Alle Rembrandts aan Zee

aanZee Alle Rembrandts

Dit jaar is het overlijden, 350 jaar geleden, van Neerlands belangrijkste kunstenaar, Rembrandt van Rijn (1606-1669), aanleiding voor het vieren van een Rembrandtjaar. Grote tentoonstellingen in het Mauritshuis in Den Haag, in het zojuist gerenoveerde museum De Lakenhal in Rembrandts geboortestad Leiden en in het Rijksmuseum Amsterdam vinden dit jaar plaats. Rembrandt was geen beeldhouwer. Toch kunnen we in museum Beelden aan Zee eer bewijzen aan de meester, die niet alleen grote historiestukken schilderde, maar juist de kleine oppervlakte van de ets of de schets zo kon waarderen. Dit is mogelijk door een tentoonstelling van de Rembrandtpenning.

Karakteristieke kop In de vorm van een tentoonstelling van penningen en kleinplastiek in de Quistvitrine wordt aandacht besteed aan het portret van Rembrandt. In de penningkunst bestaat een traditie van portretteren. Maar geen van de tentoongestelde kunstenaars, van Piet Esser tot Geer Steyn, heeft Rembrandt natuurlijk ooit in levende lijve gezien. Het is dan ook een ware uitdaging om Rembrandt goed te vangen op het platte, begrensde vlak van een penning. Deze worsteling is op de expositie zichtbaar. De linkerhelft van de vitrine toont werk van diverse 20ste-eeuwse kunstenaars die min of meer traditioneel werkten, terwijl de rechterhelft een keuze laat zien van verschillende varianten van de legendarische Rembrandt

penning van de beeldhouwer en medailleur Piet Esser (1914-2004). Piet Esser kreeg in het najaar 1955 de opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen om een Rembrandtpenning te ontwerpen. Esser maakte 26 ontwerpvarianten, waaruit een keuze door de opdrachtgever gemaakt kon worden. Dit onderwerp liet Esser sindsdien niet meer los. Vanaf 1956 tot 1991 ontstonden diverse staten van die 26 varianten. In 1988 werden de jonge en de oude Rembrandt door de Vereniging voor Penningkunst uitgegeven. Maar geen van de tentoongestelde kunstenaars, van Piet Esser tot Geer Steyn, heeft Rembrandt natuurlijk ooit in levende lijve gezien

De school van Esser De Rembrandtpenningen markeren het keerpunt in de moderne Nederlandse penningkunst, namelijk de introductie van een geboetseerde penning. Deze kenmerkt zich door de sterke plastische werking van de oppervlakte, waardoor er een spannende licht- en schaduwwerking ontstaat. De tot dat moment heersende slagtechniek maakte plaats voor de gegoten penning. Deze werd omarmd door de vele leerlingen van Piet Esser aan de Rijksakademie in Amsterdam, met als resultaat de ‘school van Esser’. Beelden aan Zee beschikt, door een langdurig bruikleen dankzij de erven van Piet Esser, over alle door Esser in het atelier bewaarde ontwerpen van Rembrandtpenningen. Zijn kast met deze schetsen is in de museumcollectie opgenomen, een hoeveelheid van meer dan 300 gipsen, kleien en bronzen penningen.