A14 SALUD
Dialuna 11 Mei 2015
di nos lomba (4-10 mei), a pone enfasis riba siguridad di trafico. PAHO/WHO ta uni pa paisnan adopta e 10 strategianan pa garantisa siguridad di trafico. Controlando speed, reduciendo bebemento y coremento, uzando helm riba brommer y bais, y poniendo muchanan den un stoel adecua, tur ta mehora y engrandece e infrastructura di un trafico sigur y reduciendo diferente riesgo.q
Den Caribe y Latino America
Mas cu mita di accidente fatal, ta di peaton, bais y brommer Pa preveni e mortonan aki, PAHO/WHO ta urgi leynan mas pisa y esfuerso pa reduci velocidad y coremento di auto bou di influencia di alcohol. Y pa aumenta uzo di helm, faha di siguridad y uzo di stoel pa mucha. Den Latino America y Caribe, mas cu mita di mortonan den trafico ta sosode bou di peaton, brommer y bais, segun e rapport regional di siguridad di trafico publica pa PAHO/WHO. E rapport ta adverti pa miho ley y proteccion pa grupo mas vulnerabel.
pa siguridad a crece hunto cu esey. Mortalidad bou di motociclista aumenta na un manera significante enter 1998 y 2010 den diferente region. “E reto ta pa tin transportacion publico adecua y reglanan pa trata cu e cantidad creciente di usuarionan di brommer. Tambe pa sigura cu tin medida pa protege tur cu ta mas vulnerabel,” segun Eugenia Rodrigues consehero riba siguridad di trafico di PAHO/WHO. El a agrega bisando cu diferente region a haci progreso segun añanan ta transcuri, pero ain-
y ta tuma nota cu tin mehoracion de esaki, pero sigur mas esfuerso mester wordo haci riba conscientisacion. Mas den e rapport e ta trata e aspecto di peaton y ciclista cu e promocion di esaki mester bay acompaña cu sistema di transportacion publico pa provee alternativa particularmente pa mehora siguridad pa peaton y ciclista.
Den e continente Mericano 150 mil persona a muri na 2010 a consecuencia di accidente di trafico. PAHO/ WHO su rapport riba siguridad di trafico den e continente Americano ta indica cu e riesgonan den trafico ta varia den cada region y tambe segun e diferente sorto di camindanan Na Latino America y den Caribe, 27% di accident den trafico ta sosode cu peaton, 20% cu motociclista y 3.7% bou bicicleta. Na Noord America, e proporcion di mas halto di morto ta entre autonan cu un porcentahe di 70%, unda cu 12% di hende ta fayece. Den Caribe (region Spaño) 44% di accident di trafico ta sosode cu brommer envolvi. Aumento brommer, aumento accident Segun brommer a bira un opcion di transportacion mas comun, e preocupacion
da tin hopi cu mester wordo haci. E rapport tambe ta nota cu 42% di populacion Latino Americano y Caribe awo ta protegi pa leynan “bebe y stuur”, pero solamente 5 di e 14 paisnan cu tin e ley ta considera e implementacion di e ley uno exitoso. E rapport tambe ta adverti pa ley di uzo di helm riba brommer
5 factornan di riesgo E ciudadnan den continente Americano na 2011 den forma colectivo a adopta un accion pa siguridad den trafico cu ta yama tur ciudad pa adapta nan leynan pa adresa e top 5 factornan di riesgo pa siguridad di trafico: speed, alcohol, uzo di helm, faha di siguridad y stoel pa mucha. E siman di siguridad cu a wordo observa den e siman tras