Pies rasowy styczeń-luty 2018 by Bernadeta

styczeń–luty 2018

nr 1-2 (15) ISSN 2450-257x

Magazyn hodowców i wystawców psów rasowych

www.piesrasowy.pl

PSIE SPORTY:

Bieganie z psem zimą ŻYWIENIE PSÓW:

Czy indeks glikemiczny karmy to parametr istotny w dietetyce psów? Rasa miesiąca:

Border Collie

Zmieniamy się dla Was Dziękujemy za wspólne 10 lat. Zaczęliśmy w 2008 roku. Obecnie tysiące opiekunów zwierząt i lekarzy weterynarii w ponad 20 krajach sięga po produkty VetExpert każdego dnia. Jesteśmy bardzo dumni, że renomowana firma badawcza TNS ogłosiła VetExpert liderem zaufania wśród lekarzy weterynarii w Polsce*. Dzięki uznaniu i głosom opiekunów zostaliśmy nagrodzeni w prestiżowym konkursie Top for Dog za najlepszy produkt w kategorii profilaktyka. By pełniej wyrazić nasz charakter i wartości, zdecydowaliśmy odświeżyć nasze logo, czyli „twarz” marki. Wierzymy, że nowe logo lepiej reprezentuje naszą misję - wspieranie lekarzy weterynarii i opiekunów zwierząt na całym świecie w ich codziennych decyzjach i terapii, by każde zwierzę mogło wyglądać, czuć się i żyć jak najlepiej. Od 2018 roku wszystkie nasze materiały i opakowania będą stopniowo uaktualniane. W środku zawsze oczekujcie tych samych, najwyższych standardów VetExpert.

*źródło: Suplementy weterynaryjne, raport TNS Polska 2016

4 6

» Od redakcji

» Wydarzenia Ekspert radzi

» Jak dobrać legowisko dla psa?

RASA miesiąca

» Border collie ŻYWIENIE psów

» Czy indeks glikemiczny karmy to parametr istotny w dietetyce psów?

Psie ZDROWIE

» Zespolenie wrotno-oboczne. Duży problem u małego psa?

Psie SPORTY

» Bieganie z psem zimą PRAWO

» Prawo, a podróże ze zwierzętami towarzyszącymi CO nowego

» Co nowego na rynku » Wystawy psów w Polsce i za granicą

32 Wydawnictwo: FIDELIS PRESS Sp. z o.o. Redaktor naczelna: dr n. wet. Joanna Zarzyńska joanna.zarzynska@piesrasowy.pl Redaktor prowadzący: dr inż. Paweł Zarzyński pawel.zarzynski@piesrasowy.pl Współpraca autorska: Elżbieta Chwalibóg Piotr Ostaszewski Andrzej Pławiński Jacek Wilczak Joanna Zarzyńska i inni. Fotografia na okładce: www.shutterstock.com

» Krzyżówka, ogłoszenia Reklama: Bernadeta Stańko-Łuczka bernadeta.stanko@piesrasowy.pl tel. 606-448-000 Żaneta Żołnierczuk Specjalista ds. kontaktu z Klientem zaneta.zolnierczuk@piesrasowy.pl Adres redakcji: Magazyn „Pies Rasowy” ul. Bankowa 11A/2 05-090 Dawidy Bankowe Projekt Graficzny I SKŁAD: Piotr Czaplicki go@brandhelp.pl Copyright © FIDELIS PRESS Sp. z o.o. Nakład: 3000 egz. ISSN 2450-257x Druk: Top Druk CENA EGZ.: 9,90 zł (w tym 5% VAT)

32 36 40 42

Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych. W przypadku materiałów opublikowanych redakcja zastrzega sobie prawo do ich skracania i zmiany tytułów. Warunkiem przyjęcia materiału do druku jest złożenie przez autora oświadczenia, że nie został on złożony do opublikowania w innej redakcji. Materiały publikowane w „PSIE RASOWYM” mogą by wykorzystywane publicznie pod warunkiem podania źródła. Opinie wyrażane na łamach pisma nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść opublikowanych ogłoszeń i reklam. Jednocześnie zastrzega sobie prawo odmowy przyjęcia lub odmowy publikacji albo też wstrzymania publikacji ogłoszenia, reklamy lub insertu na wcześniej uzgodnionych warunkach, bez ponoszenia jakiejkolwiek odpowiedzialności z tego tytułu, z przyczyn siły wyższej, sprzeczności ogłoszenia, reklamy lub insertu z prawem bądź zasadami współżycia społecznego (dobrymi obyczajami), albo też sprzeczności z linią programową bądź charakterem publikacji, a także z negatywną oceną przez redakcję tytułu treści zawartych w ogłoszeniu, reklamie lub insercie, oraz sądowego zabezpieczenia bądź zgłoszenia przez osoby trzecie przeciwko Wydawcy, lub osobom trzecim roszczeń lub uprawdopodobnionych zastrzeżeń związanych z ogłoszeniem, reklamą lub insertem bądź ich emisją w zakresie objętym umową.

/PiesRasowyPL

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

zanowni Państwo,

w nowym, 2018 roku w imieniu swoim i całej redakcji życzę, aby najbliższe 12 miesięcy upłynęło Wam w atmosferze szczęścia i uśmiechu oraz było jednym pasmem sukcesów tak na polu prywatnym, jak i zawodowym, a także – rzecz jasna – hodowlanym i wystawowym. Niech Wasze wspaniałe zwierzaki przyniosą Wam mnóstwo wzruszeń, emocji i satysfakcji, zaś czas spędzony w ich towarzystwie dostarczy wiele radości każdego dnia!. Pod względem wystawowym bieżący rok przedstawia się imponująco i dość wyjątkowo. Kalendarz imprez międzynarodowych planowanych w Polsce różni się bowiem w dużej mierze od tego, do którego przyzwyczailiśmy się w ostatnich latach. Międzynarodowe wystawy psów odbędą się w wielu nowych lokalizacjach i – w niektórych wypadkach – w innych niż zwykle terminach. Dlatego zapraszamy do śledzenia na bieżąco kalendarium wystawowego publikowanego w PSIE RASOWYM. W tym numerze podajemy terminy wystaw w marcu i kwietniu. Zachęcamy też do odwiedzania stron Organizatorów oraz sprawdzania wszelkich nowości i zmian. W 2018 roku będziemy gościć w Polsce wyjątkowe wydarzenie kynologiczne – Europejską Wystawę Psów Rasowych, która odbędzie się w dniach 11-14 października w Centrum Targowo-Kongresowym PTAK WARSAW EXPO w podwarszawskim Nadarzynie. Organizatorzy spodziewają się bardzo licznej frekwencji, którą gwarantuje doborowe grono sędziów z całego świata. Redakcja PSA RASOWEGO również będzie obecna na wszystkich wiodących wystawach, zaś reportaże z nich pojawią się zarówno w kolejnych numerach magazynu, jak i na naszym portalu facebookowym. W bieżącym, zimowym wydaniu jako rasę miesiąca prezentujemy tak popularne i lubiane w Polsce Border collie. Zachęcamy do zapoznania się z dość zawiłą historią tej rasy, przedstawioną przez doświadczonego sędziego kynologicznego. Doradzamy również na co warto zwrócić uwagę podczas dobierania tak banalnego zdawałoby się elementu psiego wyposażenia, jakim jest legowisko. Okazuje się, że liczy się nie tylko jego fason i wzór, ale najważniejsze są właściwości użytkowe, o istnieniu których często nie zdajemy sobie sprawy pochłonięci euforią zakupów. W dziale Żywienie Psów polecamy materiał o indeksie glikemicznym (oraz indeksie insulinowym) i jego znaczeniu w dietetyce kynologicznej. Warto się z nim zapoznać, bowiem dzięki temu uświadomimy sobie, że dobór właściwego źródła węglowodanów w karmie dla psów może znacząco wpłynąć na prawidłowe funkcjonowanie naszych pupili. Podejmujemy wreszcie trudny temat dość mało znanego schorzenia występującego u psów, jakim jest zespolenie wrotno-oboczne, szczególnie często dotykającego przedstawicieli małych ras. A wszystkich miłośników psich sportów zachęcamy do rozpoczęcia biegania wraz z czworonogiem. Jak zacząć, aby nie narazić siebie i pupila na zbytnie obciążenie i nie zrobić sobie krzywdy? O tym można poczytać w materiale napisanym przez doświadczonego biegacza i trenera. Zapraszam Państwa do lektury dr n. wet. Joanna Zarzyńska Redaktor Naczelna Jesteś hodowcą, wystawcą albo posiadaczem psa rasowego?

Chcesz otrzymywać magazyn “Pies rasowy”?

Zamów prenumeratę na www.piesrasowy.pl 4

TRA UL

U LT R A P R E M I U M

Promocja!

T LIS

PREM

PETFOOD

WYPRÓBUJ NOWĄ

MONOBIAŁKOWĄ

GRAIN

ERINAR ET

MOKRĄ KARMĘ

END

O-FREE GM

FREE

O D UCT

Do każdego opakowania 14 kg

+ 2 puszki Do każdego opakowania 2,5 kg GRATIS!

GRATIS!

+ 1 puszka

www.petvita.com.pl | petvita@petvita.com.pl | +48 882 777 740

WYDARZENIA

Mistrzostwa Świata Psich Zaprzęgów – Koźle (Polska) 2017 Razem z moim 2-letnim psem Aspenem zdobyliśmy brązowy medal w bikejoringu kobiet podczas najważniejszej imprezy w tym sezonie w warunkach bezśnieżnych czyli w Mistrzostwach Świata IFSS Dryland, które odbyły się w dniach 24-26.11.2017 r. w miejscowości Koźle koło Szamotuł w Polsce. Były to dla mnie szczególne zawody, ponieważ broniłam tytułu Mistrzyni Świata w bikejoringu, który zdobyłam 2 lata temu w Kanadzie z moim psem Kodim. Postanowiłam wystartować z młodym psem, który nie jest jeszcze aż tak doświadczony jak Kodi, ale na treningach był jednak szybszy. Co prawda, nie udało się obronić tytułu, ale na „pudło” udało nam się wskoczyć. Dłuższa trasa miała ok. 7 km, liczył się łączny czas z dwóch dni startów. Po pierwszym dniu w piątek uplasowałam się na 5 pozycji, ze stratą ok. 30 sekund do pierwszej zawodniczki. W niedzielę chciałam dać z siebie wszystko i wskoczyć na „pudło". Plan udało się zrealizować ;) Niedzielny przejazd to była od początku do końca walka, żeby się nie przewrócić. Co chwilę wchodziliśmy w zakręty poślizgiem, rower tańczył na wszystkie strony, ale Aspen spisał się znakomicie, za każdym razem wyciągał mnie z tego błota i ratowaliśmy się przed upadkiem. W połowie trasy dogoniliśmy jedną Francuzkę, która startowała minutę przed nami, wyprzedziliśmy ją, za chwilę kolejna zawodniczka była już w naszym zasięgu i bierzemy się za wyprzedzanie... Niestety, musiałam wyprzedzać w najgorszym miejscu, gdzie było fatalne błoto, próbowałam zmienić tor jazdy, żeby ją wyprzedzić i... zaliczyliśmy upadek. Zanurkowałam w błocie, kierownica skręcona, łańcuch spadł, Aspen zaplątał się w linkę. Długo nie mogłam się po-

Trzy Międzynarodowe Wystawy Psów Rasowych, 24-26 XI 2017 W dniach 24-26 listopada br. w Kielcach miało miejsce wyjątkowe wydarzenie kynologiczne – odbyły się aż trzy Międzynarodowe Wystawy Psów Rasowych. To ostatnie w tym roku imprezy tej rangi w Polsce. Nic dziwnego, że przyciągnęły one bardzo liczne grono hodowców i wystawców psów rasowych. Dodatkową atrakcją wystaw w Kielcach były liczne imprezy towarzyszące. Jedną z nich był niezwykle widowiskowy konkurs Sabat Łysa Góra, którego uczestnicy mieli za zadanie przebranie zarówno siebie jak

zbierać, w końcu wsiadłam na rower, próbowałam ruszyć w tym błocie, a pies ciągnął z całej siły, przejechałam 2 metry i znów wywrotka... W sumie straciliśmy w tym miejscu ok. 40 sekund (sprawdzałam na kamerce). Do mety daliśmy z siebie wszystko. Co prawda pozostaje pewien niedosyt, po dwóch dniach straciliśmy tylko 29 sekund do pierwszej niemki Jule-Marc Prins i 15 sekund do drugiej szwedki Hanna Bergman, ale najważniejsze, że wskoczyliśmy na „pudło"! :) Bardzo mnie cieszy także wynik moich pozostałych psiaków Kodi i Zula wraz z Grzegorzem Hachołem zajęli 5. miejsce w bardzo mocno obstawionej klasie Scooter z 2 psami. Agnieszka Jarecka + Aspen 3 MIEJSCE - BIKEJORING WOMEN ELITE i psów za czarownice lub demony. Odbyły się też pokazy pracy psów policyjnych oraz pokazy obedience. Na szczególne podkreślenie zasługuje wyśmienita obsada sędziowska wszystkich wystaw, składająca się z doświadczonych sędziów z kraju i zagranicy. Dla zwycięzców konkurencji finałowych przygotowano atrakcyjne nagrody. Redakcja PSA RASOWEGO aktywnie uczestniczyła w wystawach. Dziękujemy wszystkim, którzy odwiedzili nasze stoisko! Dodatkową atrakcją dla naszych Prenumeratorów była możliwość otrzymania gratisowego mleka dla szczeniąt LACTOL ufundowanego przez producenta – firmę BEAPHAR. Zapraszamy do zapoznania się z naszą fotorelacją tutaj i na profilu FB!

WYDARZENIA

Krajowa Wystawa Psów 2., 3., 4. i 9. Grupy w Radomiu, 3 XII 2017 W niedzielę, 3 grudnia 2017 r. odbyła się tradycyjna już Krajowa Wystawa Psów 2., 3., 4. i 9. Grupy zorganizowana przez prężnie działający Oddział ZKwP w Radomiu. W gościnnych wnętrzach Centrum Konferencyjno-Rozrywkowego U GRUBEGO w leżącej niedaleko od Radomia Wielogórze zgromadziło się ponad 400 psów. Międzynarodowe grono sędziowskie składające się z uznanych sędziów z Rosji, Ukrainy i Polski za najpiękniejszego psa wystawy uznało wspaniałego hawańczyka. Drugie

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

miejsce zajął – tu ciekawostka – rzadko spotykany na polskich ringach małpi pinczer. Podium uzupełniły jamnik szorstkowłosy standardowy (trzecie miejsce) oraz bulterier standardowy. Sponsorem Głównym wystawy była marka PURINA PRO PLAN, która ufundowała puchary i atrakcyjne nagrody rzeczowe. Redakcja PSA RASOWEGO miała zaszczyt uczestniczyć w wystawie (redaktor naczelna naszego czasopisma prowadziła konferansjerkę podczas konkurencji finałowych na ringu głównym). Zapraszamy do zapoznania się z fotorelacją (tutaj i na profilu facebookowym PSA RASOWEGO) i w imieniu Organizatorów już teraz zachęcamy do udziału w kolejnych imprezach wystawowych przygotowywanych przez Oddział ZKwP w Radomiu!

WYDARZENIA

Kongres Weterynaryjnej Medycyny Behawioralnej ETOVET, Warszawa, 2-3 XII 2017 W dniach 2-3 grudnia w Warszawie odbył się już po raz czwarty Kongres Weterynaryjnej Medycyny Behawioralnej organizowany przez ETOVET, którego głównym sponsorem była firma Dechra. Niezmiernie raduje fakt, że tematyka zdrowia psychofizycznego zwierząt cieszy się coraz większą popularnością i przyciąga zafascynowanych nią lekarzy weterynarii, behawiorystów zwierzęcych i innych specjalistów pracujących na co dzień ze zwierzętami. Kongres rozpoczęła lek. wet. i doświadczona zoopsycholog Jolanta Łapińska tematem istotnym nie tylko dla kocich behawiorystów. „Życie społeczne kotów” jest niezwykle ważne podczas analizowania zaburzeń zachowania kotów, które nie żyją w pojedynkę. Rozumienie zależności, motywów współdziałania i napięć między kotami pomoże każdemu lekarzowi weterynarii odpowiedzieć na pytania zmartwionych właścicieli. Po przerwie, podczas której dużym zainteresowaniem Uczestników Kongresu cieszyły się stoiska firm Beringher Ingelheim, Dermapharm i Vetoquinol, przyszedł czas na niezwykle praktyczne ujęcie tematu zaburzeń zachowania. Dr inż. Aleksandra Szywała podczas wykładu „Dobrostan opiekuna zwierzęcia jako element terapii behawioralnej zwierzęcia” podzieliła się ze słuchaczami wieloma przypadkami ze swojej praktyki i wskazała na zależności skuteczności terapii zwierzęcia od stanu ducha i nastawienia jego opiekuna. Porcja niezwykłej wiedzy podana w sposób przystępny i przyjazny. Gość Specjalny, na zaproszenie firmy Dechra, przyjechał na Kongres prosto z Hamburga. Dr Pasquale Piturru w wykładzie „Niedoczynność tarczycy – najnowsze doniesienia na temat diagnostyki i terapii” nie pominął ważnych kwestii związanych nie tylko z samą tarczycą, ale też z wpływem jej pracy na zachowanie pacjentów. Temat tarczycy został także podniesiony

podczas wieczornego panelu dyskusyjnego, podczas którego wysłuchano dr hab. Jarosława Popiela i dr n. wet. Jagny Kudły oraz lek. wet. Magdaleny Cymerman „Ciekawe przypadki endokrynologiczne okiem endokrynologa, behawiorysty i diagnosty” zakończyły pierwszy dzień Kongresu. Niedzielny poranek otworzyła niezwykle doświadczona lekarz weterynarii i behawiorystka lek. wet. Joanna Iracka. Tematem

jej wykładu była „Agresja u kotów”. Usystematyzowanie zagadnień dotyczących różnych rodzajów agresji, jej terapii, ale także zapobiegania spotkał się z uznaniem publiczności i gromkimi brawami na koniec przemówienia. Kawowa przerwa upłynęła na wymianie doświadczeń i spotkaniach z literaturą fachową na stoisku wydawnictwa Galaktyka. Zaraz po niej scenę przejęła dr n. wet. Magdalena Garncarz z intensywnym, ciekawym i potrzebnym wykładem: „Zmiany zachowania towarzyszące chorobom kardiologicznym”. Wielość filmów, grafik, przypadków… to coś, na co czeka każdy spragniony wiedzy praktyk. To był jeden z najciekawszych tematów Kongresu! Popołudnie należało do dr n. wet. Wojciecha Hildebranda. Doktor opowiadał o „Wpływie terapii chorób nowotworowych na zachowanie zwierząt”. Niezwykle cenne wydają się doniesienia z tego obszaru pracy lekarzy weterynarii, który na co dzień budzi trudne emocje. Choroby nowotworowe zostały przedstawione jako przewlekłe, a co za tym idzie wymagające skutecznego, ciągłego leczenia. Praktyczna porcja wiedzy zawarta w wykładzie przyda się na pewno lekarzom weterynarii. Na zakończenie intensywnego weekendu dowiedzieliśmy się także nieco więcej o innych niż psy i koty zwierzętach. Doktor Przemysław Łuczak podzielił się swą wiedzą na temat najczęstszych problemów behawioralnych małych ssaków - opowiadał o zaburzeniach zachowania szynszyli, królików i szczurów. Nietypowy akcent na koniec Kongresu na pewno długo pozostanie w pamięci Uczestników ze względu na tematykę i barwną osobowość Prelegenta. Czy za rok będzie równie ciekawie? Poprzeczka została ustawiona wysoko! Czekamy na grudzień 2018 r.!

WYDARZENIA

Wigilia w ZKwP Oddział w Radomiu, 19 XII 2017 W dniu 19 grudnia 2017 r. w budynku siedziby Oddziału ZKwP w Radomiu miała miejsce uroczysta wigilia dla członków i sympatyków Oddziału. Warto zaznaczyć, że oddział ten jest bardzo aktywny i rokrocznie organizuje po kilka wystaw psów rasowych cieszących się dużym uznaniem wśród wystawców. Licznie zgromadzonych gości powitał na wstępie przewodniczący zarządu Jan Grzegorz Nowakowski i złożył im zwyczajowe życzenia. Obok życzeń przedstawił krótko działalność Oddziału w bieżącym roku oraz plany na przyszłość. Po podzieleniu się opłatkiem przyszła kolej na spotkanie integracyjne, które przeciągnęło się do późnych godzin wieczornych. W imieniu władz Oddziału już dzisiaj zapraszamy na radomskie wystawy psów planowane w 2018 r., które odbędą się w maju, sierpniu i grudniu!

PIES RASOWY Patronem Medialnym zawodów SPEED DOG Jack & Parson Russell Terrier! Z przyjemnością informujemy, że magazyn PIES RASOWY został Patronem Medialnym zawodów SPEED DOG Jack & Parson Russell Terrier, które odbędą się 5 maja 2018 r. w Skórzewie! Podczas zawodów zadaniem psa będzie pokonanie w jak najkrótszym czasie toru o długości 40 m. Zawodnik wchodzi na ring z psem na smyczy i ustawia go (w dowolnej pozycji) przed linią startu (strefa startu). Odległość ustawienia psa od linii startu (strefa startu) może wynosić 6 metrów bądź więcej zależnie od przestrzeni jaką dysponuje organizator. Przewodnik odpina smycz i pozostawia psa przed linią startu, odchodząc wzdłuż toru. Przewodnik może poprosić pomocnika, aby przytrzymał psa przed linią startu. Z dowolnej odległości wzdłuż toru lub za linią mety, przewodnik przywołuje psa. Przewodnik może używać jako zachęty jedzenia, piłeczki oraz innych zabawek.

OGÓLNOPOLSKIE ZAWODY

Zawody przeznaczone są dla psów Jack i Parson Russell Terrier oraz psów w typie tych ras (bez rodowodów). Imprezę wspierają: Belcando Polska, Aptus Polska, SAMO MIĘSO - psie i kocie smaczki Ciapex, Dogs Plate, Dolina Noteci, Beleko, ZooBranża, Piesrasowy, MK Organizacyjnie Sołectwo Skórzewo.

SPEED DOG

JACK & PARSON RUSSELL TERRIER START godz 14:30 Boisko w SKÓRZEWIE

Więcej szczegółów na profilu FB Pysia_jack_russell_terrier

Reklama

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

EKSPERT RADZI

Jak dobrać

LEGOWISKO DLA PSA

Wielu opiekunom psów wydaje się, że to, jakie legowisko kupią, nie ma większego znaczenia dla dobrostanu ich pupila, a tym co się liczy jest gównie jego kolor i wzór, które mają pasować do wystroju mieszkania .

Pies lubi legowiska dostosowane wielkością do rozmiarów swojego ciała. Standardowo śpi wszak zwinięty w przysłowiową „kulkę” tj. z pyskiem tuż przy ogonie. Najbezpieczniej czuje się w dopasowanym legowisku otaczającym jego ciało. I takie właśnie będzie dla niego najlepsze.

Tymczasem nie wolno zapominać, że legowisko ma służyć zwierzakowi, a nie jego pani/panu i – podczas jego dobierania – należy wziąć pod uwagę przynajmniej kilka aspektów o znaczeniu behawioralnym oraz prozdrowotnym… Nie da się ukryć, że podczas kupowania legowiska ogromna większość klientów (klientek ) kieruje się właśnie jego wyglądem. Jednak wygląd to nie wszystko. Na co więc trzeba zwrócić uwagę? Zacznijmy od rozmiaru. Z pozoru to mało istotne. Większość osób uważa, że legowisko nie może być za małe (bo to oczywiste), ale już górny rozmiar wielkości nie ma żadnego znaczenia. Tymczasem nic bardziej mylnego! Pies lubi bowiem legowiska dostosowane wielkością do rozmiarów swojego ciała. Standardowo śpi wszak zwinięty w przysłowiową „kulkę” tj. z pyskiem tuż przy ogonie. Najbezpieczniej czuje się w dopasowanym legowisku otaczającym jego ciało. I takie właśnie będzie dla niego najlepsze. Dlatego jeśli posiadamy szczeniaka dużej rasy to nie kupujmy mu od razu roz-

miaru docelowego dla dorosłego psa, ale posłanie dobrane do wielkości malucha. Kupowanie większego mija się z celem, gdyż zwierzak nie tylko będzie się na nim gorzej czuł, ale niepotrzebnie wydamy dodatkowe pieniądze (większe posłanie tego samego typu jest wszak droższe niż mniejsze), bo piesek i tak je zniszczy zanim osiągnie wiek dorosły. Wiadomo, że szczeniaki brudzą, zdarza im się zrobić siusiu na legowisko itd. Wybierzmy więc mniejsze i gdy piesek podrośnie, a posłanie się zniszczy wtedy udajmy się do sklepu po kolejne. Jeżeli jesteśmy szczęśliwym opiekunem dużego psa, to trzeba wiedzieć, że taki zwierzak posiada pewne specyficzne potrzeby co do legowiska. Mianowicie jest stosunkowo wrażliwy na zmiany skórne zwłaszcza w obrębie stawów zwane modzelami. Źle dobrane legowiska mogą je nasilać. Wielu właścicieli dużych psów chce bowiem zaoszczędzić (legowisko wielkości lotniska sporo wszak kosztuje ) i skłania się ku zakupowi najtańszego, a więc i najcieńszego modelu.

Tymczasem duże i ciężkie psy potrzebują legowiska możliwie grubego. W przeciwnym razie kości naciskają na skórę w miejscach mało umięśnionych i tworzą się wspomniane wyżej modzele, które nie tylko szpecą wygląd zwierzaka, ale mogą mu też utrudniać funkcjonowanie. Grube oraz miękkie (i drogie) legowisko skutecznie temu zapobiega. Zupełnie inne wymagania mają bardzo modne obecnie psy długowłose, takie jak maltańczyki, shih tzu, hawańczyki itp. Ich sierść jest bardzo delikatna i wrażliwa na uszkodzenia, skołtunienie itp. Dlatego legowisko dla nich powinno być możliwie miękkie i delikatne. Jest to szczególnie istotne w przypadku osobników wystawowych, ale nie tylko. Każdy wszak chciałby, aby jego pupil wyglądał efektownie i miał piękną sierść. Wybierając legowisko dla psa trzeba również pamiętać, że nasz zwierzak powracający ze spaceru, zwłaszcza po deszczu, chcąc nie chcąc przynosi ze sobą błoto i brud. Tak więc legowisko będzie się brudzić i trzeba będzie je czyścić.

Jak dobrać legowisko dla psa | EKSPERT RADZI

Duże i ciężkie psy potrzebują możliwie grubego legowiska. W przeciwnym razie kości naciskają na skórę i tworzą się modzele, które nie tylko szpecą wygląd zwierzaka, ale mogą mu też utrudniać funkcjonowanie. Grube i miękkie legowisko skutecznie temu zapobiega. Wygodnym rozwiązaniem jest więc nabycie modelu, który można prać w pralce – w całości lub po rozłożeniu. W całości pierze się zwykle małe legowiska. Te większe powinny mieć możliwość rozłożenia na elementy. Tutaj warto zwróci uwagę na jakość zamków błyskawicznych. Droższe legowiska wyposażone są z reguły w dużo lepsze zapięcia, dzięki czemu można rozkładać i prać je wielokrotnie, podczas gdy te najtańsze mogą się szybko zepsuć. Warto więc postawić na te pierwsze w myśl zasady, że „osoby oszczędnej nie stać na rzeczy tanie”. Z tej samej przyczyny warto wybrać legowisko dwustronne – gdy jedna strona się ubrudzi można przewrócić je na drugą i dalej użytkować. Tym samym konieczność prania wystąpi dwa razy rzadziej.

Należy też wiedzieć, że jeżeli pies wykazuje niszczycielskie tendencje i lubi gryźć swoje posłanie to poradzi sobie z łatwością nawet z tymi wykonanymi z najtwardszych tkanin, ba! będzie w stanie „napocząć” nawet stelaż z twardego plastiku. I wcale niekoniecznie dotyczy to tylko dużych psów. Bardzo często do niszczenia predysponowane są także pieski popularnych małych ras, takich jak choćby chihuahua czy maltańczyk. Nigdy nie możemy więc mieć gwarancji, że nasz pupil nie zniszczy posłania, które mu nabyliśmy. Wiele psów ma również tendencje do drapania legowiska, np. podczas układania się na nim („kopią” sobie norę). W takim przypadku faktycznie warto wybierać te wykonane z mocnych, impregnowanych tkanin, gdyż posłużą znacznie dłużej niż ich tańsze wprawdzie, ale dużo bardziej delikatne odpowiedniki. Wydawać by się mogło, że zaprojektowanie legowiska dla psa wielkiej wiedzy nie wymaga – ot wystarczą dobre materiały, ciekawy pomysł i zręczna szwaczka. Tymczasem jest zupełnie inaczej. Do produkcji (czy raczej – Reklama kreacji) legowisk coraz szerzej wkracza bowiem nauka i to z nieledwie „kosmicznymi” technologiami. Nowoczesne legowiska wykonuje się więc z nieprzemakalnych tkanin w zależności od potrzeby zatrzymujących lub oddających ciepło, wypełnia wkładem o określonych parametrach fizykochemicznych itd. Niektóre firmy idą nawet dalej i oferują posłania o właściwościach prozdrowotnych wykorzystujące zdobycze wiedzy takie jak stałe pole magnetyczne (SPM) mające poprawiać krążenie

Komentarz BIMBAY Legowiska BIMBAY składają się z wygodnego wypełnienia gąbkowego oraz pokrowca wykonanego z materiału o nazwie Codura, odpornego na uszkodzenia mechaniczne, występującego w wielu wariantach kolorystycznych. Do zabezpieczenia posłania przed wilgocią został użyty impregnat w postaci PVC. Wodoszczelność legowiska powoduje, że nie chłonie ono wilgoci i bardzo szybko schnie. Pokrowiec posiada wytrzymały suwak dostosowany do mocy materiału, dzięki któremu w każdej chwili można go z łatwością zdjąć i wyprać. Użyta w produkcji nić kaletnicza nadaje kanapie solidność i wytrzymałość na długi czas. Legowisko dopasowuje się do kształtu ciała i jego temperatury, po czym natychmiast powraca do swego pierwotnego kształtu. Zapewni Twojemu podopiecznemu wygodę podczas wypoczynku oraz zdrowy sen! www.bimbay.pl krwi zwierzęcia i optymalizować jego przemianę materii, a także stymulować procesy regeneracyjne, a nawet zmniejszać agresję. Tak więc nowoczesna technologia łatwo może przysłużyć się poprawie zdrowia naszego zwierzaka i zwiększeniu komfortu jego wypoczynku.

Najwyższa jakość

Happy Dreamer Wyjątkowo komfortowe legowiska marki HappyDreamer troszczą się o dobry sen i spokojny odpoczynek każdego czworonoga. Dostosowane do specyficznych potrzeb zwierząt produkty gwarantują niezwykłe chwile relaksu. Firma HappyDreamer dba o to, aby jej produkty były funkcjonalne i niezawodne. W trosce o Klientów i ich podopiecznych legowiska HappyDreamer są szyte na maszynach ręcznych i wykonane z najlepszej klasy tkanin i materiałów. www.petfamily.pl

e-mail. bimbay@bimbay.pl kom. 508 360 038 kom. 505 360 031

Pies Rasowy 1–2

11 www.bimbay.pl

/ styczeń-luty

2018 STYCZEŃ Pn Wt Śr Cz Pt Sb N 1

10 11 12 13 14

LUTY Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

MARZEC Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

10 11

4 5

15 16 17 18 19 20 21

12 13 14 15 16 17 18

22 23 24 25 26 27 28

19 20 21 22 23 24 25

29 30 31

26 27 28

26 27 28 29 30 31

KWIECIEŃ Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

MAJ Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

CZERWIEC Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

1 5

10 11 12 13

10 11 12 13 14 15

14 15 16 17 18 19 20

11 12 13 14 15 16 17

16 17 18 19 20 21 22

21 22 23 24 25 26 27

18 19 20 21 22 23 24

23 24 25 26 27 28 29

28 29 30 31

25 26 27 28 29 30

2018 LIPIEC Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

SIERPIEŃ Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

1 4

10 11 12

WRZESIEŃ Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

5 3

10 11 12 13 14 15

13 14 15 16 17 18 19

10 11 12 13 14 15 16

16 17 18 19 20 21 22

20 21 22 23 24 25 26

17 18 19 20 21 22 23

23 24 25 26 27 28 29

27 28 29 30 31

24 25 26 27 28 29 30

LISTOPAD Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

GRUDZIEŃ Pn Wt Śr Cz Pt Sb N

30 31 PAŹDZIERNIK Pn Wt Śr Cz Pt Sb N 1

10 11 12 13 14

10 11

15 16 17 18 19 20 21

12 13 14 15 16 17 18

10 11 12 13 14 15 16

22 23 24 25 26 27 28

19 20 21 22 23 24 25

17 18 19 20 21 22 23

29 30 31

26 27 28 29 30

24 25 26 27 28 29 30 31

RASA MIESIĄCA

 Fot: www.shutterstock.com

BORDER COLLIE Mirosław Redlicki międzynarodowy sędzia kynologiczny

Psy do pasienia owiec zawędrowały na Wyspy Brytyjskie z Celtami, zasiedlającymi je od VIII wieku p.n.e., powszechnie nazywanymi wówczas Brytonami. Nie zajmowali się oni uprawą roli, ale hodowlą i myślistwem. Gdy Brytania podbita została przez Rzymian, hodowla owiec i handel wełną stały się ważnymi gałęziami gospodarki, co potrwać miało aż do XIX w. 12

Wykorzystywane do wypasu owiec psy znane były pod nazwami „ramthunds”, później już pod angielską „forest dogges”. Dlaczego „forest” („leśne”)? Ano dlatego, że owce wypasano w lasach, co regulowane było przez wprowadzane od czasów średniowiecznych ustawy, spisane ostatecznie w roku 1598. Artykuł 32 mówi o tym, „jakie psy czlowiek może trzymać w lasach” i czytamy w nim, że „mogą to być ramthundy, zwane też psami owczarskimi, potrzebne dla wypasania owiec i bydła”. Psy takie pracowały szeroko i cicho,

Border Collie | RASA MIESIĄCA

Reklama

Co zrobiç, by pies mniej t´skni∏ podczas Twoich wyjazdów? Zapewniç mu najlepsze wakacje pod s∏oƒcem! Beztrosko i bezpiecznie Twój pies poczuje si´ w hotelu:

Fot: Old Hemp, www.wikimedia.org

w sposób, który przypominał polowanie, brakowało w nim tylko ostatniego etapu – zabicia zwierzyny. Wyrąbywane w lasach pastwiska początkowo stanowiły własność wspólną, jednak w Anglii, skutkiem wprowadzanych grodzeń (regulowanych szeregiem Enclosure Acts), przechodziły w ręce właścicieli ziemskich. Na ogrodzonych pastwiskach pracujące „szeroko” psy owczarskie przestały być tak potrzebne, zastąpiły je psy zaganiające, pędzące owce na targi. Inna była sytuacja w Szkocji, gdzie wysoko położonych, rozległych pastwisk nikt nie grodził, i tam psy owczarskie zachowały się w największej liczbie, dając początek dzisiejszym collie i border collie. Do dzisiaj jednak przetrwały na Wyspach Brytyjskich pracujące, podobne w typie do borderów psy, jak choćby welsh collies, fox collies i irish collies. Te ostatnie miały kiedyś istotny wpływ na kształtowanie się psów owczarskich – w średniowieczu przywozili je razem z owcami irlandzcy mnisi, zakładający w Szkocji swe klasztory. Co do tych pierwszych,

Fot: www.shutterstock.com

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

to często są one potomkami psów ze Szkocji, które urodziły się w Walii…

Jak powstała rasa? Dzisiejsze border collie powstały z tej samej populacji psów owczarskich, z których wcześniej wyselekcjonowano wystawowe collie. Selekcją „pracujących owczarków” zajęto się dopiero, gdy upowszechniły się próby pracy i zawody psów owczarskich, a więc w końcu XIX w. Pierwszy znany konkurs miał miejsce w Bala, w Walii, w 1870 r., a zwycięzcą został uczestnik ze Szkocji. Wtedy to zwrócono uwagę na psy z pogranicza angielsko-szkockiego. Pracowały one „okiem”, nie rozpędzały ani nie kaleczyły owiec i reagowały na komendy wizualne, podawane ręką i na gwizdek. Wcześniej po amatorsku organizowane próby stały się na przełomie wieków dużymi imprezami, połączonymi z aukcjami owiec i psów, i gromadzącymi tłumy widzów. Słynnym zwycięzcą z tych lat był urodzony w 1893 r. Hemp,

Zobacz na naszym profilu FB, jakie czekajà na niego atrakcje: www.facebook.com/DogInn poznaj naszà ofert´ na stronie: doginn.pl lub po prostu zadzwoƒ: 508 310 296

Bo nie ma jak w Dog Inn znany też jako Old Hemp, wyhodowany przez Adama Telfera z Northumberland, założyciel linii, prowadzącej do współczesnych border collie. Selekcja na konkursowy styl utrwaliła charakterystyczne dla pracy borderów cechy: brak szczekania, oko i stalking. W 1906 r. powstało International Sheep Dog Society, stowarzyszenie (międzynarodowe, bo wśród jego założycieli znaleźli się zarówno Anglicy, jak i Szkoci), którego celem miały być „hodowla, szkolenie i doskonalenie psów owczarskich na terenie Zjednoczonego Królestwa i innych krajów, gdzie okaże się to potrzebne”, a także organizowanie prób pracy i zawodów psów owczarskich. Pierwsze pod auspicjami ISDS odbyły się w szkockim Gullane, niedaleko Edynburga,gdzie organizowane się do dzisiaj. Właścicieli pracujących owczarków interesowały tylko ich cechy użytkowe, toteż nikomu nie przychodziło nawet do głowy, aby tworzyć dla nich jakiś wzorzec wyglądu.

Dzisiejsze border collie powstały z tej samej populacji psów owczarskich, z których wcześniej wyselekcjonowano wystawowe collie. Selekcją „pracujących owczarków” zajęto się dopiero, gdy upowszechniły się próby pracy i zawody psów owczarskich, a więc w końcu XIX w.

RASA MIESIĄCA

Sama nazwa „border collie” powstała w Wielkiej Brytanii około 1916 r., a za jej autora uważany jest James Reid, długoletni sekretarz generalny ISDS, hodowca wybitnych psów, w tym wspomnianej Loos II. Mimo że została powszechnie zaakceptowana, to nie była używana w dokumentacji ISDS, a nawet i dzisiaj występuje wymiennie z nazwą „working sheepdog”.

swych przodków – ich dzieci zdobywały tytuły Supreme Champions, a niektóre z nich trafiły do Nowej Zelandii i Australii. W obu tych krajach hodowla owiec była ważną dziedziną gospodarki, a w ich wypasie pomagały psy, sprowadzane ze Starego Kraju. W Nowej Zelandii pierwsze zawody w pasieniu miały miejsce już w 1867 r., a border collie rozwinęły się z czasem w lokalny typ psa owczarskiego, określany jako „heading dog”. Australia natomiast, mimo że border collie sprowadzane były tam do pracy, dała początek tak zwanym „wystawowym” borderom. Tam bo-

W USA pełne uznanie rasy przez AKC nastąpiło dopiero w 1995 r. Sama nazwa „border collie” powstała w Wielkiej Brytanii około 1916 r., a za jej autora uważany jest James Reid, długoletni sekretarz generalny ISDS, hodowca wybitnych psów, w tym wspomnianej Loos II. Mimo że została powszechnie zaakceptowana, to nie była używana w dokumentacji ISDS, a nawet i dzisiaj występuje wymiennie z nazwą „working sheepdog”. Zresztą i z samą dokumentacją ISDS nieszczególnie się śpieszyło i księgi rodowodowe założono dopiero w latach

Owszem, po zawodach odbywały się czasem konkursy na najładniejszego, czy też najbardziej typowego owczarka, ale miały one na celu jedynie ustalenie, jaki typ psa najlepiej sprawdza się w pracy. Do historii przeszli natomiast zwycięzcy najbardziej prestiżowych konkursów, z tytułem Supreme Champions. Poza wspomnianym Hempem, był to

Fot.: M&J Grabowscy hod. TRIPLE TROUBLE

 Fot: www.shutterstock.com

pies Kep, i suki Loos II (ur. 1924) i młodsza Queen. O ile Hemp niewiele różnił się od dzisiejszych wystawowych border collie, to obie suki były dość niepozorne. Wszystkie odegrały istotną rolę w hodowli – Hemp pozostawił po sobie ponad dwie setki szczeniąt i mówi się, że wszystkie dzisiejsze bordery mają go wśród

wiem najwcześniej zaczęto psy te wystawiać – już w 1933 r. pokazano je na wystawie w Sydney, a w kilka lat później włączono do grupy wystawowej Australian Working Dogs, razem z kelpie i ACD. W 1963 r. powstał wystawowy wzorzec rasy, a importy z Australii dały początek liniom wystawowym w Nowej Zelandii.

czterdziestych, a pierwszym wpisem była suka o imieniu Maid; psy wpisywane były „on merit”, to znaczy na podstawie zaliczonych prób pracy. Dzisiaj ISDS rejestruje szczenięta po rodzicach z ISDS (rejestracja dokonana musi być nie później, niż w wieku 2 lat), a starsze psy mogą być rejestrowane „on merit”. Droga border collie na ringi wystawowe trwała więc w Wielkiej Brytanii długo, i nie przebiegała bynajmniej gładko... Po II wojnie światowej coraz więcej psów, wcześniej hodowanych jedynie do pracy, trafiało do miast, gdzie trzeba było znaleźć dla nich jakieś zajęcie – taki był początek rozmaitych psich sportów, w których pracujące owczarki sprawdzały się nadzwyczajnie. Począwszy od lat 50. Kennel Club do programu

Border Collie | RASA MIESIĄCA

Fot: www.shutterstock.com

dużych wystaw włączył zawody Obedience; warunkiem uczestnictwa w nich było zarejestrowanie psa w Obedience Register, ale jak rejestrować w nim formalnie nieistniejące border collie? Konsultacje z ISDS szły jak po grudzie, bo dla ISDS jakiekolwiek inne niż pasterskie użytkowanie owczarków mogło doprowadzić jedynie do degeneracji ich instynktów. Po długotrwałych negocjacjach ustalono (1960), że do Obedience Register pod nazwą border

collie wpisywane będą jedynie psy, zarejestrowane wcześniej w ISDS, gdzie nazywały się wtedy „working sheepdogs”. Niebawem jednak ISDS czekać miała jeszcze cięższa próba… Po opublikowaniu wzorca australijskiego i przyjęciu go przez FCI border collie stały się także w Europie psami wystawowymi, a to dla ISDS było po prostu nie do pomyślenia. Sytuacja była dość dziwaczna – sprowadzane z Wielkiej Brytanii psy oceniane były w Europie kontynentalnej

według wzorca australijskiego. Nawiasem mówiąc, lata później to samo powtórzyło się w przypadku innej, rdzennie brytyjskiej rasy, a mianowicie Jack Russell teriera. Rozmowy, podjęte z inicjatywy Kennel Clubu z ISDS, toczyły się bez większych efektów, bo dla władz i członków tego ostatniego wystawianie border collie (wtedy jeszcze working sheepdogs) równało się zniszczeniu rasy, choć zdarzały się i przytomne głosy mówiące, że „zniszczony” będzie tylko niewielki procent populacji, bo żaden właściciel psa pracującego nie pojedzie z nim na wystawę, bo i po co… Gdy w 1975 r. hodowcy psów niepasących utworzyli British Border Collie Club i przedłożyli do zatwierdzenia nieznacznie zmieniony wzorzec australijski, doszło do fragmentarycznego porozumienia – Kennel Club wpisywać miał do swych rejestrów jako border collie jedynie psy po przodkach z ISDS, tak, jak wcześniej robiono to w Obedience Register. Ustalono także,

Po II wojnie światowej coraz więcej psów, wcześniej hodowanych jedynie do pracy, trafiało do miast, gdzie trzeba było znaleźć dla nich jakieś zajęcie – taki był początek rozmaitych psich sportów, w których pracujące owczarki sprawdzały się nadzwyczajnie. Począwszy od lat 50. Kennel Club do programu dużych wystaw włączył zawody Obedience.

Reklama

- 100% Białka Zwierzęcego

Nowość!

W całej zawartości białka

- 100% Szwedzkie Składniki i smaki - Bez dodatku zbóż

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

BozitaPolska

RASA MIESIĄCA że przyszłe championaty wystawowe mieć będą dopisek „show” (ShCH), a „pełne” przyznawane będą tylko psom, które zaliczą Herding Test, mocno uproszczoną wersję prób pracy. Jak dotychczas niewiele jest takich, ale w związku z rosnącym zainteresowaniem „rekreacyjnym pasieniem” i popularyzacją hasła „fit for function” (zdatny do pracy) przez klub rasy, liczba ich będzie pewnie wzrastać. Prawo do championatu przyznano brytyjskim borderom w 1982 r., a pierwsze wnioski CC otrzymały: pies Tilehouse Cassius of Beagold i suka Tracelyn Gal na wystawie Crufta. Dzisiejszy styl brytyjskim psom wystawowym nadały późniejsze importy z Australii i Nowej Zelandii. Obecnie border collie są jedną z najpopularniejszych ras na Wyspach, mogą posiadać rodowody ISDS, uznawane przez brytyjski Kennel Club, lub rodowody tegoż Kennel Clubu. Jest jeszcze cała masa psów bezpapierowych, produkowanych

“

Podział na psy wystawowe i użytkowe i prowadzona oddzielnie hodowla doprowadziły do stanu, gdy pod nazwą „border collie” kryją się dzisiaj psy rozmaite w typie, niekiedy zupełnie do siebie niepodobne.

„

przez „puppy farms”; te można rejestrować w Activity Register (poszerzony o nowe konkurencje dawny Obedience Register), co daje im prawo udziału w różnego rodzaju zawodach sportowych, organizowanych przez Kennel Club, ale nie do papierowego rozmnażania.

Border collie w Polsce Historię border collie w Polsce można prześledzić tylko w odniesieniu do psów rejestrowanych w Związku Kynologicznym, toteż nigdy nie można wykluczyć, że jest ona niepełna. W latach 80. zeszłego wieku, gdy owiec na nizinach hodowano znacznie więcej, niż dzisiaj, hodowcy próbowali układać do ich pasienia wystawowe collie i polskie owczarki nizinne i nie słyszałem o sprowadzeniu borderów – w owych czasach takie

 Fot.: M&J Grabowscy hod. ALDERAAN

przedsięwzięcie było nieporównanie bardziej kosztowne niż dzisiaj. Co wiadomo na pewno, to że pierwsze bordery zarejestrowano w Polsce w 1996 r., a były to: duński pies Igor’s Excellent Erti Duke of Agility i holenderskie suki Zeta i Zory of Thoroughbred. Sam miałem wówczas krótką przygodę z borderami, stając się nieoczekiwanie właścicielem dwóch psów: Taco i Netz Chavat Ha’Border, które trafiły do mnie po mojej wizycie w Izraelu w 1997 r. Urodzone w kibucu po pracujących rodzicach, w rodowodach swoich miały psy amerykańskie i włoskie. Taco (Tokaj) w rękach Katarzyny Miklińskiej został gwiazdą rozpoczynającej się właśnie wtedy w Polsce agility, wystąpił też w kilku filmach, ale – będąc jednostronnym wnętrem – nie był wystawiany ani nie miał potomstwa. Netz (Pikuś) początkowo mieszkał u nas; był psem o niesamowitym temperamencie, twardym i pewnym siebie, którego potrzebom nie byłem w stanie sprostać. W wieku dwóch lat oddałem go na Litwę, w ręce instruktora agility. Mimo, że treningi zaczął późno, został mistrzem agility i ojcem kilku miotów w krajach nadbałtyckich i w Moskwie. Pierwszy polski miot, pod przydomkiem „z Porządnej Rodziny”, urodził się we wrześniu 1998 r. po Ertim i Zory. Później importy ruszyły szeroką ławą – sprowadzano psy z Czech, Finlandii, Australii i Wielkiej Brytanii, bardzo różne w typie, od skrajnie wystawowych po czysto pracujące, a bordery szybko stały się rasą popularną.

Różne „rasy” border collie Podział na psy wystawowe i użytkowe i prowadzona oddzielnie hodowla doprowadziły do stanu, gdy pod nazwą „border collie” kryją się dzisiaj psy rozmaite w typie, niekiedy zupełnie do siebie niepodobne. Psy z ISDS wyglądają, jak chcą, ale wszystkie wykazują charakterystyczne i niezbędne dla pracującego owczarka cechy: pracę szeroko i cicho, stalking i oko. Ze stalkingiem łączy się specyficzny styl ruchu, który jest niski, skradający się, z opuszczoną głową. Świetnie, ale w sposób nie bardzo przetłumaczalny, ujął to jeden z amerykańskich komentarzy – „its every movement means business”. I ten styl zachowywać powinny psy wystawowe. Istnieje jednak jeszcze trzecia kategoria borderów, tak zwane „psy sportowe”, startujące, lub tylko rozrywkowo ćwiczące agility, obedience czy taniec z psem. Nie mogą być one wystawiane w klasie użytkowej, bo ta zastrzeżona jest, i słusznie, jedynie dla psów, które zaliczyły próby pracy pasterskiej. W Polsce najwięcej borderów ćwiczy i startuje w agility, która to konkurencja w żadnym stopniu nie wykorzystuje cech psa owczarskiego, i nadaje się do niej każdy pies, byle był szybki i skoczny. W szkoleniu posłuszeństwa psy targetowane są na dłoń przewodnika, co powoduje, że wpadają w nawyk chodzenia z wysoko podniesioną głową i krótkim, wysokim krokiem – jest to styl dla border collie zupełnie nietypowy. W pułapkę tę wpadają także mniej doświadczeni

Seter Szkocki | RASA MIESIĄCA

Fot. Iwona Przeworska hod. ALDERAAN

wystawcy i nie całkiem profesjonalni handlerzy – wystawiają psy na smakołyki, z wysoko podniesioną głową, w ruchu zapatrzone na dłoń lub na kieszeń… Kategoria „psów sportowych” służy często za worek, w którym próbuje upchnąć się bordery źle zbudowane, strome i po prostu brzydkie. Prawdziwe psy pracujące nie zawsze zachwycają urodą w sensie czysto estetycznym, ale zawsze są dobrze zbudowane, bo inaczej nie mogłyby dobrze pracować. Wystawowy wzorzec także opisuje psa dobrze zbudowanego i funkcjonalnego; wspomniany Hemp bez wstydu pokazać mógłby się w ringu wystawowym, a wiele psów, wystawianych w klasie użytkowej, spełnia wszystkie wymogi wzorca. Wystawowe bordery nie są może w pracy tak twarde i wytrzymałe, ani tak stylowe, jak prawdziwe użytki, ale potrafią z powodzeniem zaliczyć próby pracy. Aby sprawiedliwości stało się zadość, przyznać trzeba, że niektóre psy wystawowe, na ogół te, pochodzące z wystawowych linii nowozelandzkich, czasem też z australijskich, także nie trzymają stylu bordera – nie są wprawdzie źle zbudowane, ale za to ciężkie, grubokościste, brakuje im szybkości i zwinności, niezbędnych do wytrwałej pracy.

Bordery pracujące Jak pisze pani Maja Wagner-Nawrocka, właścicielka 3 pasących borderów i członek zarejestrowanego w 2015 roku Klubu Pracujących Psów Pasterskich, „w Polsce w porównaniu z krajami sąsiednimi sytuacja pracujących borderów jest trudna, bo jedyną drogą zakwalifikowania do hodowli w ZKwP jest zaliczenie wystaw.

z podwójną rejestracją są psami Słowacja, Czechy, Francja, o rodowodzie czysto ISDS lub poNiemcy mają bardzo dużą liczbę krewnym. Psów z rejestracją tylko hodowli i psów o rodowodach tyFCI jest co najmniej 9, z tym że są powo pracujących (również z poto psy w dużej części lub w całości dwójną rejestracją FCI/ISDS), gdyż o rodowodzie ISDS.” ich przepisy hodowlane pozwalaW ostatnich latach rośnie zają na selekcję pod kątem pracy interesowanie pasieniem sportopasterskiej przez tych hodowców, wym, czy wręcz „rozrywkowym” którzy taki właśnie profil hodow– właściciele psów wystawoli chcą prowadzić. W Polsce jest wych uczestniczą w treningach w zasadzie jedna hodowla, hodui zawodach pasterskich, zapewjąca wyłącznie ISDS/KPPP. Poza niając im w ten sposób zajęcie tym jest garść hodowli mających i zachowanie ważnych dla rasy psy z podwójną rejestracją (czyli cech użytkowych. z rodowodem w całości ISDS), są też hodowle FCI, które bazują Reklama na psach o wybitnych rodowodach pracujących (np. brytyjskich i francuskich). Czynnikiem hamującym rozwój pod kątem pracy w Polsce jest wspomniany brak ścieżki hodowlanej typowo pasterskiej, połączony z małym zapotrzebowaniem na psy pracujące. Hodowca zatem jest wtłaczany w wystawy, a wiedząc, że raczej nie uda mu się sprzedać szczeniąt tylko do domów pasących, niechętnie hoduje w samym ISDS, żeby nie zamykać drogi swoim szczeniętom. Kojarzenie pod kątem pracy odbywa w dużej mierze na zasadzie komplementarności cech, to znaczy, że pies o silnym oku raczej nie jest kojarzony z suką, która też ma tę cechę rozwiniętą w wysokim stopniu, gdyż przesada w zestawie cech pasterskich danego szczeniaka nie jest korzystna. Liczbowo dosyć trudno przedstawić wiarygodne dane, z tego co mi się udało zebrać, co najmniej 10 psów z rejestracją wyłącznie ISDS pracuje w gospodarstwach przy owcach. Psów z podwójną rejestracją FCI/ISDS w gospodarstwach pracuje co najmniej 3. Przy czym oczywiście psy

RASA MIESIĄCA Wzorzec FCI nr 297/28.10.2009

BORDER COLLIE KRAJ POCHODZENIA: Wielka Brytania. UŻYTKOWOŚĆ: Pies owczarski. KLASYFIKACJA FCI: Grupa I Psy pasterskie i zaganiające. Sekcja 1 Psy pasterskie. Obowiązują próby pracy.

Fot. Iwona Przeworska hod. ALDERAAN

WRAŻENIE OGÓLNE: Harmonijny, o eleganckich liniach, łączy klasę, wdzięk i budowę dostatecznie mocną, aby zapewniała odpowiednią wytrzymałość. Niepożądana budowa ciężka lub subtelna i wiotka.

WAŻNE PROPORCJE: Kufa i mózgoczaszka mniej więcej jednakowej długości.

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT: Wytrzymały, zdolny do ciężkiej pracy pies owczarski, bardzo łatwy do układania. Bystry, ożywiony, szybko reagujący, inteligentny. Nie może być nerwowy ani agresywny.

GŁOWA: Czaszka dość szeroka, guz potyliczny niewidoczny. Stop bardzo wyraźny. Nos: czarny, z wyjątkiem psów czekoladowych i czerwonych, u których jest czekoladowy, i błękitnych, u których jest łupkowoszary. Nozdrza szerokie. Uzębienie: szczęki i zęby mocne, komplet siekaczy styka się w zgryzie nożycowym. Policzki: ani okrągłe, ani wyraźne. Oczy: szeroko rozstawione, owalne, średniej wielkości, brązowe, tylko u psów marmurkowych oczy mogą być całkowicie lub częściowo niebieskie. Wyraz łagodny, bystry i inteligentny. Uszy: średniej wielkości i twardości, szeroko osadzone, stojące lub częściowo załamane, ruchliwe.

SZYJA: Odpowiednio długa, mocna, dobrze umięśniona, lekko łukowato wygięta, grubsza u nasady.

TUŁÓW: O atletycznym wyglądzie, nieco dłuższy od wysokości w kłębie. Lędźwie: umięśnione, głębokie, słabizna nie podkasana. Klatka piersiowa: głęboka, raczej szeroka, żebra dobrze wysklepione.

Fot. Iwona Przeworska hod. ALDERAAN

OGON: Dość długi, ostatnim kręgiem sięga przynajmniej stawu skokowego, nisko osadzony, bogato owłosiony, z końcem zakręconym do góry, stanowi ładne wykończenie sylwetki. Przy pobudzeniu może być wzniesiony, ale nigdy zakręcony nad grzbietem.

KOŃCZYNY PRZEDNIE: Oglądane z przodu równoległe. Kościec mocny, ale nie ciężki. Łopatka skośnie ustawiona. Łokcie przylegające. Śródręcze: przy oglądaniu z boku śródręcze lekko nachylone. Łapy: owalne, opuszki grube, mocne i sprężyste, palce zwarte i wysklepione. Pazury krótkie i mocne.

KOŃCZYNY TYLNE: Dobrze umięśnione, zad łagodnie opada do nasady ogona. Uda długie, szerokie i mocno umięśnione. Stawy kolanowe mocno kątowane. Stawy skokowe dobrze kątowane i nisko umiejscowione. Śródstopia: prostopadle do podłoża i równoległe wobec siebie, gdy patrzeć na nie z tyłu. Łapy: owalne, opuszki grube, mocne i sprężyste, palce zwarte i wysklepione. Pazury krótkie i mocne.

CHODY: Ruch swobodny, płynny i niezmordowany, łapy podnoszone jak najniżej. Każdy krok ma świadczyć o zdolności do szybkiego ruchu.

SIERŚĆ: Dwie odmiany: średnio długa i krótka. W każdym przypadku włos okrywowy gęsty, średniej twardości, podszerstek miękki i gęsty, dający ochronę przed niepogodą. Sierść średnio długa tworzy grzywę, portki i pióro na ogonie. Na głowie, uszach, przednich nogach (poza piórami) i tylnych poniżej stawu skokowego sierść krótka i gładka.

MAŚĆ: Dopuszczalne rozmaite umaszczenia, ale biel nie może przeważać.

WIELKOŚĆ: Idealny wzrost to 53 cm dla psa, dla suki nieco mniej.

WADY: Wszelkie odchylenia od podanego wzorca powinny być uznawane za wady i oceniane w zależności od stopnia nasilenia i wpływu na zdrowie i dobrostan psa oraz zdolność wykonywania tradycyjnej pracy.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE: Agresja lub wyraźna lękliwość; każdy pies, wykazujący wady budowy lub zaburzenia charakteru, powinien być zdyskwalifikowany. Samce powinny mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie.

CZY WSPIERASZ JEGO DŁUGOLETNIE ZDROWIE?

Podaruj mu optymalny start z OPTISTART®

www.optymalnystart.pl Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

ŻYWIENIE PSÓW

indeks glikemiczny karmy to parametr

Czy

istotny w dietetyce psów?

Prof. dr hab. Piotr Ostaszewski Zakład Dietetyki, Katedra Nauk Fizjologicznych, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, SGGW, Warszawa

Indeks glikemiczny (IG) zwany także wskaźnikiem glikemicznym (ang. glycemic index) informuje nas, jak gwałtownie po spożyciu produktów węglowodanowych wzrasta stężenie glukozy we krwi. IG jest terminem stosowanym w dietetyce człowieka i zwierząt, w tym psów i pozwala na ocenę przydatności różnych produktów żywnościowych zawierających węglowodany w tworzeniu zdrowej, dobrze zbilansowanej energetycznie karmy. Indeks glikemiczny jest terminem stosowanym w dietetyce człowieka i zwierząt, w tym psów i pozwala na ocenę przydatności różnych produktów żywnościowych zawierających węglowodany w tworzeniu zdrowej, dobrze zbilansowanej energetycznie karmy.

Indeks glikemiczny jest definiowany jako średni, procentowy wzrost stężenia glukozy we krwi, mierzony w ciągu dwóch godzin od spożycia określonej ilości produktu zawierającego węglowodany. Aby wyznaczyć indeks glikemiczny u psów, należy podać każdemu zwierzęciu z reprezentatywnej grupy karmę zawierającą po 50 g przyswajalnych węglowodanów pochodzących z określonego źródła. Następnie przez dwie godziny, w odstępach 15-minutowych, należy mierzyć stężenie glukozy we krwi. Trzeba również - najlepiej u tych samych zwierząt – dokonać pomiaru stężenia cukru we krwi, po doustnym podaniu 50 g czystej glukozy. Uzyskane wartości przyjmuje się jako podstawę skali (100%).

Znaczenie indeksu glikemicznego Indeks glikemiczny jest stosowany przede wszystkim do oceny różnych źródeł węglowodanów, ponieważ tłuszcze i białka nie wywołują istotnych zmian stężenia glukozy we krwi. Im wyższa wartość indeksu glikemicznego dla danego produktu, tym szybciej i wyżej podnosi się stężenie glukozy we krwi po jego spożyciu, jak również szybciej powraca do wartości wyjściowych. Produkty o wysokim indeksie powodują zarówno szybki wzrost stężenia cukru po przyjęciu posiłku, jak i szybki jego spadek. Podając karmę zawierającą różne składniki węglowodanowe należy obliczyć średni indeks glikemiczny

stosowanej diety. W tym celu należy zsumować węglowodany zawarte w poszczególnych składnikach, a następnie obliczyć ich procentowy udział w całej puli węglowodanowej danego posiłku. Potem pomnożyć te udziały przez indeksy glikemiczne poszczególnych produktów, a z sumy otrzymanych iloczynów można dowiedzieć się jaki jest średni indeks glikemiczny przyjętego posiłku. Indeks glikemiczny produktów węglowodanowych może być niski (IG<55), średni (IG=56-69) lub wysoki (IG>70). Indeks ten jest najlepszym wskaźnikiem tego, czy węglowodany zawarte w produkcie są „dobre” czy „złe”. Im niższa wartość IG, tym lepiej dla zdrowia naszego psa.

Im wyższa wartość indeksu glikemicznego dla danego produktu, tym szybciej i wyżej podnosi się stężenie glukozy we krwi po jego spożyciu, jak również szybciej powraca do wartości wyjściowych. Produkty o wysokim indeksie powodują zarówno szybki wzrost stężenia cukru po przyjęciu posiłku, jak i szybki jego spadek.

Indeks glikemiczny produktów spotykanych w karmach dla psów Istnieje generalna zasada mówiąca, że przy doborze składników karmy będących źródłem węglowodanów powinno się wybierać produkty o niskim indeksie glikemicznym. Należy również dbać o to, aby były to produkty możliwie najmniej przetworzone. Wiadomo powszechnie, że cukier występujący naturalnie w żywności jest dużo mniej szkodliwy, niż wysoce oczyszczony cukier dodany do produktów. Wartość indeksu glikemicznego zależy od wielu czynników. W przypadku produktów z nasion indeks ten zależy od gatunku rośliny i stopnia przetworzenia. Z kolei owoce, mimo że zawierają duże ilości cukrów prostych, są także bogate w błonnik, który spowalnia wchłanianie cukru do krwi. Znaczny wpływ na indeks glikemiczny ma także wysoka temperatura. IG produktów świeżych, surowych jest dużo niższy niż gotowanych. Wykazano, że im dłużej dany składnik jest podgrzewany, tym ma wyższy indeks glikemiczny, który przykładowo dla surowej marchwi wynosi 30, a dla gotowanej wzrasta do około 80. Wysoki IG mają słodycze, produkty z mąki pszennej, biały ryż. Do produktów o niskim indeksie glikemicznym należą makarony, nieczyszczony ryż, pełnoziarniste pieczywo, większość surowych warzyw i owoców. Należy wspomnieć również o tym, że w takich produktach, jak przykładowo: jaja, ryby, oleje roślinne, wołowina, indeks glikemiczny jest równy zeru, ponieważ produkty te nie zawierają węglowodanów. Osobnego omówienia wymagają tzw. wypełniacze, które – obok mięsa i warzyw – stanowią istotny komponent domowej diety psa. Są to najczęściej produkty zbożowe, o zróżnicowanej zawar-

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

tości skrobi. W zależności od rośliny ich wskaźnik glikemiczny bywa różny. Przebadano to dokładnie u psów i wykazano, że zbożem o najniższym IG jest sorgo. W jęczmieniu, kukurydzy i pszenicy IG stopniowo wzrasta, a najwyższą wartość osiąga w ryżu. Mogłoby to sugerować, że domowa karma z dużą zawartością ryżu może prowadzić do wzrostu stężenia glukozy po karmieniu. Z kolei karmienie sorgo stabilizuje stężenie glukozy. Tym niemniej ryż pozostanie na długo jednym z najczęściej stosowanych wypełniaczy domowych diet w naszym kraju. Reklama Decyduje o tym jego popularność, umiarkowana cena, smakowitość i brak reakcji alergicznych. Na rynku dostępny jest także ryż brązowy. Jest to odmiana ryżu, w którego ziarnie usunięto jedynie zewnętrzne łupiny, natomiast pozostawiono warstwę zwaną zarodkiem. Dzięki temu ryż ten jest dużo bogatszy w witaminy, związki mineralne oraz błonnik. Jest również wolniej trawiony przez organizm, dając uczucie sytości przez długi czas. Ma niższy indeks glikemiczny, który wynosi 55, podczas gdy w ryżu białym sięga 70%. Ryż brązowy jest od dawna stosowany w krajach Dalekiego Wschodu przez tradycyjną medycynę ludową w diecie chorych na cukrzycę. Niektórzy właściciele psów stosują ziemniaki jako wypełniacz domowej karmy. Tu warto odnotować, że gotowane ziemniaki mają bardzo wysoki IG (95%) i dlatego powinny być stosowane ostrożnie, a ich podawanie psom chorym, zwłaszcza na cukrzycę jest przeciwwskazane.

Indeks glikemiczny karmy | ŻYWIENIE PSÓW

Cechy swoiste przemian węglowodanów u psów Współcześnie żyjące psy ewolucyjnie zaadaptowały się do podwyższonej zawartości węglowodanów w karmach. Porównanie ich genomu z wilkami (praprzodkami) wykazało, że przystosowały się one do lepszego trawienia skrobi, ponieważ w procesie udomowienia wilków doszło do wzmocnienia ekspresji genów zaangażowanych w trawienie skrobi i wykorzystanie glukozy. Obecnie produkowane suche karmy dla psów mogą zawierać nawet do 60% skrobi. Jest ona z powodzeniem rozkładana przez amylazę trzustkową do glukozy w jelicie cienkim psa, a następnie wchłaniana do krwi i transportowana do wątroby. Wysokie stężenie glukozy powoduje uwalnianie insuliny przez trzustkę, która transportuje glukozę do wnętrza komórek. Jeżeli ilość glukozy w wątrobie przekracza

Indeks glikemiczny produktów węglowodanowych może być niski (IG<55), średni (IG=56-69) lub wysoki (IG>70). Indeks ten jest najlepszym wskaźnikiem tego, czy węglowodany zawarte w produkcie są „dobre” czy „złe”. Im niższa wartość IG, tym lepiej dla zdrowia naszego psa.

ŻYWIENIE PSÓW aktualne zapotrzebowanie na nią, jest ona przy udziale glukokinazy przekształcana do glikogenu, stanowiącego formę zapasową glukozy. Glukoza ta może być następnie wykorzystywana przez organizm w zależności od potrzeb, zwłaszcza w czasie głodzenia.

Należy wspomnieć również o tym, że w takich produktach, jak przykładowo: jaja, ryby, oleje roślinne, wołowina, indeks glikemiczny jest równy zeru, ponieważ produkty te nie zawierają węglowodanów.

Indeks glikemiczny a indeks insulinowy Wzrost stężenia glukozy we krwi po przyjęciu pokarmu powoduje uwolnienie insuliny, której zadaniem jest usunięcie nadmiaru glukozy ze krwi i transport do wnętrza komórek. Podwyższone stężenie insuliny wpływa na wzmożone odkładanie tkanki tłuszczowej i dlatego osobniki ze wzmożonym wyrzutem insuliny po przyjęciu pokarmu mają większą skłonność do tycia. Przyjęto zakładać, że im szybciej uwalniana jest energia z produktów węglowodanowych, tym większy jest wzrost stężenia insuliny we krwi. Tak się jednak nie dzieje, ponieważ wzrost insuliny obserwujemy również po spożyciu pokarmów nie zawierających w ogóle (lub zawierających bardzo niewiele) węglowodanów, na przykład

Best 4 Animal Care Indeks glikemiczny jest miarą mówiącą nam o tym, jaki wpływ dany cukier (dany węglowodan) ma na poziom stężenia glukozy we krwi po spożyciu go w posiłku. Wiadomo jednak, że psy i koty są typowymi mięsożercami. Ich układy pokarmowe przystosowane są do trawienia i korzystania z białka w celach budulcowych i energetycznych, a węglowodany wykorzystywane są w bardzo ograniczonym zakresie (z powodu braku lub niedoboru niezbędnych do tego enzymów). Tak więc żadna karma dla psów, nawet tych zdrowych, bez cukrzycy, nie powinna zawierać w sobie dużo cukrów, a więc jej indeks glikemiczny także powinien być niski. Karmy Renske zarówno suche jak i mokre nie zawierają „wypełniaczy”, są kompletne (pełnoporcjowe) i gwarantują optymalny indeks glikemiczny zapewniający Twojemu pupilowi zdrowe pełne radości funkcjonowanie każdego dnia!

Wysoki IG mają słodycze, produkty z mąki pszennej, biały ryż. Do produktów o niskim indeksie glikemicznym należą makarony, nieczyszczony ryż, pełnoziarniste pieczywo, większość surowych warzyw i owoców. jaj lub ryby. Dla lepszego zrozumienia dynamiki wydzielania insuliny po karmieniu wprowadzono pojęcie indeksu insulinowego (IS). Indeks ten informuje nas o tym, w jaki sposób wydzielana jest insulina po spożyciu danego produktu w ilości odpowiadającej wartości energetycznej równej 1000 kJ (około 239 kcal). Indeks insulinowy pozwala szerzej ocenić zapotrzebowanie energetyczne zwierzęcia niż indeks glikemiczny, który mówi nam jedynie, jak bardzo dany pokarm podnosi stężenie cukru we krwi. Co więcej, nie zawsze indeks glikemiczny pokrywa się z indeksem insulinowym. Na przykład u ludzi wypicie mleka wywołuje stosunkowo niewielki wzrost indeksu glikemicznego, przy jednoczesnym ponad trzykrotnym wzroście indeksu insulinowego. Psy są względnymi mięsożercami, co oznacza, że ich pokarm składa się przede wszystkim z mięsa. Ma to określone następstwa w wydzielaniu insuliny. Wykazano, że jednym z najsilniejszych czynników pobudzających uwalnianie insuliny z wysp trzustki u psów są aminokwasy pochodzące z trawienia białka w jelicie cienkim. Niektóre z nich, na przykład arginina czy też leucyna są silniejszymi stymulatorami uwalniania insuliny niż sama glukoza. Dlatego szczególnie u tych zwierząt indeks insulinowy mógłby znaleźć szersze zastosowanie w przygotowywaniu zbilansowanej karmy. Szkoda, że u zwierząt towarzyszących nie mamy jak dotąd zbyt wielu danych dotyczących indeksu insulinowego. Również u ludzi indeks insulinowy był przebadany w stosunkowo niewielkiej ilości produktów spożywczych.

Cukrzyca u psów a indeks glikemiczny U psów najczęściej spotykaną formą cukrzycy jest typ I (cukrzyca insulinozależna), związana z brakiem insuliny na skutek uszkodzenia komórek beta wysp trzustki. Stężenie insuliny utrzymuje się na niskim poziomie i nie wzrasta po przyjęciu pokarmu. Stężenie glukozy we krwi jest wysokie. Lecze-

nie wymaga stałego podawania insuliny. Oprócz tego bardzo ważna jest odpowiednia dieta, która ma działanie wspomagające i często decyduje o powodzeniu terapii. Podstawowym założeniem takiej diety jest jak największe zredukowanie ilości cukrów prostych i zastąpienie ich cukrami złożonymi, na przykład skrobią. Produkty skrobiowe mają niższy wskaźnik glikemiczny niż pokarmy z dużą zawartością cukrów prostych, ponieważ cukry złożone są wolniej trawione i wchłaniane. Ocenia się, że wielocukry powinny dostarczać ponad 40% energii metabolicznej w dietach dla psów z cukrzycą. Równie ważna jest obecność włókna pokarmowego. Przy cukrzycy zalecana jest dieta o zwiększonej zawartości włókna (nawet do 17% suchej masy), ponieważ taka dieta wydłuża czas opróżniania żołądka, czas pasażu treści pokarmowej w dwunastnicy i w konsekwencji zwalnia wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego do krwi. Prowadzi to do dalszego obniżenia wskaźnika glikemicznego. Ze względu na trudności ze zbilansowaniem dziennej dawki pokarmowej nie zaleca się w terapii cukrzycowej stosowania karm przygotowywanych w domu. Najlepszym rozwiązaniem jest podawanie choremu psu karm przemysłowych. Podsumowując, indeks glikemiczny może się okazać przydatny w ocenie wzrostu stężenia glukozy po przyjęciu posiłku. Wszędzie tam, gdzie zależy nam na utrzymaniu względnie stałego stężenia glukozy we krwi psa po karmieniu, powinniśmy dążyć do podawania pokarmów o możliwie najniższym indeksie glikemicznym. Wyjątek stanowią psy przygotowywane do krótkotrwałego wysiłku fizycznego (wyścigi). Z kolei indeks insulinowy jest pojęciem szerszym i informuje nas nie tylko o wzroście insuliny pod wpływem glukozy wchłanianej z przewodu pokarmowego, ale także o tym jak insulina jest wydzielana po przyjęciu pokarmów tłuszczowych i białkowych. Należy wyrazić nadzieję, że w przyszłości indeks ten będzie bardziej znany wśród hodowców i lekarzy weterynarii.

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

PSIE ZDROWIE

Zespolenie wrotno-oboczne Duży problem u małego psa? lek. wet. Jan Frymus Zakład Chirurgii i Anestezjologii Małych Zwierząt SGGW w Warszawie, Przychodnia Weterynaryjna „Dąbrowa” w Łomiankach

Istotą zespolenia wrotno-obocznego jest patologiczne połączenie żyły wrotnej z krążeniem układowym. Skutkiem tego jest częściowe omijanie wątroby przez krew układu wrotnego, ze wszelkimi tego toksycznymi konsekwencjami dla organizmu.

Krew wrotna niosąca ze sobą strawione składniki pokarmowe, kwasy żółciowe, toksyny bakteryjne i żywe bakterie trafia bezpośrednio do krążenia ogólnego. Najpoważniejszym powikłaniem u pacjentów z chorobami wątroby są zaburzenia neurologiczne, określane jako encefalopatia wątrobowa. Różnorodność objawów klinicznych oraz mnogość typów zespolenia wrotno-obocznego

jest duża, co sprawia lekarzom praktykom wiele trudności diagnostycznych.

Klasyfikacja choroby Klasyfikacja tej choroby jest rozbudowana. Rozróżniamy następujące typy tej jednostki chorobowej: zewnątrzwątrobowe i wewnątrzwątrobowe (podział ze względu na lokalizację patologicznego przecie-

ku). Następnie, ze względu na ilość patologicznych naczyń, dzielimy je na pojedyncze lub mnogie, a biorąc pod uwagę czas występowania choroby: wrodzone lub nabyte. Zdecydowaną większość przecieków stanowią pojedyncze przecieki. Natomiast mnogie są konsekwencją nadciśnienia wrotnego spotykanego często w chorobach wątroby lub okresie pooperacyjnym.

Zespolenie wrotno-oboczne. Duży problem u małego psa? | PSIE ZDROWIE Zewnątrzwątrobowe zespolenie wrotno-oboczne występuje najczęściej u psów ras miniaturowych i małych, takich jak yorkshire terrier, maltańczyk, Jack Russel terrier, west higland white terrier, sznaucer miniaturowy. Zespolenie wewnątrzwątrobowe występuje u psów ras dużych i dotyczy głównie ras takich jak: owczarek niemiecki, golden retriever, doberman, labrador i seter irlandzki oraz owczarek australijski. Choroba ta występuje również u kotów. Jak wspomniano, omawiana jednostka chorobowa może być wrodzona i nabyta – ten podział jest również istotny z punktu diagnostycznego i terapeutycznego. Wrodzone zespolenie wrotno-oboczne najczęściej rozpoznawane jest u zwierząt młodych, które nie ukończyły 1. roku życia. Nabyty przeciek występuje najczęściej u starszych osobników, wtórnie do chorób przebiegających z nadciśnieniem wrotnym, w przebiegu niedorozwoju żyły wrotnej, niedorozwoju żył i tętnic wątrobowych, marskości wątroby. Czynniki genetyczne i rozwojowe tej choroby są słabo poznane. Zdecydowanie najczęściej występujący typ choroby to wrodzone pojedyncze zewnątrzwątrobowe zespolenie wrotno-oboczne.

Objawy choroby Objawy kliniczne obserwowane przy zespoleniu wrotno-obocznym związane są najczęściej z układem nerwowym, pokarmowym i moczowym. Głównym problemem jest ogólna intoksykacja, która powoduje encefalopatię wątrobową. Objawia się ona zaburzeniami nerwowymi, takimi jak: depresja, senność, posmutnienie, niezborność ruchowa, ruchy przymusowe, zaburzenia widzenia, drżenia głowy i całego ciała, napady padaczkowe i śpiączka. Objawy te szczególnie nasilają się 1–2 godziny po jedzeniu. Innymi objawami są: opóźnienie w rozwoju, wychudzenie, biegunki i wymioty, ślinienie się, wzmożone pragnienie i zwiększona ilość oddawanego moczu, zaburzenia behawioralne, takie jak agresja i spaczony apetyt. Często zwierzę cierpiące na tę chorobę jest najmniejsze w miocie. Jeśli chodzi o objawy ze strony układu moczowego obserwuje się nawracające infekcje dróg moczowych, trudności w oddawaniu moczu, odkładanie się złogów i kamieni w pęcherzu moczowym, które mogą doprowadzić do bezmoczu. U części pacjentów jedynymi objawami nasuwającymi

podejrzenie zespolenia wrotno-czczego jest zbyt długie działanie środków narkotycznych lub uspokajających podczas znieczulenia. Właściciele szczeniąt cierpiących na tę chorobę mają bardzo duże trudności z ich karmieniem. W wyniku intoksykacji, toksyny wpływają negatywnie na ośrodek sytości, co sprawia, że zwierzęta mają bardzo słaby apetyt. Wszystkie wymienione wyżej objawy mogą dotyczyć jednego układu lub występować jednocześnie, a czasem naprzemiennie. Te wszystkie aspekty bardzo często powodują trudność diagnostyczną. W toku różnicowania trzeba wykluczyć wrodzony przeciek tętniczo-żylny lub/i dysplazję mikronaczyniową wątroby, które mają podobny przebieg. Zbliżone objawy neurologiczne mogą wystąpić przy padaczce idiopatycznej, w chorobach spichrzeniowych wątroby i nosówce. Niekiedy przy zespoleniu wrotno-obocznym mogą występować jedynie zaburzenia żołądkowo-jelitowe, które należy różnicować z zespołem wrażliwego żołądka i jelit oraz z wirusowymi zapaleniami przewodu pokarmowego. Choroby te często są spotykane u psów w młodym wieku.

Diagnostyka W postawieniu diagnozy istotny jest wywiad, badanie kliniczne oraz badania dodatkowe, takie

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

Najpoważniejszym powikłaniem u pacjentów z chorobami wątroby są zaburzenia neurologiczne, określane jako encefalopatia wątrobowa. Różnorodność objawów klinicznych oraz mnogość typów zespolenia wrotnoobocznego jest duża, co sprawia lekarzom praktykom wiele trudności diagnostycznych.

PSIE ZDROWIE

Zewnątrzwątrobowe zespolenie wrotno-oboczne występuje najczęściej u psów ras miniaturowych i małych, takich jak yorkshire terrier, maltańczyk, Jack Russel terrier, west higland white terrier, sznaucer miniaturowy.

Zespolenie wewnątrzwątrobowe występuje u psów ras dużych i dotyczy głównie ras takich jak: owczarek niemiecki, golden retriever, doberman, labrador i seter irlandzki oraz owczarek australijski.

jak badania krwi, oraz badania ultrasonograficzne i radiologiczne. W badaniu krwi należy wykonać podstawowy profil diagnostyczny, zwracając szczególną uwagę na wszystkie parametry mogące świadczyć o zaburzeniu w pracy wątroby. Dodatkowo z krwi należy oznaczyć poziom amoniaku i/lub wykonać test stymulacji kwasów żółciowych. Badanie ultrasonograficzne polega na określeniu przepływów wątrobowych za pomocą techniki dopplerowskiej. W przypadku badania rentgenowskiego należy zwrócić uwagę na wielkość wątroby oraz ew. ogniska mineralizacji w nerkach lub złogi w pęcherzu moczowym. Badanie ultrasonograficzne wątroby przy podejrzeniu zespolenia wrotno-obocznego jest trudne, wymaga dużego doświadczania lekarza wykonującego badania oraz przygotowania zwierzęcia do badania. Innymi pomocnymi metodami są portografia i scyntygrafia oraz tomografia komputerowa z kontrastem.

Terapia Leczenie zachowawcze obejmuje postępowanie dietetyczne łagodzące objawy zespolenia

oraz leczenie farmakologiczne. Ma to na celu ustabilizowanie stanu pacjenta i zminimalizowanie objawów klinicznych. Ważne jest, by u zwierząt, u których rozpoznano omawianą chorobę stosować karmę niskobiałkową. Wiele zwierząt, z odpowiednią dietą wprowadzoną natychmiast po rozpoznaniu choroby, żyje relatywnie długo. Leczenie takie sprawdza się u jednej trzeciej pacjentów. Często dotyczy to zwierząt starszych, u których dopiero w wieku dojrzałym rozpoznano zespolenie. Zdecydowanie częściej objawy dają o sobie znać w pierwszym roku życia, a do lekarza weterynarii najczęściej trafiają pacjenci w wieku 4-5 miesięcy. U tych zwierząt w większości przypadków leczenie zachowawcze jest niewystarczające i połowa z nich zostaje poddana eutanazji z powodu narastających objawów neurologicznych, zmian zachowań i postępującego uszkodzenia wątroby. Zabieg operacyjny polegający na zamknięciu patologicznego naczynia jest największą szansą pełnego powrotu do zdrowia. Należy pamiętać, że nawet po wczesnym rozpoznaniu powstaną nieodwracalne zmiany w wątrobie. Wczesna diagnoza sprzyja jednak lepszemu i pełniejszemu powrotowi do zdrowia, gdyż zmiany są niewielkie. Niedoro-

zwój wątroby w przebiegu choroby jest spowodowany brakiem stymulacji tego narządu przez składniki pokarmowe i hormony, które fizjologicznie przepływają przez wątrobę żyłą wrotną. W konsekwencji dochodzi do zwyrodnienia, stłuszczenia bądź marskości wątroby oraz niedorozwoju naczyń układu wrotnego, które zwykle nie są w stanie przyjąć całej krwi wrotnej po całkowitym (operacyjnym) zamknięciu przecieku. Jedynie u około 30% pacjentów z tego typu chorobą możliwe jest natychmiastowe zamknięcie przecieku. Reszta wymaga stopniowego ograniczania ilości przepływającej krwi w ciągu około 3-6 miesięcy. U zwierzęcia, u którego po zabiegu wątroba nie chce przyjąć krwi przekierowanej podczas operacji, może dojść do rozwoju nadciśnienia wrotnego. Jest to stan zagrażający życiu. Aby uniknąć ryzyka powikłań związanych z nadciśnieniem wrotnym stosuje się techniki etapowego zmniejszenia światła naczynia. W tym przypadku, całkowite zamknięcie dokonuje się po upływie 3-6 miesięcy od zabiegu. Możliwe jest to dzięki użyciu specjalnych biomateriałów, takich jak zaciskacz ameroidowy lub opaska celofanowa. Użycie celofanu jest techniką tańszą w porównaniu do uży-

Zespolenie wrotno-oboczne. Duży problem u małego psa? | PSIE ZDROWIE cia zaciskacza ameroidowego. Celofan stymuluje odczyn miejscowy i tworzenie tkanki łącznej, przez co światło naczynia ulega stopniowemu zmniejszeniu, aż do całkowitego zamknięcia. Proces ten trwa do 3-6 miesięcy. Po tym czasie konieczne jest powtórne badanie pacjenta w celu określenia, czy patologiczne naczynie uległo całkowitemu zamknięciu. W przypadku gdy światło naczynia jest jeszcze otwarte, wskazane jest ponowne wykonanie zabiegu i całkowite zamknięcie przecieku. Druga technika z wykorzystaniem zaciskacza ameroidowego – specjalnego pierścienia zakładanego na patologiczne naczynie, polega na pęcznieniu kazeiny (będącej wewnętrzną warstwą pierścienia), stopniowo zamykając światło naczynia. Po zabiegu konieczne są wizyty kontrole uwzględniające standardową opiekę pooperacyjną oraz okresowe badania krwi i badania ultrasonograficzne. Dodatkowo do czasu potwierdzenia zamknięcie patologicznego

naczynia zwierzę musi być na diecie niskobiałkowej. Śmiertelność po zabiegach wg danych z literatury wynosi około 7% w przypadku zespoleń zewnątrzwątrobowych i około 30% w przypadku wewnątrzwątrobowych.

Podsumowanie Podsumowując, zespolenie wrotno-oboczne jest coraz częściej rozpoznawaną jednostką chorobową. Dostęp-

ność bardziej zaawansowanych technik diagnostycznych i lepsze poznanie patofizjologii pozwala coraz częściej skutecznie leczyć tę chorobę. Wczesne rozpoznanie i wykonanie zabiegu operacyjnego daje bardzo duże szanse na powrót do zdrowia. Wymaga to dużego zaangażowania właściciela, restrykcyjnej diety i wizyt kontrolnych. Ustąpienie objawów choroby zapewni zwierzęciu komfort dalszego życia.

Ważne jest, by u zwierząt, u których rozpoznano omawianą chorobę stosować karmę niskobiałkową. Wiele zwierząt, z odpowiednią dietą wprowadzoną natychmiast po rozpoznaniu choroby, żyje relatywnie długo. Leczenie takie sprawdza się u jednej trzeciej pacjentów.

Reklama

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

PSIE SPORTY

BIEGANIE z psem zimą Wojciech Staszewski trener w KS Staszewscy (www.ksStaszewscy.pl), autor bloga www.StaszewskiBiega.pl

Mamy krótki poradnik dla biegaczy. Zarówno tych, dla których bieganie jest dopiero świeżym postanowieniem noworocznym, jak i dla tych, którzy niejeden sezon przetrenowali – z psem albo bez psa.

Ubranie Ubierz się „za lekko”. Tak, żeby na klatce schodowej wydawało Ci się, że po wyjściu zmarzniesz. I rzeczywiście przez pierwsze dwie-trzy minuty nie tylko może, ale powinno Ci być trochę za chłodno. Potem serce się pobudzi, zacznie szybciej pompować krew, dostarczy ją do naczyń włosowatych i organizm się rozgrzeje. Gdybyś wyszedł ubrany komfortowo, po kilku minutach treningu zrobi Ci się za gorąco.

Zima to nie jest czas, żeby wyjść z psem i patrzeć w błękit nieba albo siedzieć na ławeczce. Trzeba się ruszać, żeby nie zmarznąć. A skoro tak, to można pobiegać. Jak? Nawet przy kilkustopniowym mrozie wystarczą trzy warstwy. Po pierwsze koszulka – dobrze zainwestować w oddychającą koszulkę z technicznej tkaniny, której włókna odprowadzają wilgoć spoconego ciała na zewnątrz. Po drugie bluza – zależnie od pogody i twoich indywidualnych preferencji – gruba, polarowa lub cienka techniczna. Po trzecie kurteczka biegowa – grubsza lub cieńsza. Spodnie – jak kto woli: zimowe (cieplejsze) legginsy albo stary dobry dres. Koniecznie rękawiczki i czapka, bo przez głowę tracimy najwięcej ciepła. Ewentualnie biegowa opaska na uszy. Buty – wskazane, żeby miały jakiś bieżnik pod spodem. Buty z gładką podeszwą, lekkie, startowe, mogą być niebezpieczne na śliskim chodniku albo zaśnieżonej ścieżce.

Picie W zimie mniej chce się pić niż w lecie, ale biegacz powinien pić tyle, co w upalne dni. Bo kiedy biegniesz na mrozie, serce musi szybciej pompować krew, żeby dotarła ona do wszystkich komórek ciała. Należy więc dbać o to, żeby krew nie była zbyt gęsta, bo serce ma wtedy za dużo pracy.

Ciemność Człowiek wprawdzie nie pies i nie nawiguje węchem, tylko wzrokiem, ale jesteśmy w stanie przyzwyczaić się szybko do ciemności. Bieganie nawet po nierównych ścieżkach nie jest problemem, mamy bowiem mechanizm propriocepcji, który pozwala szybko reagować na nierówności terenu przez odpowiednie napięcie mięśniowe.

Bieganie z psem zimą | PSIE SPORTY Możemy dla bezpieczeństwa – przyda nam się to nie tylko zimą – włączyć w trening, np. podczas rozgrzewki przed bieganiem ćwiczenia na propriocepcję. W uproszczeniu, to wszystkie ćwiczenia, które robisz stojąc na jednej nodze: np. skłony albo tzw. lifty (odwodzenie drugiej nogi na bok albo do tyłu).

Oddychanie Czasem biegaczom przypominają się babcine rady, żeby na zimnym oddychać przez nos. W trakcie biegu, to absolutnie niemożliwe. To tak jakby jechać samochodem z zaciągniętym hamulcem ręcznym. Oddychamy ustami, co niestety zwiększa ryzyko problemów z gardłem. Starajmy się więc – zwłaszcza przy dużym mrozie – nie biegać zbyt szybko, żeby nie wentylować zbyt mocno płuc. Ale to akurat świetnie się składa – bo zima to nie jest w makrocyklu treningowym czas na szybkie bieganie.

Początek Zacznijmy od sytuacji, kiedy zaczynamy biegać. Na pierwszych treningach – zwłaszcza jeśli wiele lat się nie ruszaliśmy, mamy siedzącą pracę i lekką nadwagę – nie biegamy, tylko uprawiamy marszobieg. Np. 1 minuta wolnego (koniecznie wolnego) biegu na zmianę z 1 minutą marszu. Oczywiście z uwzględnieniem zawirowań na zatrzymanie się z psem, co może nam pomóc w uregulowaniu oddechu. Być może zaczniesz od trochę dłuższych odcinków – np. 4 mi-

nuty biegu 2 min. marszu. Ważne, żeby cały trening miał łącznie pół godziny. Wtedy twoja wydolność będzie systematycznie rosła. Tylko pamiętaj o regeneracji: dzień po bieganiu nie wychodzimy na kolejny trening, tylko zakładamy ciepłą kurtkę i spacerujemy z psem. A na kolejny trening wychodzimy po jednym-dwóch dniach przerwy. Przez kilka tygodni stopniowo wydłużamy odcinki (wolnego!) biegu i skracamy przerwy. Najdalej po miesiącu powinniśmy dojść do pół godziny biegu bez przerwy. To znaczy, że mamy zaliczone biegowe przedszkole. I można myśleć o rozpoczęciu prawdziwego treningu. Profesjonalny trening biegowy polega na rozwijaniu trzech głównych cech motorycznych: siły, szybkości i wytrzymałości. Najlepsze efekty osiągamy, kiedy każdą z tych rzeczy ćwiczymy na osobnych treningach. Zimą jednak nie pora na trening szybkości – to robimy dopiero na wiosnę, przed startami w zawodach. Na razie koncentrujemy się na sile biegowej i wytrzymałości.

Siła Na lodzie jest wprawdzie za ślisko, ale bieganie po śniegu to podwójny trening. W kopnym śniegu nogi trochę grzęzną, na ubitym trzeba biec stawiając nogę bardziej „z góry”. Obie te nawierzchnie świetnie nadają się do ćwiczenia siły biegowej, co potem zaprocentuje w sezonie startowym. Siłę biegową ćwiczymy głównie na podbiegach. Należy znaleźć górkę – niezbyt stromą, nachy-

Komentarz Vetfood Psy biegające mają bardzo duże zapotrzebowanie na energię. Dostarczenie tej energii nie jest łatwe, dlatego przy długotrwałym wysiłku bardzo często organizm psa zużywa białka mięśniowe do pokrycia swojego zapotrzebowania. Osoby aktywnie biegające z psami podają różne suplementy diety, aby maksymalnie ograniczyć rozpad białek mięśniowych, ich zużycie oraz przyspieszyć proces regeneracji powysiłkowej. Preparat HMB & POWER marki Vetfood, dzięki swojemu składowi ogranicza w znacznej mierze uszkodzenia mięśni związane z intensywnym wysiłkiem fizycznym i chroni przed utratą masy mięśniowej. Zawartość L-karnityny zapewnia mięśniom dostępność energii i zmniejsza produkcję kwasu mlekowego, co zapobiega powstawaniu tzw. „zakwasów”. Jest to niezmiernie ważne, ponieważ „zakwasy” mogą bardzo szybko zniechęcić psa do biegania i odebrać mu całą radość z tej czynności. Jeżeli pies skojarzy, że po bieganiu występuje ból, to jego zapał do pracy może się znacznie zmniejszyć. Psy, które po wysiłku przyjmują preparat HMB & Power znacznie szybciej się regenerują. Czas ich odpoczynku po wysiłku jest zdecydowanie krótszy. Co więcej, psy przyjmujące HMB & POWER są bardziej wytrzymałe oraz wolniej się męczą. Więcej informacji o produkcie znajdziesz na stronie www.vetfood.pl.

lenie 5-7 proc. – i po odpowiedniej rozgrzewce i załatwieniu podstawowych potrzeb fizjologicznych przez psiaka można przystąpić do treningu właściwego. Biegniemy szybko pod górę przez 30-60 sekund, a potem schodzimy na dół odpoczywając, po czym znów biegniemy szybko pod górę. Cały trening to 10 podbiegów albo pół godziny. Można też budować siłę biegową przez krosy – bieganie w pagórkowatym terenie. Z góry zbiegasz bardzo ostrożnie (łatwo o prze-

Reklama

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

PSIE SPORTY prof. dr hab. Piotr

Ostaszewski

Pies jest zwierzęciem stworzonym do ruchu. Zamknięty przez większą część dnia w domu czy też wyprowadzany na krótkie spacery i trzymany na smyczy bez możliwości wybiegania się jest zwierzęciem okaleczonym – zarówno psychicznie jak fizycznie. Pies może poruszać się dzięki prawidłowemu funkcjonowaniu mięśni szkieletowych, które stanowią ponad 50% masy ciała i pozwalają na rozwijanie siły (napięcia), pokonywanie oporów i nadawanie przyspieszeń. Zoptymalizowane żywienie, tj. dostarczające wszystkich ważnych składników odżywczych i energii, jest kluczowym czynnikiem wpływającym na uzyskane wyniki biegu psa sportowego czy wreszcie poprawiającym wydajność i kondycję zwierząt o zróżnicowanej aktywności fizycznej. Bardzo ważny jest też prawidłowy trening dostosowany do indywidualnych potrzeb każdego psa. Dzięki niemu w organizmach aktywnych fizycznie zwierząt dochodzi do zmian ada-

Zakład Dietetyki, Katedra Nauk Fizjologicznych, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, SGGW, Warszawa

ptacyjnych wyrażonych między innymi wzrostem siły i masy mięśni, wzrostu masy kości, powiększenia objętości osocza czy spoczynkowego zwolnienia rytmu serca. To wszystko wpływa na znaczącą poprawę kondycji wysiłkowej u psów. Najważniejszymi czynnikami określającymi zapotrzebowanie kaloryczne są: masa ciała psa oraz czas trwania i intensywność treningu. Im dłużej trwa dany wysiłek, tym więcej energii potrzeba psu do jego zakończenia. U psów wykonujących pracę wytrzymałościową trwającą wiele godzin podstawowym źródłem energii są tłuszcze, a wzrost zawartości węglowodanów w takiej diecie jest dla tych zwierząt niekorzystny, ponieważ węglowodany obniżają gęstość energetyczną karmy. Pokarm dla psów aktywnych powinien zawierać małą ilość włókna, aby ograniczyć postawanie gazów i mas kałowych, stanowiących dodatkowe obciążenie zwierząt w czasie biegu. Przy tym około 30% dobrze przyswajalnego

ciążenie kolan albo o upadek). A pod górę starasz się przynajmniej nie zwalniać (to tzw. kros pasywny), a najlepiej przyspieszać (kros aktywny).

Wytrzymałość Najważniejszy środek treningowy rozwijający wydolność, to długie i wolne bieganie. Nie każdy pies się do tego nadaje, ale pamiętam z końcówki lat 90. spaniela, który przebiegał ze swoim panem pełne, 42-kilometrowe maratony. Dlaczego długo i wolno? Skoro chciałoby się przyspieszyć i mocniej, skuteczniej sobie „dołożyć”. To błąd. Wolne bieganie rozwija sieć naczyń włosowatych, poprawia ukrwienie komórek. Przebudowuje też mięśnie pod kątem długotrwałego wysiłku (rozwijając tzw. włókna wolnokurczliwe w mięśniach). A przede wszystkim uczy nasz organizm korzystać z energii w postaci tłuszczu. Dla tych, którzy chcą biegając zrzucić przy okazji trochę kilogramów, to podwójna korzyść. Co to znaczy wolno? Dla każdego to inne

 Bieg na sześć łap

białka zwierzęcego. Białko to powinno się charakteryzować wysokim współczynnikiem strawności wynoszącym powyżej 80% oraz wysoką wartością biologiczną. Długotrwały wysiłek fizyczny może zwiększyć zapotrzebowanie organizmu na L-karnitynę, która bierze udział w transporcie kwasów tłuszczowych. Nie możemy również zapomnieć o systematycznym podawaniu kwasu 3-hydroksy-3-metylomasłowego (HMB), jednego z najlepiej przebadanych dodatków pokarmowych obecnych na rynku. Związek ten, działając ochronnie na komórki mięśni szkieletowych, ogranicza degradację białka mięśniowego, co w konsekwencji prowadzi do wzrostu siły pracujących mięśni i ogólnej poprawy kondycji psa. Nie możemy dopuścić do sytuacji, w której żołądek psa przed czekającym go wysiłkiem fizycznym jest kompletnie pusty, ale również niepożądane jest, aby był on przeciążony. Pamiętajmy o pojeniu psa!

tempo, można je określić na podstawie wyników ostatnich zawodów w tzw. Tabelach Danielsa. A jeśli nie biegaliśmy w żadnych zawodach? Wskazówka, którą się najlepiej kierować, to możliwość rozmawiania w trakcie biegu. Wolne treningi powinny być realizowane w tzw. tempie konwersacyjnym – czyli takim, żeby można było w miarę swobodnie rozmawiać z kimś w trakcie biegu.

Spokój Czym wolniej i spokojniej, z większą pokorą i cierpliwością będziesz budował fundamenty zimą, tym wyższą formę zbudujesz na nich wiosną. Mięśnie odpowiednio przygotowane treningami siły biegowej będą przygotowane do treningów szybkościowych – wprowadź je w trening w ostatnim miesiącu przed docelowym startem. A na zawodach z radością będziesz wspominać wszystkie zimowe treningi, na które dałeś radę się zmobilizować. Bo bazy budowanej w zimie wiosną się nie nadgoni.

BIEG NA SZEŚĆ ŁAP „Bieg na sześć łap” to akcja społeczna, polegająca na uprawianiu aktywności fizycznej w towarzystwie… psiaków ze schroniska dla zwierząt. Inicjatywa rozpoczęta przez Panią Monikę Dąbrowską, wolontariuszkę w Schronisku dla Zwierząt w Olsztynie, jest obecnie wdrażana w 39 schroniskach w Polsce. Schroniska odwiedzają biegacze profesjonaliści i amatorzy, w tym całe rodziny. Zwierzaki są zabierane

na zawody poza schroniskiem. Oczywiście można nie tylko biegać, ale też spacerować z psami. Zwierzaki są dobierane przy doradztwie behawiorysty i uczone zasad treningu sportowego (dopasowanego do możliwości psa). Dzięki obcowaniu z ludźmi są socjalizowane i lepiej przygotowywane do adopcji. Akcja jest całoroczna, uczestnicy dzielą się wrażeniami w social mediach, promują

odwiedzanie schronisk i świadome adopcje, wracają z podarkami dla włochatych przyjaciół. Zapraszamy do polubienia profilu na Facebooku: https://pl-pl.facebook.com/biegnaszesclap/ A 25 lutego 2018 roku zapraszamy do Schroniska dla Zwierząt w Olsztynie na 5-te urodziny ,,Biegu na sześć łap“.

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

Jak wspomagać odporność psa w okresie zimowym | PSIE ZDROWIE

PRAWO

Prawo, a podróże ze zwierzętami towarzyszącymi Materiały Głównego Inspektoratu Weterynarii www.wetgiw.gov.pl

Wszelkie informacje odnośnie podróży ze zwierzętami dostępne są na stronie internetowej Komisji Europejskiej: http://ec.europa. eu/food/animals/ pet-movement/ index_en.htm oraz na stronie Głównego Inspektoratu Weterynarii w zakładce „podróże ze zwierzętami towarzyszącymi”

W czasie podróży krajowych należy zapewnić naszemu pupilowi bezpieczeństwo i komfort jazdy. Ze względu na bezpieczeństwo pasażerów i samego zwierzęcia w czasie podróży samochodem, wskazane jest zastosowanie szelek lub odpowiednich klatek/transporterów. Należy mieć ze sobą książeczkę zdrowia pupila z wpisem o ważnym szczepieniu przeciwko wściekliźnie. Posiadacze psów w Polsce są zobowiązani zaszczepić psy przeciwko wściekliźnie w terminie 30 dni od dnia ukończenia przez psa 3. miesiąca życia, a następnie nie rzadziej niż co 12 miesięcy od dnia ostatniego szczepienia (ustawa z dnia 11 marca 2004 o ochronie zdrowia

zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, art.56 ust. 2). Należy pamiętać, iż książeczka zdrowia nie jest dokumentem wystarczającym i akceptowanym w innych państwach. W przypadku przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych na terytorium Unii Europejskiej oraz z terytorium lub państwa trzeciego do UE obowiązują przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 576/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 998/2003 oraz rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 577/2013 z dnia 28 czerwca 2013 r. w sprawie wzorów dokumentów identyfikacyjnych dla przemieszczania o charakterze niehandlowym psów, kotów i fretek, ustanowienia wykazów terytoriów i państw trzecich oraz formatu, szaty graficznej i wymogów językowych dotyczących oświadczeń potwierdzających spełnienie określonych warunków przewidzianych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 576/2013. Zgodnie z ww. przepisami zwierzęta towarzyszące, takie jak psy, koty i fretki muszą posiadać dokument identyfikacyjny wydawany przez urzędowego lub upoważnionego lekarza weterynarii.

Dokumentem identyfikacyjnym zwierzęcia jest UNIJNY PASZPORT prawidłowo i kompletnie wypełniony przed opuszczeniem terytorium UE lub ŚWIADECTWO ZDROWIA wydane przez urzędowego lekarza weterynarii lub upoważnionego lekarza weterynarii i zatwierdzone przez właściwy organ państwa trzeciego. Ogólne zasady przemieszczania zwierząt towarzyszących (psy, koty, fretki) na terytorium UE (obowiązują od 29 grudnia 2014 r.) Psy, koty i fretki powinny: 1. BYĆ INDYWIDUALNIE OZNAKOWANE – transponderem (microchipem) zgodnym z normą ISO (lub posiadać czytelny tatuaż wykonany przed dniem 3 lipca 2011 r.) 2. POSIADAĆ PASZPORT (paszporty wydawane są przez upoważnionych lekarzy weterynarii) Rejestr lekarzy weterynarii w Polsce uprawnionych do wydawania paszportów jest dostępny na stronie internetowej: Krajowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej pod linkiem:

http://www.vetpol.org.pl/paszporty/rejestr-upowanionych-lekarzydo-wydawania-paszportow Weryfikacji autentyczności wydanego w Polsce paszportu dla zwierzęcia towa-

Prawo, a podróże ze zwierzętami towarzyszącymi | PRAWO rzyszącego można dokonać za pośrednictwem strony internetowej:

https://wetsystems.org.pl/WetSystemsInfo/ poprzez wpisanie numeru paszportu lub microchipu) 3. POSIADAĆ WAŻNE SZCZEPIENIE PRZECIWKO WŚCIEKLIŹNIE (szczepienie uzyskuje ważność po upływie 21 dni od jego dokonania w przypadku pierwszego szczepienia wykonanego u zwierzęcia w wieku powyżej 12. tygodnia życia).

www.matysamochodowe.pl +48 514464724 Reklama

Należy pamiętać, że data szczepienia nie może być wcześniejsza niż data oznakowania zwierzęcia – wprowadzenia microczipu. Szczepienia przeciwko wściekliźnie wykonane na zwierzęciu nieoznakowanym uznane jest za nieważne (w odniesieniu do wymagań przewozowych). Do niektórych krajów członkowskich obowiązują dodatkowe wymagania, np.: – zgodnie z przepisami UE, u psów przy wjeździe do Wielkiej Brytanii, Irlandii, Malty, Finlandii i Norwegii, obowiązuje profilaktyka przeciwko tasiemcom przeprowadzona w okresie nie dłuższym niż 120 godzin, ale nie krótszym niż 24 godziny przed datą ich planowanego wprowadzenia do tych państw członkowskich; – zgodnie z przepisami krajowymi, niektóre kraje członkowskie nie zezwalają na wwóz na swoje terytorium młodych psów, kotów i fretek w wieku poniżej 12 tygodni niezaszczepionych przeciwko wściekliźnie lub bez ważnego szczepienia – są to, między innymi takie kraje jak: Belgia, Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Holandia czy POLSKA. Lista krajów dostępna jest pod linkiem:

http://ec.europa.eu/food/animals/pet-movement/eu-legislation/young-animals/index_en.htm – zgodnie z przepisami krajowymi, niektóre kraje członkowskie nie zezwalają na wwóz na swoje terytorium ras psów lub psów w typie ras określanych powszechnie jako niebezpieczne np. Rottweiler czy Pitbull. W Polsce zgodnie z ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt Art. 10. 1. Prowadze-

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

nie hodowli lub utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną wymaga zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na planowane miejsce prowadzenia hodowli lub utrzymywania psa na wniosek osoby zamierzającej prowadzić taką hodowlę lub utrzymywać takiego psa. Zgodnie z rozporządzeniem MSWiA z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne: Na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. Nr 111, poz. 724, z późn. zm.2) zarządza się, co następuje: § 1. Wykaz ras psów uznawanych za agresywne obejmuje następujące rasy psów: 1) amerykański pit bull terrier; 2) pies z Majorki (aktualna nazwa - Perro de Presa Mallorquin – przyp. red.) 3) buldog amerykański; 4) dog argentyński; 5) pies kanaryjski (aktualna nazwa - Perro de Presa Canario – przyp. red.) 6) tosa inu; 7) rottweiler; 8) akbash dog; 9) anatolian karabash; 10) moskiewski stróżujący; 11) owczarek kaukaski. Zasady przemieszczania psów, kotów i fretek z Polski do krajów trzecich Zasady przemieszczania ww. zwierząt z Polski do krajów trzecich określone są przez prawodawstwo kraju trzeciego. Informacje na temat wymogów przewozowych do niektórych państw trzecich są dostępne na stronie Głównego Inspektoratu Weterynarii lub można je uzyskać w działach konsularnych placówek dyplomatycznych krajów trzecich w Polsce.

Zasady przemieszczania psów, kotów i fretek z krajów trzecich do Polski Zasady przemieszczania psów, kotów i fretek z krajów trzecich do Polski są zbliżone do zasad przemieszczania w obrębie Unii Europejskiej, z tą różnicą, że pomiędzy państwami członkowskimi nie ma granic. W przypadku podróży z terytoriów lub państw trzecich zwierzęta towarzyszące mogą być wprowadzane na terytorium UE wyłącznie przez przejście graniczne, na którym właściwy organ dokonuje kontroli zwierząt domowych towarzyszących podróżnym: http:// ec.europa.eu/food/animals/ pet-movement/eu-legislation/ non-commercial-non-eu/tpe_ en.htm

Przydatne informacje ogólne dotyczące przekraczania granicy znajdują się na stronie internetowej https:// granica.gov.pl/

Kontrola odbywa się na przejściu granicznym gdzie przekraczana jest granica Unii Europejskiej i tam weryfikowane jest spełnienie wymagań UE. Kontrola jest bezpłatna i odbywa się na pierwszym przejściu granicznym kraju trzeciego z UE – w przypadku przesiadki – transferu – na lotnisku – bez opuszczania strefy wolnocłowej – kontrola odbywa się w kraju docelowym – czyli faktycznym kraju wjazdu do UE. Właściciel zwierzęcia lub osoba upoważniona jest zobowiązana do poin-

PRAWO

Powyższe informacje dotyczą przemieszczania niekomercyjnego zwierząt domowych towarzyszących właścicielowi, przemieszczanych w liczbie do pięciu sztuk. W przypadku przewozu zwierząt domowych w celach handlowych, w ilości powyżej pięciu sztuk lub w przypadku zwierząt podróżujących bez właściciela - samodzielnie, jako przesyłka, wymagania są nieco inne.

formowania właściwego organu obecnego w punkcie wjazdu podróżnych (w Polsce są to Organy Celno-Skarbowe – funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej – KAS) o przemieszczaniu danego zwierzęcia oraz umożliwieniu poddania go kontroli. Dodatkowo niezbędne może okazać spełnienie odrębnych przepisów przywozowych, wynikających np. z przepisów prawa celnego lub przepisów danego przewoźnika – m.in. linii lotniczych. Jeżeli zwierzę będzie podróżować z osobą upoważnioną upoważnienie od właściciela musi mieć charakter pisemny. Dokument powinien zawierać wszystkie niezbędne informacje dotyczące zwierzęcia, jego właściciela i osoby upoważnionej, pozwalające na identyfikację zarówno zwierzęcia jak i osoby odpowiedzialnej za zwierzę podczas podróży. Przy wprowadzeniu zwierzęcia na obszar UE zwierzę musi posiadać: • INDYWIDUALNE OZNAKOWANIE • WAŻNE SZCZEPIENIE PRZECIWKO WŚCIEKLIŹNIE • BADANIE POZIOMU PRZECIWCIAŁ PRZECIWKO WŚCIEKLIŹNIE METODĄ MIARECZKOWANIA* *wymagane w przypadku podróży z państw trzecich niewymienionych w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 577/2013 (m.in. Ukraina, Serbia, Czarnogóra, Tunezja, Egipt i inne) Lista zatwierdzonych laboratoriów upoważnionych do wykonywania ww. badań jest dostępna na stronie interenetowej Komisji Europejskiej pod linkiem: http://ec.europa.eu/food/ animals/pet-movement/approved-labs/index_en.htm Jedynym laboratorium w Polsce posiadającym akredytację w tej dziedzinie jest Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy PIWet w Puławach. Badanie może być przeprowadzone w dowolnym laboratorium, pod warunkiem, że znajduje się na liście KE. • DOKUMENT IDENTYFIKACYJNY Dokumentem identyfikacyjnym zwierzęcia jest UNIJ-

NY PASZPORT prawidłowo i kompletnie wypełniony przed opuszczeniem terytorium UE lub ŚWIADECTWO ZDROWIA wydane przez urzędowego lekarza weterynarii lub upoważnionego lekarza weterynarii i zatwierdzone przez właściwy organ państwa trzeciego. W przypadku gdy zwierzę wyjechało z kraju członkowskiego i jest ponownie wprowadzane do UE, wówczas musi posiadać unijny paszport, w którym zostały wpisane wszystkie niezbędne informacje dotyczące zwierzęcia, w tym oznakowanie, badanie miareczkowania przeciwciał przeciwko wściekliźnie (jeśli wymagane) oraz aktualne szczepienie przeciwko wściekliźnie, przed opuszczeniem UE. Jeżeli jednak zwierzę było szczepione w kraju trzecim przez lekarza weterynarii spoza Unii Europejskiej, wymaganym dokumentem identyfikacyjnym będzie świadectwo zdrowia wydane przez urzędowego lekarza weterynarii w kraju trzecim. Świadectwo zdrowia powinno być sporządzone w odpowiedniej wersji językowej i wypełnione zgodnie z wymaganiami dla świadectwa, a zwierzę powinno spełniać warunki określone w dokumencie. Ostatnią stronę świadectwa zdrowia, tzw. deklarację wypełnia właściciel lub osoba upoważniona. Wzór świadectwa zdrowia w wersji PL-EN jest dostępny na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii.

NIESPEŁNIENIE WYMAGAŃ PRZYWOZOWYCH dot., zw. tow. OBOWIĄZUJĄCYCH W UE: Aby móc przyjechać lub powrócić do UE zwierzę musi spełniać wymagania przywozowe. W przypadku niespełnienia wymagań przywozowych decyzję co do dalszych losów zwierzęcia w Polsce podejmuje Powiatowy Lekarz Weterynarii właściwy terytorialnie dla przejścia granicznego, przez które mogą być przemieszczane zwierzęta towarzyszące. Zgodnie z pkt 1 artykułu 35 rozporządzenia (UE) 576/2013 1. W przypadku gdy kontrole ujawnią, że dane zwierzę domowe nie spełnia warunków po konsultacji z urzędowym lekarzem weterynarii oraz, w razie konieczności, z właścicielem lub osobą upoważnioną, właściwy organ podejmuje decyzję: a) o zawróceniu danego zwierzęcia domowego do jego państwa lub terytorium, z którego zainicjowano przemieszczenie; b) o poddaniu danego zwierzęcia domowego izolacji pod urzędową kontrolą przez czas niezbędny do spełnienia przez nie warunków przywozowych c) w ostateczności, w przypadku gdy zawrócenie zwierzęcia nie jest możliwe lub jeżeli jego izolacja nie jest wykonalna, o uśpieniu danego zwierzęcia domowego zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami krajowymi dotyczącymi ochrony zwierząt domowych podczas ich uśmiercania.

Lactol – pokarm mlekozastępczy dla szczeniąt i kociąt | ARTYKUŁ SPONSOROWANY

TRA UL

U LT R A P R E M I U M

Nowość!

T LIS

PREM

PETFOOD

KARMA

MONOBIAŁKOWA

ON A

GRAIN

ERINAR ET

PUPILI

idealna dla wrażliwych

END

O-FREE GM

Pieswww.petvita.com.pl Rasowy 1–2 / styczeń-luty

FREE

O DUCT

35 882 777 740 | petvita@petvita.com.pl | +48

Co nowego na rynku? W dziale tym prezentujemy wszelkie nowe produkty, które mogą zainteresować każdego posiadacza psa, a w szczególności hodowców oraz wystawców. Zachęcamy producentów i dystrybutorów do przesyłania opisów i fotografii swoich produktów na adres redakcja@piesrasowy.pl.

Nowe przysmaki od LATA KITA! Przysmaki LATA KITA to najwyższej jakości w pełni naturalny produkt. Sposób przygotowania oraz skład zapewnia niezwykle wysoką przyswajalność i skuteczność działania. Bazą produktu (powyżej 80%) jest zawsze świeże, nie mrożone i pełnowartościowe mięso. Skład dopełniają niezwykle pożądane przez psy zioła i warzywa. Suszenie w niskich temperaturach zachowuje je w niezmienionym stanie i pozwala zachować całe ich bogactwo. Dedykowane dla miłośników psów, którzy sami zwracają uwagę na swoją dietę i chcą również żeby ich pupile jadły zdrowe i wartościowe rzeczy bez chemii. Właściciele najlepiej wiedzą i widzą, czego potrzebuje ich pies! www.latakita.pl https://www.facebook.com/latakitasnacks/

Petvita Pure Nowość na rynku – Petvita Pure to najwyższej jakości mokre karmy tworzone z myślą o wyjątkowych wymaganiach czworonogów. Produkty tej marki cechuje wysoka zawartość mięsa stanowiąca aż 60% składu pokarmu, a także wykorzystanie wyłącznie naturalnych składników pozyskiwanych z zaufanych hodowli. Petvita Pure to karma monobiałkowa niezbędna do prawidłowego funkcjonowania zwierząt ze skłonnościami do alergii. Idealnie sprawdzi się jako pokarm dla wrażliwych psów. Ponadto bogata w witaminy i mikroelementy kompozycja pokarmu usprawnia działanie całego organizmu czworonoga. Zalety: • wysoka zawartość mięsa • dobrze zbilansowany pokarm • idealny nawet dla wrażliwych zwierząt

Renske Adult Dog fresh fish – świeża ryba oceaniczna – sucha karma dla psów od 3. miesiąca życia Renske Natural Petfood poleca włączenie do żywienia psów karmy ze świeżych ryb oceanicznych. To kompletna, hiporalergiczna, monobiałkowa idealnie zbilansowana dieta w 100% naturalna. Zawiera 26% świeżych białych ryb i 21% suszonych ryb oraz mieszankę suszonych warzyw i owoców, wzbogacona olejem ze świeżego łososia. Bardzo smakowita, szczególnie polecana dla szczeniąt od 3. miesiąca życia oraz dla psów delikatnych, bardzo wybrednych lub cierpiących na alergie skórne i pokarmowe. Dodatek suszonego kryla który posiada silne właściwości ochronne przed wolnymi rodnikami, stanowi bogate źródło kwasów tłuszczowych NNKT oraz astaksantyny – silnego antyoksydantu. Kryl jest źródłem 18 aminokwasów, 11 witamin i ponad 70 minerałów, co czyni go niezwykle pożądanym składnikiem diety każdego psa szczególnie w fazie wzrostu. Źródłem węglowodanów jest sorgo – bezglutenowe, lekkostrawne, o wysokiej przyswajalności, bez właściwości alergizujących. Dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego sorgo wywiera korzystny wpływ na funkcjonowanie całego układu pokarmowego, m.in. stymuluje perystaltykę jelit. Neutralizuje kwasy w żołądku oraz zapobiega wchłanianiu i zwiększa wydalanie z organizmu substancji toksycznych. Suchą karmę uzupełniają karmy mokre zawierające 80% świeżych ryb oceanicznych (opakowania 395 g i 100 g). Producent: Renske Natural Petfood Holandia, www.renske.com Importer i dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o. info@best4animalcare.eu; tel.58 624 99 22 ; 692 223 594

Na rynku | CO NOWEGO

Nowe kanapy dla psów od marki BIMBAY Kanapa MINKY – wysokiej jakości, wygodne legowisko dla zwierząt wykonane z odpornego na zabrudzenia, niezwykle wytrzymałego materiału – codury na zewnątrz oraz przytulnego materiału MINKY wewnątrz. Zapewnij swojemu pupilowi komfort i odpowiednią izolację. Kanapa SKAY pikowana – wysokiej jakości, wygodne legowisko dla zwierząt wykonane z odpornego na zabrudzenia, niezwykle wytrzymałego materiału – ekoskóry na zewnątrz oraz przytulnego materiału – bipolaru wewnątrz. www.bimbay.pl

Dermokosmetyki weterynaryjne PetPharmacy DermActiv, HypoActiv i SeptiActiv to trzy propozycje rozwiązań wspomagających terapię ogólną chorób skóry u zwierząt. Produkty wyróżnia doskonale zbilansowany skład, wysoka wydajność i wygodne opakowanie ułatwiające aplikację szamponu. Dla kogo? DermActiv dla psów i kotów ze skłonnościami do stanów zapalnych skóry wywołanych przez bakterie i grzyby oraz będących następstwem nadwrażliwości i dermatoz zależnych od hormonów. HypoActiv dla psów i kotów ze skórą wrażliwą, skłonną do alergii. SeptiActiv dla psów i kotów ze skłonnościami do łojotoku, nadmiernego łuszczenia się skóry. Szamponoterapia to skuteczny i praktyczny sposób na podniesienie efektywności terapii ogólnej chorób skóry. Pozwala na bezpośrednie dotarcie składników aktywnych do wszelkich zakamarków skóry, a co za tym idzie przyczynia się do ograniczenia namnażania się flory patologicznej, hamowania procesów zapalnych czy ograniczenia świądu. Poprzez szamponoterapię oczyszczamy skórę z łusek, strupów, ropy, pasożytów, alergenów, ale także nawilżamy ją.

Ochronne maty samochodowe BODEX Produkt przeznaczony do wszystkich użytkowników samochodów osobowych którzy cenią sobie wygodę i porządek. Koniec z brudnym samochodem, koniec z sierścią, piachem, błotem. Tapicerka Twojego samochodu może lśnić jak nowa dzięki matom ochronnym firmy BODEX. Produkowane prze nas maty samochodowe dla psów skutecznie chronią wnętrze samochodu przed wszelkiego rodzaju zabrudzeniem i uszkodzeniem mechanicznym, są przydatne nie tylko podczas transportu zwierzaków domowych, ale także artykułów budowlanych ogrodniczych oraz przy przeprowadzkach. Do produkcji mat ochronnych stosujemy bardzo wytrzymałą, wodoodporną tkaninę techniczną zwaną Kodurą. Wykonujemy na indywidualne zamówienie nietypowe maty samochodowe według potrzeb zamawiającego. Nasze maty można nabyć za pośrednictwem sklepu internetowego www.matysamochodowe.pl lub Allegro.

NATURE’S PROTECTION Superior Care White Dogs Pełnoporcjowa karma dla białych psów małych ras. Wyjątkowa kompozycja składników w naturalny sposób wspiera układ immunologiczny psów oraz korzystnie wpływa na kondycję białej sierści. Karma jest rekomendowana dla wszystkich psów borykających się z problemem brązowienia białego futra w okolicach łap i tworzenia się rdzawych nacieków w okolicach oczu i pyska. Polecana przy alergiach pokarmowych. Import i dystrybucja - ERBE Animals; ul. Kościuszki 61f, 43-190 Mikołów www.erbeanimals.pl

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

CO NOWEGO NA RYNKU

Zestaw do biegania z psem JoQu® Light Canicross Belt & Rope Zestaw do biegania z psem JoQu®Light Canicross Belt & Rope to ultra lekki i wygodny pas biodrowy wykonany z oryginalnej Cordury oraz specjalistyczna lina z amortyzatorem. Zastosowane materiały, kształt, klamry i regulatory sprawiają, że pas jest wygodny i idealnie dopasowuje się do sylwetki. Oryginalna Cordura® 560 dtx chroni go przed uszkodzeniami mechanicznymi, brudem i wodą. Innowacyjny system mocowania smyczy amortyzującej do pasa, został wykonany z liny poliamidowej o bardzo niskiej wadze i dużej odporności na przetarcia. Takie rozwiązanie sprawia, że smycz swobodnie porusza się po pół okręgu liny, podpiętej do pasa. Zestaw JoQu polecamy wszystkim, którzy zaczynają swoją przygodę wspólnego biegania z psem, jak i również zaawansowanym biegaczom oraz zawodnikom. Zwycięzcy tegorocznego Dogtrekkingu – Metheora Team z Wisły, cały sezon 2017 trenowali i wygrywali używając zestawu JoQu® Light Canicross Belt & Rope! Producent akcesoriów dla psów: www.JoQu.com.pl

Obroża półzaciskowa regulowana firmy Sali o szerokości 3 cm Typowa obroża stosowana w sportach zaprzęgowych, polecana dla psów ras średnich oraz dużych. Konstrukcja obroży półzaciskowej należy do jednych z bezpieczniejszych, gdyż nie posiada żadnych zapięć, co uniemożliwia jej zerwanie. Dobrze wyregulowana nie powinna uciskać i dusić psa. Przy szarpnięciach obroża zaciska się jedynie do wcześniej ustawionego regulatorem momentu. Obrożę tę firma Sali oferuje w trzech wersjach ekstremalnie trwałych okuć: • Stalowe • Czarne stalowe • Mosiężne Wykonana z taśmy o szerokości 3 cm w bogatej kolorystyce. Ultra wytrzymałe metalowe okucia są zgrzewane, a mosiężne odlane są z jednolitego stopu. Wszystkie okucia posiadają antykorozyjną powłokę galwaniczną. Precyzyjne dopasowanie odpowiedniego obwodu obroży zapewnia przesuwny regulator. Komfortową cechą takiej obroży jest bardzo łatwe, a zarazem bardzo szybkie zakładanie i zdejmowanie. Solidne wykonanie oraz ekstremalnie wytrzymałe materiały wykorzystane do produkcji obroży, gwarantują elegancki wygląd, trwałość i niezawodność oraz najważniejsze: komfort w trakcie użytkowania. Obroże dostępne w różnych rozmiarach na stronie: www.sali.pl

EMPIRE ADULT DAILY DIET oraz ADULT DAILY DIET 25+ w nowych opakowaniach 2,4 kg NOWE, EKSKLUZYWNE OPAKOWANIA ŚREDNIEJ WIELKOŚCI 2,4 kg, W KTÓRYCH ZASTOSOWALIŚMY UNIKATOWĄ TECHNOLOGIĘ PAKOWANIA PRODUKTU, GWARANTUJĄCĄ ŚWIEŻOŚĆ AŻ DO OSTATNIEJ GRANULI. ADULT DAILY DIET to kompletny program żywieniowy dedykowany specjalnie dla psów dorosłych, których masa ciała nie przekracza 25 kg. ADULT DAILY DIET to pełnowartościowa, bezzbożowa karma z wysoką zawartością świeżej dziczyzny oraz suszonego drobiu. Jej unikalna receptura klasy Ultra Premium dostarcza zbilansowaną dietę, odpowiednią dla psów wszystkich ras. Sugerujemy podawanie karmy ADULT DAILY DIET zgodnie z planem żywieniowym EMPIRE od 12. miesiąca życia. ZAWARTOŚĆ/SKŁAD: zawartość składników mięsnych – 49,5% z czego: świeże składniki mięsne 50,5% (w tym świeża dziczyzna 60%, świeża wątróbka 40%,) suszone składniki mięsne 49,5% (w tym suszony kurczak 69,4%, suszona jagnięcina 16,3%, suszona wątróbka 14,3%), ziemniaki, groch, pulpa buraczana, tłuszcz zwierzęcy, przecier z jabłek, mieszanka ziołowa, drożdże browarnicze (naturalne źródło MOS), Yucca Shidigera, L-Carnityna. SKŁADNIKI ANALITYCZNE: białko surowe – 27,5%, oleje i tłuszcze surowe – 15,5%, popiół, surowy – 7,6%, włókno pokarmowe – 3%, wapń – 1,43%, fosfor – 1%. Stosunek wapń/fosfor- 1,43. Argumenty sprzedaży: Bardzo wysoka zawartość świeżej dziczyzny 50,5% 0% zbóż, wolny od GMO, bezglutenowy Dedykowany Help Desk konsumencki i kliencki 222 500 600

Na rynku | CO NOWEGO

Transporter P-COMFORTRANS-GR marki Pet Nova Transporter P-COMFORTRANS-GR marki Pet Nova – budżetowy transporter na każdą kieszeń. Idealny dla kotów i małych psów. Niska cena, świetna jakość, stonowana kolorystyka! www.aqua-nova.pl

WDISPENSER-BL- pojemnik z woreczkami na odchody marki Pet Nova WDISPENSER-BL – pojemnik z woreczkami na odchody marki Pet Nova. Obowiązek sprzątania po swoim psie to nie problem! Dyspenser Pet Nova w rewelacyjnie niskiej cenie, z możliwością dokupienia woreczków Pet Nova gwarantuje wygodę i komfort użytkowania! www.aqua-nova.pl

Nowe legowiska od PARENO! Legowiska dla psów wykonane z przyjemnej tkaniny poliestrowej, wypełnione włókniną poliestrową. Odporne na zadrapania, nie „chwytają” sierści. Wodoodporne, łatwe w utrzymaniu w czystości. Można je prać, a niezależnie wyjmowana poduszka ułatwia to zadanie. Dzięki temu można czyścić tylko ten element, który jest zabrudzony. Dostępne w różnych rozmiarach i kolorach. www.pareno.waw.pl

Zrób sobie przerwę na nowe przekąski Lolo Pets Classic Pause Snack to linia atrakcyjnych, lekkostrawnych, mięsnych przysmaków dla psów o najwyższej jakości. Wyprodukowana przy pomocy nowoczesnych metod pozwalających zachować jak najwięcej wartości odżywczych, naturalny smak i zapach. Pożywne kęsy są idealne do uzupełniania codziennej diety, sprawdzają się podczas treningów czy zabawy. Dodatkowo przyczyniają się do wspierania higieny jamy ustnej i zębów. Pause Snack to zarówno przekąski składające się w co najmniej 90 % z mięsa o wysokiej zawartości białka oraz niskiej tłuszczu, jak i smakołyki wzbogacone wapniem dla wzmocnienia kości i zębów. Szeroka oferta zawiera przysmaki, wśród których możemy wybrać m.in. te z mięsa z kurczaka, z kaczki, jagnięce lub wołowe, w różnych wielkościach i formach. www.lolopetsclassic.pl www.hobby.bydgoszcz.pl

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

Wystawy psów w Polsce W tym dziale zamieszczamy istotne dla wystawców informacje na temat najbliższych wystaw psów rasowych organizowanych w Polsce. Poniżej lista imprez które odbędą się w marcu i w kwietniu 2018 r. wraz z terminami zgłoszeń i wysokościami opłat. W imieniu Organizatorów zapraszamy do zgłaszania psów oraz do udziału w Wystawach! ZIELONA GÓRA – 2-4 III – Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Wojewódzki Ośrodek Sportu i Rekreacji imienia Zbigniewa Majewskiego w Drzonkowie, Drzonków, ul. Olimpijska 20, Bydgoszcz; termin przyjmowania zgłoszeń: 9 lutego; opłaty: pierwszy pies 130 zł, drugi i następny pies 110 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony, rasy polskie 60 zł, para hodowlana, grupa hodowlana 30 zł, młody prezenter 30 zł/dzień WŁOCŁAWEK – 10-11 III – VI Zimowa Krajowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Hala Sportowa w Choceniu, Choceń, ul. Sikorskiego 12; termin przyjmowania zgłoszeń: 23 lutego; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 40 zł, psy rasy polskiej kl. młodzieży, pośrednia, otwarta, użytkowa, championów 50 zł, psy rasy polskiej kl. młodszych szczeniąt, szczeniąt, weteranów (bez katalogu) 30 zł, para hodowlana, grupa hodowlana 30 zł, młody prezenter 40 zł JAROSŁAW – 10-11 III – 51 Krajowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Hala Sportowa w Jarosławiu, Jarosław, ul. Gen. Wł. Sikorskiego 5; termin przyjmowania zgłoszeń: 3 marca; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony, rasy polskie 50 zł, młody prezenter 30 zł JELENIA GÓRA – 10 III – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 2., 3., 5., 8. i 9. Grupy FCI – opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony, rasy polskie 50 zł, najlepsza para hodowlana 40 zł, młody prezenter 30 zł; więcej informacji już wkrótce na http:// www.jeleniagora.zkwp.pl JELENIA GÓRA – 11 III – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 1., 2., 3., 9. i 10. Grupy FCI – opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony, rasy polskie 50 zł, najlepsza para hodowlana 40 zł, młody prezenter 30 zł; więcej informacji już wkrótce na http:// www.jeleniagora.zkwp.pl BYTOM – 17 III – Wystawa Krajowa Użytkowych Psów Ras Myśliwskich – więcej informacji już wkrótce na http:// www.zkwpbytom.pl WAŁBRZYCH – 24-25 III – Wystawa Krajowa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na http://zkwp-walbrzych.pl PIASECZNO – 24-25 III – II Krajowa Wystawa Psów Rasowych – opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi pies 90 zł, trzeci i następny pies 60 zł, szczenięta młodsze, szczenię-

ta, weterani, interchampiony, rasy polskie 40 zł, najlepsza para hodowlana, najlepsza grupa hodowlana 30 zł, młody prezenter 30 zł; więcej informacji już wkrótce na http://www.piaseczno.zkwp.pl WARSZAWA – 7-8 IV – Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: PTAK WARSAW EXPO, Nadarzyn-Wolica, Al. Katowicka 62; termin przyjmowania zgłoszeń: 16 marca; opłaty: pierwszy pies 130 zł, drugi i następny pies 100 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony, 40 zł, rasy polskie 0 zł, para hodowlana, grupa hodowlana 30 zł, młody prezenter 30 zł PRUSY – 14 IV – Wystawa Krajowa Owczarków Niemieckich – więcej informacji już wkrótce na http://www. owczarek-niemiecki.com RACIBÓRZ – 21 IV – 24 Krajowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji w Zakrzowie, Zakrzów; więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp-raciborz.pl KROSNO – 21 IV – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 1., 2. i 6. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na http:// zkwpkrosno.iq.pl GRUDZIĄDZ – 21 IV – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 1., 2., 3., 6. i 9. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp-grudziadz.pl RACIBÓRZ – 22 IV – 25 Jubileuszowa Krajowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji w Zakrzowie, Zakrzów; więcej informacji już wkrótce na http://www. zkwp-raciborz.pl KROSNO – 22 IV – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na http://zkwpkrosno.iq.pl INOWROCŁAW – 22 IV – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp. inowroclaw.info.pl OPOLE – 27 IV – Klubowa Wystawa Psów do Towarzystwa – więcej informacji już wkrótce na http:// www.zkwp-opole.pl OPOLE – 27 IV – Krajowa Wystawa Psów 5. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwpopole.pl OPOLE – 28 IV – Wystawa Specjalistyczna Klubu Welsh Corgi i Lancashire Heelerów – więcej informacji już wkrótce na http://www. zkwp-opole.pl

OPOLE – 28-29 IV – Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp-opole.pl OPOLE – 29 IV – Klubowa Wystawa Terierów – więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp-opole.pl OPOLE – 29 IV – Klubowa Wystawa Terierów Typu Toy – więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp-opole.pl

Wystawy psów w Europie marzec–kwiecień 2018 Dla wszystkich, którzy chcieliby zaprezentować swoje psy na wystawach zagranicznych podajemy listę imprez rangi międzynarodowej planowanych w wybranych krajach europejskich (oraz leżących niedaleko Europy) w marcu, kwietniu i maju 2018 roku. Życzymy wielu sukcesów i niezapomnianych wrażeń! ARMENIA – 29 V, Erywań; 30 V, Erywań (http://www.adla.am) AUSTRIA – 3-4 III, Graz; 7-8 IV, Salzburg; 12-13 V, Wieselburg (http:// www.oekv.at) AZERBEJDŻAN – 16 III, Baku, 17 III, Baku; 18 III, Baku; 24 V, Baku; 25 V, Baku; 26 V, Baku; 27 V, Baku (http:// www.kinolog.az) BELGIA – 21-22 IV, Antwerpia (http:// www.srsh.be) BOŚNIA I HERCEGOWINA – 11 III, Banja Luka; 20 V, Vitez (kinoloskisavezubih@gmail.com) BUŁGARIA – 17 III, Płowdiw; 18 III, Płowdiw; 19 III, Płowdiw; 20 III, Płowdiw; 23 IV, Asenovgrad; 24 IV, Asenovgrad; 25 IV, Asenovgrad; 26 IV, Asenovgrad ; 27 IV, Asenovgrad; 17 V, Dobrich; 18 V, Dobrich; 19 V, Dobrich; 20 V, Dobrich (http://www.brfk.org) CHORWACJA – 25 IV, Dubrownik; 26 IV, Dubrownik; 28 IV, Zadar; 29 IV, Zadar; 30 IV, Zadar; 1 V, Zadar; 26 V, Varazdin; 27 V, Varazdin (http://www.hks.hr) CYPR – 3 III, Lemesos; 4 III, Lemesos; 26 V, Lemesos; 27 V, Lemesos (http:// www.cypruskennelclub.org) CZARNOGÓRA – 5 V, Bar; 6 V, Bar (http://www.kscg.co.me) CZECHY – 21-22 IV, Czeskie Budziejowice; 5-6 V, Praga; 19-20 V, Litomerice (http://www.cmku.cz) DANIA – 12 V, Roskilde; 13 V, Roskilde (http://www.dkk.dk) ESTONIA – 17-18 III, Narva; 1415 IV, Tallin (http://www.kennelliit.ee) FINLANDIA – 24-25 III, Lahti; 1-2 IV, Lappeenrata; 14-15 IV, Vaasa; 6 V, Tampere; 19-20 V, Helsinki; 26 V, Joensuu (http:// www.kennelliitto.fi) FRANCJA – 10-11 III, Perigueux; 18 III, Montluçon; 25 III, Angers; 7-8 IV, Limoges; 14-15 IV, Mulhouse; 28-29 IV, Lyon; 28-29 IV, Amiens; 7-8 V, Martigues; 13 V, Rennes; 19 V, Marmande; 20 V, Marmande (http://www.scc.asso.fr) GRECJA – 10 III, Saloniki; 11 III, Saloniki; 5 V, Ateny; 6 V, Ateny (http:// www.koe.gr) GRUZJA – 24 III, Tbilisi; 25 III, Tbilisi (http:// www.fcg.ge)

Pies Rasowy 1–2

/ styczeń-luty

HISZPANIA – 4 III, Sewilla; 17-18 III, Gerona; 25 III, Talavera de la Reina (Toledo); 8 IV, Oviedo (Asturia); 22 IV, Irun (Guipozcoa); 27-28 IV, Madryt; 13 V, Teneryfa; 13 V, Badajoz; 20 V, Tore Pacheco (Mursja) (http://www.rsce.es) HOLANDIA – 3 III, Groningen; 4 III, Groningen; 17-18 III, Leiden; 31 III, Goes; 1 IV, Goes; 14-15 IV, Utrecht; 20-21 V, Venray (http://www.raadvanbeheer.nl) IRLANDIA – 17 III, Dublin; 18 III, Dublin; 31 III, Dublin; 5 V, Clonmel (http:// www.ikc.ie) ISLANDIA – 3-4 III, Reykjavik (http:// www.hrfi.is) IZRAEL – 28 IV, Tel Awiw (http://www. ikc.org.il) KAZACHSTAN – 14 IV, Ałmaty; 15 IV, Ałmaty; 27 V, Astana (http://www.uck-kz.org) KIRGISTAN – 7 IV, Bishkek; 8 IV, Bishkek (http://www.uckr.kg) KOSOWO – 2 V, Peja; 3 V, Peja (www. fkk-ks.org) LITWA – 2 III, Wilno; 3 III, Wilno; 4 III, Wilno; 26 V, Moletai; 27 V, Moletai (http://www.kinologija.lt) LUKSEMBURG – 7-8 IV, Luksemburg (http://www.uchl.lu) ŁOTWA – 17 III, Ryga; 18 III, Ryga (http://www.dogs.lv) MACEDONIA – 31 III, Bitola; 1 IV, Bitola; 14 IV, Prilep; 15 IV, Prilep; 28 IV, Skopje; 29 IV, Skopje; 30 IV, Skopje; 12 V, Gevgelija; 13 V, Gevgelija (http://www. ksm.org.mk) MAROKO – 12-13 V, Casablanca (http://www.chiensdumaroc.org) MOŁDAWIA – 9 III, Kiszyniów; 10 III, Kiszyniów; 11 III, Kiszyniów; 20 IV, Kiszyniów; 21 IV, Kiszyniów; 22 IV, Kiszyniów (http://www.fci.md) MONAKO – 5-6 V, Monako (monacokennelclub@yahoo.fr) NIEMCY – 10-11 III, Offenburg; 7-8 IV, Chemnitz; 28-29 IV, Lingen; 11-13 V, Dortmund; 20 V, Saarbrucken (http:// www.vdh.de) NORWEGIA – 17-18 III, Kristiansand (http://www.nkk.no) PORTUGALIA – 18 III, Caldas Da Rainha; 1 IV, Ponte de Lima; 15 IV, Montijo; 12 V, Elvas (http://www.cpc.pt) ROSJA – 31 III – 1 IV, Biełgorod; 7 IV, Petersburg; 8 IV, Petersburg; 14-15 IV, Jekaterynburg; 29 IV, Krasnodar; 5 V, Moskwa; 6 V, Moskwa; 12-13 V, Samara; 20 V, Stawropol; 19-20 V, Omsk; 27 V, Władywostok (http://www.rkf.org.ru) RUMUNIA – 24 III, Bistrita; 25 III, Bistrita; 21 IV, Satu Mare; 22 IV, Satu Mare; 6 V, Timisoara; 26 V, Sibiu; 27 V, Sibiu (http://www.ach.ro)

SAN MARINO – 4 III, San Marino; 2425 V, San Marino; 26-27 V, San Marino (http://www.kennelclubsanmarino.com) SERBIA – 4 III, Belgrad; 24 III, Bogatic; 25 III, Vrsac; 7 IV, Jagodina; 8 IV, Zajecar; 14 IV, Odzaci; 15 IV, Kragujevac; 22 IV, Natalinci; 28 IV, Kraljevo; 29 IV, Stara Pazova; 1 V, Vranje; 6 V, Ruma; 13 V, Topola; 26 V, Ada; 27 V, Subotica (http:// www.ksrs.rs) SŁOWACJA – 7 IV, Nitra; 8 IV, Nitra; 12 V, Lucenec; 13 V, Lucenec (http:// www.skj.sk) SŁOWENIA – 21 IV, Maribor; 22 IV, Pohorje; 19 V, Slovenj Gradec; 20 V, Slovenj Gradec (http://www.kinoloska.si) SZWECJA – 24-25 III, Malmö (http:// www.skk.se) UKRAINA – 17 III, Użhorod; 18 III, Użhorod; 28 IV, Kijów; 29 IV, Kijów; 5 V, Mariupol; 5 V, Mikołajów; 6 V, Charków; 12 V, Lwów; 13 V, Lwów; 13 V, Dniepropetrowsk; 19 V, Odessa; 20 V, Odessa, 20 V, Charków (http://www.uku.com.ua) UZBEKISTAN – 14 IV, Taszkient; 15 IV, Taszkient (kfu.uz@bk.ru) WĘGRY – 17 III, Pecs; 18 III, Pecs; 14 IV, Debreczyn; 15 IV, Debreczyn; 19 V, Szilvásvárad; 20 V, Szilvásvárad; 21 V, Szilvásvárad (http://www.kennelclub.hu) WŁOCHY – 4 III, Rapallo; 10-11 III, Gonzaga; 16 III, Reggio Emilia; 17 III, Reggio Emilia; 18 III, Reggio Emilia; 25 III, Catanzaro; 31 III – 1 IV, Sassari; 7 IV, Montichiari; 8 IV, Montichiari; 14 IV, Livorno; 15 IV, Campobasso; 21 IV, L’Aquila; 22 IV, Marsala; 25 IV, Ravenna; 28 IV, Alessandria; 29 IV, Novara; 30 IV, Martina Franca; 1 V, Ostuni; 5 V, Ercolano; 6 V, Ercolano; 12 V, Rieti; 13 V, Ferrara; 19 V, Palermo; 20 V, Firenze; 26 V, Rende; 27 V, Rende (http://www.enci.it)

Poziomo 1. zostawiasz tam samochód 4. pracownia naukowca 6. wręczasz ją nieznajomemu na spotkaniu biznesowym 9. podróżuje w nim pies 10. np. Grenlandia lub Madagaskar 12. gdy na giełdach dobrze się dzieje 15. dokument dla psa przy podróży zagranicznej 16. tłuczone lub w mundurkach 19. warzywo o jadalnych kwiatach 20. uczucie po ciężkiej pracy 21. ojczyzna owczarków collie 22. zapięcie na końcu smyczy 24. pokarmowe to inaczej błonnik 25. biuro kontroli np. weterynaryjnej

Na trzy pierwsze osoby, które prawidłowo rozwiążą krzyżówkę i prześlą jej zdjęcia na adres redakcja@piesrasowy.pl czekają nagrody niespodzianki ufundowane przez firmę LATA KITA, producenta doskonałych smakołyków dla czworonogów.

Pionowo 1. najważniejsza w hot-dogu 2. lekarz wykonujący zabiegi operacyjne 3. inaczej cukry 5. najmniejszy kontynent świata 7. narząd produkujący żółć 8. inaczej bieganie, np. z psem 9. męski hormon 11. … de Tulear, rasa psa tzw. „bawełniak" 13. wędlina z kością 14. niejedna w życiu do podjęcia 15. metalowy krążek z dziurką pod śrubą 17. produkuje ją trzustka 18. dostarcza ją kurier 23. np. krupnik lub rosół

Laureatkami poprzedniej edycji naszej krzyżówki zostali Państwo: Paulina Bieńko, Aleksandra Laura Wołek i Michał Łysek. Otrzymali nagrody-niespodzianki ufundowane przez firmę AQUAEL, dystrybutora karm dla psów marki TRAINER.

OGŁOSZENIA » OGŁOSZENIA » OGŁOSZENIA » OGŁOSZENIA » Centrum Rozrodu Psów i Kotów dr n.wet. Anna Domosławska Specjalista Rozrodu Zwierząt • Specjalistyczne usługi z zakresu rozrodu i położnictwa psów i kotów • Wyznaczanie optymalnego terminu krycia • Inseminacja nasieniem świeżym, chłodzonym, mrożonym, ocena nasienia, mrożenie nasienia • Leczenie zaburzeń płodności • Ultrasonografia w pełnym zakresie www.rozrod.pl | tel. 502 207 122 PUDELKOWO niebanalne rzeczy hand made dla miłośników psów, kotów, koni i nie tylko... Zajrzyj: www.pudelkowo.sellingo.pl lub Facebook PUDELKOWO

Przychodnia Weterynaryjna pod Św. Hubertem lek. wet. Barbara Zelewska-Pankanin Specjalista chorób psów i kotów Rumia, ul. Krakowska 30, Rejestracja tel. 502 305 845 Zakres usług: • stomatologia • ortodoncja • protetyka • choroby wewnętrzne • USG • badanie krwi • chirurgia i ortopedia • badanie RTG

NAJLEPSZY PARTNER TWOJEGO SUKCESU Dla firmy Royal Canin współpraca z Hodowcami trwa już ponad 50 lat i zawsze stanowi kluczowy element działania. Państwa opinie jako ekspertów w dziedzinie rozrodu i odchowu szczeniąt pozwoliły na opracowanie całej gamy specjalistycznych produktów, precyzyjnie dostosowanych do potrzeb psów różnych ras, wielkości i wieku. Klub Hodowców Royal Canin działa w Polsce nieprzerwanie od 2003 roku, oferując Hodowcom psów nie tylko najwyższej jakości karmy, ale również szeroko pojęte wsparcie na gruncie merytorycznym i praktycznym. Serdecznie zapraszamy Hodowców psów i kotów. Formularz rejestracyjny jest dostępny na stronie www.strefa.royal-canin.pl

UNIKALNA OFERTA Korzystne ceny produktów z linii Professional Specjalistyczne produkty: preparat mlekozastępczy, karmy dla suk i kotek hodowlanych, szczeniąt i kociąt w okresie odsadzania i inne Specjalny system rabatowy Bezpłatna dostawa zamówień powyżej 150 PLN (na terenie całego kraju w ciągu 48 godzin)

Indywidualne podejście do klienta oraz opieka dedykowanego przedstawiciela Klubu Bogate wyprawki dla szczeniąt i kociąt Internetowa wizytówka hodowli na stronie głównej Royal Canin Polska Spersonalizowane materiały reklamowe wybranych hodowli

Atrakcyjne programy promocyjne, lojalnościowe i rekomendacyjne

Interesujące artykuły o tematyce kynologicznej i felinologicznej (hodowla, szkolenie, żywienie)

Pakiet startowy dla nowych Członków Klubu Hodowców

Seminaria naukowe dla hodowców

Dystrybutor produktów dla członków Klubu Hodowców: Royal Canin Dystrybucja Centrum Kraków ul. Komandosów 1/2 32-085 Modlniczka tel.: 61 624 16 80 fax: 61 624 16 89 hodowcy.rpd.pol@royalcanin.com www.royalcanin.pl