±18 52 otsaila 2015 issuu

卤18 路 presta ezazu zure etorkizuna

Hezkuntza

Formakuntza eta lan merkatua Unibertsitate ikasketak hautatzeko gakoak Euskal LH erreferente Europan

www.etorkizuna.eu

Gazteria

Bide-segurtasuna modu dibertigarrian ikasi Prekarioka.org Euskadiko Gazteak Lankidetzan

otsaila 2015

... eta gehiago Giza Eskubideak IGazte BGazte

52

otsaila 2015

52

±18 • presta ezazu zure etorkizuna hezkuntza

KOORDINATZAILEA: Jon Mikel Zabalegi ERREDAKZIOA: Ana Belén Sánchez, José Poza, Jon Lasa, Patricia Aldama, Amaia García, Naiara Pardo, Cristina Domínguez.

DISEINUA: JP ARGAZKIAK: Markel Redondo / Artxiboa ERREDAKZIOA ETA PUBLIZITATEA: Iparragirre 17, 1.Esk. 48009 BILBO. Tfnoa.: 94 424 75 94.

Posta-e: info@etorkizuna.eu Lege Gordailua: BI - 716 - 09

Abian da YUZZ programaren VI. edizioa

6

Formakuntzak lan merkatuko ateak zabaltzen jarraitzen du

7

Mugikortasun europarra errealitate bihurtu nahi du I-MOVE proiektuak

8

Unibertsitate ikasketak aukeratzeko gakoak

12

Euskadiko Lanbide Heziketa,

3

4

± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

±18 presta ezazu zure etorkizuna www.etorkizuna.eu

4

erreferente Europan

giza eskubideak 14

Monika Hernando, Eusko Jaurlaritzako Biktimen eta Giza Eskubideen Zuzendaritzako zuzendariari elkarrizketa

gazteria 18

Bide-segurtasuna modu dibertigarrian ikasten

20

Emakume gazteek ahalegin handiagoak egiten dituzte lana eta familia bateratzeko

26

Igazte. Hazi da euskaraz irakurtzen duen gazteen kopurua

28

BGazte. Gabriel Aresti Ipuin Lehiaketaren XXXII. edizioa marka guztiak hausteko prest

8

18

ARGITARATZAILEAK

EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO HEZKUNTZA, HIZKUNTZA ETA POLITIKARAKO ETA KULTURA SAILEKO HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZAREN LAGUNTZA JASO DU

EKINTZA HONEK BIZKAIKO FORU ALDUNDIAREN KULTURA SAILAREN LAGUNTZA JASO DU

hezkuntza

Ikasenpresa azokak lanbide heziketaren izaera ekintzailea azpimarratuko du

± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

4

Ikasenpresa 2015 azokak lanbide heziketako 46 ikastetxetako 700etik gora ikasle elkartuko ditu Eibarren. Euskadiko lanbide heziketaren izaera ekintzailea azaleratzen duen ekimen honek jada laugarren edizioa izango du aurten.

Ikasturte honetan 46 ikastetxe ari dira programan parte hartzen. Guztira, 326 enpresa sortu dituzte, eta 90 irakasle ere inplikatu dira proiektu desberdinetan. Zerbitzu eta produktuen eskain– tza oso anitza da. Hamaika motatako enpresak izango dira bertan.

Eusko Jaurlaritzak koordinatzen du Ikasenpresa programa, Tknika zentroaren bidez, eta Erdi Mailako nahiz Goi Mailako Prestakuntza Zikloetako ikasleei zuzendua da. Honen bidez, ikasleek enpresa bat sortzeko esperientzian parte hartzeko aukera dute, horretarako egin behar diren burubide guztiak eginez.

Ikasleen ekintzaile gaitasunak gara– tzea da helburua (sormena, berrikuntza, talde lana, erabakiak hartzea, ekimen gaitasuna, lidergoa, konpromisoa, erabaki gaitasuna, negoziazioa...) Ikasturtean zehar enpresen jardunaldi eta kongresuetan parte hartzen dute. Honela, etorkizunerako lanpostua izateko ekintzailetzak zein aukera eskaintzen dituen ezagutzeko okasioa izaten dute, euren negozio ereduak aztertu, eta euren enpresak gainerakoei aurkeztu.

Abian da YUZZ programaren VI. edizioa ‘Gazteak ideiekin’ YUZZ programaren VI. edizioa abian da. Programa 18 eta 30 urte bitarteko gazteei bideratuta dago eta oinarri teknologikoa duten negozio planak garatzeko laguntza, formakuntza eta aholkularitza eskaintzen du bost hilabetez. Aurreko beste bost edizioei esker, jada, 500 enpresa baino gehiago sortu dira dagoeneko eta, azken edizioan, 600 ekintzailek baino gehiagok hartu zuten parte. VI. edizio honetan programak berrikuntza nabariak izango ditu. Horrela, YUZZ zentroen kopurua 35era igo da, gehienbat, unibertsitate desberdinak barneratu direlako. Gainera, Silicon Valley-ra joateko beken kopurua ere handitu egin da.

Programan parte hartzeko izena eman behar da otsailaren 19an baino le-

hen. Hautagaien profila eta ibilbidearen arabera aurretiko hautaketa bat egingo da eta lehen fase hori gainditzen duten hautagaiei elkarrizketa pertsonalak egingo zaizkie. Azken fase hau gainditzea lortzen duten hautagaiek errendimendu-handiko zentroren batera joateko aukera izango dute. Bertan, bere ideia garatzeko behar duten laguntza jasoko dute. Behin formakuntza eta aholkularitza fase hori amaituta, gazte ekintzaileek Silicon Valley-ra joango dira eta bertan, finantziazioa, aholkularitza eta bestelako laguntza lortzeko aukera izango dute. Gainera estatu mailako hiru ekimen onenek 30.000€, 20.000€ eta 10.000€ diru-laguntzak jasoko dituzte, hurrenez hurren, bere proiektua martxan jarri ahal izateko.

5 Âą 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

Eustatek ezagutzera eman dituen datuen arabera, pasa den ikasturtean, Euskal Autonomia Erkidegoan unibertsitateaz kanpoko ikasketetan izena eman zuten ikasleen kopurua 413.464koa izan zen.

Aurreko ikasturtean izan zen kopuruarekin alderatuta % 0,3ko igoera eman dela azpimarratu behar da. Ildo honetan, lanbide heziketan izan den matrikula kopuruaren igoera oso nabarmena izan da, bai gradu ertainetan (% 5,7 gehiago) bai goi mailako graduetan (% 4,9 gehiago). Dena den, oraindik ere, batxilergoan izena eman duten ikasleen kopurua ( + % 0,6) lanbide heziketako gradu ertainetan izena eman dutenen kopuruaren bikoitza izaten jarraitzen du.

Araubide orokorreko irakaskuntzan den ikasleriaren banaketari dagokionez, 2013-14 ikasturtean, sare publiko eta pribatua % 50 inguruan orekatu dira. Lanbide heziketako gradu ertainetan eta Helduen Hezkuntzan, ostera, ikasleriaren % 62a eta % 98a sare publikoan matrikulatu da, hurrenez hurren.

Daturik kezkagarriena Haur Hezkun– tzan (3-6 urte bitarteko ikasleak) eman da, non, 18 urtez jarraian hazkundeak izan ostean, matrikulen kopurua % 1,3an jaitsi da (1.230 ikasle gutxiago). Adituen ustetan, krisi ekonomikoa dela eta eman den jaiotza-tasaren jaitsiera ikasgeletan nabaritzen hasia da.

Helduen Prestakuntza Orokorrean (-

hezkuntza

2013-14 ikasturtean unibertsitateaz kanpoko ikasketetako matrikulazioek gora egin zuten Euskadin

% 19), Hasierako Lan Gaitasun Programetan (- % 9) eta Musika ikasketetan (- %1,4) ere ikasle kopurua jaitsi da.

Ikasleria euskalduna Eustatek ezagutzera eman dituen datuen arabera, araubide orokorreko euskal

ikasleria, ia bere osotasunean (% 86), euskalduna dela baiezta daiteke. Derrigorrezko ikasketen kasuan, portzentaje hau % 90era igotzen da. Datu hauek, azken hamarkadan euskarazko irakaskuntzaren alde izan den joera sendotzen laguntzen dute.

hezkuntza

Formakuntzak lan merkatuko ateak zabaltzen jarraitzen du

卤 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

6

Gaindegiak, Euskal Herriko Ekonomia eta Gizarte Garapenerako Behategiak, euskal formakuntzaren argazkia islatzen duen txostena kaleratu berri du Gaindegiak ezagutzera eman duen txosten baten arabera, Euskal Herriko biztanleria aktiboaren % 49k goi mailako ikasketak ditu. Beraz, populazioaren erdiak unibertsitate mailako edo goi mailako Lanbide Heziketako formakuntza maila du. Datu horiek oso esanguratsuak dira, batez ere, Europar Batasunean den bataz bestearekin alderatzen baditugu. Izan ere, goi mailako formakuntza duen Europar Batasuneko biztanleriaren ehunekoa Euskal Herrikoa baino 17 puntu bajuagoa da.

Gazteriaren datuei erreparatuta, Euskal Herriak dituen datuak are positiboagoak dira. Horrela, 30 eta 34 urte artean egonda goi mailako prestakuntza duten gazteen ehunekoa 57,3raino igotzen da.

Gaindegiatik azpimarratzen duten moduan, eraldaketarik nabariena Hego Euskal Herrian bizi izan da. Horrela, 1977an lan egiteko adinean ziren 33.209 lagunek baino ez zuten goi mailako formakuntza; 36 urte beranduago, berriz, kopuru hori nabarmen biderkatu da, 283.673 lagunetara iritsi arte.

Gazteriak duen formakuntza maila honek Europar Batasuneko erreferentziazkolurralde guztien aurretik kokatzen du Euskal Herria, Finlandia (% 46,2) edota Danimarka (% 43,4) bezalako herrialdeen aurretik. Herrialdeak ezezik, Euskal herria esanguratsu izan daitezkeen bestelako eskualdeen aurretik ere kokatzen da, hala nola, Eskozia (% 52,8), Frantziako Rh么neAlpes (% 47,6) edota Katalunia (% 46,2).

Desdoiketa kezkagarria Formakuntzaren inguruko datuak oso positiboak diren arren, lan merkatuari erreparatuta, ordea, Euskal Herriko egoera ez da hain positiboa. Gaindegiak bildu ahal izan dituen datuen arabera, goi mailako ikasketak izateak erraztu egiten du lan munduratzea, baina krisiaren testuinguruan, Euskal Herrian, profesional

BIZTANLERIAREN BILAKAERA, LAN EGOERA ETA HEZKUNTZA MAILAREN ARABERA EUSKAL HERRIA, 2008-2013 URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASAK 2008

2009

0,4

-3,6

6

-3,8

-0,7

3

-0,6

Bigarren mailako ikasketak Goi Mailako ikasketak Lehen mailako ikasketak edo gutxiago Bigarren mailako ikasketak Goi Mailako ikasketak

2010

OROTARA (%)

2011

2012

2013

2013

-4

1,5

-5,3

-4,5

18,2

4,1

-1,9

-0,8

-1,7

49,4

2,8

1,8

0,4

-0,4

32,3

-10,7

-3,9

-0,6

-9,6

-5,8

17,6

5,4

-6,4

3,5

-2,9

-4,3

-4,2

49,0

-0,3

0,2

2,5

0,6

-1,3

-1

33,3

15,6

79,2

-3,8

12,7

17,2

0,7

25,8

19,8

24,1

9,7

77,7

28,7

13,8

53,8

-6,6

69,8

6,3

18,9

21,3

5,2

20,4

BIZTANLERIA AKTIBOA Lehen mailako ikasketak edo gutxiago Bigarren mailako ikasketak Goi Mailako ikasketak BIZTANLERIA LANDUNA Lehen mailako ikasketak edo gutxiago

BIZTANLERIA LANGABEA

ITURRIA: EUROSTAT, INE, INSEE eta Gaindegia

Formakuntzaren inguruko datuak oso positiboak diren arren, lan merkatuari erreparatuta, ordea, Euskal Herriko egoera ez da hain positiboa kualifikatu horiek ez dituzte ateak nahi bezain zabalik aurkitu. Gainera, 2007tik 2013ra, bi puntu pasatxo baino ez da hazi goi mailako ikasketak dituzten landunen kopurua, eta joera beheranzkoa da 2011tik. Gurean ez bezala, EB-28ko estatu eta herrialde gehienek bat egiten dute alderantzizko bilakaeran: krisiak krisi, goi mailako ikasketak dituzten landunen kopuruak hazten jarraitu du 2007tik aurrera ere, eta nabarmen, gainera: ia 21 puntu batez beste. Oro har Euskal Herriak baino langabezia tasa nabarmen handiagoa

duen Katalunian ere, gurean baino bilakaera hobea izan dute goi mailako tituludunek lan merkatuan (ia 8 puntuko igoera 2007tik).

Gaur egun, 43.000 lagun inguru ari dira Lanbide Heziketa ikasten Euskal Herrian, erdi eta goi mailako zikloak batuta.

Hego Euskal Herrian, ia 39.500 lagun zeuden matrikulatuta 2012-2013 ikasturtean, eta administrazioaren adarreko zikloek zuten ikasle gehien. Hala ere, desberdintasun handiak daude lurralde batetik bestera: herrialde guztietan administrazioak ikasle asko baditu ere, Nafarroa Garaian baino ez da nagusitzen.

Araban eta Gipuzkoan fabrikazio mekanikoak ditu ikasle gehien, eta Bizkaian elektrizitatea eta elektronikak; gurean industriak duen garrantziaren erakusle. Ipar Euskal Herrian, hiru mila ikasle inguru ari dira Lanbide Heziketan, eta ia horien erdiak jo du zerbitzuen sektorera; administrazio, osasun eta merkataritzara. Atzetik datoz mekanika, elektronikaelektrizitatea eta nekazaritzaren alorrak.

sistemaren gardentasuna, profesionaltasuna eta elkarrekikotasuna berma daitezen, betiere mugikortasun ekintzak kudeatzen dituztenen lana erraztuz eta trebakuntza zentroen partaidetza sustatuz.

Gaur egun, Europar Batasunak ERASMUS+ ekimenaren bitartez finan– tzatutako proiektu hau mugikortasunerako tokiko plataforma horien egitura eta horien arteko harremana zehazten ari da. HETEL elkarteak Lanbide Heziketako ikasleen nazioarteko mugikortasuna kudeatzen du duela hainbat urtetatik, eta horrenbestez, Lanbide Heziketako ikasleen nazioartekotze prozesuan aurrera egiteko aukera garrantzitsutzat jotzen du I-MOVE proiektua.

Horregatik, proiektuko bazkideekin batera lan egiten hasi da, elkarrekin lan eginez, helburu hori lortu ahal izateko.

7

I-MOVE proiektuari buruzko informazio gehiago: http://www.imovenetwork.org/

± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

Europar Batasuneko arduradunen hel– buruetako bat, 2020. urterako, Europan lanbide heziketa ikasten ari diren ikasleen % 6ek, gutxienez, beren trebakuntzaren zati bat beste herrialderen batean egitea lortzea da. Une honetan, xede horretatik urrun dira, gaur egun, portzentaje hori, soilik, % 0,7an aurkitzen baita. Ikasleen mugikortasuna kudea– tzeko lan metodologia baten gabezia eta ikasleak igorri eta hartzeaz arduratzen diren erakundeen arteko harremanaren homogeneotasun eta gardentasun eza dira, hain zuzen, ehuneko baxu horren arrazoi nagusiak.

I-MOVE proiektuaren bitartez, berriz, ikasleen eskualdeko nahiz tokiko mugikortasuna kudeatuko duten tokiko plataformen sare bat eraiki nahi da, horien artean lankidetza akordio batzuen arabera erlaziona daitezen, eta horrela,

hezkuntza

Mugikortasun europarra errealitate bihurtu nahi du I-MOVE proiektuak

hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

8

Unibertsitate ikasketak aukeratzeko gakoak Estatu mailan unibertsitarioen % 19k ikasketak uzten ditu lehen ikasturtea amaitu baino lehen

Zalantzak?

Hurrengo urteetan zer ikasiko duzun eta zure bizitzako hainbat urtetan zein lanbide izango duzun aukera– tzea ez da gauza erraza. Horregatik, komenigarria da erabaki hau azken unera arte ez atzeratzea. Batxilergoan diren ikasleek gai honekiko jarrera aktibo bat izan beharko lukete: ikertu, galdetu, unibertsitateak ezagutu... Zer ikasi nahi duen ez dakien horietako bat bazara, ez pen– tsa erantzuna egun batetik bestera azalduko denik.

Adituek azaltzen dutenez, unibertsitate ikasketak aukeratzeko orduan komenigarria izaten da gustoko duzun zerbait hautatzea. Bokazioren bat duten ikasleek errazagoa dute

Ikasi benetan gustoko duzuna.

Bokazioz ikasten baduzu motibatuko zaituen lan bat izateko aukera izango duzu. Hau funtsezkoa da arrakasta profesionala lortzeko. Diru gehiago irabazteko aukera emango dizun lanbide baterako prestatzea erabakitzen baduzu, agian, gustoko ez duzun lanbide batean emango duzu zure bizitzaren parte handi bat.

Zer dut gustoko? Zertan naiz ona?

Pertsona guztiok daukagu talenturen bat. Saiatu aurkitzen gustoko duzun hori edota ondoen egiten duzun zerbait. Hori lortzen baduzu, saiatu talentu hori unibertsitate gradu desberdinekin harremanetan jartzen.

Ez egin kasu esaten duten guztiari Zure unibertsitate ikasketak erabakitzeko orduan gauza asko entzungo dituzu. Benetan egokia den informazioa bereizten ikasi beharko duzu. Ez egin kasu jendeak esaten duen guztiari: zein gradu diren hoberenak, zein ikasketek emango dizuten diru gehiago irabazteko aukera... Azken erabakia zure esku dago.

Lagun, senide eta orientatzaileen laguntza eskatu Hitz egin zure senide, lagun eta ikastetxeko orientatzailearekin. Eman zure asmoen berri eta jaso bere iritziak. Erabaki egokiena hartzen lagunduko zaituzte.

Lanaren inguruan ikertu Gustoko duzun lanbide horren inguruan ahalik eta informazio gehien biltzen saiatu. Sarritan, soilik ezaugarri positiboak ikusteko joera izaten dugu baina lanbide guztiek izan dezakete gustoko ez dugun ezaugarriren bat.

Lanbide horretako profesionalek lan merkatuan sartzeko dituzten aukerak ere aztertu beharko zenituzke.

hezkuntza

Arrakasta profesionala ala arrakasta pertsonala?

9 ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

Urtero, batxilergoko bigarren mailan diren milaka euskal ikaslek bere bizitza, hein haindi batean, baldintza dezakeen erabaki bat hartu behar dute: zein unibertsitate ikasketak aukeratu? Horretarako, lehenik eta behin, Unibertsitaterako Sarbide Proba gainditu behar da eta, ez hori bakarrik, ahalik eta batez besteko nota altuena lortzen saiatu behar dute burutu nahi duten gradu horretan sartu ahal izateko.

Unibertsitate ikasketen hautaketa ez da erabaki erraza eta ondo pentsatu beharreko zerbait da. Estatuko Hezkuntza Ministerioak emandako datuen arabera, unibertsitarioen % 19k bere ikasketak uzten ditu lehen ikasturtean zehar eta beste gradu bat egitea erabakitzen dutenen kopurua % 1,7koa da. Uzte-tasa altu honen atzean, ia kasu gehienetan, hautaketa desegoki bat aurkitzen da. Hau ekidi– tzeko, funtsezkoa da burutu nahi diren unibertsitate ikasketen inguruan hausnarketa sakona egitea: gradu eskaintza, etorkizun profesionala, lan merkatuan barneratzeko aukerak...

BBVA Research-ek egindako ikerketa baten arabera, bere unibertsitate ikasketak alde batera uzten dituen ikasle bakoitzeko Estatuak 5.772€ko galera du. Urtero, 1,5 milioi euroko galera izaten dela balioztatzen dute adituek.

hezkuntza ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

10

erabaki hori hartzea; bere bokazioa garbi ez duten horiek, ordea, beste zenbait alderdi aztertu beharko dituzte: gaitasun eta trebetasunak, norberak bizi duen egoera pertsonala, baloreak...

Zein interes, gaitasun eta jomuga dituzun eta zure burua ondo ezagutzeak burutu ahal dituzun unibertsitate ikasketak aukeratzen lagunduko zaitu.

Izan ere, unibertsitate ikasketak bost adar edo ezagutza alor nagusitan banatzen dira: Zientziak, Osasun-Zientziak, Ingeniaritza eta Arkitektura, Gizarte Zientziak eta Artea eta Humanitateak. Zenbakiekin ondo moldatzen ez den pertsona horietako bat bazara, seguruenik Zientziak eta Ingeniaritza ikasketak baztertu beharko zenituzke... Horrela, zer ikasi nahi duzun baino, zein lanbide izan nahi duzun galdetu beharko zenioke zure buruari.

Kontutan hartu beharrekoak • Ahaztu dirua: Ikasle askok ikasi behar duten gradua etorkizunean lanbide horretan lor dezaketen diru sarreren baitan erabaki– tzen dute. Printzipioz, ez dago arrakasta ekonomikoa bermatzen duen ikasketarik; hala izango balitz, seguruenik, ikasle gehienek hara joko lukete. Zure ibilbide profesionalean irabaz dezakezun dirua ez da gai hutsala baina gustoko ez duzun lanbide batean aritzen bazara, kostata izango zara profesional arrakastatsua.

Ostera, gustoko duzun zerbaitetan lan egiten baduzu, puntako profesionala izateko aukera izango duzu eta, modu horretan, baita diru sarrera handiak izateko aukera ere.

• Zure bizitza, zure erabakia: Esan bezala, unibertsitatean burutzen dituzun ikasketek, hein handi batean, zure bizitza baldintzatuko dute. Horregatik, zuk hartu behar duzun erabakia da. Ez zaitez zure ikaskideekin konparatu; pertsona guztiak desberdinak gara. Ez kezkatu zure ikaskideek jada zer ikasi nahi duten garbi badute; saiatu zure bokazioa aurkitzen. Horretarako, senide, ikastetxeko orientatzaile eta lagunen laguntza izan dezakezu baina, azkenean, erabakia zuk hartu beharko duzu.

• Hartutako erabakiaren zuzentasuna: Hartzen duzun erabakia hartuta, hau zuzena izatea ala ez zure esku dago. Erabakia hartzeko informazioa bildu eta irizpide errealista eta objektiboetan oinarritu bazara, seguraski, gustora izango zara hartutako erabakiarekin. Eta zure gurasoak ere. Behin unibertsitatean zaudela, aprobetxatu denbora eta ez mugatu ikasgaiak gainditzera; saiatu zure ikasgelako onena izaten. Zure buruari jarritako helburuekin konpromisoa hartzen baduzu ez zaizu damutuko eta, epe ertainean, hartutako erabakiak etekina emateko aukera gehiago izan dezake.

UNED Pamplona, kalitate eta berrikuntzaren alde apostu egiten duen unibertsitate malgua Zentroan 27 Gradu, Masterrak, Unibertsitatean Sartzeko Ikastaroak 25 eta 45 urtetik gorakoentzat, UNED Senior Programa eta ingelesa irakasten dira Unibertsitate ikasketak burutzea eta bestelako jarduerekin uztartzea posible da UNED Pamplonan, unibertsitate dinamiko eta malgu bat zein, bere metodologiari eta baliabide berrienen erabilerari esker, hala nahi duten pertsonentzat aukera egokitzat finkatu da.

UNED Pamplonak, gaur egun, 4.500 ikasle baino gehiago ditu, 27 unibertsitate Gradu, Master ofizial, Unibertsitatean Sartzeko Proba prestatzen ari diren 25 eta 45 urtetik gorakoentzat zuzendutako ikastaro,

4.500 ikasle baino gehiagok ikasten du ikasturte honetan UNED Pamplonan.

ingeles hizkuntzako irakaskuntza (sei mailatan banatuta- A1, A2, B1, B2, C1 eta C2) eta 50 urtetik gorakoentzat bideratutako UNED Senior programan banatuta.

Nola sartu UNEDen UNEDeko tituluetara hel daitezke Selektibitatea gaindituta, Lanbide Heziketako Goi Gradu bat eginda edota bestelako unibertsitate ikasketak dituzten ikasle guztiak.

Gainera, aipatu baldintza hauek

Zentroan bi laborategi, liburutegia eta informatika ikasgelak aurkituko dituzu.

bete gabe eta aurretiko ikasketak ez

Zentroan irakasten diren klaseetan izan

UNEDen erabil dezaketen baliabide

dituzten pertsonek ere gradu bat egiteko

daitezke ikasgelara etorri gabe. UNED

guztiak erakusteko asmoz.

aukera izan dezakete baldin eta Iruñako

Pamplonak badu sistema bat non Gradu

Zentroan irakasten diren 25 edota 45

berrietako ikasgaiak AVIP plataformaren

Master ofizialak

urtetik gorako ikasleentzat irakasten

bidez irakasten diren. Honek, UNEDeko

UNEDek GHMEE Unibertsitate-Masterrak

diren Sarbide ikastaroren bat egiten

Zentro desberdinen arteko urrutiko

eskaintzen ditu Zientziak, Ekonomia eta

badute.

klaseen igorpena ahalbidetzeaz gain,

Enpresa Zientziak, Zientzia Politikoak

Iruñan ikasten ari den ikasle bati bere

eta Soziologia, Zuzenbidea, Hezkuntza,

berrikuntzaren aldeko apostua egiten

etxetik bertatik konektatzeko aukera ere

Filologia, Filosofia, Geografia eta Historia,

du eta Zentroak Nafarroako Gobernuak,

ematen dio.

Ingeniaritza Industrialak, Ingeniaritza

UNED Pamplonak kalitate eta

Fundación Navarra para la Excelencia

Jarduera hauek guztiak jada UNED

Informatikoa eta Psikologia Fakultateen

delakoaren bidez, emandako Sello

Pamplonak bere ikasle guztiei eskaintzen

de Excelencia 300+ du. Honek, EFQM

dizkien zerbitzu eta baliabideetara

modeloan ezarritako bikaintasun

gehitzen dira, hala nola, liburutegia,

Etengabeko Prestakuntzarako

graduak lortu dituzten erakundeen

laborategiak, biblioteka edota Informatika

ikastaroak ere eskaintzen ditu, hala

aintzatespena egiten du.

ikasgelak.

nola, Espezializaziorako Graduondo

Urtero, ikasturtearen hasieran,

ZER IKAS DAITEKE UNED PAMPLONAN? GGMHEE GRADUAK • Enpresen Administrazio eta Zuzendaritza • Gizarte eta Kultur Antropología • Ingurumen Zientziak • Zientzia Politikoa eta Administraziokoa • Administrazio Publikoen Zientzia Juridikoak • Zuzenbidea • Ekonomia • Gizarte Hezkuntza • Ingeles Ikasketak: Hizkuntza, Literatura eta Kultura • Filosofia • Fisika • Geografia eta Historia • Artearen Historia • Teknologia Industrialeko Ingeniaritza • Espainiar Hizkuntza eta Literatura • Ingeniaritza Mekanikoa • Ingeniaritza Elektronikoa, Industriala eta Automatikoa • Ingeniaritza Elektrikoa • Inform. eta Komunikazio Teknologien Ingeniaritza • Ingeniaritza Informatikoa • Matematicak • Pedagogia • Psikología • Kimica • Soziologia • Turismo • Gizarte Langintza BESTELAKO IKASKETAK • Ingelesa: A1, A2, B1, B2, C1 eta C2.

• Unibertsitatean Sartzeko ikastaroak (25 eta 45 urtetik gorakoentzat) • UNED Senior Programa (50 urtetik gorakoentzat) • GHMEE master ofizialak • Etengabeko Prestakuntza ikastaroak

bidez.

Unibertsitateak, gainera,

Ikasketak, Irakasleriaren Formakuntza,

Ikasgela etxean

UNED Pamplonak harrera planeko

Osasun Alorreko Formakuntza Programa,

UNED Pamplonan irakasten diren

jarduerak burutzen ditu ikasleei

Irakaskuntza Irekia eta Garapen

Graduko zenbait ikasgaietako ikasleek

metodologia, online plataforma eta

Profesionala.

Argibide gehiago: www.unedpamplona.es | 948243250 | info@pamplona.uned.es

hezkuntza ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

12

Euskadiko Lanbide Heziketa, erreferente Europan Lanbide Heziketako IV. Euskal Planak eredu bateratua ezartzen du lanbide heziketarako, prestakuntza, berrikuntza eta ekintzailetza uztartzen dituena.

Plan hori Europa 2020 Estrategiak markatzen duen agendarekin bat dator Eusko Jaurlaritzako Lanbide HezikeLANBIDE HEZIKETAKO IV. EUSKAL PLANAREN ESPARRUAK, HELBURUAK ETA tako sailburuordea den Jorge Arevalok, LAN ILDOAK Europako Batzordeak gonbidatuta, ESPARRU ESTRATEGIKOAK HELBURUAK LAN ILDOAK Euskadiko Lanbide Heziketa eredu berria eta dagoeneko ikastetxeetan egiten ari 1.1. Formakuntza egokitua eta espezializatua den eraldaketa azaldu ditu Bruselan, 1.2. Irakasleriarentzako formakuntza Europako erakundeetako arduradun 1.3. Ikas-ekinezko Lanbide Heziketa duala Egokitzapena nagusien aurrean. Enpresa eta Industria eta espezializazioa 1.4. Orientazio esparru berriak zuzendari nagusia den Daniel Calleja eta 1.5. Formakuntza eleanitza Enplegu eta Lanbide Heziketako zuzendari Formakuntza 1.6.

Gizon eta emakumeen arteko berdintasuna integratua nagusia den Detlef Iado-rekin izan ditu horretarako bilerak Arevalok. Euskadiko lanbide heziketak interes handia piztu du 2.1. Ikaskuntza modelo berriak Berrikuntza pedagogikoa Europako arduradunen artean eta, horrela, zuzendari nagusiek beren zuzendaritzetako koordinatzaileentzat ere ireki dituzte Bikaintasuna eta kalitatea 3.1. Hobekuntzarako esparru berriak bilerok, haiek ere Lanbide Heziketaren arloan Euskadin egiten den lana gertutik ezagutzeko aukera izan dezaten.

4.1. Ing. estrategikoak eta espezializ. eremuak Plana eta emaitzak Arevalo sailburuordeak egun dagoeneko Euskadin errealitate den Lanbide Heziketa deskribatzeko aukera izan du, hau da, Lanbide Heziketaren IV Euskal Planean jasoa gelditu dena. “Trebakuntza, berrikuntza eta ekintzailetza bateratzen dituen eredua da, Lanbide Heziketako ikastetxeak bizkarrezur dituena. Honi nazioartekotzea gehitzen zaio, Lanbide Heziketako ikastetxeek euskal enpresei nazioartekotzean ere laguntza ematen baitie. Eredu biribila sortu dugula esan dezakegu” –azaldu du sailburuordeak“planteamenduen koherentziaren gainean eraikia”. Eredu hau ematen ari den emaitzak ere aurkeztu ditu Arévalok.

Europako enpresa, lehiakortasun, enplegu eta prestakuntza politiken arduradunek nabarmendu eta onartu dutenez, Lanbide Heziketaren IV Euskal Plana bakarra de Europako Batasunean, eta

Berrikuntza aplikatua

Berrikuntzaren sustapena ETEetan

4.2. Susperraldi-sektoreen espezializaz. eremuak 4.3. Berrikuntza aplikatutako proiektuak 4.4. Pentsaera eta ohitura sortzaileak

Ekintzailetza aktiboa

Jarduera ekintzailea sendotzea

5.1. Kultura ekintzailea

Internazionalizazioa

LH nazioarte mailan zabaltzea

6.2. Irakasle eta ikasleen mugikortasuna

5.2. Enpresen sorrera

6.1. Enpresak lagundu

6.3. Euskal LH sistemaren balioa azpimarratu

Lanbide Heziketako Zentroak

Zentro modelo berria

7.1. Malgutasun, autonomia eta antolak. berriak

Zentroa ezagutzaren unitate gisa

8.1. Kudeaketa aurreratua

Zentro espezializatuen sarea

9.1. LH zentro espezializatuen sarea sortu

ITURRIA: TKNIKA

Enpresa ertain eta txikiei laguntza Une ekonomiko zaila bizi garen une honetan, Europako enpresa txiki eta ertainak lehiakortasuna galtzen ari dira. Euskadiko ikastetxeetan ezartzen ari den Lanbide Heziketa eredu berriaren xede nagusienetako bat enpresa hauei laguntza eta babesa ematea da.

Arevalok Europako agintari eta teknikarien aurrean azaldu duenez, Lanbide Heziketako ikastetxeek bere inguruko enpresei lehiakortasunean laguntza eman diezaiekete, eta ematen ari dira dagoeneko, oinarrizko lau elementu hauetan: ekoizpena, hobekuntza, trebakuntza eta berrikuntza.

Horretarako, batetik, Lanbide Heziketak ikasleen kualifikazioari ekiten dio, enpresek giza baliabideen alo-

Zenbait datu Euskadiko Lanbide Heziketaren eraginkortasuna erakusten duten zenbait datu ere aurkeztu ditu Jorge Arevalok Bruselan. Berrikuntza aplikatuaren eremuan, Euskadiko Lanbide Heziketako ikastetxeek enpresa txiki eta ertainen laguntzarako 240 proiektu ipini dituzte martxan, haien prozesuak nahiz produktuak hobetzeko. Ekintzaile kulturaren inguruko datuak ere esanguratsuak

dira. 2014an, Lanbide Heziketako euskal ikastetxeetan 74 enpresa sortu dira, eta 2015erako aurreikuspena ehun enpresara iristea da. Aurrerantzean gainera, Lanbide Heziketako sailburuordetzak urtean ehun enpresa berri sortzea hartuko du helburu. 2004ako irailetik, HurratsBat programa abian jarri zenetik 2014ko abendura, 450 enpresa sortu dira Euskadiko ikastetxeetan eta horietatik %80 lanean ari dira oraindik, krisia krisi.

Euskadiko Lanbide Heziketa: erreferentzia Europan Bilerak amaitu berritan, gustura azaldu da Jorge Arevalo Europako arduradunek Euskadiko Lanbide Heziketa ereduarekiko erakutsi duten interesarekin.

“Euskadiko Lanbide Heziketa erreferentea da Europan dagoeneko, eta gure ikastetxeetan abian diren zenbait alderdi jarraitu beharreko eredutzat hartzen dira, Euskadik gidatuta. Europako beste eskualde batzuetara gure eredutik aplikagarria den oro eramateko interesa erakutsi dute”, nabarmendu du sailburuordeak. “Asko interesatu zaie ikas-ekinezko lanbide heziketa, enpresei eskaintzen zaien laguntza, eta batez ere, ikasleak enplegagarritasun behar berrietarako gaitzeko gure ereduak duen zeregin garrantzitsua. Ekintzailetzari dagokionez ere, ikastetxeetan enpresak sortzeko programen bidez, gure eredua erreferentzia da Europan. Prestakuntza espezializatuan, harrituta gelditu dira, langile espezializatuen premiari erantzuteko gure ikastetxeek duten erreakzio gaitasuna ezagutzean”, gehitu du.

hezkuntza

rrean dituzten espezializazio beharrei erantzun zuzena emateko. Bestetik, eta enpresei laguntzeko funtzio horren baitan, Euskadiko Lanbide Heziketako zentroek berrikuntzaren aldeko apustua ere egiten dute, bi ikuspuntutatik: berrikuntza Lanbide Heziketan bertan; eta berrikuntza enpresa txiki eta ertainei aplikatua, bai produkzio prozesuetan, eta baita produktuetan ere. “Eta hau ez da inolako konpetentzia ikerketa zentroentzat edo ikerketa guneentzat”, argitu du. “Hau enpresa txiki batek aldatzen hasteko behar izan dezakeen lehen pausoa da. Aldaketarako erritmoan sartu denean, ziurrenik teknologia zentroekin egin beharko du lan enpresa horrek.

Enpresa batek arazoren bat badu, badaki Lanbide Heziketaren atea jo dezakeela laguntza galdeginez. Lehen maila hori gara”, azaldu du sailburuordeak.

Enpresa txiki eta ertainen lehiakortasuna Euskadin ez ezik, Europan ere kezka sortzen duen gaia da. Horregatik, gai honek interes handia piztu du Europako agintarien artean, formazio eredu bateratuak bezalaxe.

13 ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

Europa 2020 Estrategiarekin bat dator.

Estrategia honek, hazkunde adimentsua, jasangarria eta berezitua sustatzea du helburu.

Lanbide Heziketako sailburuordeak 2013ko abenduan aurkeztu zituen Bruselan Euskadiko Lanbide Heziketa eredu berriaren lan ildo nagusiak. Eraldaketa hau gauzatzen hasia eta ikastetxeetan aplikatzen hasia izatean, berriro Bruselara itzultzeko konpromisoa hartu zuen orduan Arevalok. Ondoren baina, adituek nahiz Europako erakundeetako arduradunek 2014ko abenduan Donostian izan zen Nazioarteko Kongresuan bertatik bertara egiaztatu ahal izan zuten eraldaketa hori, eta Euskadiko ikastetxeetako egunerokoan nola ari den aplikatzen.

giza eskubideak ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

14

”Iraganak min egiten gaitu, orainak artegatu egiten gaitu eta etorkizunak elkartu behar gaitu” Monika Hernando, Eusko Jaurlaritzako Biktimen eta Giza Eskubideen Zuzendaritzako zuzendaria Zeintzuk dira zuk zuzentzen duzun Biktimen eta Giza Eskubideen Zuzendaritzak jorratzen dituen lan ildo nagusienak?

Biktimen eta Giza Eskubideen Zuzendaritzaren zereginak azaltzeko, lehenik eta behin, hau nola sortu zen ulertu behar da. Egun den gobernua sartu zenean, eta ETAk iragarri zuen su-eten mugagabea eman ostean, ordurarte existitzen ez zen Bakegintza eta Bizikidetzarako Idazkari– tza Nagusia sortzeko erabakia hartu zen.

Hau oso erabaki garrantzitsua da eta, nolabait, Idazkaritza honen garrantzia azpimarratzeko edo, Lehendakaritzaren pean jartzea erabaki zen. Idazkaritza

honen barruan, ordura arte martxan ziren bi Zuzendaritzak bat egiten dute; alde batetik, Justizia Sailaren barruan zen Giza Eskubideen Zuzendaritza eta, bestetik, Barne Sailaren barruan zen Terrorismoaren Biktimei Laguntzeko Zuzendaritza. Bi Zuzendaritza hauen bat egitea oso garrantzitsua da, logikoa badirudi ere, duela zenbait urte pentsaezina baitzen.

Bakegintza eta Bizikidetzarako Idazkaritza Nagusitik zein Biktimen eta Giza Eskubideen Zuzendaritzatik burutu zen lehen zereginetako bat Bake eta Bizikidetza Plan baten prestaketa izan zen. Honek gure jarduera zehazten du

legealdi honetarako zein datozen urteetarako.

Eta zertan datza Plan hau?

Indarrean dagoen Plana 2013ko azaroan onartu zen baina aurretik lan handia egin zen. Plana modu parte-hartzaile batean osatzen saiatu ginen eta, horretarako, gizarte zibileko eragile desberdinekin izan ginen. Hasierako zirriborro hori talde politiko, gizarte zibileko eragile desberdinekin eta hiritarrekin partekatu zen hauek ekarpenak egin zitzaten. Guztira 28 ekarpen jaso genituen eta hauekin ondoren onartuko zen Plana osatu zen.

Bizi dugun testuingurua dela eta, ez al du Biktimen aferak protagonismo gehiago hartu?

Baliteke. Baina Zuzendaritza honetan egiten den lan guztia Giza Eskubideen aldeko ikuspegi garbia du eta maila lokaleko, nazionaleko eta internazionaleko erakundeekin egiten dugu lan hala izan dadin. Egia da, legealdi honetan, Bake eta Bizikidetza Planan jasotzen diren ekintzetan oinarritu garela baina bestelako jarduerak ere garatzen ditugu, agian, hedabideetan hainbesteko oihartzuna ez dutenak. Batzuk aipatzearren, adibidez, Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentziarekin batera egiten dugun lana, Giza Eskubideen alde lan egiten duten gizarte zibileko erakundeei ematen diegun babesa edota Giza Eskubideen hezkuntza sustatzen duten ekimenak laguntzeko Bonos Elkarrekin ekimena aipatuko nituzke.

Behin ETAren jarduera amaituta, zein– tzuk lirateke alor hauetan euskal gizarteak dituen erronka nagusienak?

Bake eta Bizikidetza Planak dituen hiru ardatz horiei jarraiki, nik hiru erronka mota bereiztuko nituzke.

Etorkizunera begira, gure erronka bakearen eta giza eskubideen aldeko hezkuntza eta kulturaren alde lan egitea da, herri honetan bizi izan ditugun giza eskubideen urraketa larri horiek guztiak errepikatuko ez direla bermatzea ahalbi-

hezkuntza giza eskubideak

15 Monica Hernandok zuzentzen duen Biktimen eta Giza Eskubideen Zuzendaritzaren zeregina Lehendakaritzatik bertatik bultzatu den 2013-2016ko Bake eta Bizikidetza Planaren barruan zehazten da. [Irekia]

detzen duten mota guztietako ekimenak babestuz.

Orainari dagokionez, konfidantza guneak sortu beharra dago. Iraganean hainbeste atsekabe izan da ezen, gaur egun ere, mesfindantza gune handiak mantentzen jarraitzen dutela. Horregatik, guztion parte-hartzea izaten saiatu behar dugu ahalik eta adostasun maila handienarekin, giza duintasuna bestelako afera guztien gainetik dagoenaren oinarrizko printzipioan soilik bada ere.

Azkenik, iragana modu faltsuan ez dela itxi behar ulertu behar dugu. Herri honetan izan diren giza eskubideen urraketa guztiak behar bezala argitu behar dira. Horretarako, ezin bestekoa da biktimekin, biktimetarako eta biktimengandik lan egitea. Biktimek duten egia, justizia eta ordainerako eskubideak bermatu behar ditugu.

Baikor izateko arrazoirik al da?

Bai, nik baietz uste dut. Ez dut uste atzera bueltarik izango denik. Egia da, afera honen konponketa prozesuan martxa edo abiadura desberdinak izan daitezkeela eta, batzutan, prozesua berak aurrera egiten ez duenaren pertzepzioa izan daitekeela. Dena den, kasu honetan, garrantzitsuena atzera bueltarik ez dela izango bermatzea da.

Bake eta Bizikidetzaren inguruan argi-

taratu den 54. Soziometroaren arabera, euskal gazteriak protagonismo edo parte-hartze handiagoa eskatzen du bake prozesuan. Zer egin daiteke gazteria bake prozesu honetan inplikatzeko?

Nire ustez hezkuntzan lan handia egin behar da, bai hezkuntza formalean zein ez-formalean. Horretarako, funtsezkoa da hezkuntza munduan lan egiten duten eragile guztiekin aritzea. Guk jada unibertsitateekin, eskolekin (Adi-adian programa), elkarteekin eta/edo gazteentzat erakargarriago diren trebakuntza eta dinamikekin zer ikusia duten ekimenekin elkarlanean aritzen gara.

Gainera, Euskadiko Gazteriaren Kon– tseiluarekin (EGK) ere elkarlanean aritzen gara. EGK lan ildo honetan inplikatu da eta ekimen desberdinak garatu dituzte euskal gazteria prozesu honetan sar– tzeko.

Bake eta Bizikidetza Planeko gaiak alde batera utzita, gure zuzendaritzaren asmoa euskal gazteriak Memoria Historikoan ere bere hitza ematea da. Pasa den azaroan Memoria Historikoaren Plana 2015-16 aurkeztu genuen eta honen ildora, gazteek bere aiton-amonen lekukoa hartzea nahiko genuke.

Eusko Jaurlaritzatik, Adi-Adian programaren bitartez, biktimen testigantzak eraman nahi izan dituzue ikasgeletara.

Zein nolako balorazioa egiten duzu orain

Âą 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

Hau, hiru zutabeetan banatzen da: iraganera begiratzen duen bat, orainera begiratzen duen beste bat eta etorkizunera begiratzen duen hirugarren bat.

Hirurak erlazionatuta daude eta batera jorratzen dira.

Gure zuzendaritzaren lana Bake eta Bizikidetza Plan honetan aurreikusten diren ekimenak martxan jartzea eta garatzea da baina, gainera, Giza Eskubideekin nolabaiteko harremana duten bestelako ekimenetan ere lan egiten dugu. Adibidez, beste herrialdeetan Giza Eskubideen alde lan egiteagatik mehatxatuta dauden pertsonentzako harrera programa bat dugu, erlijioen arteko bizikidetza alorrean lan egiten dugu edota Memoria Historikoaren alorrean ere lan egiten dugu.

giza eskubideak Âą 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

16

arte egindako lanaz?

Balorazioa oso positiboa da, baina ez guk esaten dugulako. Programa honek, bere momentuan, eztabaida handia sortu zuen baina behin hedabideen agendatik kanpo geratu denean oso lan polita egin da.

Ondorio nagusienetako bat, lehen erronken artean, aipatu dudan konfidantza gune horien sorrera izan da. Gure gizartean atsekabe eta mesfidantza handiak daude eta horri buelta eman ahal izateko, sarritan, eztabaida hedabideetatik atera behar da. Ildo horretan hainbat urrats eman dira, eta konfidantza guneak sortu dira gurekin elkarlanean ari den biktimen taldearekin, klaustroetan, gurasoen elkarteetan... eta honen adierazlerik garbiena programa hazten ari dela eta bertan parte hartzeko gero eta eskaera gehiago ditugula da.

Kuantitatiboki ezezik, kualitatiboki ere oso balorazio positiboa egin behar dugu. Programan parte hartu duten ikasleekin ebaluazio kontrol bat egin da eta jaso dugun balorazioa oso positiboa izan da. Ez dugu kritikarik jaso eta horrek ere jarraitzera animatzen gaitu.

Nola jorratzen duzue hezkuntza esparruan berdinen artean izaten diren eta bullying izenarekin ezagutzen diren tratu txarreko kasuak ?

Gure zuzendaritzan ez da gai hau zuzenean jorratzen duen programa zehatzik baina Eusko Jaurlaritzak badu, beste Sail batzuetatik, arazo honi aurre egiteko ekimen desberdinak. Guk, gazteen arteko bizikidetza eta errespetua lantzen dituzten ekimenak babesten ditugu, bai ‘bonos elkarrekin’ ekimenaren bidez gai honekin harremana duten ekimenak lagunduz eta baita alor horretan lan egiten duten erakundeei eskaintzen zaizkien dirulaguntzen bidez ere.

Zuzenean ez bada ere, gure zuzendaritzatik garatzen diren ekimen hauek guztiek zeharka jorratzen dute bullyingaren gaia, izan ere, baloreetan oinarritutako hezkuntza, beste pertsonekiko errespetua etab... giza eskubideetan oinarritutako hezkuntza ere dira.

EGKrekin lankidetzan burutzen ari garen gazteen prestakuntza giza eskubideen gaietan ere baliogarri izan daitekeelakoan gaude.

Biktimen testigantzak Euskadiko ikasgeletan Adi-adian moduluaren balorazioa Pasa den urteko azaroan, Adi-adian moduluaren balorazioa burutu zen.

Modulu honen baitan, giza eskubideen urraketaren bat pairatu behar izan duten biktimen testigantzak entzun ahal izan dira EAEko ikasgeletan. Guztira, 17 biktima izan dira ekimen honetan partu hartu dutenak, ETA eta Komando Autonomo Antikapitalisten 11 biktima, GALen 4 biktima eta polizia-abusuen 2 biktima. Aipatu biktima hauekin guztiekin 50 saio burutu dira 21 ikastetxe desberdinetan, eta hauetako 47 saiotan zuzeneko testigantzak izan dira.

Orotara, 2256 ikaslek hartu dute parte saio hauetan guztietan. 2015erako, 12 ikastetxe gehiago gehituko dira programa eta guztira, 60 saio inguru burutuko direla espero da.

Testigantza hauei esker, ez-biolentziarekiko konpromisoaren arrazoiak hobeto ulertzen lagundu dute biktimek.

Izan ere, testigantza hauen bidez, biolentziaren erabilerak pertsonen bizitzan ondorio latzak eragiten dituela azaldu nahi izan da. Bestalde, bizikidetzako ezinbesteko testigantza eskaini dute eta, gorrotoaren aurrean, bere bizitza modu eraikitzailean berregiteko egin behar izan duten esfortzua deskribat-

zen du. Biktimek ahalegin pertsonal handia egin behar izan dute ikasleriaren aurrean jarri eta bere bizitzako atal mingarriak azaltzeko.

Adi-adian moduluak oso balorazio positiboak jaso ditu bai, ikastetxe, ikasle eta familien aldetik zein biktimen aldetik ere. Azken hauen kasuan, oso modu positiboan baloratu dute programaren antolaketa, printzipio etiko argi eta esplizituak izatea eta programa lasaitasunez garatzeko sortutako gune seguru eta diskretua.

Ikastetxeek berriz, biolentziaren aurrean eta bizikidetzarako mezu batek hain larria eta bidegabea den gertakari traumatikoa zuzenean bizi izan dutenen ahotik entzutean eransten zaion balio pedagogikoa azpimarratu dute.

Ikasleentzat, berriz, garrantzitsuena jaso dituzten testigantzek sortu dien inpaktua izan da eta, honekin batera, baita pertsona horiek gorrotorik ez sentitzeak eragin dien harridura ere.

Bere bizitzaren inguruan hausnarketa egiteko baliogarri izan zaiela aitortu dute askok. Azkenik, irakasleek biktimekiko enpatia eta giza eskubideekiko konpromisoa lantzeko balio izan zaiela azpimarratu dute.

Euskadiko Gazteriaren Kontseiluak azaroan zehar grabaturiko ‘Bake Ibilbideak’ ekimenaren bideoa aurkeztu berri du

17 ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

Euskadiko Gazteriaren Kontseiluak (EGK) ’Bake Ibilbideak’ ekimenaren bideoa aurkeztu berri du. ‘Bake Ibilbideak’ pasa den urteko azaroan egin zen Euskal Autonomia Erkidegoko hiru hiriburuetan eta horri esker, bertan parte hartu zuten gazteek iraganean, orainean eta etorkizunean bakean eta bizikidetzan bizitako egoerak, ikuspuntuak eta sentimenduak elkarbanatzeko aukera izan zuten.

Euskadiko Gazteriaren Kontseiluaren Youtube kanalean igota dagoen zazpi minutu inguruko bideoan, ekimenaren irudiak eta gazteen iritziak ikus daitezke egunero hitz egiten ez den gai baten inguruan. Urte honetan zehar EGK-k gai horiek jorratzen jarraituko du eta gazte guztiak gonbidatu nahi ditu abian jarriko den bake eta bizikidetza lan taldean izena ematera.

‘Iraganetik, zer gogoratzen duzu?’, ‘Oraina nola ikusten duzu?’, ‘Zein gizartean bizi nahi duzu?’... Parte hartzaileek horrelako galderak erantzun behar izan zituzten eta bukaeran norberak bere buruari bideo bat grabatu zion egunean ikasitakoa etorkizunean ez ahazteko.

EGK-ko ordezkariek adierazi dutenez, “egindako ekintzekin argi geratu da gaz-

teok asko dugula bakea eta bizikidetzaren inguruan esateko; horregatik, EGK-k arlo honetako jarduerak egiten jarraituko du. Besteen artean, bakea eta bizikidetza lantzeko talde sortu nahi da”.

Lan talde honen helburua Bakea eta Bizikidetzarekin lotura duten nazioarteko egunetan gazteentzako ekimenak pentsatzea, prestatzea eta garatzea da.

Era berean, gai hauen inguruan ikuspuntuak eta bizipenak partekatzeko gunea ere izango da. Euskadin bizi diren 18 eta

30 urte bitarteko gazteei zuzendutako taldea da hau eta, hilean behin elkartzeko asmoa dago, betiere arratsaldez. Gainera, topaketak EGK-k hiru hiriburuetan dituen bulegoetan burutuko direnez, bidaiaren gastuak bere gain hartuko dituela iragarri du EGK-k.

Informazio gehiago nahi izanez gero, 943429767 telefono zenbakira deitzeko, bakea@egk.org posta elektronikora idazteko edo bakeahots.org web orrialdean sartzeko aukera dago.

GIZA ESKUBIDEAK ATALA EUSKO JAURLARITZAKO, LEHENDAKARITZAKO BAKEGINTZA ETA BIZIKIDETZARAKO IDAZKARITZA NAGUSIKO BIKTIMEN ETA GIZA ESKUBIDEEN ZUZENDARITZAREN LAGUNTZAREKIN BURUTZEN DA

LEHENDAKARITZA Bakegintza eta Bizikidetzarako Idazkaritza Nagusia

hezkuntza giza eskubideak

Bakearen eta bizikidetzaren aldeko lan taldean parte hartzeko gonbidapena luzatu die EGK-k gazteei

PRESIDENCIA Secretaría General para la Paz y la Convivencia

gazteria ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

18

Bide-segurtasuna modu dibertigarrian ikasten Trafiko Zuzendaritzak joko interaktibo bat diseinatu du errepidean prebentzioa, erantzukizuna eta autonomia sustatzeko Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Saileko Trafiko Zuzendaritzak zortzi eta hamabi urte bitarteko haurrei bideratutako Heim– dal izeneko joko interaktiboa aurkeztu du. Joko horren xede nagusia errepidean prebentzioa, erantzukizuna eta autonomia sustatzea da.

Jokoa helbide honetan eskura daiteke: www.heimdaltrafikoa.eus. Heimdal jokoa bai ikastetxeetan bai familian erabiltzeko modukoa da eta PCn (Windows, Mac eta Linux) eta tabletetan erabil daiteke Linux, Android eta IOS plataformetan. Joko hori modu aktiboan eta dibertigarrian ikasteko diseinatu da. Joko honen bidez, besteak beste, honako helburu hauek ere lor daitezke: 1. Balioak eskuratu eta mugikortasun seguruari buruzko ezagutza jakiten lagundu, ohiko egoeren bidez.

2. Huts egiteko eta nahasteko aukera eman, baita errepideko jarrera ez-seguruek dakartzaten ondorioak zein diren ikusi ere.

Joko adimendun honekin Trafiko

Zuzendaritzak, batetik, ikastetxeek beraien urteroko programazioan errepideko hezkuntzari buruzko edukia sartzeko dituzten zailtasunei aurre egin nahi die eta, bestetik, familiei mugikortasun seguruaren alorrean duten hezkuntzaeginkizunean lagundu nahi die.

“Teknologia berrien garaian, ez dugu atzean gelditu nahi eta uste dugu Serious

Game izenekoak gazteengana zuzen iristeko modu bat direla. Kasu honetan, Heimdal jokoarekin, jolasean arituta ikastea sustatzen dugu, modu dibertigarri eta praktikoan, hain zuzen.”– adierazi du Trafikoko zuzendari Garbiñe Sáez Molinuevok. “Funtsezkoa da material berriak eta ikasteko modu berriak sortzea, gaur egun oinez eta bizikletarekin dabiltzanentzat,

gazteria baita, era berean, etorkizunean gidariak izango direnak kontzientziatzeko ere.�

Jokoa Villecity hirian kokatzen da. Hiri hori estualdian dago eta indar arraro bat hiriaren jabe egin da. Norbait bertako herritarrak nahasten eta hiriaz jabetzen saiatzen ari da. Heimdal, segurtasunaren superheroia da, baina ez du indar arraro hori neutralizatzea lortzen eta laguntzaileak behar ditu. Bai baitaki horrela bakarrik lortuko duela garaipena. Jokalarien eginkizuna hainbat misio gainditzea da eta, misio horietan, jokalarien eta beraien ingurukoen segurtasuna kolokan egongo da.

Jokoa segurtasunerako eta bizitzarako gaitasunen ikuspuntutik sortu da.

Heimdal hezkuntza-baliabide bat da, sentiberatasunarekiko eta arriskuarekiko kontzientzia handiagoa izateko, taldearen presioari aurre egiteko eta norbera nahiz norberaren emozioak kudeatzeko. Hori guztia inguruneko arretaren eta azterketaren ikuspuntutik landu da, baita errepideko egoera zehatz batzuetan estresa egokitzeko, horrekiko malgua izateko eta hori kudeatzeko ikuspuntutik ere.

Tresna berri hau Eusko Jaurlaritzako Trafiko Zuzendaritzak egindako beste hezkuntza-baliabideei erantsi behar zaie.

Trafiko Zuzendaritzak horiek guztiak egoera arriskutsuak saihestuko dituzten errepideko ohitura eta jarrera seguruak sustatzeko ikastetxeen eta familien eskura jarri ditu (webgune honetan eskura daitezke: www.trafikoa.net ÂŤHezkunt-

zanÂť). Biak, bai ikastetxeak bai familiak, prebentzioari buruzko lehenengo balioak lantzen diren funtsezko guneak dira, eta gune horietan, hain justu, prebentzioari lotutako ohiturak eta jarrerak, pixkanakapixkanaka, beretzen dituzte haurrek.

Eusko Jaurlaritzak gure gizartea kontzientziatzeko eta sentsibilizatzeko konpromiso argia dauka, gizartea hartzen dituen arriskuez gehiago jabetzeko eta errepideko segurtasunari eragiten dioten jarrerekiko erabat arduratsua izateko.

Âą 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

19

gazteria Âą 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

20

Emakume gazteek ahalegin handiagoak egiten dituzte lana eta familia bateratzeko Gazte gehienek amatasunak emakumeen ibilbide profesionala oztopatzen duela uste dute Pasa den urtearen hasieran, Eusko Jaurlaritzako Prospek–zio Soziologikoen Kabineteak ‘Familia EAEn’ izeneko txostena ezagutzera eman zuen. Txosten horretan oinarrituta, Gazteen Euskal Behatokiak 18 eta 34 urte bitarteko 1.700 gazte baino gehiago elkarrizketatu ditu familiaren inguruan duten iritzia jasotzeko.

Jatorrizko txostenean, besteak beste, familia mota desberdinen, gurasotasunaren, seme-alabekin partekatutako denboraren edota kontziliazioaren inguruko datuak biltzen ziren.

Gurasotasunari dagokionez, txostenean jasotako datuen arabera, EAEko 18 eta 34 urte bitarteko emakumeen % 29ek seme-alabak dituzte baina, gizonezkoen kasuan, ehuneko hori erdira jaisten da, % 14ra, hain zuzen ere.

Lana eta familia Kontziliazioari dagokionez, berriz, seme-alabak dituzten gizon eta emakume gazteen lan egoera aztertuz gero, seme-alabak dituzten emakumeen % 48ek, soilik, lan ordaindua dutela ikus daiteke.

Gizonezkoen kasuan, kopuru hau zertxobait altuagoa da, % 61era iristen delarik. Lanean diren ama gazteen artean, % 40ek lanaldi laburra edo partziala dute eta, aita gazteen kasuan, % 10ek.

Seme-alabadun gazte lan-

gileen lan-baldintzetan sakontzen bada, lan egiten duten ama gazteen % 24ek bere titulazio edo prestakuntza mailaren azpitik dauden lanak betetzen dituztela ikus daiteke. Aita gazteen kasuan, bere prestakuntza mailaren azpitik diren lanak betetzen dituztenen portzentajea % 13koa da. Gainera, ama gazte langileen % 33ek aldi baterako lana dute eta beste % 5ek ezta kontraturik ere; aitei dagokienez, % 23ek dute aldi baterako lana eta % 1ek soilik egiten du lan kontraturik gabe.

Lana galtzeko arriskuari dagokionez, lana eta seme-alabak dituzten emakume gazteen % 24k urtebeteko epean lana gal dezaketela diote. Arrisku bera nabaritzen duten gizonezkoak % 14 dira.

Argi dago, beraz, emakume gazteek ahalegin handiagoak egiten dituztela lana eta familia baterateko: gizonezkoek baino neurri handiagoan uzten diote lanari, eta lan egiten dutenak gizonek baino neurri handiagoan murrizten dute beren lanaldia. Gainera, semealabak dituzten emakumeek seme-alabadun gizonek baino lan-baldintza kaskarragoak dituzte: neurri handiagoan dituzte aldi baterako kontratuak, kualifikazio gutxiagoko lanak edota beren formakuntza mailaren azpitik dauden lan gehiago betetzen dituzte eta lana galtzeko arrisku handiagoa jasan behar dute.

AMATASUNA ETA AITATASUNA KARRERA PROFESIONALERAKO OZTOPO GISA. Zure ustez, seme-alabak izateak zein neurritan oztopatzen du emakumezkoen karrera profesionala?

Eta gizonezkoena?

GIZONEZKOENA

ADIN TALDEAK

Emakumea

18-29

30-45

46-64

>=65

Asko

8

17

27

17

25

16

28

Nahikoa

45

47

42

42

46

49

38

Gutxi

15

17

14

23

15

14

11

Batere

12

13

11

14

7

16

15

Ed-Ee

6

6

7

4

7

5

8

Asko

3

3

3

2

3

2

5

Nahikoa

11

12

9

10

8

13

14

Gutxi

48

51

44

55

52

47

33

Batere

33

28

38

31

31

33

38

Ed-Ee

6

7

5

3

5

5

10

KONTZILIAZIOARI BURUZKO IRITZI OROKORRAK. Zenbaiteraino zaude ados ala kontra ondorengo esaldiekin?

GUZTIRA Familia eta lana bateratzea gai pribatua da, gizon-emakumeen etxeko antolaketari dagokiona eta erakundeek ez dute horretan sartu behar Gaur egun, emakumeek gizonek baino ahalegin handiagoa egiten dute familia eta lana bateratzeko

SEXUA

ADIN TALDEAK

Gizona

Emakumea

18-29

30-45

46-64

>=65

Guztiz ados

29

30

28

30

23

28

40

Nahikoa ados

26

27

24

33

26

23

23

Nahikoa kontra

18

19

17

15

19

24

12

Guztiz kontra

20

17

22

15

27

19

11

Ed-Ee

8

7

8

7

5

6

15

Guztiz ados

64

57

72

55

64

68

68

Nahikoa ados

21

25

17

25

22

20

17

Nahikoa kontra

7

9

5

10

8

6

4

Guztiz kontra

4

6

3

4

4

4

5

Ed-Ee

3

4

2

6

2

1

6

LANAREN ETA SEME-ALABEN ZAINKETAREN BANAKETA BIKOTEAN. Bikote bateko biek etxetik kanpo lan egiten badute, guraso izatean modu desberdinak egon daitezke seme edo alabaren zaintza lanarekin bateratzeko. Ondorengoen artean zein iruditzen zaizu egokiena?

GUZTIRA

SEXUA

ADIN TALDEAK

Gizona

Emakumea

18-29

30-45

46-64

>=65

Biek lanean jarraitu eta lan orduetan haurra beste norbaitek zaindu (umezaina, haurtzaindegia, aitonamonek...)

19

20

17

17

15

21

23

Batek lehen baino ordu gutxiagoz lan egin eta haurra zaindu ordu batzuetan eta beste batzuetan beste norbaitek

19

17

20

17

23

17

13

Batek lana utzi umea zaintzeko eta besteak lanean jarraitu

6

7

4

5

6

5

7

Biek ordu gutxiago lan egin eta bien artean zaindu haurra(k)

50

47

53

57

48

50

46

Ed-Ee

7

9

5

3

7

7

11

ITURRIA: ‘Familia EAEn’ txostena. Prospekzio Soziologikoen Kabinetea.

gazteria

EMAKUMEZKOENA

SEXUA Gizona

21 ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

GUZTIRA

gazteria ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

22

Gazteen prekarietatearekin ez da jolasten Euskadiko Gazteriaren Kontseiluak antzara-joko bat prestatu du gazteek lanpostu duin bat bilatzean aurkitzen dituzten zailtasunak ikustarazteko Euskadiko Gazteriaren Kontseiluko (EGK) kideek gazteriaren prekarietatearen errealitate konplexu eta larria salatzeko garatu duten PrekariOka jokoa aurkeztu berri dute. Aurkezpena Donostiako UPV/ EHU-ko campusean zeuden ikasleekin batera egin da Prekariokaren taula erraldoi bat erabiliz, eta dagoeneko jokoa interneten eskuragarri dago prekarioka. org webgunean.

EGK-ko presidentea den Itsaso Andue-

zak, proiektu honen gora beherak eman zituen aipatu aurkezpen ekitaldian. Bere hitzetan “gazteon prekarietatea joko taula zabal baten antzekoa da: hamaika aurpegi ezberdin ditu eta gazteak kutxatila batetik bestera zori hutsez bezala mugitzen gara; batzuetan, aurrera egiten dugula badirudi ere gure lan baldintzek atzera egiten dute; inoiz, ez dakizu non eroriko garen, zein izango den gure hurrengo egoera prekarioa; eta behin jokatzen hasita, ez

dugu jokotik irteteko aukera askorik”.

Prekariokak oka joko tradizionalarekiko ezberdintasun bakarra dauka: behin azken kutxatilera helduta, jokoa ez da bukatzen.

Horrela bada, leloan islatzen da EGK-k egin nahi izan duen salaketa: “gazteriaren lan baldintzak ez dira jolasa”.

Gazteen prekarietatea 24 kutxatiletan Ironia ardatz dutela, 24 kutxatila erabili ditu Prekariokak gazteek lan munduan

Jokoa eta gazteen iritziak, Administrazioetara Oka jokoa administrazioei bidali zaie, batez ere gazteria eta enpleguan eskumenak dituztenei.

Hurrengo asteetan gazteengandik jasotzen diren ekarpenak ere kontutan izango dira “prekarietatearen eta errealitatearen irudia osatzeko oso baliagarria izango delako” eta, ideia hauek batu eta adiministrazio eta politikariei helaraziko zaie. Ahalik eta zabalpen handiena lortu nahi da eta, horregatik, gazteak kutxatila guztiak ezagutzera eta jokoa sare sozialetan elkarbanatzera gonbidatuta daude!

Proiektu honek EGK-k aurretik egindako beste ekimenen ildoa jarraitzen du,

Oka jolasa interneten prekarioka.org helbidean eskuragarri dago: proiektu bera eta gazteengandik jasotzen diren iruzkinak Administrazioei bidaliko zaizkie.

lan emigrazioaren inguruko “SOS Gazteak” edo ekintzailetzaren “Gazte, ¿Emprendes o empierdes? #EkinalaPlof” kanpainak, besteak beste.

Bestalde, EGK-ren baitan biltzen den eta entitate ezberdinetatik zein izen propio-

an parte hartzen duten gaztez osatuta dagoen “gazteak eta enplegua” lan taldeak lanean jarraitzen du eta gazteak bertan parte hartzera gonbidatzen ditu. Orain gazte hauek lantzen ari direna: gazteen prekarietateari aurre egiteko proposamenak plazaratzea; hau aurtengo udaberri aldera egingo da.

gazteria

Elkarteen plataformak “gazteon prekarietatea joko bat ez dela” argi utzi nahi izan du gaur Donostiako UPV/EHU-n gazteen aurrean aurkezturiko ekimenean.

23 ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

topatzen dituzten egoera anitzak ikustarazteko: langabezia, praktika ez laboralak, bekak, soldata baxuak, formazio kontratuak, lan emigrazioa, gainkualifikazioa, behin behinekotasuna, kontraturik gabeko lanak, autonomo faltsuen fenomenoa, ekintzailetza behartua... Anduezak azaldu duen legez “gutariko bakoitzak ez ditugu hemen aurkitzen diren egoera guztiak bizi izan, baina gazte guztiak islatuta ikusiko gara egoera batean edo bestean”.

Oka jolas honen helburuetako bat gazteek lan merkatuaren baldintzak hobeto ezagutzea da, EGKko kideen hitzetan “orokorrean, beka, praktika edo lan bat lortzen dugunean ezartzen dizkiguten baldintzak zuzenean onartzen ditugu letra txikia ondo irakurri gabe. Baina, askotan, gure eskubideak urratuak izaten dira eta ez gara konturatu ere egiten”.

EGK-k garatutako oka jokoak 24 kutxatila ditu, baina agian gehiago izan zitzakeen. Berez, orain Prekarioka gazteen parte hartzearekin osatu nahi da eta horregatik, gazteren batek bizi izan duen egoeraren bat faltan botatzen badu edo jasota dagoen bati ekarpenik egin nahi izanez gero, bere iritzia webguneko iruzkinetan argitaratu dezakeela azaldu dute Kontseiluko arduradunek; berezko kutxatil bat sortu da honetarako, 22.a “prekarietateak beste mila aurpegi ditu” izenarekin.

Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren Gazte Epaimahaian izan nahi?

gazteria

Datorren apirilaren 17 eta 24 bitartean, Donostiako Udaleko Giza Eskubideen Sailak eta Donostia Kulturak elkarlanean antolatzen duten Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren XII. edizioa burutuko da. Urtero bezala, zinemaldi honetan 18 eta 30 urte bitarteko gazteek osatzen duten Gazte Epaimahai bat izango da eta, epaimahai horretan izena emateko epea jada zabalik da.

Izena www.zinemaetagizaeskubideak. com web gunearen bidez eman daiteke eta horretarako epea martxoaren 21ean amaituko da. Web horretan ere parte hartzeko oinarriak ikus daitezke.

± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

24

Irabazleen izenak martxoaren 23an ezagutzera emango dira. Epaimahaia 150 pertsonak osatuko dute, eta Nazioarteko Lehiaketan film labur onenari 3.000 euroko saria emateaz arduratuko dira.

Zinemaldiko saio eta bestelako jarduera guztietara dohainik joateaz gain, epaimahaikideek aukera dute Deustuko Unibertsitatean eta UPV/EHUn aukera askeko kredituak lortzeko. Gainera, behin zinemaldia amaituta, diploma jasoko dute eta bi abonamendu emango zaizkie, Donostiako Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Astean Victoria Eugenia Antzokiko saioetara joateko.

Europako Parlamentua 2015 argazki lehiaketa Aurten ospatzen den Garapenaren Europar Urtean oinarrituz, Europako Parlamentuak irailera arte luzatuko den argazki lehiaketa antolatu du. Aipatu lehiaketan, hilero, garapenarekin zei ikusia duen gairen bat proposatuko da. Parte hartzeko, izen-emate inprimakia eta argazki bat bidali behar dira posta elektronikoko honako helbidera: webcom-flickr@europarl. europa.eu.

Bi sari banatuko dira, bata epaimahaiak aukeratutakoa eta bestea publikoak berak aukeratutakoa. Irabazleek Europako Parlamentua bisitatzeko aukera izango dute urtearen amaieran. Otsailerako proposatu den gaia ‘Hezkuntza’ izan da.

Urtarrilekoa, berriz, ‘Europa munduan’ izan zen.

Irakurzaletasuna sustatzeko jarduerak Gasteizen Gasteizko Udalak, Liburutegi Sarearen bidez irakurzaletasuna sustatzeko prestatu duen 70 jarduera baino gehiago dituen programa aurkeztu du. ”Programaren helburua herritarrak Udalaren Liburutegi Sareak dituen espazio eta zerbitzuetara hurbilaraztea eta irakurtzeko ohitura

hartu eta sendotzen laguntzeko tresna dinamizatzailea izatea da”, nabarmendu du Herritarrentzako Zerbitzuen zinegotzi Alfredo Iturrichak.

Programa otsailetik maiatzera arte luzatuko da eta jarduera guztiak gizarte etxeetako liburutegietan burutuko dira,

haur, familia, gazte eta helduei zuzenduta. Gazteentzako jardueren barruan hi– tzaldiak, lantegiak, antzerkia, ipuin-kontalariak, musika, errezitaldiak eta bertsoak izango dira. Jardueren artean, Internet eta Twitter bidezko gazteentzako I. Nanoipuin lehiaketa azpimarra daiteke.

Euskadiko Gazteak Lankidetzan 2015 programan parte-hartzeko epea zabalik da Beste behin, Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailaren Gazteria eta Kirol Zuzendaritzak eta Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentziak deituta, abian jarri da Euskadiko Gazteak Lankidetzan programaren edizio berri bat. Programa horren xede nagusia garapen bidean diren herrialdeetan diren garapen ekintzetan laguntzea da eta, horrela, aurten ere, 20 eta 30 urte bitarteko ehun gazte inguruk Amerika, Afrika eta Asiako hainbat herrialdetan GKE desberdinek kudeatzen dituzten garapenerako ekintzetan parte hartzeko aukera izango du.

Programan izena-emateko epea jada zabalik da eta datorren otsailaren 23an amaituko da. Izena-emateko, www. gazteaukera.euskadi.net web guneko ‘Euskadiko Gazteak Lankidetzan’ atalean den inprimakia bete behar da. Egonaldiak hiru hilabetekoak izango dira, uztaila eta urria bitartean. Hautagaiek, derrigorrez, 1985 eta 1995. urteen artean jaiotakoak izan behar dute eta ekintza burutuko den herrialdean erabiltzen den nazioarteko hizkuntza ere menperatu beharko dute.

Antolatzaileek, berriz, bidaia-gastuak, bisa eta gaixotasun eta istripuetarako asegurua ordainduko dute.

Gazteen konpromisoak • Hegoaldeko herrialdean esperientzia hasi aurretik, tutore den GKEak antolatutako prestakuntza fasean parte hartu.

• 90 euro ordaindu GKEari.

• Jarduera egin behar den herrian, esperientzia bukatu arte irautea.

• Osasunari dagokionez emandako aholku guztiak errespetatzea.

• Esperientzia-aldia bukatu ondoren, balorazio txostena aurkeztea, bizi izandako jarduera nolakoa izan den eta nola bete den azalduz.

•Urteko egitasmoa amaitu ondoren,

gazteria

Eman urratsa! Izan zaitez borondatezko lankide

± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

25

Eman Urratsa! da Euskadiko Gazteak Lankidetzan programaren aurtengo edizioaren leloa. Kartela osatzeko antolatutako lehiaketa Janire Zubizarreta gazteak irabazi du.

esperientzia bakoitzaren eta programaren garapenaren ebaluazioa egiteko izango diren jardunaldietan parte hartzea.

• Urte betez, GKEek eta Eusko Jaurla-

ritzako Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentziak eta Gazteria eta Kirol Zuzendaritzak antolatutako sentsibilizazio-jardueretan parte hartzeko prest egotea.

gazteria ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

26

Hazi da euskaraz irakurtzen duen gazteen kopurua Gazte euskaldunen % 17ek euskaraz irakurtzen dute batez ere Pasa den abenduaren 3an ospatu zen Euskararen Nazioarteko Eguna dela eta, Gazteen Euskal Behatokiak Euskadiko gazteek euskaraz idatzitako testuak irakurtzearen bilakaerari buruzko azterketa burutu du.

Euskadiko gazteak bildumaren azken txostenak azaltzen duenez, euskaraz ‘ondo’ edo ‘oso ondo’ irakurtzen duten gazteen % 17k batez ere euskaraz irakurtzen dute, % 24k neurri berdinean euskaraz zein gazteleraz, eta % 56k batez ere gazteleraz. Txosten horiek lau urtean behin burutzen ditu Gazteen Euskal Behatokiak.

Ez dago alde nabarmenik gizon eta emakume gazteen artean euskaraz edo gaztelaniaz irakurtzearen zaletasunari dagokionez: mutil elebidunen % 18k eta neska elebidunen % 17k dena edo ia dena euskaraz irakurtzen dute. Alde esanguratsuenak 10.000 biztanle baino gutxiagoko herrietan aurkituko ditugu, bertan gazte elebidunen % 25ek dena edo ia dena irakurtzen baitute euskaraz, herri ertainetan edo hiriburuetan baino askoz neurri handiagoan. Halaber, 15 eta 19 urte bitarteko gazteek eta Gipuzkoan bizi direnek gainerakoek baino ehuneko han-

Batez ere euskaraz irakurtzen duten gazte elebidunen %, adin taldeen eta bizi diren lurraldearen eta udalerriaren tamainaren arabera Herri txikia Herri ertaina Hiriburua Araba Bizkaia Gipuzkoa 15-19 urte 20-24 urte 25-29 urte Guztira ITURRIA: Gazteen Euskal Behatokia, ‘Euskadiko gazteak, 2013’

diagoak azaldu dituzte euskaraz irakurtzen dena neurtzen denean. Adierazle honen bilakaera positiboa da. Euskaraz irakurri ahal dutenen artean hizkuntza hori aukeratzen dutenak gehitu egin dira azken zortzi urteotan, batez ere Bizkaian eta Gipuzkoan.

HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA

DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, POLÍTICA LINGÜÍSTICA Y CULTURA

Gazteria Zuzendaritza

Dirección de Juventud

Arabako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Probintzia plaza 13, behea 01001 Gasteiz • 945 181700 • www.alava. net/ifj • www.gazteinformazioa.net • www. facebook/infogaztea.araba • informazioa@ ifj.alava.net Gasteizko Udala. Gazte Informazioko Udal Bulegoa. Espainia plaza behea. 01001 Gasteiz • 945 161330 • www.vitoria-gasteiz. org/omij • www.vitoria-gasteiz.org/gazteria • coordinaomij@vitoria-gasteiz.org

Txorierriko Gazte Informazio Bulegoa.

Txorierri etorbidea, 9, behea 48160 Derio • 688 629965 • www.txorierrikogazteak.com • oij@e-txorierri.com

Gazte Informazio Zentroa. Santa Clara Kultura Zentroa. Martín Fernández Villarán, z/g 48920 Portugalete • 94 4729313 • www.juventudportugalete.org • juventud@ portugalete.org • gaztegela@gmail.com

Ermuako Gazte Informazio Bulegoa. Lobiano Kultur Gunea. Goienkale, 10 48260 Ermua • 943 708700 • oij-gib@udalermua.net

Galdameseko Gazte Informazio Gunea. San Pedro, 6 48191 Galdames • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org

Bizkaia

Gernika-Lumoko Gazte Informazio Bulegoa.

Foru Plaza, nº 2 48300 Gernika-Lumo • 94 6270215 • gazteger@sarenet.es

Zornotzako Gazte Informazio Bulegoa.

Zelaieta Parkea, s/n 48340 AmorebietaEtxano • 94 6300649/50 • www. ametxgazteria.net • gazteinfo@ametx.net Arrigorriagako Gazte Informazio Bulegoa.

Gaztegunea. Ugertza bidea, 1 48480 Arrigorriaga • 94 6001876 • gaztegunea@arrigorriaga.org Artzentaleseko Gazte Informazio Gunea.

Lehendakari Aguirre, 23 48870 Artzentales • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Gaztezer Balmasedako Gazte Informazio Gunea.Pio Bermejillo, 19 48800 Balmaseda • 94 6800240 • www.balmabegi.com • www. balmaseda.net • gaztezer@balmaseda.net Barakaldoko Gazte Informazio Zentrua. San Juan, 17 48901 Barakaldo • 94 4789596 / 94 4789599 •www.gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@barakaldo.org Gurutzetako Gazte Informazio Gunea.

Balejo, 4 48903 Barakaldo • 94 4789487 • www.gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@ barakaldo.org Zirtzart Gazte Informazioko Udal-Bulegoa.

Basozelai, 11 48970 Basauri • 94 4666430 • www.facebook.com/basaurion • zirtzart@ basauri.net Bermeoko Gazte Informazio Bulegoa.

Gizarte-Kultura Etxea Irakaskintza, 14-16 48370 Bermeo • 94 6179158 •www.giz. bermeo.org • giz@bermeo.org BIZ Bilbao Informazio Zerbitzua.

Zabalguneko Eraikina. Zabalguneko Plaza, 11 48009 Bilbao • 94 4204488 • bilbaoiz@ ayto.bilbao.net

Koldo Mitxelena kulturunea. Infoteka.

Gazte Informazio Gunea. Koldo Mitxelena Kulturunea. Urdaneta kalea, 9 20006 Donostia • 900 110 111 • www. gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa.net

Erandioko Gazte Informazioa Bulegoa.

Irailaren 23 enparantza 48950 Erandio • 94 6025891 • gazteinfo@erandioko-udala.net

Laudioko Lamuza Gazte Informazio Gunea.

Lamuza 13 01400 Laudio • 94 4034921 • infogazte@laudiokoudala.net

Ikusi Makusi Baliabide Zentroa. Areitzo, 2 48810 Alonsotegi • 94 4980807 • ikusimakusi@alonsotegi.net

Induma Informazio Bulegoa. Zubieta, 16 48410 Orozko • 94 6339945 • infoinduma@ yahoo.es Plentziako Gazte Informazio Gunea.

Goenkale, 25n 48620 Plentzia • 94 6770989 • gazteinfo.plentzia@bizkaia.org

Mugarri Gazte Informazio Gunea. Mugarri Gazte Etxea. Elizarako Sarbidearen Kalea, 2 48450 Etxebarri • 94 4261861 • www. mugarri.net • mugarri@mugarri.net, mugarri.gazte@gmail.com

Abanto -Zierbenako Gazte Informazio Bulegoa.Bizkaia Plaza, 3 (Atzealdea) 48500 Abanto-Zierbena • 94 6363769 • gazteria@ abanto-zierbena.org

Gipuzkoako Campuseko Gazte Informazio Bulegoa.Ignacio M. Barriola eraikina.

Elhuyar enparantza, z/g 20018 Donostia • 943 018135 / 943 018138 • svrgazte@ sv.ehu.es. svrbegaz@sv.ehu.es

Durangoko Gazte Informazio Bulegoa.

Pinondo Plaza, 1 48200 Durango • 94 6030030 • informazioa@durango-udala.net

Arabako Kampuseko Gazteentzako Informazio Bulegoa. Apraiztarrak 1Unibertsitate-Pabiloia 01006 Gasteiz • 945 014336 • www.ehu.es • www. gazteinformazioa.net • oij-ar@ehu.es

Bizkaiko Gazteriaren Informaziorako Lurralde-Zentrua. Rekalde Zumarkalea, 30 - 1, 48009 Bilbao • 94 6083926 /94 6083920/94 6083934 • www.bizkaia.net/ gazteria • gazteinformazioa@bizkaia.net

Busturialdeko Gazte Bulegoa. Zubietaerrota Eraikina, Kurtzero auzoa 48392 Muxika • 670 509752 • www.busturialdekogazteplana. com • gaztebulegoa@ busturialdekogazteplana.com

Getxoko Gazte Informazio Bulegoa. Tangora Etxea. Algortako Etorbidea, 98 48991 Getxo • 94 4910114 • gaztebulegoa@getxo.net Gordexolako Gazte Informazio Gunea.

Molinar Plaza, 11 48192 Gordexola • 638 050 762 • gazteplana1@enkarterrialde.org Gorlizko Gazte Informazio Gunea. Krutzeta, 5 48630 Gorliz • 94 6774000 • gazteria@ gorliz.net Gueñeseko Gazte Informazio Gunea.

Enkarterri, 2 48840 Güeñes • 94 6690877• www.gugaz.org • info@gugaz.org Arratiako Gazte Informazio Bulegoa.

Igorreko Kultur Etxea. Elexalde, 8 48140 Igorre • 639 018133 • gib-arratia@ gorbeialdea.com Karrantzako Gazte Informazio Gunea.

Concha Enparantza, 1 48895 Karrantza • 638 050762 • gazteplana1@enkarterrialde. org Lanestosako Gazte Informazio Gunea.

Manuela Sainz de Rozas, 1 48895 Lanestosa • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde. org Euskal Herriko Unibertsitatearen Bizkaiko Campuseko Gazte Informazio Bulegoa.

Sarriena auzoa, z/g, Apia Bidea (Gizarte eta komunikazio behealdea) 48940 LEIOA • 94 6015100 • oij-bi@ehu.es Aterpe Leioa Gazte Informazio Zentroa.

Aldapabarrena, 2 48940 Leioa • 94 4055850 • gazte@leioa.net Lekeitioko Gazte Informazio Bulegoa. Eliz Atea, 12 48280 Lekeitio • 94 6243591 • gazte-bulegoa@lekeitio.com Mañariko Gazte Informazio Gunea. Herriko plaza, z/g 48212 Mañaria • 94 6818998 • kultura.manaria@bizkaia.org Mungiako Gazte Informazio Bulegoa. Arana Goiri´tar Sabin, 13 48100 Mungia • 94 6553353 • mungia.gib-oij@astiune.com Muskizko Gaztegune. Meatzari Plaza, 2 48550 Muskiz • 94 6708037 • www. muskizkogaztegunea.blogspot.com • gaztebulegoa@muskiz.com

Portugaleteko Gazte Informazio Gunea Gazte Gela. Zubeldia Maisua, z/g 48920 Portugalete • 94 4616638 • www. juventudportugalete.org • aulajoven@ portugalete.org Gaztebox Santurtziko Gazte Informazio Bulegoa.

Santurtzi Parkea, z/g 48980 Santurtzi • 94 4836110 • gib-oij@santurtzi.net Sopelanako Gazte Bulegoa. Kurtzio Kultur Etxea, Mendieta, 11 48600 Sopelana • 94 4065505 • www.sopelanagaztea.blogspot. com • www.sopelana.net • oij@sopelana.net Turtziozko Gazte Informazio Gunea.

Lehendakari Agirre, 61 48880 Turtzioz • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Gazte Info Gazte Informazio Bulegoa.

Udiarraga, 39 48490 Ugao-Miraballes • 94 6322014 • gazteinfo.ugao@ortzadar.es Urduñako Gazte Informazio Gunea. Kultur Etxea. Andra Mari, z/g 48460 Urduña • 945 384884 • xarteaga@urduna.com Sestaoko Gazte Informazio Zentroa. La Iberia, z/g 48910 Sestao • 94 4956127 • cijsestao@infonegocio.com Zallako Gazte Informazio Bulegoa. Madres Irlandesas, 4 48860 Zalla • 94 6391396 • www.ibilimunduan.com • oij@zalla.org • infogazte@zalla.org

Gipuzkoa Andoaingo Gazte Informazio Bulegoa.

Ambrosia Olabide Zentroa. Pio Baroja kalea, 1. 20140 Andoain • 943 593911 • gibandoain@euskalnet.net Arrasateko Gazte Informazio Bulegoa.

Garibai Etxea. Biteri etorbidea, 3 20500 Arrasate • 943 252065 • www. gaztebulegoa.com • gaztebulegoa@ arrasate-mondragon.net Astigarragako Gazte Informazio Puntua.

Kultur Etxea. Kale Nagusia, 48. 20115 Astigarraga • 943 331067 • www. astigarraga.net • gazteinfor@astigarraga.net Azkoitiako Gazte Informazio Bulegoa. Aita Madinabeitia plaza z/g 20720 Azkoitia • 943 026027 • www.artxamendi.net • gib@ euskalnet.net Azpeitiako Gazte Informazio Bulegoa. Plaza Txikia z/g 20730 Azpeitia • 943 157160 • gib@azpeitia.net Gipuzkoako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa.

Gaztegunea. Anoeta, 28 20014 DonostiaSan Sebastián • 900 110111 / 943 472617 • www.gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa. net

Donostiako Gazte Informazio Bulegoa.

Goikoa jauregia. Mari kalea, 1. 20003 Donostia • 943 481435 • www. donostiagaztea.org/gazteinfo • gazteinfo@ donostia.org Eibarko Gazte Informazio Bulegoa. Portaela Kultur Etxea, Bista Eder 10. 20600 Eibar • 943 708435 • infojuven.ei@eibar.net Elgoibarreko Gazte Informazio Bulegoa.

Foruen Plaza z/g, 20870 Elgoibar • 943 257986 • www.elgoibar.org/webb/ gazteriazalag.htm • gazteinformazioa@ elgoibar.net Errenteriako Gazte Informazio Bulegoa.

Merkatuzar. Pablo Iglesias, 3. 20100 Errenteria • 943 449640 • www. gaztebulegoa.errenteria.net •gazteria@ errenteria.net Hernaniko Gazte Informazio Bulegoa.

Hernaniko Udal Kiroldegia, Elkano z/g.

20120 Hernani • 943 552185 • www. hernani.net • kirola@hernani.net Hondarribiako Gazte Informazio Bulegoa.

Javier Ugarte 6. 20280 Hondarribia • 943 644752 • gip@hondarribia.org Irungo Gazte Informazio Bulegoa. Foruen Karrika, 2 behea. 20302 Irun • 943 505444 / 943 505643 • www.irun.org/igazte • infojuvenil@irun.org Lasarte-Oriako Gazte Informazio Bulegoa.

Manuel Lekuona Kultura Etxea. Geltoki kalea, 18. 20160 Lasarte-Oria • 943 376181 • www.lasarte-oria.org • gazteinfo@lasarteoria.org Legazpiko Gazte Informazio Bulegoa.Kultur Etxea, Latxartegi, 3. 20230 Legazpi • 943 737203 • gazteria.le@legazpi.net Oiartzungo Gazte Informazio Puntua.

Mendiburu 5, behea. 20180 Oiartzun • 943 491105 • www.gazteoiartzun.net • gazteinfo@oiartzun.org Oñatiko Gazte Informazio Puntua.

Foruen Enparantza, 4 – behea. 20560 Oñati • 943 718257 • www.oinati.org • gazteinformazioa@oinati.net Ordiziako Gazte Informazio Puntua. Barrena Jauregia Kultur Etxea, 2º - 3 20240 Ordizia • 943 805634 • www.ordizia.org • gazteria@ ordizia.org Tolosako Gazte Informazio Bulegoa. Antonio Maria Labaien Kultur Etxea, Triángulo 1. 20400 Tolosa • 943 670383 • www. zazpitantriangulon.com • gazteria@ tolosakoudala.net Urnietako Gazte Informazio Bulegoa.

Idiazabal 13 20130 Urnieta • 943 333973 • www.urnieta.org • gazteinformazioa@ urnieta.org Villabonako Gazte Informazio Bulegoa. Katea Etxea. Kale Nagusia, 79 20150 Villabona • 943 694787 • gazteria@villabona.net Zarautzeko Gazte Informazio Bulegoa.

Zinema Pilotalekua. Zigordia Kalea, 34 20800 Zarautz • 943 005122 • www.zarautz. org • gazteinformazioa@zarautz.org

gazteria

Eusko Gazteen Informazio eta Dokumentazio Zentro Koordinatzailea. Donostia kalea, 1 01010 Gasteiz. • 945 019539 • www. gazteinformazioa.net •gazteinformazioa@ ej-gv.es • gazteinfoeuskadi@gmail.com

EDEko Gazte Informazio Bulegoa. Simón Bolívar, 8 B –behea 48010 Bilbao • 94 4029090 • www.fundacionede.org • gazteinformazioa@fundacionede.org

27 ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

Araba

gazteria ± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

28

Bilboko Udala gazteekin bat

Agenda

Bilboko gazteen kezkak eta beharrizanak aztertuko dituen eta parte-hartze komunitarioan oinarrituko den proiektu pilotoa garatzen ari da

Tracking Bilbao. Trash Media Jardunal-

Otsailak 9, 10, 11, 12, 13 eta 14 diak. Kultura herrikoia eta eta multidiziplinarra aro digitalean. www.trackingbilbao.com/.Bilborock. Sarrera dohanik.

Otsailak 17, Asteartea

Bilboko Udaleko Euskara, Gazteria eta Kirol saila, Etorkintza Fundazioarekin elkarlanean, “Partekatu, Komunitatea eta Gazteak” izeneko proiektu piloto parte hartzaile eta komunitarioa garatzen ari da. Deustuko barrutian martxan jarriko den ekimen hau, prozesu parte-hartzaile baten bidez komunitatzeko eta bereziki, barrutiko gazteen itxaropenak, kezkak, beharrizanak eta indarguneak zehaztuko dituen ikerketa batean oinarritzen da.

Abilezia emozionalen garapenean egingo den lan berezia nabarmendu behar da eta horretarako, gazteekin komunikazio zubiak eraiki nahi dira. Proiektuan, prozesua eta emaitzak deskribatzen dituen bideo erakargarri bat egingo da, komunitatearekin egin den lan guztia zabaltzeko asmoz. Bideoa sare sozialetan eta ikastetxeetan zehar hedatu nahi da, parte-hartze proposamenak bildu eta epe luze-ertainera lan egiteko xedearekin.

Azarotik orain arte garatu diren ekintzak honakoak dira: • Proiekturako interesgarriak diren barrutiko baliabideen miaketa eta maparen sorrera: elkarteak, eskolak, gaztelekuak, ikasleen etxebizitzak, lonjak…

• Proiektuaren aurkezpen publikoa barrutiaren komisio gizakulturalaren aurrean.

• Proiektuaren helburuetarako interesgarriak diren pertsonekin eta baliabideekin harremana.

Proiektuaren lehen balorazioa oso positiboa izan da. Urtarrilean proiektuaren garapen faseari hasiera eman zitzaion elkarrizketekin, eztabaida taldeekin eta bideo baten grabazioarekin.

Alkohola? Ez, eskerrik asko Bestalde, Bilboko Udalak, Euskara, Gazteria eta Kirol sailaren bitartez, lankidetza hitzarmena sinatu du Alkoholiko Anonimoen Elkartearekin eta Bilboko ikastetxeekin, gazteak alkoholaren kontsumoari buruz informatzeko, sentsibilizatzeko eta prebenitzeko.

Elkarteak, Alkoholiko Anonimoen Sendatze Programa zabalduko du: bi partaidez osatutako taldeek Alkoholiko Anonimoen Elkarteari buruzko informazioa azalduko dute, zer den, nola funtzionatzen duen, partaideak zeintzuk diren, bilerak non egiten diren, nolakoak diren sendatze-bilera horiek, elkartearekin kontaktuan jartzeko eta informazioa edo laguntza eskatzeko jarraitu beharreko pausoak zeintzuk diren… Programaren gakoa publikoari errazten zaion informazioan datza. Hau guztia, garatuko diren mahai-inguru zein bestelako informazioarekin indartuko da. Hizketaldi edo solasaldi hauen iraupena 60 minutukoa izango da, beti ere, informazio jasotzen duen publikoaren beharrizan zein interesen arabera moldatzeko aukerarekin.

19:00-20:30. Topaketa. English On Tuesdays – Praktikatu ingelesa modu informal eta dibertigarrian, ama-hizkuntza ingelesa dutenekin!. Bilborock. Sarrera dohanik.

18 Asteazkena, 19 Osteguna, 20 Ostirala 18:30-20:30. Antzerki tailerra. Taller de interpretación: “La igualdad a través del microteatro”. Bilborock. Sarrera dohanik.

Otsaila 23 Astelehena 19:00. Zinema. Ciclo De Cine Guatemalteco – “Voces que reclaman justicia”. “Las Cruces” Zuz.: Rafael Rosal. Bilborock.

Sarrera dohanik.

Otsaila 24 Asteartea 19:00-20:30. Topaketa. English On Tuesdays – Praktikatu ingelesa modu informal eta dibertigarrian, ama-hizkuntza ingelesa dutenekin!. Bilborock. Sarrera dohanik.

Otsaila 27, Ostirala 17:30. Musika. Academia Muzzik Arte. .

Bilborock. Sarrera: 3 euro Otsaila 28, Larunbata 11:30. Musika. Academia Muzzik Arte.

Bilborock. Sarrera: 3 euro.

18.00. Antzerkia. Academia Muzzik Arte: “Una Tarde Teatral de Televisión En Escena”. Zuz.: Samuel Gibert. Bilborock.

Sarrera: 2 euro.

20:00. Show de improvisación. “Los Improvisamos: Edicion Bilborock”. Zuz.: Samuel Gibert. Bilborock. Sarrera: 5 euro

gazteria

Gabriel Aresti Ipuin Lehiaketaren XXXII. edizioa marka guztiak hausteko prest Literaratur sorkuntza sustatzea helburu duen lehiaketa hau Bilbon denbora gehien daraman lehiaketa da

29

lehiaketan saririk jaso gabeak izan beharko dira.

Gehienez ere hamabost orrialde izango dituzte, espazio bikoitzean, eta alde bakarretik idatziak.

Aurreko edizioetan bezala, modalitate bakoitzak bere epaimahaia izango du, literatur munduko pertsona ezagunek osatua. Partaideek martxoaren 31 arteko epea izango dute euren lanak paperean edo Saileko webgunearen bitartez aurkezteko. Horrela, oinarri osoak eta parte hartzeko buletina helbide hauetan daude jada: www. bilbao.net/concursoaresti edo www.bilbao.net/arestilehiaketa.

2014ko azken edizioan, Francisco Javier Pérez Zamorako idazleak irabazi zuen gaztelaniazko kategoriako lehen saria “Que no se entere Freud”

lanarengatik. Euskarazko kategoriari dagokionez, irabazlea Ekaitz Goienetxea idazle eta kazetari bizkaitarra izan zen, “Olatuak hausten diren lekua” lanarekin. Horrez gain, lehiaketaren historian lehen aldiz, egile berak lortu zuen epaimahaiak emandako akzesitetako bat, “Zorionak” kontakizunarekin. Lehiaketak 578 jatorrizko lan jaso zituen, horietako 39 euskaraz, eta gainerakoak gaztelaniaz. % 50 baino gehiago (324) Estatu kanpotik jaso ziren.

Gabriel Arestik (Bilbo, 1933–1975) olerkia, eleberria, ipuina eta antzerkia landu zituen, eta, horrez gain, literatura unibertsaleko zenbait lan itzuli zituen euskarara eta Euskaltzaindian egin zuen lanaren bitartez, euskal hizkuntza modernoaren oinarriak sendotzen lagundu zuen.

Abian da ‘Ikusi eta Ikasi’ ekimenaren XI. edizioa Bilboko Udaleko Euskara, Gazteria eta Kirol Sailak, Euskaltzaleen Topagunearekin elkarlanean, 2 eta 8 urte bitarteko gaztetxoei bideratzen den ‘Ikusi eta Ikasi’ ekimenaren edizio berria jarri du abian. Programa honen xede nagusia Bilboko gaztetxoen artean euskararen erabilera bultzatzea da eta baita gurasoen artean euskararen transmisiorako atxikimendua sustatzea ere. Horretarako, XI. edizio honen barruan, aisialdirako kultur eskaintza anitza prestatu da, besteak beste, antzerkia, magia, musika, pailazo edota ipuin-kontalari ikuskizunekin.

Programa, pasa den urtarrilaren 19an hasi zen eta martxoaren 26ra arte luzatuko da. Guztira 30 jarduera baino gehiago programatu dira.

Parte hartzeko izena eman behar da Internet bidez.

± 18 //etorkizuna.eu 2015 otsaila

Bilbon denbora gehien daraman eta azken urteetan partaidetza marka guztiak gainditu dituen Gabriel Aresti Ipuin Lehiaketaren edizio berria abian da, XXXII. edizioa, hain zuzen ere. Bilboko Udaleko Kultura eta Hezkuntza Sailak antolatzen duen lehiaketa horren helburu nagusiak literatur sorkuntza sus– tatzea eta, aldi berean, euskal hizkuntzak eman duen idazle garrantzitsuenetako baten irudia eta lana ezagutaraztea dira.

Lehiaketa edozein nazionalitateko idazleei dago zabalik, baina aurkezten diren lanen jatorrizko hizkuntza Euskadiko Autonomia Erkidegoko bi hizkuntza ofizialetako bat izan beharko da, hots, euskara edo gaztelania, izan ere, ez da itzulpenik onartuko. Ipuinen gaia librea izango da, eta ipuinak jatorrizkoak, argitaratu gabeak eta beste edozein lehiaketan saririk jaso gabeak izan beharko dira.

Lehiaketak 3.500 euroko sari bat eta 1.750 euroko akzesit bi banatuko ditu modalitate bakoitzean, euskaraz eta gaztelaniaz, hurrenez hurren.

Ipuinen gaia librea izango da, eta ipuinak jatorrizkoak, argitaratu gabeak eta beste edozein