ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ ΣΑΛΤΑΟΥΡΑΣ
ΧΡΗΣΤΟΣ
«Καὶ αὐτὸς ἦν ὁ ᾿Ιησοῦς ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα ἀρχόμενος, ὤν, ὡς ἐνομίζετο, υἱὸς ᾿Ιωσήφ, τοῦ ῾Ηλί» Λουκάς 3:23 Το παρόν εδάφιο είναι ένα από τα πλέον παρερμηνευόμενα της Αγίας Γραφής. Σε άλλη μας μελέτη είχαμε αναφερθεί στην παρερμηνεία της λέξεως «ωσεί» του εδαφίου αυτού (βλ. Η μέτρηση του χρόνου στην Αγία Γραφή). Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με την παρερμηνεία της λέξης «ἐνομίζετο». Οι πλείστοι των μεταφραστών – ερμηνευτών της Βίβλου θεωρούν ότι η λέξη «ἐνομίζετο» σημαίνει «νομίζονταν», «θεωρούνταν», ότι δηλαδή οι ανθρώποι νόμιζαν, είχαν την γνώμη ότι ο Ιησούς ήταν υιός του Ιωσήφ. Αυτή η άποψη είναι εσφαλμένη ! Σύμφωνα με το Εκκλησιαστικό κείμενο της Καινής Διαθήκης η λέξη «ἐνομίζετο» υπάρχει δύο φορές. Η πρώτη φορά είναι το εδάφιο που μνημονεύσαμε ανωτέρω. Η άλλη περίπτωση είναι το εδάφιο Πράξεις 16: 13 – «τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλθομεν ἔξω τῆς πόλεως παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζετο προσευχὴ εἶναι, καὶ καθίσαντες ἐλαλοῦμεν ταῖς συνελθούσαις γυναιξί». Το δε Κριτικό Κείμενο παραθέτει ως εξής το εδάφιο Πράξεις 16:13 : «τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλθομεν ἔξω τῆς πύλης παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζομεν προσευχὴν εἶναι, καὶ καθίσαντες ἐλαλοῦμεν ταῖς συνελθούσαις γυναιξίν». Παρατηρούμε ότι ανάμεσα στα δύο κείμενα ( Εκκλησιαστικό / Κριτικό) υπάρχουν δύο σημεία όπου αυτά διαφοροποιούνται. Η πρώτη διαφορά που είναι ήσσονος σημασίας και δεν θα μας απασχολήσει εδώ, είναι ότι το Εκκλησιαστικό κείμενο έχει την λέξη «πόλεως» ενώ το Κριτικό κείμενο έχει την λέξη «πύλης». Η δεύτερη διαφορά είναι ότι το Εκκλησιαστικό κείμενο έχει την λέξη «ἐνομίζετο» ενώ το Κριτικό κείμενο έχει την λέξη «ἐνομίζομεν». Με αυτή την σοβαρή διαφορά θα ασχοληθούμε. ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΟ ΚΡΙΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Κριτικό κείμενο : «τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλθομεν ἔξω τῆς πύλης παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζομεν προσευχὴν εἶναι, καὶ καθίσαντες ἐλαλοῦμεν ταῖς συνελθούσαις γυναιξίν» Πράξεις 16:13 Σύμφωνα με το Κριτικό κείμενο που ακολουθούν πολλές αιρετικές μεταφράσεις ( διάβαζε παραφράσεις), ο Ευαγγελιστής Λουκάς, συγγραφέας των Πράξεων και συνοδοιπόρος του Αποστόλου Παύλου, λέγει ότι «ἐξήλθομεν ἔξω τῆς πύλης παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζομεν προσευχὴν εἶναι». Δηλαδή ότι βγήκαν έξω από την πύλη της πόλης και πήγαν δίπλα σε έναν ποταμό όπου ΝΟΜΙΖΑΝ- ο Απόστολος Παύλος και οι ακολουθούντες αυτόν- ότι υπάρχει τόπος προσευχής (Συναγωγή) ! Και ….τί σύμπτωση !!! Πράγματι ήταν τόπος προσευχής!!! Αστεία πράγματα… Το αν κάποιος τόπος είναι ή όχι τόπος προσευχής δεν είναι ζήτημα γνώμης. Το περιστατικό αυτό που αναφέρεται στο 16ο κεφάλαιο των Πράξεων αφορά την επίσκεψη του Απ. Παύλου στην πόλη των Φιλίππων. Στην οποία πόλη, ο Παύλος και η συνοδεία του έμεινε μερικές ημέρες - «῏Ημεν δὲ ἐν αὐτῇ τῇ πόλει διατρίβοντες ἡμέρας τινάς» Πράξεις 16:12. ΠΡΙΝ την ημέρα του Σαββάτου έμειναν εντός της πόλεως για μερικές ημέρες και κατόπιν την ημέρα του Σαββάτου βγήκαν από την πόλη – « εἰς Φιλίππους, ἥτις ἐστὶ πρώτη τῆς μερίδος τῆς Μακεδονίας πόλις κολωνία. ῏Ημεν δὲ ἐν αὐτῇ τῇ πόλει διατρίβοντες ἡμέρας τινάς, τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλθομεν ἔξω…» Πράξεις 16:12-13. Ασφαλώς ο Απόστολος Παύλος ο οποίος πήγε στην εν λόγω πόλη για Ιεραποστολή και όχι για εκδρομή, φρόντισε να μάθει τις ημέρες που προηγήθηκαν του Σαββάτου, ΠΟΥ ήταν ο τόπος προσευχής ! ΠΟΥ θα πήγαινε να διδάξει το Σαββάτο. Δεν ήταν λοιπόν σύμπτωση το ότι πράγματι δίπλα στον ποταμό υπήρχε τόπος προσευχής, ήταν αποτέλεσμα πληροφορίας. Ο Παύλος και η συνοδεία του ΔΕΝ ΝΟΜΙΖΑΝ αλλά ΗΞΕΡΑΝ που πηγαίνουν ! Άρα η λέξη «ἐνομίζομεν» του Κριτικού κειμένου είναι λάθος. Σωστή είναι η λέξη «ἐνομίζετο» του Εκκλησιαστικού κειμένου. ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ = επιτρεπόνταν από τον νόμο- ήταν νόμιμο. Επειδή η πόλη των Φιλίππων ήταν «πόλις κολωνία» = αποικία (Ρωμαϊκή) δεν επιτρεπόνταν από τον νόμο να υπάρχει εντός των ορίων της Συναγωγή. Γιαυτό όταν ήλθε το Σάββατο, ο Απ. Παύλος βγήκε
έξω από την πόλη, σε τόπο στον οποίον «ἐνομίζετο» = ήταν νόμιμο, να υπάρχει τόπος προσευχής για τους Ιουδαίους και τους προσυλήτους στον Ιουδαϊσμό. Εκεί άκουσε και την διδασκαλία του και μία προσύλητη στον Ιουδαϊσμό Ελληνίδα η Λυδία – «καί τις γυνὴ ὀνόματι Λυδία, πορφυρόπωλις πόλεως Θυατείρων, σεβομένη τὸν Θεόν, ἤκουεν, ἧς ὁ Κύριος διήνοιξε τὴν καρδίαν προσέχειν τοῖς λαλουμένοις ὑπὸ τοῦ Παύλου» Πράξεις 16:14 Και σήμερα λέμε για παράδειγμα «πλήρωσε τον νενομισμένο φόρο» = πλήρωσε τον φόρο που ορίζει ο νόμος. Το «ἐνομίζετο» λοιπόν ταιριάζει νοηματικά στο χωρίο και όχι το «ἐνομίζομεν» του Κριτικού κειμένου. Στο εδάφιο δε Λουκάς 3:23 και τα δύο κείμενα ( Εκκλησιαστικό και Κριτικό), έχουν την λέξη «ἐνομίζετο» δεν διαφοροποιούνται όπως στο εδάφιο των Πράξεων. « Καὶ αὐτὸς ἦν ὁ ᾿Ιησοῦς ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα ἀρχόμενος, ὤν, ὡς ἐνομίζετο, υἱὸς ᾿Ιωσήφ, τοῦ ῾Ηλί» Λουκάς 3:23 Στο παρόν δηλαδή εδάφιο ο Λουκάς μας λέγει ότι ο Ιησούς ήταν ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟ υιός του Ιωσήφ, του Ηλί κτλ. Δηλαδή ο Λουκάς μας λέγει ότι παραθέτει την ΝΟΜΙΚΗ γενεαλογία του Ιησού. Τους ΝΟΜΙΚΟΥΣ προγόνους του Ιωσήφ. Διότι ο Ματθαίος στο πρώτο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του παραθέτει του ΦΥΣΙΚΟΥΣ προγόνους του Ιωσήφ. Και οι δύο γενεαλογίες δηλαδή αναφέρονται στον Ιωσήφ και όχι του Ματθαίου στον Ιωσήφ και του Λουκά στην Θεοτόκο Μαρία όπως νομίζουν ορισμένοι (ανάμεσα σε αυτούς και οι ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά). Απλώς ο μεν Ματθαίος αναφέρει τους φυσικούς προγόνους του Ιωσήφ και ο Λουκάς τους νομικούς προγόνους. Η διαφορά φυσικών – νομικών προγόνων οφείλεται στο αρχαίο έθιμο (που αργότερα αποτέλεσε και διάταξη του Μωσαϊκού Νόμου) των ΑΝΔΡΑΔΕΛΦΙΚΩΝ ή ΛΕΒΙΡΑΤΙΚΩΝ Γάμων όπως λέγονται. «᾿Εὰν δὲ κατοικῶσιν ἀδελφοὶ ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ ἀποθάνῃ εἷς ἐξ αὐτῶν,σπέρμα δὲ μὴ ᾗ αὐτῷ, οὐκ ἔσται ἡ γυνὴ τοῦ τεθνηκότος ἔξω ἀνδρὶ μὴ ἐγγίζοντι· ὁ ἀδελφὸς τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς εἰσελεύσεται πρὸς αὐτὴν καὶ λήψεται αὐτὴν ἑαυτῷ γυναῖκα καὶ συνοικήσει αὐτῇ. καὶ ἔσται τὸ παιδίον, ὃ ἐὰν τέκῃ, κατασταθήσεται ἐκ τοῦ ὀνόματος τοῦ τετελευτηκότος, καὶ οὐκ ἐξαλειφθήσεται τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐξ ᾿Ισραήλ» Δευτερονόμιο 25: 5-6 « ᾿Εν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ προσῆλθον αὐτῷ Σαδδουκαῖοι, οἱ λέγοντες μὴ εἶναι ἀνάστασιν, καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν λέγοντες· διδάσκαλε, Μωσῆς εἶπεν, ἐάν τις ἀποθάνῃ μὴ ἔχων τέκνα, ἐπιγαμβρεύσει ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ ἀναστήσει σπέρμα τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ» Ματθαίος 22:23-24 Δηλαδή κάποιο άτομο ημπορούσε να έχει δύο πατέρες ένα φυσικό και ένα νομικό. ΟΙ ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΑΘΕΟΙ Αυτά που μέχρι τώρα παραθέσαμε αποτελούν αποστομωτική απάντηση προς την αρνητική κριτική των αθέων Μαρξιστών, Νεοειδωλολατρών και διαφόρων ψευδο-σκεπτικιστών που ισχυρίζονται ότι οι Ευαγγελιστές Ματθαίος και Λουκάς αντιφάσκουν ως προς την γενεαλογία του Ιησού. Η Αγία Γραφή θα συνεχίσει να επιβεβαιώνεται και αυτοί όλοι θα συνεχίσουν να διαψεύδονται ! ΟΙ ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ « Καὶ αὐτὸς ἦν ὁ ᾿Ιησοῦς ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα ἀρχόμενος, ὤν, ὡς ἐνομίζετο, υἱὸς ᾿Ιωσήφ, τοῦ ῾Ηλί» Λουκάς 3:23 Ενώ ο Ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρεται στην ΝΟΜΙΚΗ γενεαλογία του Ιωσήφ , διάφοροι αιρετικοί ( πχ. Ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά), λέγουν και επιμένουν με δαιμονικό τρόπο να διδάσκουν, ότι δήθεν ο Λουκάς παραθέτει την γενεαλογία της Μητέρας του Ιησού !!! Ενώ δηλαδή η ορθή ερμηνεία του ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ (= συμφώνως προς τον Νόμον) και η ρητή αναφορά του Ευαγγελιστή Λουκά στον ΙΩΣΗΦ, εξηγούν τις διαφορές των γενεαλογιών Ματθαίου – Λουκά επί την βάση των ΛΕΒΙΡΑΤΙΚΩΝ ΓΑΜΩΝ , οι αιρετικοί αποκρύπτουν την ορθή σημασία του ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ,
έτσι ώστε να ερμηνεύουν το εδάφιο όπως το θέλουν αυτοί ! Και πως θέλουν να το ερμηνεύουν; Το ερμηνεύουν (διαβαζε παρερμηνεύουν) ως εξής : Ο Λουκάς, λέγουν, δεν αντιφάσκει προς τον Ματθαίο διότι παραθέτει τους φυσικούς προγόνους της Μαρίας ενώ ο Ματθαίος τους φυσικούς προγόνους του Ιωσήφ ! Για ΝΟΜΙΚΟΥΣ προγόνους ούτε κουβέντα από τους αιρετικούς ! Θέλουν να βλέπουν μόνο φυσικούς προγόνους και όχι νομικούς ! Αυτός είναι ο λόγος που στις διάφορες αιρετικές παραφράσεις της Καινής Διαθήκης το ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ του Λουκά 23:3 παραφράζεται ως «νομίζονταν/ θεωρούνταν ». Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΦΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ Αυτή η επιμονή των αιρετικών στην παράφραση του ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ, (που ορθά ερμηνευόμενο οδηγεί σε ΝΟΜΙΚΟΥΣ προγόνους του ΙΩΣΗΦ) και η σταθερή κακόδοξη θέση τους, ότι δήθεν ο Λουκάς παραθέτει την γενεαλογία της Μαρίας, της Μητρός του Ιησού, δεν είναι ανευ αιτίας… Στόχος των αιρετικών είναι να πλήξουν την ΙΕΡΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ της ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ! Και αυτό διότι σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, ο Ματθαίος αναφέρει τον φυσικό πατέρα του Ιωσήφ – τον ΙΑΚΩΒ - « ᾿Ιακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη ᾿Ιησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστός» Ματθαίος 1:16. Ο Λουκάς αναφέρει τον Νομικό πατέρα του Ιωσήφ – τον ΗΛΙ –« Καὶ αὐτὸς ἦν ὁ ᾿Ιησοῦς ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα ἀρχόμενος, ὤν, ὡς ἐνομίζετο, υἱὸς ᾿Ιωσήφ, τοῦ ῾Ηλί» Λουκάς 3:23 Και η Ιερά παράδοση τον πατέρα της Θεοτόκου δηλαδή τον ΙΩΑΚΕΙΜ. Με άλλα λόγια προσπαθούν με την παρερμηνεία τους να πουν ότι ο Λουκάς διαψεύδει την Ιερά Παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας ! Αυτός είναι ο λόγος της κακοδιδασκαλίας τους περί δήθεν γενεαλογίας της Παρθένου από τον Λουκά και της παράφρασης του ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ. Η ΛΕΞΗ «ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ» ΚΑΙ Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ Η Βιβλική Εταιρία στην μετάφραση της Καινής Διαθήκης που έχει εκπονήσει δηλώνει ότι αυτή έγινε βάσει του Πατριαρχικού κειμένου, (δηλαδή του Εκκλησιαστικού κειμένου και όχι του Κριτικού κειμένου). Μάλιστα έχει δημοσιευθεί και η μετάφραση αυτή σε πολυτονική μορφή μαζί με το Αρχαίο κείμενο. Ιδού το αποτέλεσμα : ΛΟΥΚΑΣ 3:23 Καὶ αὐτὸς ἦν ᾽Ιησοῦς ἀρχόμενος ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα, ὢν υἱός, ὡς ἐνομίζετο, ᾽Ιωσὴφ τοῦ ᾽Ηλὶ
Αυτός ήταν ο Ιησούς, που όταν άρχισε το έργο του ήταν περίπου τριάντα χρόνων· καθώς νόμιζαν, ήταν γιος του Ιωσήφ, του Ηλί
ΠΡΑΞΕΙΣ 16:13 τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλθομεν ἔξω τῆς πύλης παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζετο προσευχὴν εἶναι͵ καὶ καθίσαντες ἐλαλοῦμεν ταῖς συνελθούσαις γυναιξίν.
και, όταν ήρθε το Σάββατο, βγήκαμε έξω από την πόλη, στο ποτάμι, όπου σκεφτήκαμε ότι θα ήταν τόπος προσευχής των Ιουδαίων. Εκεί καθίσαμε και μιλούσαμε στις γυναίκες που είχαν συγκεντρωθεί.
Δηλαδή σύμφωνα με την Βιβλική Εταιρία η λέξη ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ σημαίνει και «νόμιζαν» και «σκεφτήκαμε» !!! Αυτό που στην πραγματικότητα συμβαίνει είναι ότι η Βιβλική Εταιρία ενώ παραθέτει το Εκκλησιαστικό κείμενο της Καινής Διαθήκης και υποτίθεται ότι το μεταφράζει, όχι μόνο το μεταφράζει λάθος αλλά ειδικά στο εδάφιο Πράξεις 16:13 «μεταφράζει» όχι την λέξη ΕΝΟΜΙΖΕΤΟ του Πατριαρχικού κειμένου αλλά πιθανώς την λέξη ΕΝΟΜΙΖΟΜΕΝ του Κριτικού κειμένου !!! Και λέγω πιθανώς γιατί η λέξη ΕΝΟΜΙΖΟΜΕΝ μεταφράζεται «νομίζαμε», «σκεφτόμασταν» και όχι «σκεφτήκαμε» που γράφει η Βιβλική Εταιρία κάνοντας λάθος ακόμη και τον χρόνο !!! Αυτή είναι η μεταφραστική δεινότητα της Βιβλικής Εταιρίας… Αυτές τις μεταφράσεις μοιράζουν κάποιοι αιρετικοί ανα την Ελλάδα ! Μάλιστα τις συνοδεύουν και με αιρετικά προπαγανδιστικά φυλλάδια. Δεν γνωρίζω αν αυτό ενόχλησε την Βιβλική Εταιρία ή τους Μεταφραστές της…
Ιδού πως μεταφράζει τα ίδια εδάφια ο μεγάλος θεολόγος και φιλόλογος Νικόλαος Σωτηρόπουλος στην μετάφραση που έχει εκπονήσει: Καὶ αὐτὸς ἢν ὁ ᾿Ιησοῦς ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα ἀρχόμενος, ὦν, ὡς ἐνομίζετο, υἱὸς Ἰωσήφ, τοῦ Ἡλί,
Αὐτὸς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ἦταν τριάντα ἐτῶν, στὴν ἀρχὴ τοῦ τριακοστοῦ ἔτους, καὶ ἦταν, κατὰ τὸ νόμο, υἱὸς τοῦ Ιωσήφ, υἱοῦ τοῦ Ἡλί,
τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλθομεν ἔξω τῆς πόλεως παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζετο προσευχὴ εἶναι, καὶ καθίσαντες ἐλαλοῦμεν ταῖς συνελθούσαις γυναιξί.
Καὶ τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου βγήκαμε ἔξω ἀπὸ τὴν πόλι κοντὰ σ᾽ ἕνα ποτάμι, ὅπου ἐπιτρεπόταν ἀπὸ τὸ νόμο νὰ εἶναι τόπος δημοσίας προσευχῇς᾽Καὶ καθήσαμε καὶ μιλούσαμε μὲ τὶς γυναῖκες, ποὺ εἶχαν συγκεντρωθῇ.