sinds 1989
verschijnt tweemaandelijks
www.pi-online.nl
THEMA CULTUUR LAM Lisse Focus Filmtheater Arnhem Bibliotheek Deventer Het Speelhuis Helmond Museum Princessehof Leeuwarden
10 16 20 26 30
PRODUCTDOSSIER PROJECTMEUBELEN Orgatec 36 Productinformatie projectmeubelen 44 INTERVIEW Jeannette Altherr
50
OPGELEVERD Goede Doelen Loterij Amsterdam Van Doorne Amsterdam Kyowa Kirin Hoofddorp
56 62 68
EVENEMENTEN Interieur Kortrijk Dutch Design Week Trendverslag Dutch Design Week
74 78 84
PRODUCTINFORMATIE ETCETERA LONDON CALLING SINGAPORE
88 95 97
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
shima | design bรถtttcher henssler kayser
importeur voor nederland en frankrijk
www.johanson-nederland.nl
arthur eltink agencies bv
Bosse CUBES ‘The best and most flexible CUBES your money can buy’ Bosse is a brand of the Dauphin HumanDesign Group®
www.dauphin.nl info@dauphin.nl 0345-533292
Moroso Milano London Amsterdam Köln Gent New York Seoul www.moroso.it
photo Alessandro Paderni — set coordination Marco Viola
Amsterdam showroom Cruquiusweg 94 F T +31 (0)20 694 64 00 www.moroso.nl Agent Nederland Burik & Burik bv Info@burikenburik.nl
Armada by Doshi ‹ Levien – 2017
IMM-COLOGNE.COM
co-located with:
THE INTERIOR BUSINESS EVENT
14 t/m 20.01.2019
Bepaal de toekomst van uw bedrijf in Keulen. De imm cologne geeft de beslissende impulsen voor de start in een succesvol jaar. Alleen hier treft de internationale inrichtingsbranche een wereldwijd uniek aanbod aan van meubels, accessoires en interior design. Perfect aangevuld met de nieuwste trends en innovaties voor de keuken op de LivingKitchen. Ontdek de internationale inrichtingsmarkt met visionaire inrichtingsconcepten in al zijn facetten in Keulen.
RS Vision Expo BV, Excl. Vertegenwoordiging van Koelnmesse in Nederland, Panoven 13, 3401 RA IJsselstein Tel. 030 3036450, tickets@koelnmesse.nl, www.koelnmesse.nl
Concrete, domesticated by Caesarstone
4011 40 11 C ou Cl oudb dbur db urrst s Con ncr cret ee et
40 04 44 4 Aiirry A y Con oncr ncr cret ette
Hoogwaardige kwartsoppervlakken www.caesarstone.com
40 4 02 23 3 Topu To puss Co pu onc n re ete e
4 33 40 Ru ug gg ged d Con oncr c e ette
Onze partner voor Nederland www.jetstone.nl
JETSTONE
ARE YOU READY TO HIT THE WALL?
Weg met de losse whiteboards, posters, knipsels, post-its en kalenders die lukraak aan de wand hangen. Ontdek op dockfourpro.com hoe functionaliteit met design gecombineerd kan worden en daarmee de wand onderdeel maakt van het interieur. Integrated wall solutions.
Dock Four / Contact +31 (0)341 277 709 - www.dockfourpro.com
COLOFON PI, project & interieur is een uitgave van BDUvakmedia en verschijnt zes keer per jaar in Nederland en België. Gedrukte oplage: 9.500 exemplaren
Uitgever Corina Kuipers
Hoofdredacteur Rutger van Oldenbeek, r.v.oldenbeek@bdu.nl
Redactie Eva Vroom Medewerkers Cécile Dornseiffen, Peter van Kester, Monique van Empel, Karl Bijsterveld, Wouter Peeters, Chris Meplon, Roelien Plaatsman Ontwerp en concept ZiLtd., Amsterdam Vormgeving Giesbers Communicatie Groep, Duiven, Walter Bouwman, Karin Hofman, Hans de Vries Bureauredactie Job van der Mark (contentregisseur), Linda Hulsman, Albert Schuurman
Redactie Postbus 15341, 1001 MH Amsterdam telefoon 06-21171337 e-mail redactie.pi@interieur.net
Verkoop voor Nederland en België Postbus 15341, 1001 MH Amsterdam
DP6 Architectuurstudio bedacht voor het Focus Filmtheater in Arnhem een ontwerp van twee volumes, met daartussen een centrale trap die zicht biedt op de toren van de Eusebiuskerk. Het rijk gedetailleerde metselwerk van de gevel verwijst naar de wederopbouwarchitectuur uit de buurt. Het interieurontwerp is van BURO M2R.
Hielke van der Werf telefoon 020-5736056
www.dp6.nl
e-mail h.v.d.werf@bdu.nl
www.m2r.nl
Abonnementen
(Foto: Michel Kievits)
telefoon 0342-494882 e-mail abonneeservice@bdu.nl Op werkdagen telefonisch bereikbaar van 8.30 – 14.00 uur BDUvakmedia T.a.v. abonnementenadministratie PI Postbus 67 3770 AB Barneveld PI wordt op basis van abonnementen verspreid. Tot de lezersJaarabonnement € 72,08
doelgroep worden gerekend: architecten, interieurarchitecten,
Studentenabonnement € 45,66
projectinrichters, hoofden van dienst/facilitymanagers, inkopers
Abonnement België € 72,08
van grote bedrijven en interieurbouwers. Zij die menen voor een
Abonnement buitenland overig € 124,39
doelgroepabonnement in aanmerking te komen, kunnen dit aan-
Prijzen excl. 6% btw
vragen bij de uitgever. Abonnementen kunnen met elk nummer ingaan, doch lopen steeds tot 31 december. Het abonnement
Druk Vellendrukkerij BDU, Barneveld
wordt zonder tegenbericht van de abonnee (schriftelijk tot
Web www.pi-online.nl
vijf weken vóór het einde van het abonnementsjaar) jaarlijks automatisch verlengd.
© Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Copyright 2018 PI, ISSN 1384-4415
vakmedia
www.unifit.nl
CULTUUR
LAM Lisse
LAM Lisse
Harmonie van kunst en park Nederland kan sinds kort bogen op een bijzonder nieuw museum: het LAM in Lisse, gericht op kunst die te maken heeft met consumptie. Het museum, een ontwerp van
CULTUUR
KVDK architecten, gaat een sterke relatie aan met het omliggende parklandschap.
10
TEKST Karl Bijsterveld FOTOGRAFIE Ronald Tilleman
Opdrachtgever VandenBroek Foundation Architect en interieurarchitect KVDK Architecten Projectarchitect Arie Korbee; medewerkers: Wim van der Ham, Tim Stolwijk, Guido Kaas, Albert van der Niet Leverancier bakstenen gevel Petersen Tegl Kroet-hardstenen wanden Reinier Natuursteen Glazen gevels begane grond iFS Building Systems Glazen tourniquet Bauporte Design Entrance Rooster- en steenstripplafonds Verwol Koven Verwol Lift met glazen liftkooi Mitsubishi Elevator Europe LAM Lisse
Afwerking trappen Verwol Vloeren museumzalen Michels Parketvloeren
FOTO LINKS De Entree van het LAM.
Adviseur installaties Deerns Raadgevende Ingenieurs
FOTO BOVEN Exterieur van het LAM.
Stedenbouwkundige KVDK, Michael van Gessel, RBOI
FOTO ONDER Het LAM op Landgoed Keukenhof.
Bruto-vloeroppervlak 2140 m²
Of het nu gaat om schilderijen, beeldende kunst, foto’s, installaties of videokunst: in het LAM op Landgoed Keukenhof draait alles om voedsel, consumeren en winkelen. Een kunstkenner hoeft de bezoeker niet te zijn. “Onbevangen kijken met een open en nieuwsgierige blik, is alles wat nodig is”, vertelt marketingmedewerker Froukje Budding. In het museum tref je dan ook geen informatiebordjes aan. Bezoekers krijgen via de smartphone een bijzondere rondleiding, die vijf kunstwerken
CULTUUR
Adviseur constructie Constructiebureau Bogaards Bouwmanagement KVDK architecten Aannemer IBB Kondor
voor je selecteert. Budding: “We overvoeren je dus niet met informatie maar stimuleren je de kunst met echte aandacht te bekijken in een bondig bezoek van zo’n drie kwartier. Daarna kun je genieten van het landgoed.”
Cultuurpark De eerste ideeën voor een museum voeren ons terug naar 2010. In dat jaar werd er een masterplan opgesteld waarin het
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
11
LAM Lisse CULTUUR
FOTO LINKSBOVEN Zigzagroute door het museum, met speciale roosterplafonds van Verwol waarboven verlichting is aangebracht. (Foto: Sjaak Heselman) FOTO RECHTSBOVEN Op veel plekken in het LAM is er zicht op het landgoed. FOTO ONDER Trappartij met links een kunstwerk van Itamar Gilboa.
gebied rond kasteel Keukenhof benoemd werd tot cultuurpark. Doel was om de buitenplaats een nieuwe impuls te geven met respect voor het kasteel en het landschapspark uit 1638. In dit masterplan was ruimte voor een museum. De VandenBroek Foundation van de familie Jan van den Broek - bekend van de Dirk supermarkten - had hier belangstelling voor. De foundation wil kunst graag stimuleren onder een breed publiek. KVDK Architecten vertaalde deze wens vervolgens naar een concrete plek en passende afmetingen voor een museumgebouw, na intensief overleg met onder meer de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Hedendaags museum De bouw van het LAM startte in 2015, de oplevering volgde dit jaar. Arie Korbee, architect en partner bij KVDK Architecten: “Het resultaat is een kleinschalig hedendaags daglichtmuseum dat uit twee volumes bestaat. Het achterste volume staat in een historische dijk. Het voorste volume zweeft boven de dijk uit om ruimte te maken voor een imposante glazen entreehal eronder.” Het gebouw gaat een nadrukkelijke relatie aan met het omliggende parklandschap. Korbee: “De inbedding in de dijk zorgt daarvoor, maar ook de ligging tussen de bomen. Het gebouw heeft namelijk een rustige uitstraling met natuurlijke materialen. Denk aan de gevel die is afgestemd op het omringende bos. Deze bestaat uit Deense Petersen-steen in aardse kleuren, en is speciaal voor dit project in nauw overleg met ons gefabriceerd.”
12
LAM Lisse CULTUUR
Opvallend zijn ook de vier kolommen die het zwevende volume dragen. Korbee: “Qua vorm en materiaal verwijzen ze naar boomschors. Ze zijn bekleed met akoestisch kurk.”
Fraaie uitzichten
FOTO BOVEN De hoge glazen gevels met glasvinnen voor daglicht in de expositieruimtes. FOTO ONDER Bezoekers bij het werk van Itamar Gilboa.
Ook wie het museum bezoekt, ervaart de sterke relatie met het parklandschap. De bezoeker neemt een snelle glazen lift naar de derde verdieping en zigzagt door de verschillende tentoonstellingszalen met aangenaam veel daglicht naar beneden. De uitzichten op het park zijn fraai, zeker vanaf de glazen loopbrug in het hart van het gebouw. Hier vloeien de twee zichtassen van het gebouw samen. Korbee: “Je hebt er van alle zijden contact met de natuur en via een hoekraam zicht op het parklandschap met kasteel.” De entree is ingetogen en heeft natuurlijke steenstripplafonds (van Verwol) die overeenkomen met het metselwerk buiten. De eveneens ingetogen zaalwanden zijn taupekleurig en vlak gestuct. De geoliede vloeren zijn verouderd eikenhout in een visgraatpatroon; een moderne variant van de klassieke museumvloer. Korbee: “De zalen zijn flexibel indeelbaar. Zo kun je makkelijk variëren in de kunstcollectie van de foundation en wisselexposities.”
Blikvanger De grote trappartij in het LAM is te gebruiken als tentoonstellingsruimte maar ook als tribune. Aan de trap is een twee verdiepingen hoog kunstwerk gekoppeld. Een ware blikvanger,
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
13
LAM Lisse
gemaakt door de Israëlisch-Nederlandse kunstenaar Itamar Gilboa die het hele jaar rond de duizenden producten die hij consumeerde noteerde.Vervolgens maakte hij porseleinen afgietsels die op lange planken zijn gepresenteerd. Het kunstwerk is onderdeel van een van de thema´s in het LAM, in dit geval de stillevens in alle soorten en maten en uit alle tijden. Budding: “Een ander thema dat je tegenkomt zijn de rituelen en culturele gebruiken met betrekking tot het samen eten en consumeren. Zo is er de spectaculaire opstelling van Yinka Shonibare te beleven die het Laatste Avondmaal voorstelt. Even later wandel je een zaal in vol ‘guilty pleasures’, opgesteld als in een luxe winkel.”
CULTUUR
Duurzaam
BOVEN Plattegrond van het gebouw. FOTO LINKSONDER De publieke passage op de eerste verdieping. FOTO RECHTSONDER Zicht op de publieke passage dwars door het gebouw. (Foto: Bibi Veth)
14
Opvallend in het museum zijn nog de vernuftige passief duurzame oplossingen. Zo zorgen de hoge glazen gevels met glasvinnen voor daglicht in de expositieruimtes. Korbee: “Die hebben daardoor relatief weinig ramen nodig en kun je klimatologisch makkelijk regelen. Bovendien is het depot volledig in de dijk ondergebracht waardoor verduistering of koeling overbodig is.” Een kaartje voor het LAM is online te koop, maar wie ‘slechts’ als bezoeker door het park loopt, krijgt ook een mooie indruk van het museum. Dwars door het gebouw loopt namelijk een publieke passage. Zo wordt de wandelaar via etalages, net als bij een winkel, getrakteerd op een aantal fraaie kunstwerken. Het museum heeft inmiddels een testperiode achter de rug, met veel positieve reacties. Budding: “De komende tijd gaat het LAM stap voor stap steeds verder open. Op onze website kun je de dagen en tijdstippen zien. ‘Quality time’ voor onze gasten staat voorop. We willen dat ze genieten van het museum én de harmonie met het park.” www.kvdkarchitecten.nl www.lamlisse.nl
World’s leading trade fair HVAC + Water Frankfurt am Main, 11 t /m 15. 3. 2019
Nieuwe weekindeling: maandag – vrijdag
ISH Water En vogue in plaats van passé. Uw trendbarometer voor de meest uitgebreide badkamerbelevenis en alles op het gebied van slimme watermanagementsystemen.
Diepe velling, mooie uitstraling. Het nieuwe Groutline decor met profielvelling voor een opvallend decor. www.project-floors.com
www.ish.messefrankfurt.com info@netherlands.messefrankfurt.com Tel. +31 (0) 70 262 90 71
CULTUUR
Focus Filmtheater Arnhem
CULTUUR
16
Focus Filmtheater Arnhem
TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE Michel Kievits
Opdrachtgever Gemeente Arnhem Ontwerp DP6 architectuurstudio Interieurontwerp BURO M2R Landschapsarchitect Buro Poelmans Reesink Sanitair Villeroy & Boch Advies verlichting Beers Nielsen Overige adviseurs ABT, Stevens Van Dijck, HI-Plus Advies, Buro Poelmans Reesink, Theateradvies, Piqture Audiovisual Architects Leverancier baksteen Hagemeister Aannemer BINX Smartility
CULTUUR
Theater met zicht op de kerk DP6 zet met het ontwerp voor het Focus Filmtheater de naburige Eusebiuskerk in de schijnwerpers.
FOTO LINKS DP6 bracht de Torensteeg als structurerend element in het gebouw terug, dankzij deze binnenstraat blijft de Eusebiuskerk in beeld. FOTO BOVEN Het Focus Filmtheater bestaat uit twee volumes met daartussen een centrale trap. FOTO ONDER Doordat het metselwerk van de gevel doorloopt naar binnen, wordt het effect van de binnenstraat versterkt.
Het nieuwe Focus Filmtheater ligt pal naast de beeldbepalende Eusebiuskerk, op de grens van de Arnhemse binnenstad en het wederopbouwdeel richting de rivierkade.Voor de Tweede Wereldoorlog was het gebied rond de kerk bebouwd; op de plek waar nu het Focus Filmtheater staat, lag de Torensteeg. Na de verwoestingen van de oorlog bleef het gebied leeg. De plannen om het nieuwe filmtheater vlak naast de laatgotische Eusebiuskerk te bouwen, werden dan ook niet overal met enthousiasme begroet. DP6 architectuurstudio was een van de bureaus die gevraagd waren een ontwerp te maken voor het nieuwe filmtheatergebouw. Het bureau bedacht een ontwerp met twee volumes met daartussen een centrale trap die zicht biedt op de kerktoren. “Wij konden met archiefbeelden laten zien dat er tot voor de Tweede Wereldoorlog rondom de kerk bebouwing was geweest”, zegt Robert Alewijnse, architect-directeur van DP6. “We hebben veel overleg-avonden in de buurt gehad, waarop we hebben toegelicht waarom we dit zo wilden bouwen.” Uiteindelijk kwam het ontwerp van DP6 als winnaar uit de polls. “Wij hadden verwacht dat andere bureaus die aan de prijsvraag meededen ook iets zouden ontwerpen met een centrale trap, maar dat bleek niet zo te zijn.”
Torensteeg Focus en de gemeente Arnhem vonden diversiteit belangrijk voor het nieuwe filmtheater. Alewijnse vervolgt: “Daarbij ging het om zowel diversiteit in aanbod, als diversiteit in doelgroe-
pen. Daarnaast moest het filmtheater verbonden worden met de omgeving. In ons ontwerp hebben we daarom de Torensteeg als structurerend element in het gebouw teruggebracht. Deze ‘Nieuwe Torensteeg’ knipt het gebouw als het ware in tweeën en zorgt ervoor dat je zicht houdt op de Eusebiuskerk.” Niet alleen vanaf de straat heb je dankzij het transparante hart van het gebouw prachtig zicht op de kerktoren, ook binnen in het
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
Focus Filmtheater Arnhem
Compositef afwerking interieur HI-MACS
17
Focus Filmtheater Arnhem CULTUUR
FOTO BOVEN Omdat het transparante middendeel van het gebouw baadt in het licht, is ervoor gezorgd dat de je altijd via een wat schemerige ruimte de zalen in- en uitgaat. FOTO MIDDEN Zicht op de kaartverkoopbalie op de begane grond en de foyer op de eerste verdieping. Dankzij de dubbelhoge glazen plint is er volop contact met buiten. FOTO ONDER Het Grand Café is ook toegankelijk voor niettheaterbezoekers.
gebouw kun je hem zien dankzij het glasdak boven de centrale publiekstrap. De gevel van het Focus Filmtheater sluit aan op de omgeving, met zijn dubbelhoge transparante plint die verwijst naar de hoge winkelramen in de binnenstad, en daarboven het rijk gedetailleerde metselwerk als referentie naar de wederopbouwarchitectuur in de buurt.Voor dit metselwerk maakte aannemer BINX Smartility een complete werktekening en een proefmuur om het speciale kruisverband te testen. Het ruitvormige metselpatroon zorgt voor een mooie differentiatie van de blokken. Doordat de metselpatronen van de gevel naar binnen doorgetrokken zijn, wordt het idee van een steeg die het gebouw doorsnijdt nog versterkt.
Complexe puzzel Het Focus Filmtheater vormt het voorste gedeelte van een blok; het achterste deel bestaat uit woningen. De ‘Nieuwe Torensteeg’ doorsnijdt dit blok als een transparante binnenstraat, waarin zich de grote publiekstrap naar de zalen bevindt. Omdat het transparante middendeel van het gebouw baadt in het licht, is ervoor gezorgd dat de overgang tussen gangen en
zalen geleidelijk verloopt. Alewijnse: “Je gaat altijd via een wat schemerige ruimte de zalen in en uit, zodat de overgang van donker naar licht niet al te abrupt is. Zo’n theatergebouw is een complexe puzzel, omdat je qua logistiek te maken hebt met twee gescheiden circuits: dat voor het publiek, en dat voor het personeel.” Ook voor de benodigde installaties moest er ruimte worden gereserveerd in het gebouw.Vanwege de woningen die aan de achterzijde aan het filmtheater grenzen, waren de akoestische eisen extra scherp. Om de akoestiek van de binnenstraat te verbeteren, hangt hier een groot geluiddempend paneel aan de wand. Het is afgewerkt met een print van het vooroorlogse stratenplan rondom de Eusebiuskerk.
Grand Café Links van de binnenstraat bevindt zich het Grand Café, dat ook toegankelijk is voor niet-theaterbezoekers. Alewijnse: “Een van de eisen voor het gebouw was, dat het Grand Café en het theater apart van elkaar moesten functioneren.” Het Grand Café, dat grenst aan de Sint Jansbeek die langs het gebouw loopt, is een mooie hoge ruimte geworden met een terras op het plein en een laagdrempelige uitstraling. Dankzij de hoge glazen pui kun je vanaf de straat goed zien wat er binnen gebeurt. Boven de bar is het plafond verlaagd, hier zijn veel installaties weggewerkt.Voor de bekleding van het zitmeubilair zijn de Kvadrat-stoffen ‘Fjord’ en ‘Reef ’ gebruikt, in verschillende tinten bruin en turquoise/blauw. Rechts van de ‘Nieuwe Torensteeg’ is de entree van het filmtheater. Het filmtheater heeft vijf zalen, zaal twee is geschikt voor zowel theater- als bioscoopvoorstellingen. Alewijnse: “Zaal 1 ligt deels ondergronds, in de historische laag.Voordat met de bouw begonnen werd, is hier archeologisch onderzoek gedaan.”
18
Focus Filmtheater Arnhem
BOVEN Plattegrond begane grond.
CULTUUR
FOTO MIDDEN Het Grand Café, in het verlaagde plafond boven de bar zijn installaties verwerkt. Uiterst links op de foto is nog net de Sint Jansbeek te zien. FOTO ONDER Het Focus Filmtheater beschikt over vijf zalen en een dakterras waar buitenvoorstellingen kunnen plaatsvinden. (Foto: William More)
Daarnaast bevindt zich op de bovenste verdieping nog een ’buitenzaal’, een groot dakterras waar openluchtvoorstellingen kunnen plaatsvinden. De royale foyer op de eerste verdieping ligt aan de glazen pui, zodat je er een mooi uitzicht hebt over het plein.
Integraal ontwerp Niet alleen qua ontwerp, maar ook als het gaat om energieprestaties is het Focus Filmtheater een vooruitstrevend gebouw geworden. Het energieverbruik is tot het minimum teruggebracht dankzij onder meer ledverlichting, zonwerende beglazing en een goede ventilatieregeling met vraaggestuurde ventilatie in de kantoren. Daarmee voldoet het integraal ontworpen gebouw nu al aan de Beng-eisen (Beng staat voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen), die in 2021 de huidige EPC-eisen voor nieuwe gebouwen gaan vervangen. Dat dit alles in zeven maanden ontwerptijd en tien maanden bouwtijd gerealiseerd kon worden, is te danken aan het integrale ontwerp en de goede samenwerking tussen architect, constructeur en aannemer. Alewijnse: “Als je naar onze eerste ontwerpen voor het gebouw kijkt, zie je dat het uiteindelijke Focus Filmtheater hier eigenlijk nauwelijks van afwijkt.” www.dp6.nl www.m2r.nl
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
19
CULTUUR
Bibliotheek Deventer
Bibliotheek Deventer
De bibliotheek als gereedschapskist In boekenstad Deventer neemt de bibliotheek een bijzondere plaats in. Hanratharchitect maakte van het nieuwe gebouw aan de Stromarkt een plek voor inspiratie, creatie en
CULTUUR
participatie.
Het nieuwe gebouw van Bibliotheek Deventer is ontworpen door BiermanHenket, voor het interieur werd Hanratharchitect gevraagd. Jan David Hanrath is een specialist als het gaat om publieke plekken en bibliotheken. Om vorm te geven aan zijn visie op bibliotheken, richtte hij samen met bibliothecaris Rob
20
Bruijnzeels het Ministerie van Verbeelding op. Hanrath: “Wij denken na over een ander bedrijfsproces voor bibliotheken. Een bibliotheek had altijd als primaire taak het uitlenen van boeken. Wat wij willen bewerkstelligen, is dat er in een bibliotheek een proces op gang komt van inspiratie, creatie en participatie.Voor
TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE Joep Jacobs
Opdrachtgever NV Maatschappelijk Vastgoed Deventer Architect BiermanHenket Interieurarchitect Hanratharchitect; Jan David Hanrath i.s.m. Florian de Visser en Lotte van Wulfften Palthe; BiermanHenket Interieurbouw Gielissen Interiors Losse meubelen ALL IN Projects, Eromes Marko, KVS, De Vorm, Jan Cray, Feek, Vitra Bibliotheek Deventer
Betrokken bedrijven bouwkundig PHB Deventer, Van Dorp Deventer, NBK Hunter Douglas, JVZ Ingenieurs, EWZ
CULTUUR
adviseurs, LBP Sight
inspiratie is er de collectie; wanneer je daarmee aan de slag gaat is er sprake van creatie: je adresseert maatschappelijke topics en stelt daar vragen bij. Wat je daaruit leert, deel je vervolgens en dat is participatie.”
Maakplaatsen De Bibliotheek Deventer was nauw betrokken bij het interieurontwerp. Hanrath: ”We hebben aan het begin van het traject flink gediscussieerd over de uitgangspunten voor de inrichting; de bibliotheek wilde aanvankelijk een ‘marktplaats-idee’, omdat ze gewend waren volgens een retailmodel te werken. Maar een bibliotheek is geen winkel, het is een van de weinige echt publieke plaatsen in een gemeente waar het gaat om het delen van kennis. Ik zie de bibliotheek als een middel dat de bezoeker tot delen moet uitdagen: een gereedschapskist met de
collectie en het meubilair als gereedschap. Met het Ministerie van Verbeelding hebben we een narratief geschreven en voor het proces van inspiratie, creatie en participatie een aantal tools bedacht, zogenaamde maakplaatsen die je op verschillende plekken in het gebouw terugvindt.” Dat de bibliotheek een ontmoetingsplek is, wordt direct bij de ingang al duidelijk: het restaurant met de groen betegelde bar zorgt voor een gastvrije entree. Wat ook meteen opvalt, is de servicebalie; in hoogte verstelbaar zodat je er zowel zittend als staand aan kunt werken. Rechts van de ingang staat de ‘net-terug-kast’. Hanrath: “In het vorige gebouw maakte de bibliotheek gebruik van automaten voor het terugbrengen van boeken. Maar het nadeel hiervan is, dat een boek in zo’n systeem tijdelijk niet beschikbaar is voor uitleen. Pas als een medewerker het in de kast terugzet, kun je het weer vinden. Dankzij dit meubel kunnen lezers hun boe-
FOTO LINKS Links op de foto het monumentale Proosdijgebouw dat ook onderdeel uitmaakt van de bibliotheek. FOTO BOVEN Zicht op de begane grond en de eerste verdieping, open boekenkasten meanderen als een semitransparant raamwerk door de ruimte. FOTO ONDER Het nieuwe bibliotheekgebouw staat aan de Stromarkt.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
21
Bibliotheek Deventer CULTUUR
FOTO BOVEN Het restaurant zorgt voor een gastvrije entree. Bar, houten displaymeubels en servicebalie zijn gemaakt door Gielissen Interiors, dat verantwoordelijk was voor het maatwerkinterieur. (Foto: Adriaan van Dam) FOTO LINKSONDER Maakplaats op de begane grond, met als thema de stad Deventer. De tools van de maakplaatsen zijn ontworpen door Florian de Visser, het blauwe meubilair is gemaakt door ALL-IN Projects. (Foto: Florian de Visser) FOTO RECHTSONDER Studiezaal in het Proosdijgebouw. Het interieur van het Proosdijgebouw is ontworpen door BiermanHenket. De wandillustratie is van Florian de Visser.
22
ken direct in de kast zetten, waar ze dan ook weer gevonden kunnen worden door andere bibliotheekbezoekers.” De kast, met stalen staanders en planken van door en door gekleurd mdf, is net als de rest van het maatwerkinterieur gemaakt door Gielissen Interiors.
Proosdijgebouw Met een open boekenkast die als een semi-transparant raamwerk door de ruimte meandert, zijn kamers met verschillende functies gecreëerd. De boeken staan deels frontaal gepresenteerd, altijd in de context van de collectie.Verderop in de ruimte is een verhoging gemaakt, met daarachter een soort pleintje. Hanrath: “Dit is een van de maakplaatsen waar ik het
FOTO BOVEN Maakplaats voor kinderen in de vorm van een grote werkbank. Gielissen voorzag deze van ingebouwde verlichting, stopcontacten en zelfs bankschroeven. (Foto: Adriaan van Dam)
CULTUUR
over had, met een grote tafel en een whiteboard, geschikt voor workshops. Het thema van deze maakplaats is Deventer. Je ziet dat de vormgeving hier afwijkt van het overige interieur, we hebben blauw en geel gebruikt met zwarte meubels. Alle tools in de maakplaatsen zijn ontworpen door Florian de Visser van het Ministerie van Verbeelding en de meubelen zijn gemaakt door ALL IN Projects uit Deventer.” Vanaf de begane grond is ook het aangrenzende monumentale Proosdijgebouw toegankelijk. Dit oudste bakstenen gebouw van Deventer herbergt naast kantoorruimte ook de collectie boeken over de stad Deventer, een expositie van de Atheneumbibliotheek en een prachtige studiezaal. “De illustratie op de wand van de studiezaal is ook gemaakt door Florian de Visser. Het is een soort stripverhaal geworden over de geschiedenis van het Proosdijgebouw.” Dit monumentale
Bibliotheek Deventer
FOTO ONDER De jongerenafdeling, de ‘kruiptunnel’-boekendisplays zijn gemaakt door Gielissen Interiors. (Foto: Adriaan van Dam)
deel van de bibliotheek is ingericht door BiermanHenket, dat ook verantwoordelijk was voor het interieur van de kelderverdieping in de nieuwbouw. Hier vind je behalve vergaderruimten en toiletten een theaterzaal met 85 stoelen en een huiskamerbioscoop.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
23
FOTO MIDDEN Trap naar de bovenste verdieping. De speelobjecten zijn van Feek. Achter de trap zijn de nissen met ‘studiebedden’ te zien. FOTO ONDER De trap naar de eerste verdieping.
Stoor mij
CULTUUR
Bibliotheek Deventer
FOTO BOVEN De jeugdafdeling, met links een maakplaats, rechts de trap naar de bovenste verdieping.
Op de eerste verdieping van de nieuwbouw bevindt zich de jeugdafdeling. Bovenaan de trap liggen hier langs de voorgevel vier besloten studie-nissen. Hanrath: “Aanvankelijk zouden deze allemaal ingevuld worden met een coupé-opstelling, maar wij hebben voor twee ervan een studiebed ontworpen.” De bedden
zijn erg populair als groepswerkplek en ook nu bezet, schoenen zijn uitgetrokken en neergezet op de aangegeven plekken in een vakje.Verder is er een kleurrijk zit/speellandschap, gemaakt door kunstenaar Anthony Kleinepier. De ‘voorleesbankjes’ bij de ramen zijn geproduceerd door Feek, dat ook de stapelbare speelelementen op deze afdeling maakte. Een stukje verderop vinden we opnieuw een maakplek, dit keer speciaal voor kinderen. Hier staat een grote werkbank, met ingebouwde verlichting en stopcontacten. Een lang werkblad met studieplekken langs de gevel is goed bezet met jongeren. Er liggen speciaal ontworpen driekantige bordjes. Op één zijde staat ‘niet storen’ op de andere kanten juist ‘hallo’ en ‘stoor mij’. Hanrath: “Dit is een mooie manier om mensen zich te laten realiseren dat je altijd met andere mensen te maken hebt in een bibliotheek.” Achter in deze ruimte is nog een op brainstorming gerichte maakplaats, waar ook taalcursussen gegeven kunnen worden.
Smartlab Bovenaan de trap naar de hoogste verdieping vind je een plateau met fauteuils met uitzicht over het historische centrum. Ook op deze verdieping collecties, reguliere studieplekken, Japanse studieplekken waarbij je aan een laag tafeltje op een kussentje zit en een derde maakplaats, met voorzieningen zoals een lichtbak, 3D-printers en een snijtafel. Er is zelfs een smartlab waar je onder begeleiding met techniek aan de slag kunt. Vanuit deze verdieping bereik je een ruim dakterras, met een prachtig uitzicht over de Deventer binnenstad. Dat de bibliotheek in Deventer een bijzondere plaats inneemt, bleek niet alleen uit de grote betrokkenheid van de opdrachtgever bij het project maar ook uit de enthousiaste reacties van bezoekers op het nieuwe gebouw. Christel Hagelaar, accountmanager interiors bij Gielissen: “Mensen zijn echt lyrisch over het gebouw. Wij vonden dit een charmant project, omdat er vanuit de bibliotheek heel betrokken werd meegedacht.” Jan David Hanrath kan dit beamen: “Vanaf het moment dat de deur voor het eerst open ging heeft de stad de bibliotheek omarmd en wordt het hele gebouw ontzettend intensief gebruikt.” www.hanratharchitect.nl www.biermanhenket.nl www.gielissen.nl
24
shima | design bรถttcher henssler kayser
importeur voor nederland en frankrijk
www.johanson-nederland.nl
arthur eltink agencies bv
CULTUUR
Theater Het Speelhuis Helmond
Theater Het Speelhuis Helmond
Oud en nieuw in harmonie Het Speelhuis heeft zich definitief in de Onze-Lieve-Vrouwekerk genesteld. Van DongenKoschuch ontwierp een transparant paviljoen, Heyligers design + projects zorgde voor
CULTUUR
een warm en eigentijds interieur.
Na de brand in het oorspronkelijke gebouw zes jaar geleden vond theater Het Speelhuis begin 2013 onderdak in de OnzeLieve-Vrouwekerk in Helmond. Tijdelijk, zo was het plan, maar de locatie beviel zo goed dat de kerk als definitieve thuisbasis
26
is gekozen.Van Dongen-Koschuch Architects and Planners ontwierp als uitbreiding voor het theater een ingetogen en transparant paviljoen, waarin alle algemene functies zijn ondergebracht. Het paviljoen omarmt de rijksmonumentale kerk,
TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE Wouter van der Sar
Opdrachtgever Gemeente Helmond Architect van Dongen Koschuch Architects and planners Interieurarchitect Heyligers design + projects Adviseur constructie Adviesbureau Tielemans Adviseur installaties Huygen Installatie Adviseurs Theater Het Speelhuis Helmond
Adviseur bouwfysica & akoestiek Peutz Aannemer Van Bree-Aarts
CULTUUR
FOTO LINKS De entreebalie, het blauwstaal is verwerkt in een visgraatmotief. Erboven hangen 135 ledlampen. FOTO BOVEN Theater Het Speelhuis (Foto: Bart van Hoek) FOTO ONDER Heyligers d+p verwerkte in het interieur verwijzingen naar de kerk, zoals de lampen in kaarsvorm links op de foto.
maar is laag genoeg om het zicht op de historische gebouwen intact te laten. Op die manier vormt het een logische verbinding tussen kerkgebouw, pastorie en het Speelhuisplein. Heyligers d+p was verantwoordelijk voor het interieurontwerp. “Wij waren vanaf het begin bij het project betrokken en hebben samengewerkt met Van Dongen-Koschuch”, vertelt Lonneke Leijnse, partner bij Heyligers d+p. “Het Speelhuis zat eigenlijk tijdelijk in de Onze-Lieve-Vrouwekerk. cepezed had het interieur ontworpen, met een mooie tribune. Omdat het een hele fijne plek bleek te zijn, is het kerkgebouw gekocht als permanente plek voor het theater. Onze vestiging in Utrecht werd twee jaar geleden gevraagd om het interieur te ontwerpen.”
Pleinzaal De hoofdingang van het theater ligt aan het Speelhuisplein, een levendige ontmoetingsplek waar mensen graag verblijven. Bij mooi weer kan de façade aan het plein in zijn geheel open, zodat openbare ruimte en theatergebouw één worden. Het contrast tussen de bestaande, gesloten bebouwing en het open paviljoen is versterkt, door het paviljoen zo ‘transparant’ mogelijk met het kerkgebouw te verbinden. Zo is de aansluiting van het dak met de kerk bijvoorbeeld bijna geheel in glas uitgevoerd, waardoor het daglicht de oude kerkmuren extra mooi uit laat komen. Qua programma en routing zijn front- en backstage strikt gescheiden van elkaar. Publiek, artiesten en medewerkers hebben ieder hun eigen plekken in het gebouw, hoewel er visueel gezien wel verbinding is. De lobby en de publieke voorzieningen bevinden zich naast de Kasteeltraverse. De ruimten voor de artiesten liggen hier dichtbij, aan de noordzijde van de kerk. De verbinding tussen deze twee gebieden wordt gevormd door de Pleinzaal, een multifunctionele ruimte geschikt voor kleinschalige optredens en lezingen.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
27
Theater Het Speelhuis Helmond CULTUUR
Warmte Heyligers d+p heeft met het interieurontwerp aangesloten bij de transparantie en openheid van het paviljoen, maar hier wel duidelijke ’plekken’ in gecreëerd. Leijnse: “Het plein was een belangrijk element in het ontwerp, maar mensen zoeken in een grote ruimte toch altijd naar beschutting. Wij hebben met houten vloervlakken warmte en differentiatie in de ruimte gebracht. Daarnaast hebben we in het interieur subtiele verwijzingen naar de kerk verwerkt, zoals de lampen in kaarsvorm. De natuurlijke materialen die je vindt in een kerk hebben wij ook gebruikt voor het interieur. Het zijn duurzame materialen die mooi verouderen, zoals hout, beton en blauwstaal. We wilden wel een bepaalde hoogwaardigheid voor het interieur, dat kun je bijvoorbeeld terugzien in de manier waarop het blauwstaal van de balies is verwerkt in een visgraatmotief. We hebben gewerkt met sobere kleuren en veel aandacht gegeven aan de verlichting. Een theaterbezoek vindt meestal ’s avonds plaats, en dankzij de glazen gevel kun je met verlichting een mooi effect bereiken.” De receptiebalie is extra uitgelicht en trekt de aandacht met een ‘stralenkrans’ van 135 ledlampen
FOTO BOVEN De foyer met bar. (Foto: Bart van Hoek) FOTO MIDDEN Heyligers maakte met houten vloervlakken ‘plekken’ in de ruimte en voegde zo warmte en differentiatie toe. FOTO ONDER De aansluiting van het dak met de kerk is bijna geheel in glas uitgevoerd, waardoor het daglicht de oude kerkmuren extra mooi uit laat komen. (Foto: Bart van Hoek)
28
Theater Het Speelhuis Helmond CULTUUR
BOVEN Plattegrond. (Tekening: Heyligers d+p) FOTO MIDDEN De Pleinzaal is een multifunctionele ruimte geschikt voor kleinschalige optredens en lezingen. FOTO ONDER Ook de pastorie is meegenomen in het project.
erboven. Ook de basisverlichting heeft een theatrale uitstraling gekregen. De tribune van cepezed in de oude zaal is behouden. “Deze tribune heeft een ingebouwde bar, die nu ook met blauwstaal is bekleed. Als je in deze zaal op het podium achter het gordijn kijkt, zie je het altaar nog.” Ook de artiestenfoyer en de pastorie zijn meegenomen in het project. “De pastorie is helemaal opgeknapt, en kan nu ook gehuurd worden.”
Beleving Het nieuwe paviljoen is zo los mogelijk gehouden van de kerk. Leijnse: “Omdat wij het erg belangrijk vinden dat het exterieur en het interieur elkaar versterken, is dit principe ook toegepast in het interieurontwerp. De kerk, het paviljoen en het meubilair hebben elk een eigen identiteit. Daarnaast hebben we bij het ontwerp steeds gedacht vanuit de beleving van de bezoeker: wat heeft die nodig om zich prettig te voelen tijdens een avondje uit?” Dat dit alles een prachtig resultaat heeft opgeleverd, blijkt wel uit het enthousiasme waarmee het nieuwe Speelhuis werd ingewijd: “Ter ere van de officiële opening van het theater is er een week lang feest gevierd.” www.h-dp.nl www.vd-k.eu
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
29
Keramiekmuseum Princessehof Leeuwarden
CULTUUR
Keramiekmuseum Princessehof Leeuwarden
Frisse blik op keramiek Hoe maak je keramiek aantrekkelijk voor een groot publiek? Architectenbureau i29 toverde het Princessehof om van een introverte groep rijksmonumenten tot een helder
CULTUUR
en toegankelijk museum.
30
TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE Ewout Huibers
Opdrachtgever Museum Princessehof Keramiekmuseum Princessehof Leeuwarden
Interieurontwerp i29 Concept en strategie Ambassadors of Aesthetics Interieurbouw Zwartwoud Losse meubelen Muuto, Hay, NORR11, Echtstahl Verlichting Intra Lighting Stoffering Kvadrat Vloeren Van Marrum, Dinesen
FOTO LINKS Vaste expositieruimte, door i29 ingericht met ‘pallet-achtige’ witte kasten. FOTO BOVEN Het Princessehof is een 18de-eeuws stads-paleis.
Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden is gevestigd in een 18de-eeuws stadspaleis dat bestaat uit verschillende monumentale panden. De museumcollecties omvatten keizerlijk porselein uit China, Art Nouveau-keramiek en Delfts blauw, maar ook werk van kunstenaars zoals Picasso. Ter ere van het honderdjarig bestaan vond vorig jaar een grootscheepse verbouwing plaats. Het museum, dat voor de verbouwing een wat introverte uitstraling had, kreeg van i29 een rigoureuze make-over waarbij het zowel letterlijk als figuurlijk toegankelijker is gemaakt. De hoofdingang is verplaatst en er kwam een achteringang bij, zodat je nu ook vanuit de museumtuin naar binnen kunt. De entree, de museumwinkel en de theesalon zijn samengevoegd tot een prettige, goed leesbare ruimte met volop daglicht en royale zichtlijnen. “Een mooi groot gebaar, in contrast met de kleinere ruimten in het museum”, zegt Jaspar Jansen. “Dit was een bijzonder project voor ons. Het Princessehof is een rijksmonument, daar moet je voorzichtig mee omgaan.”
CULTUUR
FOTO ONDER De objecten in de museumwinkel vallen op tegen hun neutraal gekleurde achtergrond.
Ontmoetingsplek Desondanks aarzelde i29 niet om drastische ingrepen toe te passen. Jeroen Dellensen: “Voor de verbouwing was het hier echt kruip-door-sluip-door. We hebben toch wel een paar flinke doorbraken gedaan. Dat vereiste uiteraard het nodige overleg met de opdrachtgever. De ruimten hingen een beetje als los zand aan elkaar, het entreegebied was niet echt duidelijk qua beleving. Nu is dat een mooie ontmoetingsplek geworden waar mensen graag komen, en die je ook kunt bezoeken zonder naar het museum te gaan.” In deze langgerekte, lichte ruimte lokken heldere kleuren je naar de theesalon; de items in de museumwinkel knallen eruit tegen hun zachtgrijze achtergrond. De niveauverschillen die in de entreezone zichtbaar werden na het doorbreken van de wanden, zijn ondervangen door middel van een baliemeubel dat zich door de ruimte uitstrekt. Jansen: “Dit is een vrijstaand meubel geworden, omdat we een hellingbaan wilden hebben voor rolstoelen.” In de ruimte verwijzen verschillende elementen op subtiele wijze naar het maakproces van keramiek. Dellensen: “De belijning die je ziet, vormt ook een referentie naar de verschillende aardlagen. En omdat ongeglazuurd keramiek iets poederachtigs heeft, hebben we heel mat grijs hpl gebruikt voor de meubelen.”
Transities Behalve de verbouwing van het entreegebied deed i29 ook de inrichting van twee zalen voor de vaste exposities. Dellensen: “Hierbij hebben we de nadruk gelegd op contrasten en transities, die je als het ware wakker schudden wanneer je van de ene in de andere ruimte komt.” In één van de expositiezalen staat fabrieksmatig geproduceerd keramiek tentoongesteld. i29 maakte er een witte ruimte van, met het keramiek in grote kasten die een associatie oproepen met kratten en pallets. “Van daaruit kom je in de ruimte waar de unieke stukken staan; die is donker en meer museaal van uitstraling.”Topstukken uit de collectie prijken hier als glanzende schatten in vitrines, die lijken te zweven in het donker. “De medewerkers van het museum wezen ons erop dat bezoekers in het donker konden struikelen. Daarom hebben
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
31
Keramiekmuseum Princessehof Leeuwarden CULTUUR
FOTO BOVEN De theesalon, met de nieuwe achteringang aan de tuinkant. FOTO LINKS Topstukken uit de collectie lichten als schatten op in het donker van een vaste expositieruimte. FOTO ONDER De overgangen tussen de verschillende ruimten zijn met opvallende kleuren geaccentueerd.
32
Keramiekmuseum Princessehof Leeuwarden CULTUUR
FOTO BOVEN Zaal met porselein uit China. De zaal is na kleurenonderzoek van communicatiebureau Ambassadors of Aesthetics in de historische kleuren gerestaureerd. FOTO RECHTS De entree met museumwinkel. RECHTSONDER Plattegrond van het museum.
we verlichting onder de vitrinekasten gemaakt.We zoeken altijd naar de juiste combinatie van mooi en praktisch.Wij komen zelf niet uit de museumwereld, dus we hebben met een frisse blik gekeken naar de inrichting. Bij het museum hadden ze bijvoorbeeld eerst twijfels over de opstelling met borden die in glas lijken te zweven, maar wij waren ervan overtuigd dat het zou werken.” De overgangen tussen de verschillende ruimten zijn aangeduid door middel van opvallende kleuren, die tot stand kwamen in overleg met communicatiebureau The Ambassadors of Aesthetics. Jansen: “Zij hebben op basis van kleurenonderzoek de vertaalslag gemaakt vanuit de historische elementen.”
Publiek Gezien het spectaculaire resultaat van de verbouwing is het niet verwonderlijk dat het project onderscheiden werd met diverse nominaties en een World Interiors News Award heeft gewonnen. Maar niet alleen vanuit het vakgebied is er erkenning. Jansen: “Wat ons opviel aan dit project is de bijzondere band die de bewoners van Leeuwarden hebben met het museum. Mensen uit de buurt komen allemaal even kijken hoe het geworden is. Het museum merkt dat er sinds de verbouwing ook ander publiek komt dan laten we zeggen het ‘geijkte keramiekpubliek’. Het museum had voor de verbouwing al een andere programmering, nu heeft het ook een gebouw dat meer van deze tijd is. We hebben het monumentale pand naar het nu getrokken, en het museum voor alle doelgroepen toegankelijk gemaakt.” www.i29.nl
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
33
DE ULTIEME MONITORARM
Maak kennis met de ultieme monitorarm op Vakbeurs Facilitair Utrecht, 23 - 25 Kanuari 2019 Stand G7, Hal 10
www.humanscale.com | benelux@humanscale.com
FENIX NTM: FFO VMUSBNBUUF GJOJTI FO FFO BBOHFOBNF TPGU UPVDI Ontdek de toekomst van interieur met de ‘smart materials’ van FENIX NTM. Dit hightech materiaal heeft een ultramatte ďŹ nish en aangename soft touch door de toegepaste nanotechnologie. De ultramatte HPL biedt een oplossing voor ieder interieurdesign met haar waterafstotende, hittebestendige en antibacteriĂŤle eigenschappen. Van werkbladen tot aan stoelen, van wandbekleding tot aan badkamermeubilair, en van horeca tot aan ziekenhuizen. Kortom, smart & hightech materials met zelf herstellend oppervlak en een natuurlijke look door het aardse kleurenpalet: bekijk de collectie snel op www.baars-bloemhoff.nl
BEURZEN
Orgatec 2018
Thuis op de werkplek Op afgelopen Orgatec – van 23 tot en met 27 oktober in Keulen – waren ‘huiselijkheid’ en ‘informeel’ de belangrijkste sleutelwoorden: de werkplek wordt steeds gemoedelijker en aantrekkelijker. De Orgatec trok een recordaantal van ruim 63.000 vakbezoekers uit 142 landen – een toename van ruim 15 procent ten opzichte van 2016. Meer dan 753 bedrijven uit 39 landen toonden er tal van producten en totaaloplossingen voor de werkomgevingen van nu en morgen.
Matteo Ragni, art director van Very Wood, ontwierp samen met Chiara Moreschi de Rodeo-collectie – een serie benches en krukken van essenhout met een gestoffeerde zitting, die uitnodigen tot een informele manier van zitten en uitnodigen tot spontane gesprekken en ontmoetingen. De meubelen zijn licht van gewicht en hebben een handvat, en kunnen dus gemakkelijk worden verplaatst. Optioneel
Mensen werken steeds vaker in cafés, hotellobby’s of andere openbare ruimten, en de leveranciers spelen daarop in: het kantoor gaat steeds meer lijken op een café of een woonkamer, waar je je thuis en ontspannen voelt. Zo kun je er beter en efficiënter werken, en worden samenwerking en creativiteit gestimuleerd.Veel meubelen zijn uitgevoerd in warme kleuren en ronde, organische vormen, en zorgen voor een informele, uitnodigende sfeer. Op deze manier wordt het voor flexwer-
kunnen ze worden uitgerust met een usb-oplaadpunt. www.verywood.it
kers aantrekkelijker op kantoor te werken, waar dan wel nog een probleem moet worden aangepakt: de vaak grote open kantoorruimten zijn niet bevorderlijk voor de concentratie, en er waren dan ook vele oplossingen om ruimten-in-ruimte te creëren en de akoestiek te verbeteren, en vaak een combinatie van beide. Banken en stoelen met hoge rugleuningen zie je inmiddels bij vrijwel elke fabrikant, in opmars zijn de kant-enklare units en cabines voor zowel concentratie als samenwerken.
BEURZEN
Orgatec 2018
Standaardbureaus zie je nauwelijks meer, en hier en daar werd het bureau zelfs dood verklaard: we werken meer en meer op banken en in comfortabele fauteuils, die kunnen worden uitgerust met werkbladen, stopcontacten en oplaadpunten voor mobiele apparaten – die het immers mogelijk maken overal te werken. ‘Zitten is het nieuwe roken’ hoorde je dan ook niet op de Orgatec, hoewel ook tafels steeds meer tot stawerkplek in hoogte verstelbaar zijn.
Op een door architectuurstudio Calvi Brambilla ontworpen stand met als motto ‘Poetry of Elements’ presenteerde Pedrali nieuwe oplossingen voor dynamische en flexibele werkomgevingen –
Een ander sleutelwoord was flexibiliteit: niet alleen kunnen veel meubelsystemen steeds opnieuw worden geconfigureerd, aangepast en uitgebreid, ook waren er veel lichtgewicht meubelen als krukjes en benches waar je ‘anders’ op zit en die er snel even bij kunnen worden gepakt voor brainstormen of informeel overleg.
waaronder deze Elinor, de eerste ‘Executive Chair’ van het bedrijf. Het ontwerp is het resultaat van de eerste samenwerking met de Milanese designstudio Claudio Bellini Associati. De esthetisch en ingetogen vormgegeven Elinor heeft een elegant onderstel van gegoten aluminium met een aangename belijning. In de gestoffeerde zitting is een gewichtgeactiveerd synchroonmechanisme geïntegreerd waarmee het kantelen van de stoel zich aanpast aan het gewicht van de gebruiker, zodat de rugleuning steeds in de meest comfortabele positie staat. Dankzij het in de zitting en
De Orgatec is er natuurlijk niet alleen voor de inrichting van werkplekken, maar ook voor onder meer cafés, restaurants, lobby’s en andere (openbare) ruimten. Door de ‘kruisbestuiving’ met werkomgevingen wordt ook het aanbod voor die ruimten steeds groter.
rugleuning geïnjecteerde polyurethaan biedt Elinor een aangenaam ‘body-hugging’ zitcomfort. De slanke en stevige armleuningen, eveneens van gegoten aluminium, lopen in een vloeiende beweging
De volgende Orgatec is van 27 tot en met 31 oktober 2020.
door onder de rugleuning en de accentueren de aandacht voor details in het ontwerp. www.pedrali.it
36
www.orgatec.de
TEKST
Rutger van Oldenbeek
Het uitermate flexibele bankensysteem BOB van Blå Station is nu nog flexibeler en breder inzetbaar, dankzij het nieuwe ‘familielid’ BOB Job – een serie tafeltjes, kastjes en schappen voor tijdschriften en documenten, maar ook kledinghaakjes en plantenhouders – zodat met BOB een ontspannen en creatieve werkplek kan worden gecreëerd. De elementen zijn verkrijgbaar in eiken en essenhout, en Soft Work van Vitra is een door Edward Barber & Jay
in gebeitste uitvoeringen. Ook zijn er zes verschillende
Osgerby ontworpen zitsysteem dat de manier van werken
gestoffeerde scheidingswanden die voor privacy tussen
op kantoor herinterpreteert: het vormt het nieuwe hart
de verschillende zitplaatsen kunnen worden gezet. Zo
van het kantoor, ontwikkeld volgens de vereisten van
kunnen met BOB Job haast eindeloze configuraties
gebruikers wanneer die in openbare ruimten werken.
worden gemaakt, voor zowel kantoren als publieke ruimten.
Naast ergonomische zithoudingen biedt Soft Work
Ontwerp: Thomas Bernstrand en Stefan Borselius.
praktische tafelbladen, stopcontacten en oplaadstations.
www.blastation.se
Mobiele tafels en stoelen kunnen indien nodig worden dichtgeklapt en opgeborgen, en de toevoeging van panelen creëert ruimten om rustig en geconcentreerd
De in hoogte verstelbare – 74 en 105 cm – vergadertafel 1500 van Thonet is zowel stabiel als elegant: het
te werken. Dankzij het modulaire concept kan Soft
blad lijkt te zweven op de aluminium of houten poten, die naar beneden toe smaller toelopen. Onder het blad
Work gemakkelijk in verschillende configuraties worden
zijn de poten door dwarsbalken met elkaar verbonden, waardoor zelfs lange tafels niet meer dan vier poten
opgesteld, waardoor interieurontwerpers ruimten kunnen
nodig hebben. De tafel is bij uitstek geschikt voor ergonomisch verantwoord werken en vormt tegelijkertijd
structureren, specifieke focuspunten kunnen creëren of
een informele plek voor spontane bijeenkomsten. Of pauzes. Optioneel kunnen media-apparatuur en
flexibele openbare ruimten kunnen definiëren. Rechts op
kabelaansluitingen discreet in het tafelblad worden weggewerkt. De kabels lopen onzichtbaar door de poten
de foto staat de AC 5 Group, ontwikkeld door Antonio
en het modulaire frame onder het tafelblad. Tafel 1500 is er in 200 x 100, 280 x 100 en 350 x 110 cm, en
Citterio en Vitra – een serie bureaustoelen ontworpen
biedt voldoende plek voor overleg, vergaderingen en workshops. De poten zijn er in gepolijst, verchroomd of
om moderne, uiteenlopende werkomgevingen van een
gepoedercoat aluminium in zwart of wit, en in massief eiken (naturel of gebeitst). Het blad is gefineerd of van
consistente esthetiek te voorzien.
hpl. Ontwerp: Wolfgang C.R. Mezger.
www.vitra.com
nl.thonet.de
Na Shima en Robbie ontwierp designstudio Böttcher & Kayser nu de Bail-collectie voor Johanson Design,
fauteuils en benches tot ruimte-in-ruimte-opstellingen. Voor het laatste kunnen de fauteuil, twee- en driezitter
Leolux introduceerde het nieuwe merk Leolux LX, dat professionele interieuroplossingen met een vleugje
bijvoorbeeld worden voorzien van een hoge rugleuning
huiselijkheid biedt voor met name openbare en bedrijfsruimten. De collectie bevat meer dan vijftig modellen,
en schermen aan de zijkanten – waarmee het
afgestemd op de veranderende eisen van eigentijdse werkomgevingen – waarin een prettige en huiselijke
achtergrondgeluid wordt gereduceerd en je rustig kunt
sfeer een vereiste is. De banken, fauteuils, stoelen, tafels en accessoires komen tegemoet aan de vraag naar
praten en werken. De flexibiliteit wordt nog vergroot
stevige en veelzijdige meubelen met een bijzondere uitstraling, die bestand zijn tegen intensief gebruik. De
door diverse accessoires als tafels en plantenhouders,
collectie bestaat uit aangepaste versies van bestaande Leolux-modellen en nieuwe ontwerpen, waaronder
en de meubelen kunnen worden uitgerust met usb-
deze fauteuil LX699 van de Duitse ontwerpstudio Formstelle. Een kledingstuk diende als inspiratiebron:
oplaadpunten. Als bij alle meubelen van Johanson Design
de omgeslagen rand van de zitschaal en de zachte stoffering herinneren aan details uit de modewereld.
is er voor de bekleding keuze uit honderden stoffen van
De comfortabele stoel omarmt de gebruiker en de ronde vorm maakt verschillende zithoudingen mogelijk,
verschillende merken, en het onderstel en andere metalen
waardoor hij zeer geschikt is voor vergader-, ontvangst- en werkruimten. De stoffering kan in alle materialen
delen kunnen in talloze kleuren worden uitgevoerd.
uit de LX-collectie worden uitgevoerd. Voor een subtiel effect kunnen sierstiksels in een afwijkende kleur
www.johansondesign.com
worden toegevoegd. Het architectonische metalen onderstel met de opvallende uiteinden versterkt het idee van een ‘losse’ zitschaal. De brede keuze aan kleuren voor het frame (poedercoating) maakt vele materiaalcombinaties mogelijk. www.leolux-lx.com
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
37
BEURZEN
eigentijds design die tal van zitoplossingen biedt – van
Orgatec 2018
een flexibele en modulaire bankenserie in een helder,
BEURZEN Jörg Bernauer ontwierp voor Klöber de Wooom – een kuipfauteuil die het beste van ‘Work’ en ‘Room’ verbindt en efficiëntie combineert met ontspanning in optima forma. De Wooom is er met en zonder ‘oren’. De uitvoering met oren heeft een in de leuning geïntegreerde dimbare ledleeslamp, aangebracht boven de schouders. De lenzen en de lichtkwaliteit van CRI 90+, gecombineerd met de Tunable White-technologie, verlichten de ruimte rond
Naast ergonomische verbeteringen heeft
de gebruiker optimaal. Die kan de kleurtemperatuur individueel vastleggen: aangenaam
zorgvuldig gebruik van grondstoffen voor
warmwit om te ontspannen of koudwit voor een stimulerende werksfeer. Daartoe draagt ook
Humanscale de hoogste prioriteit. Nieuwste
het royale, aan de armleuning bevestigde draaibare planchet bij, voor bijvoorbeeld laptop
voorbeeld hiervan is de Smart Ocean – de
of smartphone. Met de ingebouwde usb2-aansluiting kunnen alle gangbare apparaten
eerste ergonomische bureaustoel die
worden opgeladen en met de Klöber-klimaattechnologie kun je de temperatuur van zitting
gebruikmaakt van bijna 1 kilo aan afgedankte
en rug regelen. Voor nog meer ontspanning zorgt de drie-zone-massagefunctie: vier
visnetten afkomstig van het door Bureo
instellingen regelen de intensiteit in het bovenste ruggedeelte, het midden van de rug en de
geïnitieerde Net Positiva-programma, dat
lendenstreek. Alle functies kunnen worden bediend via een app. De Wooom is er in donker-
afvalverwerkingsfaciliteiten biedt voor plastic
en lichtgrijs vormvlies.
visnetten langs de Chileense kust. Bureo
www.kloeber.com
verwerkt de netten tot plastic pellets, die Humanscale gebruikt voor de productie van de rugleuning. De Smart Ocean heeft dezelfde
De Sitzbock van Rudolph Schelling Webermann voor Wilkhahn is
vormgeving en functies als de
een ‘turnpaard’-achtige kruk waarop je net als op een echt paard
Diffrient Smart-bureaustoelen, is ook licht van
overheen of met de benen aan één kant kunt zitten, of tegenaan
gewicht (waardoor de milieubelasting tijdens
kunt leunen. Het verrassende meubel nodigt uit om er op te gaan
transport tot een minimum wordt beperkt)
zitten, voor bijvoorbeeld informeel overleg of om even bij een
en gemaakt van 100 procent gerecycled
collega aan te schuiven. De stapelbare Sitzbock weegt 4,8 kg, is
aluminium. Dankzij het modulaire systeem kan
707 mm hoog en 627 mm breed, de poten steken tot 520 mm uit.
de stoel gemakkelijk worden gedemonteerd en
Het van polypropyleen gemaakte meubel is er in zwart, wit, grijs en
onderhouden. Alle Diffrient Smart-stoelen zijn
oranje, voor extra comfort is er optioneel een vilten ‘zadeldek’ – in
gecertificeerd volgens Greenguard Indoor Air
antraciet, grafiet, mango of licht gevlekt.
Quality en Greenguard Gold en Level 2.
www.wilkhahn.com
www.humanscale.com
Kumpel (Duits voor ‘kameraad’) van Functionals combineert een robuust, eenvoudig schoon te maken blad van Orgatec 2018
multiplex en linoleum met stalen schragen. Elke schraag bestaat uit een enkele gebogen stalen buis waarvan de uiteinden zorgvuldig aan elkaar gelast zijn. Het resultaat: een onafgebroken, vloeiende vorm die veel meer beenruimte biedt dan een standaardschraag. Voor het ontwerp sloeg Functionals de handen ineen met de Duitse ontwerpers Philipp Hermes en Dustin Jessen, die al samenwerken sinds hun studie aan de Folkwang-universiteit in Essen. Hier zag ook de eerste versie van Kumpel het licht: een flexibel systeem van losse schragen en bladen voor
BEURZEN
designstudenten. Voor Functionals maakten ze een aantal aanpassingen: Kumpel is verfijnder en de schragen zitten – in tegenstelling tot het origineel - stevig vast aan het blad. Kumpel is er in een zwart frame met zwart blad, wit frame met gebroken wit blad en wit frame met donkergroen blad, en in verschillende lengtes. De schragen zijn ook los verkrijgbaar en te combineren met een blad naar keuze. www.functionals.eu
Arco’s Mono Work Station is een dynamische plek voor één persoon om kortstondig te werken of te verblijven, met een mogelijkheid voor het neerzetten van een tas. “Zo hoeft deze niet op de ‘vieze grond’ te staan en zijn de benodigde spullen altijd binnen handbereik”, aldus ontwerpers Uli Budde en Ivan Kasner. Mono faciliteert verschillende zithoudingen en is geschikt voor openbare-, wacht- en tussenruimten. Het tafelblad is van massief hout, de kolom van staal, de zitting van stof, en de tashouder is bedekt met een beschermend textiel. Er is een basic- en een plus-versie. De basic is er in een donkere en een lichte variant, de plus kan binnen bepaalde grenzen naar wens worden samengesteld. Arco’s Mono Work Station is een dynamische plek voor één persoon om kortstondig te werken of te verblijven, met een mogelijkheid voor het neerzetten van een tas. “Zo hoeft deze niet op de ‘vieze grond’ te staan en zijn de benodigde spullen altijd binnen handbereik”, aldus ontwerpers Uli Budde en Ivan Kasner. Mono faciliteert verschillende zithoudingen en is geschikt voor openbare-, wacht- en tussenruimten. Het tafelblad is van massief hout, de kolom van staal, de zitting van stof, en de tashouder is bedekt met een beschermend textiel. Er is een basic- en een plus-versie. De basic is er in een donkere en een lichte variant, de plus kan binnen bepaalde grenzen naar wens worden samengesteld. www.arco.nl
38
Josephine, ontworpen door Gordon Guillaumier voor Moroso, is een
Prooff – pionier op het gebied van innovatieve producten voor openbare ruimten en
tête-à-tête bank met een uitgesproken ronde en elegante belijning,
vooruitstrevende werkomgevingen – toonde zijn collectie op een overweldigende, 200 m2
ontstaan uit het verlangen om te breken met de vaak rechte en
grote stand, ontworpen door architectenbureau DoepelStrijkers. De modulaire en
hoekige vormen van eigentijdse banken. Josephine bestaat uit een
multifunctionele meubelconcepten van Prooff bevorderen gezondheid, welbevinden en
zitting waarop aan weerszijden rugleuningen zijn aangebracht en
samenwerking, en verhogen efficiency op de werkplek. DoepelStrijkers vertaalde dit
staat op ranke poten die de bank lijkt te doen zweven. De bank
idee in een stand waarin bezoekers werden uitgenodigd door middel van veranderende
is een eerbetoon aan Josephine Baker – de geëmancipeerde
lichtscenario’s, die voor reflectie en beweging zorgen. Volgens Eline Strijkers toont
danseres, zangeres en actrice, en icoon van provocatie in de jaren
onderzoek aan dat ruimten waarin beweging is stress reduceren en de productiviteit
dertig. Bank Josephine is er ook als bench en ‘gewone’ bank
verhogen, de Prooff-collectie stimuleert verschillende soorten activiteiten waarmee de
waarop je naast elkaar zit. (Foto: Joel Matthias Henry)
werkvloer constant in beweging blijft.
www.moroso.it
www.prooff.com
De Blender van Casala is een passend antwoord op de vraag naar een multifunctioneel inzetbare tafel, en opgebouwd uit een onderstel, kolom en tafelblad. De tafel wordt eenvoudig opgezet door de kolom in de voetplaat te bevestigen middels een draai. Vervolgens wordt het tafelblad verticaal op de kolom geplaatst en wordt de tafel gefixeerd door het blad horizontaal te plaatsen – dat alles zonder gereedschap. Blender is er met vijf verschillende onderstellen, de hoogtes variëren van 40, 74 en 90 tot 110 cm, zodat er voor iedere gelegenheid een passende hoogte is. Hierdoor kan de gebruiker Blender snel en eenvoudig transformeren naar een sta- of loungetafel, handig als er in korte tijd van receptie naar diner of lounge-setting moet worden geschakeld. De losse onderdelen zijn eenvoudig te transporteren en compact op te bergen. Daarnaast maakt de kolom kabelmanagement Orgatec 2018
mogelijk in het hart van het tafelblad. Ontwerp: Delphin Design. www.casala.com
Het Italiaanse Midj is al jaren een grote en belangrijke speler in meubelen op de woningmarkt, maar ook steeds
BEURZEN
meer voor de projectsector – wat het bedrijf dit jaar voor het eerst op de Orgatec liet zien. Midj levert een groot aantal kleurrijke collecties tafels, krukken, stoelen en loungemeubelen van verschillende ontwerpers. Voorbeeld is deze Liù-collectie, ontworpen door Archirivolto design. Liù bestaat uit niet minder dan 63 verschillende meubelen – ergonomische stoelen, loungefauteuils en krukken, en hoge en lage koffietafels – in een eigentijdse vormgeving. Alle meubelen zijn er in een breed scala aan finishes, frames, kleuren en bekledingen (in leer of stof), en zo aanpasbaar aan de meest uiteenlopende ruimten. De onderstellen zijn er in staal en hout of een combinatie van beide, de zitschalen zijn gemaakt van hout of Restylon – een hoogwaardige uv- en krasbestendige thermoplastic-polymeer. De tafelbladen zijn van hpl, verkrijgbaar in verschillende kleuren. www.midj.com
De fabrikant van hoogwaardige zitmeubelen COR toonde een aantal oplossingen voor de projectmarkt die zijn ontwikkeld door het COR LAB – een creatieve groep van internationale designers die in totaal zes meubelen ontwierpen waarin huiselijk comfort wordt gecombineerd met professionele functionaliteit. De in warme kleuren en vriendelijke vormen uitgevoerde serie bestaat uit tafels, benches, fauteuils, banken, poefs en roomdividers – en deze collectie Bond, een aantal ‘perifere’ meubelen als trolleys, bijzet- en laptoptafels. De door Aust & Amelung ontworpen Bond-meubelen zijn flexibel inzetbaar en gemakkelijk te verplaatsen, en gemaakt van dunne stalen buizen met bladen van gelakt of gebeitst mdf. www.cor.de
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
39
BEURZEN
Hybrid van Markant is een multifunctionele modulaire collectie meubelen voor werkomgevingen, waarmee haast eindeloze speelse ‘landschappen’ kunnen worden gecreëerd die zich aan elke ruimte aan laten passen. De huiselijke vormgeving stimuleert flexibele werknemers om meer tijd op kantoor door te brengen en productiever te zijn. Hybrid is verdeeld in drie categorieën: (lounge)werkplekken, soft seating en (hoge, lage en in hoogte verstelbare) tafels. De categorieën vormen samen een uniforme collectie en delen dezelfde ontwerpkenmerken, zoals de houten poten en de stofkleuren. De loungeplekken zijn voorzien van een draaibaar en verschuifbaar ‘business class’ werkblad dat op iedere gewenste afstand van het lichaam kan worden geschoven. Met de soft seating-modules kunnen verschillende configuraties voor uiteenlopende activiteiten worden gecreëerd. De tafelpoten zijn er in zowel sta- als zithoogte en de bladen kunnen worden samengevoegd tot lange benches. De Hybrid-elementen kunnen steeds opnieuw worden geconfigureerd voor nieuwe mogelijkheden. www.markantoffice.com Jean-Michel Wilmotte ontwierp in 1993 voor het Louvre in Parijs de Todo Modo Iskos-Berlin ontwierp voor Muuto de Fiber
rondom kunnen zitten om de kunstwerken
Lounge Chair – de nieuwste uitbreiding
te bekijken. Tecno heeft de bank opnieuw
van de bekende Fiber-stoelenfamilie. De
in productie genomen, met net als bij
loungestoel lijkt lichtjes te zweven, de zachte en
de originele versie een cilindervormige
vriendelijke rondingen omhullen het lichaam op
rugleuning die eenvoudig van de ene naar
ergonomische wijze en bieden een hoog comfort.
de andere kant van de bank kan worden
De Fiber Lounge Chair is er met een onderstel
geklapt. Heeft model is aangepast voor
van gelakt massief eikenhout of staal, voor de
nieuwe gebruiksvormen, in bijvoorbeeld
bekleding is er keuze uit stoffen en leer van
wacht- en receptieruimten, kantoren en co-
verschillende merken. Het frame is gemaakt van
workomgevingen.
een innovatieve mix van hout en polypropyleen.
www.tecnospa.com
www.muuto.com
Orgatec 2018
– een tijdloze bank waarop bezoekers
Het Sedus office-cube-systeem se:cube is een ruimte-in-ruimte oplossing voor grote kantoorruimten en open space-kantoren. De cubes, leverbaar in de formaten S, M en L bieden een optimale omgeving voor besprekingen, bijeenkomsten, geconcentreerd werken of even ontspannen. Ze kunnen dankzij hun slimme afmetingen in bestaande kantoorlandschappen worden geïntegreerd en bieden ook voldoende ruimte voor beweging en interactie tijdens
BEURZEN
klassieke toepassingen, zoals brainstormsessies en opleidingen. Er zijn aflegruimtes voor laptop, schrijfblokken en pennen, de binnenwanden kunnen als beschrijfbare oppervlakken worden gebruikt. Voor elk denkbaar gebruik zijn inrichtingsoplossingen ontwikkeld, die met vast geïntegreerde meubileringen uit het grote Sedus-portfolio kunnen worden gerealiseerd. Er is rekening gehouden met het aansluiten van de modernste communicatiemiddelen, tot en met professionele videotechniek. De clou: de ventilatie en verlichting zijn volautomatisch geregeld. Zelfs de cubes in formaat L (2,5 x 2,5 m) kunnen snel worden gemonteerd en gedemonteerd of verplaatst, wanneer ze op een andere plek nodig zijn. Ontwerp: Falk Blümler (Sedus Design Team). www.sedus.com/nl De Handy van Sellex is een handig krukje dat kan worden ingezet waar en wanneer dat nodig is – bijvoorbeeld voor ad hocbijeenkomsten of om even bij te schuiven bij een bureau, maar ook als bijzettafel. De kruk is er in polypropyleen met een gestoffeerde of houten zitting, of geheel van polypropyleen. De Handy is stapelbaar en handig op te bergen. Ontwerp: Stephen Philips - ARUP. www.sellex.es
40
Het Deense +Halle ontwikkelde in samenwerking met designstudio Form Us With Love Torno – een collectie stoelen, banken, krukken en tafels in lichtgewicht aluminium, die gemakkelijk kunnen worden verplaatst. Daarmee biedt Torno volop mogelijkheden om informele settings te creëren die mensen stimuleren elkaar te ontmoeten en samen te werken – en waarin ze op verschillende kunnen manieren kunnen zitten. Torno is niet alleen geschikt voor werkomgevingen, maar ook voor openbare ruimten en restaurants, inclusief terrassen – de Softrend uit Estland vervaardigt meubelen, verlichting en andere
collectie kan ook buiten worden gebruikt.
accessoires waarmee ‘zachte werelden’ kunnen worden gecreëerd
www.plushalle.com
waarin mensen zich prettig voelen. Het bedrijf produceert veel voor de thuismarkt, maar richt de ‘soft power’ ook steeds meer op werkomgevingen – waar huiselijkheid tegenwoordig immers ook
Verpan – het Deense bedrijf dat ontwerpen van Verner
een eerste vereiste is. Voor innovatieve co-creatie omgevingen is
Panton uitbrengt – heeft diens stoel Flex voor het eerst
er de Creative Corners-reeks – een serie meubelen die uitnodigt
in serieproductie genomen. Kenmerkend voor de Flex zijn
om samen te werken en het kantoor op een manier te gebruiken.
de tongvormige zitting, de lichtgebogen rugleuning en het
Voorbeeld is deze Hubert, een poef met hoge rug waarop je recht
elegante stalen frame. Panton ontwierp de zitting zo dat hij
zit en je je geest scherp kunt houden, maar waar je ook snel uit op
de vorm van het lichaam volgt en de bloedsomloop in de
kunt staan om je in een discussie te werpen. Bij de Hubert staat de
benen bevordert. Het frame biedt flexibiliteit waardoor de
Rolf, een hoge mobiele tafel die zich gemakkelijk laat verplaatsen.
rugleuning zachtjes meeveert, wat een nog aangenamere,
Hubert en Rolf zijn ontworpen door Martin Pärn & Janno Nõu/
ergonomische zit geeft. De Flex wordt standaard geleverd
Iseasi.
met een zwarte zitting en rugleuning, en een frame van
www.softrend.ee/en
zwart gepoedercoat staal. De stoel is stapelbaar en bij uitstek geschikt voor restaurants, conferentie- en publieke ruimten. www.verpan.com
BuzziSpace toonde zijn visie op ‘Happy and Healthy Workspaces’ – de filosofie die ten grondslag Orgatec 2018
ligt aan alle producten van het bedrijf. Een van de noviteiten was BuzziBracks – een flexibel, modulair systeem waarmee eenvoudig kleine units in grote open ruimten kunnen worden gecreëerd. De units kunnen worden aangepast voor verschillende functies, zoals enkele, flex- of groepswerkplekken, lounges en vergaderplekken. Er zijn frames in twee standaardhoogtes, voor visuele afscheiding zijn er verschillende soorten gordijnen – van transparant tot geheel dicht
BEURZEN
– die ook bijdragen aan de akoestiek. Er is een ruim assortiment aan accessoires als lampen, werkbladen en opbergmeubelen, maar je kunt de units ook inrichten met eigen meubelen. Het systeem kan in hoge mate naar eigen wens worden geconfigureerd en steeds opnieuw worden aangepast. Het ontwerp is van Alain Gilles. www.buzzi.space
Designstudio kaschkasch ontwierp voor Kusch+Co de serie Creva – een royaal aantal tafels, benches, (bar)krukken, fauteuils, banken, schermen en akoestische panelen. De collectie is uitgevoerd in materialen als hout, staal, vilt en stoffen, en wordt gekenmerkt door ronde vormen, harmonieuze verhoudingen en levendige kleuren en kleurcombinaties – waardoor de meubelen een vriendelijke, huiselijke uitstraling hebben. De gedachte achter het ontwerp is dan ook dat productiviteit en efficiency worden bevorderd door een werkomgeving waarin mensen zich prettig voelen. De producten geven samen een mooi totaalbeeld, maar hebben elk hun eigen karakter. De naam is afgeleid van het Engelse crevasse – (gletsjer)spleet – wat verwijst naar de sleuf het midden van het tweedelige blad van deze tafel 6800 Creva desk. Deze loopt parallel met de kabelgoot eronder en kan worden gebruikt voor het bevestigen van onder meer lampen, stopcontacten en de 360° draaibare akoestische panelen. De tafel is er in vele verschillende afmetingen – van individuele werkplek tot groepstafel en een hoge uitvoering. nl.kusch.com
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
41
BEURZEN
De belangrijkste drijfveer achter het ontwerp van de numo van aeris was om meer beweging in het dagelijks leven te brengen, met name tijdens het zitten. Het kernstuk van de stoel is de bijzondere kinematica onder de comfortabele en stijlvol vormgegeven zitschaal. De gepatenteerde aeris-technologie maakt beweging bij het naar achteren én naar voren leunen mogelijk – wat een vrijwel onbeperkte bewegingsvrijheid geeft. De numo is er in maar liefst 31 kleur- en onderstelvarianten en kan worden aangevuld met een ergonomisch
De organische vormgeving van de nieuwe bureaustoel JET.III van
gevormd zitkussen. De glasvezelversterkte zitschaal is er in vijf kleuren, voor de basis is er
König + Neurath is geïnspireerd op de natuur. De ergonomische
keuze uit vier modellen: van een gepoedercoat of verchroomd sledevormig onderstel en een
stoel is met slechts twee hendels zeer nauwkeurig en intuïtief
gepoedercoat of gepolijst voetkruis tot een basis van FSC-gecertificeerd Europese eiken.
instelbaar – in alle relevante zones, zoals neksteun, rug- en
www.aeris.de/nl
armleuningen, lendensteun en zitting.. De rugleuning is aangepast aan de vorm van de wervelkolom, waardoor een vloeiend bewegingsverloop mogelijk is en de lichaamscontouren optimaal In open kantooromgevingen speelt
worden ondersteund. Er is een speciaal synchroonmechanisme
persoonlijke opslagruimte een steeds
ontwikkeld, met een tweetraps voorwaartse neiging van zitting en
belangrijkere rol. Het Duitse werner works
rugleuning, en een gewichts-snelinstelling. De JET.III is geschikt
speelt hierop in met een aantrekkelijke
voor de meest uiteenlopende lichaamslengtes en kan tot 150 kg
collectie lockers in een modulair design.
worden belast. Optioneel is de zitdiepteverstelling, het zitkussen is
De modules in verschillende hoogtes
er in twee hardheden.
kunnen als bouwstenen op en naast
www.koenig-neurath.com
elkaar worden geplaatst, met deuren aan één of twee kanten. Voor de deuren is er keuze uit tal van kleuren en afwerkingen en soorten sloten, en ze kunnen worden bedrukt met getallen of eigen afbeeldingen. Orgatec 2018
De deuren met een beton-finish en gefreesde nummers geven de lockers een architecturale uitstraling. Andere opties zijn onder meer brievenbussen, oplaadstations voor mobiele apparaten en open vakken,
BEURZEN
ook in afwijkende kleuren. Bovendien kunnen openingen in de lockerwanden worden gemaakt, waarmee ze ook als ruimte-indeler kunnen worden gebruikt. www.werner-works.de
Kruk Lips van het Turkse Nurus dankt zijn naam overduidelijk aan de vorm. Lips helpt bij het trainen van de spieren met een minimum aan inspanning, en bevordert een actieve manier van zitten. Daarbij zorgt de vormgeving
De Pelikan van het Poolse Profim – onderdeel van de Flokk Group
voor een levendige en vrolijke sfeer op plekken waar
– is een organisch vormgegeven fauteuil met onder de zitting een
mensen bij elkaar komen – in bijvoorbeeld kantoren of
opvallende en handige uitsparing, voor bijvoorbeeld een tas, boek
openbare ruimten. Lips is zeer licht en dus gemakkelijk te
of laptop. De comfortabele fauteuil is bij uitstek geschikt voor
verplaatsen.
ruimten waar je voor langere tijd moet zitten – zoals in bibliotheken,
www.nurus.com/en
vergader- of receptieruimten – en waar weinig plek is om je spullen op te bergen. De Pelikan is er met verschillende soort onderstellen, optioneel kan een tafeltje aan de armleuning worden bevestigd. Ontwerp: Mac Stopa/Martin Ballendat. www.profim.eu
42
L/ 2IILFH IHOLFLWHHUW 9DQ 'RRUQH PHW KHW nieuwe LQWHULHXU Per 1 januari 2018 zal iL Project verder gaan onder de naam L/ 2ǎFH /HHV PHHU RYHU RQ]H QDDPVZLM]LJLQJ RS ZZZ LORǎFH QO QDDPVZLM]LJLQJ
Design & build for people
PRODUCTINFORMATIE
Projectmeubelen
Gewaardeerd en iconisch model www.bero-agencies.com / www.dietiker.com
Projectmeubelen
De in 1971 door Bruno Rey ontworpen REY-Chair van Dietiker was de eerste stoel waarvoor een patent werd verleend voor de unieke niet geschroefde hout/metaalverbinding. Tot nu toe zijn er wereldwijd meer dan een miljoen stuks verkocht en nog altijd vindt dit gewaardeerde model een toepassing in tal van projecten. Naast een aantal standaard leverbare kleuren, waaronder negen uit de Les Couleurs-Le Corbusier-collectie, is bij grotere aantallen nagenoeg elke kleur leverbaar (afgebeeld is REY red lips). De REY-Chair wordt voor het Zwitserse merk Dietiker op de markt gebracht door Bero Agencies.
Ingaan op veranderingen in kantooromgevingen
PRODUCTINFORMATIE
www.kusch.com
Met veel nieuwe producten reageert Kusch + Co op de veranderingen in moderne kantooromgevingen. Naast de reeds bestaande series Arn, Njord en Lupino presenteerde Kusch tijdens Orgatec de productfamilie Creva. Met een nieuwe website, een nieuw logo, nieuwe kleurenschema’s en hernieuwde kracht, is het bedrijf optimistisch over de toekomst, waarbij altijd de kernwaarden en knowhow behouden zijn die tijdens de tachtigjarige geschiedenis van het bedrijf is opgedaan.
Alle ruimte voor interieurprofessionals www.leolux-lx.com/lx662
Met Leolux LX geeft de Nederlandse designproducent alle ruimte aan interieurprofessionals om creatieve projectinterieurs vorm te geven. Ideaal voor dat doel is de iconische draaifauteuil LX 662, een ontwerp van Studio Schrofer in Den Haag. Dankzij de stijlvolle combinatie van comfort en allure is LX662 zeer geschikt voor toepassing in exclusieve lobby’s of lounges. De ergonomisch gevormde kuip met hoge rug en de ‘oren’ aan weerszijden bieden de juiste mate van comfort en privacy om echt te kunnen ontspannen. De handmatig aangebrachte siernaad achter op de rug geeft de fauteuil z’n klasse en toont het vakmanschap van de makers. Bekledingen en kleuropties zijn bij Leolux LX altijd vrij te kiezen, maar deze fauteuil is daarbij ook uitgerust met enkele handige comfortkeuzes. Zo is de voet (vier- of vijfteens) leverbaar met een geheugenfunctie, waardoor de fauteuil terugkeert in de nulstand. LX662 kan bovendien worden uitgevoerd met een neigmechaniek.
44
Nieuw designperspectief www.byotten.nl
Outline van Muuto, een ontwerp van het Noorse designduo Anderssen&Voll, voegt een nieuw perspectief toe aan het klassieke Scandinavische design van de jaren zestig. Het eenvoudige lijnenspel en de functie zijn gecombineerd in een ontwerp. De Outline-serie is strak en elegant in haar belijning, waaraan ook de naam is ontleend. Een tijdloos ontwerp met lijnen die refereren aan het bekende Deense meubelontwerp en de Deense architectuur. Gedistingeerd en tijdloos. De Outline-serie bestaat uit een fauteuil, een tweezits, een driezits, een hoek en chaise longue-elementen. Tijdens de beurs Orgatec werd de langverwachte high-back geïntroduceerd, voor meer privacy in lounges en lobby’s.Voor wachtruimten is er een studio-line met een ondiepere zit, een tweezits en een fauteuil.
Tafelprogramma voor de projectmarkt www.trinity-interieur.nl
PRODUCTINFORMATIE
Projectmeubelen
Trinity Interieur introduceert een nieuw tafelprogramma voor de projectmarkt: het Rimasta KG-tafelprogramma. Het voordeel van dit tafelprogramma is dat het tafelblad op maat en zelfs met verschillende toplagen (zoals meubellinoleum, Fenix NTM of hout) uitgevoerd kan worden. Er is daardoor veel vrijheid in de uitvoering van de tafel. Het uiterlijk van de Rimasta KG-tafel valt op door de lichte, aparte pootconstructie dat zorgt voor maximale beenruimte. Op het verfijnde stalen frame, dat tot het minimum is teruggebracht, zweeft een elegant tafelblad. Het subtiele ontwerp zorgt ervoor dat de tafel uitstekend in veel omgevingen past. Het Rimasta-onderstel is verkrijgbaar in een vierkant en een rond profiel. Het tafelprogramma is dus erg flexibel in de uitvoering en toepassing. Hierdoor is het programma breed inzetbaar en altijd aan te passen aan het gewenste zakelijke interieur. Bijvoorbeeld als bureau, aanlandtafel, koffietafel of vergadertafel.
Twee fauteuils voor de projectmarkt www.gelderlandgroep.com
Gelderland vroeg FOKlab, het nieuwe label van Fokkema & Partners Architecten, twee fauteuils voor de projectmarkt te ontwikkelen. Hieruit zijn de comfortabele en veelzijdige Hold Tide en Sit Tide geresulteerd. “Ze hebben een tijdloze eigenwijsheid. Ze zijn mooi vanuit elke hoek en aan de afwerking is het ambachtelijke vakmanschap van Gelderland te zien. Het zijn onze eerste fauteuils”, zegt Saskia Roelofs. Zij is samen met Diederik Fokkema en Anne de Bruijn verantwoordelijk voor het ontwerp. Opvallend aan de fauteuils is het gebruik van twee soorten bekleding, waarmee een waterlijn wordt gesuggereerd. Roelofs: “De stofwissel geeft de stoel veel mogelijkheden tot customizen en het is een mooie verwijzing naar onze gezamenlijke Nederlandse achtergrond. Aan elk detail is aandacht besteed en de stoelen zijn uiteraard ergonomisch. De lage fauteuil is ook te gebruiken in de woonkamer en de hoge variant is heel geschikt om privacy te creëren in een grote kantoorruimte of om even te bellen. Zet er twee tegenover elkaar om in een open ruimte toch discreet te kunnen overleggen.”
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
45
PRODUCTINFORMATIE
Projectmeubelen
Warmere versie in hout www.eneadesign.com / www.nerusdesign.com
Projectmeubelen
Met de organische lijnen en inspiratie gevonden in de eerdere Lottus-stoelen van Enea, was het een kleine stap om een warmere versie in hout te creëren, in dit geval met een berken en eiken multiplexbasis. Lottus Wood combineert functionaliteit en gebruikerscomfort met de natuurlijke waarden van de materialen. Het gebruik van hout helpt ook om een meer gemoedelijk gevoel te geven aan veel openbare ruimtes. De stoelen en krukken zijn leverbaar met een houten of een polypropyleen zitschaal, eventueel gestoffeerd.
Licht en ijzersterk
PRODUCTINFORMATIE
www.nerusdesign.com / www.emeco.net
Emeco introduceerde op de Orgatec de 1 Inch All Aluminumserie – een nieuw lid van de door Jasper Morrison ontworpen 1 Inch-collectie die geschikt is voor ‘heavy duty’-omgevingen – binnen en buiten. De nieuwe serie bestaat uit één tot zes stapelbare stoelen (met of zonder armleuningen) en krukken in drie verschillende hoogtes. Ze zijn gemaakt van lichtgewicht gerecycled aluminium, waarbij Emeco gebruikmaakte van technologieën uit de automotive-industrie. Hiermee was het mogelijk om perfecte ronde openingen in de zitting en rug te maken. Als de meubelen buiten worden gebruikt voeren de openingen het regenwater af en laten ze wind door, zodat ze ook stevig blijven staan. Elke opening is licht geprofileerd, wat zorgt voor extra sterkte en het gewicht verder reduceert. De stoelen en krukken zijn afgewerkt volgens een door Emeco zelf ontwikkeld procedé, dat bestaat uit een warmtebehandeling, anodiseren en borstelen – wat de 1 Inch All Aluminum nog sterker, duurzamer én mooier maakt.
46
Comfortabele upgrade www.blastation.se
Stoel Lucky is van Blå Station is nog comfortabeler geworden – met de nieuwe Lucky Lounge-versie. De geaccentueerde vormen van de stoel zijn behouden, net als de uitnodigende en ruime proporties. Ontwerper Luka Stepan stelt dat het origineel een relaxed gevoel uitstraalde, en het ontwerp behalve aan de eettafel ook in een meer informele omgeving tot zijn recht zou komen. De robuuste maar flexibele stoel biedt uitgekiend gebalanceerde verhoudingen met zowel een open als een gesloten karakter.Voor de Lounge-versie werd Lucky grondig geüpgraded – met een dikkere, volledig gestoffeerde zitting, een bredere rugleuning en een meer ontspannen geometrie. Lucky Lounge werd onlangs bekroond met een German Design Award 2019 voor ‘uitmuntende designkwaliteit’, met een ‘Special Mention’ in de categorie meubelen.
Lichtheid en beweging www.moroso.it
Projectmeubelen
Armada van Moroso is een sculpturale zitcollectie die is ontworpen voor open werkplekken en lounges. De opgeblazen vormen van de fauteuils springen uit de stoel als windgevulde zeilen, waardoor een gevoel van lichtheid en beweging ontstaat, terwijl ze een zekere mate van privacy en afzondering bieden. De mooie ronde vormen lenen zich uitstekend voor de Kvadrat-stoffen Divina, Divina MD, Divina Melange of Moroso/Febrik-stof Blur. Leer is ook mogelijk. De collectie bestaat uit een hoge en lage fauteuil en een volledig gestoffeerde eetkamerstoel op een gestoffeerd onderstel. De fauteuils bestaan uit geïnjecteerd vlamvertragend polyurethaanschuim met een intern stalen frame. Het onderstel is van staal met poedercoating in verschillende kleuren.
PRODUCTINFORMATIE
Spel van kleur en stoffering www.wilkhahn.com
De twee modulair gestoffeerde wandelementen uit de collectie Landing van Wikhahn maken dat zitten, leunen en schrijven een oplossing vormen voor informele ruimten. Het betreft hier een spel van kleur en stoffering die ook bijdragen aan de akoestiek. Op de voorgrond staat de Sitzbock, een informeel zitelement voor creatieve sessies. Dit is een vierpoots kunststoffen zitmeubel in diverse kleuren en te voorzien van een gestoffeerde zitting. Sitzbock is licht van gewicht en stapelbaar.
Maak kennis met de terugkeer van de microwerkplek www.buzzi.space
BuzziBracks vond zijn weg naar de tekentafel om te kunnen voorzien in de behoefte van nieuwe, flexibele manieren van werken. In open ruimtes kan dit modulaire systeem op verschillende manieren worden gecombineerd om verschillende zones te creëren – om te werken, focussen, ontspannen of elkaar ontmoeten. De gordijnen, beschikbaar in een breed kleurenpalet, zijn een visuele en akoestische afscherming van de omgeving en scheiden de ene zone van de andere. Combineer transparant met opakegordijnen en open of sluit ze indien nodig voor privacy. Wees je eigen architect en maak en creëer microplekken in open kantoren, lobby’s of openbare ruimtes. Design door Alain Gilles voor BuzziSpace.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
47
MAKKELIJK LEREN - vertrouwde Windows omgeving - uitgebreide trainingsmogelijkheden
MAKKELIJK ONTWERPEN - creëren in slechts enkele stappen - ontwerp snel met “drag & drop” - wijzigingen zonder opnieuw te tekenen - importeer direct 3D bestanden - Palette@WORK gekoppeld met digitale laserafstand meter waarmee maten direct overgenomen worden in het he ontwerp.
MAKKELIJK PRESENTEREN EN - fotorealistisch renderen binnen 1 minuut - beleef een ontwerp in 360° PaletteeMOVE app. - creëer makkelijk een moodboard, werktekening en/of maattekening - loop door uw interactieve ontwerp met PaletteSHOWROOM
www.palettecad.info ͮ info@palettecad.info ͮ +31 (0)45 565 07 20
ACTIEF ONTSPANNEN OF ONTSPANNEN WERKEN WOOOM VERBINDT HET BESTE VAN TWEE WERELDEN. Aan de ene kant bevorderen behaaglijkheid en privacy de inspiratie. Aan de andere kant vergemakkelijkt een conventionele kantoorinrichting praktisch werken. WOOOM brengt deze twee werelden bij elkaar. Want hij combineert ontspannen, geconcentreerd werken met uiterst moderne functies – voor maximale efficiëntie.
KLÖBER GMBH, TOM VAN DEN BERG +31 (0) 6 30 26 19 30, BENELUX@KLOEBER.COM, WWW.KLOEBER.COM
INTERVIEW
Jeannette Altherr
De kracht van kleur Jeannette Altherr is van de totaalaanpak. Vorm en kleur zijn onlosmakelijk verbonden in haar werk, waar mediterraan joie de vivre en Duitse GrĂźndlichkeit hand in hand gaan.
INTERVIEW
Jeannette Altherr
Jeannette Altherr (Heidelberg, 1965) studeerde industrieel ontwerpen in Darmstadt en Barcelona, waar ze in 1991 samen met haar partner Alberto Lievore en met Manel Molina studio Lievore Altherr opricht. Sinds het vertrek van Molina in 2016 gaat de studio verder onder de naam Lievore Altherr. De ontwerpen van Lievore Altherr zijn herkenbaar aan de manier waarop vorm en kleur elkaar versterken, wat leidt tot een harmonieus en evenwichtig geheel. De studio hanteert een succesvolle holistische aanpak waarbij voor klanten niet alleen productontwerp en -ontwikkeling, maar ook art direction en communicatie worden verzorgd. Dat dit prachtige resultaten oplevert, is goed te zien bij Arper, waar Altherr creative director is. Onder de overige klanten van de studio bevinden zich Thonet, Poltrona Frau,Vibia, Tribu, Andreu World, Foscarini,
FOTO BOVEN Jeannette Altherr. FOTO ONDER De stand van Arper op de Orgatec, ontworpen door MAIO architects uit Barcelona. Met behulp van akoestische panelen (Paravan) is de ruimte in verschillende zones ingedeeld.
50
TEKST
Jullie kleuren zijn altijd prachtig en uitgebalanceerd. Beschouw je kleur als een op zichzelf staand ontwerptool? “Ik ben heel blij dat je me dit vraagt! Kleur fascineert me, maar in mijn opleiding tot ontwerper heb ik er nooit les in gekregen. Kleur werd niet als belangrijk onderdeel van het ontwerpproces beschouwd. Je had allereerst het ontwerp, en dat kreeg dan een bepaalde kleur. Ik heb mezelf moeten bijbrengen hoe je kleur kunt gebruiken. Bij Arper hadden we de gelegenheid om al doende te leren welke kansen kleur biedt bij het ontwerpen, en om te experimenteren met kleuren. Kleur is een complex verschijnsel: de manier waarop je een kleur ervaart, wordt niet alleen bepaald door de lichtinval maar ook door de grootte van het gekleurde oppervlak en door de textuur van het materiaal. De Catifa 46 met bicolorzitting bijvoorbeeld heeft door de tweekleurigheid een totaal andere uitstraling dan de uni-uitvoering. Er bestaat ook een relatie tussen vorm en kleur: de Arcos-collectie is een herinterpretatie van art deco vormen. Door voor het frame en de zitting exact dezelfde kleur toe te passen, krijg je een meer grafisch effect.”
FOTO LINKSBOVEN De nieuwe collectie akoestische panelen Paravan voor Arper. (Foto: Marco Covi & RNDR) FOTO RECHTSBOVEN Stoelen uit de Alyacollectie van Andreu World, ontworpen door Lievore Altherr Molina. FOTO ONDER Lamp Tempo voor Vibia, ontworpen door Lievore Altherr.
Voor de beursstand van Arper hebben jullie ook dit keer samengewerkt met MAIO uit Barcelona. “MAIO heeft als basis voor het ontwerp een aantal geometrische vormen gekozen, waarmee een groot aantal variaties mogelijk is. Met vijf herbruikbare basiselementen kunnen telkens weer andere ruimtelijke indelingen worden gemaakt.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
51
Jeannette Altherr
Kun je iets vertellen over jullie manier van werken? “Sommige ontwerpers worden ingeschakeld om een merk als het ware te ‘liften’, wij werken op een andere manier. We benadrukken de sterke punten van een merk: we kijken wat bijzonder is, en gebruiken dat als uitgangspunt. Als ontwerper kun je niet zomaar van buitenaf iets komen opleggen.Voor een goed resultaat is het heel belangrijk, dat je iedereen binnen een bedrijf kunt bereiken. We hebben gemerkt dat deze strategie werkt. We geloven erg in een totaalbenadering. Daarom doen we zowel product- als interieurontwerp, en houden we ons ook bezig met de art direction. Als je veel fotoproducties doet, kun je je kleurperceptie ontwikkelen.”
‘Als ontwerper kun je niet van buitenaf iets komen opleggen. Wij benadrukken de sterke punten van een merk’
INTERVIEW
burgbad en Santa & Cole. De verslaggever spreek Altherr op de Orgatec, waar Lievore Altherr ontwerpen toont voor onder andere Arper, Andreu World en Poltrona Frau.
Eva Vroom
INTERVIEW
Jeannette Altherr
We hebben hier op de Orgatec de elementen uit de stand voor Milaan opnieuw gebruikt, dat is duurzamer. We wilden op de stand harmonie creëren, en tegelijkertijd diversiteit. Met onze nieuwe akoestische panelen Paravan konden we binnen de 330 m2 verschillende ruimten creëren, ieder met een eigen sfeer dankzij het uitgebreide kleurenpalet. We hebben heel lang lopen schuiven en puzzelen om het perfecte resultaat te bereiken!”
FOTO LINKSBOVEN Stoelen uit de Arcoscollectie voor Arper. Door frame en zitting in dezelfde kleur uit te voeren, is de vorm van de stoel benadrukt. (Foto: Marco Covi) FOTO RECHTSBOVEN Stoel Ema 4 L voor Enea. Design Lievore Altherr Molina. FOTO ONDER De nieuwe Cila Go – Arper’s eerste product voor leeromgevingen van nu, die vragen om mobiliteit en flexibiliteit. De Cila Go is een mobiel werkstation met opbergruimte en optioneel een verschuifbaar tafeltje om werken op tablet of laptop gemakkelijker te maken. Ontwerp Lievore Altherr. (Foto: Marco Covi & RNDR)
52
Je houdt je bezig met ontwerpen op alle schaalniveaus, hoort daar ook de buitenruimte bij? “Zes jaar geleden hebben we aan de rand van Barcelona ons eigen huis ontworpen, met een tuin.Voor mij was het de eerste keer dat ik een tuin had. Bij het ontwerpen van het huis waren mijn partner en ik het steeds met elkaar eens, maar over het tuinontwerp bleken we verschillend te denken. Misschien heeft het te maken met onze geboortelanden. Mijn partner komt uit Uruguay. Hij wilde een gazon, ik vond dit niet zo duurzaam. Ik wilde een meer natuurlijke tuin die past in de omgeving, we wonen naast een natuurgebied. Ik heb met verschillende tuinarchitecten gewerkt, die ieder een eigen kijk op het project
hadden. Ik wilde graag planten die lekker ruiken, en beweging is ook een belangrijk element bij het ontwerpen van een tuin. Eigenlijk kun je ieder deel van een tuin beschouwen als een stukje architectuur. Ons huis ligt op een helling, en we hebben op verschillende niveaus terrassen en patio’s, zodat je overal contact hebt met de tuin. Tuinieren is echt een ontdekking voor me, het is de perfecte manier om je hoofd leeg te maken.”
Jeannette Altherr INTERVIEW
‘Ik heb mezelf moeten bijbrengen hoe je kleur kunt gebruiken’
Welke overeenkomsten zie jij tussen het ontwerpen van een tuin en het ontwerpen van een interieur? “In beide gevallen heb je te maken met sfeer: zo ben ik erachter gekomen, dat je in een kleinere tuin minder kleur moet gebruiken. En omdat een tuin een project is van de langere termijn, zie ik veel overeenkomsten met de manier waarop je voor een bedrijf iets ontwikkelt. En dan bedoel ik niet een specifiek product, maar een langdurige samenwerking.” Waarom ben je ontwerper geworden? “Ik was op jonge leeftijd al gefascineerd door beelden, ik kon eindeloos in prentenboeken kijken. En ik was altijd aan het tekenen. Dat het beroep ontwerper bestond, wist ik als kind niet. Maar toen zag ik op televisie een programma over Milton Glaser, die ook een holistische benadering van ontwerpen had en ik wist meteen: dat wil ik ook gaan doen!” www.lievorealtherr.com
FOTO BOVEN Organisch gevormd bureau en scherm uit het Trustsysteem en stoelen uit de Cercle-collectie, voor Poltrona Frau ontworpen door Lievore-Altherr-Park. FOTO ONDER Badkamermeubelcollectie Mya van burgbad, ontwerp Studio Altherr.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
53
ADVERTORIAL
Corporate Wellness – een actieve benadering van de werkplek De (Nederlandse) arbeidsmarkt ondergaat een fundamentele verschuiving. Factoren als slimme technologieën, demografische wijzigingen, de populariteit van flexplekken en de drang naar duurzaamheid hebben voor altijd veranderd hoe en waar we werken. Daarbij zullen er op relatief korte termijn voor het eerst in de geschiedenis minder mensen beschikbaar zijn voor het werk dat er is. Om de vergrijzing het hoofd te bieden, moeten medewerkers te midden van al deze ontwikkelingen langer doorwerken. Organisaties die sturen op duurzame inzetbaarheid van personeel spelen beter in op deze veranderingen en verwerven zich daarmee een gunstiger positie op de arbeidsmarkt. Dit fenomeen van duurzame inzetbaarheid wordt ook wel ‘corporate wellness’ genoemd: werkgevers bieden een integrale aanpak op het gebied van verzuim, inzetbaarheid, arbeidsongeschiktheid en gezondheid. Hiermee worden optimale resultaten ten aanzien van het welbevinden van werknemers geboekt.
ADVERTORIAL
Met name millennials, die in 2020 bijna 50 procent van het personeelsbestand beslaan, willen meer dan enige andere generatie voorheen dat werkgevers actief betrokken zijn bij hun welzijn. Door de implementatie van ‘corporate wellness’-programma’s zijn werkgevers niet alleen in staat om te profiteren van gezonde, gelukkige en meer productieve werknemers. Deze bedrijven blijken ook succesvoller te zijn in de integratie van technologische ontwikkelingen en het bieden van actieve, gevarieerde werkplekken in plaats van een ‘one-size-fits-all’-aanbod. Bij het ontwerp van een actieve werkplek zijn functionaliteit, esthetiek en akoestiek kritieke elementen voor zowel de individuele werknemers als de teamprestaties. Dankzij de komst van de International Well Building Standard in 2013, wordt ruimtelijk ontwerp officieel erkend als essentieel onderdeel voor het behoud van gezonde werknemers. Onder een actieve werkplek wordt een werkomgeving verstaan die zich aan de gebruiker aanpast, spontane bewegingen bevordert en de negatieve effecten van sedentair gedrag vermindert. Het is wetenschappelijk aangetoond dat medewerkers die de
mogelijkheid krijgen om gedurende de hele werkdag kleine bewegingen te kunnen maken uiteindelijk meer energie hebben, terwijl gevoelens van spanning en stress verminderen. Specifiek voorbeeld ter ondersteuning van een actieve flexplek is de recent geïntroduceerde loungestoel Wooom van Klöber. Door een combinatie van geïntegreerde technologische snufjes als een massagefunctie en persoonlijk licht, samen met een warme, geborgen werkfauteuil, biedt Wooom zowel ergonomisch comfort en functionaliteit als akoestiek en past hij zodoende perfect in een ‘corporate wellness’-programma. Het aanbieden van de juiste tools zorgt bij uitstek voor een duurzame inzetbaarheid van werknemers, waar dan ook. www.kloeber.com/nl
Bronnen: Nemko, Marty. “The Biggest Workplace and Career Trend Predictions for 2015.”Time.com. Miller, Stephen. “Millennials Most Receptive to Wellness Outreach.” Society for Human Resource Management, “The 2013 US Workplace Survey.” Gensler Delos Living LLC - IWBI (International Well Building Institute)
54
the show
sensational exceptional original 8 t/m 12. 2. 2019 De uitzonderlijke diversiteit van de internationale markt voor consumptiegoederen. Het ervaren van innovaties en visies voor de projectsector. De beurs die uw branche naar de toekomst gidst.
Ontwerp objecten. Met de LVT designvloeren van PROJECT FLOORS. www.project-floors.com
Informatie en tickets: ambiente.messefrankfurt.com info@netherlands.messefrankfurt.com Tel. +31 (0) 70 262 90 71
Goede Doelen Loterijen Amsterdam
OPGELEVERD
Goede Doelen Loterijen Amsterdam
OPGELEVERD
Thuis aan de Zuidas Jarenlang opereerden de Goede Doelen Loterijen onder meer vanuit een aantal kantoorvilla’s aan de Amsterdamse Van Eeghenstraat. Dat kon efficiënter, vond directievoorzitter Boudewijn Poelmann. In 2013 kochten de loterijen het al jaren leegstaande Winterthur-kantoor aan de Zuidas. De betonnen doos veranderde in een sprankelend, duurzaam gebouw. Met een opmerkelijke bijdrage van de 600 medewerkers.
De medewerkers van de Goede Doelen Loterijen (Nationale Postcode Loterij, BankGiro Loterij en VriendenLoterij) werkten jaren aan het Vondelpark. Een verhuizing naar de Zuidas was daarom
56
nogal drastisch. Om draagvlak te creëren, besloten Boudewijn Poelmann en zijn interieurontwerper Yolanda Loudon begin 2014 de wensen van de medewerkers te inventariseren. Loudon: “Dat
leverde een enorme wenslijst op. Behalve duurzaamheid, scoorden ontmoeting, ontspanning en huiselijkheid hoog. En een daktuin. Bijna alle wensen konden we honoreren!”
TEKST
Peter van Kester
Opdrachtgever Goede Doelen Loterijen Architect Benthem Crouwel Architects Interieurontwerp D/Dock, Yolanda Loudon Projectteam D/Dock, Edward van der Poll, Erik Klarenberg Ontwerp tuinen MOSS Projectmanagement Cerius Interieurbouw Intos Interior Solutions Plafondpanelen bladerdak Hunter Douglas Montage bladerdak Verwol Los meubilair diverse Stoffering Desso Lichtadvies Robert Jan Vos Akoestiek ZRi Technische installaties HOMIJ Bouwmanagement & directievoering TR Bouwadvies Aannemer J.P. van Eesteren
FOTO ONDER Zicht op het atriumplein vanuit de entree. Op de vloer ligt zandkleurig natuursteen, in wisselende afmetingen. (Foto: Michael van Oosten)
bestaat uit opengesneden, aluminium panelen die als een bladerdak het licht filteren. Omdat zij verschillend zijn gevouwen, valt er wisselend licht binnen.
Goede Doelen Loterijen Amsterdam
FOTO BOVEN Zicht op het twee verdiepingen hoge auditorium. (Foto: Michael van Oosten)
Toen Benthem Crouwel Architects een jaar later de bouwopdracht kreeg, wachtte het bureau dus een longlist met voorwaarden. Dat was wennen, maar de opmerking van een medewerker om ‘het Vondelpark mee te nemen’, bracht hen op het idee van een bladerdak. Zij stripten het bestaande gebouw en overkapten de open binnenruimte. Twee hoge en drie kleinere, zich vertakkende kolommen dragen, als bomen, het dak dat het hele gebouw overkoepelt. Het
Piazza Benthem Crouwel Architects ontwierp een atrium met glazen balustrades. “Dat vonden we nogal afstandelijk”, zegt Loudon. “We dachten meer aan een Italiaans plein. Opnieuw polsten wij, nu samen met de architecten, onze
OPGELEVERD
FOTO LINKS Een zich vertakkende boomkolom draagt een bladerdak van aluminium panelen die zorgen voor een wisselende lichtinval. (Foto: Michael van Oosten)
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
57
Goede Doelen Loterijen Amsterdam OPGELEVERD
medewerkers. Nu met de vraag hoe zij zich het atrium voorstelden. We kregen vooral tekeningen van gevels, bogen en bloemen. Maar hoe vertaal je die in een FOTO LINKSBOVEN Deel van de dynamische balustrade die akoestisch, lichtdoorlatend trap in het atrium. In de en veilig was?” Uiteindelijk koos men achtergrond de witte geperforeerd wit staal, waarop de gestigevelpanelen in geperforeerd staal, leerde bogen, ramen, bakstenen en bloewaarvoor de medewerkers men 1:1 zijn overgebracht. Het atrium ontwerpen aandroegen. wordt nu omzoomd door een keur aan (Foto: Michael van Oosten) gevels, waarachter je mensen ziet lopen FOTO RECHTSBOVEN en werken. Toch was het daarmee nog De trap naar de daktuin geen plein. Daarom werd D/DOCK verandert steeds van vorm en verbindt de speciaal ingeschakeld, een interieurbureau dat ontworpen terrassen met elkaar. Medewerkers maken bewezen heeft voor zeer uiteenlopende er nu spontaan een praatje opdrachtgevers te kunnen werken. We of gaan er zitten. schrijven inmiddels 2016. (Foto: Michael van Oosten)
FOTO ONDER De daktuin en het bladerdak op de toegevoegde bovenverdieping. De open, glazen gevel haalt de natuur het pand binnen. (Foto: Michael van Oosten)
58
Terrasen en balkons Interieurarchitect Edward van der Poll van D/DOCK suggereerde om langs de trap in het atrium terrassen en balkons te plaatsen. “Dat zou dat het ontmoeten
aanzienlijk versoepelen. Langs de aanvankelijk rechte trap liggen nu terrassen die met elkaar zijn verbonden. De trap klimt omhoog, maar verandert steeds van vorm. Medewerkers maken nu spontaan
een praatje en gaan er zitten. Overal staan planten die een groen spoor naar de daktuin vormen.” De vloer van het atrium werd niet glanzend – pleinen glimmen immers niet. Er ligt zandkleu-
Goede Doelen Loterijen Amsterdam
Open werkplekken Hoe maak je in een dertien meter breed gebouw open werkplekken met voldoende daglicht? Van der Poll: “We konden geen klassieke gang met aan weerszijden kantoren maken. Aan de
FOTO LINKSBOVEN Zicht op de lift en de witte, geperforeerde stalen binnengevels met doorkijkjes naar werk- en overlegplekken. (Foto: Michael van Oosten) FOTO RECHTSBOVEN De warme kleuren, natuurlijke materialen en patronen geven het interieur de mediterrane sfeer van een Italiaans plein. (Foto: Tessa Jol) FOTO RECHTSONDER Het met bamboehout betimmerde auditorium met in de wand uitneembare poefs. De stoelen zijn overgenomen en opnieuw bekleed. (Foto: Tessa Jol) FOTO ONDER In de witte stalen gevelpanelen zijn architectonische en plantaardige motieven verwerkt, getekend door de medewerkers. (Foto: Tessa Jol)
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
59
OPGELEVERD
rig natuursteen, in wisselende afmetingen. De kantoorvloeren zijn gestoffeerd met gevarieerde patronen en kleuren. Deze waren alleen kamerbreed leverbaar, maar zijn door Desso vertaald in 100 procent circulaire tegels. Zij suggereren karpetten waardoor de meubelen een huiselijk kader kregen. De cirkelvormige ledverlichting is willekeurig door de ruimte gestrooid. Ook weer om een kantoorgevoel te voorkomen. De vier hoeken kregen rode, oranje, groene en gele kleuren. Die verwijzen naar de verschillende loterijen, maar zorgen tegelijk met diverse soorten stucco en eikenhout voor een huiselijke materialiteit.
Goede Doelen Loterijen Amsterdam OPGELEVERD
kant van het atrium zouden medewerkers dan nauwelijks daglicht krijgen. De directie wilde bovendien geen afgesloten kamers. Daarom ontwierpen wij een tachtig centimeter dikke ‘wand’ die zich door de ruimten slingert. Hij loopt niet door tot aan het plafond en sluit daarom niet af. Hierin kwamen aan de atriumzijde de garderobes, pantry’s en kopieervoorzieningen. Aan de gevelkant hebben
we het client-service-center en andere afdelingen geplaatst.” Op deze tussenwanden hangen foto’s, schilderijen en posters van de goede doelen die door de Loterijen gesteund worden. Ook maakt men er (tijdelijke) presentaties. Benthem Crouwel Architects bouwde een extra verdieping op het bestaande pand. De architecten ontwierpen losse volumes, gelegen in een daktuin als
FOTO LINKSBOVEN In het interieur zijn de kleuren rood, oranje, groen en geel verwerkt die verwijzen naar de logo’s van de verschillende loterijen. In combinatie met stucco, tegels en hout creëren zij een huiselijke sfeer. (Foto: Tessa Jol) FOTO RECHTSBOVEN Het geperforeerde staal, de open trap met terrassen en het aluminium bladerdak zorgen overal voor spannende doorkijkjes. (Foto: Tessa Jol) FOTO ONDER De meubelen uit de oude vestigingen werden opnieuw gebruikt, zoals hier in het medewerkers-restaurant. (Foto: Tessa Jol)
stadsvilla’s in een park. De houten vloer van het interieur loopt op deze ‘tuinverdieping’ door en verbindt binnen met buiten. De daktuin is nog in wording maar oogt al veelbelovend. Restaurantafval wordt er omgezet in compost en een imker gaat er honing produceren. Aangesteld via Stichting DOEN, een fonds van de Goede Doelen Loterijen. Bijzonder zijn het metershoge
60
De nieuwe huisvesting is zo duurzaam dat het een BREEAM-NL outstandingcertificaat kreeg. Op het dak liggen bijna duizend zonnepanelen die het pand energieneutraal, dus zelfvoorzienend maken.Verwarming en koeling gebeuren via een warmte-en koudeopslagsysteem. Ook de manier van slopen en bouwen werd gehonoreerd. Het vermalen beton van de oorspronkelijke gevels is hergebruikt.Voor isolatie is het biologisch afbreekbare isolatiemate-
Goede Doelen Loterijen Amsterdam
BREEAM outstanding
riaal Mycofoam toegepast, van Postcode Lottery Green Challenge-winnaar Eben Bayer. Alle meubelen uit de vroegere panden zijn hergebruikt.Vaak voorzien van een houten passe-partout waardoor ze soepel in het interieur opgaan. Het regenwater wordt opgevangen om de toiletten door te spoelen. Overigens is geen wc hetzelfde. Ook hier dachten de medewerkers over mee. De entreetrap stond aanvankelijk hoeks op het atrium. D/DOCK verplaatste hem zodat hij nu in het verlengde ervan ligt. Dat oogt veel natuurlijker. Organische ‘eilanden’ op de vloeren en boven de entreebalie leveren een plezierige akoestiek. Hun vorm verwijst naar de inrichting van de voortuin. Opnieuw een voorbeeld hoe binnen en buiten vloeiend in elkaar overlopen. Een wisselwerking die je overal in het gebouw verrast. Fraai hoe de natuur het gebouw omarmt, letterlijk dan wel gestileerd. www.benthemcrouwel.com www.ddock.com www.loudonliving.nl
OPGELEVERD
auditorium en de eigen tv-studio waar vanuit dagelijks Koffietijd en 5 Uur Live worden uitgezonden. In beide programma’s staat het werk van de goededoelen-organisaties en culturele partners centraal. Het auditorium, bekleed met duurzaam bamboehout, kan ook worden benut door goede doelen of scholen uit de buurt. De loterijen willen de buurt intensiever bij de organisatie te betrekken. Buurtbewoners zijn ook welkom op het buitenplein en in het (leer-) restaurant dat in januari opent.
FOTO BOVEN Detail van de aluminium panelen van het bladerdak. Deze zijn op zeven verschillende manieren opengevouwen zodat het invallend licht steeds verandert. (Foto: Tessa Jol) FOTO ONDER Zicht op de nieuwe opnamestudio op de bovenverdieping. De houten betimmering en de doorlopende houten vloer leggen een verbinding met de vloer van de daktuin. (Foto: Michael van Oosten)
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
61
OPGELEVERD
Van Doorne Amsterdam
OPGELEVERD
62
Van Doorne Amsterdam
TEKST Peter van Kester FOTOGRAFIE Lex Verspeek
Opdrachtgever Van Doorne, advocaten, notarissen en fiscalisten Ontwerp iL Project (per 1 januari 2019 iL Office) Projectmanagement en bouwmanagement iL Project Projectteam iL Project: Iwan de Leeuw, Roos Hessels, Sander Bank, Monica D’Souza, Martijn Jans, Catharina van Gelswijk Interieurbouw Intos Los meubilair Branding Stoffering Biltz Signing HDV Signmakers E-installateur Spiering W-installateur AA-techniek Installatie adviseur Ten Hooven Aannemer Biltz
Subtiele renovatie in sneltreinvaart Van Doorne Amsterdam
De Amsterdamse huisvesting van Van Doorne was toe aan een grondige renovatie. Terwijl de medewerkers op volle sterkte doorwerkten, ontwierp en verbouwde iL Project het interieur én de buitenruimte binnen een jaar tot een mensvriendelijke omgeving. Leitmotiv tijdens het ontwerp was verbinding.
FOTO LINKS De verticale stroken mos leggen een natuurlijke link met het vernieuwde buitengebied. Binnen en buiten lopen daardoor soepeler in elkaar over. FOTO BOVEN In de bestrating van het nieuwe buitengebied keren de verticale stroken uit de bestaande gevel terug. Houten bankjes en perken met grassen in wisselende hoogten zorgen voor een intieme sfeer. FOTO ONDER De ontvangstbalie werd naar rechts verplaatst zodat er meer ruimte ontstond voor informele zitgroepen. Het uitvergrote logo accentueert de balie.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
OPGELEVERD
De strenge, formele architectuur van het kantoorpand dat Van Doorne sinds 2002 huurt, paste niet langer bij de identiteit van de organisatie. Niet alleen het interieur, ook de entree en de buitenruimte moesten op de schop. iL Project coördineerde deze modernisering en leidde zowel het interieurontwerp als het bouwproces. Allereerst pakte het bureau het restaurant aan, daarna de entree en de buitenruimte. Tegelijk kregen de acht kantoorvloeren nieuwe tapijten, zit- en sta-bureaus en up-to-date wifivoorzieningen. Ondertussen werkten de 350 advocaten, notarissen en fiscalisten gewoon door.Vanaf de start ontwerpfase, medio augustus 2017, tot de oplevering in 2018 zat nauwelijks een jaar. Iwan de Leeuw, managing director van iL Project: “We konden de medewerkers steeds verhuizen naar ‘wisselvloeren’. De entree is tijdelijk naar de achterzijde verplaatst en de gebruikers en hun bezoekers bereikten via een soort ‘bypasses’ hun bestemming.” iL Project
63
Van Doorne Amsterdam
FOTO BOVEN De doorgang van de entree naar het restaurant is opengebroken. Bezoekers kunnen er zowel individueel als groepsgewijs plaatsnemen.
OPGELEVERD
FOTO LINKSONDER De Nespressobar heeft een eigen barista en links een speciale water- en theebar. Deze extra voorzieningen ontstonden op speciaal verzoek van de medewerkers. FOTO RECHTSONDER De asymmetrische plaatsing van de uitgiftebalies verbeteren de routing van het grote restaurant.
64
volgde een tamelijk unieke procedure. Al tijdens de ontwerpfase brachten zij de ontwerpers en de uitvoerende partijen samen in het zogeheten Bouwteam. Het calculeren en de technische voorbereidingen konden daardoor direct beginnen terwijl de aannemer, constructeurs en interieurbouwers meedachten en met eigen oplossingen en suggesties kwamen. Behalve de efficiëntie versterkte dit ook de collegialiteit tijdens het bouwproces. De Leeuw: “We hielden voortdurend
twee treinen gaande op één spoor, de creatieve en de praktische.”
Verbinding Interieurarchitect Roos Hessels, design director bij iL Project, bestuurde de creatieve trein. “Van Doorne streeft naar verbinding. Niet alleen tussen de medewerkers en hun cliënten, maar ook tussen de verschillende afdelingen en rechtsgebieden. Die waren ruimtelijk vaak letterlijk van elkaar gescheiden. Zo
Van Doorne Amsterdam
interieur zachter, vriendelijker maken.” De operatie was niet altijd eenvoudig. De architectuur was dominant aanwezig en ruimten liepen soms onhandig, dat wil zeggen abrupt, in elkaar over. Het restaurant was een anoniem lokaal, maar oogt nu intiem, levendig en uitnodigend. De nadrukkelijk aanwezige bruine plafonds zijn getemperd door ton-sur-ton kleuren en de toepassing van zeer gevarieerde materialen. Zo zijn grote muurvlakken betimmerd
FOTO BOVEN In het hoge restaurant zijn vele verschillende materialen en planten toegepast die de akoestiek en de gebruiksvriendelijkheid verhogen. FOTO MIDDEN In het restaurant kunnen medewerkers groepsgewijs aan lange tafels eten of meer privé aan het raam. Niveauverschillen in de vloer versterken de levendigheid.
OPGELEVERD
hebben we de overgang van de entree naar het restaurant en de espressobar op de eerste verdieping opengebroken. Deze nieuwe routing werkt veel natuurlijker. Steeds namen we de bestaande architectuur als uitgangspunt. We bewaarden de structuur, maar hebben die kleiner, menselijker en functioneler gemaakt. Nieuwe kleuren kozen we in contrast met de aanwezige kleuren, maar altijd in harmonie. In lichtere of gedempte ton-sur-ton gradaties die het
met ingefreesde, eikenhouten panelen, afgewerkt in een grijze kleurlak. Diverse soorten kunststof (Corian en Krion), tegels, hout, metaal en meubelbekleding verbeteren de akoestiek en zorgen voor een aangename levendigheid. De natuurlijke tinten in de meubelen, vloerbedekking en verlichting verhogen dit effect. Gebruiksvriendelijkheid én levendigheid worden versterkt door de asymmetrische vorm van de uitgifteeilanden, de meterslange groepstafels, de niveauverschillen in de vloeren, de privézitjes langs de wanden en de weelderige planten. De enkele kassa is vervangen door drie kassapunten zodat lange wachtrijen tot het verleden behoren. De Leeuw: “Het restaurant en de espressobar zijn een echt sociaal
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
65
BOVEN 3D-overzicht van de diverse deelgebieden. FOTO ONDER De kantoorvloeren zijn gestoffeerd met tapijttegels. Deze liggen in fraaie asymmetrische velden en zorgen voor vloeiende overgangen op ‘kruispunten’ waar de ruimten op elkaar botsten.
hart geworden. Groepen en afdelingen spreken er nu af. Zij kunnen kiezen tussen zitten of staan, tussen informeel en formeel overleg. De ruimte wordt nu de hele dag intensief gebruikt, niet alleen meer tijdens de lunch.”
Verrassend lijnenspel
Van Doorne Amsterdam
Hessels en haar ontwerpers bedekten de kantoorvloeren met tapijttegels en speelden met de kleuren en structuren daarvan. Zij ontwierpen bijzonder fraaie, asymmetrische velden die op de ‘kruispunten’ waar de ruimten op elkaar botsten, zorgen voor vloeiende overgangen. In het entreegebied is de balie naar
OPGELEVERD
rechts verplaatst. De vrijgekomen ruimte is ingericht met gevarieerde zitgroepjes en fauteuils. Wachtende bezoekers kunnen zich naar eigen voorkeur formeel of juist losjes installeren. De trap naar de eerste verdieping bleef behouden, maar is bekleed met keramische tegels. In de ‘kennislounge’, een bibliotheekachtige ruimte direct rechts na de entreetrap, kunnen bezoekers koffie drinken en vakliteratuur en tijdschriften raadplegen. De tourniquet is vervangen door een rechthoekige sluis zodat bezoekers en medewerkers nu soepeler binnenkomen.
Buitengebied Bij binnenkomst springen direct metershoge stroken mos in het oog. Zij leggen een directe link tussen binnen en buiten. Het nieuwe buitengebied werd eveneens gerelateerd aan de bestaande architectuur. Zo keren de verticale stroken in de gevel terug in de nieuwe bestrating. Een diagonale as voert de bezoeker vanzelf naar de hoofdentree. Geraffineerd uitgelichte perken met grassen in wisselende hoogten en houten zitelementen zorgen voor een intieme sfeer. “Mensen gaan er vaak nog even zitten om na te
66
praten”, zegt Marion Verbunt, teammanager facility services van Van Doorne. Zij vertelt ook hoe de medewerkers via klankbordgroepen deelnamen aan de renovatie. “Wij vinden verbinding belangrijk en inventariseerden daarom de wensen van onze medewerkers. Dat leidde onder meer tot een speciale thee- en waterbar en de aanstelling van een barista. Ze hebben ook meegedacht over de kleuren en nieuwe meubelen. Steeds werden zij geïnformeerd over de te verwachten overlast van de verbouwing. Zij voelen zich nu prettig en thuis in het gebouw. We hopen dat het ook potentieel nieuwe medewerkers aanspreekt.” Met veel voldoening kijkt iL Project terug op het project en de samenwerking. De positieve ervaringen met Van Doorne hebben er onder meer tot geleid dat het bureau per 1 januari 2019 iL Office – Design & build for people gaat heten. Een nieuwe identiteit waarin creativiteit en functionaliteit nog sterker samenkomen, met de wensen van de eindgebruiker als uitgangspunt. www.ilproject.nl
IcĂ´ne Bleu
Ceramic tile
Bathroom furniture
NEW!
Loft
Interior and architectural ceramic surfaces
www.italgranitigroup.com
Wattstraat 19, Barneveld +31 (0)342 413 414 info@kerastone.nl
www.kerastone.nl
Kyowa Kirin Hoofddorp
OPGELEVERD
Kyowa Kirin Hoofddorp
OPGELEVERD
Representatief interieur StrandNL ontwierp voor Kyowa Kirin een dynamisch en contrastrijk interieur, waarin zowel de medewerkers als de bezoekers zich thuis voelen.
Kyowa Kirin is een Japanse multinational en een snel groeiende onderneming binnen de farmaceutische industrie. De Nederlandse vestiging verhuisde van Heemskerk naar Hoofddorp, waar ruimte werd gevonden op de eerste verdieping
68
van een gerenoveerd bedrijfsverzamelgebouw. Architect Michel van der Velden van StrandNL werd door Kyowa Kirin gevraagd een interieurontwerp te maken. Het programma van eisen was summier maar duidelijk: het bedrijf wilde een
representatief kantoor waarin het de uitstraling van het bedrijf aan de klanten en medewerkers kon tonen. Andere eis was een open werkvloer met daaromheen de verschillende faciliteiten, en het gebouw bood goede voorwaarden.Van
TEKST Rutger van Oldenbeek FOTOGRAFIE Hans Nijs
Opdrachtgever Kyowa Kirin Pharma Ontwerp StrandNL; projectteam: Ethem Gözel, Jelle Hekstra, Mark Mutsaers, Geertje Stumpel, Michel van der Velden Inrichting Strand West; projectteam: Henk-Jan Borst, Phebe Janssen, Stefan Spierings Projectmanagement About Projects Vast meubilair Steegaa Interior Losse meubelen Arco, Hay, Ligne Roset, Lensvelt, Vitra, Muuto, Piet Hein Eek, Tonone, Treku Verlichting Modular, Normann Copenhagen, Petite Friture Karpetten Moooi Carpets, Leoxx, Tretfort, Carpet Sign Gordijnen Almedahls, Kendix Glazen systeemwanden Qbiq Oppervlakte 280 m²
der Velden: “De ruimte was in feite een grote ‘glazen doos’ en werd vrijwel casco opgeleverd. Dit gaf ons de mogelijkheid om op een innovatieve manier na te denken over de indeling, de verlichting en de akoestiek.”
waar een gang- en een werkzone zijn gecreëerd. In het kantoor ligt een grijze gietvloer, de dubbele werkplekken staan steeds per twee op een lichtblauw karpet. Als werktafel is gekozen voor Vitra Tyde-clusters, met mooie op maat
gemaakte akoestische schermen. Aan de tafels staat de Vitra ID Chair, in een licht roze-oranje tint.Van der Velden: “Omdat de gang- en werkzone in een open ruimte liggen, hebben we een scheiding aangebracht door middel van
Kyowa Kirin Hoofddorp
Dynamiek
OPGELEVERD
De ruimte is ingedeeld in verschillende gebieden – ontvangstruimte, werkplekken, directiekamer, lunch- en vergaderruimte – met elk een eigen sfeer die aansluit op de verschillende activiteiten, wat zorgt voor dynamiek in het kantoor. De ontvangstruimte is direct achter de entree aan het centrale atrium, en hier is gekozen voor een expressieve en kleurrijke inrichting, waarin bezoekers zich direct welkom voelen. Zo staat er een uitnodigende diepblauwe bank (de Ploum van Ligne Roset) op een rond kleed van Moooi Carpets, eromheen hangt een oranje vitrage. Dat is ook de huiskleur van Kyowa Kirin, die verder overigens niet te expliciet is toegepast. De werkplekken zijn juist heel licht en ingetogen gehouden, om zo rust en concentratie te faciliteren. Ze bevinden zich in de drie beuken van de ruimte,
FOTO LINKS De ontvangstruimte. FOTO BOVEN De werkplekken zijn uitgevoerd in zachte, rustige tinten. FOTO ONDER De werkplekken kunnen door middel van gordijnen worden afgescheiden van de gangzone.
DECEMEBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
69
FOTO LINKSONDER Het zwarte keukenblok in de lunchruimte. FOTO RECHTSONDER De directiekamer.
OPGELEVERD
Kyowa Kirin Hoofddorp
FOTO BOVEN De Ploum in de lunchruimte.
transparante gordijnen die je kunt sluiten als je je wilt afzonderen en concentreren. Je kunt er ook een signaal mee afgeven – alsof je een deur dichtdoet. Hoewel het meer een visuele afscheiding is, werkt het uitstekend, de gordijnen creëren een haast serene rust. En als je ze openschuift, maar je duidelijk dat je weer toegankelijk bent. Zo hebben we in de open werkruimte een aantal mechanismen ingebouwd, die extra goed werken doordat de karpetten onder de gordijnen zijn doorgetrokken en iets in de looproute steken. Hierdoor is in de gangzone de ritmiek van de werkplekken af te lezen en is de overgang minder hard.”
Transparantie Boven de werkplekken hangen grote massieve plafondeilanden, afgewerkt met
70
fijn akoestisch spuitwerk, die samen met de karpetten de werkplekken intiemer maken. Aan de plafondeilanden hangen Vaeders van Modular – recht boven de werkplekken –, erin zijn spotjes aangebracht. Die geven meer sfeerver-
lichting, zodat een speels effect ontstaat en het wat minder ‘kantoorachtig’ is. De verlichting is steeds aangepast aan de sfeer in een bepaalde ruimte: zo hangen in de ontvangstruimte Vertigo ‘s van Petit Friture die passen bij de ‘huiskamersfeer’. Voor de ruimte-indeling is gekozen voor glas met daarin hoge en lage kastenwanden, “Waardoor je wel een fysieke barrière krijgt, maar waarbij de transparantie die de ruimte al had, wordt benadrukt – je hebt steeds glas om je heen”, aldus Van der Velden. “Bovendien konden we zo de nodige opbergruimte creëren, wat nog niet zo eenvoudig was in de ‘glazen door’. De hoge kast bevindt zich tussen de werkplekken en de vergaderruimte, met erboven een glazen strook, met aan de zijde van de vergaderruimte een ingebouwd tv-scherm voor presentaties. Direct naast de vergaderruimte is de lunchruimte, tussen de ruimten zijn dubbele deuren zodat bij grotere
FOTO BOVEN Zitje in de directiekamer. ONDER Plattegrond.
Rechts van de entree is de directiekamer, een met dubbele deuren afgesloten ruimte, die volgens Van der Velden echter vrijwel altijd open staan. “De general manager wilde laten zien dat hij gemakkelijk benaderbaar is, en dat hebben we vertaald in een laagdrempelig interieur. De kamer heeft een warme, persoonlijke uitstraling door de kleuren en het notenhouten kasten, zodat de medewerkers en klanten zich er prettig voelen.” Het meubilair en de verlichting werden voorgesteld in samenwerking met woonwarenhuis Strand West, waarbij
StrandNL leidend was in het interieurontwerp. Beide bedrijven zijn onafhankelijk van elkaar, maar, stelt Van der Velden: “We hebben een goede samenwerking en maken vaak gebruik van de expertise van Strand West. Bij Kyowa Kirin konden we daardoor voorstellen op productniveau doen, waardoor het sfeerbeeld nog krachtiger en completer werd. Dit werkte heel motiverend voor Kyowa Kirin, dat ook een kwalitatief interieur met passende producten wilde.”
Kyowa Kirin Hoofddorp
Kwalitatief interieur
OPGELEVERD
bijeenkomsten overloop mogelijk is. De ruimten vormen door het gebruik van de dezelfde grijs- en oranjetinten één geheel. “Maar we wilden ook onderscheid maken”, zegt Van der Velden. “De vergaderzaal is strakker, met veel rechte lijnen. De lunchruimte is speelser en informeler, met organische vormen, ronde tafels en een oranje Ploum.” De verlichting sluit hierop aan: in de vergaderruimte hangt een lighttrack waaraan spotjes zijn bevestigd, in de lunchruimte zijn spots random aangebracht in het plafondeiland. Een op maat gemaakt zwart keukenblok maakt de ruimte wat donkerder en zorgt voor geborgenheid.
www.strandnl.nl www.strandwest.nl
DECEMEBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
71
-(( 2 ÂľRZ VHULHV E\ %ULDQ 6LURQL
unique bathrooms
1 1 -1 5 m a a r t 2 0 1 9 F ra n k f u r t a m M a i n Hal 3.0 stand E60
Alkmaar
Deventer
Filiaal 4
Almere-Buiten
G.J Meijer Sanitair Tegels
Edam
ABC Badkamers
Tegels & Sanitair Zwarthoed-Kirry
Amersfoort
Badkamer Factory
Etten-Leur
Amsterdam
Grand & Johnson
Geleen
Apeldoorn
Gijsberts Keukens, Tegels en Sanitair
Barendrecht Barneveld
Tegelhuis Badkamers en Tegels
De Eerste Kamer
Bergen op Zoom Bovenkarspel Bussum
Bouwcenter Logus
Woonwinkel 't Klooster
Natural Living
JEE-O Nederland | Moerman Sanitair BV
Gorinchem Gouda
Nelemans Badkamers
Abitare keuken en bad architectuur Arclinea Conceptstore
Van Munster & Zn
Haarlem
Hans Preyde Sanitair
Nijmegen Nijverdal
JEE-O Nijmegen Laurens Badkamers
Rotterdam Sevenum
Stone Company Bad & Keuken Design
Terneuzen Veenendaal Vlissingen
Helmond
Wouters Bouwmaterialen
Zelhem
Mijdrecht
Intermat Keukens Tegels Badkamers
Zwijndrecht
Nijkerk
Molitli interieurmakers
www.moerman-sanitair.nl
Zwolle
Bouwcenter Logus de Hoop Frits Kool Bouwcenter Logus
Scheffer badkamers Van Munster & Zn
Van Galen Keuken-Bad-Vloeren
by AGUA fabrics
REACH
>60k
EVENEMENTEN
Biënnale Interieur 2018 De Biënnale Interieur in Kortrijk – van 18 tot en met 22 oktober – moest qua grootte en het aantal bezoekers een aardige veer laten, maar was niettemin druk en sfeervol. Grootste verandering was de duur van de Biënnale, voor het eerst vijf dagen in plaats van de tot nu toe gebruikelijke tien. Er kwamen circa 51.000 bezoekers – fors minder dan in 2016 (zo’n 76.000 bezoekers), maar door de kortere duur was het er toch alle dagen aangenaam levendig. De scenografie was weer tot in de puntjes verzorgd, met onder meer een smaakmakend restaurant dat in de stad niet zou misstaan. Een aantal hallen van Kortrijk Xpo was dit jaar gesloten, en ook de kelder is al een tijd niet meer in gebruik – jong talent was nu te zien op ‘The Floor is Yours’. De exposanten met producten voor de projectmarkt lieten het op enkele na afweten.
Iona Tettelin ontwierp voor het Portugese Movecho Into Space, een serie krukjes met een optimistische en vermakelijke uitstraling, die uit een denkbeeldig universum lijken te komen. Elke Into Spacekruk bestaat uit een metalen structuur met drie poten en een royale zitting die is bekleed met Galaxy van Kvadrat (licht of donker) – met een patroon van onregelmatige puntjes dat doet denken aan
Biënnale Interieur 2018
de clusters van sterren die deel uitmaken van sterrenstelsels. De krukjes zijn er met verschillende rugleuningen of zonder rugleuning.
EVENEMENTEN
www.movecho.pt
Squid van Lampe Textiles is de eerste transparante stof die als zelfklevend gordijn kan worden
Met de Orgatec direct erna en de Dutch Design Week zelfs een deel tegelijkertijd is er natuurlijk ook veel concurrentie, en de tien dagen hebben al eerder bedrijven doen afhaken. Wel waren er opvallend veel verlichtingsmerken – waarbij bijvoorbeeld Modular na een aantal jaren van afwezigheid weer terug was. België is immers rijk bedeeld met producenten van verlichting, en ook voor andere Belgische merken blijft de Biënnale een belangrijk platform. Daarnaast waren er ook de nodige buitenlandse bedrijven – met een aantal nieuwkomers uit Canada, Italië en Denemarken. En net als de beurs zelf waren veel stands prachtig vormgegeven.
gebruikt en de enige raambekleding voor elke raamvorm en -soort. Het geweven textiel ziet
Ash, Rock en Coal, en kan bovendien worden bedrukt met bijvoorbeeld afbeeldingen of logo’s.
Al met al was Interieur van een ander karakter dan pakweg twaalf jaar geleden en heeft het niet meer de ‘buzz’ van toen. Maar het blijft een evenement om te koesteren – met een bezoekersaantal dat voor een designbeurs in de Benelux nog steeds zonder meer behoorlijk is te noemen. Het is daarom te hopen dat de nieuwe aanpak met de kortere duur de volgende keer weer meer (projectgerichte) exposanten naar Kortrijk zal lokken.
www.squid.be
www.interieur.be
eruit als linnen, heeft een zachte, minimalistische uitstraling en is een alternatief voor raamfolie en het klassieke voilegordijn: je kunt overdag niet binnen- maar wel naar buiten kijken. Squid is eenvoudig te installeren zonder ophangsysteem. Afhankelijk van de kleur weert het tussen 25 en 36 procent van de zonne-energie, waardoor een ruimte tot 3 °C koeler kan worden. Squid is gemakkelijk te reinigen, vochtbestendig, bestand tegen temperaturen tot 60 °C, werkt brandvertragend en kan dus perfect worden gebruikt in winkels. Omdat het ademt, is het ook geschikt voor HR++(+)-glas/hoogrendementsglas. Squid is er in de kleuren Chalk, Bone, Oak,
74
TEKST
Rutger van Oldenbeek
Het in 2016 opgerichte Belgische Zumi richt zich op de combinatie van verlichting, akoestische oplossingen en lichtsturingen. Het bedrijf ontwikkelt en produceert voor onder meer de horeca, gezondheidszorg en kantoren. Momenteel telt het assortiment De Belgische architect Nathalie Van Reeth ontwikkelde met Bulo
een 80-tal armaturen voor in- en opbouw,
de nieuwe collectie Senses – een serie werktafels in organische
track-light, profielen, hanglampen en
vormen, warme materialen en prikkelende texturen die zachtheid
lichtmanagementsystemen. Ook wordt maatwerk
en tactiliteit in kantoren brengen. Senses is er als individuele en in
aangeboden voor specifieke integraties. In
hoogte verstelbare tafel. Voor de laatste werkte Bulo samen met
Kortrijk werd deze U Stone getoond, een
is er met lichtsterktes van 3000 tot 6640
het Nederlandse Zens – gespecialiseerd in draadloos opladen.
minimalistische, in samenwerking met Carriéres
lm, de kleurtemperaturen 2700, 3000 en
Met de ‘PuK’s’ van Zens kunnen niet alleen telefoons draadloos
du Hainaut ontwikkelde armatuur gemaakt
4000K, CRI80+ / CRI90+, en verkrijgbaar in
worden opgeladen, ze maken de werkplek ook ‘smart’ door die te
van Belgische blauwe hardsteen, uitgerust
verschillende kleuren en twee lengtes – 1147
verbinden met een smartphone. Zo geeft de PuK via Bluetooth en
met de modernste in Oostenrijk ontwikkelde
en 1710 mm.
een app bijvoorbeeld toegang tot het instellen van de tafelhoogte,
ledtechnologie. De DALI-dimbare U Stone
www.zumi.be
de kamertemperatuur, de verlichting en de ventilatie. De bladen zijn verkrijgbaar in warme, natuurlijke materialen die aangenaam aanvoelen. De combinatie tussen verschillende vormen en texturen
Lieven Musschoot en Cas Moor (LMCM) ontwierpen
bieden samen met de ovalen poten (in fineer of gelakt) een variëteit
voor het Belgische PER/USE de Settle – een serie
aan mogelijkheden. Naast hpl- of gelakte bladen introduceert Bulo
lage krukken met een vorm die is geïnspireerd op
een aantal noviteiten, waaronder ‘Touch of Nature’, dat gebruik
de traditionele Japanse lage badkamerkruk, meestal
maakt van resten van de voedingsindustrie, of ‘Paperfactor’, waarbij
uitgevoerd in het lokale Hinoki-hout. De brede en
de cellulosevezels van papier worden gebruikt bij de afwerking van
ergonomische zitting van de Settle heeft echter
plaatmateriaal. Ook zijn er bladen van een laag doorzichtig gecoat
een meer eigentijdse en minimalistische vorm,
glas en een laag kwaliteitsverf aan de buitenkant, verkrijgbaar in
zoals die van een skateboard. De elegante Settle
drie kleuren.
is verkrijgbaar in naturel geolied of gebeitst eiken
www.bulo.com/nl
of essen, in noten en in Iroko-hardhout voor buiten. Ondanks het gebruik van massief hout is de kruk Biënnale Interieur 2018
licht van gewicht en gemakkelijk te verplaatsen. www.peruse.be
De Sixplank Chair is een esthetische stoel in een typische Moca-vormentaal. De stoel is opgebouwd uit zes massieve houten planken met een lichte inclinatie aan de rug. Door de eenvoud van de onderlinge delen is de Sixplank Chair eenvoudig te
EVENEMENTEN
produceren. De stoel wordt in losse delen geleverd in een kleine doos en kan door de klant zelf eenvoudig worden gemonteerd. Door de geringe productiecomplexiteit en de kleine verpakking met lage transportkosten, is de stoel voor een ‘democratische’ prijs leverbaar. Mede daardoor kan de productie in Vlaanderen plaatsvinden. De Sixplank Chair is er in notelaar en populier, naturel of gelakt, en in drie hoogtes – 44, 62 en 82 cm, en daarmee geschikt voor verschillende toepassingen. Ontwerp: Steven Wittouck. www.mocaline.com Plenum, Jaime Hayons nieuwste ontwerp voor Fritz Hansen is zijn eerste kantoormeubel. Het banksysteem met hoge rugleuning bestaat uit een één-, twee- en driepersoonszitbank met stopcontacten, usb-poorten en ingebouwde of losse tafeltjes, en stimuleert samenwerking, concentratie en ontspanning. Plenum is ontworpen voor de moderne werkplek en past prachtig in open kantoorruimten, luchthavenlounges of hotellobby’s, en is ideaal om je even af te zonderen, te werken in groep of een gesprek te voeren met z’n tweeën. Plenum is zeer comfortabel en heeft een huiselijke uitstraling. Hayons Zuid-Europese afkomst is steeds merkbaar: met zachte vormen, interessante kleuren en een speelse twist geeft hij meubilair een warme uitstraling. www.fritzhansen.com
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
75
BEURZEN
Dorval 01 van het Canadese Lambert & Fils is een verlichtingscollectie in een design dat
Onder de verzamelnaam Reflections presenteerde Delta Light
een subtiele wisselwerking geeft tussen eigentijds en vintage-industrieel. Dorval is de
drie nieuwe collecties, waaronder Soiree – een serie volumineuze,
commerciële versie van een prototype hanglamp die oorspronkelijk is ontworpen door
maar lichte en transparante, gesofisticeerde vormen, gevuld met
de Parijse studio SCMP Design Office. Bronnen van inspiratie zijn de lampen die je op
een warm licht. Uit de interactie tussen zuivere cirkelvormen
start- en landingsbanen ziet en de intrinsieke kwaliteiten van een kroonluchter – met
en rechthoeken, gecombineerd met warme lichtbronnen en
als resultaat een lamp die zowel confronterend als intrigerend is, en direct uitnodigt om
symmetrische configuraties, spreekt een dynamische spanning.
ermee te spelen. De met dimbare leds uitgeruste Dorval is van aluminium met een witte,
De inspiratie voor Soiree kwam uit verschillende hoeken: van
zwarte of blauwe finish, en wordt met de hand gemaakt.
het spel van licht en schaduw in de architectuur tot natuurlijke
www.lambertetfils.com
lichteffecten, de vorm van alledaagse voorwerpen en sculpturale kunst. De Soiree-familie omvat hanglampen voor kleine en grote
Biënnale Interieur 2018
ruimten. Zowel de ronde als de rechthoekige versies bestaan in De Italiaanse designstudio Charmante
uiteenlopende formaten en twee kleuren – zwart of het unieke
Marin ontwierp voor Hind Rabbi deze
Delta Light Flemish Gold. Er is keuze uit een melkglazen bol in het
Fico – Italiaans voor vijg. Net zoals de
midden of een E27-fitting met lamp.
vijg zijn sappig vruchtvlees onder een
www.deltalight.com
dikke huid verbergt, wordt het licht van de Fico beschermd door een ‘schil’ van handgemaakt Venetiaans keramiek, die hangt aan een band van gestikt leer – als aan een tak van een boom. Fico is er in drie
EVENEMENTEN
afmetingen. Het nieuwe merk SEM – dat dit jaar zijn debuut
www.hindrabii.eu
maakte op de Milano Design Week – maakt meubelen in serieproductie die echter het karakter van een ‘limited edition’ hebben. Een voorbeeld is deze Pivot – een door Giacomo Moor ontworpen collectie boekenkasten in een constructief minimalisme dat kenmerkend is voor het werk van
Tiki van Extremis is een compacte en
deze designer/timmerman. De naam is afgeleid
stapelbare barkruk met een gepoedercoate
van het ‘pivoterende’ mechanisme van de deuren,
stalen onderstel en zitting die het ontwerp
die direct in de kast worden bevestigd om zonder
een puur en ongecompliceerd silhouet
scharnieren geopend en gesloten te kunnen worden.
geven. Voor een stijlvolle ‘twist’ is de
De structuur is van messing buizen, de planken van
zitting ook verkrijgbaar in hout. De zitting
een zeldzaam fossiel iepenhout, waaraan de gelakte
is dankzij een gaatje ‘water-evacuerend’,
opbergelementen worden bevestigd. De deuren
de voetsteun geeft veel bewegingsvrijheid.
worden exclusief vervaardigd door de Fonderia
Tiki is er in twee hoogtes – 46 en 75 cm –
Artistica Battaglia – in geëtst messing, verkrijgbaar
optioneel is de kruk er ook met rugsteun.
in blauw, groen, rood en kopergroen. (Foto: Matthias
Toepassingen: cocktailbar, open keuken,
Balsamini)
woonkamer, horeca en kantoor.
www.sem-milano.com
www.extremis.com
76
de vaak zwarte en witte lineaire verlichting. Je kunt kiezen uit verschillende led-lichtmodules en daaraan ‘blokken’ in natuurlijke materialen als marmer, hout, messing of een materiaal naar keuze toevoegen. De elektriciteit wordt naar de lichtmodules gestuurd via een standaard rail, waaraan de blokken met adapters zijn bevestigd. De gedachte was een strak design dat gemakkelijk te installeren is, modulair en zonder zichtbare bevestigingselementen, waarbij het de grootste uitdaging was om de materialen met hun verschillende eigenschappen op één Met Bloc ontwierp Etre Moderne (Philippe
lijn te plaatsen. Het op de markt brengen van dit
Vermeersch en Caroline Gielen) voor Eden
ingewikkeld lichtontwerp heeft 2,5 jaar geduurd,
Design een high-end armatuur waarmee licht
na een samenwerking met meer dan tien
op een nieuwe, innovatieve manier kan worden
leveranciers en uitmuntend vakwerk.
geïntegreerd en dat een alternatief vormt voor
www.edendesign.be
Hollands Licht, het merk dat producten van Nederlands ontwerptalent presenteert,
ontwerp van Iris van Daalen en
onder meer de nieuwe Modern-collectie,
Ruben Thier is het verrassende
die onder meer bestaat uit 3D-panelen
contrast tussen geometrische
waarmee op muren en plafonds een
en organische vormen. Vapour
speels en spectaculair effect kan
is ontstaan vanuit een fascinatie
Woak uit Zwitserland is een kleine meubelfabrikant
worden gecreëerd. De ornamenten
voor de structuur en beweging
met een grote passie voor hout. De meubelstukken
zijn gebruiksvriendelijk, veelzijdig en
van de natuur – zoals de manier
worden ambachtelijk vervaardigd met grote zorg
eindeloos te combineren. Ander onderdeel
waarop een bloem bloeit en
voor zowel de gebruikers als het milieu. Er wordt
van het Modern-concept is Compact
het hypnotiserende effect van
gewerkt met duurzaam verkregen massief hout. Bij
Design Lighting – vier door Orio Tonini
rollend water of damp (vapour),
de ontwerpen is functionaliteit een uitgangspunt.
ontworpen innovatieve en compacte
dat zich golvend door de lucht
Doel is het creëren van tijdloze meubelen,
verlichtingsprofielen waarmee directe of
verplaatst. Met een sierlijke
geïnspireerd op de belangrijkste perioden in
indirecte verlichting als subtiel accent aan
sleeve die met het licht lijkt
meubeldesign maar met een scherp oog voor de
een interieur kan worden toegevoegd. De
te spelen en een ledbuis van
steeds veranderende opvattingen voor esthetiek.
foto toont een toepassing van de Modern-
geëtst glas, laat Vapour een
Een voorbeeld is deze Malin Working Desk,
panelen in het kantoor van Samsonite in
studie naar lichtbreking en –
verkrijgbaar in noten of eiken dat wordt afgewerkt
Oudenaarde.
uittreding zien.
met olie. Afmetingen: 120 x 60 x 75 cm (b x d x h).
www.oracdecor.com
www.hollandslicht.eu
www.woak.ch / www.seuren-tafels.nl
Mmood toonde het door ingenieur-architect Anouk Taeymans ontworpen Out of Office – een meubel met een minimalistische uitstraling waarmee snel en gemakkelijk een multifunctionele en flexibele werkplek met tafels op verschillende hoogtes kan worden gecreëerd. Zowel een stawerkplek, een gewone bureautafel als een laag tafelblad (voor bijvoorbeeld een printer) kunnen onderling met elkaar worden gecombineerd. De metalen draaglatten zijn instelbaar op verschillende hoogtes. Out of Office is opklapbaar en gemakkelijk op te bergen, en er kunnen diverse accessoires aan worden bevestigd. Er zijn drie modellen – twee hoekopstellingen en een eilandopstelling. (Foto: The Fresh Light) www.mmood.be/nl
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
77
EVENEMENTEN
de Vapour. Opvallend aan dit
architecturale profielen, presenteerde
Biënnale Interieur 2018
toonde op de ‘Floor is Yours’ Orac, de Belgische specialist in
EVENEMENTEN
Dutch Design Week 2018
Circulair. Sociaal. Innovatief. Duurzaam. De Dutch Design Week 2018 in Eindhoven was weer even verrassend als veelzijdig. Een heerlijke speel- en proeftuin voor zowel ontwerpers, fabrikanten als (interieur) architecten – en natuurlijk de 355.000 bezoekers. Ontwerpers experimenteren volop met ‘afval’; van plastic tot bouwafval, van restafval uit de industrie tot afval uit de natuur. Opvallend is ook dat steeds meer bekende merken zich in Eindhoven laten zien, al dan niet in samenwerking met jonge ontwerpers, of als sponsor van studenten. Denk aan Forbo, de NS, Ahrend, De Ploeg, Hästens en materiaalspecialisten zoals Baars & Bloemhoff, Envisions en Low & Bonar. Een selectie van 25 highlights. www.ddw.nl
Dutch Design Week 2018
Nieuwe materialen De New Material Award stimuleert de ontwikkeling van duurzame materialen en projecten die zowel in het ontwerp als bij de productie slimme oplossingen bieden voor grondstof-, energie- en hergebruik. Het winnende project van de New Material Award 2018 is het Algae Lab LUMA van Studio Klarenbeek & Dros en Atelier Luma. Het betreft een visionair onderzoek naar mogelijke toepassingen van algen als vervanger van olie om een nieuw duurzaam materiaal te ontwikkelen: Bioplastic
EVENEMENTEN
(Foto’s: Boudewijn Bollmann). www.atelier-luma.org www.ericklarenbeek.com
Circulair design Circular is the new black. Veel treffender had deze editie van de DDW niet samengevat kunnen worden. We zagen deze kreet op de muren van een presentatieruimte waar onder andere Van de Sant Innovations stond. Zij ontwerpen en produceren 100 procent circulair (project)meubilair, gemaakt van gerecyclede content, zoals plastic uit de oceaan. www.vandesant.com
78
TEKST
Monique van Empel
Linoleum Kita Keus en Don Kwaning (Design Academy Eindhoven) onderzochten hoe je linoleum (van Forbo) kunt bewerken, zodat het breder toegepast kan worden. Keus werkte met oude drukblokken (houten blokken met spijkers) die vroeger in een kleur werden gedoopt en op het linoleumoppervlak gestempeld. Keus gebruikte deze blokken en drukte ze in het neutrale basismengsel van linoleum. In haar opgehangen monsters zien we mooi de effecten van licht en textuur. Door het veranderen van de mix van de linoleum-componenten (onderandere lijnolie, houtmeel en dennenhars), creëerde Don Kwaning een zachter, meer flexibel materiaal dat de look en eigenschappen heeft van leer. Hij maakte er akoestische wandtegels mee. Kortom: goed op weg naar een op planten
Gipsafval
gebaseerd alternatief voor leer. Hij studeerde cum
De lampen uit de serie Archy zijn gemaakt van
laude af. (Foto’s: Iris Rijskamp)
gipsafval. Na veel research, experimenteren en
www.kitakeus.com
testen is het ingenieur en designer Marten van
donkwaning@hotmail.com
Leeuwen gelukt om van gipsafval een nieuw en sterker materiaal te maken: More pLASTer. Archy is er als plafond- en liggende tafellamp. www.morecircular.com
Trein van de toekomst Thonet anno nu
van ‘de reis van de toekomst’. Hiervoor heeft de NS Mecanoo
De Thonet-stoel was rond 1850 revolutionair omdat voor het
Architecten en Gispen gevraagd om mee te denken over de vraag
eerst een gebogen vorm werd gemaakt door het stomen van
hoe je in de spits meer plek kan creëren en buiten de spits meer
rechte latten. Het directe resultaat dus van een (destijds) nieuwe
comfort, zodat reizigers hun reistijd als eigen tijd beleven. “Deze trein
ontwerptechniek. Nu wordt er gewerkt met digitale middelen en
van de toekomst maakt dat je meer uit je dag kunt halen, doordat je
3D-ontwerpprogramma’s. Met zijn afstudeerproject ‘Virtual Stew’
bijvoorbeeld ongestoord kunt werken. Reistijd wordt op die manier
onderzocht Baptiste Labat (Design Academy Eindhoven) hoe ver
werktijd. Of lees-, klets- of chilltijd. De trein maakt het mogelijk, de
we kunnen gaan met (ver)vormen, en zo het ontwerpproces naar
reiziger bepaalt”, aldus Tjalling Smit, Raad van Bestuur NS.
een nieuw niveau tillen.
www.gispen.com
www.batlabat.com
EVENEMENTEN
bezoekers door een treinstel van de NS lopen en een idee krijgen
www.mecanoo.nl www.ns.nl
Flat Pack Een van de mooiste presentaties zagen we bij Baars & Bloemhoff. Deze specialist in decoratieve plaatmaterialen had vier intrigerende stijlkamers gemaakt, waaronder deze ‘Miami Glam’. Een verrassende mix van (onbewerkte) Baars & Bloemhoff-materialen met mode, kunst en design. Binnen de thema’s zagen we ook alvast enkele resultaten van ‘The Not So Flat Collection’, met onder andere de roze Collonado’s van Tijs Gilde. Het betreft een ‘flat-pack’-meubelcollectie, die door slimme digitale productietechnieken straks te bestellen is via de ‘Transitions’ webshop, die later dit jaar gelanceerd wordt (Foto: Fleur Knaapen). www.baars-bloemhoff.nl
DECEMBER - JANUARI 2018 | #6 | JAARGANG 29
Dutch Design Week 2018
In een virtuele omgeving en uitgerust met een 3D-bril konden
79
BEURZEN
Power to the peepee Deze Speed-Pee (hier zonder kap) is een mobiel openbaar vrouwenurinoir,
Die zit!
waar vrouwen staand kunnen plassen. Nu is slechts een derde van de 24/7
Met deze zitmeubelen voor de openbare ruimte ‘Basic Instinct’ studeerde Anna Aagaard-
openbare toiletten toegankelijk voor vrouwen. Het idee is van Frederieke
Jensen cum laude af aan de Design Academy Eindhoven. De zitmeubelen zijn ontworpen
Hakman, waarmee ze afstudeerde aan de ArtEZ. Ze hoopt naar aanleiding
om sociale normen aan de kaak te stellen en vrouwen aan te moedigen om overdreven meer
van haar contacten op de DDW zo snel mogelijk naar een werkend prototype
ruimte in te nemen met hun lichaam. Door bijvoorbeeld, net als mannen, met de benen uit
te gaan om op festivals en evenementen een pilot te kunnen draaien.
elkaar te zitten, lekker achterover te leunen en je niks aan te trekken van wat anderen denken.
www.vanfrederieke.nl
Vrouwen zitten doorgaans veel ‘geslotener’ op een stoel dan mannen. (Foto: Iris Rijskamp) www.annaagaardjensen.com
Dubbele prijswinnaar Dutch Design Week 2018
Voordat deze brug binnenkort in Amsterdam wordt geplaatst, konden bezoekers van de DDW er al overheen lopen. Het is de eerste stalen brug ter wereld die 3D geprint is door robots. Een project van de Nederlandse start-up MX3D, naar een ontwerp van Joris Laarman. De ontwikkeling kwam tot stand met partners als Arup, Autodesk, Heijmans, ArcelorMittal en Imperial College London. De brug won een Dutch Design Award 2018 in de categorie Design Research én de Publiekprijs. Volgens de jury
EVENEMENTEN
‘opent de schaalsprong in het onderzoek naar 3D-printing, definitief de deur voor andere (grote en/of publieke) toepassingen in architectuur en metaalindustrie’. (Foto: Tim Geurtjens) www.mx3d.com
Zon en wind Brug onder water
Séole is een aanpasbaar
Nóg een prijswinnende brug. De Zalige Brug van
ventilatiesysteem voor op kantoor
Next Architects won de Dutch Design Award in de
dat bestaat uit twee persoonlijk
categorie Habitat én een International Jury Award.
instelbare elementen. De ene straalt
Deze tweehonderd meter lange brug in de uiterwaarden
warmte uit via infraroodtechnologie,
over de nevengeul bij Lent, staat normaal boven het
de andere produceert een lichte
water van de Waal. Bij hoogwater kan (een deel van)
bries door te roteren. Volgens de
de brug onderlopen. Grote stapstenen vormen bij hoge
ontwerpers Carla Joachim en Jordan
waterstand de wandelroute naar de brug. Of nét niet. De
Morineau is Séole zo effectiever
jury prees de brug omdat die zowel de gevolgen van –
en aangenamer dan algemene
als oplossingen voor stijgende waterniveaus verbeeldt
airconditioning. Gezien op de
en de fluctuatie van het waterpeil concreet zicht- en
Graduation Show van de Design
voelbaar maakt.
Academy Eindhoven.
www.nextarchitects.com
www.studiojoachimmorineau.com
80
Flexibel werken Grafeiophobia-unexpected Office; een hele mond vol voor een collectie kantoormeubilair voor iedereen die denkt productiever te zijn als-ie niet achter een bureau hoeft te zitten, met de daarmee gepaard gaande druk tot presteren. Liggend, staand, hangend; je werkt flexibel waar en hoe je wil. Elk meubel is ontworpen naar de ‘Neutral Body Posture’ van de Nasa voor de ideale rustposities. Design: Geoffrey Pascal van de Design Academy Eindhoven. (Foto: Iris Rijskamp) www.geoffreypascal.com
Powernap Powernap van Ahrend
Met zijn ‘Façade Skin’ is Freek Peters
is een halfopen
genomineerd voor de René Smeetsprijs
ligmeubel dat in een
van de Design Academy Eindhoven. Zijn
open werkomgeving
tegels zijn geschikt voor zowel daken
voldoende privacy biedt
als gevels en geven daarmee gebouwen
voor een powernap. Een
een complete, visuele make-over. Ze
speciaal matras geeft
bieden ook een oplossing voor eventuele
ontspannende trillingen
vochtproblemen in gebouwen. Door de
waardoor spieren
gebogen vorm van de geglazuurde tegels
eerder ontspannen.
komt de lucht eronder in een natuurlijke
In combinatie met
flow én druppelt de regen effectief naar
rustgevende muziek val
beneden. (Foto: Nicole Marnati)
je sneller in slaap. De
www.studiofreekpeters.com
Powernap is te bedienen
Dutch Design Week 2018
De Loungescape
Gebogen tegels
met een app.
EVENEMENTEN
www.ahrend.com
Groene krachtpatser ‘Sea Kale-Revised’ is een onderzoeksproject van Mathilde
Buiten werken
Nakken (Design Academy
‘Leaf the desk’ is
Eindhoven) dat kustwaterbouw
een weerbestendige
combineert met zoute landbouw,
werkplaats voor buiten. Het
waarbij een vergeten groente
stalen frame is verankerd
(zeekool) opnieuw wordt
op een betonnen basis.
geïntroduceerd en de Afsluitdijk
Het bureau is 360 graden
wordt versterkt. Concreet
draaibaar, zodat je altijd
heeft Nakken een nieuwe
in de schaduw kunt
betonconstructie gemaakt die
werken. Zonnepanelen
de dijk versterkt én tevens een
op het dak zorgen voor
soort kraamkamer is voor zeekool,
continue stroom. Een idee
dat van nature langs de kustlijn
van Daphne de Wit en
groeit. Genomineerd voor de René
Ghislaine Dings.
Smeetsprijs. (Foto: Nicole Marnati)
www.leaftheoffice.nl
www.mathildenakken.com
DECEMBER - JANUARI 2018 | #6 | JAARGANG 29
81
BEURZEN
Waterribbels Kim Melodoy Zoutewelle (Design Academy Eindhoven) studeerde af met haar ‘Underwater Illusions’. Het zijn tweezijdig geprinte, geribbelde glaspanelen, die zorgen voor een optische illusie van een onderwaterwereld als je er langs loopt. De prints vloeien mooi in elkaar over en laten vanuit elke hoek een ander beeld zien. Bedoeld om publieke ruimten poëtischer te maken. www.kimzoutewelle.com
Materiaalonderzoek In4nite is een project waarbij ontwerpers onderzoeken wat er nog meer kan met het door Low & Bonar geproduceerde
Dutch Design Week 2018
non-woven kunststof materiaal Colback. ’Graphic Interplay’ is een reeks zwevende
Lopen op water
panelen van Dana Dijkgraaf. Zij
Enrichers laat neurowetenschappers samenwerken met ontwerpers,
combineerde de doorschijnendheid van
met als doel het dagelijkse (kantoor)leven te verrijken met slimme
Colback met onder andere borduurgaren,
producten. Gedurende het ontwerpproces toetsen ze bij de
stickers, glimmende garnituren, metaal,
University of Cambridge hoe de innovatie effect heeft op mensen.
zilver- en goudfolie. Gebruikte technieken:
Een eigen idee is de Floatile watervloer/-mat, voor meer beweging
weven, borduren, drukken en labeling.
tijdens het stilstaand werken. Het voelt alsof je op water loopt.
www.in4nite.com
www.enrichers.nl
EVENEMENTEN
Ik zie, ik zie Leuk afstudeerproject van Dané Vonk (Design Academy Eindhoven): ‘A twisted View’; een serie ruiten die je kijk op de wereld veranderen. Soms zie je dubbel, vreemde reflecties, of een soort nevel. Ze
82
Triplex en linoleum
smolt het glas over de
Berend van de Linde, student van het Hout-
mal en de zo ontstane
en Meubileringscollege in Rotterdam, heeft
patronen veranderen
een stoel ontworpen met een binnenkant
de buitenwereld in een
van linoleum (van Forbo Flooring). De stoel
raadselachtig panorama.
won al prijzen van zijn eigen school (beste
Vonk liet zich inspireren
vakman, beste ontwerp) en de talentprijs
door waterdruppels,
van Baars & Bloemhoff. De zitting en rug
lenzen en lachspiegels.
hebben een basis van vliegtuigtriplex.
(Foto: Nicole Marnati)
www.forbo.com/flooring/nl
www.danevonk.nl
UW PARTNER IN HOUTBESCHERMING
OPEN SPACE WONDER Working cultures change. We provide you with all the furniture, room systems and inspirational style collections you’ll need. Made in Germany. koenig-neurath.com
Products: K+N BALANCE.CHAIR, K+N STANDBY.OFFICE 2.0, ACTA.PLUS lockers
EVENEMENTEN
Trendverslag DDW
Circulariteit steelt de show De Dutch Design Week draait natuurlijk om innovatief design van Hollandse bodem. Maar hét thema van dit jaar was toch echt duurzaamheid in de breedste zin van het woord. “De circulaire economie, de natuur en lokale productie kwamen in zoveel ontwerpen terug”, zegt Liselotte Flu, conceptdesigner bij Interface Nederland.
EVENEMENTEN
Trendverslag DDW
De Dutch Design Week is het grootste designevenement van Noord-Europa. Tussen 20 en 28 oktober was in Eindhoven het nieuwste werk van ruim 2600 ontwerpers te zien, verspreid over zo’n honderd locaties. Het event trok dit jaar een recordaantal van zo’n 355.000 bezoekers uit binnen- en buitenland. Samen met Flu blikken we terug op deze editie. Wat waren volgens haar de belangrijkste trends tijdens DDW 2018?
Circulariteit “De circulaire economie liep als een rode draad door vrijwel alle ontwerpen”, zegt Flu. “Je kunt het nauwelijks nog een trend noemen, het is de nieuwe norm. Een mooi voorbeeld is Vlisco Recycle. De productie van stoffen levert misprints en restmaterialen op. Simone Post heeft daar nieuwe toepassingen voor bedacht. De lappen stof krijgen een nieuw leven als gordijn of vloerkleed.” “Het hergebruik van materialen staat ook centraal in het werk van designer Theophile Blandet. Hij heeft laagwaardig plastic verzameld, gesmolten, er met de hand allerlei verschillende vormen in gemaakt en daar een hangende kast van gebouwd. Dat gaat eigenlijk weer terug naar het ambachtelijke. Ik vind dit een prachtige combinatie van handwerk en techniek.” “Een andere circulaire innovatie die mij
84
TEKST
aanspreekt is Kaumera, een duurzame en veelzijdige grondstof die gewonnen wordt uit afvalwater. Tijdens Dutch Design Week toonden drie ontwerpers namens de Nederlandse waterschappen diverse toepassingen van Kaumera in de vorm van kunst. Zo is Kaumera te gebruiken voor het verven van textiel en voor glazuur en lijmstof.”
Lenen en leasen Flu was ook onder de indruk van de Circulaire Ambassade in het Klokgebouw. “Hier stond onder andere een soort grote Mongoolse tent die volledig uit geleende materialen was
Daan de Winter
opgebouwd. De materialen waren met tiewraps aan elkaar bevestigd, zodat ze na de Dutch Design Week ongeschonden terug kunnen naar de producent en dus weer ‘als nieuw’ te verkopen zijn.” “Veel circulaire producten bevinden zich nog in de experimentele fase. De Swapfiets is wat dat betreft een uitzondering. Dit is een ‘leasefiets’ die eigendom blijft van de fabrikant. De consument betaalt een klein maandelijks bedrag voor het gebruik en hoeft de fiets zelf niet te onderhouden. De Swapfiets is een commercieel succes: heel veel studenten maken er gebruik van.”
FOTO RECHTSBOVEN Electric Life van Teresa van Dongen. (Foto: Hans Boddeke) FOTO ONDER Algae Lab Luma van Studio Klarenbeek & Dros en Atelier Luma. (Foto: Mirjam van der Linden)
bijvoorbeeld het project van Mariet Sauerwein. Zij heeft een poeder op basis van mosselschelpen ontwikkeld dat kan worden gebruikt als pasta voor 3D-printers. Ook veelbelovend zijn
EVENEMENTEN
FOTO LINKSONDER De Circulaire Ambassade. (Foto: Mirjam van der Linden)
Het viel Flu verder op dat veel ontwerpers gebruikmaken van de natuur. Zo liet Teresa van Dongen de laatste versie van haar project Electric Life zien. “Deze ‘levende lamp’ gebruikt geen energie, maar haalt zijn energie uit elektronen die worden afgescheiden door bacteriën. Een lamp die je moet voeden, dat is toch fantastisch? Die bacteriën worden dan je nieuwe huisdieren.” “Vaak komen de natuur en duurzaamheid samen in een concept. Neem
Trendverslag DDW
Natuur FOTO LINKSBOVEN Liselotte Flu, conceptdesigner bij Interface Nederland. (Foto: Freeeze Fotografie)
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
85
FOTO BOVEN Softseating-stoel Radiolaria van Lilian van Daal. (Foto: Lonneke van der Palen) FOTO LINKSONDER Het ZandGlas van AtelierNL. (Foto: Teun van Beers)
EVENEMENTEN
Trendverslag DDW
RECHTSONDER Myceliumcomposiet van het Centre of Expertise Biobased Economy. (Foto: Mirjam van der Linden)
86
de experimenten van het Centre of Expertise Biobased Economy met myceliumcomposiet als bouwmateriaal.” “Als iets in de natuur voorkomt, weten we al dat het werkt. De vraag is hoe we die principes uit de natuur kunnen toepassen – ook bekend als biomimicry. Lilian van Daal presenteerde een fijn staaltje biomimicry: een ‘softseating’stoel die volledig geprint is uit gerecycled polyamide. Uitgangspunt is de efficiëntie van de natuur in constructie en materiaalgebruik.”
Natuurlijke kleuren “Een andere interessante trend is dat er steeds meer natuurlijke kleuren worden gebruikt”, vertelt Flu. “Kleuren ontstaan uit het productieproces en worden niet achteraf toegevoegd. Het ZandGlas van AtelierNL is een goed voorbeeld. Zij maken gekleurd glas van zand afkomstig uit verschillende plekken in Nederland en Europa. Dat geeft hun producten een lokaal karakter.” “Ik vond ook het Algae Lab Luma gaaf. Studio Klarenbeek & Dros en Atelier Luma hebben een bioplastic ontwikkeld op basis van algen dat plastic gewonnen uit fossiele brandstoffen kan vervangen. Tijdens Dutch Design Week zag je allerlei kleurrijke kopjes en andere spullen van dat materiaal. Dit project werd terecht bekroond met de New Material Award 2018.”
Lokale productie “Over lokaal gesproken: er is duidelijk een beweging naar meer lokale productie”, stelt Flu. “Persoonlijk ben ik erg te spreken over de ontwerpstudio Super Local. Medeoprichter Pim van Baarssen van Super Local exposeerde tafels, stoelen en verlichting die hij samen met Rwandese ondernemers en medewerkers heeft gemaakt voor een lokale universiteit. Dit is een behoor-
lijk grootschalig project en daarmee ook uitdagend. Want hoe vind je lokale fabrikanten die deze schaal aankunnen? Je hebt dan misschien wel een goede meubelmaker gevonden, maar die kan maximaal vijf tafels tegelijkertijd bouwen en geen vijfhonderd. Feitelijk moet je een hele keten optuigen. Uiteindelijk is zo’n project voor iedereen goed.” www.liselotteflu.com
Timeless design Ultimate flexibility
Celebrating 50 years and beyond Watch our original stories at vola.com T39 Modular heated towel warmer
VOLA Nederland BV - Valkenburgerstraat 23 - 1011 MG Amsterdam - T 020 36 56 356 - www.vola.com - info.nl@vola.com
PRODUCTINFORMATIE
Fabuleuze, homogene vloercollectie www.forbo-flooring.nl
Forbo streeft naar het creëren van betere omgevingen en is begaan met de thema’s gezondheid, veiligheid en welzijn. Om deze reden worden producten aangeboden die duurzaam en milieuvriendelijk zijn. Daarnaast is er bewustzijn van de wijze waarop wordt geproduceerd, afval wordt verminderd, hergebruiken en recyclen. Fabscrap is een homogene vloerbedekking die is gemaakt door al het restmateriaal van de Sphera-productie te gebruiken. Hierdoor ontstaat een nieuwe vrolijk sprankelende mix van kleuren, die wordt verwerkt tot een levendig, creatief en willekeurig vloerpatroon dat lijkt op kleurrijke terrazzo. Er ontstaan unieke mixen van kleuren op vier vaste achtergrondkleuren.
Op maat gemaakt en eenvoudig te installeren PRODUCTINFORMATIE
www.kreon.com
Armatuur kreon dolma 40 indoor heeft een zichtbare breedte van 50 mm. Het is een verzonken aluminium profiel dat zich eenvoudig laat installeren in muren of plafonds. Het op maat gemaakte profiel is afgewerkt in geanodiseerd aluminium in de kleur naturel of zwart. Aan één of beide uiteinden of in het midden van het profiel kunnen lichtelementen worden voorzien voor een sluiereffect. Gebruik kreon dolma als lichtbaken in residentiële of openbare omgevingen. De lichtbronnen kunnen in het midden of aan de uiteinden van het profiel worden gemonteerd.
Volledig Nederlandse productie voor een beter milieu nl.marlincontract.com
In het streven een zo kort mogelijke afstand te hebben tussen productie en opdrachtgevers, heeft Marlin Contract met zijn fabriek in Schotland diverse nieuwe tapijttegellijnen ondergebracht bij Nederlandse collega-fabrieken. De productie vindt hierdoor geheel in Nederland plaats. Het solution dyed-garen wordt gesponnen in Genemuiden, tufting vind plaats in Hasselt en tegelproductie in Nijkerk. In Nijkerk staat ook de recyclinginstallatie en het magazijn van Marlin Contract, dat een Gelders bedrijf is en waarvan de het gehele productieproces sinds kort plaatsvindt in de provincies Overijssel en Gelderland.
88
Geluidsabsorberende en multifunctionele panelen www.casalis.be
Architextiles acoustics is een reeks van geluidsabsorberende panelen in de klasse A, op basis van een 3D-geweven textielstructuur. Het oneffen oppervlak en de dikte van het materiaal maken het mogelijk dat deze panelen het geluid beter absorberen en verspreiden dan dit het geval zou zijn bij vlak geweven stoffen – ze dragen dus bij tot een comfortabele akoestische omgeving. Deze klasse A geluidsabsorberende panelen kunnen in talloze configuraties worden toegepast: volledige of gedeeltelijke muurbekleding, opgehangen aan plafond of als scheidingswand opgehangen tussen plafond en vloer. De mogelijkheid om stopcontacten, schakelaars, sprinklers, schermen of verlichtingspunten in de panelen te integreren, maken Architextiles acoustics uitermate geschikt voor gebruik in zowel publieke als private omgevingen. De Architextiles acoustics is beschikbaar in een veelvoud aan kleuren, vorm en structuur en reeds toegepast geworden in talloze architectuurprojecten wereldwijd, zoals kantoren in Parijs en Milaan van verschillende multinationals, De Liberty fashion store in Londen, kantoren van Ricard in Barcelona, Lissabon en Amsterdam, American Express in Hong Kong, Schiphol Amsterdam, Hotel Van der Valk en nog vele andere.
Flexibele vloeren voor ieder project www.project-floors.com
PRODUCTINFORMATIE
Waar flexibiliteit gewenst of vereist is, kan de designvloer Click 2.0 in zijn voordeel worden gebruikt. Als het bijzonder snel moet worden uitgevoerd, worden oppervlaktes voortdurend opnieuw ontworpen - zoals vloeren in de winkelinrichting - of als er niet mag worden gelijmd (bijvoorbeeld in verhuur). Een lijmvrije installatie zonder droogtijden en met onmiddellijke toegankelijkheid en een schone ondervloer na verwijdering zijn doorslaggevende voordelen van de Click-vloer. Het doel van Project Floors is om klanten een breed en up-to-date assortiment te bieden. De toenemende vraag naar de zwevende designvloeren wordt beantwoord door de lvt-expert uit Hürth, met een uitbreiding van zijn Click-assortiment. De Click Collection 2.0 van Project Floors is uitgebreid naar 24 planken en acht tegels, elk verkrijgbaar met een slijtlaag van 0,3 mm en 0,55 mm.Veel van deze 32 decors zijn voorzien van een register embossing, wat de authenticiteit van de hout-, steen- en keramische reproducties onderstreept.
Milieuvriendelijke vinylvloeren www.ivc-commercial.com
Digitale nomads combineren werken, leren en reizen terwijl ze de wereld verkennen. Deze moderne levensstijl vraagt ook om nieuwe opvattingen over vloeren. De Nomadcollectie van IVC combineert flexibiliteit met comfort en persoonlijkheid – perfect voor woonprojecten als studentenkamers, meergezinswoningen en vakantiehuizen. De losse, heterogene vinylvloeren zijn gemakkelijk te installeren, zonder lijm, en even gemakkelijk weer te verwijderen. Als specialist in luxevinyl bewijst IVC zo zijn duurzame strategie met ecologisch verantwoorde producten. De vloeren uit de Nomad-collectie zijn milieuvriendelijk, zowel op het vlak van productie en installatie (zonder lijm of andere kleefstoffen) als in dagelijks gebruik (beschermlaag Hyperguard+ en unieke oppervlaktestructuur voor duurzaam gebruik en makkelijk onderhoud). Tegelijk biedt Nomad een innovatieve oplossing voor nieuwbouw en renovatie. Door twee glasvliezen in het product te verwerken, is de vloer stabiel en rigide en kan hij zonder lijm geïnstalleerd en verlegd worden. Nomad is beschikbaar op rollen van 2 en 4 m breed, bestaat uit 100 procent recycleerbaar materiaal en dempt geluid tot 20 dB. Zo heeft deze collectie veel voordelen, zowel voor de projectontwikkelaars en installateurs (20 procent sneller geplaatst, 30 procent minder kosten) als de architecten. De vloeren zijn veelzijdig.Voor iedere plek en voor elk moment is er wel een stijl: moderne en traditionele houtmotieven, betonlooks en zachte en speelse kleuren.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
89
PRODUCTINFORMATIE
Zelfherstellend, waterafstotend, hitte- en krasbestendig www.baars-bloemhoff.nl
Typerend voor Fenix zijn de ultramatte finish en een aangename soft touch. Ondanks het extreem matte oppervlak heeft het materiaal zelfherstellende, waterafstotende, hittebestendige en krasbestendige eigenschappen. Dit maakt Fenix NTM een robuust materiaal met een lange levensduur, dé technische innovatie voor ieder interieurontwerp. Fenix kent een bijzonder productieproces, waarbij de nieuwste generatie nanodeeltjes en acrylhars worden uitgehard door middel van elektronenstralen. Ook is het materiaal voorzien van een meerlaagse coating. Het oppervlak is gesloten en beschikt over antibacteriële eigenschappen, waardoor het erg hygiënisch is. Dit maakt het materiaal geschikt voor toepassingen in keukens, horeca en de zorgsector.Van werkbladen tot aan stoelen, van wandbekleding tot aan badkamermeubilair, en van horeca tot aan ziekenhuizen, de veelzijdige Fenix-collectie leent zich voor oneindig veel interieurtoepassingen. Door de unieke combinatie van eigenschappen is de gehele collectie zowel horizontaal als verticaal toepasbaar. Daarnaast kunnen de materialen eenvoudig met standaardgereedschap worden bewerkt. Hoewel Fenix voortkomt uit de nieuwste technologische ontwikkelingen, zijn de kleuren uit de collecties geïnspireerd op de natuur. Door de toegepaste nanotechnologie heeft Fenix een eigen geheugen en zijn vingerafdrukken en oppervlakkige krassen verleden tijd.
PRODUCTINFORMATIE
Superzacht, sterk en praktisch www.vyvafabrics.nl
De nieuwe collectie Aztec van Agua Fabrics is een luxe zachte bekleding in tweedstijl. Deze bekledingsstoffen ogen én voelen zo zacht als wol, maar zijn oersterk en makkelijk te reinigen. De Azteccollectie is verkrijgbaar in zeven stijlvolle en actuele kleurstellingen. De polyester/acrylstoffen zijn behandeld met een speciale coating, waardoor ze brandvertragend, waterdicht, vlekbestendig en antibacterieel zijn. Dat maakt de collectie Aztec ideaal voor de stoffering van hoofdborden en bedranden en andere meubels, maar ook van wanden en plafonds in hotels, restaurants, zorginstellingen, spa’s en andere openbare gelegenheden als ziekenhuizen. Ook voor gebruik op jachten en cruiseschepen zijn de even praktische als prachtige Agua Fabrics een aanrader.
Onmisbaar item in de badkamer www.geesa.com
Een scheerspiegel is een onmisbaar item in de badkamer. Deze tweearmige variant, uitgevoerd in mat zwart zorgt met energiezuinige ledverlichting voor een perfect zicht waardoor scheren, opmaken, epileren of lenzen inbrengen zeer eenvoudig en comfortabel is. De spiegel heeft een diameter van 215 mm en is drie keer vergrotend. Dankzij de handige knikarm kan de spiegel naar de gebruiker toegehaald worden waardoor in elke situatie de ideale positie kan worden gekozen. De scheerspiegel is uitstekend te combineren met de overige zwarte artikelen van Geesa, bijvoorbeeld uit de Nemox Black- en Hotel-serie, en is verkrijgbaar vanaf het eerste kwartaal 2019.
90
Schoonloopzone met gidssysteem www.emco-bau.com
Een primeur met twee functies in één: een schoonloopzone in combinatie met een gidssysteem, de oplossing voor mensen met een visuele beperking. Zij kunnen nu aan de mat voelen waar ze zijn en zich daardoor goed oriënteren. Bovendien zorgen de contrastkleuren voor een geleiding van slechtzienden en het wijst het gidssysteem de juiste looprichting aan voor iedereen. De schoonloopzone emco Maximus Assistance is zeer geschikt voor gebouwen met hoge loopfrequenties en intensieve belastingen, zoals bij zorgcentra, ziekenhuizen, hotels, openbare gebouwen en kantoren. De schoonloopzone zorgt voor een optimaal reinigend effect en een hoge vochtopname, zodat aangrenzende vloeren langdurig mooi blijven en aanzienlijk wordt bespaard op schoonmaakkosten.
Driedimensionale akoestische wandafwerking www.in-zee.nl
PRODUCTINFORMATIE
In-Zee introduceert Stack, een akoestische wandafwerking opgebouwd uit vouwbare delen die in elkaar worden gestoken. De delen zijn 35 x 25 cm en gemaakt van polyester-petvezels in een palette van 26 kleuren en een dikte van 9 mm. Naast de standaardcollectie is het mogelijk eigen patronen, vormen en complete producten te ontwikkelen. Stack combineert geluidsabsorptie met geluidsverstrooiing. In combinatie met zijn akoestische vulling haalt In-Felt een maximale akoestische waarde van åw=1.
Ongekende designmogelijkheden www.leoxx.nl
Leoxx is een samenwerkingsverband aangegaan met Amtico. Sinds 1 november 2018 is Leoxx de exclusieve distributeur van alle Amtico-vloerproducten (lvt en tapijttegels) op de Nederlandse en Belgische markt. Eyecatchers zijn de collecties Spacia (toplaagdikte 0,55 mm) en Signature (toplaagdikte 1,0 mm), beide met een additionele Quantum Guard-urethaancoating. Standaard zijn de tegels en planken verkrijgbaar in diverse formaten, ook in een akoestische variant. Dankzij de uitgebreide snijmogelijkheden van Amtico zijn de items in de Signature-collectie tevens verkrijgbaar in een twintigtal gedefinieerde legpatronen (Designers’ choice) of custommade te versnijden tot een gedurfde en creatieve maatwerkvloer (Bespoke). Kortom: een hoogwaardige en veelzijdige vinylcollectie met ongekende designmogelijkheden.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
91
PRODUCTINFORMATIE
Geluidsisolerende onderlaag voor extra loopcomfort www.amtico.com
Amtico Acoustic is een sterk geluidsisolerende onderlaag die de akoestische eigenschappen van Amticovloeren verbetert en een contactgeluidsisolatie van maximaal 18 dB mogelijk maakt. De geluidsisolerende onderlaag leidt tevens tot extra loopcomfort dat vermoeidheidsverschijnselen vooral in veelgebruikte ruimtes moet verminderen. Amtico’s akoestische laag is uitermate geschikt voor kantoorruimtes, hotels en appartementen waar extra geluidsisolatie steeds meer een must wordt. De nieuwe onderlaag is te combineren met meerdere standaardtegels en -planken uit de collecties Signature en Spacia en verhogen hiermee de designkwaliteit en duurzaamheid die gebruikelijk is voor Amtico. Door het grote aanbod aan producten hoeven er geen compromissen te worden gesloten op het gebied van design. Wanneer de planken en tegels worden gecombineerd met Amtico Acoustic krijgen deze een totale dikte van 3,5 mm. De 1 mm dikke, geslotencellige schuimlaag zorgt voor een verhoogde contactgeluidsisolatie met slechts een restindruk van <0,20 mm. De akoestische laag wordt volgens dezelfde hoge kwaliteitseisen geproduceerd als alle producten uit het aanbod van Amtico Acoustic.
PRODUCTINFORMATIE
Interieur 2.0: print to impress www.printsvanoranje.nl
Een stijlvol en pakkend interieur begint met een duidelijke visie. Met kleur, dessin en materiaal in perfecte harmonie. Wie nog genoegen neemt met alleen maar rechttoe-rechtaanoplossingen doet een interieur eigenlijk tekort. Waarom vasthouden aan interieurmaterialen met bestaande prints, als iedereen ook zelf het perfecte plaatje kan creëren? Prints van Oranje gaat ver om tegemoet te komen aan de vele creatieve ideeën van interieurontwerpers en hun opdrachtgevers. Custommade is tegenwoordig de standaard. Prints van Oranje maakt volledige creatieve vrijheid mogelijk. Iedere interieurliefhebber kan een interieur customizen met gepersonaliseerd tapijt, karpet, vinyl, behang, gordijnen en meubelstof. Prints van Oranje vertaalt interieurwensen naar volwaardige projectinrichtingen. Met customized prints zijn de mogelijkheden oneindig. Dag dertien-in-een-dozijninrichting, hallo eyecatcher waarover gesproken wordt. Verbijzonder het met prints.
Nieuwe lijn monitorarmen www.humanscale.com
Op het moderne dynamische kantoor mag geen tijd verspild worden aan discomfort. Humanscale heeft daarom nieuwe monitorarmen ontwikkeld die het hedendaagse kantoorwerk optimaal ondersteunen. Met steeds meer technologie en mobielere medewerkers kunnen werkplekken door deze nieuwe monitorarmen nóg gemakkelijker worden gepersonaliseerd. De armen laten zich in enkele seconden en met minimaal gebruik van gereedschap installeren en gebruiksvriendelijk kabelmanagement zorgt voor een veilig en opgeruimd bureaublad. Bovendien voorkomt Smart Stop-technologie dat de monitorarm over een belendend blad kan zwenken. M2.1, M8.1 en M10 zetten een nieuwe standaard en zijn ontworpen door Humanscale’s eigen Design Studio. Leverbaar vanaf begin 2019 en te zien tijdens Vakbeurs Facilitair van 23 tot en met 25 januari in Utrecht – Stand G7, Hal 10.
92
Ingebed bad in natuursteen www.bette.de/nl/unternehmen/referenzen
“Dankzij de baden van de serie BetteStarlet kunnen wij kiezen uit vrijstaande, inbouw- en speciale modellen. Dit geeft ons de gewenste ontwerpvrijheid en veel flexibiliteit”, zegt Christian Meinert van Architekturbüro Aukett + Hesse uit Berlijn. Dit bureau heeft het interieur ontworpen van het spraakmakende vijfsterrenhotel The Fontenay te Hamburg. Elegantie en individualiteit voeren de toon. Beige en zandtonen domineren het kleurconcept, blauw en turkoois bij de luxe bedden. Het exclusieve eikenhouten parket, in hexagoonvorm gelegd, steelt de show. Stoelen en sofa’s zijn echte eyecatchers, zoals ook het vrijstaande bad BetteStarlet Oval Silhouette. Het bad BetteStarlet Flair Oval is op bijzondere wijze ingebouwd in natuursteen.
Driedimensionaal plafond www.rockfon.nl
PRODUCTINFORMATIE
Rockfon heeft samen met interieurarchitect Gerben van der Molen van Stars Design uit Schiedam een compleet nieuwe 3D-toepassing van het standaard systeemplafond ontwikkeld. Deze innovatie, het Rockfon 3D-systeemplafond, stelt architecten in staat een goede akoestiek te realiseren en tegelijkertijd te spelen met de hoogtes en patronen van plafondpanelen in een standaard systeemplafond. Dat biedt oneindige ontwerpmogelijkheden.Van der Molen: “Deze toepassing maakt van een systeemplafond een lust in plaats van een last.”
Nieuwe blikvanger www.vogels.com
De Vogel’s Next OP2 is de tweede eikenhouten designvloerstandaard die het Eindhovense bedrijf in korte tijd heeft ontwikkeld. Deze moderne, vrijstaande vloerstandaard is een echte blikvanger en past in elk interieur. De stabiele vierpoot valt op door zijn Scandinavische design en functionele eenvoud. De Next OP2 is geschikt voor grote tv’s van 50 tot 77 inch. Zelfs de kabels zijn niet te zien, omdat ze slim verborgen in de achterpoot naar de vloer worden geleid. Elke Next OP2 is uniek, omdat deze met de hand vervaardigd wordt. Wanneer de Next Opsound-accessoire wordt toegevoegd, kan eenvoudig een (Vogel’s-)soundbar onder het tv scherm worden bevestigd.
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
93
PRODUCTINFORMATIE
Revolutionaire doucheseries www.coramprojects.com
Sealskin introduceert twee revolutionaire doucheseries met een zwarte afwerking: Soho en Duka 1700. Gracieus, mysterieus, een tikje duister. Soho is een innovatief programma douchedeuren en -wanden, passend bij de interieurtrend ‘urban chique’. Hierbij worden donkere, chique kleuren en materialen gebruikt in trendy industriële interieurs of juist als contrast in strakke, moderne ruimten.Voor het eerst kan deze bijzondere interieurstijl vertaald worden naar de badkamer – met de douche als eyecatcher! Soho is standaard maar liefst 210 cm hoog en beschikbaar als draaideur voor een nis of in combinatie met een zijwand én als inloopdouche. Een Sealskin-douche uit de 1700-serie met zwarte finish past in het plaatje van een moderne badkamer met een betonlook, gietvloer of juist chic met rijke materialen als marmer, graniet en messing. Door de bijzondere matte finish, zie je dat je wat speciaals in handen hebt. In combinatie met bijpassende zwarte kranen en accessoires maak je het geheel helemaal af. In deze serie zijn er nisdeuren, een deur-wandcombinatie, hoekinstap of kwartronde douche. Ook een volledig op maat gemaakte douche behoort tot de mogelijkheden.
Multifunctioneel pendel- en wandarmatuur PRODUCTINFORMATIE
www.qcat.nl
Q-Cat Lighting introduceert de LED Linear Xootube. Dit is een 40 mm ronde buis die als wand- of pendelarmatuur geleverd kan worden voor zowel horizontale als verticale toepassen. De Xootube is uitermate geschikt als pendel- en wandarmatuur voor in kantoren, badkamers, foyers, recepties, keukens of gewoon voor boven de keukentafel. Deze 24V DC-ledpendelarmatuur heeft een IP40-beschermingsklasse en is leverbaar in lengtes van 800, 1.050, 1.300, 1.550 en 1.800 mm. Naast de verschillende witkleurtemperaturen is de Xootube ook leverbaar in RGB en IQ White. De eindkappen zijn leverbaar in RAL 7021, RAL 9003, RAL 9004 en zilver. De Xootube wordt standaard geleverd met een voeding aan/uit of met 1-10V/ Dali/Switch Dim-controller. De Xootube biedt, behalve een uniek design, een absoluut homogeen lichtbeeld met een lichtstroom tot 2203 lm/m. Door de ‘One Bin Only’ met 3 MacAdam-technologie wordt een constante kleurtempratuur en een hoge lichtkwaliteit met een levensduur van L80/B10 > 60.000 uur gegarandeerd.
Houtolie van de nieuwste generatie www.rubiomonocoat.nl
Rubio Monocoat Oil Plus 2C is een olie van de nieuwste generatie die het hout kleurt en beschermt in een enkele laag. De olie kan op vrijwel alle houttypes gebruikt worden, zowel voor vloeren als meubilair (massief hout, fineer, mdf et cetera). RMC Oil Plus 2C is eveneens waterbestendig, en dus uitermate geschikt voor badkamers en keukens. De combinatie van de olie met de accelerator garandeert een snelle droging en korte uithardingstijd. Gecombineerd met de superieure sterkteopbouw en extreme duurzaamheid maakt dit van de Oil Plus 2C een gedroomde partner voor de projectmarkt. De geavanceerde technologie van moleculaire binding waarop de werking gebaseerd is, verrijkt de natuurlijke uitstraling van het hout en garandeert dat er geen aanzetten of overlappingen mogelijk zijn bij het aanbrengen. Rubio Monocoat-olie bevat geen water of solventen, is gebaseerd op 100 procent natuurlijke ingrediënten en is VOC-vrij. De producten zijn veilig voor de gebruiker en zijn omgeving.
94
ETCETERA
Spannende duik in de wereld van XD Van de grotten van Lascaux tot de kathedraal van Reims en het Museum van de Toekomst in Dubai, de behoefte om een verhaal te verbinden aan een plaats of bouwwerk is zo oud als de mensheid. Paradoxaal genoeg groeit in een tijd waarin we ongekend veel virtuele expressiemiddelen tot onze beschikking hebben, onze behoefte naar ‘actual spaces of wonder and imagination’. Musea, pretparken, merken en overheidsinstellingen: ze zoeken allemaal naar een boeiende manier om een bijzondere beleving te creëren: geen wonder dat Experience Design (XD) een razendsnel groeiende discipline is. Erik Bär en Stan Boshouwers, de auteurs van het boek Worlds of Wonder, richtten in 1991 Tinker Imagineers op, dat uitgroeide tot een van de toonaangevende XD studio’s in Europa. Deze twee pioniers en experts op het gebied van Experience Design belichten in hun boek de opkomst en ontwikkeling van deze relatief jonge ontwerptak, een interessante mix van wetenschap
en kunst. Ze gaan in op de psychologische achtergrond van consumentengedrag, en op onze behoefte aan inspirerende, spectaculaire en betekenisvolle ervaringen. Ze kunnen hierbij ruimschoots putten uit de ervaringen met hun eigen bedrijf, en laten aan de hand van praktijkvoorbeelden zien wat werkt en waarom, uiteraard geïllustreerd met prachtig beeld. Daarmee is hun boek niet alleen een grondig doortimmerd handboek voor iedereen die te maken heeft met Experience Design (en dat zijn we eigenlijk allemaal) maar ook een waar feest om door te bladeren. Een belevenis op zich!. www.bispublishers.com Worlds of Wonder – Experience Design for Curious People BIS Publishers Auteurs: Erik Bär en Stan Boshouwers Paperback 272 pagina’s 27x21 cm € 39 ISBN 978 90 6369 464 7
Eind november zijn de winnaars bekend gemaakt van de ARC18 Awards voor de beste projecten van het afgelopen jaar. Uit bijna 500 inzendingen kozen onafhankelijke vakjury’s in zes categorieën de winnaars. De ARC18 Interieur Award ging naar Multifunctioneel Centrum (MFC) Doelum in Renkum door NOAHH + Studio Nuy van Noort, samen met Abbie Steinhauser (zie ook Pi 4 2018). “De ontwerpers leggen in de uitwerking sterk de nadruk op het verenigen van zowel de diverse programmaonderdelen als de verschillende gebruikers”, aldus de jury. Winnaar van de Architectuur Award zijn de
stations van de Noord/Zuidlijn in Amsterdam door Benthem Crouwel Architects, die volledig zijn toegesneden op de infrastructurele functie en dit via de architectuur in hoge mate uitdragen.Volgens de jury is het een project met een bijzonder groot esthetisch en maatschappelijk belang. De Meubel Award ging naar het Pauzelandschap door man&paard. De jury prijst de originaliteit van de rustruimte, waar gebruikers zich even kunnen onttrekken aan de dagelijkse drukte van het kantoor. “Een slim ontwerp dat inspeelt op de trend van een informelere werkomgeving.” De Detail Award was voor gebouw Cadix in Antwerpen door Happel Cornelisse Verhoeven. De jury prees de verrassend hoge kwaliteit van het gebouw, dat sociale huurwoningen en een kinderdagverblijf huisvest. Het People’s Pavilion door bureau SLA en Overtreders W won de Innovatie Award. De ontwerpers wilden de voetafdruk van het paviljoen reduceren tot nul door geen grondstoffen verloren te gaan, en volgens de jury is zijn zij hier bijzonder goed in geslaagd. Nieuw dit jaar was de ARC18 Development Award, die de inzet van excellente architectuur in commerciële projectontwikkeling bekroont. Winnaar was het Kaaspakhuis in Gouda door White House Development en Mei architects and planners.Vanwege zijn krachtige manier van denken en ontwerpen kreeg Tomas Dirrix de Jong Talent Award. Adriaan Geuze van West 8 ontving ten slotte de Oeuvre Award voor zijn voortdurende bijdrage aan de Nederlandse stedenbouw en zijn strijd voor een inclusieve stad.
De ontvangstzone van MFC Doelum. (Foto: Katja Effting)
www.arc-awards.nl
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
ETCETERA
ARC18 Awards
95
Vakbeurzen Amsterdam 7 – 10 januari
Horecava www.horecava.nl Frankfurt 8– 11 januari
Heimtextil www.heimtextil.messefrankfurt.com Hannover 11 – 14 januari
Domotex www.domotex.de Antwerpen 12- 20 januari
Bouw & reno, bouw- en renovatie beurs www.bouwreno.be Keulen 14 – 20 januari
imm cologne www.imm-cologne.de Paris-Nord Villepinte 18 - 22 januari
Maison&Objet www.maison-objet.com Utrecht 22 – 26 januari
Nationale Onderwijs Tentoonstelling www.not-online.nl Utrecht 23 – 25 januari
Vakbeurs Facilitair www.vakbeursfacilitair.nl
imm cologne 2019 Op de komende imm cologne – van 14 tot en met 20 januari in de Koelnmesse – tonen ruim 1200 bedrijven uit vijftig landen weer de (meubel)trends voor het komende jaar. Daarbij zullen vele topmerken vertegenwoordigd zijn, waaronder verschillende nieuwkomers en een groot aantal Italiaanse bedrijven. ‘Top-Design-Event’ van de imm is weer Das Haus – Interiors on Stage, de simulatie van een woonhuis die voor de achtste keer wordt getoond. Das Haus wordt dit keer ontworpen door Truly Truly, de in Rotterdam gevestigde studio van de Australische ontwerpers Joel en Kate Booy, tevens de eregasten van de komende imm. Hun ideale huis – ‘Living by Mood’ – belooft een elegant en luchtig ontwerp te worden, waarin wordt gezocht naar nieuwe vormen voor een open wooncultuur. Het huis wordt samengesteld uit slechts enkele elementen en kleuren, waarbij de haptiek van de materialen warmte, emotie en zinnelijkheid zullen uitstralen. De ruimten en meubelen zijn multifunctioneel, en de verschillende open zones lopen natuurlijk vloeiend en organisch in elkaar over. Das Haus staat in hal 3.1, die samen met de hallen 2.2, 3.2, 11 en 10.1 het Pure-segment van de beurs vormt waar de belangrijkste producenten van designmeubilair zijn te vinden. Hal 11 wordt het toneel van het nieuwe expositieconcept Pure Atmospheres, waar high-end merken hun collecties zullen tonen. In hal 11.3 komt een centrale Piazza met een bijzondere presentatie en een cocktailbar. In hal 3.1 worden ook twintig ontwerpen getoond die zijn genomineerd voor de Pure Talents Contest – de wedstrijd van de Koelnmesse voor jong talent. Er waren in totaal 926 inzendingen uit 69 landen, de winnaars worden gekozen door een jury met onder andere ontwerpers Rianne Makkink (Studio Makkink&Bey) en Sebastian Herkner. In dezelfde hal is nog The Stage – het internationale trendforum van de imm, met voordrachten van experts en bekende ontwerpers over kleuren, materialen en actuele ontwikkelingen op het gebied van interieurontwerp. Hier zullen tevens de eregasten hun ontwerpen toelichten – naast Truly Truly ook Alfredo Häberli, die voor het tweejaarlijkse beursonderdeel LivingKitchen een keuken van de toekomst zal ontwerpen. www.imm-cologne.de
Gent 27 – 29 januari
Intirio www.intirio.be Valencia 28 januari – 1 februari
Cevisama cevisama.feriavalencia.com Utrecht 4 – 8 februari
BouwBeurs www.bouwbeurs.nl Stockholm 5 - 9 februari
Stockholm Furniture Fair www.stockholmfurniturefair.com Rotterdam 8-10 februari
OBJECT www.objectrotterdam.com Frankfurt a. M. 8 - 12 februari
Ambiente
Object Rotterdam terug in HAKA-gebouw Van 8 tot en met 10 februari keert Object Rotterdam terug in het industriële HAKA-gebouw. De beurs betrekt deze editie zelfs alle verdiepingen van het enorme pand, tot en met het dak met een weids uitzicht. Ruim honderd gevestigde en aanstormende ontwerpers tonen bijzondere meubelen, interieurproducten en lichtontwerpen, sieraden, textieldesign en grote architecturale installaties. Object Rotterdam is onder directeur Anne van der Zwaag uitgegroeid tot een interdisciplinair designplatform van formaat. Een uitgekiende combinatie van bekende namen en jonge talenten biedt de bezoeker een verrassende designbelevenis. De komende editie doen bekende labels en winkels mee als Not Only White, Lensvelt,Van Waay & Soetekouw, Tuttobene en Secoff. Ook presenteert zich een groot aantal gevestigde studio’s, waaronder Raw Color, Aleksandra Gaca, Ontwerpduo, The Soft World, Scheublin & Lindeman, Inamatt en Petra Vonk. Net als voorgaande jaren lanceert Object Rotterdam weer een nieuwe generatie designers. Elk jaar speurt Van der Zwaag de designopleidingen af op zoek naar originele ontwerpen, waarmee beurs een springplank voor aanstormende ontwerpers is en dé plek om jong talent te spotten. www.objectrotterdam.com
ETCETERA
ambiente.messefrankfurt.com Brussel 21 februari - 3 maart
Batibouw
Intirio 2019
www.batibouw.com Frankfurt a. M. 11– 15 maart
ISH ish.messefrankfurt.com Rotterdam 13 – 15 maart
MaterialDistrict Expo rotterdam.materialdistrict.nl Milaan 13 – 16 maart
Made Expo www.madeexpo.it
Dit overzicht werd met zorg samengesteld. In verband met onvoorziene omstandigheden kan geen verantwoordelijkheid worden genomen voor de volledige juistheid ervan.
96
Van 27 tot en met 29 januari is het Gentse Flanders Expo weer het toneel van Intirio – met een kwalitatief aanbod aan raam-, wand-, meubel- en vloerbekleding voor de projectmarkt en de detailhandel. Aanwezig zijn onder meer Arte, Romo, Designersguild, Elitis, Casamance, Masureel, Orac, Ado, Interstil, Gerster, Silvera, Prestigious, B&C België, Moduleo en Aristide. Nieuw onderdeel is het B2B-event TrendZ Belgium, met een up-to-date aanbod Living & Lifestyle producten, met de focus op de Belgische markt.Voor de Nederlandse markt wordt TrendZ gehouden in de Evenementenhal in Gorinchem op 13 - 15 januari en 25-27 augustus; Evenementenhal, één van Nederlands grootste beursorganisatoren, werd in 2016 overgenomen door de Easyfairs groep. Tijdens Intirio vindt ook het Interieurdecoratie Congres plaats, waar op 28 januari de keynote sprekers zich richten tot de retailers en op 29 januari de projectmarkt aan de beurt komt met een seminar voor interieurarchitecten. Intirio/Trendz Belgium is geopend van 10-18 uur. Gebruik voor gratis entree de online registratiecodes INT25 (Intirio) en TRE2500 (TrendZ Belgium). www.intirio.be
Tentoonstellingen
LONDON CALLING SINGAPORE Bart Eijking heeft een Design & Build
Het Nieuwe Instituut, Rotterdam
bedrijf in Londen en Patrick de Louwere werkt als architect/design director in
t/m 10-3 Het Speculatief Design Archief Prix de Rome Architectuur hetnieuweinstituut.nl
Singapore. Samen zijn zij eigenaar en creative director van het Nederlandse meubelmerk Studio Lawrence. De
Designmuseum, Gent
column is een briefwisseling tussen
t/m 6-1 vol+maakt – Sociaal Gemaakt t/m 21-4 Fibre-Fixed. Composites in Design www.designmuseumgent.be
hen en bekijkt ontwikkelingen in Azië en Groot-Brittannië door Nederlandse brillen.
Art & Design Atomium Museum, Brussel
SCHUNCK*, Heerlen t/m 7-1 Who cares – de wijk van de toekomst schunck.nl
Design Museum Den Bosch t/m 17-2 Toen Emmy, nu Gijs Binnenkijken met Thijs Wolzak designmuseum.nl
Yksi Expo, Eindhoven t/m 5-1 Clean Revolution – Dutch Design for a better world 7-1 t/m 6-4 Driving Dutch Design www.yksi.nl
Textielmuseum, Tilburg t/m 9-3 KLEUR & ABSTRACTIE | Generaties in Dialoog t/m 12-5 Cultural Threads www.textielmuseum.nl
CID, Grand-Hornu t/m 3-2 Benoît Deneufbourg – Process 3-2 t/m 19-5 Hors Pistes: Ontmoetingen in Groenland www.cid-grand-hornu.be
DeSingel, Antwerpen t/m 13-1 BWMSTR Label / Zwerfruimte t/m 20-1 Léon Stynen, architect 27-2 t/m 16-1 Bovenbouw Architectuur - The House of the Explorer desingel.be
Can do Vier jaar ben ik weg van huis. Het oude Europa heb ik in januari 2015 verlaten. Na ruim drie jaar in Shanghai ben ik afgelopen juni in Singapore aangekomen. Europa is voor mij één. Grenzen hielden voor mij op te bestaan toen ik in 2009 van Rotterdam naar London verhuisde. Eenmaal weg uit Nederland werd ik Europeaan, de grenzen deden er niet meer zo toe. Mijn huidige perspectief heeft die eenheid alleen maar versterkt. De afstand van Singapore tot Parijs, London of Rotterdam is nagenoeg hetzelfde. Schrik niet, dit is geen trieste column over de voortgang en gevolgen van brexit. Daar horen we meer dan genoeg over. Deze column gaat over het optimisme en de vooruitgangsdrang in het Oosten. Afgelopen week was ik in Manila, hoofdstad van de Filipijnen. Na aankomst op het vliegveld en de opmerkelijk vlotte afhandeling bij immigratie, zat ik in een mum van tijd in de taxi. Helaas duurde het nog vier uur om de 11 kilometer van het vliegveld naar mijn hotel af te leggen. Normaal in Manilla, Jakarta of Mumbai. Niemand hoort ervan op. Mijn collega’s keken meewarig op van hun werk toen ik mijn frustratie deelde. Dat doen we elke dag, om 5 uur van huis, de files voor, om drie uur later op kantoor aan te komen. De confronterende realiteit van de opkomende economieën. Met trots worden later de plannen voor de nieuwe metro besproken waar we hier met het team aan werken. In 2025 is het een stuk beter, dan nemen we de metro! De wegen, eigenlijk alle infrastructuur in Manilla, zijn grimmig en bruut. Het schoonheidsdenken van Rijkswaterstaat en de één-procent-regeling ontbreken hier. Alles is functioneel, elke vierkante centimeter is in gebruik. Problemen zijn een uitdaging, een aanmoediging om te veranderen. Sterarchitect Lord Norman Foster noemt in een interview met Monocle’s hoofdredacteur Tyler Brûlé deze mentaliteit die hij zo waardeert in Azië, de ‘Can Do’ mentaliteit. Letterlijk: “…the can do mentality that typified our societies in the 19th century”. Hij maakt een prikkelende vergelijking met de vooruitgangsdrift in het Europa aan het einde van de 19de eeuw waar destijds de levens van 400 miljoen Europeanen drastisch veranderden. In Azië kijken nu 5 miljard mensen naar de toekomst, twaalf keer zo veel. En in Europa, daar kijken we terug…
ETCETERA
t/m 7-1 Play The Game t/m 5-5 Night Fever. Designing Club Culture 1960 – Today 1-3 t/m 29-9 Designing the night www.adamuseum.be
Get on with it! Groet uit Singapore
DECEMBER 2018 - JANUARI 2019 | #6 | JAARGANG 29
97
Nummer 6 december 2019/januari 2020
THEMA CULTUUR
Nummer 5 oktober/novemner 2019
Zorg en welzijn
THEMA ONDERWIJS
Nummer 4 augustus/september 2019
THEMA HERBESTEMMING
Nummer 3 juni/juli 2019
THEMA HOTELS, CAFÉS EN RESTAURANTS
Nummer 2 april/mei 2019
THEMA KANTOREN
Nummer 1 februari/maart 2019
THEMA ZORG EN WELZIJN
De thema’s van 2019 Productdossier projectstoffering
Verschijning 22 februari
Kantoren Productdossier sanitair
Verschijning 26 april
Hotels, cafés en restaurants Productdossier verlichting
Verschijning 23 juni
Herbestemming Productdossier wanden en plafonds
Verschijning 1 september
Onderwijs Productdossier vloeren
Verschijning 31 oktober
Cultuur Productdossier projectmeubelen
Verschijning 15 december
Flanders Expo Gent
Registreer nu online met code INT2003 en bezoek Intirio gratis. www.intirio.be
by EASYFAIRS
27+28+29 januari 2019