Krant over detentie en strafrecht Jaargang 7 nr. 4 augustus 2012 Verschijnt 6x per jaar
05
Uitgave van Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam. Tel. 020 6659420 e-mail info@bonjo.nl
In de bajes een mooie toekomst voorbereiden
Cijfers op tafel na speurwerk Nederlands Dagblad
06
VEEL ONSCHULDIGEN IN DE CEL
Open brief aan de leden van de vaste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid
DEN HAAG - Nederland staat binnen de EU aan de top als het gaat om het opsluiten van onschuldige mensen. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Veel geweld tussen gevangenen in Tilburg
iemand in hechtenis zit, kan daardoor ook variëren van enkele dagen tot jaren. Sommigen worden zelfs pas in hoger beroep vrijgesproken.
Justitiële dwaling Bij bekendere zaken als de Puttense moordzaak, de Schiedammer Parkmoord, die van Ina Post en Lucia de B. was sprake van justitiële dwaling. En drie mannen en drie vrouwen hebben aan het eind van de vorige eeuw mogelijk jarenlang onschuldig in de cel gezeten, na een veroordeling voor doodslag op een 56-jarige Chinese vrouw. Maar ook in de minder bekende gevallen hebben ex-verdachten recht op een schadevergoeding.
In de afgelopen tien jaar hebben bijna 30.000 mensen onschuldig vastgezeten. Bovendien neemt het aantal mensen dat onschuldig in de cel belandt ieder jaar toe en is dat aantal ten opzichte van 2002 verdrievoudigd. Het is een gevolg van de hardere aanpak van de criminaliteit sinds 2002 en heeft de belastingbetaler over tien jaar ruim 79 miljoen euro aan uitgekeerde schadevergoedingen gekost. geweld wordt niet langer getolereerd. Dat leidt tot een hardere aanpak. Zie de cijfers op de website statline.cbs.nl.
Stijging detentiekosten De cijfers zijn boven water gekomen na speurwerk van een redacteur van het Nederlands Dagblad(ND) in de databanken van het CBS. Een woordvoerster van het CBS zegt dat het instituut zelf niet pro-actief met de cijfers naar buiten is gekomen. ‘Maar het
honderd euro per dag. En de bedragen die aan schadevergoeding worden uitgekeerd zijn in 2009 verhoogd. De totale kostenpost bedraagt jaarlijks meerdere miljoenen euro’s. Mensen kunnen ten onrechte worden vastgezet voor de meest uiteenlopende zaken, zoals inbraak, diefstal, verkrachting en wat al niet meer. De periode dat
Vorig jaar nog adviseerde de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) om de toepassing van voorlopige hechtenis terug te dringen en alternatieven te gebruiken, zoals huisarrest door middel van een elektronische enkelband of vrijlating op borgtocht als alternatieven voor opsluiting. In andere landen gebeurt dat wel.
Deskundigen op symposium komen er niet uit
CELSTRAFFEN: WEG ERMEE OF TOCH MAAR NIET? Veenhuizen - Moeten celstraffen verdwijnen of zijn ze een noodzakelijk kwaad? Deskundigen werden het niet eens op een symposium in Veenhuizen. Volgens hoogleraar forensische psychologie Corine de Ruiter zijn er goedkopere en effectievere manieren om met gedetineerden om te gaan dan nu gebeurt.
Tijdelijke bescherming ‘Langdurig en veelvuldig straffen is duur en werkt niet. De maatschappij is met het opsluiten van criminelen slechts tijdelijk beschermd. De slachtoffers krijgen er niet mee terug wat ze zijn kwijtgeraakt. Zwaardere straffen werken niet preventief; het kan de criminaliteit zelfs doen toenemen. Gedetineerden verliezen familie en vrienden en gaan opnieuw in de fout. Straffen alleen is dus geen oplossing.’ De Ruiter wil een combinatie van behandeling en beloning. ‘Bij gedetineerden werkt het net als bij kinderen: tegenover elke straf moeten minstens vijf beloningen voor goed gedrag staan. Anders trekken ze zich terug uit relaties met anderen.’ Hier ligt volgens De Ruiter een verantwoordelijkheid van de maatschappij. Bij de meeste
gedetineerden ging het tijdens de kinderjaren al mis. Daarom is het van groot belang dat de jeugdzorg adequaat handelt. ‘Je kunt er niet vanuit gaan dat delinquenten zichzelf wel redden. Een gevangenis is misschien wel het laatste waar je ze in moet stoppen.’ De Ruiter is zich bewust van het feit dat dit geen populaire boodschap is, maar wel noodzakelijk. Mensen ontsporen en het strafrecht moet dit probleemgedrag behandelen. Als je met een klacht naar een arts gaat, verwacht je een passend medicijn. Gedetineerden krijgen nu allemaal dezelfde pil, die niet eens werkt.’ Hoogleraar penologie (leer van de straffen) en penitentiair recht, Miranda Boone, onderstreept dit. Volgens haar heeft een derde van de gedetineerden in Nederland nooit gewerkt, heeft de helft van hen hoge schulden, een drugsprobleem en antisociale persoonlijkheidsproblemen. Verder is 15 procent depressief en ongeveer een kwart verstandelijk gehandicapt.
Sommigen mensen zijn slecht Criminoloog Chris Rutenfrans staat hier lijnrecht tegenover. In de Leeuwarder Courant zegt Rutenfrans: ‘We moeten straffen om gerechtigheid en nergens andersom. Met korte straffen
14 Het strafrecht wordt bedolven onder regels en beleid
16 Nieuw telefoonsysteem een gruwel
18 Laat mensen betekenis geven aan hun leven
19 Interview met advocaat Michel van Stratum
21 Contactadvertenties
Alternatieven bericht in het ND dat er zoveel mensen onschuldig vastzitten of hebben gezeten, heeft veel aandacht getrokken,’ aldus de woordvoerster. De toename van het aantal mensen dat ten onrechte wordt vastgehouden, heeft een stijging van de detentiekosten tot gevolg; de opvang van een gedetineerde kost het ministerie van Justitie ongeveer twee-
11
24 Interview met advocaat Lidewij Wachters
27 BonjoBajesPuzzel
28 Huwelijk leidt niet tot minder criminaliteit Verder diverse artikelen, alles wat met de bajes samenhangt en natuurlijk de columns en advertenties van onze topadvocaten. Doe er je voordeel mee! En laat Bonjo je mening weten.
WIL JE BEZOEK? BEL BONJO 020 6659420 en begrip laten we slachtoffers in de kou staan. Door criminelen te helpen in plaats van te straffen, stelt de staat zich op als pedagoog. Maar geen beste, want 70 procent van de criminelen gaat
opnieuw in de fout. Bovendien vergeten we dat veel burgers in moeilijke omstandigheden geen crimineel gedrag vertonen. We moeten accepteren dat sommigen mensen slecht zijn.’
Vrijwilligers komen bij je langs door heel Nederland om je verhaal te horen, voor een luisterend oor, een steuntje in de rug.
BEREIKBAARHEID ADVOCATEN Vindt u het ook zo vervelend als u uw advocaat niet kunt bereiken? Advocaten die geen tijd voor u hebben of die nooit terugbellen? Een secretaresse die zegt dat uw advocaat in bespreking zit, kost u wel beltegoed. Wij vinden dat dat anders moet. Wij begrijpen dat u niet naar de telefoon kunt grijpen als het u uitkomt. Ons kantoorbeleid is daarom dat wij een bespreking onderbreken als er een gedetineerde cliënt belt. Het kan echter voorkomen dat een advocaat niet binnen kantoor is, omdat hij bijvoorbeeld bij een zitting aan-
wezig is. In dat geval probeert onze telefoniste hem toch mobiel te bereiken. In het uiterste geval noteert zij uw naam en bellen wij u terug in de inrichting. En omdat wij niet willen dat u uw karige arbeidsloon verdoet aan contact met uw advocaat, hebben wij een gratis nummer waarop u ons kunt bereiken. We begrijpen ook dat u niet wilt wachten tot u weer een nieuwe telefoonkaart heeft. Daarom kunt u ons gratis bellen op 0800-933 64 64 (0800-WEENING).
Wij streven er niet alleen naar om de beste advocaat te zijn binnen de rechtzaal, wij bieden ook graag service erbuiten