Buurtcultuur Deze pagina is tot stand gekomen onder volledige verantwoordelijkheid van de provincie Noord-Brabant
Leonardusbuurt gelift Tekst: Tim Durlinger | Foto: Marc Bolsius
Buurtcultuur om van een sloopwijk een kansenwijk te maken. In de Helmondse Leonardusbuurt betrekken twee kunstenaars de bevolking hier drie jaar lang nadrukkelijk bij. 'Continuïteit wekt vertrouwen'.
B
ewoners van de Helmondse Leonardusbuurt hebben het niet breed. Werkloosheid is één kenmerk, een slecht onderkomen in bijna 100 jaar oude huizen een ander. Woningcorporatie Volksbelang heeft inmiddels een meerjarenplan voor sloop en renovatie in gang gezet. Dat biedt kansen. "Het is ook een mooie volkswijk waar we veel mogelijkheden in de buitenruimte zien", zegt Joke Smeulders. Met 'we' bedoelt ze zichzelf en Corry Smolders, twee professionele maar vooral enthousiaste kunstenaars. Samen met fondsen en hun Helmondse partners, de gemeente en welzijnsorganisatie LEVgroep, werken ze drie jaar aan community art in de Leonardusbuurt. Vliegertapijt, heet het. Met tal van grote en kleinere projecten willen beiden de wijk liften, als een vliegend tapijt.
• Albert Muys bij het terras voor zijn woning, waar de plannen voor de Helmondse Leonardusbuurt met wijkbewoners kunnen worden besproken.
Vijf jaar Brabantse Buurtcultuur â De provincie Noord-Brabant viert deze maand dat ze vijf jaar de Brabantse buurtcultuur ondersteunt. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met het Prins Bernhard Cultuurfonds. Beide bepalen de kaders voor een subsidieaanvraag door organisaties. Buurtcultuur wordt gesteund vanuit drie provinciale fondsen. Het project dat hiernaast wordt beschreven, krijgt een bijdrage
vanuit het fonds Buurtcultuur. Dit soort initiatieven versterkt de leefbaarheid in buurten. Daarnaast is er een fonds Buurtnatuur. Die projecten hebben positieve effecten op onder meer het klimaat en een duurzame leefomgeving. Tenslotte is er het fonds Buurtkerken. Dit stimuleert dat vrijkomende kerken worden gebruikt voor culturele, welzijns- of zorgbestemmingen.
"Als je dan twee keer per jaar een open dag houdt, trekt dat volk" • Frans Verbiest
Centraal staan de bewoners zelf. Die worden nadrukkelijk bij activiteiten betrokken. Zo zijn vier van hen deze dag aangeschoven aan de vergadertafel in het 'projecthuis'. Onderwerp is de omgeving van 't Huukske, het verpauperde buurthuis, dat aan de achterkant
grenst aan schuurtjes bij woningen. Hier fungeren de brandgangen nogal eens als openbare stort, of als scootercircuit. Smeulders ontdekte dat in één van de bergingen wasmachines worden gerepareerd en brood wordt gebakken. "In het buurthuis wil men dus meer creativiteit, terwijl iets verderop mensen met een ambacht bezig zijn. Dat moet je laten zien", luidt het idee van de kunstenaars. Geopperd wordt om hiervoor ruimtes in 't Huukske te maken en schuurtjes open te stellen. Brandgangen veranderen zo in 'ambachtenstraatjes', die dit binnengebied aantrekkelijk maken. Smolders ziet het al voor zich: "Een plek waar je taarten kunt bakken en verkopen, of banden kunt plakken. Of iemand kookt er tien magnetronmaaltijden voor ouderen. Met een terrasje erbij." Buurtbewoner Frans Verbiest spreekt al die kleinschalige bedrijvigheid wel aan: "Als je dan twee keer per jaar een open dag houdt, trekt dat volk." Naast hem kijkt Albert Muys nog wat bedenkelijk. "Al doen ze alleen maar iets aan het buurthuis", zegt hij dan. "Dat zou voor veel mensen al fijn zijn, want nu heb je er bijna niks aan." Na de vergadering vertelt Smeulders dat drie jaar niks te kort is voor projecten als Vliegertapijt. "Het duurt lang om plannen te laten landen en voordat mensen werkelijk hun schuchterheid afwerpen. Wij willen één op één werken, maar het heeft tijd nodig om mensen persoonlijk te leren kennen. Continuïteit maakt dat er vertrouwen ontstaat." Daarom zijn beiden blij met de jarenlange steun, zoals vanuit het provinciale Buurtcultuurfonds. "Uiteindelijk gaat dit soort trajecten zelfstandig draaien met vrijwilligers en betrokken organisaties." Eind januari gaan de twee kunstenaars en bewoners in een bus naar het provinciehuis, om daar hun adviesplan te laten zien.
brabant.nl/5jaarbuurtcultuur