BonjoBajesBulletin april 2012

Krant over detentie en strafrecht Jaargang 7 nr. 2 april 2012 Verschijnt 6x per jaar Losse verkoop € 3,--

4 pagina’s dikker

Uitgave van Stichting Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam. Tel. 020 6659420 e-mail info@bonjo.nl

Bonjo start project voor steun achterblijvers

T HE MA NU M ME R

DE RECHTER VEROORDEELT DE VERDACHTE, DE SAMENLEVING DE ACHTERBLIJVERS

02

Amsterdam - Bij Bonjo komt uit de kring van de aangesloten leden steeds vaker de problematiek van de zogenoemde achterblijvers binnen. Achterblijvers zijn ouders, partners en kinderen van mensen die in de bajes zitten. De achterblijvers hebben moeite zich in hun nieuwe status thuis te voelen. Ze voelen zich ongemakkelijk met buren en familieleden. De kinderen moeten op school een nieuwe positie kiezen. Er zijn dikwijls financiële problemen.

De rechters hebben de verdachte veroordeeld en de samenleving doet dat met de achterblijvers, die in een sociaal isolement terechtkomen. Kortom: de wereld thuis en om hen heen verandert ingrijpend.

kelijker dan dat men zich tot onbekende organisaties in de regio wendt.

Verder wordt ICT ingezet als middel om kennis die relevant is voor het project te verspreiden. Kennis die de lidorganisaties nodig hebben, kennis voor de ervaringsdeskundigen, en kennis voor de extern geworven begeleiders. Daartoe wordt binnen de ICT-systematiek van Bonjo een afdeling achterblijvers opgezet, die makkelijk te vinden moet zijn voor bezoekers. Ook komt er een gespreksforum.

07

QHWZHUN YDQ GHVNXQGLJHQ Bonjo creëert rondom het project achterblijvers een groep die gaat bestaan uit deskundigen op dit gebied. Daarbij wordt de Dienst Justitiële Inrichtingen uitgenodigd, wordt aan de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming gevraagd iemand af te vaardigen en wordt de reclassering gevraagd aanwezig te zijn. Maar ook wordt aan ervaringsdeskundigen gevraagd iemand af te vaardigen en wordt aan de groep slachtoffers gevraagd iemand voor deze deskundigheidsgroep aan te wijzen. Tenslotte wordt een ter zake deskundige uit de wereld van de wetenschap benaderd. Op deze wijze wordt gegarandeerd dat het project in een zinen resultaatvolle bedding terechtkomt.

Bonjo wil medio september 2012 met de voorbereiding starten.

19

De achterblijvers melden zich bij de vrijwilligersorganisaties. Bij de organisaties dus die de achterban van Bonjo vormen. Bonjo trekt zich dat aan en wil er werk van maken. Dat doet Bonjo ook omdat het een bewezen feit is dat de veroordeling van bijvoorbeeld hun vader de verdere ontwikkeling van kinderen negatief beïnvloedt. Ook dat kost de maatschappij geld.

Een vergeten groep Er is veel aandacht voor het voorkomen van recidive door (ex-)bajesklanten.

Over de manier waarop verschillen criminologen, Kamerleden en (andere) deskundigen van mening. Dat is goed, want het levert interessante discussies op en het scherpt de meningen.

Er is steeds meer aandacht voor de slachtoffers. Slachtofferhulp is een bloeiende bedrijfstak. Slachtoffers mogen in rechtszalen steeds meer het woord voeren. Zie de discussies over GH ZRRUGYRHULQJ RYHU SHGR¿OLHJHUHODteerde kwesties.

Voor achterblijvers blijft de aandacht achter. Ze zijn geen slachtoffers van crimineel geweld (of hoe je dat noemen wilt), ze zijn zelf geen bajesklanten.

Maar ze hebben er wel de hele dag mee te maken. Relaties komen onder druk.

Kinderen zien hun vader of moeder vaak niet meer. Of maar zelden. Er is steeds weer of steeds minder de gang naar de bajes. Er is veel eenzaamheid.

Kortom: onze lidorganisaties melden dat er bij hen achterblijvers binnen komen en dat ze niet weten hoe daarmee om te gaan.

Vaardigheden De vrijwilligers van de bij Bonjo aangesloten organisaties missen de vaardigheden – noem het competenties – om met de binnenkomende achterblijvers om te gaan. De bedoelde vaardigheden zijn die vaardigheden die maatschappelijk werkers en bij voorbeeld jeugdhulpverleners in hun opleiding verwerven: goed luisteren, goed

samenvatten, feedback geven. Maar ook kennis van hoe een bajes werkt, kennis van de regels in en om de bajes. Een combinatie van kwaliteiten die deels in Bonjo aanwezig is en die soms extern moeten worden geworven.

Een model Bonjo denkt dat de manier van werken met achterblijvers lijkt op de wijze waarop bijvoorbeeld de hulp aan anonieme alcoholici, aan anonieme drugsgebruikers, aan ouders van kinderen die in kindertehuizen verkeren, is georganiseerd. Gespreksgroepen dus waarin deelnemers zich veilig voelen. Bonjo wil vanwege zijn ondersteunende status voor lidorganisaties invulling geven aan het verwerven van competenties bij de gespreksleiders. Daarom dit projectvoorstel.

Hoe gaat Bonjo dat doen?

YRRUEHUHLGLQJ Bonjo oriënteert zich verder bij de aangesloten lidorganisaties naar hun mogelijkheden en onmogelijkheden.

Met andere woorden: er wordt in kaart gebracht welke leerwensen er bij de lidorganisaties zijn. Dat gebeurt door het bijeenbrengen van klankbordgroepen vrijwilligers. Bij het organiseren van de klankbordgroepstructuur wordt het BonjoBajesBulletin ingebracht en wordt via de website van Bonjo een oproep gedaan zich te melden.

GH LQKRXG Bonjo organiseert trainingen in de vaardigheden die nodig zijn om de gespreksgroepen decentraal te geven.

Een deel van de vaardigheidstrainingen kan vanuit het Bonjo-bureau worden georganiseerd, namelijk dat deel dat ervaringsdeskundigheid impliceert. Voor de sociale vaardigheidstrainingen wordt externe deskundigheid ingezet. De combinatie van externe deskundigen en ervaringsdeskundigheid wordt ingezet om de klankbordgroepen te begeleiden.

De klankbordgroepen krijgen gaandeweg meer en meer het karakter van best practices-uitwisseling, waarbij de deskundigen de intervisie die daaraan verbonden is, praktiseren.

GH ELMHHQNRPVWHQ PHW DFKWHUEOLMYHUV De bijeenkomsten met achterblijvers vinden decentraal plaats. De uitvoeringsverantwoordelijkheid ligt bij de vrijwilligers van de lidorganisaties.

Bonjo, daarbij ondersteund door de externe trainer(s), houdt supervisie over de gang van zaken, en zal – op afroep en op afspraak – aanwezig zijn bij de bijeenkomsten in de regio’s. Het aanwezig zijn heeft het karakter van supervisie. Met de begeleiders van de vrijwilligers wordt systematisch nabesproken, waardoor ze zich verder ontwikkelen. De manier waarop het leren van de vrijwilligers wordt aangepakt, is op basis van vragen die de lerende stelt of op basis van de vragen die de begeleiders namens Bonjo oproepen GH URO YDQ ,&7 ICT wordt ingezet omdat het gewenst is dat achterblijvers een plek hebben waar ze zich aan kunnen melden voor zover ze niet rechtstreeks bij de lidorganisaties terecht komen. De ervaring heeft geleerd dat bajesklanten – ook door het BonjoBajesBulletin - relatief gemakkelijk het Bonjo-kantoor vinden; gemak-

05 Iedereen heeft baat bij goede zorg achterblijvers

Niemand mag het weten

12 Maak van een onschuldig kind geen slachtoffer

14-15 We balanceren soms op het randje 17 Interview met Geertjan van Oosten

Heilig geloof in langdurig opsluiten niet terecht

21 Dader en slachtoffer kunnen elkaar helpen

26-27 Bonjo in beweging, jaarverslag 2011 Verder diverse artikelen, alles wat met de bajes samenhangt en natuurlijk de advertenties van onze top-advocaten.

Doe er je voordeel mee!

En laat Bonjo je mening weten, gebruik het antwoordnummer: 39253, 1090 VC Amsterdam.

Postzegel niet nodig.

Bonjo zal in het eerste kwartaal van 2014 het Oranjefonds voorzien van een evaluatie van het project. Deel van de evaluatie zijn aanbevelingen over de voortzetting van de achterblijversactiviteit.

BONJO ZET IN OP ACHTERBLIJVERS In dit nummer is er veel aandacht voor de achterblijvers.

In dank aan Shinta Lempers die fantastisch onderzoek heeft gedaan.

We ontmoetten haar op een moment waarop we als Bonjo besloten hadden bij het Oranjefonfonds een project achterblijvers te starten.

Bij contacten met de aangesloten verenigingen bleek ons dat er behoefte is

Het verdriet komt er een keer uit

aan meer aandacht voor de achterblijvers, voor de ouders, voor de partners, voor de (oudere) kinderen. Bonjo is nu zo ver dat er een projectontwerp ligt dat naar het Oranjefonds kan.

De essentie van het project is dat vrijwilligersorganisaties – de bij Bonjo aangesloten lidverenigingen – het project gaan dragen. Zij gaan aan de slag met de achterblijvers.

Het Bonjo-bureau organiseert de ondersteuning van de vrijwilligers, organiseert trainingen en begeleiding.

Als alles gaat zoals Bonjo wil dat het komt, is er binnen een half jaar een professioneel circuit opgebouwd waarin de lidorganisaties het voortouw nemen. Het Bonjo-bureau ziet ernaar uit met de leden aan de gang te gaan.

Het weet ook dat het zonder de leden weinig kan.

BEREIKBAARHEID ADVOCATEN Vindt u het ook zo vervelend als u uw advocaat niet kunt bereiken?

Advocaten die geen tijd voor u hebben of die nooit terugbellen? Een secretaresse die zegt dat uw advocaat in bespreking zit, kost u wel beltegoed.

Wij vinden dat dat anders moet. Wij begrijpen dat u niet naar de telefoon kunt grijpen als het u uitkomt.

Ons kantoorbeleid is daarom dat wij een bespreking onderbreken als er een gedetineerde cliënt belt. Het kan echter voorkomen dat een advocaat niet binnen kantoor is, omdat hij bijvoorbeeld bij een zitting aan-

wezig is. In dat geval probeert onze telefoniste hem toch mobiel te bereiken. In het uiterste geval noteert zij uw naam en bellen wij u terug in de inrichting.

En omdat wij niet willen dat u uw karige arbeidsloon verdoet aan contact met uw advocaat, hebben wij een gratis nummer waarop u ons kunt bereiken.

We begrijpen ook dat u niet wilt wachten tot u weer een nieuwe telefoonkaart heeft. Daarom kunt u ons gratis bellen op 0800-933 64 64 (0800-WEENING).

Wij streven er niet alleen naar om de beste advocaat te zijn binnen de rechtzaal, wij bieden ook graag service erbuiten

02

BonjoBajesBulletin april 2012

Dit voorjaar start tv-serie over achterblijvers

ERVARINGSDESKUNDIGE CLAUDIA SCHOEMACHER: ‘HET VERDRIET KOMT ER EEN KEER UIT’ AMSTERDAM - Het kostte drie jaar om het taboedoorbrekende programma van de grond te krijgen, maar in het voorjaar van 2012 verschijnt haar zesdelige reportage over kinderen van gedetineerden dan eindelijk op tv.

Niet de enige

Schrijfster Claudia Schoemacher (41) van Kind van de Onderwereld vertelt trots aan Bonjo over dit zenuwslopende maar belonende project.

“Het is een jongerenprogramma, dus niet de gevangene, maar het achterblijvende kind staat centraal. Want die is het kwetsbaarst. Volwassenen redden zich wel, maar voor kinderen valt alles weg. Bescherming, een aai over de bol, evenwichtigheid. Ze gaan de schuld bij zichzelf zoeken en denken: had ik maar niet zo gezeurd om dat extra paar Nikes.

De liefde voor een ouder is onvoorwaardelijk, hem of haar wordt niets kwalijk genomen. Ik neem die kinderen mee de gevangenis in en laat ze papa of mama vertellen wat zij nu eigenlijk voelen.

Kinderen zijn geneigd om dat voor zichzelf te houden. Papa is al zo verdrietig, ik ga hem daar niet mee lastigvallen, hij heeft het al moeilijk genoeg, denken

“Ik weet hoe het is om een van je ouders in de gevangenis te moeten bezoeken.

Toen ik veertien was kwam mijn vader voor het eerst vast te zitten. Toch heb ik mijn verhaal heel lang geheim gehouden. Ik werkte in de televisiewereld, bij Endemol, maar zodra er een camera op me gericht was, werd ik angstig. Alsof er een röntgenfoto van mijn verleden werd gemaakt. En toch, de eerste keer dat ik sprak over mijn jeugd was op camera. Dat is nu twee jaar geleden. Ik werd gevraagd voor het tv-programma Mooiste Meisje van de Klas. Dat was voor mij een goed moment om mensen te laten zien wie ik echt was. Mijn man Robert nam me vaak mee naar chique gala’s en feestjes. Ik voelde me daar steeds vaker ongemakkelijk; ze moesten eens weten, dacht ik. Ik had ook niet veel meer te verliezen. Geen vriendje die de verkering uit kon maken door mijn achtergrond en geen baas boven

ze. En als papa of mama vrijkomt wordt er niet meer over gepraat. Geen oude koeien uit de sloot halen. Maar het verdriet komt er een keer uit, dat kun je maar niet zo lang wegstoppen.”

me, want ik had al een eigen pr-bureau.

Ik besefte dat ik de kans kreeg een taboe te doorbreken en kinderen van gevangenen kon laten zien: je bent niet de enige. Dat ik zo emotioneel werd toen Jaap Jongbloed mij interviewde, zoveel jaar na dato, was een complete verrassing. Gaandeweg de uitzending werd ik steeds verdrietiger. Op het laatst kon ik zelfs niet meer uit mijn woorden komen. Maar het interview heeft me een ander mens gemaakt. Ik voel me bevrijd van mijn complex. Ik draag het kruis van mijn verleden nu met trots op mijn schouders en gebruik het om anderen te helpen.”

Moeilijk proces ‘De serie kwam heel moeilijk van de grond. Het ministerie van Veiligheid & Justitie moest lang nadenken. Zo lang, dat sommige ouders van de kandidaten alweer vrijgekomen waren. Justitie vond het moeilijk om groen licht te geven, omdat zij ook de zorg dragen voor slachtoffers van delicten. Ik kreeg toch een kans en mocht een proefopname maken. De pilot maakte diepe indruk. Ik NUHHJ ¿DW YRRU GH VHULH HQ QX KHOSW -XVtitie zelfs met kandidaten zoeken. Het

was een heel moeilijk proces. Ik zocht kandidaten via organisaties als Exodus, Jeugdzorg en DOOR, maar in het begin was iedereen sceptisch. Weer zo’n sensatiezoeker, voelde ik ze denken. Maar zodra ik mijn verhaal had verteld waren ze om. Verschillende omroepen vonden het onderwerp te heftig. Een andere zender was wel geïnteresseerd, maar wilde het zonder mij doen. Maar ik wil naast die kinderen staan als ze over hun gevoel praten. Ik heb wel eens gedacht; ik stop ermee. Mijn man werd gek van me, door de research moest ik stoppen met mijn pr-werk en hij moest daardoor ¿QDQFLHHO DOOHV YRRUVFKLHWHQ 'DQN]LM GH mensen die in mij geloofden, heb ik het volgehouden. Robert ging zelfs mee en haalde samen met mij in het weekend ex-gevangenen op die mij hielpen met de research van het programma.’

Elkaar de hand geven “Ik snap dat ik niet het jongetje ben uit het mythologische verhaal, die zijn vinger in de dijk stak, zodat deze niet zouden doorbreken. Maar het is een eerste stap. Door gezamenlijk de handen in elkaar te slaan en er stelselmatig over te praten, hoop ik een verschil te maken. Als de signalen eerder worden opgepikt, kan er ook eerder hulp worden geboden. Daarnaast wil ik een signaal afgeven naar de maatschappij: ken jij een jongen of meisje waarvan de ouder gedetineerd is, nodig hem of haar dan uit. Sluit zo’n kind niet buiten. Een ander doel van het programma is een dialoog met de overheid creëren. Zo pleit ik voor bezoekuren na schooltijd, zodat kinderen geen lessen hoeven te missen en afglijden. Daarnaast zou het mooi zijn als de overheid landelijk meer moeder-kind-weekenden zou invoeren en meer huisjes hiervoor beschikbaar stellen, OV-korting geven aan kinderen en een kindcheck verplichten. Dit houdt in dat de politie moet nagaan of er kinderen achterblijven. In veel gevallen ontfermt niemand zich namelijk over hen of is het niet duidelijk dat er überhaupt kinderen zijn. Moeders laten soms na deze informatie door te geven, omdat ze bang zijn dat Jeugdzorg hun kind weghaalt. Met dit programma wil

FEKTS FORENSISCH ADVIES

Het kleinste detail kan het verschil zijn tussen vastzitten en vrijspraak Heeft u twijfels over de bewijsvoering van het OM, neem dan contact met ons op.

Fekts, postbus 1071, 2600 BB Delft. Telefoon 06 25 03 58 67 e-mail: info@fekts.nl, site: www.fekts.nl

Claudia Schoemacher

ik ook dat wetovertredende ouders erbij stilstaan dat er altijd een andere uitweg is, zoals schuldsanering.”

Voor het groter geheel “Ik heb mij hard gemaakt voor een meerdelige serie, omdat de kracht in de herhaling zit. Dan ontstaat het besef dat die kinderen het daadwerkelijk zwaar hebben. Mijn boodschap aan de kinderen is: blijf aan jezelf denken. Ik ben een soort hulplijn voor ze. Ze mogen me altijd bellen, hun hele leven lang. Ik probeer ze perspectief te bieden, te stimuleren naar school te gaan en duidelijk te maken dat ze zich niet hoeven te schamen. En dat doen ze ook niet meer.

Ze zetten hun schaamte aan de kant voor het groter geheel. Om het anderen in de toekomst gemakkelijker te maken.

Het is elke keer weer een klap om met mijn eigen jeugd geconfronteerd te worden. Dat voel ik als ik een onverwachte vraag krijg van een gehaaide journalist, of als ik de gevangenis in ga. Die hoge muren, de zoemers, het prikkeldraad, het is elke keer weer een groot deja-vu.

Maar ik denk dan steeds: even doorzetten. Mijn doel is om iets in gang te zetten. Als het taboe doorbroken is, gaat mijn eigen verleden diep de kast in.”

Het jongerenprogramma, met de werktitel ‘Kind aan Huis van Bewaring’, wordt uitgezonden in mei 2012 door de TROS. In het programma zijn de kinderen te zien in portretvorm met Claudia Schoemacher die hen bijstaat als ervaringsdeskundige.

03

BonjoBajesBulletin april 2012

ACHTER SLOT EN GORDIJN Door Shintha Lempers Amsterdam - Gedetineerden zitten achter slot en grendel, maar dat wil niet zeggen dat hun naasten buiten de poort niet vastzitten.

De achterblijvers vangen juist de grootste klappen. Zij worden dubbel gestraft: pa, ma, zus of vriend is afwezig en er ontstaan ook nog eens financiÍle problemen, lichamelijke klachten, gevoelens van schuld en schaamte, bedreigingen, trauma’s over politieoptreden, shock en ga zo maar door.

De familie is vaak loyaal naar de dierbare in de gevangenis en kan daardoor op weinig begrip rekenen. Door het taboe dat op detentie rust wordt niet openlijk over de problematiek gepraat.

Achterblijvers kampen met een stigma en raken uiteindelijk vaak in een sociaal isolement .

Een taak van iedereen De hulpverlening aan het thuisfront tijdens en na detentie schiet ernstig tekort.

Justitie verwijst snel naar organisaties als Bonjo, die een luisterend oor en een verwijzende hand kunnen bieden.

Maar dat is niet genoeg. De overheid heeft de taak om (ex-)gedetineerden op te vangen. Daarin ligt ook de zorg voor de familie. Vrijwilligersorganisaties weten niet wanneer er iemand in detentie komt, gemeenten wel.

Die kunnen contact zoeken met de achterblijvers. In Rotterdam gebeurt

dat al. Maar de zorg voor familieleden is een taak van iedereen; de samenleving, Justitie, de achterblijvers, (ex-) gedetineerden en de politiek.

Informatiebehoefte achterblijvers Ook met deze bijdrage wil Bonjo aandacht vragen voor de situatie waarin achterblijvers van (ex-)gedetineerden verkeren. Ik ben Shinta Lempers (25)

‘Raak niet in paniek en blijf rustig’ Een strafproces brengt een hoop onrust met zich mee voor het thuisfront. Woonperikelen, schulden, werkeloosheid en publiciteit kunnen je hulpeloos laten voelen.

Ervaringsdeskundige Peter van der Lichte (54) biedt belangeloos hulp aan gezinnen in nood via www. personal-backing.nl. ‘Rustig blijven is het allerbelangrijkste.’

Hoe kwam u op het idee van personal-backing?

Van der Lichte: ‘Ik heb 45 dagen in voorarrest gezeten, nadat ik op basis van een uitzending van Tros Opgelicht werd gearresteerd op 7 december 2010.

Later is in Hoger beroep bepaald dat er geen gronden waren voor de gevangenhouding. Toen ik vrijkwam, heb ik met mijn gezin de schouders eronder gezet

Peter van der Lichte

en gezorgd dat we het hoofd boven water hielden. Met mijn ervaring kan ik achterblijvers voorbereiden op wat hen te wachten staat. In het Huis van Bewaring praatte ik ook al veel met medegedetineerden en hielp ze met allerlei dingen.’

en ik heb van Bonjo de kans gekregen om deze bijdrage te leveren. Voor mijn afstudeeropdracht voor de opleiding Media, Informatie & Communicatie aan de Hogeschool van Amsterdam heb ik mijn scriptie ‘Achter Slot en Gordijn’ gewijd aan de informatiebehoefte van achterblijvers van gedetineerden. Die behoefte blijkt groot, terwijl er maar weinig informatie is.

Mijn interesse in het strafrechtsysteem en penitentiair recht was altijd al

om niet in paniek te raken.’

Wat voor soort hulp hebben achterblijvers nodig? ‘Een ruggensteun; iemand die naast hen gaat staan zonder te oordelen.

Voor mij is het niet interessant om te weten waarvan iemand verdacht wordt.

Het is belangrijk dat je mensen om je heen hebt. Niet de mensen die roepen: ik regel het wel even voor je. Je hebt niets aan goedbedoelde adviezen. Zelf blijven nadenken. Want zelf nadenken houdt ook in dat je dat in de toekomst blijft doen. Achterblijvers willen vaak minimale hulp. Ze willen hun zaken zelf regelen. Het gaat om de eerste stappen.’

groot. Ik ben eerder ook afgestudeerd in Strafrecht aan de Universiteit van Maastricht. Voor mijn onderzoek heb ik met achterblijvers en deskundigen gepraat. Vier van hen komen hier aan het woord.

Noem me een idealist, maar ik heb de hoop dat met deze bijdrage iets in gang kunnen zetten. Al is het alleen al dat degenen die dit lezen beseffen dat zij er niet alleen voor staan.

de problemen in kaart. Ik help mensen met hun c.v., brieven, telefoontjes plegen of ga mee naar instanties. Niks hoogdravends, het zijn vaak juist de simpele dingen. Dat ik tegen zo iemand zeg: bel die eens, of zeg dat en dat eens. Ook kan ik meedenken over te zetten stappen. Ik weet in welke situatie gezinnen met kinderen terechtkomen, vooral als de zaak ook nog media-aandacht krijgt.’

Wat verwacht u van de hulpvrager? ‘Dat hij of zij altijd zelf blijft nadenken en rustig blijft. En er moet vertrouwen zijn.’

Zoals? ‘Ik schreef kaarten naar het thuisfront voor ze of haalde spelfouten uit brieven, belde met instanties en achterblijvers. Ook probeerde ik ze ervan te overtuigen dat het voor hen, de slachtoffers en de thuisblijvers van levensbelang is

Wat kunt u doen? ‘Ik ondersteun de gedetineerde en het thuisfront. Eerst probeer ik de rust terug te brengen in het gezin. Dan denken we samen een strategie uit voor de komende tijd en brengen we

Voor meer informatie ga naar http://personal-backing.nl/ T: +31 (6) 4706 9060, e-mail: vanderlichte.p@gmail.com/ peter@personal-backing.nl

Vrijheid van advocaatkeuze is een belangrijk recht. U bent niet verplicht zich bij te laten staan door de advocaat die u op het politiebureau bezocht heeft. Deze ‘piketadvocaat’ hoeft helaas geen deskundige te zijn op het gebied van strafrecht.

Sommige advocaten doen maar een paar strafzaken per jaar. Natuurlijk volstrekt onvoldoende om deskundig te worden en te blijven op strafrechtelijk gebied. Zo kan het gebeuren dat de advocaat die u bijstaat in uw strafzaak zich voornamelijk bezighoudt met familierecht.

Wij vinden dit een onwenselijke situatie. Regelmatig nemen wij zaken over van andere advocaten.

Vaak zijn wij daarbij geconfronteerd met dossiers waarin men steken had laten vallen.

Ons kantoor behandelt uitsluitend strafzaken. Uw dossier wordt bij ons niet door ĂŠĂŠn advocaat, maar door een team van specialisten zorgvuldig onder de loep genomen. Wij verdiepen ons voortdurend in de laatste ontwikkelingen op strafrecht gebied. Wij beseffen dat onze gedetineerde cliĂŤnten regelmatig bezocht willen worden om de voortgang van hun zaak te bespreken. Wij voldoen aan die behoefte!

2QV NDQWRRU LV EHWURNNHQ ELM JURWH VWUDI]DNHQ PDDU RI X QX YHUGDFKW ZRUGW YDQ ÀHWVHQGLHIVWDO RI YDQ moord; wij zien in elke zaak het belang van een goede verdediging.

Wij treden op in het hele land en doen dat ook op basis van toevoeging (pro deo).

Goede rechtsbijstand hoeft dus niet duur te zijn!

Neem vrijblijvend contact met ons op:

Zit u helemaal vast, of komt u er even niet meer uit?

Weening strafrechtadvocaten, telefoon 043 - 3 500 262.

Wilhelminasingel 97, Maastricht, Postbus 3084, 6202 NB Maastricht

w w w. s t r a f re c h t a d v o c a t e n . n l

04

BonjoBajesBulletin april 2012

Column

KEN UW STRAFRECHT Onlang kreeg ik een telefoontje van een cliĂŤnt die op dit moment gedetineerd is. Hij zei dat er een akkefietje was voorgevallen in de bezoekzaal, waarbij hij zijdelings betrokken was. De directeur had besloten dat hij nu een paar weken geen bezoek meer mocht ontvangen van zijn vriendin. Natuurlijk was hij het daar niet mee eens en hij vroeg mij wat hier aan gedaan kon worden.

Als geen ander zult u weten dat er in de gevangenis allerlei beslissingen over u genomen worden die een grote impact hebben op uw leven. Hierbij moet u niet alleen denken aan de bezoekregelingen, maar ook beslissingen over overplaatsing, verloven, deelname aan activiteiten en ga zo maar door. Hoewel men in een aantal van deze gevallen - als het goed is - uw mening over de situatie zal vragen, wil dat niet zeggen dat er altijd een beslissing uit de bus rolt waar u het mee eens bent.

In die gevallen is het belangrijk om te weten dat u zich niet bij deze beslissingen hoeft neer te leggen. Als de genomen beslissing om wat voor reden dan ook onrechtvaardig is, kunt u een beklagprocedure beginnen. Gedetineerden zien hier vaak van af omdat ze denken dat het lastig is, of omdat er toch niets te halen valt. Daarmee geven ze hun rechten prijs. Ik kan niet tegen onrechtvaardigheid en zou dan ook uit principe klagen.

Elke gevangenis is verplicht de gedetineerden informatie te verschaffen over de beklagprocedure. Hierin zult u zien dat het niet moeilijk is zo’n procedure te starten: het sturen van een brief met uw klacht is genoeg. Verstandiger is het echter om contact op te nemen met een advocaat die ervaring heeft met klachtprocedures. Deze kan u helpen bij de onderbouwing van uw klacht en kent de bijzonderheden rond dit soort procedures. Maar hij kan u ook vertelOHQ RI KHW LQ XZ VSHFLÂżHNH VLWXDWLH  EHUKDXSW ]LQYRO LV RP WH NODJHQ 2PGDW rechtsbijstand in beklagprocedures “pro deoâ€? mogelijk is, hoeven de kosten geen beletsel te zijn. Gedetineerden hoeven daarvoor geen eigen bijdrage te betalen.

Wat valt er te halen indien uw klacht gegrond wordt verklaard? Om te beginnen kan de beslissing waarmee u het niet eens bent worden teruggedraaid.

Daarnaast is extra compensatie mogelijk. Zijn er, net zoals bij mijn cliĂŤnt, ten onrechte bezoekmogelijkheden afgenomen, dan kan het zo zijn dat u de perioGH HUQD H[WUD EH]RHN PDJ RQWYDQJHQ 2RN ÂżQDQFLsOH FRPSHQVDWLH LV PRJHOLMN al moet daar bij worden vermeld dat de bedragen die worden uitgekeerd vooralsnog vaak teleurstellend laag zijn. Hoe dan ook het gaat om het principe.

Een laatste waarschuwing: de termijn voor het indienen van een klacht is zeer kort. Binnen 7 dagen na de beslissing waarmee u het niet eens bent, moet deze zijn ingediend. Aarzel dan ook niet met het inroepen van hulp.

0U 6HUJH :HHQLQJ 0DDVWULFKW

HARDERE AANPAK VAN CRIMINELE MOTORCLUBS Den Haag - Minister Opstelten wil gemeenten, Openbaar Ministerie en politie meer mogelijkheden geven om motorclubs aan te pakken.

Zo moeten burgemeesters die geen clubhuis of evenementen in hun gemeente willen, worden geholpen bij het weren van de motorclubs.

De minister wil de zogenaamde ‘outlaw bikers’ aanpakken, die zich volgens hem bezighouden met afpersing, bedreiging, geweld, handel in wapens en drugs.

Opstelten schrijft dit in een brief aan de Tweede Kamer. Leden van de clubs worden regelmatig in verband gebracht met allerlei vormen van criminaliteit.‘Het aan de laars lap-

pen van de regels en dat men zich onaantastbaar waant moet stoppen.

Ook moet het afgelopen zijn met afpersing- en intimidatiepraktijken, bedreigingen en geweld vanuit deze hoek’, aldus minister Opstelten. De

Raad van Korpschefs heeft een infocel opgericht om informatie uit verschillende strafrechtelijke onderzoeken bij elkaar te brengen. Zo moeten verbanden, spilfuncties en netwerken worden geanalyseerd.

Verklaring goed gedrag voor ex-gestraften

DAT GAAT ZO MAAR NIET Oproep voor nieuwe bestuursleden

Mensen die ooit met de strafrechter en de politie in aanraking zijn gekomen, krijgen niet zomaar een verklaring goed gedrag als ze vrijwilligerswerk in en rond bajessen willen doen. Dat gaat heel ver.

Dertig jaar geleden heb je te hard gereden. Je staat geregistreerd. Dan kan een verklaring goed gedrag worden geweigerd. Dat is natuurlijk ridicuul, maar het is niet anders. In deze tijd waarin straffen de maat der dingen is, ben je niet zomaar van een confrontatie met de politie of met een rechter af.

Als je vrijwilliger wilt worden, moet er op het gemeentehuis een verklaring

Mr Regter Strafadvocaat is gevestigd in Heerlen. Mr Regter is de enige strafrechtspecialist in Heerlen, die is aangesloten bij de NVSA. Mr Regter houdt zich alleen bezig met strafzaken zodat hij topkwaliteit kan leveren in uw strafzaak. Mr Regter verdedigt uw rechten en belangen in strafzaken in heel Nederland en in beklagzaken.

Een goede verdediging moet meteen vanaf het begin goed opgebouwd worden. Neem daarom zo vroeg mogelijk een specialist in de arm. Dossier- en wetskennis zijn van doorslaggevend belang, in elke zaak, groot of klein.

Mr Regter is van mening dat verdachte en advocaat een team moeten vormen, dat samen een strategie opstelt om tot de best mogelijke verdediging te komen. Daarom krijgt u een kopie van het

goed gedrag worden aangevraagd. .

De gemeente stuurt die aanvraag door naar een centraal screeningspunt.

Daar staat alles wat je de laatste dertig jaar hebt uitgespookt, geregistreerd.

Als dat screeningsbureau van mening is dat je geen vrijwilligerswerk met (ex-)gedetineerden mag uitvoeren, krijg je die verklaring niet. Spijtig.

Voor degenen die in gevangenissen vrijwilligerswerk willen doen, is er nog wel een uitweg. Je aanmelden bij de gevangenisdirecteur. Die bepaalt dan of je binnen mag komen.

Wie het allemaal zelf na wil lezen, zoekt op Google naar de circulaire VOG-verplichte instituties.

Amsterdam - We gaan in april weer een nieuwe ronde in. We hebben dan de ledenvergadering.

Er is tenminste ĂŠĂŠn vacature in het bestuur. Gevolg is dat Bonjo op zoek is naar nieuwe bestuursleden.

Het bestuur vergadert ongeveer zes keer per jaar en is aanwezig bij de jaarlijkse algemene ledenvergadering.

Als u belangstelling hebt voor een bestuursfunctie, kunt u zich melden bij voorzitter Jaap Brandligt. e-mail brandligt@benw-partners.nl.

Informatie vindt u op www.bonjo.nl

dossier en wordt dat uitvoerig met u besproken. U weet dan waar u aan toe bent en komt goed voorbereid op de zitting.

Hebt u twijfels over uw huidige advocaat of zijn of haar aanpak?

Neem vrijblijvend contact op met mij. Goede raad hoeft niet duur te zijn. Ik werk op basis van toevoeging.

Neem contact op met mr Regter Strafadvocaat op 045 5602208 of 06 30622592. Akerstraat 106, Heerlen. mr.regter.strafadvocaat@gmail.com www.advocaatregter.nl.

mr Regter Strafadvocaat

05

BonjoBajesBulletin april 2012

‘Ik doe mijn verhaal anoniem omdat ik net een nieuwe baan heb’

IEDEREEN HEEFT BAAT BIJ GOEDE ZORG ACHTERBLIJVERS Elk jaar belanden er ruim 36.000 mannen in de gevangenis. Veel van hen laten een gezin achter. Voor de moeders verandert er in een korte tijd veel. Daar zijn ook de kinderen de dupe van. Voor tienermoeders, weduwen en alleenstaande moeders zijn voorzieningen, maar partners van gedetineerden hebben het moeilijker. Hier het anonieme verhaal van een sterke, inspirerende moeder die zich niet uit het veld liet slaan.

“Op 15 december 2009 kwam mijn vriend vast te zitten. Ons zoontje was toen tweeëneenhalf jaar. Hij wist dat papa die dag in de ochtend naar zijn werk was gegaan. Je weet in het begin niet hoe lang de detentie gaat duren.

Mijn zoon was nog te jong om te begrijpen wat er aan de hand was, dus elke keer als we op bezoek gingen zei hij opgetogen: “We gaan naar papa z’n nieuwe werk”. Dat hebben we tot het einde zo volgehouden. Ik kon voor mezelf die leugen natuurlijk niet in stand houden. Mijn leven veranderde drastisch. We waren gewend veel samen te zijn als gezin, ondernamen een hoop. Dat viel weg. Het inkomen van mijn vriend viel natuurlijk ook weg en ik kwam alleen te staan voor de opvoeding. Naast veel verdriet waren er dus ineens ook nog genoeg dingen waar ik aan moest denken.

Ik heb meteen actie ondernomen. Ik begon met ‘googelen’, maar ontdekte al snel dat er niets geregeld was voor mensen in mijn situatie. Ik had geen idee waar ik recht op had, dus toen heb ik alles maar aangevraagd. Van reiskostenvergoeding tot woonkostentoeslag en aanvullende bijstand. Ik belde naar de bank om te kijken of er een mogelijkheid was om onze koopwoning te behouden. Omdat ik drie dagen werkte, bleek ik recht te hebben op aanvullende bijstand. Met de bank had ik geregeld dat ik tijdelijk alleen het spaargedeelte van de hypotheek hoefde te betalen en verviel de rente voor een aantal maanden. Voorwaarde was dat ik dit binnen een half jaar moest terug betalen of mijn woning moest verko-

Mr. Dick Olie, lid NVSA

Mr. Cindy Koole, lid VNJA

Mr. Mark Dunsbergen, lid NVSA

OLIE & DE JONGE ADVOCATEN Wij halen er uit wat er in zit! T 0113 22 11 00

pen. Via de gemeente kreeg ik woonkostentoeslag voor een jaar en mijn reiskosten naar de gevangenis werden vergoed, omdat ik samenwoonde.

In alle verklaringen een fout De abonnementen van mijn vriend zegde ik op en ik liet het gas/water/ licht lager zetten. Zo kon ik toch mijn vaste lasten betalen. Alles wat ik zelf kon regelen ging vrij makkelijk, maar zodra ik afhankelijk was van anderen ging het moeizaam. Het begon met de detentieverklaring van mijn vriend.

Die moest de Penitentiaire Inrichting voor mij naar instanties sturen. Ik heb gevraagd of ik dat zelf mocht doen, maar dat was niet mogelijk. In alle verklaringen stond wel een fout. En steeds als een instantie dan weer een verkeerd ingevulde detentieverklaring ontving, belandde deze op de stapel en kwam ik nog meer in de problemen, omdat er niks met mijn aanvragen werd gedaan.

Ook als ik afhankelijk was van uitbetaling door de gemeente was er gedoe.

Dan werd ‘vergeten’ mijn bijstand te storten. Wat de mensen die dat op dat moment vergeten niet beseffen, is dat het avondeten van mijn zoontje en mij op het spel staat.

Een van de eerste keren dat ik op gesprek moest komen voor mijn aanvraag woonkostentoeslag, werd ik behandeld alsof ik een crimineel was.

De gemeentemedewerkster opende de deur en vroeg verontwaardigd: ‘Zo, begrijp ik het goed, u komt woonkostentoeslag aanvragen, omdat uw vriend in de gevangenis zit? Ik antwoordde meteen: ‘Als ik daar recht op heb, dan

kom ik dat inderdaad aanvragen.’ De desbetreffende vrouw heeft vervolgens nog een aantal keer nagelaten om mijn inkomstengegevens te wijzigen, waardoor ik minder toeslag kreeg. Ze zei dan doodleuk: ‘Ik heb geen fax ontvangen’, terwijl ik de bevestiging in mijn handen had. Ik heb meteen een brief naar de gemeente gestuurd met het verzoek om mijn zaak over te dragen aan iemand anders, omdat ik niet met respect behandeld werd en mijn dossier niet serieus genomen werd.

Niet veel later had ik een verontschuldigend voicemail-berichtje. Het geld is uiteindelijk gestort en sindsdien ben ik gewoon netjes behandeld.

mensen daar totaal niet mee bezig zijn, zoiets nog nooit hebben gedaan of gewoonweg niet kunnen. Ik heb de cursus Butgetbuddy gevolgd en heb zelf een netwerk opgezet voor achterblijvers. Ik denk dat het makkelijker is om met iemand te praten die in dezelfde situatie verkeert. Je schaamt je dan niet YRRU MH ¿QDQFLsOH SUREOHPHQ HQ MH NXQW elkaar tips geven.

,De vrouw van een crimineel’ Als de eerste stap gezet is en het inzicht ontstaat dat het allemaal ook anders kan en dat je er wel uit kunt komen, valt er een enorme last van je schouders. Bijna niemand weet van de detentie van mijn man. Mensen kijken vaak anders tegen je aan, omdat je toch ‘maar de vrouw van een crimineel bent’. Ik heb nu een vaste baan bij een advocatenkantoor die ik niet kwijt mag raken. Daarom moet ik mijn verhaal anoniem doen. Graag zou ik het anders

zien. Er wordt veel opener gesproken over de problemen van andere groepen met vergelijkbare problemen, zoals tiener- en alleenstaande moeders. Als er meer aandacht komt voor achterblijvers van gedetineerden, hoeven wij ons niet meer te schamen. Door mijn vaste baan kom ik er niet meer aan toe om anderen te helpen. Het liefste zou ik fulltime Budgetbuddy of Budgetcoach zijn, maar de gemeente bezuinigt alleen maar. Iedereen zou baat hebben bij goede zorg voor achterblijvers. Ga maar na: minder mensen kampen met hoogoplopende schulden en daardoor recidiveren minder ex-gedetineerden als ze terugkeren en de partner alles is kwijtgeraakt. Er is minder ziekteverzuim door minder depressiviteit en daardoor ook minder mensen die volledig of gedeeltelijk in de ziektewet of uitkering belanden en het UWV/CWI en Gemeente zullen niet zoveel onvolledige aanvragen meer ontvangen.’

Cursus Butgetbuddy Door mijn ervaringen weet ik nu: als achterblijver kun je honderd keer bellen en van die honderd keer word je vijftig keer doorwezen. Je moet heel sterk zijn wil je dan nog de kracht hebben om positief te blijven. In de detentietijd van mijn partner (hij kwam in augustus vorig jaar vrij) heb ik veel mensen ontmoet. We praatten met elkaar over hoe we maandelijks rondNZDPHQ RS ¿QDQFLHHO HQ HPRWLRQHHO vlak. Zo kom je erachter dat niemand weet waar je hulp moet zoeken. Dat achterblijvers niks durven aan te vragen, omdat hun partner in detentie zit en ze dan automatisch denken: Ik heb toch geen recht op geld.’ Sommigen hebben de hoop gewoon al opgegeven en raken alles kwijt voordat ze iets hebben geprobeerd. Ik vind het niet vervelend om van alles uit te zoeken, het leidt af, maar ik kan begrijpen dat

D rugsbal werpen Een 27-jarige man is zaterdag in Den Haag opgepakt, nadat hij probeerde een sneeuwbal, gevuld met drugs, over de muur van een gevangenis te gooien.Dat meldt de politie vandaag. De man had echter pech: de bal viel uit elkaar. Volgens persbureau Novum was de politie getipt door een getuige, die gezien had dat de man iets verstopte in een sneeuwbal. Na het werpen van de ‘drugsbal’ ging de man er weer vandoor in een auto.

Agenten vonden even later in de sneeuw een bolletje met 1,2 gram hasj. De automobilist werd later in de Hofstad aangehouden.

Kuijpers en van der Biezen Advocaten is het advocatenkantoor van mr. Arthur van der Biezen en mr. Jan-Hein Kuijpers, gespecialiseerd in strafrecht.

Het naar hen vernoemde advocatenkantoor werd opgericht in 2001, waar vanuit zij diverse bekende strafrechtzaken behandelen waaronder de zaak Holleeder en onlangs die van de weduwe van de omgekomen schilder bij de Catshuisbrand, de A73-moorden, de gevechten tijdens oud en nieuw in Culemborg en vele andere spraakmakende zaken.

Amsterdam

Mr. Arthur van der Biezen en mr. Jan-Hein Kuijpers komen beiden uit de school van oud strafpleiter Piet Doedens, waar zij de kneepjes van het vak leerden en zich door ontwikkelden tot strafrechtspecialisten, ieder in een eigen stijl.

Al 10 jaar topkwaliteit, ook pro deo! ‘s-Hertogenbosch

Mr. Jan-Hein Kuijpers

Prinsengracht 706hs 1017 LA Amsterdam telefoon +31 (0) 20 420 20 42 fax +31 (0) 20 623 68 36 amsterdam@kuijpersvanderbiezen.nl

Havensingel 8 5211 TX ’s-Hertogenbosch telefoon +31 (0) 73 614 86 64 fax +31 (0) 73 614 64 56 denbosch@kuijpersvanderbiezen.nl

Mr. Arthur van der Biezen

www.kuijpersvanderbiezen.nl

06 Column

HET WRAKEN VAN DE RECHTER Geachte Bonjo-lezer, Het zal u ongetwijfeld wel eens zijn overkomen: zo’n rechter die u als verdachte op de zitting ondervraagt op een manier dat u denkt: “die heeft zijn YRQQLV DO NODDU´ 'H PDQLHU YDQ EHMHJHQLQJ KHW QHW LHWV WH WRHJHHĂ€LMN ]LMQ QDDU GH RIÂżFLHU YDQ MXVWLWLH KHW VWHOOHQ YDQ VXJJHVWLHYH YUDJHQ HQ GH LQWRQDWLH HUYDQ het kunnen aanwijzingen zijn dat de rechter niet (geheel) onbevooroordeeld en onpartijdig naar uw zaak kijkt. Kunnen, want schijn bedriegt. In de zestien jaar dat ik als strafrechtadvocaat werkzaam ben, heb ik diverse zittingen meegemaakt waarbij ik het gevoel had dat de rechter mijn cliĂŤnt veertien dagen later zou gaan veroordelen – afgaande op de geprikkelde sfeer tijdens de zitting en de soms nare wijze van ondervraging van de cliĂŤnt – maar de rechter uiteindelijk toch tot een vrijspraak kwam. Goed dat ik niet heb gewraakt, dacht ik dan.

Wraking van de rechter is de laatste jaren een erg populair instrument geworden van de strafadvocatuur. Te pas en te onpas strooit men met wrakingsverzoeken. En hoewel het soms nodig kan zijn, wraak ik zelden. De kans van slagen is immers gering -95% van de wrakingsverzoeken wordt afgewezen- en dan zijn de rapen gaar, want de cliĂŤnt moet verder met rechters wier integriteit en kunde hij eerder in twijfel heeft getrokken. Niet slim, want er is niets erger voor een rechter dan zeggen dat-ie niet deugt.

Het middel van de wraking dient de strafpleiter dus met behoedzaamheid te gebruiken en alleen wanneer het echt nodig is. Niet om de show te stelen tijdens een zitting of om het eigen ego te strelen. Het schaadt immers u als cliĂŤnt als een slecht onderbouwd of lichtzinnig gedaan wrakingsverzoek wordt afgewezen. Bovendien is het klachtwaardig, want juist de advocaat dient beter te weten.

Ook voor wrakingsverzoeken geldt derhalve: “Bezint eer gij begint�. Uitsluitend wanneer een rechter het te bont maakt en de vooringenomenheid er als het ware vanaf druipt is het tijd om een wrakingsverzoek te overwegen. In alle andere gevallen dient de advocaat zijn kruit droog te houden!

0U 5LFKDUG YDQ GHU :HLGH VWUDISOHLWHU WH $PVWHUGDP.

BonjoBajesBulletin april 2012 UITSPRAAK VAN DE MAAND Urinecontrole is klager de avond tevoren aangezegd, tevens wist klager dat veel drinken van invloed kon zijn op kreatinine gehalte in urine. Klager wist dan ook dat hij met veel drinken risico zou lopen om bestraft te worden voor fraude. In haar uitspraak van 11 november 2010, nummer 10/1861/GA heeft de RSJ bepaald dat doorgaans bij een kreatinine gehalte van minder dan 2,0 mmol uitgegaan mag

Om te onderzoeken of de nieren normaal functioneren, of om na te gaan of een behandeling van een nierziekte effect heeft. De test meet de hoeveelheid kreatinine in het bloed en/of urine. Kreatinine is een afvalstof die ontstaat bij de afbraak van kreatine in de spieren. Kreatine speelt een rol bij de productie van energie die nodig is voor de werking van spieren. Het afbraakproduct kreatinine wordt uit het lichaam verwijderd via urine. Hiervoor moet kreatinine uit het bloed worden gehaald door de nieren.

worden van fraude. Alleen bijzondere omstandigheden kunnen een uitzondering op deze regel rechtvaardigen.

In onderhavig geval geen bijzondere omstandigheden, dus kon klager disciplinair gestraft worden. KC2012/027 Bron: Nieuwsbrief commissie van toezicht www.commissievantoezicht.nl

KREATININE

Urine controle binnen PI’s, JJI’s en TBS Klinieken De in een inrichting verblijvende betrokkene dient, indien de directie dat wenselijk acht, zich een aantal plichten en onderzoeken te laten welgevallen.

EĂŠn van die onderzoeken betreft de Urine controle (UC). De hoofdregel omtrent UC is voor iedere groep betrokkenen dezelfde, en zijn allen te vinden in GH VSHFLÂżHNH UHJHOLQJ YDQ WRHSDVVLQJ RS GLH VSHFLÂżHNH JURHS 9RRU GH MHXJGLJH in een jeugdinrichting is dit art. 35 van de Beginselenwet JustitiĂŤle Jeugdinrichtingen (BJJ), voor de personen die verblijven in een TBS kliniek art. 24 van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden (BVT) en voor de overige gedetineerden art. 30 van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw). Blijkens de eerste leden van bovenstaande artikelen kan de directeur in drie gevallen de betrokkene verplichten zijn urine af te staan ten einde deze te controleren op gedragsbeĂŻnvloedende middelen.

Onder gedragsbeĂŻnvloedende middelen worden niet enkel middelen verboden bij de Opiumwet verstaan, het kan ook gaan om alcohol of medicijnen. In het geval van medicijnen gaat het dan om medicijnen die niet zijn voorgeschreven door de medische dienst.

Als het gaat om de handhaving van de orde en veiligheid in de inrichting kan dit met zich meebrengen dat er steek-

proefsgewijs UC wordt afgenomen. De beroepscommissie (nu RSJ) heeft daar ook over geoordeeld. De beroepscommissie overwoog dat er een wettelijke basis bestaat voor het steekproefsgewijs afnemen van UC. Het betreft een controle bevoegdheid en derhalve is er geen vermoeden van schuld vereist.

andere stoffen die een vals positieve uitslag weergeven bij een UC. Dat wil zeggen dat de positieve uitslag gevolg is van voorgeschreven medicijn gebruik en niet van het gebruik van gedragsbeĂŻnvloedende middelen.

De afname van urinemonsters

Naast vals positieve uitslagen zijn er ook vals negatieve uitslagen mogelijk. Dit betreft een negatieve uitslag ondanks dat er drugs zijn gebruikt. Deze vals negatieve resultaten kunnen zijn ontstaan door manipulatie van de UC. Drie vormen van manipulatie: ‡ ,Q YLYR 'LW ]LMQ PLGGHOHQ GLH YLD LQname door de betrokkene in het lichaam worden gebruikt. Hierbij kan gedacht worden aan een grote waterinname door de betrokkene die zijn of haar urine verdunt. ‡ ,Q YLWUR 'LW ]LMQ PLGGHOHQ GLH DDQ GH urine worden toegevoegd nadat deze het lichaam heeft verlaten. Dit kan bijvoorbeeld bleekmiddel, chloor of water zijn om de urine te verdunnen. ‡ +HW LQOHYHUHQ YDQ HHQ DQGHUH XULQHachtige stof, bijvoorbeeld citroensap.

Ook het inleveren van urine van een ander is denkbaar. Deze vormen van manipulatie kunnen gelang de vorm van fraude worden gedetecteerd tijdens de controle op het lab.

De urine wordt bij voorkeur ‘s ochtends afgenomen. Reden hiervoor is dat ochtendurine het meest geconcentreerd is en de concentratie van eventueel gebruikte gedragsbeĂŻnvloedende middelen het hoogst is. Voordat de urine wordt afgenomen dient de reden voor afname te worden medegedeeld aan de betrokkene.

Om manipulatie bij de afname tot een minimum te beperken, dient de betrokkene in een daarvoor bestemde ruimte onder direct visueel toezicht te urineren in een daartoe bestemde opvangbeker.

Het onderzoek dient wel zo veel mogelijk te worden verricht door personen van hetzelfde geslacht als de betrokkene.

Vals positieve uitslagen Dat een UC een positieve uitslag heeft, wil niet altijd indiceren dat de betrokkene daadwerkelijk gedragsbeĂŻnvloedende middelen heeft gebruikt. Er zijn verscheidene soorten medicatie en

Vals negatieve uitslagen en manipulatie

07

BonjoBajesBulletin april 2012

Kinderen worden gepest en moeten geheimzinnig doen

NIEMAND MAG HET WETEN Maassluis - Leo van der Linde coördineert de zorg aan achterblijvers in de gemeente Maassluis. Hij bezoekt de familie, biedt een luisterend oor en schakelt instanties in. ‘Manlief zit in detentie, die staat achter de biljarttafel met een muziekje op de achtergrond en die vermaakt zich wel. Men mag de ellende aan het thuisfront niet vergeten.’

Van der Linde: ‘Ik bezoek de ouders, partners en kinderen tijdens detentie.

Ik geef mijn visitekaartje en druk de achterblijvers op het hart mij te bellen bij vragen en problemen. Vaak hoor ik: ‘Ik heb geen hulp nodig’. ‘Als de problemen zich opstapelen, bellen ze uiteindelijk wel. Die hulp is soms heel banaal. Een tijdje geleden zou een moeder met drie jonge kinderen uit huis gezet worden. Toen ben ik gaan bellen en daarmee kon ik een rechtszaak en uithuiszetting voorkomen. De vader van het gezin had grote schulden gemaakt. Als de partner niet voor die schulden tekent, dan blijft de gedetineerde daar verantwoordelijk voor.

Dat weten veel achterblijvers niet. Ook weten ze vaak niet dat ze aanspraak kunnen maken op de Wet Bijzondere Bijstand en schuldhulpverlening.

Instanties weten op hun beurt vaak niet wat er aan de hand is binnen zo’n gezin. Het helpt meestal al om gewoon een half uurtje naar iemands verhaal te luisteren. Voor mij hoeft de familie zich niet te schamen; ik weet toch al van de situatie af. En ik oordeel niet.”

Roep om hulp De roep om hulp aan de familie kwam vanuit de gevangenis. Daar komt van der Linde geregeld. Feitelijk is hij sociaal rechercheur en onderzoeker voor de afdeling Burgerzaken van de gemeente Maassluis. In 2009 werd de nazorg ex-gedetineerden, tot dan toe de verantwoordelijkheid van Reclassering, ineens een wettelijk opgelegde taak voor de gemeente. Van der Linde werd toen benaderd met de vraag of hij deze taak tijdelijk voor zijn rekening wilde nemen. ‘Dat leek me wel wat.

Mijn werk was toen vrij eentonig, jarenlang fraudeonderzoeken gedaan en ik had wel behoefte aan wat afwisseling.’ Hij merkte al gauw dat de detentieformulieren die hij opgestuurd kreeg vaak onvolledig of onjuist

waren ingevuld, omdat de medewerker maatschappelijke dienstverlening, de MMD-er, de juiste antwoorden niet had. ‘Dus toen maakte ik er een gewoonte van om elke gedetineerde die langer dan drie maanden gevangenisstraf had opgelegd gekregen, te bezoeken in de Penitentiaire Inrichting.

Daar zaten bezorgde vaders die aan mij vroegen of ik hun vrouw thuis eens kon bezoeken.”

Bittere noodzaak Van der Linde gaf gehoor aan die wens en ondervond dat bezoek aan huis bittere noodzaak is. ‘Ik signaleer veel problemen; kinderen die gepest worden op school of heel geheimzinnig moeten doen, omdat niemand mag weten dat pa of ma in detentie zit. Of dat er sprake is van politie aan de deur, uithuiszetting, schulden, problemen met familie of huurachterstand. Het is meer ellende dan dat ik tijdens mijn politietijd heb meegemaakt. Ik heb mij toen eens verdiept in de nazorg en ontdekte dat er helemaal niks geregeld is voor de achterblijvers. Ik heb mijn regiomanager van de Dienst Justitiele Inrichtingen hiermee geconfronteerd. De behoefte aan hulp is enorm.

Achterblijvers weten vaak niet waar ze terechtkunnen en waar ze recht op hebben. Daar moet transparantie in komen. ‘Ze hebben een aanspreekpunt nodig. Iemand die de juiste instanties kan inschakelen. Ze moeten het zelf

doen, en dat willen ze ook, maar een stap in de goede richting scheelt een hoop ellende.’

Taak van iedereen ‘De gemeente heeft de verantwoordelijkheid voor ex-gedetineerden op vijf kerngebieden: werk en inkomen, huisvesting, zorg, geldig identiteitsbewijs en schuldhulpverlening. De zorg aan de familie zou landelijk een zesde kerntaak moeten worden. Ik kan een handreiking bieden en bemiddelen, maar eigenlijk moeten we het samen doen; de achterblijvers, de instanties en de maatschappij. De politiek moet inzien dat hiein een onvervulde behoefte bestaat. Gemeenten moeten ook vergoeding krijgen voor nazorg aan achterblijvers. Anders zullen zij de zorg voor achterblijvers nooit op zich nemen en blijft de nazorg afhankelijk van goedwillende medewerkers. Tot die tijd kost mijn functie, in andermans ogen, alleen maar geld, terwijl ik niets oplever. Dat laatste is een misvatting: het kost veel meer geld om een woning te ontruimen dan vaste lasten door te betalen. Door in een vroeg stadium actie te ondernemen hoeven energiebedrijven minder vaak gas/water/licht af te sluiten en hoeven woningbouwverenigingen minder zaken voor de rechter te brengen.’

Bonjo in de bajes Een groep gedetineerden in de Bijlmer Bajes nodigde ons – Bonjo – laatst uit om hen op de hoogte te brengen van wat Bonjo voor hen kan betekenen. We gingen er vol verwachting heen, benieuwd wat er aan vragen leefde. Nou, dat waren er heel wat. Over huisbewaring bijvoorbeeld. Eén van de gedetineerden was zijn huis kwijt geraakt. Dat was niet nodig als hij op de hoogte was geweest van het Bonjo-project ‘Huisbewaring’. Hoezeer teleurstellend voor de man, het was wel een eye-opener: hou je goed op de hoogte van wat er aan rechten en mogelijkheden voor jou als gedetineerde zijn. Lees dus het Bonjo Bajes Bulletin (dit blad dus), schrijf je brieven met vragen naar het bureau. Kortom: zorg ervoor dat je op de hoogte bent en als je dat nog niet bent, neem contact op met de Bonjo-vertegenwoordigers.

Naast het Bonjo-bureau waar allerlei centrale vragen terechtkomen, zijn er dan ook nog de vrijwilligers in de regio die op bezoek kunnen komen in de bajes. Die kunnen in de nazorg een rol spelen. Het Bonjo-bureau kan helpen om de weg in dat aanbod te vinden.

Deze goede ervaring smaakt naar meer. Als je met een groep mede-gedetineerden behoefte hebt aan contact met Bonjo meld je dan. Bonjo is er voor jou, voor jullie.

-DDS %UDQGOLJW

/HR YDQ GHU /LQGH

Op zoek naar een deskundige en zeer gedreven strafrechtspecialiste die u, uw strafzaak en uw omgeving de volle aandacht geeft?

mr. Anke Swinkels 06-19338555 Bilderdijklaan 15, 5611 NG Eindhoven · Postbus 6210, 5600 HE Eindhoven · T: 040-2870888 88 F:040-2870889 F:040-287088 870889 9

08

BonjoBajesBulletin april 2012

8LW GH RXGH µNLVW¶

GEVANGENE NA DRIE JAAR ONTSNAPT

Gedicht uit de bajes Spijtbetuiging Ik heb de laatste tijd heel veel fouten begaan, en daar ben ik ontzettend van ontdaan.

Ook heb ik veel mensen bestolen en bedrogen, maar ik heb meer tegen mezelf gelogen.

Als ik op straat liep, keken alle mensen mij na, toen leek het net, dat ik voor die mensen niet bestond.

Want ik maakte het de laatste tijd wel erg bont. maar dat is er met de jaren ingeslopen,

Hugo de Groot stapt in de boekenkist, kopergravure circa 1755, S. Fokke.

En dat heb ik ook met veel verdriet moeten bekopen.

Ik zal voortaan echt eerlijk tegen de mensen zijn, en dan pas, verdwijnt misschien die innerlijke pijn.

Door leugens, bedrog en stelen, heb ik nu heel veel spijt, en daardoor ben ik nu ook, mijn familie en vrienden kwijt.

Ik zal het vanaf nu, heel anders aan gaan pakken, en zeker niet weg te zakken.

Ik zal er zeker heel veel energie in gaan steken, al duurt het deze keer nog zoveel weken.

Daarom wil ik voor mezelf 100% meer zekerheid, want het leven is geen bedrog, maar werkelijkheid.

Als je iemand je spijt betuigd, heb je zeker iets fout gedaan, maar daar denk je dan pas veel later aan.

Dus als je bij de mensen in het reine wilt komen, Dan zul je met die gedachten van spijt, veel verder komen.

En je zult ook moeten proberen, je fouten toe te geven, en als je dat kunt, kun je rustig leven. dus er is voor mij maar een oplossing, en dat is spijtbetuiging.

- %

strafrecht familierecht jeugdrecht

Het verhaal over de ontsnapping van Hugo de Groot is naar ik aanneem bij een ieder bekend. Maar toch goed om het weer eens in herinnering te brengen, zeker om aan te tonen hoe slim vrouwen zijn.

Hugo de Groot, een beroemde rechtsgeleerde uit Delft, zat opgesloten van 1619 tot 1621 in slot Loevestein, een markant slot met indrukwekkende vierkante torens met schietgaten, een ridderzaal en slotgracht. Loevestein was de gevangenis van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Voorname lieden zaten hier gevangen zoals leden van de Staten van Holland die tegen prins Maurits waren.

Hugo de Groot behoorde tot de eerste gevangenen in Loevestein. Een aardig detail is dat de vrouwen, als zij dat wilden, de gevangenschap met hun mannen mochten delen.

Vooral in het begin was het regime zeer streng. De vrouwen mochten niet zonder vergunning het slot verlaten om boodschappen te doen. Maar zij hebben het toch zover weten te krijgen dat ze iedere week inkopen konden gaan doen. Hugo de Groot mocht op den duur boeken ontvangen en terugsturen, hij studeerde veel.

Maria van Reigersbergen, de vrouw van Hugo de Groot, kreeg een idee.

Ze had gehoord over de ontsnapping van predikanten uit een tuchthuis in Amsterdam. Haar oog viel op de boekenkist van haar man. De kist was niet echt groot, maar met een beetje moeite zou ze Hugo er wel in kunnen proppen.

Bij het wekelijks boodschappen doen

in Gorkum had ze kennis gemaakt met een koopman, Daatselaar, die getrouwd was met een zuster van één van de beste vrienden van Hugo. De boekenkisten voor Loevestein kwamen altijd bij hem aan.

De boekenkisten werden door soldaten streng gecontroleerd maar vonden alleen maar boeken. Na verloop van tijd vonden zij het wel welletjes en lieten de kist zonder controle door.

Onder toezicht van het dienstmeisje Elsje van Houweningen, werd de kist met Hugo per schip naar Gorkum gebracht. De kist kwam aan bij Daatselaar en Hugo stapte eruit als vrij man.

Verkleed als metselaar kwam hij aan in Waalwijk. Wat een slimme vrouw! :LP :DO

Hugo de Groot, rechtsgeleerde en auteur.

Geboren in delft, 10 april 1583 en overleden in Rostock op 28 augustus 1645.

De groot schreef o.a. Latijnse tragedies en theologische verhandelingen.

Zijn belangrijkste werken liggen op historisch en juridisch gebied.

Hugo, zeer begaafd, ging al op elfjarige leeftijd studeren aan de universiteit van Leiden, waar hij als rechtsgeleerde afstudeerde als zestien-jarige.

Op gezag van prins Maurits op 29 augustus 1618 gevangen genomen.

Op 22 maartt 1621 ontsnapte Hugo uit Loevestein in de alom bekende boekenkist.

colofon Bonjo Bajes Bulletin Is een uitgave van Bonjo en verschijnt zes maal per jaar.

Oplage: 11.000 exemplaren Wij staan voor u klaar!

Emmalaan 35 | 3581 HP Utrecht | 030 210 98 80 | www.hb-advocaten.nl

BODDAERT VERWEEL advocaten Mr. Robert Polderman al ruim 15 jaar uw specialist in: s Strafzaken s Beklag- en beroepszaken s TBS en longstay s VOG- en CBR-procedures T 072 574 44 09 E info@boddaertverweel.nl www.boddaertverweel.nl

Abonnementen € 22,50 per jaar Losse nummers € 4,50 incl. porto ISSN 2210-4860 Contactadres: Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam Tel. 020 665 9420 info@bonjo.nl www.bonjo.nl Advertenties: Tien Königs 06 516 87 502 bonjobajesbulletin@ziggo.nl

Bestuur Bonjo Jaap Brandligt, voorzitter Paul Grijpma Hendrik Kaptein, penningmeester Ruud Klein, secretaris Pieter Vleeming Redactie Paul Grijpma, eindredacteur a.i. info@paulgrijpma.nl Jaap Brandligt Tevens werkten mee: Carina Bottema Lea Bouwmeester Dirk Daamen Karima Daoudi Patrick van Dielen Dini Frans Douw Marian Husken Stan de Jong Ruben Kellermann

Marc Kruyswijk Shintha Lempers Harry Lensink Peter van der Lichte Leo van der Linde Bas Martens Claudia Shoemacher Mark Teurlings Ronny van de Water Serge Weening Richard van der Weide Vormgeving: Wim Wal grafisch ontwerper, wimwal@xs4all.nl Druk: Rodi Media, Langedijk Handling&verspreiding: Weinmann, Almere Het volgende BonjoBajesBulletin verschijnt 1 juni 2012

09

BonjoBajesBulletin april 2012

Ontmoetingsdag over terugkeer in maatschappij

Column

GEVANGENISDIRECTEUR FRANS DOUW:

‘WE HOREN VAN GEDETINEERDEN ZELF WEINIG’

DE NEDERLANDSE STAAT: SCHULDIG? In oktober 2007 wordt een cliĂŤnt door de rechter bij verstek veroordeeld tot een boete van EUR 60 voor het niet ter inzage aanbieden van een identiteitsbewijs op 7 juni 2006. Op 3 december 2007 krijgt hij te horen dat het hoger beroep niet behandeld wordt nu dat niet in het belang van een goede rechtsbedeling is.

Deze cliĂŤnt wendt zich tot mij en zegt: “Kellermann ik ben onschuldig, ik was het niet.â€? Toen ik de beslissing las, dacht ik in eerste instantie waar gaat dit echt over? EUR 60‌ Er gingen serieus gedachten door mijn hoofd om cliĂŤnt EUR 60 cadeau te geven zodat ik mijn tijd ĂŠn energie kon gebruiken voor belangrijke strafzaken.

De woorden van cliĂŤnt bleven echter door mijn hoofd gaan: “onschuldig, onschuldig, onschuldigâ€?. Is het niet altijd in het belang van een goede rechtsbedeling een zaak te behandelen als iemand stelt onschuldig te zijn? Hiervoor was ik toch strafrechtadvocaat geworden. EUR 60 of levenslang, onschuldig is onschuldig! Aanvallen dus‌!

Amsterdam - Als je een strafbaar feit hebt gepleegd, dan zijn er meestal een of meerdere gedupeerden of slachtoffers. Vroeger namen mensen in zo’n geval vaak onderling wraak, maar tegenwoordig neemt de Staat dat over.

Als vergelding word je dan van je vrijheid beroofd en uit de samenleving verwijderd. ‘Buiten’ kon je als vrij mens de verantwoordelijkheid nemen voor jezelf, je familie, je werk enzovoorts. ‘Binnen’ bepalen nu anderen voor jou wat je wel en niet mag doen.

Na detentie kom je terug in die samenleving. Daar zijn nog steeds degenen die je iets hebt aangedaan, of hun nabestaanden. Maar er is ook je familie, je kinderen en je buren. Mensen die het zonder jou hebben moeten redden.

En in de gevangenis, de plek waar bijna alles door anderen voor je wordt bepaald, wordt gezegd: ‘Wij eisen dat je gaat werken aan jezelf. Zodat je anderen niet meer benadeelt en hier niet meer terugkomt.’ In detentie de regie over je eigen leven terugpakken: hoe doe je zoiets? Hoe

win je het vertrouwen terug van anderen, maar ook in jezelf? Daar wordt veel over gepraat en geschreven. Door mensen op het ministerie, door wetenschappers en de hulpverlening. En ook door gevangenisdirecteuren, zoals ik.

Hoe werken aan terugkeer?

Gelukkig wordt de laatste tijd de positie van de slachtoffers versterkt.

Wat echter nog steeds opvalt, is dat degenen die ‘hun verantwoordelijkheid moeten nemen’, namelijk de gedetineerden zelf weinig aan het woord zijn. Net als hun familie, ouders, broers en zussen, partners en kinderen.

Ieder jaar maken zo ‘n 50.000 kinderen in Nederland mee dat hun vader of moeder wordt gedetineerd. Dat heeft veel invloed op hun leven, hun jeugd.

Hoe kun je, tijdens en na je detentie zorgen dat je kinderen in rust en veiligheid kunnen opgroeien?

Het gesprek over ‘hoe je het best kunt werken aan terugkeer in de samenleving’ tussen gedetineerden, hun familie en anderen die bij dat proces zijn betrokken, zoals justitiemedewerkers, vrijwilligers en hulpverleners, zou op gang moeten komen. Dat vinden gede-

tineerden, ex-gedetineerden, vrijwilligers en veel andere betrokkenen.

Om dat gesprek te beginnen, gaat er een ontmoetingsdag georganiseerd worden. Niet door mij, niet door justitie, maar door verschillende groepen samen: ex-gedetineerden, vrijwilligers, Justitie en hulpverleners. We willen wel weten wat de gedetineerden hier van vinden: ‡ :LH ]RXGHQ HU RS ]R œQ GDJ QLHW mogen ontbreken? ‡ :DW ]RX HU GLH GDJ LQ LHGHU JHYDO gedaan moeten worden? ‡ :DW ]RX KHW UHVXOWDDW PRHWHQ ]LMQ" Stuur je antwoord op deze vragen of je mening over dit initiatief naar de redactie van BONJO, info@bonjo.nl. of stuur naar: Stichting Bonjo Antwoordnummer 39253 1090 VC Amsterdam Het zou helemaal mooi zijn als je mee wilt blijven denken en tijdens of na je detentie een actieve bijdrage wilt leveren. Geef dat vooral ook aan! )UDQV 'RXZ JHYDQJHQLVGLUHFWHXU

Doornbos Suringar Wiersema

Uit principe en in mijn fanatisme heb ik eveneens een klacht ingediend bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Er was in mijn visie geen sprake van een eerlijk proces. Ruim 2 jaar en 9 maanden later zag het Europese Hof dit ook zo! De klacht werd op 22 februari 2011 gegrond verklaard en de Nederlandse Staat werd daarbij veroordeeld voor schending van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

Naar aanleiding hiervan werd alsnog in Nederland het hoger beroep behandeld en cliĂŤnt is heel recent - op 25 januari 2012 - vrijgesproken! En gelukkig maar want het OM vond dat cliĂŤnt nog steeds veroordeeld moest worden.

Vorige maand publiceerde het Mr. Magazine voor juristen, dat de Nederlandse Staat zelden en in geheel 2011 slechts ĂŠĂŠnmaal veroordeeld is door het Europese Hof. Dat was dus deze zaak.

Na 5 jaar en 7 maanden is de 60 euro boete eindelijk van tafel. De leerzame les was dat een gerichte aanval via Europa de beste verdediging was en bovenal dat recht en onschuld boven geldmotieven gaan.

5XEHQ .HOOHUPDQQ 6WUDIUHFKWDGYRFDDW WH $PVWHUGDP

KORVINUS VAN ROY & ZANDT Sinds jaren de top van Nederlandse strafrechtadvocatuur

advocaten mediators

Mr. C.F. Korvinus Mr. A.J.M. van Roy Mr. P.J. Zandt Mr. S.C. Sassen Mr. H.H. Boersma Mr. D.P. Hein

Ervaren strafrechtadvocaten, komen door het hele land langs in de PI. Strafrecht, Penitentiair recht, TBS zaken, Tuchtrecht Postbus 705, 9400 AS Assen Telefoon 0592 31 76 76 info@dswadvocaten.nl www.dswadvocaten.nl Mr. M.G. Doornbos

Cassatie instellen was kansloos nu dit bij de wet was uitgesloten. Dan maar HHQ KHU]LHQLQJVYHU]RHN ELM GH +RJH 5DDG LQGLHQHQ ,N YHU]RFKW RP JHÂżQDQcierde rechtsbijstand. Dit verzoek werd door de Raad voor Rechtsbijstand afgewezen. Na ruim twee jaar door procederen tot aan de Raad van State hebben we gewonnen en diende de Staat de kosten van rechtsbijstand te voldoen.

Mr. S.M. Carabain-Klomp

Raadhuisstraat 52-D 1016 DG Amsterdam Tel. +31(0)20 305 34 00 06 51 00 48 86 06 21 87 76 22 Fax +31(0)20 305 34 08 info@kvrzadvocaten.nl www.kvrzadvocaten.nl

advocaten

10

BonjoBajesBulletin april 2012

Commentaar

EFFICIENCY EN BAJESSEN

mr. Iwan Appel Meester in strafrecht

Door Jaap Brandligt

De Koning Vergouwen Advocaten Sophialaan 33, 1075 BL Amsterdam telefoon: 020 676 25 00 mobiel: 06 216 79 148 mail: appel@dkva.nl www.dkva.nl

UW DOELGROEP in het gehele land LEEST BonjoBajesBulletin Informeer naar de mogelijkheden van adverteren.

Een advertentie kunnen wij voordelig voor u maken.

Daarnaast schrijf een wetenswaardige column richting uw doelgroep. Bel Tien KĂśnigs 06 51 68 75 02 of mail bonjobajesbulletin@ziggo.nl

Dit lijkt een feuilleton, een vervolgverhaal te worden. Een kritisch vervolgverhaal, waarin ik naga wat allerlei maatregelen om de efficiency in de gevangenissen te vergroten, voor gevolgen hebben voor de gedetineerden. De vorige uitgaven hadden we het over privatisering van het gevangeniswezen. Ik heb toen een onderzoekrapport beschouwd, waarin werd uitgezocht of privatisering van de gevangenissen winst oplevert.

Winst in de zin dat het allemaal goedkoper wordt en – dat is althans de officiÍle lezing – geen schade oplevert voor de bewoners van de bajessen.

Ik heb laten blijken nogal gereserveerd te staan tegenover die ontwikkeling. Mijn oog was en is daarbij vooral gericht op de ervaringen in Amerika waar sommige gevangenissen op de beurs hun aandelen hebben geplaatst met alle gevolgen voor overbezetting van dien. Zeg nu niet dat dit onzin is. Ook ziekenhuizen mogen nu door investeerders beheerd gaan worden. Die willen – naast goede bedoelingen ongetwijfeld – vooral waar voor hun geld. vergroting volgens sommigen leidt tot betere dienstverlening als achterhaald Shared service centers beschouwd. Bij scholen en ziekenIn november 2011 heeft de waarhuizen zijn we er al een tijdje achter nemend hoofdinspecteur voor het dat dit niet waar hoeft te zijn en vaak gevangeniswezen het advies vastgeniet is. Maar in het justitiewezen is dat steld waar ik het nu over ga hebben. besef nog niet gans doorgedrongen.

Dat is dus nog maar kort geleden. Het Reden voor hen om op de ingeslagen is een advies van de Inspectie voor weg door te gaan. Dat doen ze door de Sanctietoepassing en het gaat over zaken die met en voor gevangenen in dienstverlening van shared service de inrichting plaatsvonden en eigenlijk centers in relatie tot het verblijf in een nog steeds vinden, ergens centraal te justitiÍle inrichting. gaan organiseren. Zo’n centrale regelWat zijn shared service centers? Dat plek heet dan in het jargon een shared vind ik niet zo eenvoudig uit te legservice center. gen. Maar laat ik het op deze manier doen. Vroeger (in de goede oude tijd) werd de dienstverlening aan de Waar heb ik het over gedetineerden per inrichting geregeld.

Er zijn twee shared service centers van Dat wordt in een tijd waarin schaalde Dienst JustitiĂŤle Inrichtingen. Die

regelen allerlei zaken op het gebied YDQ SHUVRQHHO ÂżQDQFLsQ LQNRRS HQ van ICT aan de justitiĂŤle inrichtingen.

Uit de inrichtingen kwamen allerlei geluiden dat de manier waarop die shared service centers werken het primaire proces – dat wat je dagelijks in de gevangenissen doet – negatief beïnvloedt. Dit was voor de Inspectie voor de Sanctietoepassing reden om eens na te gaan of dat inderdaad het geval is. Daarbij is vooral gekeken naar het waarborgen van de rechtspositie van de justitiabelen, naar de omgang met hen, naar de interne veiligheid, naar de maatschappelijke re-integratie en naar de organisatie. De inspectie heeft daarbij in ieder geval gekeken naar de processen inkoop, beheer van de rekening courant van de ingeslotenen, naar de basisvoorziening biometrie. Er zijn nog vele afkortingen en procedures betrokken bij de gang tussen inrichting en shared service centers, maar die laten we hier beschouwing. Het moet allemaal leesbaar en begrijpbaar blijven. Wie ervan houdt alle afkortingen te kennen, vragen het rapport bij de inspectie op.

strafrechtsysteem in de toekomst te komen. De hoofdconclusie is – let op de formulering – dat ‘de onderzochte bedrijfsprocessen niet structureel afbreuk doen aan de rechtspositie van de justitiabelen, aan de interne veiligheid en aan de maatschappijbeveiliging’. Daarmee moet de Dienst JustitiĂŤle Inrichtingen blij zijn, zou je zeggen. Maar er zijn wat angels. De inspectie constateert dat de positieve uitkomst vooral te danken is aan het probleemoplossend vermogen van de inrichtingen. Je kunt ook lezen: die hebben besloten dat als ze hun eigen gang gaan, voor zover als dat mogelijk is, dat dit beter is. De manier waarop procedures zoals beoogd verlopen voldoet ‘slechts in beperkte mate aan de verwachtingen’. Waar Veiligheid en Justitie procedures wil standaardiseren, zijn ze ‘verder dan de primaire processen in de inrichtingen’. In normale mensentaal: inrichtingen kunnen er niet mee uit de voeten. Er is, lees ik, ‘een continu spanningsveld tussen standaardisatie van bedrijfsprocessen enerzijds en het primaire proces anderzijds’. De oplossing is zoals we die kennen uit andere sectoren: creĂŤer een middenfunctie (accountmanager) en verbeter structureel overleg.

Conclusies Ik ga maar meteen over tot de voornaamste conclusies om daarna tot een afweging van de betekenis voor het

Slotoverweging Bij het lezen van dit soort adviezen bekruipt mij altijd een moe soort

gevoel. En een besef van mijn eigen geschiedenis. Lang geleden heb ik ook geloofd dat schaalvergroting en standaardisatie tot vergroting van de kwaliteit zou leiden. Ik beschouw dat met de kennis van nu als een jeugdzonde. Ik heb geleerd – en volgens mij velen met mij – dat vertrouwen geven aan de mensen die het werk doen, de kwaliteit van het werk doet toenemen. Ik heb geleerd dat door over de inrichtingen, instellingen of hoe dat allemaal mag heten, heen te organiseren je het werk en daarmee de verantwoordelijkheid en de betrokkenheid bij de werkers weghaalt en dus (let op: dus) kwaliteitsverlies bereikt.

Het is niet voor niets dat de inrichtingen zoveel mogelijk hun eigen gang gaan. Zij weten dat alleen zij maatwerk aan de inwoners van de inrichtingen kunnen leveren. Mijn conclusie: hou op met dit weg organiseren van verantwoordelijkheden. Laat de werkers hun werk goed doen en loop ze niet voor de voeten. Dat je leasecontracten voor auto’s centraal afsluit, is heel wat anders. Of dat je een bulkcontract sluit met de leveranciers van archiefkasten.

6RLW 'DW LV HI¿FLsQW 'H UHVW QLHW 'H rest leidt hooguit tot een parlementaire enquête over hoe gedacht werd HI¿FLsQW WH ]LMQ HQ JHEOHNHQ LV GDW KHW LQHI¿FLsQW LV %RQMR LV LQ GH]H GH PDDW van de PIW’er.

Van Oosten A D V O C A T E N

Overtoom 296, 1054 JC Amsterdam, tel 020 6060680

www.vanoostenadvocaten.nl

Specialisten in strafzaken!

Wij treden op in zowel betalende als door de overheid gefinancierde (toegevoegde) zaken.

Bel GRATIS 0800 - STRAFZAAK (787239225) voor directe bijstand in strafzaken. s Ben je aangehouden en zit je onterecht vast? s Wil je een strafrechtexpert die alleen jouw belangen behartigt? s Wil je gebruik maken van de kennis en ervaring van gespecialiseerde strafrechtadvocaten? s Wil je een deskundig advies over strategie in jouw strafzaak of een second opinion over de strategie die je huidige advocaat voert?

Als je 1 of meerdere vragen met ja kunt beantwoorden, neem dan vandaag nog contact op. Zeker in strafzaken ‘kan iedere minuut tellen’!

Bel GRATIS 0800 - STRAFZAAK (787239225).

11

BonjoBajesBulletin april 2012

WIL JE BEZOEK? BEL BONJO 020 6659420

Vrijwilligers komen bij je langs door heel Nederland om je verhaal te horen, voor een luisterend oor, een steuntje in de rug.

Ik ben, zoals men dat met een mooi woord noemt, een achterblijver.

In de volksmond noemt met dat gewoon “het kind van een crimineel”.

Welk woord je er ook aan wilt geven maakt eigenlijk niets uit; want vanaf het moment dat je vader of moeder in de gevangenis zit ben jij ook getekend als een crimineel te zijn.

HAAGSE AANDACHT VOOR GEHANDICAPTEN EN ZIEKEN IN BAJES Den Haag - Jaap Brandligt sprak met drie ambtenaren van Dienst Justitiële Inrichtingen die zich bezig houden met het ontwikkelen van beleid voor zieken, gehandicapten en ook senioren in de gevangenissen. Op dit moment is het een feit dat de toenemende senioriteit in de gevangenissen tot problemen leidt.

Voor gedetineerden waarvan de lichamelijke situatie ongeschikt is om binnen te blijven, is het mogelijk een ongeschiktheidverklaring te krijgen, maar daar komt heel wat bij kijken. En dan hebben we het over bijvoorbeeld de toegankelijkheid van luchtplaatsen of de bibliotheken.

Twee jaar geleden heeft de Dienst Justitiële Inrichtingen een werkgroep ingesteld die zich in de eerste plaats bezig houdt met een inventarisatie van de problemen in wat heet ‘de tweedelijns gezondheidszorg’. Alles wat na de huisarts komt.

Op dit moment wordt een ernstig zieke gedetineerde opgenomen in

het Justitieel Medisch Centrum in Scheveningen. Dat kan althans. In de praktijk wordt een ziekenhuis in de buurt gebruikt. Zoals gedetineerden ook gewoon gebruik maken van de poliklinieken van gewone ziekenhuizen in de buurt. Dat gewone ziekenhuizen gebruikt worden, heeft ook te maken met het volstrekt verouderd zijn van het Justitieel Medisch Centrum.

De werkgroep zal zo rond juli/augustus met een advies komen. Dat advies heeft het karakter van een beleidsvoorstel. Het moet dus naar staatssecretaris Teeven, die het dan moet goedkeuren of niet natuurlijk.

waarschijnlijk behoorlijke gevolgen voor de formatie van de PI’s. Het ligt niet voor de hand de PIW’er te belasten met het aandoen van steunkousen of iets dergelijke. Komen er dan minder PIW’ers met gevolgen voor de beweegmogelijkheden van gedetineerden? Of wordt de formatie uitgebreid met thuiszorgmensen?

Het zijn vragen die nog beantwoord moeten worden. Als alles gaat, zoals wij van Bonjo willen dat het gaat, wordt Bonjo uitgenodigd om mee te praten op mini-conferenties of zelfs in de bestaande klankbordgroep. Dat gaan we graag doen.

Detentieongeschikt is detentieongeschikt

Een laatste feitje dat interessant is om te weten en om zicht te krijgen op wat de houding van de staatssecretaris is: op dit moment worden eerder detentie-ongeschiktverklaarden weer opgeroepen en vaak alsnog in PI’s geplaatst. Dat lijkt toch ook juridisch ongerechtvaardigd. Detentieongeschikt is detentieongeschikt. We roepen mensen op die dat overkomen is, zich bij Bonjo te melden.

In het gesprek is een aantal ideeën die de werkgroep heef, zichtbaar geworden. Zo denkt men erover om bepaalde Penitentiaire Inrichtingen in te richten op de zorggedetineerden. In elke regio bijvoorbeeld één. Men denkt er ook over de thuiszorg (om het zo te noemen) in de ziekenhuizen beter op te tuigen. Dat is zeker nodig als het aantal senioren toeneemt. Dat heeft

Het witte goud!

Het witte goud zo noemt men dat nooit geweten wat het nu precies was zenuwslopende dagen, slapeloze nachten spannende uren op een transport wachten pappa sprak erover honderduit want dat witte goud bracht hem een grote duit in codewoorden spreken met die meneer ik weet nu wel heel wat meer.

Was ik iets groter geweest dan had ik het mijn vader gevraagd “lieve pappa, is dat geld al dat risico wel waard”?

Gedicht geschreven door een 12 jarige jongen die zijn vader 7 jaar moet missen ivm handel in verdovende middelen.

Ik regel jouw recht.

Kellermann Advocaat strafrechtadvocatuur - cassaties - fiscaal strafrecht

PC Hooftstraat 120 C

Postbus 59616 1040 LC Amsterdam

T: +31 (0) 20 331 37 19 F: +31 (0) 20 203 11 19

E: advocaat@kellermann.tv W: www.kellermann.tv

24/7 - Geen tegoed? Bel 0800-0101 collect call - mr. A.R. Kellermann (Ruben 38 - beëdigd januari 2004) is lid van de Nederlandse Vereniging van StrafrechtAdvocaten

12 Bureau MHR biedt Forsa! MAAK VAN EEN ONSCHULDIG You never walk alone KIND GEEN SLACHTOFFER

BonjoBajesBulletin april 2012

PvdA 2e Kamerlid Lea Bouwmeester Bron: PvdA website

Voor Nederlands-Marokkaanse jongeren tussen 17 en 27 jaar in detentie èn voor hun families of partners heeft Bureau Maatschappelijk Herstel en Rehabilitatie in Den Haag een bijzondere methodiek ontwikkeld.

Jongeren die gemotiveerd zijn om na vrijlating een positieve toekomst op te bouwen kunnen zich aanmelden voor begeleiding door Bureau MHR. In samenwerking met de familie en/ of partner wordt gekeken hoe de draad weer opgepakt kan worden met een opleiding of werk, met het verwerven van inkomsten of een uitkering, het zoeken naar onderdak en het opstarten van schuldsanering. Vanzelfsprekend werkt Bureau MHR hierbij samen met de andere instanties die zich bezig houden met de (ex-)gedetineerden. Niet minder belangrijk is de mogelijkheid tot herstel van familierelaties en herstelbemiddeling met het slachtoffer, wanneer beide partijen dat wensen. Voorzitter Karima Daoudi kent de problematiek van recidiverende jongeren goed; vanuit verschillende werkvelden heeft zij gezien hoe de reguliere hulpverlening al jaren slecht toegang krijgt tot de allochtone gezinnen. Daarom richtte zij in 2008 Bureau MHR op.

Al vanaf die tijd pakte zij vele hulpvragen op, maar sinds najaar 2011 heeft zij een team professionele vrijwilligers om zich heen verzameld waarmee zij de nieuwe aanmeldingen beoordeelt en oppakt.

Vanaf najaar 2011 wordt Amir door medewerkers van het bureau bijgestaan. Na de uitgebreide intake – het vaste begin van de samenwerking – werd een plan opgesteld voor de begeleiding. Ook – of juist – als de datum van vrijlating nog ver weg ligt, is het goed om over van alles na te denken.

Hij heeft dat ook gedaan en inzichten bereikt die er vóór zijn laatste aanhouding en veroordeling niet waren. Voor Amir was het al snel duidelijk dat hij heel graag zijn eigen verhaal aan andere jongeren wil vertellen. Hij wil ze waarschuwen voor grote fouten zoals hij die heeft gemaakt. De begeleidster zocht daarom voor hem uit hoe dat in zijn werk gaat. Zij organiseerde een bezoek van de coördinator van zulke voorlichtingen aan de PI waar Amir verblijft. Het gesprek met deze exgedetineerde was nuttig en informatief.

Vervolgens zijn er afspraken gemaakt en Amir kijkt uit naar het moment dat hij zich voor “Delinkwentie en

De zorg voor kinderen van een gedetineerde ouder is niet aanwezig, traag of versnipperd, blijkt uit onderzoek dat ik heb uitgevoerd.

Er moet meer samenhang komen in de ondersteuning en kinderen moeten naar behoefte contact kunnen hebben met hun gedetineerde ouder. Zo moet er een vaste gezinscoördinator komen voor gedetineerde ouders en hun kinderen. Dat staat in een initiatiefnota ‘Maak van een onschuldig kind, geen slachtoffer’ die ik vandaag presenteer.

Samenleving” (een project bij Humanitas) kan gaan inzetten. Bij het laatste bezoek werden verdere toekomstplannen met hem besproken. De timing van de trajecten hangt van zoveel zaken af en zorgt voor onzekerheid. Amir: ”Ze kijken altijd naar je verleden, maar ik wil graag vooruit kijken”. Voor hem breekt een spannende tijd aan waarin de Reclassering en de PI beslissen over al wel of nog geen verlofregeling. Regelmatig blijkt dat aan het verleden steeds niet valt te ontsnappen en ook van de families vragen zulke belangrijke beslismomenten altijd veel. Bureau MHR vindt het daarom heel belangrijk ook de families of partners te bezoeken en met hen samen te onderzoeken hoe alle hulp het beste georganiseerd kan worden.

In de nabije toekomst zullen ook maatjes en vrouwen uit de NederlandsMarokkaanse gemeenschap getraind gaan worden om respectievelijk de gedetineerde jongeren en de families te bezoeken. Zij begrijpen nog beter waar de hulp nodig is en hoe dat het beste bereikt kan worden. Zo wordt de eigen kracht uit de gemeenschap opgeroepen en ingezet, wat uiteindelijk ook een verbeterde participatie oplevert.

Tot een jaar na vrijlating zullen de jongeren worden begeleid, vooral om recidives te helpen voorkomen. Bureau MHR werkt onder meer samen met Veiligheidshuizen, Politie, Reclassering en Jeugdzorg. Karima’s vaste overtuiging is dat het alleen met een toekomstperspectief echt zal gaan lukken op het juiste pad te blijven. Zie www.bureaumhr.nl

De kinderen van gedetineerde ouders vormen een stille en vergeten groep.

Het komt nogal eens voor dat er voor de kinderen niets wordt geregeld. Er zijn zelfs steeds meer gevallen bekend waarbij een woning na een huurschuld van drie maanden wordt ontruimd en er ‘opeens’ minderjarige kinderen alleen blijken te wonen. Voor hen is er weinig ondersteuning.

Natuurlijk moeten mensen die over de schreef gaan een straf krijgen, maar als het om ouders van jonge kinderen gaat, worden nog te vaak deze kinderen ook gestraft. Dat wil ik voorkomen. De kinderen hoeven geen dupe te worden van de fouten van hun ouders, maar hebben recht op ondersteuning en een band met hun gedetineerde ouder.

Ik heb de afgelopen tijd zelf onderzoek gedaan om te controleren hoe het is gesteld met de zorg voor kinderen van gedetineerde ouders. Om de proef op de som te nemen bedacht ik een ¿FWLHYH PRHGHU YDQ WZHH NLQGHUHQ die over vier weken de gevangenis in moet en haar kinderen bij de buur-

man onderbrengt, maar nog hulp kan gebruiken. Ik belde met tientallen gemeentes en vroeg daar om hulp. het werd duidelijk dat gemeentes niet goed weten wat ze aan moeten met dergelijke zorgverzoeken. De zorg is niet aanwezig, traag of versnipperd.

Een gemeente gaf als reactie: ‘Eerst een indicatie halen bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Dat duurt acht weken, dan nemen wij aanvragen in behandeling.’ Ergens anders werden de problemen niet erkend: ‘Uw kind heeft nog geen indicatie bij jeugdzorg, dan kunnen we niets doen.

Er is dan toch geen probleem?’ Een stad in Noord-Holland had het te druk met andere zaken: ‘Het is kermis in de stad, dan kunt u toch niet bellen.’Uit onderzoek blijkt verder dat het contact tussen kinderen en hun gedetineerde ouders erg belangrijk is, ook voor de verdere levensloop. Kinderen die geen contact met hun opgesloten ouders hebben, vertonen vaker problematisch

gedrag. Depressies, angstgevoelens, drank- en drugsproblemen, maar ook sociale uitsluiting komen vaak voor.

De PvdA wil deze en andere problemen voorkomen. Daarvoor zijn ondersteuning, contact en een band tussen ouder en kind erg belangrijk.

De PvdA kiest liever voor goede zorg voor gedetineerde ouders en hun kinderen. Een vaste gezinscoördinator moet de ouder en kind voor, tijdens en na detentie ondersteunen.

De ondersteuning moet gericht zijn op het versterken van de eigen kracht en problemen voorkomen. Ook moet er ruimte zijn voor praktische hulp.

Hierbij dient het belang van het kind nadrukkelijk centraal te staan. De gemeente kan deze gezinscoördinator aanstellen.

Het zorgaanbod moet voor alle kinderen met ouders in detentie beschikbaar worden. Dat is nu nog niet zo. Daarnaast moet de zogenaamde ‘kindcheck’ altijd worden uitgevoerd. Kinderen mogen niet over het hoofd worden gezien bij veroordeling van een ouder.

Ten slotte is het belangrijk dat de contactbehoefte van het kind centraal staat. Daartoe moeten bezoektijden worden aangepast en kinderen de mogelijkheid krijgen om met hun gedetineerde ouders te chatten. Kinderen moeten zo min mogelijk last ondervinden van de straf van hun ouders. ,QLWLDWLHIQRWD %RXZPHHVWHU µ0DDN YDQ HHQ RQVFKXOGLJ NLQG JHHQ VODFKWRIIHU¶

PS Om privacy-redenen is de naam $PLU JH¿QJHHUG

GEDREVEN EN GESLEPEN

.DULPD 'DRXGL

Mr LHJM van Mierlo, advocaat - specialist in strafzaken s Persoonsgericht éénmanskantoor dat regelmatig scoort s Als u verdachte bent, is de hele wereld tegen u - behalve Van Mierlo s Ook voor elke andere zaak met een strafrechtelijk tintje s Treedt op door het hele land s Voornamelijk op toevoegingsbasis

Klappenberg 29, 4873 NN Etten-Leur.

Telefoon 06 22472853. Fax 076 5089395 E-mail info@mierlo-advocaat.nl / Website www.mierlo-advocaat.nl

www.jstwadvocaten.nl

JSTW Advocaten is een jong en ambitieus kantoor dat begin 2011 is opgericht door Marije Jeltes, Pim Scholte, Pelle Tuinenburg en Niels van Wersch.

Na allemaal jarenlange ervaring te hebben opgedaan bij diverse toonaangevende strafrechtkantoren in Amsterdam werd het tijd op eigen benen te staan. Ons kantoor richt zich op de strafrechtpraktijk in al haar facetten. Iedereen kan bij ons terecht.

Omvang van de zaak of draagkracht van een cliënt is in de regel niet van belang. Waar wij strafrechtelijke vervolging kunnen voorkomen, zullen wij dit doen. Waar die vervolging een gegeven is, zullen wij u gedurende de strafzaak en ook daarna van de best mogelijke bijstand voorzien. Iedere zaak is voor ons even belangrijk en alleen een optimaal resultaat is voor ons goed genoeg.

Van Baerlestraat 146, 1071 BE Amsterdam T +31 (0) 20 5703880 F +31 (0) 20 2581134 M +31 (0) 624914004 info@jstwadvocaten.nl

13

BonjoBajesBulletin april 2012

Tijdens de opleiding begon het te kriebelen

Ondernemer Ramon den Hollander:

ALS JE ECHT WILT, GAAN MENSEN JE HELPEN Door Patrick van Dielen Ramon heeft zich in januari 2012 ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en is als zelfstandig ondernemer gestart met een hoveniersbedrijf. Inmiddels zijn de eerste opdrachten afgerond en de eerste facturen verstuurd. ‘Als ik de stap naar zelfstandig ondernemerschap niet had gezet, was mijn toekomst onzeker geweest,’ aldus Ramon. ‘Doordat ik nog een eigen auto had, kwam ik niet in aanmerking voor schuldsanering.

De schulden hingen als een molensteen om mijn nek en de kans dat ik weer de verkeerde kant op zou gaan, was groot.’

stantie was de keuze van Ramon voor het zelfstandig ondernemerschap niet uit liefde geboren. ‘Ik had tijd over en ben toen onderwijs gaan volgen.

In eerste instantie heb ik mijn VCA (betekent: Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers) gehaald.

Ik had al mijn hoveniers- en tuincentrumdiploma’s en dit sloot mooi aan.

Daarna heb ik mijn ondernemersdiploma gehaald. De keuze was beperkt tussen SHV (sociale hygiëne voor de horeca), autotechniek of het oude middenstandsdiploma. En je moet toch wat. Alles wat je haalt is meegenomen.

Zeker met zo’n achtergrond moet je werkgevers extra overtuigen.’

Geen verkeerde vrienden, een goede baan en toch… Door een samenloop van omstandigheden nam Ramon de verkeerde beslissing en werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van negen jaar. Normaal gesproken zou hij de laatste 18 maanden van zijn detentie in een half open instelling zitten. Ramon koos er echter voor om de laatste 12 maanden met een enkelbandje te lopen. Voorwaarde hiervoor was deelname aan een programma in een Penitentiair Trajecten Centrum (PTC). In de gevangenis had Ramon ook al een aantal door Reclassering opgelegde cursussen gevolgd en hij zette zich in deze fase af tegen alles wat hij als verplicht zag. De start bij het PTC was dan ook even wennen.

Ramon daarover: ‘Ik werd niet alleen door mijn begeleiders, maar ook door mijn medecursisten aangesproken op mijn gedrag. Daar staat tegenover dat als je ècht wilt en dat laat zien, ze voor je door het vuur gaan.’ In eerste in-

Contact met Instituut voor Midden- en kleinbedrijf Langzaam maar zeker veranderde er iets. Ramon: ‘Tijdens de opleiding begon het te kriebelen. Voor detentie had ik al als hovenier gewerkt. Ook toen wilde ik er al mij eigen ‘touch’ aan geven en wilde ik mijn ei er in kwijt kunnen. Ik werd ook gestimuleerd door mij omgeving om de stap naar een bestaan als zelfstandige te maken.

In detentie heb ik toen ook nog mijn EHBO en BKB (basisadministratie)diploma’s gehaald. Ook vanuit het PTC werd ik gesteund om te gaan voor een bestaan als zelfstandige. Zo heb ik zelf mijn stageplaats mogen regelen bij een hovenier waar ik al eerder mee samen had gewerkt. De samenwerking tijdens deze stage beviel zo goed, dat we daar mee door wilden gaan na afronding van het PTC. Bij het PTC ben ik ook in contact gekomen met IMK. Er was een klik met de coaches van IMK, het voelde

KALBFLEISCH A D V O C A T E N Mr. B.K.M. Fritz is strafrechtspecialist en hij mag zich als zodanig routinier noemen.

Ook overleverings- en uitleveringszaken behoren tot zijn specialisme. Hij staat in strafzaken zijn cliënten bij voorkeur op pro deo basis terzijde in de wetenschap dat gedetineerden het niet breed hebben.

Gedempte Oude Gracht 60 2011 GT Haarlem Telefoon 023 532 51 77 Fax 023 531 84 41

bkmfritz@kalbfleisch.nl

GA VOOR SPOED NAAR www.strafzaken.nl telefoon 073 614 86 64

vertrouwd. Ze hadden er begrip voor als je ergens mee zat, regelden een werkplek als je thuis niet kon werken. Ze deden er alles aan om je te laten slagen.’ Het begeleidingstraject heeft de kijk op mensen van Ramon veranderd. ‘In eerste instantie had ik iets van: ‘je moet het zelf doen, je staat er alleen voor.’ Nu weet ik dat als je het zelf echt wilt, er ook mensen zijn die je helpen. Het is een gezamenlijke inspanning.’

‘Mooier bestaat niet’ 5DPRQ ZLO HHQ JH]RQG HQ ¿QDQFLHHO onafhankelijk bedrijf opbouwen en de tuinen kunnen blijven doen die op zijn pad komen. Ramon kiest er bewust voor om niet met personeel te gaan werken. Hij werkt nu als zzp’er samen met een compagnon die ook zzp’er is.

Nu huren ze elkaar in voor opdrachten.

Het doel is om ook een eigen klantenkring op te bouwen, waarbij ze bij grote projecten elkaar of stagiairs in kunnen zetten. Over de keuze voor het zelfstandig ondernemerschap zegt Ramon: ‘Het contact met de klant,

je eigen ideeën en creativiteit kwijt kunnen… Van ontwerp tot en met afwerking, het is gewoon helemaal mijn ding. Mooier bestaat niet. Het mooiste voorbeeld is daarbij de klus bij een gepensioneerde gynaecoloog.

Dat begon met een kleine opdracht voor de voortuin, maar is uiteindelijk uitgegroeid tot een grote klus voor de voor- en de achtertuin, inclusief een kleine verbouwing van het huis, waar we met een team van zzp’ers aan hebben gewerkt. De man was zo tevreden over ons werk, dat hij alle betrokkenen op een groot buffet heeft getrakteerd.’

Tips van Ramon: 0DDN HHQ NHX]H ZDDU MH DFKWHU VWDDW en maak dat duidelijk, dan komt het goed; 0DDN MH NHX]H QLHW WH VQHO RP HU maar van af te zijn; :LO MH KHW HFKW" *D HU GDQ YRRU Zo’n traject naar zelfstandig ondernemerschap is een kans die je maar één keer krijgt; %LM WZLMIHO QLHW GRHQ (U NRPHQ RQgetwijfeld hobbels tijdens het traject en

daar moet je mee om kunnen gaan; =RUJ HUYRRU GDW MRXZ WKXLVIURQW DFKter je staat, hun steun is zo belangrijk.

Ramon heeft de smaak van het ondernemen te pakken. Daarnaast wil hij een lans breken voor ex-gedetineerden.

Ramon gelooft in een tweede kans en kan daar uit eigen ervaring over spreken. Hij is momenteel betrokken bij het inrichten van een tuin van een ouderentehuis tot belevingstuin.

Hoewel de ideeën er zijn, is er geen budget. Ramon toont initiatief en wil een beroep doen op het Oranjefonds door de realisatie van deze tuin te koppelen aan een tweede kans voor ex-gedetineerden. Hij wil voor de uitvoering gaan werken met stagiairs van het PTC. Daarmee is voor hem de cirkel rond.

3DWULFN YDQ 'LHOHQ LV SURMHFWOHLGHU 1DWLRQDOH 0DUNWHQ ,0. ,QVWLWXXW YRRU KHW 0LGGHQ HQ NOHLQEHGULMI

14

BonjoBajesBulletin april 2012

OM-baas Herman Bolhaar

‘WE BALANCEREN SOMS OP HET RANDJE VAN WAT MAG’ Door Marian Husken en Harry Lensink.

9HUVODJJHYHUV 9ULM 1HGHUODQG Amsterdam - De hoofdstad is niet ver weg in de Haagse werkkamer van Herman Bolhaar. Achter zijn bureau hangt een geschilderde impressie van de Amsterdamse grachtengordel. ‘Gekregen bij mijn afscheid,’ zegt de voorzitter van het College van procureurs-generaal, kortweg de ‘superpg’. Sinds 1 juni is hij nu in functie. Hij mist zijn vorige baan af en toe. Als hoofdofficier van justitie in Amsterdam was hij betrokken bij spraakmakende strafzaken als die tegen Robert M., en tegen de hoofdverdachten in het liquidatieproces. Hoewel hij door collega’s wordt gewaardeerd en als ‘messcherp’ gekenschetst, was Bolhaar desondanks bij het grote publiek onbekend. Daar lijkt door zijn nieuwe functie snel verandering in te komen.

Een verbod op pedofielenvereniging Martijn? Relschoppers rond de jaarwisseling direct straffen? Bolhaar geeft commentaar in de media. Logisch, als eerste man van het Openbaar Ministerie zal hij zijn punt moeten maken.

Een motto heeft de nieuwe baas al: ‘Zichtbaar, merkbaar, herkenbaar’.

8Z YRRUJDQJHU +DUP %URXZHU NRQGLJGH ELM ]LMQ VWDUW DDQ GDW GH JHRUJDQLVHHUGH PLVGDDG HQ KDDU KDQGODQJHUV LQ GH ERYHQZHUHOG KXQ ERUVW NRQGHQ QDWPDNHQ :LH JDDW X LQ KHW OHYHQ ]XXU PDNHQ" ‘We willen de criminaliteit op straat en in de buurt hard en snel aanpakken.

Maar ook minder zichtbare zaken als fraude, mensenhandel en economische delicten blijven onverminderd onze aandacht houden.’ 0HHU DDQGDFKW YRRU KHW ppQ EHWHNHQW KRH GDQ RRN PLQGHU YRRU KHW DQGHU :DDU GRHW X HHQ WDQGMH WHUXJ" ‘Dat gaat niet gebeuren. Dan zou ik sommige mensen een plezier doen. We kiezen voor een brede aanpak.’

7RFK OLMNW X YRRUDO GH NOHLQH FULPLQD OLWHLW WH ZLOOHQ DDQSDNNHQ ‘Als je naar de impact van diefstal, beroving en geweld kijkt, bestaat kleine criminaliteit niet. Het gaat ons om wat de burger ziet gebeuren in zijn wijk.

Dat kunnen ook de negatieve gevolgen zijn van de georganiseerde misdaad die in vastgoed investeert of in hennepplantages.’ +HW 20 KHHIW WHJHQZRRUGLJ ]HOIV KHXVH WHJHQVSUDDNRIÂżFLHUHQ RP IRXWH EHVOLVVLQJHQ WH YRRUNRPHQ 6WDDQ GHUJHOLMNH NRVWEDUH QRYLWHLWHQ RS GH WRFKW QX X WZLQWLJ PLOMRHQ HXUR PRHW EH]XLQLJHQ" ‘Het mag nooit ten koste gaan van de werkwijze. We zoeken naar creatieve oplossingen. En er zijn naast bezuinigingen ook investeringen. We zullen bijvoorbeeld baat hebben bij de reorganisatie van de politie (de komst van de nationale politie maakt mogelijk dat bepaalde taken die elk korps nu zelf doet, straks landelijk worden geregeld, red.), waardoor daar meer ruimte voor expertise en specialisatie ontstaat.’ 8 NULMJW KHW RRN JHPDNNHOLMNHU %LM VLPSHOH ]DNHQ KRHIW X QLHW PHHU QDDU GH UHFKWHU PDDU NXQW X KHW ]HOI PHW GH YHUGDFKWH DIKDQGHOHQ HQ ELMYRRU EHHOG HHQ WDDNVWUDI XLWGHOHQ (HQ ]RJHQDDPGH ÂľDIGRHQLQJÂś

Zijn mensen doen een kwart miljoen strafzaken per jaar. Af en toe gaat dat fout, weet de nieuwe OM-baas Herman Bolhaar. ‘Dan is het als een open-hartoperatie op een zeer ongezonde patiĂŤnt.’

‘Met de ZSM-projecten (Zo Spoedig Mogelijk, red.) laten we de burger zien dat er een snelle reactie volgt als iemand de spelregels overtreedt.

Kleine criminaliteit kunnen we buiten de rechter om, als het ware poliklinisch, afdoen. Dan houden we tijd en geld over om complexere zaken voor de rechter te brengen.’ 8 JDDW LQ GLH =60 ]DNHQ RS GH VWRHO YDQ GH UHFKWHU ]LWWHQ 9DOW GDW WH ULMPHQ PHW GH XLWJDQJVSXQWHQ YDQ GH UHFKWVVWDDW" ‘Als je het niet eens bent met onze beslissing, kun je altijd nog naar de rechter stappen.’ 9ROJHQV FULWLFL GUHLJW NODVVHQMXVWLWLH 0HQVHQ DDQ GH RQGHUNDQW YDQ GH VDPHQOHYLQJ NULMJHQ VWUDI ]RQGHU GDW HU HHQ DGYRFDDW RI UHFKWHU DDQ WH SDV NRPW ‘Dat is een terechte zorg. Toch zie ik geen problemen. Er is voldoende garantie voor rechtsbijstand. We bieden de mogelijkheid dat er een advocaat voor de verdachte aanwezig kan zijn als hij of zij dat wenst. Maar je kunt als OM iemand niet dwingen om een advocaat te nemen.’ ,V GH QDGUXN RS YHLOLJKHLG YRRU GH EXUJHU RI KHW YHUPHHQGH JHEUHN GDDU DDQ QLHW VFKURPHOLMN RYHUGUHYHQ" ‘Mensen zijn steeds mobieler en krijgen steeds meer informatie te verwerken. Daardoor neemt het gevoel van onveiligheid toe. Daarin spelen de media ook een rol. Een burger kan buitengewoon verontrust raken door iets wat zich honderden kilometers verder afspeelt. Daardoor krijgt het een enorme impact op onze samenleving.’

+RHYHU PDJ HHQ RIÂżFLHU YDQ MXVWLWLH YDQ X JDDQ RP ]LMQ JHOLMN WH KDOHQ" ‘We doen zo’n 250.000 misdrijfzaken per jaar. De meeste zijn overzichtelijk, niet ingewikkeld. Maar bij een aantal moet je wikken en wegen over hoe het zit met je bevoegdheden. Of er bijvoorbeeld voldoende basis is voor afspraken met een getuige, voor pseuGRNRRS RI YRRU LQÂżOWUDWLH :H EDODQFHren soms op het randje van wat mag.

Het is als een openhartoperatie op een zeer ongezonde patiÍnt. Doe je het wel of niet? Kun je de risico’s inschatten?

Welk besluit we ook nemen, we moeten er eerlijk en open over zijn.’ 8 GRHOW RS ]DNHQ DOV GH GHDO PHW GH NURRQJHWXLJH LQ KHW OLTXLGDWLHSURFHV

RI GH RSVSRULQJVPHWKRGHQ ELM KHW RQGHU]RHN QDDU GH YDVWJRHGIUDXGH" ‘Ja, dat is voor ons woudloperwerk.’ 8 NLMNW KRHYHU X NXQW JDDQ RP GH JUHQ]HQ WH WHVWHQ 2RN RP LQ XZ PHWDIRRU WH EOLMYHQ DOV GH XLWNRPVW LV RSHUDWLH JHVODDJG SDWLsQW RYHUOHGHQ" ‘Ja, en het OM durft zich voor een dergelijke grensverleggende aanpak te verantwoorden. Dat we daarna massale kritiek over ons heen krijgen, hoort erbij.’ .XQW X HHQ YRRUEHHOG JHYHQ" ‘In het proces tegen de Hells Angels heeft het OM een fout gemaakt omdat het afgeluisterde gesprekken van advocaten had bewaard, die eigenlijk hadden moeten worden vernietigd.’ 6RUU\ PDDU GDW LV WRFK JHHQ JUHQV YHUOHJJHQGH RSVSRULQJVPHWKRGH" 'DW ZDV JHZRRQ HHQ GRPPH IRXW YDQ GH RIÂżFLHU YDQ MXVWLWLH ‘Maar je ziet in zo’n zaak wel wat de consequenties kunnen zijn. Dat we niet-ontvankelijk worden verklaard en >>

Herman Bolhaar (Epe, 22 oktober 1955) 1980 1981 1983 - 1989

afgestudeerd Nederlands Recht, Radboud Universiteit Nijmegen jurist Raad van State medewerker parket Almelo en Den Bosch RIÂżFLHU HQ ODWHU KRRIGRIÂżFLHU YDQ MXVWLWLH LQ $UQKHP Den Bosch en Breda 1993 - 1995 diverse managementopleidingen o.a. Harvard University, VS 2004 lid College van procureurs generaal

KRRIGRIÂżFLHU YDQ MXVWLWLH $PVWHUGDP HQ YRRU]LWWHU 7DVN Force Mensenhandel 2011 voorzitter College van procureurs-generaal Bolhaar is getrouwd met een docente Engels op een gymnasium. Zijn twee zonen zijn jurist.

GEDETINEERDEN ONVERZEKERD TIJDENS WEEKENDVERLOVEN? Iedere burger in Nederland is verplicht om een zorgverzekering af te sluiten. Maar wat als je vast komt te zitten? Dan beschik je niet over een inkomen om je zorgverzekering te blijven betalen Tijdens detentie tot aan het Penitentiair Programma (PP) zijn de gedetineerden verzekerd door Justitie voor ziektekosten. Dus wanneer je je medicatie krijgt of bijvoorbeeld naar de tandarts moet, wordt dit vanzelf vergoedt. Tijdens het Penitentiair Programma moeten gedetineerden zelf weer verzekerd zijn voor de ziektekosten.

Maar hoe zit het dan met de gedetineerden die in een BBI/ZBBIinrichting verblijven? Dat zijn gedetineerden die eenmaal per maand een weekend of ieder weekend naar huis mogen gaan voor een weekendverlof.

Hoe zit het voor deze groep gedetineerden als zij in het weekend naar de arts of het ziekenhuis moeten gaan? Wat als zij een aanrijding krijgen of een ongeluk veroorzaken?

Wie betaalt dan de rekeningen? Is die voor de gedetineerde zelf?

Of betaald Justitie deze ook?

verzekering moeten afsluiten. Mocht er iets gebeuren dan zullen verzekeraars, afhankelijk van wie zijn schuld het is, bij elkaar de eventueel ziektekosten terug gaan vorderen. Ook de overheid zou kunnen besluiten om bij hoge ziektekosten, veroorzaakt door een auto-ongeval van een niet WA-verzekerde gedetineerde, die kosten bij de gedetineerde te verhalen.

Dus: met het rijden zonder een eigen WA-verzekering loop je een HQRUP ÂżQDQFLHHO ULVLFR

Wanneer je tijdens je verlof bijvoorbeeld naar de Eerste Hulp moet of naar de tandarts zal dit later vergoed worden door Justitie.

Je bent immers verzekerd door Justitie tot aan je PP. Maar een gedetineerde die tijdens zijn verlof bijvoorbeeld een voertuig wil besturen zal daarvoor –hoe dan ook- een WA-

BONJO deed navraag bij MeeĂšs (voorheen Lippmann).

Volgens Meeus kun je een reguliere aansprakelijkheidsverzekering afsluiten.

Wanneer je een reguliere aansprakelijkheidsverzekering afsluit en er gebeurt iets met of door jou tijdens de weekendverloven, dan ben je hiertegen verzekerd.

Volgens MeeĂšs kun je online een aanvraag indienen op basis van het reguliere tarief tegen de standaard acceptatierichtlijnen. Hierin zitten ook vragen omtrent strafrechtelijk verleden.

15

BonjoBajesBulletin april 2012 vervolgens een lading kritiek over ons heen krijgen. Het bewijst dat ook wij een mensenorganisatie zijn.’

8 ]HJW GDW X VRPV RS KHW VFKHUSVW YDQ GH VQHGH RSHUHHUW HQ GDQ YHUYROJHQV NULWLHN RRJVW 0DDU GDW YDOW WRFK ZHO PHH" +HW OLMNW HURS GDW KHW 20 YDQXLW GH SROLWLHN HQ GH PDDWVFKDSSLM WRFK YRRUDO RS YHHO VWHXQ NDQ UHNHQHQ ELM GH FUHDWLHYH PDQLHUHQ RP YHUGDFKWHQ DFKWHU VORW HQ JUHQGHO WH NULMJHQ ‘Zo ervaar ik het niet. Advocaten, journalisten en rechters kijken heel kritisch naar wat wij doen. In de aanpak van de mensenhandel volgden de afgelopen jaren veel vrijspraken. Volgens de kranten hadden we een modieus, nieuw item gelanceerd. Het OM had daarmee een te grote broek aangetrokken. Maar de bestrijding van mensenhandel gaat niet alleen om de zeer complexe slachtofferproblematiek, ook internationale verdragen spelen daarbij een rol. De vraag die zich daardoor voordoet, luidt: wat wordt precies onder mensenrechten verstaan? Daarover is een stevige discussie gaande.’ ,V KHW GH WDDN YDQ KHW 20 ]LFK WH EHNRPPHUHQ RP KHW VODFKWRIIHU YDQ HHQ PLVGULMI" µ-D 7HJHOLMNHUWLMG PRHW GH RI¿FLHU YDQ justitie zich wel in de tegenovergestelde perspectieven kunnen verplaatsen. Je kunt empathie tonen met het slachtoffer, maar je moet ten opzichte van de verdachte toch rechtbeschermend handelen.’

(U LV GH ODDWVWH WLMG PHHU DDQGDFKW YRRU KHW VODFKWRIIHU LQ GH UHFKWV]DDO (LJHQOLMN LV GDW LQ KHW YRRUGHHO YDQ KHW 20 HHQ ]LHOLJ YHUKDDO ]RX GH UHFKWHU JHPDNNHOLMNHU NXQQHQ RYHU WXLJHQ ‘Slachtoffers hebben de behoefte om erkenning te krijgen van hun slachtofferschap. Ik vind het daarom ook goed dat ouders van misbruikte kinderen zoals in de zaak van Robert M. straks hun verhaal kunnen doen in de rechtszaal. Zowel slachtoffers als nabestaanden zijn buitengewoon benadeeld en willen serieus worden genomen. TegeOLMNHUWLMG PRHW HHQ RI¿FLHU WHQ RS]LFKWH vooraf hun verwachtingen temperen.

In de zittingszaal staat de verdachte centraal en gaat het toch alleen om het aantonen van het bewijs. Daarbij kan het er soms spijkerhard aan toegaan.’

RECHTERS KRIJGEN MOGELIJKHEID VERDACHTEN AL EXTRA MAATREGELEN OP TE LEGGEN Den Haag - Minister Opstelten en staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie komen met aanvullende maatregelen die het mogelijk maken dat rechters verdachten tijdens het vooronderzoek en bij een veroordeling verplichtingen op kunnen leggen. Zo willen zij recidive terugdringen en slachtoffers beter beschermen. Dit schrijven zij in een brief aan de Eerste en Tweede Kamer. Nu kan de rechter voorafgaand aan berechting geen verplichtingen opleggen aan verdachten van relatief lichte delicten, waarvoor geen voorlopige hechtenis wordt toegelaten.

De bewindslieden vinden dat rechters de mogelijkheid moeten krijgen om deze verdachten verplichte begeleiding of zorg, een gebiedsverbod of een verbod op bepaalde activiteiten op te leggen. Zo kunnen slachtoffers worden gevrijwaard van angst voor herhaling. Als verdachten de verplichting niet naleven, kan dat reden zijn voor hechtenis. Dit steunt de aanpak van criminele jeugdgroepen en overlast die wordt veroorzaakt door buurtbewoners of probleemgezinnen die kleine delicten plegen. Daarnaast komt er een nadere regeling in de wet van de voorwaarden waaronder de voorlopige hechtenis wordt geschorst met het oog

slachtoffers te beschermen of recidive van strafbare feiten te voorkomen.

Snellere afdoening strafzaken

op gedragsverandering en vroegtijdig reclasseringstoezicht. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de verplichting om deel te nemen aan een programma dat de kans op recidive vermindert, een contactverbod, gebiedsverbod of meldplicht.

Aantal voorwaardelijke sancties gaat stijgen Opstelten en Teeven hebben geld en capaciteit vrijgemaakt om al in 2012 het aantal voorwaardelijke sancties met 6 procent te laten stijgen, inclusief schorsingen van de voorlopige hechtenis onder voorwaarden, en een verdubbeling van het aantal elektro-

nische toezichten als onderdeel van deze voorwaarden. Naast elektronisch toezicht willen zij het gebruik van de borgsom als bijzondere voorwaarde stimuleren. In het voorjaar komt hiervoor een proefproject. Verder komt er een algemene vrijheidsbeperkende maatregel als zelfstandige sanctie.

Zo’n maatregel kan de woonplaats van een ex-gedetineerde betreffen, een reisverbod naar bepaalde bestemmingen na veroordeling wegens delicten in verband met drugstoerisme of kindersekstoerisme. Ook kan het gaan om een verbod op bepaalde sociale activiteiten, zoals vrijwilligerswerk met kinderen, en om andere maatregelen om vroegere

Opstelten en Teeven gaan in het lopende actieprogramma ‘Sneller recht doen, sneller straffen’ werken aan versnelde afdoening van strafzaken in eerste aanleg, maar ook van strafzaken in hoger beroep. Het is belangrijk dat de behandeling in hoger beroep daadwerkelijk begint kort na de uitspraak in eerste aanleg. Door het aanpassen van werkwijzen kan onnodige vertraging worden voorkomen.

Ook kan worden ontmoedigd dat een hoger beroep alleen wordt ingesteld om uitstel te krijgen. Verder kondigen de bewindslieden een onderzoek aan naar de praktijk van het hoger beroep in strafzaken. Als de resultaten daarvan en resultaten van het actieprogramma ‘Sneller recht doen, sneller straffen’ dat toelaten, overwegen ze een ruimere regeling van de dadelijke tenuitvoerlegging van rechterlijke vonnissen. Het initiatief volgt op een onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam, waaruit blijkt dat de overheid door aanpassing van het strafrecht slagvaardiger kan optreden. Dit kan binnen de grenzen van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). De nieuwe maatregelen worden nog deze kabinetsperiode gerealiseerd.

VOORSTEL OM SPREEKRECHT UIT TE BREIDEN Den Haag – Voor slachtoffers en nabestaanden in het strafproces wordt het spreekrecht uitgebreid. Staatssecretaris Fred Teeven heeft daartoe een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. De nieuwe regeling maakt deel uit van het beleid slachtoffers beter te ondersteunen. Spreekrecht kan het slachtoffer helpen bij de verwerking van het misdrijf en de dader confronteren met de gevolgen. Slachtoffers waarderen het spreekrecht. Bij nabestaanden en bij wettelijk vertegenwoordigers van slachtoffers die te jong zijn om zelf te spreken, bestaat behoefte aan verruiming van de huidige regeling. Nu nog mag één nabestaande

zijn verhaal op de terechtzitting doen.

Dat blijkt in de praktijk te beperkt.

Maximaal drie nabestaanden Straks krijgen naast de (voormalige) levensgezel van het overleden slachtoffer maximaal drie nabestaanden het recht om op zitting te spreken. Verder krijgen ouders of voogden spreekrecht bij minderjarige slachtoffers die vanwege hun jeugdige leeftijd niet in staat zijn op zitting te vertellen over de gevolgen van het misdrijf. Minderjarige slachtoffers die zelf op zitting kunnen spreken, mogen dat blijven doen. Daar komt geen verandering in. Nieuw is ook dat het spreekrecht uitgeoefend

kan worden namens slachtoffers, die als gevolg van het misdrijf fysiek of geestelijk niet in staat zijn het woord te voeren. Slachtoffers of nabestaanden die zelf geen gebruik van hun

VECHT DOOR WAAR ANDEREN STOPPEN! Mr. M.J. VAN ESSEN STRAFPLEITER KORVER & VAN ESSEN ADVOCATEN LAWYERS Herengracht 462 1017 CA Amsterdam Telefoon +31 (0)20 535 75 65 Mobiel +31 (0)6 54 760 989 Mail vanessen@korver-vanessen.nl www.korver-vanessen.nl www.vanessen-strafrechtadvocaat.nl

spreekrecht durven of willen maken, mogen dat straks ook hun raadsman of medewerkers van Slachtofferhulp Nederland laten doen.

16

BonjoBajesBulletin april 2012

Maximumstraf loverboys van acht naar twaalf jaar

NOODWEER EN NOODWEEREXCESS Noodweer: Niet strafbaar is hij, die een feit begaat, geboden door de noodzakelijke verdediging van eigen of eens anders lijf, eerbaarheid of goed, tegen ogenblikkelijke, wederrechtelijke aanranding.

Noodweerexces: Niet strafbaar is de overschrijding van de grenzen van de noodzakelijke verdediging, indien zij het onmiddellijk gevolg is geweest van een hevige gemoedsbeweging, door de aanranding veroorzaakt.

Noodweer is het recht je te verdedigen tegen een onrecht maar tevens ter bescherming van jezelf. Wanneer de rechters noodweer aannemen zeggen ze dat sprake is van een rechtvaardiging en dus in juridische termen van een rechtvaardigingsgrond. Het is te rechtvaardigen (verdedigen) dat iemand eigenrichting hanteert. Maar er zijn wel strenge voorwaarden aan noodweer verbonden.

De enkele vrees voor een wederrechtelijke aanranding is volgens de Hoge Raad niet voldoende voor een succesvol beroep op noodweer. Er moet uit het gedrag van de ander worden vastgesteld dat er sprake is van een onmiddellijk dreigend gevaar voor een dergelijke aanranding. Als die aanranding voorbij is, kan er geen sprake meer zijn van rechtvaardigende noodweer. Als de aanrander/ aanvaller stopt en je geeft een klap na of je komt hem later tegen, dan valt een tegenaanval dus niet onder noodweer.

De rechters kijken altijd of noodweer voldoet aan de eisen van twee juridische termen, de proportionaliteit en subsidiariteit. Proportioneel wil zeggen dat het noodweer geboden is door de noodzakelijke verdediging. Subsidiariteit betekent dat er geen ander redmiddel was dan de noodweerreactie. Zo moet iemand altijd proberen een verdere confrontatie te mijden of van de plek te vluchten, zich terughoudend op te stellen, moet hij bij een reactie proberen geen strafbaar feit te plegen en als de reactie dan toch strafbaar is, dan moet deze in redelijke verhouding staan met het beschermde belang. Hoe vreemd ook, bij een reactie moet dus rekening worden gehouden met het belang van de aanrander en moet de minst zware verdediging worden gekozen.

Noodweer is bovendien slechts toegestaan in een bepaald aantal gevallen. Verdediging van een lijf is uiteraard een lichaam maar ook de bewegingsvrijheid.

Met eerbaarheid wordt bijvoorbeeld bedoeld verkrachting of aanranding. Maar wanneer iemand een ander beledigt is bijvoorbeeld geen noodweer toegestaan.

Er zijn wel omstandigheden waarbij rechters kunnen vaststellen dat er sprake is van een zodanige emotionele impact dat de klap, tegenaanval of reactie wel mogelijk is en dan kan dat vallen onder noodweerexces. Dan moet de reactie wel onmiddellijk zijn op het moment dat de aanranding plaatsvindt en de aanranding moet wederrechtelijk zijn. Als men onder invloed van een hevige gemoedsbeweging de grenzen van de noodzakelijke verdediging overschrijdt, kan er onder omstandigheden sprake zijn van noodweerexces. Men noemt dat een schulduitsluitingsgrond omdat men dan wel wederrechtelijk handelt, maar daarvan wordt geen verwijt gemaakt. Er zijn veel uitspraken over noodweer en noodweerexces en uw advocaat zal aan de hand van de omstandigheden het juiste verweer voor u kiezen.

0U 0DUN 7HXUOLQJV VSHFLDOLVW LQ VWUDI HQ HFKWVFKHLGLQJV]DNHQ

%RQWKXLV

6WUDIUHFKWDGYRFDWXXU

.RPW X HU QLHW PHHU XLW"

0HW )ULHVH YDVWEHUDGHQKHLG ]DO PU 3 3HWHU %RQWKXLV VDPHQ PHW X QDDU HHQ XLWZHJ ]RHNHQ

3RVWEXV 7

$% -285( )

HARDERE AANPAK LOVERBOYS De maximumstraf voor mensenhandel wordt verhoogd naar twaalf jaar. Het openbaar ministerie krijgt daardoor ook mogelijkheden daders van vrouwenhandel en loverboys sneller en harder aan te pakken.

Dat blijkt uit een wetsvoorstel dat minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Door de verhoging van de maximumstraf van acht

naar twaalf jaar kan het OM verdachten sneller en langer in voorlopige hechtenis zetten. Op dit moment worden gemiddeld ruim tweehonderd mensenhandelzaken per jaar afgehandeld, maar eindigt slechts een kleine meerderheid in een veroordeling.

Opstelten spreekt van ’moderne slavernij’ waarbij slachtoffers worden gemaakt onder de meest kwetsbaren in de samenleving..

LOVERBOYS Loverboy is een in Nederland en BelgiĂŤ gebruikte benaming voor een pooier die meisjes via verleidingstactieken inpalmt om hen op den duur in de prostitutie of in (andere) illegale activiteiten uit te buiten. Buiten Nederland en BelgiĂŤ is deze benaming niet gebruikelijk, hoewel de benaming ook in Duitsland ingang lijkt te vinden. De voormalige Nederlandse minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin spreekt over ‘pooierboy.

Mensenhandelaren en pooiers gebruiken over de hele wereld vaak romantische manipulatie om vrouwen en meisjes in de prostitutie te brengen of te houden.

Werkwijze De stereotiepe werkwijze van loverboys volgt een vast patroon. Het ideale slachtoffer is een jong meisje dat weinig of geen ervaring met relaties heeft, afkomstig uit een gebroken en/of onstabiel gezin. Hij versiert haar, geeft haar aandacht, en zorgt hiermee dat zij verliefd op hem wordt. Vervolgens tracht hij haar los te weken van haar omgeving, bijvoorbeeld door haar over te halen met hem op vakantie te gaan, liefst naar het buitenland, samen te gaan wonen en een breuk met haar ouders uit te lokken.

Wanneer het meisje emotioneel afhankelijk genoeg is van de loverboy, moet zij geld voor hem verdienen door als prostituee te gaan werken. De loverboy zal dat eerst proberen door misbruik van haar vertrouwen te maken, bijvoorbeeld door te zeggen “dat hij schulden heeft bij een of andere crimineel die hem bedreigt�. De enige manier om hiervan af te komen is betaling in natura door

haar met de schuldeiser naar bed te laten gaan, of door haar criminele activiteiten voor hem te laten doen (bijvoorbeeld drugs smokkelen). Wanneer dit niet werkt, neemt de loverboy zijn toevlucht tot methoden als bedreiging, verslaafd maken, terugbetaling verlangen van het aan haar bestede geld, of mishandeling.

Zijn slachtoffer, dat vaak alle banden met haar omgeving heeft doorgesneden, voelt zich aan hem overgeleverd. Loverboys buiten slachtoffers niet alleen uit in de prostitutie, maar ook als drugskoerier, door hen leningen af te laten sluiten of winkeldiefstallen te laten plegen De term ‘loverboymethode’ wordt vaak geassocieerd met minderjarige, in Nederland wonende slachtoffers. De verleidingsmethode wordt echter ook bij meerderjarige vrouwen toegepast en in het kader van grensoverschrijdende mensenhandel. De methode is niet nieuw, maar krijgt op dit moment veel aandacht in het kader van studiedagen, voorlichting en preventie.

Daderprofiel In een recent onderzoek worden de

volgende cijfers gegeven: ‡ YDQ GH GDGHUV LV HHQ DOORFKWRQH Nederlander ‡ YDQ GH GDGHUV LV 1HGHUODQGHU van Marokkaanse afkomst ‡ OHHIWLMG WXVVHQ GH HQ MDDU ‡ RSOHLGLQJ LV DOOHHQ PLGGHOEDUH VFKRRO ‡ VRFLDDO YDDUGLJ YORWWH EDEEHO

‡ RS MRQJH OHHIWLMG DO EHJRQQHQ PHW criminele carrière

Aantallen Loverboys zijn vaak actief in de raamprostitutie en opvallend vaak in Amsterdam ongeveer 25% van de slachtoffers.

Het Willem Pompe Instituut stelde vast dat er op de Wallen op een doordeweekse avond zo’n twintig Nederlandse vrouwen onder dwang van pooiers achter de ramen zitten, in het weekend vijftig.

In ongeveer 40% van de opsporingsonderzoeken naar mensenhandel is verliefdheid het middel om ze tot prostitutie te dwingen. Bij buitenlandse mensenhandel is dat ongeveer 30%, bij binnenlandse mensenhandel ongeveer 70%.

Bron: Wikipedia

Advocatenkantoor Groenendijk

Volgende BonjoBajesBulletin verschijnt 1 juni 2012

Column

strafrechtadv ocaten

specialisme is een eis voor een strafzaak, dat bieden wij u aan : LM KRXGHQ RQV DOOHHQ EH]LJ PHW VWUDIUHFKW ‡ 5XLP MDDU HUYDULQJ LQ KHW VWUDIUHFKW ‡ $OOH VWUDI]DNHQ RS 723QLYHDX HQ 3UR GHR ‡ 5HJHOPDWLJ EH]RHN YDQ RQ]H DGYRFDDW DDQ X ‡ :LM ]LMQ GRRU KHW KHOH ODQG DFWLHI ‡ $OOH DFWLHV LQ RYHUOHJ PHW X ‡

wij nemen graag uw Strafzaak over!

EHO RQV HQ YUDDJ QDDU 0U , $ *URHQHQGLMN

waar kent u ons van? + DDJVH 0HWVHOPRRUGHQ YULMVSUDDN ‡ *URRWVWH FRFDwQHYDQJVW RRLW LQ 1HGHUODQG YULMVSUDDN ‡ ,QWHUSRO YDOVH EDQNELOMHWWHQ YULMVSUDDN ‡ 9HUGXLVWHULQJ JHOG ELM :DDUGHWUDQVSRUW YULMVSUDDN ‡ 2YHUYDO [ YRRUEHUHLGLQJ LQ :HVWODQG WDDNVWUDI ‡ &ROGFDVH PHQVHQKDQGHO VPRNNHO PRRUG 5RWWHUGDP ‡ &RFDLQH LQ ODWWHQERGHP ‡ (Q]RYRRUWV

‡

17

BonjoBajesBulletin april 2012

‘ADVOCATEN PLEITEN TE LANG’ Stan de Jong interviewt Geertjan van Oosten Om te spreken van twaalf ambachten dertien ongelukken gaat wat ver. Maar het pad dat Geertjan van Oosten bewandelde om strafadvocaat te worden, was niet bepaald doorsnee. ‘Na mijn middelbare school wist ik bij god niet wat ik wilde. Mijn vader zei: ga maar naar Nijenrode, daar zitten keurige mensen op en als je die studie afmaakt, krijg je een nette baan en komt het goed met jou. Maar ik had geen kaas gegeten van bedrijfskunde, ik wist niet eens wat het was.’

in beslag laten nemen vanwege een inbreuk op het merkenrecht. Ik vond dat belachelijk, want die mensen waren te goeder trouw. Toen ben ik een kort geding begonnen tegen Rolex, zonder dat iemand op kantoor ervan wist. Ik verloor dat kort geding, maar op een manier die de hele vakpers haalde.’ Van Oosten werd op het matje geroepen bij een van de partners van het kantoor. ‘Hij brieste: waarom trek jij op tegen Rolex? Ik zei: ik heb gewoon

In het fustenhok van zijn stamkroeg sloot hij zich op om af te studeren. ‘Het was een bloedhete zomer en ik maar blokken’.

Gezellig was het wel op de business school, met 400 jongens en meisjes op de campus, op loopafstand van de kroeg waar je bijna gratis dronken kon worden. Dat was de kat op het spek binden en Van Oosten werd wegens ondermaats presteren al snel van Nijenrode afgestuurd. Vervolgens ging hij naar de Haagse hotelschool waar hij meer zijn best deed, hoewel hij ook die opleiding uiteindelijk niet afmaakte.

Het kwartje viel pas toen hij in deeltijd rechten ging studeren. ‘Wat me aansprak in het recht? Het was vooral het vak van advocaat dat me aansprak. Dat je altijd in the heat of the action zit, zelfstandig bent. Ik wist meteen: dĂĄt wil ik worden.’ Bij TrenitĂŠ Van Doorne kon Van Oosten een studentenstage lopen.

Tijdens die stage kreeg hij een baan aangeboden. Daarbij was nog wel een probleem dat hij zich door de sollicitatie heen had gebluft door te beweren dat hij nog maar ongeveer drie vakken hoefde te doen. In werkelijkheid waren het er dertien. In het fustenhok van zijn stamkroeg sloot hij zich op om af te studeren. ‘Het was een bloedhete zomer. En ik maar blokken!’ Zijn hoogleraar had hij gebeld met de vraag of die hem wilde waarschuwen als hij op een zesje voor zijn scriptie zat. ‘Ik zei dat ik al veel te lang had gestudeerd en nu echt eens aan de slag moest. Dat vond hij wel grappig.’

Foto: Ruud Binnekamp

Gouden Rolexen

klanten die ik verdedig. De partner zei: we willen hier alleen maar voor merkhouders werken. Het werd een FRQÀLFW 'DDUQD EHVORRW LN LN JD HFKW strafrecht doen. Ik voelde: ik ben meer een advocaat voor boefjes dan voor grote bedrijven.’

Vier jaar werkte hij bij TrenitĂŠ Van Doorne, aanvankelijk in de civiele praktijk. ‘Ik had bedongen dat ik op de piketlijst mocht en alle strafzaken werden naar mij geschoven. Op een gegeven moment kwamen drie rondborstige Amsterdammers op kantoor. Die mannen hadden gouden Rolexen gekocht en die waren in beslag genomen. Ze waren wel echt van goud, maar niet echt van Rolex. Rolex had de horloges

Na met opeenvolgende advocaten praktijk te hebben gedreven, besloot Van Oosten vierenhalf jaar geleden helemaal voor zichzelf te beginnen. Vier advocaten en een secretaresse nam hij mee. Inmiddels telt het Amsterdamse kantoor 23 werknemers, waaronder negen advocaten. Hoe verklaart hij de snelle groei? ‘Dat gaat vanzelf. Er

Veel tijd aan zaken

is een aanwas van zaken. Je kunt niet alles zelf doen. Dus trek je mensen aan die ook goed zijn en weer nieuwe klanten aan zich binden. Blijkbaar is men tevreden.’ ‘Wij besteden veel tijd aan zaken’, stelt Van Oosten. ‘Van toevoegingen word je niet rijk. Daarom hebben we er bewust een civiele praktijk naast gezet en doen we ook veel rijbewijszaken. Met de opbrengst kunnen we wat comfortabeler het pro deo-werk doen. Want dat zijn wel de mooiste zaken. Heel veel wordt afgeraffeld in de strafpraktijk, maar dat willen wij niet. We besteden aan elke zaak – pro deo of niet – net zoveel tijd.’

Ik denk daar wat anders over Bijzonder aan het kantoor is dat geregeld met gedragsdeskundigen - psychiaters en psychologen - wordt samengewerkt. ‘Veel moordzaken hebben een achtergrond van psychische problematiek waar onvoldoende aandacht voor is. Of neem een kinderpornozaak die we nu doen. De verdachte lijdt aan hyperseksualiteit. De psychiater zegt: die man is ziek. Nou, dan kan daar een heel andere straf uitrollen.’ Is hij niet bang dat een verdachte TBS krijgt opgelegd en dan nog verder van

huis is? ‘In de bajes is men altijd bang voor TBS en sommigen zeggen dat je nooit moet meewerken aan gedragskundige rapportages, maar ik denk daar wat anders over. Je moet je wel goed voorbereiden. Ik heb de zaak gedaan van die bijlmoorden, waarbij een vrouw van 63 jaar haar man en dochter op gruwelijke wijze had vermoord.

Door de aandacht die wij hebben doen vestigen op haar depressie, medicijngebruik en zelfmoordneigingen heeft zij zeven jaar gevangenisstraf gekregen. Voor een dubbele moord is dat niet veel. En ze heeft geen TBS opgelegd gekregen!’ Het was een baanbrekende zaak, meent Van Oosten. Eentje om in te lijsten. Net zoals die van Aldo G., een Italiaanse restauranthouder in Amsterdam die in eerste aanleg tot levenslang werd veroordeeld voor betrokkenheid bij de moord op twee Braziliaanse drugskoeriers. Achter de WZHHYRXGLJH PRRUG EOHHN GH PDIÂżD te zitten. In hoger beroep wist Van Oosten, die in deze zaak samenwerkte met Anker & Anker, zijn cliĂŤnt van de moorden vrij te pleiten. Van levenslang naar vrijspraak, dat komt niet vaak voor. ‘Het was bloedspannend, want het hing erom. Als je een zaak wilt winnen, moet je van begin af aan allemaal kleine duwtjes geven. Een zaak klapt bijna nooit ineens 180 graden om. Nee, je moet heel goed weten: die kant ga ik benadrukken en die kant wat wegmoffelen, ik smeer dĂĄĂĄr wat stroop en ik pis dĂĄĂĄr wat azijn. Zo werkt dat.

Op een gegeven moment gaat zo’n zaak schuiven. Dat is een lang proces.

Tactiek! En daar wordt in de strafpraktijk veel te weinig aandacht aan besteed. Het is een romantisch ideaal van: ik hou een prachtig pleidooi waar iedereen stijl van achterover slaat en ik pleit mijn cliÍnt vrij. Forget it. Zo werkt het niet.’

Alleen de kern raken Van Oosten, die secretaris is van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten, heeft uitgesproken opvattingen over zijn vak. ‘Ik haat het als advocaten ellenlange verhalen afstreken over dingen die niet in geschil zijn. Je moet niet bij a beginnen en bij z eindigen. Dat is helemaal niet interessant. Je moet alleen de kern raken. Advocaten pleiten te lang. Ik pleit altijd kort. Inmiddels snap je wel

wat de rechter ervan vindt en waar hij zijn twijfel over heeft; dan ben je toch dom om de aandacht te vestigen op allerlei irrelevante punten? Dan gaat de aandacht verloren. Ik spreek af en toe rechters, die kom je wel eens tegen op recepties en zo. Nou, die krijgen grijze haren van wat ze uit moeten zitten.

Die vinden het een verademing als er een advocaat komt die het kort houdt.

Het punt is: je moet vertrouwen geven aan rechters, laten voelen dat je weet dat ze niet gek zijn. Dat straal je uit.

Een goede advocaat is een beetje een acteur, een verhalenverteller. En het moet een goed, eenduidig verhaal zijn.

Als er bijvoorbeeld vrijspraak inzit, ga ik niet nog eens subsidiair verweer voeren voor strafverlaging. Als je een gloedvol pleidooi hebt gehouden voor vrijspraak past daarna meestal alleen maar stilte.’

Op een onderkoelde manier Hoe kijkt hij naar zijn tegenstander, het Openbaar Ministerie? ‘Natuurlijk zijn HU VOHFKWH RIÂżFLHUHQ YDQ MXVWLWLH PDDU er zijn ook goede. En het is onverstandig om meteen het Openbaar Ministerie af te gaan zeiken. Rechters vinden dat vervelend. Ik zie het regelmatig; GDQ JDDW HHQ DGYRFDDW ]RÂśQ RIÂżFLHU afbranden, en dan zie je de verdachte glunderen, maar het werkt uiteindelijk contraproductief. Dan ga je met lege handen naar huis. Soms kan het nuttig zijn kritiek te uiten. Maar het is veel beter om dat op een onderkoelde manier te brengen dan agressief. Met humor en understatement. Laat zo’n RIÂżFLHU PDDU LQ ]LMQ HLJHQ PHV ORSHQ En vergeet niet: wij hebben het laatste woord.’

Geen handje vasthouden Ook in de omgang met gedetineerden toont Van Oosten zich een eigenzinnig type. ‘Ik ben niet zo’n gezelligerd die urenlang komt ouwehoeren in de bajes.

Een advocaat die dat wel doet, moet je wat mij betreft een beetje wantrouwen, want die heeft daar kennelijk de tijd voor. Ik kom niet je handje vasthouden, maar de zaak bespreken. En je moet maar van me aannemen dat ik mijn tijd beter kan besteden dan met je mee te huilen. Ik doe het met humor en beur je op, maar we gaan zakelijk ermee om. Pats!’

18

BonjoBajesBulletin april 2012

Column

RECHT OP GOEDE RECHTSBIJSTAND Vandaag schrijf ik u vanuit Marrakech, Marokko. Daar breng ik met mijn vrouw een bezoek aan de BiĂŤnnale van Marrakech, een kunst-, film- en literatuurevenement. Wij hoppen van de ene naar de andere hippe party.

0DUUDNHFK LV HHQ VWRIÂżJH ODZDDLHULJH PDDU RRN KHOH YULHQGHOLMNH VWDG 0DDU PHW een enorme historie als Koningsstad. We kijken uit op de besneeuwde toppen van het Atlasgebergte vanaf onze bedden aan het zwembad. Het is er al heet in maart.

Tentoonstelling Gevangenismuseum Veenhuizen

BAD MAD SAD? (EX)GEDETINEERDEN

ONTMASKERD In de reisgidsen wordt gewaarschuwd voor taxichauffeurs. Zorg dat je vooraf een prijs voor de reis afspreekt, lees ik. Doe je dat niet, dan kom je op de plaats van bestemming in een oeverloze discussie over de prijs terecht. De chauffeur zal proberen om je extra kosten in rekening te brengen voor de koffers en rekent een extra tarief omdat het ’s avonds is. Een rit van het vliegveld naar de stad mag maximaal 100 Dirham kosten (ongeveer 10 euro)! Zorg dat je het eerst over de prijs eens bent voordat je de koffers laat inladen, lees ik verder. Anders moet je betalen om je koffers terug te krijgen. Op mijn hoede loop ik van de aankomsthal naar de taxistandplaats. De taxichauffeur wil de koffers inladen. Ik hou ze stevig vast. Klaar voor een kwartier heftig onderhandelen vraag ik naar de prijs. ‘Honderd Dirham’ mompelt hij vriendelijk. Ik zeg ‘okay’ en we stappen in. Zonder drama brengt hij ons naar het hotel.

De tijden komen dat advocaten ook vooraf het tarief voor een zaak gaan bepalen.

Van oudsher hanteren wij uurtarieven. Daarvan wordt gezegd dat dit de meest eerlijke manier is om het werk van een dienstverlener te bepalen. Vervelend is dat een cliĂŤnt van tevoren niet weet hoeveel de zaak gaat kosten. Het is net als met die taxi. Je wil niet pas op de plaats van bestemming de prijs weten. Maar tijdens de rit kan er van alles gebeuren. Als de tegenpartij lastig doet, kost dat meer tijd. Als de rechtbank 10 getuigen wil horen, kost dat tijd. Er wordt gezegd dat een advocaat en de cliĂŤnt zullen gaan onderhandelen over wie het risico draagt van moeten omrijden. De advocaat, die ook ondernemer is, zal zijn begroting moeten afstemmen op een lange en zware rit. De cliĂŤnt, die het liefst de short cut tegen het verkeer in wil, zal laag bieden. Uiteindelijk komen zij uit op een voor beiden onbevredigend midden. Een enkele keer zal dat wel goed gaan, maar op de lange termijn is het geen vlees en geen vis. Als de advocaat al zijn zaken zo moet doen, kan hij maar halfzachte kwaliteit leveren. Met halfzachte resultaten. Daarom kun je het werk van een advocaat niet vergelijken met dat van een taxichauffeur.

Mensen die van hun vrijheid beroofd zijn moeten goede rechtsbijstand blijven krijgen. Het Ministerie van Veiligheid en Justitie mag niet verder beknibbelen op de vergoeding die strafrechtadvocaten krijgen in een pro deo zaak. De vergoeding is nu al op de rand van onacceptabel laag. Het Openbaar Ministerie krijgt wel meer geld en steeds meer mogelijkheden. De druk op rechters om zwaarder te straffen wordt steeds groter. Daar tussendoor moet u een eerlijk proces krijgen. %DV 0DUWHQV DGYRFDDW

Wie zitten er in onze gevangenissen? Hoe denken wij in Nederland over (ex)gedetineerden? Klopt jouw beeld met de werkelijkheid?

In de tentoonstelling Bad.mAd. saD? staan (ex)gedetineerden en de beeldvorming rondom hen centraal.

onderzoeker Jos Verhagen niet alleen hoeveel mensen gevangen hebben gezeten, maar ook waarom ze vast zaten, welke factoren van invloed zijn op crimineel gedrag en waarom zoveel (ex)gedetineerden opnieuw in de gevangenis terecht komen. Dat leverde opvallende gegevens en cijfers op.

De tentoonstelling

Bad.mAd.saD?

In de tentoonstelling word je eerst geconfronteerd met uiteenlopende (voor) oordelen en het denken in stereotypen over criminaliteit en (ex)gedetineerden. Daarna leer je in drie cafÊ’s verschillende typen gedetineerden kennen: de Bad, de Mad en de Sad. In de cafÊ’s worden scenes getoond rondom een bepaald thema. De scenes roepen vragen op; antwoorden kun je vinden op de feitenwand met gegevens rondom de verschillende typen gedetineerden.

Zo bleek dat 80% van de gedetineerden kan worden gerekend tot de categorie Sad; mensen die pech hebben gehad en verkeerde keuzes in hun leven hebben gemaakt, 15 % behoort tot de categorie Bad, de echte draaideurcriminelen en 5% kan worden ondergebracht in de categorie Mad; mensen met complexe psychische problematiek.

Onderzoek Op verzoek van het Gevangenismuseum onderzocht gastconservator en

BONJO KAN NIET ZONDER UW STEUN! Word donateur voor slechts â‚Ź 25 per jaar en ontvang gratis het BonjoBajesBulletin Bel 020 66 59 420.

25 mannen in Nederland heeft ooit in de gevangenis gezeten. Toch kent bijna niemand een (ex)gedetineerde. Hoe kan dat?

Het antwoord op deze vraag vind je in Bad.mAd.saD? Gedetineerden ontmaskerd; onze tentoonstelling over beeldvorming, meningen en feiten.

'H WHQWRRQVWHOOLQJ LV WH EH]LFKWLJHQ W P GHFHPEHU .

Ken jij een (ex)gedetineerde?

Wist je dat er momenteel maar liefst 350.000 (ex)gedetineerden in ons land wonen? Dat is meer dan het inwonersaantal van de stad Utrecht. EĂŠn op de

Lucardie & De Visser Advocaten s STRAFZAKEN s VREEMDELINGENRECHT s PERSONEN EN FAMILIERECHT s ARBEIDSRECHT UITKERINGSZAKEN mr C.A. Lucardie, lid van de NVSA mr drs J. de Visser mr I. Oolgaard Burg. Marijnenlaan 123 2585 DV Den Haag Telefoon 070 363 00 76 Fax 070 361 57 88 www.lucardie-advocaten.nl

Onterecht (nog steeds) vast?

Ons team van strafpleiters is ALTIJD bereikbaar!

Strafrecht v Tbs-zaken v Penitentiair recht www.degoeijadvocaat.nl v www.tbsadvocaat.nl

mr B.D.W. Martens 06-51417570

mr M.M. Kuyp

mr C.M.H. van Vliet 06-20092884

mr J. Verschuren 06-30580789

06-12399612

Delissen Martens advocaten belastingadviseurs & mediation. Sportlaan 40, 2566 LB Den Haag. t: 070 311 54 11

Europaplein 42 (‘De Mare’) 1825 tl Alkmaar telefoon 072-56 25 251 – 06-55 30 56 36 fax 072-56 22 644; email info@degoeijadvocaat.nl + extra 06-14 33 95 33 (24 uurs lijn)

19

BonjoBajesBulletin april 2012

HEILIG GELOOF IN LANGDURIG OPSLUITEN NIET TERECHT Door Ronny van de Water, kinderrechter in Amsterdam “Ik geloof er heilig in dat vastzetten en stevig straffen echt wel werkt”.

Aldus Johan van Renswoude districtschef politie Utrecht in de Volkskrant van vrijdag 27 januari 2012. Als kinderrechter verbaas ik mij dat dit geloof in langdurig opsluiten telkens weer opduikt. Waarom blijven mensen als van Renswoude geloof houden in een aanpak die niet werkt?

Regelmatig lees ik rapportages van deskundigen die aangeven dat een individuele en/of gezinsgerichte aanpak effectiever is dan opsluiten en ‘behandelen’ middels een groepsgerichte aanpak. Ik heb congressen bezocht, wetenschappers gesproken en adviezen van onder andere de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming gelezen waarin ook deze boodschap wordt uitgedragen.

Ook de praktijk heeft middels diverse mislukte projecten waarbij langdurig opsluiten en groepsbehandeling centraal stonden, zoals Den Engh en Glenn Mills, aangetoond dat het bij elkaar opsluiten van overlastgevende en/ of criminele jongeren niet werkt. Uit onderzoek is gebleken dat de recidivecijfers bij de jongeren die daar langdurig zijn opgesloten onverminderd hoog bleven en wel meer dan 80%.

Alleen als uiterst middel Naast het feit dat langdurig opsluiten niet leidt tot een verbetering van het gedrag, is het geloof in langdurig opsluiten strijdig met zowel de Nederlandse- als internationale wetgeving, waarin is bepaald dat opsluiten van minderjarigen alleen als een uiterst middel mag worden toegepast en de overheid verplicht is om eerst middels strafrechtelijke interventie zonder opsluiten in te grijpen.

Deze verplichting is aan Nederland onder meer opgelegd vanuit het zogenaamde Groenboek van de EU en het VN-mensenrechtencomité. Er zijn in de praktijk voldoende alternatieven voorhanden voor opsluiten in een jeugdgevangenis. Bij schorsing van de voorlopige hechtenis of bij strafoplegging bij eindvonnis kan worden gewerkt met huisarrest, een avondklok en een gebiedsverbod. Maar kan een contactverbod worden opgelegd of de verplichting mee te werken aan een persoonlijkheidsonderzoek, verplich-

ting mee te werken aan geboden hulpverlening of de verplichting een bijbaan te nemen, verplichting naar school te gaan,verplichting een (voorschot) schadevergoeding te betalen aan het slachtoffer, enzovoorts. Zo kan onder de dreiging van opsluiting in een jeugdgevangenis intensief en ambulant worden gewerkt aan een gedragsverandering.

Voorwaarde voor een effectieve ambulante aanpak is wel dat aan de reclasseringsambtenaar niet al te groot aantal cliënten is toevertrouwd, wat nu vaak het geval is. Belangrijk is ook dat er direct en consequent wordt gehandeld indien de jongere zich niet houdt aan de opgelegde voorwaarden.

Uit een recent onderzoek onder jonge Utrechtse veelplegers is gebleken dat de risicogezinnen veelal in een vroeg stadium aanwijsbaar zijn. Gezinsgerichte interventies wanneer de kinderen nog jong zijn – tien jaar en jonger - zijn vele malen effectiever gebleken dan de strafrechtelijke aanpak bij twaalfjarigen en ouder. Door meer te investeren in de preventieve aanpak bij jonge kinderen zal de overheid fors kunnen besparen op de kosten van de veel duurdere strafrechtelijke aanpak bij de oudere kinderen.

Opsluiten hulpmijders biedt unieke kans Langdurig opsluiten van jongeren is op grond van nationale en internatio-

2AADHUISPLEIN ! "* "ERLICUM 4ELEFOON 4ELEFAX www.giebels-advocaten.nl Vestigingen in Berlicum en Boxtel

Opvoedingsprogramma ‘youturn’.

nale wetgeving alleen aan de orde bij ernstige strafbare feiten of hardnekkige recidivisten. Vaak zijn dit jongeren die zich redelijk succesvol aan de hulpverlening hebben weten te onttrekken, of waar de hulpverlening nog geen grip heeft weten te krijgen. Bij dit laatste speelt helaas ook het functioneren van de hulpverlening zelf soms een rol.

Het opsluiten van deze hulpmijders biedt een unieke kans om met deze groep aan de slag te gaan. Tussen vier muren kunnen zij zich immers niet langer onttrekken. Het probleem is echter dat er bij deze kinderen vaak sprake is van ernstige psychische of psychiatrische problematiek al dan niet in combinatie met zwakbegaafdheid of zwakzinnigheid. Deze problematiek is geen excuus voor hun daden, maar wel een verklaring. Zonder een effectieve behandeling zal opsluiten alleen niet

de oorzaak van het overlastgevend of crimineel gedrag wegnemen. Zonder adequate behandeling zullen zij zodra ze weer buiten de poort staan, in het oude gedrag vervallen. Met alle respect voor de inzet van het personeel in jeugdgevangenissen kan ik vanuit mijn ervaring als kinderrechter geen andere conclusie trekken dan dat deze ernstig gestoorde kinderen in de Nederlandse jeugdgevangenissen over het algemeen niet die behandeling krijgen waar zij in feite recht op hebben. De overheid zal dan ook meer moeten investeren in de uitvoering van de inmiddels beschikbare effectieve behandelmethodes voor deze kinderen. Op dat punt is een nauwere samenwerking tussen Justitie en de Jeugd GGZ noodzakelijk. Het opvoedprogramma youturn dat nu wordt toepast, is voor veel opgesloten jongeren niet voldoende om tot een

blijvende gedragsverbetering te komen. Naast de opvoedingsachterstand waar via youturn aan wordt gewerkt, zal er ook behandeling moeten komen voor de onderliggende stoornissen.

Zolang de zorg in de Nederlandse jeugdgevangenissen onvoldoende aansluit bij de ernst van de problematiek van de opgesloten jongeren, heeft opsluiten behoudens de strafrechtelijke vergelding slechts een beperkte toegevoegde waarde.

Voor een daadwerkelijk effectieve aanpak moet worden afgestapt van GH LGHH ¿[H GDW MHXJGFULPLQDOLWHLW KHW beste kan worden bestreden met harder straffen en opsluiten. De overheid doet er verstandiger aan om nog meer te investeren in interventies die aantoonbaar wel werken.

s PENITENTIAIR RECHT s STRAFRECHT s ARBEIDSRECHT s ECHT SCHEIDINGEN EN ALIMENTATIE s JEUGDRECHT s OVERIGE PERSONEN EN FAMILIERECHT s CIVIEL RECHT s HUURRECHT s SOCIALE ZEKERHEID s PSYCHIATRISCH PATIÑNTENRECHT "/0:

20

BonjoBajesBulletin april 2012

Liedje uit de bajes

Een huis in Nieuwesluis (House of the rising sun)

OPSTELTEN EEN PAAR EEUWEN TE LAAT GEBOREN?

Mijn vertaling van een pophit van The Animals uit 1964. Hoewel Wikipedia zegt dat het lied gaat over een gevangenis of een bordeel, denk ik er eerder een kindertehuis bij. Ik heb het vertaald naar een lied over de vrouwengevangenis van Nieuwesluis (eerder een strafkamp voor soldaten), een beetje in de sfeer van het lied over de San Quentin-gevangenis van Johnny Cash.

(U VWDDW HHQ KXLV LQ 1LHXZHVOXLV GDDU EHQ MH YRJHOYULM ZLH GDDU KHHQ PRHW LV SDV YHU YDQ KXLV HQ MD GDW JHOGW YRRU PLM

-D KHW OHYHQ LV YDDN PXQW RI NUXLV ZLQ MH ZHO RI ZLQ MH QLHW LN YHUORRU HQ ]LQJ LQ 1LHXZHVOXLV QX GLW EDMHVOLHG

0ÂśQ PRHGHU KHHIW PH RSJHYRHG PÂśQ YDGHU ZDV QRRLW WKXLV PDDU YHFKWHQ NDQ LN HYHQ JRHG RRN KLHU LQ 1LHXZHVOXLV

-D HU VWDDW HHQ KXLV LQ 1LHXZHVOXLV GDDU EHQ MH YRJHOYULM ZLH GDDU KHHQ PRHW LV SDV YHU YDQ KXLV HQ MD GDW JHOGW YRRU PLM

,N GDFKW GDW LN PLMQ YULMKHLG NRFKW PHW HHQ NRIIHU HQ ZDW FRNH PDDU ZHUG JHSDNW HQ RQGHU]RFKW PLMQ KRRS JLQJ RS LQ URRN

,N WHO GH MDUHQ LQ PLMQ NOXLV ZDDURP NZDP LN KLHU WHUHFKW NRP KDDO PH ZHJ XLW 1LHXZHVOXLV GLH KHO KLHU DDQ GH 9HFKW

2FK YURXZHQ KRX MH NLQGHUHQ WRFK YDQ GH JUDXZH JRRW KHW LV HHQ ZHJ YDQ EORHG HQ ELWWHUKHLG XLWHLQGHOLMN ORRSW LH GRRG

Hierbij een fraaie ingekleurde gravure van de Beeldenstorm omstreeks 1566 in Vlaanderen. Toen, half augustus, breekt op verschillende plaatsen tegelijk in ‘het Westenkwartier (is zuidwestelijke hoek van het graafschap Vlaanderen) de fameuze Beeldenstorm los. Woedende protestanten zwermen uit over heel Vlaanderen, rukten op richting Kortrijk en laten overal een spoor van vernielingen achter in kerken en kloosters.

op in de Nederlanden. De aanhangers van het calvinistisch-protestantisme waren erg gekant tegen het vereren van heiligen, zoals dat toen in de Rooms-Katholieke kerk gebruikelijk was en nog altijd is. Zij baseerden zich daarbij op de Bijbelse Tien geboden, waarin sprake is van het verbod om beelden te vereren. Ook ergerden de calvinisten zich aan de uitbundige rijkdom binnen die (door hen aangevallen) kerkgebouwen.

Een beeldenstorm is de vernieling op grote schaal van beelden en andere objecten van religieuze kunst alsmede van liturgisch gebruiksvoorwerpen.

In de Westerse geschiedenis slaat de term op de verzamelnaam voor een reeks vernielingen van katholieke heiligdommen in tal van landen van Europa, waartoe de opkomst van het protestantisme aanleiding gaf: in 1522 te Wittenberg, in 1523 te Zßrich, in 1530 te Kopenhagen, in 1534 te Mßnster, in 1535 te Genève, in 1537 te Augsburg, in 1559 in Schotland en ten slotte in 1566 in Frankrijk en de Nederlanden.

Vooral de vernielingen in de Lage Landen, die plaatsvonden tussen 10 augustus en oktober 1566, leken op een storm, waarbij in drie weken tijd vele honderden kerken onherstelbaar geschonden en vernield werden. Indirect leidde de beeldenstorm tot het uitbreken van de Tachtigjarige Oorlog en het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Vanwege de religieuze tegenstellingen in de 16de eeuw werden protestantse Nederlanders ook wel ketters genoemd. Door de kerk van Rome werd het gebruikt om iedereen die van de heersende leer afweek daarmee aan te duiden.

Bron: http://www.thomashessels.nl/page8. php#anker_Huis

,LU UPL\^L [VLRVTZ[ aVUKLY JYPTPUHSP[LP[ ... begint bij Stichting DOOR

De DOORstart voor (ex-) gedetineerden Stichting DOOR biedt al tien jaar deskundige opvang en nazorg aan (ex-)gedetineerden in vrijwillig en justitieel kader.

Stichting DOOR trekt zich het lot aan van gedetineerden en exgedetineerden en investeert in de maatschappij. >H[ KVLU ^PQ :[PJO[PUN +669 ]LYSLLU[ ILNLSLPKPUN VW OL[ NLIPLK ]HU ^VULU ^LYRLU MPUHUJPwU YLSH[PLZ aPUNL]PUN LU aVYN ,LU TVVPL RHUZ ]VVY L_ NLKL[PULLYKLU VW LLU [VLRVTZ[ aVUKLY JYPTPUHSP[LP[ (HUTLSKLU .LKL[PULLYKLU R\UULU VUKLY KL ]VSNLUKL Q\Z[P[PwSL [P[LSZ IPQ :[PJO[PUN +669 HHUTLSKLU! WLUP[LU[PHPY 7YVNYHTTH ZJOVYZPUN 7YL]LU[PL]L /LJO[LUPZ VUKLY IPQaVUKLYL ]VVY^HHYKLU PUYPJO[PUN ]VVY :[LSZLS TH[PNL +HKLYZ 0:+ HY[PRLS SPK 7)> IPQaVUKLYL =VVY^HHYKL WSHH[ZPUN PU LLU PUZ[LSSPUN ]VVY .

QL\NKPNLU 701 THH[YLNLS 0UMVYTH[PL >PS[ \ TLLY PUMVYTH[PL V]LY VUaL Z[PJO[PUN& 2PQR VW VUaL ^LIZP[L ^^^ Z[PJO[PUNKVVY US VM ULLT [PQKLUZ RHU[VVY\YLU JVU[HJ[ TL[ VUaL HKTPUP Z[YH[PL VW ]PH [LSLMVVUU\TTLY! >PQ Z[HHU \ NYHHN [L ^VVYK

Dus ook in het verleden was er veel geweld en vernielingen en zou er veel werk aan de winkel zijn geweest voor minister Opstelten. :LP ZDO bron: Wikipedia.

Achtergrond De beeldenstorm had overduidelijk een religieuze oorzaak: in de 16e eeuw kwam het calvinisme

036 5471060 SPECIALIST IN (FINANCIEEL)STRAFRECHT: DRUGS, GEWELD, DIEFSTAL, FRAUDE, DETENTIERECHT, KLACHTEN, GIJZELING, ONTNEMINGSVORDERING, WAPENBEZIT, MOORD & DOODSLAG, ZEDENMISDRIJVEN EN VERKEERSOVERTREDINGEN • KENNISMAKINGSAANBOD: EERSTE ZAAK ALTIJD KOSTELOOS! • ADVOCATEN DOOR HEEL NEDERLAND VOOR PERSOONLIJKE AANDACHT • NOODGEVALLEN 24 UUR/7 DAGEN PER WEEK MR ROOS 06 24895550

WWW.ALPHA-ADVOCATEN.NL Flevostraat 6 - 1315 CC Almere

Willemsparkweg 193 1071 HA Amsterdam Tel. 020 - 420 1475 info@teurlingsellens.nl www.teurlingsellens.nl

21

BonjoBajesBulletin april 2012

DADER EN SLACHTOFFER KUNNEN ELKAAR VERDER HELPEN Marc Kruyswijk Dagblad Het Parool De dader zien, daar was het Joyce om te doen. Hem in de ogen kijken, hem kunnen vertellen wat hij heeft aangericht. ‘Mijn zegje doen. Het jongetje en zijn moeder duidelijk maken wat de gevolgen zijn van zijn daden, van wat hij heeft gedaan. Mijn dochtertje in de eerste plaats. Natuurlijk. Maar ook ons, haar omgeving.’

De zaak speelde afgelopen november op een basisschool in Amsterdam.

Twee 9-jarige jongetjes vielen twee meisjes uit de klas ernstig lastig, terwijl de juf even de klas uit was.

Ernstig omdat het verder ging dan uitschelden. De meisjes werden betast, één van de jongetjes dreigde met verkrachting op het toilet. Ook haalde hij zijn piemel tevoorschijn.

Mediation komt tegenwoordig al lang niet meer alleen voor bij echtscheidingen: ook bij ernstiger zaken kan bemiddeling de afstand tussen dader en slachtoffer verkleinen.

Afgelopen week schreef Tim Overdiek, presentator van het NOS-Radio 1-Journaal, een indrukwekkende brief aan Het Parool naar aanleiding van een interview in deze krant met Hans van der Wal, vader van cabaretière Floor van der Wal. In het interview vertelde Van der Wal onder meer hoe woedend hij is op Mohamed S., de man die zijn dochter vorig jaar maart doodreed op het Mercatorplein in Amsterdam.

Herstelbemiddeling

Overdieks brief ging over zijn vrouw Jennifer, die in oktober 2009 werd aangereden door een motoragent. Zij stak over bij een zebrapad, hij reed door rood. Ze overleed in het ziekenhuis. De agent werd veroordeeld tot een taakstraf en een tijdelijke ontzegging van de rijbevoegdheid.

Overdiek en zijn kinderen hadden na de rechtszaak een ontmoeting met de motoragent. Hij schreef daarover aan Het Parool: ‘Wat ik nimmer vergeten zal, zijn de radeloze en schaamtevolle ogen van de motoragent die, vlak na het vonnis, tegenover mijn kinderen plaatsnam. Die zeiden veel meer dan duizend uitgesproken excuses hadden kunnen doen. Onze vergiffenis was net zo zwaar als zijn verontschuldiging.

Dat hij en wij dat toch hebben gedaan, zal de pijn nooit wegnemen. Hooguit verzachten.’

Onlangs kwamen Rachel en haar moeder samen met het jongetje en diens moeder: herstelbemiddeling. Een gesprek tussen dader en slachtoffer, gericht op dialoog en begrip. Hierbij waren ook mensen van school aanwezig.

Hetzelfde dacht Ahmed Magouz, herstelbemiddelaar bij Spirit Jeugd en Opvoedhulp. Hij organiseert al tien jaar Bemiddeling kan misschien de ouders van Floor van der Wal en wegpiraat Mohamed helpen. De erva-

Totaal overstuur kwam Rachel thuis, vertelt haar moeder Joyce. ‘Ik kwam toen zelf net uit het ziekenhuis wegens een ingreep, maar ik heb me zo goed en zo kwaad als het ging gelijk gemeld op school.Ook hebben we nog dezelfde dag aangifte gedaan bij de politie.’ De zaak hakte er enorm in bij de familie. Aanvankelijk leek het goed te gaan, maar er was duidelijk ook iets kapot, zegt Joyce. ‘Rachel loopt nog steeds bij de kinderpsycholoog. Ze is onzeker in haar doen en laten. Het ontbreekt haar aan vertrouwen. Na een tijdje vertelde ze me dat ze steeds probeerde vrolijk te zijn, maar dat het haar gewoon niet altijd lukte.’

Bemiddeling kan misschien de ouders van Floor van der Wal en wegpiraat Mohamed helpen.

De ervaringen met mediation tussen daders en slachtoffers zijn in elk geval goed.

‘Ik zag en voelde spijt en verwarring.’ ringen met mediation tussen daders en slachtoffers zijn in elk geval goed. ‘Ik zag en voelde spijt en verwarring.’jaar bijeenkomsten waarbij onder meer daders en slachtoffers het wangedrag van de dader gezamenlijk bespreken.

Spirit richt zich op jongeren tot en met 23 jaar. Volgens Magouz bieden die ‘herstelbijeenkomsten’ gelegenheid tot het uitwisselen van gedachten en gevoelens. ‘Hierdoor veranderen in de meeste gevallen het beeld en de vooroordelen die mensen van elkaar hebben en ontstaat ruimte voor herstel. Er kunnen verontschuldigingen worden aangeboden en er worden afspraken gemaakt over hoe de ontstane schade, zo mogelijk, kan worden hersteld.’

Ook Magouz heeft de zaak-Van der Wal gevolgd. ‘Ik ben het met Overdiek eens dat bemiddeling ook in dit geval een bijdrage kan leveren aan het verwerkingsproces. Voor de familie Van der Wal, maar ook voor Mohamed S., de dader.’

Uw advocaat kent uw dossier.

Hij is bereikbaar en zet zich voor u in. Hij heeft gedegen kennis van (de ontwikkelingen in) het strafrecht.

Eigenlijk willen slachtoffers in z’n algemeenheid twee dingen, zegt Magouz. ‘Ze willen laten weten wat de impact van het gebeurde is op hun dagelijks leven. Hen is ongewild iets overkomen wat niet meer terug te draaien valt. Ze willen dat de dader zich daarvan bewust is.

Mijn ervaring is niet dat slachtoffers uit zijn op een spijtbetuiging.

Ze willen berouw zien, ze willen zien dat de dader oprecht is, dat de dader door heeft dat hij te ver is gegaan.’

Daders willen laten zien dat ze spijt hebben, dat ze geraakt zijn door wat er is gebeurd, zegt Magouz. ‘Ook voor daders staat de wereld op z’n kop.

Voor hen is er ook een moment vóór en een moment ná het incident.’

Voor alle duidelijkheid: Magouz praat het gedrag van de dader niet goed.

Soms vindt ook hij het moeilijk als tegenover hem een jongen zit die zich schuldig heeft gemaakt aan een ernstig misdrijf. ‘Ik heb wel eens gezegd tegen een jongen: ik zou je eigenlijk een kopstoot willen geven. Dat doe ik dan natuurlijk niet, maar het geeft wel aan

dat het vaak heftige gesprekken zijn.’

De uitkomsten van het recente Amsterdamse onderzoek komen voor Magouz niet als een verassing. De afgelopen jaren boekte hij zelf veel succes met de gesprekken tussen daders en slachtoffers.

Dader en slachtoffer uit hun rol halen, dat is waar het de bemiddelaar om te doen is, zegt Magouz. ‘Ze moeten weer personen worden, echte mensen met een verhaal. Maar ook mensen die elkaar bij de bakker kunnen tegenkomen zonder dat het gelijk enorm pijnlijk wordt. In de beste gevallen krijgt het incident dat eerst werd gezien als heel erg zwart-wit hoe langer hoe meer kleur. In de meeste gevallen zullen dader en slachtoffer inzien dat wat er is gebeurd, ongeacht de verschillende manier waarop ze erin staan, niet alleen iets is wat hen scheidt, maar hen uiteindelijk ook met elkaar verbindt.’

Dat geldt tot op zekere hoogte voor Joyce en haar dochter Rachel.

Sinds het gesprek met de jongetjes die zo over de schreef gingen en hun ouders gaat het langzaam beter met hen.

‘Eén van de jongetjes toonde heel veel spijt en zijn moeder was helemaal kapot van wat er gebeurd was op school.

Ik zag en voelde spijt en verwarring. Ik realiseerde me toen dat ze het er zelf ook moeilijk mee hebben.’

Want dat is wat herstelbemiddeling inhoudt, zegt Magouz: ‘We richten ons niet eenzijdig op het slachtoffer, veel daders hebben ook iets te winnen bij een gesprek met hun slachtoffer.’

Dat bleek ook onlangs uit een proef van de rechtbank en het Openbaar Ministerie in Amsterdam. Bemiddeling tussen slachtoffer en dader kan voor beide partijen bevredigend werken: in zeventig procent van de behandelde zaken leidde bemiddeling tot afspraken tussen dader en slachtoffer.

Voor het slachtoffer biedt een herstelgesprek meer genoegdoening, onder meer doordat vragen kunnen worden gesteld aan de dader over diens gedrag.

Vaak wordt ook spijt betuigd. Voor de dader biedt een gesprek de mogelijkheid verantwoordelijkheid te nemen voor zijn handelen.

Herstelbemiddeling is een delicaat proces, vertelt Magouz. ‘Het is natuurlijk niet zo dat we twee mensen

Sommige zaken zijn normaal

bij elkaar zetten en dat we wel zien wat eruit komt. Ik spreek altijd eerst iedereen apart. Wat is het verhaal, hoe is de beleving? Hoeveel onmacht is er, hoeveel boosheid? Wat zouden dader en slachtoffer van het gesprek willen?’

R  T S T R A F R E C H TA D V O C AT E N

Is uw ervaring anders?

Neem dan eens contact op met Aartsen Hekman Lodder advocaten. Een jong kantoor te Utrecht met ervaren advocaten.

AHL Advocaten Utrecht • Van Asch van Wijckskade 31 • 3512 VR Utrecht tel. 030 230 20 60 • fax. 030 230 05 76 • www.ahl-advocaten.nl

Mr. Pascal Lodder

Tweede Boerhaavestraat 46 1091 AN Amsterdam telefoon 020 30 32 840

www.roelsetakens.nl info@roelsetakens.nl

22 Column

NAAR DE HOGE RAAD? Nadat er in hoger beroep uitspraak is gedaan, moet beslist worden of cassatie wordt ingesteld. In een cassatieprocedure beoordeelt de Hoge Raad der Nederlanden of het gerechtshof het recht correct heeft toegepast. Dit gebeurt aan de hand van concrete klachten van de verdediging (of het OM). De zaak wordt dus niet helemaal overgedaan, zoals bij hoger beroep.

De cassatieprocedure De eerste stap van de cassatieprocedure is het instellen van cassatie; dit moet binnen 14 dagen! Zoek dan een in Nederland ingeschreven advocaat met ervaring in cassatieprocedures: zonder raadsman mag u niet procederen in cassatie. Dan is het wachten op de verzending van het dossier door het hof naar de Hoge Raad. Nadat dit is gebeurd krijgt u daarvan een aanzegging. Dat is het moment waarop de termijn voor het indienen van de middelen gaat lopen.

Dan komt de belangrijkste stap: uw advocaat dient een schriftuur met zogeheten middelen van cassatie voor u in. Daarop baseert de procureur-generaal bij de Hoge Raad zijn advies, de conclusie, waarop de verdediging nog een reactie kan geven voordat de Hoge Raad arrest wijst. Als het beroep niet (geheel) wordt verworpen, dan wordt het arrest (deels) vernietigd. Daarna neemt de Hoge Raad zelf een nieuwe beslissing of verwijst hij de zaak naar een gerechtshof. Uitzonderingen daargelaten, is de cassatieprocedure geheel schriftelijk, dus zonder zitting!

Waarom cassatie?

Als het hof een fout heeft gemaakt in uw nadeel, gaat u natuurlijk in cassatie.

Maar ook als er met het arrest van het hof niets mis lijkt, kan cassatie om een aantal redenen lonen.

1. Na het instellen van cassatie worden pas het proces-verbaal van de laatste zitting en (meestal) het bewijsmiddelenoverzicht gemaakt. In deze stukken kunnen cruciale fouten zitten die uit het arrest zelf niet blijken.

'H XLWVSUDDN ZRUGW QRJ QLHW GHÂżQLWLHI ZDDUGRRU HHQ RSJHOHJGH VWUDI QLHW kan worden uitgevoerd (uitstel van executie). Door op enig moment het beroep in te trekken kunt u zelf bepalen wanneer de tenuitvoerlegging kan beginnen.

3. Vaak duurt het te lang voordat het hof het dossier naar de Hoge Raad stuurt. Dat kan u strafvermindering opleveren als tegemoetkoming voor het lange wachten.

4. Het recht kan in de tussentijd veranderen, bijvoorbeeld door een wetswijziging of een arrest van de Hoge Raad of het Europese Hof. Dat kan in uw voordeel uitpakken, als de zaak tenminste nog loopt.

U ziet: ook in cassatie genoeg mogelijkheden!

0U 'DDPHQ DGYRFDDW

BonjoBajesBulletin april 2012

WANORDE BIJ EBI VUGHT Hettie Cremers is ĂŠĂŠn van de advocaten die zich heeft gespecialiseerd in penitentiair recht. Ik sprak haar laatst bij haar thuis. Ze vertelde me toen een schokkend verhaal. Over de EBI in Vught. Het is het waard in dit bulletin op te nemen. Ook al heeft het de landelijk en regionale pers eerder gehaald.

De directeur van de penitentiaire inrichting in Vught verzaakt – zegt Hettie Cremers – zijn zorgplicht door bewakers te verbieden in te grijpen als gedetineerden binnen de EBI met elkaar in gevecht raken. De aanleiding voor haar verontwaardiging is de aanval die Mohammed B., de moordenaar van Theo van Gogh, vorig jaar uitvoerde op haar cliÍnt Jesse R. R., een van de hoofdverdachten in het liquidatieproces dat in de bunker in Amsterdam loopt, werd tijdens het luchten door Mohammed B. aangevallen. Het gevecht werd waargenomen door acht bewakers. Die grepen niet in omdat een van de dienstorders die gelden voor de EBI dat verbieden.

Cremers klaagde daar namens haar client over bij de commisie van toezicht voor de penitentiaire inrichting Vught.

Die commissie verklaarde de klacht gedeeltelijk gegrond. Mohammed B. had aangekondigd dat hij R., en een andere gedetineerde, iets aan zou doen.

Diverse keren had R. gevraagd om niet met Mohammed B. gelucht te worden.

Dat gebeurde toch. De directeur vond dat niet belangrijk genoeg. Op dat punt vond de commissie van toezicht zijn klacht gegrond. R. kreeg een schadevergoeding van 25 euro. Een niet mis bedrag (sic!).

waarbij een gedetineerde van dezelfde EBI een medegedetineerde een fatale klap gaf. ‘Dat kwam de inrichting op een scherpe veroordeling van het comitĂŠ tegen foltering te staan’. Het is ook te gek.

De klacht over de manier waarop de bewakers het incident hebben opgelost, vond de commissie van toezicht ongegrond. Die lieten een andere gedetineerde bij het vechtende tweetal, in de hoop dat die voor een de-escalatie zou kunnen zorgen. Dat lukte, maar – zegt &UHPHUV ¹KHW FRQÀLFW KDG GRRU GH]H handelwijze net zo goed helemaal uit de hand kunnen lopen. Cremers verwijst naar een incident uit 1999

De advocate is tegen de afwijzing van de klacht in beroep gegaan bij de raad voor de strafrechttoepassing, maar die verklaarde vorige week het beroep ongegrond. Voor Cremers is dat aanleiding voor een gang naar het Europees Hof. ‘De inrichting behoort mijn cliĂŤnt voor dit soort gevaren te behoeden’. Zo is het maar net.

Raad van State blokkeert aantasten rechten vreemdelingen De regering ziet een nieuwe poging om de rechten van vreemdelingen aan te tasten, geblokkeerd. De regering wilde een systeem invoeren van biometrische kenmerken in de vreemdelingenketen, zoals dat is gaan heten. Door van iedere vreemdeling een gezichtsopname en tien vingerafdrukken te maken, moet identificatie van vreemdelingen geoptimaliseerd worden.

Het effect is grootschalige gegevensverzameling. De raad van state vindt dat het voorliggende wetsvoorstel de persoonlijke levenssfeer te veel aantast en dat het recht op onaantastbaarheid van het menselijk lichaam frustreert.

Het wetsvoorstel past wel binnen het moderne gebrek aan denken over de privacy van mensen. Op allerlei plekken wordt geprobeerd die privacy aan

te tasten. Privacy is bijna een ouderwets begrip geworden. Door een soort step-by-step benadering worden de rechten van individuen aangetast. De raad van state vindt dat de grondrechten zoals vastgelegd in het EVRM worden aangetast.

Want: de bewaartermijn van de gegevens is maximaal twintig jaar. Nadere

NAAR DE HOGE RAAD IN UW STRAFZAAK? Ga voor kwaliteit in cassatie! Mr. Daamen heeft veel ervaring in procederen bij de Hoge Raad. In dienst bij Moszkowicz Advocaten (2007-2012) heeft hij in ongeveer 40 strafzaken een cassatieschriftuur opgesteld. Hierbij zijn aansprekende successen geboekt. Ook voor u haalt hij uit de zaak wat erin zit!

U kunt ook bij mr. Daamen terecht voor uw andere strafzaken.

Hij staat cliĂŤnten bij in heel Nederland, ook op basis van toevoeging.

Wim Duisenbergplantsoen 31, 6221 SE Maastricht.

T +31(0)43 767 62 13 | F +31(0)43 744 00 14 www.daamen-advocaat.nl | info@daamen-advocaat.nl

-DDS %UDQGOLJW

Tel. 070 3151010

regels kunnen door een simpele algemene maatregel van bestuur genomen worden en niet door een wetswijziging.

Dat wil de raad van state niet. De beschikbare gegevens worden al te makkelijk aan bestuursorganen geleverd.

We kunnen ons voorstellen dat ze ook directeuren van bajessen bereiken en zeker de poorten van de vreemdelingenbewaring. Een gotspe is dat bijvoorbeeld de KLM gedwongen kan worden biometrische kenmerken van passagiers af te nemen en deze aan ambtenaren belast met grensbewaking te geven.

Big brother is watching us. Het wordt steeds erger. Er is reden voor Bonjo, maar ook voor de advocatuur om zich over deze problemen te buigen. Het is al moeilijk genoeg dat onze vrijwilligers een verklaring omtrent gedrag moeten hebben. Straks staan hun biometrische gegevens daar ook in.

-%

23

BonjoBajesBulletin april 2012

Achter de Voordeur Het NCRV programma Achter de Voordeur is op zoek naar familieleden/partners van gedetineerden die hun verhaal willen vertellen.

Achter de Voordeur is een programma waarin levensverhalen van gewone mensen uit een willekeurige straat in Nederland verteld worden.

Het idee achter het programma is dat achter elke voordeur een verhaal schuilt. Door deze verhalen te vertellen, leren buren elkaar beter kennen. Ook al berust er een groot taboe op dit onderwerp, het verhaal kan een steun zijn voor mensen die in dezelfde situatie zitten. Voor een indruk

van het programma kunt u de link http://achterdevoordeur.ncrv.nl/ bekijken.

Met dit verhaal willen we laten zien hoe je leven ineens verandert als een familielid in detentie komt. Hoe ziet je leven er dan uit? Hoe zijn de reacties van buitenstaanders? Hoe ga je ermee om?

Het is belangrijk dat het verhaal van de familieleden nog niet eerder op televisie is geweest.

Staat u open voor een vrijblijvend gesprek? Mail uw reactie dan naar de redactie van NCRV Achter de Voordeur: achterdevoordeur@ncrv.nl Uw reactie zal in vertrouwen behandeld worden.

Gevangenisdirecteuren verstoppen het Bajesboek!

GEZOCHT: HET BAJESBOEK Er werd gebeld naar de redactie van Bonjo, iemand had een aantal dagen onterecht in de isolatie gezeten. De vraag was: ‘Kunt u voor mij uitzoeken wat voor bedrag ik per dag krijg voor een onterechte plaatsing in de iso?’

Ik verwees hem door naar het Bajesboek, naar bijlage 7 waarin de standaardbedragen tegemoetkomingen RSJ in staan vermeld.

Zijn antwoord: ‘Maar mevrouw, hier hebben wij geen Bajesboek meer!’

Het schijnt namelijk zo te zijn dat steeds meer gevangenisbibliotheken het Bajesboek niet meer in de bibliotheek hebben staan en dat vinden wij bij Bonjo een kwalijke zaak!

Het Bajesboek, mede auteur advocate Hettie Cremers, bevat een beschrijving van de rechten en plichten van mannen en vrouwen die in detentie zitten.

Gedetineerden zoeken er hun rechten in op, bijvoorbeeld, voordat zij een beklag indienen bij de Commissie van Toezicht. Ook in zaken tegen de BSD (Bureau Selectie en Detentiebegeleiding) wordt het Bajesboek veelvuldig gebruikt.

Vandaar deze oproep aan de gevangenisdirecteuren: Het Bajesboek is er voor de gedetineerden, zorg ervoor dat zij er bij kunnen, dat ze het kunnen raadplegen wanneer zij het nodig achten.

Gedetineerden moeten ook kunnen weten wat zij kunnen ondernemen als zij menen dat hun rechten worden geschonden, of dat de directie of de minister hun verplichtingen niet nakomen.

Wij ontvangen graag telefoontjes of brieven van gedetineerden die het Bajesboek niet (meer) in de gevangenisbibliotheek kunnen vinden.

6FKULMI RI EHO RQV

Dag van de dialoog Zoals in de voorgaande jaren is er op 30 mei aanstaande een dag van de dialoog.

Het ministerie voor veiligheid en justitie organiseert die dag samen met de vier grote vrijwilligersorganisaties die betrokken zijn bij (ex-)delinquenten, waaronder Bonjo.

De dag is het rechtstreekse gevolg van het vaststellen van de nota waarin de Grote Vier afspraken gemaakt hebben over de rol van vrijwilligerswerk bij sanctietoepassing.

Het programma is nog niet bekend, maar we weten wel al dat het 30 mei aanstaande wordt.

Zoals de voorgaande jaren is het weer bij Meeting

BONJO VERZEKERINGSPAKKET VOOR EX-GEDETINEERDEN! Vooral ex-gedetineerden die eenmaal uit de gevangenis de draad van het gewone leven weer willen oppakken ondervinden veel hinder van de stelselmatige weigeringen door verzekeraars.

‘Bent u de afgelopen 6 jaar in aanraking geweest met politie of justitie?’

Een bevestigend antwoord op deze standaardvraag leidt doorgaans tot afwijzing van de aanvraag van een verzekering. Daarbij maakt het weinig uit voor wat voor delict iemand is veroordeeld.

Dat een pyromaan geweigerd wordt voor een inboedelverzekering, kan men zich in de regel nog wel voorstellen. Maar waarom zou een winkeldief geen gezinsongevallenverzekering mogen afsluiten?

Om afwijzing te voorkomen verzwijgen veel exgedetineerden hun detentieverleden bij de aanvraag van een polis. Daardoor lopen zij het risico dat de verzekeraar weigert uit te keren mochten

Blijf niet vastzitten aan uw toegewezen advocaat!

Wilt u worden bijgestaan door een strafrechtspecialist? Neem contact op met mr. Mathieu van Linde en informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden: 050-3113001.

zij ooit een schadeclaim moeten indienen.

Wanneer u wordt afgewezen voor het BONJO Privé Pakket-polis heeft dat geen gevolgen voor de acceptatie bij een andere maatschappij.

Geweigerde aanvragers belanden niet op een zwarte lijst.

BONJO biedt het verzekeringspakket in samenwerking met Meeùs (voorheen Lippmann) in Den Haag.

Het BONJO Privé Pakket omvat de gewone verzekeringen die de meeste huishoudens in Nederland nodig hebben: ,QERHGHOYHU]HNHULQJ 2SVWDOYHU]HNHULQJ *ODVYHU]HNHULQJ $DQVSUDNHOLMNKHLGVYHU]HNHULQJ *H]LQVRQJHYDOOHQYHU]HNHULQJ 9RRU PHHU LQIRUPDWLH HQ IRUPXOLHUHQ RYHU KHW %21-2 3ULYp 3DNNHW SROLV QHHP FRQWDFW RS PHW %21-2

STUUR OP!

Bonjo ontvangt graag jullie creatieve uitingen.

Bijvoorbeeld een kort verhaal, gedichten, tekeningen, cartoons, songteksten. Wij plaatsen die dan in het BonjoBajesBulletin.

Stichting Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam.

Plaza in Maarssen. Aanvang 12.00 uur en einde 18.00 uur.

De organisatoren hechten er vooral aan ervaringsdeskundigen aanwezig te hebben om te bereiken dat wat er besproken wordt een toenemende relevantie heeft.

Het is echt een belangrijke dag voor de afstemming tussen wat er nodig is om de rol van de vrijwilligers voor, in en na de bajes te versterken. Noteer de dag dus vast in de agenda. Het programma volgt nog en zal zodra het bekend is op www.bonjo.nl gezet worden. Kijk bij de voorbereiding of er ervaringsdeskundigen in je omgeving zijn die kunnen deelnemen.

Blokzijl Advocaten Lopende Diep NZ 1 9712 NV Groningen

Volgens true crime magazine Koud Bloed één van de 10 beste jonge topadvocaten.

www.strafrechtadvocaatgroningen.nl

Lina Advocaten Specialisten in

strafzaken, overleverings-, uitleverings-, cassatiezaken Ve n l o

077-351 10 42

info@lina-advocaten.nl

w w w. l i n a - a d v o c a t e n . n l

24

BonjoBajesBulletin april 2012

Deskundige hulp in moeilijke tijden.

Wij zijn er voor u!!!

Gespecialiseerd in bescherming van burgers tegen de overheid.

Of het nu om strafrecht gaat, problemen met de verhuurder, of problemen met uw uitkering: veertien vakkundige advocaten staan voor u klaar. Ieder met een eigen specialisme, allen hebben hart voor de zaak, uw zaak.

Crooswijksesingel 34 3034 cj Rotterdam telefoon 010 465 09 66 www.advokatenkollektief.com info@advokatenkollektief.com

Advokatenkollektief Rotterdam

Brugstraat 41 te Roosendaal www.strakadvocaten.nl

0165 391007

Wij kijken terug op een turbulent jaar en vooruit naar de toekomst

OPROEP LEDENVERGADERING

Op 4 april is er de jaarlijkse ledenvergadering. Meestal is dat een redelijk voorspelbare bijeenkomst waarin jaarverslag en beleidsplan worden vastgesteld. Met daarna nog een al of niet interessante inleider. Dat was het dan.

In het verleden liepen niet alle aangesloten organisaties warm om de avond ledenvergaderend te besteden. Dit jaar wordt dat hopelijk anders. Er is in 2011 veel gebeurd in en rond Bonjo. In het jaarverslag over dat jaar is het bestuur daar openhartig over. Daarmee maakt het bestuur zich kwetsbaar.

Die kwetsbaarheid willen we graag met jullie als aangesloten lidorganisaties delen. Ook bij Bonjo-betrokkenen die geen lid zijn, maar zich wel zorgen over maken wat er met Bonjo is gebeurd en daar iets over willen zeggen, zijn van harte welkom.

Het jaarverslag gaat natuurlijk rechtstreeks over in het beleidsplan 2012.

Hoewel 2012 al behoorlijk onderweg is en we dus rijkelijk laat zijn met het plan, is het belangrijk. Bonjo wil – gezien vanuit het verleden – een aantal belangrijke koerswijzigingen met behoud van veel van het oude. Soms gaat het om scherpe keuzes. Die willen we niet maken zonder dat de lidorganisaties daarbij betrokken zijn.

De agenda en de stukken bereiken jullie op de bekende wijze. Vooral via de mail dus. Hou de aankondiging in de gaten. Misschien hebben jullie hem al op het moment dat je dit leest. Hopelijk heb je de datum in je agenda gezet op basis van de vooraankondiging. Zorg er in ieder geval voor dat je erbij bent. :H KHEEHQ MH QRGLJ

DE BEET VAN DE RATELSLANG In het boekje ‘Wat is wijsheid?’ van Dan Millman staat het volgende verhaal: “De slang.

Op een koude herfstdag vond een indiaanse jongen in de bergen een ratelslang. De slang zei tegen de jongen: “Ik sta op het punt dood te gaan. Ik bevries, en omdat er geen eten is, verhonger ik. Stop me alsjeblieft onder je hemd en breng me naar het dal.� “Nee,�zei de jongen. “Ik ben gewaarschuwd. Als ik je oppak, bijt je me en die beet is vergiftigd.� “Nietwaar,�zei de slang. “Dat doe ik echt niet. Als jij dit voor mij doet, sta ik bij jou in het krijt. Ik zal je niets doen.� De jongen stribbelde nog een poosje tegen, maar de prachtige slang was heel goed van de tongriem gesneden. Tenslotte stopte de jongen hem onder zijn hemd om hem warm te houden en bracht hem naar het dal. Daar legde hij hem zachtjes op het gras.

Hij had dat nog niet gedaan of de slang rolde zich op, ratelde met zijn staart, schoot naar voren en beet de jongen in zijn been. “Maar je hebt het beloofd�, riep de jongen. “Je wist wat ik was toen je me oppakte,� zei de slang. “ Dit verhaal vertelde de Amerikaanse acteur Iron Eyes Codey aan jonge mensen om ze te waarschuwen tegen drugsgebruik. “Denk aan de woorden van de slang,� zei hij. “Je wist wat ik was toen je me oppakte.�

Eigenlijk staat het jongetje in het verhaal symbool voor ons allemaal.

We weten allemaal dat drugsgebruik

dodelijk kan zijn. Net als roken. Dat vet en veel eten onze aderen doet dichtslibben,en drank meer kapot maakt dan ons lief is. Toch leggen we waarschuwingen naast ons neer.

We hebben blijkbaar iets in ons wat tot zelfvernietiging kan leiden. Uit onderzoek komt naar voren dat we in de toekomst veel ouder kunnen worden dan in eerdere tijden. Als we maar gezond leven.

Een paar jaar geleden discussieerde ik over het onderwerp ‘gezondheid en ouder worden’ met J. Ik ken J. van een correspondentie, schreef met hem toen hij in het buitenland gevangen zat.

Later, toen hij vrij kwam, zetten we het contact voort. J. wilde toen een nieuwe start maken, en hij deed zijn uiterste best om werk te vinden. Het lukte niet.

Op een gegeven moment schreef hij me dat hij weer was gaan gebruiken.

Een poos later kreeg ik het bericht dat hij opnieuw in het buitenland gevangen zat. We bleven elkaar schrijven, tot hij vrij kwam. Terug in ons land ging hij linea recta naar de gevangenis, want hij moest nog een paar boetes uitzitten. Eerlijk is eerlijk, ik had hem liever in een andere omgeving gezien toen ik hem voor het eerst in de bajes bezocht. Maar de bezoeken waren desondanks gezellig. We spraken dus over zijn gezondheid, en ook vertelde J. over zijn plannen. Deze keer ging hij het anders aanpakken, zou hij met hulp van een nazorginstantie ĂŠcht een nieuwe start maken. In een andere omgeving, zodat hij geen vrienden van vroeger zou treffen. Hij zou ook hulp krijgen bij het zoeken naar werk, het RS RUGH EUHQJHQ YDQ ]LMQ ÂżQDQFLsQ en bij huisvesting. Maar eerst moest

hij nog een paar weken in het HvB doorbrengen en tijdens mijn bezoeken spraken wij niet alleen over zijn gezondheid, maar ook over ouder worden en hoe hij terugkeek op zijn turbulente leven. Hij had een spannend leven gehad, veel van de wereld gezien. Dat was mooi geweest, van zijn reizen had hij dan ook geen spijt. Maar hij vond het voor zijn familie erg dat hij verslaafd was geraakt en gedetineerd was geweest. Vooral voor zijn moeder. Zijn moeder leefde niet meer, en hij was blij dat ze het niet meer meemaakte dat hij nu weer in de gevangenis zat. Verder had hij spijt dat hij niet wat gezonder had geleefd. Want hij had, zoals hij zei, roofbouw op zijn lichaam gepleegd, en zou vast niet oud worden. Hij was lang verslaafd geweest, en rookte nog als een schoorsteen. Ja, hij had verkeerde keuzes in zijn leven gemaakt, zei hij.

En hij was vrienden kwijtgeraakt door drugsgebruik. Vrienden, die net als het jongetje in het verhaal van Iron Eyes Codey de beet van de ratelslang niet hadden overleefd.

Maar hĂ­j had geluk. Zijn leven werd beter toen hij de gevangenis verlaten had. Al was het in eerste instantie niet gemakkelijk. Maar uiteindelijk kreeg hij wat hij wenste, een appartementje in een mooie stad, boeiend vrijwilligerswerk, nieuwe vrienden.

En al denkt hij dat hij niet hoogbejaard zal worden, ik weet dat nog zo net niet.

Hij moet in elk geval een sterk gestel hebben, hij is gezond. En hij maakte een goede keus door hulp en steun te zoeken en met een schone lei te beginnen. En verder heeft hij het talent om van het leven te genieten. Of het nu om een goede maaltijd gaat, een museumbezoek, een mooi boek, of gewoon een shaggie roken op een bankje in het park, ik ken niemand die daar zo intens van kan genieten als hij. Misschien is dit het geheim van iemand die de beet van de ratelslang overleeft. Stoppen met de drugs, knokken voor een nieuw bestaan, en het leven zin geven door er met volle teugen van te genieten.

'LQL

25

BonjoBajesBulletin april 2012

HUISBEWARING IN DE PRAKTIJK

OP ZOEK NAAR DE WAARHEID

Dat Bonjo bemiddelt in huisbewaring mag ondertussen wel bekend zijn. Een gedetineerde wil zijn huurwoning niet verliezen en zou het liefst na detentie terugkeren in zijn stulpje. Hij meldt zich aan bij Bonjo via het bij Bonjo verkrijgbare aanvraagformulier, vult dit vervolgens in, voorziet het formulier van een detentieverklaring en stuurt het per post naar ons toe. Vervolgens begint voor Bonjo het werk wat vaak tijdrovend en niet altijd even makkelijk is. Dit vindt plaats achter de schermen, de aanvrager heeft geen weet van waar we allemaal tegenaan lopen.

Daarom dit artikel dat uiteenzet hoe fijn of vervelend huisbewaring eigenlijk is.

Huurschuld vóór detentie Het begint met het eerste contact dat Bonjo legt met de woningcorporatie/ verhuurder. Kloppen de gegevens die zijn ingevuld op het aanmeldingsformulier? Vaak ontdekken we dat er (geheel verklaarbaar) een huurachterstand is. We noteren de hoogte van de schuld en bekijken of dat eventueel met een maand borg die door de huisbewaarder wordt neergelegd ingelopen kan worden.. Dit betekent wel dat de huisbewaarder de laatste maand van de huisbewaringstermijn geen huur hoeft te betalen. Wanneer de aanvrager met ontslag gaat en terugkeert naar zijn woning heeft hij zijn eigen huurschuld van vóór detentie dus nog open staan.

Deze logica zorgt nog al eens voor verwondering op de gezichten van de aanvragers. Maar al te vaak ‘dreigt’ men met een advocaat om Bonjo voor deze huurschuld aansprakelijk te stelOHQ 1LHW ÂżMQ GXV

Vriendelijk en boos Het is gebleken dat de gedetineerden of hun familie vaak niet over een potje beschikken om de huur door te betalen.

Column

Tunnelvisie is inmiddels een bekende term en wordt tegenwoordig vaak in verband gebracht met de rechtspraak. Door grote spraakmakende zaken zoals de Puttense moordzaak en de Schiedammer Parkmoord, weten we inmiddels dat de rechtspraak in Nederland niet onfeilbaar is. Onschuldige mensen komen vast te zitten en soms gaat het zo ver dat een Officier van Justitie bewust informatie achterhoudt voor de rechter. Hebben we daar nou wat van geleerd? Zijn de politie, officieren en rechters inmiddels minder gevoelig voor tunnelvisie?

Daarom wijzen we ook altijd op de mogelijkheid tot het indienen van een aanvraag bijzondere bijstand bij de sociale dienst, zij betalen de huur vaak door voor een periode van zes maanden of tot het eerste vonnis. Dit verschilt per gemeente. Laat je daarom goed informeren!

Nadat alles in goed overleg is afgesproken dienen we de aanvraag in bij de verhuurder. De behandeling en uiteindelijke beslissing laat vaak zes tot acht weken op zich wachten. In die periode wordt de woning niet bewoond en wordt er dus ook geen huur betaald. De schuld bouwt op, alsmede het ongeduld bij alle partijen, dus ook bij Bonjo. In deze periode worden we van alle kanten gebeld. De ene keer vriendelijk, de andere keer geĂŻrriteerd of ronduit boos.

Wij hebben de afhandelingtermijn niet in handen. We bellen wel regelmatig om te informeren naar de stand van zaken en leggen dan ook de haast uit die geboden is. We wijzen op het onnodig groeien van de huurschuld en alle problemen die daar voor de huurder bij komen kijken. De goedkeuring of afkeuring (want dat kan natuurlijk ook) komt vaak pas weken na de ingangsda-

tum van de huisbewaring binnen. Dan begint het gedonder‌ De aanvrager is van mening dat de huur vanaf die datum betaald dient te worden door de huisbewaarder, terwijl die op zijn beurt zegt dat hij pas betaalt vanaf het moment dat hij daadwerkelijk zijn intrek in de woning heeft genomen. Hoe het ook zij, de huurder blijft te aller tijde verantwoordelijk voor betaling van de huur.

Broodnodig )HLW EOLMIW ZHO RI QLHW ÂżMQ KXLVEHZDring is broodnodig. Wanneer huisbewaring en bemiddeling door Bonjo wegvalt, zullen veel gedetineerden dakloos zijn na hun vrijlating. De kosten voor een ontruiming zijn torenhoog, om nog maar te zwijgen van de problematiek bij het vinden van een woning na detentie. Dag woning, hallo kans op herhaling en terugval!! Hoe het er nu naar uitziet zijn de woningcorporaties niet bereid om het project huisbewaring WH ÂżQDQFLHUHQ +HW 2UDQMHIRQGV VWHXQGH het project huisbewaring de afgelopen twee jaar, mede dankzij deze steun konden veel gedetineerden weer heerlijk terugkeren naar hun huurwoning.

WIE SCHRIJFT, DIE BLIJFT Bent u op de een of andere manier betrokken bij het gevangeniswezen en u hebt iets vermeldenswaardig meegemaakt, schrijf dan een artikel na overleg met onze eindredacteur, Paul Grijpma. info@paulgrijpma.nl

Vooral in ÊÊn van de meest gecompliceerde zaken waar ik tot nu toe aan heb PRJHQ ZHUNHQ KHE LN NXQQHQ FRQVWDWHUHQ GDW GHVEHWUHIIHQGH RI¿FLHU YDQ MXVWLtie en rechters, lak leken te hebben aan alternatieve scenario’s. Juist het toelaten van alternatieve scenario’s zal immers het risico op tunnelvisie verkleinen.

Hier in Nederland hebben we niet veel bewijs nodig om iemand voor 14 jaar de bak in te sturen. :DW PLM DOWLMG ZHHU GRHW YHUED]HQ LV KHW IURQW ZDW GH RIÂżFLHU LQ GH UHFKWV]DDO samen met de rechters vormt tegen de verdediging. Ze zitten gezamenlijk aan ppQ EXUHDX HQ GH RIÂżFLHU EHSDDOW ZHONH GRVVLHUV ELM GH UHFKWHUV WHUHFKWNRPHQ HQ LQ ZHONH YROJRUGH 'H RIÂżFLHU EHSDDOW GH EHHOGYRUPLQJ QDDU GH UHFKWHU ,Q geval van tunnelvisie is dat overigens vaak al bij de politie begonnen.

In deze zaak vond de politie geen enkel bewijs wat verdachte direct aan het delict kon koppelen. Telefoongegevens en een telefoon die verdachte in bezit had, maakten hem echter wel verdacht. Toen eenmaal deze verdachte in beeld was, werden overige scenario’s niet meer onderzocht, in ieder geval leken ze door politie niet serieus in overweging genomen te worden. Onderzoek op bewijsmiddelen welke mogelijk ontlastend konden zijn voor de verdachte, was YROJHQV GH RIÂżFLHU QLHW QRGLJ (U ZDUHQ LQGLUHFWH EHZLMVPLGGHOHQ ZDDUPHH verdachte mogelijkerwijs buiten de woning van het slachtoffer geplaatst kon worden. De verdachte kon zeker niet onomstotelijk Ă­n de woning geplaatst worden ten tijde van de moord. Naast dit indirecte bewijs was verdachte op geen enkele wijze met de moord in verband te brengen. Dit maakte voor de rechtbank weinig uit. De verdachte werd veroordeeld tot 14 jaar onvoorwaarGHOLMN FRQIRUP GH HLV YDQ GH RIÂżFLHU RQGDQNV GH YHOH PRJHOLMNH DQGHUH YHUklaringen voor de zwakke bewijsmiddelen. Dit tot afgrijzen van de verdediging (mr. F. Soriano; advocaat): “Je zou door zo’n zaak bijna alle hoop op rechtvaardigheid verliezen. Aan de andere kant weet je dat rechtvaardigheid het hoogste doel is wat je kan bereiken in het recht. Met die wetenschap gaan we het hoger beroep met hernieuwd vertrouwen in.â€?

Inmiddels zijn nieuwe onderzoeksresultaten bekend geworden. Waren deze resultaten voor de veroordeling bij de rechtbank bekend geweest, dan was de zaak hoogstwaarschijnlijk heel anders gelopen. In ieder geval zorgt het hoger beroep voor nieuwe mogelijkheden tot onderzoek. Nu hopen dat het hof bereid is om wĂŠl naar de waarheid op zoek te gaan. ,QJ &DULQD %RWWHPD IRUHQVLVFK GHVNXQGLJH

mr. B. Klunder - 06 42 35 34 38

mr. R.B. Schmidt - 06 24 90 81 02

mr. J.G.D. Rutten - 06 41 28 70 93

‘Schmidt & Rutten advocaten’ is specialist in nationale- en internationale strafzaken bij alle instanties.

Het kantoor is opgericht vanuit een jarenlang bestaand samenwerkingsverband tussen mr. R.B. Schmidt en mr. J.G.D. Rutten, beiden afkomstig van Spong advocaten. ‘Schmidt & Rutten advocaten’ is: • Kwaliteit: de oprichters zijn opgeleid door Spong advocaten en hebben 10 jaar ervaring in het strafrecht • Bekend: van bijvoorbeeld de Melchers ontvoeringszaak en diverse spraakmakende (moord- en drugs) zaken • Toegankelijk: ook PRO DEO zaken en 24 uur per dag bereikbaar • Inzetbaar: alle strafzaken, TBS zaken, overlevering en uitlevering, cassatie (Hoge Raad) • Flexibel: ook te bellen voor een geheel vrijblijvende second opinion Met betrekking tot de wijze waarop een strafzaak wordt behandeld en hetgeen wij mogelijk voor u kunnen betekenen kunt u te allen tijde met ons contact opnemen.

Amstel 84, 1017 AC Amsterdam. T +31 (0)20 530 43 10 F +31 (0)20 530 43 19 E-mail kantoor@sr-advocaten.nl Website: www.sr-advocaten.nl

26

BonjoBajesBulletin april 2012

Verslag Bonjo over het bewogen jaar 2011

OP NAAR EEN VERRE TOEKOMST Amsterdam - 2011 was voor Bonjo een bewogen jaar. Een jaar in de overgang. Een jaar ook waarin ik als voorzitter een aantal momenten getwijfeld heb aan de kwaliteit van mijn bestuurlijke werk. Voor het bureau is het een jaar geweest waarin de medewerkers steeds weer te maken kregen met een nieuwe leidinggevende. Dat was niet bevorderlijk voor de rust. Des te meer complimenten aan de medewerkers dat ze de rust hebben gehandhaafd en hun werk goed gedaan hebben.

We begonnen 2011 met Job Joris Arnold nog formeel als directeur.

Feitelijk liepen er al vertrekgesprekken. De gesprekken werden eind maart formeel afgerond. In de periode januari tot en met maart gaf Nico Epskamp de facto leiding aan het bureau.

Nadat Job Joris’ afscheid ook formeel geregeld was, heeft het bestuur voor drie maanden Stan Ritzer als interim aangesteld. In die drie maanden liep de benoemingsprocedure van een nieuwe directeur.

Stan heeft zich vooral gericht op het organiseren van de financiële huishouding. Samen met Nico en de andere medewerkers werd er verder gewerkt aan de inhoud van het Bonjo-werk.

Op 1 juni trad er een nieuwe directeur aan: Trudi van Atten. Zij kwam uit een procedure met twee kandidaten als meest geschikte boven drijven. Ze kreeg van het bestuur de opdracht zich vooral met het activeren van de relaties met de lidorganisaties bezig te houden. De overige rolverdeling qua inhoudelijke zaken bleef zoals het was. Nico Epskamp had en hield daarbij een belangrijke centrale rol.

Niet weer een onbekend gezicht Mijn twijfel aan mijn competentie als voorzitter werd groot toen zich begon af te tekenen dat Trudi niet gelukkiger werd als directeur van Bonjo. Na drie maanden kwam ze tot de vaststelling dat ze zelf vond dat ze niet op haar plaats was bij Bonjo. In eerste instantie leek goede raad goedkoop. We hadden op kantoor één medewerker die in belangrijke mate verantwoordelijke was voor de inhoudelijke ontplooiing van Bonjo en met wie ik steeds goed had kunnen samenwerken: Nico Epskamp.

Het bestuur besloot dus om een eind te maken aan het te snel elkaar opvolgen van leidinggevenden om Nico per 1 december als coördinator te benoemen met als optie hem in 2012 tot directeur te benoemen. Hij werd echter in de Dominicaanse Republiek op verdenking van drugsmokkel aangehouden. Ook al omdat het ongewis is of Nico schuldig is, stonden we als bestuur voor een dilemma. Het heeft medio december besloten for the time being het voorzitterschap samen te laten vallen met het leiding geven aan het kantoor. Ook al nadat de drie medewerkers hadden laten weten even geen behoefte te hebben aan weer een onbekend gezicht.

Jaap Brandligt, voorzitter

a d v o c a t e n Bereikbaar zijn wanneer u belt?

Goede kennis van uw dossier en de wet? Op de hoogte zijn van de ontwikkelingen op het gebied van het strafrecht? Tot het uiterste gaan?

Verkorte versie jaarverslag 2011

Ministerie van Veiligheid en Justitie blijft vrijwilligerswerk belangrijk vinden Het BelangenOverleg Niet-Justitiegebonden Organisaties (BONJO) bundelt sinds 1984 de krachten in het vrijwilligerswerk voor hulpverlening aan (ex-) gedetineerden en hun relaties. BONJO heeft in 2011 negenenzestig leden.

BONJO is een samenwerkingsverband van actieve burgers die zich vrijwillig inzetten ten behoeve van (ex-) gedetineerden.

Het uitbouwen van het niet-justitiegebonden vrijwilligerswerk is een belangrijke doelstelling van BONJO. Het coördineren van dit werk door onze gemotiveerde vrijwilligers, het verhogen van de kwaliteit (door bijvoorbeeld het bieden van training op maat), het initieren van belangrijke activiteiten als het koppelen van een maatje aan kersverse ex-gedetineerden, het uitwisselen van ervaringen en de functie van kenniscentrum, zijn doelstellingen die in het afgelopen jaar strakker vorm hebben gekregen en die in 2011 met kracht zullen worden uitgebouwd.

De tweede poot van Bonjo zijn de projecten die vanuit de centrale organisatie zijn geïnitieerd en die in uitvoering mogelijk zijn door actieve bemoeienis van de regionale vrijwilligersorganisaties. Deze activiteiten hebben het doel aandacht te vragen voor de (enorme) problemen waar (ex-)gedetineerden mee te maken hebben.

Het project Huisbewaring, mogelijk gemaakt door het Oranje Fonds, ijvert voor behoud van huisvesting van gedetineerden. De doelstellingen: doorbetaling van de huur tot aan eerste vonnis en de mogelijkheid van legale onderhuur voor beperkte duur voor langer gestraften, is in grote delen van het land en zeker in de grote(re) steden bereikt. Maar nog lang niet overal!

Dit vinden wij vanzelfsprekend.

Daarom adverteren wij er niet mee.

mr. A.M.G. Wolffs M 06 55756607

Oosteinde 13-1, 1017 WT Amsterdam Telefoon 020 7370172

Hulde aan gemeentelijke contactpersonen

mr. N.F. Hoogervorst M 06 83705186

Zonder huis, geen adres, geen inkomen, geen baan: recidive is dan voor 70% in zicht. Terugbrengen van recidive met tientallen procenten is verzekerd door

het bieden van een handreiking aan ex-gedetineerden die hier om vragen.

Die handreiking is niet vrijblijvend maar wel doeltreffend! Cijfers van een stad als Rotterdam tonen dat 1/3 van de ex-gedetineerden zo’n handreiking graag willen; cijfers van Hoorn laten zien dat slechts vijf procent van deze groep na twee jaar is teruggevallen.

Tegen zestig procent van de overige ex-gedetineerden zonder die handreiking. Nazorg ex-gedetineerden ligt in handen van gemeenten. Die zijn druk bezig om deze taak uitvoering te geven. Bonjo zal de aanpak volgen en stimuleren. Hulde aan de toegewijde gemeentelijke contactpersonen nazorg.

Het BonjoContactBureau wordt constant bezocht via www.bonjo.nl en is een mooie schakel tussen ‘buiten’ en ‘binnen’. Sociale uitsluiting of het gevoel daarvan wordt hierdoor tegengegaan.

BONJO beantwoordt vragen via de Helpdesk of verwijst door.

BONJO geeft informatie in de vorm van brochures, onderzoek, het BonjoBajesBulletin en de website. De informatie van BONJO is voor iedereen toegankelijk.

De positie van (ex-)gedetineerden is kwetsbaar. Gedetineerden verliezen in veel gevallen woning, werk/inkomen en relaties. Sociale contacten en materiële mogelijkheden tijdens en na detentie zijn beperkt. Voor BONJOleden is sociale betrokkenheid bij de positie van de (ex-)gedetineerde het uitgangspunt.

Veel minder gedetineerden dan vaak gedacht Het aantal gedetineerden vertoont een dalende lijn. Dit in tegenstelling tot wat populistische media en volksvertegenwoordigers willen uitdragen. In maart 2011 zijn 11.650 mensen gedetineerd. De helft hiervan zit preventief oftewel zitten in het huis van bewaring in afwachting van proces of andere

ontwikkelingen. In 2004 was dit aantal 16.500.

We denken dat de reclasseringnieuwe- stijl in het voortraject andere rapportage-formats heeft ontwikkeld en dat daarin de weg richting langdurig verblijf in cellen niet onmiddellijk aangewezen is. Dat is een goede zaak.

Criminelen worden gemaakt in de gevangenis; zo is het aloude adagium.

En dat klopt.

Veiligheidshuizen zijn verder op stoom gekomen en aankomende wetsovertreders hebben grotere kans vroegtijdig in het oog te lopen. Voorkomen is vele malen beter dan genezing met het ‘medicijn’ gevangenisstraf.

Dit schreven minister Hirsch Ballin en staatssecretaris Albayrak toen zij nog de toon zetten. Modernisering gevangeniswezen, het magnus opum van Albayrak was nog richting gevend. De nadruk verschoof van repressie naar preventie. In 2011 trad er een nieuw duo aan op (wat ging heten) het Ministerie van Veiligheid en Justitie te weten minister Ivo Opstelten en staatssecretaris Fred Teeven. Formeel voert dit duo de weg van de modernisering van het gevangeniswezen uit. Maar feitelijk zie je in 2011 al accentverschuivingen optreden.

Wind is guurder geworden Misdaad moet worden gestraft. Daar zijn we het niet mee oneens. Maar misdaad voorkomen is, vinden wij, evenzeer belangrijk. Dat ontkent Teeven niet, maar toch. De wind is guurder geworden. Overigens merken wij daar in het overleg met het ministerie niet echt wat van. Het vrijwilligerswerk met de (ex-)delinquenten blijft belangrijk gevonden worden.

Bonjo kan niet voorkomen dat er zich nieuwe wetsovertreders aandienen.

Wél denken we dat door gerichte aanpak van nazorg de recidive (aanzienlijk) wordt teruggebracht. Bonjo heeft hiertoe ideeën ontwikkeld en stimuleert de uitvoering hiervan door >>

27

BonjoBajesBulletin april 2012

Werk en inkomen belangrijk om recidive te voorkomen.

het BonjoBajesBulletin, door doeltreffende voorlichting, door contacten met medewerkers maatschappelijke dienstverlening (MMD) , met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en met de grote en kleinere steden.

in 2011 een populair en zeer bruikbaar middel gebleken De contactadvertenWLHV ZDUHQ HHQ ZDUH µWUDI¿F PDJQHHW¶ Het documentatie-informatiecentrum is uitgebreid.

Bonjo Contact Bureau Steeds meer abonnees BonjoBajesBulletin Het Bonjo Bajes Bulletin wordt dankzij de welwillende en onmisbare medewerking van het ministerie in een oplage van 11.000 exemplaren via de gevangenisbibliotheken verspreid onder gedetineerden. Daarnaast is er sprake van een groeiend aantal abonnees dat de krant leest, die zes maal per jaar verschijnt. Inmiddels is het blad niet alleen kostendekkend, maar vooral een dankbare bron van informatie voor gedetineerden. Hun vragen worden beantwoord via de helpdeskrubriek.

Het bulletin maakt in 2011 een sterke groei door. De redactie is veel dank verschuldigd aan Tien Königs die door haar actieve acquisitiebetrokkenheid het blad bij veel advocaten heeft binnen gebracht, waardoor een nieuwe betrokken groep is aangeboord.

Bonjo heeft in 2010, met medewerking van studenten van de Vrije Universiteit, een nieuwe succesbrochure getiteld: ‘Help! Ik zit vast ,Je rechten in de bak’ uitgegeven. Het voornemen in 2011 een update te realiseren, is niet van de grond gekomen. De titels van de overige succesbrochures van Bonjo luiden: Belangeloos vrijwilligers op bezoek in de bajes, - Help! Ik zit vast, en Op Weg Naar een Zonnige Toekomst. Onze website (bonjo.nl) is ook

Veel (liefdes)relaties lopen door detentie op de klippen. Reden voor BONJO om in het voorjaar van 2008 het BonjoContactBureau te lanceren.

Het project ontketende een ware mediahype en trok direct de aandacht van verschillende radio- en televisiezenders en productiemaatschappijen.

Bonjo is door het contactbureau fors in beeld gekomen en heeft zich mede hierdoor ontwikkeld tot woordvoerder detentiezaken. Alle media weten Bonjo te vinden.

Op bonjo.nl zijn de inmiddels ruim SUR¿HOHQ WHUXJ WH YLQGHQ YDQ JHGHtineerden, verdeeld over een ‘Vrouwenvleugel’ en een ‘Mannenafdeling’.

Ook in 2010 heeft BonjoContactBureau stapels post te verwerken gekregen: eind 2010 zijn ongeveer 8.000 unieke reacties ontvangen. We mogen beslist spreken van een eclatant succes. Dankzij het contactbureau en de contactadvertenties in het BonjoBajesBulletin heeft Bonjo in korte tijd een solide reputatie onder gedetineerden weten op te bouwen. Met het contactbureau wil Bonjo gedetineerden helpen een justitievrije toekomst op te bouwen na detentie. Het hebben van een relatie werkt positief in die richting.

Helaas is in 2011 een kink in de kabel gekomen. Medio 2011 is er een advertentie geplaatst die tot op het bureau van Fred Teeven onrust veroorzaakte.

Daarop werd de voorwaarde gesteld dat er een waarschuwingsbanner op de site moest worden geplaatst en er een screeningscommissie moest komen. Dat laatste is gerealiseerd, maar de commissie is nooit tot werken gekomen, omdat de huidige site het plaatsen van die banner niet mogelijk maakt. Er is een vrijwilliger tegen een kleine vergoeding bezig de site te vernieuwen. Dan zal het contactbureau weer gaan functioneren. De belangstelling blijft.

Gedetineerden gebaat bij huisbewaring Hoe behoud je je woonruimte tijdens detentie? Een prangende vraag die tot veel zorgen leidt bij met name alleenstaande gedetineerden. BONJO zette daarom in samenwerking met woning-

Problemen met politie en justitie?

Laat u adviseren door een gespecialiseerd strafrechtadvocaat Ons gerenommeerde kantoor heeft een landelijke strafrechtpraktijk.

Wij zijn op tel. 070 3004720 te bereiken.

Ons kantoor werkt op betaling en in voorkomend geval, tevens op basis van een toevoeging (pro deo).

Van Dam: 0624676183 Jansen: 0610808610 http://www.ikwilgeenstraf.nl

STERK IN STRAFRECHT! Vijf specialisten onder 1 dak

DIJKSTRA KRIKKE RUPERTI advocaten

T 033 47 90 801 / www.dkramersfoort.nl

corporaties een landelijk systeem van huisbewaring op. In 2008 is het project Huisbewaring met steun van het OranMH )RQGV RI¿FLHHO YDQ VWDUW JHJDDQ ,Q 2009 kwam het tot bloei, de landelijke uitrol kwam op gang. In 2010 en 2011 zijn via Bonjo tweeënveertig woningen daadwerkelijk bemiddeld. Vele tientallen adviezen zijn verstrekt aan gedetineerden en hun familie hoe zij deze ‘ tijdelijke legale onderhuur’ kunnen realiseren.

Het is een continu proces. Bonjo schat dat landelijk zeshonderd gedetineerden baat hebben bij huisbewaring. Belangrijker is, zoals hiervoor aangegeven, dat de huur bij het begin van detentie wordt doorbetaald. Niet betalen leidt tot het zeer snel oplopen van huurschuld, deurwaarders -, gerechtelijke en ontruimingskosten Die kunnen oplopen tot 8.000 euro. Een dodelijke ontwikkeling die leidt tot dakloosheid, met risico tot recidive.

Door doorbetalen van de huur kunnen gedetineerden aan het einde van hun

detentie terugkeren naar de sociale huurwoning die ze voor hun straf bewoonden.

7RW HLQG ¿QDQFLHUGH KHW 2UDQMH Fonds een medewerker die huisbewaring bestiert. Bonjo heeft inmiddels grote ervaring opgedaan. Erkenning is gekomen van de gemeenteraad van Amsterdam die bij motie tijdens de begroting 2011 een subsidie van 25.000 euro heeft verstrekt om huisbewaring voor gedetineerden in Amsterdam te versterken. Met de Federatie van Woningcorporaties in Amsterdam is gesproken over aanvullende steun.

Met weinig resultaat overigens. Het voortbestaan van huisbewaring hangt aan een dun draadje. En dat terwijl veel mensen met huisproblemen zich tot Bonjo wenden. Bonjo zal alles op alles zetten om huisbewaring voort te kunnen zetten. %RYHQVWDDQGH LV VWHUN LQJHNRUW MDDU YHUVODJ +HW KHOH MDDUYHUVODJ LV YHUNULMJEDDU %RQMR

Ondersteunen van vrijwilligers blijft ook in 2012 kernactiviteit

BONJO UITGEGROEID TOT EEN VAN DE GROTE VIER Bonjo ontwikkelt zich meer en meer tot de autoriteit op detentiegebied. Bonjo is aanspreekbaar voor media voor detentiezaken, vraagt aandacht voor problemen van gedetineerden in de bajes en erbuiten. Deze positie wordt in 2012 gecontinueerd en versterkt.

KHW YULMZLOOLJHUVZHUN ELM VDQFWLHWRHpassing DFWLYLWHLWHQ GLH ]LFK UHFKWVWUHHNV richten op (ex-)gedetineerden µGH YDNERQG¶ YRRU JHGHWLQHHUGHQ ofwel Solidariteitsfonds

Waar we in vorige beleidsplannen en MDDUYHUVODJHQ VSUDNHQ YDQ ¿QDQFLsOH sores en zorgen over het voortbestaan van Bonjo, kunnen we nu meedelen dat Bonjo één van de Grote Vier (naast Bonjo: Humanitas, Exodus en Gevangenenzorg Nederland) organisaties is, die zich bezig houden met vrijwilligerswerk rond sanctietoepassing, zoals dat heet in het departementale jargon.

De kernactiviteit is het ondersteunen van vrijwilligers(organisaties) die zich richten op het werken met (ex-)gedetineerden Daarbij is belangrijk dat de kwaliteit van vrijwilligerswerk gegarandeerd is. Bonjo heeft een competenWLHSUR¿HO JHPDDNW 'DW LV YHUNULMJEDDU bij het kantoor van Bonjo.

Drie lijnen De activiteiten van Bonjo in 2012 komen tot stand langs drie lijnen. Dat zijn:

Het vrijwilligerswerk bij sanctietoepassing

'H UHODWLH PHW GH OLGRUJDQLVDWLHV wordt geïntensiveerd. Dat gebeurt vooral door praktische activiteiten ]RDOV EHPLGGHOHQ ELM HHQ FRQÀLFW PHW een gevangenisdirecteur, interne pro-

blemen bij een bezoekgroep, op afroep beschikbaar zijn om de kwaliteit van het vrijwilligerswerk te vergroten, bemiddelen bij subsidieproblemen tussen het ministerie en een van onze lidorganisaties, ondersteunen of feed back geven bij het maken van projectplannen.

Het kantoor is daarvoor bereikbaar en is op afroep beschikbaar.

'H OHGHQ YDQ YULMZLOOLJHUVRUJDQLVD ties vergrijzen. Er is te weinig aanloop van nieuwe vrijwilligers. Dat is zorgelijk. Bonjo gaat het werven van vrijwilligers ondersteunen. Daarbij worden nieuwe media ingeschakeld.

Het Bonjo-bureau doet oproepen via twitter en facebook.. Daarbij wordt vooral naar ex-gedetineerden gezocht.

Bij de volgende algemene ledenvergadering willen we twintig procent meer vrijwilligers actief hebben.

%RQMR KHHIW HHQ WUDLQLQJVDDQERG dat zich richt op de competenties van de vrijwilligers bij de aangesloten organisaties. Lidorganisaties die zich tot Bonjo wenden, worden op weg geholpen. %RQMR RUJDQLVHHUW GH ELMHHQNRPVWHQ van de werkgroep ‘overleg vreemdelingendetentie’. De werkgroep komt 3x per jaar bij Bonjo bijeen om met

elkaar van gedachten te wisselen en van elkaars activiteiten op de hoogte te raken. De leden hebben zelf hun politieke kanalen. %RQMR KHHIW HHQ DDQYUDDJ OLJJHQ ELM het Oranjefonds om samen met de lidorganisaties tot een netwerk te komen dat zich richt op achterblijvers. Er ligt een projectvoorstel waarin het accent ligt bij aangesloten organisaties die het >>

28 werk moeten doen. Bonjo organiseert de ondersteuning en de vormgeving.

Het projectplan is op aanvraag beschikbaar op het Bonjo-kantoor. ‡ 'H %RQMR KHOSGHVN LV HU YRRU DGYLHV en informatie. Er wordt veel gebruik van gemaakt. Door vernieuwing van de website in 2012 wordt het gebruik van de helpdesk geoptimaliseerd.

Activiteiten die zich rechtstreeks richten op (ex)gedetineerden Het gaat over activiteiten die niet binnen de core-business vallen van het subsidiekader. Deze activiteiten doen we ook niet ĂŠĂŠn op ĂŠĂŠn met de aangesloten vrijwilligersorganisaties. Maar het zijn wel activiteiten die Bonjo doet.

Daarom staan ze in dit beleidsplan 2012. ‡ +HW %RQMR %DMHV %XOOHWLQ LV HHQ YODJgenschip van Bonjo. In 2012 bouwen we de kwaliteit van het bulletin uit.

In 2012 moet duidelijk worden of we er in slagen het Bonjo Bajes Bulletin bij boek- en tijdschriftenzaken uit te zetten. ‡ 'H RQWZLNNHOLQJ YDQ KHW EHHOGPDgazine gaat niet door. Het ministerie heeft daar op dit moment geen middelen voor. We gaan met directeuren van PI’s en het ministerie na of er andere mogelijkheden zijn. ‡ +HW FRQWDFWEXUHDX LV HHQ PLGGHO RP gedetineerden in contact te brengen met andere gedetineerden of met mensen buiten de bajes, die zich betrokken voelen bij gedetineerden. Nadat in 2011 het contactbureau enige tijd op een laag pitje heeft gefunctioneerd, wordt in 2012 het contactbureau gereactiveerd. Daarbij is er aandacht voor uitwassen die ongewenst zijn. ‡ %RQMR KHHIW HHQ DDQWDO XLWJDYHQ LQ GH aanbieding. Dat zijn: ¾+HOS LN ]LW YDVWœ (je rechten in de bak), uitgave 2011 ¾2S ZHJ QDDU HHQ ]RQQLJH WRHNRPVWœ informatie voor gedetineerde vrouwen. ‡ +HW SURMHFW KXLVEHZDULQJ LV VXFFHVYRO afgerond. De gemeenten en woningcorporaties zijn er zich van bewust geworden dat ze er belang bij hebben dat (kort) gedetineerden hun huis na detentie weer kunnen betrekken. Bonjo NLMNW RI ¿QDQFLsOH RQGHUVWHXQLQJ LQ 2012 mogelijk blijft. Hoe dan ook blijven er vragen bij Bonjo binnen komen en blijven we bemiddelen bij huisbewaring.

BonjoBajesBulletin april 2012 ‡ %RQMR ERRG FXUVXVVHQ DDQ LQ GH bajessen om gedetineerden voor te bereiden op hun toekomst na de bajes.

Ze waren niet-kostendekkend aangeboden. Dat kon niet langer.

Helaas betekent dit dat we dan van bajessen te horen krijgen dat ze de cursussen niet langer kunnen betalen.

We hebben dit gemeld als ongewenst effect bij de Dienst JustitiÍle Inrichtingen van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Het staat daarmee op de agenda van het overleg met de Grote Vier. Als er geld gevonden wordt om deze activiteit te hervatten, zullen we de bajessen een nieuw aanbod doen. ‡ ,QFLGHQWHHO ZRUGW %RQMR LQ EDMHVVHQ uitgenodigd om binnen te vertellen wat Bonjo voor ze betekent. We gaan op dergelijke uitnodigingen in. Bij voorkeur in samenwerking met een op die bajes betrokken vrijwilligersorganisatie. ‡ :H KHUVWDUWHQ KHW RYHUOHJ YDQ SHQLtentiaire advocaten dat in het verleden een stille dood gevonden heeft. Dat gebeurt op kleine schaal en is gericht op kwaliteitsverbreding van het Bonjowerk.

INGEZONDEN BRIEVEN Geachte BONJO, Ik stuur jullie deze brief om aandacht te vragen voor het volgende: Ik zit al 32 maanden binnen in de Blue Band Arnhem Zuid. Mij is opgevallen dat het broodbeleg dat dagelijks wordt verstrekt, zoals boterhamworst, kaas, palingworst en dergelijke voor zeventig procent in de vuilnisbakken beland.

Gedetineerden lusten het niet of vinden het niet zo lekker.

En dat terwijl heel veel Nederlanders onder de armoedegrens leven.

Zouden we het broodbeleg dat toch in de vuilnisbak beland, niet kunnen verzamelen op een centraal punt in de gevangenis en dat beleg dan aan de

Voedselbank geven.

Dat is toch veel beter dan weggooien.

Ik weet zeker dat als elke gevangenis in Nederland dat zou doen, er buiten heel veel volwassen en kinderen mee geholpen zullen worden.

Daarom hoop ik ook dat gedetineerden die dit lezen er eens een keer over praten op de afdelingen, want het zou toch te gek voor woorden zijn dat er mensen buiten honger moeten lijden en dat er bij ons van alles wordt weggegooid.

Wakker worden mensen. We moeten er wat aan doen.

0HW YULHQGHOLMNH JURHWHQ (HQ JHGHWLQHHUGH XLW 3, $UQKHP =XLG

RUBRIEK BEGRIPPEN ?!?!?

De vakbond voor gedetineerden oftewel het solidariteitsfonds Bonjo wordt dagelijks benaderd door gedetineerden alsook door hun partners en familieleden, met tal van vragen. Zij worden geconfronteerd met de enorme problemen die detentie vaak oplevert. Er wordt bij Bonjo gevraagd om steun om de weg te vinden in het doolhof van regels en regelingen. Bonjo-medewerkers geven naar vermogen antwoord op die vragen of verwijzen door. Dat doen ze onder meer via de helpdesk. De helpdesk wordt uiteraard gehandhaafd en zelfs uitgebouwd.

Ontwikkelingen in de gevangenissen hebben invloed op de leefsituatie van gedetineerden en dus ook op de manier waarop men de gevangenis verlaat.

Bonjo volgt deze ontwikkelingen op de voet. De helpdesk gaat ook juridische vragen beantwoorden.

Bonjo wil het komende jaar een steYLJH ÂżQDQFLsOH EDVLV UHDOLVHUHQ RP GH gevraagde hulp te bieden. Bonjo vormt daartoe een solidariteitsfonds.. Dit fonds wordt gevuld met bijdragen van ex-gedetineerden en hun relaties.

Er zijn naar schatting 300.000 Nederlanders die sinds 1990 de gevangenis ĂŠĂŠn of meerdere keren hebben verlaten.

In 2012 wordt aan het Solidariteitsfonds gestalte gegeven.

Aangifte 1 Persoonlijke melding op het politiebureau van een gepleegd strafbaar feit. Ieder die kennis draagt van een begaan strafbaar feit is bevoegd daarvan aangifte te doen. Openbare colleges of ambtenaren die in de uitoefening van hun functie kennis bekomen van een strafbaar feit met welks opsporing zij niet zijn belast, zijn verplicht daarvan onverwijld aangifte te doen.

2 Aanmelding van de geboorte van een kind, een huwelijk of overlijden bij de ambtenaar van de burgerlijke stand.

vervullen. Er is bijvoorbeeld een aanwijzing over de rol van HHQ RIÂżFLHU YDQ MXVWLWLH ELM ULVLFRZHGVWULMGHQ LQ KHW EHWDDOG voetbal.

2IÂżFLHHO EHYHO YDQ GH PLQLVWHU YDQ -XVWLWLH DDQ KHW 2SHQbaar Ministerie om een zaak op een bepaalde manier af te handelen.

Aanzegging Bekendmaking door middel van het uitreiken van een gerechtelijk schrijven, bijvoorbeeld een dagvaarding of een kennisgeving.

Aanhangig maken Het starten van een procedure bij de rechter; in een strafproces gebeurt dat door een dagvaarding of een oproep door de RIÂżFLHU YDQ MXVWLWLH LQ HHQ FLYLHO SURFHV GRRU HHQ GDJYDDUding door de eiser van de andere partij of een verzoekschrift aan de rechter.

Aanhouden 1 In het strafrecht: het feitelijk vasthouden van iemand die er van verdacht wordt een strafbaar feit te hebben begaan.

2 In een civiele of strafprocedure: het uitstel van de behandeling of de eindbeslissing van de rechter.

Absolute competentie of bevoegdheid Bij het uitbrengen van een dagvaarding spelen in het algemeen twee vragen een rol. Ten eerste moet altijd worden vastgesteld welke ‘soort’ rechter bevoegd is om een zaak te behandelen. In de meeste gevallen zal het dan gaan om vast te stellen of men bij de ‘gewone’ rechter of bij de kantonrechter moet zijn. Dit is de vraag van de absolute competentie. Ten tweede moet men vaststellen in welk arrondissement de rechter dient te worden benaderd. Dit is de vraag van de relatieve competentie.

Absolveren Aanwijzing 1 Voorschrift hoe het Openbaar Ministerie zijn taak moet

Vrijspreken, ontslaan van rechtsvervolging (Ontslag van (alle) rechtsvervolging).

DE TOP VAN DE NIEUWE GENERATIE STRAFRECHTADVOCATEN

ADVOCATENKANTOOR

V A N DER WEI DE

Unieke telefoondienst voor gedetineerden,familie, vrienden en advocaten.

Johannes Verhulststraat 113 1071 MZ Amsterdam telefoon 020 67 27 838 fax 020 67 27 839 mobiel 06 46 02 39 69 info@advocatenkantoorvanderweide.nl www.advocatenkantoorvanderweide.nl

Nu ook verkrijgbaar als belkaart, kijk voor informatie op de website of bel onze klantenservice +31(0)20 2400580.

mr Richard van der Weide de pitbull onder de pleiters

www.jailphone.nl