โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
บทที่ 6 การออกแบบสถาปั ตยกรรม โบยบินอิสระสถาน เป็ นสถานปฏิบตั ิธรรม รูปแบบเจริ ญสติ ปั ญญา สมาธิ เพื่อให้ เกิดเป็ น ปรัชญาที่สอนการใช้ ชีวิตและเสริ มสร้ างด้ านที่วา่ งเปล่าของมนุษย์ในยามที่ต้องดารงชีวิตในสังคม สมัยใหม่ได้ เหมาะสมในช่วงเวลานันๆ ้ การออกแบบโครงการนันค ้ านึงความสงบ โดยใช้ พลังของธรรมชาติเข้ ามามีสว่ นร่วมอย่าง มากที่สดุ ในการทาให้ เกิดเซนขึ ้นภายในโครงการตลอดเวลา ลักษณะที่สอดคล้ องกับธรรมชาติ การให้ ธรรมชาติ มีสดั ส่วนที่มากกว่า สถาปั ตยกรรมนันเกิ ้ ดจากความจงใจที่จะไม่ให้ มีตวั อาคารมากไปกว่าพื ้นที่สเี ขียวเพื่อให้ ธรรมชาติเป็ นองค์ประกอบหลัก เนื่องจากจงใจให้ ธรรมชาติ เป็ นองค์ประกอบหลัก สถาปั ตยกรรมจึงเป็ นเพียงองค์ประกอบรอง สัดส่วนของอาคารเมื่อเห็นจาก ภายนอก แม้ จะเป็ นศาลาปฏิบตั ิธรรมทังศาลา ้ และศาลาในที่นี ้รองรับคนจานวนมาก และนับเป็ น อาคารที่ใหญ่สดุ ภายในโครงการ ก็มีสดั ส่วนที่อ่อนน้ อมถ่อมตนกับธรรมชาติ คือให้ ความรู้สกึ ที่ อาคารหมอบราบไปกับแผ่นดิน ความอ่อนน้ อมถ่อมตนของสถาปั ตยกรรมกับธรรมชาติเป็ นสิง่ ที่ ผู้คนในโครงการจะสัมผัสทุกๆ วัน เมื่อเรามีประสบการณ์เช่นนี ้เป็ นประจา ความอ่อนน้ อมถ่อมตน ก็จะซึมซับเข้ าไปภายใน จิตใจก็จะอ่อนโยนอ่อนน้ อมถ่อมตนกับธรรมชาติ ลักษณะที่สอดคล้ องกับธรรมชาติอีกประการหนึง่ คือ เมื่ออาคารกระจายตัวอยูท่ า่ มกลาง ธรรมชาติ ไม่มีหลังคาเชื่อมต่อระหว่างอาคาร ทาให้ แสงตะวัน แสงเดือน แสงดาว ได้ เข้ ามาสัมผัส กับผู้คนที่เข้ ามาเยี่ยมเยือน อาคารส่วนใหญ่ไม่มีผนัง ซึง่ ต้ องการเปิ ดโล่ง นอกเหนือจากนี ้เพื่อการ ระบายอากาศแล้ ว ยังเป็ นสิง่ ให้ ผ้ คู นที่อยูภ่ ายในอาคารได้ สมั ผัสกับธรรมชาติ เช่น การนาธรรมชาติ เข้ าในตัวอาคาร มีต้นไม้ เป็ นผนังอาคาร มีแสงสลัวราไรทอดยาวลงมาที่พื ้น มีลมโชยพัดมาให้ ความเย็นกับผู้คน ดังนัน้ สถาปั ตยกรรม ทาหน้ าที่ในการเป็ น สะพาน ที่เชื่อมระหว่างคนกับ ธรรมชาติซงึ่ มีทงั ้ แสงอาทิตย์ แสงจันทร์ แสงดาว ต้ นไม้ การที่คนได้ สมั ผัสกับธรรมชาติที่เป็ น เครื่ องมือในการพัฒนาจิตใจแล้ วนัน้ มันจะทาหน้ าที่เป็ นสะพานเชื่อมและตัวสถาปั ตยกรรมเองก็มี ลักษณะที่สอดคล้ องไม่แปลกจากธรรมชาติด้วย โดยใช้ วสั ดุธรรมชาติเป็ นส่วนใหญ่ ได้ แก่ ไม้ กรวด และหิน ตามพื ้น ประตู หน้ าต่าง โครงสร้ าง หลังคา เป็ นต้ น
เป้าหมายโครงการ
1- 111
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
ลักษณะที่สงบ วิเวก เพราะความสงบนันแปรผั ้ นโดยตรงกับสมาธิและเมื่อจิตเป็ นสมาธิ กุศลจิตอื่นๆ โดยเฉพาะปั ญญาก็สามารถเกิดตามมาได้ งา่ ย ลักษณะที่สงบ วิเวกและไม่วนุ่ วายนันเป็ ้ นส่วนหนึง่ ที่เกิดจากลักษณะที่สอดคล้ องกับธรรมชาติ นอกจากนันคื ้ อ การแบ่งเขตระหว่าง ส่วนนักบวช กับ ฆราวาส เขตนักบวชควรอยูท่ างลาดับสุดท้ ายของการเข้ าถึง ไม่ควรเป็ นทางผ่าน ลักษณะที่เรียบง่ าย ขนาดและสัดส่วนอาคารเป็ นสัดส่วนมนุษย์ทงหมด ั้ ไม่มีอาคารใดอาคารหนึง่ โดดเด่นหรื อ สูงกว่ากันมาก และกิจกรรมส่วนใหญ่ จะไม่ใช้ เฟอร์ นิเจอร์ ใดๆ เป็ นเพียงสร้ างพื ้นที่วา่ งให้ สะท้ อน กิจกรรมนันๆ ้ เลย เช่น ศาลาปฏิบตั ิธรรม ก็เป็ นการนัง่ ปฏิบตั ิสมาธิบนพื ้นคอนกรี ต ทุกกิจกรรมนัน้ จะเน้ นให้ อยูใ่ นระดับต่าหรื อระดับพื ้นดินเสียส่วนใหญ่ และไม่มีการตกแต่งเกิดความจาเป็ น จะมีก็ เพียงวัตถุธรรมสาหรับการเจริ ญกุศลเท่านัน้ เป็ นธรรมชาติ เรี ยบง่าย การตกแต่งโชว์เนื ้อแท้ ของ วัสดุ มองเห็นร่องรอยความเก่าแก่จากกาลเวลา นี ้แหละ “สุนทรียภาพแบบเซน”แนวความคิด ในการวางผังโครงการ (Zoning) BUFFER ZONE
PUBLIC ZONE
PRIVATE ZONE
การวางผังถูกแบ่งเป็ น 2 เขตใหญ่คือ - ส่วนสาธารณะ สาหรับผู้ใช้ โครงการรายวัน กล่าวคือ ไปเช้ าเย็นกลับ - ส่วนพักอาศัย สาหรับผู้มาปฏิบตั ิธรรมตังแต่ ้ 4-7 วัน กล่าวคือ ค้ างคืน ดังนันการวางผั ้ งอาคารนันส ้ าคัญมาก จึงจัดให้ สว่ นพักอาศัยนันยู ้ ล่ าดับสุดท้ ายของการเข้ าถึง เนื่องจากจะช่วยลดปั ญหาต่างๆ แล้ ว สามารถทาให้ เกิดความสงบมากกว่าอยูท่ างด้ านหน้ าของ โครงการ เพราะไม่เพียงไม่ให้ เป็ นทางผ่านแล้ ว ไม่ต้องการให้ บุคคลภายในเข้ ามาปะปนทาให้ เกิด ความไม่สงบขึ ้นภายในส่วนพักอาศัย โดยมีศาลาคัดกรองคนระหว่างส่วนสาธารณะและส่วนพัก อาศัย จะมีเจ้ าหน้ าที่ดแู ล คอยตรวจดูแล คนเข้ าออกอยูต่ ลอดเวลา ถัดออกมาหน้ าด้ านโครงการมี การทา Buffer Zone บริ เวณหลังลานจอดรถ เนื่องจากต้ องการให้ ต้นไม้ นนป ั ้ ้ องกันสภาพแวดล้ อม ที่วนุ่ วายภายใน เพื่อส่งเสริ มให้ บรรยากาศภายในโครงการนันเกิ ้ ดความสงบ วิเวก เป้าหมายโครงการ
1- 112
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-1 ผังบริ เวณทังหมดของโครงการ ้ การจัดวางองค์ประกอบของส่วนๆ ต่างภายในโครงนัน้ ตามลาดับดังนี ้
รูปที่ 6-2 แสดงความสัมพันธ์ การเข้ าถึงขององค์ประกอบต่างๆ ภายในโครงการ ลักษณะของรูปแบบการสัญจรภายในโครงการ กล่าวคือ กาหนดให้ โถงเป็ นจุดศูนย์กลางในการ จ่ายเข้ าอาคารต่างๆ และสวนทาหน้ าที่สร้ างบรรยากาศ ให้ ร้ ูสกึ มีความเข้ าชิดและเข้ าใจเซนใน ธรรมชาติมากขึ ้นระหว่างที่ใช้ งานอยูใ่ นโครงการ
เป้าหมายโครงการ
1- 113
โบยบินอิสระสถาน
รูปที่ 6-3 แสดงผังบริ เวณชัน้ 1
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
เป้าหมายโครงการ
1- 114
โบยบินอิสระสถาน
รูปที่ 6-3 แสดงผังบริ เวณชัน้ 2
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
เป้าหมายโครงการ
1- 115
โบยบินอิสระสถาน
รูปที่ 6-3 แสดงผังบริ เวณชัน้ 3
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
เป้าหมายโครงการ
1- 116
โบยบินอิสระสถาน
รูปที่ 6-4 รูปด้ านอาคารด้ านหน้ าโครงการ (ทิศใต้ )
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
เป้าหมายโครงการ
1- 117
โบยบินอิสระสถาน
รูปที่ 6-5 รูปด้ านอาคารด้ านหลังโครงการ (ทิศเหนือ)
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
เป้าหมายโครงการ
1- 118
เป้าหมายโครงการ
รูปที่ 6-7 รูปด้ านอาคารด้ านข้ างโครงการ (ทิศตะวันออก)
รูปที่ 6-6 รูปด้ านอาคารด้ านข้ างโครงการ (ทิศตะวันตก)
โบยบินอิสระสถาน
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
1- 119
เป้าหมายโครงการ
รูปที่ 6-9 รูปตัดอาคารจัดแสดงผลงาน (Exhibition Hall)
รูปที่ 6-8 รูปตัดอาคารต้ อนรับ (Lobby)
โบยบินอิสระสถาน
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
1- 120
เป้าหมายโครงการ
รูปที่ 6-12 รูปตัดศาลาปฏิบตั ิธรรม (Meditation Hall)
รูปที่ 6-11 รูปตัดโรงอาหาร (Canteen)
รูปที่ 6-10 รูปตัดศาลาปฏิบตั ิธรรม ลานพลาซ่า และโรงอาหาร (Plaza between Meditation Hall and Canteen)
โบยบินอิสระสถาน
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
1- 121
เป้าหมายโครงการ
รูปที่ 6-14 รูปตัดอาคารพักอาศัยนักบวช (Monk and Nun Dormitory)
รูปที่ 6-13 รูปตัดอาคารพักอาศัยผู้มาปฏิบตั ิธรรม (Men and Women Hamlet)
โบยบินอิสระสถาน
BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
1- 122
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-15 รูปทัศนียภาพของภาพรวมโครงการจากมุมสูง (Bird Eye View Overall) เป้าหมายโครงการ
1- 123
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-16 รูปทัศนียภาพภายนอกโครงการ (ทางเข้ าโครงการ) เป้าหมายโครงการ
1- 124
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-17 ผังบริ เวณ 1 เป้าหมายโครงการ
1- 125
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-18 รูปทัศนียภาพส่วน A ของผังบริ เวณ 1 เป้าหมายโครงการ
1- 126
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-19 รูปทัศนียภาพส่วน B ของผังบริ เวณ 1 เป้าหมายโครงการ
1- 127
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-20 รูปทัศนียภาพส่วน C ของผังบริ เวณ 1 เป้าหมายโครงการ
1- 128
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-21 รูปทัศนียภาพส่วน D ของผังบริ เวณ 1 เป้าหมายโครงการ
1- 129
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-22 ผังบริ เวณ 2 เป้าหมายโครงการ
1- 130
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-23 รูปทัศนียภาพส่วน A ของผังบริ เวณ 2
เป้าหมายโครงการ
1- 131
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-24 รูปทัศนียภาพส่วน B ของผังบริ เวณ 2 เป้าหมายโครงการ
1- 132
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-25 รูปทัศนียภาพส่วน C ของผังบริ เวณ 2 เป้าหมายโครงการ
1- 133
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-26 รูปทัศนียภาพภายในส่วน D ของผังบริ เวณ 2 เป้าหมายโครงการ
1- 134
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-27 รูปทัศนียภาพภายในส่วน D ของผังบริ เวณ 2 เป้าหมายโครงการ
1- 135
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-28 รูปทัศนียภาพภายในส่วน D ของผังบริ เวณ 2 เป้าหมายโครงการ
1- 136
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-29 ผังบริ เวณ 3 เป้าหมายโครงการ
1- 137
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-30 รูปทัศนียภาพภายในส่วน B ของผังบริ เวณ 3
เป้าหมายโครงการ
1- 138
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-31 รูปทัศนียภาพภายในส่วน C ของผังบริ เวณ 3 เป้าหมายโครงการ
1- 139
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-32 ผังบริ เวณ 4 เป้าหมายโครงการ
1- 140
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-33 รูปทัศนียภาพส่วน A ของผังบริ เวณ 4
เป้าหมายโครงการ
1- 141
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-34 รูปทัศนียภาพภายในส่วน B ของผังบริ เวณ 4
รูปที่ 6-35 รูปทัศนียภาพภายในส่วน C ของผังบริ เวณ 4
เป้าหมายโครงการ
1- 142
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-36 ผังบริ เวณ 5
เป้าหมายโครงการ
1- 143
โบยบินอิสระสถาน BHOYBHIN ISSARA MEDITATION CENTER
รูปที่ 6-37 รูปทัศนียภาพส่วน B และ C ของผังบริ เวณ 5
เป้าหมายโครงการ
1- 144