12
2016ekaina
unibertsitatekoaldizkaria
Graduondokoa, balio erantsia
Espainiar Estatuan graduondoko 7.940 programa eskaintzen dira, eta ez da harritzekoa; izan ere, unibertsitarioak eskatzen dituzten enpresen artean, % 37k modu baikorrean balioztatzen dituzte ikasketa mota hauek z Unibertsitateko Aldizkaria Ikasturtea bukatzearekin batera, ezaguera espezializatzeko unea iritsi zaie ikasle askori. Hori dela eta, graduondoko bat ikastea erabakitzen dute askok, gai zehatz batean bereizteaz gain, baita ibilbide profesionala birbideratzeko ere . Hori dela eta, graduondoko ikasketak ez daude ikasleei bakarrik zuzenduta; profesionalek ere beren tokia dute ikasketa hauetan. Gaur egun, Espainian 7.940 master eta graduondoko baino gehiago eskaintzen dira, eduki ezberdinekin eta kanale ezberdinetan ematen direnak, hala nola modalitate presentzialean, online, etab.), bai zentro publikoetan, bai pribatuetan. Iazko datuak % 9an igotzen dira horrela. Era berean, Hezkuntza Ministerioaren datuek adierazten dute master ofizial bat ikasten duten ikasle kopurua % 5,5ean handitu da azken urtean. Goi mailako ikasketa honen eskakizun hau bi aldetatik dator: alde batetik, espainiar irakaskuntza Europako Goi-Mailako Hezkuntzaren Espaziora egokitzetik, eta bestetik, enpresen ezagueren espezializazioaren exijentzia handiagoa. Hori dela eta, Adecco Taldeko Spring Professional dibisioak, profil gaituen hautaketan espezializatua, eta Infoempleok, graduondoko ikasketen garrantzia ezagutu nahi izan dute unibertsitarioak bilatzen dituzten 728.000 lan-eskaintza ikusi eta gero. Lehen datu bezala, aipa daiteke, hain dela garrantzitsua graduondoko bat ikastea gaur egun, eskaintza guztie horien % 37k ikasketa mota hori eskatzen duela. Are gehiago, graduondokoa ezinbesteko baldintza bat da argitaratzen diren eskaintzen % 6an.
Lana eta graduondokoa Azken urteetan, hezkuntza ezaguerak jasotzeko tresna soil bat izatetik
ekintza jarraitu bat izatera pasa da. Horrela, ikasketak burutzen dituenak bere gaitasunak garatzen ditu. Aldaketa hori ere argi nabari daiteke graduondokoen bilakaeran, non ikuspegi praktikoa teorikoaren gainean kokatzen da. Lana eskuratzeko unean, graduondoko hezkuntzak osagai desberdintzaile bat da. Lan-eskaintzetan eskatzen den portzentaiaz gain, hautagai guztiak baldintza berdine-
tan ipintzen dituena, hautatzaileak beti aukeratuko du hezkuntza handiagoa duen hautagaia. Graduondokoak bi funtzio betetzen ditu lan-sartzean. Alde batetik, lehen lanpostua lortzea indartzen du, eta bestetik, esperientzia duten hautagaien kategoria profesionala hobetzen dute. Lehen kasuan, esperientzia ez duten tituludunen artean osagai bereizgarri bat da. Bigarren ka-
suan, berriz, zuzentzeko gaitasunen garapena eta ezaguera berezituen ikaskuntza bermatzen du. Espezializazio honek, horrela, karrera profesional baten sustatze berri bat erraz dezake, baita norabide baten aldaketa sektore edo eremu funtzional berrietara. Gainera, kontutan hartu mota honetako hezkuntza bide bakarra izan daitekeela lanbide zehatz batzuk lortzeko, beren naturarengatik,
graduondoko hezkuntza espezifiko bat eskatzen dutenak. Enpresa mundua da ikasketa mota hau gehien eskatzen duena, eskaintza guztien % 33 batekin. Datu horrek erakusten du ikasketa ezpezializatuen zentroek sumatu dutela noruntz dihoazen enpresen errekrutatze beharrak kudeaketa eta zuzendaritzaren eremuan, berdina izanik zen den enpresaren sektorea, eta garaiz behar horiei erantzun die-
te. Bigarren eta hirugarren postuan daude, Zientzia Sozialak (% 18) eta Ingeniaritzak (% 14). Aipagarria da mota honetako ikasketak egitearen beste abantail bat lana bera lortzean nabari daiteke, izan ere Infoempleo Adecco Txostenaren arabera, master edo graduondoko bat daukaten soldata-ezberdintasuna % 51,8an altuagoa izan daiteke oinarrizko prestakuntza bat dutenekin alderatuz. Zehazki, graduondokoa dutenek 24.821 euro irabazten dituzte urtean eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza edo baliokidea dutenek 11.964 euro lortzen dituzte urtean.
Zerbitzu Juridikoak nagusi Graduondokoaren balorazioa laneskaintza batean hautagaian eragina duten faktore-multzo batengatik alda daiteke: bere titulazio uniber tsitarioa, bere kategoria profesionala edo lortu nahi duen lanpostua. Era berean, pertsonalaren hautaketa egiten ari den konpainiaren sekotearen mende ere egongo da. Zerbitzu Juridikoak dira graduondokoak gehiago baloratzen dituztenak, eskaintzen % 10,9 batekin. Ondoren kokatzen dira Aholkularitza orokorra (% 9), Osasuna (% 7,8), Bankua eta inbertsioak (% 7,7), Makineria eta Talde Mekanikoa (% 7,1), Kimika, Kautxua eta Plastikoa (% 6,7), Giza Baliabideak (% 6,2), Baliabide Energetikoak (% 5,9), Industriala (% 5,8), Eraikuntza (% 5,7), Zerbitzuak (% 5,7), eta Telekomunikazioak (% 5,6).
Kategoria profesionalarekin lotuta Graduondoko ikasketen balorazioa zuzenean dago lotuta profesional batek lortu beharreko kategoria profesional eta metatutako esperientziaren graduarekin. Zentzu honetan, bi segmentu modu argian bereiztutak daude. Alde batetik, zuzendaritzako postu bat betetzera bideratuak dauden lan-eskaintzen % 13a baino gehiagok graduondokoak eskatzen dituzte. Teknikoen beharra adierazten dutenen % 9an berdin gertatzen da. Alderantziz, portzentai horiek modu nabarmenean jaisten dira nagusien edo enplegatuen eskaintzetan, % 6,1 eta % 3,1 batekin, hurrenez hurren.
Euskal Herria graduondokoak gehien eskatzen dituzten komunitateen artean dago.
Hautagaiaren kategoria profesionalaren arabera, graduondokoaren eskaera aldatzen da. Ezberdintasun honen azalpena kategoria profesional bakoitzan betetzen duen funtzioan datza. Zuzendariei dagokienez, kudeaketa eta zuzendaritzako ezaguerak ematen dituzten programak baloratzen dira nagusiki. Teknikoetan, aldiz, egingo dituzten lanetan espezializatutako programak eskatzen dira. Nagusi eta langileen kasuan, ordea, beren garapen profesionalean beste balio batzuk bilatzen dira, ez daudenak betebeharrez graduondokoekin erlazionatutak.
Graduondokoak komunitateetan Graduondokoak eskatzen dituzten komunitateen banaketa egonkor mantendu da azken urtean zehar. Madrilgo Komunitatea eta Bartzelona daude lehen postuetan, bertako eskaintzen % 8 inguruan ikasketa hau exijitzen delarik. Hirugarren postuan Andaluzia kokatzen da, % 7,3 batekin, eta jarraian Euskal Herria aurkitzen da, % 6,8 batekin. Ondoren Gaztela eta Leon (% 6,5), Galizia (% 5,6) eta Balentziar Komunitatea (% 5,4%) daude, graduondokoen eskakizunen erdiko zonaldean daudelarik, Espainiako batez bestekoa % 6 delako.
unibertsitatekoaldizkaria
2016ekaina
Graduondokoa, zer eta nola z Unibertsitateko Aldizkaria Graduondokoen artean, masterra da programa izarra, ezagunena eta ikasleek eskatuena. Badira, ordea, beste zenbait aukera ere, bakoitza bere ezaugarriekin eta horiek ikasteko eskakizunekin. Graduondokoak programa ez doktorego eta programa doktoregoetan sailka daitezke. Ez doktoregoek ikasleak ogibide batean lan egiteko prestatzen dituzte. Horregatik dira praktikoak. Masterrak maila eta iraupen handiko programak dira, orokorrean graduko ezaguerak osatzen dituztenak. Gutxienez 500 ordu izan behar dituzte (50 kreditu), eta horiek ikasi ahal izateko, beharrezkoa da Graduko titulazio bat izatea edota baliokide den lizentziatura unibertsitario, ingeniari edo arkitektoa. Espezalista unibertsitarioa beste aukera bat da. Honen helburua materia bateko ezagutza teoriko eta praktikoa handitzea da. Orokorki titulatuei zuzendua dago eta iraupen minimoa 200 ordutakoa da (20 kreditu). Bestetik, aditu unibertsitarioaren ikasketek 200 eta 400 ordu
bitarteko iraupena dute (20-40 kreditu). Profesionalei zuzenduta daude eta lan-eremu zehatz batetan sakontzen da praktikoki. Graduondoko diplomek iraupen motza dute, 150 eta 200 ordu bitartean, eta Graduko titulua edo baliokide bat izatea beharrezkoa da. Doktoregoko graduondokoei dagokienez, bi zatitan banat-
zen dira: heziketa eta ikerketa. Heziketan ikasketako 300 kreditu egin behar dira; ikerketan, ikasleek beren doktoretza-tesia prestatu behar dute eta ondoren, memoria azterketa bat eta lanaren irakurketa publiko bat. Ikasketa hauek hiru urte irauten dute. Bost urtetara irits daitezke, denbora partzialean egiten badira.
Ikasleak bete beharreko baldintzak z Unibertsitateko Aldizkaria Orain arte, ikaslearen aukeraketari arreta ipini zaio, baina ez da ahaztu behar unibertsitate eta zentro akademikoek ere zeresan handia dutela graduondoko bat ikastean; izan ere, beraiek ikaslea onartu dezakete ala ez. Aukeratu den programaren arabera, zentroaren baldintzak aldatu egin daitezke. Zenbait pauso giltzarriak dira espezialitateko, maisutasuneko edo doktoregoko ikasketetan aplikatzeko. Hasteko, programa gehienetan kalifikazio onak eskatzen dira. Modu berezian kontuan izan hau diru-laguntza eskatu nahi baldin
bada. Kasu honetan, zentroek batezbesteko nota zaintzea eskatzen dute, gutxienez 8 bat karreran. Masterretan jorratzen den gaitasun garrantzitsuenetariko bat informazio kopuru handiak onartu eta analizatzea da, ondoren erabakirik onena hartzeko ahalik eta denbora laburrenean. Ikasleak ezaugarri hau kontuan hartu beharko luke zentro bat edo beste aukeratzean. Lidergoa eta konfiantza erakustea elkarrizketa pertsonal baten faktorerik inportanteenetariko bat da. Ikaslearen jarrera eta buruzagitza balioesten da. Beraz,
hautagaia unibertsitatean sartzeko nahia ahoz adierazteko prestatu behar da. Egoera laboral, akademiko eta hezkuntzakoen zerrenda egin behar da, erabaki hori hartzera bultzatu zutenak. Bukatzeko, iragan akademikoa aintzat hartzen da. Hautagaiak zein eskolatan ikasi zuen, zein unibertsitatetan hautatu zuten, bere diru-sartzea, beka unibertsitario bat eskatu baldin bada, eta lan-egoera. Hori dela eta, hitzordua baino lehen, galdetuak izango diren adierazgailuei buruz informatu behar da, ondo prestatua joateko.
13
14
2016ekaina
unibertsitatekoaldizkaria
Hizkuntzei esker, ateak zabalik Gaur egungo gizartean hain da garrantzitsua hizkuntzak jakitea, ez da horiek ikastera bultzatzen hezkuntza-alorrean bakarrik, baizik eta eremu ekonomiko, sozial, laboral eta kulturaletan ere bai, ahaztu gabe hizkuntzak menderatzeak lan bat lortzen laguntzen duela. Adibidez, gaur egun 3 laneskaintzatatik batek hizkuntzak jakitea exijitzen du.
z Unibertsitateko Aldizkaria Urtero, irailaren 26an, Hizkuntzen Europako Eguna izaten da, Estrasburgoko Europako Kontseiluak abian ipini zuena. Horrek adierazten du gaur egun hizkuntzek zer garrantzi daukaten. Lan-munduari dagokionez, atzerriko hizkuntzak menderatzeak berebiziko lehentasuna du, datuek adierazten duten bezalaxe; izan ere, gaur egun Espainian argitaratzen diren lan-eskaintzen % 32,8k gutxienez atzerriko hizkuntza bat jakitea zehazten dute. Enpresek kultura anitzeko langileak izateko nahia erakutsi dute azken garaian, horiek herrialde ezberdinetan zehar migratzen diren langileak baitira. Joera horrek hizkuntzen eskaera igotzea ekarri du azken urteotako lan eskaintzetan. Horrela, azken urtean argitaratu-
rako Infoempleo Adecco Txostenak azaltzen duen bezalaxe, hiru lan eskaintzetatik, batean gutxienez atzerriko hizkuntz baten ezaguera exijitzen da. Azkenaldian joera hori beti gorantz bideratzen duten faktoreak hiru dira. Lehenik eta behin, lanpostu horretan garatzen den lanekintza; bestetik, postu horretako ezaguera espezializatuko erreferenteak; eta amaitzeko, enpresaren nazionalitatea. Hizkuntzak banan bana aztertuz, ingelesa da enpresa munduan gehien eskatzen den atzerriko hizkuntza. Hala, lan-eskaintza guztien artean, % 89,5ek zehazten dute hizkuntza hori menderatzea. Hizkuntza honek 0,6 puntu irabazi ditu aurreko urteko datuekin konparatura. Hala eta guztiz ere,
frantsesak eta alemanak beren presentzia areagotuz doaz. Ingelesaren ondoren, beraz, frantsesa kokatzen da, % 7,4 batekin, 0,3 puntu lortuz, eta jarraian alemana dago, % 7,3 batekin, iaztik 0,1 irabaziz. Halaber, portugesa eta italiera zerrenda honetan agertzen dira, hurrenez hurren % 1,2 (iazko datu bera) eta % 0,7 batekin (0,1 jaitsiz).
Komunitateen eskakizunak Iaz eta aurreko urteetan bezala, Espainiako komunitate autonomoen artean, atzerriko hizkuntzen ezaguera gehien eskatzen duen lurraldea Kataluinia da, bere laneskaintzen % 44,4an atzerriko hizkuntza bat menperatzea nahi dutelarik. Ondoren Euskal Herria dago % 38,3rekin. Hirugarren mostuan Madril dago, % 37rekin. Ha-
unibertsitatekoaldizkaria
2016ekaina
15
Hizkuntzen eskaera enplegu gehien sortzen duten hamar sektoreetan Hizkuntzak aipatzen dituzten eskaintzen % 2014
Telekomunikazioak
%41,3
Osasuna
%40,2
Baliabide Energetikoak
%39,5
Ostalaritza eta turismoa
%37,0
Aholkularitza orokorra
%36,2
Irakaskuntza
%35,7
Industriala
Elikadura, edariak eta tabakoa
Banaketa txikizkaria (dendak)
Banaketa handizkaria
2013
%39,0
%40,2
%38,4
%36,7
%36,2
%36,6
Hizkuntzak zehazten dituzten eskaintzen % Ingelesa
%86,6
%78,9
%92,3
%95,3
%94,2
%82,9
Frantsesa
Alemana
%5,0
%6,0
%9,6
%6,7
%4,9
%6,0
%10,1
%11,7
%5,8
%6,8
%7,7
%8,1
Besteak
%12,5
%26,6
%7,3
%15,3
%4,1
%10,6
%35,2
%36,5
%89,2
%8,0
%8,7
%7,4
%33,2
%31,1
%85,0
%7,7
%7,2
%8,0
%33,0
%31,3
%94,6
%8,9
%6,7
%10,0
%32,5
%32,7
%96,8
%5,6
%6,3
%4,4
Hizkuntzen eskakizuna lan-eskaintzetan komunitate autonomoka
Kataluinia
Euskal Herria Madril
Nafarroa Galizia
Espainia
Hizkuntzak aipatzen dituzten eskaintzen %
Hizkuntzak zehazten dituzten eskaintzen %
%44,4
%94,3
2014
2013
Ingelesa
Frantsesa
Alemana
Besteak
%38,3
%38,4
%83,3
%10,4
%8,0
%17,2
%37,0
%35,9
%35,0
%32,8
laber, atzerriko hizkuntzen eskaera modu berezian igo da Nafarroan, % 35,9rekin, 1,3 puntu irabazi eta gero iaztik. Frantsesaren kasuan, aipagarria da Frantzia hurbilago duten komunitateetan, hau da, Euskal Herrian eta Kataluinian, horren eskaera beste lurraldeetan baino handiagoa dela. Kataluinian, adibidez, frantsesa lan-eskaintzen % 12,1ean aipatzen da, eta Euskal Herrian % 10,4ean, Estatuko batez bestekoa % 7,4 delarik.
Sektoreka Tradizionalki, nazioartekosun gehiago erakusten duten sektoreak dira
%43,7
%36,7
%34,6
%34,0
%31,8
%94,5
%93,4
%89,8
%89,5
%12,1 %6,5
%8,6
%4,4
%7,4
hizkuntzen eskaera handiagoa egiten dutenak. Aurten Telekomunikazioen sektoreak bere hegemonia berreskuratu du, % 41,3 batekin, iaztik hona 2,1 puntu lortuz. Osasunaren sailak, berriz, datua errepikatzen du, % 40,2an geratzen delarik. Hirugarren postuan Baliabide Energetikoak daude, %39,5ekin, puntu bat baino gehiago igoz iaz izen zuen beherakada nabarmenaren ondoren. Ondoren daude Ostalaritza eta Turismoa (% 37), Aholkularitza orokorra (% 36,2), Irakaskuntza (% 35,7), Industria (% 35,2), Elikadura, edariak eta tabakoa (% 33,2), Banaketa txikizkaria dendetan (% 33,0) eta Handizkako banaketa (%32,5).
%6,3
%8,1
%6,8
%6,0
%7,3
%29,9 %3,9
%5,5
%20,1
%10,0
Ildo honetan, hautagaiaren kategoria profesionala handitzen doan heinean, hizkuntzen eskakizuna modu proportzionalean igotzen da. Horrela, enplegatuei zuzenduriko eskaintzetatik % 21,8an baldintza hau agertzen delarik, proportzio honek gorakada egiten du teknikoen (% 35) eta agintarien (% 37,7) kasuan, % 52,2ra iritsiz, zuzendari postuak betetzeko ematen diren lan-eskaintzen portzentaia izanik.
Gainditu beharreko probak Atzerriko hizkuntza bat beharrezkoa den lanpostu bat eskatzean, ezaguera hori bermatzeko ziurtagiri ofizial bat erakustea nahikoa
ez izatea gerta daiteke. Horregatik, ohikoa da giza baliabideetako departamentuetan gaitasunak balioztatzeko proba ezberdinak egitea. Ohikoena CV bat erredaktatzea da eskaturiko hizkuntzan. Horrela, adituek adierazpen idatzia eta hizkera teknikoa neurtzen dute. Beste proba bat talde-dinamika da, oso egokia delarik negoziaziorako gaitasuna eskatzen duten lanpostuetarako. Bestalde, proba idatzi bat egin ohi da, ordenagailuz nahiz paperean egin behar dena, eta honi esker, hautatzaileak ezaguera gramatikala eta lexikoa neurtzen ditu, ‘hutsuneak bete’ motako ariketen bidez.
Azkenik, ahozko proba dago elkarrizketetan. Hau da pertsona batek hizkuntza batetaz duen ezaguera neurtzeko modu eraginkorrena. Honekin, eremu sozial eta profesionalean elkarrizketarako maila ona dagoen ala ez jakin daiteke. Elkarrizketatzaileek elkarrizketatuei galdetu ohi diete ea eroso sentitzen diren hizkuntza horretan hitz egiten, noizbait maila profesionalean erabili duten, funtzioak deskribatzea, hornitzaile edo bezeroekin harreman profesionalak izan dituzten, etab., dagokion hizkuntzako ezaguera teknikoak ezagutzeko. Hau da probarik osoena gramatika, lexikoa eta elkarrizketako hitz-jairoa neurtzeko.