JAARVERSLAG 2022
JAARVERSLAG 2022
“Met trots droeg ik tijdens het 175 jaar Pulchri diner het pak van Scheveningse ontwerper Sientje van ’t Veer. Sientje heeft deze moderne interpretatie van de Scheveningse dracht - met oa glow in de dark boeken als knopen - ontworpen voor haar eindpresentatie voor haar afstuderen aan de Willem de Kooning academie in Rotterdam. Deze moderne vertaling van het jakje en de klepbroek trok veel aandacht en gaf mij de gelegenheid te vertellen hoe bijzonder het Schevenings erfgoed is en ook de huidige generatie erdoor wordt geïnspireerd. Burgemeester Jan van Zanen stuurde dezelfde avond nog een bericht aan Sientje over hoe mooi hij het vond.”
Over Muzee
Muzee is een ‘museaal cultuuranker’ met een podium dat programmeert, co-creëert en opereert samen met bewoners en organisaties in Scheveningen. Het is een integraal programmahuis waarbij museum, educatie en participatie elkaar voeden en versterken. Zo laat Muzee het leven bij, met en op de zee in al zijn facetten zien. Sinds 2013 is Muzee Scheveningen ook Cultuuranker voor het stadsdeel Scheveningen, dé plek waar culturele activiteiten voor en door bewoners worden georganiseerd.
Muzee is in 2022 nog meer dan eerdere jaren een plek geweest om te experimenteren. Jong talent – of dat nu iemand uit de podiumkunsten, een kunstenaar, of jonge conservator is – kunnen hier repeteren, exposeren of meewerken aan een tentoonstelling. Met de oudere generatie, onze traditionele achterban, blijft het team van Muzee in gesprek over hoe het erfgoed doorgeven kan worden aan de volgende generatie.
Het team van Muzee werkt hard aan inclusie en diversiteit en neemt hierin de Scheveningse achterban mee om niet van elkaar te vervreemden, maar juist bruggen te slaan. Met gebruik van de Scheveningse verhalen (zoals de relatie tot de zee, de visserij, de kust) maken we kennis met andere mensen in het stadsdeel, de overige stadsdelen, het hele land en daarbuiten.
Ruimte voor creativiteit, (nieuw) talent en diversiteit
Na alle beperkingen in de coronaperiode was het in 2022 mogelijk om volop activiteiten te organiseren. Hierdoor heeft Muzee meer bezoekers kunnen trekken met de tentoonstellingen, programmering en verhuur. Door structureel ruimte te bieden aan het experiment in het aanbod, ontvangt Muzee bovendien steeds vaker nieuwe gezichten in het gebouw en bij de activiteiten buiten.
Als museaal cultuuranker wil Muzee de razendsnelle veranderingen in de samenleving weerspiegelen, inclusief zijn en maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Een plek waar reflectie en inspiratie rondom actuele maatschappelijke vraagstukken kan plaatsvinden. In de verhalen die we voor het voetlicht brengen zijn we altijd op zoek naar de controverse, humor en ontroering. Het leven aan en met de zee vormt daarbij de rode draad en is een mooie schakel in verbinden en uitwisselen van verschillende culturen. Dat doen we met participatieprojecten vanuit een historisch perspectief, waarin ‘leven aan zee’ centraal staat en waarbij we mensen met verschillende achtergronden betrekken. De gemeenschap die we aan ons willen binden is dus weer inclusiever en meer divers, dan het publiek dat we eerder al bereikten.
Door de unieke combinatie van een cultuuranker en een museum vinden er bijzondere ontmoetingen plaats tussen groepen die uiteenlopende culturele disciplines beoefenen. Dit resulteert in nieuwe samenwerkingen en spannende crossovers. Muzee schuwt experimenten niet. Als cultuuranker waar kunst, erfgoed en participatie samenkomen,
is Muzee uniek in de stad. Het team verzamelt ideeën en verhalen uit de buurt. De artistieke kwaliteit van projecten bewaken we door met de bewoners keuzes te maken. Daarbij kijken we naar inhoud, bereik binnen de wijk, haalbaarheid en de begroting. (Amateur)groepen met goede ideeën bieden we de mogelijkheid om die naar een hoger plan te tillen met (externe) professionele begeleiding en/of met hulp van ons eigen team. In de komende periode werken we aan doorlopende programmalijnen waarin we bewust keuzes maken, maar altijd openstaan voor onverwachte nieuwe inbreng. Zeker waar die aansluit op de actualiteit.
Makers uit de buurt en nieuw talent
Muzee wil fungeren als springplank voor nieuw talent, door ze te helpen bij het realiseren van hun vaak mooie en verrassende initiatieven.
Buurtbewoonster en internationaal theatermaker Cat Smits, liet zich in Muzee inspireren voor de familievoorstelling ‘Eenzaam, maar niet Alleen’. Cat liep rond in het depot van Muzee en ging in gesprek met de vissersvrouwen Tini den Heijer, Plonie Bronsveld en Dickie Breugem. Samen hebben ze de naam ‘Leuntje’ bedacht, zij is het hoofdpersonage. Het verhaal gaat over een vissersdochter uit de vorige eeuw, en hoe was het om als meisje op te groeien in de Scheveningse vissersgemeenschap.
Cat: “De verhalen van deze bijzondere vrouwen over saamhorigheid en emancipatie inspireerden mij om hier een stuk over te maken.” De voorstelling is een ode aan vrouwen die met elkaar de boel draaiende hebben gehouden.”
Op 8 maart, Internationale Vrouwendag lanceerde Muzee ‘Patsy’s Podcast’, waarin bijzondere ontmoetingen centraal staan en gesprekken plaatsvinden over de rol van de Vrouw op Scheveningen. De actrice, regisseuse en producente Patsy Kroonenberg (24 jaar) is de maker én presentator van de podcast. Ze is geboren en getogen op Scheveningen. Als klein meisje was ze altijd onder de indruk van het beeld van de Vissersvrouw op de Boulevard.
“Het straalt zoveel kracht uit. Maar ik wist eigenlijk niet dat de Vissersvrouwen zo’n belangrijke rol hadden op Scheveningen”, zegt Patsy.
In 2022 gaf Muzee de organisatie van het UIT Festival helemaal in handen van de jongere werknemers, met de vraag om voor dit festival een programma samen te stellen met artiesten en kunstenaars die hen inspireren.
In dit ‘Muzee young talent take-over’ werd het publiek door de verschillende ruimtes geleid en daar verrast door een act in een museale setting met o.a. het choreografiedebuut van Haagse danser Kenji van Nieuwenhuizen (zie foto cover), bekend van o.a. Korzo, de kunstinstallatie van Piet Verkleij ‘The sea never sleeps’ en het optreden van de songwriter en nieuw talent Miles O’Brien.
In aanloop naar de publicatie van de nieuwe uitgave uit de historische reeks van Muzee Scheveningen zijn we in contact gekomen met student en schrijver Sjors Stuurman. Hij schreef, in opdracht van Muzee en in samenwerking met de vrijwilligers van de redactiecommissie en conservator Justa het boek ‘Vrouwen op Scheveningen - Van nettenboetster tot redersweduwe’.
Diversiteit op Scheveningen
Het is een belangrijke taak van Muzee om inclusiviteit binnen de organisatie te bevorderen door de diversiteit van de Haagse bevolking (culturele achtergrond, leeftijd, opleidingsniveau, seksuele geaardheid, gender, gezondheid, inkomen, werkervaring) terug te laten komen in het beleid, op het gebied van personeel (inclusief directie en toezichthouders), publiek, programmering en partners.
Muzee is door Scheveningers opgericht en de lokale bewoners zijn zeer betrokken. Ze hebben soms letterlijk de sleutel van ons pand in handen. Het is voor het team dan ook niet meer dan natuurlijk om de programmering samen met die betrokken mensen vorm te geven.
Maar Scheveningen is in rap tempo aan het veranderen en de directe omgeving van Muzee wordt steeds meer divers. Om relevant te blijven moeten we aanhaken op de veranderingen die in de maatschappij plaatsvinden. We hebben een relatief oude achterban, maar sinds dit jaar een jong team. Om ook de groepen die nog niet vertegenwoordigd zijn te betrekken, zoeken we hulp.
Tamara: “We willen een museum zijn voor iedereen en tegelijkertijd onze achterban niet van ons vervreemden. Dat is een proces van bruggen slaan en verbinding maken, en daar geven we tijd en aandacht aan.”
In 2022 zijn we gestart met een klankbordgroep diversiteit en inclusie, die helpt bij het monitoren van ons beleid. De klankbordgroep bestaat momenteel uit: Hester Huitema (Hoofd Tentoonstellingen Museum Het Rembrandthuis en lid van de Raad van Toezicht van Stichting Musea Bekennen Kleur) en rapper, dichter en maker Glodi Mbwete.
In dit kader is dit jaar besloten dat team en bestuur in april 2023 onder leiding van Siela Ardjosemito-Jethoe met elkaar tot betekenisgeving komen van de begrippen diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid. Vanuit daar formuleren we gezamenlijk een vertrekpunt op diversiteit en inclusie als onderdeel van Muzee Scheveningen.
Sarah van Soldt, vrijwilligerscoördinator en programmamedewerker: “Met een nieuwe koers waarin we een breder een actueler programma aanbieden, spreken we ook nieuwe doelgroepen aan. Dat zien we terug in de aanwas van nieuwe vrijwilligers en bezoekers. Ik houd van de verscheidenheid van de stad en zie dat graag terug in Muzee.”
Exposities in 2022
Naast de vaste tentoonstellingen van de cultuurhistorische en de zeebiologische collectie, programmeert Muzee tijdelijke exposities.
JANUARI : Vissermannen Zout & Zoet
Vissermannen Zout & Zoet vertelt het verhaal van hoe het werkelijk is om visser op Scheveningen te zijn. Over de harde en de zachte kant, over plezier en verdriet, volle zee en het vaste land.
Bij deze tentoonstelling was het mogelijk om letterlijk oog in oog te staan met één van de twaalf vissersmannen die op woensdagen en zaterdagen rondleidingen gaven en vertelden over hun avonturen. Bij deze tentoonstelling hoorde ook een multimedia tour. De buitenexpositie ging langs vier plekken op Scheveningen, waar een QR-code onder de portretten gescand kon worden, waarna je kon luisteren naar de verhalen die de Vissermannen zelf ingesproken hadden.
MAART : Kunst op Scheveningen
Kunst op Scheveningen (KopS) vierde in 2022 haar 10-jarig bestaan met een Kunstroute op Scheveningen én een overzichtstentoonstelling in Muzee. Van zaterdag 12 maart tot en met zondag 27 maart konden bezoekers verschillende werken zien van deelnemende kunstenaars.
De tentoonstelling gaf een klein voorproefje op de collectie en kunstenaars die ook te zien zijn tijdens de jubileum-editie van de Kunstroute, waarbij de kunstenaars hun huizen en ateliers openstellen voor het publiek.
MAART : De Scheveningse Salon
In het Parijs van de 19e eeuw was de Salon een grote tweejaarlijkse tentoonstelling die werd bezocht door bezoekers uit alle lagen van de bevolking. Het bijzonder was dat bij deze tentoonstelling de gehele wand werd volgehangen met schilderijen. Niet alle kunstenaars waren dan ook blij als ze er achter kwamen dat hun werk linksonder in de hoek hing. In de Scheveningse Salon presenteert kunstenaarsvereniging Art & Jazz het werk van aangesloten kunstenaars naar eenzelfde principe. De volle wanden boden een mooi overzicht van de creativiteit van Scheveningen, uiteenlopende van acryl en olieverf tot sieraden, steen, brons en glaskunst. Gedurende de expositie waren er kunstenaars aanwezig die uitleg gaven over het aanwezige werk.
APRIL : Fotografieproject Duindorp
Het fotografieproject Duindorp is onderdeel van ‘Wijk te Kijk’. Dit is een jeugdparticipatieproject waarbij talentontwikkeling, mediawijsheid en burgerschap samenkomen. In verschillende wijken zijn kinderen en jongeren opgeleid tot fotograaf, waarna zij de opdracht kregen hun directe woon- en leefomgeving in beeld te brengen.
In april 2022 was er een expositie van de foto’s in Muzee. Begin juni werden de gevelportretten van het fotografieproject Duindorp feestelijk onthuld. Muzee droeg logistiek bij en bood bezoekers van de speurtocht door de wijk gratis toegang tot het museum. Dit project kreeg veel media-aandacht, waaronder in de Telegraaf. Kijk hier naar de aftermovie van dit project.
MEI : Karels Koffer – Magie in Muzee
Toen Karel de Rooij in Coronatijd een hutkoffer van zijn moeder opende, vond hij affiches, foto’s en brieven van zijn familie. Zijn hele familiegeschiedenis bleek in teken te staan van muziek en theater. De koffer ademde de verhalen van Karels ouders in het magische tijdperk van toen, met grote namen als Lou Bandy, Josephine Baker en Pia Beck. In de tentoonstelling konden bezoeker de sfeer proeven van het variété en de prachtige affiches van het circus en de echte piano van diva Pia Beck bewonderen. In een audiotour nam Karel de bezoekers enthousiast mee naar de mooie herinneringen van de hoogtijdagen van entertainment op Scheveningen in de jaren 30 en 40.
In samenwerking met de participanten van Stichting Buitengewoon Scheveningen werd het variété in een hedendaags jasje met nieuwe disciplines weer op de kaart gezet. Tijdens deze ‘Rendez-vous’ kwamen grote namen als Hans Klok, Kees van Kooten en Yvonne Keuls naar Muzee om samen met Karel te praten over de hoogtijdagen van het variété op Scheveningen en hoe we deze grandeur weer terug kunnen brengen in onze internationale badplaats.
OKTOBER : Wintersurprise
Zowel in seizoen 21/22 als seizoen 22/23 organiseerde Stichting Art & Jazz de Wintersurprises. Alle leden van Art & Jazz mochten een kunstwerk naar keuze inzenden, waarna een aantal kunstwerken werd uitgekozen die elk een maand lang te zien waren in Muzee.
In 2022 hebben zes kunstenaars de signalen van de klimaatverandering – zoals de hittegolven, de extreme wateroverlast en droogte en het verdwijnen van het Noordpoolijs – in beeld gebracht. De elkaar afwisselende kunstwerken gaven de urgentie aan van de vele duurzame oplossingen die nog gevonden moeten worden. Wereldwijd, maar ook hier op Scheveningen.
DECEMBER : Verkoopexpositie schilderijen van Immetje
De op 18 april 2022 overleden schrijfster, dichteres en kunstenares Immetje was op Scheveningen geen onbekende. Ze schreef tientallen jarenlang in de rubriek ‘ Zô mar ’n preitje‘ duizenden preitjies in Scheveningse dialect. Het was Immetjes wens om een deel van de schilderijencollectie ten bate te laten komen van Muzee Scheveningen. Daartoe werden ongeveer 20 schilderijen, aquarellen en pastels in Muzee tentoongesteld en te koop aangeboden. De opbrengst van de verkoopexpositie is volledig ten goede gekomen aan het museum.
JANUARI 2023 : Expositie ‘WEED’
In 2022 vonden de voorbereidingen plaats voor de expositie ‘WEED’. Zeewier is de snelst groeiende biomassa op aarde, produceert 50% van onze zuurstof en wordt ook wel het gewas van de toekomst genoemd. In de expositie laten kunstenaars, designers en ondernemers zich inspireren door deze ‘superheld uit zee’. Kan zeewier de toekomst van Scheveningen zijn?
Muzee Scheveningen onderzoekt hoe de toekomst van de kustplaats eruit kan zien met al deze veranderingen in het achterhoofd. Kan zeewier de plaats van de visserij innemen? Op 12 kilometer uit de kust vind je juist hier de eerste offshore testsite van de North Sea Farmers, een echte zeewierboerderij. En volgens deze zeewierboeren is zeewier het gewas van de toekomst. Het is namelijk te gebruiken als voedsel, veevoer en zelfs als grondstof voor bouwmaterialen. Tijdens deze expositie werd de zeebiologische collectie weer eens extra onder de aandacht gebracht.
2022 in beeld
Programma Toekomst aan de Noordzee
Er gebeurt veel op het gebied van innovatie op Scheveningen. In de haven bruist het van ondernemers en initiatieven die toekomst zien in nieuwe ontwikkelingen, zoals nieuwe manieren voor het opwekken van energie op zee, het terugbrengen van biodiversiteit in de Noordzee, het leefbaar maken van de kust door bijvoorbeeld de Zandmotor en het kweken van zeewier en nieuwe manieren van visserij.
Deze actuele ontwikkelingen op Scheveningen vormen een grote inspiratiebron voor de programmering in Muzee, waarbij we de verhalen vertellen van het leven bij, met en op de zee in al zijn facetten. Het verleden (erfgoed), heden (kunst) als toekomst (maatschappelijke relevantie) komen allemaal aan bod. Binnen de programmalijn Toekomst aan de Noordzee bekijken en onderzoeken we wat de historische ambachten ons kunnen leren voor de innovaties en ambachten van de toekomst.
Surf Stories
Muzee is het museum van, voor en door Scheveningers. De wortels van de erfgoedcollectie liggen in het vissersdorp met al haar traditionele gebruiken en ambachten. Maar Scheveningen is natuurlijk meer dan dat. Scheveningen is ook een toonaangevende badplaats en een hotspot voor surfers en watersporters. Daarom zijn dit jaar de voorbereidingen begonnen voor een tentoonstelling over de surfcultuur op Scheveningen.
Justa van den Bulk, conservator van Muzee: “De surfcultuur op Scheveningen is onuitwisbaar aanwezig. Het hele jaar door fietsen surfers met hun board richting zee om
golven te pakken. Weer of geen weer. Samen met vertegenwoordigers uit de Scheveningse surfgemeenschap onderzoeken we welke objecten interessant zijn om in de tentoonstelling te tonen en welke verhalen er te vertellen zijn. Samen maken we nieuw erfgoed.”
Muzee organiseerde in 2022 vijf bijeenkomsten met de surfgemeenschap en heeft daarmee het netwerk met de Scheveningse surfers uitgebreid en verstevigd. Tijdens een van de bijeenkomsten schonk Jaap van der Toorn, een pionier uit de Scheveningse surfgemeenschap een surfboard uit de jaren ’70, dat nu deel uitmaakt van de museale collectie.
Collectie op orde
De collectie van Muzee is rijk en omvangrijk, maar dat zijn slechts de objecten. Welke Scheveningse verhalen áchter de vele objecten schuilgaan, was lang niet systemisch verankerd. Eind 2021 is daarom gestart met het Collectielab om de collectie te herwaarden en goed vast te leggen. Dankzij subsidie van het Mondriaanfonds kon Coen van Ginneken als fulltime collectiemedewerker aan de slag tot september 2022 om de registratie te verbeteren en de collectie te herwaarderen. Daarna nam Antoinette Schoehuizen het stokje over om de basisregistratie verder op orde te brengen en het traject van herbestemming te begeleiden.
Daarnaast werd Muzee in januari 2021 geselecteerd voor een herijking van haar registratie als museum in het Museumregister. In de audit, die door corona voornamelijk online plaatsvond, is vooral het collectiebeleid onder de loep genomen. Om dit naar een hoger plan te kunnen brengen was het noodzakelijk dat het Collectieplan, Informatieplan
en de organisatie van het fysieke beheer van de collectie werden verbeterd. Voor deze beleidsmatige verbeteringen is Muzee geholpen door het Erfgoedhuis Zuid-Holland. Er is een nieuw Collectie- en Informatieplan opgesteld en er is een plan gemaakt voor het verbeteren van de depots van Muzee. (In 2023 hebben we te horen gekregen dat Muzee voldoet aan de criteria van het Museumregister, en kunnen we door als geregistreerd museum).
Een belangrijk onderdeel van het op orde brengen van de collectie was het Collectielab. In 2022 is gewerkt aan het participatief waarderen van de museumcollectie. Samen met de gemeenschap en de bezoekers van Muzee werd op zaal per deelcollectie bekeken wat we eigenlijk allemaal in huis hebben, welke verhalen er achter die objecten zitten en in welke staat de objecten zijn. Vooraf waren criteria opgesteld op basis waarvan in overleg kan worden bepaald welke objecten in de kerncollectie van Muzee moeten blijven en welke we kunnen herbestemmen of inzetten als gebruikscollectie voor de Scheveningse gemeenschap. De deelcollecties kleding, klederdracht en scheepsmodellen zijn bekeken en gewaardeerd. Er is een start gemaakt met het inventariseren en waarderen van de collectie vlaggen en er is met vrijwilligers naar de objecten op de binnenplaats van Muzee gekeken.
De bevindingen die zijn gedaan aan de hand van de audit van de Museumregistratie, het participatief waarderen, en het verzamelen van nieuwe verhalen en Schevenings erfgoed hebben ertoe geleid dat eind 2022 de focus voor het op orde krijgen van de collectie is komen te liggen op het verbeteren van de omstandigheden waarop deze wordt bewaard. De grootste twee depots, het Algemeen depot en Kledingdepot, zijn opnieuw geordend en de standplaatsregistratie van alle objecten in de depots is bijgewerkt. Nu moet de basisregistratie nog worden geoptimaliseerd door de gegevens in het collectieregistratiesysteem op te schonen en aan te vullen. Uiteindelijk is deze basisregistratie van belang om het laatste deel van de collectie te kunnen herwaarderen om de kerncollectie te definiëren. Er kan dan gestart worden met het verbeteren van de depots.
Scheveningse en Surinaamse verhalen uit de visserij
Muzee is een plek waar verhalen tot leven komen: dat bleek maar weer tijdens de
bijeenkomst waarin verbinding werd gemaakt tussen Scheveningse vissermannen en een divers gezelschap van Surinaamse origine, waaronder Frank Kanhai van het Nationaal Archief en Kavita Parbhudayal, wethouder van zorg, jeugd en volksgezondheid. Bezoeker Mehdia Sealeti vertelt over een mooie dag, gevuld met mooie visserman-verhalen.
Mede-organisator Mehdia Saeleti
“Het doel van deze bijeenkomst was om, samen met mevrouw Parbhudayal, verschillende culturen en generaties met elkaar in verbinding te brengen, door met Scheveningse beroepsvissers verhalen te delen over de visserij en het leven in Scheveningen toen en nu. We wandelden samen langs de Muzee Vissersroute, en daarna luisterden we naar het verhaal van de wethouder over haar ervaring met vissen en met name de ‘Kwie Kwie’ (een populaire en lekkere vis uit Suriname). Uiteraard had beroepsvisser Gerard Breugem nog een Kwie Kwie staan, en zo kwam het verhaal nog meer tot leven. De vader (leraar) van mevrouw Parbhudayal sprak vol passie over hoe het vissen een gezamenlijke familie-uitstap was, eigenlijk uit noodzaak. Een sportvisser uit het publiek vulde aan dat het in Suriname niet ongewoon was dat je als gezin ging vissen in zoet water en de vangst gedeeld werd.”
Cultuurankers aan Zee
In mei 2022 vond de eerste editie van het festival Cultuurankers aan Zee plaats, een samenwerking met het cultuuranker van stadsdeel Loosduinen/Nieuw-Waldeck. Duindorp werd bewust gekozen als Scheveningse startplek en bewoners en cultuuraanbieders vanuit de wijk werden betrokken bij de programmering en uitvoer van het festival. Stadsdeel Scheveningen droeg hier financieel aan bij vanuit het Actieplan Duindorp.
Organisator Annemarie de Bruijn: “Cultuurankers aan Zee is het meest uitgestrekte festival dat ik ooit mede heb mogen organiseren. Met een kustlijn vol kunstschilders, strandtenten vol muziek en de duinpaden gevuld met straattheater en andere verrassingen was het een onvergetelijke dag. Van amateur tot professional, er was ruimte voor iedereen. Een evenement dat inspireert en vraagt om verder te groeien, qua idee, deelnemers en programma.”
Scheveningse klederdracht geportretteerd
In september 2022 lanceerde de gerenommeerde fotograaf Jimmy Nelson op het Museumplein zijn nieuwe boek ‘Between the Sea and the Sky’. Speciaal voor dit feestelijke moment waren er zo’n 600 mensen in Nederlandse klederdracht bij elkaar gekomen. PostNL besloot naar aanleiding van de foto’s in het boek postzegels te maken. Daar is Rietje Pronk, vrijwilligster bij Muzee, er één van. Volgend jaar besteden we aandacht aan dit project.
De Vrienden van Muzee waren samen met conservator Justa van den Bulk aanwezig in de Scheveningse dracht. De Vrienden zijn prachtig vereeuwigd in het lijvige boek. Nelson is bekend om zijn foto’s van inheemse volkeren over de hele wereld. In de coronaperiode was Nelson genoodzaakt om zijn onderwerp dichterbij huis te zoeken en zo kwam hij bij de twintig gemeenschappen in Nederlandse streek- en klederdracht.
Educatie in beeld
Educatie is voor Muzee een kerntaak en integraal onderdeel van de organisatie. Naast het behoud en presenteren van haar collectie, draagt Muzee zowel materieel als immaterieel erfgoed over aan nieuwe generaties Scheveningers. Met educatie zetten we ons in om een groter publiek te bereiken en te betrekken bij het behoud en overdragen van het cultureel erfgoed van Scheveningen.
Muzee beschikt over een vast educatief programma met zeven museumlessen over zowel de cultuurhistorische als de zeebiologische collectie. Doel van de cultuurhistorische lessen is de leerlingen een groter historisch besef te laten ontwikkelen. Doel van de zeebiologische lessen is de leerlingen kennis te laten maken met de eigen leefomgeving en de milieuaspecten die hiermee samenhangen. Er worden lessen aangeboden via Cultuurmenu, via CultuurSchakel en aan overige geïnteresseerde scholen. De museumlessen zijn ook toegankelijk voor scholen van het Speciaal Onderwijs en het Speciaal Basis Onderwijs.
Sinds dit jaar hebben we er 2 nieuwe museumdocenten bij, namelijk Fenneke Weltevrede en Wendy Veldhuyzen. Museumdocent Hendrikje Claassen is naast museumdocent ook projectleider geworden van de Scheveningse Innovatieweek, het project Onderzoek & Ontwerp en heeft zich ontfermd over de ZEEKIDS Kinderraad.
Museumlessen
Cultuurschakel
De museumlessen die aansluiten bij de doorlopende leerlijn ‘COH Cultuuronderwijs op zijn Haags’ staan vermeld in het magazine VONK. De basisscholen uit Den Haag maken daaruit hun keuze. Binnen Cultuurschakel bieden we 5 verschillende lessen aan die allemaal ongeveer evenveel werden geboekt. We hebben dit jaar ongeveer 900 leerlingen via Cultuurschakel mogen ontvangen.
Cultuurmenu
Het Cultuurmenu is een initiatief van Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea. De museumlessen van de deelnemende erfgoedinstellingen zijn speciaal voor het Cultuurmenu ontwikkeld en passen binnen de doorlopende leerlijn ‘Cultureel Erfgoed’. Elke groep van een deelnemende basisschool bezoekt een andere erfgoedinstelling die ieder het lesprogramma onderling afstemmen. De les ‘Kijk een Schelp’ was net als voorgaande jaren de populairste les en werd het meest geboekt. We hebben dit jaar ongeveer 2000 leerlingen via Cultuurmenu mogen ontvangen.
Losse lessen
Ook is het voor scholen of andere gezelschappen mogelijk om via Muzee een les aan te vragen, samen te stellen en in te plannen. Dit werd in 2022 vier keer gedaan.
Educatieve projecten
Scheveningse Innovatieweek
In de week van 26 tot en met 30 september 2022 vond de eerste editie plaats van de Scheveningse Innovatieweek, feestelijk geopend door wethouder Anne Mulder. Leerlingen van zeven Scheveningse basisscholen maakten in een interactief programma kennis met nieuwe innovaties uit het kustgebied en oude ambachten. Hierdoor wordt de kennis over het Scheveningen van vroeger – zoals het garnalen pellen en het netten boeten – doorgegeven aan de nieuwe generatie.
Ook hebben 600 leerlingen kennis kunnen maken met de mogelijke beroepen van de toekomst, waaronder het telen en oogsten van zeewier, en mariene en windenergie. De workshops werden begeleid door de museumdocenten en stagiaires van Maris Techniek aan Zee.
Charlotte Huygens, Rotary Club Scheveningen:
“De Innovatieweek in Muzee Scheveningen was in alle opzichten een succes. Rotary Club Scheveningen wilde in zijn lustrumjaar een vernieuwend en verbindend project ondersteunen waar Scheveningen langjarig van zou kunnen profiteren. De Innovatieweek sloeg vele vliegen in één klap en verenigde jong en oud, traditioneel ambacht en de technologie van de toekomst, onderwijs, bedrijfsleven en strategische beleidsmakers. De nieuwe samenwerkingsverbanden die het project al direct opleverde, versterken bovendien de centrale positie van Muzee voor Scheveningen. Onze club ziet alweer uit naar de volgende Innovatieweek!”
Karels Kinder Koffer met Circaso circus workshops
Van 22 mei tot en met 6 november was bij Muzee de tentoonstelling Karels Koffer te zien, van Karel de Rooij. Naar aanleiding van deze tentoonstelling heeft Muzee in samenwerking met Circaso, de circuswerkplaats van Den Haag, Karels Kinder Koffer
ontwikkeld. Karels Kinder Koffer was een koffer die je bij de balie kon ophalen en waar je zelfstandig mee aan de slag kon gaan om je eigen magische circus te maken. Kinderen gingen aan de slag met allerlei verschillende circusattributen: van jongleerballen tot diabolo’s. Door de bijgevoegde QR-code te scannen werden de kinderen voorzien van instructievideo’s en muziek.
Het internationale kunstfestival De Betovering stond ook in het teken van Karels Kinder Koffer. Kinderen konden in de zomervakantie deelnemen aan één van de 4 circusworkshops die gegeven werden door Circaso. Dit festival werd bij Muzee feestelijk geopend met een hoelahoep-workshop van Hoolaskoola.
KINDERRAAD
In 2021 zijn we begonnen met de ZEEKIDS Kinderraad. 10 jongens en meisjes uit groep 5 t/m 8 kwamen herhaaldelijk bij elkaar tijdens actieve ‘Denk en Doe-middagen’ waarbij zij hun steentje bij droegen aan de verbetering van het kunst- en cultuuraanbod binnen Muzee en het Stadsdeel Scheveningen. De ZEEKIDS Kinderraad is voor Muzee een waardevol adviesorgaan, maar voor de kinderen ook een manier om ervaring op te doen met samenwerken, je stem te laten horen en om andere leeftijdsgenoten uit het stadsdeel te leren kennen.
In juni 2022 kwamen we voor de laatste keer samen om deze editie feestelijk af te sluiten. Tijdens deze bijeenkomst hebben ze de tentoonstelling Karels Koffer mogen bekijken, een ontwerp gemaakt om Muzee om te toveren tot een echt circus en waren ze degenen die Karels Kinder Koffer voor het eerst gingen uittesten. We eindigden met het uitreiken van de ZEEKIDS diploma’s. Volgend jaar gaan we aan de slag met een nieuwe groep kinderen.
Collectielab
Educatie bij Muzee richt zich ook op volwassenen door hen een programma aan te bieden waarin zij meer verbinding kunnen krijgen met Muzee en haar collectie. In het lab wordt de collectie van Muzee onder het oog van de bezoeker gewaardeerd. Zo leren zij niet alleen de collectie kennen, maar raken zij ook bekend met de uitdagingen en afwegingen die ten grondslag liggen aan het opbouwen en behouden van een collectie met cultureel erfgoed.
Breiworkshops
In de kerstvakantie waren er bij Muzee familie-breiworkshops, waar ouders en kinderen leerden hoe Scheveningse vrouwen vroeger truien breiden, die vissermannen droegen op zee. Vervolgens gingen ze onder het genot van een drankje aan de slag met het maken van bijvoorbeeld een sjaal of een muts. Kinderen konden hun grote broer, zus, mama, papa, opa of oma meenemen om vervolgens samen aan de slag te gaan met haken of breien. Na afloop kregen ze de naalden en wol mee naar huis, zodat ze hun eigen werk af konden maken. Deze workshops waren een succes en kinderen kwamen zelfs later terug om te vertellen dat ze hun project hadden afgemaakt.
Onderzoek & Ontwerp project 2022-2023
Voor het project Onderzoek & Ontwerp (O&O) zocht het Maris College Belgisch Park contact met Muzee op om te kijken of de leerlingen een opdracht bij ons in huis konden uitvoeren. In vijf bijeenkomsten kregen groep 8-leerlingen inzicht in wat ze te wachten staat als ze kiezen voor het vak O&O bij het Technasium op het Maris College Belgisch Park. Leerlingen van verschillende basisscholen kwamen naar het museum voor de kickoff van het project.
Deze kick-off bestond uit een rondleiding en een schetsontwerp-opdracht over hoe we over 100 jaar leven op zee. Het uitgangspunt was innovatie en duurzaamheid (mariene en windenergie en zeewierboerderijen). Een week later werkten ze hun ideeën op het Maris College Belgisch Park verder uit. De week daarop presenteerden ze de resultaten aan hun ouders en de begeleiders in het Technasium, waar ook Muzee bij aanwezig was.
Achter de schermen
Team Muzee
Tamara Peers Directeur
Justa van den Bulk Conservator Cultuurhistorische Collectie
Coen van Ginneken Medewerker Collectiebeheer (tot 1 september 2022)
Antoinette Schoehuizen Collectieregistator (vanaf 1 september 2022)
Merel de Vries Projectleider Cultuurparticipatie
Chok Man Ip Marketing & Communicatie
Sarah van Soldt Coördinator programma en productie/ Vrijwilligerscoördinator
Sientje van ’t Veer Coördinator Educatie
Hendrikje Claassen Projectleider Scheveningse Innovatie Week
Jelle Zeeuw Medewerker externe dienstverlening (tot 1 juli 2022)
Hanneke Melsen Floormanager (vanaf 1 juni 2022)
Cathy van de Zwan Administratief medewerkster en receptionist
Kenneth Badri Huismeester
Nieuwe floormanager
Vanaf 1 juni is een floormanager aangenomen om de processen op de werkvloer te verbeteren. De taken van deze medewerker bestaan uit het begeleiden van de studenten (kassamedewerkers en oproepkrachten horeca en productie) en vrijwilligers (publieksbegeleiders, rondleiders en cateringmedewerkers) en de afstemming met facilitaire zaken. Daarnaast ondersteunt zij de directie bij (financieel) administratieve taken.
Vrijwilligers
Muzee Scheveningen kent verschillende vrijwilligersgroepen die met regelmaat in Muzee te vinden zijn. We koesteren de huidige vrijwilligers en nemen ze op verschillende contactmomenten in het jaar, mee in de transities waar Muzee zich nu in bevindt.
Extra activiteiten
Naast de tweewekelijks nieuwsflits, het wekelijks persoonlijk contact en de communicatie in de groepsapps heeft de Vrijwilligerscoördinator samen met Team Muzee op verschillende momenten en manieren extra activiteiten voor de vrijwilligers georganiseerd, zoals een informatiebijeenkomst voorafgaand aan elke nieuwe expositie.
Team Groen
Team Groen verzorgt de planten en bomen in de tuinen en buitenplaats van Muzee en komt hiervoor 1x per maand op zaterdag bij elkaar. Afhankelijk van het seizoen wordt de
groenvoorziening door dit team bijgehouden. In het voorjaar heeft Team Groen nieuwe plantenbakken geplaatst en planten geplant op de binnenplaats en in de voortuin van Muzee.
Collectielab
Vrijwilligers hebben een jaar lang samen met de Scheveningse gemeenschap én experts van Muzee de collectie met een frisse blik bekeken tijdens het participatief herwaarderen op zaal.
We zijn gestart met het werven van buurtbewoners als nieuwe vrijwilligers. Deze vaak jongere vrijwilligers vinden het interessant om vanuit een gevoel van betrokkenheid bij hun buurt een steentje bij te dragen aan het museum.
Vrijwilliger en buurman Rob Jansen: “De verzamelde objecten onder de overkapping van de buitenplaats hebben een verhaal over Scheveningen te vertellen. In een aantal zaterdagochtenden hebben we met de curator en een aantal vissermannen de objecten gedocumenteerd, maar ook de verhalen gehoord. Na die verhalen kijk je toch weer anders naar die haring met uitjes, als je beseft wat er in vroeger dagen allemaal bij kwam kijken om die achterover te kunnen slaan.”
Rondleidingen
De rondleiders hebben wekelijks op woensdag en zaterdag doorlopend rondleidingen gegeven over de visserij en het vroegere leven op Scheveningen. Ook vonden er rondleidingen op aanvraag (tijdens verhuur bijeenkomsten) en dorpswandelingen op Scheveningen plaats.
Team Catering
Team Catering heeft dit jaar bij verschillende verhuurbijeenkomsten en activiteiten die door Muzee georganiseerd werden de cateringservice verzorgd, zoals het uitreiken van hapjes en drankjes. De publieksbegeleiders waren in de functie van gastvrouw veelal het eerste aanspreekpunt voor de bezoekers van het museum.
Redactiecommissie Historische Reeks
De redactiecommissie Historische Reeks bestaat uit Paul de Kievit, Maarten van Doorn, Kees Stal, Danny Verbaan, Henk Grootveld, Henk den Heijer en Justa van den Bulk. Zij hebben Sjors Stuurman begeleid bij het schrijven van het boek ‘Vrouwen op Scheveningen – Van nettenboetster tot redersweduwe’. Het boek is op 8 maart 2023 (Internationale Vrouwendag) in samenwerking met Walburg Pers gelanceerd.
Nieuwe vrijwilligers
Dit jaar hebben we met name nieuwe vrijwilligers geworven via de huidige vrijwilligers, vacatures op de website van Muzee en spontane ontmoetingen in het museum, zoals Ellen Bijl met wie we al tekenend in gesprek kwamen in het café:
‘’Toen ik uit Nederlands-Indië naar Nederland kwam, was mijn eerste woonplaats Scheveningen. Hier heb ik mijn kleuterjaren doorgebracht, allemaal vlakbij Muzee. Daarna verhuisde ik naar Den Haag. Na mijn middelbareschooltijd ging ik naar de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag en volgde daar de opleiding Akte NIX, een lerarenopleiding (meer gericht op mode). Ik heb altijd een grote belangstelling voor kleding/klederdrachten gehad. De laatste (vooral gepensioneerde) jaren houd ik mij bezig met tekenen en schilderen.’’ Ellen Bijl is sinds juni publieksbegeleider bij Muzee Scheveningen.
Enkele hoogtepunten van de activiteiten door en voor de vrijwilligers chronologisch door het jaar heen:
JANUARI: Muzee was tot en met 25 januari gesloten in verband met de coronamaatregelen.
FEBRUARI: in aanwezigheid van wethouder en 1e locoburgemeester Kavita Parbhudayal en in het teken van de expositie Vissermannen ontmoetten de Scheveningse vissers/ rondleiders van Muzee collega-vissers uit Suriname. Er ontstond een mooie uitwisseling in verhalen.
MAART: informatiebijeenkomst over de toekomstplannen van Muzee.
APRIL: vrijwilligers van Muzee hebben het museumschip de SCH 236 bezocht, waar ze een rondleiding en informatie over het vrijwilligerswerk op het schip kregen. Op 27 april vond de jaarlijkse Koningsborrel plaats, was er een lezing van Danny Verbaan en kregen drie rondleiders de scheepsbel uitgereikt omdat ze 75 werden.
MEI: Informatiebijeenkomst in het teken van de nieuwe expositie: Karels Koffer - Magie in Muzee.
JUNI: op 18 juni was het Vlaggetjesdag. Stichting Donateurs van Muzee was aanwezig om nieuwe donateurs te werven. De Vrienden van Muzee presenteerden Scheveningse dracht in demonstraties tijdens het evenement. Op 25 juni werd de Scheveningse Dag georganiseerd door de Vrienden van Muzee. Dit is een jaarlijkse reünie voor Scheveningers uit heel Nederland met o.a. demo’s van oude ambachten, markt met Scheveningse vis en artikelen en optredens.
JULI: collectiebeheerder Coen herwaardeert de buitencollectie samen met vrijwilligers uit de buurt.
AUGUSTUS: cursus Art Handling.
SEPTEMBER: Open Monumentendag, rondleiders geven rondleidingen door het museumgebouw als monumentaal pand.
OKTOBER: BBQ op de Muzee binnenplaats – Team Groen.
NOVEMBER: tijdens een aantal ochtenden vertelden vissermannen – samen met oudste rondleider Arie Spaans – hun verhalen aan de publieksbegeleiders. Daarnaast organiseerde Muzee een bijeenkomst over veiligheid in het museum. Na afloop ontvingen de vrijwilligers instructies hierover op papier.
DECEMBER: op 17 december organiseerden de Vrienden van Muzee Kerstland, hét jaarlijks terugkerende kerstevenement voor de Scheveningers. Muzee organiseerde ook een kerstbijeenkomst voor alle vrijwilligers, naast gezellig samenzijn met een hapje, drankje en muziek, ontvingen alle vrijwilligers een kerstpresentje.
Marketing en communicatie
Omdat Muzee een zeer beperkt budget heeft voor marketing en communicatie, is ingezet op ‘free publicity’. Daarbij gebruiken we onze website, social media en nieuwsbrieven, maar ook de gratis aandacht in (lokale) kranten en bijvoorbeeld Omroep West. Het is ons gelukt om dit jaar weer meer mensen te bereiken.
Website
Het jaar 2022 bracht 24.577 bezoekers op de website met 87.800 paginaweergaven. In 2021 waren dat 19.321 bezoekers en 125.217 paginaweergaven. Het bezoekersaantal op de website is ten opzichte van vorig jaar met 27,2% gestegen. De duur van een websitebezoek in 2022 is gemiddeld 1:02 minuten, vorig jaar was dit 1:08 minuten. Ruim 57% van de bezoekers bezoekt de website met een smartphone, 37,1% met een desktopcomputer en 5,82% met een tablet. Het verkeer op de website is voornamelijk afkomstig uit zoekmachine Google (organisch) met 52,9%, 28% direct verkeer, 7,6% via social media, 6,3% via doorverwijzing, 2,8% via Google-advertenties, 2,2% via e-mailmarketing.
Nieuwsbrieven
In 2022 zijn er 23 nieuwsbrieven verstuurd, waarvan 7 externe nieuwsbrieven, 2 donateursnieuwsbrieven en 14 interne nieuwsbrieven. Er zijn 3210 abonnees voor de externe nieuwsbrief, 817 abonnees voor de donateursnieuwsbrief en 144 abonnees voor de interne nieuwsbrief. Het aantal abonnees op onze maandelijkse externe nieuwsbrief steeg met 44,4%, tot 3210 abonnees. In 2022 zijn de nieuwsbrieven succesvol geopend door 11.461 ontvangers. Er zijn in totaal 893 link-kliks geweest naar de website van Muzee.
Social media
Onze social mediakanalen lieten een stijging zien. Eind 2022 behaalde de Facebookpagina 2325 likes, ten opzichte van 2021 is dat een stijging van 10,4%.
Op Instagram sloten we het jaar af met 1743 volgers, ten opzichte van 2021 is dat een stijging van 23%. Het kanaal dat relatief het hardst groeit, is de LinkedIn-pagina. Het aantal volgers steeg tot 155, en vergeleken met 2021 is dat een stijging van 40%. Twitter is geëindigd met 1612 volgers, een stijging van 1,4%.
Regionale en landelijke media-aandacht
In 2022 werd op regionaal niveau via de radio meerdere malen aandacht gegenereerd voor de tentoonstelling ‘Vissermannen (On Tour)’, de randprogrammering ‘Rendez-Vous met Karel de Rooij’ en het educatieprogramma ‘de Scheveningse Innovatieweek’.
Dit in samenwerking met Den Haag FM, Omroep West en NPO Radio 1. Landelijk kwam het museum in het nieuws met het zondagochtendprogramma van Karel de Rooij en het fotografieproject met kinderen in Duindorp. Het werd meerdere malen benoemd in nieuwsartikelen zowel on- als offline via de Telegraaf en het AD.
Aanvullend werden bezoekers op de hoogte gebracht via app-groepen, door ambassadeurs uit verschillende gemeenschappen uit te nodigen en door het persoonlijk contact binnen de wijken. Op wijk- en stadsniveau werden vertegenwoordigers van verschillende doelgroepen gevraagd mee te communiceren.
Human Resources
Het personeelstekort in de cultuursector treft ook Muzee. Het is een steeds grotere uitdaging om geschikt personeel te vinden. Hierdoor zien we ons genoodzaakt relatief veel zpp’ers in te zetten. Dit heeft als voordeel dat we per project heldere afspraken kunnen maken over te behalen resultaten. Aan de andere kant is het fijn voor de continuïteit en stabiliteit van de organisatie om een stevig fundament te hebben met een vaste basis van goed functionerende werknemers. In het kader daarvan hebben we het afgelopen jaar twee nieuwe werknemers aangenomen waarvan er één de dagelijkse processen op de werkvloer en de verhuur op zich neemt en de ander bezig is met het beheer en onderhoud van het gebouw.
Verhuur
De ruimtes in Muzee werden verhuurd voor zakelijke bijeenkomsten, Welzijnsgroepsbezoeken, ledenvergaderingen, borrels, jubilea, rondleidingen, familiefeesten, trainingen, griepprikposten, een huwelijk en condoleance.
Met de covidperiode achter ons, trok de verhuur langzamerhand weer aan. Oude bekenden wisten ons weer te vinden en door de nieuwe programmering zoals de tentoonstelling ‘WEED’, kwamen ook nieuwe partijen naar Muzee. VVE’s meldden zich weer aan en algemene ledenvergaderingen gingen weer door. Ook verenigingen kwamen weer bij elkaar en cursussen werden voor de zomer weer volop gegeven. Er hebben een paar grote feestelijke bijeenkomsten plaatsgevonden, zoals een huwelijk en het feest van Rotary Scheveningen. Vooral in het tweede kwartaal was ons terras in trek voor recepties en familiefeesten.
De zomer was rustig wat betreft de verhuur, maar door de culturele evenementen hebben we niet stilgezeten. In het vierde kwartaal hebben we een aantal mooie evenementen gehad, onder andere voor Stichting Welzijn Scheveningen, een Scholengemeenschap en KPN. Daarnaast hebben er een paar leuke grote bijeenkomsten plaatsgevonden voor families.
In onderstaand overzicht staat het aantal verhuren per kwartaal over 2022.
Samenwerkingspartners
Ook in 2022 heeft Muzee met partners samengewerkt en/of contact onderhouden. Hieronder staat een lijst van de samenwerkingspartners en lichten we er een aantal uit.
Samenwerkingspartners 2022
Art & Jazz, KopS, Huis van Gedichten, Residentie Orkest, Haags Theaterhuis, Cat Smits Company, Popronde, Danny Verbaan, De Dutch Don’t Dance Division, Glodi Mbwete, Minder Grijs Meer Groen, Imkerij Duindorp, Hummingbird music, Kwekers in de Kunst, Cycle and the City, Festival Classique, Circasso, Nationale Herdenking 15 augustus, Karel de Rooij, Primera Scheveningen, Stichting Appeltaartconcert, Piet Verkleij, Open Monumentendag, Kijklab, City Pier Night Walk, Ons Eten Den Haag, Welzijn Scheveningen, Festival De Betovering, Vishandel De Lange, Arie Spaans, International Centre The Hague, Vegane Glorie, The Hague Marketing & Partners, Rob Hessel, Martine Geijsels, Oceanside Beekeeping, Mariott The Hague hotel, Paagman, Vrienden van Muzee Scheveningen, DMEC Dutch Marine Energy Centre, The Seaweed Company en Techniek aan Zee van het Maris College, de Vuurtoren, het Volle Leven, de Meerpaal, de Tweemaster, de Oranjeschool, de Vrije Ruimte en de Willem de Zwijgerschool.
De Haagse Cultuurankers
Muzee is sinds 2013 het Cultuuranker voor stadsdeel Scheveningen. Het Directieoverleg Cultuurankers is een zeswekelijks overleg van de directeuren van de acht cultuurankers. De Cultuurankers werken nauw met elkaar samen. Zo ontwikkelen we gezamenlijke activiteiten en delen we ervaringen met elkaar.
Vraaggericht werken met buurtprogrammeurs
Muzee werkt samen met professionals en amateurs uit de wijk voor het opzetten van een wijkgericht inclusief programma: van meedenken tot meedoen, voor ieder wat wils. Deze methodiek waarbij we samen met deze buurtbewoners kijken naar wat er leeft op Scheveningen en hoe we lokaal kunst en cultuur dichtbij kunnen brengen, start met koffiemomenten in Muzee.
De volgende buurtprogrammeurs hebben in 2022 bijgedragen aan het programma van Muzee: jazzmuzikant Michael Varekamp, programmeur Lucy Zuiderwijk, kleinkunstenaar
Karel de Rooij, schrijver Yvonne Keuls, de toneelgezelschappen Het Portret Spreekt en Het Schevenings Toneel, de kunstenaarscollectieven Art & Jazz, Kunstenaars op Scheveningen (KopS) en ook de professionele actrices Cat Smits en Patsy Kroonenberg.
Beknopt jaaroverzicht
PROGRAMMERING
Concerten
Concerten/cabaret/talkshows
Michael Varekamp
Rendez-vous met Karel de Rooij & bijzondere vrienden
Yvonne Keuls
Appeltaartconcerten
Meespeelvoorstelling O Sole Miaaauw!
3+ door Residentie Orkest
Querencia
Workshops
Workshop Creatief Schrijven 8-12 jaar
door Huis van Gedichten
Workshop breien
Workshop Circasso
Workshop creatief schrijven 8-12 jaar
door Huis van Gedichten:
Workshop Theater 4+ door Haags Theaterhuis
Workshop Batik
Escape Room
Festivals
Krokus Kabaal 2022
Uit Festival
Open Monumentendag
City Pier Night Walk
Stadmakersfestival
Festival Classique
A Magical Night Out
Scheveningse Innovatieweek
Festival De Betovering
Popronde
Haagse Vrouwendagen – Patsy’s Podcast
Cultuurankers aan Zee
Filmavond studenten Universiteit Leiden
Toneel/dans/lezingen
De woordenwisseling met Sjaak Kroes
Lezing Martin Hendriksma
Lezing Danny Verbaan
Dutch Don’t Dance Division
Niets Te Verliezen
Eenzaam maar niet alleen
Het Portret Spreekt
Veterstrikconcert 4+ door De Grote Haay:
VariéTique Konijn 4+ door Theater Tique:
• Onder de grond
• Wie walvis
• Zeemeerman
Bestuur en Governance Code Cultuur
Muzee onderschrijft de Governance Code Cultuur (hierna: Code) en is scherp op de juiste toepassing van deze code. Er is een actief bestuur dat samen met de directeur zorgt voor vertaling van de code naar de organisatie. Muzee heeft haar statuten recent, in 2021, aangepast en heeft de Code daarin verankerd. In de statuten is ook vastgelegd dat de ethische code voor musea wordt onderschreven.
De Code kent acht principes, onderverdeeld in vier thema’s, en kent meerdere aanbevelingen per principe. Muzee past de principes van de Governance Code Cultuur toe. Hieronder wordt toegelicht hoe Muzee aan de hand van de vier thema’s de principes toepast. Muzee is actief bezig om de aanbevelingen op te volgen, bij afwijking van aanbevelingen motiveert Muzee haar keuze.
#1 Waarde scheppen voor en in de samenleving
Muzee realiseert haar maatschappelijke doelstelling door culturele waarde te creëren, over te dragen en/of te bewaren. Muzee geeft het Scheveningse erfgoed door aan toekomstige generaties. Daartoe bewaart en verzamelt Muzee verhalen, tradities en objecten over Scheveningen en het leven bij, met en op de zee. Actuele ontwikkelingen op Scheveningen vormen een grote inspiratiebron voor de programmering van Muzee. Zowel het verleden (erfgoed), heden (kunst) als de toekomst (maatschappelijke relevantie) komen aan bod. Met tentoonstellingen maakt Muzee de geschiedenis en het verleden relevant voor nu en de toekomst. Binnen de programmalijn Toekomst aan de
Noordzee bekijken en onderzoeken we wat de historische ambachten ons kunnen leren voor de innovaties en ambachten van de toekomst.
Muzee kent meerdere interne en externe belanghebbenden. De gemeente Den Haag is een prominente belanghebbende, als grootste subsidieverstrekker en eigenaar van het pand. De directeur voert (met een vertegenwoordiging vanuit het bestuur) periodiek overleg met (de vertegenwoordigers van) de gemeente Den Haag. Muzee is lid van het Overleg Musea Den Haag en de directeur neemt deel aan de vergadering van het directieoverleg van de Haagse Cultuurankers.
De gelieerde organisaties Stichting Donateurs Muzee Scheveningen, Stichting Vrienden van Muzee en de Historische Genealogische Vereniging Scheveningen spreken wij tijdens jaarlijkse periodieke overleggen en informeel in de wandelgangen. Met het bestuur van de Stichting Donateurs Muzee Scheveningen hebben wij gedurende het jaar op relevante momenten overleg gevoerd. De donateurs, die aangesloten zijn bij de Stichting Donateurs Muzee Scheveningen, ontvangen via de nieuwsbrief informatie over de ontwikkelingen (in 2022 zijn er 3 nieuwsbrieven verstuurd). Met het bestuur van De Vrienden en de Genealogische Vereniging zijn er gedurende het jaar overleggen.
De vrijwilligers worden gedurende het jaar tijdens bijeenkomsten en via de nieuwsbrief geïnformeerd. Vrijwilligers ontvangen een uitnodiging bij de opening van tentoonstellingen, en gedurende het jaar worden er vrijwilligersbijeenkomsten georganiseerd, waaronder de kerst- en de Koningsborrel. Afgelopen jaar is er een bijeenkomst geweest voor alle vrijwilligers over de ontwikkelingen bij Muzee. Daar is ook de haalbaarheidsstudie met plannen voor vernieuwing van het pand gepresenteerd.
#2 Integer en rolbewust handelen
Bestuursleden en directieleden zijn onafhankelijk en haar gelieerde organisaties en handelen integer. Zij zijn alert op en vermijden ongewenste belangenverstrengeling. Ze gaan op een bewuste, transparante en zorgvuldige wijze om met hun rol als bestuurslid, de onderlinge verdeling van taken en bijbehorende verantwoordelijkheden en bevoegdheden.
Er wordt open en transparant gecommuniceerd binnen het bestuur en tussen bestuur en directie om zo elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tegen te gaan. De voorzitter is in januari 2023 op eigen initiatief afgetreden, vanwege een nieuwe functie die hij vanuit zijn werk heeft aanvaard bij de Gemeente Den Haag, één van de belangrijkste belanghebbenden van Muzee.
Het bestuur betreurt maar ondersteunt dit besluit. Situaties van tegenstrijdige belangen hebben zich niet voorgedaan. Eenmaal per jaar wordt een actueel overzicht van nevenfuncties opgesteld en beoordeeld. Dit overzicht wordt gepubliceerd in het jaarverslag.
Muzee kent een bestuur-directie model, waarbij de bestuursleden onbezoldigd zijn en geen onkostenvergoeding ontvangen. De directeur ontvangt een salaris in lijn met de Gemeente CAO.
Bestuursleden worden benoemd voor een periode van vijf jaar en kunnen één keer worden herbenoemd. Het bestuur kent een jaarlijkse zelfevaluatie, waarin het bestuur reflecteert op het eigen functioneren en haar samenstelling.
De rollen en verantwoordelijkheden van de bestuursleden, en die van de governance structuur en het huidige bestuur-directie model, worden in de bestuursvergaderingen besproken. Bepaalde taken kunnen hierbij worden toegewezen aan bestuursleden. Bestuursleden voeren daardoor samen met de directeur bepaalde overleggen of bestuursleden voeren bepaalde taken uit, die op hun expertisegebied liggen.
Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan een klankbordrol voor de conservator en/of tentoonstellingen of gesprekspartner voor overleggen inzake de verbouwing.
De samenstelling van het bestuur is als volgt: Bestuur: (aankruisen) X Bestuur
Naam:
* C. H. Schaapman is per 01-01-2023 afgetreden.
** N. Vrolijk is per 25-04-2022 afgetreden.
*** N. Schiphorst is secretaris vanaf 25-04-2022.
Sinds 2006 is de zittingstermijn van bestuursleden bij Muzee vastgelegd op 2 x 5 jaar. Bij de herziening van de statuten in 2021 is gesproken over het aanpassen van de zittingstermijn naar 2 x 4 jaar, zoals de Governance Code Cultuur voorschrijft. Met verwijzing naar het principe ‘pas toe of leg uit’ is besloten de zittingstermijn te handhaven op 2 x 5 jaar met de volgende onderliggende motivatie. De subsidiecyclus van de gemeente Den Haag beslaat 4 jaar. Bij die 4-jaarlijkse subsidieaanvraag, waar telkens minimaal een half jaar werk mee is gemoeid, zijn diverse bestuursleden nauw betrokken. Bij een zittingstermijn van 2 x 5 jaar zitten er in het bestuur volgens deze cyclus minimaal twee bestuursleden die de aanvraagprocedure in hun zittingsperiode twee keer meemaken en dus de benodigde relevante ervaring daarmee hebben.
Nevenfuncties:
C. H. Schaapman
• Voorzitter raad van toezicht Stichting Ga Den Haag
• Vice voorzitter Stichting Alphen op één Lijn
• Voorzitter bestuur Stichting De Haven
• Voorzitter RvC Willemsoord Den Helder BV
• Voorzitter Stichting Erfgoed Den Helder
N. Vrolijk
• Bestuurslid Stichting Wonen Den Haag
• Voorzitter bestuur Stichting OndernemersPrijs Haaglanden
M.I. van Spronsen (beide functies tot september 2022)
• Penningmeester van het College van Kerkrentmeesters (en de Algemene Kerkenraad) van de Protestantse Gemeente Scheveningen
• Lid van de kerkenraad van de wijkgemeente Nieuwe Badkapel
M. A. de Jong
• Voorzitter De Frans Mortelmans Stichting
• Lid RVT Stichting tot Behoud van de Historische Buitenplaats Ockenburg
• Secretaris Stichting Symfonieorkest Carpe Diem
• Bestuurslid Elisabeth Goedvolk Stichting
• Bestuurslid Stichting Kamerbreed Klassiek (tot september 2022)
Financien
In het jaar 2022 is de draad weer opgepakt na de pandemieperikelen in de eerdere jaren. Net als bij andere musea bleven de bezoekersaantallen bij Muzee achter, in vergelijking met de situatie vóór COVID-19, met als gevolg beduidend lagere inkomsten uit de verkoop van (entree)tickets en winkelverkopen. De horeca en het verhuur van partijen herstelde zich beter, maar is ook nog niet op het niveau van vóór COVID-19. Muzee heeft de tegenvallende opbrengsten kunnen opvangen door op de kosten te letten. Dit betekent echter dat vertrekkende medewerkers niet direct zijn vervangen, waardoor de personeelsformatie niet nog niet op orde is om de prestaties te leveren die horen bij de beleidsplannen van Muzee.
Gedurende 2022 is Muzee gestart om de financiële functie verder te automatiseren en te versterken. Dit is een volgende stap in de professionalisering. De afwikkeling van de NOW en TVL steunmaatregelen heeft in 2022 tijd gevraagd van de administratieve functie. Ook in 2022 is wederom vooraf financiering verkregen van fondsen en derden om tentoonstellingen te kunnen opzetten. Daarnaast zijn er personeelskosten gemaakt om de collectieregistratie te professionaliseren, met name het Mondriaan Fonds heeft financieel bijgedragen om dit te kunnen realiseren. Muzee blijft streven naar een gezonde financieringsmix van subsidie, bijdrage van de donateurs en eigen gegenereerde inkomsten. Muzee sluit het jaar nagenoeg
budgetneutraal af, waarbij wordt benadrukt dat de personeelsformatie moet worden verstrekt om de opbrengsten weer op het peil te brengen van vóór COVID-19.
Muzee sluit het jaar af met een negatief resultaat van € 7.013, na de mutaties op de bestemmingsreserves wordt er uiteindelijk een positief resultaat van € 7.158 toegevoegd aan de algemene reserve.
Sinds 2006 is de zittingstermijn van bestuursleden bij Muzee vastgelegd op 2 x 5 jaar. Bij de herziening van de statuten in 2021 is gesproken over het aanpassen van de zittingstermijn naar 2 x 4 jaar, zoals de Governance Code Cultuur voorschrijft. Met verwijzing naar het principe ‘pas toe of leg uit’ is besloten de zittingstermijn te handhaven op 2 x 5 jaar met de volgende onderliggende motivatie. De subsidiecyclus van de gemeente Den Haag beslaat 4 jaar. Bij die 4-jaarlijkse subsidieaanvraag, waar telkens minimaal een half jaar werk mee is gemoeid, zijn diverse bestuursleden nauw betrokken. Bij een zittingstermijn van 2 x 5 jaar zitten er in het bestuur volgens deze cyclus minimaal drie bestuursleden die de aanvraagprocedure in hun zittingsperiode twee keer meemaken en dus de benodigde relevante ervaring daarmee hebben.
#3 Zorgvuldig besturen
De directie en het bestuur van Muzee zijn verantwoordelijk voor de algemene en dagelijkse leiding, het functioneren en de resultaten van de organisatie. Muzee wil een goede werkgever zijn en gaat zorgvuldig en verantwoord om met de mensen en de middelen van de organisatie. Muzee legt verantwoording af over de besteding van middelen aan de gemeente Den Haag en andere subsidieverstrekkers, indien van toepassing.
De directie en het bestuur zijn verantwoordelijk voor de naleving van wet- en regelgeving, het artistiek en zakelijk beleid en het beheersen van de risico’s die verbonden zijn aan de activiteiten van Muzee en haar medewerkers. Het bestuur voert hierin een op de organisatie van Muzee toegesneden beleid met bijzondere aandacht voor risicobeheersing en controle. In dit jaarverslag is een beschrijving opgenomen van de risicobeheersing en interne controle. Risico’s zijn beschreven maar ook de wijze waarop deze risico’s worden beheerst en de wijze waarop interne controle is georganiseerd. Muzee merkt op dat het proces van risicobeheersing een continu proces is, waar Muzee bewust mee bezig is, gegeven de mogelijkheden die er zijn binnen een kleine organisatie.
Risicobeheersing en controle
Als museaal cultuuranker kent Muzee verschillende risico’s. Bestuur en directie bespreken de voornaamste risico’s door het jaar heen. Muzee merkt op dat risico-inschatting een continu proces is en periodiek herbeoordeling vraagt. Afhankelijk van ontwikkelingen binnen en buiten Muzee verandert de kans dat een risico zich voordoet en de mogelijke impact van een risico gedurende het jaar. Muzee volgt voor haar risico-inschatting vier risico domeinen: strategische, operationele en financiële risico’s en risico’s van governance.
Strategische risico’s
Wat betreft strategische risico’s heeft Muzee te maken met risico’s vanuit de omgeving en risico’s omtrent haar reputatie.
Het huidige gebouw sluit qua faciliteiten niet meer aan bij de eisen van deze tijd. Met name met betrekking tot veranderd gebruik door Muzee en aangescherpte eisen aan duurzaamheid van het pand. Muzee moet continu keuzes maken.De ruimten die gebruikt worden voor museale, culturele en horecafunctie werken elkaar nu tegen in plaats van dat zij elkaar versterken omdat de huisvesting een efficient multifunctioneel gebruik niet ondersteunt. Muzee op acteert hierop door mogelijkheden te zoeken voor structurele aanpassingen en verbeteringen van het gebouw en haar inrichting.
Muzee ontwikkelt zich van een traditioneel erfgoedmuseum naar een museaal cultuuranker met aandacht voor Schevenings erfgoed en cultuur. Muzee ziet een risico dat het veranderende aanbod van collectiepresentatie, tentoonstellingen en voorstellingen niet altijd meer aansluit bij de wensen en verwachtingen van de gelieerde organisaties die al sinds lange tijd aan Muzee verbonden zijn. Dit brengt uitdagingen met zich mee. Muzee zoekt hierin naar een balans tussen en integratie van nieuwe én oude bezoekers, bewoners én toeristen, traditionele én nieuwe Scheveningers. Bestuur en directie ondersteunen dit transitie proces en werken verder aan een duurzame groei door te verbinden en structureren.
Operationele risico’s
De operationele risico’s voor Muzee betreffen de risico’s rond kwalitatief en kwantitatief personeel, de kwalitatieve inrichting van gestandaardiseerde processen (inclusief de geautomatiseerde omgeving) en de continuïteit daarvan.
De functies van directeur, conservator en andere relevante functies in de organisatie zijn betaalde functies. Voor het gehele personeel is een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering afgesloten. Hiermee is het financiële risico bij ziekte en arbeidsongeschiktheid beperkt en kunnen kosten voor vervanging worden gedragen.
Als klein museum is het niet haalbaar alle (personeels)functies (volledig) in huis te hebben. Muzee zoekt continu naar een goede mix tussen vaste contracten, zzp-contracten en het uitbesteden van werkzaamheden. Daarnaast worden vrijwilligers ingezet. Werkdruk is, mede door de beperkte formatie en de vele activiteiten, een continu punt van aandacht. Er is een personeelstekort binnen de culturele sector; veel zzp’ers maar ook vaste medewerkers jobhoppen en daardoor is het ingewikkeld om een stabiel team te formeren en daarin te investeren.
Het bewaren en beheren van de collectie is een kernproces van Muzee. De huidige huisvesting en depotmogelijkheden zijn daarbij ontoereikend en vragen om verbetering om aan de museale eisen te kunnen voldoen. Muzee weegt hierbij af welke delen van de collectie onder welke condities moeten worden bewaard en beheerd. Dit vraagt verbetering van de huisvesting en depotmogelijkheden, waarbij ook het tijdelijk extern onderbrengen van deelcollecties wordt beoordeeld.
De boekhouding is uitbesteed aan een professioneel administratiekantoor, die ook de salarisadministratie en belastingaangiften verzorgd.
Muzee professionaliseert verder door de organisatie van ticketsystemen, online collectieregistratie en financiële administratie verder te automatiseren. Dit brengt echter ook verdere ontwikkeling en het aantrekken van kennis en vaardigheden van personeelsleden met zich mee, wat in de huidige markt lastig is.
Financiële risico’s Financiële risico’s hebben betrekking op het beschikbaar hebben van liquide middelen, prijsontwikkelingen in de markt en financiële afhankelijkheden. Verder kan de wijze waarop de bedrijfsvoering en de financiële processen zijn opgezet en functioneren, risico’s met zich meebrengen.
Muzee is voor 50% van haar inkomsten afhankelijk van subsidie van de gemeente Den Haag. Als deze subsidie niet wordt ontvangen, is de continuïteit van Muzee direct in gevaar. Wij hebben dat ervaren in 2019. Vooralsnog is de subsidie toezegging gedaan tot en met 2024. Eind 2023 dient opnieuw een subsidie-aanvraag te worden gedaan voor de periode 2025-2029. Muzee zorgt voor 50% voor eigen inkomsten, waarbij Muzee afhankelijk is van verhuur van de zalen en de opbrengsten uit horeca.
Afgelopen jaar vroeg de afwikkeling van de NOW- en TVL-aanvragen de aandacht. Muzee heeft de NOW en TVL deels terugbetaald. Muzee had dat geld gereserveerd, waardoor de terugbetalingen in 2023 zijn verricht.
Muzee financiert haar tentoonstellingen vooraf vanuit subsidie en fondsen. Wanneer er geen toezeggingen is voor tentoonstellingen, wordt de productie van de tentoonstelling niet opgestart. Dit geldt ook voor investeringen in nieuwe systemen en inzet van tijdelijke medewerkers. Voor (verwachte) uitgaven die niet zijn opgenomen in de begroting wordt door de directie vooraf toestemming gevraagd aan het bestuur/penningmeester. Uitgaven worden pas gedaan na deze toestemming.
De bezoekersaantallen en de verminderde inkomsten blijven een aandachtspunt. Bezoekersaantallen zijn lager dan voor COVID-19. Dat komt doordat veel mensen na de COVID-19 periode niet terugkeerden. Het bereiken van nieuw publiek is daarom voor Muzee een aandachtspunt.
Governance risico’s
Het hebben van een éénhoofdige directie zonder managementteam is een risico voor een kleine organisatie als Muzee. Muzee beperkt dit risico door de aanwezigheid van het bestuur, dat in noodgevallen kan bijspringen. Door de beperkte omvang van de organisatie is het lastig om naast de bestaande primaire taken nieuwe procedures te implementeren en sturings- en verantwoordingsinformatie te optimaliseren.
Het bestuur handelt als goed werkgever: het schept de randvoorwaarden voor een goede en veilige werkomgeving, betrekt hierbij de interne belanghebbenden en biedt meer mogelijkheden voor opleiding en het volgen van cursussen.
Er is in 2022 nog geen risico-inventarisatie en -evaluatie uitgevoerd. Dit zal in het najaar van 2023 plaatsvinden. Het bestuur en de directie zijn actief bezig om de Code Diversiteit en Inclusie en de Fair Practice Code vorm te geven in de organisatie.
Code Diversiteit & Inclusie
Muzee werkt actief aan het verbeteren van haar handelen ten aanzien van diversiteit en inclusie. We streven naar een inclusief museum met oog voor actuele ontwikkelingen en maatschappelijke uitdagingen. Muzee laat zich op dit gebied bijstaan door twee externe adviseurs, Glodi Mbwete en Hester Huitema, die als klankbord fungeren om keuzes te maken en richting te geven aan de koers van Muzee.
In 2023 is er een introductie workshop ‘Diversiteit en Inclusie’ geweest voor bestuur, directie en medewerkers onder leiding van Siela Ardjosemito-Jethoe. Zij heeft zich als cultureel antropoloog en socioloog de afgelopen 20 jaar ingezet om diversiteit en inclusie verder te brengen in de cultuur-, onderwijs- en welzijnssector. Ze startte vanuit het welzijnswerk en switchte later naar het hoger onderwijs en de nationale en lokale overheid, met een focus op cultuur. Vanuit haar bedrijf ‘Connecting the Dots unlimited’ geeft ze training, coaching en advies en werkt ze als woordkunstenaar. Zij was de Diversity and Inclusion Officer van de Hogeschool der Kunsten in Den Haag en zij is per 1 juni 2022 Adjunct-directeur bij Avans Creative Innovation. Ook is ze lid van de raad van toezicht van het Mauritshuis en voorzitter bij Lloyds Company. Tijdens deze bijeenkomst is een tien-punten-lijst opgesteld die diversiteit en inclusie bevorderen. Het vormt daarmee een handvat voor verdere ontwikkeling en invulling in de organisatie van Muzee.
Fair Practice Code
Muzee sluit zoveel als mogelijk aan bij de CAO Gemeenten. Muzee heeft in de COVID-19periode werknemers doorbetaald, ook de werknemers die tijdelijk minder werkzaamheden hadden. Muzee streeft ernaar ook de gezelschappen die bij Muzee spelen ‘fair’ te betalen. In de COVID-19-periode hebben wij met artiesten afspraken gemaakt en zijn de meeste voorstellingen verplaatst. Ook zzp’ers ontvangen een contract en worden eerlijk betaald.
Waar wij als organisatie zelf op moeten blijven letten is de werkdruk. De grote ambities in een veranderende omgeving vragen flexibiliteit en veerkracht van de medewerkers. Dit blijft een aandachtspunt.
#4 Goed toezicht uitoefenen
Het bestuur van Muzee is verantwoordelijk voor zijn samenstelling en waarborgt daarbij deskundigheid, diversiteit en onafhankelijkheid. Wij streven een bestuurssamenstelling na, waarbij diverse expertises over de leden verdeeld zijn. De huidige bestuursleden hebben gezamenlijk expertise op het gebied van museale en financiële bedrijfsvoering, ondernemerschap, fondsenwerving, bouwkunde en communicatie. We zijn ons bewust dat we als organisatie een afspiegeling van de maatschappij én van de stad Den Haag dienen te zijn. Bij vervanging en gelijke geschiktheid geven we de voorkeur aan een kandidaat die de meerstemmigheid binnen ons bestuur versterkt. Wij hebben een goede balans tussen sekse, leeftijd en achtergrond, en qua diversiteit en inclusie is er ruimte voor verbetering.
Het bestuur heeft 5 keer vergaderd in 2022. In 2022 is er twee keer extra vergaderd in verband met de beoogde verbouwing en de gesprekken met de gemeente hierover.
Vooruitblik
Duurzaam Muzee: doorpakken!
In 2021-2022 heeft in opdracht van de gemeente een haalbaarheidsstudie plaatsgevonden naar de renovatie van het pand, waarin het pand niet alleen verduurzaamd wordt maar ook de functies van Muzee toekomstbestendig worden gemaakt.
De Centrale Vastgoed Organisatie heeft een verduurzamingsdoel voor al het gemeentelijke vastgoed. Dit jaar gaat deze CVO een deel van zijn verduurzamingsmaatregelen bij Muzee laten uitvoeren. De urgentie hiervoor is meer dan duidelijk: het gebouw is nu niet geïsoleerd en de energielasten zijn erg hoog voor een gezonde exploitatie. Bovendien zijn er landelijke afspraken gemaakt over milieunormeringen voor vastgoed. Deze verduurzamingsmaatregelen zijn een goede stap, en moeten zeker uitgevoerd worden. Ze zijn een onderdeel van het grotere geheel van de vernieuwingsopgave van Muzee. Dat er nog meer verbeteringen en verbouwingen aankomen is wel de wens (zoals verbeeld in de haalbaarheidsstudie van 2022), maar wanneer en hoe, daarover is nu nog niets duidelijk.
De plannen zoals die er nu liggen, hebben een minimale impact op de omgeving (we blijven binnen de schil van het pand) en een maximale output op de aantrekkelijkheid voor de buurt, voor Scheveningen en voor de stad Den Haag. De collectiepresentatie wordt geïntegreerd en de routing wordt verbeterd. Er komt meer ruimte voor publiek,
maar ook voor makers en verhuur voor partijen. Daarnaast brengen we na sluiting van het Appeltheater, het vertrek van het Zuiderstrandtheater en het stopzetten van (een deel van) de culturele activiteiten in de Lourdeskerk, een theater (cultureel podium) terug op Scheveningen.
Het is belangrijk dat de renovatie van het pand in één keer goed wordt aangepakt: zowel de functionaliteiten van het gebouw als de verduurzaming. Hierdoor hoeven de gemeente en Muzee niet onnodige kosten te maken. Een bij de plannen betrokken projectleider formuleert het belang van een gelijktijdige integrale aanpak zo: “Straks hebben we een warme muts op, maar staan we nog steeds in onze onderbroek”. Met een integrale aanpak kan Muzee weer door voor de komende jaren.
Bijlage
Jaarrekening 2022
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
Jaarrekening 2022
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
Jaarrekening 2022
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
Jaarrekening 2022
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
MUZEE SCHEVENINGEN, 'S-GRAVENHAGE
Algemene toelichting
De algemene grondslag voor de waardering van de activa en passiva, alsmede voor de bepaling van het resultaat, is de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Voor zover niet anders vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde. De jaarrekening is opgesteld conform de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 "Organisatie zonder winststreven" alsmede de richtlijnen verantwoording subsidies Gemeente Den Haag 2017. De onderlijnde nummers in de balans en staat van baten en lasten worden nader toegelicht in bijlage C en D.
Vergelijkende cijfers
De cijfers voor 2021 en begroting 2022 zijn, waar nodig, geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2022 mogelijk te maken.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva
Immateriële vaste activa
De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde. De aanschafwaarde wordt over de verwachte levensduur lineair afgeschreven (tegen 20%.)
Materiële vaste activa
De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde. De aanschafwaarde wordt over de verwachte levensduur lineair afgeschreven tegen (tegen 6,66% en 20%)
De ten behoeve van de (im)materiële vaste activa ontvangen bijdragen zijn opgenomen in een bestemmingsreserve. Deze bestemmingsreserve dient ter dekking van de jaarlijkse afschrijvingen.
Voorraden
De voorraden worden opgenomen tegen inkoopwaarde. Op de voorraadwaarde worden, indien noodzakelijk, voorzieningen voor incourantheid in mindering gebracht.
Vorderingen
De vorderingen zijn gewaardeerd op de nominale waarde, voor zover noodzakelijk onder aftrek van een voorziening voor het risico van oninbaarheid.
Liquide middelen
De liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking van de stichting.
Kortlopende schulden
De kortlopende schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Jaarrekening 2022
MUZEE SCHEVENINGEN, 'S-GRAVENHAGE
Pensioenen
De stichting heeft voor haar werknemers een pensioenregeling getroffen. Deze pensioenregeling is een uitkeringsovereenkomst en is ondergebracht bij een verzekeringsmaatschappij. Indien en voor zover er overrente beschikbaar is, zal deze jaarlijks op 1 januari volledig worden gebruikt voor de financiering van een toeslag op de pensioenaanspraken. Indien de beschikbare overrente ontoereikend blijkt, beslist de werkgever in hoeverre pensioenrechten en –aanspraken worden aangepast. Dit komt niet tot uitdrukking in een in de balans opgenomen voorziening.
Grondslagen voor de resultaatbepaling
Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en alle hiermee verbonden, aan het verslagjaar toe te rekenen lasten. De lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen.
Overschotten worden verantwoord in het jaar waarin de omzet is gerealiseerd. Tekorten worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn.
De overige baten en lasten worden toegerekend aan de verslagperiode waarop deze betrekking hebben.
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
Jaarrekening 2022
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
MUZEE SCHEVENINGEN, 'S-GRAVENHAGE
De bestemmingsreserve is gevormd uit ontvangen sponsorbijdragen ten behoeve van de investeringen in (im)materiële vaste activa en uit toevoegingen vanuit het resultaat zodat de bestemmingsreserve gelijk blijft aan de boekwaarde van de (im)materiële vaste activa. Deze methodiek is met instemming van de subsidiënt toegepast, welke dit schriftelijk heeft bevestigd middels een brief met kenmerk
ABBA/3035770/VS-1645 d.d. 26 november 2013.
De reserve dient ter dekking van de toekomstige afschrijvingen van de investeringen in (im)materiële vaste activa. De bestemmingsreserve kan uitsluitend voor dit doel worden aangewend.
3.2 Bestemmingsreserve aankopen- en investeringen € 38.100 (v.j. € 33.100)
De aankopen- en investeringsreserve is een bestemmingsreserve ten behoeve van aanschaffingen ter uitbreiding en conservering van de museale collectie en aanschaffingen ten behoeve van de museuminrichting.
Jaarrekening 2022
De bestemmingsreserve is gevormd uit ontvangen subsidies uit het herstelfonds van de Gemeente Den Haag. De beschikkingen zijn gedateerd op 10 september 2020 (ABBA/VL/31059) en op 18 december 2020 (ABBA/VL/33616). Voor het vormen van deze bestemmingsreserve is seperaat een verzoek gedaan op 13 november 2020 en dit is gehonoreerd op 18 november 2020 middels een brief met kenmerk ABBA/VL/31059. De beschikking voor 2021 is gedateerd op 29 november 2021 (20211001-42332). Voor het toevoegen aan de reserve is toestemming gevraagd op 25 april 2022. Voor de exploitatie 2022 is geen bedrag aangewend. De verwachting is dat deze reserve volledig wordt aangewend in 2023.
De bestemmingsreserve is gevormd uit ontvangen subsidie van de Gemeente Den Haag. De beschikking is gedateerd op 18 maart 2020 (ABBA/VL/28391). Voor het vormen van deze bestemmingsreserve is seperaat een verzoek gedaan op 28 april 2021. In 2021 is de bestemmingsreserve geheel aangewend voor de diverse doeleinden.
De overige reserves staan ter vrije beschikking en hebben geen bijzondere bestemming.
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
Met de firma Renewi (v.h. Van Gansewinkel Nederland B.V.) is op 1 maart 2009 een serviceovereenkomst afgesloten voor het gebruik van een rolcontainer. De kosten bedragen per maand € 124.
Met de firma Chubb Fire & Security B.V. is op 1 mei 2006 een overeenkomst aangegaan voor aansluiting op de alarmcentrale. De jaarlijkse kosten bedragen € 1.180.
Met de firma Kone is voor het liftonderhoud op 13 februari 2007 een vijfjaars servicekontrakt afgesloten. De jaarlijkse kosten bedragen € 2.291. Voor het deursysteem is in 2008 met Kone een servicekontrakt afgesloten. De jaarlijkse kosten bedragen € 778.
Jaarrekening 2022
MUZEE SCHEVENINGEN, 'S-GRAVENHAGE Bijlage C. (vervolg)
Van de Gemeente 's-Gravenhage wordt met ingang van 1 oktober 2006 het pand Neptunusstraat 90-92 gehuurd. De huurovereenkomst is aangegaan voor vijf jaar en eindigde in principe op 30 september 2011. Jaarlijkse huuraanpassing vindt plaats op 1 januari. Aangezien de opzegtermijn twaalf maanden bedraagt en geen opzegging heeft plaats gevonden, is de huurovereenkomst automatisch verlengd met vijf jaar en eindigt deze derhalve op 30 september 2016. De huurovereenkomst is per 1 oktober 2016 verlengd voor een jaar en wordt vanaf 1 oktober 2017 steeds voortgezet voor een periode van één jaar. De huurprijs voor 2022 is vastgesteld op € 35.891.
Vanaf 1 oktober 2013 wordt ook de Neptunusstraat 94 van de gemeente 's-Gravenhage gehuurd. De huurovereenkomst is aangegaan voor drie jaar eindigend op 30 september 2016. Vervolgens wordt de overeenkomst steeds voortgezet voor een periode van één jaar. De opzegtermijn bedraagt twaalf maanden. De huurprijs voor 2022 is vastgesteld op € 13.440.
De Neptunustraat 94 wordt in 3 gedeelten onderverhuurd aan derden. Hiervoor zijn de volgende contracten voor afgesloten:
Vanaf 15 juni 2014 wordt het voorste gedeelte verhuurd aan CompanyE. De huurovereenkomst is aangegaan voor een periode van twee jaar en drie maanden eindigend op 30 september 2016. Vervolgens wordt de overeenkomst steeds voortgezet voor een periode van één jaar. De opzegtermijn bedraagt twaalf maanden. De huurprijs voor 2022 is vastgesteld op € 4.158. De te incasseren huursom tot einde huurcontract is voor 2023 € 3.147.
Vanaf 15 juni 2014 wordt het achterste gedeelte verhuurd aan Bureau Stoep. De huurovereenkomst is aangegaan voor een periode van twee jaar en drie maanden eindigend op 30 september 2016. Vervolgens wordt de overeenkomst steeds voortgezet voor een periode van één jaar. De opzegtermijn bedraagt twaalf maanden. De huurprijs voor 2022 is vastgesteld op € 4.740. De te incasseren huursom tot einde huurcontract is voor 2023 € 3.581.
Vanaf 1 november 2014 wordt de loods verhuurd aan CompanyE. De huurovereenkomst is aangegaan voor een periode van één jaar en dertien maanden eindigend op 30 september 2016. Vervolgens wordt de overeenkomst steeds voortgezet voor een periode van één jaar. De opzegtermijn bedraagt twaalf maanden. De huurprijs voor 2022 is vastgesteld op € 3.582. De te incasseren huursom tot einde huurcontract is voor 2023 € 2.712.
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
1. De opbrengsten vallen ruim € 65.000 lager uit dan begroot. Dit wordt veroorzaakt doordat alle opbrengsten lager uitvallen doordat herstel na Covid-19 uitblijft en de daardoor achterblijvende bezoekersaantallen. De sponsorinkomsten projectgebonden opbrengsten vallen hoger uit dan begroot maar daar staan ook hoger lasten tegenover.
2.1-2.2 De subsidie t.b.v. de Culturele agenda (€ 2.250) was niet begroot en de subsidie inzake cultureel ondernemerschap € 4.173 is afgeboekt, dat was niet begroot. Daarnaast was de trendsubsidie van € 17.000 niet begroot.
2.3. De overige bijdragen uit private middelen vallen ruim € 29.000 hoger uit door een niet begrote bijdrage van Mondriaan Fonds (€ 30.000) inzake de exploitatie. De bijdragen van donateurs- en vriendenstichtingen zijn ruim € 2.500 lager dan begroot.
3.1. De personele beheerlasten vallen ruim € 34.000 lager uit dan begroot. In de begroting was rekening gehouden met een extra formatieplaats maar deze is niet ingevuld.
3.2. De huisvestingskosten vallen bijna € 11.000 hoger uit dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de hogere energielasten (bijna € 12.000).
3.4 De afschrijvingen vallen hoger uit dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door een aantal nieuwe investeringen in 2021 en 2022.
4.1. De activiteitenlasten personeel vallen bijna € 14.000 lager uit dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het lager uitvallen van het werk door ZZP-ers t.o.v. begroting. Deze zijn verantwoord onder 4.2.
4.2. De activiteitenlasten materieel vallen bijna € 13.000 lager uit dan begroot. Dit wordt onder andere veroorzaakt door het lager uitvallen van de inkoopkosten (€ 13.000). Hier tegenover staat de lagere omzet en dat is een gevolg van het achterblijven van het herstel na de Covid-19 situatie. Daarnaast vallen de contributies (€ 1.250), behoud en beheer (€ 1.500), cultuurankerkosten (€ 23.000) en de publicaties (€ 7.500) lager uit. Cultuurankerkosten vallen lager uit omdat de programmering nog niet op niveau is, tegenover de lagere kosten van de publicaties staan ook lagere opbrengsten. Daarnaast vallen de tentoonstellingskosten ongeveer € 4.000 hoger uit dan begroot en vallen de educatiekosten bijna € 30.000 hoger uit dan begroot, omdat er ZZP-er's zijn ingehuurd voor ondersteuning bij projecten.
5.2 De mutaties bestemmingsreserve vallen bijna € 2.000 hoger uit in verband met nieuwe investeringen.
Jaarrekening 2022
1.1.7 Diverse opbrengsten € 29.688 (v.j. € 12.601)
Voor een nadere specificatie zie punt 4.2.1.
2.1 Subsidie Gemeente Den Haag ikv Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur € 466.444 (v.j. € 458.016)
Bij beschikking van 1 december 2021 is voor 2022 een subsidie verleend van € 363.276 ten behoeve van de exploitatie. Tevens is bij beschikking van 1 december 2021 is de subsidie inzake cultuuranker afgegeven ten bedrage van € 103.168.
2.2 Overige subsidies Gemeente Den Haag € -1.923 (v.j. € 29.424)
Onder deze post is een subsidie van - € 4.173 inzake Cultureel Ondernemerschap opgenomen. Deze post is afgeboekt omdat deze niet meer te innen is bij de gemeente Den Haag. Onder deze post is tevens een post opgenomen van € 1.250 t.b.v. het Uitfestival. Ten slotte is er een post opgenomen van € 1.000 inzake de Vrouwendagen, deze post is nog te ontvangen.
2.3.1 Bijdragen particulieren en stichtingen € 36.054 (v.j. € 60.541)
Dit betreft de bijdragen van de particuliere donateurs en derden aan diverse uitgaven, waaronder subsidie van de gemeente Den Haag m.b.t. het geven van lessen van totaal € 4.320 inzake het Duindorp project. Tevens is hieronder begrepen een gift van € 30.000 van het Mondriaan Fonds. Daarnaast zijn er nog een aantal kleinere diverse giften ontvangen.
2.3.2 Bijdragen donateurs- en vriendenstichtingen € -50 (v.j. € 46) 2022 2021
Deze post kan als volgt worden gespecificeerd: € €
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
MUZEE SCHEVENINGEN, 'S-GRAVENHAGE
LASTEN
3.1.1 Salarissen beheerlasten € 147.397 (v.j. € 141.067)
De post salarissen kan als volgt worden gespecificeerd: €
Het aantal FTE's bedraagt 2,04. (2021: 2,49 FTE)
Muzee Scheveningen heeft een eigen personeelsreglement welke geënt is op de CAO Gemeenten.
3.1.2 Diverse personeelslasten € 189 (v.j. € 6.805)
Onder deze post zijn reiskosten, studiekosten en overige personeelskosten opgenomen.
3.2.1 Huur € 49.331 (v.j. € 24.017)
Dit betreft de huur vanaf 1 oktober 2006 voor het pand aan de Neptunusstraat 90-92 alwaar het museum is gevestigd. Het pand wordt gehuurd van de gemeente 's-Gravenhage. Vanaf 1 oktober 2013 wordt ook de Neptunusstraat 94 van de gemeente 's-Gravenhage gehuurd.
Over de periode mei tot en met oktober 2021 is er een huurkorting verleend voor het volledige huurbedrag.
3.3.1 Accountants-, administratie- en salarisadministratiekosten € 54.461 (v.j. € 32.187)
Betreffende post kan als volgt worden gespecificeerd:
De administratiekosten zijn hoger door de kosten voor afwikkeling van de steunmaatregelen inzake COVID-19, de kosten administratieve ondersteuning zijn gemaakt voor de ondersteuning op het gebied van personeelszaken en de advieskosten betreffen kosten voor notariële en juridische ondersteuning.
Jaarrekening 2022
MUZEE SCHEVENINGEN, 'S-GRAVENHAGE
3.4 Afschrijvingen € 23.802 (v.j. € 49.299)
4.1.1 Salarissen activiteitenlasten € 175.063 (v.j. € 150.788)
4.1.2 De post salarissen kan als volgt worden gespecificeerd:
Het aantal FTE's bedraagt 4,51 exclusief suppoosten (2021: 3,65 FTE).
Muzee Scheveningen heeft een eigen personeelsreglement welke geënt is op de CAO Gemeenten.
4.1.3 Diverse personeelslasten € 11.264 (v.j. € 8.400)
De post overige personeelslasten kan als volgt worden gespecificeerd:
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
4.2.1
Tentoonstellingskosten € 51.618 (v.j. € 70.209)
De bijdragen in de kosten zijn hiervoor onder punt 1.2.1 verwerkt.
1 Bijdrage is vrijgevallen uit het vooruitontvangen bedrag in 2021.
2 Bijdrage middels giften van: Gemeente Den Haag (€ 7.750) Stichting Donateurs Muzee Scheveningen (€ 8.000), Past Rotarian Club (€ 5.000), Mondriaan Fonds (€ 17.500) en Stichting Zabawas (€ 5.000). De uren en kosten van eigen werknemers welke besteed zijn aan dit project zijn onder punt 4.1 verantwoord.
3 Bijdrage geheel middels gift Stichting Donateurs Muzee Scheveningen.
4 Bijdrage geheel middels gift Stichting Donateurs Muzee Scheveningen. Kosten zijn terug te vinden in exploitatie en betreffen vooral personeelskosten.
5 Betreft bijdrage van Fonds 1818 uit 2019 als gevolg van definitieve afrekening Vissermannen. De kosten zijn reeds in eerdere jaren gemaakt.
4.2.7 Publicaties € 2.823 (v.j. € 153)
De specificatie luidt als volgt:
Saldo t.g.v. algemene reserve € 7.158 (v.j. t.l.v. € 0)
Het saldo boekjaar ad. € 7.158 is toegevoegd aan de overige reserves.
Jaarrekening 2022
MUZEE SCHEVENINGEN, 'S-GRAVENHAGE
OVERZICHT VAN HERKOMST EN BESTEDING DER MIDDELEN
De afname van het saldo liquide middelen in 2022 van € 256.892 tot € 251.033 is als volgt te specificeren:
Muzee Scheveningen, ‘s-Gravenhage
Bezoekadres: Neptunusstraat 90-92 2586 GT Den Haag
T: 070-3500830
E: info@muzee.nl
www.muzeescheveningen.nl