jouw streek vroeger & nu
UTRECHT
VROEGER & NU – UTRECHT
Dit is deel 7 van de twaalfdelige serie Jouw Streek vroeger & nu -boeken 2017, mogelijk gemaakt door Unox.
bronvermelding pagina Stadsgezicht met op de achtergrond de Domtoren in Utrech SP, Noske, J.D. / Anefo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Spoorwegmuseum Utrecht- Jongetje bij spoorhefbrug op schaal, 1956. NA, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Jan van Eyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 ‘’Ascot-Races’’ tijdens feestweek te Utrecht SP, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Fotograaf onbekend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
concept en productie Blue in Green BV, Eric Holman – Amsterdam
beeldredactie Esther Kroeze
tekst & eindredactie Gerard van Midden
grafische verzorging Studio BAR – Amsterdam
drukwerkbegeleiding
Kegelwedstrijden om het Bondskampioenschap in Utrecht SP, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/ANP/Gé van der Werff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Vredenburg | Jaren 50 | Ingang van het gebouw van de Nederlandsche Jaarbeurs NA, Collectie Het Utrechts Archief / 601226 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 Jaarbeursplein , Hollandse Hoogte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 Stoomlocomotief Nestor als blikvanger op Musement SP, Nederlandse Spoorwegen / collectie Het Utrechts Archief / 78793 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Voddenboer in Utrecht, 1 augustus 1940. SP, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Paardentram, Deetman, J.W. / Collectie Het Utrechts Archief / 72577 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Conducteur/chauffeur buslijn Utrecht-Amersfoort. , Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Het Leven/Fotograaf onbekend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 Het veerpontje (overzetveer) over de Weerdsingel zet een man met fiets over, Utrecht SP, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Henk Valks . . . . . . . . . . . . . . . .15 Rijnstraat Woerden, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Fotograaf onbekend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Rijnstraat Woerden, Ben Kuipers landschapsarchitect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Utrechtse Gezondheidskolonie, Jan Koppelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Eric Daams
KNMI de Bilt, Jan Koppelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19
met dank aan
Ouwehands Dierenpark (foto’s met Ezels met fotografen), Werf, F.F. van der / collectie Het Utrechts Archief / 350405 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Govert Verbeek Promotieadvies
uitgever
Paleis Soestdijk nieuw, Hollandse Hoogte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 Hoenderpark van C. W. Ouwehand voorloper van Ouwehands Dierenpark, collectie Het Utrechts Archief / 12072 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Ouwehands Dierenpark, Hollandse Hoogte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Blue in Green Publishing
Stadion Galgenwaard, KLM / collectie Het Utrechts Archief / 77178 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
ISBN 978-94- 92526-19-9 NUR 653
Veenstekers aan het werk bij Oud en Nieuw Loosdrecht, collectie Het Utrechts Archief / 126465 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
© 2017: Blue in Green BV. All Rights Reserved.
Tabaksteelt, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/ANP/Polygoon/Joop van Bilsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Dit boek is voor promotionele doeleinden en is gratis verkrijgbaar bij aankoop van Unilever-producten. Verkoop van dit boek is niet toegestaan.
Opleiding marechaussee tot verkeersregelaar voor in geval van nood, Utrecht, 8 december 1953 SP, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Anefo . . . . . . . . . . . 25
Stadion Galgenwaard, Hollandse Hoogte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Voor meer informatie: info@blueingreenbv.nl
Koffieverpakkingsmachines in fabriekshal bij Douwe Egberts SP, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Medewerker met schort controleert munten op de lopende band bij ‘s Rijks Munt in Utrecht,SP, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/A.Ph. de Keijzer . . . . . . . . 25 Betonvlechters bij aanbouw Leidseveertunnel te Utrecht, collectie Het Utrechts Archief / 76598 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Harmelen, Utrecht, Nederland 17 juni 1940. Foto: Een man staat in zijn boot en wrikt zich voort, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Henk Valks . . . . . . . . . . . 26 Harmelen , Jan Koppelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Vrouwen in klederdracht uit Spakenburg. Manifestatie van de geitenfokvereniging. SP, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/G.A. van der Chijs . . . . . . . . . . . . . 29 Muziekcentrum Vredenburg, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Anefo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 TivoliVredenburg , Hollandse Hoogte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Een overzicht van het Hoog Catharijne complex vlak voor de opening te Utrecht, Nederland 20 september 1973., Nationaal Archief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 Hoog Catherijne, Het Utrechts Archief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Hoog Catherijne, Hollandse Hoogte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Oude Gracht Utrecht, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Fotograaf onbekend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Oude Gracht Utrecht , Jan Koppelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Loenen aan de Vecht , Jan Koppelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Verkeersplein Oude Rijn, Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/ANP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Verkeersplein nieuw, Hollandse Hoogte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
jouw streek vroeger & nu UTRECHT
DOMTOREN, UTRECHT
vroeger & nu 80 jaar Nederlandse geschiedenis. De bevolking verdubbelt van 8,5 miljoen in 1937 naar ruim 17 miljoen in 2017. Een steeds kleurrijker samenleving met mensen die allemaal op hun eigen manier willen werken en leven. En die dankzij internet in verbinding staan met de hele wereld. 17 miljoen mensen die elkaar appen, foto’s sturen en elkaar liken. Die samen de straat oranje maken als de voetbalgekte weer toeslaat. Die kratten bier op elkaar stapelen als tribune in de tuin om op groot scherm de wedstrijden te volgen. Die op Nieuwjaarsdag een duik nemen in het ijskoude water van de Noordzee. Die graag over het weer en de files praten en in het weekend eropuit willen. In hun eigen omgeving of verder weg. Dit boek laat je met andere ogen naar je eigen streek kijken. Naar gebouwen met een geweldig verhaal. Naar feesten en gewoontes in de tijd dat alles nog zwart-wit leek. Van al die foto’s krijg je zin om er zelf op uit te gaan. En dat is ook precies de bedoeling van dit fotoboek. In dit deel uit de serie ‘Jouw streek vroeger en nu’ kijk je met de ogen van nu naar het Utrecht van vroeger.
Geniet ervan!
6
Nederland & Unox Nederland en Unox horen bij elkaar. Al vanaf 1937, want toen werd het merk Unox geboren. En nu, in 2017, viert het alweer zijn tachtigste verjaardag. Dat is voor iedereen een feestje. Daarom trakteert Unox op dit fotoboek over ‘Jouw streek vroeger & nu’, een kijk- en leesboek over de iconen van ons land. Over bijzondere gebouwen en tradities. Over de mensen die die tachtig jaar geschiedenis met elkaar hebben gemaakt. Die genieten van mooie momenten in het leven, in het groot en in het klein. Zoals van de gezelligheid van lekker eten. En iedere streek heeft weer zijn eigen lekkernijen. Wie voor typisch Utrechts gaat, kiest voor hernhuttertjes, smoort of vijfschacht. Dat Unox zich thuis voelt bij die Hollandse gezelligheid is wel duidelijk.
Als het buiten kouder wordt, maken we het gezellig warm binnen met stamppot en rookworst. Ieder feestje wordt leuker met een broodje knaks. En wie is niet opgegroeid met een warme kom snert tijdens een koude winterdag… Het zijn iconen van de Hollandse keuken. In 1997 verschijnt tijdens de Elfstedentocht voor het eerst een oranje Unoxmuts. Ook de Nieuwjaarsduik is intussen uitgegroeid tot een ware Hollandse traditie. En over tradities gesproken... Op 1 januari 1998 adopteerde Unox de eerste Unox Nieuwjaarsduik in de Noordzee bij Scheveningen. Duik nu in dit boek over Utrecht, een warme ontmoeting met alles wat jouw streek zo mooi maakt!
Thuis wacht een warm welkom.
Dat kan alleen maar Unox zijn.
7
DRIEBERGSCHE STRAATWEG Driebergsche Straatweg in Zeist met rails voor de paardentram, 1904
8
en on w r oo rd aa w id ve la p ge 8 1 De weg is in 18 eg aantrekkelijk werd aan deze w
DE LANGESTRAAT, AMERSFOORT Dit is de langste straat in de oude kern, binnen de eerste stadsmuur, van Amersfoort
Er reed ooit een tra m door de, Langestraat. Naar Arnhem Doorn en Rhenen.
9
VRIJE TIJD Eropuit in Utrecht? Keuzes te over! Van natuurbaden en musea tot grote natuurgebieden en attracties. Natuurbad ‘De Biltsche Duinen’
30 cent voor ‘een heelen dag genot’, inclusief vermakelijkheidsbelasting
Race voor bakkers met transportfietsen tijdens een feestweek in Utrecht
10
Elektrisch te bedienen spoorhefbrug op schaal in Spoorwegmuseum Utrecht, 1956
Kegelwedstrijden om het Bondskampioenschap in Utrec ht
Een kegelbal heeft ometajear ĂŠĂŠn gat; daar m duim in
11
DE JAARBEURS
WIST JE DAT?
Bij grote treinstoringen wordt de Jaarbeurs als noodopvang gebruikt
Ingang van het gebouw van de Nederlandsche Jaarbeurs aan de Vredenburg in Utrecht in de jaren ’50
12
De Jaarbeurs ontvangt jaarlijks 2,1 miljoen bezoekers op 100.000 m2
In 2017 bestaat de Jaarbeurs 100 jaar!
Op 12 mei 1985 was Johannes Paulus II in de Jaarbeurs. De bus waarin de paus zat kon vanwege een demonstratie van ongeveer 4000 deelnemers niet bij de hoofdingang van de Jaarbeurs komen en moest achterom rijden. De Mobiele Eenheid voerde charges uit. De ramen van het paushuis in Utrecht werden ingegooid.
13
Jouw streek vroeger & nu Verder kijken door de historische vergelijkingen van jouw streek? Ga tussen 30 oktober en 2 december naar een van de onderstaande winkelformules en bij aankoop van 3 UNOX actieproducten krijg je het boek gratis mee. Op is op! Controleer bij de winkelformule voor de actieperiode.
Dit fotoboek is een cadeautje van Unox, een oer-Hollands bedrijf dat in 2017 tachtig jaar bestaat en je graag de iconen uit jouw streek, vroeger en nu, laat zien.
Verza mel ze alle twaalf!
Wilt u de delen over de andere provincies aanschaffen? Dat kan! Ga naar www.jouwstreekboeken.nl en maak uw serie compleet.