VoetVak+ editie 7

07 NOVEMBER 2019

HET VAKBLAD VOOR DE ONDERNEMENDE VOETVERZORGER

Casus Snel handelen niet altijd succesvol Therapie Reflexintegratie

REPORTAGE FEET & FACIALS

INHOUD VOETVAKPLUS

ACTUEEL EN BEURS 4

Vakblad voor de ondernemende voetverzorger Verschijnt 8 x per jaar, 17e jaargang,

Nieuws uit de branche

nummer 7, november 2019 www.voetvakplus.nl

REPORTAGE 6

Redactie: Petra Teunissen, content manager,

Feet & Facials

Jacha Rootlieb, content regisseur E-mail: redactie@voetvakplus.nl Tel.: 06-11663301

CASUS 10 Medewerkers: dr. Bella van Dalen (orthopedisch

Snel handelen

chirurg), Mr. R. van Domselaar, drs. J.L. Klatte (AIOS dermatologie AMC), Corné Ter Maten, Petra Teunissen, Lizet van Triet, Sija Versluis, Hans de Vries,

DERMATOLOGIE 12

Ellen Wagenaar, Robert Wonink (MSU echografist

Zweetvoeten

voet en enkel).

Advertenties: Frank van Gils (f.gils@bdu.nl)

PODOLOGIE 15

tel. 06-53888266 Abonnementen: abonnementen@bdu.nl,

Standsverandering van de kleine teen

tel. 0342-494882 Nederland: €85,50 per jaar (incl. 6% btw, op basis van automatische incasso). België: € 91,70 per jaar (prijswijzigingen voorbehouden).

Opzeggen abonnement: Abonnementen kunnen ieder moment ingaan en worden na afloop van de opgegeven abonnementsperiode automatisch verlengd.

6 REPORTAGE

VOET EN ENKEL 18 Lymfoedeem in benen en voeten

THERAPIE 20

Opzegtermijn voor het opzeggen van uw abonnement voor onbepaalde tijd: twee maanden

Reflexintegratie

voor de volgende abonnementsperiode.

ONDERNEMEN 23 Service of chantage?

Managementteam BDUvakmedia:

MARKETING 24

Ron van de Hoef (commercieel manager)

Ken jij je doelgroep?

Peter Vorstenbosch (hoofd content) Vormgeving: Giesbers Communicatie Groep, Velp Druk: Vellendrukkerij BDU, Barneveld

28 MASSAGE

31 DECORATIEF

vakmedia

JURIDISCH 26 Camerabeveiliging en het recht op privacy

MASSAGE 28 Aromatische voetmassage www.voetvak.nl

# 07/’19 VAKBLAD VOOR DE ONDERNEMENDE VOETVERZORGER

DECORATIEF 31 Kant-met-karakter

VOETVERWENNERIJ 34 Sinaasappel ©2019 BDUvakmedia Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar

Adverteerders: BeautyWeb, Dierenbescherming, KWF, Les Pieds, Orthofex, Pediroda,

gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Het reprorecht van de inhoud van deze uitgave is beschermd.

Voor alle kwesties inzake het kopiëren van teksten: Stichting Reprorecht, Prof. E.M. Meijerslaan 3, Postbus 882, 1180 AW Amstelveen, tel. 020-3470310.

Het volgende nummer van VoetVak+ verschijnt rond 20 december

AFSCHEID VAN NAIL

LEVENDIGE VAKBEURS

ARTIST SIJA VERSLUIS

PEDICURE

Meer dan tien jaar lang heeft pedicure, nagelstylist en docent Sija Versluis ons laten genieten van haar mooie designs. In nummer 5 van 2009 debuteerde zij in VoetVak+ met dit kleurrijke ontwerp ‘Zomerzotheid’. Zij leerde onze lezers hoe je teennagels kunt versieren met de nieuwste materialen en technieken. En hoe iedere print opknapt van een beetje zilveren glitter Stripe-It… Sija’s printjes zijn zo ontworpen dat je – zelfs als beginnende pedicure – snel een leuk resultaat kunt neerzetten. Want tijd is geld, dat weet zij als allround vakvrouw als geen ander.

Als redactie hebben wij bijzonder prettig samengewerkt met Sija. Haar professionele instelling, humor, onverstoorbare concentratie en flexibiliteit zorgden ervoor dat wij altijd uitkeken naar de gezellige fotosessies.

Sija heeft gekozen voor een nieuwe carrière en daarom moeten wij helaas afscheid van haar nemen. Hartelijk dank, Sija! In het volgende nummer zie je wie het nail art penseel van haar overneemt.

De redactie van VoetVak+ was op 26 en 27 oktober aanwezig op de Vakbeurs Pedicure in Houten. Het was een drukbezochte beurs met ook opvallend veel collega’s uit Vlaanderen. De beursbezoekers genoten van een veelzijdige keuze in stands, ruime gangpaden, gratis koffie en thee en interessante presentaties. Het was fijn om in onze stand veel abonnees te kunnen spreken. We gaan enthousiast aan de slag met de suggesties voor artikelen die we kregen.

Petra Teunissen en Jacha Rootlieb

Op de stand van VoetVak+ gaf Corné ter Maten van Netbeauty, die meewerkt aan ons blad, persoonlijk en praktisch marketingadvies aan (nieuwe) abonnees.

STICHTING ARKADA

BEAUTY DÜSSELDORF

In oktober 2019 is de Stichting Arkada Nederland opgericht. Enkele collega’s, die met de Arkada-methode werken, willen meer bieden aan specialisten, die hun interesse en visie delen en in de technieken hebben geïnvesteerd. De stichting gaat zich inzetten voor alle gecertificeerde Arkada- en Unibrace-specialisten in Nederland en België.

De doelen van de stichting zijn: • het bevorderen van de bekendheid van de Arkada Methode en UniBrace bij het publiek; • bekendheid bevorderen van de methodes bij andere disciplines als huisartsen, podotherapeuten, podologen en chirurgen; • landelijke erkenning van de Arkada techniek; • landelijke groei van het aantal Arkada en UniBrace specialisten; • opbouwen van een landelijk netwerk voor Arkada en UniBrace specialisten; • stimuleren van innovatie binnen het voetverzorgings beroep.

Voor meer informatie: www.stichtingarkadanederland.nl

Zet je ‘m vast in je agenda? Van 6 tot en met 8 maart 2020 vindt Beauty Düsseldorf plaats. Dè ontmoetingsplaats voor experts en professionals op het gebied van cosmetica, nail, voet, en wellness & spa. Je vindt er weer een compleet aanbod van nieuwe producten, verzorgingsconcepten, moderne behandelingen, wetenschappelijke inzichten en innovaties van 1.500 exposanten en merken, gepresenteerd in vijf hallen. Alles over Voet en Wellness & Spa vind je in hal 9 met een uitgebreide vak- en bijscholingsprogramma bestaande uit onafhankelijke basiskennis en de nieuwste ontwikkelingen. Op het podium van trefpunt Voet, Nail, Wellness & Spa informeren sprekers je over actuele trendthema’s en geven ze belangrijke tips voor de dagelijkse praktijk. www.beauty.de

4 | voetvak

Corné ter Maten van Netbeauty hield twee keer een boeiende presentatie over het verbeteren van je online imago.

Drukte in de stand bij de ‘dames van de Wandelwol’.

De uitnodigende entree van de Vakbeurs Pedicure.

De feestdagen komen eraan!

Instrumenten keuren en kiezen.

Veel belangstelling voor demonstraties van de Busch-frezen.

Bestuursleden van Stipezo legden uit wat hun organisatie voor pedicures wil doen.

Leuk voor erbij: een aroma-diffuser met ingebouwde blue tooth verbinding voor kleurige, muzikale geuren in de praktijk.

Er was veel belangstelling voor de presentatie van Tracy Anne Shelverton over de Dadi’Oil behandeling bij schimmelnagels.

In de stand mochten we veel nieuwe abonnees begroeten en konden bestaande abonnees zich inschrijven voor een gratis vermelding in de BeautyGuide van BeautyWeb.

voetvak | 5

REPORTAGE Tekst: Petra Teunissen, fotografie praktijk: Floor Prinsen.

De praktijkruimte lijkt extra groot door de lichte kleuren.

Op het Oncofeet congres maakten we kennis met pedicure en schoonheidsspecialist Donna Oostdam. Al op jonge leeftijd koos ze voor het voetenvak en ze bleek een talent te hebben voor ondernemen. Haar praktijk Feet&Facials in Gouda is werkelijk een plaatje.

Feet & Facials Voor veel collega’s is pedicure hun tweede of zelfs derde beroep. Zij beginnen vaak op latere leeftijd in het vak.

Donna koos op haar zestiende ‘uit een boekje’ de opleiding Wellness-medewerker. Van 2007 tot en met 2010 kreeg ze lessen in schoonheidsverzorging, pedicure, hospitality, massages (hot stone, stoelmassage, klassieke massage), basis kappen, visagie, mindfulness en yoga. Donna vertelt: “Je krijgt het totaalplaatje, zodat je allround kunt werken in een wellnesscenter of saunacomplex. De eerste twee jaar lag de nadruk op schoonheidsverzorging en massage. Een dag per week liep je stage. Daarna kreeg ik een half jaar basispedicure.”

Stage Als afsluiting van de opleiding liep Donna vier maanden fulltime stage bij Sauna Soesterberg. “Veel medeleerlingen gingen naar het buitenland voor de stage

6 | voetvak

of scheepten in op een cruise. Ik overwoog om naar Finland te gaan om kennis te maken met de saunacultuur daar. Uiteindelijk koos ik toch voor een stage in de buurt, vanwege de contacten die me dat kon opleveren. Bij Sauna Soesterberg kreeg ik veel verschillende cliënten en heb ik zowel praktisch als zakelijk veel geleerd. Wat is een handige routing en hoe plan je je cliënten? Ondanks een goede leerschool paste zo’n wellnesscenter toch niet zo goed bij mij. Je hebt maar 25 minuten per cliënt, dan 5 minuten opruimen en hup… daar staat de volgende alweer. Ik miste de persoonlijke binding met cliënten. Het gaat me niet zo zeer om een diepgaand gesprek, maar het is wel prettig om iemand een beetje te kunnen volgen en te leren kennen. Ik zag daarbij op lange termijn geen resultaat van mijn behandeling, omdat ik vooral eenmalige behandelingen uitvoerde.”

Medisch pedicure Toen Donna klaar was, was ze nog maar 19: “Ik wilde nog niet een volle week gaan werken en ben de opleiding tot medisch pedicure gaan volgen bij ROC ASA in Leusden.

Het was een dagopleiding met per week drie dagen les, vooral veel praktijklessen, en twee dagen stage. Ik vond een fijne stageplek bij een pedicuresalon in een revalidatiecentrum in Den Haag. Na mijn diplomering ben ik daar twee dagen per week blijven werken. We behandelden onder andere patiënten van de gesloten afdelingen geriatrie en huntington. Het was flink aanpoten en ik heb daar snel en efficiënt leren werken, want we moesten een volledige behandeling in een half uur geven.

Ook ambulant Naast mijn werk in Den Haag begon ik als ambulant medisch pedicure in samenwerking met thuiszorgorganisatie Vierstroom. Zij zetten mijn contactgegevens op hun website en daarvoor gaf ik hun cliënten twintig procent korting. Naast de verwijzing heb ik zelf een plekje in een gezondheidscentrum geregeld. Zo groeide langzamerhand mijn cliëntenbestand. Ik zou alle startende collega’s adviseren om je bij zo’n thuiszorgorganisatie aan te sluiten. Je krijgt echt naamsbekendheid. En natuurlijk moet je flyeren en erop uit om te netwerken. Niet thuis blijven

Donna Oostdam geeft graag advies over verzorgingsproducten.

zitten en wachten op cliënten. Toch dacht ik toen nog niet dat ik het ooit zo druk zou krijgen als dat ik het nu heb…

Na twee jaar kon ik het werk in Den Haag opzeggen. Dat scheelde veel reistijd en ik vond het fijner om mijn ‘eigen’ cliënten te behandelen.”

Eigen praktijk Donna’s ambitie groeide en ze droomde van een eigen salon. Haar vader offerde zijn garage op om een praktijkruimte voor haar in te richten. Hij is heel handig en heeft alles zelf gedaan. In deze salon kon Donna ook gezichtsbehandelingen geven. De naam Feet&Facials stond vanaf het begin en met de eigen salonruimte kon ze haar bedrijfsnaam eindelijk eer aandoen. Donna voert nog wel meer pedicure- dan gezichtsbehandelingen uit. “Pedicure is het meest efficiënt. Voor veel cliënten is pedicure noodzaak en schoonheidsverzorging een extraatje. Met een likdoorn ga je nu eenmaal naar de pedicure, dat is geen luxe. Schoonheidsbehandelingen zijn conjunctuurgevoelig. Nu de economie aantrekt, gaan de gezichtsbehandelingen beter lopen. Veel mensen vinden de combinatie van een voet- en gezichtsbehandeling heel fijn. Ze komen voor hun voeten, maar kunnen ook ‘nog even’ hun wenkbrauwen laten doen of ontharen. Bij mij staat de hars standaard aan…”

Algen Voor de gezichtsbehandelingen werkt Donna met het merk Thalgo, een merk op basis van algen dat ze leerde kennen tijdens haar stage in Sauna Soesterberg: “Het is een prettig merk met goede service. Er is geen verplichte startorder en internetbestellingen heb ik snel in huis. Voor de voeten bood ik aanvankelijk Laufwunder aan, maar nu Pedibaehr, vanwege de meer cosmetische uitstraling. Als schoonheidsspecialist heb ik meer ervaring met productverkoop dan de meeste pedicures. Toch ben ik niet fanatiek ‘verkoopgericht’. Tijdens de behandeling vertel ik wat ik doe en welke producten ik gebruik. Ik geef advies.

Toont de cliënt interesse, dan haak ik uiteraard in. Na een behandeling vraag ik vrijwel altijd of de cliënt iets nodig heeft voor thuisgebruik. Als ik ambulant werk, breng ik soms een voet- of dagcrème na of neem ik een bestelling mee bij de eerstvolgende afspraak.”

voetvak | 7

REPORTAGE welke behandeling nodig is. De samenwerking is prima.

Het was natuurlijk wel even spannend hoe het zou gaan lopen. Rondom de veranderingen in de diabeteszorg zijn indertijd alle (medisch) pedicures van Gouda bij elkaar gekomen. We hebben constructief overlegd en ervaringen uitgewisseld. Vanuit de mailgroep die toen ontstond, heb ik nog af en toe contact met de Goudse collega’s.

Bijvoorbeeld met Maria Ibanez van Feet Feeling, met wie ik samen naar de bijeenkomsten voor Oncologisch Voetzorgverlener rijd. Het tarief voor de behandelingen via de podotherapeuten is wat lager dan mijn eigen tarief en het kost nogal wat aan administratie eromheen. Ik doe dan ook alleen wat er volgens de verwijzing in het portaal nodig is. Wil een cliënt aanvullingen, dan kan dat tegen bijbetaling. Wel sluit ik iedere voetbehandeling altijd af met het incrèmen van de voeten, zodat je prettig eindigt.

Deze doelgroep kiest minder vaak voor een aanvullende beautybehandeling.”

Oncologisch Voetzorgverlener Drie jaar geleden heeft Donna de opleiding Oncologisch Voetzorgverlener gevolgd bij Mischa Nagel in Rotterdam: “Vooral omdat ik veel mensen ken die kanker hebben of ziek zijn geweest. Dan kan ik met ze meepraten en helpen. Het was niet mijn bedoeling om nieuwe cliënten te werven, maar vooral om mijn kennis te verbreden. Dat heeft de opleiding me zeker geboden. Indien nodig kan ik die kennis nu in praktijk brengen. Een familielid van mijn vriend kreeg onlangs chemotherapie om darmkanker te behandelen. Ik heb een compleet pakket voor haar samengesteld om haar handen en voeten goed te verzorgen met handlotion, voetlotion, bepanthen en waslotion met ureum en daarbij het advies minstens twee keer per dag te smeren. Dat volgde ze trouw op en zij kreeg van haar behandelteam complimenten dat haar huid er zo goed uit zag. Het is heel fijn om te zien dat je voorlichting werkt.”

Medisch pedicure Donna: “De opleiding medisch pedicure heb ik vooral gedaan om extra kennis op te doen. Het was grappig dat sommige cliënten toen blij waren dat ik zo jong was ‘want die oude pedicures zien het misschien niet meer zo goed…’ Nee, ik heb er nooit last van gehad dat een cliënt of zorgverlener mijn professionaliteit in twijfel trok omdat ik wat jonger was dan collega’s. Ik geef altijd uitleg en heb veel aandacht voor mijn uitstraling. Zo draag ik altijd bedrijfskleding en ben ik heel precies op mijn koffer. Die ziet er altijd netjes uit en ik heb alles bij me, van schaartje tot pen. Het moet kloppen. Iedere donderdag heb ik ‘zitting’ in een gezondheidscentrum, voor pedicurebehandelingen en kleine gezichtsverzorgingen, zoals epileren. Ik voer daar geen beautybehandelingen uit. Het is een eenvoudige dokterskamer en dan kun je niet een ontspannen behandeling bieden zoals ik in mijn salon doe.

Samenwerking met podotherapeuten Ongeveer 30 á 40% van de cliënten komt voor het aanbod van de medische pedicure. Met drie podotherapeuten heb ik een samenwerkingscontract. Via hun portaal zie ik

8 | voetvak

Vrijwillig Donna zet zich sinds februari 2015 op vrijwillige basis in voor de Stichting BriBos in het HMC Anthoniushove. Deze stichting probeert zoveel mogelijk patiënten op de oncologieafdeling een rustmoment te geven in de hectiek waarin zij zich bevinden. In deze huiselijke en gastvrije inloopkamer voert Donna waar nodig pedicurebehandelingen uit, biedt een luisterend oor en geeft advies voor verzorgingsmogelijkheden van handen en voeten: “Ook organiseren we zo nu en dan een make-updag. Het werk hier is voor mij een rijke toevoeging en een moment van bewustwording.”

Nieuw huis, nieuwe praktijk Een jaar geleden heeft Donna haar praktijk Feet&Facials verhuisd naar de gloednieuwe wijk Middenwillens in Gouda. Een voormalig volkstuincomplex langs de spoorlijn is omgetoverd in een fraaie woonwijk met circa 120 woningen, vooral koopwoningen en enkele sociale huurwoningen. Donna en haar vriend kochten er een nieuwe woning, nadat ze vier jaar samengewoond hadden in

een appartement: “Ik maakte als ambulant pedicure en in de salon bij mijn ouders hele lange dagen. Nu ik mijn praktijk aan huis heb, werk ik zoveel fijner. Mijn vader heeft ook deze salon weer voor me gemaakt. Het huis is casco opgeleverd en we hebben veel zelf gedaan. Alleen het marmoleum op de vloer in de salon hebben we laten leggen in verband met de garantie. Vrijwel alle cliënten zijn meegegaan. Inmiddels heb ik er ook extra cliënten bij, dikwijls uit deze nieuwe wijk. Zij zoeken via internet naar een pedicure en/of schoonheidsspecialist in de buurt en komen zo bij mij uit. Soms bellen ze spontaan aan, als ze in de straat zien dat ik een praktijk heb. Reclame maak ik nauwelijks. Ik ben nogal bescheiden en hang zelfs mijn diploma’s niet op in mijn praktijk, dat vind ik niet zo nodig. Ik heb een goede site, dat is voldoende. Ik vraag wel altijd hoe iemand mij gevonden heeft.”

Vaker nee zeggen Flexibel als het kan, zakelijk als het moet, zo werkt Donna nu: “Het is heerlijk dat ik niet meer tien tot twaalf uur per dag op pad hoef te zijn. Het ambulante werk bouw ik steeds meer af. Al drie á vier jaar neem ik er geen ambulante cliënten meer bij. Bestaande cliënten die niet meer mobiel zijn of een ongeluk hebben gehad, bezoek ik natuurlijk nog wel. Ook als cliënten ernstig ziek worden ga ik naar hun huis. Soms kun je nog lang meegaan op hun weg en indien gewenst ga ik ook naar het hospice.

Je bent er dan vaak ook voor de partner. Ik durf inmiddels ook wat vaker nee te zeggen, al blijft dat moeilijk. Dan ga ik toch een uurtje langer door. ‘No shows’ stuur ik een rekening, gelukkig betaalt vrijwel iedereen dat netjes. Sommige mensen die te laat afzeggen, bieden zo nu en dan

spontaan aan om de gemiste tijd te vergoeden, vooral als ze zelf een bedrijf hebben. Van echte wanbetalers neem ik op een nette manier afscheid.”

‘Kan ik dit zelf doen?’

Donna heeft succes als jonge ondernemer. Wat is haar geheim? Ze komt niet uit een ondernemersfamilie, maar wil wel graag, net als haar vader, alles ‘zelf’ doen. Daarom startte ze liever met een eigen pedicurepraktijk dan in loondienst te werken in een wellnesscenter. Bovendien is ze heel creatief: “Als ik iets zie, dan denk ik gelijk: kan ik dat ook zelf maken? Dat vind ik leuk. Ik ga niet zelf aan de slag om geld te besparen, maar om de kick van het zelf maken. Afgelopen najaar heb ik zelf bruisballen gemaakt als kerstcadeautje voor de cliënten. Met soda, citroenzuur, lavendel en rozenblaadjes en olie. Het was een groot succes. Ieder jaar maak ik zoiets. Een pipetje met olie bijvoorbeeld. Bij sommige cliënten staan al mijn cadeautjes op een rijtje uitgestald. ‘Gebruik ze toch lekker’, zeg ik dan…

Creatief bezig zijn helpt mij ook om te ontspannen. Ik heb naailes en ontwerp mijn eigen tassen. Ook maak ik kleine babyschoentjes voor zwangere cliënten. In de toekomst zou ik nog wel een webshop willen, gericht op wellness en uiterlijke verzorging. Met de Thalgo producten, de voetverzorgingsproducten, olie en zeepjes.” Als Donna die website zélf kan bouwen, wordt ook dat vast weer een succes.

voetvak | 9

CASUS Tekst en foto’s: Peduca namens Stipezo

Een dame van 58 jaar, al 25 jaar bekend met reumatische artritis laat regelmatig haar voeten behandelen bij een collega. De voeten hebben klauw- en hamertenen.

Deze collega vraagt mijn advies omdat mevrouw over vijf dagen met vakantie gaat en mevrouw veel pijn heeft aan de tenen van haar linkervoet.

Snel handelen is niet altijd succesvol Mevrouw draagt schoenen van een orthopedische schoenmaker met een zool die door een podotherapeut is gemaakt. Ze heeft van de podotherapeut ook een orthese voor digitus 2,D subdiafysair met interdigiatle lippen 1-2 en 2-3. De apex ligt volledig vrij.

In april kwam mevrouw bij de collega met pijnklachten linkervoet apex en PIP digitus 2 en lateraal digitus 5. Mevrouw is op advies van mijn collega voor controle teruggegaan naar de schoenmaker/podotherapeut omdat zij van hen schoenen, zolen en orthese draagt. Zij gaat voor controle naar de schoenmaker. Daar wordt door de podotherapeut een aanpassing aangebracht in de linkerzool in de vorm van een subdiafysiare balk (foto 1).

Dit gebeurt op basis van het aanhoren van de klachten. De podotherapeut heeft de voeten niet bekeken.

Nadat mevrouw drie dagen op deze zolen heeft gelopen krijgt ze meer pijn aan haar tenen. Haar echtgenoot brengt pleisters aan omdat zij moeilijk zelf bij haar tenen kan. Dit vermindert de pijnklachten niet en mevrouw neemt contact op met mijn collega. De pijn is het ergst op digitus 4 en 5 en apex 2. Mijn collega belt mij op met de vraag of zij met mevrouw langs kan komen om gezamenlijk te kijken wat we het beste kunnen doen.

We halen de zool uit haar schoen en vragen mevrouw om op de zool te gaan staan (foto 2). Het lijkt erop dat de subdiafysaire balk niet op de

10 | voetvak

juiste plaats is aangebracht waardoor digitus 5 tegen de schoen wordt gedrukt. Na het verwijderen van de pleisters zien de tenen er erg geĂŻrriteerd en ontstoken uit (foto 3). We verwijderen zoveel mogelijk het eelt en wondresten.

Omdat mevrouw over drie dagen op vakantie gaat nemen we met

1

2 3

toestemming van mevrouw contact op met de huisarts met verzoek tot spoedconsult. We geven mevrouw het advies om zolen uit een ander paar schoen in de schoenen te leggen waar geen subdiafysaire balk in is aangebracht. Omdat in de schoenen geen plaats is voor drukvrijlegging met vilt maken we van Engels pluk-

sel een slinger waarmee we de tenen in een betere positie kunnen krijgen (foto 4).

Mevrouw kan dezelfde dag nog bij de huisarts komen en krijgt een antibioticumkuur voorgeschreven. Na twee dagen komt mevrouw terug bij mijn collega. De pijnplekken op de tenen zien er rustig uit en de pijn is weg. Mevrouw gaat met een gerust gevoel op vakantie.

4

Na haar vakantie meldt zij zich weer bij mijn collega voor een voetbehandeling. Dan zien de voeten er rustig uit (foto 5). Mevrouw heeft contact gehad met de schoenmaker en de podotherapeut. Beiden bieden mevrouw hun excuses aan voor het niet juist handelen en acteren op haar klachten.

Conclusie: de in de haast aangebrachte aanpassing in haar schoenen hebben meer kwaad gedaan dan goed. Haastige spoed is zelden goed!

5 (ADVERTENTIES)

DJUNA WERD ZWAAR VERWAARLOOSD… TOTDAT ED HAAR REDDE

VAKBOEKEN EN DIGITALE EXAMENS Deze koopt u online bij Uitgeverij Les Pieds

WWW.LESPIEDS.COM

STEUN DE DIERENBESCHERMING OF KIJK OP DIERENBESCHERMING.NL/HELPONSREDDEN

PedicureGezocht Vind uw eigen pedicure!

Registreer uw praktijk op onze landelijke website voor promotie van uw praktijk! www.pedicuregezocht.nl

voetvak | 11

DERMATOLOGIE Door: J.L. Klatte, dermatologie Amsterdam UMC en Huid Medisch Centrum, foto’s: www.huidziekten.nl en GettyImages

Met de winter op komst draagt men weer gesloten en warme schoenen. De schoenen van de huidige mode zijn lang niet altijd ventilerend. Het aantal mensen met klachten van zweetvoeten neemt hierdoor toe. In een medisch of verzorgend beroep komen we het allemaal tegen. Dit artikel gaat verder in op overmatig zweten van de voeten; de oorzaak, de gevolgen en de behandelopties.

Zweetvoeten Zweten is een normale functie van het lichaam. Bij warmte worden de zweetklieren in onze huid actief.

Het zweet op de huid helpt het lichaam om af te koelen. Zweten neemt toe onder invloed van inspanning, stress, warmte, het eten van sterk gekruid voedsel en bij het drinken van alcohol.

Hyperhidrose Soms hebben mensen last van overmatig zweten, dit noemen we hyperhidrose. Er is dan sprake van een overmatige zweetsecretie vanuit de zweetklieren. Dit kan lokaal zijn, zoals alleen in de oksels, op de handpalmen of op de voetzolen, maar het kan ook op het gehele lichaam en in het gelaat voorkomen. Toename van zweetklieractiviteit aan de handen en voeten wordt met name uitgelokt door emotionele factoren.

Warmte of inspanning zorgt voor zweten op de gehele huid en alcohol of hete spijzen zorgen vooral voor zweten in het gelaat. In een Amerikaans onderzoek is de prevalentie van overmatig zweten 3% van de bevolking.

Met ‘zweetvoeten’ wordt vaak ook stinkvoeten bedoeld.

voeten zijn de ideale plek voor bacteriën om te groeien. De bacteriën produceren afvalstoffen die stinken en kunnen bestanddelen uit zweet omzetten in stinkende geurstoffen.

Hyperhidrosis plantares Overmatig zweten aan de voeten wordt hyperhidrosis plantares genoemd. De voeten zijn dan steeds nat van het zweet en daardoor vaak koud. De huid raakt verweekt en rimpelig door het continu aanwezige zweet. Overmatig zweten aan de handen wordt hyperhidrosis palmaris genoemd. Met ‘zweetvoeten’ wordt vaak ook stinkvoeten bedoeld. De stinkende geur komt niet van het zweet zelf maar van bacteriën en/of schimmels die worden geproduceerd. De vochtige, warme

12 | voetvak

Oorzaak Het overmatig zweten ontstaat vaak al in de puberteit. Het kan jarenlang bestaan. Bij 30 tot 50% van de mensen komt het in de familie voor.

Vanuit de hersenen komt een prikkel naar de zweetklieren die leidt tot zweetproductie. Wat de oorzaak is van deze prikkel is meestal niet bekend. Dit wordt primaire hyperhidrose genoemd en komt het meest voor.

Er is dan een (lokaal) toegenomen zweetsecretie zonder een onderliggende ziekte. Bij secundaire hyperhi-

drose is er wél een aanwijsbare oorzaak. Voorbeelden van oorzaken zijn emoties, een schildklierziekte, suikerziekte, infectie, menopauze, overgewicht, bepaalde soorten kanker, stoornissen in het centrale zenuwstelsel of bepaalde geneesmiddelen.

Hyperhidrose aan de voeten is de meest voorkomende vorm van primaire hyperhidrose. De tweede meest voorkomende plek is onder de oksels.

Bij secundaire hyperhidrose is emotie/spanning de meest voorkomende oorzaak van lokale hyperhidrose aan de voeten en/of handen. Het zweten is soms zo ernstig dat het kan leiden tot schaamte en zelfs sociale isolatie.

Het zweten aan de voeten kan ook leiden tot andere huidziektes, zoals ‘pitted keratolysis’.

Pitted keratolysis Bij pitted keratolysis is er een oppervlakkige infectie in de hoornlaag van de voetzolen. Met name op de drukplaatsen van de voetzolen waar de eeltlaag dik is. Het wordt veroorzaakt door bacteriën (meestal de Corynebacterium). Onder invloed van zweten produceren deze bacteriën enzymen die de hoornlaag aantasten en putjes veroorzaken (afbeelding 3). De putjes kunnen ook samenvloeien tot grotere, kratervormige laesies. Verder is er vaak ook sprake van een stinkende geur.

Het kan gepaard gaan met jeuk of pijn. Het komt vaker voor bij sporters en bij bepaalde beroepsgroepen zoals militairen. Behandeling is allereerst goede voethygiëne (regelmatig schone sokken en wisselen van schoeisel). Daarnaast worden zowel anti-zweetmiddelen als antibacteriële middelen zoals ontsmettende zeep gegeven. Betadine scrub of Hibiscrub zijn beide antibacteriële zepen die zonder recept te koop zijn. Beide kunnen bij klachten 1 x daags in een voetenbad gebruikt worden en als onderhoudsbehandeling 2-3 keer per week. Verder bestaan er ook voetdeo’s die naast een frisse geur ook een antibacteriële werking hebben.

Behandeling van hyperhidrosis plantares Meestal worden de behandelopties in onderstaande volgorde toegepast: • Aluminiumpreparaten (Lokale anticholinergica) • Iontoforese • Botoxinjecties • Systemische anticholinergica • Sympathicusblokkade Aluminiumpreparaten: de aluminiumpreparaten werken op basis van het (tijdelijk) verstoppen van de uitvoergangen van de zweetklieren.

Bij milde klachten kan het effectief zijn. Bij zeer hevige zweetproductie werken deze preparaten vaak onvoldoende.

• Aluinstrooipoeder (=talkpoeder) moet 1 x per dag aangebracht worden, daarna enkele uren laten intrekken.

• Aluminiumhydroxychlorideoplossing 15% of crème 20%, dit moet een paar keer per week aangebracht worden in de avond, ’s nachts laten intrekken en ’s ochtends afwassen. Het bestaat in de vorm van een depflacon of een crème.

• Anti-transpirant deo’s. Deze bevatten ook aluminiumpreparaten.

Bovenstaande opties kunnen ook gecombineerd worden.

de tot een aanzienlijke afname van zweten. De onderzoekers hebben tot nu toe vooral gekeken naar het effect onder de oksels, maar het zal vermoedelijk ook toegepast worden op handpalmen en voetzolen.

Iontoforese Bij hyperhidrosis plantares kunnen goede resultaten bereikt worden met iontoforese. Het therapeutische effect berust op twee principes: elektroforese (verplaatsing van ionen onder invloed van hun elektrische lading door de huid heen) en elektro-osmose (transport van ionen als gevolg van waterverplaatsing). De werkzaamheid berust waarschijnlijk op elektrochemische beschadiging van de epidermis (opperhuid), die keratinisatie (verhoorning) van de uitvoergang van de zweetklier tot gevolg heeft. Het iontoforese apparaat heeft bakjes met water of vochtige sponzen waar een zwak elektrisch stroompje doorheen gaat (afbeelding 4). De voeten en/ of handen worden hier ingezet gedurende vijftien tot twintig minuten.

Behandeling moet drie keer per week toegepast worden, totdat het teveel aan zweten is afgenomen. Dan kan de frequentie omlaag naar een keer per week. Het apparaat kan worden gehuurd of gekocht. Mogelijke bijwerkingen zijn irritatie of pijn van de huid.

Lokale anticholinergica

3 Pitted keratolysis: Bron: Wikimedia Commons.

Dit is een nieuwe lokale toepassing, tot nu toe alleen nog verkrijgbaar de Verenigde Staten. Anticholinergica zijn medicijnen die de prikkeloverdracht in ons motorische zenuwstelsel kunnen remmen. In de zweetklieren leidt dit tot remmen van de zweetproductie. Voorheen bestonden anticholinergica alleen als systemische therapie (tabletten of drankjes om in te nemen) zie ook verder in dit artikel bij systemische anticholinergica. In de Verenigde staten is er nu specifiek voor overmatig zweten een lokaal anticholinergicum ontwikkeld: Qbrexza. Qbrexza doekjes bevatten het medicijn glycopyrronium (anticholinergicum). Het is recent goedgekeurd door de US FDA. De Amerikaanse onderzoeken laten zien dat het een keer per dag toepassen van de doekjes onder de oksels leid-

Botuline-toxine injecties Injectie met botox is een regelmatig toegepaste behandeling voor hyperhidrose. Met een injectienaald worden kleine beetjes botox in de huid van het aangedane gebied gespoten. Botox in de huid voorkomt het vrijkomen van acetylcholine uit de neuronen (zenuwcellen) en remt daarmee de zweetsecretie aanzienlijk. Het effect kan twee tot zes maanden aanhouden, daarna moet het herhaald worden. De meest toegepaste locatie is onder de oksels.

Het wordt minder vaak op de voetzolen toegepast omdat de injecties daar vrij pijnlijk zijn. Bovendien wordt botox voor de handpalmen en voetzolen niet meer vergoed, terwijl het onder de oksels nog wel vergoed wordt. Bijwerkingen zijn pijn van de injecties en soms tijdelijke spierzwakte van de onderliggende spieren.

voetvak | 13

DERMATOLOGIE Anticholinergica

Sympathectomie

Anticholinergica zijn medicijnen die via het centrale zenuwstelsel de zweetsecretie minderen. Ze hebben ook een andere werking. Zo is Oxybutinine een medicijn dat effect heeft op de blaasspier, het vergroot de blaascapaciteit en wordt daarom gegeven aan mensen met incontinentieklachten. Glycopyrronium is een medicijn dat naast de zweetsecretie ook het speekselvolume mindert.

Dit wordt bijvoorbeeld toegepast

Dit is een chirurgische behandeling, vaak uitgevoerd door een vaatchirurg. Het is de ‘last resort’ behandeling voor mensen met invaliderend zweten aan handen en/of voeten.

De behandeling is selectief voor het stoppen van het zweten op de handen of de voeten. Met een operatie worden enkele gedeeltes van zenuwen die de zweetsecretie stimuleren geblokkeerd of doormidden gesneden. Vaak wordt eerst geblokkeerd.

Dit heeft een effect van een tot twee jaar. Bij een goed resultaat wordt daarna de zenuw geheel doorgesneden met een permanent effect.

Meestal wordt het zweten sterk verminderd. Een bijwerking is toename van zweten op andere plaatsen.

Injectie met botox is een regelmatig toegepaste behandeling voor hyperhidrose. bij speekselvloed door de ziekte van Parkinson. Beide middelen moeten een of meerdere keren per dag ingenomen worden. Ze hebben dan een zweetsecretie remmende werking op de gehele huid. De voornaamste indicatie is dan ook bij patiënten met gegeneraliseerd zweten. Maar het wordt ook regelmatig met succes toegepast bij patiënten met hevige hyperhidrosis palmaris of plantares.

Mogelijke bijwerkingen zijn droge mond en urineretentie.

Radiofrequente golven Een nieuwere behandeling voor hyperhidrose onder de oksels is die met radiofrequente golven (Myradry). De zweetklieren worden uitgeschakeld door ze heel sterk te verwarmen met een soort van ‘magnetrongolven’.

Deze behandeling is tot nu toe echter uitsluitend toepasbaar onder de oksels en nog niet voor voetzolen of handpalmen.

Samenvatting Overmatig zweten aan de voeten wordt hyperhidrosis plantares genoemd. De oorzaak is vaak onbe-

Iontoforese.

Bron: huidziekten.nl

14 | voetvak

Behandeling van zweetvoeten kan ook middels botoxinjecties.

kend. Bij zweten door emoties zie je vaak toegenomen zweetproductie op specifiek handpalmen en voetzolen.

De stinkende geur van zweetvoeten komt door groei van bacteriën en door stinkende stofjes die de bacteriën produceren. Behandeling van zweetvoeten kan met lokale, verstoppende aluminiumpreparaten.

Als dit onvoldoende helpt worden iontoforese en botoxinjecties veel toegepast. Bij zeer hevige klachten kunnen medicijnen gegeven worden die de zweetproductie remmen op de gehele huid. Een nieuwe behandeling is de lokale toepassing van deze medicijnen in de vorm van doekjes op de aangedane huid, deze deppers zijn tot nu toe alleen nog in de Verenigde Staten te verkrijgen. De ‘last resort’ behandeling voor mensen met hevige klachten van zweetvoeten of zweethanden is het specifiek doorsnijden van bepaalde zenuwen waardoor de zweetproductie op de handen of voeten stopt.

Referenties www.huidziekten.nl J.H. Sillevis Smitt, J.J.E. van Everdingen. Dermatovenereologie voor de eerste lijn. Tiende herziene druk. 2017.

T. Wechter, S.R. Feldman. The Treatment of Primary Focal Hyperhidrosis. Skin Therapy Letter.

Februari 2019 S. Nawrocki. The etiology, diagnosis, and management of hyerphidrosis: A comprehensive review: therapeutic options. J Am Acad Dermatol. 2019 sept.

PODOLOGIE Robert Wonink, MSU echografist voet en enkel, illustratie: Erik Crins, http://mediviz.nl/

Een overliggende kleine teen ligt gedeeltelijk op de naastliggende teen.

Standsverandering van de kleine teen Overliggende en onderliggende kleine tenen liggen niet netjes naast hun ‘buurteen’ maar liggen er bovenop of juist onder. Als de kleine teen omhoog staat, ligt deze gedeeltelijk bovenop de vierde teen. In de schoen kan dit oncomfortabel aanvoelen.

De kleine teen kan ook onder de vierde teen liggen. In dat geval is de kleine teen meestal ook naar buiten gedraaid.

Het teentopje bevindt zich dan onder de vierde teen.

Hierdoor loopt de patiënt op de rand van de teennagel, dit geeft vaak klachten.

laag buigen zijn strakker dan de pezen die de teen omhoog strekken. De teen wordt naar beneden getrokken.

Er is niet één exacte oorzaak aan te wijzen waardoor het evenwicht in de teenspieren verstoord wordt.

Klachten bij een over- of onderliggende teen Hoe ontstaat een over- of onderliggende kleine teen?

Deze aandoening is vaak erfelijk en komt meestal zowel rechts als links voor. Als de kleine teen omhoog staat, zijn de pezen die de teen omhoog strekken strakker dan de pezen die de teen omlaag buigen. De teen wordt hierdoor omhoog getrokken. Bij een kleine teen die omlaag staat, gebeurt het omgekeerde: de pezen die de teen om-

Zolang geen schoenen gedragen worden, zijn er vaak geen klachten. Door het ‘stapelen’ van tenen, drukt de bovenste teen tegen de schoen op plekken waar dit niet hoort. Dat doet pijn en door de druk kunnen wondjes of eelt ontstaan. Bij een onderliggende teen ontstaat ook pijn doordat de nagel van de kleine teen in de vierde teen duwt.

voetvak | 15

PODOLOGIE

Hoe herkent u een over- of onderliggende kleine teen?

Bij het lichamelijk onderzoek van de voet is eenoverliggende of onderliggende kleine teen op het zicht te herkennen. Er is over het algemeen geen aanvullend onderzoek nodig om de diagnose te stellen.

Behandelingen bij een over- of onderliggende kleine teen De behandelmogelijkheden zonder operatie zijn vooral bedoeld om de pijn te verminderen. De stand van de teen verandert er meestal niet door.

Schoenadvies

Bij het lichamelijk onderzoek van de voet is een overliggende of onderliggende kleine teen op het zicht te herkennen.

Een overliggende teen.

16 | voetvak

Adviseer een schoen waarin genoeg ruimte is voor alle tenen. De neus van de schoen moet hoog genoeg zijn en liefst ook van zacht materiaal. Een goede pasvorm zodat de voet niet naar voren kan schuiven is ook erg belangrijk.

Voor kinderen met een overliggende kleine teen is het extra belangrijk om zich in een schoenenwinkel goed te laten adviseren.

Siliconenorthese U kunt een siliconenorthese voor een overliggende of onderliggende kleine teen maken. Dat is een bescherming voor de teen, precies aangepast aan de vorm van de teen.

De siliconenorthese beschermt de teen tegen druk door andere tenen en door de schoen. Dit vermindert de pijn.

Als de teen nog soepel is, kan een siliconenorthese soms ook de stand van de teen nog wat verbeteren.

Therapiezolen Een therapiezool heeft niet altijd een gunstig effect bij een overliggende of onderliggende teen. Een therapiezool kan het probleem zelfs nog groter maken wanneer de zool helemaal tot voor in de schoen komt. Dat kost ruimte in de schoen waardoor er nog minder ruimte over is voor de tenen. Soms wordt de kleine teen omhoog of omlaag getrokken doordat de voet in een verkeerde stand staat. In die gevallen kan een zool die tot halverwege de schoen gaat soms de stand van de voet verbeteren waardoor de kleine teen weer recht gaat staan. Meestal helpt een therapiezool echter niet zoveel bij een overliggende of onderliggende kleine teen. Overleg met de podoloog waar u mee samenwerkt wat in een specifiek geval de mogelijkheden zijn.

Schoenaanpassing De eigen schoen van uw patiënt kan worden aangepast, waardoor er meer ruimte komt voor de overliggende of onderliggende kleine teen. In de schoenenwinkel of bij de schoenmaker kan met een kogeltang extra ruimte gemaakt worden op de plaats van de kleine teen. Dit zorgt ervoor dat er tijdens het lopen minder druk op de kleine teen komt. Vooral als er ook nagelproblemen zijn, is dit vaak een uitkomst.

Therapiesok.

Therapiesokken Therapiesokken zijn een innovatieve en comfortabele manier om de huid en de nagels van ‘gestapelde’ tenen te beschermen. De sokken hebben één of meerdere zones binnen in de sok met een ‘gel-laag’. Deze gel-laag helpt op verschillende manieren om pijn bij over- of onderliggende tenen tegen te gaan: • De gel-laag beschermt tegen druk en wrijving.

• De gel-laag geeft geleidelijk minerale olie af. Hierdoor wordt vocht in de huid gebracht waardoor de huid elastischer en weerbaarder wordt.

• De gel-laag zorgt voor micromassage die het herstel van de huid stimuleert Op de website Therapiesokken.nl kunt u meer informatie over deze therapiesokken vinden.

Tapen of spalken Stretchen Bij jonge kinderen kan geprobeerd worden de kleine teen gedurende zes tot twaalf weken naar de goede stand te stretchen en in de goede stand te tapen. Echter, ook na langdurig tapen komt het regelmatig voor dat de standsafwijking weer terugkomt.

Het tapen en spalken van de kleine teen is lastig. Met tape kan tijdelijk de kleine teen aan de teen ernaast vastgeplakt worden, maar hiermee verandert niet de verkeerde stand van de kleine teen.

Operatieve behandelingen Er zijn zeer veel operatietechnieken beschreven om dit probleem op te lossen. Vaak kan de operatie gedaan worden met de zogenaamde minimaal invasieve operatietechniek. Bij deze techniek wordt de operatie uitgevoerd via kleine gaatjes in de huid. Doordat een grote wond niet nodig is, herstelt de patiënt sneller. Bij over- of onderliggende tenen wordt via een klein gaatje in de huid het peesje van de teen verlengd. Hierdoor kan de teen zich weer strekken. Soms is het ook nodig om het botje van het eerste of tweede teenkootje te breken en recht te zetten. Het bot herstelt zich dan weer in de rechte stand.

De kleine teen kan ook onder de vierde teen liggen.

Op de website Voetenenkelklacht.nl kunt u meer informatie over de operatie bij een afwijkende teenstand vinden.

voetvak | 17

VOET EN ENKEL Door dr. Bella van Dalen, orthopedisch chirurg en Robert Wonink, MSU echografist voet en enkel

Lymfoedeem betekent dat het lymfevocht ophoopt waardoor zwelling ontstaat.

Lymfoedeem kan overal ontstaan en kan eenzijdig zijn, dat betekent dat links óf rechts is aangedaan, maar ook beide kanten kunnen aangedaan zijn. Lymfoedeem ontstaat wanneer het lymfesysteem niet meer in staat is de normale hoeveelheid weefselvocht af te voeren. Het vocht hoopt op en dat geeft zwelling.

Lymfoedeem in benen en voeten Klachten bij lymfoedeem kunnen zijn: Zwelling: Lymfoedeem in de benen en voeten geeft zwelling en een zwaar, vermoeid gevoel. Door de zwelling wordt bewegen moeilijk(er), de huid voelt strak gespannen aan en kan een jeukerig gevoel geven. Soms wordt ook een stekende pijn ervaren.

Huidklachten: Lymfoedeem kan leiden tot huidklachten.

De huid wordt dikker en droger. De huidafwijkingen komen vaak het eerst voor bij het begin van de tenen. Het begint als bleke verdikkingen en smetplekken in huidplooien. Ook raakt de normale afschilfering van de huid (huidvernieuwing) verstoord. Er ontstaan huidschilfers, kloofjes en wratachtige verhoorningen met lekkend lymfevocht. Ook eelt komt vaker voor bij lymfoedeem.

Wondroos: Lymfoedeem geeft een verhoogde kans op wondroos (erysipelas). Wondroos is een acute infectie van de huid door een bacterie, meestal streptokokken.

De bacterie komt binnen via een opening in de huid. Dit kan een gewoon wondje zijn, maar bijvoorbeeld ook een schimmelinfectie of een splinter. Zelfs een wondje dat met het blote oog niet zichtbaar is, kan een opening zijn voor een bacterie. Behandeling met antibiotica moet zo snel mogelijk worden ingesteld om ernstige complicaties te voorkomen.

Hoe is lymfoedeem te herkennen?

Teken van Stemmer Om lymfoedeem te herkennen wordt wel het ‘teken van Stemmer’ gebruikt. Hierbij wordt geprobeerd de huid aan de basis van de tweede en derde teen van de voet te pakken. Lukt dit niet, dan is het teken van Stemmer ‘positief’ en bestaat er grote kans dat sprake is van lymfoedeem.

Een ‘delle’ drukken Lymfoedeem bevat eiwitten, als deze eiwitten ophopen dan spreken we van fibrose. Fibrose is te herkennen doordat men er een kuiltje of ‘delle’ in kan drukken. Dit doet men door met een vinger zacht op de huid te drukken. Als er een kuiltje blijft staan dan spreekt men van een delle.

18 | voetvak

Lymfoedeem: alleen het linkerbeen (rechts op de afbeelding) is aangedaan.

1

2

3

6

7

4

Bleke verdikking van de huid en huidschilfers door lymfoedeem en schilfers en verhoorning van de huid.

Foto 6: negatief teken van Stemmer (geen lymfoedeem). Foto 7: positief teken van Stemmer (wel lymfoedeem).

8 Met een vinger drukt men op de huid.

5 Wondroos aan het been.

Huidafwijkingen Een dikke, droge huid, soms zelfs met kloofjes en blaartjes passen bij het beeld van lymfoedeem. Dit begint vaak bij het begin van de tenen.

Welke behandelingen zijn er voor lymfoedeem?

De behandeling van lymfoedeem is erop gericht om de afvoer van lymfevocht zo veel mogelijk te stimuleren.

Een ander belangrijk doel is om wondjes te voorkomen omdat wondjes bij lymfoedeem een extra grote kans op wondroos geven.

Er zijn verschillende hulpmiddelen die helpen om afvoer van lymfevocht te stimuleren en wondjes te voorkomen.

U kunt onderstaande adviezen en aanbevelingen gebruiken bij een patiënt met lymfoedeem:

9 Voorbeeld van een delle.

• bewegen (meer wandelen) • manuele lymfedrainage (naar de huidtherapeut via de huisarts) • pneumatische compressietherapie (net zoals manuele lymfedrainage, maar dan met een apparaat) • zwachtelen (met elastisch rekverband door huidtherapeut) • lymfetaping (met Curetape om de huid ‘op te tillen’ - door de huidtherapeut]) • therapeutisch elastische kousen (aangemeten steunkousen door de huidtherapeut) • probeer wondjes te voorkomen • draag geen knellende kleding • therapiezolen (om afwikkeling te bevorderen) • fysiotherapie (speciale oefeningen) • schoenadvies (schoenen geschikt voor steunzolen en steunkousen)

voetvak | 19

THERAPIE Tekst: Petra Teunissen

Sien Poll van De Beweegwinkel leert mensen op fysiek, emotioneel en mentaal niveau beter te bewegen. Met de nieuwe therapie Reflexintegratie (MNRI) bereikt zij goede resultaten. Omdat de voeten veel zenuwpunten hebben, heeft zij een scherp oog voor bewegingsproblemen die vanuit de voeten ontstaan.

Sien Poll van De Beweegwinkel in Barendrecht.

Reflexintegratie:

van zandweg naar snelweg Sien Poll studeerde in 1994 af als Oefentherapeut Cesar: “Met Cesar help je cliënten om de houding en beweging te veranderen naar een gezond belastbaarheidspatroon.

In een praktijk in Barendrecht deed ik vijf jaar lang veel ervaring op. In een volgende baan werkte ik intensief met kinderen met bewegingsproblemen. Ondertussen deed ik de opleiding craniosacraaltherapie. Ik ben altijd nieuwsgierig en leergierig. Met al die kennis keerde ik terug en ging als maat in een maatschap werken. Uiteindelijk herdoopte ik mijn bedrijf in De Beweegwinkel en huurde een werkruimte in een pand met andere paramedici. Ik was inmiddels al het gedoe met zorgverzekeraars zat en heb mijn beste ondernemersbeslissing ooit genomen: geen contracten meer met zorgverzekeraars.”

Reflexen Zo’n vijf jaar geleden kwam Reflexintegratie op Siens pad: “Allebei mijn kinderen zijn dyslectisch. Hun remedial teacher opperde dat de oorzaak van hun leesproblemen in hun motoriek zou kunnen liggen. Hij testte hun reflexen en bood oefeningen aan voor mijn kinderen. Die hielpen goed. Vervolgens attendeerde hij me op een ‘snuffeldag’ over reflexintegratie. Dat was zo boeiend! Daar wilde ik meer over weten. De methode Reflexintegratie is ontwikkeld door de Russische psycholoog Masgutova. Ze was betrokken bij de zorg voor slachtoffers van een treinongeluk, onder wie veel verbrande kinderen. Zij ontdekte dat beweging de kinderen hielp om te praten. In de loop van meer dan twintig jaar ontwikkelde zij een therapie, die zij nu medisch kan onderbouwen. Haar doel is om afwijkingen die te maken hebben met een verstoorde reflexintegratie op te laten nemen in de DSM5, de ‘bijbel’ voor stoornissen.”

Aangeboren Het zenuwstelsel is net een computer, legt Sien Poll uit: “Iedereen komt ter wereld met aangeboren programma’s.

Denk bijvoorbeeld aan zuigen, slikken, grijpen, schrikre-

20 | voetvak

acties, opvangreacties bij vallen en evenwichtsreacties.

In de baarmoeder starten reflexen de bewegingsontwikkeling. Het bewegen en de groei van het zenuwstelsel beïnvloeden elkaar. Zo helpen reflexen bij het geboren worden. En in het eerste levensjaar zorgen ze ervoor dat je kunt overleven en jezelf beschermen en ontwikkelen.

Reflexen zorgen ervoor dat je van liggen, via rollen, kruipen en zitten, gaat staan en lopen. Uiteindelijk worden de reflexen geïntegreerd in het bewegen, leren en handelen. Dat wil zeggen dat er snelwegen in het zenuwstelsel aangelegd zijn.

De boodschappen kunnen dan snel en gericht van A naar B worden gestuurd, zodat activiteiten snel en effectief beginnen en eindigen. De bewegingen zijn omgebouwd van vaste overlevingsprogramma’s naar stuurbare, flexibele programma’s, zodat we kunnen omgaan met de verschillende situaties in ons leven.”

Ontdekken en integreren Toen dokter Masgutova voor het eerst naar Nederland kwam, volgde Sien Poll een cursus over de primaire reflexen: “Wat betekent het als die primaire reflexen niet geïntegreerd zijn? Dan zijn er een aantal factoren in het reflexcircuit die niet goed werken. Je computerprogramma bevat als het ware foutjes. Hierdoor is de sturing niet optimaal, waardoor je bijvoorbeeld je enkel niet goed kunt sturen en je er gemakkelijk door heen gaat.

Ik was gefascineerd: mijn hele praktijk kwam voorbij in de besproken bewegingen. Ik zag duidelijk restanten van primaire reflexen en snapte ineens waarom ik sommige kinderen echt niet kon leren anders te bewegen. En dat betrof niet alleen onhandige motoriek, maar ook verkeerde houdingen. Ik leerde ook veel over mezelf, hoe ik compenseer voor mijn luie oog bijvoorbeeld. Dit is wat ik dus miste.”

Sien volgde daarna allerlei cursussen in Reflexintegratie.

In oktober heeft ze haar jarenlange leertraject afgerond na het behalen van allerlei praktijkexamens Reflexinte-

gratie MNRI in de VS en Slovenië. Door de bewegingen van cliënten te onderzoeken en gerichte vragen te stellen over bewegen, leren en functioneren, zoekt zij uit welke reflexpatronen de oorzaak zijn van de problemen: “Als je eenmaal weet waar het mis gaat met de reflexen, kun je ze weer integreren. Dat doe je via oefeningen waarbij je lichaamsdelen leert voelen en sturen. Als therapeut ondersteun ik deze integratie in het begin door met de handen de richting te geven aan de beweging. Later doet de cliënt dat helemaal zelf. Zo leg je een nieuwe weg aan in het zenuwstelsel en transformeert een zandweg in een snelweg. Ik werk door het stimuleren van de stimuluspunten, zodat er een prikkel naar de hersenen gaat en de juiste beweging op gang komt. Je gaat zorgen dat de cascade voortaan goed verloopt: je voelt iets – er gebeurt iets in de hersenen – en dan gaat er een impuls tot bewegen naar het uitvoerend orgaan. Die stimuluspunten moet je niet verwarren met meridianen of trigger points: het zijn de receptoren van onder andere de huid, de pezen en de spieren, die signalen geven aan de hersenen. Reflexintegratie is echt een neurologisch proces.

Vroeger werd gedacht dat een reflexprobleem altijd een pathologische oorzaak had. Dan was de patiënt ‘neurologisch ziek’. Wij kijken breder. Daarbij gaan we uit van een ideaalbeeld: we willen het lichaam naar de middellijn toe brengen in een zo symmetrisch mogelijke houding. Als je symmetrisch staat, zit en beweegt dan werken de spieren, de banden en de organen optimaal. Uiteraard is dat ideaal zelden helemaal te bereiken, iedereen is wel eens uit het lood geslagen. Deze onderliggende basisgedachte zie je ook terug in de craniosacraaltherapie en oefentherapie Cesar. Dokter Masgutova heeft goed rondgekeken bij andere therapieën en veel waardevolle kennis geïntegreerd in haar eigen visie.”

Bij voetoefeningen voor thuis gebruikt Sien Poll vaak balletjes in allerlei maten.

Reflexen en voeten Omdat onze voeten de basis zijn van onze houding, beginnen veel behandelingen en oefeningen bij de voeten. In de voeten beginnen verschillende reflexen. De bekendste is de grijpreflex of voetzoolreflex volgens Strümpell. Als je met een puntig voorwerp op het midden onder de bal van de voet duwt, buigen de tenen de tenen naar beneden (plantair). Een andere reflex vanuit de voeten wordt de Babinsky reflex genoemd. Daarbij gaan de tenen, in het bijzonder de grote teen, naar boven (in hyperextensie).

De stressreflex begint ook bij je voeten: als je schrikt en als het ware bevriest, blijven je voeten ineens stokstijf stil staan. Ook het houden van balans, begint bij reflexen uit je voeten: je blijft in evenwicht met je voeten en benen als

Druk uitoefenen op zenuwpunten om de reflexen te stimuleren.

voetvak | 21

THERAPIE

Het testen van een reflex op de voet: de beginstand.

Een normale reflex na prikkeling: de tenen buigen zich.

je daar over het juiste spierevenwicht beschikt, dat wordt aangestuurd door reflexen. Daarnaast speelt de informatie uit je ogen en je evenwichtsorgaan hierin nog een grote rol in. Ook die worden aangestuurd door reflexen.

Sien: “Reflexintegratie kan goede resultaten bieden bij instabiele enkels, mensen die niet kunnen rennen, pijn in de voorvoet, kinderen die over hun voeten struikelen.

Het kan ook helpen bij problemen met knieën, heupen en gewrichten waardoor rugklachten zijn ontstaan. Ik zie vaak dat een cliënt de tenen omhoog houdt als hij/zij naar voren buigt. Normaliter zet je je tenen juist schrap in de grond om te voorkomen dat je valt. Doe je dat niet, dan loop je een groter risico op vallen. Dat zie je bij kinderen en ouderen. Deze onbalans behandel ik door de receptoren die bij een voetreflex horen te stimuleren met diepe druk. En ik leer de juiste beweging aan. Zo ontstaat een juist reflexcircuit met het juiste programma.

De Babinsky reflex na prikkeling: de tenen strekken zich, vooral de grote teen.

Drie technieken In haar eigen praktijk combineert Sien Poll al haar kennis in de behandelingen: “De drie technieken lopen in elkaar over en vullen elkaar aan. Bij voetproblemen begin ik bijvoorbeeld met reflexintegratie om het probleem boven water te krijgen, dan pas ik craniosacraaltherapie toe om iemand ‘uit het hoofd’ te halen en beter te laten voelen.

Vervolgens zijn er oefeningen, zowel uit de Reflexintegratie als uit de Cesarmethode. MNRI is ook geschikt voor mensen met pathologie. Ik pas het zelfs toe bij diabetes of juist bij diabetes. Met reflexintegratie kun je de sensoren in de voeten langer actief houden zodat de gevoelloosheid later begint. Kan iemand niet zelfstandig oefenen, bijvoorbeeld kleine kinderen, gehandicapte kinderen of ouderen met geriatrische problemen, dan kan de verzorger de oefeningen doen, vooral bij voeten en handen.”

Naar de pedicure Aanpassen aan cliënt Er is een ideale hoeveelheid druk, maar je past de druk altijd aan de conditie van de cliënt aan. Wat kan hij of zij aan? Is hij gevoelig voor ‘kietelen’, dan geef je wat meer druk (zie foto). Die druk kan ook met een object worden gegeven. Het is altijd goed om met een bal onder de voet te rollen en ermee te spelen. Bijvoorbeeld met een stuiterbal of tennisbal. Als de cliënt het verdraagt, kun je met een prikkelbal wat intensievere druk geven, waardoor de spieren nog meer kunnen ontspannen. Je begint rustig en bouwt de druk en intensiteit langzaam op. Dit ‘spelen’ helpt om de motoriek van de voeten te verbeteren, zowel bij heel stijve voeten als juist bij te flexibele of doorgezakte voeten. Vervolgens oefenen de cliënten thuis vijf keer per week een kwartiertje. Dat moeten ze minstens een half jaar volhouden. Je wilt dat het oefenen naadloos overgaat in gezond bewegen, in nieuwe voetgewoonten. Het uiteindelijke doel is dat het lichaam in beweging blijft, onderhouden blijft.”

22 | voetvak

Sien adviseert geregeld cliënten om naar een pedicure te gaan: “Als er veel eeltvorming is, vooral op de hakken en de voorvoet, dan kan dat beter eerst verwijderd worden. Ik kan het patroon weliswaar veranderen in onbelaste toestand, maar pas als die ‘eeltdijken’ weg zijn, kan de cliënt ook in belaste toestand de juiste voetstand aannemen en heeft het veranderde reflexpatroon daadwerkelijk langdurig effect. Ook pijn door nagelproblemen moet eerst opgelost zijn voordat ik met de cliënt kan gaan oefenen. Vaak is er een vicieuze cirkel ontstaan: ergens is de verkeerde voetstand door getriggerd en die blijft in stand door pijn en/of eeltvorming. Als de behandelingen en oefeningen aanslaan en het bewegingspatroon is verbeterd, ziet de huid er ook egaler uit. Ik hoor vaak: ‘Nu ik anders beweeg, hoef ik niet meer zo vaak naar de pedicure.’”

Voor meer informatie: www.debeweegwinkel.nl en www.masgutovamethode.nl of www.masgutova.com

ONDERNEMEN Sander Keemel is sinds 2007 werkzaam bij Pilou Cosmetics. Met zijn opleiding heao bedrijfseconomie is hij via detacheringsbureaus jarenlang werkzaam geweest in de financiële sector bij grote bedrijven.

Als voetverzorger gaat de een wat verder dan de ander voor de klant. Maar er zijn grenzen aan de mate van servicegerichtheid. Het is immers klant & service, en niet de afdeling klantenservice…

Service of chantage?

Als voetverzorger gaat de een wat verder dan de ander voor de klant. Maar er zijn grenzen aan de mate van servicegerichtheid. Het is immers klant & service, en niet de afdeling klantenservice…

Soms gaat een pedicure zo ver in de service voor de klant dat zij zich af en toe moet afvragen waar de grens ligt.

In Facebook-groepen wordt er vaak gesproken over de ‘no shows’, het veelvuldig verzetten van afspraken. Maar ook over de klagende klant die nooit tevreden is/lijkt. De koopjesjagers en de dames die het prijsverschil tussen jouw product en dat van Kruidvat te groot vinden. En dan heb je ook af en toe wel eens zo’n dag...zo’n dag die net even te zwaar is. Er zijn klanten bij die gewoon zijn en er zijn klanten bij die het gewoon niet zijn. Nu kan je met een goede communicatietraining veel van dat lastige gedoe met klanten voorkomen of oplossen. De ene voetverzorger heeft er namelijk nooit last van en de ander juist heel

vaak. Hoe kan dat nou? Allereerst, wij hebben allemaal dat pad belopen. Vallen en opstaan en weer doorgaan is het tweede hoofdstuk in het boek van ondernemerschap.

Het eerste hoofdstuk is het plan. Misschien moet ik de vergelijking trekken met de paardensport. Je bent de baas over het paard of het paard is de baas over jou. Als je niet de baas bent doet ‘Knollie’ precies wat hij wil. Zo ook de klant. Bied service in combinatie met strakke teugels.

Verwar service niet met te aardig zijn waarbij de klant wel eens misbruik van de situatie wil maken. Soms gaat de klant zo ver dat ik het chantage noem. Als jij niet op zaterdag werkt, moet je geen uitzondering maken voor een klant die ‘voor die ene keer’ hartstikke nodig, alsof haar leven er van af hangt, een behandeling op zaterdag wil. Dat neigt meer naar chantage, want anders “zoek ik wel een ander die op zaterdag werkt”. Dikke doei dan.

Ik pleit daarom voor keiharde service: binnen werktijden tegen een van te voren afgesproken bedrag doe ik mijn uiterste best voor u en verder kan je ondersteboven en binnenstebuiten moord en brand schreeuwen, maar ben ik niet beschikbaar.

Tegenwoordig wordt de consument misschien een beetje te veel verwend (je kunt bestellen in de webshop en binnen twee uur staat er een koerier voor de deur om je bestelling te bezorgen). Tijden zijn veranderd, maar de mens blijft hetzelfde. Weet voor wie jij je uiterste best doet, weet wie je dankbare klant is waar je een extraatje bij doet. Weet wie je in de gaten moeten houden zodat ze niet over je heen gaan lopen. Dit geldt helaas ook voor personeel. Ben je te aardig voor je personeel, dan doe je voor je het weet al het werk zelf. En vergeet de tieners in huis niet, die kunnen toch ook zelf hun kamer opruimen.

Even hun mobiel afpakken en ze blijken opeens geniaal en actief. Dus hier ook weer; keiharde vriendelijkheid, met liefde, eerbied, rechtvaardigheid en wees consequent.

Wees niet bang dat klanten je een vreselijke trut gaan vinden als je even iets doet wat niet in hun straatje past.

Sommigen testen je uit, zoeken je grens op en zijn pas tevreden als jij de grens duidelijk aangeeft. En zo verloopt het ook binnen families, onder vrienden en bij anderen op het werk. En waarschijnlijk herken je het ook terug van vroeger toen je nog op school zat. Het is gewoon menselijk sociaal gedrag tussen individuen.

voetvak | 23

MARKETING Je wilt nieuwe cliënten, dus je gaat adverteren op Facebook. Onderwerp van je advertentie? Je laserbehandeling. Pakkende foto? Check. Overtuigende tekst?

Check. Rest je nog twee dingen: een budget kiezen en de doelgroep instellen.

Laten we qua budget eens beginnen met 5 euro per dag. Dat moet genoeg zijn.

Dan de doelgroep. Voor de effectiviteit van je advertentie is die doelgroep enorm belangrijk. Die stel je dus piekfijn in:

Ken jij je doelgroep?

Facebook kent hem beter!

Mannen en vrouwen van 18 tot en met 65+ jaar oud, woonachtig in een straal van 17 kilometer om je praktijk, met als interesses: Sport, Zwemmen, Schoonheidsverzorging, Cosmetica, Zon, Vakanties, Zomer, Pedicure, Daten, Zwembad, Cruiseschip, Kuuroorden, Zonnebrillen, Online dating dienst, Stranden, Huwelijk, Zonnebaden, Krachttraining. En om hem af te maken, levensgebeurtenis: Nieuwe relatie. Je advertentie is good to go!

Tegenvallende resultaten Een week na het plaatsen van je advertentie kijk je eens naar de cijfers en je bereik valt toch flink tegen. Het aantal nieuwe cliënten is te verwaarlozen. Hoe kan dat? Met je advertentie was niks mis. Als je hem zelf zou tegenkomen, zou je spontaan doorklikken om een afspraak te maken. Mijn beste gok? Je doelgroep.

Hoe goed ken je jouw doelgroep echt?

Naar eigen inzicht, heb je je doelgroep zo goed mogelijk ingesteld. Logisch. Maar zou het niet zo kunnen zijn dat je aanbod ook voor anderen interessant is en dat je misschien wel hele groepen over het hoofd ziet? Mijn ervaring leert me dat dit voor Facebook advertenties vaak het geval blijkt te zijn. Hoe goed je jouw doelgroep ook kent, Facebook kent je doelgroep beter.

Facebook kent je doelgroep beter Facebook weet een hele hoop van ons. Facebook weet welke sport je volgt, waar je gisteren gegeten hebt en met wie je vorige week woensdag op een verjaardag was.

24 | voetvak

Weet Facebook te veel van ons? Ja. Maar dat is een ander verhaal. Facebook weet in elk geval precies wat jij interessant vindt. Zo kan Facebook jou ook precies de berichten en advertenties laten zien waarin jij geïnteresseerd bent, zodat je extra lang op Facebook blijft, extra veel advertenties ziet, en Facebook éxtra veel geld verdient. Want daar gaat het tenslotte om.

In het verlengde daarvan, weet Facebook vaak ook veel beter dan jijzelf welke personen er geïnteresseerd zijn in jouw diensten. En om jouw advertenties effectiever te maken, deelt Facebook die kennis graag met je. Bijvoorbeeld in de vorm van ‘vergelijkbare doelgroepen’. Vandaag vertel ik je daar alles over.

Geen nattevingerwerk, maar data Een zelf samengestelde doelgroep is gebaseerd op hoe jij dénkt dat je doelgroep eruit ziet. Een ‘vergelijkbare doelgroep’ daarentegen, is gebaseerd op personen die daadwerkelijk interesse getoond hebben. Bijvoorbeeld door je website te bezoeken.

Om Facebook een vergelijkbare doelgroep te laten maken, maak je in je advertentiebeheer eerst een ‘aangepaste doelgroep’ aan. Zo’n aangepaste doelgroep bestaat uit een groep personen die reeds interactie gehad hebben met jouw bedrijf. Bijvoorbeeld door op een van je Facebookberichten te klikken, of door een bepaalde pagina van je website te bezoeken.

Heb je eenmaal een aangepaste doelgroep gemaakt, dan kan Facebook op basis van deze groep – die daadwerkelijk interesse getoond heeft – een nieuwe groep van vergelijkbare personen samenstellen. Zo stel je dus een doelgroep samen gebaseerd op data en niet langer gebaseerd op nattevingerwerk.

Klein probleem…

Om een aangepaste doelgroep te kunnen maken, heb je een groep nodig van minstens 100, maar nog liever 200 of 300 personen. Als je aangepaste doelgroep te klein is, is het voor Facebook namelijk erg lastig om de belangrijkste overeenkomsten eruit te pikken. Voor kleine salons is dit soms een probleem. Die hebben misschien niet zoveel websitebezoekers of interactie op hun Facebookberichten. Gelukkig heb ik daar een slimme truc voor.

Vergeet de Facebookpixel niet Wil je websitebezoekers analyseren, voor een aangepaste doelgroep bijvoorbeeld, zorg dan wel dat je de Facebookpixel op je website plaatst. Dit is een stukje code van Facebook, dat Facebook in staat stelt om je websitebezoekers te analyseren.

nooit cliënt zullen worden, maar dat maakt niet uit. In deze fase wil je dat iedereen je advertentie ziet en zo de kans krijgt om door te klikken naar je blogartikel… en jou zo onbewust te laten weten dat ze geïnteresseerd zijn in wat je doet.

Zodra je advertentie voldoende websitebezoekers heeft opgeleverd, kun je van deze bezoekers je aangepaste doelgroep maken. Koppie, koppie!

Vergelijkbare doelgroep, effectievere advertentie Nu je een aangepaste doelgroep hebt aangemaakt, kun je die als uitgangspunt voor je vergelijkbare doelgroep opgeven. Facebook analyseert je aangepaste doelgroep dan om overeenkomsten te ontdekken: hebben je websitebezoekers vergelijkbare interesses? Vaak hetzelfde beroep?

Et cetera. Zo vindt Facebook nieuwe personen bij wie de kans groot is dat ze óók in jouw praktijk geïnteresseerd zijn. En dat maakt je advertenties vaak een stuk effectiever.

Waarom gokken?

Adverteren op Facebook is iets dat je leert met vallen en opstaan. Toen ik er net mee begon, maakte ik me net zo goed schuldig aan alle beginnersfouten. Maar waar een wil is, is een weg. En al doende leert men. Natuurlijk hoeft niet iedere pedicure een volleerd Facebook marketeer te worden. Maar probeer die vergelijkbare doelgroepen eens uit, de volgende keer dat je weer iets wilt promoten.

Want waarom zou je gokken, als Facebook over harde cijfers beschikt?

Een truc voor je aangepaste doelgroep Kun je nog geen aangepaste doelgroep aanmaken, publiceer op je website dan eens een blogartikel waarvan je zeker weet dat het interessant is voor je doelgroep.

Zo’n blog klikt men namelijk veel sneller aan dan een commercieel bericht. Denk in de richting van ‘5 dingen die niemand je vertelt over schimmelnagels’, of een ander interesse-wekkend thema.

Maak op Facebook vervolgens een advertentie aan voor je nieuwe blogartikel en richt die advertentie op een heel brede doelgroep. Bijvoorbeeld op letterlijk iedereen die in een straal van 17 kilometer om je salon woont, man of vrouw, jong of oud.

Natuurlijk bereik je zo een hele hoop mensen die wellicht

Corné Ter Maten is oprichter van Netbeauty. Dit bedrijf ondersteunt ondernemers in de beautybranche met marketingtrainingen, promotie-abonnementen en gespecialiseerde salonwebsites. www.netbeauty.nl

voetvak | 25

JURIDISCH Mr. van Domselaar geeft raad:

Camerabeveiliging en het recht op privacy Nadat in de buurt de zoveelste inbraak heeft plaatsgevonden, besluit Milou camerabeveiliging in en rondom haar pedicurepraktijk aan te brengen. De beveiligingscamera’s worden zowel inpandig als uitpandig aangebracht. Op de camerabeelden is een klein deel van het perceel van de buren zichtbaar. Het is voor Milou niet te voorkomen dat dit stukje perceel van de buren binnen het bereik van de cameralens blijft, omdat de toegangsdeur van haar praktijk grenst aan dit deel van het perceel van de buren. De buren van Milou voelen zich ernstig in hun privacy aangetast, omdat zij geďŹ lmd worden wanneer zij naar hun woning gaan, vertrekken of bijvoorbeeld de post uit hun staande brievenbus halen. De buren spreken Milou daarop aan en sommeren haar deze beveiligingscamera te verwijderen.

Al in 2002 oordeelde de Hoge Raad dat het ophangen de buren. Deze inbreuk levert in beginsel een onrechtvan beveiligingscamera’s een inbreuk op de persoonlijke matige daad op jegens de buren. De aanwezigheid van levenssfeer oplevert en niet is toegestaan, tenzij sprake is een rechtvaardigingsgrond kan echter aan een inbreuk van een rechtvaardigingsgrond. Bij het bepalen of sprake het onrechtmatige karakter ontnemen. Of een rechtvaaris van een rechtvaardigingsgrond, dient volgens digingsgrond zich voordoet, kan slechts worden de Hoge Raad onder meer gekeken te worbeoordeeld in het licht van alle omstandigden naar de ernst van de inbreuk, de heden van het geval. belangen die met het maken van de Klein deel inbreuk zijn gediend en of wordt De rechtbank overweegt dat op voldaan aan de eisen van prode bewakingsbeelden alleen portionaliteit en subsidiariteit. een klein deel van het perceel Bij proportionaliteit wordt gevan de buren is te zien. De keken in hoeverre de inbreuk buren komen dan ook slechts op de privacy van de buren in in beeld wanneer zij zich op verhouding staat tot het bedit stukje van hun perceel belang van Milou. Bij subsidiarivinden en niet op de rest van teit wordt gekeken of er nog hun perceel. Voor de rechtbank andere oplossingen voor Milou is het voorts van belang dat er mogelijk zijn. zich in de buurt meerdere woDe buren besluiten om Milou te ninginbraken hebben voorgedaan dagvaarden, nu zij weigert de camede laatste maanden. Bovendien zorra te verwijderen. gen twee ramen ervoor dat vanuit de Mr. R. van Domselaar is advocaat Inbreuk praktijkruimte van Milou ook al rechtbij Amice Advocaten B.V., De rechtbank overweegt als volgt. Volstreeks zicht bestaat op dit deel van www.amice-advocaten.nl. gens de rechtbank is het uitgangspunt het perceel van de buren, waardoor dat met het gebruik van een camera inbreuk wordt gede privacy van de buren al enigszins was aangetast. In feimaakt op het recht op bescherming van de privacy van te wordt met de camera dus niet meer opgenomen dan

26 | voetvak

De rechtbank overweegt dat op de bewakingsbeelden alleen een klein deel van het perceel van de buren is te zien. met het blote oog zichtbaar is als Milou vanuit één van deze ramen naar buiten kijkt, aldus de rechtbank. Verder overweegt de rechtbank dat deze camera niet kan worden ondervangen door een namaakcamera of uitsluitend een inpandige camera.

(ADVERTENTIE)

Oordeel Na bovengenoemde belangenafweging komt de rechter uiteindelijk tot het oordeel dat er sprake is van een inbreuk op de privacy van de buren, maar dat deze inbreuk in dit geval is toegestaan. Milou mag de camera dan ook laten hangen!

Tip! Bovengenoemde casus is gebaseerd op het arrest van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 1 augustus 2017 (zaaknummer ECLI:NL:GHARL:2017:6605). In die zaak mocht de eigenaar van het pand onder die omstandigheden de bewakingscamera’s deels op het perceel van de buren richten. Het is goed mogelijk dat bij andere feiten en omstandigheden een rechter zal oordelen dat het plaatsen van de bewakingscamera’s wel een onrechtmatige daad jegens een ander oplevert, waarbij geen sprake is van een rechtvaardigingsgrond. Bedenk dan ook altijd goed in hoeverre het voor u mogelijk is om bewakingscamera’s te plaatsen, waarbij rekening kan worden gehouden met voornoemde gezichtspunten.

NN Marathon Rotterdam, 5 april 2020 rentegenkanker.nl/rotterdam

voetvak | 27

MASSAGE Door: Lizet van Triet

Aromatische oliën kun je gebruiken om een voetbehandeling effectiever en rustgevender te laten zijn. De Aromatische Voetmassage die Lotte Nijland, werkzaam als Educator Skinbrands bij L’Oréal Nederland, laat zien is therapeutisch en heeft eveneens een rustgevend effect op de geest. Het is een holistische behandeling van de voeten met een ultieme ervaring voor je cliënt.

Aromatische Voetmassage

1

2

5

9 28 | voetvak

6

10

De massagetechnieken die Lotte demonstreert, zijn geïnspireerd op de reflexologie en de Chinese geneeskunde om zo zowel de positieve invloed van de aromatische olie te benutten als om de energie te stimuleren. Lotte: “Een voetmassage kan ook aardend werken waardoor spanningen het lichaam kunnen verlaten.

Deze behandeling is bovendien fijn als je cliënt koude voeten heeft.”

Verstuiving Lotte verstuift allereerst de zogenaamde Oshibori Lotion op een kompresdoekje (foto 1): “Dat heeft

een kenmerkend aroma om al direct bij aanvang van een behandeling in een aromatische sfeer te komen en meteen al stress te verminderen. Het bevat essentiële olie van neroli (ook wel oranjebloesem of sinaasappelbloesem genoemd), sandelhout en petitgrain.”

Warme kruik Nadat Lotte haar cliënt op de buik heeft geïnstalleerd, legt zij een warme kruik tussen de schouderbladen (foto 2): “Bij deze cliënt bevindt zich daar de meest spanning. Dat kan ook op andere delen langs de wervelko-

11

Aromatische verwelkoming Lotte heeft samen met haar cliënt een geur gekozen die bij de stemming van dat moment past: “Met dit gepersonaliseerde aromessence serum kunnen de emoties zich herbalanceren.” Lotte neemt enkele druppels ervan in de palmen van haar handen (foto 3) en laat haar cliënt dat inademen. Op dat moment licht

4

3

7

lom zijn, of in de onderrug. Ik leg tijdens de massage de kruik op dat deel waar zich de meeste gespannen spieren bevinden. Dat wordt als zeer relaxend ervaren.”

8

12 voetvak | 29

MASSAGE zij eveneens kort de werking van het gekozen aromessence serum toe. Lotte: “Deze aromatische verwelkoming voelt heerlijk voor de cliënt: het is een rustige en ontspannende ervaring.”

Druk op voeten Om contact te maken met haar cliënt, geeft Lotte allereerst via de handdoek afwisselend druk met haar vuisten op de voetbogen. Op foto 4 zie je dat zij met haar rechtervuist lichte druk op de rechtervoet geeft terwijl zij de linker hiel met haar linkerhand omvat. Zij let daarbij op haar eigen houding om klachten van haar rug en schouders te voorkomen. Ook geeft zij geen druk met haar handen, maar zet voorzichtig haar lichaamsgewicht in. Op foto 5 pakt zij de hielen vast en geeft er afwisselend druk op.

Slangenbeweging Een bijzondere greep is te zien op foto 6: Lotte beweegt haar hand over het been in een vloeiende strijkende beweging die lijkt op die van een slang. Zo effleureert zij de kuit en brengt gelijktijdig het onderbeen omhoog voor de volgende techniek (foto 7): het ontspannen van de kuit met haar vingertoppen.

Aromatherapie en massage Bij het maken van essentiële oliën wordt stoom gebruikt dat door een ketel met de te verwerken plantdelen wordt geleid. Essentiële olie komt vrij met de stoom die wordt afgekoeld en dan neerslaat. De essentiële olie drijft op het water terwijl ín het water de wateroplosbare deeltjes van de essentiële olie zijn opgelost. Dat is het hydrolaat. In de aromatherapie werk je met essentiële oliën en met hydrolaten. Het is oorspronkelijk vooral gericht op ontspanning en het verhogen van het welbevinden. De Oostenrijkse biochemicus Marguerite Maury (1895-1968) was degene die aromatherapie met massage combineerde. Zij pleitte daarbij voor een gepersonifieerd mengsel van oliën, afgestemd op het persoonlijke temperament en de gezondheid. Lotte vult aan: “Deze Aromatische Voetmassage is gebaseerd op de kracht van de gebruikte aroma’s. De wetenschap erachter heet ‘aromachologie’. Die leert hoe geuren via onze reukzin rechtstreeks op onze hersenen werken en zo emoties kunnen oproepen en beïnvloeden.”

Enkelgewricht Op foto 8 begeleidt ze de flexie en extensie van de voet om hem zo losser te maken in het enkelgewricht.

Op het gehele enkeldeel geeft de trainer ook drukpuntmassage, net als effleurages. Een strijking is op foto 9 te zien waarbij zij met haar duimen over de rand van de voet masseert.

Voetzolen

Lotte Nijland werkt als Educator Skinbrands bij L’Oréal Nederland en traint depositaires van onder meer Décleor. Ze is een gedreven en inspirerende trainer en laat speciaal voor VoetVak+ de Aromatische Voetmassage van Decléor zien. Voor meer info: www.decleor.nl.

30 | voetvak

Lotte begeleidt haar cliënt naar rugligging om zo de voetzolen te kunnen behandelen. Eerst controleert zij of de temperatuur van de kruik nog warm genoeg is en of deze onder hetzelfde lichaamsdeel wordt geplaatst of elders waar zich eveneens spanning bevindt. Dan geeft ze met vlakke handen strijkingen over beide voetzolen. Vervolgens dekt ze de ene voet af en effleureert een voetzool met beide duimen (foto 10). Zij besteedt ook aandacht aan de drukpunten van de zogenaamde zonnevlecht die zich onder beide voeten bevin-

den: “Dat zijn belangrijke reflexpunten. Zij worden gezien als kleine opslagplaatsen waar stress wordt opgeslagen. Masseer je die, dan werkt dat ontspannend.” Een mooie strijking is vervolgens te zien op foto 11 waarbij haar rechterduim een deel van de vingerkootjes van haar linkerhand ondersteunt om meer druk te kunnen geven. Lotte: “Dit ter voorbereiding van verschillende acupressuur-grepen.”

Afsluiting Nadat Lotte beide voeten zowel heen en weer heeft bewogen als heeft rondgedraaid, sluit zij de massage af met zachte strijkingen op de voetzool en de voorzijde van de voet (foto 12).

Dan dekt zij de voeten weer met de handdoek af en geeft met een omvattende handgreep lichte druk op beide voeten. Zij brengt de stoel tot slot rustig overeind en laat haar cliënt met een kopje kruidenthee of een glas water nog even nagenieten.

DECORATIEF

Kant-met-karakter Voor een romantisch nail art printje hoef je niet te wachten tot Valentijnsdag. Dit sfeervolle kant-achtige motief is klassiek en tijdloos. Met steentjes erbij krijgt dit kantmotief zelfs nog meer karakter. voetvak | 31

DECORATIEF

Sija gebruikt in dit ontwerp Gel Paste, een sterk gepigmenteerde witte gel. De naam zegt het al: deze pasta-achtige gel is dikker dan normaal en daardoor zeer geschikt om prints met reliëf te maken. Ideaal voor nail art dus. Je kunt de Gel Paste ook goed vervagen voor een fraai diepte-effect. Als je de Gel Paste te stroef vindt, kun je een druppeltje Extreme White Gel toevoegen, zodat je er wat soepeler mee kunt werken. Dit is een echte nail art gel en niet bedoeld om nagels mee te bouwen of een vrije rand mee te herstellen. Daarvoor kun je beter de witte Builder Gel gebruiken.

Stap voor stap Sija bereidt de nagel voor. Ze desinfecteert de nagelplaat met Nail Cleanser, verwijdert de huidresten op de nagelplaat en freest de nagel dof met een Diamond Cuticle Bit. Ze verwijdert het stof uit de nagelriemen met een pusher en neemt de nagelplaat nogmaals af met Nail Cleanser. De basislaag maakt zij met matte top coat (1). Ze laat deze basis een halve minuut uitharden in led.

Dan volgt de eerste laag knalrode Gelpolish, nummer 325 Meander Red Eye (2). De groene vrushpen gebruikt zij om gelpolish bij de zijwallen strak te trekken, om lifting te voorkomen (3). Deze laag moet ook een halve

Tips van Sija “Voor de toplaag heb ik bewust gekozen voor een matte finish. Dat maakt het contrast met de glanzende witte gel en de steentjes sterker. Ik heb de kleine tenen nu effen rood gelakt, maar je kunt er ook één motiefje met een kantje op aanbrengen. Als dat lastig gaat, maak je een smalle witte French Pedicure. Als de nagelplaat van de grote teen heel groot is, kun je deze print aanpassen tot een brede French Pedicure. De gebruikte kleurcombinatie rood-wit is heel klassiek en geeft een romantische uitstraling. Met een achtergrond in pasteltinten wordt het effect nog zoeter en vrouwelijker, zeker als je pareltjes in plaats van strass gebruikt. Wil je klant wat meer ‘pit’, dan kun je zwart of dieppaars met zilver combineren. De kleur van de strass-steentjes kun je natuurlijk aanpassen aan de Gelpolish. Het is belangrijk om de steentjes ongelijk te verdelen over de nagel. Je moet ze juist een beetje willekeurig over alle ovaaltjes verdelen. Een toplaag is ongewenst bij deze print, want dan verliezen de steentjes en bullions hun glans.”

minuut uitharden. De tweede laag gelpolish is dekkend.

De Gelpolish krijgt een matte toplaag door weer Top Coat Matt aan te brengen (4). Ze laat de top coat een halve minuut uitharden. De plaklaag neemt ze af met Finishing Wipe.

Met Gel Paste op een groen Vrush penseel tekent Sija ovale vormen op de nagel. Zij begint op de vrije rand (5) en werkt dan naar de nagelriem toe (6). Door de Gel Paste krijgen de vormen een duidelijke contour en reliëf.

De vormen kleurt zij in met dezelfde gel op een Master Detailer penseel (7). De invulling is niet dekkend, maar blijft wat transparant. Door de open ovalen komt de ondergrondkleur terug. Zo geeft een klein waasje wit een opengewerkte indruk. Tussen de ovalen tekent Sija ragfijne rastervormige motiefjes met het groene Vrush penseel. Die geven het ‘kant-effect’ (8). De motieven moeten anderhalve minuut in led uitharden. In de ovaaltjes druppelt zij een heel klein beetje Soak Off Gel. Daarin legt zij, met behulp van de Wax Essential, aurora borealis strass-steentjes, met een bijzondere oliegloed (9). Naast de steentjes komen enkele bullions, die de strass nog meer laten stralen (10). Sija laat de Soak Off Gel anderhalve minuut in led uitharden zodat de steentjes goed vast zitten.

Tekst: Petra Teunissen, Ontwerp en uitvoering nail art: Sija Versluis, Magnetic Nail Academy Soesterberg, model: Jacha, materialen en cursussen: Magnetic Nail Design, fotografie: www.getinthepicture.nl.

32 | voetvak

1

2

4

6

5

7

9

3

8

10 voetvak | 33

Voetverwennerij

Sinaasappel Sinaasappelolie wordt gemaakt van de zoete sinaasappel uit zonnige oorden zoals Californië.

Sinaasappelolie ruikt naar de vers open gesneden vrucht.

Als de geur muf of oud ruikt is de essentiële olie niet goed meer. Kies altijd voor een goede kwaliteit sinaasappelolie zoals een ecologische sinaasappelolie.

Deze is er ook in de rode (rijpe) sinaasappel variant.

Werking De specialiteit van sinaasappel is vocht afvoerend, rustgevend en vrolijk makend. Het is een goede essentiële olie om in te zetten bij cellulite, vermoeidheid, stress en depressiviteit.

Door het gebruik van sinaasappel zal voor iemand de zon weer gaan schijnen.

Sinaasappelolie kan goed gecombineerd worden met de volgende essentiële oliën: Alle citrusoliën, pepermunt, benzoë, vanille, cipres, lavendel, atlas ceder, ho-blad, sandelhout, tijm, basilicum, den, mimosa, roos, ravintsara, mirte, citroenmirte, eucalyptus, neroli, petitgrain, salie, patchouli.

Houdbaarheid De houdbaarheid van sinaasappelolie is na opening zes tot twaalf maanden.

Waarschuwing: kan bij een gevoelige huid irritaties geven in water, zoals in een voetbad, daarom altijd oplossen in een badolie.

Botanische naam: Citrus sinensis, familie: Rutaceae, herkomst: Italië, Spanje, Florida en Californië, winning: persing van de verse vruchten, kleur olie: oranje en oranje/rood, geur: fris, fruitig en zoet.

Door Ellen Wagenaar

34 | voetvak

Recepten Anti-stress Voetbad • 2,5 ml. neutrale badolie Essentiële olie van: • 2 druppels sinaasappel • 1 druppel ho-blad Massage-olie • 10 ml. neutrale basisolie Essentiële olie van: • 2 druppels sinaasappel • 1 druppel ho-blad Roomspray • 50 ml. alcohol 96% • 4 ml. sinaasappel • 2 ml ho-blad of 2 ml. benzoë (verwarmend) of pepermunt (verkoelend)

STAAT JOUW SALON AL OP BEAUTY GUIDE.NL? • MAXIMAAL VINDBAAR • GROOT BEREIK • GRATIS VOOR ABONNEES

PLAATS JE SALON NU OP WWW.BEAUTYGUIDE.NL