2016-2017 FAALÄ°YET RAPORU
KÜNYE METİN
Nil Delahaye, Eleni Nadin Diker, Hamit Levent Evci, Burcu Ayan REDAKSİYON
Saadet Başak Ülgen TASARIM
Gözde Mimiko Türkkan GÖRSELLER
Barışa Oyna için:
Çizim - Ayşe Merve Kamacı
CRRC konferansı - CRRC Armenia
Sivil Düşün konferansı - Sivil Düşün AB Programı Kars Haberi - Serhat TV
Sivil Düşün haberi - “Sınırın Çocukları BoMoVu’yla Barışa Oynuyor” Hareketin Özgür için:
Tüm görseller Hareketin Özgür programı çerçevesinde elde edinmiştir. Dilek Üstünalan görseli kendisine aittir. Eleştirel Spor için:
Görseller BoMoVu’ya aittir.
Uplifers haberi - Feminist Fight Club ve Kadından Kadına Muay Thai
Futbolda cinsel şiddet sempozyumu - Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği Çizimler - Çağıl Kayan Widegren BoMoVu Atölyeleri için:
Muay Thai Atölyesi - Cansu Turan
Cinsaşırı Koçari Atölyesi - Kyle Khandikian
Ekolojik koşuculuk Atölyesi - Pera Müzesi, Pera Eğitim Beden Farkındalığı Atölyesi - Dilan Yoğun
Eko Tango Atölyesi - Dom Pedro yönetmenliğindeki Tango Negro, The African Roots of Tango filmin afişi Diğer görseller BoMoVu’ya aittir.
ÖNSÖZ BoMoVu olarak, dernek kimliğiyle kurulmamızın üzerinden bir yıldan fazla geçti. Bir gönüllü ağı olarak 2013 yılında çalışmalara başladık. Sonra benzer dertleri olan insanlarla karşılaştıkça büyüdük! Yaptığımız işler anlamında değil sadece, hayallerimiz ve umutlarımızla da… Sporu ve beden hareketini sosyal faydaya dönüştürmek için programlar geliştirip, sporun içinde var olan ayrımcılıkla mücadele ediyoruz. Gönüllü sporcu ve beden hareketçilerinden oluşturduğumuz ağı, ihtiyaç sahibi çocuklar, mülteciler, kadınlar, fiziksel engelliler gibi gruplar ile bir araya getirerek sosyal güçlendirmeye katkı sağlıyoruz. Ne yaparsak yapalım, beden hareketi ve hak temelli yaklaşım odağında düşünüyor, kurguluyor ve üretiyoruz. Mülteci çocuklar ve yetişkinler için toplum merkezlerindeki çalışmalara katkı sağlayacak bedensel ve yaratıcı aktivite programları geliştirdiğimiz Hareketin Özgür Projesi’nin yanı sıra sınır bölgelerinde yaşayan çocuklarla oyunların özgürleştirici olma özelliğine ve spor yoluyla barışma yaklaşımına vurgu yaparak “öteki” algısını ortadan kaldırmaya yönelik geliştirdiğimiz Barışa Oyna Projesi de bu sene yürüttüğümüz çalışmalar arasında yer alıyor.. Yine bu sene uygulamaya başladığımız programımız ise Eleştirel Spor! Sporların inşa ve icra edildiği düzenleri sorgulamak, bedensel pratiklerin yeniden ürettiği aynı iktidar ilişkilerine veya dengesizliklerine eleştirel bir bakış açısıyla yeniden ele almak için hareket hakkının savunulduğu programımız iki ana çalışmadan oluşuyor: Kadından Kadına Muay Thai Antrenmanları ve Mağdursuz Küfür Atölyesi. BoMoVu olarak ayrıca, çeşitli konularda atölye çalışmaları da üreterek, ihtiyaçları farklılaşan kişi ve gruplara ulaşmayı önemsiyoruz. Kadından Kadına Muay Thai, Basit Kukla Yapımı, Beden Perküsyonu, Yerli-Yersiz Cinsaşırı Koçari, Öz Savunmayı Düşünmek, Nefesin Peşinde – Ekolojik Koşuculuk, Kadın Kadına Beden Farkındalığı ve Eko Tango atölyelerini hayata geçiriyoruz. Projelerin, programın ve atölyelerin içeriklerine ve düşünsel sürece bütün ekibimizi ve konuya ilgi duyan birçok insanı kattığımız; günlerimizi, deneyimlerimizi, hayata bakış açılarımızı yan yana koyarak ürettiğimiz, büyüttüğümüz ve bu süreçten beslendiğimiz bir yıl oldu. Bütün projelerimizin, programlarımızın ve atölyelerimizin içeriklerini, biriktirdiğimiz ilişkileri ve öğrenmeleri hayallerimiz ve dayanışma taleplerimizle harmanladığımız bu yapıyla, resmen kurulduğumuz günden bugüne yaptıklarımızı paylaşmak için bu faaliyet raporunu sizlere sunuyoruz. BoMovu olarak, beden hareketi ve spor odaklı çalışmaların etkisine ve büyük bir mücadele barındırdığına inanıyoruz. Bu mücadeleye devam etmeye, etkiyi büyütmeye ve daha iyi bir yaşama olan inancımızla yolumuza devam ediyoruz. Yolumuzda daha çok kişiyle ve kurumla denk gelip, daha çok kişinin hayatına anlam katmayı umut ediyoruz. Umutlarımızı paylaşanları da aramızda görmeyi çok istiyoruz. Güvenle, umutla ve hareketi her geçen gün özgürleştirerek… BoMoVu
İÇİNDEKİLER 1. KURULUŞUNDAN BU YANA BOMOVU 1.1. Misyonumuz 1.2. Vizyonumuz 1.3. Ekibimiz 1.4. Women Win ile Cinsiyete Dayalı Şiddete Karşı 2. ÇALIŞMALARIMIZ 2.1. Barışa Oyna 2.2. Hareketin Özgür 2.3. Eleştirel Spor 2.3.1. Kadından Kadına Muay Thai Antrenmanları 2.3.2. Mağdursuz Küfür Atölyesi 2.4. BoMoVu Atölyeleri 2.4.1. BoMoVu Atölye I: Kadından Kadına Muay Thai 2.4.2. BoMoVu Atölye II: Basit Kukla Yapımı 2.4.3. BoMoVu Atölye III: Beden Perküsyonu 2.4.4. BoMoVu Atölye IV: Yerli-Yersiz Cinsaşırı Koçari 2.4.5. BoMoVu Atölye V: Öz Savunmayı Düşünmek 2.4.6. BoMoVu Atölye VI: Nefesin Peşinde – Ekolojik Koşuculuk 2.4.7. BoMoVu Atölye VII: Kadın Kadına Beden Farkındalığı Atölyesi 2.4.8. BoMoVu Atölye VIII: Eko Tango Atölyesi 3. ORTAK ÇALIŞMALARIMIZ 3.1. Risk Altındaki Çocukların Güçlendirilmesi Projesi 3.2. Anne Frank’ın Yaşam Öyküsü Üzerinden Temel Haklar ve Demokratik Değerler Öğretimi
1. KURULUŞUNDAN BU YANA BOMOVU Sosyal Güçlendirme için Spor ve Beden Hareketi Derneği - BoMoVu adıyla 3 Mayıs 2016 tarihinde resmi olarak kurulduk.
Bu zamana kadar farklı alanlarda spor bilgimizi ve dahası ondan aldığımız hazzı paylaşmak, bedensel anlamda dayanışmak üzerine 2013 yılından beri ufak çaplı çalışmalarımız olmuştu. Refakatsiz göçmen çocuklar, Ermenistan’da dayanışan kadınlar, Sulukule Gönüllüler Derneği ile okulu terki önlemek için mahalleli çocuklarla hareket odaklı çalışmalara ilk adımlarımızı attıktan sonra dernekleşmeye karar verdik. Bizce çoğu spor dalı, rekabet ve mükemmeliyetçilik adına sporcuları bazı fiziksel koşullandırmalara tabi tutup, sporun getirebileceği mutluluğu ve iyi hissedişi bir kenara atıyor. BoMoVu olarak spor alanında fırsat eşitliği hakkını savunuyoruz ve kişilere fiziksel özellikleri temelinde ayrımcılık yapan normatif yaklaşımın karşısında duruyoruz. Sosyal baskılardan dolayı çoğu spor dalı erkeklere yönelik olarak tasarlanıyor ve bu sporlara kadınların erişimi zorlaşıyor. Biz, kadınların fiziksel kapasiteleri hakkındaki bu tür ön yargıları kırmak istiyoruz. Göçe zorlanmış kişilerin mekan algısı farklı şekillenir. BoMoVu olarak bu kişilerin hareketliliklerini belirleme konusunda destek almaları gerektiğine inanıyoruz. Çoğu fiziksel engelli kişi bedenini hareket ettirebiliyor. Ancak spor alanındaki genel normatif yaklaşım yüzünden bu insanlar çoğu zaman belirli hareket türlerinden mahrum bırakılıyor. Bir insanın bir bedeni varsa, onu nasıl hareket ettireceğine kendisi karar verir ve bu en doğal hakkıdır. Bizim görevimiz, bu insanın hakkına erişmesini sağlamaktır. Korunmaya muhtaç çocuklar, mülteci çocuklar, yerinden edilmiş çocuklar ve refakatsiz göçmen çocukların da hayattan zevk almaya ve genç bedenlerini geliştirmeye hakkı olduğuna inanıyoruz. Genç kızlara, başkasının ihtiyaçları adına değil, kendi mutlulukları için vücutlarını kullanmalarında yol gösterici olmak istiyoruz. Tüm sporcular yaptıkları fiziksel aktiviteler sayesinde zihinsel ve fiziksel iyileşmeyi deneyimlemiştir. Bu anlamda biz, sporcuların uzmanlık seviyesindeki bilgi ve becerilerini ihtiyaç sahibi gruplarla buluşturmak istiyoruz.
1.1. Misyonumuz BoMoVu olarak, fiziksel aktivitelere ulaşımın bir hak olduğuna ve zengin veya sağlıklılara mahsus bir lüks olmaması gerektiğine inanıyoruz.
1.2. Vizyonumuz Amacımıza ulaşmak için, kısa ve uzun vadeli antrenman programları tasarlayıp, insanların mutlu bir hayata kavuşmalarına yardımcı olmayı hedefliyoruz.
1.3. Ekibimiz KURUCU ÜYELER Nil Lea Delahaye, Gözde Türkkan, Eleni Diker, Hamit Levent Evci, Pınar Özer, Ayşe Merve Kamacı, Fatih Gençkal. BoMoVu’nun 11 Kasım 2017 tarihinde yaptığı Genel Kurul sonuçları itibariyle: YÖNETİM KURULU Başkan Nil Lea Delahaye Başkan yardımcısı Eleni Diker Genel sekreter Gözde Türkkan Sayman Hamit Levent Evci Üye Ferhat Kılıç Yedekler Nazlı Durak, Saadet Başak Ülgen, Sanem Su Avcı, Ferdi Kibar, Ayşe Merve Kamacı DENETİM KURULU Ceren Doğan Aslı Dürüst Furat Buzğan Yedekler: Talin Diker, Fikret Levent Şensever, Akgün İlhan ÇALIŞANLAR Burcu Ayan Hayk Hakobyan
BOMOVU AĞI BoMoVu derneğinin gönüllü ağı olmasaydı, bu faaliyet raporunda geçen çalışmalarımızın hiç biri olmazdı. Hüseyin Korkma Dilek Üstünalan Enzo Ikah Zeynep Köprülü Oğuz Mescioğlu Kadir Özdemir Perim Zengin Gizem Balcı Oya Delahaye Anıl Berkay Vardıoğlu Lider Hepgenç Renk Koç Baran Ucal Damla Sezikli Hasan Kızıllar Dilan Yoğun Sena Çakır Buket Atlı Başak Gürer Göker Yıldız … ve bizi gönülden destekleyen tüm arkadaşlarımıza minnettarız.
1.4. Women Win ile Cinsiyete Dayalı Şiddete Karşı Ergen kız çocukların haklarına erişmi için gerekli olan donanımı spor vasıtasıyla sağlamayı amaçlayan uluslararası bir örgüt olan Women Win, BoMoVu’nun kuruluşundan evvelki süreçte danışmanlık, dernekleşmemizden itibaren ise kurumsal ve moral destek ihtiyaçlarımızı sağlıyor. Women Win sayesinde, bir destekçiden öte, haklı olduğumuza, ezilenlerin vücut bütünlüğü hakları adına mücadeleye devam etme gerekliliğine ve kendimize inancımızı pekişiyor. Giriştiğimiz tüm çalışmaların özünde ayrımcılığın, itaatin, boyun eğdirmenin doğurduğu halleri gözetmek olduğu gibi, cinsiyete dayalı şiddet de başlıca hassasiyet alanımızdır.
2. ÇALIŞMALARIMIZ 2.1. Barışa Oyna İçerik Barışa Oyna, BoMoVu ekibi tarafından sınır bölgelerde yaşayan çocuklarla çalışmak üzere geliştirilen beden hareketi odaklı bir oyun programıdır. Spor yoluyla barışma ve deneyime dayalı öğrenme yaklaşımını temel alarak oluşturduğumuz bu program sayesinde, beden hareketinin getirdiği diyalog gücünü geleneksel çocuk oyunları vasıtasıyla iki farklı çalışma kapsamında, öncelikle Türkiye’nin sınır illerinden olan Kars ve Ardahan’da, daha sonra ise Edirne’de yaşayan çocuklarla paylaştık. Amaç Bu programın amacı, oyunların özgürlük alanından faydalanarak çocuklara yaşadıkları yerlerde geçmişte ya da şu anda var olan çeşitliliğe dair ipuçları verip onların “öteki” algılarını iyileştirmek ve oyunlara atfettiğimiz çeşitli değerleri ön plana taşıyarak, yaptığımız çalışmayla çocukların çevreleriyle kurdukları ilişkide sosyal içermeyi temel alan barışçıl bir ortamın gelişimine katkıda bulunmak.
Uygulama Yeri ve Dönemi Kars, Ardahan - Mayıs 2016 ve Edirne - Haziran 2017 Ortaklar Bu çalışma BoMoVu ekibi tarafından geliştirilip uygulanmıştır. Çalışmanın uygulamasında Kamer Vakfı, Ardahan Kent Konseyi ve AZ81 Spor Kulübü bizi desteklemiştir. Ulaşılan Kişi Sayısı Neredeyse yarı yarıya erkek ve kız çocuğu olmak üzere toplam 185 çocuğa ulaşılmıştır.
Mayıs 2016, Kars
Haziran 2017, Edirne
Yaygınlaştırma Bu programdan herkesin faydalanmasını sağlamak için Barışa Oyna El Kitabı’nı hazırladık. 200 adet baskı, çeşitli sivil toplum kuruluşlarına ve ilgili kişilere dağıtıldı. Kitabın elektronik kopyasına ulaşmak için: http://bomovu.org/kafkasyada-barisa-oyna-reconciliation-games-in-the-caucasus/
Etkinlikler 13 Mayıs 2017 tarihinde Eğitim Reformu Girişimi tarafından gerçekleştirilen 14. Eğitimde İyi Örnekler konferansında Barışa Oyna programını tanıtma fırsatı bulduk.
13 Mayıs 2017, Sabancı Üniversitesi, Istanbul
19 Mayıs 2017’de Erivan’da gerçekleşen Armenia-Turkey: Paving the Way for Dialogue and Reconciliation konferansı için makaleleştirdiğimiz çalışmamızı sunma fırsatı bulduk.
19 Mayıs 2017, Erivan Üniversitesi, Ermenistan
4-5 Temmuz 2017 tarihlerinde Ankara’da AB programı Sivil Düşün tarafından gerçekleştirilen ve Türkiye’nin 45 farklı yerinden ve Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden aktivistlerin ve AB Türkiye delegasyonunun katıldığı Sivil Toplum Forumu‘nda BoMoVu olarak 2 yıldır Sivil Düşün’ün desteğini alan Barışa Oyna programımızı hem sunduk hem de Altındağ Belediyesi’nden çocuklarla uygulama şansına sahip olduk. http://bomovu.org/barisa-oyna-sivil-toplum-forumundaydi/
Medya Kars’ta yaptığımız çalışma yerel medya kanallarında da yer buldu.
http://www.serhattv.com.tr/karsta-cocuklara-yonelik-oyun-atolyeleri-257425h.html
http://sivildusun.net/sinirin-cocuklari-bomovuyla-barisa-oynuyor/
Birinci ve İkinci Dönem Program Yürütücüleri Eleni Nadin Diker ve Nil Delahaye Üçüncü Dönem Program Yürütücüleri Hamit Levent Evci, Eleni Nadin Diker ve Nil Delahaye Programın Bütçesi 1. Dönem: 11.000 TL 2. Dönem: 13.450 TL 3. Dönem: 36.825 TL Destekleyici Kurumlar
Detaylı bilgi için http://bomovu.org/barisa-oyna-reconciliation-games/
2.2. Hareketin Özgür
İçerik Hareketin Özgür, BoMoVu derneğinin İstanbul’da yaşayan mültecilere erişen toplum merkezleri için geliştirdiği bir programdır. BoMoVu, kurduğu gönüllü sporcu ve performans sanatçıları ağı sayesinde, mülteci çocukların ve yetişkinlerin toplum merkezlerinden aldıkları psiko-sosyal desteğe ve kültürel etkinliklere eşlik edecek bedensel ve yaratıcı aktivite programları geliştirip sunuyor. Amaç Hareketin Özgür’ün temelini vücut bütünlüğü hakkı oluşturmaktadır. Vücut bütünlüğü hakkı anayasal bir haktır. İnsan bedeninin dokunulmazlığını koruyan haktır; diğer hak ve özgürlüklerin temelini oluşturan bir prensiptir. Bir kişinin yaşam hakkı ve vücuduna saygınlığı bu hakkın korunmasından geçer. Çatışma bölgesinden göç söz konusu olduğunda, hareket hakkı hem uluslararası politikalar hem de çatışmaların sebep olduğu fiziksel şiddet bakımından tehlikededir. Bu proje, yerinden edilmiş mültecilerin vücut bütünlüğünü korumaya destek olmayı ve insanların yeni yaşam mekanlarında hareket özgürlüğü algılarını fiziksel aktiviteler sayesinde geliştirmeyi hedefliyor.
Gönüllülerimizden Dilek Üstünalan’ın mülteci genç kadınlarla birlikte devam ettirdiği Kontakt Doğaçlama dans derslerinin hissettirdiklerini Dilek şöyle tanımladı: “Olduğu yerde var olma gücü veriyor; orada kendini var etme, insanlara hissettirme, etrafındaki ilişkileri hissetme imkanı veriyor.” Dilek, kontak doğaçlamanın kendisine kazandırdıklarını başkalarıyla paylaşmak, kurulan yeni bağlarla heyecanlanmak ve bu paylaşımları sosyal faydaya dönüştürmek isteğiyle Hareketin Özgür Projesi içinde yer aldığını belirtti. Uygulama Yeri ve Dönemi İstanbul, Ocak - Haziran 2017 ve İstanbul, Ekim 2017 - Mayıs 2018 Ortaklar Bu proje kapsamında birlikte çalıştığımız ortaklarımız ise gönüllülerimizin aktivitelerini gerçekleştirdiği Ad.dar Toplum Merkezi, Yusra Toplum Merkezi ve Tarlabaşı Toplum Merkezi. Ulaşılan Kişi Sayısı Projenin ilk döneminde toplam 297 kişiye (yetişkin, genç yetişkin ve çocuk, kadın ve erkek) ulaşıldı. Bu kişilerden 210 tanesi yetişkin/genç kadın ve kız çocuğuydu. Hareketin Özgür programının ikinci dönemi ile daha çok insana ulaşmaya devam ediyoruz.
Enzo Ikah, Hareketin Özgür gönüllüsü olarak Ad.dar’da gitar dersleri veriyor. Kendisi de, gitar öğrettiği insanlar gibi, Türkiye’de mültecilik deneyimini uzun yıllardır yaşıyor. Ona göre, birarada durmak döngüsel birşey. Anneannesi, “senin hayatın güzel olabilir. Ama elindekini paylaşmazsan tüm zenginliğinin hiçbir değeri yok” diye öğrettiğini anlatıyor. İşte Enzo, elinde ne varsa paylaşıyor.
Yaygınlaştırma SheFighter Atölyeleri ve Tanıtım Toplantısı (17-18 Aralık 2016, İstanbul): Hareketin Özgür Projesi’nin ilk tanıtım toplantısı Ad.dar Toplum Merkezi’nde yapıldı. Aynı gün etkinliğin bir parçası olarak Orta Doğu’nun kadınlara yönelik ilk öz savunma stüdyosu SheFighter’ın kurucusu Lina Khalifeh, Ad.dar merkezindeki faydalanıcı kadınlarla öz savunma atölyesi gerçekleştirdi. 18 Aralık Pazar günü CrossFit Balaban spor merkezinde Uplifers’ın medya desteğiyle kadınlara açık ve ücretsiz öz savunma atölyesi yapıldı. Birbirini takip eden bu üç etkinlikle toplam 30 kişiye ulaşıldı. Uplifers sitesinde etkinlik haberine ulaşmak için: https://www.uplifers.com/bomovu-hareketin-ozgur-projesi-shefighter-lina-khalifeh-istanbulda/
Sosyal uyum için Capoeira Atölyeleri (18-20 Nisan, 26-28 Nisan 2017, Urfa): Concern Worldwide derneğinin Türkiye temsilciliği aracılığıyla, Urfa ilindeki Türkiyeli ve Suriyeli kız ve erkek çocuklar arasında sosyal uyum çalışmalarını desteklemek üzere 4 adet Sosyal Uyum için Capoeira Atölyesi ile toplam 104 çocuğa ulaşıldı. Atölyeler, Nil Delahaye tarafından Hareketin Özgür gönüllüsü Hüseyin Korkma ve Anıl Berkay Vardıoğlu asistanlığıyla düzenlendi. Daha fazla bilgi için: http://bomovu.org/sosyal-uyum-icin-capoeira-social-cohesion-with-
capoeira/
Eğitimcilerin Kapasitesini Geliştirme Programı (ECD) (27-29 Temmuz 2017, Urfa): Hareketin Özgür gönüllülerinden Hüseyin Korkma, Renk Koçtürk ve Lider Hepgenç, Concern Worldwide Türkiye’nin eğitmenleriyle bir arada olmak üzere Urfa’daydı. BoMoVu’nun hazırladığı “Eğitimcilerin Kapasitesini Geliştirme Programı” (ECD), yerinden olmuş çocuklar ile birlikte çalışan eğitimcilere, çalışmalarında beden hareketi ve fiziksel aktiviteleri kullanmak üzere basit beceriler kazandırmayı amaçlayan bir programdı. Bu atölyeler 60 eğitimci ile paylaşıldı. Daha fazla bilgi için: http://bomovu.org/hareketin-ozgur-ekibi-urfadaydi/
Kadınlarla Kontak Doğaçlama Atölyeleri (7-9 Eylül 2017, Hatay): Hatay’ın Kırıkhan ilçesinde yer alan Yuva Derneği’nin toplum merkezine gelen Suriyeli genç kadınlarla 3 günlük Kontak Doğaçlama atölyesi, Hareketin Özgür gönüllüsü Dilek Üstünalan yönetiminde ve Nil Delahaye asistanlığıyla verildi. Bu atölyeye katılan 18 genç kadından 9’uyla devam eden çalışmalarda kadınlar arası dayanışma, birbirine destek olma, birlikte denge bulma gibi konulara yoğunlaşıldı. Daha fazla bilgi için: https://ci-turkey.org/2017/10/07/kirikhanda-suriyeli-gocmen-genc-kadinlarla-kontak-dogaclama-atolyesi/
Arapça Pilates Kitapçığı: Hareketsiz kalıp sağlık durumundan şikayetçi olan göçmen kadınlar için İngilizce ve Arapça olarak hazırlanan kitapçık, basitçe öğrenilip evde tekrar edilebilecek temel pilates hareketlerinin resimli anlatımıyla 10 kişilik bir gruba sunuldu. Kitapçık daha sonra göç alanında çalışan diğer kurumlarla paylaşıldı. Kitapçığa BoMoVu web sitesinden erişebilirsiniz. http://bomovu.org/yayinlar-publications/pilates-in-arabic/
Program Yürütücüleri Burcu Ayan ve Nil Delahaye Programın Bütçesi 1. Dönem: 31.000 TL 2. Dönem: 126.000 TL Destekleyici Kurum
Detaylı bilgi için http://bomovu.org/hareketin-ozgur-your-movement-is-free/
2.3. Eleştirel Spor
Sporların inşa ve icra edildiği düzenleri sorgulamak, bedensel pratiklerin yeniden ürettiği aynı iktidar ilişkilerini veya dengesizlikleri eleştirel bir bakış açısıyla yeniden ele almak için “Eleştirel Spor” programı çerçevesinde hareket hakkını savunuyoruz. Bu kapsamda yaptığımız çalışmalar ise şöyle sıralanabilir:
2.3.1 Kadından Kadına Muay Thai Antrenmanları
İçerik Bu program, feminist bir grubun bize başvurması üzerine ortaya çıktı. BoMoVu’ya yaptığı çağrıda Feminist Fight Club (FFC), “Biz spor yapmak istiyoruz ve hem eğlenceli hem güçlendirici olacağı için boks yapmak istedik. Vücutlarımızı ve zihinlerimizi zinde tutarak düzenli spor yapmak ve aynı zamanda öz savunma teknikleri öğrenmek istedik. Ama böyle bir dövüş sporu aradığımızda, hem ekonomik anlamda erişilebilir hem de ırkçı veya cinsiyetçi davranışlardan arınmış bir spor kulübü bulmak çok zor” diyordu. BoMoVu kurucu üyelerinden ve aynı zamanda Muay Thai antrenörü olan Gözde Mimiko Türkkan’ın haftada bir defa verdiği antrenmanlar sayesinde cinsiyetçilik mekanizmalarının sorgulandığı bir sporculuk anlayışı ile Eleştirel Spor adı altındaki ilk programımıza bu şekilde adım atmış bulunduk. Amaç - Cinsiyete dayalı şiddet konusunu spor ve özellikle dövüş sporu açısından ele almak, konuyla ilgili kamuoyunda farkındalık yaratmak. - Kadınlar ve translara özel boks antrenmanı yapmak için güvenli alan yaratmak. - Feminist bir duyarlılıkla Muay Thai dersleri sunmak. - Translar, mülteciler, ve ayrımcılığa uğrayan diğer kadınlar gibi tüm kırılgan grupların ekonomik anlamda erişebileceği bir alan yaratmak. Spor dallarına cinsiyetçilik karşıtı yaklaşım ile kadınları ve transları fiziksel ve toplumsal anlamda güçlendirmek. Bu amaçlar doğrultusunda, antrenmana katılan/katılmış kişilere iki ayda bir anketler sunularak kadın grubuna yönelik boks antrenmanlarını daha iyi hale getirmeyi ve sporda cinsiyetçilik karşıtı yaklaşımının çıktılarını ölçmeyi hedefliyoruz. Uygulama Yeri ve Dönemi Nisan 2017 - Nisan 2018, İstanbul Ortaklar Feminist Fight Club Ulaşılan Kişi Sayısı Aralık ayına kadar yapılmış olan çalışmalarda, Kadından Kadına Muay Thai antrenmanlarımıza 142 kadın kayıt yaptırmış, 96 kadın da en az bir kere antrenmanlara katılmıştır. Haftada ortalama 14 kadın antrenmanlara devam ediyorken şu ana kadar toplam 30 kere antrenman yapılmıştır.
Yaygınlaştırma Muay Thai antrenmanlarını gerçekleştiren Gözde, Uplifers’da antrenmanlarla ilgili görüşlerini yazdı. Sosyal medya üzerinden 247 defa paylaşılan yazıya buradan ulaşabilirsiniz: https://www.uplifers.com/feminist-fight-club-kadindan-kadina-muay-thai/ Muay Thai Nedir? Muay Thai (Tayland Boksu), geçmişi Siam Krallığı’na kadar dayanan eski bir savaş sanatının 1920’lerden itibaren Batı’nın boks kurallarıyla harmanlanarak modernleştirilmesiyle oluşan, Tayland’ın milli dövüş sporudur. Yumruklar, dirsekler, dizler ve tekmelerin kullanımından dolayı “8 uzvun sanatı” olarak da bilinir. Özellikle Tayland’da, gerektirdiği özverilerden dolayı saygı uyandıran bir yaşam biçimi ve yoksul ailelerin çocukları için bir geçim kaynağıdır. Muay Thai, müsabakalara dayalı bir ring sporu olduğu kadar, egzersiz ve fiziksel aktivite olarak işlevsel, keyifli ve geliştirici bir dövüş sporudur ve bu biçimiyle dünyanın pek çok yerinde kişisel gelişim ve öz savunmaya katkı sağlayan bir aracı olarak da kullanılır.
Facebook üzerinden kurduğumuz 243 üyesi olan grup üzerinden iletişimimizi ve cinsiyetçi olmayan spor ve spor alanları üzerine paylaşımlarımızı gerçekleştirmeye devam ediyoruz. Program Yürütücüleri Gözde Türkkan, Aslı Dürüst ve Nil Delahaye Programın Bütçesi 10.830 TL Destekleyici Kurum
Detaylı bilgi için http://bomovu.org/programlar-programs/elestirel-spor-critical-sports/kadindan-kadinamuay-thai-antremanlari/
2.3.1 Mağdursuz Küfür Atölyesi
İçerik BoMoVu olarak, taraftarlığın ve futbolun yarattığı hayat enerjisi ve kitlesel heyecanın, sporun gücüne dair önemli bir gösterge olduğunu düşünüyoruz.Geliştirdiğimiz Mağdursuz Küfür Atölyesi ile tribünlerdeki ayrımcı/ötekileştirici söylemlere karşı alternatif ve duyarlı bir dil geliştirmenin yollarını arıyoruz. Böyle bir hassasiyet geliştirdikçe, hem futbolun daha kapsayıcı bir mekan haline gelmesi hem de mağdurlaştırılan grupların futboldaki haklı yerlerini edinmeleri için mücadelelerinde ortak bir dayanışma alanı kurulması yönünde dilin önemi üzerine düşünmeye, konuşmaya, alternatifler yaratmaya herkesi davet ediyoruz. Amaç Tribünlerde yer alan cinsiyetçi ve ırkçı söylemler, maalesef bu dünyanın bir parçası haline gelmiş durumda. Biz, her türlü ayrımcılığa karşı duran ve spor aşkıyla kurulmuş bir dernek olarak, bu söylemlerin hedef aldığı insanların yanında dururken, taraftarlığın ruhuna da saygı duyarak bir ara yol bulmak için harekete geçmeyi amaçlıyoruz. Bu atölyenin amacı tüm futbol taraftarlarının “dilini düzeltmek” veya hali hazırda yasaların ve sistemin alanı olan yerlerde söz sahibi konuma gelmek değil, bu düzlem içerisinde alternatifler yaratmak, ve asıl mağdur konumuna getirilenin savunma araçlarını çeşitlendirmek. Bu sebepten dolayı bu atölye, sadece ve sadece taraftarlarla yapılması halinde işlev görür hale gelir.
Uygulama Yeri ve Dönemi - 14-16 Temmuz 2016 Avrupa Taraftarlar Birliği Konferansı, İzmir - 3 Mayıs 2017, Koç Üniversitesi İnsan Hakları kulübü EKUAL üyeleriyle, İstanbul - 13-14 Mayıs 2017, Kadir Has Üniversitesi Futbolda Cinsel Şiddet ve Cinsiyet Ayrımcılığı Sempozyumu, İstanbul
Ulaşılan Kişi Sayısı Atölyelerde toplam 66 kişiye ulaşıldı. Program Yürütücüleri Nil Delahaye ve Eleni Nadin Diker Programın Bütçesi İzmir’e seyahat ve konaklama masrafları Avrupa Taraftarlar Birliği Konferansı bütçesinden karşılanmıştır. Bunun dışında herhangi bir bütçe kullanılmamıştır. Detaylı bilgi için http://bomovu.org/magdursuz-kufur-atolyesi-non-discriminatory-swearing-workshop/
2.4. BoMoVu Atölyeleri
İçerik BoMoVu, hareketi ve sporları yaşayanlarla yeniden anlamaya çalışıyor. Çeşitli hareket pratiklerini ve kültürlerini, mevcut koşullarda bize sunulduğu veya bizim de ön yargılarımızın izin verdiği kadar anlama imkanımız oluyor. Ancak eril olmayan bir boks, futbol, ragbi antrenmanı; “sağlık” veya “güzellik” temalarından sıyrılmış bir fitness salonu; kimyasal enerji tozları önermeyen bir aletli spor salonu; grup selfie’leri çekmeyen bir koşu grubu; milli duygularla uzak ülkelerin sporlarını icra etmeyen bir capoeira ortamı; “kız” olmayı öğretmeyen bir bale hocası; ana dilin ağzıyla egemen dili konuşmayı dahi reddetmeyen bir tiyatro anlayışı; ekolojik, hak temelli, açık ve erişilebilir bir spor kültürü mümkün. Amaç Bu atölyelerle, BoMoVu hareketin imkanlarının kapısını aralıyor. Hareketi paylaşmak, bakış açılarının çeşitliliğinden haberdar olmak, spora ve harekete özgürlük yanından bakmak, bu atölyelerin amacıdır. Uygulama Biçimi ve Dönemi: Bazen sadece kadınlara yönelik atölyeler dışında atölyeler herkese açık ve ücretsizdir. Mümkün olduğu kadar her ay bir kere organize etmeye çalıştığımız atölyeler, rast geldiğimiz, tanıştığımız, arkadaş olduğumuz insanlar tarafından verildiği gibi, her daim yeni paylaşımcılara açıktır. Ortaklar Atölyeler çoğunlukla Dancentrum merkeziyle mekan iş birliği ile gerçekleşti. Bunlara ek olarak Atletik Dildoa takımının organizasyonu olan Queer Olympix programında, Pera Müzesi’nin Pera Eğitim’inde ve Arada Derneği’nin Danshane adlı mekanında atölyelerimizi yürütüyoruz. Ulaşılan Kişi Sayısı 91’i kadın 129 kişiye ulaşıldı. Program Yürütücüsü Nil Delahaye
2.4.1. BoMoVu Atölye I: Kadından Kadına Muay Thai “Lisans ve yüksek lisansını fotoğraf ve güzel sanatlar üzerine yaptıktan sonra cinsiyet kimlikleri ve rolleri üzerine çalışmalar üretip sergileyen Gözde Mimiko Türkkan, son 10 senedir yaptığı Kick-box ve Tayland boksu olarak da bilinen Muay Thai’nin antrenörlük belgesini almasıyla beraber çift meslekli olarak hayatına devam ediyor. Siam Krallığı’nın dövüş sanatından evrilip, günümüzde Tayland’ın milli sporu ve diz-dirsekyumruk-tekmelerin kullanıldığı en sert dövüş sporlarından biri olarak karşımıza çıkan Muay Thai, çok küçük yaştan itibaren hem kız, hem erkek çocuklarının hayatlarını kazanmak ve ailelerine maddi destek olmak için de yaptıkları bir ring sporudur.” Atölye Uygulayıcısı Gözde Mimiko Türkkan Tarih 6 Şubat 2017
2.4.2. BoMoVu Atölye II: Basit Kukla Yapımı “Kukla sanatına dair bir şeyler öğrenmek ve öğrendiklerinizi paylaşmak ister misiniz? 2 saat sürecek bu atölyede 4 temel kukla yapımını öğreneceğiz. Gönüllü eğitmenlerimizden Lider’in desteğiyle ortaya çıkan bu atölyenin kapısı, yeni bir beceri kazanıp onu paylaşmak isteyen herkese açıktır.” Atölye Uygulayıcısı Lider Hepgenç Tarih 21 Mart 2017
2.4.3. BoMoVu Atölye III: Beden Perküsyonu
“Amerika’daki Afrikalı köleler davul perküsyonu aracılığıyla iletişim kuruyorlardı ve köleci sistem herhangi bir enstrüman kullanmalarını yasakladı. Onlar ise bu yasağa kendi bedenlerini enstrüman olarak kullanarak direndi. Bu teknikte göğüs, kalça ve bacaklara hafif vuruşlar ile ayak ve el vuruşları kombine edildi. Bugün halihazırda ritim hayatın her yerinde; bedenimiz sahip olduğumuz ilk enstrüman. Adımlar, alkışlar, parmak şaklatmalar, göğsümüzden veya dizlerimizden çıkan sesler… Bunlar enstrümanımızın parçaları. Beden perküsyonu hem kendi bedenimizin imkanlarında gezinebileceğimiz hem de başka bedenlerle bir arada kalmanın yollarına dair fikir veren bir deneyim. Bedenimizin varlığına dair yeniden düşünmemizi sağlayan, uzuvlarımıza dair koordinasyonu artıran bir yöntem. Gelin beraber beden ritmini keşfedelim, hem kendi bedenlerimizin yapabileceklerini yeniden düşünelim hem de birbirimizle uyum içinde müzik yaratmanın keyfine varalım. Bu çalışmanın amacı kendi bedenlerimize dokunacak faydanın yanı sıra, beden perküsyonunu dayanışmanın bir yolu haline getirmek. Hassas gruplarla becerilerimizi paylaşırken kullanılabileceğimiz bir yöntem olan beden perküsyonu çalışması, içinde bulunduğumuz an ve mekanda var olmanın ve var etmenin imkanlarından biri olabilir.” Atölye Uygulayıcısı Hüseyin Korkma Tarih 25 Mayıs 2017
2.4.4. BoMoVu Atölye IV: Yerli-Yersiz Cinsaşırı Koçari “Onur Haftası için Ermenistan’nın PINK Armenia derneğinden arkadaşımız Kyle’ı ağırlıyoruz. Halk kültürümüzü kuirleştirmeye sen de gel! Ortak zenginliğimiz olan halk dansları ve türküleri öğrenirken, onları kuirleştireceğiz. Cinsiyet ve kültür normlarıyla oynayarak bizi, bedenlerimizi ve arzularımızı yansıtan bir halk kültürünü deneyimleyeceğiz. Oyunlardan biri olan Koçari; Ermenilerin, Kürtlerin, Rumların, Azerilerin, Türklerin kendi özgünlüklerini farklı şekillerde yansıttıkları çokköklü bir halklar oyunudur. Bu hiçbir ulusal kimliğin kabına sığmayan olabildiğince akışkan ve çoğullaştırıcı oyun, elbette tek bir cinsiyet kimliğinin de kabına sığmaz. Bu oyunun kültürlerarasında bedensel bir iletişim kaynağı olduğuna inandığımız gibi cinsiyet rolleri arası da böyle bir işleve sahip olduğuna inanıyoruz. Bu atölyede bunu kendi bedenlerimizle deneyimleyeceğiz. Bu buluşma, Kuir Köy adında bir projenin ön çalışmasıdır. Kuir Köy, Türkiyeli ve Ermenistanlı olup kendini LGBTQI olarak tanımlayan aktivistlerin buluştuğu ve Türkiye-Ermenistan diyaloğu ve barış sürecini sanat ile kuirleştirdikleri bir yerdir.” Atölye Uygulayıcısı Kyle Khandikian Tarih 22 Haziran 2017
2.4.5. BoMoVu Atölye V: Öz Savunmayı Düşünmek Atletik Dildoa takımının QUEER OLYMPIX etkinliğinde Feminist Fight Club ile birlikte Kadından Kadına Muay Thai deneyimi üzerine bir öz savunma, şiddet ve beden tartışması atölyesi gerçekleştirdik. “Açık Toplum Vakfı’nın desteğiyle 5 aydır devam eden Kadından Kadın Muay Thai Antrenmanları’nda iki ayda bir kez olmak üzere katılımcılara sunduğumuz anketler üzerinden oluşturduğumuz sorunları atölyeye katılan değerli aktivistler ile tartıştık.” Atölye Uygulayıcıları Pelin Çakır, Özge Burak, Nazlı Mayuk ve Nil Delahaye Tarih 26 Ağustos 2017
2.4.6. BoMoVu Atölye VI: Nefesin Peşinde – Ekolojik Koşuculuk
“Şehirlerde koşuyoruz; sağlıklı olmak için, ihtiyacımız olduğu için, sorunlarımızı çözmek için, özgür olduğumuzu hissetmek için… Bunu yaparken, nefesimizi düzenleyip, kaslarımızın ağrılarını kontrol ederek hedefe odaklandığımız kadar, etrafımızdaki çevreden de güç alıyoruz. Dizlerimizin konforu için toprak zeminde koşmayı tercih ederken, ciğerlerimizin açılması için de arabalardan uzak olmayı da tercih ediyoruz. Peki şehir içinde bunları ne kadar yapabiliyoruz? Yaşadığımız şehrin hava kirliliğinin koşuyla açılan ciğerlerimize nasıl etki ettiğini ölçebiliyor muyuz? Koşunca susuyoruz ama parklarda temiz su bulabiliyor muyuz? Peki tüketim alışkanlıklarımız ekolojik koşuculuğun neresinde duruyor? Bireysel ve grup koşucuları için düzenlediğimiz bu atölyede, önce koşuculuk açısından spor ve çevrecilik konusunu ve karşılaştığımız problemleri masaya yatırıyor, ardından çözüm yollarına odaklanıyoruz.” Atölye Uygulayıcıları Buket Atlı ve Nil Delahaye Tarih 9 Eylül 2017
2.4.7. BoMoVu Atölye VII: Kadın Kadına Beden Farkındalığı Atölyesi Dans sanatçısı Dilan Yoğun ile Beden Farkındalığı: “Ele ele verip, ruhlarımızı bütünleştirmeye davet edeceğimiz, farkındalığımızla gücümüzü yükselteceğimiz, iç sesimizi hissedip, dış dünyaya daha hakim olabileceğimiz beden farkındalığı atölyesini beraberce deneyimlemeye bekliyoruz.”
Atölye Uygulayıcısı Dilan Yoğun Tarih 27 Ekim 2017
2.4.8. BoMoVu Atölye VIII: Eko Tango Atölyesi “Eko Tango, uydurduğumuz bir terimdir; çünkü kuirler, normatif olmayanlar, orijinaller, eğlenmeyi hayatının merkezine alanlar, çirkinler, Batı eğitimi almamış olanlar olarak tangonun egemen bir yapılışının dışına itiliyoruz. Biraz yakından baktığımızda, tangonun Afrikalıların dansı olduğunu, Arjantindeki kölelerin yaratımı olduğunu, Parana savaşında toplu katliama uğradıktan sonra resmi tarihin onları kültürel mirastan dahi sildiklerini görebiliriz. Afrikalı değiliz ama biz de, tango dans eden ve yorumlayan bir “başka” egemeniz. Tango tutkusu olan veya tam da bu bariyerler yüzünden hayatında denemekten bile kaçınmış olan herkesi bekliyoruz.” Atölye Uygulayıcısı Serkan Bozkurt Tarih 24 Kasım 2017
3. ORTAK ÇALIŞMALARIMIZ 3.1. Risk Altındaki Çocukların Güçlendirilmesi Projesi 2016 Nisan ayında EMpower Foundation desteği ile başlayan ve 12 ay sürecek olan Risk Altındaki Çocukların Güçlendirilmesi Projesi, Sulukule Gönüllüleri Derneği koordinasyonunda ve BoMoVu desteğiyle sürdürülmektedir. Proje ile temel olarak çocukların okul ile bağını kuvvetlendirmek yoluyla okulu terki önlemek ve çocukların sağlıklı yaşam, özgüven, temel insan hakları, etkili iletişim, dayanışma konularında kişisel gelişimlerine destek olmak amaçlanmaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda birlikte yaşam, öz savunma, vücut bütünlüğü, şiddetsiz iletişim, ayrımcılık, toplumsal cinsiyet gibi konulardaki hak temelli spor ve beden hareketleri temelli çalışmalar, dernek faaliyetlerine katılan çocukların çoğunluğunun devam ettiği Hattat Rakım Ortaokulu’nun spor salonunda gerçekleştiriliyor. BoMoVu olarak, her hafta gerçekleştirilen atölye çalışmalarının içeriklerini geliştirmekle birlikte, proje gönüllülerinin kapasitelerinin artırılmasına da katkı sağlamayı hedefliyoruz. Proje Sahibi Sulukule Gönüllüleri Derneği Koordinasyon Hamit Levent Evci Tarih Nisan 2017 - Nisan 2018
3.2. Anne Frank’ın Yaşam Öyküsü Üzerinden Temel Haklar ve Demokratik Değerler Öğretimi Anne Frank’ın Yaşam Öyküsü Üzerinden Temel Haklar ve Demokratik Değerler Öğretimi projesi, Türkiye’nin yakın tarihi üzerine farkındalığı artırmak ve tartışmaları teşvik etmeyi hedeflemektedir. SEHAK ile yerel ve uluslararası paydaşların, tarihi olaylar ve bunların çağdaş sorunlarla ilişkisine eleştirel bir yaklaşım konusunda teşvik edilmesiyle ortak geçmiş konusunda diyalog kanalları oluşturmak ve böylece Türkiye’de karşılıklı anlayışı ve demokratik prensipleri güçlendirmek amaçlanmaktadır. Disiplinler arası, çoğulcu ve eleştirel pedagojik bir tarih eğitimi anlayışını benimseyen SEÇBİR ve Anne Frank House’un yöntemsel yaklaşımı, geleneksel ve geleneksel olmayan eğitim ögelerini birleştirerek, geçmişle ilgili tarih, anma, hatırlama ve diyaloğa ilişkin değişen bir söylemin özneleri olarak hem eğitmenlerin hem de öğrencilerin yetkinleşmesini sağlamaktadır. Projede SEHAK, SEÇBİR ve Anne Frank House, hem eğitmenlerin hem de öğrencilerin angaje olmasını sağlayacak ve onlara uzun yıllar ilham verecek, pedagojik başarısı kanıtlanmış yöntemleri içeren, kalıcı, yüksek kaliteli ve interaktif eğitim materyallerine odaklanmaktadır. Ortaklar Anne Frank House (Amsterdam, Hollanda); The International Association for Intercultural Education (Londra, İngiltere); Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (SEÇBİR), İstanbul Bilgi Üniversitesi; Sosyal Güçlendirme için Spor ve Beden Hareketi Ağı (BoMoVu); Bağımsız Araştırma, Bilgi ve İletişim Derneği (Babil); Avlaremoz Platformu. Tarih 2017 - 2019
Bomovu.org
iletisim@bomovu.org
facebook.com/bomovu
instagram.com/bomovu