±18 65 ekaina 2018

¹18 ¡ presta ezazu zure etorkizuna

Hezkuntza

Eskola-jazarpen kasuek behera egin dute Euskadin Gipuzkoako 108 ikastetxek autismoaren inguruko ikerketa batean parte hartu dute

www.etorkizuna.eus

ekaina 2018

Gazteria

... eta gehiago

Gipuzkoak auzolanetan antolatuko gazteen proiektuak lagunduko ditu

IGazte

Gero eta gazte erretzaile gehiago

Giza Eskubideak BGazte

65

ekaina 2018

65

±18 • presta ezazu zure etorkizuna hezkuntza

±18 presta ezazu zure etorkizuna www.etorkizuna.eus

4

Gipuzkoako 108 ikastetxek autismoaren inguruko ikerketa batean parte hartu dute

5

Euskadiko gazteen erdiak baino gehiagok goi-mailako tituluren bat du

6

Eskola-jazarpen kasuek behera egin dute Euskadin

10

LHko ekintzailetzaren eta enpresa sorkuntzaren aldeko apustua

12

22 unibertsitate-titulazio dual izango dira 2018-2019 ikasturtean

14

”Gure seme-alabekin hitz egiteko tarteak bilatu behar ditugu; komunikazioa landu behar da”

12

giza eskubideak 18 21

Eskola bat hutsik Las Lorocas taldeak irabazi du ‘Gazteak Hegoaren bila’ lehiaketaren VI. edizioa

gazteria

KOORDINATZAILEA: Jon Mikel Zabalegi.

6

23 22

Gero eta gazte erretzaile gehiago

26 28

IGazte.

23

Gipuzkoak auzolanetan antolatuko gazteen proiektuak lagunduko ditu

BGazte.

TESTUAK: Shareak Kultur Elkartea.

DISEINUA: P&V. ARGAZKIAK: Markel Redondo / Artxiboa.

EUSKARA ARDURADUNA: Miren Echeveste.

ERREDAKZIOA ETA PUBLIZITATEA: Iparragirre 17, 1.Esk. 48009 BILBO. Tfnoa.: 94 424 75 94.

Posta-e: info@etorkizuna.eus Lege Gordailua: BI - 716 - 09

ARGITARATZAILEA EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO KULTURA ETA HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILAREN LAGUNTZA JASO DU

EKINTZA HONEK BIZKAIKO FORU ALDUNDIAREN KULTURA SAILAREN LAGUNTZA JASO DU

Duela hiru urte, Europako Parlamentuak autismoaren inguruko azterketa bat egitea eskatu zuen. Europan ikusi ahal izan zutenez, arazo horren hedapena uste zena baino handiagoa zen eta, ondorioz, estrategia bat garatu ahal izateko, arazoa bere osotasunean aztertzea erabaki zuten. Hortik abiatuta, ASDEU (Autism Spectrum Disorders in Europe) izeneko programa garatu zen eta bertan, Europar Batasuneko 14 estatuetako 22 ikerketarako lantaldek parte hartu dute. Estatuaren kasuan, azterketa epidemiologikoa Gipuzkoan egin da, bertako 108 ikastetxetan (hasiera batean 125), hain zuzen ere. Guztira, 7 eta 9 urte bitarteko 9 haur baino gehiagok hartu dute parte. Ikerketa horretatik lortutako datuen arabera, Gipuzkoako 7-9 urte bitarteko umeen % 0,7k autismoaren espektroko asaldura bat dauka.

Emaitza horiek guztiak Eusko Legebiltzarrean aurkeztu dira. Horren

© Irekia

± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

4

Europa mailan egin den ASDEU (Autism Spectrum Disorders in Europe) azterketa epidemiologikoak autismoak zazpi eta bederatzi urte bitarteko ikasleengan duen eragina aztertu du

ardura Joaquín Fuentes Biggi doktore eta ASDEU-Gipuzkoako ikertzaile nagusiarena eta Manuel Posada de la Paz ASDEU ikerketa sarearen koordinatzailearena izan da.

Gipuzkoako prozesuko xehetasunak

baliagarriak izango dira, Europako Parlamentuaren Adierazpenarekin bat etorriz, herritar hauentzako, haien senideentzako eta gure gizartearentzako behar diren politiken garapena planteatzeko.

topaketan, aurrera-pausu bat eman da baliokidetasun-matrizeak prestatu ondoren, eta, Sukalde arloko LH programen ikaskuntza unitateei, ECVET kredituak ezarri zaizkie, Europar

Parlamentuaren eta ECVET lantaldeen gomendioak jarraituz.

Europar Lanbide Heziketaren marko komun bat lortzea zaila da, baina lehenengo pausuak jada eman dira.

Lanbide Heziketan kredituak ezartzeko esperientzia pilotua EURspace proiektuak, Europako Lanbide Heziketa sistemen artean ikasketaemaitzen konparaketa eta ECVET kredituen ezarpena egiteko metodologia garatzea du helburu.

Bi urtetan zehar, herrialde ezberdinetako 3 – 4 EQF mailako Sukaldaritza curriculumetan lan egin da Portugalen, Lituanian, Espainian, Turkian, Errumanian eta Frantzian.

Herrialde bakoitzeko ikasketaemaitzak identifikatu ostean matrize bat sortu da komunean dituztenak antzemateko.Portugalen izan den

© Hetel

hezkuntza

Gipuzkoako 108 ikastetxek autismoaren inguruko ikerketa batean parte hartu dute

© Deustuko Unibertsitatea

Neskak nagusi dira unibertsitate-mailako ikasketetan.

Lanbide Heziketan, berriz, mutilen kopurua handiagoa da Gazteen Euskal Behatokiak (GEB) ezagutzera eman dituen datuen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoan bizi diren 25 eta 34 urte bitarteko gazteen % 54,4k goi-mailako titulazioa du. GEBek aipatu adin tarte horretan diren gazteen ikasketamaila aztertu du, printzipioz, euren trebakuntza amaituta dutelako.

Goi-mailako tituluren bat duten gazteen artean, nagusi dira unibertsitate-ikasketak dituzten gazteak. Jarraian, Lanbide Heziketako goi-mailako zikloa duten gazteak dira eta, azkenik, goi-mailako arteikasketak dituztenak.

Goi-mailako ikasketak burutu dituzten gazteen artean neskek osatzen dute gehiengoa. Horrelako tituluren bat duten gazteen % 58,8 neskak dira eta, % 49,9, berriz, mutilak.

Aldea nabarmenagoa da unibertsitatemailako ikasketak bakarrik alderatzen badira. Lanbide-heziketaren kasuan,

ostera, mutilak nagusi dira.

Goi-mailako ikasketak amaitu dituzten gazteen kopuruan, sexua ez ezik, beste hainbat aldagaik ere eragiten dute. Horien artean, adibidez, jatorria edo gizarte-maila azpimarra daitezke.

Jatorriari dagokionez, eta GEBek jasotako datuek azaltzen dutenez, EAEn jaiotakoen artean handiagoa da goimailako ikasketak amaitu dituztenen kopurua (% 61,6). Estatuko beste autonomia erkidegoren batean jaiotako gazteen kasuan, adibidez, kopuru hori % 51,8koa da eta atzerrian jaio direnen artean, aldiz, % 22,4koa.

Gizarte-mailari dagokionez, goimailako ikasketak dituzten gazteen ehuneko altuagoa da euren burua gizarte-maila altuan, ertain-altuan edo ertainean kokatzen dutenen artean euren burua gizarte-maila baxuan edo ertain-baxuan ikusten dutenen artean baino, % 61,6 eta % 39,8, hurrenez hurren.

Lanbide Heziketako Nazioarteko Kongresua Maiatzaren 30, 31 eta ekainaren 1ean Lanbide Heziketako Nazioarteko Kongresua izango da Donostiako Kursaal Kongresu Jauregian.

Laugarren Industria Iraultza izango da kongresuko gai nagusia. Gainera, panel bat ere izango da nazioarteko 6 sare partaiderekin: WFCP, TA3, EFVET, CHAIN5, EURASHE eta UNEVOC. Euskadiri dagokionez, hurrengo hiru urteetan Lanbide Heziketaren bidea urratuko duen plana aurkeztuko da: Lanbide Heziketaren V. Plana.

5 ± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

Euskadiko gazteen erdiak baino gehiagok goimailako tituluren bat du

Maiatzaren amaieran eta ekainaren hasieran Eskolarteko Kirol Jokoen XXXVII. edizioaren finalak izango dira Arrasaten. Guztira, 12 eta 14 urte bitarteko 2.500 nerabe izango dira bertan 18 modalitatetan lehiatzen: atletismoa, tenisa, padela, futbola, errugbia, karate, eskubaloia, areto futbola, saskibaloia, gimnasia erritmikoa, aerobica, xakea, euskal pilota, txirrindularitza, boleibola, igeriketa eta hondartza boleibola.

Ikasturtean zehar ikasle gazteek burututako kirol-ekintzen azken emaitza dira Euskadiko Eskolarteko Kirol Jokoen finalak eta horien xedea da gazteen artean bizi-ohitura osasuntsuak sustatzea eta ikasleen heziketa-garapena osatzea. Proiektu horren barruan ‘Kirolari gazteen eskubideak’ testua ere garatu da.

Proposamen horrek bat egiten du proiektuaren filosofiarekin eta, bide batez, ekimenaren ikuspegi hezigarria azpimarratzen da, kirolaren bitartez ondo pasatzeko eskubidea nabarmentzen da, baita duintasunez tratatua izatekoa edota txapeldun ez izateko eskubidea ere.

hezkuntza

Eskolarteko Kirol Jokoen finalak Arrasaten

hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

6

Eskola-jazarpen kasuek behera egin dute Euskadin

2016-17 ikasturtean 443 kasu aztertu ziren eta horietatik, 86 eskola-jazarpen kasu bezala onartu dira

hezkuntza

7

honetan bertan. Azken 12 kasutan segimendu ‘ahulago’ bat egiten ari da.

Protokoloa Jazarpen kasu bat hautematen denean, hori konpondu ahal izateko biktimari eta horren familiari egoera hori gainditzeko baliabideak eskaintzen zaizkie. Era berean, jazarlearekin ere lan egiten da.

Zenbait kasutan, jazarlea edo biktima gelaz aldatzen da eta, arraroki, ikastetxe aldaketa bat ematen da.

Hezkuntza-ikuskatzaileen ardura da datuak biltzea eta horiek guztiak aztertzea. Era berean, hauteman diren kasuen segimendua egiten dute, eskolajazarpen kasua eman den ikastetxeari ere laguntza eskainiz. Protokoloak susmoa dagoen momentuan aktibatzen dira, baina posible da susmo hori benetako jazarpen kasua ez izatea. Izan ere, ikastetxeak edo ikuskaritzak kasu bat aztertu ondoren jazarpen kasu bat ez dela erabaki ahal badute ere, zenbait egoerek ikasleen sufrimendua eragin dezakete. Horretarako, eta ikasturtean zehar, zaintza neurriak edo tutoretza saioak ezartzen dira gatazka hori eragin duten gaiak jorratzeko.

Aintzat hartu diren 86 kasu horiei modu ezberdinetan ekin zaie. Horietako batzuetan jazarleei zuzendutako

jokabide aldaketarako prozedurak jarri ziren abian. Prozedura horiek ikasleentzako neurri hezitzaileak izaten dira kasu gehienetan, baina beste zenbait kasutan diziplinazko neurriak hartzen dira bizikidetza bermatzeko.

Esan bezala, arraroki, ikasleren batek ikastetxea aldatu behar du. Ohikoagoa da gelaz aldatzea. Normalean, familiek eskatze dute jazarlea izatea ikastetxez edo gelaz aldatu behar duena. Hala ere, zenbait kasutan eta kasuaren arabera, Hezkuntza ikuskaritza-zerbitzuko ikuskari nagusi José Ángel Ayucarek azaldu duenez egokiagoa ikusten da biktima izatea aldaketa hori egin behar duena.

Ekintzak beti hiru esparrutan ematen dira. Nagusiki biktimaren tratamendua egiten da, bere nortasuna eratzen ari den pertsona bat da, hazten ari da eta, horregatik, babesa eman behar zaio, seguruenik, biktima izan delako bere adineko ikaskideek dituzten baliabideak ez dituelako. Hori da jazarleen helburu bilakatzeko arrazoi nagusia. Jazarpena emateko, gainera, jazarlea eta biktima ez ezik, ikusleak ere beharrezkoak dira. Ikusleen oniritzirik gabe jazarleak ez luke jazarpenik egingo.

Horregatik, taldekako tutoretzak egiten dira.

± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

Eskola-jazarpenak edo bullyingak behera egin du Euskal Autonomia Erkidegoko ikasgeletan. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saileko ikuskaritza-zerbitzuak egin duen ikerketa baten arabera, pasa den ikasturtean (2016-2017) 86 eskolajazarpen eman ziren Euskadiko ikastetxeetan, ikuskaritza berak aztertu zituen 443 kasuen % 19,41.

Aurreko ikasturteko datuekin alderatuta, hots, 2015-2016 ikasturtekoekin, alegia, beherakada nabarmena da. Izan ere, ikasturte horretan 121 eskola-jazarpen kasu kontabilizatu ziren (aztertu ziren kasu guztien % 24,85).

Aintzat hartu diren kasu horietatik guztietatik jazarpen kasu gehienak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan eman dira. Izan ere, 86 kasu horietatik 57 aipatu zikloan eman dira, hots, kasu guztien % 66. Beste kasu guztiak (29) Lehen Hezkuntzako azken urtean eman dira.

Kasu horiek euren tipologiaren arabera aztertzen badira, honako hauek izango lirateke jazarpen mota nagusiak: gizarte-marjinazioa eta bazterketa (% 48,8); hitzezko erasoak (% 20,9); eraso fisiko zuzenak (% 13,9); larderiak, xantaiak edo mehatxuak (% 8,1); sexu-jazarpenak (% 3,4) eta bestelako tipologiak (% 4,6).

Kasu guztien % 20 Interneten, sare sozialen edo bestelako medio zibernetikoen bidez eman da. Beraz, ziberjazarpenak garrantzitsua izaten jarraitzen du konfirmatu diren eskolajazarpen kasuen artean.

Aipatu datu horiek guztiak maiatzaren 18an aurkeztu zituen Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburu Cristina Uriartek. Uriarterekin batera, Hezkuntza ikuskaritza-zerbitzuko ikuskari nagusi José Ángel Ayucar eta Durangoko Berritzeguneko aholkulari Aitor Albizu izan ziren. Azken honek eskola-jazarpenaren kontrako Bizikasi ekimenaren garapenean egin du lan.

Konfirmatutako 86 kasuetatik 32 jazarlearen barkamen eskaerarekin eta biktimaren onarpenarekin konpondu ziren. 23 kasu ikastetxeetan bertan konpondu ziren eta beste 19 kasutan segimendu berezia egiten ari da ikasturte

hezkuntza

Bizikasi: eskola-jazarpenaren kontrako ekimena

Âą 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

8

Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak ikastetxeak bizikidetza positiborako eta indarkeriarik gabeko gune bilakatu nahi ditu. Horretarako, ikasturte honetan bertan, Bizikasi izeneko ekimena jarri du abian. Ekimenak ikasleriaren eta hezkuntza-komunitatearen konpromisoa bilatzen du.

Bizikasi jazarpen-egoerak prebenitzeko sortu da eta, jazarpenegoera horiek ematen diren kasuetan, jazarpen hori pairatzen duten ikasleekin, jazarpen horren lekuko direnekin eta jazarleekin modu egokian esku hartzeko.

Izan ere, eskola-jazarpena ikasle gazteen eta nerabeen artean ematen da eta horrelako egoera zaila pairatzen dutenek laguntza behar izaten dute. Jazarlearen kasuan, gainera, beharrezkoa da jarrera horiek zuzentzeko esku hartzea.

Bizikasiren xedea da ikasgela -eta ikaskideak- jokabideen arautzaile bilakatzea. Horretarako beharrezkoa da ikaslea ahalduntzea, gai hori jorratzen duten eduki egokiak landuz eta ikasleengan enpatia, asertibotasuna, ardura sentimendua edo dilema moral baten aurrean jarrera etiko bat hartzeko gaitasuna bezalako gaitasunak garatuz.

Horrela, norbanakoaren eta ikasgelaren konpromisoaren eta horien parte-hartze aktiboaren bidez jazarpen kasuekin amaitu nahi da.

2017-2018 ikasturtean zehar Bizikasik beharrezkoak dituen talde dinamizatzaileak eratu dira Euskal Autonomia Erkidegoko ikastetxe guztietan. Talde dinamizatzaile horietako bakoitzak lau kide ditu.

Era berean, ekimen horren barruan -talde dinamizatzaileak osatzen dituzten kideez gain- jada Berritzeguneetako 320 aholkularik eta 80 ikuskatzailek beharrezkoa den prestakuntza jaso dute eta irakasleriaren prestakuntzan lanean jarraitzen da.

Orain arte, ikasturte honetan ikastetxe bakoitzeko talde dinamizatzaileetako ardura duten 800

irakasle inguruk jaso dute prestakuntza hori. Ikasturtea amaitu baino lehen 200 irakasle gehiago izatea aurreikusten da.

Prestakuntza horrekin batera, beste irakasle guztiak ere trebatzen hasiak dira.

2018-2019 ikasturtea amaitzen denerako sare publikoan lan egiten duten irakasle guztiak prest egotea espero da.

Zeuk esan telefonoa Bestalde, jazarpenaren arazoari aurre egiteko Euskadin bada beste tresna

garrantzitsu bat. Duela zortzi urte inguru haurrentzako eta nerabeentzako arreta-telefonoa jarri zen martxan; Zeuk esan izenarekin ezagutzen dena, hain zuzen ere. Zerbitzuarekin harremanetan jartzeko 116 111 zenbakira deitu behar da. Zerbitzua Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak eskaintzen du eta bertan, psikologian aditu diren profesionalek arazoak dituzten nerabeei laguntza eskaintzen diete.

hezkuntza

LHko ekintzailetzaren eta enpresa sorkuntzaren aldeko apustua

Âą 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

10

la Caixa Gizarte Ekintzak eta Euskadiko Lanbide Heziketak ekintzailetza sustatzen duen lankidetza-hitzarmena berritu dute Azken hamahiru urtetan, eta Urratsbat programari esker, Lanbide Heziketako ikasleek 738 enpresa sortu dituzte. Horietatik, % 70 inguru oraindik jardunean jarraitzen dute.

Lanbide-heziketa esparruan ematen diren ekintzailetza-egitasmoak sustatzeko, duela bi urte la Caixa Gizarte Ekintzak eta Euskadiko Lanbide Heziketak lankidetza-hitzarmen bat sinatu zuten eta lankidetza horren arrakasta ikusirik, beste urtebetez luzatu berri dute. Horrela, la Caixak Urratsbat programaren bidez Lanbide Heziketako ikastetxeetan 2017-2018 ikasturtean ikasleek sortutako enpresei finantzaketa eskaintzen jarraituko die.

Guztira 114.000 euro bideratuko dira horrelako proiektuen finantzaketara.

Horrez gain, kopuru horren zati bat ekintzaile-kultura sustatzeko eta Urratsbat programari zabalkundea emateko ekintzetara ere bideratuko da.

Finantzaketa ez ezik, hitzarmenak 52 beken eskaintza ere aurreikusten du.

Horiei esker LHko ikasleek Erasmus+ programan praktikak egiteko aukera izango dute.

Urratsbat programa Urratsbat programa 2004-2005 ikasturtean abian jarri zen, eta hamahiru urteko ibilbidearen ostean, bertan parte hartzen duten ikastetxeek 1.965 ekintzailetza-proiektu tutorizatu dituzte. Proiektu horietatik guztietatik, azkenean, 738 enpresa sortu dira, 87 joan den 2016-2017 ikasturtean. Egun, 13 urte hauetan zehar sortu diren enpresa guztien artetik %70ek jardunean jarraitzen dute.

Aurreko datu horiek azaltzeko gako nagusietako bat, zalantzarik gabe, ekintzaile-kulturaren inguruan ikasleekin egiten den sentsibilizazio lana da. Azken urte hauetan, Urratsbat

Juan Pedro Badiola, Euskadi eta Cantabriako CaixaBank-eko lurralde zuzendaria (eskuinean) eta Jorge Arevalo, Lanbide Heziketako sailburuordea, hitzarmena sinatu duten unean Iturria: Irekia

programaren bidez, Lanbide Heziketako 84.600 ikaslek jaso dute ekintzailetzaren inguruko sentsibilizazioa, horietatik 12.115ek joan zen 2016-2017 ikasturtean. Egun, Euskadiko 64 ikastetxe ari dira Urratsbat programan parte hartzen: 5 Araban, 32 Bizkaian eta 27 Gipuzkoan.

Bestalde, iazko 2016-2017 ikasturtean Ikaslan Elkarteko ikastetxeetako 304 ikaslek Europako hainbat herrialdetan praktikak egin zituzten, Erasmus+ mugikortasun programaren bidez. Polonia, Italia, Bulgaria, Finlandia, Alemania, Irlanda, Erresuma Batua edo Herbereheetara joan ziren, besteak beste, euren prestakuntza osatzera. Era berean, Ikaslan ikastetxeetako 12 irakaslek ere aukera izan dute Europako beste herrialde batzuetan Lanbide Heziketaren garapen-maila bertatik bertara ezagutzeko.

Lanbide Heziketako ikasleen ekimen sortzailea sustatzen duen programa

bat da Urratsbat, eta ikastetxeak enpresa-inkubagailu bihurtzen dituena.

Horretarako, programan parte hartzen duten ikastetxeek ekintzailearen bulegoa jartzen dute ikasleen eskura, baita bere instalazioak ere, proiektua merkaturatze-fasean dagoenean garatzeko. Lanbide Heziketako ikasleei euren enpresa sortzen laguntzea du helburu nagusia Urratsbat programak.

Lanbide Heziketako ikastetxeetako ikasleei nahiz ikasle ohiei zuzendua dago Urratsbat programa, baina baita ikastetxearekin ikastaroen bidez harremana duen beste edozein pertsonari ere.

Urratsbat programan parte hartzen duen ikastetxe bakoitzak programa dinamizatzeko arduradun bat dauka: �irakasle dinamizatzailea�. Pertsona hori ekimen sortzailea sustatzen duten jarduerak planifikatzeaz eta antolatzeaz arduratzen da, eta baita enpresa-ideia bat aurkezten duen ikasleari prozesu horretan laguntzeaz ere.

Eu kaal Herrriko rikko herri er guztietan gazteberri.eus

Zabalkunde handiena duen gazteentzako aldizkaria Zure aldizkaria!!

hezkuntza

5500.000000ale hilero

11 Âą 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

Gazteberr erri aldizkaria ria

Âą 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

12

Guztira 15 gradu eta 7 master izango dira. Unibasquen ardura izango da aipamen duala duten titulazioen diseinua eta ebaluazioa egitea Unibertsitate-titulazio dualek gero eta garrantzia handiagoa izango dute etorkizunean euskal unibertsitatesisteman. Cristina Uriarte Hezkuntza sailburuak eta Unibasq – Euskal Unibertsitate Sistemaren Kalitate Agentziako zuzendari Eva Ferreirak prentsaurrekoan aurkeztutakoaren arabera, 2018-19 ikasturtetik aurrera, 22 izango dira izaera hori izango duten Gradu zein Masterrak. Estreinakoz definitu ahal izan dira unibertsitateikasketa Dualen ezaugarriak Euskadin eta hori, hein handi batean, Eusko Jaurlaritzak martxan jarri duen Unibertsitatea-Enpresa Estrategiari (UEE) esker izan da. Estrategia horrek, nagusiki, bi helburu ditu: ezagutza sortzea eta transferitzea eta gaitasun handiak eta enpresa-eremuaren beharrei aplikatutako eta egokitutako osagaia dituen giza kapitala sortzea Estatuan hau da Dual aitortza ematen duen lehen deialdia, eta Europan unibertsitate arloan garatzen ari diren politika nagusiekin bat dator.

Euskal Unibertsitate Sistemaren kalitatea ebaluatzea, akreditatzea eta ziurtatzea Unibasq agentziaren ardura denez, agentzia hori izango da titulazio dual horien diseinua eta ebaluazioa egingo duena. Diseinua unibertsitateekin batera egingo da. Izan ere, UEE abian jarri bezain pronto Unibasq EAEn aritzen diren unibertsitateekin harremanetan jarri zen egoki zeritzen titulazioentzako akreditazio duala eska zezaten. Eskaerak aztertu ostean, guztira, 22 izango dira izaera edo aipamen duala izango duten ikasketak. Horietatik, 15 graduak izango dira eta beste zazpiak, aldiz, masterrak.

Aurreikuspenen arabera, 370 ikasle inguru izango dira aipamen hori duten ikasketak burutzen.

Unibertsitate-ikasketa Dualen lehen deialdia bultzatzeaz gain, Hezkuntza

Š Mondragon Unibertsitatea

hezkuntza

22 unibertsitate-titulazio dual izango dira 2018-2019 ikasturtean

Sailak eremu akademikoaren eta enpresa-munduaren arteko harreman estuagoa sustatzen jarraitu nahi du.

Unibertsitatea-Enpresa euskal Estrategia bultzatzeko ekintzen artean, nabarmentzekoak dira ondorengoak: z Euskadiko Ingeniaritza, Zientzia eta Teknologiako unibertsitateheziketarako Klusterra eratzea, 2017ko uztailean, Fakultate nahiz Eskolen eta enpresen arteko elkarlana bultzatzeko helburuz, eta horrela Espezializazio Adimentsurako Euskal Estrategiaren helburuei erantzuna emateko. z Enpresa-Unibertsitatea ikasgelen lehen Programa martxan jartzea, RIS3 estrategiarekin bat etorriz; programa hori Euskal Unibertsitate Sistemako unibertsitateetan dauden ikasleei zuzentzen zaie z Doktorego Industrialaren Programaren aipamena; i-dual graduko eta graduondoko titulua; graduko tituluetarako UnibertsitateaLanbide Heziketa eredu integrala. z Europan enpresetan prestakuntza jasotzeko eta ikasteko programa abian jartzea.

Aitortza duala lortzeko baldintzak Gradu edo Master titulu batek aitortza duala izateko, besteak beste, honako baldintzak bete behar ditu: z Prestakuntza praktikoan gutxieneko kreditu kopurua, kanpoko enpresa edo entitatearekin elkarlanean (Graduetan kredituen %25-50; kredituen %40 Masterretan) z Elkarlan horrek gradu edo master amaierako lana ere bere baitan hartu behar du z Bitariko batzorde akademikoaren bidez jarraipena egin beharra, tituluaren helburu eta konpetentziekiko koherentzia bermatzeko z Enpresaren konpromisoa, ikasleen formazioa finantzatzeko konpromisoa, bai enpresan tutoreentzako formazioa bermatzeko konpromisoa ere.

hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

14

�Gure seme-alabekin hitz egiteko tarteak bilatu behar ditugu; komunikazioa landu behar da�

Apirilaren amaieran, British Council Espainiako Haurren Babeserako arduradun Sonja Uhlmann Bilbon izan zen haur eta nerabeen babesaren inguruan hitz egiteko.

Hedabideetan gero eta eskola-jazarpen kasu gehiago ematen direla ikusi ohi da. British Councilen ere horrelakorik somatu duzue? Zergatik da hain garrantzitsua haurren babesa?

British Councilek arreta handia eskaintzen dio haur eta nerabeen babesari, bereziki, gure ikasgeletan eta teknologia berrien erabileran. Izan ere, British Councilek ingeles eskolak eta

azterketak eskaintzeaz gain, zerbait gehiago eskaini nahi die ikasle gazteei eta euren gurasoei. Bilbon eman ditudan hitzaldien xedea da teknologia berriak gauza ona direla azaltzea, betiere, erabilera zuzena egiten bada.

Teknologia berriak mundua ulertzeko modu berri bat dira eta guztiok gaude bertan sartuta; ez dago atzera bueltarik.

Hitzaldiak gurasoei zuzenduta daude, nagusiki. Zein izan beharko luke gurasoen papera arazo horretan?

Hitzaldi hauen bidez gurasoei euren rolaren garrantzia azpimarratu nahi diegu. Irtenbidea ez da nerabeei IKTen erabilera debekatzea edota mugatzea; ostera, gazteak erabilera zuzen edo egoki baterako trebatu behar dira. Orain arte, gutxi dira trebakuntza-lan horretan

Zaila al da jazarpena zer den eta zer ez den bereiztea? Noiz hasi beharko luke gurasoen edo hezitzaileen esku-hartzeak?

Jazarpen kasuetan eskailera antzeko bat ematen da. Oso gaztetatik bere ikaskideak jotzen dituen haur bat baduzu hor jada arrisku-seinale bat duzu. Printzipioz ez du zertan arazo bat izan behar, baina, gutxienez, adi egoteko arrazoia bada. Haur berak, irakasleari aurre egiten badio honek errieta egiten dionean… arazoa jada handiagoa da. Eta, gainera, horren aurrean, gurasoak haurra defendatzen badute, bada, jazarle bat izateko aukera guztiak dituen haur baten aurrean zaude.

Haurrak garbi izan behar du non dauden mugak. Zoritxarrez, gaur egun,

15 ± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

Nola susta daiteke IKTen erabilera zuzenago bat?

Errespetua sustatu beharreko zerbait da. Sare sozialekin esaten den guztia biderkatu egiten da eta jazarpen kasuetan, adibidez, inpaktua askoz handiagoa da biktimarentzat. Gazteak ez dira asko aldatu belaunaldi batetik bestera. Aurreko belaunaldietan ere jazarpena ematen zen. Non da aldea?

Orain sare sozialekin probak gordetzeko aukera dago eta legea zorrotzagoa denez, gero eta kasu gehiago amaitzen dira epaile baten aurrean.

Gezurra badirudi ere, eskola-jazarpen kasuak ematen dira bost urteko haurren artean. Eta indarkeria matxistako kasuak ere gero eta lehenago ematen hasten dira, 13-15 urte bitarteko nerabeen artean. Hori guztia oso kezkagarria da.

hezkuntza

sakondu duten gurasoak eta horregatik, agian, ‘umezurtz digitalak’ terminoa ere erabiltzen da. Gurasoek zeregin handia dute trebakuntza-lan horretan eta, horretarako, erabilera arduratsu batean elkarlanean aritu behar dira. Modu horretan, gazteek pentsamendu kritiko bat garatzeko aukera izango dute eta, horrekin batera, babes handiagoa izango dute. Une honetan, adibidez, ‘Fake News’ delakoak modan jarri dira, baina horrez gain, marketin digitala (youtuberren bidez, adibidez) ere hor da. Pentsamendu kritikoa garatu duen nerabe batek aukera izango dezake egia zer den eta gezurra zer den bereizteko.

gurasook haurrak babesteko joera handia dugu. Frustazioak ez du zertan gauza negatiboa izan behar haur batentzat.

Haurrek ezin dute beti nahi dutena lortu behar. Aspertzea ona da.

Gurasoek beti hezitzailearen alde jarri beharko lukete?

Ez du zertan beti horrela izan behar.

Seguruenik, hainbat kasutan ikasleek ere arrazoia izan dezakete. Baina, printzipioz, norbaiten alde egin baino lehen, gomendagarria litzateke bi aldeak entzutea. Bada nik oso gustuko dudan Javier Urraren esaldi bat: ”gure semealabak Disney-gizarte batean hezitzen ari gara eta etorkizunean Breaking Bad-gizarte batean bizi beharko dute”.

Esan dudan bezala, gure seme-alabak babesteko joera handia dugu. Hori, adibidez, garbi ikusten da eskolakiroletan: gure seme-alabek jokatu behar dute bai ala bai.

Gurasoentzat aholku bereziren bat?

Gure seme-alaben hitz egiteko tarteak bilatu behar ditugu; komunikazioa landu behar da. Sarritan ikusi izan dut gurasoak eta euren seme-alabak bakarrik daudenean berehala telefonoak

hartu eta bakoitza berean aritzen dela.

Une horiek aprobetxatu behar dira hitz egiteko. Komunikazio-lerro hori lantzen ez bada, gero eta zailagoa izango da gure seme-alabak behar bezala ezagutzea.

Gure seme-alabak entzun behar ditugu asko dutelako esateko.

Bestalde, gurasoek argi izan behar dute euren rola. Gurasoek ez dute euren semealaben lagunak izan behar; hezitzaileak dira eta mugak ezarri behar dituzte. Gauza guztiak ez dira negoziatu behar.

Eta irakasleentzat?

Irakasleen papera oso modu nabarmenean aldatu da, seguraski, beste hainbat lanbidetan ere aldaketak izan diren bezala. Irakasleek ondo ulertu behar dute euren rol berria; lehen ezagutzaren igorleak ziren eta orain, berriz, hezitzaileak izan behar dute, lehen irakasleek zuten ezagutza hori orain sarean dagoelako. Aldaketa guztietan jazotzen ohi den bezala, horrek arriskuak ekar ditzake, baina baita aukerak ere.

Irakasleek ikasleei sarean informazio zuzena bilatzeko tresnak eman behar dizkiete. Lehen azpimarratu dudan bezala, pentsamendu kritikoa eta errespetua landu behar dute.

hezkuntza

Ikasenplegu, Lanbide Heziketako profil profesionaletan espezializatutako lan poltsa

± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

16

Ikaslan Bizkaiak abian jarri duen zerbitzua da Ikasenplegu eta ikasleen eta Lanbide Heziketako zikloetan titulatutako pertsonen lan-txertaketa sustatzea du helburu Ikaslan Bizkaiak lanak eskaintzen dituzten enpresen eta lan munduan txertatzea edo euren ibilbide profesionala hobetu edo birbideratzea bilatzen duten profesional espezializatuen lan-poltsa sortu du. Bere izena Ikasenplegu da eta Ikaslan Bizkaiko koordinatzaile Alba Estanyolek azaldu duenez ”LHko ikastetxeek oso gertuko harremana daukate euren inguruko enpresasarearekin eta lan-eskaintza handia jasotzen dute profil teknikoetarako.

Gure helburua da eskaintza horiek eta gure ikasleen curriculumak tresna bakar batean zentralizatzea. Horrela, hautaketa-prozesuak hobetuko dira, profil zehatz eta anitzak eskainiz, eta independentzia eta autonomia emango zaie ikasleei, euren profila kudeatzeko tresna teknologiko baten bidez”.

Lan-poltsa zerbitzua, nagusiki, on-line plataforma batean oinarritzen da eta bereziki gailu mugikorretarako egokituta dago. Zerbitzuan izena ematen duten tituludunek zehaztu ahal izango dituzte, inprimaki baten bidez, bai euren gaitasun teknikoa eta baita bere ogibidearekin loturiko zeharkako trebetasun eta gaitasunak ere. ”Ikasleek ez dituzte soilik dagokien heziketa-zikloko ezagutza tekniko zehatzak eskuratzen, hainbat esparrutako gaitasunak garatuz trebatu eta hazi egiten dira profesional gisa, hala nola, komunikazioa, taldelana, proaktibotasuna, erantzukizuna...

Gaitasun horiekk geroz eta era biziagoan lantzen eta balioan ipintzen dira Lanbide Heziketako zikloetan”.

Horren eredu argia dira euskal Lanbide Heziketak eskainitako proposamen eta prestakuntza ereduak Lanbide Heziketa Duala Ikas-ekinezko Erregimenean edo Errendimendu Altuko Ethazi Heziketa Zikloak, erronketan oinarritutako elkarlaneko

ikaskuntza antolatzen duen metodologia disruptiboa.

Ezarpenaren lehen fasea ikasleen eta tituludunen gaitasun profesionalak jasotzean oinarritzen da. Pertsona horiek, Facebook, Linkedin edo Google gisako sare sozialetan dauzkaten kontuen bidez, Ikasenpleguren atarira sartu ahal izango dira, eta euren on-line curriculuma sortu ahal izango dute galdetegi sinple batzuen bidez. Datu pertsonalak, lan-esperientzia, prestakuntza akademikoa, hizkuntzak eta bestelako heziketa osagarriak jasotzen dira bertan. ”Laster ipiniko dugu eskuragarri enpresek lan-eskaintzak zuzenean eskegitzeko atala, bertan ikusi eta baloratu ahal izateko profil hoberenak bete behar dituzten postuetarako”. Gaur egun, fase hori lan-bitartekaritzako profesionalek kudeatzen dute eta, behin alderdi teknologiko osoa garatutakoan, orientazioa eta laguntza ematen jarraituko dute bai enpresei eta baita aktiboki lan-bila dabiltzan pertsonei ere.

Lanbide Heziketako heziketa zikloetako tituludunen lantxertaketaren azken datuek heziketa-

ibilbide honen enplegagarritasun aparta erakusten dute (Confebaskeko zuzendari nagusiak azaldu duenez, batez besteko tasa % 70aren inguruan dago, % 90 baino gehiago ziklo industrialen kasuan). Hala ere, Ikaslan Bizkaiako koordinatzaileak azpimarratu egiten du lanean jarraitzeko beharra, errealitate honek hala jarrai dezan ”edo hobetu dadin; ezin dugu ahaztu, lan-txertaketa horren handia ez den ingurune edo esparru profesional horietan, eskuragarri egin behar dizkiegula enpresei profesional trebatuak bilatu eta aurkitzeko guneak, eta gure ikasleei ikusgarritasuna eta tresnak eman behar dizkiegula, ez soilik beharra topatzeko, garrantzitsua bada ere, baita euren ibilbide profesionalaren garapenean aurrera egiteko ere.

Zerbitzu hau Lanbide Heziketako profil teknikoetan espezializatuta badago ere (izan Oinarrizko LH, erdi maila edo goi mailakoa) zabalik dago enplegu bila dagoen edo bere ibilbide profesionala birbideratu nahian dabilen edozein pertsonarentzat.

Âą 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

17

hezkuntza

giza eskubideak

© Save the Childre

± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

18

Eskola bat hutsik Save the Childrenek salatu du Madrilen, Bartzelonan, Valentzian, Sevillan eta Bilbon egindako ekitaldietan gerraren ondorioz Siriako eskolen erdia suntsituta daudela Hutsik dagoen eskola batek esanahi bakarra du: haurrak ez daude ikasten.

Siriako bi milioi eta erdi haur eta nerabe jada zazpi urtez luzatu den gatazkaren ondorioak pairatzen ari dira. Beraiek ezin izango dute amesten dutena izan.

Ez dira pilotuak, sukaldariak, medikuak, ingeniariak, irakasleak edo margolariak izango. Hezkuntzarik gabe, siriar haurrek ezin izango dute etorkizunik izan.

Horregatik, Save the Childrenek salatu du Madrilen, Bartzelonan, Valentzian, Sevillan eta Bilbon burututako ekitaldietan gerraren ondorioz Siriako eskolen erdia suntsituta daudela.

Eskolarik gabeko herrialde bat Pasa den urtearen erdialdetik, Sirian den biolentzia maila, jaitsi beharrean, modu asaldagarrian hazi da, bereziki, ‘distentsio-eremuak’ izenarekin ezagutzen diren tokietan, printzipioz, zibilentzat seguruak izan beharko luketenak. Ospitaleek eta eskolek bonbardaketen helburu izaten jarraitzen dute. Guta bezalako eremuetan, 60 eskola baino gehiago suntsituak izan dira urte honen lehenengo bi hilabeteetan eta, ondorioz, 57.000 ikasle baino gehiagok ikasteko aukerarik gabe geratu dira. Lanean jarraitzen duten

eskolek ez dute ez elektrizitaterik, ez gasik eta sotoetara jo behar izan dute.

Egunean ordu pare bat besterik ez dute zabaltzen. ”Ez dut uste nire seme-alabak seguru daudenik eskolan. Eskualdeko eskolak suntsiturik daude eta nire seme-alabek hiru urte eman dituzte aldizka eskolara joan gabe. Belaunaldi oso bat galtzen ari gara; idazten eta irakurtzen ez dakitenak. Ez ditut haurrak eskolara bidali nahi, nahiz eta zabalik egon. Zabalik dagoen egun bakoitzeko beste hamar itxita dago bonbardaketen ondorioz” azaltzen

du Qamarek, Idliben bizi den egokitu gabeko ama.

Save the Childrenek inkesta bat burutu du Siriako ipar-ekialdean bizi diren bost eta hamaika urte bitarteko 2.000 haurrekin. Emaitzek azaltzen dutenez, zazpi urtez luzatu den gatazkak haurren hezkuntzan ondorio konponezinak utzi ditu. Bederatzi eta hamaika urte bitarteko ikasleen heren batek baino gehiagok ezin du askatu bost urteko haur batek aska dezakeen ariketa matematiko bat. Hainbat kasutan, ez dira letrak edo zenbakiak desberdintzeko gai. Bermatutako hezkuntzarik gabe haurrek ez dute etorkizunik izango.

Gatazka eremuetan diren haurrentzat eskolara joateko aukera izatea oso onuragarria da, adibidez, babesa eta egonkortasun sentsazioa ematen dielako. Eskolek eman dezaketen segurtasunak gerrak eragiten dituen efektu psikologikoak

Siriako haurrak babestu behar dira Save the Childrenek behin eta berriz eskatu dio Europar Batasunari siriar haurren aldeko konpromisoa hartzea, haien interesak eta eskubideak defendatuz gatazkaren inguruan egiten ari diren bilera eta negoziazio desberdinetan. GKEaren ustez, Europar Batasunak protagonismoa hartu behar du eta, besteak beste, honako puntu hauekiko konpromisoa hartu beharko luke: z Siriar haurrak babesteko erantzuna gidatu, Sirian bertan zein kanpoaldean. z Mugak ireki eta haur errefuxiatuentzako planak ezarri, nagusiki, gurasorik gabe dauden horientzat. z Sirian eskolak helburu militarra ez izatea exijitu. Era berean, haurren eskubideak urratzen dituzten horiek justiziaren aurrean euren erantzukizuna ordaindu beharko dutela bermatu. Horretarako, ospitaleek zein eskolek jasan dituzten erasoak eta bestelako eskubide-urraketak behar bezala ikertu beharko dira.

Aldi berean, Save the Childrenek eskaera bat egin du (https://www. savethechildren.es/actua/nuncaseran) Europar Batasunak Siriako haurren aldeko konpromisoa har dezan.

EiTBk eta Eusko Jaurlaritzak 20172020rako Bizikidetzaren eta Giza eskubideen Planaren esparruan bakearen kultura hedatzeko lankidetzahitzarmena sinatu dute. EiTBren zuzendari nagusi Maite Iturbek azaldu duenez, komunikazio taldearen xedea ‘euskal gizartea egituratzen laguntzea da, elkarbizitza demokratikoko eta aniztasuna errespetatzeko gizartea sustatuz’. Horretarako, ‘bakearen aldeko kultura eta memoria modu eraginkorrean bultzatzeko eta terrorismoak euskal gizartean izan duen eraginaren kontakizun objektibo eta egiazko bat eraikitzen’ lagundu nahi da.

Giza Eskubide, Bizikidetza eta Lankidetzaren idazkari nagusi Jonan Fernandezek azaldu duenez ‘giza eskubideak ezinbesteko erreferentzia dira justizia, askatasuna, berdintasuna eta solidaritatea oinarritzat nahi dituen edozein antolamendu sozial zein politikorentzat. Bizikidetza integratu eta integratzailea eraikitzea denok partekatu beharreko eginkizun bat da. Letra larriz idatzitako auzolanaren zati bat da. Horixe da bake eta bizikidetzarako euskal eredua. Eginkizun partekatu horretan, hedabideen papera eta, bereziki, hedabide publikoen papera oso garrantzitsua da’. Fernandezen aburuz, EiTBrekin sinatutako hitzarmenak agerian jartzen du ‘pentsaera hori, giza eskubideak oinarritzat dituen bizikidetza-kulturaren zabalkundea sustatzen duela’.

Itunaren arabera Euskal gizartearen adostasun sozial eta politikorik garrantzitsuenek bultzatutako xede etikoekin eta demokratikoekin konpromisoa hartua duen argitaratzeildoa garatzen jarraituko du EiTBk. Xede horiek guztiak hiru ardatz handi hauetan labur daitezke: indarkeriarik eza, Giza Eskubideak eta bizikidetza.

hezkuntza giza eskubideak

EiTBk eta Eusko Jaurlaritzak Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Planaren inguruko hitzarmena berritu dute

19 ± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

leuntzen laguntzen du eta are garrantzitsuago, haurrak babesten ditu gizakien salerosketarako sareetatik edota talde armatuetarako errekrutatuta izatetik.

Gatazkaren azken hilabeteak bereziki oso bihozgabeak izaten ari dira.

Pasa den urtearen amaieran barnemigrazioen tasarik handienak jaso ziren: hiru hilabete eskasetan milioi bat pertsona baino gehiago etxerik gabe geratu ziren. Hildakoen kopurua ere % 50ean hazi da pasa den urtearen bigarren erdian eta nazioarteko erakundeen kalkuluen arabera, milioi bat haur inguru oso sarbide zaila duten eremuetan bizi dira. Eremu edo zonalde horietara ez da elikagaiak edo botikak eramaten dituzten konboirik iristen eta, ondorioz, haur-desnutrizio tasak izugarri igo dira.

giza eskubideak ± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

20

Adingabekoen eta genero-indarkeriaren arteko harremana aztertu duen jardunaldia antolatu du Bizkaiko Foru Aldundiak Jardunaldian adingabeek helduekiko dituzten lotura-harremanei buruzko azterlana aurkeztu da, adingabeei laguntza terapeutikoa emateko ‘Txikiak’ foru programaren erabiltzaileei esker egin dena, hain zuzen ere Bizkaiko Foru Aldundiko Enplegua, Gizarte Inklusioa eta Berdintasuna Sustatzeko Sailak ”Adingabekoak eta Generoindarkeria” gaia aztertzeko jardunaldia burutu du apirilaren amaieran.

Bertan, adingabekoek figura helduekiko duten atxikimenduari buruzko ”Atxikimendu estiloak genero-indarkeriaren biktimak diren adingabekoengan” azterlana aurkeztu da. Aurkezpena Félix Loizagak eta Olatz Soldevillak egin dute.

Jardunaldiaren inaugurazioan Teresa Laespada foru diputatuak azaldu duenez, ‘tratu txarrak ematen dituzten gizonek euren bikotekideei edo bikotekide ohiei eragindako kalteek ondorio zuzena dute seme-alabengan’. Inaugurazioan Berriztu Elkarteko zuzendari Luis Miguel

Uruñuelak ere hitz egin zuen.

Jardunaldiko hitzaldi nagusia neuropsikiatra eta umeen psikiatra den Jorge Baruyk eman zuen. Jarraian, aipatu atxikimenduari buruzko txostena aurkeztu zen. Ondorengo mahaiinguruan Juan Luis Ibarra (Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusiko burua), Manuel Lezertua (Arartekoa), Mercedes Martínez (Pedagogoa, Berriztuko generoindarkeria zerbitzuen arduraduna), Eva Silvan (Save the Children erakundeko Euskadiko zuzendaria) eta Oscar Seco (Bizkaiko Aldundiko Gizarte Inklusioa Sustatzeko zuzendari nagusia) izan ziren.

Jardunaldiaren amaiera Foru Erakundeko Berdintasunerako, Lankidetzarako eta Dibertsitaterako

zuzendari nagusia den María Guijarroren eskutik izan zen.

2016an zehar Bizkaiko Foru Aldundiak emakumearen aurkako indarkeriaren ondoriozko berariazko arazoari arreta eskaintzeko neurri batzuk jarri zituen abian, eta gizarte-arlora ekarri zituen legegileek hala umeak babesteko sisteman nola genero-indarkeriaren aurkako neurri integralei buruzko Lege Organikoan ezarri zituzten ardurak.

Bi urte igaro ondoren Jardunaldi hau antolatzen da, zertarako-eta umeengan eragiten dituen kalteen gaian sakontzen jarraitzeko eta arazoari nola ekin ikusteko, horretarako ”Txikiak” gure programa pilotuaren bidez zaindu ditugun kasuetako ikerketen emaitza aurkeztuz.

”Gazteak Hegoaren Bila” sentsibilizaziorako joko-lehiaketa bat da, medicusmundi Arabak, Bizkaiak eta Gipuzkoak antolatua eta Euskadin lan egiten, ikasten edo bizilekua duten 19 eta 30 urte bitarteko gazteei zuzendua

21 ± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

Las Lorocas taldeko kideek Erdialdeko Amerikara bidaiatzeko aukera izango dute. Izan ere, aipatu taldea izan da Medicusmundik antolatzen duen ‘Gazteak Hegoaren bila’ lehiaketaren VI. edizioaren irabazlea. Bigarren postuan, berriz, Txintxingorri taldea geratu da. Kasu horretan, talde horretako kideek bidaiatzeko dirulaguntza bat jaso dute. Diru horrekin estatuaren barruan edo herrialde mugakide batean elkartasunarekin eta/edo lankidetzarekin zerikusia duen esperientzia bat ezagutzeko aukera izango dute. ”Gazteak Hegoaren bila” sentsibilizaziorako joko-lehiaketa bat da, Medicusmundi Arabak, Bizkaiak eta Gipuzkoak antolatua eta Euskadin lan egiten, ikasten edo bizilekua duten 19 eta 30 urte bitarteko gazteei zuzendua. Lehiaketa ‘Osasun Publikoaren eta Unibertsalaren alde.

Inequidades en el acceso a la salud.

Fase II’ proiektuaren barruan garatu da. Aurtengo edizioak helburu bikoitza izan du. Alde batetik, gazteen ezagutza eta interesa areagotzea Hegoaldeko herrialdeetako errealitatearen inguruan, oinarrizko ideiatzat hartuta mundu globalizatu batean gaudela eta, halako mundu batean, planetako toki batean eta bestean bizi diren

arazoak eta egoerak gero eta elkar lotuagoak daudela. Bestetik, partehartzaileen taldekako lankidetza, gogoeta eta sortze-lana sustatu nahi izan da. Lehiaketa lau probatan banatu da: sketch baten prestaketa, irratimezu baten grabaketa, abesti baten prestaketa eta azken proba sorpresa.

Kasu guztietan, parte-hartzaileek osasunerako sarbidean diren ekitatefalten inguruan hausnartu behar izan dute. Horrela, probek zituzten formatuen baitan, adibidez, ‘Zer rol izan behar dute erakunde publikoek osasun-sistemak indartze aldera?’

edo ‘Osasun-sistemarako sarbidean parekidetasunik eza al dago?’ bezalako galderak erantzun behar izan dituzte. Azken finean, helburua izan da lehiakideei herri pobretuen zein gizarte-bidegabekeriak eta desberdinkeriak jasaten dituztenen errealitatea ezagutzeko aukera ematea.

Lehiaketa beste zenbait erakunderekin batera antolatu da.

Horrela, adibidez, Donostiako EHUko Erizaintzako Eskolako, Honduraseko Unibertsitate Nazional Autonomoko eta Haziak musika taldeko kideek zenbait proben ebaluazioan hartu dute parte.

GIZA ESKUBIDEAK ATALA EUSKO JAURLARITZAKO, LEHENDAKARITZAKO BAKEGINTZA ETA BIZIKIDETZARAKO IDAZKARITZA NAGUSIKO BIKTIMEN ETA GIZA ESKUBIDEEN ZUZENDARITZAREN LAGUNTZAREKIN BURUTZEN DA

LEHENDAKARITZA Bakegintza eta Bizikidetzarako Idazkaritza Nagusia

hezkuntza giza eskubideak

Las Lorocas taldeak irabazi du ‘Gazteak Hegoaren bila’ lehiaketaren VI. edizioa

PRESIDENCIA Secretaría General para la Paz y la Convivencia

gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

22

Gero eta gazte erretzaile gehiago Estudes 2017 inkestaren arabera, 184.600 gazte tabako erretzaile berri daude, duela bi urte baino 50.000 gehiago Duela zenbait aste Estudes 2017 inkestaren emaitzak aurkeztu ziren.

Txosten horrek estatuko bigarren hezkuntzako ikasleek egiten dituzten drogen kontsumoak aztertzen ditu, hots, 14 eta 18 urte bitarteko gazteen kontsumo-ohiturak. Azken txostenak, gainera, ohiko substantzien datuak ez ezik, IKTen erabilera konpultsiboaren inguruko datuak ere aurkeztu ditu.

Azken horrek gero eta kezka handiagoa eragiten du, izan ere, 14 eta 18 urte bitarteko gazteen bosten batek

teknologia berrien gehiegizko erabilera egiten du.

Ohiko substantzien artean, berriz, kezka gehien sortzen duen substantzia kalamua dugu, droga horren kontsumoa hazi baita azken hamabi hilabeteetan. Gainera, kalamuaren lehen kontsumoaren batez besteko adina 14,8 urtetaraino jaitsi da. Inkesta horren arabera kalamua da gehien kontsumitzen den hirugarren droga eta ilegaltzat jotzen direnen artean lehena da. Gazteen laurden batek kalamua

kontsumitzeko ohitura du.

Txostenak alde positibo asko ditu.

Adibidez, alkohola kontsumitzen hasteko batez besteko adina 14 urtetaraino atzeratu da. Inkesta honen lehen edizioan (1994) batez besteko adina 13,5ekoa zen eta 2006an, adibidez, 13,1ekoa. Lehen kontsumoaren batez besteko adina atzeratu egin bada ere, alkoholak jarraitzen du 14 eta 18 urte bitarteko gazteek gehien kontsumitzen duten droga izaten (Gazteen % 75,6k alkohola edan du azken

Kontsumoaren prebalentzia, 14-18 urte, azken 30 egunetan

Batez bestekoa % 67,0

< % 17,9

< % 66,5

% 17,9 - % 18,7

% 66,5 - % 67,5

> % 18,7

> % 67,5

Batez bestekoa % 8,8

hamabi hilabeteetan eta % 67k azken hilabetean). Bigarren postuan, legaltzat jotzen den beste substantzia aurkituko litzateke, hots tabakoa (Gazteen % 34,7k zigarroren bat erre du azken hamabi hilabeteetan).

IKTen gehiegizko erabilera eta kalamuaren kontsumoa kezkagarritzat jotzen diren bezala, tabakoaren inguruko datuek ere hausnarketarako datuak utzi dituzte. Horrela, aipatu inkestaren arabera, Estatuan 184.600 gazte erretzaile berri daude, hots, duela bi urte baino 50.000 gehiago. Datu horren garrantzia ulertzeko kontuan hartu behar da duela zortzi urte indarrean jarri zen Tabakoaren Legea.

Adituen ustez, gazteen artean eman den tabakoaren kontsumoaren gorakada hori kalamuaren kontsumoarekin lotu behar da. Izan ere, gazteen erdia tabakoa kontsumitzen hasten da jada kalamua kontsumitzen duelako. Hainbat ikerketek azaldu dutenez, gero eta gehiago dira kalamuaren kontsumoa ontzat hartzen dutenak. Legala ez izateak gazteen

23

MOZKORRALDIAK

TABAKOA EGUNERO

Batez bestekoa % 21,8

< % 8,5

< % 21,3

% 8,5 -% 9,1

% 21,3 - % 22,2

> % 9,1

> % 22,2

kontsumoa sustatzen du eta kontsumo hori arautzen duen lege baten faltan, gero eta errazagoa da droga hori erostea eta kontsumitzea.

Horren aurrean, asko dira gobernuaren esku-hartze falta kritikatzen dutenak. Zenbaiten ustez, esku-hartze falta horren atzean interes ekonomikoak izan daitezke. Kontuan hartu behar da tabakoari esker, urtero, Estatuak 9.000 milioi euro inguru jasotzen dituela zergen bidez.

Arriskuaren pertzepzioa Estudes txostenak ematen diren kontsumoak ez ezik, drogen inguruan gazteek duten arriskuaren pertzepzioa ere aztertzen du. Zentzu horretan, azpimarratu behar da pertzepziomailarik baxuena duen substantzia, alde nabarmenarekin, alkohola dela. Horrela, gazteen erdiak soilik uste du alkohola substantzia arriskutsua izan daitekeela.

Gezurra badirudi ere, eta orain arte azaldutakoarekin bat eginez, gazte gehienentzat tabakoa kalamua baino arriskutsuagoa da.

• Hala ere, alkoholak jarraitzen du 14 eta 18 urte bitarteko gazteek gehien kontsumitzen duten droga izaten (% 75,6).

• 14 eta 18 urte bitarteko gazteen bosten batek teknologia berrien gehiegizko erabilera egiten du.

• Gazteen artean eman den tabakoaren kontsumoaren gorakada hori kalamuaren kontsumoarekin lotu behar da.

• Gazteak, batez beste, 14,8 urterekin hasten dira kalamua kontsumitzen. Kokaina eta anfetaminen kasuan, berriz, lehen kontsumoaren batez besteko adina 15,1 urtetakoa da.

± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

Batez bestekoa % 18,3

gazteria

ALKOHOLA

KALAMUA

gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

24

B-Tuber izateko ikastaroa

Bilboko Udalak eta Azkue Fundazioa elkarlanean Bilbon erroldatutako 13-16 urte bitarteko gazteei B-Tuber ikastaroak eskeiniko dizkiete ekainean zehar, Euskararen Etxean.

Ikastaro horietan, YouTube plataforma ezagutarazteaz gain, bideoak euskaraz sortzera, editatzera, produzitzera eta post-produzitzera animatu nahi dira gazteak. Ikastaroaren irakaslea Ane Atxutegi YouTuberra izango da.

Ikastaro dibertigarri eta praktikoa izango da; hiru goizetan gauzatuko da, egunero 4 orduz. Egun bakoitzak konpetentzia ezberdinak izango ditu, eta ikastaroa bukatzean gazteek YouTuber izateko argibide nagusiak ezagutuko dituzte.

Ikastaroa ekainaren 12an hasiko da eta izena emateko epea ekainaren 8an amaituko da.

Zarauzko Gazteria Sailaren Whatsapp zerbitzua Zarauzko Gazteria Sailak Whatsapp aplikazio mugikorraren bidezko zuzeneko mezularitza-zerbitzua jarri du abian. Modu horretan, herriko gazteek izan ditzaketen zalantza, arazo edota tramite administratiboei buruzko kezka oro argitu ahal izango dituzte.

Zerbitzu berriaren xedea da gazteen eta udalaren arteko harremana erraztu, desmitifikatu eta kudeatzea, zuzeneko harremanaren bitartez.

Horrela, Udalarekin zerikusia duten edo herriko beste eragile batzuekin erlazionatua egon daitezkeen informazio eta jardueretarako erabili ahalko da zerbitzu berria.

Zerbitzu berriaren urrutizkin zenbakia 688 812 439 da.

Gipuzkoak auzolanetan antolatuko gazteen proiektuak lagunduko ditu Aldundiak deitutako diru-laguntzen xedea da ingurunea inplikatzen duten talde-egitasmoei laguntzea Gipuzkoako Foru Aldundiaren Kultura, Turismo, Gazteria eta Kirol Sailak auzolanean antolatutako gazteen proiektuentzako diru-laguntza deialdia kaleratu du. Deialdia Izango Zara programaren barnean kokatzen da eta modu horretan, ingurunea inplikatzen duten talde-egitasmoak lagundu nahi dira nteres publikoa duten eraldaketa sozialeko prozesuak bultzatzeko.

Diru-laguntza jasotzeko aukera izateko, gutxienez, 18 eta 30 urte bitarteko hiru gazterekin osatutako taldeakeratu beharko dira. Talde horrek ez du elkarte edo enpresa gisa eraturik egon behar, hots, ez du nortasun juridikorik izango.

Talde bakoitzak gauzatu nahi duen egitasmoa aurkeztu behako du.

Egitasmo horiek honako baldintzak bete beharko dituzte: Irabazi asmorik gabeko proiektuak izatea, urtebetean garatzekoak izatea eta aurreikusitako hiru arloen barruan oinarrituta egotea. Aurreikusitako arloak dira: proiektu artistikoak edota kultural komunitarioak; ingurunearen zaintza eta jasangarritasuna; eta, genero-berdintasuna, euskara, kulturartekotasuna eta elkartasuna.

Gehienezko zenbatekoa 15.000 eurokoa izango da, eta gutxienekoa 1.500 eurokoa. Eskaerak aurkezteko epea ekainaren 20an amaituko da.

gazteria

Zineleku ikus-entzunezko prestakuntza, ekoizpen eta emanaldiak egiteko programa da, Kalakalab-ek antolatua. Helburua ikus-entzunezkoen sortzaile berriei ikuspuntu komunitariotik diziplina-arteko harremana sustatzea da. Murgiltze proiektu hori urtero Euskal Herriko leku batean garatzen da. Aurtengo edizioa Gasteizen egingo da. Zinema ikuspuntu ezberdinetatik landu ahal izateko zinemagile zein idazle, koreografo etaprogramatzaileek parte hartuko dute. Aurtengo edizioa uztailaren 23tik abuztuaren 3ra bitartean izango da eta izena emateko epea datorren ekainaren 8an amaituko da. Lehenengo bi edizioek arrakasta izugarria izan dute eta oraingoan lehen mailako gonbidatuak izango dira, adibidez Errementari filmaren zuzendaria, Paul Urkijo.

Proiektuaren partaideak elkarrekin biziko dira hamabi egunez, eta bertan zinema-lantegiak, profesional zinematografikoen maisu eskolak eta bestelako arte-diziplinak emango dituzte, proiekzio, performance eta kontzertuetan ere parte hartuz.

Zinelekun parte hartu izana egiaztatzen duen agiri bana jasoko dute partaideek.

Zineleku EAE, Nafarroa eta Iparraldeko 18 eta 30 urte bitarteko gazteentzat pentsatuta dago, betiere zinema eta ikuste-arteetan interesdunentzat. Programa bi fasetan banatzen da: hasiera batean, talde osoak oinarrizko formazioari dagozkion gaiak lantzen ditu elkarrekin, eta, ondoren, partehartzaileak bi praktikatan banatzen dira, bakoitzaren interesen arabera.

Aurten landuko diren gaien artean, honako hauek azpimarra daitezke: performancea eta film esplorazioa, proiektuak garatzeko aholkularitza, zinema-zuzendaritzarako oharrak, musika-esperimentazioa, soinu banda, zuzeneko soinuaren grabazio eta postprodukzioa, 8 mm-tan grabatu eta errebelatzea, zinema-programazioa eta komisariotza eta proiektuak egitea.

© gipuzkoa.eus

25 Haurren Erabakia ekimenak haurrei hitza eman nahi die politika publikoen diseinuan Gipuzkoako Foru Aldundiak eta UNICEFek amaiera eman diote haurrak politika publikoen diseinuan, garapenean eta ebaluazioan ahaldundu nahi dituen ”Haurren erabakia” Pasa den urtean, Gipuzkoako Foru Aldundiak eta UNICEFek, politika publikoen diseinuan, garapenean eta ebaluazioan haurrak ahalduntzeko asmoz, ”Haurren erabakia” izeneko ekimen pilotua jarri zuten abian. Lehen etapa hil honetan bertan amaitu da Tabakaleran egin den ekitaldi batekin.

Bertan, Gipuzkoako bost ikastetxetako 228 ikasle izan dira: Ekintza (Donostia), Belaskoenea (Irun), Iraurgi (Azpeitia), Joxe Miel Barandiaran (Ataun) eta Juan Antonio Mogel (Eibar).

Haurrak izan dira protagonista nagusiak prozesu osoan. Parte hartzeko ekimen hau baliagarri izan da konturatzeko haurrek esateko asko dutela, eta proposamenak egiteko ahalmena eta gaitasuna dutela.

Isidro Elezgaraik, UNICEF Euskal Herriko Batzordeko lehendakariaren esanetan, haurrak eta nerabeak eskubide osoko herritar gisa onartu behar dira: ”Garrantzitsua da horrelako ekimenak antolatzea, haurrek politika publikoen diseinuan subjektu aktibo

gisa parte hartzeko, eta Gipuzkoa umeen lurralde adiskide bihurtzeko bidean aurrera egiteko, arreta pertsonen lehenengo garapen-urteetan jarrita, inor atzean utzi gabe”.

Proiektu berritzaile honek jarraipena izango du datozen urteetan, Gipuzkoako ikastetxeetako neska-mutilek bertan parte hartuz. Aldundiak, ”Haurren Erabakia” ekimenari jarraipena emateko konpromisoa hartzeaz gain, UNICEFekin batera lanean jarraitzeko asmoa du, Gipuzkoa umeen lurralde adiskide bihurtzeko. Horretarako, funtsezko zutabeak izango dira: z Eskubideen eta ekitatearen ikuspegia: Haurren Eskubideei buruzko Konbentzioan Oinarritutako politika publiko eraginkorrak diseinatzea (2030 Agendaren ikuspegia). z Parte-hartzearen ikuspegia: Haurren eta nerabeen parte-hartzea sustatzea. z Aliantzen ikuspegia: Udal mailan haurrekin zerikusia duten eragile guztien arteko aliantzak bultzatzea.

± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

Zinelekun izena emateko azken egunak

gazteria ± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

26 Musika eta telebista nagusi dira gazteen aisialdian Gazteek gero eta denbora libre gutxiago dute: Egunean lau ordu libre baino gehiago dituzten gazteen proportzioak nabarmen egin du behera Zertan ematen dute gazteek euren aisialdia? Gazteen Euskal Behatokiak jaso dituen datuen arabera, gazte gehienek musika entzuten dute, kalean egoten dira eta filmak, serieak edo telebista-programak ikusten dituzte. Hala ere, azpimarratu behar da adinaren eta sexuaren arabera ohiturak nabarmen aldatzen direla.

Adibidez, mutilek Youtubera jotzeko edota bideo-jokoetan aritzeko joera handiagoa dute.

Datu horietatik beste puntu garrantzitsu bat ondoriozta daiteke: gazteek aisialdirako gero eta denbora gutxiago dute. Batez beste, egunean bi ordu inguru izaten dituzte EAEko gazteek. Heren batek egunean lau ordu baino gehiago dituen arren, azken urteetan nabarmen murriztu da egunean lau ordu baino gehiago libre dituzten gazteen kopurua.

GAZTEEK EGUNERO EGITEN DITUZTEN AISIA-JARDUEREN RANKINGA (%) Musika entzun

82

Kalean egon

57

Filmak, serieak edo telebistako programak ikusi

53

Youtuben bideoak ikusi

43

Kirola egin

24

Kontsolekin edo ordenagailuko edo mugikorreko jokuekin jokatu

15

Tabernetara joan

14 7

Lonjan edo lokalean egon Eskulanak egin, josi edo sukaldaritza egin hobby moduan

6 3

Dendetan ibili, erosten edo ikusten bakarrik Bideoak igo Internetera

2

Blogetan idatzi

2

Gaztetxeetara joan

2

Udal-gaztegune edo -gaztelekuetara joan

0

Diskoteketara joan

0

Botiloia, litroak, kale-zurruta egin

0 0 20 40 60 80 100

Iturria: Gazteen Euskal Behatokiak egina (‘Euskadiko gazteak’ bilduma)

ENPLEGU ETA GIZARTE POLITIKETAKO SAILA

DEPARTAMENTO DE EMPLEO Y POLÍTICAS SOCIALES

Gazteria Zuzendaritza

Dirección de Juventud

Arabako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Probintzia plaza 13, behea 01001 Gasteiz • 945 181700 • www.alava. net/ifj • www.gazteinformazioa.net • www. facebook/infogaztea.araba • informazioa@ ifj.alava.net Gasteizko Udala. Gazte Informazioko Udal Bulegoa. Espainia plaza behea. 01001 Gasteiz • 945 161330 • www.vitoria-gasteiz. org/omij • www.vitoria-gasteiz.org/gazteria • coordinaomij@vitoria-gasteiz.org Arabako Kampuseko Gazteentzako Informazio Bulegoa. Apraiztarrak 1Unibertsitate-Pabiloia 01006 Gasteiz • 945 014336 • www.ehu.es • www. gazteinformazioa.net • oij-ar@ehu.es Laudioko Lamuza Gazte Informazio Gunea.

Lamuza 13 01400 Laudio • 94 4034921 • infogazte@laudiokoudala.net

Bizkaia Bizkaiko Gazteriaren Informaziorako Lurralde-Zentrua. Rekalde Zumarkalea, 30 - 1, 48009 Bilbao • 94 6083926 /94 6083920/94 6083934 • www.bizkaia.net/ gazteria • gazteinformazioa@bizkaia.net Abanto -Zierbenako Gazte Informazio Bulegoa.Bizkaia Plaza, 3 (Atzealdea) 48500 Abanto-Zierbena • 94 6363769 • gazteria@ abanto-zierbena.org Ikusi Makusi Baliabide Zentroa. Areitzo, 2 48810 Alonsotegi • 94 4980807 • ikusimakusi@alonsotegi.net Zornotzako Gazte Informazio Bulegoa.

Zelaieta Parkea, s/n 48340 AmorebietaEtxano • 94 6300649/50 • www. ametxgazteria.net • gazteinfo@ametx.net Arrigorriagako Gazte Informazio Bulegoa.

Gaztegunea. Ugertza bidea, 1 48480 Arrigorriaga • 94 6001876 • arrigorriaga.eus • gaztegunea@arrigorriaga. eus Artzentaleseko Gazte Informazio Gunea.

Lehendakari Aguirre, 23 48870 Artzentales • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Gaztezer Balmasedako Gazte Informazio Gunea.Pio Bermejillo, 19 48800 Balmaseda • 94 6800240 • www.balmabegi.com • www. balmaseda.net • gaztezer@balmaseda.net Barakaldoko Gazte Informazio Zentrua. San Juan, 17 48901 Barakaldo • 94 4789596 / 94 4789599 •www.gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@barakaldo.org Gurutzetako Gazte Informazio Gunea.

Balejo, 4 48903 Barakaldo • 94 4789487 • www.gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@ barakaldo.org Zirtzart Gazte Informazioko Udal-Bulegoa.

Basozelai, 11 48970 Basauri • 94 4666430 • www.facebook.com/basaurion • zirtzart@ basauri.net Bermeoko Gazte Informazio Bulegoa.

Gizarte-Kultura Etxea Irakaskintza, 14-16 48370 Bermeo • 94 6179158 •www.giz. bermeo.org • giz@bermeo.org BIZ Bilbao Informazio Zerbitzua.

Zabalguneko Eraikina. Zabalguneko Plaza, 11 48009 Bilbao • 94 4204488 • bilbaoiz@

EDEko Gazte Informazio Bulegoa. Simón Bolívar, 8 B –behea 48010 Bilbao • 94 4029090 • www.fundacionede.org • gazteinformazioa@fundacionede.org Txorierriko Gazte Informazio Bulegoa.

Txorierri etorbidea, 9, behea 48160 Derio • 688 629965 • www.txorierrikogazteak.com • oij@e-txorierri.com Durangoko Gazte Informazio Bulegoa.

Pinondo Plaza, 1 48200 Durango • 94 6030030 • informazioa@durango-udala.net Erandioko Gazte Informazioa Bulegoa.

Irailaren 23 enparantza 48950 Erandio • 94 6025891 • gazteinfo@erandioko-udala.net Ermuako Gazte Informazio Bulegoa. Lobiano Kultur Gunea. Goienkale, 10 48260 Ermua • 943 708700 • oij-gib@udalermua.net Mugarri Gazte Informazio Gunea. Mugarri Gazte Etxea. Elizarako Sarbidearen Kalea, 2 48450 Etxebarri • 94 4261861 • www. mugarri.net • mugarri@mugarri.net, mugarri.gazte@gmail.com Galdameseko Gazte Informazio Gunea. San Pedro, 6 48191 Galdames • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org

Busturialdeko Gazte Bulegoa. Zubietaerrota Eraikina, Kurtzero auzoa 48392 Muxika • 670 509752 • www.busturialdekogazteplana. com • gaztebulegoa@ busturialdekogazteplana.com

Gipuzkoako Campuseko Gazte Informazio Bulegoa.Ignacio M. Barriola eraikina.

Elhuyar enparantza, z/g 20018 Donostia • 943 018135 / 943 018138 • svrgazte@ sv.ehu.es. svrbegaz@sv.ehu.es

Induma Informazio Bulegoa. Zubieta, 16 48410 Orozko • 94 6339945 • infoinduma@ yahoo.es

Koldo Mitxelena kulturunea. Infoteka.

Gazte Informazio Gunea. Koldo Mitxelena Kulturunea. Urdaneta kalea, 9 20006 Donostia • 900 110 111 • www. gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa.net

Plentziako Gazte Informazio Gunea.

Goenkale, 25n 48620 Plentzia • 94 6770989 • gazteinfo.plentzia@bizkaia.org Gazte Informazio Zentroa. Santa Clara Kultura Zentroa. Martín Fernández Villarán, z/g 48920 Portugalete • 94 4729313 • www.juventudportugalete.org • juventud@ portugalete.org • gaztegela@gmail.com Portugaleteko Gazte Informazio Gunea Gazte Gela. Zubeldia Maisua, z/g 48920 Portugalete • 94 4616638 • www. juventudportugalete.org • aulajoven@ portugalete.org Gaztebox Santurtziko Gazte Informazio Bulegoa.

Santurtzi Parkea, z/g 48980 Santurtzi • 94 4836110 • gib-oij@santurtzi.net

Gernika-Lumoko Gazte Informazio Bulegoa.

Foru Plaza, nº 2 48300 Gernika-Lumo • 94 6270215 • gazteger@sarenet.es

Sopelanako Gazte Bulegoa. Kurtzio Kultur Etxea, Mendieta, 11 48600 Sopelana • 94 4065505 • www.sopelanagaztea.blogspot. com • www.sopelana.net • oij@sopelana.net

Getxoko Gazte Informazio Bulegoa. Tangora Etxea. Algortako Etorbidea, 98 48991 Getxo • 944 660 353 • gaztebulegoa@getxo.net

Turtziozko Gazte Informazio Gunea.

Lehendakari Agirre, 61 48880 Turtzioz • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org

Gordexolako Gazte Informazio Gunea.

Molinar Plaza, 11 48192 Gordexola • 638 050 762 • gazteplana1@enkarterrialde.org Gorlizko Gazte Informazio Gunea. Krutzeta, 5 48630 Gorliz • 94 6774000 • gazteria@ gorliz.net Gueñeseko Gazte Informazio Gunea.

Enkarterri, 2 48840 Güeñes • 94 6690877• www.gugaz.org • info@gugaz.org Arratiako Gazte Informazio Bulegoa.

Igorreko Kultur Etxea. Elexalde, 8 48140 Igorre • 639 018133 • gib-arratia@ gorbeialdea.com Karrantzako Gazte Informazio Gunea.

Concha Enparantza, 1 48895 Karrantza • 638 050762 • gazteplana1@enkarterrialde. org Lanestosako Gazte Informazio Gunea.

Manuela Sainz de Rozas, 1 48895 Lanestosa • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde. org Euskal Herriko Unibertsitatearen Bizkaiko Campuseko Gazte Informazio Bulegoa.

Sarriena auzoa, z/g, Apia Bidea (Gizarte eta komunikazio behealdea) 48940 LEIOA • 94 6015100 • oij-bi@ehu.es Aterpe Leioa Gazte Informazio Zentroa.

Aldapabarrena, 2 48940 Leioa • 94 4055850 • gazte@leioa.net Lekeitioko Gazte Informazio Bulegoa. Eliz Atea, 12 48280 Lekeitio • 94 6243591 • gazte-bulegoa@lekeitio.com Mañariko Gazte Informazio Gunea. Herriko plaza, z/g 48212 Mañaria • 94 6818998 • kultura.manaria@bizkaia.org Mungiako Gazte Informazio Bulegoa. Arana Goiri´tar Sabin, 13 48100 Mungia • 94 6553353 • mungia.gib-oij@astiune.com Muskizko Gaztegune. Meatzari Plaza, 2 48550 Muskiz • 94 6708037 • www. muskizkogaztegunea.blogspot.com • gaztebulegoa@muskiz.com

Gazte Info Gazte Informazio Bulegoa.

Udiarraga, 39 48490 Ugao-Miraballes • 94 6322014 • gazteinfo.ugao@ortzadar.es Urduñako Gazte Informazio Gunea. Kultur Etxea. Andra Mari, z/g 48460 Urduña • 945 384884 • xarteaga@urduna.com Sestaoko Gazte Informazio Zentroa. La Iberia, z/g 48910 Sestao • 94 4956127 • cijsestao@sestao.eus Zallako Gazte Informazio Bulegoa. Madres Irlandesas, 4 48860 Zalla • 94 6391396 • www.ibilimunduan.com • oij@zalla.org • infogazte@zalla.org

Gipuzkoa Andoaingo Gazte Informazio Bulegoa.

Ambrosia Olabide Zentroa. Pio Baroja kalea, 1. 20140 Andoain • 943 593911 • gibandoain@euskalnet.net Arrasateko Gazte Informazio Bulegoa.

Garibai Etxea. Biteri etorbidea, 3 20500 Arrasate • 943 252065 • www. gaztebulegoa.com • gaztebulegoa@ arrasate-mondragon.net Astigarragako Gazte Informazio Puntua.

Kultur Etxea. Kale Nagusia, 48. 20115 Astigarraga • 943 331067 • www. astigarraga.net • gazteinfor@astigarraga.net Azkoitiako Gazte Informazio Bulegoa. Aita Madinabeitia plaza z/g 20720 Azkoitia • 943 026027 • www.artxamendi.net • gib@ euskalnet.net Azpeitiako Gazte Informazio Bulegoa. Plaza Txikia z/g 20730 Azpeitia • 943 157160 • gib@azpeitia.net Gipuzkoako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa.

Gaztegunea. Anoeta, 28 20014 DonostiaSan Sebastián • 900 110111 / 943 472617 • www.gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa. net

Donostiako Gazte Informazio Bulegoa.

Goikoa jauregia. Mari kalea, 1. 20003 Donostia • 943 481435 • www.donostia.eus/ gazteria • gazteinfo@donostia.eus Eibarko Gazte Informazio Bulegoa. Portaela Kultur Etxea, Bista Eder 10. 20600 Eibar • 943 708435 • infojuven.ei@eibar.net Elgoibarreko Gazte Informazio Bulegoa.

Foruen Plaza z/g, 20870 Elgoibar • 943 257986 • www.elgoibar.org/webb/ gazteriazalag.htm • gazteinformazioa@ elgoibar.net Errenteriako Gazte Informazio Bulegoa.

Merkatuzar. Pablo Iglesias, 3. 20100 Errenteria • 943 449640 • www. gaztebulegoa.errenteria.net •gazteria@ errenteria.net Hernaniko Gazte Informazio Bulegoa.

Hernaniko Udal Kiroldegia, Elkano z/g.

20120 Hernani • 943 552185 • www. hernani.net • kirola@hernani.net Hondarribiako Gazte Informazio Bulegoa.

Javier Ugarte 6. 20280 Hondarribia • 943 644752 • gip@hondarribia.org Irungo Gazte Informazio Bulegoa. Foruen Karrika, 2 behea. 20302 Irun • 943 505444 / 943 505643 • www.irun.org/igazte • infojuvenil@irun.org Lasarte-Oriako Gazte Informazio Bulegoa.

Manuel Lekuona Kultura Etxea. Geltoki kalea, 18. 20160 Lasarte-Oria • 943 376181 • www.lasarte-oria.org • gazteinfo@lasarteoria.org Legazpiko Gazte Informazio Bulegoa.Kultur Etxea, Latxartegi, 3. 20230 Legazpi • 943 737203 • gazteria.le@legazpi.net Oiartzungo Gazte Informazio Puntua.

Mendiburu 5, behea. 20180 Oiartzun • 943 491105 • www.gazteoiartzun.net • gazteinfo@oiartzun.org Oñatiko Gazte Informazio Puntua.

Foruen Enparantza, 4 – behea. 20560 Oñati • 943 718257 • www.oinati.org • gazteinformazioa@oinati.net Ordiziako Gazte Informazio Puntua. Barrena Jauregia Kultur Etxea, 2º - 3 20240 Ordizia • 943 805634 • www.ordizia.org • gazteria@ ordizia.org Tolosako Gazte Informazio Bulegoa. Antonio Maria Labaien Kultur Etxea, Triángulo 1. 20400 Tolosa • 943 670383 • www. zazpitantriangulon.com • gazteria@ tolosakoudala.net Urnietako Gazte Informazio Bulegoa.

Idiazabal 13 20130 Urnieta • 943 333973 • www.urnieta.org • gazteinformazioa@ urnieta.org Villabonako Gazte Informazio Bulegoa. Katea Etxea. Kale Nagusia, 79 20150 Villabona • 943 694787 • gazteria@villabona.net Zarautzeko Gazte Informazio Bulegoa.

Zinema Pilotalekua. Zigordia Kalea, 34 20800 Zarautz • 943 005122 • www.zarautz. org • gazteinformazioa@zarautz.org

gazteria

Eusko Gazteen Informazio eta Dokumentazio Zentro Koordinatzailea. Donostia kalea, 1 01010 Gasteiz. • 945 019539 • www. gazteinformazioa.net •gazteinformazioa@ ej-gv.es • gazteinfoeuskadi@gmail.com

ayto.bilbao.net

27 ± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

Araba

gazteria ± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

28

Zabalik da ”Aste Nagusiko bertako Pop Rocka” erakustaldian izena emateko epea 33 urte beteko duen lehiaketatik Bizkaiko 512 talde igaro dira. Erakustaldia abuztuaren 18tik 26ra bitartean izango da Bilboko Udalak antolatzen duen ”Aste Nagusiko bertako Pop Rock” erakustaldiaren edizio berria abian da. Izena emateko epea maiatzaren 1ean zabaldu da eta datorren ekainaren 15era arte izango da zabalik. Metalaren eta pop-rockaren barruko estilo guztiak onartuko dira, jazza izan ezik. Emakumeek osatutako taldeek eta euskaraz egindako lanek arreta berezia izango dute aukeraketa egiterako orduan.

Aurtengoa aipatu erakustaldiaren XXXIII. edizioa izango da. Horrela, 1985. urtean martxan jarri zen erakusketatik jada Bizkaiko 512 talde eta bakarlari pasatu dira. Horietako asko, gaur egun musika arloan oso ezagunak dira. Horien artean azpimarra daitezke adibidez, honako hauek: Platero y Tú, We Are Standard, Penadas por La Ley, Zodiacs, Gora Japon, Zea Mays, Idi Bihotz, Athom Rumba, Audience, Los Brazos, Memoria de Pez, Porco Bravo, Eureka Hot 4, Ainara Legardon, Smile Rise To Fall, Unbreath, Eneko Mobydick, Rubia, Dekot edota Zazkel.

Esan bezala, erakustaldia duela hogeita hamahiru urte jarri zen abian. Une horretan, Bilboko Udalak bere bidea egin nahi zuten Bizkaiko taldeei bultzada emateko asmoarekin sortu zuen erakustaldia.

Gaur egun kontzertuak Bilborocken egiten badira ere, hasiera batean Erripa Kaian, Unamuno plazan, Areatzako pasealekuan eta Bailen kalean egiten ziren.

Antolatzaileek (Udalarekin batera Metal for Crew elkartea eta Beste Jack kultur elkartea) ezagutzera eman dituzten datuen arabera, urte hauetan guztietan ia 200.000 ikusle izan dira erakustaldiaren barruan izan diren kontzertuetan. Datu horien arabera, batez beste, 5.000 pertsona inguru bertaratzen dira talde guztien kontzertuetara.

Bilbao Kirolakek antolatzen dituen ikastaroetan izena emateko epea zabaldu du Bilbao Kirolakek 2018-19 ikasturterako eskainiko dituen ikastaroetarako izen-ematea zabalik da. Epea irailaren 7ra arte izango da zabalik eta izena emateko orduan eskatzaileek zenbaki bat jasoko dute. Zenbaki horrekin Bilboko kiroldegietan eskainiko diren kirol modalitateetan izena emateko hurrenkera erabakiko duen zozkan parte hartu ahal izango da. Eskatzaileek ez dute zenbakia eskuratzean inolako konpromisorik hartuko. Dena den, pertsona bakoitzeko zenbaki bat eskatu ahal izango da kiroldegi bakoitzerako. Bilbao Kirolak-ek ez du ziurtatzen aukeratutako jarduerak egingo direnik. Zenbakia kiroldegietan jarritako salmenta automatikorako dauden makinetan edo www.bilbaokirolak. eus web orrian eska daiteke. Behin betiko zozka irailaren 10ean egingo da.

Hurrengo egunean zerrendak jarriko dira kiroldegietan, salmentarako makinetan eta www.bilbaokirolak.eus web orrian.

Zozkaren ondorioz bata bestearen osteko hitzorduak dituzten familia-unitateko kideei ez bazaizkie hitzorduak bata bestearen ostean egokitzen, orduan lehenengo hitzordua hartu eta gainerako

kideei hurrenez-hurrenekoak emango zaizkie.

Aurretiazko hitzorduaren bidez, eguna eta ordua erreserbatzen dira ikastaroan izena eman ahal izateko baina horrek ez du bermatzen ikastaroetan lekurik izango denik.

Irailaren 17tik aurrera hasiko dira kiroldegietako inskripzioak, kiroldegi bakoitzeko salmenta automatikorako makinetan eta www.bilbaokirolak.eus web orrian. Harpidedun bakoitzari hitzorduan eman zaizkion egunean eta orduan egin behar du inskripzioa.

Bilbao Kirolak-ek hainbat kirol modalitatetako 73 jarduera eskaintzen ditu, ariketa fisikoa egin nahi duten pertsona guztien gustuei eta premiei erantzuteko. Ohiko jarduerez gain, beste zazpi nobedade daude 2018-2019rako: z Aeroboxinga z Ballet Fita. z Bungee Fita. z Strong/ Zumbing indarra. z Estresaren aurkako teknikak. z Tonifikazioa. z Txikidancea. z Urrezko aquafitnessa

29 ± 18 //etorkizuna.eus 2018 ekaina

Kirola ez egiteko aitzakiarik ez

Pasa den maiatzaren 24an, Bilboko Udalaren Hezkuntza eta Euskara Sailak antolatzen duen Rafael Mikoleta euskarazko ipuin lehiaketaren XXX. edizioaren sariak banatu ziren. Lehiaketa Bilboko ikastetxeetan Lehen Hezkuntza eta Bigarren Hezkuntza egiten ari diren ikasleei zuzentzen zaie eta, ezagutzera eman denez, 780 izan dira aurten aurkeztu diren lanak. Lehiaketan Bilboko 22 ikastetxetako ikasleek hartu dute parte, 161 A kategorian, 368 B kategorian, 129 C kategorian eta 122 D kategorian. Saritutako ipuinak beste 13 narraziorekin jasoko dira liburu batean.

Irabazleak honako hauek izan dira: z A kategoria (LHko 3. eta 4. mailak) - ”LILI ETA KOKO”. Sara Bilbao.

Kirikiño Ikastola - ”HERRIKO ALTXORRA”. Txaber González. Kirikiño Ikastola - ”AGUREA ETA GAZTEAK”. Bingen Bilbao. Kirikiño Ikastola z B kategoria (LHko 5. eta 6. mailak) ”SPERO”. Andrea Vasilescu.

Maestro García Rivero ”TXIKLE BATEN ISTORIOA”. Imanol Gaitero del Castillo. Kirikiño Ikastola ”IZAR BATEN DISTIRA”. Jone Sasia.

Kirikiño Ikastola z C kategoria (DBHko 1. eta 2. mailak) ”HITZIK EZ”. Maider Martínez de la Hidalga. Solokoetxe ”FOKA PENAGARRIA”. Uxue Goiri.

Kirikiño Ikastola ”BIDAI”. Ainhoa Arzuaga. Ikasbide z D kategoria (DBHko 3. eta 4. mailak) ”URAKANA”. Ander Villacián.

Artxandape Ikastola ”GEZURRETAN”. Nerea Erdozain.

Gabriel Aresti ”ERRAUTSETATIK BERPIZTUA”.

Nahia Carmona . Artxandape Ikastola

gazteria

780 ipuin Rafael Mikoleta ipuin lehiaketaren XXX. edizioan