Beter Bereikbaar Brabant Editie Noordoost-Brabant
Deze pagina’s zijn tot stand gekomen in samenwerking met en onder volledige verantwoordelijkheid van de provincie Noord-Brabant
Mobiliteit is meer dan een nieuwe weg en bussen Een beter bereikbaar Brabant gaat veel verder dan enkel het aanleggen van nieuwe wegen en het laten rijden van bussen. Gedeputeerde Ruud van Heugten schetst de uitgebreide opdracht van de provincie als het gaat om mobiliteit. "Mobiliteit is essentieel voor onze leefbaarheid en voor de economie", stelt Van Heugten. "De economie stagneert als mensen niet op hun werkplek kunnen komen of goederen niet in de fabriek." Overheden worden bij dit thema volgens hem van oudsher geassocieerd met het aanleggen en onderhouden van wegen. Maar ons kleine land raakt aardig vol en andere oplossingen zijn noodzakelijk.
Provincie wil wegen en kanalen beter benutten Daarom gooide de provincie het roer om. "Behalve het bouwen en beheren van onze infrastructuur gingen we ook bekijken hoe we die wegen en kanalen beter kunnen benutten zodat meer mensen er gebruik van kunnen maken", aldus Van Heugten. "Daarnaast proberen we het reisgedrag van mensen te beïnvloeden. Want als we 's morgens allemaal tegelijk in de auto stappen, staan we alsnog in de file." Uitdagen Bij beïnvloeding van het reisgedrag ziet Van Heugten een belangrijke rol voor de provincie weggelegd. “We proberen automobilisten te verleiden om vaker de fiets of het OV te pakken. Door de aanleg van snelfietsroutes of speciale busbanen.” Daarnaast wil de provincie actief bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe mobiliteitstechnieken. Nu de verbreding van de rijksweg A58 Eindhoven - Bergen op Zoom nog jaren op zich laat wachten, daagt Brabant het bedrijfsleven uit diensten te ontwikkelen die helpen bij het voorkomen van spookfiles na onnodig remmen. Van Heugten: "Het komt erop neer dat automobilisten informatie op maat krijgen via hun TomTom of telefoon zodat ze op tijd van rijbaan kunnen verwisselen of afstand kunnen houden."
Bouwen Ondanks alle nieuwe technieken, blijft investeren in nieuwe infrastructuur volgens de gedeputeerde wel noodzakelijk om Brabant bereikbaar te houden. “We blijven dus ook bouwen.” Miljoenenprojecten in deze regio zijn de huidige reconstructie van de N261 langs de Efteling en de aanstaande verbreding van de N279 tussen 's-Hertogenbosch en Veghel. Ten zuidoosten van Oss is onlangs de Weg van de Toekomst (N329) aangelegd. Deze bevat diverse innovatieve technieken, zoals een wegmarkering die 's avonds lichtgevend wordt. "Ook bij bouwprojecten proberen we het bedrijfsleven uit te dagen om nieuwe technieken toe te passen. Dat is misschien niet altijd meteen succesvol, maar als overheid moet je bedrijven ook de mogelijkheid bieden om technieken in de praktijk toe te passen. En als het dan werkt, dan zie je hoe wegenbouwers dat in een razend tempo van elkaar overnemen." Verdiept Om het voor mensen nog eenvoudiger te maken om in het OV te stappen, zijn volgens Van Heugten veel investeringen gedaan in of bij de stations van ’s-Hertogenbosch, Tilburg, Eindhoven, Helmond en Breda. Voorzieningen voor fiets en bus zijn verbeterd en het aantal treinpassagiers tussen die steden is fors toegenomen. Daarnaast staat een verdubbeling van het aantal intercity's tussen Eindhoven en Amsterdam op de rol zodat reizigers nog eenvoudiger voor het OV kunnen kiezen. Van Heugten: "Daarom wordt in Vught het spoor straks verdiept aangelegd. Want meer treinen is gunstig voor de reiziger, maar Vught moet wel leefbaar blijven". Kwaliteitstijd Kijkend naar de toekomst ziet de gedeputeerde reistijd steeds meer kwaliteitstijd worden. "Bijvoorbeeld door reisinformatie op maat die je precies vertelt wanneer en met welk vervoer je het makkelijkste op de plaats van bestemming komt. Dat maakt reizen aangenamer en efficiënter en daar moeten we verder in investeren. En misschien kunnen we over een tijdje met z'n allen een potje kaarten in de auto. Want die rijdt dan zelf wel van A naar B."
Gedeputeerde Ruud van Heugten (rechts) geeft op de fiets het startsein voor de aanpak van de weg N617, 's-Hertogenbosch-Schijndel.
Het busstation bij het treinstation 's-Hertogenbosch. Het busstation biedt gemak en duidelijkheid voor de reizigers.
Feiten over de mobiliteit in Brabant In het jaar 2000 bezaten per duizend inwoners van Brabant 440 mensen een personenauto. Vorig jaar was dat aantal gestegen naar 521. Ten opzichte van de andere provincies is dit het hoogste autobezit. De meeste in- en uitstappers van de stations in Brabant op een gemiddelde werkdag in 2013 had Eindhoven: 59.782. De lichtstad wordt gevolgd door 's-Hertogenbosch (41.962), Tilburg (33.232) en Breda (31.029). Het laagste aantal had Lage Zwaluwe (768). In 2013 gingen in totaal zo’n 28,5 miljoen reizigers met het regionaal openbaar vervoer in Brabant. Dat is een stijging van 21 procent ten opzichte van 2007. De inmiddels 2400 deelnemers aan het fietsstimuleringsproject B-riders rijden in Brabant met hun elektrische fietsen per dag ongeveer 30.000 kilometer. Elke twee werkdagen gaan zij dus ruim de aarde rond. Samen fietsten ze al meer dan drie miljoen kilometer. Daarmee bespaarden zij 160.000 liter brandstof. Het gebruik van één ondergrondse pijpleiding in West-Brabant voor vervoer van o.a. olie en gas staat gelijk aan het dagelijkse vervoer via 69 treinen (met 1518 wagons), of dertig schepen, of 1465 tankvrachtauto's.
In de file top-10 van de ANWB over de eerste helft van 2014 staat geen enkele file in Brabant. Door de aanpassingen aan onder andere de vaarroute Veghel-Eindhoven, waardoor deze bevaarbaar wordt voor langere schepen, wil het bedrijfsleven in Zuidoost-Brabant dagelijks 460 vrachtwagens van de weg halen. Het aantal verkeersongevallen in Brabant bedroeg in 2012 14.265. Daarvan waren er 5617 in de vijf grote steden. In 1992 waren er in de provincie ruim 36.000 verkeersongevallen. In 2013 kwamen in Brabant 81 mensen om in het verkeer, 24 minder dan in 2012. Dat is een daling van 23 procent. Landelijk is er sprake van een daling van twaalf procent ten opzichte van 2012. Volgens het vakblad ‘Logistiek’ zijn dit jaar de beste vier logistieke hotspots in Nederland: 1. Venlo-Venray; 2. Tilburg-Waalwijk; 3. West-Brabant; 4. Oss-Veghel-Eindhoven. Brabant telde in 2013 586 kilometer aan provinciale wegen.
www.brabant.nl/mobiliteit
Deze pagina’s zijn tot stand gekomen in samenwerking met en onder volledige verantwoordelijkheid van de provincie Noord-Brabant
Informatie over 3 projecten in de regio
Projecten in de regio uitgelicht
13
Weg, water en spoor Bekijk deze kaart online met foto’s en video’s van alle projecten op: www.brabant.nl/beterbereikbaar
7 2
27
SNELFIETSROUTE F59 (GEREED EIND 2015) Tussen ‘s-Hertogenbosch en Oss verschijnt op dit moment een ‘snelweg voor fietsers’. Voor deze Snelfietsroute F59 worden bestaande fietspaden verbeterd en de aansluitingen erop logischer gemaakt. Zo krijgen fietsers zoveel mogelijk voorrang. Het eerste deel tussen ‘s-Hertogenbosch en Rosmalen is inmiddels gereed. Als de F59 eind 2015 helemaal klaar is, ligt er een directe, comfortabele en veilige fietsroute tussen beide steden. Het wordt voor forenzen dan aantrekkelijker om de auto te laten staan en per fiets naar het werk te gaan. Samen met de gemeenten ’s-Hertogenbosch, Maasdonk en Oss werkt de provincie op die manier aan het verminderen van files, luchtverontreiniging en lawaai.
Bart Verkade Binnenvaartondernemer
‘Even de ogen sluiten in de trein’
-
Marco Ahsmann
Brabant scoort prima met zijn waterwegen. Dat vindt binnenvaartschipper Foto: Jeroen de Jong/PvE en -adviseur Bart Verkade (47). “Er is veel vaarwater en de voorzieningen en bedieningstijden van sluizen en bruggen zijn goed. Het wordt nóg beter door de capaciteitsvergroting van de Zuid-Willemsvaart richting Veghel en Helmond, en van het Wilhelminakanaal bij Tilburg. Je kunt daar binnenkort ook met grotere schepen komen. Opwaardering is altijd goed. Als je met één schip hetzelfde kunt vervoeren als met twee kleinere, dan is dat minder belastend voor het milieu en efficiënter.” In West-Brabant staat de haven van Moerdijk als dependance van Rotterdam
31
28
16
3
12 18
DEN BOSCH
4
29
15
19
24
BR EDA
T ILBU RG
17
30
20
26
11
beter bereikbaar
AANPASSING ZUID-WILLEMSVAART (GEREED 2015) Er is volop bedrijvigheid rondom het Brabantse deel van de Zuid-Willemsvaart. Bij ‘sHertogenbosch wordt de laatste hand gelegd aan de omleiding van het kanaal om de stad richting de Maas. Langs de nieuwe omleiding, het Máximakanaal, wordt het Kanaalpark gerealiseerd met veel nieuwe natuur, wandel- en fietspaden. De brug bij Den Dungen is vierbaans, als voorbereiding op de aansluiting op de nieuwe weg N279. Bij Veghel wordt de aftakking richting Eindhoven (WilhelminakanaalBeatrixkanaal) aangepakt. Het doel is onder meer om de Zuid-Willemsvaart voor grotere containerschepen bevaarbaar te maken, met als gevolg minder vrachtwagens op de weg. Ook hoeven schippers straks niet meer te wachten bij de sluizen in ‘s-Hertogenbosch.
5
14
6
De provincie wil dat het busvervoer zo goed mogelijk aansluit op de vraag van de reizigers. Dat betekent bijvoorbeeld dat het busvervoer naadloos moet aansluiten op de trein. Daarnaast worden fietsenstallingen uitgebreid en verbeterd, nieuwe P&R-terreinen en transferia geopend. Na een aanbesteding heeft de provincie het busvervoer in West-Brabant en in Oost-Brabant gegund aan Arriva. Dit bedrijf mag van de provincie vanaf 14 december 2014 voor een periode van acht jaar het busvervoer verzorgen in West-Brabant en gedurende tien jaar in Oost-Brabant. In de regio Eindhoven is het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) verantwoordelijk voor het openbaar vervoer. In het SRE-gebied heeft Hermes een contract voor het busvervoer tot 2016.
23
22
BUSVERVOER OPNIEUW AANBESTEED (VANAF DECEMBER 2014)
8
H E LMON D
9
25
BRABANT
1
E IN DHOV E N
10 21 PROJECT IN VOORBEREIDING PROJECT IN UITVOERING PROJECT GEREED
Op de kaart is een selectie zichtbaar van mobiliteitsprojecten waarbij de provincie Noord-Brabant betrokken is. OVERZICHT VAN MOBILITEITSPROJECTEN IN BRABANT 1.
Natuurbrug Kempengrens: Brabant en Vlaanderen bouwen samen over de snelweg A67 onder Eindhoven een natuurbrug. Gereed: eind november 2014. 2 Snelfietsroute F59: resterende deel van ‘fietssnelroute’ tussen Oss en ‘s-Hertogenbosch wordt gerealiseerd. Gereed: zomer 2015. 3. Op de fiets naar bus en trein: In Uden is een nieuwe fietsenstalling en verbeterd busstation gerealiseerd. 4. Hoogwaardig Openbaar Vervoer: snel, comfortabel en betrouwbaar busvervoer met goede overstapvoorzieningen. Er komt ook een HOV-halte in Veghel. 5. Programma Hoogfrequent Spoor: 300 miljoen euro investeren in beperken overlast als gevolg van meer treinen in Vught, Haaren en Boxtel. 6. OV-fiets: alle treinstations en grote busstations in Brabant eind 2015 voorzien van OV-fietsen. 7. N329, weg van de toekomst: nieuwe weg ten oosten van Oss met veel slimme en duurzame toepassingen. 8. Jan van Cuijkstraat: doorgaande weg in Cuijk die veiliger is heringericht. 9. N260: weg is voorzien van nieuw asfalt, een faunatunnel en middengeleiders. Een komomleiding is in de planning. 10. N396: kruispunten bij aansluiting weg op A2 Leende (afslag 34) met twee rotondes veiliger gemaakt. Aanleg twee natuurbruggen over A2 en N396.
landelijk goed aangeschreven. Ook Bergen op Zoom, gelegen tussen de grote havens van Rotterdam en Antwerpen, heeft in de ogen van Verkade groeimogelijkheden. De provincie houdt zodoende volgens de Woudrichemmer flink wat vrachtwagens van de weg. Maar het kan altijd beter. Zo vindt hij het Eindhovens Kanaal te klein. Wat Verkade betreft stopt de schaalvergroting dan ook niet bij Helmond, maar worden ook Eindhoven en het groeiende logistieke knooppunt Venlo hierbij betrokken. “Ook de capaciteit van de hele ring OosterhoutTilburg-Helmond-Veghel-’s-Hertogenbosch mag worden vergroot. Het is heel goed als je dat rondje kunt varen en overal op de route wat containers bij kunt plaatsen.” Dat sluizen en bruggen straks vanuit Tilburg centraal en dag en nacht kunnen worden bediend, vindt hij eveneens een goede ontwikkeling. “Maar zorg wel voor een slagvaardige serviceorganisatie, die bij een storing snel kan ingrijpen.”
Hans Vasbinder Bedrijfsleven IT-bedrijf Ricoh houdt zich bewust bezig met de mobiliteit van zijn medewerkers en de bereikbaarheid van zijn Foto: Marc Bolsius hoofdkantoor in Den Bosch. Het gloednieuwe pand in de wijk Paleiskwartier werd vlakbij het NS-station en de randweg gebouwd. “Sowieso stimuleren we onze medewerkers structureel om de auto te laten staan en andere manieren van vervoer te kiezen, zoals het OV of de fiets. Ook bieden we gelegenheid tot thuiswerken. Toch is onze parkeergarage regelmatig vol”, vertelt Hans Vasbinder (50) van Ricoh. Als manager HR Servicecenter is onder meer het mobiliteitsbeleid zijn pakkie-an. Vasbinder organiseerde bij het bedrijf in juni twee eco-dagen, waarop dealers hun elektrische auto’s, scooters
11 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21.
en (high speed) e-bikes presenteerden. Ook is hij aanspreekpunt van de community Paleiskwartier van het Brabant Mobiliteitsnetwerk. De hierbij betrokken partijen proberen een goede mix te vinden tussen de bereikbaarheid en leefbaarheid van deze almaar drukker wordende wijk. “In samenwerking met de gemeente worden binnenkort bij het station verkeersremmende maatregelen genomen met het oog op overstekende voetgangers”, noemt hij desgevraagd als resultaat. Eveneens wordt er steeds vaker een beroep gedaan op de elektrische poolauto’s. Die kunnen medewerkers van deelnemende bedrijven voor een dag(deel) gebruiken. Ook wordt bekeken of de beschikbare parkeerplaatsen kunnen worden gedeeld. Om Brabant beter bereikbaar te houden, pleit Vasbinder voor meer P+R plaatsen langs uitvalswegen. “Zo’n drie kilometer voor de stadsgrens. Dan kun je daarna met de pendelbus de stad in.”
www.brabant.nl/beterbereikbaar
N395: Twee fietstunnels zijn vervangen. Herinrichting weg tussen Hilvarenbeek en Oirschot is in de planning. N617: reconstructie weg N617 tussen ‘s-Hertogenbosch en Schijndel met onder meer turborotonde bij Sint-Michielsgestel. N322: vervanging asfalt (ook van weg N267), kruising Hoge Maasdijk veiliger voor fietsers gemaakt en Waardhuizense brug vervangen. N261: omgebouwd tot veiligere weg met ongelijkvloerse kruisingen, nieuwe afslag bij onder meer de Efteling. N641 komomleiding Oudenbosch: komst Rondweg Oudenbosch ontlast huidige doorgaande route door Oudenbosch. N264 komomleiding Haps: nieuwe randweg vermindert de verkeersdruk in de kern van Haps. N638 komomleiding Zundert: centrum van Zundert verlossen van (zwaar) verkeer van en naar Belgische grens. N279 noord: weg verbreden naar 2x2 rijstroken. Kruisingen worden ongelijkvloers. N257: asfalteringswerkzaamheden en veiliger maken fietsoversteekplaatsen bij De Heen. De Ruit: investeringen om bereikbaarheid regio Eindhoven/Helmond te verbeteren. N69: oplossing voor regionale en lokale verkeersproblematiek op weg van Eindhoven naar de Belgische grens.
Marco Ahsmann Treinreiziger “De trein is ideaal om ‘s morgens uitgerust op je werk te komen”, vindt Marco Ahsmann (57). Met zijn fiets, Foto: Jeroen Appels/Van Assendelft of soms met de bus, rijdt hij ‘s morgens naar het station in zijn woonplaats Oss. De trein brengt hem via ‘s-Hertogenbosch naar Utrecht, waar hij medewerker klantenservice is bij SNS Bank. Ahsmann heeft wel een auto, maar voor zijn werk gebruikt hij die amper. “Ik ben niet kapot van files. De trein is beter voor het milieu en je hebt er ook veel gemak van. De reistijd gebruik ik om wat ochtendkranten te lezen, e-mails te bekijken of om even de ogen te sluiten. Zo kom ik lekker fit in Utrecht aan. En na een dag hard werken kun je in de trein weer even bijkomen.” Heel soms heeft ‘t
zijn nadelen, als er een storing is of een trein uitvalt. “Dan zijn de perrons mudvol. Maar dat komt in een jaar tijd amper vijf keer voor.” Dat hij van zijn werkgever een Business Card kreeg, heeft zijn keuze natuurlijk mede bepaald. “Daarmee kan ik met alle vormen van openbaar vervoer reizen. Ideaal. Als ik voor een vergadering naar de andere kant van Nederland moet, is het alleen een kwestie van in- en uitchecken. Maar dat is inmiddels een automatisme.” Dagdromend over een beter bereikbaar Brabant ziet Ahsmann zich óók in de bus genieten, bijvoorbeeld als recreant tijdens een dagje naar de Biesbosch. “Daarbij hoef ik dan zo min mogelijk over te stappen en word ik vlakbij mijn bestemming afgezet. Hier kan ik vervolgens op een digitaal paneel lezen wanneer de bussen teruggaan, volgens een ruime dienstregeling!”
22. Gebiedsversterking-Oostelijke-Langstraat A59: gevaarlijke op- en afritten weg A59 verdwijnen, aanleg parallelwegen, hoogwaterbescherming. 23. Opwaardering Zuid-Willemsvaart: dit kanaal (deel Den Dungen-Veghel) geschikt maken voor grotere schepen. 24. Opwaardering Beatrixkanaal en Wilhelminakanaal: kanalen bij Eindhoven en Tilburg geschikt maken voor grotere binnenvaart. 25. Brabant InCar III: proef waarbij automobilisten en truckers op weg A67 meldingen in wagen krijgen die gevaarlijke situaties moeten voorkomen. 26. Spookfiles A58: proef waarbij automobilisten op weg A58 (deel Tilburg-Eindhoven) in wagen meldingen krijgen om plotseling remmen en zo spookfiles te voorkomen. 27. Moerdijk, zeehaven van Brabant: van industriegebied Moerdijk in 2030 een nog belangrijker logistiek knooppunt maken, onder meer met Rail Service Center. 28. Nul verkeersdoden: In 2014 richt de Brabantse verkeersveiligheidscampagne zich op de jonge verkeersdeelnemers, bijvoorbeeld met praktijkdagen en acties. 29. N65: ontwikkeling verbeteringen die doorstroming en oversteekbaarheid van weg Den Bosch-Tilburg bevorderen. 30. A58, InnovA58: project om geplande capaciteitsuitbreiding weg A58 te versnellen en slimmer te realiseren. 31. Station Breda: provincie investeerde in reisinformatiesysteem en in nieuw busstation.
Paul Versantvoort Truckchauffeur Paul Versantvoort (23) is goed te spreken over de kwaliteit van de infrastructuur in Brabant en de Foto: Jeroen Appels/Van Assendelft bereikbaarheid van de provincie. De Veghelse truckchauffeur kan het weten. Hij werkt voor transportbedrijf Trans-Imex in zijn woonplaats, dat onder meer de bevoorrading verzorgt van Jumbo supermarkten in Brabant, Zeeland, Limburg en deels in Gelderland. Alleen die vermaledijde weg N279, met name het stuk langs de Zuid-Willemsvaart van Veghel naar ‘s-Hertogenbosch, is soms een verschrikking. “Daar is het ‘s morgens van half acht tot half negen en ‘s middags van vijf tot zes heel druk. Als je rond vijf uur terugkomt, sta je gegarandeerd even in de file. Het ligt eraan welke rit je hebt; de ene
week sta je vijf keer vast, de andere week één keer.” Dat de provincie plannen heeft om deze weg te gaan verbreden, klinkt Versantvoort dus als muziek in de oren. “De nieuwe brug die ze nu bij Den Dungen hebben gemaakt is al vierbaans. Dat rijdt gewoon perfect. Als er iets gedaan kan worden aan die stoplichten bij Heeswijk en Middelrode zou dat heel veel schelen, want daar stropt het verkeer. Tweebaans is dan toch te weinig.” De Veghelaar noemt als andere knelpunten de A58 (Eindhoven-Bergen op Zoom) en Knooppunt Hooipolder bij Raamsdonksveer (kruising A59-A27). “Daar zouden ze wel een fly-over mogen maken in plaats van die stoplichten.” Maar verder vindt de toekomstig bedrijfseigenaar - hij draagt al een steentje bij aan de planning en logistiek van Trans-Imex - dat in Brabant goed wordt ingespeeld op de voller wordende rijbanen. “Je kunt vaak via meerdere wegen makkelijk ergens komen.”
Deze pagina’s zijn tot stand gekomen in samenwerking met en onder volledige verantwoordelijkheid van de provincie Noord-Brabant
Informatie over 3 projecten in de regio
Projecten in de regio uitgelicht
13
Weg, water en spoor Bekijk deze kaart online met foto’s en video’s van alle projecten op: www.brabant.nl/beterbereikbaar
7 2
27
SNELFIETSROUTE F59 (GEREED EIND 2015) Tussen ‘s-Hertogenbosch en Oss verschijnt op dit moment een ‘snelweg voor fietsers’. Voor deze Snelfietsroute F59 worden bestaande fietspaden verbeterd en de aansluitingen erop logischer gemaakt. Zo krijgen fietsers zoveel mogelijk voorrang. Het eerste deel tussen ‘s-Hertogenbosch en Rosmalen is inmiddels gereed. Als de F59 eind 2015 helemaal klaar is, ligt er een directe, comfortabele en veilige fietsroute tussen beide steden. Het wordt voor forenzen dan aantrekkelijker om de auto te laten staan en per fiets naar het werk te gaan. Samen met de gemeenten ’s-Hertogenbosch, Maasdonk en Oss werkt de provincie op die manier aan het verminderen van files, luchtverontreiniging en lawaai.
Bart Verkade Binnenvaartondernemer
‘Even de ogen sluiten in de trein’
-
Marco Ahsmann
Brabant scoort prima met zijn waterwegen. Dat vindt binnenvaartschipper Foto: Jeroen de Jong/PvE en -adviseur Bart Verkade (47). “Er is veel vaarwater en de voorzieningen en bedieningstijden van sluizen en bruggen zijn goed. Het wordt nóg beter door de capaciteitsvergroting van de Zuid-Willemsvaart richting Veghel en Helmond, en van het Wilhelminakanaal bij Tilburg. Je kunt daar binnenkort ook met grotere schepen komen. Opwaardering is altijd goed. Als je met één schip hetzelfde kunt vervoeren als met twee kleinere, dan is dat minder belastend voor het milieu en efficiënter.” In West-Brabant staat de haven van Moerdijk als dependance van Rotterdam
31
28
16
3
12 18
DEN BOSCH
4
29
15
19
24
BR EDA
T ILBU RG
17
30
20
26
11
beter bereikbaar
AANPASSING ZUID-WILLEMSVAART (GEREED 2015) Er is volop bedrijvigheid rondom het Brabantse deel van de Zuid-Willemsvaart. Bij ‘sHertogenbosch wordt de laatste hand gelegd aan de omleiding van het kanaal om de stad richting de Maas. Langs de nieuwe omleiding, het Máximakanaal, wordt het Kanaalpark gerealiseerd met veel nieuwe natuur, wandel- en fietspaden. De brug bij Den Dungen is vierbaans, als voorbereiding op de aansluiting op de nieuwe weg N279. Bij Veghel wordt de aftakking richting Eindhoven (WilhelminakanaalBeatrixkanaal) aangepakt. Het doel is onder meer om de Zuid-Willemsvaart voor grotere containerschepen bevaarbaar te maken, met als gevolg minder vrachtwagens op de weg. Ook hoeven schippers straks niet meer te wachten bij de sluizen in ‘s-Hertogenbosch.
5
14
6
De provincie wil dat het busvervoer zo goed mogelijk aansluit op de vraag van de reizigers. Dat betekent bijvoorbeeld dat het busvervoer naadloos moet aansluiten op de trein. Daarnaast worden fietsenstallingen uitgebreid en verbeterd, nieuwe P&R-terreinen en transferia geopend. Na een aanbesteding heeft de provincie het busvervoer in West-Brabant en in Oost-Brabant gegund aan Arriva. Dit bedrijf mag van de provincie vanaf 14 december 2014 voor een periode van acht jaar het busvervoer verzorgen in West-Brabant en gedurende tien jaar in Oost-Brabant. In de regio Eindhoven is het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) verantwoordelijk voor het openbaar vervoer. In het SRE-gebied heeft Hermes een contract voor het busvervoer tot 2016.
23
22
BUSVERVOER OPNIEUW AANBESTEED (VANAF DECEMBER 2014)
8
H E LMON D
9
25
BRABANT
1
E IN DHOV E N
10 21 PROJECT IN VOORBEREIDING PROJECT IN UITVOERING PROJECT GEREED
Op de kaart is een selectie zichtbaar van mobiliteitsprojecten waarbij de provincie Noord-Brabant betrokken is. OVERZICHT VAN MOBILITEITSPROJECTEN IN BRABANT 1.
Natuurbrug Kempengrens: Brabant en Vlaanderen bouwen samen over de snelweg A67 onder Eindhoven een natuurbrug. Gereed: eind november 2014. 2 Snelfietsroute F59: resterende deel van ‘fietssnelroute’ tussen Oss en ‘s-Hertogenbosch wordt gerealiseerd. Gereed: zomer 2015. 3. Op de fiets naar bus en trein: In Uden is een nieuwe fietsenstalling en verbeterd busstation gerealiseerd. 4. Hoogwaardig Openbaar Vervoer: snel, comfortabel en betrouwbaar busvervoer met goede overstapvoorzieningen. Er komt ook een HOV-halte in Veghel. 5. Programma Hoogfrequent Spoor: 300 miljoen euro investeren in beperken overlast als gevolg van meer treinen in Vught, Haaren en Boxtel. 6. OV-fiets: alle treinstations en grote busstations in Brabant eind 2015 voorzien van OV-fietsen. 7. N329, weg van de toekomst: nieuwe weg ten oosten van Oss met veel slimme en duurzame toepassingen. 8. Jan van Cuijkstraat: doorgaande weg in Cuijk die veiliger is heringericht. 9. N260: weg is voorzien van nieuw asfalt, een faunatunnel en middengeleiders. Een komomleiding is in de planning. 10. N396: kruispunten bij aansluiting weg op A2 Leende (afslag 34) met twee rotondes veiliger gemaakt. Aanleg twee natuurbruggen over A2 en N396.
landelijk goed aangeschreven. Ook Bergen op Zoom, gelegen tussen de grote havens van Rotterdam en Antwerpen, heeft in de ogen van Verkade groeimogelijkheden. De provincie houdt zodoende volgens de Woudrichemmer flink wat vrachtwagens van de weg. Maar het kan altijd beter. Zo vindt hij het Eindhovens Kanaal te klein. Wat Verkade betreft stopt de schaalvergroting dan ook niet bij Helmond, maar worden ook Eindhoven en het groeiende logistieke knooppunt Venlo hierbij betrokken. “Ook de capaciteit van de hele ring OosterhoutTilburg-Helmond-Veghel-’s-Hertogenbosch mag worden vergroot. Het is heel goed als je dat rondje kunt varen en overal op de route wat containers bij kunt plaatsen.” Dat sluizen en bruggen straks vanuit Tilburg centraal en dag en nacht kunnen worden bediend, vindt hij eveneens een goede ontwikkeling. “Maar zorg wel voor een slagvaardige serviceorganisatie, die bij een storing snel kan ingrijpen.”
Hans Vasbinder Bedrijfsleven IT-bedrijf Ricoh houdt zich bewust bezig met de mobiliteit van zijn medewerkers en de bereikbaarheid van zijn Foto: Marc Bolsius hoofdkantoor in Den Bosch. Het gloednieuwe pand in de wijk Paleiskwartier werd vlakbij het NS-station en de randweg gebouwd. “Sowieso stimuleren we onze medewerkers structureel om de auto te laten staan en andere manieren van vervoer te kiezen, zoals het OV of de fiets. Ook bieden we gelegenheid tot thuiswerken. Toch is onze parkeergarage regelmatig vol”, vertelt Hans Vasbinder (50) van Ricoh. Als manager HR Servicecenter is onder meer het mobiliteitsbeleid zijn pakkie-an. Vasbinder organiseerde bij het bedrijf in juni twee eco-dagen, waarop dealers hun elektrische auto’s, scooters
11 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21.
en (high speed) e-bikes presenteerden. Ook is hij aanspreekpunt van de community Paleiskwartier van het Brabant Mobiliteitsnetwerk. De hierbij betrokken partijen proberen een goede mix te vinden tussen de bereikbaarheid en leefbaarheid van deze almaar drukker wordende wijk. “In samenwerking met de gemeente worden binnenkort bij het station verkeersremmende maatregelen genomen met het oog op overstekende voetgangers”, noemt hij desgevraagd als resultaat. Eveneens wordt er steeds vaker een beroep gedaan op de elektrische poolauto’s. Die kunnen medewerkers van deelnemende bedrijven voor een dag(deel) gebruiken. Ook wordt bekeken of de beschikbare parkeerplaatsen kunnen worden gedeeld. Om Brabant beter bereikbaar te houden, pleit Vasbinder voor meer P+R plaatsen langs uitvalswegen. “Zo’n drie kilometer voor de stadsgrens. Dan kun je daarna met de pendelbus de stad in.”
www.brabant.nl/beterbereikbaar
N395: Twee fietstunnels zijn vervangen. Herinrichting weg tussen Hilvarenbeek en Oirschot is in de planning. N617: reconstructie weg N617 tussen ‘s-Hertogenbosch en Schijndel met onder meer turborotonde bij Sint-Michielsgestel. N322: vervanging asfalt (ook van weg N267), kruising Hoge Maasdijk veiliger voor fietsers gemaakt en Waardhuizense brug vervangen. N261: omgebouwd tot veiligere weg met ongelijkvloerse kruisingen, nieuwe afslag bij onder meer de Efteling. N641 komomleiding Oudenbosch: komst Rondweg Oudenbosch ontlast huidige doorgaande route door Oudenbosch. N264 komomleiding Haps: nieuwe randweg vermindert de verkeersdruk in de kern van Haps. N638 komomleiding Zundert: centrum van Zundert verlossen van (zwaar) verkeer van en naar Belgische grens. N279 noord: weg verbreden naar 2x2 rijstroken. Kruisingen worden ongelijkvloers. N257: asfalteringswerkzaamheden en veiliger maken fietsoversteekplaatsen bij De Heen. De Ruit: investeringen om bereikbaarheid regio Eindhoven/Helmond te verbeteren. N69: oplossing voor regionale en lokale verkeersproblematiek op weg van Eindhoven naar de Belgische grens.
Marco Ahsmann Treinreiziger “De trein is ideaal om ‘s morgens uitgerust op je werk te komen”, vindt Marco Ahsmann (57). Met zijn fiets, Foto: Jeroen Appels/Van Assendelft of soms met de bus, rijdt hij ‘s morgens naar het station in zijn woonplaats Oss. De trein brengt hem via ‘s-Hertogenbosch naar Utrecht, waar hij medewerker klantenservice is bij SNS Bank. Ahsmann heeft wel een auto, maar voor zijn werk gebruikt hij die amper. “Ik ben niet kapot van files. De trein is beter voor het milieu en je hebt er ook veel gemak van. De reistijd gebruik ik om wat ochtendkranten te lezen, e-mails te bekijken of om even de ogen te sluiten. Zo kom ik lekker fit in Utrecht aan. En na een dag hard werken kun je in de trein weer even bijkomen.” Heel soms heeft ‘t
zijn nadelen, als er een storing is of een trein uitvalt. “Dan zijn de perrons mudvol. Maar dat komt in een jaar tijd amper vijf keer voor.” Dat hij van zijn werkgever een Business Card kreeg, heeft zijn keuze natuurlijk mede bepaald. “Daarmee kan ik met alle vormen van openbaar vervoer reizen. Ideaal. Als ik voor een vergadering naar de andere kant van Nederland moet, is het alleen een kwestie van in- en uitchecken. Maar dat is inmiddels een automatisme.” Dagdromend over een beter bereikbaar Brabant ziet Ahsmann zich óók in de bus genieten, bijvoorbeeld als recreant tijdens een dagje naar de Biesbosch. “Daarbij hoef ik dan zo min mogelijk over te stappen en word ik vlakbij mijn bestemming afgezet. Hier kan ik vervolgens op een digitaal paneel lezen wanneer de bussen teruggaan, volgens een ruime dienstregeling!”
22. Gebiedsversterking-Oostelijke-Langstraat A59: gevaarlijke op- en afritten weg A59 verdwijnen, aanleg parallelwegen, hoogwaterbescherming. 23. Opwaardering Zuid-Willemsvaart: dit kanaal (deel Den Dungen-Veghel) geschikt maken voor grotere schepen. 24. Opwaardering Beatrixkanaal en Wilhelminakanaal: kanalen bij Eindhoven en Tilburg geschikt maken voor grotere binnenvaart. 25. Brabant InCar III: proef waarbij automobilisten en truckers op weg A67 meldingen in wagen krijgen die gevaarlijke situaties moeten voorkomen. 26. Spookfiles A58: proef waarbij automobilisten op weg A58 (deel Tilburg-Eindhoven) in wagen meldingen krijgen om plotseling remmen en zo spookfiles te voorkomen. 27. Moerdijk, zeehaven van Brabant: van industriegebied Moerdijk in 2030 een nog belangrijker logistiek knooppunt maken, onder meer met Rail Service Center. 28. Nul verkeersdoden: In 2014 richt de Brabantse verkeersveiligheidscampagne zich op de jonge verkeersdeelnemers, bijvoorbeeld met praktijkdagen en acties. 29. N65: ontwikkeling verbeteringen die doorstroming en oversteekbaarheid van weg Den Bosch-Tilburg bevorderen. 30. A58, InnovA58: project om geplande capaciteitsuitbreiding weg A58 te versnellen en slimmer te realiseren. 31. Station Breda: provincie investeerde in reisinformatiesysteem en in nieuw busstation.
Paul Versantvoort Truckchauffeur Paul Versantvoort (23) is goed te spreken over de kwaliteit van de infrastructuur in Brabant en de Foto: Jeroen Appels/Van Assendelft bereikbaarheid van de provincie. De Veghelse truckchauffeur kan het weten. Hij werkt voor transportbedrijf Trans-Imex in zijn woonplaats, dat onder meer de bevoorrading verzorgt van Jumbo supermarkten in Brabant, Zeeland, Limburg en deels in Gelderland. Alleen die vermaledijde weg N279, met name het stuk langs de Zuid-Willemsvaart van Veghel naar ‘s-Hertogenbosch, is soms een verschrikking. “Daar is het ‘s morgens van half acht tot half negen en ‘s middags van vijf tot zes heel druk. Als je rond vijf uur terugkomt, sta je gegarandeerd even in de file. Het ligt eraan welke rit je hebt; de ene
week sta je vijf keer vast, de andere week één keer.” Dat de provincie plannen heeft om deze weg te gaan verbreden, klinkt Versantvoort dus als muziek in de oren. “De nieuwe brug die ze nu bij Den Dungen hebben gemaakt is al vierbaans. Dat rijdt gewoon perfect. Als er iets gedaan kan worden aan die stoplichten bij Heeswijk en Middelrode zou dat heel veel schelen, want daar stropt het verkeer. Tweebaans is dan toch te weinig.” De Veghelaar noemt als andere knelpunten de A58 (Eindhoven-Bergen op Zoom) en Knooppunt Hooipolder bij Raamsdonksveer (kruising A59-A27). “Daar zouden ze wel een fly-over mogen maken in plaats van die stoplichten.” Maar verder vindt de toekomstig bedrijfseigenaar - hij draagt al een steentje bij aan de planning en logistiek van Trans-Imex - dat in Brabant goed wordt ingespeeld op de voller wordende rijbanen. “Je kunt vaak via meerdere wegen makkelijk ergens komen.”
Deze pagina’s zijn tot stand gekomen in samenwerking met en onder volledige verantwoordelijkheid van de provincie Noord-Brabant
Reisgedrag
BEÏNVLOEDBAAR? JA! Het rij- en reisgedrag van weggebruikers blijkt goed te beïnvloeden. Als ze er maar baat bij hebben.
'Perfecte regeling' Marieke Trieling neemt sinds januari deel aan het provinciale project B-Riders. Daarbij gaat de Boxtelse (40) op een hiervoor aangeschafte elektrische fiets naar haar werk bij Camelot Beheer in Eindhoven. Uit de stimuleringsregeling van B-Riders krijgt Trieling 6,60 euro voor iedere dag dat ze de 44 kilometer fietsend aflegt (tot maximaal duizend euro). Ze noemt het een 'perfecte regeling'. "De drive om te fietsen wordt steeds groter. Ik kijk 's morgens nog wel op Weeronline.nl, maar mocht het gaan regenen dan kan ik altijd nog mijn regenjas aantrekken. Ik heb al die tijd maar twee keer de auto hoeven te pakken." Trieling vindt het jammer dat aanmelden voor de stimuleringsregeling inmiddels niet meer mogelijk is. "Als die voor mij in december stopt, blijf ik fietsen!" De Boxtelse is ervan overtuigd dat als meer mensen de wagen laten staan, Brabant beter bereikbaar wordt. Nul verkeersdoden De provincie streeft al jaren naar 'nul verkeersdoden in Brabant'. De projecten hiervoor richten zich vooral op kwetsbare groepen verkeersdeelnemers, zoals
Kijk en reageer op www.brabant.nl/ballonvaart
bestuurders van 16 tot en met 24 jaar. Zijn die goed te beïnvloeden? Bosschenaar Randy Vogels (21) denkt van wel. Zelf deed hij dit jaar mee aan de praktijkdag Trials. In een auto en onder begeleiding van instructeurs leerden deelnemers onder meer hoe ze bij gladheid moeten slippen en hoe ze uit moeten wijken bij hoge snelheid. Tevens werd de combinatie 'rijden en alcohol/drugs' besproken. "Een nuttige dag", vindt Vogels, die voor z'n deelname korting op zijn autoverzekering kreeg. "Zeker voor jongeren zoals ik die net hun rijbewijs hebben. Je wordt je bewust van de gevaren, vooral omdat je nog bijna geen ervaring hebt met dit soort situaties." Spookfiles Bram Hendrix (33) is leider van de projecten 'Spookfiles' op de snelweg A58 (Tilburg-Eindhoven v.v.) en 'Brabant in-car III' op de hele A67. Hiermee willen provincie en Samenwerkingsverband Regio Eindhoven de doorstroming op beide drukke rijkswegen verbeteren. Hendrix denkt dat bestuurders makkelijk te bewegen zijn om hun weggedrag te veranderen. "Uit enquêtes blijkt dat mensen het fijn vinden om een persoonlijk advies te krijgen. Als dat ze echt helpt, zijn mensen sneller geneigd om hun rijgedrag aan te passen. We geven rijadviezen met informatie, die bestuurders in de auto krijgen aangeboden via hun navigatie of smartphone. Bij Spookfiles gaat het erom dat je schokgolven door plotseling remmen probeert te voorkomen. Brabant in-car III wijst automobilisten op de beste rijstrook, wanneer ze het beste kunnen invoegen of juist moeten opletten voor uitvoegend verkeer." Beide projecten gaan nog dit jaar van start. Hendrix hoopt dat er op termijn heel veel 'slimme auto's' zijn die mensen sneller en veiliger naar hun bestemming brengen.
Deelnemers aan het provinciale fietsstimuleringsproject B-Riders kochten hiervoor een elektrische fiets.
'SPITSMIJDERS HADDEN EEN DUWTJE IN DE RUG NODIG' foto: Marc Bolsius
Met allerlei projecten probeert de provincie Noord-Brabant om de drukke spits rond grote steden aan te pakken, de doorstroming op snelwegen te verbeteren en om forenzen uit hun auto's te krijgen. Zo reist docent Henk Hulsen (57) tegenwoordig veel bewuster naar zijn werk aan de Juridische Hogeschool in 's-Hertogenbosch. Hij nam tussen 2010 en 2012 deel aan het project 'Spitsmijden in Brabant' en kreeg de opdracht om 's morgens en 's middags uit de spits rond 's-Hertogenbosch te blijven. Ter controle werd in zijn auto een volgsysteem geplaatst, terwijl camera's op strategische punten zijn kenteken registreren. "Ik nam sindsdien dagelijks even de tijd om na te denken: moet ik wel zo vroeg op mijn werk zijn? Kan ik ook thuis werken, of in onze vestiging in Tilburg? Zal ik met de fiets, per trein of op de motor gaan, of carpoolen?" Dat het spitsmijden de inwoner van Son en Breugel maandelijks een 'beloning' van enkele tientjes opleverde, werd een bijzaak. "Verbazingwekend hoe spitsmijden me uit mijn vastgeroeste patroon heeft gehaald."
Jorn Horstman
Zijn weggebruikers makkelijk te beïnvloeden? Jorn Horstman van advies- en onderzoeksbureau Dijksterhuis & Van Baaren (d&b), gespecialiseerd in gedragsverandering, spreekt zelf liever niet van 'beïnvloeden'. "Wanneer je als provincie tegen Brabanders zegt dat je ze gaat beïnvloeden om dingen anders te doen, krijg je weerstand. Ik zie het meer als een handje helpen. Vooraf denken deelnemers misschien dat het niks voor ze is. Maar als ze het uiteindelijk zelf ervaren, zijn ze heel tevreden." Gedragsverandering gaat niet met de botte bijl, weet Horstman. De 28-jarige mede-directeur van d&b in zijn woonplaats Nijmegen heeft dat gemerkt bij het project 'Spitsmijden in Brabant' (2010-2012). Zijn bureau werd door de provin-
cie ingeschakeld om het aantal bestuurders dat buiten de spits ging rijden verder te vergroten. Ook als de beloning in geld die ze daarvoor kregen zou stoppen. "Er bleek echter geen weerstand tegen het mijden te zijn, ze hadden een duwtje in de rug nodig", aldus de onderzoeker. "We hebben toen een 'mijdplan' geïntroduceerd, waarin mensen concreet moesten aangeven hoe en wanneer ze de spits gingen mijden. Deelnemers die dat hadden uitgeschreven, gingen vaker mijden dan mensen die dat niet hadden gedaan. Ze wilden zich echt aan dat schema houden." Deze ingreep leidde niet alleen tot 27 procent minder weggebruikers in de spits. "Toen uiteindelijk de prikkel van het geld verdween, bleven de meeste mensen doen wat ze tijdens spitsmijden al deden. In feite hebben ze nieuw gewoontegedrag aangeleerd."
Coaching
Eenzelfde techniek heeft d&b vorig jaar toegepast bij het fietsstimuleringsprogramma B-Riders, dat in Brabant nog tot eind 2014 loopt. Hierbij krijgen deelnemers geld voor rit-
REAGEER EN MAAK KANS OP EEN BALLONVAART Ballonvaren is voor veel mensen een droomwens. In een mand onder zo’n immense ballon varen op de luchtstromen. De rust en het eindeloze uitzicht maken het tot een unieke beleving. Maak nu kans op een ballonvaart over de infrastructuur en het landschap van Brabant!
Hoe kunt u meedoen? Ga naar www.brabant.nl/ballonvaart, en vul daar uw gegevens in. Bekijk de infrastructuur van Brabant vanuit de lucht!
ten per elektrische fiets, die ze voor dit project hebben aangeschaft. In de vorm van een telefoon-app is daarvoor een 'online fietscoach' ontwikkeld. "We zien nu een soortgelijk effect als bij spitsmijden: de coaching voegt in het begin veel toe. Voor iemand die net begint met fietsen, is het fijn om doelen te kunnen stellen. Deze groep doet het ook beter dan de mensen die alleen voor geld fietsen", constateert Horstman. "Je moet ze dus eerst laten ervaren dat ze er tijd mee winnen of zich veel fitter voelen. Daarna kunnen ze het ook zonder prikkel af." Klachten over onwillige apparatuur en haperende software zijn hem bekend. "Ik denk dat elk project met technische problemen te maken heeft. Je komt altijd tegen dat bepaalde zaken niet goed functioneren. Dan moet je zorgen dat het zo snel mogelijk wordt opgelost voor de deelnemer. De techniek wordt soms heel erg ingewikkeld gemaakt om de mogelijkheden te laten zien, terwijl de gebruiker vaak iets eenvoudigs zoekt. Die les hebben we van beide projecten geleerd."