Gb100

r

B G

ri

G

az

a

te b e

A ldiz k i a r

Gazteberri #100 2014 Uztaila/Abuztua

Gazteak munduko lanbiderik zaharrenean

r

B G

ri

G

az

a

te b e

A ldiz k i a r

Aurkibidea Pobreak gara

06 Elkarrizketa.

Javier Urra

08

ARGITARATZAILEA:

Zientzia.

Zer demontre da fracking-a?

10

Euskara

© Shareak Kultur Elkartea Lege Gordailua: Bi-1151-04

12

Tlf: 94 424 75 94 Faxa: 94 415 74 52 eposta: gazteberri@unionline.info http://www.gazteberri.info Erredakzioa: Iparragirre, 17, 1.esk.

48009-Bilbao.

Koordinatzailea: Jon Mikel Zabalegi Testuak eta diseinua: Shareak Laguntzaileak: Nerea Segura, Gotzon Sanchez, Ziortza Carranza, Naiara Pardo, Jon Lasa, Patricia Aldama.

Argazkiak: Amaia Garcia, Markel Redondo, Alejandro Boyero, Artxiboa Publizitatea: 696935662 Banaketa arduraduna: Lourdes Sánchez

Shareak Kultur Elkarteak ez du Gazteberri Aldizkarian adierazitako esanen eta iritzien erantzunkizunik derrigor bere gain hartzen

EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO KULTURA SAILEKO HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZAREN LAGUNTZA JASO DU

HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza

DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, POLÍTICA LINGÜÍSTICA Y CULTURA Viceconsejería de Política Lingüística

13. Zer jan, hura izan.

Prostituzioa unibertsitateko ikasleen artean

14 Aisia

Sexua

18 Teknologia Berriak

26

19. Txorroskiloa.

20 Denbora pasak

28

Gazteberriak Britain Handian egindako azterlana

Zein adinarekin dituzu lagun gehien?

Bizitza errealean

Pilotuak beso ortopedikoa galdu zuen Pasa den otsailaren 12an, FlyBe konpainiako hegazkin bat Ingalaterrako Birmingham eta Ipar Irlandako Belfast arteko hegaldia burutzen ari zen.

Hegaldiak, 47 bidaiarirekin, printzipioz, ez zuen inolako zailtasunik, nahiz eta sasoi horretan Erresuma Batuan izaten den eguraldia lagun ez izan.

Hegazkina Belfasteko aireportuan lurreratzeko maniobrak egiten hasi zenean, 46 urteko pilotuak bere ezkerreko beso

ortopedikoa askatzen ari zela nabaritu zuen. Honek hegazkina gidatzeko gaitasuna modu nabarian mugatu arren, pilotuak maniobrarekin jarraitzea erabaki zuen. Bere ondoan zen pilotukideari hegazkinaren kontrola uzteko aukera ere izan zuen baina pilotuak esku bakarrarekin lurreratzea erabaki zuen. Zorionez, Dash8 hegazkinak lur-hartzea lortu zuen, AAIBk onartzen duenez, modu zakarrean, baina bidaiari guztiak salbu zirelarik.

Gartzelatik ihes egin eta ihesaldiaren bideoa Internetera igo Brasilgo G1 atarira igotako bideo batean Rio Verde presondegiko hamairu presok bere sakelako telefonoarekin grabaturiko ihesaldia ikus daiteke.

Bideoan presoek harriak erabiliz zulatutako tunela azaltzen da. Poliziak azaldu duenez, presoek lau egun behar izan zituzten beren ziegako komunetik gartzelaren kanpoaldera eramaten zuen tunela zulatzeko. Tuneletik ateratako harea bere oheko buruko eta maindireen artean izkutatu omen zuten.

Momentuz, poliziak ihes egin zuten 13 presoetatik soilik bi atxilotu ahal izan ditu.

4

thorrington.ac.nz

Kontrolik gabeko lurreratzea

The Independent egunkari britaniarrak zein adinarekin ditugun lagun gehien eta zein adinarekin garen ezagunago aztertzen duen ikerlan baten berri eman du. Aipatu ikerlana, 1.500 pertsonetako lagin batean oinarritu da. Azterlan honen arabera, bataz beste, 64 lagun ditugu (bizitza errealekoak ez Facebookekoak) eta 29 urterekin omen gara ezagunago, adin horretan 80 lagun inguru baititugu.

Azterlana burutu duten ikerlarien esanetan, adin horretan, oraindik ere, haurtzaro, nerabetasun eta unibertsitateko lagunekin dugun harremana mantentzen da eta, gainera, bizitza profesionalean ezagutu ditugun pertsonak ere gehitu egiten dira.

Azterlan berak ondorioztatu duenez, zenbait landidetan errazagoa omen da lagunak egitea. Horrela, marketing, giza baliabideak, ejerzitoa, arte mundua edota diseinuan lan egiten duten profesionalek lagunak egitea errazagoa dutela azpimarratzen da ikerlan honetan.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

SEXUAREN TXOKOA

Ga. Bis es ditin poris quae.

Ficit quis et labo.

Emily Rosak eskolarako lan bat prestatu zuen

Zientzia artikulu bat argitaratzea lortu duen 11 urteko neskatoa Reiki terapiaren ospea belztu du Emily Rosa neskatoak hainbat zientzilariei urte asko kostatzen zaien lorpena lortu du 11 urterekin: zientzia aldizkari batean artikulu bat argitaratzea. Modu honetan, Rosa gaztea zientziaren historian sartzea lortu du, izan ere, zientzia-artikulu bat argitaratu duen pertsonarik gazteena da.

Rosak eskolarako lan bat prestatu zuen. Bertan, neskatoak Reiki terapiarekin erlazionatuta dagoen ukitu terapeutikoaren medizina alternatiboa zalantzan jartzen zuen. Terapia hau premisa batetik abiatzen da: gizakiok ‘eremu energetiko’ bat dugu eta hau desorekatzen bada, gaixorik jarriko gara. Horrela, terapeutak bere eskuen bidez eriaren ‘chi fluxua’ aldatzeko gai izango litzateke eta, modu horretan, baita eriak sendatzeko gai ere. Zientziak ez du inoiz terapia hau ontzat eman.

Rosak ere ez omen zuen terapia hau aintzat hartzen eta eskolan bidalitako lan bat zela eta honen inguruan sakontzea erabaki zuen. Esperimentu arrunt baten bidez, Coloradoko neskato honek terapeutak gizakiok omen dugun eremu energetikoa nabaritzeko gai ziren ala ez frogatu nahi izan zuen. Emaitza eztabaidaezina izan zen: ez zuten ezer nabaritzen. Prozedura sinplea zen oso: Emily Rosa terapeutaren parean esertzen zen baina bien artean kartoizko itxitura bat zelarik. Itxitura honetan bi zulo zeuden terapeutak bere eskuak sartzeko. Rosak bere eskua terapeutaren esku batera edo bestera gerturatzen zuen eta honek eremu energetikoa zein eskutan nabaritzen zuen adierazi behar zuen. 28 saiakeretatik terapeutek %47an soilik zein eskutara hurbiltzen zen neskatoa asmatzea lortu zuten. Estatistikaren arabera, txanpon bat airera botatzea bezain fidagarria.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

5

Erreportajea

EGAB erakundearen Oroitidazki Sozioekonomikoa

Pobreak gara Euskal Autonomia Erkidegoan pobrezian bizi diren 10 pertsonetatik 6 gazteak dira Euskadiko Ekonomia eta Gizarte Arazoetarako Batzordeak (EGAB) 2013. urteari dagokion oroitidazki sozioekonomikoa eta honen datu esanguratsuenak aurkeztu ditu uda honetan. Txosten honen arabera, euskal gazteriaren bizitza baldintzek nabarmenki okerrera egin dute eta, horrela, Euskal Autonomia Erkidegoan pobrezian bizi diren pertsonen % 60 inguru 35 urtetik beherako gazteak dira.

Izan ere, EGABko presidentea den Juan MarĂ­a Otaeguik azaldu duenez, azken urteetan bizi izan dugun krisi ekonomikoaren biktima nagusienak gazteak, etorkinak eta emakume bat familia buru duten familia gurasobakarrak dira. Hauek dira, hain zuzen ere, pobreziaren atalasearen azpian izateko

Otaeguik salatu duenez, Euskal Autonomia Erkidegoan 64.000 adingabe inguru bizi dira pobrezia arriskuan edota ongizaterik gabe.

EguĂ­a-Careaga Fundazioa-Dokumentazio eta Ikerketa Zentroak honen inguruan egindako azterlanaren arabera, 14 urtetik beherako 33.864 nerabe bizi dira mantenu pobreziaren arrisku egoeran, hots, adin talde honen % 11,8. Beste 30.000 inguru (%10,5), berriz, ongizate gabeko egoeran bizi dira.

Mantenu arriskuaz hitz egiten denean, diru sarrera faltak direla eta familiek ohiko gastu maila mantentzeko dituzten arazoetaz hitz egiten da. Ongizate gabeziak, berriz, gizarte zehatz batean espero daitekeen gutxieneko ongizate eta erosotasun mailari egiten dio erreferentzia. Txosten honen arabera,

mailak gazte hauen bizitza itxaropenak eta gizartean barneratzeko eta garatzeko aukerak baldintzatzen ditu.

Eusko Jaurlaritzaren Enplegu eta Gizarte Politiketarako Sailak “Euskadiko haurren pobrezia� izeneko txostenak ere nabarmentzen duenez, Europako gainerako herrialdeetan bezala, pobrezia eta baliabideen urritasun tasak handiagoak dira haurren artean helduen artean baino.

Gainera, krisia hasi zenetik, egoera okerragoa are nabarmenagoa izan da 14 urtetik beherakoen artean.

arrisku gehien dituzten kolektiboak. Gainera,

haurtzaro eta nerabetasunean den pobrezia

aipatu kolektiboetan hazten diren

6

Besteak okerrago EGABeko kideak diren Leire Ozeri eta Arantza Unzurrunzagak azaldu dutenez,

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

adingabeek pobrezian bizitzeko aukera handiak dituzte. Baliabide ekonomikoen urritasunak, adibidez, adingabe hauek lor dezaketen hezkuntza mailan eragiten du zuzenki. EGABren txostenean azaltzen den moduan, Euskadin ematen diren pobrezia kasu ia gehienetan familia buruak ez du inolako ikasketarik edo oso ikasketa maila baxua du.

Dena den, pobrezia eta gizarte bazterkeria arriskuan dagoen EAEko populazioaren tasa Europakoa eta Espainiakoa baino txikiagoa da. EUROSTATen arabera, 124,5 milioi pertsonak dute Europar Batasunean pobrezia eta bazterkeria arriskua (populazioaren % 24,8 2012an). Estatuaren kasuan, pobrezia eta bazterkeria arrisku baldintzetan bizi den

EAEn, berriz, % 17koa.

Ildo berean, Educo GKEak eginiko txostenaren arabera EAE da, Estatu mailan, haur pobrezia izateko arrisku gutxien duen hirugarren erkidegoa. Txosten honen arabera, Nafarroako Foru Erkidegoa (% 15,9) eta Madril (% 20,2) lirateke Euskadi (% 20,7) baino egoera hobea azaltzen duten erkidegoak. Kontrako aldean, ostera, Murtzia (% 42), Andaluzia (% 40) eta Kanariar Uharteak (%38) aurkituko lirateke.

Pobreziaren atalasearen azpitik diren familien ezaugarrien artean, Educok egindako txostenean honako hauek aipatzen dira: guraso bakarreko familiak, bi seme-alaba baino gehiago dituzten familiak, gurasoen langabezia tasa altuak edota diru sarrera

populazioaren ehunekoa % 28,2koa da eta,

bajuak.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

2008an krisi ekonomikoa hasi zenetik 6.000 haur baino gehiago pobrezia egoerara pasa dira EAEn. Azterlan desberdinek azaltzen dutenez 14 urtetik beherako 30.000 haur baino gehiago baliabide nahikorik ez dituzten familiatan bizi dira.

7

Elkarrizketa

JAVIER URRA

“Gazteek beti zoriontsu izan nahi dute baina hori ezinezkoa da�

Psikologoa eta gazte gatazkatietan aditua Esan izan ohi duzu seme-alabek prestatutako mundu batean bizi garela eta ez, esaten ohi den bezala, gurasoek utzitako mundu batean‌ Gustoko dut ideia hori. Oinordetzan hartutako mundu bat izango balitz badirudi nahi duzuna egin ahal duzula. Beste moduan, berriz, gurea ez den mundu batean bizi gara eta horrek ardura bat eskatzen du, hots, mundu hori mantentzeko eta, ahal den neurrian, hobetzeko ardura.

Garrantzitsua da jabetzea mundua ez dela gurea eta gure ekintzek, modu apal batean bada ere, eragina dutela mundu horretan.

gabe. Honen guztiaren espresio larriena seme-alaben gurasoenganako indarkerian ikusten dugu. Baina egia da izan badirela ere huts egiten duten gurasoak.

Zein modutan aldatu da, azken

arteko harremana?

Nire ustez, gaur egun, guraso eta bere seme-alaben arteko harremanetan ez dago lehen bezain beste distantzia.

Aurreko harremanetan, aginte edo autoritateariko beldurra ere bazen. Gaur egun, berdintasunezko harremana askoz ere nabariagoa da, agian gehiegizko berdintasuna ere ematen delarik. Kontutan hartu behar da orain eskolak ezezik hedabideek, gizarte sareek‌ ere hezitzen dutela. Ondorioz, lehen nagusi zen autoritate horrek indarra galdu du. Honek guztiak bere alde positiboak ditu baina era berean, gero eta haur autoritarioagoak ikusten ditugu, frustrazioa onartzeko gaitasun eskasarekin

hamarkadetan, guraso eta seme-alaben

edota haborokina geroratzeko gaitasunik

beharko lukete.

8

Suizidioa da gazteen heriotza-tasaren arrazoirik nagusiena, errepide istripuen aurretik. Zerk sortzen du hainbeste frustrazio gazteen artean?

Gazteek beti zoriontsu izan nahi dute eta hori ezinezkoa da. Bizitza gogorra da eta hainbat gazte ez daude behar bezala trebatuta bizitzak aurkezten dituen oztopoei aurre egiteko. Gazte asko kristalaren antzekoak dira, gogorrak baina hauskorrak eta gomazko pilota baten antzekoak izan

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

Testuinguru beltz honetan murgilduta, zein nolako etorkizuna du gazteriak?

Garai latzak dira gazteriarentzat: lan merkatuan barneratzeko zailtasunak, emantzipatzeko aukerarik ez‌ Funtsean ez dute bere etorkizuna antolatzeko segurtasunik. Ikusmira aldatu behar da eta mundua bakarra dela pentsatu. Alde batera utzi behar da orain arte nagusi izan den ikuspegi erregionalista eta munduko edozein txokotan aukera bat izan daitekeela pentsatu.

Azkenean, berdin dio zein belaunalditaz ari garen, gizakion kezkak eta itxaropenak berdintsuak dira. Mundua etengabe aldatzen ari dela entzuten dugu baina muinak berean jarraitzen du.

Zein balore dira nagusi gure egungo gizartean? Baloreen krisiaz hitz egin daiteke?

Nire ustez, jende gehienak baloreak ditu.

Are gehiago, baloreak ezezik dohainak ere ditu. Zoritxarrez, gure gizartean nabariagoa egiten da faltan dugun hori.

Hedabideetan, adibidez, gizartearen irudi guztiz distortsionatuta azaltzen zaigu. Baina gure gertuko taldeetan begiratzen badugu (familia, lagunak...) egoera guztiz desberdina da. Gure gizarteak argi-ilun asko ditu, alderdi oso positiboekin baina baita oso alderdi kezkagarriekin ere. Baina ez dezagun gure burua engainatu; hala izan da beti. Gizakia boterearen sentimendua oso garatuta duen animalia da eta, gizartekoia izanik, nekez onartzen du bestea.

Ongiaren eta gaizkiaren arteko muga azaldu duzun bezain garbia al da beti?

Nik nahiko garbia dela uste dut. Jendeak argi du zer dagoen ondo eta zer dagoen gaizki eta zalantza gutxi izaten ditu horren inguruan.

Beste gauza da norberak zeri ematen dion lehentasuna; interes pertsonalei lehentasuna ematen zaien edota interes orokorrari. Ni heriotza-zigorraren guztiz kontrakoa naiz baina gizarteak kontsideratu beharko luke, adibidez, II Guda Mundiala baino lehen Hitler erahila izan balitz zein nolako ondorioak izango ziren. Galdera hau ikuspegi etiko batetik egiten bada erantzuna guztiak ez duela balio izan beharko luke. Orain, interes orokorraren ikuspegitik galdetzen bada, erantzuna bestelakoa izango litzateke.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

9

Zulaketa dorrea

4

Gas naturala tutuaren bidez azaleratzen da eta andeletan biltegiratzen da.

Hondakin-ura

Andelak

5

Hon eta,

+ 1km

H20 + Produktu kimikoak presio handiarekin

1

Lurra bertikalki zulatzen da, 1 eta 5 kilometro artean.

2 Eskisto/arbela

10

Lurra horizontalki zulatzen da, 1 eta 1,5 kilometro artean.

Pitzadurak

Gasa/Petroleoa + H2O + Produktu kimikoak + Metal astunak + GAZTEBERRI #100| 2014 Uztaila-Abuztua

ZIENTZIA

Zer demontre da Fracking-a?

Gasa lortzeko sistema Fracking izeneko teknika zer esan handia ematen ari da azken urteetan. Energia iturri berrien bila, energia ekoizleek teknika honetaz baliatu nahi dute lur barruko geruzetan diren ez-ohiko gasak ustiatzeko.

Fracking-a apurketa hidraulikoaz baliatzen da lur azpian diren arroka ez oso porotsu eta ez oso iragazkorretan metatzen diren hidrokarburoak eskuratzeko. Aipatu hidrokarburo hauen kontzentrazioa oso txikia izaten ohi da eta burbuila txikietan barreiatuta

Andel-kamioia

ndakin-ura piszinetan biltegiratzen da , ondoren, araztegi batean tratatzen dira.

Akuiferoa

3

Tutuaren amaieran, lehergailuak erabiltzen dira.

Presio handiz sartutako H2O eta produktu kimikoen bidez pitzadurak sortzen dira arrokaren gunean.

+ Produktu erradioaktiboak GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

izaten dira. Horregatik, hauek askatzeko eta lurrazaleratzeko beharrezkoa da arroka apurtzea.

Fracking teknika erabiltzean, lehenik eta behin lur azpiko barne geruzetara iritsi behar da. Normalean, 1 eta 5 kilometro bitartean zulatu behar izaten da, bertikalki. Sarritan, sakonera horietara iristeko akuiferoetatik ere pasa behar izaten da. Ondoren, zulatzen jarraitu behar da, baina kasu honetan, horizontalki. Arrokak apurtzeko, esan bezala, leherketak behar dira. Hauen bidez, pitzadurak egitea lortzen da eta, ondoren, ura, harea eta beste hainbat elementu kimiko injektatu egiten dira oso presio altuan. Nahasketa honi esker, leherketaren bidez lortutako pitzadurak handitzea eta mantentzea lortzea ezezik, gasa askatzea ere lortzen da. Behin lur azalean, gasa eta kutsatutako ura bereiztu behar dira.

Esan bezala, teknika honek eztabaida handiak sortu ditu, ekologistek salatzen duten moduan, oso arriskutsua delako. Alde batetik, zulatze prozesuan, sarritan, akuiferoak igaro behar dira. Gasa ateratzean filtrazioak izan daitezke eta, ondorioz, akuifero hauek kutsatu.

Gainera, prozesu honen amaieran hondakinur kantitate handiak sortzen dira. Hondakin-ur hauek lurrinketa piszinetan biltzen dira eta lurrinketaren ondorioz, hainbat osagai toxiko ere airera daitezke.

Frackingaren kontrakoek salatzen dutenez, pitzadurak egiteko leherketen bidez lurrikara txikiak ere sor daitezke. Hau guztia dela eta, Frantzia, Bulgaria, Irlanda, Errumania, Erresuma Batua, Txekiar Errepublika eta Alemaniako hainbat lander-etan teknika honen erabilera debekatuta dago.

11

Euskara

irekia.euskadi.net

Euskadi.eus

Euskararen Agenda Estrategikoa

Euskara eztabaidagai uda honetan Alderdi konstituzionalistek euskaran inbertitzen diren kopuruak kritikatu dituzte Uda honen hasieran, Iñigo Urkullu Lehendakariak ‘Euskararen Agenda Estrategikoa 2013-16.

Bizikidetzarako hizkuntza bizia’ aurkeztu zuen.

Bertan, legealdi amaierara arte Jaurlaritzak euskara sustatzeko burutuko dituen ekintzak zehazten dira. Ia aldi berean, Legebiltzarrean, euskararen sustapenean azken 30 urteetan inbertitu den diru kopurua azaldu zuen Lakuako exekutiboak: 1.874 milioi euro (bataz beste, aurrekontuen % 1.)

Honen aurrean, UPyD alderdiko Gorka Maneiro oso kritiko azaldu da bai inbertitu den kopuruarekin eta baita Eusko Jaurlaritzatik garatu den hizkuntza

Antzeko iritzia azaldu du Alderdi Popularreko Iñaki Oyarzabalek. Politikari gasteiztarrak inposiziotzat jo zituen politika hauek eta, bere ustez, urte hauetan guztietan lortu diren emaitza eskasak ere kritikatu beharra dago. Idoia Mendia sozialistarentzat ere euskarari diru kopuru handiegiak bideratzen dira.

Jaurlaritza harrituta azaldu da kritika hauekin guztiekin. Izan ere, aurkeztutako plangintzan ez dago berrikuntza handiegirik eta kopuruak aurreko urteen jarraipena besterik ez dira. Patxi Baztarrika sailburuordeak ez du ulertzen lehen eztabaidagai ez zena orain,

politikaren izaerarekin.

berriz, bai izatea.

12

FILMAZPIT 2014

Eusko Jaurlaritzaren web orrialdeak .eus domeinua izango du datorren urtarrilaren aurretik.

Horrela, ‘euskadi.net’ ataria ‘euskadi.eus’ izatera pasako da. Euskal exekutiboak 200 web gune baino gehiago egokituko ditu domeinu berrira baina jada badira .eus domeinura egokitu diren beste zenbait: SPRI, EiTB, Etxepare Institutua...

Domeinua egokitzearekin batera atariaren diseinua ere egokituko da.

Jaurlaritzak aldaketa hauek guztiak aprobetxatu nahi ditu, besteak beste, euskararen modernizazioan ere sakontzeko.

Eredu hirueleduna Eusko Jaurlaritzak burutzen ohi duen ‘Gazteen argazkiak’ inkestaren arabera, 15 eta 29 urte bitarteko euskal gazteriaren % 40ak, seme-alabaren bat izango balu, eredu hirueleduna aukeratu luke hauek matrikulatzeko. Eredu honek egun nagusi den D ereduaren gainetik kokatuko litzateke, euskara nagusi duen eredua gazteriaren %31aren aukera nagusiena baita. B Eredua, berriz, gazteen % 16aren lehen aukera da eta gaztelania nagusi duen A eredua, berriz, % 7arena.

Euskarazko azpitituludun zinea sustatzeko ekimena Zineuskadi Elkarteak eta Donostia Kulturak euskarazko azpitituluak dituzten filmeak sustatzeko hitzarmena sinatu dute uda honen hasieran.

Hitzarmen honen baitan, ‘Filmazpit 2014’ izena duen programa garatuko da eta, honi esker, euskarazko azpitituluak dituzten 30 filmez osaturiko katalogoa osatuko da. Filme hauek guztiak Euskal Autonomia Erkidegoko hainbat lekutan ikusi ahal izango dira, izan ere, programa honen helburuetako bat euskarazko azpitituluak dituzten filmen emanaldiak ahalbidetzea ere da.

Filmazpit 2011. urtean sortutako ekimena da. Azken urte hauetan, programarentzako interesgarri diren hainbat filmen eskubideak erosi eta euskarazko azpitituluak jarri zaizkie.

Irabazi asmorik gabeko ekimena denez, filme hauen guztien banaketa eragile kulturalei kosturik gabe eskaintzen zaie.

Horrela, azken hiru urte hauetan, 170 emanalditik gora izan dira eta, guztira, 5.000 ikusle baino gehiago izan dira aipatu emanaldi hauetan guztietan.

‘Le Capital’ film frantziarra da Filmazpit programaren barruan euskaraz azpititulatu den lanetako bat.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

NEREA SEGURA

Zer jan, hura izan

Zu-Shi Gure artean, gero eta jatetxe japoniar gehiago ikusi ahal ditugu baina ez dago garbi joera igarokor bat ote den edota geratzeko asmoz iritsi diren Munduan diren dieta osasuntsuenen inguruan galdetuz gero, seguruenik, dieta ‘japoniarra’ edota dieta ‘mediterraneoa’ aurkituko genituzke. Ikerka desberdinen arabera, japoniarrek hilkortasun-kardiobaskular indize baxua dute, batipat, arraina eta barazki anitz eta haragi eta honen gantz-ase gutxi kontsumitzen dituztelako.

Gure artean, gero eta jatetxe japoniar gehiego ikusi ahal ditugu. Ez dago garbi beste #joera igarokor bat ote den edota geratzeko asmoz iritsi diren. Ikusiko dugu, baina zer janari mota eskaintzen digute?

Askok pentsa dezaketena alde batera utzita, aipatu jatetxeetan eskaintzen dena ez da ‘fastfood’ jatorriko janaria; nahiz eta mendebaldeko establezimendu ‘oportunista’ askotan, hura guri horrela eskaintzen diguten.

‘Sushi’-a aipatzen badut, zer litzateke burura etorriko litzaigukeen lehen gauza? Bada, seguruenik, ‘arrain gordina’.

Egia esanda, bere funtsari eusten badiogu, dihardu arrozaz eta gehituta duen ozpin

arrantza-herri tradizioak eragiten du, oinarrizko osagaien artean arraina izatea lehenetarikoa; oihoak izanda ere bai, barazki eta alga askok.

Publiko guztientzat egokia al da? Plateraren arabera.

Gordinik bada, bere arriskuak dakartza? Entzun al duzu inoiz, anisakis eta salmonella-ri buruz? Bada bai, biak arrain gordinen arriskuak dira. Beraz, hauek kontsumitzerakoan beharrezko arreta-neurriak hartu beharko dira: aurretik 24 orduz izoztea (-20º tan) gomendatzen du Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak eta betebeharreko neurria da, janari hau eskaintzen duten establezimendu guztietarako.

Beraz, honen inguruan lasai egon gaitezke. Eta horrela egiten dute, adibidez, hegalabur-gorriarekin, polemika dakartzan arrainarekin (baina hori beste egunerako utziko dugu). Hala ere, beste mota askok egosita edo lurrunetan prestatuta jaten dira: ganbak, olagarroa, surimi-a (txaka); honela patogenoak motelduz aparte,

ume, haurdun eta zaharrek, azken hauek kontsumitu behar izango dituzte.

Zure janaria soilik Makisez edo Nigiri-z osatuta bada bada, karga gluzemikaren neurri osasuntsua gaindituko duzu (arroza finduagatik eta ongarriari gehitutako gozokiagatik), gatzean ere bai (soja-saltsa eta arrainek asko dutelako); baina aukera osasungarriak ere badira, hura ondo konbinatzen jakin behar da soilik: 1. Sashimi-a, tartar-a: arrain gordineko zatiak dira, 3 koipe-azidoak ematen dutenak, (kolesterol-mailak kontrolatzen laguntzen dutenak) eta balio biologiko altuko proteinak.

2. Makizushi: begetalak ematen duten arrozeko biribilkiak aukeratzean (luzokerra, kuia, arbi horia, ahuakatea...) bitaminak, mineralak eta antioxidanteak erantsiko dizkiegu dietari.

3. ‘Nori’ Alga Entsalada: iodoa ematen digu, Euskadiko dietan mineral endemikoa deritzoguna.

4. Establezimendu

eskaintzerakoan (arrozkatilua) integral aukera dute, karbohidratoez gain zuntza ematen diguna.

5. Jengibrea, plater askori laguntzen diena, antiseptiko naturala da; eta wasabi-ak (errefau piperduneko saltsa), digestioa errazten du.

6. Edo beste produktu askok: adibidez, Uramaki-en sesamo-haziak.

Azkenik, honako hauek ere saihesten saituko beharko zenuke: 1. Arrain edo barazkietako Tempura: frijitu-forma hutsa da; edo Inari-a, arrainez betetako tofuko hestebetea dena, baina frijitua ere doana.

2. Saltsak edo gazta kremak ere, ez erabili maiz.

Has ezazu zure bazkari nipondarra barazki plater on batekin: dituzten ura eta zuntzak, zure digestioa arin dezaten. Nahiz eta ezin ditugun dieta japoniarraren onurak, mendebaldeko populazioari erantsi (ohiturak oso diferenteak direlako), gure errezeta-liburu exotikoan sartzeko beste aukera

gozoaz. Hala ere, japoniarren

kanporatzen ditugu ere. Beraz,

batzuek Chirashizushi

osasungarriak izan daitezke.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

13

Erreportajea

PROSTITUZIOA UNIBERTSITATEKO IKASLEEN ARTEAN

Gazteak lanbiderik zaharrenean

Unibertsitate tasa berriei aurre egin ahal izateko edota bizitza maila altua eraman ahal izateko sartzen omen dira lanbide honetan Prostituzioa munduko lanbiderik zaharrena dela esan ohi da beti eta, berriki Charo Roquerok argitaratu duen ‘Historia de la prostituciĂłn en Euskal Herria’ liburuan azaltzen den moduan, hau ez da gauza ezazaguna gure artean.

Prostituziora egiten den edozein gerturatze tentu handiz egin beharrekoa da. Izan ere, lanbide honen inguruan den edozein azterlan edo ikerketatik ondorioztatzen diren kopuru guztiak erlatibotzat edota estimaziotzat jo behar dira. Arrazoia garbia da; prostituzioa agerian burutzen ez den lanbidea da eta estigmatizazio eta alegaltasunaren artean mugitzen da oraindik ere.

Prostituzioaren barruan, gainera, klase

14

Ikasle europar askok prostituziora jo dute unibertsitate tasa berriak ordaindu ahal izateko.

Adituek adierazi dutenez, gazte hauek egin ohi zituzten obuluen donazio kopurua ere biderkatu egin da azken hilabeteetan.

desberdinak ere bereiztu beharko lirateke.

Nagusiki emakumezkoen lanbidea bada ere, badira negozio honetan lan egiten duten hainbat gizon eta, batez ere, transexual.

Bestalde, eta kontrakoa pentsa badaiteke ere, prostituzioan aritzen diren emakume gehienek bolondreski egiten dute lan; hori da behintzat, prostitutekin lan egiten duten Donostiako Aukera programako kideek azaldu digutena. Gainera, azken urteetan bizi izan dugun krisi ekonomikoak hainbat emakume bultzatu ditu prostituziora; ez bakarrik ikasleak, baita etxekoandreak ere.

Horietatik guztietatik (ezinezkoa litzateke prostituzioaren heterogeneotasun osoan murgiltzea) unibertsitate ikasketak burutzen

gazteen kasua interesatu zaigu gehien.

Hemen ere, datu falta da nagusi, baina, Informazio eta Komunikazio Teknologia berriez baliatuta, gero eta gehiago omen dira prostituzioan aritzen diren unibertsitate ikasleak.

eta, era berean, prostituzioan aritzen diren

erabiltzen da emakume gazte eta

Ikasle eta prostituta Gure artean diren egunkari desberdinetan sexu-zerbitzuak eskaintzen dituzten unibertsitateko ikasleen hainbat iragarki aurki ditzakegu inolako arazorik gabe.

Baina adi! Iragarkia jarri duen pertsonak ez du zertan gaztea eta ikaslea izan behar.

Jakin ahal izan dugun moduan, sarritan, unibertsitari adjektiboa erakargarritzat

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

formakuntza handikoa izango delakoan.

Kasu honetan ere, zenbakiek ez dute errealitatea islatzen.

Hala ere, Asociación de Profesionales del Sexo (Aprosex) erakundeak adierazten duenez, gero eta gehiago dira prostituziora jotzen duten unibertsitate ikasleak. Hau, Europa osoan ematen ari den fenomenoa da eta baita gure ingurunean ere. Bi dira erabaki hau hartzeko arrazoi nagusiak.

Alde batetik, azken urteetan izan diren unibertsitate tasen igoerak baliabide ekonomiko berriak bilatzera bultzatu ditu hainbat ikasle (zenbait kasutan 1.000€ baino gehiagoko igoera eman da).

Ingalaterrako Kingston Unibertsitateak,

ordaindu ahal izateko bere ikasleriaren % 6ak prostituzioara jo duela adierazi berri du. Frantzian, berriz, ikasleen sindikatuak 40.000 unibertsitate ikasle inguru noizbait prostituzioan aritu dela azaldu du.

Bestetik, negozio honetan mugitzen diren diru kopuru handiek ahalbidetzen duten bizitza kalitate handia ere erakargarri egiten zaie beste hainbatei. Izan ere, prostituzioan aritzen den unibertsitate-ikasle batek aise lor ei dezake 2.000 euro inguru hilero. Kontutan hartu behar da Bolonia plana ezarri denetik klasera bertaratzea funtsezkoa bilakatu dela eta horrek ordutegi finkoak dituzten, eta unibertsitarien artean hain ohikoak ziren, bestelako

kopurua poltsikoratuz, garbi dago ikasketak ordaintzeko eta askoz gehiagorako ere ematen duela.

adibidez, unibertsitate-tasa berriak

lanetan aritzea zailtzen duela. Aipatu den

aurreko ‘Nahi dut, behar dudalako’ joerarekin

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

Ez da dena urre kolorekoa Irabaz daitekeen diru kopuru handia amu erakargarria izan daiteke ekonomikoki larri dabilen edota bizitza maila altua eraman nahi duen edozein ikaslerentzat.

Baina prostituzioak badu alde oso ilun bat: etorkizuna.

Hainbat adituk adierazten duenez, belaunaldi berriak ‘ahalik eta ahalegin txikienaren kulturan’ hezi dira. Javier Elzo soziologoak, ‘Nahi dut, nahi dudalako’ leloa erabiltzen du joera hau azaltzeko eta

15

SUGAR BABES & SUGAR DADDIES

Alokairuzko unibertsitate ikasleak Britain Handian Webgune batek unibertsitate ikasleak harremanetan jartzen ditu 40 urtetik gorako gizon aberatsekin. Harreman hauek ez dute nahita nahiez harreman sexualetan amaitu behar baina hainbat adituen ustez prostituzio eredu berri baten aurrean izan gaitezke Britain Handiko unibertsitateren batean ikastea gero eta zailago da gobernuak ikasketa hauek egiteko ordaindu beharreko tasak igo zituenetik. Bertako unibertsitate batean 4.000 euro inguru ordaindu behar ziren ikasturte bakoitzeko eta orain, berriz, 12.000 euro inguru. Testuinguru honetan, ikasle askok ikasketak utzi edota baliabide ekonomiko berriak bilatu behar izan dituzte. Behar honen itzalpean www. seekingarrangement.com bezalako web guneak sortu edo garatu dira.

Funtzionamendua sinplea da oso; erosketa ahalmen handia duten 40 urte inguruko gizonek emakume eder eta buru-jantziak bilatzen dituzte luxuzko afari edo bidaietan lagun izateko. Teorian, bi pertsona heldu hauen arteko hitzarmenean sexua ez da bete beharreko zerbait.

Unibertsitate tasak igo zituztenetik britaniar unibertsitate ikasle kideen kopurua bikoiztu egin da eta jada, 160.000 inguru dira aipatu web orrialdean profila dituztenak.

16

Cambridge-ko unibertsitate entzutetsuan, adibidez, 160 ‘sugar babe’ baino gehiago dira gaur egun.

Gizon aberatsak eta neska gazte ederrak elkartzearen ideia ez da berria baina britaniar emakume gazte trebatuenak horrelako dinamikan sartzeak Britain Handiko gizartea aztoratu du. Izan ere, askorentzat hau prostituzio eredu bat besterik ez da.

Webgunean bertan zerbitzu honen bidez egiten diren harremanetan diruaren truke sexu harremanak eskatzea guztiz debekatuta dagoela argi eta garbi adierazten bada ere, errealitatea guztiz desberdina dela diote askok. Web gune honetako kide den emakume batek argi azaltzen du ‘ez dago emakume eder batekin oheatzeari uko egiten dion gizonik’. Printzipioz, gizonek (‘sugar daddy’-ek) hitzorduetan diren gastu guztiak ordaintzen dituzte eta emakumeek hauekin egotea besterik ez dute egin behar.

Sexu harremanak onartzen

dira baldin eta bien arteko erabakia bada, hots, bi kideen artean nolabaiteko erakarpea sortzen bada, baina inoiz ez diruaren truke.

Zerbitzu hau kritikatzen dutenek diotenez, teoria eta errealitatea guztiz desberdinak dira. Horrela, sugar daddy batek sugar babe batekin oheratzeko eskaini ahal duen diru kopurua errefusa-ezina izan daiteke ekonomikoki larri dabilen ikasle batentzat.

Zerbitzu honek Britain Handian arrakasta handia izan ondoren beste herrialdeetara ere zabaltzen ari da eta, horien artean, Espainia dugu kide gehien dituen herrialdeetako bat. Sugar babe gehien dituzten hirien sailkapenean, adibidez, Bartzelona zortzigarren postuan aurkitzen da eta Madril hogeigarrenean. Estatu mailan 12.000 sugar babe inguru daudela kalkulatzen da eta hauetako batzuk, adibidez, Bilbon aurkitzen dira.

GAZTEBERRI #100| 2014 Uztaila-Abuztua

alderatzen du. Kasu honetan, diruaren beharrak edo grinak bultzatzen ditu hainbat gazte ezezagunekin sexu-harremanak izatera. Adin hauetan diru kopuru handien jabe izateak hainbat gazteen burutan diren desiorik hutsalenak betetzeko aukera ematen du: markako arropa garestia erostea, azken belaunaldiko sakelako telefonoak...

Baina honek guztiak menpekotasuna sortzen du. Psikologoen esanetan, bizitza maila altura ohitzen diren pertsonei zaila egiten zaie kapritxo material horiei guztiei uko egitea. Ondorioz, hasieran epe motzerako lanbidea izan behar zuen hori denboran luzatzen da eta gero eta zailagoa da bertatik ateratzea.

Prostituzioan aritzen diren unibertsitate ikasleek bizitza bikoitza eramaten ohi dute. Jarduera hau sekretuan egiten dute gehienek eta familia edo lagunak honen berri izango dutenaren beldur dira.

Gezurrak eta bizitza bikoitza Prostituzioan aritzen diren profesionalekin aritzen diren psikologo desberdinek adierazten dutenez, bere burua bizitza modu eta lanbide horretan harrapatuta aurkitzen duten hainbat prostitutek laguntza psikologikoa behar izaten dute.

Aditu hauen esanetan, lanbide honetan hainbat urtez aritu diren emakumeak ‘hutsik’ sentitzen dira eta, gainera, sarritan hedonismo eta droga arazoak ere izaten dituzte. Horrela, nekez aurki daiteke prostituzioan aritu eta bere lanbideaz harro dagoen norbait.

“Gezurra da nagusi prostituzioan aritzen den edozein pertsonaren bizitzan” adierazi digu bere zerbitzuak egunkari batean iragartzen dituen unibertsitate ikasle batek. “Bizitza bikoitza eraman behar duzu;

inork ez du publikoki esaten prostituta dela eta, are gutxiago, unibertsitatea amaitu ondoren ibilbide profesional oparoa izan nahi baduzu” azaltzen du gazte honek.

Familia edota lagunak honen berri izatea da prostituzioan aritzen diren ikasleek duten mehatxurik nagusienetako bat.

Ondorio psikologikoak Diru kopurua handiak lortzeko gazte izatea funtsezkoa da prostituzioan aritzen diren emakumeentzat. Hogeitahamar urtetik gorako emakumeentzat zailagoa omen da kopuru esanguratsuak lortzea eta, une batean edo bestean, lanbide honetan jarraitzeak merezi ote duen galdetzen diote prostituta gehienek bere buruari. Askok bide hau uztea lortzen dute eta bizitza

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

‘normalizatu’ bat egitea lortzen dute. Beste batzuk, ordea, arazo gehiago dituzte.

Damua izaten da emakume hauek izaten duten mamuetako bat. Zaila da edonorentzat, eta are gehiago prostituzioan aritu den norbaitentzat, atzera begiratzea eta egin duzun guztia merezi izan ez duela ohartzea. Prostitutekin lan egiten duten psikologoek erru eta lotsa sentimenduak, autoestimu bajua, depresioak, antsietate desorekak eta droga eta alkohol arazoak aipatzen dituzte prostitutek izaten dituzten arazo psikologikoen inguruan galdetzean.

Arazo hauek guztiak sekretuko bizitza bikoitza bat eraman behar izatearekin areagotzen dira. Izan ere, prostituzioaren kasuan, epe motzeko onurak kalteak izaten ditu epe luzean.

17

Sexualitatea

serarzur.files.wordpress.com/

Selfie asko, sexu gutxi

ONUSIDAren datuak

HIESa zabaltzen ari da homosexualen artean Promiskuitatearen ondorioz Internet bilakatzen ari da homosexualen artean HIESa eta bestelako sexu-transmisiozko infekzioen zabalkunde bide nagusienetako bat. Horixe da, hain zuzen ere, ONUSIDA erakundeak (Nazio Batuak HIESaren kontrako borrokarako duen agentziak) argitzera eman duenez. Izan ere, joera sexual hau duten pertsonen arteko lehen harremanak Internet bidez ematen direla ohararazi du aipatu erakundeak. ONUSIDAk HIESaren kontrolean izan diren aurrerapenak azaltzen dituen txostena aurkeztu berri du, eta emaitzak, oro har, positiboak badira ere, badira kezkarako zenbait datu ere. Hauen artean homosexualen artean den kasuen hazkundea azpimarratu nahi izan dute.

ONUSIDAko Luis Louresek azaldu duenez, gero eta gehiago dira gizon homosexualen artean gaixotasun hau azaltzen duten lagunak.

Hazkunde honetarako arrazoiak aztertzerakoan, Louresek babesik gabeko harremanak aipatzen ditu. Kontzientziazio kanpainia handiak egin diren arren, garatu diren sendagaiei esker eman den gaixotasun honen heriotza-tasaren beherakadak, seguruenik, eragin handia izan du. Hala ere, ekuazio honetan faktore berria azaldu dela azaldu du Louresek: Internet. Teknologia berriek bebesik gabeko harremanak izateko prest diren pertsonak harremanetan jar ditzakete.

18

Holandako Wageningen Unibertsitatean egindako ikerketa baten arabera, selfie asko egiten dituzten pertsonek harreman sexual gutxi izaten ohi dituzte. Chistyntjes Van Gallagher-ek zuzendutako ikerketa honek selfien moda berri honen eta harreman sexualen artean omen den harremana agerian utzi du.

“Zailtasun eta bakardadearen errodajea” titulupean garatutako ikerketa honen arabera selfiak sexuabandonuaren ondorioz egiten diren sorospen deiak lirateke.

Ikerketaren helburu nagusia selfie-zale diren horien jarrera egozentristak aztertzea zen eta, horretarako, 800 selfi-zaleen profilak aztertu zituzten. Van Gallagher-en sorpresarako, ikertutako pertsona hauetatik % 83k ez zuen bizitza sexual aktiborik.

Antza denez, Selfie-zaleek bere ongizate maila bere buruaz duten irudiaren arabera ebaluatzen dute.

Horretarako, hainbat kasutan, teknologiaz baliatzen dira irudiak manipulatzeko eta bere buruan soilik den errealitate bat eraikitzeko.

Selfien moda zenbait pertsonen sentsualitatea erakusteko sortu omen zen baina denborak aurrera egin ahala, bestelako helburuak ere dituela ikusi da.

SEXUAREN TXOKOA

Ligatzeko tailerra Gustoko duzun pertsona bat ikusi duzu jai giroan, elkarri begira daramazue gau osoan... baina, nola jarraitu? Seduzitzeko armak ateratzeko momentua da: begirada, distantzia, elkarrizketa… Adituek sedukzioa arte bat dela eta pertsonaren edertasuna baino honen jarrera garrantzitsuagoa dela diote. Hori dela eta, ligatzeko gida eskainiko dizuet.

• Zure buruarekin gustora egon behar duzu. Gure buruari ematen diogun balioaren arabera ikusiko gaituzte. Argi izan behar dugu munduko pertsonarik baliotsuena garela eta interesgarria dela gu ezagutzea.

Gogoratu: sedukzioak ez du edertasunarekin zerikusirik ziurtasunarekin baizik.

• Giovanni Casanova emakumeekin ligatzeko gaitasunagatik pasa da historiara. Bere biografian argi azaltzen du: ligatzeko gaitasuna beste pertsona ez konturatzean datza. Kontuz honekin, erdiko puntua topatu behar baita. Ezin dugu beste pertsona estutu baina interes pittin bat daukagula adierazi behar diogu.

• Gustoko dugun pertsona hori ikusten dugunean begirada erabiltzen hasiko gara. Beste pertsona konturatu behar da noiz behinka begiratzen dugula.

Ez mantendu begirada finkoa, beste pertsona agian deseroso sentituko da eta.

• Beste pertsona erakarri nahi dugunean kontutan hartu behar dugun beste eragile bat distantzia da. Izan ere, gehiegi hurbiltzen bagara erakarri nahi dugun pertsona mehatxatuta senti daiteke; bere bizi distantzia errespetatu behar dugu.

• Ukitzea gertutasunaren adierazle bat da. Aurreko puntuetan bezala, beste pertsona errespetatu behar dugu ez izutzeko. Adibidez, besoa ukitu ahal diogu hitz egiten dugun bitartean gertutasuna adierazteko.

Eta hau guztia egiten badugu gerta liteke beste pertsonak gurekin ezer nahi ez izatea. Hala ere ezetz esaten badigute onartu besterik ez zaigu tokatzen.

Kontutan izanik pertsona batek ezetz esaten digunean hiru arrazoiengatik izan daitekeela: ‘Ez orain’, ‘Ez horrela’ eta ‘Ez zurekin’. Beraz, pentsa agian ez duela orain nahi, edo agian ez duela hori nahi edo agian ez duela gurekin nahi. Baina erantzuna bat edo beste bada ere ez du zure benetako balioa aldatzen.

[Ziortza Carranza]

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

GOTZON SANCHEZ

Txorroskiloa

Zinema euskal tintan Aurtengo Zinemaldiaren edizioak eskaintzen duen programak inoiz baino euskal tinta gehiago du Donostiako Zinemaldiak bere 62. edizioan ikusi ahal izateko hautatu dituen filme guztien artean, bada Euskal Herriarekin harreman zuzena duten hogeita lau produkzio. Beharbada gehiago ere izango dira, azaleko azterketa azkar bat izan baita zerrendaketa hau egiteko erabili dudan sistema. Eduki genezakeen ia sail guztietan dugu, beraz, ordezkaritza 2014ko Zinemaldian. Made in Spain sailean ere aurkezten zaigu euskal ordezkaritzarik, ‘Ocho apellidos vascos’ izentzat daraman ekoizpenaren lan taldean azaltzen zaizkigulako besteak beste, Borja Cobeaga eta Kalo Berridi (Gonzalo Fernández) gidoia eta argazki zuzendaritza sinatzen hurrenez hurren, eta pertsonaietako bati aurpegia jartzen dion aktore gasteiztarra, Karra Elejalde alegia. Aukera ederra, beraz, film hau oraindik ikusi gabe dugunontzat, behingoagatik aurtengo Zinemaldian ikusi, edo pasatzen utzi eta lortutako diru kutxa eta guzti guk oraindik ez dugula ikusi esaten jarraitu ahal izateko. Baina sar gaitezen mamian eta izenda ditzagun, beraz, Euskal Herriarekin nolabaiteko lotura azaltzen duten aipatu film horiek. Erdia baino gehiago Zinemira sailean izango dira, noski. Izan ere, sail hau Euskal Herrian ekoiztutako zinemari zuzenduta dago, aurten

sei film luzek osatzen dutelarik gehi beste zazpi laburrek Kimuak sailaren barruan.

Aurreneko seiak dokumentalak dira: Juanmi Gutierrezen ‘Ateak zabalduz’ Oarsoaldeko okupa mugimenduari buruzkoa, ‘Five days to dance’ zeinean Amaya Lubeigt dantzaria dugun protagonista, Raul de la Fuente eta Amaia Ramirez naparren ‘I am Haiti’, Gorka Gamarraren ‘Lantanda’, Oskar Tejedoren ‘Notak mugimenduan’ Biarritzeko Malandain Balletaren koreografia eta Euskadiko Orkestraren musikarekin eta, azkenik, Gentzane Martinez de Osabaren ‘Bizi seinaleak’ Nestor Basterretxea artistari buruzkoa.

Zazpi film laburrei dagokionez, hurrengoak dira: Aitor Gutierrezen ‘Anomaloa’ Paco Sagarzazu eta Zorion Eguileorrek antzeztuta, Kote Camachoren ‘Don Miguel’ Eriz Alberdi eta Joseba Apaolazarekin, ‘Marinelaren hilobia’ kreazio kolektiboa, besteak beste, Koldo Almandozen zuzendaritza eta gidoiarekin, Lander Camareroren ‘Komedia serio bat’, Asier Altuna “Kixi”ren ’Soroa’, Koldo Almandozen beste animazio bat, ‘Hubert Le Blonen azken hegaldia’, zeineri Kristiane Etxaluz xiberotarrak eman dion off ahotsa eta, azkenik, Aitor Arregiren ‘Zarautzen erosi zuen’,

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

zeinetan, Nagore Aranburu eta Ainere Tolosarekin batera, ni neu ere ikusi ahalko nauzue bertan. Gainera, aipatu azken hiru film labur hauek Zabaltegi sailean ere ikusiko dira, baita Belodromoko pantaila erraldoian ere ‘Dixie eta matxinada zonbia’ Beñat Beitiak zuzendutako haurrentzako animaziozko film luzearekin batera.

Euskal ordezkaritza azaltzen duten gainontzeko filmak beste lau sailetan ikusiko ditugu.

Horrela bada, aipatu ‘Soroa’, ‘Hubert Le Blonen azken hegaldia’ eta ‘Zarautzen erosi zuen’ film laburrekin batera, Zabaltegi sailean ere bi film luze ditugu ikusgai: Juan Zavalaren gidoia daraman ‘El último adiós de Bette Davis’ dokumentala, zeinetan aktoreak 1989ko Donostia Saria jasotzeko Zinemaldira egindako bisita berregiten den; eta lehen ere aipatu Borja Cobeagaren ‘Negoziatzaile’, Ramon Barea eta Josean Bengoetxearekin.

Roberto Castonen ‘Los tontos y los estúpidos’en Zuzendari Berriak sailean Aitor Beltran aktorearekin batera, Pablo Maloren ‘Lasa eta Zabala’n Sail Ofizialean baina lehiaketatik kanpo Unax Ugalderekin batera, eta, azkenik, Sail Ofizialean urrezko maskorrarengatik lehiatuko den Jon Garaño eta Jose Mari Goenagak zuzendutako ‘Loreak’ film luzean Nagore Aranburu,

Itziar Ituño, Itziar Aizpuru eta Egoitz Lasarekin batera.

Lehiaketa Ofizialean ere ikusi ahalko dugu Antonio Banderas eta Melanie Griffith bikoteak antzeztutako ‘Automata’ filma Igor Legarretaren gidoipean.

Azkenik, Oskorriren kantuari men eginez, alegia Euskal Herririk ez legokeela hizkuntza ere galduko bagenu, eta ETB Galan ‘Vasconiako historia bat: Euskalduntze berantiarra’ dokumentala aurkeztuko zaigu.

Baina jakin badakigu hizkuntzaz gain bereizten gaituen bestea sabela dela, eta zer Euskal Herri litzake bere sukaldea ere ahazten duena? Bada, hortxe dugu Culinary Zinema, zinema eta gastronomiari eskeinitiako saila. Bertan ‘Nerua, un viaje a la esencia’ Bilboko Guggenheim Museoko jatetxearen dokumentala ikusi ahalko dugu, baita ‘Txipirones en su tinta’ ere. Dokumental honetan, Arzak jatetxeko sukaldaria den Xabier Gutierrez, Juan Vich margolaria, Gonzalo Busto musikaria eta Pello Gutierrez errealizadoreak, laurek, platera interpretatu dute bakoitzak bere ikuspegitik. Aurtengo edizioak eskaintzen duen programak inoiz baino euskal tinta gehiago duela argi dago, eta ez balego ere, beti geratuko zaigu txipiroiena ederki bustitzeko. Let´s goazen pues on egitera.

19

Kultura BORROKA KLUBA

EZ ZEN DIRUAGATIK

ERRAIAK

Chuck Palahniuk

Ana Jaka GarcĂ­a

Danele Sarriugarte

Liburu honetako protagonistak insomnioa du. Eta kontsumoak gidatutako bizitza etsigarri bat.

Horregatik, beharbada, minbizia duten gaixoentzako terapiabileretara joaten hasten da, hiltzen ari den jendeaz inguratuta egoteak bizirik sentiarazten duelako. Bertan ezagutuko du Marla Singer, eta kolokan jarriko zaio berriz bizitza. Orduan, Tyler Durden ezagutuko du, film-proiektatzaile aske eta ausarta, eta harekin batera borroka kluba sortuko du.

Emakume zakar eta zabar samarra da Olga, ez lanik, ez dirurik, gaztarotik urruntzen eta etorkizunik gabeko harreman erdipurdiko batean kateatua dagoena. Pisukidea du Dani, etxetik ihes egin eta zerbitzari gisa lan egiten duen gaztetxoa. Eta hiruki atipikoa osatzera dator Mikel, bizimodu normalagoa daraman adin ertaineko gizasemea, baina iraganetik dakarren zamatik askatu ezin duena.

Bikote haustura mingarri bat du abiapuntu eleberriak; emakumezko baten kontakizuna bakarrik iritsiko zaio, ordea, irakurleari, obsesio bihurtuta.

Horregatik, ez ohiko intentsitatez barneratu da idazlea pertsonaiaren barrunbeetan, haren zokorik ezkutuenak, erraiak, agerian utziz. Aldez aurretiko aurreiritzirik gabeko barne bakarrizketa batean murgilduta, protagonistak ordura arteko bere bikote harremanak xehatuko ditu.

LUCY

BEGIN AGAIN

2014. FRA. 90 min.

Zuzendaria: Luc Besson.

Aktoreak: Scarlett Johansson, Morgan Freeman, Analeigh Tipton, Min-sik Choi, Amr Waked, Pilou AsbĂŚk.

Lucy droga garraiatzen duen emakume horietako bat da. Bidaia batean droga poltsa hautsi eta narkotikoak bere gorputzean sartzean naturaz gaindiko botereak bereganatuko ditu Lucyk: memoria miresgarri eta tximistaren abiadurarekin. Botere horiek beste pertsonak hiltzeko erabiliko ditu.

20

SEX TAPE

2013, EAB. 104min.

Zuzendaria: John Carney.

Aktoreak: James Corden, Keira Knightley, Mark Ruffalo, Hailee Steinfeld, Mos Def, Karen Pittman, Paul Romero, Catherine Keener.

Greta eta Dave maiteminduta dagoen bikotea osatzen dute, baina gainera, elkar lan egiten dute musikagile gisa. New Yorkera bidaiatu beharko dute Davek kontratu bat lortu duelako han eta, ospeak itsututa edo, Gretarekin duen harremana hautsi egingo du.

2014. EAB. 94 min.

Zuzendaria: Jake Kasdan.

Aktoreak: Cameron Diaz, Jason Segel, Jack Black, Jolene Blalock, Rob Lowe, Ellie Kemper, Rob Corddry, Melissa Paulo.

Hamr urtez ezkonduta egon ondoren, Jay eta Anniek osatzen duten bikoteak pizgarri bat behar du. Bere bizitza sexualari bultzada emateko, bideo porno bat grabatzera animatuko dira baina beraien asmoaren kontra, bideo Internetera igo eta ezagun guztien eskura iritsiko da.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

LAINO BELTZAK BAINO EZ

ZURE MUNDUA

THERAPY

Belako

En Tol Sarmiento

Xaiko

Belako taldeak bi EP kaleratu berri ditu, lehena ‘AAAA!’ izenburupean eta bigarrean aurkezten dizuegun ‘Laino beltzak baino ez’ lana.

Diska bakoitza lau kantaz osatuta dago.

Aipatu lanak, talde mungiarrak bere kabuz plazaratu dituen estreinako bi grabazioak dira. Lehenengo EPak taldearen alderik gordinena jasotzen du; etxean grabatua, soinu sendo, gogor eta lehorrak gordetzen ditu. Bigarrenean, berriz, esperimentaziora jo du laukote bizkaitarrak, soinu berriak bilatzeko asmoz.

En Tol Sarmiento (ETS) taldearen diska berriak ekin eta jarrai dihardu ska doinuen zalapartekin batera.

Arabako Errioxako ETS taldeak bikain uztartu ditu Euskal Herriko ska erritmoen oinarriak diren alaitasuna, dantza eta kutsu sozial zein politikoa. Disko berriaren ezaugarriak musika jostagarria poztasuna barreiatzeko dantzaren bidez eta hitz zuzenak arnasestuka eta hankaz gora harrapatzeko ezarritako boterea dira. Ska erritmoak nagusi diren disko batean balada eder zein hunkigarriak malkorako bidea egin dezake edozein herriko jaietako algara eta parrandan.

Hauxe dugu triki-punkjai talde honen lehen estudioko lana. Punk doinuak nagusi izan arren, trikiaren doinuek jai giro aparta ematen dio taldearen musikari.

Musikarekin batera, letrek egun dugun sistema kapitalistaren kritika zorrotza egiten dute. Bere gaztetasunean talde honek dantza egiteko, baina baita bizi dugun desoreka sozialean pentsatzeko, musika egiten du.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

21

Agenda KONTZERTUAK// IRAILAK 4

• Graham Parker. Kafe Antzokia, Bilbao.

Bilbao. 20:30. 15€.

• Spindrift. Le Bukowski, Donostia. 20:00. 8/12€.

Voltaia. Bilborock, Bilbao.

20:00. Doan.

IRAILAK 5

IRAILAK 17

• Eate + Infamia.

Bilborock, Bilbao. 20:00.

Doan.

• The Delta Saints + Abstract Artimus. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30.

15/18€.

• Vixen. Santana 27, Bilbao. 20:00. 30€.

• Doctor Deseo + Reincidentes. San Miguel auzoa, Derio.

• Moby Dick + Lou Topet.

Plateruena Kafe Antzokia, Durango. 22:30. 7€ • Karbon 14. Xixili taberna, Erandio. 21:30.

• Joseba B. Lenoir & Willis Drummond.

Helldorado, Gasteiz.

22:00. 16/20€.

• The Silver Mt.Zion Memorial Orchestra + Romain. Atabal, Miarritze.

21:00. 18/21€.

• Pablo Hesel. Txirbilenea, Sestao. 22:00.

• The Brutal. Txalintxo taberna, Azkoitia. 23:00.

Doan • The Wombats + Wild Beasts + Lori Meyers + Toy. Igeldo, Donostia.

• Betagarri + Kometa + En Tol Sarmiento. Plaza Nagusia. Eltziego. 23:30.

Doan.

IRAILAK 6

• Chk Chk Chk + Reptile Youth + El Columpio Asesino + Kokoshca.

Igeldo, Donostia.

• Enkore + Esne Beltza + Trikizio. Txosnak, Lezama.

23:00. Doan.

IRAILAK 11

• Pop Rock Ganz + Polonio + Rural Zombies.

Bilborock, Bilbao. 20:00.

Doan.

IRAILAK 12

• Wanda Jackson. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30.

• El Viejo Astra + Breath! + Juárez.

Bilborock, Bilbao. 20:00.

Doan.

• Estricalla + Glaukoma.

Mamariga, Santurtzi.

23:00. Doan.

IRAILAK 13

• Rage. Santana 27, Bilbao. 00:00.

• Oker + Blast Wave + Lizzies. Dabadaba, Donostia. 20:15. 10/12€.

• Kaos fest: El Páramo + Taw + Erroma + The Wizard. Sonora Aretoa, Erandio. 19:00. 10€

IRAILAK 16

• Joel Rafael + Markos Untzeta. Kafe Antzokia,

22

• The Jim Jones Revue.

Kafe Antzokia, Bilbao.

20:30. 22€.

IRAILAK 18

• Antilux + Pierrot + Papaya. Bilborock, Bilbao.

20:00. Doan.

• Imperial State Electric.

Jimmy Jazz, Gasteiz.

20:30. 16/20€.

IRAILAK 19

• Last Days of Eden+ Napalm Storm. Bilborock, Bilbao. 20:00. Doan.

• Pur.Pendicular. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30.

20/25€.

• Supersuckers + Derringers. Jimmy Jazz, Gasteiz. 20:30. 15/18€.

• Crystal Fighters.

Baluarte Aretoa, Iruñea.

21:00. 25-35€.

• Eñaut Elorrieta.

Serantes Aretoa, Santurtzi. 20:30. 18€.

IRAILAK 20

• Brigada Improductiva + Mi Primo el Chicharra Cherro + Tipitako + Rumba Perdial. Totem Aretoa, Atarrabia. 22:00.

5/8€.

• Extremoduro. BEC, Barakaldo. 20:30. 29€.

• Scott H.Biram. Azkena, Bilbao. 21:00. 12€.

• The Bellrays + The Gold Phones. Helldorado, Gasteiz. 22:00. 16/20€.

IRAILAK 21

• Supersuckers + Derringers. Kafe Antzokia, Bilbao. 20:30. 15/18€.

IRAILAK 25

• Karenin + Le

parody

+

IRAILAK 26

IRAILAK 27

• Itziarren Semeak + Mc Onak. Herriko plaza, Azkoitia. 22:30. Doan.

• David Bisbal. Bilbao Arena, Bilbao. 22:00.

30/40€.

• Reincidentes + Doctor Deseo. San Miguel plaza, Derio. 0:00. Doan.

• La Plaga + Nasti de Plasti + Imperio California. Sentinel Club, Erandio. 21:00. 5€.

• Planet of Zeus + Furyon. Helldorado, Gasteiz. 22:00.

• Irun Rock Jaialdia 2014.

Ficoba, Irun. 20:00. 15€.

• Nadye + Deskarte.

Big Star Aretoa, Iruñea.

22:00. Doan.

• Mad Mad Chika y los

Abducidos + Psycho Tendencies + Retarder Rebel Rejects. Udondo Gaztetxea, Leioa. 20:00.

4€

IRAILAK 28

• Ara Malikian + La Orquesta en el Tejado.

Campos Elíseos Antzokia, Bilbao. 20:00. 22€.

IRAILAK 30

• Marcus Bonfati. Kafe Antzokia, Bilbao. 20:30.

10€.

URRIAK 1

• Wovenhand + Throw Me Off The Bridge. Atabal, Miarritze. 21:00. 17/21€.

URRIAK 3

• Doctor Deseo. Social Antzokia, Basauri.

• Iron What? Rock Star, Bilbao. 20:30. 8/10€.

• Swans + Pharmakon + Ainara LeGardón.

Plateruena, Durango.

• Cockney Rejects + BC Bombs + Radiocrimen.

Helldorado, Gasteiz.

20:00. 14/17€.

• Lur Jota + No Konforme + Def con Dos. El Ferial, Zorroza-Bilbao.

21:00. Doan.

URRIAK 4

• Brothers in Band. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30.

18/20€.

• Delafe y Las Flores Azules + Manos. Santana 27, Bilbao.

• Fear Crowd + Budasam + Luber Jack + Robert Rodrigo. Azzurro FestBilborock, Bilbao. 19:30.

12€.

• Iron What? Jimmy Jazz, Gasteiz. 20:45.

8/10€.

• Marcus Bonfanti.

Helldorado, Gasteiz.

22:00.

• Metal Norte festival 2014: Leo Jiménez + Leize + Dominium + Aski da + Dimky Dau. Tunk! Aretoa, Irun. 18:00. 15/18€.

• Kashbad + Managaitz.

Txirbilenea, Sestao.

22:00. 6€.

URRIAK 5

• Yob + Pallbearer.

Sonira Aretoa, Erandio.

19:00. 15/18€.

URRIAK 6

• Peter Broderick. Kafe Antzokia, Bilbao. 20:30.

10€.

URRIAK 8

• Sébastian Schuller.

Atabal, Miarritze. 20:30.

7€.

URRIAK 9

• The Handsome Family.

Azkena, Bilbao. 21:30. 15€.

• Eskean Kristö. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:00.

Doan.

• Akhvan + Niketz + Dzöker. Be Cool aretoa, Santurtzi. 20:30. 3€.

URRIAK 10

• Yesterday & Today.

Kafe Antzokia, Bilbao.

22:00.

• The Pretty Things + The Dealers. Helldorado, Gasteiz. 22:00 • Leiva. Serantes Kultur Aretoa, Santurtzi. 20:30.

22.

URRIAK 11

• Momo. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30. 20/25€.

• Horn of Rhino + Hela.

Helldorado, Gasteiz.

22:00.

• Helmet. Psilocybenea, Hondarribia. 22:00.

20/22€.

URRIAK 15

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

• Saint Vitus + Orange Goblin. Kafe Antzokia, Bilbao. 20:30.

URRIAK 16

• Mónica Naranjo.

Euskalduna Jauregia, Bilbao. 20:00.

URRIAK 17

• The Dictators NYC. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30.

15/18€.

• Roddy Frame.

Intxaurrondoko Kultur Etxea, Donostia. 21:00.

• Sister Sin. Sonora Aretoa, Erandio.

• Malú. Buesa Arena Pabilioia, Gasteiz. 21:30.

18-50€

URRIAK 18

• Doctor Deseo. San Agustin, Azpeitia.

• Barón Rojo + Unholy Covers + Childrain. Kafe Antzokia, Bermeo. 21:00.

15/18€.

• Andrés Suarez. Azkena, Bilbao. 21:30. 15/18€.

• Edguy + Masterplan.

Santana 27, Bilbao. 20:00.

• Barbara Mason. Kafe Antzokia, Bilbao.

• Andy J. Forest & Travellin’ Brothers.

Lobiano Kultur Gunea, Ermua. 20:00. 8€.

• Vómito + Manolo Cabezabolo. Jimmy Jazz, Gasteiz. 20:30. 8/12€.

• The Dictators + Slam&Howie. Helldorado, Gasteiz. 22:00.

• Clifton Fearon & Boogie Brown Band + Yassa.

Atabal, Miarritze. 21:00.

17/20€.

URRIAK 20

• Extremoduro. BEC, Barakaldo.

URRIAK 23

• Triggerfinger. Azkena, Bilbao. 20:30. 18€.

• Letz Zep. Kafe Antzokia, Bilbao. 20:00. 20€.

• Lords of Altamont + The Lookers + Quaaludes Church. Atabal, Miarritze.

21:00. 7/10€.

URRIAK 24

• Gotthard. Santana 27, Bilbao. 20:00. 30/35€.

• Chill Bump + Sole +

DJs Skillz & Pace. Atabal, Miarritze. 21:00. 9/12€.

• Desechos + Fly Shit + Kontrak. Txirbilenea, Sestao. 22:00. 6€

URRIAK 25

• Ignotus + Keltoi. Herriko plaza, Azkoitia. 22:30. Doan.

• Pink Tones. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30. 20/25€.

• Gansos Rosas. Helldorado, Gasteiz. 22:00.

URRIAK 26

• Allah-Las. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:00 • Future Islands.

Intxaurrondo K.E, Donostia.

URRIAK 27

• Ty Segall. Intxaurrondo K.E, Donostia. 20:00.

URRIAK 29

• Chimaira + Dyscarnate.

Tunk! Aretoa, Irun. 19:30.

20/25€.

URRIAK 30

• Chimaira + Dyscarnate.

Sonora Aretoa, Erandio.

19:30. 20/25€.

URRIAK 31

• Ratzinger. Txalintxo taberna, Azkoitia. 23:30.

Doan.

• Placebo + Berlin + Dawn Landes + The Coup + My Sad Captains + Tania De Sousa + Gose. BEC, Barakaldo.

AZAROAK 1

• Halloween Metal Fest 2014. Kafe Antzokia, Bermeo. 20:00. 7/10€.

• Sebastien tellier + Nahia Zubeldia & Matthys. Atabal, Miarritze. 21:00. 25/28€.

AZAROAK 2

• Elton Jhon. BEC, Barakaldo.

• Overkill + Prong + Enforcer + Darkology. Kafe Antzokia, Bilbao. 19:00.

• Talco. Doka, Donostia.

21:00. 10/13€.

• Fate + Alain Conception.

Sonora Aretoa, Erandio.

19:00. 15/20€.

AZAROAK 5

• John Legend. Euskalduna Jauregia, Bilbao. 21:00.

• Maybeshewill. Sonora Aretoa, Erandio. 20:00.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

14/18€.

AZAROAK 7

MUSEOAK//

AZAROAK 8

ARABAKO ARTE EDERREN MUSEOA:

• Green Valley. Rock Star, Bilbao. 20:30. 10/13€.

• Bigelf. Sonora Aretoa, Erandio. 20:15. 19/24€.

• Raul Arasaez Rock Festival. Helldorado, Gasteiz. 19:00. 15/18€.

• Ez3kiel + Sakya. Atabal, Miarritze. 21:00. 18/21€.

AZAROAK 13

• James Blunt. Kursaal jauregia, Donostia. 21:00.

30-80€.

AZAROAK 14

• Massilia Sound System + Tortuga Sound System.

Atabal, Miarritze. 21:00.

14/17€.

• The Capaces + Las Vecchias + Arrautz Ustelak. Txirbilenea, Sestao. 21:30. 6€.

AZAROAK 15

• Commando 9mm + Barley Juice. Le Bukowski, Donostia. 19:30. 10/13€.

• The Allnighters.

Helldorado, Gasteiz. 22:00.

• Burning Heads + Warsong + Ojo Trueno. Txirbilenea, Sestao. 22:00. 6€.

AZAROAK 21

• Supersubmarina. Totem Aretoa, Atarrabia.

• Electric Mary + Andrew Medwed. Helldorado, Gasteiz. 22:00.

• Year Of No Light + Mars Red Sky + Koweit Acid Transfer. Atabal, Miarritze.

21:00. 9/12€.

AZAROAK 27

• Pere Ubu. Jimmy Jazz, Gasteiz. 20:30. 15/18€.

AZAROAK 28

• Equal Brothers Vs Dawa Hi-Fi. Atabal, Miarritze.

21:00. 8€.

AZAROAK 29

• Dorian. Jimmy Jazz, Gasteiz. 21:30. 15/18€.

• Obús. Iruñea.

ABENDUAK 7

• Combichrist + William Control. Sonora Aretoa, Erandio. 20:00. 22/25€.

“Quintin de Torre eta Julio Beobide, bi euskal imajinagin”. 2014/10/05ra arte.

• “Bilbea eta hari askeak: euskal arteko bi bilduma elkarrekin solasean”. 2014/10/19ra arte.

BILBOKO ITSASADARRA ITSAS MUSEOA: • “Gabarra Athletic”.

2014/09/28ra arte.

• “WC: errealitate ezberdinak” Asier Reinoren argazkierakusketa.

2014/10/05ra arte.

BILBOKO GUGGENHEIM MUSEOA: • “Georges Braque”.

2014/09/21ra arte.

• “The Visitors”, Ragnar Kjartanssonen erakusketa.

2014/09/07ra arte.

BILBOKO ARTE EDER MUSEOA: • “Japoniar artea eta japonismoa”.

2014/09/15ra arte.

• “Rocheltarrak. Arteari lotutako bilbotar familia”. 2014/09/01era arte.

DONOSTIAKO UNTZI MUSEOA: • “Gipuzkoako itsasaldea artean”. 2014/06/29ra arte.

DONOSTIAKO SAN TELMO MUSEOA • “Soft Focus”, Asier Mendizabalen argazkierakusketa. 2018/12/31ra arte.

• “Frivolité: XVIII. Mendeko Jantziak”.

2014/09/28ra arte.

• “Artearen bilduma historikoa”. 2015/12/31ra arte.

• “Artearen bilduma

historikoa”. 2015/12/31ra arte.

EUREKA! ZIENTZIA MUSEOA (DONOSTIA): • ““Zer aztarna uzten duzu ingurumenean?”

2015/12/31ra arte.

GASTEIZKO ARTIUM MUSEOA: • Grey Flag 2014: “Elkarrekin”.

2015/01/31ra arte.

• “First Thought Best”.

2014/09/21era arte.

• “Nobela grafikoa.

Salaketa eta gizartekritika”. 2014/10/31ra arte.

• “Indarkeria isila”.

2015/01/11ra arte.

GERNIKAKO EUSKAL HERRIA MUSEOA: • “Aranoa eta Guezalaren Gernikak.

Eresoinka kasua”.

2014/09/14ra arte.

GERNIKAKO BAKERAREN MUSEOA: • “Korrespontsalak Espainiako Gerra Zibilean”. 2014/09/14ra arte.

• “TRANSIT Gernika”.

2014/09/28ra arte.

• “Espainiako Gerra Zibila zineman”.

2015/03/01ra arte.

GETARIAKO CRISTOBAL BALENCIAGA MUSEOA: • “Cristóbal Balenciaga.

Legatu denboragabea.

Bilduma III”. 2014/10/31ra arte.

IRUNGO OIASSO MUSEOA • ““Romanorum Playmobil Populus”.

2014/11/02ra arte.

23

Euskal gazteriak gero eta denbora gehiago ematen du sarean Gazte euskaldunen % 2 inguruk Internetekiko menpekotasun arazoak ditu Gazteen Euskal Behatokiak esku artean dituen datuen arabera, euskal gazteriaren % 98k Internet erabiltzen du edo erabili izan du. Kopuru honek, teknikoki, gazte guztiak noiz edo noiz konektatzen direla adierazten du eta, duela 14 urteko datuekin alderatuta, kopuru hau bikoiztu egin dela ikus daiteke.

Datu hauen arabera, gero eta gehiago dira Internetera konektatzen diren euskal gazteak eta, gainera, gero eta denbora gehiago ematen dute sarera konektatuta.

Horrela, 2000. urtean Internet erabiltzen zuten gazteen %46k astean, gehienez, ordubete sarean ematen zuen bitartean, gaur egun kopuru hori, hots erabilera baxua duten gazteen kopurua, % 8ra jaitsi da. Ildo berean, astean hamabost ordu baino gehiago konektatuta ematen duten gazteen kopurua % 3tik % 29ra pasa da azken hamalau urteetan.

Erabilera hazkunde honetan, zer esan handia izan dute 2000. urtean oraindik abian ez ziren Facebook, Tuenti edota bestelako

gizarte sareek. Horrela, gaur egun, hamar euskal gazteetatik zortzik badu gizarte sareren batean profilen bat eta, erdiak baino gehiagok gizarte sare batean baino gehiagotan du profilen bat.

Gizarte sareen erabilera, batez ere, gazteenen artean emango litzateke. Horrela, 15 eta 19 urte bitarteko gazteen %92k aipatu gizarte sare hauetako batean parte hartzen duen bitartean, 25 eta 29 urte bitartekoen artean kopuru hau %77raino jaisten da. Sexu banaketari dagokionez, neskek erabilera handiagoa egiten dute (% 88).

Internet gazteen bizitzan gero eta barneratuago dagoen arren, adituen ustetan teknologia honen gehiegizko erabilera, zenbait kasutan, arriskutsua izatera ere hel daiteke. Zentzu horretan, Eusko Jaurlaritzaren Osasun saileko Osasun Publikoaren eta Adikzioen zuzendaritzak 2012an eginiko ikerketa baten arabera, hamar gaztetik bik uste dute beharko luketena baino denbora gehiago ematen dutela konektatuta

(% 20,5). % 16,5ek adierazi du beren senideak kexatu direla Interneten emandako orduengatik. Interneten sartu gabe hainbat egun jarraian egotea gogorra egiten zaio % 12,5i; eta % 10ek dio bere ongizatearen zati handi bat sarera konektatuz lortzen duela bai eta sareko zerbitzu edo eduki batzuei uko egitea zaila gertatzen zaiola ere. Interneten ematen duten denbora murriztuz gero gaizki sentituko litzatekeela pentsatzen du beste % 7,1ek. Bat-bateko mezularitzaren agerpena eta Interneterako sarbidea duten sakelako telefonoak ugaritzeak erraztu egiten dituzte gizarte-harremanak eta kontuan hartu behar da gaztaroan, eta batez ere nerabezaroan, lagunek bizitzaren funtsezko tokia hartzen dutela. Interneten bidez komunikatzeari uko egiteak jarduera atsegin bati ukatzea ez ezik, lagunen taldetik baztertzea ere ekar dezake.

‘Euskadi eta Drogak’ azterlanan jasotako datu hauen guztien arabera, euskal gazterairen % 1,7k Interneteko erabilera problematikoa azalduko luke.

HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA

DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, POLÍTICA LINGÜÍSTICA Y CULTURA

Gazteria Zuzendaritza

Dirección de Juventud

Araba Eusko Gazteen Informazio eta Dokumentazio Zentro Koordinatzailea. Donostia kalea, 1 01010 Gasteiz. • 945 019539 • www. gazteinformazioa.net •gazteinformazioa@ejgv.es • gazteinfoeuskadi@gmail.com Arabako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Probintzia plaza 13, behea 01001 Gasteiz • 945 181700 • www.alava. net/ifj • www.gazteinformazioa.net • www. facebook/infogaztea.araba • informazioa@ifj. alava.net Gasteizko Udala. Gazte Informazioko Udal Bulegoa. Espainia plaza behea. 01001 Gasteiz • 945 161330 • www.vitoria-gasteiz.org/ omij • www.vitoria-gasteiz.org/gazteria • coordinaomij@vitoria-gasteiz.org

fundacionede.org Txorierriko Gazte Informazio Bulegoa. Txorierri etorbidea, 9, behea 48160 Derio • 688 629965 • www.txorierrikogazteak.com • oij@etxorierri.com Durangoko Gazte Informazio Bulegoa. Pinondo Plaza, 1 48200 Durango • 94 6030030 • informazioa@durango-udala.net Erandioko Gazte Informazioa Bulegoa. Irailaren 23 enparantza 48950 Erandio • 94 6025891 • gazteinfo@erandioko-udala.net Ermuako Gazte Informazio Bulegoa. Lobiano Kultur Gunea. Goienkale, 10 48260 Ermua • 943 708700 • oij-gib@udalermua.net

Arabako Kampuseko Gazteentzako Informazio Bulegoa. Apraiztarrak 1- Unibertsitate-Pabiloia 01006 Gasteiz • 945 014336 • www.ehu.es • www.gazteinformazioa.net • oij-ar@ehu.es

Mugarri Gazte Informazio Gunea. Mugarri Gazte Etxea. Elizarako Sarbidearen Kalea, 2 48450 Etxebarri • 94 4261861 • www.mugarri. net • mugarri@mugarri.net, mugarri.gazte@ gmail.com

Laudioko Lamuza Gazte Informazio Gunea.

Lamuza 13 01400 Laudio • 94 4034921 • infogazte@laudiokoudala.net

Galdameseko Gazte Informazio Gunea. San Pedro, 6 48191 Galdames • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org

Bizkaia

Gernika-Lumoko Gazte Informazio Bulegoa.

Foru Plaza, nº 2 48300 Gernika-Lumo • 94 6270215 • gazteger@sarenet.es

Bizkaiko Gazteriaren Informaziorako Lurralde-Zentrua. Rekalde Zumarkalea, 30 - 1, 48009 Bilbao • 94 6083926 /94 6083920/94 6083934 • www.bizkaia.net/gazteria • gazteinformazioa@bizkaia.net

Getxoko Gazte Informazio Bulegoa. Tangora Etxea. Algortako Etorbidea, 98 48991 Getxo • 94 4910114 • gaztebulegoa@getxo.net

Abanto -Zierbenako Gazte Informazio Bulegoa.

Bizkaia Plaza, 3 (Atzealdea) 48500 AbantoZierbena • 94 6363769 • gazteria@abantozierbena.org

Gordexolako Gazte Informazio Gunea. Molinar Plaza, 11 48192 Gordexola • 638 050 762 • gazteplana1@enkarterrialde.org

Ikusi Makusi Baliabide Zentroa. Areitzo, 2 48810 Alonsotegi • 94 4980807 • ikusimakusi@alonsotegi.net

Gorlizko Gazte Informazio Gunea. Krutzeta, 5 48630 Gorliz • 94 6774000 • gazteria@gorliz. net

Zornotzako Gazte Informazio Bulegoa. Zelaieta Parkea, s/n 48340 Amorebieta-Etxano • 94 6300649/50 • www.ametxgazteria.net • gazteinfo@ametx.net

Gueñeseko Gazte Informazio Gunea. Enkarterri, 2 48840 Güeñes • 94 6690877• www.gugaz. org • info@gugaz.org

Arrigorriagako Gazte Informazio Bulegoa.

Gaztegune. Ugertza bidea, 1 48480 Arrigorriaga • 94 6001876 • gaztegunea@ arrigokultura.org Artzentaleseko Gazte Informazio Gunea.

Lehendakari Aguirre, 23 48870 Artzentales • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Gaztezer Balmasedako Gazte Informazio Gunea.Pio Bermejillo, 19 48800 Balmaseda • 94 6800240 • www.balmabegi.com • www. balmaseda.net • gaztezer@balmaseda.net Barakaldoko Gazte Informazio Zentrua. San Juan, 17 48901 Barakaldo • 94 4789596 / 94 4789599 •www.gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@barakaldo.org Gurutzetako Gazte Informazio Gunea. Balejo, 4 48903 Barakaldo • 94 4789487 • www. gaztebulegoa.net • gaztebulegoa@barakaldo. org Zirtzart Gazte Informazioko Udal-Bulegoa.

Basozelai, 11 48970 Basauri • 94 4666430 • www.facebook.com/basaurion • zirtzart@ basauri.net Bermeoko Gazte Informazio Bulegoa. GizarteKultura Etxea Irakaskintza, 14-16 48370 Bermeo • 94 6179158 •www.giz.bermeo.org • giz@bermeo.org BIZ Bilbao Informazio Zerbitzua. Zabalguneko Eraikina. Zabalguneko Plaza, 11 48009 Bilbao • 94 4204488 • bilbaoiz@ayto.bilbao.net EDEko Gazte Informazio Bulegoa. Simón Bolívar, 8 B –behea 48010 Bilbao • 94 4029090 • www.fundacionede.org • gazteinformazioa@

Arratiako Gazte Informazio Bulegoa. Igorreko Kultur Etxea. Elexalde, 8 48140 Igorre • 639 018133 • gib-arratia@gorbeialdea.com Karrantzako Gazte Informazio Gunea. Concha Enparantza, 1 48895 Karrantza • 638 050762 • gazteplana1@enkarterrialde.org Lanestosako Gazte Informazio Gunea. Manuela Sainz de Rozas, 1 48895 Lanestosa • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Euskal Herriko Unibertsitatearen Bizkaiko Campuseko Gazte Informazio Bulegoa.

Sarriena auzoa, z/g, Apia Bidea (Gizarte eta komunikazio behealdea) 48940 LEIOA • 94 6015100 • oij-bi@ehu.es Aterpe Leioa Gazte Informazio Zentroa.

Aldapabarrena, 2 48940 Leioa • 94 4055850 • gazte@leioa.net Lekeitioko Gazte Informazio Bulegoa. Eliz Atea, 12 48280 Lekeitio • 94 6243591 • gaztebulegoa@lekeitio.com Mañariko Gazte Informazio Gunea. Herriko plaza, z/g 48212 Mañaria • 94 6818998 • kultura.manaria@bizkaia.org Mungiako Gazte Informazio Bulegoa. Arana Goiri´tar Sabin, 13 48100 Mungia • 94 6553353 • mungia.gib-oij@astiune.com Muskizko Gaztegune. Meatzari Plaza, 2 48550 Muskiz • 94 6708037 • www. muskizkogaztegunea.blogspot.com • gaztebulegoa@muskiz.com

Busturialdeko Gazte Bulegoa. Zubietaerrota Eraikina, Kurtzero auzoa 48392 Muxika • 670 509752 • www.busturialdekogazteplana.com • gaztebulegoa@busturialdekogazteplana.com Induma Informazio Bulegoa. Zubieta, 16 48410 Orozko • 94 6339945 • infoinduma@yahoo.es Plentziako Gazte Informazio Gunea. Goenkale, 25n 48620 Plentzia • 94 6770989 • gazteinfo. plentzia@bizkaia.org Gazte Informazio Zentroa. Santa Clara Kultura Zentroa. Martín Fernández Villarán, z/g 48920 Portugalete • 94 4729313 • www.juventudportugalete.org • juventud@ portugalete.org • gaztegela@gmail.com Portugaleteko Gazte Informazio Gunea Gazte Gela. Zubeldia Maisua, z/g 48920 Portugalete • 94 4616638 • www.juventudportugalete.org • aulajoven@portugalete.org Gaztebox Santurtziko Gazte Informazio Bulegoa.

Santurtzi Parkea, z/g 48980 Santurtzi • 94 4836110 • gib-oij@santurtzi.net Sopelanako Gazte Bulegoa. Kurtzio Kultur Etxea, Mendieta, 11 48600 Sopelana • 94 4065505 • www.sopelanagaztea.blogspot.com • www.sopelana.net • oij@sopelana.net Turtziozko Gazte Informazio Gunea.

Lehendakari Agirre, 61 48880 Turtzioz • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Gazte Info Gazte Informazio Bulegoa.

Udiarraga, 39 48490 Ugao-Miraballes • 94 6322014 • gazteinfo.ugao@ortzadar.es Urduñako Gazte Informazio Gunea. Kultur Etxea. Andra Mari, z/g 48460 Urduña • 945 384884 • xarteaga@urduna.com Sestaoko Gazte Informazio Zentroa. La Iberia, z/g 48910 Sestao • 94 4956127 • cijsestao@ infonegocio.com Zallako Gazte Informazio Bulegoa. Madres Irlandesas, 4 48860 Zalla • 94 6391396 • www. ibilimunduan.com • oij@zalla.org • infogazte@ zalla.org

Gipuzkoa Andoaingo Gazte Informazio Bulegoa.

Ambrosia Olabide Zentroa. Pio Baroja kalea, 1.

20140 Andoain • 943 593911 • gibandoain@ euskalnet.net Arrasateko Gazte Informazio Bulegoa. Garibai Etxea. Biteri etorbidea, 3 20500 Arrasate • 943 252065 • www.gaztebulegoa.com • gaztebulegoa@arrasate-mondragon.net Astigarragako Gazte Informazio Puntua. Kultur Etxea. Kale Nagusia, 48. 20115 Astigarraga • 943 331067 • www.astigarraga.net • gazteinfor@astigarraga.net Azkoitiako Gazte Informazio Bulegoa. Aita Madinabeitia plaza z/g 20720 Azkoitia • 943 026027 • www.artxamendi.net • gib@ euskalnet.net Azpeitiako Gazte Informazio Bulegoa. Plaza Txikia z/g 20730 Azpeitia • 943 157160 • gib@ azpeitia.net Gipuzkoako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Gaztegunea. Anoeta, 28 20014 Donostia-San Sebastián • 900 110111 / 943 472617 • www.gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa.net

Gipuzkoako Campuseko Gazte Informazio Bulegoa.Ignacio M. Barriola eraikina. Elhuyar enparantza, z/g 20018 Donostia • 943 018135 / 943 018138 • svrgazte@sv.ehu.es. svrbegaz@ sv.ehu.es Koldo Mitxelena kulturunea. Infoteka. Gazte Informazio Gunea. Koldo Mitxelena Kulturunea.

Urdaneta kalea, 9 20006 Donostia • 900 110 111 • www.gipuzkoangazte.info • ctij1@ gipuzkoa.net Donostiako Gazte Informazio Bulegoa. Goikoa jauregia. Mari kalea, 1. 20003 Donostia • 943 481435 • www.donostiagaztea.org/gazteinfo • gazteinfo@donostia.org Eibarko Gazte Informazio Bulegoa. Portaela Kultur Etxea, Bista Eder 10. 20600 Eibar • 943 708435 • infojuven.ei@eibar.net Elgoibarreko Gazte Informazio Bulegoa. Foruen Plaza z/g, 20870 Elgoibar • 943 257986 • www.elgoibar.org/webb/gazteriazalag.htm • gazteinformazioa@elgoibar.net Errenteriako Gazte Informazio Bulegoa.

Merkatuzar. Pablo Iglesias, 3. 20100 Errenteria • 943 449640 • www.gaztebulegoa.errenteria. net •gazteria@errenteria.net Hernaniko Gazte Informazio Bulegoa.

Hernaniko Udal Kiroldegia, Elkano z/g. 20120 Hernani • 943 552185 • www.hernani.net • kirola@hernani.net Hondarribiako Gazte Informazio Bulegoa.

Javier Ugarte 6. 20280 Hondarribia • 943 644752 • gip@hondarribia.org Irungo Gazte Informazio Bulegoa. Foruen Karrika, 2 behea. 20302 Irun • 943 505444 / 943 505643 • www.irun.org/igazte • infojuvenil@irun.org Lasarte-Oriako Gazte Informazio Bulegoa.

Manuel Lekuona Kultura Etxea. Geltoki kalea, 18. 20160 Lasarte-Oria • 943 376181 • www. lasarte-oria.org • gazteinfo@lasarte-oria.org Legazpiko Gazte Informazio Bulegoa.Kultur Etxea, Latxartegi, 3. 20230 Legazpi • 943 737203 • gazteria.le@legazpi.net Oiartzungo Gazte Informazio Puntua.

Mendiburu 5, behea. 20180 Oiartzun • 943 491105 • www.gazteoiartzun.net • gazteinfo@ oiartzun.org Oñatiko Gazte Informazio Puntua. Foruen Enparantza, 4 – behea. 20560 Oñati • 943 718257 • www.oinati.org • gazteinformazioa@ oinati.net Ordiziako Gazte Informazio Puntua. Barrena Jauregia Kultur Etxea, 2º - 3 20240 Ordizia • 943 805634 • www.ordizia.org • gazteria@ ordizia.org Tolosako Gazte Informazio Bulegoa. Antonio Maria Labaien Kultur Etxea, Triángulo 1. 20400 Tolosa • 943 670383 • www.zazpitantriangulon. com • gazteria@tolosakoudala.net Urnietako Gazte Informazio Bulegoa. Idiazabal 13 20130 Urnieta • 943 333973 • www.urnieta. org • gazteinformazioa@urnieta.org Villabonako Gazte Informazio Bulegoa. Katea Etxea. Kale Nagusia, 79 20150 Villabona • 943 694787 • gazteria@villabona.net Zarautzeko Gazte Informazio Bulegoa.

Zinema Pilotalekua. Zigordia Kalea, 34 20800 Zarautz • 943 005122 • www.zarautz.org • gazteinformazioa@zarautz.org

Teknologia Berriak Z3NBAK13TAN Android da smartphone gailuen merkatuan sistema eragile nagusiena. Izan ere, munduan diren smartphonen % 85ek aipatu sistema eragilea erabiltzen dute. Apple-en iOS sistema da sailkapen honen bigarren postuan.

85 Pasa den urtean, Internet bidezko trebakuntza sektoreak 56.000 milioi dolar baino gehiago mugitu zituen. Adituen ustetan, datorren urterako kopuru hori bikoiz daiteke.

x2 Europako Justizia Epaitegiak Interneteko bilatzaileetan ahaztua izateko eskubidea aintzat hartu du. Erabiltzaile batek zenbait emaitza ezabatzea eska dezakete baldin eta bere pribatutasun eskubideak urratu direla uste badu. Espainia da, orain arte, horretarako eskaera gehien jaso dituen 4. herrialdea.

4.

26

Estatu mailan Interneten erabilera arautuko duen lege berria Jabego Intelektualaren gaineko lege berriak Interneten erabilera baldintzatuko du Espainiako Kongresuan Jabego Intelektualaren gaineko lege berria eztabaidatzen ari dira. Alderdi Popularreko gobernuaren xedea, antza denez, orain arte indarrean zen Sinde Legea gogortzea da. Horrela, bere gehiengo absolutuaz baliatuz, gobernuak onartuko duen lege berriak bi ardatz nagusi izango ditu: Sinde Legea sendotzea eta ‘AEDE kanona’ edota ‘Google Tasa’ delakoa ezartzea.

Aldaketa polemikoak Aurreko gobernuak ‘Sinde Legea’ izenarekin ezagutzen den erreforma burutu zuen Interneten ematen ziren egile eskubideen urraketak ekiditzeko. Horretarako, arau desberdinak aldatu ziren, baina denborak azaldu duenez, neurri hauek guztiek eragin eskasa izan dute. Hori dela eta, lege berriak aurreko legean aurreikusten ziren tresnak indartu eta sendotu egingo ditu.

Baina zalantzarik gabe, eztabaida gehien piztu duen aldaketa ‘aipamen eskubidearen’ mugaketa da. AEDE kanona edota Google Tasa izenarekin ezagutzen den aldaketa hau dela eta, edukiak gehitzen ohi dituzten web guneek kanon bat ordaindu behar izango diete ‘izaera informatiboa’ duten

edukien egileei. Hau oso neurri polemikoa da, izan ere, edozein web guneren administratzaile den pertsona, nahi gabe, arau-hausle bilaka daiteke. Horrela, web orrialde batean ez baimendutako esteka bat azaltzen bada hau urraketatzat hartuko da, baita bisitariek egiten dituzten iruzkinetan azaltzen direnak ere.

Honek guztiak eragin nabaria izango du, adibidez, unibertsitate hezkuntzan. Izan ere, klasean egile bat edo bere

lana aipatzeagatik unibertsitateek kanon bat ordaindu beharko dute.

Honek hainbat ikerketa lanen zabalkundea muga dezakeela adierazi dute adituek.

Lege berriak ‘kanon digitala’ amaitutzat emango du Europako Justiziak hau zuzenbidearen kontrakoa zela ebatzi ondoren.

Dena den, lege berriak kopia pribatuaren kontzeptua mugatu egingo du eta honek, soilik, erositako original batetik egindako kopiak aintzat hartuko ditu.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

Joera aldaketa bideojokoen sektorean Deskarga digitalak nagusi

Emailaren amaiera gertu?

Gazteek gero eta gutxiago erabiltzen dute Teknologia berrien alorrean asko dira nagusi ziren aplikazioak eta jada desagertu direnak (norbaitek faltan botatzen ote du Messenger-a?). Hainbat adituen ustetan, gauza bera gerta liteke, oraindik ere, hain arrakastatsuak diren email zerbitzuekin.

Izan ere, gizarte sare eta berehalako mezularitza zerbitzuen garapena dela eta, belaunaldi gazteenek nekez erabiltzen dute teknologia hau. Hala ere, zenbait adituentzat posta elektronikoak etorkizun handia du berezko hainbat ezaugarri gara ditzakeelako. Horrela, gizarte sareetan edota mezularitza zerbitzuetan ez bezala, email plataforma desberdinak beraien artean komunika daitezke, hau da, Gmail duen bezero batek ez du inolako arazorik Outlook kontua duen lagun batekin komunikatzeko.

Email zerbitzuak izugarri garatu dira eta Spam mezuak desagertzear dira (batez ere bestelako plataformetara egokitu direlako.

Gainera, postontzi adimentsuekin gero eta errazagoa da mezuak behar bezala sailkatzea.

Email zerbitzuak oso ondo egokitu dira azken urteetan izan diren aldaketetara (sakelako telefonoak, zerbitzu berriak...) eta horregatik, etortzear diren joera berrietara ere moldatuko direla uste dute adituek.

PCR britaniar online hedabideak ezagutzera eman duenez, gaur egun, bideo-jokoen salmenten %92 inguru deskarga digitalen bidez burutzen da. Beraz, % 8 eskasa, orain arte, nagusi ziren disko (CD/DvD edota BlueRay) fisikoen bidez burutzen da.

Gainera, jende askok kontrakoa pentsa badezake ere, PC-ra bideratutako jokoek bideo-kontsoletara bideratutakoek baino arrakasta gehiago lortzen dute eta sektoreak poltsikoratzen duen diru kopururik handiena hauei esker ematen da. Antza denez, azken belaunaldiko bideo-kontsolen prezioa dela eta, hauek luxuzko produktuak bilakatu dira. Ordenagailu pertsonalak, berriz, etxebizitza guztietan diren ezinbesteko gailuak bilakatu dira eta, ondorioz, hauen merkatua askoz ere zabalagoa da.

wegow.es

Kontzertuetara joateko lagunak Sarritan, gure lagunek ez dute guk gustoko ditugun talde edo abeslariak atsegin. Ondorioz, hauen kontzerturen batera joateko arazoak izan ditzakegu, bakarrik joan nahi ez badugu behintzat. Ideia hori abiapuntutzat hartuta, Espainian bertan, antzeko musika gustuak dituzten pertsonak harremanetan jartzen dituen gizarte sarea sortu da. Bere izena wegow da eta erabiltzaile bakoitzak bere gustuak adierazi ondoren, antzeko gustuak dituzten beste erabiltzaileekin harremanetan jartzeko aukera du. Sareak, gainera, gure gustuen araberako kontzertu agenda azaltzen du eta baita sarrerak erosteko aukera eman ere.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

Minecraft XBox One plataforman Microsoftek aditzera eman duenez, irailaren 5etik aurrera ‘Minecraft’ joko ezaguna (jada 54 milioi deskarga baino gehiago izan ditu) eskuragai izango da XBox One plataformarako.

Jokalariek 20â‚Ź inguru ordaindu beharko dute jokoa eskuratzeko online deskargaren bidez. XBox 360 Edition bertsioan jokoa zutenek, berriz, 5â‚Źren truke egokitu ahal izango dute bertsio berrira. Bertsio berriak aurreko jokoan baino mundu gehiago eta handiagoak sortzeko aukera emango du eta baita jokalari anitzeko offline partidak ere.

27

Denborapasak ESAERA ZAHARRAK Ordenatu ondorengo hitzak modu zuzenean esaera zahar bat osatzeko HINTZEN.

DEIZUELA

GORAGO,

ZEN

EGIN

BEHERAGO.

ERE

KALTERIK

ZENBAT

IZANGO

EZ

ETA

HI

JANAK

ORDUAN

INBIDIA

ON

BURUA

MAHAIAN

EDANAK.

IPURDIA

PARTITU

ETA

ETA

................................................................................

................................................................................

................................................................................

................................................................................

................................................................................

................................................................................

*****

*****

SUDOKUAK

(Cuanto más alto el culo, más baja la cabeza).

3.) Zenbat eta ipurdia gorago, orduan eta burua beherago.

kalterik ez edanak. (Que os haga bien la comida y ningún mal la bebida).

2.) On egin deizuela janak eta

mahaian izango hintzen. (Tu también estarias presente en la mesa donde se repartió la envidia).

ESAERA ZAHARRAK 1.) Hi ere inbidia partitu zen

28

GURUTZEGRAMA 1.) Errebantxa • 2.) Irain • 3.)

Kriseilua • 4.) Baliabide • 5.) Dolua • 6.) Utikan • 7.)

Korapilo • 8.) Hematoma • 9.) Xaho • 10.) Gerraoste • 11.) Ateri • 12.) Bidezulo • 13.) Gosaldar • 14.)

Tronpajole.

*****

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

5

GURUTZEGRAMA 1.| Lehiaketa edo jokoan, lehenengo saioan galdu ondoren, galtzaileari bigarren saioa jokatzeko ematen zaion aukera.

2.| Norbaiten izen onaren aurkako ekintza edo esana.

3.| Oliozko argiontziontzia.

4.| Zerbait lortzeko baliabide izan daitekeen tresna.

5.| Hildakoaren aurrean egindako beila.

6.| Norbaiti alde egin dezan agintzeko erabiltzen den hitza.

7.| Bi hariz egiten den lotura.

8.|Odol hodi baten hausteagatik gertaturiko odolbilduma.

9.|Euskal idazle, kazetari eta hizkuntzalari zuberotarraren abizena.

10.| Gerraren ondorengo denboraldia.

11.|Euririk, elurrik edo antzekorik gabeko eguraldia.

12.| Ibilgailuen ibilerak edo euriak sortutako bideko zuloa.

13.| Gosaltzen duen mahaikide bakoitza.

14.| Tronpa jotzen duen musikaria.

GAZTEBERRI #100 | 2014 Uztaila-Abuztua

6

10

2

13 12

8 14 3

1

11

9

7

4

29