¹18 ¡ presta ezazu zure etorkizuna
Hezkuntza
Unibertsitateko Prestakuntza Duala ziurtatzeko sistema Neskak hobeto moldatzen ei dira taldeka arazoak konpontzeko
www.etorkizuna.eus
Gazteria
Nerabeek modu ezberdinean erabiltzen dute Internet euren gaitasun ekonomikoaren arabera Beldur Barik Topaketa Eibarren
abendua 2017
... eta gehiago Giza Eskubideak IGazte BGazte
63
abendua 2017
63
±18 • presta ezazu zure etorkizuna hezkuntza
±18 presta ezazu zure etorkizuna www.etorkizuna.eus
4
Ikasleen adinak gora egin ahala, behera egiten du euskararen erabilerak
5
Aldaketa txikiak ikasturte honetako unibertsitaterako sarbide-proban
6
Unibertsitateko Prestakuntza Duala ziurtatzeko sistema
8
Ikasteko baliagarri izan ditzakezun aplikazio hoberenak
10
Hezkuntza sailak eskola-jazarpena ekiditeko programa berria garatu du
12
Neskak hobeto moldatzen ei dira taldeka arazoak konpontzeko
giza eskubideak 16
Munduko 10 herrialderik arriskutsuenak eskolara joateko, neska gaztea bazara
gazteria
KOORDINATZAILEA: Jon Mikel Zabalegi. TESTUAK: Shareak Kultur Elkartea. DISEINUA: P&V. ARGAZKIAK: Markel Redondo / Artxiboa. EUSKARA ARDURADUNA: Miren Echeveste. ERREDAKZIOA ETA PUBLIZITATEA: Iparragirre 17, 1.Esk. 48009 BILBO. Tfnoa.: 94 424 75 94. Posta-e: info@etorkizuna.eus Lege Gordailua: BI - 716 - 09
20
Nerabeek modu ezberdinean erabiltzen dute Internet euren gaitasun ekonomikoaren arabera
22
Europako gazteen laurden bat sexutransmisiozko gaixotasunak eransteko arriskuan
26 28
IGazte.
20
BGazte.
Kultura Saila Departamento de Cultura
ARGITARATZAILEA
LAGUNTZAILEAK
6 10
EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO HEZKUNTZA, HIZKUNTZA ETA POLITIKARAKO ETA KULTURA SAILEKO HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZAREN LAGUNTZA JASO DU
EKINTZA HONEK BIZKAIKO FORU ALDUNDIAREN KULTURA SAILAREN LAGUNTZA JASO DU
hezkuntza ± 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
4
LHko 4.000 ikasle Emakunderen Nahiko hezkidetza programan Emakundek berdintasuna, errespetua eta indarkeriarik eza lortzea helburu duen Nahiko hezkidetza-programa aurkeztu zuen pasa den azaroaren 8an. 2017-2019 aldirako 36 ikastetxetako Lehen Hezkuntzako 4.000 ikasle baino gehiagok hartuko dute parte aipatu programan. Nahiko hezkidetza-programa 2003. urtean jarri zen abian eta ordutik hona 153 ikastetxetako 9.000 ikasle baino gehiagok parte hartu dute bertan. Nahiko programaren oinarrian giza eskubideak aurkitzen dira (berdintasuna, errespetua eta indarkeriarik eza), bereziki, eguneroko bizitzarekin lotuta, baita ikasleak gizarteratzen diren genero rolen analisia ere. Programaren xedea neska zein mutilen gaitasunak bere osotasunean sustatzea da. Programa aurkezteko antolatu zen jardunaldian, besteak beste, Marina Subirats i Martorik eta Luixa Reizabal Arruabarrenak hartu zuten parte.
Arizmendi Ikastola, saridun Madrilen Instituto Docente para la Excelencia y la Innovaciónek ”Jornadas de excelencia e innovación educativa” izeneko jardunaldietan Arrasateko Arizmendi Ikastola saritu du azken urteotan egitasmo pedagogikoan egiten diharduen bidea aitortuz. Arizmendi Ikastolako zuzendaritza taldeko hiru kide Madrilen izan dira saria jasotzeko.
Ikasleen adinak gora egin ahala, behera egiten du euskararen erabilerak Arrue Proiektuaren azken emaitzak aurkeztu dira Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eskolan euskararen erabilera aztertzen duen Arrue Proiektuaren azken emaitzak aurkeztu ditu, 2011-15 aldira dagozkionak, hain zuzen ere. Datu horien arabera, euskararen erabilerak gora egin du, baina ikasleen adinak gora egin ahala euskararen erabilerak behera egiten duela antzeman da. Datuok 2011ko, 2013ko eta 2015eko Diagnostiko Ebaluaketaren bidez bildu dira. Aipatu ebaluaketa LHko laugarren mailako (9-10 urte) eta DBHko bigarren mailako (12-13 urte) ikasleei egin zaie. Datu horien arabera, 2015. urtean euskararen erabilera % 59,4koa izan zen LH4ko ikasleen artean eta % 42,3koa DBH2ko ikasleen artean. LHko ikasleen
kasuan erabilerak 3 puntutan egin du gora 2011ko datuekin alderatuta eta 2,4 puntutan DBHko ikasleen kasuan. Txostenean azpimarratzen denez, erabilera-mailarik altuenak ikasle eta irakasleen arteko hartu-emanetan izaten dira, % 80 ingurukoak hain zuzen ere. Baxuenak, berriz, jolastokietan jaso dira, % 40 inguru. Ikaskideen artean batez besteko erabilera % 68,2koa da. Nahikoa datu altua da aintzat hartzen bada EAEko ikasleen gehiengoak ez duela euskara familia artean erabiltzen. Datuak Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuorde Maite Alonsok, Hezkuntza Berrikuntza zuzendari Lucía Torrealdayk eta Iñaki Martínez de Luna soziolinguistak aurkeztu dituzte.
Š NUP
Aldaketa txikiak ikasturte honetako unibertsitaterako sarbide-proban Azterketaren borondatezko moduluan ateratako nota hurrengo bi ikasturteetarako mantendu ahal izango da Espainiako Hezkuntza Ministerioak aurtengo Unibertsitaterako Sarbide-proba (USP) arautuko duen agindu-proiektuaren berri eman du. Proiektua abenduaren hamaikara arte izango da zabalik hezkuntzaesparruko eragileek beharrezkoak ikusten dituzten ekarpenak egin ahal izateko eta, ondoren, autonomiaerkidegoekin hitzartu beharko da. Printzipioz, ez da aldaketa sakonik espero eta, ondorioz, aurreko ikasturtean izandako probaren antzekoa izango da aurtengoa. Lomce legea bertan behera geratu denez, soilik unibertsitate gradu bat egin nahi duten ikasleek egin beharko dute proba hori. Izan ere, aipatu probak ez du errebalida izaera izango eta, horrela, Batxilergoko titulua lortu ahal izango da proba hori egin gabe.
Aurreikusitako aldaketen artean, hiru nagusitzen dira. Alde batetik, borondatezko moduluan ikasleek egin ahal izango dituzten ikasgaien kopurua handitu egingo da. Zentzu horretan, ikasturte honetan unibertsitateek aintzat hartu ahal izango dute euren nota igotzeko borondatezko moduluan bigarren atzerriko hizkuntza hautatzen duten ikasleen nota. Beste aldaketa esanguratsua lortutako emaitzen epearen luzapenean datza. Horrela, USPn lortutako notak balio mugagabea izango du, baina borondatezko moduluan lortutakoak, berriz, bi ikasturtetarako bakarrik balioko du. Azkenik, autonomia-erkidegoek astebete bat gehiago izango dute uztaileko ezohiko deialdia egiteko.
Lanbide Heziketak lanean hasteko aukera gehiago ematen ditu Lanbidek ezagutzera eman duen txosten baten arabera, Lanbide Heziketako tituludunen erdia ikasketak amaitu eta bi hilabeteko epearen barruan hasten da lanean. 2015eko promozioaren datuen arabera, titulua lortu zuten 11.251 ikasleetatik erdia lanean da. % 30ak inguru, berriz, ikasten jarraitzea erabaki zuen eta %18,7 langabezian da. Lanean direnen % 68 burututako ikasketen sektorean ari da lanean. Gainera, txostenean azpimarratzen denez, ikasle horien batez besteko lanaldi osoko soldata 1.108 eurokoa da, baina, sektorearen arabera, 1.468 eurotara ere irits daiteke.
hezkuntza
Bilboko Udalak gauean ikasteko gelen sare handi bat prestatu du. Nagusiki unibertsitate-ikasketak egin behar dituzten ikasleentzat pentsatuta, aipatu gela horiek gaueko 01:30ak arte izango dira zabalik eta hiriko barruti ia guztietan izango dira banatuta. Gela horiek abenduaren 1etik urtarrilaren 25era arte izango dira zabalik, eta 955 plaza eskainiko dira astegunetan eta 586 asteburuetan. Gela horiek zabaltzeko erabakia pasa den seihilekoan egindako azterketa baten ondorioa da. Bertan, hainbat gaztek arlo horretan dituzten beharrak detektatu ziren. Hori dela eta, Udalak ekipamendu gehiago jartzea eta ikasteko gelen ordutegia zabaltzea erabaki du. Udalak aukeran jarri dituen gelez gain, badira beste ikasteko gela batzuk UPV/EHUn, Deustuko Unibertsitatean eta Foru Liburutegian.
5 Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
Gauean ikasteko gelak zabalik izango dira Bilbon zehar
hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
6
Unibertsitateko Prestakuntza Duala ziurtatzeko sistema Unibasq-ek Euskal Unibertsitate Sistemaren Jardueraren Behatokia aurkeztu du Pasa den azaroaren 27an euskal unibertsitatearen esparruan eragin handia izango duten bi berrikuntza esanguratsu aurkeztu ziren. Alde batetik, Hezkuntza sailburu Cristina Uriartek aipamen duala duten titulazioen inguruko azken berritasunak ezagutzera eman zituen, eta horien barruan, nagusiki, Unibertsitateko Prestakuntza Duala ziurtatzeko sistema berria azpimarratu behar da. Bestalde, Unibasqeko zuzendari Eva Ferreirak Euskal Unibertsitate Sistemaren Jardueraren Behatokia (Unibasq Behatokia) aurkeztu zuen. Horrela, euskal unibertsitateeskaintzari buruzko informazio garrantzitsu osoa observatorio.unibasq. eus web plataforman bilduko da. Etorkizuneko unibertsitateirakaskuntza dualei dagokienez, Unibasq bera izango da prestakuntza dual hori bermatzeko sistema kudeatuko duena. Une honetan, estatu osoan ez da halako zerbitzurik eskaintzen duen beste erakunderik. Sistema horrek unibertsitate-zentro baten titulazioak prestakuntza dualaren aintzatespena lortzeko bete behar dituen irizpideak zehazten ditu. Horrelako graduetan, estu-estu lotuta daude prestakuntza akademikoa eta ingurune sozial eta produktiboarekiko harremanak, eta horretarako, unibertsitateak kanpoko erakundeekin lankidetzan jardun beharko du, horiek ere ikasketa-plana taxutzeko lanetan nahiz praktikak egiteko baimenetan eta ikasleen finantzaketan parte har dezaten. Horrela, graduen kasuan, gutxienez titulazioaren % 25 era dualean egin beharko da, eta gutxienez % 40 masterren kasuan. Gradu edo master amaierako lanetan, nahitaezko baldintza izango da kanpoko erakunde baten lankidetzarekin egitea.
Unibertsitateentzat, prestakuntza dualaren aintzatespen hau jaso dezaketen titulazioak aurkezteko deialdia hil honetan bertan amaituko da eta lehen akreditazioak datorren urtearen hasieran ezagutzera emango dira. Behin aintzatespen hori jasota, titulazio horren berri eman ahal izango da datorren ikasturtearen aurretiko izen-ematea hasi baino lehen. Bestalde, Euskal Unibertsitate
Sistemaren Jardueraren Behatoki berria ere aurkeztu da. Horri esker, klik bakar batean, tresna digital berri honek Euskadiko unibertsitate-zentro publiko nahiz pribatuek eskaintzen dituzten gradu, master eta doktorego guztiei buruzko datu orokorrak eta xehatuak eskuratzeko aukera emango du, beste hainbat adierazleren artean. Informazio hori guztia hiru atal nagusitan banatuta dago. Lehen atal batean datu orokor
hezkuntza
7 Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
guztiak aurki daitezke, halaber, titulu, gradu, doktorego nahiz jakintza-arloen kopuruak, giza-baliabideei buruzkoak, ikasleen ingurukoak‌ Bigarren atal batean, datu guztiak unibertsitateen arabera sailkatuta kontsulta daitezke, hots, UPV/ EHUko, Deustuko Unibertsitateko eta Mondragon Unibertsitateko zentroek eskaintzen dituzten jakintzaarloetako titulu guztiak. Azkenik, plataformaren hirugarren atalean informazio zehatzagoa aurki daiteke Euskadin eskaintzen diren 353 unibertsitate-tituluei buruz, graduak, doktoregoak eta masterrak barne hartuta. Horretarako, adierazle zehatzak eta interesgarriak txertatu dira erreferentziazko tituluen inguruan; adibidez, giza-baliabideak, ikasleen gogobetetze-maila, ikasgaien hizkuntza, ikasketaren emaitzak edota lekuen gaineko eskaintza eta eskaria, besteak beste. Gerora begira, lanmunduratzeari buruzko datuak ere bilduko dira, baina horiek ikasketak amaitu eta hiru urtera jasotzen direnez gero, Bolonia planari atxikitako lehenengo promozioen gaineko datubilketa egin ahala sartuz joango dira. Unibasq Behatokian unibertsitateen erreferentziazko nazioarteko sailkapenetarako estekak ere aurki daitezke. Horrekin batera, sailkapen horien gaineko interpretazioa argitzen duen txosten bat landu da, euskal unibertsitatezentroei buruzko datu erabilgarriak nazioarteko testuinguruan kokatu ahal izateko. Behatoki hau datuak etengabe sartuz eta eguneratuz joango da, txosten eta adierazle berriek baliozko informazio interesgarria ematen duten heinean. Horrela, euskal unibertsitate-sistema osoan zehar erraztasunez nabigatzea ahalbidetuko duen atari hau tresna dinamiko eta erabilgarria izango da. Unibasq bigarren hezkuntzako ikastetxeetara gerturatuko da ondorengo hilabeteetan Unibertsitate Jardueraren Behatokia aurkezteko, eta horrela, ikasleek eta orientatzaileek bertatik bertara ezagutu ahal izango dituzte plataforma eta unibertsitateko jarduera ebaluatzeko sistemak.
hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
8
Ikasteko baliagarri izan ditzakezun aplikazio hoberenak Hainbat ikastetxetan ikasleek debekatuta dute sakelako telefono adimendunak edo Smartphone-ak erabiltzea.
Apunteak hartzeko aplikazioak SQUID. Aplikazio horri
esker apunteak eskuz hartu ahal izango dituzu zure smartphonean edo tabletan. Horretarako nahikoa izango duzu zure hatza edo arkatz digital bat. Behin apunteak hartuta, horiek antolatzeko aukera ere bada.
Hala ere, gailu horiek oso lagungarri izan daitezke ikaskuntza prozesuan, betiere, noski, modu egokian
PAPER. Aurreko aplikazioan bezala, aplikazio horrek apunteak paperean hartzen dituzun modu berean hartzeko aukera izango duzu. Gainera, marrazkiak egiteko aukera ere ematen du. NOTESHELF. Bereziki iPad gailuentzako diseinatuta, aplikazio horrekin apunteak hartzeko, marrazkiak egiteko eta edozein zirriborro egiteko aukera izango duzu. Garestia da baina hainbat funtzio eskaintzen ditu.
erabiltzen badira. Jarraian, ikasteko oso baliagarri izan ditzakezun zenbait aplikazio aurkezten dizkizuegu. FEEDLY. RSS aplikazio horri
esker zure gustuko egunkari, aldizkari eta blogetan azaltzen diren albisteak gordetzeko aukera izango duzu.
Ikasteko COURSERA. Hezkuntzaplataforma horri esker doako online-ikastaroak egiteko aukera izango duzu zure smartphone edo tabletaren bidez. KHAN ACADEMY.
Plataforma horretan ikasgai desberdinen inguruko bideotutorialak aurkituko dituzu.
WOLFRAM ALPHA. Aplikazio horri esker informazioa oso modu azkarrean bilatu eta kalkuluak eta grafikoak egin ahal izango dituzu. Zientzia ikasgaietarako oso aplikazio interesgarria. AUDIBLE. Irakurtzeko denbora falta edo nekatuegi? Aplikazio horrek testuak entzuteko aukera emango dizu, nonahi eta noiznahi.
SLEEP CYCLE ALARM CLOCK.
EASYBIB. Oso aplikazio interesgarria zure lanetan azaldu behar dituzun bibliografia-aipamenak sortzeko. Datuak eskuz sartzeko aukera duzu, baina aipatzen den liburuaren barra-kodea ere eskaneatu ahal duzu. Sortuko den aipamena zuk aukeratzen duzun formatuan sortuko da.
ESTILO APA. Gaztelaniaz dagoen doako aplikazio
horrekin edozein aipamen sortzeko aukera izango duzu APA formatuan.
Zure denbora antolatzeko TODOIST. Aplikazio horrek egin behar dituzun atazen zerrendak sortzeko, pertsonalizatzeko eta ikaskideekin partekatzeko aukera ematen du.
erabiltzen da, erabiltzaileak zehaztutako epeen berri emateko.
UNPLUGGED. Sakelako telefonoekiko
Deskuiduak ekiditeko POMODORO. Aplikazioa, izenak dioen
bezala, Pomodoro teknikan oinarritzen da. Teknika horrek 25 minutuko epeetan lan egitea gomendatzen du ahalik eta produktibitate handiena lortzeko. Aplikazioa tenporizadore moduan
menpekotasuna duten erabiltzaileentzat espreski garatutako aplikazioa. Horren bidez zehaztutako denbora epean aplikazioak deskuiduak sor ditzaketen jakinarazpen guztiak blokeatuko ditu.
FOREST: STAY FOCUSED. Aplikazio honekin erabiltzailearen konzentraziomaila sustatu nahi da nahiko modu dibertigarrian. Erabiltzaileak ikasi nahi
DUOLINGO. Ikuspegi ludiko batetik abiatuta, aplikazio honek ikasten ari zaren hizkuntza horretan sakontzeko aukera emango dizu.
ELHUYAR HIZTEGIAK. Euskarazko hitz baten definizioaren bila? Elhuyarrek garatutako hiztegian behar duzun guztia aurkituko duzu. Aplikazio bakar batean, Elhuyarren euskara-gaztelania, euskara-frantsesa eta euskara-ingelesa hiztegiak kontsultatu daitezke, online eta offline. Interneterako konexiorik ez dugunean, offlineko modua aktiba dezakegu, eta, gure mugikorrean bertan gordeta dauden datuetan egingo dugu kontsulta.
BABBEL. Aplikazio honek hizkuntzak ikasteko aukera emango dizu oso modu dibertigarrian.
ADIZKITEGIA. Aplikazio hau aditzak jokatzeko edo adizkiak bilatzeko garatu du Euskal Herriko Unibertsitateko
Hizkuntzak ikasteko
MY STUDY LIFE. Aplikazio horrekin zure ikasketaegutegia antolatzeko aukera izango duzu. Azterketen eta egin gabe dituzun atazen egutegia kudeatzeko aukera ematen du. WUNDERLIST. Egin beharreko atazak egituratzeko eta zure ordutegiak antolatzeko beste aplikazio interesgarria.
duenean ‘hazi bat landatu’ beharko du. Denbora aurrera joan ahala, telefonoa erabiltzen ez baduzu, landare bat haziko da. Telefonoa erabiltzen baduzu, berriz, landare hori zimelduko da. 30 minuturo landare bat lortzeko aukera izango duzu.
FLIPD. Aplikazio hau konzentrazio-
arazoak dituzten ikasleentzat da. Aplikazioa zenbat orduz ikasi nahi dugun aukeratzeko aukera ematen digu. Behin ordu kopurua zehaztuta, erabiltzaileak ezin izango ditu telefonoaren funtzio gehienak erabili.
Euskara Institutuak. Adizki egokiak berehala lortu ahalko dituzu. Aditz laguntzaile bat edo aditz trinko bat aukeratu, adizkiaren ezaugarriak: aditz mota (nor, nor-nori...), pertsona, modua (ahalezkoa, ez ahalezkoa, agintera) eta aldia (orainaldia, lehenaldia, alegiazkoa) eta emaitza hortxe izango duzu.
EUSKALTERM. Aplikazio honen bidez Euskalterm Terminologia Banku Publikoa kontsulta daiteke. Bankuan Euskararen Aholku Batzordeko Terminologia Batzordeak onartu eta gomendatzen duen terminologia berezitua dago txertatuta.
9 Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
Iturriak aipatzeko
hezkuntza
Aplikazio horrek zure lo-zikloa aztertu eta noiz egin behar duzun lo eta noiz ikasi ahal duzun gomendatzen dizu.
hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
10
Hezkuntza sailak eskola-jazarpena ekiditeko programa berria garatu du Programa berriaren izena Bizikasi da eta horren xede nagusia da, ikasleen eta gainerako hezkuntza-komunitatearen konpromisoaren bidez, ikastetxeak biolentziarik gabeko eta elkarbizitza positiborako espazio bihurtzea Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eskola-jazarpenaren aurka egin eta ikasleen arteko elkarbizitza positiboa sustatu nahi duen plan berria aurkeztu du. Planaren izena Bizikasi da eta bere xede nagusia ikastetxeak biolentziarik gabeko gune bihurtzea da. Programa berria jazarpen-egoerei aurrea hartzeko sortu da, eta halakorik gertatu den kasuetan jazarpena pairatu duen ikaslearekin esku-hartze egokia eskaintzeko. Gainera, programa ez
da soilik biktima eta erasotzailean zentratzen; jazarpenaren aurrean ikusle papera betetzen dutenekin eta jarrera jazarlea duten ikasleei ere garrantzia ematen die. Eskola-jazarpena hezkuntza esparruan den arazorik handienetako bat da eta gero eta adin gazteagotan areagotzen ari den fenomenoa da. Jazarpen hori pairatzen duten ikasleek sufrimendu-maila altua izan ohi dute eta, erasotzaileen eta ikusleen aldetik
ere, agerian uzten du orientazio behar bat dagoela. Izan ere, eskola-jazarpena ez da konponbide erraza duen arazoa. Menderatze-menpekotasun eskeman eta Isiltasunaren kodean oinarritua, asko eta anitzak dira bertan eragiten duten aldagaiak. Hori dela eta, sarritan, eskola-jazarpen kasuak antzematea zaila izan ohi da. Arazoari modu koordinatuan aurre egin ahal izateko, programa berriak garapen mailakatua izango duen proiektua planteatzen du.
Bizikasiren ezaugarriak Hizkera eta begirada berbera.
z Ikuskaritza z Berritzeguneak z Talde Dinamizatzaileak z Irakasleak z Ikasleak z AZP z Familiak z Eskolaz kanpoko ekintza-taldeak
Hezkuntza paradigma hezigarria z Bizikasi ekimena, jazarpen egoerak ebazterakoan neurri hezigarriak aplikatzearen aldeko paradigmatik abiatzen da.
Esku-hartze sistemikoa z Jazarpen kasuak kudeatu eta ebazteko eskuhartze sistemikoa aplikatzea.
Ikaslea erdigunean z Ikaslearen ongizate sozio-emozionala xede nagusia izanik Hezkuntza Sistemako zerbitzu guztiak horri begira jartzeko apustua.
Horretarako, beharrezkoa izango da Hezkuntza Sisteman diharduten kide guztiak formatzea, gaitzea, hornitzea eta aberastea, beharrezko ikuskeraz, gaitasunaz, trebeziaz eta tresneriaz. Bizikasik hiru esku-hartze maila jasotzen ditu: prebentzioa, esku-hartzea eta ebaluazioa. Prebentzioaren kasuan, berariazko prestakuntza eskainiko da eta ikastetxe bakoitzean lau lagunek osatuko duten talde dinamizatzaile bat sortuko da. Talde horretan, ikastetxeko zuzendaria, ikasketa burua, orientatzailea eta bizikidetzaarloaz arduratzen den irakaslea izango dira. Talde horren ardura izango da ikastetxe horretan izan daitezkeen jazarpen kasuen ebazpen-prozesua koordinatzea eta elkarbizitza positiboaren alorrean garatuko diren ekintzak gidatzea. Esku-hartzeari dagokionez, programak eskola-jazarpena
antzemateko eta horren jarraipena egiteko tresnak izatea aurreikusten du. Horrela, prestakuntzarekin batera, ikastetxe bakoitzak beharrezko kontrolak gauzatzeko materiala jasoko du. Era berean, egindako prebentziolanari esker, eskola-jazarpena hainbat egoeratan azalduko den errealitatea da. Detektaturiko kasuen kudeaketa funtsezkoa da konponbide zuzena izan dezaten. Identifikaturiko kasuetan, talde dinamizatzaileak, zuzenean zeresana duten irakasleekin batera, Bizikasi ekimenean aurreikusiak dauden jarraibideak garatuko ditu. Une horretan, Bizikasi Hezkuntza Sailean detektaturiko kasuetarako dagoeneko existitzen den protokoloari lotuko zaio, eta baita zeresana izan lezaketen gainerako erakundeekiko (Udalak, Aldundiak edo Fiskaltza) koordinazio ahalik eta onena izate aldera berriki sortu den protokoloari ere.
Ikastetxea ahaldundu egitura trinko batekin z Ikastetxea ahalduntzea jazarpen kasuak ebazteko erreferentzia izango den Talde Dinamizatzailea sortuz.
Ikasleak formatzea eta ahalduntzea z Jazarpenarekin lotutako jokabideak errotik erauzteko konpromiso kolektiboetara naiz banakakoetara heltzea, tutoretza-orduetan modu sistematikoan landuko diren eta espreski diseinatuko diren materialen laguntzarekin.
Ikuskaritza eta Berritzegune Zerbitzuen arteko lan koordinatua z Ikuskaritza eta Berritzegunearen lan bateratua.
Familiekin batera z Ikastetxeak jazarpen-egoeretan inplikatuta daudenen familiei laguntza eta aholkularitza doitua emango die kolaborazioan oinarritutako hezkuntza esku-hartze sistematiko-sistemiko batean
Ebaluatuko den prozesua z Ekimena ebaluatua izango da.
11 Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
Formazioa Hezkuntza Sistemako eragileen artean.
hezkuntza
z Hezkuntza Sisteman diharduten eragileen artean, eskola jazarpenaren kontzeptualizazioaren inguruan ezagutza eta hizkera bateratua izatea
hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
12
Neskak hobeto moldatzen ei dira taldeka arazoak konpontzeko PISA txostenak talde-lanari buruz egindako azterketaren arabera Ekonomiako Lankidetza eta Garapenerako Erakundeak (ELGA) burutzen duen PISA txostenaren arabera, neskek emaitza hobeak lortzen dituzte taldeka egiten diren gatazkaebazpenetan. Azken PISA txostenean, lehen aldiz, taldeka egindako lana aztertu da esklusiboki eta, beste behin, Asiako herrialdeak nagusi azaldu dira. Azterketa 2015. urtean burutu zen ELGAko 32 herrialdetan eta beste 19 herrialde kidetan. Aipatu txostenaren arabera, batez beste, neskek mutilek baino 29 puntu gehiago lortzen dituzte, baina, zenbait kasutan (Australia, Finlandia edo Suedia) 40 puntuko aldera ere iristen da.
Estatuaren kasuan, aldea 23 puntukoa da nesken alde, 508 puntu eta 485 puntu, hurrenez hurren. Gure artean, Euskal Autonomia Erkidegoko ikasleak taldeka arazoak konpontzeko orduan emaitza txarrenetakoak lortu dituzte, 484 puntu, hain zuzen ere. Estatu mailan, bakarrik Andaluzia (483) eta Extremadurako (474) ikasleek lortu dituzte Euskadikoek baino emaitza kaxkarragoak. Nafarroako Foru Erkidegokoak, aldiz, 505 punturekin, onenen artean aurkituko lirateke. Estuto emaitzarik onenak Madrilen (519 puntu) eta Gaztela eta Leonen (517) lortu dituzte. Datu horiek ohiko PISA txostenean aztertzen diren berariazko ezagutzetan
lortutako emaitzekin topo egiten dute. Izan ere, kasu horretan mutilek emaitza hobeak lortzen baitituzte zientzietan eta matematiketan. Txostenaren arabera, neskek interes handiagoa azaltzen dute beste ikaskideen iritziekiko eta mutilek, berriz, hobeto ikusten dute taldean egindako lanaren onura indibidualak. Horrela, mutilek ataza bat amaitzeko denbora gutxiago behar duten bitartean, neskek lankidetzarako jarrera hobea azaltzen dute. Esan bezala, emaitza onenak Asiako herrialdeetan lortu dira (Singapur, Japonia, Hong Kong eta Hego Korea) eta kaxkarrenak, berriz, Tunisian, Brasilen, Montenegron eta PerĂşn.
13
Gazteberri.eus Gazteek gustuko dituzten gai guztiak zure esku. Nonahi. Noiznahi.
hezkuntza ± 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
14
Kontseiluak hezkuntzan jauzia eman beharra aldarrikatu du Euskararen Kontseiluak eta hezkuntza-esparruko beste hainbat eragilek ikasle euskaldun eleaniztunak bermatuko dituen ikasteredu orokortua abian jartzeko eskaera bateratua egin dute. Kontseiluarekin batera eskaera egin duten eragileen artean, honako hauek aurkitzen dira: Euskal Herriko Ikastolak, HEIZE, Hik Hasi, Kristau Eskolak, Sortzen, UEU, eta ELA, LAB eta Steilas sindikatuak. Kontseiluaren ustez, une honetan horretarako baldintzak ematen dira. Izan ere, irakasleria eta gehiengo soziala eta sindikala alde dago. Kontseiluko idazkari nagusi Paul Bilbaok azaldu duenez, euskararen gaitasun egokia eskuratzeari dagokionez, egungo ereduek goia jo dute. Kontseiluaren proposamenean ikasleek derrigorrezko hezkuntza amaitutakoan izan beharko lituzketen gaitasunak, halaber, euskaraz eta gaztelaniaz, gutxienez, B2 mailaren gaitasunak eta ingelesez B1 mailaren gaitasunak lirateke. Bilbaoren ustez, gaur egun badira egoera horretara iristeko aukera ematen duten tresnak eta guztien gainetik, Ikasle Euskaldun Eleaniztunak eta Hizkuntza Eskubideak Bermatzeko Protokoloa aipatu ditu. Bilbaoren ustez, ”urteetako eskarmentuak erakutsi digu posible dela belaunaldi berriak euskaldun eleaniztunak izatea. Ezin dugu onartu ikastereduak mantentzea, eta, ondorioz, urte luzez sistema horren ondorioz belaunaldi berrien euskalduntzea hipotekatzea. Ezin dugu onartu ikasleei berezko hizkuntza ikasteko eskubidea urratzea. Hezkuntzaren alorrean bidegurutzean gaude eta guztiok batera norabide egokia hartu behar dugu”.
© Irekia
Europak euskal Lanbide Heziketaren bikaintasuna aitortu du beste behin Europak Euskadiko Lanbide Heziketa eta Jorge Arevalo sailburuordea hautatu ditu Lanbide Heziketarako eta enplegurako etorkizuneko politikan erreferente izan dadin Azaroaren 21 eta 24 bitartean Lanbide Heziketaren Aste Europarra burutu da eta, beste behin, Europak euskal Lanbide Heziketaren bikaintasuna aitortu du. Gainera, Lanbide Heziketako europar erakunde zein ordezkariek Eusko Jaurlaritzako Lanbide Heziketarako sailburuorde Jorge Arévalo aukeratu dute Europan Lanbide Heziketarako politiken gakoak definitzeko eta euskal Lanbide Heziketa Europarako jardunbide egoki gisa aurkezteko. Europar Batasunak euskal Lanbide Heziketak 4.0 industriarekin duen lerrokadura aintzatetsi nahi izan du. Horrela, azaroaren 24an Bruselan izan zen ekitaldi batean, Arévalo sailburuordeak euskal Lanbide Heziketaren inguruko ikuspegi estrategikoa azaltzeko aukera izan zuen, besteak beste, Europako Enplegurako komisarioaren aurrean eta baita hezkuntza eta enplegu esparruetako beste hainbat ordezkarien aurrean. Grabaturiko hitzaldian Arévalok azaltzen duenez ”laugarren iraultzak
ez du soilik egiten duguna aldatuko; benetan zer garen ere aldatuko du. Aldaketa horien eta teknologia horren bidez, etorkizuneko gizakia zer izango den ere birdefinitzen ari da. Baina, zein izango da etorkizuneko lana? Nola definituko dugu etorkizuneko lana? Eta garrantzitsuena: nola prestatuko ditugu pertsonak aldaketa horien aurrean eta etorkizuneko lanbideetarako prestatuta egon daitezen?” Galdera horiek guztiek, Arévaloren esanetan, imajinatzea, diseinatzea, arriskatzea eta, batez ere, estrategia berriak eskatzen dituzte. Europako Batzordeak euskal Lanbide Heziketari erronka global konplexuei erantzuna emateko duen gaitasuna aitortu dio. Gainera, Euskadik Europako Lanbide Heziketarako politikaren erronkei egiten dien ekarpena, aldi berean, 2025. urterako hezkuntza-agendarako ekarpen ere izango da. Gogoratu behar da JeanClaude Junckerrek berak aurkeztu duela aipatu agenda eta bertan zehazten den guztia Europako Gizarte Foroan eztabaidatu dela.
Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
15
hezkuntza
giza eskubideak Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
16
Š UNICEF/UN052531/Ayene
Munduko 10 herrialde arriskutsuenak eskolara joateko, neska gaztea bazara Herrialde garatuenetan neskek mutilek baino emaitza akademiko hobeak lortu ohi dituzten bitartean, herrialde txiroetan neskek zaila dute hezkuntzarako sarbidea Nazio Batuen datuen arabera, azken hamarkadan munduko herrialderik txiroenetan hezkuntzarako sarbidea konpontzeko ia ez da aurrerapausorik eman. Irailaren amaieran erakunde berak ezagutzera eman zuen hezkuntza-kalitatearen inguruko txosten baten arabera, munduko 600 milioi haur eskolara aten dira, baina
ia ez dira ezer ikasten ari. Herrialde garatuenetan hezkuntzaren inguruko kezkak aurrekontuaren edo zein ikasgairi garrantzi gehiago ematearen ingurukoak diren bitartean, garapen bidean diren herrialdeetan kezkak bestelakoak dira: gure seme-alabak eskolara bidali ahal izango ditugu? Kezka horretan, gainera, generoak
garrantzi handia du. Izan ere, herrialde txiroetan neskek askoz zailagoa dute hezkuntzarako sarbidea. Hainbat herrialdetan neska gazteek etxean lan egin behar izaten dute garbiketak egiten edota euren anai-arrebak zaintzen. Nerabe direnean, sarritan, ezkontzera behartzen dituzte eta, ondorioz, heldutasunera iristen dira
hezkuntza giza eskubideak
17 © Aristos Campus Mundus
Pedro Arrupe Institutuak urruntzearen espetxe politikak familietan duen inpaktua aztertu du Eusko Jaurlaritzak eskatutako txostena da eta egungo urruntze-politika ez dela bateragarria espetxelegeriaren printzipio gidariekin ondorioztatzen du Deustuko Unibertsitateko Pedro Arrupe Giza Eskubideen Institutuak, Eusko Jaurlaritzako Giza Eskubide, Bizikidetza eta Lankidetza Idazkaritza Nagusiak eskatuta, urruntzearen espetxepolitikak familietan duen inpaktua aztertzen duen txostena landu du. “Urruntzearen espetxe-politikak presoen familietan duen inpaktuari buruzko txostena” izenburua duen txostenaren ondorioak berriki aurkeztu dira eta, bertan, kondena betetzen ari den senide bat duten pertsonen bizipenen analisi kuantitatiboa zein kualitatiboa jasotzen da. Txostena kondena betetzen ari den senide bat duten 14 pertsonei egindako elkarrizketetan oinarritzen da eta, bertan, besteak beste, presoen urruntzeak dituen zenbait ondorioren
jarraipena egiten da: errepideko arriskuak, kostu ekonomikoak edo lanbizitza eta familia bateragarri egitea. Txostena amaitu zen unean, 322 pertsona ari ziren guztira kondena estatu espainiarreko eta frantseseko espetxeetan betetzen, horietatik 200 inguru beren ohiko bizilekutik 1.200 kilometrora baino urrutiago. Txostenaren ondorioetan azpimarratzen denez, urruntzea familien sufrimendu erantsiaren kausa da eta “egungo urruntze-politika ez da bateragarria espetxe-legeriaren printzipio gidariekin (berreziketarekin eta gizarteratzearekin)”. Horregatik, txostenak urruntze-politika orokortua uztea eta zigorren tratamendu indibidualizatu batera itzultzea gomendatzen du.
± 18 //etorkizuna.eus 2017 2017 abendua
inolako trebakuntza formalik gabe. Paradoxikoki, herrialde garatuenetan neskek mutilek baino emaitza akademiko hobeak lortzen dituzten bitartean, herrialde txiroenetan trebakuntzarik ez jasotzeko aukera gehiago dituzte. Hori guztia kontutan hartuta, eta pasa den urriaren 11n ospatu zen Neskaren Nazioarteko Egunarekin bat eginez, Nazio Batuak neska gazteentzat eskolara joateko herrialde arriskutsuenen sailkapena argitaratu zuen. Espero zitekeen bezala, Afrikako herrialdeak nagusi dira aipatu sailkapen horretan. Normalean, gatazka armaturen bat bizi duten herrialdeak dira eta, ondorioz, biztanle gehienak pobrezia-atalasearen azpitik bizi dira. Herrialde arriskutsuenak honako hauek dira: 1. Hego Sudan: bertan izan zen gudaren ondorioz hainbat eskola suntsitu ziren eta milaka biztanlek euren etxeak utzi behar izan zituzten. 2. Afrika Erdiko Errepublika: batez beste irakasle bakoitzak 80 ikasle ditu bere ardurapean. 3. Niger: alfabetatuta dauden 15 eta 24 urte bitarteko nesken kopurua % 17koa da. 4. Afganistan: Arrazoi kultural eta historikoak direla eta, arraila handia dago neska eta mutilen artean. 5. Txad: herrialdean diren gatazka sozialak direla eta, neskatilek oso zaila dute hezkuntzarako sarbidea. 6. Mali: emakumeen % 38k bakarrik amaitzen du lehen hezkuntza. 7. Guinea: 25 urteko emakumeek, batez beste, euren bizitzan zehar jaso duten hezkuntza urtebetera mugatzen da. 8. Burkina Faso: nerabeen % 1 inguruk amaitzen du derrigorrezko bigarren hezkuntza. 9. Liberia: lehen hezkuntzan egon beharko lukeen ikasleriaren bi heren eskolatik kanpo aurkitzen da. 10. Etiopia: nesken % 20 inguru 18 urte bete baino lehen ezkontzen da.
giza eskubideak
© Zinexit
± 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
18
ZUK dokumentalarekin itxi da aurtengo Zinexit erakusketa Dokumental horrek euskal erakundeek Mediterraneoko krisi migratorioan egindako lana azaltzen du Zinexit-Bizikidetzaranzko Zinemaren aurtengo edizioak errefuxiatuen krisi humanitarioa izan du ardatz. Eta horren erakusle aurtengo ediziori amaiera eman dion ‘Zuk’ dokumentala dugu. Aipatu dokumentalaren egileak Unax Blanco (zuzendaria) eta Asier García (ekoizlea) izan dira, eta aurkeztutako lan horretan, milaka lagunek sufritzen duten hondamendi humanitarioari aurre egiteko lanean ari diren euskal boluntarioen lana islatzen da. Horrela, dokumentalak CEAR-Euskadi, Zaporeak, Ongi Etorri Errefuxiatuak eta Salvamento Marítimo Humanitario erakundeetako boluntarioen lanaren
lau adibide aurkezten ditu. Film honen helburua da besteen sufrimendua arintzeko gutako edozeinek egin dezakegunaz geure buruari galdetu eta horretaz jabetzea araztea. Filmak azpimarratu egiten du errefuxiatuen kanpamentuetan bizi diren emakumeen eta bakarrik aurkitzen diren adingabeen egoera, talderik ahulenak eta kolektibo etsitu baten barnean arriskurik handiena sufri dezaketenak baitira. Dokumentalaren aurkezpenekitaldian Monika Hernandok nabarmendu du Eusko Jaurlaritzak konpromiso sendoa duela Mediterraneoa suntsitzen ari den
krisiari erantzun integrala emateko, eta gogora ekarri du Eusko Jaurlaritzak esparru-dokumentu bat aurkeztu zuela apirilean, Mediterraneoko krisi humanitarioaren erantzuna era partekatuan bideratzeko, eta hor euskal gizartearen elkartasuna nabarmendu du. ”Elkartasuna hautua da. Axolagabetasunaren, norberekoikeriaren eta justiziarik ezaren alde egin dezakegu, edo sentsibilitatearen, enpatiaren eta elkartasunaren alde egin dezakegu. Nire ustez, errefuxiatuek Mediterraneoan jasaten duten krisi humanitarioan ere elkartasunaren aldeko hautua egin du”.
Jonan Fernándezen ustez giza eskubideen defentsak ”oinarri ezegonkorra” du
19 ± 18 //etorkizuna.eus 2017 2017 abendua
Pasa den azaroaren 9an CEAR Euskadik eta Bizkaiko Jaurerriko Abokatuen Bazkun Ohoretsuak antolatutako ”Defendatzaileak babesten” kongresua ospatu zen Bilbon. Bertan, Giza Eskubide, Bizikidetza eta Lankidetzaren idazkari nagusi Jonan Fernándezek parte hartu zuen eta irekiera-ekitaldian azaldutakoaren arabera, Eusko Jaurlaritzaren Bizikidetza eta Giza Eskubideen Planak giza eskubideei garrantzi handia ematen diela azpimarratu arren, horien defentsak ez duela oinarri sendoa azaldu du. Fernándezen aburuz, giza duintasuna, giza eskubideak edo elkartasuna bezalako zenbait printzipio zalantzan jartzen dira gaur egun. Jokoan dagoena da datozen hamarkadotan munduaren grabitate-zentroak elkartasunaren ardatzerantz egingo duen edo, bestela, indibidualismoaren ardatzean sakonduko duen”, esan du. Aldi berean, giza eskubideen defendatzaileek egungo testuinguruan duten zeregina funtsezkoa dela nabarmendu du. Fernándezek gogorarazi du Eusko Jaurlaritzak, 2011tik, pertsona horiek aldi baterako babesteko programa duela; 5 herrialdetako 15 pertsona (9 emakume eta 7 gizon) hartu ditu programak.
© Irekia
”Mundu globalizatuan, giza eskubideetarako mehatxu globalak ere badituen munduan, Eusko Jaurlaritzak, besteak beste, ahalegina egin behar du, apaltasunez baina erabakitasunez, indarrak batzeko nazioarteko eremuan, giza eskubideen eta pluralismoaren errespetuan oinarritzen den bake- eta
bizikidetza-kultura defendatzeko”, esan du, amaitzeko. Jardunaldian, bestalde, Nazio Batuetako Michel Forst kontalari bereziak ere parte hartu du, giza eskubideen defendatzaileen egoeraz hitz egiteko, bai eta hainbat herrialdetako giza eskubideen aktibistek ere.
GIZA ESKUBIDEAK ATALA EUSKO JAURLARITZAKO, LEHENDAKARITZAKO BAKEGINTZA ETA BIZIKIDETZARAKO IDAZKARITZA NAGUSIKO BIKTIMEN ETA GIZA ESKUBIDEEN ZUZENDARITZAREN LAGUNTZAREKIN BURUTZEN DA
LEHENDAKARITZA Bakegintza eta Bizikidetzarako Idazkaritza Nagusia
hezkuntza giza eskubideak
Giza eskubideen defendatzaileek egungo testuinguru globalean duten garrantziaren aintzatespena
PRESIDENCIA Secretaría General para la Paz y la Convivencia
gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
20
Nerabeek modu ezberdinean erabiltzen dute Internet euren gaitasun ekonomikoaren arabera PISA txostenak emaitza akademikoak ez ezik, nerabeen aisialdia ere aztertu du Historikoki PISA txostenak ELGA osatzen duten herrialdeetako 15 urteko nerabeen gaitasun akademikoa neurtu izan du. Azken txosten ofizialak, 2016ko abendukoak, aipatu gaitasun hori ez ezik, nerabeen hezkuntza-emaitzetan eragin dezaketen beste hainbat faktore ere aztertu ditu. Horietako bat, ikasleek euren aisialdia zertan ematen duten izan da eta, zehazki, Internet nola erabiltzen duten. Izan ere, herrialde aberatsenetako nerabeen aisian
Internetek funtsezko papera betetzen du, hainbat orduz konektatuta izaten baitira. Ondoko grafikoetan ikusten den moduan, Estatuan zein ELGA osatzen duten herrialdeetan, batez beste, nerabe gehienak 2 ordu baino gehiagoz konektatzen dira egunero. Azpimarratzekoa da sei ordu baino gehiagoz konektatzen diren ikasle gazteen kopurua. Estatuko eta beste herrialdeetako gazteen erabilera alderatzerakoan,
konexioa lau ordutik beherakoa denean Espainiako gazteak gutxiago konektatzen dira. Ostera, lau ordutik gorako konexioetan, batez beste, espainiar gazteak gehiago konektatzen dira, % 40 eta % 32, hurrenez hurren. Aipatu txostenaren arabera, mutilek konektatzeko joera handiagoa dute bai astean zehar bai asteburuetan. Estatuan, adibidez, asteburuetan mutilek, batez beste, 206 minutuz konektatzen dira. ELGAko batez bestekoa 186 minutukoa
Interneten eguneroko erabilera ikasgelatik kanpo Zenbat orduz erabiltzen dute Internet PISAn parte hartu duten 15 urteko ikasleek? % ELGA
2
3
<1 ordu
13
16
1-2 ordu
18
21
2-4 ordu
26
27
4-6 ordu
18
16
>6 ordu
22
16
Iturria: PISA 2015 Studentsâ&#x20AC;&#x2122; Well-being Report
Nolakoak dira klasean Internetekiko menpekotasun gehien duten ikasleak? Astean zehar sei orduz baino gehiago konektatzen direla azaldu duten ikasleen eta estatuko ikasleen batez bestekoarekin konparaketa Bataz bestekoarekin dagoen aldea Zientzietan lortutako puntuak
-35%
Eskoletara berandu iristeko aukera
16%
Eskoletara ez joateko aukera
10%
Txateatu edo mezuak bidali ikasgelan dagoen bitartean
22%
Iturria: PISA 2015 Studentsâ&#x20AC;&#x2122; Well-being Report
gazteria
% Espainia Ezer
21 Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
da. Nesken kasuan, estatuan 203 minutuz konektatzen dira eta ELGA mailan, 182 minutuz. PISA txostenak gazteek egiten duten erabilera ere aztertu du. Horrela, gaitasun ekonomiko altuagoa duten nerabeek online bideojokoetan ematen dute denbora gehien. Gaiatasun ekonomiko apalagoa dutenek, aldiz, txateatzen. Garbi dago, beraz, Internet ezinbestekoa dela gaur egungo nerabeentzat. Horrela adierazten dute gainera estatuko zein ELGAko nerabeek. Espainiaren kasuan, ikasleen bi herenek konexiorik gabe oso gaizki pasatzen dutela adierazten dute. ELGAko nerabeen kasuan, berriz, % 54k. Paradoxikoki, gehien konektatzen diren nerabeek bizitzarekiko asebetetze-maila baxuagoa azaltzen dute. Hori guztia aztertuta, galdera einbestekoa da: ba al da harreman zuzena Interneten erabileraren eta emaitza akademikoen artean? PISA txostenak azaltzen duenez, bai.
Unibertsitatea Berrikuntza Europa Kultura
gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
22
Europako gazteen laurden bat sexu-transmisiozko gaixotasunak eransteko arriskuan Inolako babesik gabe sexu-harremanak mantentzen dituzten gazteen kopurua baxuagoa da Espainian Europako beste hainbat herrialdetan baino Youth Against AIDS elkarteak eta Lovoo ligatzeko aplikazioak elkarlanean garatu duten azterlanaren arabera, Europako 16 eta 21 urte bitarteko gazteen % 26,7 sexu-transmisiozko gaixotasunak eransteko arriskuan da. Aipatu azterlana Alemania, Espainia, Frantzia, Italia eta Erresuma Batuko 6.100 gazterekin egin da. Estatuari dagokionez, arriskuan diren gazteen kopurua 10 puntu baxuagoa da. Hala ere, estatuko gazteen % 28k bakarrik lortu zuen sexutransmisiozko gaixotasunen inguruko galdetegia zuzen erantzutea. Azken kasu horretan, estatu mailan lortutako emaitzak beste herrialdeetakoak baino
hobeak direla azpimarratu behar da. Italian, adibidez, bakarrik gazteen % 8k lortu zuen aipatu galdetegia zuzen erantzutea eta, Europan, batez beste, % 24,1ek. Azterlanaren arabera, estatuko gazteen % 16k ez du kondoirik erabiltzen bere sexu-harremanetan. Europako batez bestekoa, kasu horretan, % 26,7koa da. Euren sexuharremanetarako inoiz babesik (edozein antisorgailu) erabili ez duten gazteen kopurua, Espainiaren kasuan, % 9,7koa da eta Europa mailan, % 11,9koa. Zentzu horretan, daturik kezkagarriena Erresuma Batuan ematen da non gazteen % 16,6k ez du inoiz babesik
erabili. Datu horiek gazteen sexuhezkuntzan hutsune handiak daudela islatzen dute. Azterlanak hezkuntza horren inguruko datuak ere jaso ditu. Batez beste, europar gazteak sexu-hezkuntza 12 urterekin jasotzen hasten dira. Espainiaren kasuan, gazteen ia erdiak sexu-hezkuntza ikastetxeetan jaso duela azaldu du. Hala ere, sexuaren inguruko informazio-iturri nagusia gazteentzat Internet da (% 31,8). Oro har, europar gazteek sexuaren inguruan bakarrik lagunekin eta ikaskideekin hitz egiten dute. Ez dira eroso sentitzen gai horren inguruan euren gurasoekin edota irakasleekin hitz egiten.
gazteria
Mugikorrekin egindako erreportajeen lehiaketa
± 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
24
EiTBk, EHU/UPVrekin, Deustuko Unibertsitatearekin, Mondragon Unibertsitatearekin eta Nafarroako Unibertsitatearekin lankidetzan, SmartBerri mugikorrekin egindako erreportajeen lehiaketa deitu du. Lehiaketaren asmoa, teknologia mugikorraren bidez, ikus-entzunezko kazetaritzaren euskarri eta lanketa berriei ateak zabaltzea da. Smartphonea gazteen artean hartzen ari den indarra ikusirik, EiTBk teknologia mugikorraren bidez sormen-eredu berriei ateak zabaldu nahi dizkie. Parte-hartzaileen artean hiru sari banatuko dira: lehenengoa 1.499 eurokoa izango da; bigarrena 499 eurokoa; eta hirugarrena 199koa. Erreportajeak 2018ko urtarrilaren 15etik otsailaren 15era igo ahal izango dira.
Gazteentzako ekintzailetzaprograma Donostian Donostiako Sustapenak, 18 eta 31 urte bitarteko gazteek euren negozio-ideiak gara ditzaten, Explorer izeneko programa garatu du. Guztira, 20 izango dira aipatu programan parte hartzeko aukera izango duten gazteak, eta behin prestakuntza eta laguntza emateko prozesua amaituta, Donostiako ekintzailerik onenak Silicon Valleyrako bidaia irabaziko du. Ekintzaile gazteek euren ideiak garatzeko instalazioak eta beste ekintzaile eta profesional adituekin harremanetan izateko aukera izango dute.
© Irekia
Beldur Barik Topaketa Eibarren Pentsatu, eztabaidatu eta ekin Beldur Barik jarrerarekin! Pasa den abenduaren 2an aurtengo Beldur Barik edizioaren topaketa ospatu zen Eibarren. Aurreko edizioetan egin den moduan, topaketa horrek urte osoan zehar, euskal geografia osoan, gazteekin garatutako lanari amaiera emateko balio izan zuen. Gainera, Beldur Barik ikus-entzunezko lehiaketaren sariak banatzeko aukera ere izan zen. 12 eta 26 urte bitarteko gazteei zuzendutako lehiaketa horrek ezberdintasun egoerei aurre egiteko errespetuan, berdintasunean, askatasunean, autonomian, erantzukidetasunean eta indarkeria sexistaren ukapen irmoan oinarritutako jarreren ikusentzunezko adierazpenak saritzen ditu eta aurtengo irabazleak honako hauek izan dira: 1. kategoriako (12/17 urte) aipamen berezia: ‘Zerez eginda nago?’ (Gasteiz); 1. kategoriako sari nagusia: ‘Hitzetan’ (Arrasate); 2.
kategoriako (18/26 urte) aipamen berezia: ‘Indarkeria kanpora’ (Bilbao); 2. kategoriako sari nagusia: ‘Me dijeron’ (Gasteiz); Ekoizpen onenari saria: ‘Artetik ahalduntzara’ (Eibar); eta, Parte-hartzeari saria: ‘Matxisten filosofia’ (Mungia). Edizio honetan 371 izan dira aurkeztutako lanak, 62 udalerritakoak. Horietatik 275 lehen kategoriakoak dira, eta bigarren kategorian, 96 lan aurkeztu dira. Aurkeztutako lanetan ikusten da gazteek geroz eta hobeto identifikatzen dituztela indarkeria sexista eragin dezaketen desberdintasun faktoreak eta hauei aurre egiteko jarrera agertzen dutela. Aurten jorratutako gaiak oso anitzak izan dira: beldurraren pertzepzioa, edertasun-arauak, gizarteratze desberdindua, maitasun erromantikoa, gorputzen dibertsitatea edota ahalduntze kolektiboa.
gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
26
Iaz 1046 emakume gaztek generoindarkeria salatu zuten EAEn Genero-indarkeria salatzen duten emakume guztien artean gero eta gehiago dira (% 28 gaur egun) emakume gazteak Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak ezagutzera eman dituen datuen arabera, pasa den urtean 3.774 emakume izan ziren generoindarkeriaren biktima Euskal Autonomia Erkidegoan. Horietatik, 1.046 (% 28) 15 eta 29 urte bitarteko emakumeak izan ziren. Aurreko urteetako datuekin alderatuta biktimen kopurua jaitsi bada ere, jaitsiera hori 30 urteko emakumeen artean eman da eta, ostera, gero eta gehiago dira horrelako indarkeria pairatzen duten emakume gazteak. Horrela, iazko 3.774 biktimetatik, 262 (% 7) 15 eta 19 urte bitartekoak ziren; beste 363 emakume (% 10) 20 eta 24 urte bitartekoak ziren; azkenik, 421 (% 11), 25 eta 29 adin tartekoak ziren.
Emakumeeen aurkako indarkeriaren tasen bilakaera adin-talde handien arabera (tasak 1.000 emakumeko) 9 8
7,4
7
6,6
6,9
7,5
7,7
3,3
3,4
7,7
7,3
7,5
6 5 4 3
3,6
4,3
2
4,7 3,5
1 0
3,3
2,7
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 15-19 urte
30 urte edo gehiago
Iturria: Gazteen Euskal Behatokiak egina, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak emandako datuekin.
ENPLEGU ETA GIZARTE POLITIKETAKO SAILA
DEPARTAMENTO DE EMPLEO Y POLĂ?TICAS SOCIALES
Gazteria Zuzendaritza
DirecciĂłn de Juventud
Arabako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Probintzia plaza 13, behea 01001 Gasteiz • 945 181700 • www.alava. net/ifj • www.gazteinformazioa.net • www. facebook/infogaztea.araba • informazioa@ ifj.alava.net Gasteizko Udala. Gazte Informazioko Udal Bulegoa. Espainia plaza behea. 01001 Gasteiz • 945 161330 • www.vitoria-gasteiz. org/omij • www.vitoria-gasteiz.org/gazteria • coordinaomij@vitoria-gasteiz.org Arabako Kampuseko Gazteentzako Informazio Bulegoa. Apraiztarrak 1Unibertsitate-Pabiloia 01006 Gasteiz • 945 014336 • www.ehu.es • www. gazteinformazioa.net • oij-ar@ehu.es Laudioko Lamuza Gazte Informazio Gunea. Lamuza 13 01400 Laudio • 94 4034921 • infogazte@laudiokoudala.net
Bizkaia Bizkaiko Gazteriaren Informaziorako Lurralde-Zentrua. Rekalde Zumarkalea, 30 - 1, 48009 Bilbao • 94 6083926 /94 6083920/94 6083934 • www.bizkaia.net/ gazteria • gazteinformazioa@bizkaia.net Abanto -Zierbenako Gazte Informazio Bulegoa.Bizkaia Plaza, 3 (Atzealdea) 48500 Abanto-Zierbena • 94 6363769 • gazteria@ abanto-zierbena.org Ikusi Makusi Baliabide Zentroa. Areitzo, 2 48810 Alonsotegi • 94 4980807 • ikusimakusi@alonsotegi.net Zornotzako Gazte Informazio Bulegoa. Zelaieta Parkea, s/n 48340 AmorebietaEtxano • 94 6300649/50 • www. ametxgazteria.net • gazteinfo@ametx.net Arrigorriagako Gazte Informazio Bulegoa. Gaztegunea. Ugertza bidea, 1 48480 Arrigorriaga • 94 6001876 • arrigorriaga.eus • gaztegunea@arrigorriaga. eus Artzentaleseko Gazte Informazio Gunea. Lehendakari Aguirre, 23 48870 Artzentales • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Gaztezer Balmasedako Gazte Informazio Gunea.Pio Bermejillo, 19 48800 Balmaseda • 94 6800240 • www.balmabegi.com • www. balmaseda.net • gaztezer@balmaseda.net Barakaldoko Gazte Informazio Zentrua. San Juan, 17 48901 Barakaldo • 94 4789596 / 94 4789599 •www.gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@barakaldo.org Gurutzetako Gazte Informazio Gunea. Balejo, 4 48903 Barakaldo • 94 4789487 • www.gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@ barakaldo.org Zirtzart Gazte Informazioko Udal-Bulegoa. Basozelai, 11 48970 Basauri • 94 4666430 • www.facebook.com/basaurion • zirtzart@ basauri.net Bermeoko Gazte Informazio Bulegoa. Gizarte-Kultura Etxea Irakaskintza, 14-16 48370 Bermeo • 94 6179158 •www.giz. bermeo.org • giz@bermeo.org BIZ Bilbao Informazio Zerbitzua. Zabalguneko Eraikina. Zabalguneko Plaza, 11 48009 Bilbao • 94 4204488 • bilbaoiz@
EDEko Gazte Informazio Bulegoa. Simón Bolívar, 8 B –behea 48010 Bilbao • 94 4029090 • www.fundacionede.org • gazteinformazioa@fundacionede.org Txorierriko Gazte Informazio Bulegoa. Txorierri etorbidea, 9, behea 48160 Derio • 688 629965 • www.txorierrikogazteak.com • oij@e-txorierri.com Durangoko Gazte Informazio Bulegoa. Pinondo Plaza, 1 48200 Durango • 94 6030030 • informazioa@durango-udala.net Erandioko Gazte Informazioa Bulegoa. Irailaren 23 enparantza 48950 Erandio • 94 6025891 • gazteinfo@erandioko-udala.net Ermuako Gazte Informazio Bulegoa. Lobiano Kultur Gunea. Goienkale, 10 48260 Ermua • 943 708700 • oij-gib@udalermua.net Mugarri Gazte Informazio Gunea. Mugarri Gazte Etxea. Elizarako Sarbidearen Kalea, 2 48450 Etxebarri • 94 4261861 • www. mugarri.net • mugarri@mugarri.net, mugarri.gazte@gmail.com Galdameseko Gazte Informazio Gunea. San Pedro, 6 48191 Galdames • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org
Busturialdeko Gazte Bulegoa. Zubietaerrota Eraikina, Kurtzero auzoa 48392 Muxika • 670 509752 • www.busturialdekogazteplana. com • gaztebulegoa@ busturialdekogazteplana.com
Gipuzkoako Campuseko Gazte Informazio Bulegoa.Ignacio M. Barriola eraikina. Elhuyar enparantza, z/g 20018 Donostia • 943 018135 / 943 018138 • svrgazte@ sv.ehu.es. svrbegaz@sv.ehu.es
Induma Informazio Bulegoa. Zubieta, 16 48410 Orozko • 94 6339945 • infoinduma@ yahoo.es
Koldo Mitxelena kulturunea. Infoteka. Gazte Informazio Gunea. Koldo Mitxelena Kulturunea. Urdaneta kalea, 9 20006 Donostia • 900 110 111 • www. gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa.net
Plentziako Gazte Informazio Gunea. Goenkale, 25n 48620 Plentzia • 94 6770989 • gazteinfo.plentzia@bizkaia.org Gazte Informazio Zentroa. Santa Clara Kultura Zentroa. Martín Fernández Villarán, z/g 48920 Portugalete • 94 4729313 • www.juventudportugalete.org • juventud@ portugalete.org • gaztegela@gmail.com Portugaleteko Gazte Informazio Gunea Gazte Gela. Zubeldia Maisua, z/g 48920 Portugalete • 94 4616638 • www. juventudportugalete.org • aulajoven@ portugalete.org Gaztebox Santurtziko Gazte Informazio Bulegoa. Santurtzi Parkea, z/g 48980 Santurtzi • 94 4836110 • gib-oij@santurtzi.net
Gernika-Lumoko Gazte Informazio Bulegoa. Foru Plaza, nº 2 48300 Gernika-Lumo • 94 6270215 • gazteger@sarenet.es
Sopelanako Gazte Bulegoa. Kurtzio Kultur Etxea, Mendieta, 11 48600 Sopelana • 94 4065505 • www.sopelanagaztea.blogspot. com • www.sopelana.net • oij@sopelana.net
Getxoko Gazte Informazio Bulegoa. Tangora Etxea. Algortako Etorbidea, 98 48991 Getxo • 944 660 353 • gaztebulegoa@getxo.net
Turtziozko Gazte Informazio Gunea. Lehendakari Agirre, 61 48880 Turtzioz • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org
Gordexolako Gazte Informazio Gunea. Molinar Plaza, 11 48192 Gordexola • 638 050 762 • gazteplana1@enkarterrialde.org Gorlizko Gazte Informazio Gunea. Krutzeta, 5 48630 Gorliz • 94 6774000 • gazteria@ gorliz.net Gueñeseko Gazte Informazio Gunea. Enkarterri, 2 48840 Güeñes • 94 6690877• www.gugaz.org • info@gugaz.org Arratiako Gazte Informazio Bulegoa. Igorreko Kultur Etxea. Elexalde, 8 48140 Igorre • 639 018133 • gib-arratia@ gorbeialdea.com Karrantzako Gazte Informazio Gunea. Concha Enparantza, 1 48895 Karrantza • 638 050762 • gazteplana1@enkarterrialde. org Lanestosako Gazte Informazio Gunea. Manuela Sainz de Rozas, 1 48895 Lanestosa • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde. org Euskal Herriko Unibertsitatearen Bizkaiko Campuseko Gazte Informazio Bulegoa. Sarriena auzoa, z/g, Apia Bidea (Gizarte eta komunikazio behealdea) 48940 LEIOA • 94 6015100 • oij-bi@ehu.es Aterpe Leioa Gazte Informazio Zentroa. Aldapabarrena, 2 48940 Leioa • 94 4055850 • gazte@leioa.net Lekeitioko Gazte Informazio Bulegoa. Eliz Atea, 12 48280 Lekeitio • 94 6243591 • gazte-bulegoa@lekeitio.com Mañariko Gazte Informazio Gunea. Herriko plaza, z/g 48212 Mañaria • 94 6818998 • kultura.manaria@bizkaia.org Mungiako Gazte Informazio Bulegoa. Arana Goiri´tar Sabin, 13 48100 Mungia • 94 6553353 • mungia.gib-oij@astiune.com Muskizko Gaztegune. Meatzari Plaza, 2 48550 Muskiz • 94 6708037 • www. muskizkogaztegunea.blogspot.com • gaztebulegoa@muskiz.com
Gazte Info Gazte Informazio Bulegoa. Udiarraga, 39 48490 Ugao-Miraballes • 94 6322014 • gazteinfo.ugao@ortzadar.es Urduñako Gazte Informazio Gunea. Kultur Etxea. Andra Mari, z/g 48460 Urduña • 945 384884 • xarteaga@urduna.com Sestaoko Gazte Informazio Zentroa. La Iberia, z/g 48910 Sestao • 94 4956127 • cijsestao@sestao.eus Zallako Gazte Informazio Bulegoa. Madres Irlandesas, 4 48860 Zalla • 94 6391396 • www.ibilimunduan.com • oij@zalla.org • infogazte@zalla.org
Gipuzkoa Andoaingo Gazte Informazio Bulegoa. Ambrosia Olabide Zentroa. Pio Baroja kalea, 1. 20140 Andoain • 943 593911 • gibandoain@euskalnet.net Arrasateko Gazte Informazio Bulegoa. Garibai Etxea. Biteri etorbidea, 3 20500 Arrasate • 943 252065 • www. gaztebulegoa.com • gaztebulegoa@ arrasate-mondragon.net Astigarragako Gazte Informazio Puntua. Kultur Etxea. Kale Nagusia, 48. 20115 Astigarraga • 943 331067 • www. astigarraga.net • gazteinfor@astigarraga.net Azkoitiako Gazte Informazio Bulegoa. Aita Madinabeitia plaza z/g 20720 Azkoitia • 943 026027 • www.artxamendi.net • gib@ euskalnet.net Azpeitiako Gazte Informazio Bulegoa. Plaza Txikia z/g 20730 Azpeitia • 943 157160 • gib@azpeitia.net Gipuzkoako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Gaztegunea. Anoeta, 28 20014 DonostiaSan Sebastián • 900 110111 / 943 472617 • www.gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa. net
Donostiako Gazte Informazio Bulegoa. Goikoa jauregia. Mari kalea, 1. 20003 Donostia • 943 481435 • www.donostia.eus/ gazteria • gazteinfo@donostia.eus Eibarko Gazte Informazio Bulegoa. Portaela Kultur Etxea, Bista Eder 10. 20600 Eibar • 943 708435 • infojuven.ei@eibar.net Elgoibarreko Gazte Informazio Bulegoa. Foruen Plaza z/g, 20870 Elgoibar • 943 257986 • www.elgoibar.org/webb/ gazteriazalag.htm • gazteinformazioa@ elgoibar.net Errenteriako Gazte Informazio Bulegoa. Merkatuzar. Pablo Iglesias, 3. 20100 Errenteria • 943 449640 • www. gaztebulegoa.errenteria.net •gazteria@ errenteria.net Hernaniko Gazte Informazio Bulegoa. Hernaniko Udal Kiroldegia, Elkano z/g. 20120 Hernani • 943 552185 • www. hernani.net • kirola@hernani.net Hondarribiako Gazte Informazio Bulegoa. Javier Ugarte 6. 20280 Hondarribia • 943 644752 • gip@hondarribia.org Irungo Gazte Informazio Bulegoa. Foruen Karrika, 2 behea. 20302 Irun • 943 505444 / 943 505643 • www.irun.org/igazte • infojuvenil@irun.org Lasarte-Oriako Gazte Informazio Bulegoa. Manuel Lekuona Kultura Etxea. Geltoki kalea, 18. 20160 Lasarte-Oria • 943 376181 • www.lasarte-oria.org • gazteinfo@lasarteoria.org Legazpiko Gazte Informazio Bulegoa.Kultur Etxea, Latxartegi, 3. 20230 Legazpi • 943 737203 • gazteria.le@legazpi.net Oiartzungo Gazte Informazio Puntua. Mendiburu 5, behea. 20180 Oiartzun • 943 491105 • www.gazteoiartzun.net • gazteinfo@oiartzun.org Oñatiko Gazte Informazio Puntua. Foruen Enparantza, 4 – behea. 20560 Oñati • 943 718257 • www.oinati.org • gazteinformazioa@oinati.net Ordiziako Gazte Informazio Puntua. Barrena Jauregia Kultur Etxea, 2º - 3 20240 Ordizia • 943 805634 • www.ordizia.org • gazteria@ ordizia.org Tolosako Gazte Informazio Bulegoa. Antonio Maria Labaien Kultur Etxea, Triángulo 1. 20400 Tolosa • 943 670383 • www. zazpitantriangulon.com • gazteria@ tolosakoudala.net Urnietako Gazte Informazio Bulegoa. Idiazabal 13 20130 Urnieta • 943 333973 • www.urnieta.org • gazteinformazioa@ urnieta.org Villabonako Gazte Informazio Bulegoa. Katea Etxea. Kale Nagusia, 79 20150 Villabona • 943 694787 • gazteria@villabona.net Zarautzeko Gazte Informazio Bulegoa. Zinema Pilotalekua. Zigordia Kalea, 34 20800 Zarautz • 943 005122 • www.zarautz. org • gazteinformazioa@zarautz.org
gazteria
Eusko Gazteen Informazio eta Dokumentazio Zentro Koordinatzailea. Donostia kalea, 1 01010 Gasteiz. • 945 019539 • www. gazteinformazioa.net •gazteinformazioa@ ej-gv.es • gazteinfoeuskadi@gmail.com
ayto.bilbao.net
27 ± 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
Araba
gazteria
Euskarazko YouTuber izan nahi?
± 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
28
Rafael Mikoleta ipuin lehiaketaren XXX. edizioa zabalik Rafael Mikoleta ipuin-lehiaketak bere hogeita hamargarren edizioa ospatuko du aurten. Lehiaketaren xede nagusia ikasleen artean euskaraz irakurtzeko eta idazteko zaletasuna zabaltzea da. Ipuinak aurkezteko epea urtarrilaren 31an amaituko da eta sarituak 2018ko lehenengo seihilekoaren barruan jakinaraziko dira. Lehiaketa lau kategoriatan banatuta dago: A (Lehen Hezkuntzako 3. eta 4. mailak), B (Lehen Hezkuntzako 5. eta 6. mailak), C (Lehen Hezkuntzako 3. eta 4. mailak) eta D (Lehen Hezkuntzako 5. eta 6. mailak). Epaimahaia literaturaren munduarekin lotutako zortzi kidek osatuko dute, denak ere Bilbon bizi direnak: Luis Gutierrez, Igone Etxebarria, Pedro Alberdi, Txani Rodriguez, Lutxo Egia, Juan Ramón Madariaga, Irati
Malatsetxebarria, Irune Berro eta Goizalde Landabaso. Epaimahaiak guztira hamabi sari banatuko ditu, kategoria bakoitzeko hiru: 1. saria (180 euroko balioa duten opariak), 2. saria (140 euroko balioa duten opariak) eta 3. saria (100 euroko balioa duten opariak). Lanen aurkezpen modurari dagokionez, lan originala koloretan eta kopia bat aurkeztu behar dira; egilearen datuak ez dira agertuko izenburuaren ondoan, bakarrik ikasturtea eta kategoriaren izena. Erantsitako fitxa batean kategoria, ipuinaren izenburua, egilearen izen-abizenak, helbidea, telefonoa, eta helbide elektronikoa, irakaslearen izen-abizenak eta eskolaren izena jarri beharko dira. Lehiaketaren oinarriak www.bilbao. eus eta www.bilbaoeuskaraz.com udal atarietan izango dira eskuragarri.
Bilboko Udalak eta Azkue Fundazioak elkarlanean B-Tuber egitasmoa jarri dute abian Bilbon erroldatutako 14-17 urte bitarteko gazteei bideoak euskaraz sortzera eta editatzera eta bideo horiek Youtube bidez ezagutaraztera animatzeko asmoz. B-Tuber tailerretan izena emateko epea abenduaren 17an amaituko da. YouTube da gazteek euren aisian ikus-entzunezko edukiak ikusteko, partekatzeko eta trukatzeko gehien erabiltzen duten kanaletako bat. B-Tuber ekimenean parte hartzen duten gazteek aukera izango dute YouTuben bideoak sortzeko, editatzeko, ekoizteko eta postproduzitzeko eta kanalak sortzeko eta gestionatzeko ezaguera teknikoak eskuratzeko. Abenduaren 26tik urtarrilaren 5era bitartean, San Ignazioko Euskararen Etxean 12na orduko hiru ikastaro eskainiko dira. Ikastaroak euskara hutsean emango dira eta irakasleak EHUko Informazio eta gai interesgarriak landuko dira benetako “youtuber” bihurtu nahi dutenentzat, esaterako: Youtuben kontu bat sortzeko urratsak; izena ematea youtubeko kanaletan, profila pertsonalizatzea, “videopad” programarekin grabaketak eta muntaiak egitea, musika jaistea eta post-produziorako beste pertsona batzuen irudiak erabiltzea, bisualizazio gehiago izateko estrategiak…
12 eta 17 urte bitarteko gazteei zuzendutako zentroan ikerketarako tailer erakargarriak eta aisia-jarduerak uztartuko dira
29 Âą 18 //etorkizuna.eus 2017 abendua
Bilboko Udalak eta Elhuyar Fundazioak Euskadin gazteentzat abian jarritako ikerketa eta aisia adimenduneko lehenengo zentroa zabaldu dute Deustuko Udaltegian. Aipatu zentroaren xedea DBHko eta Batxilergoko ikasleak ikerkuntza, zientzia eta teknologiaren mundura erakartzea da eta horretarako, ikerketarako tailer erakargarriak eta aisia-jarduerak uztartuko dira. Zentroak 200 metro karratu inguru izango ditu eta modu esperimentalean diseinatuta dago. Bertan, ikasleek zientziarekin nahiz teknologia berriekin ikasi, esperimentatu eta ondo pasatu ahal izango dute. Bizilabe zentroan zenbait ikerlari eta aditu gidari moduan arituko dira, betiere Elhuyarren STEM hezkuntza-ereduari eutsita. Gazteenentzat hainbat jarduera egingo dira, besteak beste, musikako tekno-laborategia edo, litxarrerien ehundura, kolore, zapore eta usainak sortuta nahiz eraldatuta, kimikarekin esperimentatzeko tailerrak. DBHko eta Batxilergoko gazteei zuzendutako bigarren blokeari dagokionez, asmakizun elektronikoak diseinatzeko eta eraikitzeko jarduerak eta, ikerketa mikrobiologikoaz zein bioteknologikoaz baliatuta, krimen-arloko misterio bat argitzeari buruzko tailer espezifikoak programatu dira. Bilboko Udaleko zein Elhuyar Fundazioko ordezkariek azaldu dutenez, Bizilabe zentroak berariazko hiru helburu ditu: neskak zientziara hurbiltzea, euskararen erabilera sustatzea eta baliabide gutxiago dituzten ikasleak laguntzea. Bilbokoa eratu nahi den sare baten lehen zentroa da. Sare horren xedea gazteentzako erreferente izan nahi
gazteria
Abian da gazteak zientzia eta teknologiara gerturatu nahi dituen Bizilabe Bilbao zentroa
duen tokian tokiko enpresa zientifikoteknikoekin elkarlan-sarea sortzea da. Elkarlan hori hainbat ekintzatan
gauzatuko da, esate baterako, enpresak bisitatzea eta haien profesionalekin bizipenak partekatzea.