Krant over detentie en strafrecht Jaargang 7 nr. 2 april 2012 Verschijnt 6x per jaar Losse verkoop € 3,--
4 pagina’s dikker
Uitgave van Stichting Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam. Tel. 020 6659420 e-mail info@bonjo.nl
Bonjo start project voor steun achterblijvers
T HE MA NU M ME R
DE RECHTER VEROORDEELT DE VERDACHTE, DE SAMENLEVING DE ACHTERBLIJVERS
02
Amsterdam - Bij Bonjo komt uit de kring van de aangesloten leden steeds vaker de problematiek van de zogenoemde achterblijvers binnen. Achterblijvers zijn ouders, partners en kinderen van mensen die in de bajes zitten. De achterblijvers hebben moeite zich in hun nieuwe status thuis te voelen. Ze voelen zich ongemakkelijk met buren en familieleden. De kinderen moeten op school een nieuwe positie kiezen. Er zijn dikwijls financiële problemen. De rechters hebben de verdachte veroordeeld en de samenleving doet dat met de achterblijvers, die in een sociaal isolement terechtkomen. Kortom: de wereld thuis en om hen heen verandert ingrijpend.
kelijker dan dat men zich tot onbekende organisaties in de regio wendt. Verder wordt ICT ingezet als middel om kennis die relevant is voor het project te verspreiden. Kennis die de lidorganisaties nodig hebben, kennis voor de ervaringsdeskundigen, en kennis voor de extern geworven begeleiders. Daartoe wordt binnen de ICT-systematiek van Bonjo een afdeling achterblijvers opgezet, die makkelijk te vinden moet zijn voor bezoekers. Ook komt er een gespreksforum.
07
QHWZHUN YDQ GHVNXQGLJHQ Bonjo creëert rondom het project achterblijvers een groep die gaat bestaan uit deskundigen op dit gebied. Daarbij wordt de Dienst Justitiële Inrichtingen uitgenodigd, wordt aan de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming gevraagd iemand af te vaardigen en wordt de reclassering gevraagd aanwezig te zijn. Maar ook wordt aan ervaringsdeskundigen gevraagd iemand af te vaardigen en wordt aan de groep slachtoffers gevraagd iemand voor deze deskundigheidsgroep aan te wijzen. Tenslotte wordt een ter zake deskundige uit de wereld van de wetenschap benaderd. Op deze wijze wordt gegarandeerd dat het project in een zinen resultaatvolle bedding terechtkomt. Bonjo wil medio september 2012 met de voorbereiding starten.
19
De achterblijvers melden zich bij de vrijwilligersorganisaties. Bij de organisaties dus die de achterban van Bonjo vormen. Bonjo trekt zich dat aan en wil er werk van maken. Dat doet Bonjo ook omdat het een bewezen feit is dat de veroordeling van bijvoorbeeld hun vader de verdere ontwikkeling van kinderen negatief beïnvloedt. Ook dat kost de maatschappij geld.
Een vergeten groep Er is veel aandacht voor het voorkomen van recidive door (ex-)bajesklanten. Over de manier waarop verschillen criminologen, Kamerleden en (andere) deskundigen van mening. Dat is goed, want het levert interessante discussies op en het scherpt de meningen. Er is steeds meer aandacht voor de slachtoffers. Slachtofferhulp is een bloeiende bedrijfstak. Slachtoffers mogen in rechtszalen steeds meer het woord voeren. Zie de discussies over GH ZRRUGYRHULQJ RYHU SHGR¿OLHJHUHODteerde kwesties. Voor achterblijvers blijft de aandacht achter. Ze zijn geen slachtoffers van crimineel geweld (of hoe je dat noemen wilt), ze zijn zelf geen bajesklanten. Maar ze hebben er wel de hele dag mee te maken. Relaties komen onder druk. Kinderen zien hun vader of moeder vaak niet meer. Of maar zelden. Er is steeds weer of steeds minder de gang naar de bajes. Er is veel eenzaamheid. Kortom: onze lidorganisaties melden dat er bij hen achterblijvers binnen komen en dat ze niet weten hoe daarmee om te gaan. Vaardigheden De vrijwilligers van de bij Bonjo aangesloten organisaties missen de vaardigheden – noem het competenties – om met de binnenkomende achterblijvers om te gaan. De bedoelde vaardigheden zijn die vaardigheden die maatschappelijk werkers en bij voorbeeld jeugdhulpverleners in hun opleiding verwerven: goed luisteren, goed
samenvatten, feedback geven. Maar ook kennis van hoe een bajes werkt, kennis van de regels in en om de bajes. Een combinatie van kwaliteiten die deels in Bonjo aanwezig is en die soms extern moeten worden geworven.
Een model Bonjo denkt dat de manier van werken met achterblijvers lijkt op de wijze waarop bijvoorbeeld de hulp aan anonieme alcoholici, aan anonieme drugsgebruikers, aan ouders van kinderen die in kindertehuizen verkeren, is georganiseerd. Gespreksgroepen dus waarin deelnemers zich veilig voelen. Bonjo wil vanwege zijn ondersteunende status voor lidorganisaties invulling geven aan het verwerven van competenties bij de gespreksleiders. Daarom dit projectvoorstel.
Hoe gaat Bonjo dat doen? YRRUEHUHLGLQJ Bonjo oriënteert zich verder bij de aangesloten lidorganisaties naar hun mogelijkheden en onmogelijkheden. Met andere woorden: er wordt in kaart gebracht welke leerwensen er bij de lidorganisaties zijn. Dat gebeurt door het bijeenbrengen van klankbordgroepen vrijwilligers. Bij het organiseren van de klankbordgroepstructuur wordt het BonjoBajesBulletin ingebracht en wordt via de website van Bonjo een oproep gedaan zich te melden. GH LQKRXG Bonjo organiseert trainingen in de vaardigheden die nodig zijn om de gespreksgroepen decentraal te geven. Een deel van de vaardigheidstrainingen kan vanuit het Bonjo-bureau worden georganiseerd, namelijk dat deel dat ervaringsdeskundigheid impliceert. Voor de sociale vaardigheidstrainingen wordt externe deskundigheid ingezet. De combinatie van externe deskundigen en ervaringsdeskundigheid wordt ingezet om de klankbordgroepen te begeleiden. De klankbordgroepen krijgen gaandeweg meer en meer het karakter van best practices-uitwisseling, waarbij de deskundigen de intervisie die daaraan verbonden is, praktiseren.
GH ELMHHQNRPVWHQ PHW DFKWHUEOLMYHUV De bijeenkomsten met achterblijvers vinden decentraal plaats. De uitvoeringsverantwoordelijkheid ligt bij de vrijwilligers van de lidorganisaties. Bonjo, daarbij ondersteund door de externe trainer(s), houdt supervisie over de gang van zaken, en zal – op afroep en op afspraak – aanwezig zijn bij de bijeenkomsten in de regio’s. Het aanwezig zijn heeft het karakter van supervisie. Met de begeleiders van de vrijwilligers wordt systematisch nabesproken, waardoor ze zich verder ontwikkelen. De manier waarop het leren van de vrijwilligers wordt aangepakt, is op basis van vragen die de lerende stelt of op basis van de vragen die de begeleiders namens Bonjo oproepen GH URO YDQ ,&7 ICT wordt ingezet omdat het gewenst is dat achterblijvers een plek hebben waar ze zich aan kunnen melden voor zover ze niet rechtstreeks bij de lidorganisaties terecht komen. De ervaring heeft geleerd dat bajesklanten – ook door het BonjoBajesBulletin - relatief gemakkelijk het Bonjo-kantoor vinden; gemak-
05 Iedereen heeft baat bij goede zorg achterblijvers
Niemand mag het weten
12 Maak van een onschuldig kind geen slachtoffer
14-15 We balanceren soms op het randje 17 Interview met Geertjan van Oosten
Heilig geloof in langdurig opsluiten niet terecht
21 Dader en slachtoffer kunnen elkaar helpen
26-27 Bonjo in beweging, jaarverslag 2011 Verder diverse artikelen, alles wat met de bajes samenhangt en natuurlijk de advertenties van onze top-advocaten. Doe er je voordeel mee! En laat Bonjo je mening weten, gebruik het antwoordnummer: 39253, 1090 VC Amsterdam. Postzegel niet nodig.
Bonjo zal in het eerste kwartaal van 2014 het Oranjefonds voorzien van een evaluatie van het project. Deel van de evaluatie zijn aanbevelingen over de voortzetting van de achterblijversactiviteit.
BONJO ZET IN OP ACHTERBLIJVERS In dit nummer is er veel aandacht voor de achterblijvers. In dank aan Shinta Lempers die fantastisch onderzoek heeft gedaan. We ontmoetten haar op een moment waarop we als Bonjo besloten hadden bij het Oranjefonfonds een project achterblijvers te starten. Bij contacten met de aangesloten verenigingen bleek ons dat er behoefte is
Het verdriet komt er een keer uit
aan meer aandacht voor de achterblijvers, voor de ouders, voor de partners, voor de (oudere) kinderen. Bonjo is nu zo ver dat er een projectontwerp ligt dat naar het Oranjefonds kan. De essentie van het project is dat vrijwilligersorganisaties – de bij Bonjo aangesloten lidverenigingen – het project gaan dragen. Zij gaan aan de slag met de achterblijvers.
Het Bonjo-bureau organiseert de ondersteuning van de vrijwilligers, organiseert trainingen en begeleiding. Als alles gaat zoals Bonjo wil dat het komt, is er binnen een half jaar een professioneel circuit opgebouwd waarin de lidorganisaties het voortouw nemen. Het Bonjo-bureau ziet ernaar uit met de leden aan de gang te gaan. Het weet ook dat het zonder de leden weinig kan.
BEREIKBAARHEID ADVOCATEN Vindt u het ook zo vervelend als u uw advocaat niet kunt bereiken? Advocaten die geen tijd voor u hebben of die nooit terugbellen? Een secretaresse die zegt dat uw advocaat in bespreking zit, kost u wel beltegoed. Wij vinden dat dat anders moet. Wij begrijpen dat u niet naar de telefoon kunt grijpen als het u uitkomt. Ons kantoorbeleid is daarom dat wij een bespreking onderbreken als er een gedetineerde cliënt belt. Het kan echter voorkomen dat een advocaat niet binnen kantoor is, omdat hij bijvoorbeeld bij een zitting aan-
wezig is. In dat geval probeert onze telefoniste hem toch mobiel te bereiken. In het uiterste geval noteert zij uw naam en bellen wij u terug in de inrichting. En omdat wij niet willen dat u uw karige arbeidsloon verdoet aan contact met uw advocaat, hebben wij een gratis nummer waarop u ons kunt bereiken. We begrijpen ook dat u niet wilt wachten tot u weer een nieuwe telefoonkaart heeft. Daarom kunt u ons gratis bellen op 0800-933 64 64 (0800-WEENING).
Wij streven er niet alleen naar om de beste advocaat te zijn binnen de rechtzaal, wij bieden ook graag service erbuiten