Diasabra 8 di November 2014 www.bondia.com Email: noticia@bondia.com Tel: 582-7800 Fax: 582-7044 1,50 Florin
Abraham de Veer School a celebra ‘Dia di Respet’
SAN NICOLAS - Ayera Abraham de Veer school (ADV) a celebra ‘Dia di Respet.’ Segun sra. Edna Vinck encarga cu organisacion y planificacion di e dia, e 3 ‘R’ nan ta importante. Aki ta trata di e dicho, ‘Respect yourself, Respect Others & Respect your school.’ Lesa e detayenan riba pagina A5
Smac a presenta directiva
Candela na La Bodega y su deposito
ORANJESTAD - Mientras cu caso Sac vs. Gobierno ta poni pa 19 di november, Smac a presenta directiva y ta den pleno preparacion pa 11-11. Smac cu tin permiso pa organisa Carnaval 61, ta tene su evento di apertura diamars awo na Carnival Village.
ORANJESTAD – den oranan di marduga di diabierna, central di Polis y alarma a wordo notifica di un candela na e edificio di La Bodega. Na yegada a bin tuma nota cu ta trata di edificio y su deposito. E daño tabata uno bastante grandi.
Pagina A3
Pagina A3
A2 LOCAL
Diasabra 8 November 2014
Segun bombero:
Gran parti di scolnan ta sigur pa loke ta trata candela Sorteo di 06 NOV 2014
06-18-2025-30 JOKER 02 LETTER G 8849 SAGITARIO 3466 8240 7439 6400 01-06-2326-30 07-21-24-30 MEGABALL 04 3187 0012 2778
5201 8000 6418 8813 Sorteo di 05 NOV 2014
15-17-2122-47-51-x4 Jackpot $ 44 Million Sorteo di 4 NOV 2014
9-15-2439-41-1-x4 Jackpot $ 15 Million
ORANJESTAD - Recientemente un carta a wordo dirigi di e scol Reina Beatrix na Minister encarga cu enseñansa Michelle Hooyboer-Winklaar, unda ta pidi su atencion riba puntonan cu tin di haber cu siguridad na e scol como cu e edificio nunca a wordo renoba y e problema cu asbest cual tin impacto riba salud di esunnan na e scol. Den e parti di siguridad, e carta a menciona cu ta cuestiona si e scol ta prepara den caso cu presenta un situacion cu candela mirando cu e klasnan tin tralie na bentana y esey ta haci cu tin solamente un salida, cual ta e porta. Niun di e klasnan tin “fire extinguisher” tampoco segun e carta dirigi na sra. Hooy-
boer-Winklaar. Bombero Bon Dia Aruba a tuma contacto cu Brandweer riba e cu mester tene cuenta cu esey y cumpli cu esey na un scol. Den un entrevista cu Frido Dirksz, Oficial di bombero, el a bisa cu tin algun rekisito cu mester cu un edificio mester cumpli cu esey cu ta conta tambe pa scolnan. “Berdad mester tin “fire extinguisher den e klasnan.” Bombero ta recomenda hasta un detector di huma y alarma. E bentananan mester ta liber (sin tralie) pa por brinda otro opcion di salida. Tambe ta recomenda cu tin bel of alarma pa notifica e peliger y un planificacion cu un sitio di reunion despues cu algo asina sosode.” sr. Dirksz a splica cu varios scol ta cumpli cu esakinan pero tin algun cu berdad
no tin esakinan na luga ainda. Posiblemente debi na adaptacionnan haci cu tin di haber cu ladronicia cu ta tuma luga. Cu esaki sr. Dirksz ta uza e tralienan na bentana como ehempel pa proteha contra di ladronicia, cual no ta recomendabel. Banda di esaki sr. Dirskz a splica cu un scol ta presenta e mapa di e edificio na bombero y a base di esaki ta determina e siguridad na e edificio y tur e puntonan di salida cu e edificio mester cumpli cu esey. “Si un klas ta bay wordo uza pa 50 of mas hende esey ta haci cu mester tin 2 salida,” sr. Dirksz a remarca. Problema asbest Pa e parti di salud di esunnan na e scol, mirando cu den e carta a wordo menciona cu e
klasnan posiblemente ta contamina cu asbest. Den e carta tin para cu e vloernan ta di “Vynil”, e “Vynil” tiles nan aki ta hopi bieu y tur “vynil tiles” cu ta traha prome cu 1986 ta contene asbest. Banda di esaki e “vynil tiles’ aki ta kibra, tur dia hende ta trompica riba nan y sin lubida e consecuencia di asbest den aire. E muchanan y maestronan ta core riesgo grandi den futuro pa malesanan relaciona cu asbest. Sr. Dirksz a bisa Bon Dia Aruba cu e parti cu bombero por yuda den situacionnan di asbest ta, cu ta presenta uniforma manera e rekisitonan ta stimula. Y bombero siguientemente ta muha e material cu a kibra cu posiblemente ta sacando e particulanan di asbest, pa despues deshaci” di esakinan.q
Durante negociacion di CAO
Astec y UPA no a yega na otro pa mira si e partidonan por biba cu esey. Esey lo bay trata diaranson ainda.
ORANJESTAD - Un biaha mas diabierna mainta e dos partidonan Astec y sindicato UPA no a yega na otro. Tin diferencianan di opinion grandi, specialmente riba e fondo di pensioen di e trahadonan, segun mediador di gobierno, Anselmo Pontilius. E ta sigui splica cu e dos partidonan aki a reacciona riba e ultimo proposicion cu UPA a entrega. E partidonan logico den e reunion ayera mainta no a yega na otro. A pidi tur dos partido pa inventarisa exactamente unda nan ta y cu esaki na mesa, mediador lo por presenta un alternativa mas tarda dialuna. A palabra pa bin diamars, pero e partidonan a pidi tempo pa regla otro asuntonan
interno, cual entre otro e asunto di plan di spaar. Nan lo kier tuma tempo riba esey. A palabra diaranson, dia 12, lo continua, den cual e ora lo a brinda e oportunidad tambe pa e partidonan discuti internamente un proposicion cu mediador lo presenta si por sali di e debate cu tin cu ta e parti financiero.
Diferencianan grandi Den caso di e CAO, e ta concentrando riba e aumento general di salario. Esey ta e dolor cu tin, e parti caminda cu ta pega. E diferencia entre e dos partidonan ta basta grandi ainda y loke mediador lo haci, cual ta presenta un alternativa mas
Cifranan mas concreto Aki e compania a presenta den grafico kico ta e gastonan cu ta nifica pa nan. E dirigentenan a prefera di mira esaki den cifranan mas concreto. Grafico por duna un bista den porcentahe. Compania a scoge pa e parti aki, mustrando e consecuencianan cu e ta nifica. Esey a keda un debate riba mesa. Eynan e partidonan no a drenta den acuerdo cu otro. E intento ta pa mira con por sali di e contracto colectivo pasobra atrobe ta e cantidad di aumento pa cada aña den e tres añanan di duracion di e CAO y e distancia ta keda grandi, Pontilius a bisa finalmente. q
Tiara Air ta spera cu nan flota di avion lo ta cla na december ORANJESTAD – Ayera, gerente di Tiara Air, sr. Alejandro Muyale a informa cu temporal nan flota di cuater avion no ta den operacion ainda. E ta kere cu pa otro luna e situacion aki lo normalisa bek.
aereo pa transporta nan pasaheronan desde e pais bisiña di Venezuela. Sinembargo considerando e gran demanda di benta di ticket aereo di Venezolanonan cu lo desea di bin Aruba, dificilmente nan por cumpli cu esaki.
Dia 24 di october ultimo, Tiara Air a dicidi di stop temporalmente nan benta di ticket, ya cu nan avionnan no ta den operacion. Nan ta bin haciendo uzo di otro companianan
Encuanto e situacion di pago di divisa cu Venezuela tin cu e compania local, sr. Muyale a declara na Bon Dia Aruba cu te aworaki e gobierno di e pais bisiña ta cumpliendode-
bidamente cu e acuerdo di pago cu nan a anuncia na juni ultimo. Tiara Air ta un di e companianan internacional cu a reduci substancialmente nan vuelo pa Venezuela casi cu un 90%. Sr. Muyale a bisa cu nan intencion ta pa normalisa e servi-
cio bek pa asina cumpli cu e demanda cabalmente cuminsando luna di december awor. q
LOCAL A3
Diasabra 8 November 2014
Mientras cu caso Sac vs. Gobierno ta poni pa 19 di November
Smac a presenta directiva, preparando pa 11-11 ORANJESTAD — Stichting Maneho di Aruba su Carnaval (Smac) a presenta su miembronan ayera tardi durante un conferencia di prensa. E fundacion cu awo tin permiso pa organisa Carnaval 61 ta bay tene su evento di apertura di carnaval; diamars awo na Carnival Village. Tambe Smac a presenta su logo oficial, pero hopi mas cu esey e organisacion no por a presenta ainda. Mientras tanto, Stichting Arubaanse Carnaval (Sac) a entama un caso oficialmente contra prome minister Mike Eman pa loke ta otorgacion di e permiso na Smac. E Lar-zaak aki lo bay wordo trata dia 19 di november y dos siman despues lo bay tin un veredicto. Smac a presenta henter su directiva, consistiendo di 11 persona. Presidente ta Randy Thiel, conoci como ex-cacique di Sac y tambe co-fundador di e grupo di carnaval T.O.B. Vocero di Smac ta Lionel Dorothaal. Smac su prome evento lo bay ta nan apertura di Carnaval 61 na Carnival Village na San Nicolas. Tema di e evento lo bay ta 'The Legends', den cual lo bay rindi homenahe na baluartenan y gandornan di edicionnan di Carnaval anterior. Smac ta invitando tur esunnan cu a contribui gran-
tabata e inclusion di un asina yama Electric Carnival Parade. Miembronan di Gruponan Uni a laga sa di biaha cu evento aki ta djis un idea cu nan ta hungando cu ne pa un parada cu musica electronico cu lo mester bay tuma luga den lunanan di zomer. Smac lo no tin di haber cu e evento aki cu - igual na un Fakkeloptocht - lo mester recauda fondo pa e gruponan di carnaval.
demente na e temporada den decadanan cu a pasa pa ta presente na e evento cu entrada gratis cu lo bay tuma luga 6'or di atardi. Tres banda lo bay toca cual ta The Failures cu a gana e titulo di roadjam Carnaval 60 cu '60 Years of Mass', e agrupacion nobo Buleria y Le Groove. Version preliminario di agenda Diamars tambe lo bay presenta Smac su jingle oficial pa Carnaval 61 y nan programa di Carnaval 61. Un version aparentemente preliminario di e programa aki a leak den publicidad ayera. Eyden, entre otro Fakkel ta programa pa dia 10 di januari, un siman mas laat cu Sac a propone den su programa. Flip Flop lo tuma luga un dia despues y e eventonan di Calypso / Roadmarch pa mucha y Tumberito ta planea pa tuma luga na
Plaza Betico Croes. Tur otro eleccion y contest lo bay tuma luga na Carnival Village. Tambe notabel ta, cu parada di mucha na San Nicolas ta tuma luga e dia despues di parada grandi di San Nicolas, un siman despues tambe di e parada di mucha na Playa. Parada di Luz na San Nicolas y Jouvert Morning ta riba e mesun anochi tambe. Parada grandi na Playa ta tuma riba 17 di februari segun e agenda inoficial cu a leak. Smac y miembronan di Gruponan Uni no kier a duna comentario riba e agenda, bisando cu dia 11 di november tur cos ta bay ta cla. Loke si kier bisa ta cu, pesar cu no kier copy-paste e agenda di aña pasa manera a acusa Sac di a haci, Carnaval 61 toch no ta bay tin hopi cambio compara cu aña pasa. Pero un punto nobo den agenda preliminario cu a coy hopi atencion
Musica A haci diferente pregunta pa loke ta e caso cu tin pendiente entre Sac y gobierno. Ambos Dorothaal y Thiel a laga sa cu pa loke ta asuntonan huridico Smac tin un comision special cu ta tratando esaki mientras cu e directiva ta preparando e ultimo detayenan pa keda cla dia 11-11. Esaki tambe ta conta pa loke ta e contract cu Fundacion Musica ta mara na dje cu Sac pa loke ta Calypso y Roadmarch. 'Plan B' Combersando cu Randy Thiel despues di e conferencia di prensa, Bon Dia Aruba a haya di compronde cu si mester yega asina leu, Smac mes por organisa su mesun eventonan musical. Tambe tin un plan B pa den caso cu Sac gana e caso Lar contra gobierno. Esey, Smac no a divulga. Loke si ta keda para ta cu Gruponan Uni lo no participa de carnaval si Sac forsa
pa haya permiso. Romar como patrocinador Algo cu tambe a gara atencion tabata hecho cu Smac ta mustra di tin un sponsor grandi den Romar Trading, agente entre otro di Heineken y Pepsi Cola. Con esaki lo bay traduci su mes den eventonan manera Flip Flop y Hebbe Hebbe di rival Balashi no ta conoci ainda. Manera ta conoci den ultimo añanan Romar y Balashi tabata den un guera comercial masha fuerte cu otro pa loke ta patrocinacion di eventonan di Carnaval. Caso Lar Dia 19 di november ta bay trata e caso Lar cu Sac a entama contra prome minister Eman pa otorgacion di permiso na Smac. Segun abogado Darin Crouch ta pidi hues pa suspende tur otorgacion di permiso na Smac pa awo. Tambe Crouch hunto cu su colega Jonathan Steward ainda ta trahando riba entrega di un caso civil pa declara fundacion Smac nulo. Esaki sinembargo ta pa termino mas largo. Crouch a declara na Bon Dia Aruba cu e ta haya straño cu Smac aparentemente toch no kier haci mucho cambio na e programa, siendo cu ta net pasobra nan ta haya cu Sac tabata copy-paste tur nan programanan cada aña, nan kier a stop di traha cu Sac.q
Candela den edificio di La Bodega y su deposito
ORANJESTAD - Diabierna algo prome cu 1'or di marduga, central di Polis y central di alarma ta haya varios yamada cu e Edificio di La Bodega den Gutenbergstraat y Fokkerstraat ta na candela. Mesora aa manda polis y brandweer na e sitio, mi-
rando cu hopi huma tabata saliendo di e edificio. Na yegada mesora polis a cuminsa cera caminda y brandweer ta pidi refuerso. E candela tabata basta grandi, varios unidad di brandweer mester a bay na e sitio pa yuda combati e candela cu a destrui paden di e edificio y e deposito. Aparentemente e
candela lo a cuminsa den e cushina. Polis a avisa e propietarionan di e edificio kendenan a yega mes ora y a habri e porta pa brandweer por a controla y nan a logra domina e candela por completo. E daño na e edificio ta uno, hopi grandi. Motibo di e candela, no ta conoci.q
A4 LOCAL
Diasabra 8 November 2014
MARIBOMBA ta bay bira abogado..serio.. bon business!.. Anto bo no tin cu ni gana.. pasobra como abogado bo ta wordo paga toch, si bo gana of no.. I mean, win win tur ora.. E siman aki, tabatin e veredicto di dos caso cu a hala hopi atencion. Atencion pasobra ta trata di dos hende cu no ta ‘zo maar iemand’. Dia cu un ex fiscal a uza e termino ey pa describi un ex politico, nunca di su bida e la kere cu e lo a wordo uza asina hopi. Incidentalmente, ta netamente e famia di e persona cu a wordo yama ‘niet zo maar iemand’ tabata den corte. Lastramento di hende nan nomber, ta na ordo e dianan aki. Un caso contra casa di un lider politico, y un otro di un ministro contra un ex hotelero. E siman aki un colega serio di MARIBOMBA, e guy den prensa cu tambe tin un pen skerpi, Arien Rasmijn, a describi e situacion di Aruba su situacion perfecto. De hecho, hopi mas no por a añadi na su columna, unda cu ta describi con na Aruba nos ta tene nos mes ocupa cu tipo di noticianan asina. Rasmijn a describi perfectamente con e panorama na Aruba ta ora cu tin casonan manera esun cu a presenta e siman aki. Y mas
pio ainda, con nos ta haci un baca di un vruminga, y kere cu e ta un rey. Un sentencia ta wordo presenta, y bo lo kere cu e sentencia ta e ‘fin’ di e episodio di un caso. Na Aruba, esaki ta simplemente e COMIENSO. Hende ta pone e veredicto, y ta sigui bati, manera cu nada no a pasa. ONLY in Aruba.. Pero, na shelo y Aruba, tur cos por. Ta pone MARIBOMBA na e tema di periodista cumpra. For di basta tempo, tin algo cu yama ‘friends and family’. Di esey, a bay na ‘periodista cumpra’ pasobra e periodista ey, ta bay na ‘amen di p.e. gobierno’. E ta un cuchiu di dos banda, den sentido cu no ta necesariamente e periodista ta ‘cumpra’, sino simplemente no tin e tempo pa profundisa su mes den e materia, y ta cubri tur loke e haya, y pone den e medio, pa falta di tempo. Asina bo profundisa bo mes den e materia, 3 pa 4 ora a pasa, cu bo a ‘perde’ cu bo por a dedica na cubri cualkier otro conferencia di prensa. De hecho, e trabou a bira manera un fabrica di produccion pa algun. Otronan, ta ‘copy paste’ articulonan di gobierno manera cu nan hay’e, pasobra e ta ‘facil’. Esey no necesariamente kier men cu bo ta ‘cumpra’, pero e ta ‘facilita’ e trabou di e pe-
riodista. Loke SI tin hopi ta, comentario DEN e articulo. Anto aki MARIBOMBA tin biaha ta haya beriberi.. SMAC a keda presenta.. BOSHI hende, netchi uniform..perooo.. no tabatin hopi cos di bisa. Varios cos a wordo referi na, ‘keda pendiente’, ‘nos ta trahando ariba’, ‘tin un comision trahando ariba’, y ‘nos ta mantene e programa sin mucho cambio’. Pero no ta esey tabata netamente e idea? Pa cambia e programa den un forma cu lo hib’e den un DIMENSION nobo? Legumai e asunto di COPY PASTE (pa esunnan tray baranca, coy un informacion, y reproduci’e sin cambia ni UN LETTER). Enfin.. MARIBOMBA ta OBLIGA di warda otro siman. Pero e pregunta ta .. CUA tin cu bay pasobra AMBOS, esta SMAC y SAC ta pretende cu ta NAN evento ta esun OFICIAL. E cos aki tin cu haya un CLARIDAD y LIHE.. problema ta cu no ta na NOS, sino na un HUES imparcial. Y esey ta nifica cu ta TE fin di luna awor, lo haya sa KICO e final lo ta. SEA ta DOEK op SAC, SMAC of esun cu nan kier men, ta SWAK.. Problema ta cu tanten cu NO tin un siguransa KEN ta haci’e, SPONSORNAN no ta dis-
puesto pa drenta e boto ey. Gruponan no ta dispuesto pa gasta un dineral manera cu tabata e caso antes. Esey ta nifica cu carnaval, (PASO LO TIN CARNAVAL), lo ta uno chikito, pober, y hmmm. Porta te hasta SIN SMAK.. MARIBOMBA ta SPERA cu e ta robes..pasobra e curpa tin cu MOVEEEE. Ata e programanan di pasco a cuminsa.. FULL FORCE.. Magia aki, REGALO aya, PARANDA aki, anto nan ta asina RIBA OTRO, cu casi bo ta wak e MESUN GRUPO, MESUN paña casi riba dos diferente canal pareu. Cansa hende..mesun grupo.. tin animado cu ta miho cu otro, nan ta haci nan best, pero mester seriamente cambia e structura di e programanan ey. Shonnan..pone un grupo, un banda, toca dilanti un tienda, of dilanti un reki di paña, NO TA pasco.. anto si e canticanan di pasco ta drechi ainda.. algun ta asina fo’i sla.. basta tin Hesus, mucha pober, pero warda.. MARIBOMBA a skirbi riba esaki caba..den un otro forma.. pero serio.. ey bo ta wak con malo e ta, cu MARIBOMBA ta BOLBE bin Aruba.. pasobra, esey SO bo ta wak. Parce guera de los canales..enfin.. EXITO..q
Trafico a bira un peliger dilanti di Casa Cuna
Casa Cuna lo traha cu otro fundacion pa atende cu muchanan cu no tin luga pa keda ORANJESTAD – Fundacion Casa Cuna Progreso ta bay traha conhuntamente cu otro fundacion pa asina garantisa un miho atencion y cuido no solamente di baby y mucha di 0 te cu 7 aña, sino cu eventualmente cu muchanan mas grandi cu no tin luga pa keda. Actualmente nan ta trahando riba esey, asina presidente di e directiva di e fundacion aki, sr. Henry Coffi a declara na Bon Dia Aruba. El a aclaria cu naturalmente pa cumpli cu e meta aki nan mester di placa, y nan ta spera cu esaki lo haya e debido atencion. Tin biaha nan tin baby recien naci y un baby ta tuma hopi cuido di diferente hende. Ademas tin mucha
cu tin problema ora cu nan ta bay scol, pues nan mester hiba nan na scol of doctor, duna nan cuminda, cuido, paña, etc. E ta demanda hopi trabou atencion. Trafico pisa y siguridad Igualmente el a laga sa cu nan tin un problema na Casa Cuna Progreso. Esaki tin di haber cu e dia cu e brug a wordo drecha e automobilistanan ta core masha duro dilanti di nan sede loke ta trece un peliger. Pa evita cualkier calamidad nan kier cambia e acceso na entrada principal y manda esey banda pazuid. E ubicacion aki lo ta faborabel pa siguridad di tur hende den Casa Cuna, ya cu di e banda ey tin menos trafico. Pero pa bin cu tur esaki e fundacion mester di placa.
Actualmente gobierno tin un debe bieu di casi 9 aña pasa cu a bira mas grandi di alrededor di casi 1 miyon florin pa mantencion di e muchanan. Gobierno ta subsidia cu 12 florin pa dia cada mucha interna den Casa Cuna pa nan mantencion entre nan cuminda. Sr. Coffi a bisa cu si gobierno ta duna nan placa no ta pa e directiva, sino pa inverti den e mehoracion di e luga y proteccion di e muchanan.
El a insisti cu directiva di e fundacion kier sinta cu gobierno a trece un solucion riba e debe, ya cu e no ta haya confortabel pa tur ora trece dilanti e discusion aki di e suma cu gobierno ta debe e fundacion. “Nos kier sinta y bisa cualkier problema cu gobierno tin pa paga nos. Nos ta compronde cu tin problema, pero laga nos sinta na mesa pa mira con nos ta soluciona”, el a bisa.q
LOCAL A5 Abraham de Veer School a celebra ‘Dia di Respet’
Diasabra 8 November 2014
nonan ta wordo tenta hopi, y despues di hunga weganan electronico ta recrea e situacion, cual den algun casonan e situacion a wordo haci realidad cu e consecuencianan fatal. “Nos ta haya e parti di tentamento un punto hopi importante cu ta cay bou di e tema di respet, como cu esaki ta sosode bou hoben pero
ORANJESTAD - Ayera Abraham de Veer school (ADV) a celebra ‘Dia di Respet.’ “Na ADV nos no ta solamente siña di buki pero tambe nos ta siña balornan importante pa bida. Y p’esey e 3 ‘R’ nan ta di importancia. ‘Respect yourself, Respect Others & Respect your school’, sra. Edna Vinck encarga cu organisacion y planificacion di e dia, a splica. Respet E alumnonan a haya diferente tayer y presentacion di e docentenan, riba diferente tema, manera: Tentamento y su influencia, bebemento y su influencia, malesanan venerico, influencia di media, e fenomeno di gang y comemento saludabel. “Tur e temanan aki a cay bek riba e palabra principal ‘Respet’.” Cinco aña E dia aki ta wordo organisa tur aña desde aña 2009. E tema scogi e aña aki ta “Be a reflection of what you’d like to see in others.”
Programa E dia a cuminsa ya 7:45 mainta hisando bandera di Aruba combina cu Aruba su Himno Nacional. Despues di esaki e director di e scol sr. Nicolaas a hiba palabra y tambe sra. Vinck. Pa 8’or y mey di mainta a cuminsa cu e programa di Ciclo Basico y Ciclo Avansa. Tur aña ta invita algun orador pa trata e diferente temanan, pero e aña aki a scoge e maestronan mes pa presenta e diferente temanan na e alumnonan. Desde 8’or y mey di mainta te cu 12or (cu 4 pauze di 15 min inclui) e alumnonan a bay di klas pa klas pa atende e temanan presenta, sra. Vinck a splica. Fenomeno “Comazuipen” a wordo treci dilanti pa hala atencion di e fenomeno di bebemento entre hobennan mirando cu e mente di un hoben ta den proceso di desaroya te cu su 24 aña. “Columbine” a wordo inspira pa e casonan cu ya na diferente ocasiona presenta na Merca unda cu alum-
bou di adulto tambe.” SOA E tema di SOA a trata e malesanan venerico cu un alumno por wordo contagia cu esey na momento di tene relacion cu un persona sin haci uzo di proteccion. Videonan a wordo mustra na e alumnonan cu entrevistanan unda cu e alumnonan mes por a mira con e personanan ta lamenta e decisionnan cu na a tuma den nan bida. Segun sra. Vinck na Aruba e malesa venerico mas entre hobennan ta e Chlamydia y esaki na algun ocasion ta wordo transmiti hasta cu uzo di proteccion. Mas tema cu a wordo trata ta e influencia cu media tin riba hoben en general. “Un hoben no tin un bista realistico di con su curpa mester mustra, locual e ta uza ta e potretnan den revista y borchi propaganda. Esakinan manera hopi hende
mas grandi sa, ta cu nan ta un bista irealistico y hopi biaha ta imagennan adapta (‘photoshopped’).” Pa menciona algun di e topiconan trata. Meta final E meta di henter e dia aki ta pa e alumnonan tene cuenta cu respet den tur aspecto. “Nan curpa, salud, mente, scol y otronan rond di dje, sra. Vinck a finalisa.”q
A6 LOCAL
Diasabra 8 November 2014
Na Fundacion San Vicente:
E pashent mester keda central ORANJESTAD – Fundacion San Vicente ta un hospital comercial cu a wordo crea 4 aña pasa, pero cu un historia di mas di 100 aña. Ta asina cu e fundeshi di e fundacion aki ta Hospital San Vicente di Paul na Medellin, un hospital cu un curason grandi cu nunca no a discrimina nan pashentnan: Rico y pober semper a haya atencion. Nan a wordo inspira pa e mision di duna atencion na e pashentnan di mediano y halto complehidad pa nan por haya entrada oportuno na cuido di salud. “E pashent mester keda central”, asina directora di Marketing di Fundacion San Vicente, Ana Maria Moreno a declara. Bon Dia Aruba a ricibi bishita di representantenan di Fundacion San Vicente, entre nan: Neurociruhano Dr. Adriana Lucía López, sra. Maria Angela Restrepo (Hefe Comercial) y Ana María Moreno (Directora di Marketing ). Nan a splica cu aunke San Vicente Fundacion ta un institucion priva, hopi ta kere ainda cu e ta un
instancia di sector publico, mirando e trabou social cu nan ta realisa cu e pashentnan di menos recurso. Actualmente nan ta un di e institucionnan mas prestigioso no solamente na Colombia, sino internacionalmente. Nan tin nan centronan spe-
cialisa den diferente disciplina y tambe nan a construi recientemente un hospital nobo y moderno, esta Centro Specialisa di San Vicente Fundacion na Rio Negro cerca di aeropuerto di Medellin. E ubicacion strategico aki ta trece su bentaha pa e pashentnan cu ta bin di afo,
ya sea di otro ciudadnan di Colombia of internacional. Centro Specialisa di Fundacion San Vicente E hospital nobo tin cinco sala di operacion, 144 cama y cada camber tin un sofa cama pa e pashent su acompañante. Nan ta consciente cu e contact afectivo cu un ser stima ta yuda substancialmente pa e pashent por recupera lihe y
satisfactoriamente. P’esey te hasta den nan sala di cuido intensivo nan ta condiciona manera un espacio special pa e pashentnan su acompañante. Tambe cerca di e hospital tin varios hotel confortabel y safe na Rio Negro. E region aki ta uno cu un clima ideal, ya cu e no ta demasiado calor ni demasiado friu. Ademas nan ta situa geograficamente na un altura di 1600 meter cu no ta afecta e pashentnan di curason y pulmon. Ademas Colombia ta un pais bisiña di Aruba. E hospital aki ta cumpli cu tur norma di “Leadership in Energy & Environmental
Design” (LEED). Esaki ta un sistema di certificacion di edificionan sostenibel, desaroya bou conseho di US “Green Building Council.” E hospital nobo a wordo plania pa 10 aña y construi pa un balor di 150 miyon dollar. “E
ta e unico hospital cu certificacion LEED pafo di Merca”, asina sra. Moreno a bisa. E hospital aki a wordo lanta rond di un reserva natural unico y el a wordo ekipa cu e miho tecnologia. Te hasta nan a cumpra ekipo teniendo na cuenta si e pashent ta un persona gordo di mas. Nan tin pa duna un ehemple un ekipo MRI cu ta top den mundo, unda nan por test persona di mas cu 220 kilo y cu un bon resolucion. Continuacion riba pagina A7
LOCAL A7
Diasabra 8 November 2014
danki na e bon relaciona cu su doctor local y compania di seguro, ta biaha e dia cu mester biaha y e ta bay cu tur testnan cu ya caba a wordo realisa. Tambe nan ta percura pa mantene un relacion cu e pashent y su doctor di cas despues cu nan a wordo trata den nan Centro Specialisa di San Vicente Fundacion na Rio Negro.
Continuacion di pagina A6 Certificacion E hospital cu nan tin na Medellin a wordo acredita pa medio di Icontec, y alabes e instancia Colombiano aki tin un sosten internacional di instancianan Mericano manera ANAB (ANSI-ASQ National Accreditation Board). Tambe entrante otro aña nan lo wordo bishita pa cuminsa e proceso di certificacion den e hospital nobo cu tin apenas tres aña di construccion. Tambe nan ta traha hunto pa wordo acredita pa e “Joint commission” pa cumpli cu maneho di calidad na nivel mundial. Aunke na Colombia e proceso di wordo acredita ta boluntario. Sinembargo nan organisacion ta kere cu e tipo di ta acredita aki ta yuda nan pa mehora nan proceso di calidad brindando un miho atencion na e pashentnan. Nan centronan di specialisacion ta: Centronan di transplante di organonan y tehido; y cardio-pulmonar y vascular periferico; centro di malesanan digestivo; centro di tratamento di cancer avan-
lema di Parkinson, depresion, agresividad, temblamento, “distonia”. Te hasta nan ta studiando e posibilidad di uza esey cu pashentnan diagnostica cu Alzhaimer.
sa; centro di neuro-ciencia; centro di tratamento di trauma Avansa; centro di cirugia plastico, estetico y cirugia maxilofacial; centro di atencion di malesa di hende muhe y di muchanan; y centro di tratamento psikiatrico. Cada centro specialisa tin un team di e miho profesionalnan medico specialisa cu ta atende cada caso di un forma multi disciplina. Esaki ta inclui 17 specialista den cada team di nan respective centro specialisa. Durante henter un siman nan ta evalua e pashent y nan ta realisa un plan di trabou cu nan.
caso te hasta un 95%. E ta reconoce cu e procedura aki “no ta uno magico”, pero di esunnan cu a pasa den dje un 70% a beneficia di e sistema moderno aki.
Sistema moderno a base di electrode Neurociruhano, Dra. Adriana Lopez a papia riba e uzo di un sistema di electrode pa yuda pashentnan cu prob-
E ta un sistema moderno pa stimula cierto cel di cerebro cu tin problema. E stimulacion di e celnan aki ta haci cu nan funcion ta bin bek y esaki ta wordo refleha den cierto mehoracion di e mobilidad y facultad cu e pashent tabatin problema cu esey. Dra. Lopez a bisa cu tin pashent cu a mustra un mehoracion di un 90% y tin
Aruba San Vicente fundacion ta hayando pashentnan di Bonaire, specialmente pa atende esunnan cu algun tipo di trauma, ya cu nan ta un centro di referencia riba e tereno aki. Tambe nos Arubianonan a yega di haya atencion cerca nan, y siman pasa nan a sostene un reunion cu specialistanan local y cu AZV. E intencion di e bishita aki tabata pa conoce nos institucionnan di salud. Tambe nan a bishita nos specialistanan pa asina crea un laso di apoyo pa realisa proyectonan conhunto na beneficio di nos comuni-
dad. Antes nan a atende varios pashent sigura cu AZV cu a bay pa transplante. Pero ainda e relacion ta sigui mescos y e proceso cu AZV tambe. E hefe comercial di San Vicente fundacion, sra. Maria Angela
Restrepo a declara cu e pashentnan Arubiano ta prefera di bay Colombia ya cu nan tin e chens di bay compaña, ya cu nan tin un oficina special encarga di facilita tur cos na e pashentnan y nan famia. Tambe tin e factor di “pertenencia” caminda e pashent
Actualmente nan ta atendiendo pashentnan internacional cu no tin un cobertura di nan seguro pa cierto casonan di salud. San Vicente Fundacion compara cu Merca nan prijs ta mas barata entre 30 pa 50%. Esaki ta un opcion pa pashentnan particular cu lo desea di haci uzo di nan profesionalismo y instalacion hospitalario. Nan ta atendiendo te hasta pashentnan di Merca mes considerando e calidad y prijs cu nan ta ofrece.q
A8 CORTE
Diasabra 8 November 2014
Un agente hasta a los tiro di advertencia
1 aña y 6 luna di prizon pa duo cu a manda auto riba Polis ORANJESTAD – Hues a cuestiona e forma con e duo a falta respet di Polis mandando auto riba nan.
y pa ley si Hues ta duda e no por condena un sospechoso y mester declara liber. P’esey Hues a declara e duo liber.
Richelon Jamanika y Alejandro Thielman ayera mainta a presenta dilanti Hues pa scucha nan sentencia. E duo aki a wordo sorprendi pa Polis ora nan tabata horta na un cas. Nan a subi auto y huy y a manda auto riba Polis. Un di e agentenan a hasta los tiro. Ademas nan ta wordo acusa di atraco cu violencia di un cadena.
Castigo pa manda auto riba polis Sinembargo Hues ta haya nan culpabel cu riba 6 Juni 2014, a haci violencia y menasa mandando auto riba Polis. Hues a bisa cu e ta haya Thielman tambe culpabel cu na januari 2014 a horta un auto.
Declara liber di atraco Hues a bisa cu e ta declara e duo liber di atraco cu violencia di un cadena. Hues a bisa cu di declaracion di e victima, no por saca afo kende a ranca e cadena di dje. E victima a bisa cu ta dos hoben color scur y mesun haltura pero e sospechosonan ta diferente color y haltura. Esaki ta crea duda cerca Hues
Pa loke ta mandamento di auto riba Polis, Hues a remarca cu riba e video a mira cu ora agente a sorprende e duo ta haciendo ladronicia, nan a core bay den auto pa huy y a manda auto riba un di e agentenan di Polis. Ariba e otro agente no tin imagen di video cu ta mustra esaki. E agente a los tira di advertencia pa motibo cu e auto lo a desvia bin riba dje y e tabata sinti su bida na peliger. Hues
a bisa cu e no tin motibo di duda riba declaracion di Polis. Hues a mustra cu pa motibo cu e duo aki a horta den dia y a wordo sorprendi. E ta haya cu huyendo den forma violento, por a pone bida di e
agentenan na peliger. Hues a bisa cu e ta tene cuenta cu e duo a wordo sorprendi ta horta y ora di huy a manda auto riba Polis. E ladronicia aki a causa sentido di insiguridad den cas y comunidad. Ademas Hues ta haya cu e duo aki no a mustra
respet pa Polis cu tin e tarea di mantene siguridad publico. Ademas Thielman a horta auto cu tambe a causa insiguridad den comunidad. Hues a condena nan na 18 luna di prizon, kitando e tempo cu nan tabata deteni. q
150 florin di boet pa duo cu a horta articulo riba tereno di Valero ORANJESTAD – E duo homber K.R. y A.M. a bisa Hues cu nan no por compronde cu tin un caso penal contra nan, pasobra dia 16 Juni 2013 nan a coy algun articulo cu tabata poni na cura di Valero. Nan ta considera e articulonan, cosnan cu Valero kier a benta afo y p’esey a coy nan. Fiscal y Hues a mustra cu loke nan a haci ta horta pasobra e articulonan ta riba propiedad di Valero y nan no
tabatin ningun autorisacion pa coy nan. Fiscal a bisa cu e acusacion contra K.R. y A.M. ta cu riba 16 Juni 2013 nan a horta 1 pomp y 3 ventiel di Valero. Horta Segun K.R., nan no a horta e cosnan sino cu e cosnan tabata banda di e muraya cu ta propiedad di Valero. Sinembargo e parti ey ta bandona. El a bisa cu nan tabata core rond y nan a mira nan eynan y coy nan.
Segun A.M. banda di e muraya tabatin un cantidad di cosnan cu nan a considera cu Valero lo a benta afo. Despues cu nan a coy e cosnan, helicopter a baha y diferente patruya a presenta y bisa cu nan a horta. Segun A.M. tin un cantidad di cosnan ta poni banda di e muraya y el a pensa cu ta cosnan pa benta afo. El a bisa cu tin hasta frishider. Hues a mustra cu segun proces-verbaal, Polis a haya tip cu dos hende den un pickup lo a actua sospechoso.
Nan a bay y para e pickup y den baki haya 1 pomp y 3 ventiel. Ta asina cu e articulonan a bay bek Valero. Valero a haci denuncia. Hues a mustra cu R. a wordo condena pa ladronicia na 2012 y M. na 1990 a wordo condena tambe pa ladronicia. Ambos a bisa Hues cu nan no tin trabou sino ta coy job. Exigencia di fiscal Fiscal a bisa Hues cu e ta haya legalmente proba cu e duo
aki a coy propiedad di Valero. Si Valero lo a pone cosnan na un forma iresponsabel, esey no kiermen cu pasobra nan ta poni pafo nan no tin doño. Ta asina cu e articulonan no tabata asina bieu. Fiscal aremarca cu a ofrece ambos un proposicion di transaccion cu ta encera cu si paga un suma, lo no tin caso. Aparentemente lo a laga esakinan na adres cu no a yega na e sospechosonan. El a bolbe propone 150 florin of 3 dia di prizon cu ta e proposicion cu a manda pa nan. Abogado Mr. Bryson a bisa Hues cu nan a kere cu e cosnan a wordo benta afo. Ta mas cu un aña pasa esaki a sosode. Nan no tin trabou fiho y no a cay mas den man di husticia. Sentencia Hues a cera tratamento di e caso y a dicta sentencia di biaha. Hues a bisa cu e ta haya legalmente proba cu nan a horta. Por bien ta cu e cosnan tabata poni banda di muraya pero esey no ta duna nan e derecho di coy nan. Hues ta haya cu nan mester laga cosnan di hende para. Hues a confirma exigencia di Fiscal. El a condena R. y M. na 150 florin di boet y si no paga esaki, 3 dia cera.q
ECONOMIA/FINANSA
A9
Diasabra 8 November 2014
Behes y su efectonan riba mercado laboral ORANJESTAD – Den ultimo añanan, algun atencion a wordo dedica na e proceso di bira bieu na Aruba y – entre otro factornan – su consecuencianan riba e mercado laboral. Cu e consecuencia di subimento di edad rapido di personanan den e mercado laboral, mester tuma den consideracion, e importancia pa mira e posibilidad pa tin mas tanto personanan di edad posibel pa permanece na un trabao, of pa haci cualkier otro tipo di trabao. Mirando e cuestion logico di con hopi persona actualmente ainda ta wantando na un trabao, di acuerdo di e informacion for di SVB, tin actualmente 3000 persona di 60 aña of mas, registra como trahado. Dispuesto pa traha Na e mesun momento, tin mas of menos 19,500 persona ta cobrando pensioen, di acuerdo cu informacion di SVB. Igualmente, tin mas di 10000 persona di edad 60-70, e edad cu mas probabel ainda ta dispuesto pa tin un trabao, a pesar cu a alcansa e edad pa retira. Por lo tanto, tin cu mira cu e gran mayoria ya caba a retira, perdiendo un gran potencial di retironan tempran, kendenan ainda por busca pa un trabao. Esaki por ta otro trabaonan cu no ta esun cu e persona a bay ta eherce of trabaonan part-time. Direccion di hobennan Na 2014, por observa cu e proceso aki ta awo den un estado mucho mas avansa, pero e pregunta ta keda si cu tin e estadisticonan apropia pa ilustra esaki. Den e articulo aki lo enfoca riba e asunto aki en particular: ya caba nos ta den e fase di labor importa pa reemplasa esunnan cu a retira, ya cu nobatonan local no ta suficiente pa substitui nan? Laga nos tin un prome bista na e tendencia demografico di e añanan reciente, den ordo pa mira den ki direccion e grupo di edad hoben ta move. Rapport 2007 Camara di Comercio a contribui na e debate aki, cuminsando cu un investigacion cu un studio di investigacion publica na 2007. Mas reciente, Camara di Comercio, hunto cu su ATIA, a organisa un serie di sesionnan informativo den diferente districto na Aruba. Esaki, como
un esfuerso pa crea mas conscientisacion riba e consecuencia di e fenomeno aki cu drasticamente lo cambia nos comunidad den e añanan venidero. Pensionadonan lo surpasa Den e rapport di 2007, atencion a wordo duna na e efecto di bira bieu, mas en particular e cantidad considerabel di personanan cu ta retira, comparando esunnan cu ta disponibel, manera nobatonan den e mercado. Por pronostica cu Aruba pronto lo alcansa e fase caminda cu un cantidad total di personanan retira lo surpasa e nobatonan local riba e Mercado laboral. E proceso di bira bieu ta wordo compaña pa e fenomeno di un cantidad di nacemento cu ta birando menos, cu den e ultimo decada tabata tin como consecuencia cu e grupo di edad hoben rapidamente ta disparciendo. Estado avansa Di e tabel adhunto por conclui cu den añanan reciente, e grupo di ciudadanonan Hulandes naci na Aruba, a mustra di ta den un desbalansa di riba 900 persona, mientras cu un balans positivo ta mustra di tanto personanan naci afo cu otro nacionalidad y pa personanan Hulandes naci na Hulanda. E crecemento di populacion ta conta pa mas tanto e residentenan na Aruba di nacemento stranhero, mientras cu esunnan naci na Aruba ta mustra den un desbalansa, como mas ta bay biba afo tur aña, compara cu esunnan cu tin ta regresando Aruba. Conclusion Aruba ta den e proceso, caminda cu bira bieu ta wordo dirigi na demanda grandi di substitucion riba e Mercado laboral local, cu no por wordo suficientemente refresca pa e hobennan local disponibel. Esaki, tambe esaki na consideracion, e hobennan ta bandona Aruba cada aña pa studia, mientras un gran parti di e grupo aki no ta bin
bek. E residentenan ta mustra cu tin un “steady outflow” di personanan naci akinan, mientras esunnan registra pa residencia ta naci mas parti den exterior y/of tin otro nacionalidad. Por lo tanto, nos populacion rapidamente ta cambiando di composicion. Esaki ta nifica cu hasta riba un crecemento economico zero, cu ningun oportuni-
dad nobo di trabao pa wordo yena, ainda nos ta importando hende di afo pa substitui trahadonan cu ta den retira. Si e crecemento economico mester sosode den actividadnan, demandando trabaonan di capacidadnan abao, definitivamente nos ta desviando di nos futuro economico. Si mester ta di minimalisa e importacion di labor di ex-
terior, maximalisando e empleamento di personanan di edad, mester ta un meta mayor, banda di otro accionnan, manera medidanan pa mehora productividad, den e ordo pa ta capaz pa haci e mesun trabao cu menos empleado, of haci mas cu e mesun cantidad di empleado. Fuente: Camara di Comercio.q
A10 LOCAL
Diasabra 8 November 2014
Segun Aruba Bank
"A pesar cu proyecto G4N a finalisa, algun scol a haya extension"
American highschool a presenta nan proyecto final 4or di atardi. ORANJESTAD – Ayera tabata e dia cu scolnan participante na Good for the Neighborhood a presenta nan proyecto final pa Aruba Bank, segun Laura Tromp encarga cu mercadeo. E evento final, unda cu lo eligi e ganado y unda comunidad por presencia
presentacion di tur e 14 proyectonan ta dia 29 di november, gratis pa comunidad. Filomena College a presenta nan proyecto ayera 12'or di merdia, EPB San Nicolas 1’or di merdia, EPB Santa Cruz DBZ a presenta nan proyecto 3or di atardi y Ibero
Den fin di siman sra. Tromp a bisa cu Abraham de Veer school lo ta trahando duro entre 9or di mainta pa 1'or di merdia y Colegio San Antonio lo tin un presentacion 3or di atardi riba diadomingo. Sra. Tromp a remarca cu awe tardi Juliana School tambe lo ta trahando riba nan proyecto for di 12or di merdia pa 7or
di anochi. Asina sra. Tromp a ilustra e scolnan cu ta trahando ainda como cu nan a haya algun contratiempo den e periodo duna pa finalisa e proyecto. “Scol ta na prome luga, esey nos ta pone enfasis riba dje, sra. Tromp a bisa. Evento final Pa e evento final lo tin 7 hurado cu lo tene cuenta cu e proposicion entrega na comienso di e scolnan participante, unda ta indica ki proyecto nan lo a traha riba
dje. E huradonan lo tene cuenta cu e suma duna a wordo uza y si e scol a tene cuenta cu e planificacion. “Trabou di ekipo tambe ta un punto importante cu e huradonan lo tene cuenta como parti di e ehecucion final.” Finalisando sra. Tromp a bisa cu e votacion pa e scol mas popular lo cera un dia prome cu e anochi final, kiermen ainda comunidad tin chens pa vota riba Facebook pa nan scol preferi.q
Boy Escalona cu buki pa conscientisa nos tur di e retonan di Alzheimer ORANJESTAD – Boy Escalona, ta un persona hopi conoci den nos comunidad pa diferente motibo, pero uno cu ta destaca ta e dedicacion cu el a duna na su casa, cu manera hopi otronan den nos comnunidad a desaroya e enfermedad di Alzheimer. Riba peticion di su yiunan Yvonne, Gisele y Dyane, y tambe conocinan, Boy a disidi di skibi un buki cu ta papia di e sucedidonan den su bida y con el a enfrenta e retonan. E fondonan recauda cu e buki di Sr. Escalona ta pa sostene fundacion Cas Marie.
Fundacion Cas Marie Na aña 2006 Fundacion Cas Marie a lanta cu e meta pa crea un dagopvang pa e esun-
nan cu ta sufri di Alzheimer na Aruba. Diahuebs ultimo tabata asina leu cu e buki skirbi pa Sr. Escalona a keda
presenta publicamente. Pa e ocasion a conta tambe cu presencia Minister Benny Sevinger representando Minister President Mike Eman y Minister di Salud Alex Schwengle, kendenan no por tabata presente. E presentacion a tuma luga na Cas Marie, fundacion pa cual e fondonan recauda cu e buki ta destina y cu su sede ta situa na Savaneta. Na inicio di su palabranan Minister Sevinger a propone pa, na luga di haci entrega di prome buki na su persona, haci esaki na e di tres generacion di Boy Escalona su famia, esta su nieto Joel, kende a nace seis dia pasa.
“Hopi di nos no ta consciente di e malesa aki y cu a dura 60 aña prome cu comunidad internacional a acepta esaki como malesa. Ainda nos ta riba un caminda cu no ta tur hende ta consciente,” asina Minister Sevinger a dirigi su mes na esunnan presente recordando cu “Nos tur aki presente di un manera of otro lo haya nos confronta cu e malesa aki,” loke ta obliga e pregunta di kico bo ta bay haci. No tin un cura, pero tur experto ta bisa cu bo por haci algo pa retrasa e proceso. Un miho calidad di bida ta entre e recomendacionnan. Boy Escalona lo ta awe, diasabra dia 8 di November na Van Dorp Dakota di 11’or p.m te cu 1’or p.m, pa presenta y firma su buki pa esunnan interesa.q
CLASIFICADO
SERVICIO Se necesita empleada domestica con experiencia. Por favor llamar a: 562-0502 202881 ____________________________
Servicio
Auto Bieu nos ta piki tur sorto di auto bieu, completamente GRATIS tambe nos ta piki airco, bateria, stoof, wasmashin, fridge, etc. Yama nos na Telf: 561-4297 /592-57666 _______________________ 202772
LOCAL A11
Diasabra 8 November 2014
Ennia cu seminario tocante prevencion di ladronicia y candela ORANJESTAD - Ennia ta presenta un seminario tocante prevencion di ladronicia y candela pa empresanan y pa tur esunnan cu ta interesa. “Preveni ta miho cu cura” y “Preveni awe pa bo no lamenta mañan,” “Better safe than sorry,” ta dichonan cu nos ta scucha frecuentemente. No ta por nada cu instancianan manera Cuerpo Policial y Bombero, cu ta wak diariamente casonan lamentabel ta promove na tur ocasion e aspecto di “prevencion” den nos comunidad. No ta solamente e organisacionnan aki, pero tambe companianan manera ENNIA, cu ta haya clientenan ta acudi cerca nan pa conseho y cobertura prome of despues di un incidente lamentabel. Cu e cuido y trankilidad di nan cliente como meta, ENNIA kier contribui na prevencion di experiencianan desagradabel den nos comunidad. E compania prestigioso di seguro a scoge dus e aña aki pa ofrece un seminario gratis, esta “Prevent NOW”, cu e enfoke riba prevencion di ladronicia y prevencion di candela. E seminario ta pa negoshi y tur interesado, o sea
no solamente pa clientenan of futuro cliente, pero pa tur miembro di nos comunidad interesa den tipnan valioso pa cu prevencion di ladronicia y candela. Gilbert Martina, kende ta director di ENNIA ta splica cu meta di e seminario a wordo inspira pa un parti pa e lema di ENNIA “Sinti bo sigur”. Daño ocasiona por a ser evita dor di a tuma e medida di prevencion necesario Tin un necesidad hopi grandi den comunidad pa informacion tocante di prevencion, e ta añadi. Berdad ta cu un seguro, dependiendo di e cliente su polisa, ta cubri cu placa cierto cosnan cu ta bay perdi. E cli-
E agenda di e reunion aki lo encera entre otro informacion general di desaroyo interno enseñansa, e posicion huridico di maestronan, cambionan pa loke ta derechonan pa cu pensioen y tambe lo tin informacion to-
cante loke directiva tin pensa di propone gobierno pa cu VUT-regeling. Un di e puntonan mas importante cu lo wordo trata ta e restructuracion di salario cu tin mas di dos decada tranca. Tambe lo duna informacion tocante un seguro di entiero cu directiva lo kier introduci pa miembronan di SIMAR. Pa loke ta financia lo propone un presupuesto supletorio y lo pidi aprobacion di miembronan pa esaki. Un posibel dia di scol haci
Pero, loke e cliente nunca ta haya bek ta e articulonan cu tin un balor añadi, un balor sentimental/emocional y pa preveni e ladronicia y/of candela cu por priva e cliente di su pertenencianan, ENNIA ta ofrece un dia completo cu un sin fín di informacion y tipnan importante, algun ta medidanan hopi simpel, segun Gilbert Martina. E director ta añadi cu hopi hende ta pensa automáticamente cu prevencion ta costa placa, pero tin tambe beneficionan grandi pa e cliente, pasobra por ehempel si
mas largo ta na caminda. Abo ta di acuerdo cu esaki? E reunion aki ta e di dos yama, pues sin tene cuenta cu e cantidad di miembronan presente, decisionnan importante lo wordo tuma. No laga otro dicidi pa bo.
nan. Departamento di Conflicto y Retiro Departamento di Progreso Laboral, Sero Blanco 4, Telefon: 5215520 of 5215535 Departamento di Investigacion
cion basa riba nan experticio durante di e sesionnan di mainta y den oranan di atardi lo tin diferente demostracion di medidanan preventivo cu cada persona por tuma pa e por ta miho protegi contra y ta prepara pa actua den caso di ladronicia y candela. Durante e seminario aki, ENNIA lo cubri tambe e aspecto di sistema nan moder-
land, Efectis Nederland y Be Safe 4 Life Consultancy. No ta importa con bon bo ta sigura, “one ounce of prevention is worth a pound of cure” o sea “Preveni ta miho cu lamenta”. Pues, probecha di e oportunidad aki y inscribi awe mes pa e seminario gratis di ENNIA via di www. ennia.com. q
Advertorial Ling & Sons Iga ta start su ‘Grand Mascot Search Supercenter ‘
Tur miembro lo ricibi invitacion via SIMAR su webmaster, pues si directiva no tin bo e-mail adres ainda, manda esaki na directiva@simar.aw pa bo tambe por keda na haltura di tur informacion interno nos sindicato.q
Ubicacion temporal di diferente servicionan di Departamento di Labor ORANJESTAD - Relaciona cu ceramento temporal di e edificio na Paardenbaaistraat, Departamento di Labor y Investigacion (DAO), den cooperacion cu otro instancianan a logra ubica su diferente servicionan temporalmente na e siguiente luga-
no di pretension”, Oradornan invita pa comparti di nan experiencia na e ocasion aki ta: Minister di Husticia, mr. drs. Arthur Dowers y expertonan den e ramo di prevencion di Cuerpo Policial di Aruba, Cuerpo di Bombero y Rescate Nacional, Bossi Security Risk Management, Interpolis Nederland, Faber Organisatievernieuwing B.V., Neder-
ente ta haya placa pa loke el a perde, sea ta como consecuencia di ladronicia of candela.
Directiva di SIMAR cu reunion general ORANJESTAD - Sindicato di Maestro di Aruba ta invita tur su miembronan pa asisti na un reunion general cu ta tuma luga dialuna venidero, esta 10 di november 2014 pa 7:30 di anochi na sede di SIMAR na Sabana Blanco.
e cas cu ta sigura tin alarma, e prima di seguro di candela, por ehempel, ta mas abao. Si e profiel di risico di e cliente ta mas abao, su prima ta mas abao tambe. E seminario aki ta tuma luga riba dia 17 di november proximo na The Ritz-Carlton Aruba. ENNIA a invita oradornan local y internacional pa comparti informa-
Oficina di Mediador di Aruba, Dr. Henriquezstraat 19, Telefon: 5821451 Departamento di Inspeccion City Inspector, L.G. Smith Boulevard 134, Telefon: 5829777.q
ORANJESTAD - Ling & Sons ta lanza su campaña ‘Grand Mascot Search Supercenter’ na unda cu Ling & Sons ta pidi pueblo di Aruba pa diseña e mascot nobo pa Ling & Sons y asina participa pa gana $1000 cash.
Facebook (like) page y download e logo di Ling & Sons, y alavez registra y subi bo mesun diseño. Tur reglanan y regulacionan pa loke ta trata e competencia aki ta wordo menciona ariba e Facebook page di Ling & Sons.
E video commercial di e tremendo campanja aki ta visible ariba e facebook page di Ling & Sons. Pa participa por subi riba e
Ken lo sali ganado? Con e Mascota lo ta? Bishita e Facebook page di Ling & Sons y keda up to date cu tur informacion di e campaña aki.q
POLIS A15
Diasabra 8 November 2014
Veer di bus ta los y ta dal pasahero PALM BEACH— Central ta manda Polis den bisindario di Amsterdam Manor, pa un accidente cu herido. Na e sitio, a resulta cu e accidente no a pasa na e luga, pero banda di e drempel dilanti Blue Condominiums, na unda e chauffeur di e bus blauw B -65, cu algun pasahero, a core sin baha velocidad y a subi e drempel. Pa tal motibo e veer di e parti patras di e bus a bula bay halto y a cay riba e pasahero A.R. cu ta sinta patras. El a haya herida na su brasa drechi, schouder garganta y lomba. E tabata keha di dolor y ambulance a bin cu urgencia na e sitio y a hiba e victima poli pa tratamento. Su dos tasnan cu pertenencia personal a wordo entrega na e personal di ambulance. Su yiu muhe y su doño di trabou a wordo poni na haltura. E chauffeur A. a bisa cu el a sali di Playa cu algun pasahero di Noord y a core riba J.E. Irausquin Blvd cu velocidad di 40 km. E ta bisa cu el a lubida di baha velocidad ora cu el a yega na e drempel na haltura di Blue Condominium, pa e motibo ey, e bus a bay halto.q
Mas ladronicia den bisindario di Palm Beach PALM BEACH— Central ta manda Polisnan na Palm Beach, pa un ladronicia den un cas. Na e sitio, Polis a papia cu e habitante C.H. kende ta bisa cu entre 18.30 y 0600, e no tabata na cas y desconocinan supuestamente via di bentana di baño a drenta paden y a bay cu diferente articulo. Despues nan a sali bay via e bentana di cushina. Polis a tuma e keho. Mirando e hecho cu e denunciante ta falta mas articulo, e lo traha un lista y lo entrega esey na Departamento di Recherche.q
A16 POLIS
Diasabra 8 November 2014
Basta daño den accidente di auto na Malmokweg ORANJESTAD - Diabierna mainta riba Malmokweg a sucede un accidente cu a laga tres auto kibra y un persona leve herida di biaha Polis di trafico a yega na e sitio. A topa cu un Lincoln, pickup y un BMW. Segun e declaracion na e sitio cu Polis por a saca afo cu e chauffeur di e Lincoln a bay patras cu su auto y pa un of otro motibo lo a perde control y a pasa dal tanto un BMW y un pickup
cu tabata staciona eynan. E impacto tabata fuerte cu ora e Lincon a dal riba e BMW esaki a dal te hasta un cura di
cas tambe. Ambulance a acudi na e sitio y a atende cu un persona cu tabata levemente herida.q
Het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, St. Maarten en van Bonaire, St. Eustatius en Saba is belast met de rechtspraak in het gehele Caribische gedeelte van het Koninkrijk der Nederlanden. Het Gemeenschappelijk Hof werkt als een verzelfstandigde organisatie ter verdere professionalisering en efficiëntie van de rechtspraak. Voor het Gemeenschappelijk Hof, standplaats Aruba roepen wij kandidaten op voor de volgende functie: Administratief Medewerker De administratief medewerker is belast met de administratieve voorbereiding, bewerking en verwerking van de terechtzittingen op alle rechtsgebieden. De functie: · Het inboeken van gegevens betreffende de rechtszaken; · Het actueel, volledig en toegankelijk houden van de registers en dossiers; · Het registreren en controleren van verzoeken, dagvaardingen, oproepingen op juistheid, volledigheid en rechtmatigheid; · Het zorgdragen voor de correspondentiestukken tussen partijen betreffende de te behandelen zaak; · Het verstrekken van informatie aan belanghebbenden; · Het verrichten van juridisch ondersteunende werkzaamheden t.b.v. de griffiers en de rechters. Wat wordt van U verwacht: · Een MBO+ opleiding; · Een HBO werk en denkniveau; · Tenminste drie jaar werkervaring in een vergelijkbare functie; · Goede beheersing van het Nederlands zowel mondeling als schriftelijk; · Kennis van en ervaring met geautomatiseerde systemen; · Goede contactuele vaardigheden; · Juridisch administratieve kennis en ervaring op het gesteld niveau is een pre. Arbeidsvoorwaarden: · Secundaire arbeidsvoorwaarden conform het personeelsreglement 2010 van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie; · Een medische keuring en een antecedentenonderzoek maken deel uit van de sollicitatieprocedure. Als u geïnteresseerd bent in deze functie, dan kunt u uw belangstelling kenbaar maken door uw sollicitatie met cv uiterlijk vrijdag, 21 november 2014 in te dienen bij dhr. E. Kross, Vestigingsmanager van het Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba, te J.G. Emanstraat 51. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met mw. E.P. Croes-Kelly, Medewerker Personeelszaken, telf.: +297-5265432.
Homber a wordo haya cu un caha cu luz BUBALI— Central a manda Polisnan direccion di Bubali, na unda un choller lomba sunu ta cana sospechoso. Na e sitio Polis a papia cu e personal di Bubali, kende ta bisa cu algun minuut prome, el a mira e homber cu aparencia di choller den cura di su bisiña, cu man bashi y despues di un rato el a sali bay cu un caha den su man. Polisnan a controla den bisindario y na haltura di un cas na San Miguel, nan a para un homber cu ta cuadra cu descripcion. Den e caha tabatin algun luznan solar y dos cel solar. E homber G.A.O.H, naci na Peru di 52 aña, a bisa cu e ta buscando su bicicleta cu ta den bisindario di Bubali. Polisnan a detene como sospechoso. El a wordo presenta dilanti Fiscal Auxilia y a keda cera pa investigacion.q
Homber a purba paga cu 1300 dollar falso PALM BEACH— Polisnan a bay na La Cabana Casino, relaciona cu un Venezolano a purba paga cu dollar falso y a resulta cu e tin 1300 dollar falso den su poder. E tabatin mas placa riba dje, pero nan tabata bon. E biyetenan a keda confisca y nan a wordo controla na un banco, na unda a resulta cu nan ta falso. Polisnan a tuma contacto cu Fiscal cu a ordena pa confisca e biyetenan. E Venezolano por a bay como cu nan no por a demostra cu el a haci esey intencionalmente.q
Ladron a keda graba ta kibra auto PALM BEACH— Un persona a bay warda di Polis na Shaba pa un destruccion. E ta bisa cu desconocinan a kibra bentana di su Kia Rio A-20568 y e tin un grabacion di e ladronicia. Polis a bisa pe bay Recherche.q
Choller ta drenta negoshi y bay cu set di maleta ORANJESTAD— Central a manda Polis na La Aruba den Schelpstraat, pa un ladronicia. Eynan e manager T, ta bisa polisnan cu mas o menos 18.15, e tabata atende un cliente, ora cu el a mira e choller Jason drenta den e luga. E ta bisa cu el a coy un set di tas di biahe di tres pida y a bay cu nan. Polis a tuma tur informacion di T, y a bisa pe bay duna keho. Polisnan a core den Visstraat y a topa cu Jason den Ranchostraat. Ora cu el a mira Polisnan el a bay sconde den un cas. Polisnan a pita y a yama na su nomber. El a bay na e auto di Polis y Polisnan a puntra pe tasnan. El a duna contesta negativo, pero ora cu Polisnan a bisa cu e dia siguiente Recherche lo bin busca su persona, el a bisa cu e ta bay busca e tasnan. Mas o menos dies minuut despues, el a bolbe cu e tasnan intacto. Polisnan a scual Jason formalmente y a hiba e tasnan bek na La Aruba. E manager a gradici e Polisnan pa nan trabou y a kita e denuncia. Polisnan a bisa, pe periodo cu ta bin pa e pone personal di siguridad na e porta dilanti.q
opinion A17
Diasabra 8 November 2014
Jennifer Arends-Reyes (AVP)
Alumnonan lo tin solamente beneficio di e cuido despues di scol
Segun sra. Arends-Reyes e proyecto di cuido despues di scol ta un proyecto cu a sali di e deseo di hopi mayor pa cu scolnan habri nan porta despues di orario normal di scol. Sra Arends-Reyes semper a boga pa e proyecto aki mirando cu ta beneficio so tin pa e alumnonan cu ta participa na e programa di 'Traimerdia' pa alumnonan di scolnan secundario. Traimerdia Na Aruba te ainda nos tawata conoce 'Traimerdia' pa muchanan di scol basico solamente. Un proyecto por cierto cu ta masha exitoso na Aruba pa bastante a単a caba. Merca por ehempel conoce e programa 'Beyond the Bell' cu ta encera cuido cu actividadnan extra curicular. Aruba porfin ta bay conoce su cuido despues di scol riba nivel nacional pa scolnan secundario despues cu a institui un comision pa set e up y pa sondea kico lo funciona miho pa Aruba. E 'NSO' lo ta di 2or pa 5or di atardi y e ta brinda oportunidad pa come, haci tarea escolar y despues tin otro actividadnan manera tayer, deporte y actividadnan cu e hobennan tin interes pe. Encuesta Prome cu a cuminsa cu e
proyecto aki a haci un encuesta dirigi na e hobennan pa asina wak kico ta motiva nan y kico nan ta desea di haci den nan tempo liber. Hopi biaha e hobennan ta bay cas wak television of ta keda den vecindario di scol cu amigonan te den oranan di atardi. Uzo di facilidadnan Na mes momento tin gran cantidad di hoben tambe cu ta haci uzo di facilidadnan di biblioteca nacional y tin cu ta uza nan tempo liber pa practica un deporte. Kiermen si por extende e orarionan cu scol ta keda habri pa brinda e alumnonan un luga pa keda den un ambiente educativo lo ta un desaroyo sumamente positivo pa Aruba. Na Hulanda por ehempel hopi scol ta multifunctional y ta wordo uza mas hopi posibel pa comunidad. Den e dianan aki e cuido despues di scol ta bay cuminsa como proyecto piloto cu tres grupo di klas 1 y 2 di EPB San Nicolas cu ayudo di diferente organisacion y compania. Y asina lo sigui expande e proyecto pa mas scolnan secundario. Sperando cu e hobennan haci bon uzo di e programa aki, teniendo na cuenta cu e ta algo cu pa hopi a単a a papia di dje y awe nos por wak cu e la bira un realidad.q
A18
Diasabra 8 November 2014
opinion
Dangui Oduber (AVP)
Na Hulanda ta discuti e situacion financiero di Aruba na Aruba ta discuti e KB di St. Maarten Cu un Aruba den bancarota e prioridad di gobierno y parlamento di Aruba ta pa trata e KB di pais St. Maarten! Manera ta custumber caba pa gobierno y parlamento di Aruba ta cu no sa unda e prioridadnan di nos pais ta. Fraccion di MEP desde aña pasa cu e parlamento nobo aki a huramenta a haci peticion pa 9 reunion publico pa trata interesnan general di nos pais y tambe preocupacionnan real cu ta biba den e pueblo aki. No ta concede Presidente di parlamento no a concede fraccion di MEP ni 1 di e reunionnan aki anto di otro banda diaranson anochi miembronan di parlamento ta haya un yamada pa un reunion publico den menos di 24 ora pa trata e aanwijzing (KB) cu Hulanda a pone riba St. Maarten. Esaki ta tipifica e mentalidad di e gobierno aki y e parlamentarionan di fraccion di
AVP. Ta hopi fresco den nos memoria tambe con presidente di parlamento a yama un reunion publico pa parlamentarionan di AVP fix nan mesun beneficionan den 6 minuut. Un reunion cu a wordo yama sin aviso previo y a duna miembronan di parlamento 15 minuut pa yega parlamento. Ora fraccion di MEP a yega parlamento ya caba e fraccion di AVP a aproba e ley sin berguensa aki den apenas 6 minuut. Te dia di awe e ley aki no wordo revoca manera Baba Herde a bisa di lo bay haci. No tin luga Den un pais caminda un gobierno ta castiga pueblo cu medida, a manda nos pais bancarota, ta kita subsidio di nos grandinan y deportistanan no tin luga pa parlamentarionan sin berguensa busca manera di fix nan mesun beneficionan anto pueblo ta sufri. Loke mi kier ilustra ta cu con por ta posibel cu fraccion di MEP ta haci peticion pa 9 reunion y no ta haya ni 1 y fraccion di AVP ta pidi
reunion diaranson y ta haya esaki diahuebs. Fraccion di AVP ta pidi reunion pa fix nan mesun beneficionan y ta haya esaki ariba e mesun dia.
nos ta di acuerdo cu esaki pasobra awe Aruba ta den mannan di hendenan cu ta iresponsabel y cu no tin sentido comun pa e pueblo aki.
Prioridad E reunion publico cu a wordo yama pa trata e aanwijzijng di pais St. Maarten no por tin ningun prioridad riba agenda di parlamento mirando e problemanan cu nos pais mes tin actualmente. Mientras awe den tweede kamer na Hulanda a discuti e situacion financiero di Aruba aki na Aruba parlamento di Aruba ta discuti e situacion na St. Maarten. Maneranan ta bisa na Hulandes, dit is te gek voor woorden. Na Aruba niun dia parlamento a adresa e problema financiero di nos pais pasobra segun AVP nos pais su situacion financiero ta miho cu nunca. Nan ta bisa cu no tin problema di likides, ta placa a caba! Durante e reunion na Hulanda un miembro di tweede kamer a haci e siguiente expresion: " Arubanen overgeleverd aan mensen die niet deugen". Y
Decreto Real Ningun dia presidente di parlamento a yama un reunion publico pa discuti e KB (decreto real) cu gabinete Eman a haya. Ningun dia no a yama reunion pa trata e conclusionnan y e rapport di Cft. Ningun dia a yama reunion pa trata e futuro di Valero. Ningun dia a yama reunion pa trata e presupuesto 2014.Dikon kier core yama un reunion pa trata e situacion na St. Maarten sabiendo cuanto problema nos pais mes tin actualmente. Nos pais ta bancarota, gobierno a plunder nos pais y tur nos companianan estatal. Tin un KB colga riba cabes di gobierno y ainda e presupuesto 2014 NO ta firma. Nos ta bay cerando aña 2014 y te awe gobernador NO a firma e presupuesto aki. Ta un berguensa pa nos pais cu un situacion asina aki mester
presenta pero no por spera otro ora gobernantenan a malgasta placa di pueblo na nan antoho. Cu tanto problema financiero, economico, social y un desempleo creciente e prioridad di mas halto riba agenda di gobierno y parlamento ta un reunion pa trata e situacion di St. Maarten. Manera cu e problemanan aki NO ta basta ta haya necesario pa trata problema di St. Maarten den parlamento prome cu tur otro cos! E gobierno aki definitivamente mester bay cas! Ni den nos propio cas e gobierno aki NO por resolve nan problemanan y awor kier atende cu problema di otro! Nos ta conseha gobierno bay resolve e problema di e KB, bay resolve e problema di presupuesto 2014, bay resolve e problemanan social y den enseñanza, bay resolve e problema di costo di bida y bay combati pobreza y ora ta cla cu e problemanan aki bay resolve problema di otro pais. q
Arthur Dowers (AVP)
Mester tin respet y bon palabracion tocante siguridad pa cu Carnaval Dunamento di permiso E dunamento di permiso pa eventonan ta un prerogativo di e minister di asuntonan general y Cuerpo Policial, ni ministerio di husticia no ta bay comenta riba e topico aki, Dowers a expresa. Loke si Cuerpo Policial ta atende ta e siguridad di personanan cu ta biba na Aruba y esaki ta inclui e participantenan di Carnaval, esunnan para na banda y naturalmente esunnan cu ta busca pa stroba otronan di gosa di e actividadnan.
Den transcurso di luna di october diferente decision a wordo tuma cu lo kisas nifica un cambio grandi pa loke ta organisacion di Carnaval di Aruba. Minister di Husticia, mr. drs. Arthur Dowers den un entrevista a expresa cu e ta compronde cu tin un grupo nobo cu a haya e permiso pa organisa actividadnan di e temporada di Carnaval 2015 y cu e ta spera cu pronto nan lo tuma contacto cu e parti di Husticia/Polis pa haci bon palabracion tocante siguridad en general durante di e temporada aki.
Prespuesto di Cuerpo Policial E parti di siguridad aki ta responsabilidad di husticia, como cu e ta core tambe den presupuesto di Cuerpo Policial. Tabatin recientemente tanda di austeridad cu tambe a influencia e presupuesto di Cuerpo Policial y esaki tambe tin su consecuencianan pa cu loke si of no ta posibel ainda of mas, e mandatario a remarca. El a bisa enfaticamente cu esaki no ta nifica cu Cuerpo Policial ta bira menos skerpi y lo tolera cosnan cu no tabata tolera antes tampoco y Cuerpo Policial ta prepara pa un temporada nobo di Carnaval. No ta adresa Minister Arthur Dowers a bisa cu aunke e ta apoya Cuerpo Policial y Altocomisario completamente ora cu ta scoge di no adresa cierto acusacionnan y atakenan – y e ta haci mescos, e mester duna un reaccion breve
riba e acusacionnan cu a bin den direccion di Cuerpo Policial, como cu tabatin pregunta directo pe riba e topico aki. Ta trata aki di un permiso pa evento cu a wordo otorga na Sac pa cual Cuerpo Policial a haya bastante critica y acusacionnan di parti di personanan cu ta participa na Carnaval cu no a keda contento. E mandatario encarga cu husticia a subraya cu Polis a actua conforme cu tur regla y esaki a wordo confirma tambe pa minister di asuntonan general. E maneho ta cu na momento cu un persona of organisacion pidi un permiso, Polis ta purba di procesa esaki mas lihe posibel. No tabatin ningun ordo pa no procesa algun permiso en conexion cu Carnaval y pues e peticion aki a sigui e curso normal. Grita pa carnaval, grita pa prevencion Bolbiendo riba e topico di e organisacion nobo y Carnaval 61, Minister Dowers a comenta cu comunidad ta keha cu hopi hoben ta sali na estado, tin personanan cu ta bin den contacto cu droga pa prome biaha y tin un uzo mas grandi di bebidanan alcoholico durante di tempo di Carnaval. El a añadi, “Mi ta spera cu tur esunnan cu ta grita cu ta importante pa organisa Carnaval, cu nan cuminsa grita tambe y pone algo tambe disponibel pa haci prevencion na loke Carnaval tin como consecuencia negativo pa nos sociedad.”
El a expresa cu e ta spera cu husticia y e organisacion nobo por haya otro pa traha riba e aspecto aki tambe. Stress Carnaval ta e evenemento cu ta pone e stress mas grandi riba e presupuesto di husticia na polis pa e parti di evento. Carnaval ta esun cu ta costa mas placa – entre otro na overtime, pero mester corda tambe riba e consecuencianan pa e trahadonan, cu e trabao extra y bao di stress tambe tin influencia riba nan salud, e titular di husticia a subraya. Carnaval di pueblo “Ta hopi importante pa realisa cu Carnaval no ta di grupo, ni Sac, ni Smac, Carnaval ta di henter e pueblo. Anto, mi ta spera cu tur hende bay cu smaak bay celebra Carnaval, pero tambe considera” e rol di e miembro di Cuerpo Policial, kende mester traha duro pa mantene ordo y siguridad tanten cu pueblo ta di fiesta, Minister Dowers a laga sa. E minister a subraya cu e ta spera cu Cuerpo Policial ricibi e respet corespondiente, como cu nan ta traha duro pa pone tur cos na ordo. “Mester tin un respet debido pa un organisacion cu ta percura, no solamente pa nos por ta sigur na e pais aki, pero tambe pa mantene un di e aspectonan fundamental, cu ta democracia. Mi ta spera cu tur hende ta compronde y realisa esey,” Minister Dowers a conclui bisando.q
From The New York Times A19
Diasabra 8 November 2014
America’s Broken Politics
NICHOLAS KRISTOF © 2014 New York Times Let’s face it: The American political system is broken. The midterm elections were a stinging repudiation of President Barack Obama, but Republicans should also feel chastened: A poll last year found Congress less popular than cockroaches. So congratulations to those members celebrating election victories. But our democratic institutions are in trouble when they can’t outpoll cockroaches. Which didn’t even campaign. “Politics is the noblest of professions,” President Dwight D. Eisenhower said in 1954, and politics in the past often seemed a bright path toward improving our country. President Bill Clinton represented a generation that regarded politics as a tool to craft a better world, and Obama himself mobilized young voters with his gauzy message of hope. He presented himself as the politician who could break Washington’s gridlock and get things done - and we’ve seen how well that worked. I’m in the middle of a book tour now, visiting universities and hearing students speak about yearning to make a difference. But they are turning not to politics as their lever but to social enterprise, to nonprofits, to advocacy, to business. They see that Wendy Kopp, who founded Teach for America in her dorm room at Princeton University, has had more impact on the education system than any current senator, and many have given up on political paths to change. A national exit poll conducted by Edison Research found that a majority of voters disapproved of Republicans and Democrats alike, and only 20 percent trust Washington to do what’s right most or all the time. Obama is licking his wounds in the White House, and he doesn’t seem to accept that the election is a judgment on his presidency. I’m sorry. When Democrats lose in Colorado and struggle in Virginia, when voters say they’re sending a message to the White House, it’s time for Obama to shake up his staff, reach out beyond his insular circle of longtime aides, and recalibrate. Critics are right that the president should try harder to schmooze with legislators, although I’m skeptical that Republicans are
that charmable. After all, some polls have shown more than a third in the Republican Party said he was born abroad and about one-fifth suspected that he could be the Antichrist. Yet it’s not just Obama who is looking ragged today. The entire political system is. Political scientists Nolan McCarty, Keith Poole and Howard Rosenthal have charted the attitudes of the political parties back to 1879, and they found party polarization in recent years to be greater than at any time since their charts began. That’s partly because Democrats have become more liberal, but mostly because Republicans have become more conservative - indeed, more conservative than at any time since 1879. Politicians have also figured out what works for their own careers: playing to their base, denouncing the other side, and blocking rivals from getting credit for anything. Since many politicians are more vulnerable in a primary than in a general election, there’s not much incentive for compromise. After Obama took office, Republicans assiduously tried to block him, even shutting down the federal government. Republican governors prevented their own citizens from getting health insurance through federally financed Medicaid. I see that as obstructionism, but it paid off in these midterms. Bravo to Obama’s comments Wednesday about trying to cooperate with Republicans on issues including early education. But I’m not holding my breath. Incentives today militate against bipartisan cooperation, and that’s one reason the current Congress is on track to be the least productive in the post-World War II era. (Maybe we taxpayers could save money by paying members of Congress not by salary but by the piece, so much for each enacted law?) One bright spot in the midterms was voter referendums. They did actually break the gridlock. Oregon, Alaska and the District of Columbia legalized marijuana in some situations. Five states supported an increase in the minimum wage. Washington state approved universal background checks for gun purchases. California reduced prison sentences. So even if politicians are stalemated, voters managed to get things done. Yet we also get the national government we deserve, and that’s an indictment of all of us. I find America’s political dysfunction particularly sad because I’ve spent much of my journalistic career covering people risking their lives for democracy, and sometimes dying for it - from Taiwan to Ukraine, Congo to South Korea. It was 25 years ago that I saw people massacred near Tiananmen Square for demanding political change. They risked their lives because they dreamed that democracy would improve their lives and give them greater freedom and dignity. For those of us in the United States it was easy. We painlessly inherited democracy, yet I’m afraid we’ve botched it.q
Campaign 101: Death by Data
DAVID BROOKS © 2014 New York Times Over the past decade or so, political campaigns have become more scientific. Campaign consultants use sophisticated data to microtarget specific demographic slices. Consultants select their ad buys more precisely because they know which political niche is watching which TV show. Campaigns trial test messages that push psychological buttons. Discussion around politics has also become more data driven. Opinion writers look at demographic trends and argue over whether there is an emerging Democratic majority. Pundits like me study the polling cross tabs, trying to figure out which way Asian-Americans are trending here and high-school-educated white women are trending there. Unfortunately, the whole thing has been a fiasco. As politics has gotten more scientific, the campaigns have gotten worse, especially for the candidates who overrely on these techniques. That’s because the data-driven style of politics is built on a questionable philosophy and a set of dubious assumptions. Data-driven politics is built on a philosophy you might call Impersonalism. This is the belief that what matters in politics is the reaction of populations and not the idiosyncratic judgment, moral character or creativity of individuals. Data-driven politics assumes that demography is destiny, that the
electorate is not best seen as a group of freethinking citizens but as a collection of demographic slices. This method assumes that mobilization is more important than persuasion; that it is more important to target your likely supporters than to try to reframe debates or persuade the whole country. This method puts the spotlight on the reactions of voting blocs and takes the spotlight off the individual qualities of candidates. It puts the spotlight on messaging and takes the spotlight off product: actual policies. It puts the spotlight on slight differences across the socio-economic spectrum and takes the spotlight off the power of events to reframe the whole mood and landscape. This analytic method encourages candidates across the country to embrace the same tested, cookiecutter messages. Candidates who have overrelied on these techniques have been hurt by them. One victim was Mitt Romney, who ran for president not as himself, but as a thin slice of himself. Another victim was President Barack Obama. His 2012 campaign was legendary from an analytic point of view, and, of course, it was victorious. But it lacked a policy agenda and produced no mandate. Without a compelling agenda, the administration has projected an image of reactive drift and lost public confidence. This year, the most notorious victim of demographic politics is Sen. Mark Udall of Colorado. He’s tried to win the female votes as if all women cared about were “women’s” issues. The Denver Post’s editorial board wrote that he’s run an “obnoxious one-issue campaign,” which is in a dead heat. The other victims include the Democratic senators in red states. Winning in a state that the other party dominates is a personal enterprise. It requires an ineffable individual connection with voters. It requires an idiosyncratic approach to issues. By eclipsing individual quirks with generic messages, the data-driven style
deprives outnumbered candidates of precisely what they need to survive. Alison Lundergan Grimes, a Democrat, could have made a real run at Sen. Mitch McConnell in Kentucky if she’d been a little more creative. Of course, data sets are important. Obviously demography matters a lot. But, at heart, politics is a personal enterprise. Voters are looking for quality of leadership, character, vision and solidarity that defies quantification. Candidates like Daniel Patrick Moynihan or Jerry Brown can arouse great loyalty in ways that are impossible to predict. In the midst of this scuffling economy, voters are thinking as Americans and not as members of a niche. They’re asking: What can be done to kick-start America? They’re not asking: How can I guarantee affordable contraception? People who are building campaigns on microtargeting are simply operating on the wrong level of consciousness. The more you look at political history, the more you see that political imagination is the rarest and most valuable of qualities. Voters don’t always know what they want, but they look to leaders to jump ahead of the current moment and provide visions they haven’t thought of. Some politicians, like FDR or Ronald Reagan, can reframe debates and envision coalitions that don’t exist. Their visions emerge out of unique life experiences, which are unusual but have broad appeal. They build trust not through a few targeted messages but by fully embodying a moment and a people. They often don’t pander to existing identities but arouse different identities. Today we have a lot of technical innovation, but not a lot of political creativity. The ecosystem no longer produces as much entrepreneurship - mutations that fuel evolution. Data-driven candidates sacrifice their own souls. Instead of being inner-directed leaders driven by their own beliefs, they become outer-directed pleasers driven by incomplete numbers.q
A20 REINO
Diasabra 8 November 2014
Veredicto igualdad di pensioen net riba dia di Statuut
KRALENDIJK (Ret Karibense) – Netamente dia 15 di december, dia cu ta celebra Statuut, corte di apelacion lo dicta veredicto di e caso relaciona cu igualdad di pensioen. Diahuebs abogado Michiel Bijkerk a splica corte un biaha mas cu e pensioen AOV cu pensionadonan di Boneiro, Saba y Statia ta ricibi ta discriminatorio. “No a tene cuenta cu necesidadnan basico di pensionadonan na e tres islanan. No por trata dos hende den mesun pais desigual. Si riba e dia ey nos gana e caso ta duna un dimension nobo na e idea di Statuut.” Algo mas cu trinta pensionado a presenta diaranson mainta na corte na Fort Oranje pa duna sosten na e
caso di igualdad di pensioen pa pensionadonan di Boneiro, Saba y Statia. Nan kier a respalda abogado Michiel Bijkerk cu a bringa pa nan derecho dilanti tres hues. Entrada extra Lourdes Winklaar tin casi 63 aña. E ta pensionado, pero ta traha ainda. Winklaar ta contento cu e tin un trabou den sector di cuido. Asina e tin un entrada extra banda di su pensioen di 385 dollar pa luna. “Mi tin cu traha pasobra e cen no ta yega. Lo mi ke gosa di mi pensioen y wak mi nietonan, pero no por.” El a traha diestres aña na Hulanda y ta spera cu ora e haci 65 aña e ta haya su parti di pensioen di Hulanda. awor e tin su gastonan regular y tambe e ta pagando basta placa na belasting. Cu su ni-
eto di un aña Winklaar a bay corte pa tende desaroyo di e caso. Abogado Michiel Bijkerk a representa e pensionadonan Will Johnson (Saba), Reginald Zaandam (Statia) y Aubrey Sealy (Boneiro). Pa
di dos biaha Bijkerk a presenta den corte, pasobra el a perde e caso den prome instancia. Nibud Bijkerk su peticion a keda mescos: ‘Nos ta pidi igualdad di pensioen na BES, mescos cu na Hulanda.’ E biaha aki Bijkerk a uza e rapport di Nibud cu ta e instituto nacional pa informacion di presupuesto, pa fortifica su argumentacion durante tratamento di e caso. Nibud a constata cu ciudadanonan di BES ta ricibi 2.5 biaha menos AOV cu un pensionado na Hulanda. E AOV completo na BES ta 577 dollar, mientras tanto un pensionado soltero tin derecho pa ricibi 1451 dollar. Abogado Luigi Virginia a representa estado Hulandes durante e caso den corte di apelacion. El a argumenta cu no ta trata di pensionnan cu ta similar. Aki e ta referi na
e situacion di un pensionado na BES y un pensionado na Hulanda. Virginia a argumenta cu AOV na BES no ta contradeci e stipulacionnan di igualdad, ni e no ta discriminatorio. Palabracion Virginia a bisa mas aleu cu e caso di apelacion no ta husto y e exigencia no ta funda. El a trece dilanti cu prome cu 101010 gobiernonan di tur e islanan y Hulanda a yega na acuerdonan pa cu pensioen pa ciudadanonan di e tres islanan. “Mester a yega na un trankilidad legislativo, y p’esey a vries tur cos. A acorda cu lo analisa con leu por yega na cambionan. Esey lo mester sosode ora investigacionnan pone tur cos den perspectiva. A base di esey politica Hulandes no dicidi si mester bin adaptacion. Esaki ta palabracionnan cu entidadnan politico a haci.”q
Minister Plenipotenciario Alfonso Boekhoudt satisfecho cu resultado di GA-EMA. DEN HAAG – Minister Plenipotenciario Alfonso Boekhoudt a presencia e conferencia di GA-EMA pa coordina reunionnan u mester a tuma luga. E preparacion di e GA-EMA a cuminsa for di algun luna atras caminda funcionarionan di Gabinete di Aruba tabata encarga cu organisacion di e PRE-Event na STC Rotterdam. Despues di esaki a cuminsa cu un preparacion intensivo pa busca compania y pa convence nan pa participa na e conferencia. Esaki tabata un trabao cu a rekeri hopi dedicacion. Sr. Boekhoudt ta hopi gradicido na e funcionarionan na Gabinete di Aruba cu a haci un tremendo trabao, mirando e cantidad di companianan – cu intermediacion di Gabinete di Aruba - a participa na e conferencia. Durante e conferencia a logra firma un MOU cu e compania ISKES. Awor e otro parti di e trabao ta cuminsa pa haci continuacion y keda den contacto cu e companianan. Sr. Alfonso Boekhoudt ta felicita sr. Richard Arends y tur instancianan cu a contribui na e resultado positivo di GA-EMA.q
REINO A21
Diasabra 8 November 2014
Experto halto di gobierno:
Tene Carnaval cu ruta Roodeweg/Kaya Grandi ta iresponsabel Conseho minister Conseho di Minister sinembargo a tuma e decision pa cambia e ruta, a base di recomendacionnan di un comision multi disciplinario cu a investiga e materia. Na e reunion di lidernan en cuestion no tabatin ningun plan alternativo, ningun contra argumento pa cu e recomendacion di e ekipo multi disciplinario cu a conseha Conseho di Minister. Ta pa e rason aki Partido PAIS a bisa di no ke sinta den un sala sin sa detaye y informacion tecnico y bolter un decision cu si a keda tuma a base di evaluacion, cautela y transparencia.
WILLEMSTAD – E experto Darwin de Lannoy di Servicio di Planificacion di Gobierno (ORP antes DROV) a splica, cu si mester tene carnaval 2015 riba e ruta cu lo inclui Roodeweg/Kaya Grandi di Otrobanda, lo ta algo sumamente iresponsabel. “Mi mes ta carnavalista, ke men mi no por ta contra carnaval. Mi no ta bay carnaval cu mi famia pa motibo di siguridad na e ruta”, asina De Lannoy a bisa splicando e conclusionnan di e investigacion di un team special riba e ruta di carnaval. Cu palabranan cu no ta laga duda, De Lannoy a mustra, cu e peligernan ta hopi serio. Contrario na loke a publica aña pasa, no ta un hende so a haya herida riba e ruta, pero shete hende en total. Un señora a keda paralitico te awe. Ademas tur dia tin incidentenan a lo largo di ruta cu edificio y casnan den mal
condicion. No mas cu recientemente un mucha a haya herida di material cu a basha bin abou. El a haya straña, cu prensa no a informa di e caso aki. De Lannoy a bisa, cu el a mira cu su mes wowo, con pida metal di frustia a cay net dilanti di un babycarrier cu un baby den dje. Tabata yiu di un pareha turista. El a para keto tambe na e tipo di construccionnan cu tin a lo largo di e ruta. Construccionnan cu ta hopi debil y por ocasiona problema serio. A base di tur e puntonan aki a yega na e conclusion, cu ta miho e marcha no pasa den Roodeweg ni Kaya Grandi di Otrobanda. E decision a causa un polemica politico, cu te ayera mainta no a conclui, como cu tin diferente politico ta pretende, cu e marcha mester sigui su ruta tradicional. Sinembargo siman pasa caba Conseho di Minister a dicidi
pa e marcha di carnaval baha na Scheidelaar y bay caba na altura di Hotel Veneto. Esey ta e mesun ruta cu Marcha di Seu di e aña aki. PAIS tras di decision Un di e partnernan di coalicion cu ta Partido PAIS a ripiti, cu e ta para tras di decision di cambio di ruta cu a keda aproba den Conseho di Minister. Un ekipo multi disciplinario a traha un trabou serio, transparente y cauteloso. No tin nada (te ainda) pa desbarata e trabou haci. “Laga nos cera e capitulo aki y ban dedica mas atencion na e retonan cu ta enfrenta nos (economia, Isla BV, cupo di trabou, calidad di enseñansa, norma y balor”, asina e partido ta bisa. Lider politico Alex Rosaria, na un manera cla a bisa, e su partido no ta mira ningun argumento pa desvia for di e decision cu a cay den Conseho di Minister (KdM) pa cambia e ruta di carnaval. E reunion entre lidernan dia-
Cu intervencion di Gerrit Schotte:
Conexion di berdura y fruta cu Santo Domingo hayando mas forma
WILLEMSTAD – Cu regularidad awor tin fruta y berdura fresco for di Republica Dominicana. Containernan nobo a yega atrobe pa comunidad di Corsou, asina MFK a anuncia. Segun MFK, esaki ta un logro danki na boluntad di
comerciantenan local y boluntad politico di un lider hunto cu Gobierno Dominicano cu tin como meta sigur integracion di Caribe den su miho forma. E Partido ta bisa cu no obstante cu Gerrit Fransisco Schotte ta den oposicion, e ta traha pa e pueblo en gen-
eral, anto no pa un persona of un grupito sino henter e comunidad den su totalidad. Resultadonan di contactonan regional awe ta cu varios producto fresco na prijsnan pagabel pa nos comunidad, anasa 3.50 florin, banana 0.50 cen pa/uno, patia 1.00 florin pa/kilo, milon 2.00 florin pa/ kilo, kool 1.00 pa kilo.q
mars ultimo, a discuti e tema aki, pasobra Pueblo Soberano su fraccion no tabata di acuerdo cu e decision.
E discusion riba e tema ta sigui, aunke cu minister Earl Balborda (Infrastructura) a indica, cu lo no cambia e decision. Carnaval ta tuma luga hopi tempran den 2015. Ya caba e prome actividad ta dia 28 di december awor.q
A22 REINO
Diasabra 8 November 2014
A conmemora 47 aña di caida di brug:
Siguridad na pia di trabou ta hopi importante
WILLEMSTAD – Den un ambiente sobrio a conmemora diahuebs cu 47 aña pasa e brug grandi den construccion a cay. Manera tur aña a conmemora e hecho aki, na e Monumento na pia di brug. Por cierto cu e mon-
umento mes ta den masha mal condicion. Es mas, ta e siman aki den pura a core bay limpia e cantidad di yerba y sushedad cu a acumula na e sitio. Un luga cu no ta mantene cu regularidad mescos cu hopi otro
area di monumento. E punto di lansa e aña aki ta siguridad na trabou. Den
ultimo lunanan tabatin diferente caso cu a ilustra cu e punto aki no ta haya e atencion debido. Control di parti di gobierno tambe ta laga di desea, aunke minister Ruthmilda Larmonie-Cecilia (SOAW) bou di cua Inspeccion di Trabou ta cay a priminti, cu lo pone atencion na e tema aki.
E actividad tabata organisa pa sectornan sindical cu a comparti e preocupacion cu mester tin mas siguridad na pia di trabou. Na e ceremonia di diahuebs a pone diferente krans. Ta di spera cu e kransnan no ta keda na e sitio durante un aña, manera a tuma luga den pasado.q
Minister Irene Dick:
Den 2015 un minister so lo atende cu centronan di bario
WILLEMSTAD – Minister di enseñansa, deporte, cultura y ciencia Irene Dick a anuncia cu den 2015 ta un minister so lo atende cu centronan di bario. “Asina tur esunnan cu ta atende cu centronan di bario
sa unda nan ta para”, asina el a bisa e siman aki na reapertura di Centro di Bario di Boca Sami. Minister Dick a splica cu awor aki e parti oficial di centronan di bario ta cay bou di minister di SOAW y e parti financiero bou di su ministerio. Den 2015 lo trece cambio den esey y tur cos lo
bay cay bou di un minister, asina sra. Dick a bisa. Renobacion di e Centro di Bario di Boca Sami a tuma luga danki na e vision di Fundacion Bon Intencion pa fortifica barionan. Anteriormente a drecha tambe Centro di Bario Sero Papaya.
Percy Pinedo di Fundacion Bon Intencion a anuncia cu e restauracion di Centro di Bario Westpunt tambe mientras tanto ta cla y pronto lo tin e apertura. Durante e actividad di e si-
man aki a honra diferente miembro di e bario. E apertura a conta cu presencia tambe di diferente parlamentario, entre nan Alex Rosaria, Zita Jesus-Leito, Jacinta Constancia y Eugene Cleopa.q
E no ta chauffeur di bus so:
E diseñador di producto industrial mas jolly di Corsou
DEN HAAG – Shandrick Elodia, miho conoci como ‘e chauffeur di bus mas jolly di Enschede’, recientemente a haci un bishita di cortesia cerca minister plenipotenciario di Corsou na Hulanda, sra. Marvelyne Wiels. Shandrick Elodia (Corsou, 1986) a caba Mavo (Triniteit College), Havo (Radulphus College) y vwo (Peter Stuyvesant College) na Corsou y a bini Hulanda na 2007 pa studia como diseñador di producto industrial na Saxion Hogeschool na Enschede. Banda di su estudio el a traha 6 aña como chauffeur di bus den e ciudad aki. Den su job acerca, Elodia tabata popular, ya cu e tabata toca musica den bus y papia di forma alegre cu su pasaheronan via di microfon. E siman aki e compania di transporte pa cua Elodia tabata traha, a dicidi di no haci uzo mas di su servicionan. Dor di e accion aki Elodia a haya fama nacional. Entretanto gradua como diseñador di producto industrial, Elodia ta trahando duro pa trece su blokinan di construccion prefabrica riba mercado (di Corsou). Pa medio di nan geometria e blokinan por ser di schuif di forma facil den otro cu ta resulta den un conexion sin nachi. Construyendo cu compoze, e edificio of cas en cuestion por wordo desmantela y transporta of modifica di forma simpel. Como cu e blokinan ta desarmabel tambe por recicla e diferente materialnan separadamente. Na 2011 Shandrick Elodia a participa den un concurso riba un solucion pe manera di construi cu bloki compoze na Corsou. E solucion di Shandrick y su partner diseñador a resulta den e top 10 di e miho ideanan.q
INTERNACIONAL A23
Diasabra 8 November 2014
Na Turkia:
Ta recobra 2 curpa di e mina cu a inunda ISTANBUL (AP) – Autoridadnan na parti zuid di Turkia a haya 2 curpa di mineronan cu tabata entre e 18 mineronan pega den e mina cu a inunda 10 dia pasa, segun agencia di noticia maneha pa estado, Anadolu. E curpanan a wordo hiba pa un hos-
pital local, y un operacion di buskeda ta sigui pa e otro mineronan, segun e agencia a reporta diabierna. E agencia di noticia, Dogan, a bisa cu a saca e curpanan di e mina Has Sekerler, cu ta keda cerca di e pueblo Ermenek na e provincia Karaman, diahuebs anochi laat. Autoridadnan ta purbando di pomp
12 mil ton di awa for di e mina, desde cu e el a inunda 10 dia pasa, segun Dogan. Na mei, un candela den un mina di carbon na Soma, na parti west di Turkia, a cobra bida di 301 hende,
den cual ta e desaster di mina di mas grave den historia di Turkia. E tragedia aki a expone standard di siguridad pober y inspeccion superficial di e minanan na e pais, di parti di gobierno.q
New York su velocidad maximo tin poder legislativo NEW YORK (AP) – New York City su velocidad maximo nobo di 40kph ta un ley awo. Desde diabierna esey ta den efecto. E ta aplica pa tur localidad caminda no tin un borchi di velocidad maximo poni. E ley nobo ta baha e limite di velocidad for di 48kph. E medida aki ta parti di gobernador Bill de Blasio su plan ambicioso pa siguridad di trafico, conoci como “Vision Zero”, pa reduci e cantidad di morto den trafico.
E ciudad ta reemplasando mas o menos 3 mil borchi di velocidad maximo.
E velocidad maximo ta efectivo pa mas o menos 90% di caminda den e ciudad.q
Diseñador Kenneth Cole ta habri tienda na Haiti PORT-AU-PRINCE, Haiti (AP) – Kenneth Cole a habri un tienda na Haiti, cual segun e diseñador, lo trece beneficio comercial y humanitario na e pais pober di Caribe.
E tienda a celebra su gran apertura diahuebs, na un compleho di hotel na Petionville. E districto cu ta keda riba Port-au-Prince, a bons bek for di e temblor na 2010 cu a destrui e pais, y awo e ta e centro comercial grandi
na e capital. Kenneth Cole Productions a bisa cu parti di e ganashi di e benta di paña lo bay pa Kenneth Cole Haiti Health Center, na Cite Soleil, cu ta keda na
parti noord di e capital. Den un declaracion di e compania cu ta anuncia e tienda nobo, a bisa cu e centro ta provee cuido medico na algun cien mil hende na e area metropolitano.q
A24 INTERNACIONAL
Diasabra 8 November 2014
Minister di Latvia ta tweet cu e ta gay RIGA, Latvia (AP) – Minister di asuntonan stranhero di Latvia a anuncia riba Twitter cu e ta gay, asina el a bira e prome miembro di e gabinete cu ta abiertamente homosexual na e pais Baltico. E anuncio di Edgar Rinkevics di 41 aña, a wordo bon bini pa activistanan di derecho di homosexual, como un paso importante den un parti di Europa caminda lesbian, gay, bisexual y hendenan transgenero sa keha frecuentemente di discriminacion. Rinkevics a tweet diahuebs laat, apoyando reconocemento legal di unionnan di mesun sexo cu e hashtag “Proudtobegay”. El a sigui cu un tweet na Ingles: “Mi ta anuncia orguyosamente cu mi ta gay...Suerte na boso tur...” E ultimo tweet a wordo comparti 1200 biaha y gusta 2300 biaha. Normalmente, Rinkevics su tweets no ta haya mas di 20 interaccion. E minister di asuntonan stra-
nhero a confirma cu e tweets ta autentico.
ricibi apoyo di otro politiconan den region.
Mescos cu na mayoria parti di oost Europa, union di e mesun sexo no ta legal, y ta masha mal mira na Latvia. Minister di husticia, Gaidis Berzins a bisa e agencia di noticia LETA recientemente, cu unionnan asina ta bay contra custumbernan di Latvia.
Apoyo President di Estonia, Toomas Hendrik Ilves a yam’e un homber cu curashi y un bon minister di asuntonan stranhero.
Estonia Na comienso di aña, Estonia a bira e prome ex republica Sovietico pa reconoce unionnan di mesun sexo legalmente. Kristine Garina, hefe di Mozaika, un grupo pa derecho di LGBT na Latvia, a bisa cu Rinkevics su anuncio ta historico pa ful e bloki post Sovietico, pasobra e ta masha homofobico. E ta e prome politico renombre na un pais cu tabata parti di Union Sovietico pa bisa cu e ta gay publicamente. Rinkevics, cu ta miembro di e partido di Unidad cu ta centro derechista, tambe a
Minister di asuntonan stranhero di Lithuania, Linas Linkevicius a duna Rinkevics elogio pa su curashi y sinceridad. Ilmars Tolstovs, un pastoor Catolico cu a denuncia homosexualidad riba su blog, a bisa cu e paso aki di Rinkevics a bin na mal ora, despues cu Latvia su gobierno nobo a caba di hura na comienso di siman. “E ta masha hipocrita pa publica algo asina, net despues di eleccion. Si el a pasa prome, Unito lo no a sufri asina un derota,” segun Tolstovs a bisa. Luna pasa, minister di asuntonan stranhero di Latvia a pone actor Ruso, Ivan Okhlobystin riba blacklist,
despues cu el a bisa cu homosexualnan mester wordo
kima bibo y cu nan ta un peliger pa su yiunan.q
Explosion na fabrica na Argentina a herida mas di 60 hende chi a laga un krater grandi y a kibra bentananan na casnan mas di 4km leu di e planta Raponi Industrial Quimica SRL, na Cordoba, cu ta keda mas o menos 700km noordoost di Buenos Aires.
BUENOS AIRES, Argentina (AP) – Un candela den un fabrica di kimico
na Argentina a causa un explosion cu a herida mas cu 60 hende, segun ofi-
cialnan a bisa diabierna. E candela di diahuebs ano-
Homber Britanico ta mata muhe den posibel caso di atake canibal LONDON (AP) – Media Britanico a bisa cu un homber a mata un muhe den un acto sospecha di ta canibalismo na un pueblo na Wales. Polis di Gwent a bisa cu a yama agentenan policial pa reporta un atake di un muhe
na un hostel pa hendenan sin cas, diahuebs trempan. Esaki a sosode na e pueblo Argoed. Un muhe di 22 aña a muri na e luga pa motibo di e herida ricibi. Polis a bisa cu e agentenan a uza un stun gun riba e homber di 34 aña, cu despues no tabata reacciona
y consecuentemente a muri. Polis no a duna mas detaye, pero BBC y otro media local a bisa cu residentenan y personal di e hostel a bisa cu e muhe su cara tabata herida severamente resultado di un atake canibal. Polis a bisa cu nan no ta buscando mas sospechoso.q
“E explosion tabata masha fuerte,” Hugo Garrido, hefe di Cordoba su defensa civil a bisa na radio. “A forma un nubia di gas di e materialnan kimico, cual a haci esey dificil pa habitantenan cerca hala rosea.” No tabatin reporte di morto,
y oficialnan a expresa alivio cu solamente algun hende a keda gravemente herida. “Dios a interveni akinan,” segun gobernador provincial di Cordoba, Jose Manuel de la Sota. “Ora cu bo mira e casnan den cercania, bo sa cu esaki por tabata un tragedia grandi.” E doño di e fabrica, Sergio Hilton Rapone, a wordo aresta, despues cu fiscal a haya material flamabel cu no ta autorisa pa tin na e deposito.q
DEPORTE B1
Diasabra 8 November 2014
Den lista pa gira di Hapon Lesa pagina B6
Seleccion den preparacion
Lesa pagina B2
Domino a yega su final
Lesa pagina B3
B2 DEPORTE
Diasabra 8 November 2014
Aruba no ta bay pa participa, si no pa competi
Seleccion U-20 den pleno preparacion pa Concacaf Jamaica ORANJESTAD - Diamars anochi na Centro Deportivo Frans Figaroa na Noord, e seleccion U20 di futbol a bolbe train pa prepara nan mes pa e compromiso cu nan tin na Jamaica januari proximo. Manera ta conoci caba cu
e seleccion U-20 a clasifica pa e Concacaf Jamaica 2015 U20 Championship. E entrenamento tawata programa pa cuminsa 7:30 di anochi. Lo sorprendente ta cu e dos coachnan encarga cu e seleccion, esta se単or Ve-
ron Albertsz cu se単or Glen Sambo a cuminsa 2 minuut prome cu e ora stipula cu e entrenamento. Esaki segun nos holoshi. Di e forma aki nos a tuma nota di e responsabilidad y disciplina cu e coachnan kier hinca den mente di e
hobennan cu lo bay representa e bandera di pais Aruba. Presente na e training tabata tin no menos cu diesshete futbolista, cual ta e gran mayoria di 23 candidatonan cu a wordo yama pa e pre seleccion. E coachnan a splica cu AVB ta ricibiendo cooperacion
for di e clubnan caminda cu e muchanan lo ta afilia na nan y cu nan ta atendiendo tur training cu ta tuma luga dos bes den siman y hasta den fin di siman. A compronde cu tur mucha ta keda na Technical Center Angel Botta desde diabierna anochi te cu diadomingo atardi.q
DEPORTE B3
Diasabra 8 November 2014
Noord Stars campeon den campeonato di Aruba Domino Bond Den fin di siman cu a pasa tabata tin e play-off final di Aruba Domino Bond (ADB) den Don Pincho entre Noord Stars y Old Parr, na unda Noord Stars a titula Campeon 2014. Old Parr a keda sub campeon, Boegoeroei Atlethics a keda na di 3 luga y Bon Bini Carga cu di 4 luga. Teamnan tabata tin algun siman cu nan mester a competi contra otro, unda cu poco poco por a mira kendenan tabata yega final. Aruba Domino Bond ta con-
tento cu tur e 9 teamnan cu a participa na e campeonato
aki, pero tambe cu e participacion di e refereenan cu a
Aruba ta logra gana premio den King of the Caribbean y Curaรงao 10-Ball Classic ORANJESTAD - Den e siman tras di lomba, un grupo di hungadonan di biyar a biaha pa Curaรงao pa
participa den dos torneo internacional di biyar. Pa locual ta E di 10 edicion di King of the Caribbean cu
ta e evento di team bola-8, Hut Predators ta termina na di tercer luga tras di Hulanda y Venezuela.
pone nan tempo disponibel pa por a dirigi e weganan. Tambe ADB ta pidi pa keda
Ambos pais tabata representa cu seleccion nan forma pa top hungadonan di nan pais. E otro ekipo di Aruba cu ta Garage Centraal Vipers a termina na di nuebe luga. Pa locual tawata e Curaรงao 10-ball Classic, Aruba tawata representa pa Ingemar Briezen cu a caba na di 24 luga hunto cu Patrick Henriquez. Colin Nobrega a termina na di 17 luga, Ditto Acosta a cay den premio na di 9 puesto y Rich-
pendiente pa e torneo di Pareha cu lo bay tin.q
ard Wolff ta caba na un hopi bon luga, na puesto #5. Mester menciona cu e torneo individual tabata uno hopi fuerte cu hungadonan di Merca y Europa. Entre otro Acosta a gana Carlos Gomez di Venezuela y Bryan Farah #1 di Curaรงao. Wolff tambe a elimina Luis Miguel Sanchez y Victor Cucuzza di Venezuela cu ta hungadonan di renombre.q
B4 DEPORTE
Diasabra 8 November 2014
Aruba y Boneiro a logra cinco premio den competencia Internacional di boto miniatura ORANJESTAD - Recientemente Stichting Aruba Miniature Sailing boat a organisa e anual caredanan ABC di botonan miniatura aki na Aruba caminda a conta cu un total di 70 boto di 12 participante. Cu poco problema cu biento y awasero botonan a logra core y yega na e siguiente resultadonan, den categoria
30" a keda na prome luga Jacinto Martis (AUA) y su boto Top Gun, segundo luga Jerry Domacasse (BON) y su boto Sea Bird, tercer luga Everaldo Dirksz (AUA) di su boto Aiden. Den categoria 35" a keda na prome luga Elvis Kock (AUA) di boto Pinocho, segundo luga Jerry Domacasse (BON) hunto cu su boto Melissa y na di tercer luga Roy Winklaar (BON) y su
boto Tripple Trouble. Den categoria 40" a keda na prome luga Jacinto Martis (AUA) di e boto Chocky, segundo luga Roy Winklaar (BON) y su boto Double Trouble 2 y tercer luga Patrick Domacasse (AUA) di e boto Hadassa. Den categoria 40" a tuma luga un reto cu a wordo gana pa Roy Winklaar (BON) di e boto Double Trouble 2.q
Segun Jose Wever
“Contento cu desaroyo positivo pa cu futbol local” E seleccion U-13 ta biahando pa Corsou pa hunga algun wega di fogeo ORANJESTAD - Señor Jose Wever miho conoci como Buchi Panama ta encabesa e directiva di Lifida e campeonato aki ainda y ta p’esey mes tambe cu Lifida ta biento en popa cu e preparacion necesario di e muchanan U-13. E president di Lifida a comenta cu e seleccion aki lo ta biahando pa Corsou pa hunga algun wega di fogeo contra di tanto e seleccion U13 di Corsou mes como tambe tres otro team di Corsou na december proximo. Tur esaki pa prepara e hobennan pa e torneo di 18 di Maart di 2015. Segun sr. Wever, cu e no ta nada facil pa realisa e
tipo di preparacionnan aki AVB a busca ayudo cerca pasobra cu e ta costa hopi KNVB pa e TC4 caba ta algo hopi bon pa e futuro placa. di nos futbol local. Su perP’esey su persona y Lifida sona a continua bisando cu completo ta masha agra- entre mas persona bo tin decido na Comision di cu conoce e arte di futbol Subsidio como tambe na e y cu nan sa realmente con directiva di AVB, cu ta du- pa implementa esaki cerca nando un man tremendo e muchanan, ya caba nan ta tambe awor. A puntra sr. riba e bon caminda. “Tuma Wever durante entrevista e ehempel di e logro di conta cu e relacion entre U20. E muchanan ey tin AVB cu Lifida. Su persona un bon coach na cabes cu a duna di conoce cu Lifida ta Veron Albertsz cu tin su y AVB ta hopi bon cu otro papel pa ta coach”... señor na e momentonan aki cu te Jose ‘Buchi Panama’ Wevhasta a cera un acuerdo cu er a bisa. Segun sr. Wevotro, esta cu Lifida cum- er cu esaki ta algun bon insando desde proximo ehempel cu Aruba mester campeonato lo resorta di- sigui probecha di nan pa crea interes den otronan rectamente bou di AVB. pa sigui engrandece futbol Pa señor Wever e hecho cu di Aruba.q
DEPORTE INTERNACIONAL B5
Team Marrusia a stop di opera y manda trahado cas SAO PAULO, Brazil – E team di Formula 1 Marussia a stop di opera y a despedi aproximadamente 200 di su empleadonan, e actual administradonan di e team a bisa den un comunicado.
E firma FRP Advisory, cu ta gestion e team cu a declara den bancarota luna pasa, a bisa cu Marussia tin “un structura operacional of financiero cu no ta sostenibel pa mantene e grupo como un negoshi den marcha.”
Diasabra 8 November 2014
“E administradonan den su conhunto a stop e operacionnan di Marussia Formula 1 Team,” nan ta agrega. Marussia a perde e Gran Premio di Merca di e ultimo fin di siman na Texas y tampoco lo ta den e careda cu lo wordo teni mañan na Brazil.q
Contra Alemania den wega amistoso
Diego Costa a keda afo di invitacion di Spaña BARCELONA, Spaña – E delantero di Chelsea Diego Costa a keda for di e convocatorio pa e weganan di e seleccion Spaño di futbol cu lo wordo hunga e luna aki contra di Bielorrusia y Alemania pa e por recupera di su lesionnan recien, coach Vicente del Bosque a bisa ayera.
Rosberg tabata lider den sesion di training SAO PAULO, Brazil – Ayera Nico Rosberg tabata lider di e prome sesion di e training liber di e Gran Premio di Formula 1 di Brazil, superando su compañero di team den Mercedes y lider di e campeonato Lewis Hamilton. Den un mainta nubia na e circuito di Interlago, e Aleman a registra e miho tempo cu 1 minuut y 12,764 seconde, mientras cu Hamilton a keda na 0,221 tras di Rosberg. E piloto Aleman mester
gana e careda di diadomingo, e penultimo di e temporada, ya cu Hamilton ta supera cu 24 punto den e campeonato cu cinco victoria consecutivo pa suma 10 triunfo den e temporada aki. E campeonato no lo wordo dicidi na Brazil, aunke cu e Britanico tin e bentaha, debi na un polemica decision sin precedente di otorga dobel punto den e ultimo careda na Abu Dabi. E Ruso Daniil Kvyat, kende lo core cu Red Bull den e siguiente temporada, a registra e di tres tem-
Beltre ta conkista su di 4 bat di plata NEW YORK, Merca (AP) – E Dominicano Adrian Beltre a conkista su di cuater bat di plata den su careda, mientras cu e Venezolano Jose Altuve, e Cubano Jose Abreu y e Brasilero Yan Gomes a logra esaki pa prome biaha. Beltre, di Texas Rangers, tabata tin un promedio di .324 den e campaña aki, cu 19 home run, 178 hit y 77 produci. Otro Dominicano, Jose Bautista, a obtene su di tres trofeo di bida. E outfielder derecho di Toronto Blue Jays a bati pa .403 den e campaña, cu 35 home run, 158 hit y 103 produci. Pa di dos ocasion a gana e premio e Cubano Alexei Ramirez, shortstop di Chicago White Sox y e Venezuela Victor Martinez, batiado designa di Detroit Tigers.q
po mas lihe pa e team di Toro Rosso, pero casi un seconde mas slow cu Rosberg. E Spaño Fernando Alonso a termina e sesion na di cuater luga cu su Ferrari, dilanti di Felipe Massa, e unico representante Brasilero, di e team Williams. E adolescente Hulandes Max Verstappen ta sigui sorprende prome cu su debut di otro aña, ora cu el a yega na di seis luga den e monoplasa di Toro Rosso, cu diadomingo lo wordo cori pa e Frances Jean-Eric Vergne.q
“Nos a dicidi pa e tuma un descanso pa su dolornan,” del Bosque a bisa den un conferencia di prensa. E coach ta tratando di renoba su team despues di e campaña mundial malo di e aña aki, y den un paso nobo pa logra esey, el a convoca Jose Callejon, Alvaro Morata, Nolito e Ignacio Camacho pa prome biaha. E seleccion Spaño a vacila na inicio di su campaña di clasificacion pa e Eurocopa 2016 y ta na di dos luga den Grupo C cu seis punto den tres wega, tras di Slovakia, cu tin nuebe. E team cora lo enfrenta Bielorussia dia 15 di november pa e zona clasificacion y tres dia despues contra Alemania den un wega amistoso. Costa a wordo yama pa e wega contra di Slovakia y Luxemburgh luna pas, loke a hib’e na un discusion cu e tecnico di Chelsea Jose Mourinho, kende a sinti cu e hungado naci na Brazil mester un descanso despues di a sufri algun lesion. Costa a perde e siguiente cuater wega cu Chelsea y aunke awo e ta bolbe hunga cu su club, del Bosque a dicidi di dun’e un rosea. q
B6 DEPORTE
INTERNACIONAL NFL a anuncia tres wega na London 2015
Diasabra 8 November 2014
LONDON, Inglatera (AP) – NFL a anuncia cu na 2015 lo hunga tres wega di temporada regular na London, entre nan e prome wega entre teamnan di e mesun division den Inglatera. E calendario ta establece cu pa prome biaha lo hunga weganan den simannan consecutivo den e ciudad ey. Miami Dolphins lo bolbe London pa di tres biaha, awo pa enfrenta New York Jets dia 14 di october, den un wega di e Division West di e Conferencia Mericano. Jacksonville Jaguars lo enfrenta Buffalo Bills dia 25 di october y e siguiente siman Lions lo hunga pa di dos aña consecutivo, lo enfrenta Kansas City Chiefs dia 1 di
november. Dolphins, Jaguars y Chiefs lo ta e teamnan “local.” Pa Bills, Chiefs y Jets, nan lo hunga pa prome biaha na Gran Britania. E aña aki ta e prome cu ta hunga tres wega na Wembley. Den pasado tabata tin
dos wega y den e seis anterior a hunga 1 pa campaña. Jaguars a bay di acuerdo pa hunga cuater wega na London den cuater aña te cu 2016. E orarionan di e weganan lo wordo anuncia prome cu e fechanan.q
Despues di 4 aña
Bosingwa convoca den seleccion Portugues
LISBOA, Portugal - E defensor Jose Bosingwa lo regresa cu e seleccion di Portugal despues di cua-
ter aña di ausencia, segun e nomina duna di conoce ayera pa e wega amistoso contra di Argentina di e
luna aki y un encuentro pa e eliminatorio di Eurocup 2016 den cua lo destaca e presencia di Cristiano Ronaldo. E futbolista di 32 aña, kende a bay malo durante e periodo di Paulo Bento como coach, a wordo inclui den e grupo di Fernando Santos pa e wega contra Armenia diabierna proximo y e amistoso contra Argentina dia 18 di november na Manchester. Bosingwa no ta cu Portugal desde e victoria di 4-0 contra Spaña den un amistoso na november 2010. Tres aña pasa el a anuncia di
Perez riba lista pa gira na Hapon NEW YORK, Merca (AP) – E Venezolano Salvador Perez tabata e catcher cu tabata mas biaha tras di e plato den loke e ta bay-
endo den siglo pero kier mas. E estelar di Kansas City Royals ta entre e 29 hungadonan
cu lo participa den e gira di pos temporada di Major League pa Hapon. Perez a haci 158 aparicion tras e plato den e di shete wega di e Serie Mundial siman pasa, den cua ta inclui e weganan di temporada regular y pos temporada, e cantidad mayor desde 1914, segun cu STATS. Perez a supera e 156 inicio cu Randy Hundley tabata tin, di Chicago Cubs, durante e temporada 1968. Den e nomina tambe ta figura e compañeronan di Perez di Royals, esta Jeremy Guthrie, kende a inicia e di shete wega di e Serie Mundial, catcher Erik Kratz y Alcides Escobar. Ningun hungado di e campeon San Francisco Giants ta participa den e gira.q
no bolbe hunga pa Portugal si Bento tabata na mando despues cu e coach a bisa di a lag’e afo di e team pasobra e no tabata cumpli cu su rekisitonan, incluyendo esunnan “mental y emocional.” Bosingwa a bisa di a sinti “ofendi pa su declaracionnan.” Hungadonan convoca pa e siguiente weganan ta: Keeper: Anthony Lopes (Lyon), Beto (Sevilla) y Rui Patrício (Sporting Lisboa). Defensor: Jose Bosingwa (Trabzonspor), Bruno Alves (Fenerbahçe), Cédric (Sporting Lisboa), José Fonte
(Southampton), Pepe (Real Madrid), Raphael Guerreiro (Lorient), Ricardo Carvalho (Mónaco) y Tiago Gomes (Braga). Medio campo: Adrien, Joao Mário y William Carvalho (Sporting Lisboa), André Gomes (Valencia), Joao Moutinho (Mónaco) y Tiago (Atlético Madrid). Delantero: Cristiano Ronaldo (Real Madrid), Danny (Zenit San petersburgo), Éder (Braga), Helder Postiga (Deportivo La Coruña), Nani (Sporting Lisboa), Ricardo Quaresma (Porto) y Vieirinha (Wolfsburgo).q
SOCIAL B7
Diasabra 8 November 2014
Dia 22 di november Mary Joan Foundation ta presenta Pink Voices ORANJESTAD- Durante un conferencia di prensa, Mary Joan foundation a anuncia cu dia 22 di november na club Caiquetio lo presenta e di dos edicion di Pink Voices. E evento lo cuminsa 8'or di anochi. E biaha aki e festival di canto ta conta cu 13 participante. E ticket nan lo ta obtenibel na Drop N Nutz. Na e fundacion mes y tambe cerca e participantenan.Cada cantante lo tin su propio coach y esaki nan ta mas tanto caranan conoci den socie-
dad. Manera Papito Rafael, Danilo Vrolijk, Mike Oliva, Quincy Haasham, Edjean Semeleer y algun mas.E aña aki e banda N-Fusion lo respalda e cantantenan. E training nan ta bayendo den full swing. Tin cantantenan nobo como tambe cantantenan cu a yega di participa aña pasa caba. Ta bay tin 2 diferente categoria. Esta A pa principiante y B pa esunnan cu tin mas experiencia den e mundo di cantamento. Nan lo ta cantando tur tipo di genero y compara cu aña pasa e musica ta mas alegre.q
Den cuadro di festival di buki
Irene Heim ta bishita muchanan na scol
ORANJESTADDen cuadro di e festival di buki pa mucha di Biblioteca Nacional Aruba, Irene Heim a bishita scol basico henter e siman cu a pasa. Sra. Heim ta un escritor di buki pa mucha desde Hulanda. Segun un comunicado di biblioteca, sra. Heim ta kere cu cada mucha por tin e forsa y confiansa propio pa deal cu
diferente situacion dificil, sea na cas of na scol. Como profesional e ta duna terapia na mucha y den su tempo liber e ta skirbi buki pa mucha cu storianan tocante por ehempel, miedo di fracasa, stress, presion den cabes, peso di mas, termento na scol, divorcio di mayor y storia riba mayor cu ta malo. E ta purba di duna mucha transparencia den diferente situacion dificil pa e por deal cu esaki si e
mester presenta su mes. E ta yama su storianan ‘Powerverhalen’. Su bukinan ta keda publica na Kluitman Uitgeverij, un cas editorial na Hulanda. Sra. Heim a bishita scolnan Maria Goretti, Pastoor Kranwinkel, Colegio Cristo Rey, Sagrado Curason, Colegio Laura Wernet-Paskel, de Schakel, Washington, Prinses Amalia, Reina Beatrix, San Hose y International Schoolq
B8 SOCIAL
Diasabra 8 November 2014
Popular bou di hoben
Space cake, pot brownies, droga den treat Riba dia 7 di juni Bon Dia Aruba a publica cu Sobella Solognier, di e seccion di prevencion na Fundacion Anti Droga Aruba (FADA), ta splica cu a bira tempo pa cuminsa papia di prevencion di droga na edadnan mas jong.
ORANJESTAD - Recientemente Aruba a mira e caso caminda un hoben lo a duna un otro hoben cup cake cu droga aden y e hoben a bira malo di esaki. Pero kico e asina yama “space cake” of “pot brownies” nan aki ta exactamente. Riba dia 6 di november, Bon Dia Aruba a publica cu Central ta manda Polisnan na Centro Medico pa un pelea grandi. Na e sitio, Polis a topa cu e homber R, kende ta bisa cu su yiu muhe na e momento ey ta hayando tratamento medico y e motibo ta cu su yiu muhe a haya un cup cake di un amiga. Ora cu el a come, el a bira malo. R, tabata hopi agresivo y tabata menasa cu consecuencia mahos, si su yiu muhe no bira bon. E victima tabata drumi riba un cama y tabata supuestamente
bou influencia di un of otro substancia. Polisnan no por a haya declaracion di e victima. Su wowo tabata hancho habri
Pa e motibo ey FADA a cuminsa cu programa pa scol preparatorio den un manera mas facil pa medio di weganan cu ta mustra e muchanan kico ta bon y kico ta malo. Segun Solognier, a desaroya e programa pa alumnonan di scol preparatorio. Den transcurso y e tabata papia bruha. Hobennan gusta experimenta E no ta algo straño cu hobennan ta experimenta. Awendia, droga por wordo haya
rond di tur skina y tin asina hopi diferente manera di uza droga. Sea ta inyecta, inhala, huma y te hasta come. Aunke
cu no tin declaracion di kico e substancia den e cup cake di e dama tabata. E popularidad di “pot brownies” of “space cake” ta algo cu no por wordo nenga, e casonan ta keda bin dilanti. Esaki ta brownies of bolo cu tin un substancia aden. Sea ta marihuana of algo otro, e ta un manera diferente pa esunnan cu no kier huma of inhala haya droga den nan sistema. Awendia ta dificil pa restringi hobennan di cierto cosnan ya cu te hasta riba internet, recetanan pa traha e treat nan aki ta obtenibel. Un articulo di wikipedia tocante “pot brownies” ta bisa, cu pa hopi hende cu a yega di purba e brownies nan, ta bisa cu ora marihuana ta bon cushina. E ta un manera mas efectivo pa sinti su efectonan cu ora e wordo huma. Aunke e ta varia di e sentimento di ta “high” of miho bisa “halto” debi cu e ta drenta e curpa den un manera mas poco poco. Hende cu ta huma ta sinti halto di biaha, pero hende cu ta come por tuma te hasta 2 ora pa cuminsa sinti e efecto completo despues di a come esaki. Prevencion di droga
di e ultimo añanan FADA a mira un aumento den variacion di droga. E avance tecnologico a haci posibel cu mercadeo di droganan ilicito a bira mas facil.q
SOCIAL B9
Diasabra 8 November 2014
Bo ta desea di distribui informacion importante pa e pueblo . Yama nos na 5827800 y nos ta percura pa bo informacion ta yega su destino. Nos servicio ta encera tur sorto di promocion riba flyer, booklet, etc.
Pasco ta tur caminda
Decoracion di rotonde di Tarabana a keda cla
ORANJESTAD- Rotonde di Tarabana a keda cla cu nan decoracion. Pesar di tempo malo cu a sorprende e isla diripiente. E tempo a coopera pa habitante y tambe miembronan di gerencia y personal di Kooyman cu ta e negoshi cu a adopta e rotonde ubica na Tarabana finalisa e decoracion di Pasco. E cendemento di luz riba e rotonde a wordo efectua pa empleadonan di Kooyman Hubert Semeleer y Rose-
anne Clement. Un pesebre bibo y animacion musical en bibo di e grupo di ‘Gaita Muchanan di Mama Rosa’, a completa e ambiente festivo y di fin di aña. Material di decoracion E grupo a traha imagennan di Pasco uzando plywood, ademas di cas chikito cu decoracion di mangel, pesebre y naturalmente, hopi luz. Den e decoracion tin un boter gigante di champaña cu ta basha den un kelki. Esunnan involucra a traha di mainta te anochi pa e rotonde keda cla
“Ban cuida e obra aki paso e ta algo pa pueblo; e no ta algo di ningun gobierno, e no ta di Kooyman, e ta un regalo di e team di BoBario y di e patrocinadonan.” Empleado Clement ta haci echo di e suplica ey bisando “E ta un dedicacion di tur e miembronan di e empresa
cu a haci esey cu smaak y curason pa e area di Tarabana. Sigur e peticion ta pa nos tur duna un man y cuida esaki. Por ta otro aña por haci esaki atrobe.” E pueblo di Aruba ta keda invita bin disfruta di e decoracion aki y otronan cu ta cla y ta kedando cla den e proximo
dianan. “Pasa bishita mescos cu ta bishita e diferente casnan di luz y aprecia e bunita obranan cu a wordo haci. “Bin pasa na nos bunita rotonde, nos a haci esaki pa boso y pa nos bario. Bin den famia, dal un ronchi y disfruta di dje,” ta e mensahe di Roseanne Clement.q
Departamento di enseñansa
Falta un siman mas pa nominacion di maestro di aña cera paratorio, basico, special, avansa of profesional. Por haci esaki pa yena e formulario di nominacion pa maestro di aña 2014 riba e pagina di internet di departamento di enseñansa esta www.ea.aw
ORANJESTAD- Departamento di Enseñansa di Aruba ta informa cu falta un siman so mas pa e nominacion pa maestro di aña 2014 cera. Segun e departamento e
proyecto Maestro di Aña ta enfoca y recompensa e cosnan positivo cu ta sosode den klas danki na e esfuerso di e Maestro di Scol. Henter comunidad por nomina un Maestro/a di enseñansa pre-
Preguntanan riba formulario E formularionan lo keda evalua pa un cuerpo di hurado cu ta consisti di personanan cualifica y cu amplio experiencia riba tereno di Enseñansa na Aruba. E nominadonan oficial pa cada categoria lo keda anuncia pa Minister di Enseñansa. E formulario pa nominacion ta inclui preguntanan manera: Kico e maestro/a aki ta haci pa yuda y/of mantene contacto cu e
alumno? Con e maestro/a aki ta stimula trahamento, hungamento y/of siñamento hunto den klas? Ki material of cua manera (particular / special) e maestro/a aki ta uza pa duna les? Na kico bo ta ripara cu e maestro/a aki
ta traha hunto cu su coleganan y/of cu e mayornan na e scol? Con bo ta ripara cu e maestro/a aki ainda kier siña y sigui mehora su lesnan? Na cua manera e maestro/a aki ta activo den su scol y/of pafo di scol?q
B10 SOCIAL
Diasabra 8 November 2014
Fundacion Sinterklaas
Sinterklaas ta yega 16 di november tur. E fundacion Sinterklaas ta mantene su fiesta di Sinterklaas manera cu e tradicion ta. Tocante e fundacion Segun un comunicado di prensa Sinterklaas ta consisti di un grupo di persona hopi entusiasma pa sigui engrandece e fiesta bunita cu ya ta parti di e cultura di Aruba pa nos muchanan pa hopi aña mas. Fundacion Sinterklaas ta consisti di un grupo di boluntario Eveline Frank-Maduro, Robert Maduro y Maybeline Arends-Croes. Y cu ta haya un extra ayudo di, John Hassell, Dennis Burke, Carlmicheal Bikker, Regina Maduro y demas boluntarionan.
ORANJESTAD - Recientemente, fundacion Sinterklaas a tene un conferencia di prensa caminda nan a anuncia cu e yegada di Sinterklaas lo ta riba dia 16 di november. E lo yega na Aruba Ports Authority (APA) pa 10’or di mainta. E fundacion a remarca cu lo bay tin tentnan den e parkeerplaats di APA y desde 9’or di mainta lo tin entretenimento pa e mucha nan cu ta spera e yegada di Sinterklaas. Saliendo desde APA manera tur aña Sinterklaas lo subi su kitrin y Pietnan lo subi caminda pa deleita e muchanan,tumando un ruta nobo e aña aki, e ruta ta sali na APA bay na man drechi riba LG Smith Blvd pasa riba e brug di Renaissance sigui straight y ta termina na Linear Park Plaza Turismo, dilanti Nikky Beach. Na unda Fundacion Sinterklaas a organisa un fiesta di celebracion pa yama e homber santo bon bini. Durante e celebracion lo ta bay tin diferente gruponan
APA lo tin un camara web cu lo ilustra e yegada di Sinterklaas pa tur e muchanan cu no por ta presente, pa nan tambe di baile y di canto, show cu e Pietnan mes lo prepara. compaña tambe cu un bar y cushina hopi dushi pa nos muchanan, stand di cotton candy y popcorn y tambe Dino jumps y face painting. Pues un Kids Corner cu tur
actividad pa e muchanan. Manera Bon Dia Aruba a publica den un edicion anterior aunke den medionan Hulandes ta saliendo e tema di discriminacion di Zwarte Piet, na Aruba esaki no lo trece ningun cambio pasobra e celebracion aki ta pa mucha. Segun Evelyn Maduro di Fundacion Sinterklaas, e fundacion ta trahando duro pa yegada di Sinterklaas y a base di tur rumor y aspecto cu ta bin di afo, a dicidi di mantene e fiesta di Sinterklaas, manera cu Aruba sa di celebra pa añanan largo. E ta un tradicion y ta keda riba e liña ey cu e ta keda un fiesta di mucha, segun Maduro. Maduro tin un concepto cu muchanan no tin diferencia.
Nan ta igual y ta inocente. Hendenan grandi ta siña nos muchanan kico si y kico no. Den e caso aki color lo por haci un diferencia den persona, si su paden ta igual cu
por disfruta di e yegada. Nan por wak e via Internet http:// portarubawebcam.com y via Facebook https://wwwfacebook.com/Port.Aruba. Webcam.q
Michele Armande Mary Bury a gradua na universidad
ORANJESTADRecientemente Michele Armande Mary Bury a gradua na facultad huridico di
Universidad di Aruba. El a defende exitosamente su tesis titula “De Natuur in
het Geding Over Rechten van de Natuur en het (Inter) Nationaal Milieurecht”. E comision di examen tabata
consisti di e miembronan mr. dr. V.V.R. Van Bogaert, Prof. mr. M. Heldeweg en mr. J.W.T. Koopmans. q
ANUNCIO DI MORTO/SOCIAL
B11
Diasabra 8 November 2014
Epi-awards ta un refleho di calidad
Unidad Hospitalidad y Turismo cu evento elegante riba Freewinds
Invitacion
ORANJESTAD - E simia a cuminsa desaroya ora cu Bushiri Beach hotel a habri su portanan na 1982, e centro di educacion di hospitalidad aki, financia pa fondo di desaroyo di union Europeo, a muda
pa The Aruba Hospitality Training Center. For di eynan na juni 1984, e prome grupo di graduadonan a wordo otorga un titulo di Associate of Science Degree in hotel and Restaurant Management.
Despues di tempo e scol a bira parti di e Sistema di e scolnan publico riba nos isla. Na 1997 e scol oficialmente a bira parti di e Sistema educacion Profesional Intermedio Colegio EPI (MBO). E scol a crece di 125 studiante pa un averahe di 450 studiante na 2014, y di 8-9 docente pa un averahe di 28 docente na 2014. Y lo tin mas desaroyo den futuro locual ta hopi positivo pa nos isla turistico. E base di e crecemento aki ta e motivacion di nos hobennan cu ta tuma nan educacion y pre-
paracion academico na serio. E anochi di awards ta un gran estimulo pa nos studiantenan keda competitivo. Dia 29 di November binidero e gran anochi tan espera lo tuma luga abordo di e crucero luhoso Freewinds. Un anochi elegante cu hopi sorpresa cu lo laga tur presente impresiona. Tur cos ta den pleno preparacion pa esaki ta un exito. Un palabra di exito ta bay pa Dynamic Talents cu ta encargo di e logistica pa e anochi aki.q
Thank you & Invitation “Señor ta mi wardador, mi’n tin falta di nada Den cunucu di yerba berde e ta ponemi sosega. E ta hibami na awa trankil, Pa mi bolbe haña forsa”. Salmo: 23
The family Arrindell would like to extend a sincere thanks to all who in one way or another showed their support and thoughtfulness during the passing away and burial of our beloved mother, grandmother, and sister.
Maria Argentina Arrindell-Gill
Joseph Roland Lacle
Acto di entiero lo wordo anuncia despues. Nos no ta ricibi bishita di condolencia na cas.
Maria Delinda Croes “Linda”
Nos lo kedarecorde y stime. That moment that you died my heart was torn in two one side filled with heartache, the other died with you. I often lie awake at night, when the world is fast asleep, and take a walk down memory lane, with tears upon my cheeks.
Cu inmenso tristeza na nos curazon, nos ta participa fayecimento di:
Mihor conoci como: “Ronny” *06-10-1948 †07-11-2014
Na nomber di su casa Milo Croes, suyiunan Mike, Milytsa, MaryAnn, Bryon y famia kier a invitafamia y amistadnan pa unsantosacrificio di misa cu lo tumalugardiadomingo 9 di November 2014 na misa Santa FilomenanaParadera pa 10’or di mainta parecorda 2 aña cu e la bay serca Dios, mi esposa y nos mama y welastima;
Special thanks to all family, friends, acquaintances and those that came from abroad those who had us in prayers, telephoned, visited, sent emails, Msg, telegrams, wreaths and gave words of comfort, love and appreciation. Maybe you did it with a kind word, handshake or your presence at the funeral one thing for sure it did not go unnoticed. We would like to invite all family, friends and acquaintances for the following 3 Holy Masses that will take place at the Cristo Rey Church in Brazil Sunday November 9th, at 9:00 am Tuesday November 11th, at 7:00 pm Thursday November 13th, at 7:00 pm
Remembering you is easy, I do it everyday, but missing you is hearthache that never goes away. I hold you tighly within my heart and there you will remain. until the joyous day arrives, That we will meet again. Milytsa
B12 Anuncio
Diasabra 8 November 2014
“Señor ta mi wardador, mi’n tin falta di nada Den cunucu di yerba berde e ta ponemi sosega. E ta hibami na awa trankil, Pa mi bolbe haña forsa”. Salmo: 23 Cu inmenso tristeza na nos curazon, nos ta participa fayecimento di:
Juan Tromp
*21-12-1939 - †07-11-2014 Acto di entiero lo wordo anuncia despues
GRADICIMENTO Pa medio di esaki, nos kier a gradici tur hende cu di un manera of otro a mustra nan atencion y a duna nos nan sosten, durante e lunanan di malesa grave, y e momento di fayecimento y entiero di mi esposo, nos tata y grandpa stima:
di MORTO
“Señor ta mi wardador, mi’n tin falta di nada Den cunucu di yerba berde e ta ponemisosega. E ta hibaminaawatrankil, Pa mi bolbehañaforsa”. Salmo: 23
“Señor ta mi wardador, mi’n tin falta di nada Den cunucu di yerba berde e ta ponemi sosega. E ta hibami na awa trankil, Pa mi bolbe haña forsa”. Salmo: 23
Despues di uncortoenfermedad a bay soseganapaz;
Cu profundo tristesa na nos curason nos ta participa fayecimento cristianamente di:
Mauricio Werleman Cariñosamente: “Mau” *22-09-1942 †06-11-2014
Acto di entiero lo wordoanunciadespues. “Serca Dios mi ta napazmanera un yiusercasu mama”. Cu profundo tristeza na nos curason nos ta anuncia fayecimento repentino di nos querido esposo, ruman y omo
Julia Hoek-Ras
Mihor conoci como “Lulu” *19-02-1937 - †05-11-2014 Na nomber di su esposo: †Mario Hoek Su yuinan: Richard (Shati) & Charlene Hoek Shirley & Chucho Hoek Micheal (Buchi) & Glenda Hoek Frank (Fita) & Gereldine Hoek Mirelia (Lili) & Cloudio Dorothal-hoek Nieto y Nietanan: Angenique & Rayen Martinus, Jennifer & Elvis Perez, Jorim Hoek, Ilenia Hoek, Djadira Hoek & Compañe, Rawney & Jozanne Hoek-Wever, Aixa & Georgemicheal Richardson Shislane & Edmar Boekhoudt, Nigel & Samanta Richardson Richanely & Christepher Dirksz, Jardian, Richantal, Richayline, Ghisnayla, Genissa.
RIPOLDO CROES Gradicimento hopi special ta bai na: dokter di cas dr. Hermans, uroloog dr. Petronilla, oncoloognan dr. Jonkhof y dr. Huisman; verpleegsternan di piso 4 di Dokter Horacio Oduber Hospital cu tawata asina amabel; verpleegsternan di WitGele Kruis, Koningin Wilhelmina Kankerfonds pa tur yudansa y atencion; famia Rasmijn pa tur trabao, pasenshi y amor; directiva y hungadornan di Aruba Center League pa un despedida hopi bunita; na pastornan Carlos Perdomo y Hipolito Zievinger pa nan bunita palabranan di despedida; tambe na sr. Nelson Sprok cu su cah’i orgel y por ultimo pero sigur cu hopi gradicimento, na staff y personal di Aurora Funeral Home pa nan atencion y bon servicio. Masha, masha danki di curason! Tur yudansa, atencion y amor ta keda graba serca nos y ta di gran consuelo. Ripoldo lo keda den nos curason y mente semper! “ Señor ta mi wardador, mi n’ tin falta di nada; Den cunucu di yerba berde, E ta ponemi sosega. E ta hibami na awa tranquil, pa mi bolbe haña forsa.” Salmo 23:1,2,3 Cu inmenso tristeza na nos curazon, nos ta participa fayecimento di:
Lino F. Dirksz Acto di entiero ta wordo anuncia despues.
Raymundo de Mey
Mihor conoci como: “Roy” *31-08-1951 †06-11-2014 Na nomber di su: Tata: †Augustin de Mey Mama: †Ana Maria de MeyCroes Esposa: Sra. vda. Maria Petronilla de Mey-Saavedra y famiana Colombia Rumannan: †Mario de Mey y sra.vda Gera de MeyJimenez y famiana Costa Rica Pina Kelly y esposoFanky Kelly y famia †Ino de Mey y sra.vda. Maria de Mey-Kelly y famia †Jacinta Donker-de Mey y Ramon Donker y famianaHulanda †Coby de Mey y sra.Vda. Martha de Mey-Bejarano y famia †Ovi de Mey Elsa de Mey y famia Yolanda de Mey y famia Su subrinastima di maschiquito:Gillary Tanta y omonan, prima y primonan, sobrina y sobrinonanna Aruba, Hulandsa, Venezuela y Costa Rica, su bon bisiñanan y amistadnan Demas famia: De Mey, Croes, Saavedra, Jimenez, Kelly, Donker, Bejarano, Feliciano Acto di entiero lo wordoanunciadespues.
Bisanieto & Bisanietanan: Jen-Eylis Perez, El-Jean perez, Angelainy Martinus, Sulainy Boekhoudt, Richayla Hoek Rumananan:
†Petra Paesch †Viola Ras Marianita Maduro †Susana (Tesha) Martinus
Ihanan: Mila Martinus, Liliana Kock-Amaya, Marlyn Hoek Sobrino & Sobrinanan. Un danki special na H.O.P.E. y Cas Cristelle pa e cuido di nos defunto stima. Bon bisiñanan: Eva, Ena, Betty, Sil, Emily, Lienchi, Lele y Bryson, Tante Benita Demas famia: Hoek, Ras, Dorothal, Perez, Gonzalez, v/d Berg, Martinus, Briezen, Maduro, v/d Linden, Arrindell, Geerman, Lue, Veras, Rodriquez, Noquera, Paesch, Schenker, Solognier, Richardson, Duplessey, Lampe, Arends, Boekhoudt, Dirksz, Yarzagaray. Ta invita pa e acto di entiero cu lo tuma luga diasabra 8 di November 2014 pa 11.00 di mainta na misa Sta. Theresita. E restonan mortal lo ta reposa den misa for di 9’or di mainta despues lo sali pa Santana Central na Sabana Basora. Adres pa condolencia Aurora Funeral Home diabierne 7 di November 2014 for di 7’or pa 9’or di anochi Nos ta lamenta cu despues di entiero no ta ricibi condolencia na cas. Despensa nos si nos por a lubida un of otro famia den nos tristesa.
CLASIFICADO/SOCIAL
Advertorial
Zodiac Merdia a entrega check di 37.500 Florin na su fiel hungado ORANJESTAD - Lotto, e Loteria di Aruba tin clientenan hopi fiel. Ora bo ta fiel suerte ta bati na bo porta masha lihe mes. Esey ta e caso di Alba Q. El a hunga Zodiac Merdia cu e number vast cu e ta cumpra: 3648. E number aki ta consisti di e fecha di nacemento cu e ta hunga
semper. Alba a gana 37.500 florin y esey tabata algo inespera. Alba a cumpra su ticket na Rina y e ta sumamente contento cu e suma cu el a gana. Lotto, e loteria di Aruba tin 8 diferente wega; Catochi, Big 4, Zodiac, Wega di Num-
ber Corsou di Lotto, Lotto di Dia, Lotto 5, Mini Mega, y weganan di Raspa y Gana. Cumprando Lotto bo ta contribui na deporte riba nos isla. Meta di e fundacion ta pa organisa loteria, cambia bida di su hungadonan y na mes momento inverti den deporte local pa medio di donacionnan na e comision di subsidio.q
B13
Diasabra 8 November 2014
B14 COMICS
Diasabra 8 November 2014
VARIEDAD B15
Diasabra 8 November 2014
Pronostico di tempo Oranjestad Nov. 8 Dr. v. Trigt Nov. 9 Dr. Velasquez
EMERGENCIA
911 POLIS POLIS ORANJESTAD NOORD STA. CRUZ SAVANETA SAN NICOLAS BRANDWEER BRANDWEER POLIS TIPLINE HOSPITAL AMBULANCE SAN NICOLAS AMBULANCE
100 581-1100 582-4000 587-0009 585-4710 584-7000 584-5000 115 582-1108 11141 527-4000 582-1234 584-5050
BOTICA Oranjestad: Maria Tel: 585-8145 San Nicolas: Aloe Tel: 584-4606
Shelo parcialmente nubia cu chens pa awasero
Cu e energia celestial den wega, bo lo ta di humor pa ta innovativo y cambia cos. Number di suerte 14, 28, 39 y 47
ORANJESTAD- Pronostico di tempo ta indica cu tempo parcialmente nubia cu chens pa algun yobida isola y pasahero. Temperatura maximo 32 grado Celsius y temperatura minimo 26 grado Celsius. Solo ta sali 06:36 di mainta y ta baha 06:12 di atardi.
Awe bo lo ta lider di algo. E energia den wega lo haci cu bo ta inspira pa tuma responsabilidad pa un situacion. Number di suerte 4, 20, 29 y 37.
Situacion general: Aire humedo y instabil ta mantene tempo parcialmente nubia cu chens pa algun yobida isola. E biento ta keda debil te fresco pa e fin di siman.Olanan di lama ta di direccion oost- noordoost cu haltura di 3 te 5 pia. Temperatura di superficie di lama ta 29 grado celsius.
Cu e aliniacion celestial, bo mente por desaroya visionnan creativo. Number di suerte 5, 21, 30 y 38
Tempo pa awe mainta: Tempo pa mainta ta parcialmente nubia , posibilidad di awasero aisla. Temperatura maximo: 32째. Indice ultravioleta: 9 . Biento di oost alrededor di 7 nudo cu rafaga di 17 nudo. Posibilidad di awa menos cu 30 %. Precipitacion menos cu 2mm. Tempo pa awe nochi: Tempo pa anochi ta parcialmente nubia, leve posibilidad di awasero despues di madruga. Minimo: 26째. Biento di oost alrededor di 5 nudo, cu rafaga te 15 nudo. Posibilidad di awa menos cu 20%. Precipitacion menos cu 2 mm.
Cu e formacion celestial di awe, bo lo desea di ta mas sensibel cu sentimento nan di otro. Number di suerte 6, 22, 31 y 39.
Den e momento aki bo por sinti deseo di celebra. Number di suerte 7, 23, 32 y 40.
SERVICES INFORMATION SETAR TAXI TAXI-TAS PROF. TAXI TAXI D.T.S. SERVICE ARUBA
118 582-2116 582-5900 587-5900 588-0035 587-2300 583-3232
CRUISESHIP November 9 Island Princess
MORTUARIO
AD Patres Aurora Mementomori The Olive Tree
584-2299 588-6699 583-3358 584-8888
FOUNDATION FELLOWSHIP CLINIC Tel: 584-6440 Alcoholism & Drug Addiction, Anonymity guaranteed
Awe bo lo sigui bo propio conseho. Number di suerte 8, 24, 33 y 41.
Cu e aspecto den wega awe, bo lo por experimenta cu comunicacion virtual hopi interesante. Number di suerte 13, 18, 47 y 51. Cu e energia astral den wega awe bo por demostra bo banda timido y cordial. Number di suerte 10, 26, 35 y 43.
Awe bo lo por tene un sensacion fuerte of un conexion cu un hende. Number di suerte 10, 26, 35 y 43.
FUNDACION Anti-Droga Aruba (FADA) Tel: 583-2999
FUNDACION Respetami
Awe bo lo por sinti hopi entusiasmo pa cuminsa algo nobo. Number di suerte 11, 27, 36 y 44.
Tel: 582-4433
Diabetic Foundation Arubano Tel: 583-3808
Narcotics Anonymous
Awe bo lo ta cla pa habri bo halanan pa un direccion nobo. Number di suerte 12, 28, 37 y 45.
Tel: 583-8989
Foundation Amor pa Prohimo Tel: 583-3345 /586-6976
Women in Difficulties Foundation Tel: 583-5400
Bo mester haci mas esfuerso pa pensa di un manera nobo y diferente. Number di suerte 4, 8, 29 y 37
B16
Diasabra 8 November 2014
pasco
Decoracion di Pasco den un ambiente rustico Awo ta cuminsa e contamento di e dianan pa ta Pasco, nos mester tin nos cas cla pa e fiestanan cu ta bin, si no ta asina, Nos ta duna bo algun clave pa haci esey di un manera original. Nos ta propone un decoracion di Pasco den ambiente rustico, cu ademas ta resulta hopi economico y ta duna un toke masha personal na cualkier cas. Nos mester tin den mente cu e decoracion rustico ta basa riba colornan cla, principalmente e blanco, acompaña cu
detayenan cu stempel varia y figuranan traha na man. Normalmente nos por wak casnan unda e blanco ta domina totalmente, mester combina esey cu obranan di arte real den forma di decoracion pa e kerstboom of centro di mesa. E tipo di “obranan di arte” aki ta facil di haya y hasta di fabrica , pasobra nos mes por crea decoracion cu filtro of furando cu papel gestempel . Algo importante na ora di traha ta cu e stempel y e
colornan cu ta compaña e blanco no ta demasiado yamativo, solamente e cora por resalta. Otro cos importante na ora di haya e ambiente rustico ta agrega elemento natural, manera rama acompaña cu luznan of anasa cu un capa di pintura. E color oro den elementonan natural tambe ta keda bon. Ora di decora e mesa , uza telanan den tono cla, manera shinishi, bruin, beige of blanco. Otro detaye pa tene na cuenta ta e uzo di belanan cu ta trece bida y un toke alegre den e espacio.q