zijn of hoeveel geld ze verdienen; dat interesseert me geen bal.” _zelf heb je in ieder geval nog geen chauffeur?

“Ik heb wel net een BMW Z3 gekocht,” zegt ze schaterlachend, “een zwarte cabrio. Is wel echt een VVD-auto hè? Niet echt duurzaam, want hij zuipt als een ketter, maar goed….”

Voordat de politieke strijd in alle hevigheid losbarst, gaat ze eerst nog even richting de zon. Solo.

“Ik vertelde gisteren aan mijn familie dat ik alleen naar Aruba ga en toen raakten ze toch een beetje in paniek. Maar zo ben ik. Ik verdom het om angstig te leven.”

BLVDMAN

39