MÓJ IDEALNY PRACODAWCA 2015 RAPORT Z BADANIA
Wrocław 2015
Opracował: mgr inż. Adam Sulich, doktorant PWr; adam.sulich@pwr.edu.pl
Spis treści 1. Wstęp ....................................................................................................................................................... 3 1.1 Cel badania ........................................................................................................................................ 3 2. Metoda badawcza .................................................................................................................................... 4 2. 1 Definicje i założenia ......................................................................................................................... 5 3. Populacja badawcza ................................................................................................................................. 6 4. Charakterystyka badanej grupy................................................................................................................ 7 4. 1 Profil kształcenia ............................................................................................................................. 7 4. 2 Rodzaj studiów................................................................................................................................. 9 4. 3 Płeć.................................................................................................................................................. 10 5 Wyniki badania ........................................................................................................................................ 10 5. 1 Zatrudnienie wśród badanych ...................................................................................................... 10 5. 1. 1 Forma zatrudnienia ............................................................................................................... 10 5. 1. 2 Czas poszukiwania pierwszej pracy ..................................................................................... 12 5. 2 Źródła wiedzy o pracodawcach .................................................................................................... 12 5. 3 Czynniki wyboru pierwszej pracy ................................................................................................ 13 5. 5 Powody braku zainteresowania ofertami.................................................................................... 16 5. 6 Przyczyny wskazań idealnych pracodawców ............................................................................. 18 5. 6 Wynagrodzenie .............................................................................................................................. 19 6 Ranking Pracodawców............................................................................................................................. 19 7. Ocena posiadanych kwalifikacji i kompetencji ....................................................................................... 20 9. Osoby zaangażowane w projekt Mój Idealny Pracodawca 2015 ........................................................... 23
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
2
1. Wstęp Niniejszy raport stanowi podsumowanie badania, które było częścią projektu Mój Idealny Pracodawca 2015. Pomysłodawcą i realizatorem projektu był zespół Biura Karier - Wolontariusze Biura Karier oraz etatowi pracownicy Biura Karier Politechniki Wrocławskiej (PWr). Komplementarnymi elementami projektu były badanie ankietowe i gala podsumowująca badanie, na której również wręczono nagrody 10 pracodawcom wyróżnionym głosami studentów i absolwentów Politechniki Wrocławskiej. Wolontariusze Biura Karier to zorganizowana grupa studentów zaangażowanych w budowanie trwałych relacji między pracodawcami a uczelnią działająca przy Biurze Karier Politechniki Wrocławskiej. Swoją pracą wspierają promocję wydarzeń zorganizowanych przez Biuro Karier wśród studentów Politechniki. Projekt Mój Idealny Pracodawca realizowany był po raz drugi, jego poprzednia edycja odbyła się w 20141 roku budząc szerokie zainteresowanie studentów, absolwentów i pracodawców. Organizatorzy liczą, że wpisze się on trwale w kalendarz akademicki Politechniki Wrocławskiej.
1.1 Cel badania Głównym celem badania było stworzenie rankingu pracodawców, którzy oferują najlepsze warunki zatrudnienia studentom i absolwentom PWr. Oprócz wskazania wyróżniających się pracodawców, istotnym celem było pozyskanie informacji na temat czynników stanowiących o atrakcyjności ofert pracodawców jak i przyczyn, wobec których ankietowani zaniechali rekrutacji. W badaniu ankietowym zbadano oczekiwania płacowe i pozapłacowe studentów i absolwentów PWr oraz zebrano ich opinie o pracodawcach. Badanie Mój Idealny Pracodawca 2015 przeprowadzone zostało w formie anonimowej ankiety on-line, dostępnej dla respondentów od 12 marca do 18 kwietnia 2015 roku. Niniejszy A. Sulich, Oczekiwania płacowe studentów i absolwentów Politechniki Wrocławskiej wobec pierwszego pracodawcy , "e-mentor" 2015, nr 2(59), s. 24-27, http://dx.doi.org/10.15219/em59.1166.
1
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
3
raport opiera się na informacjach pozyskanych od 1242 studentów i absolwentów PWr, czyli wszystkich tych, którzy wypełnili ankietę.
2. Metoda badawcza Metodą badawczą, za pomocą której zostało zrealizowane badanie, była anonimowa ankieta on-line, rozesłana pod wszystkie uczelniane adresy studentów Politechniki Wrocławskiej w formie linku. Do udziału w ankiecie zaproszono również absolwentów Uczelni za pomocą portalu facebook i wydarzenia tam utworzonego. Projekt obejmował również takie działania jak: bezpośrednią promocję ankiety podczas Akademickich Targów Pracy (12 marca 2015), plakaty informujące o badaniu i gali Mój Idealny Pracodawca 2015 jak również punkty informacyjny w Uczelni, gdzie studenci mogli wypełnić ankietę. Ankieta zawierała 23 pytań. W większości były to pytania wyboru (pytania nr 1-9, 14, 15, 19-23). Badani studenci mieli też okazję wyrazić swoje opinie i sugestie odpowiadając na pytania otwarte (pytania nr 10-13, 16-18). Pierwsze kilka pytań dotyczyło informacji na temat badanych i stanowiło tzw. metryczkę (studencką i absolwencką). Kolejne pytania dotyczyły:
oczekiwań finansowych (oczekiwana i minimalna akceptowana kwota netto) w pierwszej pracy,
czynników wyboru oferty pracy i pracodawcy (oczekiwania pozapłacowe),
nazwy idealnego pracodawcy oraz pracodawcy preferowanego (potencjalnego),
przyczyn braku zainteresowana aplikujących daną ofertą pracy,
czynników decydujących o sukcesie osób poszukujących zatrudnienia na rynku pracy i ocenę własnych kwalifikacji,
źródła wiedzy o pracodawcach,
preferowane formy zatrudnienia i organizacji pracy,
Pytania zaprojektowano tak, aby możliwa była analiza korelacji odpowiedzi za pomocą współczynnika -Cronbacha. Dla tego badania współczynnik ten wynosi 0,92 i oznacza to bardzo wysoką rzetelność przedstawionych wyników. Na rzetelność wyników może mieć długość ankiety, którą wypełniły osoby rzeczywiście zainteresowane rozwojem swojej kariery. Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
4
Pytania otwarte (np. idealny i preferowany pracodawca, uzasadnienie wskazania tych pracodawców), posłużyły do ułożenia rankingu idealnych pracodawców. Jednocześnie funkcją tych pytań była weryfikacja odpowiedzi udzielonych na pytania zamknięte.
2. 1 Definicje i założenia W badaniu ustalono następujące definicje: 1. Pierwsza praca to pierwsza zatrudnienie podjęta na umowę o pracę lub inną umowę dłuższą niż trzy miesiące, zaraz po ukończeniu studiów. 2. Student to osoba posiadająca status studenta Politechniki Wrocławskiej, która może kształcić się na wszystkich trzech stopniach studiów dlatego w tym badaniu doktoranci są studentami Uczelni o ile nie zostali wyodrębnieni jako osobna grupa. 3. Absolwent to osoba, która ukończyła kształcenie w Politechnice Wrocławskiej lub która ukończyła jeden kierunek studiów w uczelni i kontynuuje naukę na innym kierunku. 4. Idealny pracodawca to pracodawca oferujący najlepsze warunki zatrudnienia. (Badanych poproszono o podanie tylko 1 nazwy firmy. Kolejne, wymienione nazwy przez ankietowanych nie były brane pod uwagę. 5. Wynagrodzenie oczekiwane netto to wymarzone wynagrodzenie, za jakie ankietowani chcieliby podjąć pierwszą pracę (do ręki). 6. Akceptowane minimalne wynagrodzenie netto to najniższe wynagrodzenie możliwe do zaakceptowania przez badanych, za które zgodzą się podjąć pierwszą pracę. W badaniu przyjęto następujące założenia: 1. Ankieta była anonimowa. Nawet w przypadku podania danych osobowych nie była możliwa identyfikacja odpowiedzi badanej osoby. 2. Uczestnicy badania mogli wziąć udział w losowaniu nagród jeśli udostępnili swój adres e-mail, wyrazili zgodę aby udostępnić dane osobowe organizatorowi oraz przybyli osobiście na Galę Mój Idealny Pracodawca 2015.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
5
3. Osoba nie związana z Politechniką Wrocławską (nie jest ani studentem, ani doktorantem ani absolwentem), która wybrała pole „inne” bierze udział w losowaniu nagród, jednak jej odpowiedzi nie stanowią przedmiotu analizy i dalszych badań. 4. W ankiecie posługiwano się kwotą netto, z powodu jej transparentności wobec badanych. 5. Zadano dwa pytania (w różnej formie) dotyczące tego samego zagadnienia oczekując korelacji lub falsyfikacji odpowiedzi w wybranych pytaniach.
3. Populacja badawcza Badanie zostało przeprowadzone wśród absolwentów studentów (w tym doktorantów) wszystkich 12 aktualnych wydziałów Politechniki Wrocławskiej w roku akademickim 2014/2015. Ankietę wypełniło 1242 uczestników z czego 41 doktorantów i 99 absolwentów oraz 1102 studentów. Wykres 1. Udział w badaniu poszczególnych grup ankietowanych.
Na wykresie 1 wyróżniono doktorantów (0,5%) ponieważ stanowią oni specyficzną grupę studentów – są absolwentami uczelni wyższej i jednocześnie studentami studiów III stopnia, którzy w ramach praktyki zawodowej prowadzą zajęcia dydaktyczne dla studentów I i II stopnia studiów. Dychotomia statusu doktorantów prowadzi do różnej interpretacji liczbowej Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
6
badania. Gdyby na przykład zaliczyć ich do absolwentów (99 absolwentów + 41 doktorantów). Zgodnie z definicjami absolwenta i studenta, doktoranci w dalszej części raportu będą wchodzić w skład grupy studentów Politechniki Wrocławskiej.
4. Charakterystyka badanej grupy 4. 1 Profil kształcenia W badaniu udział wzięło 1201 studentów i absolwentów Politechniki Wrocławskiej (tabela 1). Z tabeli wyłączono doktorantów. Wydziały najliczniej reprezentowane to: Wydział Elektroniki (224 osoby), Wydział Mechaniczny (208 osób) oraz Wydział Informatyki i Zarządzania (168 osób). Najmniejsza liczba osób reprezentowała wydziały Wydział Architektury (34 osoby)
i Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki (27 osób). Przestawiony w tabeli 1 udział studentów i absolwentów w badaniu odpowiada liczebności studentów na poszczególnych wydziałach uczelni. Tabela 1. Udział w badaniu studentów i absolwentów poszczególnych wydziałów Politechniki Wrocławskiej.
WYDZIAŁ STUDIÓW
UDZIAŁ W BADANIU
W1 Wydział Architektury W2 Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego W3 Wydział Chemiczny W4 Wydział Elektroniki W5 Wydział Elektryczny W6 Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii W7 Wydział Inżynierii Środowiska W8 Wydział Informatyki i Zarządzania W9 Wydział Mechaniczno-Energetyczny W10 Wydział Mechaniczny W11 Wydział Podstawowych Problemów Techniki W12 Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki
LICZBA BADANYCH
%
34 91 143 224 55 39 50 168 85 208 77 27
3 8 12 19 5 3 4 14 7 17 6 2
W tabeli 2 przedstawiono udział liczbowy i procentowy dla studentów z poszczególnych kierunków studiów. Należy zauważyć, że pewne kierunki studiów cieszą się niezwykłą popularnością wśród studentów lub są realizowane na więcej niż jednym wydziale Politechniki Wrocławskiej. Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
7
Tabela 2. Liczba badanych studentów z poszczególnych kierunków studiów
Kierunek Studiów Architektura i urbanistyka Automatyka i robotyka Budownictwo Biotechnologia Chemia Elektronika Elektronika i telekomunikacja Elektrotechnika Energetyka Fizyka Fizyka techniczna Geodezja i kartografia Gospodarka przestrzenna Górnictwo i geologia Górnictwo i energetyka w jęz. ang. Informatyka2 Inżynieria biomedyczna Inżynieria chemiczna i procesowa Inżynieria materiałowa Inżynieria systemów Inżynieria środowiska Matematyka Matematyka stosowana Mechanika i budowa maszyn Mechatronika Ochrona środowiska Optyka Technologia chemiczna Teleinformatyka Telekomunikacja Transport Zarządzanie Zarządzanie i inżynieria produkcji
Liczba odpowiedzi 26 107 91 45 20 28 19 31 55 2 6 12 3 28 3 198 15 14 19 11 36 12 13 128 40 12 15 45 23 15 11 62 56
% 2,2 8,9 7,6 3,7 1,7 2,3 1,6 2,6 4,6 0,2 0,5 1,0 0,2 2,3 0,2 16,5 1,2 1,2 1,6 0,9 3,0 1,0 1,1 10,7 3,3 1,0 1,2 3,7 1,9 1,2 0,9 5,2 4,7
2
Informatykę na Politechnice Wrocławskiej można studiować aż na 3 wydziałach (W4, W8 i W11). Skróty rozwinięto w tabeli 1.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
8
4. 2 Rodzaj studiów Wśród respondentów dominowali studenci studiów I stopnia – 61% badanych. Drugą grupę stanowili studenci studiów II stopnia – 35%. W badaniu wzięło także udział 41 osób realizujących w Politechnice Wrocławskiej studia doktoranckie. Wykres 2. Udział w badaniu studentów poszczególnych rodzajów studiów w Politechnice Wrocławskiej.
Tabela 3. Udział w badaniu studentów studiów 1 i 2 stopnia na Politechnice Wrocławskiej
Stopień studiów pierwszy drugi
Rok studiów 1 2 3 1 2
Udział procentowy 63,2% 36,8% Suma
Liczba studentów 201 222 274 256 149 1102
Studenci studiów doktoranckich (41 osób) zostali wyłączeni z powyższej tabeli. Studia doktoranckie trwają zazwyczaj 4 lata.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
9
4. 3 Płeć Struktura płci osób biorących udział w badaniu odpowiada strukturze płci widocznej wśród aktualnych studentów na Politechnice Wrocławskiej. W badaniu udział wzięło 32% kobiet i 68% mężczyzn.
5 Wyniki badania 5. 1 Zatrudnienie wśród badanych Na podstawie wyników badania można uznać, że większa część badanych nie pracuje (62%), zaś zatrudnionych jest (38%). Wynik dla całej populacji jest zgodny z faktem, że największą cześć stanowili studenci (91,4%).
5. 1. 1 Forma zatrudnienia Analiza formy umów zawartych przez badanych została przedstawiona na wykresie 3. Najczęstszą umową zawieraną przez pracujących uczestników ankiety są umowa zlecenie (39,30%) i umowa o pracę (30,4%).
Wykres 3. Formy umów zawartych przez pracujących uczestników ankiety.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
10
Preferowaną formą zatrudnienia w pierwszej pracy według nie zatrudnionych respondentów (tabela 3) jest umowa o pracę (40,6%). Respondenci są skłonni podjąć pracę na innych warunkach np. umowę o staż/ praktykę (24,8%). Wolontariat nie cieszy się zainteresowaniem wśród studentów i absolwentów Politechniki Wrocławskiej (0,7%).
Tabela 4. Umowy jakie chcieliby zawrzeć nie zatrudnieni uczestnicy ankiety
Nazwa umowy umowa o pracę umowa o staż/ praktykę umowa zlecenie umowa o dzieło własna działalność gospodarcza umowa wolontariatu inne
% 40,58% 24,79% 20,27% 6,72% 6,56% 0,69% 0,39%
Po dokonaniu podziału badanych na grupę studentów i absolwentów widać inne zależności w kwestii zatrudnienia. Prawie wszyscy absolwenci uczelni pracują (98%), natomiast wśród studentów tylko 32% łączy pracę z nauką na PWr. Tabela 5. Podział umów na podstawie których badani podejmują zatrudnienie
Status pracującego i rodzaj umowy
absolwent umowa o pracę umowa zlecenie umowa o praktyki/ staż umowa o dzieło własna działalność gospodarcza student umowa zlecenie umowa o pracę umowa o praktyki/ staż umowa o dzieło umowa wolontariatu własna działalność gospodarcza
Proc. udział badanych pracujących
98% 74% 12% 9% 3% 3% 32% 46% 24% 16% 9% 3% 1%
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
11
5. 1. 2 Czas poszukiwania pierwszej pracy Pracujących ankietowanych (studentów i absolwentów PWr) zapytano o czas poszukiwania pierwszej pracy, zdecydowana większość z nich (65%) znajduje pracę w przeciągu miesiąca. Tylko około 3% ankietowanych szukało pracy powyżej 2 lat. Tabela 6. Czas poświęcony na poszukiwanie pierwszej pracy
Czas poszukiwania pierwszej pracy
do 1 miesiąca 2-6 miesięcy do 1 roku 12-18 miesięcy do 2 lat powyżej 2 lat
% 65% 25% 4% 2% 1% 3%
5. 2 Źródła wiedzy o pracodawcach W związku z tym, że celem badania było wyłonienie pracodawców wg indywidualnych wskazań, ankietowanych zapytano o źródła wiedzy o pracodawcach (wykres 4). Dominującym źródłem wiedzy (25% odpowiedzi) są opinie znajomych i osób trzecich (fora dyskusyjne). Istotnym źródłem informacji jest Biuro Karier (wyłącznie jako źródło 6% odpowiedzi) oraz aktywności przedsiębiorstw (17%) w życiu akademickim (targi pracy, dni kariery, prezentacje, warsztaty itd.). Wskazane działania często zorganizowane są we współpracy z Biurem Karier PWr dlatego uznać można, że stanowi ono istotne miejsce spotkań pracodawców z kandydatami poszukującymi zatrudnienia (łącznie 23% odpowiedzi).
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
12
Wykres 4. Źródła wiedzy o pracodawcach według ankietowanych
Udział w wydarzeniach proponowanych przez pracodawców, jest okazją dla studentów do zapoznania się z ofertą przedsiębiorstw oraz nawiązaniu relacji i znajomości biznesowych (networking).
5. 3 Czynniki wyboru pierwszej pracy Ankietowani posługując się skalą Likerta wskazywali czynniki, jakimi kierując się wybierając pierwszą pracę. Studentom zaproponowano 11 czynników (tabela 5), wobec których ankietowani wyrazili swoje stanowisko (zdecydowanie się nie zgadzam, raczej się nie zgadzam, nie wiem, raczej się zgadzam, zdecydowanie się zgadzam). Elementom skali przypisano w procesie analizy danych współczynniki wagowe (tabela 5) w zakresie 1 do 3. Głównym czynnikiem wyboru jest możliwość rozwoju zawodowego (waga 2,45) na drugim miejscu znalazło się wynagrodzenie (2,4). Czynnikiem wyboru pracodawcy jest również wykształcenie (2,32) co sugeruje, że ankietowani chcieliby pracować w branży lub zawodzie nawiązujących do ich wykształcenia.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
13
Tabela 7. Czynniki wyboru w pytaniu nr 9 ankiety Mój Idealny Pracodawca wraz z obliczonymi wagami
Czynnik wyboru pierwszej pracy możliwość rozwoju zawodowego Wynagrodzenie wykształcenie (kierunek studiów) umiejętności renoma pracodawcy na rynku pracy przejrzysta ścieżka kariery zawodowej sukces rynkowy pracodawcy doświadczenie bogaty pakiet socjalny lokalizacja wielkość firmy
waga 2,45 2,4 2,32 2,29 2,18 2,1 2,01 1,97 1,94 1,91 1,35
Obliczona średnia waga czynników wyboru pierwszej pracy wynosi 2,08. Wszystkie czynniki powyżej tej średniej uznano za decydujące o wyborze miejsca pracy, oferty lub pracodawcy. Najmniej znaczącym czynnikiem wyboru jest wielkość firmy (1,35). Podobne wyniki uzyskano w pytaniu skorelowanym, w którym ankietowani wskazywali jedynie najistotniejsze czynniki (mogli wskazać tylko 3). W tym przypadku najistotniejszym okazało się wynagrodzenie (15% odpowiedzi), za którym znalazło się wykształcenie (14%) oraz umiejętności (14%). Ankietowani byli zgodni co do niskiego znaczenia wielkości firmy (8%). Tabela 8. Czynniki wyboru pierwszej pracy
Czynnik wyboru wynagrodzenie wykształcenie umiejętności renoma doświadczenie pakiet socjalny lokalizacja wielkość firmy
% 15% 14% 14% 13% 12% 12% 12% 8%
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
14
5.4 Czynniki pozapłacowe W tabeli 9 przedstawiono pozapłacowe czynniki stanowiące o atrakcyjności ofert pracy, które wskazywali ankietowani. Odpowiedzi dotyczące materialnych czynników podzielono na trzy obszary, których dotyczą. Najważniejszymi świadczeniami pozapłacowymi są szkolenia i kursy zawodowe podnoszące kwalifikacje (59,3%) oraz prywatna opieka medyczna (32,7%). Tabela 9. Materialne czynniki wyboru pierwszej pracy
Świadczenia pozapłacowe (zdrowie i wolny czas) Prywatna opieka medyczna Karnety na siłownię, basen lub inna formę rekreacji Wczasy, wycieczki zagraniczne Darmowe bilety na wydarzenia kulturalne i sportowe Imprezy okolicznościowe Opieka nad dziećmi Inne usługi np. pakiety consierge, obsługa prawna Świadczenia pozapłacowe (edukacja i przedmioty) Szkolenia i kursy zawodowe podnoszące kwalifikacje Finansowanie nauki (języki, studia podyplomowe itd.) Służbowe auto lub bony paliwowe Służbowy komputer lub laptop Telefon (nie jako narzędzie pracy) Ubranie lub dodatek reprezentacyjny Świadczenia pozapłacowe (pieniężne) Papiery wartościowe (udziały lub akcje) Dofinansowane lub darmowe posiłki Plany oszczędnościowe lub ubezpieczenia i plany emerytalne Dofinansowanie kosztów dojazdu do pracy Dodatek mieszkaniowy Karty przedpłacone (prepaid)
Procent odpowiedzi 32,7% 25,5% 12,2% 11,6% 7,7% 6,5% 3,8% Procent odpowiedzi 59,3% 21,5% 8,7% 6,6% 2,5% 1,5% Procent odpowiedzi 31,6% 29,2% 26,2% 6,6% 5,1% 1,4%
Spośród udzielonych w pytaniu otwartym czynników niematerialnych stanowiących o atrakcyjności oferty pierwszej pracy (tabela 10) najważniejszym okazało się okazywanie uznanie, aprobaty i szacunku (22,5%) oraz atmosfera (20,7%). Na trzecim miejscu znalazł się elastyczny czas pracy (20,1), jednak najmniej atrakcyjnym czynnikiem pozapłacowym okazuje się praca z domu (4%), która umożliwia elastyczność zatrudnienia.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
15
Tabela 10. Niematerialne czynniki wyboru pierwszej pracy
Czynniki pozapłacowe niematerialne Okazywanie uznania, aprobaty i szacunku Przyjazne, komfortowe środowisko pracy (atmosfera) Elastyczny czas pracy Jasna ścieżka awansu Kontakt z mentorem, coaching Określone godziny pracy, organizacja pracy Praca z domu Inne
Procent odpowiedzi 22,5% 20,7% 20,1% 17,5% 10,1% 4,4% 4.0% 0,8%
5. 5 Powody braku zainteresowania ofertami W wyniku badania zidentyfikowano przyczyny braku zainteresowania studentów i absolwentów pewnymi ofertami pracy. Podzielić je można na: przeciwieństwa czynników stanowiących o atrakcyjności oferty pracy i powody wśród tych czynników nie uwzględnionych. Z przyczyn oczywistych w tym raporcie pierwsze z tych czynników nie zostaną opisane. Ankietowani wskazali następujące obszary stanowiące o ich braku zainteresowania ofertą: 1. Rekrutacja – 1039 osób wskazało jednogłośnie, że nie są zainteresowani procesami rekrutacyjnymi, które trwają ponad miesiąc i składają się z wielu etapów. Oprócz tego 276 osób uznało, że brak odpowiedzi ze strony rekrutera lub brak kontaktu z firmą rzutuje negatywnie na ich ewentualną aplikację w przyszłości. 849 osób wskazało, że rekruterzy są nachalni i niegrzeczni. 2. Organizacja pracy lub model organizacyjny – 1004 osoby uznały, że proponowana forma pracy, umowa lub pozostałe warunki zatrudnienia (w tym wynagrodzenie) nie spełniają ich oczekiwań. 3. Wykorzystywanie pracowników – 521 osób zauważyło problem zatrudniania studentów na umowy na pewien określony czas w różnej formie z obietnicą zatrudnienia na czas nieokreślony, która nie zostaje dotrzymana przez pracodawcę. Ankietowani wymienili 29 nazw przedsiębiorców, którzy stosują takie praktyki. Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
16
Wykres 5. Najczęściej wymieniane przyczyny braku zainteresowania ofertą pracy.
brak możliwości rozwoju 17%
zła lokalizacja 9% brak wymaganego doświadczenia 9%
niskie wynagrodzenie 16%
brak elastyczności czasu pracy 10%
zła opinia 12%
brak współpracy z uczelnią 14%
wymagania za duże/ lub inne niż kierunek studiów 13%
Badanych pytano o czynniki wpływające na brak zainteresowania udziałem w procesach rekrutacji (wykres 6). Ankietowani wskazali, jako najważniejsze z nich: brak możliwości rozwoju 17%, niskie wynagrodzenie 16% oraz brak współpracy z uczelnią 14%. Oprócz czynników przedstawionych na wykresie 6, ankietowani określili również inne przyczyny braku zainteresowania ofertą pracy (kolejność zgodnie z liczbą wskazań): Nieczytelny proces rekrutacji Zła atmosfera w miejscu pracy Złe warunki pracy Brak wiary we własne możliwości Wymagane inne języki niż angielski Brak celu i motywacji Nieodpowiednia forma zatrudnienia Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
17
Badani pisząc o złych warunkach pisali przede wszystkim o toksyczności substancji chemicznych i czynnikach fizycznych takich jak hałas i innych uciążliwych warunkach pracy zaznaczając przy tym niewspółmierność wynagrodzenia do obowiązków i wymagań pracy. Wobec danych przedstawionych w tabeli 1 badani uważają, że ich oczekiwania, co do wynagrodzenia netto są za małe w stosunku do uciążliwości pracy.
5. 6 Przyczyny wskazań idealnych pracodawców
Ankietowani uzasadniali różnie swój wybór idealnego pracodawcy. Odpowiedzi zaklasyfikowano do kilku grup. Najważniejsze z nich to: elastyczność czasu pracy (16% wskazań), możliwość rozwoju zawodowego (15% odpowiedzi), lokalizacja pracodawcy (9%). Ankietowani oprócz wskazanych na wykresie 5 kryteriów wyboru swój wybór pracodawcy uzasadniali formułując następujące czynniki (kolejność zgodnie z liczbą wskazań): Atmosfera pracy Atrakcyjne wynagrodzenie Przejrzysty proces rekrutacji Oczekiwania pracodawcy względem kandydatów Wielkość firmy Kadra (możliwość nauki od najlepszych) Rozwój firmy Pakiet socjalny Stabilność i forma zatrudnienia
W swoich wypowiedziach ankietowani doceniają pracodawców, którzy ufają absolwentom oraz dają im szansę zdobycia doświadczenia. Badani zwracali uwagę na rodzaj wykonywanej pracy (fizyczna czy umysłowa) oraz ewentualne uciążliwości wynikające z warunków pracy.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
18
5. 6 Wynagrodzenie Badanych zapytano o oczekiwane i akceptowane wynagrodzenie netto w pierwszej pracy. Wyniki przedstawiono w tabeli 11. W tej tabeli przedstawiono również liczbę respondentów reprezentujących poszczególne wydziały oraz obliczone stawki wynagrodzenia netto, oczekiwanego i akceptowanego. Na uwagę zasługuje wydział elektroniki, który jest najliczniej reprezentowanym wydziałem. Absolwenci i studenci tego wydziału oczekują najwyższego w stosunku do całej uczelni wynagrodzenia około 3239 złotych netto. Tabela 11. Wynagrodzenie netto oczekiwane i akceptowane przez badanych
Liczba respon dentów 34 91 143 227 55 39 50 170 85 208 77 27
Wynagrodzenie netto Nazwa wydziału Wydział Architektury Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego Wydział Chemiczny Wydział Elektroniki Wydział Elektryczny Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Wydział Inżynierii Środowiska Wydział Informatyki i Zarządzania Wydział Mechaniczno-Energetyczny Wydział Mechaniczny Wydział Podstawowych Problemów Techniki Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Średnia arytmetyczna
Oczekiwane
Akceptowane
3156,25 2502,87 2636,52 3238,53 2740,74 2711,54 2413,27 2930,12 2799,38 2932,93 2845,89 2989,13 2875,97
2237,58 2021,61 1985,94 2532,22 2169,23 2112,86 1898,96 2620,04 2280,73 2488,86 2279,97 2197,83 2326,23
6 Ranking Pracodawców Ankietowani zostali poproszeni o odpowiedź na pytanie, kto według nich jest idealnym pracodawcą? Badani mogli udzielić więcej, niż jednego wskazania jednak to pierwsza nazwa przedsiębiorcy była brana pod uwagę. W przeprowadzonym badaniu wskazano 316 różnych nazw firm, co stanowi wzrost liczby o 45 wskazań w stosunku do roku ubiegłego (271 wskazań). Zwiększona liczba zaproponowanych nazw pracodawców przez ankietowanych wynika z większej liczby uczestników ankiety.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
19
Nowym trendem zaobserwowanym w ankiecie jest własna przedsiębiorczość badanych. W badaniu odnotowano 77 odpowiedzi, które wskazują na wzrost zainteresowań studentów własną działalnością gospodarczą. Wyróżniono 10 przedsiębiorstw, które uzyskały największą liczbę wskazań. Najlepszym pracodawcą w 2015 roku w opinii ankietowanych jest Google, które w rankingu zajęło 1. miejsce. Kolejne miejsca na podium zajęły Nokia – 2. miejsce i KGHM – 3. miejsce. Pozostałe nazwy przedsiębiorstw – wyróżnionych pracodawców umieszczono na rysunku 1. Rysunek 1. Ranking idealnych pracodawców wyłonionych w badaniu ankietowym
źródło: materiały informacyjne Działu Promocji Politechniki Wrocławskiej
7. Ocena posiadanych kwalifikacji i kompetencji Celem badania było również zbadanie świadomości własnych wśród osób ankietowanych. Wyniki przedstawiono w tabeli 12. Ankietowani raczej nie uważają, że ich kwalifikacje są zbyt wysokie (31,8%) i są raczej adekwatne (36,8%). Badani zdecydowanie nie zgadzają się ze stwierdzeniem, że ich kwalifikacje były niedostateczne wobec oczekiwań pracodawców (26,6%). Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
20
Tabela 12. Ocena kwalifikacji zawodowych w stosunku do oczekiwań pracodawców
Kwalifikacje zbyt wysokie Raczej nie Nie wiem Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej tak Zdecydowanie się zgadzam Kwalifikacje adekwatne Raczej tak Nie wiem Zdecydowanie się zgadzam Raczej nie Zdecydowanie się nie zgadzam Kwalifikacje niedostateczne Zdecydowanie się nie zgadzam Nie wiem Raczej nie Raczej tak Zdecydowanie się zgadzam
Procent odpowiedzi 31,8% 26,2% 23,6% 11,0% 7,4% Procent odpowiedzi 36,8% 27,9% 14,7% 13,5% 7,1% Procent odpowiedzi 26,6% 25,9% 21,4% 16,4% 9,7%
Badani odpowiadali również na pytanie, o czynniki gwarantujące sukces. Najczęstszym czynnikiem jest zaradność (87%) oraz samodzielność (65%). Istotnym czynnikiem według ankietowanych jest aktywność (45%) i przedsiębiorczość (23% odpowiedzi). Ankietowani wskazali również, że ważnym czynnikiem jest posiadanie rozbudowanej sieci kontaktów zawodowych oraz uczestnictwo w wydarzeniach organizowanych w Politechnice Wrocławskiej.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
21
8. Podsumowanie Powyższy raport stanowi podsumowanie wyników II edycji badania studentów, mającego na celu stworzenie rankingu idealnych pracodawców tj. organizacji gwarantujących dobre warunki rozwoju. Ankietowani wyróżnili 10. pracodawców, którzy zostali wyłonieni spośród grupy 316 organizacji. Raport przedstawia oczekiwania, preferencje i opinie studentów i absolwentów Politechniki Wrocławskiej. Ankietowani to przede wszystkim studenci, osoby młode poszukujące swojej indywidualnej ścieżki kariery. Większość studentów reprezentuje kierunki należące do nurtu innowacyjnych technologii takie jak informatyka, automatyka i robotyka lub elektronika. Na podstawie wyników należy stwierdzić, że większość studentów i absolwentów ma duże oczekiwania finansowe, ale również wysokie oczekiwania pozapłacowe. Wśród tych oczekiwań najważniejsze okazały się świadczenia niematerialne. Ponadto wyniki badań przyniosły wiele cennych informacji na temat czynników stanowiących o atrakcyjności ofert pracy oraz powodów zaniechania udziału w procesie rekrutacyjnym. Najważniejszym czynnikiem stanowiącym o atrakcyjności okazały się możliwość rozwoju oraz atrakcyjne wynagrodzenie. Zaprzeczenie tych oczekiwań oraz zbyt długi proces rekrutacji działają na niekorzyść ofert pracy skierowanych do młodych ludzi.
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
22
9. Osoby zaangażowane w projekt Mój Idealny Pracodawca 2015
Organizacja
Rola w projekcie Współkoordynator projektu Mój Idealny Pracodawca 2015 Autor ankiety i opracowań badania Mój Idealny Pracodawca 2015
Social Media i media konwencjonalne
Grafika i plakaty
Promo cja Projek tu Mój Idealn Zespół y obsług Pracod i Gali awca Mój 2015 Idealn y Pracod Rejestr awca acja 2015 uczest ników
Wolontariusze Biura Karier Politechniki Wrocławskiej
Wsparcie ankiety badawczej (etap projektowy)
Dane osobowe mail Mariusz Maszkiewicz, mariuszn95@gmail.com
Komentarz (kierunek studiów rok, wydział) Informatyka, II rok, W8 PWr
Zarzyka Bartosz, bartosz.zarzyka@gmail.com
Automatyka i robotyka, I rok, W10 PWr
Sulich Adam, adam.sulich@pwr.edu.pl
Zarządzanie, Doktorant, W8 PWr
Orest Andriyishyn, orest andriyishyn@gmail.com
Fizyka techniczna, Absolwent PWr
Jakub Wilczek, wilku08@o2.pl
Inżynieria materiałowa , III rok, W3 PWr
Malwina Cichosz, malwina.cihosz@gmail.com
Budownictwo, III rok, W2 PWr
Martyna Piotruk, martyna.piotruk01@gmail.com
Energetyka, III rok, W9 PWr
Lilianna Mośkowiak, lilianna.moskowiak@gmail.com
Zarzadzanie, V rok, W8 PWr
Sulich Adam, adam.sulich@pwr.edu.pl
Zarządzanie, Doktorant, W8 PWr
Zarzyka Bartosz, bartosz.zarzyka@gmail.com
Automatyka i robotyka, I rok, W10 PWr
Krzysztof Wojciechowski, wojsky1990@gmail.com
Energetyka, IV rok, W4 PWr
Zofia Ogrodnik, zosia.ogrodnik@gmail.com
Zarządzanie, V rok, W8 PWr
Natalia Jankowiak, nataliajankowiak119@gmail.com
Technologia Chemiczna, Absolwent PWr
Iwona Harasin, harasim.iwona@gmail.com
Technologia Chemiczna, V rok W3 PWr
Judyta Zubel, zubel.judyta@gmail.com
Technologia Chemiczna, V rok, W3 PWr
Mariusz Maszkiewicz, mariuszn95@gmail.com
Informatyka, II rok, W8 PWr
Lilianna Mośkowiak, lilianna.moskowiak@gmail.com
Zarzadzanie, V rok, W8 PWr
Adrianna Zienkowska, adrianna.zienkowska@gmail.com
Budownictwo I rok, W2 Pwr
Kozikowski Krzysztof, krzysztof.kozikowski9@gmail.com
Zarządzanie, IV rok, W8 PWr,
Jakub Wilczek, wilku08@o2.pl
Inżynieria materiałowa , III rok, W3 PWr
Aleksandra Żelazna, aleksandra.zelazna90@gmail.com
Technologia Chemiczna, V rok, W3 PWr
Andrzej Dąbrowski, andrzej.dabrowski94@gmail.com
Automatyka i robotyka, II rok , W4 PWr
Mariusz Maszkiewicz, mariuszn95@gmail.com
Informatyka, II rok, W8 PWr,
Zarzyka Bartosz, bartosz.zarzyka@gmail.com
Automatyka i robotyka, I rok, W10 PWr
Zofia Ogrodnik, zosia.ogrodnik@gmail.com
Zarządzanie, V rok W8 PWr
Martyna Piotruk, martyna.piotruk01@gmail.com
Energetyka, I rok W9 PWr
Lilianna Mośkowiak, lilianna.moskowiak@gmail.com
Zarządzanie, V rok W8 PWr
Aleksandra Żelazna, aleksandra.zelazna90@gmail.com
Technologia Chemiczna, V rok W3 PWr
Iwona Harasin, harasim.iwona@gmail.com
Technologia Chemiczna, V rok W3 PWr
Aleksandra Żelazna, aleksandra.zelazna90@gmail.com
Technologia Chemiczna, V rok W3 PWr
Kozikowski Krzysztof, krzysztof.kozikowski9@gmail.com
Zarządzanie, IV rok, W8 PWr
Kamil Cosgun, cosgun92@gmail.com
Energetyka, III rok, W9 PWr
Judyta Zubel, zubel.judyta@gmail.com
Technologia chemiczna, V rok W3 PWr
Michał Gajewski, mgajewski6@gmail.com
Informatyka, III rok UO
Wsparcie badania ankietowego i koordynacja pracy wolontariuszy
Ruszel-Esebua Jolanta, jolanta.ruszel@pwr.edu.pl
Doradca kariery w Biurze Karier PWr
Koordynacja pracy wolontariuszy oraz Projektu Mój Idealny Pracodawca 2015
Dariusz Piasecki, dariusz.piasecki@pwr.edu.pl
Dyrektor Biura Karier Politechniki Wrocławskiej
Obsługa gości
Inni
Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej
Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, www.pwr.edu.pl Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 23-25, 50-370 Wrocław, www.biurokarier.edu.wroc.pl
24