12 minute read
Jak bezpiecznie przestawić psa na nowy rodzaj karmy?
by Bernadeta
prof. dr hab. Michał Jank
Advertisement
Zakład Farmakologii i Toksykologii, Katedra Nauk Przedklinicznych Instytut Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie
dr Agnieszka Kurosad
Każdy opiekun psa prędzej czy później stanie przed koniecznością zmiany rodzaju podawanej mu karmy. Powodów może być wiele – wejście przez czworonoga w nowy etap życia (od szczeniaka po weterana), pojawienie się specyficznych wymagań (np. choroba) czy nietolerancji/ alergii na dotychczas stosowaną dietę. Takie przestawienie często jest dla psiego organizmu sporym szokiem i może się wiązać z dodatkowymi problemami zdrowotnymi. Jak zatem możliwie bezpiecznie przestawić zwierzaka na nowy rodzaj karmy?
Od szczeniaka do weterana
Kiedy w domu pojawia się pies, cała uwaga domowników koncertuje się wokół niego, jego posiłków, spacerów, zabawy, higieny itd. Trzeba jednak pamiętać, że pod względem żywieniowym inne są potrzeby szczeniaka, inne psa dorosłego, seniora czy zwierzęcia po „przejściach”, które jest dodatkowo obciążane problemami zdrowotnymi. W każdym przypadku jego żywienie jest bardzo ważne, ale nieco inaczej powinniśmy podchodzić do tego tematu również w aspekcie samej zmiany karmy czy jej częstotliwości. Szczeniak to pies, który zaczyna poznawać świat, różne smaki pokarmów. Zazwyczaj jest bardzo ciekawy i próbuje zjadać różne produkty spożywcze – od surowego ziemniaka po jogurt, a przy okazji też ziemię, rośliny i inne rzeczy. Zjadanie żywności oraz tzw. przedmiotów niejadalnych wynika jednak bardziej z chęci poznawczej niż z zaburzeń behawioralnych. Poszukiwanie i zjadanie różnych pokarmów może być wynikiem nie-
www.cotecnica.es
Mięso dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych dla psów i kotów: białka, tłuszczu, minerałów, witamin i wilgoci. Karmy wyprodukowane ze świeżego mięsa zapewniają wyższą wartość biologiczną białka dzięki zawartości wszystkich niezbędnych aminokwasów i znacznie wyższej strawności procentowej niż inne źródła białka. Mięso zawarte w karmach Ownat jest świeże, lokalnego pochodzenia i podlega takim samym kontrolom jakości i higieny, jak mięso przeznaczone do spożycia przez ludzi. Do ich produkcji stosujemy całe kawałki z pełną zawartością mięśni, kości, chrząstek i skóry, ponieważ składniki te dostarczają niezbędnych dla zwierzęcia witamin i minerałów. Nie używamy piór, nóg i dziobów. Podczas procesu gotowania karm Ownat w temperaturze 100–120ºC przez około 2–3 minuty wyznaczony został dokładny czas gotowania, aby zachować wszystkie wartości odżywcze naturalnych składników w nienaruszonym stanie. Na przykład nasza linia Ownat Grain Free jest przygotowywana w 50% ze świeżych ryb i mięs, dostarczając białka najwyższej jakości, zapewniając wyjątkową smakowitość, a także optymalnie wykorzystując składniki odżywcze.
doborów żywieniowych, szczególnie w przypadku stosowania diet domowych. Jest to dość trudna dieta dla tej grupy wiekowej, ponieważ jej potrzeby żywieniowe zmieniają się podczas wzrostu. I aby dostarczyć wszystkie niezbędne dla szczeniaka składniki, dietę należy regularnie sprawdzać i korygować, a to wymaga odpowiedniej wiedzy. Jeżeli jednak już ktoś zdecyduje się na dietę domową – to wszelkie zmiany produktowe w tym obszarze są mniej obciążające dla samego przewodu pokarmowego ze względu na podobieństwo tekstury/ konsystencji czy stopnia uwodnienia ugotowanych pokarmów, zastrzegając, że podobne porównujemy z podobnym (czyli np. mięso z mięsem). Trudno jest natomiast przejść z diety domowej na karmę komercyjną suchą. Może być ona dla psa kompletnie nieatrakcyjna, jeżeli nie został z nią odpowiednio wcześnie zapoznany. I tutaj znowu wszystko zależy od nas – opiekunów. Jeżeli zapoznamy psa z różnymi smakami i teksturami pokarmów – od wilgotnych do suchych, to mamy teoretycznie większą szansę, że nasz pies będzie jadł „wszystkie” produkty. W tym przypadku należy znaczyć, że nigdy nie ma 100% pewności, ponieważ psy podobnie jak ludzie mają własne preferencje smaków i upodobania co do konsystencji. W związku z tym, mimo że pokarmy wilgotne są zdecydowanie smaczniejsze, nie wszystkie psy będą je preferowały, i może się zdarzyć, że to właśnie nasz pupil będzie w tej grupie zwierząt, które jedzą wyłącznie karmę suchą. A my będziemy płynnie zmieniali karmę suchą dla szczeniąt na karmę dla psów dorosłych, a potem dla seniorów. I w tym przypadku czas przejścia z jednej karmy na drugą będzie dla organizmu psa prawdopodobnie najmniej odczuwalny. Każdorazowo należy jednak zachować minimalny okres mieszania karmy stosowanej z nowo wprowadzaną, który wynosi od 4 do 10 dni. Dłuższy czas mieszania karm jest wymagany u psów z problemami gastrycznymi, u niejadków lub zwierząt, u których z różnych powodów występuje obniżony apetyt (np. u psów przewlekle chorych).
Jak dobrać karmę dla psa?
W przypadku stosowania tylko karm komercyjnych (wilgotnych, suchych) w aspekcie żywienia szczeniaka koncentrujemy się wyłącznie na dobraniu odpowiedniej karmy do okresu wzrostu oraz dopasowaniu dawki do codziennych potrzeb psa. Konsystencja pokarmu jest uwarunkowana przede wszystkim posiadaniem przez
mgr farm. Łukasz Sitek
Kierownik Hurtowni Beaphar www.beaphar.com
Każdy psi opiekun prędzej czy później stanie przed koniecznością zmiany karmy. Zazwyczaj ma to związek z przejściem psa z karmy dla szczeniąt na karmę dla dorosłych psów, nietolerancją pokarmową, chorobami, kastracją czy po prostu chęcią zmiany karmy na lepszą. Niewłaściwe wprowadzenie nowej karmy do jadłospisu zwierzęcia może spowodować wiele negatywnych skutków ubocznych w postaci zaburzeń jelitowo-żołądkowych, wymiotów, bólów brzucha, a także alergii skórnych. Zmiana karmy u psa powinna się odbywać stopniowo i powoli, z uwzględnieniem tzw. okresu przejściowego. Ma on na celu przyzwyczajenie się organizmu, szczególnie układu pokarmowego, do nowych składników pokarmowych. Okres przejściowy powinien trwać od 4 do nawet 12 dni. W zależności od samego zwierzęcia i jego tolerancji na nową karmę możemy delikatnie przyspieszyć proces lub go wydłużyć, cały czas obserwując jednak reakcję organizmu pupila. W pierwszych 2–3 dniach podawania nowej karmy psu mieszamy około 10–25% nowej z 75–90% dotychczasowej karmy, codziennie zwiększając udział nowej. W kolejnych 2–3 dniach podajemy już mniej więcej po połowie karm (50%–50%). Jeżeli nie pojawiają się żadne niepokojące symptomy, to możemy powoli kończyć mieszanie karm i podawać psu 80–100% nowej z minimalną ilością dotychczasowej karmy.
szczeniaka niepełnego/ pełnego uzębienia. Wymusza to też w pewnym stopniu czas zmiany karmy – przejście z produktów wilgotnych do suchych, które powinno następować przez namaczanie suchych granul w wodzie lub ich zmieszanie z karmą wilgotną, często płynną np. „zupą dla psa”. Warto też zwrócić uwagę, że stopień uwodnienia pokarmu wpływa na jego smakowitość. W badaniach nad atrakcyjnością smakową pokarmów zauważono, że produkty z wysokim stopniem uwodnienia (≥70% wody) są postrzegane jako smaczniejsze niż te, które zawierają 6–8% wody w swoim składzie. Również rehydratacja karmy suchej spowodowała, że w tej formie była ona postrzegana przez zwierzęta jako bardziej atrakcyjna smakowo niż ta sama karma bez namaczania w wodzie. Jednak większość opiekunów psów pozostaje przy modelu żywienia mieszanego. I ta opcja jest również najbardziej polecana przez lekarzy weterynarii, ponieważ są choroby, które łatwiej kontroluje się dietą wilgotną lub mieszanym sposobem karmienia. A jeżeli pies jest przyzwyczajony wyłącznie do jednego typu produktów, to każdego rodzaju interwencja dietetyczna jest dużo trudniejsza, a często niemożliwa. Najlepszym przykładem są choroby dolnych dróg moczowych – których kontrola jest najskuteczniejsza przy diecie wilgotnej. Niestety wielkość psa i uzależnione od niej koszty żywienia powodują, że opiekunowie psów ras dużych i olbrzymich rezygnują z posiłków wilgotnych.
Karmy specjalnego przeznaczenia
Zdarzają się również sytuacje, które wymuszają nagłą zmianę karmy zwierzęcia na określoną dietę, czyli karmę specjalnego przeznaczenia. Takie przyczyny to np. nietolerancja lub alergia pokarmowa. W tym przypadku jedynym sposobem na poprawę stanu zdrowia zwierzęcia jest usunięcie z diety nietolerowanego składnika lub alergenu. Nietolerancja jest to reakcja organizmu bez udziału układu immunologicznego o charakterze reakcji metabolicznej, farmakologicznej itd. Oznacza to, że objawy kliniczne, które nietolerancja wywołuje u zwierzęcia, ustępują natychmiast po wykluczeniu nietolerowanego składnika z diety. Przykładem może być nietolerancja laktozy czy glutenu (głównie u seterów irlandzkich i border terierów). Alergia pokarmowa jest dużo trudniejszą jednostką niż wspomniana nietolerancja ze względu na udział układu immunologicznego, możliwość reakcji krzyżowych oraz brak jednoznacznych metod diagnostycznych. Powoduje to, że wprowadzamy bardzo rygorystyczną dietę, określaną jako dieta eliminacyjna, lub przechodzimy na dietę hydrolizowaną. W każdym przypadku jest to dieta mniej smakowo atrakcyjna niż standardowa karma komercyjna. A jej wprowadzenie, poza osobnikami z wrażliwym przewodem pokarmowym, powinno być natychmiastowe, bez wcześniejszego okresu przejściowego związanego z mieszaniem produktów. Okazuje się jednak, że w grupie psów z podejrzeniem alergii pokarmowej czy choroby atopowej skóry lub innych pacjentów dermatologicznych wprowadzenie takiej diety nie budzi dużych oporów wśród właścicieli zwierząt. Są oni bowiem na tyle wyedukowani oraz „zmęczeni” chorobą i „bólem” zwierzęcia, że starają się eliminować dodatkowe problemy.
Żywienie zwierząt starszych
Bardzo dużo problemów przy przejściu z karmy na określoną dietę występuje w grupie zwierząt starszych (z silnie utrwalonymi nawykami żywieniowymi) lub przewlekle chorych (np. przewlekła niewydolność nerek, chroniczne problemy gastrycz-
WIELKA PREMIERA:
lek. wet. Olga Wacławik
Firma „Bult” www.bult.dog
Sucha karma „bult” to cztery propozycje smakowe w dwóch wariantach żywieniowych; soczysty indyk, kompozycja łososia i pstrąga oraz jagnięcina – dedykowane są psom dorosłym, natomiast mieszanka kaczki i indyka to rarytas dla szczeniąt. Dzięki starannie dobranym składnikom każda z naszych propozycji to pełnoporcjowe pożywienie najwyższej jakości. Szeroka gama dodatków, takich jak olej z łososia, suszona cykoria, drożdże piwne i siemię lniane, powoduje, że oprócz zapewnienia dobowej dawki żywieniowej, wspieramy również prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego i zdrowy wygląd skóry, co przekłada się bezpośrednio na błyszczącą sierść. Karmy marki „bult” są wzbogacone witaminami z grupy A, D3 i E oraz niezbędnymi do życia makroelementami – dzięki którym organizm może zdrowo i prawidłowo funkcjonować. Produkty „bult” pochodzą z polskich gospodarstw rolnych, a to sprawia, że mamy pełną kontrolę nad całym procesem produkcji pożywienia, które jest zawsze świeże i zawsze najwyższej jakości.
ne, choroby wątroby czy trzustki). W tym przypadku zawsze należy bardzo dokładnie przedstawić lekarzowi weterynarii, co dotychczas zwierzę dostawało do jedzenia, aby mógł dobrać jak najbardziej optymalne rozwiązanie żywieniowe. Niestety, u zwierząt starszych lub przewlekle chorych apetyt jest zazwyczaj osłabiony, dlatego przejście z karmy na dietę oraz jej pełna akceptacja mogą trwać dłużej niż 4–10 dni. A im wolniej będziemy wprowadzali nowy produkt, tym większe będą szanse na jego pełną akceptację. Jednocześnie większość chorób wymaga stałości diety: ten sam pokarm – karma dietetyczna o określonych parametrach, podawany o stałej porze, w określonej dziennej dawce pokarmowej. Taki rodzaj „stałości żywieniowej” pozwala na optymalną stabilizację pracy układu pokarmowego (wydzielniczości gruczołów, prawidłowej perystaltyki, odpowiedniego mikrobiomu). Należy jednak wspomnieć, że w przypadku chorób przewlekłych zdarzają się tzw. kryzysy w postaci zaostrzenia objawów, pogorszenia apetytu itd. Niestety, są to zazwyczaj sytuacje, które trudno przewidzieć i wymagają interwencji lekarza weterynarii. W przypadku niektórych jednostek chorobowych stosuje się również tzw. cykliczną rotację karm dietetycznych, której celem jest utrzymanie stałości apetytu. Do jadłospisu zwierzęcia wprowadza się trzy lub cztery produkty, które pies lubi i akceptuje, i zmienia się je cyklicznie w zależności od potrzeby (tzn. kiedy u zwierzęcia zaczyna spadać apetyt). Bardzo trudno jest określić czas zmiany diety, ponieważ u jednego psa jest ona wymagana co cztery dni, u innego – co dwa tygodnie, a jeszcze inny otrzymuje dwa podobnie zbilansowane produkty w ciągu jednego dnia – jeden rano, a drugi po południu i wieczorem i tylko w takim schemacie jego apetyt utrzymuje się na poziomie, który zapewnia stabilną masę ciała zwierzęcia. W przypadku chorych przewlekle psów optymalne żywienie jest bardziej nacechowane zindywidualizowanym podejściem do tematu i adaptacją w stosunku do aktualnych potrzeb osobnika niż stosowaniem konkretnych schematów.
Nie za często!
Wróćmy na koniec do aspektu znajomości różnych smaków i tekstury pokarmów u psów – na pewno jest to bardzo ważne ze względu na możliwość ich wykorzystania w razie potrzeby (choroby). Jednak zapoznawanie zwierzęcia, szczególnie młodego, z różnymi pokarmami powinno odbywać się z należytą rozwagą. Zbyt częsta zmiana produktów może prowadzić do wykreowania tzw. finicky eater, czyli zwierzęcia wybrednego. W tę pułapkę wpadają zazwyczaj właściciele psów ras małych, którzy pragnąc dogodzić swojemu pupilowi, kupują mu różne produkty i podają je, zmieniając nawet co posiłek. W ten sposób uruchamiają prosty mechanizm: „jeżeli nie zjem tego, co dostanę – to kolejny posiłek będzie inny, czyli bardziej atrakcyjny, smaczniejszy”. I zazwyczaj po roku taki pies ma niedowagę, chroniczne problemy gastryczne wynikające z częstej zmiany karmy i niskiej wartości odżywczej podawanych przekąsek, które jako jedyne akceptuje w bardzo małej ilości. Dodatkowo właściciel jest mocno sfrustrowany aktualną sytuacją, ponieważ czuje się winny, a jednocześnie podejmowane kroki nakłaniania psa do jedzenia kończą się niepowodzeniem. Jest to duży problem, który wymaga interwencji lekarza weterynarii, specjalisty z dziedziny zaburzeń zachowania, a jego odwrócenie jest trudne i długotrwałe. Podsumowując temat: różnorodność produktów w żywieniu psa jest pożądana, ale należy zachować rozsądek przy doborze liczby produktów, które oferujemy. Dla zdrowego psa wybierzmy odpowiednią karmę suchą i wilgotną lub poprośmy specjalistę o zbilansowanie diety domowej. W przypadku choroby zasięgnijmy porady lekarza weterynarii.
Każdy opiekun psa bez wątpienia traktuje swojego czworonoga jak członka rodziny. Jednak posiadanie zwierzęcia to bardzo duża odpowiedzialność, która wiąże się również z wieloma obowiązkami. Jedną z najważniejszych kwestii jest prawidłowe żywienie i wybór karmy dostosowanej do indywidualnych wymagań pupila, wieku, masy ciała i stylu życia. Codzienna dieta czworonoga bezpośrednio wpływa na stan jego zdrowia, dlatego tak ważny jest wybór odpowiedniego pożywienia.
Co wyróżnia karmy suche JOSERA?
Wszystkie karmy dla psów Josera to odpowiednio zbilansowane posiłki SUPER PREMIUM, których jakość codziennie badana jest w wewnętrznym, akredytowanym laboratorium. 80 lat doświadczenia w branży żywienia zwierząt towarzyszących oraz profesjonalna wiedza ekspertów pozwoliła stworzyć uwielbiane przez psy karmy, które dostarczają niezbędnych witamin, minerałów i innych składników odżywczych. Dzięki temu opiekunowie zwierząt mogą mieć pewność, że ich pies dostaje karmę najwyższej jakości.
Dlaczego karmy JOSERA to najlepszy wybór jako asortyment do sklepu zoologicznego?
• Gama produktów bezzbożowych i bezglutenowych – wiele karm marki Josera posiada bezzbożowy i bezglutenowy skład, dzięki czemu są one odpowiednie również dla psów z nietolerancją pokarmową, alergią lub wrażliwym układem pokarmowym. • Szeroki asortyment – oferta suchych karm Josera dla psów, to niemal 30 produktów dostosowanych do różnych żywieniowych wymagań czworonogów. Dzięki temu każdy opiekun psa znajdzie produkt idealny dla swojego pupila, a tym samym pozostanie stałym klientem sklepu zoologicznego. • Wysoka smakowitość – wszystkie produkty marki Josera są bardzo lubiane i dobrze tolerowane przez psi organizm, dzięki czemu klienci wybierający karmę Josera tworzą długotrwałe relacje ze sprzedawcami. • Znane i sprawdzone produkty, polecane przez hodowców – wiele profesjonalnych hodowli od lat korzysta z karm marki Josera. Produkty dla młodych psów mogą być podawane już od 8. tygodnia życia psa, aż do osiągnięcia dojrzałości.
Wybór odpowiedniej karmy dla psa nie jest łatwym zadaniem, a specjalne wymagania żywieniowe dodatkowo mogą utrudniać ten proces. Dlatego szeroka gama produktów Josera pozwala na indywidualne dopasowanie produktu do potrzeb czworonoga. Karmy marki Josera nie zawierają sztucznych barwników i konserwantów, a eliminacja popularnych alergenów dodatkowo podwyższa jakość karm. Chrupiące granulki są łatwe w przechowywaniu, długo zachowują świeżość i dostarczają psom wszystkich niezbędnych składników odżywczych.
