GB#118 - Urria 2016

Page 1

Gazteberri Aldizkaria | 118. Zbk | 2016 Urria |

Estatuko gazteen bosten batek ez du ezer egiten

#118


ARGITARATZAILEA:

© Shareak Kultur Elkartea Lege Gordailua: Bi-1151-04 Tlf: 94 424 75 94 eposta: gazteberri@unionline.info http://www.gazteberri.eus ERREDAKZIOA Iparragirre, 17, 1.esk. 48009-Bilbao. KOORDINATZAILEA Jon Mikel Zabalegi

PUBLIZITATERAKO-ESPAZIOA. NAHITA UTZI DUGU HUTSIK.

TESTUAK ETA DISEINUA Shareak Kultur Elkartea LAGUNTZAILEAK Nerea Segura, José Poza, Lohizune Loroño. ARGAZKIAK Sergio Cotos, Markel Redondo, Alejandro Boyero, Artxiboa PUBLIZITATEA 943 053 488 | 629 229 185 INPRIMATZAILEA Zeroa Multimedia

Shareak Kultur Elkarteak ez du Gazteberri Aldizkarian adierazitako esanen eta iritzien erantzukizunik derrigor bere gain hartzen

EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO KULTURA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA HEZKUNTZA SAILEKO LAGUNTZA JASO DU

DEITU 94 4247594 EDO 943 053 488 ZENBAKIRA ESPAZIO HAU BETETZEKO HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza

DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, POLÍTICA LINGÜÍSTICA Y CULTURA Viceconsejería de Política Lingüística


Aurkibidea 04 Gazteberriak z Unibertsitatean ikastea gero eta garestiagoa da z Gipuzkoako Foru Aldundia eta euskal unibertsitateak etorkizuneko erronkei begira z Interrail doan europar gazteentzat? z Banden Lehia 2016

08

Erreportajea: Zenbat balio du ikasle-pisu batek Bilbon?

20 Zientzia z Zergatik ezin izan dugu orain arte estralurtarrekin kontaktuan jarri?

22 Euskara z Euskarazko komunikazio publikoa sustatzeko sarea z Abian da Euskararen Ginkanaren V. edizioa z 260.000 sarrera baino gehiago euskarazko Wikipedian

14

32

Elkarrizketa: Chantal Reyes

Sexua z Gazteak ere putetan ibiltzen dira z Lehen sexu-harremana

34 Teknologia berriak

26

Erreportajea: Estatuko gazteen bosten batek ez du ezer egiten

z Biderkatu da AZ Play bideo-joko lehiaketan parte hartuko duten lanen kopurua z Bilbo sail digitales erakuslehio izango da z Espainia da telefonoekiko menpekotasun gehien duen estatua

42 Agenda

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

3


Gazteberriak © Markel Redondo

ABIAN DA VIII. “WANTED” IDEIA LEHIAKETA Getxoko Udalak herriko 18 eta 30 urte bitarteko gazteek garatutako proiektuak laguntzea helburu duen ‘Wanted’ Ideia Lehiaketaren edizio berri bat jarri du martxan. Aurtengoa, jada, zortzigaren edizioa izango da eta sarietarako aurrekontua 22.000 eurotakoa izango da. Lehiaketan herriaren gizarte, ekonomia edo kultura aberasteko aukera eman dezakeen edozein egitasmok har dezake parte. Proiektuak aurkezteko epea urriaren 28an amaituko da. Iaz bezala, ekintzaileei bere proiektuak egokitzeko bi tailer eskainiko zaizkie.

GAZTEA DANTZAN LEHIAKETA Abian da Gaztea Dantzan lehiaketaren III. edizioa. Bertan parte hartu nahi duten gazteek azaroaren 10era arte izango dute beren koreografia bidaltzeko aukera. Jasotako lan guztiek azaroaren 16 eta 22 bitartean izango den bozketa-fasean sartuko dira eta irabazlea azaroaren 23an ezagutzera emango da ‘Dida’ saioan. Guztira, 4.000 euro banatuko dira saritan. Lehiaketak bi sari nagusi izango ditu, Entzulearen Saria alde batetik eta, Epaimahaiaren Saria, bestetik.

4

Unibertsitatean ikastea gero eta garestiagoa da Azken 8 urteetan matrikulak % 32an igo dira Euskal Herrian CRUE Universidades Españolas erakundeak ezagutzera eman duen ‘La Universidad española en cifras 2014-15’ txostenaren arabera Espainiako unibertsitetasak, batez beste, Europar Batasuneko tasa garestienen artean aurkitzen dira. Tasa horiek, autonomia erkidego bakoitzaren

esku daude eta, ondorioz, azken urteetan izan den bilakaera guztiz desberdina izan da. Galizian, adibidez, igoera % 5ekoa izan bada ere, Katalunian % 150 baino gehiagokoa izan da. Gure artean, Nafarroan eta Euskadin igoera berbera izan da (% 32,6). Modu horretan, 2014. urtean Nafarroan,

batez beste, matrikularen prezioa 1.153 eurokoa zen eta EAEn, berriz, 1.013 eurokoa. Txostenak azaltzen duenez, 2012-15 epean bekei bideratutako diru kopurua % 20an murriztu zen. Bekadunek jasotzen duten finantzaketa 2006. urtean jasotzen zutenaren parean dago une honetan.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


BANDEN LEHIA 2016 Azkue Fundazioak antolatzen duen Banden Lehia lehiaketaren VIII. edizioa abian da. Lehiaketa honen xede nagusia euskal musika sustatzea eta talde berriei hauspoa ematea da. Lehiaketan parte hartzeko epea urriaren 21ean amaitu zen eta orain internet bidez bozkatzeko epea dago zabalik. Boto gehien lortzen duen taldea finalerako sailkatuko da automatikoki. Epaimahaiak beste hiru talde aukeratuko ditu eta lau talde finalista hauek zuzeneko ekitaldian arituko dira finala egunean.

BAKEAZ ETA BIZIKIDETZAZ EZTABAIDATZEKO TOPAGUNA Emagune gizarteko esparru desberdinetan aritzen diren emakumeak bakeaz eta bizkidetzaz eztabaidatzeko sortutako gunea da. Ekimen hori UPV/EHUren Ehugune barruan garatu da eta 60 emakume baino gehiagoren parte-hartzea du. Pasa den irailaren 30ean izandako mintegian eztabaidatzeko prozesua eta idatzitako dokumentua aurkeztu ziren.

LAUAXETA IKERTZAILE GAZTEEN LEHIAKETAN IRABAZLE Amorebietako Lauaxeta Ikastolako Ane Vázquez, Leire Txopitea, Ane Urgoiti, Amaia Etxebarria eta Nora Postigo ikasleek Malagan izan den ‘Jóvenes Investigadores 2016’ lehiaketa irabazi dute.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

BUSTURIALDEKO III. ENPRESA IDEIA LEHIAKETA Bermeoko eta GernikaLumoko Udaletako Gazteria Sailek eta Urremendi Landa Garapen Elkarteak “Busturialdeko III. Enpresa Ideia Lehiaketa” jarri dute abian. Aipatu lehiaketa eskualdeko ‘Lana bilatzea, Lana da’ gazte-programaren baitan eta Aldundiaren ‘Gaztedi Busturialdea’ proiektuaren barruan kokatzen da. Lehiaketan enpresa ideiaren bat duten 18 eta 35 urte bitarteko gazteek har dezakete parte. Ideiak aurkezteko epea azaroaren 11n amaituko da.

HORI DA EUROPAK SUSTATZEN DUEN GAZTE BERME SISTEMAZ BALIATU DIRA ESPAINIAR GAZTEEN KOPURUA

Europar Batasunak eman dituen datuen arabera, Espainiako 276.880 izan dira gazte-enplegurako europar fondoaz baliatu diren gazteak. Datu horien arabera, finantzaketa 1.900 milioi euro ingurukoa izan da. Europatik azpimarratu dutenez, Gazte Berme Sistemari esker Espainiako gazteen % 75 inguruk ikasketak amaitu eta epe motzera lanpraktikak egiteko aukera izan du.

“Azkar joan nahi baduzu, joan zaitez bakarrik. Urruti iritsi nahi baduzu, lagunekin joan” AFRIKAR ATSOTITZA.

KUTXA EKONUNEAK ANTOLATUTAKO IKASTAROAK Kutxa Ekoguneak ekologikoki eta ekonomikoki bizitzen laguntzeko ikastaro desberdinak antolatu ditu urrian zehar. Bertara joaten diren gazteek gauza gutxiagorekin hobeto bizitzeko hamaika trikimailu ikasteko aukera izango dute.

KOMIKILABEA. Urriaren 29 eta azaroaren 12 bitartean ‘Komikilabea’ egitasmoa garatuko da. Donostia 2016 ekimenaren barruan garatuko den ekimen honek komikiaren mundua ikuspegi ezberdinetatik jorratuko duen espazio berria sortu nahi du, fikzioaren alderdia jorratuz eta baita bere alderdi errealista eta kritikoena ere. FANTASIAZKO IPUIN LABURREN UNIBERTSITATELEHIAKETAREN XXIV. EDIZIOA. Azaroaren 18ra bitartean zabalik izango da UPV/EHUk antolatzen duen Fantasiazko Ipuin Laburren Unibertsitate-Lehiaketaren XXIV. edizioan izena emateko epea. Parte-hartzaileek gai fantastiko bat hizpide izango duen ipuin labur bat aurkeztu beharko dute, euskaraz zein gaztelaniaz.

5


© UPV/EHU

BILBO, ENPRESA BAT SORTZEKO HIRI ONENEN ARTEAN

Gipuzkoako Foru Aldundia eta euskal unibertsitateak etorkizuneko erronkei begira Etorkizuna Eraikiz programa garatzeko hitzarmena sinatu dute Gipuzkoako Foru Aldundiak hiritarrekin eta etorkizuneko erronkekin konektatzea helburu duen ‘Etorkizuna Eraikiz’ programa garatzeko hitzarmena sinatu du euskal unibertsitateekin (UPV/EHU, Mondragon Unibertsitatea, Deustuko Unibertsitatea eta Tecnum). Programa horren bidez, arnas luzeko proiektu ekonomiko, sozial eta kultural berriak antolatu nahi dira Gipuzkoa modernizatzeko eta herrialdearen etorkizun ekonomiko, sozial eta politikoa ziurtatzeko. Horretarako, datozen hamar urteetan Gipuzkoak aintzat hartu beharko dituen egitasmo estrategikoak diseinatu nahi dira. Markel Olano Ahaldun Nagusiak azpimarratu duenez, “programa berritzailea da, gobernantza-eredu ireki eta elkarlanezko baten barruan sortzen dena”.

6

Mitula lanbilatzaileak egindako ikerketa baten arabera, Estatu-mailan, Bilbo enpresa bat sortzeko edo enpresaegitasmo bat garatzeko bosgarren hiririk onena izango litzateke. Lehen lau postuetan Madril, Bartzelona, Valentzia eta Sevilla aurkitzen dira. Ikerketak, besteak beste, hiri bakoitzean diren ekintzaileentzako ekipamendu publikoak, diru-laguntzak eta doako aholkularitza eta trebakuntza lortzeko aukerak aztertzen ditu. Azterlanak azpimarratzen duenez, Bilbon diren lokal hutsei esker alokairuak nahiko merke lor daitezke. Horri esker, sailkapenean zenbait postu igotzeko aukera izan du Bilbok. Batez beste, lokal baten alokairua 550 eurotan kokatzen du Mitulak. Donostia sailkapen horren zazpigarren postuan azaltzen da.

18 urte betetzean

Interrail doan europar gazteentzat? Europako Parlamentuak Europaren ideia sustatu nahi du gazteen artean eta, horretarako, Interrailek eskaintzen dituen zerbitzuak erabili nahi ditu. Europako Alderdi Popularraren barruan den Manfred Weber eurodiputatu alemaniarren proposamena 18 urte betetzen dituzten europar gazte guztiei Interrail txartel bat oparitzea da. Modu horretan, europar gazteen artean ‘europar sentimendua’ sustatu nahi da. Interrail Europa osoan zehar hilabetez eta trenez bidaiatzeko aukera ematen duen txartela da eta 470 euro inguru balio du. Txartel horrek eskaintzen dituen abantailak bakarrik 26 urte baino gutxiago dituzten gazteentzat dira. Proposamenak ‘18th Birthday InterRail Pass for Europe’ izena du eta seguruenik aurrera aterako da, Europako Alderdi Popularrak beste alderdi batekin batera parlamentuaren gehiengoa baitu. Egitasmoa aurrera ateratzeko, urtero, 1,5 bilioi euro bideratu beharko dira.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria



8

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Zenbat balio du ikasle-pisu batek Bilbon? Bizkaian diren 700 alokairuko datu-base batean oinarrituta Arrendamiento 10 higiezin-zerbitzuak ikasleei bideratuta dauden Bilboko pisuen azterketa egin du. Ikerketa horren arabera, batez beste, 250 eta 300 euro bitartean ordaintzen da gela batengatik

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

9


E

dozein gazteren bizitzan unibertsitate-mailako ikasketak hastea mugarri bat izan ohi da. Are gehiago, egin nahi diren ikasketa horiek ikasteko beste hiri edo autonomia-erkidego batera mugitu behar bazara. Kasu horietan, ikasketak suposatzen duen guztiaz gain, funtsezkoa izaten da etxebizitza egoki bat aurkitzea. Nagusiki unibertsitate-ikasleen hiria izan ez arren, adibidez Salamanca izan daitekeen bezala, asko dira Bilbora etortzen diren unibertsitarioak. Leioan den UPV/EHUko campusak, Bilbon bertan diren unibertsitate publikoaren bestelako egoitzek edota Deustuko Unibertsitateak milaka ikasle erakartzen dituzte. Horietako asko, alokatutako pisuetan bizi dira eta Arrendamiento 10 higiezin zerbitzuak horien gaineko ikerlana egin du. Ikerketak Bilbon diren ikasle-pisuen erradiografia egitea izan du helburu eta, horretarako, 700 alokairu inguru dituen datubase batean oinarritu da. Lehenik eta behin, Bizkaira datozen ikasle gehienek pisua Bilbon alokatzen dutela azpimarratu behar da. Campusik handiena Leioan izan arren, bertan ikasten duten ikasle gehienek pisua Bilbon alokatzen dute. Ikerketak azaltzen duenez, Leioan ikasten duten ikasleen % 15 inguru bakarrik bizi da Leioan bertan. Bilbo barruan, ikasle gehienek Deustun eta hirigunean alokatzen dute. Azken honetan, gehien eskatzen diren kaleak Buenos

10

Aires, IbĂĄĂąez de Bilbao, Henao eta Heros dira. Deustun, berriz, gehien eskatzen diren kaleak Blas de Otero eta Madariaga Etorbidea dira. Prezioari dagokionez, Arrendamiento 10eko kudeatzaile Igor Godoy-k azaltzen duenez, batez beste 275 euro ordaintzen dira gela batengatik hilero.

275 EURO GELA BATENGATIK. Arrendamiento 10 higiezin zerbitzuak egin duen ikerketaren arabera, unibertsitate ikasle batek, batez beste, 275 â‚Ź ordaintzen ditu gela batengatik Bilbon.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Preziorik garestienak 300 euro ingurukoak lirateke eta, merkeenak, berriz, 250 euro ingurukoak. Godoy-k azaltzen duenez, prezioak kopuru horietan izaten dira eta kokapenak ez du hainbesteko eraginik. Horrela, auzo desberdinetan antzeko prezioak izango lirateke. Prezioari dagokionez, ikasleen pisuak

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

zertxobait garestiagoak direla azpimarratu behar da. Gelaka alokatzeak eta udan pisuak hutsik geratzeak eragiten dute prezio-igoera hori. Horrela, ohiko merkatuan hilero 900 euroren truke alokatzen den pisu bat ikasleei 1.100 eurotan eskaintzen zaie, hau da, % 20 inguru garestiago.

11


Arrendamiento 10 higiezin zerbitzuak egin duen ikerketaren arabera, Bizkaira unibertsitate-mailako ikasketak burutzera etortzen diren ikasle gehienak Gipuzkoa, Kantabria, Errioxa eta Burgosekoak dira. [Markel Redondo]

Ikerketak azaltzen duenez, ikasleek pisu handietara jotzen dute, gehienetan lau logeletakoak. Modu horretan, bestelako gastu guztiak partekatzeko jende gehiago izaten da. Ezaugarri horiek dituzten pisuak oso azkar alokatzen dira. Godoyk azaltzen duenez, Bilboren kasuan eskaera eskaintza baino handiagoa da, batez ere gehien eskatzen diren zonaldeetan. Horregatik, kasu gehienetan ikasleek aukeran duten lehen pisua alokatzen dute; zenbait kasutan, pisua bera ikusi gabe. Godoyk azaltzen duenez, ikasleei eskaintzen zaizkien pisuak sarritan

12

ez dira baldintzarik onenetan aurkitzen. Normalean, oinordetzan jasotako pisuak dira edo, bestela, alokatzeko hainbat pisu dituzten jabeenak. Hala ere, pisuek bere funtzioa betetzen dute eta gutxieneko baldintza batzuk bete behar dituzte. Ikasleen eskakizunen artean Godoyk labea, plater-ikusgailua eta dutxa aipatzen ditu. Gainera, logelak ahalik eta handienak izatea ere eskatzen da eta ikasteko beharrezkoak diren altzari guztiekin: mahaia, apalak eta aulki erosoa. Sarritan ikasleen pisuek auzokoen artean arazoak sortzen

dituztela uste bada ere, ikerketa honek kontrakoa defendatzen du. Godoyk azaltzen duenez, gutxi dira auzokoek izaten dituzten kexak, eta normalean antolatzen den jai batekin izan ohi dute zerikusia. Baina horiek urtean behin edo bitan bakarrik antolatzen dira. Gainera, ikasleek nahiko ondo zaintzen dituzte pisuak eta gutxi izaten dira eragiten dituzten kalteak. Kontuan izan behar da, eragiten diren kalte horiek guztiak ikasleek ordaindu behar izaten dituztela. Ordainketei dagokionez ikasleak zintzoak izaten dira eta garaiz ordaintzen dute alokairua.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria



Elkarrizketa

Oihane Pardo. Chantal Reyes, kazetaritzan graduatua UPV/EHUn

“Kirol prentsan beti bilatzen da emakumeen lorpenak bigarren maila batean uzteko modua� Chantal Reyes kazetaritzan graduatu da UPV/ EHUn. Bere gradu amaierako lanean espainiar kirol prentsan emakumearen kirolaren presentzia eta tratamendua aztertu du.

14

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Emakumezkoen kirolak hedabideetan duen presentzia aztertu duzu. Zer dela eta erabaki zenuen gai horren inguruan ikertzea? Txikitatik kirola izan dut gustuko. Saskibaloian 10 urtez aritu naiz, eta modu batean edo bestean, beti izan naiz kirolari lotuta. Nahiz eta saskibaloia utzi, kirola jarraitzen jarraitu nuen, baina ez bakarrik saskibaloia; baita futbola, tenisa, gimnasia, motoziklismoa edota F1ere. Beraz, kirola gertutik jarraitu izan ohi dut baina konturatu nintzen oso zaila zela emakumezkoen kirola jarraitzea. Adibidez, betidanik asko izan dut gustuko emakumezkoen futbola, baina jarraitzeko nuen modu bakarra zelaira joatea zen, eta bertan talde bat edo bi bakarrik ikusi ahal nituen. Egunkarietan, telebistan, irratian‌ ez nuen ezer aurkitzen. Egia da azken urteetan gero eta informazio gehiago agertzen hasi dela, baina ez da nahikoa. Ez dut ondo ulertzen zergatik hedabideak Cristiano Ronaldoren azken ‘look’az kezkatzen diren baina ez dute Athletic-eko emakumezkoen taldeak egin duen azken fitxaketaren berri ematen. Beraz, gradu amaierako lanerako gaia aukeratu behar nuenean, nahiko erraza izan zen niretzat. Kazetaritza ikasten hasi nintzenean, banekien emakumezkoen kirola sustatu nahi nuela eta, horregatik, lan honekin ekarpen txiki bat egin nahi izan du. Azterlana amaitzerakoan kirol prentsa gizonek egina eta gizonentzat egina dela ondorioztatu duzu. Ez da sorpresa handia izan, ezta? Bai, hala da. Ez dut sorpresa handirik hartu baina azken urteetan emakumeek lorpen handiak

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

15


ARGAZKIAK: UPV/EHU.

izan dituzte, hainbat kasutan, gizonezkoek baino gehiago eta, hala ere, kasu gehienetan ikusezinak izaten jarraitzen dute. Ikerketarekin hasi nintzenean, jakin banekien emakumezkoen presentzia ez zela ikaragarria izango, baina zertxobait handiagoa izango zela uste nuen. Zure lanean emakumeen kirolak prentsan duen isla eta tratamendua aztertu duzu. Zeintzuk lirateke aurkitu dituzun ondoriorik azpimarragarrienak? Informazio gehienak laburrak dira, gauza orokorra esaten dute eta ez da albistean gehiegi sakontzen. Ondorioz, azaleko nozioa bakarrik eskuratzen duzu. Hainbat kasutan, kirolari garrantzia eman beharrean, emakumearen itxurari ematen zaio protagonismoa. Ohikoa da emakumeei merituak kentzea eta bere entrenatzaileari ematea, eta askotan aipatzen dira ere bai gurasoak, familia-kideak... Ezinezkoa da kirol bati buruz jarraipena egitea, finaleko emaitzak bakarrik emango dizkizutelako, eta ez delako gizonezkoen kasuan bezalako jarraipen hain zehatza egiten. Eta niri gehien haserretzen nauen gauza da erabiltzen den hizkera; sexista eta matxista kasu gehienetan. Emakumezkoen kirolak oso presentzia eskasa du hedabideetan. Zein da zure ustez horretarako arrazoirik nagusiena? Hedabideak zer den albiste eta zer ez aukeratzen dute eta, modu horretan, jendeari zer interesatzen zaion aukeratzen

16

dute. Hedabideetan azaltzen ez dena ez da berria. Nire ustez hori da arazoa. Oso erreza da esatea emakumezkoen kirolak ez duela interesik pizten, baina azaltzen ez den zerbaitek ezin du inolaz ere interesik piztu. Deialdiak egin izan ohi direnean jendeak erantzun du. Adibidez, 2015 futboleko mundialean, Espainiak lehen aldiz parte hartu zuen eta partidak telebistan eman ziren. Erantzuna ona izan zen eta jendeak partidak ikusi eta sare sozialetan parte hartu zuen partidei buruz hitz egiten. Edo duela gutxi, Athletickek Championsean parte hartu zuenean, San Mamesera 10.000 pertsona joan ziren. Eta hori oso sustapen txikiarekin; imajinatu sustatuz gero zer gertatu ahal zen... Orduan, hedabideek zerikusi handia dute presentzia eskas horretan. Bestalde, egia da historikoki kirola gizonezkoei mugatuta egon den esparrua izan dela. Gutxi izan dira kiroletan aritzen ziren emakumeak eta, hainbat kasutan kirol zehatz batzuetan. Nire ustez horrek beldurra sortzen du. Beldurra gizonek betidanik beraiena izan duten hori orain elkarbanatu behar dutelako. Normala al da hedabideetan emakumeen kirola jorratzerakoan ikuspegi sexista nagusitzea? Nik ikertu dudan sasoian ikuspegi sexista handia bazen, Rioko Joko Olinpikoetan ikuspegi sexista hori hirukoitza izan da. Emakumeek lortu dituzten dominei buruzko berri guztietan (gutxienez espainiar kirolarietan), ikuspegi

Chantal Reyesek emakumezko kirolarien inguruan transmititzen den irudi estereotipatua aztertu du bere gradu amaierako lanean. Bartzelonako Pompeu Fabra unibertsitatean kirol kazetaritzari buruzko masterra hasi berri du.

sexista nagusitzen zen. Ezinezkoa da! Mireia Belmontek urrezko domina lortu zuen eta albiste batean arrosa gustuko zuela azpimarraten zen. Edo Carolina Marinen inguruan hitz egiten zenean Rafa Nadal dela bere

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


idoloa, edota bere entrenatzaileak bere haserreak kontrolatzen lortu zuelako irabazi duela domina... Edota Lidia ValentĂ­n ez dela oso femeninoa, eta Maialen Chorraut ama dela... Beti aurkitzen dute emakumezkoen lorpena bigarren maila batean uzteko modua eta kirol-mailan lortu dutenari garrantzia eman beharrean ikuspegi sexista erabiltzen dute. Normala da betidanik erabili izan delako hizkera hau emakumeen kirolari buruz hitz egiteko, baina ez da normala 2016an gauza horiek normalak izatea, eta ohikoak. Bitxia da ikuspegi sexista ez duen albiste bat aurkitzea berri bat aurkitzea. Ba al da kirol prentsa kontsumitzen duen emakume kopuruaren inguruko daturik? Agertzen diren datuak orokorrak dira eta ez dute emakumeen eta gizonen artean desberdintzen. Seguruenik, bada datu horren berri ematen duen ikerketaren bat baina nik ez dut aurkitu. Aurkitu ez dudan arren, esan dezaket: kirol prentsaren kontsumitzaile gehienak gizonak dira. Eta horrek zergatia ekartzen du.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

17


Gizonak dira kontsumitzaile nagusienak, batez ere, kirol prentsa beraientzat pentsatua dagoelako. Gizonezkoei buruz berri asko, eta emakumezkoei buruzko berri gutxi baina bere gustukoak; itxura fisikoari buruz hitz egiten, argazki sesio sexy bat egiten... Ikuspegi horrekin, ez da harritzekoa gizonezkoek kirol prentsa gehiago kontsumitzea. Imajinatu saskibaloira jokatzen duen zortzi urteko neska bat. Neska horrek hedabideetan emakumeen saskibaloiaren inguruko informazioa ikusi nahiko luke, baina informazio hori aurkitzen ez badu, eta bakarrik gizonei buruz irakurtzen badu, kirol prentsa irakurtzeko gogoak galduko ditu. Eta ba al da kirol-prentsan lan egiten duten emakumeen inguruko daturik? Horri buruz ez ditut datuak, baina agerian dago. Kirol saio bat ikusten duzunean, kasu gehienetan emakumea ‘florero’ gisa agertzen da. Adibidez, “Estudio Estadio� saioan den emakume bakarra sare sozialetan esaten dena irakurtzeko jarri dute... Ez diote garrantzirik ematen eta ez da laguntzaile bezala agertzen. Eta El Chiringito saioan, irainagarria da, eta askotan emakumeekin sartzen dira emakumeak izateagatik. Hemen ere beldurra agertzen da beste behin. Beldurra propiotzat jotzen duten horretan emakumeak agertzen hasi direlako. Une honetan kirol-kazetaritzaren inguruko masterra egiten ari zara Bartzelonan. Gai hau esparru horretan den kezken artean aurkitzen da?

18

Hiru aste daramatzat masterra egiten, eta gehienbat gizonezkoen kirolari buruz hitz egiten da. Batzuetan emakumezkoen izen batzuk agertzen dira, Nadia Comaneci eta Serena Williams bezala, baina orokorrean ez da emakumeei buruz asko hitz egiten, eta irakasle guztiak gizonak dira.

32 gara klasean eta bakarrik 8 emakum;, beraz, kirol prentsan gertatzen den bezala, hau ere gizonei zuzenduta dago. Nik bidaltzen dizkiguten lan guztietan, emakumeei buruz hitz egingo dut. Nire esku dagoena aprobetxatuko dut eta, ahal dudan kasu guztietan, emakumekoen kirola aztertuko

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria



Zientzialarien ustetan, suziriak eraikitzeko teknologia garatzeko gai den edozein zibilizazio galaxia kolonizatzeko gaitasuna izango luke

20

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


ZIENTZIA

Zergatik ezin izan dugu orain arte estralurtarrekin kontaktuan jarri? Brian Cox zientzialari britaniarrak Fermiren paradoxaren ikuspegi berria azaldu du

P

asa den hilean, Gazteberriko atal honetan bertan, estralurtar jatorria izan zezakeen irrati-seinale baten berri eman genuen. Azkenean, aipatu seinaleak Lurrean bertan zuela jatorria frogatu zen eta, ondorioz, estralurtarren existentziaren ebidentziaren bila jarraitzen dute zientzialariek. Gizakia 1974. urtez geroztik saiatzen ari da estralurtar zibilizazioekin harremanetan jartzen. Lehenengo Pioneer espaziozunden bidez eta, jarraian, etengabe irrati-seinaleak igortzen ari den Areciboko teleskopioaren eta Voyager espazio-ontzien bidez. Urte hauetan guztietan ez da inolako kontakturik eman eta horrek gero eta garrantzi handiagoa ematen dio jada 1950. urtean Enrico Fermi fisikariak mahaigaineratu zuen paradoxari. Zientzialariek azaldu ohi dutenez, suziriak eraikitzeko teknologia duen edozein zibilizaziok galaxia kolonizatzeko gaitasuna izango luke. Gure planetan bizitza adimentsua garatu bada eta gure galaxian mila milioika izar badaude, estatistikoki zuzena litzateke horietako batzuetan ere nolabaiteko zibilizazio adimentsua garatu dela pentsatzea. Baina, hori horrela bada, zergatik ez dugu, orain arte, horien berri izan? Brian Cox zientzialari britaniarrak teoria berria plazaratu du horren inguruan. Haren ustez, unibertsoan izan daitezkeen bestelako zibilizazio adimentsuak seguruenik autosuntsitu dira. Coxen ustez, zibilizazio batean den garapen zientifikoa hori kudeatu behar duen egitura politikoa baino askoz garatuagoa denean, autosuntsipen-modelo bat sortuko litzateke. Adibidez, energia nuklearra kudeatzen ez dakien zibilizazio bat arriskuan legoke. Coxek egindako hausnarketa gure zibilizazioan gerta daitekeenaren aurrerapena izan liteke.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

21


Euskara Euskarazko komunikazio publikoa sustatzeko sarea UPV/EHU eta Soziolinguistika Klusterraren proiektua Pasa den irailaren 30ean, UPV/EHUk eta Soziolinguistika Klusterrak elkarlanean garatu eta euskararen erabilera eta hedapena sustatzea helburu duen ‘Jendeaurrean erabili’ egitasmoa aurkeztu zuten. Proiektuaren xedea da jendaurreko komunikazioan euskara gehiago, hobeto edo modu eraginkorragoan erabili nahi duten erakunde eta eragileei laguntza eskaintzea eta eta jardun hori errazteko bide eta bitartekoak eskaintzea. Horretarako, euskarazko jendaurreko komunikazio publikoaren inguruan praktika-komunitate bat osatu da eta bertan, jarduera horretan izan daitezkeen arazoak, kexak, aholkuak, ideiak, nahiak, asmoak edota eskarmentuak elkarren artean partekatu nahi dira. Une honetan, aipatu praktika-komunitate hori 9 erakundek osatzen dute (ADEGI, AEK, Athletic Club Bilbao, UPV/EHU, EiTB, ELA, Getxoko Udala, Gipuzkoako Foru Aldundia eta Guggenheim Bilbao Museoa) baina euskaraz jendaurrean aritzen den edo aritu nahi duen edozein erakunde edo enpresek parte har dezaketela azpimarratu dute proiektuaren sustatzaileek. Parte-

22

Gaur egun, asko dira euskaraz publikoki komunikatzeko zailtasunak eta zalantzak dituzten enpresa eta erakundeak

hartzea, gainera, modu askotarikoa izan daiteke eta horiek guztiak bideratzeko baliabideak jarriko direla iragarri da. Aurkezpen-ekitaldia Bizkaia Aretoan izan zen, eta bertan izan ziren UPV/EHUko euskara errektoreode Jon Zarate, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako ikerketa eta koordinaziorako zuzendari Jorge Gimenez, Gipuzkoako Foru Aldundiko Hizkuntza Berdintasuneko zuzendari orokor Mikel Irizar, eta Soziolinguistika Klusterreko lehendakari Olatz Olaso.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Š UPV/EHU

EUSKARAZ IDATZITAKO 260.000 SARRERA BAINO GEHIAGO WIKIPEDIAN

AURKEZPEN-EKITALDIA. ‘Jendeaurrean erabili’ egitasmoa Bilboko Bizkaia Aretoan aurkeztu zen. Bertan izan ziren, UPV/ EHUko euskara errektoreode Jon Zarate, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako ikerketa eta koordinaziorako zuzendari Jorge Gimenez, Gipuzkoako Foru Aldundiko Hizkuntza Berdintasuneko zuzendari orokor Mikel Irizar, eta Soziolinguistika Klusterreko lehendakari Olatz Olaso.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

Azkue Fundazioak ezagutzera eman duenez, une honetan, Wikipedian euskaraz idatzitako 260.000 artikulu baino gehiago daude. Modu horretan, euskara da hizkuntza guztien artean, Wikipedian artikulu gehien dituen 31. hizkuntza. Wikipediarako euskarazko lehen artikulua duela hamairu urte argitaratu zen. Azken egunetan, gainera, Euskal Wikipedia elikatzeko hainbat ekimen antolatu dira. Urriaren 19an, adibidez, Editatoia tailerra egin zen UPV/ EHUko Leioako Campuseko Biblioteka Nagusian. Urriaren 22an, berriz, eta Donostia 2016 barruan antolatzen diren ekimenen barruan, Donostiapedia burutu da hiriaren historia eta kulturari buruz idazteko.

Abian da Euskararen Ginkanaren V. edizioa Herritarren artean hizkuntzekiko sentiberatasuna eta euskararen erabilpena sustatzea helburu duen Euskararen Ginkana abian da. Ekoguneak euskaraz eta euskararekin dibertitzeko antolatzen duen taldekako lehiaketa da Euskararen Ginkana eta aurtengoa bosgarren edizioa izango du. Aurtengo gai nagusia hizkuntza-ekologistak izateko hartu behar diren hizkuntza praktika ekologikoak da. Gainditu beharreko probak eta galderak, hizkuntzen garapen jasangarrirako lagungarri gertatzen diren hiztun eta hizkuntza-komunitateen ekimen eta praktikei lotuak izango dira. Lehiaketa bi fasetan banatuko da. Lehen fasean, izena ematen duten taldeek Internet bidezko sei proba erantzun beharko dituzte. Fase horretan puntu gehien pilatzen dituzten taldeak finalera pasatuko dira. Izena emateko epea urriaren 17an ireki zen eta abenduaren 3an amaituko da. Izena emateko www.euskararenginkana.eus web gunean den inprimakia osatu behar da.

Euskarak Gasteizen duen etorkizunaren inguruko hausnarketa GEU elkarteak euskarak gaur egun Gasteizen bizi duen eta etorkizunera begira zein nolako etorkizuna izan dezakeen aztertzeko hiru saio antolatu ditu. Lehenengo saioa urriaren 22an egin zen eta hurrengo biak azaroaren 5ean eta 19an izango dira. Saio guztiak Oihaneder Euskararen Etxean programatu dira eta gogoeta prozesu horretan euskaltzale guztiek parte har dezakete. Horretarako nahikoa da izena ematea info@geuelkartea.eus posta elektronikora idatziz.

23


Zer jan, hura izan

NEREA SEGURA

KontZientzia “Klima aldatuz doa. Elikadura eta nekazaritza ere bai” da aurtengo Elikaduraren Munduko Egunean erabilitako leloa. Tamalez, egun hori ospatzen jarraitu behar dugu; 1000 milioi pertsonak gose direla errebindikatzen jarraitu behar dugu. Ba al dakizu horrek zer esan nahi duen? Ez dakigu ez zuk, ez nik! Krisiari buruz hitz egiten dugun bitartean, hura alde batera utzita jokatzen jarraitzen dugu: euskaldunok 130 janari-tona inguru botatzen ditugu zakarretara urtero; 200 euro hilabetero pertsona bakoitzeko −horrela hobeto arduratuko zara−. Urte hasieran erran genuen: “hondakinik onena, sortzen ez dena” da. Zure pentsaera imajina dezaket, zer egin dezakezu zuk kontsumitzaile gisa? Europak blabla-bla, politikariek bla-bla-bla, ondokoak bla-blabla... errua beti besteek dute. Barka eske ez hasi eta ekoaktiba zaitez! Zure ekintzen ondorioez jabetu! Aztarna ekologikoa murriztu. Elikagaiekoizpenak baliabide naturalen erabilera dakar (lurzorua, ura...) edo ez hain natural. Ba al dakizu zenbateko baliabideen erabilera eragiten duzu? Abeltzaintzak, adibidez, behar du: zuhainaren laborantzarako eta artzaintzarako lurra; zuhainerako ura eta animaliak berak behar duena. Bestalde, nekazaritza-berotegi-efektuko bi heren igortzen ditu eta metanoren (CH4) ia % 80a. Egoskariek, proteinak ematen dizkigutenek ere bai, ura eta lurzorua behar dituzte soilik laborantzarako. Zekor kilo batek 15.400 litro ur eta 60 metro koadro lur behar dituen bitartean; dilista kilo batek 5.800 litro ur eta 25 metro koadro lur behar ditu −2016a, Lekaleen Nazioarteko Urtea−. Haragia jateari utzi beharko zenuke? Ez. Baina gutxiago jateari ekin diezaiokezu (zure osasunak eskertuko dizu) eta baita bereizi ere, abeltzaintza intentsibo eta tradizionalaren artean −lurzorua era naturalean ongarritzen duenak eta gas gutxiago igortzen dituenak−. Hala ere, haragi-kontsumoa handituz doa. Murrizteko garaian zure merkatuko aukerak garrantzitsuak dira. Begira zure jakitoki eta hozkailuko fruitu eta barazkiek, kolpe,

24

orbain edo anormal-formarik dute? Edo txukun, tamaina eta kolore antzeko eta distiratsuak dira? Zure elikagaiak horrela distira dezaten, ‘akastun’ guztiak baztertu dira ortuan, lonjan eta supermerkatuan. Beren estetika ez du euren zaporea edota kalitatea bermatzen. Bertako produktuak erabiltzen dituzu? Kilometro gutxiago dabiltza, poluzioa saihestuz. Birziklatutako ontziak erabiltzen dituzten produktuak erosten dituzu? Ziurrenik horri arretarik ez diozu jarri! Erosketak berrerabili. Zaborrean bukatzen dituzten elikagaien % 50 fruituak eta barazkiak dira, eta haragiak eta arrainak (fresko edo prestatuta) beste % 20. Ba al zenekien, deskonposizioak produzitutako metanoa CO2-a baino 25 aldiz kutsakorragoa dela? − produkziorako erabilitako errekurtsoaz gain−. Bota baino lehen, berrerabili. Kuia bateko pipak txigortu eta lagunekin “pipeatu”; haragia birprestatu eta lasagna-betegarrian bihurtu; bigundutako barazkiak birrindu −amonari galdeiozu, asko daki eta−; kafeko hondarrak landare-ongarritzat erabili; landare buruak berratera (tipula, baratxuria, uraza, anana)… Ontziak berrerabili. Jogurtak kristal-potoan erosten badituzu, flaskoa gorde eta tupper gisa erabili. Areago joan, botea jango ez duzun janarianoaz bete eta hozkailu solidarioan utzi ezazu! Zure zaborra ez bota, birziklatu ezazu. Prozesatu gabeko elikagaiek txerri-jana edo konposta gisa balio dute; Isurbidetik botatako landare-olioaren (oliba, artoa) litro bakoitzeko 1000 litro ur kutsatzen dira, “puntu garbian” utziz gero garbitzeko xaboia bihur daiteke; 8 kutxazerealekin liburu bat osatu daiteke eta 80 latorrik bizikleta-hagun bat eratzen dute… zure zaborrak nire erosketa-saskia bete dezake. Argi dago gure elikadura-eredua ez dela iraunkorra. Produzitutako elikagaien herena, alferrik galtzen da. Zarrastelkeria saihets dezakegu? Janaria zakarretara noiz bota zenuen azkeneko aldiz? Ez da ahal izatea edo ez izatea, herritar betebeharra baizik! Jabetu zaitez, zure ekologia-aztarna garrantzi handia du!

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Trebakuntza + Ikastek

GoAz Orientatzen zaituen aplikazioa Atik Zra Orientazio gida: heziketa, enplegua eta bekak

Eska ezazu GoAz ikasketarako beka bat, 3.000 eta 6.000 euro bitartekoa, kontakturako formularioa beteaz, gure app-n Deskarga ezazu G o A z


Estatuko gazteen bosten batek ez du ezer egiten

Ekonomiako Lankidetza eta Garapenerako Erakundeak (ELGA) ezagutzera eman duen azterlan baten arabera, Estatuko gazteriaren % 22k ez du ez lan egiten eta ezta ikasi ere. Ni-Ni edo Ez-Ez gazteak ezizenarekin ezagutzen diren gazte horien kopurua jaitsi bada ere, oraindik ELGA osatzen duten herrialdeen artean Espainia da horrelako gazte gehien duen estatua. 26

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

27


E

konomiako Lankidetza eta Garapenerako Erakundeak argitaratzen duen ‘Education at a Glance 2016’ (Hezkuntzaren Egoera 2016) azterlanaren arabera, Espainian ikasten edo lan egiten ez duten 15 eta 29 urte bitarteko 1,6 milioi gazte baino gehiago zeuden 2015. urtean. Horrela, aipatu adin tartean diren espainiar gazteen % 22,8k Ni-Ni edo Ez-Ez ezizenarekin ezagutzen den gazte taldea osatuko luke. Aipatu ikerketaren arabera, ELGA osatzen duten 35 estuetan ikasten edo lanean ez diren 40 milioi gazte inguru izango lirateke, hots, gazteen % 15 inguru. Ni-Ni gehien dituzten herrialde kideak Turkia, Italia eta Grezia dira eta, jarraian, Espainia azaltzen da sailkapeneko laugarren postuan. Estatuaren kasuan, Ni-Nien tasa arinki jaitsi eta 2009. urtean zen maila lortu dela azpimarratu beharko litzateke. Tasarik altuena 2014. urtean lortu zen, % 24,3rekin. Gure artean, berriz, datuak zertxobait hobeak dira. Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera, aurten bertan ikasten edo lan egiten ez duten gazteen kopurua Nafarroako Foru Erkidegoan % 12,3koa da eta Euskal Autonomia Erkidegoan, aldiz, %12,8koa. Datuak gure inguruan diren herrialdeetakoak baino hobeak dira eta tasarik onenak dituzten herrialdeetatik nahiko gertu aurkitzen garela azpimarratu behar da. Ildo horretan, Ni-ni gutxien dituzten herrialdeak honako hauek izango lirateke: Islandia (% 6,2), Herbehereak (% 7,8), Luxenburgo

28

(% 8,4), Norvegia (% 8,6), Suitza (% 8,6), Alemania (% 8,8), Suedia (% 9,5), Danimarka (% 10,4), Japonia (% 10,1), Austria (% 10,1) eta Australia (% 11,8). Aipatu azterketak enplegagarritasuna eta hezkuntza arloan egiten diren inbertsioak aztertzen ditu. Pisak ikasleen errendimendua aztertzen duen

TREBAKUNTZA MAILA OSO GARRANTZITSUA DA LAN MERKATUAN SARTZEKO. Hainbat ikerketak azaltzen dutenez, zenbat eta ikasketa-maila altuagoa izan orduan eta aukera gehiago lan merkatuan sartzeko. Hala ere, Ni-Nien artean heren batek nahikoa trebakuntza-maila altua du.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Ikasten edo lanean ez diren 15 eta 29 urte bitarteko gazteen ehunekoa Espainian % 22,8koa da. Nafarroan eta Euskadin, berriz, ia erdira jaisten da kopuru hori: %12,3 eta % 12,8, hurrenez hurren

moduan, azterketa honek ikasleek zein nolako baldintzetan ikasi behar duten aztertzen du. Enplegagarritasunari dagokionez, txostenak azpimarratzen duenez Lanbide Heziketak eta lan-gaikuntzak lan-merkatuan barneratzeko aukera handiagoak ematen dituzte.Gazteen langabezia-

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

tasak ere ez ditu emaitza onak ematen Espainiaren kasuan. ELGAk egindako azterlanaren arabera, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza edo Erdi Mailako Lanbide Heziketako amaitu duten 25 eta 64 urte bitarteko hiritarren langabezia-tasa % 20,5ekoa litzateke. ELGAko batez bestekoa, berriz, % 7,7koa da eta Espainia

gainditzen duen estatu bakarra Grezia da (% 27,3). Hezkuntzan egiten diren inbertsioak direla eta, Espainian aldaketa gutxi izan dira 2008 eta 2013 artean eta inbertsio publikoa % 11 inguruan mantendu da. ELGAren ustez, kalitate handiko hezkuntza sistema batek finantzaketa jasangarri baten beharra du. Izan ere, trebakuntza maila handia izateak lan merkatuan barneratzeko aukera gehiago ematen ditu. Goi-mailako ikasketak dituztenen artean lan-munduan txertatze tasa % 78koa da; % 81 master mailako ikasketak dituztenen artean eta % 90 doktoregotza mailako ikasketak dituztenen artean. Estatuan diren Ni-Nien artean, ia % 40k trebakuntza maila oso eskasa du baina % 30 inguruk trabakuntza maila nahikoa handia du. Azken horiek dira kezka handiena sortzen dutenak, lan egiteko trebakuntza nahikoa izan arren nahiago baitute ezer ez egitea. Gazteen langabezia-tasa murrizteko ELGAk Lanbide Heziketaren aldeko apostua egiten du. Tradizionalki, lanbide heziketa bigarren mailako aukera izan da

29


Estatuan. Oraindik ere, asko dira trebakuntza ibilbide horretara jotzen dutenak ikasle txarrak direla uste dutenak. Hori guztia matrikulazio kopuruetan islatzen da; 15 eta 19 urte bitarteko gazteen %13k bakarrik ematen du izena LHn Estatu mailan. ELGAko herrialdeetan, berriz, batez bestekoa % 25ekoa da. Gure artean, lanbide heziketara jotzen dutenak heren bat inguru dira. Kopuru horien guztien atzean milaka gaztek bizi behar duten egoera larria aurkitzen da. Lan merkatuan txertatzeko aukerarik gabe zaila egiten da bizitza proiektu bat eraikitzea. Langabezian dauden edo lan baldintza kaxkarretan lan egiten duten gazteen tasa handia denean emantzipaziotasa baxua izan ohi da. Hala adierazten du, adibidez, Centro Reina Sofía sobre Adolescencia y Juventudek berriki aurkeztu duen ProyectoScopio izeneko azterlanak. Europako gazteriaren eta estatuko gazteriaren egoerak alderatu nahi dituen egitasmo horren arabera, gazteen langabezia-tasa eta ondorioz emantzipazio-adinean ematen den atzerapena dena eta espainiar gazteak Europar Batasuneko garapenaren azken postuetan aurkitzen dira. Espainia sailkapen horren 24. postuan aurkitzen da eta bere atzetik Kroazia, Italia, Bulgaria eta Errumania daude bakarrik. Datuak aurkeztu dituen Enrique Gil soziologoaren ustez, emaitza kaxkar horiek ez dira soilik krisi ekonomikoaren ondorio. Gil-ek azaldu duenez, ongizate Estatuaren ereduak, kulturak

30

GAZTEEN GARAPEN MAILA HEZKUNTZA, ENPLEGUA, EMANTZIPAZIOA, BIZITZA ETA IKT DATU HAZTATUEN ARABERA DANIMARKA

8,10

FINLANDIA

7,48

HERBEHEREAK

7,18

SUEDIA

7,17

ESTONIA

7,07

LITUANIA

6,77

ERRESUMA BATUA

6,46

AUSTRIA

6,43

FRANTZIA

6,38

ALEMANIA

6,37

ESLOVENIA

6,20

BELGIKA

6,10

LETONIA

6,09

TXEKIAR ERREP.

5,99

LUXENBURGO

5,90

IRLANDA

5,86

EB GUZTIRA

5,60

POLONIA

5,56

EUSKADI

5,27

MALTA

5,08

NAFARROA

4,90

HUNGARIA

4,86

ZIPRE

4,84

ESLOVAKIA

4,83

PORTUGAL

4,80

GREZIA

4,58

ESPAINIA

4,45

KROAZIA

4,42

ITALIA

3,96

BULGARIA

3,90

ERRUMANIA

3,46

0

2

4

HEZKUNTZA (3)

EMANTZIPAZIOA (2)

ENPLEGUA (2,5)

BIZITZA (1,5)

6

8

10

IKT (1)

ITURRIA: Centro Reina Sofía sobre Adolescencia y Juventud

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Euskadi eta Nafarroa Europar Batasuneko batez bestekoaren azpitik aurkitzen dira gazteriaren garapen-mailari dagokionez. Euskadiren kasuan hezkuntza-alorrean eta Nafarroaren kasuan enplegu-alorrean oso emaitza onak lortu arren, emantzipazioan lortutako emaitza kaxkarrek azken emaitza nabarmen baldintzatzen dute.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

eta gazteria arloan garatzen diren politika publikoek zer esan handia dute. Espainia eta bertan diren Autonomia Erkidego guztiak Europar Batasunaren batez bestekoaren (5,60) azpitik aurkitzen dira. Euskadi izango litzateke (5,27) emaitzarik onena lortu duen erkidegoa eta Nafarroa (4,90) laugarrena legoke Euskadi, Madril (5,15) eta Kataluniaren (5,00) atzetik. Autonomia erkidego guztietan, enpleguaren eta emantzipazioaren esparruetan lortutako emaitzak Europar Batasuneko batez bestekoaren azpitik aurkitzen dira. Europar Batasunean den batez besteko gazte langabezia-tasa % 17,6koa da eta Espainiakoa bikoitza baino gehiago (% 39,6). Europa-mailan Austria da tasarik baxuena duena (% 8,8). Emantzipazioari dagokionez, berriz, espainiar gazteek, batez beste, 29 urterekin uzten dute gurasoen etxea. Krisiak eragin handia izan badu ere, fenomeno hori azaltzeko bestelako faktore kultural eta politikoak ere kontuan hartu behar direla dio Enrique Gil-ek. Hezkuntzan ere Espainiaren datuak, beste behin, oso kaxkarrak dira. Esparru horretan, hala ere, Euskadiren emaitza azpimarratu behar da. Izan ere, 2,25 punturekin, Euskadi da esparru horretan Europa mailan puntu gehien lortu dituen hirugarren lurraldea eta bere aurretik Lituania eta Polonia aurkitzen dira bakarrik. Espainiak bakarrik osasunbizitzaren eta IKTen esparruetan lortzen ditu emaitza onak.

31


Sexua Gazteak ere putetan ibiltzen dira Madrilen egin den ikerlan baten arabera gero eta gazte gehiagok jotzen du zerbitzu horietara Nazio Batuek 2008. urtean egindako txosten baten arabera, Espainian ordaindutako sexua izateko eskaera munduko hirugarrena eta Europako lehena da. Espainiako Polizia Nazionalak ohartarazi duenez, azken urteetan sexuaren truke ordaintzen duten gizonen batez besteko adina nabarmen jaitsi da. Sarritan, ‘putetara joaten’ den bezeroa 50 urtetik gorako gizona dela uste da baina, errealitatean, gero eta gehiago dira 20 urte inguruko bezeroak. Universidad Complutenseko Luis Mariano Garcíak prostituziobezeroen inguruko azterlana burutu du. Azterlan horren arabera, gazte askok normaltzat jotzen dute sexuaren truke ordaintzea. Horrela, azterlanean parte hartu duten gazteen % 20 inguruk ‘putetan ibiltzeak’ ez diela inolako arazo moralik sortzen adierazi du. Azterlan horren egile den María José Barahonak azaltzen duenez, hainbat gazterentzat horrelako sexu-harremanak izateak ez die inolako hausnarketa edo eztabaida etikorik sortzen. Sarritan, gazteak taldean joaten dira putetxeetara

32

Batez beste, 8 minutu eta lau segunduko kontsumoa egiten da

Porno kontsumitzaileen %51k 34 urte baino gutxiago ditu

Espainia da munduan porno gehien kontsumitzen duen 13. estatua

Sakelako telefonoaren bidez egiten den kontsumoa jaitsi da

eta dibertimendutzat hartzen dute. Ikerketa horren arabera, gazteen % 90 prostituzioa legeztatzearen alde azaltzen da. Ikerketak agerian uzten duenez, gero eta gazte gehiagok sexuarekiko menpekotasuna du. Horrelako menpekotasunak tratatzen dituen Sinadic zentroko Fernando Botanak adierazi duenez, gazte gehienek pornografia eta sexuhitzorduekiko menpekotasuna dute.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Pornoa kontsumitzen duen emakume bakoitzeko hiru gizon kontsumitzaile daude

Nacho Vidal, Mia Khalifa eta Lisa Ann dira bilaketa gehien dituzten aktoreak

Prostituzioa genero indarkeria da. Prostituzioan aritzen diren emakume gehienak behartuta egiten dute lan

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

ESPAINIA TURISMO SEXUALAREN HELMUGA? Espainian, ofizialki, 45.000 prostituta inguru daude. Adituen ustez, hala ere, kopuru hori askoz handiagoa da. Instituto Nacional de EstadĂ­sticak (INE) azaltzen duenez, prostituzioak Espainiako Barne Produktu Gordinaren % 0,4 inguru suposatzen du. Egunero, bost milioi euro baino gehiagoko etekinak sortzen ditu. Datu ofizialen arabera, Estatuan 1.500 putetxe baino gehiago daude. Horietaz aparte, milaka pisu pribatu ere badira. Frantzian ez bezala, Espainian legeak ez du bezeroa zigortzen (bakarrik proxeneta zigortzen da). Hori dela eta, Espainia sexu-harremanak izateagatik ordaintzeko prest dauden hainbat turisten interesa piztu du. Gaur egun, turismo sexualerako helmuga diren herrialdeen sailkapenean hirugarren postuan aurkitzen da.

SEXUAREN TXOKOA

Lehen sexu-harremana Lehen sexu-harremanen inguruan hainbat mito eta gezur azaltzen dira. Gai horren inguruan egin izan ohi diren inkesta gehienetan mutilek lehen sexu-harreman hori neskek baino lehenago izaten dutela azaltzen da. Emaitza horrek, seguruenik, gizartean neska eta mutilengan espero den portaerari erantzuten dio. Izan ere, gizarteak gizonen sexu-mailako desinhibitzea sustatzen du eta emakumeen kasuan, aldiz, kontrol-sozial handiagoa ezartzen du. Teoria hori berresten da galdera beraren aurrean bestelako emaitzak lortzen dituzten herrialdeak aztertzen direnean. Suedia, Islandia edo Finlandian, adibidez, emakumeak goiztiarragoak omen dira. Aipatu herrialdeetan berdintasunezko harremanak sustatzen dira. Bestalde, kontrakoa pentsa badaiteke ere, lehen harremana izateko batez besteko adina aldaketarik gabe mantendu da, 17-18 urte bitartean, hain zuzen ere. Gai horren inguruan funtsezkoa da arinegi ez aritzea. Lehen harreman hori norberak hala nahi duenean eman behar da. Funtsezkoa da behartuta ez sentitzea. Inkestek azaltzen duten itxaropenen inguruko emaitzak argiak dira: lehen harremanen % 90 inguruk ez ditu itxaropenak betetzen. Pornografiaren eta filmen eragina nabaria da eta lehen harremanen inguruan sortzen diren itxaropenak betetzea ia ezinezkoa da. Bikotekideek aurre egin behar diete bere beldur, estres, konplexu eta esperientzia faltari. Gure gorputza eta gure bikotekidearen azagutzeko denbora behar da. Esperientzia garatzen den heinean sexuharremanak hobetu egingo dira.

LOHIZUNE LOROĂ‘O Mi PsicĂłlogo Getxo 33


Teknologia berriak WELOV, KUADRILA OSOAK LIGATZEKO APLIKAZIOA Ligatzeko aplikazioek gero eta arrakasta gehiago dute. Tinder edo Badoo bezalako aplikazioak nahiko ezagunak dira jada baina orain, koadrila osoari ligatzeko aukera ematen dion aplikazioa sortu dute Andaluziako gazte batzuek. Aplikazioaren izena Welov da eta, horri esker, koadrilak elkarren artean ezagutzeko aukera izan dezakete. Horrela, bertan izena ematen duen lagun talde batek interes komunak dituen beste koadrila bat ezagutzeko aukera ematen du. 50 mila deskarga baino gehiago izan ditu jada Google Play-n.

90 MILIOI SALAKETA YOUTUBEN YouTubeko arduradunek ezagutzera eman dutenez, azken hamar urteetan 240 herrialde desberdinetako 90 milioi erabiltzaile baino gehiagok plataforman diren edukiak salatu dituzte. Pasa den urtean, adibidez, YouTubek 92 milioi bideo baino gehiago baztertu behar izan zituen. YouTubeko Politika Publikoetarako zuzendari Juniper Downsek azaldu duenez, bideo bat baztertu baino lehen bertan diren edukiak aztertu egiten dira. Pasa den urtean baztertutako bideoen % 1 inguruk terrorismoa eta gorrotoa goraipatzen zuen.

34

Iazko AZ Play lehiaketaren irabazleak.|AZPlay

Biderkatu da AZ Play bideo joko lehiaketan parte hartuko duten lanen kopurua 47 herrialdetako 250 bideo-jokok hartuko dute parte, iaz baino % 58 gehiago Azaroaren 23 eta 27 bitartean AZPlay Bideo-joko Independienteen Nazioarteko Lehiaketaren VII. edizioa izango da Bilboko Azkuna Zentroan. Lehiaketaren helburu nagusia da bideo-joko independenteen ekoizpenak aurkeztea eta sustatzea. Hori dela eta, azken urteetan sektorearen erreferente saihestezin bilakatu da, baita munduko bideo-jokozale eta bertoko enpresentzat. Lehiaketaren garrantzia aurtengo edizioan parte hartuko duten lanen kopruan ikus daiteke. Izan ere, guztira 47 herrialde desberdinetako 250 lan izango dira lehian. Lehenengo edizioan 47 besterik ez ziren izan eta, aurreko

edizioarekin alderatuta, % 57an hazi da aurkeztutako bideo-jokoen kopurua. Lehiaketari dagokionez, bost sari nagusi jarriko dira jokoan: jatorrizko ideiarik onena; diseinu sortzailerik onena; soinu-musikarik onena; jolasteko erraztasunik onena eta euskal bideo-jokorik onena. Bakoitzak 5.000 euroko saria izango du. Epaimahaia munduko indie bideojokoko industriatik, komunikabide espezializatuetatik eta mundu akademikotik datozen pertsona nabarmenek osatuko dute: Jana Palm, Koldo Gutiérrez, Lara Sánchez Coteron eta José María Martínez Burgos.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Pixel izango da Google-n telefono berriaren izena Hainbat urtez Google-k Nexus telefonoak komertzializatu ditu. 2010. urtetik hona zazpi izan dira izen horrekin merkaturatu diren telefonoak eta Android sistema eragile garbiarekin saltzen ziren, hots, ekoizlearen software gehigarririk gabe. Hemendik aurrera, Google-k Nexus alde batera utzi eta Pixel izeneko telefonoak komertzializatuko ditu. Momentuz, bi izango dira merkatuan jarriko diren modeloak: Pixel eta Pixel XL. Ezagutzera eman diren ezaugarrien arabera, Pixel telefonoek merkatuan den kamararik onena izango dute.

Futbola nagusi irailean gehien saldu diren jokoetan Uda amaiaran hainbat kiroletako denboraldiak hasten dira eta hori aprobetxatuz, bideo-joko ekoizle nagusienek bere kirol-simulatzaileak merkaturatzen dituzte. Horiek izan dira, hain zuzen ere, pasa den hilabetean gehien saldu diren bideo-kjokoen sailkapenean protagonismoa izan duten jokoak. Horien artean, EA Sports-en FIFA 17 futbol-simulatzailea azpimarratu behar da, bere bertsio desberdinek lehenengo hamar postuetatik lau lortu baitituzte.

FIFA 17 PS4

WOW: LEGION PC

NBA 2K17 PS4

LEWIS HAMILTON ERE CALL OF DUTY-N AZALDUKO DA Call Of Duty-Infinite Warfare jokoak pertsonaia ezagunez beteta azalduko da. Kit Harington (John SnowGame of Thrones) eta WWF txapeldun Conor McGregor iragarri ondoren, oraingoan F1 txapeldun Lewis Hamiltonen txanda da. Hamiltonek Call of Duty sagaren jarraitzailea dela onartu du.

100 MILIOI TELEFONO 2016AN

Huaweik 100 milioi telefono baino gehiago saldu ditu 2016. urtean. Europan, eta bereziki Espainian, arrakasta handia lortu du ekoizle txinatarrak. Gabonetan kopuru hori nabarmen haziko da.

2800 MILIOI EURKO GALERA SAMSUNG NOTE 7 BAZTERTZEAGATIK

Konpainia hegokorearrak onartu duenez Galaxy Note 7 telefonoa merkatutik ateratzeak ia 3000 milioi euroko galera suposatuko dio.


HAURRAK 9 URTEREKIN HASTEN DIRA INTERNET ERABILTZEN

Bilbo sail digitalen erakuslehio izango da Bilbao Web Fest jaialdiaren bigarren edizioa urriaren 26 eta 29 bitartean Bilbo Internet bidez banatzen diren sailen eta ikusentzunezko industriaren arreta-gunea izango da urriaren 26 eta 29 bitartean izango den Bilbao Web Fest jaialdiaren bigarren edizioari esker. Guztira, 120 websail izango dira lehian edizio honetan. Lehiaketa lau atal nagusitan banatuta dago: Sail Ofiziala (aurrekontu handia duten sailentzat), Amets Saila (ekoizpen independenteko sailentzat), Trailerren Saila (etorkizunean izango diren sailen aurrerapenak) eta Euskal Screenings (Euskadin ekoiztutako sailentzat). Lehiaketan parte hartuko duten sailen proiekzioak UPV-EHUren Bilboko Paraninfoan izango dira doan. Bilbao Web Fest jaialdiak mundu osoko puntako serie digitalen proiekzioa eta egileak mundu osoko banatzaileekin harremanetan jarriko dituen ‘networking’ esparru bat uztartzen ditu. Jaialdiaren barruan, hitzaldiak, mahainguruak, festak, kontzertuak eta doako beste hainbat jarduera antolatuko dira.

36

Monsanek egindako ikerketa baten arabera gaztetxoak gero eta lehenago hasten dira Internet erabiltzen. Belaunaldi gazteena jada digitalizatuta jaiotzen da eta oso adin txikietatik gailu elektronikoak erabiltzen hasten dira. Ikerketaren arabera, batez beste, 9 urterekin hasten dira Internet erabiltzen eta 11 urteko gaztetxoen % 40 inguru sare sozialetan da.

MAC BOOK PRO BERRIAK Lau urtez berrikuntzarik gabe izan ondoren, Apple-k bere MacBook Pro ordenagailuak berritu ditu. Iragarri denez, ordenagailuak meheagoak eta arinagoak izango dira, merkatuan den 12 hazbeteko MacBook Air-en antzera. Adituen ustetan, Apple-n hurrengo berrikuntza iMac ordenagailu arrakastatsuetan izango da.

Espainia da telefonoekiko menpekotasun gehien duen estatua Pasa den urriaren 11n ‘Face Your Fears Day’ eguna ospatu zen, hau da, norberak dituen beldurrei aurre egiteko eguna (urriko bigarren asteartean ospatzen da urtero). Hori dela eta, lastminute.com web guneak estatuko biztanleek dituzten beldurren inguruko inkesta burutu du. Inkesta horren arabera, espainiarren bi herenek beldur edo fobiaren bat duela onartzen du. Gehien errepikatzen diren fobia edo beldurrak araknofobia (% 35) eta bertigoa (% 35) dira. Baina inkestak, gainera, espainiarrek telefonoekiko duten menpekotasuna ere utzi du agerian. Horrela, inkestatutakoen % 21 sakelako telefonoa galtzearen beldur da eta % 7k FOMO (Fear of Missing Out) delako beldurra du, hots, konexioa galdu eta zerbait garrantzitsua galdu duenaren beldurra. Azken beldur horren kasuan, kopurua bikoiztu (% 15) egiten da gazteenen artean. Datu horiek direla eta, espainiarrak bere sakelako telefonoarekiko menpekotasun gehien dituzten biztanleak direla azpimarratzen du ikerketak.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

37


Euskal gazteek errefuxiatuekiko enpatia handia azaltzen dute Euskal Autonomia Erkidegoko gazteen % 67,8 errefuxiatuei laguntzak eta etxebizitza ematearen aldeko da Errefuxiatuen aferak hedabideetan gero eta garrantzi edo oihartzun txikiagoa badu ere, arazoak, konpondu ezean, okerrera egin du. Gai honek iritzi kontrajarriak sortzen baditu ere, Gazteen Euskal Behatokiak ezagutzera eman duen ikerketa baten arabera Euskal Autonomia Erkidegoko gazteen % 67,8 errefuxiatuei laguntza eta etxebizitza ematearen alde azaltzen da. Oro har, gazte gehienek errefuxiatuekiko enpatia azaltzen badute ere, 25 urtetik beherako gazteen artean jarrera positiboagoa azaltzen dela azpimarratu behar da. Gazteen jatorriak ere ezberdintasunak ekartzen ditu: atzerrian jaio direnen artean errefuxiatuei laguntza ematearen aldekoak batez bestekotik hamar puntu gora agertzen dira (% 77,2 eta % 67,8). Dena den, eragin handien duten aldagaiak baloreekin eta ideologiarekin zerikusia dutenak dira, batik bat etorkinen sarreraren aldeko jarrerak. Etorkinen sarrera ahalik eta gehien erraztearen alde daudenen % 90,7 errefuxiatuei laguntza ematearen alde agertzen dira.

HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA Gazteria Zuzendaritza

38

ERREFUXIATUEI LAGUNTZAK ETA ETXEBIZITZA EMATEAREN ALDE DAUDEN 15 ETA 29 URTE BITARTEKO GAZTEAK, SEXUAREN ETA ADIN-TALDEAREN ARABERA (%)

80 70 60 50 40 30 20 10 0 ITURRIA: GAZTEEN EUSKAL BEHATOKIA

DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, POLÍTICA LINGÜÍSTICA Y CULTURA Dirección de Juventud

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


Araba Eusko Gazteen Informazio eta Dokumentazio Zentro Koordinatzailea.

Durangoko Gazte Informazio Bulegoa. Pinondo Plaza, 1 48200 Durango • 94 6030030 • informazioa@durango-udala.net Erandioko Gazte Informazioa Bulegoa.

Donostia kalea, 1 01010 Gasteiz. • 945 019539 • www.gazteinformazioa. eus •gazteinformazioa@euskadi.eus • gazteinfoeuskadi@gmail.com

Irailaren 23 enparantza 48950 Erandio • 94 6025891 • gazteinfo@erandioko-udala.net

Arabako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa.

Lobiano Kultur Gunea. Goienkale, 10 48260 Ermua • 943 708700 • oij-gib@udalermua. net

Jesusen Zerbitzariak, 5, behea. • 01001 Gasteiz • 945 181700 • www.alava.net/ifj • www.gazteinformazioa.net • www.facebook/ infogaztea.araba • informazioa@ifj.alava.net Gasteizko Udala. Gazte Informazioko Udal Bulegoa. Espainia plaza behea. 01001 Gasteiz • 945 161330 • www.vitoria-gasteiz.org/ omij • www.vitoria-gasteiz.org/gazteria • coordinaomij@vitoria-gasteiz.org

Ermuako Gazte Informazio Bulegoa.

Mugarri Gazte Informazio Gunea. Mugarri Gazte Etxea. Elizarako Sarbidearen Kalea, 2 48450 Etxebarri • 94 4261861 • www.mugarri.net • mugarri@mugarri.net, mugarri.gazte@gmail.com Galdameseko Gazte Informazio Gunea. San Pedro, 6 48191 Galdames • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Gernika-Lumoko Gazte Informazio Bulegoa.

Arabako Campuseko Gazteentzako Informaziorako Gunea.

Foru Plaza, nº 2 48300 Gernika-Lumo • 94 6270215 • gazteger@sarenet.es

Apraiztarrak 1- Unibertsitate-Pabiloia • 01006 Gasteiz • 945 014336 • www.ehu. eus • www.gazteinformazioa.net • oij-ar@ ehu.eus

Getxoko Gazte Informazio Bulegoa.

Bizkaia

Gordexolako Gazte Informazio Gunea.

Bizkaiko Gazteriaren Informaziorako Lurralde-Zentrua. Rekalde Zumarkalea, 30 - 1. • 48009 Bilbao • 94 4068000 • www.gaztebizz.eus • gaztebizz@bizkaia.net Abanto -Zierbenako Gazte Informazio Bulegoa.Bizkaia Plaza, 3 (Atzealdea) • 48500 Abanto-Zierbena • 94 6363769 • gazteria@ abanto-zierbena.org Zornotzako Gazte Informazio Bulegoa. Zelaieta Parkea, z/g. • 48340 AmorebietaEtxano • 94 6300649/50 • www. ametxgazteria.net • gazteinfo@ametx.net Arrigorriagako Gazte Informazio Bulegoa. Gaztegune. Ugertza bidea, 1. • 48480 Arrigorriaga • 94 6001876 • www. arrigorriaga.eus • gaztegunea@arrigorriaga. eus Artzentaleseko Gazte Informazio Gunea. Lehendakari Aguirre, 53 • 48870 Artzentales • 638 050762 • gazteplana@enkarterrialde.org Gaztezer Balmasedako Gazte Informazio Gunea. Pio Bermejillo, 19 • 48800 Balmaseda • 94 6800240 • http://balmaz.org/ • info@ balmaz.org Barakaldoko Gazte Informazio Zentrua. San Juan, 17. • 48901 Barakaldo • 94 4789596 / 94 4789599 •www.gaztebulegoa. net • gaztebulegoa@barakaldo.org Zirtzart Gazte Informazioko Udal-Bulegoa. Basozelai, 11. • 48970 Basauri • 94 4666430 • http://www.facebook.com/zirtzartbasauri • zirtzart@basauri.net Bermeoko Gazte Informazio Bulegoa. Gizarte-Kultura Etxea Irakaskintza, 14-16. • 48370 Bermeo • 94 6179158 •www.giz. bermeo.org • giz@bermeo.org EDEko Gazte Informazio Bulegoa. Simón Bolívar, 8 B –behea 48010 Bilbao • 94 4029090 • www.fundacionede.org • gazteinformazioa@fundacionede.org Txorierriko Gazte Informazio Bulegoa. Txorierri etorbidea, 9, behea 48160 Derio • 688 629965 • www.txorierrikogazteak.com • oij@e-txorierri.com

Tangora Etxea. Algortako Etorbidea, 98 48991 Getxo • 944 660 353 • gaztebulegoa@ getxo.net Molinar Plaza, 11 48192 Gordexola • 638 050 762 • gazteplana1@enkarterrialde.org Gorlizko Gazte Informazio Gunea. Krutzeta, 5 48630 Gorliz • 94 6774000 • gazteria@gorliz.net Gueñeseko Gazte Informazio Gunea. Enkarterri, 2 48840 Güeñes • 94 6690877• www.gugaz.org • info@gugaz.org Arratiako Gazte Informazio Bulegoa. Igorreko Kultur Etxea. Elexalde, 8 48140 Igorre • 639 018133 • gib-arratia@ gorbeialdea.com Karrantzako Gazte Informazio Gunea. Concha Enparantza, 1 48895 Karrantza • 638 050762 • gazteplana1@enkarterrialde.org Lanestosako Gazte Informazio Gunea. Manuela Sainz de Rozas, 1 48895 Lanestosa • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde. org

• gazteinfo.plentzia@bizkaia.org Gazte Informazio Zentroa. Santa Clara Kultura Zentroa. Martín Fernández Villarán, z/g 48920 Portugalete • 94 4729313 • www.juventudportugalete.org • juventud@portugalete.org • gaztegela@ gmail.com Portugaleteko Gazte Informazio Gunea Gazte Gela. Zubeldia Maisua, z/g 48920 Portugalete • 94 4616638 • www.juventudportugalete.org • aulajoven@portugalete.org Gaztebox Santurtziko Gazte Informazio Bulegoa. Santurtzi Parkea, z/g 48980 Santurtzi • 94 4836110 • gib-oij@santurtzi.net Sopelanako Gazte Bulegoa. Kurtzio Kultur Etxea, Mendieta, 11 48600 Sopelana • 94 4065505 • www. sopelanagaztea.blogspot.com • www. sopelana.net • oij@sopelana.net Turtziozko Gazte Informazio Gunea. Lehendakari Agirre, 61 48880 Turtzioz • 618 645690 • gazteplana@enkarterrialde.org Gazte Info Gazte Informazio Bulegoa.

Koldo Mitxelena Kulturunea. Urdaneta kalea, 9 • 20006 Donostia • 900 110 111 • www. gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa.net Donostiako Gazte Informazio Zerbitzua Online eta Hitzordu bidez. Goikoa jauregia. Mari kalea, 1. • 20003 Donostia • 943 481435 • www. donostiagaztea.org/gazteinfo • gazteinfo@ donostia.eus Eibarko Gazte Informazio Bulegoa. Portalea Kultur Etxea, Bista Eder 10. • 20600 Eibar • 943 708435 • infojuven.ei@eibar.net Elgoibarreko Gazte Informazio Bulegoa. Gabriel Kurutzelaegi,10. • 20870 Elgoibar • 943 531319 • www. elgoibarkogazteinformazioa.info • gazteinformazioa@elgoibar.net Errenteriako Gazte Informazio Bulegoa. Merkatuzar. Pablo Iglesias, 3.• 20100 Errenteria • 943 449640 • www. gaztebulegoa.errenteria.net •gazteria@ errenteria.net Hernaniko Gazte Informazio Bulegoa.

Udiarraga, 39 48490 Ugao-Miraballes • 94 6322014 • gazteinfo.ugao@ortzadar.es

Hernaniko Udal Kiroldegia, Elkano z/g.• 20120 Hernani • 943 552185 • www.hernani. net • kirola@hernani.net

Urduñako Gazte Informazio Gunea.

Hondarribiako Gazte Informazio Bulegoa.

Kultur Etxea. Andra Mari, z/g 48460 Urduña • 945 384884 • xarteaga@urduna.com

Javier Ugarte 6. • 20280 Hondarribia • 943 644752 • gip@hondarribia.org

Sestaoko Gazte Informazio Zentroa.

Irungo Gazte Informazio Bulegoa.

La Iberia, z/g 48910 Sestao • 94 4956127 • cijsestao@infonegocio.com Zallako Gazte Informazio Bulegoa. Madres Irlandesas, 4 48860 Zalla • 94 6391396 • www.ibilimunduan.com • oij@ zalla.org • infogazte@zalla.org

Foruen Karrika, 2 behea. • 20302 Irun • 943 505440 / 943 505444 • www.irun.org/igazte • infojuvenil@irun.org

Gipuzkoa

Lasarte-Oriako Gazte Informazio Bulegoa. Lasarte-Oriako Gaztelekua. Jaizkibel Plaza, 14.• 20160 Lasarte-Oria • 943 376181 • www.lasarte-oria.org • gaztelekua@ lasarteoriasarean.eu

Andoaingo Gazte Informazio Bulegoa.

Legazpiko Gazte Informazio Bulegoa.

Ambrosia Olabide Egoitza. Pio Baroja, 1. • 20140 Andoain • 943 593911 • www. gaztelokala.com • gibandoain@gaztelokala. com

Kultur Etxea, Latxartegi, 3. • 20230 Legazpi • 943 737203 • www.gipuzkoangazte.info/ legazpi • gazteria@legazpi.eus

Arrasateko Gazte Informazio Bulegoa.

Oñatiko Gazte Informazio Puntua.

Aterpe Leioa Gazte Informazio Zentroa. Aldapabarrena, 2 48940 Leioa • 94 4055850 • gazte@leioa.net

Garibai Etxea. Biteri etorbidea, 3. • 20500 Arrasate • 943 252065 • www.gaztebulegoa. com • gaztebulegoa@arrasate.eus

Foruen Enparantza, 4. • 20560 Oñati • 943 718257 • www.oinati.org • gazteinformazioa@oinati.net

Lekeitioko Gazte Informazio Bulegoa.

Astigarragako Gazte Informazio Puntua.

Ordiziako Gazte Informazio Puntua.

Eliz Atea, 12 48280 Lekeitio • 94 6243591 • gazte-bulegoa@lekeitio.com

Tomas Alba, 13. • 20115 Astigarraga • 616 599334 • www.astigarraga.net • www. astigarraga.net • gazteinfor@astigarraga.net

Barrena Jauregia Kultur Etxea, 2 - 3 • 20240 Ordizia • 943 805634 • www. gipuzkoangazte.info/ordizia • gazteria@ ordizia.eus

Mañariko Gazte Informazio Gunea. Herriko plaza, z/g 48212 Mañaria • 94 6818998 • kultura.manaria@bizkaia.org Mungiako Gazte Informazio Bulegoa. Arana Goiri´tar Sabin, 13 48100 Mungia • 94 6553353 • mungia.gib-oij@astiune.com

Azkoitiako Gazte Informazio Bulegoa. Aita Madinabeitia plaza z/g • 20720 Azkoitia • 943 026027 • www.artxamendi.net • gib@ euskalnet.net Azpeitiako Gazte Informazio Bulegoa.

Muskizko Gaztegune.

Plaza Txikia z/g • 20730 Azpeitia • 943 157160 • www.azpeitia.net • gib@azpeitia.net

Meatzari Plaza, 2 48550 Muskiz • 94 6708037 • www.muskizkogaztegunea. blogspot.com • gaztebulegoa@muskiz.com

Gipuzkoako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa.

Busturialdeko Gazte Bulegoa. Zubietaerrota Eraikina, Kurtzero auzoa 48392 Muxika • 670 509752 • www.busturialdekogazteplana.com • gaztebulegoa@busturialdekogazteplana.com

Gaztegunea. Anoeta, 28 • 20014 Donostia-San Sebastián • 900 110111 / 943 472617 • www. gipuzkoangazte.info • ctij1@gipuzkoa.net Gipuzkoako Campuseko Gazte Informazio Bulegoa.

Zubieta, 16 48410 Orozko • 94 6339945 • infoinduma@yahoo.es

Ignacio M. Barriola eraikina. Elhuyar enparantza, z/g 20018 Donostia • 943 018135 / 943 018138 • svrgazte@sv.ehu.es. svrbegaz@sv.ehu.es

Plentziako Gazte Informazio Gunea. Goenkale, 25n 48620 Plentzia • 94 6770989

Koldo Mitxelena kulturunea. Infoteka. Gazte Informazio Gunea.

Induma Informazio Bulegoa.

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

Tolosako Gazte Informazio Bulegoa. Antonio Maria Labaien Kultur Etxea, Triángulo 1.• 20400 Tolosa • 943 670383 • gazteria@tolosakoudala.net Urnietako Gazte Informazio Bulegoa. Idiazabal 13 20130 Urnieta • 943 333973 • www.urnieta.eus • gazteinformazioa@ urnieta.eus Villabonako Gazte Informazio Bulegoa. Katea Etxea. Kale Nagusia, 79. • 20150 Villabona • 943 694787 • www.kateaetxea. net/gazte-informazioa • gazteria@villabona. net Zarautzeko Gazte Informazio Bulegoa. Zinema Pilotalekua. Zigordia Kalea, 34. • 20800 Zarautz • 943 005122 • www. zarautzgazte.net • gazteinformazioa@ zarautz.org

39


Zentro publikoetan euskara ikasi zuten ikasleen kopurua % 8,21 hazi zen pasa den ikasturtean Urriaren 11an helduen euskara-irakaskuntzako ikasturtearen irekiera ofiziala izan zen Herritarrekiko eta Erakundeekiko Harremanetako kontseilari Ana Ollok emandako datuen arabera, 20152016 ikasturtean zentro publikoetan (hizkuntza-eskolak, Euskarabideako euskaltegia Administrazioko langileentzat eta Zubiarte) euskara ikasteko izena eman zuten ikasleen kopurua % 8,21ean hazi zen. Guztira, 5.319 ikasle zeuden matrikulatua; horietatik 1.640 ekimen pribatuko zentroetan, 1.687 Euskarabideako euskaltegian, 881 Iruña eta Tuterako Hizkuntz Eskoletan eta 1.111 Zubiarte euskaltegi publikoan. Ollo pasa den urriaren 11an izan zen helduen euskara-irakaskuntzako

40

ikasturtearen irekiera-ekitaldian izan zen. Bertan adierazi zuenez, “euskararen errealitatea ulertzea zaila da euskaldun berriak aipatu gabe, dimentsio guztia kontuan hartu gabe. Nafarroan, euskararen berreskuratzea etorri da, hein handi batean, helduak izanik hizkuntza ikasi duten pertsonei esker”. Kontseilariak azpimarratu duenez, “azken 40 urteotan milaka herritarrek ikasi dutela euskara euskaltegietan. Milaka nafarrek ahalegin pertsonal oso handia egin dute. Motibazioarekin eta gogoekin gure hizkuntzaren berreskurapenean aurrera egin dute. Eta horretan jarraitzen dute,

oraindik”. Aipatu irekiera ekitaldian, Ane Ortega Etcheverry doktoreak “Euskara ikastea, euskaldun bihurtzea?” izenburuko hitzaldia eman zuen. Ortegak azaldu zuenez, “helduen euskara-ikasketa funtsezko elementuetako bat izan dela euskara azken hamarraldietan biziberritu ahal izateko”. Bere ustez, “euskara ikasteak, euskara jakiteak ez dakar automatikoki hiztun berriek hizkuntza erabiltzea” eta, gainera, “euskararen garapenak berez euskal hiztunaren askotariko profilak ekarri ditu, ezagutzea, ulertzea eta babestea komeni den aniztasuna, norberaren ezaugarriei erreparatuz”.

GAZTEBERRI #117 | 2016 Urria


Gobernuak Lanbide Heziketa Duala sustatzeko hitzarmena sinatu du Bankiarekin

Gazteria Zuzendariordetzak nafar gazteak Europako Boluntario Zerbitzuan parte hartzera animatu nahi ditu Bilera informatiboak programatu dira programa horren berri emateko Nafarroako Gobernuko Gazteria Zuzendaritzaordeak nafar gazteek Europako beste herrialderen batean elkartasun-proiekturen batean parte hartzea nahi du. Horretarako, gazteak Erasmus+ programaren barruan garatzen den Europako Boluntario Zerbitzuan (EBZ) izena ematera animatu nahi ditu. Gazteriako ordezkarien esanetan, horrelako esperientziek munduaren

beste ikuspegi bat izaten lagun dezakete. Bertan parte hartu duten gazte askok bere bizitzan izan duten esperientziarik onena izan dela diote. Zerbitzu hau sustatzeko bilera informatiboak antolatu dira IruĂąean, Tuteran, Altsasuan eta Burlatan. Horietan, EBZren nondik norakoak eta horren inguruan diren zalantza guztiak argitu nahi dira.

Nafarroako Gobernuak eta Bankiak Nafarroan Lanbide Heziketa Duala garatzeko. Hitzarmen horren baitan, Gobernua eta banketxea elkarlanean arituko dira ildo estrategikoak zehazterakoan; besteak beste, gora egiten ari diren sektoreak identifikatzeko eta lanbide-kualifikazioak aurreikusteko. Gainera, ildo estrategiko horiek gauzateko ahalegina ere egingo da. Haien artean nabarmentzen dira, LHko goi mailako zikloak ezartzea, LHk enpresetan eta enpresataldeetan dituzten aukerak eta haien erabilera zabaltzea, prestakuntza-zentroen sareko lanak edo enpresetako berrikuntza babestea. Akordioak ez du betebehar ekonomikorik sortzen, proiektu zehatzetarako finantzaketa ondoren izango diren berariazko akordioen xede izango baita. Kontuan izan behar da, Ekonomiako Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen arabera, 2020. urtera bitarte sortutako enpleguaren bi heren LHri lotutako lanbide-kategoria teknikoekin zerikusia izango dutela.

ATAL HAU NAFARROAKO GOBERNUAREN EUSKARAREN NAFAR INSTITUTUAREN LAGUNTZAREKIN BURUTZEN DA

GAZTEBERRI #117| 2016 Urria

41


Agenda AZAROAK 2, ASTEAZKENA • BREVIS CHAMBER CHOIR. Karmeliten eliza, Donostia. 20:15. Doan.

AZAROAK 3, OSTEGUNA • JIM ROTONDI 4TET. Bilbaina Jazz Club, Bilbao. 20:30. 12€. • ARIEL ROT. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30. • BERRI TXARRAK. Zentral Kafe Antzokia, Iruña. 22:00. 15/18€.

AZAROAK 4, OSTIRALA • STEREOROCKS: FONT ROMEAU + LES ALSBORREGACH. Kafe Antzokia, Bilbao. 01:00. • YOUNG FRESH MELLOWS + THE NORTHAGIRRES. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30. • ALTER BRIDGE. Santana27, Bilbao. 18:30. 25€. • RODRIGO CUEVAS. AZ Azkuna Zentroa, Bilbao. 21:00. 6/8€. • FILM SYMPHONY ORCHESTRA. Kursaal, Donostia. 20:30. 32/52€.

• OSO FAN vs PAUL SAN MARTÍN. Kutxa Kultur Kluba, Donostia. 20:00.

• EUSKAL KANTARIAK (NERBIOI IRRATIAREN 30. URTEURRENA). BBK Aretoa, Bilbao. 20:00. 20€.

• WOODEN SHJIPS. Dabadaba Aretoa, Donostia. 20:00. 21€.

• MARIACHI VARGAS DE TECATICLÁN + DONOSTIAKO ORFEOIA. Kursaal, Donostia. 20:00. 28€.

• ZARPAZO! A CICATRIZ + MALOS TIEMPOS BASTARDOS + KAOS KOOPERATIV. Doka Kafe Antzokia, Donostia. 20:00. 10/12€. • DR.SAX + JOSEBA B.LENOIR + MOBY DICK. Helldorado, Gasteiz. 22:00. • FEDERICO GARCÍA LORCA HERRIKOIA ETA ERUDITUA: GITARRA. Civivox Condestable, Iruña. 19:30. • BERRI TXARRAK. Zentral Kafe Antzokia, Iruña. 22:00. 15/18€.

AZAROAK 5, LARUNBATA • NOCHA SABINERA. Sanagustin Kulturgunea, Azpeitia. 23:00. 15€. • VUELO 505. El Ampli Aretoa, Barakaldo. 21:00. • THE KILLS. Kafe Antzokia, Bilbao. 22:00. 25€.

• BERRI TXARRAK. Plateruena Kafe Antzokia, Durango. 22:00. 15/18€. • RAÚL ARANSÁEZ ROCK FESTIVAL 2016: QUEMANDO RUEDAS + ANTICUERPOS + ROCK DAM + UTM. Jimmy Jazz, Gasteiz. 19:00. 14/17€. • REVEL IN DIMES + DOGHOUSE SAM & HIS MAGNATONES. Helldorado, Gasteiz. 22:00. • KASE.O. Zentral Kafe Antzokia, Iruña. 20:00. 18/22€. • STUPIDS + BOOM BOOM KID + NITROPOLLO + HEKSA + NEKE POLITIKOA + GUILLOTINA + BATALLA + UN DÍA DE FURIA + REDNIK +JMA. Txirbilenea, Sestao. 19:30. 8€. • MIND DRILLER + MOSH. Informal Aretoa, Tafalla. 23:00. 6€.

Urte osoko harpidetza (12 aldizkari)

18€ 42

harpidetzak@gazteberri.eus GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


• AMORANTE + ELLA BELGA. Bonberenea, Tolosa. 22:30. 8€

• WHOLE LOTTA BAND. Zentral Kafe Antzokia, Iruña. 21:30. 20/25€.

AZAROAK 8, ASTEARTEA

• KEN ZAZPI. Zine-Antzokia, Zalla. 20:00. 12/15€.

• NIKKI HILL. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:00.

AZAROAK 12, LARUNBATA

AZAROAK 9, ASTEAZKENA

• LOS CHIKOS DEL MAÍZ. Totem Aretoa, Atarrabia. 22:00. 12/15€.

• LUKE WINSLOW KING. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:00. 12/15€.

• AKATZ. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30.

• SAN FRANCISCO JAZZ COLLECTIVE. Campos Elíseos Antzokia, Bilbao. 20:00. 6€.

• THE FAITHLESS + MOS GENERATOR. Helldorado, Gasteiz. 22:00.

• NIKKI HILL. Jimmy Jazz, Gasteiz. 21:00. 15/18€.

• FUEL FANDANGO. Jimmy Jazz, Gasteiz. 22:00. 17/21€.

AZAROAK 10, OSTEGUNA

• RULO Y LA CONTRABANDA. Zentral Kafe Antzokia, Iruña. 21:30. 20€.

• OLE SWING. Zelaieta Zentroa, Amorebieta-Etxano. 20:30. 6€. • LOS CHIKOS DEL MAÍZ. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30. 12/15€.

AZAROAK 11, OSTIRALA

• ESPALOIAN. Sanduzelaiko Civivox, Iruña. 20:00. 6€.

AZAROAK 13, IGANDEA

Aretoa, Bilbao. 20:00. 23€. • ELENA SETIEN. Victoria Eugenia Antzokia, Donostia. 20:00. 10€

AZAROAK 17, OSTEGUNA • PAUL SIMON. BEC, Barakaldo. • JEREMY PELT QUINTET. BBK Aretoa, Bilbao. 20:00. 15€. • MARCIN WASILEWSKI TRIO. Victoria Eugenia Antzokia, Donostia. 20:00. 12€.

AZAROAK 18, OSTIRALA • BILBOLOOP 2016: TELEGRAM + MAN OF MOON + FRANCO. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30. • RUPER ORDORIKA. Ermua Antzokia, Ermua. 22:15. 10€. • BAND JOVI. Jimmy Jazz, Gasteiz. 21:00. 10/15€.

AZAROAK 19, LARUNBATA

• PELLO RAMÍREZ ETA XABIER ZEBERIO. Lonbo Aretoa, Arrigorriaga. 20:00. 9€.

• AINHOA ARTETA: FEDERICO GARCÍA LORCAREN OMENEZKO KONTZERTUA. Arriaga Antzokia, Bilbao. 20:00. 13/45€.

• DORIAN. Totem Aretoa, Atarrabia. 22:00. 15/18€.

• MICHAEL NYMAN BAND. Kursaal, Donostia. 19:00. 30€.

• FUEL FANDANGO. Kafe Antzokia, Bilbao. 22:00.

AZAROAK 15, ASTEARTEA

• BILBOLOOP 2016: FORMATION + SEGO + DEKOT. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:30.

• SARAH NEUFELD. Victoria Eugenia Antzokia, Donostia. 20:00. 18€.

• SARATOGA.

• ALLAH-LAS + JAVIER SUN. Intxaurrondoko Kultur Etxea, Donostia. 20:00. 12/15€.

• ENRIKE SOLINÍS & EUSKAL BARROKENSEMBLE: “EUSKAL KOLOREAK”. San Agustin Kultur Gunea. Durango. 20:00. 8/10€.

• PERRO. Satélite T, Bilbao. 21:30. 10/14€. • RULO Y LA CONTRABANDA. Santana 27, Bilbao. • MIKE SANCHEZ & HIS BAND. Helldorado, Gasteiz. 22:00.

• JOSERRA SENPERENA. Bastero Kulturgunea, Andoain. 20:00. • RUBÉN POZO + MARK OLSON. Totem Aretoa, Atarrabia. 22:00. 14/18€.

• DUB FX. Jimmy Jazz, Gasteiz. 20:30. 15/18€.

• AINHOA ARTETA: FEDERICO GARCÍA LORCAREN OMENEZKO KONTZERTUA. Gayarre Antzokia, Iruña. 20:00. 29€.

• OLÉ SWING. Kultur Leioa, Leioa. 21:00. 5/10€.

AZAROAK 16, ASTEAZKENA

• LOS ZIGARROS + RESACA JACKSON. Helldorado, Gasteiz. 22:00.

• DUKE ROBILLARD BAND. BBK

• ANGELUS APÁTRIDA + THE

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria

• THE CONGRESS. Lobiano Kultur Gunea, Ermua. 20:00. 8€.

43


DESCENT. Jimmy Jazz, Gasteiz. 21:00. 15/18€. • “ESTO NO ES ROCK RADICAL VASCO: LA POLLA, ESKORBUTO Y KORTATU” (GORAZARRE). Zentral Kafe Antzokia, Iruñea. 20:30. 12/15€.

AZAROAK 20, IGANDEA • BENITO LERTXUNDI. Arriaga Antzokia, Bilbao. 19:00. 12/28€. • MARK OLSON & RUBÉN POZO. BBK Aretoa, Bilbao. 20:00. 12€. • DIEGO VASALLO. Victoria Eugenia Antzokia, Donostia. 19:00. 18€.

AZAROAK 22, ASTEARTEA • NOTHING TWO SAY. Gayarre Antzokia, Iruña. 20:00. 10€.

AZAROAK 23, ASTEAZKENA • KEVIN MORBY + MEG BAIRD. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:00. • THE DEALERS. EHUko Pabilioi Unibertsitarioa, Gasteiz. 19:00. Doan.

AZAROAK 24, OSTEGUNA • THE CURE 2016. BEC, Barakaldo. 21:00.

Bergarako Laboratorium Museoa: • “1839. Bergarako besarkadaren aurrean. Keinua eta interpretazioa”. Azaroaren 01era arte.

Bilboko Guggenheim Museoa: • “Francis Bacon: Picassotik Velázquezera”. 2017ko urtarrilaren 08ra arte. • “Hasperena”. Sam TaylorJohnson. Abenduaren 11ra arte.

Bilboko Bizkaia Aretoa • “Koloso Jurasikoak”. Azaroaren 27ra arte.

Bilboko Arte Ederren Museoa: • “1937. Gernikari buruz. Gerra eta civitas”. Urtarrilaren 9ra arte. • “Carmelo Ortiz de Elgea. Atzera begirakoa (1963-2016)”. Urtarrilaren 16ra arte.

Bilboko Euskal Museoa: • “Estereoskopiak: 16+16”. 2017ko urtarrilaren 29ra arte. • “MontaTu”. 2017ko maiatzaren 21era arte.

• XARNEGE. Biteri Kultur Etxea, Hernani. 20:00. 7€.

Donostiako Tabakalera:

AZAROAK 25, OSTIRALA

• “Organismo bizidunen agentzia”. 2017ko otsailaren 5era arte.

• BEGIRADA BI. Bastero Kulturgunea, Andoain. 20:00. Doan. • MUD CANDIES. Lonbo Aretoa, Arrigorriaga. 20:00. 9€. • LEIVA. Totem Aretoa, Atarrabia. 22:00. 24/30€.

Donostiako Untzi Museoa:

Abangoardiaren erretratua Donostian 1928-1936” Otsailaren 31ra arte.

Donostiako Ernest Lluch Kultur Etxea: • “Norbere moduan”. Abenduaren 15era arte.

Galdakaoko Torrezabal Kultur Etxea: • “Kalea gurea da. Transizioa Euskal Herrian (1973-1982)”. Azaroaren 18ra arte.

Gasteizko Artium Museoa: • “Grey Flag 2016. Eralda zaitez, eralda ezazu”. 2017 urtarrilaren 31ra arte. • “1989. Aljerreko elkarrizketen ondoren. Delirioa eta su-etena”. Azaroaren 1era arte.

Gasteizko Montehermoso Kulturgunea: • “Fail again, fail better”. Gert Voor In’t Hole-en erakusketa. Azaroaren 2ra arte.

Gernikako Euskal Herria Museoa: • “Eusko Jaurlaritza Gerra Zibilean”. 2017ko apirilaren 2ra arte.

Getariako Balenciaga Museoa: • “Cristóbal Balenciaga. Legatu denboragabea”. Abenduaren 31ra arte.

• “Emakumeak eta Itsasoa”. Azaroaren 19ra arte.

Iruñeako Sanduzelaiko Civivox:

Donostiako San Telmo Museoa:

• “Kapulana bat zintzilik”. Apirilaren 10era arte.

• “Modernitate berezia.

• RATZINGER + LA BANDA TRAPERA DEL RÍO + TONI METRALLA Y LOS

44

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria


z Karta Zuriak: Jone San Martin | W. Forsythe & R. Ikeda Tabakalera. Donostia. Jone San Martin dantzari eta koreografoak karta zuria izan du Europako Kultur Hiriburuaren programa aberasteko. Diseinatu duen proposamenean, bere sorleku eta nazioarteko influentzien arteko zubi izan nahi izan du artista donostiarrak. Karta zuriaren azken ekarpenean, etxean aurkeztuko ditu San Martinek izen handiko bi artista: William Forsythe eta Ryoji Ikeda Lehendabizikoz aritu dira elkarlanean Estatu Batuetako koreografo ospetsua eta konpositore eta soinu-artista japoniarra, eta Tabakaleran jarriko dituzte bakoitzak instalazio bana. Instalazioak beregainak dira, baina bata bestearen ondoan erakutsiko dira, eta sarrera bera izango dute. Biek ideia bera azpimarratu nahi dute: gorputzek espazioan duten mugimendua eta horren kontzientzia.

z Muskerraren bidea.

z 1516-2016. Bake-Itunak

2016-11-29ra arte | Asteasu.

2017-01-15era arte |

Toki zehaztugabea da Obaba, eta bertan daude kokatuta Bernardo Atxaga idazlearen narrazio ezagunetako zenbait, hala nola Sugeak txoriari begiratzen dionean (1984), Bi anai (1985) eta, bereziki, Obabakoak (1988). Asteasutik abiatuta, Obabako lurralde horretan barrena murgiltzen den bi kilometroko pasealekua da Muskerraren bidea. Bidean zehar, hainbat panel eta grabaziok (euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez entzungai) Bernardo Atxagaren obran ardatz diren testu, pertsonaia eta tokien berri emango diote ibiltariari. Hala, pausorik pauso, Bernardo Atxagaren lana eta Asteasuko paisaia ezagutzeko aukera ematen du Muskerraren bideak. Jarduera hau DSS2016EUren Elkarrizketak lerroaren baitan kokatzen da; hain zuzen ere, Donostia 2016 eta inguruko kultur agenda harremanetan jartzen dituen programazio-ildoaren baitan.

Bake-ituna proiektuak bakeak artearen historian, kulturan eta zuzenbidean izan dituen irudikapenak lantzen ditu. Proiektuaren epizentroa Donostian badago ere, 10 herrialde eta hiri baino gehiagora hedatuko da maiatzaren 26tik 2017ko urtarrilaren 15 arte. Bake-itunak bakeak izandako forma eta irudikapen konplexuak esploratzen ditu, eta haren irudikapenen eta esanahien bidez bidaiatzen da historian zehar. Nazioarteko proiektu gisa planteatzen da; bertan, tokiko zein Europako eragile eta erakunde esanguratsuek parte hartzen dute, hasi Louvre Museotik Jorge Oteiza Fundazio Museora. 1516-2016. Bake Itunak erakusketa nagusiaz gain, proiektuak gertaera historikoei buruzko zazpi erakusketa (ikerketa-kasuak), ikerketa monografiko bat eta artista garaikideen zazpi ekoizpen (Aldiriak) hartuko ditu barne.

Unibertsitatea Berrikuntza Europa Kultura


AZAROAK 26, LARUNBATA

AZAROAK 27, IGANDEA

• MCENROE + ADAM GILES LEVY. Kafe Antzokia, Bilbao. 21:00. 10€.

• MIRARI IRURZUN + SUSANA CENCILLO. Bastero Kulturgunea, Andoain. 20:00. 3/8€.

• CHOIR FUSION V2.0. BBK Aretoa, Bilbao. 19:00. 5€.

• MALÚ. Buesa Arena, Gasteiz. 21:00.

• TAKEN + INFAMIA. Totem Aretoa, Atarrabia. 22:00. 10€.

• EL ÚLTIMO KE ZIERRE. Jimmy Jazz, Gasteiz. 21:00. 12/15€.

• WILLIAM TYLER + AMORANTE. Lugaritz Kultur Etxea, Donostia. 20:00. 9€.

ANTIBALAS. Santana27, Bilbao. 20:00. 12€.

• HISTORY OF ROCK. Gayarre Antzokia, Iruña. 20:00. 35/40€. • ROCÍO MÁRQUEZ. Kultur Leioa, Leioa. 21:00. 9/18€. • OKKULTOKRATI + TOOTH + WIFE. Groove Aretoa, Portugalete. 21:00. Urria.pdf

1

26/8/16

• NADA SURF. Intxaurrondoko Kultur Etxea, Donostia. 20:00. 15/18€.

AZAROAK 29, ASTEARTEA • ROYAL SOUTHERN BROTHERHOOD. BBK Aretoa, Bilbao. 20:00. 24€.

• JOHN PAUL KEITH + THE ROARING 420S. Helldorado, Gasteiz. 22:00.

AZAROAK 30, ASTEAZKENA

• KALAKAN. Baluarte Auditorioa, Iruña. 20:00. 10€.

• HAYDEÉ MILANÉS. Iturramako Civivox, Iruña. 20:00. 6€.

• THE HOWE GELB PIANO TRIO. Modelo Zinema, Zarautz. 22:00. 7,5€.

11:33

etorkizuna.eus ±18 · presta ezazu zure etorkizuna

Hezkuntza Ikasgeletara buelta Prestik’14 Ekintza Magistrala 2014 sariak

46

www.etorkizuna.eu

Gazteria

Gazteen parte-hartzerako gida EGKren eskutik Autoa, bizikleta ala garraio publikoa?

urria 2014

50

... eta gehiago Giza Eskubideak IGazte BGazte

GAZTEBERRI #118| 2016 Urria



yi

nE uro pe

ia

ud

l ra

St

st

y in New Zealand

Au

S tu d

S tu in dy

USA St

Stu d y in Canada ud y

in


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.