¹18 ¡ presta ezazu zure etorkizuna
www.etorkizuna.eus
Hezkuntza
Gazteria
Euskadi da ikasle bakoitzeko gehien inbertitzen duen autonomia erkidegoa
Adingabeak izango dira drogen kontsumoaren prebentziorako euskal politiken lehentasuna
Hezkuntza Sailak zorrotz jokatuko du eskola-jazarpeneko kasuetan
Gazteak hazten: elikadura eta gastronomia aztergai
urria 2017
... eta gehiago Giza Eskubideak IGazte BGazte
62
urria 2017
62
±18 • presta ezazu zure etorkizuna hezkuntza
±18 presta ezazu zure etorkizuna www.etorkizuna.eus
4
DBH eta Batxilergoko 533 ikaslek hizkuntzak atzerrian ikasteko aukera izango dute
5
Guraso eta ikastetxeen arteko komunikazioa errazteko plataforma
6
Hezkuntza Sailak zorrotz jokatuko du eskola-jazarpeneko kasuetan
8
Euskadi da ikasle bakoitzeko diru gehien inbertitzen duen autonomia erkidegoa
10
Euskadin lanbide Heziketa Dualean ari den ikasleen kopurua % 48 hazi da
12
Gero eta emakume zientzialari gehiago
6 10
giza eskubideak 16
Euskadiko unibertsitateek bizikidetzaren eta giza eskubideen arloan zuten konpromisoa berritu dute
gazteria KOORDINATZAILEA: Jon Mikel Zabalegi. TESTUAK: Shareak Kultur Elkartea. DISEINUA: P&V. ARGAZKIAK: Markel Redondo / Artxiboa. EUSKARA ARDURADUNA: Miren Echeveste. ERREDAKZIOA ETA PUBLIZITATEA: Iparragirre 17, 1.Esk. 48009 BILBO. Tfnoa.: 94 424 75 94. Posta-e: info@etorkizuna.eus Lege Gordailua: BI - 716 - 09
20
Gazteak hazten-Growing Young: Elikaduraren eta gastronomiaren etorkizuna aztergai
22
Adingabeak izango dira drogen kontsumoaren prebentziorako euskal politiken lehentasuna
26 28
IGazte. BGazte.
20
ARGITARATZAILEA
LAGUNTZAILEAK
Kultura Saila Departamento de Cultura EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO HEZKUNTZA, HIZKUNTZA ETA POLITIKARAKO ETA KULTURA SAILEKO HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZAREN LAGUNTZA JASO DU
EKINTZA HONEK BIZKAIKO FORU ALDUNDIAREN KULTURA SAILAREN LAGUNTZA JASO DU
hezkuntza
Zatoz zientziara!
Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
4
Euskal Herriko Unibertsitateak (UPV/EHU) antolatzen duen Zientziaren, Teknologiaren eta Berrikuntzaren Astearen aurtengo edizioa azaroaren 8 eta 12 bitartean egingo da Bilbon, Donostian, Gasteizen eta Barakaldon. Aurtengo ediziorako aukeratu den leloa �Zatoz zientziara� izan da eta, aurreko edizioetan bezala, aipatu egoitzetara gerturatzen diren guztiek zientzia ikusi, behatu, ukitu eta probatzeko abagunea izango dute. Egitarau zabalaren barruan doako jarduera ugari prestatu dira, tartean, tailerrak, txangoak, bisita gidatuak, dastatze saioak, lehiaketak, txoko zientifikoak eta hitzaldiak. Bizkaia Aretoa (azaroak 8-12), Tabakalera (azaroak 9-11), Bibat Museoa (azaroak 9-12) eta Clara Campoamor Zentro Zibikoa (azaroak 8-12) aukeratu dituzte agertoki nagusi gisa. Jarduera desberdinetan parte hartu ahal izateko, derrigorrezkoa izango da aurretiaz izena ematea, Zientzia Astearen webgunean: http://zientzia-astea.org/eu/eu/
Esperientzia artistikoak partekatzeko proiektua Gipuzkoako Foru Aldundiak, Erasmus+ programaren barruan, Gipuzkoako eta Napoliko artista gazteen arteko trukea antolatu du. Gipuzkoako gazteak Azpeitia eta Zizurkilgoak dira. Gazteart izena duen egitasmo horrek, gazteek artearekiko duten ikuspegi kritikoa garatzeko aukera emango die. Gipuzkoan egin beharreko tailerrak jada urrian zehar garatu dira (9tik 15era bitartean). Abenduan, berriz, Italian izango dute hitzordua, 5etik 11ra bitartean, hain zuzen ere.
DBH eta Batxilergoko 533 ikaslek hizkuntzak atzerrian ikasteko aukera izango dute Hezkuntza Sailak datorren urteko udan Alemanian, Erresuma Batuan, Frantzian eta Irlandan hizkuntzak ikasteko beken deialdia egin du Euskal Autonomia Erkidegoko Batxilergoko eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 3. eta 4. mailako ikasleek ingelesa, frantsesa edo alemaniera ikasteko aukera izango dute Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak kaleratu berri dituen bekei esker. Guztira, 533 ikasle izango dira Alemanian, Erresuma Batuan, Frantzian edo Irlandan hiru asteko egonaldiak egiteko aukera izango dutenak eta, horretarako, Eusko Jaurlaritzak ia 850.000 euro bideratuko ditu. Izena emateko epea urriaren 24an zabalduko da. Eskatzen diren baldintzen artean, honako hauek azpimarra daitezke: hautatutako hizkuntzan gutxienez 7 puntuko nota
lortzea aurreko ikasturtean; aurreko ikasturteko batez besteko nota eta hautatutako hizkuntzan jasotako notaren arteko batuketan 16 puntu edo gehiago lortu izana; eta, 2018an gehienez 19 urte izatea. Beka horien bidez jasotako dirua bidaia-gastuak, bidaia-asegurua, hizkuntza-ikastaroaren matrikula eta eskola-materiala, ostatua, mantenua eta ikastaroa emango den zentrorako hirigarraioa ordaintzeko erabili beharko da. Plazen banaketa egiterakoan, kontuan izan dira bai ikaslearen hezkuntza-maila, bai familiaren egoera ekonomikoa. Plazaren bat egokitu zaien ikasleek ezinbestekoa izango dute dagokion ordainketa egitea.
Guraso eta ikastetxeen arteko komunikazioa errazteko plataforma Eusko Jaurlaritzak familien eta ikastetxeen arteko komunikazioa errazteko plataforma bat garatu du Eusko Jaularitzako Hezkuntza Sailak gurasoen eta ikastetxeen arteko komunikazioa arindu eta eraginkorragoa egin nahi du eta, horretarako, besteak beste, notak, eskolarako hutsegiteak, bekak edo jangelaren inguruko informazioa eskainiko duen plataforma bat garatu du. Aipatu plataforma jada EHIGE (guraso-elkarteen federazioa) eta HEIZE (ikastetxe publikoetako zuzendaritzen elkarteak) elkarteetako ordezkariei aurkeztu zaie eta orain, ekarpenak egiteko tarte bat zabalduko da. Hezkuntza Sailetik azaldu denez, plataforma berriari esker gurasoen eta ikastetxeen arteko harremana zuzenagoa izango da. Jakitera eman denez, familia bakoitzak gune pribatu bat izango
luke aipatu plataforman. Behin barruan, gurasoek euren semealaben kalifikazioak, ikasleek eskolara egindako hutsegiteak, ziurtagiriak (sinadura elektronikoarekin) edota beka deialdiak ikusteko aukera izango lukete. Era berean, eta atarian erabiltzaile gisa erregistratu ondoren, beste zenbait informazio erabilgarrirekin batera, seme-alabak ikasten ari diren ikastetxeko egutegia ikusi ahal izango dute, baita haien eskola-ordutegia, ikasgai bakoitzeko irakaslearen izena, irakasleokin harremanetan jartzeko bideak edo jangela-zerbitzuaren inguruko informazioa ere. Bide honen bidez, halaber, datu pertsonalak aldatzeko eskaera egiteko aukera ere egingo da, bai familiaren datuak nahiz ikasle jakin batenak.
Esaera zaharrak ikasteko aplikazioa Bilboko enpresa batek euskara ikasten ari diren ikasleentzat esaera zaharrak ikasteko aukera emango dien aplikazioa garatu du. ‘Esaera zaharrak’ izena duen aplikazioa doan jaitsi daiteke Android sistemadun telefonoetarako eta IPhone eta IPadetarako. Jokalariek hitzak modu egokian ordenatu behar dituzte, esaera zaharrak osatzeko. Jokoak nota jakin bat jartzen du akatsen eta erabilitako denboraren arabera. Gainera, online ere joka daiteke, beste jokalari batzuen kontra. Sortzaileen hitzetan, aplikazioak ikasle eta euskal hiztunen artean euskararen erabilera sustatzea du xede.
hezkuntza
Ikastolen Elkarteak eta EKAI Center Fundazioak gazteen artean ekintzailetza kooperatiboa sustatzeko egitasmoa eta horri lotutako unitate didaktikoa aurkeztu dute. Izan ere, Donostiako Tabakaleran aurkeztu den proiektuak ez du ohiko ekintzailetza sustatzen, balio kooperatiboetan oinarritutako ekintzailetza baizik. Horretarako, hezkuntza-esparrutik aipatu ekintzailetza sustatu ahal izateko, unitate didaktiko bat ere prestatu da. Bertan, kooperatiba bat sortzeko erronka planteatzen zaie ikasleei eta, hiruko taldetan, ikasleek erronka horri aurre egin beharko diote. Hori egiten duten bitartean, adibidez, pentsatzen eta ikasten ikasiko dute, baita elkarrekin bizitzen ere. Alorrei dagokienez, hiru jorratuko dituzte: Historia, Ekonomia eta Ingelesa; betiere, euskara ardatz harturik. Egitasmoa Batxilergoko 1. mailako ikasleei dago zuzendua, hau da, 16-17 urteko gazteei.
5 Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
Gazteen artean ekintzailetza sustatzeko unitate didaktikoa
hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
6
Hezkuntza Sailak zorrotz jokatuko du eskola-jazarpeneko kasuetan Eskola-jazarpena ekiditeko prebentzio-plan bat jarriko da abian eta jazarpen mota horren inguruko txostenak landuko dira urtero Uda aurretik, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eskola-jazarpenaren inguruko txostena aurkeztu zuen. Txosten horretan oinarrituta, alderdi politikoek euren ekarpenak egin ahal izan dituzte eta, ekarpen horiekin, behin betiko txostena osatu da. Aipatu txostenean eskola-jazarpenaren biktima izan diren ikasleen iritziak jasotzen dira. Bertan jasotako datuen
arabera, Lehen Hezkuntzako ikasleen % 23 jazarpen mota horren biktima izan da. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren kasuan, kopurua arinki murrizten da, % 19raino, hain zuzen ere. Eskola-jazarpeneko kasuen bilakaera edo joera aztertuta, urtero gero eta kasu gehiago izaten direla ikus daiteke. Ondorioz, Eusko Jaurlaritzak eskola-jazarpenaren inguruko
txostenak landuko ditu urtero joera horren inguruko xehetasunak lortzeko. Gainera, Bizikasi izeneko prebentzio plana ere abian jarriko da. Legebiltzarrean izan den Hezkuntza batzordean Hezkuntza sailburu Cristina Uriartek azaldu duenez, eskolajazarpeneko kasuen kopuruan izan den azken urteetako gorakada egun gai horren inguruan den sentsibilitate
handiagoaren ondorio izan liteke. Zentzu horretan, sailburuak jazarpenkasu gehienetan mutilak protagonista direla azpimarratu zuen: Uriarteren hitzetan, jazarpen mota nagusia irainak dira eta Lehen Hezkuntzaren kasuan, ondoren, bazterketa eta eraso fisikoak. DBHn, berriz, ikaskideen ondasunak apurtzeko joera nabarmentzen da. Txostenean jasotzen denez, erasotzailea eta biktima ikasgela berean izan ohi dira. Lehen Hezkuntzan, erasoak, nagusiki, ikasgelatik at ematen dira (patioan) eta DBHn, aldiz, ikasgelan bertan. Eskola-jazarpenaren inguruko azterlana bi urtean behin burutu ohi den ebaluazio diagnostikoarekin batera egin zen. Orain, berriz, arazo horren larritasuna dela eta, urtero gauzatuko dela iragarri da. Uriartek aurreratu duenez, bi ikerketa mota burutu dira. Lehena LH eta DBHko ikasle guztiekin burutuko da eta, bigarrenean, ikasle kopuru zehatz batekin. Bi ikerketa horiek urtero txandakatuko dira. Alderdien ekarpenei dagokienez, EH Bilduk arazo horri aurre egiteko baliabide gehiago eskatu ditu. Horien artean, irakasleriaren trebakuntzan sakontzea eta jada itundutako ikastetxeetan ezarri den KIVA metodo finlandiarra eskola publikoetan ere ezartzea eskatu da. PSE-EE hartutako neurrien alde azaldu da eta Elkarrekin-Podemosek, berriz, arazo horri aurre egiteko inbertsio gehiago egin behar direla aldarrikatu du.
hezkuntza
7 Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
• Cristina Uriarte sailburuaren esanetan, eskolajazarpeneko kasuen kopuruan izan den gorakada egun gai horren inguruan den sentsibilitate handiagoaren ondorio izan liteke
Gastu publikoa ikasleka Autonomia Erkidego bakoitzean hezkuntza ez-unibertsitarioko ikastetxe publikoetan 2009an eta 2014an (eurotan) 10.000
hezkuntza
8.000
8
3.000
Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
9.000
1.000
7.000 6.000 5.000 4.000
2.000
Euskadi
Nafarroa
Kantabria
Asturias
Galizia
Gaztela eta Leon
Extremadura
Errioxa
Balear Uharteak
Aragoi
Kanariar Uharteak
Murtzia
Katalunia
Gaztela-Mantxa
Andaluzia
2014
Valentziako Erkidegoa
2009
Madril
Espainia
0
Iturria: Hezkuntza Ministerioa
Euskadi da ikasle bakoitzeko diru gehien inbertitzen duen autonomia erkidegoa Batez beste, Euskal Autonomia Erkidegoan urtero 8.976 euro inbertitzen dira ikasle bakoitzeko, beste autonomia-erkidegoetan baino askoz gehiago Estatuko Hezkuntza Ministerioak ezagutzera eman dituen datuen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoa da, Estatu mailan, ikasle bakoitzeko diru gehien inbertitzen duen autonomia-erkidegoa. Datuak 2014. urtekoak dira, urte horretan aurrekontu
kontsolidatuak izan ziren azken urtea izan baitzen. Datu horien arabera, Euskadik ia 9.000 euro (8.976) inbertitzen ditu ikasle bakoitzeko urtero. Sailkapen horretan, Euskadiren atzetik Nafarroa, Kantabria, Asturias, Galizia eta Gaztela eta Leon
aurkitzen dira, eta autonomia-erkidego horietan guztietan ikasle bakoitzeko batez besteko inbertsioa 6.000 eurotik gorakoa da. 5.000 euro inguruko inbertsioa egiten duten autonomia erkidegoak Katalunia, Murtzia eta Valentzia lirateke eta, hortik behera,
Gastu publikoa
Gastu publikoa ikasleko ikastetxe publikoetan 2009 2014 Hezkuntza ez-unibertsitarioa, eurotan
Gastua etxebitzitzetan Milioi eurotan
Madril
2005 Andaluzia
40.088 8.084
GaztelaMantxa
2006 43.441
Katalunia
8.441 2007 47.267 8.753 2008 51.716 8.729 2009 53.895 9.013
Murtzia
53.099 9.309 2011 9,773 2012 46.476
11.370 2014 44.847 11.560
Aragoi
Errioxa
Gaztela eta Leon Galizia
Kantabria Nafarroa
46.649
Espainia
Iturria: Hezkuntza Adierazleen Estatu-sistema. 2017ko edizioa.
9
5.386 4.746 5.261 4.841 5.669 5.175 5.594 5.372 6.091 5.592 6.320 5.649 5.826 5.881 6.423 5.981 6.832 6.241 6.916 6.435 6.848 6.539 7.034 6.866 9.530
Euskadi
2015 (behin behinekoa) 11.863
5.711 4.591
5.017
Asturias 44.975
4.510
Kanariar Uharteak
10.706 2013
4.629
4.995
Extremadura 50.631
4.084
Valentziako Erkidegoa
Balear Uharteak
2010
4.842
8.976 5.606 5.169
hezkuntza
Gastu publikoaren eta etxebizitzen gastuaren eboluzioa hezkuntzan
Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
adibidez, Madril, Andaluzia eta GaztelaMantxa aurkitzen dira. Adituen ustez, Euskal Autonomia Erkidegoari eta Nafarroako Foru Erkidegoari finantzaketa-sistema propioa izateak mesede egiten die. Bestalde, Asturias edo Kantabriaren moduko erkidegoetan nekazal guneetan diren eskolen kopurua handiagoa denez, hezkuntza publikoan egin beharreko inbertsioa ere altuagoa da. Datu horiek azken urteetan izan den joera berresten dute. Adituen ustez, hezkuntzan egiten diren inbertsioek eragin zuzena dute ondoren ikasleek lortzen dituzten emaitzetan. Hala ere, gogoratu behar da Euskadik azken PISA Txostenean lortu dituen emaitzak nahiko kezkagarriak izan direla eta, oro har, egindako inbertsiotik espero zitekeenatik urrun. Madrilen, aldiz, inbertsioa txikia izanik emaitzak ez dira hain txarrak, seguruenik, autonomiaerkidegoo horretan maila sozioekonomikoa nahikoa altua delako eta, ondorioz, familiek inbertsio falta hori oraketzen dute. Estatu mailan diren aldeak oso nabarmenak dira: penintsularen iparraldean hezkuntzan gehiago inbertitzeko joera dago eta aldea gero eta handiagoa da. Emaitzetan ez ezik, inbertsio horiek eragin zuzena dute, adibidez, eskola-uzte goiztiarraren tasetan. Horrela, inbertsio txikiagoak egiten dituzten autonomia erkidegoetan derrigorrezko hezkuntza ez duten edo DBHko titulua lortu eta ikasten jarraitzen ez duten ikasleen kopurua altuagoa da. Ministerioaren datuek hezkuntzan izan diren murrizketak ere uzten dituzte agerian. Horrela, 2009. eta 2014. urteen artean, Extremaduran izan ezik, beste autonomia erkidego guztietan ikasle bakoitzeko egin den batez besteko inbertsioa murriztu egin da. Estatuak hezkuntzan egiten duen inbertsioa nahikoa urria da Europako beste herrialdeekin alderatuta. Eurostatek eman dituen datuen arabera, Espainia hezkuntzan egiten den inbertsioen sailkapenaren azken postuetan aurkitzen da, Bulgariaren maila berean eta soilik Errumaniaren, Irlandaren eta Italiaren aurretik.
hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
10
Euskadin Lanbide Heziketa Dualean ari den ikasleen kopurua % 48 hazi da Heziketa Dualean parte hartzen duten enpresen kopurua ere % 38 hazi da, eta mila enpresako kopurua gainditu da Pasa den irailaren 14an eta 15ean Lanbide Heziketaren Nazioarteko Jardunaldiak egin ziren Donostiako Kursaal Jauregian. ‘Aurrerantz’ lelopean burutu ziren jardunaldi horietan Lanbide Heziketa Duala eta Lanbide Heziketako ekintzailetza edo motibazioa izan dira hizpide nagusiak.
Jardunaldien irekiera-ekitaldian Hezkuntza sailburu Cristina Uriartek Euskadiko Lanbide Heziketa Dualak azken urteotan izan duen bilakaera positiboa nabarmendu zuen. Gainera, Uriartek heziketa mota horrek ematen duen lan-munduko txertatze-tasa bikaina ere azpimarratu zuen. Horrela,
azken bost urteetan LH Duala burutzen ari diren ikasleen kopurua biderkatu egin da. 2012-13 ikasturtean 124 ziren programa horretan parte hartzen ari ziren ikasleak. Ikasturte honetan, berriz, 1.804 dira. Aurreko ikasturtearekin alderatuta (2016-17 ikasturtea), ikasle kopurua % 48 hazi da.
hezkuntza ± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
11
Ikasleen kopuruak ez ezik, Lanbide Heziketa Dualan parte hartzen duten enpresen kopuruak ere gora egin du. Horrela, 2012-13 ikasturtean ziren 95 enpresetatik aurtengo 1.023 enpresetara pasatu da. Aldeko ikasturtearekin alderatuta, hazkundea % 38koa izan da. Euskadin, Lanbide Heziketa Duala amaitzen duten ikasleen % 81,73k –2 urteko planetan zein 3 urtekoetan– lan-kontratua sinatzen dute prestakuntza amaitu eta hurrengo egunean. Lan-munduko txertatzetasa hori bat dator ikasle, enpresa zein ikastetxeei egin zaien inkestak utzi dituen emaitzekin. Donostian burutu diren jardunaldiak Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eta Europako Batzordeak (AEfAEuropean Alliance for Apprenticeships. Ikaskuntzarako Itun Europarraren bidez) antolatu dituzte. Bi egunez, 500 ordezkarik Lanbide Heziketaren inguruan eztabaidatu dute. Ordezkariak, Europako herrialdeetatik ez ezik, Mexikotik, AEBtik edota Indiatik ere etorriak ziren. Horri esker, mundu osoan garatzen ari diren Lanbide
Ikasturtea
Ikastetxeak
Ikasleak
Enpresak
2012-2013
27
124
95
2013-2014
44
238
176
2014-2015
58
402
311
2015-2016
71
759
475
2016-2017
84
1218
739
2017-2018
97
1804
1023
Heziketa Dualaren inguruko hainbat esperientzia ezagutzeko aukera izan zen, erakundeen eremutik azalduak batzuk, prestakuntza mota horretan parte hartzen duten ikasleen zein enpresen ikuspuntutik azalduak beste batzuk. Lanbide Heziketako sailburuorde Jorge Arévalok Euskadin ezarri den eta emaitza bikainak ematen ari den Lanbide Heziketa Dualaren eredua azaldu zuen, bereziki, Enpresa Txiki eta Ertainentzako berrikuntza aplikatuan, ikaskuntzako metodologia aktiboetan, garapen jasangarrian edo berrikuntza-errutinetan Euskadiko Lanbide Heziketak azken urteotan egin duen ibilbidea azpimarratuz. Jardunaldietan agerian geratu zen
moduan, Euskadiko Lanbide Heziketa eredugarritzat jotzen da nazioarteko esparruan. Zentzu horretan, Euskal Autonomia Erkidegoa Ikaskuntzarako Itun Europarrean parte hartzen duen lehen eskualdea izan dela nabarmendu behar da. Nazioarteko Jardunaldi horien karietara, beste bi euskal kide batu dira Ikaskuntzarako Itun Europarrera: Confebask eta Mondragon taldea. Confebaskek 2017-2020 aldian zehar 14.000 ikaskuntza-plaza eskaintzeko konpromisoa hartu du eta Mondragon taldeak, berriz, 100. Euskadiko bi kide berriekin batera, beste 9 eragile europar ere sartu dira itunean, Frantzia, Irlanda, Kroazia, Letonia eta Danimarkakoak.
hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
12
Gero eta emakume zientzialari gehiago Zientzia Euskadin 2017 txostenaren arabera, gero eta emakume gehiago dira doktoregotza lortzen dutenak, baina horrek, oraindik, ez du isla lan-esparruan Zientzia Euskadin 2017 Txostenaren arabera, 12.000 dira Euskal Autonomia Erkidegoan lanaldi osoko dedikazioa duten zientzialarien kopurua. Horietatik, heren bat (% 35) emakumeak dira, baina gero eta gehiago dira doktoregotza lortzen duten emakumeak. Izan ere, emakume gehiago dira doktoregotza amaitzen dutenak gizonak baino. Doktoregotza amaitzen duen gizon bakoitzeko 1,22 emakumek amaitzen dute ikasketa maila hori. Hala ere, txostenean jasotzen den moduan, kopuru horiek ez dute isla lanmerkatuan. Horrela, lanean diren zientzialarien artean gizonezkoak dira nagusi, 2/3 proportzioan, hain zuzen ere. Txostenean, ikerketa-arloko langileez gain, beste hainbat datu aztertzen dira: zientziaren finantzaketa, emaitza zientifikoak, transferentzia teknologikoa... Txostenean jasotzen denaren arabera, ekoizpen zientifikoak gora egin duela azpimarratu behar da. Horrela, azken hamar urteetan 2.100 dokumentu argitaratzetik 5.212 dokumentu argitaratzera pasatu gara (% 148ko hazkundea). Kopuru horiekin, Euskadi da, Estatu mailan, ekoizpenik handiena duen bosgarren autonomiaerkidegoa, Madrilen, Kataluniaren, Andaluziaren eta Valentziaren atzetik. Euskadin egiten den ekoizpen zientifikoa Estatuan ekoizten denaren % 6,61 da. Kopuruan ez ezik, argitalpenen kalitatean ere gorakada nabarmena eman da. Horrela, lehen kuartileko aldizkarietan argitaratutako ekoizpen zientifikoaren kopurua etengabe hazi da Euskadin azken hamarkadan, % 42,6tik % 51,62ra igaroz 2015ean. Gainera, ikerketen emaitzak argitaratzerakoan, Euskadiko ikertzaileek lankidetzan
jardun ohi dute mundu osoko eragile zientifiko nagusiekin: Estatu Batuak, Alemania, Erresuma Batua, Frantzia eta Italia. Nazioarteko lankidetza horietan, Euskadiko ikertzaileek nagusitasunezko posizioa izan ohi dute, eta kasu askotan, argitalpenen egile nagusiak izan ohi dira. I+G arloko gastuak autonomiaerkidegoetako BPGan duen portzentajeari dagokionez, Euskadi dugu 2015eko zerrendaburu BPGaren % 1,93az, Madrilen, Nafarroaren eta Kataluniaren aurretik. Era berean, Euskadi hirugarren autonomia-erkidegoa da H2020 esparru programari atxikitako finantzaketa lehiakorra erakartzeko gaitasunari dagokionez (303 milioi â‚Ź), Kataluniaren eta Madrilen atzetik. Gainera, Euskadik lortutako finantzaketa ia-ia bikoiztu egin du laugarren autonomia-erkidegoak (Valentziar Komunitatea) eskuratutakoa.
H2020 Esparru Programa giltzarrizko tresna bilakatu da Europar Batasuneko ikerketa- eta berrikuntzajardueretarako. Tecnalia, UPV/EHU eta Tekniker dira horrelako finantzaketa lehiakorra duten zentro nagusiak. Sektorekako ekoizpenari begiratuta, Euskadiko zientzia-ekoizpen osoaren % 57 inguru unibertsitateei dagokie –UPV/EHU buru dela, indexatutako 2.741 argitalpeneko ekarpenaz–, eta jarraian osasun sektorea eta zentro teknologikoak daude. Azken urteotan, euskal zientzia-sisteman gero eta garrantzi handiagoa duten eragile berriak agertu dira (BERC zentroak eta IKZak). Berriki sortutako BERC zentro eta IKZ batzuek 100 argitalpen zientifiko baino gehiago indexatuak dituzte urtean, eta horiexek dira aipamen-kopururik handiena jaso dutenak dokumentu bakoitzeko.
13
hezkuntza
Afrodita. Caos. Desioa. Sexo. Amodioa?
± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
14
Begoñazpi ikastolako ikasle-talde baten ideia batean oinarrituta, Bilboko Berreginen Museoak ‘Afrodita. Caos. Desioa. Sexo. Amodioa?’ izeneko aldi baterako erakusketa zabaldu du. Erakusketa ikusgai izango da datorren urtearen maiatzera arte. Begoñazpi ikastolako DBHko 4. mailako ikasleek hezkuntza-proiektu bat garatu zuten duela urtebete, Museoko funtsak eta espazioa abiapuntu gisa harturik. Ikastolako ikasleek formatu txikiko erakusketak diseinatu zituzten. Ikasturtearen amaieran, ebaluazio-mahai bat antolatu zen; lanak aztertuta, konturatu ziren benetako erakusketa bat antola zitekeela Irene Campillok eta Olatz Gonzálezek proposatutako lanaren harira: Amodioaren bila. Ikasleek amodio-motak aztertu nahi zituzten (erromantikoa, anaiartekoa, platonikoa…), hainbat garaitako eskulturetan adierazten zenaren arabera, eta Afroditaren eta Venusen figurek haragiztatzen zuten amodioaren kontzeptuari tiraka. Museoak hasierako asmoa birplanteatu du, eta Afroditaren irudiari eman dio garrantzia: halaxe erakutsiko da amodioa oso ezberdin ulertzen zela Antzinako Grezian eta gaur egunean. Afrodita. Caos. Desioa. Sexo. Amodioa? erakusketan 11 obra eta 3 koadro-inpresio biltzen dira (bi Boticellirenak eta bat Rubensena), eta bete-betean erakutsiko da Afroditaren mundua. Gainera, hainbat eskultura erakutsiko dira (Miloko Venus, Cnidosen Afrodita eta Ludovisi tronua, besteak beste), eta hiru ataletan banatuko da: lehenik, Afroditaren izaera aztertuko da; bigarrenik, amodioaren eta sexu-desiraren jainko gisa izandako eginkizunak aztertuko dira; eta, azkenik, Afroditak eta haren mitologiak panteoi olinpikoko jainkotasun nagusiekin zer-nolako harremana zuten arakatuko da.
Euskadiko Lanbide Heziketa 3D inpresioko trebatzaile akreditatua izango da Akordio honen bidez, Euskadiko Lanbide Heziketa 3D inprimagailuen fabrikazioan liderra den Stratasys enpresaren formatzaile akreditatu bihurtu da Eusko Jaurlaritzak 3D inprimagailuen fabrikazioan liderra den Stratasys empresa estatubatuarrarekin hitzarmen bat sinatu du. Horren baitan, Euskadiko Lanbide Heziketak 3D inpresioaren arloan emango duen prestakuntzak Estatu Batuetako Stratasys enpresaren akreditazioa izango du. Modu horretan, Euskadiko Lanbide Heziketak, Tknika – Lanbide Heziketari Aplikatutako Ikerketa eta Berrikuntzako EAEko Zentroaren bidez, 3D inpresioaren erabileraz eta aplikazioez prestakuntza eskaini ahal izango du eta, prestakuntza hori jasotzen duten ikasle zein profesionalek Stratasys enpresaren ziurtagiria jasoko dute. Berritasun hau garrantzi berezikoa da, ikasle eta profesionalentzat ez ezik, baita Euskadiko produkzio-ehuna
osatzen duten enpresentzat ere. Batetik, 3D inpresio profesionalaren inguruko prestakuntza hori jaso eta fabrikatzailearen beraren ziurtagiri ofiziala eskuratzen duten ikasle nahiz profesionalek, enplegagarritasunean hobekuntza nabarmena izango dute: gero eta eskaera gehiago duen arloan lan-aukerak agertuko baitzaizkie, eta enpresetan presentzia handia duten inprimagailu horien inguruko berariazko ezagutza egiaztatu ahal izango baitute. Aldi berean, arlo horretan lanean hastear dauden edo hasi berri diren euskal enpresek ongi kualifikatutako langileak aurkituko dituzte. Hitzarmen horrek atzerriko hainbat ikasle Euskadiko Lanbide Heziketara erakarriko dituela espero da.
Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
15
hezkuntza
giza eskubideak ± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
16
Mediterránea
Migrazioak, aterpea eta babesa izango dira Zinexit zine-erakustaldiaren 8. edizioaren ardatza Azaroaren 6 eta 9 bitartean izango dira emanaldiak Bilbon, Getxon, Gasteizen, Barakaldon eta Basaurin ZINEXIT Elkarbizitzaranzko Zine Erakusketaren VIII. edizioa azaroaren 6 eta 9 bitartean egingo da. Biktimen eta Giza Eskubideen zuzendari Monika Hernandok azaldu duenez, aurtengo edizioaren xedea da ”denontzako plaza bat eskaintzea, gizarteak parte har dezan eta inguruan ditugun eta kezkagarri zaizkigun gaiak jorra ditzagun, zinema hartuz aitzakia, gogoeta eta
pentsamendu kritikoa sustatzeko”. Aurtengo edizioaren ardatza gerratik, jazarpenetik, miseriatik eta bidegabekeriatik ihesian alde egin behar izan dutenen errealitateak izango dira. Ildo horretan, Zinexiten aurrerapena diren Zinexit Topaketen III. edizioaren barruan Jonas Carpignano zuzendari italiarraren ”Mediterránea” filma eskaini zen pasa den urriaren 10ean. Aipatu
lana dokumental estilozko fizkioa da eta Burkina Fassotik Italiara bi gaztek egiten duten bidaia azaltzen du. Filmak arrakasta handia izan zuen 2015eko Canneseko Kritikaren Astean, eta hainbat jaialditan harrera ona izan du, hala nola Zurichekoan, Stockholmekoan edo Bruselakoan. Aurtengo edizioaren barruan bost film ikusi ahal izango dira: ‘The
hezkuntza giza eskubideak
The good postman
Les Sauteurs
good postman’ (Bulgaria-Finlandia), ‘Les Sauteurs’ (Danimarka), ‘Marija’ (Suitza), ’50 feet from Syria’ (AEB), eta ‘Zuk’ (Euskadi). Azken hori, Unax Blancoren dokumentala da eta, bertan, CEAR-Euskadi, Zaporeak, Ongi Etorri Errefuxiatuak eta Salvamento Marítimo Humanitario euskal erakundeetako kideen lau istorio azaltzen dira modu paraleloan. Aipatu film bakoitzaren ostean solasaldiak antolatu dira bertan jorratzen diren gaien inguruan eztabaidatzeko. Gainera, Zinexit Eskolaren barruan, ‘Printze txikia’ (Frantzia) izeneko lana ere eskainiko da. Zinexit Eskola LH1 eta LH4 maila bitarteko ikasleei bideratutako egitasmoa da eta irakaskuntzan Giza eskubideen gaia jorratzea du helburu. ‘Printze txikia’ filmak pentsamenduaren askatasunerako eskubidea bultzatu eta gure gizarteko arlo atzerakoi eta solidario ez direnenganako inkonformismoa bultzatzen du indar eta irudimen handiz.
”Film Sozialak” Zinema Ikusezinaren 9. nazioarteko jaialdia Aurtengo ediziorako, 81 film hautatu dituzte, 53 herrialde ordezkatuta Urriaren 19 eta 26 bitartean ‘Film Sozialak’ Zinema Ikusezinaren Nazioarteko 9. Jaialdia ospatu da. Jaialdia, bereziki, Bilboko Azkuna Zentroan garatu da, baita Bizkaiko eta Arabako beste hainbat udalerritan ere. Guztira, 53 herrialdetako 81 film izan dira aurtengo edizioan. Jaialdia KCD-Kultura, Communication y Desarrollo Gobernuz Kanpoko Erakundeak antolatzen du eta Eusko Jaurlaritzaren babesa du. Aurkezpen-ekitaldian, adibidez, Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentziako zuzendari Paul Ortegak hartu zuen parte. Film Sozialak jaialdiaren xedea zabalkunderako eta elkartzeko espazioak sortzea da. Xede horrekin
erabiltzen ditu eduki sozialeko komunikazio-tresnak, herritar kritikoak eta gogoetazaleak sortzeko eta gizagarapen ekitatibo eta jasangarria sustatzeko. Esan bezala, jaialdia nagusiki Bilboko Azkuna Zentroan garatu da baina, horrez gain, bigarren hezkuntzako eta lanbide-heziketako bederatzi ikastetxetara ere barreiatu da, bai eta Bizkaiko eta Arabako beste 11 egoitzatara ere. Aurtengo jaialdira 1.160 lan aurkeztu dira, eta horietatik 81 hautatu dira (54 dokumental, 21 fikzio-lan eta 6 animazio-lan), 53 herrialderen ordezkari. Lehiatuko diren lanen % 43,21 emakumeek zuzenduak dira; beraz, jaialdi hau bakarra da parekotasunean.
± 18 //etorkizuna.eus 2017 2017 urria
17
50 feet from Syria
giza eskubideak ± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
18
Begirada kontzienteak Erakusketa Cristina Enean Inoiz pentsatu al duzu zer-nolako eragina duten zure eguneroko ohiturek eta jokabideek tokian-tokian eta mundu osoan? World Press Photo izandako Fernando Moleresen argazkien bidez eta horiekin batera garatzen ari diren beste hainbat ekintza osagarrien bidez, gure egungo garapen-ereduari buruzko
Eman minutu 1 Hezkuntza inklusibo eta ekitatiboaren alde UNESCO Etxeak antolatuta ‘Eman minutu 1’ lehiaketak giza eskubideen inguruan den edozein arazoei buruz gizartea sentikor bihurtzea du helburu. Lehiaketa jada 2010. urtean ospatu zuen lehen edizioa eta aurten, zortzigarren edizioan, gai nagusia hezkuntza inklusibo eta ekitatiboa izango da. Lehiaketan parte hartzeko, interesdunek ikus-entzunezko lan bat prestatu beharko dute aipatu gaiaren inguruan. Gehienez minutu bateko iraupena izango dute lanek (kreditu-tituluak kontuan hartu gabe). Edozein hizkuntzatan aurkeztu ahal izango dira lanak eta honako formatu hauetakoren batean: mov, avi, flv, mpeg, mp4. Pertsona bakoitzak nahi beste ikus-entzunezko lan aurkeztu ahal izango ditu eta taldean ere egin daiteke. Lanak aurkezteko epea urtarrilaren 31n amaituko da.
gogoeta kritikoa egiten da Cristina Enea Fundazioak antolaturiko erakusketan. Aldi berean, aipatu erakusketak munduko bidegabeko errealitateak eraldatzeko dugun gaitasunaz eta hau eraldatzen ari diren alternatibak aurkezten ditu. Tokiantokian zein nazioarteko mailan lanean daudenak. Erakusketa pasa den irailaren
14an inauguratu zen eta zabalik izango da azaroaren 30era arte. Antolaketan, besteak beste, honako erakunde hauek ere parte hartu dute: Saretuz, SOS Arrazakeria, Emaus, Setem Hego Haizea, Arropa Garbia Kapaina, Jantzigain, Sindesperdicio, Donostiako Pobrezia Zero Plataforma eta Mugarik Gabe.
Zabalik da ”Artea eta Giza Eskubideak, Haur eta Gazteen XIV. Ekitaldian” parte hartzeko epea Donostiako Udalaren Giza Eskubideen atalak ‘Artea eta Giza Eskubideak, Haur eta Gazteen 14. ekitaldian’ parte hartzeko deialdia egin du. Lanak datorren urteko urtarrilaren 29ra arte aurkeztu ahal izango dira. Aurtengo edizioaren gai nagusia 1948ko Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalaren 70. urteurrena izango da. Gai horretan oinarrituta, gazteek aldarrikapen horren 1. artikuluaren inguruko marrazki bat egin beharko dute. Aipatu artikuluak pertsona guztien eskubideak eta oinarrizko askatasun guztiak osorik eta berdintasunez gozatzen ditugula ziurtatzen eta babesten du. Lehiaketa ikastetxe, haurtxoko, gazteleku eta beste hainbat puntutan sustatuko da. Parte-hartzailearen adinaren arabera, lau kategoria proposatzen dira (6-8 urte, 9-12 urte,
13-15 urte eta 16-18 urte) eta bakoitzean lanak banaka edo taldeka aurkez daitezke. Aurkezten diren Lan guztiak ikusgai egongo dira 2018ko apirilaren 16tik 30era, Victoria Eugenia antzokiko erakusketa aretoan, Okendo plazan. Epaimahai ofizialak aurresailkapen bat egingo du, eta irabazleak nortzuk diren erabakiko du; gero herritarrek ere horien artean kategoria bakoitzeko lanik hoberenak aukeratu ahal izango dituzte Giza Eskubideen web gunearen bidez: www.donostia.eus/gizaeskubideak. Sariak 2018ko apirilaren 29an banatuko dira, Donostiako Udaleko Pleno aretoan. Gainera, ”Bazen behin irudi bat...” liburuxka argitaratuko da parte-hartzaile guztiei banatzeko, lanik onenen eta sentiberatasun gehien dutenen hautespen batekin.
UPV/EHUko, Deustuko Unibertsitateko eta Mondragon Unibertsitateko errektoreek 2018-2020 aldirako plana aurkeztu dute Urkullu Lehendakariarekin batera
19 ± 18 //etorkizuna.eus 2017 2017 urria
UPV/EHUko errektore Nekane Balluerkak, Deusto/Deustuko Unibertsitateko errektore Jose María Guibertek eta Mondragon Unibertsitateko errektore Vicente Atxak Iñigo Urkullu lehendakariarekin bizikidetzaren eta giza eskubideen arloan 2018-2020 aldian partekatuko dituzten konpromisoen oinarriak finkatu dituzte. Eusko Jaurlaritzaren eta Euskadiko Unibertsitateen arteko lankidetza esparru horretan azken urteetan garatu den lana da eta bizikidetzaren eta giza eskubideen arloan estrategikoak diren instituzioen arteko egiturazko lankidetzaren erreferentziak sendotzea izan du helburu. Unibertsitatearen kasuan, berritutako konpromisoak unibertsitateetan giza eskubideetarako eta bizikidetzarako heziketarekin lotutako jarduerak bultzatu eta dinamizatzea izango du helburu. Horren ildora, unibertsitate bakoitzak urteko jarduera-plan propioa diseinatuko du. Plan horien barruan, ‘Adi-Adian’ programa barneratzeko, memoriari buruzko hausnarketa kritikoa egiteko edota Memoriaren Egunean jarduera desberdinak garatzeko aukera izango dute. Eusko Jaurlaritzak, berriz, kontu-sail bat esleituko du urtero aurrekontuan unibertsitateetako campusetan jarduera horiek garatzen laguntzeko. Aldi berean,
laguntza teknikoa ere eskainiko du ekimen horiek gauzatzeko. Gainera, eta konpromiso partekatu horren baitan, Giza Eskubideen, Bizikidetzaren eta Lankidetzaren Idazkaritza Nagusiak eta Gogorak unibertsitate bakoitzeko sail espezifikoen, zentroen, institutuen edo katedren laguntzaz txostenak, azterlanak edo ikerketa espezifikoak egitea bideratu ahal izango dute.
Hiru unibertsitateek eta Eusko Jaurlaritzak bere gain hartu duten konpromiso horrek bi helburu ditu. Lehenik eta behin, giza eskubideak sustatzeko eta aldezteko lana unibertsitateekin partekatzea. Bigarrenez, bizikidetzaren eta giza eskubideen arloan inplikazio pertsonala eta erantzukizun soziala sustatuko duten programak eta ekimenak bultzatzea unibertsitatearen esparru estrategikoan.
GIZA ESKUBIDEAK ATALA EUSKO JAURLARITZAKO, LEHENDAKARITZAKO BAKEGINTZA ETA BIZIKIDETZARAKO IDAZKARITZA NAGUSIKO BIKTIMEN ETA GIZA ESKUBIDEEN ZUZENDARITZAREN LAGUNTZAREKIN BURUTZEN DA
LEHENDAKARITZA Bakegintza eta Bizikidetzarako Idazkaritza Nagusia
hezkuntza giza eskubideak
Euskadiko unibertsitateek bizikidetzaren eta giza eskubideen arloan zuten konpromisoa berritu dute
PRESIDENCIA Secretaría General para la Paz y la Convivencia
gazteria ± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
20
Gazteak hazten-Growing Young: Elikaduraren eta gastronomiaren etorkizuna aztergai Aztik antolatuta, irailaren amaieran burutu zen Gazteak hazten-Growing Young sinposioan etorkizunean izango den elikaduraren iraultza eta horrek gure osasunean izango duen eragina izan zen hizpide Irailaren 27 eta 29 bitartean ”Gazteak hazten-Growing Young” kongresua egin zen Bilboko Bizkaia Aretoan. Aztik antolatu zuen sinposio horretan hiru izan ziren, nagusiki, eztabaidatu ahal izan ziren etorkizuneko erronkak: zergatik jaten dugun jaten duguna, zer dakigun nutrizioari eta elikagaiei buruz, eta zein izango den elikaduraren eta gastronomiaren etorkizuna. Aipatu erronka horien barruan, adibidez, honako gai zehatzago hauek jorratu ziren:
doitasun-nutrizioa, plazera vs osasuna, big data, zientzia, pertsonalizazioa, gizartea, osasuna, teknologia, elikagaien industria, kontsumitzailea eta merkatua. Kongresuaren irekiera-ekitaldian Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politikako sailburuorde Bittor Orozek azpimarratu zuenez, ”Euskadin euskal elikaduraren eta gastronomiaren ildo nagusietan aurrera egiteko lan egingo du: Segurua, Osasungarria, Berezia eta Jasangarria
(gizarteari, kulturari, ekonomiari eta ingurumenari dagokienez), baina beste ikuspuntu batetik, Elikaduraren Balio Katearen paradigmatik, lehen sektoreko ekoizpenetik elikagaien kontsumora iritsi arte; tartean, hor daude eraldaketa, banaketa eta merkaturatzea, gastronomiara iritsi arte”. Esan bezala, kongresuaren lehen egitekoa ‘Zergatik jaten dugu jaten duguna?’ galderari erantzutea izan zen. Zentzu horretan, osasuntsu eta gustura
gazteria
21 osasunari, teknologiari, industriari, zientziari eta berrikuntzari buruzko gaurkotasun handiko eztabaida batean hartuko dute parte. Jakintza eta
aplikazio industriala antolatu beharra daukagu, eta tokiko jarduketak garatuta soluzio globalei erantzun ahal izango diegu”.
± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
jatea ea posible ote den argitu nahi izan zen. Lan horretan, Iñaki Martínez de Albéniz (UPV/EHU), Jaime Martín (LANTERN) eta Bittor Rodríguez (UPV/ EHU) aritu ziren. Bigarren ardatza elikagaien inguruan dugun ezagutza edo informazioaren ingurukoa izan zen. Kasu horretan, zientziari eta elikadurari lotutako gaiak aztertu ziren, diagnostikoaren ikuspegitik, bai eta gizabanakoek elikatzeko izan beharreko jokabideari buruzkoak ere. Azkenik, hurrengo elikadurairaultzaren aurrean ote gauden argitu nahi izan zen. Matxalen Uriarte AZTIko Elikadura eta Osasun arloko koordinatzaile eta kongresuaren arduradunak nabarmendu duenez, ”eztabaida izan da sinposioaren ardatz nagusia. Sektoreak eta eragileak elkarrengana hurbildu nahi ditugu, jarduteko estrategia berriak eztabaidatzeko eta diseinatzeko. Bertaratzen direnek elikadurari,
gazteria ± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
22
Adingabeak izango dira drogen kontsumoaren prebentziorako euskal politiken lehentasuna Euskadiko eta Islandiako adituek parte hartu dute adizkzioak prebenitzeko Bilbon izan den jardunaldi batean Gazteen artean alkoholaren eta drogen kontsumoa ekiditeko Islandian garatu duten Youth in Iceland izeneko programa eredu bilakatu da Europan. Horren berri emateko, aipatu programaren arduraduna den Jón Sigfússon Bilbon izan zen. Menpekotasunak prebenitzeko politika publikoak aztertzea helburu zuen jardunaldian Iñigo Urkullu Lehendakaria ere izan zen. Urkulluk irekieraekitaldian adierazi zuen moduan, ”hobetzeko eta norabide horretan aurrera egiten jarraitzeko ikastea da legegintzaldi honetan gure gobernuekintzaren ardatz nagusietako bat. Unibertsaltasunaren, elkartasunaren, zuzentasunaren, kalitatearen
eta herritarren parte-hartzearen printzipioetatik abiatuta, pertsona bakoitzaren behar berezietara hoberen egokitzen den arreta emanez eta kolektibo nagusi gisa adingabeak eta gizartean ahulenak diren kolektiboak izanik”. Lehendakariak lan horretan azken urteetan Euskal Autonomia Erkidegoan egin den lana azpimarratu du. Izan ere, iaz Eusko Legebiltzarrak Adikzioen eta Droga-mendekotasunen Arreta Integralerako Legea onetsi zuen aho batez eta, uda honetan, berriz, Adikzioen VII. Plana jarri da abian. Azken hori, EAEn esparru horretan egiten diren estrategia eta esku-hartze guztiak planifikatzeko, antolatzeko eta koordinatzeko tresna da.
Era berean, Urkulluk gogora ekarri du Adingabeak eta Alkohola Programaren esparruan, azken urteotan, gazteen artean alkoholaren kontsumoa prebenitzeari buruzko erakunde-ekintza areagotu dela, zenbait funtsezko eremutan, besteak beste, komunitate-, hezkuntza -, osasun-, araudi- eta sentsibilizazioinguruneetan. Jardunaldiaren xedea, era berean, adikzioen prebentzioan lan egiten duten sare publikoko eta eremu pribatuko eragile eta erakundeen arteko koordinazioa eta lankidetza sustatzeko eta fenomeno horrek dakartzan dimentsio eta beharrei erantzuteko foroa izatea da.
gazteria
Gazte-erakundeek IV. Gazte Planerako iradokizunak egin dituzte
± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
24
Urrian zehar Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak hainbat saio antolatu ditu garatzen ari den IV. Gazte Plana zehazteko ekarpenak jasotzeko. Printzipioz, asmoa aipatu plana urteamaieran onestea da. Gazteria zuzendari Ander Añibarrok azaldu duenez, lanjardunaldi horietan eztabaida mailak antolatu dira eta, horietan, erakundeetako ordezkariek euren ideiak azaldu dituzte. Nagusiki, emantzipazioa, osasuna, ongizatea, berdintasuna, hezkuntza, partehartzea eta gizarte-konpromisoa izan dira jorratu diren gaiak. Topaketetan, Eusko Jaurlaritzaren zuzendaritzek, forualdundiek, udalek, Eudelek eta Euskadiko Gazteriaren Kontseiluak parte hartu dute, eta iradokizunak eta proposamenak egin dituzte, Planaren arlo bakoitzean.
B-Tuber egitasmoa, Euskararen Etxean Bilboko Udalak eta Azkue Fundazioak B-Tuber izeneko egitasmoa antolatu dute. Proiektua abenduaren 26tik eta urtarrilaren 5era bitartean gauzatuko da Euskararen Etxean. Egitasmoak bi helburu nagusi ditu. Alde batetik, Bilbon erroldatuta dauden 14 eta 17 urte arteko gaztetxoek euskaraz bideoak sortzea eta, bestetik, YouTube plataformak eskaintzen dituen aukerak ezagutaraztea. Ikastaroetan izena emateko epea azaroaren 27tik abenduaren 17ra arte zabalik izango da.
EGKak Aniztasun Funtzionala gizarteratzeko gida bat argitaratu du Bizkaiko Foru Aldundiarekin batera prestatutako ‘Mugarik gabeko aniztasuna’ gida hezkuntza ez formalean eta astialdian erabiltzeko pentsatuta dago Euskadiko Gazteriaren Kontseiluak (EGK) eta Bizkaiko Foru Aldundiak (BFA) Aniztasun Funtzionala gizarteratzea helburu duen ‘Mugarik gabeko aniztasuna gida’ argitaratu dute. Hau aipatu bi erakundeek elkarlanean prestatzen duten bigarren gida da. Izan ere, aurtengo udaberrian ‘Sexualitatearen Koloreak’ izeneko gida argitaratu zuten. Aurkezpen-ekitaldian aurreratu dutenez, urte amaiera baino lehen hirugarren bat kaleratzeko asmoa dute. Gida aniztasun funtzionalaren esparruan eta aisialdiaren esparruan lan egiten duten elkarteekin batera prestatu da. Bizkaiko Behatokiko zuzendari Maitane Leizaolak azaldu duenez, ”Gida hezkuntza ez formalean eta astialdian erabiltzeko pentsatua badago ere, edozein hezkuntzatestuingurura moldatzeko pentsatua dago”. EGKko presidente Maialen Olabek, berriz, aniztasun funtzionala duten
gazteekin lan egiten duten pertsonek gidan gai hori modu erakargarrian lantzeko hainbat baliabide aurkituko dituztela azpimarratu du.
gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
26
16 eta 29 urte bitarteko gazteen langabezia-tasa % 17,2koa da Azken hamabi hilabeteetan sei puntu baino gehiagotan jaitsi da gazteen langabeziatasa. Azken hiruhilekoarekin alderatuta, berriz, 1,3 puntutan hazi da Eustatek lantzen duen Biztanleriaren Jardueraren Arabera inkestaren (BJA) 2017ko hirugarren hiruhilekoari dagozkion datuen arabera, EAEko 16 eta 29 urte bitarteko gazteen langabezia-tasa % 17,2koa da. 16 urtetik gorako biztanleria osoaren langabezia-tasa % 11,5ekoa izan arren, datuak positibotzat jo daitezke, iazko hiruhileko berean gazteen langabeziatasa % 23,7koa baitzen. Zoritxarrez, aurreko hiruhilekoarekin alderatuta, langabeziak gora egin duela azpimarratu behar da, % 1,3an, hain zuzen ere. Gizon gazteen langabezia-tasa emakume gazteena baino baxuagoa da (% 14,5 eta % 20,6, hurrenez hurren). Lurralde historikoei dagokienez, Arabak du gazteen langabezia-tasarik handiena (% 20,7); ondoren Bizkaikoa dator (% 19,2); eta Gipuzkoan jaso da tasarik txikiena (% 12,7).
Gazteen eta biztanleria osoaren hiruhilekoko langabezia-tasek azken urtean izandako bilakaera (%) 30
23,7
22,1 18,7
20 12,7
12,6
2016ko III.
2016ko IV.
11,4
15,9 11,0
17,2 11,5
10
0
2017ko I.
16-19k urteko gazteak
2017ko II.
2017ko III.
16 urtetik gorako biztanleria
Iturria: Gazteen Euskal Behatokia egina, Eustatek emandako datuak oinarri hartuta (BJA)
ENPLEGU ETA GIZARTE POLITIKETAKO SAILA
DEPARTAMENTO DE EMPLEO Y POLĂ?TICAS SOCIALES
Gazteria Zuzendaritza
DirecciĂłn de Juventud
Arabako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Probintzia plaza 13, behea 01001 Gasteiz • 945 181700 • www.alava. net/ifj • www.gazteinformazioa.net • www. facebook/infogaztea.araba • informazioa@ ifj.alava.net Gasteizko Udala. Gazte Informazioko Udal Bulegoa. Espainia plaza behea. 01001 Gasteiz • 945 161330 • www.vitoria-gasteiz. org/omij • www.vitoria-gasteiz.org/gazteria • coordinaomij@vitoria-gasteiz.org Arabako Kampuseko Gazteentzako Informazio Bulegoa. Apraiztarrak 1Unibertsitate-Pabiloia 01006 Gasteiz • 945 014336 • www.ehu.es • www. gazteinformazioa.net • oij-ar@ehu.es Laudioko Lamuza Gazte Informazio Gunea. Lamuza 13 01400 Laudio • 94 4034921 • infogazte@laudiokoudala.net
Bizkaia Bizkaiko Gazteriaren Informaziorako Lurralde-Zentrua. Rekalde Zumarkalea, 30 - 1, 48009 Bilbao • 94 6083926 /94 6083920/94 6083934 • www.bizkaia.net/ gazteria • gazteinformazioa@bizkaia.net Abanto -Zierbenako Gazte Informazio Bulegoa.Bizkaia Plaza, 3 (Atzealdea) 48500 Abanto-Zierbena • 94 6363769 • gazteria@ abanto-zierbena.org Ikusi Makusi Baliabide Zentroa. Areitzo, 2 48810 Alonsotegi • 94 4980807 • ikusimakusi@alonsotegi.net Zornotzako Gazte Informazio Bulegoa. Zelaieta Parkea, s/n 48340 AmorebietaEtxano • 94 6300649/50 • www. ametxgazteria.net • gazteinfo@ametx.net Arrigorriagako Gazte Informazio Bulegoa. Gaztegunea. Ugertza bidea, 1 48480 Arrigorriaga • 94 6001876 • arrigorriaga.eus • gaztegunea@arrigorriaga. eus Artzentaleseko Gazte Informazio Gunea. Lehendakari Aguirre, 23 48870 Artzentales • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Gaztezer Balmasedako Gazte Informazio Gunea.Pio Bermejillo, 19 48800 Balmaseda • 94 6800240 • www.balmabegi.com • www. balmaseda.net • gaztezer@balmaseda.net Barakaldoko Gazte Informazio Zentrua. San Juan, 17 48901 Barakaldo • 94 4789596 / 94 4789599 •www.gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@barakaldo.org Gurutzetako Gazte Informazio Gunea. Balejo, 4 48903 Barakaldo • 94 4789487 • www.gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@ barakaldo.org Zirtzart Gazte Informazioko Udal-Bulegoa. Basozelai, 11 48970 Basauri • 94 4666430 • www.facebook.com/basaurion • zirtzart@ basauri.net Bermeoko Gazte Informazio Bulegoa. Gizarte-Kultura Etxea Irakaskintza, 14-16 48370 Bermeo • 94 6179158 •www.giz. bermeo.org • giz@bermeo.org BIZ Bilbao Informazio Zerbitzua. Zabalguneko Eraikina. Zabalguneko Plaza, 11 48009 Bilbao • 94 4204488 • bilbaoiz@
EDEko Gazte Informazio Bulegoa. Simón Bolívar, 8 B –behea 48010 Bilbao • 94 4029090 • www.fundacionede.org • gazteinformazioa@fundacionede.org Txorierriko Gazte Informazio Bulegoa. Txorierri etorbidea, 9, behea 48160 Derio • 688 629965 • www.txorierrikogazteak.com • oij@e-txorierri.com Durangoko Gazte Informazio Bulegoa. Pinondo Plaza, 1 48200 Durango • 94 6030030 • informazioa@durango-udala.net Erandioko Gazte Informazioa Bulegoa. Irailaren 23 enparantza 48950 Erandio • 94 6025891 • gazteinfo@erandioko-udala.net Ermuako Gazte Informazio Bulegoa. Lobiano Kultur Gunea. Goienkale, 10 48260 Ermua • 943 708700 • oij-gib@udalermua.net Mugarri Gazte Informazio Gunea. Mugarri Gazte Etxea. Elizarako Sarbidearen Kalea, 2 48450 Etxebarri • 94 4261861 • www. mugarri.net • mugarri@mugarri.net, mugarri.gazte@gmail.com Galdameseko Gazte Informazio Gunea. San Pedro, 6 48191 Galdames • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org
Busturialdeko Gazte Bulegoa. Zubietaerrota Eraikina, Kurtzero auzoa 48392 Muxika • 670 509752 • www.busturialdekogazteplana. com • gaztebulegoa@ busturialdekogazteplana.com
Gipuzkoako Campuseko Gazte Informazio Bulegoa.Ignacio M. Barriola eraikina. Elhuyar enparantza, z/g 20018 Donostia • 943 018135 / 943 018138 • svrgazte@ sv.ehu.es. svrbegaz@sv.ehu.es
Induma Informazio Bulegoa. Zubieta, 16 48410 Orozko • 94 6339945 • infoinduma@ yahoo.es
Koldo Mitxelena kulturunea. Infoteka. Gazte Informazio Gunea. Koldo Mitxelena Kulturunea. Urdaneta kalea, 9 20006 Donostia • 900 110 111 • www. gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa.net
Plentziako Gazte Informazio Gunea. Goenkale, 25n 48620 Plentzia • 94 6770989 • gazteinfo.plentzia@bizkaia.org Gazte Informazio Zentroa. Santa Clara Kultura Zentroa. Martín Fernández Villarán, z/g 48920 Portugalete • 94 4729313 • www.juventudportugalete.org • juventud@ portugalete.org • gaztegela@gmail.com Portugaleteko Gazte Informazio Gunea Gazte Gela. Zubeldia Maisua, z/g 48920 Portugalete • 94 4616638 • www. juventudportugalete.org • aulajoven@ portugalete.org Gaztebox Santurtziko Gazte Informazio Bulegoa. Santurtzi Parkea, z/g 48980 Santurtzi • 94 4836110 • gib-oij@santurtzi.net
Gernika-Lumoko Gazte Informazio Bulegoa. Foru Plaza, nº 2 48300 Gernika-Lumo • 94 6270215 • gazteger@sarenet.es
Sopelanako Gazte Bulegoa. Kurtzio Kultur Etxea, Mendieta, 11 48600 Sopelana • 94 4065505 • www.sopelanagaztea.blogspot. com • www.sopelana.net • oij@sopelana.net
Getxoko Gazte Informazio Bulegoa. Tangora Etxea. Algortako Etorbidea, 98 48991 Getxo • 944 660 353 • gaztebulegoa@getxo.net
Turtziozko Gazte Informazio Gunea. Lehendakari Agirre, 61 48880 Turtzioz • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org
Gordexolako Gazte Informazio Gunea. Molinar Plaza, 11 48192 Gordexola • 638 050 762 • gazteplana1@enkarterrialde.org Gorlizko Gazte Informazio Gunea. Krutzeta, 5 48630 Gorliz • 94 6774000 • gazteria@ gorliz.net Gueñeseko Gazte Informazio Gunea. Enkarterri, 2 48840 Güeñes • 94 6690877• www.gugaz.org • info@gugaz.org Arratiako Gazte Informazio Bulegoa. Igorreko Kultur Etxea. Elexalde, 8 48140 Igorre • 639 018133 • gib-arratia@ gorbeialdea.com Karrantzako Gazte Informazio Gunea. Concha Enparantza, 1 48895 Karrantza • 638 050762 • gazteplana1@enkarterrialde. org Lanestosako Gazte Informazio Gunea. Manuela Sainz de Rozas, 1 48895 Lanestosa • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde. org Euskal Herriko Unibertsitatearen Bizkaiko Campuseko Gazte Informazio Bulegoa. Sarriena auzoa, z/g, Apia Bidea (Gizarte eta komunikazio behealdea) 48940 LEIOA • 94 6015100 • oij-bi@ehu.es Aterpe Leioa Gazte Informazio Zentroa. Aldapabarrena, 2 48940 Leioa • 94 4055850 • gazte@leioa.net Lekeitioko Gazte Informazio Bulegoa. Eliz Atea, 12 48280 Lekeitio • 94 6243591 • gazte-bulegoa@lekeitio.com Mañariko Gazte Informazio Gunea. Herriko plaza, z/g 48212 Mañaria • 94 6818998 • kultura.manaria@bizkaia.org Mungiako Gazte Informazio Bulegoa. Arana Goiri´tar Sabin, 13 48100 Mungia • 94 6553353 • mungia.gib-oij@astiune.com Muskizko Gaztegune. Meatzari Plaza, 2 48550 Muskiz • 94 6708037 • www. muskizkogaztegunea.blogspot.com • gaztebulegoa@muskiz.com
Gazte Info Gazte Informazio Bulegoa. Udiarraga, 39 48490 Ugao-Miraballes • 94 6322014 • gazteinfo.ugao@ortzadar.es Urduñako Gazte Informazio Gunea. Kultur Etxea. Andra Mari, z/g 48460 Urduña • 945 384884 • xarteaga@urduna.com Sestaoko Gazte Informazio Zentroa. La Iberia, z/g 48910 Sestao • 94 4956127 • cijsestao@sestao.eus Zallako Gazte Informazio Bulegoa. Madres Irlandesas, 4 48860 Zalla • 94 6391396 • www.ibilimunduan.com • oij@zalla.org • infogazte@zalla.org
Gipuzkoa Andoaingo Gazte Informazio Bulegoa. Ambrosia Olabide Zentroa. Pio Baroja kalea, 1. 20140 Andoain • 943 593911 • gibandoain@euskalnet.net Arrasateko Gazte Informazio Bulegoa. Garibai Etxea. Biteri etorbidea, 3 20500 Arrasate • 943 252065 • www. gaztebulegoa.com • gaztebulegoa@ arrasate-mondragon.net Astigarragako Gazte Informazio Puntua. Kultur Etxea. Kale Nagusia, 48. 20115 Astigarraga • 943 331067 • www. astigarraga.net • gazteinfor@astigarraga.net Azkoitiako Gazte Informazio Bulegoa. Aita Madinabeitia plaza z/g 20720 Azkoitia • 943 026027 • www.artxamendi.net • gib@ euskalnet.net Azpeitiako Gazte Informazio Bulegoa. Plaza Txikia z/g 20730 Azpeitia • 943 157160 • gib@azpeitia.net Gipuzkoako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Gaztegunea. Anoeta, 28 20014 DonostiaSan Sebastián • 900 110111 / 943 472617 • www.gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa. net
Donostiako Gazte Informazio Bulegoa. Goikoa jauregia. Mari kalea, 1. 20003 Donostia • 943 481435 • www.donostia.eus/ gazteria • gazteinfo@donostia.eus Eibarko Gazte Informazio Bulegoa. Portaela Kultur Etxea, Bista Eder 10. 20600 Eibar • 943 708435 • infojuven.ei@eibar.net Elgoibarreko Gazte Informazio Bulegoa. Foruen Plaza z/g, 20870 Elgoibar • 943 257986 • www.elgoibar.org/webb/ gazteriazalag.htm • gazteinformazioa@ elgoibar.net Errenteriako Gazte Informazio Bulegoa. Merkatuzar. Pablo Iglesias, 3. 20100 Errenteria • 943 449640 • www. gaztebulegoa.errenteria.net •gazteria@ errenteria.net Hernaniko Gazte Informazio Bulegoa. Hernaniko Udal Kiroldegia, Elkano z/g. 20120 Hernani • 943 552185 • www. hernani.net • kirola@hernani.net Hondarribiako Gazte Informazio Bulegoa. Javier Ugarte 6. 20280 Hondarribia • 943 644752 • gip@hondarribia.org Irungo Gazte Informazio Bulegoa. Foruen Karrika, 2 behea. 20302 Irun • 943 505444 / 943 505643 • www.irun.org/igazte • infojuvenil@irun.org Lasarte-Oriako Gazte Informazio Bulegoa. Manuel Lekuona Kultura Etxea. Geltoki kalea, 18. 20160 Lasarte-Oria • 943 376181 • www.lasarte-oria.org • gazteinfo@lasarteoria.org Legazpiko Gazte Informazio Bulegoa.Kultur Etxea, Latxartegi, 3. 20230 Legazpi • 943 737203 • gazteria.le@legazpi.net Oiartzungo Gazte Informazio Puntua. Mendiburu 5, behea. 20180 Oiartzun • 943 491105 • www.gazteoiartzun.net • gazteinfo@oiartzun.org Oñatiko Gazte Informazio Puntua. Foruen Enparantza, 4 – behea. 20560 Oñati • 943 718257 • www.oinati.org • gazteinformazioa@oinati.net Ordiziako Gazte Informazio Puntua. Barrena Jauregia Kultur Etxea, 2º - 3 20240 Ordizia • 943 805634 • www.ordizia.org • gazteria@ ordizia.org Tolosako Gazte Informazio Bulegoa. Antonio Maria Labaien Kultur Etxea, Triángulo 1. 20400 Tolosa • 943 670383 • www. zazpitantriangulon.com • gazteria@ tolosakoudala.net Urnietako Gazte Informazio Bulegoa. Idiazabal 13 20130 Urnieta • 943 333973 • www.urnieta.org • gazteinformazioa@ urnieta.org Villabonako Gazte Informazio Bulegoa. Katea Etxea. Kale Nagusia, 79 20150 Villabona • 943 694787 • gazteria@villabona.net Zarautzeko Gazte Informazio Bulegoa. Zinema Pilotalekua. Zigordia Kalea, 34 20800 Zarautz • 943 005122 • www.zarautz. org • gazteinformazioa@zarautz.org
gazteria
Eusko Gazteen Informazio eta Dokumentazio Zentro Koordinatzailea. Donostia kalea, 1 01010 Gasteiz. • 945 019539 • www. gazteinformazioa.net •gazteinformazioa@ ej-gv.es • gazteinfoeuskadi@gmail.com
ayto.bilbao.net
27 ± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
Araba
gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
28
Bilboko udalak etorkinen inguruko aurreiritziei aurre egingo die 200 pertsona baino gehiago egin dira zurrumurruen aurkako agente Bilboko Udalaren eskutik, atzerritarren inguruko estereotipo negatiboei aurre egiteko helburuarekin Bilboko Udalak 2013. urtean ekin zion etorkinen inguruko zurrumurruen aurkako proiektua garatzeari. Izan ere, hiritar talde horren inguruan hainbat zurrumurru zabaltzen dira, nagusiki, gizarte-baliabideei hezkuntzari, matxismoari, segurtasun gabeziari edo lan-merkatuari dagokionez. Estrategia horren barruan, hil honetan bertan, Zurrumurruen aurkako agenteentzako oinarrizko prestakuntza-ikastaroaren bigarren edizioa burutu da Santutxuko udaltegian. Ikastaroa 2017an zurrumurruen aurkako sarean sartu diren azken pertsonentzako prestakuntza izan da eta Ikuspegi – Immigrazioaren Euskal Behatokiak diseinatu du. Bertan, estereotipoak eta kultura, gizartearen aurreiritziak identifikatzeko estrategiak edo erantzunetan erabil daitezkeen elementu komunikatiboak landu dira. Guztira, 23 izan dira aipatu ikastaroan parte hartu duten eragileak eta, horrela, jada 200 baino gehiago dira Bilbon etorkinen inguruko iritzi faltsuak desagerrarazteko lan egiten dutenak. Estereotipo negatiboen aurka egiteko, zurrumurruen estrategiak tokiko agenteen eta pertsonen sare bat sortu eta sendotu behar du, Bilboko auzo guztietan kulturartekotasunaren alde egiteko, aniztasunean elkarbizitzeko,
eta bazterkeriaren aurka borrokatzeko. Orain arte Basurtun, BegoĂąan, Deustun eta Errekalden jarri dira abian herritarren sarean eta jarduerak egiten dira gazteak ibili ohi diren lekuetan udal gazteguneen bidez, proiektuarekin bat egiten duten barrutiak gero eta gehiago izan daitezen. Zurrumurruen aurkako agente berrientzako prestakuntza hiru zati handitan egituratu da. Lehenengoan, Ikuspegiko fundatzaile Xabier Aierdik estereotipoak eta kultura,
etorkinekin lotutako aurreiritzi negatiboak, nazionalitatearen ideia eta inpunitatearen eremuak jorratu ditu. Bigarrenean, Ikuspegiko zuzendari Gorka Morenok etorkinen inguruko zurrumurruak eta aurreiritziak identifikatu eta estereotipoei buruzko gogoeta egin du. Azkenik, Asier Gallastegik aurreiritziei erantzuna emateko komunikazioko elementuak eta estrategiak aztertu ditu, ikuspegi afektibotik eta komunikatibotik.
gazteria
Zinegile berrien bederatzi ‘opera prima’ lehiatuko dira Zinebi First Film sekzioan Guztiak ere zinemaldi garrantzitsuenetatik igaro dira, Locarnotik, Cannesetik, Berlinetik, Veneziatik edo Sundancetik, besteak beste, eta zortzi lehen aldiz ikusi ahal izango dira Estatuan Zinegile berrien bederatzi ‘opera prima’ lehiatuko dira Bilboko Dokumentalen eta Film Laburren Nazioarteko Jaialdiaren barruan iaz abian jarri zen Zinebi First Film (ZIFF) sailaren barruan. Aurtengo ediziorako hautatu diren lanak jada munduan diren zinemaldi garrantzitsuenetatik igaro dira eta, horietatik, zortzi estreinaldiak izango dira Estatuan. ZIFF bidez Zinebik film luzeen munduan lehen pausoak eman nahi dituzten ekoizle eta zinegile gazteei laguntzen jarraitu nahi du. Gainera, lan horiei esker, zine garaikidearen panorama osatzen duten sorkuntzajoera, estilo eta argumenturako materia aniztasunera hurbiltzeko aukera izango dute ikus-entzuleek.
Esan bezala, aurtengo ZIFF sailaren barruan bederatzi izango dira lehiatuko diren lanak. Film luze horien ekoizpenean hamaika herrialdek hartu dute parte: Afganistan, Alemania, Austria, Brasil, EE.BB., Frantzia, Israel, Herbehereak, Polonia, Errumania eta Suitza.Horien artean, aipamen berezia merezi du Austin Lynchen – David Lynchen semea– lehenengo lan luzea den Gray House lanak, Matthew Boothekin batera zuzendutakoak. ZIFFeko epaimahaia Silvano Agostik, Alejandra Trellések eta Haritz Zubillagak osatuko dute. Irabazleak 7.000 euroko saria eskuratuko du. ZIFF sailaren barruan lehiatuko diren filmak honako hauek dira: • ‘Gray House’ (Austin Lynch, Matthew Booth. EE.BB., 2017. Dok. 75 min.)
• ‘Don’t Swallow My Heart, Alligator Girl’ (Felipe Bragança. Brasil, Herbehereak, Frantzia, 2017. Fik. 108 min.) • ‘Drift’ (Helena Wittmann. Alemania, 2017. Fik. 97 min.) • ‘Charleston’ (Andrei Cretulescu. Errumania, Frantzia, 2017. Fik. 120 min.) • ‘Those Who Are Fine’ (Cyril Schäublin. Suitza, 2017. Fik. 71 min.) • ‘A Letter to the President’ (Roya Sadat. Afganistan, 2017. Fik. 83 min.) • ‘The Garden’ (Sonja Maria Kröner. Alemania, 2017. Fik. 97 min.) • ‘Scaffolding’ (Matan Yair. Israel, Polonia, 2017. Fik. 95 min.) • ‘Tehran Taboo’ (Ali Soozandeh. Alemania, Austria, 2017. Ani. 96 min.)
± 18 //etorkizuna.eus 2017 urria
29
yi
nE u
rop e
ia
ud
l ra
St
st
y in New Zealand
Au
S tu d
S tu
in dy USA
St
Stu
d y in Canada ud
y
in