/BG_sept11 by Piet Desmyter

V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke

Infoblad over Gezond Leven - 7de jaargang - nummer 4 - september 2011 Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659 Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december

Duurzaam verwarmen Spaar het milieu… en je centen!

Chocolade

pro’s en contra’s

Lijnzaadlignanen

beschermend tegen prostaatlijden, PMS, menopauze en kanker

Gefermenteerde rode rijst veilig cholesterolverlagend alternatief

Uw natuurwinkel: uw partner in gezondheid !

Wholefood plantaardige Omega-3 voor dagelijks gebruik in koude gerechten

Nu* discount

-20%

FLAX OIL LIGNAN COMPLEX

Biologische mix van: Omega-3 rijke vlaszaadolie, lignanen.

Nu* discount

-20%

PERFECT WOMAN

Biologische mix van: Omega-3 rijke vlaszaadolie, lignanen, teunisbloemolie en isoflavonen.

-20%

PERFECT MAN

Mix van: Omega-3 rijke vlaszaadolie, lignanen, pompoenzaadolie en fytosterolencomplex.

*) Tijdelijke korting op de verkoopprijzen tot 30 november 2011.

(

Verhoog uw EPA- en DHA-index met Eco-vriendelijke hooggeconcentreerde Omega-3 van Minami Nutrition

MarinDHA 100% vegan

MarinEPA Smart Fats

MarinEPA Triglyceride Omega-3

MarinEPA Junior EPA Formula

MarinEPA Gold + Vitamine D

Meer weten? Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of Mannavita 056 439852 info@mannavita.be Exclusief verkrijgbaar bij de betere reform- en dieetwinkels

www.MarinEPA.be

GLA+EPA GLA + EPA formula

Inhoud Duurzaam verwarmen : spaar het milieu… en je centen! pag.

De belangrijkste energiepost in een woning is de verwarming: ongeveer 50 % van het huishoudelijk energieverbruik. Nochtans kan dit verbruik spectaculair verminderen. Ook in bestaande woningen! Een flinke besparing is het gevolg. Bovendien zorgt minder stoken ervoor dat minder CO2 wordt uitgestoten, wat een rem zet op de klimaatsverandering.

Chocolade, pro’s en contra’s pag.

Gefermenteerde rode rijst pag.

Omdat cholesterol overdreven veel aandacht krijgt als risicofactor voor hart- en vaatziekten, terwijl andere risicofactoren nauwelijks belicht worden, slikken wereldwijd miljoenen mensen cholesterolverlagende statines. Gefermenteerde rode rijst kan als veilig alternatief voor cholesterolverlagende medicijnen ingezet worden.

Lijnzaadlignanen, beschermend wondervoedsel

pag.

en verder Geraffineerde granen, minderwaardige voedingsbronnen 14 Nieuwtjes over voeding 18 19 Geert’s Hoekje BioGezond Koken 22 26 Etherische olie in de kijker Bachbloesemtherapie 27 Biologische wijntip van de maand 28 BioGezond Info 29

BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant

colofoon

Eindredactie P. Desmyter Adres Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Tel. 056-60 73 33 Fax 056-61 05 83 Publiciteit Peter Verbeke Tel. 051-22 02 22 Fax 051-22 66 54

Voor Wallonië: Bio Info, Patricia de Moffarts, 02-534 43 30 Verantwoordelijke uitgever P. Desmyter Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Advertenties en publiscopiën kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. De uitgever wijst elke aansprakelijkheid voor de inhoud van de advertenties af. De inhoud van elke advertentie en publi scopie valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder.

Abonnement: e13 - reknr.: 385-0451160-76

BioGezond

•

september 2011

Duurzaam verwarmen Spaar het milieu… en je centen!

van een deur wagenwijd open. Het betreft tal van, soms goed verborgen, spleten en kieren. Mario Verhellen: “Testen hebben uitgewezen dat in de gemiddelde Vlaamse woning het totale oppervlak daarvan overeenkomt met een halve à één geopende voordeur. In een laagenergiewoning, echter, is dat slechts de grootte van het spleetje van de brievenbus, en in een passiefwoning zelfs maar de helft dáárvan. Het is dan ook zinvol aan het dichten van spleten en kieren meer aandacht te besteden: dit kan door adequaat te bepleisteren, de raam- en deurkozijnen luchtdicht af te werken, door indien nodig een deur af te dichten met een tochtborstel,… ook de dakisolatie dient luchtdicht te zijn. Als daartoe bijvoorbeeld een spijkerflens is gebruikt, moet ook een damprem of -scherm worden aangebracht. Want isolatie waarin vochtige binnenlucht kan circuleren werkt na verloop van tijd minder goed. In het ergste geval kan de isolatie zelfs worden aangetast door schimmels! Het kan trouwens worden getest of een woning voldoende luchtdicht is. Dat gebeurt via een speciaal type toestellen, genaamd ‘BlowerDoors’.”

Goedele De Vos, projectverantwoordelijke, en Mario Verhellen, adviseur bij MilieuAdviesWinkel vzw.

Mario Verhellen is adviseur, en Goedele De Vos projectverantwoordelijke Steunpunt Duurzaam Bouwen en Wonen bij de MilieuAdviesWinkel vzw. “De meest milieuvriendelijke en goedkope verwarming is deze die je niet gebruikt,” zeggen ze. Het logische gevolg is dat de nodige aandacht moet worden besteed aan een goede isolatie. Goedele De Vos: “Alleen al door het dak goed te isoleren, kan je makkelijk 20 à 25 % energieverbruik wegsnijden. Wanneer daarenboven wordt gezorgd voor goede muurisolatie, vensters uit hoogrendementsglas en, eventueel, vloerisolatie, vermindert het verbruik zelfs met 30 à 40 %.” Maar er zijn nog meer ingrepen mogelijk…

Koude? Buiten! Er moet meer worden verwarmd bij wie op koude dagen ramen en deuren openhoudt. Uiteraard. Daarom worden ze snel gesloten. Toch staat bij veel mensen, zonder dat ze het weten, dag in, dag uit, het equivalent 4

BioGezond

•

september 2011

Links: Het gebruik van kleefband helpt spleten en kieren te dichten. Rechts: Een warmtepomp vormt een goede combinatie met vloer- en wandverwarming. (Foto Viessmann)

Alleen al vier cruciale ingrepen laten toe het energieverbruik in de gemiddelde Vlaamse woning te halveren.

Perfect in balans Een volgend aandachtspunt is volgens Mario Verhellen de ventilatie. Er zijn verschillende systemen mogelijk. Een goede keuze is alvast ‘Systeem C’. In dat geval wordt de binnenlucht niet op natuurlijke wijze naar buiten afgevoerd, maar op gecontroleerde (namelijk mechanische) wijze. Een verfijning daarvan is ‘Systeem C+’. Dit laat toe alleen lucht af te zuigen wanneer dit strikt nodig is. Want in dat geval gebeurt de mechanische afvoer niet alleen op gecontroleerde wijze, maar bovendien via speciale extractiemonden, die zijn uitgerust met een aanwezigheidsdetector, timer, vochtdetectie,… Nóg beter is ‘Systeem D’, ook wel ‘balansventilatie’ genoemd. Zo’n ventilatie is compleet gemechaniseerd en controleerbaar, zodat de hoeveelheden aan- en afgevoerde lucht perfect kunnen worden afgestemd op de behoeften. Bovendien wordt daarbij gebruik gemaakt van de warmte uit de binnenlucht, die ter verversing naar buiten wordt afgevoerd om de inkomende buitenlucht op te warmen. Deze binnenlucht passeert namelijk langs een warmtewisselaar die daarmee de binnenkomende lucht reeds wat opwarmt. Aanschafprijs en onderhoudskosten zijn voor Systeem D-ventilatie wel hoger dan voor deze van Systeem C.

Ken uw noden! De tijd is voorbij dat het een goed idee was zonder meer naar de leverancier van verwarmingstoestellen te trekken en er een toestel te kopen, zegt Mario Verhellen. Vandaag is het namelijk aangewezen dat een verwarmingsinstallateur, isolatie- en/of energiedeskundige eerst berekent wat de warmtenood is van de woning: de behoefte aan energie die nodig is om de ruimtes erin te verwarmen en te beschikken over voldoende sanitair warm water. Een te zwaar toestel aankopen is al-

leszins geen goed idee, want dat zorgt voor rendementsverlies. En een te licht apparaat is uiteraard evenmin aan te raden, tenzij u houdt van koude ruimtes en douches. “Bij goed geïsoleerde woningen is 60 % van het energieverbruik nodig om de woning op temperatuur te brengen, en 40 % om warm water voor douche en dergelijke te produceren,” preciseert Verhellen. Hij voegt er evenwel aan toe dat op de markt een probleem is ontstaan. De meeste installateurs plaatsen namelijk toestellen van minstens 24 kW. Meestal zijn dit combitoestellen die zowel de verwarming als het sanitair warm water realiseren. “Maar in een woning met goede isolatie, weinig spleten en kieren, en een adequate ventilatie, is dat al gauw teveel. Wie minder dan 24 kW nodig heeft voor de verwarming, kan dan ook opteren voor een verwarmingstoestel dat hoofdzakelijk instaat voor de verwarming, maar ook is verbonden met een boiler voor bad of douche. Eventueel kan de boiler daarnaast nog worden verbonden met warmwater-zonnepanelen.”

Op zoek… Dan is eindelijk het moment aangebroken dat de verwarmingsinstallatie kan worden gekocht. Tot de duurzamere types rekenen Mario Verhellen en Goedele De Vos de condensatieketels op aardgas, propaan of butaan. Deze gassen zijn namelijk de schoonste fossiele brandstoffen:

Overwin angst-, stressen slaapproblemen op natuurlijke wijze

NIEUW!

Zenbev is nu ook verkrijgbaar in 10 heerlijke reepjes met chocoladesmaak als Happy & Dream.

De moderne prestatiemaatschappij eist steeds meer van de mens. Daardoor slagen veel mensen er niet meer in om

’s avonds tot rust te komen, wat leidt tot stress en slaapproblemen. Chronisch slaaptekort, het jachtige leven en de vrees om niet te kunnen voldoen aan de hoge eisen van werk of gezin veroorzaken nog meer stress en slapeloosheid, wat uiteindelijk kan leiden tot chronische angsttoestanden. ZENBEV is een poeder op basis van pompoenpitten en natuurlijke ingrediënten, oplosbaar in water of vruchtensap. Door zijn unieke samenstelling verzekert Zenbev overdag een beter humeur, betere stressbestendigheid, minder angst en een verhoogd gevoel van welzijn. Wanneer het ‘s avonds wordt ingenomen, zorgt Zenbev voor een rustige, natuurlijke slaap.

Zenbev Happy & Dream is een gezonde en natuurlijke snack die zowel overdag als s’avonds kan genomen worden om de ontspanning en de goede nachtrust te bevorderen.

Een dagelijkse dosis ZENBEV zorgt ervoor dat u uitgerust de dag kan beginnen en helpt u om het jachtige leven beter aan te kunnen.

Voor meer info, surf naar www.zenbev.be of bel +32 (0)52 48 43 00

OjIbwa De roeck OJ-adv Zenbev 196-139_2010.indd 1

your health, our mission

BioGezond

•

s e p t e m b e r 08-02-2010 2011

13:13:30

d u u r z aa m v e r wa r m e n

In goede handen Goedele De Vos wijst op het grote belang samen te werken met bekwame vakmannen, die goed op mekaar zijn afgestemd. “De tijd is voorbij dat het allemaal draaide rond architect en bouwheer,” benadrukt ze. “Er zijn nu ook EPB-, dus energieprestatieregelgeving-verslaggevers, isolatiedeskundigen, ventilatiedeskundigen,… en ze moeten allemaal goed samenwerken, in bouwteams. Het zou bijvoorbeeld lang niet de eerste keer zijn dat een aannemer de verbinding muur -vloer luchtdicht maakt, waarna later een vakman daarin boort, of de personen die de

Aangeraden is dat een deskundige eerst de warmtenood van de woning berekent.

Een condensatieketel op aardgas, propaan of butaan is een milieuvriendelijke keuze. (Foto Viessmann)

bij de verbranding ervan wordt alleen maar water en een weinig CO2 (minder dan bij bijvoorbeeld stookolie) uitgestoten. En bij het gebruik ervan worden zo goed als geen stikstofoxiden geproduceerd, er is bijna geen lokale vervuiling door zwaveloxiden, stof, enzovoort. Bovendien zijn het ketels met een opvallend hoog rendement. Een andere duurzame keuze is een warmtepomp. Mario Verhellen: “Ook wie er nooit van heeft gehoord, heeft er één, of zelfs twee, in huis. Namelijk in koelkast en diepvries. Daar wordt warmte gepompt uit deze beide toestellen, en verplaatst naar de ruimte waarin ze zich bevinden. Warmtepompen die niet dienen om ruimtes te koelen, maar te verwarmen, werken volgens hetzelfde principe: ze halen warmte uit de omgeving, namelijk lucht, water of bodem.” Zo’n warmtepomp vormt een goede combinatie met vloer- en wandverwarming, die op lage temperatuur werken; al kan daarvoor ook de condensatieketel worden ingezet. Een duurzame keuze, klinkt het, zijn eveneens pelletkachels: daarin worden geen gewone houtblokken gestookt, maar houtpelletkorrels. Voorts kan in een goed geïsoleerd huis duurzaam worden verwarmd met speksteenkachels: 1 tot 3 uur daarin stoken zorgen reeds voor 12 tot 24 uur warmte, of zelfs meer. “Ook de minichauffages, die in de jaren ´70 vaak werden gebruikt, zijn weer in opkomst. Deze zijn duurzaam wanneer het water ervoor wordt verwarmd met bijvoorbeeld gas- of pelletkachel,” zegt Verhellen. Tenslotte raadt hij aan te kiezen voor kachels van het ‘gesloten’ type: deze trekken de nodige verbrandingslucht aan van buiten, niet vanuit de opstelruimte. Zo is er geen rechtstreekse verbinding tussen het binnen- en buitenklimaat, wat de warmteverliezen vermindert. Bovendien wordt zo een dure schoorsteen uitgespaard. 6

BioGezond

•

september 2011

Ook het dakraam dient luchtdicht te worden gemaakt. (foto MilieuAdviesWinkel)

vloer leggen erin snijden. En deze mensen moeten bekwaam zijn. Zo zal een slecht geplaatste dakisolatie tot ruim 50 % meer warmte laten ontsnappen dan een die deskundig is aangebracht.”

Steun voor ‘energiepimpen’ Mario Verhellen besluit dat het energieverbruik in de gemiddelde Vlaamse woning makkelijk kan halveren met slechts vier ingrepen. Ten eerste, door het plaatsen van dakisolatie; ten tweede, dankzij het kiezen voor hoogrendementsglas; ten derde, als gevolg van het isoleren van buiten‑ muren, en ten vierde door het vervangen van de oude verwarmingsketel door een energiezuiniger toestel. “Energiepimpen” noemt hij dat, gekscherend. Overigens, merkt Goedele De Vos op, tracht ook de Vlaamse overheid haar bevolking te bewegen dit te doen. Daartoe biedt ze onder meer heel wat premies aan om haar burgers aan te moedigen die weg te kiezen: informatie daaromtrent is te vinden op www.energiesparen.be. Op 1 januari 2012 verandert in dat verband trouwens een en ander. De Vos: “Iedereen krijgt voortaan dezelfde premies op het ganse Vlaamse grondgebied. Tevens zijn er terug subsidies voor muur- en vloerisolatie. Meer bepaald bedraagt het subsidiebedrag 6 euro/m2 voor zowel dak-, vloer- als muurisolatie. En vanaf 2012 krijgt u subsidies vanaf de eerste m² die wordt geïsoleerd. Er wordt geen rekening meer gehouden met de grootte van uw woning, noch met uw inkomen. En u kan extra premies krijgen als u zuiniger bouwt dan de opgelegde norm.”

1ste hulp bij herfstkwaaltjes fytostar.be

i or

e ul

ef nel orm gi

Sambu® Guard

Immuno-forte vliercomplex

Sambu® Guard is de krachtige immuniteitsbooster van Fytostar voor de momenten dat je weerstand het extra nodig heeft. Sambu® Guard kan door het hele gezin ‘herfst en winter’ gebruikt worden om het afweersysteem van het lichaam te activeren. Ook verkrijgbaar in handige zuigtabletten. Wenst u meer informatie? Contacteer OCE BIO: info@ocebio.com Verkrijgbaar bij uw natuurwinkel

Floradix® helpt je er zo weer bovenop!

floradix.be

Futloos? Lusteloos? Verminderde prestaties?

Dit kan door een ijzertekort tijdens en na de zwangerschap, tijdens de menstruatieperiode of herstelperiode, een afslankdieet, bij vegetariërs en (duur)sporters. ®

Floradix kruiden ijzer-elixir • • • • • •

goed opneembare vorm van ijzer houdt je energie langdurig op peil kruidenmix, rijk aan vitamine C & B12 belast de spijsvertering & stoelgang niet alcoholvrij natuurproduct zonder conserveringsmiddelen Floravital® is de gist- en glutenvrije formule van Floradix®

altijd maar

MOE? Ook verkrijgbaar in tabletvorm!

Natural healthcare since 1916

kruiden ijzer-elixir voor meer energie

Verkrijgbaar bij uw natuurwinkel info@ocebio.com

Chocolade

pro’s en contra’s

Chocolade: bijna iedereen houdt ervan of vindt het zelfs de ultieme lekkernij. Maar terwijl de ene er ongegeneerd en uitgebreid van smult, durft de andere er om verschillende redenen nauwelijks van te genieten. Gelukkig toont de wetenschap de laatste jaren aan dat er een aantal niet te versmaden gezondheidsvoordelen zijn verbonden aan chocolade. Grote voorwaarde hierbij is dat het gaat om kwaliteitschocolade met bepaalde vereisten, die we verderop uit de doeken doen. En uiteraard zal het aangewezen zijn om er met mate van te genieten, want er zijn ook een aantal contra-argumenten te formuleren.

Wat is chocolade precies? Het begint allemaal bij de vrucht van de cacaoboom (Theobroma cacao) die ongeveer 20 tot 40 reukloze zaden of “cacaobonen” bevat met een bittere, samentrekkende smaak. Deze worden onderworpen aan een 4 à 6 dagen durend fermentatieproces, die een groot deel van de looistoffen vernietigt en de bittere smaak van de cacaoboon voor een deel tempert. Tegelijk verandert de kleur van de boon van wit naar roodbruin en vormen zich de voorlopers van de latere smaakstoffen. Na drogen en behandelen tegen cacaomotten worden de cacaobonen verscheept naar het land van verwerking. Daar worden de bonen gebroken en houdt men na het verwijderen van de doppen en kiemen de eigenlijke “nibs” of cacaokernen over. De nibs worden vervolgens geroosterd waardoor zich het aroma, de kleur en de volle smaak ontwikkelen. Daarna maalt men de geroosterde nibs tot een halfvloeibare bruine massa: de cacaomassa. De cacaomassa bevat ongeveer 55 % ivoorkleurig vet of cacaoboter. De helft daarvan wordt uit de cacaomassa geperst of geëxtraheerd. Het resterende gedeelte wordt gedroogd en fijn vermalen tot cacaopoeder. De eigenlijke, pure chocolade wordt bereid door cacaopoeder, cacaoboter en suiker (of een ander zoetmiddel) te mengen. Hierbij moeten we wel opmerken dat de Europese Unie tot 5 % andere plantaardige vetstoffen naast cacaoboter heeft toegestaan om een product nog “chocolade” te mogen noemen. Pure chocolade bevat 34 tot 72 % cacao. Bij de bereiding van andere types van chocolade kunnen ook andere ingrediënten zoals melkpoeder, noten, vanille, gedroogd fruit, honing, specerijen, enz. toegevoegd worden. Cacao bestaat in 3 variëteiten: criollos is de meest aromatische en verfijnde variëteit, forasteros levert in wat betreft smaakkwaliteit maar is goed voor meer dan 90% van de wereldproductie. Trinitarios is een hybride van de twee andere.

Gezondheidsbevorderende fytonutriënten “Het moet “pure”, “zwarte” of “donkere” chocolade zijn met minstens 70 % cacao.”

BioGezond

•

september 2011

Als we naar de drie grote voedingsgroepen in cacaopoeder kijken, dan bevat ze naast koolhydraten (54 g/100 g) en eiwitten (19,3 g/100 g) ongeveer 13,7 g op 100 g vetstoffen. Deze cacaoboter (alsook degene die later met het cacaopoeder wordt gemengd om de eigenlijke chocolade te maken) bestaat vooral uit een combinatie van verzadigde vetzuren (26% palmitinezuur en 34% stearinezuur) en mono-onverzadigde vetzuren (37% oleïnezuur) met amper 2% poly-onverzadige vetten (linolzuur). Hieruit mogen we om te beginnen al besluiten dat cacaoboter wel degelijk een vetstof is die veilig kan verhit worden, want ze is zeer arm aan de oxidatiegevoelige meervoudig onverzadigde vetzuren. Als we naar de micronutriënten kijken, dan mogen we stellen dat cacaopoeder vooral rijk is aan de mineralen magnesium (een ware topbron!), aan mangaan, koper, ijzer, chroom, fosfor, zink, kalium en ook wat selenium. Qua vitaminen treffen we vooral de vitaminen B2, B3 en PABA (para-aminobenzoëzuur) in cacaopoeder aan. Maar wat cacao en dus chocolade zo interessant maakt zijn de “fytonutriënten” onder de vorm van polyfenolen: ze bevat er liefst 20 mg/g van.

Die polyfenolen bestaan vooral uit een welbepaalde klasse van bioflavonoïden: de zogenaamde “flavanolen”, waartoe ondermeer epicatechine, catechine en oligomere procyaniden behoren. De gezondheidsbevorderende eigenschappen die we verder aanhalen, heeft chocolade vooral te danken aan deze flavanolen, want het zijn zeer sterke antioxidanten. Aan te stippen valt dat chocolade, in mindere mate dan de koffieboon, rijk is aan stimulerende methylxanthinen (vooral theobromine, minder cafeïne en theofylline). Ze bevat verder nog stoffen die het centrale zenuwstelsel kunnen beïnvloeden: histamine en de daarvan afgeleide stoffen fenylethylamine en tyramine, en het door velen gekende serotonine.

Welke chocolade is echt gezondheidsbevorderend? Er is tegenwoordig een zeer grote verscheidenheid aan chocolade en aan daarvan afgeleide producten te vinden op de markt. Maar chocolade kan pas echt onze gezondheid bevorderen als ze aan de volgende criteria beantwoordt: - het moet “pure”, “zwarte” of “donkere” chocolade zijn met minstens 70 % cacao - het cacaopoeder erin moet een gegarandeerd hoog polyfenolengehalte hebben (want die kan helaas variëren van zeer laag tot hoog) - gebruik enkel chocolade met cacaoboter als vetstof en niet met andere plantaardige vetten, zoals de EU het nu toelaat - kies voor chocolade gezoet met een ongerafﬁneerd suiker zoals ongeraffineerde rietsuiker (oersuiker), ahornsuiker, kokosbloesemsuiker (gula java) of echte honing. Eventueel kunnen voor diabetici inuline, maltitol, lactitol en erythritol gebruikt worden. Maar het is vooral reikhalzend uitkijken naar het toelaten van stevia door de

EU, want het smaakprofiel van de puurste zoetstof uit stevia (rebaudioside A) past perfect bij chocolade en kan eigenlijk elke suikertoevoeging overbodig maken! - hazelnoten, amandelen of andere noten (liefst als hele noten of in grotere stukken) en gedroogd fruit (alle bessensoorten) zijn waardevolle toevoegingen aan pure chocolade

Welke chocolade laten we best links liggen? - melkchocolade:

niet alleen zijn veel mensen (vaak zonder het zelf te weten) intolerant aan de melkeiwitten (caseïnes) of aan lactose, voor melkchocolade wordt vooral gebruik gemakt van melkpoeder of gecondenseerde melk en dat zijn bronnen van de slechte “oxycholesterol” (zie elders in BioGezond). En zelfs al wordt bij de bereiding verse melk gebruikt, door het verwerkings- en verhittingsproces wordt de cholesterol in melk ook geoxideerd tot oxycholesterol - witte chocolade: die bevat vooral cacaoboter en helemaal geen gezondheidsbevorderende polyfenolen - chocolade met andere plantaardige vetstoffen dan cacaoboter, zoals die door de EU aan 5 % worden toegelaten. Bijna steeds zijn deze plantaardige vetstoffen oliën met meervoudig onverzadigde vetzuren, die door een hardingsproces aanleiding geven tot de zeer storende “transvetzuren” en door het verhittingsproces tot geoxideerde vetzuren - elke chocolade die teveel suiker, gerafﬁneerde suiker of die kunstmatige zoetmiddelen bevat - elke chocolade met toevoegingen die de gezondheid niet ten goede komen (kunstmatige kleur- en smaakstoffen, karamel, crèmevulling, pralinévulling…)

Knako Bio volle spelt-granen crackers Knako bio staat voor een sterke verbondenheid met de natuur. Daarom worden enkel en alleen biologische grondstoffen gebruikt. Volle granen bevatten veel vitaminen, vezels en mineralen: goed voor een verhoogde vitaliteit en energie. Je proeft het meteen: Knako bio is een gezond en lekker tussendoortje van de hoogste kwaliteit ! • Moon: …volle granen, zonnebloempitten, maanzaad en lijnzaad • Sesame: …volle granen, sesamzaad en zonnebloempitten • Fitness: …volle granen, rozijnen, hazelnoten, zonnebloempitten en pompoenpitten • Cheese: …volle granen, kaas, zonnebloempitten, pompoenpitten en vlaszaad • Jungle: …volle granen, rozijnen en walnoten • Balance: …volle granen, rozijnen en appel • Tornado: …volle granen, rozijnen en amandelen

Distributie

Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email: info@hygiena.be • www.hygiena.be 09-2011 - Nr 4 BG 1

BioGezond

•

1/08/11 14:27

septemBer 2011

CHOCOLADE

- DE PRO’S: HeiLzAme eFFeCten

Aan het gematigde gebruik van chocolade kunnen een aantal gezondheidsbevorderende eigenschappen toegeschreven worden. maar dit enkel op voorwaarde dat we genieten van de chocolade zoals die in de volgende paragraaf beschreven is! Bepaalde gunstige effecten van chocolade werden al door klinische studies onderbouwd, terwijl andere nog hypothetisch zijn en steunen op de grote antioxiderende werking die uitgaat van de ﬂavanolen.

- EEN OVERZICHT - Hart- en bloedvaten

- vooral dankzij de flavanolen helpt chocolade de onderliggende oorzaak van de meeste hart- en vaatziekten, namelijk atherosclerose, af te remmen. Bij de inname van 40 g cacao per dag is er een significante afname van de aan atherosclerose gerelateerde ontstekingsmerkers in het bloed, zoals het Crp (C-reactief proteïne) waar te nemen. men zag ook dat 40 g chocolade (met 70 % cacao) per dag zorgde voor minder “dik” bloed met minder kleverige bloedplaatjes en dat ze door een significante toename van de elasticiteit zorgde voor een grotere gemiddelde diameter van de coronairen (kransslagaders) van het hart. naast het verhogen van HdL-cholesterol en het verlagen van LdL-cholesterol, remt cacao vooral de oxidatie van cholesterol tot de slechte oxycholesterol (zie elders in deze Bio Gezond) - reeds vanaf 7 g cacao per dag of 30 mg polyfenolen ziet men dat chocolade een bloeddrukverlagende werking uitoefent bij verhoogde bloeddrukwaarden. een grote meta-analyse van verschillende studies besluit dat boven een bloeddruk van 14/8 zowel de systolische bloeddruk (bovendruk) als de diastolische bloeddruk (onderdruk) verlaagd worden. die werking dankt chocolade vooral aan het feit dat de antioxiderende flavanolen en bioflavonoïden de werking verlengen van het bloedvatverwijdende stifstofmonoxide (no). - nierwerking - steunend op een betere doorbloeding van de fijne nierbloedvaten door de flavanolen en mede ook door de methylxanthines theobromine en theofylline, ziet men dat chocolade de glomerulaire filtratie verhoogt en dus een mild diuretische of urinedrijvende werking heeft.

- Gezichtsvermogen

- op basis van een betere doorbloeding van de ﬁjne oogbloedvaten, merkt men dat contrasten beter worden waargenomen en dat de tijd nodig voor het vaststellen van een bewegingsrichting, korter wordt - zenuwstelsel - vermoedelijk meer op basis van de amfetamineachtige component fenylethylamine, is aangetoond dat chocolade zorgt voor een meer optimistische instelling - vooral op basis van de methylxanthinen theobromine, cafeïne en theofylline (die ondermee de afscheiding van adrenaline stimuleren) heeft chocolade een toniﬁërende of opwekkende werking bij vermoeidheid en slaperigheid - dankzij het hoge gehalte magnesium (het antistressmineraal) en de neurotransmittor serotonine werkt chocolade ontspannend - Huid - op basis van de antioxiderende werking, mag van chocolade gesteld worden dat ze helpt te beschermen tegen de UV-straling van de zon en dat ze vroegtijdige huidveroudering helpt te voorkome - mede door de cacaoboter bevordert ze de hydratatie van de huid - degeneratieziekten zoals kanker en diabetes - hoewel hier nog veel bevestigende studies nodig zijn, lijkt het erop dat de polyfenolen helpen de daling van kankercellen afremmen (onder meer bij borstkanker en kanker van de dikke darm) en het ontwikkelen van nieuwe bloedvaten in kankerweefsel afremmen (antiangiogenetische werking) - cacaopolyfenolen zouden de insulineresistentie verminderen bij prediabetes en diabetes type 2

- DE CONTRA’S: met mAte oF niet

maar zelfs als we kiezen voor pure chocolade van de beste kwaliteit, dan zijn er nog een aantal elementen die ons nopen er gematigd gebruik van te maken, of ze in sommige gevallen zelfs te vermijden.

- cacao vermindert de tonus van (ontspant) de maagingang en bevor-

- chocolade is erg energierijk door de combinatie van vooral koolhy-

draten en vetstoffen. zo heeft 100 g pure chocolade een calorische inhoud van ongeveer 530 kcal, wat bijvoorbeeld overeenkomt met 170 g frieten. met een vrij hoge glycemische lading van 11,80 is de impact ervan ook niet gering op de bloedsuikerspiegel. naargelang de ernst van de aandoening, wordt pure chocolade dan ook best zeer gematigd gebruikt of helemaal vermeden bij diabetes, obesitas en hypertriglyceridemie (verhoogd triglyceridengehalte) - chocolade kan, omwille van de aanwezige vetten, de gevoelige lever en galwegen overbelasten en het ontstaan van galstenen bevorderen. Bij galstenen, galwegenontsteking, galinsufﬁciëntie (gebrekkige galaanmaak) en leverinsufﬁciëntie (zwakke leverwerking) wordt ze best vermeden of beperkt gebruikt - diezelfde vetten kunnen mineralen zoals mangaan, magnesium en koper doen verzepen en de opneembaarheid ervan verminderen. - sommige mensen kunnen intolerant (“allergisch”) op chocolade reageren door histamine en de aanverwante stoffen fenylethylamine en tyramine - theobromine in cacao kan hoofdpijn bevorderen

BioGezond

•

septemBer 2011

dert zo reﬂux en pyrosis (zuurbranden) bij mensen die daaraan gevoelig zijn - cacao wordt afgeraden bij nierinsufﬁciëntie vanwege de rijkdom aan kalium en fosfor - door het hoge oxaalzuurgehalte (cacao 450 mg/100 g, zwarte chocolade 90 mg/100 g) kan cacao het ontstaan van oxalaatnierstenen bevorderen en de opname van mineralen in de darm verminderen - de aanwezige methylxanthinen zetten oestrogeen en prolactine aan om zich te binden op welbepaalde neuroreceptoren en werken zo premenstrueel syndroom (pms) in de hand - omwille van deze methylxanthinen is cacao ook af te raden aan personen met slapeloosheid - fenylethylamine kan als amfetamineachtige en opwekkende stof de drang naar chocolade in de hand werken - chocolade kan de hartslagfrequentie verhogen - de vetstoffen in chocolade zijn voor 60 % verzadigde vetten, wat de overmaat aan verzadigde vetten in het typische westerse dieet nog meer in de verf kan zetten

THIRD-PARTY

TESTING

Geen zware metalen, pesticiden, dioxines of PCB’s. De grondstoffen van Nordic Naturals zijn afkomstig van enkele van de schoonste wateren ter wereld. Ieder nieuw productlot wordt tot 3 maal toe door onafhankelijke laboratoria (GMP Certificaties) getest op zware metalen en meer dan 210 andere milieu contaminaties.

Medicalresearch Nordic Naturals is een bedrijf waarin medisch onderzoek centraal staat en waar procestechnologie en productformuleringen gedreven worden door de meest recente ontwikkelingen. Toonaangevende onderzoeksinstellingen zoals Harvard University, Georgetown University, Columbia University en het Rijksinstituut voor Gezondheid hebben bewust de producten van Nordic Naturals gekozen voor klinische studies. De producten van Nordic Naturals worden op dit moment gebruikt in 30 klinische studies aan verscheidene onderzoeksinstellingen en universiteiten wereldwijd. Elke maand komen er nog studies bij. Voor meer klinische onderzoeken, gelieve onze website te bezoeken www.omega-research.com Sinds 1995 pionier in duurzaam vissen 100% van de vis wordt gevist in overeenkomst met het strenge Noorse visquota systeem, die de voorbije 30 jaar een model is van duurzaamheid. Nordic Naturals werd onder meer uitgeroepen tot “Beste Keuze” door de ‘Environmental Defense’, een non-profit milieu organisatie (oceansalive. org) voor zijn duurzame handelspraktijken. Voor meer informatie over onze duurzame visserij expertise bezoek onze website www.planetnordic.com

10/4/10 2:5 tch.indd 1

r_clokids_du

DeApotheke

2 Commited to delivering the world’s safest, most effective omega oils

Beschikbaar bij de betere dieet- en natuurwinkels. Meer vragen ? Contacteer ons op +32 59 27 07 53 of mail info@complemed.be Import Benelux: CompleMed / Distributie: BioVita

Gefermenteerde rode rijst veilig cholesterolverlagend alternatief

Omdat cholesterol overdreven veel aandacht krijgt als risicofactor voor hart- en vaatziekten, terwijl andere risicofactoren nauwelijks belicht worden, slikken wereldwijd miljoenen mensen cholesterolverlagende statines. En dat is om twee redenen jammer: die statines leiden niet zelden tot ernstige nevenwerkingen en een verantwoorde cholesterolverlaging zoals in de meeste gevallen kunnen verkregen worden door een betere levensstijl en ongevaarlijke voedingssupplementen. Tot die laatste categorie behoort “gefermenteerde rode rijst”, dat als veilig alternatief voor cholesterolverlagende medicijnen kan ingezet worden.

Statines niet zonder gevaar “Het doel heiligt de middelen”, kunnen we zonder meer stellen bij de manier waarop tegenwoordig zoveel mensen veroordeeld worden tot het levenslang slikken van statines. Ten koste van heel wat mogelijke nevenwerkingen wordt er alles aan gedaan om het LDL- en totaal cholesterolgehalte te verlagen, terwijl men niet eens weet hoeveel het aandeel van de “echte slechte” en aan de vaatwand verklevende oxycholesterolgehalte is (zie elders in deze “BioGezond”). Want je kan een vrij hoog cholesterolgehalte hebben met een laag oxycholesterolgehalte en/ of een hoog gehalte van de “goede” HDL-cholesterol, waarbij de inname van statines totaal overbodig wordt. Erger nog is het feit dat andere, waarschijnlijk veel gevaarlijkere, meetbare risicofactoren op atherosclerose totaal worden genegeerd. We denken hierbij aan het vrije radicaal homocysteïne (serumgehalte best onder de 9 à 10 µmol/L), dat ontsteking van de vaatwand bevordert, en nog meer aan de stof lipoproteïne (a) (serumgehalte best onder de 20 mg/dL), een sterk aan de vaatwand verklevende stof, die volgens de “Framingham Heart Study” zelfs een tienmaal grotere risicofactor vormt voor hartziekten dan LDL-cholesterol. Dat statines innemen niet altijd even veilig is, toont een zeer grote Britse epidemiologische studie aan op meer dan 2 miljoen mensen uit 368 dokterspraktijken (1).

„Ten koste van heel wat mogelijke nevenwerkingen wordt er alles aan gedaan om het LDL- en totaal cholesterolgehalte te verlagen, terwijl men niet eens weet hoeveel het aandeel van de “echte slechte” en aan de vaatwand verklevende oxycholesterolgehalte is.”

BioGezond

•

september 2011

Die kwam tot de conclusie dat de inname van statines kan leiden tot de volgende nevenwerkingen: - milde tot ernstige myopathie (spierpijn en spierontsteking) - acuut nierfalen - cataract (staar) - milde tot ernstige leverfunctiestoornissen met gestegen leverenzymen

kwaliteit bovenal

Nog meer nevenwerkingen Maar een alerte arts zal beamen dat de voornoemde potentiële nevenwerkingen zeker niet de enige zijn! Dat komt omdat bepaalde zaken niet onderzocht werden in die studie en omdat vaak de duur van de inname van statines onvoldoende lang was. Want naast het feit dat statines het leverenzym HMG-coA reductase afremmen (elementair in de cholesterolsynthese), wat bij heel veel mensen zorgt voor een te laag gehalte van het sterk ontstekingswerende antioxidans co-enzyme Q10), kan het kunstmatig al te laag houden van cholesterol ook zorgen voor een mindere aanmaak van vitamine D, galzouten, hormonen en volwaardige celmembranen. Om al deze redenen kunnen ook de volgende nevenwerkingen van statines optreden: - hartspierzwakte - tendinitis (peesontsteking) en artritis (gewrichtsontsteking) - spijsverteringsmoeilijkheden (vooral moeilijke vetvertering) geheugen- en concentratieproblemen - vroegtijdige dementie - depressiviteit, verminderde stressbestendigheid - slaapstoornissen - zenuwontstekingen - verminderd libido (geslachtsdrift) - erectiestoornissen, impotentie - versnelde osteoporose Daarom zouden statines moeten voorbehouden worden voor mensen met erfelijke vormen van hypercholesterolemie, waarbij een al te hoge cholesterolspiegel wordt vastgesteld. En die mensen zou men dan nog moeten beschermen tegen de genoemde nevenwerkingen met extra coenzyme Q10 en vitamine D.

Gefermenteerde rode rijst (Red yeast rice) Gelukkig bestaat met gefermenteerde rode rijst een voedingssupplement dat kan ingezet worden om op een veilige manier een te hoog cholesterolgehalte te verlagen. Het wordt ook wel “Chinese rode rijst”, “red yeast rice” of “angkak” genoemd en ontstaat wanneer men witte, gestoomde rijst laat fermenteren door de rode gist Monascus purpureus. Na het inactiveren van de gist wordt het mengsel van de rijst en gist gemalen en in capsules of tabletten verwerkt. Gefermenteerde rode rijst zit in heel veel Aziatische voedingsmiddelen verwerkt, waarbij het als natuurlijk kleurmiddel en/of smaakstof dient: sojasaus, pikante “hoi sin” saus, sojakaas en andere sojaboonbereidingen, visbereidingen, gepekelde groenten, eend, gezouten vleeswaren en rijstwijn. De inname van rode gefermenteerde rijst in een traditioneel Aziatisch dieet bereikt gemakkelijk 14 à 55 g/dag, een stuk meer dan de geadviseerde dosis als voedingssupplement (1,2 à 2,4 g). Ook wordt gefermenteerde rode rijst al eeuwen in de traditionele Chinese geneeskunde ingezet om “de bloedcirculatie te bevorderen”, voor “gezond bloed” en om “het hart te versterken”. Van zodra men cholesterolgehalte begon te meten, zag men dat red yeast rice zijn gunstige werking onder meer dankte aan het verlagen van de cholesterolspiegel.

Werkzame componenten

Na het fermentatieproces onder invloed van Monascus purpureus, treft men in gefermenteerde rode rijst vooral aan: - Negen verschillende monacolines, waarvan de belangrijkste monacoline K is. Deze natuurlijke verbinding remt het leverenzyme HMG-CoA-reductase af en vermindert de snelheid van de cholesterolsynthese - Fytosterolen: bètasitosterol, campesterol, stigmasterol en sapoge-

Beheers je cholesterolgehalte op een natuurlijke én vooral veilige manier met GEFERMENTEERDE RODE RIJST + Co-enzyme Q10 • • •

met gefermenteerde rode rijst, een traditioneel fermentatieproduct dat zonder nevenwerkingen bijdraagt tot een goede cholesterol met co-enzyme Q10 voor meer energie en een gezonde stofwisseling eenvoudig in gebruik: 2 capsules per dag

60 Vegecaps.: €14,95

GEFERMENTEERDE RODE RIJST + Co-enzyme Q10:

een veilig alternatief voor chemische middelen om zonder nevenwerkingen cholesterol te beheersen Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels Info Mannavita: 056 43 98 52 info@mannavita.be - www.mannavita.be

BioGezond

•

september 2011

- -

nine, die de opname van cholesterol in de darm remmen isoﬂavonen, die de ontsteking van de vaatwand verminderen onverzadigde vetzuren: oleïnezu ur (mono-onverzadigd), linolzu ur (poly-onverzadigd omega-6-vetzu ur) en alfalinoleenzu ur (poly-onverzadigd omega-3-vetzu ur), die de vaatwand helpen beschermen

Bewezen cholesterol- en triglyceridenverlagend In 2002 verschenen de eerste publicaties over de biologische werking van gefermenteerde rode rijst, waarbij zowel de werkzaamheid als de veiligheid werden vastgesteld. Een grote meta-analyse (2) uit 2006, die 93 ernstige studies combineerde, bevestigde de cholesterolverlagende werking van gefermenteerde rode rijst. Men zag dat het totaal cholesterol met gemiddeld 35 mg/dL en het LDL-cholesterol met 29 mg/dL daalde tegenover de placebogroep, terwijl de “goede” HDL-cholesterol steeg met 6 mg/dL. Deze cijfers zijn in de praktijk vaak hoger, omdat men veelal van hogere uitgangswaarden vertrekt of tegelijk voor een verstandige voedingswijze kiest. Op te merken valt dat in deze studie ook een verlaging van de triglyceriden (een andere vetstof die kan bijdragen tot atherosclerose) werd vastgesteld, wat van statines niet kan gezegd worden.

Veilig, ook voor wie geen statines verdraagt In de met gefermenteerde rode rijst uitgevoerde studies werden enkel af en toe nevenwerkingen gerapporteerd zoals lichte hoofdpijn, maagen darmbezwaren zoals winderigheid en maagzuur en een tijdelijke en onschadelijke roodverkleuring van de stoelgang. Heel interessant is ook de studie op patiënten met een verhoogd cholesterolgehalte, die de inname van statines dienden te staken omwille van spierpijnen (3). Ondersteund door een betere levensstijl, kreeg één groep gefermenteerde rode rijst en een andere groep een placebo. Na 12 weken zag men een af-

je k e o h eert’s

net zoals knoﬂook is curcuma een “pleiotrope” plant, wat betekent dat ze op verschillende terreinen onze gezondheid kan verbeteren. Vooral de sterke antioxiderende werking van deze gele wortel is bewezen, waarbij onder meer vaatziekten en geheugenverlies worden afgehouden. sterk gedocumenteerd is ook de ontstekingswerende werking van curcuma, waarbij een volgehouden inname spieren gewrichtspijn duidelijk verlicht. en ten slotte is het ook een kruid dat de leverwerking en de kwaliteit van de gal verbetert. Voorwaarde voor een goede werkzaamheid van een curcumapreparaat is het bevatten van voldoende werkzame ‘curcuminoïden’. Het toevoegen van peperextract (piperine) zorgt bovendien voor een betere opname van de curcuminoïden. een hoogwaardig preparaat dat aan alle kwaliteitseisen voldoet, is CUrCUmA pLAtinUm van mannavital.

name van LDL-cholesterol met 43 mg/dL in de groep op gefermenteerde rode rijst ten opzichte van 11 mg/dL in de placebogroep. Opmerkelijk was dat de patiënten die voorheen intolerant waren voor statines en nu gefermenteerde rode rijst kregen, niet méér pijn rapporteerden dan de placebogroep, terwijl ook de leveren spierenzymen niet hoger waren dan in de placebogroep!

Kies voor kwaliteit Er wordt heel wat ‘red yeast rice’ aangeboden op de markt. Kies zeker voor een kwaliteitsproduct, verkregen door een gecontroleerde fermentatie en gestandaardiseerd op monacoline K, dat zoals de best uitgevoerde studies per dag 4,8 mg monacoline K aanbiedt. Ga eveneens na of het vrij is van het mycotoxine “citrinine”, dat bij minderwaardige preparaten soms opduikt. En ten slotte biedt zeker de combinatie van gefermenteerde rode rijst met co-enzyme Q10 een meerwaarde, omdat gefermenteerde rode rijst door de remming van het enzym HMG-CoA reductase in de lever bij gevoelige personen de lichaamseigen aanmaak van co-enzyme Q10 kan verminderen.

Voorzorgen Beperk de inname van alcohol bij gebruik van gefermenteerde rode rijst Mensen met een nierziekte, met een leverziekte, met een leveraandoening in de voorgeschiedenis, met gestoorde leverenzymen of die heel regelmatig alcohol gebruiken, gebruiken enkel gefermenteerde rode rijst op voorschrift van een arts. - Geef geen gefermenteerde rode rijst aan zwangere en zogende vrouwen - Geef geen gefermenteerde rode rijst aan mensen met een transplantatieorgaan, aan mensen die een ernstige infectie of aandoening hebben - Geef geen gefermenteerde rode rijst b ij overgevoeligheid aan één van de componenten ervan - Gebru ik best geen pompelmoes- of grapefruitsap of pittenextract van deze vruchten b ij inname van gefermenteerde rode rijst: deze middelen z ijn inhib itoren van het leverenzyme CYP3A4, waardoor er een hogere plasmaspiegel van monacolines dan normaal kan optreden en er dus meer kans op nevenwerkingen is

Wat bij inname van medicijnen? -

Gebru ik geen gefermenteerde rode rijst als er al statines worden gebru ikt! Dat verhoogt de kans op de hoger vernoemde nevenwerkingen van statines Bij inname van coumarines (bepaalde bloedverdunners): gebruik enkel gefermenteerde rode rijst op voorschrift van een arts Bij inname van ciclosporine, fibraten (fenofibraat, clofibraat…), van inhibitoren van het leverenzyme CYp3A4 zoals macroliden (erythromycine, clarithromycine), protease-inhib itoren (amprenavir, indinavir, nelfinavir, ritonavir, saqu inavir), azoolderivaten (fluconazole, ketoconazole, itraconazole), diltiazem: gebruik enkel gefermenteerde rode rijst op voorschrift van een arts

1. Hippisley-Cox J, Coupland C. Unintended effects of statins in men and women in England and Wales: population based cohort study using the QResearch database. BMJ. 2010 May 20;340:c2197. 2. Liu J, Zhang J, Shi Y, Grimsgaard S, Alraek T, Fønnebø V. Chinesered yeast rice (Monascus purpureus) for primary hyperlipidemia: a meta-analysis of randomized controlled trials. Chin. Med. 2006, nov. 3. Becker DJ, Gordon RY, Halbert SC, French B, Morris PB, Rader DJ. Red yeast rice for dyslipidemia in statin-intolerant patients: a randomized trial. Ann Intern Med.2009 Jun 16;150(12):830-9, W147-9

BioGezond

•

septemBer 2011

Groene Koffie + Groene Thee + Rooibos = hulp bij

Afvallen

Afvallen met een dagelijks kopje thee? Het kan echt met X-TrineTM Afslank Thee!

X-Trine™ Groene Koffie Afslank Capsules, een hulpmiddel in de strijd tegen overtollige kilo’s!

Speciaal voor de theeliefhebber is er nu een overheerlijke afslank thee ontwikkeld met Groene Koffie, Groene Thee en Rooibos. Met deze thee kan je afslanken terwijl je geniet van je dagelijkse kopje thee.

Nieuw op het gebied van afslanken: X-Trine™ Groene Koffie Afslank Capsules. Deze afslank capsules combineren 4 afslankinvloeden in één product. De capsules helpen bij het verminderen van het percentage lichaamsvet, bevorderen de omzetting van vetweefsel in lichaamsenergie, ondersteunen de vetverbranding en helpen bij gewichtsbeheersing.

Fantastische smaak! X-Trine™ Afslank Thee is niet alleen een heerlijk drankje in de winter maar ook in de zomer als ijsthee. Door de rijke smaak van Groene Thee met Rooibos kunnen juist theeliefhebbers hun hart ophalen. Drink jezelf slank! Deze thee heeft geen laxerende werking.

Fantastische

smaak

ee ee nk eTh nk eTh Afsla Afsla Koffie, Koffie, Met Groen en RooibosThee Met Groen en Rooibos Thee e Thee Groen GroenAf slank slank Afe Thee e Koffie, e Koffie, Met Groen en Rooibos ee Met Groen en Rooibos ee Thee nk Th e Theenk Th Groen Groen Afesla Afsla e Koffie, e Koffie, Met Groen Met Groen os os Groene Thee

en Rooib

Groene Thee

en Rooib

Naast deze slankmakende eigenschappen hebben deze afslank capsules ook een gunstige invloed op hart- en bloedvaten, een belangrijk aandachtspunt bij overgewicht.

Kleine gemakkelijk slikbare capsules

X-TRINE Afslank Thee

X-TRINE Groene Koffie Afslank Capsules

20 zakjes van 6.95

60 capsules van 14.95

Nu voor

12.

PK Benelux BVBA, Henri van Heurckstraat 15, 2000 Antwerpen. Meer weten?

0800-73183 (gratis)

www.pkbenelux.com

Deze producten zijn verkrijgbaar in alle natuurwinkels

Geraffineerde granen minderwaardige voedingsbronnen

Er is een tijd geweest dat de mens granen enkel gebruikte in hun ongepolijste en niet geraffineerde vorm. Maar net als veel andere voedingsmiddelen worden deze volle granen tegenwoordig door de moderne voedingsindustrie zodanig geraffineerd en bewerkt, dat er heel wat van hun oorspronkelijke voedingswaarde verloren is gegaan. Wat schort er precies aan geraffineerde graanproducten?

Alomtegenwoordig We kunnen er niet naast kijken: geraffineerde granen worden massaal door de westerse mens genuttigd. Wit brood, gewoon “bruin” brood, witte rijst, witte pasta’s, pizza, lasagne, baguettes, koekjes, muffins, donuts en veel ander gebak bestaan voor een deel of volledig uit wit of “gebuild” meel. Het volle graan, door veel voedingswetenschappers als een schatkist van de natuur beschouwd, is door malen en vervolgens zeven gereduceerd tot wit meel, waarbij de vezel verloren gaat en waarbij ook grote delen van de kiem en het buitenste eiwithoudende laagje van de graankorrel worden verwijderd. Hierdoor blijft vooral het meellichaam over, dat wel heel rijk is aan complexe suikers en dus aan calorieën, maar in zijn geheel een stuk armer is aan voedingsstoffen.

Onmisbare vezels De vezels of ballaststoffen van volle granen, die zich aan de buitenzijde van de graankorrel bevinden, bestaan vooral uit cellulose en hemicellulose. Dit zijn complexe koolhydraten of polysacchariden die voor de mens onverteerbaar zijn; we beschikken namelijk niet over de enzymen om ze af te breken. Toch mogen we hieruit niet al te voorbarig besluiten dat de vezels nutteloze componenten zouden zijn en dat witmeelproducten dus toch niet zo slecht zijn. Vezels van volle granen vervullen voor de mens wel degelijk een aantal zeer belangrijke functies en het consequent kiezen voor geraffineerde 16

BioGezond

•

september 2011

meelproducten kan dan ook bijdragen tot een aantal gezondheidsnadelen: - Verhoogde kans op tandbederf of cariës, want granenvezels helpen het gebit te reinigen - Verminderde kwaliteit van de spijsvertering, want volle granen verplichten ons meer te kauwen, wat via ons zenuwstelsel zorgt voor een betere afscheiding van spijsverteringssappen - Meer kans op brandend maagzuur, maagwandontsteking en maagzweren, want vezels helpen overmatig maagzuur te “bufferen” - Meer kans op overeten en dus overgewicht, want vezels binden veel vocht en zorgen door een volumetoename voor een sneller en langduriger verzadigingsgevoel - Meer kans op type 2 diabetes, want vezels houden de koolhydraten langer “vast”, waardoor de vrijstelling van glucose trager verloopt en de bloedsuikerspiegel minder snel oploopt. - Meer kans op een verhoogde cholesterolspiegel, want vooral oplosbare granenvezels absorberen cholesterol in de darm en voeren deze af via de stoelgang - Meer kans op darmkanker, want vezels helpen de darm ontgiften van toxische en carcinogene (kankerverwekkende) stoffen - Meer kans op dysbiose of een verstoorde darmflora, want vezels bevorderen de groei van een goede darmflora met meer opname van voedingsstoffen en minder kans op winderigheid, diarree, constipatie, voedingsintoleranties, zwakke weerstand…. - Meer kans op constipatie en harde stoelgang, want vezels vergroten het volume van de darminhoud door water te absorberen en prikkelen op een mechanische manier de darmperistaltiek - Meer kans op aambeien en divertikels (abnormale uitstulpingen), want vezels verlagen de druk in de dikke darm - Meer kans op bepaalde – vooral oestrogeenafhankelijke – kankers, zoals borst-, baarmoeder-, eierstok-, prostaat-, colon- en prancreaskanker, want granenvezels bevatten beschermende lignanen - Meer kans op menstruatiestoornissen, menopauzale klachten en prostaatvergroting, want de voornoemde lignanen in granenvezels hebben “fyto-oestrogene” eigenschappen

Nog meer verlies Omdat ze de waardevolle vezels ontberen, hebben geraffineerde graanproducten dus minder voedingswaarde dan volle granen. Nu zorgt het

raffinageproces er ook voor dat een aantal van de nutriënten van het volle graan verloren gaan door het verlies van een deel van de kiem en de buitenste eiwitlaag.

kwaliteit bovenal

Witmeelproducten zijn in vergelijking met volle granen dan ook armer aan: - waardevolle mineralen: vooral magnesium, zink, calcium en ijzer - belangrijke vitamines: vooral vitamine E, vitamines B1, B2 en B6, vitamine A - essentiële vetzuren: vooral het omega-6-vetzuur linolzuur - plantaardig eiwit Er zijn dus redenen ten over om voor volle graanproducten te kiezen onder de vorm van gekookte volle granen (zoals zilvervliesrijst en quinoa), volkorenbrood en volkoren gebak, volkoren pasta’s en vlokken!

Enkele minpunten Volledigheidshalve dienen we te vermelden dat volle granen niet door iedereen als een hoofdvoedingsmiddel naar voor worden geschoven. In het paleolitische dieet worden ze zelfs volledig gebannen, omdat men stelt dat de mens pas sinds 10.000 jaar als landbouwer granen verbouwt en zijn DNA (nog) niet aan deze voeding is aangepast. Maar zelfs bij een meer gematigde instelling, moeten we erkennen dat er een aantal argumenten bestaan om graanvoeding voor een deel te beperken: - het eiwit van de meeste granen is niet compleet en bevat niet alle essentiële aminozuren. Veel granen zijn arm aan het essentiële aminozuur lysine (belangrijk voor antilichamen, enzymen en spieraanmaak) en aan het zwavelhoudende aminozuur methionine (belangrijk voor de lichaamsontgifting en onderdeel van het superantioxidans glutathion) - een aantal granen (tarwe, rogge, gerst, kamut en spelt) bevatten gluten. Deze eiwitcomponent, die aan graan zijn kleefeigenschappen verleent en het bakken van samenhangend brood mogelijk maakt, wordt niet door iedereen goed verdragen. Er bestaat een erfelijke darmaandoening, coeliakie of glutenovergevoelige enteropathie, waarbij de darmcellen “allergisch” reageren op een component van gluten, het gliadine. Blijft men gluten eten, dan ontstaat er chronische diarree en een afvlakking van het darmslijmvlies met verminderde opname van voedingsstoffen (vermagering….). Hier moet dan levenslang glutenvrij gegeten worden en enkel granen als rijst, quinoa, amaranth, boekweit, gierst, maïs, teff en eventueel haver mogen op het menu staan - Vrij veel mensen verdragen, vaak zonder het zelf te weten en zonder dat er coeliakie wordt vastgesteld, niet zo goed gluten: men spreekt dan van een “glutenintolerantie”. Deze intolerantie vermindert ondermeer de integriteit van het darmslijmvlies en legt een druk op het immuunsysteem. Van glutenintolerantie wordt dan ook aangenomen dat het een mederol kan spelen in aandoeningen als chronische slijmvliesaandoeningen (vb. sinusitis…), eczema, gewrichtsaandoeningen, ADHD, depressiviteit, schizofrenie, ziekte van Parkinson en multiple sclerose - Granen bevatten in hun zemel fytinezuur. Vooral de tarwezemel is er rijk aan. Fytinezuur maakt gemakkelijk onoplosbare verbindingen aan met mineralen als calcium, ijzer, zink en magnesium (fytaten), waardoor deze minder opgenomen worden. Vooral een eenzijdige graanvoeding met veel tarwe kan leiden tot mineraaltekorten. Op te merken valt dat dit fytinezuur bij het maken van zuurdesembrood wel gesplitst kan worden

KYOLIC EPA PLUS

Natuurlijke totaalformule voor een maximale bescherming van de vaten en een vlotte circulatie • met gefermenteerde knoﬂook, voor een vlotte

doorstroming, gezonde drukwaarden en een verantwoorde cholesterolspiegel • met zuivere visolie als bron van de vaatbeschermende omega-3-vetzuren EPA en DHA • met vitamine K2 ter beheersing van de kalkafzetting • met de vitamine B6, B9 (foliumzuur) en B12 ter beheersing van het homocysteïnegehalte

90 caps.: €24,59

KYOLIC EPA PLUS

de alles-in-één verzekering voor gezonde en elastische vaten en een optimale doorstroming Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels Info Mannavita: 056 43 98 52 - info@mannavita.be www.mannavita.be BioGezond

•

september 2011

nieuwtjes over voeding, voedingssupplementen en kruiden Vitamine C helpt beschermen tegen hart- en vaataandoeningen Op een recent, in Brussel gehouden symposium rond vitamine C, werd nog eens benadrukt dat deze onontbeerlijke voedingsstof verschillende bewezen werkingen heeft: ze bevordert de opname van ijzer, is essentieel in de bindweefselaanmaak en de weerstand en helpt vooral als sterk antioxidans ondermeer beschermen tegen scheurbuik, cataract (staar), bepaalde kankers en cardiovasculaire aandoeningen. Weliswaar in doseringen die een stuk hoger zijn dan de vroegere, door de Belgische Hoge Gezondheidsraad aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 60 mg en ook meer dan aan de recent door de EFSA herziene ADH-waarde van 80 mg! Er werd benadrukt dat, naast het nastreven van een ideale dagdosis, met hogere en toch veilige “farmacologische doses” vitamine C een maximale bescherming en zelfs therapeutische werking kan verkregen worden. Wat betreft de bescherming tegen hart- en vaatziekten, werd aangestipt dat vitamine C één van de stoffen is die de oxidatie kan afremmen van LDLcholesterol tot het “echte slechte” oxycholesterol, een stof die zeer sterk atherogeen is en dus snel slagaderverkalking in de hand werkt. Ook werd aangetoond dat vitamine C door zijn antioxiderende werking direct het vaatwand endotheel helpt te beschermen tegen de oxiderende werking van vrije radicalen. Eerder werd ook al gemeld dat vitamine C als antioxidans de vaatwandontspannende stof stikstofoxide (NO) helpt te beschermen tegen vrije radicalen, wat resulteert in een gezondere bloeddruk. Vitamine C is dus als voedingssupplement, in hogere maar veilige doses, zeker nuttig in het helpen afhouden van hart- en vaatziekten. Nève J. Recommandations nutritionnelles en vitamine C pour la Belgique et alimentation optimale. Conférence donnée au symposium «Les apports bénéfiques de la vitamine C – Quelles est la quantité optimale ?», organisé par Danone Chiquita Fruits à Bruxelles, le 13 mai 2011.

Helpen vitamine B12 en foliumzuur beschermen tegen dementie? Ondermeer door het vergrijzen van de bevolking en door het verarmde voedingspatroon, komt dementie steeds meer voor onder de ouderen. De meeste demente bejaarden lijden aan de ziekte van Alzheimer, maar bij een deel is de afname van de verstandelijke vermogens toe te schrijven aan vasculaire dementie, waarbij de bloedvaten door atherosclerose het zenuwstelsel onvoldoende voorzien van zuurstof en voedingsstoffen. Al herhaalde malen werd het vrije radicaal homocysteïne, als neurotoxische stof, aangewezen als één van de schuldigen voor het ontwikkelen van dementie. Homocysteïne hoopt zich op in het lichaam als het onvoldoende wordt “gemethyleerd”, een omzetting die normaal wordt verzorgd door de vitamines B9 (foliumzuur), vitamine B6 en vitamine B12. De vraag is dan ook of deze vitaminen mogelijk zouden helpen beschermen tegen dementie. In Noord-India werden 127 patiënten met verschillende vormen van dementie vergeleken met 127 patiënten zonder dementie, ondermeer wat betreft de serumspiegels van foliumzuur en vitamine B12. Het bleek dat in de dementiegroep de serumspiegels van foliumzuur en vitamine B12 significant lager waren dan in de controlegroep. Dit suggereert een potentiële rol van de vitamines B om te helpen beschermen tegen dementie. Agarwal R., et al. Ann Indian Acad. Neurol. 2010 (Oct).

BioGezond

•

septemBer 2011

Noten helpen beschermen tegen diabetes Volgens een nieuwe studie helpt het consumeren van noten beschermen tegen type 2 diabetes of, in geval van deze aandoening, de bloedsuikerspiegel beter te regelen. Vermits al geweten was dat koolhydraten met een hoge glycemische index zoals witmeelproducten en suiker de controle over de bloedsuikerspiegel moeilijker maakten, wilde men de invloed van noten als koolhydratenbronnen met een lagere glycemische index, nagaan op type 2 diabetes. In een studie werden 117 diabetespatiënten verdeeld in 3 groepen: de eerste groep kreeg gedurende 3 maand een extra maaltijd van gebakjes (“muffins”), de tweede groep kreeg een portie gemengde noten (amandelen, pistaches, walnoten, pecanoten, hazelnoten, pindanoten, cashwenoten en macadamianoten) en de derde groep kreeg een mengsel van beide bronnen. Vooral de groep die alleen de noten kreeg, vertoonde na 3 maand een lagere glucosespiegel, een zeer duidelijke lagere spiegel van HbA1c (geglycosyleerde hemoglobine, een maat voor de gemiddelde bloedsuikerspiegel over de laatste 4 weken tot 3 maand) en merkbaar lagere spiegels van LDL-cholesterol. Deze effecten worden niet alleen toegeschreven aan de lagere glycemische index van noten, maar ook aan het feit dat ze een interessante bron zijn van mono-onverzadigde vetzuren of omega-9-vetzuren. D.JA. Jenkins, C.W.C. Kendall, M.S. Banach, K. Srichaikul, E. Vidgen, S. Mitchell, et al Nuts as a Replacement for Carbohydrates in the Diabetic Diet. Diabetes Care, published online ahead of print

Glutenvrij dieet helpt bij multiple sclerose In bepaalde wetenschappelijke kringen, vooral bij de aanhangers van het paleolithische dieet, wordt al lang gestipuleerd dat granen geen geschikte voeding zouden zijn voor de mens, vanwege het bevatten van verschillende storende “antinutriënten”. In de natuurgeneeskunde houden sommigen er een meer gematigde visie op na en worden vooral de glutenhoudende granen als tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut afgeraden ten voordele van glutenvrije granen zoals quinoa, rijst, boekweit, haver, gierst en amaranth. Dit omdat heel wat mensen tekenen van glutenintolerantie vertonen. En van glutenintolerantie wordt al lang vermoed dat ze een verband houdt met aandoeningen zoals depressie, bipolaire stoornissen, schizofrenie, ADHD, gedragsstoornissen, fobieën, epilepsie, Parkinson, ALS en MS. De Spaanse gastro-enteroloog Dr. Rodrigro, die reeds had opgemerkt dat bepaalde MS-patiënten coeliakie vertoonden en merkbaar verbeterden op een glutenvrij dieet, wou in een studie nagaan of coeliakie vaker voorkwam bij MS-patiënten. Daar waar in de doorsnee bevolking 1 tot 2 % coeliakie voorkomt, bleek dat niet minder dan 11,1 % van de onderzochte MS-patiënten coeliakie had. Door deze MS-patiënten op een glutenvrij dieet te zetten, verbeterde niet alleen de kwaliteit van de spijsvertering, maar verbeterden ook merkbaar de neurologische symptomen. Vermoed wordt dat zelf het plaatsen van de MS-patiënten zonder de erfelijke coeliakie op een glutenvrij dieet beter zouden varen, omdat heel wat mensen zonder aantoonbare ATA ook intolerant kunnen zijn op gluten. Rodrigo L, Hernandez-Lahoz C, Fuentes D, et al. Prevalence of Celiac Disease in Multiple Sclerosis. BMC Neurol. 2011 Mar 7;11(1):31.

Revogan-BG-0910C_Opmaak 1 30/08/10 10:02 Pagina 1

Lekker, glutenvrij !

NATAOS KEY N UTRITION

Krill Oil Superior De super opneembare omega-3 NIEUW! Nu ook in een voordeelpack van 120 capsules * • ondersteunt de circulatie • goed voor de cholesterol60 capsules van 500 mg € 21,95 • CNK 2710-770 spiegel * 120 capsules van 500 mg • behoudt een goede € 39,95 • CNK 2835-395 gemoedstoestand • bevordert het concentratievermogen • houdt beenderen en gewrichten gezond

GLUTENVRIJE KOEKJES EN BAKMENGELING Verkrijgbaar in uw dieet- en natuurwinkel Meer informatie www.revogan.be

Landegemstraat 1— B-9031 Drongen Tel 09/280 90 60 — Fax 09/282 98 73 info@revogan.be — www.revogan.be

Krill, een massa garnaalachtige schaaldiertjes, is erg rijk aan de omega-3 vetzuren EPA en DHA. Zijn die ook niet aanwezig in visolie? Klopt. Maar er is een belangrijk verschil. Bij visolie zit de omega-3 immers in de trygliceriden, terwijl die in krillolie gebonden is aan de fosfolipiden. De omega-3 uit krillolie is wateroplosbaar en wordt dus veel beter opgenomen door ons lichaam. Deze vetzuren verhogen bovendien de elasticiteit van de lichaamscellen en absorberen veel beter gezondheidsbevorderende ingrediënten. Plus: in krillolie zit ook Astaxanthine, een sterke vrije radicalenvanger die ons lichaam beschermt tegen oxidatie.

Waarom Krill Oil Superior Van Nataos?

• Betere opname dan omega-3 uit visolie (wetenschappelijk bewezen). • Milieubewuste, MSC gecertificeerde oogst zonder bijvangsten. • Meteen en vers verwerkt dankzij Eco-Harvestingtechniek. • Geen enzymatische degradatie en oxidatie. • Rijk aan veresterde Astaxanthine, een sterke antioxidant. • Vrij van dioxines, PCB’s en andere zware metalen.

Vraag naar Krill Oil Superior in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek. Meer weten? Bel 052 48 43 00 of surf naar ojibwa.be

WWW.NATAOS.COM

OJ-adv 268 x 90_krilloil 60 en 120_apo & natuur.indd 1

16/08/11 09:38

Lijnzaadlignanen,

beschermend tegen prostaatlijden, PMS, menopauze en kanker

Lijnzaad of vlaszaad heeft de laatste decennia heel terecht het predicaat “superfood” of “wondervoedsel” gekregen. Want nadat men al eeuwen dit middel waardeerde als een mild en veilig laxeermiddel, stelde men ook vast dat de olie ervan een uitmuntende bron is van omega-3-vetzuren, waaraan de westerse mens meestal gebrek heeft. Nu blijkt de laatste jaren ook meer en meer dat bepaalde componenten in de lijnzaadvezel, de zogenaamde “lignanen”, zeer interessante beschermende eigenschappen bieden. Meer bepaald in de preventie en het afremmen van prostaatlijden, premenstrueel syndroom, menopauzale klachten en verschillende types van kanker.

Bulkvormend laxeermiddel Lijnzaad (Linum usitatissimum) is een 100 % veilig en natuurlijk middel dat “luie darmen” de juiste stimulans kan geven. Het zaadje is namelijk rijk aan mucopolysaccharariden of oplosbare vezels, die heel wat vocht kunnen absorberen. Als er dus voldoende wordt bij gedronken, zwellen de zaden op in de darm en zorgen zij als zwelmiddel of “bulkvormend” laxeermiddel ervoor dat de darmperistaltiek op een natuurlijke, mechanische manier wordt gestimuleerd. En er is meer: door het aantrekken van vocht wordt ook de stoelgang zachter van consistentie, terwijl de voor de mens onverteerbare vezels ook als voedingsbodem voor de nuttige darmbacteriën fungeren. De goede darmflora kan zich dus beter ontwikkelen en meer van de voor het darmslijmvlies nuttige kortketenige vetzuren aanmaken. Alles bij elkaar genomen, kan lijnzaad helpen bij constipatie, te harde stoelgang, aambeien, anale kloven, prikkelbare darm en diverticulitis (ontstoken uitstulpingen van de darm).

Rijk aan alfalinoleenzuur (ALA) We hebben al meerdere malen in BIO GEZOND aangestipt dat de meeste westerlingen een teveel aan omega-6-vetzuren en een gebrek aan omega3-vetzuren in het lichaam vertonen. Dit onevenwicht creëert een chronische ontstekingstoestand en draagt helaas op een significante manier bij tot ziekten zoals hart- en vaatziekten, kanker, gewrichtsaandoeningen, allergieën, auto-immuunziekten, kanker, hormonale stoornissen en diverse huidziekten. We dienen dus oliën rijk aan omega-6-vetzuren (zonnebloem-, maïs-, saffloer-, sojaolie) en voedingsmiddelen die deze bevatten dringend te matigen en meer bronnen van omega-3-vetzuren te gebruiken. Gelukkig is er lijnzaad als topbron van het plantaardige omega-3-vetzuur alfalinoleenzuur of ALA, naast de minder gekende perilla-olie en (in mindere mate) walnotenolie en koolzaadolie. Dagelijks één tot twee eetlepels ongeraffineerde, koudgeperste lijnzaadolie koud gebruiken in je salades, yoghurt, kwark of muesli is dus een manier om het peil omega-3-vetzuren in je lichaam te verhogen. We mogen er helaas niet alle heil van verwachten! Studies hebben aangetoond 20

BioGezond

•

september 2011

dat alfalinoleenzuur beperkt wordt omgezet tot die twee andere uiterst belangrijke omega-3-vetzuren: eisosapentaeenzuur (EPA) en docoshaexaeenzuur (DHA). We moeten dus ook vette vis in ons dieet opnemen en/of een goed visoliesupplement gebruiken.

Topbron van lignanen Nu heeft lijnzaad nog veel meer te bieden dan een stoelgangbevorderende vezel en een omega-3-vetzuur. In de zaadmantel ervan zitten de zogenaamde “lignanen”. Lignanen zijn een klasse van zeer interessante stoffen die we vooral aantreffen in de buitenste delen van zaden, granen, peulvruchten en noten. Omdat granen geraffineerd worden (zie elders in BioGezond) en daarbij ontdaan worden van lignanen en omdat er doorgaans te weinig noten, zaden en peulvruchten worden gegeten in het westerse voedingspatroon, krijgt de moderne mens te weinig van die nuttige stoffen binnen. Gelukkig beschikken we met lijnzaad over een topbron van lignanen: ze bevatten vaak tientallen tot honderden malen meer lignanen dan de andere opgesomde voedingsbronnen en kunnen dus tekorten ruimschoots goedmaken. We moeten er wel bij opmerken, dat de zaden wel grondig moeten gemalen of gekauwd worden voor gebruik opdat we voldoende van de lignanen zouden opnemen.

Fyto-oestrogenen bij PMS en menopauze De lignanen die we aantreffen in lijnzaad zijn de inactieve stoffen secoisolariciresinoldiglycoside (SDG) en matairesinoldiglycoside. Maar na inname worden deze stoffen door enzymen van de goede darmflora, de zogenaamde bètaglucosidasen, omgezet in actieve, lichaamseigen lignanen: enterolacton en enterodiol. Nu vertonen deze stoffen een zeer merkwaardige structurele overeenkomst met het menselijke, vooral bij vrouwen voorkomende, oestradiol. Vandaar dat lignanen “fyto-oestrogenen” of oestrogenen van plantaardige oorsprong worden genoemd. Zij zijn weliswaar veel zwakker dan de eigenlijke oestrogenen, maar net dat maakt ze net zo interessant. Ze binden namelijk als SERMs (selectieve oestrogeen receptor modulators) op de oestrogeenreceptoren in hormoongevoelige weefsels. Bij een overmaat aan oestrogenen, treden de

“Lijnzaad heeft nog veel meer te bieden dan een stoelgangbevorderende vezel en een omega-3-vetzuur.”

“Lijnzaadlignanen kunnen de vrouw dus zowel helpen in omstandigheden waarbij de oestrogenen zich teveel laten gelden, zoals bij het premenstrueel syndroom of PMS, als in levensfasen waarbij er een gebrek aan oestrogenen is, zoals tijdens de menopauze!”

lignanen in “competitie” voor binding op de receptoren met de sterkere oestrogenen, waardoor deze laatsten in hun werking worden afgeremd. In die omstandigheden oefenen lignanen dus een “anti-oestrogene” werking uit. Maar bij een gebrek aan oestrogenen kunnen de lignanen op de vrije oestrogeenreceptoren binden en aldus een milde “oestrogene” werking uitoefenen. Lijnzaadlignanen kunnen de vrouw dus zowel helpen in omstandigheden waarbij de oestrogenen zich teveel laten gelden, zoals bij het premenstrueel syndroom of PMS, als in levensfasen waarbij er een gebrek aan oestrogenen is, zoals tijdens de menopauze! Bovendien kunnen in omstandigheden de positieve effecten van de lijnzaadlignanen ondersteund worden door de omega-3-vetzuren van de olie.

Nuttig bij prostaatvergroting Maar ook de man kan de lignanen goed gebruiken, namelijk in de preventie en aanpak van de benigne prostaathypertrofie of goedaardige prostaatvergroting. Deze onnodige groei van de prostaatklier bij de ouder wordende man kan voor vervelende klachten zorgen zoals veelvuldig moeten plassen ’s nachts, het voelen van een continue aandrang, een zwakke en verspreide urinestraal en langdurig nadruppelen. Ze wordt vooral veroorzaakt door het feit dat vrij, ongebonden testosteron in de prostaatklier wordt omgezet tot het prikkelende dihydrotestosteron (DHT) door het enzym 5-alfareductase en door het feit dat vrij testosteron ook voor een deel wordt omgezet tot het prikkelende oestradiol door het enzym aromatase. Nu kan enterolacton de activiteit van 5-alfareductase met maar liefst tachtig procent verlagen en is ook aangetoond dat ze het enzym aromatase afremt. Beide mechanismen dragen dus bij tot het afremmen van goedaardige prostaatvergroting. Bovendien stimuleren lignanen nog de lever om meer SHBG (Steroïd Hormoon Bindend

Globuline) aan te maken. Normaal gezien is testosteron in het bloed grotendeels (95à 98%) inactief, omdat het gebonden is aan SHBG en andere bloedeiwitten. Alleen vrij testosteron kan in de prostaat worden opgenomen en worden omgezet tot DHT en oestradiol. Door het verhogen van de SHBG-spiegel onder invloed van lignanen, daalt de plasmaspiegel van vrij testosteron en als gevolg daarvan de DHT- en oestradiolconcentraties in het prostaatweefsel.

Bescherming tegen diverse kankers

Hoewel nog veel van de juiste mechanismen moeten opgehelderd worden en de gunstige effecten die worden waargenomen in dierenstudies, nog moeten bevestigd worden, mag gesteld worden dat lijnzaadlignanen beschermend kunnen werken tegen bepaalde types van kanker: - borst-, eierstok- en baarmoederkanker: het is geweten dat deze kankertypes mee in de hand worden gewerkt door de mate waarin de vrouw in haar vruchtbare periode cumulatief wordt blootgesteld aan oestrogeen: hoe groter de hoeveelheid oestrogeen waaraan het weefsel wordt blootgesteld, hoe groter het risico. Omdat, zoals hoger gesteld, lijnzaadlignanen als fyto-oestrogenen met een affiniteit voor de oestrogeenreceptoren, helpen beschermen tegen de overmatige invloed van de sterkere en soms toxische oestrogenen, kunnen zij meer dan vermoedelijk de kans op deze kankers verlagen. Bovendien worden de lignanen in hun kankerpreventieve werking nog ondersteund door de hoger vernoemde omega-3-vetzuren. - prostaatkanker: net zoals bij prostaatvergroting spelen hormonale factoren in het ontstaan hiervan een rol. En omdat lijnzaadlignanen het hormoonmetabolisme ten gunste moduleren, wordt aangenomen dat ze ook helpen beschermen tegen prostaatkanker. Dat is alvast in dierenproeven onomstotelijk aangetoond - colonkanker: nog niet zo heel lang geleden is men tot de ontdekking gekomen dat het colonslijmvlies ook beïnvloed wordt door oestrogenen. Lijnzaadlignanen hebben als fyto-oestrogenen meer dan waarschijnlijk ook hier hun plaats in de preventie - pancreaskanker, melanoom en bij uitbreiding veel andere kankersoorten: er is nog veel op te zoeken en op te helderen, maar de combinatie van lijnzaadlignanen en alfalinoleenzuur uit lijnzaadolie zou ook hier een preventieve rol kunnen spelen.

Welzijn,voor uw haar ar

aanbied ing 15 septe geldig van mber oktober tot 31 2011

De Haaranalyse met de microcamera laat toe een volledige balans op te maken van de haren en de haarzakjes. Om zo een persoonlijke en ideale behandeling te volgen.

-50

derzoek, Op uw haaron ze bon de et m l ke en 7,5 € 55 € - 50 % = 2

ENKEL

op Afspraak

Onze adressen d in BELGIE

WWW.CLINIQUEDUCHEVEU.EU WWW.C C

Rue Plomcot, 6 - 6224 FLEURUS - Tel.: 071 81 19 94 K. Van Doorslaerlaan 67 - 2880 MARIEKERKE - Tel.: 0475 68 19 13 Lenniksebaan 808 - 1070 ANDERLECHT - Tel.: 02 555 43 44 Keerbergsteenweg 4 - 3150 HAACHT - Tel.: 016 60 04 61

BioGezond

•

www.elitecoiff.be

september 2011

BioGezond koken

Om het vakantiegevoel nog een beetje aan te houden ( en omdat we er maar niet genoeg kunnen van krijgen), in dit septembernummer een paar gerechten die we tegenkwamen op onze reizen. Heerlijke taart uit de Provençe, tajine en zoet dessert uit Egypte, Marokkaans slaatje en komkommersoep uit Spanje, alles geproefd… in onze eigenste Ardennen. Tja, soms hoef je echt niet ver te gaan om lekkers te ontdekken. Geniet ervan.

— Ludo Slaets

Ingrediënten - 1 bio prei - 2 bio broccolistengels - 2 bio selderstelen - 1 bio ajuin - 2 teentjes bio look - Bio boter - Bio koriander - 2 bio komkomkommers - Bio bouillon - Bio room

KOMKOMMERSOEP MET KORIANDER 22

BIOGEZOND

•

SEPTEMBER

2011

Bereiding - Snij de prei, ajuin en broccoli in stukken, pers de lookteentjes erbij en fruit aan in een beetje boter. - Bevochtig met 2 liter water en voeg dan pas de gesneden selder toe. - Laat een half uurtje zachtjes sudderen, voeg de geschilde en ontpitte komkommersven bouillon naar eigen smaak bij en vervolgens mixen. - Niet meer laten koken, gehakte koriander en scheutje room bijvoegen net voor opdienen.

Ingrediënten - 200 g bio superverse zalm - Bio notensla - Bio koriander - Bio platte peterselie - 2 bio pruimtomaten - 1 bio komkommer - 5 bio zwarte olijven - 1 teentje bio look

- 1 bio sjalotje - 1 bio limoen - Bio olijfolie - Bio appelazijn - Bio peper van de molen - Bio grof zout (Himalaya – Guérande)

Bereiding - Tomaten ontpitten, komkommer schillen en ontpitten en alles in kleine blokjes snijden. - Sjalotje en look fijn snijden - Enkele blaadjes koriander en peterselie hakken. - Alle voornoemde ingrediënten mengen, de olijven bijvoegen, kruiden met peper en zout en scheutje olijfolie en azijn toevoegen. - Enkele uren koud zetten. - De zalm in fijne plakjes snijden, op een bord schikken en garneren met de notensla en een partje limoen - Serveren met Marokkaanse sla.

SASHIMI VAN ZALM MET MAROKKAANS SLAATJE

Ingrediënten - 100 g groene bio linzen - 2 bio gemsquash of halve kleine bio pompoen - Handvol bio brazielnoten - Halve bio rode ui - 2 teentjes bio look - 1 cm bio gember - 100 gr. gedroogd bio fruit (abrikoos – vijgen) - Bio munt - Bio bouillon Bereiding - Snij de halve ui in grove stukken en fruit aan in een bodempje olijfolie, samen met de geperste look . - Kook de linzen even voor en spoel af met koud water. - Hak de brazielnoten grof en snij het gedroogd fruit en de pompoen in stukken. - Hak of rasp de gember fijn - Gooi alles in de tajine, bevochtig met bouillon en laat een tiental minuten garen. - Voor het serveren een beetje gehakte munt toevoegen.

VEGETARISCHE TAJINE MET LINZEN BIOGEZOND

•

SEPTEMBER 2011

Ingrediënten - 400 g bio griesmeel - 150 g bio fijne rietsuiker - 10 g bio gist - 2 bio eigeel - 3 bio eiwitten - Bio vanille esssence - 40 g bio boter - Bio olijfolie en bevochtigen met 2 liter water. -BereidingVoeg er nu de gesneden selder bij en bouillon naar smaak eneen laatbeetje een uurtje zachtjes - Doeeigen eerst de gist in lauwwarm watergaren. met een - mespuntje Mix fi jn en zet terug op het vuur. suiker. -- Klop de eigelen Haal het binnenste, zachte stevig op met 100 g suiker.gedeelte uit het citroen gras en snij dit heel fi jn. Snij dunne ringen uit hetbij de - Klop ook het eiwit op tot sneeuw en voeg beetje bij beetje groen van de prei, doe alles bij de soep en laat nog even eigelen. meekoken. - Langzaam ook de gist, de gesmolten boter, enkele druppels - vanille enDeeen gesneden gerookte vis en de garnalen pas bij klein scheutje olijfolie toevoegen. het opdienen op het bord schikken. - Nu het griesmeel lepel per lepel toevoegen om een soepel deeg te bekomen. TIP: is altijd lekkerder een haal dag vooraf gemaakt - RolSoep bolletjes ter grootte vanals eenzijnoot, even door de rest van is.deOok hier komt de smaak van het citroengras dan suiker en schik op een ovenplaat met bakpapier.beter zijn recht. 20 minuten op 180 °C en laat afkoelen. -tot Bak gedurende

GRIESMEELNOOTJES Ingrediënten - Bio bladerdeeg - 10 bio abrikozen - 30 cl. bio melk - 3 bio eidooiers - 1 bio vanillestokje - 30 g bio maïszetmeel - 50 g bio fijne rietsuiker - 1 eetlepel lavendel bloemetjes Bereiding - Rol het bladerdeeg uit in een taartvorm bedekt met bakpapier. - Leg op het bladerdeeg nog een laagje bakpapier, vul op met gedroogde peulvruchten (bonen, erwten) en bak gedurende een twaalftal minuten in een tamelijk warme oven (200 g) - Maak ondertussen de banketbakkersroom (crème pâtissière): Kook de melk op met het overlangs doorgesneden en uitgeschraapte vanillestokje. Klop de eigelen stevig op met de suiker tot een witte massa, maïzena toevoegen en langzaam en onder voortdurend roeren de melk bijgieten - Nog even laten indikken op vuur en dan op een plaat storten om af te koelen, afdekken met plasticfolie (om velvorming te vermijden). - Verwijder na het bakken de peulvruchten en het bakpapier en leg in de taart een bodem banketbakkersroom, strooi hierop de lavendel en vervolgens de half doorgesneden en ontpitte abrikoosjes. - Bak nog een twintigtal minuten af op 180 °C.

ABRIKOZENTAART MET LAVENDEL 24

BIOGEZOND

•

SEPTEMBER

2011

De ideale combinatie van biologische propolis met de passende kruiden voor de luchtwegen en het afweerstelsel

Uw ijzersterke natuurlijke afweer!

Het BIO-PROPOLIS gamma van ladrôme loodst je veilig door de herfst & winter! Propolis-Kruidenborstsiroop: zonder suiker, met honing en tarwestroop, verzacht de luchtwegen en helpt vrijer te ademen. Mond- en Keelspray en Neusspray: beschermen de slijmvliezen tegen vreemde indringers, voor een betere hygiëne van neus en mond

Probeer ook: - Propolis extract - Propolis bonbons - Propolis gommetjes (3 smaken) - Fyto lipstick - Fyto ‘Rub Borstbalsem - Neusstick zakinhalator

Immuno + ampullen: de weerstandsverhogende cocktail met propolis, echinacea, koninginnebrij en vitamine C voor een winter zonder zorgen

Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels. Info Mannavita: 056 43 98 52 - info@mannavita.be - www.mannavita.be - www.drome-provencale.com

Etherische olie in de kijker

Saro of mandravasarotra

(Cinnamosma fragrans)

Een etherische olie, waarvan enkele jaren geleden nauwelijks sprake was, maar die nu stormenderhand de aromatherapie aan het inpalmen is, is de olie van mandravasarotra of kortweg “saro”. Saro (Cinnamosma fragrans) koppelt zeer sterke infectiewerende eigenschappen aan een veilige toepasbaarheid, waardoor het essentiële oliën als die van ravintsara, tea tree, laurier en de verschillende tijmoliën naar de kroon steekt. Bovendien vertoont saro naast zijn breed toepasbare antibacteriële en antivirale werking, ook nog een interessante versterkende werking op het zenuwstelsel en een samentrekkende werking op de huid.

Botanische aspecten Mandravasarotra, wat staat voor “die het slechte afweert”, is een groenblijvende, zeer aromatische tot vijf meter groot wordende boom. Hij draagt de botanische naam Cinnamosma fragrans en wordt gerekend tot de familie van de Canellaceae. Hij groeit vooral in de dichte, hooggelegen Ampondrabe wouden van Madagascar en dit op een droge, rotsachtige bodem. Het geurige “peperhout” of “gemberhout” van de saro wordt ceremonieel verbrand, maar het zijn de kruidige bladeren ervan die therapeutisch worden gebruikt. Ze leveren bij stoomdestillatie een lichtgele olie met een warme cineolgeur, gevolgd door frisse, zachte lavendelachtige component.

Belangrijke inhoudsstoffen Vooral oxiden met 40 % 1,8-cineol en terpeenalcoholen met linalol (7%), alfaterpineol (5%), terpineen-1,4-ol (6%). Verder ook terpenen zoals alfa- en bètapineen, sabineen (8%), myrceen (3%), limoneen (5%).

Belangrijkste eigenschappen en indicaties; toepassingen Saro is één van de belangrijkste essentiële oliën geworden, die kan worden ingezet bij alle virale en bacteriële infecties van de luchtwegen zoals griep, verkoudheid, sinusitis, oorontsteking, acute bronchitis en angina. Ook infecties van de urinaire en genitale organen reageren er goed op. Saro combineert goed met andere oliën bij luchtwegenaandoeningen: - bij griep of andere virale infecties zoals mononucleose (Ziekte van Pfeiffer, klierkoorts) kan men 50 druppels saro mengen met 20 druppels laurierolie (Laurus nobilis), 10 druppels witte tijm (Thymus vulgaris CT thujanol) en 20 druppels van een draagolie. Van dit mengsel 6 maal per dag 15 druppels op de borst en 15 druppels op de bovenrug aanbrengen, gedurende 3 dagen. Ondertussen kan de orale inname van oregano-olie gestart worden (3 maal 1 à 2 druppels op een lepeltje olie of honing of 3 maal 2 capsules) - bij een acute bronchitis is de synergie van 40 druppels saro, 30 druppels witte tijmolie en 30 druppels tea tree zeer interessant. Van dit mengsel worden 6 à 8 druppels op de borst en 6 à 8 druppels op de bovenrug aangebracht, wat 2 weken mag aangehouden worden. Ondertussen kan ook oraal oregano-olie ingenomen worden. 26

BioGezond

•

september 2011

bij een zware neusverkoudheid meng je 40 druppels saro, 20 druppels laurierolie, 10 druppels pepermuntolie en 30 druppels van een draagolie. Van dit mengsel breng je gedurende 5 dagen 3 maal per dag 8 druppels op de borst en 3 druppels op het voorhoofd aan en 4 tot 6 maal per dag een druppel op de neusvleugels. - bij een oorontsteking, is een mengsel van 30 druppels saro, 10 druppels roomse kamille (Anthemis nobilis/Chamamaelum nobile) en 10 druppels citroeneucalyptus (Eucalyptus citriodora) zeer nuttig. Daarvan worden 4 maal per dag 2 à 3 druppels rond het oor aangebracht en dit gedurende 3 dagen. -

Saro kan ook toegepast worden op de huid, omdat ze haar infectiewerende werking koppelt aan een astringerende (samentrekkende) werking en een aangename geur. - bij koortsblaasjes maakt men een mengsel van 20 druppels saro, 20 druppels pepermunt, 10 druppels spijklavendel (Lavandula spicata) en 50 druppels van een plantaardige olie zoals abrikozenpittenolie. De eerste 2 dagen wordt van dit mengsel om het uur 2 druppels lokaal op de koortsblaar aangebracht, de daaropvolgende dagen zo nodig nog 3 à 4 maal per dag. - bij parelwratjes (Molluscum contagiosum) is een mengsel aangewezen van 40 druppels saro, 30 druppels tea tree en 30 druppels exotische basilicum (Ocimum basilicum ssp basilicum). De wratjes ’s morgens en ‘s avonds met dit mengsel aanstippen gedurende 2 à 3 weken. Saro heeft ook een interessant opwekkende en harmoniserende werking op het zenuwstelsel. Onder meer een negatieve stemming, vermoeidheid door geestelijke spanningen, frigiditeit en lage bloeddruk, kunnen er goed op reageren. - bij nerveuze vermoeidheid en uitputting door stress, kunnen 2 à 3 druppels saro, voor het slapengaan aangebracht op de plexus solaris (maagzone), zorgen voor de nodige veerkracht - bij depressiviteit mengt men 20 druppels saro met 20 druppels rozenhout, 10 druppels Roomse kamille en 50 druppels van een plantaardige olie zoals abrikozenpittenolie. Men brengt hiervan 2 à 3 maal per dag 3 tot 4 druppels aan op de plexus solaris of op de voetzolen. Eventueel kunnen, op professioneel voorschrift, 2 tot 3 maal per dag 3 druppels onder de tong aangebracht worden.

Bachbloesemtherapie

PINE (Den)

Verlost je van onterechte schuldgevoelens Terwijl sommigen fluitend en complexloos door het leven

Wanneer kan men aan pine denken?

stappen, zijn er ook mensen die overmand worden door

hardnekkige schuldgevoelens of die zich aldoor onnodig zelfverwijten maken. Voor een dergelijke negatieve geestesgesteldheid, waarbij er amper sprake kan zijn van levensvreugde, raadde Dr Bach ons de bloesem van de den (pine) aan. Dankzij deze remedie kunnen we ons losmaken van overbodig schuldbesef en indien nodig, echte spijt ervaren.

Overdreven schuldgevoelens Het feit dat iemand zichzelf onnodig overlaadt met schuldgevoelens, kan meerdere oorzaken hebben. Het is mogelijk dat men in het verleden een fout heeft begaan en dat men er zichzelf voortdurend blijft aan herinneren. Of men draagt nog teveel de stempel van kerkelijke dogma’s, geboden en verboden of van een strenge opvoeding en men voelt zich bij alles wat afwijkt van die strenge regels onmiddellijk schuldig. Ook kan het zijn dat men al te veel de perfectie nastreeft in alles wat men doet, en als men een vooropgestelde doel niet bereikt heeft, zichzelf overlaadt men een stroom van verwijten. Of zelfs al boekt men succes, dan vindt men steeds dat het nog beter had gemoeten.

bij iedereen die overdreven schulgevoelens heeft men zich bij succes nog het verwijt maakt dat men eigenlijk veel beter had moeten doen - als men nog teveel de stempel draagt van kerkelijke dogma’s, geboden en verboden en zich daardoor snel een zondenaar voelt - als men snel en gemakkelijk een slecht geweten heeft - als men de schuld van anderen op zich neemt en voor “zondebok” speelt - als men zich medeverantwoordelijk voelt voor de fouten van anderen - als iemand voor alles en nog wat zijn verontschuldigingen aanbiedt - a ls men meer oog heeft voor zijn beperkingen dan voor zijn mogelijkheden - bij mensen die altijd te nederig zijn of zich heel bescheiden opstellen - bij overdreven drang tot zelfopoffering - als men zonder protest een straf ondergaat voor iets wat men niet heeft gedaan - als men zich verontschuldigt voor zijn ziekte of vermoeidheid - als

Zelfverwijten en verontschuldigingen Pine is de aangewezen bloesemremedie als men hardnekkig blijft vasthouden aan schuldgevoelens en als men zich onnodig zelfverwijten maakt. Ze past ook voor wie eigenlijk continu een slecht geweten heeft en zich zelfs voor fouten van anderen medeverantwoordelijk voelt. Heel vaak gaat het om personen die zich voortdurend verontschuldigen voor alles en nog wat of die zich dermate opstellen als de “underdog” dat ze bijna automatisch de slagen krijgen waarom ze vragen. Iemand die pine nodig heeft, voelt zich ook schuldig als hij nochtans geheel terecht iemand anders moet berispen.

Zuiver geweten, echte spijt De bloesemremedie van den helpt iemand om zijn onterechte schuldgevoelens los te laten. Als er in het verleden fouten zijn gemaakt, houdt men er niet meer aan vast, omdat men begrijpt dat er zoiets als vergiffenis bestaat. En in plaats van overmand te worden door een misplaatst schuldbef, kan men nu oprecht berouw voelen als dat nodig is. Men leert zich beter te aanvaarden zoals men is en men kan zich beter haalbare doeleinden vooropstellen, waardoor men zich geen onnodige zelfverwijten moet maken als de perfectie niet wordt bereikt.

BioGezond

•

september 2011

Biologische wijntip

Lobetia spanje

De wijnen met het label “Lobetia” zijn gloednieuw op de Belgische markt. Zij worden gemaakt in midden Spanje door het wijnhuis “Finca Fabian”. Dit is een vrij groot wijnhuis met 270 Ha. wijngaarden, opgericht in 2005 door het samengaan van 4 wijnbouwers uit de regio Castilla La Mancha. De locatie ligt in het dorpje Las Pedroñeras op het kruispunt van 3 provincies Cuenca, Albacete en Ciudad Real. De wijngaard is gelegen op 800 meter boven de zeespiegel en de grond bestaat uit zand, klei en kalk. Deze wijnbouwers hadden één gemeenschappelijk doel: werken met volledig respect voor het milieu en wijn maken door hard labeur in de wijngaard zoals het al eeuwen gedaan werd (dus niet in labo). Uiteindelijk voor de consument, een maximum garantie voor de gezondheid en de kwaliteit. Overigens werken zij volledig volgens de biodynamische principes. Biotiek_BG_0611_Opmaak 1 30/05/11 15:25 Pagina 1

Bio, ook in uw glas! Het grootste aanbod van biologische wijnen uit : Frankrijk, Italië, Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk, Spanje, Portugal, Australië, Argentinië, Chili en Zuid Afrika.

BIOTIEK Invoerder Groot- en kleinhandel 270 wijnen van 79 biologische en biodynamische wijnbouwers

Degustatiedagen in Zoersel en Galmaarden-Vollezele Vraag vrijblijvend uitnodiging, prijslijst en wegbeschrijving OF kijk voor alle info op

www.biotiek.be Adres ZOERSEL : BIOTIEK Ten Hoflaan 22 2980 Zoersel Tel. 03-312 24 38

Adres Huis Pelsenbroek Langestraat 6 1570 Vollezele Tel. 054-56 91 21

BioGezond

•

september 2011

In het gamma, 2 witte en 2 rode wijnen De witte Lobetia Chardonnay is gemaakt met 100% Chardonnay. Die is fruitgedreven met in de neus exotische vruchten en in de mond fris fruitig en zeer aangenaam wegdrinkend. Past bij voorgerechten, salades, vis en gevogelte. De andere witte Lobetia is een Viognier, Chardonnay waarbij de Viognier zorgt voor een ruim fris zacht fruitig aroma met bloemengeuren en in de mond het tropisch fruit van de Chardonnay. Drinken als aperitief en bij vis en gevogelte. De eerste rode Lobetia is een Tempranillo, Petit Verdot waarbij de Tempranillo zachtheid en fruit brengt en de Petit Verdot voor finesse, kruidigheid, volheid en complexiteit zorgt met een tikje zachte tannine. Past bij rood vlees, vleugelwild en gevogelte (genre parelhoen) De tweede rode is een Syrah, Graciano met de typische kruidigheid van de Syrah in neus en mond. De Graciano voegt er structuur en kracht bij, Toch ruime fruitigheid met rijpe rode vruchten. Volle wijn die stevige gerechten aankan. Deze wijnen hebben een zeer schappelijke prijs/kwaliteit die zich situeert tussen 5,55 en 6,60 euro. Antoon DE PAEPE Website wijnbouwer: www.fincafabian.com / www.lobetia.com Invoerder voor België: www.biotiek.be

BioGezond Info

EM5

In België hebben ongeveer 200.000 mannen last van een erectiestoornis. Er bestaat echter nog steeds een groot taboe rond het bespreken van erectiestoornissen. Het gevolg kan zijn dat mannen intieme situaties proberen te ontwijken, wat geen positief effect heeft op de relatie. EM5TM is een potentieverhogend middel dat niet alleen zorgt voor een stevige erectie maar er tevens voor zorgt dat deze langer behouden blijft. Het middel ontspant de bloedvaten in de penis, waardoor er tijdens seksuele opwinding bloed in de penis kan stromen en de druk verhoogd wordt. Na seksuele stimulatie helpt het Epimedium Brevicornum EM5TM extract niet alleen de erectie te verbeteren, maar het geeft tevens een relaxed gevoel. - Voor

een stevige erectie - Om een erectie langer te behouden - Voor een relaxed gevoel PK Benelux BVBA Henri van Heurckstraat 15 / 2000 Antwerpen

Heerlijk puur Er bestaan weinig discussies waarrond nog zo veel vraagtekens hangen als rond die over biologische voeding. Het werd dan ook hoog tijd om voor eens en altijd de vooroordelen rond ‘bio’ van de baan te vegen. In het boek ‘Heerlijk Puur’ wordt, wars van alle wolligheid, klaar en duidelijk de vergelijking gemaakt met niet-biologisch eten, en helder uitgelegd waar nu precies die pure, volle smaak van biologisch geteelde groenten vandaan komt, waarom bio niet per se duurder hoeft te zijn, en hoe men aan de slag kan gaan met biologische ingrediënten. Het is dan ook zowat het ultieme kook- en handboek over biologisch koken. Om iedere kok definitief over de bio-streep te trekken, wordt deze bio-bijbel aangevuld met maar liefst 70 aantrekkelijke bio-recepten, verdeeld per seizoen. To bio or not to bio, that’s the question. In dit boek liggen de antwoorden klaar. Borgerhoff & Lamberigts ISBN 978 90 8931 119 17 208 pagina’s, 24,95 euro.

Meer weten? Marma_BG_0410 24/08/11 11:41 Pagina 1 0800 – 73183 (gratis/gratuit) www.pkbenelux.com

Finato® soft-gels

houdt de spieren en de gewrichten soepel. Verschillende ingrediënten bevinden zich in de samenstelling van Finato® o.a. visolie, glucosamine, teunisbloemolie, haaienkraakbeen, bernagieolie, MSM en vitamine B12. Finato® ondersteunt de werking van de gewrichten en bezit de volgende eigenschappen: - behoud van soepele spieren en gewrichten - smering van de gewrichten - behoud en ondersteuning van het kraakbeen - maakt de spieren soepel Finato® is een synergetische formule die bestaat uit uitsluitend natuurlijke ingrediënten.

Distributeur

MARMA bvba

Natuurproducten Industriezone West-Grijpen, Esperantolaan 5a - 3300 TIENEN T: +32 16 63 27 36 - F: +32 16 63 38 29 Website: www.marma.be - E-mail: info@marma.be

Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels BIOGEZOND

•

SEPTEMBER 2011

BioGezond Info

NIEUW BIJ MANNAVITA - LADRÔME presenteert een aantal nieuwe BIO SIROPEN: • DEN+TIJM+SALIE SIROOP is een natuurlijke manier om de keel en luchtwegen te verzorgen in koudeen vochtige perioden. Ze draagt bij tot het ademhalingscomfort door de optimale synergie van 3 planten: • DENNENKNOPPEN worden van oudsher ingezet om vrijer te ademen en de luchtwegen te verzachten • TIJM wordt al lang gebruikt om de weerstand te verhogen en de schorre keel te verzachten • SALIE heeft een verzachtende invloed op de luchtwegen, mond en keel. • RUST & SLAAP siroop werd samengesteld op basis van kruidenextracten en essentiële oliën met een natuurlijke rustgevende en slaapbevorderende werking. Aangewend overdag, helpt deze siroop te ontspannen bij kortstondige stress en geestelijke druk. ‘s Avonds bevordert deze siroop een goede nachtrust en een gezonde slaap. • SPIJSVERTERING SIROOP werd samengesteld op basis van kruidenextracten en essentiële oliën met een gunstige werking op de spijsvertering. Deze siroop stimuleert de spijsvertering en verlicht bij zwaartegevoel, opgeblazen gevoel en winderigheid. Ingenomen voor de maaltijd, helpt deze EUROPESE ACADEMIE siroop de eetlust opwekken.

Voor natuurlijke gezondheidszorg

ANTWERPEN-GENT LEUVEN-MAASTRICHT Gezondheidstherapeut (4 j.) VGL-Gezondheidsconsulent (2 j.) Herborist (2 j.) Open cursussen voor iedereen

Bezoek de open dagen en infoavonden in september voorstelling van de opleidingen

•

inzage van de studieboeken

•

inschrijving mogelijk Kosteloze studiegids: europeseacademie@skynet.be Of surf naar: www.europeseacademie.be of bel ons even 089-355246

BIOGEZOND

•

• Eveneens nieuw is het BIO BERKENSAP 500 ML. Dit bevordert een natuurlijke ontgifting van het organisme. Te gebruiken in zuiveringskuren en bij het wisselen van de seizoenen (lente/herfst). Speciaal aanbevolen voor sportmensen en oudere mensen en bij het volgen van een dieet.

- NIEUW BIJ MANNAVITAL

is de CAT’S CLAW PLATINUM: verhoogt de weerstand, draagt bij tot optimale celbescherming beschermt het kraakbeen, voor soepele spieren en gewrichten. Samen met de bèta 1,3/1,6-glucanen uit biergist, behoort katsklauw tot de sterkste infectiebestrijders van de natuur, die eveneens ontstekingsverschijnselen in spieren en gewrichten aanpakt. Curcuma Platinum van Mannavital beschermt het kraakbeen en helpt weer soepel bewegen, bestrijdt vrije radicalen en draagt bij tot een optimale celbescherming. Goed voor de leverwerking en galafscheiding, stimuleert de spijsvertering beschermt de vaatwand, en helpt cholesterol beheersen.

- NIEUW BIJ GRANOVITAL

is de PROPOLIS HUIDCRÈME met tarwekiemolie en arnica: Regenereert, intensieve verzorging, natuurlijke huidbescherming, met 5% propolis-extract, met tarwekiemolie en arnica, natuurlijk bescherming van de huid, voor dagelijks gebruik, helpt bij de gestresseerde en gevoelige huid, herstelt bij kloven en roodheid

NIEUW BIJ EDEN is de BIO AGAVESIROOP 500 ml in knijpfles. Voor Eden bio agavesiroop worden enkel geselecteerde Mexicaanse bio agaves van gecontroleerd biologische teelt uit de Jalisco regio gebruikt. Met zijn neutrale smaak is de siroop uitstekend geschikt voor het bakken en zoeten van zowel voeding als dranken. Zelfde zoetkracht als suiker - 25 % minder calorieën”. Neutraal van smaak - Gemakkelijk te doseren en goed oplosbaar.

NIEUW BIJ HAGOR

Bij De Rit werden de bio ontbijtkoeken vernieuwd qua receptuur, en kregen het nieuwe De Rit-jasje aangemeten. La Bio Idea introduceert een bonenlijn in blik ‘FAGIOLO CON SALSA’: bonen in tomatensaus, kikkererwten in saus, en Rode nierbonen in saus. Het brengt daarnaast vier authentieke witte pastasauzen op de markt: CARBONARA, FORMAGGIO, PORCINI en RICOTTA. Tartex brengt met de lijn DELICACIES OF THE WORLD 4 nieuwe bio spreads op basis van peulvruchten (kikkererwten, sojabonen, kidneybonen), met de exotische namen Mexico, Oriëntal, India en Mediterranean. Van Lima werd het segment van de plantaardige vloeibare room uitgebreid met een nieuwe room met volle haver. Schär stelt als nieuwigheid de PIADINA WRAPS (plat dun brood) en de CEREALITO (granenreep omhuld met chocolade) voor.

SEPTEMBER 2011

Wat dranken betreft, brengt Hagor ter vervanging van de alcoholvrije dranken onder het label WORLD DOMAINE, met een alcoholvrije witte (Chardonnay) en rode (Cabernet-Sauvignon) wijn. Nieuw is eveneens de Oggu biologische frisdrank in de populaire smaken COLA, ORANGE en LEMON&LIME. Onder het merk Ökovital neemt Hagor een aantal biologische snoepjes op: BIO VANILLA MELLOWS, COLA-BOTTLES, BIO EXOTIC-MIX, BIO JO-FRUTTI en BIO FRUTTI-JUNGLE. De muntsnoepjes XYLITOS MINT lijken op de welbekende Tic-Tac Mint, maar zijn gezoet met 100% natuurlijke xylitol en bevatten geen rietsuiker of kunstmatige zoetstoffen (dus geen aspartaam). Eveneens nieuw is de Hipp biologische babyvoeding. Hipp is de grootste producent van biologische kindervoeding in Europa.

HET CONCEPT VAN Dr. Jacob’s® GEFERMENTEERDE GRANAATAPPEL

Dr. Jacob’kracht s®

PROBIOTISCHE GEPATENTEERDE FERMENTATIE

HET GEHEIMVAN EEN GEPATENTEERDE FERMENTATIE : EEN INGEWIKKELD PROCES VAN BIO-FERMENTATIE !

door het microbiotum van de darm. De opname is perfect. In de gepubliceerde studies is bewezen dat die polyfenolen bijzonder interessant zijn voor de helpende voedingstherapie, de voedingspreventie, de Vandaag KENT MEN GEEN VERGELIJKBAAR PRODUCT OP DE MARKT, met begeleiding van de behandeling en/of van de profylaxe van bepaalde ziektes. volledig actief spectrum, (galluszuur, ellagzuur, punicalagine, catechine, Beter dan een Bio-etiket, ANALYSES ! Elke productie wordt quercetine, rutine en anthocyanen) en perfecte biologische beschikbaarheid, getest wat zijn BIOLOGISCHE KWALITEIT (pesticiden…) en dat metabolieten van nedermoleculaire polyfenolen bevat die in een zijn GEWAARBORGDE GEHALTE AAN ANTIOXYDANTEN EN gelijkaardig milieu worden gefermenteerd als dat van de darm en dat het EU GRANAATAPPEL-POLYFENOLEN betreft. Het analysecertificaat wordt patent van Dr. Jacob reproduceert. telkens op www.naturamedicatrix.be gepubliceerd. We waarborgen de Door een complex fermentatieproces worden die producten tot STABILITEIT : het gehalte aan uiterst biologisch beschikbare polyfenolen nedermoleculaire polymeren gereduceerd : hun merkwaardige directe van het Oorspronkelijke Elixir van Dr. Jacob’s® blijft gedurende minimum 2 biologische beschikbaarheid werkt snel en eist geen bio-transformatie meer jaar stabiel (30.000mg/l). Waarschuwing voor de verbruikers : niet iedereen mag de naam Granaatappel-elixir gebruiken ! De fermentatie L.M. Jacob is een beschermd patent dat de buitengewone biologische beschikbaarheid van het Elixir van Dr. Jacob’s® erkent ; het blijkt dat het spectrum, de structuur, het gehalte aan en de fermentatie van de actieve polyfenolen van het Elixir van Dr. Jacob’s niet mogen worden vergeleken of geassimileerd met een product dat zich als « in de aard van Elixir » zou noemen of waarvan zou worden beweerd dat het Elixir had kunnen heten. Het Elixir van Dr. Jacob’s® blijft een uniek product.

NUT/PL/979/12

20.30 uur, na de maaltijd, Alcali Dé-Stress, de Alkaliserende Formule, verrijkt met Melisse, Alca-Mélisse-B+. Stress veroorzaakt zuur; melisse is een perfect natuurlijk ontspanningsmiddel om goed te slapen en de zuurgraad te beheren .

Ontdek conferenties en interviews van de dokters Curtay, David, Schaller en van Professor Joyeux op www.medicatrix.be Adviezen?Vragen? Onze voedingstherapeut antwoordt elke woensdag van 13.30 tot 17.30 uur op uw vragen : 04/349.03.03 of nutritherapeute@medicatrix.be Gefermenteerd Granaatappelsap, Dokter Jean-Paul CURTAY Voorwoord van prof. H. JOYEUX

poeder

tabletten New

NUT/PL/979/12

100 %

gefermenteerd

NUT/PL/979/8

NUT/PL/979/7

NUT/PL/979/9

8 uur uur, een meetlepel Ontzurende Formule in poeder OF 4 tabletten om uw zuurniveau te beheren, uw levensenergie te versterken, uw vermoeidheid te verminderen. Bereidt u New zich een uitstekende dag maar ook een perfecte grond, een alkalisch celmilieu. Celzuur stimuleert het ontstekingsproces. De granaatappel-polyfenolen remmen het. De inname OF van de Ontzurende Formule ‘s morgens vergemakkelijkt de werking van de 100 % gefermenteerde granaatappelpolyfenolen (GEPATENTEERDE FERMENTATIE VAN L.M.JACOB). 100 % gefermenteerd 10.30 uur, de praktische voorstellingsvorm van het oorspronkelijke Elixir van Dr. Jacob’s®, 2 capsules 100 % gefermenteerd GranaProsan (EU-patent) voor een betere werking van de polyfenolen en het succes van uw kuur. 16.30 uur: twee 100% gefermenteerd GranaProsan (Eu-patent) capsules meer voor een OF dagelijkse volledige versterking van de antioxidanten.

NUT/PL/979/9

7 uur, geen zwarte koffie, het is onnodig verzurend. Drink een Chi-Cafe proactive. Een koffiesmaak hoofdzakelijk uit acacia, verrijkt met een nipje granaatappel-extract. Het is een toevoer van plantaardige, prebiotische vezels die uw goede darmflora zullen stimuleren.

Hoe werkt dat ?

Weet u dat een fris geperst sap maar weinig en moeilijk wordt opgenomen, ook al wordt het onmiddellijk gedronken? Door die vrucht te persen, ontbindt u die tot lange suikergebonden moleculen die moeilijk verteerbaar zijn. Daarom heeft Dr. Jacob’s® de probiotische bioactieve fermentatie (CE patent) ontwikkeld en biedt ons een concentraat van 100 % gefermenteerde granaatappel-polyfenolen (moleculaire voor-vertering) in capsules: GranaProsan, die 100 % gefermenteerde granaatappel-polyfenolen zijn praktischer dan het Oorspronkelijke Elixir van Dr. Jacob’s® waarvan GranaProsan de « tweeling in capsules » is en ze worden uiterst goed opgenomen. Hoe voordelig !

NUT/PL/979/7

Onze synergie van 4 producten

Bovendien… De wetenschap heeft de werking van de gefermenteerde granaatappelpolyfenolen bestudeerd. Ze inhiberen bepaalde eiwitten zoals de NFkappaB die verantwoordelijk is voor de ontstekingscascade. Om dat remmende effect te versterken, heeft Dr. Jacob’s® de Ontzurende Formule ontwikkeld, een belangrijke toevoer van citraten, magnesium/calcium om uw zuurgraad te beheren. Omdat celzuur het ontstekingsproces stimuleert, moet u dat kunnen beheren. De inname van de Ontzurende Formule op een lege maag zal de perfecte werking van granaatappel-polyfenolen die u tussen de maaltijden en ver van dierlijke eiwitten bv. om 10.30 en 16.30 uur moet nemen, in een basisch milieu versterken. Nu u weet, hoe het werkt, kunt u uw kuur voordelig beheren.

Verkrijgbaar in uw gespecialiseerde verkooppunten. Vraag gratis uw monster van Ontzurende Formule of Chi-Cafe. 04/349.03.03 info@naturamedicatrix.be 39, av. du Centenaire, B-4053 Embourg

BEGRIJPEN IN HET HART VAN HET BOEK: GRATIS DOWNLOAD Dit boek bij: www.medicatrix.be het papieren boek is 3,5 €+ 2 € verzendingskosten

Maak de natuur uw bondgenoot Met LunaeTerra haalt u Demeter-producten in huis, geteeld volgens de biologischdynamische landbouwprincipes. Onze groenten zijn gekweekt met een onwrikbaar respect voor het landschap, door middel van een natuurlijk bodembeheer en in symbiose met de biodiversiteit. Wij maken van de natuurwetten onze bondgenoot om de allerkrachtigste producten op uw tafel te zetten.

VERRASSEND LEKKER! De groenten van LunaeTerra, de natuurlijke kracht. Nu in uw Biowinkel.

www.demeter-bd.nl

V.U. Hagor NV Remylaan 4C bus 9 3018 Wijgmaal

NIEUW