Hareketi Özgürleştirmek
René Descartes, beden ve ruhu birbirinden geri dönülemez bir şekilde ayırdığında, zihnin tahakkümünün bugünkü kapsayıcılığını tahmin eder miydi? Sadece insan değil, tüm canlılar ve doğa, bu hiyerarşi altında inledi. Bedenin sınırları ve yapabilirlikleri hem egemenlerin hem toplumların yarattığı akılla belirlendi ve yaşamı güzelleştirme ihtimali olan devinim yerini durağanlığa, serbestlik yasaklara, dayanışmaysa güce bıraktı. Bugün bedenlerimiz ve varlığımız, bu aklın belirlediği çerçevelere ve kurallara uymuyorsa, var olmaktan gelen haklarımızdan dahi kolayca mahrum bırakılabiliyoruz. Hem bu hakları korumak hem de kamusal alanda herkesin eşit şekilde görünür olması, sesini duyurması için sürekli bir mücadele halindeyiz. Ayrımcılığa uğrayan, kamusal alanda var olamayan tüm gruplar olarak hareket hakkımızın ihtiyacındayız. Yerinden edilmiş kişiler için bu hak mücadelesinin daha güç olduğunu biliyoruz. Birlikte yaşadığımız dört milyon Suriyeli mülteci yabancı bir dilin, mekanın, toplumun yarattığı sosyal, politik ve ekonomik (adını ne koyarsak koyalım temelde yaşamsal) sorunlarla karşı karşıya. Deneyim her zaman farklı ve tek olsa da, aynı mekanı paylaşmaktan gelen ortaklık yoluyla Türkiye’de yaşayan mültecilerin dayanışma ağının içinde yer almak istiyoruz. Biz bu mücadelenin bir özgürleşme süreci olmasını diliyoruz. Bedenlerimizi güçlendirmenin ve onlara özgürlüğünü iade etmenin yalnızca bugüne değil, tarihin beslediği akla da vereceği bir cevap olduğunu düşünüyoruz.
Burcu Ayan Proje Koordinatörü
BoMoVu Nedir?
Sosyal Güçlendirme için Spor ve Beden Hareketi Derneği (BoMoVu) olarak 3 Mayıs 2016 tarihinde resmi olarak kurulduk. Bu zamana kadar farklı alanlarda spor bilgimizi ve dahası ondan aldığımız hazzı paylaşmak, bedensel anlamda dayanışmak üzerine 2013 yılından beri ufak çaplı çalışmalarımız olmuştu. Refakatsiz göçmen çocuklar, Ermenistan’da dayanışan kadınlar, Sulukule Gönüllüler Derneği ile okulu terki önlemek için mahalleli çocuklarla hareket odaklı çalışmalara ilk adımlarımızı attıktan sonra dernekleşmeye karar verdik. Bizce çoğu spor dalı, rekabet ve mükemmeliyetçilik adına sporcuları bazı fiziksel koşullandırmalara tabi tutup, sporun getirebileceği mutluluğu ve iyi hissedişi bir kenara atıyor. BoMoVu olarak spor alanında fırsat eşitliği hakkını savunuyoruz ve kişilere fiziksel özellikleri temelinde ayrımcılık yapan normatif yaklaşımın karşısında duruyoruz. Bu sebeple, sporcu, dansçı ve performans sanatçılarının uzmanlıklarını sosyal faydaya dönüştürmelerini sağlamak için oluşturulmuş bir derneğiz. Sporu ve beden hareketini sosyal faydaya dönüştürmek için programlar geliştirip, sporun içinde var olan ayrımcılıkla mücadele ediyoruz. Gönüllü sporcu ve beden hareketçilerinden oluşturduğumuz ağı, ihtiyaç sahibi konumdaki çocuklar, mülteciler, kadınlar, fiziksel engelliler gibi gruplar ile bir araya getirerek sosyal güçlendirmeye katkı sağlıyoruz.
HAREKETİN ÖZGÜR PROGRAMI Hareketin Özgür, BoMoVu derneğinin İstanbul’da yaşayan mültecilere erişen toplum merkezleri için geliştirdiği bir programdır. BoMoVu, kurduğu gönüllü sporcu ve performans sanatçıları ağı sayesinde, mülteci çocukların ve yetişkinlerin toplum merkezlerinden aldıkları psiko-sosyal desteğe ve kültürel etkinliklere eşlik edecek bedensel ve sanatsal aktivite programları geliştirip sunuyor. Proje, vücut bütünlüğü hakkı üzerine temellenir. Vücut bütünlüğü hakkı anayasal bir haktır. İnsan bedeninin dokunulmazlığını koruyan haktır, diğer hak ve özgürlüklerin temelini oluşturan bir prensiptir. Bir kişinin yaşam hakkı ve vücuduna saygınlığı bu hakkın korunmasından geçer. Çatışma bölgesinden göç söz konusu olduğunda, hareket hakkı hem uluslararası politikalar hem de çatışmaların sebep olduğu fiziksel şiddet bakımından tehlikededir. Bu proje, yerinden edilmiş insanların vücut bütünlüğünü korumaya destek olmayı ve bireylerin yeni yaşam mekanlarında hareket özgürlüğü algılarını fiziksel aktiviteler sayesinde geliştirmeyi hedefliyor. Hareketin Özgür projesinin ilk etabı dört tane küçük ölçekli toplum merkeziyle yürütüldü. Projede Capoeira, Kontakt Doğaçlama, Gitar, Hip-hop, Beden Perküsyonu, Yoga ve Drama olmak üzere toplam 7 aktivite, 6 farklı gönüllü sayesinde düzenlendi. Proje, hem gönüllülerin kendisi hem de yürüttükleri aktivitelerin süreç içerisinde dönüşmesiyle etkileşimli bir biçimde ilerledi. Hareketin Özgür, üç ayrı toplum merkezinde (Ad.dar, Yusra ve Tarlabaşı Toplum Merkezi) düzenlenen aktiviteler ile devam ediyor. Hareketin Özgür, bu aktivitelerin yarattığı potansiyel ve sosyal faydadan yola çıkarak, başka kurumların kendi çalışmalarını desteklemek üzere programlar geliştirecek nitelikte bir duyarlılık haline geldi. Şanlıurfa’da Concern Derneği ve Hatay - Kırıkhan’da Yuva Derneği’nin sosyal uyum çalışmalarını desteklemek amacıyla, “Türkiyeli ve Suriyeli çocukların sosyal uyumu için Capoeira”, “Eğitmen Kapasite Geliştirme İçin Beden Hareketi”, “Kadın Güçlendirmesi için Kontak Doğaçlama” gibi programlar hazırlayıp yürüttük. Burada yer alan aktiviteler çerçevesinde başka kurumlarla dayanışmaya devam etmeyi hedefliyoruz.
Proje Koordinatörü Burcu Ayan
Proje Direktörü Nil Delahaye
Küçük yaştan beri yüzme, voleybol, tenis gibi sporlarla uğraşan ve uzun yıllar yüzme alanında farklı yaş gruplarından insanlara eğitim veren Burcu, sporun ve beden hareketinin kişinin bedenine ve çevresine dair algısını desteklemeye açık bir tarafı olduğunu fark etti. Hem bu destekleyici güçten faydalanmak hem de paylaşmak isteğiyle birçok sivil toplum kuruluşunda gönüllülük yaptı. Mimar Sinan Üni’de Sosyoloji lisansını ve Bilgi Üni. Kültürel Çalışmalar bölümünde yüksek lisansını tamamladı. BoMoVu ekibinde Hareketin Özgür projesinin koordinasyonunu sağlamak ve sporculardan oluşan gönüllü ağını geliştirmeye destek olmak üzere yer alıyor.
Nil, birkaç yıldır İstanbul’da capoeira yapıyor. Göç alanında çalışıp çeşitli alanlarda gönüllülük yaptıktan sonra, kendine, capoeira tutkusuyla hassas gruplarla çalışma hakkında edindiği becerilerini birleştirmeyi amaç edindi. Yerinden edilmiş çocuklar ve daha sonra kadınların spesifik ihtiyaçlarını odak merkezine alan programlar geliştirmeye başladı. BoMoVu’nun kurucusu, proje yazarı ve ağ geliştiricisi olarak çalışıyor.
Teşekkür
Bu projeyi hayata geçirmemizde bize katkı sunan, güvenen ve enerjimize katılan insanlar motivasyonumuzun en değerli parçası oldu ve olmaya devam ediyorlar. Projenin en başında Ad.dar Toplum Merkezi, tanıtım etkinliğimizde tüm samimiyetiyle bize kapılarını açmıştı ve bundan dolayı Mazen’e ve Elizabeth’e minnettarız. Aynı şekilde bizim mütevazi ekibimize her daim dostlukla yaklaşan Yusra Toplum Merkezi’nden Shahla ve Othman’ın sıcaklığı çok değerli olmaya devam ediyor. Ekibimize katılıp yaptığımız işi tüm beceri ve yetenekleriyle sahada uygulayan gönüllü ekibimize çok teşekkür ederiz. Enzo, Dilek, Hüseyin, Zeynep, Nazlı, Talin, Gizem, Göker, Başak, Damla, Hasan, Merve, Ladin ve Baran’ı kutlarız. Çalışmalarımızın niteliğine destek katan Tarlabaşı Toplum Merkezi’ne teşekkür ederiz. Ama her şeyden evvel, bizimle her hafta spor ve yaratıcı aktiviteler yapmak üzere buluşan tüm çocuk ve yetişkinlere, sergiledikleri heyecan ve her gün katlanan kabiliyetleri için en derin teşekkürlerimizi iletiriz.
BoMoVu ekibi
Hareketin Özgür, Aralık 2016’dan beri
Desteğiyle devam ediyor.
Künye
Metin: Burcu Ayan ve Nil Delahaye Tasarım: Gözde Mimiko Türkkan Düzeltme: Burcu Ayan
Bomovu.org
iletisim@bomovu.org
facebook.com/bomovu
instagram.com/bomovu