Spearfishing Magazine Ν.1-Ν.4

EDITORIAL

Αγαπητοί αναγνώστες του Spearfishing Magazine, κρατάτε στα χέρια σας το τέταρτο, μόλις, τεύχος, ενός περιοδικού που αποτελεί και το μοναδικό έντυπο στο είδος του για το ψαροτούφεκο και την ελεύθερη κατάδυση στην Ελλάδα! Στα χέρια σας θα φτάσει από τις 15 Απρίλη και μετά. Έτσι, λαμβάνοντας υπόψη την εποχή που θα διανύουμε όταν το ξεφυλλίζετε, νομίζω πως πρέπει να σταθούμε σε δύο γεγονότα τα οποία χαρακτηρίζουν την εποχή. Θα ξεκινήσω πρώτα με αυτό που προσεγγίζει το περιεχόμενο του περιοδικού και το χαρακτήρα μας ως υποβρύχιοι κυνηγοί με ελεύθερη κατάδυση! Καθώς, λοιπόν, η επιφανειακή θερμοκρασία του νερού κάνει την πρώτη άνοδο μετά από πολύ καιρό, ένα είδος θα κλέψει την παράσταση στην υποβρύχια θεατρική σκηνή μας: Η συναγρίδα! Ένα ψάρι που αναμφισβήτητα ξεχωρίζει μέσα από τα περισσότερα είδη, θα βρεθεί ρηχά και θα μας δώσει ευκαιρίες που δεν θα μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε άλλη χρονική περίοδο, όσο κινούμαστε προς την καλοκαιρινή σεζόν! Τα ψάρια αυτά θα βρεθούν πολύ κοντά στις ακτές, αλλά και πολύ ψηλά, κοντά στην επιφάνεια, σε υφάλους και υποβρύχια σηκώματα. Ασχοληθείτε μαζί τους, αναζητήστε τις, μπορεί να είναι πολύ κοντά σας και το μόνο που θα χρειαστεί για να τις δείτε να εμφανίζονται, είναι ένα ήσυχο καρτέρι εκεί που τα μικρόψαρα στήνουν τις μεγάλες παρέες. Αφιερώστε χρόνο λοιπόν! Το δεύτερο γεγονός αφορά σε ένα κομμάτι του ανθρώπινου χαρακτήρα μας, που συνδέεται με την πίστη όλων των Ελλήνων! Πλησιάζει η Ανάσταση και μαζί και οι άγιες ημέρες που προηγούνται και έπονται Αυτής... Πέρυσι, δεν μου επιτράπηκε να συνοδεύσω, έστω, τον Επιτάφιο, να βρεθώ τη στιγμή της Ανάστασης εκεί που ηχούν δυνατά οι καμπάνες και να ψάλλουμε το Χριστός Ανέστη μαζί με τα αγαπημένα μου πρόσωπα! Να νιώσουμε να μας συναρπάζει άλλη μία φορά το έντονα αισιόδοξο, χαρμόσυνο, ελπιδοφόρο μήνυμα της Ανάστασης και να ανταλλάξουμε ευχές αγάπης… Και το πρωί της επόμενης μέρας, να απολαύσουμε την προετοιμασία και το ψήσιμο του πατροπαράδοτου οβελία, γλεντώντας ενωμένοι με συγγενείς και φίλους γύρω από το Πασχαλινό τραπέζι. Αγαπητοί αναγνώστες, κλείνοντας τούτο εδώ το editorial, εύχομαι μέσα από την καρδιά μου, να καταφέρουμε να ζήσουμε όλα τα παραπάνω. Καλή Ανάσταση και Υγεία σε εσάς και τους αγαπημένους σας! Μάνος Βλατάκης

TΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΌ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΡΎΧΙΑ ΑΛΙΕΊΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΎΘΕΡΗ ΚΑΤΆΔΥΣΗ

AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΗΣ: ΜΆΝΟΣ ΒΛΑΤΆΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: ΑΡΓΟΥΔΈΛΗΣ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΑΜΑΞΌΠΟΥΛΟΣ ΣΤΑΎΡΟΣ ΑΡΙΣΤΕΊΔΟΥ ΚΏΣΤΑΣ ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ ΓΙΏΡΓΟΣ ΒΕΡΏΝΗΣ ΝΊΚΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΌΠΟΥΛΟΣ ΧΡΉΣΤΟΣ ΔΕΡΤΙΛΉΣ ΛΆΜΠΡΟΣ ΚΑΒΒΑΔΊΑΣ ΓΕΡΆΣΙΜΟΣ

ΚΑΡΥΟΦΎΛΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΚΕΣΟΎΛΗΣ ΊΩΝ ΚΩΤΣΆΚΗΣ ΒΑΓΓΈΛΗΣ ΚΩΣΤΑΝΆΣΙΟΣ ΙΆΣΩΝΑΣ ΜΑΔΟΎΡΟΣ ΚΏΣΤΑΣ ΜΑΡΊΝΗΣ ΣΠΎΡΟΣ ΜΈΓΑΣ ΣΩΚΡΆΤΗΣ ΜΠΈΚΑΣ ΑΠΌΣΤΟΛΟΣ

100 94

Ο συνεργάτης μας Γιώργος Χρίστης με μια μεγάλη στήρα

112

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

91 Ιατρικό | Κατάδυση και επανακατανομή αίματος: Blood Shift του Παναγιώτη Καρυοφύλλη

Φωτογραφία Εξωφύλλου:

ΠΑΠΑΔΆΚΗΣ ΜΆΝΟΣ ΠΑΥΛΊΔΗΣ ΓΙΏΡΓΟΣ ΠΙΤΙΆΣ ΓΙΆΝΝΗΣ ΡΊΓΓΑΣ ΓΙΆΝΝΗΣ ΣΙΜΆΤΗΣ ΧΡΊΣΤΟΣ ΤΣΑΓΚΑΡΌΠΟΥΛΟΣ ΝΊΚΟΣ ΦΎΤΡΟΣ ΣΤΑΎΡΟΣ ΧΡΊΣΤΗΣ ΓΙΏΡΓΟΣ

94 Συνέντευξη | ΑΛΚΙΣΤΗΣ ΒΟΥΡΑΚΗ «Με μια ανάσα στα βάθη της ψυχής σου» στον Ίωνα Κεσούλη

100 Συνέντευξη | ΓΙΏΡΓΟΣ ΧΡΙΣΤΗΣ Πάντα Παρών! στο Μάνο Βλατάκη

109 Ψαροτούφεκο | Αλλεργίες του Αλέξανδρου Αργουδέλη

112 Ιατρικό | H ρύθμιση της θερμοκρασίας και ο κίνδυνος της υποθερμίας του Νίκου Τσαγκαρόπουλου

2

Boat & Fishing

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΚΑΤΆΔΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΚΑΤΑΝΟΜΉ ΑΊΜΑΤΟΣ BLOOD SHIFT

Τεράστια η πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει ο δύτης σε σχέση με την υδροστατική πίεση που ασκείται στο σώμα, ακόμα και σε μικρές μεταβολές στο βάθος.

Η Παναγιώτης Καρυοφύλλης Επεμβατικός καρδιολόγος, Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικο-αναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga Υποβρύχιες φωτογραφίες:

Π. Καρυοφύλλης, Χρ. Μιχαήλ

κατάδυση αποτελεί μία φυσιολογική δραστηριότητα για κάθε άνθρωπο. Μια απλή εξήγηση αυτής της πρότασης βρίσκεται σε κάποιες πασίγνωστες παρατηρήσεις. Ένα μωρό, για παράδειγμα, όταν βυθίζεται στο νερό σε άνετο θερμοκρασιακά περιβάλλον, μπορεί αυτόματα να εναλλάσσει περιόδους υποβρύχιας κολύμβησης με καλά συντονισμένες αναπνοές. Πολλές φορές, όμως, το υδάτινο περιβάλλον μπορεί να γίνει διαφορετικό και εχθρικό για τους ενήλικες. Η ελεύθερη κατάδυση προκαλεί εκσεσημασμένες

μεταβολές στην καρδιαγγειακή φυσιολογία, που καθορίζονται από δύο κύριους παράγοντες: Το χρόνο της άπνοιας και το βάθος της κατάδυσης. Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν το χρόνο άπνοιας, είναι ο όγκος των πνευμόνων, ο ρυθμός κατανάλωσης του Ο2 και η ανοχή στο CO2. Ο υπεραερισμός ακριβώς πριν την κατάδυση, μειώνει τη μερική πίεση του CO2 και επομένως καθυστερεί την επανεμφάνιση του ερεθίσματος για αναπνοή, που συνήθως προκύπτει όταν η μερική πίεση του CO2 ανέβει στα 45-60 mmHg. Ο υπεραερισμός, όμως, μόνο πολύ ήπια θα αυξήσει την www.boatfishing.gr

3

ΙΑΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

κυψελιδική συγκέντρωση του Ο2, αλλά αυτό δεν μπορεί να αντισταθμίσει την έλλειψή του κατά το τέλος της βουτιάς. Άλλη μια τεράστια πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει ο δύτης, είναι η υδροστατική πίεση που ασκείται σε αυτόν, η οποία μεταβάλλεται σημαντικά ακόμα και με μικρές μεταβολές στο βάθος, και αυτό οφείλεται στην αυξημένη πυκνότητα του νερού. Η ιατρική κοινότητα, και όχι μόνο, πίστευε πως το ανθρώπινο όριο βάθους στην ελεύθερη κατάδυση δεν μπορεί να ξεπερνά τα 30-50 μέτρα. Αυτή η παραδοχή βασιζόταν στο νόμο των αερίων, που αναφέρει πως ο όγκος ενός αερίου μεταβάλλεται αντίστροφα της πίεσης. Για παράδειγμα, όταν η πίεση διπλασιάζεται, πχ. σε κατάδυση μόλις στα 10 μέτρα, ο όγκος του αέρα θα μειωθεί στο μισό του αρχικού. Έτσι, θεωρητικά και με βάση τους υπολογισμούς, ο πνευμονικός όγκος θα έπρεπε να μειώνεται σταθερά κατά την κατάδυση.

ΟΜΩΣ... ΠΙΣΩ ΣΤΟ ΜΑΚΡΙΝΟ 1913...

O Έλληνας σφουγγαράς Γεώργιος Στάττης, καταρρίπτει αυτές τις θεωρίες και καταδύεται στα -71 μέτρα, σε μια επιτυχή προσπάθεια να ξεκολλήσει την άγκυρα του ιταλικού πλοίου Regina Margherita. Ποια είναι τελικά τα ανθρώπινα όρια και πώς καθορίζονται; Η συνολική χωρητικότητα των πνευμόνων (TLC), επιτυγχάνεται από τους αναπνευστικούς μύες που παραμορφώνουν το θωρακικό τοίχωμα στο μέγιστο όγκο που μπορεί να επιτευχθεί, παρά την τάση για επαναφορά των πνευμόνων στην αρχική τους θέση. Ο χαμηλότερος δυνατός όγκος, ή ο υπολειπόμενος όγκος (RV), επιτυγχάνεται από τους αναπνευστικούς μύες, οι οποίοι παραμορφώνουν το θωρακικό τοίχωμα προς έναν ελάχιστο όγκο, που περιορίζεται από το κλείσιμο των αεραγωγών. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η συμβατική γνώση δίδασκε ότι το μέγιστο βάθος σε μια ελεύθερη κατάδυση, περιορίζεται από τη συμπίεση του όγκου των πνευμόνων κάτω από τον RV, γιατί τότε θα προκληθεί «σύνθλιψη των πνευμόνων» (lung squeeze), οδηγώντας σε ρήξη πνεύμονα. Δηλαδή, επικρατούσε η υπόθεση πως το μέγιστο βάθος που μπορεί να φτάσει κάποιος μετά από βίαιη εισπνοή, καθοριζόταν από το λόγο μεταξύ TLC και RV. Κατά τη διάρκεια της προοδευτικά βαθύτερης κατάδυσης, ο πνευμονικός όγκος θα συμπιέζεται από την TLC προς τον RV, και υπερβαίνοντας αυτό το προβλεπόμενο βάθος, η υδροστατική πίεση θα προξενήσει πνευμονική αγγειακή ρήξη. Άρα, το όριο του μέγιστου βάθους καθοριζόταν από την εξίσωση: TLC/RV=

4

Boat & Fishing

μέγιστο βάθος σε ατμοσφαιρικές πιέσεις. Για παράδειγμα, αν πάρουμε κάποιες συνηθισμένες παραμέτρους ως προς τους πνευμονικούς όγκους, όπως TLC 6 λίτρα και RV 1.5 λίτρο, τότε το μέγιστο βάθος κατάδυσης σύμφωνα με την παραπάνω υπόθεση, θα πρέπει να ήταν TLC/RV= 4 atm, που αντιστοιχεί σε βάθος 30 μέτρων. Τι συμβαίνει, όμως, και ο άνθρωπος ως ελεύθερος δύτης έχει φτάσει σε πολλαπλάσια βάθη, που φαίνονταν τότε αδιανόητα και ασύμβατα με την επιβίωση; Άρα, σύμφωνα με τα παραπάνω, μεταβολή της παραπάνω σχέσης, με αύξηση της πνευμονικής χωρητικότητας για παράδειγμα ή μείωση του υπολειπόμενου όγκου, θα μπορούσε να τροποποιήσει το βάθος κατάδυσης. Όμως, αυτή είναι μια απλή φυσιολογική θεώρηση και ανεπαρκής στο να εξηγήσει τα έως τώρα επιτεύγματα, άρα κάποιοι άλλοι παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη.

Kατά την κατάδυση, λοιπόν, και καθώς η υδροστατική πίεση αυξάνεται, ο αέρας εντός των πνευμόνων συμπιέζεται, άρα μειώνεται σε όγκο, όσο επιτρέπει η ακαμψία του θώρακα. Επομένως, ο σημαντικότερος παράγοντας που λαμβάνει χώρα, είναι η ανακατανομή τεραστίων ποσοτήτων αίματος από την περιφέρεια προς στα πνευμονικά αγγεία, που καθώς το αίμα -ως υγρό- δεν μπορεί να συμπιεστεί, ορίζει το φαινόμενο της προστασίας του πνεύμονα από τη σύνθλιψη και ονομάζεται «αιματική μετατόπιση», γνωστό ως blood shift. Στον αέρα, η ατμοσφαιρική πίεση που μας περιβάλλει ισούται με την πίεση μέσα στους πνεύμονες. Μόλις μπούμε στο νερό και πριν ακόμα καταδυθούμε, το μέρος του σώματος που βρίσκεται μέσα στο νερό υπόκειται σε αυξημένες πιέσεις (ατμοσφαιρική πίεση + υδροστατική πίεση), ενώ η ενδοπνευμονική πίεση παραμένει κοντά στη 1 atm, δημιουργώντας, έτσι, μία κλίση (διαφορά) πίεσης μεταξύ ένδο- και εξωθωρακικών περιοχών, αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο τη φλεβική επιστροφή προς τα ενδοθωρακικά αγγεία. Αυτή η απλή είσοδος στο νερό, μπορεί να προκαλέσει την είσοδο περίπου 700 ml αίματος στο θώρακα. Κατά την κατάδυση, η εξωτερική πίεση συμπιέζει τους πνεύμονες, οι οποίοι βρίσκονται μέσα σ’ ένα σκληρό και προστατευτικό κλουβί. Ο θώρακας, σε κάποιο βαθμό, μπορεί να αντιταχθεί σε αυτήν την πίεση. Έτσι, η πίεση του νερού εξισορροπείται από την πίεση του αέρα των πνευμόνων και τη δύναμη αντίστασης που προκύπτει από την ελαστικότητα του θώρακα. Με την αύξηση του βάθους, ο θώρακας δεν μπορεί να συρρικνωθεί στον ίδιο βαθμό με τους συμπιεσμένους πνεύμονες. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει σταθερά, μια υπόταση στους

πνεύμονες. Για να εξισορροπηθεί αυτό, το αίμα από άλλες περιοχές του σώματος και ιδιαίτερα από τα άκρα, των οποίων τα αγγεία συμπιέζονται, αντλείται στα αγγεία του θώρακα. Επιπλέον, υπάρχει και μια προοδευτική μετατόπιση των σπλάχνων προς το θώρακα, που εξαρτάται από την ελαστικότητα του διαφράγματος και συμβάλλει ως πρόσθετος μηχανισμός στο blood shift. Αυτοί οι μηχανισμοί, αφενός γεμίζουν το θώρακα με αίμα προστατεύοντας τους πνεύμονες από τη σύνθλιψη, και αφετέρου, η μετατόπιση των κοιλιακών σπλάχνων που εξ ορισμού δεν συμπιέζονται, προστατεύουν τις πλευρές από ράγισμα/κάταγμα. Όλοι αυτοί οι μηχανισμοί επιτείνονται με το βάθος. Σε βάθος 40 μέτρων, τουλάχιστον 850 ml επιπλέον αίματος μεταφέρονται στους πνεύμονες. Τα αγγεία του πνεύμονα είναι τόσο ελαστικά, που μπορούν να εκπτυχθούν ως και 10 φορές τη διάμετρό τους και να χωρέσουν ως και 1.5 lt επιπλέον αίμα, αν και η μέγιστη ποσότητα αίματος που μπορεί να χωρέσουν είναι ακόμα άγνωστη.

ΜΕ ΝΕΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ... Με βάση όσα έχουν προαναφερθεί, ας ξανακάνουμε τους υπολογισμούς. Ο γνωστός Κουβανός ελεύθερος δύτης Pipin και κάτοχος αρκετών ρεκόρ, από μετρήσεις έχει βρεθεί να έχει TLC 9.6 lt και RV 2.2 lt. Αν δεν υπήρχε το blood shift, το μέγιστο βάθος που θα μπορούσε να καταδυθεί θα ήταν 9.6/2.2= 4.4 atm που αντιστοιχεί σε βάθος μόνο 34 μέτρων! Αν τώρα συνυπολογίσουμε την επανακατανομή 1.5 lt αίματος λόγω του blood shift, ο RV θα μειωνόταν στα 0.7 lt (2.2-1.5=0.7), άρα το νέο βάθος κατάδυσης φτάνει σε 9.6/0.7= 13.7 atm, δηλαδή 127 μέτρα! Ίσως, λοιπόν, να μην υπάρχει ανώτερο όριο σε αυτήν την επανακατανομή αίματος και ο μόνος περιορισμός πιθανόν να είναι η αντίσταση των πνευμονικών τριχοειδών στο μηχανικό stress, η οποία όμως φαίνεται να είναι αρκετά υψηλή, ώστε να αποφεύγεται η ρήξη τους και η επακόλουθη κυψελιδική αιμορραγία. Με αυτόν τον θαυμαστό μηχανισμό, η φύση έχει χαρίσει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να μπορεί να καταδυθεί σε μεγάλα βάθη και τα όρια αυτών των δυνατοτήτων του είναι δύσκολο να καθοριστούν. Ανακαλύπτοντας όλους αυτούς τους μηχανισμούς, όλο και πιο πολύ επιβεβαιώνεται η θεωρία πως η ζωή αναδύθηκε από το νερό... Στο επόμενο τεύχος θα αναπτυχθεί το θέμα: β-αναστολείς. Μπορεί να λειτουργήσουν θετικά στην άπνοια; BF

Κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν την άπνοια, είναι ο όγκος πνευμόνων, ο ρυθμός κατανάλωσης του Ο2 και η ανοχή στο CO2

www.boatfishing.gr

5

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΒΟΥΡΑΚΗ «ΜΕ ΜΙΑ ΑΝΑΣΑ ΣΤΑ ΒΑΘΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΣΟΥ» ❱❱ στον Ίωνα Κεσούλη Σκηνοθέτη, Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικοαναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga

Π

ριν καιρό δούλευα σε μια παραγωγή όπερας πολύ απαιτητική, με αρκετά δύσκολο σκηνικό. Ο σκηνοθέτης που συνεργαζόμουν ήταν ένας διάσημος Γάλλος, διευθυντής του μεγαλύτερου φεστιβάλ θεάτρου στη Γαλλία και συνάμα πολύ απαιτητικός. Στο σκηνικό υπήρχε μια κατασκευή σαν ενυδρείο, με ύψος περίπου δύο μέτρα και μήκος τρία. Μου λέει, λοιπόν, ο σκηνοθέτης κάποια στιγμή κατά την διάρκεια μιας πρόβας: - « Ίων, ξέρεις, θα χρειαστούμε μια γυναίκα να μπει μέσα στο ενυδρείο, που θα είναι γεμάτο νερό. Θα πρέπει να κάτσει μέσα, κρατώντας την ανάσα της μέχρι να γίνει το φινάλε της σκηνής» … και πριν καλά-καλά τελειώσει τη φράση του, γουρλώνει τα μάτια του καταλαβαίνοντας τι ζητάει!

- «Και πόσο κρατάει αυτό;» τον ρωτώ με μεγάλη ψυχραιμία.

- «Ε, περίπου 2 με 3 λεπτά... Ίσως και παραπάνω», μου λέει ο αγαπητός μου σκηνοθέτης. Με έλουσε κρύος ιδρώτας. Πού θα βρω τέτοια γυναίκα; Μετά από αρκετό ψάξιμο και σχεδόν απογοητευμένος γιατί δεν έβλεπα λύση στο πρόβλημα, χτύπησε το τηλέφωνό μου και μια συνεργάτιδα μού λέει: «Νομίζω ότι βρήκαμε τον ιδανικό άνθρωπο. Πάρε αυτό το τηλέφωνο και μίλα μαζί της. Το όνομα αυτής, Άλκηστις Βουράκη...» Αν τον Γιάννη Σιδέρη μπορούσα να τον χαρακτηρίσω «Ποσειδώνα», την Άλκηστη θα την έλεγα «Θέτιδα των 5 θαλασσών που περιβάλλουν την όμορφη χερσόνησο που ζούμε τώρα εμείς και κάποτε οι πρόγονοί μας, οι ήρωες και οι θεοί που περπάτησαν σε αυτήν τη γη»! Κάπως έτσι γνώρισα εγώ την Άλκηστη και νιώθω την εσωτερική ανάγκη να τη φέρω σε επαφή μαζί σας. Να τη γνωρίσουμε, να γίνει ακόμη πιο δική μας, μέσα από κάποιες απαντήσεις που μου έδωσε. Πάμε λοιπόν! ΙΩΝ. Άλκηστις, καλώς ήρθες στη μεγάλη παρέα των αναγνωστών του Spearfishing Magazine. Θα ξεκινήσω από την πολύ απλή ερώτηση, για το ποιος είναι ο βαθύτερος λόγος που σε οδήγησε στην πρώτη συνειδητή

6

Boat & Fishing

www.boatfishing.gr

7

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

απόφαση να ασχοληθείς με την άπνοια. Πότε κατάλαβες ότι το νερό θα είναι το σπίτι σου, θα είναι ένας λόγος ολοκλήρωσης της ύπαρξής σου σε αυτό το πέρασμά σου από τη γη; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Η απόφασή μου δεν ήταν συνειδητή. Ήταν μια φυσική εξέλιξη της ζωής μου, σαν να γεννήθηκα για να βρίσκομαι στο απέραντο γαλάζιο. Η καταγωγή μου από την πανέμορφη Μήλο και η αγάπη του πατέρα μου Στρατή Βουράκη για την κατάδυση, με οδήγησε από την παιδική μου ηλικία μέσα στο νερό, να παίζω και να ξεχνώ ν΄ αναπνεύσω. Μου φαινόταν απλό, όπως ήταν η διαδικασία της αναπνοής έτσι και η διαδικασία της μη αναπνοής. Εξασκούσα τον εαυτό μου διαρκώς, όταν έτρωγα, όταν έπαιζα, όταν ξυπνούσα... Στόχος ήταν ν’ αντέχω όσο περισσότερο γίνεται, για να βρίσκομαι στον αγαπημένο μου βυθό το περισσότερο δυνατό. ΙΩΝ. Πες μας λίγο για τους αρχικούς σου στόχους. Θεωρείς ότι τους έχεις

8

Boat & Fishing

κατακτήσει; Τι είναι αυτό που έχεις κατακτήσει; Ποια είναι τα μεγαλύτερα όνειρά σου; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Η αγωνιστική ελεύθερη κατάδυση ήρθε στη ζωή μου τυχαία, όταν ο δάσκαλός μου στη γιόγκα Μιχάλης Φιλίνης, μου ανέφερε για το άθλημα. Στην αρχή, ομολογώ, δεν το είχα δει «σοβαρά»! Συνέχιζα να παίζω το παιχνίδι που είχα ξεκινήσει στην παιδική μου ηλικία! Τότε, ήρθε στη ζωή μου ο προπονητής και πλέον πολύ καλός μου φίλος Δημήτρης Κούμουλος, ο οποίος με βοήθησε να δω το άθλημα με διαφορετική σκοπιά, να βάλω στόχους και να εξελιχθώ όσο μπορώ περισσότερο. Καταφέραμε να κατακτήσω 8 πανελλήνια ρεκόρ και μια θέση μέσα στις 10 καλύτερες του κόσμου το 2019. Ο μεγάλος στόχος ήταν η συμμετοχή μου στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ελεύθερης κατάδυσης το 2020, όπου είχαμε ως στόχο μια θέση μέσα στην τριάδα! Δυστυχώς, ο covid ανέτρεψε τα σχέδια μας, τουλάχιστον προσωρινά...

Η καταγωγή μου από την πανέμορφη Μήλο και η αγάπη του πατέρα μου Στρατή Βουράκη για την κατάδυση, με οδήγησε από την παιδική μου ηλικία μέσα στο νερό, να παίζω και να ξεχνώ ν΄ αναπνεύσω

ΙΩΝ. Δώσε μας μία μικρή γεύση από το πώς περνάς μια μέρα προπόνησης και προετοιμασίας. Έχεις κάποιον προπονητή; Τι συζητήσεις κάνετε και πώς δουλεύετε για την επίτευξη των στόχων σου; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Η ζωή και η καθημερινότητα ενός αθλητή που ασχολείται με κάποιο μη δημοφιλές/ερασιτεχνικό άθλημα στην Ελλάδα, είναι εξαιρετικά δύσκολη, μιας και το βιοποριστικό κομμάτι είναι μέρος της καθημερινότητας τού εκάστοτε αθλητή, όπως και μένα άλλωστε! Είμαι καθηγήτρια φυσικής αγωγής, δουλεύω στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, είμαι personal trainer και διδάσκω σε μια ιδιωτική σχολή

γυμναστών. Η καθημερινότητά μου είναι εξαιρετικά απαιτητική, τόσο σωματικά, όσο και από άποψη χρόνου. Παρ’ όλα αυτά, η αγάπη μου για το άθλημα μού δίνει τη δύναμη να βρω καθημερινό χρόνο για την προσωπική μου προπόνηση. Το πρόγραμμά μου είναι εξαιρετικά απαιτητικό! Συνήθως, η πρώτη προπόνηση της ημέρας ξεκινάει λίγο πριν ξημερώσει... Κάποιες μέρες το ραντεβού στην πισίνα επαναλαμβάνεται και το μεσημέρι. Τέλος, αφιερώνω 3 ημέρες την εβδομάδα για αερόβια προπόνηση (τρέξιμο) και άλλες 2 για προπόνηση ενδυνάμωσης. Επίσης, για μεγάλες χρονικές περιόδους του έτους, η διατροφή μου είναι εξαιρετικά

προσεγμένη! Οι απαιτήσεις είναι τεράστιες, όπως τεράστια είναι και η κόπωση, σωματική και ψυχολογική. Το αποτέλεσμα δεν θα ήταν ποτέ το ίδιο αν δεν είχα στο πλάι μου τον καλύτερο και πιο έμπειρο προπονητή που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, το Δημήτρη Κούμουλο, ο οποίος εκτελεί χρέη προπονητή, αλλά και ψυχολόγου και φίλου! Ο ίδιος πιστεύει πολύ περισσότερο σε μένα απ’ ότι εγώ η ίδια, με αποτέλεσμα να ακολουθώ πιστά και άκριτα τις συμβουλές και τις οδηγίες του, έχοντας τυφλή εμπιστοσύνη σε αυτόν, όντας υπέρμαχος της αρχής της εξειδίκευσης!

www.boatfishing.gr

9

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΙΩΝ. Πιστεύεις ότι η προσέγγιση είναι περισσότερο ψυχική ισχύς και δευτερευόντως σωματική δύναμη; Ή έχουμε μια ισορροπία ανάμεσα σε αυτά τα δύο; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Ακριβώς! Το άθλημα αυτό απαιτεί ισορροπία του σώματος και του πνεύματος. Η δύναμη του μυαλού να διακόψεις συνειδητά μια ζωτικής σημασίας λειτουργία, όπως είναι η αναπνοή, απαιτεί καθαρό νου, πείσμα και έλεγχο του σημείου που θα πρέπει να διακοπεί η προσπάθεια. Η γραμμή αυτή πολλές φορές δεν είναι διακριτή. ΙΩΝ. Περίγραψέ μου ένα ξεχωριστό γεγονός που θυμάσαι, μια εμπειρία που χάραξε βαθιά την υποβρύχια ύπαρξή σου. ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Νομίζω το πιο ξεχωριστό γεγονός ήταν η κατάρριψη του 1ου πανελλήνιου ρεκόρ στατικής άπνοιας! Ήρθε σε μια πολύ δύσκολη και απαιτητική περίοδο, με απίστευτο άγχος και υποχρεώσεις, όπου είχα χάσει την εμπιστοσύνη στις ικανότητές μου... Ήταν μια μοναδική εμπειρία ζωής, που δεν θα ξεχάσω ποτέ! ΙΩΝ. Νιώθεις ελεύθερη μέσα στη θάλασσα; Και, αν ναι, τι είδους ελευθερία βιώνεις; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Το νερό και ειδικότερα η

10 Boat & Fishing

θάλασσα, είναι το φυσικό μου περιβάλλον. Νιώθω ότι γεννήθηκα για να τη βλέπω, να την αγγίζω, να την ακουμπάω και να την ονειρεύομαι... Μέσα της νιώθω απόλυτα η Άλκηστις! ΙΩΝ. Μπορείς να σκεφτείς τον εαυτό σου μακριά από τη θάλασσα; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Όχι! Δεν μπορώ... Όλα μου τα συναισθήματα τα βιώνω στον μέγιστο βαθμό εκεί. Είμαι άνθρωπος των άκρων! Κλαίω πολύ και γελάω πολύ! Όταν πονάω θέλω με κάθε τρόπο να τη βλέπω, όταν χαίρομαι θέλω να παίζω μαζί της. Είναι φίλη μου! ΙΩΝ. Ποιες σκέψεις κάνεις όταν βουτάς και ποια όταν φτάνεις στην επιφάνεια; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Κάθε βουτιά δεν είναι ίδια... Μια αγωνιστική βουτιά δεν μοιάζει με μια βουτιά αναψυχής. Στους αγώνες είμαι πάντα προσηλωμένη στο στόχο. Προσπαθώ να οραματίζομαι την προσπάθεια, να είμαι ήρεμη και προσανατολισμένη σε αυτή. Μια βουτιά αναψυχής είναι γεμάτη γαλήνη, είναι σαν να ζεις μέσα σ’ ένα όνειρο... ΙΩΝ. Όταν βουτάς, αισθάνεσαι ότι γίνεσαι κομμάτι του συμπαντικού όλου; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Δεν θα μπορούσες να το εκφράσεις καλύτερα...

ΙΩΝ. Κατά τη διάρκεια μιας δύσκολης βουτιάς, έχεις φτάσει να αισθανθείς τη διαδικασία αποκόλλησης της συνείδησης από το σώμα; Και αν ναι, πώς την αντιμετώπισες; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Οι μεγάλες βουτιές ενέχουν τον κίνδυνο αυτό. Όπως προανέφερα, χρειάζεται μεγάλη εμπειρία και υψηλά επίπεδα συνειδητότητας για να αντιληφθείς το σημείο που πρέπει να διακόψεις την προσπάθεια. Η απώλεια συνείδησης γίνεται πολύ ήπια και γλυκά... Όπως χαρακτηριστικά συνηθίζω να περιγράφω, είναι «σαν να σε γλυκοπαίρνει ο ύπνος στην αμμουδιά το καλοκαίρι»! Δεν είναι τρομακτικό εκείνη την ώρα, αλλά μετά φοβάσαι να φτάσεις και να ξεπεράσεις αυτό το σημείο... ΙΩΝ. Κάθε κατάδυση, είναι για σένα ένας εξαγνισμός ψυχής; Είναι ο ουσιαστικός λόγος που σε οδηγεί σε αυτήν σου τη διάδραση με το υγρό στοιχείο και τη μυσταγωγία του; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Κάθε κατάδυση είναι σίγουρα εξαγνισμός ψυχής. Η θάλασσα λειτουργεί ως καθαρτήριο. Μέσα στο νερό, ενώ καταδύεσαι, έρχεσαι αντιμέτωπος με τις βαθύτερές σου φοβίες… Κατά την ανάδυση η ψυχή εγκαταλείπει το σώμα, γίνεται ένα με το σύμπαν κι αυτό την απελευθερώνει, την κάνει πιο δυνατή! ΙΩΝ. Συζητάς με το δαιμόνιό σου; Σε

έχει γλιτώσει από δύσκολες στιγμές στο νερό; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Το δαιμόνιο… Ο καλός και ο κακός μας εαυτός… Είναι αυτό που μου ψιθυρίζει την ώρα την κατάδυσης «Λίγο ακόμα..»… Είναι αυτό που με ξυπνάει «σαν με παίρνει ο γλυκός ύπνος στην αμμουδιά»… Αυτό είναι το δικό μου δαιμόνιο… ΙΩΝ. Κατά τον Πυθαγόρα, το 49ο έτος στον άνθρωπο είναι το έτος της απόλυτης ωρίμασης και ορόσημο για τη μετάβαση σε πιο σοφές σκέψεις και πράξεις. Πιστεύεις η ενασχόληση με το νερό σε οδηγεί προς τα εκεί; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Η ενασχόληση με την άθληση γενικότερα, σίγουρα σε κάνει σοφότερο. Μαθαίνω τον εαυτό μου καλύτερα, τις δυνατότητές μου, τα όριά μου. Μέσα από την αυτογνωσία, ενεργώ και σκέφτομαι πιο ώριμα. Το υγρό στοιχείο διευκολύνει την ενδοσκόπηση. Μέσα από την αυτοπαρατήρηση ανακαλύπτω συνεχώς νέα πράγματα για τον εαυτό μου. ΙΩΝ. Έχεις ανάγκη να μεταλαμπαδεύσεις τις γνώσεις σου; Θέλεις να γίνεις δασκάλα; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Η εμπειρία στην εκπαίδευση είναι μοναδική. Οι αθώες ψυχές των παιδιών ρουφούν τη γνώση σαν σφουγγάρια. Τι το καλύτερο, λοιπόν, από το να μεταδίδεις στις νέες γενιές γνώσεις που αφορούν στην άθληση, σε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, άλλα κυρίως το πάθος γι’ αυτό που κάνεις… Το πάθος για ζωή γενικότερα! ΙΩΝ. «Αγαπητή ψυχή. Σε ευχαριστώ που υποστηρίζεις τη ζωή μου. Με τιμά και είμαι ευγνώμων για την παρουσία σου. Αν έχεις κάποιο μήνυμα για μένα, σε παρακαλώ δώστο μου. Είμαι ανοιχτή και δεκτική. Καλωσορίζω την καθοδήγησή σου». Είναι μια προσευχή - συζήτηση με την ψυχή μας. Ποιο μήνυμα πιστεύεις ότι θα σου στείλει; Είσαι έτοιμη να το δεχτείς; Την αισθάνεσαι οδηγό; ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Πάντα ακούω την ψυχή μου και ό,τι κάνω είναι μέσα απ’ αυτή. Όταν η ψυχή μάς καθοδηγεί, αυτό είναι ελευθερία… Και εμένα η ψυχή μου με οδήγησε στη θάλασσα! ΙΩΝ. Άλκηστις, σε ευχαριστούμε που μοιράστηκες μαζί μας το χρόνο σου. Εύχομαι κάθε επιτυχία στους μελλοντικούς σου στόχους. ΑΛΚΗΣΤΙΣ. Κι εγώ σε ευχαριστώ πολύ αγαπητέ Ίωνα! Καλή επιτυχία σε ότι κάνεις, σκηνοθετικά, αλλά και μέσα από το περιοδικό που μας έδωσε τη δυνατότητα να τα ξαναπούμε ! Αγαπητοί αναγνώστες, την επόμενη φορά που θα ανταμώσουμε, σκέφτομαι να σας πάω βόλτα με μία “Ferrari”... BF

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Γιώργος

ΧΡΙΣΤΗΣ ΠΑΝΤΑ ΠΑΡΩΝ!

❱❱ Μάνος Βλατάκης Διευθυντής Άπνοια with Yoga https://www.facebook.com/ApnoiaYoga/

Ο

Γιώργος Χρίστης κατάγεται από το Αγναντερό Καρδίτσας. Αν και στεριανός, από τα παιδικά του χρόνια είχε μια προδιάθεση για την επαφή με το βυθό. Μαθητής του δημοτικού ακόμα, στις διακοπές του καλοκαιριού πήγαινε με τους γονείς του σχεδόν κάθε καλοκαίρι στο Κόκκινο Νερό, μια παραλία λίγο πιο νότια από τον Πλαταμώνα. Εκεί, το πρώτο πράγμα που έκανε όταν ξεκίναγαν οι διακοπές, ήταν να φοράει μια μάσκα και πέδιλα και να χαζεύει ατελείωτες ώρες το βυθό, μαζεύοντας διάφορα κοχύλια. Κάθε πρωί που οι ψαράδες τραβούσαν τα καΐκια τους στην ακτή, του άρεσε πολύ να παρατηρεί το ξεψάρισμα των διχτυών τους. Ακολούθησε ένα διάστημα, όπου στο Γυμνάσιο τον κέρδισε το ποδόσφαιρο. Είχε ξεχάσει πλέον την αγάπη του για τη θάλασσα… Εξάλλου, η απόσταση που τον χώριζε από αυτήν δεν βοήθαγε για κάτι περισσότερο. Έβγαλε δελτίο στην ομάδα του χωριού του και προσπάθησε να ασχοληθεί με αυτό που αγαπούσε πιο πολύ τότε. Η ενασχόλησή του από παιδί με το ποδόσφαιρο, τον έκανε να δεθεί για πάντα με τον αθλητισμό και μέχρι σήμερα δεν σταμάτησε ποτέ να αθλείται. Αργότερα, σε ηλικία 21 ετών, το 1986, βρέθηκε στην Ύδρα. Συνέχιζε κι εκεί να παίζει και να χαίρεται το ποδόσφαιρο. Εκεί, όμως, έσμιξε ξανά με την παλιά του αγαπημένη, τη θάλασσα, και από κει ουσιαστικά, την ίδια χρονιά, ξεκινά το μεγάλο ταξίδι του στον κόσμο του βυθού. Με το Γιώργο γνωριστήκαμε στο σύλλογο ΓΛΑΥΚΟ, κάπου στο 1990, και από τότε μέχρι και σήμερα παραμένουμε φίλοι. Βεβαίως, μέσα σε αυτή τη μακρόχρονη φιλία, περιλαμβάνονται τόσες πολλές στιγμές, για τις οποίες θα χρειαζόμασταν σελίδες ολόκληρες και πάλι δεν θα έφταναν... Ο λόγος απλός! Εκατοντάδες

12 Boat & Fishing

n Επαφή...

μαγική

Η μικρή βιτρίνα - παράθυρο

εξορμήσεις, πολλές προπονήσεις σε κολυμβητήριο, πολλές προσωπικές στιγμές, κοντραρίσματα σε αγώνες, αλλά και κάποιες λίγες στιγμές που η φιλία μας δοκιμάστηκε στα όρια και υπερίσχυσε! Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι αυτής της σχέσης, έχει να κάνει και με την αρθρογραφία, στην οποία ήταν συνεργάτης στη συντακτική μου ομάδα! Κι όπως είναι φυσικό, όταν κάτι αποφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα, αργά ή γρήγορα θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου ώστε να ξαναγίνει πραγματικότητα... Κάπως έτσι, καλωσορίζω και πάλι το Γιώργο Χρίστη ως συνεργάτη στο νέο αυτό περιοδικό, και είμαι σίγουρος πως εσείς, οι αναγνώστες του Spearfishing Magazine, θα έχετε πολλά να διαβάσετε μέσα από τα άρθρα ενός ψαροτουφεκά με τεράστια εμπειρία σε όλους τους τομείς που συνθέτουν το παζλ του σύγχρονου ελληνικού ψαροτούφεκου. Σκεφτήκαμε λοιπόν, να ξεκινήσουμε με μια απολαυστική συνέντευξη από τον πάντα παρόντα στο χώρο μας Γιώργο Χρίστη! Για πάμε... Μ.Β.: Ξέρουμε ότι το αγωνιστικό ψαροτούφεκο αποτελεί μεγάλο κομμάτι της ιστορίας σου. Ας ξεκινήσουμε από ‘κει. Τι σημαίνει για σένα και πως το αγάπησες; Γ.Χ.: Η αγάπη μου για το αγωνιστικό ψαροτούφεκο ξεκινά από το 1988, όταν πήρα μέρος στον πρώτο μου αγώνα που έγινε στην Ύδρα, με διοργανωτή το ΓΛΑΥΚΟ. Ήταν κεραυνοβόλος έρωτας! Μαγεύτηκα στην κυριολεξία! Η λάμψη και το γιορτινό κλίμα που δημιουργούνταν από όλα τα μεγάλα ονόματα της εποχής εκείνης, μαζί και με όλους τους άλλους αθλητές, συγκεντρωμένοι όλοι σε ένα

μέρος, επώνυμοι και ανώνυμοι, ήταν κάτι μοναδικό για μένα που ήμουν ακόμα σε «βρεφικό» στάδιο στο ψαροτούφεκο. Μην ξεχνάμε πως τότε υπήρχε μόνο ο γραπτός τύπος και μάλιστα μόνο ένα περιοδικό, o Υποβρύχιος Κόσμος. Οπότε, η φήμη των μεγάλων ονομάτων ήταν γιγαντωμένη. Φεύγοντας απ’ αυτόν τον αγώνα, δύο πράγματα με στιγμάτισαν για πάντα. Το ένα πως το ψαροτούφεκο εκείνες τις δύο μέρες κυρίευσε όλο μου το είναι, κάτι που κρατά μέχρι σήμερα. Το άλλο πως ορκίστηκα ότι κάποια στιγμή θα φλερτάρω με την κορυφή και θα φιγουράρω κι εγώ ανάμεσα στα μεγάλα ονόματα του ψαροτούφεκου! Πρόσεξε, επίσης, αυτό που θα σου πω. Δεν σκεφτόμουν να γίνω ο πρώτος. Πιο πολύ ήθελα να προσπαθήσω να είμαι στην κορυφή της βαθμολογίας σε πολλούς αγώνες. Με ενδιέφερε η διάρκεια. Όσες περισσότερες φορές πρώτος, τόσο καλύτερα φυσικά. Έτσι το έβλεπα. Ήταν πολύ όμορφο και ευγενές νομίζω, να θέλεις να ξεχωρίσεις. Ποιος δεν θα το ήθελε άλλωστε... Εξάλλου, όλοι αυτό αποζητούν μέχρι και σήμερα. Όμως, πρόσεξε, δεν έγινε για μένα αυτοσκοπός κι ούτε επιδίωξα να το πραγματοποιήσω γρήγορα. Τις σωστές βάσεις που μου είχαν δώσει οι παλιότεροι εκείνοι την εποχή, πως η εξέλιξη στο ψαροτούφεκο έρχεται σιγά σιγά, με το χρόνο, και απαιτεί τεράστια υπομονή και πολύ δουλειά, τις έκανα Ευαγγέλιο και έθεσα τον εαυτό μου μέσα στις διαδικασίες στο βάθος χρόνου, όσος κι αν ήταν αυτός που θα χρειαζόταν. Αυτό, φυσικά, έγινε με μεγάλο σεβασμό στους ήδη κορυφαίους αθλητές. Αν ήθελα να δείξω πως είμαι καλύτερος από κάποιον, αυτό θα γινόταν μέσα σε

στο μαγαζί του κ. Κρέμου, το μοναδικό με είδη υποβρύχιας αλιείας της εποχής, είχε γίνει πλέον το εικονοστάσι του. Σχεδόν κάθε μέρα, για κάποιο απροσδιόριστο λόγο, στεκόταν εκεί μπροστά και χάζευε τις μάσκες, τα πέδιλα, τα ψαροτούφεκα. Η επαφή της πρώτης μέρας με την κατάδυση, ήταν μαγική. Από εκείνη τη μέρα κάτι μέσα του τον έκανε να μένει άυπνος τα βράδια, μέχρι να έρθει η επόμενη μέρα να καταδυθεί ξανά. Στην αρχή του άρεσε μόνο η αίσθηση της κατάδυσης. Όμως, ο μεγάλος 10κιλος ροφός που βγήκε με μπόλικη δόση τύχης τότε, απαραίτητη για έναν πρωτάρη, τον «μπόλιασε» γρήγορα και με το μικρόβιο του υποβρύχιου κυνηγού. Αμέσως αγόρασε από εκείνο το μαγαζάκι το βιβλίο με τίτλο «Το Ψαροντούφεκο και τα Μυστικά του» των Τ. Γιαννακά – Πάνου Φαλάρα. Μ’ αυτό θα κοιμόταν πλέον κάτω από το μαξιλάρι του και θα τον στοίχειωνε για πολλά βράδια εκείνος ο μεγάλος ροφός που παραφύλαγε πάνω απ’ τη φυκιάδα, στο εξώφυλλο του βιβλίου. Το βιβλίο αυτό το διατηρεί μέχρι και σήμερα στη βιβλιοθήκη του, σαν καινούριο.

www.boatfishing.gr

13

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

n Οι

κορυφαίοι παλιοί και σύγρονοι

Ποιους ψαροκυνηγούς θα Μ.Β.: ξεχωρίζες από τότε που θυμάσαι τον εαυτό σου μέχρι σήμερα; Γ.Χ.: Εγώ θα σου μιλήσω για τη δική μου γενιά, κι αυτούς που μεσουράνησαν πριν από μένα και στη συνέχεια μας παρέδωσαν τη σκυτάλη. Σίγουρα, στο μακρύτερο παρελθόν υπήρξαν μεγάλοι ψαροκυνηγοί, αλλά το πραγματικό ψαροτούφεκο για μένα αρχίζει από την εποχή του Ρομπέρτο Κάλιτς, τον οποίο θεωρώ κορυφαίο όλων και ορόσημο μιας εποχής. Στη συνέχεια εξελίχθηκαν πολύ τα πράγματα. Μέχρι και σήμερα βγαίνουν πολλοί δυνατοί νέοι αθλητές. Τους ξέρουμε όλοι ποιοι είναι. Δεν θέλω να μπω σε ονοματολογία, γιατί είναι αρκετοί και δεν θέλω ν’ αφήσω κάποιον απ’ έξω κι έτσι να παρεξηγηθώ. Θα αναφέρω μόνο το Γιάννη Σιδέρη και το Γεράσιμο Καββαδία, που κρατάνε σήμερα τον ανταγωνισμό πολύ ψηλά και είναι αποδεκτοί απ’ όλους. Η ποιότητα και η αξία των σημερινών αθλητών μας, έχει ξεπεράσει και έχει αφήσει πίσω παραδοσιακές δυνάμεις στο άθλημα, που κάποτε ούτε κατά διάνοια μπορούσαμε να κοιτάξουμε στα μάτια, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία. Εξάλλου, είναι γνωστές οι επιτυχίες της Εθνικής μας Ομάδας τα τελευταία χρόνια, με αποκορύφωμα την Πρώτη (1η) θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στη Σύρο. Μ.Β.: Θα ήθελες να μιλήσεις για κάποιους από το χώρο περισσότερο; Γ.Χ.: Κοίταξε, γνωρίζω πολύ κόσμο, και έχω άριστες σχέσεις και πολλές φιλίες με τα περισσότερα παιδιά στο χώρο.

14 Boat & Fishing

Πάντα προσπαθώ να είμαι δίκαιος και να μη βλάψω κανένα. Νομίζω τα έχω καταφέρει. Πάντα με ενδιέφερε περισσότερο να έχω καλές σχέσεις με τους ανθρώπους του χώρου, παρά οποιαδήποτε πρωτιά σε αγώνα. Βέβαια, σίγουρα θα υπάρχουν και κάποιοι που με αντιπαθούν. Είναι φυσιολογικό αυτό. Πιστεύω όμως, πως το πρόσημο στο τέλος είναι θετικό. Νομίζω πως το να είμαι εκλεγμένος ανάμεσα στους Εκλέκτορες της Εθνικής Ομάδας, από την πλειοψηφία των αθλητών, από το 2017 μέχρι σήμερα, σίγουρα κάτι σημαίνει. Όμως, μέσα σε αυτό το μακρύ ταξίδι μέχρι σήμερα, σίγουρα έχω ξεχωρίσει κάποιους περισσότερο, τον καθένα για διαφορετικούς λόγους, όπως είναι η εκτίμηση και η φιλία. Και πάλι επειδή είναι αρκετοί αυτοί, για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις επίτρεψέ μου να μην αναφέρω ονόματα, πλην ενός. Το Νίκο Καμπάνη. Γιατί είναι ο Πατέρας όλων των επιτυχιών που έχει η χώρα μας την τελευταία εικοσαετία στο αγωνιστικό ψαροτούφεκο, και ο άνθρωπος που έχει κερδίσει τον καθολικό σεβασμό και τη συμπάθεια όλων στο χώρο μας. Αιώνιος αντίπαλός μου σε όλους σχεδόν τους αγώνες ψαροτούφεκου μέχρι σήμερα. Είμαστε αποφασισμένοι να το πάμε πολύ μακριά ακόμα. Δεν έχει «περάσει η μπογιά μας». Είμαστε άρρωστοι ΑΕΚτζήδες και οι δύο. Πάμε τακτικά γήπεδο μαζί. Μου αρέσει πολύ ο χαρακτήρας του. Αυστηρός, αλλά δίκαιος όπου χρειάζεται και πολύ πολιτισμένος. Έχουμε έρθει αρκετά κοντά τα τελευταία χρόνια.

έναν αγώνα. Ποτέ δεν κακολόγησα και δεν αμφισβήτησα την αξία κάποιου έξω από το νερό. Το αγωνιστικό ψαροτούφεκο, μέχρι και σήμερα, για μένα σημαίνει γιορτή και ευκαιρία για συνάντηση με τους συναθλητές μου απ’ όλη την Ελλάδα, με τους οποίους είμαστε φίλοι, μία μεγάλη οικογένεια. Όποιος δεν το έχει ζήσει αυτό, δεν μπορεί να καταλάβει. Μ.Β.: Μίλησέ μας, λοιπόν, για τις μεγαλύτερες επιτυχίες σου. Γ.Χ.: Κοίταξε, την εποχή εκείνη γίνονταν συχνά αγώνες. Όμως, οι αγώνες ψαροτούφεκου και υποβρύχιας σκοποβολής που διοργάνωνε ο ΓΛΑΥΚΟΣ, είχαν τεράστια αίγλη. Όλοι περιμέναμε πώς και πώς να συμμετάσχουμε στον καλοκαιρινό αγώνα ψαροτούφεκου του ΓΛΑΥΚΟΥ. Όλα τα μεγάλα ονόματα της εποχής λάμβαναν μέρος. Κάθε νίκη ήταν χρυσάφι. Προχωρώντας, λοιπόν, βήμα-βήμα, το 1994 έρχεται η πρώτη μεγάλη επιτυχία, στον αγώνα υποβρύχιας σκοποβολής του ΓΛΑΥΚΟΥ, ο οποίος είχε συγκεντρώσει τις περισσότερες συμμετοχές μέχρι τότε: Πρώτη (1η) θέση ανάμεσα σε 56 συμμετέχοντες! Από τότε ακολούθησαν πολλές άλλες διακρίσεις σε αγώνες: • Δεύτερη (2η) θέση το 1996 στην Άνδρο, στον ετήσιο αγώνα μνήμης του Ορέστη Καραδημητρίου, ενός αθλητή που έχασε άδικα τη ζωή του στο βυθό, μαζί με τον Δημήτρη Σμυρνιώτη και τον Αντώνη Κώστογλου, σαν ομάδα του ΓΛΑΥΚΟΥ.

• Πρώτη (1η) θέση το 1997 στον καλοκαιρινό αγώνα του ΓΛΑΥΚΟΥ, το μεγάλο μου όνειρο να κερδίσω μια πρωτιά σε τέτοιο αγώνα, γίνεται πραγματικότητα. Με την ομάδα ΣΥΡΟΣ - ΥΔΡΑ (ήμουν πλέον αθλητής του Ν.Ο. ΄Υδρας) κατακτούμε την πρώτη θέση μαζί με το Γιώργο Δούναβη, και μάλιστα με 31.820 βαθμούς, διαφορά διπλάσια από τους δεύτερους (15.300 βαθμοί), και μαζί το κύπελλο περισσότερων ψαριών.

• Δεύτερη (2η) θέση την ίδια χρονιά, σε διασυλλογικό αγώνα που διοργάνωσε ο ναυτικός όμιλος ΣΥΔΒ ΑΡΓΩ του Βόλου, στον Παγασητικό, με τον Δημήτρη Σμυρνιώτη σαν ομάδα του ΓΛΑΥΚΟΥ.

• Τρίτη (3η) θέση το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, στο πρώτο μου ατομικό Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής, κερδίζοντας ταυτόχρονα την είσοδό μου στην Εθνική ομάδα.

• Έβδομη (7η) θέση με την Εθνική Ελλάδος το 1998, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Ζαντάρ της Κροατίας ως αρχηγός αποστολής, μαζί με το Δημήτρη Τσέντα και το Σάκη Πίκουλα, ανάμεσα σε 19 χώρες. Για την εμφάνισή μας τότε, μας τίμησε η Ελληνική Ομοσπονδία ΕΟΥΔΑ.

• Πρώτη (1η) θέση το 2000 στο Σαρωνικό με το Δημήτρη Σμυρνιώτη (Ν.Ο. ΥΔΡΑΣ), στο ομαδικό Πανελλήνιο Πρωτάθλημα.

• Τέταρτη (4η) θέση το 2002 στο ατομικό Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στην Καλαμάτα

1. Η βράβευσή μας από την Ομοσπονδία μετά το Παγκόσμιο της Κροατίας το 1998. (κος Αθ. Πάσχος ΕΟΥΔΑ, Δ. Τσέντας, Γ. Χρίστης, Σ. Πίκουλας)

1

και ταυτόχρονη είσοδος στην Εθνική ομάδα σαν αναπληρωματικός.

• Τρίτη (3η) θέση το 2002 στον καλοκαιρινό αγώνα του ΓΛΑΥΚΟΥ στη Σέριφο, με το Νίκο Λυσίκατο και τον Ν.Ο. ΥΔΡΑΣ.

• Δεύτερη (2η) θέση το 2003 την στον Πανελλήνιο Αγώνα Υποβρύχιας Σκοποβολής του FDI, ανάμεσα σε 42 συμμετέχοντες.

• Τρίτη (3) θέση το 2006 με το Βασίλη Αποστολόπουλο (Ν.Ο. ΥΔΡΑΣ - Ν.Ο. ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ), στο χειμερινό κύπελλο ΓΛΑΥΚΟΣ στον Πατραϊκό κόλπο (Κάτω Βασιλική), ανάμεσα σε 39 ομάδες, που αποτελεί και ρεκόρ συμμετοχών.

• Τέταρτη (4η) θέση το 2006 στο Ατομικό Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στα Καμένα Βούρλα, όπου και κέρδισα για τρίτη και τελευταία φορά την είσοδό μου στην Εθνική Ομάδα σαν αναπληρωματικός. Αξίζει εδώ να αναφέρω, πως ήταν η χρονιά που άλλαξε το σύστημα βαθμολόγησης στα Πανελλήνια Πρωταθλήματα. Ίσχυε πλέον η ποσόστωση και όχι αποκλειστικά το βάρος. Με το παλιό σύστημα μέτρησης, θα ήμουν Πρωταθλητής Ελλάδος. Το λες και ατυχία αυτό.

• Τρίτη (3η) θέση το 2017 στο Ομαδικό Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στο Πόρτο Χέλι, σαν ομάδα του ΓΛΑΥΚΟΥ, μαζί με τους Αποστολόπουλο Βασίλη και Σωτήραλη Γιώργο και το κύπελλο μεγαλύτερου ψαριού. Έχω συμμετάσχει σε 11 συνεχόμενα Πανελλήνια Πρωταθλήματα, αρχίζοντας από το πρώτο το 1997, στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής. Από το 2009 και μετά δεν αγωνίστηκα ξανά, γιατί καταργήθηκε ο φακός, πράγμα με το οποίο διαφωνούσα. Παρόλα αυτά, αγωνίστηκα ξανά το 2019 στο Ατομικό Πανελλήνιο στη Λήμνο, γιατί ήθελα να ζήσω ξανά το όμορφο κλίμα των αγώνων. Σίγουρα, θα ξανασυμμετάσχω και σε κάποιο επόμενο. Από κει και πέρα συμμετείχα και σε αρκετούς άλλους αγώνες, παίρνοντας και την 4η, 5η, 6η, ή 7η θέση, αλλά είχα και αποτυχίες, όπου δεν τα πήγα καθόλου καλά, αφού βρέθηκα στις τελευταίες θέσεις της βαθμολογίας. Πάντως, δεν με πειράζει καθόλου, αφού σημασία έχει πάνω απ’ όλα να συμμετέχεις. Μόνο αυτός που δεν συμμετέχει, δεν έχει αποτυχίες. Όλα μέσα στο παιχνίδι είναι. Και η χαρά της νίκης και η λύπη της αποτυχίας. Σίγουρα, όμως, όλο αυτό άφησε πίσω μου μια μεγάλη εμπειρία στο αγωνιστικό ψαροτούφεκο. Μ.Β.: Μερικά πράγματα ακόμα για το βιογραφικό σου. Γ.Χ.: Αυτοδύτης 2 αστεριών ΟΦΑ από το 1989, με εκπαιδευτή το Σταύρο Μπακανδρέα. Έκανα μερικές καταδύσεις, εγκατέλειψα γρήγορα όμως, γιατί με είχε κερδίσει αποκλειστικά το υποβρύχιο ψάρεμα.

• Μέλος του ΔΣ του ΓΛΑΥΚΟΥ για κάποια χρόνια (Μέλος - Υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων - Ταμίας).

2

2. Με την Εθνική Ομάδα στο πλοίο για την Κροατία το 1998. (Γ. Χρίστης, Σ. Πίκουλας, Δ. Τσέντας) | 3. Με την Εθνική Ομάδα στο Sagres στην Πορτογαλία το 2003. (Λ. Δερτιλής, Γ. Σιδέρης, Γ. Χρίστης, Φ. Χατζηδρόσος, Β. Μπίμπας, Ν. Καμπάνης, Δ. Σμυρνιώτης)

3 4

4. Ο πρώτος μου ροφός στην Ύδρα το 1986

5

6

5. Με το Θρύλο του παγκόσμιου ψαροτούφεκου, Renzo Mazzari

7

• Αρθρογράφος στα ειδικά περιοδικά του χώρου, από το 1996 περίπου, μέχρι και σήμερα.

• Πτυχιούχος εκπαιδευτής ελεύθερης κατάδυσης δύο αστεριών FDI • Πτυχιούχος εκπαιδευτής ελεύθερης κατάδυσης δύο αστεριών ΕΟΥΔΑ • Πτυχιούχος εκπαιδευτής υποβρύχιας αλιείας δύο αστεριών ΕΟΥΔΑ • Μέλος του Δ.Σ. του ΠΣΑΥΚ επί σειρά ετών, μέχρι σήμερα.

6. Με την Εθνική Ομάδα στο Arbatax της Σαρδηνίας το 2001. (Τ. Χάλαρης, Δ. Τσέντας, Λ. Δερτιλής, κος Αθ. Πάσχος ΕΟΥΔΑ, Γ. Κουτσούγερας, Δ. Σμυρνιώτης, Γ. Χρίστης, Ν. Καμπάνης) | 7. Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στην Κασάνδρα Χαλκιδικής το 1997. Τρίτη (3η) θέση. (Σ. Πίκουλας, Δ. Τσέντας, Γ. Χρίστης).

• Αλυτάρχης στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στην Καλαμάτα, το 2018.

• Εκλέκτορας της Εθνικής Ομάδας Υποβρύχιας Αλιείας 2017-2018, 2019, μέχρι σήμερα. Μ.Β.: Πέτυχες πραγματικά πολλά. Πώς θα το εξηγούσες; Γ.Χ.: Το μυστικό ήταν ένα: Το ήθελα πολύ! Λες και υπήρχε κάτι έμφυτο μέσα μου, από την πρώτη στιγμή. Θα έλεγε κανείς www.boatfishing.gr

15

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

πως μια τέτοια προσπάθεια θα ήταν πολύ κουραστική. Σε πληροφορώ όμως, πως δεν ήταν. Καθόλου. Όλα γίνονταν με τεράστια ευχαρίστηση, υπομονή και μεγάλο σεβασμό σε όσους άνοιξαν πρώτοι το δρόμο. Ήθελα όλα να γίνονται σιγά σιγά. Άφηνα το χρόνο να με διδάσκει. Μ.Β.: Τι γνώμη έχεις για τον ηλεκτρονικό τύπο; Γ.Χ.: Κατά τη γνώμη μου, ο ηλεκτρονικός τύπος έφερε μεγάλη σύγχυση στους νέους που θα ήθελαν να εξελιχθούν σωστά και ομαλά στο υποβρύχιο κυνήγι. Αυτό που βλέπουμε σήμερα, είναι πολλοί αυτόφωτοι δάσκαλοι, πολλές και ανεξέλεγκτες απόψεις, καταιγισμός πληροφοριών που οι νέοι δεν προλαβαίνουν να φιλτράρουν. Πέρα από αυτό, αν μιλήσουμε για το facebook, θα έλεγα ότι εκεί χάθηκε ο σεβασμός. Το διαδίκτυο μείωσε τη φυσική απόσταση των ατόμων. Οι εικονικές φιλίες που αναπτύχθηκαν μέσω του facebook, έφεραν κάποιους περισσότερο κοντά απ’ όσο έπρεπε σε κάποιους άλλους. Η μεγάλη οικειότητα έκανε σίγουρα κακό. Στην πρώτη ευκαιρία δεν θα διστάσει κάποιος να σε προσβάλλει. Έτσι, δεν στο κρύβω πως έχω επιλέξει να απέχω, όπως κάνουν και αρκετοί άλλοι που γνωρίζω και οι οποίοι προσπαθούν να κρατήσουν ένα επίπεδο. Δεν μπαίνω πια σε διαλόγους με κανένα. Σπάνια μιλάω. Ποιος έχει όρεξη αλήθεια, να μπει σε κάποια δημόσια αντιπαράθεση με κάποιον που μπορεί να χρησιμοποιήσει εναντίον του ακόμα και προσωπικούς χαρακτηρισμούς; Και ξέρεις γιατί συμβαίνει αυτό Μάνο; Απλά γιατί το διαδίκτυο τού δίνει αυτήν τη δυνατότητα. Απρόσωπη και ακίνδυνη επίθεση. Βέβαια, αυτό το βλέπουμε όχι μόνο στο δικό μας κομμάτι που αφορά στο ψαροτούφεκο. Βλέπουμε τι γίνεται παντού, όπως στο πολιτικό ή και άλλα πεδία. Για παράδειγμα, θα σου αναφέρω μια ιστορία για να γελάσουμε. Είχε κάνει κάποιος σε μια ομάδα στο facebook, μια ανάρτηση όπου είχε ανεβάσει μια υπερψαριά με λαβράκια, τα οποία, όπως έγραφε, τα είχε ξεγελάσει με κάποια καθρεφτάκια ή cd, δεν θυμάμαι καλά, και δήλωνε υπερήφανος γι’ αυτό. Οπότε, θέλησα συμβουλευτικά να του πω κάτι και να του περάσω ένα μήνυμα. Του είπα λοιπόν, πως παλιά μας έλεγαν κι εμάς ότι αν βάλουμε μια μάσκα καθρεφτιζέ σε καρτέρι ψαριών, αυτά θα βλέπουν το είδωλό τους στο τζάμι και θα πλησιάζουν, και έτσι εμείς θα τα χτυπάμε εύκολα. Όμως, του είπα πως δεν έκανα ποτέ κάτι τέτοιο, όπως και πολλοί άλλοι που γνώριζα, γιατί δεν ήταν πολύ ηθικό, και του πρότεινα να αρχίζει να σκέφτεται κι εκείνος έτσι. Ήθελα να του περάσω ένα σωστό μήνυμα. Ξέρεις τι μου απάντησε; «Κάνε πιο πέρα ρε κουνούπι»! Δεν μπήκα καν στον κόπο να του απαντήσω. Βέβαια, αυτό συνέβη γιατί

16 Boat & Fishing

το ίδιο το facebook δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον άγνωστο να μπει σε απευθείας διάλογο μαζί σου. Ένα διάλογο που τον παρακολουθούν εκατοντάδες άλλοι. Οπότε, ακριβώς αυτό είναι που εξιτάρει όποιον θελήσει να σου επιτεθεί. Ενώ στον έντυπο τύπο αυτό δεν μπορεί να συμβεί, κι έτσι διατηρείται μια σοβαρότητα κι ένα επίπεδο. Δηλαδή, αν έλεγα το ίδιο ακριβώς πράγμα σε ένα σεμινάριο σαν ομιλητής, ποτέ δεν θα απαντούσε έτσι κάποιος από το ακροατήριο. Στο facebook ξέφυγαν όλα. Ο κάθε ένας που δεν μπορούσε να σε φτάσει ή να σε ξεπεράσει μέσα από τις γνωστές διαδικασίες (αγώνες κλπ.) πίστεψε ότι μπορεί να το κάνει δημοσιεύοντας απλά υπερψαριές. Όσα περισσότερα ψάρια, τόσο πιο πολύ πιστεύει ότι είναι σπουδαίος ψαράς και σε φτάνει ή σε ξεπερνάει. Η διαφορά, όμως, είναι πως αυτό που κάνει κάποιον να ξεχωρίζει δεν είναι τα πολλά θηράματα από ένα προσωπικό ψάρεμα, αλλά η ιστορία του στο χώρο κι ένα σωρό άλλα πράγματα, που τα άτομα αυτά δυσκολεύονται να κατανοήσουν. Επιπλέον, αυτή η δημοσίευση υπερψαριών είδαμε τελικά που οδήγησε. Δημιουργήσαμε γύρω μας εχθρούς και μόνο εχθρούς, που απειλούν ακόμα και να μας περιορίσουν το ψάρεμα.

Έχω δει κι άλλα απίστευτα πράγματα στο διαδίκτυο. Άτομο το οποίο έχει κανάλι στο youtube, με πολλούς ακόλουθους στους οποίους φιγουράρει σαν δάσκαλος, σε εκπαιδευτικό βίντεο, οπλίζει το λαστιχοβόλο του στο μπάνιο και δείχνει στο κοινό πως να απομακρύνει με την ντουζιέρα το αλάτι ανάμεσα από τα ρακόρ και τα τεντωμένα λάστιχα. Εδώ η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά! Γι’ αυτό πιστεύω μόνο στον έντυπο τύπο, και αναπολώ με μελαγχολία και ρομαντισμό εκείνα τα όμορφα χρόνια. Τότε οι δάσκαλοι ήταν λίγοι. Καταρχήν, ένα περιοδικό σε επέλεγε σαν συνεργάτη ανάλογα με την πορεία που είχες στο χώρο. Όταν έγραφες κάτι, ελέγχονταν και πέρναγε κι από μια συντακτική ομάδα μέχρι να βγει στο κοινό. Δεν μπορούσες δηλαδή να γράφεις αερολογίες. Να μεταφέρεις περιορισμένες αν το θες γνώσεις, ναι, αλλά αερολογίες όχι. Υπήρχαν κανόνες, και συγκεκριμένες σταθερές και κατευθύνσεις. Οι νέοι οδηγούνταν, πιστεύω, σε ένα βατό δρόμο, αργά αλλά σταθερά. Εγώ, για παράδειγμα, ήξερα πότε θα είναι η κατάλληλη στιγμή να περάσω από το κοντό όπλο σε ένα μακρύτερο. Ήξερα πώς θα προσεγγίσω τα βάθη σιγά σιγά. Σεβόμουν τον δάσκαλό μου και δεν έψαχνα τρόπο να

n Ο

εξοπλισμός

Μ.Β.: Πάντα σε θυμάμαι να ποντάρεις πολύ στον εξοπλισμό. Τι έχεις να πεις γι’ αυτό το κομμάτι; Γ.Χ.: Πάντα θεωρούσα πως το μισό μερίδιο της επιτυχίας μου στο ψάρεμα, έχει αναμφίβολα ο εξοπλισμός. Είμαι μέσα στο χώρο και παρακολουθώ το καθετί. Γνωρίζω οτιδήποτε θα έλυνε τα χέρια μου πάνω στο ψάρεμα. Οι εταιρίες έχουν προχωρήσει πολύ πια και έχουν τα πάντα. Όμως, οφείλουμε να γνωρίζουμε μέσα από την εμπειρία μας και ανάλογα με τα θέλω μας, ποια εταιρία μπορεί να μας προσφέρει αυτό ακριβώς που χρειαζόμαστε. Θα αναφέρω ένα απλό παράδειγμα. Υπάρχουν πολλοί εξολκείς στο εμπόριο, αλλά κάποιος μας κάνει περισσότερο, όπως μια μάσκα, μια ψαροβελόνα, μια στολή, μια ζώνη βαρών κλπ. Στο επίπεδο που ψαρεύω πια, δεν κάνω εκπτώσεις και θεωρώ πως κατέχω απόλυτα κάθε κομμάτι εξοπλισμού που θα έκανε τη ζωή μου καλύτερη στη θάλασσα. Έτσι, με τα δικά μου προσωπικά κριτήρια, έχω επιλέξει αυστηρά ανάμεσα σε ελληνικές εταιρίες που τις θεωρώ κορυφαίες και μπορούν να καλύψουν ποιοτικά και λειτουργικά όλα τα θέλω μου. Επιλέγω αποκλειστικά στολές και πτερύγια της εταιρίας MEISTER του Γιάννη Χαλά. Μια σειρά χειροποίητων όπλων 60, 75, 90 και 100 simple της εταιρίας BLUE TEC του Βασίλη Ζωνομέση. Ένα ξύλινο όπλο το Saita 110 της εταιρίας SP SPEARGUNS του Παναγιώτη Σκρεπετού, για μεγάλα θηράματα σε βαθιά νερά. Σημαδούρες, τσάντες όπλων, τσάντες εξοπλισμού, μάσκες, εξολκείς, πεντάαινες και πολλά άλλα παρελκόμενα που μπορούν να δώσουν λύση σε κάθε πρόβλημα, μέσα από μια τεράστια γκάμα που διαθέτει η εταιρία XIFIAS SUB SPEARFISHING του Αλέξανδρου Πουλικάκου. Ελαστικές ζώνες, βάρη και είδη τρέιλερ μόνο από την ΚΜ DIVE του Κώστα Μυλωνά, ο οποίος είναι από τους πλέον ποιοτικούς κατασκευαστές.

τον μειώσω, να τον αμφισβητήσω ή να του δείξω ότι ήμουν καλύτερός του. Γιατί; Γιατί ότι κι αν ίσχυε, ήταν πάντα ο δάσκαλός μου και είχε περισσότερες εμπειρίες από μένα. Σήμερα ο νέος τα έχει χαμένα. Ξεκινάει από το πενταλάστιχο κανόνι με κοτσίδια, ή να μην πω τίποτα άλλο, και ψάχνει τρόπο να αρχίσει το ψάρεμα από τα τελευταία -άντα μέτρα και να μπει στα πρώτα -ήντα μέτρα. Λάθος δρόμος, εκατό τοις εκατό! Επιπλέον, στις φωτογραφίες που ανεβάζαμε στα περιοδικά υπήρχε πάντα έλεγχος. Ένα ψάρι και καλό. Ποτέ υπερψαριές. Το περιοδικό το έπαιρνε ο κόσμος, το διάβαζε και έτσι δημιουργούνταν ένα κοινό γύρω από εσένα, όποιο κι αν ήταν αυτό. Σημασία είχε ότι σε γούσταρε και ήθελε να σε διαβάζει. Χωρίς αντίλογο και αμφισβήτηση. Κατά τη γνώμη μου, ο στείρος αντίλογος είναι πάντα τροχοπέδη στην όποια εξέλιξη. Είναι πραγματικά συγκινητικό, γιατί με πλησιάζουν ακόμα και σήμερα άνθρωποι, και μου λένε πως μεγάλωσαν με τα άρθρα μου, ότι τους άρεσαν. Αυτός, λοιπόν, είναι ένας λόγος που αγκαλιάζω αυτήν την προσπάθεια με το νέο έντυπο περιοδικό, εκτός φυσικά ότι ξαναβρισκόμαστε και πάλι, συνεργάτης εγώ και αρχισυντάκτης μου εσύ. Θέλω πάλι να μιλήσω στο δικό μου κοινό. Μ.Β.: Ίνδαλμά σου; Γ.Χ.: Ο Ρέντζο Μαντζάρι. Με τεράστια διαφορά από οποιονδήποτε δεύτερο! Μ.Β.: Εδώ και χρόνια βλέπουμε πως τα θηράματα που βγάζεις είναι πάντα εντυπωσιακά. Θα μας πεις το μυστικό της επιτυχίας; Γ.Χ.: Μάνο μου είμαι 55 χρονών, και πίστεψέ

με, κάθε χρόνο βελτιώνομαι περισσότερο, και σε επιδόσεις αλλά και σε τεχνικές. Το μεγάλο μυστικό είναι τακτική επαφή με το υγρό στοιχεία και η πειθαρχία σε ένα πλάνο βασιζόμενο στην αερόβια άσκηση και τη διατροφή, που μπορεί και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο και θα μας δώσει τη δυνατότητα να δρούμε υποβρυχίως για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα μέσα στην ημέρα. Πραγματικά, δεν θυμάμαι πόσα χρόνια το εφαρμόζω πεισματικά. Να το αναλύσω λίγο. Η χειρότερη περίπτωση που μπορούμε να έχουμε, είναι ένας αγύμναστος δύτης που ψαρεύει αραιά και που, πχ. μια-δυο φορές το μήνα. Αυτός, δεν θα έχει καλές άπνοιες και βουτιές, και επιπλέον θα κουραστεί σωματικά και θα εγκαταλείψει γρήγορα το ψάρεμα. Μια πιο καλή περίπτωση, είναι ο δύτης που βουτάει τακτικά, για παράδειγμα δύο τουλάχιστον φορές μέσα στην εβδομάδα, πλην όμως, δεν γυμνάζεται. Αυτός ο δύτης θα έχει κάποιες καλές άπνοιες και βουτιές, αλλά επίσης για μικρό διάστημα. Μια καλύτερη εκδοχή, είναι ο δύτης που γυμνάζεται συστηματικά αλλά βουτάει σπάνια, δηλαδή μια-δυο φορές το μήνα. Αυτός θα μπορεί να επιχειρεί ακούραστος, αφού σωματικά θα επανέρχεται γρήγορα μετά τις προσπάθειες, αλλά οι άπνοιές του θα είναι σφιχτές και περιορισμένες. Η τέταρτη και καλύτερη εκδοχή, είναι ο γυμνασμένος δύτης, που μπορεί να βρίσκεται στη θάλασσα τουλάχιστον δύο φορές τη βδομάδα. Αυτός, σε βάθος χρόνου θα μπορεί να επιχειρεί ψαρευτικά για μεγάλο διάστημα μέσα στην ημέρα, αλλά και οι άπνοιές του θα ανέβουν σε υψηλά επίπεδα. Εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε για ποιο λόγο οι άπνοιές του θα βελτιωθούν. Αυτό που βελτιώνει

www.boatfishing.gr

17

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

η άσκηση, δεν είναι η άπνοιά μας, αλλά η σωματική μας αντοχή. Σωματική αντοχή σημαίνει γρήγορη επαναφορά από την τελευταία μας προσπάθεια και άμεση ετοιμότητα για μια επόμενη προσπάθεια. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν όλοι πως η άπνοιά μας δεν γυμνάζεται με την αερόβια άσκηση, αλλά με την ίδια την άπνοια. Τι σημαίνει αυτό; Ένας γυμνασμένος δύτης μπορεί και παραμένει πολλές ώρες ακούραστος στη θάλασσα, αποκτά τη δυνατότητα να κάνει πολλές καταδύσεις και επακόλουθα αυξάνει την άπνοιά του. Με απλά λόγια, όσες πιο πολλές ώρες στη θάλασσα, τόσες περισσότερες καταδύσεις, τόσο περισσότερες καλές άπνοιες. Τι κάνω εγώ; Φυσικά δεν καπνίζω και δεν πίνω. Το στυλ που ψαρεύω είναι ψάρεμα με σταθερά βάρη μέχρι 25 - 26 μέτρα, κυρίως στην τρύπα. Οι άπνοιές μου γι’ αυτό το βάθος, το καλοκαίρι μπορούν να φτάσουν από 1:20 μέχρι το 1:50, όχι παραπάνω. Δεν μου χρειάστηκε ποτέ να τις τραβήξω περισσότερο. Μπορώ να επιχειρώ σ’ αυτό το βάθος όλη μέρα. Στη ζώνη των 30 μέτρων, σπάνια θα ψαρέψω με σταθερά βάρη για περισσότερες από 3-4 βουτιές. Θέλω να αποφύγω να εξαντληθώ γρήγορα. Από αυτό το βάθος και μετά, χρησιμοποιώ ένα 7,5κιλο έρμα με 1 ή 2 κιλά στη ζώνη. Οι καταδύσεις που κάνω, φτάνουν σε ειδικές περιπτώσεις μέχρι τα 36, 37 το πολύ, μέτρα. Είναι το βάθος μέχρι το οποίο νοιώθω πολύ άνετα και ασφαλής, και αντιστοιχεί στις άπνοιες που έχω μέχρι τα 25-26 μέτρα, που

18 Boat & Fishing

δεν ξεπερνούν, όπως είπα, το 1:50 περίπου. Εξαιτίας μιας εγχείρησης που έκανα στους πνεύμονες όταν ήμουν 13 ετών (εχινόκοκκο) και μιας απόξεσης που μου έκαναν στο δεξιό πνεύμονα, δεν θα ήταν φρόνιμο να κινηθώ σε μεγαλύτερα βάθη. Έχω καταδυθεί βαθύτερα, αλλά ο χρόνος που ανέφερα δεν μου επιτρέπει να κάνω με άνεση και ασφάλεια όσα θα ήθελα. Εκτός των άλλων, από τα 40 μέτρα και κάτω ισχύουν άλλοι κανόνες. Είναι διαφορετικό ψάρεμα και δεν προλαβαίνουμε εδώ να το αναλύσουμε. Δεν ψαρεύω συστηματικά με έρμα. Μόνο ένα 10% του ψαρέματός μου θα είναι στα βαθιά κομμάτια με έρμα ή καθόλου. Συνήθως, το ψάρεμά μου είναι με σταθερά μέχρι τα 25-26 μέτρα. Δεν χρησιμοποιώ έρμα για να πάω βαθύτερα, ούτε για να πάω σε βάθη άγνωστα σε μένα. Το χρησιμοποιώ απλά για να ψαρέψω τα μέτρα που μπορώ να καταδυθώ, αλλά με περισσότερη ασφάλεια. Επίσης, το έρμα με βοηθά να αλλάξω στρατηγική πάνω στο ψάρεμα και να κερδίσω δυνάμεις όταν αυτές σιγά σιγά με εγκαταλείπουν. Έτσι, δεν είναι περίεργο να με δεις να κάνω κάποιες βουτιές με έρμα πχ. στα 20 μέτρα, στο τέλος του ψαρέματος. Είναι μεγάλο μυστικό η εξοικονόμηση δυνάμεων με κάθε τρόπον και δεν στο κρύβω πως δουλεύω αρκετά πάνω σ’ αυτό τα τελευταία χρόνια. Έχω κι άλλους τρόπους να εξοικονομώ δυνάμεις, αλλά μην τα πούμε όλα, να κρατήσω και κάτι για μένα. Θεωρώ πως κάθε χρόνος είναι μια

ψαρευτική σεζόν που επαναλαμβάνεται και η αρχή της είναι ο Απρίλιος. Το πρώτο πράγμα που φροντίζω, είναι η φυσική μου κατάσταση. Κάθε χρόνο από τα μέσα Ιανουαρίου μέχρι το τέλος Μάρτη προπονούμαι σε γυμναστήριο σε διάδρομο και κάνω λίγα βάρη. Μου αρέσει το γυμναστήριο, γιατί είναι ελεγχόμενα τα πράγματα και αποφεύγω πιθανούς τραυματισμούς που θα είχα στο δρόμο. Προτιμώ το τρέξιμο σε διάδρομο, γιατί αν και είχαμε φάει και μαζί όπως θυμάσαι δυο χειμώνες σε πισίνα, θεωρώ ότι δεν βοηθήθηκα τότε όσο θα ήθελα. Το διάστημα αυτό μέσα στο χειμώνα, δεν ψαρεύω. Τρέχω στο γυμναστήριο σχεδόν μέρα παρά μέρα. Δεν ανεβάζω το ρυθμό. Δουλεύω στους 140 με 160 σφυγμούς και μόνο προς το τελευταίο 15νθήμερο του Μάρτη ανεβάζω την πίεση μέχρι τους 180 σφυγμούς. Τέλος Μάρτη σταματώ εντελώς το γυμναστήριο. Τον Απρίλη αρχίζω χαλαρά ρηχά ψαρέματα, μιας και υπάρχουν πολλά ψάρια στα ρηχά. Τον Μάιο βγαίνω για προπονήσεις (καταδύσεις) στη θάλασσα. Από τον Ιούνιο μέχρι τα μέσα Δεκέμβρη, ψαρεύω συστηματικά. Έχω παρατηρήσει ότι το μεγαλύτερο φορμάρισμα το έχω Σεπτέμβρη - Οκτώβρη. Από τα μέσα Δεκέμβρη μέχρι τα μέσα Γενάρη, κάνω ένα διάλλειμα. Τρώω τα πάντα και γενικά αφήνω τον εαυτό μου ελεύθερο, και έτσι ξεκουράζομαι σωματικά και ψυχολογικά μέχρι τις 15 Γενάρη, που θα τα αρχίσω πάλι όλα από την αρχή. Επίσης είναι σημαντικό για μένα ψυχολογικά, να ξέρω πως πάω στη θάλασσα και έχω πίσω μου ένα background συστηματικής εκγύμνασης, όπως και το να ξέρω τι έκανα την ακριβώς προηγούμενη μέρα. Δηλαδή, δεν θα επιχειρήσω μια βαθιά βουτιά γνωρίζοντας πως χθες είχα μια κακή μέρα, ούτε γενικότερα θα κάνω βαθύ ψάρεμα, γνωρίζοντας πως αυτή τη χρονιά δεν είμαι σωστά προπονημένος. Φυσικά, τα πιο βαθιά μου ψαρέματα στο όριο των 36-37 μέτρων γίνονται από τα μέσα Ιουνίου και μετά, μέχρι τα μέσα Νοέμβρη. Το υπόλοιπο διάστημα είμαι πιο μαζεμένος. Σχετικά με τη διατροφή μου, δεν κάνω τρελά πράγματα. Αποφεύγω τα γλυκά, τις μπύρες, τα κρασιά, τα μακαρόνια το βράδυ, τις τηγανιτές πατάτες, τα τηγανιτά γενικά, τις πίτσες, το ψωμί, τυρόπιτες κλπ. Και για να το τερματίσουμε, όλοι πρέπει να γνωρίζουμε ότι το sex πριν από ένα αγώνα ή ένα καλό διήμερο ψάρεμα καλό είναι να αποφεύγεται (γέλια). Η ευθύνη δική σας! Άρα λοιπόν, ανακεφαλαιώνοντας, το μυστικό μου γενικά είναι άσκηση και διατροφή, ώστε να μπορώ να παραμένω ακούραστος για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στην ημέρα. Ξεκούραση με καλό ύπνο και φαγητό, ώστε να υπάρχει απόλυτη αποκατάσταση από ψάρεμα σε ψάρεμα. Τα υπόλοιπα είναι εξοπλισμός, επιπλέον τεχνικά μέσα (σκάφος, gps, βυθόμετρο), ναυτοσύνη, χρόνος βυθού, εμπειρία

n Στιγμές

ορόσημα

Μ.Β: Όλα ξεκίνησαν όπως είπες από το μακρινό 1986. Ποιες στιγμές είναι αυτές που θα ξεχώριζες ιδιαίτερα; Γ.Χ.: Έχω ξεχωρίσει το χτύπημα του πρώτου μου ροφού το 1986. Την τρίτη (3η) θέση στο πανελλήνιο της Χαλκιδικής και τη συμμετοχή μου στο παγκόσμιο στην Κροατία το 1998. Την πρώτη θέση στο κύπελλο ΓΛΑΥΚΟΣ 1997 στη Τζια, με το Γιώργο Δούναβη. Και τη συμμετοχή μου στο Σχολείο Εκπαιδευτών Υποβρύχιας Αλιείας το 2015, που ήταν το καλύτερο σχολείο απ’ όσα έχω περάσει.

και αντίληψη στην ανίχνευση και τον εντοπισμό θηραμάτων. Μ.Β.: Έχεις ασχοληθεί παλιότερα αρκετά με το κομμάτι της εκπαίδευσης, σαν εκπαιδευτής ελεύθερης κατάδυσης, με μεγάλη επιτυχία. Για ποιο λόγο σήμερα απέχεις από αυτό; Γ.Χ.: Από το Νοέμβριο του 2000 είμαι πτυχιούχος εκπαιδευτής δυο αστεριών του Free Diving Institute (FDI), του πιο άρτιου συστήματος εκπαίδευσης ελεύθερης κατάδυσης κατά τη γνώμη μου στην Ελλάδα. Από τότε και μετά μέχρι το 2009 περίπου, είτε μόνος μου, είτε συνεργαζόμενος με το κατάστημα MEDITERANIAN DIVING CENTER του κ. Χρήστου Ποζίδη και το κατάστημα ΒΥΘΟΣ του κ. Αντώνη Σεϊτανίδη, έκανα πολλά σχολεία και βγήκαν πολλοί μαθητές. Σ’ αυτό έπαιξε ρόλο η καλή οικονομική κατάσταση που υπήρχε τότε στην Ελλάδα και η αναγνωρισιμότητα που είχα σαν πρόσωπο. Είχαμε μεγάλη και σταθερή προσέλευση νέων μαθητών. Βέβαια, η συγκεκριμένη εκπαίδευση δεν είναι καθόλου εύκολη και απαιτεί μεγάλη υπευθυνότητα, κόπο και χρόνο. Όμως, από το 2010 και μετά που ξέσπασε η οικονομική κρίση, τα πράγματα δυσκόλεψαν και οι προσελεύσεις μαθητών μειώθηκαν δραματικά. Το να προσπαθείς να πείσεις κάποιον που αντιμετώπιζε οικονομικό πρόβλημα, να κάνει τότε ένα σχολείο, ήταν κάτι που με έφερνε σε άβολη θέση όταν το έκανα. Άλλωστε, δεν ήταν

αυτή η κύρια δουλειά μου. Σιγά σιγά με τον καιρό, τα πράγματα έφτιαξαν και βγήκαν και άλλοι πολλοί εκπαιδευτές. Γι’ αυτούς τους ανθρώπους που τους γνωρίζω και με γνωρίζουν, η εκπαίδευση είναι η κανονική και νόμιμη δουλειά τους. Άρα είναι λίγο άδικο και παράνομο να είμαι εγώ στα χωράφια τους και να προσπαθώ να διεκδικήσω κομμάτι από τη δουλειά τους. Έτσι, απλά κάνω περιστασιακά κάποια ελάχιστα μαθήματα για να εξυπηρετήσω φίλους ή φίλους φίλων, όταν μου το ζητούν και προκύπτει. Επίσης, από το Μάρτιο του 2002 είμαι πτυχιούχος εκπαιδευτής ελεύθερης κατάδυσης δύο αστεριών της ΕΟΥΔΑ και από το Νοέμβριο του 2015 πτυχιούχος εκπαιδευτής υποβρύχιας αλιείας δύο αστεριών της ΕΟΥΔΑ. Δεν νομίζω πως θα ασχοληθώ επαγγελματικά με αυτό το κομμάτ, αλλά ήταν θέμα τιμής για μένα να συμμετάσχω και να βάλω στο βιογραφικό μου τους παραπάνω τίτλους. Γ.Χ: Μάνο, τώρα που τελειώνουμε τη συνέντευξη θα σου κάνω κι εγώ μια ερώτηση. Περάσαμε τόσα και τόσα μαζί. Τόσες πολλές ιστορίες. Ποια είναι αυτή που είναι χαραγμένη πιο πολύ στο μυαλό σου; Μ.Β.: Τι να σου πρωτοαπαντήσω για τις τόσες στιγμές και ιστορίες που έχουμε ζήσει μαζί Γιώργο... Πολύ περιληπτικά, θυμάμαι: Τα ψαρέματα σε όλο το νοτιοανατολικό άκρο της Πελοποννήσου,

από Μονεμβασιά μέχρι Νεάπολη Αρχάγγελο και Ελιά! Τα ψαρέματα με φουσκωτά φίλων της μεγάλης παρέας μας (γιατί είμασταν πολύ μεγάλη παρέα) στις Κυκλάδες! Τα χειμερινά ψαρέματα στην Εύβοια, με το αυτοκίνητο, σε όλη την πλευρά του Αιγαίου, με χιόνια, καταιγίδες, να περνάμε λάσπες και ποτάμια, να καταλήγουμε σε ερημικές παραλίες και να ψαρεύουμε στο ξεροβόρι σα να μην τρέχει τίποτα! Στη Ζάκυνθο που κοιμηθήκαμε σε ένα εγκαταλειμμένο ξυλόσπιτο, στο μπαλκόνι του, και όλη νύχτα αντικρύζαμε εκείνη την απίστευτη καταιγίδα οι δυο μας, γιατί όλοι οι υπόλοιποι είχαν χωθεί τρομοκρατημένοι στη κλούβα του Σμυρνιώτη, ο ένας πάνω στον άλλο! Ιδιαίτερη θέση στη μνήμη μου, οι προπονήσεις μας στο Χατζηκυριάκειο κολυμβητήριο, όπου το νερό ήταν πάντα παγωμένο και επειδή δεν μπορούσαμε να φορέσουμε στολές για να μην πάρουν χαμπάρι τι κάνουμε, αναγκαζόμασταν κάθε φορά να φτάνουμε σε υποθερμικό σοκ! Και παρά το γεγονός αυτό, είχαμε τόσο αγάπη και ψυχική δύναμη, ώστε στο τέλος κάθε προπόνησης συνεχίζαμε στο βαθύ σημείο του, στα 4,5 μέτρα αν θυμάμαι καλά, και παγωμένοι κάναμε άπνοιες με χρόνους που σήμερα πολλοί θα ζήλευαν! Θα σου θυμίσω μια επίσης πολύ δύσκολη στιγμή... Ήμουν ανοιχτά στην Ελαφόνησο, μέσα στο νερό με τον Μανώλη Ξενικάκη και έφτανα πάνω από ένα πονηρό κομμάτι! Τότε ήρθες εσύ με το σκάφος και μαζί με το www.boatfishing.gr

19

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Δημήτρη πήγατε να πέσετε μπροστά μου και να διεκδικήσετε το μέρος! Έγινε χαμός, τσακωθήκαμε όσο ποτέ... Ο Μανώλης είχε τρομοκρατηθεί και φώναζε «ηρεμήστε θα γίνει κανένα κακό»! Κι όμως ρε Γιώργο, υπήρχε τέτοια βάση φιλίας, που το βράδυ όταν βγήκαμε έξω, αν θυμάσαι, τρώγαμε στο ταβερνάκι δίπλα-δίπλα, γελούσαμε και αγκαλιαζόμασταν σαν μικρά παιδιά... Επιφυλάσσομαι, να κάνουμε ζωντανά μια εκπομπή, να ακούσουν οι νέοι, αλλά και να θυμηθούν οι παλαιότεροι στιγμές από το ψαροντούφεκο του τότε... Γ.Χ.: Λοιπόν άκου και μια δική μου τώρα. Όντως, είναι πάρα πολλές οι ιστορίες που έχουμε ζήσει μαζί. Βιβλία ολόκληρα θα μπορούσαμε να γράψουμε. Όμως, πρέπει να διαλέξω αναγκαστικά μία. Πριν πολλά χρόνια, επί εποχής ΠΑΣΟΚ... Ένας επαγγελματίας της εποχής, φτιάχνει ένα δεκάμετρο φουσκωτό με έσω-έξω πετρέλαιο (τα δάνεια έρεαν άφθονα τότε), με σκοπό να διοργανώνει εκδρομές για ψαροτούφεκο στο Αιγαίο. Μας προτείνει λοιπόν σ’ εμένα και εσένα, να πάμε ένα ψάρεμα με σκοπό να δούμε το σκάφος και να του κάνουμε έπειτα μια παρουσίαση. Ένα μονοήμερο ταξίδι με προορισμός τα Ψαρά και αφετηρία το Λαύριο. Ραντεβού λοιπόν στο Λαύριο και μένω άφωνος! Ενώ εγώ περίμενα πως θα ήμασταν οι τρεις μας, δεν μας είχε ενημερώσει ο κύριος για το αντίθετο. Βλέπουμε, λοιπόν, άλλους οκτώ ψαροτουφεκάδες, αρχάριους, να έρχονται στο ραντεβού. Δώδεκα ψαροτουφεκάδες με όλους τους εξοπλισμούς τους, έστω και σε ένα δεκάμετρο φουσκωτό, ήταν κάτι που μου προκαλούσε τρόμο. Από ευγένεια τελικά, δεν είπαμε τίποτα και ξεκινήσαμε. Ξεκινάει που λες ο τύπος να χαράζει πορεία με το GPS για Ψαρά. Ο καιρός μπουνάτσα. Δεν άργησα πολύ να καταλάβω όμως, πως κάτι δεν πήγαινε καλά. Εμείς μια σχετική εμπειρία την είχαμε τότε, γιατί είχαμε κάνει αρκετά ψαρέματα με σκάφος. Ο καπετάνιος δεν είχαμε ιδέα πως ήταν εντελώς άσχετος. Το GPS γρήγορα μας οδήγησε στη βόρεια Μακρόνησο κι από κει έδινε πορεία για νότιες Κυκλάδες. Φυσικά Ψαρά και νότιες Κυκλάδες ουδεμία σχέση έχουν, οπότε τότε αναλάβαμε εμείς και γρήγορα διορθώσαμε το λάθος, το οποίο εκτός της πορείας ήταν και ένα ταξίδι στα Ψαρά με δέκα αρχάριους που φόραγαν μόνο τις αθλητικές τους φόρμες. Εμείς είχαμε φροντίσει να έχουμε μαζί μας νιτσεράδες και κράνη. Ορίσαμε λοιπόν νέα πορεία στην Άνδρο, που ήταν ένα βατό ημερήσιο ταξίδι. Μόλις φτάσαμε, θυμάμαι πως είχαμε πρόβλημα στην τροφοδοσία. Εγώ είχα χεστεί επάνω μου. Πρόσφατα είχα σωθεί από σοβαρό ναυάγιο στην Κύθνο, όπως θα θυμάσαι. Οπότε, ένα νέο ναυάγιο ήταν κάτι που δεν θα το άντεχα. Τέλος πάντων, ψαρέψαμε μια χαρά, έστω και με όλα τα προβλήματα από όλη εκείνη την πολυκοσμία. Στην επιστροφή όμως, ένας απρόβλεπτος βοριάς 6 - 7

20 Boat & Fishing

μποφόρ, να τον τρώμε πλαγιομετωπικά, θα μου αφήσει αξέχαστη εκείνη την εικόνα, εσύ να τιμονεύεις με κράνος και νιτσεράδα, εγώ με την ίδια αμφίεση να κάθομαι στο μπροστινό ταμπούκι, ένα παιδάκι δίπλα μου με μια απλή υφασμάτινη φόρμα που είχε γίνει μούσκεμα από τα κύματα, με καρφωμένο το βλέμμα του στο άπειρο, να έχει αρπαχτεί πάνω μου και να μη μ’ αφήνει με τίποτα, γιατί ήταν το σημείο που βρεχόταν λιγότερο. Δείγμα του τι μπορείς να πάθεις αν δεν έχεις την εμπειρία στη θάλασσα κι αν δεν σ’ έχει κατατοπίσει σωστά κάποιος που όφειλε να το κάνει. Καλά, για τα υπόλοιπα παιδιά δεν θέλω να συζητάω. Έγιναν τόσο μούσκεμα, κρύωσαν τόσο πολύ, που νομίζω πως δεν θα ξαναμπήκαν ποτέ σε σκάφος. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν πως ο καπετάνιος που θα του κάναμε υποτίθεται την παρουσίαση, στο τέλος, με ύφος ξεπεσμένου αριστοκράτη, μας πήρε κι από 10000 δραχμές το άτομο για τα πετρέλαια. Μ.Β.: Ένα μήνυμα που θα ήθελες να περάσεις στα νέα παιδιά; Γ.Χ.: Το μήνυμα που θέλω να στείλω στα νέα παιδιά, είναι ν’ ακολουθήσουν βήματα σαν τα δικά μου. Δηλαδή να γυμνάζονται, να τρώνε σωστά και να μη βιάζονται να κατακτήσουν γρήγορα τα μεγάλα βάθη. Υπάρχουν πολλά ψάρια πιο ρηχά. Όπως έγραψα πιο πάνω, κι εγώ κάνω κάποιες βαθιές βουτιές, αλλά πολύ λίγες. Αντιστοιχούν μόνο στο 10 τοις εκατό του

ψαρέματός μου. Έχω όμως επιδόσεις σταθερά χτισμένες και την εμπειρία από τα πολλά χρόνια στη θάλασσα, ό,τι μου συμβεί να το αντιμετωπίσω ψύχραιμα. Το υπόλοιπο ψάρεμά μου είναι σε λογικά βάθη 20 - 25 μέτρων. Σ’ αυτά τα βάθη μπορεί ν’ αντλήσει ο περισσότερος κόσμος ευχάριστα συναισθήματα. Σ’ αυτά τα μέτρα μπορείς να απολαμβάνεις χωρίς κίνδυνο τη θάλασσα, σχεδόν όλη μέρα. Τα μεγάλα βάθη δεν σου επιτρέπουν να είσαι χαλαρός. Είσαι συνέχεια στα κόκκινα, γιατί εκεί, αν δεν είσαι συγκεντρωμένος, ένα λάθος θα το πληρώσεις ακριβά. Αυτόν τον τρόπο ψαρέματος είσαι υποχρεωμένος να τον τελειώσεις μέσα σε συγκεκριμένες βουτιές. Τα μεγάλα βάθη, δυστυχώς σήμερα δημιουργούν αναπόφευκτα πρότυπα. Διότι μεγάλο βάθος σημαίνει μεγάλα και ήρεμα θηράματα. Άρα λοιπόν, μοιραία τα φώτα θα πέσουν πάνω σε όσους φέρνουν τέτοια θηράματα στην επιφάνεια και το διαδίκτυο είναι ο πρώτος εύκολος δρόμος να συμβούν αυτά. Το λάθος ξεκινά όταν κάποιοι τέτοιοι βαθύτες, όχι όλοι, ας πούμε από ματαιοδοξία, παραλείπουν να παρακινήσουν τους νέους να ξεκινήσουν από τα ρηχά και υπερπροβάλλουν μόνο το βαθύ δρόμο. Η διαφορά, όμως, είναι πως όταν κυνηγήσουμε γρήγορα το βάθος, χωρίς να βιώσουμε κάθε μέτρο από την αρχή αργά και σταθερά, να το κατακτήσουμε δηλαδή, δεν θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ότι μας συμβεί εκεί στα βαθιά! BF

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ ❱❱ Αλέξανδρος Αργουδέλης 3η Βαθμίδα APNEA ACADEMY - PADI FREEDIVE - Αθλητής Σ.Φ.Υ.Κ. ΓΛΑΥΚΟΥ

Α

λλεργία: Κάτι σαν αυστηρή και επιβεβλημένη απαγόρευση, χειρότερη ακόμα και από αυτήν του lockdown που ζούμε, γιατί όταν κάνει την εμφάνισή της είναι αγνώστου διάρκειας και μεγάλης ταλαιπωρίας. Ξέρω πώς πάτησα την αχίλλειο πτέρνα όλων εμάς που ασχολούμαστε με το υποβρύχιο ψάρεμα και γενικά την κατάδυση, αλλά ρίχνοντας μια ματιά γύρω μας θα καταλάβουμε πως μπήκαμε στην Άνοιξη, την εποχή που βοηθά στην εξάπλωση των αλλεργιών. Μιλάμε πάντα για αλλεργίες που προσβάλλουν το άνω αναπνευστικό σύστημα, επηρεάζοντας ιγμόρεια, κόγχες, μετωπιαίους κόλπους και ευσταχιανές σάλπιγγες, κρατώντας μας μακριά από τη θάλασσα.

ΓΕΝΙΚΆ Γιατρός δεν είμαι και σίγουρα δεν μπορώ να δώσω ή να προτείνω κάποια θεραπευτική αγωγή που θα λύσει το πρόβλημα, αλλά ακόμα και γιατρός να ήμουν, πάλι θα ήταν δύσκολο να βρω τη λύση. Όλες οι περιπτώσεις μοιάζουν μεταξύ τους, αφού έχουν τα ίδια συμπτώματα και επηρεάζουν στον ίδιο

βαθμό τον καθένα μας ξεχωριστά. Αυτό που αλλάζει είναι η ένταση και ο λόγος που την προκαλεί και συντηρεί αυτή την κατάσταση στον κάθε οργανισμό. Αυτός είναι και ένας πολύ βασικός λόγος που οι γιατροί δεν μπορούν να δώσουν εύκολα και μόνιμα λύση σε τέτοιου είδους προβλήματα. Θα προσπαθήσω να μεταφέρω σε λίγες γραμμές τις πιθανές αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν στον οργανισμό αλλεργική αντίδραση, και να δώσω κάποια πιθανή πρόληψη και αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων, προς αποφυγή τέτοιων προβλημάτων. Βλέπετε, στα χρόνια που προηγήθηκαν ταλαιπωρήθηκα αρκετά μέχρι να καταφέρω να απαλλαγώ ή τουλάχιστον να μάθω να προλαβαίνω ως ένα σημείο την εκδήλωση τέτοιων δυσάρεστων καταστάσεων.

ΕΜΦΆΝΙΣΗ Το μόνο σίγουρο είναι πως κανείς μα κανείς δεν γεννιέται αλλεργικός. Αν είναι να συμβεί αυτό, θα συμβεί κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής του, χωρίς αυτό να είναι και απόλυτο. Επίσης, αν μας συμβεί μία φορά, δεν σημαίνει πως θα συνεχίσει

να συμβαίνει. Αν όμως επαναληφθεί και μάλιστα σε κοντινό χρονικά διάστημα από την τελευταία φορά, τότε σίγουρα το φαινόμενο από παροδικό γίνεται επαναλαμβανόμενο, και στις κατάλληλες συνθήκες που θα το ευνοούν, θα ξανακάνει την εμφάνισή του, ταλαιπωρώντας μας σωματικά και ψυχολογικά, δρώντας αποτρεπτικά σε κάθε μας εξόρμηση.

ΣΥΜΠΤΏΜΑΤΑ Σε κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις, το παίρνουμε είδηση μονάχα με την είσοδό μας στο νερό, από την πρώτη βουτιά, με την αίσθηση του έντονου πόνου ανάμεσα στα μάτια, το κούτελο ή τη βάση της μύτης, χωρίς να έχει προηγηθεί κανένα άλλο σύμπτωμα. Οι συνήθεις ενδείξεις είναι το φτέρνισμα χωρίς φανερό λόγο, η ελαφρά καταρροή (συνάχι) και απώλεια όσφρησης, η φαγούρα στο εσωτερικό της μύτης, ο ξεραμένος λαιμός και η ελαφρά ενόχληση κατά τη διάρκεια της κατάποσης, γαργάλημα ή ελαφρύς πόνος στον ουρανίσκο, ελαφρύ κοκκίνισμα και φαγούρα στα μάτια, καθώς και στο εσωτερικό μέρος του αυτιού, ναυτία. Πιο προχωρημένα συμπτώματα είναι το βάρος που νιώθουμε στο κεφάλι, συχνοί πονοκέφαλοι, υπνηλία και κάματος, ακόμη και όταν έχουμε ξυπνήσει μόλις πριν λίγη ώρα, κακοκεφιά με ελαφρύ πόνο στις κλειδώσεις, αύξηση της καταρροής, πλήρη απώλεια όσφρησης, ελαφριά ξηρότητα σε γλώσσα, έντονος πονόλαιμος (κάποιες φορές μονάχα από τη μια πλευρά του λαιμού), καθώς και κατάποση βλέννας. Όσα διαβάσατε στις προηγούμενες γραμμές, είναι συμπτώματα που

www.boatfishing.gr

21

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

n Εποχές

συναντάμε και σε διάφορες ιώσεις, όπως αυτή της αμυγδαλίτιδας. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που πολλές φορές οι γιατροί μπερδεύονται, κάνοντας λάθος διάγνωση και φορτώνοντάς μας με φάρμακα (συνήθως αντιβίωση) που δεν θα βοηθήσουν. Τα φάρμακα πιθανόν να αμβλύνουν συμπτώματα όπως ο πονόλαιμος, η ενόχληση στις κλειδώσεις και τον ουρανίσκο, ενώ μπορεί να επανέλθει μερικώς η όσφρηση και να μειωθεί η καταρροή. Αλλά το πρόβλημα θα υπάρχει, δεν θα φύγει, και πιθανότατα θα επιδεινώσει τα υπόλοιπα συμπτώματα.

ΠΡΌΛΗΨΗ Το ρολόι της φύσης δεν κάνει λάθος. Με την είσοδο της Άνοιξης, η φύση ξυπνά και λειτουργεί όπως έχει μάθει τόσους αιώνες. Όσο και αν τα ανθρώπινα έργα προσπαθούν να το αλλάξουν, εκείνη θα βρει τρόπο να τα προσπεράσει. Ας μην μας ξεγελάει λοιπόν ο χειμωνιάτικος καιρός που επιμένει να μας δείχνει το πρόσωπό του. Πολύ συχνές πλύσεις με φυσιολογικό ορό, θα βοηθήσουν στο να παραμείνουν καθαροί οι αναπνευστικές οδοί. Προμηθευτείτε από το φαρμακείο της περιοχής σας μια σύριγγα 60 ml και πλύνετε από μια φορά το κάθε ρουθούνι δύο με τρεις φορές την ημέρα. Από το φαρμακείο, επίσης, μπορείτε να προμηθευτείτε αιθέρια έλαια ευκαλύπτου και δεντρολίβανου. Αυτά βοηθούν και διευκολύνουν την αναπνοή, δημιουργώντας ευχάριστη ατμόσφαιρα σε

22 Boat & Fishing

κλειστούς χώρους. Ρίξτε μικρή ποσότητα αιθέριων ελαίων σε ένα μικρό δοχείο με καυτό νερό ή σε ένα υγραντήρα και μετατρέψτε σε … σάουνα έναν κλειστό χώρο. Δεν φαντάζεστε πόσο θα σας βοηθήσει! Επειδή αυτά κοστίζουν και η συσκευασία τους είναι μικρή, εναλλακτικά μπορείτε να κόψετε κλαδιά ευκαλύπτου, να αφαιρέσετε τα φύλα και αφού τα πλύνετε καλά για να φύγουν σκόνες και χώματα, να τα θρυμματίστε με μια πέτρα ή σε ένα γουδί. Έπειτα, ρίξτε τα σε ένα δοχείο με νερό που βράζει και θα έχετε το ίδιο αποτέλεσμα. Επίσης, μπορείτε να μασήσετε τσίχλες, οι οποίες βοηθούν στο να αποκολληθούν και να καθαρίσουν οι βλέννες, ιδίως από τις ευσταχιανές. Πίνετε άφθονο νερό, ακόμα και όταν δεν σας το ζητά ο οργανισμός σας, γιατί βοηθά πολύ στην υγροποίησή τους. Κάνετε γαργάρες με νερό, αφού πρώτα διαλύσετε μία ή δύο κουταλιές μαγειρικής σόδας, και θα σας βοηθήσουν να φύγει το κάψιμο στον ουρανίσκο και το λαιμό. Βλέπετε πως η ίδια η φύση η οποία μας δημιουργεί το πρόβλημα, είναι αυτή που πολλές φορές μας δίνει και τη λύση!

ΠΡΟΣΟΧΉ • Κατά τη διάρκεια των εποχών που παρατηρείται έξαρση αλλεργιών, αποφύγετε τη μεγάλη κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων και τροφών που περιέχουν προϊόντα γάλακτος σε μεγάλη ποσότητα (τυρόπιτες, γλυκά), επειδή αναγκάζουν τον οργανισμό να

Η Άνοιξη και το Φθινόπωρο είναι δύο διαφορετικές εποχές του χρόνου, που ευνοούν την εκδήλωση εποχικών αλλεργικών παθήσεων στον οργανισμό. Από τη μια τα λουλούδια που ανθίζουν, από την άλλη η υγρασία που υπάρχει σε μεγάλο ποσοστό αυτές τις εποχές του χρόνου, σε συνδυασμό με ποσότητα σκόνης αναμεμιγμένης με το καυσαέριο στις μεγαλουπόλεις, χτυπά ανελέητα το άνω αναπνευστικό σύστημα το οποίο αντιδρά ενοχλημένο. Το καλοκαίρι με την ξηρότητά του και την μείωση της υγρασίας, μηδενίζει τις πιθανότητες εμφάνισης. Το ίδιο συμβαίνει και το χειμώνα. Το κρύο και οι χαμηλές θερμοκρασίες δεν αφήνουν να αναπτυχθούν οι συνθήκες που ευνοούν τις αλλεργίες. Όμως, τα τελευταία χρόνια ο χειμώνας στη χώρα μας χάνει τη δύναμή του όλο και πιο πολύ, μοιάζοντας περισσότερο με προχωρημένο φθινόπωρο. Έτσι, το κακό μάλλον θα εντείνεται, μιας και ο χρόνος που ευνοεί την εξάπλωση και συντήρηση των αλλεργιών διευρύνεται.

παράγει μεγαλύτερη ποσότητα υγρών, τα οποία θα δυσκολευτεί να αποβάλλει και θα τα εγκλωβίσει στις κοιλότητες του προσώπου.

• Επαφές με λουλούδια και με κατοικίδια ζώα, καλό να αποφεύγονται. Στην πρώτη περίπτωση η γύρη είναι αυτή που θα ερεθίσει τους βλεννογόνους, ενώ στη δεύτερη το τρίχωμα των ζώων μεταφέρει σκόνες και μικροοργανισμούς, προκαλώντας αλλεργίες.

• Η οικιακή σκόνη που προκαλείται κατά τη διάρκεια καθαρισμού σπιτιών, ιδίως την Άνοιξη, είναι μεγάλος σύμμαχος της αλλεργικής ρινίτιδας.

• Την ίδια εποχή του χρόνου ξεγελιόμαστε πολλές φορές και βγαίνουμε από το σπίτι ελαφρά ντυμένοι, λόγω του δυνατού ήλιου που μας ξεγελά καθώς κάνει τον υδράργυρο να σκαρφαλώνει ψηλότερα, αλλά μονάχα τις μεσημεριανές ώρες. Τις πρωινές, τις απογευματινές ή τις βραδινές, η θερμοκρασία παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Αποτέλεσμα αυτού είναι να εισπράξουμε ένα ελαφρύ κρύωμα ή συνάχι που θα μας δυσκολέψει για να

φύγει και πιθανότατα θα αφήσει πίσω του ένα άσχημο μπούκωμα.

• Το βρεγμένο κεφάλι και η έκθεσή του στον αέρα, παρόλο που αυτός μπορεί να μην είναι παγωμένος, προκαλεί καταρροή γεμίζοντας με υγρό τους παραρρίνιους κόλπους.

• Aircodition αυτοκινήτου, ούτε για αστείο!

• Στο χώρο δουλειάς ζητήστε να καθαριστούν συχνά τα φίλτρα του aircondition και αποφύγετε να χτυπά πάνω σας.

• Για το τέλος άφησα τις κολόνιες και τα δυνατά αρώματα. Όλοι μας μετά το μπάνιο, ιδίως όταν πρόκειται να ακολουθήσει βραδινή έξοδος (δεν αναφέρομαι σε αυτήν την περίοδο του εγκλεισμού…), βάζουμε μεγάλη ποσότητα αρώματος στο σώμα μας. Καθίστε και αναλογιστείτε, πόσες φόρες μετά από αυτό νιώσατε δυνατή φαγούρα στο εσωτερικό του αυτιού ή φτερνιστήκατε έντονα. Αυτός είναι ένας τρόπος του οργανισμού να μας προειδοποιήσει ότι ενοχλείται από το άρωμα, με ότι αυτό συνεπάγεται.

ΘΕΡΑΠΕΊΑ Αν τώρα, η πρόληψη δεν είναι αρκετή για να κρατήσει μακριά την αλλεργία ή τα συμπτώματα δεν υποχωρούν, τότε η επίσκεψη σε ένα ΩΡΛ ή αλλεργιολόγο με γνώσεις κατάδυσης, θεωρείται επιβεβλημένη. Καλό θα είναι να αποφύγετε να χρησιμοποιήσετε φάρμακα με κορτιζόνη και τονίστε το στο γιατρό σας, Προτιμήστε τα αντιισταμινικά φάρμακα, γιατί συνήθως έχουν το ίδιο αποτέλεσμα που έχει και η κορτιζόνη, αλλά με πιο αργή δράση. Μην ξεχνάτε πως η κορτιζόνη είναι χημικό παρασκεύασμα και καλό είναι να δίνεται σαν έσχατη λύση και όχι με το παραμικρό, σαν εύκολη και αποτελεσματική αντιμετώπιση. Σε κάθε περίπτωση που μας δοθεί αγωγή κορτιζόνης, πρέπει να κόψετε εντελώς το αλάτι, τα γλυκά και η ζάχαρη, διαφορετικά θα αυξηθεί αισθητά το βάρος σας από παρακράτηση υγρών. ΣΥΝΟΨΊΖΟΝΤΑΣ • Η επαφή με τη θάλασσα απαγορεύεται για όσο διάστημα κρατά η θεραπεία, ιδίως αν χρησιμοποιούμε σπρέι που ελευθερώνουν την αναπνοή και συρρικνώνουν τις κόγχες, διευκολύνοντας τον αερισμό των μετωπιαίων κόλπων ή των ιγμορείων. Σκεφτείτε τι μπορεί να συμβεί μόλις περάσει η διάρκεια δράσης τους, και μάλιστα ξαφνικά, χωρίς καμία προειδοποίηση.

• Όπως διαβάσατε, τα συμπτώματα λίγο πολύ μοιάζουν σε όλους μας και επαναλαμβάνονται τα ίδια κάθε φορά. Όμως, αυτό δεν πρέπει να μας σπρώξει με ευκολία να πάρουμε φάρμακα από μόνοι μας, χωρίς να έχει προηγηθεί επίσκεψη σε γιατρό.

• Πριν καταφύγετε σε οποιαδήποτε θεραπεία, προτιμήστε να αφήσετε τον οργανισμό σας να αντιδράσει και να το παλέψει από μόνος του, γιατί με αυτόν τον τρόπο μαθαίνει να ισχυροποιείται και να το καταπολεμά ευκολότερα.

• Μην συστήνετε εύκολα και αβίαστα θεραπείες που βοήθησαν εσάς να ξεπεράσετε το πρόβλημα, σε φίλους ή γνωστούς που θα εμφανίσουν παρόμοια με τα δικά σας συμπτώματα. Ο κάθε οργανισμός είναι μοναδικός και η θεραπεία συγκεκριμένη, όπως επίσης και η αντίδραση που τυχόν θα έχει σε αυτήν.

• Σε κάθε περίπτωση πάντως, όταν τα συμπτώματα δεν θέλουν να υποχωρήσουν μετά από κάποια θεραπευτική αγωγή και συνεχίζουν να επιμένουν, δεν κάνει κακό μία δεύτερη γνώμη.

• Δεν χρειάζεται να αγχώνεστε, το άγχος δεν θα σας λύσει το πρόβλημα, απεναντίας θα χειροτερέψει τα πράματα. Αν σας τύχει μία αλλεργία, απλά κάνετε υπομονή και να θυμάστε πως αργά η γρήγορα, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, θα περάσει! BF www.boatfishing.gr

23

ΙΑΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

Μ H ΡΎΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΊΑΣ ΚΑΙ Ο ΚΊΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΡΜΊΑΣ

ήδεια, κόρη του Βασιλιά της Κολχίδας Αιήτη και της Ωκεανίδας Ιδυίας. Κατείχε την τέχνη της Μαγείας και όταν ερωτεύτηκε τον Ιάσoνα έβαλε όλη της την τέχνη για να τον βοηθήσει να αποκτήσει το χρυσόμαλλο δέρας. Αυτά όμως στη μυθολογία. Γιατί στην πραγματικότητα του 2021 η «Μήδεια» ήταν μια από τις χειρότερες κακοκαιρίες των τελευταίων ετών. Από αυτές που και lock down να μην είχαμε, θα μας κράταγε κλεισμένους σπίτια μας, να χαζεύουμε στις ειδήσεις εικόνες που μόνο αν κατέβαινε η Λαπωνία στην Κάρυστο θα μπορούσαν να είναι αληθινές. Και αν στη μυθολογία έντυσε τον Ιάσονα με το χρυσόμαλλο δέρας, εμάς σίγουρα θα μας έντυνε με τις πιο χοντρές στολές μας, με γιλέκα και με γάντια που οριακά θα μας επέτρεπαν να αισθανόμαστε τη λαβή του όπλου στις παλάμες μας. Ακραίο το παράδειγμα της «Μήδειας», το παραδέχομαι. Θέλω να πιστεύω πως δεν υπάρχει κανείς εκεί έξω που θα τολμούσε να ξεκινήσει μια εξόρμηση με τόσο ακραίες καιρικές συνθήκες. Το κρύο, όμως, δεν χαρακτηρίζει μόνο τις ακραίες κακοκαιρίες. Είναι «συστατικό» κάθε εποχής, σε άλλο, όμως, βαθμό, ειδικά όταν βρισκόμαστε

Νίκος Τσαγκαρόπουλος Ιατρός, Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικοαναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga, Υποβρύχιες φωτογραφίες:

Μάνος Βλατάκης

Η θερμοκρασία του νερού και ο χρόνος έκθεσής μας σε αυτό, είναι οι κυριότεροι παράγοντες που θα μας οδηγήσουν στο ρίγος

24 Boat & Fishing

κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Μα θα μου πείτε «κάνει κρύο το καλοκαίρι;» Η απάντηση είναι πως όταν μιλάμε για ψαροτούφεκο και ελεύθερη κατάδυση, η έννοια του κρύου δεν έχει καμία σχέση με αυτό που εννοούσε η μητέρα μας πριν βγούμε από το σπίτι, στη γνωστή και χιλιοπαιγμένη σκηνή κάθε ελληνικής οικογένειας, όταν μας κυνηγούσε με τη ζακέτα. Η θερμοκρασία του νερού, λοιπόν, είναι συνήθως χαμηλότερη από αυτή της ατμόσφαιρας, και οι όποιες μεταβολές στη θερμοκρασία της θάλασσας, είναι μικρές και χρονοβόρες σε σύγκριση με τις μεταβολές στη θερμοκρασία του αέρα, στον οποίο έχουμε συνηθίσει να ζούμε. Επίσης, το νερό, σαν καλός αγωγός της θερμότητας, μεταφέρει στο σώμα μας την αίσθηση του «κρύου» πολύ πιο γρήγορα από ότι θα γινόταν στη στεριά. Πάμε, όμως, να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή... Υπό κανονικές συνθήκες, το ανθρώπινο σώμα διατηρεί μια σταθερή εσωτερική θερμοκρασία. Παρότι εκθέτουμε το σώμα μας σε ένα μεγάλο εύρος θερμοκρασιών, αυτό, με την παραγωγή ή την απώλεια θερμότητας, επιτυγχάνει να διατηρεί την θερμοκρασία του αμετάβλητη μεταξύ 36,6

και 37oC. Όσο η απώλεια θερμότητας αναπληρώνεται, το σώμα μας καταφέρνει να ανταπεξέρχεται και να συνεχίζει τις λειτουργίες του χωρίς προβλήματα. Από τη στιγμή, όμως, που το σώμα δεν καταφέρει να αναπληρώσει τη χαμένη θερμότητα, ξεκινά η σταδιακή πτώση της εσωτερικής -και πλέον καθόλου σταθερήςθερμοκρασίας μας.

ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΚΑΛΆ ΚΑΙ ΚΑΚΆ ΝΈΑ... Τα καλά νέα είναι πως αυτό γίνεται αργά και σταδιακά, δίνοντας μηνύματα ότι πρέπει επειγόντως να λάβουμε μέτρα. Το κακό είναι πως αν δεν ακούσουμε τα μηνύματα που στέλνει το σώμα μας, κινδυνεύουμε με υποθερμία, η οποία είναι μια άκρως επικίνδυνη κατάσταση, ακόμα και για την ίδια μας την ζωή. Στην υποθερμία, η εσωτερική θερμοκρασία του σώματος πέφτει κάτω από τους 35οC και η διατήρηση του οργανισμού στη ζωή κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση είναι. Και αν η επιθυμητή εσωτερική μας θερμοκρασία είναι 36,6οC, και το όριο για υποθερμία, όπως είπαμε, είναι κοντά στους 35οC, πιστέψτε με, αυτός ο 1,5οC

διαφορά, όσο λίγος και αν ακούγεται, είναι πραγματικά πολύ μεγάλος δρόμος. Η πραγματική υποθερμία είναι μια σπάνια κατάσταση, και για να φτάσουμε εκεί, πρέπει να εκτεθούμε σε ακραίες συνθήκες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τι γίνεται, όμως, με τα καθημερινά μας ψαρέματα; Αυτά που δεν πραγματοποιούνται σε ακραίες συνθήκες, αλλά σε νερά που αισθανόμαστε σχετικά άνετα; Σε ποιον δεν έχει συμβεί να κάνει απανωτά, ρηχά, χειμωνιάτικα καρτέρια για λαβράκια, και να προσπαθεί να μείνει ακίνητος ενώ μια αόρατη δύναμη μοιάζει να τον πηγαινοφέρνει σύγκορμο; Ποιος δεν έχει αισθανθεί ρίγος σε όλο του το κορμί, ενώ προσπαθεί να χαλαρώσει στην επιφάνεια; Λίγο-πολύ, όλοι έχουμε βρεθεί σε αυτήν τη θέση. Ακόμα και με την καινούρια μας λεία εφτάρα στολή, δεν θα αντέχαμε για πολύ ώρα σε μια κρύα θάλασσα, μέχρι να μας επισκεφθούν τα πρώτα ρίγη. Αυτό είναι το πρώτο σοβαρό μήνυμα που στέλνει το σώμα μας, ότι κάθε άλλο παρά άνετα είμαστε από πλευράς θερμοκρασίας. Και όταν το σώμα μας στέλνει μηνύματα, παλικαριές του στυλ «Έλα μωρέ, τρέμω λίγο αλλά θα κολυμπήσω ως τον κάβο και

«...αν δεν ακούσουμε τα μηνύματα που στέλνει το σώμα μας, κινδυνεύουμε με υποθερμία...»

www.boatfishing.gr

25

ΙΑΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

θα συνηθίσω…», δεν χωρούν! Μελέτες από το Αμερικανικό Ναυτικό, έδειξαν ότι τη στιγμή που θα αρχίσουμε να νιώθουμε ρίγη να διαπερνούν το κορμί μας, έχουμε ήδη μειωμένη ικανότητα κινήσεων, απώλεια της αίσθησης της αφής, δραματικά αυξημένη κατανάλωση οξυγόνου, σημαντική κόπωση, και μετά από μερικά λεπτά, ακόμα και απώλεια πρόσφατης μνήμης. Όχι και ο καλύτερος συνδυασμός για να μας συνοδεύει στα καρτέρια μας, δεν συμφωνείτε;

ΠΑΡΆΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΙΦΈΡΟΥΝ ΓΡΗΓΟΡΌΤΕΡΗ ΑΠΏΛΕΙΑ Η θερμοκρασία του νερού και ο χρόνος έκθεσής μας σε αυτό, είναι οι κυριότεροι παράγοντες που θα μας οδηγήσουν στο ρίγος κατά τη διάρκεια της βουτιάς μας. Ωστόσο, καταστάσεις όπως η αφυδάτωση, η κόπωση, η μεγάλη έκθεση στην πείνα, το αυξημένο σωματικό βάρος, το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ πριν τη βουτιά, φαίνεται ότι θα μας κάνουν να τρέμουμε σαν … το ψάρι, αρκετά νωρίτερα. Η μελέτη που σας ανέφερα νωρίτερα, αλλά και σχολεία αυτόνομης και ελεύθερης κατάδυσης, συστήνουν την άμεση διακοπή της εξόρμησης εάν εμείς ή το ζευγάρι μας παρατηρήσουμε απώλεια απλών δεξιοτήτων, όπως το να οπλίσουμε το όπλο μας, να φτιάξουμε τον αναπνευστήρα μας ή να κολυμπήσουμε, απώλεια δύναμης στα άνω άκρα, διακοπτόμενα αλλά συχνά ρίγη σε όλο μας το σώμα και τέλος αλλοιώσεις στην συμπεριφορά μας.

ή στεγνά ρούχα. Ιδιαίτερα το κεφάλι, ο λαιμός, ο θώρακας και η βουβωνική περιοχή, θα πρέπει να παραμείνουν καλυμμένα. Η αποκατάσταση της θερμοκρασίας πρέπει να γίνεται πάντα σταδιακά. Καυτές κομπρέσες, ζεστά αφεψήματα, καυτό ντους και κατανάλωση αλκοόλ, πρέπει να αποφεύγονται αμέσως μετά από πολύωρη έκθεση στο κρύο, καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε δραματικά αποτελέσματα. Η επαναθέρμανση πρέπει να γίνεται ομοιόμορφα και ζητούμενο είναι ο οργανισμός να μπορέσει να φτάσει στη φυσιολογική εσωτερική του θερμοκρασία.

ΑΠΟΚΑΘΙΣΤΏΝΤΑΣ ΤΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΊΑ Εάν οτιδήποτε από τα παραπάνω συμβεί, θα πρέπει το συντομότερο και με το λιγότερο δυνατό κόπο, να βγούμε εκτός νερού, σε σημείο χωρίς ισχυρά ρεύματα αέρα. Θα πρέπει να αφαιρεθεί η μάσκα και ο αναπνευστήρας, έτσι ώστε η αναπνοή να παραμένει ανεμπόδιστη. Ο πάσχων θα πρέπει να μείνει ξαπλωμένος, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος απότομης πτώσης της πίεσης. Όλα τα βρεγμένα ρούχα ή μέρη της στολής θα πρέπει να αφαιρεθούν και να καλυφθούν τα γυμνά σημεία με κουβέρτες

Και με την καινούρια μας λεία εφτάρα στολή, δεν θα αντέχαμε για πολύ ώρα σε μια κρύα θάλασσα...

26 Boat & Fishing

Για ακόμα μια φορά, αξίζει να πούμε ότι η πρόληψη είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης τέτοιων καταστάσεων. Καλή μελέτη της πρόγνωσης του καιρού, σωστός εξοπλισμός, μαθαίνουμε να ακούμε το σώμα μας και φυσικά βουτάμε πάντα με ζευγάρι! Στο επόμενο τεύχος: «Ψαροτούφεκο και προβλήματα στο μυοσκελετικό σύστημα». Θα εστιάσουμε σε κοίλες μεσοσπονδύλιων δίσκων, στην περιοχή του αυχένα και σε γενικά προβλήματα άνω και κάτω άκρων. BF

003154

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

Ό ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ στη ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΒΟΙΑ ❱❱ Μάνος Βλατάκης Διευθυντής Άπνοια with Yoga www.facebook.com/ApnoiaYoga/

Σε όλο το ανατολικό κομμάτι της Εύβοιας, από το βορρά έως και το νότο, οι συναγρίδες αποτελούν ένα από τα θηράματα που έχουν καταφέρει να επιβιώνουν

28 Boat & Fishing

λη η πλευρά της Εύβοιας που «λούζεται» πρώτη με τις ακτίνες του ήλιου τη στιγμή της ανατολής του, αποτελούσε στο παρελθόν έναν από τους πιο πλούσιους και ονομαστούς ψαρότοπους της Ελλάδας. Σήμερα, οι βυθοί της ανατολικής Εύβοιας συνεχίζουν να παραμένουν από τους ομορφότερους όσον αφορά στον υποβρύχιο «διάκοσμό» τους, και παρά το γεγονός πως δεν υπάρχει καμία απολύτως σύγκριση από πλευράς κυκλοφορίας ψαριών με τις δεκαετίες του 80’ και οριακά του 90’, εντούτοις αποτελούν κατά μέσο όρο έναν από τους πιο αγαπημένους προορισμούς, τόσο για τους Αθηναίους ψαροτουφεκάδες, όσο και για όλους τους υπόλοιπους που κατοικούν σε προσιτή απόσταση. Η ανατολική Εύβοια περιλαμβάνει μια τεράστια σε μήκος ακτογραμμή, που ξεκινά από το βορρά, περίπου στην περιοχή Ελληνικά, και περνώντας από την πόλη της Κύμης, η οποία βρίσκεται κάπου στο μέσον, συνεχίζει έως το νότο, στο θρυλικό κάβο Καφηρέα, καταλήγοντας λίγα μίλια

νοτιότερα, στην τοποθεσία Καστρί, στη βραχονησίδα Μανδήλι που βρίσκεται στην είσοδο του κόλπου της Καρύστου. ΘΡΥΛΙΚΟΙ ΨΑΡΟΤΟΠΟΙ Κοτσικιάς, Πήλι, Βλαχιά, Σαρακήνικο, Κύμη, Βαρελαίοι, Τσακαίοι, Γιαννίτσι, Καλλιανοί. Θα μπορούσα να γράψω πολλά ονόματα περιοχών της ανατολικής Εύβοιας ακόμη, μα είναι τόσα, που θα καταχραστώ πολύτιμο χώρο! Οι περιοχές αυτές, αποτέλεσαν για εμένα μόνιμους προορισμούς για μια –τουλάχιστονδεκαετία και ένα σπουδαίο σχολείο γνώσεων στην προσπάθεια να κυνηγήσω όλα τα είδη ψαριών. Παράλληλα, με βοήθησαν να εξελίξω όλες τις κλασικές τεχνικές θήρευσης, εξειδικεύοντας τις και κάνοντάς τις αποτελεσματικότερες. Μιας και μιλάμε για περιοχές και επειδή η έκταση της ανατολικής Εύβοιας είναι, όπως προανέφερα, τεράστια, στο σημερινό ψαρευτικό οδοιπορικό μας θα σταθούμε σε ένα μέρος της, αυτό του νότιου-ανατολικού τμήματός της και πιο συγκεκριμένα αυτό

που βρίσκεται εντός δύο περιοχών, των Βαρελαίων και του Καλλιανών. Είναι ένα κομμάτι το οποίο σε αρκετά σημεία επιτρέπει την προσέγγιση κάποιων παραλιών μέσω οδικής πρόσβασης. Αλλού με μεγάλη δυσκολία, καθώς είναι απαραίτητο ένα τετρακίνητο όχημα, και αλλού με λίγη προσοχή και καλή θέληση μπορούμε να προσεγγίσουμε με ένα απλό Ι.Χ. Βεβαίως, μετά την περίοδο των πρώτων δυνατών φθινοπωρινών βροχών, οι χωματόδρομοι δεν θα θυμίζουν σε τίποτε την εικόνα που είχατε, αν για παράδειγμα τους περπατήσατε το καλοκαίρι. Με αυτοκίνητο, λοιπόν, και κολυμπητό από την ακτή, είναι ο πρώτος τρόπος για να ψαρέψουμε την περιοχή. Ο ιδανικότερος είναι με φουσκωτό σκάφος και κυρίως με συμβατικό, το οποίο μας δίνει τη δυνατότητα να το ρίξουμε από την παραλία που θα προσεγγίσουμε με το αυτοκίνητο. ΘΗΡΑΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΕΙΩΘΗΚΑΝ Σε σχέση με το παρελθόν, ένα είδος που

άλλοτε το συναντούσες σε μεγάλους αριθμούς και σήμερα πλέον είναι σχεδόν ανύπαρκτο, είναι το σκαθάρι. Δυστυχώς, υπεραλιεύθηκε με όλα τα παράνομα και νόμιμα εργαλεία και μεθόδους. Και ντροπή για όσους εξορμούσαν σε ημερομηνίες που γιάλωνε κοπαδιαστά σε μεγάλους αριθμούς για να ωοτοκήσει. Στις φωτογραφίες τους φιγουράριζε ένας μεγάλος αριθμός σκαθαριών και καμάρωναν λες και επρόκειτο για κάποιο κατόρθωμα. Τα ψάρια αυτά δεν χρειάζονταν καμία ιδιαίτερη τεχνική για να συλληφθούν, αφού παρέμεναν στο ίδιο σημείο, ακόμη και μετά από δεκάδες βολές, πληρώνοντας το κάλεσμα της φύσης για τη διαιώνιση του είδους τους με ακριβό τίμημα: τη ζωή τους. Πραγματικά, λυπάμαι γι’ αυτούς τους ψαροτουφεκάδες που αποτέλεσαν -και κάποιοι αποτελούν ακόμη- ενεργό μέρος του χώρου μας, και το χειρότερο, έχουν γαλουχήσει με την ίδια νοοτροπία και τα παιδιά τους που ασχολούνται σήμερα με το υποβρύχιο κυνήγι! Είδη που επίσης έχουν μειωθεί σημαντικά,

www.boatfishing.gr

29

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

όσον αφορά τουλάχιστον στον οπτικό εντοπισμό τους, είναι σίγουρα η συναγρίδα, το μαγιάτικο, η στήρα, ο σηκιός, ο μεγάλος κακαρέλος και ο ροφός. Αντίθετα, από δικές μου παρατηρήσεις, ο πληθυσμός των σαργών δείχνει να παρουσιάζει κάποιες αυξομειώσεις σε ένα κύκλο τριών, περίπου, ετών, ενώ κατά μέσο όρο συντηρεί τον πληθυσμό του. Ωστόσο, υπάρχει και αύξηση αριθμού σε κάποια είδη όπως ο σκάρος, το λαβράκι και η τσιπούρα, με τα δύο τελευταία είδη να είναι σαφέστατα δικαιολογημένη από την αύξηση των ιχθυοτροφείων και τη διαφυγή ψαριών από σπάσιμο των ιχθυοκλωβών. Όσο για το σκάρο, ευνοϊκό παράγοντα για την αύξηση του πληθυσμού του αποτέλεσε η αύξηση της θερμοκρασίας των νερών, γεγονός που βοήθησε και στην εμφάνιση νέων ειδών, όπως του γερμανού και τελευταία του λαγόψαρου και του λεοντόψαρου, γνωστών και ως «λεσεψιανών μεταναστών», τα οποία πέρασαν στη Μεσόγειο από την Ερυθρά Θάλασσα, μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Η ΕΥΒΟΙΑ ΠΟΥ ΒΡΕΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ Αν δεν έχεις βρεθεί ποτέ στο ανατολικό της κομμάτι της Εύβοιας, αυτό που υψώνει αγέρωχα το παράστημά του σταματώντας την ορμή της θάλασσας του Αιγαίου όταν πνέουν ισχυροί βόρειοι και βορειοανατολικοί άνεμοι, τότε είναι δύσκολο να αντιληφθείς την άγρια ομορφιά της φύσης της. Τον δε χειμώνα, θα έλεγα πως εδώ ο επισκέπτης ψαροτουφεκάς έρχεται σε απόλυτη επαφή με ένα μοναδικό περιβάλλον, με τις εικόνες που ξεπηδούν από τα σωθικά του να είναι αδύνατο να περιγραφούν με λέξεις. Μόνο οι αισθήσεις είναι ικανές να μεταφέρουν αυτούσια τα συναισθήματα όπως τα γεννά η φύση και τα παραδίδει στον άνθρωπο! Εδώ ανοίγεται η ψυχή σου και αφήνεται σε ένα διαφορετικό καθεστώς, που έχει τη δύναμη να εξανεμίσει κάθε βάρος

Φωτογραφία από το αρχείο μου. Καλοκαίρι του 1988. Η πρώτη βιομηχανοποιημένη λεπτή στολή σε πάχος 3,5 χιλιοστών κατασκευασμένη από τη Mares. Το μοντέλο ονομάστηκε Scarpati από τον 5 φορές Ιταλό πρωταθλητή Massimo Scarpati που τη σχεδίασε για την εταιρεία. Εδώ, τη χρησιμοποιώ για πρώτη φορά στους βυθούς της ανατολικής Εύβοιας. Τα θηράματα, ένας ροφός αριστερά και μία πίγκα δεξιά

που κουβαλάς στην πλάτη, κάθε άγχος που δημιουργεί χάος στο μυαλό σου. Εδώ το βλέμμα ακολουθεί τις ράχες των βουνών να βυθίζονται μέσα στο απόλυτο μπλε των νερών. Πάνω σε αυτές τις απότομες κλίσεις, μπορείς να θαυμάσεις την πλούσια ποικιλία δένδρων που καταφέρνουν να ριζώνουν και να στέκονται όρθια, ισορροπώντας τέλεια ανάμεσα σε βράχια και ογκόλιθους, προκειμένου να μοιραστούν μαζί τους την αιωνιότητα! Τα χρώματα ημερεύουν μόνο μέσα στους κόλπους. Εκεί, σε παραλίες που έχει εξαγνίσει η θάλασσα και ο πελαγίσιος άνεμος, τα χρώματα γίνονται πιο ανοιχτά, πιο φωτεινά και φιλόξενα. Και μέσα σε ένα τέτοιο απάγκιο, αν οι καιροί το επιτρέψουν τη μέρα ή τις μέρες που θα ψαρέψεις, μπορείς να στήσεις τη σκηνή σου στο ηλιοβασίλεμα και να αφεθείς

Η φύση της Εύβοιας σε καθηλώνει καθώς τη διασχίζεις χειμώνα... Από το χιόνι των βουνών της και ανάμεσα από τις χαράδρες, ανταμώνεις το πέλαγος!

30 Boat & Fishing

στη γλυκιά νάρκη του ύπνου πάνω στο βότσαλο ή πάνω στην άμμο, περιμένοντας το ξημέρωμα για να ενωθείς και πάλι με το νερό, εξερευνώντας τους αόρατους διαδρόμους του και μαζί τα βάθη της ψυχής σου... Σαν χωθείς κάτω από το γαλάζιο της πέπλο, θα καταλάβεις γιατί η ανατολική Εύβοια έχει τη δύναμη να αιχμαλωτίσει το νου μέσα στα υποβρύχια μονοπάτια της. Είναι τέτοιο το μεράκι του πλάστη, που ακόμη και μετά από πολύωρο κολύμπι χωρίς ένα ψάρι στην «κρεμάστρα» σου, δεν σταματά να σε διακατέχει η αίσθηση πως τώρα θα το δεις να σε κοιτά, στην επόμενη πέτρα, στο γύρισμα του κάβου, στα μεγάλα μονόπετρα ή στο γκρέμισμα της αποχής... Αυτό το συναίσθημα, μόνο οι βυθοί τούτης της μεριάς με έχουν κάνει να το νιώσω. Δεν με άφησαν ποτέ να βαρεθώ, χαρίζοντας μου υπέροχα οπτικά ψηφιδωτά με βράχους και σκοτεινά ανοίγματα που κρύβουν τη μεγάλη έκπληξη. Αυτό νομίζω πως κάνει την ανατολική Εύβοια να ξεχωρίζει. Ένας απίστευτος συνδυασμός του έξω και του μέσα, που απορροφά και ξελογιάζει το μυαλό σου, ενώ παράλληλα φροντίζει να το καθαρίσει και να το απαλλάξει από τη μονοτονία και τη μιζέρια της πόλης. Ακόμη κι αν δεν μείνεις ευχαριστημένος από τα ψάρια που θα πιάσεις, πάντα θέλεις να ξανάρθεις για να ρουφήξεις άπληστα μία χορταστική δόση από εικόνες, υποβρύχιες και στεριανές! ΕΥΚΟΛΑ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΕΣ ΠΑΡΑΛΙΕΣ Βαρελαίοι, Γιαννίτσι και Καλλιανοί, είναι οι τρεις παραλίες που θα μπορέσετε σχεδόν πάντα, αναλόγως των βροχών που έχουν προηγηθεί, να προσεγγίσετε οδικώς με Ι.Χ. Για να βοηθήσω λίγο στον τρόπο που θα

διαχειριστείτε τις εξορμήσεις σας στα τρία αυτά σημεία, αλλά και γενικότερα σε όλη την ανατολική πλευρά της Εύβοιας, να θυμάστε πως ισχύει το εξής καθεστώς, το οποίο ψαρευτικά αναποδογυρίζει τα πάντα. Μπορεί τη μία ημέρα να μη δείτε «λέπι» και την αμέσως επόμενη να συναντήσετε τα ψάρια της ζωής σας! Μία Κυριακή να πιάσετε πολλά ψάρια σε ένα συγκεκριμένο τόπο, και όταν ξαναβρεθείτε εκεί, να μη ρίξετε τουφεκιά. ΜΕ ΣΥΜΒΟΥΛΟ ΤΟΝ ΚΑΙΡΌ Ένα, επίσης, γενικό χαρακτηριστικό που θα βοηθήσει την επιλογή του κατάλληλου χρόνου για να επισκεφθείτε την ανατολική Εύβοια, είναι το στοιχείο του καιρού και το πως «δούλευε» τις προηγούμενες ημέρες. Για παράδειγμα, αν εξορμήσετε μετά από παρατεταμένη άπνοια, η οποία συνεχίζεται και τη μέρα που θα ψαρέψετε, μην περιμένετε πολλά πράγματα, γιατί θα έχει δεχθεί μεγάλη αλιευτική πίεση, με όλα τα μέσα και τα ψάρια θα έχουν εξαφανιστεί. Αν τις προηγούμενες ημέρες είχε δυνατούς βόρειους και βορειοανατολικούς ανέμους, οι οποίοι πλέον έχουν σπάσει τελείως, τότε πιθανόν να βρίσκεστε στην ιδανική χρονική στιγμή, αρκεί να έχει πέσει το κύμα στο Αιγαίο. Γιατί ναι μεν η ένταση

του αέρα μπορεί να είναι ελάχιστη, αλλά η θάλασσα να μην έχει «κάτσει» ακόμη και να δουλεύει δυνατά επάνω στην ακτή. Επίσης, να θυμάστε την περίπτωση που οι άνεμοι θα γυρίσουν σε νοτιοδυτικούς με μεγάλη ένταση (πάνω από 5 bf) αμέσως μετά από ισχυρούς βόρειους. Πραγματικά, μία πολύ καλή στιγμή για να ψαρέψουμε το τελευταίο κομμάτι, κοντά και πέριξ των Καλλιανών!

Νο1

ΠΑΡΑΛΊΑ ΒΑΡΕΛΑΊΩΝ Φτάνοντας στην παραλία των Βαρελαίων, μπορούμε να ακολουθήσουμε δύο διαδρομές. Η πρώτη είναι προς τα αριστερά, με κατεύθυνση βόρεια, και αφού περάσουμε δύο άσπρα καταλύματα που χρησιμοποιούνται από ντόπιους ψαράδες, να ψαρέψουμε κοντά στην ακτή, στα ρηχά του τόπου, σε ένα πλούσιο μορφολογικά βυθό. Σε ένα τέτοιο ψάρεμα prima vista, ο κύριος στόχος θα είναι να πιάσουμε, ανάλογα, βέβαια, και με την εποχή, σαργούς, κάποιους λίγους σηκιούς που έχουν απομείνει, κέφαλους και μελανούρια. Η κύρια τεχνική είναι το ψαχτήρι με

ένα μέσου μήκους όπλο γύρω στα 85 εκατοστά, αφιερώνοντας το μεγαλύτερο αριθμό βουτιών στο σχολαστικό ψαχτήρι. Ενδιάμεσα, μπορούμε να εφαρμόζουμε και κάποιο καρτέρι, απλά για να παρατηρούμε την κινητικότητα των ψαριών και την πιθανή ύπαρξη άλλων ειδών, ώστε αν υπάρχει νόημα, να αλλάξουμε την κύρια τεχνική και το μεγαλύτερο μέρος του ψαρέματός μας να είναι πλέον τα καρτέρια. Όσον αφορά στο ψάρεμα στην αμέσως βαθύτερη ζώνη από τη ρηχή, τότε θα πρότεινα να κινηθείτε επιφανειακά και σε κάθε μεγάλη πέτρα που θα σας κινήσει το ενδιαφέρον, να κατεβαίνετε και να την ψάχνετε, γιατί η πιθανή συνάντηση με κάποιο ροφό είναι μέσα στη δυναμική του τόπου. Ταυτόχρονα, σε τέτοιες πέτρες κρύβονται και μεγαλύτερου μεγέθους σαργο-σηκιοί, ίσως και κάποια στήρα. Το όπλο στο χέρι μας θα είναι τώρα λίγο μεγαλύτερο από το 85άρι, με το οποίο θα μπορούμε σποραδικά να κάνουμε και καρτέρια με κατεύθυνση προς το πέλαγος. Προσωπικά, όποτε βρεθώ στην περιοχή, επιλέγω να ψαρέψω στη βαθύτερη ζώνη, με κάποιες ακόμη πιο βαθιές βουτιές επιλεκτικά, και στο γυρισμό να βγω στα ρηχά και να επιστρέψω ψαρεύοντας με

Κέφαλους θα συναντήσετε σχεδόν μόνιμα, σε όλη την περιοχή που περιγράφω. Οι μεγάλοι πελαγίσιοι, όμως, μπαίνουν όταν τα νερά παγώσουν και παραμένουν στις άκρες των γιαλών έως ότου έρθουν οι πρώτες ανοιξιάτικες καλοσύνες

www.boatfishing.gr

31

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

γρήγορες επαναφορές prima vista. Η δεύτερη διαδρομή είναι να πέσουμε προς τα δεξιά, με κατεύθυνση προς το νότο. Σε αυτήν την περίπτωση, ψαρεύουμε κατά βούληση και αφήνουμε να μας κατευθύνει το ένστικτο και οι δυνατότητές μας, έως ότου φτάσουμε μπροστά στον πρώτο μεγάλο κάβο που διακρίνεται ξεκάθαρα. Σε αυτό το σημείο και μπροστά ακριβώς από τον κάβο, υπάρχει μια ξέρα. Κατευθυνθείτε στο σημείο της που βλέπει φάτσα το βορρά. Σας δίνω ένα πολύ καλό κομμάτι, με παρουσία πολλών ειδών, ενώ το πιο σημαντικό είναι το γεγονός πως ακόμη και σε κακές ψαρευτικά ημέρες, αυτό το σημείο έχει ενδιαφέρον. Ελπίζω να μην το καταστρέψετε φίλοι αναγνώστες, να πάρετε ένα ψάρι και να φύγετε, για να μην το πιέσετε και να το κρατήσετε πάντα ζωντανό. Συνεχίζοντας προς τα νότια μετά την ξέρα, θα δούμε μια παραλία, στην οποία θα σας έλεγα να κινηθείτε στα πολύ ρηχά της και να ψάξετε προσεκτικά. Είναι πιθανό να ξετρυπώσετε κάποιον ή κάποιους σαργούς μεγέθους XL! Και καθώς συνεχίζουμε το ψάρεμα προς νότο, πάντα σε κοντινή απόσταση με την ακτή, θα «πιάσουμε» έναν τόπο με συμπαγή βράχο γεμάτο τρύπες και σχισμές, όπου κατά το μεγαλύτερο μέρος τους επικοινωνούν κάτω από το σκληρό βράχο. Προσοχή εδώ, οι βολές πρέπει να γίνουν σε κλάσμα δευτερολέπτου, γιατί τα ψάρια, σαργοί - σηκιοί τα πιο συνηθισμένα, μετακινούνται αμέσως σε σημεία που δεν μπορείτε πλέον να τα δείτε!

Νο2

ΠΑΡΑΛΙΑ ΑΚΤΑΙΟΥ Αν συνεχίσουμε την ίδια πορεία, θα συναντήσουμε την παραλία του Ακταίου, την οποία για να προσεγγίσουμε οδικώς θα χρειαστούμε 4Χ4. Από εδώ, το ενδιαφέρον

επικεντρώνεται στον πρώτο μεγάλο κάβο μετά την παραλία, στον οποίο ο βυθός είναι πανέμορφος και το μεγαλύτερο τμήμα του αποτελείται από μεγάλα μονόπετρα. Ιδανικός τρόπος ψαρέματος, η αναζήτηση μεγάλου ροφού και ευμεγεθών «άσπρων» κάτω από τις ογκώδεις πέτρες. Όμως, θα σας δώσω ακόμη μια σημαντική πληροφορία, που μπορεί να αποδειχθεί χρυσός. Πριν αναλωθείτε σχολαστικά στο ψαχτήρι, κάντε 4 - 5 καλά καρτέρια σε αποστάσεις, όσο πιο αθόρυβα γίνεται, ώστε να μην τρομάξετε και τους «εντός των διαμερισμάτων κατοίκους», και πού ξέρετε, μπορεί να βρεθείτε αγκαλιά με κάποια μεγάλη συναγρίδα, λούτσο ή ακόμα και μαγιάτικο τους ανοιξιάτικους, καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες! Αν δεν ευοδωθούν οι προσπάθειες για κάποιο πελαγίσιο, ψάξτε καλά και μεθοδικά τα μονόπετρα. Αν όμως πάρετε κάποιο πελαγίσιο, φύγετε και μην ενοχλήσετε καθόλου τα μονόπετρα, διότι η πάσης μορφής ζωή εκεί, είναι ο κύριος λόγος που τα πελαγίσια δηλώνουν παρόν. Σεβαστείτε τη θάλασσα, γιατί δεν υπάρχει ΚΑΝΕΝΑ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΛΑΘΟΥΣ και ότι κάνετε πλήττει άμεσα το επόμενο ψάρεμά σας! Μετά το βυθό με τα μονόπετρα, υπάρχουν ρηχά κατρακύλια και σχετικά έντονη κίνηση από σάλπες και σκάρους, λόγω της χλωρίδας που φυτρώνει στα ρηχά βράχια και προσελκύει φυτοφάγα ψάρια. Προσπερνώντας αυτόν τον τόπο, αρχίζεις και πλησιάζεις τον κάβο της Φιλάγρας, όπου σταδιακά τα κατρακύλια δίνουν τη θέση τους σε βράχια και αυτά με την σειρά τους σε μονόπετρα! Βρίσκεσαι και πάλι σε ένα πολύ καλό τόπο και η πληροφορία που θα σου δώσω είναι να ακολουθήσεις το άνοιγμα που κάνει προς τα βαθιά! Θυμήσου να σταματήσεις σε ένα βάθος το οποίο να μπορείς να κάνεις καρτέρια με χρόνους παραμονής κάτω μεγαλύτερους του ενός λεπτού, οπότε το βάθος ρύθμισέ το.

Εδώ, η παρουσία των συναγρίδων είναι σχεδόν μόνιμη, όλο το χρόνο. Για να ενισχύσω ακόμη περισσότερο την πληροφορία, συνδύασε νότιουςνοτιοδυτικούς καιρούς με την περίοδο μια-δύο ημέρες πριν την πανσέληνο. Αν είναι άνοιξη, κάτσε στο βάθος που θα νιώσεις το θερμοκλινές και λίγο πιο πάνω, και μην επιχειρήσεις να πας βαθύτερα, όσα μέτρα κι αν έχεις, γιατί θα χαλάσεις τα ψάρια.

Νο3

ΠΑΡΑΛΙΑ ΓΙΑΝΙΤΣΙ Το προηγούμενο κομμάτι, μπορούμε να το ψαρέψουμε κι από Γιαννίτσι, αν πέσουμε και κολυμπήσουμε προς τα αριστερά, αφού στην ίδια πορεία βρίσκονται όσα μέχρι τώρα έχω περιγράψει. Έτσι, από την παραλία Γιαννίτσι, εμείς θα συνεχίσουμε την πορεία μας προς τα δεξιά, πάντα για να φτάσουμε στη τρίτη κατά σειρά παραλία, αυτήν του Καλλιανού και να καλύψουμε όλο τον ψαρότοπο του άρθρου. Η προσωπική μου γνώμη για την ψαρευτική αξία του κομματιού που ακολουθεί προς τα δεξιά, είναι πως έχει πολύ μικρό ενδιαφέρον σαν ψαρότοπος. Θα σας πρότεινα να κολυμπήσετε με ένα σταθερό ρυθμό επί μια ώρα περίπου, ανάλογα και με τη μέση ταχύτητά σας και μόνο αν δείτε κάτι να διακόψετε. Έτσι θα προσεγγίσουμε ένα αξιόλογο κομμάτι, ιδιαίτερα ενδιαφέρον, όπου κατά καιρούς δίνει μεγάλους ροφούς σε όλα τα βάθη! Πολλές φορές εδώ, υπάρχει και έντονη κινητικότητα διαφόρων άλλων ειδών, οπότε, έχοντας κερδίσει χρόνο, θα μας μείνει καιρός από εδώ και κάτω να ψαρέψουμε προσεκτικά έναν τόπο περί το μισό ναυτικό μίλι. Από εδώ και πιο νότια, και μέχρι να φτάσουμε στην παραλία του Αγ. Δημητρίου, θα σας δώσω ακόμη δύο σημαντικές πληροφορίες για όσο κομμάτι καταφέρετε να καλύψετε, μιας και οι

Σουρουπώνει, και καθώς βγαίνεις από το νερό, άσχετα με το αν έπιασες ή όχι ψάρια, αισθάνεσαι γεμάτος!

32 Boat & Fishing

αποστάσεις, ενόψει και της επιστροφής, απαιτούν να κολυμπάτε για ώρες. Ένα περίεργο αποικιακό φαινόμενο των άσπρων ψαριών εδώ και κυρίως ευμεγεθών κακαρέλων, σαργών και σηκιών, είναι πως συγκεντρώνονται σε πολύ μικρούς τόπους μερικών τετραγωνικών. Τις περισσότερες φορές δεν έχω δει τίποτε για μεγάλες αποστάσεις και ξαφνικά, σε κάποιο μικρό σημείο, όλα τα προηγούμενα είδη βρίσκονται να συμβιώνουν μαζί. Η δεύτερη πληροφορία είναι, πως όσοι μπορούν να ψαρέψουν στο τέλος της αποχής που σχηματίζουν αλλού ο συμπαγής βράχος και αλλού τα κατρακύλια και οι σκόρπιες πέτρες, θα πρότεινα να ανοιχτούν λίγο περισσότερο και να προσπαθήσουν να εντοπίσουν μοναχικές πέτρες επάνω σε άμμο, φύκια ή αμμοφυκιάδα! Με αθόρυβη προσέγγιση και το όπλο πάντα με τεντωμένο χέρι προς το πιθανότερο άνοιγμα της πέτρας, είμαι σίγουρος πως δεν θα φύγετε παραπονεμένοι και κάποια πέτρα θα σας δώσει ένα ροφό, μια καλή στήρα ή και -τα τελευταία χρόνια- μία σφυρίδα. Με αυτές τις δύο πληροφορίες κατά νου, θα φτάσετε στην αμμουδιά του Αγ. Δημητρίου.

Νο4

ΠΑΡΑΛΙΑ ΚΑΛΛΙΑΝΟΥ Όταν πρωτοήρθα εδώ, το 1987, μετά από μια δύσκολη για εκείνα τα χρόνια διαδρομή, εν μέσω χειμώνα και σε συνδυασμό με την άγρια φύση που οργίαζε παντού γύρω μου, είχα την αίσθηση πως δεν θα συναντήσω «ψυχή». Μία στροφή πριν την κάθοδο, σε ένα σημείο από όπου η παραλία διακρίνεται όλη από ψηλά, δεν πίστευα στα μάτια μου! Τουλάχιστον 10 αυτοκίνητα και μπόλικες σκηνές βρίσκονταν απλωμένα κάτω από τα πόδια μου...

Μεγάλα λαβράκια υπάρχουν, αλλά δεν εντοπίζονται, ούτε και συλλαμβάνονται εύκολα

Παρόλα αυτά, η βραχώδης μορφολογία του βυθού, κυρίως προς τα δεξιά, η οποία συντηρείται έως και πολύ μεγάλα βάθη, και σποραδικά πλαισιώνεται από άγραφες βαθιές ξέρες και σηκώματα στο πουθενά, συντελούν ώστε να υπάρχουν αλιεύματα ακόμη, παρά το γεγονός πως ο δυναμίτης πέφτει σύννεφο, και οι νυχτερινοί με φιάλες και με ελεύθερο κάνουν βραδινά πάρτι! Από την παραλία των Καλλιανών, αν πάτε αριστερά, θα φτάσετε εκεί που είχαμε σταματήσει προηγουμένως την περιγραφή, δηλαδή στην αμμουδιά του Αγ. Δημητρίου. Αν επιλέξετε να πάτε προς τα εκεί, το καλό για εσάς είναι πως όσοι γνωρίζουν το μέρος, θα πάνε από την άλλη. Έτσι, δεν θα βρείτε «πολυκοσμία» και ίσως να πέσετε στην έκπληξη κάποιου εύκολου ροφού. Θα πρότεινα, επίσης, αυτή τη διαδρομή, σε όσους ψαρεύετε ρηχά και έχετε διάθεση να ασχοληθείτε με κέφαλους, μελανούρια και σκάρους κυρίως. Όσοι πέσετε προς τα αριστερά, θα σας πρότεινα να κινηθείτε γρήγορα, γιατί το κοντινό κομμάτι έχει χιλιοψαρευτεί, οπότε καλό είναι να ξεκινήσετε μετά το δεύτερο

μεγάλο κάβο και ακριβώς επάνω σε αυτόν. Πολύ καλό σημείο. Από εδώ και μέχρι τον Αράπη, το μικρό νησάκι που βρίσκεται μερικά μίλια πιο νότια από τους Καλλιανούς, ο τόπος είναι πανέμορφος με ενδιαφέρον ρηχά - βαθιά. Αξίζει να τονίσω, πως έχω πιάσει συναγρίδες ακόμη και πολύ κοντά στην ακτή! Επίσης, να δώσω και μια πληροφορία για όσους ψαρεύουν βαθιά, για τα σημερινά πάντα δεδομένα, ειδικά αν πέσουν από την παραλία των Καλλιανών και προς τα δεξιά! Δεν χρειάζεται να τρέξουν! Ας ανοιχτούν από τον πρώτο κιόλας κάβο και ας ψαρέψουν με ησυχία. Αν έχει κίνηση θα με θυμηθείτε! Και όπως κάθε φορά, έτσι και τώρα, σε αποχαιρετώ με τα ίδια λόγια φίλε αναγνώστη... Πρόσεχε τον εαυτό σου, τις θάλασσές μας και τα ψάρια τους και ίσως να τα ξαναπούμε στο επόμενο τεύχος, μιας και όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, ο Θεός γελάει! BF

ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ

Για το επόμενο τεύχος θα παρακάμψω λίγο την παρουσίαση ψαρότοπων από όλη την Ελλάδα και θα παρουσιάσω ένα άρθρο ιδιαίτερα σημαντικό επάνω στην έρευνά μου και στο γεγονός που αφορά στο φαινόμενο της αστοχίας. Θα δούμε αναλυτικά το τι συμβαίνει και ποιοι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν μια «υποψήφια» καλή βολή, ώστε να βρεθεί εκτός θηράματος. Άραγε φταίει το όπλο; Κάποιο

πρόσφατο νέο σετάρισμα ; Ή μήπως μια άστοχη, κακή κατά τα λεγόμενα βολή, επηρεάζεται και από εμάς τους ίδιους; Και πώς άραγε ; Νομίζω ότι είναι ένα θέμα που συζητιέται πολύ, αλλά κάποιοι παράγοντες δεν λαμβάνονται καθόλου στα υπόψιν... Εν αναμονή λοιπόν, για το τεύχος του Φεβρουαρίου και ελπίζω να τα πούμε και από κοντά, στη μεγαλύτερη θαλασσινή έκθεση στην Ελλάδα, την Boat and Fishing show!

www.boatfishing.gr

33

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ ΚΥΝΗΓΙ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΑΤΑΔΥΣΗ ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΝΕΦΡΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ α’ μέρος

Νίκος Τσαγκαρόπουλος Ιατρός,

Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικοαναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga, Φωτογραφίες: Μάνος

Ψ

αροτούφεκο και ελεύθερη κατάδυση. Έννοιες αλληλένδετες. Είναι η άπνοια αναγκαίο κακό για να ασκήσουμε το αγαπημένο μας χόμπι; Είναι, ίσως, μια δεύτερη, παράλληλη ασχολία που κάνει το ψάρεμα ακόμα πιο συναρπαστικό; Για κάποιους ισχύει το πρώτο, για κάποιους άλλους το δεύτερο. Το ψάρεμα με ελεύθερη κατάδυση, όμως, είναι για όλους μας τρόπος ζωής. Είναι το σημείο που η γαλανή συναντά την ψυχή του ψαροκυνηγού και την ηρεμεί, δρώντας σαν μια μορφή ψυχοθεραπείας. Και ενώ πολλά έχουν γραφτεί για τη σημασία του ψαροτούφεκου στη διάθεσή μας, την ψυχική μας γαλήνη και την ισορροπία που δίνει στη ζωή και την καθημερινότητά μας, ελάχιστα είναι αυτά που ξέρουμε για την επίδραση της ελεύθερης κατάδυσης στον ίδιο μας τον οργανισμό... Υπάρχουν, άραγε, επιπτώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό; Ποια όργανα επηρεάζονται περισσότερο και πώς; Είμαστε όλοι το ίδιο ασφαλείς όταν κάνουμε ελεύθερη κατάδυση; Τα χρόνια νοσήματα και η λήψη φαρμακευτικής

Βλατάκης

αγωγής, μήπως παίζουν κάποιο ρόλο; Πολλά από αυτά τα ερωτήματα, ελπίζω πως θα καταφέρουμε να τα απαντήσουμε, ή, έστω να τα προσεγγίσουμε με απαντήσεις. Ένα από τα βασικά μαθήματα, σε όλα τα σχολεία ελεύθερης κατάδυσης, είναι αυτό που αφορά στη σωστή και έγκαιρη ενυδάτωση, καθ’ όλη τη διάρκεια της εξόρμησης. Ο χρυσός κανόνας «πιες πριν διψάσεις»! Στην πορεία των ετών, και όσο τα σχολεία ελεύθερης κατάδυσης άρχισαν να κερδίζουν έδαφος στη συνείδηση του μέσου ψαροτουφεκά, όλο και περισσότερες σημαδούρες γέμιζαν με μπουκαλάκια νερού ή παγούρια. Όλο και περισσότεροι ψαροτουφεκάδες είχαν στη ρουτίνα της εξόρμησής τους την επιστροφή στη σημαδούρα για νερό. Τι το κάνει, όμως, το σώμα μας αυτό το νερό, όταν κατεβαίνουμε στα τάρταρα; Ο οργανισμός μας το χειρίζεται όπως θα το χειριζόταν αν το καταναλώναμε στη στεριά; Υπό κανονικές συνθήκες, λοιπόν, τα προσλαμβανόμενα υγρά, απορροφούνται από τον πεπτικό μας σωλήνα μέσω μιας

πολύπλοκης διαδικασίας, και γίνονται και αυτά μέρος των υγρών που κυκλοφορούν μέσα μας. Περνάνε, ας πούμε, στο αίμα μας, και κυκλοφορούν μαζί με αυτό στα αγγεία μας. «Σουλατσάρουν» μέσα από τα όργανά μας. Βοηθούν στην ενυδάτωση και διατηρούν την πίεσή μας σε φυσιολογικά επίπεδα. Για να μπορεί να γίνεται αυτό, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουμε ένα καλό φίλτρο, που θα κρατάει τα χρήσιμα, θα διώχνει τα επιβλαβή, θα ανανεώνει τα υγρά που κυκλοφορούν μέσα μας και θα ρυθμίζει την πίεσή μας. Για να καλύψει ακριβώς αυτήν την ανάγκη, ο Δημιουργός μας προίκισε με δύο (συνήθως) όργανα σε σχήμα φασολιού, που μεταξύ άλλων λειτουργιών, έχουν αναλάβει να φιλτράρουν οτιδήποτε κυκλοφορεί στα αγγεία μας. Τα όργανα αυτά δεν είναι άλλα από τους νεφρούς μας! Οι νεφροί μας, λοιπόν, και όχι «τα νεφρά» μας όπως συνηθίζουμε να τα αποκαλούμε, ξέρουν τι είναι καλό και τι κακό για εμάς. Ξέρουν πόσα υγρά πρέπει να κυκλοφορούν μέσα μας και έχουν τον τρόπο να απομακρύνουν

Λίγο πριν τη βουτιά, το σημείο που η γαλανή συναντά την ψυχή του ψαροκυνηγού και την ηρεμεί!

34 Boat & Fishing

Η φυσιολογία μας και η άπνοιά μας, αλλάζουν μέσα στο νερό όσα έχει συνηθίσει το σώμα μας στη στεριά...

όλα τα περιττά. Πώς; Μα με τα ούρα φυσικά! Μαζεύουν ό,τι περισσεύει, ότι είναι για πέταμα δηλαδή, το φιλτράρουν, το συμπυκνώνουν, το αραιώνουν και τελικά το πετάνε μέσα σε ένα πολύπλοκο σύστημα από σωληνάκια, τα οποία με τη σειρά τους το προωθούν στην ουροδόχο κύστη μας. Όταν αυτή γεμίσει, μας δίνει το σήμα ότι πρέπει να την αδειάσουμε, και τότε είναι η στιγμή που αν δεν έχεις προβλέψει με ένα οποιοδήποτε σύστημα αποστράγγισης, αρχίζεις να ψάχνεις την πλησιέστερη πετρούλα για να βγάλεις τη στολή σου (ΟΧΙ, ΔΕΝ ΟΥΡΟΥΜΕ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΣΤΟΛΗ!!!). Όλα αυτά όμως υπό φυσιολογικές συνθήκες, ή, πιο δόκιμα, σε συνθήκες ηρεμίας. ΤΙ ΓΊΝΕΤΑΙ ΜΈΣΑ ΣΤΟ ΝΕΡΌ; Είπαμε ότι η έρευνα είναι περιορισμένη σε αυτόν τον τομέα. Υφίσταται όμως. Υπάρχουν αυτοί που μελέτησαν επιστημονικά το πώς αλλάζει η φυσιολογία μας μέσα στο νερό. Που μελέτησαν το πώς η άπνοια αλλάζει τις συνήθεις του σώματός μας σε κατάσταση ηρεμίας. Και φυσικά, μέσα σε όλα αυτά μελέτησαν και το πώς επηρεάζεται η νεφρική μας λειτουργία. Η επίδραση της έκθεσης σε μεγάλο

βάθος, και συνεπώς σε αυξημένες πιέσεις, είναι λίγο έως πολύ γνωστή στους περισσότερους που ασχολούνται με την ελεύθερη κατάδυση. Έννοιες όπως «βαρότραυμα», «κυψελιδική αιμορραγία» και «νόσος αποσυμπίεσης», έχουν τρομάξει όλους μας όταν πρωτοακούσαμε γι’ αυτές στα σχολεία ελεύθερης κατάδυσης. Αντανακλαστικά και μόνο, σκέφτεσαι: «Έλα μωρέ, εγώ ρηχό ψαρεματάκι κάνω... Πού να τα πάθω αυτά;» Σωστά! Αυτά δεν θα τα πάθεις και ελπίζω ούτε και τίποτα άλλο. Η μόνη έρευνα, ωστόσο, που μελετά τη νεφρική λειτουργία και τη σχέση της με την ελεύθερη κατάδυση, αφορά σε μελέτη εθελοντών δυτών, σε μικρά μόνο βάθη. Εκεί ακριβώς που μπορούμε να πάμε όλοι, δηλαδή. Στα βάθη αυτά «τα γνωστά, μωρέ, τα συνηθισμένα…» Στα 3-4 μέτρα νερό. Εκεί που πας για κάνα χταποδάκι και κάνα μπαρμπούνι. Εκεί! Και μετά αυτήν την παρένθεση, επανερχόμαστε στην έρευνα… Η έρευνα, επίσης, αφορούσε σε γυναικείο πληθυσμό. Και ήταν όλες Κορεάτισες. Μετά από ανάλυση των δεδομένων που προήλθαν από σχεδόν 7 χιλιάδες (!) εθελόντριες, οι οποίες έκαναν ρηχές, περιορισμένες, αλλά πολύ συχνές άπνοιες, για μεγάλη χρονική περίοδο, οι επιστήμονες κατέληξαν ότι οι

γυναίκες που βουτούσαν συχνά, είχαν 5% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν νεφρική ανεπάρκεια, σε βάθος χρόνου. Είπαμε, η μελέτη αφορούσε σε πολύ συχνές βουτιές... Και για μεγάλη χρονική περίοδο… Και όχι, δεν σημαίνει ότι θα σταματήσεις να πηγαίνεις για χταπόδια στα ρηχά! Είναι όμως μια αρχή, για να ξετυλίξουμε το κουβάρι τού τι ισχύει τελικά με τη νεφρική μας λειτουργία και τη φυσιολογία μας γενικότερα, σε συνθήκες άπνοιας. Και έχουμε πολύ δρόμο ακόμα, μέχρι να μπορέσουμε να απαντήσουμε στο εάν ένας ασθενής με νεφρική νόσο, υπέρταση ή σακχαρώδη διαβήτη, για παράδειγμα, μπορεί να πηγαίνει για ψαροτούφεκο και να λέει στη γυναίκα του «δεν θα πάθω τίποτα, το έχει αποδείξει και η επιστήμη!» Θα το καταφέρουμε όμως! BF Στο επόμενο τεύχος, μάλιστα, θα δούμε αν η ελεύθερη κατάδυση αλλάζει τον τρόπο που το σώμα μας χειρίζεται τα φάρμακα. Και, πιστέψτε με, έχουμε πολλά να πούμε και να μάθουμε γι’ αυτό.. Μέχρι τότε, και επειδή οι καιροί που ζούμε είναι δύσκολοι, ας αρκεστούμε σε αυτά που ξέρουμε. Εκεί, δηλαδή, που η θάλασσα μας κάνει σίγουρα καλό: στην ψυχή μας! www.boatfishing.gr

35

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

H

ζωή είναι στιγμές. Άλλοτε καλές, άλλοτε άσχημες και άλλοτε απλά αδιάφορες, που όλες, όμως, βιάζονται να γίνουν παρελθόν. Τρέχουν βιαστικά, κυνηγημένες από το χρόνο, να ξεφύγουν από το σήμερα και να περάσουν στο χτες. Κάποιες θα μείνουν χαραγμένα στη θύμησή μας, αφήνοντας ανεξίτηλα τα σημάδια τους από τα γεγονότα που τις χαρακτήρισαν. Ζώντας στο σήμερα, αλλά με το νου μου να ταξιδεύει στο χτες, θέλω να σας διηγηθώ μια ιστορία θαλασσινή, που το πάθημά της επιβάλλεται να σε κάνει σοφότερο, προσφέροντάς σου γνώση και εμπειρία,. Πρόκειται για μία μάχη που η έκβασή της έγειρε υπέρ του θηρευτή, όταν η τύχη, σαν από μηχανής θεός, έδωσε τη λύση και συνάμα τη λύτρωση. Απόγευμα καλοκαιριού, θυμάμαι, με βρήκε σε ρηχό κατρακύλι να ψάχνω για το ασήμι που είχα δει να κρύβεται στις δαιδαλώδεις στοές του. Η επιλογή του όπλου, ιδανική για τέτοιου είδους ψάρεμα, δεν άφηνε περιθώρια λάθους, αφού η μαλακιά άσπρη σάρκα των ψαριών εύκολα διαπερνιέται από τη λεπτή βέργα των 6,25 χιλιοστών, που την έσπρωχναν λάστιχα διατομής 16 χιλιοστών. Το μουλινέ δεν είχε κριθεί ως απαραίτητο αξεσουάρ, ώστε το όπλο να μείνει απλοϊκά «ντυμένο» και εύκολα διαχειρίσιμο κάτω από το νερό. Οι βουτιές διαδέχονταν η μια την άλλη, πάντα όμως κρατώντας τους χρόνους επιφανείας για ασφάλεια, έχοντας σαν αποτέλεσμα τη σύλληψη κάποιων θηραμάτων. Ο χρόνος που βιαστικά έτρεχε να σωθεί, κύλησε ευχάριστα σπρώχνοντας τον ήλιο μπροστά, μειώνοντας το χρόνο της μέρας. Ο τόπος, «ζωντανός» από την πρώτη στιγμή που κολυμπήθηκε, συνέχιζε να δίνει ακόμη και σήμερα τους καρπούς του, δείγμα της σωστής διαχείρισής του. Όσες φορές, όμως, και αν τον επισκεφθεί κανείς, ποτέ δεν πρόκειται να τον μάθει, αξίωμα της ζωής που βρίσκει και εδώ πλήρη εφαρμογή! ΜΟΝΌΠΕΤΡΟ Ένα μονόπετρο στη βάση της αποχής, που είχε περάσει απαρατήρητο λες και κάποιο μαγικό χέρι το κρατούσε αόρατο τόσο καιρό, ξαφνικά εμφανίστηκε και κίνησε την περιέργεια του ιχθυοθήρα. Η γνώση των ετών που προηγήθηκαν, πρόσταξε τη λογική να φέρει τα λάστιχα να «κουμπώσουν» όσο πιο πίσω γίνεται, δίνοντας τη μέγιστη δύναμη που διέθετε το συγκεκριμένο ψαροτούφεκο. Η πρώτη βουτιά, αναγνωριστική, έγινε μακρύτερα από το μονόπετρο και με συρτή προσέγγιση έλεγξα την αριστερή ημιπερίμετρο γύρω από τη βάση του. Με τον ίδιο ακριβώς, επαναλαμβανόμενο τρόπο, έλεγξα και δεξιά. Εδώ στάθηκα πιο τυχερός, αφού ένας μεγάλος σαργός ακινητούσε σε παραλλαγή του χρώματος

36 Boat & Fishing

ΜΙΚΡΑ ΟΠΛΑ ΜΕΓΑΛΑ ΘΗΡΑΜΑΤΑ ❱❱ Αλέξανδρος Αργουδέλης 3η Βαθμίδα APNEA ACADEMY PADI FREEDIVE - Αθλητής Σ.Φ.Υ.Κ. ΓΛΑΥΚΟΥ

της άμμου. Το μέγεθός του δεν με άφηνε αδιάφορο, αλλά η επιθυμία μου για κάτι καλύτερο, με ώθησε να τον αγνοήσω, συνεχίζοντας από κει που διέκοψα για χάρη του. Καμιά φορά, είναι αυτό το «κάτι» που δεν σε αφήνει να ησυχάσεις, που σε κάνει να μένεις εκεί, κολλημένος, και να επιμένεις, ενώ φαινομενικά η υπόθεση δείχνει χαμένη. Πείτε το προαίσθημα, πείτε το επιθυμία, πείσμα, όπως και να το πείτε, δεν διαφέρει το αποτέλεσμα. Σε κάνει να κολλάς και σε πολλές περιπτώσεις να σπαταλάς τσάμπα τον χρόνο σου. «Ακόμη μια βουτιά…», είναι η σκέψη που στριφογυρνά στο μυαλό και δεν αφήνει το σώμα να κινηθεί, να πάει παρακάτω… Εκεί στην επιφάνεια, έμεινα με τα μάτια καρφωμένα πάνω του, σαν μαγεμένος, δίχως να ξέρω το γιατί, ανασαίνοντας αργά και βαθιά, μια φορά, δύο, ακόμα μία τελευταία. Με ένα σπάσιμο της μέσης και με το βάρος του σώματος, τα πέδιλα χάθηκαν, σβήνοντας μέσα στα σπλάχνα της γαλανής, ακολουθώντας το σώμα που με αργό ρυθμό προσέγγιζε το βυθό. Τα μάτια έψαχναν εξονυχιστικά στην πλάτη της πέτρας, γι’ αυτό το «κάτι», το ξεχωριστό που θα με έκανε να τη δω διαφορετικά, που θα της έδινε ζωντάνια και ενδιαφέρον. Αυτό δεν άργησε, καθώς μία ομάδα από μικρόψαρα σχημάτιζε μπάλα σε μια γωνιά του μονόπετρου, δίνοντάς μου ελπίδα πως κάτι πρόδιδαν, κάτι αθέατο στο γυμνό οφθαλμό, κάτι που παραμόνευε λουφαγμένο… Η ΒΟΥΤΙΑ Οι κινήσεις στην επιφάνεια, γνώριμα επαναλαμβανόμενες, μου χάρισαν άλλη μία φορά το χρόνο που χρειαζόμουν για την επόμενη βουτιά. Το μυαλό άδειασε και προσηλώθηκε αποκλειστικά στο

πλάνο της βουτιάς. Σύμβουλος που θα πρέπει να ακολουθείται από κάθε δύτη, καθώς αφήνει το δικό του κόσμο για να χαθεί στην αγκαλιά της θάλασσας… Η προσέγγιση, αργή, σε μία προσπάθεια να μη διαταραχτεί η ηρεμία της περιοχής, αποτελούσε πλεονέκτημα που δούλευε υπέρ μου, αφού μετέδιδε ψευδείς πληροφορίες για τις προθέσεις μου. Το πρόσωπό μου ευθυγραμμίστηκε με τα μικρόψαρα, που ανοίγοντας πρόδωσαν ένα αθέατο, άγνωστο σπάσιμο, με κάτι πολύ δελεαστικό στο εσωτερικό του! Το χέρι έσπρωξε με αργές κινήσεις το βράχο, απομακρύνοντας το σώμα από αυτόν και προσφέροντας συγχρόνως το χώρο που χρειάζεται το όπλο για να ευθυγραμμιστεί με τη σιλουέτα που κρυβόταν στα σπλάχνα του. Το πάτημα της σκανδάλης ελευθέρωσε το ατσάλι, σπρωγμένο από τη δύναμη των ελαστικών, στέλνοντάς στο σώμα του ψαριού! Ο γνώριμος ήχος της βολής που πετυχαίνει το θήραμα, ακολουθήθηκε από το ανακάτεμα της άμμου στην προσπάθειά του να απελευθερωθεί, κάνοντας τη σιλουέτα του σχεδόν απροσπέλαστη στην όραση. Κάθε προσπάθεια να πιαστεί η άκρη της βέργας και να τραβηχτεί, ήταν αδύνατη, αφού είχε γίνει ένα με το το θολό, ανακατεμένο βυθό. Τώρα, όμως, η ανάδυση κρινόταν επιβεβλημένη, αφού η στάθμη στις δεξαμενές του αέρα ήταν χαμηλή… Από την επιφάνεια και μέσα σε όλον αυτόν το χαλασμό, πάλευα να ξεχωρίσω το όπλο, μιας και ήταν το μόνο που μπορούσε να με οδηγήσει στη λύση του προβλήματος. Αρκετή ώρα μετά, θα το ξεχώριζα αιωρούμενο μακρύτερα από το μονόπετρο, ενώ στην άκρη του νήματος αχνοφαινόταν η σιλουέτα του ψαριού,«ξαπλωμένη» και ακίνητη. Στη θέα

Ήμουν τυχερός που το φτεράκι κατάφερε να χωθεί ολόκληρο στο σώμα του ψαριού και να ανοίξει, γιατί η βολή έγινε στο μάγουλο. Από τότε, σε κανένα μου όπλο δεν ξαναφόρεσα μονό 16άρι λάστιχο. Γιατί σε κάθε εξόρμηση, ποτέ δεν ξέρεις με τι θα έρθεις αντιμέτωπος... Επίσης, πλέον χρησιμοποιώ μουλινέ αντίστοιχου μεγέθους, σε ΟΛΑ μου τα όπλα, ακόμη και στο 60άρι, γιατί μια φορά θα χρειαστεί και θα βγάλει τα λεφτά του. Φανταστείτε πως το ψάρι, παρόλο τον τραυματισμό του, πετάχτηκε αρκετά μέτρα μακριά από το θαλάμι του, σέρνοντας μαζί του και το ψαροτούφεκο. Τι θα συνέβαινε αν το μονόπετρο ήταν σε ένα σκαλοπάτι και η επόμενη αποχή ήταν σε βάθος που δεν το ‘χα; Απλά θα έχανα ένα όπλο και θα πήγαινε χαμένο το ψάρι… Βολές στο μάγουλο, στο μάτι και στο στόμα, δεν επιτρέπουν στο ψάρι να ελευθερωθεί από τη βέργα, όσο μεγάλο να είναι αυτό, ακόμη και αν η βολή έχει γίνει με μικρό όπλο. Αρκεί η βέργα να εισχωρήσει τόσο, όσο να ανοίξει το φτεράκι…

της, οι κόρες των ματιών διεστάλησαν, δίνοντας εντολή για άμεση κατάδυση. Τα πέδιλα έσπρωξαν το σώμα κοντά στο ψάρι και με μια συνδυαστική κίνηση άδραξα βέργα και όπλο! Ο επίλογος της εξόρμησης γράφτηκε στην επιφάνεια, με την πληρότητα των συναισθημάτων να κατακλύζει την ψυχή και το σώμα! Καλές αναδύσεις! BF

www.boatfishing.gr

37

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ - ΒΑΣΙΚΈΣ ΑΡΧΈΣ ΑΝΑΤΟΜΊΑΣ

ΣΤΟ ΑΦΙΛΌΞΕΝΟ ΥΠΟΘΑΛΆΣΣΙΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΤΟΥ ΨΑΡΟΚΥΝΗΓΟΎ α’ μέρος

Η

Ελλάδα μας, ως μια χώρα με χιλιάδες νησιά και βραχονησίδες που περιβάλλεται από θάλασσα, μας δίνει τη δυνατότητα της στενής επαφής με το υγρό στοιχείο. Έτσι, πέρα από τους επαγγελματίες που ζουν από αυτήν, όλο και περισσότεροι βρίσκουμε καταφύγιο στα γαλάζια νερά της, με το ψαροτούφεκο να αποτελεί για πολλούς από εμάς τρόπο ζωής! Άλλωστε, η κατάδυση κρατώντας την ανάσα μας, είναι η πιο παλιά γνωστή μορφή της, με τις πρώτες αναφορές να υπάρχουν από τον Ηρόδοτο για Πέρσες πολεμιστές του βασιλιά Ξέρξη που ανέκαμψαν έπειτα από τη βύθισή τους, τον 5ο πΧ αιώνα. Και φυσικά, να μην ξεχνάμε και τους Έλληνες σφουγγαράδες του παρελθόντος!

Παναγιώτης Καρυοφύλλης

Επεμβατικός καρδιολόγος, Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικο-αναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga Φωτογραφίες: Μάνος

Όλο και περισσότεροι βρίσκουμε καταφύγιο στα γαλάζια νερά της, με το ψαροτούφεκο να αποτελεί για πολλούς από εμάς τρόπο ζωής!

38 Boat & Fishing

Βλατάκης

Έχουμε όμως αναρωτηθεί ποτέ, το πόσο απαιτητικό είναι και ποιες μεταβολές συμβαίνουν στον οργανισμό μας κατά τη διάρκεια της κατάδυσης ή της ανάδυσης, ώστε να μπορέσουμε να προσαρμοστούμε στο αφιλόξενο περιβάλλον; Αυτές οι μεταβολές εντοπίζονται κύρια στο καρδιοαναπνευστικό/κυκλοφορικό σύστημα, με τη σημαντική επίδραση του αυτόνομου νευρικού συστήματος, το οποίο με τη σειρά του επηρεάζει όλον τον οργανισμό. Όλα αυτά προϋποθέτουν, βέβαια, να είμαστε υγιείς, γιατί αλλιώς τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν από πολύ επικίνδυνα, μέχρι καταστροφικά. Στη

Επιστροφή στη μάνα φύση, μέσα από την ελεύθερη κατάδυση και την ένωση δύο κόσμων...

συνέχεια, θα παρατεθούν κάποια βασικά στοιχεία ανατομίας και λειτουργίας, ώστε να γίνουν πιο κατανοητά όσα θα αναφερθούν σε επόμενα άρθρα. Οι μεταβολές που συμβαίνουν κατά την κατάδυση, αποτελούν προσαρμοστικούς μηχανισμούς που σκοπό έχουν τη διαχείριση του οξυγόνου και τη διατήρηση σταθερής παροχής στα όργανα, τα οποία είναι πιο επιρρεπή σε βλάβες λόγω ανοξίας, όπως η καρδιά και ο εγκέφαλος, από τα πιο βασικά για τη διατήρηση της ζωής. Αν θα θέλαμε να παρομοιάσουμε τον οργανισμό μας με ένα σύγχρονο αυτοκίνητο, θα μπορούσαμε να πούμε πως ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του είναι ο εγκέφαλος, το καύσιμο είναι το οξυγόνο, ο κινητήρας είναι η καρδιά, ενώ το όχημα μεταφοράς του οξυγόνου είναι το αίμα. Αυτό που μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα στην ελεύθερη κατάδυση, είναι το οξυγόνο (Ο2) και το διοξείδιο του άνθρακα (CO2), αλλά για τους «βαθύτες» ψαροκυνηγούς σημαντικό ρόλο παίζει και το άζωτο (Ν2). Όλα αυτά βρίσκονται διαλυμένα στο αίμα με τη μορφή αερίων. Ο αέρας που αναπνέουμε στην επιφάνεια της θάλασσας, έχει περιεκτικότητα 21% σε Ο2 και 78% σε Ν2. Το περιβάλλον στο οποίο καταδυόμαστε είναι αφιλόξενο. Εκτός του ότι δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε, η πίεση που ασκείται σε όλο μας το σώμα αυξάνεται ανάλογα με την αύξηση του βάθους. Στην επιφάνεια της θάλασσας, αυτή η πίεση ισούται με μία ατμόσφαιρα (1

atm), που αντιστοιχεί στην πίεση την οποία ασκεί η ατμόσφαιρα πάνω στη γη και είναι ίση με 1 kg/cm2. Για κάθε 10 μέτρα αύξησης του βάθους, η πίεση αυξάνεται κατά μία atm. Η ίδια αυτή πίεση, ασκείται και στα υγρά του σώματός μας, όπως για παράδειγμα το αίμα, αλλά ο όγκος αυτών δεν μπορεί να μεταβληθεί. Στο σώμα μας, όμως, υπάρχουν και χώροι με αέρα, όπως οι πνεύμονες, το αυτί κλπ., όπου η αύξηση της πίεσης έχει σημαντική επίδραση, καθώς σύμφωνα με το νόμο των αερίων, η πίεση είναι αντιστρόφως ανάλογη του όγκου τους, δηλαδή για κάθε αύξηση ή μείωση της πίεσης, ο όγκος των αερίων μειώνεται ή αυξάνεται αντίστοιχα.

O πνεύμονάς μας είναι ένα εργαστήριο παραγωγής Ο2. Θα μπορούσαμε ανατομικά να τον παρομοιάσουμε σαν μελικυρήθρα ή σαν σφουγγάρι, όπου οι τρυπίτσες του σφουγγαριού είναι οι κυψελίδες του πνεύμονα και είναι γεμάτες με αέρα. Αυτές αριθμούν περί τα 300 εκατομμύρια και χωρίζονται η μία από την άλλη μέσω μίας πολύ λεπτής μεμβράνης, υπεύθυνης για την ανταλλαγή των αερίων (Ο2 και CO2) και παράλληλα αρκετά ισχυρής ώστε να μη διασπάται εύκολα, ειδάλλως πλάσμα ή αίμα θα κατέκλυαν τους κυψελιδικούς χώρους. Θεωρητικά, αν θα μπορούσαμε

να απλώναμε τις κυψελίδες, αυτές θα καταλάμβαναν ένα χώρο περίπου ίσο με ένα γήπεδο τένις, ενώ οι πνεύμονές μας έχουν τέτοια τεράστια επιφάνεια, εξαιτίας του γεγονότος ότι για να προμηθεύσουν το σώμα μας με Ο2, η πρόσληψη αέρα πρέπει να έχει ένα ρυθμό περί τα 160 λίτρα την ώρα! Ο πνεύμονας περιβάλλεται από ένα περίβλημα που περιέχει λίγο πλευριτικό υγρό. Το υγρό αυτό, ουσιαστικά λιπαίνει και απομονώνει τον πνεύμονα, εξασφαλίζοντας πως όταν η θωρακική κοιλότητα διατείνεται ή μειώνεται, το ίδιο θα κάνουν και οι πνεύμονες. Έτσι, σύμφωνα με το νόμο των αερίων που προαναφέραμε, όταν αυξάνεται ο όγκος της θωρακικής κοιλότητας, άρα και των πνευμόνων (εισπνοή), η πίεση εντός αυτής πέφτει, ενώ το αντίθετο συμβαίνει στην εκπνοή. Επομένως, η αναπνοή είναι η μετακίνηση του αέρα εντός και εκτός των πνευμόνων, και οι δύο φάσεις της αναπνοής οφείλονται στις διαφορές πίεσης μεταξύ του ατμοσφαιρικού αέρα και του αέρα εντός των πνευμόνων. Οτιδήποτε διαταράξει την πίεση μέσα στη θωρακική κοιλότητα, θα διαταράξει σημαντικά την αναπνοή, όπως για παράδειγμα ένα βαρότραυμα σε μία βαθιά βουτιά, που μπορεί να οδηγήσει σε είσοδο αέρα στην πλευριτική www.boatfishing.gr

39

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

κοιλότητα. Πέρα από το αναπνευστικό, εξέχοντα ρόλο στη φυσιολογία της βουτιάς παίζει και το κυκλοφορικό σύστημα, που αποτελείται από την καρδιά και τα αγγεία, και επηρεάζεται σημαντικά από αυτήν (τη βουτιά). Η ΑΝΑΤΟΜΊΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΆΣ Η καρδιά αποτελείται από 4 κοιλότητες, που σε οβελιαία τομή είναι δύο δεξιές και δύο αριστερές, ενώ σε φυσιολογική κατάσταση, δεν πρέπει να επικοινωνεί ανατομικά άμεσα το δεξί με το αριστερό μέρος της. Σε εγκάρσια τομή, θα λέγαμε πως υπάρχουν δύο επάνω κοιλότητες (κόλποι) και δύο κάτω (κοιλίες), που επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω δύο βαλβιδών. Η κυκλοφορία γίνεται ως εξής: Οι φλέβες από το κάτω και πάνω μέρος του σώματος, οι οποίες περιέχουν μη οξυγονωμένο αίμα, αδειάζουν στην κάτω και άνω κοίλη φλέβα αντίστοιχα, που με τη σειρά τους αδειάζουν στο δεξιό άνω μέρος της καρδιάς (δεξιός κόλπος). Από εκεί το αίμα περνάει στο δεξιό κάτω μέρος (δεξιά κοιλία), που το προωθεί στους πνεύμονες μέσω της πνευμονικής αρτηρίας, ώστε να περάσει από τις κυψελίδες και να οξυγονωθεί. Αφού λάβει οξυγόνο και διώξει το διοξείδιο, το αίμα θα εισέλθει στο αριστερό πάνω μέρος (αριστερός κόλπος) μέσω των πνευμονικών φλεβών, και από εκεί στην αριστερή κοιλία, που θα το σπρώξει σε όλον τον οργανισμό, πλην των πνευμόνων, φυσικά. Όσο πιο πολύ αίμα

μπαίνει σε μία φυσιολογικά λειτουργούσα καρδιά, τόσο πιο πολύ θα εξωθείται, και το αντίστροφο, βέβαια. Άρα τόσο πιο μεγάλος θα είναι ο όγκος παλμού (stokevolume, SV), δηλαδή το αίμα που εξωθείται σε κάθε συστολή. Ως καρδιακή παροχή, ορίζεται το ποσό του αίματος σε λίτρα, που εξωθείται σε ένα λεπτό και εξαρτάται από τον όγκο παλμού (SV) και την καρδιακή συχνότητα (HR), και φυσιολογικά κυμαίνεται στα 4-8 λίτρα/ λεπτό. Άρα καρδιακή παροχή= SVXHR (λίτρα/λεπτό), οπότε η αυξομείωση του όγκου παλμού ή/και της καρδιακής συχνότητας, θα οδηγήσει σε αυξομείωση της καρδιακής παροχής, αντίστοιχα. Αυτός ο ορισμός είναι πάρα πολύ σημαντικός για τη φυσιολογία της ελεύθερης κατάδυσης, καθώς σε αυτήν επηρεάζονται σημαντικά και οι δύο παράγοντες του γινομένου, άρα και η καρδιακή παροχή. Οι αρτηρίες είναι τα αγγεία που απομακρύνουν το αίμα από την καρδιά, και τροφοδοτούν με αυτό, άρα με οξυγόνο, όλο τον οργανισμό μας. Ως «σωλήνες» τροφοδοσίας, τα τοιχώματά τους ασκούν αντίσταση στη ροή του αίματος, που μπορεί να μεταβάλλεται ανάλογα με εξωτερικά αλλά και εσωτερικά ερεθίσματα, τα οποία οδηγούν σε αγγειοσύσπαση ή αγγειοδιαστολή. Επομένως, σε αντίστοιχη αύξηση ή μείωση των αντιστάσεων. Η αρτηριακή πίεση που μετράμε όλοι με ένα πιεσόμετρο, είναι η δύναμη που ασκείται από το αίμα στο τοίχωμα των αρτηριών και ισούται με το γινόμενο του όγκου παλμού επί τις αντιστάσεις που ασκούν

τα αγγεία στη ροή του αίματος. Κατά τη διάρκεια της βουτιάς, όλα όσα έχουν αναφερθεί μέχρι τώρα επηρεάζονται σημαντικά. Το πώς, θα περιγραφεί σε επόμενα άρθρα. Τον έλεγχο όλων αυτών των μεταβολών που συμβαίνουν στο σώμα μας κατά τη διάρκεια μιας κατάδυσης ή ανάδυσης, τον αναλαμβάνει το λεγόμενο «αυτόνομο νευρικό σύστημα», δηλαδή το κομμάτι του νευρικού μας συστήματος που δεν ελέγχεται από τη βούλησή μας. Πέρα από αυτά, πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι το κέντρο που ελέγχει την αναπνοή μας, είναι ευαίσθητο στο CO2, πράγμα που σημαίνει ότι η αύξηση αυτού και όχι η μείωση του Ο2, είναι εκείνη που μας προκαλεί την ανάγκη για αναπνοή, οδηγώντας σε ρήξη της άπνοιας. Η έκθεση στο υποθαλάσσιο περιβάλλον έχει μοναδικές επιδράσεις στη φυσιολογία και μπορεί να οδηγήσει σε ιδιαίτερες διαταραχές, οι οποίες απαιτούν την κατανόηση της επίδρασης των μεταβολών της πίεσης, αλλά και των αερίων του αίματος στη λειτουργία των οργάνων. Οι διαταραχές που σχετίζονται με την κατάδυση, έχουν ξεχωριστό τρόπο εκδήλωσης, και η κατανόηση του υπερβαρικού περιβάλλοντος, είναι απαραίτητη για τη σωστή διάγνωση, αντιμετώπιση, αλλά και πρόληψη αυτών των διαταραχών. Στο επόμενο τεύχος θα ασχοληθούμε με ένα εξίσου πολύ σημαντικό θέμα που θα είναι « Η φυσιολογία και παθοφυσιολογία της εξίσωσης με το χειρισμό Valsalva». BF

Καθώς εγκαταλείπουμε την επιφάνεια η πίεση που ασκείται σε όλο μας το σώμα αυξάνεται ανάλογα με την αύξηση του βάθους

40 Boat & Fishing

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΛΑΒΡΑΚΙΑ ΛΥΚΟΙ ΣΤΟ ΞΗΜΈΡΩΜΑ ❱❱ Χρ. Σιμάτης

Χ

άραμα στην ακροθαλασσιά. Το νοτισμένο από τη χτεσινοβραδινή μπόρα χώμα, αναδύει τη χαρακτηριστική οσμή. Η θερμοκρασία είναι χαμηλή. Οι κινήσεις μου κατά την προετοιμασία μετρημένες. Τα σύννεφα πυκνά, ταξιδεύουν με την πρωινή στεργιά*. Ξάφνου, σταγόνες βροχής γεμίζουν σαν χαρακιές τον αέρα, πριν διαλυθούν στην επιφάνεια της θάλασσας. Τις νιώθω να χτυπούν πάνω στο ένδυμά μου από νεοπρέν και στα κρύσταλλα της μάσκας μου, καθώς παρατηρώ για λίγο τα βραχάκια που ξενερίζουν. Τόπος μάλλον ταπεινός αλιευτικά. Πλημμυρισμένος από λουόμενους το θέρος, σήμερα όμως

είμαι ο μόνος άνθρωπος εκεί. Τέτοια σημεία είναι συχνά ιδανικά για το ψάρεμα του είδους- σύμβολο για το χειμερινό, ρηχό υποβρύχιο ψάρεμα. Η παλίρροια έχει ανεβάσει τη στάθμη της θάλασσας και αυτό θεωρώ πως είναι μια ιδιαίτερα θετική παράμετρος. Έτσι τα λαβράκια μπορούν να κινηθούν πιο εύκολα στα αβαθή μονοπάτια που τα αναζητώ. Μικρές υποβρύχιες πορείες, με τη μόνη ώθηση να προέρχεται από το ελεύθερο χέρι, που καταλήγουν σε στατικά καρτέρια. Ένας συνδυασμός του οποίου τον ιδανικό ορισμό έδωσε ο Γιάννης Βλάχος στην εμβληματική ταινία «Ρηχό συρτό καρτέρι»: «Η ευκινησία της προσέγγισης και η

ακινησία της ενέδρας». Θεμελιώδης παράμετρος σε αυτό το σημείο, η σωστή ρύθμιση της πλευστότητας. Ειδικά στο ελάχιστο επιχειρησιακό βάθος, που συχνά δεν ξεπερνά το ένα μέτρο. Εκμεταλλεύομαι κάθε φυσικό εμπόδιο, κάθε σκιά που κρύβει το σώμα, ενώ στέκομαι ήρεμος, αποκρύπτοντας το σκοπό μου. Η υπομονή και η προσπάθεια δικαιώνονται. Ένα ωραίο λαβράκι μπαίνει στο οπτικό μου πεδίο από τα αριστερά με το χαρακτηριστικό δυναμικό του τρόπο. Η βολή από μικρή απόσταση, χωρίς καμία δυσκολία. Η θάλασσα με αντάμειψε και σήμερα! BF * Στεριανός άνεμος

www.boatfishing.gr

41

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

Σ

ε αυτό το τεύχος θα σας πω δυο λόγια γι’ αυτό το υπέροχο, κυρίαρχο ψάρι που λέγεται ροφός. Το μέγεθός του και μόνο, τον χρήζει αναμφισβήτητα βασιλιά του βυθού, αφού σε μερικές περιοχές της Ελλάδας μπορεί να φτάσει και να περάσει τα 30 κιλά! Συνήθως, στα πιο βόρεια τμήματα της χώρας, έχουν βγει τα μεγαλύτερα ψάρια. Κατά γενική ομολογία, οι ροφοί είναι πιο λίγοι στα βόρεια, αλλά μεγαλύτεροι, ενώ κατεβαίνοντας νοτιότερα, τα μεγέθη μικραίνουν και οι πληθυσμοί μεγαλώνουν. Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι φορές που έχω συναντήσει 5 με 10 ψάρια μαζί! Μια από αυτές τις ιστορίες θα προσπαθήσω να σας μεταφέρω παρακάτω. Πού θα τον βρούμε; Ποια είναι τα αγαπημένα του «γεύματα»; Αλλά ας πούμε ακόμα μερικές πληροφορίες γι’ αυτόν το γίγαντα των βράχων. Το βάθος που ζει, σπάνια θα περάσει τα 70-80 μέτρα. Από την άλλη, μην παραξενευτείτε άμα βρείτε κάποιο ροφό σε βάθος μόλις μισού μέτρου, να παραμονεύει στην σκιά, έτοιμος να ορμήσει σε ότι περάσει από μπροστά του! Για να μπορέσει να διατηρήσει τη σιλουέτα του, πρέπει να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες τροφών καθημερινά, με το μενού του να περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα! Κάθε λογής μικρόψαρα, χταπόδια, καλαμάρια, σουπιές, γαρίδες, καβούρια, σμέρνες και μουγκριά, είναι μερικά που μου έρχονται στο μυαλό αυτή τη στιγμή, προσθέτοντας και το κάθε

42 Boat & Fishing

Ο ΡΟΦΟΣ

Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΘΟΥ ❱❱ Γιάννης Καλοκάθης λογής σκουπίδι που πετάει ο άνθρωπος (πλαστικά μπουκάλια, τσίγκινα κουτάκια κλπ.). Μιλάμε, δηλαδή, για ένα παμφάγο ψάρι, που σε συνδυασμό με την έντονη κυριαρχικότητά του, δεν θα διστάσει να δοκιμάσει οτιδήποτε «του γυαλίσει». Όπως είναι φυσικό, καταναλώνοντας τόση τροφή καθημερινά, γύρω του υπάρχουν πολλά υπολείμματα, τα οποία με τη σειρά τους έλκουν τα μικρόψαρα και τα κεφαλόποδα της γύρω περιοχής, που τρέχουν να τραφούν τσάμπα. Δεν γνωρίζουν, όμως, ότι τους μέλλει να γίνουν και αυτά υπολείμματα σε λίγο, παίζοντας το ρόλο τους σε αυτόν τον πανάρχαιο κύκλο της φύσης... Τα μέρη που αρέσκεται να ζει, δεν θα μπορούσε να είναι άλλα από πολυσχιδή βραχοτόπια, κούφια, με δαιδαλώδεις τρύπες. Με λίγα λόγια, τόποι που σφύζουν από ζωή! Είπαμε, χρειάζεται πολύ τροφή… Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα τον βρούμε και σε καμία ογκώδη ξεκομμένη πλάκα, όπου κατά την άποψη μου καταφεύγει για να βρει την ησυχία του και να μεγαλώσει πιο άνετα. Τώρα, όσον αφορά στο θέμα της συγκατοίκησης,

δεν έχει ιδιαίτερα προβλήματα. Ίσα ίσα, θα έλεγα ότι είναι και πολύ κοινωνικός, μιας και τον έχω βρει μαζί με όλα τα είδη κυνηγών. Φυσικό επακόλουθο, αφού το ένα είδος βοηθά το άλλο στην ανεύρεση τροφής: Όταν το ένα στριμώχνει αριστερά, το άλλο ορμάει από δεξιά και τα κακόμοιρα ψαράκια δεν μπορούν να ξεφύγουν από πουθενά! Έχουμε να κάνουμε με ένα ψάρι που μπορεί με τις κατάλληλες εμπειρίες και λίγη τύχη να γίνει πάρα πολύ έξυπνο! Σε περιοχές που θεωρούνται από τις πιο πολυψαρεμένες, αυτός μπορεί και βρίσκει τον τρόπο να επιβιώνει, αλλά και να τρέφεται με την ποσότητα που αναφέραμε νωρίτερα! Σε μια τέτοια περιοχή στις ακτές της Αττικής, κατάφερα πριν μερικούς μήνες και έπιασα ένα ψάρι λίγο πάνω από 15 κιλά! Το περίεργο στην ιστορία, είναι ότι πέρασα πριν κάνα δυο μήνες και είχαν έρθει άλλοι δύο της τάξης των 7-12 κιλών! Αυτές του οι φυσικές ιδιαιτερότητες, αλλά και η απίστευτη του γεύση, με όποιον τρόπο και αν μαγειρευτεί, τον έχουν βάλει σε μια υψηλή θέση στις προτιμήσεις μου.

«ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ ΚΟΡΥΦΉΣ»! Μια χαρακτηριστική ιστορία που μου έρχεται στο μυαλό, ήταν πριν κάμποσα χρόνια, όταν αποφάσισα να ψαρέψω ένα ξεκομμένο σκαλί. Το κεφάλι του είναι στα 25 μέτρα και συνεχίζει απότομα, θα έλεγα, μέχρι τα 38 μέτρα. Ήταν μέσα Αυγούστου, ένας από τους μήνες αναπαραγωγής του ροφού στην Αττική, «είχα ανοίξει» με κάποιες ρηχότερες βουτιές, όταν βρέθηκα να χαλαρώνω πάνω από τον τόπο, κρατώντας ένα 125άρι ξύλινο με τρία λάστιχα 16άρια. Φονικός συνδυασμός για δύσκολα ψάρια, που άμα βραχώσουν δεν βγαίνουν με τίποτα. Το μεγάλο βεληνεκές του, σε συνδυασμό με μια χοντρή βέργα, μου δίνουν ένα μεγάλο αβαντάζ απέναντι σε αυτό το κυρίαρχο και κατά συνέπεια περίεργο ψάρι. Ο βυθός αχνοφαινόταν, βοηθώντας με να ξέρω που θα βουτήξω. Πήρα μια μεγάλη ανάσα

και άφησα την επιφάνεια αργά. Το πρώτο πράγμα που άρχισα να βλέπω, ήταν το πολύ πυκνό σύννεφο από μικρόψαρα, τα οποία απέφευγαν το σκαλί, σημάδι ότι κάποιο πετρόψαρο κυνηγούσε. Ήθελα 2-3 μέτρα για να ακουμπήσω στην κορυφή του σκαλιού, όταν ένας 7άρης ροφός ξεκόλλησε και πήρε την κατηφόρα. Προτίμησα να ακουμπήσω, να συρθώ ένα μέτρο και να ξεπροβάλλω προς το κόψιμο. Έχουν περάσει πάνω από 10 χρόνια και ακόμα θυμάμαι την εικόνα που αντίκρισα, σαν να είναι κάτι πρόσφατο! Ένα κοπάδι από 10 και βάλε ροφούς, με βάρη από 5 μέχρι και 15 κιλά, είχαν στήσει ένα πάρτι αναπαραγωγής να πω, κυνηγούσαν ομαδικά την τροφή τους ή … είχαν μαζευτεί για να θυμηθούν ιστορίες από τα παλιά; Μόνο αυτοί ξέρουν τι ακριβώς έκαναν, ίσως και όλα τα παραπάνω μαζί… Στο τελείωμα της άπνοιας, μιας και με τον

τρόπο αυτό δεν είχαν ενοχληθεί καθόλου από την παρουσία μου, διάλεξα τον πιο βολικό σε εμένα και «του φύτεψα» μια βέργα στο κρανίο, αφήνοντάς τον στο τόπο! Ήταν τέτοια η σιγουριά τους, που για μια στιγμή απλώς κοίταξαν το νεκρό ψάρι και γύρισαν σε αυτό που έκαναν. Μόνο όταν ξεκόλλησα από το βυθό για να ανεβώ στην επιφάνεια για αέρα, έσπασαν προς όλες τις κατευθύνσεις, κάνοντας αυτόν τον χαρακτηριστικό ήχο που κάνουν οι μεγάλες ουρές όταν κουνιούνται απότομα... Γράφω αυτό το άρθρο και ο νους μου ταξιδεύει, κάνοντάς με προς στιγμή να ξεχάσω ότι βρίσκομαι σε καραντίνα και μου έχει απαγορευτεί άδικα να κυνηγώ μέσα στη θάλασσα… Τι να πω για αυτόν τον παραλογισμό; Εύχομαι, απλά, υγεία και καλή δύναμη σε όλους! BF

www.boatfishing.gr

43

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΙΔΕΡΗΣ

«ΜΕ ΜΙΑΝ ΑΝΑΣΑ ΣΤΑ ΒΑΘΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΣΟΥ» ❱❱ στον Ίωνα Κεσούλη Σκηνοθέτη, Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικοαναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga

Η

μυθολογία μας είναι γεμάτη με αναφορές σε αερικά, ψυχές, δαιμόνια. Όπως στον αέρα και στη γη, έτσι και στη θάλασσα, τα παραπάνω συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία και ισορροπία όλου του υγρού κόσμου. Με μαέστρο τον Ποσειδώνα, εκτελούν τις εντολές του ώστε όλα να κυλούν με βάση την συμπαντική νομοτέλεια. Στη μεταφυσική θεωρία, λέγεται ότι η ψυχή έχει στόχο την εξέλιξή της και στο Φαίδρο ο Πλάτων αναφέρει ότι σκοπός της είναι να επιστρέψει στον θεό που ανήκει. Έτσι, λοιπόν, ταξιδεύει μέσα στο χωροχρόνο και ενσαρκώνει διάφορες ζωές σε όλες τις εκφάνσεις της, αυτές που γνωρίζουμε, αυτές που ακούμε σε μύθους και αυτές που δεν ξέρουμε αλλά υποθέτουμε ότι υπάρχουν. Σκέφτηκα, λοιπόν, να δούμε το αγαπημένο μας χόμπι από μια διαφορετική ματιά,

44 Boat & Fishing

τη ματιά ενός καλλιτέχνη, τη ματιά ενός σκηνοθέτη, που σκέφτεται ότι οι θεοί, οι ήρωες, οι κακοί, οι καλοί, οι πειρατές, οι μάγοι, οι νεράιδες, τα τέρατα, τα ξωτικά μπορούν να ζουν μαζί μας. Ότι υπάρχουν χιλιάδες πολιτισμοί σαν το δικό μας και ανώτεροι από αυτόν, εκεί ψηλά στα αστέρια, και ότι κάθε φορά που πέφτει κεραυνός, ο Δίας τσακώνεται με την Ήρα. Να ταξιδέψουμε με την οπτική μιας πιο παιδικής, μυθολογικής και φανταστικής πραγματικότητας στις ψυχές των αερικών, που τώρα διανύουν το πέρασμά τους από αυτόν τον κόσμο ως θνητοί. Αλλά που κάποτε λειτουργούσαν, κατά την προσωπική μου γνώμη, υπό τις εντολές του Ποσειδώνα, ως πλάσματα της θάλασσας… Η ιδιότητά τους αυτή διαφαίνεται από

δύο πολύ σημαντικές παραμέτρους. Δεν μπορούν μακριά από την θάλασσα και νιώθουν άβολα στη στεριά, πόσο μάλλον στην κοινωνία μας! Θα έλεγα, υποφέρουν, όταν είναι έξω από τα νερά τους. Όχι; Για βαθύνετε λίγο στη σκέψη σας και σε αυτές τις στιγμές σας, ρωτήστε την ψυχή σας: • Γιατί θέλω να κρατώ την ανάσα μου, μέχρι να γίνω μπλε; • Γιατί τρέμω μέσα στο καταχείμωνο σαν το ψάρι για να κάνω βουτιά στις 6 το πρωί, περπατώντας ξυπόλυτος πάνω στο χιόνι μέχρι να φτάσω στη θάλασσα; • Γιατί μόλις κάνω «μπλουμ», ηρεμώ, γαληνεύω και νιώθω σε οικείο περιβάλλον; • Γιατί δεν καίγομαι αν δεν βγάλω ψάρια, παρά μου αρκεί να είμαι στην αγκαλιά της;

Εδώ το μικρό μας δαιμόνιο, μόλις συμπλήρωσε το έβδομο έτος της γήινης πορείας του...

•Γ ιατί τρέχω, γυμνάζομαι, κάνω γιόγκα, ασκήσεις όλων των ειδών, πισίνες και ό,τι άλλο σκεφτώ, φτάνει να κερδίσω δέκα παραπάνω δευτερόλεπτα στην αγκαλιά της; Θεωρούμαστε φυσιολογικό είδος στην κοινωνία; Από την εμπειρία μου; Καθόλου… Είμαστε όλοι εμείς, τα παιδιά του στρατάρχη Ποσειδώνα! Και έχουμε και σπουδαίους ανθρώπους να μας κατευθύνουν, να μας συμβουλεύουν να γίνουμε σε όλα καλύτεροι, να μας δώσουν τις εμπειρίες και τη σοφία τους πάνω σ’ αυτό που αγαπάμε. Στο πλαίσιο αυτό, συνομίλησα με έναν σούπερ ήρωα, που σίγουρα θα θέλατε να περάσετε τουλάχιστον ένα 6ωρο ψαρεματάκι μαζί του! Ένα δαιμόνιο της θάλασσας... Ο Γιάννης μας! Πώς θα όριζες αυτήν τη διάσταση και με τι θα την παρομοίαζες; Είναι σαν να βρίσκεσαι στο διάστημα και ίσως καλύτερα. Μπορείς να αιωρείσαι, να βυθίζεσαι και τελικά να αναδύεσαι. Έρχεσαι σε επαφή με άλλα πλάσματα, που το μόνο κοινό στοιχείο μαζί τους, είναι το νερό. Γίνεσαι ένα με αυτό. Παύεις να είσαι κοινός θνητός. Γίνεσαι μια θεότητα! Περίγραψέ μας την εμπειρία που ζεις, και επισήμανε ένα ξεχωριστό γεγονός που θυμάσαι. Αυτό που ζω είναι η καθημερινή μεταμόρφωση του εαυτού μου. Νιώθω πως μοιράζομαι ανάμεσα σε δύο κόσμους, αυτόν την στεριάς και τον άλλο. Τον κόσμο του νερού! Παλιά δεν ήξερα ποιον να διαλέξω, με τα χρόνια όμως αποδέχτηκα την ανθρώπινη υπόστασή μου και πως ο ρόλος μου εν ζωή είναι να βοηθήσω και άλλους να γνωρίσουν τον κόσμο της θάλασσας. Θυμάμαι έντονα μια καλοκαιρινή ημέρα, το παιχνίδι μου με ένα δελφίνι. Εγώ βουτούσα κάθετα στο χάος με τα πόδια ενωμένα, κάνοντας λαρυγγισμούς και εκείνη (ήταν μαμά) ερχόταν πάνω μου σαν τορπίλη από το μπλε, σταματούσε δέκα πόντους από τη μάσκα μου και γύριζε ξανά για κάτω. Την πρώτη φορά τρομοκρατήθηκα, www.boatfishing.gr

45

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

μεταφυσική ζωή; Όσοι βουτούν, ζουν μια διαφορετική ζωή. Τους αναγνωρίζεις, έχουν σημάδι από την μάσκα στο πρόσωπο, μικρές πληγές στην παλάμη από τις μάχες με τα ψάρια. Προφυλάσσουν το κεφάλι και τ’ αυτιά τους στον αέρα. Ξεφεύγει η ματιά τους στη θάλασσα, χάνεται. Μόλις ανοίξουν το παράθυρο ή την πόρτα του σπιτιού, αφουγκράζονται τον αέρα, φαντάζονται πού απαγκιάζει, πού θα είναι καλά για ψάρεμα. Έχουν ζωντάνια, συζητούν σαν μικρά παιδιά για τον τόπου που θα φιλοξενήσει την επόμενη εξόρμησή τους. Είναι ρομαντικοί, ονειροπόλοι. Ποια συναισθήματα σε κατακλύζουν το δέκατο του δευτερόλεπτου πριν ρίξεις σε ένα ψάρι και ποια μετά; Είναι μια ανάγκη απομόνωσης αυτό που σε οδήγησε στις διαδρομές σου στο βυθό; Τα συναισθήματά μου είναι λίγο μπλεγμένα, όμως θα προσπαθήσω να τα βάλω σε σειρά: γαλήνη, σεβασμός, χαρά, και στην επιφάνεια, περηφάνεια! Στη συνέχεια, προσγειώνομαι στην πραγματικότητα. Ακολουθεί ηρεμία και πληρότητα, ευγνωμοσύνη για τη στιγμή που μου χαρίστηκε. Σεβασμός για το πλάσμα που κρατώ στα χέρια μου. Αυτοσυγκράτηση και απομάκρυνση της έπαρσης που ακολουθεί μια σύλληψη. φοβήθηκα πως θα με χτυπούσε. Αυτό γινόταν για μισή ώρα τουλάχιστον. Όσο περνούσαν τα λεπτά, τόσο μεγαλύτερη εμπιστοσύνη της έδειχνα και με τόσο μεγαλύτερη ταχύτητα καταδυόμουν. Άφηνα τη ζωή μου στα χέρια της και εκείνη μου έδινε ανείπωτες στιγμές ευτυχίας. Περίγραψε τα συναισθήματά σου πριν και μετά. Ποια δύναμη κρύβουν μέσα τους; Πριν, προσμονή, χαρά, αγωνία, λαχτάρα για το τι θα αντικρίσω. Σαν παιδί που περιμένει τα Χριστούγεννα. Μετά έρχεται η πληρότητα, μια γλυκιά κούραση, και στο τέλος, κάποια στεναχώρια που επιστρέφω στον άλλο κόσμο, τον κόσμο των ανθρώπων. Η θάλασσα με κάνει παιδί. Αυτά που ζω, τα διακρίνω μόνο σε παιδιά γύρω μου. Οι μεγάλοι γίνονται ψυχροί, απόμακροι, πολλές φορές αναίσθητοι, ορμώμενοι από στείρα λογική. Η επαφή μου με τη θάλασσα με κάνει συναισθηματικά ανώριμο, διψασμένο για εμπειρίες. Με ξανακάνει παιδί, με ότι συνεπάγεται αυτό... Τι είδους ελευθερίες θεωρείς ότι σου προσφέρει η κατάδυση; Την απόλυτη ελευθερία. Αποδοχή και κατανόηση συνάμα! Όταν κάνεις ελεύθερη κατάδυση, αισθάνεσαι σα να ξεφεύγεις από την πραγματικότητα και να ζεις μια

46 Boat & Fishing

Η αίσθηση κινδύνου που αναπόφευκτα υπάρχει στον άγνωστο κόσμο του βυθού, σού είναι οικεία; Δεν θεωρώ πως όταν καταδύομαι στα 60 μέτρα, κινδυνεύω. Νομίζω είναι θέμα χαρακτήρα. Κάποιες φορές περνάω τα όρια σε μέτρα και χρόνους, χωρίς να το συνειδητοποιώ και το χειρότερο είναι πως όταν το καταλαβαίνω, δεν νιώθω τύψεις, ούτε με προβληματίζει. Θεωρώ πως είναι κομμάτι της μελέτης μου στο βυθό. Είμαι πειραματόζωο του ίδιου του εαυτού μου! Παρ’ όλα αυτά , πιστεύω πως παίρνω όλα εκείνα τα απαραίτητα μέτρα για να τον προστατέψω, πριν και μετά τη βουτιά. Δεν βουτάω με το σώμα, μα με το μυαλό μου. Αφήνομαι στη διαφορετικότητα της κάθε στιγμής και γνωρίζω πότε πρέπει να αποτραβηχτώ από αυτήν. Μπορείς να φανταστείς τον εαυτό σου μακριά από τη θάλασσα; Για λίγο καιρό, ίσως ναι... Μέχρι δύο μήνες, μετά έρχεται η μελαγχολία! Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σου όταν καταδύεσαι; Οι θόρυβοι που ακούω δίπλα μου σε θολά νερά. Αυτούς φοβάμαι μόνο. Αναφέρομαι σε ορατότητες κάτω των δύο μέτρων και καταδύσεις κάτω από τα 45 μέτρα. Αν εξαιρέσεις αυτές τις στιγμές, οι οποίες αφορούν στην αναζήτησή της ταυτότητάς μου, δεν έχω δεύτερες σκέψεις στο μυαλό μου. Δεν μπορείς να βουτάς βαθιά, αν φοβάσαι

πως κάτι θα πάει στραβά. Όλα θα πάνε όπως πρέπει και εγώ θα γυρίσω στην επιφάνεια! Είμαι σίγουρος για τις αναπνοές μου πριν βουτήξω και πάντα σταματώ την κατάδυσή μου 20-30 δευτερόλεπτα πριν τη ρήξη της άπνοιάς μου. Αν είχες τη δυνατότητα μέσω ενός επιστημονικού πειράματος, να καταδύεσαι σε μεγάλα βάθη, αλλά να μπορούσες να βγαίνεις στην στεριά κάθε 7 χρόνια, θα το έκανες; Για κάποιες ημέρες, ναι, θα το έκανα. Υπάρχουν άνθρωποι που αγαπώ στη στεριά και θέλουν το χρόνο μου, όπως και εγώ αναζητώ το δικό τους. Έχω όμορφες στιγμές και εκτός νερού, και μάλιστα πολλές! Σε τι διαφέρει, για εσένα, ο υποβρύχιος κόσμος από τον επίγειο; Στη θάλασσα ξέρω τι θα βιώσω, μέσα σε κάποια λογικά όρια. Στη στεριά δεν ξέρω τι να περιμένω και από πού... Μέσα στο νερό, υπάρχει ηρεμία, ομορφιά, αρμονία, αποδοχή, ησυχία. Απόλυτη ησυχία, μα συνάμα και πολλή ζωή. Και ξαφνικά, εκεί που όλα είναι ήσυχα, έρχονται στιγμές με τρομερή ένταση. Είναι τέτοια η εναλλαγή συναισθημάτων, που δεν βαριέσαι ποτέ! Τι αλλάζει μέσα σου όταν μπαίνεις σε αυτόν το διαφορετικό κόσμο; Πώς «μπαίνεις» σε αυτόν και πώς στον καθημερινό κόσμο; Βιώνω όλα αυτά τα συναισθήματα που περιέγραψα σε παραπάνω ερώτηση, ενώ όταν βγαίνω στον έξω κόσμο, έχω πάντα επιφυλακτικότητα, ένα κράτημα στην ψυχή μου. Παλαιότερα, είχα και δυσπιστία, απλά τα τελευταία χρόνια την έχω βγάλει από τη ζωή μου και νιώθω καλύτερα. Πώς νιώθεις κάτω από το νερό, στη μοναξιά; Αλλάζεις οπτική; Βγαίνεις διαφορετικός από το νερό; Δε νιώθω μοναξιά κατά τη διάρκεια μιας βουτιάς. Έχω τόσες εναλλαγές συναισθημάτων, που νιώθω γεμάτος. Νιώθω τρομερή οικειότητα, σαν να βρίσκομαι με τους φίλους μου! Αυτή είναι η οπτική μου. Μοναξιά μπορεί να νιώσω σε μια κακή παρέα, αν δεν με καταλαβαίνουν, συζητάμε για κάτι ανούσιο, νιώσω πως με περιθωριοποιούν. Αλλά ποτέ στη θάλασσα! Αισθάνομαι τόσο πλήρης μετά από μία μέρα ψαρέματος, που μπορεί και να μην επιδιώξω επαφή με άλλους ανθρώπους. Πόσο κρατάει αυτή η αλλαγή; Στην περίπτωση μου μόνιμα. Είναι τόσο συχνή η επαφή μου με το νερό, που αποφεύγω τις πολλές επαφές έξω από αυτό. Πώς επηρεάζει η διάθεσή σου τις υποβρύχιες επιδόσεις σου; Δώσε μας μερικά παραδείγματα. Η κατάδυση σε μεγάλα βάθη, είναι

καθαρά παιχνίδι του μυαλού και της ψυχής για μένα. Όταν διάφορα προβλήματα απασχολούν το μυαλό μου, έχω μειωμένες επιδόσεις στο νερό και αυξημένη προσοχή για να μη μου συμβεί κάποιο ατύχημα. Φυσικά, δεν μπορώ να με ελέγξω απόλυτα, το παλεύω όμως. Παράδειγμα: Στο τελευταίο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, κάποια προσωπικά θέματα μου απέσπασαν την προσοχή, με αποτέλεσμα να ξεχαστώ και να μην κρατήσω τους χρόνους επιφανείας που έπρεπε. Δεν παρασύρθηκα από τον ίδιο τον αγώνα, μα έγινα απλά ένα γρανάζι του, που γύρναγε μηχανικά ενώ εγώ βρισκόμουν κάπου αλλού. Αποτέλεσμα της νοητικής απουσίας μου, ήταν να παρουσιάσω πολύ έντονα συμπτώματα της νόσου των δυτών, την πρώτη ημέρα του διαγωνισμού. Ευτυχώ, ξέρω πώς να αντιμετωπίζω τέτοιες καταστάσεις με το λιγότερο κακό για εμένα. Ποια είναι τα στάδια της αφομοίωσής σου μέσα στο υδάτινο περιβάλλον; Θέλεις να μας τα περιγράψεις; Στην αρχή, αντιμετωπίζεις την άγνοιά σου. Καλείσαι να μάθεις το σώμα σου και τον εξοπλισμό που σου ταιριάζει. Έπειτα αντικρίζεις την ανείπωτη ομορφιά που έχει αυτός ο κόσμος και αρχίζεις να προπονείσαι συστηματικά, εξαιτίας του ότι θέλεις να μένεις όλο και περισσότερη ώρα κάτω από την επιφάνεια. Θες να ρουφάς πιο πολλές στιγμές, αρχίζεις να εξαρτάσαι

από εκείνον. Θες να αφομοιωθείς από το υποβρύχιο περιβάλλον, να γίνεις κομμάτι του και να νιώσεις πως σε αποδέχεται. Ύστερα έρχεσαι αντιμέτωπος με το φόβο. Το φόβο του αγνώστου που κυριαρχεί στη θάλασσα. Καλείσαι να διαβείς δρόμους που δεν ενδιαφέρουν τους ανθρώπους του κύκλου σου. Δρόμους που θα σου δείξουν από τι είσαι φτιαγμένος. Όταν ψαρεύεις με 7-8 μποφόρ και σηκώσεις τα μάτια σου να δεις πόση ομορφιά και αγριάδα υπάρχει γύρω σου, και νιώσεις αγαλλίαση στην ψυχή σου, τότε είσαι ένας από τους εκλεκτούς. Αυτή σε διάλεξε να είσαι εκεί! Εσύ απλά την εμπιστεύτηκες, της παραδόθηκες! Ποια είναι η πρώτη σου σκέψη, όταν βουτάς και η τελευταία, όταν αναδύεσαι; Το τι με περιμένει στο βυθό. Φτιάχνω εικόνες και πιθανά σενάρια, με το μυαλό μου. «Τελείωσε νωρίς. Μάζεψε δυνάμεις και φτιάξε πλάνο για να επιστρέψεις». Έχεις επίγνωση της συνειδητής σου επιλογής να ρισκάρεις τόσα πολλά, σε τόσο λίγα λεπτά; Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ έτσι. Δεν ρισκάρω ή τουλάχιστον έτσι πιστεύω. Δουλεύω πολύ σκληρά για να επιτύχω αυτές τις επιδόσεις και τους χρόνους κάτω από την επιφάνεια. Είναι ο κόσμος μου, είμαι κομμάτι του! Αν θέλει να με

πάρει, μπορεί να το κάνει, όμως πρέπει και εγώ να αφεθώ! Πράγματι, σε λίγα λεπτά μπορεί να χαθεί μία ανθρώπινη ζωή, να αφομοιωθεί από το σύμπαν, αλλά θα παραμείνει χαμένη, έτσι και αλλιώς, μέσα στην ψευδαίσθηση της ασφάλειας που ζουν οι περισσότεροι άνθρωποι γύρω μας. Στην κλασική φυσική, ως κενό ορίζεται η απόλυτη απουσία ύλης σε μια περιοχή του χώρου. Το τέλειο κενό είναι μια εξιδανίκευση που φαίνεται πως δεν μπορεί να υπάρξει στην πραγματικότητα του δικού μας σύμπαντος, αλλά προσεγγίζεται μερικώς στο εξώτερο διάστημα. Αυτό που νιώθεις την ώρα της ελεύθερης κατάδυσης, μοιάζει με αυτό στο διάστημα; Αισθάνεσαι ότι είναι η στιγμή που γίνεσαι κομμάτι του συμπαντικού όλου; Μικρότερος συνήθιζα να βουτάω πολύ βαθιά, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο σκοπό. Σε αυτές τις καταδύσεις δεν ήθελα να επιστρέψω, δεν ένιωθα καμία δυσφορία από την απουσία οξυγόνου. Ζούσα σε μια nirvana. Ανοιγόκλεινα το στόμα μου, αφήνοντας μικρές ποσότητες νερού να διεισδύσουν μέσα μου. Άκουγα τη φωνή της μητέρας μου να με εκλιπαρεί να διακόψω την κατάδυση. «Δεν σε έχω δημιουργήσει γι’ αυτόν τον κόσμο, έλα πίσω, γύρνα σ’ εμένα, θα υπάρξουν κι άλλες μέρες να το ζήσεις αυτό!» Οι φωνές

www.boatfishing.gr

47

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

με τα χρόνια αραίωσαν στο μυαλό μου. Η μοναδική εξήγηση που έδωσα, ήταν ότι αλλοιώθηκε μέρος της προσωπικότητάς μου στο πέρασμα των χρόνων και δεν μπορούσα να φτάσω στο επίπεδο που «εκείνη» θα με ήθελε, για να το βιώσω ξανά. Όταν το φυσικό σώμα πεθαίνει, ξεκινά μια ολόκληρη πορεία, ένα μεταθανάτιο ταξίδι προς μιαν ανώτερη πνευματική περιοχή. Αρχίζει η διαδικασία αποκόλλησης της συνείδησης από το σώμα. Σε αυτήν τη φάση, η συνείδηση αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι βρίσκεται σε άλλες διαστάσεις, διαφορετικές από τις γνωστές, τις επίγειες. Έχει υπάρξει φορά που ένιωσες ότι συναντήθηκες με μια τέτοια εμπειρία, κατά τη διάρκεια μιας ελεύθερης κατάδυσης; …100% «Θάλασσα κλύζει πὰντα τἀνθρώπων κακά», ανέφερε ο Ευριπίδης στην τραγωδία του Ιφιγένεια ἡ ἐν Ταύροις, που σημαίνει ότι «η θάλασσα καθαρίζει όλα τα κακά των ανθρώπων». Σε όλον τον αρχαίο κόσμο σχεδόν, η κάθαρση ήταν προαπαιτούμενη, όχι μόνο για να ετοιμάσει την ψυχή για τον κάτω κόσμο, αλλά και ως προετοιμασία πριν ξαναγεννηθεί. Είναι για εσένα κάθε κατάδυση ένας εξαγνισμός της ψυχής; Ίσως είναι, τελικά, ο βαθύτερος λόγος

48 Boat & Fishing

που σε οδηγεί σε αυτό το «μυστήριο»; Το αντίθετο θα έλεγα. Πρέπει η ψυχή μου να είναι εξαγνισμένη πριν την είσοδό μου στο νερό, αλλιώς μπλοκάρει όλο μου το σώμα και δεν με αφήνει να ενωθώ μαζί της. Για μένα, αυτός είναι ο λόγος που βουτάω. Διαμέσου της κατάδυσης, έχω την ευκαιρία να συναντώ την ψυχή μου, η οποία θα πρέπει να είναι απαλλαγμένη από περιττές σκέψεις πριν την είσοδο μου στο νερό. Ειδάλλως, οι βουτιές θα γίνονται μηχανικά, και ενώ εγώ θα βρίσκομαι στο νερό, η σκέψη μου θα τρέχει κάπου αλλού. Έτσι, αντί να νιώσω πληρότητα, θα νιώσω ένα απερίγραπτο κενό στη λήξη της ημέρας. Η αμερικανίδα συγγραφέας και πιλότος, Αν Μόροου Λίντμπεργκ, είχε πει: «Η μοναξιά που αισθάνεσαι στη θάλασσα, είναι προσωπική και ζωντανή. Δεν σε καταβάλλει, ούτε σε αποθαρρύνει. Είναι μια διεγερτική μοναξιά». Όταν καταδύεσαι, είναι η στιγμή του μοναχισμού σου, του δικού σου ασκητισμού; Είναι η ταύτιση της όλης ύπαρξής σου με το Θείο; Εν τέλει, ποια είναι η δική σου «προσευχή» με την έννοια του ανοίγματος μιας μεταφυσικής πύλης σε κάτι μοναδικό, σε κάτι που το κάνουν λίγοι; Πολύ καλή και άκρως ρεαλιστική η

προσέγγιση της συγγραφέως. Δεν θεωρώ πως η επαφή μου με το υδάτινο στοιχείο είναι ασκητισμός. Αντιθέτως, θα έλεγα πως κοινωνικοποιούμαι με πλάσματα από έναν άλλο κόσμο, ψάχνοντας κοινά σημεία επαφής μαζί τους. Μόνη προσδοκία μου είναι: «Μακάρι να γίνουμε περισσότεροι σε αυτόν τον άλλο κόσμο, να μπορέσουμε να απαγκιστρωθούμε από τον υλιστικό κόσμο που ζούμε στη στεριά και προσπαθεί να μας αποπροσανατολίσει από τις πραγματικές ανάγκες μας». Έχεις την εσωτερική κραυγή - ανάγκη να γίνεις δάσκαλος; Νιώθω πως θέλω να βοηθήσω όλο και περισσότερους να γνωρίσουν την υποβρύχια ζωή με ασφάλεια. Γι’ αυτό το λόγο, τα τελευταία χρόνια ανεβάζω βίντεο που έχουν να κάνουν μόνο με αυτό, στον προσωπικό μου λογαριασμό στο Instagram (giannisideris_ spearfishing). Μοιράζομαι τις εμπειρίες μου, απαντάω σε όλα τα μηνύματα και διοργανώνω σχολεία με ένα ή δύο άτομα, προσπαθώντας να καλύψω τις ανάγκες των νεοεισερχόμενων φίλων στο χώρο του ψαροτούφεκου, για μάθηση. Αγαπητή ψυχή. Σε ευχαριστώ που υποστηρίζεις τη ζωή μου. Με τιμά και είμαι ευγνώμων για την παρουσία

σου. Αν έχεις κάποιο μήνυμα για μένα, σε παρακαλώ, δώστο μου. Είμαι ανοιχτός και δεκτικός. Καλωσορίζω την καθοδήγησή σου. Είναι μια προσευχή -συζήτηση με την ψυχή μας. Ποιο μήνυμα πιστεύεις ότι θα σου στείλει; Είσαι έτοιμος να το δεχτείς; Την αισθάνεσαι οδηγό; Αυτό κάνω σε όλη μου τη ζωή. Ακούω τη φωνή μέσα μου και είμαι έτοιμος να ακολουθήσω την προσταγή της, όποια και αν είναι. Δεν θέλω να ζήσω μια ξένη ζωή, θέλω να είμαι ευτυχισμένος και εκείνη μου δείχνει τον τρόπο που θα το πετύχω αυτό. Σήμερα ζω αυτήν την πραγματικότητα, όταν με πείσει να την εγκαταλείψω για κάποια άλλη, είμαι έτοιμος να το κάνω. Ο Πυθαγόρας έλεγε ότι το 49ο έτος στον άνθρωπο είναι το έτος της απόλυτης ωρίμασης και η μετάβαση σε πιο σοφές σκέψεις και πράξεις. Πιστεύεις ότι η υποβρύχια δραστηριότητα σε ωθεί προς τα εκεί; Όταν βλέπεις αυτόν τον κόσμο, που

είναι φτιαγμένος με τόση σοφία, θες δε θες, ωριμάζεις πιο γρήγορα. Μετράς την κάθε στιγμή διαφορετικά και δεν ζεις μια ζωή «στα κουτουρού». Αναπτύσσεις το ένστικτο σου και ζυγίζεις την κάθε απόφαση ξεχωριστά, μα πολύ γρήγορα. Η θάλασσα δεν έχει περιθώριο για χασομέρια ή ολιγωρία, αλλιώς σε βαλτώνει ή σε σκοτώνει. Πρέπει να είσαι σε μια διαρκή εγρήγορση. Η θάλασσα δεν συγχωρεί λάθη, συχνά το πρώτο είναι και το τελευταίο. Ο Πλάτων έλεγε ότι στόχος της ψυχής, περνώντας από διάφορες ενσαρκώσεις και ταξιδεύοντας μέσα στο χωροχρόνο, είναι η επιστροφή στο Θεό που ανήκει, πριν του επιβληθεί η «πτώση»... Πιστεύεις ότι έχεις αντιληφθεί ή έχεις βαθύτερη αίσθηση σε ποιον Θεό ανήκεις, μέσα από τη ζωή που έχεις κάνει μέχρι τώρα ή πόσο μάλλον από την ακραία διαδικασία του υποβρύχιου κόσμου; Τότε πιθανότατα να ζω την τελευταία μου ενσάρκωση σε αυτόν τον κόσμο.

Όταν φύγω από αυτήν τη ζωή, δεν θα γυρίσω πίσω σαν ανθρώπινο ον. Ίσως γεννηθώ ξανά, κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, σαν κάποια άλλη οντότητα, μεταξύ της φαντασίας και της ανθρώπινης πραγματικότητας. Αυτό που κάνω, φαντάζει ακραίο στους άλλους, μπορεί και στο σώμα μου. Είναι, όμως, απόλυτα φυσιολογικό για τον εγκέφαλό μου, την ψυχή και την καρδιά μου. Συζητάς με το δαιμόνιο σου; Σε έχει σώσει σε δύσκολες στιγμές στο αγαπημένο μας χόμπι; Πολύ συχνά διαλέγομαι μαζί του, θα έλεγα. Συνήθως, προσπαθεί να με αποτρέψει από την επαφή μου με το υδάτινο στοιχείο. Είναι στη φύση του ανθρώπου η επιβίωση. Καταβάλω τόσο πολύ το σώμα μου, που η μόνη του προστασία είναι η άρνηση να πάω στη θάλασσα. Τις περισσότερες φορές, το ακούω. Κατά βάθος, δεν είμαι ατίθασος! Πολλές μέρες, καταλαβαίνω την υπέρβαση που συντελείται. Γι’ αυτό, πιστεύω πως είμαι ακόμα εν ζωή! Σ’ ευχαριστώ! BF www.boatfishing.gr

49

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΛΑΣΤΙΧΑ ΟΠΛΟΥ

ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ❱❱ Απόστολος Μπέκας

Χ

ειμώνιασε, τα νερά κρύωσαν και οι τελευταίες αποτυχημένες βολές τριγυρίζουν συνεχώς στο μυαλό μου, μέρα-νύχτα, στη δουλειά και το σπίτι, περπατώντας ή οδηγώντας… «Τι να φταίει, άραγε, το όπλο, ή μήπως εγώ;» Ώσπου ξαφνικά, ο οδηγός που προπορεύεται πατάει απότομα φρένο, ενστικτωδώς πατάω και εγώ, αλλά παρότι το ABS κάνει τη δουλειά του, τα λάστιχα γλιστράνε και … μπαμ! Μα γιατί; Έπρεπε να είχε σταματήσει! Πριν λίγους μήνες, μάλιστα, σε μια ίδια περίπτωση, το αμάξι ακινητοποιήθηκε αμέσως. Νομίζω πως σχεδόν όλοι έχουμε βιώσει κάτι τέτοιο, ασχέτως αν κατέληξε ή όχι σε μπαμ… ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΊΑ Τι άλλαξε λοιπόν; Απλά τα πάντα! Άλλα ορατά στις αισθήσεις μας και άλλα όχι. Κυρίαρχο, όμως, είναι αυτό που νιώθουμε στο πετσί μας και δεν είναι άλλο από τη θερμοκρασία. Ένας ύπουλος παράγοντας, του οποίου οι μεταβολές μπορούν να μας προκαλέσουν από μια ύπουλη υποθερμία, μέχρι και να επηρεάσουν την ισχύ των ελαστικών μας! Όπως ξέρουμε από τη Φυσική, η θερμοκρασία δεν επηρεάζει μόνο τα λάστιχα, αλλά τα πάντα πάνω σ’ αυτόν τον πλανήτη. Πόσο μάλλον τα χρονικά διαστήματα μεταξύ καλοκαιριού και χειμώνα, όπου οι μεταβολές αυτές είναι πολύ έντονες… Σε κάθε, λοιπόν, μεταβολή της, πάντα κάτι θα πλεονεκτεί έναντι κάποιου άλλου μέσα στη φύση και πάντα κάτι θα βρίσκει τις ιδανικές συνθήκες για να αποδώσει καλύτερα. Έτσι συμβαίνει και με το λάστιχο, του οποίου τις ιδιότητες σε σχέση με τη θερμοκρασία ενδιαφερόμαστε να εξερευνήσουμε αυτήν τη φορά. Το λάστιχο που χρησιμοποιούμε στα ψαροτούφεκα, μπορεί να είναι φυσικό, αλλά μπορεί και τεχνητό παράγωγο. Είτε, όμως, είναι φυσικό, είτε τεχνητό, σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να έχει τις ιδιότητες που απαιτεί το όπλο μας, αν δεν έχει υποστεί εξαντλητικούς πειραματισμούς από κάποιο «μάγειρα»ερευνητή, ώστε να βγουν ιδανικές συνταγές σε κάθε περίπτωση. Για την ιστορία, αυτό άρχισε να γίνεται πριν από 160 χρόνια, κάπου στο Σπρίνγκφιλντ της Αμερικής, όπου ζούσε κάποιος τύπος ονόματι Charles

50 Boat & Fishing

Goodyear, στον οποίον άρεσε η δουλειά του να «μαγειρεύει» και να «ψάχνεται» με χημικά. Πήρε, λοιπόν, φυσικό λάστιχο (καουτσούκ) κι άρχισε να ρίχνει μέσα ότι έβρισκε μπροστά του, ελπίζοντας να πετύχει τις ιδιότητες που οραματιζόταν. Κι αυτό γιατί το καουτσούκ προοριζόταν για άλλη χρήση όταν έρεε μέσα στη φλούδα του δέντρου. Πού να ήξερε το κακόμοιρο το δεντράκι ότι έκρυβε ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία για την εξέλιξη της τεχνολογίας και τον άνθρωπο! Όταν, λοιπόν, αυτό συλλέγεται σε τροπικές θερμοκρασίες, ρέει σαν πηχτό, κολλώδες γάλα, ενώ αν ψυχθεί σε χαμηλές θερμοκρασίες, σκληραίνει και σπάει. Άρα, δεν θα μπορούσαμε να το χρησιμοποιήσουμε στη φυσική του μορφή, γιατί θα είχε μεγάλη μεταβλητότητα στις ιδιότητές του, ακόμη και από ώρα σε ώρα της ίδιας ημέρας! Πόσο, μάλλον, μέσα στο νερό… Παρόλο, λοιπόν, που ο κύριος Goodyear το 1839 δεν ήταν ψαροτουφεκάς και στο μυαλό του δεν είχε συναγρίδες, έμελλε με την τελευταία του συνταγή να γράψει ιστορία στη βιομηχανία των ελαστικών αυτοκινήτων («βουλκανισμός»), να δώσει αμέτρητες άλλες λύσεις στην τεχνολογία, και φυσικά, αυτό να βρει αργότερα εφαρμογή και στο ψαροτούφεκο, δίνοντας λύση στις απέλπιδες προσπάθειες της βέργας κόντρα στους –μέχρι τότε- ερειστικούς και σνομπ κοκκινοβιολετί εφιάλτες μας. Η βασική συνταγή του Goodyear για τον λεγόμενο «βουλκανισμό» του ελαστικού, περιείχε εκτός από το καουτσούκ, και κάποια άλλα στοιχεία, όπως το Θείο, το Οξείδιο του Ψευδαργύρου και το νερό. Όλα αυτά, στις κατάλληλες αναλογίες και σε υψηλή θερμοκρασία, δίνουν στο latex τις ιδιότητες που θέλουμε. Σε ότι αφορά, μάλιστα, στις συνταγές των ελαστομερών που χρησιμοποιούνται σήμερα στα όπλα μας, είναι μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού οι βιομηχανίες που καταφέρνουν να δίνουν ικανοποιητικά τεχνικά χαρακτηριστικά, όπως πχ. η μεταβλητότητά τους, η οποία επηρεάζεται από πολλούς εξωτερικούς παράγοντες και έτσι δεν μπορούν να έχουν σταθερότητα, άρα και αξιοπιστία, σε απόλυτους αριθμούς. Ένας από αυτούς τους παράγοντες, όπως είπαμε,

είναι και η θερμοκρασία περιβάλλοντος και ειδικότερα του υγρού, θαλάσσιου περιβάλλοντος. Αυτό, όπως και πολλά άλλα, αποτελεί ένα ακόμη αδύνατο σημείο της γνώσης μας πάνω στα τεχνικά χαρακτηριστικά των ελαστικών που χρησιμοποιούμε. Γιατί στην ουσία, δεν παρέχονται τεχνικά χαρακτηριστικά, στο βαθμό τουλάχιστον που θα θέλαμε, από κανέναν. Έτσι, στην προσπάθειά μας σαν ψαροτουφεκάδες να προσδιορίσουμε καλύτερα τις ιδιότητές τους, χρησιμοποιήσαμε υπολογιστές, καντάρια, δυναμόμετρα, τροχαλίες με βάρη και τόσα άλλα διαθέσιμα εργαλεία. Με βάση αυτές τις μετρήσεις, λοιπόν, έχουν δημοσιευθεί πολλές γραφικές παραστάσεις και αποτελέσματα πειραμάτων, σε ίντερνετ και περιοδικά, όπου μετρούνται τα λάστιχα και η στατική τάση τους σε κάθε φάση. Δεν είδα ποτέ, όμως, καμία μέτρηση να γίνεται μέσα στο νερό και σε πραγματικές θερμοκρασίες. Έτσι, θεωρώ όχι και τόσο εύστοχες αυτές τις μετρήσεις, για τον απλούστατο λόγο ότι το λάστιχο αλλάζει συμπεριφορά και ιδιότητες όταν βρίσκεται σε πραγματικές θερμοκρασίες και υγρό περιβάλλον. Βέβαια, μην φανταστείτε τρελές διαφορές… Είναι, όμως, ικανές να μετατοπίσουν αρκετές θεωρίες που αφορούν στα ιδανικά σεταρίσματα των όπλων μας. Πόσο μάλλον τώρα το χειμώνα, όπου το ένα και μοναδικό, συνήθως, λάστιχο του μανιτζέβελου όπλου μας, απαιτούμε να αποδίδει στο μάξιμουμ. ΈΡΕΥΝΕΣ Από δύο παράλληλες έρευνες που «τρέχουν» από πέρυσι το χειμώνα και έχουν να κάνουν με την επίδραση της θερμοκρασίας, αλλά και του βάθους, στην απόδοση των ελαστικών, βγήκαν κάποια ακόμη σημαντικά συμπεράσματα, μιας και παρόμοιες έρευνες είχα ξανακάνει και δημοσιεύσει πριν από 10-12 χρόνια. Σ’ αυτό το άρθρο, λοιπόν, θα μοιραστώ μαζί σας όσα συμπεράσματα προέκυψαν από τα πειράματα που έγιναν στην 1+ τόνου πισίνα δοκιμών και σε μεταβολές θερμοκρασίας που προκλήθηκαν από πολλά τσουβάλια παγάκια, κατσαρόλες ζεστού νερού, αλλά και πολύ αλάτι, απεικονισμένα σε παραστάσεις που

βλέπετε όσα απλούστερα γίνεται. Θέλω, λοιπόν, να προσέξετε τα διαγράμματα που δείχνουν την πτώση της στατικής τάσης των ελαστικών μέσα σε αλμυρό νερό και τη μεταβολή της όσο αυτό θερμαίνεται από τους 9ο C στους 15ο C, στους 20ο C και τελικά στους 28ο C. Παρατηρούμε σαφέστατα, ότι υπάρχουν ορατές μεταβολές στη δύναμη των ελαστικών μεταξύ των χειμερινών και των καλοκαιρινών νερών. Σε ένα λάστιχο 17,5mm για παράδειγμα, όσο καλοκαιριάζει, η πτώση φθάνει να είναι μέχρι και 1,5kg

πιο κάτω, δηλαδή από τα 45 στα 43,5kg. Και λέω «φθάνει», γιατί υπάρχουν και λάστιχα με μικρότερη ή μεγαλύτερη απώλεια, λόγω διαφορετικής συνταγής. Το πείραμα επαναλήφθηκε υπό τις ίδιες συνθήκες, μέσα στην πισίνα δοκιμών, και στις τέσσερις παραπάνω θερμοκρασίες επί της ουσίας. Τουφέκισαν, δηλαδή, προκειμένου να δούμε εάν και η τάση επανάταξης συμφωνεί με τη στατική τάση. Έτσι, κατέγραψα τα αποτελέσματα, που δείχνουν την πραγματική τους

ικανότητα σε προώθηση, σε κάθε μία από τις παραπάνω θερμοκρασίες. Σας ομολογώ πως έμεινα έκπληκτος, παρόλο που κάπου στο βάθος του μυαλού, η λογική μου ψιθύριζε το αποτέλεσμα. Αυτό που εκπλήσσει, είναι η θετική καμπύλη που δημιουργείται μεταξύ των 15ο C και 20ο C, και που ξεκάθαρα ομολογεί ότι την άνοιξη και το φθινόπωρο τα λάστιχά μας δυναμώνουν. Αντίθετα, το χειμώνα που η στατική τους δύναμη φαίνεται πιο μεγάλη, αυτή δεν τα ακολουθεί και έτσι

www.boatfishing.gr

51

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

εκτονώνονται μουδιασμένα. Σίγουρα, οι αρχιμάγειρες των βιομηχανιών δεν έχουν καταφέρει ακόμα να δαμάσουν όλες τις φυσικές επιδράσεις, όμως κατάφεραν να δώσουν στα λάστιχα τις καλύτερες ιδιότητες κάτω από μέσες θερμοκρασίες χρήσης. Και φυσικά, δεν είναι μόνο τα δυναμικά στοιχεία που έπρεπε να αναδυθούν μέσα από αυτές τις συνταγές, πράγμα το οποίο ανεβάζει κατά πολύ το βαθμό δυσκολίας. ΕΥΑΊΣΘΗΤΟ ΥΛΙΚΟ Έρευνες απέδειξαν ότι το λάστιχο, είτε προέρχεται από δέντρο, είτε από το πετρέλαιο (εγκυκλοπαιδικά θα σας πω ότι σήμερα η παραγωγή του latex –καουτσούκ- καλύπτεται κατά το ¼ από καουτσουκόδεντρα – πολυισοπρένιο-, ενώ τα υπόλοιπα ¾ προέρχονται από χημικά παράγωγα του αργού πετρελαίου –στυρόλιο, βουταδένιο-), είναι πολύ ευαίσθητο στην επαφή του με το οξυγόνο, την υπεριώδη ακτινοβολία, το αλάτι, το χλώριο και πολλά άλλα χημικά. Οι διάφορες χρωστικές, λοιπόν, που προστίθενται, είτε μόνο στην εξωτερική στοιβάδα, είτε σε ολόκληρο το λάστιχο, αλλά και κάποιες προσμίξεις σε χημικά, έχουν σαν μοναδικό σκοπό την προστασία του λάστιχου από τους εχθρούς του, διατηρώντας όσο περισσότερο γίνεται τις αρχικές του ιδιότητες, αλλά και τη διάρκεια της ζωής του. Συγχρόνως, όμως, με την προστασία των ιδιοτήτων του latex από τις εξωτερικές συνθήκες, έπρεπε να προστατεύσουν και εμάς από το ίδιο το λάστιχο. Είναι, άλλωστε, γνωστή στους περισσότερους από μας η αλλεργία στο latex. Αλλεργία η οποία εμφανίζεται ξαφνικά και αναγκάζει αυτούς που κάνουν εφαρμογή του latex επιδερμικά (στολές neoprene, λάστιχα, προφυλακτικά κτλ.) να το απαρνηθούν. Το πρόβλημα εστιάζεται σε μια

52 Boat & Fishing

πρωτεΐνη που περιέχει το latex και η οποία προκαλεί τον ερεθισμό. Οι σωστές βιομηχανίες, λοιπόν, που δυστυχώς αποτελούν μειοψηφία, προσπαθούν να τη μειώσουν (αν και είναι απαραίτητη) στο ελάχιστο δυνατό όριο, κάτω δηλαδή από το 0.005%, ούτως ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες εμφάνισης αλλεργίας. Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα, διαπιστώνουμε ότι αυτή η

ύπουλη παράμετρος που λέγεται «θερμοκρασία θαλάσσιου περιβάλλοντος», έρχεται να προστεθεί και να περιπλέξει ακόμη περισσότερο το παζλ μίας αποτελεσματικότερης βολής. Εμείς, δεν έχουμε παρά να λαμβάνουμε υπόψη μας κάθε δεδομένο που έγκυρα μας διατίθεται, και στο βαθμό που θα το αξιοποιήσει ο καθένας, να βγει κερδισμένος! BF

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΨΑΡΟΤΟΎΦΕΚΟ ΚΑΙ ΡΕΎΜΑ ❱❱ Χρ. Σιμάτης

Θ

αλάσσια ρεύματα. Η ατέρμονη κίνηση τεράστιων μαζών νερού. Η παλίρροια, η άμπωτη, οι διαφορές θερμοκρασίας και αλατότητας, μα και μια ακόμα πλειάδα παραγόντων, συντελούν στη δημιουργία τους. Και αν στην κλειστή μας Μεσόγειο η παρουσία τους είναι σαφώς υπαρκτή, στους Ωκεανούς τα πράγματα είναι ακόμα πιο έντονα! Προσεγγίζουμε σε ένα ξενέρι ανατολικά του Nusa Penida στην Ινδονησία. Κάποιες δίνες στην επιφάνεια, ήδη μας προετοιμάζουν ότι το ρεύμα δεν θα είναι καθόλου αμελητέο. Ακουμπισμένος σε μια υποβρύχια ράχη, ο βράχος που αντικρίζουμε δημιουργεί έναν πολύ ενδιαφέροντα τόπο. Το πλάνο αρχικά ήθελε αιωρήσεις στα μεσόνερα,

54 Boat & Fishing

παράλληλα με τη ράχη, δίχως να κοντράρουμε το ρεύμα. Κάτι τέτοιο θα ήταν άλλωστε μάταιο... Μόλις απομακρυνόμαστε από τον τόπο, η βάρκα μας επαναφέρει στο σημείο εκκίνησης και ούτω καθ› εξής (drift). Στα πρώτα περάσματα, δεν φαίνεται κάποιο αξιόλογο ψάρι από το βαθύ ωκεάνιο μπλε. Αντίθετα, κοντά στο βυθό, μια τεράστια ποικιλία ψαριών μας προσκαλεί να αλλάξουμε μέθοδο. Όμως, το φαινομενικά εύκολο επιχειρησιακό βάθος μοιάζει «βουνό», ενώ το ρεύμα συνεχώς δυναμώνει. Αν μπορούσα να σταθώ για λίγο στο βυθό! Κατόπιν συνεννόησης με το βαρκάρη, σπάω το πρωτόκολλο. Όντας στην επιφάνεια, γραπώνω το ξενέρι στην

πλευρά που δεν χτυπάει το ρεύμα. Δίχως την ανάγκη για πεδιλιές, καταφέρνω να πετύχω την απαιτούμενη χαλάρωση για μια πιο βαθιά βουτιά. Κατά την κατάδυση, η ορμή του νερού δυσκολεύει την πορεία μου. Μια ευμεγέθης συστάδα από κοράλλι, μου προσφέρει απάγκιο καθώς ακουμπώ το βυθό. Μεγάλα giant trevally κάνουν ένα πέρασμα από αριστερά μου. Όμως αδυνατώ να στρέψω το όπλο προς το μέρος τους. Μερικά μέτρα μπροστά, snappers (συναγριδοειδή) της τάξης των 10-15 κιλών «παίζουν» στο κόψιμο προς το χάος. Δεν διανοούμαι καν να ξεμυτίσω για ένα συρτό προς το μέρος τους. Η βουή από το κινούμενο

Extra tips • Η βυθομετρική διαμόρφωση και το σχήμα της ακτογραμμής επηρεάζουν, επίσης, τα ρεύματα σε τοπικό επίπεδο.

• Σαν φαινόμενο, μπορεί να παρουσιάσει μεταβολές ακόμα και μέσα στην ίδια μέρα.

• Στις εξορμήσεις μου αφιερώνω χρόνο για να διαπιστώσω τις συνθήκες του ρεύματος (φορά, ένταση) και στη συνέχεια επιλέγω τα σημεία που θα βουτήξω.

• Όταν επικρατεί ρεύμα και το πλάνο του ψαρέματος απαιτεί να απομακρυνθούμε από το σημείο εκκίνησης (ακτή, αγκυροβολημένο σκάφος), είναι προτιμότερο αρχικά να το κολυμπάμε κόντρα, ώστε η επιστροφή μας να είναι ευκολότερη.

νερό μοιάζει να πνίγει ακόμα και την απόπειρα λαρυγγισμού που κάνω. Ίσως όχι πλήρως, αφού ένα longnose emperor (κάτι σαν μια υπερμεγέθης τροπική μουρμούρα) μπαίνει ξάφνου βολικά στο βεληνεκές του όπλου. Βολή και ανάδυση. Μέχρι να ανεβάσω το ψάρι στην επιφάνεια, έχω ήδη απομακρυνθεί αισθητά από το βράχο. Ωστόσο, το ηθικό ανεβαίνει και λέω να ξαναδοκιμάσω ύστερα από μερικά drift. Όταν φτάνει η στιγμή, η ιδέα δεν φαίνεται πλέον υλοποιήσιμη. Το ρεύμα χωρίζεται για να αγκαλιάσει το βράχο και εκεί που ξαναενώνεται είναι τόσο ισχυρό, ώστε σχηματίζει δίνη με φορά προς το βυθό. Μια «ρουφήχτρα»! Κάθε απόπειρα βουτιάς, είναι παράλογη. Τέτοιες στιγμές μόνο δέος αρμόζει απέναντι στην τεράστια δύναμη της φύσης και το εξαιρετικό θέαμα! Όταν το ρεύμα είναι πολύ έντονο πρέπει να μην πιέζουμε καταστάσεις. Το συνεχές πεδίλισμα στην επιφάνεια για να κρατηθούμε πάνω από το σημείο που μας ενδιαφέρει, δεν επιτρέπει σωστή χαλάρωση. Η έντονη προσπάθεια από μέρους μας, σημαίνει υψηλά επίπεδα CO2 στο αίμα, ήδη από την εκκίνηση της βουτιάς. Στην απλή περίπτωση, αυτό σημαίνει μικρό χρόνο βυθού.

Παράλληλα, όμως, ελλοχεύει ο ιδιαίτερα αυξημένος κίνδυνος της υποξίας. Δεν είναι, λοιπόν, άσκοπο, ακόμα και να αποχωρούμε υπό τέτοιες συνθήκες. Νότια Κέρκυρα. Μια περιοχή για κάθε ψαροτουφεκά, με υφάλους που σκορπίζουν σε μια τεράστια έκταση. Αρκεί κάθε φορά να εντοπίσεις που κινούνται τα ψάρια την εκάστοτε μέρα. Δίχως να το σκεφτώ ιδιαίτερα, επιλέγω μια ρηχή ξέρα σαν πρώτη επιλογή. Εκεί ειδικά, σε ένα συγκεκριμένο κόψιμο του βυθού, συχνά βρίσκω και καταφέρνω να πιάσω με καρτέρι όμορφα ψάρια. Πρώτες βουτιές για ζέσταμα. Η πλήρης απουσία ρεύματος κάνει τις βουτιές ευκολότερες, μα με προβληματίζει κάπως. Η κίνηση των ψαριών μοιάζει επίσης υποτονική. Το ίδιο ισχύει και στο κόψιμο. Στην πρώτη μου κατάδυση εκεί, επικρατεί ιδιαίτερη ηρεμία. Δεν θα επιμείνω για πολύ και σύντομα κατευθύνομαι προς άλλα σημεία… Απόγευμα πια, έχω πάρει το δρόμο της επιστροφής προς το λιμάνι. Αποφασίζω, όμως, να κάνω πάλι ένα πέρασμα πάνω από το σημείο. Η εικόνα που αντικρίζω στο βυθόμετρο, είναι τώρα άκρως ενθαρρυντική. Με συνοπτικές διαδικασίες βουτώ. Πράγματι, μια πυκνή μπάλα μικρόψαρα βρίσκεται στο

συνηθισμένο σημείο. Παράλληλα, ένα κοπάδι συναγρίδες και μερικές πίγγες φαίνεται πως αναζητούν εκεί το δείπνο τους. Ίσως η ώρα, σίγουρα και το ρεύμα που -αν και ασθενές- τώρα «χτυπάει» τον τόπο κατά μέτωπο, έχουν αλλάξει άρδην την πρωινή κατάσταση. Έχω λίγο διαθέσιμο χρόνο, καθώς ο ήλιος πάει προς τη δύση του. Είναι η τρίτη, αισίως, βουτιά, όπου οι συναγρίδες διατηρούν έντονα επιφυλακτική στάση. Αρκούνται σε γρήγορα μακρινά περάσματα, δίχως καμία διάθεση να πλησιάσουν. Αντίθετα, μια πίγγα ανεβαίνει από τα βαθύτερα και με κοιτά. Δίνω μια αργή χεριά, σπρώχνοντας το σώμα μου προς το μέρος της. Μόλις στρέψει το σαφώς πιο ευμέγεθες προφίλ της, η βέργα του όπλου μου θα την πλήξει καίρια. Η παρουσία ρεύματος ευνοεί την παρουσία ψαριών σε έναν τόπο. Σε έναν ύφαλο, για παράδειγμα, το καλύτερο σημείο για ψάρεμα είναι η πλευρά που χτυπάει το ρεύμα. Εκεί τα μεγαλύτερα ψάρια θα ξεδιπλώσουν τις δυνατότητές τους, εφορμώντας στο ψιλό. Σύμμαχος και «εχθρός», άπτεται λοιπόν σε εμάς να κάνουμε σωστή ανάγνωση των συνθηκών, ώστε οι βουτιές μας να γίνονται με ασφάλεια και καλύτερες αλιευτικές προοπτικές. BF www.boatfishing.gr

55

AΦΗΓΗΣΗ

ΥΠΟΒΡΥΧΙΑ ΑΛΑΝΑ ❱❱ Γιάννης Πιτιάς

Θ

έλω να γράψω ξανά για τη θάλασσα. Μια ζωή τόσο αλάτι, μα για δες που οι μνήμες βγάζουν ακόμα τόση γλύκα! Αναπολώ στιγμές δευτερολέπτων που χρόνια ανακυκλώνω σαν δεύτερο οξυγόνο μου, γιατί αυτό της στεριάς μάλλον δεν μου είναι αρκετό. Σαν τα παιδιά που έπαιζαν στην παιδική χαρά της γειτονιάς τους κάθε μέρα μετά το σχολείο, ώσπου μια μέρα, δίχως κανείς να πει σε κανέναν τίποτα, δεν ξαναβγήκαν για παιχνίδι ποτέ ξανά. Η θάλασσα μας, η αλάνα της εφηβείας μας, η δική μας παιδική χαρά, μια υποβρύχια αλάνα! Βρίσκεται παντού, ίσως και να μη χρειάζεται να πας μακριά για να τη βρεις, μα μόλις τη βρεις, θα το καταλάβεις. Θα ‘ναι για πάντα το απάγκιο της ψυχής σου. Θέλεις να γυρνάς εκεί, σχεδόν σαν υπνωτισμένος και ας μη σου δίνει πάντα ψάρια, γιατί μέσα σου, το ξέρεις καλά, πως είναι τέτοια η σχέση σου με τη θάλασσα, ώστε το θήραμα δεν είναι ο αυτοσκοπός σου. Μονάχα το φευγιό του

56 Boat & Fishing

νου, το παιχνίδι σου στην υποβρύχια αλάνα...Και τα χρόνια πέρασαν, μα εσύ μυαλό δεν έβαλες, γιατί μέσα σου ήξερες πολύ καλά πως το παιχνίδι αυτό ήταν και το υγιές φευγιό σου. Μα γιατί να συμβαίνει σε σένα, ειδικά το χειμώνα, όταν οι περισσότεροι ανυπομονούν για καλοκαίρια; Γιατί τώρα πια ξέρεις, ότι όσο παγώνει το νερό, τόσο η καρδιά σου σε ζεσταίνει! Μπουνάτσα οι σκέψεις σου, με κόντρα ξεροβόρι σε καιρό. Κάπως έτσι δεν είναι άλλωστε και η ίδια η ζωή σου; Ορμούν λαβράκια στο μυαλό, λες και είσαι εσύ το ψιλό της αθερίνας! Οδήγησε να φτάσεις. Ύστερα από δρόμο μακρύ όλο στροφές, είδες τα πεύκα, είδες πηγές και αργότερα αντάμωσες το ποτάμι. Χαμογελάς ανοίγοντας την πόρτα, ρουφάς ανάσες, ενώ η φύση σε αγκαλιάζει. Καλώς ήρθες ακόμα μια φορά στην παιδική σου αλάνα! Βγάλε έξω τα παιχνίδια σου, σαν σε ινδιάνικη ιεροτελεστία, άλλαξέ τους

το ρόλο, είναι ο εξοπλισμός σου. Τρεις δεκαετίες πια μέσα σε αλμύρα… Πόσες στολές, πόσες λεπίδες, πόσα όπλα… Ακόμα να τα χορτάσεις; Αιώνιος έφηβος με δεύτερο δέρμα το νεοπρέν! Πιάσε το όπλο, ήρθε η στιγμή να κουμπώσεις την κάμερα πάνω του. Υποβρύχια βιντεοσκόπηση. Το κατάφερες τελικά; Θυμάμαι, ήταν ένα από τα παιδικά σου όνειρα. «Μα ΟΛΑ μου τα παιδικά όνειρα, έχουν να κάνουν με τη θάλασσα. Άργησε πολύ, δεν είναι η ώρα να σου εξηγώ, μα άξιζε και ας άδειασε η θάλασσα από ψάρια». Μη σκας... Έχω ένστικτο, η θάλασσα πάντα θα χρωστάει να ξεπληρώνει χάρες σε όποιον της φέρεται καλά, με σεβασμό και τόσο -όσο- δέος. Όταν πιάνω τον εαυτό μου να συμφωνεί με τις σκέψεις μου και έχω μπροστά μου θάλασσα, ξέρω πως έχει έρθει η ώρα να φορέσω στολή, να κουμπώσω ζώνη, να βάλω μάσκα, να περάσω αναπνευστήρα, να ρίξω σημαδούρα, να μπω, να φορέσω πέδιλα και να πιάσω το όπλο.

Με τις πρώτες πεδιλιές, στέλνεις το σώμα σου αθόρυβα μπροστά, προς τα εκεί που διαβάζεις του βυθού τα πρώιμα σημάδια. Αφήνεις τους κέφαλους να περνούν ατάραχοι από μπροστά σου… Άλλωστε τους χόρτασες αυτούς, πας για το επόμενό σου καρτέρι. Ούτε και εκεί δεν βλέπεις ζωή, τουλάχιστον τη ζωή που θέλεις να ανταμώσεις. Προχώρα, έχεις για όπλο την υπομονή, όχι μονάχα το καινούριο σου carbon που θέλεις να δοκιμάσεις. Του έδεσες δύο 14αρια πάνω στη μονόφτερη 6,5άρα και –σε ξέρω καλά- δεν χαραμίζεις βολή αλλού. Θέλεις μονάχα εκεί, πάνω στον ασημένιο λύκο! Σ’ ένα μικρό κολπίσκο, λίγο πιο κει που απαγκιάζει, κοίταξες ακτογραμμή, είδες -θυμάμαι-καλαμιές και ανάμεσα ρυάκι. Δες πώς κατέβηκε η θερμοκρασία του νερού, το ένιωσες άλλωστε στο πρόσωπό σου καλά, και μάντεψε σε ποιο λατρεμένο θήραμά σου, αρέσει επίσης αυτό; Ο βυθός έπαψε να είναι πια βραχώδης, δεν έχεις πλάκες να κρυφτείς, μονάχα έκταση με άμμο.

Πήγαινε πιο πέρα, κοίτα έξω από το νερό, δες ακτογραμμή, δες της γης όλα τα σημάδια, κάτι σκουραίνει πιο μπροστά, λες να ΄ναι μια μικρή φυκιάδα; Τυχερός είσαι, εκεί θα καρτερέψεις! «Μα τόσο έξω;» Ναι. Τόσο έξω και ακόμα πιο έξω. «Γιατί τα ρηχά» σου λένε «δεν κρατάνε ψάρι»… Την κατεύθυνση του όπλου σου θα την οδηγήσει η εμπειρία. Ετοιμάσου, το ‘χεις! Πρώτο καρτέρι άκαρπο, δεν είδες ούτε λέπι. Μην απογοητεύεσαι, κάνε κι άλλο. Πάλι εκεί, άλλωστε δεν έχεις άλλη κρυψώνα να κρυφτείς και σε λίγο έρχεται η δύση. Μικρές μουρμούρες και ένας κέφαλος βαρύς, φλερτάρουν με την υπομονή σου. Η υπομονή σου, όμως, δεν φλερτάρει μαζί τους, και έτσι εσύ βγάζεις πάλι έξω το κεφάλι για μια ακόμη ανάσα. Τρίτο καρτέρι. Λαρυγγισμοί ενήλικα μέσα στο κέντρο της παιδικής σου αλάνας. Νιώθεις πως κάτι σε παρακολουθεί, μα όμως δεν το βλέπεις.

Πίσω, διαγώνια δεξιά, στρέψε πολύ αργά το βλέμμα σου, μα μη γυρνάς κεφάλι, δες το πώς σε αιφνιδίασε! Σε κυκλώνει αργά, επιβλητικά, ψάχνει ακριβώς αυτό το βλέμμα σου, γι’ αυτό και εσύ μην το κοιτάς στα μάτια. Προσπαθεί να σε «διαβάσει», απέχει μόνο μια μικρή ευθεία και μια απόφαση από σένα: «Πάτα σκανδάλη, κέρνα το ατσάλι!» Γι’ αυτό ήρθες, άλλωστε, ως εδώ, για το αρχέγονο παιχνίδι των αιώνων. Άσε λίγο μουλινέ, μην το ζορίζεις, το ψάρι αυτό είναι δικό σου! Η θάλασσα αποφάσισε! Έντονη ζέστη ξαφνικά, σ’ όλο το κορμί σου… Νιώσε πώς ρέει μέσα σου η αδρεναλίνη. Σε μια επιφάνεια σαν γυαλί, σούρουπο, πρώτη μέρα του χρόνου, ήρθες να παίξεις όπως παλιά, σαν το παιδί, μα χωρίς παιδιά τριγύρω, στην υποβρύχια αλάνα. Παρέα δίπλα σου, η θάλασσα και ο ασημένιος λύκος. Κάτι τέτοια αλλόκοτα παιχνίδια συμβαίνουν μες στη γαλάζια πλανεύτρα και σε κάνουν να θέλεις να γράφεις για εκείνη ξανά και ξανά! BF www.boatfishing.gr

57

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΨΑΡΟΤΟΎΦΕΚΟ ΣΕ ΝΑΥΆΓΙΑ! ❱❱ Χρ. Γιαννακόπουλος

Α

νέκαθεν η λέξη «ναυάγιο» δημιουργούσε στον ψαροκυνηγό μία αυτόματη διέγερση ποικίλων συναισθημάτων, κατατάσσοντάς το στην ελίτ τον τόπων που θα ήθελε να ψαρέψει. Η φύση του ναυαγίου, το οποίο αποτελεί εξωγενές στοιχείο στη θάλασσα, καθώς και η ιστορία που κουβαλάει καθένα από αυτά, αποτελούν αυτόματα πόλο έλξης για εκείνον που αναζητά συνεχώς κάτι ιδιαίτερο από το υγρό στοιχείο και ψάχνει διαρκώς για νέες εικόνες που ίσως και να έχει ονειρευτεί. Το ναυάγιο δεν πρέπει απαραίτητα να είναι κάτι μεγάλο ή βαθύ για να μας δώσει όμορφες εικόνες με ψάρια. Μας αρκεί δηλαδή … που είναι ναυάγιο! Παρακάτω, θα προσπαθήσω να σας δώσω μερικά βασικά tips για το πώς μπορούμε να βρούμε ένα ναυάγιο, αλλά και πώς να το ψαρέψουμε. Η ΑΝΑΖΉΤΗΣΗ… Με την ανάγνωση του χάρτη της περιοχής που βρίσκεται ή υποθέτουμε ότι βρίσκεται ένα ναυάγιο και με σύμμαχο το βυθόμετρο, μπορούμε να ξεκινήσουμε την αναζήτησή του. Το ότι κάποιο τέτοιο σημείο είναι μαρκαρισμένο στο χάρτη, δεν σημαίνει πάντα πως είναι και ακριβές. Συλλέγοντας πληροφορίες από φίλους ψαράδες, βιβλιογραφία ή οτιδήποτε άλλο αναφέρει ύπαρξη συγκεκριμένου ναυαγίου, ξεκινάμε ψάξιμο με το βυθόμετρο (αν διαθέτουμε και είναι βαθιά) ή με «τραβηχτό» με τη βάρκα, έχοντας οπτική επαφή με τον πυθμένα, εφόσον τα νερά είναι ρηχά και καθαρά. Συχνές είναι οι περιπτώσεις ύπαρξης ναυαγίων κοντά σε λιμάνια ή περιοχές με πολλά αρόδο ρεμέντζα, λόγω ύπαρξης πολλών σκαφών, τα οποία κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες παρασύρονται και βουλιάζουν. Πολύ σημαντική βοήθεια κατά τη διάρκεια αναζήτησης τέτοιων σημείων με το βυθόμετρο, είναι η χρήση του sidescan (φωτό 1 και 2), εξαιτίας της πολύ μεγάλης σάρωσης και της

58 Boat & Fishing

Μεγάλη σφυρίδα που πιάστηκε σε βαθύ ναυάγιο. Στο στόμα της είχε κομμένο παράμαλλο με ψαράκι σιλικόνης, σουβενίρ από μάχη με ψαρά επιφανείας!

1. Απεικόνιση μικρού ναυαγίου σε ρηχά νερά με χρήση sidescan

2. Απεικόνιση μεγάλου ναυαγίου σε μεγάλο βάθος και με αρκετό καιρό

3. Συνήθης απεικόνιση μεγάλου ναυαγίου με το κλασσικό βυθόμετρο. Παρατηρείστε την ομοιομορφία που δημιουργείται στην απεικόνισή του, λόγω της άριστης μορφολογικά κατάστασης του ναυαγίου

φωτογραφικής ευκρίνειάς του. Τα ναυάγια που δεν είναι κατεστραμμένα, ξεχωρίζουν στο βυθόμετρο από τις πέτρες, λόγω των συμμετρικών σχεδιαστικών στοιχείων τους, τα οποία δεν υφίστανται σε φυσικά αντικείμενα όπως οι πέτρες. (φωτο 3) ΨΆΡΕΜΑ… Ανάλογα με το ναυάγιο, προσαρμόζουμε το ψάρεμα και τις βουτιές μας. Αλλιώς θα κινηθούμε σε ένα μεγάλο ναυάγιο και αλλιώς σε κάποιο μικρό. Πάντα ελέγχουμε τι ψάρια κρατάει ο τόπος και σε ποια σημεία του (πχ. πού τρυπώνουν μαυρόψαρα), ώστε να ορίσουμε ένα πλάνο για το ψάρεμά μας. Συνήθως, αν εντοπίσουμε ψάρια κυνηγιάρικα, όπως συναγρίδες, μαγιάτικα ή ακόμα και κόκκινα, δίνουμε βάση πρώτα σε αυτά και μετά στα μαυρόψαρα που τυχόν να έχει ο τόπος. Πάντα μελετάμε τις βολές μας και προσπαθούμε να είναι καίριες. Το μπλέξιμο με βραχώματα σε ναυάγιο,

είναι και επικίνδυνο και δύσκολο, λόγω της κατασκευής του και των δύσκολων συνθηκών που συνήθως επικρατούν. Στα βαθιά ναυάγια, πάντα βάζουμε σημάδια με πολύ μεγάλη ακρίβεια. Η δυσκολία να κολυμπάμε κόντρα στα ρέματα σε μεγάλα βάθη, καθώς και ο υψηλός βαθμός επικινδυνότητας μιας τέτοιας κατάστασης, καθιστούν επιτακτική ανάγκη τη μέγιστη ακρίβεια σε βουτιές κοντά στα ψάρια που έχουμε εντοπίσει.

ΠΡΟΣΟΧΉ… Η φύση του ναυαγίου, το δέος που πιθανόν να προκαλεί, όπως επίσης και το γεγονός ότι μπορεί να βρίσκεται πολύ ανοικτά από την ακτή και σε μεγάλα βάθη, το καθιστούν ένα ψάρεμα ιδιαίτερο και επικίνδυνο. Πάντα, λοιπόν, θα κινούμαστε με γνώμονα την ασφάλειά μας, χωρίς να κάνουμε εκπτώσεις σε αυτήν, για να μπορούμε να απολαμβάνουμε το όμορφο χόμπι μας με το ζευγάρι μας! BF

www.boatfishing.gr

59

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΑΣΤΟΧΕΣ ΒΟΛΕΣ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΊΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΥΠΕΥΘΥΝΌΤΗΤΑ ΤΟ ΠΡΌΒΛΗΜΑ! ❱❱ Μάνος Βλατάκης Διευθυντής Άπνοια with Yoga https://www.facebook.com/ApnoiaYoga/ β’ μέρος

Τ

ον Αύγουστο που μας πέρασε, δημοσιεύτηκε το πρώτο μέρος αυτού του σημαντικού προβλήματος που αφορά στις άστοχες βολές, αλλά και όσες καταφέρνουν να πετύχουν το στόχο μα δεν αποφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, δηλαδή να πλήξουν καίρια σε συγκεκριμένο σημείο το θήραμα και να μας οδηγήσουν στην επιτυχία. Ένα χαμένο ψάρι σεβαστών διαστάσεων από μία άστοχη βολή ή μία κακή εκτέλεσή της, είναι ένα γεγονός που επηρεάζει πολύ αρνητικά τον οποιονδήποτε υποβρύχιο κυνηγό. Τόσο κατά τη στιγμή της απώλειας του θηράματος σε πρώτο χρόνο, όσο και κατά την υπόλοιπη διάρκεια του ψαρέματος, αφού το μυαλό του «κολλάει» και αρνείται να λειτουργήσει θετικά και να συνεργαστεί με το σώμα του. ΤΟ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟ ΜΙΑΣ ΘΗΡΕΥΤΙΚΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ... Έχω τη σιγουριά πως όσοι ασχολούμαστε με το υποβρύχιο κυνήγι, έχουμε βιώσει πολλάκις μια τέτοια εμπειρία, και αναλόγως του μεγέθους της απώλειας, ανάλογο ήταν και το ψυχολογικό σοκ που υποστήκαμε, καθώς και ο τρόπος που αντιδράσαμε. Θυμάμαι φορές που ενώ κατάφερα να έρθω στην επιθυμητή απόσταση με ένα όμορφο θήραμα, το οποίο μου

δημιούργησε την πεποίθηση πως στα αμέσως επόμενα δευτερόλεπτα θα κρατώ στα χέρια μου ένα ψάρι τρόπαιο, τα πάντα χάνονταν όταν η πορεία της βέργας δεν συναντούσε ποτέ το σώμα του ψαριού ή όταν το έπληττε σε τελείως λάθος σημείο, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει μια σύντομη μάχη, όπου το θήραμα πετούσε από πάνω του το ατσάλινο ξένο σώμα και χανόταν στο βάθος της θάλασσας, παίρνοντας μαζί του και την ψυχή μου... Τέτοιες στιγμές νιώθεις απίστευτα μεγάλη απογοήτευση και σε οδηγούν μέχρι και να σταματήσεις το ψάρεμα, μη μπορώντας να διαχειριστείς τα συναισθήματα και να συγκεντρώσεις ξανά το μυαλό σου. Κάτω από τέτοιες επιρροές, συχνά καταλήγουμε και σε λάθος συμπεράσματα ως προς το τι τελικά έφταιξε, είτε αποδίδοντας τις ευθύνες σε τελείως εσφαλμένες συνιστώσες, είτε αναγνωρίζοντας κάποιους δευτερεύοντες παράγοντες, αγνοώντας τους σημαντικότερους που επίδρασαν και συνέβαλαν στην αποτυχία. ΔΟΚΙΜΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗ ΝΕΟΥ ΟΠΛΟΥ Κι ενώ ο πρώτος που θα φορτωθεί τις περισσότερες ευθύνες, είναι συνήθως το όπλο μας, είτε γιατί πιστεύουμε ότι δεν είναι εύστοχο, είτε γιατί θεωρούμε

πως η δύναμη ισχύος του δεν ήταν αρκετή, θα πρέπει, πριν βιαστούμε, να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα και να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά. Για να μπορούμε να έχουμε μια εμπεριστατωμένη άποψη και να αναγνωρίσουμε τα λάθη που οδηγούν σε μια καθολική αστοχία ή σε μια βολή με σημαντική απόκλιση ως προς το επιθυμητό σημείο, θα πρέπει να γνωρίζουμε το πώς ρίχνει το όπλο μας. Η συγκεκριμένη γνώση έρχεται σταδιακά, μέσα από την ολοένα και μεγαλύτερη σε χρονική διάρκεια χρήση του και έχοντας συλλάβει όσο το δυνατόν περισσότερα ψάρια. Μόνο έτσι χτίζεται αυτή η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ κυνηγού και όπλου! Οπότε, αν μιλάμε για ένα όπλο το οποίο πιάνουμε για πρώτη φορά στα χέρια μας ή το έχουμε χρησιμοποιήσει μόνο λίγες φορές, τότε δεν μπορούμε να έχουμε άποψη, παρά μόνο υποψίες και θεωρίες. Αυτό σημαίνει πως στην περίπτωση μιας νέας αγοράς, θα πρέπει πρώτα να δοκιμάσουμε το όπλο μας απέναντι σε σταθερούς στόχους. Ένα άδειο μπουκάλι νερού, ένα μπιτόνι ή κάποιο πλαστικό δοχείο γεμάτο άμμο, μπορούν εύκολα να σταθούν απέναντί μας υποβρυχίως, έχοντας επάνω τους ένα κύκλο ζωγραφισμένο με μαρκαδόρο, που θα αποτελεί το κέντρο του στόχου.

Ο κυματισμός και τα υποβρύχια ρεύματα επηρεάζουν την ευστοχία ενός όπλου!

60 Boat & Fishing

Οι λόγοι που θα πρέπει να υποβάλουμε το όπλο μας σε ένα τέτοιο τεστ ευστοχίας και ευθυβολίας, είναι ουσιαστικοί. Αφενός η σταθερότητα του στόχου, εξαλείφοντας το ενδεχόμενο της μετακίνησης, όπως στην περίπτωση των ψαριών, η οποία δεν μας επιτρέπει να καταλήξουμε με σιγουριά σε χρήσιμα συμπεράσματα. Αφετέρου, οι βολές μας θα πραγματοποιούνται χωρίς το καθεστώς της βιασύνης και παράλληλα θα εκτελούνται με τους ιδανικότερους όρους σκοπευτικής στάσης σώματος και θέσης χεριού, με το σώμα μας να βρίσκεται απέναντι από το στόχο και το χέρι μας να είναι τεντωμένο. Εκτός όλων των παραπάνω, τέτοια τεστ θα πρέπει να γίνονται με απόλυτη απουσία κύματος, ρεστίας και ρεύματος, που θα επηρέαζαν την πορεία της βέργας. Με βάση τα παραπάνω και γνωρίζοντας την ακριβή απόσταση που χωρίζει το στόχο από την άκρη της βέργας, είμαι σίγουρος πως θα αποκτήσουμε μια πολύ καλή εικόνα για το όπλο μας. Ας πάμε, όμως, να θυμηθούμε κάποια πράγματα από το α› μέρος και να συμπληρώσουμε κάποια ακόμη, ώστε να έχουμε μια καλύτερη εικόνα της κατάστασης που αποκαλείται «Άστοχες βολές»!

Προσοχή στην τοποθέτηση των όπλων στη σημαδούρα. Δεν σφίγγουμε πολύ τα λαστιχόσκοινα...

ΑΝ ΟΧΙ ΤΟ ΟΠΛΟ ΤΟΤΕ ΠΟΙΟΣ; Υπάρχουν δύο μεγάλοι παράγοντες από τους οποίους θα αναδειχθεί (εφόσον έχει πιστοποιηθεί) η ευθυβολία και η ευστοχία ενός ψαροτούφεκου. Ο ένας είναι ο ανθρώπινος παράγοντας, ο οποίος στο μεγαλύτερο μέρος του αλλοιώνει την ευστοχία του όπλου. Ο άλλος παράγοντας αφορά στο νερό και τις συνθήκες που επικρατούν την κάθε διαφορετική ημέρα και ώρα στη θάλασσα. Όσον αφορά στη δική μας ευθύνη, πριν πατήσουμε τη σκανδάλη και αρχίσουμε να ζητάμε τα «ρέστα» από το τουφεκάκι μας, θα πρέπει να προσπαθούμε πάντα να είμαστε σε όσο πιο κοντά στην ιδανική σωματική θέση σκόπευσης. Προσπαθούμε πάντα να κρατάμε το κεφάλι σε οπτική ευθεία με το όπλο και το σημείο που θα βρεθεί το ψάρι. Αυτό www.boatfishing.gr

61

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

σημαίνει πως στο καρτέρι τοποθετούμε σωστά το σώμα μας στο βυθό από την αρχή, ώστε να στηρίζονται όσο το δυνατόν καλύτερα τα πόδια και το ελεύθερο χέρι, και το σώμα να αποτελεί ευθεία συνέχεια των ποδιών. Μόνο το ανώτερο σημείο του θώρακα με τον αυχένα και το κεφάλι θα πρέπει να είναι ελαφρώς ανασηκωμένα, ώστε η οπτική μας γραμμή να συναντά το πάνω μέρος του όπλου και κυρίως της βέργας ή των σκοπευτικών που χρησιμοποιούμε. Εννοείτε πως πριν πάρουμε την τελική στάση, φροντίζουμε πάντα να τοποθετηθούμε σε τέτοιο σημείο στο βυθό, ώστε να είμαστε στραμμένοι προς την κατεύθυνση στην οποία υπολογίζουμε πως θα εμφανιστούν τα ψάρια. Αν λόγοι απόκρυψης αναγκάσουν το σώμα να παραμείνει χαμηλά και το χέρι που κρατά τη λαβή να είναι «σπασμένο στον αγκώνα» και χαλαρό, θα πρέπει να δημιουργήσουμε τα χρονικά περιθώρια βελτίωσης θέσης σώματος απέναντι στο θήραμα που πλησιάζει και να τεντώσουμε το χέρι πριν απελευθερώσουμε την βέργα. Στην περίπτωση του πλαναρίσματος ή την βολή στο προθαλάμι, όπου το σώμα του κυνηγού έχει περίπου ίδια στάση και κίνηση, το χέρι είναι εξαρχής τεντωμένο σε απόλυτη ευθεία με το όπλο, η παλάμη κρατά σταθερά τη λαβή και όλα είναι ευθυγραμμισμένα προς το σημείο που είτε πλανάρουμε έχοντας εντοπίσει τη θέση του ψαριού, είτε πιθανολογούμε πως το θήραμα βρίσκεται τοποθετημένο στο προθαλάμι.

Ευθύβολο, εύστοχο ή και τα δύο; Οι παραπάνω δύο όροι, συχνά μπερδεύονται και θα ήταν σημαντικό να γίνουν κατανοητοί για όσους τους συγχέουν. Ευθύβολο ψαροτούφεκο, είναι αυτό που όσες βολές και αν κάνει (αν το είχαμε δεμένο επάνω σε μια σταθερή βάση ώστε να εξουδετερωθούν όλοι εκείνοι οι παράγοντες της δικής μας αστάθειας), το καμάκι του θα τρυπάει στο ίδιο σημείο. Ουσιαστικά, η απόλυτη ευθυβολία σημαίνει μία τρύπα μέσα από την οποία περνάει ξανά και ξανά η βέργα, όσες βολές και αν κάνουμε. Αυτό όμως δεν σημαίνει απαραίτητα πως σημαδεύαμε και εκεί. Για παράδειγμα, εμείς μπορεί να σημαδεύαμε 5 εκατοστά πιο ψηλά, ή λίγο πιο χαμηλά, κι όμως η βέργα να ακολουθούσε την δική της ευθεία, εξ ου και ευθεία βολή-ευθυβολία. Σε αυτές τις περιπτώσεις έχουμε ένα «καλό χαρτί» στα χέρια μας και μένει πλέον να ρυθμίσουμε τα σκοπευτικά μας, με τέτοιο τρόπο ώστε να καταφέρουμε να στέλνουμε τη βέργα εκεί που τελικά σημαδεύουμε και να πετυχαίνουμε με ακρίβεια. Οπότε, ένα ευθύβολο όπλο πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε με τέτοιο τρόπο που να αποδίδει και τον παράγοντα της ευστοχίας. Βεβαίως, επειδή όλα στο υποβρύχιο βασίλειο είναι ρευστά, το να κάνουμε υπολογισμούς σε ψάρια που θα μας δώσουν την ευκαιρία βολής για ένα ή ελάχιστα δευτερόλεπτα, δεν είναι ότι το ιδανικότερο και καλό θα ήταν το όπλο μας να είναι και εύστοχο και ευθύβολο.

Μετά από κάποια βολή, συμβαίνει συχνά η βέργα είτε να έχει στραβώσει από την πρόσκρουση επάνω σε σκληρό βράχο, είτε ένα μεγάλο ψάρι να την έχει στραβώσει σε κάποιο σημείο. Πάντα ελέγχουμε σε τέτοιες περιπτώσεις...

62 Boat & Fishing

ΤΡΙΑ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΛΑΘΗ Η οποιαδήποτε κίνηση μπορεί να μετακινήσει την γραμμή σκόπευσης του όπλου προς το θήραμα. Συμβαίνει συχνά σε πλαναρίσματα, η κίνηση του ποδιού και του πτερυγίου πχ. προς τα μπροστά, να ανεβάσει λίγο το όπλο, άρα και το σημείο που θα καταλήξει η βέργα. Το αντίθετο, η κίνηση ποδιού και πτερυγίου προς τα πίσω, θα κατεβάσει το όπλο. Επομένως, ένα συχνό λάθος που γίνεται είναι να πατήσουμε τη σκανδάλη κατά τη διάρκεια πλαναρίσματος ή συρτού καρτεριού, όπου τα πόδια κινούνται δυναμικά. Η αντιμετώπιση είναι να σταματήσουμε οποιαδήποτε κίνηση ένα δευτερόλεπτο πριν τη στιγμή της βολής. Αυτό θα μαζέψει πολύ την απόκλιση. Ένα ακόμη συχνό λάθος που γίνεται είναι να υπάρχει κίνηση χεριού και όπλου σε θέση ακινησίας και τελικά να πραγματοποιηθεί βολή εν κινήσει. Αυτό συμβαίνει σε στατική θέση, πχ. καρτέρι, όταν στρίβουμε το όπλο να προλάβει την πλάγια μετακίνηση του ψαριού, ή ακόμη και εντός θαλαμιού, όπου το όπλο επίσης στρίβει για να προλάβει το ψάρι που κινείται προς πιο ασφαλή και αθέατα σημεία της φωλιάς του. Υπάρχει και εδώ αντιμετώπιση: Να σταματήσουμε τη στρέψη τη στιγμή της βολής και ακαριαία να σπρώξουμε μπροστά 4-5 εκατοστά το όπλο, ώστε να αλλάξουν οι δυνάμεις που ασκούνται επάνω στα λάστιχα, την καμπάνα και τη βέργα. Πολύ συχνό λάθος, επίσης, είναι να πραγματοποιούνται βολές με λυγισμένο καρπό ή αγκώνα, χαλαρό ώμο, ή συνδυασμό αυτών. Έτσι, η οπισθοχώρηση του όπλου κατά τη στιγμή της βολής και της ανάκρουσης, είναι μεγάλη, με αποτέλεσμα να αλλάζει τη γραμμή σκόπευσης του όπλου προς το θήραμα. Αν η απόσταση είναι μικρή, αυτές οι βολές έχουν ένα κάποιο αποτέλεσμα. Όσο πιο μακριά βρίσκεται το ψάρι, τόσο μεγαλύτερο το μέγεθος της αστοχίας. Η αντιμετώπιση είναι να κρατάμε πάντα το χέρι μας τεντωμένο, από τον ώμο έως και τον καρπό, ούτως ώστε η ανάκρουση να απορροφηθεί στο μεγαλύτερο βαθμό από το σώμα μας, μέσω του χεριού. Έχετε υπόψιν σας πως το τεντωμένο χέρι δεν προσφέρει μόνο στην καλύτερη ευστοχία, αλλά και στην απόδοση του μέγιστου δραστικού βεληνεκούς. Επίσης, να θυμάστε και το γεγονός των βολών από την επιφάνεια, υποβρυχίως με το χέρι πολύ ψηλά ανεβασμένο, με το

Η συναγρίδα απαιτεί εύστοχες βολές και κυνηγώντας την θα πρέπει να χρησιμοποιούμε μόνο όπλα που εμπιστευόμαστε.

χέρι στραμμένο τελείως προς τα κάτω, με το χέρι λυγισμένο στον αγκώνα, ή, τέλος, με τον καρπό του χεριού λυγισμένο. Σε αυτές τις θέσεις, ένα μεγάλο μέρος των βολών είναι άστοχες και ο λόγος είναι πολύ απλός. Έχει να κάνει και με το φαινόμενο της ανάκρουσης, αφού οι παραπάνω θέσεις δεν μπορούν να απορροφήσουν να την απορροφήσουν, με αποτέλεσμα το κλότσημα να αλλάζει την ευθεία του όπλου και μαζί και την ευθεία της βέργας. Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Το νερό είναι ασυμπίεστο και η κίνησή του επηρεάζει οποιοδήποτε σώμα, ανάλογα με το βαθμό σταθερότητάς του. Το όπλο, το χέρι και το ανθρώπινο σώμα, δέχονται την επίδραση της κίνησης του νερού και παρασύρονται σε αυτήν τη ροή, σε μεγέθη ανάλογα με την ταχύτητα. Τέτοιες δυνάμεις κατανοούνται από τον ψαροκυνηγό όταν πχ. βρεθεί στην περιστροφική δύναμη των κυμάτων ή σε δυνατά επιφανειακά και υποβρύχια ρεύματα. Σε τέτοια φαινόμενα, αυτό που παρατηρούμε είναι πως μοιάζει αστείο το να

μπορέσουμε να παραμείνουμε ακίνητοι και ανεπηρέαστοι από τις δυνάμεις του νερού. Ακόμη και αν καταφέρουμε να κρατήσουμε χέρι και όπλο σταθερά, το ίδιο μας το σώμα μετακινείται, οπότε δεν μπορούμε να κρατήσουμε σταθερή τη σκοπευτική γραμμή. Σε ανάλογες περιπτώσεις η αστοχία θεωρείται σχεδόν βέβαιη, και μόνο κατά προσέγγιση και με σωστή παρατήρηση των δυνάμεων προσκοπεύουμε εμπειρικά και αναμένουμε κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Το ζήτημα είναι πως αν τα φαινόμενα είναι ήπια, αρκετοί ψαροκυνηγοί δεν τα λαμβάνουν καθόλου υπόψη τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι παύουν τελείως να επηρεάζουν την κατάληξη μιας βολής και κυρίως μακρινής, οδηγώντας είτε στην απόλυτη αστοχία, είτε σε μία κακή βολή που θα καταλήξει σε ξεψάρισμα. Σε περιπτώσεις στις οποίες η ροή του νερού έχει δυναμική που επηρεάζει έστω και λίγο τη σταθερότητά μας, επιλέγουμε να τοποθετηθούμε με τέτοιο τρόπο ώστε οι δυνάμεις να μην είναι πλάγιες, διότι έτσι παρουσιάζουμε μεγάλη σωματική επιφάνεια και μεγαλύτερη αντίσταση. Ένα ακόμη αρνητικό φαινόμενο ως προς την σωστή εκτίμηση του

www.boatfishing.gr

63

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

δραστικού βεληνεκούς, παρουσιάζεται στα πολύ καθαρά νερά. Συμβαίνει συχνά να αντιλαμβανόμαστε λάθος την απόσταση που μας χωρίζει από το ψάρι, θεωρώντας πως βρίσκεται κοντά. Όμως, αμέσως μετά τη βολή καταλαβαίνουμε πως τελικά βρισκόταν αρκετά πιο μακριά από αυτό που υπολογίζαμε… Σε διαυγή νερά, πριν πατήσουμε τη σκανδάλη, προσπαθούμε να διακρίνουμε καθαρά κάποιες λεπτομέρειες στο κεφάλι και τα βραγχιακά επικαλύμματα, όπως πχ. το περίγραμμα των ματιών αν το ψάρι είναι μεγάλο ή τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ βραγχιακού επικαλύμματος και σώματος.

ΟΙ ΠΑΛΙΕΣ ΜΑΧΕΣ ΠΟΥ «ΣΗΜΑΔΕΨΑΝ» ΤΗ ΒΕΡΓΑ Από τη στιγμή που γνωρίζω καλά το όπλο μου, αν ξαφνικά μετατραπεί από εύστοχο σε άστοχο και αυτό συμβεί κατά τη διάρκεια ενός ψαρέματος (πχ. στις πρώτες βολές έριχνε άψογα και μετά παρουσίασε μικρές ή μεγάλες αποκλίσεις, χωρίς να το προκαλέσει δικό μου ανθρώπινο λάθος), τότε το πιο πιθανόν είναι να έχει υποστεί κάποιο υπερβολικό λύγισμα η βέργα και να έχει αλλοιωθεί το ευθύ σχήμα της, το οποίο με τη σειρά του υποστηρίζει και την ευθύγραμμη πορεία της.

• Η στραβή βέργα ευθύνεται για τα μεγαλύτερα ποσοστά αστοχιών.

Η βέργα μπορεί να στραβώσει για πολλούς λόγους, όπως πχ. κατά τη μεταφορά του όπλου από το σπίτι προς τη θάλασσα και το ανάποδο, αλλά και όταν χτυπήσω ένα μεγάλο ψάρι, το οποίο θα φτάσει πολλές φορές την κάμψη του ατσαλιού σε ακραία σημεία τσακίζοντάς την, καθώς επίσης και σε μια πολύ κοντινή βολή στην οποία θα χτυπήσει με μεγάλη δύναμη σε βράχο.

• Σημαντικό πρόβλημα μπορεί να προκαλέσει η αλλαγή σε λάστιχα και κυρίως αν τα νέα λάστιχα είναι πολύ σκληρά ή αυξήσουν υπερβολικά τη δύναμη.

• Πρόβλημα μπορεί να προκαλέσει και η ξεραμένη πετονιά, η οποία είναι δύσκαμπτη πλέον και μπορεί να επηρεάσει την ευθυβολία της βέργας μέσω της επαφής τους.

• Η αλλαγή, επίσης, πετονιάς, η οποία είναι πολύ σκληρή ή πιο χοντρή από αυτήν που είχαμε, μπορεί να προκαλέσει το ίδιο ακριβώς πρόβλημα με μια ξεραμένη, παλιά πετονιά. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΝΑΛΏΣΙΜΩΝ Γενικότερα, όταν από την αρχή του ψαρέματός μου, το εύστοχο όπλο μου παρουσιάσει μια σειρά συνεχόμενων άστοχων βολών από την πρώτη βολή, τότε το πρόβλημα προκύπτει από την αλλαγή κάποιων αναλώσιμων μερών του που έγιναν πρόσφατα και περιορίζονται κυρίως στο τετράπτυχο βέργας, ελαστικών, καμπάνας ή πετονιάς. Αν δεν έχω αλλάξει πρόσφατα κάτι από αυτά, τότε πιθανόν να έχει στραβώσει η βέργα κατά τη μεταφορά του όπλου από το σπίτι προς τη θάλασσα ή την τελευταία φορά που ψάρεψα και γύρισα από τη θάλασσα στο σπίτι. Περί αστοχίας, τα περισσότερα προβλήματα που δημιουργούνται εκ των υστέρων επάνω σε ένα όπλο για το οποίο είμασταν περήφανοι, είναι απλά και εύκολα να λυθούν και συνήθως αφορούν στους λόγους που περιέγραψα παραπάνω.

Ένα τόσο μεγάλο και δυνατό ψάρι όπως ο κυνηγός, μπορεί εύκολα να δημιουργήσει προβλήματα στη βέργα!

64 Boat & Fishing

Η καλή συνέχεια της ευστοχίας ευθυβολίας ενός όπλου, διατηρείται και μέσα από την καλή λειτουργία των εξαρτημάτων και την καλή κατάσταση των αναλώσιμων μερών του. Σπανιότερα, ο ανθρώπινος παράγοντας μπορεί να συνδυαστεί και με τεχνικά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν, οπότε έχουμε την αλληλεπίδραση δύο αρνητικών παραγόντων, από όπου προκύπτουν δύο γεγονότα. Πρώτον και πιο συνηθισμένο, το όπλο να ρίχνει τελείως άστοχα. Δεύτερον, και για τους περισσότερους ψαροκυνηγούς ασύλληπτο να το σκεφτούν, το ανθρώπινο λάθος να εξισώσει το όποιο μηχανικό ή τεχνικό πρόβλημα και τελικά το όπλο να ρίξει σωστά. Βεβαίως, το

Βολές σε πρώτο χρόνο. Τέτοια ψάρια δεν θα σταθούν για πολύ ώρα απέναντί σου!

τελευταίο δεν θα επαναληφθεί και στην επόμενη βολή, διότι ο σκοπευτής μια φορά θα πιεστεί και θα κάνει λάθος, αφού είναι συνηθισμένος να πατά την σκανδάλη εφαρμόζοντας μια σταθερή και πάγια θέση βολής. Το προηγούμενο μας κάνει να σκεφτούμε ότι απέναντι σε μια απρόσμενη αστοχία, οι πρώτοι παράγοντες που θα πρέπει να διερευνηθούν είναι ο ανθρώπινος και οι συνθήκες του νερού. Αν οι αστοχίες συνεχιστούν, τότε θα προβληματιστούμε με το τι έχει συμβεί στο όπλο μας. Πριν από όλα όμως, όταν το όπλο μας

είναι καινούριο, φροντίζουμε πάντα να το δοκιμάσουμε απέναντι σε σταθερούς στόχους, όπως περιγράφω στην αρχή του κειμένου. Έτσι θα αποκτήσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης μαζί του, μέσω της οποίας θα μπορέσουμε να λύσουμε στο μέλλον τα όποια προβλήματα παρουσιαστούν, γνωρίζοντας πού και πώς θα πρέπει να ψάξουμε... Κλείνοντας φίλε αναγνώστη, θα σου θυμίσω: Μην ξεχνάς, πρόσεχε τον εαυτό σου, τις θάλασσές μας και τα ψάρια τους, και ίσως να τα ξαναπούμε στο επόμενο τεύχος, μιας και όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, ο Θεός γελάει... BF

www.boatfishing.gr

65

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΣΤΟ ΚΕΝΟ ΤΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ❱❱ Αλέξανδρος Αργουδέλης 3η Βαθμίδα APNEA ACADEMY - PADI FREEDIVE - Αθλητής Σ.Φ.Υ.Κ. ΓΛΑΥΚΟΥ

Ε

ίναι κάτι νύχτες που φαίνονται ατέλειωτες… Όταν, μάλιστα, το απόγευμα που προηγήθηκε έχει ανακοινωθεί η άρση της μέχρι πρότινος αναίτιας και πέρα από κάθε λογικά τεκμηριωμένο επιχείρημα, απαγόρευσης του ψαρέματος, ε, πώς να το κάνουμε, η προσμονή και το θέλω είναι ισχυρότερο της κούρασης. Εξάλλου, αυτό που γαληνεύει την ψυχή, θρέφει και δίνει φτερά στο σώμα! Επιτέλους, η σκοτεινιά του ουρανού αρχίζει να ξεθωριάζει, προετοιμάζοντας την είσοδο του ήλιου στο ουράνιο στερέωμα, που με την λαμπρότητά του θα μας χαρίσει μια ακόμα μέρα! Η πρωινή αύρα, αναμεμιγμένη με την υγρασία της γαλανής, κατακάθεται σαν στάλα βροχής πάνω στα αρμυρίκια και στους κέδρους, που έχουν μάθει να επιβιώνουν λίγα μόλις μέτρα από το σκάσιμο της θάλασσας, προσδίδοντας στην αυγή ένα άρωμα ξεχωριστό, που όμοιό του δεν υπάρχει, ούτε μπορεί να φτιαχτεί σε κανένα

66 Boat & Fishing

εργαστήριο, σε ολόκληρο τον κόσμο. Δύσκολο να κρατήσεις τις στιγμές αυτές και ακόμα πιο δύσκολο να βρεις τα λόγια να τις περιγράψεις...

H ΜΑΓΕΊΑ ΤΟΥ ΠΡΩΙΝΟΎ Συνεπαρμένος από τη μαγεία του πρωινού, αργώ να παρατηρήσω την ακινησία των θάμνων, αποτέλεσμα της ανυπαρξίας του ανέμου. Χρειάστηκε αρκετή ώρα, με τον ήλιο να έχει σηκωθεί και να φωτίζει κάμποσο, μέχρι να συνειδητοποιήσω πως μπροστά μου και όσο φτάνει η ματιά μου, απλώνεται μια θάλασσα ακύμαντη. «Θείο δώρο», «θαύμα», είναι οι μόνες λέξεις που μπορούν με απόλυτη ακρίβεια να περιγράψουν αυτό που συμβαίνει. Οι νοτιάδες που προηγήθηκαν, κόπασαν και αυτοί, λες και κατάλαβαν το άδικο και προσπάθησαν να συμβάλλουν με τον τρόπο τους… Τα επόμενα λεπτά, με κινήσεις γνώριμες και συνήθεις, ολοκληρώνεται η διαδικασία

ντυσίματος. Μοναδική παραφωνία τα κιλά… Η ζώνη που φορτώνεται επιπλέον βάρος, ξυπνά μνήμες, φέρνοντας εικόνες του χτες στο σήμερα… Λίγο το κρύο, λίγο το συναίσθημα, κάνουν το σώμα να ριγεί. Το μυαλό αδειάζει και το ψάρεμα επιτέλους αρχίζει! Οι πρώτες ενέδρες, αναγνωριστικές, με τα μικρόψαρα σπρωγμένα από περιέργεια να κατακλύζουν την περίμετρο. Μικροί σε μέγεθος κέφαλοι και σαργοί, δίνουν περισσότερη πνοή στο βυθό, εγείροντας το κυνηγητικό μου ένστικτο και ζωντανεύοντας την ακτογραμμή περισσότερο από τις βαθιές αποχές. Στο επόμενο καρτέρι, τα μικρά ψάρια ξανακάνουν δειλά την εμφάνισή τους, διατηρώντας όμως τις απαιτούμενες αποστάσεις ασφαλείας. Ακολουθούν ενέδρες με χρόνους μικρότερης διάρκειας και ανάδυση δίχως όπλο, έχοντας σκοπό να ξεγελάσω και να προσελκύσω. Σύντομα, ένα ψάρι καλού μεγέθους πλησιάζει και περνά οριακά από το

βεληνεκές του όπλου. Θέλοντας τη σιγουριά της βολής και όχι της τύχης, επιλέγω να το αφήσω να συνεχίσει την πορεία του και δικαιώνομαι. Πίσω του, ένα κοπάδι κέφαλοι έρχονται πιο κοντά για να ικανοποιήσουν την περιέργειά τους, έχοντας δει πως τίποτε δεν συνέβη στην «εμπροσθοφυλακή» τους. «Η περιέργεια σκοτώνει» και εδώ ο κανόνας επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά, αφαιρώντας ένα μέλος από το κοπάδι. Οι κέφαλοι είναι θηράματα που αν προέρχονται από καθαρές θάλασσες έχουν απίστευτα όμορφη γεύση, μετά από ψήσιμο στα κάρβουνα και την προσθήκη λαδιού και λεμονιού! Η αλλαγή τόπου κρίνεται απαραίτητη, διότι η βολή που προηγήθηκε χάλασε την ηρεμία για το υπόλοιπο της μέρας στο κομμάτι. Αρκετά μέτρα παρακάτω, η αμμοποσειδωνία συμπληρώνεται από μικρές τραγάνες, κάνοντας την ενέδρα στο βυθό ευκολότερη, δίνοντας συγχρόνως και καλύτερη κάλυψη. Επόμενο καρτέρι και οι παλιοί γνώριμοι κάνουν ξανά την εμφάνισή τους. Ψάρια νεόφερτα στη ρηχή ζώνη, είναι δεκτικά και σχετικά εύκολα στη σύλληψη. Αυτή τη φορά μπαίνουν σε ακτίνα βολής. Η εμπειρία των χρόνων που προηγήθηκαν, αποτρέπει το δάχτυλο να σπρώξει τη σκανδάλη. Εξάλλου, ήδη ένα άτομο του είδους κρέμεται στη σημαδούρα…

Και δικαιώνομαι, αφού σε κάθε ενέδρα πλησιάζουν πιο άφοβα και πιο κοντά, όλο και περισσότερα ψάρια. Εικόνες όμορφες, βγαλμένες από μια άλλη εποχή, τότε που το κυνήγι ήταν καθαρά και μόνο για τροφή και όχι για ευχαρίστηση, για χόμπι, καταλαγιάζουν το ένστικτο του κυνηγού, κάνοντας τη βολή να παίρνει συνεχώς αναβολή μπροστά σε τέτοιο όμορφο θέαμα! «ΜΠΑΛΈΤΟ» ΘΗΡΑΜΆΤΩΝ Το σκηνικό επαναλαμβάνεται, με το «μπαλέτο» των θηραμάτων στο πεδίο βολής να εξελίσσεται αμέριμνα, αδιαφορώντας εντελώς για την παρουσία μου. Η φύση, όμως, που κυριαρχεί στο σύμπαν, δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά και καλεί φυσικό θηρευτή, του οποίου το ένστικτο επιβίωσης τον σπρώχνει να επιτεθεί για τροφή. Αξίωμα και νόμος της φύσης! Η είσοδός του στη σκηνή χαλά την αρμονία του τόπου και αλλάζει τα δεδομένα. Διαγράφοντας τοξοειδή πορεία, ψάχνει για το υποψήφιο θήραμα, πέφτοντας στο ίδιο λάθος με τους υπόλοιπους πρωταγωνιστές της σκηνής: να αγνοεί την ύπαρξή μου! Με αργές κινήσεις προσπαθεί να επιβληθεί στο χώρο, χαλαρώνοντας την άμυνά του και μικραίνοντας την απόσταση που μας χωρίζει. Η βέργα, έτοιμη από

ώρα, βλέπει στόχο και η εντολή δεν αργεί να δοθεί! Ο καρπός σφίγγει τη λαβή που εδώ και αρκετή ώρα παραμένει χαλαρή, περιμένοντας καρτερικά την εντολή… Το δάχτυλο πιέζει τη σκανδάλη, αυτή απελευθερώνει το λάστιχο, και εκείνο με τη σειρά του προσδίδει στο ατσάλι όση δύναμη έχει, ωθώντας το να τρέξει, να προλάβει και να διαπεράσει το σώμα του ψαριού. Ο θηρευτής, γνωστός μαχητής, δίνει άνιση αλλά σκληρή μάχη μέχρι το τέλος, παλεύοντας μάταια να ξανακερδίσει την ελευθερία του. Είναι όμως αδύνατο και έτσι σε λίγα λεπτά οι τίτλοι τέλους πέφτουν, με ένα ακόμη όμορφο θήραμα να στολίζει την ψαροβελόνα στη σημαδούρα. Η πληρότητα που φέρνει η σύλληψη, κατακλύζει την ψυχή και το σώμα, ενώ σε συνδυασμό με την κούραση και τον κακό ύπνο ρίχνουν οριστικά τίτλους τέλους σε μια ακόμη εξόρμηση. Ο ήλιος ετοιμάζεται και αυτός να βουτήξει για τελευταία φορά στη γαλανή, παρασύροντας μαζί του το φως και παραδίνοντας αυτήν την πλευρά της γης στο σκοτάδι. Στιγμές και χρώματα της φύσης που δεν υπάρχουν λόγια ικανά να τα αποδώσουν. Πίνεις το κάθε λεπτό της μέρας που φεύγει και περνά στο παρελθόν, σαν να είναι το τελευταίο σου, ολοκληρώνοντας μία ακόμα επιτυχημένη εξόρμηση, δημιουργώντας μια ακόμη ανάμνηση… Μέχρι την επόμενη φορά… BF www.boatfishing.gr

67

ΙΑΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

Η εξίσωση με αυτόν τον τρόπο θεωρείται σχετικά ασφαλής και σίγουρα την έχουμε χρησιμοποιήσει όλοι μας σε κάποια φάση της ψαροντουφεκάδικης και όχι μόνο πορείας μας

ΧΕΙΡΙΣΜΌΣ VALSALVA Η ΦΥΣΙΟΛΟΓΊΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΊΑ ΤΗΣ ΕΞΊΣΩΣΗΣ

Παναγιώτης Καρυοφύλλης

Επεμβατικός καρδιολόγος, Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικο-αναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga Φωτογραφίες: Μάνος

68 Boat & Fishing

Βλατάκης

Ο

ι δύο κύριες προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε όλοι εμείς που καταδυόμαστε με άπνοια, είναι η διάρκειά της και η συσχέτισή της με την υποξία, και βέβαια, το βάθος, το οποίο προκαλεί μηχανική τάση στις κοιλότητες του σώματος που περιέχουν αέρα, λόγω συμπίεσης. Μία από αυτές τις κοιλότητες είναι και το αυτί και είναι σε όλους μας γνωστό πως αν δεν εξισωθεί η πίεση σε αυτό, δεν θα μπορέσουμε να καταδυθούμε ούτε σε μικρό βάθος. Ή, αν πιέσουμε να το κάνουμε χωρίς εξίσωση, με μαθηματική ακρίβεια θα προκαλέσουμε βλάβη σε αυτό, που όχι σπάνια θα μπορούσε να μας στερήσει αυτή τη διασκέδαση για πάντα.

πίεσης, που γίνεται πολύ θετική λόγω της συμπίεσης των θωρακικών οργάνων από το συσπώμενο θωρακικό κλωβό και το διάφραγμα. Αυτή η αύξηση της θωρακικής πίεσης, προκαλεί συμπίεση των μεγάλων φλεβών, που με το γρήγορο άδειασμά τους στην καρδιά, άρα την παροδική αύξηση του όγκου παλμού, σε συνδυασμό με την αύξηση των αρτηριακών αντιστάσεων λόγω της συμπίεσης της θωρακικής αορτής, θα αυξήσουν παροδικά την αρτηριακή πίεση (θυμηθείτε σε προηγούμενο άρθρο: Αρτηριακή Πίεση = Όγκος Παλμού x Αντιστάσεις). Η καρδιακή συχνότητα μειώνεται λίγο, ως αντιρροπιστικός μηχανισμός.

Υπάρχουν διάφορες τεχνικές εξίσωσης, οι οποίες δεν θα αναλυθούν στο παρόν άρθρο, και ανάλογα με το ποια χρησιμοποιείται, παίζουν σημαντικό ρόλο και στο βάθος που μπορεί ο κάθε ένας από εμάς να καταδυθεί. Άλλες μαθαίνονται πολύ εύκολα, άλλες δυσκολότερα, κάποιες εξαρτώνται αρκετά και από την ανατομία του ατόμου, αλλά αυτή που όλοι μαθαίνουμε στα πρώτα μας βήματα και κάποιοι εξακολουθούν να χρησιμοποιούν και μετέπειτα, είναι η εξίσωση Valsalva, που ονομάστηκε έτσι προς τιμή του Antonio Maria Valsalva, ενός Ιταλού ιατρού που πρώτος την περιέγραψε το 1704. Πρόκειται για την εξίσωση που επιτυγχάνεται με την προσπάθεια εκπνοής από τη μύτη, την οποία όμως έχουμε κλείσει (άρα απαιτείται και η χρήση των αναπνευστικών μυών όπως το διάφραγμα) και προκαλεί σημαντικές μεταβολές στο κυκλοφορικό σύστημα, αλλά καταναλώνει και αρκετή ενέργεια.

Στη συνέχεια ακολουθεί η δεύτερη φάση, όπου λόγω της παρατεινόμενης συμπίεσης των φλεβών από τις θετικές ενδοθωρακικές πιέσεις, μειώνεται η επιστροφή του αίματος στην καρδιά, η οποία γεμίζει με λιγότερο αίμα, με αποτέλεσμα τη μείωση του όγκου παλμού και άρα της καρδιακής παροχής (θυμηθείτε: Καρδιακή Παροχή = Όγκος Παλμού Χ Καρδιακή Συχνότητα). Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη σταθερή πτώση της αρτηριακής πίεσης. Το αυτόνομο νευρικό μας σύστημα, μέσω ειδικών υποδοχέων που βρίσκονται κυρίως στις καρωτίδες, «διαβάζει» αυτήν την πτώση της πίεσης, και αντισταθμιστικά προκαλεί ταχυκαρδία, για αύξηση της καρδιακής παροχής και αγγειοσύσπαση, προς αύξηση των αντιστάσεων, με αποτέλεσμα την επαναφορά της πίεσης στα φυσιολογικά επίπεδα στους υγιείς ανθρώπους.

Στη συγκεκριμένη μορφή εξίσωσης διακρίνονται 4 φάσεις, ανάλογα με την επίδρασή τους στη λειτουργία της καρδιάς και της κυκλοφορίας γενικότερα.

H πρώτη φάση αντιστοιχεί στην έναρξη της δοκιμασίας και χαρακτηρίζεται από τη σημαντική αύξηση της ενδοθωρακικής

Στην τρίτη φάση, όπου απελευθερώνουμε το χειρισμό και ξεκινάμε πάλι την κανονική αναπνοή, παρατηρείται μια απότομη πτώση της πίεσης, αφού παύει να υφίσταται πλέον η συμπίεση από τις αυξημένες θωρακικές πιέσεις. Δευτερόλεπτα μετά, στην τέταρτη φάση,

συμβαίνει μια υπέρβαση της αρτηριακής πίεσης πάνω από τα αρχικά επίπεδα, λόγω της αποκατάστασης της φλεβικής επιστροφής του αίματος στην καρδιά και άρα αύξησης της καρδιακής παροχής, σε συνδυασμό με την επαγόμενη από το αυτόνομο νευρικό σύστημα αγγειοσύσπαση και άρα αύξηση των αντιστάσεων. Αυτή η υπέρβαση της αρτηριακής πίεσης, θα «διαβαστεί» εκ νέου από το αυτόνομο νευρικό σύστημα, το οποίο θα προκαλέσει αντισταθμιστικά μείωση της καρδιακής συχνότητας, και αποκατάσταση πίεσης και καρδιακής συχνότητας στα αρχικά επίπεδα. Μία τυπική παραλλαγή σε αυτήν τη μορφή εξίσωσης είναι η βραδυκαρδία, αντί της ταχυκαρδίας που μπορεί να παρατηρηθεί στη φάση ΙΙ σε ανθρώπους με αυξημένο τον τόνο του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος, όπως κάποιοι αθλητές ή νεότεροι άνθρωποι, ή σε περιπτώσεις πλήρως εκπτυγμένων πνευμόνων, όπως για παράδειγμα σε πλήρη, βαθιά εισπνοή. ΣΧΕΤΙΚΆ ΑΣΦΑΛΉΣ ΕΞΊΣΩΣΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ; Η εξίσωση με αυτόν τον τρόπο θεωρείται σχετικά ασφαλής και σίγουρα την έχουμε χρησιμοποιήσει όλοι μας σε κάποια φάση της ψαροτουφεκάδικης, και όχι μόνο, πορείας μας. Η πιο πάνω περιγραφή έγινε, όμως, γιατί έχει και πρακτική σημασία, καθώς ναι μεν αναφέρεται σε φυσιολογικούς ανθρώπους, αλλά τι γίνεται εάν κάποιος από εμάς έχει πρόβλημα που είτε το γνωρίζει ή ακόμα χειρότερα το αγνοεί; Το υποθαλάσσιο περιβάλλον, όσο μαγευτικό κι αν είναι, δεν παύει να είναι αφιλόξενο και μερικές φορές να γίνεται πολύ επικίνδυνο, εάν υποβόσκει κάποιο πρόβλημα υγείας ή αν δεν γνωρίζουμε τι θα μπορούσε να συμβεί σε δεδομένες καταστάσεις, ώστε να μπορούμε να αποφεύγουμε τις «κακοτοπιές». Ο κύριος σκοπός των αντανακλαστικών μηχανισμών που λαμβάνουν χώρα κατά την εξίσωση με αυτόν το χειρισμό, είναι η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Όμως, μια ποικιλία μη φυσιολογικών

Επειδή η θάλασσα δε συγχωρεί, θα πρέπει να ερευνάμε τόσο το κομμάτι που αφορά την υγεία μας, όσο και κάθε έγκυρη γνώση γύρω από το αγαπημένο μας χόμπυ και κυρίως αυτό που αφορά την ασφάλεια μας...

απαντήσεων σε αυτό το χειρισμό, μπορούν να παρατηρηθεί σε διάφορες καταστάσεις. Με το συγκεκριμένο χειρισμό, πέρα από κάποια «καλοήθη» συμπτώματα, όπως πονοκέφαλος, ζάλη ή διαταραχές στην όραση, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις αρρυθμιών, αλλά και συγκοπής, δηλαδή απώλειας των αισθήσεων, που αυτό στη θάλασσα θα ήταν καταστροφικό. Επομένως, συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή σε αυτούς που γενικά έχουν στην καθημερινότητά τους πολύ χαμηλή πίεση, σε εκείνους που παίρνουν αντιυπερτασικά φάρμακα και σε όσους πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια. Δραματική πτώση της αρτηριακής πίεσης στη φάση δύο και αδυναμία αποκατάστασής της ή και αύξησης στη φάση IV, μπορεί να παρατηρηθεί σε ανθρώπους που πάσχουν από ορθοστατική υπόταση ή έχουν διαταραχές του αυτόνομου νευρικού συστήματος, και να οδηγήσει σε συγκοπή. Επίσης, σε ανθρώπους με βαλβιδοπάθειες και ιδιαίτερα σε αυτούς με στένωση της αορτικής βαλβίδας, ο συγκεκριμένος χειρισμός θα μπορούσε να οδηγήσει σε συγκοπτικό επεισόδιο λόγω της παροδικής πτώσης της καρδιακής παροχής στη φάση ΙΙ. Σε ανθρώπους που πάσχουν από υπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια, η εξίσωση με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αυξήσει το βαθμό της απόφραξης στο αριστερό κάτω μέρος της καρδιάς (αριστερή κοιλία) και να οδηγήσει σε ολέθρια αποτελέσματα αυτόν που έχει καταδυθεί. Ακόμα, έχουν αναφερθεί και περιπτώσεις θωρακικού πόνου. Επομένως, σε περιπτώσεις

γνωστής στεφανιαίας νόσου, λόγω της παρατηρούμενης μείωσης της καρδιακής παροχής, ο χειρισμός αυτός θα πρέπει να επιλέγεται με προσοχή. Αρκετοί από εμάς μπορεί να έχουμε γεννηθεί με κάποια ανατομική καρδιολογική διαταραχή που δεν γνωρίζουμε και δεν θα επηρεάσει τη ζωή μας, με πιο απλές κάποιες επικοινωνίες του δεξιού με το αριστερό μέρος της καρδιάς, που όπως προαναφέρθηκε σε προηγούμενο άρθρο, αυτά τα δύο διαμερίσματα δεν θα πρέπει να επικοινωνούν άμεσα. Σε κάποια τέτοια περίπτωση, ο χειρισμός Valsalva μπορεί παροδικά να αναστρέψει τη ροή του αίματος διαμέσου αυτής της επικοινωνίας, και από αριστεροδεξιά που είναι φυσιολογικά η ροή, να γίνει δεξιοαριστερή, που μπορεί να έχει ως πιθανότητα την πρόκληση εμβολικών επεισοδίων στη συστηματική κυκλοφορία. Πρέπει, πάντως, να τονιστεί, ότι παρά τα όσα προαναφέρθηκαν, η εξίσωση με το συγκεκριμένο χειρισμό θεωρείται ως χαμηλού κινδύνου και ασφαλής στους υγιείς ανθρώπους, αλλά σε περιπτώσεις κάποιων παθολογικών καταστάσεων θα πρέπει να εκτελείται με προσοχή ή να επιλέγεται άλλος τρόπος εξίσωσης, που δεν έχει τέτοιες επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα. Γιατί η θάλασσα δεν συγχωρεί.... Στο επόμενο τεύχος θα ασχοληθούμε με ένα εξίσου πολύ σημαντικό θέμα που είναι «Το καταδυτικό αντανακλαστικό». Και έχουμε πάρα πολλά και σπουδαία πράγματα να περιγράψουμε γι’ αυτό… BF www.boatfishing.gr

69

ΙΑΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

«ΑΘΩΑ»

ΚΑΙ ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΑ ΣΤΟ ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΛΛΑΖΕΙ Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥΣ; α’ μέρος

Νίκος Τσαγκαρόπουλος

Ιατρός, Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικο-αναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga, Φωτογραφίες: Μάνος

Βλατάκης

26/12/2020. Ημέρα Σύναξης της Θεοτόκου. Επομένη των Χριστουγέννων και τυχαίνει να είναι και η επομένη των γενεθλίων μου. Από τις πλέον χαρακτηριστικές οικογενειακές ημέρες δηλαδή. Για τη φετινή, ομολογουμένως ιδιαίτερη χρονιά, όμως, είναι και η πρώτη ημέρα άρσης των περιοριοριστικών μέτρων, στα πλαίσια των προσπαθειών για μείωση της εξάπλωσης της πανδημίας, που μήνες τώρα πλήττει τον πλανήτη και τόσο έντονα έχει αλλάξει την καθημερινότητά μας. Περίπου 14:30 λοιπόν, με χαλαρό νοτιαδάκι και θερμοκρασία στο νερό κοντά στους 15 βαθμούς Κελσίου. Ρηχό, συρτό καρτέρι και καλή κάλυψη πίσω από ένα ξενέρι που στέκει λες και το άφησε επίτηδες εκεί κάποιος, μόνο και μόνο για να κάνει τα καρτέρια του... Ένας σαργός μετρίου μεγέθους πλησιάζει, λες και δεν έχει ξαναδεί ψαροτουφεκά (πράγμα εξαιρετικά απίθανο για το συγκεκριμένο μέρος). Το ψάρι είναι από αυτά που πριν μερικούς μήνες θα το άφηνα γιατί όλο και κάτι καλύτερο θα ακολουθούσε, η

αποχή όμως από τη θάλασσα κάνει το χέρι να μην αντιστέκεται στο τράβηγμα της σκανδάλης και μοιραία ο περίεργος σαργός γίνεται το πρώτο ψάρι μετά την καραντίνα. Περνώντας το ψάρι στην ψαροβελόνα της σημαδούρας, κοιτάζω στο βάθος. Το δρομάκι που περνάει πάνω από τη θάλασσα, είναι γεμάτο κόσμο. Ζευγάρια, οικογένειες, παιδιά, σκυλιά. Η γνώριμη σκέψη ξανάρχεται στο μυαλό μου. «Δεν πρέπει να είμαι και πολύ φυσιολογικός. Τι πάει στραβά με εμένα;» Με όλους εμάς δηλαδή, που περιμέναμε την άρση των μέτρων για να τρέξουμε χρονιάρες μέρες στη θάλασσα. Διαφέρουμε πράγματι σε κάτι από όλον αυτό τον κόσμο που απολαμβάνει τη βόλτα του με τα ζεστά του ρούχα και όλο απορία παρακολουθεί μια μακρόστενη σημαδούρα να κινείται στην επιφάνεια της θάλασσας; Και ok, έχουμε μια πετριά παραπάνω εμείς. Οι κάτω από τη σημαδούρα εννοώ… Είναι, όμως, μόνο αυτό; Ο οργανισμός μας, κατά τα άλλα, «δουλεύει» με τον ίδιο τρόπο; Η φυσιολογία μας μπορεί να

Διαφέρουμε πράγματι σε κάτι από τον υπόλοιπο κόσμο; Η φυσιολογία μας μπορεί να διαφέρει μετά από τόσες ώρες έκθεσης σε υπερβαρικό περιβάλλον;

70 Boat & Fishing

διαφέρει μετά από τόσες ώρες έκθεσης σε υπερβαρικό περιβάλλον; Η έκθεση στις χαμηλές θερμοκρασίες επηρεάζει σε τίποτα τον οργανισμό μας; Αλλάζουν πράγματα από την επαναλαμβανόμενη έκθεση μας σε άπνοιες; Γιατί, όπως και να το κάνεις, όταν βγούμε από το νερό, όταν βάλουμε τα ρούχα μας και πάμε στις δουλειές μας ή βγούμε και εμείς στην τσάρκα στο γνωστό δρομάκι που σας έλεγα, ίδιοι με τους «απ’ έξω» είμαστε. Ίδιο φαΐ τρώμε, ίδιες ανάγκες έχουμε, από ίδιες ασθένειες κινδυνεύουμε και φυσικά, τα ίδια φάρμακα παίρνουμε. Είναι όμως ασφαλές αυτό; Για το φαγητό, λίγο πολύ τα ξέρουμε. Είναι χιλιοειπωμένα και χιλιογραμμένα. Τα λέμε σε όλα τα σχολεία ελεύθερης κατάδυσης και είναι στοιχειώδης γνώση για τον κάθε ένα που ασχολείται με την ελεύθερη κατάδυση ή το ψαροτούφεκο, το πώς πρέπει να προγραμματίζουμε τη διατροφή μας πριν και μετά τη βουτιά. Για την ενυδάτωση αναφέραμε μερικά πράγματα στο προηγούμενο τεύχος και θα έχουμε την ευκαιρία να πούμε πολλά ακόμα σε αυτά που θα ακολουθήσουν. Όσο για της ασθένειες, ε, δεν θέλει δα και πολύ λογική για να σκεφτεί κανείς ότι δεν βουτάμε ενώ είμαστε ασθενείς. Με τα φάρμακα, όμως, τι γίνεται; Αλλάζει, άραγε, ο τρόπος που ο οργανισμός μας μεταβολίζει τα φάρμακα σε υπερβαρικό περιβάλλον; Αλλάζει ο τρόπος που δρουν τα φάρμακα στο σώμα μας σε συνθήκες επαναλαμβανόμενης άπνοιας; Και εν πάσει περιπτώσει, τι πρέπει να προσέξουμε; Ποια φάρμακα πρέπει να αποφύγουμε και ποια όχι; Επειδή, λοιπόν, τα ερωτήματα αυτά έχουν απασχολήσει κατά καιρούς τόσο τους γιατρούς που ασχολούνται με το αντικείμενο, όσο και κάποιες φαρμακευτικές εταιρίες, υπάρχουν μελέτες που έχουν αποπειραθεί να ρίξουν φως στα συγκεκριμένα ερωτήματα. Για μια ακόμα φορά, βεβαίως, ο αριθμός των μελετών είναι μικρός, και οι όποιες απαντήσεις έχουν ως τώρα δοθεί, χρειάζονται περαιτέρω στήριξη από επόμενες μελέτες πάνω στο αντικείμενο. Πάμε να βάλουμε όμως τα πράγματα σε

«...οφείλουμε να είμαστε ευαισθητοποιημένοι, και να λαμβάνουμε όλα τα μέτρα προφύλαξης...»

σειρά. Τι εννοούμε όταν λέμε «φάρμακα»; Οι περισσότεροι έχουμε στο μυαλό μας ότι φάρμακα είναι μόνο αυτά που παίρνουμε όταν αρρωστήσουμε. Όταν πάμε στο γιατρό δηλαδή και μας γράψει μια αντιβίωση για παράδειγμα. Αμ δέ! Φάρμακο είναι το απλό παυσίπονο που παίρνουμε «ελαφρά τη καρδία», για ένα συνηθισμένο πονοκέφαλο. Φάρμακο είναι, επίσης, και αυτό το καημένο το χάπι που μας είχε δώσει κάποτε ο καρδιολόγος μας για την πίεση και από τότε το παίρνουμε μηχανικά, χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε και χωρίς να έχουμε ελέγξει την πίεσή μας έκτοτε. Και φυσικά, φάρμακο είναι και αυτό το «μπουκαλάκι» με το «φσουτ – φσουτ» στην άκρη, που, δυστυχώς, πολλοί μόνοι τους παίρνουν από το φαρμακείο για να ψεκάζουν τη μύτη τους επειδή τη νοιώθουν μπουκωμένη. Εννοείται πως σκοπός ενός τέτοιου άρθρου, σε ένα περιοδικό για τη θάλασσα και το ψάρεμα, δεν είναι να αναλύσει το πώς δρουν όλα τα φάρμακα στο ανθρώπινο σώμα. Επειδή, όμως, το χόμπι μας έχει την ιδιαιτερότητα να μας εκθέτει σε ένα περιβάλλον αφιλόξενο και ελκυστικό ταυτόχρονα, οφείλουμε να είμαστε ευαισθητοποιημένοι και να λαμβάνουμε όλα τα μέτρα προφύλαξης, χωρίς να αφήνουμε τίποτα στην τύχη. Κάθε φάρμακο, λοιπόν, από τη στιγμή που θα μπει στον οργανισμό μας, περνάει, αδρά μιλώντας, από τρεις φάσεις: Τη φάση της απορρόφησης, τη φάση που το σώμα μας μεταβολίζει το φάρμακο, και τη φάση της απέκκρισης του φαρμάκου ή των μεταβολιτών του από τον οργανισμό μας. Η διαδικασία αυτή διαφέρει από φάρμακο σε φάρμακο. Χαρακτηριστικό, επίσης, του κάθε φαρμάκου, είναι και ο χρόνος που απαιτείται για τη συγκεκριμένη διαδικασία. Τέλος, σημαντικό είναι να ξέρουμε τυχόν παρενέργειες που προκύπτουν από το κάθε φάρμακο. Και διαβάζοντας τη

λέξη «παρενέργειες», μη σκεφτείτε ότι φυτρώνουν χέρια ή βράγχια. Μιλάμε για συνηθισμένες παράπλευρες επιπτώσεις των φαρμάκων, που προκύπτουν πλέον της επιθυμητής δράσης. Μερικά φάρμακα που παίρνουμε για να καταπολεμήσουμε τις αλλεργίες, για παράδειγμα, προκαλούν υπνηλία. Φυσικά, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα για τους περισσότερους από αυτήν την αθώα παρενέργεια, όσο τη βιώνουν στον καναπέ ή το κρεβάτι τους. Για φανταστείτε, όμως, να ετοιμάζεστε για εξουθενωτικά ψαχτήρια σε ένα βυθό σαν κεφαλογραβιέρα από τις τρύπες και να μην μπορείτε να κρατήσετε τα μάτια σας ανοιχτά. Επικίνδυνο! Από τις μελέτες, λοιπόν, που έχουν ασχοληθεί με το ζήτημα, προκύπτει πως είναι ακριβώς αυτές οι παρενέργειες κάποιων φαρμάκων που αποκτούν άλλο χαρακτήρα όταν μας βρουν στη θάλασσα και όχι τόσο η αλλαγή στον τρόπο και το ρυθμό με τον οποίο το σώμα μας τα μεταβολίζει. Σημαντικό είναι, επίσης, να θυμόμαστε πάντα και τον λόγο για τον οποίο παίρνουμε ένα συγκεκριμένο φάρμακο. Μια υποκείμενη παθολογική κατάσταση, είναι πολύ πιθανότερο να μας επηρεάσει τόσο μέσα στο νερό όσο και έξω από αυτό, παρά το ίδιο το φάρμακο. Κομβικό για να παραμένουμε πάντα ασφαλείς, είναι το να μιλάμε πάντα με το γιατρό μας. Να τον ενημερώνουμε για το χόμπι μας και να θέτουμε τυχόν ερωτήματά μας απευθείας στον άνθρωπο που μας συνταγογραφεί το εκάστοτε φάρμακο και γνωρίζει ακριβώς την κατάσταση της υγείας μας. Στο επόμενο τεύχος, θα κάνουμε μια αναφορά σε συγκεκριμένες ομάδες φαρμάκων και τον τρόπο που μπορούν να επηρεάσουν τις επιδόσεις μας. Να θυμάστε, ωστόσο, πως ούτε το άρθρο αυτό, ούτε κανένα άλλο άρθρο δεν υποκαθιστούν την επίσκεψη στο γιατρό μας. BF www.boatfishing.gr

71

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΛΑΧΟΣ Ο ΈΝΑΣ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΌΣ ❱❱ Μάνος Βλατάκης Διευθυντής Άπνοια with Yoga https://www.facebook.com/ApnoiaYoga/

Φ

ίλε Γιάννη, σε γνωρίζω πολλά χρόνια. Αρκετές φορές οι πορείες μας διασταυρώθηκαν σε διάφορους χώρους και σε διάφορα σημεία. Αρκετές πάλι, βρεθήκαμε για κάποια ώρα ο ένας απέναντι στον άλλο, να συζητάμε πότε για πράγματα απλά, καθημερινά, και πότε για θέματα σύνθετα, πνευματικά. Έχοντας παρακολουθήσει και υπηρετήσει επί δεκαετίες αυτό το χώρο, θεωρώ πως, σε μια παράλληλη και από κοινού πορεία μας, αλλά και ίσως εκ διαμέτρου αντίθετη σε κάποια άλλα, μιας και οι ζωές των ανθρώπων εξαρτούνται από δεκάδες σημαντικά και ασήμαντα γεγονότα που όλα μαζί οδηγούν σε αυτό που λέγεται μονοπάτι ζωής, έχω την αίσθηση πως μια συζήτησή μας μέσα από αυτό το νέο ένθετο περιοδικό Spearfishing, θα βοηθούσε τους αναγνώστες να εμβαθύνουν σε πολλές ουσιαστικές πλευρές αυτού που σήμερα ονομάζουμε «σύγχρονο υποβρύχιο κυνήγι»... Το να ξεκινήσω να περιγράφω εδώ το ποιος είσαι, νομίζω πως δεν θα είχε κανένα απολύτως νόημα και αυτό το πιστεύω ακράδαντα. Νομίζω πως αυτοί που σε ξέρουν θα συμφωνήσουν μαζί μου και είμαι σίγουρος πως θα διαβάσουν με

72 Boat & Fishing

μεγάλη προσοχή την κουβέντα μας. Γι’ όσους δεν σε γνωρίζουν, έχω την αίσθηση πως ότι και να γράψω θα απέχει πολύ από τον αυθεντικό Γιάννη Βλάχο, το νομικό, τον έφεδρο ΟΥΚ, τον κινηματογραφιστή των πρώτων ταινιών υποβρύχιας αλιείας, το συγγραφέα βιβλίων που αγαπήθηκαν από χιλιάδες ψαροτουφεκάδες. Επαφίεμαι μόνο στο γεγονός του να κερδίσουν κάτι σημαντικό μέσα από αυτήν τη κουβέντα μας, έστω και αν δεν μπορούν να το συνδέσουν με το πρόσωπό σου και τη μεγάλη ιστορία και προσφορά σου... Πολλοί σε έχουν χαρακτηρίσει ως μοναχικό, πιστεύεις πως η λέξη αποδίδει ένα μέρος από την πραγματικότητά σου; Η φυσική ύπαρξη του ψαρά και ναυτικού και πολύ περισσότερο του δύτη, είναι μοναχική λόγω των αντίξοων συνθηκών της εργασίας του. Ωστόσο, θέλω να πιστεύω πως υπάρχω κοινωνικά μέσα από τα γραπτά μου, σαν συγγραφέας, νομικός και δύτης, επικοινωνώντας ουσιαστικά με ανθρώπους που διακατέχονται από το ίδιο πάθος για την ελευθερία της κίνησης ανάμεσα στο θήραμα και το θηρευτή, αλλά και για την

κοινή περιπέτεια της εναλλαγής του έξω και του μέσα στο νερό, των πάνω και των κάτω της ζωής. Ποιοι άνθρωποι στο κοινωνικό κομμάτι της ζωής σου ήταν οι σημαντικότεροι για εσένα, από τα παιδικά σου χρόνια και έως την ενηλικίωσή σου; Σίγουρα το οικογενειακό περιβάλλον είναι εκείνο που καθοδηγεί το παιδί στις πρώτες αναζητήσεις, τις οποίες αναθεωρεί ή εμπλουτίζει κατά την εφηβεία, κάτω από την επίδραση των κοινωνικών συνθηκών. Στάθηκα τυχερός, καθώς η οικογένειά μου είχε μια αγάπη για αρχαιολογικά ταξίδια σε απρόσιτα μέρη στην Ελλάδα, που αρχίσαν το ’71 όταν αποκτήσαμε το θρυλικό σκαραβαίο, ενώ μοιραζόμασταν και την ίδια αντίληψη για έναν πνευματικά και σωματικά υγιή τρόπο ζωής, όχι βέβαια τον ίδιο, έχοντας ταυτόσημη, λίγο πολύ, συνείδηση της κοινωνικής μας θέσης, καθώς και του ιδανικού της δημιουργικότητας. Τη στροφή προς το ψαροτούφεκο πότε και πώς την πήρες; Από πολύ μικρή ηλικία, ακόμη κι όταν οι γονείς μου δεν είχαν αμάξι, στη δεκαετία του ’60, πηγαίναμε στη θάλασσα για

διακοπές. Θυμάμαι τον τετράχρονο εαυτό μου με σωσίβιο και μάσκα να κοιτώ τους κοκωβιούς. Αυτό αποτελεί τη μόλις δεύτερη παιδική ανάμνηση, άρα από τότε ένιωθα τρισευτυχισμένος καλυπτόμενος από νερό. Στην Πέμπτη Δημοτικού άρχισα να πιάνω χταπόδια βουτώντας σε βάθος 4 μέτρων στην παραλία της Σκύρου με τα χέρια ή χρησιμοποιώντας το γάντζο του ντόπιου θρυλικού ψαρά μπάρμπα Χρήστου, στην οικία του οποίου παραθερίζαμε μπροστά στη θάλασσα, όπου όλα ήταν καλυμμένα από άμμο και κρινάκια της άμμου, χωρίς ηλεκτρικό και δρόμο, και όπου δεν ήταν δύσκολο να τα πιάσω, αφού υπήρχαν άφθονα. Μάλιστα, ξενέριζαν και άρπαζαν τα πόδια των περιπατητών του γιαλού, σαν το Στοιχειό του Νερού. Την ίδια χρονιά πήρα στα χέρια μου για πρώτη φορά ψαροτούφεκο, δανεικό, με μοναδικό θήραμα ένα σπάρο. Όμως, αυτό το ταπεινό θήραμα, αγκυλωμένο από το καμάκι μου με το τρέμουλό του και τη λαμπρότητα των αντανακλάσεών του στο μπλε καθρέφτη, με αποπλάνησε προκαλώντας μου μια δυνατή οργασμική εφηβική εμπειρία. Ένιωσα πως ενηλικιώθηκα, με αποτέλεσμα αποφοιτώντας από το Δημοτικό να βρεθώ με το πρώτο Miniministen, αγορασμένο από το κατάστημα της οδού Αριστείδου Παγουλάτος, όπου υπάλληλός του ήταν τότε ο Μαρτίνης, όπλο ολόιδιο με εκείνο που είχα δανειστεί από τον πατέρα του φίλου μου, Κλέωνα. Ένιωθα αφέντης του εαυτού μου πια, μα κανείς δεν μου ’χε διδάξει ακόμη τίποτα, αβύζαχτος! Και την επόμενη χρονιά αγόρασα το πρώτο μου καταδυτικό σακάκι Balco, από το διπλανό κατάστημα του Αποστολίδη. Στις διακοπές ανάμεσα Γυμνάσιο-Λύκειο, έπιασα τον πρώτο μου ροφό στα 3 μέτρα, βάρους 17,5 κιλών, χρησιμοποιώντας στο ξεβράχωμα δύο ακόμη όπλα, Ministen και Champion, δανεικά από δύο συνομήλικους φίλους. Λίγες μέρες μετά, στην άλλη πλευρά της παραλίας, ο συμμαθητής και σύντροφός μου αργότερα στα ψαρέματα με φουσκωτό, Χρήστος, έπιασε με το θρυλικόTarzan αγορασμένο από τον Ντίσκο, έναν 12κιλο, τον πρώτο του. Πρέπει να σημειώσω πως αυτά τα μικρά ψαρεμπορικά και οι ιδιοκτήτες www.boatfishing.gr

73

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Ορμητικά νιάτα πριν 30 χρόνια Πανελλήνιο Πόρτο Κουφό με Γιάννη Μαργαρίτη Κωστή Γεωργά

τους, Παγουλάτος, Αποστολίδης, Ντίσκος, Καρτελιάς, φάνταζαν στα παιδικά μας μάτια όμοια με δώμα πλούσιου μάγου της φυλής, όπου από τη μια μπαίνεις παιδί και από την άλλη βγαίνεις χαρακωμένος ενήλικας. Στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς, νοιώθεις καταξίωση όταν με το συσσωρευμένο χαρτζιλίκι ανά χείρας διαβαίνεις την πύλη που φυλάσσει τα μαγικά καμάκια, πρόθυμος να το καταθέσεις ως αντάλλαγμα της ικεσίας σου για την εκπλήρωση ενός πάθους που μάταια παραπονούνταν οι γονείς ότι αστοχεί μπηγμένο, προσκολλημένο σαν το χταπόδι στα πετραδάκια του θαλαμιού, μέσα στην πολύτιμη και γι’ αυτό το λόγο πανάκριβη φορεσιά της αφέντρας θάλασσας. Βέβαια, μετά τις πρώτες αγορές έγινα επιφυλακτικός, αφού οι άνθρωποι ήσαν έμποροι, όχι θεωρητικοί καθοδηγητές, όπως θεωρούσα το περιοδικό Υποβρύχιος Κόσμος, δεσμός χρηματικός επίσης. Πάντα υπάρχουν κάποιοι φίλοι ψαροτουφεκάδες στη ζωή όλων μας, για τους οποίους μεταγενέστερα θεωρούμε πως υπήρξαν στηρίγματα στα πρώτα μας βήματα... Θα ήθελες να μου μιλήσεις για τους δικούς σου φίλους ψαροτουφεκάδες; Η έννοια του φίλου ψαροτουφεκά ενυπάρχει κυρίως στα παιδικά, εφηβικά χρόνια. Στα νεανικά χρόνια και μετέπειτα, ο ψαροτουφεκάς έχει ζευγάρι στο ψάρεμα, όχι φίλο. Πιστεύω πως είναι δύσκολο να συνυπάρξουν στο ίδιο πρόσωπο οι ιδιότητες του φίλου και του ζευγαριού.

74 Boat & Fishing

Όποιος το έζησε, ή το ζει, είναι τυχερός, και είμαι άτυχος, ή τυχερός γιατί αμέσως μόλις διαπίστωνα ότι η παρουσία κάποιου δίπλα μου αποτελούσε τροχοπέδη στην εξέλιξή μου ως ψαροτουφεκά, ή ότι με τραβολογούσε σε δικά του επικίνδυνα μονοπάτια στις κοινές μας εξορμήσεις, τον κρατούσα σαν φίλο, μόνο. Πέρασα ωραίες στιγμές με τον Κλέωνα Γρηγοριάδη, τον αδελφό μου Νίκο, τον ενάλιο αρχαιολόγο και σπηλαιοδύτη Χρήστο Αγουρίδη, το Γιάννη Σταυρόπουλο, το Γιάννη Μαργαρίτη, τον Κωστή Γεωργά. Υπάρχει ένα σημαντικό σημείο στη διαδρομή όλων εκείνων των ψαροτουφεκάδων που περνούν στην απέναντι όχθη. Σε αυτή που το ψαροτούφεκο γίνεται τρόπος ζωής ή για να το πω καλύτερα η ίδια η ζωή του. Από εκεί, για όσους μεταβούν, δεν υπάρχει επιστροφή. Πότε πέρασες αυτή τη «γέφυρα» χρονολογικά, και αν σε αυτή σου τη μετάβαση άφησες πίσω ένα σημαντικό κομμάτι του Γιάννη. Υπήρξε κάποιο γεγονός που συντέλεσε σε αυτή τη μετάβαση; Θα ήθελα να μου περιγράψεις λίγο αυτή τη στιγμή! Το μοναδικό καταναλωτικό μου όνειρο, ήταν να αποκτήσω ένα γκρίζο τετράμετρο ZODIAC σαν του Κουστώ, όπως το έβλεπα να πλανάρει στα Μυστικά της Θάλασσας. Όμως, το πρώτο φουσκωτό, δώρο των γονέων μου για την εισαγωγή μου στη Νομική, ήταν ένα πορτοκαλί Lomac 2.60, που το είδα ως το μέσο για να πραγματοποιήσω το αρχικό μου όνειρο, δύο χρόνια αργότερα, έστω και αν

έμεινε ως απωθημένο εκείνο το παλαιικό ενιαίο γκρίζο χρώμα, καθώς αυτό το ανανεωμένο 3.80 του ’82 είχε μαύρους κώνους με νέο λογότυπο. Η στιγμή που συνειδητοποίησα πως το πιο σημαντικό στη ζωή μου είναι το ψαροτούφεκο, ήταν όταν το ’84 απαγορεύτηκε στη Σκύρο αυθαίρετα από την τοπική εξουσία, η ελεύθερη κατάδυση και το ψαροντούφεκο. Τότε, η ψαρευτική μου συνείδηση ενώθηκε με την κοινωνική, γιατί, έτσι συνέβηκε, η κοινωνική μου συνείδηση να καθοριστεί αντικειμενικά από την ψαρευτική μου θέση στην παραλία της Σκύρου, ως υπερασπιστή του κοινωνικού χαρακτήρα της αλιείας στη θάλασσα, κόντρα σε κάθε ιδιοποίηση. Έχω δει το Γιάννη σε αγώνες ψαροτούφεκου. Ο πρώτος σου αγώνας, αν δεν κάνω λάθος, ήταν με ζευγάρι το συνονόματο Γιάννη Μαργαρίτη στο πανελλήνιο πρωτάθλημα που είχε διοργανωθεί στο Σαρωνικό, και το οποίο ακυρώθηκε... Με το Γιάννη, επίσης, στην Κέα, σε καλοκαιρινό κύπελλο του Γλαύκου. Ο Γιάννης, λοιπόν, συμμετείχε κάποτε σε αγώνες... Γιατί σταμάτησες; Το μεγαλύτερο κίνητρο να ασχοληθώ με αγώνες (Κύπελλο Γλαύκος Άνδρος 4η θέση, Κέα 11η, Πανελλήνιο Ομαδικό Πρωτάθλημα Πόρτο Κουφό, όπου έπιασα με το Γιάννη Μαργαρίτη το μεγαλύτερο ψάρι του αγώνα και της ζωής μου, ροφό 22,5 κιλά), ήταν οι χορηγίες και δευτερευόντως οι εμπειρίες.

Όμως, οι χορηγίες ήταν ασήμαντες και ψυχοφθόρες, ενώ οι αρνητικές εμπειρίες από τους ανυπόληπτους, τότε, διοργανωτές των πανελληνίων πρωταθλημάτων, περισσότερες από τις θετικές, και δεν με ικανοποιούσε και πολύ το ψάρεμα στην τρύπα, ούτε είχα σπουδαία αποτελέσματα. Τέλος, συμμετείχα και στο Κύπελλο Γλαύκος Σκύρος, όπου την πρώτη μέρα που ψάρεψα στην τρύπα δεν έπιασα τίποτα, ενώ τη δεύτερη που ψάρεψα στο προθαλάμι και με καρτέρι, έπιασα τη μεγαλύτερή μου στήρα, σχεδόν 8 κιλά. Σήμερα, κάτω από προϋποθέσεις θα έπεφτες σε ένα αγώνα ψαροτούφεκου; Είναι έξω από τις σκέψεις μου, αλλά τώρα που το λες, θα περνούσα καλά σε έναν αγώνα όπου τα ψάρια θα ψήνονταν επί τόπου και όλοι θα ήσαν καλεσμένοι στο πανηγύρι, αρκεί να είχα χρήματα να συμμετάσχω. Και ο αγώνας να είχε χαρακτήρα κινητοποίησης κατά της ιδιωτικοποίησης της παράκτιας ζώνης και της Κ.Αλ.Π. της Ε.Ε. Θεωρείσαι ένας από τους λίγους αρθρογράφους που τα κείμενά του έχουν προκαλέσει μεγάλη αίσθηση αλλά και μεγάλο θαυμασμό! Αυτό είναι κάτι που δεν αλλάζει... Ωστόσο, ξέρω πως ο Γιάννης Βλάχος είναι και αναγνώστης. Τουλάχιστον, σε θυμάμαι πριν χρόνια όταν μιλάγαμε για αρθρογράφους του χώρου, να αναφέρεσαι θετικά για κάποιους. Ποιους θα ήθελες να διαβάζεις σήμερα; Το ρωτώ σαν σύνολο κειμένου, όχι απαραίτητα τεχνικό ή κάτι κατηγοριοποιημένο προς μια κατεύθυνση. Τα άρθρα του Λεωνίδα Δραπανιώτη πρώτα, μετά του Κωστή Γεωργά, μετά του δυσαναπλήρωτου αδελφού Δημήτρη Κόλλια, μετά της Φοίβης Σκοτίδα, και μετά όλων των άλλων καταξιωμένων από το αναγνωστικό κοινό, στους οποίους, βέβαια, συγκαταλέγεσαι κι εσύ, ενώ θεωρώ απώλεια το γεγονός πως δεν υποστηρίχτηκε η αρθρογραφία του Μανώλη Περιστέρη, άρθρα που μυρίζουν θάλασσα, αυτό είναι το πιο σημαντικό. Ωστόσο, μια φράση σε ένα γραπτό στις αρχές του ’90 μού έκανε τρομερή εντύπωση: «Πρώτη στάση στον Ισθμό για το γλυκάκι μας», του Βασίλη Ζωνομέση στον Υποβρύχιο Κόσμο, καθώς αναρωτήθηκα τι σχέση έχει αυτό με αφήγηση ψαροντούφεκου, και μόνο αργότερα εκτίμησα πως, αυτό, αποτελούσε την εισαγωγή σε ένα νέο τρόπο ζωής με ψαροτούφεκο, λάιφστάιλ, που επικρατεί σήμερα κατανικώντας το ψαροτούφεκο ως τρόπο ζωής, ή αλλιώς, ως περιπέτεια ζωής. Τέλος, ο Κώστας Προμπονάς αποτελεί μια ξεχωριστή κατηγορία αρθρογράφου ψαροτουφεκά, καθώς ουσιαστικά είναι

ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Μία ερώτηση, κάπως επίκαιρη με όλους αυτούς τους περιορισμούς που ζούμε το τελευταίο διάστημα στη θάλασσα: Θεωρείς ότι η απαγόρευση έχει κάποιο αντικειμενικό στόχο; Πιστεύεις πίσω από την απαγόρευση αυτή υπάρχει σκοτεινό παρασκήνιο και μεθόδευση; Υπάρχει κάποιος τρόπος να αντιδράσουμε; Θέλουν τους ερασιτέχνες ψαράδες αδρανείς, κολλημένους στον τοίχο, για να περάσουν σε σιγή ιχθύος νέους περιορισμούς που στοχεύουν και στους επαγγελματίες, τους οποίους αποπλανώντας, έτσι, με μέτρα κατά των δήθεν εχθρών τους ερασιτεχνών, όπως απαγόρευση παραγαδιού, κιούρτου, ηλεκτρικών μηχανισμών και θέσπιση κατώτατου ημερήσιου βάρους τα τρία κιλά, σύμφωνα με τις προτάσεις του λόμπι της MEDAC, επιχειρούν να τους προσεταιριστούν για την επιβολή τόσο των Ποσοστώσεων σε όλα τα

ψάρια, όσο και της Ηλεκτρονικής Παρακολούθησης των Σκαφών και των Αλιευμάτων, η οποία αφορά Αλιείς, Ιχθυεμπόρους και Εστίαση, όπως άλλωστε διακηρύττουν από το Μάρτη του’16 τα οκτώ μεσογειακά κράτη μέλη της Ε.Ε. στη Malta MedFish4Ever Declaration, προβλέποντας για τους 300.000 άμεσα ή έμμεσα απασχολούμενους με την αλιεία, μέχρι το 2020 όλα τα αλιεύματα να καταχωρούνται και να παρακολουθούνται και να δοθεί ιδιαίτερο βάρος στην παρακολούθηση των μικρών αλιέων http://europa.eu/rapid/ press-release_IP-17-770_en.htm Μόνο έτσι, με καταναγκασμό, οι πλούσιοι μπορούν να γίνονται πλουσιότεροι σε βάρος των μισθωτών, των αυτοαπασχολούμενων και των μικροεπιχειρηματιών, στρέφοντας τον έναν κατά του άλλου. Τα λόμπι των επιχειρηματικών ομίλων της αλιείας και του τουρισμού προωθούν τα συμφέροντά τους μέσω της Κ.Αλ.Π. και ειδικά του Green New Deal, με σκοπό την ιδιωτικοποίηση του κοινωνικού πλούτου της παράκτιας ζώνης, Blue Economy όπως ονομάζουν τη θολή θαλάσσια πολιτική τους. Με τις Ποσοστώσεις στα αλιεύματα, ουσιαστικά καθορισμός κατώτατου ημερομισθίου, θα είναι πλέον αδύνατο να επιβιώσει ο επαγγελματίας ψαράς, και επειδή θα εξαναγκαστεί να πουλήσει το ποσοστό του, αυτό θα έχει ως συνέπεια η αλιεία να περάσει στα χέρια επιχειρηματικών ομίλων, οι οποίοι όμως θα βάλουν, έτσι, στο χέρι μαζί ιχθυεμπόριο και εστίαση, καθώς θα διοχετεύσουν τα αλιεύματα των σκαφών τους μόνο στα δικά τους μαγαζιά, συντρίβοντας την παράλληλη παραδοσιακή τοπική παράνομη αγορά μέσω της Ηλεκτρονικής Παρακολούθησης και της αστυνόμευσης, που πλέον θα ασκείται από Μπλε Υπαλλήλους, όπως ονομάζονται. Συνέχεια στη σελ. 113 

www.boatfishing.gr

75

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

συγγραφέας ερευνητής κοινωνιολογίας και ανθρωπολογίας των σύγχρονων αλιευτικών κοινοτήτων του τόπου μας. Όλοι οι αλιείς οφείλουν να μελετήσουν το διαδικτυακό OpenBook του Προμπονά Ψαρεύοντας στις Ελληνικές Θάλασσες του Παρελθόντος, για να διδαχτούν πως ο δρόμος μέχρις εδώ είναι καλυμμένος με αίμα, πως ο ψαράς καταπνίγει μες στο αίμα τού φόνου του ψαριού, το δικό του αίμα που χύνεται όταν η κοινωνία τον θυσιάζει ως αποδιοπομπαίο ταύρο για να φάει το ψάρι ψημένο. Αυτό που εκείνος έπιασε, μα που ο ίδιος μόνο λιαστό του επιτρέπεται να φάει, αλς, αλιεύς, άλας, αλέα είναι αυτό που βρίσκεται ακάλυπτο στο φονικό ήλιο, είλη. Πολλά βιβλία, πολλές ταινίες... Αν σου έλεγα να διαλέξεις μια ταινία, ένα βιβλίο και ένα άρθρο σου ως τα καλύτερα, ποια θα μου έλεγες! Η πρώτη μας με τον Κωστή Γεωργά, το Vrykolaxreef , γιατί εδώ οι αδελφοί Ιωνάς υποστηρίζοντας ως χορηγοί μια πρωτοποριακή δημιουργία, στάθηκαν συνεπείς στον επαναστατικό χαρακτήρα των προϊόντων Mares που εντυπωσίαζε τους δύτες της γενιάς μου, ανεξάρτητα από το αν τα προϊόντα της ήσαν καλύτερα ή χειρότερα από τις υπόλοιπες πρωτοπόρες εταιρείες. Η ταινία εκείνη αρχικά χλευάστηκε, όπως τα πρώτα άρθρα μου για συρτό καρτέρι και ψάρεμα πελαγίσιων ψαριών, αλλά αργότερα όλη αυτή η ιστορία αναδείχτηκε η πλέον ταξιδεμένη. Άρθρο, το πρώτο μου στην ΚΑΤΑΔΥΣΗ, παρουσίαση της ταινίας Atlantis του Luc Besson. Βιβλίο, ΟΙ ΡΟΦΟΙ ΤΟΥ ELDEMONIO.

Η ερώτηση μου έχει τρία σκέλη. Προσωπικά, όταν πηγαίνω για ψάρεμα, φροντίζω να περνάω από τρεις σφαίρες προετοιμασίας. Με τη σειρά, πρώτα αυτή του σώματος, μετά της αναπνοής μου, και όταν αυτά εναρμονιστούν και αποτελέσουν μια αδιαίρετη κατάσταση, προχωρώ στο κομμάτι της ψυχής. Το πρώτο σκέλος αφορά στο σώμα σου. Πριν πας για ψάρεμα, το προετοιμάζεις, και αν ναι, πώς; Η σειρά δεν έχει σημασία, πρέπει να υπάρχει ενότητα, μαζί και με πολλά άλλα: Προετοιμασία εξοπλισμού, διατροφή, ψυχολογία, πνευματική κατάσταση, συναισθηματική στήριξη από τρίτους κλπ. Το κυριότερο είναι άλλοτε να αποδέχεσαι εκ των προτέρων το αποτυχημένο της εξόρμησής σου, και άλλοτε να νοιώθεις αυτοπεποίθηση ότι αυτή θα σταθεί επιτυχής, καθοδηγούμενος πάνω στην τροχαία κίνηση του νερού και των ψαριών, στα ιχθυόεντα κέλευθα, από την ίδια τη θάλασσα με την οποία οφείλεις να είσαι σε καθημερινή επαφή, αυτοκινούμενος, έστω διαλογιζόμενος μακριά της. Όσον αφορά στην αναπνοή σου, η οποία θεωρείται και ο συνδετικός κρίκος ψυχής και σώματος, κάνεις κάποια προετοιμασία; Κατά την ξηρή προπόνηση, τρέξιμο, περπάτημα, διατάσεις, λάστιχα, κάμψεις, φροντίζω κάθε κίνηση να συνοδεύεται από τη σωστή θέση του διαφράγματος, με βασική ελάχιστη σχέση εισπνοής εκπνοής 8:3, μετρώντας βήματα ή αριθμούς 1001…

8 και 1001..3. Και βέβαια, διαλογισμός, τόσο στο διάβασμα κειμένων, όσο και στις

καθημερινά επαναλαμβανόμενες κινήσεις από τη γυμναστική έως το νοικοκυριό, με σημαντικότερη το πλύσιμο του εξοπλισμού αμέσως μετά το βούτος, που όσοι το αναβάλλουν στερούνται της ιχθυοβόλου ορθοδοξίας που απαιτεί από τότε που υπάρχουν άνθρωποι, την κάθαρση του θηρευτή και των σκευών του στο γυρισμό, την τελείωση της ανάδυσής του στο γένος των ανθρώπων καταδυόμενος, βάζοντας το κεφάλι του κάτω από το αγνό νερό μιας βρύσης, σαν της εννιάκρουνης της Καλλιρρόης στην Αθήνα και του δράκου Αναβάλσα στη Σκύρο, και όπου αλλού ρέει από πάνω νε(α)ρό νερό, ώστε να αναδυθεί στο γένος μόλις στεγνώσει το μαλλί και το τοξικό του βέλος από το φύσημα του αέρα των κορυφών που έβαλε για σημάδια της βουτιάς του, της μητέρας γης στην οποία παραδίδεται το θήραμα, της μοιραίας γυναίκας που ορίζει τις μοίρες, μερίδες, γιατί αλλιώς δεν έχει αναδυθεί ακόμα από το βυθότοπο και η ανάδυσή του, από εκεί εδώ, κρατά ακόμη τις ιδιότητες της κατάδυσης, για όσο ο ίδιος μαζί με τα όπλα του, όμοια τα χέρια του, παραμένει λουσμένος με το ξένο αίμα του θηράματος. Γιατί, μας αρέσει, δεν μας αρέσει, «από τότε, μέχρι τα σήμερα ακόμη, ένας ιχθυοβόλος κάθε που ολοκληρώνει το ακόνισμα της αιχμής του καμακιού του αναφωνεί «αθέρας», καθώς στην οικουμενική λέξη «αθήρ» ταυτίζονται οι έννοιες του αέρα και της αιχμής, που χαρακτηρίζουν το όνομα Αθηνά ως το λειτουργικότερο από όλες τις ονομασίες του Ρίπτη «Οδηγητή της βολής που θα μπει από τη μια, να βγει από την άλλη», όπως διακηρύσσω στο νέο βιβλίο που θα παρουσιαστεί προσεχώς, στην έκθεση Boat&Fishing, Ο ΤΟΝΟΣ ΜΕ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΜΑΤΙ- από την αντίθεση των φύλων στην πάλη των τάξεων μέσα από τον Κύκλωπα του Ευριπίδη. Και φτάνω στο τρίτο, το υψηλότερο επίπεδο ενός ανθρώπου, το ψυχικό κομμάτι. Θεωρείς πως το βρίσκεις μόνο εντός νερού ή χρειάζεται και αυτό μια προετοιμασία πριν την είσοδο στο νερό; Τα ψυχοσωματικά, πνευματικά αποθέματα τα αποκτώ καλυμμένος από νερό, και τα συντηρώ όσο μπορώ στη ξηρά χρησιμοποιώντας τα για την προετοιμασία της επόμενης εξόρμησης. Η Ζωτική Δύναμη – ψυχή είναι πριν από όλα

76 Boat & Fishing

Δύναμη Γνώσης, εξειδικευμένη, εδώ, στη γνώση τεχνικών υποβρύχιου ψαρέματος, όπως άπνοια, κίνηση, εξοπλισμός, και στη γνώση του βυθότοπου, όπως καιρός, ψάρια, άνθρωποι. Η Δύναμη Γνώσης στο βούτος είναι μια φίνα λαμπερή μεμβράνη από συμπλεγμένα φωτεινά λέπια που διαχωρίζει το χώρο των ψαριών, που είναι και βυθότοπος των προγονικών ψαράδων, από το χώρο του γένους του καμακιστή, ο οποίος ορμά να τη διατρυπήσει με το αγκάθι του, να την ξελεπιάσει, πλέκοντας εκ νέου τα λέπια στα νώτα του κορμιού του με το ατσάλινο βελόνι του πολέμου, έτσι ώστε η μυτερή αιχμή να βρεθεί στην πλάτη του όμοια με το τρίγωνο, δόντι του δράκου, στο χαρακωμένο ώμο των Σπαρτών της Θήβας, Νωτάκμων. Στο κορμί μου τα τομάρια των θηραμάτων, λέει ο ευριπίδειος Κύκλωπας, ο κυκλικά αναδυόμενος καταδυόμενος. Όμως το πιο δύσκολο απ’ όλα για τον βουτηστή, είναι να απαλλαγεί από τα σκοτεινά λέπια του νεκρού θηράματος κατά την έξοδό του στην παραλία, η οποία λειτουργεί ως πύλη στη ζώσα κοινωνία της παραλίας, ώστε να γίνει αποδεκτός ως νέο κάθε φορά μέλος της. Σήμερα, ο Γιάννης Βλάχος, σε ποια είδη θηραμάτων δεν θα στρέψει ποτέ το «καμάκι» του και γιατί; Στο χταπόδι που το θεωρώ άνθρωπο μητέρα και σε ροφάκια κάτω των τριών κιλών το καλοκαίρι, και κάτω από δύο το χειμώνα. Φυσικά γίνονται και λάθη, όπως και συνειδητές αμαρτίες που όμως ανανεώνουν το ταμπού. Αγαπημένο θήραμα υπεράνω όλων και τι διαφορετικό βρίσκεις σε αυτό. Ο Ροφός, γιατί είναι το πιο φονικό για τον ιχθυοβόλο βουτηστή. Αγαπημένη τεχνική ή τρόπος σύλληψης, και τι ψάρια στοχεύεις με αυτή; Να διαπερνώ το κεφάλι των ροφών ανάμεσα στα μάτια, ή πίσω από το μάτι, με πλανάρισμα στα ανοιχτά νερά ή στο προθαλάμι, και με συρτό καρτέρι ακόμη, με αεροβόλο μήκους 130εκ.με κάνη 13χιλ.και καμάκι 8χιλ. ακυρώνοντας ξεκαμάκωμα, βράχωμα. Υπάρχει κάποια σκέψη στο μυαλό σου που να σε κάνει να τη φοβάσαι αν πρόκειται να την αντιμετωπίσεις μέσα στη θάλασσα; Τρέμω από φόβο όταν συνειδητοποιώ, δυστυχώς εκ των υστέρων, ότι έχω υποτιμήσει το γεγονός πως υπάρχουν πάρα πολλές σκέψεις, οι περισσότερες χαζές φαινομενικά, που συνδέονται με τους κινδύνους του ψαρέματος με άπνοια, τις οποίες πρέπει να κρατώ αδιάκοπτα ξύπνιες. Υπήρξε, βίωσες κάποια εμπειρία στη θάλασσα που ξεπερνά το ανθρώπινο και

ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ  Συνέχεια από τη σελ. 111

Πολλά αλιευτικά, ιδίως τα μικρότερα παραδοσιακά παράκτια με τα μικρότερα ποσοστά, στην αρχή θα εξαναγκαστούν να ψαρέψουν πέραν των Ποσοστώσεων, με αποτέλεσμα να χάσουν τις άδειές τους από τη συσσώρευση των ποινών που θα τους επιβληθούν. Το ίδιο θα συμβεί και με τους αυτοαπασχολούμενους και μικροεπιχειρηματίες ιχθυεμπόρους και εστιάτορες, οι οποίοι μη βρίσκοντας νόμιμα ψάρια θα στραφούν σε παράνομους αλιείς, τους χθεσινούς νόμιμους, χάνοντας και αυτοί, αργά ή γρήγορα, την άδεια λόγω του ήδη καταρτισμένου ποινολογίου της Ε.Ε. Και έτσι, με καταναγκασμό, είτε με πειθώ, είτε με βία, το ψάρι θα πάψει να είναι κοινωνικό αγαθό και θα ανήκει, μαζί εμπόριο και εστίαση, σε δυο τρεις μεγαλοκαρχαρίες, χάριν τάχα της διατήρησης της Biodiversity, όπως την ονομάζει ο πρίγκιπας του Μονακό και ο επιστάτης Ομπάμα. Βιοποικιλότητα, μόνο στο περιβόλι τους, νέος πολιτικοοικονομικός όρος βγαλμένος από μια νέα σχολή κοινωνικών επιστημόνων, η οποία, όπως και η σχολή κοινωνικών επιστημών του μεγιστάνα Ροκφέλερ πριν 90 χρόνια, μελετά σήμερα τις υπό κατάκτηση κοινωνίες, κυρίως τις παράκτιες, ώστε να καθοδηγήσει τους επιχειρηματικούς ομίλους σε μεθόδους εξαγοράς των τοπικών συνειδήσεων που είναι πολλοί, ο εξής ένας, ηττοπάθεια. Στη Σκύρο, αυτούς τους εκκολαπτόμενους μπλε και πράσινους υπαλλήλους τους συναντάμε ως SKYROS PROJECT να φθείρουν τις συνειδήσεις των ντόπιων παιδιών με την ενοχή πως η θάλασσα καταστρέφεται πρώτιστα από τα πλαστικά καλαμάκια και τη σακούλα του σούπερ μάρκετ, και πως τα μικρά ψάρια που θα πιαστούν στο δίχτυ του επαγγελματία ή το αγκίστρι και το καμάκι του ερασιτέχνη ψαρά, είναι η μέγιστη αμαρτία, αθωώνοντας έτσι τη μόλυνση των εφοπλιστών και των βιομηχάνων και των ανύπαρκτων ή ακατάλληλων ή κακοσυντηρημένων από ιδιωτικές εταιρείες συστημάτων βιολογικού καθαρισμού, όπου με το νέο

νόμο για την ιδιωτικοποίηση των αστικών αποβλήτων, οι εταιρείες ανακύκλωσης θα μπορούν να ξεφορτώνονται ως μη κερδοφόρες τις χάρτινες συσκευασίες, το 70% των ανακυκλώσιμων υλικών. Ειδικά για την ερασιτεχνική αλιεία στην Ε.Ε., προβλέπεται στο μέλλον η άσκησή της κυρίως πάνω από τα Fishing Charter Boats, των τουριστικών επιχειρήσεων, για τις οποίες έχει ήδη ψηφιστεί από την ελληνικού Βουλή η αποκλειστική εκμετάλλευση του έμπροσθεν των παράκτιων κτισμάτων θαλάσσιου χώρου, όπως και της παραλίας, για λόγους ασφαλείας από τους δήθεν λούμπεν λουόμενους και ψαράδες. Ταυτόχρονα δρομολογείται να παραδοθεί η φύλαξη της παράκτιας ζώνης σε επιχειρήσεις security, ώστε να εξοικονομήσει το κράτος χρήματα από τη μισθοδοσία και ασφάλιση των λιμενικών οργάνων. Ήδη στη Σκύρο οι επιχειρηματίες της ΜΚΟ Safe Water Sports έχουν πακτώσει στις παραλίες ταμπέλες με το έμβλημά τους, καθώς ευελπιστούν πως πολύ σύντομα, οι ιδιώτες θα ασκούν αστυνομικούς ελέγχους σε σκάφη αναψυχής και παράκτιες δραστηριότητες. Οι ταμπέλες τόσο του Skyros Project όσο και Safe Water Sports. έχουν σφραγίδες από κρατικές δομές και πανεπιστήμια στα οποία αλωνίζουν οι λομπίστες των επιχειρηματικών ομίλων, καθώς όλα αυτά ενισχύονται με κρατικό χρήμα και κονδύλια της Ε.Ε., δικό μας αίμα δηλαδή. Δείγματος χάρη, όταν η εταιρία παράκτιου security ή Ηλεκτρονικής Παρακολούθησης Αλιευτικών Ποσοστώσεων υποκαταστήσει το Λιμενικό, θα λάβει επιχορήγηση για να προσλάβει ανέργους αποφοίτους ΑΕΙ με μισθούς 400 ευρώ, και ταυτόχρονα, από την άλλη μεριά, όσα χρήματα εξοικονομηθούν έτσι από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη μισθοδοσία και την ασφάλιση των λιμενικών οργάνων, θα αποδοθούν ως επιχορήγηση σε επιχειρηματικούς ομίλους, στην ίδια, αυτή, ιδιωτική εταιρία δηλαδή. Αποτελεί ωστόσο θετική πείρα ο νικηφόρος αγώνας για τη ματαίωση του Θαλάσσιου Πάρκου Κυκλάδων, Συνέχεια στη σελ. 114 

www.boatfishing.gr

77

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ  Συνέχεια από τη σελ. 113

το λογικό και πιστεύεις πως ήθελε να σου μεταφέρει κάποιο μήνυμα; Κάθε φορά που η πρακτική του ψαροτούφεκου αποδεικνύει την υλιστική θεωρία, πως η τυπική λογική, μεταφυσική, το Α είναι μόνο Α, και το Β είναι μόνο Β, είναι λάθος, και πως η κοφτερή διαλεκτική σκέψη απαιτεί να ενεργοποιήσουμε το πρωτόγονο υποσυνείδητο που ταξινομεί αυτόματα τις αντιθέσεις του εξωτερικού κόσμου σε μια ενότητα όπου το Α και το Β κομματιάζονται αντιμαχόμενα, αντιμεταθέτοντας τις ιδιότητές τους προκειμένου να εξελιχθούν, τότε, κάθε φορά, μένω έκθαμβος όταν πέφτει επάνω μου η μαύρη σκιά της ενότητας των αντιθέσεων, θηρευτής-θήραμα και κατάδυση-ανάδυση, ως ένα πολικό μονοπάτι, ανέμων κέλευθα, που μετασχηματίζεται σε κύκλια κίνηση, ιχθυόεντα κέλευθα, και το αντίθετο, μέσα σε ένα χώρο, που όπως διδάσκουν οι πρωτόγονοι θρύλοι, τα έπη και η αρχαία τραγωδία, χωρίζεται σε τέσσερα επίπεδα, σε κάτω από την επιφάνεια, το βυθό, σε ακόμη πιο κάτω από την επιφάνεια, το βένθος, θαλάμι, ιλύς, σε πάνω από την επιφάνεια, την παραλία, και σε ακόμη πιο πάνω από την επιφάνεια, τις κορφές λόφων, δέντρων. Από ψαρότοπους που δεν έχεις ψαρέψει εκτός Ελλάδας, ποιους θα ήθελες να προλάβεις να επισκεφτείς και γιατί; Όπου έχει μπλε νερά και γιγάντιες καραγκίδες G.T. Κρίμα που δεν θα προκάμω σε μια δεύτερη ζωή να ζήσω στους παράκτιους αμμόλοφους της LaPaz του Μεξικό και της Δ. Αυστραλίας, αλλά και σε μια τρίτη ζωή στις κάθετες ακτές της Ιρλανδίας. Υπάρχει κάτι για το οποίο μετανιώνεις στη ζωή σου και κάτι που θα ήθελες να κάνεις, το οποίο δεν έχεις καταφέρει ακόμη; Θα ήθελα κάποια βιβλία μου να μεταφραστούν, ώστε να διαδοθούν

78 Boat & Fishing

παγκοσμίως. Τα δύο απραγματοποίητα κρυφά θαλασσινά μου όνειρα, είναι βέβαια ανομολόγητα, γιατί σε μια πανάκριβη κοινωνία που θέλει να μας κάνει να πάψουμε να ονειρευόμαστε δωρεάν, τα όνειρα είναι παράνομα. Μετανιώνω για το ότι δεν προσπάθησα όσο μπορούσα να συμβάλλω στην οργάνωση των ερασιτεχνών και επαγγελματιών ψαράδων σε μια κοινή ένωση κατά της αλιευτικής πολιτικής της Ε.Ε., μα δεν μετανιώνω για τον αγώνα που έκανα προς αυτή την κατεύθυνση, έστω κι αν ηττήθηκα. Πώς ζει σήμερα ο Γιάννης Βλάχος; Φυτοζωώ όπως οι περισσότεροι γονείς που σπουδάζουν παιδιά, με ένα γέρικο σαν εμένα Bombard 3.80 δεκαοκτώ ετών, αλλά δεν αποδέχομαι την ηττοπάθεια, και όπως όλο και κολλάω το φουσκωτό, όλο και κάτι κάνω για να αλλάξει κάτι στην κοινωνία, συλλογικά δρώντας, έστω να εμποδίσουμε κάτι χειρότερο, όπως τις ιδιωτικές ανεμογεννήτριες στο βουνό της Σκύρου που τις χρωματικές του εναλλαγές από την αντανάκλαση στο λαμπερό βράχο της κάθε απόχρωσης του σκοτεινού μπλε της θάλασσας θαυμάζω έξω από το παραθύρι, χωρίς να απογοητεύομαι από το ότι οι άνθρωποι νιώθουν νικημένοι και δεν έχουν θετική διάθεση αντιπαράθεσης με την κρατούσα σάπια ιδεολογία της εξυπηρέτησης του χρηματικού ατομικού κέρδους. Σε ευχαριστώ πολύ φίλε Γιάννη που μοιράστηκες το χρόνο σου μαζί μου και απάντησες με ειλικρίνεια. Σου εύχομαι, να είσαι πάντα εδώ, πάντα καλά, πάντα ευτυχισμένος! Κι εγώ σε ευχαριστώ Μάνο Βλατάκη, μαζί και τον Γιώργο Πολυχρονίου για την ευγένεια και τη σεμνότητα που σας διακρίνει, και εύχομαι τo ελληνικό Spearfishing να αποτελέσει πηγή δημιουργικότητας για το ψαροτούφεκο και τους αναγνώστες του, όπως συμβαίνει με το Boat&Fishing in Greece! BF

στον οποίο συνέβαλα με ενημέρωση της κοινής γνώμης για τη διαπλοκή των πράσινων οικολόγων με τις πετρελαϊκές εταιρίες, μέσα από κείμενα που μπορεί κανείς να αναζητήσει στο διαδίκτυο, Θαλάσσιο Πάρκο Κυκλάδων Γιάννης Βλάχος, όπου αναδεικνύεται ως καθοριστικός παράγοντας η ενότητα παράκτιων επαγγελματιών ψαράδων, ερασιτεχνών ψαράδων και τοπικών συλλόγων για τη σθεναρή υπεράσπιση των κοινωνικών αγαθών απέναντι στην ιδιωτικοποίηση, αλλά και για την απομόνωση όλων των καιροσκόπων που διακηρύσσουν το συμβιβασμό, το deal δηλαδή, ακριβώς, το ιδεολόγημα της υποταγής. Ο αγώνας κατά της ιδιωτικοποίησης της παράκτιας ζώνης των Κυκλάδων κερδήθηκε, επειδή η βάση ανέτρεψε κάποιες διοικήσεις επαγγελματικών αλιευτικών συλλόγων που μιλούσαν στα ΜΜΕ των εφοπλιστών για winwin, συμβιβασμό και εφησυχασμό. Δυστυχώς πλέον, και στο χώρο του ψαροτούφεκου υπάρχουν παρόμοιες αντιδραστικές φωνές συμβιβασμού και εφησυχασμού από πρωταθλητές και influencers του διαδικτύου, ενώ μέχρι πρότινος, οι πρωτοπόροι τεχνίτες ψαροτουφεκάδες ήταν πρωτοπόροι και στην υπεράσπιση της ελευθερίας της θάλασσας σαν κοινωνικό αγαθό για όλους, ενώ τώρα συμβαίνει το αντίθετο, και, αυτό, δεν είναι απλά σημείο των καιρών, αλλά μια καλά σχεδιασμένη προσπάθεια εφοπλιστών, κατασκευαστικών και τουριστικών ομίλων, ώστε να μην αποτύχουν οι πράσινες μπίζνες τους, όπως συνέβη πριν δέκα χρόνια εξ αιτίας της κινητοποίησης των ερασιτεχνών ψαράδων, με μπροστάρη τον Ευάγγελο Βαμβακάρη από τη Μήλο, που ενημέρωσαν και ξεσήκωσαν τις τοπικές κοινωνίες στις Κυκλάδες μέσα από τον τοπικό τύπο, έντυπο και ψηφιακό, όταν τα τότε περιοδικά ερασιτεχνικού ψαρέματος, πλην του THALASSA, θεωρούσαν αντιεμπορική τη δημοσίευση σχετικών ενημερωτικών άρθρων.

EDITORIAL

Αγαπητοί αναγνώστες Με τη σειρά μου σας καλωσορίζω στο νέο περιοδικό Spearfishing Magazine, το οποίο διατίθεται ως ένθετο εντός των «σπλάχνων του αδελφού περιοδικού» Boat & Fishing in Greece, από τον Ιανουάριο του νέου χρόνου! Ίσως να έχετε αντιληφθεί, πως σχεδόν ένα χρόνο τώρα, ο ελληνικός χώρος του υποβρυχίου κυνηγίου και της ελεύθερης κατάδυσης δεν αντιπροσωπεύεται από κανένα έντυπο περιοδικό, με όποια αρνητικά αποτελέσματα προκύπτουν από αυτό το μεγάλο κενό. Η προσπάθεια να επανεκκινήσουμε αυτόν τον έντυπο χώρο, με όποιες δυνάμεις και μέσα μάς δίνονται αυτήν τη στιγμή, είναι μεγάλη και νομίζω πως αναλογιζόμενοι όλοι τη σοβαρότητα των περιστάσεων, θα πρέπει να βάλουμε στην άκρη κάθε κακοπροαίρετη διάθεση και να δούμε πως μπορούμε να στηρίξουμε αυτήν την προσπάθεια. Και απευθύνομαι σε όλο το χώρο, είτε αυτός ακούει στο όνομα «αγνοί ερασιτέχνες ψαροτουφεκάδες» που θέλουν να απολαμβάνουν το χόμπι τους και την επαφή με τη θάλασσα, είτε αυτός ακούει στο όνομα «επαγγελματίες του κλάδου», που είναι στην κυριολεξία κολλημένοι στον τοίχο και σχεδόν στο χείλος της καταστροφής. Από την πλευρά μου, θα κάνω ότι περνά από το χέρι μου στη γραμμή της αρχισυνταξίας, προσπάθεια που ήδη γνωρίσατε και πολλοί από εσάς αγκαλιάσατε και αγαπήσατε ως αναγνώστες στο παρελθόν, αποδεικνύοντάς το με τον πλέον ένθερμο τρόπο σε κάθε μέσο επικοινωνίας! Αρχικοί στόχοι μέσα από το νέο αυτό έντυπο, είναι το να μπορείτε να κρατάτε στα χέρια σας και πάλι ένα τυπωμένο περιοδικό με τη χαρακτηριστική αίσθηση και μυρωδιά του χαρτιού, και μέσα από αυτό και τα άρθρα του να ενημερώνεστε με έγκυρα, επιμελώς προσεγμένα άρθρα που αφορούν στο ψαροτούφεκο και την ελεύθερη κατάδυση! Η προσοχή μας αυτή τη στιγμή, είναι στραμμένη στην τελείως άδικη και παντελώς αβάσιμη απαγόρευση που μας στερεί την επαφή μας με τη θάλασσα. Από την πλευρά μας, τόσο ο εκδότης Γιώργος Πολυχρονίου, όσο και εγώ με τη σειρά μου, με τη στήριξη και των δύο παραπάνω περιοδικών αλλά και τη δική σας δύναμη, επιδιώκουμε επαφές με τους κρατικούς μηχανισμούς για μία άμεση, δίκαιη λύση σε κάτι που είναι παράλογο και μόνο αρνητικά αποτελέσματα προσθέτει στην οικονομία του κλάδου μας, αλλά και τη γενικότερη ψυχολογία όλων μας! Εύχομαι, με τη δική σας στήριξη, το νέο αυτό περιοδικό να καταφέρει να σταθεί μόνο του στο περίπτερο, με πολύ πιο πλούσια αρθρογραφία, χωρίς, όμως, να παραμελήσουμε μέχρι τότε να αξιοποιούμε όσο το δυνατόν καλύτερα τις υπάρχουσες διαθέσιμες σελίδες για εσάς! Θεωρώ πως η επικοινωνία είναι το όπλο μας και πως μόνο πάνω σε αυτήν μπορούν να εξελίσσονται θετικά τα πάντα! Φιλοδοξώ να τα πούμε σύντομα και από κοντά όταν λήξει όλο αυτό που ζούμε, πού αλλού, στη μεγαλύτερη Θαλασσινή έκθεση της χώρας μας, την έκθεση ΨΑΡΕΜΑ ΣΚΑΦΟΣ – BOAT & FISHING SHOW! Σας ευχαριστώ πολύ Μάνος Βλατάκης

Φωτογραφία Εξωφύλλου:

Ο συνεργάτης μας Λάμπρος Δερτιλής με έναν σαργό

TΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΌ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΡΎΧΙΑ ΑΛΙΕΊΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΎΘΕΡΗ ΚΑΤΆΔΥΣΗ

AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΗΣ: ΜΆΝΟΣ ΒΛΑΤΆΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: ΑΡΓΟΥΔΈΛΗΣ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΑΜΑΞΌΠΟΥΛΟΣ ΣΤΑΎΡΟΣ ΑΡΙΣΤΕΊΔΟΥ ΚΏΣΤΑΣ ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ ΓΙΏΡΓΟΣ ΒΕΡΏΝΗΣ ΝΊΚΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΌΠΟΥΛΟΣ ΧΡΉΣΤΟΣ ΔΕΡΤΙΛΉΣ ΛΆΜΠΡΟΣ ΚΑΒΒΑΔΊΑΣ ΓΕΡΆΣΙΜΟΣ

ΠΑΠΑΔΆΚΗΣ ΜΆΝΟΣ ΠΑΥΛΊΔΗΣ ΓΙΏΡΓΟΣ ΠΙΤΙΆΣ ΓΙΆΝΝΗΣ ΡΊΓΓΑΣ ΓΙΆΝΝΗΣ ΣΙΜΆΤΗΣ ΧΡΊΣΤΟΣ ΤΣΑΓΚΑΡΌΠΟΥΛΟΣ ΝΊΚΟΣ ΦΎΤΡΟΣ ΣΤΑΎΡΟΣ ΧΡΊΣΤΗΣ ΓΙΏΡΓΟΣ

106 94

91

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 91 Ιατρικό | «Αθώα»και μη φάρμακα στο ψαροτούφεκο Μέρος Β’

του Νίκου Τσαγκαρόπουλου

94 Αφιέρωμα | Αποκαλύπτοντας το σημερινό Σαργό του Μάνου Βλατάκη Συμμετέχουν: Δερτιλής, Καλογερόπουλος, Κοτσάκης, Κωστανάσιος, Ρίγγας, Φύτρος

102 Αφήγηση | Από θήραμα, θηρευτής του Γιάννη Πιτιά

80 Boat & Fishing

ΚΑΡΥΟΦΎΛΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΚΕΣΟΎΛΗΣ ΊΩΝ ΚΩΤΣΆΚΗΣ ΒΑΓΓΈΛΗΣ ΚΩΣΤΑΝΆΣΙΟΣ ΙΆΣΩΝΑΣ ΜΑΔΟΎΡΟΣ ΚΏΣΤΑΣ ΜΑΡΊΝΗΣ ΣΠΎΡΟΣ ΜΈΓΑΣ ΣΩΚΡΆΤΗΣ ΜΠΈΚΑΣ ΑΠΌΣΤΟΛΟΣ

104 Ψαροτούφεκο σε ναυάγια του Χρίστου Σιμάτη

106 Συνέντευξη | ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΜΑΞΟΠΟΥΛΟΣ Τετ-α-τετ με το πληθωρικό μαγιάτικο στο Μάνο Βλατάκη

112 Μονόπετρα του Αλέξανδρου Αργουδέλη

114 Ιατρικό | Το καταδυτικό αντανακλαστικό του Παναγιώτη Καρυοφύλλη

ΙΑΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

«ΑΘΩΑ»

ΚΑΙ ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΑ ΣΤΟ ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΛΛΑΖΕΙ Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥΣ; β’ μέρος

Δ

Νίκος Τσαγκαρόπουλος

Ιατρός, Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικο-αναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga, Φωτογραφίες: Μάνος

Βλατάκης

εν προλάβαμε να χαρούμε την άρση της απαγόρευσης και να ‘μαστε πάλι. Να συντηρούμε τον εξοπλισμό μας. Να γεμίζουμε τα ψυγεία με… λάστιχα όπλων. Να χαζεύουμε φωτογραφίες και βίντεο από ψαρέματα που ήδη μοιάζουν μακρινά. Και πάνω απ’ όλα, να κοιτάμε αποσβολωμένοι στις τηλεοράσεις τα κρούσματα του αναθεματισμένου Κορωναϊού να αυξάνονται για μια ακόμη φορά… Ευκαιρία για σκέψη λοιπόν. Ευκαιρία για μελέτη και θέσπιση νέων στόχων. Συνολικά στις ζωές μας, αλλά και στην ψαροτουφεκάδικη πλευρά της ζωής. Προσωπικά, έπιασα τον εαυτό μου να σκέφτεται αν μέσα σε όλο αυτό το διάστημα της απαγόρευσης είχα δικαίωμα για ένα και μόνο ψάρεμα, τι θα ήθελα να είναι αυτό; Πιστέψτε με, από αυτήν την ερώτηση που μόνο σκοπό είχε να

νικήσει την πλήξη και την ανυπομονησία για να βρεθώ πάλι στη γαλανή αγκαλιά της, προσέγγισα απαντήσεις τις οποίες αδυνατούσα να δω καθαρά στη «ρουτίνα» των συχνών εξορμήσεων. Οι πρώτες αυθόρμητες σκέψεις μπορεί να είναι πως ο ένας προτιμά το καρτέρι, ο άλλος το ψαχτήρι, ενώ κάποιος τρίτος ζει και αναπνέει μόνο για το κυνήγι στο μπλε. Κέρδος, όμως, μέσα από αυτές τις σελίδες, θα είναι το να βάλουμε ένα λιθαράκι, ώστε ο κάθε ένας από τους παραπάνω φίλους να γυρνά το βράδυ σπίτι του σώος και αβλαβής. Ανεξαρτήτως του είδους ψαρέματος που προτιμά, αν έπιασε ή όχι ψάρια, αν βούτηξε στην παραλία έξω από το σπίτι του ή οδήγησε μισή μέρα για να φτάσει στον προορισμό του... Στο προηγούμενο τεύχος, λοιπόν, ξεκινήσαμε μια συζήτηση για τη λήψη φαρμάκων και το ψαροτούφεκο. Είπαμε κάποια πράγματα για τα φάρμακα γενικά

Φάρμακα ή ουσίες που ως αποτέλεσμα έχουν τη μείωση υγρών και συνεπώς αφυδατώνουν τον οργανισμό, μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα...

www.boatfishing.gr

81

ΙΑΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

και επισημάναμε ότι ο σημαντικότερος παράγοντας που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας, είναι η πάθηση για την οποία λαμβάνουμε ένα φάρμακο. Υπάρχουν, ωστόσο, συγκεκριμένες κατηγορίες φαρμάκων, με συγκεκριμένες επιδράσεις στην φυσιολογία μας, που άλλοτε, και σε διαφορετικό βαθμό, επηρεάζουν τις επιδόσεις μας στην ελεύθερη κατάδυση, είτε θετικά, είτε αρνητικά. Πάμε, όμως, να βάλουμε τα πράγματα σε μία σειρά…

Προσοχή σε κάποια φαρμακευτικά σκευάσματα τα οποία μπορούν και δρουν αρκετά εικοσιτετράωρα...

ΔΙΑΒΗΤΗΣ Από τις συχνότερες παθήσεις στον καιρό μας. Απαιτείται συνέπεια στη διατροφή και στη σωστή λήψη των φαρμάκων από πλευράς του ασθενούς. Τα φάρμακα που χορηγούνται για τον έλεγχο του διαβήτη, έχουν ως κύριο στόχο τη μείωση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα. Αποτέλεσμα της μη σωστής λήψης των φαρμάκων, μπορεί να είναι ένα υπογλυκαιμικό επεισόδιο. Δυστυχώς, μελέτες δείχνουν ότι σε ένα υπερβαρικό περιβάλλον, όπως αυτό στο οποίο εκτιθέμεθα στην ελεύθερη κατάδυση, ο κίνδυνος για υπογλυκαιμικό επεισόδιο αυξάνεται σημαντικά. Έχουμε ήδη τονίσει και θα το κάνουμε πολλές φορές ακόμα, τη σημασία της σωστής ενυδάτωσης στις εξορμήσεις μας. Φάρμακα, λοιπόν, ή ουσίες, που ως αποτέλεσμα έχουν τη μείωση κυκλοφορούντων υγρών και συνεπώς την αφυδάτωση του οργανισμού μας, μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα σε μια εξόρμησή μας. Τέτοια δράση έχουν μερικά αντιυπερτασικά φάρμακα, τα διουρητικά, αλλά και η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας καφεΐνης. Η καφεΐνη, δε, πέρα από τον κίνδυνο αφυδάτωσης, προκαλεί αύξηση των παλμών της καρδιάς και κατά συνέπεια αύξηση της ταχύτητας με την οποία το αίμα κυκλοφορεί στο σώμα μας. Δηλαδή, ακριβώς το αντίθετο από αυτό που επιθυμούμε για μια καλή και ήρεμη άπνοια. Υπάρχει, βέβαια, και το άλλο άκρο ηρεμίας. Αυτή που προκαλείται με τα γνωστά σε όλους μας ηρεμιστικά. Παυσίπονα που περιέχουν όπιο, ηρεμιστικά και υπνωτικά, καθώς και κάποια αντιισταμινικά που αναφέραμε στο προηγούμενο τεύχος, μπορεί να έχουν τραγικές επιπτώσεις όταν συνδυαστούν με μια εξόρμηση για ψαροτούφεκο.

ΥΠΕΡΤΑΣΗ Ένα ακόμα συχνό ιατρικό πρόβλημα για το οποίο σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού λαμβάνει χρόνια φαρμακευτική αγωγή,

82 Boat & Fishing

είναι η υπέρταση. Από τα φάρμακα που συνταγογραφούνται για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, μια συγκεκριμένη ομάδα, η λεγόμενη β-αναστολείς, συγκεντρώνουν κάποια χαρακτηριστικά που εύλογα βάζουν σε σκέψη το γιατρό όταν πρόκειται να δώσει το «πράσινο φως» στον ασθενή του για να ασχοληθεί με την ελεύθερη κατάδυση. Στοιχειοθετημένες μελέτες δεν υπάρχουν, όμως, η συζήτηση με το γιατρό που σας έχει συνταγογραφήσει τέτοιο φάρμακο, είναι επιβεβλημένη. Σαν ουρολόγος, δεν θα μπορούσα να παραλείψω μια … πικάντικη αναφορά. Φάρμακα που συνταγογραφούνται για την αντιμετώπιση της στυτικής

δυσλειτουργίας, αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο πρόκλησης συνδρόμου αποσυμπίεσης, και αν συνδυαστούν με έντονη καταπόνηση κατά την έκθεση σε υπερβαρικό περιβάλλον, μπορεί να αποδειχθούν μοιραία! Θα μου πείτε: «γιατί να πάρει κάποιος τέτοιο φάρμακο και να πάει για ψαροτούφεκο»; Σωστό! Αφενός, όμως, κάποια από τα σκευάσματα αυτά δρουν για μέρες, αφετέρου … άβυσσος η ψυχή του ψαροντουφεκά!

ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ ΚΑΙ ΣΤΑΤΙΝΕΣ Κλείνοντας, να αναφερθώ μόνο σε μια ιδιαίτερη κατηγορία φαρμάκων, τις στατίνες, οι οποίες συνταγογραφούνται για τη ρύθμιση της χοληστερίνης.

Τα φάρμακα αυτά φαίνεται ότι σε συγκεκριμένες παραμέτρους έχουν προφυλακτική δράση ενάντια στο σύνδρομο αποσυμπίεσης. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως θα μπορούσαμε ποτέ να τις χρησιμοποιήσουμε γι’ αυτό το λόγο. Άλλωστε, η μελέτη αφορά σε αρουραίους, ενώ στους ανθρώπους, ακόμα και αν έχουν όντως ευεργετική δράση στο σύνδρομο αποσυμπίεσης, είναι αποδεδειγμένο πως προκαλούν τενοντίτιδες, που αν συνδυαστούν με πολύωρα κολυμπητά ψαρέματα, μόνο ευχάριστο αποτέλεσμα δεν θα είναι. Στο επόμενο τεύχος, θα προσεγγίσουμε το πολύ σημαντικό θέμα της ρύθμισης της θερμοκρασίας μας στη θάλασσα και του κινδύνου της υποθερμίας. BF

Η καφεΐνη προκαλεί αύξηση των παλμών και αύξηση της ταχύτητας με την οποία το αίμα κυκλοφορεί στο σώμα, δηλαδή ακριβώς το αντίθετο από αυτό που επιθυμούμε για μια καλή και ήρεμη άπνοια

www.boatfishing.gr

83

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΑΡΓΟΣ

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΣΑΡΓΟ ΜΥΣΤΙΚΆ, ΣΥΜΒΟΥΛΈΣ ΚΑΙ ΠΟΛΎΤΙΜΑ TIPS ❱❱ Μάνος Βλατάκης Διευθυντής Άπνοια with Yoga https://www.facebook.com/ApnoiaYoga/ Συμμετέχουν: Δερτιλής Λ. Καλογερόπουλος Β. Κοτσάκης Β. Κωστανάσιος Ι. Ρίγγας Γ. Φύτρος Σ.

Α

λήθεια, ποιος είναι άραγε ο σαργός; Θα μπορούσα να ξεκινήσω δίνοντας απαντήσεις σχετικές με το επιστημονικό του είδος, την οικογένεια, το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά του, όμως θα παρακάμψω τις παραπάνω προσεγγίσεις, οι οποίες, ούτως ή άλλως, εμπεριέχονται στα κείμενα των φίλων, διακεκριμένων ψαροτουφεκάδων που ακολουθούν. Νομίζω πως μια πιο ουσιαστική προσέγγιση γι’ αυτήν την πανέξυπνη ασημένια ριγωτή φιγούρα που σουλατσάρει σε όλα τα είδη βυθού, από ρηχά έως πολύ βαθιά, θα είχε ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκτίμησή μας για το ποιος τελικά είναι ο σαργός σήμερα. Προσπαθώντας να απαντήσω με ένα καθαρά «ψαροτουφεκάδικο» τρόπο στην ερώτηση, και λαμβάνοντας υπόψη μου τις στιγμές που ξεκινούν οπλίζοντας και

τελειώνουν ξε-οπλίζοντας το όπλο μας, έχω την αίσθηση ότι ο σαργός είναι ένα ψάρι που αν δεν υπήρχε στις θάλασσες μας, τότε το ψαροτούφεκο θα μειωνόταν δραματικά, τόσο από άποψης θηρευτικού κίνητρου και ενδιαφέροντος, όσο και από την άποψη του συνόλου μιας ψαριάς. Αυτή νομίζω είναι η «ουσία» του σαργού στο σήμερα φίλε αναγνώστη! Ένα ψάρι που μπορεί να εμπλουτίσει τη ψαριά μας και να μας κρατήσει σε εγρήγορση κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε ψαρέματος, γιατί απλά ο σαργός βρίσκεται παντού και μάλιστα σε πληθυσμούς πολύ μεγαλύτερους από πολλά άλλα ποιοτικά είδη. Ταυτόχρονα, όμως, είναι και ένα ψάρι που εξελίσσεται εκπληκτικά γρήγορα και μάλιστα από γενιά σε γενιά. Τουλάχιστον οι εικόνες που έχω από αυτόν, σε σχέση

με τη συμπεριφορά του απέναντί μας σε βάθος τεσσάρων περίπου δεκαετιών, μου το επιβεβαιώνουν εμπράκτως!

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥ! Τη δεκαετία του ΄80 οι σαργοί σχημάτιζαν πολύ μεγάλα κοπάδια, τόσο στις θάλασσες που βρέχουν γύρω-γύρω την Αττική, όσο και στις θάλασσες όλης της Ελλάδας. Η συνήθης αντίδραση αυτών των κοπαδιών απέναντι στην εμφάνιση του ψαροτουφεκά, ήταν να κατεβούν χαμηλά στο βυθό και να μπαινοβγαίνουν ανάμεσα στις πέτρες, νιώθοντας ασφάλεια. Τη δεκαετία του ’90, όσον αφορά στους βυθούς της Αττικής, η παραπάνω συμπεριφορά άλλαξε και τη διαδέχτηκε μια διαφορετική αντίδραση. Τα ψάρια αρχικά κατέφευγαν στις πέτρες, όμως με την πρώτη-δεύτερη βολή και απώλεια απομακρύνονταν γρήγορα από τους βράχους και ξέφευγαν στα ανοιχτά. Την επόμενη δεκαετία, στην είσοδο του 21ου αιώνα, τα κοπάδια των σαργών έπαψαν να καταφεύγουν ομαδικά στις πέτρες και στην πρώτη εμφάνιση ψαροτουφεκά απομακρύνονταν αμέσως, χωρίς να δώσουν καμία ευκαιρία για σύλληψη με τη γνωστή μέθοδο του ψαχτηριού. Αυτή η συμπεριφορά, σταδιακά μεταφέρθηκε σε όλες τις θάλασσες και σήμερα είναι κάτι συνηθισμένο. Μόνο κάτω από ειδικές περιπτώσεις που αποτελούν συνδυασμό εποχής, καιρικών συνθηκών, ρευμάτων, θερμοκρασιών και τοποθεσιών, οι σαργοί μπορούν να ξαναβρεθούν κοπαδιασμένοι και τρυπωμένοι κάτω από πέτρες και πλάκες... Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΞΙΑ Από τη μία έχουμε ένα πανέξυπνο θήραμα με σημαντικό βαθμό δυσκολίας και σεβαστό μέγεθος. Πολύ όμορφα, καθαρά χρώματα, γρήγορες αντιδράσεις

Ο σαργός ήταν και θα παραμείνει ένα ποιοτικό θήραμα!

84 Boat & Fishing

και αντίληψη «ξυράφι» στην απόσταση που πρέπει να κρατήσει, μας δίνουν κάθε λόγο να χαρούμε για τη σύλληψη ενός καλοσχηματισμένου ψαριού από 500600gr και πάνω. Από την άλλη, δεν μπορούμε να υποβιβάσουμε την εξαιρετική του γεύση, η οποία κατατάσσεται στην ΑΑ κατηγορία ψαριών ανάμεσα στον κύκλο των ψαροφάγων. Οπότε, να δύο σημαντικοί λόγοι για να τον κυνηγήσουμε: Δύσκολο, κατά μέσο όρο, ψάρι, και πολύ εύγεστο! Όπως είπα και προηγουμένως, το να συναντήσουμε έναν ή αρκετούς σαργούς στο ψάρεμά μας, δεν είναι ούτε κάτι δύσκολο, ούτε και κάτι που θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσπάθεια και ικανότητα. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα, θα κάνει αυτός ή το κοπάδι διερευνητική κίνηση προς το μέρος μας, η οποία μπορεί, δυστυχώς για εμάς, να είναι και η τελευταία φορά που θα τους δούμε. Να θυμάστε πάντα, πως αυτό που θα πρέπει να προσέξετε είναι η γενικότερη συμπεριφορά του σε σχέση με τη μορφολογία του βυθού. Έτσι, ψυχολογώντας ένα μοναχικό ψάρι, είτε ένα κοπάδι από σαργούς, θα πρέπει να αποφασίσουμε τη στρατηγική μας. Αν, για παράδειγμα, κινείται χαμηλά στο βυθό και έχει τάση να βραχώσει, παρακολουθούμε διακριτικά από όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απόσταση, κάτι που τον ηρεμεί, και περιμένουμε να δούμε τις επόμενες αντιδράσεις του. Δεν είναι λίγες οι φορές, που μετά από κάποια πορεία που θα ακολουθήσει, θα μπει σε μια σχισμή ή πέτρα. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, πολύ πιθανόν να έχουμε βρει και την είσοδο μιας σαργοφωλιάς, την οποία συχνά μοιράζονται και άλλα θηράματα, όπως πχ. μαυρόψαρα. Γι’ αυτό και η προσέγγισή μας πρέπει να είναι προσεκτική και εμείς διαρκώς σε πλήρη ετοιμότητα. Αν κρατιέται ψηλότερα από το βυθό, αλλά έχει την τάση να απομακρύνεται και να ξαναπλησιάζει χωρίς να μας οδηγεί κάπου, ενώ με αυτήν την κίνηση παραμένει στα ίδια περίπου σημεία του βυθού, τότε μια ήρεμη οπισθοχώρησή μας θα του δώσει κι άλλο χώρο. Στη συνέχεια, ένα αρχικά ήρεμο συρτό καρτέρι από μέρους μας, σε

Ένας μεγάλος σαργός από τη Μακρόνησο!

σημεία που να μπορούμε να κρυφτούμε πίσω τους, όπως βράχια ή φυκιάδες, είναι η καλύτερη κίνηση, που πιθανόν να του κεντρίσει το ενδιαφέρον και να τον κάνει να πλησιάσει σε απόσταση βολής. Η συνήθειά του να πλησιάζει πολύ κοντά την ακτή λίγο πριν νυχτώσει και να παραμένει εκεί μέχρι το πρώτο φως του ήλιου, είναι κάτι το οποίο μπορούμε να εκμεταλλευτούμε σε ένα πολύ πρωινό ψάρεμα, επάνω στην ανατολή. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, ο σαργός θα αρχίσει να βγαίνει από τις πέτρες που πέρασε το βράδυ του. Λόγω του χαμηλού, ακόμη, φωτός, δυσκολεύεται να μας εντοπίσει μέσω της όρασης. Αν κινηθούμε ήρεμα, τόσο στην επιφάνεια, όσο και στο στήσιμο ενός καρτεριού, θα πλησιάσει σχετικά εύκολα και θα μας εκπλήξει το μέγεθος των σαργών που μπορούμε εύκολα να πιάσουμε. Τα ίδια μεγέθη είναι σχεδόν αδύνατο να υποκύψουν στο πειρασμό και να μας προσεγγίσουν άλλες ώρες. Να θυμάστε, επίσης, το εξής φαινόμενο που παρουσιάζεται πάλι μόνο πάνω στην ανατολή, άντε και καμιά ώρα μετά. Όπως είπα παραπάνω, το σούρουπο πλησιάζει την ακτογραμμή και βραχώνει σε πέτρες και θαλάμια για να προστατευτεί. Αν θυμάστε τρύπες ή πλάκες από το παρελθόν, που γέμιζαν με σαργούς, ενώ

τα τελευταία πολλά χρόνια είναι μόνιμα άδειες, ίσως να εκπλαγείτε αν τις ψάξετε πολύ πρωί. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχουν ψάρια μέσα, τα οποία, βέβαια, σύντομα θα βγουν, θα τραφούν για καμιά ώρα από τις λιχουδιές που βρίσκονται διασκορπισμένες στα πολύ ρηχά, ακόμη και στο μισό μέτρο νερό, και μετά θα απομακρυνθούν αφήνοντας πίσω τους άδειους βυθούς. Ένα φαινόμενο στο οποίο επίσης πρέπει να δώσετε προσοχή, λαμβάνει χώρα τις απογευματινές ώρες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, οπότε ξεσπούν απότομα έντονες βροχοπτώσεις. Την επόμενη μέρα, πάντα πρωί, αξίζει να πάτε για μια γρήγορη βουτιά, διότι τόσο οι σαργοί, όσο και πολλά άλλα είδη, θα πλησιάσουν για να τραφούν από αυτά που θα κατεβάσει το βρόχινο νερό στη θάλασσα. Αν με ρωτούσατε ποιες εικόνες μου έχουν λείψει και θα ήθελα να ξαναβλέπω συχνά στη θάλασσα, τότε μία από αυτές σίγουρα θα ήταν θαλάμια γεμάτα από τις λάμψεις των σαργών! Όμως, αν θέλατε να μάθετε πώς μου αρέσει σήμερα να πιάνω σαργούς, σίγουρα δεν θα επέλεγα αυτόν τον τρόπο, δηλαδή να τους κυνηγήσω μέσα σε κατάμεστα θαλάμια. Θα σας έλεγα πως θέλω πλέον να τους πιάνω www.boatfishing.gr

85

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΑΡΓΟΣ

με καρτέρι επάνω στον καιρό. Και εδώ, επίσης, παρουσιάζεται μια σημαντική αδυναμία του σαργού, καθώς δεν μπορεί να εντοπίσει ακριβώς το σημείο που καρτερεύουμε, λόγω του θορύβου και της αναταραχής που προκαλεί ο δυνατός κυματισμός στα ρηχά. Η καλύτερη εποχή για καρτέρι επάνω στον καιρό, για εμένα, είναι ο δεύτερος και τρίτος φθινοπωρινός μήνας, ειδικά όταν ο άνεμος έχει βόρειες διευθύνσεις και χτυπά την ακτή. Όσο πιο δυνατός βόρειος, τόσο καλύτερα. Φυσικά, μέχρι το σημείο που η έντασή του διακυβεύει την ασφάλειά μου! Σε τέτοια καρτέρια δεν υπάρχει συγκεκριμένη ώρα. Η ιδανικότερη είναι αυτή που ο καιρός ανεβάζει χαρακτηριστικά τη δύναμή του. Αξίζει να αναφέρω, ότι σε εξορμήσεις με

δυνατό βοριά, συχνά έχω πιάσει πολύ μεγάλες τσιπούρες. Με το που θα έρθει ο χειμώνας, επηρεάζοντας θερμοκρασιακά και το νερό (αυτό θα συμβεί μετά από έντονες, παρατεταμένες βροχοπτώσεις), το ψαχτήρι στα ρηχά, σε βυθούς γεμάτους βράχια, μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα καρποφόρο! Αντίθετα, τους καλοκαιρινούς μήνες που υπάρχουν ακόμη πολλοί κολυμβητές, τα καρτέρια μέσα σε υπήνεμους αμμώδεις κόλπους, τις πρώτες πρωινές ώρες που δεν έχει πλακώσει ακόμη ο κόσμος, μπορεί να μας δώσουν σπουδαίους σαργούς και μαζί και άλλα άσπρα είδη! Κάπου εδώ, όμως, θα ήθελα να διακόψω κείμενό μου και να δώσω το γραπτό

Bαγγέλης ΚΩΤΣΆΚΗΣ 2η θέση στο πανελλήνιο πρωτάθλημα 2017 2 δεύτερες θέσεις σε υποβρύχια σκοποβολή υπερόπλων 2007 και 2008 ΑΝΈΚΑΘΕΝ μου άρεσε το ψάρεμα του σαργού και έχω πολλές ωραίες εικόνες και ιστορίες να θυμηθώ πραγματικά από αυτό το πανέξυπνο ψάρι! Μία, όμως, εικόνα, μου έχει μείνει περισσότερο χαραγμένη στο μυαλό, από σκηνή που διαδραματίστηκε σε ένα νησί των Κυκλάδων πριν από περίπου 10 χρόνια... Κολυμπούσα στα ρηχά της ακτογραμμής, όταν πρόσεξα έναν πολύ μεγάλο σαργό που έτρεξε να κρυφτεί σε μια σχισμή στα ρηχά, σε βάθος μόλις 2 μέτρων. Αμέσως βούτηξα, πλησιάζοντας υποβρυχίως τη σχισμή που αρχικά φαινόταν στενή! Όμως, πιο μέσα άνοιγε και οδηγούσε σε μια σπηλιά που εισχωρούσε πολύ βαθιά. Το ανθρώπινο σώμα χώραγε με δυσκολία να μπει και για να μπορέσει να βγει κάποιος από εκεί μέσα, έπρεπε να στρίψει σε ένα σημείο όπου αυτή η χαραγματιά πλάταινε στο βάθος της. Εκεί αντίκρισα μία απίστευτη εικόνα με περίπου 40-50 σαργούς! Δεν ξέρω ακριβώς πόσοι μπορεί να ήταν, αλλά μιλάμε για ένα τεράστιο κοπάδι, απλωμένο παντού μέσα σε αυτό το σκίσιμο. Τα ψάρια κάθονταν ακίνητα και στοιχισμένα το ένας ακριβώς δίπλα στο άλλο! Δεν έκανα καμία προσπάθεια να χτυπήσω κάποιο ψάρι εκείνη τη στιγμή, γιατί ήθελα να απολαύσει αυτήν τη μοναδική εικόνα και το ζευγάρι μου, ο οποίος έμεινε πραγματικά άναυδος στη θέα του επιβλητικού σαργοκοπαδιού! Αφού πέρασε η αρχική μας έκπληξη, στις επόμενες βουτιές πήραμε μόνο κάποιους πολύ μεγάλους σαργούς και τους υπόλοιπους τους αφήσαμε στην ησυχία τους, μιας και η ορθολογική διαχείριση των τόπων μας εξασφαλίζει παρόμοια ψαρέματα και στο μέλλον!

TIPS • Σε καινούρια μέρη, καλό είναι να δοκιμάζουμε κάποια σποραδικά καρτέρια, για να δούμε αν κινούνται σαργοί.

• Όταν βλέπουμε μελανούρια ή διάφορα άλλα μικρόψαρα να μπαινοβγαίνουν σε κάποιες πέτρες, πρέπει να τις ψάχνουμε.

• Η προσέγγισή μας στην τρύπα που μπήκε το ψάρι, πρέπει να είναι πολύ αθόρυβη! Καλές βουτιές σε όλους και πάντα με ασφάλεια!

86 Boat & Fishing

λόγο σε κάποιους καλούς φίλους ψαροτουφεκάδες που προσκάλεσα, ώστε να σας πουν με τη σειρά τους μερικά δικά τους μυστικά και να καταθέσουν προσωπικές τους εμπειρίες για το σαργό. Φίλοι αναγνώστες, πιστεύω πως περισσότερες απόψεις από άλλους, πολύ έμπειρους ψαροκυνηγούς, θα σας βοηθήσουν να προσεγγίσετε καλύτερα το σημερινό σαργό και να τον κυνηγήσετε με σεβασμό, όπως αρμόζει σε ένα ψάρι που η απουσία του από τις θάλασσές μας θα ήταν ιδιαίτερα αρνητική για όλους μας! Καλωσορίζω, λοιπόν, τους φίλους που δέχτηκαν να σας μεταφέρουν πολύτιμες πληροφορίες, ιστορίες και tips για το σαργό, και τους ευχαριστώ πολύ για την ανταπόκρισή τους στο κάλεσμα μου! BF

Λάμπρος ΔΕΡΤΙΛΉΣ 2η θέση ατομικό - Πανελλήνιο πρωτάθλημα 2013 3η θέση ατομικό - Πανελλήνιο πρωτάθλημα 2012 και 2019 3η θέση - Καλοκαιρινό κύπελλο Γλαύκου 2001 1η θέση Αλκυόνη - Χειμερινό κύπελλο Γλαύκου 2001 και 2006 2η θέση Αλκυόνη - Χειμερινό κύπελλο Γλαύκου 1998 3η θέση Αλκυόνη - Χειμερινό κύπελλο Γλαύκου 1997 και 2010 2η θέση κύπελλο Ναυτικής Εβδομάδας - Σύρος 1996

Ο ΣΑΡΓΌΣ είναι αγαπημένο μου θήραμα, το οποίο και κυνηγώ με πληθώρα τεχνικών σε μικρά και σε μεσαία βάθη. Πιο αποδοτικές τεχνικές κατά την άποψή μου, είναι το ψαχτήρι και το συρτό. Οι σαργοί προτιμούν συνήθως πλάκες για να κρυφτούν και αρέσκονται σε διαμπερείς με πολλές εξόδους, έτοιμοι να πεταχτούν και να φύγουν όταν φοβηθούν. Σε αυτές τις πλάκες θα οδηγηθούμε είτε επειδή είδαμε το ψάρι να πηγαίνει εκεί ή από μικρότερα ψάρια του είδους που τριγυρνούν απ’ έξω. Όπλα θα χρησιμοποιήσουμε κοντά αλλά αρκετά δυνατά, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που οι σαργοί κάνουν παρέα με ευμεγέθη μαύρα ψάρια. Η ηρεμία στην προσέγγιση της τρύπας, θα μας δώσει τη δυνατότητα να κάνουμε καίριες βολές, για να αποφύγουμε τα σπαρταρίσματα. Το συρτό, αν γίνει αθόρυβα και με σωστή επόπτευση του χώρου, θα μας φέρει σε απόσταση βολής από τα ψάρια, τα οποία θα κυριευτούν από περιέργεια. Πολλές φορές, επειδή τα ψάρια μας ακούνε, όσο αθόρυβα και αν προσπαθούμε να κινηθούμε, θα βγουν από τις τρύπες τους προσπαθώντας να αποκτήσουν οπτική επαφή με τον άγνωστο εισβολέα. Η ελαφρώς αρνητική πλευστότητα θα μας βοηθήσει να κινούμαστε αθόρυβα και χωρίς να κάνουμε περιττές κινήσεις οι οποίες θα θορυβήσουν τα ψάρια. Όπλα θα χρησιμοποιήσουμε μεσαίου μήκους, από 85 έως και 100cm, δυνατά και εδώ, γιατί σε ένα σωστό συρτό έχουμε πολλά ειδή ψαριών που μπορεί να ενδιαφερθούν και να μας πλησιάσουν. Μια μικρή ιστορία από τις πολλές που έχω να θυμάμαι με σαργούς, είναι η εξής: Πολλές φορές στο παρελθόν, έχω γίνει μάρτυρας μεγάλων συγκεντρώσεων του είδους. Κάποιες φορές είναι κατανοητός ο λόγος της συγκέντρωσής τους, κάποιες άλλες όχι. Μια από αυτές τις συγκεντρώσεις έτυχε πάνω στο χειμερινό κύπελλο του Γλαύκου το 2009, στη Μονεμβασία. Θυμάμαι κατά τη διάρκεια του αγώνα, ότι όποια πέτρα μου άρεσε και την έψαχνα, είχε μέσα σαργούς! Ειδικά όσες πέτρες είχαν «πατάρι» ή δεύτερο εσωτερικό χώρο, ήταν γεμάτες με ευμεγέθεις σαργούς. Ευτυχώς, ο

Aναμνηστική φωτογραφία από το Κύπελλο Αλκυόνης Γλαύκου. Από αριστερά: Μπάμπης Σαρρής, Λάμπρος Δερτιλής, ο αείμνηστος Δημήτρης Κόλλιας και ο Γιώργος Ιωάννου

κανονισμός μας επέτρεπε να έχουμε έως δέκα κομμάτια ψάρια και αρκετές ήταν οι ομάδες που κατάφεραν να πάρουν το μέγιστο αριθμό αλιευμάτων!

TIPS • Βουτώντας στις τρύπες με το κεφάλι κάτω και τα πόδια επάνω, δείχνουμε το μικρότερο δυνατό όγκο στα τρυπωμένα ψάρια, αφού βλέπουν μόνο το κεφάλι μας και τη μύτη της βέργας, και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να είναι πιο άφοβα, δίνοντάς μας το χρονικό περιθώριο για καίριες βολές.

• Όταν ανακαλύψω κάποια διαμπερή πέτρα όπου έχουν μπει σαργοί, τότε αφήνω το όπλο που κρατώ στην είσοδό της και με γρήγορες κινήσεις παίρνω άλλο όπλο από τη σημαδούρα ή τη βάρκα. Η επόμενη βουτιά γίνεται από τη δεύτερη ακάλυπτη είσοδο, και συνήθως τα ψάρια είναι ήρεμα, κοιτώντας το ακουμπισμένο

όπλο στην άλλη μεριά.

•Χ ρησιμοποιώντας πεντάαινα στο κυνήγι του σαργού στην τρύπα, καταφέρνουμε καίριες βολές στα ψάρια, και ακόμα και αν δεν θανατωθούν ακαριαία, δεν έχουν την δυνατότητα να σπαρταρίσουν δυνατά, θολώνοντας την τρύπα και φοβίζοντας τα υπόλοιπα του κοπαδιού, στερώντας μας μια δεύτερη επιτυχία από την ίδια πέτρα.

• Σ το συρτό, προσπαθούμε να «μαζέψουμε» τα ψάρια σε πέτρες, καθιστώντας τα πιο ευάλωτα. Γι’ αυτό και οι βολές μας καλό είναι να γίνονται στα ακριανά ψάρια του κοπαδιού, ειδικά αυτά που προσπαθούν να φύγουν στα ανοιχτό νερό.

•Ψ άρια μικρά, τα οποία διστάζουν να μπουν σε καλή πέτρα, μας προϊδεάζουν για κάποιο καλύτερο θήραμα στο εσωτερικό της! Καλές θάλασσες και καλή επιτυχία στο ψάξιμο του σαργού! www.boatfishing.gr

87

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΑΡΓΟΣ

Σταύρος ΦΎΤΡΟΣ ΣΑΡΓΌ μου ζήτησε ο αρχισυντάκτης και καλός μου φίλος Μάνος; Ας ξεκινήσουμε λοιπόν... Κλείσαμε μια εικοσαετία από τότε που κολυμπούσα χωρίς στολή, με μια μάσκα που έμπαζε νερό, πλαστικά μικρά πέδιλα και ένα 75άρι της κακιάς ώρας με μια στραβωμένη τρίαινα, αρμενίζοντας τα καλοκαίρια στις παραλίες, καθώς πηγαίναμε για τα καθημερινά μας μπάνια. Από τις πρώτες εξορμήσεις μου στο νερό, το κυνήγι του σαργού ήταν από τα πιο δύσκολα. Προσπαθούσα με χίλιους τρόπους να πάρω ένα καλό ψάρι, αλλά ήταν μαρτύριο... Μετά από είκοσι καλοκαίρια, σήμερα μπορώ να σας μιλάω για ώρες γι’ αυτό το υπέροχο και πεντανόστιμο ψάρι, το οποίο μπορούμε να το ψαρεύουμε με όλες σχεδόν τις τεχνικές και να συλλαμβάνουμε άτομα μεγάλου μεγέθους του είδους! Σήμερα θα γράψω κάποια σημαντικά πράγματα, μέσω των οποίων μπορούμε να φτάσουμε στον πολυπόθητο και πολυμήχανο σαργό, τα οποία απευθύνονται κυρίως στους νέους ψαροκυνηγούς που θα τον αναζητήσουν στην τρύπα.

TIPS • Tο A και το Ω στο ψάρεμα του σαργού στην τρύπα, θεωρώ πως είναι η «κατωκέφαλη» βουτιά, η γνωστή και ως «ανάποδη»! Είναι μια τεχνική που αν την μάθουμε, θα την χρησιμοποιούμε σε κάθε βουτιά στην τρύπα, διότι έχει πολλά συν! Σε αυτήν την τεχνική, δεν θα πρέπει να έχουμε πολλά βαρίδια, ακόμα και όταν ψαρεύουμε στα πολύ ρηχά, και η άνωση θα μας βοηθήσει να αλλάζουμε τρύπες στο βυθό χωρίς να μας κουράζει.

• Το όπλο θα είναι κοντό, από 60 έως 75cm, κατάλληλο για τις στενές σχισμές, ώστε να είναι γρήγορο. Καλό θα είναι να υπάρχει και ένα μικρό μουλινέ τοποθετημένο επάνω του! Η βέργα να είναι Ταϊτής, και το φτεράκι, αν γίνεται, να είναι κοντό και πολύ τροχισμένο για να ανοίγει εύκολα.

• Αν ψαρεύουμε στις τρύπες (εννοείται χωρίς τη βοήθεια φακού, που είναι παράνομος!), μπορούμε να πλησιάζουμε το πρόσωπό μας πολύ κοντά στη τρύπα,

88 Boat & Fishing

πιθανόν ο σαργός να συγκατοικεί με ροφάκια που προσελκύουν διάφορα μικρόψαρα. Αν δούμε κάποιο κοπάδι από καλόγριες πάνω από οποιαδήποτε πέτρα, τότε αξίζει να κάνουμε ένα γρήγορο ψαχτήρι. Επίσης, να θυμάστε πως οι μικροί σαργοί, αν τους ακολουθήσουμε με διακριτικότητα, σίγουρα θα μας κατευθύνουν στο «σπίτι» τους, όπου βρίσκονται και οι μεγαλύτεροι.

• Τ ους σαργούς στην περιοχή μου τους ψαρεύω με νότιους καιρούς, λόγω των εσωτερικών ρευμάτων. Τότε οι σαργοί δημιουργούν μεγαλύτερα κοπάδια, τα οποία και εντοπίζω πιο εύκολα. Αυτά είναι μερικά από τα βήματα που ακολουθώ στο ψάρεμα του σαργού και έχω πάντα επιτυχία. Πιστεύω να σας βοηθήσουν να φτάσετε και εσείς στην επιτυχία! έτσι ώστε να συνηθίζουν τα μάτια μας στο σκοτάδι και να βλέπουμε πιο εύκολα μέσα. Ο άλλος τρόπος είναι να εκμεταλλευτούμε το φως που έρχεται από άλλες μικρότερες τρύπες, ειδικά σε πλάκες. Με το περιφερειακό φως, θα δούμε εύκολα το περίγραμμα των σαργών! Ο φακός κάνει τα ψάρια ανήσυχα και η βολή μπορεί να μην έχει επιτυχία.

• Αναζητούμε τους σαργούς σε ισοβαθείς από 2 μέτρα έως και 10, σε βυθούς κατά προτίμηση με πλάκες, που να έχουν χαμηλές και πολλές εξόδους. Αυτά είναι τα γνήσια σαργοθαλάμια! Ο σαργός νιώθει ασφάλεια σε πέτρες που έχουν λαγούμια και πολλές εξόδους, ακόμα καλύτερα σε πλάκες που να είναι ενωμένες η μία με την άλλη.

• Βουτώντας σε έναν καινούργιο τόπο για ψάρεμα, επιλέγουμε τις ποιο top πέτρες. Σε αυτές πολύ

Βασίλης ΚΑΛΟΓΕΡΌΠΟΥΛΟΣ Εκπαιδευτής ελεύθερης κατάδυσης FDI, CMAS Εκπαιδευτής υποβρύχιας αλιείας CMAS Διεθνής κριτής αγώνων ελεύθερης κατάδυσης CMAS Προπονητής κολύμβησης.

Ο ΣΑΡΓΌΣ είναι μικρό ψάρι, με μήκος που φτάνει τα 45 εκατοστά και βάρος που κάποιες φορές ξεπερνά τα δύο κιλά. Ανήκει στην τάξη των περκόμορφων, στην οικογένεια των σπαρίδων. Ο σαργός ζει σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, τη Μαύρη Θάλασσα και τον Ατλαντικό ωκεανό, από τις ακτές της Γαλλίας μέχρι τη Νότιο Αφρική. Τα παραπάνω λίγο πολύ είναι γνωστές πληροφορίες για το θαυμάσιο αυτό θήραμα. Ένα νόστιμο ψάρι που με την ξεχωριστή ικανότητα προσαρμογής που διαθέτει, κατάφερε μέσα σε λίγα μόνο χρόνια να αλλάξει συμπεριφορά, ώστε να μπορεί να αποφεύγει τις αλιευτικές πιέσεις που δέχεται από όλα σχεδόν τα αλιευτικά εργαλεία. Ένα ψάρι που λόγω της θαυμάσιας γεύσης του συγκαταλέγεται στα εκλεκτά θηράματα. Εκτός, όμως, από την γευστική απόλαυση που χαρίζει, αποτελεί και ένα σημαντικό σχολείο για την εξέλιξη των δεξιοτήτων του σύγχρονου υποβρύχιου ψαρά. Άλλοτε με ρηχό ψαχτήρι, άλλοτε με στατικό και άλλοτε με συρτό καρτέρι, θα παραδοθεί στην εύστοχη βολή του συστηματικού ψαροντουφεκά. Νομίζω πως αξίζει το κόπο να σας μεταφέρω μια εικόνα από τα παλιά... Ιόνιο πέλαγος, και αρχές του 2000 έχω βρεθεί με εκλεκτούς φίλους για ψάρεμα σε τόπο που φημίζεται για τους τελευταίους πραγματικά μεγάλους σαργούς. Ψάρια ακόμα και κοντά στα 3 κιλά, αν και σπάνια, μπορούσε κανείς να τα συναντήσει στο συγκεκριμένο σημείο. Καθώς το βλέμμα μου εξερευνούσε σχολαστικά τις σκιές στις βάσεις των βράχων, σταμάτησε καρφωμένο επάνω σε ένα ροφό λίγο πάνω από 4 κιλά. Μετά από μια σχετικά γρήγορη προετοιμασία, ξεκίνησε η βουτιά που θα άλλαζε την οπτική μου σε

κυνήγι του σαργού μετατράπηκε για εμένα σχεδόν σε εμμονή. Μια εμμονή που με έκανε να ανακαλύψω διάφορα τεχνάσματα για το ψάρι αυτό και σας τα παραδίδω παρακάτω...

ότι είχε να κάνει με το θήραμα που λέγεται σαργός. Ενώ ήδη ήμουν στα μεσόνερα, άρχισα να αντιλαμβάνομαι τις ασημένιες λάμψεις που μαγνήτισαν το βλέμμα μου πίσω από το ήρεμο μαύρο ψάρι. Μερικοί μεγάλοι σαργοί κινούνταν ήρεμα μέσα στο χαράκι που σχημάτιζε ο βράχος κατά μήκος. Λίγο πριν πραγματοποιήσω την απόφασή μου να ρίξω στο ροφό που «πεταλούδιζε» εμπρός από την βέργα μου, η άκρη του ματιού μου στάθηκε στιγμιαία σε μια ασημένια ράχη, πραγματικά μεγάλη. Ένας από αυτούς τους ξεχασμένους, μεγάλους σαργούς που υπήρχαν στις ιστορίες των παλαιών ψαράδων, κινήθηκε λίγο πιο δίπλα από τον αρχικό μου στόχο. Χωρίς δεύτερη σκέψη ο στόχος άλλαξε και με μια αέρινη, σχεδόν ακαριαία μετατόπιση του όπλου και το πάτημα της σκανδάλης, ο ροφός εξαφανίστηκε τρομαγμένος προς άγνωστη κατεύθυνση, ενώ η βέργα χτυπούσε κάπου δυνατά, επιβεβαιώνοντας ότι η βολή είχε βρει το νέο στόχο. Ένας σκούρος γκρι, τεράστιος σαργός βάρους 2700 γραμμαρίων, χωρίς σχεδόν καθόλου δόντια, ήταν στην αγκαλιά μου κατά την ανάδυση. Ήταν ο μεγαλύτερος, ήταν εύκολος και αποτέλεσε καθοριστικός παράγοντα για τη μανία μου με κυρίευσε στα επόμενα τουλάχιστον 4 χρόνια, όπου το

TIPS • Ποτέ δεν ρίχνω στο πρώτο ψάρι που θα έρθει στο καρτέρι μου, γιατί σχεδόν πάντα θα ακολουθήσει κάποιο ακόμα πιο μεγάλο.

• Δεν αφήνω ποτέ σχισμές που ξεκινούν κάθετα, από την επιφάνεια ακόμα, χωρίς να τις ψάξω σχολαστικά.

• Πάντα θα αφιερώσω χρόνο για να δω κάτω από χαμηλές πλάκες πεσμένες σε επίπεδους βυθούς.

• Η κάποτε αδιάφορη φυκιάδα με οδήγησε στην αναζήτηση της άκρης της, γιατί σχεδόν πάντα, σε αυτό το νοητό όριο του τέλους της κρύβει εκπλήξεις που λέγονται σαργοί.

• Δεν θα χάσω ποτέ την ευκαιρία να αφιερώσω μερικά ψαρέματα στην καρδιά του χειμώνα, βαστώντας ένα μικρό όπλο με λεπτή βέργα, κοντή μύτη, μικρό φτερό και πραγματικά λεπτά λάστιχα, συνήθως 16άρια και μάλιστα λίγο μεγαλύτερα σε μήκος από το κανονικό, για ακόμα πιο μαλακές βολές.

• Η συννεφιά είναι σύμμαχος στο κυνήγι του ασημένιου θησαυρού. Αν, τώρα, τύχει να είναι και μετά από κακοκαιρία και η θάλασσα είναι ακόμα ανακατεμένη, τότε μιλάμε για ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσουν όσοι θέλουν να πιάσουν σαργούς. Κλείνω αυτό το κείμενο, παραθέτοντας με σιγουριά την πεποίθησή μου ότι το συστηματικό κυνήγι του σαργού είναι ένας σίγουρος δρόμος προς την ψαρευτική ολοκλήρωση του απαιτητικού ψαροκυνηγού! www.boatfishing.gr

89

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΑΡΓΟΣ

Ιάσονας ΚΩΣΤΑΝΆΣΙΟΣ Αθλητής Γλαύκου 5η θέση στο πανελλήνιο πρωτάθλημα ψαροτούφεκου το 2010 Κύπελλο περισσότερων ψαριών Κύπελο Αλκυόνης

ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ του 1993 και σε ηλικία 15 ετών, έχοντας ξεκινήσει τα πρώτα μου βήματα στον υποβρύχιο κόσμο και πιο συγκεκριμένα σε αυτόν του ψαροτούφεκου, βρίσκομαι διακοπές στην όμορφη Σκιάθο με την οικογένειά μου. Ο εξοπλισμός στα πρώτα μου βήματα ως παιδί, ήταν πολύ απλός. Ένα ψαροτούφεκο 75 εκατοστών με μαλακό κίτρινο λάστιχο και μια θεόρατη τρίαινα σκουριασμένη, κοντά λαστιχένια πέδιλα, μάσκα-αναπνευστήρας και μια ψαροσακούλα. Το πάθος, όμως, και το μικρόβιο του ψαρά, υπερτερούσαν του εξοπλισμού… Έτσι, λοιπόν, πηγαίναμε για ψάρεμα κάθε απόγευμα με τον πατέρα μου και τον αδερφό μου τον Ανδρέα. Κολυμπούσαμε συνήθως και τρεις μαζί, σε μια μικρή απόσταση ο ένας από τον άλλον, ώστε να έχουμε πάντα οπτική επαφή. Κάποια στιγμή, βρέθηκα στο νερό να κολυμπάω ήρεμα προς ένα ξενέρι, που σήμερα δεν θα του δίναμε καμία σημασία. Καθώς πλησίαζα, διαπίστωσα την ύπαρξη ενός απίστευτα μεγάλου κοπαδιού με τεράστιους σαργούς στα μεσόνερα. Έμεινα ακίνητος, περιτριγυρισμένος από ασημένια ψάρια που κολυμπούσαν ήρεμα πάνω, κάτω, παντού γύρω μου... Είχα παγώσει, αφού τέτοιες εικόνες τις διάβαζα μόνο στον Υποβρύχιο Κόσμο. Μην γνωρίζοντας κάποια ιδιαίτερη τεχνική τότε, κράτησα την ανάσα μου και βούτηξα περίπου στα 5 μέτρα βάθος. Τα ψάρια άρχισαν να φεύγουν προς διάφορες κατευθύνσεις, γκρεμίζοντας το όνειρό μου… Καθώς προσέγγιζα τον πάτο, όμως, διέκρινα ένα ψάρι που είχε στριμωχτεί ανάμεσα σε δύο πέτρες. Πλησίασα με το χέρι να τρέμει, μην ξέροντας πότε να πατήσω τη σκανδάλη. Η βέργα έφυγε από την κασέτα του Demka, βαριά, με κάθετη φορά προς το ψάρι και βρήκε το σαργό στα σκληρά του κεφαλιού του. Το ψάρι έμεινε ακίνητο και εγώ συνέχισα τη βουτιά, πιάνοντάς το με τα χέρια. Αφού ανέβηκα στην επιφάνεια, ξέσπασα σε κραυγές, μην μπορώντας να πιστέψω ότι είχα πιάσει τον πρώτο μου σαργό και μάλιστα μεγάλο! Πολύ μεγάλο! Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη, τόση που καθώς γύριζα πίσω κολυμπώντας, έβαζα συνέχεια το χέρι μου στην ψαροσακούλα μην τυχόν και έχει φύγει... Σήμερα, 28 χρόνια μετά, μπορώ να πω ότι έχω μεγαλύτερο πάθος και όρεξη για το ψαροτούφεκο. Ψαρεύω ανελλιπώς όποτε μπορώ και προσπαθώ να μην χάνω κανένα Σαββατοκύριακο, χειμώνα-καλοκαίρι. Σηκώνομαι πολύ πρωί, πάντα με την ίδια

90 Boat & Fishing

διάθεση και όρεξη για ψαροτούφεκο! Όπως εύκολα θα καταλάβατε, ένα από αγαπημένα μου θηράματα, είναι και ο σαργός, και θα σας καταθέσω μερικές παρατηρήσεις που έχω κάνει όλα αυτά τα χρόνια που τον ψαρεύω, ελπίζοντας να βοηθήσουν και εσάς στα δικά σας ψαρέματα!

TIPS • Τ ους κυνηγάω ξεκινώντας κυρίως από αυτή την εποχή και τους μήνες ΦλεβάρηΜάρτη-Απρίλη.

• Είναι καλό να αφήνουμε τα μικρά μεγέθη, διότι ένας σαργός 350 με 450gr. αναπαράγεται περισσότερο από ένα ψάρι 700+gr. Επίσης, ο μικρός σαργός έχει και αρκετά κόκκαλα.

• Αγαπημένος ψαρότοπος, με μεγάλο αριθμό σαργών, είναι οι Κυκλάδες, γιατί θεωρώ ότι δεν είναι τόσο κυνηγημένοι όσο είναι κοντά στην Αττική.

• Τ α όπλα που προτιμώ είναι δύο: Ένα 75 και ένα 60 εκατοστών, ενώ αν συνδυασθούν με μέτριο λάστιχο 17.5 χιλιοστών, βέργα 6.25mm και κοντό, φρεζαρισμένο φτερό, είναι ότι καλύτερο για το κυνήγι του σαργού, ειδικά στην τρύπα.

•Ό ταν θα δείτε ένα σαργό να μπαίνει σε μια τρύπα ή μια πλάκα με χαμηλό προφίλ (τις προτιμούν), θα βουτήξετε ανάποδα, με το κεφάλι προς τα κάτω, ώστε να δείξετε μικρό όγκο στο ψάρι ή τα ψάρια που έχετε

εντοπίσει. Μεγάλη προσοχή στις βολές, που πρέπει να γίνονται όσο το δυνατό πιο καίριες, ώστε να έχουμε τη δυνατότητα να πάρουμε και δεύτερο ψάρι.

• Μια άλλη αγαπημένη μου τεχνική, είναι το ρηχό συρτό όταν επικρατεί μεγάλη αναταραχή λόγω καιρού. Πολύ ρηχό ψάρεμα, με εκπληκτικά αποτελέσματα. Σε αυτήν την τεχνική θα χρειαστούν παραπάνω κιλά στη ζώνη, ώστε να έχουμε αρνητική πλευστότητα σε ρηχά βάθη. Η ψαροβελόνα μέσης συντελεί στη γρήγορη τοποθέτηση του ψαριού, χωρίς να επιστρέφουμε στη σημαδούρα όταν πέσουμε σε σημεία που έχει κίνηση σαργών, ενώ όταν ολοκληρώσουμε το ψάρεμα στο σημείο, μεταφέρουμε τα ψάρια στη σημαδούρα, για να μην μένουν επάνω μας! Προσοχή στη θέση του ήλιου όταν επιχειρούμε κάθοδο, ώστε να βρίσκεται πάντα πίσω μας, πλάτη. Ο συνδυασμός ποσειδωνίας και θολούρας θα γίνει ο καλύτερος σύμμαχός μας στο ρηχό ψάρεμα του σαργού! Εύχομαι καλή επάνοδο στις θάλασσές μας και καλή αρχή στο φίλο Μάνο και το νέο περιοδικό. Η εμπειρία, οι γνώσεις του, η αγάπη του κόσμου στο πρόσωπό του, πολλά χρόνια τώρα, είναι η καλύτερη συνταγή και γι’ αυτήν του τη προσπάθεια που ο κόσμος του ψαροτούφεκου την υποδέχεται με μεγάλη χαρά!

Γιάννης ΡΊΓΓΑΣ 1η θέση Πανελλήνιο πρωτάθλημα 2020 1η, 2η και 3η θέση σε ατομικό πανελλήνιο πρωτάθλημα.

1η και 2η θέση σε ομαδικό πανελλήνιο πρωτάθλημα. Κύπελλο μεγαλύτετου ψαριού σε πανελλήνιο πρωτάθλημα - ροφός 28.040gr.

Ο ΣΑΡΓΌΣ σήμερα, αποτελεί πλέον ένα δύσκολο σχετικά θήραμα, το οποίο απαιτεί εμπειρία και γνώσεις. Η επαφή του ψαροτουφεκά με αυτό το πανέξυπνο είδος σε βάθος ετών, προκαθορίζει και το αποτέλεσμα. Έτσι, λοιπόν, οι στιγμές που ο καθένας μας έχει βιώσει μέσα στη θάλασσα, αποτελούν σημαντική παρακαταθήκη και καθορίζουν εν μέρει και τις τεχνικές μας. Θα σας πω μία ιστορία με σαργούς, η οποία μάλιστα συνέβηκε στην πρώτη μου συμμετοχή σε Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, στο οποίο έπεσα χωρίς να έχω κάνει καθόλου αναγνώριση. Την ημέρα του αγώνα, ψάρευα και έψαχνα ταυτόχρονα κάνοντας πλανάρισμα με ένα μεγάλο όπλο σε ένα σε ένα κατηφορικό βυθό με

πέτρες, που κατέληγε σε τοίχο ύψους 10 περίπου μέτρων. Τότε, εντόπισα ένα τεράστιο κοπάδι με σαργούς, από το οποίο κατάφερα στην πρώτη βουτιά με το μεγάλο όπλο, να πάρω δύο μαζί με μία τουφεκιά! Τα ψάρια, θορυβημένα, διασκορπίστηκαν και χώθηκαν σε σημεία που υπήρχαν ριγμένοι βράχοι επάνω στο βαθύ αυτόν τοίχο! Άλλαξα όπλο και παίρνοντας το κοντό ξεκίνησα να ψάχνω μεθοδικά κάθε πέτρα, κάθε πιθανό σημείο του τοίχου, κάθε τρύπα που ανακάλυπτα και πολλές φορές ήταν αθέατη, αν δεν πλησίαζες κοντά για να δεις πως δημιουργούσε ύποπτα σημεία, στα οποία ήταν πιθανόν να κρυφτούν οι σαργοί. Με πολλές κουραστικές βουτιές και με την πίεση του χρόνου, κατάφερα να πάρω άλλους τέσσερις. Όταν τελείωσε ο αγώνας, διαπίστωσα στο ζύγισμα ότι ελάχιστοι αθλητές είχαν φέρει έως τη ζυγαριά μετρήσιμους σαργούς, ενώ πολλοί εκείνη την ημέρα ούτε καν τους είχαν δει! Προφανώς, έπεσα σε ένα σημείο όπου είχαν συγκεντρωθεί τα ψάρια. Ήμουν, πραγματικά, πολύ ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα και τον τρόπο με τον οποίο εκείνη την αγωνιστική ημέρα διαχειρίστηκα την κατάσταση με το συγκεκριμένο είδος!

TIPS • Σ υνηθίζω να τους ψαρεύω χρησιμοποιώντας ένα μικρό όπλο, στο οποίο έχω μαλακά λάστιχα και λεπτή βέργα. Θεωρώ πως με το συγκεκριμένο όπλο και σετάρισμα μπορώ να εκμεταλλευτώ σωστά το κυνήγι των σαργών, αλλά και γενικότερα των άσπρων ψαριών!

•Ό ταν δούμε ένα μικρό σαργό να μπαινοβγαίνει σε μια τρύπα, πολύ πιθανόν να υπάρχει ένας μεγαλύτερος μέσα. Οπότε, ψάχνουμε προσεχτικά το θαλάμι και κάθε πιθανή σχισμή γύρω από αυτό το σημείο!

•Ό ταν ένας σαργός μπαίνει μέσα σε τρύπα, πρώτα κάνω ένα μικρό καρτέρι στον προθάλαμο, και αν δεν προκύψει βολή, μετά εισχωρώ μέσα στο θαλάμι!

•Μ προστά σε εισόδους θαλαμιών, στα οποία βλέπουμε να μπαίνουν ψάρια ή γνωρίζουμε από το παρελθόν πως κρατάνε σαργούς, δεν πρέπει να είμαστε βιαστικοί και να κινούμαστε επιθετικά, με βίαιες εισχωρήσεις, πιέζοντας τα ψάρια να μετακινηθούν σε αθέατα σημεία ή να φύγουν από άλλες εξόδους. Τις περισσότερες φορές, αν κινηθούμε ήρεμα, ο σαργός θα έρθει με περιέργεια στον προθάλαμο για να τσεκάρει τη θέση μας και θα μας δώσει την ευκαιρία για βολή! Προσοχή, αυτή η βολή πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο καίρια, ώστε να μην τρομάξουν τα υπόλοιπα ψάρια! Ελπίζω να σας φανούν χρήσιμα αυτά που σας είπα και να ανακαλύψετε και τα δικά σας τεχνάσματα στα μέτρα που βουτάτε. Καλές και ασφαλείς βουτιές! www.boatfishing.gr

91

AΦΗΓΗΣΗ

ΑΠΟ ΘΗΡΑΜΑ, ΘΗΡΕΥΤΗΣ ❱❱ Γιάννης Πιτιάς

Κ

αιρό έχεις να μπεις θάλασσα. Πάει Γενάρης, ήταν αρχές του… Θυμάμαι, μα μη ρωτήσεις ποιο έτος. Η προσμονή έχει μπερδέψει πλέον τις μνήμες καθώς οι μέρες κυλούν. «Μα πώς αντέχεις χωρίς θάλασσα; Πώς γεμίζεις μπαταρίες ψυχής;» Σκέφτομαι εικόνες κομμένες για παζλ, φτιαγμένες για παζλ, που μοιάζουν ταινίες. Μα δεν είναι πάντα τόσο εύκολο να σου πω την αλήθεια. Ταινίες με μπλε και ασήμι σε μέρες σκληρές, καραντίνας ψυχής, καμμιά φορά και σώματος. Για το μυαλό δεν παίρνω όρκο, αυτό σε αρκετούς δεν γνωρίζει από καραντίνες. Υπομονή... Η λέξη που λατρεύω να μισώ. Ειδικότερα όταν αφορά στη λαχτάρα της προσμονής πριν φύγω για τη θάλασσα. «Τι γυρεύεις τέτοιο βράδυ μπουνάτσας στο μώλο;» Ακούω ήχους από παφλασμούς που σπάνε την καλοσύνη της αγκάλης.

92 Boat & Fishing

Έτσι ηρεμώ. Ακούω τα κυνηγόψαρα. «Κυνηγόψαρα είπες;» Ναι. Και ευκαιρία να σου πω μια ιστορία, αφού έφτασες ως εδώ. «Λαβράκια και γοφάρια δηλαδή;» Μη βιάζεσαι… Ενίοτε, οι ρόλοι εναλλάσσονται όσο φοράς τη στολή σου. Άραξε στον απέναντι βράχο και άκου... Η στολή δεν είναι αυτό που νομίζεις, όπως φαίνεται αρχικά. Σου δίνει σκοπό και ρόλο. Είναι το δεύτερο δέρμα σου, αντί για των ψαριών τα λέπια. Κρύβει προθέσεις στο βυθό και ας δείχνει τις προθέσεις στη στεριά. Μα τι σε νοιάζει άλλωστε για τη στεριά, όταν εσύ βουτάς στη θάλασσα; Η μάσκα δεν είναι απλά το μέσον μέσα από το οποίο βλέπεις. Είναι τα συμβολικά σου μάτια, που συνδέουν -στεγανά- μέσα από δύο κρύσταλλα τους δύο κόσμους σου. Αυτόν που πιθανά να μη σου αρέσει να ζεις, έξω, όσο αναπνέεις οξυγόνο,

ντυμένος με ρούχα στεριάς και αυτόν της θάλασσας, που μέσα του νιώθεις ζωντανός, αυτόν που σου γεμίζει την ψυχή με οξυγόνο, όσο εσύ κρατάς ανάσες, φορώντας στολή. Ενδιάμεσος κρίκος στην επιφάνεια, ο αναπνευστήρας σου, αυτό το τόσο απλό μα απαραίτητο εξάρτημα, μέσα από το οποίο εσύ αποφασίζεις για τις πόσες, όσες, τόσες ανάσες σου. Κράτα, λοιπόν, μια ακόμα φορά ανάσα και βούτα. Τι και αν ο άνθρωπος φτιάχτηκε να περπατά στη γη; Γι’ αυτό άλλωστε εσύ φοράς τα πέδιλά σου. Ουρές ψαριών πολλές μαζί, σε ανθρώπου υδρόβιου τα κάτω άκρα. Τι το κοιτάς το όπλο σου, δεν έμαθες ακόμα με τι σε ενώνει; Με τ’ όνειρο που προσδοκάς να ζήσεις σε κάθε κράτημα ανάσας. Δεν σκοτώνεις απλά τα ψάρια. Δεν σκοτώνεις ό,τι βρεις. Δεν σκοτώνεις ό,τι δεν χρειάζεσαι. Δεν σημαδεύεις ό,τι δεν μπορείς. Κάπως έτσι δεν θα έπρεπε να φέρεσαι άλλωστε και στα πιο πολύτιμα όνειρά σου; Θα τα σκότωνες ποτέ; Τι είδους όνειρα θα ήταν μετά… Έτσι να φέρεσαι και στα ψάρια. Ψάρια… Δεν μου αρέσει εδώ αυτή η λέξη. Να τα λέμε «θηράματα»; Άλλωστε ψάρια είναι όλα τα ψάρια στο βυθό. Όλα τα ψάρια του βυθού, όμως, δεν γίνονται θηράματα. Μου ακούγεται καλύτερο, για να μιλάμε και σωστά. Και συγκεκριμένα θηράματα, αρπακτικά. «Άκουσα αρπακτικά;» Nαι. Να το πάλι… Μα μη βιάζεσαι να ακούσεις γι’ αυτά, είχαμε μείνει ακόμα στο όπλο. Μάθε να δίνεις περιθώρια διαφυγής στο θήραμα, ίσως γι’ αυτό και να λατρεύω τόσο τα καρτέρια. Υπομονή. Εδώ η υπομονή δεν είναι σαν αυτή της στεριάς, που έλεγα πως λατρεύω να μισώ, μα εκείνη που αγαπώ πραγματικά να περιμένω! Αν είσαι τυχερός, κάπου εδώ μπορεί και να αντιλήφθηκες ένα από τα μεγαλύτερα μυστικά της γαλάζιας μας πλανεύτρας: Αλλάζει ρόλους, αντιστρέφει χρόνους, πλένει-ξεπλένει ψυχές, σου αλλάζει μυαλά, σκέψεις και ιδέες. Με πιο απλά λόγια: Χαρίζει ζωή στα χρόνια σου και χρόνια στη ζωή σου! Και όσο γίνεσαι άλλος άνθρωπος, μήπως είναι καλή στιγμή να σκεφτείς, έστω για λίγο, πώς να γίνεις και εσύ ένα θήραμα; Σκέψου σαν θήραμα! Εδώ ακριβώς, η προηγούμενη λέξη που έγινε όρος, σε κάνει να ψάξεις όλο το νόημα. Αν ήσουν θήραμα, λοιπόν, πού θα πήγαινες να βρεις τροφή; Πού θα κρυβόσουν αν είχες λέπια και ουρά, σε ποιο βυθό θα διάλεγες να κολυμπήσεις; Εκεί να πας και εσύ για να τραφείς! Εκεί κολύμπα, εκεί και να βουτάς. Όπλισε το λαστιχοβόλο σου, ξεκίνα το

ταξίδι. Μα θες να είσαι όντως θήραμα; Ίσως είναι το επόμενο βήμα να αντιληφθείς πως η θάλασσα θέλει να σου δώσει ακόμα ένα ρόλο. H γνωστή πλάνη της πλανεύτρας… Τώρα μόλις σ’ έκανε θηρευτή. Θηρευτή απέναντι στο θήραμά σου. Και αν το θήραμα που κυνηγάς, κυνηγά και αυτό, τότε γίνε εσύ ο κυνηγός των κυνηγών, του δικού σου υποβρύχιου ονείρου. Σε μπέρδεψα; Ξανασκέψου το αργά και ήρεμα. Εύκολο είναι, μέχρι να σου γίνει μια πολύ χρήσιμη συνήθεια. Αφήνεις τον άνθρωπο με τα ρούχα, να αναπνέει με το ρυθμό του στην ακτή. Βγάζεις τα ρούχα, φοράς στολή, συνεχίζεις να αναπνέεις, μα νιώθεις αλλιώς… Γιατί άλλαξες ήδη ρόλο και παράλληλα ρυθμό ανάσας. Παύεις να περπατάς, μα κολυμπάς, γιατί φοράς πλέον τον εξοπλισμό σου. Όσο κολυμπάς, μάθε να παρατηρείς το βυθό σαν θήραμα που θέλει να κυνηγηθεί. Κάποια στιγμή, εκεί που κολυμπάς, θα συναντήσεις τα αληθινά θηράματα και τους πραγματικούς θηρευτές τους. Αυτά των αυθεντικών κυνηγών, με τις δυνατές ουρές και τα κοφτερά τα δόντια. Αυτά τα αδηφάγα αρπακτικά των βυθών, που ίσως και να μην τα δεις με μια πρώτη βουτιά… Μα έχε μάτια αυτιά πάντα ανοιχτά, ειδικά κοντά στις χρονικές στιγμές ανατολής και

δύσης. Άγρια μπασίματα από σκιές και λάμψεις σε ορίζοντα ή βάθος, θα κάνουν τα μικρόψαρα να γίνουν μια μπάλα άμυνας, σφιχτή, που τρέχει γοργά ή ανεβαίνει πιο ψηλά και από τα μεσόνερα προκειμένου να γλυτώσει. Εκεί, ανάμεσά τους, μάθε να χαλαρώνεις. Να κατεβάζεις σφυγμό, να ακούς τις ανάσες σου εντός του μυαλού, μέχρι την τελευταία που ήρθε η ώρα να κρατήσεις. Άλλαξε ρόλο για μία τρίτη φορά, θα μάθεις μετά, πόσο άξιζε τον κόπο. Από άνθρωπος θήραμα και από θήραμα θηρευτής. Τώρα είναι η στιγμή που δεν αναπνέεις άλλωστε. Κρατάει ανάσα για σένα το σώμα, να στέλνει οξυγόνο στην ψυχή, όσο εσύ θα κάνεις παρέα στα καλοκρυμμένα σου ένστικτα. Ο χρόνος κυλά… Ίσως τελικά να μην τις δεις, ούτε να ακούσεις τις ουρές που λέγαμε πιο πριν, μα πάντα αυτή σου η προσμονή θα εθίζει. Ώρες ατέρμονες, ξανά και ξανά, βουτιά στη βουτιά, μέχρι να ζήσεις εκείνο το δευτερόλεπτο που θα κρατάει στη μνήμη όσο θα έχεις μνήμη! Θυμάσαι τι λέγαμε την προηγούμενη φορά; «Πάτα σκανδάλη,. κέρνα το ατσάλι!» Χαμογελάς γιατί… Πλέον, ξέρεις το γιατί! Γιατί είσαι εδώ, γιατί είσαι σε αυτό το βυθό, γιατί γυρεύεις να είσαι ο κυνηγός σε αυτό το θήραμα, γιατί τώρα, όπως

και πριν και μέχρι όσο και για όσο… Συνεχόμενες εναλλαγές ρόλων, ενώ τα δευτερόλεπτα κυλούν παρέα με τις βουτιές σου. Βουτιές στο χρόνο, στη μνήμη, στη θάλασσα ή εντός σου, δεν έχει σημασία. Ουρές θηραμάτων και θηρευτών μπροστά σου αυτά, και εσύ, για ουρά δική σου, ανθρακονήματα. Λέπια σκληρά αυτά, στολή άνετη εσύ, δόντια κοφτερά αυτά, βέργα ακονισμένη εσύ. Βλέμμα στο βλέμμα. Μα εσύ φοράς μάσκα και κρύβεις τον τελικό σου ρόλο. Είναι πλέον καθαρά η δική σου στιγμή, που θα μιλήσει η ψυχή σιωπηλά με τα πνευμόνια σου, πριν πάρεις το δρόμο για την επιφάνεια. Με ή χωρίς το όνειρό σου πάνω στη βέργα, αυτό θα το ξέρεις για πάντα εσύ και μια σκανδάλη… Παρέα μαζί σου, σε μια ακόμα μέρα θάλασσας, εκείνα τα δευτερόλεπτα, που από λεπτά γίνανε ώρα, έφυγε η μέρα, γέμισε η μνήμη, έγινε ανάμνηση και κράτησε χρόνια. Άνθρωποι, θηράματα και θηρευτές, με μια ανάσα, για μια ανάσα. Ανάσα ψυχής, σε αναζήτηση τροφής. Ένας επιλεκτικός υποβρύχιος τροφοσυλλέκτης. Ενίοτε, η θάλασσα γίνεται από πλανεύτρα δασκάλα, αλλάζει τους ρόλους σε όλα τα επίπεδα, ακόμα και αυτή τελικά. Τώρα κατάλαβες γιατί δεν μιλούσα για λαβράκια και γοφάρια εκείνο το βράδυ μπουνάτσας στο μώλο. BF www.boatfishing.gr

93

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΨΑΡΟΤΟΎΦΕΚΟ ΣΕ ΝΑΥΆΓΙΑ ❱❱ Χρ. Σιμάτης

Π

αράταιρες φιγούρες στο βυθό, κρύβουν σε ένα περιβάλλον σιωπής τις -συχνά τραγικές- ιστορίες τους. Η φύση νίκησε, «κρατώντας τρόπαιο» το ανθρώπινο δημιούργημα. Στο πέρασμα των χρόνων θα το αφομοιώσει, δημιουργώντας μια σχεδόν απόκοσμη εικόνα. Ναυάγια βρίσκονται διάσπαρτα στο βυθό, σε κάθε γωνιά και βάθος της θάλασσας. Συχνά έχουν ιστορική αξία, μα εν προκειμένω μας ενδιαφέρει ότι αποτελούν πόλο έλξης για ψάρια.

94 Boat & Fishing

Σχεδόν όλα τα είδη που μας αφορούν σαν ψαροτουφεκάδες, μπορούν να απαντηθούν εκεί. Ρόλο σε αυτό, εύλογα έχει και η σύσταση του γύρω βυθού. Η πληροφορία και μόνο για την ύπαρξη κάποιου ναυαγίου, προκαλεί τους ψαράδες έξαψη. Η ανακάλυψή του φέρνει προσμονή για όσα ποιοτικά αλιεύματα μπορεί να δώσει. Ακολουθούν η σύνεση και το μέτρο, στοιχεία ευθύνης που ο σύγχρονος ερασιτέχνης έχει βαθιά ριζωμένα μέσα του. Η πρώτη βουτιά σε ένα ναυάγιο,

πάντα δημιουργεί δέος. Σπάνια θα αγγίξω το βυθισμένο κουφάρι σε αυτήν την κατάδυση. Συνήθως μένω κάποια μέτρα ψηλότερα και κάνω μια «χαρτογράφηση». Τι είδους ναυάγιο είναι; Σε τι κατάσταση; Υπάρχουν σκαλωμένα δίχτυα ή κάτι άλλο που χρήζει προσοχής; Έχει ψάρια, και αν ναι, σε ποιο σημείο; Μόλις απαντηθούν αυτά, προχωράω περαιτέρω. Όταν δεν υπάρχει οπτική επαφή με το ναυάγιο από την επιφάνεια, είναι συχνά χρήσιμο να σημαδέψουμε το σημείο με ένα

καλαδούρι. Σε αυτήν την περίπτωση και με τη βοήθεια του βυθόμετρου, είναι σκόπιμο η πόντιση να μη γίνει ακριβώς πάνω του, αλλά ελάχιστα δίπλα. Ο ήχος από το βαρίδι που χτυπά με φόρα το ναυάγιο, δεν έχει κατά ανάγκη ευεργετική επίδραση για την παρουσία των ψαριών στην περιοχή. Απαιτείται εξαιρετικά μεγάλη προσοχή στα σκαλωμένα και παρατημένα αλιευτικά εργαλεία, που (δυστυχώς) πολύ συχνά υπάρχουν στα ναυάγια. Αυτή πρέπει να εστιαστεί αρχικά στο σημείο που θα ακουμπήσουμε το σώμα μας, ως παράδειγμα για τη διενέργεια ενός καρτεριού. Η πιθανότητα ενός μπλεξίματος, είναι κάτι που πρέπει να αποφευχθεί αυστηρότατα. Δεν κρίνεται άσκοπο ακόμα και να «προσγειωθούμε» σε καθαρό κομμάτι του πυθμένα κοντά στο ναυάγιο, ώστε να κάνουμε από εκεί την προσπάθειά μας, στραμμένοι προς το μέρος του. Έστω και με τίμημα

να κρύβουμε τη φιγούρα μας λιγότερο αποδοτικά, η ασφάλεια προηγείται! Μόλις διασφαλιστεί αυτή η παράμετρος, ξεκινά το ψάρεμα. Όπως ειπώθηκε και παραπάνω, σχεδόν κάθε είδος ψαριού που μας ενδιαφέρει μπορεί να απαντηθεί σε αυτούς τους τόπους. Αν ο γύρω βυθός είναι βραχώδης, στήρες, ροφοί και σαργοί ίσως έχουν πιο αισθητή παρουσία. Αν είναι λασπώδης, τότε πιθανότατα θα υπάρχουν σφυρίδες. Συναγρίδες και μαγιάτικα θα απαντηθούν επίσης συχνά, δίχως, βέβαια, τα παραπάνω να είναι περιοριστικά. Το βάθος, επίσης, δίνει τη δική του, επιπλέον διάσταση στο ζήτημα. Σαν η βουτιά κυλήσει ομαλά, θα έρθει η ευκαιρία να κάνουμε βολή. Γενικά, είναι προτιμότερο να γίνει σε ψάρια που κινούνται πάνω από το ναυάγιο, βρίσκονται μακριά ή απομακρύνονται από αυτό. Έτσι, σε περίπτωση που το πλήγμα

δεν είναι καίριο, μειώνονται οι πιθανότητες να αναζητηθεί από μέρους τους καταφύγιο στα ενδότερα. Ειδικά αν το ναυάγιο είναι μεταλλικής κατασκευής, το ψάρι μπορεί πολύ εύκολα να κόψει την πετονιά ή το σχοινί της βέργας, με ελάχιστη μόνο τριβή. Οι λαμαρίνες, λόγω της διάβρωσης, τείνουν να είναι εξαιρετικά αιχμηρές. Το ενδεχόμενο να καρφωθεί η βέργα πάνω στο κουφάρι, καθιστά την επανάκτησή της δύσκολη. Ακόμα χειρότερα, αν το πληγωμένο ψάρι με την αντίδρασή του μπλεχτεί σε κάποιο σκαλωμένο δίχτυ, η κατάσταση γίνεται εξαιρετικά πολύπλοκη και επίφοβη. Συμπερασματικά, λοιπόν, επιχειρούμε μόνο «καθαρές», εν δυνάμει καίριες βολές. Κοντράρουμε το ψάρι στην ανάδυση, δίχως να διακινδυνέψουμε στο ελάχιστο, κάνοντας χρήση του μουλινέ. Ιδανικά, σε λίγο θα κρατάμε στα χέρια μας στην επιφάνεια το πολυπόθητο αλίευμά μας!

BF

www.boatfishing.gr

95

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Σταύρος ΑΜΑΞΌΠΟΥΛΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΛΟΓΊΕΣ ΤΟΥ ΔΕΙΝΟΥ ΨΑΡΟΚΥΝΗΓΟΥ ΤΕΤ-Α-ΤΕΤ ΜΕ ΤΟ ΠΛΗΘΩΡΙΚΟ ΜΑΓΙΑΤΙΚΟ ❱❱ Μάνος Βλατάκης Διευθυντής Άπνοια with Yoga https://www.facebook.com/ApnoiaYoga/

Α

κριβώς επάνω στην είσοδο της δεκαετίας του ΄90, σε ένα ταξίδι στη πανέμορφη και συμπρωτεύουσα πόλη της Θεσσαλονίκης προς χάρη ενός αγώνα που είχε διοργανώσει ο αδελφός σύλλογος Σ.ΦΥ.Κ.Θ., γνωρίζω ένα ντόπιο ψαροκυνηγό, με τον οποίο έμελλε να παραμείνουμε φίλοι από τότε έως και σήμερα! Προσγειωμένος, μετρημένος στις κουβέντες και ειλικρινής, με το χάρισμα να σου δηλώνει ευθαρσώς την άποψή του χωρίς να λέει άλλα πράγματα πίσω από τη πλάτη σου, κέρδισε αμέσως την εκτίμηση και το σεβασμό μου. Αυτός ήταν ο λόγος που η φιλία μας κράτησε και έγινε αιτία να βρεθούμε πάρα πολλές φορές στα χρόνια που ακολούθησαν, να συναντιόμαστε και να ανταλλάσσουμε γνώσεις, να συνεργαζόμαστε και να γνωρίζουμε συνεχώς ο ένας διαφορετικές πτυχές του χαρακτήρα του άλλου, στο πλαίσιο μίας αγνής, αληθινής φιλίας, που στερούνταν έστω και από ίχνος εγωισμού και δεν επέτρεψε ποτέ χαζο-παρεξηγήσεις. Αυτός ήταν ο Σταύρος Αμαξόπουλος όταν τον γνώρισα, ο ίδιος παραμένει και σήμερα, με μόνη διαφορά την εντυπωσιακή του εξέλιξη ως υποβρύχιος κυνηγός. Και λέγοντας «εξέλιξη», μην πάει το μυαλό σας σε βάθη κατάδυσης και χρόνους αντοχής που αλλοιώνουν την ουσία του ψαροτούφεκου. Συνέβησαν κι αυτά, όμως, δεν αποτέλεσαν για το Σταύρο τα σημαντικότερα στοιχεία στα οποία έδωσε το μεγαλύτερο βάρος. Αλλού έστρεψε σταδιακά το ενδιαφέρον του, ώστε να εξελιχθεί προς τα εκεί που τον οδηγούσε η ψυχή του και όχι κατά όπως όριζε η μόδα του χώρου. Στις μέρες μας, το ψαροτούφεκο δέχεται τις μεγαλύτερες ίσως πιέσεις στην ιστορία του, οι νέοι στρέφουν το ενδιαφέρον του προς άλλες κατευθύνσεις, τα αλιεύματα δείχνουν πιο εξαντλημένα από ποτέ και ο χώρος έχει αριθμητικά περισσότερες εξόδους παρά εισόδους ανθρώπων που ασχολούνται με το σπορ. Έχω, λοιπόν, την αίσθηση, πως προσωπικότητες όπως ο αγαπητός φίλος μου Σταύρος, αξίζει να φιλοξενούνται στις σελίδες τούτου εδώ του νέου και

μοναδικού έντυπου περιοδικού για το ψαροτούφεκο στην Ελλάδα, ώστε να τον γνωρίσουν και οι νεότεροι ψαροκυνηγοί και να διδαχθούν από την εμπειρία του. Θα μπορούσα να ωθήσω το Σταύρο να πει πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα στη συνομιλία μας που ακολουθεί παρακάτω, αλλά θεώρησα σκόπιμο να ξεκινήσω με ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο της ζωής του. Αυτό το οποίο βοήθησε το Σταύρο να ακολουθήσει μια διαφορετική υποβρύχια κυνηγετική διαδρομή και φιλοσοφία,

και διαμέσου αυτής να εξελιχθεί σαν υποβρύχιος κυνηγός, και μετέπειτα σαν κατασκευαστής και ιδιοκτήτης μιας εταιρείας που έχει καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη εκατοντάδων ψαροτουφεκάδων, εντός και εκτός συνόρων. Μια σύντομη ματιά στο βιογραφικό του, νομίζω πως θα βοηθούσε αρκετά πριν ξεκινήσω μαζί του τη στοχευμένη κουβέντα μας γύρω από το κεφάλαιο με τον τίτλο «Μαγιάτικο».

Σταύρος ΑΜΑΞΌΠΟΥΛΟΣ

ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΔΕ ΤΟΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ...

Γεννήθηκε το 1962 και η πρώτη του επαφή με το υγρό στοιχείο έγινε στην ηλικία των 12 χρόνων, ξεκινώντας όχι σαν ψαροτουφεκάς, αλλά σαν κολυμβητής-αθλητής του ΠΑΟΚ για εννιά χρόνια, κάνοντας παράλληλα και τρία χρόνια καταδύσεις από βατήρα. Η πρώτη του επαφή με το υποβρύχιο κυνήγι άργησε σχετικά, κάτι που συνέβη στην ηλικία των 16 ετών. Σήμερα, έχει αναγνωρισμένο πτυχίο ναυαγοσώστη και ελεύθερου δύτη τρίτου επιπέδου! Ήταν ιδρυτικό μέλος του δεύτερου μεγαλύτερου συλλόγου ψαροτουφεκάδων στην Ελλάδα, του Σ.Φ.Υ.Κ.Θ. (Σύλλογος Υποβρυχίου Κυνηγίου Θεσσαλονίκης), τον οποίον υπηρέτησε τόσο ως απλό μέλος, όσο και ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου, για πάνω από 15 χρόνια στο σύνολο! Η κατασκευή των πρώτων ξύλινων όπλων ξεκίνησε το 1993, για προσωπική χρήση στην αρχή, όμως το καλό δεν άργησε να γίνει και τα ψαροτούφεκα που κατασκεύαζε βρήκαν σιγά-σιγά το δρόμο τους, πρώτα στην αγορά της Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια σε όλη την υπόλοιπη ελληνική αγορά!

Αναζητώντας τα μονοπάτια της μετανάστευσης: Βολές κυριολεκτικά από την επιφάνεια και μνήμες με φίλους από αξέχαστες μεσοπέλαγες εμπειρίες! Σε αυτού του είδους το υποβρύχιο κυνήγι, η συντροφιά επιβάλλεται και όλοι απολαμβάνουν τα αποτελέσματα. Από ένα ψάρι και από μια μοναδική εμπειρία για τον καθένα...

96 Boat & Fishing

Οκτώβριος και είμαστε έτοιμοι για απόπλου, με το πρώτο σημείου που θα δοκιμάσουμε να βρίσκεται 22 ναυτικά μίλια από την ακτή

Για να ωριμάσει απόλυτα η ολοκληρωτική μετάβαση από το ξύλο στο ανθρακόνημα και στην εμπορική δραστηριότητα με όπλα και λεπίδες ανθρακονημάτων, χρειάστηκε ακόμη μια δεκαετία και ολοκληρώθηκε το 2003. Έντεκα χρόνια αργότερα, το 2014 ξεκίνησε την εμπορική και κατασκευαστική δραστηριότητα των προϊόντων Mythikon στη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου και εδρεύει το ολοκληρωμένο, πλέον, εργαστήριό του εκεί από το 2017, με σταθερή παραγωγή για την αμερικάνικη αγορά. Το εργαστήριο αυτό έχει αναλάβει ο γιος του, τον οποίο είχα τη χαρά να γνωρίσω και να έχω μαθητή μου, όπως άλλωστε και το Σταύρο, ο οποίος μυήθηκε στις γνώσεις της αναπνοής και της χαλάρωσης στο πρώτο σεμινάριο που έκανα στη Θεσσαλονίκη. Από εκείνο το σεμινάριο ήρθαμε ακόμη πιο κοντά και κάθε φορά που ανέβαινα Θεσσαλονίκη η πόρτα του ήταν ανοιχτή για εμένα. Διπλή η χαρά μου, αφενός να έχω το Σταύρο μαθητή σε αυτό το σεμινάριο και στη συνέχεια να μου στέλνει αρκετά χρόνια αργότερα το ίδιο του το παιδί, όταν ωρίμασε αρκετά και έφτασε στην κατάλληλη μαθησιακή ηλικία!

Καλωσορίζω, λοιπόν, στις σελίδες του Spearfishing Magazine ένα ψαροτουφεκά που παραμένει μάχιμος όσο ποτέ, και ας βρίσκεται στο κατώφλι της 6ης δεκαετίας της ζωής του, κάτι το οποίο νομίζω πως μας δείχνει μια από τις αληθινές αξίες της πλευράς τού ψαροτούφεκου. Τεράστια η γνώση και η εμπειρία του σε πολλούς τομείς που συνθέτουν το σύγχρονο υποβρύχιο κυνήγι, αν συμπεριλάβουμε και την πολύτιμη αξία των χρόνων με τα οποία καταπιάνεται με το αντικείμενο!

- Φίλε Σταύρο, καλώς ήρθες στις σελίδες του Spearfishing Magazine! Νομίζω πως στην πρώτη αυτή κουβέντα μας καλό θα ήταν να εστιάσουμε σε ένα γίγαντα των ελληνικών θαλασσών, το μαγιάτικο, και μέσω της γνώσης σου για το συγκεκριμένο είδος, το οποίο κυνηγάς αποκλειστικά εδώ και πολλά χρόνια, να μας μεταφέρεις κάποια στοιχεία που θα βοηθήσουν τους αναγνώστες μας σε μια πιθανή συνάντηση μαζί του, και κυρίως, σε μια επιτυχημένη θήρευση. Μια δική σου προσέγγιση για το πληθωρικό αυτό ψάρι, εδώ στην αρχή, θεωρώ πως θα έβαζε τα πράγματα στη σωστή τους σειρά!

- Το μαγιάτικο είναι ένα ψάρι της οικογένειας των καραγκιδών και η επιστημονική του ονομασία είναι seriola dumerilli. Είναι μεταναστευτικό ψάρι, το οποίο συναντάμε στα δικά μας νερά από το Μάιο και μετά. Όσοι έχουν τουφεκίσει έστω και μια φορά ένα ώριμο αναπαραγωγικά μαγιάτικο, θα έχουν να θυμούνται το πόσο μαχητικός κυνηγός είναι. Γενικά, προτιμά τα ζεστά νερά και η μετανάστευσή του γίνεται κυρίως για λόγους αναπαραγωγής. Η αναπαραγωγική του δραστηριότητα κορυφώνεται τον Ιούλιο που τα νερά είναι πολύ ζεστά και η μέρα έχει μεγάλη διάρκεια. Αξίζει να σημειώσω, πως αναπαραγωγικά και σεξουαλικά ώριμα ψάρια θεωρούνται αυτά που έχουν μήκος πάνω από 1 μέτρο και πλησιάζουν περίπου τα 6 με 8 κιλά βάρος. Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για ένα ιδιαίτερα περίεργο και επιθετικό ψάρι, που αρέσκεται να κυνηγά επάνω στο ρέμα και τις σκιές!

- Μιλάμε για ένα ψάρι το οποίο μπορεί να φτάσει σε πολύ μεγάλες διαστάσεις και βάρος. Επειδή πολλά έχουν ακουστεί, προσδιόρισε, σε παρακαλώ, www.boatfishing.gr

97

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

τα μεγέθη για τον αναγνώστη.

-Τα μεγέθη που συναντάμε μπορεί να ξεκινούν από νεογνά λίγων εκατοστών, αλλά το ψάρι αυτό μπορεί να φτάσει έως και σχεδόν 2 μέτρα μήκος και βάρος που ξεπερνά τα 60 κιλά! Το επίσημο ρεκόρ αυτήν τη στιγμή, σε αλίευση από υποβρύχιο κυνηγό, είναι 72 κιλά. Ωστόσο, ανεπίσημα, από σεβαστές κατά καιρούς πηγές, έχουν αναφερθεί πως στο παρελθόν έχουν χτυπηθεί και αλιευθεί με ψαροτούφεκο πολύ μεγαλύτερα μαγιάτικα, το βάρος των οποίων έφθανε έως και 85 κιλά!

- Ως ένας εξαίρετος κυνηγός, επιτίθεται σε πάσης φύσεως συγκεντρωμένα μικρόψαρα, έχει όμως και κάποιες αγαπημένες γεύσεις...

-Πράγματι! Οι πιο αγαπημένες του τροφές είναι τα κοπαδιαστά πελαγικά ψάρια, όπως για παράδειγμα οι ζαργάνες, o γαύρος, οι γόπες, τα σκουμπριά, οι κολιοί κλπ. Μεγάλη αδυναμία του θεωρούνται τα καλαμάρια!

- Αν θέλει κάποιος να ασχοληθεί πιο μεθοδικά με το κυνήγι του μαγιάτικου, τι θα πρέπει να ξέρει και πώς να προσανατολιστεί; -Θεωρώ πως το μαγιάτικο, λόγω της επιβλητικότητας και των διαστάσεών του, δεν μπορεί παρά να είναι το κρυφό όνειρο όλων των υποβρυχίων κυνηγών, και όποιος έχει συναντηθεί έστω και μια φορά με κοπάδι καλοσχηματισμένων ψαριών άνω των 10-15 κιλών, δεν πρόκειται να διαγράψει ποτέ αυτήν την εικόνα από το μυαλό του. Ο τρόπος που έρχεται, η εικόνα του κεφαλιού και των ματιών που στρέφονται επάνω σου και σε επεξεργάζονται, η δυναμική της «ρευστής» κίνησής του, το σάστισμα που δέχεσαι όταν εμφανιστούν ξαφνικά στο οπτικό σου πεδίο, με μια αρμονική κίνηση όλων των μελών του κοπαδιού λες και δένονται μεταξύ τους με αόρατα νήματα και κινούνται ταυτόχρονα μέσα στο μπλε, είναι μοναδικά! Ο ψαροκυνηγός που θέλει να ξαναζήσει αυτές τις εικόνες, θα ψάξει στις περιοχές που υπάρχουν κοπάδια γαύρου και σαρδέλας. Οι μεσοπέλαγες ξέρες, οι κάβοι με δυνατό ρέμα και με σημεία που δημιουργούν σκιές, ιδιαίτερα νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα, είναι σημεία-κλειδιά, και τα οποία γνωρίζεις πολύ καλά φίλε Μάνο, πως μπορούν να μας χαρίσουν ακόμα και ένα ψάρι τρόπαιο.

98 Boat & Fishing

Ένα μαγιάτικο 62 κιλών, που βγήκε αποκλειστικά και μόνο με την υποστήριξη του μουλινέ! Χρειάστηκαν 40 λεπτά περίπου για να έρθει στην επιφάνεια!

- Πού μπορεί να διασταυρωθεί ένας ψαροντουφεκάς με το μαγιάτικο; -Τυχαία, σχεδόν παντού, σε πολλά είδη ακτογραμμών, ακόμη και σε αμμώδεις κόλπους ή ρηχά νερά! Τα μεγαλύτερα, όμως, ψάρια, σήμερα πλέον τα συναντάμε στις βαθιές μεσοπέλαγες ξέρεσ. Να επισημάνω πως έχουν αναφερθεί εμφανίσεις μαγιάτικων βαθύτερα και από τα 250-300 μέτρα!

- Ναι, το ξέρω φίλε Σταύρο, αλλά και οι λέξεις «ρεύμα», «σήκωμα», «ξέρα στο χάος», αποτελούν έννοιες που θα πρέπει να αποκωδικοποιήσεις...

-Εννοείται! Βασικά, υπάρχουν δύο εκδοχές: Η μία έχει να κάνει με σημεία του βυθού που συναντιούνται ισχυρά ρεύματα, ιδιαίτερα σηκώματα του βυθού, άσχετα με το βάθος. Παραδείγματος χάρη, μπορεί να υπάρχει ανέβασμα από τα 200 μέτρα στα 60, οπότε έχουμε μια σημαντική υψομετρική διαφορά. Εκεί δημιουργούνται προϋποθέσεις για υποβρύχια ρέματα που φέρνουν μικρόψαρα στον τόπο, άρα υπάρχουν και κυνηγοί! Δεν χρειάζεται να πας στα 60 μέτρα, φτάνει να καταδυθείς έως κάποιο βάθος, στο οποίο να είσαι σε θέση να παραμείνεις για κάποιο χρόνο. Τα ψάρια μπορεί να ανέβουν προς εσένα, αρκεί εσύ να αντέξεις την ψυχολογική πίεση που θα δεχθείς μέσα σε ένα τόσο αφιλόξενο υποβρύχιο περιβάλλον. Και δεν μιλάμε για μία ή δύο βουτιές. Θα πρέπει να βουτάς ξανά και ξανά έως τη συνάντηση μαζί τους, η οποία ποτέ δεν είναι σίγουρη! Η άλλη εκδοχή, που είναι άσχετη με τον τόπο, έχει να κάνει με σημεία που αποτελούν το πέρασμα, τη γραμμή πορείας και πλεύσης όταν τα κοπάδια αλλάζουν τόπο. Μια επίσης ένδειξη της ύπαρξής τους, είναι τα μικρόψαρα που πετάγονται στην επιφάνεια καθώς ταξιδεύεις με το σκάφος. Μου έχει τύχει να βουτήξω μέσα σε τέτοια κοπάδια μικρόψαρων για να δω τι κυνηγάει το ψιλό, και έχω πάρει μεγάλα ψάρια, πραγματικά στο πουθενά! Είναι μια μέθοδος κυνηγιού που την αγαπώ ιδιαίτερα!

- Υπάρχει ένας διαχωρισμός όσον αφορά στα μεγέθη των μαγιάτικων και τους τόπους συγκέντρωσης. Η δική σου άποψη σε αυτό; -Έχεις δίκιο και συμφωνώ απόλυτα μαζί σου! Αξιοσημείωτο είναι ότι στις περιοχές που συναντάμε κοπάδια με μαγιάτικα, φαίνεται να υπάρχει ένας χωροταξικός διαχωρισμός που αναγκάζει τα μικρότερα ψάρια του είδους να είναι πιο κοντά στις ακτές, ενώ τα μεγάλα ψάρια εμφανίζονται στο μπλε και διεκδικούν τους κορυφαίους ψαρότοπους. Έχω την πεποίθηση πως τα μαγιάτικα κοπαδιάζουν σε συμφωνία μεγέθους, αφού προσωπικά και μετά από πολλά χρόνια δεν έχω συναντήσει ποτέ

Αυγουστιάτικο 20κιλο από τις όμορφες ξέρες της Χαλκιδικής

ψάρια μπερδεμένα, μικρά με μεγάλα μαζί. Για να δώσω ένα παράδειγμα που θα γίνει καλύτερα αντιληπτό ως προς τα μεγέθη, κοπάδια με ψάρια μέχρι 20 κιλά και μεγάλα 30 έως 50 κιλών! Όσο για τα ψάρια ρεκόρ που προσπαθούμε πλέον να πιάσουμε, αυτά εμφανίζονται ή μοναχικά ή σε ομάδες τριών έως πέντε ατόμων!

- Να πάμε και στο κομμάτι του εξοπλισμού, στο οποίο η άποψή σου είναι σημαντική για τον κάθε νέο, και όχι μόνο, ψαροκυνηγό, που θα κάνει την απόπειρα να ακολουθήσει αυτόν το ιδιαίτερο τρόπο υποβρύχιου κυνηγίου, προκειμένου να συναντήσει και να πιάσει μαγιάτικα, και μάλιστα, όχι ένα τυχαίο μαγιάτικο!

-Ναι, είναι πιθανό να χτυπήσεις ένα τυχαίο μαγιάτικο αν συναντηθείς μαζί του, καθώς είναι περίεργο και πλησιάζει στα καρτέρια

γενικά. Η πραγματική μάχη ξεκινά μετά τη βολή! Τότε θα αντιληφθείς πόσο μαχητικό είναι και πόσα αποθέματα αντοχής διαθέτει, με αποτέλεσμα να βάλει τον εξοπλισμό σε τεράστια δοκιμασία! Να ξεκινήσω από τα πιο απλά. Ένα αντικείμενο που δεν του έχει δοθεί η απαραίτητη προσοχή γι’ αυτού του είδους το κυνήγι, είναι η μάσκα και το πεδίο ορατότητάς της. Επειδή σε γενικές γραμμές τα μαγιάτικα και τα πελαγικά ψάρια που μπορεί να συναντήσουμε σε αυτού του είδους το κυνήγι, κινούνται έξω από το πεδίο που συνηθίζει να κοιτά ο υποβρύχιος κυνηγός, προτιμώνται, γενικά, από τους περισσότερους κυνηγούς του μπλε, μάσκες μεσαίου όγκου, με μεγαλύτερη ορατότητα ως προς τον κάθετο άξονα. Είσαι από τους πρώτους που έκανες παρουσιάσεις μασκών φίλε Μάνο και προσδιόρισες το οπτικό πεδίο σε κάθετο www.boatfishing.gr

99

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

και σε οριζόντιο άξονα, και το θυμάμαι πολύ καλά αυτό! Μπορεί λοιπόν, οι μάσκες μικρού όγκου να είναι κατάλληλες για βαθιές βουτιές καθώς απαιτούν λιγότερο αέρα εξίσωσης, αλλά οι μεσαίου όγκου μάσκες με μεγάλο πεδίο ορατότητας, είναι αυτές που ενδείκνυνται για το κυνήγι στο πέλαγος. Όσο για τις στολές, εγώ προσωπικά προτιμώ σακάκι εξωτερικά με φόδρα και εσωτερικά ξυρισμένη στα 3 χιλιοστά, και παντελόνι από ίδιο υλικό αλλά με πάχος 2 χιλιοστά, μιας και εγώ ψαρεύω τα μαγιάτικα σε εποχή με υψηλές θερμοκρασίες νερών και μόνο! Αποφεύγω τις λείες στολές, γιατί είναι πολύ ευαίσθητες και τελείως ακατάλληλες για την ταλαιπωρία του πελαγικού ψαρέματος. Η χρήση των φλάσερ, επίσης, έχει πάρα πολύ καλά αποτελέσματα στο κυνήγι του μαγιάτικου. Το πιο σπουδαίο, βεβαίως, κομμάτι του εξοπλισμού για τέτοιου είδους κυνήγι, όλοι καταλαβαίνουν πως είναι το όπλο. Το δικό μου όπλο, για το οποίο μπορώ να μιλήσω με σιγουριά και γι’ αυτού του είδους το κυνήγι, τόσο στη Μεσόγειο, όσο και στα ταξίδια μου στο εξωτερικό, είναι το Mythikon Erevos. Ένα τριλάστιχο carbon όπλο με 160 εκ. οχτάρα tri-cut βέργα και 80μετρο μουλινέ εφοδιασμένο με σχοινί dyneema 2mm. Ένα όπλο με άριστες επιδόσεις και δραστικό βεληνεκές που ξεπερνά τα 6 μέτρα από τη μύτη της βέργας και που ποτέ, μα ποτέ, δεn με άφησε ακάλυπτο! Είναι αυτονόητο πιστεύω, ότι ο κυνηγός που θα βγει στο μπλε να κυνηγήσει τέτοιου είδους θηράματα, πρέπει να είναι απόλυτα εξοικειωμένος με το όπλο του και να χειρίζεται με τυφλά μάτια και απόλυτη

εμπιστοσύνη το μουλινέ του. Στο πεδίο του blue water hunting, δεν χωρούν ούτε πειραματισμοί, ούτε δοκιμές, μόνο η αξιοπιστία και η ακρίβεια χειρισμού του εξοπλισμού έχουν θέση. Όποιος δεν το συνειδητοποιήσει αυτό, θα το μετανιώσει πικρά! Συνηθίζω, επίσης, να έχω στη ζώνη μου ένα εφεδρικό μουλινέ με 50 μέτρα σχοινί για έξτρα ασφάλεια, αλλά προσοχή, δεν είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να βάλει επάνω του οποιοσδήποτε ψαροκυνηγός που δεν κυνηγά αποκλειστικά τέτοιου είδους ψάρια!

- Έχω ακούσει και θα το έχεις ακούσει και εσύ συχνά Σταύρο, να αναφέρεται το θέμα της αποτυχίας μιας βολής στην οποία ποτέ η βέργα δεν έφτασε το ψάρι, γιατί τελικά αυτό βρισκόταν πολύ μακρύτερα από την απόσταση που εκτίμησε ο ψαροκυνηγός. Φαινόμενο σύνηθες για κάποιον που δεν έχει συνηθίσει σε βολές με μοναδικό σημείο αναφοράς τα ανοιχτά νερά…

-Όντως και το έθεσες πολύ σωστά! Ο υπολογισμός της απόστασης και της κατάλληλης στιγμής για την πραγματοποίηση της βολής, είναι ένα θέμα ιδιαίτερα άξιο αναφοράς. Επειδή στο μπλε δεν υπάρχουν σημεία αναφοράς, θα χρειαστεί εξοικείωση για να καταλάβεις πότε το θήραμα είναι σε απόσταση βολής και πότε όχι! Υπάρχει περίπτωση το θήραμα να είναι μεγάλο, και λόγω της διαύγειας των νερών και της φωτεινότητας, και επειδή όπως είπαμε δεν υπάρχει σημείο αναφοράς, να θεωρήσει κάποιος ότι το ψάρι είναι μικρό και βρίσκεται κοντά, κάνοντας μίας βολή που θα στείλει τη βέργα να βυθιστεί στο κενό. Είναι μια σοκαριστική στιγμή για τον

Μιά συγκινητική στιγμή Μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές που έχω ζήσει και με γέμισε περηφάνεια, ήταν πέρυσι, σε ένα ταξίδι μου στην Κόστα Ρίκα για blue water hunting. Ήταν Ιανουάριος-Φεβρουάριος, δηλαδή η εποχή μετανάστευσης των Wahoo και των Sailfish (βασιλικές ζαργάνες) και το γεγονός αυτό προσελκύει πολλούς υ/β κυνηγούς στην περιοχή.

Τα flasher και το όπλο που εμπιστεύομαι και χρησιμοποιώ!

Καθώς, λοιπόν, ετοιμαζόμαστε να ρίξουμε τα φλάσερ σε ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι κοντά στα σύνορα με τον Παναμά, μας πλησιάζει ένα σκάφος με ένα γκρουπ κυνηγών από την Καλιφόρνια για κουβέντα και ανταλλαγή πληροφοριών. Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη όταν είδα ότι και οι τρεις ψαροκυνηγοί χρησιμοποιούσαν μόνο όπλα Mythicon. Οκτώ χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την έδρα μας, να συναντήσουμε μεσοπέλαγα 3 ψαροκυνηγούς που ψάρευαν στον Ειρηνικό με τα όπλα μας!

80% εμπειρία, 15% εξοπλισμός, 5% τύχη...

100 Boat & Fishing

Ένα πανέμορφο 25κιλο ψάρι από το θρακικό πέλαγος

κυνηγό που αντιλαμβάνεται πως χάνει το όνειρο γιατί βιάστηκε να πατήσει τη σκανδάλη, ενώ είχε τα χρονικά περιθώρια να περιμένει! Λάθος υπολογισμοί, ιδιαίτερα από νέους κυνηγούς σε αυτόν το χώρο, είναι πολύ συχνοί.

- Είπες προηγουμένως «εγώ ψαρεύω τα μαγιάτικα σε εποχή με υψηλές θερμοκρασίες νερών». Νομίζω πως ένας πιο αναλυτικός προσδιορισμός θα βοηθούσε τους νεοεισαχθέντες στο ψαροτούφεκο. Η κατάλληλη εποχή για εμένα είναι από τέλος Ιουλίου και μετά, και πιστεύω πως είναι η ιδανικότερη, γιατί τα μαγιάτικα έχουν αφήσει πλέον το χαβιάρι τους. Θεωρώ πολύ σημαντικό να αφήσω το είδος να διαιωνιστεί και να μη διακόψω αυτόν το κύκλο κυνηγώντας τα όταν μπαίνουν στις αρχές καλοκαιριού! Προτιμώ να στερηθώ το κυνήγι τους, παρά να σταθώ εμπόδιο, έστω αν το μέγεθος της ζημιάς που μπορεί να προκαλέσω είναι ελάχιστο! Τέλος Ιουλίου τα μαγιάτικα έχουν αρχίσει να δημιουργούν μεγαλύτερα κοπάδια και τρέφονται συνεχώς για να ξεκινήσουν το ταξίδι της μετανάστευσης προς τα τέλη Αυγούστου. Αυτή η διαδικασία κορυφώνεται στα τέλη Οκτωβρίου, ανάλογα και με τις υπάρχουσες ετήσιες θερμοκρασίες. Η αγαπημένη μου τεχνική είναι οι αιωρήσεις πάνω από πελαγικές ξέρες, ανεξαρτήτως βάθους, συμπλέοντας μαζί με τα κοπάδια των μικρόψαρων. Επίσης, να συμπληρώσω πως στο πεδίο που κινούμαστε ψάχνοντας τα μεγάλα μαγιάτικα, μπορούμε να συναντήσουμε όλων των ειδών τα πελαγικά ψάρια. Χρειάζεται, λοιπόν, κατάλληλη προετοιμασία, εξειδικευμένος εξοπλισμός και εμπειρία, τα οποία θα συμβάλουν στο τελικό αποτέλεσμα.

- Σταύρο, έχω μια απορία και θα στην εκθέσω, μιας και γνωρίζω πως το σηματάκι μου βρίσκεται πολλά χρόνια κρεμασμένο πάνω στο παρμπρίζ, στον εσωτερικό καθρέφτη του αυτοκινήτου σου και δεν έχει φύγει ποτέ! Ήρθες και παρακολούθησες το σεμινάριό μου «Αναπνοών και χαλάρωσης» της Απνοια with Yoga και μάλιστα ήσουν από τους πρώτους. Πώς και πόσο νομίζεις ότι μπορεί να βοήθησε έναν ψαροκυνηγό του επιπέδου σου να εξελίξει στο ψάρεμά του, το οποίο ούτως ή άλλως ήταν σε κορυφαίο επίπεδο; Σε αντιδιαστολή, έστειλες το γιο σου το Χρήστο, αρκετά χρόνια μετά να το παρακολουθήσει, ο οποίος ήταν τότε ένας εκκολαπτόμενος ψαροκυνηγός, όντως στα πρώτα του βήματα στο χώρο και σε τελείως διαφορετικό επίπεδο από το δικό σου. Σε αυτήν την περίπτωση, πώς λειτούργησε το σεμινάριο σε δύο ανθρώπους που ο ένας ήταν εξαιρετικά

“

Η απάντηση του Χρήστου Αμαξόπουλου Ασχέτως του επιπέδου που βρίσκεται κανείς, το συγκεκριμένο σεμινάριο σε βοηθά να κατανοήσεις πλήρως τις λειτουργίες της αναπνοής και πώς να τις αξιοποιήσεις προς όφελός σου. Ένα σεμινάριο υποχρεωτικό για τον καθένα, το οποίο θα παρακολουθούσα ξανά, χωρίς δεύτερη σκέψη!

”

έμπειρος και με δυνατές επιδόσεις, και ο άλλος στο ξεκίνημά του, χωρίς καθόλου εφόδια και εμπειρίες; Θα ήθελα εκτός από εσένα, να μου απαντούσε και ο γιός σου μέσα από την προσωπική του εμπειρία, αν γινόταν... Το είχα πει παλιότερα το δηλώνω και τώρα: Το σεμινάριό σου αναπνοών και χαλάρωσης είναι το πολυτιμότερο δώρο που μπορεί να κάνει ένας υποβρύχιος κυνηγός στον εαυτό του! Μαθαίνεις να αναπνέεις, να χαλαρώνεις και καταλαβαίνεις πότε είσαι έτοιμος για τη βουτιά! Προσωπικά έχω

πετύχει μεγαλύτερους χρόνους, αλλά το κυριότερο, δεν ξαναβγήκα ποτέ λαχανιασμένος στην επιφάνεια! Ηρεμία και ασφάλεια, τα δύο πολυτιμότερα δώρα που έχω αποκτήσει από αυτό το σχολείο και όσα διδάσκεις στο σεμινάριό σου. Φίλε Σταύρο, να σε ευχαριστήσω που συνομίλησες μαζί μου και εμπιστεύθηκες στο αναγνωστικό κοινό γνώσεις που σου πήραν δεκαετίες για να τις αποκτήσεις! Εύχομαι να είσαι πάντα καλά και να μας χαρίζεις ποιοτικά και κυρίως λειτουργικά προϊόντα. Εμείς, βέβαια, θα τα ξαναπούμε από κοντά! Κλείνοντας φίλε αναγνώστη, θα σου θυμίσω... Μην ξεχνάς, πρόσεχε τον εαυτό σου, μην παραμελείς την υγεία σου, προστάτεψε με τη στάση σου τις θάλασσές μας και τα ψάρια τους και ίσως να τα ξαναπούμε στο επόμενο τεύχος, με κάποιο άρθρο ή με κάποια ακόμη συνομιλία. Θα δούμε… Μιας και όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, ο Θεός γελάει! BF www.boatfishing.gr 101

ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ

ΜΟΝΟΠΕΤΡΑ ❱❱ Αλέξανδρος Αργουδέλης 3η Βαθμίδα APNEA ACADEMY - PADI FREEDIVE - Αθλητής Σ.Φ.Υ.Κ. ΓΛΑΥΚΟΥ

Μ

ορφολογία βυθού που σχηματίζεται από συμπαγή πέτρα μεγάλων διαστάσεων. Χορταριασμένα ή όχι, με το ένα να βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το άλλο, τα μονόπετρα βρίσκονται σε ακανόνιστη διάταξη και συνήθως απλώνονται πάνω σε άμμο. Τόποι που συνήθως πρωτοστατούν στις επιλογές προτίμησης πληθώρας ψαροκυνηγών, ιδιαίτερα των νέων στο χώρο, επειδή πολύ συχνά φιλοξενούν αξιόλογα θηράματα.

ΕΝΤΟΠΙΣΜΌΣ Αυτόν τον τύπο βυθού δύσκολα τον ανακαλύπτεις, αφού στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν υπάρχει κάτι στην εξωτερική διαμόρφωση της ακτογραμμής που να προδίδει την εικόνα κάτω από το νερό. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, το βυθόμετρο σε συνεργασία με το gps βρίσκουν απόλυτη εφαρμογή, εκτός και αν

102 Boat & Fishing

κάποιος στο δώσει «έτοιμο».

ΕΞΟΠΛΙΣΜΌΣ Όλα τα μήκη ψαροτούφεκων βρίσκουν εφαρμογή και «παίρνουν φωτιά» οι βέργες τους! Συνήθως, ένα δυνατό 90άρι ή ακόμη καλύτερα 100άρι, θεωρώ πως είναι το όπλο που θα κρατάμε στο χέρι, έχοντας ένα κοντό όπλο κρεμασμένο στη σημαδούρα. Για τα πιο κοντά όπλα προτείνονται βέργες μονόφτερες, με μεσαίου μεγέθους φτεράκι που να κοιτά πάνω, ενώ για τα πιο μακριά, συνιστώ τις δίφτερες. Ακολουθώντας τα παραπάνω, πιστεύω πως είστε έτοιμοι αντιμετωπίσετε οτιδήποτε κυκλοφορεί στην περιοχή αυτή! Καλοακονισμένες βέργες πάχους 6,25mm και δυνατά 17άρια λάστιχα, θα συμπληρώσουν το παζλ στο μεσαίου μήκους όπλο, ενώ μια 6,5άρα ή 6,75mm

δίφτερη βέργα, που συνοδεύεται από ένα δυνατό 19άρι ή 20άρι λάστιχο, θα σκοτώσουν σχεδόν τα πάντα από κοντινή ή μακρινή απόσταση. Αν θελήσουμε να βάλουμε διπλά λάστιχα, τότε δύο 16άρια με μια 7άρα βέργα θα την στείλουν ταχύτατα και μακριά. Το μουλινέ στα όπλα, κρίνεται απαραίτητο. Μικρού προφίλ και όγκου, για να μπορούν τα όπλα μικρού και μεσαίου μήκους να κινούνται εύκολα. Στο μακρύ όπλο, αναγκαστικά μεγάλο μουλινέ, που να χωρά πολλά μέτρα. Το αρνητικό της υπόθεσης, είναι πως θα το κάνει σίγουρα βαρύτερο και πιο δυσκίνητο σαν όπλο. Από την άλλη πάλι, φέρτε στο μυαλό σας σκηνικό όπου κατεβαίνετε να ρίξετε σε κάποιο σαργό ή σηκιό που ακινητεί στη βάση των μονόπετρων, βρίσκεστε φάτσα κάρτα με ροφοκέφαλο και πατάτε τη σκανδάλη… Το ψάρι θα αρχίσει να χτυπιέται πάνω στη

n Tips • Σε κάθε μας εξόρμηση, απαραίτητο αξεσουάρ ο εξολκέας.

βέργα σαν τρελό. Τι μπορείτε να κάνετε αν δεν έχετε μουλινέ; Θα αφήσετε το όπλο να χτυπιέται μαζί με το ψάρι;

ΤΕΧΝΙΚΈΣ Πλανάρισμα και συρτό, είναι δύο τεχνικές που βρίσκουν απόλυτη εφαρμογή στους συγκεκριμένους τόπους. Ελέγχουν την περιοχή και προδίδουν τους … θαμώνες. Η στολή παραλλαγής θα βοηθήσει πολύ. Αν, μάλιστα, συνδυαστεί με μάσκα μεσαίου όγκου αλλά μεγάλου οπτικού πεδίου, θα βοηθήσει να κρατήσουμε την περιοχή ήρεμη, αφού με λίγες κινήσεις θα έχουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εποπτεία της περιοχής. ΘΗΡΆΜΑΤΑ Εδώ όλα είναι πιθανά. Και τα άσπρα και τα μαύρα, και κάποιες φορές και τα κόκκινα, αν τα μονόπετρα βρίσκονται σε κεκλιμένο επίπεδο. Όλα συνήθως κινούνται στη βάση ή στην κορυφή τους, εκτός και αν κάποια από αυτά έχουν χαράκια ή σπασίματα πάνω τους. Κάποια από τα ψάρια θα τρέξουν να κρυφτούν εκεί, ή θα παραμείνουν αθέατα παρακολουθώντας κάθε μας κίνηση. Σαργοί, μελανούρια, παντελήδες και ροφοί, βρίσκονται στην κορυφή της αλυσίδας των θηραμάτων που φιλοξενούν τέτοιοι τόποι. Κέφαλοι, λαβράκια και συναγρίδες, απλά περνούν ανάμεσα. Οι τελευταίες στο σούρουπο. Μανάλια περιφέρονται στην κορυφή τους υπό προϋποθέσεις, κάποιες συγκεκριμένες εποχές του χρόνου. Επίσης, δεν είναι σπάνιες οι συναντήσεις με

τσιπούρες. Τα μαύρα, συνήθως, ακινητούν στη βάση κάποιου από τα μονόπετρα ή αιωρούνται ανάμεσά τους. Ένα μεγάλο βαθούλωμα στην άμμο, στη βάση κάποιου βράχου, επιβάλλει εξονυχιστικό ψάξιμο σε όλη τη γύρω περιοχή, αφού σίγουρα κάποιο μεγάλο μαύρο ακινητούσε λίγη ώρα πριν εκεί, στο συγκεκριμένο σημείο. Επίσης, παρατηρήστε καλά τις καλόγριες, έχουν να σας πουν πολλά και χρήσιμα.

ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΌΤΗΤΑ Κατά την προσωπική μου άποψη, Μάρτιο-Απρίλιο και Οκτώβριο-ΝοέμβριοΔεκέμβριο, τους θεωρώ σαν τις καλύτερες περιόδους για ψάρεμα σε μονόπετρα, αφού τότε οι τόποι αυτοί γεμίζουν ζωή. Από τα μέσα Ιουνίου και ιδίως Ιούλιο-Αύγουστο ή ακόμη και Σεπτέμβριο, τα κομμάτια αυτά ερημώνουν, όπως σχεδόν και όλοι οι τύποι βυθού, με εξαίρεση τις μέρες κοντά στην πανσέληνο, οπότε γίνονται ανεβάσματα. Εκτός, βέβαια, και αν μιλάμε για τόπους που δεν τους επισκέπτονται συχνά ψαροκυνηγοί, οπότε τα πράγματα αλλάζουν. Αποφεύγουμε να επισκεφτούμε τον τόπο αυτό όταν τον βαράει ο καιρός, επειδή δεν πρέπει να ξεχνάμε πώς κολυμπάμε πάνω σε φόντο άμμου που θολώνει εύκολα και γρήγορα. Μικρά μονόπετρα σε ρηχά νερά, καλό θα είναι αν τα επισκεφτούμε όταν τα χτυπά ο καιρός και να τα ψαρέψουμε χρησιμοποιώντας την τεχνική του καρτεριού. Οι εκπλήξεις είναι κει και μας περιμένουν! . BF

• Οι βολές με στόχο μαύρα ψάρια, καλό θα ήταν να γίνονται στο κεφάλι, αφού έτσι γλιτώνουμε από μεγάλη ταλαιπωρία και τυχόν επικίνδυνα περιστατικά.

• Τα δευτερώματα δεν έβλαψαν ποτέ κανέναν...

• Καλοακονισμένες βέργες και έλεγχο σε φτεράκια σχοινιά μουλινέ και δεσίματα, απαραίτητα να γίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

• Βολές σε ψάρια μεγάλου μεγέθους, με τα οποία δεν έχουμε εμπειρία, καλό θα είναι να αποφεύγονται ή να γίνονται με σύνεση και με αυστηρά την παρατήρηση από το ζευγάρι μας. Διαφορετικά, απλά θαυμάζουμε το θήραμα και το μέγεθός του. Εκτός από άμεσο κίνδυνο, είναι κρίμα και άδικο το ψάρι να πεθάνει άδοξα, παρασέρνοντας μαζί του σημαδούρες, όπλα κλπ…

www.boatfishing.gr 103

ΙΑΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

ΤΟ ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΌ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΌ Η

Άλλοι αρρυθμιογόνοι παράγοντες που πιθανόν παίζουν ρόλο στην ελεύθερη κατάδυση είναι η βύθιση του προσώπου στο κρύο νερό...

104 Boat & Fishing

ανθρώπινη λειτουργία βασίζεται στη σταθερή αναπνοή, που σκοπό έχει να τροφοδοτήσει το σώμα με την κατάλληλη ποσότητα Ο2 και το οποίο απομακρύνεται από τον οργανισμό με τη μορφή του CO2. Ο ρυθμός της αναπνοής ρυθμίζεται κυρίως από περιφερικούς και κεντρικούς χημειοϋποδοχείς. Παρά το κράτημα της αναπνοής, η κυκλοφορία του αίματος εξασφαλίζει ότι το οξυγόνο θα συνεχίσει να διανέμεται στους ιστούς ως το «καύσιμό» τους και το CO2 να απομακρύνεται από αυτούς. Βέβαια, καθώς ο χρόνος περνάει, η αναλογία των αερίων στο αίμα αλλάζει. Η μερική πίεση του Ο2 πέφτει και αυτή του CO2 ανεβαίνει, κάτι που οδηγεί σε ελάττωση του ποσού του Ο2 που διανέμεται στους ιστούς, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Η μέγιστη εκούσια άπνοια αποτελείται από δύο χρονικά διακριτές φάσεις. Κατά τη διάρκεια της αρχικής ή «εύκολης» φάσης, της φάσης όπου αισθανόμαστε πολύ άνετα, δεν είναι εμφανής κάποια σημαντική κίνηση στο στήθος. Στη δεύτερη φάση, θα μπορούσαμε να πούμε στη φάση της «πάλης», αισθανόμαστε μία συνεχώς αυξανόμενη ώθηση για αναπνοή και ξεκινούν προοδευτικές ακούσιες κινήσεις αναπνοής που διαρκούν μέχρι το τελικό σημείο ρήξης της άπνοιας, όπου θα ανοίξει η γλωττίδα. Καθώς, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, η ελάττωση της καρδιακής παροχής συμβαίνει κατά τη διάρκεια της αρχικής «εύκολης» φάσης, οι ακούσιες αναπνευστικές κινήσεις, οι γνωστοί μας «διαφραγματικοί σπασμοί» της δεύτερης φάσης, προκαλούν κύματα αρνητικής ενδοθωρακικής πίεσης, που ενεργούν στην ομαλοποίηση της φλεβικής επιστροφής στην καρδιά. Επιπλέον, οι διαφραγματικοί σπασμοί συμμετέχουν στην κεντρική αιμοδυναμική ομοιόσταση κατά την άπνοια, διατηρώντας την καρδιακή παροχή και κατά συνέπεια την εγκεφαλική

Παναγιώτης Καρυοφύλλης Επεμβατικός καρδιολόγος, Μέλος της ομάδας Ανάπτυξη άπνοιας & σωματικο-αναπνευστικής ενέργειας Απνοια with Yoga

οξυγόνωση καθ’ όλη τη δεύτερη φάση. Το καταδυτικό αντανακλαστικό των θηλαστικών, είναι ένα κράμα τριών ανεξάρτητων αντανακλαστικών που υπερισχύει των βασικών ομοιοστατικών αντανακλαστικών. Πρώτα μελετήθηκε στα πελαγικά πτερυγόποδα (θαλάσσιοι ελέφαντες, φώκιες κλπ.), αλλά όλα τα υδρόβια θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των φαλαινών και των δελφινιών, επιδεικνύουν αυτό το αντανακλαστικό. Έχει, όμως, πλέον αποδειχθεί, πως και όλα τα χερσαία θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, έχουν αυτό το αντανακλαστικό και πιθανόν όλα τα σπονδυλωτά. Το καταδυτικό αντανακλαστικό, λοιπόν, βασίζεται στην αναπνοή, καθώς τα ζώα καθίστανται απνοϊκά με τη βύθισή τους στο νερό. Η πηγή του Ο2, αφού δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε κάτω από το νερό, χάνεται. Έτσι, για να επιβιώσουμε εμείς, αλλά και τα υδρόβια θηλαστικά, πρέπει να βασιστούμε στα ενδογενή αποθέματα οξυγόνου που βρίσκονται στο αίμα δεσμευμένα με την αιμοσφαιρίνη και στους μυς δεσμευμένα με τη μυοσφαιρίνη. Η συντηρητική χρήση των ενδογενών αποθηκών οξυγόνου, διατηρεί τον αερόβιο μεταβολισμό. Όταν αυτά τα αποθέματα εξαντληθούν, τότε θα έχουμε φτάσει στο αερόβιο όριο της κατάδυσης, ένα μεταβολικό κατώφλι, όπου η διάρκεια της κατάδυσης υπερβαίνει τις ενδογενείς αποθήκες οξυγόνου και χαρακτηρίζεται από τη συγκέντρωση γαλακτικού οξέος στο αίμα. Το καρδιαγγειακό, όμως, σύστημα, θα βοηθήσει να διορθωθεί αυτό το πρόβλημα της ανοξίας.

ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟΥ Το αντανακλαστικό αυτό εκλύεται με το κράτημα της αναπνοής, άσχετα αν θα μπούμε ή όχι στο νερό, ενισχύεται, όμως, από την υποξία και/ή την ψύξη της μετωπιαίας επιφάνειας του προσώπου, ιδιαίτερα κοντά και μεταξύ των ματιών, και ενεργοποιείται πριν ακόμα υπάρξει κάποια μεταβολή στα αέρια του αίματος. Βέβαια, πρέπει να επισημανθεί ότι λόγω της μεγάλης αύξησης του μεταβολισμού, ο χρόνος άπνοιας κατά την κατάδυση σε κρύο

νερό είναι κατά σχεδόν 55% βραχύτερος, ακόμα κι αν η καρδιακή συχνότητα μειωθεί κατά 25%. Το καταδυτικό αντανακλαστικό, λοιπόν, περιλαμβάνει βραδυκαρδία, μειωμένη καρδιακή παροχή, αυξημένη αρτηριακή πίεση και περιφερική αγγειοσύσπαση. Αυτές οι μεταβολές προκαλούνται από τη διαδοχική διέγερση του συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος (αυτόνομο νευρικό σύστημα), και φαίνεται να μειώνουν την κατανάλωση οξυγόνου στους περιφερικούς ιστούς και να εξασφαλίζουν επαρκή παροχή οξυγόνου στα ζωτικά όργανα. Το ελεγχόμενο αντανακλαστικό έναρξης βραδυκαρδίας, που οφείλεται σε διέγερση του παρασυμπαθητικού συστήματος, είναι το κυρίαρχο και μειώνει δραματικά την καρδιακή παροχή, που από μόνη της θα προκαλούσε μια απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης. Σε αυτό το σημείο, όμως, διεγείρεται το άλλο κομμάτι του αυτόνομου νευρικού συστήματος, το συμπαθητικό νευρικό σύστημα. Το ΣΝΣ εξουδετερώνει την επακόλουθη πτώση της πίεσης μέσω μιας εκσεσημασμένης περιφερικής αγγειοσύσπασης (και άρα αύξησης των αντιστάσεων), που ξεκινά την επανακατανομή του αίματος, μειώνοντας την αιματική ροή στη δερματική, μυϊκή και σπλαχνική κυκλοφορία, αλλά τη διατηρεί ή/και την αυξάνει στο κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκέφαλος) και την καρδιά. Έχει παρατηρηθεί πως η άπνοια μπορεί να προκαλέσει αύξηση των αγγειακών αντιστάσεων ως και τέσσερις με πέντε φορές, ταυτόχρονα με αντίστοιχη έντονη βραδυκαρδία και μείωση της καρδιακής παροχής. Η υποξαιμία και η υπερκαπνία χρησιμεύουν ως πρόσθετα ερεθίσματα για την αύξηση του συμπαθητικού τόνου.

Η βραδυκαρδία αποτελεί ένα βασικό προστατευτικό μηχανισμό του καρδιακού συστήματος, που σκοπό έχει την οικονομική διαχείριση του Ο2 κατά τη διάρκεια της άπνοιας και συμβαίνει συνήθως στα πρώτα 30 δευτερόλεπτα αυτής. Φαίνεται, λοιπόν, πως αυτό το αντανακλαστικό είναι το έσχατο όπλο που έχουν τα θηλαστικά προκειμένου να επιζήσουν της ασφυξίας. Ένα άλλο συμπαθητικό αντανακλαστικό, που ουσιαστικά αποτελεί μέρος του πολυεπίπεδου καταδυτικού αντανακλαστικού, είναι η επίδραση της κατάδυσης με κράτημα της αναπνοής στην ενίσχυση της συγκέντρωσης της αιμοσφαιρίνης στο κυκλοφορούν αίμα, μέσω σπληνικών συσπάσεων. Οι συσπάσεις αυτές εμφανίζονται νωρίς κατά τη διάρκεια του «καταρράκτη» της καταδυτικής απάντησης και προηγούνται της βραδυκαρδίας. Τα υγιή άτομα, που όμως έχουν υποστεί σπληνεκτομή, δεν εμφανίζουν αύξηση της αιμοσφαιρίνης όταν κρατούν την αναπνοή τους. Οι σπληνικές συσπάσεις αρχίζουν με την 1η επανάληψη της άπνοιας, φτάνουν στο μέγιστο μετά από 4-5 άπνοιες και είναι ισχυρότερες όταν η άπνοια συνοδεύεται από βύθιση του προσώπου στο νερό. Έχει αναφερθεί, πως σε ελεύθερους δύτες έχουν βρεθεί υψηλότερα επίπεδα αιμοσφαιρίνης σε σχέση με τους μη δύτες. Το φαινόμενο αυτό, μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της κατά 24% αύξησης των επιπέδων μιας ορμόνης, της ερυθροποιητίνης, σε αυτούς. Για παράδειγμα, μετά από τρεις ώρες ελεύθερων καταδύσεων, έχει παρατηρηθεί αύξηση του αιματοκρίτη κατά 10% και της αιμοσφαιρίνης κατά 9%, ενώ 3 λεπτά μετά το τέλος μιας βουτιάς, οι αιματολογικές επιδράσεις των σπληνικών σπασμών μειώνονται στο μισό. Ο αιματοκρίτης και η αιμοσφαιρίνη επανέρχονται στα αρχικά επίπεδα μετά από 10 λεπτά. www.boatfishing.gr 105

ΙΑΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ

Έχει αναφερθεί πως σε ελεύθερους δύτες έχουν βρεθεί υψηλότερα επίπεδα αιμοσφαιρίνης σε σχέση με τους μη δύτες...”

Το καταδυτικό αντανακλαστικό διαφέρει πολύ μεταξύ των ανθρώπων, τόσο κατά την ηρεμία, όσο και κατά την άσκηση. Υπάρχουν, επίσης, και σημαντικές διαφορές που εξαρτώνται από την ηλικία, αλλά και από την ύπαρξη ή όχι καταδυτικής εμπειρίας. Η βραδυκαρδία της κατάδυσης είναι ιδιαίτερα έκδηλη σε παιδιά ηλικίας 4-12 μηνών, ενώ εξασθενεί στην προχωρημένη ηλικία. Επίσης, είναι περισσότερο αξιοσημείωτη μεταξύ των κατ’ εξακολούθηση ελεύθερων δυτών, παρά αυτών που δεν ασχολούνται με την κατάδυση.

ΒΡΑΔΥΚΑΡΔΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΑΡΡΥΘΜΙΕΣ Ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό της καταδυτικής απάντησης στον άνθρωπο, είναι ο συνδυασμός της βραδυκαρδίας με καρδιακές αρρυθμίες, λόγω της παρασυμπαθητικής αναστολής της κολποκοιλιακής αγωγής, σε συνδυασμό με την εκ του συμπαθητικού επαγόμενη ενίσχυση του αυτοματισμού σε άλλους λανθάνοντες βηματοδότες, που ευνοούν έκτοπες συστολές. Για να γίνει πιο κατανοητό, για να «χτυπήσει» η καρδιά μας χρειάζεται να υπάρξει ηλεκτρικό

106 Boat & Fishing

ερέθισμα, το οποίο φυσιολογικά παράγεται και ξεκινά από συγκεκριμένο σημείο στο δεξιό πάνω μέρος (δεξιός κόλπος) και πρέπει να επεκταθεί στο σύνολό της. Κάθε σημείο της καρδιάς έχει τη δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικού ερεθίσματος (αυτό λέγεται «αυτοματισμός»), αλλά όσο πιο πολύ κατεβαίνουμε προς τα κάτω, προς τις κοιλίες δηλαδή, τόσο πιο αργή είναι αυτή η παραγωγή του ερεθίσματος. Άρα, το φυσιολογικό κέντρο παραγωγής ηλεκτρικού ερεθίσματος αποτελεί τον κύριο βηματοδότη της καρδιάς που δίνει φυσιολογικά το ρυθμό, ενώ όλα τα υπόλοιπα κέντρα βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση και αναλαμβάνουν δράση όταν, για οποιοδήποτε λόγο, παύσει η λειτουργία του φυσιολογικού βηματοδότη, δίνοντας όμως πιο αργό ρυθμό. Για να περάσει το ερέθισμα από το πάνω στο κάτω μέρος της καρδιάς, χρειάζονται κάποια ηλεκτρικά δεμάτια, που παίζουν, θα λέγαμε, το ρόλο καλωδίων, και η αγωγή από αυτά, όπως και η λειτουργία των βηματοδοτικών κέντρων, ρυθμίζεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Άλλοι αρρυθμιογόνοι παράγοντες που πιθανόν παίζουν ρόλο στην ελεύθερη

κατάδυση, είναι, όπως θα δούμε σε επόμενα άρθρα, η βύθιση του προσώπου στο κρύο νερό, η διάταση της καρδιάς από το μεγάλο ενδοθωρακικό όγκο αίματος και η μεγάλη αντίσταση στην εξώθηση του αίματος. Το καταδυτικό αντανακλαστικό είναι το πιο ισχυρό αυτόνομο αντανακλαστικό που γνωρίζουμε, και περαιτέρω μελέτη αυτού του φαινομένου, και ιδιαίτερα ο νευρικός έλεγχός του, ίσως αποβεί καρποφόρος ως προς την κατανόηση τού πώς ο εγκέφαλος ρυθμίζει την αυτόνομη συμπεριφορά. Είναι, επίσης, πολύ σημαντικό να εξηγηθεί το γιατί είναι καθολικό σε όλα τα σπονδυλωτά. Είναι ο σκοπός αυτής της αινιγματικής απόκρισης, η διατήρηση της ζωής μέσω διατήρησης του οξυγόνου; Μήπως είναι ο κυρίαρχος διακόπτης της ζωής; Βλέποντας, λοιπόν, στην τελευταία σκηνή του έργου τον Jean‑Marc Barr ως Jacques Mayol, να χάνεται στο Απέραντο Γαλάζιο μαζί με το δελφίνι στην ομώνυμη ταινία, σκέφτομαι ότι ίσως να μην έχουμε μεγάλες διαφορές από αυτό.... Στο επόμενο τεύχος θα αναπτυχθεί το θέμα : «Κατάδυση και επανακατανομή αίματος – Blood shift». BF

Aκολουθήστε τα social media

Παρακολουθήστε ξανά τα BFWebinars 2021 https://www.facebook.com/ BoatFishingShow

https://www.facebook.com/ BoatFishing

http://www.youtube.com/ boatfishing