Isolatie Magazine nr: 76

Isolatie Magazine

76

VAKBLAD VOOR DE NEDERLANDSE ISOLATIESECTOR

OFFICIEEL ORGAAN VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VAN ONDERNEMERS IN HET THERMISCH ISOLATIEBEDRIJF (VIB), DE STICHTINGEN CINI, NCTI EN OOI - JAARGANG 19 - DECEMBER 2017

Brandveiligheid

Flamepro

3 x Armaflex

DEDICATION FOR INSULATION!

Dè leverancier van de Benelux JACKETING

I N S U L AT I O N

ANCILLARIES

Aluminium Roestvaststaal Aluzink Sendzimir verzinkt Armco type 2 Gelakte plaat Platalband Vloer- &traanplaat Spanband & stormband Profielen Geperforeerde plaat UV –hardend polyesterplaat PVC Isogenepak

Knauf Rockwool Paroc Isover Kaiflex Armaflex Insulfrax Promat Hanko Foamglass Hanko PIR XPS EPS Climaflex Trocellen Noise Reduction Danmat Isogenopak

Sluitingen Folie Tapes Blindklinknagels & parkers Binddraad Kitten Gaas Gereedschap Isolatie-leidingbeugels Tracing Coatings & primers Lijmen Butyl- & butyleenfolie

Charles Petitweg 39, 4827 HJ BREDA Telefoon 0031 (0)76 587 52 52 | Verkoop 0031 (0)76 587 12 34 | Fax 0031 (0)76 587 12 33 info@hanko.nl | www.hanko.nl

ISOLATIE Magazine is het vakblad voor de isolatiesector en tevens het officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Thermisch Isolatiebedrijf (VIB), de Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Isolatiebedrijf (OOI), Nederlands Centrum voor Technische Isolatie (NCTI) en de Stichting Commissie Isolatie Nederlandse Industrie (CINI).

ISOLATIE Magazine verschijnt vier maal per jaar. Leden en Buitengewone Leden van de VIB ontvangen ISOLATIE Magazine uit hoofde van hun functie. Het magazine wordt tevens kosteloos toegezonden aan professionals in de branchekolom, waaronder isolatieondernemers, opdrachtgevers, raadgevende ingenieurs, overheden en beleidsmakers, onderhoudsmanagers en installateurs. U kunt het abonnement aanvragen of beëindigen via info@isoleren.nl Uitgave: Printrendement Tituslaan 13, 6642 AP Beuningen T (024) 677 69 30 E info@printrendement.nl Redactie: Kees de Vries Redactie Noordewier-Reddingiuslaan 85, 3066 JA Rotterdam T (010) 2206161 E isoleren@keesdevriesredactie.nl

Voorwoord Toekomstgericht Een stap dichter naar de Utiliteitsrichtlijn, een nieuwe slogan, een scherpere lobby om thermische isolatie op de kaart te zetten en dan ook nog eens goedbezochte ALV’s en een succesvolle Sectordag Isolatie. Zonder teveel borstklopperij, denk ik dat we in 2017 trots mogen zijn op onszelf en de vele initiatieven die er in verenigingsverband in dit bijna voorbije jaar zijn ontplooid. We groeien als isolatiesector en als vereniging langzaam maar zeker naar een nieuwe rol, ingegeven door de landelijke focus op energiebesparing en klimaatmaatregelen. De onderhandelingen voor een nieuw energieakkoord zijn begin december gestart met de inzet om 20Mton CO₂ af te vangen. We zitten in spannende tijden. De isolatiesector zal zich vakkundig, efficiënt en toekomstgericht blijven opstellen. Rest mij u nog fijne feestdagen te wensen en een goed, gezond en isolatierijk 2018!

Hans Koole, voorzitter VIB

INHOUD

12

Redactieraad: Jan Zanen en Hans Koole (VIB) George Kruithof (OOI) Paul de Koning (NCTI en CINI) Remco Hiemstra (Armacell International) Ron Nuiten (Brand Energy & Infrastructure Services) Advertentieverkoop: Henk van der Bend Advertentietarieven op aanvraag T (024) 677 69 30 E info@printrendement.nl Uitgever: Yvonne van der Bend Voor meer informatie over de VIB: Jan Zanen, Algemeen Secretaris VIB Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein T (030) 630 04 04 F (030) 605 32 08 E info@isoleren.nl Voor meer informatie over de Stichting OOI: Korenmolenlaan 4, 3447 GG Woerden T (0181) 659 555 E info@ooi.nl Voor meer informatie over de Stichting CINI en NCTI: Paul de Koning, Manager NCTI T (0181) 69 80 30 Fotografie: Photol, Alinea-Stokvisch Vormgeving: PINTA, Benschop Druk: Zalsman, Zwolle © 2017, VIB

16

BBN

Directeur Leo Oosterveen van Brandveilig Bouwen Nederland gebruikt woorden als ‘blinde vlek’ en ‘uphill battle’ als hij de aandacht voor brandveilig bouwen beschrijft. Hij onderstreept het belang van kennisvergroting, ook bij het isolatiebedrijf.

Montagetraining Elektrische Tracing

OOI en tracingspecialisten Bartec, Huikeshoven, Raychem, Thermon en WebHeat hebben zich hard gemaakt voor een montagetraining elektrische tracing voor isolatiebedrijven. De inschrijving voor de eerste brede inleidng met een theorie en praktijkgedeelte in februari 2018 is geopend.

24

MM25

Een paradepaardje van de toepassing van isolatiemateriaal die het uit 1990 stammende gebouw naar enegielabel A tilt. Zo mag je het nieuwe kantoor MM25 van Croonwolter&dros in Rotterdam wel noemen. Het isolatiemateriaal blijft voor een belangrijk deel in het zicht.

Verder in dit nummer: Isolatie Journaal ................................................... 5 Interview Hans Koole......................................... 8

SIG................................................................................... 40

VIB-ledenvergadering.. ................................... 10

Taecke + Lindemann....................................... 42

NCTI Nieuws............................................................ 18

OOI Nieuws.............................................................. 44

Huikeshoven.. ........................................................... 21

Technologiedag. . .................................................. 46

Flamepro................................................................... 28

CINI Nieuws............................................................. 48

Regelgeving brandveiligheid.................... 30 2

3 x Armaflex in villa......................................... 36

Coverfoto: Gebouw MM25, kantoor Croonwolter@dros Rotterdam, Kees de Vries

Colofon

11th International Trade Fair for Industrial Insulation Materials and Technologies

16 –17 May 2018

Exhibition Centre Cologne

Organised by

www.insulation-expo.com

ISOLATIE-INNOVATIE ZIT IN ONS DNA

De totaaloplossing voor al uw isolatie-problemen T +31 (0)10 – 208 5400 E distri@asbipro.nl W www.asbipro.com

Isolatie Journaal aal Isolatie Journaal 40% Nederlandse

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE Warenkorb

EN

MEER DAN 45 JAAR IN ISOLATIE! COAL -uitstoot heeft 2 Overheid zoekt ‘KAN NIET’ industriële bron betrokkenheid BESTAAT NIET! De Nederlandse industrie is verantwoordelijk voor 40 procent van de CObij -uitstoot in ons land. Daarom industrie transitie

.me

ropa’s /

Clever shopping...

MASCHINEN GEBRAUCHTE

2

heeft de industrie een sleutelrol in de transitie De rijksoverheid zoekt betrokkenheid van naar een toekomst meteen eenactieve lage CO -uitstoot.

2 de industrie bij de invulling van het Transitiepad Hoge Onderzoeksbureau McKinsey schrijft in het rapport Temperatuur Warmte.

Doel is in 2050 te komen tot ‘Energy transition: mission (im)possible for industry? eende koolstofarme dat industrie inenergievoorziening. staat is deze verandering door te

k te ar ardgasTotal as zal

ERSATZTEILE WERKZEUG CLIPS SCHRAUBEN NIETEN SCHLÖSSER ARBEITSSCHUTZ KOMPRESSOREN BÜROEINRICHTUNG

voeren.

In het Energierapport 2016 geeft de Nederlandse regering In 2050 de Nederlandse industrie totCO₂ 95 procent aan om moet in de periode tot 2050 de uitstoot80van met 80-95 CO₂-reductie bereikt omEnergie-intensieve te voldoen aan debedrijven Europese procent terughebben te willen dringen.

Klimaatdoelstellingen.

Volgensleveren McKinsey is dit mogelijk als kunnen en willen een bijdrage aan de uitdagingen. de inspeelt op technologische ontwikkelingen.

Dieindustrie liggen voor deze industrie vooral in het gebruik van hoge Volgens de consultant kan CO₂-uitstootmoeten van deworden temperatuur warmte. Er zaldegeïnvesteerd Nederlandse industrie 60 procentproducten, zijn gedaald in 2040.en In in radicaal nieuwe technologieën, materialen 2050 gaat het zelfs om daling van 80 tot 85 procent als verdienmodellen.

Om deeen energie-efficiëntie te verbeteren, de industrie onder nieuwe technologieën op grote restwarmte nuttig andere te gebruiken, slimme technologie toe te schaal Volgens McKinsey en is hier een in bedrag van passentoepast. en duurzame grondstoffen energie te zetten.

ISOLATIESPECIALISTEN IN: Om hierin •een concretiseringsslag te maken heeft VEMW Scheepvaart / jachtbouw • On – Offshore door adviesbureau MCKinsey studiethermische laten uitvoeren die • Isolatiematrassen • Brandeen technische, en akoestische isolatie • Steigerbouw tastbare maatregelen oplevert.

de

0 essed erland, oep eute...

h.de van

h.de

www.iso-shop.de Sondermaschinen Vertriebs-GmbH Stöckackerstrasse 7 DE-79713 Bad Säckingen Tel: +49 (0) 7761 933 069 Fax: +49 (0) 7761 933 067

www.franssen.nl

jblijvendheid CO2 af

n om ngen en op te elein moeten bedrijf mikt op moet verlagen gebied. Volgens meer “voor sitie”.

te steken in ebedrijven op sprek met eheer van gasvelden voor ederland. ijn voor die

FOTO: SHUTTERSTOCK

24.03.2014 09:22:51

rijf is bereid oenen te ijpleiding mische rijven op unnen worden.

DE - EN

Inserat Lambda 24032014.indd 1

So shoppt man heute...

E-Mail: info@so-gmbh.de Internet: www.so-gmbh.de

24.03.2014 09:22:51

21 toteen 23aantal miljardmaatregelen euro mee gemoeid 2040 en circa Met kan in devoor komende € 55 miljard voor 2050. kabinetsperiode al direct een start gemaakt worden, zoals de inzet van warmtepompen en het vervangen van Samenwerking gasgestookte boilers door hybride of elektrische systemen.

Om deze totdoor eende succesvol eindedrastische te Er zijn ookenergietransitie maatregelen die noodzakelijke brengen, raadt McKinsey de grote spelers in de industrie kostenreductie en/of innovatie pas na 2025 gerealiseerd aan om een samenwerking te zoeken onder andere kunnen worden, zoals CCS, CCU, inzetmet van biomassa en de publieke sector en distributiebedrijven.

Op die manier kan biobrandstoffen, productie van waterstof door elektrolyse, AL MEER DAN 75 JAAR VERTROUWD BIJ CONTRACTORS de industriefornuizen lage elektriciteitsprijzen waarborgen en de elektrische voor hoge temperaturen en het EN INGENIEURSBUREAU’S WERELDWIJD markt in hernieuwbare energie rond versterken.

Beide t.b.v. leveren ontwikkelen van waardeketens reststromen op voor de energietransitie. circulaire economie.

INTEGRITEIT - KWALITEIT - PERFORMANCE voordelen

Het havenbedrijf mikt op een centrale pijplijn die de investeringsdrempel moet verlagen voor bijvoorbeeld de grote raffinaderijen in het gebied. Volgens Castelein is het plan CO₂ -afvang niet vrijblijvend. Direct afscheid nemen van fossiele brandstoffen is naar zijn mening niet realistisch, maar een hogere CO₂ -beprijzing maakt investeringen in reductie van de emissies ook aantrekkelijker.

VIB op vakbeurs Energie Overheidsdoel is in 2050 te komen tot een koolstofarme

energievoorziening.

VIB wil op de komende vakbeurs Energie (10 tot en met 12 oktober 2017 in Den Bosch) een factsheet lanceren waarin energiebesparing voor kleinere industriële bedrijven wordt De eerste van vier Insulcon seminars in Steenbergen is behandeld. Deze factsheet moet een handreiking zijn naar succesvol verlopen. Het onderwerp vezelproducten en hot deze groep bedrijven met hogetemperatuurprocessen spot repair gaf de geïnteresseerde deelnemers inzicht in SBRCURnet, kennisinstituut voor devan bouw en uitgever zoals gieterijen en hen bewust maken isolatie, de mogelijkheden van hogetemperatuurisolatie. van het handboek Brandveilige doorvoeringenDaarnaast stopt. energiebesparing en duurzaam energiegebruik. zullen zoveel mogelijk elders worden zalWerkzaamheden VIB tijdens de beurs in een seminarprogramma relevante De inschrijving voor twee seminars staat nog open: ondergebracht.

Aanleiding dit voorgenomen sprekers naar voren halen omvoor presentaties over dit besluit Donderdag 11 januari 2018 worden Wearflex zijn het wegvallen onderwerp te geven. van fondsgelden en het uitblijven weefselproducten behandeld met seals, bellows en sleefs. van concrete vervangende omzet. SBRCURnet wil de Bij dit onderdeel worden ook de engineering en supervisie kennis die in meer dan 65 jaar is ontwikkeld zoveel mogelijk behouden voor de sector. Er wordt gekeken

Insulcon seminars meegenomen. Donderdag 1 februari 2018 worden Kennisinstituut SBRCUR stopt brandwerende en akoestische isolatie voor het voetlicht

Neem contact op voor meer informatie!

isolatie

Magazine

gebracht. of werkpakketten, werkwijzen of bedrijfsonderdelen ondergebracht kunnen worden bij andere organisaties.

De ochtendseminars 09:00 - 13:00 uur zijn gratis en staan Uitgangspunt is dat de lopende opdrachten zo goed open voor isolatieprofessionals. De bijeenkomsten worden mogelijk te blijven uitvoeren totdat duidelijk is of deze afgesloten met een netwerklunch. Wie interesse heeft kan elders worden ondergebracht of definitief worden zich aanmelden via: marketing@insulcon.com. afgerond. Voor de medewerkers, de website vermeldt er 44, wordt een sociaal plan uitgewerkt.

• DECEMBER 2017

5

+31 (0) 30-603 42 75 I industry@foamglas.nl I www.foamglas.com isolatie

Magazine

• JUNI 2017

isolatie

Magazine 5

• JUNI 2017

7

INSTALLEER VEILIGHEID HET EERSTE FLEXIBELE TECHNISCHE ISOLATIEMATERIAAL MET B/BL-s1,d0

BIM plug-in

nu beschikbaar

• De nieuwe standaard in veiligheid voor technische isolatie • Het complete systeem voor flexibele technische isolatiematerialen met zeer geringe rookdichtheid (Euro Klasse B/BL-s1,d0) • Armaflex Ultima voldoet aan de eisen voor duurzaam bouwen

Ervaar het verschil!

www.armacell.eu/ArmaflexUltima Isolatie_AxUltima_A4_BIMstörer.indd 1

28.11.2017 18:19:21

Isolatie Journaal Isolatie Journaal Isolatie

Journaal

ADVERTENTIE

Foster Vapor-Fas 62-05: Total versterkt LNG-, vapor barrier folie Clever shopping...

Warenkorb

ADVERTENTIE

DE - EN

AL MEER DAN 45 JAAR IN ISOLATIE!

Overheid zoekt ‘KAN NIET’ betrokkenheid BESTAAT NIET! industrie bij transitie

CNG-poot met overname

Recentelijk is 3M Ventureclad in diverse types niet meer Total heeft de Nederlandse onderneming leverbaar. Temati heeft voor dit type folie, ook wel “five-ply” MASCHINEN PitPoint B.V. overgenomen. PitPoint is Europa’s GEBRAUCHTE een goed alternatief: Foster Vapor-Fas 62-05. genoemd, ERSATZTEILE op twee na grootste leverancier van CNG/ Deze aluminium en polymeer gelamineerde meerlaagse WERKZEUG Groengas-brandstof voor voertuigen.

CLIPS SCHRAUBEN folie wordt toegepast als isolatie bescherming van leidingen, NIETEN SCHLÖSSER ARBEITSSCHUTZ luchtkanalen en apparatuur, tegen weers- en UV-invloeden. Het KOMPRESSOREN De overname stelt de Total Groep in staat haar BÜROEINRICHTUNG heeft een extreme lage dampdoorlatendheid en biedt voldoende aanwezigheid in de sector CNG/Groengasmechanische weerstand. Vapor-Fas 62-05 wordt al geruime tijd brandstoffen voor transportbedrijven aanzienlijk te in UK en Midden-Oosten in HVAC-toepassingen verwerkt als vergroten. Zo kan de Groep vorm geven aan haar bescherming tegen vochtindringing maar ook in toenemende plannen voor een Europees netwerk van 350 aardgasmate als vervanging van aluminium cladding. tankstations dat in 2022 klaar moet zijn en dat Total Zie ook: Europees www.temati.com. marktleider op het gebied van aardgas zal

MASCHINEN

GEBRAUCHTE ERSATZTEILE WERKZEUG

De rijksoverheid zoekt een actieve betrokkenheid van de industrie bij de invulling van het Transitiepad Hoge Temperatuur Warmte. Doel is in 2050 te komen tot een koolstofarme energievoorziening.

NIETEN SCHLÖ

ARBEITSSCHU

KOMPRESSOR

BÜROEINRICH

In het Energierapport 2016 geeft de Nederlandse regering aan om in de periode tot 2050 de uitstoot van CO₂ met 80-95 procent terug te willen dringen. Energie-intensieve bedrijven kunnen en willen een bijdrage leveren aan de uitdagingen.

Die liggen voor deze industrie vooral in het gebruik van hoge temperatuur warmte. Er zal geïnvesteerd moeten worden in radicaal nieuwe technologieën, producten, materialen en verdienmodellen. Om de energie-efficiëntie te verbeteren, restwarmte nuttig te gebruiken, slimme technologie toe te passen en duurzame grondstoffen en energie in te zetten.

ISOLATIESPECIALISTEN IN: Om hierin •een concretiseringsslag te –maken Scheepvaart / jachtbouw • On Offshoreheeft VEMW door adviesbureau MCKinsey studiethermische laten uitvoeren die • Isolatiematrassen • Brandeen technische, en akoestische isolatie • Steigerbouw tastbare maatregelen oplevert.

maken.

Total heeft wereldwijd al een netwerk van 450 LNG, CNG/Groengas-tankstations, waarvan 100 tankstations in Europa. De Groep levert Compressed Natural Gas (CNG) in Frankrijk, Duitsland, Nederland, Sondermaschinen België, Egypte en Pakistan.So In 2015 heeft de Groep shoppt man heute...

Vertriebs-GmbH Stöckackerstrasse 7 haar eerste tankstation voor Liquefied Natural DE-79713 Bad Säckingen Het arboplatform Mens enBelgië, Werk zoekt VIB-bedrijven Tel:Gas +49(LNG) (0) 7761 933 069 E-Mail: info@so-gmbh.de geopend in vlakbij de haven van Fax: +49en (0) veilig 7761 933 067 Internet:verbeteren. www.so-gmbh.de die gezond werken willen Antwerpen.

Bedrijven krijgen in een pilot deskundig advies en (maximaal) 15 uur coaching.

www.iso-shop.de Gezocht: VIB-bedrijven voor arbo-pilot

w

Sond Vertri Stöck DE-7 Tel: + Fax:

www.franssen.nl

Rotterdam wil van vrijblijvendheid CO af

Inserat Lambda 24032014.indd 1

CLIPS SCHRA

24.03.2014 09:22:51

Inserat Lambda 24032014

Mens en Werk is een samenwerkingsverband van de sociale 2 partners, waaronder VIB, en biedt instrumenten voor veilige Het Havenbedrijf Rotterdam werkt aan een plan om Het havenbedrijf mikt op een centrale pijplijn die de werkomstandigheden. Om positief veiligheidsgedrag op pilot op zoek naar installatie- en isolatiebedrijven met 5 tot 150 grootschalig CO₂ uit de havenindustrie af te vangen en op te investeringsdrempel moet verlagen voor bijvoorbeeld de de werkvloer te bevorderen, starten UNETO-VNI en VIB in medewerkers die hun veiligheidsgedrag willen verbeteren. Bij slaan. Volgens president-directeur Allard Castelein moeten grote raffinaderijen in het gebied. Volgens Castelein is het samenwerking met dit arboplatform een pilot waarin het op deelname kunnen bedrijven rekenen opDirect deskundig advies en alle bedrijven in de haven meedoen. Het havenbedrijf mikt op plan CO₂ -afvang niet vrijblijvend. afscheid nemen maat coachen van bedrijven ende medewerkers centraal moet staat.verlagen(maximaal) 15 uur coaching. De van de niet pilotrealistisch, vindt een centrale pijplijn die investeringsdrempel van fossiele brandstoffen is uitvoering naar zijn mening Om dit positieve veiligheidsgedrag zo sterk mogelijk te kunnen plaats in de periode januari-mei 2018.

De hieraan voorafgaande voor bijvoorbeeld de grote raffinaderijen in het gebied. Volgens maar een hogere CO₂ -beprijzing maakt investeringen in beïnvloeden en medewerkers zo goed mogelijk starten in december 2017/januari 2018. Het Castelein is in de havenhierbij op termijn geen plaats te meer “voor intakegesprekken reductie van de emissies ook aantrekkelijker.

ALisMEER DAN 75 JAAR VERTROUWD BIJ CONTRACTORS kunnen bedrijven coachen, die gaatniet II Mens & Werk graag op werkbezoek bij traject gratis voor isolatiebedrijven, maar de organisatoren meegaan met de energietransitie”.

ENwel INGENIEURSBUREAU’S WERELDWIJD bedrijven en werklocaties. Om zoveel mogelijk medewerkers vragen commitment in tijd en energie.

Geïnteresseerden te bereiken, zijn de organisatoren voor het uitvoeren van de kunnen zich voor het einde van 2017 aanmelden.

Het Havenbedrijf is bereid tientallen miljoenen te steken in

VIB op vakbeurs Energie INTEGRITEIT - KWALITEIT - PERFORMANCE

Overheidsdoel is in 2050 te komen tot een koolstofarme een pijpleiding waar petrochemische en energiebedrijven op energievoorziening. aangesloten kunnen worden. Castelein is “in gesprek met VIB wil op de komende vakbeurs Energie (10 tot en met 12 enkele raffinaderijen en met partijen voor het beheer van oktober 2017 in Den Bosch) een factsheet lanceren waarin de pijpleiding en voor de opslag van CO₂ in lege gasvelden energiebesparing voor kleinere industriële bedrijven wordt in de Noordzee.” De Rotterdamse haven is goed voor behandeld. Deze factsheet moet een handreiking zijn naar twintig procentvan vande de totale CO₂ -uitstoot groep bedrijven Enpuls, onderdeel Enexis Groep, en in deNederland. hebbendeze zij een budget van €met 2,2 hogetemperatuurprocessen miljoen beschikbaar.

SBRCURnet, kennisinstituut voor devan bouw en uitgever Afval en opslag de kankrachten een belangrijke oplossing zijn voor die De ondersteuning zoals gieterijen en hen bewust isolatie, provincie bundelen om tien duurzame is maatwerk, maarmaken zal vooral bestaan van het handboek Brandveilige doorvoeringen stopt. problematiek,voor meent haventopman. energiebesparing enenduurzaam Daarnaast energieprojecten endedoor Brabanders te uit technische, financiële juridischeenergiegebruik. kennis, ervaring Werkzaamheden zullen zoveel mogelijk elders zal VIB tijdens de beurs in een seminarprogramma relevante ondersteunen. Zij gaan tien energieprojecten vier bij energieprojecten, relevante netwerken, inzet van worden ondergebracht.

Aanleiding voor dit voorgenomen sprekers naar voren halen om presentaties over dit jaar lang ondersteunen. overheidsinstrumenten en een bijdrage in de financiering besluit Het Havenbedrijf is bereid zijn het wegvallen van fondsgelden en het uitblijven onderwerp te geven. van innovatiekosten.

De opgedane kennis wordt vastgelegd tientallen miljoenen te van in concrete vervangende omzet. SBRCURnet Een zogenoemd Sociaal Energieteam gaat met bewoners, en verspreid samenwerking met Tilburg University, wil de steken in een pijpleiding kennis die in meer dan 65 jaar is ontwikkeld bedrijven en gemeenten aan de slag met energiebesparing zodat andere initiatieven de ervaringen, oplossingen zoveel en waar petrochemische mogelijk behouden voor de sector. Er wordt gekeken en duurzame energieopwekking. Voor die ondersteuning methodieken kunnen overnemen.

Met een kabinets zoals de gasgest Er zijn o kostenre kunnen biobrand elektrisc ontwikk circulair

Enpuls en Brabant achter energieprojecten Kennisinstituut SBRCUR stopt

en energiebedrijven op aangesloten kunnen worden. isolatie

Magazine

Neem contact op voor meer informatie! +31 (0) 30-603 42 75 I industry@foamglas.nl I www.foamglas.com

• DECEMBER 2017

isolatie

of werkpa ondergeb Uitgangsp mogelijk t elders wo afgerond.

44, wordt

Magazine

• JUNI 2017

7

isolatie

Magazine 5

• JUNI 2017

Isolatie

Interview

2017 volgens VIB-voorzitter Hans Koole

‘We moeten vakkundig, efficiënt en toekomstgericht zijn’ Hans Koole is inmiddels drie jaar voorzitter van de VIB. Het realiseren van een duidelijker verenigingsprofiel met oog voor samenwerking met andere branches en organisaties begint meer en meer vorm te krijgen. “We brengen als sector de toegevoegde waarde van isolatie nadrukkelijker over het voetlicht door in dialoog te gaan met opdrachtgever en overheden.”

H

et einde van het jaar is behalve een tijd van oliebollen en champagne, ook altijd een periode van reflectie.

VIB-voorzitter Hans Koole is niet ontevreden over de stappen die de vereniging in 2017 heeft gemaakt.

Zeker niet als je in ogenschouw neemt dat de context waarin VIB collectief als vereniging opereert aan het veranderen is. Koole: “De effecten van de klimaatdiscussie en de beoogde energietransitie en de rol die overheden, bedrijfsleven en de isolatiesector daarin kunnen spelen, begon in 2017 verder door te werken. Het bestuur staat voor de taak om de aangesloten bedrijven, als ze dat al niet doen, steeds meer te betrekken bij de energiethema’s.

Uiteindelijk kan de ondernemer in de isolatie juist op die onderwerpen zijn toegevoegde waarde presenteren. Slimme isolatieoplossingen zijn vaak voor de klant nog onbekend terrein. Daar kunnen we als sector winst creëren.”

Beter profiel Intern wordt er gewerkt aan vergroting van kennis en expertise. Koole: “Dat was ook de aanleiding om in 2016 en in 2017 nadrukkelijk de samenwerking te zoeken met OOI en CINI/NCTI. Zij brengen elk hun eigen expertise en waarde in.

We zijn aan het zoeken hoe we gezamenlijk de sector kunnen versterken. Het gezamenlijk organiseren van de sectordag is een direct uitvloeisel van kennisdeling en de wens om samen sterk voor het voetlicht te komen. Dat is ook nodig, want los van elkaar zijn we maar klein. De dialoog met overheid en andere partijen moet bij voorkeur gezamenlijk worden gevoerd. Het gevoel wat we als sector iets kunnen betekenen op het gebied van energiebesparing en procesbeheersing begint bij de buitenwacht nog te langzaam post te vatten, dus er is op dat vlak nog veel werk te doen. We zitten middenin een tijdperk van verandering, zowel economisch als klimaattechnisch. Hoe daar actief op in te spelen en op te reageren is zowel voor leden als voor bestuur een constant aandachtspunt. Zonder beter profiel en samenwerking met andere partijen wordt het in erg geval een stuk moeilijker”.

VNCI/VNPI VIB ging in 2017 in gesprek met de brancheverenigingen van de (petro)chemie VNCI en VNPI en zat ook bij de Borgingscommissie Energieakkoord van de SER aan tafel.

Voor de leden van VNCI is een leaflet gemaakt die het belang

Hans Koole. “We zitten in een tijdperk van verandering”.

8

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

De isolatiesector wil vakkundig, efficiënt en toekomstgericht zijn.

van energiebesparing en het bestrijden van corrosie onder isolatie als onderwerp had. Koole: “We komen daarmee als sector sterker in beeld. In de sectordag, die in 2017 voor de tweede keer plaatsvond, werd de dialoog met de asset owner gevonden. De sectormiddag voorzag in een behoefte. Dat is ook aanleiding om voor 2018 te kijken hoe we de bedrijven verder kunnen betrekken bij onderwerpen die voor de sector van belang zijn”. Er zijn in 2017 ook vorderingen gemaakt met de realisering van een Utiliteitsrichtlijn Isolatie. De verwachting is in 2018 tot een finale versie te komen. Koole: “Een duidelijke en ambitieuze Utiliteitsrichtlijn ondersteunt de toegevoegde waarde die we als sector leveren”.

Waar staan we over vijf jaar? Dat is de vraag die Koole constant voor ogen heeft en houdt. “Het antwoord op die vraag drijft niet alleen mij, maar ook het VIB-bestuur en ik

isolatie

Magazine

hoop ook de individuele isolatiebedrijven. Het bestuurlijk werk is altijd een voorzichtig manoeuvreren tussen sectoraal belang en dat van het individuele bedrijf, maar het moet wel gebeuren. Er ontstaat bij beleidsmakers langzaam maar zeker de idee, dat als de schil van het gebouw maar goed genoeg is geïsoleerd, de waarde en opbrengst van technische isolatie minder van belang is. We moeten elke gelegenheid te baat nemen om duidelijk te maken dat thermische isolatie in dat geval juist belangrijker wordt omdat de kritische temperaturen dichter bij elkaar komen te liggen. Het in 2017 aangenomen motto: ‘Vakkundig, Efficiënt en Toekomstgericht’ geeft aan hoe we als sector en als vereniging bekeken willen worden. Het zoeken naar middelen en manieren om dat beeld op de meest effectieve manier te bevestigen is wat ons drijft. Ook in 2018”.

• DECEMBER 2017

9

Isolatie

ALV

Naar een steviger positie voor het isolatiebedrijf Een stap dichter naar de Utiliteitsrichtlijn, een nieuw bestuurslid in de persoon van Mark van Oorschot (Altrad Hertel), een nieuwe slogan en een scherpere lobby om thermische isolatie op de kaart te zetten. De algemene ledenvergadering van VIB kende genoeg onderwerpen voor de circa vijftig gewone en buitengewone leden.

D

e isolatiesector zit in een transitie. Zie ook het interview met voorzitter Hans Koole op pagina 8 van dit nummer. Dit stelt andere eisen aan zowel bestuur als vereniging. Nadrukkelijk de samenwerking zoeken met andere organisaties, maar ook de eigen kracht versterken. De VIB streeft ernaar de totstandkoming van wettelijke normen voor thermische isolatie te bevorderen. De gedachte is dat een gedragen richtlijn Utiliteitsisolatie een bijdrage kan leveren aan een kwaliteitsimpuls van de sector. Of zoals voorzitter Hans Koole het ter algemene ledenvergadering op 7 november 2017 in Woerden zei: “Een richtlijn maakt duidelijk wat we verstaan onder ‘goed isoleren in de utiliteit, zoals de CINI-richtlijn die functie heeft in de industrie. Met een richtlijn beïnvloeden we het krachtenveld zodat thermische isolatie een betere plek krijgt in bestekken, in programma’s van eisen en bij het ontwerp en herinrichting van technische installaties.

Ook kunnen we onze maatschappelijke betrokkenheid en zorg voor het klimaat scherper naar buiten brengen, èn kan een richtlijn leiden tot meer omzet voor de leden”.

Utiliteitsrichtlijn Het formuleren van een utiliteitsrichtlijn is alleen zinvol als deze in de sector breed wordt gedragen. Bovendien is er ook toezicht nodig. De algemene ledenvergadering nam het bestuursvoorstel over dit onderwerp over en bracht de

Het VIB-bestuur achter de tafel. Van links naar rechts: Rob Engelaar (BIS Industrial Services), Remco Hiemstra (Armacell), Peter van der Krans (Pinta Nieuwburg), Fred Schuijt (Brand Energy Services), Eddie Oprel (Saint Gobain Isover), voorzitter Hans Koole, secretaris Jan Zanen, Joop Ettekoven (Isolatiebedrijf Ettekoven), Eugène Hermans (Isolatiebedrijf De Bruijn) en Mark van Oorschot (Altrad Hertel Industrial Services). Bestuurslid Chris Hunter (Kaefer Nederland) was verhinderd.

10

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

De algemene ledenvergadering telde circa vijftig bezoekers

lancering van de richtlijn zo weer een stap naderbij. Het CINI-rapport ‘Technische bepalingen. Thermische isolatie voor utiliteitstoepassingen’ wordt met goedkeuring van de leden de basis van de Utiliteitsrichtlijn. Een plan van aanpak voor een eerste versie van de richtlijn Utiliteit zal in het voorjaar 2018 aan de ALV worden voorgelegd.

Ook worden de contouren van de richtlijn duidelijker. Op basis van de informatie van de buitengewone leden wordt een duidelijke ambitie voor goed isoleren in verschillende toepassingsgebieden opgenomen. Het concept van de eerste versie wordt op bruikbaarheid en draagvlak getoetst bij relevante partijen als installatiesector, technische adviesbureaus, energieadviseurs en gebouweigenaren. De eerste versie biedt verder een eenvoudige mogelijkheid om tot uitbreiding van toepassingsgebieden of typen isolatie te komen. De ALV ging verder akkoord met het hanteren van een richtlijn als leidraad voor goed isolatiewerk in de utiliteit. De mogelijkheden om te komen tot een VIB-kwaliteitsaanpak (bijvoorbeeld een keurmerk) van goed isoleren is doorgeschoven naar de volgende ALV. Isolatie is VET Op de in oktober in de Brabanthallen Den Bosch gehouden vakbeurs Energie hebben de bezoekers kennis kunnen maken met de nieuwe slogan Isoleren is VET. Deze is nu ook officieel gelanceerd tijdens de ledenvergadering. Als knipoog naar het taalgebruik van de jongere generatie staat VET voor: Vakkundig, Efficiënt en Toekomstgericht. Hans Koole: “Op een leuke manier zijn de kernwaarden verwoord waar we als isolatiesector voor willen staan”.

De afbeelding bij de slogan is gemaakt door

cartoonist Peter Gerretzen die ook de geestelijk vader is van Bram Boomwol, de strip uit IsolatiePlus!

Enquête De bestuursenquête die moet dienen als ondersteuning voor bestaande of aanjager van nieuwe activiteiten, werd door een klein aantal leden geretourneerd. Hieruit concludeert het bestuur dat het met de frequentie van de ledenbijeenkomsten, nieuwsbrieven, maar ook invulling website en Isolatie Magazine op de goede weg zit. Wijzigingen daarin zijn dan ook niet direct nodig. De leden gaven voorts aan het lobbywerk en de informatieverstrekking op gebied van regelgeving te waarderen.

Taecke & Lindemann De algemene vergadering fiatteerde de VIB-begroting 2017-2018. Op bestuursvlak treedt Mark van Oorschot na goedkeuring van de ledenvergadering aan als nieuw VIBbestuurslid. Van Oorschot is regional manager West van Altrad Hertel Industrial Services en volgt in zijn bestuursfunctie Arjan Bakx op. De bestuurstermijn van Remco Hiemstra (Armacell) is met unanieme goedkeuring van de vergadering met vier jaar verlengd.

Als buitengewoon lid werd de aanmelding ter vergadering gehonoreerd van Taecke + Lindemann.

De banner voor de deelname aan de vakbeurs Energie bevatte de nieuwe slogan ‘Isolatie is VET’.

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

De data voor de algemene ledenvergaderingen voor 2018 zullen op korte termijn bekend worden gemaakt. VIB speelt met de gedachte iets te organiseren rond op de komende Insulation Expo Europe IEX op 16 en 17 mei 2018 in Keulen.

11

Isolatie

Brandveiligheid

BBN-directeur Leo Oosterveen

‘Bouwkundige Brandveiligheid is vaak nog een blinde vlek’ Brandveilig Bouwen Nederland (BBN) wil het bewustzijn rond brandveiligheid in de gebouwde omgeving vergroten. Ook bij isolatiebedrijven.

Workshops en cursussen, maar ook de recent geüpdate checklist Essentiële Bouwkundige Controlepunten ondersteunen daarbij. “Het Bouwbesluit vervat op gebied van brandveiligheid het absolute minimum. Je moet daar als gebouweigenaar en bouwketen ruim boven willen zitten om eventuele risico’s beter uit te sluiten”, zegt BBN-directeur Leo Oosterveen

Leo Oosterveen: “Brandveiligheid is een ketenonderwerp met ook een rol voor het isolatiebedrijf”.

12

isolatie

Magazine

T

ijdens de recent gehouden studiedag ‘Brandveilig Transformeren’ van de vereniging Brandveilig Bouwen Nederland (BBN,) is de nieuwste uitgave ‘De essentiële bouwkundige controlepunten 2017/2018’ gepresenteerd.

De uitgave wordt sinds 2005 jaarlijks geactualiseerd en waar relevant uitgebreid. De checklist kan een ieder helpen bij de meest essentiële zaken voor de bouwkundige brandveiligheid bij ontwerp, bouw/verbouw en beheer. De PDF is gratis te downloaden van www.bbn.nu en gericht op iedereen die belang heeft bij een brandveilig gebouw, van gebouweigenaren, gebruikers en huurders, maar met name ook architecten, bouwers, adviseurs, controlerende instanties en niet in de laatste plaats toeleveranciers. Zo is voor isolatiebedrijven een apart gedeelte gewijd aan zowel blokken, platen en isolatie als aan doorvoeringen. De uitgave 2017-2018 kent een aantal wijzigingen ten opzichte van de vorige editie. Zo is er meer aandacht voor controlepunten bestaande bouw, is er een uitgebreid hoofdstuk toegevoegd over rook-warmte-afvoer en een nieuw stuk over horizontaal geplaatste daklichten.

Bouwbesluit BBN is de organisatie van vooraanstaande leveranciers en producenten van brandveilige bouwmaterialen en -constructies. Zij beoogt verbetering van de brandveiligheid van gebouwen. Dit doet ze door kennisvergroting en -deling over en verantwoordelijkheidsbesef voor bouwkundige brandpreventie en de toepassing van aantoonbaar brandveilige bouwmaterialen en -constructies te stimuleren.

In een gesprek met BBN-directeur Leo Oosterveen vallen geregeld termen als ‘blinde vlek’, ‘uphill battle’, ‘scherp aan de wind varen’ als het over brandveiligheid gaat. Hij ziet nog veel op dit onderwerp mis gaan. Oosterveen: “Het Bouwbesluit, dat wordt wel eens vergeten, werkt met een brandveiligheidsniveau gericht op het vluchten bij een calamiteit. Meer niet. Vermindering van bijvoorbeeld millieuschade, van schade aan het pand is daarin geen onderwerp. Dat is ook de reden dat een kleine brand vaak zo snel kan uitgroeien tot een gebouwverwoestende calamiteit.

Het Bouwbesluit vervat op gebied van brandveiligheid het absolute minimum. Je moet daar als gebouweigenaar, maar eigenlijk als hele bouwkolom ruim boven willen zitten om eventuele risico’s beter uit te sluiten”.

• DECEMBER 2017

Het Bouwbesluit kijkt op gebied van brandveiligheid feitelijk alleen hoe snel de gebruiker een pand kan verlaten. FOTO: SHUTTERSTOCK

Doorvoeringen BBN is helder over de maatregelen die de brandveiligheid van gebouwen bevordert. Oosterveen: “Neem voordat je gaat ontwerpen, bouwen of renoveren het onderwerp brandveiligheid integraal mee in ontwerp en uitvoering.

Kijk ook naar de omgeving, kijk naar het gebouw, naar vluchtwegen en uiteindelijk naar de doorvoeren. De tip die we bijvoorbeeld elke gebouweigenaar geven is te bepalen van welk niveau de doorvoeringen moeten zijn. Koop je een tweedehands auto, dan krijg je een vrijwaring voor bijvoorbeeld de boetes die de vorige eigenaar nog open heeft staan. Koop je een bestaand gebouw, dan bestaat een dergelijke vrijwaring niet en neem je alle risico’s één op één over. Je bent als gebouweigenaar verantwoordelijk voor de veiligheid van een pand, waarvan je de risico’s niet kent. Dat is raar, want de potentiële gevaren voor een calamiteit zijn in een gebouw vele malen groter dan bij een auto; zowel voor de gebouweigenaar, -beheerder, -gebruiker als -bouwer.

Het codewoord moet dus samenwerking zijn, waarbij logischerwijs de gebouweigenaar/-beheerder de het risico

isolatie

Magazine

loopt stuurt op het niveau van brandveiligheid. Door een gebrek aan inzicht hierin, gebeurt dit nog maar beperkt. Elke week staat er wel een brand in de krant. Elke week wordt er wel aangegeven dat het hele pand vol rook stond. Dan weet je toch wat er aan de hand is? Dan zijn de compartimentering en de doorvoeringen niet in orde”.

Isolatiebedrijf Oosterveen onderstreept het belang van kennisvergroting in de hele bouwkolom. Ook bij het isolatiebedrijf. “Isoleerders zitten vaak helemaal aan het eind van het traject, maar ook zij hebben verantwoordelijkheid en een rol te spelen.

Sommige bedrijven pakken dat ook op. Zo hebben we recentelijk voor zes man van een isolatiebedrijf een cursus gegeven om inzicht te krijgen in het bredere plaatje. Bij brandveiligheid is het handig als je behalve over bijvoorbeeld doorvoeringen ook iets kunt zeggen over de gevel, de vluchtwegen, over de platen, blokken en isolatiemateriaal. Je zit toch in een pand. Als je een goede doorvoering maakt en de deur is niet zelfsluitend, dan is het handig als je daar op

• DECEMBER 2017

13

Langs deze weg willen wij u hartelijk danken voor de aangename samenwerking van het afgelopen jaar.

Wij wensen u en uw naasten een goede gezondheid en veel persoonlijke en zakelijke successen toe.

Prettige feestdagen en het allerbeste voor 2018.

MABI AG Werdstrasse 10 CH-5106 Veltheim Tel.: +41 56 463 65 65 Fax: +41 56 463 65 66 Internet: www.mabi.ch E-Mail: info@mabi.ch

Weihnachten 2017 neu ganze Seite NL.indd 4

08.11.2017 16:59:27

De Checklist Doorvoeringen uit de gratis uitgave ‘Essentiële bouwkundige controlepunten’. Zie www.bbn.nu voor de hele lijst.

De Checklist Platen, Blokken en Isolatiemateriaal.

Risicogericht werken en adviseren.

komt wijzen. Kijk naar doorvoeringen. Als je een onstabiele wand uitrust met vijf doorvoeringen, dan moet je je wel realiseren dat bij brand materialen uitzetten en alles onder druk komt te staan. Als je iets met de hand heen en weer kunt schudden is het heel discutabel of het zich bij een brand houdt. Die situaties kom je tegen. Met je boerenverstand kan het veel brandveiliger. Dat geldt zeker ook voor isoleerders in hun interactie met opdrachtgevers. Betrek je toeleveranciers er ook bij. Die hebben vaak de kennis. Een mogelijkheid zou kunnen zijn onze Essentiële Bouwkundige Controlepunten te downloaden of de opdrachtgever erop attent te maken.

Het kennisniveau in de hele keten moet omhoog, zowel bij nieuwbouw als transformatie. Wil je de brandveiligheid van een gebouw verbeteren, dan moet je daar net als bij verbetermanagement jaarlijks speciaal op controleren en aanpakken. Hoe vaak heb ik niet gezien dat het ophangen van de rookmelder ten koste gaat van de integriteit van de brandwand. Onbegrijpelijk. Richting en doelgevend is de gebouweigenaar, maar brandveiligheid is een onderwerp waar ketenbreed op alle niveaus aandacht voor moet zijn”.

nu. Ook worden er eendagstrainingen aangeboden waarbij dieper wordt ingegaan op de punten waarop moet worden gelet bij bouwkundige controles. Trainingsdata in 2018 zijn: 7 maart, 18 april, 14 juni, 20 september en 6 december.

‘Essentiële bouwkundige controlepunten’ is een uitgave van Brandveilig Bouwen Nederland en is samen met Brandweer Nederland, Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland gemaakt. De publicatie is gratis te downloaden op www.bbn.

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

15

Isolatie

Opleiding

Inschrijving Montagetraining Elektrische Tracing geopend

I

Vijf vooraanstaande tracingleveranciers en OOI lanceren voor het isolatievak vanaf februari 2018 in het Huis van de Isolatie in Woerden de unieke Montagetraining Elektrische Tracing. De eendaagse cursus met theorie- en praktijkelementen geeft het isolatiebedrijf niet alleen inzicht in, maar ook handvatten en daarmee zelfvertrouwen voor de juiste montage van tracing.

n de beroepspraktijk van alledag krijgen steeds meer isolatiebedrijven te maken met elektrische tracing. Het laten aanbrengen van het basissysteem (aansluiten moet gebeuren door een gecertificeerde elektricien) door het isolatiebedrijf is ook een logische stap die voorafgaat aan het aanbrengen van isolatiemateriaal. Voor het deskundig en betrouwbaar uitvoeren van de werkzaamheden zijn het niveau van vakbekwaamheid, ervaring en kennis van het personeel van groot belang. Dat is de reden dat de tracingspecialisten Bartec, Huikeshoven, Raychem, Thermon en WebHeat in samenwerking met opleidingsinstituut OOI in Woerden om de tafel zijn gaan zitten om te komen tot een Montagetraining Elektrische Tracing. Een werkgroep met daarin Michel Luijten (Bartec), Paul Maurits (Huikeshoven), John Hoek (Thermon), Kees Oerlemans en Reinoud van Limbeek (Raychem) en Erik Windmeijer (WebHeat) kwam onlangs in Woerden bijeen om samen met OOI-docenten Martin Witter en Bert Hoekstra de puntjes op de i te zetten.

De eerste cursus zal gehouden worden op vrijdag 23 februari 2018. OOI-docent Martin Witter zegt: “De ervaring leert dat vrijdag over het algemeen de beste cursusdag is, dus de

Geflankeerd door de OOI-docenten Martin Witter (l) en Bert Hoekstra (r) de begeleidingsgroep van de Montagetraining Elektrische Tracing recentelijk bijeen. Van links naar rechts: Reinoud van Limbeek en Kees Oerlemans (Raychem), Michel Luijten (Bartec), John Hoek (Thermon), Paul Maurits (Huikeshoven) en Erik Windmeijer (WebHeat). Rob Veth (Bartec) en Theo van Zalingen (Thermon) maakten ook deel uit van de begeleidingsgroep, maar waren niet aanwezig bij de kickoff.

16

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

planning is deze montagetraining bij voldoende deelnemers elke laatste vrijdag van de maand te houden.

Merkonafhankelijk De nu gelanceerde montagetraining voor het isolatievak is enig in zijn soort en daarmee uniek in Nederland. Daarom is er veel voorwerk verricht om de cursus van zoveel mogelijk waarde te laten zijn voor de cursist. “We hebben ingezet op een algemene inleiding die de basismontage van elektrische tracing behandelt”, zegt Kees Oerlemans (Raychem). “En daarbij krijgt de cursist in het theoriegedeelte de basis van elektrische tracing uitgelegd om in een praktijkgedeelte daadwerkelijk aan de gang te gaan,” vult Michel Luijten (Bartec) aan. Over het theoriegedeelte wordt een toets afgelegd. Wordt de montagetraining met goed gevolg doorlopen, dan krijgt de cursist een certificaat. “We hebben het nog even over de geldingsduur van dat certificaat gehad”, zegt John Hoek (Thermon) en zijn toen uitgekomen op vijf jaar”. Erik Windmeijer van WebHeat zegt: “We hebben bovendien een mix gemaakt van de systemen van de verschillende betrokken leveranciers, zodat er sprake is van een brede, algemene, merkonafhankelijke inleiding om de isolatiemonteur meer zelfvertrouwen te geven bij het aanbrengen van elektrische tracing”.

Zelflimiterende kabel De eendaagse cursus geeft een brede inleiding, waarbij niet alleen het hoe en waarom van verwarmingskabels aan de orde komt, maar ook worden concrete voorbeelden gegeven van tracing die de monteur in de praktijk tegen kan komen. Die basis is belangrijk om richting de opdrachtgever beslagen ten ijs te komen op gebieden van bepaling van het warmteverlies en gebruik van de juiste kabel. “Elektrische tracing is grofweg in vijf verschillende systeemsoorten beschikbaar, afhankelijk van toepassingstemperatuur en de lengte van de kabel. In deze cursus bespreken we voornamelijk de zelflimiterende verwarmingskabel”, zegt OOI-docent Bert Hoekstra. Vanzelfsprekend maakt de ATEXregelgeving in combinatie met tracing integraal onderdeel uit van het theoriegedeelte van de montagetraining.

Voorafgaand aan de vijf praktijkopdrachten, krijgt de cursist informatie over opslag en handling van tracing en hulpmiddelen en de feitelijke montage. In dit laatste gedeelte wordt stilgestaan bij montage van bochten, flenzen, afsluiters, pompen, flowmeters en reducers, waarbij het voorkomen van koudebruggen en de benodigde eindafwerking niet wordt vergeten.

De cursisten gaan in het tweede gedeelte van de montagetraining daadwerkelijk aan de slag. In vijf praktijkopdrachten maken ze kennis met de montagepraktijk.

Door de brede steun van betrokken fabrikanten is die kennis zo breed mogelijk op de beroepspraktijk gericht.

isolatie

Magazine

Voor het deskundig en betrouwbaar uitvoeren van de werkzaamheden zijn het niveau van vakbekwaamheid, ervaring en kennis van het personeel van groot belang. Leeropstelling bij OOI.

Goede basis Er is afgesproken dat een van de leden van de begeleidingsgroep bij de montagetraining zal optreden als gastdocent. Dit ook weer om zo dicht mogelijk op de praktijk aan te sluiten. “De montagetraining geeft de isolatiemonteur een goede basis”, zegt Paul Maurits van Huikeshoven, “waarbij theorie en praktijk goed op elkaar aansluiten.

Daarnaast hebben we ons bemoeid om de presentatie goed af te stemmen op de doelgroep. Dat moet ook passen, want anders schiet je je doel voorbij”. Zoals gezegd, aansluiting van het tracingsysteem is nadrukkelijk geen onderdeel van montagetraining, omdat dit altijd gebeurt door een gecertificeerd elektricien. De Montagetraining Elektrische Tracing komt ook nadrukkelijk niet in de plaats van de projectgerichte trainingen die de betrokken bedrijven zelf geven. “Als onze klanten de montagebasis van elektrische tracing willen leren, kunnen ze daarvoor nu uitstekend bij OOI terecht”, zegt Oerlemans. “De projectgerichte ondersteuning die we als betrokken tracingsleveranciers over onze eigen systemen organiseren, blijven we ook gewoon geven. Die zijn vaak te gedetailleerd en projectspecifiek voor deze algemene, producentoverstijgende inleiding.”

De werving voor de Montagetraining Elektrische Training op vrijdag 23 februari 2018 is inmiddels gestart. Er wordt getracht de eerste cursus aan tien medewerkers van tien verschillende isolatiebedrijven te geven. Bedrijven worden bij interesse nadrukkelijk uitgenodigd contact op te nemen met het OOI in Woerden (www.ooi.nl, info@ooi.nl, tel. 0181-659555). Voor de deelnemers krijgt de eerste cursus een feestelijk accent.

• DECEMBER 2017

17

NCTI buiten de deur A

NCTI houdt met grote regelmaat cursussen bij bedrijven die technische isolatie inzetten bij productieprocessen. Dat kan in de Botlek zijn, maar ook ver daarbuiten, zoals naar Singapore waar de drang naar verbetering en effectiviteit van isolatiesysteem groot is. Bewustwording is ook belangrijk. Als meer medewerkers bekend zijn met isolatiekenmerken, met gestelde eisen aan goed werkende systemen en mogelijke knelpunten, dan komt dat kwaliteit en levensduur van het toegepaste

fgelopen november 2017 waren Paul de Koning en Dion Papen namens NCTI in Singapore voor het trainen van medewerkers van raffinaderijen en petrochemische fabrieken van Bukom en Jurong Island. Jurong Island is ontstaan doordat zeven eilandjes met elkaar zijn verbonden.

Sinds de vaste wegverbinding met het vaste land van Singapore, is er veel verkeer van mensen en goederen van en naar het eiland. Het industriecomplex staat voor economische groei en is een stabiele hub voor de Aziatische markt. Dat zal niet snel veranderen gezien de ambitie van de overheid van Singapore, het hoge veiligheidsniveau, het kennisonderhoud en de stabiele valuta.

isolatiesystemen waar dan ook ten goede.

Dion Papen (l) en Paul de Koning trainden in Singapore medewerkers van raffinaderijen en petrochemische fabrieken.

18

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

Afdichting Opdat de medewerkers over voldoende kennis van procesisolatie beschikken, heeft NCTI inmiddels voor de tweede keer binnen een jaar trainingen verzorgd. Bedrijven willen dat de kennis van technische isolatie bij alle medewerkers toeneemt en in alle project- en processtadia wordt aan bewustwording gewerkt. Gelijktijdig dienen de medewerkers op de hoogte te zijn van de complicaties van onjuiste of niet correct uitgevoerde isolatie die hun weerslag hebben op productie, energieverbruik en duurzaamheid van de installatie. Zo kunnen bij warme isolatie vloeistoffen stollen en verstoppingen veroorzaken. Bij koude isolatie kan faseverandering leiden tot gasontwikkeling waardoor de procesdruk te hoog oploopt en het rendement van een installatie afneemt. Als isolatiesystemen niet goed functioneren door bijvoorbeeld vocht in het isolatiemateriaal of vanwege een geleidende brug gaat energie verloren. Beplating van warme isolatie is dan warmer dan bedoeld. Bij koude isolatie vindt condensatie of ijsafzetting plaats. Op den duur kan een lek isolatiesysteem, leiden tot corrosie en daarmee beschadiging van leidingen, vaten en tanks veroorzaken. De sluipmoordenaar corrosie heeft in een vochtig klimaat vrij spel bij zowel gematigde temperatuur (50 tot 175 oC) als wisselende temperatuur (-5 tot 320 oC). Regenval en hoge luchtvochtigheid werken dit in de hand. Daarom dienen alle ogen gericht te zijn op de afdichting van de afwerking van het isolatiemateriaal.

Kwaliteit en rapportage Bewustwording en waarneming alleen zijn echter niet afdoende garanties voor een goed functionerend isolatiesysteem. Daarom is in het CINI Handboek een kwaliteitsparagraaf opgenomen. Bij ‘Kwaliteitscontrole van isolatiesystemen’ geeft de technische commissie de verschillende vormen van supervisie en inspectie weer.

Tijdens de training is ruimschoots tijd besteed aan de rapportage naar aanleiding van de inspectie. Een inspectie begint met de onderzoeksvraag. De opdrachtgever moet definiëren wat onderzocht moet worden en wat de omvang (scope) is. Aanleiding voor het onderzoek moet bekend zijn. Ook moet worden bepaald waar, wanneer en welke procesisolatie onderzocht moet gaan worden. Als derde element in het rapport moeten de geraadpleegde documenten (referenties) worden opgenomen. Denk hierbij aan onder andere procesbeschrijving, projectspecificaties, eerder uitgevoerde inspecties en verbetermaatregelen. Het betreft hier in zekere zin desk research. Het vierde onderdeel van het inspectierapport omvat de beschrijving van het onderzoek.

Hier is te lezen hoe de inspecteur te werk is gegaan. Hierop volgen de bevindingen vanuit het veld. Het ligt voor de hand om deze bevindingen te onderbouwen met tot de verbeelding sprekend fotomateriaal. Op basis van de bevindingen trekt de

isolatie

Magazine

Tijdens de training is ruim tijd besteed aan rapportage n.a.v. de inspectie.

Het ligt voor de hand om de bevindingen uit het veld te onderbouwen met beeldmateriaal.

inspecteur zijn conclusies. Voorafgaand hieraan dient hij of zij overleg te voeren met projectmanagers en procesdeskundigen (operations en maintenance). Tot slot volgen de aanbevelingen aan opdrachtgever en management. Bij voorkeur dienen deze aanbevelingen geprioriteerd te worden. De verbetermaatregelen met de grootste urgentie kunnen dan als eerste worden doorgevoerd.

Bovenstaande was bij de trainingen in Singapore een onderdeel van de ‘inspector class’ waarmee deze zich onderscheid van de ‘awareness class’. De kennis van de deelnemers van beide klassen is tot slot op een effectieve manier digitaal getoetst.

De goede uitkomsten daarvan toonde het hoge kennisniveau van de deelnemende medewerkers en dit is een van de speerpunten van de overheid van Singapore.

• DECEMBER 2017

19

Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands | www.resolco.com

VCA is basisbagage – ADVERTENTIE –

Electric Trace Heating Geen VCA-certificaat?

DanSystems zet je geen stap op het pro-

SPECIALISTENHOEK Isolatie-innovatie FOAMGLAS INSULATION

lingen in marktknown en techniek.

Ook regelgeving en nieuwe for knowledge, built by people 6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+ studie, onderzoek, en ervaringen 6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+ ject. Zo eenvoudig is dat. In 1989 is in de petrochemieŽ inzichten – op basis van – dragen bij aan aanpassingen. De industrie, met name het initiatief genomen tot een gecertificeerd veiligPresents Presents petrochemie en chemie, speelt een sleutelrol in het veiligheidssysteem. Na een test- en ontwikkelingsperiode is IS Een vaktechnische vraag? Even een mailtje naar de heidsbeleid.

PotentiÍle gevaarzetting in combinatie met 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR het systeem sinds 1994 met de VCA-certificatie en – 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR redactie van Isolatie Magazine en de specialist antgrote aantallen werkzame mensen verklaart dit. In 2008 checklist breed en landelijk ingevoerd. Vrijwel alle woordt. In deze aflevering de vraag; heeft .RNHUPDFKLQH de laatste grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, .RNHUPDFKLQH industriÍle het VCA-systeem 6FKDUHQ Hoe het opdrachtgevers best om te gaanhanteren met elastomeer-isolatie in met het nieuwe VCA-P (Petrochemie). Verder zijn gedrags 6FKDUHQ =HWEDQNHQ strikt.

Voor buitenwereld, isolatiebedrijven is licht, VCA-certificatie =HWEDQNHQ de barre waar lucht, waterbasisen verbeteringsprogramma’s &RPELQDWLHPDFKLQHV ingevoerd en maakt de Laatste &RPELQDWLHPDFKLQHV De tweede van Femme Tech Magazine is ververmelden) sla er je baas mee om de oren. bagage. +RHNHQEXLJHUV 3DWHQWLHUWHV 6\VWHP ,QNO VWXIHQO $QWULHE soms zelfs editie mensen vrij spel hebben.

BURJ DUBAI: Minuut Risicoen Analyse (LMRA) deel3DWHQWLHUWHV 6\VWHP uit van de,QNO VWXIHQO $QWULHE checklist.

De Technische Isolatie +RHNHQEXLJHUV BURJ DUBAI: :DOVHQ schenen. Femme Tech is het jaarlijkse lifestyle-blad van Dan kun je snel in pas :DOVHQ gekwantificeerde ongevalleneis (injury frequency) is sinds 9RRUPDFKLQHV Hoog 818 818 meter meter en en 162 162 etages etages 9RRUPDFKLQHV Hoog Techniek Talent over vrouwen en techniek. sende vakkleding aanHeating demeer, cables Voor van elastomeerisolatie in afkorting extraVeel kriti 3RQVPDFKLQHV 2008 geen VCA-criterium maar ondergebracht in VCA staattoepassing voor VGMNu Checklist Aannemers.

De 3RQVPDFKLQHV $IZLNNHOV\VWHPHQ waarin verwerkt Insulphen. aandacht natuurlijk voor vrouwen die het maken in slag, en schakelt je chef $IZLNNHOV\VWHPHQ omstandigheden, is het Arma-Chek-programma verwerkt Insulphen. een systeem van registratie, melding, verbeter-inspanVCAsche wordt vaakwaarin verklaard als Veiligheids-checklist 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV met zusterbedrijven inBelgiĂŤ, BelgiĂŤ, Duitsland, Engeland, 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV meto.a. o.a.meer zusterbedrijven inbetekent Duitsland, Engeland, de techniek, over feiten en weetjes en achtergronden. wellicht vrouweontwikkeld.

Dit geslotencellige materiaal met 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ ning/actieplan.

In de praktijk dit een scherper Aannemers.

VGM omvat evenzeer ‘Gezondheid’ enhoge 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ ,QNO 6FKZHLIE JHO ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ Frankrijk, Ierland, Nederland en Polen.

Productie en Connection technology .RNHU DINRUWPDFKLQHV Natuurlijk komen isook werkgevers aan hetvoordelen woord.die lijke collega’s in omdat Brandwerende ,QNO 6FKZHLIE JHO ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ Frankrijk, Ierland, Nederland en Polen.

Productie dampdiffusieweerstand heeft met name .RNHU DINRUWPDFKLQHV preventiehandhavingsen verbeterbeleid.

VCA kentSystemen drie en ‘Milieu’.

Het systeem bedoeld voor opdrachtnemers *HEUXLNWH PDFKLQHV INSULPHEN: *HEUXLNWH PDFKLQHV Zoals Marielle vankoude-installaties.

Toor, omgeving directiemedewerker vanrisico. dat gewoon goed distributie van thermische, brandwerende akoestische INSULPHEN: voorin isolatie van Isolatiematerialen distributie van thermische, brandwerende en en akoestische certificatieniveaus: VCA * (beheersing Veiligheid/Gezondwerken een (technische) met verhoogd ,QNO :DO]HQ ,QNO :DO]HQ Isolatiebedrijf Merwede in Arkel, gespecialiseerd in werkt.

En geeft je zelf met Technische een “one-stop-shoppingâ€? concept metuniek eenisolatie open celstructuur of met geringe watermet een uniek “one-stop-shoppingâ€? concept heid Milieu op de werkvloer, ** (beheersing VGM opvan van en steigerbouw staan midden in de isolatiematerialen is van dede kernactiviteiten isolatiematerialen is ĂŠĂŠn ĂŠĂŠnVCA van kernactiviteiten VEILIGSTE onder meer scheepsisolatie. vertelt in deommanterubriek dan meteen even op Control systems dampdichtheid, eenZij dampdichte VEILIGSTE werkvloer en in bedrijfsbeleid, organisatie enisolatiematerialen verbetermaVCA-doelgroep.

Al invereisen 1994 heeft ondernemersorganisatie SIG. De door Coolag Hamar geleverde isolatiematerialen SIG. De door Coolag Hamar geleverde Voordelen: • gĂŠĂŠn loodtoepassing * Thermische isolatie Coolag Hamar verwerkt tot een werkgevers’ over voorkeur voor parttials ‘Ambassadeur & ÂŽ ling.

Armacell-isolatiematerialen hebben een ingenagement) en VCA-P (idem,uw methalffabricaat specifieke aanvullende VIB‘Ideale een uitgebreid Milieuenhaar Arbozorgsysteem opgezet, & BARTEC Safe.t Technology worden o.a. o.a. toegepast bij de isolatie van technische Hamar b.v. is Nederlands grootste en meest •grootste makkelijk verwerkbaar Isolatie worden toegepast bij de isolatie van technische CoolagCoolag Hamar b.v. is Nederlands en meest mers, want die kunnen in piektijden vaak gemakkelijk van de Techniek’. prima eindproduct.

In onze eigen productieruimte * Akoestische isolatie bouwde waterdampdiffusieweerstand.

EFFICIENTSTE eisen petrochemie).

De opdrachtgever bepaaltkoeltechniek, welk periodiek herzien enEFFICIENTSTE geactualiseerd. dit en systeem • Met eventueel op maat geleverd installaties in gebouwen, de industriÍle toonaangevende producent, leverancier distributeur installaties in gebouwen, de industriÍle koeltechniek, toonaangevende producent, leverancier en distributeur een tandje bijzetten.

Maar in de scheepsisolatie blijkt Ook daarover lees zagen, lijmen en frezen wij onder andere PIRen Koudesystemen werken meestal met mediumtempeniveau is. in Isolatie-ondernemingen hanteren meest- . onderschreef de branche actief alle• initiatieven om teConnection *vereist Brandwerende doorvoeringen Minosstraat 40 1722 Voor toepassing zware is procesindustrie, het NEW Plug-in PLEXO TCS omstandigheden hoogste geluidreductie (Peutz getest) -System direct 23dB A V. M dein chemische-, en van thermische, brandwerende en akoestische isolatieA B..V isolatiemateriaal.

STprocesindustrie, parttime werken ook wel weer lastig. je Femme Tech. petrochemischeM %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG PUR-hardschuim, steenwol, EPS en polystyreen. raturen onder het dauwpunt de omgevingslucht.

MB de chemische-, petrochemischeen van thermische, brandwerende envan akoestische isolatieisolatiemateriaal.

E S al VCA ** of VCA-P. komen tot structurele waarborgen voor veiligheid in alle C am P.O. Box 5003 A %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG R in T o e Arma-Chek-systeem ontwikkeld. enh M D E • getest in combinatie met leidingsystem van pvc, geruisarm pvc en gietijzer tetapes.

1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH e geof s C A * Steigerbouw G rofor R w in a o m The PLEXO TCS connection can be used the complete range BARTEC self-limiting heating u v e D BLL AAm s te rdrda m nha enwe 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH scheepvaart, oliematerialen.

Coolag maakt deel aan uit van SIG groep Veel N ieu w e gen gaswinning G ro teoff-shore Wa d Het blad schenkt speciale aandacht eende van de v e n w g 3 en1 3OEM. ie te is Bij toepassing vanHamar opencellig isolatiemateriaal kan N S Nop e 40 0 3en 9N 0 de Te l. informatie te vinden www.vca.nl.

Dit is VCA5004 EA Tilburg W aspecten.

B e 6 1 3 S g 2 a 4 T scheepvaart, off-shore olieen gaswinning OEM. materialen.

Coolag Hamar maakt deel uit van de SIG groep 8 d 3 3 e l. 0 • getest combinatie met de you meeste 30 101 4 econnections, Tsocket 4 58 2 6 end e l. 00 2 0 - 6 splices 40 3439 Teheating Withinonly one system canplafondtoepassingen assemble and and 4 8 1 plug 3 5 l. 0 33 0 - 2 1 access 0 - 6 8also 20-6 8468 Rope in fo @ Coolag 0 - 2 14 8 1 4 grootste van de vakvrouw: beroerd 4 8 0 internationale 0 - 2 1aan x 02 -684 Chek voldoet standaarden en 481 in foisolatievraagstukken 8 4 6 0 5 Hamar condensvorming en corrosie optreden. die Zeker in zware Op alR*uw heeft Theergernissen Netherlands 4 9 a x 0 30 - 2 1 in thuisbasis onafhankelijke Stichting @ v d de 8 0 5 FFaax 0 2 0 fo @ vv d h oSamenwerken 3 2 2 94 8 1 invan preferred supplier fo @ h o e k 4 8 0 4 9 FFa x 0 3 6RQGHUPDVFKLQHQ 8 044 Economical. d h o ee k is o la a m 333 2 2 9 7 v ’d 5 terminations, easily and safely.

PLEXO TCS: Convenient.

Flexible. d is A 3 h 0 0DFKLQHV YDQ m 4 578 k is o ti e .n 6RQGHUPDVFKLQHQ o e k is o la ti a Preferred suplier .K.. A’d . 34zoals passende werkkleding met kniestukken onder je .v la e 3 brandveiligheidstoetsen Lloyds, DNV en IMO. De l .K K 0DFKLQHV YDQ off-shoreomstandigheden bestaat verhoogd gevaar .n o ti T +31 (0)13 571 18 11 het juiste antwoord.

Hoeken, bochten, uitsparingen, .v * Tracing 3 la ti e l Kdie e .n l KverPreferred suplier voor Veiligheid (SSVV) 9HUWULHEV *PE+ Certificatieniveaus .v.K .n l K .v.K . alle betrokken partijen 9HUWULHEV *PE+ 6R ]LMQ ]y 6W|FNDFNHUVWUDVVH schoenen. blijkt ook wel Ên coatings van Arma-Chek R,op -Dmaat en – Silver zijn UVDownload het productblad de Sonorex Easy Tubeetc.

23 op onze website voor meer speciďŹ caties.

F +31corrosie (0)13Er 571 10 00 gelukkig voor onder isolatie.

Een metalen ommanteAllprettige our electric heatingvan systems fulfill 6W|FNDFNHUVWUDVVH the relevant international standards and guidelines.

6R ]LMQ ]y opvullingen worden gemaakt door uw M_Opmaak 1 06-10-11 16:14 Pagina 1 tegenwoordigt.

Het VCA-systeem ontwikkelt zich mee met de ontwikkeVoor meer informatie surf naar www.foamglas.com / industry '( %DG 6lFNLQJHQ ur '( %DG 6lFNLQJHQ goede vakkleding verkrijgbaar.

Dus vraagof per bij Bel 013 weten heeftmail u vragen?

571 18010 11, wat het38 is: Insulation Solutions! www.insulationsolutions.nl bestendig enISmechanisch sterk.

Deze isolatieystemen ling kan gemakkelijker roesten,Meer waarbij zeewater en Bel 010-20 85 400 -=462 77 | E-mail: info@wiko.nl 7HO

( 0DLO LQIR#VR JPEK GH INSULATION Innovation of neem contact op viaInnovation +31(0)30-603 42 75isolatiespecialist! / Tel: industry@foamglas.nl 7HO

( 0DLO LQIR#VR JPEK GH INSULATION OOI (bosboom@ooi.nl) snel je eigen exemplaar van )D[

,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH lenen zich goed voor toepassing in omgevingen met zoute waterdamp het systeem kunnen binnendringen. www.bartec.nl/plexo Check out our on-line promotional movie at )D[

,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH �� ­ Internet: www.wiko.nl of ga naar www.resolpro.com Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands www.resolco.com Q BV Q te Femme aan (vergeet niet je Armaadres te - 565 een T 072 572 7390 EMagazine a-nr@a-nr.nl I|| www.a-nr.nl

vochtigheidsgraad en bij lage temperatuCoolag Hamar • gemakkelijk Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk • T. 0416 111 hoge • www.coolaghamar.nl Het flexibele en installeren Distributieweg 4d | 4906 ADTech Oosterhout | The Netherlands www.resolco.com Coolag Hamar BV • Zijlweg 5145 T. 0416 - 565 111 • www.coolaghamar.nl 42 ISOLATIE Magazine O K1,T O B E R NR 2 0 1Waalwijk 1 BARTEC NEDERLAND b.v.

Boelewerf 25 NL-2987 VD RIDDERKERK Phone: +31 (180) 41 05 88 ren.|•Met name Arma-Chek R is info@bartec.nl geschikt offwww.bartec.nl De Resolpro bestaat uit Asbipro | •Alert | Flamepro Resolpro Metals | Hydro Rockvoor | ANR | Technicas Cheksysteem beschadigt het leidingoppervlak niet en Coolag Hamar BVGroup • Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk T. 0416 - 565 111 www.coolaghamar.nl shore-projecten. laat zelfs de nodige dilatatiebeweging toe. Arma-

zitPIPES, in ons DNA! PROTECTING TANKS Femme TechAND II VESSELS AKOESTISCHE ISOLATIE FOR OVER 60 YEARS vakkleding die past THERMISCHE

• Thermische isolatie BRANDWERENDE • Akoestische isolatie Producent & Distributeur Producent & Distributeur Sonorex Easy TubeZagen 23Vooren eenverlijmen zelfstandige • Steigerbouw vanvan Isolatiematerialen Isolatiematerialen Ook een product van Insulation Solutions multidisciplinaire aanpak • Rope Access van isolatiematerialen • Tracing • Brandwerende ANR als ‘t omdoorvoeringen geluidsbeheersing gaat

MEER WETEN? NEDERLAND T +31 (0) 10 - 462 38 77 E info@wiko.nl W www.wiko.nl

BELGIĂ‹ T +32 (0) 3 - 369 08 09 E info@wikobvba.be W www.wikobvba.be

...............

agage

ASBIPR_201411_installatiemagazine_190x128_algemeen.indd 1

adv 190x128 isolatie mag 2011 25-02-11 13:16 Pagina 1

Pr Pr

Dist Distr

21-10-2014 14:25:50

ADVERTENTIE

Electric Trace Heating known for built by lingen in markt en techniek.

Ook regelgeving en nieuwe known forknowledge, knowledge, builtSystems bypeople people inzichten – op basis van studie, onderzoek, en ervaringen Dutch Energy Services B.V. (DES) is de – dragen bij aan aanpassingen. De industrie, met name internationale specialist in onderhoud, revisie petrochemie en chemie, speelt een sleutelrol in het veiligen inspectie van gas- en kolengestookte heidsbeleid. PotentiÍle gevaarzetting in combinatie met ketels, stoomketels van energiecentrales, grote aantallen werkzame mensen verklaart dit. In 2008 afgassen-ketels en fornuizen. heeft de laatste grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, met het nieuwe VCA-P (Petrochemie). Verder zijn gedragsVolledige 24/7-Flexibiliteit en en slagvaardigheid zijn vanzelfsprekend, verbeteringsprogramma’s ingevoerd maakt de Laatste standaardoplossingen opties enDe dertig jaar ervaring Minuut Risico Analyse (LMRA)niet. deelAlle uittechnische van de checklist. *UDÀ VRO LV SHUIHFWH LVRODWLHWHFKQLHN 'DW VSUHHNW YDQ ]HOI *UDÀ VRO NHQW JHHQ JHZRQH worden ingezet voor het (injury meest effi ciÍnte en hoogwaardige HT-systeem. gekwantificeerde ongevalleneis frequency) is sinds Isoleren en brandwerend onder ÊÊn dak SURMHFWHQ DOOHHQ NULWLVFK YDNZHUN GDW SHUIHFWLH YHUGLHQW *UDÀ VRO VSHFLDOLVWHQ ]HWWHQ WURWV Heating cables 2008 geenDutch VCA-criterium meer,B.V. maar ondergebracht in Energy Services levert een uiterst compleet pakket, KXQ KDQGWHNHQLQJ RS XZ SURMHFW 2SGUDFKWJHYHUV YDQ GLFKWELM HQ YHUDI NLH]HQ GH ]HNHUKHLG een systeem verbeter-inspanmetvan alleregistratie, disciplines inmelding, eigen beheer: � INDUSTRIËLE ISOLATIE met in BelgiÍ, Duitsland, Engeland, meto.a. o.a. zusterbedrijven zusterbedrijven inbetekent BelgiÍ, Duitsland, Engeland, ning/actieplan.

In de praktijk dit een scherper YDQ *UDĂ€ VRO JHZRRQ YRRU SHUIHFW LVRODWLHZHUN Frankrijk, Ierland, Nederland Polen.

Productie en Connection technology •handhavingsMechanical Engineering Frankrijk, Ierland, Nederland enenPolen.

Productie â—? CONSTRUCTIEWERK preventieen verbeterbeleid.

VCA kent drie en Contact us to learn more • Voorbereiding en uitvoering van lasprocedures distributie van thermische, brandwerende en akoestische distributie van thermische, brandwerende en akoestische certificatieniveaus: VCA * (beheersing Veiligheid/Gezondo. www.foamglas.com • QC-inspecties ASBESTVERWIJDERING +31(0)30-603 42 75 I � industry@foamglas.nl tpt heid ,VRODWLHEHGULMI *UDÀ VRO´ LV JHVSHFLDOLVHHUG LQ Milieu de werkvloer, ** (beheersing opvan van isolatiematerialen is van dede kernactiviteiten isolatiematerialen is ÊÊn ÊÊnVCA kernactiviteiten • op Fabricage, montage envan reparatie van lage-VGM en hogedruk leidingsystemen Control systems werkvloer inCoolag bedrijfsbeleid, organisatie enisolatiematerialen verbetermae •enCoÜrdinatie, voorbereiding en uitvoering van: SIG.De Dedoor door Coolag Hamar Voordelen: • gÊÊn loodtoepassing SIG. Hamargeleverde geleverde ‡ ZDUPWH LVRODWLH isolatiematerialen ‡ JHOXLGLVRODWLH - Stoomwezeninspecties Ž nagement) en VCA-P (idem, bij metde specifieke aanvullende • makkelijk verwerkbaar BARTEC Safe.t Technology worden o.a. toegepast isolatie van technische est worden o.a. toegepast bij de isolatie van‡ LVRODWLHSODDWZHUN technische st Ž

Uw specialist voor: - ‡ NRXGH LVRODWLH Complete NDO-onderzoeken FOAMGlAS iNSUlATiON eisen petrochemie).

De opdrachtgever bepaalt welk drd • eventueel op maat geleverd installaties in gebouwen, de industriÍle koeltechniek, eur • Engineering, prefabricage, montage, reparatie van Trusted by contractors and installaties in gebouwen, de industriÍle koeltechniek, ur • leiding isolatie Minosstraat 40 1722 ‡ FU\RJHQH LVRODWLH

‡ EUDQGZHUHQGH LVRODWLH HQ GRRUYRHULQJHQ niveau vereist is.

Isolatie-ondernemingen hanteren meestutz getest) - direct 23dB • hoogste geluidreductie (Peutz getest) - direc NEW Plug-in Connection System PLEXO TCS eutz getest) 23dB .

A - Kanaaldeelsystemen V engineers worldwide M . de- direct chemische-, petrochemische- A en procesindustrie, tie.

B S MST Tprocesindustrie, P.O. Box 5003 • koude warmte M B.s teVrdaamm de chemische-, petrochemischeeERDA al VCA ** of-GVCA-P. iding van pvc, geruisarm pvc • getest in combinatie met leiding van pvc, ger C o en AM Dempersystemen eiding van pvc, geruisarm pvcen engietijzer gietijzer ie u weeggeeinin forisolatie over 75 years.

C o ee n h a v e ERD m rd ro The TCS connection system can be used forinfo@vanderhoekisolatie.nl the complete range of BARTEC self-limiting heating tapes.

APLEXO n h a nIsolatie scheepvaart, olieen gaswinning OEM. oep N uw w e g en G ro teoff-shore Van der Hoek Isolatie • W a d Van der m s tewww.vdhoekisolatie.nl • info@vdhoekisolatie.nl B L A• venw 5004 EA Tilburg 3www.vanderhoekisolatie.nl ie Hoek te is N S Nop 1 3 L e e meeste plafondtoepassingen • getest in combinatie met de meeste plafondt 0 Compensatoren 9 0 T Veel informatie te vinden www.vca.nl.

Dit is de VCAW B e 6 ISOLATIE BRANDWEREND AFWERKINGEN VESTIGINGEN 1 e 3 4 ad 0 3 4 N S olieTe scheepvaart, off-shore en gaswinning p meeste 8 26 3 • isolatie-plaatwerk de plafondtoepassingen Te l.l. 0 2 0 - 6 g 3 0 1 0 1 3en6 8OEM. 4 5only 8 1443 Te l.l. 0 3 0 - 2 e 4 0 3 4 3 9 With one system you can assemble heating 0 582 8 0- 211448 1externe 0 3 0 1 4 8(ducting) inisolatiesystemen Theconnections, Netherlands plug and socket splices and also end fo @ v 2 0 - 6 8 4466 8 0 5 F a x 0220 - 6 8 4 - 2 1onafhankelijke 9 48811 0 4 9 F a x 03300- 2en fo @Interne 2 in thuisbasisinin•van de Stichting Samenwerken 0 2 d 8 4 fo 3 x h 05 Fa 804 @ v d o e k is fo vv d h o e m 3 294 9 Fax 0 • brandwerende doorvoeringen 7804 h o e k o la ti d h o e k is o la A’d a 3 3 2 terminations, easily and safely. PLEXO TCS: TConvenient.

Flexible. • @CoĂśrdinatie, voorbereiding en uitvoering 3 4 3 57 8 0 4 is o la e .nvan +31 (0)13 571 18 11 Economical. k is o ti e .n .v.K . A’d a m ti e .n l K .v.K . 3 4 3 5 la ti e l Kdie voor Veiligheid (SSVV) .v.K . l Kver.n l K .v.K . alle betrokken partijen Retubing van fornuizen in de petrochemie luchtkanalen an Easy Download het productblad van de Sonorex Ea F +31 (0)13 571 10 00 • isolatie vande deSonorex Sonorex EasyTube Tube23 23op oponze onzewebsite websitevoor voormeer meerspeciďŹ speciďŹ caties. caties. All our electric heating systems fulďŹ ll the relevant international standards and guidelines. tegenwoordigt.

-ISAsbestverwijderingsprojecten n? Bel 18 11, ==wat het is: Insulation Solutions!

Meer weten of heeft u vragen? Bel 013 571 1 www.insulationsolutions.nl AMSTERDAM • brandwerende betimmeringen en?

Bel013 013571 571 18 11, IS wat het is: Insulation Solutions!

Tel: 010 - 462 77 | E-mail: info@wiko.nl V. • Apparatenbouw ST Van der38 Linden & Veldhuis Isolatie B.V.,AMEdisonstraat 5, 3133 KG Vlaardingen M B.

oe gis – e m s-

,VRODWLHEHGULMI *UDÀ VRO´ E Y THERMISCHE *HZRRQ SHUIHFWH LVRODWLHWHFKQLHN 9DQ]HOIVSUHNHQG Als het om ISOLATIE AKOESTISCHE Al jaar isoleren gaat!

BRANDWERENDE VAN DER LINDEN & VELDHUIS

een gouden team!

VDHOEKISOLATIE.NL r ube 23 Sonorex Easy Tube 23 Tube 23Voor een zelfstandige

an Solutions an Insulation Insulation Solutions multidisciplinaire aanpak

Ook een product van Insula

* Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen * Steigerbouw * Rope access IsiSo lEARNED a t ie a lTHROUGH s t w e e deiNTEGRiTy, na t u u r * Tracing

TRUST

qUAliTy AND

ER A

D Check out our on-line promotional movie at www.bartec.nl/plexo Internet: ,VRODWLHEHGULMI *UDÀ VRO´ E Y 2QGHUQHPLQJVZHJ +1 $OSKHQ DDQ GHQ 5LMQ Postbus 232www.wiko.nl - 3130 AE Vlaardingen, Telefoon 010 - 445 66 00, Telefax 010 - 435 64 80 6 - 565 111 • www.coolaghamar.nl K T O B E R 2 0 1 1 Dutch Energy ServicesLauwersmeer B.V.,b.v.

Dutch Energy 200412 (Haven 2410), 3088 KA (180) ROTTERDAM, Netherlands.

1 Services PostbusB.V., 386Reeweg tel.RIDDERKERK 642523 info@haterd.nl BARTEC NEDERLAND Boelewerf NL-2987 VD Phone: +31 41 05 88 Theinfo@bartec.nl www.bartec.nl PERFORMANCE , ZZZ JUDĂ€ VRO QO 7

)

² /LG 9,% HQ .RQLQNOLMNH 0HWDDOXQLH - 565 111 • www.coolaghamar.nl Vestigingen: Sas van Gent25 en Wormerveer www.lindveld.nl am nha te rd venw Ams Te l.

BL eg 3 26 020 0 1013 458 -684 0-68 2 680 0 5 Fax

Coe

VCA ***

m C o eC o e n h rdaam s terd nha aven mms te v L AA w Te l. Te l. 0e2n0w e g e g 3 0 11031 3B LB 8 4 5882266 in fo @ -6 3 0 020 0 8 4 5 3229481 v d h-o6 8 4 8 4 6 8 0 51 a x 2002-06-6 3 Fx 0 e k is6 8 0 ’d a m o la ti5 F a e .n .K . A l K .v

g e in Grote uwe g e in GroTte u w eN ie Wad 3 e l.W0a e 4 0 N S4 3N9ieN S Te l.in d3e0 -2 31 4 8 1 4 3 4 9 1 3 4 0fo -2 8 4 0 1 438 3@ 7804 0 -2 1 43 0 v d1h4o 0 4 9 3 0F -2 3435 ax 0 8e0k4is 9o laFtia x 0 ’d a m e .n l K .v.K . A

NIEUWEGEIN

Kattestaart 6 - 8 3355 PP Papendrecht Tel. 078 - 6187300 Fax. 078 - 6183472 www.hervo.nl info@hervo.nl

Tel +31(0)10 – 429 12 67, Fax+ 31(0)10 5340 – 429AJ 85 Oss 70, KvK Rotterdam Info: info@desbv.nl, Web: www.desbv.nl 5347 JR Oss fax 0412 57195994, 643735 www.haterd.nl ODKETCOEBMEBRE2R021021 3

ISOLATIEMagazine Magazine ISOLATIE

............... 357 ...............

known for knowledge, built by people

Isolatie

Project

Vuurgevaarlijk, brandveilig Een leidingtraject voor het transport van bio-olie door een fabriek van vuurgerelateerde producten voor kachel, haard en barbecue. Dan denk je direct aan de brandveiligheid. Zo ook Huikeshoven in Hengelo die met een brandveilige oplossing kwam.

F

ire-Up in Oisterwijk is een producent en leverancier van milieuvriendelijke aanmaakblokjes en briketten voor haarden en barbecue op basis van bio-olie, houtskool en houtskoolbriketten. Met de investering in een nieuw bedrijfspand en productielijn voor het produceren en verpakkingen van de aanmaakblokjes doemde als vanzelf het onderwerp ‘brandveilig’ op. Huikeshoven werd benaderd om een leidingtraject voor het transport van bio-olie door de hele fabriek te voorzien van tracing. De tracing is noodzakelijk omdat de bio-olie onder de 40 0C te viskeus wordt om te verpompen. De bio-olie wordt verwerkt in de aanmaakblokjes als een soort brandstof.

Na het bepalen van onder andere de benodigde vermogens, layout van de tracing, montagemogelijkheden en omgevingscondities, maakten de engineers de keuze voor een teflon verwarmingskabel met RVS omvlechting met een eenzijdige aansluiting die in het werk op lengte gemaakt kan worden Deze parallelle kabel is niet alleen betrouwbaar, maar ook chemische resistent, flexibel en mechanisch sterk. De lange levensduur wordt nog extra geaccentueerd doordat de kabel bij beschadiging door werkzaamheden eenvoudig is te repareren. Vanwege de hoge eisen brandveiligheidseisen is de regelkast voorzien van beveiliging tegen kortsluiting en oververhitting. Het traject is opgedeeld in een externe vulleiding voor de tanks, een retourleiding en drie vulleidingen van de tanks naar het dompelbad waar de bio-olie wordt verwerkt. Huikeshoven voorzag de gehele installatie van alarmmeldingen die een afwijking in de temperatuurtolerantie en een sensor defect kunnen detecteren. Zo ontstond door tracing een brandveilige en duurzame oplossing voor een procestemperatuur van 60 graden Celsius.

Door kabelkeuze en alarmmeldingen op de tracing aan te brengen kan elke temperatuurafwijking of sensordefect worden gedetecteerd.

Het komt de brandveiligheid ten goede. FOTO: HUIKESHOVEN

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

21

Isolatie

Toelevering

Nieuwe producten en webshop voor Hanko

Klantvertrouwen met totaalpakket waarmaken Druk, drukker, drukst. Bij voorraadhoudende groothandel Hanko is het door een aantal grote projecten hard aanpoten. Er staan vacatures uit, nieuwe Frans- en Duitstalige collega’s treden toe en om de bestelstroom te kanaliseren start het familiebedrijf uit Breda per 1 januari 2018 een webshop en bestelapp. En dan zijn er nog ontwikkelingen op het vlak van duurzaamheid en brandveiligheid. Verkoopdirecteur Hans van Gastel: “We krijgen 100% vertrouwen, maar dat moet je wel elke keer waarmaken. Dedication for Insulation is de leidraad van ons denken en doen”.

A

ls het gesprek in de richting van brandveiligheid gaat, vermeldt verkoopdirecteur Hans van Gastel van Hanko niet zonder trots dat de voorraadhoudende groothandel op het gebied van isolatie, jacketing en ancillaries sinds zes maanden dealer is geworden van Isover. Daarmee kunnen nu onder andere de Isoverproducten op het gebied van brandveilige ommantelingen voor luchtkanalen in Breda worden besteld. Van Gastel: “Op gebied van brandveiligheid hebben we als dealer van Promat een breed brandwerendheidsassortiment.

Advies op dit gebied hoort bij het totale assortiment en je dienstverlening. We gaan ook vaak mee met klanten om gezamenlijk tot een oplossing te komen. Zo zien we nog te vaak dat sprinklerleidingen in zijn algemeenheid bijna automatisch worden bekleed met aluminium plaatwerk terwijl andere hoge temperatuurbestendige metalen meer vanzelfsprekend zijn. Wij hebben op het gebied van plaatwerk een totaalpakket met daarin naast de diverse aluminium legeringen ook gegalvaniseerd staal, alu-zink, roestvast staal. Bovendien zijn we sinds kort ook voorraadhouder voor AluPur gealuminiseerd staal (voorheen Armco Type 2). Dat is een zeer hoogwaardige staalkwaliteit, aan beide zijden voorzien van een dunne aluminiumlaag. De bedoeling van een

De Hanko-familie met rechts vooraan Hans van Gastel: Dedication for Insulation in het bloed.

22

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

sprinklersysteem is bij brand zo lang mogelijk te functioneren en bluswater aan te voeren. De temperatuurbestendigheid van staal ligt rond de 1.100 graden Celsius. Aluminium verweekt al bij veel lagere temperaturen. Bij brandgevaarlijke situaties bij bijvoorbeeld chemische bedrijven is een ommanteling van staal om die reden dan ook te verkiezen boven een van aluminium.” Navraag bij de opdrachtgever of het daadwerkelijk om een sprinklerleiding gaat die 60 minuten brandwerend moet zijn, kan volgens Van Gastel dan ook geen kwaad. “Ook als het risico van beschadiging van het plaatwerk vrij groot is, raden wij aan om een staalplaat toe te passen in plaats van aluminium”.

Kaimann en Knauf In de utiliteit ziet Van Gastel nieuwe inzichten op gebied van veiligheid en duurzaamheid aan de basis staan van productontwikkeling. Zo heeft Kaimann naar aanleiding van strengere bouwbesluitregelgeving op gebied van rookontwikkeling in geval van brand nu zijn standaard Kaiflex KKplus isolatielijn S2-gecertificeerd (B s2 d0). Van Gastel: “Daar zien we de markt veranderen”. Het leverde de Duitse fabrikant in ons land onder andere een opdracht op van het Kröller-Müller Museum in Otterlo. Van Gastel: “En in het DHL Distributiecentrum in Nijmegen is ruim 3.000 m Kaiflex KK Plus toegepast, naar volle tevredenheid van isoleerder èn opdrachtgever”. Knauf focust op duurzaamheid middels uitfasering van formaldehyde bindmiddelen. Het assortiment HVAC voor utiliteitsisolatie wordt reeds volledig met gebruikmaking van de bio-binder Ecose® geproduceerd.

Ook het assortiment industrieschalen is reeds vrij van formaldehyde bindmiddelen.

en bevestigingsmaterialen, HankoFIX lijmen en kitten en de HankoFIX technische folies en weefsels. “In bestekken en in de communicatie met klanten is dan direct duidelijk om welk product het gaat, zonder dat je gedetailleerd op allerlei specificaties in hoeft te gaan.”

Webshop met app Communicatie met de klant krijgt begin 1 januari 2018 met de vorming van een webshop ook een nieuwe impuls. “We werken in een sector met veel kleinere en middelgrote bedrijven. Er wordt keihard gewerkt, waarbij aan het eind van de werkdag het opmeten en op weg naar huis telefonisch de materiaalbestelling voor de dag erop plaatsvindt. Tachtig procent van onze orders komt ‘s middags binnen. De grootste bestelpiek bij onze achtkoppige verkoopafdeling ligt tussen 15:30 uur en 16:30 uur”. Om het inkoopgemak te vergroten, lanceert Hanko per 1 januari 2018 een webshop die ook in de mobiele omgeving van een app bereikbaar zal zijn. Van Gastel: “Het is een maatregel om de toenemende orderstroom voor onszelf en de klant enerzijds gemakkelijker te maken, maar anderzijds ook om met zo min mogelijk communicatieproblemen en fouten te stroomlijnen”.

Probleemoplosser Met twintig man personeel is familiebedrijf Hanko niet de grootste voorraadhoudende groothandel op gebied van isolatie, jacketing en ancillaries. “Maar we willen wel de beste zijn en hebben het breedste assortiment”, lacht verkoopdirecteur Hans van Gastel. Hij reist momenteel frequent tussen Duitsland, Frankrijk en het hoofdkantoor in Breda. “We zoeken momenteel nadrukkelijk markt in Frankrijk en Duitsland. Dat heeft voornamelijk te maken met ons specialisme op plaatgebied.” De normen en waarden die het bedrijf in Nederland hanteert als laagdrempelige probleemoplosser, vindt ook weerklank in het buitenland: leverancier van een totaalpakket met een logistieke sterke organisatie die het isolatiebedrijf tot voorbij de fabriekspoort, op het dak of in het ketelhuis volgt.

HankoFIX De marktbenadering wordt steeds specifieker. Van Gastel: “We hebben in onze productgroep accessoires een aantal producten die we speciaal voor ons laten produceren en onder de merknaam HankoFIX op de markt zetten”. Hij noemt als voorbeeld de professionele HankoFIX plaatwerksluitingen

isolatie

Magazine

Plaatspecialist Hanko heeft op het gebied van plaatwerk een totaalpakket.

De toekomstmissie van Hanko laat zich volgens Van Gastel gemakkelijk samenvatten. “Het isolatiebedrijf terzijde staan met kennis en raad en beter en efficiënter te laten werken.

Dat lukt ook, want bij een aantal bedrijven leveren we het totale isolatiepakket. We zien dat ook groeien. Branchebreed hebben steeds meer isolatiebedrijven nauwelijks meer een eigen inkoopafdeling of materiaalvoorraad. We hebben in ons magazijn zelfs specifieke klantvoorraden staan. Zo ver moet je serviceverlening als groothandel naar onze mening ook gaan. Met het vertrek van de oudere generatie uit de bedrijven en de moeizame aanwas van nieuw personeel, loopt er veel capaciteit, maar ook kennis uit de sector weg.

Op gebied van duurzaam bouwen, maar ook op gebied van brandveiligheid gaan de ontwikkelingen bovendien snel.

Probeer dat als isolatiebedrijf maar eens allemaal bij te houden. Daarin zien we een rol voor onszelf weggelegd”.

• DECEMBER 2017

23

Isolatie

Project

Kantoor Croonwolter&dros, Mobilis en Servicis Rotterdam

Zichtwerk In het tot nieuw gerenoveerde kantoorpand MM25 langs de A20 bij Rotterdam blijven de leidingen en daarmee ook de isolatie grotendeels in het zicht. Dat vroeg om een robuust en zonder extra ingrepen brandveilig isolatiemateriaal dat ook nog eens volgens het boekje moest worden gemonteerd. Rockwool en Hanenberg Isolatie Waalwijk gingen de uitdaging in het nieuwe kantoor van Croonwolter&dros graag aan.

H

et is op meerdere vlakken spraakmakend, de transformatie van het uit 1990 stammende gebouw aan de Marten Meesweg in Rotterdam tot het ‘nieuwe’ kantoor MM25. Zo behaalt MM25 energielabel A en geeft daarmee invulling aan de doelstelling van het Klimaatverdrag 2020. Om dit te behalen worden er zonnepanelen op het dak geplaatst en wordt een WKO aan het gebouw toegevoegd. Als onderdeel van de ‘vernieuwbouw’ zijn alle oude technische installaties vervangen door nieuwe. Daarnaast zorgen onder andere ledverlichting en warmtewerend glas voor reductie van het energiegebruik. De innovatieve technologie die is toegepast in OVG’s prijswinnende ontwikkeling ‘The Edge’ worden hierin gecombineerd met de know-how van Croonwolter&dros en J.P. van Eesteren. Hierdoor, en de inzet van sensortechnologie, ontstaat een echt toonaangevend SmartBuilding.

16.000 m2 De werkzaamheden zijn eind 2016 gestart en worden uitgevoerd door het TBI-concern bestaande uit J.P. van Eesteren uit Gouda en de afdeling landelijke projecten van Croonwolter&dros in Amersfoort. TBI werkt daarmee aan haar eigen nieuwe kantoor, want na oplevering zullen Croonwolter&dros, Mobilis en Servicis hun intrek nemen in MM25. De bovenste twee verdiepingen worden betrokken door Coca Cola. Architectenbureau Dam & Partners tekende het ontwerp van het gerevitaliseerde pand van circa 16.000 m2 kantoorruimte verdeeld over 10 verdiepingen en een dubbellaags parkeerdek met 248 parkeerplekken.

Ingrepen De transformatieingrepen in het leegstaande gebouw dat tot 2011 fungeerde als hoofdkantoor van Eneco zijn groot.

De werkzaamheden omvatten onder andere een nieuwe, transparante vliesgevel op de bovenste vier etages. De entree wordt vergroot en krijgt een nieuw atrium. De entree en de bovenste vier etages zijn hiervoor eerst tot betonskelet gesloopt. Bij de renovatie is gekozen om de gevels van verdiepingen 1 tot en met 6 van het bestaande gebouw te handhaven en te verbeteren middels hoogwaardig glas in de bestaande kozijnen. De begane grond en de verdiepingen 7 tot en met 10 worden volledig vernieuwd vanaf het betonskelet. Er wordt bij de hoofdentree voorzien in een nieuw en meer eigentijds atrium met pv panelen in het Situatie voor het plaatsen van het hybride plafond.

24

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

Bij MM25 werd alle technische installaties vervangen door nieuwe.

glasdak. De entree wordt verhoogd middels een grote vide midden in het gebouw. De buitenruimte rond het gebouw wordt opnieuw ingericht en de verblijfskwaliteit wordt verbeterd. Met een openbare horecafunctie op de begane grond wordt de relatie met de omgeving en de levendigheid versterkt. De renovatie leidt tot een beperkte toename van de bruto vloer oppervlakte, de hoogte van het gebouw blijft identiek aan de huidige situatie.

Het meeste leidingwerk en daarmee ook de isolatie blijft op nadrukkelijk verzoek van de opdrachtgever in het zicht, ondanks een hybride plafondsysteem.

isolatie

Magazine

Isolatie Tijdens een rondleiding tijdens de bouw, neemt hoofdmonteur Marcel Broeren van Isolatiebedrijf Hanenberg uit Waalwijk Isolatie Magazine mee naar de bovenste verdieping van het kantoor langs de A20. “Hier kun je zien wat de bedoeling is”. Die bedoeling is best wel bijzonder.

Het meeste leidingwerk en daarmee ook de isolatie blijft op nadrukkelijk verzoek van de opdrachtgever in het zicht. Hiervoor zijn hybride plafonds ontwikkeld die als klimaateilanden dienst doen. Het gaat om ‘dozen’ van 1 meter breed, 6 meter lang en 85 millimeter dik, die aan het plafond worden gehangen volgens een stramien van vier eilanden per 7 meter 20. Ieder eiland bevat twee

• DECEMBER 2017

25

Het Teclit ophangysteem heeft een robuuste en drukvaste kern van steenwol en voorkomt koudebruggen.

led-armaturen, een kanaal voor luchttoevoer en een leidingstelstel voor het transport van koud en warm water.

De medewerkers houden zo zicht op leidingen en kaal beton.

Maar zicht kan ook geluid betekenen. Dat is de reden dat de transportleidingen en hemelwaterafvoeren zijn geïsoleerd met Sonocool, minerale wolschalen met een toplaag van flexibele brandveilige kunststofmat, afgewerkt met een glasvezelversterkte aluminium laag.

Rockwool Teclit Maar dit is niet de enige reden voor het projectbezoek.

MM25 is momenteel een van de projecten waar op grote schaal Rockwool Teclit wordt toegepast.

Rockwool Teclit is speciaal ontwikkeld voor het isoleren van koudeleidingen van technische installaties en is geschikt voor drinkwaterleidingen, koelwaterleidingen en koudeluchtleidingen. Het brengt daarvoor een aantal specifieke eigenschappen mee. Het onbrandbare isolatiemateriaal garandeert een optimale brandveiligheid en kan bijvoorbeeld in gangen openliggend en zonder extra brandbeveiliging worden gebruikt. Met isolatiemateriaal in het zicht, wat dit een belangrijke eigenschap voor de opdrachtgever om voor Teclit te kiezen. Ook een andere eigenschap speelt daarop in. Dankzij zijn speciale versterking met glasvezel is de nieuw ontwikkelde aluminiumfolie veel robuuster en stootvaster dan de traditionele aluminiumlagen.

Niet alleen tijdens het gebruik, maar ook tijdens de bouwfase wordt zo schade aan de buitenkant voorkomen.

Rockwool Teclit is eenvoudig te installeren, zo merkten ook de monteurs van Hanenberg. Marcel Broeren: “Het

26

isolatie

Magazine

Tijdens de bouw werd besloten op de eerste verdieping een afdelingskeuken te plaatsen. Er was nauwelijks ruimte voor de extra leiding (rechts boven). Die kwam er toch, inclusief een ingenieus stukje isolatiewerk.

• DECEMBER 2016

Blik op de technische ruimte die verbazend compact is voor een volume van 16.000 m2

viel niet tegen. We zijn getraind door OOI en ook de vertegenwoordigers van Rockwool stonden ons terzijde. De installatie verschilt niet veel van de traditionele Rockwool isolatiematerialen. Omdat de opdrachtgever geen merken en logo’s in het zicht wilde, hebben we die met alutape allemaal afgeplakt. Zo ontstaat een strakker beeld.”

15 jaar Het Teclit-systeem omvat robuuste pijpschalen (Teclit PS 200), en een lamellendeken voor koude-isolatie van ventielen, pompen en flenzen (Teclit LM 200). Ophangysteem Teclit Hanger heeft een robuuste en drukvaste kern van steenwol. Dankzij de externe leidingdrager worden koudebruggen voorkomen. De hoogwaardige Teclit Flextape wordt ingezet voor het afdichten van doorvoergaten en verbindingen in de aluminiumlaag op plekken waar leidingklemmen en dergelijke door de pijpschalen of matten

isolatie

Magazine

steken. De veilige afdichting van alle naden en verbinden in het systeem komt voor rekening van Teclit Alutape. Als Teclit geïsoleerde leidingen door brandveilige bouwelementen worden gevoerd, dan kan dat met het beproefde Conlit® leidingdoorvoersysteem.

Bij juiste installatie door een Rockwool-gecertificeerd installateur en bij gebruik van uitsluitend Teclit componenten, biedt Rockwool een garantie van 15 jaar.

De garantievoorwaarden zijn onderdeel van de opleiding voor gecertificeerde Rockwool Teclit isoleerders waar opleidingsinstituut OOI in Woerden een rol in speelt.

De verwachting is dat het MM25 voor het einde van dit jaar wordt opgeleverd. Het resultaat van het isolatiewerk zal na ingebruikname door het kantoorpersoneel en de bezoekers van het pand tot in lengte van dagen gezien worden. Meer eer van je werk kun je als isolatiemonteur niet hebben.

• DECEMBER 2017

27

Isolatie

Brandveiligheid

Een isolatiemonteur+ voor de brandveiligheid Brandveiligheid is een belangrijk onderwerp dat kennis en kunde vergt. Vooraanstaand leverancier en adviseur brandwerende systemen René Clarijs van Flamepro speelt met de gedachte een pool te vormen van gecertificeerde isolatiemonteurs die kennis en kunde op dit vlak combineren met montagekwaliteit van geclassificeerde systemen.

“Investeer in kennis. Er wordt nogal eens vergeten dat het gevolg van een onjuiste afwerking verstrekkende gevolgen kan hebben”.

V

lak voor het interview is hij net terug uit Arnhem. Of hij in een zorgcentrum samen met een applicateur, installatiebedrijf en aannemer een quick scan van de doorvoeringen en de brandscheidingen kon verzorgen “Middels onze app kunnen we dat eenvoudig verzorgen”, zegt René Clarijs, directeur van Flamepro bouwkundige brandpreventie in Schiedam. Het bedrijf is gespecialiseerd leverancier en adviseur van brandwerende systemen. De onderneming van Clarijs maakt als zelfstandige onderneming deel uit van de Asbipro Groep in Schiedam, met gezamenlijk magazijn en logistiek. Een uitgebreide data aan Europese testen, gecombineerd met een jarenlange ervaring in de isolatiebranche, zorgt op het punt van brandveiligheid voor de juiste expertise en systeemkeuze.

Geclassificeerd systeem Afhankelijk van type en functie van een gebouw schrijft het Bouwbesluit een brandscheiding voor. Dat is feitelijk ook de enige regel die direct met brandveiligheid te maken heeft. Een hoofdcompartiment vereist een brandweerstand van 60 min. Een beschermd subrand compartiment 30 min en een subbrandcompartiment 20 min. Veelal ook als rookweerstand geïnterpreteerd. Een brandscheiding omvat de gehele compartimentering, zoals type wand en plafond, deuren, vensters, naden, voegen en de sparingen rondom de doorgevoerde leidingen, kabels/kabelgoten en ventilatiekanalen. Clarijs: “Het dichtzetten van sparingen met de daarvoor bestemde producten sluit naadloos aan op het aangebrachte isolatiewerk”. Om zeker te zijn dat de applicatie op juiste wijze is aangebracht, moet dit worden aangetoond met een zogenoemd classificatierapport of ETA-document Dat is feitelijk ook het enige juridisch geldige document waarin de behaalde brandweerstanden uit systeemtesten bij gecertificeerde instituten worden geclassificeerd (in Nederland Efectis of Peutz, red.). “Van belang is dat de brandwerende applicateur op de hoogte is en werkt conform het geclassificeerde systeem. Doet hij dat niet, dan kan het gevolg zijn dat het montagebedrijf bij eventuele vlamdoorslag door een niet-deugdelijke sparing (deel)verantwoordelijk wordt gehouden voor de ontstane schade. Kennis, gebruik van geclassificeerde systemen en weten waar je mee bezig bent, voorkomen dat. Investeer dus in kennis. De gevolgschade van ondeugdelijk afdichten ligt onder andere bij het montagebedrijf”.

René Clarijs: “Van belang is dat de isolatiemonteur met een geclassificeerd systeem werkt”.

28

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

Montagetraining Bij het omgaan met de producten is het vakmanschap van de monteur van groot belang, maar net zo belangrijk is de juiste keuze van de materialen om het systeem goed uit te voeren. “Dat kun je eigenlijk alleen maar bereiken met gerichte trainingen op de theorie en de praktijk”, zo zegt Clarijs. “In lijn met de aanbeveling van de stichting Montage Expert Brandveiligheid MEB zou een goede montagetraining wat mij betreft langer dan een dag moeten duren. Voor het leveren van kwaliteit en de juiste applicatie van de sparingen moeten we wat mij betreft toe naar gespecialiseerde en gecertificeerde Montage Experts Brandwerendheid voor zowel vast- als flexibel personeel. Als ze maar bewezen, gecertificeerde en actuele kennis en kunde hebben van de juiste systeemkeuze en montage. De ontwikkelingen op dit vlak staan niet stil. Meer en meer brandwerende applicatieen isolatiebedrijven realiseren zich dat gelukkig ook”.

Brandmanchet voor brandveilige afdichting van brandbare, met elastomeer, geïsoleerde leidingen.

Pool Clarijs verkent momenteel de mogelijkheden om samen met uitzend/detacheringsbureau OMS Botlek een pool te vormen van dergelijke flexibele gecertificeerde isolatiemonteurs voor brandwerende systemen. Clarijs: “Bedrijven kunnen dan naast hun eigen opgeleide mensen beschikken over 100%-opgeleide monteurs met kennis van de juiste systeemtechnieken die daarnaast ook nog eens een digitaal logboek kunnen leveren”. Clarijs heeft inmiddels een Flamepro-app ontwikkeld die zowel dienst kan doen als werkvoorbereidingstool voor de systemen die de onderneming levert, als calculatiemodel, èn als logboek voor gebouwbeheerder. “Je kunt de sparingen met een foto in beeld brengen, net als de situatie en het toegepaste systeem.

Met ons geclassificeerde productassortiment Flamro, Promat, Rockwool Conlit en RFT Brandkleppen bieden wij voor vrijwel iedere doorvoer een of meerdere oplossingen.

Daarnaast hebben we als Flamepro zelf nog een aantal brandwerendheidstesten gedaan van situaties die monteurs op gebied van leidingenisolatie in de praktijk tegenkomen”.

Meldingsplicht Er wordt in het voortraject van de bouw nog te weinig rekening gehouden met een brandwerende afwerking, zo merkt ook Clarijs. “Isolatie en brandwerende afwerking hangen er altijd een beetje bij, terwijl ze beide nogal invloed hebben op het eindresultaat van installatie of gebouw.

Wat mij vaak stoort is, als de brandwerende wand niet op

isolatie

Magazine

Flamro brandwerende zwelkit voor afdichting van kleine openingen rondom leidingen. Bij brand dicht de opschuimende massa de opening volledig af.

orde is, maar de applicateur desondanks wel de sparing brandwerend moet afdichten. Het advies is in dat geval om hier bij de opdrachtgever melding van te maken. Het mooiste zou zijn als je als brandwerend applicatiebedrijf voor de complete compartimentering kunt zorgdragen. Ik denk dat dat de toekomst is voor de bedrijven. Maar zover zijn we nog niet, al voorspel ik dat we aan het begin staan van een hele ontwikkeling”.

• DECEMBER 2017

29

Isolatie

Brandveiligheid

Brandveiligheidseisen Bouwbesluit minuten toegestaan De tijdsduur van bezwijken wordt bepaald volgens de betreffende Eurocode of de NEN 6069 (Beproeving en klassering van de brandwerendheid van bouwdelen en bouwproducten).

Bouwbesluit-regelgeving op gebied van brandveiligheid lijkt in eerste instantie ingewikkeld. Wie zich er echter een beetje in verdiept, komt een heel eind. Dit artikel van Kickken Bouwtechnisch Advies in Pijnakker focust op de brandveiligheidseisen utiliteitspanden met een industriefunctie, opslag en bewerking van materialen, agrarische doeleinden en kantoren, scholen en winkels.

H

et Bouwbesluit 2012 geeft technische voorschriften over nieuw- en verbouw, gebruik en sloop van bouwwerken en open erven en terreinen. Centraal daarin staan veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid, milieu, voorschriften installaties en gebruik. De in het document opgenomen brandvoorschriften rusten op een aantal kernbegrippen (zie kader).

De brandveiligheid van gebouwen en bouwwerken is in het Bouwbesluit geregeld in Hoofdstuk 2, Technische bouwvoorschriften en de afdelingen 2.2 Sterkte bij brand, 2.8. Beperking van het ontstaan van een brandgevaarlijke situatie, 2.9 Beperking van het ontwikkelen van brand en rook, 2.10. Beperking van uitbreiding van brand, 2.11. Verdere beperking van uitbreiding van brand en beperking van verspreiding van rook, 2.12.

Vluchtroutes, 2.13. Hulpverlening bij brand, 2.14. Hoge en ondergrondse gebouwen en 2.16. Veiligheidszone en plasbrandaandachtsgebied van toepassing. In hoofdstuk 7, Voorschriften inzake het gebruik van bouwwerken, open erven en terreinen, zijn nadere veiligheidsvoorschriften gegeven voor het gebruik van bouwwerken.

De afdeling sterkte bij brand (2.2) gaat over het niet bezwijken van een vloer, trap of hellingbaan waarover of waaronder een vluchtroute voert. Heerst de brand in een subbrandcompartiment zonder vluchtroute dan moeten ze minimaal 30 minuten weerstand bieden (volgens NEN-EN 1990). Als een vloer van een verblijfsgebied 5 m boven of onder het meetniveau ligt dan mag deze bij brand in een ander brandcompartiment niet binnen 90 minuten bezwijken. Als de permanente vuurbelasting van het brandcompartiment kleiner is dan 500 MJ/m2 is 60

30

isolatie

Magazine

Kanaal, schacht, koker De afdeling beperking van het ontstaan van een brandgevaarlijke situatie (2.8) gaat over de toepassing van materialen in of nabij een stookplaats, in een schacht, koker of kanaal en een rookgasafvoer. In of nabij een stookplaats moet het materiaal voldoen aan de brandklasse A1 of A1fl (bovenzijde vloer, trap of hellingbaan) als de warmtestralingsintensiteit op het materiaal groter is dan 2 kW/m of als de temperatuur in het materiaal hoger dan 90 °C kan worden. De binnenzijde van een schacht, koker of kanaal grenzend aan meer dan een brandcompartiment of subbrandcompartiment en een inwendige doorsnede groter dan 0,015 m2 moet voldoen aan brandklasse A2, behalve als de schacht alleen bestemd is voor een of meer boven elkaar gelegen toilet- of badruimten en niet door andere ruimten voert. Tot 5% van de totale oppervlakte hoeft niet aan de eis te voldoen. Evenmin het in de schacht of koker aangebrachte materiaal van buizen, kanalen of leidingen zoals (riool) buizen, (rookgasafvoer)kanalen of elektriciteitsleidingen.

Het kanaal waarin een rookgasafvoer is aangebracht moet brandveilig zijn volgens NEN 6062. Ter voorkoming van brand door vliegvuur moet de horizontale afstand van de uitmonding van een rookgasafvoer van een toestel voor vaste brandstof tot een brandgevaarlijk dak (bijvoorbeeld daken uit onbehandeld riet, bitumen, EPDM of PVC) van een ander bouwwerk minimaal 15 m zijn.

Bij de beperking van brand- en rookontwikkeling (2.9) gaat het om de brand en rookklassen volgens NEN-EN 13501-1 (zie tabel 1). Er wordt onderscheid gemaakt tussen binnen- en buitenoppervlak, beloopbaar vlak, dakoppervlak en constructieonderdeel, en verder in extra beschermde vluchtroute, beschermde vluchtroute en overige. De ‘Industriefunctie’ kent hier een onderverdeling in ‘lichte industriefunctie voor bedrijfsmatig houden van dieren’, bijvoorbeeld veestallen, en ‘andere industriefunctie’.

De voorgeschreven brand- en rookklassen zijn vermeld in tabel 3. Tot 5% van de totale oppervlakte van de constructieonderdelen van elke afzonderlijke ruimte is vrijgesteld. Waar rookklasse S2 is voorgeschreven is 10

• DECEMBER 2017

Compartimentering om bij brand te vluchten, is de basis van het Bouwbesluit. FOTO: SHUTTERSTOCK

procent van de totale oppervlakte van ruimten waardoor geen beschermde vluchtroute voert vrijgesteld. wbdo De afdeling 2.10 (Beperking van uitbreiding van brand) benoemt waar en wanneer we te maken krijgen met brandcompartimenten en aan de weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (wbdbo), bepaald volgens NEN 6068. Een brandcompartiment in een industriefunctie heeft een gebruiksoppervlakte van maximaal 2.500 m2 en in alle andere hier besproken functies maximaal 1000 m2. Een hal of atrium (besloten ruimte en een niet besloten gebruiksgebied) in de industriefunctie liggen altijd in een brandcompartiment. Uitgezonderd zijn een extra beschermde vluchtroute, een industriefunctie kleiner dan 1.000 m2 met een vuurbelasting niet groter dan 500 MJ/ m2, een lichte industriefunctie met een gebruiksoppervlakte kleiner dan 50 m2 en een lichte industriefunctie die uitsluitend wordt gebruikt voor het telen, kweken of opslaan van gewassen of vergelijkbare producten met een kleine permanente vuurbelasting (maximaal 150 MJ/m2). Tussen een brandcompartiment en een ander brandcompartiment, een besloten ruimte waardoor een extra beschermde vluchtroute voert, een niet besloten veiligheidsvluchtroute, of een liftschacht van een brandweerlift moet de wbdbo 60

isolatie

Magazine

minuten zijn. Als de besloten ruimten op hetzelfde perceel liggen en er in het gebouw geen vloer van een verblijfsgebied 5 m boven het meetniveau ligt is 30 minuten toegestaan.

Rookdoorgang Afdeling 2.11 gaat in op ligging en omvang van subbrandcompartimenten, de wbdbo en rookdoorgang.

Een brandcompartiment wordt ingedeeld in subbrandcompartimenten of verkeersruimten waardoor een beschermde vluchtroute voert. Deze laatste mag niet in een subbrandcompartiment liggen. Een verblijfsgebied ligt in een beschermd subbrandcompartiment. Een verblijfsgebied voor bewaking kan onder voorwaarden buiten een subbrandcompartiment liggen. De weerstand tegen branddoorslag van een subbrandcompartiment naar een andere ruimte in het brandcompartiment moet ten minste 20 minuten zijn (alleen het beoordelingscriterium vlamdichtheid met betrekking op de afdichting). Aan de rookdoorgang zijn vooralsnog geen eisen gesteld.

Vluchtroute In afdeling 2.12 staan voorschriften voor de plaats, begin- en eindpunt en aansluiting van (extra beschermde) vluchtroutes en wanneer zelfsluitende deuren moeten worden toegepast. Ook is vastgelegd wanneer een

• DECEMBER 2017

31

Kernbegrippen brandveiligheid in het Bouwbesluit • Brandcompartiment’ geeft het maximale uitbreidingsgebied van de brand weer.

• ‘Subbrandcompartiment’ is het gedeelte van een bouwwerk dat binnen de begrenzing van een brandcompartiment ligt of er mee samenvalt, bestemd voor beperking van verspreiding van rook of verdere beperking van het uitbreidingsgebied van de brand.

• Een ‘beschermd subbrandcompartiment’ ligt binnen of valt samen met de begrenzing van een subbrandcompartiment en biedt meer bescherming tegen brand of rook dan een subbrandcompartiment.

• De ‘veiligheidsvluchtroute’ is het gedeelte van een extra beschermde vluchtroute die voert door een niet besloten ruimte en aansluitend daarop door een ruimte die uitsluitend kan worden bereikt vanuit niet besloten ruimten.

• De ‘beschermde vluchtroute’ is het buiten een subbrandcompartiment gelegen gedeelte van een vluchtroute die uitsluitend voert door een verkeersruimte.

• Veiligheidszone en plasbrandaandachtsgebied zijn aangewezen ruimtelijke zones langs en boven wegen, hoofdspoorwegen en binnenwateren voor het vervoer van gevaarlijke en/of giftige stoffen. Deze transportroutes worden ‘basisnetroutes’ genoemd.

vluchtroute een extra beschermde vluchtroute of een veiligheidsvluchtroute moet zijn. Vluchtroutes, die niet over een trap voeren, moeten minimaal 0,85 m breed en 2,30 m hoog zijn. Tussen een besloten ruimte met een beschermde of extra beschermde vluchtroute en de in de vluchtrichting aansluitende besloten ruimte moet de wbdbo ten minste 20 minuten zijn. Bij twee naast elkaar lopende vluchtroutes moet de wbdbo ten minste 30 minuten zijn (alleen beoordelingscriterium vlamdichtheid met betrekking op de afdichting). Per bouwlaag mag de permanente vuurlast in een besloten ruimte waardoor een veiligheidsvluchtroute voert, inclusief de vanuit die ruimte direct bereikbare besloten ruimten, ten hoogste 3.500 MJ

32

isolatie

Magazine

zijn. Deze besloten ruimte mag buiten beschouwing blijven als de wbdo tussen deze ruimten minimaal 30 minuten is.

Omdat een vluchtroute die door een niet besloten ruimte voert, zoals een galerij of atrium, tijdens brand gedurende langere tijd moet kunnen worden gebruikt om te vluchten en voor reddings- en bluswerkzaamheden zijn er eisen gesteld aan de afvoer van warmte en rook en aan de toevoer van verse lucht. Hiervoor zijn de volgende veilige waarden gegeven: stralingsflux niet groter dan 1 kW/m³, temperatuur niet hoger dan 45 °C en de zichtlengte groter dan 100 m.

Als vluchten in twee verschillende richtingen mogelijk is, is het in de directe omgeving van een brandhaard of rooklaag aanvaardbaar dat niet aan (al) deze veilige waarden wordt

• DECEMBER 2016

voldaan. Als een gedeelte van de vluchtroute buiten het subbrandcompartiment ligt waarin de vluchtroute begint, worden in de Regeling Bouwbesluit voorschriften gegeven voor de benodigde tijd voor vluchten door dat gedeelte van de vluchtroute tot het aansluitende terrein.

Brandklasse D Afdeling 2.16 gaat over veiligheidszones of plasbrandaandachtsgebieden. Dit zijn ruimtelijke zones langs en boven wegen, hoofdspoorwegen en binnenwateren die van belang zijn voor het vervoer van gevaarlijke en/ of giftige stoffen. Een plasbrand ontstaat als brandbare vloeistof die uit een schip of tankwagen stroomt brand vat. Het plasbrandaandachtsgebied wordt gemeten vanaf de rechterrijstrook van een weg of de oeverlijn van een rivier of kanaal. Om uit bouwwerken in deze zones veilig te kunnen vluchten geeft de Regeling Bouwbesluit nadere voorschriften. Zo moet de uitwendige scheidingsconstructie minimaal 60 minuten brandwerend, van buiten naar binnen, zijn. De buitenruimte moet worden beschouwd als een brandcompartiment en bij de bepaling hiervan moet de buitenbrandkromme volgens NEN-EN 13501-2 worden gebruikt. De buitenzijde moet brandklasse A2 zijn, waarbij 5% van de oppervlakte is uitgezonderd. Deuren, ramen, kozijnen e.d. moeten brandklasse D zijn. De uitgang van een vluchtroute mag alleen in de van de basisnetroute afgekeerde gevel aanwezig zijn. Een mechanisch ventilatiesysteem moet bij een calamiteit handmatig kunnen worden uitgeschakeld. Een bouwconstructie boven een veiligheidszone of plasbrandaandachtsgebied moet een brandwerendheid op bezwijken hebben van 90 minuten.

Opslag en stookruimte Hoofdstuk 7 geeft voorschriften over het werken met brandbare stoffen en het aanbrengen van gevarensymbolen.

Verder zijn er eisen aan zelfsluitende deuren en voorschriften over de toepassing van aankleding die in een besloten ruimte en vluchtwegen brandgevaar kan opleveren, de toepassing van materialen in de nabijheid van apparatuur en installaties die warmte ontwikkelen, en de brandveiligheid van inrichtingselementen. Ook zijn er voorschriften voor de opslag van brandgevaarlijke stoffen, brandbare niet-milieugevaarlijke stoffen, opslag in een stookruimte en het veilig gebruik van verbrandingstoestellen. Voor een snelle een ontruiming bij brand moeten er voldoende opgeleide personen aangewezen zijn in gebouwen met een brandmeldinstallatie, of waarvoor een vergunning voor brandveilig gebruik is afgegeven of een gebruiksmelding is gedaan. Gesloten deuren in vluchtroutes mogen moeten tijdens het vluchten zonder sleutel over de vereiste breedte kunnen worden geopend.

Voorts worden nadere voorschriften gegeven aan glas dat tegen of onder het plafond is aangebracht (veiligheidsglas of draadglas toepassen), horizontale toegepast textiel, folie of papier. Ook mag de aankleding in een besloten ruimte geen druppelvorming geven boven een gedeelte van een vloer waar zich personen kunnen bevinden en mogen voorwerpen geen belemmeringen veroorzaken bij de melding, alarmering of bestrijding van brand, het gebruik van vluchtmogelijkheden, of reddingswerkzaamheden.

2

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

33

JÖRG maaktNu ook op 1250 mm breed ! snijden geweldig !

Coil-lasersnijmachine Compact ideaal voor kleine werkplaatsen

Nu ook op 1250 mm breed !

Nieuw !

 Compacte Coil-Lasersnijmachine  Compacte voormachine!

JÖRG-Laser: JÖRG-Laser: Het nieuwe nieuwe snijden! snijden!

Het

Compacte voormachine op 230 V

Isolatie plaatwerk plaatwerk Isolatie plaatwerk Isolatie plaatwerk Uitslaan + lasersnijden vanaf coil:

Uitslaan + lasersnijden lasersnijden vanaf vanaf coil: coil:

zeer economisch  Uitslaan lasersnijden vanaf coil: zeer +economisch economisch

Compleet pakket plaatbewerkingsverhoogt uw rendement! Compleet pakket pakket plaatbewerkingsplaatbewerkings-

machines voor isolatie  Compleet pakket plaatbewerkingsmachines voor isolatie voor isolatie

JÖRG maakt snijden geweldig !

Jörg, Schwartmanns, Schechtl, machines voor isolatie Jörg, Schwartmanns, Schechtl, Schwartmanns, Schechtl,

Nosstec, enz.  Jörg,Nosstec, Schwartmanns, Schechtl, enz. enz. enz. Ook gebruikte machines, reparatie,  Ook gebruikte machines, reparatie, Ook gebruikte machines, reparatie, gebruikte machines, reparatie, onderhoud, revisie onderhoud en revisie onderhoud, revisie revisie

Dodewaard, 0488 - 482 087, www.jorg.com Dodewaard, 0488 - 482 087, www.jorg.com Dodewaard, 0488 -- 482 087, www.jorg.com 0488 482 087, www.jorg.com

known for knowledge, built by people

technical solutions

Altijd een antwoord op uw technische isolatievragen!

Bij de isolatie van technische installaties wilt u als specialist niet voor verrassingen komen te staan. Vandaar dat u van uw leverancier en zakenpartner verlangt dat hij volledig thuis is in de wereld van het technische isolatiewerk. De know-how en het full-service concept van Insulation Solutions bewijzen dagelijks hun waarde. Voor alle vragen over speciale toepassingen kunt u als isoleerder een beroep doen op de adviseurs van Insulation Solutions, en de breedte van het leveringsprogramma garandeert dat wij een oplossing hebben voor uw isolatieprobleem.

Insulation Solutions B.V. Minosstraat 40 Postbus 5003 - 5004 EA Tilburg

www.insulationsolutions.nl

Bespaar energie in de industrie met Isover TECH Wired Mats

Isover steenwol: kostenefficiënte oplossingen voor de industrie

Isover ULTIMATE: combineert de beste voordelen van glaswol en steenwol

TechCalc 2.0 nu ook online!

Voor het efficiënt ontwerpen van al uw technische installaties

Kiest u al voor de beste isolatie-oplossing?

Wilt u uw industriële processen energie-efficiënter maken? En zoekt u daarbij naar kostenefficiënte oplossingen? Met het complete en uitgebreide assortiment ULTIMATE en steenwol gaasdekens van Isover kunt u altijd de beste keuze maken voor optimale thermische prestaties in combinatie met hoge service temperaturen (MST).

Neem contact op voor advies op maat Telefoon: 0347 358 400, info@isover.nl

www.isover-technische-isolatie.nl

Isolatie

Project

Technische ruimte villa Noord-Holland

Isolatie op stand H Een meer dan riante villa vroeg om een passende, even riante technische ruimte. En zo geschiedde.

Voor verwarming, GKW en zonnecollectoren zijn drie verschillende Armaflexproducten ingezet.

Materiaal en isolatievaardigheid maken deze technische ruimte tot bijna een strakker-dan-strak kunstwerk.

et is een beetje kruip-door-sluip door naar de plek waar Ron van den Dungen en Michel van Ravestijn van Combi-Isolatie Maarssen aan het werk zijn. Dat heeft niet te maken met de omvang van de entree, die is ruim genoeg, ook niet met de ruime trap die naar de kelder voert, maar meer met de ladders en werktafels van de andere professionals die de riante villa in het Noordhollandse aan het afbouwen zijn. Het project staat dicht tegen oplevering, dus het is een drukte van belang. Maar de technische ruimte in de kelder is gauw gevonden en vergeleken met de bedrijvigheid op bovenliggende etages een oase van rust.

Het isolatiewerk is op wat kleine accenten na klaar. Maar dat is niet het enige dat opvalt. Dit moet een van de grootste particuliere technische ruimten van Nederland zijn. En wat een fraai isolatiewerk.

Bijna klaar Het blijkt te gaan om de lage temperatuur CV, de GKWinstallatie en het zonnecollectoren systeem die zijn ontworpen en gebouwd door installatiebedrijf Klomp. Deze fungeert vanzelfsprekend ook als opdrachtgever voor het isolatiewerk. “We zijn hier nu af en aan twee maanden bezig”,

De beide verdelers, geïsoleerd volgens het boekje met links het zwarte AF/Armaflex en rechts het grijze SH/Armaflex.

36

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

In eerste instantie was gedacht de leidingen in te pakken met wol en isogenopak.

zegt Ron van den Dungen van Combi-Isolatie Maarssen, “en het werk is bijna klaar” Het materiaal voor de technische ruimte van het ook in de kelder gelegen zwembad staat al klaar voor montage en dan zit het werk er op.

Zwart en grijs In eerste instantie was gedacht de centrale verwarmingsleidingen in te pakken met minerale wol en af te werken met isogenopak. Dat zorgde echter voor een probleem. Van den Dungen: “Er werden hoge eisen gesteld aan de afwerking van de installatie. We kwamen er al gauw achter dat dat op deze manier niet ging lukken. In overleg met Klomp en de opdrachtgever is besloten over te stappen op Armaflex. En ik moet zeggen met een uitstekend resultaat. De combinatie van zwarte en grijze Armaflex geven het geheel een strakke indruk die we met isogenopak waarschijnlijk niet hadden kunnen bereiken”. hij heeft waarschijnlijk gelijk, want het zware en grijze Armaflex passen visueel bijzonder goed bij elkaar.

SH/Armaflex De lage temperatuur CV is ingepakt met SH/Armaflex.

Deze flexibele isolatie zorgt voor energie- en CO2-besparing in sanitair en verwarmingsinstallaties. De Microbanantimicrobiële productbescherming zorgt voor extra bescherming tegen bacteriën en schimmels. Dit product is dan ook te gebruiken bij zowel verwarmings- en sanitaire installaties.

isolatie

Magazine

Het isolatiewerk is op wat kleine accenten na klaar.

• DECEMBER 2017

37

De verschillende Armaflex-producten lieten zich probleemloos verwerken.

AF/Armaflex Voor de GKW-installatie en ventilatie is AF/Armaflex toegepast voor een zekere continue condensatiecontrole. De combinatie van een zeer laag thermisch geleidingsvermogen en een buitengewoon hoge weerstand tegen waterdampdiffusie voorkomt langdurig energieverlies en het binnendringen van waterdamp. Het reduceert daarmee het risico van corrosie onder isolatie. Ook dit product is uitgerust met de al genoemde Microban-bescherming.

Het toepassingsgebied omvat leidingen, luchtkanalen, vaten (inclusief bochten, fittingen, flenzen enz) van airconditioning/koel- en procesapparatuur in onder andere onderwijsgebouwen, ziekenhuizen en kantoren. Maar ook in een particuliere villa misstaat het niet.

HT/Armaflex Het zonnecollectorsysteem is uitgerust met HT/Armaflex.

Dit product wordt gebruikt voor het isoleren van leidingen en hulpstukken voor zonnecollectoren (zowel buiten als binnen), maar ook leidingen voor hete gassen, stadsverwarmingsleidingen, dual-temperatuur en lagedruk stoomleidingen en afvoerleidingen van koelinstallaties.

Het product kent een hoge weerstand tegen UV-straling en hoge temperaturen. Het blijft bovendien flexibel bij gebruikstemperaturen tot wel 150 graden Celsius.

De verschillende Armaflex-producten lieten zich probleemloos verwerken. Het vakmanschap van de betrokken isolatiemonteurs Ron van Dungen, Michel Ravestijn en Ferdy Miltenburg deed de rest. Het is te hopen dat bij het housewarmingfeest de rondleiding van de gasten tot in de technische ruimte voert, want zowel installatie als isolatiewerk mogen gezien worden.

Zowel installatie als isolatiewerk mogen gezien worden.

38

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

Robuuste en extreem veilige isolatieoplossingen Duurzaam succes voor installateur en gebouweigenaar gegarandeerd!

Voor verwarming, ventilatie en koeling • Standaard met 10 jaar garantie; onder voorwaarden zelfs 25 jaar • C2C gecertificeerd, dus punten voor LEED & BREEAM • (Brand)veilig voor mens en milieu Wij zijn Thermaflex. Taking care of energy and the environment

www.thermaflex.com

MetallMetall-und undBeschlagsysteme Beschlagsysteme

www.metal-service.com www.metal-service.com Jacketing Jacketing//Metaal Metaal| |Sluitingen Sluitingen| |Plaatschroeven Plaatschroeven Gereedschap Gereedschap| |Ancillaries Ancillaries Uw Uwkontaktpersoon: kontaktpersoon: André AndréWinter Winter | | winter@tacke-lindemann.de winter@tacke-lindemann.de | | 0049 0049231 231/ 17 / 1777 7777- -86 86 Tacke Tacke++Lindemann LindemannBaubeschlagBaubeschlag-und undMetallhandel MetallhandelGmbH GmbH&&Co.KG Co.KG | | www.metal-service.com www.metal-service.com

Isolatie

Toeleveranciers

SIG completeert kennisaanbod en assortiment

Brandveiligheid is een kennismarkt SIG Technische Isolatie is momenteel voor de Nederlandse en de Belgische markt druk bezig met complementering van het brandveiligheidsassortiment en hogetemperatuurisolatie. Investeringen in de productielocatie Waalwijk maken binnenkort ook het leveren van brandwerend plaatmateriaal op maat mogelijk.

D

e markt op het gebied van brandveiligheid groeit, zo merkt ook SIG Technische Isolatie. “De regelgeving biedt kansen voor zowel isolatiebedrijf als toeleverancier.

Vandaar dat we het assortiment in dat segment voor zowel de Nederlandse als de Belgische markt aan het uitbreiden zijn”, zegt category manager Dyan Schuffelen van SIG Benelux. Vanwege het internationale karakter neemt zij als eindverantwoordelijke de coördinatie van dat proces op zich.

Vanzelfsprekend voor de Nederlandse markt bijgestaan door businessunit manager technische isolatie Michel Jacobs en aan de Belgische kant vestigingsmanager Joeri Schweitser van dochterbedrijf Isolatec in Hasselt.

Brandkleppen SIG Technische Isolatie is sinds jaar en dag leverancier van het assortiment brandveilige kwaliteitsproducten van marktleider Promat. “Daarmee hebben we in feite al een min of meer compleet assortiment op het gebied van bijvoorbeeld brandveilige doorvoeringen”, zegt Michel Jacobs. Ook heeft de groothandel de brandwerende systemen van Armacell, Isover, Rockwool en Paroc in het standaard assortiment. Schuffelen: “Binnen de SIG groep hebben we ook mogelijkheden om brandkleppen in te kopen dus die nemen we ook in het assortiment voor dit productgamma op”.

Totaalpakket Bij het brede brandveiligheidsassortiment horen ook jetfire- en hydrocarbon-fireproducten. Schuffelen: “Via onze organisatie in de UK zijn we daarom in contact gekomen met Morgan Thermal Ceramics. Producent Morgan heeft wereldwijd 34 productielocaties en is daarmee de grootste producent van hogetemperatuurisolatie (HTI) boven de 500 graden Celsius.

Morgan ontwikkelt vezels die tot verschillende producten worden verwerkt zoals de bekende Superwool-producten op basis van de door de onderneming ontwikkelde AESvezel (Alkaline Earth Silicate). Dit is een in de jaren negentig

Dyan Schuffelen (l), Michel Jacobs, Joeri Schweitser. ‘Uitbreiding’.

40

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

Een nieuwe investering maakt van 1 januari 2018 het op maat leveren van Promatplaten mogelijk.

Totaalpakket in isolatie en brandveiligheid.

van de vorige eeuw ontwikkelde 1.200 graden vezel uit 70-80% silica en 20-30% magnesium- en/of calciumoxide en daarmee een biologisch afbreekbaar alternatief voor de keramische vezel. Op basis van die vezel ontwikkelde Morgan inmiddels meerdere HTI-productgroepen waarmee ook slimme gecertificeerde systemen voor hydrocarbon en jetfire branden in zowel offshore, marine alsook petrochemische industrie worden aangeboden. Hierdoor zijn de producten van Morgan niet enkel voor industriële toepassingen, maar ook voor de bovenkant van het brandbeveiligingsgebied. Naast de Superwool isolatiedeken levert Morgan ook papier met een hoge isolatiewaarde (Superwool Plus LCF Paper), intumescent papier voor brandwerende toepassingen, vacuüm vormdelen voor complexe maatstukken, microporeuze isolatie in plaat en als flexibele panelen en stopwol. Jacobs: “Het is een partij met veel kennis op het gebied van hogetemperatuurisolatie.

De algemene basisproducten hebben we wel in het SIG-standaardassortiment zitten, maar we willen een totaalleverancier op brandveiligheidsgebied zijn, met een totaalpakket tot in de niches”.

voor de Belgische en één voor de Nederlandse markt. Zij kunnen onze klanten tot op detailniveau met raad en daad bijstaan. Er is ook bij ons echt een groei in het aantal vragen over brandveiligheid te constateren. Dit onderwerp verdient zowel in de utiliteit als de industrie speciale aandacht, ook die van ons”.

Specialisten Brandveiligheid is een moeilijk en veelkoppig onderwerp, ook voor isolatiebedrijven. De regelgeving is niet altijd eenduidig of duidelijk. Dat is deels te ondervangen door geteste en gespecificeerde brandwerendheidssystemen toe te passen.

Wie dat niet doet, neemt een zeer groot risico in geval van een calamiteit. De verantwoordelijkheid om het werk goed te doen is dan ook groot. Schuffelen: “We vinden het onze taak als leverancier om behalve de producten ook de applicatiekennis en de keuze voor de producten optimaal te laten zijn. De bekende cursussen die met Promat worden verzorgd voorzien daar al in belangrijke mate in. Maar we vinden dat we een stapje verder moeten gaan”. Schuffelen vervolgt: “Dat is de reden dat we speciaal op gebied van kennisverwerving en -verspreiding op korte termijn twee nieuwe, eigen brandveiligheidsspecialisten aantrekken. Eén

Op maat Om de groeiende vraag naar brandwerende ommantelingen voor onder andere staalconstructies op te vangen, investeert SIG Waalwijk in een nieuwe machine om Promat-platen vanaf 1 januari 2018 op maat te zagen en aan te leveren. Jacobs: “Deze uitbreiding van diensten komt zowel de aannemers als de isolatiebedrijven ten goede.

Schuffelen verwacht dat uitbreiding van het productieassortiment, de indiensttreding van de twee specialisten en het op maat zagen van het brandwerende plaatmateriaal, in het eerste kwartaal volgend jaar is geëffectueerd. Dan zullen ook alle producten in de webshop en in een aparte productcatalogus zijn te vinden. Jacobs: “Dan hebben we een compleet assortiment van hoogwaardige producten die we met de kennis die daarbij hoort zowel digitaal als in een papieren catalogus bij de klant brengen”.

isolatie

Magazine

De reden dat er voor zowel Nederland als België een aparte specialist wordt aangetrokken, heeft overigens te maken met de verschillen in brandwerendsheidseisen en -richtlijnen tussen beide landen. Schweitser: “Zo werken we in België onder andere met een standaard brandwerendheid van 120 minuten (In Nederland veelal 60 minuten, red.). Ook zijn er andere verschillen in regelgeving. Ik zou dan ook bijna zeggen dat de eisen in België strenger zijn dan in Nederland.

Nederlandse isolatiebedrijven met werk over de grens worden hier ook mee geconfronteerd. Net als overigens Belgische ondernemingen andere regelgeving aantreft in Nederland. Het is daarom belangrijk voor elke markt te beschikken over een eigen specialist”.

• DECEMBER 2017

41

Isolatie

Bedrijf

Tacke + Lindemann versnelt internationalisering

Van Dortmund naar de wereld Sinds de oprichting in 1899 heeft familiebedrijf Tacke + Lindemann een hele ontwikkeling doorgemaakt. In 2018 wil de metaalspecialist uit Dortmund zijn internationale activiteiten intensiveren. In Europa wil de fabrikant/ handelsonderneming met zijn assortiment en dienstverlening punten scoren bij het isolatiebedrijf. Er wordt ingezet op capaciteitsuitbreiding om aan de almaar toenemende vraag te voldoen. Een speciaal servicecenter en internationale verkoop- en magazijnlocaties ondersteunen de ambities.

Managing director Daniel Tacke is de vierde generatie in het in 1899 opgerichte familiebedrijf.

42

isolatie

Magazine

D

“

ankzij onze meer dan 100 jaar ervaring hebben we geleerd wat onze klanten echt nodig hebben”, zegt managing director Daniel Tacke. Hij is inmiddels de vierde generatie aan het hoofd van het familiebedrijf Tacke + Lindemann Baubeschlag und Metallhandel GmbH & Co. “De internationale isolatiemarkt kent onderling grote verschillen op gebied van normering en voorgeschreven systemen. Wij spelen daar in onze dienstverlening markt- en klantgericht op in. We voeren een uitgebreid en compleet pakket met zelfs eigen ontwikkelde producten. Onze dienstverlening wordt ondersteund met technische documentatie en internationale logistiek tot aan de douane-inklaring aan toe.

Dit alles om het de klant, het isolatiebedrijf zo gemakkelijk mogelijk te maken”. Tacke + Lindemann levert al jarenlang aan gerenommeerde klanten uit bijvoorbeeld de chemische industrie. Maar ook bij de bouw van krachtcentrales vervult de specialist zijn toeleverende rol. “Onze producten worden wereldwijd gebruikt. Onze specials worden toegepast in elektriciteitscentrales in Egypte, Zuid-Afrika en Scandinavië.

Bij sterke temperatuurschommelingen buiten beschermen we onze producten met folies. Ook de metaallegeringen voor de sluitingen die we leveren worden speciaal afgestemd op de gebruikslocatie en toepassing”, zo zegt Tacke. “Bij ons haalt het isolatiebedrijf alles wat hij nodig heeft, van metaal tot afdichtingstape, van bevestigingsmateriaal tot de accuschroevendraaier met het passende bitje. Daarom zijn we Europees marktleider in bevestigingstechnologie”, aldus Tacke.

Benelux Om internationaal succesvol te blijven, weten hoe de hazen lopen en in te haken op deelmarktontwikkelingen, sluit het Duitse familiebedrijf zich graag aan bij lokale netwerken van brancheverenigingen. Zo is de onderneming recentelijk lid geworden van Nederlandse branchevereniging voor de thermische isolatie VIB. Ook maakt de leverancier inmiddels deel uit van het ledenbestand van de Belgische brancheorganisatie ISOL/fedisol.be. De internationale aspiraties worden ingevuld met een groeiend personeelsbestand van meer dan tachtig medewerkers, een eigen wagenpark, wereldwijde in- en verkoop en meer dan 8.000 vierkante meter opslag. Tacke + Lindemann heeft sinds 2010 verkoopkantoren in Oostenrijk, Zwitserland en Frankrijk. In 2012 is daar een kantoor in Polen aan toegevoegd. De Benelux-markt wordt bediend vanuit hoofdkantoor Dortmund, met als aanspreekpunt sales manager Benelux André Winter. De omzet in 2016 van meer

• DECEMBER 2017

Het eigen Service Center kan op maat diverse bewerkingen uitvoeren. Dat scheelt kostbare tijd bij de verwerking.

Een breed assortiment is het fundament van de marktbenadering van Tacke + Lindemann.

dan 33 miljoen euro is een indicatie van het bedrijfssucces.

“We timmeren nadrukkelijk internationaal aan de weg. In 2018 willen we vooral ons online aanbod uitbreiden en beter toesnijden op de klant. Zo zullen we komen met webshops waar de klant in zijn eigen taal kan zoeken en bestellen”, legt de managing director uit.

machine hiervoor kan tevens aan beide zijden beschermfolie aanbrengen op metaal van 0,4 tot 2,5 mm dik, 80 tot 1500 mm breed en 200 tot 13000 mm lang. Bovendien heeft Tacke + Lindemann een plaatsnijder/strekker voor het centimeter nauwkeurig verwerken van aluminium, staal en rvs tot 10 m lengte.

Breed Tacke + Lindemann bedient zowel de industrie als de maaksector. Het uit voorraad leverbare assortiment omvat een breed assortiment aluminium, van blank tot de diverse gecoate varianten. Daarnaast voert de onderneming staal, rvs, gegalvaniseerd (alu-zink), ook weer gecoat of afgewerkt met een folie. Ook geperforeerde en geprofileerde platen en sandwichpanelen zijn in het productgamma opgenomen.

Montagetoebehoren Ook op gebied van montagetoebehoren vertrouwt de dealer op de sterkte van het assortiment. Tacke: “We dekken de volledige vraag in dit segment: van blindklinknagels tot zelfborende schroeven, weefselband, lijmen en klemmen”.

Sommige van de producten zijn door Tacke + Lindemann zelf ontwikkeld en worden geleverd voor alle gangbare materialen. Naast de producten voor het isolatiebedrijf en de metaalverwerking is het bedrijf op de eigen markt ook een toonaangevende leverancier van elektronische sluitsystemen.

Servicecenter Voor de productie van halffabrikanten en het aanbieden van aanvullende diensten beschikt de onderneming in Dortmund over een eigen servicecenter. Machinepark en een grijpvoorraad van momenteel circa 3.000 ton metaal maken een snelle verwerking en aflevering van de klantvraag mogelijk. Het machinepark van dit servicecenter bevat onder andere een omcoilmachine voor het omspoelen naar kleine rollen tot 150 kg eenheden en grote rollen tot 2 ton. Het verwerkingsgewicht is beperkt tot 5 ton, met materiaal op spoel van 0,4 tot 1,5 mm dik en 200 tot 1.500 mm breed.

De diameter van de rol varieert tussen 300 en 500 mm. Het servicecenter kan vanzelfsprekend ook snijden en slitten. De

isolatie

Magazine

Advies In het hoofdkantoor in Dortmund verzorgt Tacke + Lindemann gespecialiseerde cursussen voor zijn klanten.

“In ons eigen trainingscentrum kunnen maximaal veertig mensen tegelijk leren hoe om te gaan met nieuwe producten.

Om advies en verkoop nog professioneler te maken, ontkomen ook de eigen medewerkers niet aan periodieke interne trainingen, met speciale aandacht voor de nieuwe instroom. Alles om nu en in de toekomst het geven van degelijk technisch advies te garanderen.

• DECEMBER 2017

43

nieuws Cursusplanner eerste kwartaal 2018 Armaflex II Plaatwerk kort Koudetechniek (PIR) Armaflex II IMI examen Kennismaken Isolatietechniek Tekening lezen Praktisch Opmeten Armaflex I Armaflex II

22 en 23 januari 2018 24 januari en daarna iedere woensdag t/m 25 april 2018 2 februari 2018 8 en 9 februari 2018 13 februari 2018 20 februari 2018 25 februari 2018 28 februari 2018 5 maart 2018 19 en 20 maart 2018

IMI start op 5 maart 2018, dus meld uw personeel zo snel mogelijk aan. OOI kan in een 0-meting het isolatieniveau van een cursist bepalen zodat op het goede niveau kan worden ingestroomd. Dat kan zijn: Basis isolatie, Isolatiemonteur Industrie (IMI) of Isolatiemonteur Industrie Allround (IMI-A). Heeft u belangstelling of vragen? Laat het weten. OOI organiseert ook cursussen op maat.

OOI sluit samenwerking met ISOL.be OOI heeft een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de Belgische vereniging van contractors, fabrikanten en leveranciers in de isolatie ISOL.be. Dit houdt in dat Belgische isolatiemonteurs bij het Belgische arbeidsbemiddelaar en opleidingsinstituut VDAB kunnen worden gecertificeerd en geëxamineerd volgens de in Nederland geldende richtlijnen. De Belgische medewerkers kunnen dan gecertificeerd in Nederland aan de slag. Eenzelfde traject is inmiddels met succes van start gegaan met partners in Polen. Er wordt gezocht naar meer van dergelijke samenwerkingen om het aantal gecertificeerde isolatiemonteurs voor de Nederlandse en Europese markt te vergroten. Ook lopen er gesprekken voor gelijksoortige trajecten in de steigerbouw.

Nieuwe website voor OOI In het eerste kwartaal van 2018 lanceert OOI een geheel vernieuwde website. Behalve de vaste elementen van de huidige site, worden er aan de achterkant van de homepage een aantal extra’s toegevoegd om het gebruiksgemak te bevorderen. Zo is de site beter te raadplegen op zowel computer als tablet en telefoon. FOTO: SHUTTERSTOCK

IsolatiePlus 70 De komende IsolatiePlus nummer 70 staat weer boordevol opleidings- en isolatienieuws. Het team van Isolatiebedrijf Hanenberg dat de taart ontvangt is aan het werk in het nieuwe hoofdkantoor van installatiebedrijf Croonwolter&dros in Rotterdam. Vakman Ronald Berends van Brand Energy & Infrastructure Services BEIS in Klazienaveen neemt de lezer mee naar een mooi werk in Borculo. Bij de weetje-datjes op de achterpagina een nieuw initiatief om te isoleren met oude spijkerbroeken.

44

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

OOI-leertraject en leerplicht gaan goed samen Veel isolatiebedrijven kampen met een gebrek aan gekwalificeerd personeel. Tegelijkertijd zijn er jongeren van zestien jaar die school wel gezien hebben en dolgraag aan de slag willen, maar dat vanwege de leerplicht niet mogen. In dat laatste geval blijkt de onderwijsinspectie onder strenge voorwaarden dispensatie toe te staan. Zoals voor Mauro Doesburg. Dankzij een scholingstraject bij OOI mag hij leren en werken in het familiebedrijf combineren. Het is een route die met hulp van een goedwillende leerplichtambtenaar voor meer isolatiebedrijven en jong personeel open staat.

M

auro Doesburg (18) wilde al vroeg isolatiemonteur worden. “Ik wist al vanaf mijn twaalfde dat ik net als mijn vader in de isolatie wilde. Op mijn zestiende hield ik het op school niet langer uit. Ik wilde aan de slag in ons familiebedrijf in Winkel”.

Leerplicht Sinds 1 augustus 2007 geldt in Nederland de volledige leerplicht tot 18 jaar voor jongeren die geen startkwalificatie hebben gehaald (een diploma op minimaal mbo-niveau 2 of minimaal havo of vwo). Het doel van de kwalificatieplicht is om voortijdige schooluitval te bestrijden. In de leerplichtwet is vastgelegd dat ouders ervoor moeten zorgen dat hun kinderen tot die leeftijd bij een school staan ingeschreven en dat zij de school ook bezoeken. Het aan regels binden van schoolverzuim om schoolbezoek te verzekeren is een manier om te bereiken dat zo veel mogelijk jongeren zo veel mogelijk lesuren bijwonen. De leerplichtwet betekende voor Mauro, of hij wilde of niet, dat hij tot zijn achttiende in de schoolbanken had moeten zitten. Had, want zijn vader ging in overleg met de leerplichtambtenaar en legde de toekomstdroom van zijn zoon voor.

Isolatiemonteur Er werd voor Mauro in samenspraak met hem, zijn vader, OOI en de leerplichtambtenaar na een halfjaar durend overleg een uitgebreid OOI-opleidingstraject samengesteld. Deze omvatte behalve de basiscursus isolatie en tekening lezen, ook praktisch opmeten, plaatwerk, IMI en Armaflex I en II. Onder de stevige afspraken die werden gemaakt, waren het met goed gevolg afleggen van de opleiding en het laten zien van de behaalde diploma’s. Mauro: “Ze houden echt vinger aan de pols, maar als je gemotiveerd bent en doet wat je leuk vindt,

isolatie

Magazine

Mauro Doesburg. “Ik wilde op mijn twaalfde al isolatiemonteur worden”.

is dat helemaal niet erg”. Mauro ontwikkelt zich inmiddels dankzij het OOI tot een isolatiemonteur. “Mijn jongere broer van zestien komt ook naar OOI voor een opleiding, dat weet ik zeker. Misschien zelfs in dezelfde constructie. Isoleren zit ons in het bloed”.

Wie informatie wil hebben over deze door de leerplichtambtenaar goedgekeurde constructie kan contact opnemen met Stichting OOI in Woerden.

• DECEMBER 2017

45

Isolatie

Technologiedag

Technische Sectordag Isolatie in Woerden over CUI

Aandacht is het halve werk Gevarieerd’, ‘leerzaam’ maar ook ‘inhoudelijk sterk’. Dat waren na afloop de kwalificaties die de bezoekers gaven aan de op 7 november jl. gehouden Technische Sectormiddag Isolatie in Woerden. Vooral de presentaties van asset owners als Shell en Dow trokken veel publiek.

D

e Technische Sectordag Isolatie is een gezamenlijk initiatief van de vier organisaties voor de isolatiebranche: VIB, OOI en CINI/NCTI. Het evenement dat op 7 november zijn tweede editie beleefde, is een informatie- en netwerkbijeenkomst voor het isolatievak, voor leden en niet-leden van de VIB en voor toeleveranciers.

Corrosie De organisatie had deze editie twee vertegenwoordigers van opdrachtgevers bereid gevonden hun ervaringen in corrosiebestrijding te delen. Civil engineer Martijn Durieux van Shell deelde onder de titel ‘Isolatie, waar kunnen wij de slag maken’ in een plenaire sessie het perspectief van een grote installatie-eigenaar op isolatie. Op zijn afdeling zit een isolatiespecialist die zich bij Shell Pernis niet alleen bezig houdt met het beheren en aanpassen van de eigen standaarden, maar die ook het ontwerp van de isolatie beoordeeld en opdracht geeft voor nieuwbouw en onderhoud.

“Engineering firma’s hebben een dergelijke specialist vaak niet, waardoor in het ontwerp van de isolatie de aandacht voor het zo veel mogelijk voorkomen van inwaterpunten wel eens naar de achtergrond verdwijnt. En inwatering is hoofdoorzaak van corrosieproblemen”. Durieux’s afdeling betrekt het liefst in het voortraject het isolatiebedrijf bij nieuwbouw of onderhoud. Eis van Shell is dat die dan wel over een kwaliteitsplan moet beschikken met ondermeer

In de pauze was er gelegenheid voor netwerken en het bezoeken van de informatiemarkt.

46

isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

Marijn Durieux (Shell Pernis).

‘Sta voor je vak’.

Hans de Kok (Dow Chemical).

‘Details zijn belangrijk’.

Egbert Stremmelaar (ION).

‘Ketenaanpak’.

competentie-eisen voor de isoleerders voor wie de CINIstandaard en de eigen Shell specificaties gesneden koek zijn. “Verplichte certificering voor isoleerders via OOI, meer aandacht voor nieuwe technologie op materiaalgebied, uitvoering en kwaliteitscontrole zijn een goede handreiking naar de opdrachtgever. Sta voor je vak!” Die oproep deed ook NACE Level 3 coating inspector en Certified CINI Inspector for Industries Dion Papen. Hij legde de belangrijke rol van monteurs en operators bloot in het bestrijden en voorkomen van corrosie. Hans de Kok van Dow Chemical nam zijn publiek mee naar de goede en minder goede isolatiedetails in de praktijk. Ook zijn presentatie onderstreepte het belang van goed vakmanschap van de isolatiemonteur en aandacht voor ketensamenwerking.

Ketenaanpak Egbert Stremmelaar, directeur van Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland ION had net als Durieux een plenaire sessie. “Corrosie vraagt om een ketenaanpak” was zijn voornaamste boodschap. Op het technische vlak pleit hij voor toepassing van verfsystemen onder isolatie die geschikt zijn voor continue onderdompeling. “Momenteel wordt de voorkeur gegeven aan een tweelaags 150 um epoxy-fenolisch verfsysteem”. Ook hij wees op de aandacht voor het voorkomen van inwatering. “Een goede manier van construeren is de basis van het voorkomen van corrosie”, aldus Stremmelaar.

Onderhoudsprocedures Dat onderschreef ook NCTI-directeur Paul de Koning. Hij ging niet alleen in op het herkennen van corrosie, maar ook over de procesgevolgen. “Aspecten ter voorkoming zijn toch een doordacht mechanisch design, de inzet van best practices, bescherming van de leidingen met een coating, de keuze en montage van het isolatiesysteem, en zeker ook het opzetten

isolatie

Magazine

Martine van der Post (Postfossil).

‘Besparing bij verwarmde tankopslag’

en toepassen van onderhoudsprocedures”. Regelmatige inspectie, direct herstel na schade, het dichten van openstaande naden en aandacht voor periodiek en preventief onderhoud zijn hier de kernwoorden.

Energiebesparing Energiedeskundige Martine van der Post van adviesbureau Postfossil hield een presentatie over de bijdrage die goede isolatie levert aan energiebesparing bij verwarmde tankopslag. Bij alle bedrijven met verwarmde opslag zijn de tanks met afstand de grootste energieverbruikers. “Al bij 15 graden opslagtemperatuur zijn er aanzienlijke besparingen te halen bij een gemiddelde buitentemperatuur van 10 graden. Bij vorst loop je zelfs bij zo’n lage temperatuur energietechnisch leeg zonder wand- én dakisolatie. In de productleidingen die de verwarmde tanks verbinden met hun omgeving, worden daarnaast ook nog eens stoomleidingen of elektrische tracing ingezet om het product vloeibaar te houden. Dat is allemaal energieverbruik dat je door een deugdelijke isolatie voor een belangrijk deel kunt voorkomen”.

Haar Energiehandboek voor verwarmde tankopslag zou elke tankeigenaar en tankisolatiebedrijf op het bureau, c.q. in de gereedschapskoffer moeten hebben. Het is gratis te downloaden op postfossil.nl. Overigens is Postfossil ook ontwikkelaar van de energiemonitorapp Youless.

Dit is een makkelijk te installeren energiemeter voor alle elektriciteitsmeters (slim, digitaal of analoog) waarmee stroom- en gasverbruik zichtbaar wordt.

In de pauzes konden de bezoekers op de gepresenteerde onderwerpen inhaken op de informatiemarkt. Behalve leveranciers als Armacell, Rockwool RTI en Saint-Gobain Isover, droegen Huikeshoven, Merford Acoustic Materials, PPG Coatings Europe en Tacke + Lindemann zo op hun manier bij aan het succes van de sectormiddag.

• DECEMBER 2017

47

Fireproofing in CINI CINI heeft in de revisie 2018 van het CINI Handboek een nieuw hoofdstuk opgenomen, waarin fireproofing uitvoerig wordt beschreven. De aanbevelingen ten aanzien van de isolatiesystemen in de industrie zijn vanzelfsprekend in het nieuwe hoofdstuk te vinden.

F

ireproofing (bescherming tegen brand) is een methode om op passieve wijze de belasting van brand te verminderen. In een plant dienen niet alleen de staalconstructies te worden beschermd, maar ook de procesleidingen en het daarop aangebrachte isolatiesysteem.

The American Society of Testing and Materials (ASTM) is in de Verenigde Staten de grootste testorganisatie voor toepassingen van materialen en diensten en wordt ook internationaal gezien als vooraanstaande bron voor het testen van materialen en hun toepassingen. Zo heeft testmethode ASTM E1529 betrekking op de gevolgen van brand in de industrie. De ‘Standard Test Method for Determining Effects of Large Hydrocarbon Pool Fires on Structural Members and Assemblies´ wijst uit of het toegepaste materiaal langere tijd bestand is tegen felle brand van koolwaterstoffen. Dit zijn organisch chemische verbindingen van uitsluitend waterstof (H) en koolstof (C). De andere voor de industrie van belang zijnde test volgens UL 1709 van ´Underwriters Laboratories´ is ´Rapid Rise Fire Tests of Protection Materials for Structural Steel´. Deze test gaat ook uit van een koolwaterstofbrand, waarbij de temperatuur binnen vijf minuten oploopt tot 1093°C. De UL 1709 is van toepassing op passieve brandbeschermingsmaterialen (PFP) voor stalen constructies, bijvoorbeeld coatings. Als zodanig geldt deze ook voor de op het isolatiesysteem aangebrachte isolatiebeplating en coatings. De essentie van passive fire protection is dat ten tijde van een brand tijd gewonnen wordt om systemen uit te schakelen, druk af te laten en mensen de tijd te geven zich naar een veilige plaats te begeven. Een escalatie van de brand wordt voorkomen, en de bestrijding kan tot het maximum worden opgevoerd.

Jetfire Een ander fenomeen bij brand is een ‘jetfire’. Door een brand van koolwaterstofgassen of vloeistoffen onder hoge druk kan een stalen constructie bezwijken. Dit is het gevolg van hittestraling, vlam-straalkracht en de vernielende werking die daar vanuit gaat. De ISO 22899-1 beschrijft de testen van die ‘jetfires’. Voor beide testen wordt met behulp van thermokoppels vastgesteld hoe lang het duurt voor een materiaal de kritieke temperatuur bereikt en niet langer is berekend op de beoogde functionaliteit.

Stalen delen in fireproof coating. Net als deze constructiedelen zorgt fireproofing isolatie dat de integriteit van de constructie langere tijd bestand is tegen hoge temperaturen als gevolg van brand. FOTO: SHUTTERSTOCK

48

isolatie

Magazine

Aluminium Er zijn inmiddels veel materialen op de markt die voldoen na de tests te hebben doorstaan. Als bekend is aan welke

• DECEMBER 2017

CINI gaat in hoofdstuk 11 van het CINI Handboek 2018 in op de mogelijkheden om isolatiesystemen te verduurzamen, zodat tegemoet gekomen wordt aan de eisen volgens de ASTM E1529 en de UL 1709.

brandeisen een isolatiesysteem moet voldoen, vallen de voor de beoogde toepassing niet geschikte materialen gemakkelijk af. Om deze reden zal aluminium beplating veelal afvallen op plaatsen waar het brandgevaar groot is. Roestvaststalen afwerking of eventueel gealuminiseerd staalplaat (T2) ligt dan voor de hand. Bij de keuze van materialen en toepassingen zijn publicaties van grote waarde. Zo is bijvoorbeeld publicatie 2218 van de American Petroleum Institute (API) een uitstekende gids voor selectie, uitvoering en onderhoud van ‘fireproofing’-systemen in de petrochemie.

Publicatie 2218 is een richtlijn en geen specificatie, waarmee hier een parallel te trekken is met CINI. Ook bij CINI ligt een verwijzing vanuit de projectspecificatie naar de richtlijn voor de hand. Rekenregels voor de materiaal diktebepaling zijn terug te vinden in API 521.

Fireproofing en CINI Isolatiesystemen zelf zijn maar beperkte tijd bestand tegen een (hevig) uitslaande brand. Dit betekent dat de afwerking duurzamer gemaakt moet worden. Een van de gebruikte toepassingen is een ‘intumescent coating’ die door verhitting een beschermende kool-schuim laag (char) vormt. De beschermlaag isoleert en voorkomt dat lange tijd geen vuur en extreme warmte kan binnendringen. Om enige tijd tegen uitslaande brand bestand te zijn is alleen fire proofing van isolatiesystemen onvoldoende. Er moet ook gedacht worden aan de constructieve veiligheid van ondersteuningsconstructies. Die kunnen immers eveneens bezwijken onder extreme hitte.

Voor fireproofing bestaat net als voor technische isolatie een specificatie. Fireproofing is doorslaggevend; pijpsteunen die wegens beperkt warmteverlies niet geïsoleerd zouden worden, dienen in geval van passieve fire protection wel te worden geïsoleerd.

isolatie

Magazine

Meer dan 1000 oC CINI gaat in hoofdstuk 11 van het CINI Handboek 2018 in op de mogelijkheden om isolatiesystemen te verduurzamen, zodat tegemoet gekomen wordt aan de eisen volgens de ASTM E1529 en de UL 1709. Indien er een eigen brandweer in de onmiddellijke omgeving aanwezig is, is het gebruikelijk dat het systeem zijn eigenschappen minimaal 30 minuten na het uitbreken van brand behoudt. Dit betekent dat het systeem al na vijf minuten gedurende 25 minuten een temperatuur van 1093 oC kan verdragen. Het ligt voor de hand dat de buitenste laag van het isolatiemateriaal een hoge temperatuurweerstand heeft. De specificaties van de vervolgens benodigde roestvaststalen plaat zijn terug te vinden in CINI 3.1.05. De verschillende categorieën, verschillend voor technische isolatie van warme en koude systemen, zijn terug te vinden in CINI 11.2.00.

Tijd en aandacht De bestendigheid tegen brand is een volstrekt andere discipline dan isolatie. De specifieke kennis op dit terrein wordt door andere specialisten dan isolatiespecialisten beheerst. Daarnaast is de kwaliteit van het opgeleverde brandbestendige systeem cruciaal. Er gelden geen compromissen. Dit betekent dat het inspectie- en testplan meer ‘hold points’ heeft en strikt moet worden opgevolgd.

De kwaliteitsmanager moet bovendien uiterst zorgvuldig toezien op de (geleverde) materiaalspecificaties, de applicatie volgens de aanwijzingen van de fabrikant en de condities waarbij het materiaal wordt aangebracht.

BRONNEN:

Fire testing – Unique and Commercial, Neil Schult VTEC Laboritaries Inc. Bronx, NY 10474/ API Publication 2218, American Petroleum Institute CINI Handboek 2018, hoofdstuk 11

• DECEMBER 2017

49

Warenkorb

DE - EN

AL MEER DAN 45 JAAR IN ISOLATIE!

Clever shopping...

‘KAN NIET’ BESTAAT NIET!

MASCHINEN GEBRAUCHTE ERSATZTEILE WERKZEUG CLIPS SCHRAUBEN NIETEN SCHLÖSSER ARBEITSSCHUTZ KOMPRESSOREN BÜROEINRICHTUNG

www.iso-shop.de Sondermaschinen Vertriebs-GmbH Stöckackerstrasse 7 DE-79713 Bad Säckingen Tel: +49 (0) 7761 933 069 Fax: +49 (0) 7761 933 067

Inserat Lambda 24032014.indd 1

So shoppt man heute...

E-Mail: info@so-gmbh.de Internet: www.so-gmbh.de

ISOLATIESPECIALISTEN IN: • Scheepvaart / jachtbouw • On – Offshore • Isolatiematrassen • Brand technische, thermische en akoestische isolatie • Steigerbouw

www.franssen.nl

24.03.2014 09:22:51

Isoleren en en brandwerend brandwerend onder onder één één dak dak Isoleren

VDHOEKISOLATIE.NL VDHOEKISOLATIE.NL

ISOLATIE ISOLATIE

BRANDWEREND BRANDWEREND

AFWERKINGEN AFWERKINGEN

VESTIGINGEN VESTIGINGEN AMSTERDAM AMSTERDAM NIEUWEGEIN NIEUWEGEIN PAPENDRECHT PAPENDRECHT

Feestdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar Fijne Fijne Feestdagen Feestdagen en en een een Voorspoedig Voorspoedig Nieuwjaar Nieuwjaar Fijne Feestdagen Voorspoedig Nieuwjaar Lorem ipsum Lorem Lorem ipsum ipsum Lorem ipsum

Lorem Lorem ipsum ipsum Lorem ipsum Lorem ipsum

TEL.: +31 TEL.: (0)13 +31 (0)13 572 02 572 2902 TEL.: +31 (0)13 572 02 29 29 TEL.: +31 (0)13 572 02 29

E-Mail: E-Mail: nl@goebel-group.com nl@goebel-group.com E-Mail: nl@goebel-group.com E-Mail: nl@goebel-group.com

WEB: WEB: www.goebel-group.com www.goebel-group.com WEB: www.goebel-group.com WEB: www.goebel-group.com

Don’t let water take hold of your pipes

Combat the risk of Corrosion Under Insulation CUI is a major issue in the industry.

It leads to higher maintenance costs and can cause pipe leaks or even ruptures. According to NACE*, water-leachable salt, water retention, permeability and wettability all play a major role in mitigating the risk of CUI. Our next generation ProRox mandrel wound stone wool pipe sections with WR-Tech (Water Repellency Technology) get to grips with CUI. They absorb less water, dry faster, are more durable and have a very low water-leachable salt content.

Minimising the risk of corrosion under insulation.

See for yourself at rockwool-rti.com.

NEW ProRoxÂŽ PS 960/970 mandrel wound pipe sections

Best in class solution to help mitigate CUI

PATENT PENDING

*National Association of Corrosion Engineers - NACE SP0198-2010 (2.1.2)

TECHNICAL INSULATION

OFF_1714778_RW-TI_Advertisement_CUI_A4.indd 1

05/10/17 16:21