โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
บทที่ 3 แนวความคิดโครงการ
รูปที่ 3-1 แสดงแนวความคิดด้ านการออกแบบเบื ้องต้ นของโครงการ โบยบินอิสระสถานเป็ นโครงการเกี่ยวข้ องกับศาสนา อย่างแน่นอนที่สดุ โครงการนันย่ ้ อมต้ องการให้ เกิด “ความเงียบ ความสงบ” จากสภาพแวดล้ อมโดยรอบรอบด้ าน การให้ สมองได้ รับการพักผ่อน เพื่อทาสมาธิ และเกิดปั ญญในเวลาต่อมา ดังนันธรรมชาติ ้ ในโครงการนันส ้ าคัญต่อกิจกรรมภายใน โครงการอย่างมาก โดยมีการอนุญาตให้ ธรรมชาติเข้ ามามีบทบาทในสถาปั ตยกรรมให้ มากที่สดุ 3. แนวความคิดโครงการ 3.1. แนวความคิดโครงการด้ านหน้ าที่ใช้ สอย การกาหนดแนวความคิดด้ านหน้ าที่ใช้ สอย เป็ นความสัมพันธ์ ระหว่างองค์ประกอบโครงการ และ ปั จจัยในด้ านต่างๆ ทังในเรื ้ ่ องของกิจกรรม การบริ หารจัดการ และข้ อมูลพื ้นฐานอีกหลายข้ อ ดังนัน้ การกาหนดแนวความคิดด้ านหน้ าที่ใช้ สอยจะพิจารณาทีละองค์ประกอบโดยมีการเรี ยงลาดับการ พิจารณาดังต่อไปนี ้
เป้าหมายโครงการ
1- 48
รูปที่ 3-2 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ โดยแบ่งตามองค์ประกอบของโครงการ (Zoning Relationship Diagram)
โบยบินอิสระสถาน
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
เป้าหมายโครงการ
1- 49
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
3.1.1. ภาพรวมโครงการ (Overall Project) 3.1.2. ส่วนกลาง (Common Zone) - โถงต้ อนรับ, โถงกลาง - สวน(หน้ า), สวน(หลัง) - ศาลาปฏิบตั ิธรรม 3.1.3. ส่วนสนับสนุน (Support Zone) - ร้ านขายของที่ระลึก, ร้ านขายหนังสือ - ห้ องจัดแสดงผลงาน - ห้ องสมุด 3.1.4. ส่วนพักอาศัย (Residential Zone) - ที่พกั สาหรับพระภิกษุ และฆราวาสชาย - ที่พกั สาหรับพระภิกษุณี และฆราวาสหญิง 3.1.5. ส่วนบริ หาร (Administration Zone) 3.1.6. ส่วนบริ การ (Service Zone) 3.1.7. อื่นๆ (Parking Zone) ในการจัดกลุม่ องค์ประกอบโครงการทังหมด ้ จะแบ่งตามลักษณะของผู้ใช้ โครงการและลักษณะ ของกิจกรรมหลักๆ ที่เกิดขึ ้น โดยสามารถแบ่งออกเป็ นส่วนหลักได้ 4 ประการ คือ 1. พื ้นที่ผ้ ใู ช้ งานเฉพาะพระภิกษุ , ภิกษุณี 2. พื ้นที่ผ้ ใู ช้ งานร่วมระหว่างพระภิกษุ , ภิกษุณี และฆราวาส 3. พื ้นที่ผ้ ใู ช้ งานเฉพาะฆราวาส 4. พื ้นที่ผ้ ใู ช้ งานร่วมระหว่างฆราวาส และบุคคลทัว่ ไป
เป้าหมายโครงการ
1- 50
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
ผู้ใช้ โครงการ
บริเวณพืน้ ที่
กิจกรรมของพืน้ ที่
พระ
ที่พกั ส่วนพระภิกษุและภิกษุณี
ทากิจวัตรส่วนตัว, สรงน ้า, นอน
พระ + ฆราวาส
ศาลาปฏิบตั ิธรรม โรงอาหาร โถงกลาง สวน (หลัง)
ปฏิบตั ิธรรม, สวดมนต์ภาวนา รับประทานอาหาร เดินผ่าน, พักคอย
ฆราวาส
ที่พกั ส่วนฆราวาส
ทากิจธุระส่วนตัว, อาบน ้า, นอน
ฆราวาส + บุคคลทัว่ ไป
ที่จอดรถ ร้ านขายของ ร้ านขายหนังสือ พื ้นที่จดั แสดงงาน ห้ องสมุด
จอดรถ, ขนสัมภาระ ซื ้อสินค้ า ซื ้อหนังสือ เดินชมผลงาน นัง่ อ่านหนังสือ
พระ + ฆราวาส + บุคคลทัว่ ไป
โถงต้ อนรับ สวน (หน้ า) ห้ องปฐมพยาบาล
ลงทะเบียน, พักคอย, เดินผ่าน เดินผ่าน รักษาอาการเจ็บปวดเบื ้องต้ น
ตารางที่ 3-1 แสดงผู้ใช้ โครงการ บริ เวณพื ้นที่ และกิจกรรมในพื ้นที่
เป้าหมายโครงการ
1- 51
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-3 ภาพแผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของการเข้ าถึงแต่ละส่วนของโครงการ (Function Relationship Diagram)
3.1.1. ภาพรวมโครงการ (Overall Project)
เป้าหมายโครงการ
1- 52
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-4 ภาพแผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของพื ้นที่ใช้ งานเฉพาะพระภิกษุ , ภิกษุณี
ก. พื ้นที่ผ้ ใู ช้ งานเฉพาะพระภิกษุ , ภิกษุณี
เป้าหมายโครงการ
1- 53
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-5 ภาพแผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของพื ้นที่ใช้ งานเฉพาะผู้มาปฏิบตั ิธรรม
ข. พื ้นที่ผ้ ใู ช้ งานเฉพาะผู้มาปฏิบตั ิธรรม
เป้าหมายโครงการ
1- 54
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-6 ภาพแผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของพื ้นที่ใช้ งานเฉพาะบุคคลทัว่ ไป
ค. พื ้นที่ผ้ ใู ช้ งานเฉพาะบุคคลทัว่ ไป
เป้าหมายโครงการ
1- 55
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-7 ภาพแผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของพื ้นที่ใช้ งานเฉพาะเจ้ าหน้ าที่
ง. พื ้นที่ผ้ ใู ช้ งานเฉพาะเจ้ าหน้ าที่
เป้าหมายโครงการ
1- 56
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
3.1.2. ส่วนกลาง (Common Zone) - โถงต้ อนรับ, โถงกลาง - สวน (ด้ านหน้ า), สวน (ด้ านหลัง) - ศาลาปฏิบตั ิธรรม
รูปที่ 3-8 ภาพแผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของศาลาปฏิบตั ิธรรม
เป้าหมายโครงการ
1- 57
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
3.1.3. ส่วนสนับสนุน (Support Zone) - ร้ านขายของที่ระลึก, ร้ านขายหนังสือ
รูปที่ 3-9 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของร้ านขายหนังสือ
รูปที่ 3-10 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของร้ านขายของที่ระลึก เป้าหมายโครงการ
1- 58
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-11 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของห้ องจัดแสดงผลงาน
- ห้ องจัดแสดงผลงาน
เป้าหมายโครงการ
1- 59
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-12 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของห้ องสมุด
- ห้ องสมุด
เป้าหมายโครงการ
1- 60
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-13 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของที่พกั สาหรับพระภิกษุ
3.1.4. ส่วนพักอาศัย (Residential Zone) - ที่พกั สาหรับพระภิกษุ และฆราวาสชาย
เป้าหมายโครงการ
1- 61
โบยบินอิสระสถาน
รูปที่ 3-14 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของที่พกั สาหรับฆราวาสผู้ชาย
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
เป้าหมายโครงการ
1- 62
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-15 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของที่พกั สาหรับพระภิกษุณี
- ที่พกั สาหรับพระภิกษุณี และฆราวาสหญิง
เป้าหมายโครงการ
1- 63
โบยบินอิสระสถาน
รูปที่ 3-16 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของที่พกั สาหรับฆราวาสผู้หญิง
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
เป้าหมายโครงการ
1- 64
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-17 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของส่วนบริ หาร
3.1.5. ส่วนบริ หาร (Administration Zone)
เป้าหมายโครงการ
1- 65
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
3.1.6. ส่วนบริ การ (Service Zone)
รูปที่ 3-18 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของส่วนบริ การ เป้าหมายโครงการ
1- 66
โบยบินอิสระสถาน
รูปที่ 3-19 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของห้ องพักเจ้ าหน้ าที่
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
เป้าหมายโครงการ
1- 67
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 3-20 แผนผังแสดงความสัมพันธ์ ของส่วนอื่นๆ (ลานจอดรถ)
3.1.7. อื่นๆ (Parking Zone)
เป้าหมายโครงการ
1- 68
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
3.2. แนวความคิดโครงการด้ านรูปแบบ แนวความคิดที่เกี่ยวข้ องกับกิจกรรม - การจัดกลุม่ กิจกรรม (Activity Grouping) โดยรูปแบบของกิจกรรมในส่วนภาพรวมของโครงการแล้ ว จะแยกการจัดกลุม่ ของกิจกรรมรวม ออกเป็ นส่วนบุคคลที่เข้ ามาใช้ โครงการกับส่วนของบุคคลที่เข้ ามาบริ การอาคารโดยมี โถงต้ อนรับ เป็ นตัวกลางในการแจกกิจกรรมโดย โถงต้ อนรับ ก็จะแยกออกเป็ นโถงของผู้ใช้ หลักและโถงของ ผู้ใช้ รอง เพื่อง่ายในการใช้ งานภายในโครงการ
รูปที่ 3-21 แผนผังแสดงการจัดกลุม่ กิจกรรมของผู้ใช้ หลักและรอง - ลาดับความสาคัญของกิจกรรม (Sequence of Activities) ในการเลือกวางตาแหน่งจะให้ เกิดการรับรู้และเข้ าใจง่าย เพื่อความสะดวกในการใช้ บริ การจะแยก ส่วนผู้ใช้ หลักซึง่ มีการเข้ ามาใช้ โครงการเป็ นเวลาหลายวัน และผู้ใช้ รองซึง่ เป็ นการเข้ ามาใช้ โครงการเพียงหนึง่ วัน เพื่อให้ เกิดความเป็ นส่วนตัวและปลอดภัยต่อผู้มาปฏิบตั ิธรรมนันจึ ้ งแยกส่วน ให้ เกิดความชัดเจนโดยกาหนดให้ มีโถงกลาง ทาหน้ าที่คดั กรองเฉพาะผู้มาปฏิบตั ิธรรมเท่านัน้ - ลาดับความสาคัญของผู้ใช้ (Order of Importance) เนื่องจากลักษณะของโครงการเป็ นอาคารประเภทสาธารณะ ดังนันการเรี ้ ยงลาดับของผู้ใช้ จะเป็ น รูปแบบการใช้ สอยพื ้นที่ตามลาคับความสาคัญดังนี ้ คือ
รูปที่ 3-21 แผนผังแสดงลาดับความสาคัญของผู้ใช้ (Order of Importance) เป้าหมายโครงการ
1- 69
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
- ความต้ องการใช้ พื ้นที่ของกิจกรรม (Activity Requirement) เป็ นการปฏิบตั ิธรรมที่มีทงกิ ั ้ ริยาบททังท่ ้ านัง่ สมาธิ นอนสมาธิ ทาให้ ต้องมีพื ้นที่ขนาดใหญ่กว่า สถานปฏิบตั ิธรรมอื่น และรองรับผู้ใช้ คราวละมากๆ อีกทังส่ ้ วนภายนอกก็ต้องใช้ พื ้นที่เพื่อทา กิจกรรมระหว่างวันเช่น ออกกาลังกาย กิจกรรมนันทนาการอีกด้ วย ดังนันจึ ้ งต้ องการพื ้นที่ทงั ้ ภายในอาคารและนอกอาคาร แนวความคิดที่เกี่ยวข้ องกับระบบจัดการ - ระบบบริ การ (Service Management) ในส่วนของการบริ การเป็ นลักษณะของการบริ การแบบกระจาย (Decentralized Service Grouping) รองรับในส่วนต่างๆ เช่น ส่วนกลาง ส่วนสนับสนุน ส่วนพักอาศัย ส่วนบริ หาร และอื่นๆ ส่วนบริ การล้ วนจะต้ องมีระบบบริ การออกเป็ นแต่ละส่วนๆ ไป โดยระบบใหญ่เองก็ต้องแยกออก จากผู้ใช้ โครงการหลักอย่างชัดเจนอีกที
รูปที่ 3-22 แผนผังแสดงระบบบริ การอาคาร (Service Management) - ระบบรักษาความปลอดภัย (Security Control) โดยการจัดพนักงานรักษาความปลอดภัยที่หน้ าประตูทางเข้ า 1 จุด และบริ เวณโถงกลางอีก 1 จุด ภายในโครงการตลอด 24 ชัว่ โมง
รูปที่ 3-23 แผนผังแสดงระบบรักษาความปลอดภัย (Security Control) เป้าหมายโครงการ
1- 70
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
- การสัญจร (Circulation System) เป็ นการใช้ ระบบทางสัญจรแบบรวม (Mixed Flow) เนื่องจากในส่วนของแสดงงานหรื อส่วนอื่นๆ จะต้ องมีเจ้ าหน้ าที่พนักงานหรื อการ Service บางส่วนที่ต้องใช้ ร่วมกัน - ระบบจราจร (Traffic System) ในส่วนของระบบจราจรใช้ ลกั ษณะของการเดินรถทางเดียว (One-Way Traffic) โดยพยายามแยก รถและคนให้ แยกออกจากกันอย่างชัดเจน โดยการเดินรถทางเดียวจะช่วยให้ เรื่ องของการจอดรถ และการเข้ าออกที่เป็ นระบบ
รูปที่ 3-24 แผนผังแสดงระบบจราจร (Traffic System) - ระบบเวลา (Time Schedule) - เวลาทางาน และเวลาพักงาน (Time Check & Breaking Time) - ระบบการเก็บและขนส่งของ (Store & Delivery System) 3.3. แนวความคิดโครงการด้ านเศรษฐศาสตร์ การนาผลิตที่ปลูกในโครงการมาขายเพื่อให้ เกิดผลกาไร เพื่อนารายได้ นนไปพั ั ้ ฒนาสินค้ าต่อไป รวมไปถึงอาชีพของประชาชนในพื ้นที่ด้วย เพราะรายได้ ของโครงการส่วนหนึง่ นันก็ ้ มาจากการ ทาบุญของพุทธศาสนิกชนในพื ้นที่เป็ นส่วนใหญ่ 3.4. แนวความคิดโครงการด้ านเทคโนโลยี หากไม่ใช่เทคโนโลยีที่ล ้าสมัยของอุปกรณ์ใดๆ ที่จะนามาใช้ ในโครงการ หากแต่เป็ นแค่การนา แนวความคิดด้ านการประหยัดพลังงานเพื่อช่วยให้ การดารงชีวิตในโครงการนันสามารถพึ ้ ง่ พา กันเองได้ เราใช้ ระบบหมุนเวียนเพื่อประหยัดพลังงานไฟฟ้ า น ้า เพื่อลดต้ นทุนน่าจะเป็ นทางเลือกที่ ดีสาหรับโครงการนี ้
เป้าหมายโครงการ
1- 71