Isolatie Magazine nummer 78, juli 2018

Isolatie Magazine

78

VAKBLAD VOOR DE NEDERLANDSE ISOLATIESECTOR

OFFICIEEL ORGAAN VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VAN ONDERNEMERS IN HET THERMISCH ISOLATIEBEDRIJF (VIB), DE STICHTINGEN CINI, NCTI EN OOI - JAARGANG 20 - JULI 2018

Hertel België

V.D. Hoek Groep

Chemelot

WWW.ISOLEREN.NL

innovative fastener solutions

WE ARE FAMILY

De nieuwe gereedschappen zijn vanaf nu verkrijgbaar in onze webshop.

Voor meer informatie neem contact met ons op: nl@goebel-group.com of +31 13 5720229

W W W . G O E B E L - G R O U P. C O M

ISOLATIE Magazine is het vakblad voor de isolatiesector en tevens het officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Thermisch Isolatiebedrijf (VIB), de Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Isolatiebedrijf (OOI), Nederlands Centrum voor Technische Isolatie (NCTI) en de Stichting Commissie Isolatie Nederlandse Industrie (CINI).

ISOLATIE Magazine verschijnt vier maal per jaar. Leden en Buitengewone Leden van de VIB ontvangen ISOLATIE Magazine uit hoofde van hun functie. Het magazine wordt tevens kosteloos toegezonden aan professionals in de branchekolom, waaronder isolatieondernemers, opdrachtgevers, raadgevende ingenieurs, overheden en beleidsmakers, onderhoudsmanagers en installateurs. U kunt het abonnement aanvragen of beëindigen via info@isoleren.nl Uitgave: Printrendement Tituslaan 13, 6642 AP Beuningen T (024) 677 69 30 E info@printrendement.nl Redactie: Kees de Vries Redactie Noordewier-Reddingiuslaan 85, 3066 JA Rotterdam T (010) 2206161 E isoleren@keesdevriesredactie.nl

Voorwoord Maintiendrai De onderhandelingen om tot een klimaatakkoord op hoofdlijnen te komen zitten in een laatste fase. In alle beleidstukken is de trias energetica uitgangspunt voor beleid. Energie besparen en daarmee ook een bijdrage leveren aan het verminderen van de CO2-uitstoot is het eerste wat eigenlijk te doen staat. Maar dat wordt vaak over het hoofd gezien of krijgt niet de aandacht die het verdient. VIB heeft aan Manon Janssen, voorzitter van de sectortafel Industrie en Diederik Samson van de sectortafel Gebouwde Omgeving het standpunt van de vereniging op het gebied van energiebesparing uiteengezet. Met moderne regeltechnieken in combinatie met goed aangebrachte thermische isolatie is nog veel laaghangend fruit te plukken.

Het wordt tijd dat de overheid de verplichtstelling van energiebesparende maatregelen die zich binnen vijf jaar terugverdienen stringenter en met kennis van zaken handhaaft. Als sector zijn wij graag bereid de inspecteurs te ondersteunen met trainingen. Met de juiste benadering kunnen inspecteurs de ondernemers ook aansporen om de vereiste maatregelen te nemen. Graag ziet VIB, indachtig de Nederlandse wapenspreuk Je Maintiendrai, een versterking van de handhaving als blijkt dat de onderneming de maatregelen niet wenst uit te voeren.

Hans Koole, voorzitter VIB

INHOUD

8

Redactieraad: Jan Zanen en Hans Koole (VIB) George Kruithof (OOI) Paul de Koning (NCTI en CINI) Remco Hiemstra (Armacell International) Ron Nuiten (Brand Energy & Infrastructure Services) Advertentieverkoop: Henk van der Bend Advertentietarieven op aanvraag T (024) 677 69 30 E info@printrendement.nl Uitgever: Yvonne van der Bend Voor meer informatie over de VIB: Jan Zanen, Algemeen Secretaris VIB Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein T (030) 630 04 04 F (030) 605 32 08 E info@isoleren.nl Voor meer informatie over de Stichting OOI: Korenmolenlaan 4, 3447 GG Woerden T (0181) 659 555 E info@ooi.nl Voor meer informatie over de Stichting CINI en NCTI: Paul de Koning, Manager NCTI T (0181) 69 80 30 Fotografie: Photol, Alinea-Stokvisch Vormgeving: PINTA, Benschop

24

Interview

De isolatiemarkt is aan het veranderen, zo merkt ook algemeen directeur Roy van der Hoek van V.D. Hoek Isolatie (Amsterdam/ Nieuwegein). Er ontstaan kansen die met een verdere professionalisering van de isolatiebranche beter zijn te benutten.

The Olympic Amsterdam

De twee voormalige Citroëngebouwen bij het Olympisch Stadion in Amsterdam krijgen een nieuwe bestemming. Maar niet zonder kilometers en kilometers AF/Armaflex.

46

Isolatienorm

Kingspan Insulation pleit voor een isolatienorm voor leidingen en zoekt daarbij aansluiting bij de NEN EN 12828. Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties liet 1 juni jl. weten daar niet in mee te gaan, maar de optie om hoogwaardige leidingisolatie binnen de EPG-systematiek te waarderen voor te leggen aan de NEN.

Druk: Zalsman, Zwolle © 2018, VIB

2

Isolatie Journaal ................................................... 5

Isover en de EIA .. ................................................ 30

Chemelot .................................................................. 12

NCTI Nieuws ......................................................... 32

Slentex ....................................................................... 14

Stookruimten in de kelder ........................ 36

Nabeschouwing IEX Keulen .. .................... 16

Insulation Solutions en Armacell ...... 40

Hertel Services België en Jörg ............ 20

OOI Nieuws ............................................................. 44

SIG Technische Isolatiespecialist . . ..... 28

CINI Nieuws .. .......................................................... 48

Coverfoto: Kees de Vries. Isolatieproject in Den Haag van V.D. Hoek Groep.

Colofon

Warenkorb

DE - EN

AL MEER DAN 45 JAAR IN ISOLATIE!

Clever shopping...

‘KAN NIET’ BESTAAT NIET!

MASCHINEN GEBRAUCHTE ERSATZTEILE WERKZEUG CLIPS SCHRAUBEN NIETEN SCHLÖSSER ARBEITSSCHUTZ KOMPRESSOREN BÜROEINRICHTUNG

www.iso-shop.de Sondermaschinen Vertriebs-GmbH Stöckackerstrasse 7 DE-79713 Bad Säckingen Tel: +49 (0) 7761 933 069 Fax: +49 (0) 7761 933 067

Inserat Lambda 24032014.indd 1

So shoppt man heute...

E-Mail: info@so-gmbh.de Internet: www.so-gmbh.de

ISOLATIESPECIALISTEN IN: • Scheepvaart / jachtbouw • On – Offshore • Isolatiematrassen • Brand technische, thermische en akoestische isolatie • Steigerbouw

www.franssen.nl

24.03.2014 09:22:51

Isoleren en en brandwerend brandwerend onder onder één één dak dak Isoleren

VDHOEKISOLATIE.NL VDHOEKISOLATIE.NL

ISOLATIE ISOLATIE

BRANDWEREND BRANDWEREND

AFWERKINGEN AFWERKINGEN

VESTIGINGEN VESTIGINGEN AMSTERDAM AMSTERDAM NIEUWEGEIN NIEUWEGEIN PAPENDRECHT PAPENDRECHT

Isolatie

Journaal

Altrad Services Benelux per 1 september a.s. een feit Altrad Balliauw Groep, Altrad Hertel Nederland en Altrad Hertel België bundelen vanaf 1 september 2018 de krachten in Altrad Services Benelux. Doel is te opereren als één organisatie met een gezamenlijke visie en gemeenschappelijk doel. Dit heeft de Altrad Groep bekendgemaakt.

De integratie van de drie bedrijven zal twee jaar duren. De organisatie Altrad Services Benelux wordt aangestuurd door één directiecomité o.l.v. Jan De Swert, CEO Altrad Services Benelux – huidig algemeen directeur Altrad Balliauw Groep.

Yves Mooren – huidig algemeen directeur Hertel Nederland - zal in het directiecomité plaatsnemen en verantwoordelijk blijven voor de dagelijkse aansturing in Nederland. Jan Vanderstraeten – huidig CEO Hertel België – zal in de directie plaatsnemen van de Altrad Groep op het hoofdkantoor in Frankrijk, Montpellier.

Alle ondersteunende diensten worden samengebracht De prefabafdeling van Altrad Services in Wijnegem. in een Shared Service Center dat eveneens overkoepelend zal opereren in de organisatie Altrad Services Benelux. Het Nederlandse hoofdkantoor zal gevestigd blijven in Rotterdam. De aanwezigheid in de grote industriële clusters blijft bestaan: de havens van Rotterdam en Amsterdam, chemiepark Delfzijl en het bedrijventerrein Chemelot in Geleen. De dagelijkse aanspreekpunten voor de operatie en projecten bij opdrachtgevers blijven hetzelfde. Integratie Altrad Balliauw (BE) – Altrad ProFix (BE). De integratie van Altrad Balliauw (BE) en Altrad ProFix (BE) vindt plaats in overeenstemming met de multi service strategie van de Altrad Balliauw Groep en wordt afgerond. Het merk ProFix verdwijnt. De dagelijkse aanspreekpunten voor de operatie en projecten bij opdrachtgevers blijven hetzelfde.

Prefab & Steigermateriaal De locatie Verrebroek in België wordt ingericht als logistiek centrum voor het beheer van het steigermateriaal in de Benelux.

De Prefab-werkplaats in Rotterdam blijft bestaan. De werkplaatsen van Altrad Profix en Altrad Hertel België worden samengebracht in Wijnegem, België.

Bij de verschillende bedrijven in de Benelux werken samen meer dan 3.500 medewerkers. Met de stap wil Altrad nog efficiënter invulling geven aan uw verwachtingspatroon van een moderne industriële dienstverlener.

Staalkaart als verkoopondersteuning De fijne kneepjes van het werk van het thermische isolatiebedrijf is bij velen, soms ook opdrachtgevers, niet goed bekend. Albert Hulst van Stiso Isolatiewerken in Staphorst heeft daar iets op gevonden, zo werd duidelijk bij een bedrijfsbezoek door VIB-secretaris Jan Zanen. Hij heeft een handvoorraad exemplaren van de door VIB-geïnitieerde informatieve 62-pagina’s tellende boekje ‘Technische Isolatie, Reken Maar! Staalkaart van de Nederlandse isolatiesector’. Die heeft hij altijd in zijn auto liggen om gefundeerd met klanten het gesprek aan te gaan. Deze uitgave, is voor VIB-leden op het secretariaat tegen korting te bestellen.

Overigens beschikt Stiso sinds kort over een splinternieuw bedrijfspand in Staphorst, aan de Hoefsmid nr 10. Omgeven door groene weilanden aan de ene kant en een bedrijvig industrieterrein aan de andere zijde.

Noviteit, een ruime inpandige parkeerruimte voor de servicebussen. Stiso is een familiebedrijf; de vrouw en twee zoons van Albert werken er ook.

Albert is een gedreven VIB-lid. Hij heeft in de afgelopen jaren intensief meegewerkt aan de opzet van de opleiding Isolatiemonteur Utiliteit (IMU). Vanuit die interesse is gesproken over nut en noodzaak van een utiliteitsrichtlijn voor isolatie, waar VIB nu mee bezig is.

isolatie

Magazine

• JULI 2018

Albert Hulst: Staalkaart voor klanten.

5

al Isolatie Journaal Isolatie Journaal naal Journaal aal Isolatie ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

40% Nederlandse MEER 4545 JAAR IN IN ISOLATIE! MEERDAN DAN JAAR ISOLATIE! COALAL -uitstoot heeft 2 Overheid zoekt Overheid zoekt ‘KAN ‘KANNIET’ NIET’ industriële bron betrokkenheid betrokkenheid BESTAAT BESTAATNIET! NIET! De Nederlandse industrie is verantwoordelijk voor industrie bij transitie 40 procent van de CO -uitstoot in ons land. Daarom industrie bij transitie A D VAEDRVTEE RNTTEI EN T I E

05:

EN- EN DE

, .me ... ame

eer g ng ve-ply” uropa’s Europa’s 05.

G/ NG/ gse dingen, oeden. Het r aar voldoende eruime tijd ijk tete nlijk erkt als aar haar emende aardgasaardgast Total at Total as zal dgas zal

A D V E RATDEVNETRI T EENTIE WarenkorbWarenkorb DE - EN

AL

Clever shopping...

Clever shopping...

2

heeft de industrie een sleutelrol in de transitie DeDe rijksoverheid zoekt een actieve betrokkenheid vanvan zoekt betrokkenheid naarrijksoverheid een toekomst meteen eenactieve lage CO -uitstoot.

2 dede industrie bij de invulling van het Transitiepad Hoge industrie bij de invulling van het Transitiepad Hoge Onderzoeksbureau McKinsey schrijft in het rapport Temperatuur Warmte.

Doel is in 2050 te komen tot tot Temperatuur Warmte.

Doel is in 2050 te komen ‘Energy transition: mission (im)possible for industry? een koolstofarme energievoorziening. een koolstofarme dat de industrie inenergievoorziening. staat is deze verandering door te voeren.

In het Energierapport 2016 geeft de Nederlandse regering In het Energierapport 2016 geeft de Nederlandse regering aan om in de periode tot 2050 de uitstoot van CO₂ met 80-95 In 2050 de Nederlandse industrie totCO₂ 95 procent aan om moet in de periode tot 2050 de uitstoot80van met 80-95 procent terug te willen dringen. Energie-intensieve bedrijven CO₂-reductie bereikt omEnergie-intensieve te voldoen aan debedrijven Europese procent terughebben te willen dringen. kunnen en willen een bijdrage leveren aan de uitdagingen.

Klimaatdoelstellingen.

Volgensleveren McKinsey is dit mogelijk als kunnen en willen een bijdrage aan de uitdagingen.

Die liggen voor deze industrie vooral in het gebruik van hoge de inspeelt op technologische ontwikkelingen.

Dieindustrie liggen voor deze industrie vooral in het gebruik van hoge temperatuur warmte. Er zal geïnvesteerd moeten worden Volgens de consultant kan CO₂-uitstootmoeten van deworden temperatuur warmte. Er zaldegeïnvesteerd in radicaal nieuwe technologieën, producten, materialen en Nederlandse industrie 60 procentproducten, zijn gedaald in 2040.en In in radicaal nieuwe technologieën, materialen verdienmodellen. Om de energie-efficiëntie te verbeteren, 2050 gaat het zelfs om daling van 80 tot 85 procent als verdienmodellen.

Om deeen energie-efficiëntie te verbeteren, restwarmte nuttig te gebruiken, slimme technologie toe te de industrie onder nieuwe technologieën op grote restwarmte nuttig andere te gebruiken, slimme technologie toe te passen en duurzame grondstoffen en energie in te zetten.

ISOLATIESPECIALISTEN schaal Volgens McKinseyIN:en is hier een in bedrag van passentoepast. en duurzame grondstoffen energie te zetten.

Om hierin •een concretiseringsslag te –maken ISOLATIESPECIALISTEN IN: heeft VEMW / jachtbouw • On Offshore Om hierinScheepvaart een concretiseringsslag te maken heeft VEMW • Scheepvaart / jachtbouw • On thermische –laten Offshore door adviesbureau MCKinsey een studie uitvoeren die • Isolatiematrassen • Brand technische, door adviesbureau MCKinsey studiethermische laten uitvoeren die • Isolatiematrassen • Brand•een technische, en akoestische isolatie Steigerbouw tastbare maatregelen oplevert. en akoestische isolatie • Steigerbouw tastbare maatregelen oplevert.

0 50 00 100 ressed pressed erland, ederland, roep heute...

Groep heute... al drijven bh.de van bh.de mbh.de n van n.

de en de

www.franssen.nl www.franssen.nl

mbh.de

s en

ijblijvendheid CO2 af sociale rijblijvendheid CO2 af veilige an om Het havenbedrijf mikt op een centrale pijplijn die de 24.03.2014 09:22:51

‘

MASCHINEN MASCHINEN GEBRAUCHTE GEBRAUCHTE ERSATZTEILE ERSATZTEILE WERKZEUG WERKZEUG CLIPS SCHRAUBEN CLIPS SCHRAUBEN NIETEN SCHLÖSSER NIETEN SCHLÖSSER ARBEITSSCHUTZ ARBEITSSCHUTZ KOMPRESSOREN KOMPRESSOREN BÜROEINRICHTUNG BÜROEINRICHTUNG

www.iso-shop.de www.iso-shop.de

Sondermaschinen So shoppt man heute...

Sondermaschinen Vertriebs-GmbH So shoppt man heute...

Vertriebs-GmbH Stöckackerstrasse 7 DE-79713 Bad Säckingen Stöckackerstrasse 7 Tel: DE-79713 +49 (0) 7761 069 E-Mail: info@so-gmbh.de Bad933 Säckingen Fax:Tel: +49+49 (0) 7761 933 067 www.so-gmbh.de (0) 7761 933 069Internet: E-Mail: info@so-gmbh.de Fax: +49 (0) 7761 933 067 Internet: www.so-gmbh.de

Inserat Lambda 24032014.indd 1

24.03.2014 09:22:51

DE - EN

Inserat Lambda 24032014.indd 1

24.03.2014 09:22:51

24.03.2014 09:22:51

FOTO: SHUTTERSTOCK

Met een aantal maatregelen kan in de komende 21 toteen 23aantal miljard euroeen mee gemoeid 2040 en circa Met maatregelen kan in devoor komende kabinetsperiode al direct start gemaakt worden, op pilot opHet zoek naar installatieen een isolatiebedrijven metdie 5 tot 150 lan om havenbedrijf mikt op centrale pijplijn dede ngen en op te investeringsdrempel moet verlagen voor bijvoorbeeld € 55 miljard kabinetsperiode al2050. direct een start gemaakt worden, zoals de inzet vanvoor warmtepompen en het vervangen van IB in en op temedewerkers die hun veiligheidsgedrag willen verbeteren.

Bij vangen investeringsdrempel moet verlagen voor bijvoorbeeld elein moeten grote raffinaderijen in het gebied.

Volgens Castelein is hetde zoals de inzet vandoor warmtepompen en het vervangen van gasgestookte boilers hybride of elektrische systemen. het op moeten kunnen bedrijven opDirect deskundig advies en is het stelein grote raffinaderijen inrekenen het gebied.

Volgens Castelein bedrijf mikt op deelname plan CO₂ -afvang niet vrijblijvend. afscheid nemen Samenwerking gasgestookte boilers door hybride of elektrische systemen.

Er zijn ook maatregelen die door de noodzakelijke drastische ll moet staat.verlagen (maximaal) 15 uur coaching. van de pilotrealistisch, vindt enbedrijf mikt op plan CO₂ -afvang niet De vrijblijvend. afscheid nemen van fossiele brandstoffen is uitvoering naar zijn Direct mening niet Om deze tot een succesvol eindedrastische te Er zijn ookenergietransitie maatregelen die door noodzakelijke kostenreductie en/of innovatie pas na de 2025 gerealiseerd egebied. kunnen plaats in de periode januari-mei 2018.

Dezijn hieraan voorafgaande pel moetVolgens verlagen van fossiele brandstoffen is naar mening niet realistisch, maar een hogere CO₂ -beprijzing maakt investeringen in brengen, raadt McKinsey de grote spelers in de industrie kostenreductie en/of innovatie pasvan na 2025 gerealiseerd kunnen worden, zoals CCS, CCU, inzet biomassa en intakegesprekken starten in december 2017/januari 2018. Hetin ette gebied.

Volgens maar een CO₂ -beprijzing maakt investeringen meer “voor reductie vanhogere de emissies ook aantrekkelijker. aan om een samenwerking te zoeken met onder andere kunnen worden, zoals CCS, CCU, inzet vanelektrolyse, biomassa en de biobrandstoffen, productie van waterstof door AL MEER DAN 75 JAAR VERTROUWD BIJ CONTRACTORS bezoek is gratis van voorde isolatiebedrijven, maar de organisatoren ts meerbij“voor trajectreductie emissies ook aantrekkelijker. sitie”. publieke sector en distributiebedrijven.

Op die manier kan biobrandstoffen, productie van waterstof door elektrolyse, elektrische fornuizen voor hoge temperaturen en het AL MEER DAN 75 JAAR VERTROUWD BIJ CONTRACTORS EN INGENIEURSBUREAU’S WERELDWIJD werkers vragen wel commitment in tijd en energie.

Geïnteresseerden ansitie”. de industrie lage elektriciteitsprijzen waarborgen en de elektrische fornuizen voor hoge temperaturen en het ontwikkelen van waardeketens rond reststromen t.b.v.

INGENIEURSBUREAU’S WERELDWIJD an zich voor het einde van 2017 aanmelden. te de steken in kunnenEN markt in hernieuwbare energie rond versterken.

Beide t.b.v. leveren economie. ontwikkelen van waardeketens reststromen INTEGRITEIT KWALITEIT - PERFORMANCE circulaire Overheidsdoel is in 2050 te komen tot een koolstofarme ebedrijven en te stekenopin voordelen op voor de energietransitie. circulaire economie.

INTEGRITEIT -vakbeurs KWALITEIT - totPERFORMANCE energievoorziening. esprek met op VIB wil op de komende Energie (10koolstofarme en met 12 Overheidsdoel is in 2050 te komen tot een giebedrijven energievoorziening. beheer van oktober in komende Den Bosch) een factsheet waarin gesprek met VIB wil2017 op de vakbeurs Energielanceren (10 tot en met 12 et beheer gasvelden energiebesparing voor kleinere industriële bedrijven wordt van oktober 2017 in Den Bosch) een factsheet lanceren waarin dgevoor behandeld.

Deze factsheet moet een handreiking zijn naar gasvelden energiebesparing voor kleinere industriële bedrijven wordt meegenomen. Donderdag 1 februari 2018 worden De eerste van vier Insulcon seminars in Steenbergen is Nederland. groep bedrijven hebbendeze zij een budget vanfactsheet €met 2,2 hogetemperatuurprocessen miljoen ed voor behandeld.

Deze moetbeschikbaar. een handreiking zijn naar brandwerende en akoestische isolatie voor het voetlicht succesvol verlopen.

Het onderwerp vezelproducten en hot of werkpakketten, werkwijzen of bedrijfsonderdelen SBRCURnet, kennisinstituut voor devan bouw en uitgever zijn voor die De ondersteuning zoals gieterijen en hen bewust maken isolatie, zame is bedrijven maatwerk, maar zal vooral bestaan Nederland. deze groep met hogetemperatuurprocessen gebracht. spot repair gaf de geïnteresseerde deelnemers inzicht in ondergebracht kunnenwerkwijzen worden bij andere organisaties. van het handboek Brandveilige doorvoeringen stopt. energiebesparing en energiegebruik.

Daarnaast uit technische, financiële enduurzaam juridische kennis, ervaring of werkpakketten, of bedrijfsonderdelen SBRCURnet, kennisinstituut voor de bouw en uitgever g zijn voor die zoals gieterijen en hen bewust maken van isolatie, de mogelijkheden van hogetemperatuurisolatie.

Uitgangspunt is dat de lopende opdrachten zo organisaties. goed Werkzaamheden zullen zoveel mogelijk elders worden zal VIB tijdens de beurs in een seminarprogramma relevante vier bij energieprojecten, relevante netwerken, inzet van ondergebracht kunnen worden bij andere van het handboek Brandveilige doorvoeringen stopt. energiebesparing en duurzaam energiegebruik.

Daarnaast De ochtendseminars 09:00 - 13:00 uur zijn gratis en staan mogelijk te blijven uitvoeren totdat duidelijk is of deze ondergebracht.

Aanleiding voor dit voorgenomen besluit sprekers naar voren halen om presentaties over dit overheidsinstrumenten en beurs een bijdrage in de financiering Uitgangspunt is dat de lopende opdrachten zo goed zullen zoveel mogelijk elders worden zalWerkzaamheden VIB tijdens de in een seminarprogramma relevante drijf is bereid openworden voor isolatieprofessionals.

De bijeenkomsten worden De het inschrijving voor twee seminarsenstaat nog open: elders ondergebracht of definitief worden zijn wegvallen van fondsgelden het uitblijven onderwerp te geven. van innovatiekosten.

Devoren opgedane wordt vastgelegd mogelijk te blijven uitvoeren totdat duidelijk is of deze ondergebracht.

Aanleiding dit voorgenomen sprekers naar halenkennis omvoor presentaties over dit besluit oenen te afgesloten met een netwerklunch.

Wie interesse heeft kan Donderdag 11 januari 2018 worden Wearflex afgerond. de medewerkers, vermeldt van concrete omzet. SBRCURnet wil de oners,is bereiden verspreid edrijf in samenwerking metfondsgelden Tilburg University, eldersVoor worden ondergebrachtdeofwebsite definitief wordener zijn het wegvallen en het uitblijven onderwerp te vervangende geven. van pijpleiding zich aanmelden via: marketing@insulcon.com. weefselproducten behandeld met seals, bellows en sleefs.

44, afgerond. wordt eenVoor sociaal uitgewerkt.de website vermeldt er kennis die in meer 65 jaaromzet. isoplossingen ontwikkeld zoveel iljoenen te zodat andere sparing dedan ervaringen, en wil de de plan medewerkers, vaninitiatieven concrete vervangende SBRCURnet emische Bij dit onderdeel worden ook de engineering en supervisie nning pijpleiding methodieken mogelijk behouden voor de sector.

Er wordt gekeken kunnen 44, wordt een sociaal plan uitgewerkt. kennis die overnemen. in meer dan 65 jaar is ontwikkeld zoveel drijven op hemische behouden voor de sector.

Er wordt gekeken kunnen worden. Neemmogelijk contact op voor meer informatie! edrijven op n kunnen worden. +31 (0) 30-603 42op 75 voor I industry@foamglas.nl Neem contact meer informatie! I www.foamglas.com

VIB op vakbeurs Energie VIB op vakbeurs Energie

Insulcon seminars chter energieprojecten Kennisinstituut SBRCUR stopt Kennisinstituut SBRCUR stopt

ie

Magazine

• DECEMBER 2017

isolatie

Magazine

isolatie

+312017 (0) 30-603 • JUNI

Magazine

• JUNI 2017

7 isolatie

Magazine

• DECEMBER 2017

42 75 I industry@foamglas.nl I isolatie www.foamglas.com Magazine 5 • JUNI 2017 isolatie

Magazine 5

• JUNI 2017

5

7

7

• Is

Isolatie

Journaal

Zware industrie staat in de startblokken maar:

‘Dwingender rol overheid nodig bij energietransitie’ Bestuurders uit de energiesector zijn optimistisch over het op tijd halen van de doelen uit het Klimaatakkoord.

Maar daarvoor is wel een veel sturender en dwingender rol van de overheid nodig. Zo blijkt uit de recent gehouden ‘Strategie Summit Energie & Utilities’ waarbij meer dan zeventig bestuurders uit de energie- en industriesector bij elkaar kwamen op Landgoed Duin & Kruidberg.

Dat de sector industrie voor een zware opgave staat is genoegzaam bekend. Om aan de doelen uit het Parijse Klimaatakkoord te voldoen mag Nederland in 2030 49 procent minder broeikasgassen uitstoten. Het aandeel CO2-uitstoot dat de industrie nu nog voor zijn rekening neemt bedraagt ruim 40 procent. Waarbij de zware industrie weer goed is voor 78 procent van die uitstoot. Fabrieken sluiten is echter geen optie. Want met een aandeel van 38,2% in de Nederlandse economie is de industrie een belangrijke aanjager van welvaart.

De energietransitie is niet onmogelijk, stellen de bestuurders van onder meer Akzo Nobel, Tata Steel, Shell, Havenbedrijf Strategie Summit Energie & Utilities’ is een exclusieve, Rotterdam en Gasunie. In elk geval is het besef onder de captains kleinschalige 24-uurs bijeenkomst voor bestuurders en of industry aanwezig dat het vijf voor twaalf is en dat snel forse stakeholders uit de energie & utilities sector. maatregelen genomen moeten worden. “Echte slagen kunnen we alleen maken door een gezamenlijke aanpak. Niet alleen de overheid én het bedrijfsleven, maar door samenwerkingen tussen bedrijven en de overheid, en bedrijven en organisaties onderling,” zo was tijdens de topontmoeting te beluisteren.

De ‘Strategie Summit Energie & Utilities’ is een exclusieve, kleinschalige 24-uurs bijeenkomst voor bestuurders en stakeholders uit de energie & utilities sector en wordt jaarlijks georganiseerd door 54Events. Deze organisatie is ook de drijvende kracht achter onder meer de Vakbeurs Energie, die jaarlijks in de Brabanthallen in Den Bosch wordt gehouden.

Tijdens de komende editie van 9 t/m 11 oktober 2018 is er speciale aandacht voor ‘Industrial Heat & Power’, waarbij de operationele tools worden aangereikt om de voorgenomen energietransitie daadwerkelijk vorm te kunnen geven.

Schaarste van technici oorzaak stagnerende groei organisaties Meer dan een kwart van de technische bedrijven ziet dat de groei van de organisatie stagneert als gevolg van het kwalitatieve tekort aan technici (27%). Dit houdt in dat er een verschil is in de kwaliteit van aangeboden en gevraagde arbeid. Dat laat ROVC, partner in trainingen en opleidingen voor technisch Nederland, zien in de tweede editie van de ROVC TechBarometer, een onderzoek uitgevoerd onder 1.164 respondenten uit de technische branche. Het rapport geeft inzicht in de markt-, HR- en opleidingstrends binnen de techniek.

Als gevolg van het kwalitatief tekort geeft 26 procent aan hogere lonen te bieden aan technici. Het kwantitatieve tekort is vooral te merken op de werkplek. 39 procent wijst stress op de werkvloer aan als grootste gevolg van het kwantitatief tekort. Een lagere kwaliteit van het werk volgt met 18 procent op de derde plek.

Het tekort aan goed opgeleide technici werd het afgelopen jaar door 33 procent van de bedrijven zowel op kwalitatief als kwantitatief niveau ervaren. De komende vijf jaar loopt het percentage naar verwachting zelfs op naar 45 procent. De ROVC TechBarometer geeft inzicht in alle relevante trends voor de techniek. Het rapport is gratis aan te vragen via de link: www.rovc.nl/techbarometer. isolatie

Magazine

• JULI 2018

7

Isolatie

Interview

Roy van der Hoek (V.D. Hoek Isolatie Groep)

‘Installeren en isoleren zijn en blijven twee aparte disciplines’ De isolatiemarkt is aan het veranderen, zo merkt ook algemeen directeur Roy van der Hoek van V.D. Hoek Isolatie (Amsterdam/Nieuwegein).

Er ontstaan kansen die met een verdere professionalisering van de isolatiebranche beter zijn te benutten. “We worden altijd op prijs beoordeeld, en nooit op het feit dat wij een product aanleveren dat zichzelf terugverdient.

Professionalisering in onze eigen sector om die focus bij opdrachtgevers te verleggen is dan ook meer dan nodig”.

R

oy van der Hoek begon dertig jaar geleden in het door zijn overgrootvader opgerichte isolatiebedrijf. Hij begint elke ochtend vroeg om, zoals hij zelf zegt, in de eerste anderhalf uur voor achten ‘de boel een beetje op te starten’.

“Naarmate ik ouder word ga ik steeds harder werken. Ik kom vroeg en ga later weg”, zegt hij lachend. Behalve zijn eigen werkmethodiek is de huidige isolatiemarkt daar ook wel debet aan. “We hebben het momenteel druk. Er is nog ruimte, maar het is vooral heel rommelig. Er zit in tegenstelling tot bijvoorbeeld vijf jaar geleden minder lijn en structuur in.

Toen had je naast een aantal grote werken kleinschalig werk eromheen lopen en was het geheel en beetje in evenwicht. De markt voor de hele grote projecten is teruggelopen, en ook het prijsniveau. Dat is ook de reden dat we ons in de acquisitie in mindere mate op die grote projecten richten, omdat het prijstechnisch vaak niet uitkan. Onze doelstelling is nog altijd wel om aan het eind van het jaar winst te draaien en dat doen we dan ook”.

600-700 Momenteel lopen de isolatiemonteurs van Van der Hoek Isolatie op Schiphol, waar in een bestek van jaren onder andere zowel terminals als datacentrum en Flight Simulation Centre onderhanden zijn genomen. “Op Schiphol speelt, ook op onderhoudgebied, voor ons momenteel heel veel. Veel grote projecten elders zijn daarnaast momenteel in een afrondende fase zoals de aanvoerleidingen van winkelcentra in Leidsche Rijn, het Atrium in Amsterdam, het WTC en ABNAmro”. Zicht op nieuwe opdrachten is er ook. “Als je kijkt naar de afgelopen jaren doen we gemiddeld 600-700 werken per jaar. Daar zitten vanzelfsprekend heel veel kleine projecten bij. Als je kijkt hoe die stroom zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld, dan daalt het aantal grote projecten en groeit het aantal kleinere en middelgrote. Daar maken we dan ook onze marges. De grote werken worden tegen een dergelijk lage prijs uitgezet en aangenomen dat het eigenlijk niet meer mogelijk is marge te maken. Ik ken door ons geoffreerde projecten die uiteindelijk tegen ettelijke tienduizenden euro’s lager door anderen worden aangenomen. Het kan niet, ik snap het ook niet, maar zelfs in de huidige aantrekkende markt gebeurt het wel”.

Roy van der Hoek, vierde generatie isolatieprofessional. ‘Naarmate ik ouder word ga ik steeds harder werken.’

8

isolatie

Bij het aantrekken van de markt worden de aanvragen voor isolatiewerk complexer. “Voorheen klopten de tekeningen

Magazine

• JULI 2018

waarop je een inschatting van het werk kon maken. Dat is niet meer zo. Je krijgt nu het totale bestek, met aanvullingen en als je in het feitelijk werk komt, is die voor een groot deel veranderd en moet je als isolatiebedrijf daar een mouw aan zien te passen”. Voldoende overleg van te voren en goede afspraken met de klant zijn volgens Van der Hoek dan ook de basis van een goede project- en bedrijfsvoering. “Kijk, in principe wordt het isolatiebedrijf altijd als laatste bij een project betrokken. Als je dan goed presteert, zonder problemen achteraf, dan heb je een pré. Vandaag bellen voor een klus morgen is bijna standaard geworden. Op dat vlak is de markt, zij het langzaam, ook wel aan het veranderen.

We worden altijd op prijs beoordeeld, en nooit op het feit dat wij een product aanleveren dat zichzelf terugverdient.

Professionalisering in onze eigen sector om die focus te verleggen is dan ook meer dan nodig. We moeten als sector meer uit onze schulp kruipen om die boodschap bij de klant te krijgen”.

Certificeren Dat veel opdrachtgevers vanwege de kosten veel werk direct neerleggen bij zzp’ers is volgens Van der Hoek een begrijpelijke, maar ook ongewenste ontwikkeling.

V.D. Hoek Isolatie Groep Amsterdam en Nieuwegein V.D. Hoek Isolatie Groep is een allround bedrijf voor verwarmingsinstallaties, koel-, vries- en sanitaire installaties, proces- en luchtbehandelingsinstallaties, brandwerende doorvoeringen en sparingen, staalconstructies, plafonds en vloerdelen. Het accent ligt bij de utiliteitsbouw en de kleinindustrie. De groep bestaat uit V.D. Hoek Isolatie Amsterdam, V.D. Hoek Isolatie Midden Nederland en Hervo Isolatietechniek beide te Nieuwegein en V.D. Hoek Brandwerende Applicaties in Amsterdam. De vier bedrijven hebben gezamenlijk 65 man vast personeel, afhankelijk van de opdrachten aangevuld met zo’n 20 man flexibel personeel. Filosofie van algemeen directeur Roy van der Hoek is: “Gestandaardiseerde kwaliteit en flexibiliteit is alleen te halen met zo’n 70-80% vast eigen personeel”.

V.D. Hoek Isolatie Groep is een allround bedrijf van verwarming tot koeling en van luchtbehandeling tot brandwering.

isolatie

Magazine

• JULI 2018

9

Isolatie

Interview

Bij het aantrekken van de markt worden de aanvragen voor isolatiewerk complexer.

“In de keten van de bouw werkt een zzp’er over het algemeen in onderaanneming van een onderaannemer. In onze sector zie ik vaak dat de opdrachtgever direct de zzp’er inschakelt.

Ook grote gerenommeerde bedrijven. Dat vind ik een risico. De opdrachtgever moet ten eerste maar afwachten of de zzp’er aan alle wettelijke verplichtingen kan voldoen, maar ook of hij beschikt over de benodigde vakkennis en isolatievaardigheid.

Ik weet zeker dat dat niet bij elke zzp’er het geval is”. Om het ambachtelijke kaf van het koren te scheiden bij zowel bedrijven als zzp’ers is Van der Hoek voorstander van het certificeren van isolatiemonteurs. “VIB en OOI zijn daar ook mee bezig, maar dat zou wat mij betreft bovenaan de prioriteitenlijst mogen komen te staan. We moeten op dat vlak doorpakken en een soort keurmerk realiseren. Dat vind ik momenteel een zaak van het allerhoogste belang, zowel voor verdere professionalisering van onze branche als van de kwaliteitsborging van het isolatiewerk”.

Slimmigheidjes Het moment van aanvragen en van opdrachtverstrekken is volgens Van der Hoek wel heel erg kort geworden.

“Terwijl projecten maanden op de plank liggen, wordt het isolatiebedrijf er vaak op het allerlaatste moment bij betrokken. Opdrachtgevers doen zich in mijn ogen daarmee te kort. Door ons eerder in te schakelen, kunnen ze niet

10

isolatie

Magazine

alleen profiteren van onze vakkennis, maar kan uit een betere samenwerking en het ontwikkelen van operationele slimmigheidjes een lagere en beter gefundeerde prijs ontstaan. Maar de realiteit is helaas in mijn ervaring nog anders, maar daar moeten we het wel zoeken. Daar ligt een kans. Installateurs besteden ook steeds meer werk uit, hebben zelf steeds minder uitvoerend personeel”.

Bestaat er in 2050 nog een isolatiebedrijf? “In het verleden hebben installatiebedrijven wel isolatiebedrijven overgenomen om die discipline zelf in huis te hebben. Maar ik weet ook dat daar momenteel geen enkele meer van bestaat. Ik zie installeren en isoleren nu en ook in de toekomst als twee aparte disciplines. Ik heb calculators uit de installatiewereld hier gehad en dat was geen succes. Op de een of andere manier snappen ze niet wat wij feitelijk doen, terwijl ze ons al jaar en dag opdrachten verstrekken. De discipline is anders.

Je bent als isolatiebedrijf voor een belangrijk deel afhankelijk van het werk dat voorafgaand aan jou is uitgevoerd. Een veranderende rol voor het isolatiebedrijf hangt ook voor een belangrijk deel af van de ontwikkeling van de totale bouw en productinnovaties als bijvoorbeeld voorgeïsoleerde leidingsystemen. Als dat een vlucht gaat nemen, praat je over een hele andere situatie”.

• JULI 2018

Door de isolatiesector eerder in te schakelen, kunnen opdrachtgevers profiteren van de aanwezige vakkennis.

Taart Van der Hoek is optimistisch over de isolatietoekomst. Inmiddels is in het eigen familiebedrijf de vijfde generatie binnengetreden. “Ik hoop dat hij het voort gaat zetten”, zegt de algemeen directeur. “Wij willen dit jaar onze interne organisatie goed op poten zetten. We hebben te maken met vergrijzing en daar zijn we nu serieus mee bezig. Ook houden we onze ogen open op gebied van mogelijke uitbreiding.

Ook zijn we samenwerkingen aan het onderzoeken met zowel installatie- als isolatiebedrijven. Het gaat erom dat we met zijn allen beter een klein stukje van de taart kunnen pakken tegen een goede prijs, dan een enkele grote punt voor een slechte prijs. Die moet in veel gevallen uiteindelijk toch weer worden onderverdeeld en dan schiet uiteindelijk niemand er wat mee op”.

Gestandaardiseerde kwaliteit en flexibiliteit is alleen te halen met zo’n 70-80% vast eigen personeel.

isolatie

Magazine

• JULI 2018

11

Isolatie

Energietransitie

Energietransitie en industrietransitie

Chemelot wil groeien naar klimaatneutrale chemiesite in 2050 C Chemelot in Sittard-Geleen, de grootste chemiesite in Nederland, heeft plannen en ambities ontvouwd voor een klimaatneutrale site in 2050. Deze

zijn aangeboden aan leden van zowel de Jonge Klimaatbeweging als de Klimaat en Energie Koepel, het netwerk van jonge professionals in energie- en klimaatvraagstukken. Voor deze clubs is gekozen omdat zij bij uitstek een grote rol spelen bij de uiteindelijke uitvoering en draagvlak voor de energietransitie. Ook zijn de plannen aangeboden aan betrokken parlementariërs. De plannen vormen tevens de basis voor de inzet van Chemelot voor het

hemelot heeft de afgelopen tijd met betrokken bedrijven, gevestigd op het chemiepark, zoals SABIC, OCI en DSM, de Brightlands Chemelot Campus en overheden hard gewerkt aan een concreet plan voor een volledig klimaatneutrale chemiesite in 2050. Het is een ambitieus plan waarbij de betrokkenheid en inzet van de overheid hard nodig is. Op sommige terreinen moeten er nog technieken worden ontwikkeld en soms moet er wetgeving worden aangepast of infrastructuur worden aangelegd.

Daarnaast is het noodzakelijk dat er robuuste financiële arrangementen worden ontwikkeld om zaken te kunnen realiseren. Samen met onze plannen en projecten zijn een aantal randvoorwaarden geformuleerd die noodzakelijk zijn voor het waarmaken van de geformuleerde ambities.

later dit jaar te sluiten Klimaatakkoord.

Chemelot heeft de ambitie voor 2025 uit te groeien tot de meest duurzame en concurrerende chemiesite van West-Europa.

12

isolatie

Magazine

• JULI 2018

FOTO: SHUTTERSTOCK.

Vijf programmalijnen In het gepresenteerde voorstel zijn de hoofdlijnen van de plannen voor 2050 beschreven met de daarbij behorende randvoorwaarden. Daarnaast is er een concrete lijst van projecten opgenomen voor een mogelijke CO2-reductie van circa 50% in 2030. Chemelot wil in 2050 klimaatneutraal opereren, met dezelfde producten die de chemiesite vandaag produceert, maar dan groen. Hiervoor zet Chemelot in op zowel grondstofvergroening als op energievergroening. Dus niet alleen een energietransitie maar een industrietransitie.

Deze vergroening vindt plaats op basis van de vijf programmalijnen Elektrificatie op basis van groene energie, Grondstofvergroening, Circulair, Procesverbetering en -optimalisatie en CCS (CO2-opslag) en CCU (inzet van CO2 als grondstof) Demoprojecten In de huidige situatie krijgt Chemelot twee grote fossiele stromen per buisleiding binnen; aardgas en nafta. Deze worden gebruikt als grondstof en energiedrager. Door deze stromen te vergroenen en voor de energievoorziening over te schakelen op duurzame elektriciteit, kunnen alle fabrieken binnen Chemelot verduurzamen. Die grote mate van verbondenheid tussen de fabrieken biedt enerzijds een unieke kans, maar maakt ook dat de verschillende stappen uitermate gecoördineerd moeten verlopen, aldus Chemelot. Om deze visie tot werkelijkheid te maken, is ontwikkeling van technologie nodig door middel van proefprojecten en – op langere termijn – demoprojecten. Met de combinatie van Campus en Industrieel Park is Chemelot bij uitstek geschikt om die technologie-ontwikkeling op te

isolatie

Magazine

pakken, ook voor andere clusters. Op weg naar 2050, kunnen de bedrijven tot 2030 dan al een aantal stappen in de goede richting zetten, op het gebied van gedeeltelijke vergroening van de twee grondstoffen en gedeeltelijke elektrificering. Daarnaast zijn er nog stappen mogelijk in energie-efficiëntie, de reductie van N2O, CCU en CCS als tijdelijke oplossing. Chemelot heeft deze plannen ontwikkeld in nauwe samenwerking met de Provincie Limburg en zal in de komende tijd verder werken aan de praktische vertaling en uitwerking van de plannen.

Ambitie Chemelot heeft de ambitie voor 2025 uit te groeien tot de meest duurzame en concurrerende chemiesite van West-Europa.

Op dit moment biedt de site werkgelegenheid aan ruim 8000 medewerkers met maar liefst meer dan zestig nationaliteiten.

Mede door de verdere uitwerking van de visie Chemelot 2025 zal de directe werkgelegenheid op Chemelot groeien naar meer dan 10.000 medewerkers in 2025. De activiteiten op Chemelot genereren een omzet van meer dan 10 miljard euro per jaar. Chemelot neemt ongeveer 20% van de chemiesector in Nederland voor zijn rekening en behoort tot de top 5 chemieclusters in Nederland.

De hoge mate van integratie en synergie op Chemelot, de kennis en expertise van de Brightlands Chemelot Campus, de fabrieken en de site services, is uniek in Europa. Hierdoor kunnen de fabrieken op het Industrial Park, alsook de proeffabrieken op de campus efficiënt opereren op het gebied van grondstoffen, energie en kosten en concurrerend produceren. De volledige keten, van R&D, onderwijs, pilot- en demofabrieken en grootschalige maakindustrie bevindt zich op één terrein.

• JULI 2018

13

Isolatie

Product

Niet-brandbaar flexibel isolatiemateriaal

BASF en Aspen introduceren Slentex Op de Insulation Expo 2018 in Keulen presenteerde BASF haar nieuwe isolatiemateriaal Slentex®. Het product is gebaseerd op anorganische aerogel en is ontwikkeld in samenwerking met het Amerikaanse bedrijf Aspen Aerogels Inc.

S

lentex is gebaseerd op anorganische aerogel.

Het bestaat voor 95 tot 99,98% uit lucht. Het isolatiemateriaal is dan ook flexibel en kan daardoor worden toegepast in ruimtes waar andere isolatiematerialen lastiger zijn te gebruiken. Het is gemakkelijk te verwerken en niet-brandbaar materiaal dat volledig is gebaseerd op minerale grondstoffen. Als een enkellaags flexibele mat is deze nu beschikbaar voor een verscheidenheid aan toepassingen in de utiliteitsbouw- en renovatie. De nieuwe hoogwaardige isolatie, een anorganische aerogel, is in vele jaren van samenwerking met Aspen Aerogels Inc. in de VS ontwikkeld. Sinds 2016 is er ook een intensivering van de samenwerking met BASF op het gebied van op aerogel gebaseerde isolatiematerialen. Op een gezamenlijke stand presenteerden de twee bedrijven op 16 en 17 mei mei jl. het nieuwe product nu voor de eerste keer op Insulation Expo Europe (IEX) in Keulen. “Wij en BASF zijn verheugd om samen de nieuwe high-performance te presenteren isolatiemateriaal voor een internationaal publiek en zijn ervan overtuigd dat het een positieve bijdrage kan leveren aan moderne, energie-efficiënte constructie”, zegt Gregg Landes, vicevoorzitter Innovatie en strategische ontwikkeling van Aspen Aerogels.

BASF De Performance Materials-divisie van BASF is wereldwijd actief in vier belangrijke industriesectoren - transport, constructie, industriële toepassingen en consumentengoederen. Belangrijke drijfveren voor winstgevendheid en groei zijn nauwe samenwerking met klanten en een duidelijke focus op oplossingen. In 2017 behaalde de divisie Performance Materials een wereldwijde omzet van € 7,7 miljard.

Meer informatie over de hoogwaardige isolatiematerialen van BASF, Slentex en Slentite, de speciale chemie waarop ze zijn gebaseerd en de lopende projecten is te vinden in Corpus Constructing Tomorrow, het online magazine van BASF en op www.slentex.com en www.slentite.com

Slentex is een extra slanke en zeer efficiënte isolatiemat die momenteel alleen nog verkrijgbaar is in éénlaagsmateriaal van 10mm dikte. Met een lambda-waarde van 19 mW/m•K behaalt het materiaal een veel lagere thermische geleidbaarheid dan conventionele isolatiematerialen en maakt het de bouw mogelijk van zeer dunne thermische isolatiesystemen. Het materiaal is goed onbrandbaar en heeft brandklasse A2-s1, d0. Het maakt de diffusie van waterdamp (μ ~ 5) mogelijk, terwijl het ook hydrofoob is, waardoor het risico op schimmelontwikkeling aanzienlijk wordt verminderd.

Slentex is op dit moment alleen nog verkrijgbaar in éénlaagsmateriaal van 10mm dikte en heeft een thermische geleidbaarheid van 0,019 W/mK.

14

• JULI 2018

isolatie

Magazine

www.insulation-expo.com

AL MEER DAN 75 JAAR VERTROUWD BIJ CONTRACTORS EN INGENIEURSBUREAU’S WERELDWIJD

ISOLATIE-INNOVATIE ZIT IN ONS DNA

INTEGRITEIT - KWALITEIT - PERFORMANCE

De totaaloplossing voor al uw isolatie-problemen

Neem contact op voor meer informatie!

+31 (0) 75 I industry@foamglas.nl T30-603 +31 42 (0)10 – 208 5400 EI www.foamglas.com distri@asbipro.nl

W www.asbipro.com

EENVOUDIG GENIAAL GENIAAL EENVOUDIG Bewezen Kaiflex technologie, technologie nu in de voordelige afmeting 1,20 m

Voor meer persoonlijke veiligheid bij brand Betrouwbare brandveiligheid, minimale rookontwikkeling volgens Euroklasse B-s2, d0 Hoge energie efficiency, λ ≤0,033 W/(m·K) bij 0 °C Hoge flexibiliteit Homogene fijn-cellige structuur

www.kaimann.nl

Isolatie IEX 2018: 3.442 bezoekers

Organisatie bezint zich op de toekomst De isolatievakbeurs IEX (16 en 17 mei 2018) in Keulen sloot het evenement af met 3.442 bezoekers.

Door het ontbreken van een aantal grote spelers en het tegenvallende bezoekersaantal bezint de beursorganisatie zich op de toekomst.

V

olgens beursorganisator Reed Exhibitions kwam 52% van de bezoekers van buiten Duitsland tot zover als Brazilië, Noord-Amerika, Australië, Iran en Israel. Directeur Olaf Freier toont zich in het afsluitende persbericht tevreden. “We hebben een goede basis gelegd voor de komende IEX 2020”. Ook de beursdeelnemers die Isolatie Magazine sprak waren gematigd optimistisch, maar gaven toch aan dat de verhouding tussen beurskosten en hoeveelheid bezoekers aan het scheefgroeien is. Op de beursvloer zong verder rond dat organisator Reed Exhibitions zich momenteel op het beursconcept aan het beraden is. Het evenement zou uitgebreid worden met brandwering. Ook de locatie staat ter discussie en wordt een verhuizing naar Messe Nürnberg overwogen. Overigens wil de organisatie bevestigingen nog ontkennen dat de beurs in 2020 zal verhuizen. “Er zijn gesprekken en we zullen in september naar buiten komen met nadere mededelingen”, aldus perswoordvoerder Christian Reiß. Een exposant die dicht bij

het vuur zit, wilde echter zeggen dat het voor 98% zeker is dat Keulen zal worden ingeruild voor Nürnberg en de beurs zal worden uitgebreid met fireproofing. “De uiteindelijke vorm is echter nog onderwerp van discussie”, aldus deze bron.

Grote spelers Hal 8 van de Messe Köln vormde tijdens de IEX Insulation Expo 2018 weliswaar het hart van de isolatiesector, maar het viel niet te ontkennen dat de hal (met zijn 16.830 vierkante meter) een maatje te groot was voor de 2018-editie met circa 150 exposanten. Een aanzienlijk leeg stuk werd aan het oog onttrokken door een hoog scherm. Daarbij hadden een aantal grote spelers als Rockwool, Isover en Armacell deze manifestatie voornamelijk uit kostenoverwegingen aan zich voorbij laten gaan. “Het is gewoon te duur”, aldus een vertegenwoordiger.

Beursorganisator Reed Exhibitions te Düsseldorf nam de ISO-beurs in 2013 over van Lambda Verlag in Gars am Inn om het te revitaliseren. Met de nieuwe naam IEX wil Reed de beursfocus verbreden en internationaal uitrollen. Ook is er een partnerevenement voor de Noord-Amerikaanse markt in Rosemont/Chicago. Het nieuwe concept werd in 2016 gelanceerd tijdens de IEX Europe, de tiende Duitse beurs in successie voor technische isolatie.

De Europese Beroepenwedstrijd Isolatie vormde het hart van de manifestatie.

16

isolatie

Magazine

• JULI 2018

Hanko: jacketing, insulation, ancillaries.

Het Zwitserse MABI wist de klanten op de stand te krijgen.

Ook Foamglas gaf acte de présence.

Kaimann was een van de grotere stands

Jörg ontwikkelt zich meer en meer tot Europese speler.

Goebel zocht de bezoekersdialoog met een voetbalspel.

isolatie

Magazine

• JULI 2018

17

Isolatie Algemene ledenvergadering VIB te Keulen

Samenwerking steeds meer relevant In de milieudiscussie komt veel af op het isolatiebedrijf. “We zullen samen met andere partijen de toegevoegde waarde van technische isolatie nadrukkelijk over het voetlicht blijven brengen”, aldus voorzitter Hans Koole tijdens de algemene ledenvergadering op 17 mei jl. die tijdens de isolatievakbeurs IEX in Keulen werd gehouden.

D

e algemene voorjaarsledenvergadering week deze keer uit naar een speciale locatie: het beursterrein in Keulen waar op 16 en 17 mei de internationale Isolatievakbeurs IEX werd gehouden. De deelnemers werd zo de kans geboden om na de VIB-bijeenkomst nog even kennis te nemen van de noviteiten die de manifestatie bood en het Nederlandse isolatieteam Mauro Doesburg (zijn vader Dion van Doesburg was speciaal voor zoon en vergadering naar Keulen gekomen) en Gerson Paulina aan te moedigen tijdens de Europese Beroepenwedstrijd Isolatie. De agenda van de ledenvergadering en de vergaderduur werd daarom met vijf kwartier relatief kort en compact gehouden.

Aanwas De circa dertig aanwezigen werden welkom geheten door voorzitter Hans Koole. Secretaris Jan Zanen schetste aan de hand van het begrotingsvoorstel 2019-2020 activiteiten die VIB de komende twee jaar zal uitvoeren. De programmalijn en ambities omvatten tot 2020 investeringen in lobbywerk, voorlichting en verdere versterking van de organisatie. Het doel is ondertussen hard te werken aan uitbreiding van het ledenbestand en verdere versterking van de vereniging om voor 2020 te komen tot een zogenoemde nul-begroting waarbij de inkomsten en uitgaven met elkaar in evenwicht zijn. De hulp van de huidige VIB-leden wordt daarbij nadrukkelijk gezocht om het belang van lidmaatschap bij niet georganiseerde collega’s/concurrenten onder de aandacht te brengen. Dat is ook van belang om de algemeenverbindendverklaring van de cao niet te verliezen.

Lukt de ledenaanwas onvoldoende, dan zal het bestuur in de begroting 2020 scherper inzetten op kostenreductie. De ledenvergadering accordeerde de jaarstukken 2017, het financieel verslag en de begroting 2019-2020.

18

isolatie

Magazine

De programmalijn en ambities omvatten tot 2020 investeringen in lobbywerk, voorlichting en verdere versterking van de organisatie.

ISSO 64 Voorzitter Hans Koole nam zijn gehoor mee naar een aantal lobbyactiviteiten van de vereniging. Het vergroten van de zichtbaarheid van de sector en de rol die VIB kan spelen is deels gelukt”, aldus Koole. “Grote bedrijven moeten vanaf nu een energie-efficiencyplan inleveren, waarbij zij aan moeten tonen op welke wijze er is geïsoleerd. Dat zijn toch maatregelen die direct terug zijn te voeren op het gerichte lobbywerk van onze vereniging in Den Haag. De boodschap dat de meest efficiënte manier om energie te besparen door het niet te gebruiken door goed thermisch te isoleren landt steeds beter”. Dat neemt niet weg dat het isolatiebedrijf in de praktijk van alledag (nog steeds) kampt met een prijsgedreven markt. “We zullen het gesprek moeten blijven aangaan om eerder in de keten aan tafel te komen en onze expertise en waarde te leveren. Ik ben een optimist van aard en ik moet zeggen dat ik de inspanningen die dat vergt heb onderschat.

De olie- en gasverwerkende industrie hebben moeite dat gesprek aan te aan. Maar we blijven de aandacht voor thermische isolatie waar dat mogelijk is onder de aandacht brengen en we blijven de diverse partijen opzoeken”. Koole schetste tevens de huidige stand van zaken om te komen tot een utiliteitsrichtlijn isoleren. Het helder krijgen van de realisering van onafhankelijk vast te stellen isolatiekwaliteit en de ambities van de richtlijn vergen meer tijd. “De discussie

• JULI 2018

is moeilijk spits te krijgen”, aldus Koole. Het VIB-bestuur is een inventarisatie gestart om (onderdelen van) de ISSO-publicatie 64 (Kwaliteitseisen isoleren, specificaties voor materiaal en montage van thermische isolatie van installaties in de utiliteitsbouw) uit 2002 in samenwerking met OOI te reviseren en actualiseren. “We zoeken nadrukkelijk het gesprek op met partijen als Bouwend Nederland, Uneto-VNI, TVVL en andere belanghebbenden om het toegevoegde waarde te kunnen blijven realiseren voor de sector”.

Uit een tweegesprek met de zaal kwam naar voren dat in 2017 samenwerkingen met CINI/NCTI en OOI in het organiseren van Technische Dagen door de leden nadrukkelijk worden gewaardeerd. “Kennisoverdracht naar met name ook nietleden is van het grootste belang”, aldus een aanwezige.

“Het onbekende, maakt onbemind”. Ook werd een oproep gedaan voor ideeën om in de ledenvergadering de verhouding van leden en buitengewone leden in een beter evenwicht te krijgen. Veel isolatiebedrijven zitten (te veel) opgesloten in de hectiek van alle dag. “Wellicht dat een aangeklede avondvergadering iets is” aldus een van de suggesties.

Bestuur Het verslag van de vorige vergadering werd door de algemene vergadering geaccordeerd. Op bestuursvlak lopen de eerste termijnen af van voorzitter Hans Koole en de bestuursleden Chris Hunter Kaefer Nederland), Eugène Hermans (Isolatiebedrijf De Bruijn) en Peter van der Krans (Lethe Nieuwburg). Zij zijn herkiesbaar. De herbenoemingen en herverkiezingen zullen op de volgende vergadering in november aan de orde komen. VIB-leden die zitting in het bestuur ambiëren worden nadrukkelijk uitgenodigd zich bij VIB-secretaris Jan Zanen te melden.

Dr. Sebastian Fiedler van de Hochschule für angewandte Wissenschaften Würtzburg-Schweinfurt liet aan de hand van een demonstratie aan het eind van de vergadering de laatste ontwikkelingen zien op het gebied van 3D scanning, gecombineerd met thermografie. Deze techniek wordt ontwikkeld in een project dat onder andere wordt ondersteund vanuit VIB. Isolatie Magazine zal later dit jaar terugkomen op dit project.

Uit tweegesprekken met de zaal kwam naar voren dat in 2017 samenwerkingen met CINI/NCTI en OOI in het organiseren van Technische Dagen door de leden nadrukkelijk worden gewaardeerd.

isolatie

Magazine

• JULI 2018

19

Isolatie

Plaatsnijden

Lasersnijden bij Altrad Hertel Services in Wijnegem

(Blijvend) strak en efficiënt Altrad Hertel Services in het Belgische Wijnegem heeft de voordelen van lasersnijden ontdekt.

Er draaien inmiddels twee exemplaren van de Nederlandse fabrikant Jörg uit Dodewaard.

Coördinator prefabrication insulation Erik Vanschoonbeek liet zich overtuigen en is inmiddels als man van de praktijk volledig overtuigd van de voordelen die het lasersnijden zijn prefabafdeling biedt.

Gunstig Er werd een inventarisatie gemaakt van de bewerkingen die Hertel Services in Wijnegem nodig had en van de aanschafen operationele kosten. Vanschoonbeek: “Bij een mechanisch snijsysteem heb je te maken met dure messen die op scherpte moeten worden gehouden. Niet-scherpe messen hebben ogenblikkelijk gevolgen voor de snijkwaliteit. Dat probleem heb je bij lasersnijden niet. Bovendien is de mechanische machine erg compact. Dat heeft in ruimtebeslag weliswaar een voordeel, maar bij storing of het vastlopen van de coil een nadeel. Je bent zomaar een paar uur of zelfs dagen

Coördinator prefabrication insulation Erik Vanschoonbeek.

20

isolatie

H

ertel beschikte vroeger in België over vier vestigingen met een eigen ‘prefabshop’. Door rationalisatie en integratie binnen de Hertel-groep zijn in de loop der jaren de prefabafdelingen van Gent, Waardamme en Le Roeulx overgebracht naar de ruime en centraal gelegen prefabafdeling in Wijnegem, vlakbij Antwerpen.

Erik Vanschoonbeek stuurt die Belgische afdeling aan. Hij is een man van de praktijk met dertig jaar ervaring. “We zijn hier ideaal gelegen, precies tussen Gent en Genk en onze zetel in Wallonië. Bovendien zitten we te midden van de isolatieactiviteit van Antwerpen”. De concentratie in Wijnegem zorgde drie jaar geleden voor een renovatie van de bedrijfsgebouwen waarbij onder andere de hele fabriek in eigen beheer is uitgerust met LED-lampen die de montagehal in een comfortabele 500 lux zet. Daar is vorig jaar nog een extra hal bijgekomen waar inmiddels de snijapparatuur is geconcentreerd. Vanschoonbeek: “Er draaiden hier twee traditionele snijautomaten van Zwitserse makelij: een van twintig en een van vijftien oud. Toen die laatste recentelijk in januari kapot ging, bleken we de eerste machine na het prototype te hebben aangeschaft. De fabrikant heeft in die modellijn inmiddels zoveel wijzigingen aangebracht, dat reparatie van onze machine ook na speuren en zoeken onmogelijk bleek. Dat zwaard van Damocles hangt ons ook bij de oudere machine boven het hoofd die we nu inzetten voor pijpdelen”. Inmiddels was door pionierswerk bij Hertel in Rotterdam goede ervaring opgedaan met een lasersnijmachine van Nederlands fabrikaat. “Dat heeft ons aan het denken gezet”, aldus Vanschoonbeek.

Magazine

• JULI 2018

Jörg-Laser – snijden vanaf coil Jörg in Dodewaard heeft het concept van de lasersnijmachine (Jörg-Laser) bedoeld voor dunne platen tot circa 2 mm.

Door gebruik van CAMduct of Lantek software is het een zeer krachtige machine voor het snijden van uitslagen voor o.a. luchtkanalen, ventilatie en isolatieplaatwerk.

De Jörg-Laser beschikt over automatische coil selectie met een programmeerbare richtwals. Door direct van de coil te snijden ontstaat minder materiaalverlies en is de aanvoer van plaat bijzonder efficiënt. Ook wordt de lengte van te snijden producten niet door de machine beperkt. Door meerdere decoilers voor de machine op te stellen in combinatie met een automatische selector kan er snel van materiaal worden gewisseld. Speciale software ondersteunt de productie van luchtkanalen en isolatieplaatwerk. Klantspecifieke configuratie is mogelijk. De machinebreedte bedraagt: 1050, 1270 of 1550 mm met een capaciteit voor staal, RVS, aluminium tot 2 mm. De machine is uitgerust met een fiberlaser tot 2 kW (IPG Fiber Laser) en meet 2,76 x 1,79 x 1,88 m (lxbxh). Het vermogen van de laserbron wordt afgestemd op het te snijden materiaal. Dit maakt de machine geschikt voor zowel serieals hoogvolumeproductie en productie van veel verschillende onderdelen. De Jörg-Laser kan als vervanger van ponsstraten worden gebruikt. Voordelen van de fiber laser zoals die door Jörg op zijn website worden aangegeven zijn: hoge snijsnelheid, laag energieverbruik, weinig onderhoud en de mogelijkheid voor het delen van de laserstraal met andere machines.

Snijkwaliteit Vanschoonbeek roemt de kwaliteit en de productiesnelheid van de investering. In het kantoor van de werkvoorbereiders, die de snijopdrachten digitaal voorbereiden en naar de machine sturen, hangen proeven van bekwaamheid van de machine in de vorm van metalen voetbalemblemen die inderdaad totaal braamloos zijn. “Met een traditioneel mechanisch snijsysteem krijg je dat nooit voor elkaar”. Ook de opdracht van de productie van geïsoleerde mangatsluitingen voor een electriciteitscentrale waar momenteel aan

verder voordat de machine deels uit en weer in elkaar is gezet. De Jörg-Laser is weliswaar minder compact, maar ‘less is more’. Het vastlopen van een plaat, een zeldzaamheid, kunnen we zelf in tien minuten oplossen. Is de storing groter dan is de storingsmonteur vanuit Dodewaard snel hier”. Toen de aanschafprijs tussen het mechanisch en lasersnijden ook nog eens bijzonder gunstig uitviel in het voordeel van laatstgenoemde, was de keus anderhalf jaar geleden snel gemaakt. Afgelopen mei werd op basis van de goede ervaringen een tweede Jörg-Laser geïnstalleerd.

Altrad Hertel Services heeft twee Jörg-Laser snijmachines ‘op de groei’.

isolatie

Magazine

• JULI 2018

21

Isolatie

Plaatsnijden

Werkplaatsverantwoordelijke Ken Truyts (l) en kwaliteitscontroleur Yves Sempot staan nog steeds verbaasd over de constante en vlekkeloze snijkwaliteit.

wordt gewerkt, leunt sterk op de aanwezigheid van de huidige lasersnijmogelijkheden. Vanschoonbeek: “Ook onze werkplaatsverantwoordelijke Ken Truyts en kwaliteitscontroleur Yves Sempot staan nog steeds verbaasd over de constante en vlekkeloze snijkwaliteit”. Vanschoonbeek denkt dat er binnen afzienbare tijd door de productiesnelheid en -kwaliteit alleen nog maar lasersnijmachines zullen worden geproduceerd.

met een Jörg-Laser. Overigens zal voorafgaand daaraan dan eerst de verhuizing van Hertel van de Welplaatkade, een diepzeekade die buurman Maastank graag in gebruik wil nemen, naar een andere locatie eind 2019 zijn gerealiseerd.

Capaciteit De tweede lasersnijmachine komt dan ook goed van pas binnen de door de Altrad-groep vooropgestelde groeistrategie.

“Het ligt in de bedoeling in 2020 voor de Altrad organisatie (waar ook Altrad Balliauw deel van uitmaakt met eigen prefabafdelingen) in België, Nederland en deels Frankrijk te werken met twee centrale prefabafdelingen: in Wijnegem en Rotterdam. “We hebben de machinecapaciteit ook met het oog daarop aangeschaft” zegt Vanschoonbeek. Het ligt in de lijn der verwachting dat Hertel in Rotterdam binnen niet al te lange tijd als voorloper van het lasersnijden ook moderniseert

22

isolatie

Magazine

• JULI 2018

Metall- und Beschlagsysteme

DE OPLOSSING VOOR HET SORTIMENT VAN DE INDUSTRIE-ISOLEERDER

Alles op één pallet – wij leveren alle benodigde componenten samen:

Jacketing / Metaal | Sluitingen | Plaatschroeven Gereedschap | Ancillaries www.metal-service.com Uw contactpersoon André Winter | winter@tacke-lindemann.de | 0049 231 / 17 77 7 - 86 Tacke + Lindemann Baubeschlag- und Metallhandel GmbH & Co.KG

Isolatie

Project

Citroëngebouwen Stadionplein worden The Olympic Amsterdam

Kilometers en kilometers AF/Armaflex

D

irecteur Dennis Opmeer van J. Opmeer Isolatie Rotterdam kan er kort over zijn. “Het meest aansprekende is natuurlijk de omvang en de voor ons makkelijke bereikbaarheid in het werk. Twee bijna vierkante gebouwen van twee verdiepingen en een kelder en dan ook nog eens twaalf kilometer koel- en cv-leiding in de een en acht kilometer in de ander. Een omvang van twintig kilometer leidingwerk vind je eigenlijk tegenwoordig alleen nog in hoogbouw van twintig of dertig verdiepingen”.

The Olympic Amsterdam, bestaand uit de oude Citroëngebouwen bij het Olympisch Stadion, wordt waarschijnlijk het enige kantoor van Nederland met een hellingbaan voor auto’s naar de eerste verdieping. Het is echter ook een van de weinige utiliteitsgebouwen van twee verdiepingen met twaalf kilometer isolatiewerk AF/Armaflex (koel- én cv). Het is een mooie klus voor de isolatiemonteurs van J. Opmeer Isolatie

Olympic Hij spreekt over twee iconische gebouwen aan het Stadionplein in Amsterdam. Architect Jan Wils ontwierp in Amsterdam-Zuid het Olympisch Stadion (1928), de Garage Citroën – Zuid (1931, 10.100 m²) en de Tweede Citroëngarage – Noord (1962, 15.500 m²). Sinds de bouw is er het nodige van binnen en buiten veranderd, waarbij het wit van de façades

uit Rotterdam en Isolatietechniek Oss die de luchtkanalen isoleerde.

Schilt Luchtkanalen en Schilt Luchttechniek leverde circa 7.500 m² rechthoekig en 3.300 m¹ rond kanaalwerk om te isoleren.

The Olympic Amsterdam wordt straks dan ook geluidsarm, veilig en energiezuinig geklimatiseerd. FOTO: SCHILT BEDRIJVEN MEERKERK

24

isolatie

Magazine

• JULI 2018

Situatie met de plafondplaten er op. Het isolatiewerk blijft zichtbaar.

voor de meeste voorbijgangers opvalt. Peak Development herontwikkelt momenteel voor vastgoedvermogensbeheerder Bouwinvest beide gebouwen, samen met Rijnboutt Architecen. Onder de naam ‘The Olympic Amsterdam’ bieden beide gebouwen bij oplevering ruim 25.000 m² werk- en recreatiefuncties, met een focus op sport, cultuur, innovatie, duurzame mobiliteit en media. De bouw wordt uitgevoerd door Lokhorst Bouw en Ontwikkeling.

BREEAM-NL Techniplan Adviseurs is ingeschakeld voor de advisering van alle technische installaties en het duurzaamheidsadvies.

Dat advies beperkt zich vooralsnog tot het onderzoek naar energiebesparing en een haalbaarheidstoets van WKO in de VO-fase. Via een energiescan zijn een aantal alternatieve energieconcepten als keuzeoptie gedefinieerd. Daarbij werd de ‘trias energetica’ gehanteerd: eerst maatregelen ter beperking van het eindverbruik van energie (de vraag) door onder andere goede isolatie. Vervolgens zal prioriteit worden gegeven aan maatregelen voor duurzame opwekking van energie. Door vroegtijdig onderzoek en keuzebepaling in de

isolatie

Magazine

VO-fase, kan de detaillering en ontwerpvastlegging van het pakket aan duurzaamheidsmaatregelen meest kosteneffectief worden meegenomen in ontwerp en aanbesteding. De aard en de omvang van de te adviseren technische basisinstallaties omvat in grote lijn de gebouwgebonden installaties voor warmte- en koudeopwekking, binnenklimaat, elektrotechniek, sanitair, sprinkler (indien vereist) en de transportinstallaties (liften en gevelreiniging). Van Galen Klimaattechniek en Schoonderbeek Installatietechniek zijn verantwoordelijk voor respectievelijk de werktuigbouwkundige en elektrotechnische installaties, volgens de BREEAM-NL ‘Good’ certificeringscriteria.

WKO Van Galen Klimaattechniek installeert de centrale verwarming, koeling en luchtbehandeling, evenals de sprinklerinstallaties (brandbestrijding), waterleidingen, riolering en hemelwaterafvoeren. Alle installaties worden slim gekoppeld met het gebouwbeheersysteem. Het Noordgebouw, dat voortaan The Olympic 1962 heet en onderdak zal bieden aan o.a. sportmerk Under Armour, horecaondernemer

• JULI 2018

25

Isolatie

Project

NENI en mid-market private equity-fonds Parcom, wordt geklimatiseerd middels luchtbehandeling, vloerverwarming en -vloerkoeling, aangevuld met klimaatplafonds. Voor het opvangen van de koudeval van de ramen worden convectoren langs de gevel geplaatst. De klimaatinstallaties worden gevoed door een WKO-installatie op het terrein. De klimaatinstallaties in The Olympic 1962 moeten niet alleen voldoen aan de BREEAM-NL-eisen, maar ook indeelbaar zijn per stramien van 6 bij 6 meter, zodat het gebouw in de toekomst flexibel verhuurbaar is en de klimaatinstallatie eenvoudig is uit te breiden en in te krimpen bij wijzigende huurderseisen.

Armaflex Passend bij de industriële look die in in beide gebouwen wordt nagestreefd, mogen de installaties in de verschillende ruimtes zichtbaar blijven. Dat is ook het uitgangspunt in het Noordgebouwgebouw The Olympic 1962 waar we de ploeg van J. Opmeer Isolatie Rotterdam en Isolatietechniek Oss bezoeken. In opdracht van huurder Pon (dealer Volkswagen, Audi) krijgen de ruimtes een industriële uitstraling. Daarbij worden in het gebouw een podium en tribune ingericht, waar bijvoorbeeld nieuwe modellen auto’s geshowd kunnen worden, evenals twee horecagelegenheden. Dennis Opmeer zegt: “Vanwege het zichtwerk heeft de adviseur besloten dat behalve de koeling ook alle cv-leidingen in de Armaflex moeten worden gezet. Dit om een rustiger beeld in het interieur te krijgen. Dat was ook mogelijk omdat de installatie een soort inductiesysteem van 12-18 graden in de winter doorleidt en in de winter niet boven de 45 graden Celsius uitkomt. Was de temperatuurbelasting van de cv-leiding 80 graden Celsius dan was dit niet mogelijk geweest”. De leidingen met een grotere diameter dan 125 hebben 19 mm AF/Armaflex gekregen, de kleinere diameters 13 mm. Het zichtwerk leverde geen specifieke problemen op. Opmeer:

“Als wij geen opdracht krijgen de naden in het zicht te laten, of naar beneden te richten, werken we ze sowieso boven af. Dat ziet er niet alleen strakker uit, maar het is vaak ook nog eens sneller monteren. Je hebt gewoon meer tijd nodig om naden beneden te plakken. Voor de kwaliteit maakt het niet uit: de naden moeten gewoon dampdicht verlijmd en dat zijn ze”.

Zowel koel- als cv-leidingen zijn geïsoleerd met AF/Armaflex.

Luchtkanalen De isolatie van de luchtkanalen wordt verzorgd door Isolatietechniek Oss. Directeur Peter Gijsbers, die samen met chef monteur Pascal de Klein de rondleiding verzorgt zegt: “Omdat ook de luchtkanalen zichtbaar blijven, werd ook hier voorzien in AF/Armaflex (13 mm) . In totaal zit er in het gebouw 5.000 vierkante meter”. Alleen het verbindingskanaal tussen de eerste en tweede verdieping die achter een wand zal verdwijnen, is geïsoleerd met Rockwool. De omvang van 5.000 vierkante meter luchtkanalen is weliswaar geen dagelijks werk voor de onderneming, maar onbekend terrein is het ook niet. In het Hilton Hotel te Schiphol monteerde Isolatietechniek Oss voor dezelfde opdrachtgevers ruim 4.500 m² luchtkanalen met Armaflex 25.

Commercieel marketing manager Leo ’t Jong van Schilt Luchtkanalen en Schilt Luchttechniek zegt: “In opdracht van Van Galen Klimaattechniek leveren en monteren wij

26

isolatie

Magazine

Luchtkanaal tussen twee verdiepingen. Alleen hier is Rockwool toegepast, maar ook gemonteerd door Isolatietechniek Oss.

• JULI 2018

De kelder onder het gebouw. Nog eens strekkende meters AF/Armaflex.

circa 7.500 m² rechthoekig en 3.300 m¹ rond kanaalwerk, waarmee The Olympic Amsterdam straks geluidsarm, veilig en energiezuinig wordt geklimatiseerd”. De installatie is voorts uitgerust met diverse TROX-kanaalcomponenten, zoals constant volumeregelaars, variabel volumeregelaars, jaloeziekleppen en geluiddempers. Alle luchtkanalen voldoen aan de Luka C-certificeringscriteria, waarmee een belangrijke bijdrage wordt geleverd aan de duurzaamheids¬ambitie van de opdrachtgever. Ook alle luchtkanalen blijven in het zicht.

“Appeltje-eitje” aldus Peter Gijsbers.

eigenlijk elke ochtend en middag door de drukte en de afrit naar het centrum van de stad de A4 op en af te komen”, zegt hij lachend.

Het werk heeft een tijd stilgelegen toen er bij de renovatie asbest werd gevonden. Dat is eerst allemaal volgens de geldende regelgeving professioneel verwijderd. Om de voortgang in het werk te houden liet Installatiebedrijf Van Galen als gevolg daarvan eerst de leidingen op de verdiepen monteren en isoleren. Omdat de ketelruimte in de kelder minder te maken heeft met ‘afbouwperikelen’ wordt die voor het laatst bewaard. Zo staat er nog een verdeler te wachten op de isolatieploeg.

Isolatiemonteur Peter van Eijk van Opmeer zit sinds augustus vorig jaar op het werk. “Het is echt een kwestie van meters maken met AF/Armaflex 2. Omdat het in het zicht blijft moet het gewoon goed zijn. Maar dat zijn we eigenlijk altijd wel gewend. Ik woon in Rotterdam. De grootste uitdaging is

isolatie

Magazine

In de werkplanning zijn door afbouwperikelen eerst de leidingen op de kantoorverdiepingen geïsoleerd. De verdeler in de kelder wacht geduldig op de isolatiemonteurs van J. Opmeer Isolatie Rotterdam.

• JULI 2018

27

Isolatie

Toelevering

Assortimentsuitbreiding passieve brandveiligheid bij SIG

Altijd een passende oplossing en advies

M

SIG Technische Isolatie breidt met een nieuwe

“

vertegenwoordiging het gamma brandwerende oplossingen uit. Na Promat, maken nu ook de producten van Mulcol deel uit van het SIGassortiment. De nieuwe accountmanager Robin Middel is sinds 1 april 2018 aangesteld om de Nederlandse applicateur, isolatiebedrijven en aannemers op het gebied van systeemkeuze en uitvoering met advies terzijde te staan.

et het aanscherpen van de regelgeving op het gebied van brandwerendheid en de overgang van de inspecties van brandweer naar gemeente wordt alles wat te maken heeft met brandwerendheid in de normering en de regelgeving een stuk strenger. We willen daar als totaalleverancier van de isolatiesector op anticiperen”. Aan het woord is Robin Middel. Hij is per 1 april jl. bij SIG Technische Isolatiespecialist in dienst gekomen als product/account manager brandwerende producten en HT-isolatie. Middel heeft een lange ervaring op gebied van brandbescherming en weet dus waar hij het over heeft.

Zijn indiensttreding markeert tegelijkertijd een belangrijke uitbreiding van het brandwerendheidsassortiment van de technische groothandel.

Brede keus Een nieuwe brandwerende oplossing voor bouwprofessionals is afkomstig van een redelijk nieuwe speler in het brandweringssegment. Mulcol International uit Middelburg is inmiddels bijna twee jaar op de Nederlandse markt actief.

Dit bedrijf produceert en levert universele brandmachetten, thermische isolatie, brandwerende grafietkit, -coatings, vulpasta en schuimmiddelen. Middel: “Mulcol levert een compleet gamma. Door meerder merken in ons assortiment op te nemen kunnen we de klant op zijn wenken bedienen.

Als specialist willen we een zo breed mogelijk keus van hoogwaardige producten aanbieden en dat aanvullen met praktijkgericht advies”.

Brandwerendheidsspecialist Robin Middel staat de klanten namens SIG Technische Isolatiespecialist bij met uitvoering en advies.

28

isolatie

Magazine

Voorraad De producten liggen in Nederland op voorraad in de SIGvestigingen Waalwijk en Leiderdorp. Zusterbedrijf Isolatec in Hasselt is de Belgische verdeler. Er wordt momenteel hard gewerkt om het nieuwe assortiment zo snel als mogelijk ook via de SIG webshop te ontsluiten. De verkoop en advisering in België zal op eenzelfde manier als in Nederland worden georganiseerd met een speciale product/account manager brandwerende producten. Tot die tijd vervullen de accountmanagers bij onze zuiderburen deze functie.

SIG Technische Isolatie investeerde in Waalwijk, waar de onderneming zijn prefab/productieafdeling heeft, in een nieuwe formaatzaagmachine (de Altendorf F45) voor het op maat leveren van onder andere brandwerend platen. Category

• JULI 2018

De prefab/productieafdeling in Waalwijk heeft een nieuwe formaatzaagmachine (de Altendorf F45) voor het op maat leveren van onder andere brandwerende platen.

manager Technical Insulation Dyan Schuffelen zegt: “Hiermee spelen we in op de trend om meer en meer op maat gemaakte producten aan de klant te leveren. In plaats van op de locatie zelf aan de slag te gaan, krijgt hij een en ander kant-en-klaar op maat aangeleverd. Dat scheelt kostbare montagetijd”.

Kennis Brandbescherming, -wering en brandveiligheid is een kennismarkt die momenteel erg in beweging is. Behalve de brandklassering van producten, spelen ook compartimentering en veilige vluchtwegen een cruciale rol om de brandveiligheid te waarborgen. Met de aanstaande wet Kwaliteitsborging in de Bouw wordt de positie van opdrachtgevers en particulieren versterkt en de verantwoordelijkheid voor de kwaliteits- en prestatie-eisen van het geleverde werk bijna totaal naar de bouwer en zijn onderaannemers verlegt. Shuffelen: “SIG pakt de handschoen op door naast het leveren van de gecertificeerde producten, het isolatiebedrijf ook te ondersteunen met praktijkgerichte kennis.

isolatie

Magazine

Daarom zijn we ook blij met de kennis en knowhow die Robin op dat vlak binnen de SIG-organisatie inbrengt. We kunnen zo meerwaarde leveren waar onze klanten op zitten te wachten”.

Avondsessies Op het gebied van voorlichting en advisering heeft SIG in samenwerking met Mulcol drie avondsessies gehouden in respectievelijk Ridderkerk (7 juni), Eindhoven (12 juni) en Zwolle (14 juni) met als thema ‘Kennis is Kracht’. Klanten konden kennismaken met het productassortiment, maar vanzelfsprekend ook hun vragen stellen. Deze sessies zullen in september een vervolg krijgen. Middel: “Het is belangrijk om actief onze kennis op het gebied van passieve brandveiligheid bij isolatiebedrijf en applicateur onder de aandacht te brengen en voor Nederland staat die structuur nu”.

• JULI 2018

29

Isolatie

Energiebesparing

Saint-Gobain Isover en de EIA

Altijd een passende oplossing en advies Saint-Gobain Isover gaat industriële opdrachtgevers, maar ook industriële isolatiebedrijven, voorlichten over de mogelijkheden van technische isolatie en de Energie-investeringsaftrek (EIA). “De

wel minimaal € 2.500,- kosten. Toekenning van de aanvraag levert een onderneming een gemiddeld voordeel op van 13,5%.

De Energielijst wordt ieder jaar geactualiseerd en meestal eind december gepubliceerd en is gebaseerd op de wettelijke uitvoeringsregeling.

maatregel is te onbekend, zeker op het gebied van energiebesparende maatregelen als thermische isolatie”, zegt Sales Engineer Industry Edward van Engelenhoven van Saint-Gobain Isover.

S

aint-Gobain Isover kan klanten en opdrachtgevers uitgebreid informeren over de mogelijkheden om energie te besparen met isolatiemateriaal. Daarnaast heeft de onderneming veel kennis in huis over de Energieinvesteringsaftrek (EIA). “En als je die twee samenbrengt blijken opdrachtgevers onder voorwaarden verbeteringen van bestaande isolatiesystemen fiscaal aantrekkelijk te kunnen uitvoeren”, zegt Edward van Engelenhoven, Sales Engineer Industry van Saint-Gobain Isover. “Maar velen weten dat niet en zo blijven verbeteringen wellicht achterwege”, aldus Van Engelenhoven. Dat is de reden dat Saint-Gobain Isover actief bij opdrachtgevers en isolatiebedrijven de regeling onder de aandacht gaat brengen. Ook wordt het als vast onderdeel meegenomen in de advisering over energiebesparende maatregelen die Van Engelenhoven als Isover- en TIPcheckengineer uitvoert. Saint-Gobain Isover beschikt in de Benelux over twee TIPCheck engineers, te weten Yves Boons en Edward van Engelenhoven.

Voordeel Hoe werkt het? Als bedrijven investeren in energiezuinige technieken en duurzame energie dan kunnen ze daar een fiscale aftrek voor krijgen uit de regeling Energieinvesteringsaftrek (EIA). Ondernemers kunnen 54,5% van de investeringskosten aftrekken van de fiscale winst. Dat kan bovenop de gebruikelijke afschrijving. De investeringen staan omschreven als ‘bedrijfsmiddelen’ op de Energielijst 2018 (te vinden op www.rvo.nl). Deze lijst bevat zo’n 150 investeringen (bedrijfsmiddelen) die worden beschreven in zes hoofdstukken waaronder duurzame energie, energiebalancering en energieadvies en maatwerkadvies. Een bedrijfsmiddel moet

30

isolatie

Magazine

Energiegebruik & Thermische isolatie Van Engelenhoven: “Voor het isolatiewerk is vooral bedrijfsmiddelcode 320000 van belang. Deze dekt technische voorzieningen voor energiebesparing bij bestaande processen.

Vermindering van de warmte- of koellast door thermische isolering wordt met name genoemd. De energiebesparing moet worden uitgedrukt in een energiebesparing per geïnvesteerde euro en binnen een bepaalde bandbreedte vallen. Als referentie dient bij bestaande processen het historisch energiegebruik”. Onder het historisch energiegebruik wordt verstaan het totale energiegebruik gemeten over een representatieve periode, voorafgaand aan het moment van investeren, waarin het bedrijfsmiddel onder ontwerpomstandigheden is gebruikt, en gebaseerd op de oorspronkelijke specificaties van het bedrijfsmiddel.

De energiebesparing moet verder aantoonbaar het directe gevolg zijn van het gebruik van het bedrijfsmiddel waarin geïnvesteerd is. Van Engelenhoven: “Dat is bij isolatie wel aan te tonen”.

Wanneer de energiebesparing bij een aanpassing aan een bestaand proces het rechtstreekse gevolg is van een significant gewijzigde product- of grondstofspecificatie, dan dient niet het historische energiegebruik, maar het in de betreffende branche gemiddeld gangbare energiegebruik bij soortgelijke nieuwe investeringen bij vergelijkbare toepassingen als referentie te worden genomen. In dat geval is er sprake van een nieuw proces en is code 420000 van toepassing. De voorzieningen moeten de energiebesparing realiseren door verbetering van de energie-efficiëntie door toepassing van automatische meet- en regelapparatuur, van efficiëntere apparatuur of additionele efficiency-verhogende voorzieningen. Daarnaast vallen ook warmtehergebruik/ warmteterugwinning en efficiënte verlichting onder de regeling.

• JULI 2018

€ 147 miljoen Voldoet een bedrijfsmiddel aan de energieprestatieeisen, dan komen diverse kosten in aanmerking voor EIA. Zowel de aanschafkosten (inclusief kosten aan derden om het bedrijfsmiddel bedrijfsklaar te krijgen (bijvoorbeeld montagekosten), maar ook de omzetbelasting die de opdrachtgever aan leveranciers betaalt als hij de omzetbelasting niet kan verrekenen.

Ook dekt de regeling de voortbrengingskosten (arbeidskosten van eigen werknemers, ingehuurde medewerkers en loonwerkers die het bedrijfsmiddel produceren of installeren) en kosten voor materialen van het bedrijfsmiddel die onder regie van de opdrachtgever worden gekocht en geïnstalleerd.

Ook de kosten voor energieadvies of EPA maatwerkadvies mogen worden meegenomen. Het EIA-budget voor 2018 bedraagt € 147 miljoen.

Van Engelenhoven: “Naast dat de beoogde energiebesparing voldoet aan het kader van de EIA is de enige harde voorwaarde natuurlijk wel dat een onderneming fiscale winst maakt. Zonder winst, ook geen aftrek”. Meer informatie over de maatregel is te vinden op www.rvo.nl. Geïnteresseerden kunnen vanzelfsprekend ook contact opnemen met SaintGobain Isover.

Rekenvoorbeeld De fiscale winst in 2018 bedraagt € 500.000.

De vennootschapsbelasting is 20% voor de eerste schijf tot € 200.000 en 25% boven € 200.000.

U doet voor € 300.000 nieuwe energie-investeringen.

EIA bedraagt 54,5% van € 300.000, dat is € 163.500.

De fiscale winst wordt nu € 336.500 (€ 500.000 - € 163.500).

Zonder EIA betaalt u € 115.000 vennootschapsbelasting. Met EIA betaalt u slechts € 74.125 vennootschapsbelasting.

Uw fiscale voordeel bedraagt € 40.875.

Het netto EIA-voordeel is ongeveer 13,5% van de investeringskosten.

Opdrachtgevers kunnen onder voorwaarden verbeteringen van bestaande isolatiesystemen fiscaal aantrekkelijk uit laten voeren. SaintGobain Isover geeft advies. FOTO: SHUTTERSTOCK.

isolatie

Magazine

• JULI 2018

31

Onafhankelijke kennispartij NCTI

Kennis leveren Hoe kan je een klant helpen met de juiste isolatieoplossing? Hoe kan je nou leveren wat de klant werkelijk verwacht, of hoe kan je leveren wat de klant gespecificeerd heeft? Kennis is macht, dus maakt kennisgebrek bij de klant het isolatiebedrijf juist sterker? Een initiatief van een aantal isolatiebedrijven bewijst het tegendeel. ‘Wij hebben juist voordeel bij het wijzer maken van klanten’.

E

nkele isolatiebedrijven raden hun klanten aan bij grote isolatiewerken een derde, onafhankelijke kennispartij in te huren. Deze ondernemingen helpen daarmee hun klant het gat op te vullen dat is ontstaan doordat bij veel plant owners de kennis van thermische procesisolatie is verdwenen.

Door dit kennisgebrek heeft de klant niet alleen moeite een specificatie voor de isolatieopdracht te (laten) schrijven, er is ook niemand meer die kan controleren of het werk volgens de specificatie wordt uitgevoerd. Dat is beide gevallen niet goed.

Bij het plannen van regulier onderhoud of bij plotseling optredende gebreken haalt de projectleider van de plant owner zijn isolatiebedrijf er bij. De kennis van de plant owner gaat daarbij in sommige gevallen niet verder dan zijn waarneming: de isolatie werkt steeds minder naar behoren, lekkages, thermische verstoring van proces, ijsvorming etc. De isoleerder krijgt de opdracht de installatie weer optimaal in orde brengen, ‘fit for purpose’. Hierbij wordt verwacht van de nieuwste technieken gebruik te maken. En daarvoor een mooi prijsje te maken, want het mag niet te veel kosten…

Normaliter calculeert het isolatiebedrijf dan een ´concurrerende aanbieding´, gericht op de onwetende projectleider. Maar kijk je naar het gezamenlijk belang van klant en isoleerder, of in geval van twijfel, dan is er ook een andere aanpak mogelijk, namelijk de klant wijzen op de mogelijkheid een derde deskundige partij of persoon in te schakelen. Bijvoorbeeld een kennisinstituut als NCTI. Betaald door de opdrachtgever verzorgt NCTI de specificatie en de inspectie van de uitvoering.

32

isolatie

Magazine

10-stappenplan NCTI hanteert een 10-stappenplan bij het uitvoeren van opdrachten als onafhankelijke derde-deskundige.

Uitgangspunt in het stappenplan is dat het isolatiebedrijf dat zijn klant adviseert een derde kennispartij in te schakelen, hetzelfde bedrijf is dat later ook de uitvoerder is van de isolatiewerken.

1. Aanleiding – Plant owner/opdrachtgever heeft aanleiding om naar isolatie te kijken: preventieve controle, planmatig onderhoud of reactief onderhoud bij problemen.

2. Isolatiebedrijf – Plant owner/opdrachtgever haalt contractor/isolatiebedrijf erbij (vaste leverancier of aanbesteden).

3. Derde kennispartij – Op advies van isolatiebedrijf huurt opdrachtgever een onafhankelijke derde kennispartij in (bijv. NCTI).

4. Strippen installatie – Installatie wordt ontdaan van isolatie. NCTI inventariseert welke maatregelen nodig zijn om de installatie weer optimaal in orde te krijgen.

5. Inspectie – De kennispartij inspecteert de gestripte installatie.

6. Experts – NCTI laat zich waar nodig informeren door experts op het gebied van materialen en isolatie (inclusief het isolatiebedrijf) .

7. isolatie specificaties – NCTI stelt specificaties op (al of niet volgens CINI).

8. Uitvoeringsplan – NCTI maakt uitvoeringsplan, inclusief inspectieplan.

9. Uitvoering – De isoleerder voert het plan uit, planmatig gecontroleerd door NCTI. 10. Oplevering – De isoleerder levert het plan op. NCTI geeft kwaliteitsverklaringen over het werk af.

Teken van kwaliteit Het betrekken van een derde partij doet de wenkbrauwen van menig isoleerder diep fronsen. Dat specificeren en controleren van het isolatiewerk kan hij zelf toch ook? Het naar voren schuiven van een derde partij is toch een teken van

• JULI 2018

zwakte? Zet dit de deur niet open voor andere isoleerders?

Uit ervaring van de initiatiefnemers van dit concept blijkt juist het tegendeel. De klant ervaart het feit dat hij aan deskundigheid wordt geholpen eerder als teken van kwaliteit van het isolatiebedrijf. Dat zorgt ervoor dat zij beide op eenzelfde kennisniveau komen en daardoor als gelijken over de benodigde kwaliteit van de isolatie voor de installatie kunnen overleggen. En mocht de klus wat duurder uitvallen dan de opdrachtgever verwacht - omdat de kwaliteit dat vereist - dan kan niet de isoleerder worden verweten dat hij te veel naar zichzelf heeft toegerekend. De kwaliteitseisen komen immers van de onafhankelijke kennispartij. Niemand kan beloven dat het zo altijd zal gaan, maar grote kans dat de omzet op de betreffende klus voor de isoleerder groter is dan dat hij zelf met dat scherpe prijsje met smalle marge had uitgerekend.

Gebakken peren Het centrale probleem is steeds vaker: als bij de klant de isolatiekennis ontbreekt, wie beoordeelt dan de aanbiedingen van de isolatiebedrijven? Vaak is het dan een inkoper die dan uitsluitend kijkt naar de laagste prijs. Hij heeft geen inzicht in kostenniveaus en zonder het te weten kiest de inkoper een isoleerder die beneden de kostprijs aanbiedt. Het uitgangspunt is dan dat zij hun winst wel uit het meerwerk gaan halen.

Uiteindelijk zit de projectleider door de werkwijze van de inkoper met de gebakken peren. Eigen schuld, dikke bult, je krijgt waarvoor je betaalt. De isoleerder die handig misbruik maakt van de onwetendheid van de klant helpt ondertussen niet mee aan imagoverbetering van de isolatiebranche.

Natuurlijk, de meeste isoleerders zijn zelf in staat de klant te adviseren. Dat het isolatiebedrijf aan een klus wil verdienen, begrijpt elke klant ook maar al te goed. Wil het isolatiebedrijf echt alle schijn van partijdigheid vermijden, dan is het aanbevelen van een derde onafhankelijke kennispartij een uitkomst. ´Klantverbetertraject´ Het initiatief om klanten onafhankelijk advies door een derde kennispartij aan te bieden, komt voort uit een zogenoemd ´klantverbetertraject´ dat NCTI samen met enkele isolatiebedrijven heeft ontwikkeld. De kennisachterstand bij plant owners is zo groot dat zij geen gelijkwaardige gesprekspartner meer zijn voor de isoleerder die een kwaliteitsproduct wil leveren en niet alleen gekozen wil worden op de laagste prijs. De deelnemende bedrijven en NCTI ervaren steeds vaker dat veel installatie-eigenaren geen idee meer hebben wat de conditie van hun installatie is, dat specificaties van de bestaande isolatie ontbreken en het onderhoud onvoldoende in programma´s is geborgd. Dit biedt isolatiebedrijven een kans om te werken aan een goede klantrelatie door deze juist wél wijzer te maken dan hij is.

isolatie

Magazine

NCTI zal meer cursussen op maat gaan aanbieden. Hou hiervoor de website in de gaten.

Ervaringen Inmiddels hebben alle schakels van de bedrijfskolom ervaring opgedaan met deze aanpak. Er zijn zowel klanten als isolatiebedrijven die hier overwegend enthousiast over zijn. Maar stellen zij, ‘voor succes moeten beide partijen de aanpak omarmen’. Een blijkt bovendien niet tegen te zijn, maar een specificatie ontbreekt bij onderhoud in meer dan 50 procent van de gevallen. Deze komt er ook niet als de opdracht is om de noodzakelijke verbeteringen door te voeren. Voor nieuwbouwprojecten ligt het percentage zonder specificatie veel lager. Hier blijkt de epc-contractor, als derde onafhankelijke kennispartij, verantwoordelijk voor engineering, procurement en construction. En dus ook voor het maken van de isolatiespecificatie. De specificatie is een handreiking naar het isolatiebedrijf om de kwaliteit te kunnen borgen en dus datgene te leveren wat wordt verwacht.

Extra rol NCTI Sinds mei 2015 kunnen inspecteurs met voldoende isolatiekennis en met langdurige ervaring in technische isolatie, van minimaal twee jaar, een certificaat verwerven.

Mede op initiatief van grote en vaak wereldwijd georiënteerde klanten heeft NCTI het toetsingsexamen opgezet. Het kan gezien worden als de derde stap (level). De eerste twee levels bereikt een cursusdeelnemer al na de twee daagse cursus.

Deze zal in 2019 zijn opgedeeld in een digitale cursus en een mondelinge cursus. Level 1 kan dan worden bereikt na het voltooien van deze cursus via E-learning. Level 2 en 3 worden uitsluitend klassikaal gegeven. Maar er verandert meer. NCTI zal meer cursussen op maat gaan aanbieden. In het kader van ‘isolatiekennis’ kan een cursus voor het opstellen van specificaties en een cursus speciaal voor cryogene isolatie worden gegeven. En dat zowel op locatie bij de klanten als in de Rotterdamse Botlek waar het kloppende hart van de (petro-)chemische industrie is te vinden. Belangstellenden kunnen contact opnemen met het NCTI-secretariaat van NCTI.

• JULI 2018

33

www.mabi.ch www.mabi.ch www.mabi.ch www.mabi.ch www.mabi.ch www.mabi.ch

Evo-Net-Mobile Evo-Net-Mobile Evo-Net-Mobile Evo-Net-Mobile New New measuring measuringtool tool Evo-Net-Mobile Evo-Net-Mobile New New measuring measuring tool tool - -New User-friendly User-friendly New measuring measuringtool tool -- --User-friendly User-friendly Light Light (Smartphone) (Smartphone) -- User-friendly User-friendly ---Light Light (Smartphone) (Smartphone) -- Light Pro Pro (Surface) (Surface) Light (Smartphone) (Smartphone) - --Pro Pro (Surface) (Surface) - Pro - Pro(Surface) (Surface)

3000E 3000E Vario, Vario, 3000E 3000E EVO EVO Laser, Laser, Bingo Bingo 2 EVO 2 EVO 3000E 3000EVario, Vario,3000E 3000EEVO EVOLaser, Laser,Bingo Bingo2 2EVO EVO 3000E 3000E Vario, Vario, 3000E 3000E EVO EVO Laser, Laser, Bingo Bingo 2 EVO 2 EVO

Sheet Sheet width width 1000mm 1000mm - 1250mm - 1250mm Sheet Sheet width width 1000mm 1000mm 1250mm 1250mm MABI MABI 16-2 16-2 Vario Vario (cut-to-length (cut-to-length unit) unit) Sheet Sheet width width 1000mm 1000mm - 1250mm - 1250mm MABI MABI 16-2 16-2 Vario Vario (cut-to-length (cut-to-length unit) unit) MABI MABI 16-2 16-2 Vario Vario (cut-to-length (cut-to-length unit) unit)

Benefit Benefit and and ask ask forfor your your personal personal combination combination offer offer Benefit Benefit and and ask ask forfor your your (16-2 (16-2 Vario Vario &for 16-SZ) &for 16-SZ) personal personal combination combination offer offer Benefit Benefit and and ask ask your your (16-2 (16-2 Vario Vario & & 16-SZ) 16-SZ) MABI MABI 16-SZ 16-SZ -personal Rolling- personal Rolling/combination Beadingmachine /combination Beadingmachine offer offer (16-2 (16-2 Vario & 16-SZ) & 16-SZ) MABI MABI 16-SZ 16-SZ - Rolling- Rolling/ Beadingmachine / Vario Beadingmachine MABI MABI 16-SZ 16-SZ - Rolling- Rolling/ Beadingmachine / Beadingmachine

A big A big thanks thanks to to allall thethe visitors... visitors...

AA big bigthanks thankstotoallallthe thevisitors... visitors...

A big A big thanks thanks to to allall thethe visitors... visitors...

MABI‘s MABI‘s Cap Cap Street Street MABI‘s MABI‘s Cap Cap Street Street MABI‘s MABI‘s Cap Cap Street Street

MABI‘s MABI‘s band band flash flash (cap-straps) (cap-straps) MABI‘s MABI‘s band band flash flash (cap-straps) (cap-straps) MABI‘s MABI‘s band band flash flash (cap-straps) (cap-straps)

The The revolutionary revolutionary EVO EVO software software The Therevolutionary revolutionaryEVO EVOsoftware software The The revolutionary revolutionary EVO EVO software software

Automatically Automatically manufacturing manufacturing of of bending bending bend bend segments, segments, t-pieces t-pieces and and short short straight straight Automatically Automatically manufacturing manufacturing ofof bending bending pieces pieces incl. incl. longitudinal longitudinal swage swage bend bend segments, segments, t-pieces t-pieces and and short short straight straight Automatically Automatically manufacturing manufacturing of of bending bending pieces pieces incl. incl. longitudinal longitudinal swage swage bend bend segments, segments, t-pieces t-pieces and and short short straight MABI MABI Bingo Bingo 2 straight EVO 2 EVO pieces pieces incl. incl. longitudinal longitudinal swage MABI MABI Bingo Bingo 2 EVO 2swage EVO MABI MABI Bingo Bingo 2 EVO 2 EVO

MABI MABI 3000E 3000E EVO EVO Laser Laser MABI MABI 3000E 3000E EVO EVO Laser Laser MABI MABI AG AG Insulation Insulation machinery machinery MABI MABI 3000E 3000E EVO EVO Laser Laser

MABI MABI AG AG Insulation Insulation machinery Werdstrasse Werdstrasse 1010 machinery Werdstrasse Werdstrasse 1010 / machinery CH-5106 CH-5106 Veltheim Veltheim Switzerland / machinery Switzerland MABI MABI AG AG Insulation Insulation CH-5106 CH-5106 Veltheim Veltheim / Switzerland Werdstrasse Werdstrasse 1010 / Switzerland Phone: Phone: +41 +41 5656 463 463 65 6565 CH-5106 CH-5106 Veltheim Veltheim / Switzerland / 65 Switzerland Phone: Phone: +41 5656 463 463 6565 65 Fax: Fax: +41 6665 66 Fax: Fax: +41 463 6666 Phone: Phone:+41 5656 463 6565 65 65 Internet: Internet: www.mabi.ch www.mabi.ch Fax: Fax: +41 +41 5656 463 463 6565 6666 Internet: Internet: www.mabi.ch www.mabi.ch E-Mail: E-Mail: info@mabi.ch info@mabi.ch E-Mail: E-Mail: info@mabi.ch info@mabi.ch Internet: Internet:www.mabi.ch www.mabi.ch Specifications Specifications subject subject to change to change without without notice notice E-Mail: E-Mail: info@mabi.ch info@mabi.ch Specifications Specifications subject subject to to change change without without notice notice

Specifications Specifications subject subject to change to change without without notice notice

Toekomstgerichte isolatiemachines - Wat mag er in de toekomst worden verwacht van de isolatiemachines van MABI? - Klantprojecten en toekomstvisie in de automatisering MABI Taxi (FTS) Vraag: Wat mogen wij verwachten van de toekomstige isolatiemachines van MABI? MB: Het zal velen bekend zijn dat wij in de afgelopen jaren continu hebben geïnvesteerd in de ontwikkeling van eigen robotsystemen en in de automatisering. Door de bouw van eigen besturingssystemen zijn wij er succesvol in geslaagd om ver verschillende apparaten en machines met elkaar te laten communiceren.

Met het oog op de toekomst kunnen wij ons dan ook voorstellen dat onbemande transportsystemen (FTS) zoals de MABI Taxi de met de MABI Bingo EVO op maat gesneden stukken voor de verdere verwerking automatisch vervoeren naar de werkbank XY. Vraag: Is dit nog een toekomstvisie of zal dit in de nabije toekomst al mogelijk zijn?

MB: Laat ik het zo zeggen: de komende jaren zullen ingrijpende ver veranderingen met zich meebrengen.

Niet voor niets wordt in tal van werkplaatsen van onze klanten al succesvol gebruik gemaakt van de MABI Bingo EVO. In de isolatietechniek speelt de automatisering echter ook een steeds belangrijkere rol. Dit vraagt om voordelige oplossingen.

De prijsdruk neemt immers gestaag toe. Een “voordelige” aankoop op papier kan in de realiteit een echte duurkoop zijn. Uiteindelijk moet het hele concept weten te overtuigen - en dat is onze kracht. Een groot aantal kleine en grote bedrijven profiteert dus op intelligente wijze van de technische voordelen van MABI. Vraag: Wat bedoelt u daar precies mee?

MB: Denk bijvoorbeeld aan de volautomatische wissel van de coil, het automatisch afronden en felsen van passtukken, aansluitstukken en bochtsegmenten inclusief dwarsfels en gaten of het volautomatische printsysteem.

Of aan de volautomatische instelling van de plaatbreedte en de geïntegreerde buizenstraat, die ook voor conische meterbuizen kan worden gebruikt.

Vraag: Hoe is de stand van zaken bij de ontwikkeling van de lasertechnologie bij MABI? MB: De vakbeurs IEX 2018 heeft duidelijk aangetoond dat de ingewikkelde lasertechnologie niet de technologie van de toekomst zal zijn. Dat is natuurlijk geen verrassing. Het kost immers veel tijd en moeite om de pH-waarden van het koelwater in de gaten te houden om de vorming van algen te vermijden. Bovendien moeten de filters en de benodigde randapparatuur onderhouden en gerepareerd worden.

Vraag: De IEX 2018 is alweer verleden tijd. Wat is u opgevallen?

MB: Dat veel klanten telkens weer versteld staan hoe effectief en voordelig de integrale concepten van MABI uiteindelijk zijn. De aantrekkelijke “all inclusive”-pakketten weten nog steeds indruk te maken.

Hiertoe behoren bijvoorbeeld de verschillende felsmachines of de afrond- en felsmachine MABI 16-SZ. Bij deze machine wordt met name het MABI-patent gewaardeerd: wij maken geen gebruik van halve ommantelingen - dat betekent een aanzienlijke tijdbesparing bij het wisselen van de felsrollen. De oprichter van MABI AG, Max Biland, zei vroeger altijd: “Onze beste klanten zijn de klanten die tot dusverre geen machine van ons hadden.”

Deze klanten kennen het verschil en weten de meerwaarde die MABI biedt op waarde te schatten.

Vraag: Is de aanschaf van een MABI Bingo 2 EVO economisch zinvol?

MB: De vele referenties spreken voor zich. Wij zijn bovendien zeer verheugd dat wij onlangs een nieuwe installatie succesvol in bedrijf hebben kunnen stellen. De DT Termo Group bestelde de revolutionaire MABI Bingo 2 EVO voor een nieuw systeem voor de productie van ammoniak in Kingisepp bij Sint-Petersburg (Rusland). Het totale ordervolume bedraagt ca. 180.000 m² plaatmateriaal. Met de nieuwe isolatiemachines is de DT Ter Termo Group niet alleen perfect uitgerust voor actuele projecten, maar ook voor toekomstige projecten. Een toekomstgerichte beslissing, want dankzij de technische voordelen profiteert het bedrijf in de toekomst van een aanzienlijke besparing op hulpbronnen en een optimalisering van het materiaalverbruik.

Vraag: Dan verheugen wij ons op de toekomst!

MB: Wij ons ook ...hier vindt u overigens meer informatie over het project van de DT Termo Group: www.mabi.ch.

Een overzicht van onze robotsystemen vindt u hier: www.mabi-robotic.com Vraag: Hartelijk dank voor het gesprek.

www.mabi-robotic.com

Isolatie

Veiligheid

NEN 3028 en Bouwbesluit niet eenduidig

Stookruimten onder het maaiveld, een goed idee?

Tekst Kickken Bouwkundig Advies Pijnacker

Z

Af en toe worden we opgeschrikt door een gasexplosie, waarbij al snel wordt gedacht dat de gasgestookte installaties niet in orde was.

Dit wordt versterkt door de wetgeving. Uit het Bouwbesluit is af te leiden dat de kans op een gasexplosie, hoe klein dan ook, altijd aanwezig is.

Daarom mogen stookruimten niet in een kelder of inpandige ruimte worden gesitueerd. De vraag is echter of het allemaal zo erg is, want van de paarhonderd gasexplosies die sinds 1990 zijn

oek je in het Bouwbesluit naar eisen aan stookruimten, dan zal je die niet direct vinden. Het woord stookruimte komt maar op twee plaatsen voor, nl. in de artikelen 1.1 (Begripsbepalingen) en 7.8.(Opslag in stookruimten).

Artikel 1.1 beschrijft een technische ruimte als “een ruimte voor het plaatsen van de apparatuur, noodzakelijk voor het functioneren van het bouwwerk, waaronder in ieder geval begrepen een meterruimte, een liftmachineruimte en een stookruimte”, en in de titel van artikel 7.8 duikt het begrip stookruimte weer op. Hier wordt gesproken over “een technische ruimte met een of meer verbrandingstoestellen met een totale nominale belasting van meer dan 130 kW”.

geregistreerd waren er slechts vijf toe te kennen aan gasgestookte installaties in stookruimten.

Gasexplosies in stookruimten zijn te voorkomen door een goede voorbereiding, een goede uitvoering en goed onderhoud.

36

isolatie

Magazine

• JULI 2018

De NEN-EN 1991-7 geeft waarden voor de belastingen bij ontploffingen in bouwwerken en vermeld dat lokaal bezwijken aanvaardbaar is als de stabiliteit van de draagconstructie niet in gevaar komt.

NEN 3028, Eisen voor verbrandingsinstallaties Meer duidelijkheid verschaft de NEN 3028. Deze definieert een stookruimte als een technische ruimte waarin een of meer opstelplaatsen voor (niet-lokale) verbrandingstoestellen zijn met een totale nominale belasting van meer dan 130 kW. Is het opgestelde vermogen lager dan 130 kW dan spreekt de norm van een opstellingsruimte. Beide ruimten zijn technische ruimten voor apparatuur die noodzakelijk is voor het functioneren van het bouwwerk.

Toestellen met een gesloten verbrandingskring kunnen overal worden opgesteld. In een opstellingsruimte mogen open verbrandingstoestellen worden opgesteld als de ruimte, voor een veilige werking van het toestel, is voorzien van voldoende toevoer van verse lucht. Deze toevoer moet onafhankelijk zijn van het aanwezige ventilatiesysteem. Zonder aanvullende voorzieningen is een opstellingsruimte onder het maaiveld, bijvoorbeeld een kelder, niet geschikt en zeker niet bij toepassing van een verbrandingstoestel dat wordt gestookt met gas dat zwaarder is dan lucht.

isolatie

Magazine

Een stookruimte in een gebouw moet, om de gevolgen van een eventuele gasexplosie te beperken, ten minste een buitenwand of een dak hebben. Een stookruimte die geheel of gedeeltelijk onder het maaiveld is gelegen moet ten minste een niet grond- of waterkerende buitengevel hebben. Wanden, dak en vloer van de ruimte mogen geen deel uitmaken van de hoofddraagconstructie van het gebouw.

In zowel opstellingsruimte als stookruimte moeten materialen waarvan de temperatuur door hittestraling van het toestel en/of de afvoervoorziening hoger kan worden dan 90 graden Celsius, voldoen aan brandklasse A1 of A1fl (NEN-EN 135011). Leidingdoorvoeren moeten de zelfde weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (wbdbo) hebben als de scheidingsconstructies waar zij doorheen voeren.

Tussen de stookruimte en een andere besloten ruimte moet de wbdbo ten minste 60 minuten zijn en moeten deuren zelfsluitend zijn. Beweegbare ramen en luiken zijn niet toegestaan.

• JULI 2018

37

Isolatie

Veiligheid

Kans op explosie In de NEN 3028 wordt op twee plaatsen opgemerkt dat de bouwregelgeving eist dat een gasexplosie in een ruimte van een bouwwerk niet mag leiden tot voortgaande instorting van het gebouw, met verwijzingen naar NEN-EN 1990 en NEN-EN 1991-1-7. Hier komen we weer bij het Bouwbesluit, dat in artikel 2.3 vermeld dat bouwconstructies gedurende de ontwerplevensduur niet mogen bezwijken bij de buitengewone belastingcombinaties volgens NEN-EN 1990 en de buitengewone belastingen van NEN-EN 1991. Een buitengewone belasting is een aanmerkelijk grote belasting, gewoonlijk van korte duur, met een geringe kans dat deze tijdens de ontwerplevensduur van de constructie optreedt. Dit is o.a. een ontploffing. Een constructie moet zo zijn ontworpen en uitgevoerd dat ze bij een ontploffing niet wordt beschadigd.

De NEN-EN 1991-7 geeft waarden voor de belastingen bij ontploffingen in bouwwerken en vermeld dat lokaal bezwijken aanvaardbaar is als de stabiliteit van de draagconstructie niet in gevaar komt. Dit kan worden bereikt door het toepassen van

ontlastpanelen (plofwanden) die het effect van ontploffingen op de constructie beperken.

Maar wat als dat alles niet mogelijk is?

In de bestaande bouw zijn stookruimten vaak onder het maaiveld gelegen, wat wettelijk gezien geen “probleem” vormt. Maar bij verbouwing of uitbreiding dan wel vervanging van de stookinstallatie komt de explosieveiligheid van de stookruimte weer in beeld. Omdat het verplaatsen van de stookruimte veelal technisch onhaalbaar is moet er beroep worden gedaan op het gelijkwaardigheidsbeginsel van het Bouwbesluit door het treffen van maatregelen bij de bron die een explosie nagenoeg uitsluiten.

Kiwa Technology heeft op basis van de geregistreerde gasongevallen en uitgevoerd onderzoek naar de oorzaak ervan criteria opgesteld om het risico van een gasexplosie in stookruimten te minimaliseren. Deze criteria, aanvullend op de huidige eisen aan stookruimten, hebben zowel betrekking

Zoek je in het Bouwbesluit naar eisen aan stookruimten, dan zal je die niet direct vinden.

38

isolatie

Magazine

• JULI 2018

In de bestaande bouw zijn stookruimten vaak onder het maaiveld gelegen, wat wettelijk gezien geen “probleem” vormt.

op de constructie van de installatie als op het omgaan met de installatie gedurende de levensduur. In het kort zijn dit: • Technische voorzieningen die de kans op het vrij uitstromen van onverbrand gas en de vorming van een explosief mengsel beperken. Dit zijn aanvullende ventilatievoorzieningen van de ruimte, inclusief maatregelen die de betrouwbaarheid van de werking vergroten, en voorzieningen die bij het constateren van een gaslek de gastoevoer naar de stookruimte onmiddellijk afsluiten; • Technische instructies voor het verrichten van werkzaamheden en de kwalificering van personeel; • Periodieke controle van de aanvullende voorzieningen door minimaal éénmaal per vier jaar de stookinstallatie door gekwalificeerde bedrijven te inspecteren.

dat door een gekwalificeerd en onafhankelijke deskundige adviseur moet worden beoordeeld. De schriftelijke rapportage van deze beoordeling, inclusief aanwijzingen voor de uitvoering, is onderdeel van de aanvraag voor het verkrijgen van een Omgevingsvergunning (voorheen Bouwvergunning).

Na afronding van de werkzaamheden worden door de adviseur ter plekke de aangebrachte technische voorzieningen en de opgestelde procedures voor de gebruiksfase beoordeeld en wordt gecontroleerd of de stookruimten voldoet aan NEN 3028. Bij een positief resultaat geeft de adviseur een verklaring van gelijkwaardigheid aan het Bouwbesluit af.

Conclusie Gasexplosies in stookruimten zijn te voorkomen door een goede voorbereiding, een goede uitvoering en goed onderhoud.

Werkwijze Zodra de gemeente ermee akkoord gaat dat deze aanvullende voorzieningen als gelijkwaardige oplossing kunnen worden beschouwd kan een gedetailleerd plan worden gemaakt

isolatie

Magazine

• JULI 2018

39

Isolatie

Samenwerking

Themabijeenkomst Insulation Solutions en Armacell

Isoleren is geen solistenwerk Nieuwe producten en systemen ontwikkelingen voor en in samenwerking met de isolatiesector. Dat is de boodschap die het Tilburgse Insulation Solutions tijdens een onlangs gehouden themabijeenkomst in samenwerking met Armacell bij circa 30

nuttige met het aangename te combineren met een kennissessie over ontwikkelingen in de bouw- en utiliteit op de uitstekende locatie van Trappistenklooster Koningshoeven in Tilburg, bakermat van onder andere het abdijbier La Trappe.

echnische groothandel Insulation Solutions is breed georiënteerd op de diverse onderdelen van technische isolatie. De afdeling Technische Isolatie werkt op het terrein van industriële isolatie (thermisch, akoestisch en brandveilig). Daarnaast is er ook een poot utiliteitsbouw op dezelfde terreinen en een onderdeel dat zich bezighoud met het isoleren en brandwerend maken van staalconstructies.

Ook voor advies over materiaalklassen en speciale isolatieproducten kunnen klanten bij Insulation Solutions terecht. Die kennis op gebied van thermische en akoestische isolatie en brandwerendheid deelt de onderneming graag met zijn klanten. Die waren dan ook maar wat graag bereid het

Montage Brandwerendheid, akoestiek en energiezuinigheid, zo constateert ook Insulation Solutions, komen zowel in de agrarische sector als in de woning- en utiliteitsbouw steeds hoger op de agenda te staan. Dit mede omdat verzekeraars stringentere regels vaststellen over bouw en uitvoering van utiliteitsgebouwen. “Zo is er een raming dat de bouwopgave bij agrarische bedrijven onder invloed van de asbestsaneringswetgeving die in 2024 een einde moet maken aan het bestaan van asbestdaken alleen al een miljoen vierkante meter bedraagt” aldus sales director Jacques de Kort. Insulation Solutions is daarom aan de slag gegaan met de ontwikkeling van prefab dak- en wandpanelen op basis van staalplaat en minerale wol. Een andere ontwikkeling is inmiddels met bouwbedrijf BAM in uitvoering. Het Tilburgse bedrijf heeft samen met Isover het Phoenix Wagner Consolebevestigingssysteem ontwikkeld om met minerale wol energieverlies bij vliesgevels optimaal te voorkomen (RC 4,5) en de brandwerendheid te verzekeren. “Wij de producten, maar de klant de montage”, aldus De Kort.

Sales director Jacques de Kort van Insulation Solutions.

‘Zoek de samenwerking’.

Rekentool Behalve als leverancier, wil Insulation Solutions het isolatiebedrijf ook op andere vlakken ondersteunen. De Tilburgse onderneming heeft twee medewerkers die thermische berekeningen maken op gebied van energieefficiency en brandveiligheid. Tegelijkertijd is samen met ingenieursbureau Peutz met SoundSpotSim een rekentool gemaakt voor de (akoestische) isolatie van hemelwaterafvoeren op basis van variabelen als valhoogten, beugels en omkokering. Dit om de geluidsoverlast van een binnenriolering niet meer te laten zijn dan 30dbA voor woningen en 35dbA voor utiliteitsgebouwen. Op dat terrein heeft de onderneming bovendien Easy Tube in het pakket zitten dat de geluidsoverlast beperkt tot maximaal 23dB. “De markt verandert”, aldus De Kort. “En als wij niet meeveranderen wordt het steeds lastiger om een positie te behouden of uit te bouwen”.

isolatieprofessionals wilde landen. “Het ontwikkelen van concepten met de markt zien we als onze taak, maar vanzelfsprekend exclusief de montage. Dat is en blijft iets voor het isolatiebedrijf”, aldus sales director Jacques de Kort.

T

40

isolatie

Magazine

• JULI 2018

ArmaComfort Remco Hiemstra van ‘trusted partner’ Armacell nam daarna het presentatiestokje over. Ook hij kwam terug op de noodzaak om binnen het isolatiebedrijf meerdere disciplines machtig te zijn en de samenwerking te zoeken met leveranciers als Insulation Solutions (en Armacell). “Opdrachtgevers vragen er ook om”, aldus Hiemstra. “Het is de taak van fabrikanten en leveranciers competitief en concurrerend te blijven door te zorgen voor producten op maat. Dit zodat de grootste kostenpost bij isolatieprojecten, arbeid, zo laag mogelijk gehouden kan worden”. Op productgebied belichtte Hiemstra als voorbeeld de introductie van Armaflex Ultima. Het blauwe elastomeerschuim behaalt als eerste flexibele isolatiemateriaal brandklasse BL-s1, d0.

Daarmee beschikt het isolatiemateriaal over een extreem lage rookdichtheid en levert het een wezenlijke bijdrage aan het veiligheidsniveau op het gebied van brandpreventie in gebouwen. “Met de invoering van het CE-keurmerk is rookontwikkeling van bouwproducten een integraal onderdeel van de gehele productpresentatie geworden”.

Een constructieonderdeel moet voldoen aan rookklasse s2 volgens NEN-EN 13501-1. Op gebied van akoestische isolatie heeft de Duitse onderneming voorts ArmaComfort AB (Plus) en ArmaComfort AB Alu (ook verkrijgbaar in Plus-variant) ontwikkeld en in het leveringspakket opgenomen. Deze reduceren het geluidsniveau van een Geberit-systeem voor de afvoer van regenwater met een volumestroom van 2 l/s met met 16 dB (A). Op een eenvoudige pvc-buis – die door het geringere gewicht door stromend water sterker trilt – werd een vermindering van het geluidsniveau van 12 db (A) gerealiseerd.De brandklassen hier variëren van D-s2, d0 voor ArmaComfort, C-s2,d0 voor ArmaComfort AB Plus en B-s1,

Remco Hiemstra van ‘trusted partner’ Armacell. ‘Competitief blijven’.

d0 voor ArmaComfort AB Alu en AB Alu Plus. Op gebied van corrosie onder isolatie deed Hiemstra een door Armacell geïnitieerd onderzoek uit de doeken, waarbij het effect van beschadiging van het isolatiesysteem (minerale vezels, PUR en FEF/ flexibel elastomeer schuim) door het Fraunhofer Instituut voor Bouwfysica in Stuttgart is onderzocht. Meer hierover in de volgende editie van Isolatie Magazine.

Het programma van de themabijeenkomst in Abdij Koningshoeven werd afgesloten met een rondleiding door de bierbrouwerij, waarna vanzelfsprekend het resultaat van de inspanningen van de monniken in het proeflokaal aan een smaaktest werd onderworpen. Maar niet voordat ook de leidingisolatie van de brouwerij aan een nauwkeurige inspectie werd blootgesteld.

Het programma werd afgesloten met een rondleiding over het brouwerijterrein van Koningshoeven.

isolatie

Magazine

• JULI 2018

41

Nue ook ns op Bezoek o tion Expo Europ la IE X Insu 2018 in Keulen i e m 7 16-1 nd 540 ta s , Hal 8

op 1250 mm breed !

JÖRG maakt snijden geweldig !

Coil-lasersnijmachine Coil-lasersnijmachineCompact Compact ideaal ideaalvoor voorkleine kleinewerkplaatsen werkplaatsen

Nu ook op 1250 mm breed !

Nieuw Nieuw !!

JÖRG maakt snijden geweldig !

  Compacte Compacte Coil-Lasersnijmachine Coil-Lasersnijmachine   Compacte Compacte voormachine! voormachine!

JÖRG-Laser: JÖRG-Laser: Het nieuwe nieuwe snijden! snijden!

Het

Compacte voormachine op 230 V Voor werkplaats en project Compacte voormachine Compacte voormachine

Coil-lasersnijmachine Compact: ideaal voor kleine werkplaatsen

op op230 230VV

oilmpacte C o c : w u Nie e en ijmachin Lasersn hine!

Voormac te c a p m co

Isolatie plaatwerk plaatwerk Isolatie plaatwerk Isolatie Isolatieplaatwerk plaatwerk

Uitslaan + lasersnijden vanaf coil: Uitslaan + lasersnijden lasersnijden vanaf vanaf coil: coil:

zeer +economisch  lasersnijden Uitslaan lasersnijden vanaf coil: Uitslaan Uitslaan lasersnijdenvanaf vanafcoil: coil: zeer++economisch economisch

Compleet pakket plaatbewerkingsverhoogt uw verhoogt uw rendement! verhoogt uwrendement! rendement! Compleet pakket pakket plaatbewerkingsplaatbewerkings-

machines voor isolatie  pakket plaatbewerkingsCompleet pakket plaatbewerkingsCompleet Compleet pakket plaatbewerkingsmachines voor isolatie voor isolatie

JÖRG maakt snijden geweldig !

Jörg, Schwartmanns, Schechtl, machines machines voor isolatie machines voorisolatie isolatie Schechtl, Jörg, voor Schwartmanns, Schwartmanns, Schechtl,

Nosstec, enz.  Schwartmanns, Schechtl, Jörg, Schwartmanns, Schechtl, enz. Jörg, Jörg, Schwartmanns, Schechtl,enz. enz.

Nosstec, enz. enz. Ook gebruikte machines, reparatie,  machines, reparatie, Ook gebruikte machines, reparatie, gebruikte Ook gebruikte machines, reparatie, Ook Ook gebruikte machines, reparatie, gebruikte machines, reparatie, onderhoud, revisie onderhoud en onderhoud en revisie onderhoud, revisie onderhoud enrevisie revisie revisie

Dodewaard, 0488 - 482 087, www.jorg.com Dodewaard, 0488 ---482 087, www.jorg.com Dodewaard, 0488 482 087, www.jorg.com Dodewaard, 0488 -- 482 087, www.jorg.com Dodewaard, 0488 482 087, www.jorg.com 0488 482 087, www.jorg.com

known for knowledge, built by people

technical solutions

Altijd een antwoord op uw technische isolatievragen!

Bij de isolatie van technische installaties wilt u als specialist niet voor verrassingen komen te staan. Vandaar dat u van uw leverancier en zakenpartner verlangt dat hij volledig thuis is in de wereld van het technische isolatiewerk. De know-how en het full-service concept van Insulation Solutions bewijzen dagelijks hun waarde. Voor alle vragen over speciale toepassingen kunt u als isoleerder een beroep doen op de adviseurs van Insulation Solutions, en de breedte van het leveringsprogramma garandeert dat wij een oplossing hebben voor uw isolatieprobleem.

Insulation Solutions B.V. Minosstraat 40 Postbus 5003 - 5004 EA Tilburg

www.insulationsolutions.nl

INSTALL PERFORMANCE NUMMER 1 VOOR HET VOORKOMEN VAN CONDENS

De Armaflex Systeemgarantie staat voor optimale zekerheid dankzij; • onafhankelijke kwaliteitscontrole van de producten • samenwerking tussen sterke partners in de isolatiebranche • Armaflex gecrtificeerde isolatiebedrijven • uitgebreide garantieduur Install it. Trust it.

www.armacell.com AFArmaflex_DINA4_NL_02.2018.indd 1

05.06.2018 14:42:19

nieuws Cursusagenda 9 juli 2018 16+17 juli 2018 10 september 2018 17+18 september 2018 2+3 oktober 2018 29 oktober 2018 26+27 november 2018

Armaflex I Armaflex II Armaflex I Armaflex II Tekening lezen Utiliteit Armaflex I Armaflex II

Kijk voor de meest actuele cursusagenda op www.ooi.nl/agenda

IMI en IMI-A 2018 OOI geeft op 20 september a.s. de voor dit jaar laatste cursus Isolatiemonteur Industrie (IMI). Deze duurt tot 30 november.

Deze brancheopleiding is bedoeld voor werknemers die nog maar kort in de isolatie werkzaam zijn, maar toch al enige ervaring hebben opgedaan. Voor hen die al minimaal tweeënhalf jaar ervaring hebben opgedaan of in het bezit zijn van het IMI-certificaat wordt de brancheopleiding Isolatiemonteur Industrie Allround (IMI-A) dit jaar nog drie keer gegeven. De IMI-A begint voor de zomereditie op 27 augustus, en daarna nog een keer op 8 oktober en 12 november. Aanmelding voor deze cursussen via www.ooi.nl of info@ooi.nl.

Spaanse cursisten Rockwool Teclit naar Woerden Een groep van twaalf Spaanse isolatie-installateurs uit onder andere Madrid, Sevilla en Barcelona volgde recentelijk bij OOI in Woerden de cursus Rockwool Teclit Isoleerder. Producent Rockwool heeft dit systeem voor koude-isolatie in navolging van Nederland recentelijk ook op het Iberisch schiereiland geïntroduceerd. Isolatiebedrijven die het materiaal gaan toepassen krijgen een product-/ certificatietraining die vooralsnog alleen door OOI wordt gegeven in Woerden of op locatie. Tijdens de eendaagse opleiding worden de theoretische basisprincipes van koude-isolatie behandeld, de onderdelen van het Teclit-systeem en hun correcte montage. Ook krijgen de cursisten praktijkoefeningen en tips voor het gebruik van het Teclit-systeem op een modelinstallatie. Zo wordt de kwaliteit van het Teclit-isolatiesysteem door een optimale montage gegarandeerd. De eerste ervaringen van zowel opdrachtgever als deelnemers waren positief. Het ligt in de verwachting dat er binnenkort nog een tweede groep Spaanse isolatiemonteurs naar Woerden afreist. Als binnen afzienbare tijd Teclit ook beschikbaar komt in Scandinavië en Frankrijk bestaat de mogelijkheid dat ook bedrijven uit die landen zullen.

Nieuwe groep voor Montagetraining Elektrische Tracing Na de introductie eerder dit jaar maakte een hernieuwde groep isolatiebedrijven van de gelegenheid gebruik zich te bekwamen in de montagetraining Elektrische Tracing. Zeven cursisten van Doesburg Isolatie, Van der Hoek Isolatie Amsterdam, R&M Rasa Isolatiebedrijf en Stiso Isolatiewerken kregen van gastdocent Reinoud van Limbeek (nVent) een theoretische inleiding om daarna in praktijkoefeningen zelf aan de slag te gaan. De eendaagse cursus geeft een brede inleiding, waarbij niet alleen het hoe en waarom van verwarmingskabels aan de orde komt, maar ook worden concrete voorbeelden gegeven van tracing die de monteur in de praktijk tegen kan komen. Die basis is belangrijk om richting de opdrachtgever beslagen ten ijs te komen op gebieden van bepaling van het warmteverlies en gebruik van de juiste kabel. Voor het deskundig en betrouwbaar uitvoeren van de werkzaamheden zijn het niveau van vakbekwaamheid, ervaring en kennis van het personeel van groot belang. Dat is de reden dat de tracingspecialisten Bartec, Huikeshoven, nVent/Raychem, Thermon en WebHeat met opleidingsinstituut OOI in Woerden om de tafel zijn gaan zitten om te komen tot de Montagetraining Elektrische Tracing.

44

isolatie

Magazine

• JULI 208

Europees isolatiekampioenschap 2018 tijdens IEX in Keulen

Gerson en Mauro eindigen als ‘mooie’ vierde Op de recent gehouden isolatievakbeurs IEX in Keulen (16 en 17 mei jl.) hebben de nationale isolatiekampioenen Gerson Paulina en Mauro Doesburg en coach Bert Hoekstra de vierde plek in de wacht gesleept.

De beste isolatiemonteurs en plaatwerkers uit negen Europese landen ontmoetten elkaar in hal 8 van de vakbeurs IEX voor het Europees kampioenschap. De Nederlandse deelnemers hebben na de nationale beroepenwedstrijden hun kennis en kunde bij OOI in Woerden verder verbeterd om goed beslagen ten ijs te komen. Dat lukte ook uitstekend en de bezoekers aan de beurs zagen een goed op elkaar ingespeeld isolatieteam dat puik isolatiewerk afleverde.

Zowel in het bochten- als het plaatwerk toonden beiden waartoe de Nederlandse isolatiemonteur en plaatwerker toe in staat is. Daarbij ging het overigens bij het plaatwerk wel om het ouderwets knipwerk met de schaar. Dat kostte, samen met de ingewikkeldheid van de opdrachten, alle deelnemers erg veel tijd. Dit leidde er uiteindelijk toe dat veel deelnemers niet een compleet ‘af’ werk konden laten zien. Alleen Duitsland als Polen hadden op de tweede dag alles af. De jury beoordeelde dan behalve de staat van het werk, ook de vordering. Duitsland ging er met de eerste prijs vandoor. Voor een volgende editie, zal worden bekeken of de uit te voeren opdrachten en de wijze waarop deze worden uitgevoerd minder ambachtelijk en meer gericht kunnen worden op de moderne isolatiepraktijk.

Gerson Paulina (l) en Mauro Doesburg druk ‘in de wedstrijd’.

Vries Redactie, Kingspan Insulation NV, Knauf Insulation, Pittsburgh Corning Nederland BV, Rockwool BV, Saint-Gobain Construction Products Nederland BV en SIG Technische Isolatiespecialist. De branchevereniging voor de isolatiesector VIB hield tijdens de beurs een algemene ledenvergadering en ging na afloop naar het strijdtoneel om het Nederlandse team te steunen. Voorzitter Hans Koole van die vereniging is benoemd tot voorzitter van de Recruitment and Training Commission van FESI die is belast met de organisatie van de volgende editie van de Europese Beroepenwedstrijd Isolatie.

Het ligt in de lijn der verwachting dat Nederland daar dus ook weer aan zal deelnemen.

Strijdvaardig Deze editie maakt OOI-docent Ornando Keerveld zijn debuut als lid van de Europese jury. Het kampioenschap wordt georganiseerd door FESI (Fédération Européenne des Syndicats d’Entreprises d’Isolation), de overkoepelende organisatie van de Europese verenigingen voor de isolatiebranche. Deelnemende landen waren Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Nederland, Oostenrijk, Zwitserland, Denemarken, Polen en Ierland. “We zijn trots op ons werk”, aldus Mauro die in het dagelijks leven werkt in het familiebedrijf Doesburg Isolatie te Winkel. Gerson Paulina (Altrad Hertel) deed twee keer aan de nationale wedstrijd mee en nu dus voor het eerst aan de Europese finale. Hij zegt: “Ik werk nu bijna drie jaar als plaatwerker, maar dit is voor mij een hele goede ervaring geweest. Ik heb veel geleerd, al hadden we graag met de beker naar huis gegaan”.

Sponsors Het Nederlandse team werd gesponsord door: Armacell GmbH, Doesburg Isolatie BV, Eureka Groep, Goebel BV, Hertel BV, Jörg Machines BV, Isolatie Magazine/Kees de

isolatie

Mooi werk, uitgevoerd door een goed team.

Magazine

• JULI 208

45

Isolatie

Utiliteit

Kingspan wil isolatienorm

NEN EN 12828 ook voor isolatie Kingspan zoekt actief de dialoog met zowel isolatiebedrijven als opdrachtgevers en voorschrijvers om de aandacht voor technische isolatie in de utiliteit te vergroten. De onderneming pleit voor een isolatienorm voor leidingen en zoekt daarbij aansluiting bij de NEN EN 12828.

Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties liet 1 juni jl. weten daar niet in mee te gaan, maar de optie om hoogwaardige leidingisolatie binnen de EPG-systematiek te waarderen voor te leggen aan de NEN.

D

e Vaste Commissie voor Binnenlandse Zaken ontving op 20 maart 2018 een brief van Kingspan Insulation NV gevestigd in Turnhout over het door CE Delft in opdracht van Kingspan Insulation NV opgestelde rapport ‘Energiebesparing bij utiliteitsgebouwen door hoogwaardige isolatie van leidingen’. In het rapport wordt verkend wat het besparingspotentieel is van het isoleren van verwarmde of gekoelde leidingen in utiliteitsgebouwen in Nederland. Aan de hand van twee cases (een ziekenhuis en een basisschool) geeft het rapport dat te vinden is op internet een globale indicatie hoeveel energie bespaard kan worden als in Nederland leidingen Hoogwaardig (beter) geïsoleerd zouden worden.

Het onderzoeksbureau kent aan de cases een substantiële energiebesparing toe die zijn geëxtrapoleerd naar het besparingspotentieel voor Nederland. CE Delft concludeert dat er energieverlies plaatsvindt door beperkt geïsoleerde leidingen en stelt dat een norm, zoals bijvoorbeeld in Frankrijk waar een norm voor leidingisolatie geldt, een substantiële energiebesparing oplevert. Het rapport geeft een aantal aanbevelingen. Gelet op de potentieel hoge energiebesparing en de relatief lage kosten, verdient het aanbeveling om in de Nederlandse regelgeving een norm op te nemen die borgt dat een hoge kwaliteit van leidingisolatie wordt toegepast.

Daarbij ligt het voor de hand om aan te sluiten bij de NEN EN 12828. Een mogelijkheid zou zijn om in het Bouwbesluit een bepaald niveau van leidingisolatie voor te schrijven.

Een andere optie zou zijn om hoogwaardige leidingisolatie te waarderen in de Energieprestatienorm voor gebouwen (EPG). Het verdient daarnaast aanbeveling om met spelers

46

isolatie

Magazine

in de markt (opdrachtgevers, bouwkundig adviesbureaus, bouw- en installatiebe-drijven, gemeenten), een actief communicatietraject te starten over mogelijkheden tot hoogwaardige leidingisolatie.

Weinig toegevoegde waarde Minister Ollongren liet op 1 juni 2018 in antwoord op de brief van Kingspan weten de aanbeveling Business development om een norm op te nemen in de Nederlandse regelgeving ten aanzien manager HVAC Arjan in van leidingisolatie niet over te nemen. ‘t Veld.

Als reden geeft zij: “De NEN EN 12828 is een norm betreffende ontwerpuitgangspunten van nieuw te ontwerpen watervoerende verwarmingssystemen. De huidige EPC-eisen voor nieuwbouw en zeker de eisen ten aanzien van bijna-energie neutrale nieuwbouw (BENG, per 1-1-2020 van kracht) zijn zo hoog, dat het in de praktijk nauwelijks tot nooit voor komt dat leidingen in onverwarmde ruimten (binnen of buiten de thermische gebouwschil) niet geïsoleerd zijn. In de gevallen dat binnen de thermische schil niet alle leidingen geïsoleerd zijn, is dit veelal onderdeel van het ontwerp en komt de vrijkomende warmte of koude (bij koelleidingen) ten goede aan het klimatiseren van de ruimte. Naast eisen voor nieuwbouw bevat de bouwregelgeving ook minimale rendementseisen voor verwarmings- en koelinstallaties wanneer deze installaties worden gewijzigd. Voor bestaande kantoren die onder de Wet milieubeheer vallen, is leidingisolatie opgenomen in de erkende maatregellijst. Bij de thans lopende actualisatie van de erkende maatregellijsten kan leidingisolatie ook worden opgenomen voor andere gebouwen dan kantoren.

Bekend is dat veel zogenaamde MJA3-bedrijven (bedrijven die moeten voldoen aan energie-efficiency afspraken) ook leidingisolatie als maatregel al doorgevoerd hebben. Het opnemen van een eis voor leidingisolatie in de Nederlandse bouwregelgeving heeft daarom weinig toegevoegde waarde” EPG Overigens gaat de minister de optie om hoogwaardige leidingisolatie binnen de EPG-systematiek te waarderen, voorleggen aan de NEN. “Ze kunnen beoordelen of hier gelet

• JULI 2018

op het rapport van CE Delft aanleiding toe is. Ik merk op dat zowel in de huidige EPG-systematiek (NEN 7120) als in de nieuwe bepalingsmethode voor de energieprestatie van gebouwen die per 1-1-2020 van kracht wordt (de NTA 8800), leidingisolatie al gewaardeerd wordt”. De aanbeveling om met spelers in de markt een communicatietraject te starten over de mogelijkheden tot hoogwaardige isolatie van leidingen, is volgens de minister primair een verantwoordelijkheid van de markt omdat het één specifieke maatregel betreft. “De overheid heeft wel een rol bij het bevorderen van energiebesparing en terugdringen van de CO₂-uitstoot, maar richt zich daarbij niet tot specifieke technieken of producten”, aldus de minister.

Samenwerking Kingspan blijft actief de dialoog zoeken met isolatiebedrijven, opdrachtgevers en voorschrijvers. Business development manager HVAC Arjan in ‘t Veld zegt: “We zullen samen met isolatiebedrijven de NEN EN 12828 onder de aandacht blijven brengen van opdrachtgevers en voorschrijvers. Na de presentatie van ingenieursbureau Nieman tijdens de Technische Isolatie Dag (zie Isolatie Magazine 77, red.) werd al duidelijk dat

leidingisolatie bij BENG eigenlijk een ondergeschoven kindje is. Er moet voor de voorschrijver echter ook een verhaal te vertellen zijn. Betere isolatie verdient zich altijd terug”. In ‘t Veld werkt momenteel samen met ingenieursbureau Nieman aan een whitepaper over dit onderwerp. “Het is belangrijk elke keer weer goede aanknopingspunten te vinden en langzaam maar zeker de rol van kennisbrenger aan te nemen. Je hebt momenten nodig om met elkaar in gesprek te blijven. Veel voorschrijvers blijven in een bepaald gedachtengoed hangen.

Het toesturen van de zoveelste brochure zet ons inziens niet zoveel zoden aan de dijk”. Via de eigen kanalen en leveranciers als SIG en Insulation Solutions zoekt Kingspan isolatiebedrijven om deze boodschap in de bouwkolom te helpen landen.

De Ierse fabrikant van bouw- en isolatiematerialen heeft behalve een fabriek in Turnhout ook nog diverse fabrieken in Europa waaronder in Tiel en Winterswijk. Het productgamma bestaat onder andere uit PUR, PIR en Resol hardschuim isolatie voor toepassing op leidingwerk en apparaten van technische installaties in gebouwen en industriële (proces-)leidingen met de merknamen Tarecpur, Tarecpir en Kooltherm FM.

Kingspan is voorstander van een norm. Het productgamma voor leidingen bestaat uit Tarecpur, Tarecpir en Kooltherm FM. Foto’s: Kingspan.

isolatie

Magazine

• JULI 2018

47

Internationale isolatie standaard

Trefzekere oplossingen CINI streeft sinds haar bestaan naar standaardisatie op gebied van isolatie en de afwerking ervan in de industrie. Dit wordt door heel veel industriĂŤle ondernemingen opgemerkt. Mede omdat zij zelf de bedenkers zijn van de oplossingen die hun nut in de praktijk hebben bewezen. De standaardisatie leidt tot besparing van kosten en de kans dat vocht in het isolatiesysteem binnendringt is nihil. Zo krijgt corrosie nauwelijks kans om een aanslag te plegen op leidingen en componenten. Het alleen aanhouden van de CINI-richtlijnen is niet voldoende. Kennisoverdracht in het CINI-Handboek is onontbeerlijk.

Door het aanbrengen van twee dampschermen die bestaan uit (meerdere lagen) aluminium- en PVC-folie is het isolatiesysteem beschermd tegen het hogedrukgebied buiten.

48

isolatie

Magazine

V

eel van de CINI-richtlijnen zijn het gevolg van de wetenschap dat vocht buiten het isolatiesysteem tot problemen in en onder het isolatiesysteem leidt. Bij vocht denkt men vaak (alleen) aan regen of reiniging. Maatregelen concentreren zich dan op bescherming tegen indringend water.

Het ligt dan ook voor de hand dat al het mogelijke wordt gedaan om afwaterend te monteren. Praktische voorbeelden zijn isolatieboxen met bolvormige in plaats van een horizontale bovenzijde om afwatering mogelijk te maken. Ook tegenvoren om leidingen die passend sluiten op rondvoren zijn hiervan een voorbeeld; vocht wordt door de tegenvoor afgevoerd en komt niet binnen.

Isolatie is net zo oud als de industrie. Er is dus al heel veel ervaring opgedaan met uitstekende praktische oplossingen.

Deze zijn door de inbreng van opdrachtgevers en uitvoerders vastgelegd in het CINI Handboek en zo voor iedereen toegankelijk gemaakt. Met de kennis van nu kan al tijdens de ontwerpfase rekening worden gehouden met de beste oplossingen. Oplossingen die op de tekentafel zijn uitgedacht kunnen in de werkplaats worden voorbereid of zelfs helemaal worden geconstrueerd. Prefaboplossingen hebben zo al heel veel werkzaamheden in het veld doen verdwijnen, een ontwikkeling die nog niet is gestopt omdat maatwerk met de moderne machines nauwkeuriger maar vooral sneller uitgevoerd kan worden dan met de hand. Tevens is het resultaat volledig reproduceerbaar en dus uniform en neemt de afhankelijkheid van vaardige, maar schaarse en dure uitvoerders af. CINI verwacht in de toekomst de inzet van veel meer computergestuurde machines. Tevens zullen de schetsen in hoofdstuk 4 en 5 voor warme en koude isolatie nog meer dan nu dienen voor geprefabriceerde oplossingen. Dit kunnen segmenten van het isolatiemateriaal, van de afwerking en van het volledige isolatiesystemen zijn waar het te isoleren component onderdeel van uitmaakt.

Waterdamp Naast water kan vocht in (onverzadigde) lucht het isolatiesysteem en het proces bedreigen. Daar waar de lucht bovendien hoge concentraties van chloride en bromide bevatten, is de bedreiging zelfs extreem. Een afwerking die alleen bescherming biedt tegen regen en mechanische schade is dan onvoldoende om het onderliggende isolatiemateriaal tegen (vervuilde) waterdamp te beschermen. Waterdamp dringt het systeem in als de waterdampdruk aan de buitenkant van het isolatiesysteem hoger is dan in het isolatiemateriaal. Hiervan is

• JULI 2018

Daar waar ((onverzadigde) vochtige lucht hoge concentraties van chloride en bromide bevatten, is de bedreiging van het isolatiesysteem door intredend vocht zelfs extreem.

altijd sprake bij ‘koude isolatiesystemen’. De reden is simpel.

Het betreffende isolatiesysteem is koud en koude lucht kan minder waterdamp bevatten dan warme(re) lucht. Door het drukverschil zal de waterdamp en het vocht zich van buiten het isolatiesysteem verplaatsen naar binnen. Bij warme isolatiesystemen leidt dit bij een onvoldoende bescherming van leidingen en componenten tot corrosie, gelijk aan corrosie doorindringend vocht na regenbui of reinigingscyclus. Bij koude isolatie, die gekenmerkt wordt door een procestemperatuur lager dan de omgeving, kan dit tot bevriezing leiden.

extra aandacht. Als warm isolatiesysteem gedraagt het zich periodiek als koud isolatiesysteem. Vocht en of waterdamp dat binnen dringt stimuleert de ontwikkeling van corrosie bij de voor corrosie ideale temperaturen. In het CINI handboek wordt een temperatuurbereik van -20 graden Celsius tot 320 graden Celsius als extreem gekenmerkt. Indien u hier meer over wilt weten verwijzen wij u graag naar CINI 1.2.04. Ook raadt CINI aan om de details omtrent het dampscherm in Revisie 2019 goed te bekijken. Deze staan in het teken van de noodzakelijke bescherming van het dampscherm.

Dampscherm is eureka De beschikbare oplossing is eenvoudig en effectief. Door het aanbrengen van een dampscherm dat bestaat uit (meerdere lagen) aluminium- en PVC-folie is het isolatiesysteem beschermd tegen het hogedrukgebied buiten. Vocht, in de vorm van waterdamp, kan zich dan niet van buiten naar binnen verplaatsen. Bij koude isolatiesystemen wijst CINI bovendien uitdrukkelijk op de noodzaak om een isolatiemateriaal te selecteren dat gekenmerkt wordt door gesloten cellen.

Passieve brandbescherming Verschillende processen en fabrieken worden gekenmerkt als (uiterst) brandgevaarlijke omgeving. Er is vaak voldoende aanleiding om het isolatiesysteem hierop aan te passen. Zo kunnen isolatiesystemen ‘verduurzaamd’ worden met een coating die zwelt als gevolg van (hevige) warmteontwikkeling bij een brand of straalvlam. De industrie en leveranciers van coating hebben veel ervaring met het beschermen van bijvoorbeeld (stalen) constructies. Als constructies bekleed worden met een hittebestendige beton of coating dan is meer tijd beschikbaar voor de noodzakelijke evacuatie, voor het stoppen van het productieproces en het bestrijden van de brand door de brandweer.

CINI heeft zich sinds revisie 2018 in Tab 11 van het CINI Handboek uitsluitend gericht op passive fire protection (PFP) van technische isolatiesystemen. De uitkomst is een isolatiesysteem dat altijd voorzien is van een (gealuminiseerde) stalen afwerking. Momenteel onderzoekt CINI of er behoefte bestaat voor een uitbreiding van dit informatieve thema. U wordt uitgenodigd te reageren via het forum van CINI. Dit kunt u vinden op de CINI website. Na het aanklikken van de knop ‘Ga naar forum’, rechtsboven in beeld, kunt u inloggen en reageren.

Het is essentieel dat alle betrokkenen op de hoogte zijn van de noodzaak van het dampscherm en dat het nauwkeurig wordt aangebracht: volledig gesloten en hersteld bij een eventuele beschadiging. De essentie van het dampscherm en de gevolgen van een beschadiging ervan pleiten ook hier weer voor een geprefabriceerde oplossing, omdat de omstandigheden in de werkplaats vaak gunstiger zijn dan in het veld.

Cyclische proces? Extra alert!

Procestemperaturen variëren veelal binnen 24 uur of een week en soms worden processen tijdelijk helemaal gestopt.

Processen met (cyclische) temperatuur wisselingen vragen om

isolatie

Magazine

• JULI 2018

49

Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands | www.resolco.com

VCA is basisbagage – ADVERTENTIE –

Electric Trace Heating Geen VCA-certificaat?

DanSystems zet je geen stap op het pro-

SPECIALISTENHOEK Isolatie-innovatie FOAMGLAS INSULATION

lingen in marktknown en techniek.

Ook regelgeving en nieuwe for knowledge, built by people 6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+ studie, onderzoek, en ervaringen 6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+ ject. Zo eenvoudig is dat. In 1989 is in de petrochemieŽ inzichten – op basis van – dragen bij aan aanpassingen. De industrie, met name het initiatief genomen tot een gecertificeerd veiligPresents Presents petrochemie en chemie, speelt een sleutelrol in het veiligheidssysteem. Na een test- en ontwikkelingsperiode is IS Een vaktechnische vraag? Even een mailtje naar de heidsbeleid.

PotentiÍle gevaarzetting in combinatie met 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR het systeem sinds 1994 met de VCA-certificatie en – 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR redactie van Isolatie Magazine en de specialist antgrote aantallen werkzame mensen verklaart dit. In 2008 checklist breed en landelijk ingevoerd. Vrijwel alle woordt. In deze aflevering de vraag; heeft .RNHUPDFKLQH de laatste grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, .RNHUPDFKLQH industriÍle het VCA-systeem 6FKDUHQ Hoe het opdrachtgevers best om te gaanhanteren met elastomeer-isolatie in met het nieuwe VCA-P (Petrochemie). Verder zijn gedrags 6FKDUHQ =HWEDQNHQ strikt.

Voor buitenwereld, isolatiebedrijven is licht, VCA-certificatie =HWEDQNHQ de barre waar lucht, waterbasisen verbeteringsprogramma’s &RPELQDWLHPDFKLQHV ingevoerd en maakt de Laatste &RPELQDWLHPDFKLQHV De tweede van Femme Tech Magazine is ververmelden) sla er je baas mee om de oren. bagage. +RHNHQEXLJHUV 3DWHQWLHUWHV 6\VWHP ,QNO VWXIHQO $QWULHE soms zelfs editie mensen vrij spel hebben.

BURJ DUBAI: Minuut Risicoen Analyse (LMRA) deel3DWHQWLHUWHV 6\VWHP uit van de,QNO VWXIHQO $QWULHE checklist.

De Technische Isolatie +RHNHQEXLJHUV BURJ DUBAI: :DOVHQ schenen. Femme Tech is het jaarlijkse lifestyle-blad van Dan kun je snel in pas :DOVHQ gekwantificeerde ongevalleneis (injury frequency) is sinds 9RRUPDFKLQHV Hoog 818 818 meter meter en en 162 162 etages etages 9RRUPDFKLQHV Hoog Techniek Talent over vrouwen en techniek. sende vakkleding aanHeating demeer, cables Voor van elastomeerisolatie in afkorting extraVeel kriti 3RQVPDFKLQHV 2008 geen VCA-criterium maar ondergebracht in VCA staattoepassing voor VGMNu Checklist Aannemers.

De 3RQVPDFKLQHV $IZLNNHOV\VWHPHQ waarin verwerkt Insulphen. aandacht natuurlijk voor vrouwen die het maken in slag, en schakelt je chef $IZLNNHOV\VWHPHQ omstandigheden, is het Arma-Chek-programma verwerkt Insulphen. een systeem van registratie, melding, verbeter-inspanVCAsche wordt vaakwaarin verklaard als Veiligheids-checklist 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV met zusterbedrijven inBelgiĂŤ, BelgiĂŤ, Duitsland, Engeland, 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV meto.a. o.a.meer zusterbedrijven inbetekent Duitsland, Engeland, de techniek, over feiten en weetjes en achtergronden. wellicht vrouweontwikkeld.

Dit geslotencellige materiaal met 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ ning/actieplan.

In de praktijk dit een scherper Aannemers.

VGM omvat evenzeer ‘Gezondheid’ enhoge 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ ,QNO 6FKZHLIE JHO ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ Frankrijk, Ierland, Nederland en Polen.

Productie en Connection technology .RNHU DINRUWPDFKLQHV Natuurlijk komen isook werkgevers aan hetvoordelen woord.die lijke collega’s in omdat Brandwerende ,QNO 6FKZHLIE JHO ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ Frankrijk, Ierland, Nederland en Polen.

Productie dampdiffusieweerstand heeft met name .RNHU DINRUWPDFKLQHV preventiehandhavingsen verbeterbeleid.

VCA kentSystemen drie en ‘Milieu’.

Het systeem bedoeld voor opdrachtnemers *HEUXLNWH PDFKLQHV INSULPHEN: *HEUXLNWH PDFKLQHV Zoals Marielle vankoude-installaties.

Toor, omgeving directiemedewerker vanrisico. dat gewoon goed distributie van thermische, brandwerende akoestische INSULPHEN: voorin isolatie van Isolatiematerialen distributie van thermische, brandwerende en en akoestische certificatieniveaus: VCA * (beheersing Veiligheid/Gezondwerken een (technische) met verhoogd ,QNO :DO]HQ ,QNO :DO]HQ Isolatiebedrijf Merwede in Arkel, gespecialiseerd in werkt.

En geeft je zelf met Technische een “one-stop-shoppingâ€? concept metuniek eenisolatie open celstructuur of met geringe watermet een uniek “one-stop-shoppingâ€? concept heid Milieu op de werkvloer, ** (beheersing VGM opvan van en steigerbouw staan midden in de isolatiematerialen is van dede kernactiviteiten isolatiematerialen is ĂŠĂŠn ĂŠĂŠnVCA van kernactiviteiten VEILIGSTE onder meer scheepsisolatie. vertelt in deommanterubriek dan meteen even op Control systems dampdichtheid, eenZij dampdichte VEILIGSTE werkvloer en in bedrijfsbeleid, organisatie enisolatiematerialen verbetermaVCA-doelgroep.

Al invereisen 1994 heeft ondernemersorganisatie SIG. De door Coolag Hamar geleverde isolatiematerialen SIG. De door Coolag Hamar geleverde Voordelen: • gĂŠĂŠn loodtoepassing * Thermische isolatie Coolag Hamar verwerkt tot een werkgevers’ over voorkeur voor parttials ‘Ambassadeur & ÂŽ ling.

Armacell-isolatiematerialen hebben een ingenagement) en VCA-P (idem,uw methalffabricaat specifieke aanvullende VIB‘Ideale een uitgebreid Milieuenhaar Arbozorgsysteem opgezet, & BARTEC Safe.t Technology worden o.a. o.a. toegepast bij de isolatie van technische Hamar b.v. is Nederlands grootste en meest •grootste makkelijk verwerkbaar Isolatie worden toegepast bij de isolatie van technische CoolagCoolag Hamar b.v. is Nederlands en meest mers, want die kunnen in piektijden vaak gemakkelijk van de Techniek’. prima eindproduct.

In onze eigen productieruimte * Akoestische isolatie bouwde waterdampdiffusieweerstand.

EFFICIENTSTE eisen petrochemie).

De opdrachtgever bepaaltkoeltechniek, welk periodiek herzien enEFFICIENTSTE geactualiseerd. dit en systeem • Met eventueel op maat geleverd installaties in gebouwen, de industriÍle toonaangevende producent, leverancier distributeur installaties in gebouwen, de industriÍle koeltechniek, toonaangevende producent, leverancier en distributeur een tandje bijzetten.

Maar in de scheepsisolatie blijkt Ook daarover lees zagen, lijmen en frezen wij onder andere PIRen Koudesystemen werken meestal met mediumtempeniveau is. in Isolatie-ondernemingen hanteren meest- . onderschreef de branche actief alle• initiatieven om teConnection *vereist Brandwerende doorvoeringen Minosstraat 40 1722 Voor toepassing zware is procesindustrie, het NEW Plug-in PLEXO TCS omstandigheden hoogste geluidreductie (Peutz getest) -System direct 23dB A V. M dein chemische-, en van thermische, brandwerende en akoestische isolatieA B..V isolatiemateriaal.

STprocesindustrie, parttime werken ook wel weer lastig. je Femme Tech. petrochemischeM %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG PUR-hardschuim, steenwol, EPS en polystyreen. raturen onder het dauwpunt de omgevingslucht.

MB de chemische-, petrochemischeen van thermische, brandwerende envan akoestische isolatieisolatiemateriaal.

E S al VCA ** of VCA-P. komen tot structurele waarborgen voor veiligheid in alle C am P.O. Box 5003 A %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG R in T o e Arma-Chek-systeem ontwikkeld. enh M D E • getest in combinatie met leidingsystem van pvc, geruisarm pvc en gietijzer tetapes.

1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH e geof s C A * Steigerbouw G rofor R w in a o m The PLEXO TCS connection can be used the complete range BARTEC self-limiting heating u v e D BLL AAm s te rdrda m nha enwe 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH scheepvaart, oliematerialen.

Coolag maakt deel aan uit van SIG groep Veel N ieu w e gen gaswinning G ro teoff-shore Wa d Het blad schenkt speciale aandacht eende van de v e n w g 3 en1 3OEM. ie te is Bij toepassing vanHamar opencellig isolatiemateriaal kan N S Nop e 40 0 3en 9N 0 de Te l. informatie te vinden www.vca.nl.

Dit is VCA5004 EA Tilburg W aspecten.

B e 6 1 3 S g 2 a 4 T scheepvaart, off-shore olieen gaswinning OEM. materialen.

Coolag Hamar maakt deel uit van de SIG groep 8 d 3 3 e l. 0 • getest combinatie met de you meeste 30 101 4 econnections, Tsocket 4 58 2 6 end e l. 00 2 0 - 6 splices 40 3439 Teheating Withinonly one system canplafondtoepassingen assemble and and 4 8 1 plug 3 5 l. 0 33 0 - 2 1 access 0 - 6 8also 20-6 8468 Rope in fo @ Coolag 0 - 2 14 8 1 4 grootste van de vakvrouw: beroerd 4 8 0 internationale 0 - 2 1aan x 02 -684 Chek voldoet standaarden en 481 in foisolatievraagstukken 8 4 6 0 5 Hamar condensvorming en corrosie optreden. die Zeker in zware Op alR*uw heeft Theergernissen Netherlands 4 9 a x 0 30 - 2 1 in thuisbasis onafhankelijke Stichting @ v d de 8 0 5 FFaax 0 2 0 fo @ vv d h oSamenwerken 3 2 2 94 8 1 invan preferred supplier fo @ h o e k 4 8 0 4 9 FFa x 0 3 6RQGHUPDVFKLQHQ 8 044 Economical. d h o ee k is o la a m 333 2 2 9 7 v ’d 5 terminations, easily and safely.

PLEXO TCS: Convenient.

Flexible. d is A 3 h 0 0DFKLQHV YDQ m 4 578 k is o ti e .n 6RQGHUPDVFKLQHQ o e k is o la ti a Preferred suplier .K.. A’d . 34zoals passende werkkleding met kniestukken onder je .v la e 3 brandveiligheidstoetsen Lloyds, DNV en IMO. De l .K K 0DFKLQHV YDQ off-shoreomstandigheden bestaat verhoogd gevaar .n o ti T +31 (0)13 571 18 11 het juiste antwoord.

Hoeken, bochten, uitsparingen, .v * Tracing 3 la ti e l Kdie e .n l KverPreferred suplier voor Veiligheid (SSVV) 9HUWULHEV *PE+ Certificatieniveaus .v.K .n l K .v.K . alle betrokken partijen 9HUWULHEV *PE+ 6R ]LMQ ]y 6W|FNDFNHUVWUDVVH schoenen. blijkt ook wel Ên coatings van Arma-Chek R,op -Dmaat en – Silver zijn UVDownload het productblad de Sonorex Easy Tubeetc.

23 op onze website voor meer speciďŹ caties.

F +31corrosie (0)13Er 571 10 00 gelukkig voor onder isolatie.

Een metalen ommanteAllprettige our electric heatingvan systems fulfill 6W|FNDFNHUVWUDVVH the relevant international standards and guidelines.

6R ]LMQ ]y opvullingen worden gemaakt door uw M_Opmaak 1 06-10-11 16:14 Pagina 1 tegenwoordigt.

Het VCA-systeem ontwikkelt zich mee met de ontwikkeVoor meer informatie surf naar www.foamglas.com / industry '( %DG 6lFNLQJHQ ur '( %DG 6lFNLQJHQ goede vakkleding verkrijgbaar.

Dus vraagof per bij Bel 013 weten heeftmail u vragen?

571 18010 11, wat het38 is: Insulation Solutions! www.insulationsolutions.nl bestendig enISmechanisch sterk.

Deze isolatieystemen ling kan gemakkelijker roesten,Meer waarbij zeewater en Bel 010-20 85 400 -=462 77 | E-mail: info@wiko.nl 7HO

( 0DLO LQIR#VR JPEK GH INSULATION Innovation of neem contact op viaInnovation +31(0)30-603 42 75isolatiespecialist! / Tel: industry@foamglas.nl 7HO

( 0DLO LQIR#VR JPEK GH INSULATION OOI (bosboom@ooi.nl) snel je eigen exemplaar van )D[

,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH lenen zich goed voor toepassing in omgevingen met zoute waterdamp het systeem kunnen binnendringen. www.bartec.nl/plexo Check out our on-line promotional movie at )D[

,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH �� ­ Internet: www.wiko.nl of ga naar www.resolpro.com Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands www.resolco.com Q BV Q te Femme aan (vergeet niet je Armaadres te - 565 een T 072 572 7390 EMagazine a-nr@a-nr.nl I|| www.a-nr.nl

vochtigheidsgraad en bij lage temperatuCoolag Hamar • gemakkelijk Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk • T. 0416 111 hoge • www.coolaghamar.nl Het flexibele en installeren Distributieweg 4d | 4906 ADTech Oosterhout | The Netherlands www.resolco.com Coolag Hamar BV • Zijlweg 5145 T. 0416 - 565 111 • www.coolaghamar.nl 42 ISOLATIE Magazine O K1,T O B E R NR 2 0 1Waalwijk 1 BARTEC NEDERLAND b.v.

Boelewerf 25 NL-2987 VD RIDDERKERK Phone: +31 (180) 41 05 88 ren.|•Met name Arma-Chek R is info@bartec.nl geschikt offwww.bartec.nl De Resolpro bestaat uit Asbipro | •Alert | Flamepro Resolpro Metals | Hydro Rockvoor | ANR | Technicas Cheksysteem beschadigt het leidingoppervlak niet en Coolag Hamar BVGroup • Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk T. 0416 - 565 111 www.coolaghamar.nl shore-projecten. laat zelfs de nodige dilatatiebeweging toe. Arma-

zitPIPES, in ons DNA! PROTECTING TANKS Femme TechAND II VESSELS AKOESTISCHE ISOLATIE FOR OVER 60 YEARS vakkleding die past THERMISCHE

• Thermische isolatie BRANDWERENDE • Akoestische isolatie Producent & Distributeur Producent & Distributeur Sonorex Easy TubeZagen 23Vooren eenverlijmen zelfstandige • Steigerbouw vanvan Isolatiematerialen Isolatiematerialen Ook een product van Insulation Solutions multidisciplinaire aanpak • Rope Access van isolatiematerialen • Tracing • Brandwerende ANR als ‘t omdoorvoeringen geluidsbeheersing gaat

MEER WETEN? NEDERLAND T +31 (0) 10 - 462 38 77 E info@wiko.nl W www.wiko.nl

BELGIĂ‹ T +32 (0) 3 - 369 08 09 E info@wikobvba.be W www.wikobvba.be

...............

agage

ASBIPR_201411_installatiemagazine_190x128_algemeen.indd 1

adv 190x128 isolatie mag 2011 25-02-11 13:16 Pagina 1

Pr Pr

Dist Distr

21-10-2014 14:25:50

ADVERTENTIE

Electric Trace Heating known for built by lingen in markt en techniek.

Ook regelgeving en nieuwe known forknowledge, knowledge, builtSystems bypeople people inzichten – op basis van studie, onderzoek, en ervaringen Dutch Energy Services B.V. (DES) is de – dragen bij aan aanpassingen. De industrie, met name internationale specialist in onderhoud, revisie petrochemie en chemie, speelt een sleutelrol in het veiligen inspectie van gas- en kolengestookte heidsbeleid. PotentiÍle gevaarzetting in combinatie met ketels, stoomketels van energiecentrales, grote aantallen werkzame mensen verklaart dit. In 2008 afgassen-ketels en fornuizen. heeft de laatste grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, met het nieuwe VCA-P (Petrochemie). Verder zijn gedragsVolledige 24/7-Flexibiliteit en en slagvaardigheid zijn vanzelfsprekend, verbeteringsprogramma’s ingevoerd maakt de Laatste standaardoplossingen opties enDe dertig jaar ervaring Minuut Risico Analyse (LMRA)niet. deelAlle uittechnische van de checklist. *UDÀ VRO LV SHUIHFWH LVRODWLHWHFKQLHN 'DW VSUHHNW YDQ ]HOI *UDÀ VRO NHQW JHHQ JHZRQH worden ingezet voor het (injury meest effi ciÍnte en hoogwaardige HT-systeem. gekwantificeerde ongevalleneis frequency) is sinds Isoleren en brandwerend onder ÊÊn dak SURMHFWHQ DOOHHQ NULWLVFK YDNZHUN GDW SHUIHFWLH YHUGLHQW *UDÀ VRO VSHFLDOLVWHQ ]HWWHQ WURWV Heating cables 2008 geenDutch VCA-criterium meer,B.V. maar ondergebracht in Energy Services levert een uiterst compleet pakket, KXQ KDQGWHNHQLQJ RS XZ SURMHFW 2SGUDFKWJHYHUV YDQ GLFKWELM HQ YHUDI NLH]HQ GH ]HNHUKHLG een systeem verbeter-inspanmetvan alleregistratie, disciplines inmelding, eigen beheer: � INDUSTRIËLE ISOLATIE met in BelgiÍ, Duitsland, Engeland, meto.a. o.a. zusterbedrijven zusterbedrijven inbetekent BelgiÍ, Duitsland, Engeland, ning/actieplan.

In de praktijk dit een scherper YDQ *UDĂ€ VRO JHZRRQ YRRU SHUIHFW LVRODWLHZHUN Frankrijk, Ierland, Nederland Polen.

Productie en Connection technology •handhavingsMechanical Engineering Frankrijk, Ierland, Nederland enenPolen.

Productie â—? CONSTRUCTIEWERK preventieen verbeterbeleid.

VCA kent drie en Contact us to learn more • Voorbereiding en uitvoering van lasprocedures distributie van thermische, brandwerende en akoestische distributie van thermische, brandwerende en akoestische certificatieniveaus: VCA * (beheersing Veiligheid/Gezondo. www.foamglas.com • QC-inspecties ASBESTVERWIJDERING +31(0)30-603 42 75 I � industry@foamglas.nl tpt heid ,VRODWLHEHGULMI *UDÀ VRO´ LV JHVSHFLDOLVHHUG LQ Milieu de werkvloer, ** (beheersing opvan van isolatiematerialen is van dede kernactiviteiten isolatiematerialen is ÊÊn ÊÊnVCA kernactiviteiten • op Fabricage, montage envan reparatie van lage-VGM en hogedruk leidingsystemen Control systems werkvloer inCoolag bedrijfsbeleid, organisatie enisolatiematerialen verbetermae •enCoÜrdinatie, voorbereiding en uitvoering van: SIG.De Dedoor door Coolag Hamar Voordelen: • gÊÊn loodtoepassing SIG. Hamargeleverde geleverde ‡ ZDUPWH LVRODWLH isolatiematerialen ‡ JHOXLGLVRODWLH - Stoomwezeninspecties Ž nagement) en VCA-P (idem, bij metde specifieke aanvullende • makkelijk verwerkbaar BARTEC Safe.t Technology worden o.a. toegepast isolatie van technische est worden o.a. toegepast bij de isolatie van‡ LVRODWLHSODDWZHUN technische st Ž

Uw specialist voor: - ‡ NRXGH LVRODWLH Complete NDO-onderzoeken FOAMGlAS iNSUlATiON eisen petrochemie).

De opdrachtgever bepaalt welk drd • eventueel op maat geleverd installaties in gebouwen, de industriÍle koeltechniek, eur • Engineering, prefabricage, montage, reparatie van Trusted by contractors and installaties in gebouwen, de industriÍle koeltechniek, ur • leiding isolatie Minosstraat 40 1722 ‡ FU\RJHQH LVRODWLH

‡ EUDQGZHUHQGH LVRODWLH HQ GRRUYRHULQJHQ niveau vereist is.

Isolatie-ondernemingen hanteren meestutz getest) - direct 23dB • hoogste geluidreductie (Peutz getest) - direc NEW Plug-in Connection System PLEXO TCS eutz getest) 23dB .

A - Kanaaldeelsystemen V engineers worldwide M . de- direct chemische-, petrochemische- A en procesindustrie, tie.

B S MST Tprocesindustrie, P.O. Box 5003 • koude warmte M B.s teVrdaamm de chemische-, petrochemischeeERDA al VCA ** of-GVCA-P. iding van pvc, geruisarm pvc • getest in combinatie met leiding van pvc, ger C o en AM Dempersystemen eiding van pvc, geruisarm pvcen engietijzer gietijzer ie u weeggeeinin forisolatie over 75 years.

C o ee n h a v e ERD m rd ro The TCS connection system can be used forinfo@vanderhoekisolatie.nl the complete range of BARTEC self-limiting heating tapes.

APLEXO n h a nIsolatie scheepvaart, olieen gaswinning OEM. oep N uw w e g en G ro teoff-shore Van der Hoek Isolatie • W a d Van der m s tewww.vdhoekisolatie.nl • info@vdhoekisolatie.nl B L A• venw 5004 EA Tilburg 3www.vanderhoekisolatie.nl ie Hoek te is N S Nop 1 3 L e e meeste plafondtoepassingen • getest in combinatie met de meeste plafondt 0 Compensatoren 9 0 T Veel informatie te vinden www.vca.nl.

Dit is de VCAW B e 6 ISOLATIE BRANDWEREND AFWERKINGEN VESTIGINGEN 1 e 3 4 ad 0 3 4 N S olieTe scheepvaart, off-shore en gaswinning p meeste 8 26 3 • isolatie-plaatwerk de plafondtoepassingen Te l.l. 0 2 0 - 6 g 3 0 1 0 1 3en6 8OEM. 4 5only 8 1443 Te l.l. 0 3 0 - 2 e 4 0 3 4 3 9 With one system you can assemble heating 0 582 8 0- 211448 1externe 0 3 0 1 4 8(ducting) inisolatiesystemen Theconnections, Netherlands plug and socket splices and also end fo @ v 2 0 - 6 8 4466 8 0 5 F a x 0220 - 6 8 4 - 2 1onafhankelijke 9 48811 0 4 9 F a x 03300- 2en fo @Interne 2 in thuisbasisinin•van de Stichting Samenwerken 0 2 d 8 4 fo 3 x h 05 Fa 804 @ v d o e k is fo vv d h o e m 3 294 9 Fax 0 • brandwerende doorvoeringen 7804 h o e k o la ti d h o e k is o la A’d a 3 3 2 terminations, easily and safely. PLEXO TCS: TConvenient.

Flexible. • @CoĂśrdinatie, voorbereiding en uitvoering 3 4 3 57 8 0 4 is o la e .nvan +31 (0)13 571 18 11 Economical. k is o ti e .n .v.K . A’d a m ti e .n l K .v.K . 3 4 3 5 la ti e l Kdie voor Veiligheid (SSVV) .v.K . l Kver.n l K .v.K . alle betrokken partijen Retubing van fornuizen in de petrochemie luchtkanalen an Easy Download het productblad van de Sonorex Ea F +31 (0)13 571 10 00 • isolatie vande deSonorex Sonorex EasyTube Tube23 23op oponze onzewebsite websitevoor voormeer meerspeciďŹ speciďŹ caties. caties. All our electric heating systems fulďŹ ll the relevant international standards and guidelines. tegenwoordigt.

-ISAsbestverwijderingsprojecten n? Bel 18 11, ==wat het is: Insulation Solutions!

Meer weten of heeft u vragen? Bel 013 571 1 www.insulationsolutions.nl AMSTERDAM • brandwerende betimmeringen en?

Bel013 013571 571 18 11, IS wat het is: Insulation Solutions!

Tel: 010 - 462 77 | E-mail: info@wiko.nl V. • Apparatenbouw ST Van der38 Linden & Veldhuis Isolatie B.V.,AMEdisonstraat 5, 3133 KG Vlaardingen M B.

oe gis – e m s-

,VRODWLHEHGULMI *UDÀ VRO´ E Y THERMISCHE *HZRRQ SHUIHFWH LVRODWLHWHFKQLHN 9DQ]HOIVSUHNHQG Als het om ISOLATIE AKOESTISCHE Al jaar isoleren gaat!

BRANDWERENDE VAN DER LINDEN & VELDHUIS

een gouden team!

VDHOEKISOLATIE.NL r ube 23 Sonorex Easy Tube 23 Tube 23Voor een zelfstandige

an Solutions an Insulation Insulation Solutions multidisciplinaire aanpak

Ook een product van Insula

* Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen * Steigerbouw * Rope access IsiSo lEARNED a t ie a lTHROUGH s t w e e deiNTEGRiTy, na t u u r * Tracing

TRUST

qUAliTy AND

ER A

D Check out our on-line promotional movie at www.bartec.nl/plexo Internet: ,VRODWLHEHGULMI *UDÀ VRO´ E Y 2QGHUQHPLQJVZHJ +1 $OSKHQ DDQ GHQ 5LMQ Postbus 232www.wiko.nl - 3130 AE Vlaardingen, Telefoon 010 - 445 66 00, Telefax 010 - 435 64 80 6 - 565 111 • www.coolaghamar.nl K T O B E R 2 0 1 1 Dutch Energy ServicesLauwersmeer B.V.,b.v.

Dutch Energy 200412 (Haven 2410), 3088 KA (180) ROTTERDAM, Netherlands.

1 Services PostbusB.V., 386Reeweg tel.RIDDERKERK 642523 info@haterd.nl BARTEC NEDERLAND Boelewerf NL-2987 VD Phone: +31 41 05 88 Theinfo@bartec.nl www.bartec.nl PERFORMANCE , ZZZ JUDĂ€ VRO QO 7

)

² /LG 9,% HQ .RQLQNOLMNH 0HWDDOXQLH - 565 111 • www.coolaghamar.nl Vestigingen: Sas van Gent25 en Wormerveer www.lindveld.nl am nha te rd venw Ams Te l.

BL eg 3 26 020 0 1013 458 -684 0-68 2 680 0 5 Fax

Coe

VCA ***

m C o eC o e n h rdaam s terd nha aven mms te v L AA w Te l. Te l. 0e2n0w e g e g 3 0 11031 3B LB 8 4 5882266 in fo @ -6 3 0 020 0 8 4 5 3229481 v d h-o6 8 4 8 4 6 8 0 51 a x 2002-06-6 3 Fx 0 e k is6 8 0 ’d a m o la ti5 F a e .n .K . A l K .v

g e in Grote uwe g e in GroTte u w eN ie Wad 3 e l.W0a e 4 0 N S4 3N9ieN S Te l.in d3e0 -2 31 4 8 1 4 3 4 9 1 3 4 0fo -2 8 4 0 1 438 3@ 7804 0 -2 1 43 0 v d1h4o 0 4 9 3 0F -2 3435 ax 0 8e0k4is 9o laFtia x 0 ’d a m e .n l K .v.K . A

NIEUWEGEIN

Kattestaart 6 - 8 3355 PP Papendrecht Tel. 078 - 6187300 Fax. 078 - 6183472 www.hervo.nl info@hervo.nl

Tel +31(0)10 – 429 12 67, Fax+ 31(0)10 5340 – 429AJ 85 Oss 70, KvK Rotterdam Info: info@desbv.nl, Web: www.desbv.nl 5347 JR Oss fax 0412 57195994, 643735 www.haterd.nl ODKETCOEBMEBRE2R021021 3

ISOLATIEMagazine Magazine ISOLATIE

............... 357 ...............

known for knowledge, built by people

Maak industriële processen efficiënter met Isover TECH isolatie-oplossingen ✔ Meer energiebesparing ✔ Lagere operationele kosten ✔ Vereenvoudigde installatie ✔ Extra ruimtebesparing

TechCalc vernieuwd!

Ga voor een GRATIS 60-dagen-testversie van TechCalc 2.0 naar isover-technische-isolatie.nl

Ontdek het Isover TECH-assortiment

Het Isover TECH-assortiment bestaat uit glaswol, steenwol en ULTIMATE minerale wol. Door de specifieke voordelen van elk materiaal kunt u altijd kiezen voor de optimale isolatie-oplossing.

De vernieuwde TechCalc 2.0 calculatietool maakt deze keuze nu nóg gemakkelijker. Binnen enkele stappen berekent u de meest energie-, ruimte- of kostenbesparende oplossing voor uw project.

Overtuig uzelf van de voordelen en download een gratis testversie van 60 dagen. Met TechCalc 2.0 kunt u ook uw AC/CV- of scheepvaartprojecten berekenen.

Maak nu die efficiëntieslag!

Neem contact op voor advies op maat.

Saint-Gobain Isover Telefoon: 0347 358 400, info@isover.nl

www.isover-technische-isolatie.nl

ROCKWOOL TECLIT® ROCKWOOL TECLIT is speciaal ontwikkeld voor het isoleren van koudeleidingen van technische installaties en is geschikt voor drinkwater-, koelwater- en koudeluchtleidingen.

Dit hoogwaardige, onbrandbare en snel te installeren isolatiesysteem van steenwol combineert alle beproefde eigenschappen van ROCKWOOL producten. rockwool.nl/teclit

HÉT SYSTEEM VOOR ISOLATIE VAN KOUDELEIDINGEN

FIRESAFE INSULATION