V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke
Infoblad over Gezond Leven - 7de jaargang - nummer 2 - april 2011 Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659 Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december
Koude handen en voeten?
Voor het vrouwelijk comfort en ter ondersteuning van botten, huid en gewrichten STERK GECONCENTREERDE GLA GLA+EPA® bevat hooggeconcentreerde bernagie-olie met maar liefst 65% GLA (gammalinoleenzuur), en een minimum aan het omega-6 vetzuur linolzuur. Dit maakt GLA+EPA® heel verschillend van gewone GLA-rijke oliën zoals standaard bernagieolie of standaard teunisbloemolie. % linolzuur
% GLA
90
Superkritische, ECOvriendelijke omega-3/6
Hoogst geconcentreerde, superkritische omega-3 GLA 260 mg en EPA 106 mg
Capsule met vertraagde vrijgave Gecertificeerd volgens de EMAS-norm, een Europeese norm voor milieuzorg
80 70 60 50
Geen gebruik van solventen zoals hexaan
40 30 20 10 Standaard teunisbloemolie
Standaard bernagie-olie
GLA+EPA
0
Minami Nutrition gebruikt geen kabeljouw- of krillolie gezien teveel van deze moeten worden opgeofferd om voldoende omega-3 te verkrijgen.
Visolie afkomstig van ansjovis en makreel - erkend als niet bedreigde vissoorten
Inhoud één enkele capsule bevat: GLA 260 mg en EPA 106 mg Capsule met vertraagde vrijgave. Licht verteerbaar. Zonder aroma.
Prijs GLA+EPA : 27,95 € 30 capsules 1 softgel per dag bij de maaltijd.
Meer weten? Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of Mannavita 056 439852 info@mannavita.be www.MarinEPA.be
Inhoud Duurzaam toerisme: wegwijs in een complexe wereld…
pag.
4
Intussen weten we wat duurzame energie betekent. Duurzaam toerisme, daarentegen, roept heel wat vraagtekens op. Niet onbegrijpelijk, gezien de term niet wettelijk is beschermd, en er tal van verwante omschrijvingen worden gehanteerd: ecotoerisme, fairtradetoerisme en nog veel meer. Stuk voor stuk hebben deze reisvormen bijzondere troeven: inzake cultuur, natuur, en het kunnen genieten in maximale gemoedsrust.
Mariadistel,de leverreiniger bij uitstek
(deel 1)
De lever is niet alleen de grootste klier van ons lichaam, het is ook het orgaan dat het meeste lichaamsfuncties voor ons uitvoert. Zo vervult deze ingewikkelde chemische fabriek een centrale rol in de verwerking, opslag en verdeling van opgenomen voedingsstoffen. Levensbelangrijk is ook de ontgiftingsfunctie van de lever, een werking die steeds meer onder druk komt te staan bij de westerse mens. Gelukkig kan het kruid mariadistel hierbij een niet te onderschatten natuurlijke hulp bieden. pag.
14
Ontstekingsremmende voeding
18
pag.
Heel wat ziektebeelden zijn het gevolg van een chronisch ontstekingsproces in het lichaam. Door het aanpassen van de voeding, niet zozeer acuut dan wel op langere termijn, kan men vaak het ontstekingproces verminderen tot zelfs een halt toeroepen, waarbij een opheldering van de klachten of een verzachting van de pijn kan verkregen worden.
Koken, vaak beter dan rauw!
en verder
Dat voor een optimale gezondheid een niet onbelangrijk deel van onze dagelijkse voeding zou moeten bestaan uit rauwe, ongeraffineerde en onbewerkte voeding, is iets wat we allemaal ter harte zouden moeten nemen. De aanhangers van de “raw food”- voedingswijze stellen dat minstens 80 % van ons voedsel zou moeten bestaan uit rauwe voeding. Zijn er hiaten in deze theorie en is het niet zo dat verstandig verhitten van voedsel net belangrijke voordelen kan bieden? pag.
12 redenen om geraffineerde suiker te laten
24
6
BioGezond Koken
10
De omega-3 index
22
Geerts Hoekje
26
Nieuwtjes over voeding
27
Bachbloesemtherapie
28
Biologische wijn van de maand
29
BioGezond Info
30
BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant
colofoon
EINDREDACTIE P. Desmyter ADRES Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Tel. 056-60 73 33 Fax 056-61 05 83
Voor Wallonië: Bio Info, Patricia de Moffarts, 02-534 43 30
PHYTAL-CREA bvba, Jozef Plateaustraat 33 B-9000 Gent tel 09/224.16.71 fax 09/223.57.45
Verantwoordelijke uitgever P. Desmyter Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Advertenties en publiscopiën kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. De uitgever wijst elke aansprakelijkheid voor de inhoud van de advertenties af. De inhoud van elke advertentie en publiscopie valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder.
PUBLICITEIT Peter Verbeke Tel. 051-22 02 22 Fax 051-22 66 54 Abonnementen: € 13 - reknr.: 385-0451160-76
®
ALTISA Sinds 1970
BioGezond • april 2011 3
Duurzaam toerisme Wegwijs in een complexe wereld… Intussen weten we wat duurzame energie betekent. Duurzaam toerisme, daarentegen, roept heel wat vraagtekens op. Niet onbegrijpelijk, gezien de term niet wettelijk is beschermd, en er tal van verwante omschrijvingen worden gehanteerd: ecotoerisme, fairtradetoerisme en nog veel meer. Stuk voor stuk hebben deze reisvormen bijzondere troeven: inzake cultuur, natuur, en het kunnen genieten in maximale gemoedsrust. Koen Vandepopuliere-
Vlaams Minister van Toerisme Geert Bourgeois en alle laureaten die in 2010 een ‘Groene Sleutel‘’ontvingen.
Industrieën zoals landbouw, houtkap, oliewinning, fabrieksnijverheid,… zijn niet in staat natuurgebieden in hun originele staat te houden. Er is er misschien slechts één die dat wel kan, en die natuurbescherming zelfs kan bevorderen: (met name duurzaam) toerisme. Het is slechts een van de voorbeelden van het potentieel dat het concept biedt.
Duurzaamheid als ultiem doel Griet Geudens is Coördinator Duurzaam Toerisme bij Toerisme Vlaanderen. “Strikt genomen kan nooit worden gesteld dat een bestemming of een vorm van toerisme duurzaam is. Denk aan het feit dat vaak veranderingen optreden, waarbij dan moet worden gekeken of de term ‘duurzaam’ inderdaad nog passend is. Het is dan ook beter te spreken over de ‘duurzame ontwikkeling van een toeristische bestemming’. Daarbij wordt gestreefd naar een evenwicht tussen economische, ecologische en socio-culturele aspecten. Voorts impliceert duurzaam toerisme ook kwalitatíef toerisme, en omgekeerd.”
risme’ gebruikt. Dat is duurzaam toerisme, toegepast in natuurlijk gebied. In Costa Rica, bijvoorbeeld, bestaan daartoe heel wat mogelijkheden. ‘Community based toerisme’ besteedt vooral aandacht aan economische en socio-culturele, maar bijna niet aan ecologische aspecten. ‘Pro-poor toerisme’ lijkt daar sterk op, maar focust zich met name op het economische luik: het toerisme moet in dat geval bijdragen tot de ontwikkeling van de armsten in de regio, bijvoorbeeld doordat ze dan werk hebben met een waardig loon, opleidingen krijgen,… Intussen is er ook ‘fairtrade toerisme’, onder meer in Zuid-Afrika. Hierbij is er sprake van eerlijke handel, zoals correcte contracten en faire prijzen. ‘Ethisch toerisme’ hecht veel aandacht aan het socio-culturele. Dat impliceert onder meer dat het gedrag van de toeristen is aangepast aan de plaatselijke gebruiken, en respect betoont voor de eigenheid van andere culturen. Een term die ook wordt gehanteerd, is ‘etnisch toerisme’. In dat geval wordt veel aandacht besteed aan de culturele eigenheid van bijvoorbeeld etnische minderheden. Al die termen hebben hun nut, maar ze moeten uiteraard wel correct worden gebruikt.”
Win-win situatie Kiezen voor duurzame reisvormen heeft heel wat voordelen; ook voor de toeristen. “Nemen we community based tourism,” legt Griet uit. “In dat geval weten toeristen beter waar hun geld heen gaat. Dat geeft hen een goed gevoel, en da’s net wat toeristen zoeken. Ze voelen het ook ter plaatse: er hangt geen sfeer van conflicten of spanningen. Opvallend geslaagd zijn eveneens de bestemmingen die er bij hun streven naar duurzaamheid in slaagden te komen tot een goede ruim-
Zoveel varianten… Maar er worden nog heel wat andere termen gebruikt dan ‘duurzaam toerisme’. Een behoorlijk verwarrende toestand. Griet Geudens: “We hebben dan ook, enkele jaren geleden, een woordenlijst opgesteld met passende omschrijvingen, en een oproep gedaan aan iedereen in de toeristische sector enkel nog het best passende woord te gebruiken. Zo worden wel eens de termen ‘ecotoerisme’ of ‘ecologisch toe4 BioGezond • april 2011
Griet Geudens
telijke ordening, een degelijke mobiliteit en een goede spreiding in tijd en plaats van het aantal toeristen. Neem het Spaanse eiland Lanzarote. Het is daar dat, in 1995, de eerste -heel belangrijke!Internationale Conferentie Duurzaam Toerisme is georganiseerd. Dat het net daar was georganiseerd, is geen toeval. Want op dat eiland heeft de plaatselijke overheid al vroeg de weg van duurzaamheid gekozen. Gevolg is dat er weinig hoogbouw is en de toeristische voorzieningen op mooie wijze over het hele eiland zijn verspreid. De natuur is er in belangrijke mate gevrijwaard. Net als de plaatselijke cultuur: zo hebben de plaatselijke architecten, beeldhouwers, schilders,… een belangrijke inbreng in hoe alles eruitziet; de souvenirs zijn er origineel, en gemaakt van streekeigen materialen. Toeristen eten er vaak lokaal, in plaatselijke restaurants, ze slapen in bed&breakfast-gelegenheden in zelfs de kleinste dorpjes,… Kortom: doordat een groot deel van het toeristisch gebeuren zich in de dorpjes afspeelt, profiteert een groot aantal mensen ervan. Het beleid in de Italiaanse regio Toscane, vervolgens, blijkt heel gelijkaardig aan dat in Lanzarote. Werkelijk iedereen lijkt het er dan ook betoverend mooi te vinden. En hoewel de streek heel veel toeristen aantrekt, is dat grote aantal bezoekers niet storend. In ons eigen land valt Gent op. Het is niet voor niets dat ze de laatste tijd heel wat prijzen hebben ontvangen: hun mobiliteitsplan is goed uitgedacht -zo is het historische centrum er volledig autovrij gemaakt, wat zeer wordt gewaardeerd-, er
worden veel streekeigen producten gepromoot, de authenticiteit van de stad wordt gekoesterd, de komst van de toeristen wordt goed gespreid in ruimte en tijd,…” Zijn dergelijke bestemmingen dan duurder? Griet: “Vaak blijken vooral de kwalitatieve, duurdere reisproducten de duurzame kaart te trekken. Dit kan het beeld doen ontstaan dat duurzame reizen duurder zijn, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Het al dan niet ethisch zijn geeft eigenlijk geen impact op de prijs.”
Labels als garantie Er zijn intussen heel wat duurzame reislabels ontstaan. “Er zijn er veel, vooral in Europa. Daar zijn er ruim 50. In Vlaanderen kozen we voor ‘de Groene Sleutel’, een internationaal label.” Onder meer campings, vakantieparken, gastenkamers, meetinglocaties, jeugdverblijven, hotels, vakantiecentra en attracties kunnen deze Groene Sleutel behalen. Het keurmerk wijst erop dat deze ondernemingen zich engageren om op een duurzame manier te werk te gaan. Er wordt zorgvuldig omgesprongen met water, energie en afval, zonder toe te geven op vlak van comfort. Andere labels zijn, onder andere, Nordic Swan (voor Scandinavië), Gîtes Panda (gites in de Ardennen, Frankrijk, Italië), Fairtrade, Blauwe Vlag (enkel waterkwaliteit), … “In het Westen betreft het vooral ecologische labels; in andere landen doorgaans socioeconomisch-culturele keurmerken. Want op dit moment zijn de milieuproblemen in het Westen zijn vaak groter, terwijl er elders vooral andere moeilijkheden zijn,” besluit Griet.
Wanneer ervaring spreekt … PIETER KOTEN is communicatieverantwoordelijke van het Oostendse kunstencentrum ‘Vrijstaat O’. Samen met zijn vrouw en kinderen streeft hij ernaar zo verantwoord mogelijk te reizen. “Een voorbeeld is onze reis naar de Balkan,” legt hij uit. “Zo verbleven we in het dorpje Brajcino, te Macedonië. We logeerden er bij mensen thuis, aten bij hen, namen deel aan feesten, ze gaven ons gidsbeurten in de regio,… ‘Community based tourism’, dus. Veel was in dat dorp niet te beleven, maar de mensen waren er ontzettend gastvrij, en het concept bleek een zeer goede manier om in contact te treden met de plaatselijke bevolking. Intussen zijn we bezig aan de voorbereiding van een langere reis, buiten Europa, waarbij we opnieuw zoveel mogelijk respect willen betonen voor de gebruiken en cultuur van de plaatselijke bevolking, het milieu, en zodanig dat het maximaal ten goede komt van de plaatselijke bevolking: duurzaam reizen, dus. Wie zo reist, krijgt ook het meest terug van de plaatselijke cultuur, en steekt er het meest van op.”
KRISTIEN VAN DER HASSELT, tenslotte, is actief in de financiële sector. Ze reisde onder meer naar Laos. Ze trok er drie weken rond en bezocht in het noorden van het land ondermeer het Bokeo Nature Reserve. In dat natuurgebied waagde ze zich aan de ‘Gibbon Experience’, een project dat ecotoerisme en natuurbescherming aan elkaar koppelt op een wel heel originele manier. Onder begeleiding exploreerde ze het gebied, deels door het slingeren aan kabels tussen de bomen, terwijl ’s nachts werd overnacht in een boomhut.
FABIENNE DECOCQ werkt in de gezondheidszorg. “In Nepal wilde ik een trekking doen,”vertelt ze. “Ik heb toen gekozen voor een organisatie die alleen staande vrouwen en moeders opleidt om de toeristen te begeleiden tijdens hun trekking. Zo kon ik hen van een inkomen voorzien. Later boekte ik een kayaktrip in het noorden van Laos. De reisorganisatie had als doelstelling ervoor te zorgen dat de natuur en de bevolking geen schade zouden ondervinden van het groeiende toerisme. En 's avonds in het dorp bij de locals probeerde de gids een vorm van communicatie op gang te brengen tussen ons en de mensen ter plaatse. Je voelde echt dat hij wilde dat beide partijen er rijker van zouden worden.”
Geen omgehakte bomen om betonnen wegen of karakterloze hotels te creëren, dus… Er werd ter plaatse gekookt, met streekeigen producten. En tijdens een stevige ochtendwandeling hoorde ze, in de verte, de kreten van gibbons. Nog duurzamer vond ze haar verblijf in Nicaragua. Kristien: “In bijna alle regio’s daar zijn kleine familiale hotelletjes, vaak boerderijen, te vinden waar kan worden overnacht. We aten er producten die ter plaatse waren gemaakt. En je merkt dat de mensen er veel rekening houden met duurzaamheid.”
BioGezond • april 2011 5
12 redenen om (deel 2) geraffineerde suiker te laten In de vorige Biogezond zagen we dat er aan het ongebreidelde gebruik van geraffineerde suiker heel wat nadelen verbonden zijn. Zo draagt suiker als nutriëntenrover bij tot het ontstaan van talrijke ziektebeelden, vermindert ze de weerstand, verhoogt ze de kans op allergieën, verstoort ze de suikerspiegel en kan ze een aandeel hebben bij het ontstaan van diabetes type 2. In dit tweede deel worden nog andere gezondheidsbedreigende werking van geraffineerde suiker beschreven. Sommigen zaken zijn vrij evident, zoals het bijdragen to overgewicht, maar zeker het ontstaan van een soort “suikerverslaving” en de gecompliceerde Maillardreactie, die leidt tot degeneratie van lichaamseiwitten, verdienen bijzondere aandacht.
➐ Overgewicht (Obesitas, zwaarlijvigheid) Korte, geraffineerde suikers zijn niets anders dan “lege calorieën”: ze zijn ontdaan van alle waardevolle stoffen en bestaan alleen nog uit pure brandstof. Maar als het lichaam geen energie nodig heeft en de depots van glycogeen (reservesuiker) in de lever en de spieren zitten vol, dan wordt de opgenomen suiker steevast omgezet tot vetweefsel. Dit is al een eerste reden voor de link tussen overgewicht en geraffineerde suikers. Maar geraffineerde suikers gaan ook veel sneller aanleiding geven tot overgewicht in vergelijking met calorisch gelijkwaardige, natuurlijke en ongeraffineerde suikers. Eerstgenoemde doen namelijk de bloedsuikerspiegel sneller stijgen. Er wordt voor eenzelfde hoeveelheid calorieën dus meer insuline door de pancreas afgescheiden. Nu is insuline ook een “adipogeen” hormoon: het bevordert de aanwas van vetweefsel omdat het de opname van glucose in de cellen bevordert en de opslag daarvan onder de vorm van vetten bevordert. Illustratief hiervoor is het feit dat suiker 2 à 5 maal sneller aanleiding geeft tot de aanmaak van vetweefsel, in vergelijking met dezelfde calorische hoeveelheid aan zetmeelbronnen! Tenslotte levert specifiek de fructose, die voor de helft deel uitmaakt van de sucrosemolecule, een bijdrage tot de aanmaak van vetweefsel: in tegenstelling tot glucose leidt fructose niet tot de vorming van leptine, een stof die zorgt voor een verzadigend effect, waardoor men zich sneller “overeet”. Overgewicht is een typische kwaal van onze tijd. Er zijn nog nooit zoveel dikke mensen geweest. Eén van de hoofdoorzaken is het overmatig gebruik van geraffineerde suiker. Te noteren valt dat ook in andere organen er een opslag van vetten gebeurt, zoals in de lever, spieren en nieren. Er is dus globaal sprake van een “vettige degeneratie”.
➑ Verhoogde cholesterol- en triglyceridengehaltes, sneller hart- en vaatziekten Eerst en vooral is er al een indirect verband tussen het gebruik van geraffineerde suiker en hart- en vaatziekten, want geraffineerde suiker bevordert overgewicht (zie punt 7) en dit is nu eenmaal een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten. Maar belangrijk is ook het verband tussen een te hoog verbruik van suikers en verhoogde bloedvetten, met name van LDL-cholesterol en triglyceriden. Al te veel 6 BioGezond • april 2011
Overgewicht is een typische kwaal van onze tijd. Er zijn nog nooit zoveel dikke mensen geweest. Eén van de hoofdoorzaken is het overmatig gebruik van geraffineerde suiker.
mensen en zelfs artsen denken nog steeds dat het cholesterolgehalte in het bloed enkel verband houdt met de hoeveelheid verzadigde vetten en cholesterol die we via onze voeding opnemen. Niets is minder waar! Het is zeer belangrijk om weten dat er in de lever ook een belangrijke neosynthese (nieuwvorming) gebeurt van cholesterol bij een overdreven gebruik van geraffineerde suikers door het zogenaamde “sucrose-cholesterol-effect”. Opmerkelijk in die zin is dat geraffineerde suiker vooral leidt tot een toename van het ‘small dense’ LDLcholesterol of het meest compacte en aan de vaatwand verklevende cholesterol, terwijl het de minder kleverige, drijvende ‘large buoyant’ LDL-cholesterol nauwelijks verhoogt. Ook neemt ook het triglyceridengehalte sterk toe door geraffineerde suiker. En verder ziet men een
daling van de “goede” of beschermende HDL- cholesterol. Deze zaken werden onomstotelijk bewezen in experimenten. Het is trouwens vooral het fructosedeel van sucrose dat verantwoordelijk is voor het oplopen van het ‘small dense’ LDL-cholesterolgehalte en het triglyceridengehalte. Nu zijn een te hoog LDL-cholesterol- en triglyceridengehalte en een te laag HDL-cholesterolgehalte gekende risicofactoren op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Tel daarbij op dat geraffineerde suiker door de verderop besproken Maillardreactie ook nog de aantasting van de bloedvatwanden in de hand werkt, dat het de bloeddruk verhoogt en dat geraffineerde suiker het verkleven aan de vaatwand (adhesie) en onderling verkleven (aggregatie) van bloedplaatjes verhoogt, dan mogen we stellen dat er een duidelijk verband is tussen overmatig gebruik van geraffineerde suikers en het ontwikkelen van hart- en vaatziekten.
Zonder toevoeging van suiker
➒ Caries (tandbederf) en paradontitis (ontsteking van de weefsels rondom de tanden) Korte suikers worden door bacteriën van de tandplaques, zoals Streptococcus mutans en bepaalde lactobacillen, omgezet tot zuren. Deze kunnen het tandglazuur, het dentine (tandbeen) en wortelcement aantasten en zo bijdragen tot cariës of tandbederf en tot paradontitis of ontsteking van de weefsels rondom de tanden. Dit wordt nog in de hand gewerkt door het feit dat geraffineerde suikers ook het lichaam van calcium en magnesium beroven (zie punt 1) en van binnenuit die mineralen onder uit de tanden haalt. Vooral die tweede factor mag niet uit het oog verloren worden. Want men heeft al opgemerkt dat arbeiders in de suikerrietindustrie door het continu kauwen op suikerrietstengels (en dus nuttigen van ongeraffineerde rietsuiker), waarbij ze toch sucrose in de mond krijgen, zelfs sterkere tanden hebben dan normaal.
➓ De “suikerverslaving” Het is misschien niet algemeen geweten, maar de drang om “snelle” suikers te eten kan eigenlijk net zo erg zijn als een alcohol- of drugsverslaving. Daar zijn verschillende redenen voor. - vooreerst kan er in veel gevallen na een eerste “boost” of opstoot van energie (door de hyperglycemie of bloedsuikerpiek), nadien door een “reactieve hypoglycemie” (een te lage bloedsuikerspiegel, zie vorige BioGezond) een zwaktegevoel optreden, waarbij het lichaam weer gaat “snakken” naar suikers. Wordt hieraan terug voldaan met snelle, korte suikers dan kan de opeenvolging hyperglycemie/hypoglycemie zich weer voltrekken met opnieuw zin in snelle suikers…. en komt men dus in een vicieuze cirkel terecht - er is ook bewezen dat een sterke stijging van de bloedsuikerspiegel neurotransmittors in de hersenen kan beïnvloeden. Zo wordt door een bloedsuikerpiek de synthese versneld van serotonine en bètaendorfine, die normaal helpen instaan voor een ontspannen gevoel, een betere concentratie en zelfvertrouwen. Deze abnormale stootloslating van serotonine en bèta-endorfine wordt nadien gevolgd door een verminderde synthese, wat vervolgens verantwoordelijk kan zijn voor een “dip” met neerslachtigheid, afgenomen stressbestendigheid, angst, prikkelbaarheid, impulsiviteit….(zie punt 12). Gevoelens die ons weer doen snakken naar suiker om opnieuw een vicieuze cirkel te doen ontstaan. - bovendien is aangetoond dat er bij een hoge consumptie van geraffineerde suikers de smaakpapillen minder gevoelig worden voor zoet, waardoor men voor eenzelfde smaaksensatie verhoudingsgewijs nog meer suiker gaat eten. - tenslotte is het zo dat een lichaam dat teveel snelle, geraffineerde suikers binnenkrijgt, eigenlijk op zijn “honger” blijft zitten. De eet-
• geniet nu met Prodia , « het lekkerste assortiment voor elk moment », zonder toevoeging van suiker en laag in vet • geschikt voor het diabetesdieet en het vermageringsdieet • vraag onze nieuwe folder en uw gratis spaarkaart
Verkrijgbaar in uw dieet- en natuurwinkel nv revogan • landegemstraat 1 • 9031 drongen tel 09 280 90 60 • fax 09 282 98 73 • www.revogan.be
BioGezond • april 2010 7
1 2 R E D E N E N O M G E R A F F I N E E R D E S U I K E R T E L AT E N lust wordt door het innemen van deze verarmde voedingsmiddelen, ontdaan van nutriënten als calcium, chroom en zink, niet echt bevredigd en het omzetten van de suikers doet de B-vitamines slinken. Gevolg: het lichaam gaat hierbij ondanks de suiker “hongeren” naar allerlei ontbrekende voedingsstoffen. In plaats van volwaardige voedingsmiddelen in te nemen, wordt hierbij al te vaak gekozen voor de snelle, doch oppervlakkige verzadiging met sneller suikers, waardoor het lichaam nog meer gaat “hongeren”. Overmatig gebruik van geraffineerde suikers werkt dus verslavend. Sommigen beweren: “gevaarlijker dan drugs!”
De maillardreactie: snellere degeneratie van organen, vroegtijdige ouderdomsverschijnselen, verkorte levensduur Er is nog een zeer belangrijk nadelig proces dat zich in het lichaam afspeelt wanneer er zich pieken van glucose of fructose voordoen door het gebruik van geraffineerde suiker. Dit proces wordt de “Maillardreactie” genoemd en komt in het kort neer op een onnodige, onomkeerbare reactie tussen gereduceerde monosachariden (fructose, glucose, galactose…) en eiwitmoleculen, waarbij deze laatste sterk aan kwaliteit en/of functie inboeten. Deze interactie tussen suikers en eiwitten is eigenlijk vrij goed gekend en wordt toegepast in de voedselbereiding. Het karamelliseren van suikerproducten, het korstje van gebakken brood, taart, koeken en gratinschotels, het kleur geven aan coladranken, siropen en melkchocolade… zijn eigenlijk allemaal voorbeelden van “exogene” Maillardreacties waarbij buiten het lichaam door verwarmen suikers reageren met eiwitten. Wanneer evenwel zo’n Maillardreacties veelvuldig plaatsgrijpen in het lichaam zelf (“endogeen”), dan worden weefsels en organen ernstig aangetast. In een eerste stadium worden er namelijk verbindingen gemaakt worden tussen glucose en/of fructose en weefseleiwitten. Meer bepaald tussen het suiker en de aminegroep van aminozuren van eiwitten onder de vorming van “glucosylamines”. Er volgen hierop nog een aantal ingewikkelde chemische stappen met reactieve intermediaire molecules (Amadoriproducts). Uiteindelijk ontstaan er minderwaardige weefseleiwitten: de zogenaamde “advanced glycation end products” (AGES) en ontstaan er tevens onnodige kwaliteitsverminderende verbindingen tussen eiwitmoleculen onderling: men noemt het proces “cross-linking”. Hoe meer dergelijke stoffen (AGES) in het lichaam ontstaan en hoe meer cross-linking er gebeurt, des te meer de lichaamseiwitten “degenereren”. Sterk gevoelig aan deze Maillardreactie zijn de aminozuren Larginine en L-lysine; laatstgenoemd essentieel aminozuur is trouwens een bouwsteen van belangrijke macromoleculen in het lichaam. Zo zullen uiteindelijk door de Maillardreactie in het lichaam enzymen en hormonen in hun structuur aangetast worden en hun functie minder goed uitvoeren, zal het collageen van de bindweefsels aan kwaliteit en souplesse inboeten, zal het DNA sneller aangetast worden, zal er sneller orgaanschade ontstaan, zal de bloedvatwand sneller ontaarden… kortom, er kunnen sneller ouderdoms- en degeneratieverschijnselen optreden. De Maillardreacties kunnen vooral hart- en vaatziekten, de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson, cataract (grijze staar), retinopathie (netvliesaantasting met verminderd zicht), veroudering van de huid, lever- en nierfunctiestoornissen in de hand werken. Ook kan de stofwisseling en opname van vrije aminozuren en zink verstoord raken en kunnen zelfs kankerverwekkende verbindingen ontstaan.Maillardreacties zijn er ondermeer de oorzaak van dat bij diabetici, bij wie de suikerspiegel vaak pieken vertoont, eerder ouderdomsverschijnselen en complicaties optreden op cardiovasculair (sneller hart- en vaatziekten), neurologisch (zenuwaantasting), nefrologisch (nierfunctieverlies) en oculair (netvliesaantasting, staar) vlak. Ze vormen dus een belangrijke reden waarom het belangrijk is bij diabetes de suikerspiegel zo goed mogelijk te regelen.Maillardreacties treden veel meer op bij de inname van geraffineerde suikers dan bij ongeraffineer8 BioGezond • april 2011
de suikers (zoals bv. in fruit, in oersuiker of ongeraffineerde palmsuiker). In het tweede geval zitten de suikers namelijk vergezeld van vitaminen, mineralen, flavonoïden en andere antioxidanten, die de onnodige binding tussen de suikers en de eiwitten tegengaan. Tenslotte dient erop gewezen dat Maillardreacties nog meer optreden bij fructosegebuik dan bij glucose- of sucrosegebruik.
Meer druk op het zenuwstelsel met uitlokken of verergeren van: stressgevoeligheid, zenuwachtigheid, slapeloosheid, prikkelbaarheid, agressiviteit, antisociaal gedrag, ADHD (Attention Deficit en Hyperactivity Disorder), hyperactiviteit, ADD (Attention Deficit Disorder), concentratiemoeilijkheden, leermoeilijkheden, depressiviteit, gemoedsschommelingen, emotionele instabiliteit, epilepsie, vermoeidheid…. Hiervoor bestaan meerdere verklaringen. Eerst en vooral is er de demineralisatie door geraffineerde sucrose in het lichaam (zie punt 1), waardoor ook de stofwisseling in het zenuwstelsel minder goed verloopt. Ten tweede zal de opeenvolging van hyperglycemie (bloedsuikerpieken), gevolgd door een reactieve hypoglycemie (zie punt 4) er voor zorgen, dat er eerst een abnormale prikkeling gebeurt van het zenuwstelsel (dat glucose als directe energiebron gebruikt), gevolgd door een te laag glucoseaanbod van de hersenen met gebrek aan energie en concentratievermogen. Ook is aangetoond dat geraffineerde suiker de spiegel van de prikkelende neurotransmittor adrenaline doet oplopen, ondermeer in de fase van reactieve hypoglycemie. Verder is er nog de rol van serotonine (zie punt 10): de productie zal in eerste instantie door de snel oplopende suikerspiegel onnatuurlijk bevorderd worden, om nadien sterk te verminderen. Ten slotte is ook aangetoond dat voedsel met een hoge glycemische index algemeen een grotere stress op het centrale zenuwstelsel legt en bijdraagt tot slapeloosheid en zenuwachtigheid.
Besluit In geraffineerde biet- en rietsuiker is sucrose op een deskundige manier volledig ontdaan van zijn begeleidende voedingsstoffen en onderging hij vaak nog chemische bewerkingen om een zo zuiver en wit mogelijk eindproduct te verkrijgen. Geraffineerde sucrose brengt dan ook enkel energie aan zonder enige voedingswaarde. In de natuurgeneeskunde weet men dat het jarenlange, overmatig gebruik van korte, geraffineerde suikers een belangrijke medeoorzaak is tal van beschavingsziekten als hart- en vaatziekten, osteoporose, diabetes type 2, artritis, chronische vermoeidheid, astma en allergie... Meer nog dan het glucosedeel, lijkt vooral het fructosedeel bij een overmaat sucrose bij te dragen tot ernstige nadelen op termijn. Geraffineerde suiker zou eigenlijk volledig uit onze voeding moeten gebannen worden en eventueel met mate vervangen worden door ongeraffineerde alternatieven zoals ahornsiroop, kokosbloesemsuiker, oersuiker en echte honing.
Sluit een pact met mens en milieu
aan kleurstoffen en synthetische ingrediënten petrochemische derivaten aan ingrediënten van dierlijke oorsprong aan dierproeven te veel verpakking
aan plantaardige en vernieuwende producten met respect voor de biodiversiteit aan 100% natuurlijke en biologische essentiële oliën aan recycleerbare verpakkingen duidelijke informatie voor de consument
Douce Nature is verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel. Verdeler Mannavita BVBAInfo : 056439852 – info@mannavita.be - www.douce–nature.fr
PLANTAARDIGE en van VISOLIEËN afkomstige ESSENTIËLE POLY-ONVERZADIGDE VETZUREN
Omega
Omega
//1 (%3 "%(/4$ 5!. / ! %%. '/%$% circulatie %%. '%8/.$ cholesterolgehalte %. %%. /03)-!,% geheugenwerking %. %7#,42)%5% #/-").!3)% ). plantaardige softcapsules (VegaGels) 5!. +/4$'%0%123% /,):. 5!. '%2%,%#3%%1$ goudgeel lijnzaad %%123% 0%12).' /.'%1!&&).%%1$ .)%3 5%1%23%1$ teunisbloemzaad koolzaad zwartebessenzaad %. pompoenzaad !,,% 1)*+ !!. $% 6!!1$%5/,,% %. (%),8!-% -%%15/4$)' /.5%18!$)'$% %'!'%,2 5%3841%. omega-3 !,&! ,)./,%%.8441 %. omega-6 ,)./,8441 '!--! -/./ $% ,)./,%%.8441 /.5%18!$)'$% 5%3841%. omega-9 /,%; .%8441 %. %)#/2!:%.8441 %. 5)3! %. '/%$% 5%1(/4$).' 5!. $% %22%.3):,% 5%3841%. "%5/1$%13 ). (%3 -).% ,)#(!!- (%3 behoud van een ideaal evenwicht tussen de goede HDLen de slechte LDL-cholesterol Aanbevolen consumentprijs: 120 softgels: €13,86, bestelnummer apotheek: CNK2491-454
)3'%"!,!.#%%1$% 2!-%.23%,,).'%. 5!. %.
-%3 %%. (/'% ")/$)20/.) "),)3%)3 !&+/-23)' 4)3 $% /,)%:. 5!. '%2%,%#3%%1$% +/4$6!3%15)22%.
/&3'%,2
/2%1).'%. 0%1 2/&3'%, 180mg EPA/120mg DHA Aanbevolen consumentprijs: 100 softgels: €17,99 Bestelnummer apotheek: CNK2248-094
360mg EPA/240mg DHA /&3'%,2
Aanbevolen consumentprijs: 60 softgels: €20,19 Bestelnummer apotheek: CNK2511-749
ALTISA -!!+3 %.+%, '%"14)+ 5!. ).'1%$):.3%. 5!. $% !,,%1"%23% +6!,)3%)3 %. 84)5%1(%)$ ). $%'%,)*+% !#3)%5% 231%.'% //$ !.4&!#341).' 1!#3)#%2 1)#(3,)*.%. %. /& !.$%1% &!1-! $/2%1).'%. -%3 !,2 1%24,3!!3 %%. '%6!!1"/1'$% $/%,31%&&%.$(%)$ , /.8% 01/$4#3%. 8)*. 51)* 5!. "%6!!1 #/0%% 01/$4#3)%23!.$!!1$%. //1 ).&/1-!3)% /5%1 ALTISA 2-!!+ %. +,%4123/&&%. 24)+%1 8/43 8%3-%%, ')23 3!16% -!; 2 -%,+ $%1)5!3%. 2/*! ',43%. 3!,+ ,!# % 5%1+1)*'%. ). !,,% 1%&/1- %. $)%%36).+%,2 %. '%5!1)%%1$% %. %5%.6)#(3)'% 3/2% %. $)%1,)*+% $%1)5! 3%. %. 6/1$%. '%01/$4#%%1$ 5/,'%.2 $% ).3%1.!3)/.!!, %1+%.$% %. 8991 5/%$).' %. %%. '%8/.$% ,%5%.223)*, 8)*. "%,!.'1)*+
®
Sinds 1970
BioGezond koken Als aanvulling op de "12 redenen om geraffineerde suikers te vermijden" hiervoor, geven wij u hier de dertiende reden: omdat échte suikers zoveel lekkerder zijn. Daarom deze maand 3 klassieke gerechten bereid op een niet-klassieke, gezonde manier met natuurlijke ongeraffineerde suikers. En omdat het niet altijd rauw hoeft te zijn hebben we voor u een ijsbergsla gevuld en gestoomd, zeker het proberen waard. Aan de slag ermee. - Ludo Slaets-
Pastinaak stoemp
Ingrediënten: • 2 Bio aardappelen (bloemig) • 2 Bio pastinaak • 4 Bio lente uitjes • 1 stengel bio citroengras • 20 gr. bio boter • Bio nootmuskaat • Bio peper van de molen • Bio zout Bereidingswijze: - De aardappelen en de pastinaak schillen, wassen, in grove stukken snijden en koken in een bodempje water met wat zout. - het malse binnengedeelte van het citroengras heel fijn snijden en mee laten koken. - Wanneer de groenten gaar zijn, het resterende water laten uitkoken (of afgieten) en de pot opschudden zodat de aardappelen mooi drogen. - Boter bijvoegen en alles pletten met een vork, het hoeft niet te fijn te zijn. - Op smaak brengen met peper, zout en vers geraspte muskaatnoot. - Voor het opdienen de fijngesneden lente uitjes onder mengen.
10 BioGezond • april 2011
Gestoomde en gevulde ijsbergsla Ingrediënten: • 1 Bio ijsbergsla • 1 Bio broccoli • 1Bio wortel • 5 Bio kerstomaatjes • Bio amandelpasta
• • • •
Bio gember Bio luzernescheuten Bio groentebouillon Bio peper en zout
Bereidingswijze: - Ontdoe de ijsbergsla van de buitenste harde bladeren, snij er ongeveer 1/3 boven af en haal ook de binnenste bladeren eruit. - De broccoli stengels schillen, in blokjes snijden en gaar stomen. - Doe deze dan in de keukenmachine (of mixer) en mix tot een gladde massa. - Roer er een soeplepel amandelpasta onder. - Schil de wortel, snij deze in fijne dobbelsteentjes en stoom tot bijna gaar. - De helft van de broccoli in kleine roosjes snijden en ook stomen tot bijna gaar. - Snij de kerstomaatjes in vier, hak een dun schijfje gember heel fijn en meng samen met de broccoliroosjes en de wortel onder de broccoliamandelpasta. - Afsmaken met peper en zout en vul met dit mengsel de ijsbergsla. - Nog een tiental minuutjes stomen boven een krachtige bouillon en warm opdienen. - Versier met de luzernescheuten
Pannenkoeken met ahornsiroop Ingrediënten: • ½ liter bio melk • 250 gr bio quinoameel • 3 bio eieren
• 1 kl. bio vanillesuiker • Bio boter • Bio ahornsiroop
Bereidingswijze: - Zeef het quinoameel en roer er de melk onder. - Voeg er 2 eieren en 1 eigeel bij, de suiker en een klontje gesmolten boter. - Roer tot er absoluut geen klonters meer in zijn. - Smelt een beetje boter in een pan en bak hierin de pannenkoeken. - Dien op met ahornsiroop
BioGezond • april 2011 11
Vlaamse rijstpap Ingrediënten: • 1 Liter bio rijstmelk • 125 gr. bio dessertrijst (ronde rijst) • Bio kokosbloesemsuiker • 2 draadjes bio saffraan Bereidingswijze: - Breng de rijstmelk aan de kook en doe er de gewassen rijst bij. - Zet op een heel laag vuurtje en laat langzaam garen. - Regelmatig omroeren en als de melk ingedikt is, de saffraan bijvoegen en 10 gr. kokosbloesemsuiker. - Laat nog even op vuur staan, omroeren en uitscheppen in potjes. - Na afkoelen overstrooien met een dun laagje kokossuiker en dadelijk serveren.
Speculaas wafeltjes Ingrediënten: • 300 gr. fijngemalen bio speltbloem • 200 gr. bio oersuiker • 2 bio ei • 200 gr. bio karne- of roomboter • 1 kl. bicarbonaat • 5 gr. bio speculaaskruiden Bereidingswijze: - Klop het eigeel stevig op met de helft van de suiker. - Zeef de bloem erover en meng alles samen met de rest van de suiker, de gesmolten boter, bicar en de speculaaskruiden. - Klop de eiwitten op en spatel voorzichtig onder het mengsel. - Zet het deeg enkele uren in de koelkast, maak er kleine balletjes van en bak af in een middelheet wafelijzer.
12 BioGezond • april 2011
FlortEssence
ÂŽ
Vitaliseert je leven )FMQU CJK IFU BGCSFLFO FO WFSXJKEFSFO WBO HJGUJHF TUPGGFO t MFWFSU CFMBOHSJKLF WPFEJOHTTUPGGFO t POEFSTUFVOU EF TQJKTWFSUFSJOH t JT FFO LSBDIUJHF BOUJPYJEBOU t ESBBHU CJK UPU SFHFOFSBUJF
Hoe toxisch is uw lichaam? $OE DE TEST OP OJIBWA BE
In de wereld van vandaag moet het menselijk lichaam meer dan ooit ongunstige (chemische) stoffen verwerken. Door de toenemende vervuiling en stress zijn de meesten onder ons lichamelijk minstens 15 jaar ouder dan hun chronologische leefUJKE 6JU POEFS[PFL CMJKLU EBU 'MPSt&TTFODF het meest doeltreffende middel is om uw biologische leeftijd te verlagen. Het is een buitengewoon heilzame kruidenformule getrokken uit acht verschillende kruiden (grote klis, schapezuring, rode iep, Russische rabarber, witte waterkers, bruinalg, gezegende distel en rode klaverbloesem) en werd reeds KBBS HFMFEFO EPPS EF 0KJCXB *OEJBOFO HFCSVJLU 'MPSt&TTFODFÂŽ is een alles in ĂŠĂŠn product en het gaat te werk waar het nodig is.
0K*CXB ] %F SPFDL YOUR HEALTH OUR MISSION
Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek. %BOL[JK 'MPSt&TTFODF XPSEU VX MJDIBBN HF[VJWFSE FO HFWPFE FO [P LPNU IFU XFFS JO FWFOXJDIU
www.ojibwa-deroeck.com of bel +32 (0)52 48 43 00
Sommer & Co
Le Moulin du Pivert
Biologische speltkoekjes Vegan - zonder melk en zonder eieren
Biologische koekjes
• Zonder palmolie • Zonder eieren • Zonder melk
kokoskoekjes 100% spelt
gezouten aperitiefkoekjes - 100% spelt olijven en provencekruiden / olijven en chili
W NIEU
• GMO - vrij • Geen kunstmatige smaakstoffen
Distributie
gezouten aperitiefkoekjes - spelt, gerst en gierst Asia sesam + zwarte komijn Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel
Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email: info@hygiena.be • www.hygiena.be
Mariadistel De leverreiniger bij uitstek De lever is met zijn gewicht van 1,5 à 2 kg niet alleen de grootste klier van ons lichaam, het is ook het orgaan dat het meeste lichaamsfuncties voor ons uitvoert. Zo vervult deze ingewikkelde chemische fabriek een centrale rol in de verwerking, opslag en verdeling van opgenomen voedingsstoffen, in de aanmaak van de galvloeistof voor een vlotte vetvertering, in de hormonenstofwisseling, de waterhuishouding en het zuur-base evenwicht. Levensbelangrijk is ook de ontgiftingsfunctie van de lever, een werking die steeds meer onder druk komt te staan bij de westerse mens. Gelukkig kan het kruid mariadistel (Silybum marianum) hierbij een niet te onderschatten natuurlijke hulp bieden. Een goede uitvoering én opeenvolging van fase I en fase II is dan ook zeer belangrijk voor een goede gezondheid. In de praktijk blijkt vooral bij heel wat mensen met een westerse levensstijl fase II vertraagd te werken. Hierdoor dreigen intermediaire toxische stoffen zich op te hopen, die kunnen bijdragen tot het ontstaan van heel wat chronische aandoeningen.
Wondermooie plant
Detoxificatie is zeer belangrijk We trappen een open deur in als we zeggen dat de westerse mens overrompeld wordt door gifstoffen via de lucht, het water, het milieu en de voeding. In ideale omstandigheden haalt de lever deze toxische stoffen (PCB’s, dioxines, DDT, milieugiften, nicotine, nitroverbindingen, ammonium, benzeen, zware metalen, azokleurstoffen, voedingsadditieven, medicijnen, alcohol...) uit de bloedbaan om ze te neutraliseren en vervolgens te elimineren via de gal en de urine. De lever is hiervoor uitgerust met een reeks hooggespecialiseerde enzymen. Door de fase I – enzymen worden veel lichaamsvreemde stoffen door ondermeer oxidatie, reductie, hydroxylatie, hydrolyse, methylatie of disulfiratie omgezet tot wateroplosbare stoffen, die klaar zijn om via de urine af te elimineren. Maar een deel van de toxische stoffen leveren na het doorlopen van fase I nog steeds toxische tussenmetabolieten op, die vaak nog giftiger zijn dan het uitgangsproduct (!) en die dan ook samen met andere toxische stoffen aansluitend zo snel mogelijk nog fase II moeten doorlopen om onschadelijk gemaakt te worden. Door fase II - enzymen worden vervolgens toxische stoffen “geconjugeerd” of gebonden met ondermeer glucuronzuur, glycine, cysteïne, sulfaten of het zeer belangrijke gluthation tot minder toxische stoffen die vervolgens via de nieren of via de gal en dus de darm worden uitgescheiden. 14 BioGezond • april 2011
Meer dan waarschijnlijk is de plant die een overwerkte lever het best kan ondersteunen, de mariadistel. Ondanks het feit dat deze plant met als botanische naam “Silybum marianum“ (voorheen: Carduus marianus) een distelsoort is met gemene gele stekels, is het een wondermooie plant. Daar zorgen de harde, glanzend groene, diep ingesneden en kreukelige bladeren voor, die op hun nerven uitgesproken melkwitte vlekken tot strepen vertonen. In juli en augustus bloeit de mariadistel met halfbolvormige, roodpurperen bloemen die worden beschermd door teruggekromde schutbladeren met een lange stekelpunt. Op het eind van de zomer kan men de zaadhoofden oogsten, waarin glanzend gruisbruine tot bruinzwarte gemarmerde zaden zitten met een witte, zijdeachtige vruchtpluis. Hoewel de mariadistel tegenwoordig heel wijd is verspreid en vooral op zonnige, droge plaatsen in wegbermen, langs akkers en in verwilderde tuinen is te vinden, wordt hij ook intensief verbouwd voor voedingssupplementen op basis van planten.
Werkzaam flavonoïdencomplex Nadat de wortel en de jonge bladeren in de oudheid al werden gewaardeerd als gezondheidsbevorderende groente, werd de mariadistel vooral vanaf de 16e eeuw als hoofdmiddel voor leveraandoeningen naar voor geschoven. Zo raadde men bij leverzwakte een aftreksel van de bladeren én de geplette zaden aan. Later werd een werkzaamheid bij chronische hepatitis (leverontsteking), acute hepatitis en geelzucht geclaimd. In 1954 werd aangetoond dat de gunstige werking van de Mariadistel vooral te danken was aan een complex van flavonolignanen in de zaden: “silymarine”. Silymarine is een verzamelnaam voor een isomerenmengsel met als belangrijkste stoffen silybine of silybinine, isosilybinine, silydianine en silychristine. Tot de werking van maridistel dragen ook toe: flavo-
noïden (o.a. quercetine, dihydrokaemferol en kaemferol), betaïne, onverzadigde vetzuren (linolzuur en oleïnezuur), fytosterolen (campesterol, stigmasterol, sitosterol) en bitterstoffen. Sinds 1970 is de mariadistel één van de meest onderzochte medicinale planten, waarvan de leverbeschermende eigenschappen duidelijk aangetoond werden. Zo blijken dieren door mariadistel immuun te zijn voor de groene knolamaniet Amanita phalloïdes, die anders onherstelbare leverschade veroorzaakt.
Vetten, alcohol, snacks, desserts…..
Vooral een leverbeschermer In de eerste plaats is de mariadistel een “antihepatotoxicum” of “hepatoprotectivum”, wat betekent dat ze de levercellen beschermt tegen de inwerking van een zeer brede waaier van toxische substanties. Zo hebben de zaden dankzij silymarine een uitgesproken antioxiderende werking (vele malen sterker dan vit E), waardoor ze de lipidenperoxidatie of beschadiging van de levercelmembranen onder invloed van zowel exogene gifstoffen als endogene gifstoffen uit de eigen stofwisseling, helpt voorkomen. Ook stabiliseren de zaden de levercelmembranen; zo hecht silymarine zich niet-specifiek aan de celmembraanproteïnen en receptoren, waardoor de penetratie van toxines (vb. alfa-amanitine uit de groene knolamaniet) en van viruspartikels in de cel afgeremd wordt. Mariadistel verhoogt verder ook de detoxificatie door de lever via het belangrijke fase II-detoxificatiesysteem, de “glucorinidatie”, waarbij toxines na binding met glucuronzuur worden verwijderd. Op die manier vermindert ze de levertoxiciteit van geneesmiddelen zoals paracetamol, van gifstoffen als thallium én van ethanol (alcohol). Verder vermindert mariadistel ontstekingsverschijnselen in de lever, remt ze door een “antifibrotisch effect” de degeneratie van levercellen tot bindweefselcellen en verhoogt ze aanzienlijk het regeneratievermogen van de lever, waarbij ze het celmetabolisme van een beschadigde lever stimuleert en de ontwikkeling van jonge levercellen bevordert. Tekenend voor de gunstige werking op de lever is het feit dat de hoeveelheid glutathion tot 35 % kan toenemen. Glutathion is een zeer belangrijke ontgiftende stof met een zeer uitgesproken antioxiderende werking.
Zeer breed inzetbaar Het spreekt vanzelf dat door alle voornoemde eigenschappen mariadistel zeer breed inzetbaar is. Zo is het de eerste plant waaraan gedacht mag worden bij leverschade en het voorkomen van leverschade door toxische inwerking van: • alcohol: bij acute overdosis, om een “kater” te voorkomen of te overwinnen, bij chronische gevolgen van alcohol • medicijnen zoals paracetemol, acetaminofen, chemotherapeutische middelen (best te nemen buiten de kuren), narcosemiddelen (halothaan, chloroform) • allerlei drugs • paddenstoelgiften: mariadistel verbetert de overleving bij vergiftiging door de groene knolamaniet of Amanita phalloïdes (met als toxines alfa-amanitine en phalloïdine) • schadelijke stofwisselingsproducten • voedingsadditieven (kleur-, geur-, smaak- en bewaarmiddelen) • onevenwichtige voeding (teveel transvetten, verzadigde vetten en suiker) • een overmaat aan ijzer (zoals bij de ijzerstapelingsziekte of hemochromatose) • allerlei chemicaliën uit het milieu, verven, lijmen en oplosmiddelen (o.a. tolueen- en xyleendampen), tetrachloorkoolstoffen, lanthaniden, thioacetamide, D-galactosamine…
HEBAFYT ondersteunt je lever! We genieten allen graag van het leven en houden op tijd van lekker eten en drinken. Helaas wordt hierbij de verterende en reinigende functie van de lever onder druk gezet! Geen wonder dat we ons soms futloos voelen, de eetlust te wensen overlaat en vetten ons niet goed bevallen. Met HEBAFYT van BIONAL bestaat een natuurlijk combinatiepreparaat dat de reinigende functie van de lever ondersteunt: • Mariadistel: beschermt de cellen tegen schadelijke invloeden • Curcuma: ondersteunt de reinigende werking van de lever • Artisjok: bevordert de vetvertering en helpt cholesterol beheersen
Weer fris van de lever dankzij HEBAFYT Verkrijgbaar in uw natuurvoedings- en kruidenzaak Voor informatie: Mannavita bvba, Wevelgem, tel. 056 - 43 98 52 info@mannavita.be www.bional.nl
BioGezond • april 2011 15
MARIADISTEL Mariadistel is uiteraard ook een waardevol hulpmiddel om in te zetten bij acute en chronische leveraandoeningen zoals • virale hepatitis (virale leverontsteking), zowel acute vormen (sneller herstel, sneller immuniteit) als chronische vormen; al dan niet gepaard met geelzucht • chronische alcoholische hepatitis met leververvetting • leverinsufficiëntie (ontoereikende functie van de lever) • levercirrhose veroorzaakt door alcohol, toxines, medicijnen, hemochromatose of chronische hepatitis : preventie en afremmen, verhoogt overlevingsduur • levercirrhose bij diabetici: positieve invloed op de nuchtere glucosespiegel, HbA1c en glucose in de urine • leversteatose/steatohepatitis (leververvetting): deze door het westerse voedingspatroon steeds meer voorkomende degeneratie van de lever • leverzwelling, levercongestie • cholecystitis (galblaasontsteking), galkolieken • voedselvergiftiging In voornoemde gevallen merkt men dat mariadistel significante verbeteringen teweeg-
Mariadistel voor de ‘reiniging’. Gestandaardiseerd extract 80% silymarine flavonoïden Mariadistel is een krachtige vrije radicalenvanger en helpt het tegengaan van de lipidenperoxidatie waardoor een gezond celmembraan van het ‘reinigingsapparaat’ van het lichaam gewaarborgd blijft. Het detoxifiërend effect van mariadistel zorgt voor de afvoer van eventuele schadelijke stofwisselingsproducten. ALTISA’s superkrachtige mariadistelformule bevat per 1 capsule: 300mg mariadistelvruchtextract, gestandaardiseerd op minimum 80% silymarine flavonoïden 100mg paardebloemwortelextract 50mg artisjokbladextract Verpakking: 50 vegetarische capsules. Aanbevolen consumentprijs: 50 vcaps: €21,90. Te verkrijgen in de natuur- en dieetwinkel. CNK bestelnummer apotheek: 2489078 ALTISA ! #"+ ' %* $%# ( % )# % ' "" "# " " )% %
' " %( ) " " % ' ) #& % " " ! ' $%# ( ' " + " )% ) " * ! .& ! % ) ' " &# "& "' %" ' #" % " % %! #$ $%# ( ' &' " ) "* ' )# " "
-"' " ) " % &' * ' ' " +( ) % & % &( ' ' " * % #% # '% " % &! " (%&'# " &( % +#(' + '! (' " ' '#& " % % ) ' " " *#% " +,,% &'% " ## "( '(% " % ' " % " ##% " #%! ' #) % ALTISA " +#" ) "&&' + " " %
16 BioGezond • april 2011
" &' " &
brengt in verstoorde leverfunctie-enzymen en serumparameters zoals: AST of aspartaataminotransferase, ALT of alaninetransferase, GGT of gammaglutamyltransferase, GOT, GPT, alkalisch fosfatase, bilirubine, cholesterol, protrombine en albumine. Er mag ook in de meeste gevallen een positief effect verwacht worden van klachten door een zwakke leverfunctie zoals constipatie, vermoeidheid, hoofdpijn en halithosis (slechte adem). Ook merkt men vaak een opklaring van huidziekten die in de hand worden gewerkt door een verminderde leverfunctie: eczema, psoriasis, acne rosacea
Overige eigenschappen en indicaties Door de hoger aangehaalde gunstige werking op de levercellen én door het feit dat de zaden ook bitterstoffen bevatten, gaat er van de mariadistel ook een cholagoge (galvormende) en choleretische (galdrijvende) werking uit. Maar we moeten hierbij wel opmerken dat planten als artisjokblad (Cynara scolymus), kurkumawortel (Cur cuma longa / xanthorrhiza) en paardenbloemwortel (Taraxacum officinale) dat nog beter doen. Mariadistel ondersteunt dan ook die planten: • bij onvoldoende galvorming en een slechte vertering van vetten • in de preventie van galstenen (cholelithiasis) • bij zwangerschapsbraken en reisziekte • bij een hoog cholesterol- en triglyceridengehalte Interessant is ook het feit dat mariadistel de circulatie bevordert in de vena porta (de belangrijke “poortader” in de buik) en er de druk in verlaagt. Ze wordt dan ook vaak ingezet bij: • portale hypertensie (overdruk in het vena porta-systeem) door diverse aandoeningen • hemorrhoïden (aambeien), varices (spataderen), ulcus cruris (spataderzweer), epistaxis (neusbloedingen) en slokdarmbloedingen… in zoverre deze een gevolg zijn van een overdruk in de portale bloedvaten • hypotensie (lage bloeddruk) door leverlijden Te noteren valt dat mariadistel nog de volgende eigenschappen heeft: • ze bevordert de aanmaak van moedermelk • ze beschermt ook de nieren en de pancreas tegen toxische stoffen • ze bevordert algemeen de spijsvertering • ze helpt de bloedsuikerspiegel beter te controleren • ze draagt bij tot de preventie van tumoren
Artisjokblad vult de werking van mariadistel goed aan.
Hoe mariadistel gebruiken? Door de lage wateroplosbaarheid van silymarine hebben infusen (thees) en aftreksels niet zoveel zin. Kies ofwel voor een alcoholische tinctuur of voor een droogextract in capsules of tabletten. In dit laatste geval genieten op silymarine gestandaardiseerde preparaten (soms tot 70 à 80 %) de voorkeur. Nog beter is de associatie van silymarine aan fosfatidylcholine (een component van lecithine): dat verhoogt merkbaar de absorptie en dus de werkzaamheid. Laat de dosis vooral bepalen door de arts of therapeut. De aangeraden gemiddelde dagdosis bedraagt doorgaans het equivalent van 12 à 15 g zaden; in droogextracten preparaten het equivalent van 200 à 400 mg (max 800 mg) silymarine, berekend als silybinine. Op te merken valt dat mariadistel goed combineert met andere planten. Vooral artisjokblad (Cynara scolymus) en kurkumawortel (Curcuma longa/xanthorrhiza) vullen de werking van mariadistel goed aan. Er kan ook gedacht worden aan planten zoals paardenbloemwortel (Taraxacum officinale), het blad van de pepermunt (Mentha X piperita), de wortel van stinkende gouwe (Chelidonium maius), rammenas (Raphanus sativus var. nigra) en duivenkervel (Fumaria officinalis).
Waarschuwingen Mariadistel is zeer veilig bij de aangegeven doses en wordt goed verdragen; ook bij langdurig gebruik.. Er is geen melding van chronische toxiciteit. Door de ontgifting kan wel eventueel kortstondig hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, opgeblazen gevoel, winderigheid, onregelmatige stoelgang of diarree optreden; dit kan vermeden worden door de dosis geleidelijk op te voeren. Er kan ook een mild laxerend effect optreden in de eerste dagen met losse stoelgang, wat meestal na 2 à 3 dagen ophoudt. Een zeldzame keer wordt een allergische reactie, urticaria (netelroos) of arthralgie (gewrichtspijn) aangegeven. Mariadistel enkel geven op voorschrift aan zwangere vrouwen en kinderen onder de 6 jaar. Niet geven bij gedecompenseerde levercirrhose. Overleg steeds met je arts bij de gelijktijdige inname van medicijnen.
De WELDADEN van GEFERMENTEERD GRANAATAPPELSAP CURTAY De meest onderzochte gezondheidsnutriënt : 300 studies
door Dokter Jean-Paul
De granaatappel-polyfenolen zoals punica- bruikt, krijgt men een product dat helemaal lagine blijken merkwaardige antioxidanten, vrij is van elk chemisch besmettingsmiddel. krachtige ontstekingsremmende middelen Talrijke vervaardigingprocedés veroorzaen agentia te zijn die de meeste mechanis- ken veranderingen van de polyfenolen. Het men kunnen tegenwerken die tot de met heetdrogen condenseert de polyfenolen tot het verouderen steeds vaker voorkomende grote moleculen die niet door de wand van zogenoemde degeneratieve ziektes leiden: het darmkanaal kunnen gaan en dus niet worcardiovasculaire, neurologische ziektes en den opgenomen. Voor de productie van het in het bijzonder Alzheimer. Elixir heeft Dr. Jacob een lyofilisatieproces bij Ze zijn vooral gekend voor hun medethera- lage temperatuur voorgeschreven waarmee peutische effecten in prostaatkanker. Studies dit fenomeen kan worden vermeden. over celculturen bij dieren en bij de mens hebben aangetoond dat ze door talrijke Maar zelfs bij lyofilisatie zijn veel polyfenolen complementaire effecten de ontwikkeling nog te groot om uit de darm in de bloedsomloop over te gaan. van tumoren kunnen bestrijden. Preklinische studies laten denken Men weet dat de Hebreëers in dat granaatappel-polyfenolen Babylonië het granaatappel« Preklinische ook een hulpmiddel zouden sap fermenteerden en dat studies laten denkunnen zijn tegen andere ken dat granaatappelfermentatie talrijke molekankers zoals borstkanker. culen kan voorverteren, polyfenolen ook een Tenslotte zijn ze vaatverwiwaaronder polyfenolen, hulpmiddel zouden jderend en aanbevolen tewaardoor die veel beter kunnen zijn tegen gen erectiele disfunctie; het kunnen worden geabandere kankers zoals is ook vastgesteld dat ze de sorbeerd. Overigens was borstkanker. » proliferatie van het griepvirus dat al aangetoond door het kunnen verminderen. overgaan van de polyfenolen in het bloed vanaf gefermenteerde rode wijn Maar onder welke vorm moet en vanaf druivensap te vergelijken. Een Ismen granaatappel-polyfenolen raëlische onderzoeker had het idee vers grainnemen om het best van hun naatappelsap met gefermenteerd granaaeigenschappen te profiteren? tappelsap te vergelijken. Resultaat: lange In verse vruchten bevatten de zaden veel wa- polyfenolen worden door de fermentatie ter en heel kleine hoeveelheden polyfenolen. ontbonden en er gaan er veel meer in het Grenadine bevat veel suiker maar weinig of bloed en in de weefsels over. Dat door Dr. geen polyfenolen. De granaatappelsappen Jacob verbeterde procedé verhoogt de efbevatten er meer, maar de gehaltes variëren fecten van het Granaatappelelixir. sterk, van 900 mg/l tot een beetje meer dan Studies hebben aangetoond dat een halve dosis gefermenteerd sap dezelfde remmende 4000 mg/l. Dr. Ludwig Jacob, een Duitse arts en onde- effecten op de proliferatie van borstkankercelrzoeker, heeft gezocht hoe men een polyfe- len heeft als een dosis vers granaatappelsap. noolconcentraat kan verkrijgen. Door een De doeltreffendheid van gefermenteerd sap honderdtal granaatappels per liter te gebrui- op de uitbreiding van tumorcellen is ook ken, is hij erin geslaagd het Granaatappel groter dan die van vers sap. Elixir te produceren dat 40 000 mg/l bevat, 23 Ten slotte kan de fermentatie, die de biolomaal superieur aan de beste sappen op de markt. gische beschikbaarheid van de polyfenolen De kwaliteit van de gebruikte granaatappels verbetert verdergaan dankzij de darmflora. is ook belangrijk. Als die niet streng worden Daarom is het aanbevolen, bij het begin gesorteerd, kunnen bedorven granaatap- van de inname van Granaatappel Elixir (20 pels tot de aanwezigheid van sorbitol in het ml per dag of 4 capsules Granaprosan), het sap leiden, een ongewenst laxeermiddel dat evenwicht van de darmfermenten te optiook een teken is van minder goede kwaliteit. maliseren door een kuur van Ré-énergetik, Door de analyses van elk lot kan worden ge- die inuline - een prebioticum van de aardverifieerd indien er geen sorbitol is waarvan peer - bevat. Anderzijds, als de Ontzurende de aanwezigheid soms te wijten is aan de Formule 2 maanden lang samen met die toevoeging van andere vruchten. Dankzij de Ré-énergetik wordt ingenomen, alkaliniseert weigering van elke cultuur die pesticiden ge- ze het celmilieu, reduceert dus de acidose en
meer informatie : www.granaatappelelixir.be - 04/349.03.03 - info@medicatrix.be
zal geschikt zijn om de doeltreffendheid van de kuur van Granaatappel Elixir te verhogen. Om van de talrijke preventieve of medetherapeutische effecten van de granaatappelpolyfenolen te profiteren, is het dus heel belangrijk op de kwaliteit van hun bron te letten: ze moeten biologisch beschikbaar zijn d.w.z. dat ze gemakkelijk worden opgenomen en dus door onze weefsels en organen zullen kunnen worden gebruikt.
De gehaltes aan polyfenolen van de granaatappelsappen zijn met elkaar vergeleken. Ze zijn uiterst verschillend. 100 granaatappels worden gebruikt om 1 liter Granaatappel Elixir te vervaardigen, daarom is die drank verreweg het polyfenolenrijkste product op de markt. Een andere kwaliteitsfactor, de hoge temperatuur, zal de polyfenolen polymeriseren, ze tot grote, met elkaar gebonden moleculen veranderen die niet meer kunnen worden geabsorbeerd zoals looistoffen bv. Daar het gefermenteerde Granaatappel Elixir en de GranaProsan capsules bij lage temperatuur en door lyofilisatie worden vervaardigd, wordt dat proces vermeden. Integendeel, de fermentatie voorverteert ze, ontbindt ze tot nog kleinere, gemakkelijker absorbeerbare moleculen. Bovendien metaboliseert de fermentatie sommige polyfenolen, maakt ze bioactief wat ze zonder fermentatie niet zouden zijn. Samenvattend : dat Granaatappel Elixir, gedeeltelijk gefermenteerd granaatappelsap, en de GranaProsan capsules (gelyofiliseerd poeder van 100% gefermenteerde granaatappels) bevatten 23 keer zoveel polyfenolen als het geconcentreerde sap en zijn 23 keer werkzamer dan niet-gefermenteerde sappen.
Gefermenteerd Granaatappelsap
Dr. J-P. Curtay Bestelling: 3,5 € + 2 € verzendingskosten marco pietteur uitgever sprlu, 39 av. du Centenaire B-4053 Embourg
om te downloaden
GRATIS op :
http://boek.medicatrix.be
Ontstekingsremmende voeding Verstandig eten om ontstekingen en pijnen in bedwang te houden Heel wat ziektebeelden - en vaak zijn daar pijnlijke aandoeningen bij - zijn het gevolg van een chronisch ontstekingsproces in het lichaam. In de reguliere geneeskunde probeert men hierbij op verschillende manieren door ontstekingsremmers en pijnstillers verlichting te brengen, zonder dat op de eigenlijke oorzaak wordt ingegaan. Nochtans kan men door het aanpassen van de voeding, niet zozeer acuut dan wel op langere termijn, vaak het ontstekingproces verminderen tot zelfs een halt toeroepen, waarbij een opheldering van de klachten of een verzachting van de pijn kan verkregen worden. Wat zijn de belangrijkste tips voor een anti-inflammatoir of ontstekingremmend voedingspatroon?
Een centraal ontstekingsmechanisme Centraal in het ontstaan van heel wat ontstekingsbeelden staat het zogenaamde prostaglandinemetabolisme. Dit is een systeem van weefselhormonen, dat voor het grootste deel gevoed wordt door de essentiële omega-3- en omega-6-vetzuren en waarbij andere voedingsstoffen zoals magnesium, zink, vitamine C, B3 en B6 helpen het geheel in goede banen te leiden. Als alles goed gaat, worden er voldoende “goede” weefselhormonen (vooral prostaglandines 1 en 3) gevormd om “slechte” en dus ontstekingsbevorderende weefselhormonen (vooral prostaglandines van het type 2, tromboxanen 2 en leukotriënen 4) een halt toe te roepen. Zeer belangrijk hiervoor is een voldoende aanvoer van omega-3-vetzuren alfalinoleenzuur (ALA), Eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) en een gematigde aanvoer van de omega-6-vetzuren linolzuur (LA), gammalinoleenzuur (GLA) en arachidonzuur (AA). We verwijzen hiervoor naar schema A. Een ontstekingsremmende voeding zal er dan ook op gericht zijn dit systeem zoveel mogelijk in gunstige zin te beïnvloeden.
Basis van veel ziektebeelden De ontregeling van het prostaglandinemetabolisme kan diverse ontstekingsbeelden in de hand werken of veroorzaken. We denken hierbij aan reumatische aandoeningen (vooral vormen van artritis zoals reumatoïde artritis, de ziekte van Bechterew en jicht), aan allergische ziektebeelden zoals astma en hooikoorts, aan ontstekingsziekten van de huid zoals eczema en psoriasis, aan auto-immuunziekten zoals multiple sclerose en lupus erythematodus, aan ontstekingsziekten van de darm zoals de ziekte van Cröhn en colitis ulcerosa, aan hart- en vaatziekten (zoals atherosclerose, trombose en embolie), aan depressiviteit, ADHD, prikkelbare darmsyndroom, premenstrueel syndroom
18 BioGezond • april 2011
(PMS), hoofdpijn en andere ziektebeelden die gepaard gaan met pijn, oedeem en eventueel koorts. In elk van deze gevallen kan met ontstekingswerende voeding een basis voor een betere gezondheid gelegd worden. schema A
Af te raden en te beperken voeding: - Vermijd een overmaat van verzadigde vetzuren en vooral bronnen
van het het omega-6-vetzuur arachidonzuur (AA) uit vlees, vette kazen en melkproducten: hoewel we dit laatste vetzuur nodig hebben in de membranen van onze lichaamscellen, zal het bij overmaat leiden tot een te hoge bloedspiegel van “vrij arachidonzuur” en zal dit via de enzymsystemen COX-2 en LOX-2 leiden tot een te hoge aanmaak van ontstekingsbevorderende stoffen zoals prostaglandines van het type 2, tromboxanen 2 en leukotriënen. - Vermijd een overmaat aan van omega-6-vetzuur linolzuur (LA) uit zonnebloem-, maïs-, soja-, arachide-, sesam-, druivenpit- en saffloerolie en alle daarvan afgeleide producten zoals margarines, sauzen, dressings en duizenden verwerkte voedingsmiddelen: bij een teveel wordt uit linolzuur – via gammalinoleenzuur of GLA en dihomogammalinoleenzuur of DGLA) ook teveel vrij arachidonzuur aangemaakt met het bevorderen van ontstekin - Vermijd zoveel mogelijk de “transvetzuren”: deze ontstaan van zodra men oliën, rijk aan meervoudig onverzadigde omega-6- of omega-3-vetzuren (maïsolie, sojaolie, zonnebloemolie, saffloerolie, arachideolie, sesamolie, druivenpitolie, lijnzaadolie, koolzaadolie…) gaat harden of hydrogeneren of overmatig gaat verhitten. Harden gebeurt vooral bij de productie van margarines (al worden tegenwoordig daar de meest transvetzuren nadien “uitgevist”) en van allerlei oliën die in talrijke verwerkte voedingsmiddelen als koek, gebak, sauzen en mayonaise zitten. Overmatig verhitten gebeurt door de voornoemde oliën te gebruiken bij het bakken, braden en frituren. Transvetzuren zijn vetzuren die een voor het lichaam een zeer storende vorm hebben aangenomen en de wer-
-
-
-
-
king van de goede omega-6- en omega-3-vetzuren verstoren, de aanmaak van de “goede “ prostaglandines van het type 1 en 3 remmen en de aanmaak van de “slechte” prostaglandines 2, tromboxanen 2 en leukotriënen 4, bevorderen. Transvetzuren komen in onze westerse voeding zeer veel voor. Vermijd dan ook zoveel mogelijk: kant- en klaar maaltijden en -sauzen, frituur- en tavernekost, fast food, margarines, harde bakmargarines, industrieel gebak, chips, gewone chocopasta, vissticks, diepvriesgerechten, bereide vleeswaren…, kortom telkens plantaardige oliën gehard of verhit (behalve olijfolie) werden. En bak en frituur niet in de genoemde meervoudige onverzadigde oliën. Vermijd helemaal alle bereide vleeswaren (ham, hamburgers, hotdogs, frikadellen, paté, worsten, salami, bereid gehakt …): ze bevatten zowel teveel verzadigde vetten als transvetzuren, naast allerlei additieven Vermijd helemaal suiker onder al zijn vormen (frisdrank, snoep, ijs, koek, gebak, verborgen suiker…): niet alleen is dat een “nutriëntenrover” die algemeen ontstekingsprocessen in de hand werkt, ze remmen het enzym delta-6-desaturase dat een cruciale rol speelt in de aanmaak van de “goede “ prostaglandines van het type 1 en 3 Vermijd helemaal geraffineerde granen of witmeelproducten (wit brood, gewoon “bruin” brood, pistolets, baguettes, witte pasta, witte rijst…): zijn niet alleen ontdaan van nuttige vitaminen, mineralen en antioxidanten, ze remmen eveneens het enzym delta-6desaturase dat een cruciale rol speelt in de aanmaak van de “goede “ prostaglandines van het type 1 en 3 Vermijd een overmaat aan alcohol: dit remt eveneens het enzym delta-6-desaturase Vermijd alle voedingsmiddelen waarvoor allergie of intolerantie
NATUURLIJKE STOELGANG HOE MAKKELIJK KAN DE BOODSCHAP ZIJN... Ondersteunt op natuurlijke wijze een regelmatige stoelgang en bevordert de inwendige reiniging Natuurlijk ... het is Wapiti! Wapiti Darmtransit - Transit Intestinal is verkrijgbaar of te bestellen bij: Drogist, Apotheker, Reform- en Gezondheidswinkel. Import België/Luxemburg: Marma bvba, Esperantolaan 5a, B-3300 Tienen. Tel.: 016 - 632 736 www.wapitinatuur.be
BioGezond • april 2011 19
Pompoenpitten
Ansjovis
Waterkers
Papaya
kan aangetoond worden: vaak is dat koemelk, gluten, citrusvruchten, nachtschaden, pinda’s, aardbeien…. Een goede leidraad is het bloedgroependieet van Dr. Peter d’Adamo. Zo zijn bv. tarwe, haver, sinaasappels en alle koemelkproducten bij bloedgroep O zeker af te raden. - Vermijd een overmaat aan koffie
- Gebruik om te verhitten:
Aan te raden:
-
Men kan door een goede keuze van voedingsmiddelen en het leggen van de juiste accenten mee bepalen of het prostaglandinemechanisme de kant uitgaat van ontsteking of de kant uitgaat van het afremmen van ontsteking met het daaraan gekoppelde verminderen van symptomen als pijn, stijfheid, zwelling, ziektegevoel… Op te merken valt dat dit niet zomaar op enkele dagen tijd gebeurt en dat het afremmen van de ontsteking nog kan versneld worden door voedingssupplementen, die de actieve ingrediënten van de volgende voedingsmiddelen geconcentreerd bevatten (visolie, gefermenteerde knoflook, curcuminoïden, quercetine, magnesium, tocotriënolen….). - Gebruik meer bronnen van omega-3-vetzuren: • bronnen van alfalinoleenzuur (ALA): ongeraffineerde lijnzaadolie, - perillaolie en - koolzaadolie van eerste koude persing (maar verhit deze oliën niet!), walnoten, pompoenpitten, groene groenten (postelein, peterselie, veldsla, waterkers…). Hou er wel mee rekening dat ALA maar voor een beperkt deel wordt omgezet in EPA en DHA en dus de volgende voedingsbronnen ook nodig zijn • bronnen van EPA en DHA: 2 maal per week 150 g of 3 maal per week 100 g vette vis zoals makreel, sardines, ansjovis, haring, zalm - Gebruik ongeraffineerde olijfolie van eerste koude persing: deze olie is niet rijk aan de essentiële omega-3- en omega-6-vetzuren, maar wel aan het mono-onverzadige vetzuur of omega-9-vetzuur oleïnezuur. Door het voorkomen van één enkele onverzadigde verbinding in zijn structuur, is dit vetzuur veel bestendiger tegen aantasting door de vrije radicalen en neigt het minder tot ontstekingsprocessen. Bovendien bevat het met hydroxytyrosol een sterk antioxidans. Deze olie wordt best koud gebruikt, maar kan worden gebruikt voor bakken en braden
-
-
Ananas
• bakken, braden én frituren: vooral bronnen van verzadigde en dus stabiele vetten zoals ongeraffineerde kokosolie en (met mate) roomboter van een goede kwaliteit • bakken en braden: voornoemde koudgeperste olijfolie, ongeraffineerde rode palmolie, hybridesoorten van zonnebloemolie en saffloerolie, die rijk zijn aan het mono-onverzadigde oleïnezuur vetzuur Gebruik volop biologische groenten. Een absoluut minimum is 300 g per dag. Leg hierbij vooral de nadruk op: • groenten van de uienfamilie (knoflook, ui, bieslook, daslook, prei): deze zijn rijk aan cepaenen en flavonoïden zoals quercetine, die de hoger vernoemde enzymen COX-2 en LOX-2 remmen met minder aanmaak van de prostaglandines 2, tromboxanen 2 en leukotriënen 4 • kruiden als curcuma (die COX-2 en LOX-2 remmen) en gember (dat COX-2 remt) • koolsoorten en broccoli • waterkers Gebruik voldoende de biologisch fruit, minimum 2 à 3 stuks per dag. Leg hierbij vooral de nadruk op: • alle mogelijke soorten bessen (zwarte bessen, blauwe bosbessen, veenbessen, aroniabessen, aardbeien, frambozen, aalbessen, granaatappels, mangistansap): zijn leveren veel bijzondere bioflavonoïden en anthocyanen aan, die op verschillende manieren de ontstekingsbevorderende routes afremmen. Zij zijn ook rijk aan salicylaten, die een natuurlijke pijnstillende werking hebben • appels: topbron van het bij de uienfamilie vernoemde quercetine • ananas en papaja: bevatten met bromelaïne en papaïne eiwitsplitsende enzymen, die helpen ontstekingsverschijnselen als zwelling, oedeem en roodheid afnemen Gebruik met mate volle granen: vooral het zeer complete quinoa en volle rijst, waarvoor weinig intolerantie bestaat. Noten (vooral walnoten) en zaden (vooral pompoenpitten) Peulvruchten Rode wijn, rijk aan vaatwandbeschermende polyfenolen: 1 à 2 glazen per dag Met mate: zure zuivel (yoghurt, kefir, kwark), magere geitenkaas
www.elitecoiff.be
www.cliniqueducheveu.be
Onze adressen in BELGIE
EEN HEEL INTENSIEF PROGRAMMA OM UW HAARGROEI OPNIEUW TE STIMULEREN
20 BioGezond • april 2011
Rue Plomcot, 6 - 6224 FLEURUS Tel.: 071 81 19 94
Lenniksebaan 808 - 1070 ANDERLECHT Tel.: 02 555 43 44
K. Van Doorslaerlaan 67 - 2880 MARIEKERKE Tel.: 0475 68 19 13
Keerbergsteenweg 4 - 3150 HAACHT Tel.: 016 60 04 61
Reinig uw lichaam met:
Açai Clean & Burn Detox en vetverbranding X-Trine Açai Clean & Burn is een AÇAI BERRY FORMULE waarin twee bekende ingrediënten zijn samengebracht namelijk de Açai bes en Groene thee. Açai bessen zitten boordevol anti-oxidanten die het lichaam beschermen. Groene thee en Chroom bevorderen de stofwisseling waardoor men meer verbrandt. L-Carnitine ondersteunt de vetstofwisseling waarbij opgeslagen vet wordt omgezet tot energie wat het lichaam actief houdt. De toevoeging van Groene thee vermindert je eetlust en ondersteunt gewichtsverlies. Tot slot draagt Paardenbloem bij aan de reiniging van je lichaam.
• • • • •
Ondersteunt gewichtsbeheersing Vermindert eetlust Geeft een energietoename Ondersteunt vetstofwisseling Draagt bij aan de reiniging van het lichaam
X-TRINE Açai Clean & Burn
60 capsules 14.95
Nu 2 voor
19.
95
Snel afslanken
CitroenSapkuur Afslank capsules
Reinig lichaamt je stimule en de spijsert verterin g
9.
95
PK Benelux BVBA, Henri van Heurckstraat 15, 2000 Antwerpen. Meer weten?
ing
MET SOLIDAGO samenst tige ell ch
nu voor
Draagt bij aan de vetverbranding Bevordert de stofwisseling Vermindert hongergevoel Helpt bij gewichtsbeheersing Geeft energie
0800-73183 (gratis)
Kra
60 capsules van 17.95
• • • • •
samens tel tige l ch
ing
X-TRINETM CitroenSapkuur Afslank capsules
Kra
X-TrineTM CitroenSapkuur Afslank capsules is een zorgvuldig samengestelde 20 dagen kuur om te helpen gewicht te verliezen. L-Carnitine draagt bij aan de vetverbranding. Groene thee bevordert de stofwisseling, geeft energie en vermindert het hongergevoel. Door de toevoeging van Kelp helpt deze kuur je om je gewicht te beheersen. Kortom; X-TrineTM CitroenSapkuur Afslank capsules is een ideale kuur om te helpen af te slanken.
www.pkbenelux.com
Deze producten zijn verkrijgbaar in alle natuurwinkels
Een nieuwe en belangrijke gezondheidsparameter
De omega-3-index De westerse mens kampt met een teveel omega-6-vetzuren en een tekort aan omega-3-vetzuren in zijn lichaam, dat is algemeen geweten. Dat deze disbalans bijdraagt tot tal van chronische aandoeningen met een belangrijke ontstekingscomponent, leggen we uit in het artikel “ontstekingswerende voeding” elders in de ze Biogezond. Gelukkig zijn er het laatste decennium honderden klinische en epidemiologische studies verschenen die onderbouwen dat het aanvullen van omega-3-vetzuren bij de preventie en aanpak van deze aandoeningen zeer zinvol is. Als we dat allemaal begrijpen, dan stellen we ons de logische vraag: hoe weten we of we voldoende omega-3-vetzuren hebben in ons lichaam? Het antwoord is: met de “Omega-3-index”, een gezondheidsparameter die ons aangeeft of we een extra dosis omega-3 kunnen gebruiken.
Wie riep deze index in het leven?
Hoe meer omega-3 vetzuren onder de vorm van EPA en DHA in de rode bloedcellen, hoe lager de kans op hart- en vaatziekten. Het is dan ook evident dat het bepalen van de omega-3-index deel zou moeten uitmaken van elke medische check up.
Wat is de omega-3-index? Eerst moeten we vertellen dat zowel omega-6- als omega-3-vetzuren ook een zeer belangrijke structurele en functionele rol vervullen in de honderden kilometers celmembraan die ons lichaam telt. Nu is de samenstelling van de celmembraan van de rode bloedcellen in ons bloed een perfecte weergave van die van andere celmembranen zoals die van de hersenen, het hart en de nieren. U raadt het al: met een eenvoudige bloedafname of zelfs de simpele afname van enkele druppels bloed kan men vervolgens de “omega-3-index” bepalen. Meer bepaald is de omega-3-index: het percentage omega-3-vetzuren (met name EPA en DHA) ten opzichte van de totale hoeveelheid vetzuren in de celmembraan van de rode bloedcellen, een cijfer dat representatief is voor de status van de omega-3-vetzuren in het hele lichaam.
22 BioGezond • april 2011
Wie denkt dat het formuleren van de omega-3-index als gezondheidsparameter nattevingerwerk is, heeft het helemaal verkeerd voor. Samen met professor Harris, stelde Prof. Clemens von Schacky, eminent cardioloog en hoogleraar aan de Universiteit van Munchen, vast dat de hoeveelheid EPA en DHA in de hartspier (en dus ook in de rode bloedcellen) eigenlijk een zeer goede risicofactor is om de kans op hart- en vaatziekten in te schatten. Hij zag dat mensen met een omega-3-index van 4 % of lager liefst 10 maal meer kans liepen op een plotse hartdood dan mensen met een omega-3index van 8 % of meer. Hij stelt ronduit: “hoe meer omega-3 vetzuren onder de vorm van EPA en DHA in de rode bloedcellen, hoe lager de kans op hart- en vaatziekten”. Het is dan ook evident dat het bepalen van de omega-3-index deel zou moeten uitmaken van elke medische check up.
Omega-3-index tussen 8 en 11 % voor iedereen goed Ondertussen geldt in de natuurgeneeskunde dat een omega-3-index tussen 8 en 11 % een ideaal cijfer is. Om te beginnen in de preventie en aanpak van hart- en vaatziekten zoals hartinfarct, hartinsufficiëntie, beroerte en trombose. Maar eigenlijk is dit streefcijfer voor iedereen van tel en in het bijzonder bij of ter voorkomen van: - artritis (reumatoïde artritis, de ziekte van Bechterew en jicht) en artrose - allergische ziektebeelden zoals astma en hooikoorts - eczema en psoriasis, droge en schilferige huid - auto-immuunziekten zoals multiple sclerose en lupus erythematodus - ontstekingsziekten van de darm zoals de ziekte van Cröhn en colitis ulcerosa - depressiviteit, ADHD, ADD, dyslexie, dyspraxie - prikkelbare darmsyndroom (Spastisch colon)
ZUIVER TOT HET EXTREME -
premenstrueel syndroom (PMS), menopauzale klachten subfertiliteit (verminderde vruchtbaarheid) bij man en vrouw maculaire denegeratie (leeftijdsgebonden netvliesaantasting) ...
Hoe je omega-3-index verhogen? In tegenstelling tot Japan, waar mensen op een traditioneel visrijk dieet gemakkelijk een omega-3-index vertonen tussen de 8 en de 10, haalt de gemiddelde westerling helaas maar een gemiddelde van 4,7 %. Er is dus werk aan de winkel! Hoeveel omega3-vetzuren je precies nodig hebt om het streefcijfer van minimum 8 % te halen, is uiteraard afhankelijk van het individu en van de startwaarde van zijn omega-3-index. Er zijn inmiddels al verschillende studies gebeurd en daaruit blijkt dat een absoluut minimum van dagelijks 500 mg EPA + DHA, maar best dagelijks 1 g EPA + DHA ingenomen wordt. Je kan dat op twee manieren doen: ofwel meer vette vis gaan eten, ofwel visolie als voedingssupplement innemen. In het eerste geval kan je met twee porties vette vis per week (wat overeenkomt met ongeveer 500 mg EPA + DHA per dag) hopen dat je langzaam maar zeker - doorgaans na minstens 20 weken - de gewenste index haalt. Wie gewoon meer vis wil eten om tot de inname van 1 g EPA + DHA te komen, kan dat ook doen, maar die moeten we wel wijzen op het feit dat zoiets tegenwoordig kan leiden tot te hoge gehalten van dioxines, PCB’s en zware metalen in het bloed (zie vorige BioGezond: “Hoe verstandig vette vis eten?”). In de praktijk is het dan ook zo dat een goede en zuivere visolie is aangewezen, die zeker de eerste 3 maand 1 g EPA + DHA aanvoert. We moeten nog twee zaken opmerken: het is niet mogelijk om je omega-3-index substantieel te verbeteren met alleen plantaardige vetzuren (ALA of alfalinoleenzuur uit lijnzaad, groene groenten, walnoten, pompoenpitten) of met 1 capsule die maar rond de 150 mg EPA + DHA bevat!
Alle Omega-3 voordelen die men nodig heeft. Niets van ongewenste onzuiverheden of oxidaties. De superieure kwaliteit van onze visolie hangt af van zijn zuiverheid en integriteit. Nordic Naturals beseft ten volle dat structuur en kwaliteit de werking en efficiëntie van Omega-3 visolie bepalen. Daarom ontwikkelde Nordic Naturals gepatenteerde productieprocessen waardoor we dé referentie werden dankzij onze onberispelijke visoliekwaliteit, en dat al bijna 15 jaar lang. Ons zuurstofvrije productieproces op lage temperatuur garandeert de integriteit van de delicate oliën en elimineert eventuele, schadelijke toxines zoals kwik. Het resultaat: 100% zuiver farmaceutische Omega-3 vetzuren die uw lichaam nodig heeft voor een sterk hart en gezonde hersenen. Nordic Naturals-visolie is gegarandeerd vrij van zware metalen (en van meer dan 210 andere toxines). Tests van onafhankelijke instellingen tonen aan dat de waarden 10 keer lager liggen dan de strenge Noorse Medische Norm en Europese Farmacopee. En dat kan van geen andere visolie gezegd worden. Nordic Naturals—Always Innovating. Always Pure.
Kies de juiste visolie Voor wie voldoende snel én veilig een omega-3-index van minstens 8 % wil halen, ligt dus de keuze voor de extra inname van een gezuiverde visolie van een goede kwaliteit voor de hand, met in het begin liefst 1 g EPA + DHA. Het stellen van kwaliteitscriteria zoals extreme zuiverheid, sterke concentratie, CO2-extractie bij lage temperatuur zonder solventen, lage ecologische voetafdruk en ondersteunende klinische studies, leidt je snel tot de juiste visolie.
Zelf testen met eenvoudige vingerprik Wie bij zichzelf wil testen hoe het gesteld is met zijn omega-3index, kan dat doen met een eenvoudige vingerprik. Deze test kan sinds kort besteld worden via de natuurwinkel en kost om en bij de 45 euro (analyse door het labo en bezorgen van de resultaten inbegrepen). Hij vertelt bovendien niet alleen hoe hoog (of laag) je omega-3-index is, je krijgt ook zicht op de verhouding omega-6/omega-3, op je hoeveelheid omega-6-vetzuren, op de hoeveelheid omega-9-vetzuren, op de hoeveelheid GLA of gammalinoleenzuur en op de hoeveelheid storende transvetzuren!
Meer weten? Bel CompleMed 059 27 07 53 of mail info@complemed.be www.complemed.be Exclusief verkrijgbaar bij de betere dieet- en natuurwinkels
BioGezond • april 2011 23
Raw food kritisch doorgelicht Koken vaak beter dan rauw! Dat voor een optimale gezondheid een niet onbelangrijk deel van onze dagelijkse voeding zou moeten bestaan uit rauwe, ongeraffineerde en onbewerkte voeding, is iets wat we allemaal ter harte zouden moeten nemen. Nu stellen de aanhangers van de “raw food”- voedingswijze of het rawfooddieet evenwel dat minstens 80 tot zelfs 100 % van ons voedsel zou moeten bestaan uit rauwe voeding. Zijn er hiaten in deze theorie en is het niet zo dat verstandig verhitten van voedsel net belangrijke voordelen kan bieden?
Een hype in voedingsland….
Wankele elementen in de theorie
Steeds meer mensen worden tegenwoordig aanhanger van het rawfooddieet om de best mogelijke gezondheid na te streven. Deze “rawfoodisten” of “crudivoren” beweren dat het zoveel mogelijk eten van “levend voedsel”, dat geen verhitting onderging (en zeker niet boven de temperatuur 48 ° Celsius) en dat voor de rest ook totaal onbewerkt is, volledig aan de noden van de mens tegemoet komt en bovendien de beste garantie biedt op een goede gezondheid. Raw food zou leiden tot meer energie, het bereiken van je ideaal gewicht, een sterkere weerstand en minder allergieën, een vlottere stoelgang, een beter geestelijk evenwicht en tot het afhouden van om het even welke chronische ziekte. Op te merken valt dat er binnen de rawfoodbeweging een deel van deze rawfoodisten bovendien nog veganist of vegetariër is, terwijl dat anderen wel dierlijk voedsel als vlees, vis, melkproducten en eieren in een rauwe vorm nuttigen.
en belangrijk argument dat rawfoodisten aanvoeren is het feit dat dieren in de natuur ook alles rauw eten, waarbij er doorgaans verwezen wordt naar primaten als chimpansees en gorilla’s. Als we evenwel een anatomische vergelijking maken met deze diersoorten, dan zien we dat deze veel beter uitgerust zijn dan de mens om rauwe voeding tot zich te nemen en dit in grotere hoeveelheden. Zowel de inhoud van de mondholte, de grootte van de tanden, de omvang en de kracht van de kauwspieren als de lengte van het spijsverteringsstelsel overtreffen verhoudingsgewijs ruimschoots die van de mens. Verder stellen rawfoodisten dat je eigenlijk alles gebruiksklaar uit de natuur zou moeten kunnen aanwenden zoals de voornoemde primaten. Maar hier is er een immens verschil in de mogelijkheden: daar waren dieren aangewezen zijn op doorgaans energiearme wortels, bladgewassen, vruchten en pitten, die ze bovendien zeer intensief en vaak de ganse dag door moeten zoeken of “verzamelen”, heeft de rawfoodist van de 21ste eeuw dankzij kruisen, veredelen, het ontwikkelen van teelttechnieken én het feit dat hij alles kan aankopen in de winkel, een zeer ruim en direct aanspreekbaar aanbod van meer energierijke fruit- en groentesoorten, noten en zaden als voedselbronnen. Bovendien kan hij met technieken als malen, pureren, mixen, drogen, weken en kiemen ook veel meer uit rauwe voeding halen, anders zou hij zeker met een primatendieet een veel te een gebrekkige aanvoer van energie hebben! Verder is een vaak aangehaald argument door de crudivoren het feit dat voedsel onder de 48° Celsius “nog over al zijn enzymen beschikt, wat zowel de vertering als de algemene stofwisseling ten goede komt”. En zou de mens dus bij gekookte voeding “verplicht” worden om zelf meer enzymen aan te maken, wat de organen zou uitputten. Voor deze beweringen zijn er helaas heel weinig wetenschappelijke argumenten te vinden. Om te beginnen kan men moeilijk of niet aantonen dat de enzymen in rauwe planten voor ons verteringsarbeid kunnen verrichten. En zeker na opname in de darm (als ze al niet door een verteringsproces worden geïnactiveerd), kunnen ze vaak voor de mens weinig betekenen, omdat onze menselijke enzymen meestal zo specifiek in bouw en functie zijn, dat ze niet door de volledig andere plantenenzymen kunnen vervangen worden.
Elementaire voordelen van rauwkost Maar dat er welbepaalde voordelen zijn aan het gebruik van rauwe
24 BioGezond • april 2011
voeding, kan zeker niet geloochend worden. Het is uiteraard zo dat door het vermijden van hogere temperaturen en andere voedselverwerkingstappen er minder verlies van voedingsstoffen vitaminen en mineralen optreedt (wat evenwel niet altijd betekent dat je er meer van opneemt!, zie bij “minpuntenâ€?). Verder is het zo dat iemand op een rawfooddieet in vergelijking met andere diĂŤten meer fruit en rauwe groenten eet en ondermeer meer vitamines (vooral vitamine C en foliumzuur), mineralen (zeker kalium), antioxidanten en vezels opneemt. Dat uit zich ondermeer in het feit dat de gemiddelde cholesterol- en triglyceridenspiegel bij deze mensen vaak lager is dan in de doorsnee populatie (helaas soms ook in een lagere spiegel van de “goedeâ€? HDLcholesterol en omega-3-vetzuren, zie bij “minpuntenâ€?). Ook zal er door de hoge aanvoer van antioxidanten zeker tegen bepaalde aandoeningen een betere bescherming verkregen worden. Wat bij een rawfooddieet ook een gezondheidsvoordeel geeft - zeker als men zich niet al te veel overgeeft aan het eten van zoet fruit zoals bananen en druiven of aan gedroogd fruit zoals dadels en rozijnen - is het feit dat men vooral koolhydratenbronnen gebruikt met een lage glycemische index. Dat wil zeggen dat deze koolhydraten de bloedsuikerspiegel niet te snel doen oplopen, wat de kans op diabetes, obesitas, te hoge cholesterol- en triglyceridenspiegels en bepaalde kankers doet verminderen. Verder hebben de rawfoodisten met het kiemen of spruiten van granen, zaden en peulen een heel interessante techniek ontwikkeld om deze voedingsmiddelen niet alleen gemakkelijker te verteren, maar er ook meer bruikbare voedingsstoffen uit te halen. Ten slotte is het niet meer dan logisch dat het kiezen van verse en onbewerkte voeding zonder alle mogelijke additieven en het opteren voor biologisch voedsel tot een belangrijk gezondheidsvoordeel leidt.
UDO’S CHOICEŽ
ULTIMATE OIL BLEND
Minpunten van “raw foodâ€? Dat we enige reserves mogen plaatsen bij een voedingspatroon dat voor het grootste deel uit rauwkost bestaat, wordt ondermeer aangetoond door het bestuderen van de geschiedenis de mens (die al duizenden jaren vuur gebruikt bij zijn voedselbereiding), door het observeren van natuurvolkeren (die allen zonder uitzondering een belangrijk deel van hun voedsel verhitten), door het wedervaren van mensen die door bepaalde omstandigheden (schipbreuk, verdwaald raken in de jungle, ontsnappen uit gevangenschap‌ ) tot een rawfooddieet werden gedwongen ĂŠn uiteraard door wetenschappelijke studies. Tot de belangrijkste negatieve elementen van een rauwkostvoeding behoren de volgende elementen: - ondergewicht: terwijl voor iemand met overgewicht gewichtsverlies een welgekomen zaak is, is voor mensen met een normaal gewicht of ondergewicht gewichtsverlies geen positieve zaak. In een universitair onderzoek aan de Duitse universiteit van Giessen, uitgevoerd op 513 rauwkosteters, die 70 Ă 100 % van hun voedsel rauw gebruikten, zag men dat de BMI (body mass index) afnam naarmate men meer rauwkost gebruikte. Bij minstens ĂŠĂŠn derde van de deelnemers was er uitgesproken ondergewicht en constateerde men dat er onvoldoende energie uit de voeding werd gehaald. Vooral voor kinderen, zwangere en zogende vrouwen en ouderen, kan zoiets echt schadelijk zijn. - menstruatiestoornissen, verminderde vruchtbaarheid: in het voornoemde onderzoek zag men dat ongeveer de helft van de vrouwen op een volledig rauwkostdieet was gestopt met menstrueren en dat een andere 10 % ervan een onregelmatige of incomplete menstrua-
7&3)00(5 +& &/&3(*& &/ 8&&345"/% t 7&3#&5&35 +& $*3$6-"5*& t 7&3#&5&35 +& -&&3 &/ $0/$&/53"5*&7&3.0(&/ t %3""(5 #*+ 505 &&/ #&5&3& (&.0&%445&..*/( t )06%5 +& (&83*$)5&/ 40&1&- t )06%5 +& )6*% ;"$)5 &/ +0/( t #&703%&35 +& $0/%*5*& &/ 4103513&45"5*&4
(&;0/% -&7&/ .&5 %& +6*45& 7&55&/
Al jaren een juiste gezondheidskeuze voor gans de familie Dat vetzuren Omega-3 en Omega-6 cruciaal zijn voor onze gezondheid wordt ondertussen door alle gezondheidsspecialisten erkend. Maar ze moeten wÊl zuiver en in de juiste verhoudingen worden opgenomen. En precies dat maakt Udo’s Choice Ultimate Oil Blend zo uitzonderlijk. Niet alleen was het ÊÊn van de eerste producten op de markt met Omega-3, Omega-6 en Omega-9 vetzuren, het is ook ÊÊn van de weinige met plantaardige vetzuren in een optimale (2:1:1) verhouding. Meer nog: de olie is speciaal samengesteld om de goede werking van de aanwezige vetzuren te bevorderen, met veel aandacht voor de aanwezigheid van heilzame secundaire ingrediÍnten zoals teunisbloemolie, haverkiem- en rijstkiemolie, sojalecithine (zonder GGO) middellange vetzuurketens en natuurlijke vitamine E. De gezondheidsvoordelen van Udo’s Choice Ultimate Oil Blend werden bewezen door wetenschappelijk onderzoek. Daarom, als u kiest voor gezondheid, kies dan voor Udo’s Choice Ultimate Oil Blend.
VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK
correct en ecologisch verpakt in niet-reactief, amberkleurig glas en eromheen een lichtwerende kartonnen doos
voor meer info over Ultimate Oil BlendÂŽ
0K*CXB ] %F SPFDL YOUR HEALTH OUR MISSION
+32 (0)52 48 43 00 www.gezondevetten.be
BioGezond • april 2011 25
R AW F O O D
-
-
-
-
-
-
tiecyclus vertoonde. Mannen op rawfood rapporteren vaak een afname van hun seksuele verlangens en hun aantal zaadlozingen men haalt minder uit de voeding: een oud spreekwoord zegt terecht “je bent niet wat je eet, maar wat je verteert”. Ondanks het hogere aandeel van vitaminen en mineralen in de onbewerkte plantencellen, heb je als gebruiker niet altijd de garantie dat deze voedingsstoffen voor een groot deel opgenomen worden. Vaak - en zeker bij een zwakkere spijsvertering - worden de harde cellulosewanden onvoldoende verbroken, waardoor onvoldoende waardevolle nutriënten worden geabsorbeerd. Ook uit de koolhydraten en eiwitten worden minder energie gehaald dan uit koken (zie aldaar) lager vitamine B12 - en hoger homocysteïnegehalte: er werd aangetoond dat rawfoodisten vaak een te laag gehalte hadden aan vitamine B12 (ondermeer belangrijk voor het zenuwstelsel en een goed bloedbeeld) en daardoor een te hoog gehalte vertonen aan het vrije radicaal homocysteïne (een onafhankelijke risicofactor voor harten vaatziekten) lagere bloedspiegel aan de omega-3-vetzuren EPA en DHA en een lagere HDL-cholesterolspiegel: het gezondheidsvoordeel van de lagere cholesterol- en triglyceridenspiegel door een rauwkostdieet, wordt voor een deel teniet gedaan door het voornoemde hogere gehalte aan homocysteïne en door het feit dat de meeste rawfoodisten een lagere bloedspiegel van de visolievetzuren EPA en DHA en een lagere spiegel van het beschermende HDL-cholesterol vertonen meer kans op voedselvergiftiging door bacteriën (zoals Salmonella, Staphylococcus, Clostridium….): zeker voor crudivoren die dierlijk voedsel eten is de kans op voedselvergiftiging groter, want het is pas boven de 63° Celsius dat bacteriën in vlees, vis, eieren en rauwe melk vernietigd worden. Maar ook onverhitte plantaardige voeding kunnen een bron zijn van ziekmakende kiemen. mogelijke tekorten aan calcium en ijzer: zeker bij een veganistische vorm van rawfood kan het grote aandeel van fytinezuur en oxalaten ervoor zorgen dat de opname van calcium en ijzer in het gedrang komt minder verzadiging: heel wat mensen moeten het rawfooddieet na een tijd laten voor wat het is, omdat ze voortdurend “op hun honger blijven zitten”Sneller tanderosie: bij een rawfooddieet treedt doorgaans sneller tanderosie op dan bij een gewoon dieet
kjjee k e e o o h h s ’ s ’ tt r r e e e e GG
• De lente is een uitstekende periode om het lichaam te ontgiften en nieuwe krachten aan te boren. Ideaal is hiervoor is het houden van een 5-daagse sapvastenkuur: je neemt geen vaste voeding in, maar door het gebruik van groentesappen krijg je voldoende waardevolle voedingsstoffen binnen om te blijven functioneren en tegelijk optimaal te reinigen. Na afloop voel je je beter, energieker én lichter. In de natuurwinkel levert EDEN een uitstekend gamma aan biologische groentesappen voor een sapkuur zoals wortelsap, zuurkoolsap, groentesapcocktail, melkzuurgegist rode bietensap, melkzuurgegist seldersap en tomatensap. Vraag ook naar het overzichtelijke sapvastenplan dat je niet alleen uitlegt hoe je de groentesappen het best gebruikt, maar ook hoe je door een eerste ontlastingsdag voor de kuur en twee opbouwdagen na de kuur het allerbeste resultaat kan halen.
26 BioGezond • april 2011
Wat is er positief aan koken? Als we voedsel verhitten en dat zeker bij groenten op een verstandige manier doen door te stomen, smoren, wokken, stoven op een laag vuurtje of koken met korte kooktijd onder hoge druk, dan zijn er eigenlijk een aantal elementaire voordelen: - het voedsel is gemakkelijker verteerbaar en je haalt er meer energie uit: hoewel voedseltabellen met calorieën geen verschil aanhalen of voedsel al dan niet gekookt, is het in allerlei experimenten aangetoond dat koken voeding beter verteerbaar maakt met een grotere energieopbrengst: • terwijl ongekookt zetmeel (complexe koolhydraten) slecht verteerbaar is, zorgt het verhitten van zetmeel voor een “gelatinisatie”. Hoe meer zetmeel gelatiniseert, des te gemakkelijker de spijsverteringsenzymen het kunnen bereiken en des te beter het lichaam het zetmeel kan afbreken en verteren. Dit fenomeen is bijvoorbeeld heel duidelijk bij alle knolgewassen, aardappelen en granen. • terwijl rauwe eiwitten zeer incompleet worden verteerd, zorgt het verhitten van eiwitten voor een “denaturatie”. Bij deze denaturatie verzwakken de inwendige bindingen van een eiwit, waarbij het zich open plooit en beter bereikbaar wordt door spijsverteringsenzymen • verhitten van voedsel zorgt er ook voor dat voedsel zachter van consistentie en fijner van structuur wordt. In dierenproeven werd duidelijk aangetoond dat hetzelfde voedsel, toegediend in een malsere of zachtere vorm, leidde tot een betere energieopname - door het breken van de harde cellulosewanden van de plantencellen worden de vitaminen en mineralen beter beschikbaar: het is vaak beter wat verlies te hebben aan vitaminen en mineralen door het openen van de celwandstructuur via verhitting dan niets of weinig te halen uit rauwe cellen met een maximale vitamine-inhoud - verhitten kan soms de antioxiderende waarde van planten verhogen: dat is ondermeer aangetoond voor wortelen, selder en boontjes - verhitten, zeker als daar wat vetstoffen bij betrokken zijn, leidt tot een betere opname van bepaalde voedingsstoffen zoals lycopeen en andere carotenoïden - er is meer energie beschikbaar: door het feit dat het lichaam meer energie nodig heeft voor het verteren van rauwkost in vergelijking met gekookte voeding (aangetoond in experimenten) en dankzij de hogere energieopbrengst door verhitten, is er bij verhitten van voedsel meer energie voor andere lichaamsprocessen beschikbaar
Besluit Een deel van je dagelijkse voeding innemen in zijn rauwe, onbewerkte vorm is zeker aanbevolen. Maar 80 tot 100 % van je voeding in zijn rauwe vorm consumeren zoals het rawfooddieet aanraadt, is voor velen een brug te ver. Het kan ondermeer leiden tot nutriëntentekorten, ondergewicht en uitblijven van de menstruatie. Zeker voor kleine kinderen, ouderen, zwangere en zogende vrouwen is het rawfooddieet af te raden. Eten verhitten op een verantwoorde manier leidt misschien wel wat tot verlies aan voedingswaarde, maar heeft andere kant een aantal ontegensprekelijke voordelen.
Nieuwtjes over voeding, voedingssupplementen en kruiden Terwijl de gemiddelde levensduur alsmaar toeneemt in onze westerse wereld, is het met de levenskwaliteit heel wat minder gesteld. Steeds meer én op jongere leeftijd doen zich degeneratieziekten vooral zoals hart- en vaatziekten, dementie, osteoporose, diabetes en kanker. Gelukkig kan een gezonde voeding bijdragen tot het voorkomen van deze aandoeningen. Een aantal recente studies bevestigen dat op het gebied van hart- en bloedvaten, hersenen, botten en gewrichten.
Cranberry’s ook goed voor de bloedvaten Van cranberry’s (veenbessen) is al aangetoond dat ze lage urineweginfecties door E. coli helpen voorkomen, dat ze het proces van goedaardige prostaatvergroting bij mannen helpen afremmen en de aanhechting van Helicobacter pylori in de maag verhinderen. Nu hebben onderzoekers ook aangetoond dat veenbessen nuttig zijn om het proces van atherosclerose (slagaderverkalking) positief te beïnvloeden. Al enige jaren wordt in de cardiologie de stijfheid van de wand van de aorta aanzien als een belangrijke maat voor de algemene bloedvatfunctie. Onderzoekers gaven aan de deelnemers van een studie cranberrysap met 835 mg totaal polyfenolen en 94 mg anthocyanen. Dit ging duidelijk gepaard met een afname van de stijfheid van de slagaders, gemeten door middel van carotis-femorale polsgolfsnelheid (ter hoogte van de halsslagaders en de liesslagader). In het dieet, rijk aan groenten en fruit, ter preventie van atherosclerose kunnen veenbessen dus meer dan waarschijnlijk een prominente rol vervullen. “Effects of cranberry juice consumption on vascular function in patients with coronary artery disease,” American Journal of Clinical Nutrition, Published online ahead of print
Ubiquinol of actieve co-enzyme Q10 beschermt ook de nieren Ubiquinol, de gereduceerde en actieve vorm van co-enzyme Q10 is een sterk antioxidans dat ondermeer ingezet wordt om het proces van atherosclerose af te remmen, de bloeddruk te verlagen, de hartspier te ondersteunen bij hartzwakte, het prestatievermogen te verbeteren en de negatieve effecten van cholesterolverlagende statines tegen te gaan. Er werd nu ook aangetoond dat ubiquinol als antioxidans het nierweefsel beschermt. Drie groepen van een dierenmodel met chronische nierfunctiestoornissen werd respectievelijk op een normaal dieet, een zoutrijk dieet en een zoutrijk dieet en ubiquinol gezet. In de groep op het zoutrijke dieet zag men – zoals te verwachten was duidelijk een grotere oxidatieve stress (meer productie van het vrije radicaal superoxide anion), meer albuminurie (eiwitverlies via de urine) en een hogere bloeddruk dan bij de groep op het normale dieet. In de groep op het zoutrijke dieet met ubiquinol zag men evenwel in vergelijking met de groep op het zoutrijke dieet alleen duidelijk een mindere productie van superoxide anion, een verminderd verlies van albumine via de urine en een lagere bloeddruk. Onderzoekers schrijven de nierbeschermende werking van ubiquinol toe aan zowel een directe antioxiderende werking als indirect aan een verlaging van de bloeddruk toe. Ishikawa, A et al. Renal preservation effect of Ubiquinol, the reduced form of coenzyme Q10. Clin Exp Nephrol. 2010. Epublished ahead of print.
Weiproteïneisolaat beschermt tegen overgewicht en gerelateerde aandoeningen Nadat het eerst als nevenproduct van de kaasbereiding werd beschouwd, kreeg wei-eiwit door wetenschappers erkenning als het perfecte eiwitsupplement voor spieropbouw, herstel na wedstrijden, operatie en trauma, bij intensieve groei, ondergewicht, lage weerstand, stress en kanker. Nu zijn er ook argumenten dat weiproteïne, onder de vorm van isolaat, de kans verlaagt op overgewicht, insulineresistentie (voorstadium diabetes) en vettige degeneratie van de lever. Twee groepen muizen werden gedurende 11 weken een vet- en calorierijk dieet gevoederd. De ene groep kreeg daarnaast gewoon drinkwater voorgezet, de andere groep water met 100 g weiproteïneisolaat per liter water. Na afloop vertoonden de muizen in de weiproteïnegroep 42 % minder gewichtstoename, 50 % minder opstapeling van vet in de leverweefsels en een 29 % lagere insulinespiegel dan de muizen in de controlegroep. Volgens de onderzoekers leidt weiproteïne tot een hoger basaal metabolisme (verbranding), een beter zuurstofgebruik in de mitochondriën en minder verbruik van voedingsvetten. H.G. Shertzer, S.E. Woods, M. Krishan, M.B. Genter, K.J. Pearson. “Dietary whey protein lowers the risk for metabolic disease in mice fed a high-fat diet” Journal of Nutrition, Volume 141.
Voldoende vit B12 tijdens de zwangerschap leidt tot minder huilbaby’s Van vitamine B12 is geweten dat het belangrijk is voor de ontwikkeling van de hersenen en het zenuwstelsel, voor de aanmaak van de myelineschede rond zenuwen, voor een gezond bloedbeeld en een normale vruchtbaarheid. Een Nederlandse studie onderzocht of de inname van vitamine B12 en foliumzuur door vrouwen tijdens de zwangerschap een invloed had op het huilgedrag van de nadien geboren baby’s. Hiervoor werden de bloedwaarden van deze vitamines gemeten bij vrouwen die ongeveer 3 maand zwanger waren en op prenatale controle kwamen. Het bleek dat de baby’s van moeders met de laagste vitamine B12-waarden in het bloed tot 8 maal langere huilperiodes vertoonden dan baby’s van moeders met de hoogste vitamine B12-waarden in het bloed. Gemiddeld hadden vrouwen met een lage vit B12-status 5 % kans op een huilbaby in vergelijking met 1 % kans bij vrouwen met een hoge vitamine B12-status. Er werd geen verband gezien tussen het huilgedrag van baby’s en de foliumzuurspiegel in het bloed. Volgens de onderzoekers hebben baby’s van moeders met een lage vitamine B12-status een minder goed ontwikkeld zenuwstelsel. Vooral strenge vegetariërs en veganisten vertonen de neiging tot een lage vitamine B12-spiegel. Geertje Goedhart, Marcel van der Wal, Manon van Ellsden and Gouke Bonsel. “Maternal vitamin B-12 and folate status during pregnancy and excessive infant crying”, Early Human Development journal
BioGezond • april 2011 27
Bachbloesemtherapie
OLIVE (Olijf) Herstelt de vitaliteit bij uitputting We beschikken allemaal over een bepaalde hoeveelheid mentale, emotionele en fysieke energie. Sommigen kunnen daar heel verstanding mee omspringen en houden rekening met alarmsignalen als ze hun limieten dreigen te overschrijden. Maar anderen kunnen soms zo lang en overmatig hun energiereserves aanspreken, dat ze op den duur ten prooi vallen aan een uitgesproken gevoel van uitputting. Om de vitaliteit te herstellen in dergelijke gevallen, ontwikkelde Dr Bach het bloesemwater van de olijfboom.
Opgebrand, totaal uitgeput Het bloesemwater van de olijfboom is de remedie bij uitstek voor mensen die zich om alle bovengenoemde redenen volledig uitgeput voelen en die zowel lichamelijk als geestelijk ten einde krachten zijn. Sommigen geven hierbij aan dat ze “aan het eind van hun Latijn� zijn of totaal “opgebrand� zijn. Elk beroep dat op een dergelijk iemand wordt gedaan, zelfs al is het een huishoudelijke kleine taak, vormt dan een onoverkomelijke opgave. Men snakt gewoon naar rust en slaap. Men heeft nergens zin in, ook niet in de gebruikelijke hobby’s.
OPEN
DEU
V
R
PQMFJEJOH UPU HF[POEIFJETDPOTVMFOU DVSTVTTFO OBUVVSMJKLF HF[POEIFJET[PSH CFXVTU[JKOTWFSSVJNJOH
MPDBUJF "CEJK WBO 5POHFSMP 7FTQFS[BMFO "CEJKTUSBBU 5POHFSMP 7SBBH HSBUJT EF WPMMFEJHF TUVEJFHJET BBO
WWW.LEVENSSCHOOL.BE TEL +32 11 60 16 75 INFO@LEVENSSCHOOL.BE
28 BioGezond • april 2011
Kracht en herstelde vitaliteit Olive is een regenererende bloesem die het energiepeil kan helpen herstellen. Men ondervindt weer frisheid van geest en ook de fysieke energiereserves worden weer aangevuld. De remedie helpt ook beter in te schatten waar de grenzen liggen bij fysieke, emotionele en mentale belasting.
Wanneer kan men aan olijf denken? - bij vermoeide personen met een drukbezet leven en weinig tijd tot ontspanning - als de ‘reserves’ op zijn, als men aan het eind van ‘zijn Latijn’ is - bij uitputting na langdurige zelfopoffering met veel slaapverlies bij de verpleging van een zieke - na het jarenlang uitoefenen van een nevenberoep - na een periode van weinig slaap - na langdurig in een innerlijke tweestrijd verkeerd te hebben - na langdurige ondervoeding of verkeerde eetgewoonten - bij slopende fysieke aandoeningen - bij de behandeling van alcoholisten
Biologische wijn van de maand
PODERE LA MARRONAIA Antoon DE PAEPE
ITALIË SAN GEMINIANO
Wie Toscane al bezocht heeft ging zeker ook een dagje naar San Geminiano, het stadje gelegen op een heuvel op 334 meter hoogte, zowat midden tussen Firenze en Siënna. San Geminiano is wereldwijd bekend omwille van de wijnen onder de eigen D.O.C. G. SAN GEMINIANO. Wij vonden daar de wijnbouwersfamilie Dei-Marrocchi die sedert 2000 volledig biologische en gecontroleerde wijnen maakt. Hun wijnen zijn volledig of in assemblages gemaakt met de autochtone druiven van de streek, voor de witte Vernaccio en voor de rode Sangiovese. Hun witte wijnen: • Vernaccio di San Geminiano is levendig, fris fruitig met aroma’s van brem en hagedoorn. • Visila della Marronaia is eveneens een Vernaccio die intenser en expressiever is met aroma’s van blauweregen en hagedoorn. Hun rode wijnen • Capriforno della Marronaia, Chianto Colli Senesi, gemaakt met 90% Sangiovese en 10% Canaiolo met in de neus hints van zwarte en rode bessen en in de mond vrij fruitig en zacht met versmolten tannines. • Intenso della Marronaia gemaakt met 100% Sangiovese is een wijn met veel body, rijpe tannines, elegant met lange afdronk. • Quattrorsi della Marronaia is een assemblage van 70% Sangiovese, 15% Syrah en 15% Merlot en is 12 maanden gerijpt op eiken vat. Uiteraard de topwijn van dit huis met een intens aroma van rijp rood fruit, vanille en kruiden. Website wijnbouwer: www.marronaia.com Invoerder voor België: www.biotiek.be
Bio, ook in uw glas! Het grootste aanbod van biologische wijnen uit : Frankrijk, Italië, Duitsland, Oostenrijk, Spanje, Portugal, Australië, Argentinië, Chili en Zuid Afrika.
BIOTIEK Invoerder Groot- en kleinhandel 270 wijnen van 79 biologische en biodynamische wijnbouwers
Degustatiedagen
Antarctische krill olie van Neptune, de omega-3 bron van de toekomst! een unieke bron van omega-3 vetzuren, antioxidanten en fosfolipiden! 100% Natural
PURE KRILL OIL Enhanced Absorption gepatenteerd productieproces (Neptune Ocean Extract) De vangst voor de productie van Pure Krill Oil verloopt volgens de akkoorden van het CCAMLR.1
ECO RESPECT
Pure Krill Oil voldoet aan de kwaliteitsnormen en de ethische code van de ‘GOED’ organisatie (Global Organization for EPA and DHA Omega-3).
Waarom kiezen voor Pure Krill Oil? 1. De gepatenteerde, speciale en koude extractieprocedure Het Neptune Ocean Extract™ is een koude extractiemethode onder vacuum. De olie wordt gezuiverd en alle natuurlijke verbindingen blijven behouden zodat de kracht van de olie intact blijft. 2. Optimaal behoud van natuurlijke astaxanthine Pure Krill Oil bevat van nature grofweg tien keer meer astaxanthine dan de andere krill oliën die momenteel op de markt worden aangeboden. Dit is te danken aan het gepatenteerde productieproces! 3. Wetenschappelijke bewijzen* De meest gepubliceerde studies naar de gezondheidsondersteunende invloed van krill olie bij mensen zijn uitgevoerd met de NKO®. In 2003 kwam het bewijs dat Neptune krill olie bijdraagt tot soepele gewrichten. Kort daarop, in 2004, werden de bijzonder gunstige resultaten bekend gemaakt van Pure Krill Oil op de circulatie, de cholesterolspiegel en het triglyceridengehalte. Een publicatie uit 2007 toont dat Pure Krill Oil zorgt voor het vrouwelijk comfort en een betere gemoedstoestand rond de menstruatie. 4. Maximale bescherming van Neptune krill olie tegen oxidatie Het hoge gehalte aan astaxanthine beschermt de olie tegen oxidatie. De totox waarde is 0.8. Totox waarde toont de graad van oxidatie aan; dus hoe lager de totox waarde, hoe verser de olie.
Conclusie: Het is goed om zich af te vragen of de gezondheidswinst van krill olie, waar men momenteel zoveel over kan lezen, misschien toch niet eerder samenhangt met de “Neptune” kwaliteit. Met Pure Krill Oil hebben we het bewijs geleverd!
in Zoersel en Galmaarden-Vollezele Vraag vrijblijvend uitnodiging, prijslijst en wegbeschrijving OF kijk voor alle info op
Adres ZOERSEL : BIOTIEK Ten Hoflaan 22 2980 Zoersel Tel. 03-312 24 38
Adres Huis Pelsenbroek Langestraat 6 1570 Vollezele Tel. 054-56 91 21
Dit product is verkrijgbaar bij de betere natuurvoedingszaak, Biovita is exclusief distributeur voor Orthophyt BIOVITA Oostkaai 60, 8900 Ieper • Tel. : +32 (0) 57 20 06 75 Fax : +32 (0) 57 20 44 40 • www.biovita.be 1 Commission for the Conservation of Antartic Marine Living Resources * Evaluation of the Effects of Neptune Krill Oil on the Management of Premenstrual Syndrome: Fotini Sampalis M.D., Ph.D.1 | Roxandra Bunea M.D.2 | Marie France Pelland, M.D.3 | Odile Kowalski, M.D.4 | Natalie Duguet, M.D.4 | Sébastien Dupuis, BSc.1 • Alternative Medicine Review | Volume 8, Number 2 | 2003 Evaluation of the Effects of Neptune Krill Oil on the Clinical Course of Hyperlipidemia: Ruxandra Bunea, MD| Khassan El Farrah, MD, MSc | Luisa Deutsch, MD • Alternative Medicine Review | Volume 9, Number 4 | 2004 Evaluation of the Effects of Neptune Krill Oil on Chronic Inflammation and Arthritic Symptoms: Luisa Deutsch M.D., M.Sc. | Department of Behavioral Science and Health Research, University Health Network Toronto, Sciopsis Inc Evidence Based NutraMedicine, Richmond Hill, Ontario, CANADA • Journal of the American College of Nutrition, Vol. 26, No. 1, 39–48 (2007) | Published by the American College of Nutrition
BioGezond • april 2011 29
seendesign.be
www.biotiek.be
Nieuw
Groene koffie helpt bij afslanken Detoxdieet, sappenkuur, soepdieet, … Wanneer binnenkort de eerste warmte ons land bereikt, staan de magazines weer bol van afslankkuren en tips voor een mooie lijn. Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat afslanken niet zo moeilijk hoeft te zijn. Een dagelijks kopje Green Light Coffee is al voldoende! Het klinkt u misschien nog onbekend in de oren, maar in Australië kennen ze het al langer en nu is ook ons land klaar voor de verovering van de Green Light Coffee. Deze 100% natuurlijke drank bestaat uit biologische, ongeroosterde koffiebonen die ervoor zorgen dat de vetverbranding stijgt en je lichaam meer energie krijgt. De ongeroosterde bonen geven je lichaam meteen ook een boost aan antioxidanten.
DE KRACHT VAN GREEN LIGHT Het succes van Green Light Coffee is de totaalformule. Het product sterkt haar afslankkoffie aan met enkele andere gekende ingrediënten zoals Reishi om de vetverbranding te stimuleren en cholesterol te beheersen. Maar ook Rozebottel als antioxidant en ondersteuning van het suikermetabolisme om pieken te vermijden en Cassiazaad voor een betere spijsvertering en stoelgang zorgen voor een totaalpakket. Bovendien geven de sojavezels in dit complex een verzadigd gevoel, waardoor je minder honger krijgt.Het is deze totaalformule die de afslankende werking van Green Light Coffee verzekert, en dat is exact waar vrouwen wereldwijd naar op zoek zijn. En zeg nu zelf: afslanken door ’s ochtends een kopje koffie te drinken, eenvoudiger kan het toch niet? Verkrijgbaar bij uw natuurwinkel Meer info: info@ocebio.com
Nieuw bij Mannavita Nieuw bij Primeal zijn de biodeegwaren bio marziani met amarant en kikkererwten 250 gr, bio schelpen van witte spelt 500 gr, bio kinderdeegwaren, bio witte deegwaren in diertjesvorm 250 gr, bio hoorntjes met quinoa & wortel 250 gr, bio vermicelli met pompoen, bio driekleurig alfabet 250 gr. Bij Bisson is nieuw de Choco Bisson cacao 100% spelt 250 gr, zonder eieren noch melkproducten. Nieuw bij Moulin des Moines is het bio granaatappelsap 1 liter, een 100% puur sap, zonder suiker! Rijk aan polyfenolen en antioxidanten. Ingr.: granaatappelsap van een eerste koude persing. Nieuw bij Ladrôme zijn twee bio etherische oliën: • cisteroos - cistus ladaniferus 30 BioGezond • april 2011
NUTRICIJNEN Kwaliteit speelt een sleutelrol in de werkzaamheid van supplementen en kruidenpreparaten. In Nutricijnen komt u te weten of uw vitaminetablet, antioxidantpil, kruidenextract of probioticum de juiste keuze is om uw gezondheid een duwtje in de rug te geven. De informatie op het etiket vertelt niet alles. Om een verantwoord supplement te herkennen moet u zich de juiste vragen stellen. Aan de hand van de informatie in Nutricijnen vindt u het allerbeste supplement aangepast aan uw eigen behoeften. Deze leidraad leest vlot, bevat duidelijke illustraties en is geactualiseerd met sprekende voorbeelden hoe u uw energieniveau, gewrichten, afweersysteem, geheugenfunctie, bloedvaten en hart in optimale conditie kunt houden. www.standaarduitgeverij.be ISBN 978 90 02 23965 6
Vitamine D: door de Gezondheidsraad aanbevolen voor 60 plussers ter versterking van de botten! Vitamine D bevordert de opname van calcium en de opbouw van de botten. Wanneer een tekort aan Vitamine D optreedt, verlopen deze processen trager, hetgeen resulteert in verweking van de botten (osteomalacie) bij volwassenen. Een tekort aan Vitamine D kan osteoporose veroorzaken. Osteoporose is botontkalking die op latere leeftijd optreedt en die vooral bij vrouwen de kans op botbreuken verhoogt. Vitamine D wordt in de huid gevormd onder invloed van zonlicht. Helaas zijn de zomers in België als het om Vitamine D aanmaak gaat behoorlijk beperkt waardoor menigeen een Vitamine D tekort oploopt. Daarnaast neemt de behoefte aan Vitamine D toe naarmate we ouder worden. Het wordt niet voor niets door de Gezondheidsraad aanbevolen voor senioren. Tevens wordt inname van Vitamine D standaard aanbevolen voor mensen met een donkere huidskleur.Lucovitaal Zon Vitamine bevat daarom per ml een hoge dosering Vitamine D. De hoogwaardige, zuivere en natuurlijke Vitamine E en Selenium zorgen voor extra energie en vitaliteit, gezonde haren, nagels en huid. Lucovitaal Zon Vitamine is gemakkelijk in te nemen met allerlei voedingsmiddelen en is bovendien glutenvrij. Meer weten? 0800 - 73183 (gratis/gratuit) www.pkbenelux.com
(10 ml), versterkt de huid, regenereert de beschadigde huid, helpt rimpelvorming voorkomen, verlicht blauwe plekken; en bergbonekruid - satureja montana var. montana (10 ml): verhoogt de weerstand, vooral van de luchtwegen, darmen enurinewegen; stimuleert en geeft meer energie.
Elk jaar een kilo erbij? Boost uw vetverbranding!
63% van de Belgen kampt met overgewicht! Met het ouder worden, maar o.a. ook door regelmatig te diëten, vertraagt het metabolisme. Hierdoor slaat het lichaam meer vetten op en worden de vetten minder snel verbrand. Een geleidelijke gewichtstoename is het gevolg; zelfs bij iemand die op zijn voeding let en regelmatig beweegt.
EGCG uit groene thee pakt de oorzaak aan!
EGCG Line zeer krachtig complex met 90 % polyfenolen, 300 mg EGCG uit groene thee, natuurlijke cafeïne uit GUARANA + ALOE + CHROOM
• stimuleert actief het metabolisme • verhoogt de vetverbranding • ondersteunt het afslankproces • vermindert de zoetdrang
EGCG stimuleert het afslanken, waar het nodig is.
€ 27,95 - 60 capsules
Wenst u meer informatie? www.fyto-expert.com of contacteer OCE BIO op het nummer 03 366 21 21 of info@ocebio.com
Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat EGCG, de meest actieve component uit groene thee, een uiterst krachtige stimulator voor het vetmetabolisme is. EGCG zorgt immers voor een verhoogde vetverbranding (thermogenese), waardoor er meteen meer energie vrijkomt in het lichaam en men zich bovendien vitaler voelt. Tegelijk zorgt EGCG er ook voor dat het lichaam minder vet opslaat. Om meetbaar resultaat te bekomen heb je 270mg EGCG per dag nodig, in combinatie met 150mg cafeïne, zo blijkt uit internationaal onderzoek. EGCG doet het lichaamsvet afnemen ter hoogte van de buik en taille, zodat je afslankt op de plaatsen waar het nodig is, zonder essentieel spierweefsel of vocht te verliezen. EGCG is bovendien een krachtig antioxidant dat de celveroudering afremt en goed is voor de cholesterol.
Wist je dat 270mg EGCG het metabolisme verhoogt vergelijkbaar met een half uur joggen! (Dulloo et al, international journal of Obesity, 2000).
Slap gevoel? Lusteloos? Bleke huid? Dan kan het zijn dat je eventuele tekorten aan ijzer in je dagelijkse voeding moet aanvullen. Floradix & Floravital voorzien je lichaam snel en gemakkelijk van goed opneembaar ijzer om je energiepeil
weer op te bouwen.
Deze vloeibare ijzerformules bevatten een unieke combinatie van kruiden en ijzersubstanties, die de spijsvertering en de stoelgang niet belasten.
Ben jij ook zo
MOE?
- voor, tijdens en na de zwangerschap - voor 50-plussers - tijdens een herstelperiode
ar Ook verkrijgba met in tabletvorm ideaal FOLIUMZUUR, bij SZWANGERSCHAP WENS!
Floradix & Floravital bevatten geen alcohol, geen bewaarmiddelen, geen kunstmatige toevoegingen.
info@ocebio.com
www.floradix.nl
- tijdens een dieet - tijdens de menstruatieperiode - voor sporters
V.U. Hagor NV Remylaan 4C bus 9 3018 Wijgmaal
Deel de geheimen van de natuur Met LunaeTerra haalt u Demeter-producten in huis, geteeld volgens de biologisch-dynamische landbouwprincipes. Onze vruchten zijn gekweekt met een onwrikbaar respect voor het landschap, door middel van een natuurlijk bodembeheer en in symbiose met de biodiversiteit. Wij delen met u de geheimen van de natuur door de allerkrachtigste producten op uw tafel te zetten.
VERRASSEND LEKKER! De vruchtensappen van LunaeTerra, de natuurlijke kracht. Nu in uw Biowinkel.
www.demeter-bd.nl