Blink Wereld methodewijzer

Page 1

Blink Wereld Methodewijzer Voor alle onderzoekers Wereldoriëntatie groep 3 tot en met 8

Inhoud

Bereid kinderen voor op de wereld

Over Blink Wereld

volgens de onderzoekscyclus

wil je werken?

Vakthema’s aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek

Vakthema’s voor groep 3 en 4

Vakthema’s voor groep 5 tot en met

Aardrijkskunde

Geschiedenis

Natuur & techniek

thema’s

Wereld - geïntegreerd in groep

Wereld - geïntegreerd in groep 5 tot en

5
6 Werken
8 Hoe
10
11 •
12 •
8 14 •
18 •
21 •
22 Geïntegreerde
24 • Blink
3 en 4 26 • Blink
met 8 27 Extra lesmateriaal 30 • Filmlessen 30 • Lesspecials 30 • Projectthema’s 30 • Plusopdrachten 31 • TopoMaster 31 Combinatiegroepen 32 Differentiatie 33 Digitaal werken 34 Advies en begeleiding 35 Educatieve verantwoording 36 Blink Wereld in jouw klas? 38 2
3

Verwondering is de motor om essentiële kennis over te dragen

De verwondering van een kind als er nieuwe werelden opengaan. De wil om te weten waar je vandaan komt en om over grenzen te kijken. Dát is de motor waarmee Blink

Wereld kinderen aan het leren krijgt en waarmee je ervoor zorgt dat je essentiële kennis overbrengt. Die kennis blijft ook in onze huidige samenleving belangrijk. Maar je kunt leren niet ‘opleggen’. Leren is een proces dat bij ieder kind individueel plaatsvindt. Als leerkracht kun je het leerproces wel sturen door verschillende aspecten van de wereld te laten zien en de voorwaarden te scheppen om ervoor te zorgen dat er iets ‘gebeurt’ bij de kinderen.

4

Bereid kinderen voor op de wereld

We leven in een snel veranderende tijd en we weten niet hoe de wereld van morgen eruitziet. Maar we willen onze kinderen wel voorbereiden op de wereld van nu en die van de toekomst, zodat ze over voldoende kennis en vaardigheden beschikken om mee te doen in de maatschappij. Daarvoor is het belangrijk dat ze leren om kritisch na te denken, vanuit verschillende perspectieven te kijken, samen te werken, zelf kennis te verwerven, een mening te vormen en die te onderbouwen. Blink Wereld is een uitstekende lesmethode om daarmee te oefenen en om kinderen een stevig eerste beeld van de wereld te geven.

Kennis, vaardigheden én houding in evenwicht

Met Blink Wereld geef je invulling aan het vak wereldoriëntatie waarbij kennis, vaardigheden en houding in evenwicht zijn, zodat kinderen ontdekken hoe de wereld in elkaar zit en hun kennis en vaardigheden kunnen toepassen in diverse situaties. De rol van jou als leerkracht is hierbij cruciaal. Door te sturen, te verhelderen en interactie te stimuleren geef je de lessen betekenis. En zorg je voor een nieuwsgierige, onderzoekende en kritische houding bij je leerlingen.

Focus op de essentie en prikkel de nieuwsgierigheid

Bij Blink Wereld draait het om essentiële kennis: om sleutelbegrippen. Dat is iets wezenlijks anders dan een reeks feiten, definities of jaartallen, waarbij leerlingen vaak moeite hebben om het verband te zien. De sleutelbegrippen dienen als kapstok waaraan leerlingen steeds nieuwe kennis kunnen ophangen, zodat er uiteindelijk een diep

verankerd kennisnetwerk ontstaat. Om deze sleutelbegrippen actief in het hoofd te krijgen, prikkel je met Blink Wereld de nieuwsgierigheid. Ze komen aan bod in actuele, wereldse thema’s en lessen die blijven boeien door afwisseling en interactie. Daardoor blijven kinderen openstaan voor nieuwe kennis, leren makkelijker en onthouden ze beter wat ze leren.

5

Over Blink Wereld

Ontdek samen met je leerlingen de wereld

Blink Wereld is een complete lesmethodiek voor groep 3 tot en met 8 van het basisonderwijs. De methode is ontwikkeld op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten en in samenwerking met wetenschappers, leraren en leerlingen.

Co-creatie is de motor van vernieuwing Blink creëert lesmaterialen samen met leraren en leerlingen. Want zij weten het best wat zij leuk vinden en wat werkt. We zetten cocreatie in tijdens alle fases van het proces. Van oriëntatie tot evaluatie. En van de ontwikkeling tot het testen in de praktijk.

De voordelen van Blink Wereld

• Altijd actueel; verouderde lesstof bestaat niet

• Overzichtelijke structuur en aanpak

• Geschikt voor werken in combinatiegroepen

• Te koppelen met Blink Lezen

• Flexibel inzetbaar:

- vakgericht en geïntegreerd in één licentie - digitaal, op papier of beide

Voordat we lesmateriaal publiceren, hebben een aantal scholen er al mee gewerkt. En is de feedback in de methode verwerkt. Ons lesmateriaal is nooit af. We blijven doorontwikkelen. We kijken steeds wat we kunnen vernieuwen. Aan de hand van veranderingen in de wereld en de tijd. Maar ook op basis van vragen en opmerkingen van leraren en leerlingen die we krijgen via panels, partnerscholen, enquêtes en de chatfunctie in de lesomgeving. Omdat de lessen in een digitale lesomgeving staan, kunnen we ze makkelijk aanpassen. Kleine aanpassingen doen we tijdens het schooljaar. Grotere wijzigingen voeren we door in de zomervakantie.

Met het lesmateriaal van Blink Wereld komen aardrijkskunde, geschiedenis, natuur en techniek en burgerschap samen in prikkelende thema’s uit de wereld van nu.
6

De 5 pijlers van Blink Wereld

1. Werken met betekenisvolle en aansprekende thema’s Bij Blink Wereld werk je met thema’s, waarin geschiedenis, aardrijkskunde, natuur en techniek samenkomen in betekenisvolle en aansprekende contexten. Door de keuze voor maatschappelijke thema’s komt ook burgerschap aan bod. Binnen deze thema’s krijgen kinderen de tools om zich tot de wereld en zichzelf te verhouden.

2. Leren uit nieuwsgierigheid zodat de stof beter wordt onthouden Door prikkelende onderwerpen, originele invalshoeken en onverwachte vragen worden de kinderen gemotiveerd om zelf aan de slag te gaan en de wereld te ontdekken. Nieuwsgierigheid is daarbij de belangrijkste motor. Hierdoor gaan kinderen ‘aan staan’. Ze willen op onderzoek uitgaan om zo in hun eigen leerproces tot kennis en nieuwe inzichten te komen.

3. Focus op essentiële kennis en vaardigheden

In de thema’s werken de kinderen vanuit een overkoepelende onderzoeksvraag en daaraan gekoppelde ‘kenniskapstokken’.

In de lessen komen deze kenniskapstokken aan bod, waardoor de kinderen met een basis aan kennis de stap maken naar het eigen onderzoek. Daar verdiepen ze de opgedane inzichten en leren diverse vaardigheden inzetten. Denk daarbij aan creativiteit, probleemoplossend vermogen en kritisch denken.

4. Ieder thema en iedere les een nieuwe beleving

In elk thema en iedere les stap je met de kinderen in een nieuwe beleving waarin een onderzoeksvraag centraal staat.

Dat kan een familieverhaal zijn dat zich afspeelt in de Eerste Wereldoorlog, het kweken van een schimmel om te zien hoe de natuur al haar eigen afval opruimt, of een voedselfabriek ontwerpen om te ontdekken waar ons eten vandaan komt.

Door deze afwisseling blijven de kinderen geboeid en blijft het geleerde hen beter bij.

5. Sleutelrol voor de leerkracht

Jij bent als leerkracht essentieel voor het leerproces van de kinderen. Vanuit een thema trigger jij ze tot onderzoek, help je ze verbanden te leggen en nodig je ze uit om verder te kijken. Je voegt waar je wilt eigen kennis toe en geeft de kinderen de ruimte om zelf keuzes te maken. In een veilige leeromgeving oefenen ze vaardigheden en mogen ze fouten maken. Zo leren de kinderen het meest.

7

Werken volgens de onderzoekscyclus

Didactiek en leerresultaat

Het lesmateriaal van Blink Wereld gaat uit van een activerende didactiek waarbij leerlingen zelf gaan ontdekken en onderzoeken. Leerlingen zijn dus niet bezig met begrijpend lezen, maar vergroten actief hun kennis van de wereld. Hierdoor zijn ze meer gemotiveerd en betrokken en blijft de lesstof beter hangen.

Dit levert ook een bijdrage aan de ontwikkeling van hun talenten en aan andere vaardigheden:

• De onderzoekende aanpak en de aandacht voor verschillende leerstijlen stimuleren de ontwikkeling van het denk- en onderzoeks vermogen van kinderen. Daar ondervinden ze ook bij andere vakken – en later in hun leven – voordeel van.

• Veel onderwerpen en opdrachten houden kinderen een spiegel voor en laten hen nadenken over zichzelf en hun eigen leven. Op deze wijze is ook burgerschap geïntegreerd in het materiaal.

• De thema’s geven kinderen de ruimte om hun eigen interesses en talenten verder te ontplooien en dragen zo bij aan hun persoonlijke ontwikkeling.

Onderzoekscyclus

De rol van de leerkracht in het leerproces is enerzijds die van ‘begeleider en coach’, en anderzijds die van ‘inspirator en kennisdeler’. Je kunt hierin uiteraard ook je eigen accenten leggen. Onderzoekend leren nodigt uit tot een niet-lineaire aanpak: het proces mag kleine ‘vertakkingen’ krijgen of mag juist verder uitgebouwd worden. Voel je dus vrij om het pad te volgen, maar ook om ervan af te wijken. Het pad dat we uitgezet hebben in het lesmateriaal, is gebaseerd op de onderzoekscyclus, zoals hiernaast afgebeeld.

In de geleide onderzoekslessen (zowel in de vakthema’s als de geïntegreerde thema’s) wordt deze cyclus in het klein en op een geleide manier doorlopen, waarbij niet alle stappen altijd even uitgebreid aan bod komen. Zo is het ‘aanrommelen’ in deze lessen vooral het onderwerp verkennen en is het ‘onderzoeksplan’ al gegeven in de vorm van concrete opdrachten. Verder zit het onderdeel ‘maken’ en ‘presenteren’ ook niet in iedere les. Wanneer de kinderen zelf een eigen onderzoek gaan doen (zoals in de geïntegreerde thema’s) doorlopen ze wel alle stappen. Als laatste stap is er dan ook nog ‘evalueren’. Deze kan gekoppeld worden aan presenteren, of als aparte stap gedaan worden – afhankelijk van hoe je dit als school wilt inrichten.

8

Onderzoekscyclus

Wanneer je gaat werken met de geïntegreerde thema’s, worden de geleide onderzoekslessen gevolgd door een fase waarin kinderen hun eigen onderzoek gaan doen: hun verdieping op het thema. Deze fase werkt volgens de onderzoekscyclus:

VERKEN

PRESENTEER

Het presenteren van je bevindingen of product aan anderen.

De fase van ‘verwonderen’ en ‘aanrommelen’. Bedenken wat je na de onderzoekslessen al weet over het thema, wat je interessant vindt en wat je nog zou willen weten.

VRAAG

De onderzoeksvraag (met eventueel al deelvragen) of het onderwerp dat je wilt onderzoeken opschrijven.

VERBETER

Het delen van je bevindingen en gemaakte product met anderen. Dat kan feedback opleveren die je gebruikt voor het aanscherpen ervan.

MAAK

De gevonden informatie wordt verwerkt worden tot een ‘product’ dat voldoet aan de vooraf gestelde eisen en dat gepresenteerd gaat worden.

CONCLUDEER

Het verwerken van de informatie: wat heb je nu gevonden en wat zegt dit? Wat concludeer je hieruit? Heb je hiermee het antwoord op je vraag of vragen gevonden?

PLAN Het maken van een plan van aanpak hoe je tot het antwoord op de vraag of vragen gaat komen. Welke informatie ga je zoeken, welke manieren van onderzoeken ga je gebruiken?

ONDERZOEK

Aan de slag volgens het onderzoeksplan. Informatie vergaren om antwoord te geven op de onderzoeksvraag of vragen. Met ondersteuning van de vaardigheidskaarten in de lesomgeving.

Na de presentatie volgt de evaluatie van het thema. Wat heb je geleerd? Wat zou je nog willen leren en wat zou je de volgende keer anders doen?

VERKEN CONCLUDEER VRAAG VERBETER ONDERZOEK PRESENTEER MAAK PLAN
9

Hoe wil je werken?

Geïntegreerd of aparte vakken?

We bieden wereldoriëntatie op twee manieren aan: geïntegreerd of in aparte vakken. In beide gevallen komen de kerndoelen van aardrijkskunde, geschiedenis, natuur en techniek en burgerschap aan bod.

Wil je leerlingen nog meer bieden? Gebruik dan onze projectthema’s, lesspecials plusopdrachten en de topografie-app TopoMaster.

Digitaal, papier of een combinatie? Digibordlessen zijn de basis bij Blink Wereld. Maar dat betekent niet dat je alleen digitaal kan werken. Met een licentie krijg je online toegang tot alle materialen. En kun je de materialen dus ook uitprinten. Leerlingen kunnen digitaal werken of op papier. De digitale verwerking zit inbegrepen bij de licentie.

Werk je liever met boeken? Bij de vakgerichte thema’s bieden we kant-en-klare werkboeken en bronnenboeken. En bij de geïntegreerde thema’s kun je de logboeken bestellen.

Vakgericht – geleid onderzoek

jou

Hele klas werkt per les/thema aan hetzelfde onderzoek. Eventueel eigen onderzoek mogelijk door inzet plusopdrachten.

Leerkracht begeleidt de kinderen tijdens de lessen bij een gezamenlijk onderzoeksproces.

Geïntegreerd – geleid en

onderzoek

per jaar (6-8 weken per thema)

thema bestaat deels uit geleide onderzoekslessen en deels uit het doen van een eigen onderzoek

• 3 lesuren per week: eerste helft van het thema klassikale onderzoekslessen, tweede helft eigen onderzoek

• Optioneel: per thema een test-jezelf (toets)

• Directe koppeling met Blink Lezen mogelijk

per thema)

Hele klas werkt tijdens de geleide onderzoekslessen aan hetzelfde onderzoek. Vervolgens doet iedere leerling een eigen onderzoek.

Leerkracht begeleidt de kinderen tijdens de lessen bij het gezamenlijke onderzoeksproces en vervolgens bij hun eigen onderzoeksproces.

vrij
Wereld bekijken vanuit vakperspectief Wereld bekijken vanuit samenhang • Drie vakken: aardrijkskunde, geschiedenis, natuur en techniek • 4 thema’s per vak per jaar (totaal 12 thema’s per jaar) • 5 geleide onderzoekslessen per thema (60 lessen per jaar) • Optioneel aan te vullen met plusopdrachten en een toets bij elk thema • Aan
de keuze: 1 lesuur per vak per week (totaal 3 lesuren per week) In themaperioden van 2 tot 3 weken steeds een vak centraal • Een vak: wereldoriëntatie • 5 thema’s
Elk
(7 weken
10

Vakthema’s aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek

Thema’s per vak

Met de vakgerichte lijn van Blink Wereld bieden we lesmateriaal voor aardrijkskunde, geschiedenis en natuur en techniek voor groep 3 t/m 8. De digitale methodes zijn onafhankelijk van elkaar te gebruiken, maar ze versterken elkaar ook. Met een licentie op alle drie de vakken heb je ook toegang tot de geïntegreerde thema’s.

Structuur en opbouw

Er zijn voor groep 3 drie thema’s, voor groep 4 zes thema’s en voor groep 5 tot en met 8 per jaar en per vakgebied vier thema’s beschikbaar. Dit zijn thema’s zoals: Slimme uitvindingen, Scheuren in de aarde, De limonadefabriek en De Tweede Wereldoorlog. Per onderwerp ga je met de kinderen de diepte in.

Flexibele jaarplanningen

Doordat het lesmateriaal thematisch in plaats van lineair opgezet is, ben je flexibel om eigen

‘pakketten’ samen te stellen van de thema’s. Wanneer je in units of combinatiegroepen werkt, kun je bijvoorbeeld met de gehele bovenbouw aan dezelfde thema’s werken. We hebben voorbeeldplanningen op de website van Blink Wereld staan en je kunt contact opnemen met ons voor advies.

Proefjes en creatieve opdrachten

In de lessen zitten af en toe proefjes of creatieve opdrachten. Hierdoor gaat een les nog meer leven voor de kinderen. De meeste materialen zijn ‘huis- tuin- en keukenspullen’; deze zijn vaak op school op voorraad of kunnen van thuis worden meegenomen. In de lesomgeving vind je per jaar materialenlijsten waarop staat welk materiaal je bij welke les nodig hebt en waar je dit kan verzamelen of kopen. Zo kun je aan het begin van het schooljaar al gaan verzamelen of kinderen vragen spullen van thuis mee te nemen.

Groep 3 Groep 4 Groep 5-8 Thema’s • 3 thema’s • 6 thema’s • 4 thema’s per vak per jaar (12 thema’s in totaal per jaar) • Optioneel: projectthema’s en lesspecials Lessen • 4 lessen • 30-40 minuten per les • 1 quiz • 4 lessen • 30-40 minuten per les • 1 quiz • 5 lessen van een uur per thema • 1 (optionele) toets per thema • (Optioneel) plusopdrachten voor extra verdieping Topografie met TopoMaster • 3 onderdelen: Nederland, Europa en de wereld • +/- 14 levels per onderdeel • 5 tussentoetsen en een masterquiz per onderdeel • 15-45 minuten per level (adaptief en dus per leerling verschillend) 11

Vakthema’s voor groep 3 en 4

Kinderen in groep 3 en 4 zijn nieuwsgierig naar de wereld. En ze willen vooral zelf iets doen en maken. Daarom hebben we voor deze leerjaren een pakket voor wereldoriëntatie ontwikkeld waarbij ze lekker aan de slag kunnen. Deze thema’s bereiden voor op de vakthema’s in groep 5 tot en met 8 (zie pagina 14 tot en met 23).

Structuur en opbouw

Het pakket voor groep 3 bestaat uit drie thema’s (12 lessen) en het pakket voor groep 4 uit zes thema’s (24 lessen). Dit zijn thema’s die aansluiten bij de middenbouw zoals Op wereldreis, Beestjes in de buurt en Kijken naar vroeger.

In groep 3 raden we aan om te starten in januari, zodat in de periode daarvoor alle aandacht kan gaan naar het leren lezen en schrijven.

De thema’s bestaan uit vier lessen, waarvan de vierde les echt een ‘maak-les’ is. De lessen duren ongeveer dertig tot veertig minuten. Binnen de thema’s is er apart aandacht voor de opbouw van woordenschat, zowel op het digibord als door woordkaartjes die je kunt printen. Elke les begint klassikaal op het digibord. Daarnaast hebben de leerlingen een eigen doeboekje. In dit boekje maken zij opdrachten en staan extra informatiebronnen.

12

Lesoverzicht

Een les bestaat altijd uit de volgende onderdelen: Met de Intro introduceer je het onderwerp van de les bij de kinderen. Dat gebeurt door middel van een foto of een filmpje, waar kort over gepraat kan worden en waarmee de voorkennis van de kinderen opgehaald wordt. Ze krijgen zo een beeld van waar de les over gaat.

Vervolgens ga je door naar Info, waarmee je de kinderen informatie of instructies geeft die ze nodig hebben bij het maken van de opdrachten in het doeboek.

Na de instructie gaan de leerlingen zelf wat Doen; ze gaan aan de slag in het doeboek. Hierin maken ze opdrachten en lezen ze korte tekstjes. Onder deze knop op het

digibord vind je het doeboekje digitaal, zodat je de opdrachten kunt toelichten voordat de kinderen zelf aan de slag gaan.

Met de En dus... sluit je de les weer af. Hier komt nog eens expliciet het leerdoel van de les terug om samen met de kinderen te bespreken wat ze nu geleerd hebben.

Daarnaast is er een overzicht van de belangrijkste Woorden per les. Je kunt deze op een moment naar keuze inzetten in de klas: als eerste onderdeel, voordat de kinderen zelf aan de slag gaan of juist als afsluiting van de les.

13

Vakthema’s voor groep 5 tot en met 8

Structuur en opbouw

Als school kies je zelf of je wekelijks de drie vakken geeft (elk vak een uur), of steeds twee tot drie weken aan één thema werkt.

Per thema zijn er vijf onderzoekslessen waarin zowel kennis als vaardigheden aan bod komen. In elke les wordt een onderzoek

in het klein gedaan; van je verwonderen tot en met het trekken van een conclusie. In elke les wordt steeds een ander aspect van het thema behandeld. In les 5 wordt gewerkt aan een eigen product, waar je eventueel een beoordeling voor kunt geven.

Voorbeeld thema ‘ Eet smakelijk’

Voor bijvoorbeeld het thema Eet smakelijk (groep 5) ziet dat er als volgt uit: Les 1 Wat zit er eigenlijk in een kroket? Bekijk de verpakkingen! over ingrediënten en hun herkomst. Les 2 Wat wordt er allemaal van een geit gemaakt? over veeteelt en veehouders. Les 3 Vissen in de wereldzeeën over visserij en het gevaar van overbevissing. Les 4 Bekijk de situatie in Afrika over akkerbouw en de belangrijke rol die het klimaat hierin speelt. Les 5 De tostifabriek; wat is er nodig om een tosti te maken? onderzoek de herkomst van jouw favoriete gerecht en gebruik wat je hebt geleerd in les 1 tot en met 4. Toets en leerblad Op papier of digitaal Verdieping Optioneel: keuze uit drie plusopdrachten 14
15

Kerndoeldekkend jaarprogramma met ruimte voor eigen invulling

Met Blink Wereld dek en herhaal je alle kerndoelen in groep 5 tot en met 8 in twintig lessen per jaar per vak. De lessen geef je in vijftig tot zestig minuten.

Wil je meer doen? Dan kun je:

• aan het einde van elke les de E-opdracht doen. Deze opdracht maakt vaak gebruik van het bronnenboek en kan zelfstandig uitgevoerd worden;

• meer tijd geven voor de laatste les van elk thema waarin kinderen de stof uit de voorgaande lessen gebruiken om zelf iets te bedenken, ontwerpen of maken;

• kinderen de ruimte geven voor eigen verdiepend onderzoek (eventueel met behulp van de plusopdrachten, zie pagina 31);

• de projectthema’s inzetten (zie pagina 30).

Eerst verdieping, dan herhaling en toepassing

In groep 5 tot en met 7 worden de onderwerpen uit de kerndoelen afzonderlijk behandeld. In groep 8 komen er per thema meerdere onderwerpen uit groep 5 tot en

met 7 terug. Bij aardrijkskunde gebeurt dit bijvoorbeeld door in een thema steeds een continent centraal te stellen (Afrika, NoordAmerika, Zuid-Amerika en Azië) en daar onderwerpen als klimaat of migratie aan te koppelen. Zo worden de belangrijkste kerndoelen in een nieuwe context op een relevante manier herhaald. De kinderen passen de stof ook toe door bijvoorbeeld een presentatie, reportage of tentoonstelling te maken.

In deze thema’s introduceren we via filmpjes op het digibord een ‘master’: onder andere een journalist, sporter en ontwerper. Deze expert geeft vanuit zijn of haar beroep niet alleen inhoudelijk input, maar helpt de kinderen ook om een eigen product te maken.

Toetsing

Bij elk thema bieden we een toets die aansluit bij de (optionele) Cito-toets Wereldoriëntatie, die vooral draait om basiskennis en inzicht. Ter voorbereiding op de toets kun je het leerblad meegeven aan de kinderen. Daarnaast kan de vijfde les ook als toets ingezet worden: de les levert een ‘product’ op dat je als leerkracht kunt beoordelen op verschillende criteria, zoals creativiteit of op toepassing van kennis. In de handleiding staan mogelijke beoordelingscriteria die je hiervoor kunt gebruiken.

16
17

Aardrijkskunde

Zelf ontdekken hoe de wereld in elkaar zit Hoe komt een fossiel van een zeedier bovenop een berg? Wat zit er eigenlijk in een kroket? Hoe helpt een satelliet bij het maken van een plattegrond? Met deze thema’s gaan de kinderen stap voor stap de wereld zelf ontdekken en ervaren. Met prachtige foto’s, duidelijke animaties en praktische doeopdrachten. Zo wordt aardrijkskunde tastbaar voor leerlingen.

De thema’s van de lesmethode Blink Wereld – aardrijkskunde voor groep 5 t/m 8 zijn interactief en gaan uit van onderzoekend leren.

Prikkel de nieuwsgierigheid met onderzoekend en ontdekkend leren Alle vakgerichte thema’s van Blink Wereld hebben een vraaggestuurd lesmodel. Jouw leerlingen gaan zelf op onderzoek uit. Uiteraard komen de verschillende vakspecifieke vaardigheden hierbij aan bod. Ze onderzoeken bijvoorbeeld hoe mensen in andere landen en werelddelen leven.

Ze ontdekken wat er zo bijzonder is aan de Nederlandse cultuur. Of ze spelen samen dat ze de Europese Unie zijn. En ervaren zo zelf wat dat betekent.

Op deze manier werk je met je leerlingen aan de ontwikkeling van kennis, vaardigheden én houding.

Ontwikkeld met deskundigen en leerlingen en leraren zelf Blink Wereld – aardrijkskunde is ontwikkeld in samenwerking met teamleden uit de redactie van het tijdschrift National Geographic Junior. Ook hebben verschillende ervaringsdeskundigen, experts en wetenschappers geholpen bij het bedenken van spannende onderwerpen en invalshoeken bij de lesstof.

Dit zie je terug in de prachtige bronnenboeken en de prikkelende beelden en filmpjes in de lesomgeving.

Veel ideeën komen direct van leerkrachten en leerlingen zelf. Hierdoor sluit Blink Wereld – aardrijkskunde echt aan bij hun belevingswereld.

18
Kerndoelen ruimte Uiteraard voldoet Blink Wereld – aardrijkskunde aan de kerndoelen. In het volgende schema staat uitgewerkt welke kerndoelen in de thema’s aan bod komen. Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 Thema 1 Handige plattegronden De wereld in kaart Kerndoel 47 en 50 Scheuren in de aarde Bergen en rivieren Kerndoel 39, 47, 49 en 50 Krachten der aarde Aardlagen en landschap Kerndoel 47 en 50 Zoom in op Afrika Herhaling en toepassing diverse kerndoelen Thema 2 Ontdek Nederland Een beeld van Nederland Kerndoel 47 en 50 Dreiging van water Water en overstromingen Kerndoel 48 en 50 Klimaatkwesties Klimaat en landschap Kerndoel 43, 46 en 50 Amerika, land of hope and dreams Herhaling en toepassing diverse kerndoelen Thema 3 Eet smakelijk Eten en landbouw Kerndoel 47 en 50 Altijd onderweg Wonen en werken Kerndoel 39, 47 en 50 Samen sterk Samenwerking in Europa Kerndoel 36, 47 en 50 Soaps en samba in Zuid-Amerika Herhaling en toepassing diverse kerndoelen Thema 4 Wereldsupermarkt Fabrieken en winkels Kerndoel 47 en 50 Kijk op de wereld Werelddelen en culturen Kerndoel 47, 49 en 50 Wereldwijd verbonden Globalisering en handel Kerndoel 39, 47 en 50 Kleurrijk Azië Herhaling en toepassing diverse kerndoelen 19

tijd

Eeuwige

Kerndoelen
Uiteraard voldoet Blink Wereld – geschiedenis aan de kerndoelen. Kerndoel 51 en 53 zijn verweven in alle thema’s. In het schema hieronder staat hoe de tijdvakken uit kerndoel 52 terugkomen in de thema’s. Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 Thema 1 Jagers en boeren Tijdvak 1 Ontdekkers en hervormers Tijdvak 5 De Eerste Wereldoorlog Tijdvak 9, deel 1 Geschiedenis als theater Over het dagelijks leven van gewone mensen (herhaling tijdvakken 3, 4, 5 en 6) Thema 2 Grieken en Romeinen Tijdvak 2 Regenten en vorsten Tijdvak 6 De Tweede Wereldoorlog Tijdvak 9, deel 2 Eigenwijze burgers Over democratie en rechten (herhaling tijdvakken 7, 8, 9 en 10) Thema 3 Monniken en ridders Tijdvak 3 Pruiken en revoluties Tijdvak 7 Nederland in opbouw Tijdvak 10, deel 1
portretten Over gebruik van bronnen en kunstvoorwerpen (herhaling tijdvakken 2, 3, 5, 6 en 8) Thema 4 Steden en straten Tijdvak 4 Burgers en stoommachines Tijdvak 8 Televisie en computer – de wereld in twee blokken Tijdvak 10 Wondere wereld Over de wereldgeschiedenis (herhaling tijdvakken 1, 2, 4 en 5) 20

Geschiedenis

Zelf ontdekken hoe de wereld in elkaar zit

De spannende verhalen die je als leerkracht zelf voorleest of vertelt. Indringende beelden op het digibord. Muziek, stemmen en geluiden. Met Blink Wereld – geschiedenis breng je geschiedenis dichtbij. Je geeft je leerlingen een historische sensatie en helpt ze om zich te verplaatsen in een andere tijd. Alsof Floris de Vijfde gisteren nog in zijn Muiderslot gevangen zat.

De thema’s van de lesmethode Blink Wereld –geschiedenis voor groep 5 t/m 8 zijn interactief en gaan uit van onderzoekend leren.

Tijdvakken komen tot leven

We integreren de tijdvakken in een meeslepend verhaal met indringende illustraties. Hierdoor kunnen leerlingen feiten en verbanden beter plaatsen en begrijpen. De focus ligt op de essentie van ieder tijdvak. Hoe voelde het om toen te leven? Hoe zag het eruit? Wat hoorde je en wat zag je?

Blink Wereld – geschiedenis overlaadt leerlingen niet met feiten, jaartallen en gebeurtenissen, maar creëert de kapstokken waaraan in het voortgezet onderwijs de verdieping kan worden opgehangen.

Prikkel de nieuwsgierigheid met onderzoekend en ontdekkend leren Alle vakgerichte thema’s van Blink Wereld hebben een vraaggestuurd lesmodel. Jouw leerlingen gaan zelf op onderzoek uit. Uiteraard komen de verschillende vakspecifieke vaardigheden hierbij aan bod.

In de lessen leven kinderen zich in en leren ze kritisch te denken. Bijvoorbeeld door een brief te schrijven als soldaat in de Eerste Wereldoorlog. Door te ervaren hoe je kon overleven in de tijd van jagers en boeren. Of door te voelen en ruiken hoe het echt was in de Gouden Eeuw.

Op deze manier werk je met je leerlingen aan de ontwikkeling van kennis, vaardigheden én houding.

Ontwikkeld met deskundigen en leerlingen en leraren zelf Blink Wereld – geschiedenis ontwikkelden we samen met historici van Rijksuniversiteit Groningen, auteurs en ervaren verhalenvertellers. Zo vonden we de spannendste invalshoeken voor elk historisch onderwerp. En in combinatie met de prachtige illustraties van Emile Noordeloos en de toegevoegde geluidsfragmenten krijgen leerlingen een indringende historische sensatie. De historische feiten blijven hierbij overeind: zelfs het forensisch rapport van Floris de Vijfde klopt!

Veel ideeën komen direct van leerkrachten en leerlingen zelf. Hierdoor sluit Blink Wereld –geschiedenis echt aan bij hun belevingswereld.

21

Natuur en techniek

Zelf ontdekken hoe de wereld in elkaar zit

Hoe kun je een tornado maken? Hoe erg is het wanneer jouw favoriete dier uitsterft? Hoe kun je veilig een stroomdraad aanraken? Blink Wereld – natuur en techniek laat kinderen stap voor stap de wereld ontdekken en verandert de manier waarop ze naar die wereld lijken. Met prachtige foto’s, grappige filmpjes en uiteraard proefjes en onderzoekjes. De thema’s van de lesmethode Blink Wereld – natuur en techniek voor groep 5 t/m 8 zijn interactief en gaan uit van onderzoekend leren.

Prikkel de nieuwsgierigheid met onderzoekend en ontdekkend leren Alle vakgerichte thema’s van Blink Wereld hebben een vraaggestuurd lesmodel.

Jouw leerlingen gaan zelf op onderzoek uit. Uiteraard komen de verschillende vakspecifieke vaardigheden hierbij aan bod.

In de lessen gaan kinderen zelf ontwerpen en innoveren. Ze ontwerpen een diervriendelijke

plek in Artis, starten een eigen limonadefabriek of beschrijven een eigen proefje dat laat zien hoe luchtdruk werkt. Op deze manier werk je met je leerlingen aan de ontwikkeling van kennis, vaardigheden én houding.

Ontwikkeld met deskundigen en leerlingen en leraren zelf Met journalisten en ervaringsdeskundigen vonden we de spannendste invalshoeken voor elk onderwerp. We ontwikkelden samen met wetenschappers en het Science Center Nemo vele leerzame en leuke proefjes. Proefjes die je makkelijk in de klas kan uitvoeren. Zodat elk onderwerp daadwerkelijk gaat leven en jouw leerlingen zelf de wereld kunnen ontdekken. Veel ideeën komen direct van leerkrachten en leerlingen zelf. Hierdoor sluit Blink Wereld – natuur en techniek echt aan bij hun belevingswereld.

22
Kerndoelen natuur en techniek Uiteraard voldoet Blink Wereld – natuur en techniek aan de kerndoelen. In het volgende schema staat uitgewerkt welke kerndoelen in de thema’s aan bod komen. Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 Thema 1 De aarde is uniek Planten- en dierenrijk - Relatie met de omgeving Kerndoel 40 en 41 De kringloop van het leven Ecologie – Samenhang in ecosystemen Kerndoel 39 en 40 Puur natuur Planten- en dierenrijk - Verscheidenheid en eenheid Kerndoel 40 en 41 Extreme natuur Op ontdekkingsreis met National Geographic Junior Herhaling en toepassing planten- en dierenrijk en ecologie Thema 2 In weer en wind Weersverschijnselen en hemellichamenWeer, seizoenen en het heelal Kerndoel 43 en 46 Wonderlijke natuur verschijnselen Natuurkundige verschijnselen - Warmte, geluid, lucht en magnetisme Kerndoel 42 Het proefjeslab Natuurkundige verschijnselen - Vaste stoffen, gassen, licht en kleur Kerndoel 42 Slimme sporters Trainen met een topsporter Over democratie en rechten (herhaling tijdvakken 7, 8, 9 en 10) Thema 3 Het wonderlijke lichaam Het lichaam – Opbouw, functie en samenhang Kerndoel 41 De limonadefabriek Milieu & Techniek – Het productieproces Kerndoel 39 en 44 Seks enzo Voortplanting planten- en dierenrijk - Voortbestaan van de soorten Kerndoel 41 Flitsend design Ontwerpen als een Dutch designer Herhaling en toepassing milieu en techniek Thema 4 Handige techniek Wat is techniek? Kerndoel 41 Bruikbare uitvindingen Ontwikkelingen in techniek Kerndoel 44 en 45 Lekker stevig Technische principes Kerndoel 44 en 45 Waanzinnige experimenten Proefjes doen met programmamakers Herhaling en toepassing natuurkundige verschijnselen 23

Geïntegreerde thema’s

Met de geïntegreerd lijn van Blink Wereld bieden we lesmateriaal voor groep 3 tot en met 8. Kinderen hebben binnen deze thema’s meer ruimte voor eigen onderzoek. Na een aantal lessen die je samen doet met de hele klas, gaan de kinderen zich vervolgens verdiepen in een zelfgekozen onderwerp. Zo krijgen ze de mogelijkheid om hun eigen interesses te volgen en verschillende talenten te laten zien of te ontwikkelen.

Structuur en opbouw

Er zijn tien thema’s voor groep 3/4, tien voor groep 5/6 en tien voor groep 7/8. Het ene jaar doe je pakket A met vijf thema’s en het volgende jaar doe je met pakket B vijf andere thema’s. Met de thema’s van groep 3/4 ben je per thema ongeveer 6 uur bezig, verspreid over lessen van 30-40 minuten. Met de thema’s voor groep 5 tot en met 8 ben je per thema 12-20 uur bezig.

Flexibele jaarplanningen

Per periode is er een overkoepelend onderwerp waar de thema’s van groep 3/4,

5/6 en 7/8 binnen vallen. Zo passen de thema’s Bouwen maar (groep 3/4), Stadsmakers (groep 5/6) en Altijd onderweg (groep 7/8) binnen het onderwerp ‘Een eigen plek’. Op deze manier kun je in de hele school met hetzelfde onderwerp bezig zijn, maar geven de verschillende groepen daar een eigen invulling aan passend bij het niveau. Je hebt beide pakketten altijd tot je beschikking, dus je kunt de thema’s ook in een andere volgorde of ander leerjaar geven.

Blink Wereld en Blink Lezen

Blink Lezen is de nieuwe leesmethodiek voor groep 4 tot en met 8. De thema’s van Blink Lezen sluiten naadloos aan op de thema’s uit Blink Wereld – geïntegreerd.

Wanneer je Blink Wereld combineert met Blink Lezen doen de kinderen nóg meer relevante achtergrondkennis en woordenschat op, waardoor de twee vakken elkaar versterken.

En het thema-onderwerp gaat voor de kinderen nóg meer leven.

24
Groep 3/4 Groep 5/6 en 7/8 Thema’s • 5 thema’s per jaar (pakket A en B) • 5 thema’s per jaar (pakket A en B) • Optioneel: extra projectthema’s en lesspecials Lessen • Lessen van 30-40 minuten • 5-7 uur per thema • Lessen van 50-60 minuten • 12-20 uur per thema • Optioneel: plusopdrachten voor extra verdieping Topografie met TopoMaster • 3 onderdelen: Nederland, Europa en de wereld • +/- 14 levels per onderdeel • 15-45 minuten per level (adaptief en dus per leerling verschillend) 25

Blink Wereld geïntegreerd in groep 3 en 4

De kinderen in groep 3 en 4 zijn jonge onderzoekers! Ze zijn nieuwsgierig naar de wereld en dat wil je als leerkracht stimuleren. Daarnaast wil je ze voorbereiden op wereldoriëntatie in de bovenbouw, waar ze steeds meer zelfstandig gaan onderzoeken. We hebben daarom voor deze leerjaren een pakket ontwikkeld waarmee je de nieuwsgierigheid prikkelt en ze spelenderwijs oefenen met de onderzoeksvaardigheden. Deze thema’s bereiden voor op de geïntegreerde thema’s van groep 5 tot en met 8; zie pagina 27 tot en met 29.

Structuur en opbouw

Het pakket voor groep 3/4 volgt de opbouw van groep 5/6 en 7/8: er is een pakket A en een pakket B, met vijf thema’s die je in de vijf periodes tussen de vakanties doet. De thema’s zijn minder omvangrijk dan in de bovenbouw en doe je in 5 tot 7 lesuren per thema. Indien

gewenst kun je dit eenvoudig uitbreiden met extra onderzoek of meer creatieve verwerkingsvormen.

Je kunt de thema’s zowel in groep 3 als in groep 4 geven; dan doe je het ene jaar in beide groepen pakket A en het volgende jaar pakket B. Je kunt er ook voor kiezen om het ene pakket altijd in groep 3 te geven en het andere pakket altijd in groep 4.

Leesniveau begin groep 3

De meeste kinderen zijn in groep 3 de eerste maanden nog druk bezig met leren lezen.

Ze kunnen de opdrachten in de logboekjes daarom vaak nog niet zelfstandig verwerken. In de lesomgeving bieden we tips hoe je de kinderen kunt ondersteunen. Bijvoorbeeld door meer klassikaal te lezen, opdrachten te laten voorlezen in de digitale lesomgeving of antwoorden op vragen te tekenen in plaats van schrijven.

Opbouw

Intro Onderzoekslessen Test jezelf

Je introduceert het onderwerp bij de kinderen. Er zijn activiteiten in het logboekje en op het digibord.

In 3 geleide onderzoekslessen doen de kinderen kennis en inspiratie op over het onderwerp. De lessen bestaan uit materiaal op het digibord en opdrachten in het logboekje.

De test jezelf is in de vorm van een speelse quiz die klassikaal op het digibord of zelfstandig in de digitale lesomgeving gedaan kan worden.

Eigen onderzoek Evaluatie

De kinderen doen een eigen onderzoekje. Ze worden hierin begeleid door opdrachten in het logboek en door de leerkracht. Aan het einde delen ze hun resultaten.

Je evalueert het thema met de kinderen. Wat hebben ze geleerd? Wat zouden ze de volgende keer anders doen in het eigen onderzoek? In de handleiding vind je hiervoor handvatten.

thema groep 3 en 4 De thema’s van groep 3 en 4 zijn als volgt opgebouwd: Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5
26

Blink Wereld geïntegreerd in groep 5 tot en met 8

Wereldoriëntatie en burgerschap

Er zijn voor groep 5 tot en met 8 per jaar vijf geïntegreerde thema’s beschikbaar. Bijvoorbeeld De experimentele keuken, Reis de wereld rond en Stadsmakers. Het ene thema heeft meer aspecten van techniek en geschiedenis in zich, het andere thema omvat meer natuur en aardrijkskunde, sommige thema’s combineren alle invalshoeken. Met alle thema’s samen dek je alle kerndoelen van wereldoriëntatie, inclusief burgerschap.

De thema’s sluiten aan bij hoe kinderen naar de wereld kijken en zorgen ervoor dat de belangrijkste aspecten van de wereld aan bod komen. Denk aan onderwerpen als het klimaat, uitvindingen of bijzondere dieren.

Ruimte voor eigen onderzoek

De thema’s kun je doen in 12 tot 20 lesuren, afhankelijk van hoeveel tijd je de kinderen geeft voor het eigen onderzoek en of je bijvoorbeeld creatieve vakken aan het thema koppelt. Je werkt dan vier tot zes weken

aan een thema. De uren die je nu hebt voor de drie zaakvakken – twee tot drie lesuren per week – besteed je dan allemaal aan het betreffende thema.

Toolbox met kaarten

De toolbox met vaardigheidskaarten gebruik je als ondersteuning bij het eigen onderzoek. Denk aan kaarten als:

• Zo maak je een mindmap

• Zo houd je een interview

• Zo bedenk je een goede onderzoeksvraag

• Zo zoek je informatie op internet

• Zo werk je samen

• Zo maak je een presentatie

Deze kaarten zijn als pdf beschikbaar en als interactieve kaarten met extra filmpjes. Je kunt de kaarten klassikaal uitleggen, de kinderen kunnen ze zelf raadplegen in de digitale leerlingomgeving of print ze uit en geef ieder kind een eigen setje.

Opbouw thema groep 5 tot en met 8 Elk thema is opgebouwd uit vijf stappen aan de hand van de onderzoekscyclus. Dat ziet er als volgt uit:

1

Intro Onderzoekslessen Test jezelf Eigen onderzoek Evaluatie

Introductie van het thema en inventarisatie wat kinderen al weten.

Geleide onderzoekslessen waarin de belangrijkste aspecten van het thema aan bod komen; zowel inhoud als vaardigheden.

Kinderen ‘testen zichzelf’. Wat weet ik nu al? Wat kan ik gebruiken voor mijn eigen onderzoek?

Volgens onderzoekscyclus aan de slag met eigen onderzoeksvraag en het maken van een ‘product’ voor eindpresentatie. Met als ondersteuning: online vaardigheidskaarten.

Terugblik op het proces en leerdoelen.

Stap
Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5
27

Toetsing en beoordeling

Als school kies je zelf hoe je de leerlingen wilt volgen, beoordelen en toetsen. De ene school legt de nadruk op de vaardigheden die kinderen opdoen, de andere school wil graag ook nog een kennistoets afnemen. Daarvoor kun je de Test Jezelf van elk thema gebruiken; de Word-versie kun je zelf aanpassen. In de lesomgeving verzamelen we voorbeelden en modellen van hoe scholen omgaan met beoordeling en toetsing.

Door middel van rubrics kun je de vaardigheden evalueren. De vaardigheidskaarten van Blink Wereld beschrijven telkens één vaardigheid in verschillende stappen. De beschrijving in stappen vormt de basis voor de rubric. Voor iedere stap is vervolgens een korte beschrijving gemaakt die aangeeft wat je mag verwachten aan kennis of gedrag per niveau.

Overzicht thema’s groep 3 tot en met 8

Overkoepelend onderwerp en periode

Wow, de wereld! Periode 1

Start schooljaar tot de herfstvakantie

Echt Nederland Periode 2

Vanaf herfstvakantie tot kerst

Groep 3/4 Pakket A

Ruimtereizigers

Vanuit de ruimte ziet de wereld er spectaculair uit!

Wat is er nog meer te zien in de ruimte? En wie waren de eerste ruimtereizigers?

Gezellige tradities

Als de dagen donkerder worden eten we erwtensoep en pepernoten en vieren we Sinterklaas en Kerst. Waarom eigenlijk?

Groep 5/6 Pakket A

Aardse extremen

Welke extremen zijn er allemaal op de aarde? En hoe ontstaan vulkanen, aardbevingen en tsunami’s?

Ik hou van Holland Wat is typisch Nederlands?

Welk beeld hebben we van typische Nederlanders? En klopt dit wel?

Een eigen plek Periode 3

Vanaf januari tot voorjaarsvakantie

Grote experimenten Periode 4

Vanaf voorjaarsvakantie tot meivakantie

Verre wereldreizen Periode 5

Vanaf meivakantie tot zomervakantie

Bouwen maar!

Mensen zijn bouwers. Maar iedereen woont verschillend!

Waarom eigenlijk? En wat komt er allemaal kijken bij het bouwen van een huis?

Handige uitvinders

Mensen zijn slimme uitvinders!

Maarhoe kom je erop? Wie bedacht de balpen of het theezakje? En hoe zit een fietsbel eigenlijk in elkaar?

Hallo wereld!

Op de wereld vind je allerlei culturen. Hoe begroeten mensen in andere landen elkaar? Welke spelletjes spelen ze?

Stadsmakers

Waarom wonen mensen in steden? Hoe zou jouw ideale stad er uitzien?

Groep 7/8 Pakket A

Wereldsterren

Elke tijd heeft zijn eigen wereldsterren! Welke wereldsterren had je vroeger? En welke zijn er nu?

Stem op mijn partij!

Wie is de baas in ons land en hoe is dat geregeld? Wat vind jij belangrijk voor ons land?

Altijd onderweg.

Mensen en dieren zijn altijd onderweg. Waarom eigenlijk?

Waarom verhuizen mensen naar andere delen van de wereld?

Wonderlijke uitvindingen

Hoe weten wij wat we nu weten? Bekijk diverse uitvindingen, leer van wat dieren doen en doe zelf proefjes.

Het wereldrestaurant

Wat zit er in ons eten? Waar komt het vandaan? Hoe eten ze op andere plekken in de wereld en wat kun je daarmee in je eigen wereldrestaurant?

De experimentele keuken Koks experimenteren vaak met hun gerechten en zijn soms echte uitvinders!

Hoe kun je natuurlijke verschijnselen gebruiken in een eigen gerecht?

Reis de wereld rond

Hoe heeft de mens ontdekt hoe de wereld in elkaar zit? En hoe kun je tegenwoordig de wereld rondreizen?

28

De niveaus zijn:

Beginnend

In ontwikkeling

Goed

Super

Deze indeling stelt je in staat om een vrij brede vaardigheid als ‘Discussie voeren’ specifieker te maken door het op te splitsen in onderdelen.

Daarmee kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om de ene keer er een bepaald onderdeel uit te lichten en de volgende keer een ander onderdeel. Het betekent overigens ook dat een leerling op het ene onderdeel verder kan zijn dan het andere onderdeel. De rubrics hoef je niet te beschouwen als vaststaande beschrijvingen, maar kun je gebruiken om naar eigen inzicht aan te passen.

Overzicht thema’s groep 3 tot en met 8

Overkoepelend onderwerp en periode Groep 3/4 Pakket B

Bijzondere families Periode 1

Start schooljaar tot de herfstvakantie

Natuurlijke aanpassers Periode 2

Vanaf herfstvakantie tot kerst

Communicatie is alles Periode 3

Vanaf januari tot voorjaarsvakantie

Wereldse kwesties Periode 4

Vanaf voorjaarsvakantie tot meivakantie

De groene wereld Periode 5

Vanaf meivakantie tot zomervakantie

Ik en mijn familie Hoe was jij toen je klein was? En hoe was het in de tijd dat je ouders en grootouders kind waren? Duik in je familiegeschiedenis!

Op ontdekkingsreis!

Ga op ontdekkingsreis! Hoe ziet het er in de woestijn, op de Noordpool en in de jungle uit? En wat moet je allemaal meenemen?

Sterke verhalen

Wat vertellen boeken, films en schilderijen je? Wat kun je ervan leren, over vroeger en over nu? En welk verhaal is echt gebeurd?

Terug naar de dino’s De wereld verandert steeds.

Hoe zag de wereld eruit toen de dino’s leefden? En waren er toen al mensen?

Natuurspeurders

Welke diertjes leven er allemaal bij jou in de buurt?

En hoe ontdek je ho al die diertjes heten? Ga de natuur in!

Groep 5/6 Pakket B

Wereldse kinderen Hoe is het leven van jou en van andere kinderen in Nederland? En hoe leven kinderen in andere delen van de wereld?

Bijzondere bewoners Planten en dieren zijn goed in overleven en passen zich aan, maar lukt dat altijd?

Dit wil ik zeggen

Op welke manieren brengen mensen hun boodschap over? Waarom doen ze dat?

Groep 7/8 Pakket B

Fantastische families

Families zijn belangrijk in alle tijden. Welke families uit de geschiedenis hebben een belangrijke betekenis gehad?

Op leven en dood

Survival of the fittest in de natuur. Is het erg dat dieren (uit)sterven?

Machtige media

Communicatie verloopt tegenwoordig heel anders dan vroeger. Welke invloed heeft internet daarop? En hoe zorg je dat privacy gewaarborgd blijft.

Klimaatkenners

Wat is weer, wat is klimaat? En welke gevolgen kan de klimaatverandering voor de aarde hebben?

De groene fabriek

Wanneer noem je een bedrijf ‘groen’? Wat komt er allemaal kijken bij het opzetten van een groene fabriek?

Oorlog en Vrede

Hoe is het leven tijdens een oorlog? En wat gebeurt er daarna?

Eerlijk design

Hoe kunnen nieuwe ontwerpen ervoor zorgen dat we beter met de wereld omgaan? Welke ideeën zijn er nu al en wat zou er in de toekomst nog meer kunnen?

29

Extra lesmateriaal

Naast de vakgerichte en geïntegreerde thema’s, bieden we extra lesmateriaal. Dit extra lesmateriaal voor groep 5 tot en met 8 is standaard inbegrepen in de licentie van Blink Wereld.

LesspecialsFilmlessen

Pak de aandacht met actualiteitVerrijking en verdieping

Bij Blink Wereld voor groep 5 t/m 8 zitten in totaal 28 filmlessen met bijbehorende films, series en documentaires. De filmlessen verrijken en verdiepen de thema’s van Blink Wereld – geïntegreerd en Blink Wereld –vakken. Daarnaast dragen ze bij aan een kritische en analytische houding ten opzichte van film, wat in onze ‘gemedialiseerde samenleving’ een waardevolle vaardigheid is.

Elk jaar brengt Blink Wereld de actualiteit in jouw les met lesspecials. In het Rembrandtjaar lieten we leerlingen ontdekken wie Rembrandt was en wat hem zo bijzonder maakte. En ze leerden hoe ze een zelfportret maken. In 2020 was er een lesspecial rond de Black Lives Matter beweging: Gekleurde wereld. Voor 2021 maakten we in het kader van de lentekriebels ‘Ontluikende liefde’, over seksuele- en genderidentiteit. En in 2022 ontwikkelden we een les over de oorlog in Oekraïne en een lesspecial die aansluit bij de NTR-serie Het verhaal van Nederland.

Projectthema’s

Actueel en anders

Voor de groepen 5 tot en met 8 zijn er naast de reguliere thema’s ook vijf projectthema’s beschikbaar, waarin extra stof voor wereld oriëntatie wordt aangeboden. De thema’s zijn geschikt voor de gehele bovenbouw, waardoor ze bijvoorbeeld in projectweken gedaan kunnen worden.

Er zijn vijf projectthema’s beschikbaar: De kinderverkiezingen: in dit thema vormen de kinderen hun mening over onderwerpen die zij belangrijk vinden. Ze gaan debatteren en doen uiteindelijk de Kinderstemwijzer. De verhalenkoffer ’40-’45: de leerlingen onderzoeken belevenissen van onbekende Nederlanders tijdens de Tweede Wereldoorlog en schrijven een verhaal over een zelfgekozen persoon. Ze krijgen hierbij tips van kinderboekenschrijfster Martine Letterie.

Smart Life: het thema waarin kinderen kennismaken met computational thinking, programmeren en het ‘internet der dingen’. Met de speciaal ontworpen programmeertool CT-3000 gaan ze zelfs het digibord hacken! T. rex onderzoekslab: samen met paleontoloog Anne Schulp van Naturalis ga je op onderzoek uit. Hoe leefde de T. rex, hoe zag hij eruit, wat at hij (en hoe weten we dat eigenlijk allemaal?) en uiteindelijk bedenk je je eigen onderzoeksvraag over de T. rex. Kijkje in de toekomst: in dit thema draait het om de vraag hoe het vervoer er over dertig jaar uitziet. In vijf lessen ga je met de klas een toekomstvisie ontwikkelen waarin zowel voertuigen, wegen als brandstof een rol spelen. Het thema is ook beschikbaar als Engelstalig CLIL-thema.

30

Plusopdrachten

Extra onderzoek en verdieping

De plusopdrachten bij Blink Wereld zet je in voor extra onderzoek en verdieping. Ze doen een beroep op de hogere orde denkvaardigheden. Bijvoorbeeld: ‘Ontwerp een robot die op groene energie werkt’ of: ‘Verzin een god die past bij de Romeinse godenfamilie.’ Deze opdrachten kun je tijdens het thema inzetten voor de leerlingen die meer aankunnen of meer willen weten; ze kunnen hier zelfstandig aan werken. Wanneer je werkt met de vakthema’s en je alle kinderen de ruimte wilt geven voor eigen onderzoek om een thema verder te verdiepen, dan kun je deze opdrachten ook inzetten voor de hele klas.

TopoMaster

Online topografie game

TopoMaster is een spannende online game waarmee kinderen topografie leren. De game is samen met National Geographic Junior ontwikkeld en bevat prachtig beeldmateriaal en aansprekende informatie. Door topografie te oefenen met bijzondere weetjes van onder andere dieren, gebouwen en het landschap onthouden leerlingen de toponiemen beter. TopoMaster is zowel onderdeel van Blink Wereld – aardrijkskunde als van Blink Wereld –geïntegreerd, maar is ook los te bestellen.

Herhaling door game-elementen TopoMaster bestaat uit drie onderdelen: Nederland, Europa en de wereld die elk weer uit meerdere levels bestaan. Elk level bestaat uit quizvragen, locatievragen en bonusvragen. Game-elementen zoals het vrijspelen van levels en bonusvragen en het verbeteren

van status maken TopoMaster avontuurlijk en zorgen dat herhaling op natuurlijke wijze is ingebouwd. Alle 300 toponiemen uit de lijst van het Cito komen aan bod en worden voor kinderen meer dan alleen een stip op de kaart. Thuis en op school Leerlingen kunnen op school of thuis op pc, laptop of tablet TopoMaster spelen.

De resultaten van de kinderen zijn voor leerkrachten inzichtelijk via Blink Studio, het online leerlingvolgsysteem van Blink.

Bij TopoMaster worden ook extra toetsen aangeboden, aansluitend bij de Cito-toets topografie. Deze kunnen digitaal worden verwerkt, maar ook op papier.

31

Combinatiegroepen

Werk je in een combinatiegroep? Met het lesmateriaal van Blink Wereld kun je lesgeven zonder de klas te hoeven splitsen. De gehele klas dezelfde les geven, is niet alleen efficiënt, maar ook veel leuker voor de leerlingen.

De vakgerichte en geïntegreerde thema’s zijn qua structuur en opbouw verschillend waardoor je met beide pakketten anders werkt als je een combinatiegroep hebt.

Combinatiegroepen en vakgerichte thema’s

Door de manier van werken – die niet uitgaat van tekstverklaren, maar van zelf ontdekken – leren alle leerlingen op hun eigen niveau. Met een combinatiegroep 5/6 kun je bijvoorbeeld het ene jaar de thema’s van groep 5 en het andere jaar de thema’s van groep 6 doen. Deze manier van werken kun je ook toepassen bij een groep 6/7.

In de combinatiegroep 7/8 werkt het net even iets anders. In groep 8 worden bepaalde onderwerpen herhaald en toegepast die in groep 5 tot en met 7 aan bod zijn gekomen. We hebben daarom uit de in totaal acht thema’s van groep 7 en 8 twee pakketten samengesteld. Deze pakketten doe je om het jaar met de gehele klas. Op deze manier is

de stof van groep 7 en 8 per pakket logisch verspreid.

In de thema’s van groep 8 wordt altijd nog expliciet behandeld wat eerder aan bod is gekomen. Daarom is het niet erg als een leerling eerst een thema uit groep 8 krijgt en pas daarna een thema uit groep 7.

Combinatiegroepen en geïntegreerde thema’s

We bieden tien geïntegreerde thema’s voor groep 5/6 en tien voor groep 7/8. Jaarlijks behandel je vijf thema’s. In een combinatiegroep doe je dus het ene jaar de eerste vijf thema’s (pakket A) en het volgende jaar de andere vijf thema’s (pakket B). Voor scholen met andere combinatiegroepen hebben we een aantal schema’s met voorbeelden van de verdeling van thema’s gemaakt. Deze vind je op onze website, maar zijn ook op te vragen bij onderwijssupport.

32

Differentiatie

Blink Wereld gaat uit van een activerende didactiek en van zelf ontdekken. Hierdoor leren leerlingen van verschillende groepen op hun eigen niveau. Er zijn daarnaast diverse mogelijkheden om te differentiëren.

Taalondersteuning

De visuele aanpak zorgt ervoor dat ook dyslectische en taalzwakke leerlingen uitstekend met het lesmateriaal van Blink Wereld kunnen werken. Daarnaast bevatten de werkbladen, logboeken en de digitale leerlingomgeving taalondersteuning, zodat leerlingen niet vastlopen bij het zelfstandig maken van opdrachten. In ‘woordenboekjes’ worden moeilijke woorden en belangrijke begrippen toegelicht.

Plusopdrachten

De plusopdrachten (zie pagina 31) kun je inzetten om plusleerlingen extra uit te dagen. Plusleerlingen werken dan meerdere lessen aan een uitdagende opdracht die aansluit bij het thema.

Vakthema’s – extra opdracht

Bij de lessen van de vakthema’s is op elk werkblad de laatste opdracht (opdracht E)

voor snelle leerlingen. Deze opdracht maakt vaak gebruik van het bronnenboek en kan zelfstandig uitgevoerd worden.

Geïntegreerde thema’s – andere eisen Tijdens het eigen onderzoek in stap 4 van de geïntegreerde thema’s zijn er verschillende manieren waarop je kunt differentiëren. Zo kun je kinderen die meer ondersteuning nodig hebben bijvoorbeeld in groepjes aan eenzelfde onderzoeksvraag laten werken. Of je geeft een aantal kinderen al een onderzoeksvraag mee zodat ze die niet zelf hoeven te bedenken. Van een plusleerling verwacht je in dit onderdeel juist een uitgebreider onderzoek en kun je hogere eisen stellen aan het eindproduct.

33

Digitaal werken

Digibordlessen zijn de basis van Blink Wereld. Deze lessen vind je in de lesomgeving Blink Studio. De onderzoeksstappen zie je terug in het lesmateriaal op het digibord en in de lesvoorbereiding die je kunt printen. Voor de leerlingen staan de onderzoeksstappen met de bijbehorende opdrachten op hun werkblad of in hun logboek.

Je bepaalt zelf hoe je wilt dat de leerlingen de opdrachten gaan verwerken:

• Op papieren werkbladen die je zelf print of als boek bestelt (doeboekjes voor groep 3/4, werkboeken en bronnenboeken voor de vakgerichte thema’s en logboeken voor de geïntegreerde thema’s).

• Volledig digitaal met interactieve werkbladen op een tablet, laptop of pc via leerlingomgeving Blink Start (is standaard inbegrepen in de licentie).

• Een combinatie van papieren werkbladen en digitale verwerking.

Digitale verwerking

In groep 5 tot en met 8 kunnen leerlingen de opdrachten volledig digitaal verwerken.

Wanneer je de verwerking digitaal laat doen, wordt het werk automatisch nagekeken. Als leerkracht kun je in de online resultatenmodule snel zien hoe de klas en hoe elke leerling het werkblad of de toets heeft gemaakt. De leerlingen kun je toegang geven tot de lessen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld thuis nog een les terugkijken en zich zo voorbereiden op de toets. De lesomgeving is gekoppeld met Basispoort waardoor inloggen voor jou en je leerlingen zeer eenvoudig is. Daarnaast is er een koppeling met ParnasSys waarmee resultaten van toetsen uit Blink Studio automatisch worden opgeslagen in ParnasSys. Resultaten van toetsen en digitale werkbladen zijn ook inzichtelijk via het methodeoverkoepelende dashboard van Momento.

34

Advies en begeleiding

Wanneer je voor een vak gaat werken met een nieuwe aanpak, heb je als leerkracht nieuwe kennis en vaardigheden nodig. We vertellen je daar graag meer over, bijvoorbeeld tijdens een presentatie. En als je gaat werken met Blink Wereld ondersteunen we je met starttrainingen en vervolgbijeenkomsten. Zo borg je structureel de nieuwe aanpak binnen je school.

Presentatie

We vertellen jou en je team graag meer over Blink Wereld. Daarom geven wij methodepresentaties op maat. Online of bij jullie op school. Neem contact met ons op voor het maken van een afspraak.

Starttraining Blink Wereld –geïntegreerd

We adviseren alle scholen die starten met de geïntegreerde thema’s van Blink Wereld om te beginnen met de starttraining. Blink Wereld –geïntegreerd vraagt om een andere manier van lesgeven. Deze twee uur durende bijeenkomst is dan ook een goede basis om met je team een vliegende start met Blink Wereld –geïntegreerd te maken! In de bijeenkomst ontdek je hoe de visie, het concept en het materiaal van Blink Wereld – geïntegreerd in elkaar zitten

Vervolgbijeenkomsten Blink Wereld –geïntegreerd

Heb je met je team de startbijeenkomst van Blink Wereld – geïntegreerd gevolgd?

Of werken jullie al langere tijd met Blink Wereld – geïntegreerd en wil je meer aanvullende begeleiding? Dan bieden verschillende vervolgbijeenkomsten aan. Bijvoorbeeld hoe je het onderzoeksproces van de leerlingen begeleidt of hoe je leerlingen kun volgen en beoordelen. We denken graag met jullie mee welke vervolgbijeenkomst(en) aansluit(en) bij de vragen en behoeftes die leven binnen het team.

Starttraining Blink Wereld – vakgericht

Ga je met je team werken met de vakgerichte thema’s van Blink Wereld? Dan is de starttraining Blink Wereld – vakgericht een goed begin. In deze training van ongeveer twee uur worden onder andere de stappen van een les doorlopen. Je ervaart hoe ontdekkend en onderzoekend leren met Blink Wereld werkt in de klas.

Referentiescholen en lestips

Op www.blinkwereld.nl/referentiescholen vind je een overzicht van referentiescholen waarmee je contact op kunt nemen om ervaringen uit te wisselen of vragen te stellen. Ook delen we op de site lestips en inspiratiefilmpjes.

Onderwijssupport

Via de chatfunctie in de lesomgeving kun je met al je vragen over Blink Wereld bij ons terecht. Op werkdagen tussen 09.00- 17.00 uur reageren we meestal binnen een uur. Daarnaast zijn we ook telefonisch bereikbaar (073 - 850 00 22) en per e-mail (onderwijssupport@blink.nl).

35

Educatieve verantwoording

Bij de ontwikkeling van Blink Wereld hebben we naast de bevindingen uit de praktijk ook gebruikgemaakt van inzichten vanuit de wetenschap en diverse publicaties. Hier vind je een aantal van de belangrijkste bronnen.

Kennis en vaardigheden toepassen De essentie van het vak wereldoriëntatie verschuift de laatste jaren van zoveel mogelijk kennis vergaren naar een bredere benadering: leren over de wereld, kennis opdoen en toepassen in relevante situaties en kunnen reflecteren op je eigen positie in de wereld. Daarom is het eigen onderzoek in Blink Wereld een belangrijk onderdeel van het leerproces, omdat de kinderen daarin hun kennis toepassen.

“Waar het echt om draait is wat leerlingen doen met alles dat ze hebben geleerd” − Gert Biesta

Deze uitgangspunten zijn gebaseerd op de meest recente inzichten uit de wetenschappelijke publicaties ‘Wereldgericht onderwijs’ van Gert Biesta en ‘Why knowledge matters’ van Eric Donald Hirsch.

Wereldoriëntatie moet leerlingen de bagage geven om zich als mens en burger te kunnen redden in de wereld. Bij Blink Wereld gaan kennis, vaardigheden en houding daarom hand in hand. Het ontwikkelen van vaardigheden staat nooit los van kennisontwikkeling dus dit koppelen we altijd aan relevante lesinhoud. We focussen in onze lessen op essentiële kennis die zorgt voor een solide basiskennis voor iedere leerling. Én we trainen de vaardigheden van leerlingen om het geleerde toe te kunnen passen in nieuwe contexten.

Plakfactoren en de essentie De Amerikaanse broers Chip & Dan Heath verrichtten onderzoek naar waarom dat ene verhaal wél blijft hangen. Ze ontdekten dat zes factoren hiervoor verantwoordelijk zijn. In hun artikel ‘Teaching That Sticks’ hebben ze deze factoren toegepast op lesgeven. Wij hebben daar veel inspiratie uit gehaald voor het ontwikkelen van de lessen van Blink Wereld. Een van de belangrijke factoren is ‘simple’ – dat betekent niet dat het makkelijk of simpel moet zijn, maar dat je scherp hebt wat de essentie is van wat je wilt overbrengen. Daarom overladen we de kinderen niet met feiten, maar focussen we op waar het om gaat.

Herhaling en herrinnering

Bij het ontwikkelen van het materiaal hebben we regelmatig contact met wetenschappers. Een expert op het gebied van de werking van de hersenen die we hebben geraadpleegd is

36

Jelle Jolles, hoogleraar Hersenen, Gedrag en Educatie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Jolles noemt emoties de motoren van de herinnering. In elke les die wij maken, moet daarom iets zitten wat leerlingen ‘raakt’. Ook hebben we gesproken met Huib Tabbers, verbonden aan de faculteit Psychologie van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Met hem hebben we gekeken naar wat werkt in herhaling en toepassing, wat geresulteerd heeft in de aanpak van de vakthema’s van groep 8. Een interessante publicatie van deze faculteit is het boekje ‘10 oefenstrategieën uit de geheugenpsychologie voor in de klas’.

Onderzoekend en ontdekkend leren

Over onderzoekend en ontdekkend leren is veel geschreven. Onderzoek laat zien dat de manier waarop je dit aanbiedt heel belangrijk is. Onderzoekend leren heeft namelijk kaders en sturing nodig. ‘Vanuit het niets’ een onderzoek gaan doen, werkt niet voor kinderen. Het staat of valt met de juiste context, input en begeleiding. Zie bijvoorbeeld deze bronnen die aansluiten op het lesmateriaal van Blink Wereld:

• ‘Praktische didactiek voor natuuronderwijs’, door E. de Vaan en J. Marell, (Coutinho, 2006).

• ‘Wetenschap en technologie in het basis en speciaal onderwijs’, richtinggevend leerplankader bij het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld, SLO (2014).

• ‘Onderzoekend en ontwerpend leren’, publicatie van het Wetenschapsknooppunt van Wageningen University, dr. D.A. Kraaij (2015).

Cruciale rol leerkracht

John Hattie heeft in de publicatie ‘Leren zichtbaar maken’ vele onderzoeken naar wat werkt in onderwijs naast elkaar gelegd. Hieruit blijkt dat de rol van de leerkracht het meest cruciaal is. Voor ons lesmateriaal is dit dan ook het uitgangspunt: we willen leerkrachten het materiaal in handen geven om kinderen lessen te geven die ze niet snel zullen vergeten. En ook: lesmateriaal waarmee je als leerkracht de ruimte hebt om de lessen naar je eigen hand te zetten, afhankelijk van wat past bij jouw school en de kinderen in je klas.

Kerndoelen en ontwikkelingen onderwijs

Uiteraard volgen we de ontwikkelingen rondom het curriculum en zorgen we ervoor dat Blink Wereld altijd goed aansluit. Omdat we ons lesmateriaal elk jaar updaten, kunnen we veranderingen in kerndoelen en de ontwikkelingen binnen het onderwijs direct volgen.

37

Blink Wereld in jouw klas?

Ontdek Blink Wereld zelf

Meer weten?

• Plan een methodepresentatie op maat

• Bekijk de proefthema’s

• Probeer de methode samen met je klas uit met de gratis proeflicentie.

Ga naar www.blinkwereld.nl Mail onderwijssupport@blink.nl Bel 073-85 000 22

Bekijk de film over Blink Wereld in de praktijk Op www.blinkwereld.nl vind je filmpjes waarin collega-leerkrachten vertellen over hun ervaringen met Blink Wereld.

Ontwikkeld met leraren en leerlingen

Alle lesmethodes van Blink worden ontwikkeld samen met partnerscholen. Daardoor weten we zeker dat de les in de praktijk goed werkt. Wil je ook meewerken aan de ontwikkeling van Blink Wereld? Meld je dan aan als partnerschool of voor ons panelbestand via www.blinkwereld.nl/co-creatie. Heb je als leerkracht zelf suggesties, verbeteringen of andere opmerkingen bij of over een les? Stuur ze ons via de chatfunctie in de lesomgeving.

38

De kracht van het team

Blink Wereld is ontwikkeld door een deskundig team bestaande uit leerkrachten, auteurs, onderwijsspecialisten, wetenschappers, ontwerpers, digiborddeskundigen en uiteraard met advies van kinderen zelf.

Blink Wereld bestel je eenvoudig via je schoolleverancier

Op www.blinkwereld.nl/prijsinformatie vind je een volledig prijsoverzicht, het laatste nieuws en de flexibele voorwaarden die Blink Wereld biedt.

39

Ontdek Blink

Wij zijn

meest

Nederland.

leermiddelenontwikkelaar van Nederland;

ruim 440.000 leerlingen op 3.500 scholen krijgen dagelijks les met een methode

ontwikkelen al onze leermiddelen samen met leraren en leerlingen;

verwerken daarbij de laatste wetenschappelijke inzichten over leren;

leren altijd een betekenisvol proces waarin de leraar een

@blinkdeelt •
de
innovatieve
van Blink; • we
• en
• bij Blink is
sleutelpositie vervult. Ontdek hoe je ons bereikt Wil je meer weten over onze lesmethodes? We zijn tijdens kantooruren bereikbaar via de chatfunctie in de lesomgeving, maar ook telefonisch zitten we voor je klaar: +31(0)73 85 000 22 Liever mailen? Stuur een mailtje naar onderwijssupport@blink.nl 7 43513763361 7
“De essentie van leren is het ontdekken van de wereld en jezelf” Blink is de meest innovatieve leermiddelenontwikkelaar van
We ontwikkelen lesmateriaal dat leerlingen uitdaagt om hun talenten te ontwikkelen en de wereld te ontdekken. Lesmateriaal dat nieuwsgierig maakt en leerlingen zoveel mogelijk zelf op onderzoek uit laat gaan. Samen met de leraar als expeditieleider. Naast Blink Wereld biedt Blink voor het basisonderwijs de lesmethode Blink Engels | Groove.me en de nieuwe complete leesmethodiek voor groep 4 t/m 8: Blink Lezen. In het voortgezet onderwijs hebben we Blink Nederlands | PLOT26, Blink Engels | Wired en Blink Geschiedenis | Saga. Ook is Blink uitgever van de kindermerken Bobo, Okki, Wild van Freek en National Geographic Junior. Zie voor meer informatie www.blink.nl. Waarom Blink? www.blink.nl Blink Postbus 380 5201 AJ ‘s-Hertogenbosch facebook.com/Blinkdeelt

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.